สำนกเสรมสรางความเขมแขงชมชนกรมการพฒนาชมชน กระทรวงมหาดไทย

แนวทางการบรณาการแผนชมชน

ระดบตำบลสำหรบ ศอช.ต.

สำนกเสรมสรางความเขมแขงชมชน กรมการพฒนาชมชน ศนยราชการเฉลมพระเกยรต ๘๐ พรรษา ๕ ธนวาคม ๒๕๕๐ชนท ๕ อาคาร B ถนนแจงวฒนะ แขวงทงสองหอง เขตหลกส กรงเทพฯ ๑๐๒๑๐ โทร. ๐ ๒๑๔๑ ๖๑๐๕,๐๒๑๔๑ ๖๑๕๗-๖๓ โทรสาร ๐ ๒๑๔๓ ๘๙๑๙ เวบไซต www.cdd.go.th

แนวทางการบรณาการแผนชมชน

ระดบตำบลสำหรบ ศอช.ต.

การจดทำาเอกสาร แนวทางการบรณาการแผนชมชนระดบตำาบล

ฉบบนเปนสวนหนง ชดเอกสารกระบวนการแผนชมชนทกรมการพฒนา

ชมชนจดทำาขน เพอสนบสนนองคความรใหกบศนยประสานงานองคการ

ชมชน(ศอช.)เครอขายองคการชมชนและผทเกยวของใชเปนแนวทางใน

การบรณาการแผนงานโครงการกจกรรมในระดบตำาบลโดยมงหวง

ใหเกดประโยชนตอชมชนในการกำาหนดเปาหมายแนวทางการพฒนา

คณภาพชวตของคนในชมชนรวมทงกำาหนดทศทางในการวางแผนยทธศาสตร

ชมชนทชดเจน เพอแสวงหาความรวมมอจากภาคเครอขายและยกระดบ

การพงพาตนเองใหไดมากทสด

กรมการพฒนาชมชน หวงไวเปนอยางยงวา เอกสารฉบบน

จะสรางความร ความเขาใจ แก ศนยประสานงานองคการชมชน (ศอช.)

