P a g e  | 1 

 

การอานโนตดนตรไทยและสากล

สาระสาคญ

การอานโนตทเปนสญลกษณดนตรไดกเหมอนกบการพดภาษาดนตรไดนนเอง พรอม

ทจะนาไปสการเรยนรทางดนตรทสงขน ทาใหเขาใจและเลนทานองเพลงทเราไมเคย

ไดยนมากอนไดโดยอาศยการอานโนต ซงถอเปนหนงในหวใจสาคญของการเรยน

ทกษะทางภาษา “ฟง พด อาน และ เขยน”

-เครองหมายและสญลกษณทางดนตร

ภาษาดนตรยอมตองมพยญชนะ สระ และวรรณยกต เหมอนกบ ภาษาไทยหรอภาษาองกฤษโดยทวไป แตภาษาดนตรเปนภาษาเสยง และเวลาอานภาษาดนตรจาตองใชการออกเสยงสน-ยาว สนแคไหน ยาวแคไหน ขนอยกบเครองหมายทบงคบเสยงนนๆ และเมอใดไมออกเสยง ภาษาดนตรกจะมพยญชนะทใหเงยบเสยง

เปรยบเทยบภาษาไทย และ ภาษาดนตร

P a g e  | 2 

 

๑. ตวโนต ใชในการออกเสยงสน หรอ เสยงยาว หรอทเรยกวา “คาของตวโนต”

ตวโนตใดจะมคาออกเสยงสนหรอยาวเทาใด ขนอยกบวาเราจะกาหนดโนตตวใดเปน

คาออกเสยง ๑ จงหวะเคาะ ดภาพการกระจายของตวโนต

P a g e  | 3 

 

ถาเรากาหนดใหโนตตวดามคา ๑ จงหวะเคาะ โนตตวขาว กจะมคา ๒ จงหวะเคาะ

และโนตตวกลม กจะมคา ๔ จงหวะเคาะนนเอง

คาถาม โนตตวเขบต ๑ ชน จะมคาเทากบ__________จงหวะเคาะ

โนตตวเขบต ๒ ชน จะมคาเทากบ__________จงหวะเคาะ

๒. เครองหมายหยด

เมอ “ตวโนต” มความหมายใหออกเสยงสน-ยาวเทาใด ขนอยกบคาตวโนต

เครองหมายหยด หรอ “ตวหยด” กตรงกนขาม คอใหเงยบเสยงเสยงสน-ยาวเทาใด

ขนอยกบคาตวโนตนน ๆ ดงสญลกษณตอไปน

ตวโนต ตวหยด

จงหวะเคาะ ม ๒ มต คอ จงหวะตก(หรอจงหวะลาง) และจงหวะยก(หรอจงหวะบน) เชน

ถาจะออกเสยงคาวา “อา” ใหยาว ๑ จงหวะ กคอใหรอง “อา” ตงแตจงหวะบน ลากยาวจน

มาถงจงหวะลาง แลวรองตอไปจนสดในจงหวะบน  

P a g e  | 4 

 

๓. บรรทดหาเสน ใชสาหรบบนทกระดบเสยงดนตร

เสยงของโนตตวกลมแตละตว

จะมเสยงสงขน

เสยงของโนตตวกลมแตละตว

จะมเสยงตาลง

๔. เสนกนหอง และเครองหมายซา

จะมทง เสนเดยว เสนค และเสนคทบ ทเขยนลงบนบรรทดหาเสน เสนเดยวใชเพอ

บอกหองเพลง สวนเสนคใชเพอบอกวาจบประโยคเพลง หรอจบทอนเพลง เสนคทบ

ใชเมอจบเพลง สวนครองหมายซา หมายความวา ใหเลนซาอกเทยว

ตวอยาง

P a g e  | 5 

 

๕. กญแจประจาหลก

บรรทดหาเสนเปรยบเหมอนบาน เมอเรามบรรทดหาเสน ไวบนทกเสยงดนตรแลว

เรากจาเปนจะตองมกญแจเพอเขาไปในบานนน เราเรยกวา “กญแจประจาหลก” หรอ

“กญแจเสยง” ในชนนขอเสนอเพยง ๑ กญแจ คอ “กญแจซอล” มสญลกษณ ดงน

๖. ชอประจาเสยง

ในภาษาดนตร นอกจากการบนทกโนตตามระดบเสยงลงบนบรรทดหาเสนแลว เรา

ยงมการใชอกษรภาษาองกฤษ หรอ อกษรไทย เขยนเพอบงบอกระดบเสยงดวย เชน

ระดบเสยง อกษรองกฤษ อกษรไทย โด (ตา) C ด

เร D ร

ม E ม

ฟา F ฟ

หวกญแจตองอยคาบเสนทสอง และจดตดของยอดกญตองตดกนทเสนทส ของบรรทดหาเสน

P a g e  | 6 

 

