Anemiye yaklaşım
description
Transcript of Anemiye yaklaşım
Anemiye Anemiye yaklaşımyaklaşım
Dr. Işık KaygusuzDr. Işık Kaygusuz
Marmara Üniversitesi Tıp Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Hematoloji Bilim Fakültesi Hematoloji Bilim
DalıDalı1
Anemi Nedir?Anemi Nedir?
Daima hatırlanmalı:Daima hatırlanmalı:
Anemi klinik bir bulgudurAnemi klinik bir bulgudur Tek başına bir hastalık değildirTek başına bir hastalık değildir Altta yatan hastalık araştırılmalıdırAltta yatan hastalık araştırılmalıdır Teşhisi her zaman da kolay Teşhisi her zaman da kolay
değildirdeğildir
2
Aneminin tanımıAneminin tanımı
Kanın hemoglobin konsantrasyonunun, Kanın hemoglobin konsantrasyonunun, hastanın yaş ve cinsiyetine göre normal hastanın yaş ve cinsiyetine göre normal kabul edilen değerlerin altına inmesidirkabul edilen değerlerin altına inmesidir
Kadınlarda ErkeklerdeKadınlarda Erkeklerde
Hb < 12 g/dl Hb <13,5 Hb < 12 g/dl Hb <13,5 g/dl g/dl
HCT <36 HCT <41 HCT <36 HCT <41 Total plazma volümündeki Total plazma volümündeki
değişikliklerden etkilenirdeğişikliklerden etkilenir
3
4
Aneminin belirti ve Aneminin belirti ve bulgularıbulguları
Anemiye bağlı belirtilerAnemiye bağlı belirtilerHemoglobin düzeyiHemoglobin düzeyiAneminin oluş hızıAneminin oluş hızıHastanın yaşıHastanın yaşıKardiyovasküler sistemin durumuKardiyovasküler sistemin durumu
Anemiye neden olan hastalığa bağlıAnemiye neden olan hastalığa bağlı
5
Aneminin belirti ve Aneminin belirti ve bulguları -2bulguları -2 En sık ve en erkenEn sık ve en erken
Halsizlik Halsizlik Çabuk yorulma Çabuk yorulma Kaslarda güçsüzlükKaslarda güçsüzlük
Fizik muayenede en sık; Fizik muayenede en sık; solukluksolukluk Kardiyovasküler Kardiyovasküler
ÇarpıntıÇarpıntıEforla oluşan dispneEforla oluşan dispneYaşlılarda anjina pektorisYaşlılarda anjina pektoris
6
Aneminin belirti ve Aneminin belirti ve bulguları - 3bulguları - 3
MSS ait yakınmalarMSS ait yakınmalar Baş ağrısıBaş ağrısı Baş dönmesiBaş dönmesi Ayağa kalkınca baygınlık hissiAyağa kalkınca baygınlık hissi Kulaklarda uğultu, çınlamaKulaklarda uğultu, çınlama Konsantrasyon yeteneğinde Konsantrasyon yeteneğinde
azalmaazalma Uyuklama haliUyuklama hali Bilinç bozuklukları (nadiren)Bilinç bozuklukları (nadiren) 7
Aneminin belirti ve Aneminin belirti ve bulguları - 4bulguları - 4
Sindirim sistemine aitSindirim sistemine ait İştahsızlıkİştahsızlık BulantıBulantı DispepsiDispepsi İshalİshal KabızlıkKabızlık
Kadında menstrüasyon Kadında menstrüasyon bozukluklarıbozuklukları Amenore, menorajiAmenore, menoraji
Erkekte libido kaybıErkekte libido kaybı8
Klinik ÖyküKlinik Öykü
Klinik özellikleri etkileyen Klinik özellikleri etkileyen faktörler:faktörler:
Hastalığın ortaya çıkış hızıHastalığın ortaya çıkış hızı ŞiddetiŞiddeti Yaş Yaş Eşlik eden hastalıklarEşlik eden hastalıklar
9
Klinik Öykü -2Klinik Öykü -2 Semptomların başlaması: sinsi veya Semptomların başlaması: sinsi veya
aniani Semptomların süresiSemptomların süresi Önceki kan sayımıÖnceki kan sayımı Eski anemi tanısıEski anemi tanısı Demir, folik asit veya B12 tedavisi Demir, folik asit veya B12 tedavisi
öyküsüöyküsü Ailede anemi öyküsüAilede anemi öyküsü GİS semptomlarıGİS semptomları Beslenme özellikleriBeslenme özellikleri İlaçlarİlaçlar Öz geçmişÖz geçmiş
10
Klinik Öykü - 3Klinik Öykü - 3 Alkol tüketimiAlkol tüketimi Menstrüasyon ve doğurganlık öyküsüMenstrüasyon ve doğurganlık öyküsü Mesleki anamnez ve hobilerMesleki anamnez ve hobiler Sarılık veya idrar renginde koyulaşmaSarılık veya idrar renginde koyulaşma Kilo kaybıKilo kaybı Ateş, gece terlemesiAteş, gece terlemesi Karında rahatsızlık veya dolgunlukKarında rahatsızlık veya dolgunluk Ağız ve dilde yaraAğız ve dilde yara Parestezi, uyuşma, güç kaybıParestezi, uyuşma, güç kaybı
11
Klinik bulgularKlinik bulgular
Muköz membranlarda soluklukMuköz membranlarda solukluk Taşikardi, sistolik üfürümTaşikardi, sistolik üfürüm Kalp yetmezliği bulgularıKalp yetmezliği bulguları Spesifik bulgular: kaşık tırnak, Spesifik bulgular: kaşık tırnak,
sarılık, bacak ülserleri, kemik sarılık, bacak ülserleri, kemik deformitelerideformiteleri
12
Laboratuar Testleri - Laboratuar Testleri - Tam kan Tam kan sayımısayımı
MCVMCV ( (mean corpuscular volumemean corpuscular volume) ) bir eritrositin ortalama hacmini bir eritrositin ortalama hacmini
gösterir. Normalde 80-100 fL ‘dir gösterir. Normalde 80-100 fL ‘dir
RDW RDW (red cell distribution (red cell distribution width): width): Eritrositlerdeki hacim (büyüklük) Eritrositlerdeki hacim (büyüklük)
değişikliklerinin kantitatif ölçümüdeğişikliklerinin kantitatif ölçümü Normalin üst sınırını aşan değerler Normalin üst sınırını aşan değerler
eritrosit büyüklüklerindeki eritrosit büyüklüklerindeki heterojenliği yansıtır heterojenliği yansıtır (anizositoz) (anizositoz) ve ve mikroskopik incelemeyi gerektirir. mikroskopik incelemeyi gerektirir. 13
Laboratuar Testleri - Laboratuar Testleri - Retikülosit sayısıRetikülosit sayısı
Metilen mavisi gibi özel boyalar Metilen mavisi gibi özel boyalar kullanıldığında retikülin olarak kullanıldığında retikülin olarak görülebilen ribonükleik asit (RNA) görülebilen ribonükleik asit (RNA) içeren genç eritrositlerin oranıdır içeren genç eritrositlerin oranıdır (%)(%)
Normal retikülosit sayısı ~ %1’dir Normal retikülosit sayısı ~ %1’dir (% (% 0.5-2.0)0.5-2.0)
Anemili bir hastada retikülosit sayısı Anemili bir hastada retikülosit sayısı düzeltilerek değerlendirilmelidir. düzeltilerek değerlendirilmelidir.