เครอขายองคการชมชน และผทเกยวของ ในการบรณาการแผนชมชนใน

ตำาบลของทานไดเหมาะสมสอดคลองกบศกยภาพและความตองการของ

ชมชนอนจะเปนประโยชนตอการบรหารจดการชมชนอยางยงยนสบตอไป

กรมการพฒนาชมชน

มถนายน ๒๕๕๖

การทำาใหชมชนเขมแขง ไมสามารถทำาไดโดยการสราง

จากภายนอกชมชน หรอทำาโดยการสอน การฝกอบรมเทานน

ชมชนทเขมแขงจะตองมกระบวนการในการบรหารจดการของ

ชมชน มการคดวเคราะหเรยนรรวมกนของคนในชมชน เพอหา

แนวทางการพฒนาและแกไขปญหาของชมชนมกจกรรมเพม

คณคาทนทางสงคมและเศรษฐกจ

ของคนในชมชนและมการขยาย

เครอขายพนธมตรออกไปในลกษณะ

การสรางความสมพนธรวมกบ

ชมชนอนๆดวย

ดงนน การพฒนาชมชนใหมความเขมแขงและพงตนเองได

จำาเปนอยางยงทตองอาศยการมสวนรวมของคนในชมชนเปน

สำาคญ

สารบญ หนา

คำานำา

บทนำา ๑

ศนยประสานงานองคการชมชนระดบตำาบล

กบการเปนวทยากรกระบวนการ ๕

-หนาทของวทยากรกระบวนการ ๗

-เหตผลในการบรณาการแผนชมชนระดบตำาบล ๙

-แนวคดการบรณาการแผนชมชน ๑๐

-องคประกอบในการบรณาการแผนชมชนระดบตำาบล ๑๑

ขอมล กลไก กระบวนการ ๑๓

-ขอมล ๑๓

-กลไก ๑๗

-กระบวนการ ๒๓

ขนตอนการบรณาการแผนชมชนระดบตำาบล ๒๔

วธการบรณาการแผนชมชนระดบตำาบล ๓๒

สวนประกอบเอกสารการบรณาการแผนชมชน

ระดบตำาบล ๓๕

ตวอยางรปแบบตารางบรรจขอมลแผน ๓๗

เอกสารอางอง ๓๙

๑

“แผนชมชน” เปนเครองมอหนงท กรมการพฒนา

ชมชนไดใชเปนแนวทางสงเสรมการมสวนรวมของประชาชนใน

ลกษณะของกระบวนการ รวมคด รวมตดสนใจ และรวมลงมอ

แกไขปญหาเพอพฒนาชมชน บนพนฐานของทรพยากรชมชน

โดยมเปาหมายใหทกชมชน มแผนชมชนและใชแผนชมชนในการ

สะทอนปญหา แกไขปญหา และชเปาหมาย ความสำาเรจของ

การพฒนาชมชนทำาใหชมชนมพฒนาการในการบรหารจดการ

ทมงไปสการสรางชมชนเขมแขงอยางเปนระบบเมอกรมการพฒนา

ชมชนไดสนบสนนใหชมชนใชกระบวนการวางแผนชมชนแกไข

ปญหาและพฒนาชมชนมาระยะหนง ทำาใหเหนชองวางใน

กระบวนการบรณาการแผนชมชนระดบหมบานสระดบตำาบล

ซงยงไมมหนวยงานใดเปนเจาภาพหลกจดทำาแผนชมชนระดบ

ตำาบลในลกษณะของการบรณาการใหครอบคลมทกมตไดอยาง

ชดเจน ตอมาในป พ.ศ. ๒๕๕๔ กรมการพฒนาชมชน ไดสงเสรม

ใหเครอขายภาคประชาชนระดบตำาบล คอ ศนยประสานงาน

องคการชมชน (ศอช.) เขามามบทบาทเปนกลไกหลกในการขบ

เคลอนกระบวนการแผนชมชนระดบตำาบลโดยเฉพาะศนยประสานงาน

องคการชมชนระดบตำาบล (ศอช.ต.) ซงตามระเบยบกระทรวง

มหาดไทยวาดวยการดำาเนนงานศนยประสานงานองคการชมชน

ไดกำาหนดภารกจใหศนยประสานงานองคการชมชนทกระดบ

บรณาการการจดทำาแผนชมชนระดบตำาบลใหประสานกบ

แผนพฒนาองคกร ปกครองสวนทองถน แผนพฒนาอำาเภอ

และแผนพฒนาจงหวดเพอนำาปญหา/ความตองการชมชน

ทอยในแผนชมชนมาบรรจไวในแผนขององคกรปกครองสวน

ทองถนตลอดจนนำาแผนงาน/โครงการ/กจกรรมในแผนชมชน

ไปพจารณาบรรจไวในขอบงคบงบประมาณประจำาปขององคกร

ปกครองสวนทองถนเพอใหแกไขปญหาของชมชนไดรบการสนบสนน

งบประมาณเกดผลในทางปฏบตและถอใหเกดประโยชน

สงสดกบชมชนจงเปนทมาของการจดทำาเอกสารแนวทาง

“การบรณาการแผนชมชนระดบ

ตำาบล”ขนมาเพอใหศนยประสาน

งานองคการ ชมชนระดบตำาบล

(ศอช.ต.) ใชเปนแนวทางในการ

ขบเคลอนกระบวนการบรณาการแผนชมชนระดบตำาบลตอไป

๓๒

ประโยชนทจะไดจากการอานเอกสารแนวทางเลมน

ศนยประสานงานองคการชมชน (ศอช.) หรอผเกยวของ

จะไดรบความรความเขาใจในประเดนตอไปน

แนวทางการบรณาการแผนชมชนระดบตำาบล

ขอมลกลไกกระบวนการเรยนรเพอบรณาการแผนชมชน

ระดบตำาบล

เทคนคการวเคราะหขอมลเพอนำามาวางแผน

ศนยประสานงานองคการชมชนระดบตำาบลกบการเปนวทยากรกระบวนการ

ศนยประสานงานองคการชมชน หมายถงองคกร

เครอขายภาคประชาชนทจดตงขนเพอ“รวมพลง”ระหวางผนำา

กลมหรอองคการทมอยในหมบานตำาบล ในการ “ทำางานรวม”

กบผใหญบานคณะกรรมการหมบานกำานนและองคกรปกครอง

สวนทองถนรวมทง“ประสานการมสวนรวม”กบภาครฐและ

ภาคประชาชนในการบรหารจดการสงคมพฒนาชมชนและทองถน

รวมกนโดยมชอยอ“ศอช.”ชอภาษาองกฤษ“Community

Organization Network Center = CON Center” สำาหรบศนย

ประสานงานองคการชมชนระดบตำาบล หรอ “ศอช.ต.” ม

คณะกรรมการขบเคลอนจำานวน๙-๒๕คนมบทบาทภารกจ

ตามระเบยบกระทรวงมหาดไทยวาดวยการดำาเนนงานศนย

ประสานงานองคการชมชน พ.ศ. ๒๕๕๑ จำานวน ๑๓ ภารกจ

แตสำาหรบแนวทางการบรณาการแผนชมชนระดบตำาบลฉบบน

มจดมงหมายเพอสงเสรมและสรางความรความเขาใจให

คณะกรรมการศนยประสานงานองคการชมชนระดบตำาบล

“ศอช.ต.” ไดมแนวทางในการปฏบตการขบเคลอนกระบวนการ

บรณาการแผนชมชนระดบตำาบล

๕๔

จากโครงสรางของศนยประสานงานองคการชมชนระดบ

ตำาบล (ศอช.ต.) นบไดวาเปนกลไกหลกของภาคประชาชนทม

บทบาทในการกระตน สงเสรม ใหปญหาและความตองการของ

ประชาชนไดรบการแกไข อกทงกลไกนยงเปนสวนหนงของผม

สวนไดสวนเสยในการพฒนาชมชน จงสามารถเขาใจถงแนวทาง

ในการแกไขปญหาชมชน และเขาถงความตองการของพนอง

ประชาชนไดอยางลกซง ฉะนน การขบเคลอนกระบวนการแผน

ชมชนระดบตำาบล โดยการบรณาการแผนชมชนระดบตำาบล

จะชวยใหปญหาและความตองการของชมชน ไดรบการพฒนา

อยางมทศทาง

การบรณาการแผนชมชนระดบตำาบลดวยวธการจดเวท

ประชาคมศนยประสานงานองคการชมชนระดบตำาบล“ศอช.ต.”

จะตองมหนาทคอยกระตนผรวมเวทใหเกดผลตามจดมงหมาย

ขณะเดยวกนตองมทกษะในการใชเครองมอและเทคนคทเหมาะสม

ในแตละขนตอน จงเรยกผทำาหนาทนวา “วทยากรกระบวนการ”