ซอล G ซ

ลา A ล

ท B ท

โด (สง) C ด

โครงสรางโนตเพลงไทย ๑. โนตเพลงไทย อกษรไทย แทน ระดบเสยง เชน ด ร ม ฟ ซ ล ท ด ดงไดกลาวมาแลว ดงนนในการบนทกโนตไทยตามมาตรฐานใน ๑ แถว หรอ ๑ บรรทดจะม ๘ หองเพลง โดยในแตละหองเพลงจะม ๔ จงหวะ ซงหมายถงสามารถใสเสยงหรอใสโนตไปได ๔ ตวโนตในแตละหองเพลงนนเอง การแบงจงหวะ จะแบงเปนจงหวะตก และจงหวะยกคลายดนตรสากล โดยมจงหวะตกอยในจงหวะท ๒ และ ๔ ตวอยาง ๑๒๓๔ ๑๒๓๔ ๑๒๓๔ ๑๒๓๔ ๑๒๓๔ ๑๒๓๔ ๑๒๓๔ ๑๒๓๔

ดรมร ซมรด รมซล ดลซม ลซมร ซมรด รดรม รมซล

P a g e  | 7 

 

๒. จงหวะสามญ คอ จงหวะทมอตราความเรวชา หรอ จงหวะสามชน อตราจงหวะปานกลาง หรอ จงหวะสองชน อตราจงหวะเรว หรอจงหวะชนเดยว โดยใชฉงเปนเครองดนตรกากบอตราชา-เรว สงเกตจากระยะหางของเสยงฉง และเสยงฉบ

๓. จงหวะหนาทบ คอการใชเครองดนตรประเภทเครองหนง เชน กลองแขก ตะโพน โทน-รามะนา ตกากบจงหวะหนาทบ

ตวอยางหนาทบลาว (เสยงจาก กลองแขก)

๑๒๓๔ ๑๒๓๔ ๑๒๓๔ ๑๒๓๔ ๑๒๓๔ ๑๒๓๔ ๑๒๓๔ ๑๒๓๔

-ตง-โจะ -ตง-ตง - - -ทง -ตง-ทง -ตง-โจะ -ตง-ตง - - - ทง -ตง-ทง

แหลงสบคนเพมเตม

๑.การอานโนตดนตรไทย: True : ปลกปญญา

http://www.trueplookpanya.com/learning/detail/19091-029373

P a g e  | 8 

 

๒. Wikipedia "List of musical symbols" : https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_musical_symbols

ถาม-ตอบความรดานดนตร

๑. เขยนลกษณะตวโนต ๑ ตวลงในกลองสเหลยม

๒. จงเขยนเสยง ฉง-ฉบ จงหวะสองชน ลงในสหองเพลงใหถกตอง

๓. จงเขยนอกษรภาษาองกฤษแทนเสยงดนตรทขาดหายไป

A B __ D E F __ ___ B C __ ___

๔. จงเตมตวเลขลงในประโยคตอไปน

การเขยนโนตดนตรไทยหนงแถวจะประกอบดวย_______หองเพลง และแตละหองเพลงจะมโนตสงสดได______ตว

P a g e  | 9 

 

มาอานเข ยนโนตดนตรไทยและสากล

หลกสาคญพนฐานทนกเรยนจะตองฝกในการอานโนตสากล คอการออกเสยง

ใหครบจงหวะตามคาของตวโนต และฝกอานกระสวนจงหวะตาง ๆ เพอใหคนชน และ

นาระดบเสยงไปแทนท กะสวนจงหวะนนๆ พรอมรองใหมอกครง โดยทาสญญาณมอ

ของโคดายไปดวยจะทาใหการรบรระดบเสยงตาง ๆ รวดเรวขน

การออกเสยงใหครบจงหวะทาอยาง จนตนาการภาพตวอยาง คาวา

“๑ จงหวะ”คอ

ดงนน ถาครถามนกเรยนวา ถาเราจะออกเสยง ๒ จงหวะ นกเรยนคดวา กลองซาย

หรอ ขวา คอ คาตอบทถกตอง

P a g e  | 10 

 

ภาพแผนการฝกออกเสยงใหตรงจงหวะอยางงาย รองออกมาเปนคาสระเสยงยาว

เชน “มา ลา อา อ เอ หรอ อ” ฝกซาไปซามาจนกวาจะคลองโดยเรม จงหวะเคาะ

ชา กอน พอคลองแลวคอยเรวขนตามลาดบ

๑.เสนสแดง คอ โนตตวหยดไมออกเสยง แตละขอ หรอจะแบงนกเรยนเปนกลมกได ๔ ขอ/กลม

๒.ในแตละหองจะม ๒ จงหวะเคาะ โนตตวดา ๑ จงหวะเคาะ โนตตวเขบต ๒ ตวหางรวมกน ออก

เสยงจงหวะตก ๑ ครง และจงหวะยกอก ๑ ครง โนตตวขาว ออกเสยงยาว ๒ จงหวะเคาะ  

๓.ตวหยดตวดา กใหเงยบเสยง แตจงหวะเคาะยงคงเดนอยตอไปเรอยๆ 

๔.การเคาะจงหวะตองสมาเสมอ ระยะหางของจงหวะเคาะท ๑ และ ๒ ตองเทากนโดยตลอด 

P a g e  | 11 

 

