1

สรปผลการดาเนนงาน

การถายทอดเทคโนโลยการใชดนซเมนตเพอการดาดพนทลาดคนา

หลกการและเหตผล

จงหวดเลย เปนจงหวดทมพนทเปนภเขาสลบกบเนนดน เมอมนาฝนตกทาใหมการกดเซาะของดน

ใหเกดเปนรองดนไดเนองจากเปนพนทลาดชนการใชซเมนตดาดผวหนาจงเปนทางหนงในการปองกนการ

เกดรองดนและนอกจากน การกอสรางคสงนาในไรนามกนยมใชคสงนาเปนคดนธรรมดาหรอคดาด

คอนกรต สาหรบคดนซงเมอใชไปนาน ๆ ยอมมโอกาสตนเขนเนองมาจากตะกอนตกจมในคลองได

นอกจากนยงกอใหเกดการสญเสยเนองมาจากการรวซมของนาและการพงทลายของคสงนา สงผลให

ปรมาณนาทสงเขาในพนทเพาะปลกลดนอยลงและอาจมวชพชในคขนกดขวางทางนา ขณะทคคอนกรตม

ราคาแพงมากกวาเนองจากตองลาเลยงคอนกรตและวสดผสมเขาไปในแปลงเพาะปลกซงทาไดลาบาก การ

ใชดนซเมนตแทนคอนกรตในการดาดพนทลาด และคสงนาโดยปรบปรงคณสมบตของดนทมอยในทองถน

ทหางายและประหยดตนทนคากอสรางมาใช เพอหลกเลยงสภาวะดงทกลาวมา

วตถประสงคโครงการ

1. เพอถายทอดเทคโนโลยกรรมวธการใชดนซเมนตในการใชดาดพนทลาด

หรอคสงนา

2. เพอเปนการแนวทางในการลดคาใชจายในการดาด พนทลาด หรอ คสงนา

กลมเปาหมาย

กลมเกษตรกร และประชาชนทวไป ในเขตอาเภอเมอง จงหวดเลยจานวนไมนอยกวา 50 คน

ระยะเวลาดาเนนการ

ระหวางวนท 17 กนยายน พ.ศ. 2554

สถานทดาเนนการ

สาขาวชาเทคโนโลยโยธา คณะเทคโนโลยอสาหกรรม มหาวทยาลยราชภฏเลย

2

วธดาเนนงาน ประกอบดวย

1. จดหาแหลงดนประเภทตาง ๆ ในพนทเขตอาเภอเมองเพอใชเปนดนซเมนต

2. ทาการทดสอบคณสมบตตาง ๆ ทางดานวศวกรรม ในหองปฏบตการ

3. จดการอบรมและฝกปฏบตการใหกบกลมเกษตรกร

4. ตดตามผลและใหคาปรกษา

1. การจดทาและทดสอบหาคณสมบตของดนซเมนต

ในการถายทอดเทคโนโลยกรรมวธการใชดนซเมนตในการใชดาดคสงนาไดแบงขนตอนออกเปน 3

ขนตอนปฏบตการดงน

1) การคดเลอกดนทจะมาใชเปนดนซเมนต

ศกษาและจดหาดนตวอยางทมลกษณะทางกายภาพทแตกตางกนจาก 3 แหลงในเขตพนทอาเภอ

เมอง จงหวดเลยไดแก

ดน ก. มาจากพนทบานหนองผกกาม อ.เมอง จ.เลย

ดน ข. มาจากพนทเชงเขาบานกาเนดเพชร อ.เมอง จ.เลย

ดน ค. มาจากพนทปลกขาวบานนาภ อ.เมอง จ.เลย

สภาพพนทของแหลงตวอยางดน

ดน ก. มาจากพนทบานหนองผกกาม อ.เมอง จ.เลย ดน ข. มาจากพนทเชงเขาบานกาเนดเพชร อ.เมอง จ.เลย