ซงในหมายถง ผทเอออำานวยใหเกดการเรยนร เปนโคช

ใหคำาปรกษา ชแนะ ตงคำาถาม สะทอนความคด เนนการแลก

เปลยนเรยนร เปนกลาง ไมอคต ใชการสอสารสองทางและให

กำาลงใจผรวมเวทใหกลาทจะแสดงความรความสามารถ

ทำาความเขาใจถงวตถประสงคการจดประชมเตรยมประเดน

การพดคย

กำาหนดกจกรรมและกระบวนการทสอดคลองตอเนอง

ประสานงานเพอรวบรวมขอมลพนฐานทสำาคญสำาหรบ

ผเขารวมประชมโดยแจงใหผเขารวมประชมเตรยมลวงหนา

ประสานงานเชญใหผเขาประชมสามารถอยรวมกระบวนการ

ไดตลอดและวทยากรกระบวนการควรทราบขอมลพนฐานของ

ผเขารวมประชมเพอปรบกระบวนการ/วธการนำาเสนอ

ประสานการเตรยมสถานทใหเออตอกระบวนการมสวน

รวมในการทำากจกรรมวสดอปกรณทตองใช

เตรยมงานเตรยมทมนดหมายวทยากรเพอทบทวนบทบาท

หนาทลำาดบการประชม

กระตนใหสมาชกในเวททกคนไดแสดงความคดเหน

สะทอนทบทวนสรปประเดนใหตรงกบความตองการของสมาชก

ในเวท

หนาทของวทยากรกระบวนการ

๗๖

สรางบรรยากาศทเปนกนเอง สนกสนานในการแสดง

ความคดเหนกระตนใหเกดสมพนธภาพทดระหวางผเขารวมประชม

ยำาทบทวนความตองการทแทจรง

การกำาหนดกระบวนการ สามารถยดหยนไดตามความ

จำาเปนเพอใหเกดการมสวนรวมอยางเตมท

กระตนอธบายยกตวอยางใหผเขารวมเวทเขาใจและเหน

สภาพปญหาและหาแนวทางแกไข

เพราะในระดบตำาบลยงไมมหนวยงานใดเปนเจาภาพทชดเจน

บางพนทตำาบลมองคกรปกครองสวนทองถนมากกวา๑

องคกร

การบรณาการแผนชมชนไมไดรบการสนบสนนใหเกดเวท

ประชาคมในการบรณาการแผนชมชนระดบตำาบลตามหลกการ

มสวนรวมอยางแทจรง

การบรณาการแผนชมชน ไมสามารถสะทอนศกยภาพ

และความตองการทครอบคลมภาพรวมของตำาบลอยางแทจรง

นโยบายรฐแผนยทธศาสตรชาตยทธศาสตรการพฒนา

จงหวด / กลมจงหวด ไมสามารถแกปญหาหรอตอบสนองความ

ตองการทแทจรงของประชาชน

๙๘

การบรณาการเปนเรองของการมองทกสงแบบองครวม

โดยเหนวาสรรพสงทงหลายมความสมพนธและเชอมโยงเกอกล

กนอยางเปนระบบอยางเชนการพฒนาหมบานโดยมงใหคนใน

ชมชนมคณภาพชวตทดและมความสข ตองใชวธการพฒนารวม

กนไปทก ๆ ดาน ทงดานพฒนาตวบคคล เศรษฐกจ สงคม

สงแวดลอม และระบบความสมพนธทเกอกลกน แผนชมชน

กเชนกนถามงหวงใหเกดประโยชนสงสดกควรใชวธการบรณาการ

ทงสงทเปนนามธรรมเชนการบรณาการความคดดวยการระดม

และประสานแนวคดสงทเปนรปธรรมเชน การใชศกยภาพของ

ทรพยากรและทนของชมชนทมอย เพอนำามาบรหารจดการรวม

กนใหเกดประโยชนสงสดรวมทงการเชอมโยงแผนงานโครงการ

กจกรรม ในระดบเดยวกนหรอเชอมโยงกจกรรม โครงการกบ

นโยบายระดบตาง ๆ เพอใหการบรณาการแผนชมชนมคณภาพ

เปนทยอมรบของหนวยงานทเกยวของและสามารถนำาไปใช

ประโยชนไดจรง

เนองจากทผานมาการทำาแผนชมชน ไดรบการสงเสรม

สนบสนนจากหลายหนวยงานดงนนรปแบบและวธการในการ

บรณาการแผนชมชนของแตละพนทยอมแตกตางกนไปตาม

ประสบการณของการเรยนรทแตละชมชนไดเคยปฏบตมาและ

ประสบความสำาเรจ ดงนนเอกสารฉบบนจงเปนเพยงการแนะนำา

แนวทางกวาง ๆ ในการบรณาการแผนชมชน ทผใชจะตองนำาไป

ประยกตใหเหมาะสมกบบรบทของแตละพนท เพอใหเกด

ประโยชนสงสดตอการแกไขปญหาของหมบาน/ชมชนโดยมขนตอน

พนฐานสำาคญรวมกนดงน

องคประกอบในการบรณาการแผนชมชนระดบตำาบล

๑๑๑๐

ถาหากแตละหมบานไดดำาเนนการตามกระบวนการ

แผนชมชนมาตงแตตนการบรณาการแผนชมชนระดบตำาบล

กสามารถนำากระบวนการตงแตตนนน มาปรบใชในเรองการ

บรณาการไดงายขนการบรณาการแผนชมชนหวใจหลกตองเกด

จาก “ขอมล” ทไมใชเพยงขอมล ปญหาและความตองการของ

คนกลมหนง หรอหมบานใดหมบานหนง แตตองรวมเอาขอมล

หรอปญหารวมทเกดขนกบหมบาน/ชมชนในตำาบลทกดาน

รวมถงขอมลสถานการณภายนอกทสงผลกระทบตอชมชน และ

ตองอาศยทมงานทมประสทธภาพซงถอวาเปน “กลไก”

ทสำาคญเขามามสวนรวมกระตนใหเกดการใชความคด มองจาก

ประสบการณทไดประสบพบเจอในหมบาน/ชมชน/ตำาบลของ

ตนเอง และสงทจะตองดำาเนนการหรอเรยกวา “กระบวนการ”

เปนทกษะเพอใหหมบาน/ชมชน/ตำาบลเพมพนทกษะการเรยนรทม

ประสทธภาพมากทสด

ขอมลเปนหวใจสำาคญในการวางแผนทกเรอง การจะ

วางแผนไดดและมประสทธภาพผเกยวของในการวางแผนจำาเปน

ตองเขาใจลกษณะของขอมล เพอใหขอมลสามารถสอความหมาย

ถงปญหาทอยภายใตขอมลวาขอมลนนมความหมายอยางไร

มความสมพนธเชอมโยงกนและสงผลตอการพฒนาชมชน

อยางไร นอกจากนยงตองเขาใจประเภทของขอมลและสามารถ

วเคราะหขอมลเพอเชอมโยงกบการบรณาการแผนชมชนไดดวย

ขอมลทจำาเปนในการวางแผน อาจแบงได เปน ๒ ประเภท คอ

ขอมลพนฐานของชมชนและขอมลพนฐานของครวเรอน

ขอมลทใชในกระบวนการเรยนรเพอการจดทำาแผนชมชน

เพอการวเคราะห คนหาอตลกษณ กำาหนดตำาแหนงชมชน และ

กำาหนดตำาแหนงการพฒนาอาชพมตวอยางดงน

ขอมล

ตวอยางขอมลชมชนทใชในการวเคราะหในแผนชมชน

๑๓๑๒

๑. ขอมลพนฐานของชมชน ไดแก

๑.๑ ขอมลทางกายภาพ (ศกยภาพในชมชน)

