๑

ความรเบองตนเกยวกบกฎหมายการแพทย* Introduction to Medical Law

อาจารย ดร.ปดเทพ อยยนยง**

ประมวลกฎหมายแพงและพาณชย

๑. ความรบผดฐานละเมด

มาตรา ๔๒๐ ผใดจงใจหรอประมาทเลนเลอ ท าตอบคคลอนโดยผดกฎหมายใหเขาเสยหายถงแกชวตก

ด แกรางกายกด อนามยกด เสรภาพกด ทรพยสนหรอสทธอยางหนงอยางใดกด ทานวาผนนท าละเมดจ าตอง

ใชคาสนไหมทดแทนเพอการนน

ประมวลกฎหมายอาญา

๑. การกระท าโดยประมาท

มาตรา ๕๙ บคคลจะตองรบผดในทางอาญากตอเมอไดกระท าโดยเจตนา เวนแตจะไดกระท าโดย

ประมาท ในกรณทกฎหมายบญญตใหตองรบผดเมอไดกระท าโดยประมาท หรอเวนแตในกรณทกฎหมาย

บญญตไวโดยแจงชดใหตองรบผดแมไดกระท าโดยไมมเจตนา

* บรรยายเนองในโอกาสครบรอบ 35 ป BU Law ส าหรบนกศกษาคณะนตศาสตร มหาวทยาลยกรงเทพ

วนศกรท 2 พฤศจกายน 2561 เวลา 09.00 – 12.00 น. ณ หอง RA3-203 มหาวทยาลยกรงเทพ วทยาเขตรงสต ** อาจารย คณะนตศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม ; น.บ. มหาวทยาลยกรงเทพ, สมฤทธบตรกฎหมายมหาชน

มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช, LL.M. in Business Law De Montfort University, Ph.D. in Environmental and Planning Law De Montfort University

๒

กระท าโดยเจตนา ไดแกกระท าโดยรส านกในการทกระท าและในขณะเดยวกนผกระท าประสงคตอผล

หรอยอมเลงเหนผลของการกระท านน

ถาผกระท ามไดรขอเทจจรงอนเปนองคประกอบของความผด จะถอวาผกระท าประสงคตอผล หรอยอม

เลงเหนผลของการกระท านนมได

กระท าโดยประมาท ไดแกกระท าความผดมใชโดยเจตนา แตกระท าโดยปราศจากความระมดระวงซง

บคคลในภาวะเชนนนจกตองมตามวสยและพฤตการณ และผกระท าอาจใชความระมดระวงเชนวานนได แตหา

ไดใชใหเพยงพอไม

การกระท า ใหหมายความรวมถงการใหเกดผลอนหนงอนใดขนโดยงดเวนการทจกตองกระท าเพอ

ปองกนผลนนดวย

๒. ความผดฐานละเวนการปฏบตหนาท

มาตรา ๑๕๗ ผ ใดเปนเจาพนกงานปฏบตหรอละเวนการปฏบตหนาทโดยมชอบ เพอใหเกดความ

เสยหายแกผหนงผใด หรอปฏบตหรอละเวนการปฏบตหนาทโดยทจรต ตองระวางโทษจ าคกตงแต หนงปถงสบ

ป หรอปรบตงแตสองพนบาทถงสองหมนบาทหรอ ทงจ าทงปรบ

๓. ความผดฐานปลอมเอกสาร

มาตรา ๒๖๔ ผใดท าเอกสารปลอมขนทงฉบบหรอแตสวนหนงสวนใด เตมหรอตดทอนขอความ หรอ

แกไขดวยประการใดๆ ในเอกสารทแทจรง หรอประทบตราปลอม หรอลงลายมอชอปลอมในเอกสาร โดย

ประการทนาจะเกดความเสยหายแกผ อนหรอประชาชน ถาไดกระท าเพอใหผหนงผใดหลงเชอวาเปนเอกสารท

แทจรง ผนนกระท าความผดฐานปลอมเอกสารตองระวางโทษจ าคกไมเกนสามป หรอปรบไมเกนหกพนบาท

หรอทงจ าทงปรบ

ผใดกรอกขอความลงในแผนกระดาษหรอวตถอนใด ซงมลายมอชอของผ อนโดยไมไดรบความยนยอม

หรอโดยฝาฝนค าสงของผ อนนน ถาไดกระท าเพอน าเอาเอกสารนนไปใชในกจการทอาจเกดเสยหายแกผหนง

