Am Hiểu Tiền Bạc _

Am hiểu Tiền bạc Cách thức làm cho tiền bạc sinh lợi

www.bantinsom.com

http://www.bantinsom.com/

Thực hiện một vài điều đơn giản đều đặn có thể có tác dụng rõ rệt...

Hãy nắm phần Lập kế hoạch về tiền bạc của mình và làm đúng kế hoạch.

chủ động Thảo và cập nhật kế hoạch chi tiêu cho mình.

Tập thói quen tiết kiệm - nên cố gắng tiết kiệm càng nhiều và càng đều đặn càng tốt.

Quý vị có thể làm nhiều điều khác nữa: Chủ động • Hãy xem xét thật kỹ những món nợ và thẻ tín dụng và xem quý vị có thể nào gộp chúng lại được hay không

hoặc điều chỉnh một số thói quen tiêu xài của mình.

• Hãy tìm những cơ hội để làm cho tiền bạc của quý vị sinh lợi nhiều hơn bằng cách đầu tư và kiểm xem mình đã đóng góp đủ vào quỹ hưu bổng hay chưa.

• Hãy nghĩ đến những kế sách để bảo vệ tiền bạc của quý vị, chẳng hạn như bảo đảm là quý vị mua bảo hiểm đúng mức.

• Hãy hỏi thăm nhiều nơi và thu thập thông tin và hướng dẫn nếu không biết rõ cách thức quản lý tiền bạc của mình hoặc nếu cần được giúp đỡ.

Tập hướng dẫn này trình bày chi tiết về những điểm này và những vấn đề khác để giúp quý vị hiểu rõ hơn về tiền bạc của mình.

© Commonwealth of Australia 2006 Bản kế hoạch chi tiêu gấp bỏ túi www.bantinsom.com


Số tiền thu nhập Lợi tức Nguồn lợi tức mỗi thời kỳ

Tính ra những nguồn lợi tức đều đặn của mình. Lương bổng (sau khi trừ thuế) $... Tiền cấp dưỡng hoặc Trợ cấp của Chính phủ $... Tiền bảo dưỡng con cái hoặc những món tiền khác $... Tiền lời định kỳ của tiền tiết kiệm $... Lợi tức định kỳ của những khoản đầu tư $...

(chẳng hạn như tiền thuê nhà của bất động sản đầu tư, phần lợi nhuận của quỹ quản lý hoặc cổ tức của cổ phần)

Những nguồn lợi tức khác $...

Tổng lợi tức $...

Chi tiêu trong nhà Chi tiêu Giáo dục Chi tiêu Tính những khoản chi tiêu đều đặn. Hãy Tiền thuê nhà $... Học phí $...

nhớ sử dụng cùng khoảng thời gian mà quý vị Sửa chữa $... Học phí Đại học hoặc TAFE đã dùng để tính ra những lợi tức của mình. $...

Ga $... Học phí dạy kèm $... Kế tiếp, cộng các khoản chi Điện $... Sách vở và đồng phục $... tiêu lại để tính tổng chi tiêu.

Nước $... Cắm trại, du ngoạn $... Điện thoại/di động $... Sơ kết $... Lệ phí nóc gia $... Tiền trả nợ

Lệ phí chung cư $... Nợ vay mua nhà $... Internet $... Nợ vay mua xe $... Truyền hình Cáp $... Tiền HECS hay HELP $... Bàn ghế $... Thẻ tín dụng $... Đồ điện $... Nợ cá nhân $... Đồ chạp phô $... Thẻ mua hàng $... Làm vườn $... Mua trả góp (Lay-bys) $...

Sơ kết $... Sơ kết $...

7. www.bantinsom.com


Chi tiêu Chi tiêu giao thông Tiết kiệm

Tiền đăng bộ xe $... Đóng góp vào Quỹ hưu bổng $...

Đậu xe $... Tiết kiệm đều đặn $...

Nhiên liệu $... Đầu tư đều đặn $...

Sửa chữa/bảo trì $... Sơ kết $...

Chuyên chở Công cộng $... Các chi tiêu khác

Sơ kết $... Gởi trẻ $...

Chi tiêu Cá nhân Tiền bảo dưỡng con cái $...

Quần áo và giày dép $... Quà tặng $...

Cắt/Uốn tóc và thẩm mỹ $... Hiến tặng $...

Sơ kết $... Sở thích và thể thao $...

Chi tiêu cho sức khỏe Lệ phí đặt mua dài hạn $...

Bác sĩ $... Báo và tạp chí $...

Tiền thuốc $... Phim và DVD $...

Nha sĩ $... Nhà hàng và ‘takeaway’ $...

Sơ kết $... Rượu và thuốc lá $...

Bảo hiểm Thức ăn cho động vật nuôi kiểng $... Chi tiêu khác cho động vật nuôi

Nhà và đồ đạc $... $... kiểng

Xe $... $...

Sức khỏe $... $...

Bảo đảm Lợi tức $... $...

Nhân thọ $... $... Cần biết những điều mách

Sơ kết $... Sơ kết $... bảo về cách thức sử dụng kế

hoạch chi tiêu?

Xin xem trang 5 Tổng Chi tiêu $...

www.bantinsom.com


Bất luận quý vị là ai - đang đi học hoặc đã nghỉ hưu - những kiến thức và hiểu biết ngày càng nhiều về tài chánh Lời dẫn nhập có thể giúp cho quý vị có nhiều lựa chọn hơn và làm cho vị có cuộc sống tươm tất hơn.

Tôi hoan hỉ đem đến cho quý vị tập hướng dẫn này trong khuôn khổ của chiến dịch phổ biến thông tin và nâng cao nhận thức về tài chánh của Chính phủ Liên bang Úc. Chính phủ Liên bang Úc đã thành lập Hội Truyền bá Kiến thức Tài chánh (Financial Literacy Foundation) để giúp cho tất cả dân chúng Úc mở mang kiến thức về tài chánh và quản lý tiền bạc của họ hữu hiệu hơn.

Sự hiểu biết về tiền bạc có thể có lợi bất luận tuổi tác hay lợi tức của quý vị. Tôi khuyến khích quý vị nên đọc

tập sách này và nhận định xem quý vị có thể nắm lấy phần chủ động bằng cách nào và làm cho tiền bạc sinh lợi

Dân Biểu Peter Dutton MP nhiều hơn cho mình.

Dân biểu Peter Dutton MP Bộ trưởng Đặc trách Huê Lợi (Minister for Revenue) và Phụ tá Tổng trưởng Ngân khố (Assistant Treasurer)

www.bantinsom.com


Biết tiền của mình được dùng vào những món gì Mục lục Lập kế hoạch chi tiêu và thảo kế hoạch về tiền bạc của quý vị ... 5

Làm cho tiền bạc sinh lợi nhiều hơn

Tiết kiệm ... 11

Đầu tư ... 13

Nợ và thẻ tín dụng - nắm phần kiểm soát nợ nần của quý v

Chọn thể thức cho vay hoặc thẻ tín dụng và những bước để quản lý nợ nần 17

Tiền dành cho lúc quý vị nghỉ hưu

Hưu bổng ... 23

Bảo vệ tiền bạc của quý vị

Bảo hiểm ... 29

Quyền lợi và trách nhiệm ... 31

Những âm mưu bịp bợm ... 32

Thu thập thông tin và hướng dẫn

Tìm những hướng dẫn hữu ích ... 35

Muốn biết thêm chi tiết ... 37

Những từ ngữ hữu ích ... 40

2. Hiểu biết về tiền bạc sẽ có lợi

www.bantinsom.com


ề cách đáng kể. Hiểu biết về tiền bạc rất có lợi. Hiểu

biết về tiền bạc có nghĩa là chúng ta biết mình có bao nhiêu tiền và chi tiêu vào những khoản nào.

Điều này có nghĩa là chúng ta có khả năng tận dụng số tiền mình có được, đồng thời nó cũng có

nghĩa là quý vị bảo vệ được những gì thuộc về mình.

Bất luận quý vị là ai hoặc kiếm được bao nhiêu tiền, nắm phần kiểm soát về tiền bạc là chuyện dễ hơn quý vị nghĩ. Tập hướng dẫn này có thể giúp quý vị am hiểu tiền bạc rõ ràng hơn. Hẳn nhiên, tập sách nhỏ này không thể trình bày những hướng dẫn chi tiết bởi lẽ điều này phụ thuộc hoàn cảnh cá nhân quý vị, nhưng trong tập sách có vô số thông tin có thể giúp quý vị làm cho đồng tiền của

Paul Clitheroe mình sinh lợi nhiều hơn.

Tôi khuyến khích quý vị hãy tận dụng những thông tin trong tập hướng dẫn này và tại trang mạng (website) của Financial Literacy Foundation www.australia.gov.au/understandingmoney. Xin nhớ, tiền là tiền của quý vị, và học cách thức tận dụng đồng tiền đó có thể có lợi lắm. Hãy nắm phần chủ động.

Paul Clitheroe Chủ tịch, Financial Literacy Foundation Advisory Board

3.

www.bantinsom.com


Biết tiền của quý vị được dùng vào những món gì

www.bantinsom.com


Quý vị có nhận thấy dường như tiền của mình cứ như luôn bị không cánh mà bay? Có bao giờ quý vị nghĩ Biết tiền của quý đến việc thảo kế hoạch chi tiêu, nhưng lại dẹp qua một bên vì ‘nó khó quá’ hay không? Lập kế hoạch chi vị được dùng vào tiêu và có kế hoạch cho tiền bạc của mình không phải là chuyện khó khăn và nó có thể giúp quý vị thực hiện

những món gì được những điều mình thực sự mong muốn.

Ở phần trước của tập hướng dẫn có bản kế hoạch chi tiêu (budget planner) để giúp quý vị tính số tiền kiếm được và chi tiêu vào những món gì.