จำานวนประชากร หญง–ชาย แยกตามอาย (วยแรงงาน

วยการศกษา วยเดก วยชรา) จำานวนครวเรอน แยกตามฐานะ

ความเปนอยการตงบานเรอนในชมชนกระจกหรอกระจายอยางไร

ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมลกษณะทางนเวศ

วทยา จำานวนทดน พนท สาธารณะ ลกษณะดน ความอดม

สมบรณของดนแหลงนำากนนำาใชนำาการเกษตร

สภาพทางภมศาสตรสภาพภมอากาศการคมนาคม

พช/สตวทมอยในธรรมชาตหรอพชทปลกสตวทเลยง

ปญหาทางดานกายภาพหรอสภาพแวดลอมทอยรอบๆตวเรา

๑.๒ ขอมลทางสงคม การเมอง การปกครอง

ประวตความเปนมาของชมชน เชอชาต ชาตพนธ วถการ

ดำารงชวตวฒนธรรมและประเพณทองถนการอพยพถนฐาน

ความสมพนธระหวางบคคลภายในและภายนอกชมชน

ผนำาชมชน/กลม/องคกร/เครอขายในชมชน

การศกษาและสขภาพ

โครงสรางทางการปกครองการแบงกลมบานหรอคมบาน

กลมผดอยโอกาสทางสงคม

การเปลยนแปลงหรอการพฒนาของหมบาน / ชมชน

การมสวนรวมของชมชนบทเรยนทหมบาน/ชมชนไดรบ

ปญหาทางสงคมการเมองการปกครอง

๑.๓ ขอมลทางเศรษฐกจ

การประกอบอาชพอาชพหลกอาชพรองและอาชพเสรม

ความรความเขาใจความเชยวชาญทกษะในการประกอบ

อาชพ

คนวยแรงงาน จำานวนคนมงานทำา คนวางงาน แรงงาน

ในอนาคต

ขอมลรายไดรายจายหนสนเงนออมในชมชน

ขอมลพฤตกรรมการบรโภคในชมชนหมบานตำาบลอำาเภอ

จงหวด

แหลงทนทเปนเงนในชมชนเชนกองทนตางๆในหมบาน/

ชมชน

ผลตภณฑชมชนผลตภณฑหลกผลตภณฑรองผลตภณฑ

ในอนาคต

ภมปญญาทองถนปราชญชาวบานผเชยวชาญดานอาชพ

ในชมชนแหลงเรยนรในหมบาน/ชมชน

วตถดบในการผลตสนคาชมชนแหลงวตถดบอนๆ

ตลาดในชมชน/ชองทางการตลาดและเครอขายการตลาด

แหลงทองเทยวในชมชน

ปญหาทางเศรษฐกจในระดบครวเรอนระดบกลมและ

ระดบชมชน

๑๕๑๔

๑.๔ ขอมล กชช. ๒ค

๒. ขอมลพนฐานของครวเรอน

๒.๑ขอมลจปฐ.

๒.๒ขอมลบญชรบ–จายของครวเรอน

๒.๓พฤตกรรมการบรโภคของครวเรอนในหมบาน

ขอมลทมการจดเกบไวแลว เชน ขอมลพนฐานระดบ

หมบาน (กชช.๒ค) ขอมลความจำาเปนพนฐานระดบครวเรอน

(จปฐ.)ขอมลสารสนเทศชมชนขอมลทหนวยงานอนจดเกบ

ขอมลทตองออกแบบจดเกบใหม เชน บญช รบ-จาย

ครวเรอน ขอมลปญหาในปจจบน ขอมลเพมเตมทจะกำาหนด

อตลกษณชมชนขอมลเชงคณภาพหรอขอมลเชงลกขอมลอนๆ

กลไกทจำาเปนประกอบดวย2สวนคอทมงานตำาบลและ

ความสมพนธ

การสรางทมตำาบลในการขบเคลอนการบรณาการแผน

ชมชนตำาบลแตละพนทอาจแตกตางกนไปทงนขนอยกบปจจยท

เกยวของหลายๆอยางซงอาจแบงเปน3รปแบบใหญๆดงน

รปแบบทางการ โดยรวมกบทมของคณะกรรมการ

สนบสนนการขบเคลอนการจดทำาแผนชมชนตามคำาสงกระทรวง

มหาดไทยท๕๓๗/๒๕๕๐ลงวนท๑๕พฤศจกายน๒๕๕๐ซง

มกำานนเปนประธานพฒนากรเปนกรรมการและเลขานการและ

๑๗๑๖

ตามหนงสอกระทรวงมหาดไทยทมท๐๓๑๑.๒/ว๒๕๕๔ลงวน

ท๑๐ตลาคม๒๕๕๔การจดตงชดปฏบตการประจำาตำาบลโดย

มหวหนาสวนราชการระดบอำาเภอ

เปนหวหนาชดฯประกอบดวยคณะ

ทำางานจำานวน๙-๑๕คนกลมน

จะใชนโยบายของรฐและวธคดแบบ

ภาครฐและสามารถเปนทปรกษา

ปญหาใหกบชมชนไดเปนอยางด

รปแบบไมเปนทางการ อาจใชรปแบบของประชาคม

โดยระดมทมงานทอาจมาจาก สมาชกศนยประสานงานองคการ

ชมชนระดบตำาบล (ศอช.ต.) อาสาสมครจากหมบานตางๆ เชน

คณะกรรมการหมบาน (กม.) อาสาพฒนาชมชน (อช.) อาสา

สมครสาธารณสข(อสม.)ผนำาทางศาสนาปราชญชาวบานฯลฯ

ประมาณหมบานละ๓-๕คนขนไป เพอใหมตวแทนของกลม

ตางๆทครอบคลมแลวเลอกเลขานการหรอผประสานงานแตละ

หมบาน ตอจากนนกนำามาเลอกเลขานการหรอผประสานงาน

ระดบตำาบล กลมนสวนใหญจะเปนผมจตอาสา อยากชวยเหลอ

ผอนและชมชน แกนนำาทเปนคนนอกหมบานจะทำาหนาทกระตน

จดประกายใหคนในชมชนไดแสดงศกยภาพออกมาชวยเหลอ

ชมชน แกนนำาเหลานจะมบทบาทในการสรางทมงาน สรางเครอขาย

และสรางแกนนำารนใหม

รปแบบผสมผสานหรอกงทางการ เปนการนำาโครงสราง

ทง ๒ รปแบบประยกตใชรวมกน ซงจะชวยใหชมชนไดประโยชน

เพราะมทงคนในชมชนและคนภายนอกมารวมคด รวมปรกษาหารอ

ทำาใหเกดมตมมมองการพฒนาทหลากหลายขน เชน กลไกการ

ทำางานภาคเครอขายประชาชน ตามหนงสอกระทรวงมหาดไทย

ท มท ๐๒๑๑.๓/๑๒๗๐ ลงวนท ๒๖ เมษายน ๒๕๕๓ ใหศนย

ประสานงานองคการชมชนระดบตำาบล (ศอช.ต.) สภาองคกร

ชมชน หรอกลไกภาคประชาชนในระดบตำาบล เปนกลไกบรณา

การแผนชมชนระดบตำาบล/เทศบาลเพอใหการดำาเนนงานและรป

แบบแผนพฒนาระดบพนทเปนไปในทศทางเดยวกน

๑๙๑๘

ความสมพนธแบงไดเปน ๒ ประเภท คอ ความสมพนธ

ของคนทเกยวของและความสมพนธกบขอมลทเกยวของ ความ

สมพนธเปนกลไกหนงทชวยใหเกดความราบรนในการบรณาการ

ไมใชตางคนตางคดตางคนตางทำารวมทงตองมการจดการความ

สมพนธของขอมลใหมการเชอมโยงสอดคลองกบทกฝาย ทกเรอง

ทกระดบและทกมตใหครอบคลมมากทสด

ความสมพนธของคน คนในทน หมายถง ทมงานระดบ

ตำาบล วทยากรกระบวนการ และ ผมสวนรวมในกระบวนการ

บรณาการแผนชมชน (หากไมมวทยากรกระบวนการ ทมงาน

กตองเปลยนบทบาทตนเองใหเปนวทยากรกระบวนการไดดวย)

