Afstudeerplan090911kl

download Afstudeerplan090911kl

of 27

Transcript of Afstudeerplan090911kl

  • 8/9/2019 Afstudeerplan090911kl

    1/27

    AFST

    UDEERPLAN

    SJUULCLUITM

    ANS

    1ALLE

    REL

    IGIES

    ONDER

    1DAK

    11-09-2009

  • 8/9/2019 Afstudeerplan090911kl

    2/27

  • 8/9/2019 Afstudeerplan090911kl

    3/27

    INLEIDINGin leiding 5aanleiding 7

    FASCNINATIEsacrale schoonheid 9neutrale beschouwer

    GESCHIEDENIS / REFERENTIESsociale samenhang 11

    ref. kerk 10ref. moskee 10ref. synagoge 10ref. combi-oude plannen 12-13

    DE OPGAVEprobleem 15doel 15middel/onderzoek 17opgave 19tact iek 21locat ie 23

    PLANNING 24

    COMMISSIE 26Tijmen PloegJo BarnettBruno Doedens

    BRONNEN 27

    IN

    HOUDSOP

    GAVE

    3

  • 8/9/2019 Afstudeerplan090911kl

    4/27

    Een gebouw waarin je welkom bent, ongeacht achtergrond, draagt bij aan de ontdekking van je eigen identiteit en overtuiging. Daarom zie ik deze opgave ook als

    een godsdienstig instituut dat aan de culturele kennis van een ieder die genteresseerd is kan bijdragen. Binnen de grote wereldreligies zijn zoveel overeenkomsten te

    ontdekken! En tegelijkertijd is er een grote vorm van gebrek aan respect voor elkaar! Waarom zou het niet mogelijk zijn om deze krachten te bundelen in 1 gebouw of

    complex waarin alle geloven tentoongespreid worden, als afspiegeling van de gehele wereldbevolking verbroederd bij elkaar!

  • 8/9/2019 Afstudeerplan090911kl

    5/27

    Religie is overal. De laatste t i jd ooksteeds meer in de media en pol i t iek.En niet al t i jd op een posit ieve manier!Rel igie verbroederd maar verdeeldook. Gelovigen l iggen in de cl inch metelkaar, en soms ook met ongelovigen.Een slechte ontwikkel ing voor de 5grote wereldrel igies. Rel igies die in demeeste geval len toch vaak dezelfdegrondbeginselen l i jken te hebben.

    Staan de 10 geboden of 5 zui len ni etzo ongeveer voor hetzelfde ideaal?

    Voorbeeld hier in is de stad Jeruzalem.Deze i l lustreert de overeenkomstenmaar voornameli jk de verschi l lenvan de dr ie nat ionale rel igieus hetduidel i jkst. Hier zi jn etnische enrel igieuze verschi l len merkbaar ensinds jaren aanleiding voor conf l ictenen oorlogen. Confl icten die eroorspronkel i jk niet waren, maar dooreen vorm van onbegrip en gebrekaan respect zi jn ontstaan. Ook in onsland begint er rel igieuze polar isat ie teontstaan, gevoed door de pol i t iek enmedia.

    INLEI

    DING

    onbekend maakt onbemind

    Ligt hier niet een zeer interessanteen maatschappel i jke opgave voor dearchitect? Is het geen enorme stapvoorwaarts als de 5 grote rel igiesin n gebouw hun geloof zoudenkunnen bel i jden. Een gebouw waarmen samen door n deur naarbinnen gaat. Waar het geloof in al

    zi jn ongestoorde vr i jheid kan wordenbeoefend maar waar tegel i jkert i jdontmoetingen tussen verschi l lendeculturen en rel igies plaatsvinden.Een plek die de ontmoetingen vanverschi l lende culturen st imuleerten het mogel i jk maakt in elkaarskeuken te ki jken. En daardoorvooroordelen wegneemt. Waar bl i jktdat er meer overeenkomsten danverschi l len tussen de diverse rel igieszi jn. Een laagdrempel ig gebouw datuitnodigt elkaar te leren zien en terespecteren, maar ook open staatvoor genteresseerde bezoekers vanbuitenaf.

    Er is vr i jheid van godsdienst en van onderwi js. Maar van vr i jheid is weinig sprake. K inderen worden vanaf jonge leef t i jd ineen geloof gesocial iseerd. Op die manier geef je andere geloven of niet -geloven geen kans. Stel , er zou cht vr i jheid vangodsdienst en van onderwi js zi jn;

    Godsdiensten en confessionele scholen zouden kinderen met rust moeten laten tot ze 18 zi jn. Vr die leef t i jd leren zi j overde veelheid aan rel ig ies en wereldbeschouwingen. Ze leren over geloven, maar ook over niet -geloven. 5CITAAT uit: Eberg, J (augustus 2009). Godsdiensten, laat kinderen tot 18 met rust. de Volkskrant.