3

ดน ค. มาจากพนทปลกขาวบานนาภ อ.เมอง จ.เลย ลกษณะดนตวอยางทใชทดสอบหาคณสมบตทางวศวกรรม

2) การทดสอบหาคณสมบตทางวศวกรรม

เปนการศกษาและทดสอบหาคณสมบตทดทสดทางดานวศวกรรมของดนตวอยางทง 3 แหลง เพอ

คดเลอกเอาดนทมคณสมบตทางดานวศวกรรมทดทสดมาใชทาดนซเมนต ซงจะประกอบดวยขนตอนการ

ทดสอบดงตอไปน

2.1 จาแนกประเภทของดนโดยใช ระบบ AASHO Classification

นา ดนทง 3 ตวอยางมาทา การจาแนกประเภทของดนตามมาตรฐาน ASTM D. 2487- 69 โดยหาการกระจาย

ของเมดดนจากการรอนดนผานชดของตะแกรงรอนทองเหลอง (Sieve Analysis)ขนาดเสนผาศนยกลาง 8

นว เบอร 4 10 30 40 50 100 200 จานวน 1 ชด ดงภาพท 3 พรอมทงหา Atterberg’s limit และทา การแบงคา

ตาม Group Index (G.I.) เพอนา ไปจาแนกดนและจดกลมของดนไดผลการจาแนกดนดงน

ดน ก. เปนดนรวนปนทราย

ดน ข. เปนดนลกรง

ดน ค. เปนดนรวนปนดนเหนยว

การทดสอบ Sieve Analysis การทดสอบ Atterberg’s limit

4

2.2 วธการทดสอบการบดอดดนแบบมาตรฐาน (Compaction Test) นา ดนทง 3 ตวอยาง

มาทา การการทดสอบ Compaction Test โดยวธ Standard Proctor ตามมาตรฐาน ASTM D698-70 D1557-

70 โดยใช Mold ขนาดเสนผาศนยกลาง 4 นว สง 4.6 นว ทา การบดอดดวย Hammer ขนาดเสนผาศนยกลาง

2 นว หนก 5.5ปอนด ทา การแบงชนดนทจะบดอด 3 ชน เทา ๆ กนแลวทา การบดอดชนละ 25 ครง และใน

การบดอดดนตวอยางชดตอไปจะตองเพมนาครงละ 3 เปอรเซนต แลวทา การบดอดซากนอยางนอย 5 ครง

เพอนา ไปหาคา Optimum Moisture Content (OMC) ของดนตวอยาง ก. ข. และ ค. ตามลาดบจากนนนา คา

Optimum Moisture Content (OMC) ทไดของดนตวอยางแตละชนดนาไปคานวณหาปรมาณนาทใชผสม

ตามอตราสวนผสมระหวาง ดน:นา:ปนซเมนต โดยคดจากมวลทงหมดทผสมกน 100 เปอรเซนตซง

ปนซเมนตทใชเปน 17% ตามท Portland Cement Associationไดกาหนดไวสาหรบผสมเปนดนซเมนต

สาหรบปรมาณดนตวอยางกจะลดสดสวนลงจากการหกปรมาณนา และปนซเมนตออกจากกนและดนทนา

มาใชทดสอบเปนดนธรรมชาตซงดนจะมความชนอย 5% ดงนนตองหกออกจากสดสวนผสมของนาทผสม

ออกอก 5%

การทดสอบการบดอดดนแบบมาตรฐาน โดยวธ Standard Proctor

5

การหาคา Optimum Moisture Content (OMC) ของดนตวอยาง ก. ข. และ ค.

