กองตรวจสอบภาครฐ

กรมบญชกลาง กระทรวงการคลง

๘ กนยายน ๒๕๕๙

กรมบญชกลาง

หลกเกณฑการประกนคณภาพงานตรวจสอบภายในภาครฐ พ.ศ. ๒๕๕๙

ค ำน ำ

งานตรวจสอบภายในเปนงานทมความส าคญตอความส าเรจในการบรหารราชการ โดยงานตรวจสอบภายในทมคณภาพจะชวยสงเสรมใหการด าเนนงานของสวนราชการมประสทธภาพ และประสทธผล มการก ากบดแลทด มการบรหารความเสยงและการควบคมทเหมาะสม ซงสามารถสรางมลคาเพมใหกบสวนราชการในการปรบเปลยนบทบาทการบรหารงานราชการ ไปสการบรหารจดการภาครฐแนวใหมทใหความส าคญกบผลสมฤทธของงาน และลดการทจรตคอรรปชนในการบรหารราชการ

มาตรฐานการตรวจสอบภายในและจรยธรรมการปฏบตงานตรวจสอบภายในของสวนราชการก าหนดใหหนวยงานตรวจสอบภายในของสวนราชการตองไดรบการประเมนเพอรบรองคณภาพงานตรวจสอบภายในจากภายนอกอยางนอยทกๆ ๕ ป โดยผทมความร และประสบการณในดานการตรวจสอบภายใน และมความเขาใจในกระบวนการประเมน รวมทงเปนอสระจากภายนอกสวนราชการทไมมสวนไดสวนเสยหรอเกยวของทางผลประโยชนจากสวนราชการ

กรมบญชกลาง จงไดก าหนดแนวทางการด าเนนการเกยวกบการประเมน เพอรบรองคณภาพงานตรวจสอบภายใน โดยปงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๕๕ ไดก าหนดหลกเกณฑและแนวทางการประกนคณภาพงานตรวจสอบภายในภาครฐ ซงอางองตามมาตรฐานการตรวจสอบภายในและจรยธรรมการปฏบตงานตรวจสอบภายในของสวนราชการ ระเบยบกระทรวงการคลงวาดวยการตรวจสอบภายในของสวนราชการ พ.ศ. ๒๕๕๑ และคมอ/แนวปฏบตเกยวกบการตรวจสอบภายในทก าหนดโดยกระทรวงการคลงและกรมบญชกลาง และด าเนนการประเมนเพอรบรองคณภาพงานตรวจสอบภายในรอบแรกครบทกสวนราชการแลว จงเหนสมควรปรบปรงหลกเกณฑใหมความเหมาะสม ชดเจน และสอดคลองกบมาตรฐานสากลเพมมากขน โดยผานความเหนคณะกรรมการประเมนผลการประกนคณภาพงานตรวจสอบภายในภาครฐทประกอบดวยผทรงคณวฒจากภาครฐและเอกชน โดยมวตถประสงคเพอใหหนวยงานตรวจสอบภายในของสวนราชการและจงหวดมความรความเขาใจตรงกนเกยวกบเกณฑและแนวทางการประเมนเพอรองรบการประเมนการประกนคณภาพจากภายนอก

ดงนน เพอใหเกดความเขาใจทชดเจนในการเตรยมตวเพอรบการประเมนจากภายนอกของหนวยงานตรวจสอบภายในของสวนราชการ กรมบญชกลางจงไดจดท าหลกเกณฑการประกนคณภาพงานตรวจสอบภายในภาครฐ พ.ศ. ๒๕๕๙ ในโอกาสเดยวกนนหนวยงานตรวจสอบภายในของสวนราชการและจงหวดสามารถใชหลกเกณฑฯ น ด าเนนการประกนคณภาพภายใน ทงในการพฒนาคณภาพงานตรวจสอบภายใน การตดตามคณภาพงานและโดยเฉพาะอยางยงการประเมนตนเองของหนวยงานตรวจสอบภายในใหสอดคลองกบการประกนคณภาพจากภายนอก และเหนอสงอนใดกรมบญชกลางหวงเปนอยางยงวา หลกเกณฑการประกนคณภาพงานตรวจสอบภายในภาครฐเลมนจะชวยใหการประเมนคณภาพจากภายนอกเปนไปตามมาตรฐานยงขน

กรมบญชกลาง กระทรวงการคลง

กรมบญชกลาง

หลกเกณฑการประกนคณภาพงานตรวจสอบภายในภาครฐ พ.ศ. ๒๕๕๙

สำรบญ หนา บทท ๑ ควำมทวไป ๑

ความส าคญของงานตรวจสอบภายใน ๑ ความหมายของงานตรวจสอบภายใน ๒ คณภาพงานตรวจสอบภายใน ๓

บทท ๒ กำรประกนและกำรปรบปรงคณภำพงำนตรวจสอบภำยใน ๔ ความหมายของการประกนและการปรบปรงคณภาพงานตรวจสอบภายใน ๔ วตถประสงคของการประเมนคณภาพงานตรวจสอบภายใน ๘ ขอดและขอเสยของการประเมนคณภาพงานตรวจสอบภายใน ๘ การรายงานผลการประเมนการประกนคณภาพงานตรวจสอบภายใน ๙

บทท ๓ หลกเกณฑกำรประกนคณภำพงำนตรวจสอบภำยในภำครฐ ๑๐ ประเดนทใชพจารณาส าหรบการประกนคณภาพงานตรวจสอบภายในภาครฐ ๑๑ การสรปผลการประเมนการประกนคณภาพงานตรวจสอบภายในภาครฐ ๓๕ ระบบแรงจงใจและประกาศการประกนคณภาพงานตรวจสอบภายในภาครฐ ๓๗

บทท ๔ แนวทำงกำรด ำเนนกำรประกนคณภำพงำนตรวจสอบภำยในภำครฐ ๓๘ การด าเนนการประกนคณภาพงานตรวจสอบภายในภาครฐ ๓๘ วธการประเมนผลการประกนคณภาพงานตรวจสอบภายในภาครฐ ๓๙

บทสรป 4๑

บรรณานกรม ๔๒

กรมบญชกลาง

หลกเกณฑการประกนคณภาพงานตรวจสอบภายในภาครฐ พ.ศ. ๒๕๕๙

บทท ๑ ควำมทวไป

ควำมส ำคญของงำนตรวจสอบภำยใน งานตรวจสอบภายในเปนเครองมอทส าคญของฝายบรหารในการตรวจสอบ ตดตามประเมนผล การด าเนนงานภายในสวนราชการ เพอใหผลการด าเนนงานเปนไปตามเปาหมายทก าหนด บทบาททส าคญของงานตรวจสอบภายใน คอ การสนบสนนสงเสรมใหการปฏบตงานในทกระดบของหนวยงานในสวนราชการบรรลตามวตถประสงคและเปาหมายอยางมประสทธภาพ มการใชทรพยากรอยางคมคาภายใตการบรหารความเสยง การควบคมและการก ากบดแลทด (Good Governance) ทเหมาะสมและมประสทธผล งานตรวจสอบภายในจงมสวนชวยผลกดนใหเกดความส าเรจในสวนราชการหลายประการ ดงน

๑. สงเสรมใหเกดกระบวนการก ากบดแล การบรหารความเสยงและการควบคมของสวนราชการ ทเหมาะสมและมประสทธผล

๒. สงเสรมใหการปฏบตงานของสวนราชการมประสทธภาพและประสทธผล ๓. สงเสรมใหการบรหารทรพยากรของสวนราชการเปนไปอยางคมคาและกอใหเกดประโยชน

แกสวนรวม ๔. เสรมสรางมลคาเพมใหกบสวนราชการ อยางไรกด จากการปรบเปลยนการบรหารงานภาครฐไปสการบรหารจดการแนวใหมทใหความส าคญ

กบผลสมฤทธของงาน และใหมการลดบทบาทและกระจายอ านาจของหนวยงานกลาง ไปสสวนราชการ โดยหนวยงานกลางท าหนาทเปนผก ากบและควบคมเชงนโยบายใหอ านาจหวหนาสวนราชการบรหารจดการงานในความรบผดชอบเองภายใตกรอบกตกากลางทก าหนด โดยมการตรวจสอบตดตามประเมนผลทเปนระบบ การเปลยนแปลงดงกลาวโดยเฉพาะอยางยงการกระจายอ านาจของหนวยงานกลาง ท าใหสวนราชการตองใหความส าคญกบความเสยงและการควบคมมากยงขน จงจ าเปนทกรมบญชกลางในฐานะหนวยงานทท าหนาทก ากบดแลงานตรวจสอบภายในของสวนราชการจะตองศกษาหาวธการในการสงเสรมและสนบสนน ให ผตรวจสอบภายในของสวนราชการมการพฒนาและปรบปรงงานอยางตอเนอง เพอใหงานตรวจสอบภายในของสวนราชการมความเขมแขงทหวหนาสวนราชการสามารถใชเปนเครองมอในการตรวจสอบ ตดตาม และประเมนผลการปฏบตงานในสวนราชการไดอยางมประสทธภาพและประสทธผล อนจะท าใหสวนราชการ มการบรหารจดการทโปรงใส เปนธรรม และตรวจสอบได รวมทงลดโอกาสการทจรตคอรรปชนในการบรหารราชการ

หนา ๑

กรมบญชกลาง

หลกเกณฑการประกนคณภาพงานตรวจสอบภายในภาครฐ พ.ศ. ๒๕๕๙

ควำมหมำยของงำนตรวจสอบภำยใน สมาคมผตรวจสอบภายในสากล (The Institute of Internal Auditors : IIA) ไดใหความหมายไว ดงน “ Internal auditing is an independent, objective assurance and consulting activity desingned to add value and improve an organization’s operations. It helps an organization accomplish its objectives by bringing a systematic, disciplined approach to evaluate and improve the effectiveness of risk management, control, and governance processes.”

สมาคมผตรวจสอบภายในแหงประเทศไทย ไดใหความหมายไว ดงน งานตรวจสอบภายใน คอ “การใหความเชอมนและการใหค าปรกษาอยางเทยงธรรม เปนอสระ เพอเพมคณคาและปรบปรงการด าเนนงานขององคกร การตรวจสอบภายในชวยใหองคกรบรรลเปาหมาย ดวยการประเมนและปรบปรงประสทธผลของกระบวนการบรหารความเสยง การควบคมและการก ากบดแล อยางเปนระบบและเปนระเบยบ”

กรมบญชกลาง ไดใหความหมายไว ดงน การตรวจสอบภายใน คอ “กจกรรมการใหความเชอมนและการใหค าปรกษาอยางเทยงธรรมและเปนอสระ ซงจดใหมขนเพอเพมคณคาและปรบปรงการปฏบตงานของสวนราชการใหดขน การตรวจสอบภายในจะชวยใหสวนราชการบรรลถงเปาหมายและวตถประสงคทก าหนดไว ดวยการประเมนและปรบปรงประสทธผลของกระบวนการบรหารความเสยง การควบคมและการก ากบดแลอยางเปนระบบ”

ตามความหมายของงานตรวจสอบภายในขางตนสามารถจ าแนกงานตรวจสอบภายใน ไดเปน ๒ ลกษณะ ดงน

๑. งำนบรกำรใหควำมเชอมน (Assurance Services) เปนการตรวจสอบหลกฐานตางๆ อยางเทยงธรรม เพอใหไดมาซงการประเมนผลอยางเปนอสระในกระบวนการการก ากบดแล การบรหารความเสยงและการควบคมของสวนราชการ เชน การตรวจสอบงบการเงน ผลการด าเนนงาน การปฏบตตามกฎ ระเบยบ และขอบงคบ ความมนคงปลอดภยของระบบตางๆ และการตรวจสอบความถกตองและเชอถอไดของขอมลทางการเงนการบญช เปนตน ๒. งำนบรกำรใหค ำปรกษำ (Consulting Services) เปนการใหค าแนะน าและบรการอนๆ ทเกยวของ โดยลกษณะงานและขอบเขตของงานจะจดท าขอตกลงรวมกบผ รบบรการ และมจดประสงค เพอเพมคณคาใหกบสวนราชการ โดยการปรบปรงกระบวนการการก ากบดแล การบรหารความเสยง และการควบคมของสวนราชการใหดขน ตวอยางเชน การใหค าปรกษาแนะน าในเรองความคล องตวในการด าเนนงาน การออกแบบระบบงาน วธการตางๆ ในการปฏบตงาน และการฝกอบรม เปนตน

หนา ๒

กรมบญชกลาง

หลกเกณฑการประกนคณภาพงานตรวจสอบภายในภาครฐ พ.ศ. ๒๕๕๙

คณภำพงำนตรวจสอบภำยใน ระบบคณภำพ หมายถง ระบบโครงสรางขององคกร ความรบผดชอบ วธการ กระบวนการและทรพยากรทด าเนนการจนผลตภณฑไดคณภาพ (เอกสารประกอบ ISO 9000 : รองศาสตราจารย พลพร แสงบางปลา คณะวศวกรรมศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย : ๒๕๓๖) คณภำพ หมายถง คณลกษณะทเปนไปตามมาตรฐานทเหมาะสม ปราศจากขอผดพลาด ท าใหเกดผลลพธทดและตอบสนองความตองการของผรบบรการ องคประกอบทส าคญของคณภาพ ม ๒ ประการ ดงน

๑. คณภาพตามความสอดคลองของการปฏบตตามมาตรฐาน (Quality of Conformance) ๒. คณภาพตามการรบร (Perceived Quality) หมายถง คณภาพทพจารณาจากการตอบสนอง

ความตองการเปนทพอใจตามความคาดหวงของผทเกยวของ (นพ.อนวฒน ศภชตกล ผศ.นพ.จรตมม ศรรตนบลล : คณภาพของระบบสขภาพ : สถาบนวจยระบบสาธารณสข ๒๕๔๓)