    De laatste dert ig jaar is het aantalkerkel i jk gezindten in Nederlandsterk afgenomen. De rel igie dievan huize ui t wordt meegegeven isbl i jkt soms niet de ware te zi jn.Nederlanders l i jken zich steedsmeer te interesseren voor andererel igies of geloofsovertuigingen.

  • 8/9/2019 Afstudeerplan090911kl

    6/27

    26-08-09week35 20:22Ik sticht een kerk voor alle religies - Trouw

    Pagina 1 van 3http://www.trouw.nl/religie-filosofie/nieuws/religie/article2791347.ece/_rsquo_Ik_sticht_een_kerk_voor_alle_religies_rsquo__.html?part=1

    reacties (34)printstuur artikel door

    Interreligieus19 juni 2009Sacha van der Zande

    Ik sticht een kerk voor alle religies

    Joan Elkerbout begint eenkerkgenootschap voor alle religies. Haartoga is voorzien van twaalf symbolen,waaronder die van de islam, hetjodendom, christendom, humanisme ende natuurreligies. FOTO KOENVERHEIJDEN

    Gerelateerde artikelen

    Ietsismedominee: net zo slap alspolderbierNieuw kerkgenootschap bedientallen, van heks tot humanist

    U bekijkt nu: pagina 1 van 2.

    Nederland is een opvallende voorganger rijker: een voor alle religies. Joan Elkerbout begint deze zomereen nieuw kerkgenootschap de eerste kerk voor het ietsisme.

    Ik ben niet opgeleid in n religie, maar in alle, zegt Joan Elkerbout (39) uit Sint-Oedenrode. Morgenrondt ze, samen met 87 medestudenten, haar studie in New York af en wordt ze ingezegend als interfaithminister: een voorganger voor alle godsdiensten.

  • 8/9/2019 Afstudeerplan090911kl

    7/27

    Aanleiding voor di t thema is eenverhit te discussie die ik een paarmaanden geleden had met vr ienden. Ikmaakte mij boos omdat godsdienstenin essentie volgens mij gaan overl iefde en vrede, maar ondertussen

    juist vaak met elkaar in conf l ict z i jn.Confl icten die in veel geval len leidentot langdurige oorlogen zoals in heteerdere voorbeeld van het Midden-Oosten conf l ict , een van or iginerel igieuze oorlog. Mi jn standpunt hier in

    was dat als er geen Geloof was er ookgeen oorlogen zouden zi jn. Aangezienafschaffen van Rel igie geen opt ie ismoet er toch een andere oplossingzi jn?

    AANLEIDING

    7

    Hieruit volgde mijn interesse ineen art ikel in de krant over dezgn. Polderislam . Een moskee inAmsterdam-West, die als pi lot projecteen godshuis is gestart waar iedereen(gelovig of ongelovig) zelfs t i jdens hetgebed welkom is om rond te ki jken.Met als ui tgangspunt toenaderingtot elkaar te zoeken. Het project isopgericht door een jonge mosl im diede moskee vooral jong, mult icul tureelen vrouwvriendel i jk wi l maken.

    De manier waarop binnen het kadervan de Islam hier toenadering wordtgezocht tot anderen om te delenwaar de godsdienst om draait v indt ikeen zeer interessante en uitdagendstartpunt voor mijn afstudeeropgave.De volgende stap hier in is met deImam van bi jvoorbeeld deze moskeete gaan praten over een mult i -rel igieusgebouw, waarin met respect enwederzi jdse interesse de verschi l lendegodsdiensten beleden kunnen worden.

    Een andere aanleiding is eennieuwe vorm van een Wereldkerkdie momenteel aan het ontstaanis genaamd; Interfai th! Met alsgedachtegoed dat al le tradit ies enrel igies hun waarde hebben waarbi jvan elkaar geleerd wordt, enwaarbi j dus eigenl i jk het beste ui tal le geloven wordt gehaald spreektmij erg aan! Het is zeker ook ee neerste aanzet tot het samenbrengenvan meerdere gelovigen, in mijn

    gebouw zou dit op een grote schaalplaatsvinden.In Nederland is recentel i jk eeneerste Interfai th Voorgangeringewijd en zal de nieuwe rel igievorm beginnen. Het is daarom ookeen zeer actueel thema passendbi j mi jn gedachtegoed voor hetgebouw, maar dan op een kleinereschaal. In di t nieuwe gebouw zul lende geloven naast elkaar en in huneigen waarde kunnen bestaan.

