เรื่องกำรแต่งคำประพันธ์ ......-...

282

ชดกจกรรมส ำหรบนกเรยนท 2 เรองกำรแตงค ำประพนธประเภทโคลงสสภำพ

วชำภำษำไทยชนมธยมปท 2 ค ำชแจง ชดกจกรรมนเปนสอการเรยนการสอนทสรางขนเพอใชควบคกบแผนการสอน แบบSICAR model ซงประกอบไปดวยใบกจกรรมท 2.1 – 2.9

นายกงวาน ดาศร นายชยวฒน ชาตฉลาด นายศตวรรษ โยวาศร นายศตวรรษ ศาลางาม

นกศกษาสาขาภาษาไทย ระดบ ค.บ. 5/4 หม 1

ชอ...............................................นำมสกล...................................... ชนมธยมศกษำปท 2/....... เลขท..........................

โรงเรยนวรวฒนโยธน สงกดส ำนกงำนเขตพนทกำรศกษำมธยมศกษำ สรนทร เขต 33

https://www.google.co.th/url?sa=i&rct=j&q=&esrc=s&source=images&cd=&cad=rja&uact=8&ved=0CAcQjRw&url=http://maengpo.blogspot.com/2011/04/blog-post_4160.html&ei=XYZcVK2cIYOiugT-7YH4Aw&bvm=bv.79184187,d.c2E&psig=AFQjCNFQIOkn78ID1me8rJRkN6BLZynNtw&ust=1415436120896666

283

ชดกจกรรมกำรเรยนร

เรอง กำรแตงโคลงสสภำพ

ค ำชแจงส ำหรบนกเรยน 1. ชดกจกรรมการเรยนรเรองการแตงโคลงสสภาพ เพอใชเปนสอการเรยนรเรองการแตงโคลงสสภาพซงจะท าใหเกดความรความเขาใจในเนอหามากขนผเรยนไดฝกทกษะกระบวนการทางภาษาไทย 2. ใหนกเรยนทกคนศกษาและปฏบตตามขนตอนในกจกรรมดงน 2.1 นกเรยนศกษาค าชแจงการใชชดกจกรรมการเรยนรจดประสงคการเรยนรและระยะเวลาทใชในการปฏบตกจกรรม 2.2 ปฏบตกจกรรมตามขนตอนในกจกรรมดงน -ใบกจกรรมท 2.1 เตมค าใหไดความและขดเสนใตค าทเขยนถก -ใบกจกรรมท 2.2 ตอบค าถามเกยวกบโคลงสสภาพ -ใบกจกรรมท 2.3 ศกษาใบความรเกยวกบโคลงสสภาพ -ใบกจกรรมท 2.4 สรปองคความรเกยวกบการแตงโคลงสสภาพจากใบกจกรรมท 2.3 (เดยว) เปนแผนภาพมโนทศน -ใบกจกรรมท 2.5 สรปองคความรเกยวกบการแตงโคลงสสภาพจากใบกจกรรมท 2.3 และใบกจกรรมท 2.4 ทไดสรปองคความรเดยวมาสรปเปนองคความรกลมลงในใบกจกรรมท 2.5 ตามหวขอทก าหนด -ใบกจกรรมท 2.6 ม 3 ตอน ประกอบดวย - ตอบค าถามจากใบกจกรรม พรอมน าเสนอหนาชน - เตมกลมค าในชองวางใหเปนโคลงสสภาพทสมบรณ - ถอดค าประพนธทก าหนดใหพรอมทงหาขอคดจากค าประพนธ -ใบกจกรรมท 2.7 ม 2 ตอน ประกอบดวย - ถอดค าประพนธโคลงสสภาพทก าหนดใหแลวเขยนขยายความ - แตงค าประพนธประเภทโคลงสสภาพ เรอง เมองสรนทร คนละ 2 บท -ใบกจกรรมท 2.8 สรปองคความรเรองการแตงค าประพนธประเภทโคลงสสภาพ เปน mind mapping ตามหวขอทก าหนดให

