ความรับผิดทางละเมิดของ ... · 2019-06-10 ·...

77
ความรับผิดทางละเมิดของเจ้าหน้าทีโดย สายฝน โชชัย 1

Transcript of ความรับผิดทางละเมิดของ ... · 2019-06-10 ·...

Page 1: ความรับผิดทางละเมิดของ ... · 2019-06-10 · ความเป็นมา 3 พ.ศ. 2475 พ.ศ. 2503 พ.ศ. 2539 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

ความรบผดทางละเมดของเจาหนาท

โดย สายฝน โชชย

1

Page 2: ความรับผิดทางละเมิดของ ... · 2019-06-10 · ความเป็นมา 3 พ.ศ. 2475 พ.ศ. 2503 พ.ศ. 2539 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

ขอบเขตการบรรยาย

๑.

•หลกการของกฎหมาย

•ขนตอนด าเนนการ เมอเกดความเสยหาย

2

Page 3: ความรับผิดทางละเมิดของ ... · 2019-06-10 · ความเป็นมา 3 พ.ศ. 2475 พ.ศ. 2503 พ.ศ. 2539 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

ความเปนมา

3

พ.ศ. 2475

พ.ศ. 2503

พ.ศ. 2539

ประมวลกฎหมายแพงและพาณชย

ระเบยบความรบผดชอบของ

ขาราชการในทางแพง พรบ.ความรบผดทางละเมด

ของเจาหนาท พ.ศ.2539• รบผดตาม ปพพ. (จง

ใจ/ประมาทเลนเลอ)

• รบผดเตมจ านวน

• รบผดอยางลกหนรวม

• ฟองลมละลายได

• รบผดเฉพาะกรณจงใจ/

ประมาทเลนเลออยางรายแรง

• หกสวนความรบผดโดยอาจไม

เตมจ านวนความเสยหายกได

• รบผดเฉพาะสวนของตนเทานน

• ฟองลมละลายไมได (ขอ 27

ของระเบยบส านกนายกฯ)

Page 4: ความรับผิดทางละเมิดของ ... · 2019-06-10 · ความเป็นมา 3 พ.ศ. 2475 พ.ศ. 2503 พ.ศ. 2539 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

พรบ. ความรบผดทางละเมดของเจาหนาท พ.ศ. 2539

• เจาหนาท•หนวยงานของรฐ

ค านยามท

ส าคญ

• การท าละเมดตอเอกชน

(บคคลภายนอก)

• การท าละเมดตอ

หนวยงานของรฐ

ความรบผด

ทางละเมด

ของเจาหนาท

Page 5: ความรับผิดทางละเมิดของ ... · 2019-06-10 · ความเป็นมา 3 พ.ศ. 2475 พ.ศ. 2503 พ.ศ. 2539 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

การท าละเมดตอเอกชน/

บคคลภายนอก

Page 6: ความรับผิดทางละเมิดของ ... · 2019-06-10 · ความเป็นมา 3 พ.ศ. 2475 พ.ศ. 2503 พ.ศ. 2539 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

การท าละเมดตอเอกชน/บคคลภายนอก

ปฏบต

หนาท

นอกเหนอ

ปฏบต

หนาท

ความรบผด

ทางละเมด

ของหนวยงาน

ของรฐ

• หนวยงานของรฐรบผด/ ถกฟอง แทนเจาหนาท

• ฟองกระทรวงการคลง (ม.5)

• หนวยงานของรฐไมตองรบผด

/ถกฟอง (ม.6)

Page 7: ความรับผิดทางละเมิดของ ... · 2019-06-10 · ความเป็นมา 3 พ.ศ. 2475 พ.ศ. 2503 พ.ศ. 2539 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

กรณละเมดในการปฏบตหนาท-บคคลภายนอกเสยหาย

รถยนตเฉยวชน/เกดอบตเหต

• รถยนตบคคลภายนอก เสยหาย

• บคคลภายนอกเสยหาย (บาดเจบ/ตาย)

การรกษาพยาบาล เชน

• แพยา

• จายยาใหคนไขผดคน

• ใหเลอดคนไขผดกล มเลอด

• แพทยท าหมนโดยไมบอกคนไข

Page 8: ความรับผิดทางละเมิดของ ... · 2019-06-10 · ความเป็นมา 3 พ.ศ. 2475 พ.ศ. 2503 พ.ศ. 2539 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

ตวอยางการละเมดทมใชเปนการปฏบตหนาท

1. น ารถราชการไปใชสวนตว แลว

- รถคว า (ไมมค กรณ)/รถชนกน

/รถถกโจรกรรม

- รถชนบคคลภายนอก

ตาย/บาดเจบ

2.น าทรพยสนราชการไปใชสวนตวแลว

- ช ารดเสยหาย/สญหาย

- ถกโจรกรรม

- ลกทรพยสนทางราชการ

3. การรกษาพยาบาล ทท าสวนตว

Page 9: ความรับผิดทางละเมิดของ ... · 2019-06-10 · ความเป็นมา 3 พ.ศ. 2475 พ.ศ. 2503 พ.ศ. 2539 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

การท าละเมดตอเอกชน/บคคลภายนอก (ตอ)

Company Logo

ฟองเจาหนาท / หนวยงานของรฐ

ฟองผด ฟองใหมได

ภายใน 6 เดอน

อายความการใชสทธ 1 ป / 10 ป (ป.พ.พ. ม.448)

สทธการด าเนนคดของผ เสยหาย

Page 10: ความรับผิดทางละเมิดของ ... · 2019-06-10 · ความเป็นมา 3 พ.ศ. 2475 พ.ศ. 2503 พ.ศ. 2539 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

การท าละเมดตอเอกชน/บคคลภายนอก (ตอ)

Company Logo

การรองขอใหชดใชคาสนไหมทดแทน

มาตรา 5

• ออกใบรบค าขอเปนหลกฐาน

• พจารณาภายใน 180 วน

• ขยายไมเกน 180 วน

(รายงาน ร.ม.ต.)