การสรางความสมพนธเพอใหคน

ในชมชนเกดความรสกใกลชดกน

เปนพวกเดยวกนเกดความรสก

ถงการเปนเจาของเกดความไวเนอ

เชอใจกนจนกลาทจะแสดงออก

ซงปญหาทคบของใจมาแลกเปลยน

เรยนรรวมกนทำาใหเราเขาใจสถานการณทกำาลงเผชญอยดวยกน

นำาไปสการตดสนใจแกไขปญหาทมเปาหมายรวมกน

นอกจากน ชมชนควรสรางความสมพนธกบทกภาคสวน

เชนสวนราชการระดบทองถน สวนราชการระดบภมภาคหนวย

งานภาค หนวยงานของรฐ เอกชน ธรกจ สถาบนการศกษา

ประชาสงคม และอน ๆ เพอใหเกดการปรบกระบวนการคดใน

การทำางานอยางมสวนรวมกบทกภาคสวนเกดการเรยนร

การยอมรบซงกนและกน ทำาใหลดความขดแยง ทำาใหเกดการ

บรณาการรวมกนระหวางชมชนและภาคสวนตางๆ

ความสมพนธของขอมลชมชนมขอมลอยมากมาย

หากไมรจกใชกไรคณคาดงนนขอมลจงมความสำาคญมาก

การวางแผนทกอยางหากไมไดนำาขอมลมาใชประโยชน

การวางแผนชมชนหรอการบรณาการแผนชมชนกอาจจะไม

สามารถแกไขปญหาของชมชนไดจรงหรอไมตรงตามความ

ตองการทแทจรงของชมชน ดงนน ศนยประสานงานองคการ

ชมชน (ศอช.) หรอวทยากรกระบวนการ จะตองนำาขอมลมา

วเคราะหเจาะลก ใหเหนประเดนปญหา และแนวทางการบรณา

การแผนชมชนระดบตำาบลทเชอมโยงกบทรพยากรจากทกภาคสวน

ชมชนจงตองศกษานโยบาย เปาหมาย และชองทางการตดตอ

ประสานงานของแตละภาคสวน

๒๑๒๐

เพอวเคราะหถงโอกาสทชมชนจะไดรบการสนบสนน

งบประมาณจากจงหวดอยางเหมาะสมการบรณาการแผนชมชน

จะตองมแผนงาน โครงการทชดเจน และไดรบการบรรจไวใน

แผนขององคกรปกครองสวนทองถน และแผนพฒนาจงหวดดวย

หากสามารถจดการความสมพนธกบทกภาคสวนไดอยางลงตว

แลวยอมสงผลตอการการดำาเนนงานบรรลเปาหมายไดอยางม

ประสทธภาพ

การบรณาการแผนชมชนระดบตำาบลเปนกระบวนการ

เรยนรทางความคด และวธการปฏบต โดยอาศยประสบการณ

และการมปฏสมพนธกบมตตางๆซงจะทำาใหเกดความเขาใจถง

ความสมพนธเชอมโยงกนอยางเปนระบบและอาจนำากระบวนการ

จดการความรมาประยกตเพอบรณาการแผนชมชนเชนมปญหา

ใดบางทมสาเหตมาจาก“ความไมร ” ของคนในตำาบล นนคอ

ถงเวลาแลวทจะตองใชการจดการความรเขามาชวยในการแกไข

ปญหาเพอทำาใหองคความรตางๆในชมชนถกนำาไปใชใหเกด

ประโยชนและสามารถตอยอดในการเรยนรของคนในชมชนตอไป

และสามารถบรณาการแผนชมชนเพอแกปญหาของชมชนได

อยางเปนระบบครบวงจร

๒๓๒๒

ทมตำาบลรวมกบผเกยวของนำาแผนชมชนหรอแผนพฒนา

หมบานทกหม/ทกชมชนในตำาบลมาวเคราะหรวมกนโดยใชเวท

ประชาคมชวยกนคนหาวาตำาบลมปญหาอะไรบางมากหรอนอย

จำาเปนเรงดวนตองแกไขขนาดไหน อยางไร เปนปญหาทเกดจาก

ปจจยในชมชนเอง หรอเกดจากปจจยภายนอกทสงผลกระทบ

ตอคนสวนใหญในตำาบล โดยนำาขอมลทง ๒ ประเภทมารวบรวม

และประมวลผลคนหาศกยภาพของตำาบลจากขอมลพนฐานของ

ชมชนและวเคราะหคณภาพชวตรายรบรายจายเงนออมและ

หนสนในภาพรวมของตำาบลจากขอมลพนฐานของครวเรอนเชน

ขอมลจปฐ.ขอมลบญชครวเรอนเพอใหทกฝายทเกยวของไดรบ

รปญหาและหาแนวทางแกไขรวมกนอยางมเปาหมาย

เพอใหรวดเรวขนอาจจะแยกกลมยอยตามประเภทของ

ปญหา หรอ ประเดนปญหา เชน ประเดน แหลงนำา เศรษฐกจ

สงคม สงแวดลอม ยาเสพตด ฯลฯ ทำาการวเคราะหประเดน

ปญหา สาเหตของปญหา แนวทางการแกไขปญหา แลวนำาขอ

เสนอทประชมยอยเขาเสนอตอทประชมใหญ

๒๕๒๔

นำาขอมลทวไป และขอมลทเจาะลกแตละดาน เชน ทน

ชมชนทงทเปนเงนและไมใชเงน ธรกจชมชน วฒนธรรมชมชน

สขภาพคน ฯลฯ ของแตละหมบาน/ชมชน มารวบรวมเปนขอมล

ระดบตำาบลเพอใชในการวเคราะหจดออนจดแขงโอกาสและ

ขอจำากดของชมชนใหมความแมนยำา ชดเจน สามารถนำามา

กำาหนดวสยทศน เปาหมายและทศทางการพฒนาชมชนไดอยาง

เหมาะสมกบบรบทของตำาบล