คณภาพจงเปนเรองจ าเปนส าหรบงานบรการ งานตรวจสอบภายในทมคณภาพจะสงผลตอการเพมประสทธภาพ ประสทธผลในการด าเนนงานของสวนราชการ และชวยสนบสนนและสงเสรมใหสวนราชการ มผลการด าเนนงานทเปนไปตามเปาหมาย และนโยบายของรฐบาลภายใตการบรหารความเสยงและการควบคมทเหมาะสมและมประสทธผล รวมทงการก ากบดแลทด

คณภำพของงำนตรวจสอบภำยในจงหมำยถง งำนตรวจสอบภำยในทมกำรปฏบตงำนทเปนไปตำมมำตรฐำนและผลกำรปฏบตงำนสำมำรถสรำงควำมพงพอใจใหกบหนวยรบตรวจ กำรน ำระบบกำรประกนคณภำพมำใชกบงำนตรวจสอบภำยใน จงเปนวธกำรทจะท ำใหหนวยงำนตรวจสอบภำยในของสวนรำชกำร มกำรพฒนำคณภำพงำนตรวจสอบภำยในใหเปนไปตำมมำตรฐำนกำรตรวจสอบภำยในและจรยธรรม กำรปฏบตงำนตรวจสอบภำยในของสวนรำชกำร เพอเปนสรำงควำมเชอมนแกบคคลทวไปตอผลกำรปฏบตงำนของผตรวจสอบภำยใน

หนา ๓

กรมบญชกลาง

หลกเกณฑการประกนคณภาพงานตรวจสอบภายในภาครฐ พ.ศ. ๒๕๕๙

บทท ๒ กำรประกนและกำรปรบปรงคณภำพงำนตรวจสอบภำยใน

ควำมหมำยของกำรประกนและกำรปรบปรงคณภำพงำนตรวจสอบภำยใน มาตรฐานการตรวจสอบภายในและจรยธรรมการปฏบตงานตรวจสอบภายในของสวนราชการ ไดก าหนดเกยวกบการประกนและการปรบปรงคณภาพงานตรวจสอบภายในไว ดงน

๑๓๐๐ : กำรประกนและกำรปรบปรงคณภำพงำน หวหนาหนวยงานตรวจสอบภายในตองปรบปรงและรกษาคณภาพของงานตรวจสอบภายใน

โดยมการปรบปรงคณภาพงานตรวจสอบภายในใหครอบคลมในทกดาน บทตควำม : กำรประกนและกำรปรบปรงคณภำพงำน ไดรบการออกแบบเพอใหความเช อม นวา

การปฏบตงานมความสอดคลองกบค านยามของการตรวจสอบภายใน มาตรฐานและจรยธรรมในการปฏบตงานตรวจสอบภายใน โดยมการประเมนความมประสทธภาพและประสทธผลของการปฏบตงานตรวจสอบภายใน รวมทงระบโอกาสในการปรบปรงดวย

๑๓๑๐ : กำรประเมนกำรประกนและปรบปรงคณภำพงำน การประกนและปรบปรงคณภาพงานตองมการประเมนผลท งจากภายในและ ภายนอกสวนราชการ

๑๓๑๑ : กำรประเมนผลจำกภำยใน การประเมนผลจากภายในสวนราชการตองประกอบดวย

- การตดตามและประเมนผลการปฏบตงานอยางตอเนอง และ - การสอบทานเปนระยะๆ โดยการประเมนตนเอง หรอสอบทานโดยบคคลอน

ทอยภายในสวนราชการทมความรเกยวกบการปฏบตงานตรวจสอบภายในอยางเพยงพอ

บทตควำม : กำรตดตำมและประเมนผลกำรปฏบตงำนอยำงตอเนอง เปนสวนส าคญของ

การก ากบดแลการปฏบตงานภายในหนวยงานตรวจสอบภายในอยางเปนประจ าตลอดเวลา โดยการตดตามและประเมนผลจะเปนสวนหนงทแทรกอยในนโยบายและแนวทางการบรหารงานตรวจสอบภายใน เพอใหมนใจวาการปฏบตงานตรวจสอบภายในเปนไปตามค านยามของการตรวจสอบภายใน มาตรฐานและจรยธรรมในการปฏบตงานตรวจสอบภายใน

หนา ๔

กรมบญชกลาง

หลกเกณฑการประกนคณภาพงานตรวจสอบภายในภาครฐ พ.ศ. ๒๕๕๙

กำรสอบทำนเปนระยะๆ เปนการประเมนเพอวดผลการปฏบตงานตรวจสอบภายใน วามความสอดคลองเปนไปตามค านยามของการตรวจสอบภายใน มาตรฐานและจรยธรรมในการปฏบตงานตรวจสอบภายใน

ควำมรเกยวกบกำรปฏบตงำนตรวจสอบภำยในอยำงเพยงพอ หมายถง ตองม ความเขาใจเกยวกบกรอบหรอโครงสรางการปฏบตงานตรวจสอบภายในตามระเบยบหรอมาตรฐานการตรวจสอบภายในทก าหนดไว

๑๓๑๒ : กำรประเมนผลจำกภำยนอก การประเมนผลจากภายนอกตองจดใหมขนอย างนอยทกๆ ๕ ป โดยบคคลหรอคณะบคคลจากภายนอกสวนราชการทมความเหมาะสมและมความเปนอสระ โดยหวหนาหนวยงานตรวจสอบภายในตองหารอกบหวหนาสวนราชการในเรองตอไปน - ความจ าเปนในการเพมความถของการประเมนผลจากภายนอก

- คณสมบตและความเปนอสระ รวมทงความขดแยงทางผลประโยชนทอาจเกดขน ของบคคลหรอคณะบคคลซงเปนผประเมนจากภายนอก

บทตควำม : บคคลหรอคณะบคคลจำกภำยนอกสวนรำชกำรทมควำมเหมำะสม ควรแสดงให

เหนความรความสามารถในสองดาน ไดแก ดานการปฏบตงานตรวจสอบภายในและดานการประเมนผล โดยสามารถแสดงใหเหนไดจากประสบการณในการปฏบตงานจากหนวยงานทมลกษณะใกลเคยงกนในดานขนาด ความซบซอน และลกษณะงาน รวมทงมเทคนคหรอวธการปฏบตงานทมคณคา ซงหวหนาหนวยงานตรวจสอบภายในจะตองใชวจารณญาณดานวชาชพในการพจารณาความเหมาะสมดงกลาว

ควำมเปนอสระของบคคลหรอคณะบคคลจำกภำยนอกสวนรำชกำร หมายถง การไมมสวนไดสวนเสยหรอมความขดแยงทางผลประโยชนใดๆ กบสวนราชการ

๑๓๒๐ : กำรรำยงำนผลกำรประเมนกำรประกนและปรบปรงคณภำพงำน หวหนาหนวยงานตรวจสอบภายในตองรายงานผลการประเมนทงจากภายในและ

ภายนอกใหหวหนาสวนราชการทราบ

หนา ๕

กรมบญชกลาง

หลกเกณฑการประกนคณภาพงานตรวจสอบภายในภาครฐ พ.ศ. ๒๕๕๙

บทตควำม : หวหนาหนวยงานตรวจสอบภายในควรหารอรวมกบหวหนาสวนราชการในเรองรปแบบ เนอหา และความถของรายงานผลการประเมนการประกนและปรบปรงคณภาพงาน เพอแสดงใหเหนวา การปฏบตงานตรวจสอบภายในเปนไปตามค านยามของการตรวจสอบภายใน มาตรฐานและจรยธรรมในการปฏบตงานตรวจสอบภายใน โดยการรายงานผลการประเมนจากภายในอยางนอยปละหนงครง สวนรายงานผลการประเมนจากภายนอกขนอยกบความถในการประเมน

๑๓๒๑ : กำรระบขอควำม “เปนไปตำมมำตรฐำนกำรตรวจสอบภำยใน” หวหนาหนวยงานตรวจสอบภายในสามารถรายงานผลการปฏบตงานตรวจสอบ

ภายในวา “ไดปฏบตงานเปนไปตามมาตรฐานการตรวจสอบภายในของสวนราชการ” กตอเมอผลการประเมนการประกนและปรบปรงคณภาพงานระบวาการปฏบตงานตรวจสอบภายในมความสอดคลองและเปนไปตามมาตรฐานการตรวจสอบภายในแลวเทานน

บทตควำม : การด าเนนการตามมาตรฐานการตรวจสอบภายใน เมอผลการปฏบตงานตรวจสอบภายในเปนไปตามค านยามของการตรวจสอบภายใน มาตรฐานและจรยธรรมในการปฏบตงานตรวจสอบภายใน ซงมผลการประเมนการปฏบตงานตรวจสอบภายในจากภายในและภายนอกสวนราชการมาสนบสนนขอความดงกลาว โดยผลการประเมนจากภายนอกอยางนอยทกๆ ๕ ป

๑๓๒๒ : กำรเปดเผยกำรไมปฏบตตำมมำตรฐำนกำรตรวจสอบภำยใน กรณทการปฏบตงานตรวจสอบภายในไมเปนไปตามค านยามของการตรวจสอบภายใน มาตรฐานและจรยธรรมในการปฏบตงานตรวจสอบภายใน และมผลกระทบตอขอบเขตหรอวธการปฏบตงานตรวจสอบภายใน หวหนาหนวยงานตรวจสอบภายในตองเปดเผยขอเทจจรงทไมสามารถปฏบตตามมาตรฐานและผลกระทบทเกดขนใหหวหนาสวนราชการทราบ

หนา ๖

กรมบญชกลาง

หลกเกณฑการประกนคณภาพงานตรวจสอบภายในภาครฐ พ.ศ. ๒๕๕๙

จากมาตรฐานการตรวจสอบภายในและจรยธรรมการปฏบตงานตรวจสอบภายในของสวนราชการ หวหนาหนวยงานตรวจสอบภายใน คอ ผรบผดชอบในการด าเนนการปรบปรงและรกษาคณภาพของงานตรวจสอบภายใน โดยมการปรบปรงคณภาพงานตรวจสอบภายในใหครอบคลมในทกดาน อกทงตดตามดแลประสทธภาพของงานอยางตอเนอง เพอใหเกดความมนใจอยางสมเหตสมผลวา การปฏบตงานทเปนอยของหนวยงานตรวจสอบภายในเปนไปตามมาตรฐานการตรวจสอบภายในและจรยธรรมการปฏบตงานตรวจสอบภายในของสวนราชการ และสามารถน าไปสผลการด าเนนงานทมคณคาตอการพฒนาและปรบปรงงานของสวนราชการใหมประสทธภาพและประสทธผลยงขน

“กำรประกนคณภำพงำนตรวจสอบภำยใน” คอ กจกรรมตางๆ ทจดใหมขน โดยการประเมนคณภาพของกระบวนการปฏบตงานเปนระยะ ๆ จากทงภายในและภายนอกอยางตอเนอง เพอใหเกดความมนใจ ในคณภาพของงานตรวจสอบภายในวา เปนไปอยางเหมาะสมตามมาตรฐานวชาชพตรวจสอบภายใน

กำรประเมนคณภำพ สามารถแบงไดเปน ๒ ประเภท คอ ๑. กำรประเมนคณภำพจำกภำยในสวนรำชกำร (Internal Assessment) ไดแก

๑.๑ การประเมนคณภาพจากภายในอยางตอเนอง (On-going Review) เปนการประเมนคณภาพภายในหนวยงานตรวจสอบภายในซงแฝงอยในกระบวนการตรวจสอบ เชน การก ากบดแล การสอบทานการปฏบตงาน การใหค าปรกษาแนะน า การจดท า Check list การจดท า Customer feedback หรอโครงการพฒนางานดานการตรวจสอบภายในตาง ๆ เพอควบคมการปฏบตงานตรวจสอบภายในใหเปนไป ตามวตถประสงคทก าหนดไวอยางมคณภาพ ทงน หวหนาหนวยงานตรวจสอบภายใน คอ ผทตองรบผดชอบ ใหเกดการประเมนคณภาพในลกษณะดงกลาว ๑.๒ การประเมนคณภาพจากภายในแบบครงคราว (Periodic Review) เปนการประเมนโดยทมประเมนทเปนบคลากรภายในของสวนราชการทไดรบการแตงตงอยางเปนทางการ ทงน ทมประเมนตองประกอบดวยผทมความรในงานตรวจสอบภายใน กระบวนการบรหารความเสยง การควบคมและการก ากบดแลทด มความเชยวชาญในงานดานการพฒนากระบวนการท างาน และมาตรฐานการตรวจสอบภายในและจรยธรรมการปฏบตงานตรวจสอบภายในของสวนราชการ ทงน หวหนาหนวยงานตรวจสอบภายใน คอ ผทท าหนาทจดตงและควบคมการท างานของทมประเมน ๒. กำรประเมนคณภำพโดยหนวยงำนภำยนอกสวนรำชกำร (External Assessment) เปนการประเมนจากผทมความเหมาะสมและมความเปนอสระ ไมมสวนไดสวนเสยกบสวนราชการ และเปนผมประสบการณดานการตรวจสอบภายใน มความเขาใจในกระบวนการบรหารความเสยง การควบคมและการก ากบดแลทด อกทงมความเชยวชาญในการพฒนากระบวนการท างาน ซงสามารถแบงออกเปน ๒ ลกษณะ ดงน ๒.๑ การประเมนคณภาพดวยตนเองโดยมผสอบทานอสระภายนอก (Self – Assessment with Independent Validation) เปนการประกนคณภาพทมลกษณะคลายกบการประเมนคณภาพจากภายในแบบครงคราว (ขอ ๑.๒) แตเ พมขนตอนการสอบทานกระบวนการและผลของการประกนคณภาพโดยผทมความเปนอสระ ไมมสวนไดสวนเสยกบสวนราชการ ซงจะท าหนาทสอบทานขอมลตางๆ สมภาษณ