Page 11: ความรับผิดทางละเมิดของ ... · 2019-06-10 · ความเป็นมา 3 พ.ศ. 2475 พ.ศ. 2503 พ.ศ. 2539 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

ขนตอนการยนค าขอและการพจารณาคาสนไหมทดแทน กรณบคคลภายนอกยนค าขอใหหนวยงานของรฐชดใช คาสนไหมทดแทนจากการกระท าละเมดของเจาหนาท(หน งส อกระทรวงการคล ง ท กค 0410 .2/ ว 12 ลงว นท 27 กมภาพนธ 2558)-ก าหนดขนตอนการยนค าขอ -การพจารณาคาสนไหมทดแทน-แบบค าขอใหหนวยงานของรฐชดใชคาสนไหมทดแทน และใบรบค าขอ

11

Page 12: ความรับผิดทางละเมิดของ ... · 2019-06-10 · ความเป็นมา 3 พ.ศ. 2475 พ.ศ. 2503 พ.ศ. 2539 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

ประกาศกระทรวงการคลง เรอง หลกเกณฑการชดใชคาสนไหมทดแทน กรณเจาหนาทของรฐกระท าละเมดตอบคคลภายนอก ลงวนท ๓ ตลาคม ๒๕๕๔ ประกาศ ราชกจจานเบกษา เลม ๑๒๘ ตอนพเศษ ๑๒๖ ง วนท ๒๐ ตลาคม ๒๕๕๔

๑. ความเสยหายหรอสญหายแกทรพยสน -กรณเปนเงนใหชดใชเปนเงนตามจ านวนทเสยหาย-กรณเปนทรพยสนอน

ก.ราคาสทธหลงหกคาเสอม หรอ ข.ใชคาซอมใหกลบสสภาพเดมกอนเสยหาย

Page 13: ความรับผิดทางละเมิดของ ... · 2019-06-10 · ความเป็นมา 3 พ.ศ. 2475 พ.ศ. 2503 พ.ศ. 2539 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

2. ความเสยหายแกรางกายหรอชวต -คารกษาพยาบาล จายจรงและจ าเปนรายละไมเกน 50,000 บาท -คาขาดประโยชน

ก.รายไดไมแนนอน อตราคาจางขนต า ไมเกนวนละ 300 บาท ไมเกน 60 วน หรอ

ข.รายไดแนนอน ไมเกน 2 เดอน เดอนละไมเกน 15,000 บาท-คาชดเชยสญเสยอวยวะหรอสมรรถภาพในการท างาน อนโลมใชตาม

กฎกระทรวงฯ พรบ.สงเคราะหผประสบภยเนองจากการชวยเหลอราชการฯ พ.ศ. 2543 แตไมเกน 100,000 บาท

ประกาศกระทรวงการคลง (ตอ)

Page 14: ความรับผิดทางละเมิดของ ... · 2019-06-10 · ความเป็นมา 3 พ.ศ. 2475 พ.ศ. 2503 พ.ศ. 2539 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

-คาปลงศพและจดการศพ จายจรงไมเกน 40,000 บาท-คาขาดอปการะ ทายาทคนละ 20,000 บาท

ถาจะจายเกนกวาน ใหขอตกลงกระทรวงการคลงเปนรายกรณ

ประกาศกระทรวงการคลง (ตอ)

Page 15: ความรับผิดทางละเมิดของ ... · 2019-06-10 · ความเป็นมา 3 พ.ศ. 2475 พ.ศ. 2503 พ.ศ. 2539 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

การท าละเมดตอเอกชน/บคคลภายนอก (ตอ)

Company Logo

สทธไลเบย

ของหนวยงาน

ของรฐ

1. เจาหนาท กระท าโดยจงใจ/ประมาท

เลนเลออยางรายแรง (ม.8 วรรค 1)

2. ค านงถงความรายแรงแหงการกระท า และความเปนธรรม (ม.8 วรรค 2)

3. หกสวนความเสยหาย (ม.8 วรรค 3)

4. ไมน าหลกเรองลกหนรวมมาใชบงคบ (ม.8 วรรค 4)

ประมาท

ประมาทเลนเลอ

อยางรายแรง

จงใจ

Page 16: ความรับผิดทางละเมิดของ ... · 2019-06-10 · ความเป็นมา 3 พ.ศ. 2475 พ.ศ. 2503 พ.ศ. 2539 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

“ประมาทเลนเลออยางรายแรง”

Company Logo

1

2

มลกษณะไปในทางทบคคลนน ไดกระท า

ไปโดยขาดความระมดระวง

ทเบยงเบนไปจากเกณฑมาตรฐานอยางมาก

เชน พงคาดเหนไดวาความเสยหายอาจเกดขนได

หรอ หากระมดระวงสกเลกนอย กคงคาดเหน

การอนอาจเกดความเสยหายเชนนน

(ท นร 0601/87 ลงวนท 7 กมภาพนธ 2540)

Page 17: ความรับผิดทางละเมิดของ ... · 2019-06-10 · ความเป็นมา 3 พ.ศ. 2475 พ.ศ. 2503 พ.ศ. 2539 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

Company Logo

1. ไมไดใชความระมดระวงเลยสกนด

2. ท าผดซ าๆในเรองแบบเดยวกน

3. ปฏบตผดมาตรฐานวชาชพ

4. ฝาฝนกฎหมาย/ระเบยบ

5. กฎหมาย/ระเบยบ ก าหนด วธปฏบตไว

แตไมไดท า หรอปฏบตตามนน

“ประมาทเลนเลออยางรายแรง”

Page 18: ความรับผิดทางละเมิดของ ... · 2019-06-10 · ความเป็นมา 3 พ.ศ. 2475 พ.ศ. 2503 พ.ศ. 2539 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