สำาหรบการวางแผนแกไขปญหาเพอบรณาการแผนชมชน

ระดบตำาบลมรายละเอยดการดำาเนนงานดงน

๑. วเคราะหชมชน โดยนำาขอมลพนฐานของชมชนและ

ขอมลพนฐานของครวเรอน มาวเคราะห เพอใหรวาในตำาบลม

ทรพยากรอะไรบางทเกยวของกบปญหาทชมชนตองการแกไข

๒. การคนหา โอกาส และแนวทางแกไขปญหา

สามารถใชขอมลพนฐานของครวเรอน วเคราะหคณภาพชวตใน

มตดานตางๆ เชน เศรษฐกจ สงคมและวฒนธรรม ดานการเรยนร

ดานสขภาวะ ฯลฯ มาเชอมโยงกบเปาหมายการพฒนาคณภาพ

ชวตของคนในตำาบล โดยนำามาบรณาการและจดทำาเปนโครงการ

ตางๆตามประเดนทเปนปญหารวมของตำาบล

๓. การกำาหนดเปาหมายหรอวสยทศนเปนการกำาหนด

ทศทางการพฒนาตำาบล ซงมทศทางระยะสน ระยะกลาง หรอ

ระยะยาว โดยใชขอมลในการคนหาปญหา สาเหต ความจำาเปน

ความตองการจดลำาดบและประเมนตนเองและนำามากำาหนดเปา

หมายหรอวสยทศนของตำาบล

๔. การกำาหนดรายละเอยดการวางแผนเพอแกไขปญหา

ประกอบดวย การนำาปญหาทชมชนสวนใหญไดรบความเดอด

รอนหรอผลกระทบในวงกวางมาเปนประเดนในการบรณาการ

แผนชมชนระดบตำาบล ฉะนนจะเหนวาการบรณาการแผนมใช

การนำาเอาแผนของหมบาน/ชมชนมารวมกนเทานน

๕. จดกลมแผนงาน / โครงการ เพอแสวงหาแหลง

งบประมาณใหเหมาะสมกบแผนงาน/โครงการดงนนทมงาน

ตำาบลจงตองรวา แตละแผนงาน / โครงการ จะขอรบการ

สนบสนนงบประมาณจากหนวยงานใดเพอจะไดประสานเชอมโยง

กบผทเกยวของตอไปโดยจดกลมแผนงาน/โครงการเปน๓กลม

ดงน

แผนงาน / โครงการททำาเองได เชนการลดรายจายใน

ครวเรอน ดวยการปลกผกสวนครว ลดรายจายทไมจำาเปน หรอ

ลดตนทนการผลตดวยการทำาปยหมกเปนตน

แผนทตองทำารวม เปนแผนทตองประสานขอรบความ

รวมมอกบหลายภาคสวนโดยมการรวมกนในดานทรพยากร

คนหรอ เงน เชน โครงการดแลสขภาพชมชนรวมกบสำานกงาน

๒๗๒๖

สาธารณสขอำาเภอ โครงการปลกขาวพนธดรวมกบสำานกงาน

เกษตรอำาเภอเปนตน

แผนทตองขอรบการสนบสนน เปนแผนทตองมการ

ประสานเชอมโยงกบหนวยงานทเกยวของ โดยเฉพาะปญหาท

สงผลกระทบในวงกวางและเปนปญหารวมกนหลายพนท หาก

สามารถจดทำารายละเอยดตางๆไดครบถวนและสอดคลองเชอมโยง

กบยทธศาสตรเปาหมาย/ตวชวดของหนวยงานทเกยวของ

ไดชดเจนแผนงาน/โครงการดงกลาวยอมมโอกาสไดรบการ

สนบสนนสงกวาแผนงาน/โครงการทไมชดเจน

การจดลำาดบแผนงาน / โครงการ

จดโดยยดหลกความสำาคญความจำาเปนหรอความสามารถ

ในการแกไขปญหาความตองการของชมชน ผานเวทประชาคม

โดยใชวธการตางๆเชนการอภปรายถงความสำาคญของโครงการ

การใชเสยงสวนใหญจากการโหวตออกเสยงสนบสนนในเวท

ประชาคมหรอการประเมนขอมลดวยตารางวเคราะหคะแนน

ความสำาคญของแผนงาน/โครงการ

การบรณาการแผนชมชนระดบตำาบลจำาเปนตองวเคราะห

ทงปญหา/อปสรรคและโอกาสทจะเกดขนรอบดานทงนเพอ

ใหชมชนสามารถแสวงหาความรวมมอและโอกาสในการขอรบ

การสนบสนนจากหนวยงานทเกยวของอยางเปนรปธรรมและ

สอดคลองกบเปาหมายของหนวยงานทขอรบการสนบสนนในทก

ระดบฉะนนรปแบบการนำาเสนอแผนงาน/โครงการกควรจะทำาให

สอดคลองกบแหลงงบประมาณเชนแยกตามประเดนยทธศาสตร

ของจงหวดนนๆ

การเชอมโยงแผนชมชน เปนการเชอมโยง ทรพยากร คน

และ เงน ในระดบจงหวด อำาเภอ ตำาบล ทมงานตำาบลตองรจก

บรณาการทรพยากรทกภาคสวนเขาดวยกนการไดรบความ

รวมมอจากผทเกยวของ จะชวยใหการบรณาการแผนชมชน

มประสทธภาพและมโอกาสทจะไดรบการนำาไปใชประโยชนมากขน

การเชอมโยงแผนชมชนกบทรพยากรทกภาคสวน จะตองมขอมล

ทเกยวของกบผลกระทบโดยจะตองสามารถแสดงใหเหนวา

มความเชอมโยงและสมพนธกบการแกปญหาอยางไรเพอเปนการ

เตรยมความพรอมในการจดทำาขอเสนอโครงการเพอขอรบการ