จากการพลอต หาคา Optimum Moisture Content (OMC) ของดนตวอยาง ก. ข. และ ค.ไดผลดงน

ดนรวนปนทราย = 12 % โดยนาหนก

ดนลกรง = 13 % โดยนาหนก

ดนรวนปนดนเหนยว = 17 % โดยนาหนก

2.3 วธการทดสอบการรบกา ลงอดสงสด (Compressive Strength Test) นา ดนทง 3 ชนดท

ผสมกบปนซเมนตปอรตแลนดชนดทหนงในปรมาณ 17% โดยนาหนกและใชปรมาณนาจากคา OMC ของ

ดนแตละชนด แลวนา ดนซเมนตททา การผสมแลวบรรจลงไปในแบบหลอรปทรงลกบาศกขนาด 5 X 5 X 5

ซม. ตามมาตราฐาน ASTM C150-85 ซงตองควบคมความหนาแนนของตวอยางใหเทากนทงหมดและใน

การเกบตวอยางจะเกบเปนจานวน 9 ตวอยาง สาหรบตวอยาง ขนาด 5 X 5 X 5 จากนนนา ดนซเมนตตวอยาง

ขนาด 5 X 5 X 5 ซม3. ทง 3 ชนดมาทา การทดสอบเขาเครองกด Compression Test ตามมาตราฐาน ASTM

C 192 โดยแบงระยะเวลาของอายการบมดนซเมนตเทากบ 7 วน 14 วนและ 28 วน เพอหาคากา ลงอดประลย

ของดนซเมนตแตละชนด

6

การบรรจดนซเมนตลงแบบหลอรปทรงลกบาศก ลกษณะตวอยางดนซเมนต

การทดสอบหาคากาลงอดประลยของดนซเมนต

จากการทดสอบหาคากาลงอดประลยของดนซเมนตทอายการบมนาท 28 วน ไดผลคากาลงอดประลยสงสด

ของดนซเมนตดงน

ดนรวนปนทราย = 273 กก./ตร.ซม.

ดนลกรง = 423 กก./ตร.ซม.

ดนรวนปนดนเหนยว = 325 กก./ตร.ซม.

7

2.4 การทดสอบการรวซมของนาในคสงนาการตรวจวดการสญเสยนาโดยการรวซมครงน

ใชวธขงนาเปนบอ (Ponding Method)โดยทา การกนนาใหขงอยในระดบเกบนาของคดนซเมนตและค

คอนกรต แลวทา การตดตง Hook Gage สา หรบวดระดบนาในคสงนาทงสอง และทา การตดตงถาดวด

อตราการระเหยชนด Class A Pan สา หรบวดอตราการระเหยของนา เพอใชเปนตวแทนการระเหยในค

สงนา จากนนคอยวดระดบนาในคทลดลง พรอมทงจดเวลาทก ๆ 6 ชวโมง เปนเวลา 4 วน แลวทา การหาคา

