Amini Malo Veci

7/21/2019 Amini Malo Veci

http://slidepdf.com/reader/full/amini-malo-veci 1/16

Dizajniranje organizacije: Izbornik pitanja za Test 1:

1. Navedite i ukratko objasnite osnovne načine shvatanjaorganizacije?

a) U užem i širem smisluu širem smislu- ostvarivanje zajedničkih ciljevau užem smislu - postizanje privrednih ciljeva

b) Kao znanost i kao vještinaznanost - principi organizacije, predmet i metod istraživanjavještina - usklađivanje i kontrola c) Kao stanje i kao procesStanje - postojeća situacijaProces - promjena postojećeg stanja d) ostala shvatanja i karakteristikebavi se ljudima i njihovim odnosimabavi se povezivanjem ljudi i sredstavauspostavljanje i održavanje hijerarhijskih odnosapodjela radareguliranje rada i života pripadnika neke zajednice

2. Defniite poja! !enad"!enta?enadžment predstavlja poslovne aktivnosti !menadžerske "unkcije# kojeobavljaju menadžeri u okviru odgovarajućeg poslovno organizacijskog oblikaangažirajući potrebne resurse uz težnju da se osigura balans izmeđue"ektivnosti i e$kasnosti u kratkom i dugom roku, istovremenozadovoljavajući očekivanja moćnijih stakeholdera%&odatne de$nicije'

- enadžment je umijeće obavljanja poslova pomoću ljudi%

- enadžment je proces planiranja, organiziranja, vođenja ikontroliranja članova organizacije te korištenje svih raspoloživihresursa organizacije u cilju dostizanja postavljenih ciljeva%

#. Navedite i kratko opiite osnovne $unkcije !enad"!enta ivrste !enad"era?

Planiranje:(izija, misija, de$nisanje ciljeva, predviđanje, planovi, strategije, alokacijaresursa, raspoređivanje zadataka, politike, procedure, pravila programi,budget%Organiziranje:podjela rada, razvijanje strukture, delegiranje, uspostavljanje odnosa, e"ektiorganiziranjaVođenje:

)iderstvo, motiviranje, izbor ljudskih resursa, razvoj ljudskih resursa,komuniciranje, kon*iktiKontrola:+azvoj standarda, izbor sistema kontrole, tehnike kontrole, monitoring,mjerenje per"ormanski, unapređenje per"ormansi%

%rste !enad"era:riterij- organizaciona razina'

- op-menadžeri

- enadžeri srednjeg nivoa

- enadžeri prve linije

riterij- "unkcionalno područje'- arketing

- Proizvodnja

- +ačunovodstvo

- .straživanje i razvoj

- /inansije

&. Navedite i ukratko objasnite interpersona'ne u'oge!enad"era?

Interperosnalne uloge - direktno proizilaze iz "ormalnog autoriteta i sta-tusa,



odnosno moći koju menadžer ima na raspolaganju u obavljanjuposlova izsvog djelokruga rada i odnose se na sve moguće interperson-alne kontaktekoji proizilaze iz "ormalnog autoriteta i menadžerske pozici je% 0visno od vrsteinterpersonalnog kontakta, razlikuju se sljedeće trivrste interepsonalnihuloga'(1)no!ina'ni vo*a - interpersonalna uloga kojumenadžer ostvaruje krozneizbježne ceremonije i rituale koji suneodovojivi od menadžerskog statusa(2)vo*a+'ider+ interpersonalna uloga koju menadžer ostvaruje krozinterpersonalni kontakt sa ljudima za čiji rad je odgovoran,odnosno čiji rad nabazi "ormalno ustrojenog autoriteta i moćineposredno koordinira,(#)veza - interpersonalna uloga koju menadžer naosnovu svog "ormalnogautoriteta i statusa ostvaruje kroz interper-sonalne kontakte sa osobamaizvan grupe za čiji rad je neposred-no odgovoran%

,. Navedite i ukratko objasnite in$or!acione u'oge !enad"era?.n"ormacione uloge sačinjavaju drugu skupinu uloga koje obavljajumenadžerii odnose se na uloge u okviru kojih su menadžeri usmjereni naprocesiranjein"ormacija, u smislu prikupljanja, obrade i preusmjeravanjaobra1enih ineobra1enih in"ormacija% 2 okviru ove skupine uloga razlikuju se sljedećeuloge'(1)uloga monitora - in"ormaciona uloga u okviru kojemenadžer prikupljain"ormacije, koje se prema karakteru in"orma-cije i vrsti izvora mogurazvrstati u sljedećih pet kategorija'a# interne operacije !in"ormacije o internom poslovnom procesu#,!b#eksterni događaji !in"ormacije prikupljene iz svih mogućih eksternih izvora3 od ne"ormalnog razgovora sa kolegama ili kupcima, do čitanja stručnihčasopisa#,!c# analize !najrazličitije vrste analitičkih izvještaja#,

!d# ideje i trendovi !in"ormacije na osnovu kojih menadžer razvija nove idejeirazumije savremene trendove#, i!e# pritisci !in"ormacije kojeproizilaze iz najrazličitijih vrsta pritisaka kojima jemenadžerizložen#% 0snovna odrednica in"ormacione uloge monitora nije izvor i karakterin"ormacije, već menadžerska pozicija u kojoj menadžer prima !i procesira#in"ormaciju%(2)uloga odašiljača - in"ormaciona uloga u okvirukoje menadžer odašilja!proslije1uje# in"ormaciju unutar grupe ljudiza čiji rad je odgovoran 3 na svojepodre1ene% 0snovne odredniceove menadžerske uloge su pozicija menadžerakao odašiljačain"ormacije i podre1eni kao primaoci in"ormacija(3)uloga glasnogovornika - in"ormaciona uloga u okviru koje se menadžer,slično kao i kod prethodne in"ormacione uloge, pojavljuje u poziciji odašiljačain"ormacija% +azlika je u tome da je in"ormacija adresirana na subjekte izvangrupe, ljude za čiji rad je odgovoran%

-. Navedite i ukratko objasnite u'oge pos'ovnog od'učivanja!enad"era?