หนา ๗

กรมบญชกลาง

หลกเกณฑการประกนคณภาพงานตรวจสอบภายในภาครฐ พ.ศ. ๒๕๕๙

รวมถงทดสอบแบบจ ากด (Limited Test ) และเมอเสรจสน จะตองรายงานสรปความนาเช อถอของการประเมนตนเอง พรอมผลการประเมนตนเองของหนวยงานตรวจสอบภายใน ๒.๒ การประเมนคณภาพโดยทมงานภายนอก (External Review) เปนการประเมนการประกนคณภาพโดยทมงานจากภายนอกทเปนบคคลหรอคณะบคคลทมความรความสามารถดานการปฏบตงานตรวจสอบภายในและดานการประเมนผล ทงน หวหนาหนวยงานตรวจสอบภายในเปนผท าหนาทควบคมในการคดเลอกทมประเมน รวมทงสอดสองดแลการท างานของทมประเมน และในกรณทงานตรวจสอบภายในนนเกยวของกบการตรวจสอบเฉพาะทางทมประเมนควรจดสรรใหมบคลากรทมความเชยวชาญในดานนนดวย

วตถประสงคของกำรประเมนคณภำพงำนตรวจสอบภำยใน ๑. เพอทราบถงผลการปฏบตงานตรวจสอบภายในวามความสอดคลองกบกฎบตรการตรวจสอบภายในและความคาดหวงของผบรหารระดบสง ๒. เพอทราบถงความมประสทธภาพและประสทธผลของกจกรรมการตรวจสอบภายใน ๓. เพอน าหลกปฏบตทด (Best Practice) มาใชในการปฏบตงานตรวจสอบ ๔. เพอทราบถงกจกรรมการตรวจสอบภายในมความสอดคลองและเปนไปตามค านยามของ การตรวจสอบภายใน มาตรฐานและจรยธรรมในการปฏบตงานตรวจสอบภายใน ๕. ใหค าแนะน าเพอการพฒนางานตรวจสอบภายใน

๖. เพอเตรยมความพรอมส าหรบการประเมนคณภาพจากภายนอก (กรณการประเมนคณภาพภายใน)

ขอดและขอเสยของกำรประเมนคณภำพงำนตรวจสอบภำยใน

ประเภทกำรประเมน ขอด ขอเสย ๑. การประเมนคณภาพ จากภายใน

๑. เขาใจพฤตกรรมของผปฏบตงานและ วฒนธรรมของหนวยงาน ๒. เปนผเขาใจในระบบงานเปนอยางด ๓. ยอมรบความเหนหรอขอเสนอแนะ ของการประเมนไดงาย ๔. สงเสรมใหเกดการเรยนรในระบบงาน ๕. สามารถประเมนผลในสวนของ Soft Controls ไดอยางเตมท ๖. เสยคาใชจายนอย

๑. อาจเกดความขดแยง ท าใหไมยอมรบ ขอบกพรองหรอปญหาหรออปสรรค ทมผลตอการปฏบตงาน ๒. ขาดทกษะในการประเมนผลทดหรอ ไมมประสบการณในการประเมนผล ๓. เกดความล าเอยงในการประเมนผล

หนา ๘

กรมบญชกลาง

หลกเกณฑการประกนคณภาพงานตรวจสอบภายในภาครฐ พ.ศ. ๒๕๕๙

ประเภทกำรประเมน ขอด ขอเสย ๒. การประเมนคณภาพ จากภายนอก

๑. มความช านาญและประสบการณใน การประเมนผลเปนอยางด ๒. ไมมสวนเกยวของหรอสวนไดสวนเสย กบหนวยงาน สามารถแสดงความเหน ไดอยางเตมท ตรงไปตรงมา

๑. มขอจ ากดในการเขาถงขอมล ๒. ตองใชเวลาในการท าความเขาใจ ระบบงานทประเมน ๓. ไมสามารถประเมนผลในสวนของ Soft Controls ไดอยางเตมท ๔. เสยคาใชจายมาก

กำรรำยงำนผลกำรประเมนกำรประกนคณภำพงำนตรวจสอบภำยใน การรายงานผลการประเมนการประกนคณภาพงานตรวจสอบภายใน ผประเมนควรน าเสนอรายงานผลการประเมนใหกบผบรหารของสวนราชการ ทราบถง - การปฏบตงานของหนวยงานตรวจสอบภายในวาเปนไปตามค านยามของการตรวจสอบภายใน มาตรฐานและจรยธรรมในการปฏบตงานตรวจสอบภายใน - ผลกระทบทเกดขน ในกรณทไมสามารถปฏบตงานตามค านยามของการตรวจสอบภายใน มาตรฐานและจรยธรรมในการปฏบตงานตรวจสอบภายใน - ขอเสนอแนะเพอการพจารณาและปรบปรงคณภาพงานตรวจสอบภายในตอผทเกยวของ

หนา ๙

กรมบญชกลาง

หลกเกณฑการประกนคณภาพงานตรวจสอบภายในภาครฐ พ.ศ. ๒๕๕๙

บทท ๓ หลกเกณฑกำรประกนคณภำพงำนตรวจสอบภำยในภำครฐ

การประกนคณภาพงานตรวจสอบภายในภาครฐ ใชกรอบการประเมนโดยองตามมาตรฐานการตรวจสอบภายในและจรยธรรมการปฏบตงานตรวจสอบภายในของสวนราชการ ระเบยบกระทรวงการคลงวาดวยการตรวจสอบภายในของสวนราชการ พ.ศ. ๒๕๕๑ คมอการตรวจสอบภายในส าหรบสวนราชการ และแนวปฏบตการตรวจสอบภายในภาคราชการ โดยในสวนของมาตรฐานการตรวจสอบภายในและจรยธรรมการปฏบตงานตรวจสอบภายในของสวนราชการ ประกอบดวยมาตรฐานดานคณสมบต (Attribute Standards) ทงหมด (รหส ๑๐๐๐ - รหส ๑๓๒๒) และมาตรฐานดานการปฏบตงาน (Performance Standards) (รหส ๒๐๐๐ - รหส ๒๕๐๐) โดยหลกเกณฑการประกนคณภาพงานตรวจสอบภายในภาครฐไดประยกตใหสอดคลองกบหลกการบรหารคณภาพโดยรวม (TQM : Total Quality Management) วงจรการจดการแบบ Deming ซงประกอบดวยขนตอนหลก ๔ ขนตอน หรอทเรยกกนทวไปวา PDCA ไดแก

ขนตอนท ๑ กำรวำงแผนกำรปฏบตงำน (P : Plan) เปนการวางแผนรวมกนวาจะท าอะไรบาง และท าอยางไร ซงตองก าหนดวตถประสงคและเปาหมาย

อยางชดเจน ก าหนดคณลกษณะทใชในการควบคมและวธการทจะท าใหบรรลเปาหมายทก าหนด การวางแผนการปฏบตงาน ประกอบดวย * ก าหนดเปาหมาย * จดล าดบความส าคญ * ก าหนดแนวทางการปฏบตงาน * ก าหนดระยะเวลา * ก าหนดงบประมาณ * ก าหนดผรบผดชอบ

ขนตอนท ๒ กำรปฏบตงำนตำมแผน (D : Do) เปนการรวมมอกนปฏบตงานตามแผนทวางไว ประกอบดวย * สนบสนน สงเสรม * ควบคม ตดตาม ก ากบดแล * ใหค าแนะน า

หนา ๑๐

กรมบญชกลาง

หลกเกณฑการประกนคณภาพงานตรวจสอบภายในภาครฐ พ.ศ. ๒๕๕๙

ขนตอนท ๓ ตรวจสอบและประเมนผล (C : Check) เปนการตรวจสอบความกาวหนาของงานและประเมนผลการปฏบตงาน ซงตองรวมกนตรวจสอบ เพอคนหาขอบกพรองและแสวงหาโอกาสในการปรบปรงแกไข ประกอบดวย * ก าหนดเกณฑการประเมน * จดท าเครองมอ * เกบรวบรวมขอมล * วเคราะห ประเมนผล * ปรบปรง แกไข

ขนตอนท ๔ ด ำเนนกำรปรบปรงแกไขตำมผลกำรประเมน (A : Act) เมอตรวจสอบแลวมขอผดพลาดหรอขอบกพรองตองรวมกนปรบปรงแกไข เพอใหบรรลตามเปาหมายทก าหนด ประกอบดวย * ปรบปรงการปฏบตงาน * วางแผนระยะยาว * จดท าระบบขอมลสารสนเทศ

ประเดนทใชพจำรณำส ำหรบกำรประกนคณภำพงำนตรวจสอบภำยในภำครฐ การประกนคณภาพงานตรวจสอบภายในภาครฐ ไดก าหนดตามกรอบมาตรฐานการตรวจสอบภายในและจรยธรรมการปฏบตงานตรวจสอบภายในของสวนราชการ ซงประกอบดวยมาตรฐานหลก ๒ มาตรฐาน คอ มาตรฐานดานคณสมบตและมาตรฐานดานการปฏบตงาน

ทงน จากกรอบมาตรฐานดงกลาวฯ สามารถก าหนดประเดนทใชในการพจารณาเพอประเมน การประกนคณภาพงานตรวจสอบภายในภาครฐ ไดทงสน ๑๖ ประเดน ประกอบดวย ดานการก ากบดแล (Governance) จ านวน ๓ ประเดน ดานบคลากร (Staff) จ านวน ๓ ประเดน ดานการจดการ (Management) จ านวน ๕ ประเดน และดานกระบวนการ (Process) จ านวน ๕ ประเดน ดงน

หนา ๑๑

กรมบญชกลาง

หลกเกณฑการประกนคณภาพงานตรวจสอบภายในภาครฐ พ.ศ. ๒๕๕๙

๑. ดำนกำรก ำกบดแล (Governance) จ ำนวน ๓ ประเดน ประกอบดวย

ประเดนทใชพจำรณำ มำตรฐำนดำนคณสมบต

๑. โครงสรางและสายการรายงาน ๑๑๐๐ ความเปนอสระและความเทยงธรรม ๑๑๑๐ ความเปนอสระภายในหนวยงาน ๑๑๒๐ ความเทยงธรรมของผตรวจสอบภายใน ๑๑๓๐ ขอจ ากดของความเปนอสระหรอ

ความเทยงธรรม

๒. กฎบตรการตรวจสอบภายใน

๑๐๐๐ วตถประสงค อ านาจหนาท และความรบผดชอบ ๑๐๑๐ การก าหนดค านยามของการตรวจสอบ

ภายใน มาตรฐานและจรยธรรมในการปฏบตงานตรวจสอบภายในไวในกฎบตรการตรวจสอบภายใน

๓. การประเมนคณภาพงานตรวจสอบภายใน

๑๓๐๐ การประกนและการปรบปรงคณภาพงาน ๑๓๑๐ การประเมนการประกนและปรบปรง

คณภาพงาน ๑๓๒๐ การรายงานผลการประเมนการประกน

และปรบปรงคณภาพงาน

๒. ดำนบคลำกร (Staff) จ ำนวน ๓ ประเดน

ประเดนทใชพจำรณำ มำตรฐำนดำนคณสมบต ๑. ความเชยวชาญดานการตรวจสอบ

ภายใน ๑๒๐๐ ความเชยวชาญและความระมดระวงรอบคอบ

๑๒๑๐ ความเชยวชาญ

๒. คว ามระม ดระว ง รอบคอบ เย ย งผประกอบวชาชพ

๑๒๒๐ ความระมดระวงรอบคอบ

๓. การพฒนาบคลากร ๑๒๓๐ การพฒนาวชาชพอยางตอเนอง

หนา ๑๒

กรมบญชกลาง

หลกเกณฑการประกนคณภาพงานตรวจสอบภายในภาครฐ พ.ศ. ๒๕๕๙

๓. ดำนกำรจดกำร (Management) จ ำนวน ๕ ประเดน

ประเดนทใชพจำรณำ มำตรฐำนดำนกำรปฏบตงำน ๑. กลยทธของหนวยงานตรวจสอบ

ภายใน ๒๐๐๐ การบรหารงานตรวจสอบภายใน

๒๐๓๐ การบรหารทรพยากร

๒. การประเมนความเสยงเพอวางแผน การตรวจสอบ

๒๐๑๐ การวางแผนการตรวจสอบ ๒๐๒๐ การเสนอและอนมตแผนการตรวจสอบ

๓. การวางแผนการตรวจสอบ ๔. นโยบาย คมอการปฏบตงาน และการประสานงาน

๒๐๔๐ นโยบายและแนวทางการปฏบตงาน ๒๐๕๐ การประสานงาน

๕. การรายงานสรปผลการปฏบตงานตรวจสอบภายใน

๒๐๖๐ การรายงานตอหวหนาสวนราชการ

๒๐๗๐ การใชบรการตรวจสอบจากภายนอกและความรบผดชอบของสวนราชการ

หนา ๑๓

กรมบญชกลาง

หลกเกณฑการประกนคณภาพงานตรวจสอบภายในภาครฐ พ.ศ. ๒๕๕๙

๔. ดำนกระบวนกำร (Process) จ ำนวน ๕ ประเดน

ประเดนทใชพจำรณำ มำตรฐำนดำนกำรปฏบตงำน ๑. การปฏบตงานครอบคลม

กระบวนการก ากบดแล การบรหารความเสยง และการควบคม

๒๑๐๐ ลกษณะของงานตรวจสอบภายใน ๒๑๑๐ การก ากบดแล ๒๑๒๐ การบรหารความเสยง ๒๑๓๐ การควบคม

๒. การวางแผนการปฏบตงานตรวจสอบ

๒๒๐๐ การวางแผนการปฏบตงาน ๒๒๑๐ การก าหนดวตถประสงค ๒๒๒๐ การก าหนดขอบเขตการปฏบตงาน ๒๒๓๐ การจดสรรทรพยากร ๒๒๔๐ แผนการปฏบตงาน