การรวซมของคสงนา จากการทดสอบไดผลคาความซมไดของนาในดนซเมนตดงน

ดนรวนปนทราย = 6 มม./วน

ดนลกรง = 2 มม./วน

ดนรวนปนดนเหนยว = 4 มม./วน

การวดการรวซมของคสงนาดวย Hook gage

จากผลการทดสอบการศกษาหาคณสมบตทดทสดทางดานวศวกรรมผลปรากฏวาดนลกรงผสมดน

ซเมนตมคณสมบตดทสด คอมไดผลคาคากาลงอดประลยของดนซเมนตเทากบ423 กก./ตร.ซม.และคา

ความซมไดของนาในดนซเมนตเทากบ 2 มม./วน ดงนนจงทาการเลอกดนลกรงผสมซเมนตไปใชในการ

อบรมการถายทอดเทคโนโลยการใชดนซเมนตเพอการดาดพนทลาดคนา

8

2. การถายทอดเทคโนโลยการใชดนซเมนตเพอการดาดพนทลาดคนา

1) การปฏบตทาคนาดาดดนซเมนต

การเตรยมทาคนาดาดดนซเมนตกจดใหไดรปตามแบบของกรมชลประทานเปนคทมสวนลาด 45

องศา โดยตองจดเตรยมสภาพพนผวดานขาง และทองคนาใหราบเรยบปราศจากเศษวชพช ถาเปนหลดเปน

บอกทาการตกแตงผวใหเรยบ เพอพรอมทจะทาการดาดดนซเมนต

อปกรณและเครองมอ

1. ถาดเหลก ถง บงก 2.จอบ พลว

3. เกรยงไม เกรยงเหลก และเกรยงใบโพธ 4. คอนเหลก คอนยาง

5. แปรงขนออน ฟองนา 6. รถเขนปน ตาชง

9

7. ตะแกรงรอนดนเบอร 4 8. เครองผสมคอนกรต

วสด

1. ปนซเมนตปอรตแลนด 2. ดนลกรงแหง

3.ดนลกรงแหงผานการรอนตะแกรงเบอร 4

10

ขนตอนการปฏบต

1. นาดนลกรงทผงแหงแลวมาทบใหแตกละเอยดออกจาก หลงจากนนนาดนททบแลวมารอนผาน

ตะแกรงเบอร 4 (ดงภาพประกอบ)