การท าละเมดตอเอกชน/บคคลภายนอก (ตอ)

Company Logo

Page 19: ความรับผิดทางละเมิดของ ... · 2019-06-10 · ความเป็นมา 3 พ.ศ. 2475 พ.ศ. 2503 พ.ศ. 2539 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

การกระท าละเมดตอ

หนวยงานของรฐ

Page 20: ความรับผิดทางละเมิดของ ... · 2019-06-10 · ความเป็นมา 3 พ.ศ. 2475 พ.ศ. 2503 พ.ศ. 2539 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

กรณละเมดในการปฏบตหนาท-รฐเสยหาย

รถราชการเสยหาย/สญหาย

รถคว า(ไมมค กรณ)/ รถชนกน /รถถกโจรกรรม

ทรพยสนราชการ ช ารดเสยหาย/ถกโจรกรรม

ทจรตยกยอกเงนของทางราชการ

เพลงไหม

การจดซอ/จดจาง

เบกจายเงนราชการไมถกตองตาม กม./ระเบยบ

คดขาดอายความ : สญญา/สทธเรยกรอง

1

2

3

4

5

6

7

Page 21: ความรับผิดทางละเมิดของ ... · 2019-06-10 · ความเป็นมา 3 พ.ศ. 2475 พ.ศ. 2503 พ.ศ. 2539 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

การกระท าละเมดตอหนวยงานของรฐ

Company Logo

กรณเจาหนาท

กระท าในการ

ปฏบตหนาท

กรณเจาหนาท

กระท ามใชการ

ปฏบตหนาท

Page 22: ความรับผิดทางละเมิดของ ... · 2019-06-10 · ความเป็นมา 3 พ.ศ. 2475 พ.ศ. 2503 พ.ศ. 2539 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

การกระท าละเมดตอหนวยงานของรฐ (ตอ)

Company Logo

1 ป นบแตวนท

หนวยงานของรฐ

มค าสงตาม

ความเหนของ

กระทรวงการคลง

2 ป นบแตวนท

หนวยงานของรฐ

ร ถงการละเมด

และร ตวเจาหนาท

ผ จะพงตองชดใช

คาสนไหมทดแทน

อายความการเรยก

ชดใชคาเสยหาย

Page 23: ความรับผิดทางละเมิดของ ... · 2019-06-10 · ความเป็นมา 3 พ.ศ. 2475 พ.ศ. 2503 พ.ศ. 2539 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

การเรยกใหเจาหนาทชดใชคาสนไหมทดแทน

Company Logo

ออกค าสง

เรยกใหชดใช

(ค าสงทาง

ปกครอง)

อทธรณ

ค าสงทาง

ปกครอง

ใชมาตรการทาง

ปกครอง

(พ.ร.บ.ว ปกครอง

ม.57- ยด/อายด

ทรพยสน)

• ละเมดตอเอกชน/

บคคลภายนอก (ม.8)

• ละเมดตอหนวยงาน

ของรฐ (ม.10 + ม.8)

Page 24: ความรับผิดทางละเมิดของ ... · 2019-06-10 · ความเป็นมา 3 พ.ศ. 2475 พ.ศ. 2503 พ.ศ. 2539 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์
Page 25: ความรับผิดทางละเมิดของ ... · 2019-06-10 · ความเป็นมา 3 พ.ศ. 2475 พ.ศ. 2503 พ.ศ. 2539 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์
Page 26: ความรับผิดทางละเมิดของ ... · 2019-06-10 · ความเป็นมา 3 พ.ศ. 2475 พ.ศ. 2503 พ.ศ. 2539 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์
Page 27: ความรับผิดทางละเมิดของ ... · 2019-06-10 · ความเป็นมา 3 พ.ศ. 2475 พ.ศ. 2503 พ.ศ. 2539 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์
Page 28: ความรับผิดทางละเมิดของ ... · 2019-06-10 · ความเป็นมา 3 พ.ศ. 2475 พ.ศ. 2503 พ.ศ. 2539 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

LOGO

Page 29: ความรับผิดทางละเมิดของ ... · 2019-06-10 · ความเป็นมา 3 พ.ศ. 2475 พ.ศ. 2503 พ.ศ. 2539 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

Company Logo

ระเบยบส านกนายกรฐมนตร วาดวยหลกเกณฑการปฏบตเกยวกบ

ความรบผดทางละเมดของเจาหนาท พ.ศ. 2539

เจาหนาท

ความเสยหาย

ผแตงตง

นยามส าคญ

ทมา

Page 30: ความรับผิดทางละเมิดของ ... · 2019-06-10 · ความเป็นมา 3 พ.ศ. 2475 พ.ศ. 2503 พ.ศ. 2539 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

Company Logo

•หมวด 1

•หมวด 2

กรณเจาหนาทกระท า

ละเมดตอหนวยงาน

ของรฐ

กรณเจาหนาทกระท า

ละเมดตอ

บคคลภายนอก

ระเบยบส านกนายกรฐมนตร วาดวยหลกเกณฑการปฏบตเกยวกบ

ความรบผดทางละเมดของเจาหนาท พ.ศ. 2539

Page 31: ความรับผิดทางละเมิดของ ... · 2019-06-10 · ความเป็นมา 3 พ.ศ. 2475 พ.ศ. 2503 พ.ศ. 2539 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

Company Logo

หมวด 1

กรณเจาหนาทกระท า

ละเมดตอหนวยงาน

ของรฐ

1. กระทรวง ทบวง กรม (สวนกลาง+ภมภาค)

2.ทองถน รฐวสาหกจ หนวยงานอนฯ

Page 32: ความรับผิดทางละเมิดของ ... · 2019-06-10 · ความเป็นมา 3 พ.ศ. 2475 พ.ศ. 2503 พ.ศ. 2539 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