๓. การปฏบตงานตรวจสอบภาคสนาม

๒๓๐๐ การปฏบตงาน ๒๓๑๐ การรวบรวมขอมล ๒๓๒๐ การวเคราะหและประเมนผล ๒๓๓๐ การบนทกขอมล ๒๓๔๐ การก ากบดแลการปฏบตงาน

๔. การรายงานผลการปฏบตงานตรวจสอบ

๒๔๐๐ การรายงานผลการปฏบตงาน ๒๔๑๐ หลกเกณฑในการรายงานผลการปฏบตงาน ๒๔๒๐ คณภาพของรายงานผลการปฏบตงาน ๒๔๓๐ การระบขอความ “การปฏบตงานเปนไป

ตามมาตรฐานการตรวจสอบภายใน” ๒๔๔๐ การเผยแพรผลการปฏบตงาน ๒๔๕๐ การใหความคดเหนในภาพรวม

๕. การตดตามผลการตรวจสอบ ๒๕๐๐ การตดตามผล

๒๖๐๐ การยอมรบสภาพความเสยงของฝายบรหาร

หนา ๑๔

กรมบญชกลาง

หลกเกณฑการประกนคณภาพงานตรวจสอบภายในภาครฐ พ.ศ. ๒๕๕๙

ประเดนทใชในกำรพจำรณำกำรประเมนคณภำพงำนตรวจสอบภำยในภำครฐ

๑. ดำนกำรก ำกบดแล (Governance) จ ำนวน ๓ ประเดน ประกอบดวย

รหส ๑๑๐๐ ควำมเปนอสระและควำมเทยงธรรม รหส ๑๑๑๐ ควำมเปนอสระภำยในหนวยงำน รหส ๑๑๒๐ ควำมเทยงธรรมของผตรวจสอบภำยใน รหส ๑๑๓๐ ขอจ ำกดของควำมเปนอสระหรอควำมเทยงธรรม

เกณฑกำรพจำรณำ มดงน ๑) มการจดโครงสรางหนวยงานตรวจสอบภายในขนตรงตอหวหนาสวนราชการ ดงน ๑.๑) มการเสนอแผนการตรวจสอบตรงตอหวหนาสวนราชการและอนมตแผนการตรวจสอบ โดยหวหนาสวนราชการ

๑.๒) มการเสนอรายงานผลการปฏบตงานตรวจสอบตรงตอหวหนาสวนราชการ ๒) มการก าหนดกรอบคณธรรมของหนวยงานตรวจสอบภายใน ดงน ๒.๑) มองคประกอบทประกอบดวย การปฏบตตวและการปฏบตงานของผตรวจสอบภายใน เกยวกบความเทยงธรรมและขอจ ากดของความเปนอสระหรอความเทยงธรรม ๒.๒) มการเสนอกรอบคณธรรมของหนวยงานตรวจสอบภายใน ใหหวหนาสวนราชการหรอ คณะกรรมการตรวจสอบใหความเหนชอบ ๒.๓) มการเผยแพรกรอบคณธรรมใหบคลากรของหนวยงานตรวจสอบภายในทราบและถอปฏบต ๒.๔) มการเผยแพรกรอบคณธรรมของหนวยงานตรวจสอบภายในใหหนวยงานภายในของสวนราชการ

ทราบทวกน ๓) ไมมการตรวจสอบงานทผตรวจสอบภายในเคยรบผดชอบมากอนภายในระยะเวลา ๑ ป ๔) มการส ารวจหรอประเมนผลการปฏบตตามกรอบคณธรรมของหนวยงานตรวจสอบภายใน

และสรปผลเสนอหวหนาสวนราชการ

หลกฐานทใชในการประเมน บนทกเสนอแผนการตรวจสอบประจ าป/บนทกเสนอรายงานผลการปฏบตงานตรวจสอบ /

กรอบคณธรรมของหนวยงานตรวจสอบภายใน/หลกฐานการเผยแพรกรอบคณธรรม/แบบส ารวจหรอแบบประเมนผลการปฏบตตามกรอบคณธรรม/กระดาษท าการสรปผลการส ารวจหรอประเมนผล/บนทกเสนอผลส ารวจหรอแบบประเมนผลการปฏบตตามกรอบคณธรรม/เอกสารทเกยวของ

ประเดนทใชพจารณา : ๑) โครงสรางและสายการรายงาน

หนา ๑๕

กรมบญชกลาง

หลกเกณฑการประกนคณภาพงานตรวจสอบภายในภาครฐ พ.ศ. ๒๕๕๙

รหส ๑๐๐๐ วตถประสงค อ ำนำจหนำท และควำมรบผดชอบ รหส ๑๐๑๐ กำรก ำหนดค ำนยำมของกำรตรวจสอบภำยใน มำตรฐำนและจรยธรรม ในกำรปฏบตงำนตรวจสอบภำยในไวในกฎบตรกำรตรวจสอบภำยใน

เกณฑกำรพจำรณำ มดงน ๑) มการจดท ากฎบตรการตรวจสอบภายใน ดงน ๑.๑) มองคประกอบครบถวน ประกอบดวย ๑.๑.๑) วตถประสงค ๑.๑.๒) สายการบงคบบญชา ๑.๑.๓) อ านาจหนาท ๑.๑.๔) ความรบผดชอบ

๑.๑.๕) ค านยามของการตรวจสอบภายใน มาตรฐาน และจรยธรรมในการปฏบตงานตรวจสอบภายใน

โดยองคประกอบดงกลาวตองครอบคลมลกษณะงานใหความเชอมนและงานการใหค าปรกษา ๑.๒) มการใหความเหนชอบกฎบตรการตรวจสอบภายในโดยหวหนาสวนราชการหรอ

คณะกรรมการตรวจสอบ ๒) มการเผยแพรกฎบตรการตรวจสอบภายในใหหนวยงานภายในของสวนราชการทราบทวกน ๓) มการทบทวนกฎบตรการตรวจสอบภายในและน าเสนอหวหนาสวนราชการทกป

๔) มการบรหารและพฒนางาน ดงน ๔.๑) มการบรหารงานตรวจสอบภายในใหเปนไปตามกฎบตรการตรวจสอบภายในทไดรบความเหนชอบ ๔.๒) มการทบทวนกฎบตรการตรวจสอบภายในทกอใหเกดการพฒนา ปรบปรงงานหรอนวตกรรมใหมๆ ภายใน ๓ ป

หลกฐานทใชในการประเมน กฎบตรการตรวจสอบภายในปทประเมนและยอนหลง ๓ ป/เอกสารการเผยแพรกฎบตรการตรวจสอบ

ภายใน/บนทกเสนอการทบทวนกฎบตรการตรวจสอบภายใน/เอกสารทเกยวของ

ค าอธบาย : เกณฑการพจารณาขอ ๔) เปนการพจารณาผลการปฏบตงานหลงจากการประเมนประเดนการพจารณาครบถวนทง ๑๖ ประเดนแลว วาผลการปฏบตงานของหนวยงานตรวจสอบภายในเปนไปตามทก าหนดไวในกฎบตรการตรวจสอบภายในหรอไม

ประเดนทใชพจารณา : ๒) กฎบตรการตรวจสอบภายใน

หนา ๑๖

กรมบญชกลาง

หลกเกณฑการประกนคณภาพงานตรวจสอบภายในภาครฐ พ.ศ. ๒๕๕๙

รหส ๑๓๐๐ กำรประกนและกำรปรบปรงคณภำพงำน รหส ๑๓๑๐ กำรประเมนกำรประกนและปรบปรงคณภำพงำน รหส ๑๓๒๐ กำรรำยงำนผลกำรประเมนกำรประกนและปรบปรงคณภำพงำน

เกณฑกำรพจำรณำ มดงน ๑) มการประเมนผลจากภายใน ดงน

๑.๑) มการประเมนผลการปฏบตงานทงระดบบคคลและระดบหนวยงานดวยตนเอง หรอสอบทาน โดยบคคลอนทอยภายในสวนราชการ

๑.๒) มการรายงานผลการประเมนจากภายในใหหวหนาสวนราชการทราบ ๒) มการประเมนผลจากภายนอก ดงน

๒.๑) มการประเมนจากภายนอกอยางนอยทกๆ ๕ ป โดยผทมความร และประสบการณการตรวจสอบภายใน

๒.๒) มการรายงานผลการประเมนจากภายนอกใหหวหนาสวนราชการทราบ ๓) มการก าหนดแผนหรอแนวทางการพฒนา/ปรบปรงตามผลการประเมน

๔) มผลการประเมนและสรปผล ดงน ๔.๑) มผลการประเมนจากภายในและภายนอกมความสอดคลองเปนไปในทศทางเดยวกน

๔.๒) มการส ารวจความพงพอใจจากผมสวนไดสวนเสยและสรปผลการส ารวจความพงพอใจเสนอหวหนาสวนราชการ

๔.๓) มการสรปผลการด าเนนการพฒนาตามแผนหรอแนวทางการพฒนา/ปรบปรงตามผลการประเมน เสนอหวหนาสวนราชการ

หลกฐานทใชในการประเมน บนทกเสนอผลการประเมนการปฏบตงานของหนวยงานตรวจสอบภายใน/แบบประเมนตนเอง

ของหนวยงานตรวจสอบภายในและของผตรวจสอบภายใน/บนทกเสนอผลการประกนคณภาพงานตรวจสอบภายในภาครฐ/รายงานผลการประกนคณภาพงานตรวจสอบภายในภาครฐ/บนทกเสนอผลการส ารวจความพงพอใจ/แบบส ารวจความพงพอใจ/แผนหรอแนวทางการพฒนา/บนทกเสนอสรปผลการพฒนาตามแผนหรอแนวทางการพฒนา

ค ำอธบำย : ผมสวนไดสวนเสย หมายถง หนวยรบตรวจหรอผรบการตรวจทงระดบผบรหารและผปฏบตงาน

ประเดนทใชพจารณา : ๓) การประเมนคณภาพงานตรวจสอบภายใน

หนา ๑๗

กรมบญชกลาง

หลกเกณฑการประกนคณภาพงานตรวจสอบภายในภาครฐ พ.ศ. ๒๕๕๙

๒. ดำนบคลำกร (Staff) จ ำนวน ๓ ประเดน ประกอบดวย

รหส ๑๒๑๐ ควำมเชยวชำญ

เกณฑกำรพจำรณำ มดงน ๑) บคลากรในหนวยงานตรวจสอบภายในมประสบการณดานการตรวจสอบภายใน มากกวา ๓ ปขนไป มจ านวนรอยละ ๑๐ - ๕๐ ๒) บคลากรในหนวยงานตรวจสอบภายในไดรบวฒบตรดานการตรวจสอบภายใน มจ านวนรอยละ ๑๐ - ๕๐ ๓) บคลากรในหนวยงานตรวจสอบภายในมประสบการณดานการตรวจสอบภายใน มากกวา ๓ ปขนไป และไดรบวฒบตรดานการตรวจสอบภายใน มจ านวนตงแตรอยละ ๕๐ ขนไป (รวมหวหนาหนวยงาน ตรวจสอบภายใน) ๔) บคลากรในหนวยงานตรวจสอบภายในมประสบการณดานการตรวจสอบภายใน มากกวา ๕ ปขนไป มจ านวนตงแตรอยละ ๕๐ ขนไป (รวมหวหนาหนวยงานตรวจสอบภายใน) และไดรบวฒบตร

ดานการตรวจสอบภายใน มจ านวนตงแตรอยละ ๖๕ ขนไป หลกฐานทใชในการประเมน ประวตการท างาน/วฒบตรดานการตรวจสอบภายใน

หมายเหต : วฒบตร หมายถง วฒบตรดานการตรวจสอบภายใน เชน CIA , CCSA , CFSA, CISA , CISSP , CPA , CGIA , CPGIA , CPIAT หรอวฒบตรทกรมบญชกลางใหการรบรอง

ประเดนทใชพจารณา : ๔) ความเชยวชาญดานการตรวจสอบภายใน

หนา ๑๘

กรมบญชกลาง

หลกเกณฑการประกนคณภาพงานตรวจสอบภายในภาครฐ พ.ศ. ๒๕๕๙

รหส ๑๒๒๐ ควำมระมดระวงรอบคอบ

เกณฑกำรพจำรณำ มดงน ๑) มการสรปขอตรวจพบกบหนวยรบตรวจ เพอยนยนถงความถกตอง ความเปนจรงของเรองทตรวจพบ และความเหมาะสมของขอคดเหนหรอขอเสนอแนะ เพอเปดโอกาสใหผรบการตรวจไดชแจง และใหความเหนเพมเตม ๒) มการรายงานผลการปฏบตงานตรวจสอบทสอดคลองตามวตถประสงคการตรวจสอบทก าหนด ในแผนการตรวจสอบและแผนการปฏบตงานตรวจสอบ

๓) มการบงชโอกาสหรอความเสยงทจะกอใหเกดความผดพลาด ความผดปกต การทจรต หรอการไมปฏบตตามกฎระเบยบและขอบงคบอยางมนยส าคญและใหขอเสนอแนะเพอลดโอกาสทจะเกดความเสยงหรอความเสยหายในการด าเนนงาน

๔) มการพฒนาการปฏบตงานตรวจสอบ ดงน ๔.๑) มการน าเทคโนโลยหรอโปรแกรมส าเรจรปมาชวยการตรวจสอบหรอวเคราะหขอมล

เพอทจะระบความเสยงหรอสงผดปกตในการตรวจสอบภายในใหมประสทธภาพมากขน ๔.๒) มการรายงานผลการปฏบตงานตรวจสอบทระบความเชอมโยงของความเสยงทจะสงผลกระทบตอ การปฏบตงานดานอนๆ

หลกฐานทใชในการประเมน เอกสารการสรปขอตรวจพบกบหนวยรบตรวจ/รายงานผลการปฏบตงานตรวจสอบ/แผนการตรวจสอบ