14
15
LaboratuarLaboratuar TestleriTestleri
Eritrositlerin yüzdesi (%) olarak Eritrositlerin yüzdesi (%) olarak belirtilen belirtilen retikülosit sayısı’retikülosit sayısı’nın nın hastanın hematokrit değerine göre, hastanın hematokrit değerine göre, bir diğer deyişle anemi derecesine bir diğer deyişle anemi derecesine göre düzeltilmesi gerekir göre düzeltilmesi gerekir
Düzeltilmiş retikülosit yüzdesi ; Düzeltilmiş retikülosit yüzdesi ;
Retikülosit (%) X HCT (%) ÷ 45Retikülosit (%) X HCT (%) ÷ 45
16
Laboratuar Testleri - Laboratuar Testleri - Periferik Yayma:Periferik Yayma: Tüm eritrositler aynı boyutta mı?Tüm eritrositler aynı boyutta mı? Tüm eritrositler normal diskoid şekilde mi?Tüm eritrositler normal diskoid şekilde mi? Hücrelerin rengi nasıl?Hücrelerin rengi nasıl? Tüm eritrositler aynı renkte mi?Tüm eritrositler aynı renkte mi? Eritrosit inklüzyonu var mı?Eritrosit inklüzyonu var mı? Eritrositlerin içinde hemoparazit var mı?Eritrositlerin içinde hemoparazit var mı? Lökosit yapı ve dağılımı normal mi?Lökosit yapı ve dağılımı normal mi? Trombosit dağılımı normal mi?Trombosit dağılımı normal mi?
17
Anemi SınıflamasıAnemi Sınıflaması
I.I. MorfolojikMorfolojik yaklaşım yaklaşım
II.II.Patofizyolojik Patofizyolojik (Fonksiyonel) (Fonksiyonel) yaklaşımyaklaşım
18
I.I. Morfolojik Morfolojik SınıflandırmaSınıflandırma
MikrositerMikrositer
(MCV(MCV<<80fl)80fl)
NormositerNormositer MakrositerMakrositer
(MCV(MCV>>100)100)
Demir eksikliğiDemir eksikliği Kronik hastalık Kronik hastalık anemisianemisi(2/3)(2/3)
Megaloblastik Megaloblastik anemileranemiler
TalasemilerTalasemiler Demir eksikliğiDemir eksikliği
(erken dönem)(erken dönem)B12 vit. ve folik B12 vit. ve folik asid eksikliğiasid eksikliği
SideroblastikSideroblastik Renal yetersizlikRenal yetersizlik Hemolitik anemiHemolitik anemi
Kronik hastalık Kronik hastalık anemisianemisi (1/3) (1/3)
Kombine Kombine nutrisyonel nutrisyonel eksiklik(mikst eksiklik(mikst anemi)anemi)
Karaciğer Karaciğer hastalıklarıhastalıkları
Kurşun Kurşun zehirlenmesizehirlenmesi
Kemik iliği Kemik iliği yetersizliği yetersizliği durumlarıdurumları
HipotiroidizmHipotiroidizm
HipotiroidiHipotiroidi Myelodisplastik Myelodisplastik sendromlarsendromlar
19
II.II. Patofizyolojik Patofizyolojik sınıflandırmasınıflandırma
Hipoproliferatif AnemilerHipoproliferatif Anemiler
Olgunlaşma Kusurları Olgunlaşma Kusurları
- Sitoplazmik - Sitoplazmik
- Nükleer- Nükleer Hiperproliferatif AnemilerHiperproliferatif Anemiler
20
II.II. Patofizyolojik Patofizyolojik sınıflandırmasınıflandırma
Hipoproliferatif Anemiler Hipoproliferatif Anemiler
(Mutlak retikülosit sayısı < (Mutlak retikülosit sayısı < 75.000/75.000/μμL):L):
Kemik iliği anemiye yeterli yanıt Kemik iliği anemiye yeterli yanıt veremezveremez