Cách thức sử dụngKhởi đầu bằng cách viết xuống tất cả những nguồn lợi tức và tất cả những món chi tiêu của quý vị. Quý vị phải quyết định xem kế hoạch chi tiêu này sẽ lấy chuẩn là hàng tuần, mỗi hai tuần hoặc hàng tháng. Một số bản kế hoạch chi tiêu người thích thảo kế hoạch chi tiêu trùng với kỳ lương. Khi đã có quyết định, phải chắc chắn tất cả những con số quý vị viết xuống đều thuộc cùng một thời kỳ.

Khi đã tính được những lợi tức và chi tiêu, quý vị sẽ biết khoản lợi tức đều đặn mà quý vị thu thập được và Phải có tính thiết thực số tiền này được dùng để chi cho những món gì trong thời kỳ đã chọn. Trừ tổng chi tiêu từ tổng lợi tức để

Viết những lợi tức thực sự biết kết quả. và những món chi tiêu của quý vị, đừng ghi những gì quý vị cho rằng đúng ra mình kiếm được hoặc sẽ TỔNG LỢI TỨC - TỔNG CHI TIÊU = ? chi tiêu. $ $ $

Kết quả sẽ cho thấy là quý vị đang chi tiêu nhiều hơn số tiền kiếm được, hoặc quý vị còn tiền dư để dùng

vào việc khác.

Biết tiền của quý vị được dùng vào những món gì5. www.bantinsom.com


Tôi làm gì với Có phải kết quả có được là điều mà quý vị dự kiến hay không? Nếu quý vị tiêu hết khoản lợi tức (hay thậm chí còn tiêu nhiều hơn), bản kế hoạch chi tiêu có thể cho quý vị thấy mình có thể bớt được những món chi kế hoạch chi tiêu nào. Nếu cần tiêu xài bớt đi, quý vị nên chia những món chi tiêu của mình thành hai nhóm: cần thiết và

tiêu của mình? phụ trội. Đây là kế hoạch chi tiêu của quý vị, do đó, quý vị có thể quyết định những món nào là cần thiết và những món nào quý vị có thể chi tiêu ít hơn.

Nếu còn dư tiền, hãy tính đến chuyện nên sử dụng số tiền này như thế nào. Nắm phần kiểm soát về nợ nần là điều quan trọng và quý vị có thể quyết định tăng thêm số tiền trả góp nợ hoặc thẻ tín dụng hoặc quý vị có thể sắp xếp để trừ một số tiền định kỳ và bỏ vào tài khoản tiết kiệm hay đầu tư riêng biệt.

Làm gì cũng được, phải chắc chắn là quý vị sử dụng bất cứ khoản tiền dư nào cho đúng chỗ.

Những điều mách bảo để giúp quý vị chi tiêu khôn ngoan hơn

Lập danh sách mua đồ khô/thực phẩm và đi mua sắm theo giới hạn định trước.

Bỏ thẻ tín dụng ở nhà. Đem theo phần ăn trưa đi làm.

Nên mua thẻ cào trả trước để xài cho điện thoại di động của quý vị. Tính chuyện thuê sản phẩm xài thử rồi hãy mua - quý vị có thể nhận thấy sản phẩm này không đúng ý quý vị.



Quý vị có kế hoạch Làm theo kế hoạch chi tiêu có thể là điều khó khăn nếu quý vị không biết sẽ làm gì với số tiền tiết kiệm được. Tốt nhất là nên đặt ra một số mục tiêu để quý vị biết mình cần đạt được điều gì và những điều này cho tiền bạc không cần phải to tát gì cả. Những mục tiêu của quý vị tùy thuộc nhiều yếu tố như tuổi tác và những trách

của mình không? nhiệm đối với gia đình. Quý vị có thể muốn:

• để dành tiền cho những việc quan trọng đối với quý vị hoặc gia đình • nắm phần kiểm soát nợ nần

• dành dụm để đặt cọc mua nhà • dành dụm cho lúc nghỉ hưu.

“ Tôi có thể tiết kiệm $5 một Hãy suy nghĩ về những mục tiêu của mình rồi tính xem phải tốn bao nhiêu để đạt được những mục tiêu đó.

ngày bằng cách đem thức Thí dụ như, quý vị có thể muốn dành dụm để đặt cọc mua nhà. Sử dụng kế hoạch chi tiêu, quý vị có thể tính

ăn trưa đi làm - tổng cộng được mình còn lại bao nhiêu tiền sau khi đã trừ tất cả những chi tiêu để dành dụm cho số tiền cọc. Sau đó

là $1200 một năm!” quý vị có thể tính được là mình sẽ cần bao lâu để có đủ số tiền cần thiết.

Hong điều mách bảo để giúp quý vị đặt ra những mục tiêu Phải

thực tế - nếu dự tính đạt những mục tiêu của mình bằng cách bỏ hết những món chi tiêu phụ trội, rất có thể là quý vị sẽ không làm theo kế hoạch chi tiêu được. Phải cụ thể - quý vị sẽ dễ đạt được những mục tiêu của mình nếu quý vị biết mình muốn gì và tại sao.

Phải luôn hăng hái bằng cách đặt ra kỳ hạn phải đạt được những mục tiêu của mình.



Quý vị thử dùng bảng dưới đây để đề ra những mục tiêu của mình. Chúng tôi đã trình bày một ví dụ để giúp quý vị trong bước đầu.

MỤC TIÊU LOẠI NGÀY TỔNG SỐ SỐ TIỀN CẦN THIẾT MỖI KỲ LƯƠNG

Máy chụp hình kỹ Ngắn hạn Giáng sinh $360 $30 thuật số

Dự tính cho những chi tiêu không lường trước được

Quý vị nên để dành một số tiền để dùng vào những trường hợp khẩn cấp. Để dành dần nếu cần. Quý vị có thể quyết định mình cần phải dành riêng số tiền là bao nhiêu, nhưng mục đích của số tiền này là để dùng vào những chi tiêu không lường trước được, nhờ vậy quý vị có thể khỏi phải mượn nợ cá nhân hoặc nợ thẻ tín dụng. Xin nhớ bỏ trả trở lại số tiền này ngay khi quý vị có thể làm được.

Cập nhật

Cuộc sống quý vị luôn thay đổi, do đó, quý vị nên thường xuyên duyệt lại kế hoạch chi tiêu và những mục tiêu của mình. Thí dụ như nếu lương của quý vị thay đổi, quý vị cần phải tính lại những ước tính về lợi tức của mình và những chuyện lớn như lập gia đình hoặc có con cũng làm cho quý vị phải hao tốn nhiều tiền bạc hơn. Quý vị nên duyệt lại kế hoạch chi tiêu một hay hai lần một năm.



Bàn chuyện Nhiều người chúng ta nhận thấy không tiện bàn chuyện tiền bạc với người gần gũi với mình. Nếu quý vị và người phối ngẫu thỏa thuận với nhau về việc dùng tiền để làm gì và cách thức đạt được điều đó thì có thể

tiền bạc tránh được sự hiểu lầm. Ngoài ra cũng nên hiểu thái độ của mỗi người về chuyện tiền bạc. Cùng nhau thảo kế hoạch chi tiêu có thể là khởi điểm tốt.

Nếu có con, hãy nói chuyện với con về tiền bạc. Con quý vị sẽ học hỏi được rất nhiều từ quý vị về tiền bạc. Đối với thanh thiếu niên, hãy thử những điều giản dị như so sánh giá cả khi quý vị dẫn em đi mua đồ chạp phô (đồ khô) hoặc giải thích cho em biết về giá trị khác nhau của tiền giấy và tiền cắc. Quý vị có thể để cho con cái lớn tham gia lập kế hoạch chi tiêu của gia đình. Ví dụ như cho em biết gia đình chi bao nhiêu tiền điện và nước và khuyến khích em nghĩ ra cách tiết kiệm những khoản chi tiêu này.

Những điều mách bảo để giúp trẻ em học hỏi về tiền bạc Nêu

gương tốt bằng cách quản lý khôn ngoan tiền bạc của quý vị. Khuyến khích các

em dành dụm càng nhiều và càng đều đặn càng tốt. Mở tài khoản tiết kiệm dùng

sổ băng để giúp các em theo dõi những khoản ký thác, rút tiền và tiền lời.

Hãy làm cho dành dụm là chuyện vui thú bằng cách để cho các em đặt ra mục tiêu.



Hãy làm cho đồng tiền sinh lợi cho quý vị

www.bantinsom.com


Hãy làm cho đồng Tại sao phải lo dành dụm? Sống theo kiểu hết kỳ lương này đến kỳ lương kế có thể làm cho quý vị bị căng thẳng thần kinh. Dành riêng tiền sinh lợi một số tiền có thể giúp quý vị bớt phải lo lắng và giúp quý vị có tiền để thanh toán những hóa đơn lớn hoặc

cho quý vị những chi tiêu không lường trước được. Khi số tiền dành dụm ngày càng nhiều, quý vị sẽ không phải thường xuyên dùng đến thẻ tín dụng và số tiền tiết kiệm của quý vị sẽ sinh lời. Nếu kiên trì, quý vị sẽ đạt được những mục tiêu lớn hơn chẳng như mua xe, có tiền đặt cọc mua nhà, hay trả dứt nợ vay mua nhà sớm hơn.

Cách thức bắt đầu Sức mạnh của tiền lời Bí quyết tiết kiệm thành công là điều đơn giản: hãy bắt đầu ngay từ bây giờ. Quý vị có thể bắt đầu bằng cách tích hợp. dàn xếp thể thức tự động trừ tiền thẳng vào lương hoặc tài khoản vãng lai để quý vị khỏi quên dành dụm tiền. Nếu quý vị bắt đầu dành Nếu không biết chắc mình có thể dành dụm được bao nhiêu, xin xem Biết tiền được dùng vào những món dụm bây giờ, trong một gì ở trang 5. Bằng không, quý vị có thể bắt đầu bỏ một phần lợi tức hàng tuần của mình vào tài khoản tiết thời gian dài hạn hơn, số kiệm riêng biệt. Không cần phải là số tiền lớn. tiền dành dụm sẽ tích lũy

nhiều hơn bởi lẽ quý vị được Nếu để cho tiền tiết kiệm tích lũy, quý vị sẽ được hưởng tiền lời tích hợp (lãi kép). Đây là trường hợp quý hưởng tiền lời trên khoản lời vị hưởng tiền lời trên số tiền quý vị ký thác cũng như khoản lời tích lũy được. Dù quý vị chỉ dành dụm một ít của mình. Sau một thời gian tiền, sau một thời gian số tiền tiết kiệm được có thể sẽ khá lớn. quý vị sẽ có một số tiền

khá nhiều.