ประจ าป/แผนการปฏบตงานตรวจสอบ/หลกฐานการน าเทคโนโลยหรอโปรแกรมส าเรจรปมาชวยการตรวจสอบ/เอกสารทเกยวของ

ค ำอธบำย : ผตรวจสอบภายในตองมความระมดระวงรอบคอบและมทกษะอยางเหมาะสมในอนทจะท าให

ผลการปฏบตงานเปนทยอมรบและนาเชอถอ มการสรปผลการตรวจสอบกบหนวยรบตรวจ หรอประชมหารอรวมกบผรบการตรวจสอบเพอเปนการยนยนเรองทตรวจพบ และเปนการเปดโอกาสใหผรบการตรวจไดมโอกาสชแจงและใหความเหนเพมเตม เนองจากบางกรณผตรวจสอบภายในรวบรวมขอมลจากผปฏบตงานโดยตรงอาจท าใหไดขอมลทคลาดเคลอน ไมครบถวนสมบรณ เพอใชรายงานผลการปฏบตงานตรวจสอบถกตอง ตรงตามขอเทจจรง ความคดเหนหรอขอเสนอแนะมความเหมาะสม สามารถน าไปปรบปรงหรอพฒนาการปฏบตงานใหมประสทธภาพไดอยางเหมาะสม

ประเดนทใชพจารณา : ๕) ความระมดระวงรอบคอบเยยงผประกอบวชาชพ

หนา ๑๙

กรมบญชกลาง

หลกเกณฑการประกนคณภาพงานตรวจสอบภายในภาครฐ พ.ศ. ๒๕๕๙

รหส ๑๒๓๐ กำรพฒนำวชำชพอยำงตอเนอง

เกณฑกำรพจำรณำ มดงน ๑) มการจดท าแผนการพฒนาบคลากรในระดบบคคลและหนวยงานตรวจสอบภายใน ๒) มการด าเนนการพฒนาบคลากรครบถวนตามแผน โดยการศกษาหาความรหรอฝกอบรม

ดานการตรวจสอบภายใน การควบคมภายใน การบรหารความเสยง และความรทเปนประโยชน ทเกยวของกบการปฏบตงาน ๓๐ ชม. : คน : ป

๓) มการสรปผลองคความรทไดรบและเผยแพรองคความรภายในหนวยงานตรวจสอบภายใน จ านวนมากกวา ๒ เรอง/ประเภท/กจกรรม ตามแผนการตรวจสอบประจ าป

๔) มการสรปผลองคความรทไดรบและเผยแพรองคความรภายในหนวยงานตรวจสอบภายใน รวมทงน าไปใชในการปฏบตงานตรวจสอบจ านวนมากกวา ๒ เรอง/ประเภท/กจกรรม ตามแผนการตรวจสอบประจ าป

หลกฐานทใชในการประเมน แผนการพฒนาบคลากรในระดบบคคลและหนวยงานตรวจสอบภายใน/หลกฐานด าเนนการตาม

แผนการพฒนาหรอการฝกอบรม/หลกฐานการเผยแพรองคความรและการน าไปใชในการปฏบตงาน เชน บนทกการชแจง หลกฐานการท า KM บนทกการแจงเวยนหลกฐานทแสดงถงการน าไปใชในการปฏบตงาน

ค ำอธบำย : ๑. ผตรวจสอบภายในควรหมนศกษาหาความร ทกษะ และความสามารถอนๆ เพมเตมอยตลอดเวลา

ดวยการพฒนาวชาชพอยางตอเนองและความรทไดรบจากการพฒนาจะดวยวธการอบรม การศกษาคนควาดวยตนเอง การสอนงานโดยหวหนางาน หรอการฝกปฏบตจรง รวมทงตองมการถายทอด/เผยแพรภายในหนวยงานตรวจสอบภายใน เพอน าไปสองคการแหงการเรยนรและน ามาปรบใชในการปฏบตงานของหนวยงาน

๒. แผนการพฒนาบคลากร หมายถง แผนหรอแนวทางการพฒนาผตรวจสอบภายในใหม ความร ทกษะ และความสามารถอนๆ ทจ าเปนตอการปฏบตงานทรบผดชอบ แผนการพฒนาบคลากรประกอบดวย ๒.๑ แผนการพฒนาบคลากรในระดบบคคล ๒.๒ แผนการพฒนาบคลากรในระดบหนวยงานตรวจสอบภายใน

หมำยเหต : การศกษาหาความรหรอการฝกอบรมทงหมด 30 ชม. : คน : ป จะตองเปนความรดานการตรวจสอบภายใน การควบคมภายใน และหรอการบรหารความเสยง ตงแต 15 ชม. ขนไป

ประเดนทใชพจารณา : ๖) การพฒนาบคลากร

หนา ๒๐

กรมบญชกลาง

หลกเกณฑการประกนคณภาพงานตรวจสอบภายในภาครฐ พ.ศ. ๒๕๕๙

๓. ดำนกำรจดกำร (Management) จ ำนวน ๕ ประเดน ประกอบดวย

รหส ๒๐๓๐ กำรบรหำรทรพยำกร

เกณฑกำรพจำรณำ มดงน ๑) มการก าหนดกลยทธของหนวยงานตรวจสอบภายใน ใหสอดคลองกบแผนปฏบตราชการของสวนราชการ

รวมทงครอบคลมถงทศทางของหนวยงานตรวจสอบภายในและการบรหารทรพยากรภายในหนวยงานตรวจสอบภายใน

๒) มการก าหนดกรอบงบประมาณของหนวยงานตรวจสอบภายใน และบรหารงบประมาณเปนไปตามกรอบงบประมาณ

๓) มการก าหนดกรอบอตราก าลงของหนวยงานตรวจสอบภายใน และบรหารใหมการบรรจแตงตงผตรวจสอบภายในเตมจ านวนตามกรอบอตราก าลง

๔) มการบรหารทรพยากรอยางเหมาะสม เพยงพอ และสามารถปฏบตงานใหบรรลตามแผนการตรวจสอบประจ าปทไดรบอนมต

หลกฐานทใชในการประเมน กลยทธของหนวยงานตรวจสอบภายใน/โครงสรางหนวยงานตรวจสอบภายใน/งบประมาณ

(ไมรวมงบบคลากร)/อตราก าลง (เฉพาะผทท าหนาทตรวจสอบ)/แฟมประวตบคลากร/แผนการตรวจสอบ

ค าอธบาย : ๑. กลยทธของหนวยงานตรวจสอบภายใน หมายถง การก าหนดปรชญา วสยทศน พนธกจ เปาหมายของงานตรวจสอบภายใน ๒. การบรหารงบประมาณเปนไปตามกรอบงบประมาณ เปนการพจารณาวาหนวยงานตรวจสอบภายในมการใชจายเงนเปนไปตามกรอบงบประมาณทก าหนดไวหรอไม ถาไมเปนไปตามกรอบงบประมาณ ทก าหนด ตองระบถงสาเหตไดอยางมความนาเชอถอ ๓. การบรหารใหมการบรรจแตงตงผตรวจสอบภายในเตมจ านวนตามกรอบอตราก าลง จะพจารณาดวยวาสวนราชการมผตรวจสอบภายในเตมจ านวนตามกรอบอตราก าลงหรอไม ถาไมเตมจ านวนอยระหวางด าเนนการเพอสรรหาหรอไม และตองมเอกสาร หลกฐานทเกยวของดวย

ประเดนทใชพจารณา : ๗) กลยทธของหนวยงานตรวจสอบภายใน

หนา ๒๑

กรมบญชกลาง

หลกเกณฑการประกนคณภาพงานตรวจสอบภายในภาครฐ พ.ศ. ๒๕๕๙

รหส ๒๐๑๐ กำรวำงแผนกำรตรวจสอบ รหส ๒๐๒๐ กำรเสนอและอนมตแผนกำรตรวจสอบ

เกณฑกำรพจำรณำ มดงน ๑) มการประเมนความเสยง ดงน

๑.๑) มการระบปจจยความเสยงทครอบคลมภารกจของสวนราชการ ดานการด าเนนงาน ดานการเงนและดานการปฏบตตามกฎหมายและระเบยบ

๑.๒) มการระบปจจยเสยงทงระดบหนวยงานและระดบกจกรรม ๑.๓) มการวเคราะหและจดล าดบความเสยง ๑.๔) มการจดท าบญชรายการความเสยง ๒) มการน าผลการประเมนความเสยงไปใชเพอการวางแผนการตรวจสอบ โดยมการจดล าดบ

ความส าคญกอนหลงของหนวยงานหรอกจกรรมทจะท าการตรวจสอบไดสอดคลองกบเปาหมายของสวนราชการ

๓) มการปรบหรอทบทวนปจจยเสยงและเกณฑความเสยงใหสอดคลองกบสภาวการณทเปลยนแปลง ๔) มการพฒนาการประเมนความเสยง ดงน ๔.๑) มการจดท าขอตกลงในการก าหนดเกณฑความเสยงรวมกนของบคลากรในองคกร

กบหนวยงานตรวจสอบภายใน ๔.๒) มการน าแนวทางการบรหารจดการความเสยงของสวนราชการ รวมถงระดบความเสยง

ทยอมรบไดในแตละกจกรรมหรอหนวยงานมาใชในการประเมนความเสยงเพอวางแผน การตรวจสอบ หรอหารอรวมกบหวหนาสวนราชการและผปฏบตงานของสวนราชการในการใชดลพนจในการระบความเสยง

หลกฐานทใชในการประเมน แผนการตรวจสอบประจ าปและแผนการตรวจสอบระยะยาว/หลกฐานการประเมนความเสยง

เพอวางแผนการตรวจสอบ/หลกฐานการจดท าขอตกลงในการก าหนดเกณฑความเสยง/แนวทางการบรหารจดการความเสยงของสวนราชการ/เอกสารการหารอหวหนาสวนราชการและผปฏบตงานของสวนราชการ

ประเดนทใชพจารณา : ๘) การประเมนความเสยงเพอวางแผนการตรวจสอบ

หนา ๒๒

กรมบญชกลาง

หลกเกณฑการประกนคณภาพงานตรวจสอบภายในภาครฐ พ.ศ. ๒๕๕๙

รหส ๒๐๑๐ กำรวำงแผนกำรตรวจสอบ รหส ๒๐๒๐ กำรเสนอและอนมตแผนกำรตรวจสอบ

เกณฑกำรพจำรณำ มดงน ๑) มการจดท าแผนการตรวจสอบประจ าป ดงน

๑.๑) มองคประกอบครบถวน ประกอบดวย ๑.๑.๑) วตถประสงคการตรวจสอบ ๑.๑.๒) ขอบเขตการตรวจสอบ

๑.๑.๓) ผรบผดชอบ ๑.๑.๔) งบประมาณ (ถาม) โดยองคประกอบดงกลาวตองครอบคลมลกษณะงานใหความเชอมนและงานการใหค าปรกษา ๑.๒) มการเสนอแผนการตรวจสอบประจ าปใหหวหนาสวนราชการอนมตภายในเดอนกนยายน

๒) มการจดท าแผนการตรวจสอบระยะยาวครอบคลมหนวยรบตรวจ/กจกรรม (Audit Universe) และไมเกน ๕ ป

๓) มการวางแผนการตรวจสอบสอดคลองกบขอมลขาวสาร นโยบาย/ความคดเหนของหวหนาสวนราชการ ๔) มการวางแผนการตรวจสอบทครอบคลมประเภทงานใหความเชอมน ไดแก

๑. การตรวจสอบทางการเงน (Financial Auditing) ๒. การตรวจสอบการปฏบตตามกฎระเบยบ (Compliance Auditing) ๓. การตรวจสอบการปฏบตงาน (Operational Auditing) ๔. การตรวจสอบผลการด าเนนงาน (Performance Auditing) ๕. การตรวจสอบเทคโนโลยสารสนเทศ (Information Technology Auditing) ๖. การตรวจสอบการบรหาร (Management Auditing

หลกฐานทใชในการประเมน แผนการตรวจสอบประจ าป/แผนการตรวจสอบระยะยาว/ขอมลขาวสาร นโยบาย/ความคดเหนของหวหนาสวนราชการ/แนวทางการพฒนา

ค าอธบาย : ๑. ประเภทงานใหความเชอมน ประกอบดวย

๑.๑ การตรวจสอบทางการเงน (Financial Auditing) เปนการตรวจสอบความถกตอง เชอถอไดของขอมลรายงานทางการเงนและการด าเนนงาน โดยครอบคลมถงการดแลปองกนทรพยสน และประเมนความเพยงพอของระบบการควบคมภายในของระบบงานตางๆ วามความเพยงพอทจะมนใจไดวา ขอมลทบนทกและปรากฏในรายงาน ทะเบยน และเอกสารตาง ๆ ถกตองและสามารถสอบทานได รวมทงสามารถปองกนการรวไหล สญหายของทรพยสนตางๆ ได

ประเดนทใชพจารณา : ๙) การวางแผนการตรวจสอบ

หนา ๒๓

กรมบญชกลาง

หลกเกณฑการประกนคณภาพงานตรวจสอบภายในภาครฐ พ.ศ. ๒๕๕๙

๑.๒ การตรวจสอบการปฏบตตามกฎระเบยบ (Compliance Auditing) เปนการตรวจสอบการปฏบตงานตาง ๆ ของสวนราชการวาเปนไปตามนโยบาย กฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบ และมตคณะรฐมนตรทเกยวของ ทงจากภายในและภายนอกองคกร