2logeposlovnog odlučivanja - čine suštinu menadžerskog posla, apremaovom konceptu razlikuju se sljedeće uloge poslovnog odlučivanja'(1)uloga reduzetnika+ uloga u okviru koje se menadžeri pojavljuju kaoinicijatori promjena, najčešće na osnovu in"ormacija prikupljenih posredstvomuloge monitora !prepoznavanje vanjskih 4šansi5 i 4opasnosti5, iniciranje novihideja %%%#(2)uloga korektora oreme!aja - u okviru koje menadžer reagira na svevrste poremećaja koji se pojavljuju kao rezultat pritisaka !i promjena# koji suizvan menadžerske kontrole 3 od svađe dvojice podređenih, do primjedbi kojeima kupac ili dobavljač(3)uloga alokatora resursa - uloga u okviru koje se menadžer pojavljujekao centralni subjekt koji odlučuje kojiresursi će biti angažirani i kako će sedati resursi rasporediti i međusobno povezati(")uloga regovarača - s naznakom da menadžeri,posebno top-menadžeri,znatan dio vremena provode pregovarajući sa različitim partnerima 3

kupcima, dobavljačima, sindikatima,vladom i svim ostalim interesnimgrupama% (ještina pregovaranja je inače jedna od najcjenjenijihmenadžerskih vještina%

. Defnirajte poja! organizacije?0rganizacija je svjesno koordinirani socijalni entitet sa relativno de$niranimgranicama koji "unkcionira na relativno kontinuiranoj osnovi da bi se postigaocilj ili grupa ciljeva% 0rganizacija je racionalno korištenje aktivnosti određenogbrojaljudi koji vode zajedničkoj svrsi ili cilju podjelom rada i "unckije kaohijerarhiju autoriteta i odgovornosti% 0rganizacija je sistem svjesnokoordiniranih aktivnosti ili usluga dvaju ili više pojedinica%

/. Defnirajte poja! organizacijske strukture?



0rganizacijska struktura predstavlja sveukupnost veza i odnosa između"aktora proizvodnje, kao i sveukupnost veza i odnosa unutar svakogpojedinog "aktora proizvodne, odnosno poslovanja% 0rganizacijska struktura

je relativno stabilni raspored članova organizacije i njihovih uloga% 6jome se"ormalno koordiniraju interakcije između članova organizacije%Struktura određuje kako se raspoređuju zadaci, ko je kome odgovoran i kakodjeluju mehanizmi koordinacije% ri su ključne komponente strukture'kompleksnost, "ormalizacija i centralizacija%

0. 'jučne raz'ike iz!e*u organskog i !ehaničkog tipaorganizacijskog dizajna?

ehanički dizajn:• Stabilni uslovi poslovanja organizacije

• /ormalizirana pravila i autoritet

• 2smjerava zaposlene da se ponašaju sukladno svojimorganizacionom ulogama

Struktura ima obilježja mehaničkog sistema'

• (isoka specijalizacija

• (isoka "ormalizacija

• (isoka centralizacija

• 2zak raspon kontrole

• 7ijerarhija se strogo poštuje

• oordinacija se postiže standardizacijom pozicija, aktivnosti iprocesa

• /ormalna pravila i procedure jasno de$nišu orgovornost i omogućujukontrolu

• Planovi su realni !budući da su uslovi stabilni#

• 8entralizirano odlučivanje

345NI6I DI758N 93I95 I9;95T<= N3>3<IIN=;9@5NI75AI8=

;rganski dizajn:• 0rganizacija posluje u nestabilnim uslovima

0bilježja organske strukture'

• 9iroka specijalizacija

• 6izak nivo "ormalizacije ponašanja

• &ecentralizacija

• &elegiranje autoriteta

• 9irok raspon kontrole

• :olje korištenje ljudskih resursa-neposredna saradnja

• oordinacija se ostvaruje kroz neposrednu saradnju

• Planiranje je ključni proces,

• 6ema $ltriranja in"ormacija

• 0tvorene komunikacije-radnici slobodno izražavaju svojukreativnosti poduzetništvo

;9@5N<I DI758N 93I95 >3<IIN= D3I9;95T<=



;9@5NI75AI8=.

1B. Navedite i ukratko objasnite ko!p'eksnostC $or!a'izacijuCcentra'izacijuC standardizacijuC raspon kontro'e ispecija'izaciju?

Komleksnost pretstavlja di"erencijacije u organizaciji2ključuje'

• Podjelu rada• Specijalizaciju• :roj nivoa 3 razina tj% hijerarhiju•

;eogra"sku rasprostranjenost dijelova#ormaliza$ija predstavlja nivo pisanih pravila i procedura kojima se reguliraponašanje%%entraliza$ija određuje gdje se nalazi mjesto autoriteta odlučivanja% 2decentraliziranoj organizaciji odlučivanje je delegirano !na dole ihorizontalno#% 6ačin na koji je organizacija centralizirana ili decentraliziranaodređuje vrstu strukture%&tandardiza$ija je process koji označava ujednačenost u trajanju i kvalitetiobavljanja svih poslova%'ason kontrole jeste broj ljudi koji su neposredno podređeni jednommenadžeru% +aspon kontrole može biti'- uži < manji broj podređenih- širi < veći broj podređenih<pecija'izacija je process koji ima ishodište u stalnoj=stabilnoj podjeliposlova radi optimalnog iskorištavanja vremena i znanja pojedinca, koje sespecijalizacijom vezuje uz usko "unkcijsko područje%

11. Defnirajte organizacijski dizajndizajniranje organizacije?0rganizacijski dizajn !dizajniranje organizacije# je kreiranje i mijenjanjeorganizacijske strukture da bi se postigli ciljevi organizacije%&izajniranje se obavlja po određenim pravilima zavisno od ciljeva i strategije%