เมอปฏบตออกเสยงไดถกจงหวะเคาะคลองแลว ขนตอนตอไปทาดงน

๑. เปลยนจากรองเสยงสามญ เชนคาวา “มา” ใหรองในระดบเสยง G โดยครเทยบ

เสยงจาก ปอาโน หรอ ขลย หรอ ฟลต ใหตรงเสยงเทากน

๒. ครจะเลน กตาร หรอ ปอาโน เคาะคอรด C เปนคอนดกเตอรกากบไปดวย กจะทา

ใหหองเรยนมความสนกมากขน หรอ ครจะใหเครองดนตรทตนถนดบรรเลงแอคอม

พานเมนทไปดวยกได

๓. แบงนกเรยน เปนกลมเสยง C E G จาก ๒-๔ ไลนกได ปฎบตไปพรอมกนจะ

เกดฮารโมนทสวยงาม

๔. ปฏบต พรอม โคดาย แฮนซายน จะทาใหนกเรยนมความสนก และเรมสอสาร

สญญาณมอไปสการรบรระดบเสยง

P a g e  | 12 

 

การอานโนตดนตรไทย

๑.ใหฝกอานโดยถกตองตามระดบเสยง โดยครจะเทยบเสยงจากขลย จะเข ระนาด

หรอ เครองดนตรทถนด

๒. บรรเลงคลอตามในขณะทนกเรยนฝกรอง ใหนกเรยนมความคนชนเสยงเครอง

ดนตรและระดบเสยงทถกตอง

๓. ใชเพลง ลาวจอย เปนแบบฝก หรอ ครจะหาเพลงทไมยากเกนไปมาใหนกเรยนฝก

กได

(ทมา http://thaidance11.blogspot.com/2013/06/blog‐post_30.html) 

แหลงสบคนเพมเตม 

๑. กจกรรมการสอนดนตร : https://musicplayonline.com/ 

๒. โนตเพลงไทยสาหรบนกเรยน : 

http://www.sakamula.com/note.html 

   

P a g e  | 13 

 

ทบทวนความร

๑. หดเขยนกญแจซอลตามเสนประททาไว เขยนดวยสสรรตามใจชอบ

๒. หดเขยนตวหยดใหมคาตรงกบตวโนตทกาหนดให

๓. โยงสจบคในความหมายทให

๔. สงเกตเสยงบนลมปอาโน แลว เขยนชอเสยงทเหลอ

P a g e  | 14 

 

๕. จงเขยนกญแจซอล และเขยนเฉพาะหวโนตตวดาจากเสยงทกาหนดให

๖. จงโยงสจบคกลมเสยงทตรงกบกลมโนต

   

P a g e  | 15 

 

กจกรรม 

ชอกจกรรม ชอเรยงเสยงใด

จดประสงค เพอใหนกเรยนบอกชอของตนเอง ตามจงหวะเคาะ ๑ ๒ ไดถกตอง

วสด-อปกรณ ๑. เครองดนตรคลอประกอบ โดยครบรรเลง จงหวะ

ขนตอนการทากจกรรม

๑. นกเรยนนงลอมวงกน เรมคนท ๑ ชอ สมชาย กพดตามจงหวะเคาะวา “ผม ชอ สม ชาย” คนท ๒ เปนหญงชอ พนดา กพดตามจงหวะเคาะวา “หน ชอ พ น ดา” ...ทาอยางนจนครบทกคน

๒. นกเรยนตองพยายามรวบคา ถาชอของตนยาว ให อยภายใน ๒ จงหวะเคาะใหไดเชน ถานกเรยนชอ ศลปชย กพดตามจงหวะเคาะวา “ผม ชอ ศ ลปะ ชย”

๓. ครและนกเรยนรวมกนสรป เปน ไอดโคด ไดไลนไอดจงหวะเคาะของแตละคน

๔. นกเรยนเกบไลนไอดจงหวะเคาะของตนไวทากจกรรมตอไป

ตวอยาง ไลนไอดจงหวะเคาะของแตละคน

 

 

P a g e  | 16 

 

สรป

๑ เครองหมายและสญลกษณทางดนตร

การอานโนตทเปนสญลกษณดนตรไดกเหมอนกบการพดภาษาดนตรไดนนเอง

พรอมทจะนาไปสการเรยนรทางดนตรทสงขน ทาใหเขาใจและเลนทานองเพลงทเรา

ไมเคยไดยนมากอนไดโดยอาศยการอานโนต ซงถอเปนหนงในหวใจสาคญของการ

เรยนทกษะทางภาษา “ฟง พด อาน และ เขยน”

๒ มาอานเขยนโนตดนตรไทยและสากล

หลกสาคญพนฐานทนกเรยนจะตองฝกในการอานโนตสากล คอการออกเสยงใหครบจงหวะตามคาของตวโนต และฝกอานกระสวนจงหวะตาง ๆ เพอใหคนชน และนาระดบเสยงไปแทนท กะสวนจงหวะนนๆ พรอมรองใหมอกครง โดยทาสญญาณมอของโคดายไปดวยจะทาใหการรบรระดบเสยงตาง ๆ รวดเรวขน