๑.๓ การตรวจสอบการปฏบตงานหรอการด าเนนงาน (Operational Auditing) เปนการตรวจสอบการปฏบตงานของหนวยงาน ระบบงาน ตลอดจนวธปฏบตงานของแตละกจกรรมตามทฝายบรหารก าหนดไว เพอประเมนระบบการควบคมภายใน และประเมนคณภาพของการด าเนนงานวาแตละหนวยงานมระบบการควบคมภายในทดและการปฏบตงานเปนไปอยางมประสทธภาพ ๑.๔ การตรวจสอบผลการด าเนนงานหรอผลการปฏบตงาน (Performance Auditing) เปนการตรวจสอบทเนนถงผลงาน โดยใหความสนใจเปนพเศษเกยวกบผลงานทเกดขนวามปรมาณแคไหน คณภาพอยางไร และผลงานทไดทนตอการน าไปใชใหเปนประโยชนหรอไม โดยมผลผลตและผลลพธเปนไปตามวตถประสงคและเปาหมายหรอมาตรฐานงานทก าหนดอยางมประสทธภาพ ซงวดจากตวชวดทเหมาะสม ๑.๕ การตรวจสอบเทคโนโลยสารสนเทศ (Information Technology Auditing) เปนการตรวจสอบงานทใชระบบสารสนเทศในการด าเนนงาน เพอใหทราบวาระบบงานมความถกตอง เชอถอได และขอมลทไดจากการประมวลผลดวยคอมพวเตอร รวมทงระบบการเขาถงขอมลในการปรบปรงแกไขและการเกบรกษาความปลอดภยของขอมล ๑.๖ การตรวจสอบการบรหาร (Management Auditing) เปนการตรวจสอบการบรหารงานวามระบบการบรหารจดการเกยวกบการวางแผน การควบคม การประเมนผล การปฏบตงานเกยวกบการบรหารงบประมาณ การบรหารการเงน การบรหารพสดและทรพยสน รวมทงการบรหารงานดานตางๆ ทเหมาะสมสอดคลองกบภารกจ รวมทงเปนไปตามหลกการบรหารงาน และหลกการก ากบดแลกจการทด (Good Governance) ในเรองความเชอถอ ความรบผดชอบ ความเปนธรรม และความโปรงใส ๒. การพจารณาตามเกณฑการพจารณา ๔) จะพจารณาประกอบกบประเดนท ใชพจารณา ๑๕) การรายงานผลการปฏบตงานตรวจสอบวา มการรายงานผลการตรวจสอบไดครบถวนทกประเภทงานใหความเชอมนหรอไม

หมายเหต : แผนระยะยาวจะตองมการก าหนดคน วน (man day) ทใชในการตรวจสอบดวย

หนา ๒๔

กรมบญชกลาง

หลกเกณฑการประกนคณภาพงานตรวจสอบภายในภาครฐ พ.ศ. ๒๕๕๙

รหส ๒๐๔๐ นโยบำยและแนวทำงกำรปฏบตงำน รหส ๒๐๕๐ กำรประสำนงำน

เกณฑกำรพจำรณำ มดงน ๑) มการก าหนดนโยบายการตรวจสอบภายในทสอดคลองกบกลยทธของหนวยงานตรวจสอบภายใน/

แผนการตรวจสอบ และสอสารใหผตรวจสอบภายในถอปฏบต ๒) มการจดท าคมอการปฏบตงานตรวจสอบภายใน ดงน ๒.๑) คมอทก าหนดขนตอนและรายละเอยดการปฏบตงานทครอบคลมทกกระบวนการปฏบตงาน

ตรวจสอบ ๒.๒) คมอท ใช ในการตรวจสอบท เปนปจจบนและน า ไปใชในการปฏบตงานตรวจสอบ

ตามแผนการตรวจสอบประจ าปจ านวน ๓ เรอง/ประเภท/กจกรรม โดยคมอดงกลาวมการสอสารใหผตรวจสอบภายในถอปฏบต

๓) มการแลกเปลยนขอมลและประสานงานเพอใหขอบเขตของงานตรวจสอบครอบคลมเรองทส าคญอยางเหมาะสมและลดการปฏบตงานทซ าซอน

๔) มการทบทวนหรอปรบปรงนโยบายและคมอการปฏบตงานตรวจสอบภายใน ดงน ๔.๑) มการทบทวนหรอปรบปรงนโยบายและคมอการปฏบตงานตรวจสอบภายในใหสอดคลอง

กบศกยภาพของหนวยงานตรวจสอบภายใน ๔.๒) มการขอรบนโยบายหรอความคดเหนจากหวหนาสวนราชการมาประกอบในการพจารณา

ทบทวนหรอปรบปรงนโยบายฯ ๔.๓) มการจดท าคมอทใชในการตรวจสอบทเปนปจจบนและน าไปใชในการปฏบตงานตรวจสอบ

ตามแผนการตรวจสอบประจ าป จ านวนมากกวา ๓ เรอง/ประเภท/กจกรรม

หลกฐานทใชในการประเมน นโยบายการตรวจสอบภายใน/หลกฐานการน านโยบายไปปฏบต/คมอทก าหนดขนตอนและ

รายละเอยดการปฏบตงานทครอบคลมทกกระบวนการปฏบตงานตรวจสอบ/คมอการปฏบตงานตรวจสอบ/หลกฐานการสอสารคมอใหผตรวจสอบภายในถอปฏบต/หลกฐานการแลกเปลยนขอมลและการประสานงาน/หลกฐานการทบทวน/หลกฐานการน าคมอไปใชในการปฏบตงาน/หลกฐานการขอรบนโยบายหรอความคดเหนจากหวหนาสวนราชการ

ประเดนทใชพจารณา : ๑๐) นโยบาย คมอการปฏบตงาน และการประสานงาน

หนา ๒๕

กรมบญชกลาง

หลกเกณฑการประกนคณภาพงานตรวจสอบภายในภาครฐ พ.ศ. ๒๕๕๙

รหส ๒๐๖๐ กำรรำยงำนตอหวหนำสวนรำชกำร

เกณฑกำรพจำรณำ มดงน ๑) มการก าหนดระบบหรอเกณฑการรายงานสรปผลการปฏบตงานตรวจสอบภายในตาม

แผนการตรวจสอบประจ าปของหนวยงานตรวจสอบภายในไวอยางชดเจน ๒) มการจดท ารายงานสรปผลการปฏบตงานตรวจสอบภายในเสนอหวหนาสวนราชการ ครบถวน

เปนไปตามระบบหรอเกณฑการรายงานสรปผลการปฏบตงานทก าหนด ๓) มการจดท ารายงานสรปผลการปฏบตงานตรวจสอบภายในทมสาระสาระส าคญครบถวน ไดแก

๓.๑) ผลการปฏบตงานตามแผนการตรวจสอบประจ าป และ ๓.๒) ประเดนความเสยงและการควบคมทมนยส าคญ และ/หรอ ๓.๓) ขอตรวจพบทส าคญ/โอกาสทจะเกดความผดพลาด/การทจรต/ความเสยหาย และ/หรอ

๓.๔) ปญหาอปสรรคทท าใหการปฏบตงานไมเปนไปตามแผนการตรวจสอบทก าหนด ๔) มการจดท ารายงานสรปผลการปฏบตงานประจ าป และพฒนารปแบบรายงานสรปผลการปฏบตงาน

ใหเขาใจงาย นาสนใจ และเผยแพรสวนทเปนสาระส าคญใหหนวยรบตรวจและผเกยวของทราบ

หลกฐานทใชในการประเมน ระบบหรอเกณฑการรายงานสรปผลการปฏบตงานตรวจสอบภายใน/รายงานสรปผลการปฏบตงาน

ตรวจสอบภายใน/รายงานสรปผลการปฏบตงานตรวจสอบประจ าป/เอกสารหลกฐานอนทเกยวของ

ค าอธบาย : ระบบหรอเกณฑการรายงานสรปผลการปฏบตงานตรวจสอบภายใน หมายถง ระบบ/เกณฑ/นโยบายการรายงานสรปผลการปฏบตงานตรวจสอบภายในทหนวยงานตรวจสอบภายในรายงานตอหวหนาสวนราชการ ใหทราบถงวตถประสงค อ านาจหนาท ความรบผดชอบ และผลการปฏบตงานตามทก าหนดไวในแผนการตรวจสอบเปนระยะ โดยครอบคลมถงกจกรรมการใหความเชอมนและการใหค าปรกษา และควรก าหนดระยะเวลาการรายงานไวอยางนอย ๓ ครง/ป

ประเดนทใชพจารณา : ๑๑) การรายงานสรปผลการปฏบตงานตรวจสอบภายใน

หนา ๒๖

กรมบญชกลาง

หลกเกณฑการประกนคณภาพงานตรวจสอบภายในภาครฐ พ.ศ. ๒๕๕๙

๔. ดำนกระบวนกำร (Process) จ ำนวน ๕ ประเดน

รหส ๒๑๐๐ ลกษณะของงำนตรวจสอบภำยใน รหส ๒๑๑๐ กำรก ำกบดแล

รหส ๒๑๒๐ กำรบรหำรควำมเสยง รหส ๒๑๓๐ กำรควบคม

เกณฑกำรพจำรณำ มดงน ๑) มการปฏบตงานตรวจสอบภายในทมการประเมนและใหค าแนะน า ทเหมาะสมในการปรบปรง

กระบวนการก ากบดแล เพอใหบรรลวตถประสงค เชน - เสรมสรางจรยธรรมและคณคาใหเกดภายในสวนราชการ - ท าใหมนใจวาการบรหารจดการของสวนราชการมประสทธผลและเจาหนาทผปฏบตงาน มความรบผดชอบ - มการสอสารขอมลความเสยงและการควบคมภายในครอบคลมหนวยงานตางๆ ภายในสวนราชการ - มการประสานงานและสอสารขอมลระหวางผตรวจสอบภายนอก ผตรวจสอบภายในและฝายบรหาร ของสวนราชการ ๒) มการปฏบตงานตรวจสอบภายในทมการประเมนความมประสทธผลและสนบสนนใหเกดการปรบปรง

กระบวนการบรหารความเสยงของสวนราชการจากผลการประเมน เชน - วตถประสงคของหนวยงานมสวนสนบสนนและเปนไปในทศทางเดยวกบพนธกจของสวนราชการ - การระบและประเมนความเสยงทมนยส าคญ - การเลอกใชแนวทางในการตอบสนองความเสยงทเหมาะสม โดยเปนไปในทศทางเดยวกบระดบ ความเสยงทหนวยงานยอมรบได - การสอสารขอมลสารสนเทศทเกยวของกบความเสยงทถกตรวจพบทงทงหนวยงานอยางทนเวลา ๓) มการปฏบตงานตรวจสอบภายในทมการประเมนและชวยสนบสนนและสงเสรมใหมการควบคม

ในเรองตางๆ ทเหมาะสมและเพยงพอ เชน - ความถกตอง ครบถวน และความนาเชอถอของขอมลสารสนเทศดานการเงนและการด าเนนงาน - ความมประสทธภาพผลและประสทธภาพของการด าเนนงาน - การดแลรกษาทรพยสน - การปฏบตตามกฎ ระเบยบ ขอบงคบ นโยบาย วธการปฏบตงานและขอสญญาตาง ๆ ๔) มการใหขอเสนอแนะทหวหนาสวนราชการสงการใหปฏบตและหนวยรบตรวจยอมรบน าไปสการปฏบต

เพอเพมประสทธภาพ ปรบปรงระบบงานหรอกระบวนการท างานครอบคลมทง ๓ ดาน

ประเดนทใชพจารณา : ๑๒) การปฏบตงานครอบคลมกระบวนการก ากบดแล การบรหารความเสยง และการควบคม

หนา ๒๗

กรมบญชกลาง

หลกเกณฑการประกนคณภาพงานตรวจสอบภายในภาครฐ พ.ศ. ๒๕๕๙

หลกฐานทใชในการประเมน รายงานผลการปฏบตงานตรวจสอบ/รายงานการประเมนผลการควบคมภายใน/เอกสารหลกฐาน

ทแสดงถงการมสวนชวยใหเกดการปรบปรงกระบวนการก ากบดแล บรหารความเสยง และการควบคมของสวนราชการ/เอกสารหลกฐานทเกยวของ

ค าอธบาย : การปฏบตงานทครอบคลมกระบวนการก ากบดแล การบรหารความเสยง และการควบคม พจารณาจาก ๑. ดานการก ากบดแล พจารณาจากรายงานผลการปฏบตงานตรวจสอบ ๒. ดานการบรหารความเสยง พจารณาจากการมสวนชวยใหเกดการปรบปรงกระบวนการบรหารความเสยงของสวนราชการ เชน การสอบทานการบรหารความเสยง การเปนวทยากร เปนตน ๓. ดานการควบคมภายใน พจารณาจากการประเมนผลการควบคมภายใน เชน รายงานผลการสอบทานการประเมนผลการควบคมภายใน (แบบ ปส.) รายงานผลการปฏบตงานตรวจสอบเกยวกบการสอบทานระบบการควบคมภายในของหนวยรบตรวจ เปนตน

หนา ๒๘

กรมบญชกลาง

หลกเกณฑการประกนคณภาพงานตรวจสอบภายในภาครฐ พ.ศ. ๒๕๕๙

รหส ๒๒๐๐ กำรวำงแผนกำรปฏบตงำน รหส ๒๒๑๐ กำรก ำหนดวตถประสงค รหส ๒๒๒๐ กำรก ำหนดขอบเขตกำรปฏบตงำน รหส ๒๒๓๐ กำรจดสรรทรพยำกร รหส ๒๒๔๐ แผนกำรปฏบตงำน

เกณฑกำรพจำรณำ มดงน ๑) มการจดท าแผนการปฏบตงานตรวจสอบครบถวนทกภารกจงานตรวจสอบตามแผนการตรวจสอบ

ประจ าป ๒) มการจดท าแผนการปฏบตงานตรวจสอบ ดงน ๒.๑) มองคประกอบครบถวนและสมพนธกน ประกอบดวย ๒.๑.๑) วตถประสงค ๒.๑.๒) ขอบเขตการปฏบตงาน ๒.๑.๓) การจดสรรทรพยากร