12. 6i!e se bavi teorija organizacije?0rganizacijska teorija !teorija organizacije# je nauka !naučna disciplina# kojase bavi strukturom i dizajnom organizacija% 0na opisuje i propisujeorganizaciju 3 uči nas kako da kreiramo organizaciju da bi bila e$kasnija%

eorija organizacije se dominantno bavi'a# ;rupiranjem zadataka da bi se de$nisao posao za pojedinca

b# ;rupiranjem poslova u odjeljenja i više organizacione jedinice

c# &elegiranjem autoriteta, alokacijom odgovornosti iodređivanjem broja nivoa u menadžerskoj hijerarhiji

d# 0bjezbjeđenjem organizacione klime i odnosa u kojima će ljudibili motivirani na najveće rezultate i ostvarivanje organizacionihciljeva

e# &izajniranjem komunikacionog sistema za e$kasno odlučivanje,kontrolu i koordinaciju%

"# .zgradnjom cjelokupne organizacije koja će biti inovativna iadaptivna na promjene u okruženju%

1#. ;bjasnite osnovne postu'ate siste!ske i situacione teorijeorganizacije?

- <iste!ska teorija:

• eđuzavisnost svih elemenata organizacionog sistema i ovisnost odokruženja

• +azličiti pristupi' "okus na poslovne "unckije i na podsisteme uvijekuzimajući u obzir okruženje

• >načajan proces odlučivanja i .S

• 6e može se ostvariti e$kasno odlučivanje i komuniciranje beze$kasnog .S



- <ituacione teorije:

• organizacija se mora adaptirati zahtjevima tehnologije, inovacijama,promjenama u okruženju

• nova situacije zahtijeva novu organizaciju

1&. ;bjasnite proces istra"ivanja i sdr"aj izvjetaja oistra"ivanju?

Sadržaj istraživanja:• .zbor i de$nicije problema• /ormiranje hipoteze• Prikupljanje podatka

• 0brada podataka• ?naliza• .zrada izvještaja

Sadržaj izvještaja o istraživanju organizacije'• 6aslov• Sažetak• 8ilj• 0brazloženje problema 3 uvod u problem• etod 3 instrumentarij• +ezultati i interpretacije• >aključak• :ibliogra$ja• Prilozi

1,. ;bjasnite koncept "ivotnog cik'usa organizacije (grafčkipredstavitiC navesti i opisati $aze)?

0rganizacije nastaju, rastu i eventualno nestaju%0rganizcije nastaju !rađaju se# i nestaju svakim danom%@ivotni ciklus nas upućuje na predviđanje promjena%0rganizacije prolaze kroz određene stepene razvoja po sličnom modelu,tranzicija iz jednog stepena u drugi je predvidiva%@ivotni ciklus proizvoda'

• reiranje !pojava#• +ast• >relost

• Pad/aze životnog ciklusa organizacije'A% Poduzetnička "aza

(isoka kreativnost, nepotpuni ciljevi, za rast potrebni resursi%B% /aza kolektivizma

0danost organizaciji, misija je jasna%omunikacije nisu jasne%

C% /aza "ormalizacije i kontrolaStruktura je stabilizirana, "ormalizirano ponašanje, poznate uloge,

stabilan sistem odlučivanjaD% Elaboracija strutkure

&iverzi$kacija, elaborirana struktura, decentralizacija, odlučivanjeF% 0padanje 3 slabljenje !decline#

Gaki utjecaji iz okoline, slabljenje rezultata, okretanje novimmogućnostima, ponovna centralizacija%Poduzeća često nestaju tako što se integriraju, reorganiziraju, promijene

djelatnost itd%



1-. ;bjasnite koncepte 8ob 9otationC 8ob 3n'arge!ent i 8ob3nrich!ent?

o 'otation*rotiranje pos'ova'2ključuje sistematično kretanje zaposlenih sa jednog na drugi posao istognivoa !hijerarhija, složenost i odgovornnost#%

o +nlargement +uveEavanje pos'ova:2ključuje porast ukupnog broja zadataka koje radnik treba obavljati na poslu%

o +nri$,ment +obogaEivanje pos'ova:2ključuje porast oboje, kako broja zadataka koje radnik radi, tako i brojazadataka nad kojima radnik ima kontrolu%

1. Navedite najčeEe osnove grupiranja pos'ova u organizacijiCodnosno osnov horizonta'ne di$erencijacije i'i rač'anjivanja?

&i"erencijacija je proces u kojima se alociraju resursi na određene zadatke ide$nišu odnosi između izvršilaca i rukovodilaca%Postoji horizontalna i vertikalna di"erencijacija

• 7orizontalna di"erencijacija' podjela rada i specijalizacija% !+adnamjesta, organizaciona uloga-ponašanje koje se traži od pojedinca uzavisnosti od pozicije#

• (ertikalna di"erencijacija' hijerarhijski odnosi u organizacijiH razlikeizmeđu ljudi prema autoritetu i rangu !&elegiranje autoriteta#

2 praksi se koristi nekoliko metoda pomoću kojih se ukupan zadatakpreduzeća raščlanjuje na njegove dijelove'

• +aščlanjivanje prema izvršenju, odnosno tehnološkimkarakteristikama radnog procesa !mašinski, hemijsko-tehnološkiproces, automatski, poluatomatski itd%#

• +aščlanjivanje prema predmetu rada !proizvod, usluga#

• +aščlanjivanje prema "azi u obavljanju radnog procesa!planiranje, izvršenje, kontrola#

• +aščlanjivanje prema karakteru zadatka !primarni radni zadaci,bitni za ostvarivanje cilja preduzeća i sekundarni zadaci, kojiimaju karakter podrške#

• +aščlanjivanje prema znanju, prema teriotriju, prematržištu=klijentima, vremenu i sl%

1/. Navedite pet osnovnih koraka procesa organizovanja?