284

-ใบกจกรรมท 2.9 สรปองคความรทงหมดทเรยนมา พรอมทงเขยนขอเสนอแนะเกยวกบการเรยนรเรองการแตงค าประพนธประเภทโคลงสสภาพ 2.3 ปฏบตกจกรรมดวยความตงใจเมอเกดปญหาใหซกถามครผสอน จดประสงคกำรเรยนร ดานความร (K) 1. นกเรยนสามารถอธบายลกษณะ วธการแตง ประโยชนและคณคาของโคลงสสภาพได ดานทกษะ (P) 1. นกเรยนมทกษะทางภาษา ฟง พด อาน เขยน 2. นกเรยนสามารถแตงค าประพนธประเภทโคลงสสภาพไดถกตอง 3. นกเรยนมทกษะการท างานกลม ดานคณลกษณะ (A) 1. นกเรยนมวนยในกเรยนเรองการแตงค าประพนธประเภทโคลงสสภาพ

285

ใบใบใ

ค ำชแจง จงน าค าศพททก าหนดใหมาเตมลงในชองวางใหถกตองตามความหมายทก าหนด

1............................ หยาบคายมาก 2………………………….. เหนพองดวย 3………………………….. เบยดเบยน 4………………............ ไมรกกน 5…………………………. มแตความรษยากน 6………………............ เผอวา 7………………………….. มก าลงนอย ค ำชแจง จงขดเสนใตค าทถกตอง ปรปกษ ปรปกต สนดาน สนดาร อทาหรษ อทาหรณ คนธรร คนธรรพ เชาวนชาญ เชาวชาญ อศปปกรณ า อศปกรณ า ไตรยางค ไตรยางศ อตสาส อตสาห

1.ขนน ำเขำสบทเรยน

รอยรษยา ทรพล ลงเนอเหน เกลอก เบยนบฑา วายรก กกขฬะ

286

2.ขนสอน ค ำชแจง ใหนกเรยนตอบค าถามเกยวกบการแตงโคลงสสภาพ ตอไปน 1. ลกษณะของโคลงสสภาพ มลกษณะอยางไรจงอธบาย ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 2. การแตงโคลงสสภาพ มวธการแตงอยางไร จงอธบาย ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………3. ยกตวอยางโคลงสสภาพทถกตองตามฉนทลกษณ มา ๑ บท ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

ใบกจกรรมท 2.2

2.1ขนสรำงควำมตระหนก (S)

287

ค ำชแจง ใหนกเรยนศกษาใบความรเกยวกบโคลงสสภาพ แลวสรปองคความรลงใน ใบกจกรรมท 2.4

ควำมรเกยวกบโคลงสสภำพ

ควำมเปนมำ โคลงสสภาพ ปรากฏในวรรณกรรมไทย ตงแตสมยตนอยธยา ปรากฏในมหาชาตค าหลวง

เปนเรองแรก และมวรรณกรรมทแตงดวยโคลงสสภาพ 3 เรอง ไดแก โคลงนราศหรภญชย โคลงมงทราตเชยงใหม และลลตพระลอ

สมยอยธยาตอนกลาง วรรณกรรมทใชโคลงสสภาพ ไดแก โครงเรองพาลสอนนอง โคลงทศรถสอนพระราม และโคลงราชสวสด พระราชนพนธสมเดจพระนารายณมหาราช โคลงเฉลมพระเกยรตพระนารายณมหาราช โคลงนราศนครสวรรค กาพยหอโคลงและโคลงอกษรสามของพระศรมโหสถ

สมยอยธยาตอนปลาย ไดแก โคลงนราศพระบาท โคลงนราศเจาฟาอภย และกาพยหอโคลงพระราชนพนธเจาฟาธรรมาธเบศร