Ancak üretilen hücreler sıklıkla Ancak üretilen hücreler sıklıkla normaldirnormaldir
Retikülosit sayısı düşüktür (<%2)Retikülosit sayısı düşüktür (<%2)21
II.II. Patofizyolojik Patofizyolojik sınıflandırmasınıflandırma
Hipoproliferatif:Hipoproliferatif:
Demir eksikliğiDemir eksikliğiKronik hastalık anemisiKronik hastalık anemisiEritropoetin eksikliğiEritropoetin eksikliği
Kronik renal yet.Kronik renal yet.Hematolojik malignitelerHematolojik maligniteler
22
II.II. Patofizyolojik Patofizyolojik sınıflandırmasınıflandırmaKemik iliği hasarı:Kemik iliği hasarı:
Kök hücre hasarı: Kemoterapötikler, Kök hücre hasarı: Kemoterapötikler, ilaçlar (antibiyotikler, antidepresanlar), ilaçlar (antibiyotikler, antidepresanlar), kimyasal maddeler, infeksiyonlar kimyasal maddeler, infeksiyonlar (bakteriyal, viral), aplastik anemi(bakteriyal, viral), aplastik anemi
Otoimmun hasar: İnfeksiyonlar Otoimmun hasar: İnfeksiyonlar (Hepatit, EBV, HIV), Romatoid hast., (Hepatit, EBV, HIV), Romatoid hast., SLE, Aplastik anemi, GVHDSLE, Aplastik anemi, GVHD
Yapısal hasar: Radyasyon, metastatik Yapısal hasar: Radyasyon, metastatik kanserler, myelofibrozis, granülomatöz kanserler, myelofibrozis, granülomatöz hastalıklar (tbc, fungal enfeksiyonlar), hastalıklar (tbc, fungal enfeksiyonlar), depo hastalıklarıdepo hastalıkları
23
II.II. Patofizyolojik Patofizyolojik SınıflandırmaSınıflandırma
Olgunlaşma Bozuklukları:Olgunlaşma Bozuklukları:
İnefektif eritropoezİnefektif eritropoez
Retikülosit sayısı düşüktürRetikülosit sayısı düşüktür
Eritrosit morfolojisi bozukturEritrosit morfolojisi bozuktur24
II.II. Patofizyolojik Patofizyolojik sınıflandırmasınıflandırma
Sitoplazmik olgunlaşma kusurları:Sitoplazmik olgunlaşma kusurları:
1.1. Şiddetli demir eksikliğiŞiddetli demir eksikliği2.2. TalasemilerTalasemiler3.3. Sideroblastik anemiSideroblastik anemi
Nükleer olgunlaşma kusurları:Nükleer olgunlaşma kusurları:
1.1. Megaloblastik anemiler(B12 vit ve folik Megaloblastik anemiler(B12 vit ve folik asid eksikliği)asid eksikliği)
2.2. Miyelodisplastik sendromMiyelodisplastik sendrom25
II.II. Patofizyolojik Patofizyolojik sınıflandırmasınıflandırma
Hiperproliferatif (hemorajik-hemolitik)Hiperproliferatif (hemorajik-hemolitik)
(Mutlak retikülosit sayısı > 100.000/(Mutlak retikülosit sayısı > 100.000/μμL)L)
Akut kan kaybıAkut kan kaybı
Akut hemoliz: İntravasküler veya Akut hemoliz: İntravasküler veya ekstravaskülerekstravasküler
Kronik hemolizKronik hemoliz • • Çevresel faktörlerÇevresel faktörler • • Membran kusurlarıMembran kusurları • • Metabolik kusurlarMetabolik kusurlar • • HemoglobinopatilerHemoglobinopatiler • • Paroksismal Nokturnal Paroksismal Nokturnal
HemoglobinüriHemoglobinüri 26