  • 8/9/2019 Afstudeerplan090911kl

    8/27

  • 8/9/2019 Afstudeerplan090911kl

    9/27

    De sacrale schoonheid die godshuizenin zich hebben fascineert mi j enorm.Ik kom graag in een kerk of moskeeom mij te laten verassen door deruimtel i jke en overweldigendeschoonheid van zon gebouw, nietom rel igieuze redenen. Ik zou mijzelf ook niet godsdienst ig wi l len noemen,eerder een humanist. Juist omdatik hier in als neutraal persoon stadenk ik op een gebalanceerde enonbevooroordeelde manier over deze

    opgave na kan denken. De interessedie ik enerzi jds toch een beetjekoester voor rel igie zou ik graagwil len gebruiken om mezelf meer teverdiepen in di t onderwerp.Verbroedering tussen de geloven l i jktmi j hier in het ul t ieme doel, al zou hetslechts enkel en al leen in di t gebouwkunnen plaatsvinden, dan zou hetgebouw een voorbeeldfunct ie kunnenhebben.

    FASC

    INATIE

    9

  • 8/9/2019 Afstudeerplan090911kl

    10/27

    De eerste christelijke kerk

    zijn vorm is afgeleid van een

    Romeinse houten hal constructie.

    Later ontstond hieruit een mix-

    vorm waarin het Latijnse kruis

    de plattegrond ging domineren.

    Een kruis dat ook qua orintering

    op het oosten werd gericht

    voor het gebed, dit ivm de

    verwachting van de wederkomst

    van Christus uit het Oosten. opde . De plattegrond heeft vaak

    2 zijbeuken en het middenschip

    waar de bezoekers plaats

    nemen. Ruimtelijk is de kruising

    het meest interessant door de

    hoge koepel of toren die erboven

    gebouwd is.

    De islam is het jongste geloof van

    de 5. Moskee betekent letterlijk

    een plek van aanbidding. De

    richting van het bidden is in

    een moskee misschien wel het

    belangrijkste voor de bidder,

    richting de Kaaba in Mekka.

    Deze Kiblah muur geeft aan

    welke kant men op moet bidden,

    en een nis in deze muur, de

    Mihrab, is bestemd voor deimam die het gebed voorgaat.

    Veel grote moskeen hebben

    ook een binnenplaats waar men

    elkaar ontmoet voor de dienst.

    De gebedshal is vaak een

    zeer brede ruimte zodat zoveel

    mogelijk mensen op de eerste

    rij voor de Kiblah kunnen zitten.

    De minaret is een belangrijk

    element zichtbaar over een grote

    afstand en belangrijk voor de

    Muezzin die iedereen oproept om

    naar het gebed te komen. Eenkoepel is in de moskee eveneens

    een belangrijk element, vaak in

    repetitie toegepast.

    Elke Hindoe tempel heeft meestal

    zijn eigen God, of beeld, volgens

    kasten wordt de bevolking

    ingedeeld. De hindoe tempel

    wordt meestal in een geometrisch

    raster gebouwd. Midden in de

    Tempel bevindt zich de hoogste

    God met de aller heiligen. De

    allereerste tempels werden uit

    bamboe gebouwd, de typerende

    toren van de tempel richt zich alsenige onderdeel hoog de lucht in.

    Het jodendom is de oudste religie

    die gelooft in het bestaan van

    n God. Synagoge betekent

    in oorsprong Verzameling van

    Gemeenschap. De belangrijkste

    elementen in een synagoge zijn

    De Heilige Ark waarin de Thora

    rollen (heilige boekenrollen)

    liggen en het almemmor een

    soort altaar voor de lezing in

    de Thora. Het gebed en dezeThora lezing zijn gericht naar

    Jeruzalem. De Almemmor

    bevindt zich in de synagoge

    als centraal element midden

    in de hoofdruimte. Grote

    raamopeningen en een daklicht

    laten veel licht in de ruimte

    vallen wat het lezen in de Thora

    vergemakkelijkt. Vaak heeft een

    synagoge ook een balkon waar

    de vrouwen gescheiden zitten.

    De boeddhist is de enige van

    de 5 geloven die eigenlijk

    geen gebouw nodig heeft om

    zijn geloof te beoefenen. De

    verering van Goden kan vanaf

    elke plek gebeuren en behoeft

    geen specifek godhuis. Toch zijner een aantal Boeddhistische

    tempels waarin vaak een pagode

    als meest sprekend bouwwerk

    verwijzend naar het Boeddhismenaar voren komt. Dit kan ook

    heel goed een landschappelijke

    inpassing krijgen.