Company Logo

การด าเนนการเมอหนวยงานของรฐเกดความเสยหาย

รายงานผบงคบบญชาตามล าดบ

สอบขอเทจจรงเบองตน

แตงตงคณะกรรมการสอบ

ขอเทจจรงความรบผดทางละเมด

Page 33: ความรับผิดทางละเมิดของ ... · 2019-06-10 · ความเป็นมา 3 พ.ศ. 2475 พ.ศ. 2503 พ.ศ. 2539 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

การแตงตงคณะกรรมการสอบขอเทจจรงความรบผดทางละเมด

มเหตอนควรเชอวาความเสยหาย

เกดจากการกระท าของเจาหนาท

กรรมการ

จ านวนไมเกน

5 คน

ก าหนดวน

แลวเสรจ

กค. ประกาศ

ก าหนดจ านวน

ความเสยหาย/

ผแทนหนวยงาน

รวมเปนกรรมการ

Page 34: ความรับผิดทางละเมิดของ ... · 2019-06-10 · ความเป็นมา 3 พ.ศ. 2475 พ.ศ. 2503 พ.ศ. 2539 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

การแตงตงคณะกรรมการสอบขอเทจจรงความรบผดทางละเมด (ตอ)

เจาหนาทหนวยงานของรฐท าความเสยหาย

แกหนวยงานของรฐอกแหงหนง

หนวยงานของรฐมากกวาหนงแหง

ไดรบความเสยหาย

เกดการท าละเมดของเจาหนาท

หลายหนวยงาน

ขอ 10

ขอ 11

ขอ 11

กรณรวมกนแตงตงคณะกรรมการ

Page 35: ความรับผิดทางละเมิดของ ... · 2019-06-10 · ความเป็นมา 3 พ.ศ. 2475 พ.ศ. 2503 พ.ศ. 2539 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

การแตงตงคณะกรรมการสอบขอเทจจรงความรบผดทางละเมด (ตอ)

เมอผมอ านาจแตงตง

แตงตงคณะกรรมการ หรอ

ไมแตงตงคณะกรรมการ

รายงานผบงคบบญชาหรอผก ากบดแลหรอควบคมการ

ปฏบตงานของผมอ านาจแตงตง เพอตรวจสอบความ

ถกตอง

Page 36: ความรับผิดทางละเมิดของ ... · 2019-06-10 · ความเป็นมา 3 พ.ศ. 2475 พ.ศ. 2503 พ.ศ. 2539 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

การด าเนนการของผบงคบบญชาหรอผก ากบดแล

หรอควบคมการปฏบตงานของผมอ านาจแตงตง

การแตงตง กก.ละเมดถกตอง/ชอบดวยกฎหมาย

มอ านาจแตงตง อางกฎหมาย

หรอระเบยบ

ทเกยวของ

Page 37: ความรับผิดทางละเมิดของ ... · 2019-06-10 · ความเป็นมา 3 พ.ศ. 2475 พ.ศ. 2503 พ.ศ. 2539 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

การแตงตง กก.ละเมดถกตอง/ชอบดวยกฎหมาย

ตง กก.ไมเกน

จ านวนทกฎหมาย

หรอระเบยบก าหนด

( 5 คน)

ไมแตงตง

ผเกยวของ/มสวน

ไดเสยเปน กก.

แตงตง กก.รวม

การด าเนนการของผบงคบบญชาหรอผก ากบดแล

หรอควบคมการปฏบตงานของผมอ านาจแตงตง (ตอ)

Page 38: ความรับผิดทางละเมิดของ ... · 2019-06-10 · ความเป็นมา 3 พ.ศ. 2475 พ.ศ. 2503 พ.ศ. 2539 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

หากเหนวา

แตงตงคณะกรรมการ หรอ

ไมแตงตงคณะกรรมการ

1. ใหสงแกไขใหมใหถกตอง

2. ถาไมแกไขใหมภายในเวลาอนสมควร มอ านาจ

แตงตง/เปลยนแปลง(แทนผ มอ านาจแตงตง) ตามท

เหนสมควร

การด าเนนการของผบงคบบญชาหรอผก ากบดแล

หรอควบคมการปฏบตงานของผมอ านาจแตงตง (ตอ)

ไมถกตอง

Page 39: ความรับผิดทางละเมิดของ ... · 2019-06-10 · ความเป็นมา 3 พ.ศ. 2475 พ.ศ. 2503 พ.ศ. 2539 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

การแตงตงคณะกรรมการสอบขอเทจจรงความรบผดทางละเมด (ตอ)

กรณหวหนาหนวยงานมสวนท า

ใหเกดความเสยหาย

ใหผบงคบบญชาหรอผก ากบดแลหรอควบคม

การปฏบตงานของหวหนาหนวยงานของรฐม

อ านาจแตงตงคณะกรรมการ

Page 40: ความรับผิดทางละเมิดของ ... · 2019-06-10 · ความเป็นมา 3 พ.ศ. 2475 พ.ศ. 2503 พ.ศ. 2539 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

รายงาน

ผบงคบบญชา

การแตงตงคณะกรรมการสอบขอเทจจรงความรบผดทางละเมด (ตอ)

ขอยกเวนไมมเหตอนควรเชอวาเกดจาก

การกระท าของเจาหนาท

ชดใชคาเสยหายครบถวน เหนดวย : ยตเรอง

ไมเหนดวย : แตงตง

คณะกรรมการสอบ

ขอเทจจรงความ

รบผดทางละเมด

Page 41: ความรับผิดทางละเมิดของ ... · 2019-06-10 · ความเป็นมา 3 พ.ศ. 2475 พ.ศ. 2503 พ.ศ. 2539 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

หนาทคณะกรรมการสอบขอเทจจรงความรบผดทางละเมด

กรรมการมาประชมไมนอยกวากงหนงของกรรมการทงหมด (ขอ 13)1

ประธานไมอยใหเลอกกรรมการคนใดคนหนงท าหนาทแทน2

มตทประชมถอเสยงขางมาก/ไมเหนดวยใหท าความเหนแยงไว

(ขอ 14)