A%orak' identi$kacija i oblikovanje organizacijskog konteksta

B%orak' izbor bazične organizacione kon$guracije !i bazične organizacionekoncepcije#

C%orak' oblikovanje organizacionog vrijednosnog lanca !završni korakpostupka oblikovanja poslovne strategije#

D%orak' izgradnja organizacione strukture

F%orak' "ormalizacija organizacije

19. ;bjasnite poja! $or!a'ne i ne$or!a'ne organizacije?



/ormalna organizacija' +ezultat osmišljenog procesa organizacione izgradnje6e"ormalna organizacija' rezultat ne"ormalnih međuljudskih interakcija!4političke5 i 4ideološke5 sile#

ežnja' osigurati sklad između "ormalne i ne"ormalne organizacije

2B. Navedite i ukratko objasnite pet kontekstua'nih varijab'iorganizacijske strukture?

0rganizacione varijable'• 0kruženje !eksterna varijabla#• oć-ontrola !eksterna varijabla#• Starost i veličina organizacije !demogra"ska v%#

• Poslovna strategije !strategijska varijabla#• ehnologija !strukturalna varijabla#

.zmeđu varijabli postoji visok stepen međusobne povezanosti

21. ;bjasnite osnovne e'e!ente i para!etre dizajna statičkogaspekta organizacijske strukture?

Statički aspekt 3 elementi i parametri dizajna'

'adna mjesta * dizajnira se individualna pozicija, mjesto i uloga pojedincaunutar organizacije#% roz postupak projektovanja radnih mjesta oblikuje se'

- +adni zadatak

- .zvršilac

- ehnički sIstem

Postupak projektiranja radnih mjesta sprovodi se oblikovanjem sl%parametradizajna'

• Specijalizacija' vertikalna i horizotalna• Standardizacija• 0buka !i indoktrinacija#

7orizontalna specijalizacija- br%poslova u radnom zadatku'- (isoko horizontalno specijaliziran radni zadatak- jedan zadatak

- 6isko horizontalno specijaliziran radni zadatak- veći broj sličnih irazličitih zadataka%

(ertikalna specijalizacija- kontrola izvršioca nad radnim zadatkom'- (isoka- kontrola obavljanja radnog zadatka odvojena od izvršioca

- 6iska- izvršilac ujedno kontrolira postupak izvršenja posla

&uerstrukura• etod grupiranja• (eličina organizacione jedinice

22. ;bjasnite osnovne e'e!ente i para!etre dizajna dina!ičkogaspekta organizacijske strukture?

&inamički aspekt 3 elementi i parametri dizajna'-ateralne veze

• Plansko-kontrolni sistem - !akciono i per"ormansno planiranje#• (ezivni mehanizam !svi oblici lateralnih, pobočnih horizonalnih

veza#, vezivna pozicija, radne grupe i "ormalizirani sastanci,



integrirajući menadžeri, projekat, matrična struktura%Poslovno odlučivanje

• (ertikalna !de#centralizacija• 7orizontalna !de#centralizacija

23. Navedite i ukratko objasnite pet bazičnih dije'ovaorganizacijske konfguracije?

1. OP+'/%0OO +'O - organizacioni dio u okvirukojeg se operativnoodvija bazišni poslovni proces, ukljušujući sljedećeposlove'a# osiguranje potrebnih inputa za proizvodnju !nabava#H b# trans"ormacija inputa u outpute !operacije#H c# distribucija outputa !prodaja iotprema, odnosno isporuka#Hd# direktna podrška naznašenim poslovimavezanim za inpute, trans"ormacijeinputa u outpute !održavanje iskladištenje inputa#%2. &4'/4+0&K0 V'5: organizacioni dio kogasašinjavaju top-menadžeri inadzorni odbor, odnosno subjekti koji sunosioci procesa strategijskogmenadžmenta i donosioci strateškihposlovnih odluka%3. &'+60 60O + organizacioni dio koji umenadžerskom smislu povezujestrategijski vrh i operaciono jezgro kaoorganizacione dijelove% &atiorganizacioni dio sašinjavaju svi !izvršni# menadžeri srednjeg nivoa,uključujući i menadžere na prvoj organiza-cionoj razini !menadžeri prvelinije#, odnosno svi menadžeri osim top-menadžera koji su locirani ustrategijskom vrhu%". 4+5O&4'7K47'/ +organizacioni dio koji je sta-cioniran izvanhijerarhijske vlasti !štabni organ#% 2loga tehnostrukture je stvaranje svih

potrebnih preduslova za nesmetano odvijanje operacionogprocesa u okviruoperacionog jezgra% 2 slučaju proizvodne organizacije uokviru ovogorganizacionog dijela, stacioniran je širok set poslova, od poslova!strategijskog# planiranja, preko poslova operativnog itehnološkog planiranjacjelokupnog poslovnog, do poslova obuke osobljai operativne kontrole%8. O&O9-+ PO6'K+ + organizacioni dio koji je, slično kao i tehnostruktura,stacioniran izvan hijerarhijske vlasti !štabni organ#%2loga osoblja podrške jeda pruži odre1ene usluge internog karaktera, alivrste usluga koje su izvanradnog toka operacionog jezgra% 0visno odstepena razvijenosti organizacije,to može biti i širok set usluga' od ka"e-terije, otpreme pošte, čuvanjaobjekata, do aktivnosti tipa odnosa sa javnošću i !strateškog# istraživanja irazvoja%

24. Navedite i ukratko objasnite pet bazičnih organizacijskih si'a(F dvije specifčne si'e) i pet koordinaciono kontro'nih