    Archetypes van de Godshuizen. Het oermodel van de verschillende geloofsgebouwen

  • 8/9/2019 Afstudeerplan090911kl

    11/27

    Een nieuwe mix-rel igie als Interfai th isniet iets van de laatste t i jd, er zi jn ui thet ver leden meerdere rel igies zoalsbi jvoorbeeld het Soefisme dat al lewereldrel igies omarmt. Dit soef ismebeoogt geen nieuwe rel igie te zi jn,geen nieuwe dogmas te vormen, maarbeoogt eenheid tussen al le mensen enbeoogt respect voor een ieders rel igieen cultuur.

    Belangri jk aspect is dat tussen de

    rel igies die in mijn gebouw komen eenband ontstaat waarbi j er geleerd kanworden van elkaar. En zo samenhangen harmonie ontstaat in het gebouw.Op deze manier kan men leren vanal le wi jsheidstradit ies en zo inziendat ieder zi jn eigen God of gelo of kanhebben.

    G

    ESCHIEDENIS/

    ARCHETYPEN

    11

    Rel igie wordt vaak geassocieerd met sociale samenhang. Reeds aan het begin van de20ste eeuw wees Durkheim in Les Formes lmentai res de la vie rel ig ieuse er op dat door rel ig ie de sociale cohesie bevorderd wordt (Durkheim, 1912). Zeker in de verzui ldesamenleving was rel ig ie een belangri jke factor om de band aan te duiden van personenbinnen diverse kerkel i jke gezindten: de afzonderl i jke zui len waarbinnenburgers onderdak kregen, zorgden voor contacten tussen de leden, vaak in

    organisator isch verband.

    Bi jzonder om te zien hoe binnen een Eeuw (vanaf 1900 was het kerkel i jk landschap nogoverzichtel i jk) de rel ig ieuze verdel ing enorm verschoven is. Vooral de laatste deceniazi jn de overige rel ig ies in Nederland explosief gegroeid.

    Door rel igie te verbinden aandiverse aspecten van socialesamenhang wordt ook aangeslotenop de toenemende belangstel l ingvoor sociale samenhang in demedia, wetenschap en beleid.Zo heeft het onderwerp eenbelangri jke plek gekregen in devorm van de vierde pi j ler in hetregeerakkoord (2007) van hethuidige Kabinet- Balkenende IV.Belangri jke elementen hierbinnen

    zi jn part ic ipat ie en integrat ie: al leburgers moeten meedoen,betrokken zi jn, normen en waardendelen, sol idair z i jn met elkaar envertrouwen hebben.

    CITAAT uit: Religie aan het begin van de 21ste eeuw Centraal Bureau voor de Statistiek, Den Haag/Heerlen, 2009

  • 8/9/2019 Afstudeerplan090911kl

    12/27

  • 8/9/2019 Afstudeerplan090911kl

    13/27

    Afstudeerproject Monika Engl. (ui t hetboek; Kathedrale unsere Zeit )

    Het mult icul turele gezelschapkenmerkt onze t i jd. In di t centrumtreffen de verschi l lende culturen enrel igies elkaar. Dit afstudeerprojectthematiseert de problematiek van derel igieuze verschi l len in Jeruzalem.Hier moet een nieuwe kathedraalverschi jnen voor de dr ie grootstemonothest ische geloven (= geloof inbestaan van 1 God). Als symbool voorde gemeenschappel i jkheid van de 3Rel igies wordt het dak ui t 3 schalengebouwd er valt hier centraal l ichtnaar binnen. Daaronder bevind zichde gemeenschappel i jke gebedsruimte.Deze geometr ische vorm symbol iseerthet bestaan van 1 God. Nieuwewegen kunnen hier ingeslagen wordenzoals die als in de Eukemenischeverstandhouding bi j het Christendomzijn. Onder de gemeenschappel i jkevloer bevinden zich de 3 gebedsruimtevoor de rel igies. Hier kan elkegeloofsgemeenschap op zi jn eigen

    manier de godsdienst beleven. Eenomlopende gang verbind de 3 ruimtesmet elkaar om zo elkaar te lerenkennen. V

    OORBEELDEN

    13

  • 8/9/2019 Afstudeerplan090911kl

    14/27

  • 8/9/2019 Afstudeerplan090911kl

    15/27

    Als gelovigen een dienst volgen isvandaag de dag al leen mogel i jk in hetgodshuis van jouw eigen geloof. Metde komst van een nieuw geloof dat u i tal de 5 grote rel igies het beste haaltis het nu mogel i jk een dialoog aa n tegaan en eventueel de overeenkomstente zien tussen het Christendom,Jodendom, Islam, Hindoesme,Boeddhisme en tal van anderegeloven. Zon zelfde beweging moet indit gebouw ook kunnen gaan ontstaan,tussen de bestaande godsdienstenop zichzelf . Een beweging die deontmoeting en het gesprek st imuleert.