3

ตรวจสอบขอเทจจรง รวมรวมพยานหลกฐานพยานบคคล/ผเชยวชาญ4

ตรวจสอบเอกสาร / วตถ / สถานท5

Page 42: ความรับผิดทางละเมิดของ ... · 2019-06-10 · ความเป็นมา 3 พ.ศ. 2475 พ.ศ. 2503 พ.ศ. 2539 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

หนาทคณะกรรมการสอบขอเทจจรงความรบผดทางละเมด

ตองใหโอกาสแกผเสยหายไดชแจง (ขอ 15)6

เสนอความเหนใหผแตงตงพจารณา โดยมขอเทจจรง/กฎหมาย

/พยานหลกฐาน (ขอ 16)

7

สอบสวนใหแลวเสรจภายในก าหนดเวลา8

Page 43: ความรับผิดทางละเมิดของ ... · 2019-06-10 · ความเป็นมา 3 พ.ศ. 2475 พ.ศ. 2503 พ.ศ. 2539 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

การด าเนนการของผมอ านาจแตงตง

ไมผกพนความเหน

ของคณะ

กรรมการฯ (ขอ 16)

ขอใหกรรมการ

สอบเพมเตมหรอ

ทบทวนได

ใหวนจฉยวามผใด

ตองรบผด/เปน

จ านวนเทาใด

*** ยงไมตองแจงใหผรบผดทราบ

(ขอ 17)

ใหสงผลให กค.

ตรวจสอบภายใน

7 วน

ระหวางรอผล กค.

ใหตระเตรยม

ออกค าสง/ฟองคด

*** มใหขาดอายความ 2 ป

Page 44: ความรับผิดทางละเมิดของ ... · 2019-06-10 · ความเป็นมา 3 พ.ศ. 2475 พ.ศ. 2503 พ.ศ. 2539 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

การด าเนนการของผมอ านาจแตงตง (ตอ)

หาก กค.มไดแจงผล

ภายใน 1 ป หรอ

1 ป 6 เดอน

***ใหด าเนนตามท

เหนสมควร

เมอกระทรวง

การคลงแจงผลแลว

ใหด าเนนการ

ตามความเหน กค.

ระเบยบฯ ฉบบท 2

พ.ศ.2559

เจาหนาทผรบผด

ตาย

*** ใหรบด าเนนการ

ภายในอายความมรดก

Page 45: ความรับผิดทางละเมิดของ ... · 2019-06-10 · ความเป็นมา 3 พ.ศ. 2475 พ.ศ. 2503 พ.ศ. 2539 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

ขอยกเวน ส านวนทไมตองสงให กค. ตรวจสอบ(ประกาศ กค.)

สาเหตวงเงน

การวนจฉยสวนราชการ หนวยงานอน

ทวไป<=500,000 <=1,000,000 -

>500,000 >1,000,000 ชดใช 75%

ทจรต <=200,000 <=400,000 -

>200,000 >400,000 คนทจรต 100%

ผเกยวของ 100%

ไมปฏบตตาม

ระเบยบ

<=200,000 <=400,000 -

>200,000 >400,000 ผเกยวของ 100%

ประกาศกระทรวงการคลง

เรอง ความรบผดทางละเมดของเจาหนาททไมตองรายงานใหกระทรวงการคลงตรวจสอบ ลงวนท 20 พฤษภาคม 2552

(กค 0410.2/ว 49 ลว.15 ม.ย.2552)

Page 46: ความรับผิดทางละเมิดของ ... · 2019-06-10 · ความเป็นมา 3 พ.ศ. 2475 พ.ศ. 2503 พ.ศ. 2539 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

การพจารณาของกระทรวงการคลง

ตรวจสอบพยาน

หลกฐานทเกยวของ

ใหบคคล

มาชแจงเพมเตม

ใหรบฟงพยาน

หลกฐานเพมเตม

ใหม

คณะกรรมการพจารณา

ความรบผดทางแพง”

เปนผพจารณา

ใหความเหนตอ

กระทรวงการคลง

(ขอ 21)

Page 47: ความรับผิดทางละเมิดของ ... · 2019-06-10 · ความเป็นมา 3 พ.ศ. 2475 พ.ศ. 2503 พ.ศ. 2539 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

การชดใชคาเสยหาย

ชดใชเปนเงน

ถาซอม

ถาเปนเงน

ถาเปนสงของตองชดใชเปนสงของทม

สภาพ คณภาพ ปรมาณ และ

ลกษณะอยางเดยวกน

ตองท าสญญาตกลง และ

ซอมใหแลวเสรจโดยเรว

(6 เดอน)

ถาชดใชตางจาก

ทรพยสนทเสยหาย

หรอสญหาย

ตองท าความตกลงกบ

กระทรวงการคลง

Page 48: ความรับผิดทางละเมิดของ ... · 2019-06-10 · ความเป็นมา 3 พ.ศ. 2475 พ.ศ. 2503 พ.ศ. 2539 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

การผอนช าระเงน

เจาหนาท

สามารถผอน

ช าระไดตาม

หลกเกณฑ

ของกระทรวง

การคลง ว115

หากไมเปนไป

ตามหลกเกณฑ

ดงกลาว ใหท า

ความตกลงกบ

กระทรวง

การคลงเปน

กรณไป

หามฟอง

ลมละลาย

ในกรณทไมม

เงนผอนช าระ

เวนแตเขา

เงอนไขขอ 27

แหงระเบยบฯ

Page 49: ความรับผิดทางละเมิดของ ... · 2019-06-10 · ความเป็นมา 3 พ.ศ. 2475 พ.ศ. 2503 พ.ศ. 2539 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

ประกาศกระทรวงการคลง

เรอง หลกเกณฑการปฏบตเกยวกบการผอนช าระหนของเจาหนาท

ลงวนท 19 กนยายน 2545

(กค 0406.3/ว 115 ลว.18 พ.ย.2545)