Yeni tanı aneminin sık Yeni tanı aneminin sık sebeplerisebepleri
27
Yeni tanı aneminin sık Yeni tanı aneminin sık sebeplerisebepleri1.1. Demir eksikliğiDemir eksikliği2.2. Akut veya kronik inflamasyonAkut veya kronik inflamasyon3.3. Renal hastalıkRenal hastalık4.4. Folat veya Vitamin B12 eksikliğiFolat veya Vitamin B12 eksikliği5.5. Alfa veya Beta talasemi Alfa veya Beta talasemi 6.6. Orak hücreli anemiOrak hücreli anemi7.7. Enzimopatiler (G6PD, ve diğerleri)Enzimopatiler (G6PD, ve diğerleri)8.8. Herediter sferositozHerediter sferositoz9.9. Otoimmun hemolitik anemilerOtoimmun hemolitik anemiler10.10. Miyelodisplastik sendromMiyelodisplastik sendrom11.11. MyelofitizisMyelofitizis12.12. LösemilerLösemiler13.13. Konjenital veya kazanılmış red cell aplaziKonjenital veya kazanılmış red cell aplazi
28
MCV temel alınarak anemili MCV temel alınarak anemili hastaya yaklaşımhastaya yaklaşım
1.1.ÖyküÖykü
2.2.Fizik muayene bulgularıFizik muayene bulguları
3.3.Klinik ve laboratuar verileri ışığında Klinik ve laboratuar verileri ışığında hastaya yaklaşım hastaya yaklaşım kişiselleştirilmelidir kişiselleştirilmelidir
29
Mikrositer Aneminin Mikrositer Aneminin (MCV<80 fl) (MCV<80 fl)
DeğerlendirilmesiDeğerlendirilmesi
1.1.En önemli sebep demir eksikliğidirEn önemli sebep demir eksikliğidir
2.2.Demir eksikliği anemisi? - Demir Demir eksikliği anemisi? - Demir göstergeleri ve çevresel kan yayması iste göstergeleri ve çevresel kan yayması iste
3.3.Serum demir düzeyi, total demir bağlama Serum demir düzeyi, total demir bağlama kapasitesi, transferrin saturasyonu, kapasitesi, transferrin saturasyonu, ferritin düzeyiferritin düzeyi
4.4.Demir eksikliği anemisi doğrulanırsa Demir eksikliği anemisi doğrulanırsa demir kaybının sebebini araştırdemir kaybının sebebini araştır
30
Mikrositer Aneminin Mikrositer Aneminin (MCV<80 fl) (MCV<80 fl)
DeğerlendirilmesiDeğerlendirilmesi1.1.Demir eksikliği anemisi yoksaDemir eksikliği anemisi yoksa2.2.Beta-talasemi araştır hemoglobin Beta-talasemi araştır hemoglobin
elektroforezi isteelektroforezi iste3.3.Hb A2Hb A2’de artış varsa ’de artış varsa BetaBeta talasemi talasemi
4.4.Demir eksikliği yok ve Demir eksikliği yok ve HbA2 normalHbA2 normal, , mikrositik anemi genellikle mikrositik anemi genellikle alfa-alfa-talasemidirtalasemidir..
( hastanın etnik kökeni ve aile ( hastanın etnik kökeni ve aile öyküsünü araştır çevresel kanda hedef öyküsünü araştır çevresel kanda hedef hücreleri ve bazofilik noktalanma var hücreleri ve bazofilik noktalanma var mı?)mı?) 31
Mikrositer Aneminin Mikrositer Aneminin (MCV<80 fl) (MCV<80 fl)
DeğerlendirilmesiDeğerlendirilmesi
1.1.Mikrositik kronik hastalık Mikrositik kronik hastalık anemisini araştıranemisini araştır
2.2.Sideroblastik anemi? Sideroblastik anemi?