สมยธนบร ไดแก โคลงยอพระเกยรตพระเจากรงธนบร และลลตเพชรมงกฎ สมยรตนโกสนทร วรรณกรรมทใชโคลงสสภาพทเดน ๆ ไดแก ลลตะเลงพาย โคลงนราศ

นรนทร โคลงนราศสพรรณ โคลงโลกนต สามกรง โคลงสสภาพเปนค าประพนธทกวชอบแตงและผานการพฒนามายาวนานจนมฉนทลกษณ

ทลงตวและเปนแบบฉบบดงทยดถอกนในปจจบน

ลกษณะค ำประพนธ 1. บท บทหนงม 4 บาท (หนงบรรทดคอหนงบาท) แตละบาทแยกเปน 2 วรรค เรยกวรรคหนากบวรรคหลง แบงเปนวรรคหนา 5 ค า วรรคหลง 2 ค า เฉพาะบาทท 4 หรอบาท สดทาย


2.2ขนเสำะแสวงหำควำมร

http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%93%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A1

288

ก าหนดใหวรรคหลงม 4 ค า 2. ค ำสรอย ค าสรอยซงใชตอทายโคลงสสภาพในบาทท 1 และบาทท 3 นน จะใชตอเมอความขาด หรอยงไมสมบรณ หากไดใจความอยแลวไมตองใส เพราะจะท าให "รกสรอย" ค าสรอยทนยมใชกนเปนแบบแผนมทงหมด 12 ค า

1. พอ ใชขยายความเฉพาะบคคล 2. แม ใชขยายความเฉพาะบคคล หรอเปนค ารองเรยก 3. พ ใชขยายความเฉพาะบคคล อาจใชเปนสรรพนามบรษท 1 หรอบรษท 2 กได 4. เทอญ มความหมายเชงขอใหม หรอ ขอใหเปน 5. นำ มความหมายวาดงนน เชนนน 6. นอ มความหมายเชนเดยวกบค าอทานวา หนอ หรอ นนเอง 7. บำรน สรอยค านนยมใชมากในลลตพระลอ มความหมายวา ดงน เชนน 8. รำ มความหมายวา เถอะ เถด 9. ฤๅ มความหมายเชงถาม เหมอนกบค าวา หรอ 10. แล มความหมายวา อยางนน เปนเชนนน 11. แฮ มความหมายวา เปนอยางนนนนเอง ท านองเดยวกบค าสรอยแล 12. เอย ใชเมออยหลงค ารองเรยกเหมอนค าวาเอยในค าประพนธอน หรอวางไวใหค าครบตามบงคบ

3. เอก – โท คอ ค าก าหนดบงคบเสยง อนเปนลกษณะพเศษของโคลง ค าเอก คอ ค าทก ากบดวยรปวรรคยกตเอก เชน แก คา ปา เฉพาะค าเอกนในโคลง อนญาตใหใชค าตายแทนได ค าตาย คอ ค าทสะกดในแม กก กด กบ เชน ปด ฉาก นด พบ ค าโท คอ ค าทก ากบดวยรปวรรณยกตโท เชน รอง ไห ไม ลม ตม ขาว โคลงสสภาพ ก าหนดบงคบใหแตละบทตองใชค าเอก-โท กรณทไมสามารถหาพยางคทมรปวรรณยกตตามตองการไดใหใช ค ำเอก และค ำโท เอกโทษและโทโทษ คออะไร? ค าเอกค าโท หมายถงพยางคทบงคบดวยรปวรรณยกตเอก และรปวรรณยกตโท ก ากบอยในค านน โดยมลกษณะบงคบไวดงน ค าเอก ไดแก พยางคทมรปวรรณยกตเอกบงคบ เชน ลา เกา กอน นา วาย ไม ฯลฯ และใหรวมถงค าตายทงหมดไมวาจะมเสยงวรรณยกตใดกตาม เชน ปะ พบ ร ขด ชด ค าตาย คอ 1. ค าทประสมสระเสยงสนแม ก กา (ไมมตวสะกด) เชนกะท สนะ เละ เปรยะ เลอะฯลฯ 2. ค าทสะกดดวยแม กก กบ กด เชน เลข วด สารท โจทย วทย ศษย มาก โชค ลาภ ฯลฯ