    DEOPGAVE

    15

    CITAAT UIT: Zande, S. van der (19 juni 2009). Ik sticht een kerk voor al le religies. Trouw, de Verdieping

    PROBLEEM

    De voorzi t ter van het Uni ted Rel igions Ini t iat ive noemt de interrel ig ieuze dialoog

    st imulerend . Het levert veel posi t ieve energie op . Toch is hi j scept isch over het Interfaith idee. Het kan leiden tot syncretisme: tot n pot nat. Zelf vindt hi j hetvruchtbaarder om bi j e lkaar op bezoek te gaan in plaats van al les te combineren inn geloof .

    Verbroedering tussen de gelovenl i jkt mi j het ul t ieme doel, al zouhet slechts enkel en al leen in di tgebouw kunnen plaatsvinden,dan zou het een voorbeeldfunct iewereldwijd kunnen zi jn. De rel igiesmoeten elkaar in di t gebouwrespecteren en accepteren dat iederzi jn eigen waarde en God heeft .Rel igie neemt de status van eenpersoon weg, zo kan iedereen in di tgebouw als gel i jk worden gezien, zi jhet met ieder zi jn eigen geloof.Insteek is dat in eerste instant ieal le 5 grote geloven wordenbi jeengebracht in het gebouw.Later onderzoek gedurende hetafstudeertraject kan uitwi jzen dathier rel igies aan worden toegevoegdof worden weggelaten al naargelanghet onderzoek en concept di ttoelaat. Het gebouw moet weereen ontmoetingsplaats worden,een funct ie die de geloofshuizenoorspronkel i jk hadden.

    DOEL Door het samenbrengen vanverschi l lende culturen en gelovenbevorder je naar mijn menig hetdebat over Rel igie en ident i tei t , enkeert men zich tegen de polar isat iein het geloof. Het gebouw moet ookvooral laten zien dat er vandaag dedag juist veel posit ieve energie tehalen valt ui t het fei t dat we in onsland zon r i jkdom aan verschi l lendegeloven hebben en dat onzemult iculturele samenleving zobi jzonder en misschien wel uniek is.

  • 8/9/2019 Afstudeerplan090911kl

    16/27

    Notre dame dAmiens 7700 m2 (145 x 70 m) 1

    Dom van Keulen 7914 m2 (144 x 86 m) 2

    St. Pauls Cathedral 7875 m2 (175 x 75 m) (31000 personen) 3

    Sint-Pietersbasiliek 15.160 m2 (211 x 138m) (58000 personen) 4

    Moskee Cordoba 9600 m2 (20000 personen) 5

    Hagia Sofa Moskee 7570 m2 (16000 personen)

    Grote Synagoge Amsterdam 272 m2 (16 x 17 m)

    Nieuwe Synagoge Amsterdam 361 m2 (19 x 19 m) (600 personen)

    Grote Synagoge Pilsen (Tsjechi) 2600 m2 (65 x 40 m) (2000 personen) 6

    FORMAAT GODSHUIZEN

    1 2

    3 4

    5 6

  • 8/9/2019 Afstudeerplan090911kl

    17/27

    HE

    TONDERZOEK

    17

    Door gesprekken te houden met devoorgangers en beoefenaars vanverschi l lende geloven hoop ik te wetente komen waar de essentie van degeloven l igt en hoe deze essentie ineen zo puur en funct ioneel mogel i jkeruimtel i jk vertal ing gecombineerdkunnen gaan worden tot een r i jkearchitectuur die evengoed zi jnverschi l lende ident i tei ten in zich bergt.Het eindresultaat van dit onderzoek wi lik middels een vast leggen in een boek/document waarmee ik de ontwerpfasekan gaan starten. Dit onderzoek zalvariren van typologisch studies naarde verschi l lende ident i tei ten vande geloven tot aan de funct ioneleordening van een godshuis. Voorbeeldhier in is het boekje van FurkanKose die een uitgebreid typologischonderzoek deed naar de Moskee.

    ONDERZOEK Als bi j lage wi l ik eventueel als ert i jd genoeg is een f i lm presenterenals dynamisch document van al leinterviews en referent ies die ikbezocht heb. Ti jdens mijn P5 opgaveop de Academie hebben we deanalyse van het onderzoeksgebiedook verwerkt in een f i lm. Dit brachtvoor mij een nieuwe ki jk op hoe j e eengebied of onderwerp kan onderzoeken.Fi lmervaring is dus reeds aanwezig.Ik denk dat door het medium f i lmte hanteren, een gevoel van dezeontmoetingen en het ontmoeten alsbelangri jkste programma voor hetgebouw kan overbrengen.