๒.๑.๔) แผนการปฏบตงาน ๒.๒) มการใหความเหนชอบโดยหวหนาหนวยงานตรวจสอบภายในหรอผทไดรบมอบหมาย โดยครบถวนทกภารกจงานตรวจสอบตามแผนการตรวจสอบประจ าป ๓) มการน าแผนการปฏบตงานตรวจสอบไปปฏบตงานตรวจสอบภาคสนาม โดยครบถวนทกภารกจ

งานตรวจสอบตามแผนการตรวจสอบประจ าป ๔) มการจดท าแผนการปฏบตงานตรวจสอบปปจจบน โดยอาศยขอมลจากผลการด าเนนงาน

ตามแผนการปฏบตงานตรวจสอบของปกอน

หลกฐานทใชในการประเมน แผนการปฏบตงานตรวจสอบปปจจบนและของปกอน/แผนการตรวจสอบประจ าป/หลกฐานการน า

แผนการปฏบตงานตรวจสอบไปใชปฏบตงาน

ค าอธบาย : องคประกอบของแผนการปฏบตงานตรวจสอบ ประกอบดวย ๑. การก าหนดวตถประสงค ตองก าหนดวตถประสงคการตรวจสอบใหสอดคลองกบผลการประเมน

ความเสยง ๒. การก าหนดขอบเขตการปฏบตงาน ตองก าหนดขอบเขตการปฏบตงานตรวจสอบใหเพยงพอ

ในอนทจะชวยใหสามารถปฏบตงานไดบรรลตามวตถประสงคทก าหนด ครอบคลมระบบการท างานตางๆ

ประเดนทใชพจารณา : ๑๓) การวางแผนการปฏบตงานตรวจสอบ

หนา ๒๙

กรมบญชกลาง

หลกเกณฑการประกนคณภาพงานตรวจสอบภายในภาครฐ พ.ศ. ๒๕๕๙

เอกสารหลกฐาน รายงาน บคลากรและทรพยสนตางๆ รวมทงในสวนทอยในความดแลของบคคลอนๆ เหมาะสม และสอดคลองกบผลการประเมนความเสยง

๓. การจดสรรทรพยากร ตองจดสรรทรพยากรใหเหมาะสมและเพยงพอตอการปฏบตงานใหบรรลวตถประสงค รวมทงสอดคลองและเหมาะสมกบขอบเขตการปฏบตงาน

๔. แผนการปฏบตงาน

หนา ๓๐

กรมบญชกลาง

หลกเกณฑการประกนคณภาพงานตรวจสอบภายในภาครฐ พ.ศ. ๒๕๕๙

รหส ๒๓๐๐ กำรปฏบตงำน รหส ๒๓๑๐ กำรรวบรวมขอมล

รหส ๒๓๒๐ กำรวเครำะหและประเมนผล รหส ๒๓๓๐ กำรบนทกขอมล รหส ๒๓๔๐ กำรก ำกบดแลกำรปฏบตงำน

เกณฑกำรพจำรณำ ดงน ๑) มการบนทกขอมลการปฏบตงานตรวจสอบภาคสนาม โดยครบถวนทกภารกจงานตรวจสอบ

ตามแผนการตรวจสอบประจ าป ๒) มการสอบทานจากหวหนาหนวยงานตรวจสอบภายใน/ผท ไดรบมอบหมายทมความร

และประสบการณทเหมาะสม โดยครบถวนทกภารกจงานตรวจสอบตามแผนการตรวจสอบประจ าป ๓) มการสอสารยนยนถงความเหมาะสมของวตถประสงค และขอบเขตการตรวจสอบกบหนวยรบตรวจ

กอนเรมด าเนนการตรวจสอบ โดยครบถวนทกภารกจงานตรวจสอบตามแผนการตรวจสอบประจ าป ๔) มการน าผลการวเคราะห และการสรปขอตรวจพบมาใชในการใหขอคดเหนหรอขอเสนอแนะ

เพอแกไขขอบกพรอง/ปรบปรงการปฏบตงาน/พฒนาองคกรได

หลกฐานทใชในการประเมน กระดาษท าการตรวจสอบสรปผลการตรวจสอบ/แผนการตรวจสอบประจ าป/หลกฐานทแสดงถง

การสอสารถงความเหมาะสมของวตถประสงคและขอบเขตการตรวจสอบกบหนวยรบตรวจ

ประเดนทใชพจารณา : ๑๔) การปฏบตงานตรวจสอบภาคสนาม

หนา ๓๑

กรมบญชกลาง

หลกเกณฑการประกนคณภาพงานตรวจสอบภายในภาครฐ พ.ศ. ๒๕๕๙

รหส ๒๔๐๐ กำรรำยงำนผลกำรปฏบตงำน รหส ๒๔๑๐ หลกเกณฑในกำรรำยงำนผลกำรปฏบตงำน

รหส ๒๔๒๐ คณภำพของรำยงำนผลกำรปฏบตงำน รหส ๒๔๓๐ กำรระบขอควำม “กำรปฏบตงำนเปนไปตำมมำตรฐำนกำรตรวจสอบภำยใน” รหส ๒๔๔๐ กำรเผยแพรผลกำรปฏบตงำน รหส ๒๔๕๐ กำรใหควำมคดเหนในภำพรวม

เกณฑกำรพจำรณำ มดงน ๑) มการรายงานผลการปฏบตงานตรวจสอบ ดงน ๑.๑) มการรายงานผลการปฏบตงานตรวจสอบโดยครบถวนทกภารกจงานตรวจสอบตาม แผนการตรวจสอบประจ าป ๑.๒) มการเผยแพรรายงานผลการปฏบตงานตรวจสอบใหหนวยรบตรวจโดยครบถวนทกภารกจ งานตรวจสอบตามแผนการตรวจสอบประจ าป ๒) มการจดท ารายงานผลการปฏบตงานตรวจสอบ ดงน ๒.๑) มองคประกอบครบถวน ประกอบดวย ๒.๑.๑) วตถประสงคการตรวจสอบ ๒.๑.๒) ขอบเขตการตรวจสอบ ๒.๑.๓) สรปผลการตรวจสอบ (ผลการตรวจสอบ ความเสยง/ผลกระทบและสาเหต) ๒.๑.๔) ความคดเหน ขอเสนอแนะ และแนวทางในการปรบปรงแกไขทสามารถน าไปปฏบตได ๒.๒) มการจดท าบทสรปผบรหารเพออธบายผลการตรวจสอบในภาพรวม ใหผบรหารสามารถ ใหความส าคญและมงเนนการปรบปรงแกไขประเดนทมความเสยงสงเปนอนดบแรก ๓) มการรายงานผลการปฏบตงานตรวจสอบถกตอง เทยงธรรม ชดเจน รดกม สรางสรรค ครบถวน

และทนเวลา (เสนอรายงานผลการปฏบตงานตรวจสอบภายใน ๒ เดอนนบจากวนตรวจสอบแลวเสรจตามแผนการตรวจสอบ)

๔) มการแสดงความคดเหนทเปนประโยชนตอการสรางคณคาเพมใหแกสวนราชการในภาพรวมโดยครอบคลมหนวยรบตรวจเปนสวนใหญ

หลกฐานทใชในการประเมน รายงานผลการปฏบตงานตรวจสอบ/บนทกเสนอรายงานผลการปฏบตงานตรวจสอบ/หนงสอแจงผลการตรวจสอบใหหนวยรบตรวจ/แผนการตรวจสอบประจ าป

ประเดนทใชพจารณา : ๑๕) การรายงานผลการปฏบตงานตรวจสอบ

หนา ๓๒

กรมบญชกลาง

หลกเกณฑการประกนคณภาพงานตรวจสอบภายในภาครฐ พ.ศ. ๒๕๕๙

ค าอธบาย : ๑. คณภาพของรายงานผลการปฏบตงานตรวจสอบ มดงน

๑.๑ ถกตอง (Accuracy) * ถกตองตรงตามขอเทจจรงทไดจากการตรวจสอบตามหลกฐานทม * ปราศจากขอผดพลาด การใชค า/ภาษา และตวสะกด * น าเสนอดวยความระมดระวงและพถพถน * กรณเสนอขอมลทเปนการอนมานตองเปดเผยใหผอานร ๑.๒ เทยงธรรม (Objective) * ไมบดเบอนจากความจรงทไดรบจากการตรวจสอบ * ไมอคตกบผรบการตรวจหรอโนมเอยงทางใดทางหนง ระมดระวงเรองความสมพนธสวนตว ๑.๓ ชดเจน (Clear) * สอใหผรบรายงานเขาใจงาย * แสดงขอมลทเปนเหตเปนผลกน (Logical) * หลกเลยงศพทเฉพาะทาง * มขอมลเสรมถาจ าเปนเพอใหเกดความชดเจนขน * ใชตาราง แผนผง กราฟประกอบ * ล าดบเนอเรองใหมความตอเนอง ๑.๔ รดกม (Concise) * น าเสนอใหตรงประเดน * ไมใช “ เขยนใหสน ” * หลกเลยงหรอตดค าฟมเฟอยออก * ตดขอมลทไมเกยวของกบประเดนทกลาวถง ๑.๕ สรางสรรค (Constructive) * เนอหาทเสนอและน าหนกเหมาะสม * ช ปญหา สาเหต และผลกระทบ ซงอาจเปนขอผดพลาดทปรากฏหรอความเสยงทไมไดรบการจดการ * เนนการปรบปรงขอบกพรองมากกวาเพยงแกไขขอผดพลาด ๑.๖ ครบถวน (Complete) * มขอมลทจ าเปนเพอใหเกดความเขาใจอยางครบถวนสนบสนนขอสงเกตและขอสรป * มหลกฐานประกอบขอสงเกตอยางเพยงพอ ๑.๗ ทนเวลา (Timely) * เสนอรายงานภายในเวลาอนสมควร ไมชกชา * เสนอรายงานภายใน ๒ เดอนนบจากวนตรวจสอบแลวเสรจตามแผนการตรวจสอบ * ขอมลทนสมย ทนตอการปรบปรงแกไขสงบกพรองหรอความเสยง

หนา ๓๓

กรมบญชกลาง

หลกเกณฑการประกนคณภาพงานตรวจสอบภายในภาครฐ พ.ศ. ๒๕๕๙

รหส ๒๕๐๐ กำรตดตำมผล

เกณฑกำรพจำรณำ มดงน ๑) มการก าหนดระบบ/เกณฑการตดตามผลการตรวจสอบไวอยางเปนรปธรรมชดเจน ๒) มกระบวนการตดตามผลการตรวจสอบเปนไปตามระบบ/เกณฑการตดตามผลการตรวจสอบทก าหนด ๓) มการรายงานผลการตดตามผลการตรวจสอบเสนอหวหนาสวนราชการโดยครบถวนทกภารกจงาน

ตรวจสอบตามแผนการตรวจสอบประจ าป (รายงานผลการปฏบตงานตรวจสอบทหวหนาสวนราชการสงการภายในเดอนกนยายน)

๔) มการรายงานสรปผลการปฏบตตามขอเสนอแนะ พรอมทงมการวเคราะหในภาพรวม เพอหาแนวทาง การพฒนาองคกรเสนอตอหวหนาสวนราชการ

หลกฐานทใชในการประเมน ระบบ/เกณฑการตดตามผลการตรวจสอบ/กระบวนการตดตามผลการตรวจสอบ/รายงานผล

การตดตามผลการตรวจสอบเสนอหวหนาสวนราชการ/รายงานสรปผลการปฏบตตามขอเสนอแนะ/บนทกเสนอรายงานสรปผลการปฏบตตามขอเสนอแนะ

ค ำอธบำย : ๑. กระบวนการตดตามผลการตรวจสอบควรจดท าเปนแผนการตดตาม ซงประกอบดวย วธการ

ระยะเวลา ผรบผดชอบ และการรายงานผลการตดตามผลการตรวจสอบในทกประเดนการตรวจสอบและสรปผลการตดตามพรอมหลกฐานไวอยางเปนระบบ ในกรณทมการเลอน /เปลยนแปลงระยะเวลาการตดตามผลควรระบก าหนดการใหม ปญหา สาเหตไวดวย ทงน การน าเสนอรายงานการตดตามผลการตรวจสอบตอหวหนาสวนราชการสามารถเสนอพรอมกบการเสนอรายงานผลการปฏบตงานของหนวยงานตรวจสอบภายในได

๒. การรายงานผลการตดตามผลการตรวจสอบ จะพจารณาเฉพาะรายงานผลการปฏบตงานตรวจสอบทเสนอหวหนาสวนราชการสงการภายในเดอนกนยายนเทานน ส าหรบรายงานผลการปฏบตงานตรวจสอบทเสนอหวหนาสวนราชการภายหลงเดอนกนยายนจะไมน ามาพจารณา

ประเดนทใชพจารณา : ๑๖) การตดตามผลการตรวจสอบ

หนา ๓๔

กรมบญชกลาง

หลกเกณฑการประกนคณภาพงานตรวจสอบภายในภาครฐ พ.ศ. ๒๕๕๙

กำรสรปผลกำรประเมนกำรประกนคณภำพงำนตรวจสอบภำยในภำครฐ การรายงานผลการประเมนการประกนคณภาพงานตรวจสอบภายในภาครฐ เปนการน าเสนอสภาพขอเทจจรงทพบจากการประเมน ปญหาอปสรรค รวมทงขอเสนอแนะในการพฒนาและปรบปรงการปฏบตงานของหนวยงานตรวจสอบภายในของสวนราชการใหกบหวหนาสวนราชการและผทเกยวของทราบ การสรปผลการประเมนจะสรปผลเปน ๓ ระดบ ดงน

๑. สรปผลกำรประเมนระดบประเดนทใชในกำรพจำรณำ เปนการสรปผลการประเมนในแตละประเดนการพจารณาวามผลการปฏบตอยในระดบคะแนนใด