Những điều mách bảo để giúp quý vị dành dụm

Bắt đầu bây giờ, bất luận khoản tiền dành dụm ít như thế nào đi nữa. Trả cho mình trước - tự động trừ vào lương khoản tiết kiệm. Bỏ khoản tiết kiệm vào tài khoản riêng biệt không có thẻ rút tiền ATM. Cố gắng dành dụm tất cả tiền lương được tăng thêm, ngoại bổng hoặc tiền bồi hoàn thuế.

Hãy làm cho đồng tiền sinh lợi cho quý vị11. www.bantinsom.com


Quý vị nên có kế hoạch hoặc mục tiêu để dành tiền vì quý vị sẽ biết đại khái mình cần phải dành dụm bao nhiêu và quý vị dễ tập trung vào kết quả cuối cùng, nhất là khi quý vị bị cám dỗ muốn xài tiền. Quý vị có thể đặt ra mục tiêu nhỏ trước rồi tích lũy tiền dành dụm thành số tiền lớn hơn.

Tôi có thể để tiền tiết kiệm ở chỗ nào?

Quý vị có nhiều lựa chọn. Một số người thích để tiền trong tài khoản không được phép đụng đến trong một thời gian như tài khoản ‘Christmas Club’ hoặc ký thác định kỳ. Ngoài ra còn có rất nhiều tài khoản tiết kiệm qua mạng internet (trực tuyến).

Những điều mách bảo để tìm tài khoản tốt nhất cho quý vị Chọn tài khoản nào có lãi suất cao nhất theo nhu cầu của quý vị. Nếu nghĩ rằng mình sẽ dễ bị cám dỗ rút tiền ra, hãy bỏ tiền tiết kiệm vào tài khoản khó rút ra hơn.

So sánh các lệ phí và những phí tổn khác.

Tại trang mạng (website) của các tổ chức như Cannex và InfoChoice, quý vị có thể so sánh những sản phẩm tiết kiệm khác nhau. Muốn biết chi tiết liên lạc, xin xem trang 38.



Đầu tư tiền Quý vị không cần phải có nhiều tiền mới đầu tư được - chung qui chỉ là cách làm cho tiền quý vị sinh lợi nhiều hơn. Một số người khởi đầu bằng một số tiền tiết kiệm nhỏ mà họ đã dành dụm được, còn người khác

của quý vị thì đầu tư một số tiền đều đặn. Bí quyết là bắt đầu rồi tiếp tục đầu tư thêm theo khả năng của quý vị.

Đừng dồn tất cả vốn liếng vào một chỗ

Quý vị có thể cảm thấy lo ngại vì đầu tư là chuyện đầy bất trắc. Nói chung, nếu quý vị muốn có mức thu nhập hoặc lợi nhuận từ đầu tư càng cao chừng nào, chuyện bất trắc càng dễ xảy ra chừng nấy. Những khoản đầu tư với lợi nhuận thấp, thông thường, ít bất trắc hơn.

Quý vị có thể giảm bớt sự bất trắc bằng cách trải tiền ra và đầu tư vào những hình thức đầu tư khác nhau - cách thức này gọi là đa dạng hóa. Đây là cách thức tốt để giúp bảo vệ tiền bạc của quý vị, vì trường hợp toàn bộ các khoản đầu tư của quý vị đều gặp trở ngại cùng một lúc là chuyện hãn hữu.

Tôi có thể đầu tư vào những gì?

Quý vị có thể chọn từ vô số các cách thức đầu tư khác nhau. Bốn lãnh vực chính - còn gọi là diện tài sản - là cổ phần, bất động sản, trái phiếu và tiền mặt.



Quý vị có thể trực tiếp đầu tư vào một số trong những diện tài sản này (chẳng hạn như mua cổ phần hoặc mở tài khoản ký thác định kỳ). Những cách đầu tư khác có thể có tính cách gián tiếp - thí dụ như mua cổ phần hoặc bất động sản qua trung gian quỹ quản lý. Với quỹ quản lý, tiền của quý vị sẽ được gộp chung với các nhà đầu tư khác và được mang đi đầu tư giùm quý vị.

Cách đầu tư phù hợp cho quý vị sẽ tùy thuộc một số điều. Hãy tự hỏi: Quý vị muốn đầu tư trong thời gian bao lâu?

Quý vị có muốn loại đầu tư theo cách mà mình có thể bán mau lẹ nếu cần hay không? Mức độ bất trắc mà quý vị cảm thấy yên trí và khả năng tài chánh của quý vị cho phép? Kế hoạch của quý vị là gì? Quý vị muốn đạt được điều gì từ những cách đầu tư này?

Nếu cần tiền trong trường hợp khẩn cấp và không muốn để tiền riêng hẳn ra một thời gian dài, quý vị có thể chọn cách đầu tư nào mà quý vị có thể dễ dàng chuyển thành tiền, như tài khoản tiết kiệm lãi suất cao. Nếu sẵn lòng đầu tư thời gian dài hơn, quý vị có thể chọn bất động sản hoặc cổ phần, trị giá của những cách đầu tư này giao động nhiều hơn nhưng, thông thường, mức lợi nhuận cao hơn.



Nếu còn bỡ ngỡ trong việc đầu tư, quý vị có thể học hỏi thêm bằng cách đọc những quyển sách, tạp chí và báo chí về tài chánh. Ngoài ra, quý vị có thể nhờ người làm cố vấn về tài chánh để giúp quý vị chọn cách thức đầu tư phù hợp nhất với tình trạng của quý vị. Muốn biết thêm chi tiết, xin đọc phần Thu thập thông tin và hướng dẫn ở trang 35.

Coi chừng những cách đầu tư hứa hẹn lợi nhuận quá cao đến mức độ như khó tin. Có thể đó là âm mưu bịp bợm và quý vị có thể bị mất tiền. Muốn biết thêm chi tiết, xin xem phần Hãy cảnh giác trước những âm mưu bịp bợm ở trang 32.

Lệ phí, phí tổn và thuế khóa

Đa số các hình thức đầu tư đều tính lệ phí, phí tổn hoặc chi phí khác và có khi không dễ nhận ra. Hãy bảo đảm quý vị tìm hiểu kỹ càng về lệ phí và phí tổn trước khi quyết định đầu tư, vì những chi phí này có thể làm tiêu hao đáng kể vào vốn đầu tư của quý vị.

Ngoài ra, các khoản đầu tư của quý vị có thể bị đánh thuế. Hãy bảo đảm quý vị biết rõ số tiền đầu tư của mình sẽ bị đánh thuế như thế nào. Hãy thảo luận với đại diện khai thuế có đăng ký nếu quý vị còn chưa rõ. Quý vị cũng có thể liên lạc với Sở thuế Úc (Australian Taxation Office) để biết thêm chi tiết - muốn biết chi tiết xin xem trang 37.



Vay nợ và thẻ tín dụng – hãy nắm phần chủ động về nợ nần

www.bantinsom.com


Vay nợ và thẻ tín Vay nợ và thẻ tín dụng có thể là những cách thức hữu hiệu để giúp quý vị đạt được những ước muốn của mình trong cuộc sống. Mắc nợ không phải là chuyện xấu miễn sao quý vị có thể trả nổi. Thực vậy, đa số dân

dụng - hãy nắm phần chúng Úc sẽ không thể làm chủ căn nhà mà không vay mượn. Một vài bước then chốt có thể bảo đảm quý vị

chủ động về nợ nần nắm phần chủ động về nợ nần chứ không phải ngược lại - chẳng hạn như dò hỏi nhiều nơi để vay nợ đúng chỗ và thanh toán thẻ tín dụng càng sớm càng tốt.

Một vài điều căn bản về nợ nần

Có nhiều hình thức nợ khác nhau. Những hình thức nợ khác nhau có lãi suất, lệ phí và điều kiện khác nhau, kể cả thời hạn quý vị phải trả dứt nợ (đối với vay mượn, điều này gọi là ‘kỳ hạn nợ’ (‘term’).

Những điều mách bảo trước khi quý vị vay mượn

Tính xem quý vị có thể vay bao nhiêu, kể cả khoản dự phòng trường hợp lãi suất tăng. Tính mức giới hạn sẽ vay mượn và phải tuân theo.

Dành dụm càng nhiều càng tốt để có được số tiền cọc nhiều hơn và khỏi phải vay mượn nhiều quá.

Chọn khoản vay mượn

Trước tiên, tìm khoản vay mượn với lãi suất thấp nhất. Điều này sẽ có tác dụng đáng kể về số tiền quý vị phải trả, đặc biệt là những món nợ dài hạn. Hãy bảo đảm quý vị hiểu tất cả các điều kiện và qui định. Một số khoản vay mượn có Lãi suất làm quen (‘honeymoon’) hoặc lãi suất ban đầu. Lãi suất này có thể có vẻ hấp dẫn nhưng về lâu dài có thể đắt hơn.

Vay nợ và thẻ tín dụng - hãy nắm phần chủ động về nợ nần17. www.bantinsom.com


Ngoài ra, quý vị có thể cần phải chọn giữa lãi suất cố định và lãi suất thay đổi. Đối với lãi suất thay đổi, Trả dứt nợ càng sớm tiền trả nợ sẽ lên xuống theo mức lãi suất. Với lãi suất cố định, quý vị có thể biết được chính xác số tiền trả càng tốt. nợ là bao nhiêu trong thời hạn nhất định. Quý vị cũng nên hỏi xem trường hợp mình có thể trả thêm tiền Trả dứt nợ trong thời gian mà không bị tính thêm lệ phí. ngắn hạn hơn có thể giúp

quý vị tiết kiệm hàng So sánh các lệ phí và phí tổn - vì chúng có thể khác nhau rất nhiều giữa các hình thức cho vay. Tất cả

ngàn đôla.quảng cáo của những hình thức cho vay đều phải có ‘lãi suất so sánh’ (comparison rate). Nhờ chi tiết này quý vị có thể so

sánh chi phí của mỗi khoản cho vay, kể cả tiền lời phải trả và đa số lệ phí và phí tổn. Hãy xem các tạp chí

và báo chí và dùng ‘comparison rate’ để so sánh những hình thức cho vay khác nhau. Ngoài ra còn có

những dịch vụ trực tuyến (qua mạng internet) để so sánh các hình thức cho vay, chẳng hạn như Cannex và

InfoChoice - xin xem trang 38 để biết chi tiết.