สนบสนนไดตลอดเวลา หากชมชนไมมรายละเอยดแผนงาน /

โครงการไวแลวอาจไมสามารถดำาเนนการไดทนเวลา

๒๙๒๘

การบรณาการแผนชมชนกบทรพยากรทกภาคสวนเปนการ

ทำางานรวมกบหนวยงานทเกยวของ ทมงานตำาบลตองทราบวา

จะตองประสานงานกบใคร เมอไหร ทไหน และใชวธการแบบใด

ซงอาจจะตองอาศยความสมพนธสวนบคคลในการประสานงาน

ตดตามความกาวหนา โดยจะตองทราบวาโอกาสในการขอรบ

สนบสนนอยในชวงเวลาไหนเนองจากการอนมตงบประมาณของ

แตละหนวยงานมเวลาทไมตรงกน

การเตรยมความพรอมของโครงการกมความสำาคญมาก

ซงเกดจากความชดเจนของขอมล เชน พนทดำาเนนการเปนทดน

สาธารณะประโยชนหรอของหนวยงานใดตองขออนญาตหรอไม

ชาวบานทไดรบผลกระทบยนยอมหรอไม

ความสำาเรจของการนำาแผนไปสการปฏบต ทมงานตำาบล

จะตองจดตงกลไกภายในชมชนทเกยวของ ในการนำาแผนสการ

ปฏบตนอกจากจะไดรบการความรวมมอจากภายในชมชนแลว

จำาเปนอยางยงตองไดรบการสนบสนนและความรวมมอจาก

องคกรภายนอกดวยโดยเฉพาะหนวยงานของรฐเพอใหไดรบการ

เชอมโยงกบนโยบายทกระดบ อกทงตองจดตงกลไกการบรหาร

จดการ เพอตดตามตรวจสอบ สนบสนนการนำาแผนไปสการ

ปฏบตใหบรรลตามเปาประสงคดวยขอสำาคญกคอกระบวนการ

มสวนรวมของประชาชนการบรหารแผนงาน/โครงการจงจะ

ประสบผลสำาเรจและเกดประโยชนอยางแทจรง

การประเมนผลและรวมสรปบทเรยน เปนการทบทวน

วตถประสงคการขบเคลอนกระบวนการดำาเนนงานตามแผนชมชน

โดยเนนการสรปเปนบทเรยนท ได เรยนรจากกระบวนการ

ดำาเนนงาน โดยใหประชาชนมสวนรวม เพอนำาไปปรบปรงการ

ดำาเนนงานในปถดไปใหมประสทธภาพและประสทธผลมากยงขน

โดยใชวธการถอดความรจากผปฏบตงานทเกยวของในการ

ดำาเนนงานและสรปไวในรปแบบทสามารถนำาไปเผยแพรตอยอด

และขยายผลการเรยนรจากการดำาเนนงานเพอยกระดบ

การดำาเนนงานหรอการแกปญหาของชมชนทงในดานคณภาพ

และปรมาณทชมชนเปน

ผรบผลประโยชนอยางแทจรง

๓๑๓๐

๑. กอนดำาเนนการ

ศอช.ต. ตองคอยตดตามสนบสนน สงเสรม ใหกรรมการ

หมบาน ผนำาชมชน และผแทนสมาชกองคกรปกครองสวนทองถน

ทบทวนแผนชมชนในหมบานของตนเองใหเรยบรอย ชวงเดอน

มกราคมของทกปเพอใหสอดคลองกบการบรณาการแผนชมชน

ระดบตำาบลในชวงเดอนกมภาพนธ-มนาคมของทกป

๒. การเตรยมการประกอบดวยขนตอนวธการดงน

ประชมหรอประชาสมพนธใหผนำาชมชน/กรรมการหมบาน

เขาใจวตถประสงคแนวทางการบรณาการแผนชมชนระดบตำาบล

รวบรวมแผนชมชนทกหมบานในตำาบล

จดเตรยมขอมลในการวเคราะหภาพรวมของตำาบล เชน

จปฐ.กชช.2ค.ขอมลบญชรบ-จายครวเรอนและขอมลอน

เตรยมทมในการบรณาการแผนชมชน

ศอช.ต. จดประชมนำาผลการวเคราะหแผนชมชนจากทก

หมบานมาสงเคราะห แลวยกราง “แผนชมชนระดบตำาบล”

กอนนำาเสนอ เวทบรณาการแผนชมชนระดบตำาบล เพอเปนการ

ลดขนตอนในการทำางานและทำาใหผลงานมคณภาพเพราะไดผาน

กระบวนการกลนกรองมากอน

๓. การดำาเนนการประกอบดวยขนตอนวธการดงน

จดเวทประชาคมตำาบล ประกอบดวย ผจดทำาแผนชมชน

ตำาบล เชน แกนนำาชมชน ผนำากลม องคกร ตวแทนกรรมการ

หมบาน(กม.)หนวยงานทเกยวของใหครอบคลมพนทตำาบล

วเคราะหขอมลทกหมบานเพอคนหาศกยภาพของตำาบล

วเคราะหปญหาความตองการในภาพรวมของตำาบล

กำาหนดแนวทางแกไขปญหา/ความตองการตามประเดน

กำาหนดอตลกษณ วสยทศน พนธกจ ยทธศาสตรการ

พฒนาของตำาบล

จดลำาดบความสำาคญของแผนงาน/โครงการ/กจกรรม

โดยเรยงลำาดบความสำาคญ,แยกประเภทโครงการ

๔. การยกรางการบรณาการแผนชมชนระดบตำาบลเพอขอ

ความเหนชอบประกอบดวยขนตอนวธการดงน

คณะทำางานทมตำาบล จดทำาโครงราง แผนชมชนระดบ

ตำาบลโดยใชขอมลตามขนตอนขอ๓.