289

ค าโท ไดแ ก พยางค ท ม รปวรรณยกตโทบงคบ ไม วาจะ เ ปนเ สยงวรรณยกตใดกตาม เชน ขา ลม เศรา คาน ค าเอก ค าโท ใชในการแตงค าประพนธประเภท “โคลง” และ “ราย”และถอวาเปนขอบงคบของฉนทลกษณทส าคญมาก ถงกบยอมใหเอาค าทไมเคยใชรปเอก รปโท แปลงมาใชเอก และ โท ได เชน เลน น ามาเขยนใชเปน เหลน ได เรยกวา “โทโทษ” หาม ขอน น ามาเขยนเปน ฮาม คอน เรยกวา “เอกโทษ” เอกโทษและโทโทษ น ามาใชแกปญหาได แตในปจจบนไมนยมใชเอกโทษและโทโทษ

4. สมผสค ำของโคลงสสภำพ ก. สมผสนอก หรอสมผสระหวางบท อนเปนสมผสบงคบ ค าสดทายของบาทหนงคอ ค าท 7 สงสมผสไปรบสมผสกบค าท 5 ของบาทสองกบบาทสาม (ดแผนผง) ค าสดทายของบาทสอง คอ ค าท 7 สงสมผสไปรบกบค าท 5 ของบาทส (ซงตกในทบงคบค าโทจงตองสง-รบดวยค าโททงค) ข. สมผสระหวำงบท โคลงสสภาพไมเครงสมผสระหวางบท จะมหรอไมมกได หากจะมก าหนดใหค าสดทายของบทคอค าท 7 ของบาทส สง-รบสมผสไปยงค าท 1 หรอ 2หรอ 3 ของบาทหนงในบทถดไป

ตวอยำงแผนผงโคลงสสภำพ

ตวอยำงโคลงสสภำพ

เสยงลอเสยงเลาอาง อนใด พเอย เสยงยอมยอยศใคร ทวหลา

สองเขอพหลบใหล ลมตน ฤๅพ สองพคดเองอา อยาไดถามเผอ

“ลลตพระลอ”

http://www.ssms.ac.th/web2006/Web_student/anun601/anun4.htm

290

ค ำชแจง ใหนกเรยนสรปองคความรจากการเรยนร เรองโคลงสสภาพจากใบกจกรรมท 2.3 เปนแผนภาพมโนทศน ลงในใบกจกรรมท 2.4 ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………


2.2 ขนเสำะแสวงหำควำมร(I)

291

ค ำชแจง ใหนกเรยนแบงกลมออกเปน 5 กลม กลมละ 5-6 คน จากนนใหรวบรวมความรทไดรบจากใบกจกรรมท 2.3 มาสรปใหมลงในใบกจกรรมท 2.5 ใหครบทกประเดนแลวน าเสนอผลงานตามหวขอทก าหนดดงตอไปน

กลมท 1. เรองความรเกยวกบความเปนมาของโคลงสสภาพ กลมท 2. เรองความรเกยวกบค าเอกโทษ-โทโทษ

กลมท 3 เรองความรเกยวกบสมผสค าของโคลงสสภาพ กลมท 4. เรองความรเกยวกบความเปนมาของโคลงสสภาพ

กลมท 5. เรองความรเกยวกบค าเอกโทษ-โทโทษ ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….