Thẻ tín dụng

Thẻ tín dụng chỉ là một hình thức nợ khác. Thẻ tín dụng có thể rất tiện lợi nhưng xin nhớ quý vị phải trả tiền cho cơ sở cấp thẻ tín dụng để được sử dụng tiền của họ.

18.

www.bantinsom.com


Những điều mách bảo về cách quản lý thẻ tín dụng của quý vị Đừng xin thẻ tín dụng nếu quý vị không thể trả tiền nổi. Hỏi nhiều nơi để tìm thẻ phù hợp nhất cho quý vị.

Hãy nhớ so sánh lãi suất lẫn lệ phí hành chánh và thời hạn miễn tiền lời của tiền thiếu nợ.

Cố gắng trả dứt số tiền thiếu trước khi hết thời hạn không tính tiền lời. Đừng tăng thêm mức giới hạn tín dụng nếu quý vị không thể trả nổi, không thể kiềm chế được hoặc không cần thiết.

“ Tôi nhận được lá thư cho Quý vị có cần phải nắm phần chủ động về nợ nần của mình không? biết mức giới hạn của thẻ Nếu phân vân không biết có cần đối phó với nợ nần của quý vị hay không, hãy bắt đầu bằng cách viết ra trị

tín dụng của tôi đã được giá của những gì quý vị sở hữu và tổng số tiền còn thiếu nợ vay mượn và thẻ tín dụng. Nếu quý vị thiếu nợ

chấp thuận tăng thêm. Tôi nhiều hơn những gì mình sở hữu, quý vị có thể mắc nợ nhiều quá. Nếu trả tiền nợ chật vật, điều đó có thể

nói ‘không’ bởi vì tôi lo là dấu hiệu cho thấy là quý vị nên tìm cách giảm bớt nợ nần.

ngại mình sẽ không đủ

khả năng hoàn trả nợ thêm Quý vị cũng nên chia những món nợ thành ‘nợ có lợi’ và ‘nợ bất lợi’. Nợ có lợi là món nợ dùng để mua tài

được nữa.” sản rất có thể sẽ sinh lợi tức hoặc lên giá sau một thời gian, như căn nhà hoặc món đầu tư. Còn nợ bất lợi là

món nợ dùng để mua những thứ, nói chung, sẽ mất dần giá trị, chẳng hạn như xe hơi và TV.



Nếu quyết định giảm bớt nợ nần, quý vị nên dự tính xem sẽ trả dứt món nợ nào trước. Thông thường, món nợ nên trả dứt trước tiên là món nợ với lãi suất cao nhất, chẳng hạn như thẻ tín dụng hoặc nợ cá nhân. Ngoài ra, hãy cố gắng trả dứt những món ‘nợ bất lợi’ khác trước. Tiền trả lời của một số khoản cho vay được khấu trừ thuế - thông thường đây là những món nợ không cần phải ưu tiên trả dứt.

Những điều mách bảo để giúp quý vị kiểm soát nợ nần Cố gắng không dùng thẻ tín dụng - bỏ thẻ tín dụng ở nhà. Trả tiền nợ hai tuần một lần thay vì hàng tháng. Trả nợ thêm nếu có khả năng.

‘Kiểm lại nợ’ ít nhất một năm một lần để theo dõi xem tình hình tiến triển như thế nào.

Hủy bỏ tất cả các thẻ tín dụng và chỉ giữ lại một thẻ với lãi suất thấp nhất. Tìm hiểu xem quý vị có thể đi đến thỏa thuận tốt hơn bằng cách vay nợ mới để trả nợ cũ cho món nợ vay mua nhà.

Duyệt lại kế hoạch chi tiêu và tính xem quý vị có thể tăng thêm tiền trả góp để có thể trả dứt nợ sớm hơn. Nếu chưa lập kế hoạch chi tiêu, hãy thảo ngay một bản và điều có thể có ích cho quý vị - xin xem Biết tiền của mình dùng vào những món gì ở trang 5.



Quý vị có thể có vài món vay mượn hoặc thẻ tín dụng. Đôi khi gộp những món nợ này thành một món nợ với lãi suất thấp có thể có lợi hơn vì như thế quý vị đỡ tốn lệ phí và một món nợ với lãi suất thấp. Hãy tìm hiểu kỹ trước. Xin nhớ hỏi về lệ phí và phí tổn để bảo đảm quý vị sẽ tiết kiệm được tiền.

Nếu gộp các món nợ lại, cố gắng dùng số tiền tiết kiệm được từ những khoản trả góp để trả dứt món nợ nhanh hơn. Nếu vay mượn để trả dứt nợ thẻ tín dụng, hãy tính đến chuyện không dùng thẻ này nữa hoặc trả dứt số tiền nợ vào cuối hạn kỳ miễn tiền lời.

Không trả dứt nổi nợ?

Nếu nghĩ rằng mình không thể trả dứt nổi nợ, hãy thảo luận với cơ sở tài chánh càng sớm càng tốt. Họ có thể sửa đổi chương trình trả nợ của quý vị. Xin nhớ, nếu quý vị mượn tiền, quý vị có trách nhiệm pháp lý phải trả lại nợ.

Các nhân viên tư vấn tài chánh bất vụ lợi có thể cung cấp thông tin cho những người không trả nổi nợ. Những tổ chức như Dịch vụ Thông tin Tài chánh của Centrelink (Centrelink’s Financial Information Service) cũng cung cấp thông tin và có những buổi hội thảo miễn phí. Muốn biết chi tiết liên lạc, xin xem trang 37. Nếu không trả nổi nợ, quý vị cũng có thể tính đến chuyện hỏi một số hướng dẫn về tài chánh tổng quát hơn - Xin xem Thu thập thông tin và hướng dẫn ở trang 35.



Tiền dành cho lúc nghỉ hưu

www.bantinsom.com


Tiền dành cho Hưu bổng là hình thức đầu tư tích lũy suốt đời để quý vị có tiền trong lúc nghỉ hưu. Đối với đa số người, hưu bổng bắt đầu khi họ tìm được việc làm và hãng sở bắt đầu đóng góp vào quỹ hưu bổng cho họ. Những

lúc nghỉ hưu khoản đóng góp này gọi là bảo đảm hưu bổng.

Nếu hội đủ điều kiện, hãng sở của quý vị sẽ đóng góp ít nhất 9 phần trăm tính theo tiền lương của quý vị vào quỹ hưu bổng. Thí dụ như nếu lương của quý vị là 50.000 đôla một năm, hãng sở của quý vị sẽ đóng góp 4.500 đôla. Việc đóng góp hưu bổng cưỡng bách có một số ngoại lệ - thí dụ như nếu quý vị dưới 18 tuổi và làm việc dưới 30 tiếng một tuần lễ. Nếu cho rằng mình bị thiệt thòi, xin quý vị liên lạc với Sở thuế Úc (Australian Taxation Office) (xem chi tiết ở trang 37).

Quý vị cũng có thể tự đóng góp vào quỹ hưu bổng - ngay cả khi quý vị không đi làm - hoặc đóng góp vào Bỏ thêm tiền vào quỹ hưu bổng thay cho người phối ngẫu. Nếu tự làm chủ, quý vị có thể chọn đóng góp hoặc không đóng quỹ hưu bổng góp vào quỹ hưu bổng.

Càng bắt đầu đóng góp sớm chừng nào, quý vị càng có lợi chừng đó. Do bởi thông thường tiền hưu bổng Đóng góp thêm hưu bổng. phải chịu thuế thấp hơn những khoản đầu tư tương tự cho nên tiền hưu bổng của quý vị sẽ gia tăng nhanh

Nếu kiếm được dưới 58.000 hơn trong cuộc đời làm việc của quý vị. Ngoài ra, quý vị có thể được khấu trừ thuế hoặc được những quyền đôla và có đóng góp vào quỹ lợi khác do chính phủ cấp chẳng hạn như được hưởng qui chế cùng đóng góp hưu bổng (Super hưu bổng sau khi trừ thuế, Co-contribution) nếu quý vị tự đóng góp vào quỹ hưu bổng. quý vị có thể hội đủ điều kiện

để hưởng khoản Cùng đóng góp Hưu bổng (Super Co- contribution). Muốn biết thêm chi tiết, xin liên lạc với Sở thuế Úc (Australian Taxation Office).

Tiền dành cho lúc nghỉ hưu 23.

www.bantinsom.com


Bình thường, quỹ hưu bổng sẽ gởi cho quý vị bản liệt kê những đóng góp thường niên của hội viên ghi Ai giữ tiền Hưu số tiền hưu bổng được đóng góp thay cho quý vị. Hãy chắc chắn quý vị có kiểm tra những bản liệt kê này. bổng của quý vị? Những bản kê này còn cho quý vị biết chi tiết về cách thức quỹ hưu bổng đầu tư tiền của quý vị và kết quả đạt được trong năm như thế nào.

Những điều mách bảo để giúp quý vị theo dõi hưu bổng của mình Báo cho quỹ hưu bổng biết chi tiết liên lạc mới nhất. Đọc những bản kê hưu bổng của quý vị.

Điện thoại cho quỹ hưu bổng nếu không hiểu bản liệt kê này.

Nếu không thể tra cứu hưu bổng của mình, dịch vụ SuperSeeker của Sở thuế Úc (Australian Taxation Office) có thể giúp quý vị truy tìm. Quý vị cần phải có Số Hồ sơ Thuế. Muốn biết chi tiết liên lạc, xin xem trang 37.