จดเวทประชาพจารณหรอใชวธการ/ชองทางทเหมาะสม

เพอใหประชาชน/ผเกยวของแสดงความคดเหนเพมเตม

๓๓๓๒

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

นำาเสนอเวทประชาคมระดบตำาบลเพอใหความเหนชอบ

และเกดการยอมรบ

การจดทำารปเลม แผนชมชนระดบตำาบลฉบบสมบรณ

จำานวน ๒ - ๔ เลม เพอสงให องคกรปกครองสวนทองถนใน

พนท(อบต./เทศบาลตำาบล)เพอนำาไปบรรจในแผนพฒนาองคกร

ปกครองสวนทองถนและนำาเขาในขอบญญตงบประมาณ สงให

อำาเภอเพอประสานการจดทำาแผนพฒนาอำาเภอและมแผน๑เลม

เกบไวทตำาบลและอาจสงใหหนวยงานทเกยวของตามโอกาสและ

ชองทางการประสาน/ประสานงบประมาณ

๕. การตรวจสอบ/ประชาสมพนธ/ตดตาม/ประเมนผล

ประกอบดวยขนตอนวธการดงน

ตรวจสอบการดำาเนนกจกรรม/โครงการ

ตดตามความกาวหนาในการดำาเนนการ

ประเมนผลสำาเรจของโครงการ

ประชาสมพนธความกาวหนาในการดำาเนนการอยางตอ

เนองทกขนตอน

สวนท ๑ขอมลทวไปของตำาบลซงจำาแนกเปนขอมล

ทวไปในภาพรวม และขอมลจากการสำารวจและวเคราะหไวแลว

แยกออกเปนหมวดหมเชน

๑.๑ขอมลพฒนาการของตำาบลประวตความเปนมาการ

เปลยนแปลงทเกดขนในอดต

๑.๒ขอมลเกยวกบสภาพปจจบนของตำาบลไดแก

๑) ขอมลทวไปของตำาบล เชน ขอมลพนท ขอมล

ประชากรแผนทแสดงอาณาเขตสถานทสำาคญการคมนาคมฯลฯ

๒)ขอมลศกยภาพตำาบลเชนการศกษาการ

ประกอบอาชพ ผมความรภมปญญาทองถน องคกรในชมชน

สถานท/สวนราชการในชมชนสขภาพอนามยฯลฯ

๓)ขอมลดานเศรษฐกจของชมชนเชนรายไดรายจาย

หนสนแรงงานผลผลตโครงการและกองทนตางๆทมอยในชมชน

๔)ขอมลดานทรพยากรธรรมชาตเชนแหลงความร

พชสตวแรธาตดนนำาปาเขาสงแวดลอมแหลงทองเทยวของชมชน

๓๕๓๔

-

-

-

-

-

-

สวนท ๒ ยทธศาสตรการพฒนาตำาบลเปนการวเคราะห

จดออน/จดแขงของตำาบล และการกำาหนดวสยทศนเปาประสงค

ของชมชนซงแสดงใหเหนถงเปาหมายสดทายทชมชนตองการให

เกดขนกบตำาบลของตนในอนาคต เมอไดรวมกนปฏบตตามแผน

งานโครงการทกำาหนดไวในแผนพฒนาตำาบล

สวนท ๓วเคราะหสถานการณตำาบลในดานตางๆให

ครอบคลมทกมตตามสภาพปญหา/ความตองการ และศกยภาพ

ของตำาบล

สวนท ๔แผนงาน/โครงการ/กจกรรมในการแกไขปญหา

และความตองการ ทแสดงใหเหนถงแนวทางการดำาเนนงานเพอ

ฟนฟหรอแกไขปญหาชมชนไปสชมชนเขมแขงพงตนเองไดซงเปน

แผนการปฏบตงานทมรายละเอยด กจกรรม เปาหมาย วธการ

ดำาเนนงานงบประมาณระยะเวลาและผรบผดชอบโครงการซง

สามารถขบเคลอนไปสการปฏบตจรงในชมชนรปแบบหรอตาราง

การนำาเสนอ ใหสอดคลองกบหนวยงานแหลงงบประมาณ เชน

ตามรปแบบขององคกรปกครองสวนทองถนหรอตามประเดน

ยทธศาสตรอำาเภอจงหวดหรอหนวยงานอนๆ (ดงเอกสารตาม

ตารางแนวขวาง)

สวนท ๕ กระบวนการ/ขนตอนการบรณาการแผนชมชน

ระดบตำาบล

สวนท ๖ เรองอนๆ ทเหนวาสำาคญและควรบรรจไวใน

เอกสารการบรณาการแผนชมชนระดบตำาบล

๓๗๓๖

๓๙๓๘

เอกสารอางอง

๑.มตครม.๒๘เมษายน๒๕๔๖และ๖พฤษภาคม๒๕๔๖

“การบรหารราชการจงหวดแบบบรณาการ”

๒.พระราชกฤษฎกาวาดวยหลกเกณฑและวธการบรหาร

กจการบานเมองทดพ.ศ.๒๕๔๖

๓.ระเบยบสำานกนายกรฐมนตรวาดวยระบบการบรหารงาน

จงหวดแบบบรณาการพ.ศ.๒๕๔๖

๔.รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยพ.ศ.๒๕๕๐

มาตรา๗๘(๒)

๕. พระราชบญญตระเบยบบรหารราชการแผนดน พ.ศ.

๒๕๓๔แกไขเพมเตม(ฉบบท๗)พ.ศ.๒๕๕๐มาตรา๕๓/๑

๖.หนงสอกระทรวงฯทมท๐๒๑๑.๓/ว๑๒๗๐ลงวนท๒๖

เมษายน ๒๕๕๓ เรอง การบรณาการการขบเคลอนแผนพฒนา

หมบาน/ชมชน

๗.ระเบยบกระทรวงมหาดไทยวาดวยการดำาเนนงาน

ศนยประสานงานองคการชมชนพ.ศ.๒๕๕๑

๘.โครงสรางการบรหารงานศนยประสานงานองคการ

ชมชน(ศอช.)

๙.ระเบยบมท.วาดวยหลกเกณฑการเปนกรรมการหมบาน

การปฏบตหนาทและการประชมของคณะกรรมการหมบานพ.ศ.

๒๕๕๑

๔๐

๑๐.การจดตงชดปฏบตการประจำาตำาบลตามหนงสอ

กระทรวงมหาดไทยท๐๓๑๑.๗/ส๒๕๕๔ลงวนท๑๐ตลาคม๒๕๕๔

๑๑.คมอการจดกระบวนการเรยนรเพอการวางแผนชมชน

ของสำานกงานกองทนสนบสนนการวจย(สกว.)

๑๒.คมอแนวทางการบรณาการแผนชมชนกรมการ

พฒนาชมชนกระทรวงมหาดไทย

๑๓.คมอการจดทำาแผนพฒนาหมบานของกรรมการหมบาน

๑๔.คมอการจดทำาแผนพฒนาทองถน

แนวทางการบรณาการแผนชมชนระดบตำาบล สำาหรบ ศอช.ต.

ทปรกษา

นายขวญชยวงศนตกร อธบดกรมการพฒนาชมชน

นายมนตรนาคสมบรณ รองอธบดกรมการพฒนาชมชน

ดร.อจฉราวรรณมณขตยผอำานวยการสำานกเสรมสรางความเขมแขงชมชน

ผเรยบเรยง

นายจำาเรญแหวนเพชรผอำานวยการกลมงานสงเสรมการบรหารจดการชมชน

นางพมานมาศจตรารจกาญจน นกวชาการพฒนาชมชนชำานาญการ

นางบบผาเกดรกษ นกวชาการพฒนาชมชนชำานาญการ

นางสาวสรวรรณคณนา นกวชาการพฒนาชมชนชำานาญการ

นางสาวชาลสากาปญญา นกวชาการพฒนาชมชนชำานาญการ

นางสาววรรณพรบญม นกวชาการพฒนาชมชนปฏบตการ

นางสาวฐาณญณฐพรตชยธนกล นกวชาการพฒนาชมชนปฏบตการ

นางสาวพรสดาณสงขลา นกวชาการพฒนาชมชนปฏบตการ

ปทพมพ มถนายน๒๕๕๖

ขนาดหนงสอ A๕๔๗หนาจำานวน๘,๐๐๐เลม

จดทำาโดย

สำานกเสรมสรางความเขมแขงชมชนกรมการพฒนาชมชน

ศนยราชการเฉลมพระเกยรต๘๐พรรษา๕ธนวาคม๒๕๕๐

ชนท๕อาคารBถนนแจงวฒนะแขวงทงสองหองเขตหลกส

กรงเทพฯ๑๐๒๑๐

โทร.๐-๒๑๔๑-๖๑๐๕,๐-๒๑๔๑๖๑๕๗-๖๓โทรสาร.๐-๒๑๔๓-๘๙๑๙

เวบไซตwww.cdd.go.th