2.3ขนสรำงองคควำมร(C)

292

ตอนท 1 ค าชแจง ใหนกเรยนน าพยญชนะดานขวามอ มาเตมลงในชองวางหนาขอความดานซายมอใหสมพนธกน (นกเรยน กลมท 4 น าเสนอตอนท 1 และตอนท 2 สวนกลมท 5 น าเสนอตอนท 3 โดยออกมาน าเสนอหนาชนเรยน)


2.4 ขนน ำไปใช(A)

....................1.มความหมายวา อยางนน เปนเชนนน ก. กด

....................2.มความหมายวาเปนอยางนนนนเอง ท านองเดยวกบค าสรอยแล ข. รา ...................3..มความหมายวา เชงขอใหม หรอ ขอใหเปน ค. นา ...................4.มความหมายวา ดงนน เชนนน ง. แล

...................5.มความหมายวา ท านองเดยวกบ ฉนใดกฉนนน จ. เทอญ

....................6.มความหมายวาเถอะ เถด ฉ. แฮ

293

ตอนท 2 ค ำชแจง ใหนกเรยนเลอกกลมค าทก าหนดใหมาเตมลงในชองวางใหคลองจอง มความหมาย และมใจความสมบรณ ชำตกกขฬะดรำย เกลอกเขำรำยดล เชำวนชำญ เชยวแฮ โฉดชำอตสำหหำญ ทรพล โทษให ดงเตำกระตำยทำ 1. ................................ สนดาน คงจะหาสงพาล ................. ถงจะกลาวค าหวาน ค าชอบ กด หาญหกเอาจนได ดงขอเขาประสงค 2. เชอเรวแรงเรยวทง ............................. แมนประมาณมละการ กกลา .................................... หอนหยด ย งเฮย .................................... แขงชาชนะเรว 3.อยาควรประมาทผ .................. สบเคราะหคราวขดสน สดร ................................... ใดเหต มแฮ มากพวกคงมผ ระลกเคาคณสนอง

294

ตอนท 3 ค ำชแจง ใหนกเรยนหาค าสมผส ถอดความค าประพนธใหเปนรอยแกว และหาขอคดทจากบทประพนธทก าหนดให เชอวงศวายรกรอย รษยา กนเฮย ปรปกษเบยนบฑา งายแท รวมสรวมรกษา จตรวม รวมกน หมนอมตร บ มแพ เพราะพรอมเพยงผจญ ..............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

295

ตอนท 1 ใหนกเรยนถอดค าประพนธของโคลงสสภาพ และเขยนขยายความ โดยก าหนดความยาวของเนอหาไมต ากวาคนละ 5 บรรทด

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................………………………………………………………………………………………………………

ใบงำนท 2.7

2.4 ขนน ำไปใช(A)

อยาควรประมาทผ ทรพล สบเคราะหคราวขดสน สดร เกลอกเขาสบรายดล ใดเหต มแฮ มากพวกคงมผ ระลกเคาคณสนอง

296

ตอนท 2 ค ำชแจง ใหนกเรยนแตงโคลงสสภาพ จ านวน 2 บท ในหวขอเรอง “เมองสรนทร” .............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

297

ค ำชแจง ใหนกเรยนตอบค าถามตอไปน 1. ใหนกเรยนสรปองคความรเรองการแตงค าประพนธประเภทโคลงสสภาพ เปน mind mapping ตามหวขอตอไปน - ความเปนมาของโคลงสสภาพ - ลกษณะของโลงสสภาพ - - ค าสมผส - ค าเอกโทษ โทโทษ


2.5 ขนทบทวนควำมร

298

ค ำชแจง ใหนกเรยนตอบค าถามตามหวขอตอไปน 1. ใหนกเรยนสรปเนอหาทเรยนมาทงหมด ตามความเขาใจของนกเรยนเอง พรอมทงบอกประโยชนของการเรยนรเรองการแตงโครงสสภาพ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………


ขนสรป

299

2. ใหนกเรยนเขยนสงทอยากเรยนรเพมเตมจากกจกรรมการเรยนการสอนเรองค าประพนธประเภทโคลงสสภาพ ..................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 3. ใหนกเรยนเขยนขอเสนอแนะเกยวกบการเรยนการสอนเรองการแตงค าประพนธประเภทโคลงสสภาพ ...............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