!ehaniza!a organizacijske konfguracije?2nutar svake organizacije egzistira pet, odnosno sedam različitih orga-nizacionih sila% :azične organizacione sile su'A% usmjerenost ili direktivnost ili sila vođenja - organizaciona sila kojaseodnosi na usmjeravanje organizacije u određenom smjeru !direkciji#B% e$kasnost - odnosno bazična usmjerenost organizacije na što niže troškoveC% stručnost - odnosno težnja da se dosegne što veća razina stručnosti uposlovnom procesuD% koncentriranost - organizaciono usmjeravanje jedne poslovne divizije na

jednu vrstu biznisaF% inovativnost - odnosno bazična usmjerenost nainovaciju, na razvijanjesposobnosti organizacije da uči i da se adaptira%Pored ovih pet bazičnih organizacionih sila u svakojorganizacionojkon$guraciji egzistiraju i dvije unutrašnje organizacione silekooperativnost i konkurencija.



azični koordinaciono+kontro'ni !ehaniz!i:- eđusobno dogovaranje

- &irektna kontrola

- Standardizacija !znanja, radnog procesa, outputa#

25. Go!oEu isticanja karakteristika vezanih za e'e!enteorganizacijskog kontekstaC bazične organizacijske dije'oveCbazične organizacijske si'e i bazične koordinaciono kontro'ne!ehaniz!e objasnite preduzetničku organizaciju?

Preduzetnička !jednostavna# organizacija 2 organizacionom kontekstu

preduzetničke organizacije starost i veličina ima status centralneorganizacione varijable% +iječ je o malim !po svim osnovama' i po brojuzaposlenih i po vrijednosti imovine i po obimu prodaje# i mladimorganizacijama koje se nalaze u svojoj embrionalnoj razvojnoj "azi i de"actopredstavljaju okvir unutar kojeg se oblikuje određena preduzetničkaorganizacija% Preduzetnička organizacija je "ormalno-pravno ustrojena u "ormiprivatnog preduzeća !jedno lice vlasnik cjelokupne imovine# ili ortačkogdruštva% oć je koncentrirana u rukama vlasnika koji su ujedno dubokoinvolvirani umenadžerski proces% &rugim riječima, ovaj tip kon$guracijekarakterizira visok stepen menadžerske kontrole% 0kruženje za ovakav tiporganizacija je jednostavno i dinamično% Poslovna strategija je varijabla odcentralnog značaja, budući da se kroz ovu varijablu iskazuje preduzetničkavizija i ambicioznost preduzetničkog pothvata, te osigurava organizacijskirast%

26. Go!oEu isticanja karakteristika vezanih za e'e!enteorganizacijskog kontekstaC bazične organizacijske dije'oveCbazične organizacijske si'e i bazične koordinaciono kontro'ne!ehaniz!e objasnite !ainsku organizaciju?

2 organizacionom kontekstu mašinske organizacije, tipičnog tipa organizacijeza tzv%industrijska preduzeća, tehnički sistem ima status centralneorganizacione varijable% ?ngažirani tehnički sistem je visokoregulirana

tehnologija mašinskog tipa !tekuća traka kao prototip#, čiji je osnovni ciljproizvesti što veći broj istovjetnih outputa u što kraćem vremenskom periodu!što veća produktivnost# sa što nižim troškovima !što veća ekonomičnost#%0kruženje je aprirori stabilno i jednostavno% 0drednica poslovne strategije jenjena baziranost na e$kasnosti !nižim troškovima# kao konkurentskojprednosti, pretežno usmjerena na generičku strategiju 4vodstvo utroškovima5% Sa stanovišta starosti i veličine, nedvojbeno je da je mašinskaorganizacija i stara !ima odgovarajuće iskustvo , te je dosegnula više razvojne"aze, najčešće "aza zrelosti# i velika po svim osnovama, a posebno po osnovubroja zaposlenih% Sa stanovišta moći, riječ je o tipu organizacije kojukarakterizira visok stepen tzv% eksterne moći%

27. Go!oEu isticanja karakteristika vezanih za e'e!enteorganizacijskog kontekstaC bazične organizacijske dije'oveCbazične organizacijske si'e i bazične koordinaciono kontro'ne



!ehaniz!e objasnite divizionu organizaciju?

2 organizacionom kontekstu diverzi$cirane, odnosno divizione organizacijeposlovna strategija ima status centralne organizacione varijable, i to poslovnastrategija shvaćena u smislu primjenjene strateške opcije !odnosne ilineodnosne# diverzi$kacije% Primjenom strateške opcije diverzi$kacijeorganizacijski top-menadžment donosi odluku da poslovno-strategijski vodidva ili više biznisa, gdje svaki od biznisa zahtijeva puni poslovni "okus, što idovodi do ustrojavanja biznisa po principu' jedan biznis 3 jedna divizija% rozprizmu starosti i veličine ,neupitno je da stratešku opciju diverzi$kacije mogurealizirati samo !vrlo#veliki i !vrlo# stari% oć je na razini same divizije, urukama divizijskog top-menadžmenta%

28. Go!oEu isticanja karakteristika vezanih za e'e!enteorganizacijskog kontekstaC bazične organizacijske dije'oveCbazične organizacijske si'e i bazične koordinaciono kontro'ne!ehaniz!e objasnite pro$esiona'nu organizaciju?

2 organizacionom kontekstu pro"esionalne poslovna strategija,odnosno vrstabiznisa ima status centralne organizacione varijable% 2 stvari sve vrstebiznisa koje počivaju na angažmanu obučenih pro"esionalaca organiziraju seu okviru pro"esionalne organizacione kon$guracije% ipične vrste biznisa kojese organiziraju u okviru pro"esionalne organizacije su' obrazovanje, bolnice,instituti, advokatske kancelarije,pozorišta, sim"onijski orkestri i sve drugevrste biznisa koje počivaju na obučenim pro"esionalcima% >ajedničkaodrednica poslovne strategije pro"esionalnih organizacija je njena baziranostna di"erencijaciji kao konkurentskoj prednosti% Starost i veličina kao varijablau potpunosti irelevantna% 2 izvjesnoj mjeri i aspekt moći nije pretjeranorelevantna varijabla !uticaj i moć pro"esionalaca kao nosioca osnovnogposlovnog procesa je vrlo, vrlo visoka#% 0kruženje je kompleksno i stabilno%

ehnologija shvaćena kao 4baza znanja5, je vrlo so$sticirana, ali tehničkisIstem niti je pretjerano reguliran, niti automatizovan%

29. Go!oEu isticanja karakteristika vezanih za e'e!enteorganizacijskog kontekstaC bazične organizacijske dije'oveCbazične organizacijske si'e i bazične koordinaciono kontro'ne!ehaniz!e objasnite inovativnu organizaciju?