Chính phủ đã ban hành luật để cho phép nhiều người dân chọn quỹ hưu bổng để hãng sở bỏ khoản đóng góp hưu bổng của họ vào. Nếu hội đủ điều kiện, hãng sở phải đưa cho quý vị ‘giấy lựa chọn tiêu chuẩn’ (‘standard choice form’). Song song với việc chọn các quỹ hưu bổng khác nhau, quý vị còn có thể chọn hình thức đầu tư của mình. Một số quỹ hưu bổng có thể đem lại nhiều lợi nhuận hơn nhưng nhiều rủi ro hơn, trong khi một số quỹ hưu bổng khác chắc ăn hơn nhưng mức lợi nhuận lại thấp hơn. Hãy chọn mức độ rủi ro và lợi nhuận nào quý vị cảm thấy thích hợp với mình.



Nếu có từ hai tài khoản hưu bổng trở lên, đôi khi, gộp chung lại thì có lợi hơn vì quý vị trả lệ phí ít hơn và có thể theo dõi tiền của mình dễ dàng hơn. Trước khi thực hiện điều này, bảo đảm quý vị phải làm con tính, bởi lẽ quý vị có thể phải trả lệ phí chấm dứt cho quỹ hưu bổng cũ và lệ phí đóng góp cho quỹ hưu bổng mới. Ngoài ra, quý vị nên kiểm lại xem có thể mình bị mất quyền lợi bảo hiểm nhân thọ hay không nếu dồn các tài khoản hưu bổng vào quỹ hưu bổng mới.

Đừng vội đổi quỹ hưu bổng chỉ vì kết quả thu nhập thấp trong một năm. Hưu bổng là hình thức đầu tư dài hạn và quý vị cần phải cứu xét kết quả của quỹ hưu bổng trong thời gian từ năm năm trở lên. Đôi khi, kết quả của quỹ hưu bổng trong năm này thấp nhưng năm tới lại cao.

Hưu bổng có nghĩa là tiền để dành cho lúc quý vị nghỉ hưu, do đó, nói chung quý vị chỉ được lãnh hưu bổng Khi nào thì tôi được khi nghỉ hưu. Ngoài ra, quý vị phải đến hạn tuổi tối thiểu theo luật định, gọi là ‘preservation age’. lãnh hưu bổng?

Hạn tuổi tối thiểu để Ngày sinh

được hưởng hưu bổng

Trước T. Bảy 1960 55

T. Bảy 1960 - T. Sáu 1961 56

T. Bảy 1961 - T. Sáu 1962 57

T. Bảy 1962 - T. Sáu 1963 58

T. Bảy 1963 - T. Sáu 1964 59

Sau T. Sáu 1964 60


www.bantinsom.com


Kể từ tháng Bảy 2005, những điều luật mới giúp quý vị có nhiều lựa chọn hơn để tiếp tục chuyển dần sang nghỉ hưu. Nếu đã đến hạn tuổi preservation age, quý vị sẽ có thể hưởng hưu bổng mà không phải nghỉ hưu vĩnh viễn.

Tất cả các quỹ hưu bổng đều tính lệ phí với hội viên để trang trải chi phí điều hành quỹ. Những lệ phí có Tôi phải trả những lệ

vẻ ít nhưng chúng có thể có ảnh hưởng lớn đến số tiền cuối cùng quý vị được lãnh. Bảo đảm là quý vị hiểu phí gì? và so sánh những lệ phí này giữa các quỹ hưu bổng trước khi gia nhập. Mỗi quỹ hưu bổng đều phải liệt kê những lệ phí của họ trong bản kê sản phẩm (product disclosure statement). Thông tin này phải được trình bày theo kiểu tiêu chuẩn, để quý vị có thể dễ dàng so sánh nhiều quỹ hưu bổng với nhau.

Số tiền hưu bổng kết cuộc của quý vị tùy thuộc số tiền đóng góp của quý vị và hãng sở và lúc quý vị bắt Tôi sẽ được hưởng

đầu đóng góp. Ngoài ra, số tiền đó phụ thuộc lợi nhuận mà quỹ hưu bổng kiếm được do đầu tư và số tiền tiền hưu bổng là thuế đã trả.

bao nhiêu? “ Tôi muốn an hưởng tuổi hưu, Bất luận dự tính nghỉ hưu lúc nào, quý vị nên bắt đầu tính xem rất có thể mình sẽ cần bao nhiêu tiền hưu

nhưng tôi phải cần có bao bổng. Nhiều quỹ hưu bổng có dịch vụ thông tin trực tuyến để ước tính số tiền hưu bổng quý vị được hưởng

nhiêu tiền?” khi nghỉ hưu. Trang mạng (website) của ASIC cũng có máy tính hưu bổng hữu dụng. Muốn biết chi tiết,

xin xem phần Muốn biết thêm chi tiết ở trang 37. Quý vị có cần phải tính đến chuyện đóng góp thêm hay không? Nếu phân vân, hãy thảo luận với nhân viên tư vấn tài chánh về tình trạng của mình và nhu cầu trong tương lai. Xin xem Thu thập thông tin và hướng dẫn ở trang 35.



Nếu sắp sửa nghỉ hưu, quý vị có thể chọn cách thức hưởng quyền lợi của mình. Khi quý vị nghỉ hưu đa số quỹ hưu bổng sẽ trả gộp một lần cho quý vị, tiền cấp dưỡng, hoặc kết hợp cả hai cách. Tìm hiểu về thuế khóa và trợ cấp của chính phủ tỉ như tiền cấp dưỡng tuổi già có thể ảnh hưởng đến quyết định của quý vị. Xin nhớ tiền của quý vị có thể phải đủ để chi tiêu từ 30 năm trở lên sau khi quý vị nghỉ hưu. Quý vị có thể liên lạc với Centrelink, Australian Taxation Office hoặc ASIC để biết thêm chi tiết (xem chi tiết ở trang 37) và xin nhớ hỏi ý kiến về tài chánh nếu quý vị phân vân không biết phải làm gì.

Muốn tìm hiểu thêm:

• Super Choices - Ấn phẩm này có thông tin về hưu bổng, kể cả thông tin về cách thức chọn và đổi quỹ hưu bổng. Muốn xin tập hướng dẫn miễn phí, gọi cho Đường dây Thông tin ‘Super Choice’ qua số 13 28 64, hoặc vào www.superchoice.gov.au.

• Tiền của quý vị - Ấn phẩm này có thông tin và ý kiến về hoạch định, lập kế hoạch chi tiêu, đầu tư, nghỉ hưu và nhiều đề tài khác. Muốn xin tập hướng dẫn miễn phí, xin gọi cho Đường dây Thông tin của ASIC (ASIC’s Infoline) qua số 1300 300 630 hoặc xem trên mạng Internet (online) bằng cách nhắp vào cầu nối ‘Managing Your Money’ (Quản lý Tiền của Quý vị) tại trang mạng dành cho người sử dụng của ASIC - www.fido.asic.gov.au.

• Những tờ thông tin - Muốn biết thêm thông tin về hưu bổng, kể cả việc chọn quỹ hưu bổng, quỹ hưu bổng bị thất lạc, qui chế cùng đóng góp hưu bổng, xin vào trang mạngh (website) của Sở Thuế Úc (ATO): www.ato.gov.au/super.


www.bantinsom.com


Bảo vệ tiền của quý vị

www.bantinsom.com


Bảo hiểm Tất cả chúng ta đều hy vọng không có gì bất trắc xảy ra thế nhưng lỡ xảy ra bất trắc, nếu được bảo vệ phần nào thì vẫn hơn. Bảo hiểm nhằm bảo vệ cho bản thân quý vị, gia đình và những gì quý vị sở hữu.

Các loại bảo hiểm Quý vị có thể mua nhiều loại bảo hiểm khác nhau.

Bảo hiểm những gì quý vị sở hữu - xe hơi, điện thoại di động, nhà cửa và đồ đạc cá nhân. Quý vị có thể mua bảo hiểm sức khỏe cho những dịch vụ y tế hoặc bảo hiểm lữ hành (travel insurance) nếu quý vị đi nghỉ mát. Bảo hiểm lợi tức có thể giúp quý vị có nguồn lợi tức nếu bị bệnh hoặc thương tích và không thể đi làm và bảo hiểm nhân thọ trả cho người phụ thuộc quý vị một số tiền nhất định khi quý vị qua đời.

“ Tôi cảm thấy lo ngại về Tận dụng bảo hiểm sự an toàn của gia đình, • Biết nhu cầu của mình. Nếu tính mua bảo hiểm nhân thọ hoặc lợi tức, kiểm lại xem quỹ hưu bổng của do đó, tôi đã gắn bộ phận quý vị có thể cung cấp hình thức bảo hiểm này không, hay họ đã bảo hiểm luôn cho quý vị rồi. Về bảo

báo động khói. Tôi đã ngạc hiểm sức khỏe, quý vị có thể mua bảo hiểm phù hợp với giai đoạn của cuộc đời quý vị. Bảo đảm quý vị

nhiên và vui mừng khi hiểu mình được bảo hiểm cho cái gì.

được biết là điều này đã

làm giảm lệ phí bảo hiểm • Khảo giá để tìm bảo hiểm có lợi nhất. So sánh lệ phí bảo hiểm, tiền đóng khi xin bồi thường và chi tiết nhà tôi.” chính xác những gì quý vị được bảo hiểm. Đối với đa số bảo hiểm tổng quát, quý vị có thể trả lệ phí bảo

hiểm ít hơn nếu đồng ý đóng tiền lệ phí làm đơn xin bồi thường cao hơn trong trường hợp cần làm đơn xin

bồi thường.

Bảo vệ tiền của quý vị 29. www.bantinsom.com


• B ảo hiểm đúng mức. Đa số người đánh giá thấp trị giá những gì họ sở hữu. Nếu muốn mua bảo hiểm nhà Bảo đảm quý vị được bảo cửa hay đồ đạc, hãy chắc chắn là quý vị bảo hiểm cho giá trị thực sự được bồi hoàn. Quý vị nên giữ lại hiểm đầy đủ. các biên lai và chụp ảnh các món đồ quý giá.