ระดบคะแนน

๐ ๑ ๒ ๓ ๔

ไมมการด าเนนการ

ด าเนนการ ๑ ขอ ด าเนนการ ๒ ขอ ด าเนนการ ๓ ขอ ด าเนนการ 4 ขอ

๒. สรปผลกำรประเมนระดบดำนทใชประเมน เปนการสรปผลการประเมนในแตละดานการประเมน โดยน าคะแนนทไดรบในแตละประเดนมาค านวณหาคะแนนเฉลยในแตละดาน และคณดวยน าหนกออกมาเปนคะแนนเฉลยถวงน าหนก โดยการก าหนดน าหนกในแตละดานทใชประเมน ดงน

ดำนกำรประเมน น ำหนก

๑. ดานการก ากบดแล (Governance)

๒. ดานบคลากร (Staff)

๓. ดานการจดการ (Management)

๔. ดานกระบวนการ (Process)

๐.๑๕

๐.๒๐

๐.๓๐

๐.๓๕

รวม ๑

หนา ๓๕

กรมบญชกลาง

หลกเกณฑการประกนคณภาพงานตรวจสอบภายในภาครฐ พ.ศ. ๒๕๕๙

๓. สรปผลกำรประเมนระดบภำพรวม

เปนการสรปผลการประเมนโดยน าผลรวมคะแนนเฉลยถวงน าหนกของแตละดานทใชประเมนมาประเมนผลเปนภาพรวม ดงน

ผลกำรประเมน คะแนน

เปนไปตามมาตรฐาน (General Conforms : GC) ๓.๐๐ – ๔.๐๐

เปนไปตามมาตรฐานบางสวน (Partially Conforms : PC) ๒.๐๐ – ๒.๙๙

ไมเปนไปตามมาตรฐาน (Does not Conforms : DNC) ๐.๐๐ – ๑.๙๙

หนา ๓๖

กรมบญชกลาง

หลกเกณฑการประกนคณภาพงานตรวจสอบภายในภาครฐ พ.ศ. ๒๕๕๙

ระบบแรงจงใจและประกำศกำรประกนคณภำพงำนตรวจสอบภำยในภำครฐ ส าหรบแรงจงใจเพอใหหนวยงานตรวจสอบภายในมแรงจงใจในการพฒนางานและมแรงผลกดนในการเขาสระบบการประกนคณภาพงานตรวจสอบภายในภาครฐ จะมการสรางแรงจงใจ ดงน ๑. สวนราชการทมผลการปฏบตงานเปนไปตามมาตรฐาน (General Conforms : GC) จะไดรบใบรบรองการประกนคณภาพงานตรวจสอบภายในภาครฐ ๒. สวนราชการทมผลการปฏบตงานเปนไปตามมาตรฐาน (General Conforms : GC) สามารถรายงานผลการปฏบตงานตรวจสอบภายในวา “ไดปฏบตงานเปนไปตามมาตรฐานการตรวจสอบภายในของสวนราชการ”

หนา ๓๗

กรมบญชกลาง

หลกเกณฑการประกนคณภาพงานตรวจสอบภายในภาครฐ พ.ศ. ๒๕๕๙

บทท ๔ แนวทำงกำรด ำเนนกำรประกนคณภำพงำนตรวจสอบภำยในภำครฐ

ขอบเขตการประกนคณภาพงานตรวจสอบภายในภาครฐก าหนดบนพนฐานทวางานตรวจสอบภายในจะตองมการปฏบตตามมาตรฐานการตรวจสอบภายในและจรยธรรมการปฏบตงานตรวจสอบภายในของสวนราชการ ระเบยบกระทรวงการคลงวาดวยการตรวจสอบภายในของสวนราชการ พ.ศ . ๒๕๕๑ คมอ/แนวปฏบตการตรวจสอบภายในทกรมบญชกลางก าหนด รวมถงกฎบตรการตรวจสอบภายใน แผนการตรวจสอบ นโยบายและวธการท างาน แผนการปฏบตงานตรวจสอบและรายงานผลการปฏบตงานตรวจสอบ ซงขอบเขตทก าหนดนไดรวมถงความสมพนธในบทบาทของสวนราชการ หนวยงานตรวจสอบภายใน กระบวนการก ากบดแลของสวนราชการ กระบวนการปฏบตงาน เครองมอและเทคนคทน ามาใชในการจดการปฏบตงานตรวจสอบและทรพยากรทมอย ทงน ขอบเขตของการประกนคณภาพขางตน มความยดหยนในเรองของเกณฑ ขอบเขตของเนองาน และขนาดของหนวยงาน เปนตน ส าหรบการน ามาพจารณาด าเนนงานประกนคณภาพงานตรวจสอบภายใน ในแตละรอบของการประเมน

กำรด ำเนนกำรประกนคณภำพงำนตรวจสอบภำยในภำครฐ การประกนคณภาพงานตรวจสอบภายในภาครฐ กรมบญชกลางจะมขนตอนในการด าเนนการ ดงน ๑. คดเลอกสวนราชการเขารวมโครงการประกนคณภาพงานตรวจสอบภายในภาครฐ ๒. แจงการเขารวมโครงการประกนคณภาพงานตรวจสอบภายในภาครฐ ใหหวหนาสวนราชการทราบ ๓. ด าเนนการประเมนคณภาพงานตรวจสอบภายในของสวนราชการตามหลกเกณฑทก าหนดไว ๔. น าผลลพธทไดจากการประเมนคณภาพงานตรวจสอบภายในภาครฐมาวเคราะหและสรปผลการประเมน และน าเสนอผลการประเมนการประกนคณภาพงานตรวจสอบภายในภาครฐตอคณะกรรมการประเมนผลการประกนคณภาพงานตรวจสอบภายในภาครฐ ๕. รายงานผลการประเมนคณภาพงานตรวจสอบภายในของสวนราชการและแจงผลการประเมนใหหวหนาสวนราชการทราบ

หนา ๓๘

กรมบญชกลาง

หลกเกณฑการประกนคณภาพงานตรวจสอบภายในภาครฐ พ.ศ. ๒๕๕๙

วธกำรประเมนผลกำรประกนคณภำพงำนตรวจสอบภำยในภำครฐ การประเมนคณภาพงานตรวจสอบภายใน เปนการศกษาและรวบรวมขอมลเกยวกบสวนราชการ

หนวยงานตรวจสอบภายในของสวนราชการ และน าขอมลทไดรบมาวเคราะหและประเมนผลตามหลกเกณฑทก าหนด เพอใหทราบถงสถานภาพและการปฏบตงานท เปนอยของหนวยงานตรวจสอบภายใน และเสนอความเหนในการพฒนาปรบปรงการปฏบตงานใหเปนไปตามกรอบมาตรฐานการตรวจสอบภายในและจรยธรรมการปฏบตงานตรวจสอบภายในของสวนราชการใหกบหวหนาสวนราชการ ผตรวจสอบภายในและผทเกยวของทราบ โดยมแนวทางการประเมน ดงน

๑. สวนราชการจดสงแบบประเมนผลการปฏบตงานตรวจสอบภายในดวยตนเอง ตามแนวทางและรปแบบทก าหนด พรอมทงเอกสาร/หลกฐานตางๆ ทเกยวของในรปแฟมขอมล (File) โดยการสแกนพรอมบนทกขอมลดงกลาวลงในแผนบนทกขอมล (CD)

๒. การสอบทานการปฏบตงานตามเกณฑทก าหนด เปนการสอบทานผลการปฏบตงานของหนวยงานตรวจสอบภายในตามแบบประเมนผลการปฏบตงานตรวจสอบภายในดวยตนเองของหนวยงานตรวจสอบภายในกบเอกสาร หลกฐานวามการปฏบตงานเปนไปตามเกณฑทก าหนดหรอไม ทงน เอกสาร หลกฐานทหนวยงานตรวจสอบภายในจดสง ถอวาครบถวน สมบรณแลว ๓. สรปผลการประเมนการประกนคณภาพงานตรวจสอบภายในในเบองตน กบหนวยงานตรวจสอบภายใน เพอยนยนความครบถวน ถกตองของผลการประเมน ๔. น าเสนอผลการประเมนการประกนคณภาพงานตรวจสอบภายในตอคณะกรรมการประเมนผลการประกนคณภาพงานตรวจสอบภายในภาครฐ พจารณาและรบรองผลการประเมนฯ แลวแจงผลการประเมนดงกลาวใหหวหนาสวนราชการทราบตอไป

หนา ๓๙

กรมบญชกลาง

หลกเกณฑการประกนคณภาพงานตรวจสอบภายในภาครฐ พ.ศ. ๒๕๕๙

สรปผลการประเมนเสนอคณะกรรมการ

รายละเอยดขนตอนการประกนคณภาพฯ สรปไดดงแผนภาพดานลางน

กรมบญชกลำง หวหนำสวนรำชกำร หนวยงำนตรวจสอบภำยใน

หนงสอแจง การเขาประกน

คณภาพฯ

คดเลอก และพจารณา

น าเสนอหนวยงาน เขาสระบบประกน

คณภาพฯ หวหนา

สวนราชการ แจงหนวยงาน

ตรวจสอบภายใน

รบทราบและ จดสงแบบประเมนผล

การปฏบตงานตรวจสอบภายในดวย

ตนเองพรอมทงเอกสาร/หลกฐาน

๑

๔

ด าเนนการประเมนคณภาพตามเกณฑ

ทก าหนด

ใหการสนบสนนกรมบญชกลาง ในดานตาง ๆ ทเกยวกบ

การสอบทาน

แจงผลการประเมนใหสวนราชการทราบ

ผบรหารสงสดรบทราบ

ผลการประเมน

๓

๒

๕

รบทราบและปรบปรงตามผลการประเมน

หนา ๔๐

กรมบญชกลาง

หลกเกณฑการประกนคณภาพงานตรวจสอบภายในภาครฐ พ.ศ. ๒๕๕๙

บทสรป

การปฏบตงานของหนวยงานตรวจสอบภายใน จ าเปนตองมการพฒนาและปรบปรงอยางตอเนอง เพอใหมการปฏบตทเปนไปตามมาตรฐานการตรวจสอบภายในและจรยธรรมการปฏบตงานตรวจสอบภายในของสวนราชการ และน าไปสการยอมรบของผบรหารและหนวยรบตรวจ รวมทงบคคลอนทเกยวของ กรมบญชกลางในฐานะหนวยงานกลางทท าหนาทก ากบดแลงานตรวจสอบภายในไดตระหนกและใหความส าคญกบการปฏบตงานของหนวยงานตรวจสอบภายในของสวนราชการมาโดยตลอด จงไดด าเนนการสรางความเขมแขงในดานการตรวจสอบภายใน โดยการก าหนดมาตรฐาน ระเบยบ คมอ/แนวปฏบตการตรวจสอบภายในของสวนราชการ รวมทงการด าเนนการโครงการเสรมสรางคณภาพงานตรวจสอบภายใน ซงด าเนนการในลกษณะของการเขาสอบทานการปฏบตงานของหนวยงานตรวจสอบภายในของสวนราชการ พรอมใหค าแนะน า/ขอเสนอแนะในอนทจะน าไปสการพฒนาและปรบปรงงานตรวจสอบภายในอยางตอเนองและเตรยมความพรอมส าหรบการประเมนคณภาพจากภายนอก

การจดใหมการประกนคณภาพขนภายในหนวยงานตรวจสอบภายใน ไมวาจะเปนการประเมนคณภาพจากภายในโดยหนวยงานตรวจสอบภายในหรอบคคลภายในสวนราชการ และการประเมนคณภาพจากภายนอกโดยบคคลหรอหนวยงานภายนอก ลวนเปนชองทางในการชวยสรางความมนใจใหกบผตรวจสอบภายในตอการด าเนนงานของหนวยงานตรวจสอบภายในวา มการปฏบตงานทเปนไปตามมาตรฐานการตรวจสอบภายในและจรยธรรมการปฏบตงานตรวจสอบภายในของสวนราชการ และผลการตรวจสอบภายในสามารถชวยในการพฒนาและปรบปรงประสทธภาพประสทธผลของการก ากบดแล การบรหารความเสยง การควบคมทด และสามารถสรางมลคาเพมใหกบสวนราชการ อนจะท าใหไดรบการยอมรบจากผบรหาร ของหนวยงาน ผรบการตรวจสอบและบคคลอนทเกยวของตอไป

หนา ๔๑

กรมบญชกลาง

หลกเกณฑการประกนคณภาพงานตรวจสอบภายในภาครฐ พ.ศ. ๒๕๕๙

บรรณำนกรม

กระทรวงการคลง, กรมบญชกลาง, ส านกก ากบและพฒนาการตรวจสอบภาครฐ.

ระเบยบกระทรวงการคลงวาดวยการตรวจสอบภายในของสวนราชการ พ.ศ. 2551

กระทรวงการคลง, กรมบญชกลาง, ส านกก ากบและพฒนาการตรวจสอบภาครฐ.

มาตรฐานการตรวจสอบภายในและจรยธรรมการปฏบตงานตรวจสอบภายในของสวนราชการ

กระทรวงการคลง, กรมบญชกลาง, กลมงานมาตรฐานดานการตรวจสอบภายใน.

การบรหารคณภาพงานตรวจสอบภายในของสวนราชการ

กรมบญชกลาง, สมาคมผตรวจสอบภายในแหงประเทศไทย.

แนวทางการเสรมสรางระบบคณภาพงานตรวจสอบภายในของสวนราชการ

กรมบญชกลาง, บรษท ไทยเรทตงแอนดอนฟอรเมชนเซอรวส จ ากด (ทรส).

คมอ ระบบประเมนผลการด าเนนงานทนหมนเวยน

ส านกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ. คมอเทคนคและวธการบรหารจดการสมยใหม

ตามแนวทางการบรหารกจการบานเมองทดการบรหารคณภาพโดยรวม

(Total Quality Management)

บรษท Mckinsey & Company. เทคนคการวเคราะหองคกร ตามหลก The McKinsey 7S Model

หนา ๔๒