ผใดหรอประชาชน ใหถอวาผนนปลอมเอกสาร ตองระวางโทษเชนเดยวกน

๓

๔. ความผดฐานรบรองเอกสารเทจ

มาตรา ๒๖๙ ผใดในการประกอบการงานในวชาแพทย กฎหมาย บญชหรอวชาชพอนใด ท าค ารบรอง

เปนเอกสารอนเปนเทจ โดยประการทนาจะเกดความเสยหายแกผ อนหรอประชาชน ตองระวางโทษจ าคกไม

เกนสองปหรอปรบไมเกนสพนบาท หรอทงจ าทงปรบ

ผใดโดยทจรตใชหรออางองค ารบรองอนเกดจากการกระท าความผดตามวรรคแรก ตองระวางโทษ

เชนเดยวกน

๕. ความผดฐานฆาผอน

มาตรา ๒๘๘ ผใดฆาผ อน ตองระวางโทษประหารชวต จ าคก ตลอดชวต หรอจ าคกตงแตสบหาปถง

ยสบป

๖. ความผดฐานฆาผอนโดยไตรตรองไวกอน

มาตรา ๒๘๙ ผใด

(๑) ฆาบพการ

(๒) ฆาเจาพนกงาน ซงกระท าการตามหนาท หรอเพราะเหต ทจะกระท า หรอไดกระท าการตามหนาท

(๓) ฆาผชวยเหลอเจาพนกงานในการทเจาพนกงานนนกระท า ตามหนาท หรอเพราะเหตทบคคลนนจะ

ชวยหรอไดชวยเจาพนกงาน ดงกลาวแลว

(๔) ฆาผ อนโดยไตรตรองไวกอน

(๕) ฆาผ อนโดยทรมานหรอโดยกระท าทารณโหดราย

(๕) ฆาผ อนเพอตระเตรยมการ หรอเพอความสะดวกในการ ทจะกระท าความผดอยางอน หรอ

(๖) ฆาผ อนเพอจะเอาหรอเอาไวซงผลประโยชนอนเกดแตการท ตนไดกระท าความผดอน เพอปกปด

ความผดอนของตนหรอเพอ หลกเลยงใหพนอาญาในความผดทตนไดกระท าไว

ตองระวางโทษ ประหารชวต

๔

๗. ประมาทเปนเหตใหผอนถงแกความตาย

มาตรา ๒๙๑ ผใดกระท าโดยประมาท และการกระท านนเปนเหตใหผ อนถงแกความตาย ตองระวาง

โทษจ าคกไมเกนสบป และปรบไมเกนสองแสนบาท

๘. ประมาทเปนเหตใหผอนรบอนตรายสาหส

มาตรา ๓๐๐ ผใดกระท าโดยประมาท และการกระท านนเปนเหตใหผ อนรบอนตรายสาหส ตองระวาง

โทษจ าคกไมเกนสามป หรอปรบไมเกนหกหมนบาท หรอทงจ าทงปรบ

๙. ความผดฐานท าใหแทงลก

มาตรา ๓๐๑ หญงใดท าใหตนเองแทงลก หรอยอมใหผ อนท าใหตนแทงลก ตองระวางโทษจ าคกไมเกน

สามป หรอปรบไมเกนหกพนบาท หรอทงจ าทงปรบ

มาตรา ๓๐๒ ผใดท าใหหญงแทงลกโดยหญงนนยนยอม ตองระวางโทษจ าคกไมเกนหาป หรอปรบไม

เกนหนงหมนบาท หรอทงจ าทงปรบ

ถาการกระท านนเปนเหตใหหญงรบอนตรายสาหสอยางอนดวย ผกระท าตองระวางโทษจ าคกไมเกนเจด

ป หรอปรบไมเกนหนงหมนสพนบาท หรอทง จ าทงปรบ

ถาการกระท านนเปนเหตใหหญงถงแกความตาย ผกระท าตองระวาง โทษจ าคกไมเกนสบป และปรบไม

เกนสองหมนบาท

มาตรา ๓๐๓ ผใดท าใหหญงแทงลกโดยหญงนนไมยนยอม ตอง ระวางโทษจ าคกไมเกนเจดป หรอปรบ

ไมเกนหนงหมนสพนบาท หรอทงจ าทงปรบ

ถาการกระท านนเปนเหตใหหญงรบอนตรายสาหสอยางอนดวย ผกระท าตองระวางโทษจ าคกตงแตหนง