เงอนไข/วงเงนจ านวนเงนผอน

ช าระตอเดอน

ระยะเวลาใน

การผอนช าระอตราดอกเบย

ขอผอนช าระภายใน 1 ป ไมจ ากดวงเงนทผอนช าระ ไมเกน 1 ป ไมคดดอกเบย

วงเงนผอนช าระ

ไมเกน 500,000 บาท

ไมต ากวารอยละ 20

ของเงนเดอน

ไมเกน 1 ป รอยละ 7.5 ตอป

วงเงนผอนช าระ

เกนกวา 500,000 บาท

ไมต ากวารอยละ 20

ของเงนเดอน

ไมเกน 10 ป รอยละ 7.5 ตอป

Page 50: ความรับผิดทางละเมิดของ ... · 2019-06-10 · ความเป็นมา 3 พ.ศ. 2475 พ.ศ. 2503 พ.ศ. 2539 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์
Page 51: ความรับผิดทางละเมิดของ ... · 2019-06-10 · ความเป็นมา 3 พ.ศ. 2475 พ.ศ. 2503 พ.ศ. 2539 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์
Page 52: ความรับผิดทางละเมิดของ ... · 2019-06-10 · ความเป็นมา 3 พ.ศ. 2475 พ.ศ. 2503 พ.ศ. 2539 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

Company Logo

หมวด 2

กรณเจาหนาทกระท า

ละเมดตอ

บคคลภายนอก

กระทรวง ทบวง กรม (สวนกลาง+ภมภาค)

Page 53: ความรับผิดทางละเมิดของ ... · 2019-06-10 · ความเป็นมา 3 พ.ศ. 2475 พ.ศ. 2503 พ.ศ. 2539 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

Company Logo

การด าเนนการเมอเจาหนาทท าใหบคคลภายนอกไดรบความเสยหาย

เจาหนาทไดกระท าในการปฏบตหนาท

รายงาน

ผบงคบบญชา

ตามล าดบ

ด าเนนการ

ตามหมวด 1

โดยอนโลม

Page 54: ความรับผิดทางละเมิดของ ... · 2019-06-10 · ความเป็นมา 3 พ.ศ. 2475 พ.ศ. 2503 พ.ศ. 2539 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

Company Logo

การด าเนนการกรณผเสยหาย (บคคลภายนอก)

ยนค าขอใหชดใชคาสนไหมทดแทน

ผรบค าขอ

หนวยงานตนสงกด

ของเจาหนาท

กระทรวงการคลง

(กรณมไดสงกดหนวยงานใด)

แตงตงคณะกรรมการสอบ

ขอเทจจรงความรบผดทางละเมด

กรณตองชดใช ใหปฏบต

ตามท กค. ก าหนด

กรณไมตองชดใช = ยงไมไดรบความเสยหาย

Page 55: ความรับผิดทางละเมิดของ ... · 2019-06-10 · ความเป็นมา 3 พ.ศ. 2475 พ.ศ. 2503 พ.ศ. 2539 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

การด าเนนการกรณผเสยหาย (บคคลภายนอก)ฟองคดตอศาล

กรณไมได

ปฏบตหนาท

กรณปฏบต

หนาท

เรยกเจาหนาท

เขามาเปนคความ

อยการแถลงศาล

ใหกนเจาหนาทออกมา

ถาผลคดทางราชการแพ

-ไลเบยเจาหนาทตามเกณฑหมวด 1

(จงใจ-ประมาทเลนเลออยางรายแรง)

Page 56: ความรับผิดทางละเมิดของ ... · 2019-06-10 · ความเป็นมา 3 พ.ศ. 2475 พ.ศ. 2503 พ.ศ. 2539 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

ขนตอนการปฏบตเมอเกดความเสยหาย

56

เกดความเสยหาย

ไมแนชดวาเกดจากการกดระท าของเจาหนาท

ตง คณะ กก.สอบขอเทจจรง

เบองตน

แตงตงคณะกรรมการสอบขอเทจจรงความรบผดทางละเมด

คณะกรรมการฯรายงานผลการสอบสวน

ผแตงตงวนจฉยสงการ

หนวยงานบนทกขอมลในระบบความรบผดทางละเมดและแพง

มเหตควรเชอวาเกดจากการ

กระท าของเจาหนาท

ไมมเหตควรเชอ ไมตง กก.ละเมด

ผแตงตงพจารณา

ผก ากบดแลพจารณา ยตเรอง

กระทรวงการคลงตรวจสอบส านวน

Y

N

Y

N

สงส านวนให กค.

Page 57: ความรับผิดทางละเมิดของ ... · 2019-06-10 · ความเป็นมา 3 พ.ศ. 2475 พ.ศ. 2503 พ.ศ. 2539 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

หลกการแบงสวนความรบผด

เจาหนาทท

เกยวของ

แบงสวนความรบผด

อยางไร

1

2

Page 58: ความรับผิดทางละเมิดของ ... · 2019-06-10 · ความเป็นมา 3 พ.ศ. 2475 พ.ศ. 2503 พ.ศ. 2539 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

ผทจรต

2,506,195.60

ผเกยวของ

1,503,717.36

100% 60%

กก. รบสงเงน2 คน (รวมผทจรต)

60% 902,230.42

-

กก. เกบรกษาฯ 3 คน (รวมผทจรต)

คนละ 300,743.47ผบงคบบญชา

2 คน (นายก+ปลด) 40% 601,486.94คนละ 300,743.47

Page 59: ความรับผิดทางละเมิดของ ... · 2019-06-10 · ความเป็นมา 3 พ.ศ. 2475 พ.ศ. 2503 พ.ศ. 2539 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