300

บรรณำนกรม

บญเหลอ ใจมโน. (2555). การแตงค าประพนธ. พมพครงท 2. กรงเทพฯ : มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. ยทธ โจอดเทพย, สธร พมกมาร. (2552). คมอเรยนเขยนกลอน. พมพครงท 4. กรงเทพฯ : แมค าผาง. วเชยร เกษประทม. (2550). ลกษณะค าประพนธไทย. กรงเทพฯ : ธนธชการพมพ จ ากด. ศวกานท ปทมสต. (2539). กลวธสอนเดกใหเรยนเขยนกว. พมพครงท 2. กรงเทพฯ : ตนออแกรมม จ ากด. เศรษฐ พลอนทร. (2524) ลกษณะค าประพนธไทย. สงขลา : คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร วทยาลยครสงขลา.

301

แนวกำรตอบใบกจกรรมและเฉลยใบกจกรรมท 2

1. กกขฬะ หยาบคายมาก 2. ลงเนอเหน เหนพองดวย 3. เบยนบฑา เบยดเบยน 4. วายรก ไมรกกน 5. รอยรษยา มแตความรษยากน 6. เกลอก เผอวา 7. ทรพล มก าลงนอย ค ำชแจง จงขดเสนใตค าทถกตอง 1.ปรปกษ ปรปกต 5.อศปปกรณ า อศปกรณ า 2.สนดาน สนดาร 6.ไตรยางค ไตรยางศ 3.อทาหรษ อทาหรณ 7.อตสาส อตสาห 4.คนธรร คนธรรพ 8.เชาวนชาญ เชาวชาญ


1. โคลงสสภาพ มลกษณะอยางไรจงอธบาย แนวการตอบค าถาม มการบงคบค าเอก ค าโท และฉนทลกษณค าสมผสทเปนเอกลกษณเฉพาะตว ทงนโคลงสสภาพ 1 บท จะมอย 4 บาท บาทละ 2 วรรค โดยทวรรคท 2 ของบาทท 1 -3 จะมอย 2 ค า สวนวรรคท 2 ของบาทท 4 จะมอย 4 ค า รวมทงหมด 30 ค า ไมรวมค าสรอย 2. การแตงโคลงสสภาพ มวธการแตงอยางไร จงอธบาย แนวการตอบค าถาม ในการแตงโคลงสสภาพ จะยดตามฉนทลกษณทบงคบอยางเครงครด และในกรณทไมสามารถค าเอกมาลงไดตามฉนทลกษณอนญาตใหใชค าตายแทนได 3. ยกตวอยางโคลงสสภาพทถกตองตามฉนทลกษณ มา ๑ บท แนวการตอบค าถาม ยกตวอยางโคลงทถกตองตามฉนทลกษณทนกเรยนรจก อาจน ามาจากหนงสอวรรณคดวจกษ หรอน ามาจากวรรณคดเรองอน ๆ ทนกเรยนรจก เชน


รอยรษยา ทรพล ลงเนอเหน เกลอก เบยนบฑา วายรก กกขฬะ

302

เสยงลอเสยงเลาอาง อนใด พเอย เสยงยอมยอยศใคร ทวหลา สองเขอพหลบใหล ลมตน ฤๅพ สองพคดเองอา อยาไดถามเผอ

ใบกจกรรมท 2.4 ในกจกรรมท 2.4 แนวการสรปองคความร สรปความรเกยวกบโคลงสสภาพจากใบกจกรรมท 2.3 โดยสรปเนอหาเปนแผนผงความคดของแตละคน