2. เมอรอนดนแลวกทาการตรวจดวามเมดหน ปะปนอยหรอไม ถามใหทาการคดออก

11

3. ทาการชงตวงวดอตราสวนผสมในอตราสวนดนลกรง 70 % นา 13 % ซเมนต 17% โดยนาหนก

ของดนซเมนตทงหมด ซงสามารถใชคาอตราสวนผสมดนซเมนตเทยบเปนนาหนกไดจากตาราง

ตารางอตราสวนผสมดนซเมนต

12

4. ทาการเทดนลกรงทรอนแลวลงไปในเครองผสมคอนกรตปลอยใหใบกวน กวนดนใหแตกตวสก

ระยะหนง จากนนจงทาการเทปนซเมนตลงไปในเครองผสมคอนกรตโดยปลอยใหผสมคลกเคลา

ใหเขากนตามอตราสวนทกาหนด จากนนคอย ๆ ทาการเตมนาลงไปผสม ใหดนลกรงกบปนซเมนต

ผสมเขาเปนเนอเดยวกน และใหดวามความขนเหลวพอเหมาะ

5. จากนนคอย ๆ ทาการเตมนาลงไปผสม ใหดนลกรงกบปนซเมนตผสมเขาเปนเนอเดยวกน และใหด

วามความขนเหลวพอเหมาะ

13

6. นาดนซเมนตทไดออกจากเครองผสม โดยเทใสรถเขนหรอภาชนะรองรบ เพอทจะนาไปททาการ

ดาดคสงนา ซงดนซเมนตทไดควรใชใหหมดภายในเวลา 1 ชวโมง เพอปองกนดนซเมนตจบตวกน

แขงเปนกอน

7. หลงจากไดดนซเมนตทผสมแลว กนาไปทาการดาดค โดยรอบแรกทาการดาดแบบบางไวกอน

เพอเปนการรองพน และปรบสภาพพนผวไปดวย

8.หลงจากดาดรองพนเสรจแลว กทงใหผวของดนซเมนตแหงตวแบบหมาดๆ จงคอยทาการดาดดน

ซเมนตทบอกรอบใหไดขนาดและความหนาตามแบบพรอมทาการตกแตงผวใหสวยงามดวยการลบฟองนา

14

2) จดการอบรมและฝกปฏบตการ การใชดนซเมนตเพอการดาดพนทลาดคนา

ไดทาการจดอบรมเชงปฏบตการโดยมกลมเปาหมาย เปน กลมเกษตรกรจานวน 50 คน ในวนท

17 กนยายน พ.ศ 2554 โดยมการจดอบรมทหองประชมชน 5 และหองปฏบตการปฐพกลศาสตร

สาขาวชาเทคโนโลยโยธา คณะเทคโนโลยอสาหกรรม มหาวทยาลยราชภฏเลย วทยากรในการอบรมคอ

ผชวยศาสตราจารยชชชย พรกมล

15

16

17

18

3. ตดตามผลและใหคาปรกษา

การตดตามผลหลงการอบรมโดยไดตดตอกบตวแทนกลมเกษตรกรเพอสอบถามและ

แลกเปลยนความคดเหน

19

ภาคผนวก

20

กาหนดการอบรมเชงปฏบตการ

โครงการถายทอดเทคโนโลยการใชดนซเมนตเพอการดาดพนทลาดคนา

ณ หองประชมชน 5 อาคารคณะเทคโนโลยอตสาหกรรม มหาวทยาลยราชภฏเลย

วนท 17 กนยายน 2554

*************************************************************************************

เวลา รายละเอยด วทยากร

08.00 – 09.00 น. ลงทะเบยนรบเอกสาร

09.00 – 09.30 น. พธเปดโดย อธการบดมหาวทยาลยราชภฏเลย

09.30 – 10.30 น. การบรรยาย เรอง ดนซเมนตทใชในงานกอสราง ผศ.ชชชย พรกมล

10.30 – 10.45 น. พก รบประทานอาหารวาง

10.45 – 12.00 น. การบรรยาย เรอง การประยกตใชดนซเมนตในการดาด

พนทลาดคนา

ผศ.ชชชย พรกมล

12.00 – 13.00 น. พกรบประทานอาหารกลางวน

13.00 – 14.30 น. ฝกปฏบตการ การเตรยมสวนผสมของดนซเมนต ผศ.ชชชย พรกมล

และผชวยวทยากร

14.30 – 14.45 น. พกรบประทานอาหารวาง

14.45 – 16.30 น. ฝกปฏบตการ การดาดพนทลาดคนาดวยดนซเมนต ผศ.ชชชย พรกมล

และผชวยวทยากร

**************************************************************

21

บนทกขอความ

สวนราชการ คณะเทคโนโลยอตสาหกรรม มหาวทยาลยราชภฏเลย

ท วนท ๙ กนยายน ๒๕๕๔

เรอง ขอเรยนเชญเปนประธานเปดการอบรม

.....................................................................................................................................................................

เรยน อธการบดมหาวทยาลยราชภฏเลย

สงทสงมาดวย ๑. กาหนดการอบรมเชงปฏบตการ การถายทอดเทคโนโลยการใชดนซเมนตเพอการ

ดาดพนทลาดคนา

ดวยขาพเจานายชชชย พรกมล อาจารยประจาคณะเทคโนโลยอตสาหกรรม ไดรบโครงการวจยของ

คลนกเทคโนโลย กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย เรองโครงการถายทอดเทคโนโลยการใชดนซเมนตเพอ

การดาดพนทลาดคนา ซงจะทาการอบรมใหกบกลมชาวบานในเขตองคการบรหารสวนตาบลเมอง โดยม

วตถประสงคเพอใหสมาชกกลมตาง ๆ ในเขตพนทองคการบรหารสวนตาบลเมอง สามารถนาเทคโนโลยการ

ใชดนซเมนตเพอการดาดพนทลาดคนา ไปประยกตใชกบพนทการเกษตร

ดงนนเพอใหกจกรรมเปนตามวตถประสงค จงขอเรยนเชญทานอธการบดมหาวทยาลยราชภฏเลยเปน

ประธานเปดโครงการถายทอดเทคโนโลยการใชดนซเมนตเพอการดาดพนทลาดคนา วนเสารท ๑๗ กนยายน

๒๕๕๔ เวลา ๙.๐๐ น. ณ หองประชมชน ๕ คณะเทคโนโลยอตสาหกรรม มหาวทยาลยราชภฏเลย

จงเรยนมาเพอโปรดพจารณา

(ผชวยศาสตราจารยชชชย พรกมล)

อาจารยประจาคณะเทคโนโลยอตสาหกรรม

มหาวทยาลยราชภฏเลย