2 organizacionom kontekstu inovativne organizacije, novog tipa organzacijerođenog sa prvim vidljivim ulaskom čovječanstva u postindustrijsko društvo,okruženje,poslovna strategija i tehnološki sistem imaju karakter ključnihorganizacionih varijabli% 0kruženje inovativnih organizacija je i !vrlo#dinamično i !vrlo# kompleksno% (isok stepen dinamičnosti i kompleksnostiokruženja prisiljava organizaciju da svoju konkurentsku prednost gradi nadi"erencijaciji% Samim tim, inovacija ima status ključnog bloka konkurentskeprednosti% ehnički sistem je baziran na mikroprocesoru% Sa stanovištastarosti i veličine , inovacijske organizacije su velike organizacije, više krozdimeniziju obima prodaje i vrijednosti imovine, nego kroz dimenziju brojazaposlenih% oć je u rukama eksperata, odnosno, nosilaca inovativnihaktivnosti%

30. Grednosti i nedostaci jednostavne organizacijske strukture(k'asični !ode')?

A% rednost ovakve organizacione strukture jeste njena *eksibilnost, jer(lasnik - preduzetnik donosi odluke sam i brzo% 6ema glomaznih sistemaodlučivanja koji usporavaju odlučivanje% .sto tako, ovdje se ostvaruje

jednostavno komuniciranje i uspostavlja ne"ormalna, neposredna motivacijakod zaposlenih%!" #snovna slabost preduzetničkog modela organizacije jeste u tome što jevlasnik-menadžer mnogo tražen, jer niko u ime njega ne može odlučiti% Jestose dešava da se danima čeka na neku in"ormaciju iz ovakvih $rmi jerzaposleni ne znaju ili ne smiju da daju podatke ili da donesu određenu odluku%6a ovaj način je smanjen prostor da neko od zaposlenih izraste u dobrogmenadžera, što je takođe slabost ovog organizacionog modela%

31. Grednosti i nedostaci $unkciona'ne (!ainske) organizacijskestrukture (k'asični !ode')?

A% 2koliko organizacija nije prevelika, "unkcionalna struktura može pružitislijedeće prednosti'K dozvoljava razvoj speci$čnih vrsta ekspertiza, inžinjeringa, tehnologije,$nansija, itd%,



K omogućava izgradnju karijere za pro"esionalno osoblje, promovišućistručnjake unutar "unkcije,K izbjegava se "ragmentacija važnih aktivnosti obavljajući ih kroz"unkcionalne odjele, itd%B% 0snovna slabost "unkcionalne organizacije jeste što se "unkcionalnomspecijalizacijom stvaraju organizacione barijere smanjujući mogućnostsaradnje između "unkcionalnih odjela% 6a ovaj način umjesto atmos"eretimskog rada može doći do među"unkcijskog rivalstva%

32. Grednosti i nedostaci divizione!u'tidivizione organizacijskestrukture (k'asični !ode')?

rednosti:• 0dgovornost za rezultat je jasno locirana• /okus je na izlazu !a ne na "unkciji#• (odi ka satis"akaciji kupca• +asterećuje vrh od operativnih poslova !ostavlja vrijeme za

dugoročne aktivnosti#• 2smjerena na brze promjene u okruženju• (rh kreira ključne strategije• ?utonomija divizija dozvoljava razvoj menadžera i proširenje njihovih

vidikaSlabosti'

• &ivizije mogu imati veću moć od vrha !previše moći# i ciljeve kojinisu kompatibilni sa generalnim ciljevima !sa vrha#

• Smanjuje ekonomiju obima• ogućnost dupliranja poslova i resursa što povećava troškove i

reducira e$kasnost• ogućnost kon*ikta sa vrhom oko pomoćnih !i uopće# "unkcija• 0dnos između stvarne autonomije i odgovornosti nije uvijek

izbalansiran

33. Grednosti i nedostaci proizvod ti! organizacijske strukture(k'asični !ode')?

0snovna rednost proizvod-tim organizacione strukture jeste to što je onausmjerena na zadovoljavanje potreba kupaca budući da je osnovaorganizacije - proizvod utemeljen na njihovim zahtjevima% 0vaj konceptorganizacije je primjeren nestabilnom okruženju što mu također dajeprednost% eđu"unkcionalni timovi su "ormirani, kao što je istaknuto, napočetku procesa razvoja proizvoda, tako da bilo kakve poteškoće koje bi sepojavile mogu biti riješene u ranoj "azi% orištenje među"unkcionalnih timova

ubrzava proces inovacija i naglašava odgovornost timova prema kupcima%Poteško!e kod ovog organizacionog koncepta mogu nastati zbog slabekoordinacije među proizvodnim linijama, odnosno timovima% .sto tako, nijemoguće postići ekonomiju obima u "unkcionalnim odjeljenjima, budući da suaktivnosti "unkcija podijeljene po proizvodima

34. Grednosti i nedostaci pro$esiona'ne+birokracije kaoorganizacijske strukture (k'asični !ode')?

rednosti:• izvršava specijalističke zadatke• >načajna kontrola sa vrha

Slabosti'• endiraju kon*iktu među 0G• 2sko usmjereni ciljevi i zanemarivanje ukupnih ciljeva•