Ringed sideroblastların Ringed sideroblastların araştırılması için kemik iliği araştırılması için kemik iliği incelemesiincelemesi
32
Mikrositer Aneminin Mikrositer Aneminin (MCV<80 fl) (MCV<80 fl)
DeğerlendirilmesiDeğerlendirilmesiMCVMCV FF
eeTDBTDBKK
Transferrin Transferrin SaturasyonSaturasyonuu
FerritinFerritin
DemirDemir
eksikliğieksikliği ↓↓ ↓↓ ↑↑ ↓↓ ↓↓
KronikKronik
HastalıkHastalıkN- N-
↓↓↓↓ ↓↓ ↓↓--NN N-N-↑↑
TalasemiTalasemi ↓↓ NN NN N-N-↑↑ NN33
Makrositer Aneminin Makrositer Aneminin (MCV>100 fl) (MCV>100 fl)
DeğerlendirilmesiDeğerlendirilmesi1.1. Megaloblastik anemiyi dışla Megaloblastik anemiyi dışla
hipersegmentasyon ve oval hipersegmentasyon ve oval makrositlermakrositler
2.2. MCV ≥ 120 ise megaloblastik anemiMCV ≥ 120 ise megaloblastik anemi
3.3. Retikülosit yüksek ise hemoliz veya Retikülosit yüksek ise hemoliz veya kanama araştır ( Direkt Coombs kanama araştır ( Direkt Coombs testi, hemoglobin elektroforezi, testi, hemoglobin elektroforezi, Glukoz-6-fosfat dehidrogenaz Glukoz-6-fosfat dehidrogenaz düzeyi)düzeyi)
34
Normositer Aneminin (MCV Normositer Aneminin (MCV 80-100 fl) Değerlendirilmesi80-100 fl) DeğerlendirilmesiI.I. Klinik öykü irdelenmeliKlinik öykü irdelenmeli
- Kronik hastalık anemisi- Kronik hastalık anemisi
- Böbrek yetersizliği- Böbrek yetersizliği
- Tiroid hastalığı- Tiroid hastalığı
- Diğer endokrin bozukluklar- Diğer endokrin bozukluklar
II.II. Erken dönem demir eksikliği Erken dönem demir eksikliği veya kombine besin eksikliğiveya kombine besin eksikliği
35
Normositer Aneminin (MCV Normositer Aneminin (MCV 80-100 fl) Değerlendirilmesi80-100 fl) DeğerlendirilmesiI.I. Retikülosit sayısı yüksek:Retikülosit sayısı yüksek:
- Hemoglobinopati? Hemoglobin - Hemoglobinopati? Hemoglobin elektroforezielektroforezi
- G6PD eksikliği?- G6PD eksikliği?
II.II. Retikülosit sayısı düşükse:Retikülosit sayısı düşükse:
- Kronik hastalık anemisi- Kronik hastalık anemisi
- Kronik böbrek yetersizliği- Kronik böbrek yetersizliği
- Tiroid hastalığı- Tiroid hastalığı
- Kemik iliği hasarı- Kemik iliği hasarı 36
Demir eksikliği anemisi Demir eksikliği anemisi etyolojisietyolojisi1.1. Demir kaybında artış (Kronik kan Demir kaybında artış (Kronik kan
kaybı):kaybı): Menstrüel kayıplarMenstrüel kayıplar Gastrointestinal kayıp:Gastrointestinal kayıp:
Peptik ülser, varisler , hiatal Peptik ülser, varisler , hiatal herniler, polipler, divertükiloz, herniler, polipler, divertükiloz, anjiodisplazi, kr. NSAİD kullanımıanjiodisplazi, kr. NSAİD kullanımı
Kronik intravasküler hemoliz: PNHKronik intravasküler hemoliz: PNH
2.2. Yetersiz demir alımı: Diyetle alım azlığı Yetersiz demir alımı: Diyetle alım azlığı (Vejeteryanlarda) (Vejeteryanlarda)
3.3. Artmış ihtiyaç:Bebeklerde, adolesanda, Artmış ihtiyaç:Bebeklerde, adolesanda, kadınlarda ve gebeliktekadınlarda ve gebelikte
4.4. Demir emiliminde azalmaDemir emiliminde azalma37
Kronik hastalık anemisiKronik hastalık anemisiI.I. İlgili durumlar İlgili durumlar
InfeInfeksiyonlarksiyonlar• Viral, bacterial, TB, parasitic, fungalViral, bacterial, TB, parasitic, fungal
Otoimmun hastalıklarOtoimmun hastalıklar• RA, SLE, sarcoidosis, IBRA, SLE, sarcoidosis, IBHH, vasculitis, vasculitis
KKanansserer Kronik Kronik solid organ solid organ reddireddi
II.II. Özellikler Özellikler Lökosit veLökosit ve trombosit sayıları normaltrombosit sayıları normal AnemiAnemi değişik derecelerde değişik derecelerde ( (hafif-ciddihafif-ciddi)) Düşük eritropoetin seviyesiDüşük eritropoetin seviyesi Düşük retikülosit sayısıDüşük retikülosit sayısı 38
Megaloblastik AnemilerMegaloblastik Anemiler
DNA sentezinde bozukluk sonucunda DNA sentezinde bozukluk sonucunda çekirdek oluşumu gecikir.çekirdek oluşumu gecikir.