Kiểm lại xem hợp đồng

bảo hiểm nhà cửa và đồ • Cung cấp đầy đủ chi tiết và chính xác. Bảo đảm quý vị trả lời đúng tất cả các câu hỏi. Bằng không quý đạc của quý vị có đủ cho vị có thể bị coi là khai man với công ty bảo hiểm về sự rủi ro mà họ chấp nhận và họ có thể khước từ chi phí bồi hoàn những không bồi thường hoặc bồi thường ít hơn đơn xin bồi thường do quý vị nộp. thứ mới toàn bộ hay không

- chúng ta không ai muốn • Am hiểu hợp đồng của quý vị. Các công ty bảo hiểm cần phải cung cấp cho quý vị bản hợp đồng (policy phải tốn một số tiền lớn để document). Bản hợp đồng đề ra những gì quý vị được bảo hiểm, do đó, bảo đảm quý vị hiểu hợp đồng này. bù thêm khi cần phải làm Cất hợp đồng ở nơi dễ lấy phòng khi quý vị cần làm đơn xin bồi thường. đơn xin bồi thường. • Cập nhật hợp đồng bảo hiểm của quý vị. Báo cho công ty bảo hiểm biết nếu quý vị có bất cứ những thay đổi

gì có thể ảnh hưởng đến hợp đồng - thí dụ như nếu quý vị tu sửa nhà cửa hoặc mua thêm những đồ đạc đắt tiền.

• Biết về những gì hiện hữu. Khi sắp đến lúc gia hạn bảo hiểm, nghĩ xem tình trạng của quý vị có thay đổi gì không. Quý vị có thể muốn bảo hiểm thêm thứ khác nữa hay thay đổi tiền đóng khi xin bồi thường. Hãy khảo giá các nơi và sẵn sàng đổi hợp đồng nếu có nơi chịu bảo hiểm tốt hơn.



Tôi có thể mua bảo hiểm ở đâu?

Quý vị có thể mua bảo hiểm của công ty bảo hiểm hoặc qua trung gian người môi giới bảo hiểm. Điều quan trọng là quý vị tìm hiểu kỹ và đặt câu hỏi để quý vị hiểu mình được bảo hiểm những gì.

Nếu mua sản phẩm hoặc dịch vụ tài chánh, quý vị có một số quyền lợi, chẳng hạn như được biết thông tin Tôi có quyền lợi và quý vị cần để có lựa chọn đúng đắn và chi tiết riêng tư của quý vị được giữ kín. Một số sản phẩm hoặc dịch trách nhiệm gì? vụ tài chánh có thể có thêm những quyền lợi khác. Quý vị nên kiểm tra những điều lệ và điều kiện để biết mình có thể có những quyền hạn gì.

Là người mua sản phẩm hoặc dịch vụ tài chánh, quý vị cũng có trách nhiệm. Những trách nhiệm này bao gồm việc cung cấp chi tiết thành thật và chính xác hay đồng ý những bất trắc của việc đầu tư.

Tôi có thể làm gì?

Đọc hợp đồng trước khi ký tên. Ngoài ra, quý vị cần phải kiểm những giấy tờ mà cơ sở cung cấp sản phẩm hoặc dịch vụ cung cấp cho quý vị - có thể bao gồm tập hướng dẫn về dịch vụ tài chánh, bản kê ý kiến hướng dẫn hoặc bản kê sản phẩm (product disclosure statement). Nếu có bất cứ thắc mắc gì, xin hỏi cơ sở cung cấp sản phẩm hoặc dịch vụ.


Nếu có vấn đề thì sao?

Quý vị nên liên lạc với cơ sở cung cấp sản phẩm hoặc dịch vụ tài chánh. Nếu họ không chấn chỉnh vấn đề, quý vị có thể liên lạc với dịch vụ giải quyết tranh cãi độc lập. Những chương trình này có thể giúp giải quyết những khiếu nại và thể thức giải quyết tranh cãi khác thay vì đưa nhau ra tòa.

Ngoài ra, quý vị có thể trình báo hành động của các cơ sở cung cấp sản phẩm hoặc dịch vụ tài chánh với cơ quan mậu dịch công bằng hoặc cơ quan bảo vệ người tiêu dùng tại tiểu bang hay lãnh địa của quý vị hoặc ASIC. Muốn biết chi tiết liên lạc, xin xem trang 37 và 38. Quý vị còn có thể đưa vụ việc ra tòa để bảo vệ quyền lợi của mình.

Nếu không làm tròn trách nhiệm của mình - thí dụ như không trả tiền một số lần - hãy tiếp xúc với cơ sở

cung cấp sản phẩm hoặc dịch vụ càng sớm càng tốt. Quý vị có thể cùng với họ tìm được giải pháp. Đáng

tiếc là một số dân chúng Úc đã bị mất mát một phần hoặc toàn bộ tiền tiết kiệm vì những âm mưu bịp Cảnh giác những bợm. Những âm mưu bịp bợm có thể bằng hình thức thư từ, điện thư (email) hoặc điện thoại. âm mưu bịp bợm Hãy thận trọng với những lời hứa hẹn làm giàu chớp nhoáng. Đây là có thể là âm mưu bịp bợm nếu: • nó bỗng dưng xuất hiện • nó có vẻ là cách làm ra tiền nhanh chóng và dễ dàng • nó cho quý vị biết là hầu như không cần tốn công sức và không có rủi ro • nó nghe như chuyện không thể tin được.


Thông thường kẻ âm mưu bịp bợm không có giấy phép dịch vụ tài chánh do ASIC cấp, cho dù họ có vẻ như Những bước để bảo vệ có giấy phép. Giấy tờ của họ có thể được in trên giấy láng, nhưng hiếm khi là bản kê sản phẩm (product quý vị chống lại những disclosure statement) hoặc giấy chào hàng (prospectus) đàng hoàng. Nếu phân vân, đặt câu hỏi và đừng để âm mưu bịp bợm bị gây áp lực có quyết định ngay tại chỗ. 1. Nói ‘Không’, ít nhất là

lúc bấy giờ. Một số âm mưu bịp bợm ‘hàng đầu’

2. Tìm hiểu rõ ràng. • Những âm mưu bịp bợm xổ sổ - như sổ xố El Gordo và Princess Diana, quý vị ‘trúng 3. Đặt câu hỏi.

số’ cho dù quý vị chưa hề mua vé bao giờ.

• Những chương trình đầu tư tự động mời gọi - đây là trường hợp bỗng dưng quý vị nhận được thư hoặc điện thư (email) mời quý vị một cơ hội đầu tư.

• ‘Phishing’ email - do bọn tội phạm gởi đi đội lốt cơ sở tài chánh của quý vị và tìm

cách biết được chi tiết cá nhân của quý vị.

Nếu nhận được những thứ gì mà quý vị cho là âm mưu bịp bợm thì xóa bỏ, cúp điện thoại, tiêu hủy chúng!

Thoát khỏi âm mưu bịp bợm

Nếu cho rằng mình bị mắc bẫy âm mưu bịp bợm, liên lạc với giới hữu trách ngay. Quý vị hành động càng sớm, khả năng tìm ra kẻ âm mưu bịp bợm càng cao. Đáng tiếc là hiếm khi người ta lấy lại được tiền một khi đã được chuyển cho kẻ âm mưu bịp bợm, đặc biệt là nếu chúng ở nước ngoài.

Muốn biết những âm mưu bịp bợm về sản phẩm hoặc dịch vụ tài chánh, liên lạc với ASIC. Quý vị cũng có thể liên lạc với ScamWatch, ACCC hay cơ quan bảo vệ người tiêu dùng tại tiểu bang hoặc lãnh địa của quý vị - xem chi tiết ở trang 38 và 39. Quý vị cũng có thể trình báo với cảnh sát địa phương.


Thu thập thông tin & hướng dẫn

www.bantinsom.com

Thu thập thông tin Đôi khi chúng ta cần được giúp đỡ để quản lý tiền bạc của mình. Cũng có thể quý vị có thể cần phải có quyết định trọng đại về tài chánh của mình nhưng không biết chắc nên làm gì hoặc muốn được hướng dẫn & hướng dẫn về việc lập kế hoạch cho tương lai của mình. Nếu phân vân, hãy nhờ người khác hướng dẫn. Có nhiều nguồn thông tin và hướng dẫn về tài chánh và người quý vị nên tiếp xúc tùy theo lý do của nhu cầu quý vị.

Những thông tin và hướng dẫn bổ ích có thể xuất phát từ nhiều nơi. Nhân viên tư vấn tài chánh có thể Tôi có thể nhờ nơi

làm cố vấn và trợ giúp với những câu hỏi khác nhau. Nếu cần được hướng dẫn về những vấn đề như đầu nào hướng dẫn? tư hoặc hưu bổng, quý vị nên nghĩ đến chuyện nhờ những nơi, chẳng hạn như kế toán viên, ngân hàng và chuyên viên hoạch định tài chánh. Trong những trường hợp khác, quý vị có thể cần được hướng dẫn về luật pháp rất cụ thể - thí dụ như nếu quý vị sẽ lập di chúc.

“Nhờ đã lập di chúc và cập Có nhiều dịch vụ của chính phủ và cộng đồng có thể cung cấp cho quý vị thông tin miễn phí về cách quản

nhật di chúc này, tôi biết lý tiền bạc của mình. Muốn biết danh sách, xin xem trang 37. Một số cơ quan này có thể cố vấn về những

chính xác tiền của tôi sẽ vấn đề đặc biệt - thí dụ như về việc hoạch định hưu trí hay quản lý nợ nần.

được chia cho ai.”