Slaba kontrola slijeđenja generalnih pravila

35. Grednosti i nedostaci !atrične organizacijske strukture(k'asični !ode')?

rednosti:• 0mogćava koordinaciju kompleksnih organizacija sa više aktivnosti

na više lokacija• 0mogućava *eksibilnost u vremenu i djelatnosti• Pojednostavljuje .S• Smanjuje administrativnu patologiju• Smanjuje moć "unkcionalnih rukovodilaca• 0mogućuje pravovremenu alokaciju specijalista• Stvara 4ekonomiju obima5, korištenje specijalista• :rzo reagira na promjene• Povećava motivaciju eksperata



Slabosti'• 4dvostruko5 rukovođenje, nejasnoće u nadležnostima• Potencijalno kon*iktna• oguća je nejasnoća uloga

#-. Hta je to organizacijska ku'tura?0rganizacijska kultura predstavlja skup vrijednosti, vjerovanja, ponašanja,običaja i stavova koji pomažu članovima organizacije da razumiju razlogpostojanja, način djelovanja i stvari kojima treba pridavati važnost% Sistemvrijednosti !i mišljenja# kojeg promovira organizacijski top-mgmt%0rganizacijska kultura je važna za određenje nečega što se naziva osjećaj

prema organizaciji%

#. Navedite osnovne !ode'e objanjenja organizacijskogokru"enja uk'jučujuEi i objanjenje četiri di!enzije prirodeokru"enja?

PES analiza je akronim ! politička, ekonomska, sociološka i tehnološka #metoda analize poslovnog okruženja i predstavlja temelj za strateškoplaniranje. PES analizira okolinu, za tržište u nastajanju ili već postojeće ipruža pregled vanjske situacije koja može imati utjecaj na industriju u globaluili na tvrtke unutar promatrane industrije%Go'itičko+'egis'ativna + Trenutna politička situacija ili pojedini propisi mogu

zaustaviti prodor novih takmaca na ekonomsko područje.Ekonomska - Zdrava ekonomija, bogatstvo države, nacije ili regije također utječu na

strateško planiranje tvrtke.

Socio-kulturna - Postojeći društveni stavovi mogu predstavljati ili prednost ili prijetnju

vašoj strategiji.Tehnološki- Tehnologija se ne odnosi samo na tehnologiju u smislu računara i sistema

a učinkovitije poslovno upravljanje, već i na in!rastrukturu potrebnu a podršku

modernim sistemima.

Dina!ičnost okruženja zavisi od intenziteta i načina promene njegovihelementa i sila% S?:.)60 . &.6?.J60 0+2@E6GE%

o!p'eksnost okruženja zavisi od'

$lemenata okruženja 3 broj i sli%nosti

Sila koje deluju - broj i sli%nost

&a%ina uspostavljanja veza između elementa i silaokruženja GE&60S?(60 . 0P)ES60 0+2@E6GE%

Neizvesnost zavisi od' Složenosti okruženja &inamičnosti okruženja :ogatstva okruženja resursima

P+E&(.&)G.(0 . 6EP+E&(.&)G.(0 0+2@E6GE%

(Ne)dostupnost - količina resursa raspoloživih za potrebe preduzeća0S2&60 . &?+E@)G.(0 0+2@E6GE

#/. Navedite i objasnite generičke Gorter+ove strategije?

Porterove generičke strategije !strategija di"erencijacije, strategija troškovnogvodstva i "okusirana strategija#strategija di;eren$ija$ije - različitost u cijeni i kvalitetistrategija troškovnog vodstva 3niskom cijenom ostvariti veliki obujamprodaje;okusirana strategija (strategije segmenta$ije) 3usmjeravanje na navikeodređene skupine potrošača, kanal distribucije, područje i sl%



#0. ;bjasnite osnovni sadr"aj !enad"erske etike?enadžerska etika su standardi ponašanja kojima se vode menadžeri kadarade svoj posao%enadžeri trebaju polaziti u svom radu od slijedećih etičkih i moralnih načela'

• 0dnosi organizacije prema zaposlenima%• 0dnosi zaposlenih prema organizaciji%• 0dnos organizacije prema drugim ekonomsko-poslovnim uticajnim

grupama%

&B. Navedite osnovne vrste interesnih grupa u organizaciji iopiite njihov odnos sa organizacijo!?

Interesne grupe:A% lijenti,B% reditori,C% )okalna zajednica,D% &obavljači,F% >aposleni,L% .nteresne skupine,M% Sindikati,N% (lasnici-investitoriO% Sudovi,

A% 2niverziteti i "akultetiAA% Strane vlade,AB% +azni nivoi vlasti,

;dnosi sa organizacijo! :

&1. ;bjasnite argu!ente za i protiv socija'ne odgovornosti

organizacije?>?' >bog toga što organizacije kreiraju mnoge probleme kao što jezagađivanje vode, zraka i tla kao i iscrpljivanje resursa gdje socijalnaodgovornost može odigrati važnu ulogu kod riješavanja istog%

P+0.(' Proširivanje značaja i interpretacije socijalne odgovornosti možepotkopati ekonomiju na način da naruši bazičnu misiju biznisa%



&2. ;bjasnite osnovne karakteristike horizonta'ne organizacije?