ค านวณราคากลางไมถกตอง

ทถกตอง กรรมการค านวณ ท าสญญา เสยหายหรอไม

59

2,500,000 2,300,000 2,300,000 ไมเสยหาย

2,500,000 2,600,000 2,500,000 ไมเสยหาย

2,500,000 2,600,000 2,600,000เสยหาย

100,000

Page 60: ความรับผิดทางละเมิดของ ... · 2019-06-10 · ความเป็นมา 3 พ.ศ. 2475 พ.ศ. 2503 พ.ศ. 2539 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

กก.ก าหนดราคากลาง

การแบงสวนความรบผด

จางแพง 100,000

จนท.ฝายพสด

ท าความเหนเสนอผอนมต

ผอนมต

ใหใชราคากลางท าสญญา

70% 70,000

15%

15%

15,000

15,000

ใช Factor F ผดป

Page 61: ความรับผิดทางละเมิดของ ... · 2019-06-10 · ความเป็นมา 3 พ.ศ. 2475 พ.ศ. 2503 พ.ศ. 2539 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

กก.ก าหนดราคากลาง

การแบงสวนความรบผด (ตอ)

จางแพง 100,000

จนท.ฝายพสด

ท าความเหนเสนอผอนมต

ผอนมต

ใหใชราคากลางท าสญญา

100%

ค านวณราคาตอหนวยเกนจรง

-

-

Page 62: ความรับผิดทางละเมิดของ ... · 2019-06-10 · ความเป็นมา 3 พ.ศ. 2475 พ.ศ. 2503 พ.ศ. 2539 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

กรรมการตรวจรบไมถกตอง

ท าสญญา 800 ม. 500,000

กอสรางจรง 700 ม.

ผควบคมงาน/

กก.ตรวจรบครบถวนถกตอง

ความเสยหาย 100 ม. 62,500

กอสรางถนน

แบงสวนความรบผดกก.ตรวจรบ

60%(2คนๆละ30%)

ขรก. 30% (2 คนๆละ15%)

ปชช.10% (2 คนๆละ5%)

ผควบคมงาน

Page 63: ความรับผิดทางละเมิดของ ... · 2019-06-10 · ความเป็นมา 3 พ.ศ. 2475 พ.ศ. 2503 พ.ศ. 2539 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

กรรมการตรวจรบไมถกตอง (ตอ)

ท าสญญา 800 ม. 500,000

กอสรางจรง 800 ม. ใชหน+ทรายไมครบ

กก.ตรวจรบ ครบถวนถกตอง

ความเสยหาย หน+ทราย 62,500

กอสรางถนน (ตอ)

แบงสวนความรบผด

กก.ประชาคม 2 คน

กก.ภาคราชการ 100% (4 คนๆละสวน)

0% เรองเทคนค

Page 64: ความรับผิดทางละเมิดของ ... · 2019-06-10 · ความเป็นมา 3 พ.ศ. 2475 พ.ศ. 2503 พ.ศ. 2539 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

การใชเงนผดระเบยบ

ไมน าเงนรายไดเขาบญชทเกยวของแตน าไปใช

โดยผดระเบยบ (กรณปฏบตผดหลกการเงนการคลง)

ฝายการเงน 20 %

ผบงคบบญชา

ชนตน-กลาง/ผผานงาน30 %

50 %ผบงคบบญชา

ชนสง/ผอนมต

*ถาผบงคบบญชาใชอ านาจสงการและเปนผอนมต

ใหรบผดเตมจ านวน 100 %

Page 65: ความรับผิดทางละเมิดของ ... · 2019-06-10 · ความเป็นมา 3 พ.ศ. 2475 พ.ศ. 2503 พ.ศ. 2539 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

การใชเงนผดระเบยบ (ตอ)

จายเงนเกนสทธ / ไมมสทธ / ผดระเบยบ*

ฝายการเงน 60 %

ผบงคบบญชา

ชนตน-กลาง/ผผานงาน 20 %

20 %ผบงคบบญชา

ชนสง/ผอนมต

*มงบประมาณแลว แตจายผดระเบยบหรอเกนสทธ

ทควรไดรบ

Page 66: ความรับผิดทางละเมิดของ ... · 2019-06-10 · ความเป็นมา 3 พ.ศ. 2475 พ.ศ. 2503 พ.ศ. 2539 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

การทจรตทางการเงนหรอทรพยสน

รบเงนแลวไมออกใบเสรจ/แกไข/ปลอม ใบเสรจ

ฝายการเงน

(ผเกยวของ) 60 %

ผบงคบบญชา

ชนตน-กลาง/ผผานงาน

(ผเกยวของ)

20 %

20 %

ผบงคบบญชาชนสง/ผอนมต

(ผเกยวของ)

100 %ผทจรต

Page 67: ความรับผิดทางละเมิดของ ... · 2019-06-10 · ความเป็นมา 3 พ.ศ. 2475 พ.ศ. 2503 พ.ศ. 2539 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

การทจรตทางการเงนหรอทรพยสน (ตอ)

ออกใบเสรจแลวไมน าเงนสง

ฝายการเงน

(ผเกยวของ)

20 %

ผบงคบบญชา

ชนตน-กลาง/ผผานงาน

(ผเกยวของ)

10 %

10 %

ผบงคบบญชาชนสง/ผอนมต

(ผเกยวของ)

100 %ผทจรต กก.เกบรกษาเงน

(ผเกยวของ) 60 %

ไมปฏบตหนาท

Page 68: ความรับผิดทางละเมิดของ ... · 2019-06-10 · ความเป็นมา 3 พ.ศ. 2475 พ.ศ. 2503 พ.ศ. 2539 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

การทจรตทางการเงนหรอทรพยสน (ตอ)

ออกใบเสรจแลวไมน าเงนสง (ตอ)

ฝายการเงน

(ผเกยวของ)

60 %

ผบงคบบญชา

ชนตน-กลาง/ผผานงาน

(ผเกยวของ)

20 %

20 %

ผบงคบบญชาชนสง/ผอนมต

(ผเกยวของ)