  • 8/9/2019 Afstudeerplan090911kl

    18/27

  • 8/9/2019 Afstudeerplan090911kl

    19/27

    DEOPGAVE

    19

    Een multi-religieus gebouw maken voor de 5 grote wereldreligies en allegenteresseerde. In dit gebouw vindt men:

    Een 6 Tal gebedsruimtes, var irend in af meting, (=5 wereldrel igies + f lexibeleruimte voor overige geloven) die een zekere f lexibi l i tei t in zowel formaat alsident i tei t moeten hebben ivm toekomstige verschuivingen van aanhangersbinnen de geloven.

    De ondersteunende ruimtes voor deze gebedsruimtes, daarbi j kan gedachtworden aan wasruimtes en sanitaire ruimtes voor bi jvoorbeeld de Moskee maarook extra kapel len voor kleinere diensten en overige act iv i tei ten omtrent degeloven.

    Verkeersruimte / ontmoetingsruimte met een overmaat ontworpen zodat ergenoeg ruimte is voor ontmoetingen en gesprekken.Een binnenhof als ontmoetingsplek / buitenruimte. Eventueel een tuin voorBoeddhisten.

    Een ruimte als inst i tuut van het gebouw dat bezoekers van het gebouw kaninformeren over de Rel igies en over het hoe deze rel igies in het gebouwgemanifesteerd zi jn.

    Al le ruimtes in het gebouw ontwerpen met ofwel verschi l lende ident i tei tenof met een ident i tei t waarin al le geloven zich kunnen vinden. De overlappenzi jn op pagina 10 al iets duidel i jker geworden. Dit kan zi jn; de r icht ing van de

    gebedsruimten, de vaste elementen zo als Altaar, Preekgestoelte (Mihrab) enTorens op he t gebouw.

    OPGAVE Een mult i -rel igieus gebouw makenvoor in totaal 3000-4000 gelovigenvoor de 5 grote rel igies wereldwijd:het Christendom, Jodendom, Islam,Hindoesme, Boeddhisme, enrel igieuze genootschappen en voorgenteresseerde. Het gebouw wordtongeveer 5000 m2 dat is 2/3 vande oppervlakte van de St. Paul sCathedral, en zal daarmee eenoppervlakte van globaal 100 x 50meter beslaan.

    Op een sociaal-maatschappel i jken funct ioneel niveau hier eenonderzoek naar archetype enontmoetingsplekken doen. Ditgebruiken om een gebouw temaken dat in Architectuur een r i jkeuitstral ing, en zi jn eigen ident i tei tenvan verschi l lende godsdienstenheeft en behoud.

    In 1923 kwam de Turkse volksheld Mustafa Kemal Atatrk aan de macht , hi j zorgde ervoordat er een scheiding kwam tussen kerk en staat . In 1934 besloot Atatrk dat de HagiaSophia een museum moest worden, zodat mensen van al le geloven naar het gebouwkonden komen om het te bewonderen. Islamit ische en chr istel i jke versier ingen zi jn nugebroederl i jk naast elkaar te zien in de Hagia Sophia.

    Citaat over de Hagia Soa in Istanbul:

  • 8/9/2019 Afstudeerplan090911kl

    20/27

  • 8/9/2019 Afstudeerplan090911kl

    21/27

    De rel igies in het gebouw moeten eenafspiegel ing zi jn van de verhoudingvan rel igies in Nederland. Zo zi jner bi jvoorbeeld wel Hindoes enBoeddhisten in Nederland maardeze zul len in een kleiner aantalvertegenwoordigd zi jn in het gebouwomdat er simpelweg minder gelovigendeze rel igie aanhangen in Nederland.Het is een afspiegel ing van de rel igiesin ons land, zoals in een is lamit ischland de Moskee ook het stadsbeeldbepaald, zo zal het in di t gebou w ookeen afspiegel ing zi jn van gelovigen oponze Nederlandse plek, maar ook vanonze mult iculturele verr i jk ing.