Ngoài ra, quý vị có thể nhờ cố vấn tài chánh có giấy phép hướng dẫn. Có giấy phép có nghĩa là người cố vấn phải hội đủ một số những tiêu chuẩn nhất định và họ có theê giúp bảo vệ thêm cho quý vị nếu có điều bất trắc xảy ra. Tìm những hướng dẫn hay có nghĩa là tìm cố vấn giỏi. Quý vị có thể hỏi kinh nghiệm của người thân trong gia đình và bạn bè nào đã sử dụng cố vấn tài chánh. Nếu có thể được, quý vị tìm gặp hai hoặc ba cố vấn khác nhau trước khi có quyết định cuối cùng.

Khi chọn cố vấn, hỏi xem Bản Hướng Dẫn Dịch Vụ Tài Chánh (Financial Services Guide) của họ. Bản hướng dẫn này trình bày về những vấn đề như kinh nghiệm và bằng cấp của cố vấn, cách thức tính lệ phí dịch vụ và những sản phẩm và dịch vụ của họ. Hiệp hội Hoạch định Tài chánh (Financial Planning Association) có thể giúp quý vị tìm cố vấn trong vùng của quý vị.

Thu thập thông tin & hướng dẫn35. www.bantinsom.com

Quý vị phải trả lệ phí cho dịch vụ do cố vấn tài chánh cung cấp. Chi phí này có thể dưới hình thức lệ phí Một số hướng dẫn hữu ích. trả trước và / hoặc huê hồng vì họ thay mặt quý vị đầu tư. Sau một thời gian dài hạn, huê hồng của những

Hướng dẫn hay sẽ giúp quý vị làm sản phẩm như hưu bổng, quỹ quản lý và những khoản đầu tư khác có thể khá nặng, do đó, hãy bảo đảm lợi

ra tiền và có thể giúp quý vị đỡ nhuận được hưởng xứng đáng với phí tổn. Bất luận quý vị thu thập thông tin từ nơi nào, nếu không hiểu rõ gặp phải nhiều chuyện nhức đầu. điều gì, quý vị nên nêu câu hỏi. Đừng có quyết định nào mà quý vị không cảm thấy an tâm.

Tôi cần phải cho cố vấn của tôi biết những chi tiết gì?

Cố vấn của quý vị cần biết càng nhiều càng tốt về nhu cầu, mục tiêu của quý vị cũng như thái độ của quý vị về tiền bạc. Do đó, hãy suy nghĩ về những điểm này và nghiên cứu trước khi nhờ người hướng dẫn. Có lẽ quý vị cũng cần phải cho biết chi tiết về lợi tức, chi tiêu, tài sản và tình trạng nợ nần của quý vị.

Những điều mách bảo để tận dụng hướng dẫn về tài chánh

Tìm hiểu kỹ.

Trình bày đầy đủ chi tiết về tình trạng và nhu cầu tài chánh.

Cố gắng xác định rõ quý vị muốn đồng tiền của mình làm gì.

Thành thật về mức độ rủi ro mà quý vị sẵn sàng chấp thuận.

Nêu câu hỏi nếu quý vị không hiểu những hướng dẫn. Thường

xuyên duyệt lại kế hoạch tài chánh.


Cơ quan Đòi tiền Bảo dưỡng Con cái (Child Support Agency) Muốn biết thêm chi tiết Giúp cha/mẹ ly thân làm tròn trách nhiệm tài chánh về việc nuôi dưỡng con cái. Điện thoại ... ... 13 12 72 Truy cập ... ... www.csa.gov.au

Các cơ quan chính phủ Tư vấn tài chánh Ủy hội Chứng khoán và Đầu tư Úc

(Australian Securities and Investments Commission - ASIC) Những chi tiết liên lạc dưới đây cung cấp dịch vụ tư vấn tài chánh hoặc có thể giới Cơ quan giám sát bảo vệ người tiêu dùng về dịch vụ tài chánh. ASIC cung cấp những thiệu quý vị đến dịch vụ thích hợp tại Tiểu bang hay Lãnh địa của quý vị. Đây là điều mách bảo về tài chánh, những kiểm tra về an toàn của các sản phẩm và dịch vụ tài những dịch vụ miễn phí và bảo mật. chánh và những cảnh báo về những âm mưu bịp bợm.

Điện thoại ... 1300 300 630 Australian Capital Territory Truy cập ... .. www.fido.gov.au

Dịch vụ Tư vấn Tài chánh Care ... . 02 6257 1788

Sở thuế Úc (Australian Taxation Office - ATO) New South Wales Có thể cung cấp thông tin về các đề tài thuế khóa, đóng góp Bảo đảm Hưu bổng

Đường dây Điện thoại Thường trực về Tín dụng và Nợ ... ... 1800 808 488 (Superannuation Guarantee), tài khoản hưu bổng bị thất lạc (SuperSeeker) và quỹ hưu bổng tự quản lý.

Northern Territory Điện thoại :

Anglicare (Darwin) ... .. 08 8985 0000 Thuế cá nhân ... 13 28 61

Anglicare (Katherine) ... .. 08 8972 1571 Doanh nghiệp ... 13 28 66

Anglicare (Alice Springs) ... . 08 8952 0377 Hưu bổng ... 13 10 20 SuperSeeker ... 13 28 65

Queensland Truy cập ... ... www.ato.gov.au

Hiệp hội Tư vấn Tài chánh của Queensland ... ... 07 3321 3192

Centrelink South Australia

Cung cấp các loại trợ cấp và dịch vụ của chính phủ bao gồm sinh viên học sinh, người UnitingCare Wesley Adelaide Inc. .. . 08 8202 5180

thất nghiệp và nghỉ hưu. Điện thoại : Tasmania Dịch vụ Nhân dụng ... 13 28 50

Dịch vụ Tư vấn Tài chánh Anglicare ... .. 1800 243 232 Dịch vụ Thanh thiếu niên và học sinh ... 13 24 90 Dịch vụ Hưu trí ... 13 23 00 Victoria Đăng ký buổi hội thảo của Dịch vụ Thông tin Tài chánh ... 13 63 57 Hội đồng Tài chánh và Quyền Lợi Người Tiêu dùng ... . 03 9663 2000

Truy cập ... . www.centrelink.gov.au hoặc số điện thoại miễn phí dành cho vùng xa tiểu bang Victoria ... ... 1800 134 139

Văn phòng Trợ giúp Gia đình (Family Assistance Office - FAO) Western Australia Cung cấp các loại trợ cấp của chính phủ để trợ giúp gia đình, bao gồm Trợ giúp Thuế Gia Đề án Nguồn Nhân viên Tư vấn Tài chánh 08 9221 9411

đình, Phụ cấp Gởi trẻ và Phụ cấp Sinh con. Điện thoại ... 13 61 50 Truy cập ... . www.familyassist.gov.au

Muốn biết thêm chi tiết 37. www.bantinsom.com

Tổ chức như những tổ chức được liệt kê dưới đây cung cấp nhiều công cụ để giúp người tiêu Hưu bổng và hưu trí dùng so sánh những sản phẩm như tài khoản tiết kiệm, thẻ tín dụng và khoản cho vay tiền mua nhà. Trung tâm Thông tin Toàn quốc về Đầu tư Nghỉ hưu

(National Information Centre on Retirement Investments - NICRI) InfoChoice Cung cấp thông tin miễn phí và độc lập về những đầu tư dành cho người dự tính cho lúc Điện thoại ... 02 9247 6788 nghỉ hưu hoặc sắp bị cho thôi việc vì dư người. Truy cập ... . www.infochoice.com.au

Điện thoại ... 1800 020 110 Truy cập ... . www.nicri.org.au Cannex

Điện thoại ... 07 3837 4100 Các trang mạng (website) của chính phủ Truy cập ... . www.cannex.com.au

ATO - truy cập ... .. www.ato.gov.au/super ASIC - truy cập ... ... www.fido.gov.au

Super Choice Bảo vệ Người tiêu dùng và buôn bán ngay thẳng Cung cấp thông tin về những chương trình mới của chính phủ để công nhân viên có thêm

Những cơ quan này cung cấp nhiều dịch vụ để bảo vệ người tiêu dùng. Thí dụ như quý vị những lựa chọn về quỹ hưu bổng. có thể trình báo âm mưu bịp bợm hoặc tìm hiểu việc kiểm tra về một chiếc xe nếu định Điện thoại ... ... 13 28 64

mua xe cũ. Truy cập ... . www.superchoice.gov.au

Toàn quốc Tòa Đặc trách Khiếu nại Hưu bổng (Superannuation Complaints Tribunal) Ủy hội Cạnh tranh và Người tiêu dùng Úc Giải quyết những khiếu nại về các quỹ hưu bổng, hãng bảo hiểm, niên kim và tài khoản (Australian Competition and Consumer Commission - ACCC) tiết kiệm hưu trí.

Điện thoại ... . 1300 302 502 Điện thoại ... . 1300 780 808 Truy cập ... . www.accc.gov.au Truy cập ... ... www.sct.gov.au

Australian Capital Territory Văn phòng Mua Bán Ngay Thẳng (Office of Fair Trading) Sản phẩm và dịch vụ tài chánh

Điện thoại ... . 1300 658 030 Truy cập ... ... www.fairtrading.act.gov.au Hiệp hội Lập Kế hoạch Tài chánh (Financial Planning Association - FPA)

FPA có thể giúp quý vị tìm chuyên viên lập kế hoạch trong vùng của quý vị. FPA có nhiều New South Wales tài liệu khác nhau và Dollarsmart - bộ tài liệu tài chánh dành cho thanh thiếu niên Úc Văn phòng Mua Bán Ngay Thẳng (Office of Fair Trading) bằng CD-Rom. Điện thoại ... ... 13 32 20 Điện thoại ... . 1800 626 343 Truy cập ... .. www.fairtrading.nsw.gov.au Truy cập ... ... www.fpa.asn.au

Northern Territory Thị trường Chứng khoán Úc (Australian Stock Exchange - ASX) Cơ quan Bảo vệ Người tiêu dùng và Thương mại (Consumer and Business Affairs)

Cung cấp thông tin về cổ phần và giáo dục các nhà đầu tư. Trang mạng của ASX có những Điện thoại ... 1800 019 319 lớp và trò chơi miễn phí trên mạng (trực tuyến) dành cho học sinh và người lớn để giúp Truy cập ... .. www.caba.nt.gov.au

quý vị học hỏi về cách thức mua bán cổ phần. Điện thoại ... ..1300 300 279 Queensland Truy cập ... . www.asx.com.au Văn phòng Mua Bán Ngay Thẳng (Office of Fair Trading)

Điện thoại ... ... 13 13 04 Truy cập ... .. www.fairtrading.qld.gov.au

38.