RNA sentezinde bozukluk yoktur. RNA sentezinde bozukluk yoktur. Sitoplazmik gelişim devam eder.Sitoplazmik gelişim devam eder.
Kemik iliğinde inefektif eritropoez ve Kemik iliğinde inefektif eritropoez ve eritroid seride megaloblastik eritroid seride megaloblastik değişiklikler ve dev metamyelositler değişiklikler ve dev metamyelositler vardır. vardır. 39
B12 vitamin eksikliği B12 vitamin eksikliği nedenlerinedenleri Malabsorbsiyon:Malabsorbsiyon:
Pernisiyöz anemi:Pernisiyöz anemi:• Intrinsik faktör ve gastrik asit yokluğu. Intrinsik faktör ve gastrik asit yokluğu. %90 vakada %90 vakada APCA(+)(Anti Parietal Cell APCA(+)(Anti Parietal Cell Antikor).Antikor).
Anti intrinsik faktör antikor % 35 Anti intrinsik faktör antikor % 35 vakadavakada
• En sıkEn sık B12 vit. eksikliği sebebidir.B12 vit. eksikliği sebebidir.• Atrofik gastrit(+). Gastrik kanser gelişme Atrofik gastrit(+). Gastrik kanser gelişme
riski yüksektir.riski yüksektir. GastrektomiGastrektomi Terminal ileum hastalıkları: Tropikal sprue Terminal ileum hastalıkları: Tropikal sprue
vb.vb. Cobalamin tüketimi:Diflobatrium latumCobalamin tüketimi:Diflobatrium latum Malnutrisyon: VejeteryanlarMalnutrisyon: Vejeteryanlar 40
B12 vitamin eksikliği B12 vitamin eksikliği KlinikKlinik bulgular: bulgular:
HalsizlikHalsizlik Dilde ağrı (atrofik glossit)Dilde ağrı (atrofik glossit) Yutma güçlüğüYutma güçlüğü Serebral kortekste ve omuriliğin Serebral kortekste ve omuriliğin
lateral ve dorsal kolonlarında lateral ve dorsal kolonlarında demyelinizasyon demyelinizasyon
ParestezilerParesteziler Güç kaybı Güç kaybı Romberg testi(+).Romberg testi(+).
41
Folik asid eksikliğiFolik asid eksikliği Primer kaynağı:Çiğ sebze-meyvePrimer kaynağı:Çiğ sebze-meyve Eksiklik nedenleri:Eksiklik nedenleri:
Yetersiz diyet (en sık):alkolizm-Yetersiz diyet (en sık):alkolizm-beslenme boz.beslenme boz.