    DEOPGAVE

    21

    Ik zie mijzelf als een pragmatischeen funct ioneel ingesteld ontwerper. Inmijn plannen op de academie tot nutoe heb ik laten zien dat ik een grootgebouw kan maken en dit ook kaninpassen in een geschikte omgeving.Omdat ik zo prakt isch ingesteld benmoet het plan van mij een reel enbouwbaar gebouw gaan worden watbi j een werkel i jke inpassing op degekozen locat ie niet zou misstaan.Ik wi l mi jzelf t i jdens het onderzoekproberen te pr ikkelen om tot inzichtenin di t onderwerp te komen waarvan ikmisschien zelf nog niet besef dat ik diein mij heb. Ik wi l in deze opga ve ookgraag een potische en conceptuelekant van mijzelf laten zien.

    Omdat ik niet in een oneindigezoektocht wi l belanden vanonderzoek en vage grenzen binnengeloofstradit ies wi l ik de eersteperiode van 2-3 maanden gebruikenom al le parameters en het onderzoekvoor di t project vast te stel len,

    zodat ik t i jd ig kan beginnen met deprogrammadelen samen te brengen ineen concept. Dit z i jn onderdelen als:

    TACTIEK IK! *Waar komt het gebouw te staan,een gerichte inpassing op eenplaats waar vraag of behoefteis op een plek met voldoendedoelgroepen?*Welke geloven komen in hetgebouw?*Wie gaan elkaar ontmoeten?*Hoe groot wordt het gebouw(aantal gelovigen)?*Nauwkeurig vast leggen vanprogramma en ruimtes (vangebedsruimte tot aanschoenenkast! !)*Wordt het een real ist isch Plan ofeen Utopie?*Waar l iggen de overlappen binnenReligies, hoe kan ik deze gebruikenof combineren?

    Geloofshuis essentile ontwerpelementen ui tzoeken zoals;

    Akoest iek?Licht?Sacral i tei t?Routing/Scenario?

    Identi tei t?Schaal?Relat ies?Ontmoetingen?

    VRAGEN?

  • 8/9/2019 Afstudeerplan090911kl

    22/27

  • 8/9/2019 Afstudeerplan090911kl

    23/27

    Als locat ie is op di t moment nog geeneenduidige plek aan te wi jzen. Hetgebouw r icht zich in eerste instant ieop de geloven in Nederland enzal hier ook een geschikte contextvoor zoeken. Gedacht kan wordenaan de problematiek in de huidigenieuwbouwwijken of vinex locat ies vanons land nabi j een grote stad. Hier inworden mult iculturele samenstel l ingenvan bevolking en dus ook rel igies vaakniet bedient in hun wensen voor eengodshuis. Vaak moeten er meerderekerken, moskeen, synagogen, entempels gebouwd worden. Een gebouwals di t kan dit probleem ondervangendoor n rel igieus gebouw te makenvoor al le godsdienst ige stromingen.Waarin ruimte is voor een dialoog metelkaar of om van elkaar te leren.

    DEOPGAVE

    23

    Een andere mogel i jk locat ie zou in nvan de 3 grote steden (Amsterdam,Rotterdam en Den Haag) kunnenzi jn waar zeer divers rel igieuzedoelgroepen leven. Deze stedenhebben al ledr ie potent ie tot het vindenvan een geschikte locat ie voor di tprogramma. De bi jgevoegde kaartengeven een indruk van de kerkenen moskeen en ook synagogen inAmsterdam. Zo is er bi jvoorbeeldeen divers rel igieus landschapte herkennen in de buurt van deBaarsjesweg en de Kinkerstraat.Een dergel i jke analyse van rel igiesverspreid over de stad en bepaaldekruispunten van deze godshuizenkunnen leiden tot een passendelocat ie.

    LOCATIE Mijn voorkeur gaat ui t naar eenVinex-locat ie nabi j een grote stad.Dit omdat je hier de mult iculturelebevolkingssamenstel l ing kuntvinden die de doelgroep zi jn voormijn gebouw. En omdat daar hetprobleem van de nieuwbouw voorverschi l lende godshuizen gevondenkan worden. De locat ie is dus semi-stedel i jk (VINEX of NIEUWBOUW)nabi j een van de grote Steden;Amsterdam, Rotterdam, Den Haagof Utrecht.

    De def ini t ieve locat ie keuze zalbesproken worden t i jdens de eersteCommissie bi jeenkomst.