Gre!a >rank ;stro+u principi horizonta'nih organizacija:K organiziraju se na bazi među"unkcionalnog osnovnog procesa rada,a ne na osnovu zadataka ili "unkcija,K uspostavljaju se nositelji i li menadžeri koji će preuzeti odgovornostza dizajn i rezultate,K smanjuje se hijerarhija eliminacijom poslova koji ne dodajuvrijednost i dajući članovima tima koji nisu nužno senior menadžeripravo da odlučuju neposredno o svojim aktivnostima u okviruprocesa,K integrišu se s kupcima i dobavljačima,K osnažuju ljude obezbjeđujući im sredstva, vještine, motivaciju ipravo da donose odluke esencijalne za postizanje rezultata tima,

K koriste in"ormacionu tehnologiju !.# pomažući ljudima dadostignu ciljeve i isporučuju vrijednost shodno očekivanjimakupaca,K naglašavaju multi kompetentnost i treniraju ljude da produktivnoupravljaju pitanjima i poslom u među"unkcionalnim oblastima uokviru nove organizacije,K promovišu multi vještine, sposobnost da se misli kreativno iodgovara *eksibilno na nove izazove koji se pojavljuju u poslu kojitimovi rade,K redizajniraju "unkcionalne odjele ili oblasti za rad kao Qpartnere uprocesu per"ormansiR u okviru glavnih radnih procesa grupa,K mjere završne razultate procesa rada shodno zadovoljstvu kupaca,zadovoljstvu zaposlenih i $nansijskom doprinosu,K izgrađuju otvorenu korporativnu kulturu, kooperaciju, saradnju,kulturu koja je "okusirana na nastavak rasta per"ormansi ivrijednosti osnaživanja zaposlenih, odgovornosti i dobrobiti%

&#. Navedite k'jučne vrste organizacijskih sredstava?

0rganizaciona teorija i praksa razvila je široku lepezu organizacionihsredstava koja se mogu kategorizirati na sljedeći način'1. veralna organiza$iona sredstvaC koja mogu biti'!a# pisana !pravilnik o organizaciji, organizacione procedure, sistematizacijaradnih mjesta, popisi poslova i radnih zadataka, organizacioni postupci#, !b# usmena !izvještaji, predočenja#2. taelarna: !a# tabele !komunikacijske tabele#,!b# matrice !komunikacijske matrice#3. gra<čka: !a# dijagrami !organizacione sheme - organigrami, dijagrami toka#,!b# mreže !prikazi pomoću polja rada, gra$koni odgovornosti#

&&. ;bjasnite poja! i e'e!ente organigra$a kao !odernogorganizacijskog sredstva?

&a bi se gra$čkim iskazom prikazalo i projektovano organizaciono stanje inačini "unkcioniranja organizacije, organigra$, pored komponenata kojekoriste organigrami !kućice, linije%%%#, uvode i potpuno nove komponente%0rganigra" u svom gra$čkom iskazu koristi sljedeće komponente'Set - Svaka organizacija je set !skup# raznih dijelova !mašina, ljudi%%%#%)anac - )anac je komponenta koja pokazuje lančanu vezanost pojedinihdijelova organizacije u poslovnom i tehnološkom smislu, prevashodno krozdimenziju input-output relacijaStožer - Stožer kao komponenta ima ulogu koordinirajućeg centra% /okus uovoj komponenti je na kretanju in"ormacija QuR i QizR "okalne tačke koja imaulogu stožerareža - reža je komponenta koja nema centra, komponenta kojapretpostavlja otvorene komunikacije i stalno kretanje ljudi i ideja%



&,. Navedite specifčne karakteristike !re"ne+virtua'neorganizacije?

(irtualna organizacija je privremeno partnerstvo neovisnih kompanija i=ilipojedinaca 3 dobavljača određene robe i usluga, kupaca 3 koji su povezanisavremenim telekomunikacijama, odnosno savremenim . plat"ormama kakobi iskoristili šanse i pro$tirali u iznimno promjenjivim poslovnimmogućnostima%(irtualna organizacija u doslovnom prevodu značila bi prividnu organizacijuodnosno zamjenu za stvarnost% 2mjesto da obuhvata sve aktivnosti kojeposao uključuje od sirovina pa sve do $nalnog proizvoda, svaka kompanija u

mreži virtualne organizacije eksternalizira !outsourcing# sve aktivnosti ukojima nije najbolja, a zadržava samo one u kojima je l ider% :itnakarakteristika jeste i njena *eksibilnost, prilagodljivost i modularnost, tesposobnost brzog reagovanja na promjene% (irtualna organizacija je potpunasuprotnost vertikalno integriranoj kompaniji !outsourcira sve aktivnosti osimonih u kojima je lider#%

&-. Navedite osnovne karakteristike procesneC $rakta'ne ik'aster organizacije?

Grocesna:• Sličnost spram "unkcijske organizacije ogleda se u istoj logici

dekompozicije poslovanja !na "unkcije ili na procese#

• Procesna logika slijedi procese koji mogu biti trans"unkcijski, no

najčešće se "unkcijska logika zadržava u toj podjeli kao pozadinaza procese

• emelji se na toku odvijanja poslovnih aktivnosti-lanac dodane

vrijednosti%• slijedi procese rada !tok in"ormacija#• usredotočena je na input-proces-output logiku• veliki udio timskog rada

>rakta'na:

• /raktalna organizacija 3 novo ime za poznatu divizijsku=divizionuorganizaciju

• .maju elemente samoorganizacije, ali ipak nisu autopoietska!samoregulirajuća# organizacija

• /raktal 3 u teoriji haosa opisuje prirodne mehanizme i strukture, uorganizaciji je samostalna jedinica !ipak ne potpuno# uključena uopći komunikacijski sistemH

• /leksibilna, savremena organizacija 3 dinamična i decentralizirana,ali uz integritet cjeline



'aster:

• laster organizacija slična divizijskoj i primjerena za veći brojposlovnih strategija

• laster < grozd, hrpa, mnoštvo 3 strukturiranje se provodi pohijerarhiji 3 postoje nadređeni i podređeni klasteri%

• ože izaći iz organizacijskih granica i preuzeti veći broj različitihorganizacija na istom projektu !tekstilni, turistički, prehrambeniklaster#

• lasteriranje se može promatrati od pojedinca preko porodice dosvjetske zajednice 3 sistemsko povezivanje%

• lasteri su decentralirana organizacija ili mreža različitih organizacija

Amini Malo Veci

Documents

Transcript of Amini Malo Veci