Malabsorbsiyon:Malabsorbsiyon:• Gluten enteropatisi-İnce Gluten enteropatisi-İnce barsak rezeksiyonu-barsak rezeksiyonu-İnflamatuar barsak hastalığıİnflamatuar barsak hastalığı
DiğerDiğer• Hemodializ-Antifolat ilaçlar-Hemodializ-Antifolat ilaçlar-Antiepileptik ilaçlarAntiepileptik ilaçlar
42
Hemolitik AnemilerHemolitik AnemilerI.I. Herediter hemolitik anemilerHerediter hemolitik anemiler
A.A. Membran kusurları: Membran kusurları:
- Herediter sferositoz - Herediter sferositoz
- Herediter eliptositoz- Herediter eliptositoz
B.B. Metabolik bozukluklar-enzim kusurları:Metabolik bozukluklar-enzim kusurları:
- G6PD eksikliği - G6PD eksikliği
- Piruvat kinaz eksikliği- Piruvat kinaz eksikliği
C.C. HemoglobinopatilerHemoglobinopatiler
- Talasemiler - Talasemiler
- HbS, HbC hastalığı- HbS, HbC hastalığı43
Hemolitik AnemilerHemolitik Anemiler
II.II. Kazanılmış Hemolitik AnemilerKazanılmış Hemolitik Anemiler
İmmun İmmun - Otoimmun Hemolitik anemiler- Otoimmun Hemolitik anemiler
Sıcak antikor tipi: Sıcak antikor tipi: a) idiopatika) idiopatik b) sekonder ( SLE, KLL, lenfomalar, b) sekonder ( SLE, KLL, lenfomalar,
ilaçlar)ilaçlar) Soğuk antikor tipi: Soğuk antikor tipi: a) idiopatika) idiopatik b) sekonder (lenfomalar, infeksiyonlar b) sekonder (lenfomalar, infeksiyonlar (Ör: mikoplazma pnömonia, enfeksiyöz (Ör: mikoplazma pnömonia, enfeksiyöz
mononükleoz)mononükleoz) 44
Hemolitik AnemilerHemolitik Anemiler
Eritrosit fragmantasyon sendromları: Eritrosit fragmantasyon sendromları: - Kardiyak hemoliz- Kardiyak hemoliz - Arteriovenöz malformasyonlar- Arteriovenöz malformasyonlar - Mikroanjiopatik hemolitik anemiler- Mikroanjiopatik hemolitik anemiler a) Dissemine intravasküler a) Dissemine intravasküler
koagülasyonkoagülasyon b) Trombotik trombositopenik b) Trombotik trombositopenik
purpurapurpura c) Hemolitik üremik sendrom c) Hemolitik üremik sendrom d) Vaskülitlerd) Vaskülitler e) Malign hipertansiyone) Malign hipertansiyon
45
Hemolitik anemi / Hemolitik anemi / laboratuarlaboratuarEritrosit yıkımındaki artışa bağlı:Eritrosit yıkımındaki artışa bağlı: Serum LDH düzeyinde artışSerum LDH düzeyinde artış Serum indirekt bilirubin düzeyinde artışSerum indirekt bilirubin düzeyinde artış Haptoglobulin düzeyinde azalmaHaptoglobulin düzeyinde azalmaEritrosit üretimindeki artışa bağlıEritrosit üretimindeki artışa bağlı RetikülositozRetikülositoz Kemik iliğinde eritroid hiperplaziKemik iliğinde eritroid hiperplazi Periferik yaymada anizositoz, polikromaziPeriferik yaymada anizositoz, polikromaziEritrositlerde hasar: Eritrositlerde hasar: Morfolojik: sferositler, eliptositler, Morfolojik: sferositler, eliptositler,
fragmante eritrositlerfragmante eritrositler46
ÖzetÖzet Hemoglobin değeri düşük ise – Hemen demir tedavisi Hemoglobin değeri düşük ise – Hemen demir tedavisi
başlamabaşlama Tam kan sayımı, HCT, MCV, RDWTam kan sayımı, HCT, MCV, RDW Periferik yayma - morfolojik incelemePeriferik yayma - morfolojik inceleme Retikülosit sayımıRetikülosit sayımı Kan kaybını değerlendir: Akut, kronik, gizliKan kaybını değerlendir: Akut, kronik, gizli Hipoproliferatif veya hemolitik veya hemorajik?Hipoproliferatif veya hemolitik veya hemorajik? Hipoproliferatif ( Retikülosit <%2) ise mikrositik Hipoproliferatif ( Retikülosit <%2) ise mikrositik
veya makrositik?veya makrositik?
- Mikrositikse DEA? veya diğerleri?-Demir - Mikrositikse DEA? veya diğerleri?-Demir testleritestleri
- Makrositikse- Megaloblastik? (B12, FA) - Makrositikse- Megaloblastik? (B12, FA)
- Normositik ise- Kronik hastalık anemisi- Normositik ise- Kronik hastalık anemisi Retikülosit≥%2- Hemolitik anemi araştırRetikülosit≥%2- Hemolitik anemi araştır 47