  • 8/9/2019 Afstudeerplan090911kl

    24/27

    AFSTUDEERPLANNING SJUUL

    CLUITMANS 2009-2010

    2009september oktober november december

    vakantie 2010januari februari maart april mei juni juli augustus

    kalenderweken

    weken

    afstudeervoornemen

    AFSTUDEERPLAN

    Afstudeerplan presentatie

    COMMISSIE bijeenkomsten

    academie bijeenkomsten

    mentoren schouw

    afstudeersalon

    analyse programma/locatie

    sociaal / maatschappelijk

    stedenbouwkundig (indien stad)

    programmatisch vergelijkend

    intutief

    massa maquette omgeving + kavel

    film/documentaire interviews ervaringen

    concept vorming (gebouw)

    studies in schetsen

    maquette in volume

    maquette in functies

    plattegronden 1:200

    gevel 1:200

    doorsneden 1:200

    materialisering 1:200

    animatie/impressies

    reflectie op gebouw

    presentatie

    analyse

    concept / scenario / programma

    maquette

    tekeningen 2D / 3D:

    plattegronden/doorsneden/gevels

    fragmenten (gebedsruimtes e.d.)

    situaties, detaillering

    impressies/renders

    animatie

    GROEN LICHT / tentamen plannen

    TENTAMEN 3

    publiekspresentatie

    34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31

    1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48

    C1 C2 C3 C1 C2 C3 C1

    locatiie

    analyse

    maq ette

    film

    maq ette

    teke ingen

    impressies

    aanzet

    C1= Tijmen Plloeg, C2= Jo B rnett,, C3= Bru o Doedens

  • 8/9/2019 Afstudeerplan090911kl

    25/27

    PLA

    NNING

    25

  • 8/9/2019 Afstudeerplan090911kl

    26/27

    STUDENT COMMISSIESjuul CluitmansWouwermanstraat 54

    2023 XH HAARLEM

    tel. 06-48181432

    email [email protected]

    www sjuul.info

    Tijmen Ploeg (mentor)

    Prinseneiland 24c

    1013 LR Amsterdam

    tel. (020) 6239557

    email [email protected]

    www tijmenploegarchitecten.nl

    Jo Barnett

    Oudezijds Achterburgwal 141/G

    1012 DG Amsterdam

    tel. (020) 6223522

    email [email protected]

    www bergerbarnett.nl

    Bruno Doedens

    Frederik Hendrikstraat 9/A

    1052 HG Amsterdam

    tel. (020) 6867713

    email [email protected]

    www brunodoedens.nl

  • 8/9/2019 Afstudeerplan090911kl

    27/27

    COMM

    ISSIE/

    BRO

    NNEN

    27

    Welzbacher, C.(2008). Euro IslamArchitectuur, De nieuwe moskeenvan het westen , Amsterdam:Uitgeveri j SUN

    Sticht ing Cultureel Erfgoed NoordHol land. (2008) Heilige Huisjes,religieus erfgoed in Noord-Holland.Alkmaar, HDC Media

    Schouten, H. (2007). De vijf religiesvan de wereld. Kampen, Uitgeveri jTen Have

    Bekaert, G. (1967). In een of anderhuis, Kerkbouw op een keerpunt.Den Haag, Lannoo / Tiel t

    Pustet, A. (1997). Kathedrale UnsereZeit. Salzburg, Druckerei Salzburg

    Erkou, E. en Budaci, C. (2009). DeMoskee, Politieke, architectonischeen maatschappelijke transformaties.Rotterdam,NAi Uitgevers.

    Stegers, R. (2008). Sacred Buildings,a design manual. Basel BirkhauserVerlag

    Conan, M. (2007). Sacred Gardensand Landscapes. Washington,Dumbarton Oaks Library

    LITERATUUR -Elkerbout, J. (augustus/september2009) Interfai th (=godsdienst vooral le rel igies) voorganger en mogel i jkf ict ieve opdrachtgever voor mijngebouw, te Breda in de Grote Kerk.

    - Imam Cheppih (augustus 2009) Imamin de Poldermoskee te Amsterdam.Adviserende rol m.b.t . de Islamit ischerel igie en moderne standpunten indeze rel igie.

    -Bakker, F (augustus/september

    2009) Dominee Protestantse kerk,doctorandus in de theologie op hetgebied van Hindoesme en docentinterculturele theologie aan deUniversi tei t Utrecht.

    -Pinna, F ( jul i , augustus) OvertuigdBoeddhist.

    -Rabi jn van Synagoge uit Amsterdam,(moet ik nog benaderen)

    GESPREKKENARTIKELEN-Pit , M. ( juni 2009). Moskee in deMi x . de Architect.

    -HD (mei 2009). Polderislam;islam zoals hij hoort te zijn .Haarlems Dagblad.

    -Zande, S. van der (19 juni 2009). Ik sticht een kerk voor allereligies. Trouw, de VerdiepingReligie & Fi losof ie

    -Eberg, J (augustus 2009).

    Godsdiensten, laat kinderen tot18 met rust. de Volkskrant.

    -Peter, F, Wimmer, F (2004).Religious Diversity - diversity ofbuilt. Detai l nr. 9 Konzept