ใบกจกรรมท 2.5 กลมท 1. เรองความรเกยวกบความเปนมาของโคลงสสภาพ กลมท 2. เรองความรเกยวกบค าเอกโทษ-โทโทษ กลมท 3 เรองความรเกยวกบสมผสค าของโคลงสสภาพ กลมท 4. เรองความรเกยวกบความเปนมาของโคลงสสภาพ กลมท 5. เรองความรเกยวกบค าเอกโทษ-โทโทษ แนวการหาค าตอบ ใหแตละกลมรวมท างานตามหวขอทไดรบมอบหมาย โดยศกษาจากใบกจกรรมท 2.3

ใบกจกรรมท 2.6 ตอนท 1 1. ง. 2. ฉ 3. จ 4. ค 5. ก 6. ข ตอนท 2 1. ชาตกกขฬะดราย สนดาน คงจะหาสงพาล โทษให ถงจะกลาวค าหวาน ค าชอบ กด หาญหกเอาจนได ดงขอเขาประสงค 2. เชอเรวแรงเรยวทง เชานวชาญ เชยวแฮ แมนประมาณมละการ กกลา โฉดชาอตสาหหาญ หอนหยด ย งเฮย ดงเตากระตายทา แขงชาชนะเรว 3.อยาควรประมาทผ ทรพล สบเคราะหคราวขดสน สดร

303

เกลอกเขาสบรายดล ใดเหต มแฮ มากพวกคงมผ ระลกเคาคณสนอง ตอนท 3 แนวค าตอบ เชน เชอวงศวายรกรอย รษยา กนเฮย ปรปกษเบยนบฑา งายแท รวมสรวมรกษา จตรวม รวมกน หมนอมตร บ มแพ เพราะพรอมเพยงผจญ สมผสบงคบ คอ ยา – ฑา – ษา , แท – แพ

ถอดค าประพนธ คนทเปนพนองกนไมรกและสามคคกนแลว ศตรกจะสามารถแทรกแทรง เบยดเบยนไดงาย แตถารกและสามคคกนแลว กไมมศตรทไหนจะมาปองรายได ขอคดทได ความสามคคน ามาซงความเจรญ

ใบงำนท 2.7 ตอนท 1แนวหาค าตอบ ถอดค าประพนธของโคลงสสภาพ และเขยนขยายความ

อยาควรประมาทผ ทรพล สบเคราะหคราวขดสน สดร เกลอกเขาสบรายดล ใดเหต มแฮ มากพวกคงมผ ระลกเคาคณสนอง ถอดค าประพนธ อยาดถกคนททมอ านาจวาสนานอยกวาตน หรอคนทก าลงมากวาตน เพราะวาเวลาทเราตองการความชวยเหลอจรง เขาเหลานนนอาจจะเปนคนทชวยเหลอเราได เขยนขยายความ การทเรามความเมตตากรณาเปนทตง ในบางครงความเมตตานนอาจจะสงผลดกบเราไมวนใดกวนหนง เหมอนกบทพญาราชสหเมตาไวชวตหน ทายทสดเมอราชสหเดอดรอน ตองการความชวยเหลอ หนตวเลก ๆ ทพญาราชสหไดดถกไวกสามารถชวยใหราชสหพนเคราะหกรรมในคราวนนได ตอนท 2 แนวค าตอบ แตงโคลงสสภาพ 2 บท ตามหวขอทก าหนดให

ใบงำนท 2.8

1. แนวค าตอบ นกเรยนสรปองคความรเรองการแตงค าประพนธประเภทโคลงสสภาพ เปน mind mapping ตามหวขอตอไปครก าหนดให โดยศกษาหาขอมลจากใบกจกรรมท 2.3

304

ใบกจกรรม 2.9 1. แนวค าตอบ นกเรยนสรปเนอหาทเรยนมาทงหมด ตามความเขาใจของนกเรยนเอง พรอมทงบอกประโยชนของการเรยนรเรองการแตงโครงสสภาพ ส าหรบขอท 2-3 ใหนกเรยนเขยนตามทศนคตของนกเรยนเอง

เรื่องกำรแต่งคำประพันธ์ ......-...

Documents

Transcript of เรื่องกำรแต่งคำประพันธ์ ......-...