South Australia Văn phòng Bảo vệ Người tiêu dùng và Thương mại (Office of Consumer and Business Affairs) Điện thoại ... . 08 8204 9777 or for country callers ... .. 13 18 82 Truy cập ... .. www.ocba.sa.gov.au

Tasmania Văn phòng Bảo vệ Người tiêu dùng và Mua Bán Ngay Thẳng (Consumer Affairs and Fair Trading) Điện thoại ... . 1300 654 499 Truy cập ... .. www.consumer.tas.gov.au

Victoria Cơ quan Bảo vệ Người tiêu dùng Tiểu bang Victoria (Consumer Affairs Victoria)

Điện thoại ... . 1300 558 181 Truy cập ... .. www.consumer.vic.gov.au

Western Australia Bộ Bảo vệ Người tiêu dùng và Nhân dụng (Department of Consumer and Employment Protection)

Điện thoại ... . 1300 304 054 Truy cập ... .. www.docep.wa.gov.au

ScamWatch Muốn biết chi tiết về những âm mưu bịp bợm hoặc trình báo âm mưu bịp bợm.

Điện thoại ... . 1300 302 502 Truy cập ... .. www.scamwatch.gov.au

Giám sát viên Ngân hàng và Dịch vụ Tài chánh (Banking and Financial Services Ombudsman) Cung cấp dịch vụ giải quyết tranh cãi giữa các cá nhân với cơ sở cung cấp dịch vụ tài chánh. Điện thoại ... .. 1300 780 808 Truy cập ... . www.bfso.org.au

Dịch vụ Đặc trách Khiếu nại về Ngành Tài chánh (Financial Industry Complaints Service)

Cung cấp dịch vụ giải quyết tranh cãi giữa cá nhân với cơ sở cung cấp tài chánh. Điện thoại ... . 1300 780 808 Truy cập ... ... www.fics.asn.au

Muốn biết thêm chi tiết 39.

www.bantinsom.com

Những từ ngữ hữu ích Lãi suất So sánh (Comparison rate). Lãi suất để quý vị so sánh phí tổn của các khoản Hạn tuổi hưởng Hưu bổng (Preservation age). Hạn tuổi tối thiểu được hưởng hưu

cho vay, kể cả lãi suất và đa số các lệ phí và phí tổn. bổng của mình.

Lãi suất tích hợp (Compound interest). Tiền lời được tính trên số tiền đầu tư hoặc mượn Bản kê sản phẩm (Product disclosure statement). Bản kê do cơ sở cung cấp dịch vụ cũng như tiền lời đã có hoặc thiếu của số tiền này. tài chánh cung cấp cho quý vị khi họ giới thiệu hay đề nghị bán cho quý vị sản phẩm tài

chánh. Bản kê này có thể được cung cấp theo dạng tóm lược và phải có chi tiết chính, chi

Thứ hạng tín dụng (Credit rating). Thứ hạng tính theo quá trình tín dụng của một người.phí, rủi ro và quyền lợi cũng như thủ tục giải quyết khiếu nại. Các cơ sở tài chánh sử dụng thứ hạng tín dụng khi họ cứu xét đơn xin vay tiền và thẻ tín dụng. Lợi nhuận (Return). Tiền kiếm được do đầu tư.

Thẻ trừ tiền vào tài khoản (Debit card). Thẻ băng tự động trừ tiền khi quý vị mua sắm Rủi ro (Risk). Xác suất khoản đầu tư của quý vị có thể bị mất giá hoặc thu lợi nhuận thấp đồ. Thẻ trừ tiền vào tài khoản có thể là loại thẻ tốt hơn để thay thế thẻ tín dụng. hơn dự kiến.

Nợ (Debt). Số tiền quý vị thiếu nợ - kể cả nợ vay mua nhà, nợ cá nhân và nợ thẻ tín dụng. Hưu bổng (Superannuation). Tiền quý vị và hãng sở đóng góp trong suốt thời gian quý

Đa dạng hóa (Diversification). Đầu tư vào nhiều dạng tài sản khác nhau. Đây là cách hữu vị làm việc để sử dụng lúc nghỉ hưu.

hiệu để giảm bớt rủi ro khi đầu tư.

Lãi suất thay đổi (Variable interest). Lãi suất thay đổi trong hạn kỳ của món nợ. Giá trị Tài sản Cầm cố (Equity). Giá trị tài sản sau khi trừ số nợ.

Di chúc (Will). Giấy tờ pháp lý qui định cách phân chia tài sản của một người khi họ qua Lãi suất cố định (Fixed interest). Loại lãi suất không thay đổi suốt hạn kỳ vay tiền. đời.

Lãi suất nhân nhượng (Honeymoon rate). Lãi suất thấp được tính vào lúc bắt đầu vay tiền. Thông thường lãi suất này có tính cách ngắn hạn rồi chuyển thành lãi suất cao hơn.

Lãi suất (Interest). Tiền lời phải trả để được sử dụng số tiền. Nếu quý vị có tiền trong tài khoản tiết kiệm, cơ sở tài chánh phải trả tiền lời cho quý vị. Nếu quý vị vay tiền, quý vị phải trả tiền lời để được sử dụng số tiền đó.

Đầu tư (Investing). Sử dụng tiền để sinh lợi, thí dụ như mua bất động sản hoặc cổ phần.

Văn kiện Hợp đồng (Policy document). Văn kiện do công ty bảo hiểm hoặc người môi giới như là bằng chứng của hợp đồng bảo hiểm.

40.

www.bantinsom.com

Hiệp hội Truyền bá Kiến thức Tài chánh (Financial Literacy Foundation) đã được thành lập để giúp dân chúng Liên lạc với Úc mở mang kiến thức về tài chánh và quản lý tiền bạc của mình tốt hơn. Hiệp hội này do Hội đồng Tư vấn chúng tôi (Advisory Board) chỉ đạo, chủ tịch là ông Paul Clitheroe.

Muốn biết thêm chi tiết về Hiệp hội Truyền bá Kiến thức Tài chánh (Financial Literacy Foundation):

Điện thư (email): [email protected]

Trang mạng (website): www.australia.gov.au/understandingmoney

Bưu chính: Financial Literacy Foundation, The Treasury,

Langton Crescent, PARKES ACT 2600

Muốn lấy thêm tập hướng dẫn này, xin gọi cho Đường dây Điện thoại xin Ấn phẩm (Publications Phone Line) qua số 1800 236 235.

Nếu không nói thạo tiếng Anh và muốn có thêm tập hướng dẫn này, xin quý vị điện thoại cho Dịch vụ Thông Phiên dịch (Translating and Interpreting Service) qua số 13 14 50 để có người giúp đỡ quý vị.

Tập hướng dẫn này do Bộ Ngân khố (Department of the Treasury) (the Department) biên soạn để giúp quý vị am hiểu về tiền bạc. Dù đã hết sức cố gắng cẩn thận trong lúc biên soạn, tập sách chỉ có mục đích cung cấp thông tin tổng quát mà thôi và không nên xem là những hướng dẫn trong bất cứ trường hợp riêng nào. Quý vị nên nhờ người làm cố vấn độc lập về bất cứ vấn đề nào có liên quan đến mình.

Bộ Ngân khố không bảo đảm và không cam đoan thông tin trong tập hướng dẫn này là đúng, đầy đủ hoặc đáng tin cậy. Bộ Ngân khố tuyên bố không chịu trách nhiệm về bất cứ trường hợp mất mát nào gây ra hoặc do sự tắc trách hoặc những cách thức khác xuất phát từ việc sử dụng hoặc trông cậy vào thông tin trong tập hướng dẫn này.

© Commonwealth of Australia 2006 ISBN 0 642 74348 7

Tài liệu này được giữ bản quyền. Ngoài bất cứ những trường hợp sử dụng được Đạo Luật về Tác Quyền 1968 (Copyright Act 1968) cho phép, cấm in lại bất cứ phần nào của tài liệu bằng bất cứ hình thức nào khi không có thư cho phép trước của Commonwealth. Mọi yêu cầu và thắc mắc về việc in lại và tác quyền, xin liên lạc với Commonwealth Copyright Administration, Attorney General’s Department, Robert Garran Offices, National Circuit, Barton ACT 2600 hoặc hoặc gửi thư qua mạng internet tại địa chỉ: http://www.ag.gov.au/cca

41.

www.bantinsom.com

Kiểm tra tình hình ổn định tài chánh của quý vị Có bao giờ quý vị phải tự hỏi:

• Tất cả tiền bạc của mình chạy đi đâu hết?

• Tôi có thể kiểm soát thẻ tín dụng của mình bằng cách

nào? • Tiết kiệm cách nào là hay nhất?

• Tôi sẽ cần bao nhiều hưu bổng khi nghỉ hưu? • Tôi cần

phải có bao nhiêu tiền mới bắt đầu đầu tư được?

Nếu quý vị trả lời ‘có’ với bất cứ câu hỏi nào, quý vị cũng ở trong cảnh ngộ giống như n hiều người dân Úc khác. Tập hướng dẫn này sẽ giúp quý vị quản lý tiền bạc của mình và cung cấp cho quý vị một số điều mách bảo đơn giản về cách thức làm cho tiền bạc của mình sinh lợi nhiều hơn.

Được Chính phủ Liên bang Úc, Capital Hill, Canberra, ACT ủy quyền. Do Dân biểu Gary Nairn, Special Minister of State biên soạn.

In ấn tại CanPrint Communications Pty Ltd, 16 Nyrang Street, Fyshwick ACT 2609.

www.bantinsom.com

Am Hiểu Tiền Bạc _

Technology

Transcript of Am Hiểu Tiền Bạc _