100 %ผทจรต กก.เกบรกษาเงน

(ผเกยวของ) -- %

ปฏบตหนาท

ครบถวนแลว

Page 69: ความรับผิดทางละเมิดของ ... · 2019-06-10 · ความเป็นมา 3 พ.ศ. 2475 พ.ศ. 2503 พ.ศ. 2539 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

การทจรตทางการเงนหรอทรพยสน (ตอ)

ไมน าเงนฝากคลงหรอธนาคารใหครบจ านวนตามระเบยบ

กลบน าไปใชสวนตว

ฝายการเงน

(ผเกยวของ) 60 %

ผบงคบบญชา

ชนตน-กลาง/ผผานงาน

(ผเกยวของ)

20 %

20 %

ผบงคบบญชาชนสง/ผอนมต

(ผเกยวของ)

100 %ผทจรต

Page 70: ความรับผิดทางละเมิดของ ... · 2019-06-10 · ความเป็นมา 3 พ.ศ. 2475 พ.ศ. 2503 พ.ศ. 2539 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

การทจรตทางการเงนหรอทรพยสน (ตอ)

เบกจายเงนโดยทจรต (ไมมหลกฐานการจาย)

ฝายการเงน

(ผเกยวของ) 60 %

ผบงคบบญชา

ชนตน-กลาง/ผผานงาน

(ผเกยวของ)

20 %

20 %

ผบงคบบญชาชนสง/ผอนมต

(ผเกยวของ)

100 %ผทจรต

Page 71: ความรับผิดทางละเมิดของ ... · 2019-06-10 · ความเป็นมา 3 พ.ศ. 2475 พ.ศ. 2503 พ.ศ. 2539 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

การทจรตทางการเงนหรอทรพยสน (ตอ)

เบกจายเงนโดยทจรต

(ท าหลกฐานการจายเทจ/แกไขเอกสารการเบกจาย)

ฝายการเงน

(ผเกยวของ) 60 %

ผบงคบบญชา

ชนตน-กลาง/ผผานงาน

(ผเกยวของ)

-- %

40 %

ผบงคบบญชาชนสง/ผอนมต

(ผเกยวของ)

100 %ผทจรต

*ถาผอนมตปลอยปละ

ละเลย/มการทจรตตอเนอง

ใหปรบสดสวนเปน

60:20:20

Page 72: ความรับผิดทางละเมิดของ ... · 2019-06-10 · ความเป็นมา 3 พ.ศ. 2475 พ.ศ. 2503 พ.ศ. 2539 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

การทจรตทางการเงนหรอทรพยสน (ตอ)

แกไขหรอเตมจ านวนเงนในเชค/ใบถอนเงน ใหสงขน

ผลงนามในเชค/ใบถอนเงน

(ผเกยวของ)

100 %*100 %ผทจรต

*กรณไมปฏบตตามระเบยบ เชน ลงนามลวงหนา

เวนชองวางขางหนา ไมขดครอม ฯลฯ

-ถาลงนามหลายคนแบงคนละสวนเทา ๆ กน

Page 73: ความรับผิดทางละเมิดของ ... · 2019-06-10 · ความเป็นมา 3 พ.ศ. 2475 พ.ศ. 2503 พ.ศ. 2539 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

อบตเหต

ฝาฝนกฎหมายจราจร /ดวยความจงใจหรอ

ประมาทรายแรง*

พนกงานขบรถ พนกงานขบรถ

100 % 50 %

*กระท าโดยประมาทเพยง

ฝายเดยวหรอโดยล าพง

คกรณมสวนประมาท

รวมอยดวย

Page 74: ความรับผิดทางละเมิดของ ... · 2019-06-10 · ความเป็นมา 3 พ.ศ. 2475 พ.ศ. 2503 พ.ศ. 2539 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

อบตเหต (ตอ)

ฝาฝนกฎหมายจราจร --มเหตปจจยภายนอก

ประกอบดวย*

*เชน มไดมต าแหนงหนาทโดยตรงเปนพนกงานขบรถ

ไมช านาญเสนทาง

สภาพถนนหรอทศนวสยไมด

สภาพยานพาหนะกอนน ามาใชไมสมบรณ

มความจ าเปนเรงดวน - ขบรถพยาบาลน าสงผบาดเจบ

50 %พนกงานขบรถ

Page 75: ความรับผิดทางละเมิดของ ... · 2019-06-10 · ความเป็นมา 3 พ.ศ. 2475 พ.ศ. 2503 พ.ศ. 2539 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

แนวทางการก าหนดสดสวนกรณการด าเนนโครงการไมชอบ

1. ขนตอนการเสนอโครงการ ก าหนดสดสวนใหรบผด 60%

1.1 ผ เกยวของกบการเสนอ 30 %

- ผ จดท าโครงการ

- ผ รบผดชอบโครงการ

- ผ เสนอโครงการ

1.2 ผ กลนกรอง/เสนอความเหน 20 %

- ฝายพสด

- ฝายการเงน

- ผ เหนชอบโครงการ

1.3 ผ อนมตโครงการ 10 %

รบผดสวนเทาๆกน

รบผดสวนเทาๆกน

Page 76: ความรับผิดทางละเมิดของ ... · 2019-06-10 · ความเป็นมา 3 พ.ศ. 2475 พ.ศ. 2503 พ.ศ. 2539 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

แนวทางการก าหนดสดสวนกรณการด าเนนโครงการไมชอบ (ตอ)

2. ขนตอนการเบกจายเงน ก าหนดสดสวนใหรบผด 40 % แบงเปน

2.1 ฝายการเงน 20 %

2.2 ผกลนกรอง/เสนอความเหน 10 %

2.3 ผอนมตเบกจายเงน 10 %

Page 77: ความรับผิดทางละเมิดของ ... · 2019-06-10 · ความเป็นมา 3 พ.ศ. 2475 พ.ศ. 2503 พ.ศ. 2539 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์