ปถงสบป และปรบตงแต สองพนบาทถงสองหมนบาท

ถาการกระท านนเปนเหตใหหญงถงแกความตาย ผกระท าตอง ระวางโทษจ าคกตงแตหาปถงยสบป และ

ปรบตงแตหนงหมนบาทถงสหมนบาท

มาตรา ๓๐๔ ผใดเพยงแตพยายามกระท าความผดตาม มาตรา ๓๐๑ หรอ มาตรา ๓๐๒ วรรคแรก ผนน

ไมตองรบโทษ

๕

มาตรา ๓๐๕ ถาการกระท าความผดดงกลาวใน มาตรา ๓๐๑ และ มาตรา ๓๐๒ นน เปนการกระท า

ของนายแพทยและ

(๑) จ าเปนตองกระท าเนองจากสขภาพของหญงนน หรอ

(๒) หญงมครรภเนองจากการกระท าความผดอาญา ตามทบญญตไวใน มาตรา ๒๗๖ มาตรา ๒๗๗

มาตรา ๒๘๒ มาตรา ๒๘๓ หรอ มาตรา ๒๘๔

ผกระท าไมมความผด

๑๐. ความผดฐานทอดทงผปวย

มาตรา ๓๐๗ ผใดมหนาทตามกฎหมายหรอตามสญญาตองดแลผซง พงตนตนเองมได เพราะอาย

ความปวยเจบ กายพการ หรอจตพการ ทอดทงผซงพงตนเองมไดนนเสยโดยประการทนาจะเปนเหตใหเกด

อนตรายแกชวต ตองระวางโทษจ าคกไมเกนสามป หรอปรบไมเกน หกพนบาท หรอทงจ าทงปรบ

๑๑. ความผดฐานแพทยเปดเผยความลบ

มาตรา ๓๒๓ ผใดลวงรหรอไดมาซงความลบของผ อน โดยเหต ทเปนเจาพนกงานผ มหนาท โดยเหตท

ประกอบอาชพเปนแพทย เภสชกร คนจ าหนายยา นางผดงครรภ ผพยาบาล นกบวช หมอความ ทนายความ

หรอผสอบบญชหรอโดยเหตทเปนผชวยในการประกอบ อาชพนน แลวเปดเผยความลบนนในประการทนาจะ

เกดความเสยหาย แกผหนงผใด ตองระวางโทษจ าคกไมเกนหกเดอน หรอปรบไมเกน หนงพนบาท หรอทงจ า

ทงปรบ

ผ รบการศกษาอบรมในอาชพดงกลาวในวรรคแรก เปดเผยความลบ ของผ อน อนตนไดลวงรหรอไดมาใน

การศกษาอบรมนน ในประการ ทนาจะเกดความเสยหายแตผหนงผใด ตองระวางโทษเชนเดยวกน

๑๒. ความผดฐานปลอยปละละเลยบคคลวกลจรต

มาตรา ๓๗๓ ผใดควบคมดแลบคคลวกลจรต ปลอยปละละเลยใหบคคลวกลจรตนนออกเทยวไปโดย

ล าพง ตองระวางโทษปรบไมเกนหาพนบาท

๖

๑๓. ความผดฐานประมาทเปนเหตใหผอนรบอนตรายแกกายหรอจตใจ

มาตรา ๓๙๐ ผใดกระท าโดยประมาทและการกระท านนเปนเหตใหผ อนรบอนตรายแกกายหรอจตใจ

ตองระวางโทษจ าคกไมเกนหนงเดอน หรอปรบไมเกนหนงหมนบาท หรอทงจ าทงปรบ

พระราชบญญตวธพจารณาคดผบรโภค พ.ศ. ๒๕๕๑

๑. ศาลทผบรโภคมสทธเสนอค าฟอง

มาตรา ๑๗ ในกรณทผประกอบธรกจจะฟองผบรโภคเปนคดผบรโภคและผประกอบธรกจมสทธเสนอ

ค าฟองตอศาลทผบรโภคมภมล าเนาอยในเขตศาลหรอตอศาลอนไดดวย ใหผประกอบธรกจเสนอค าฟองตอ

ศาลทผบรโภคมภมล าเนาอยในเขตศาลไดเพยงแหงเดยว

๒. ผบรโภคไดรบการยกเวนคาฤชาธรรมเนยม

มาตรา ๑๘ ภายใตบงคบของกฎหมายวาดวยความรบผดตอความเสยหายทเกดขนจากสนคาทไม

ปลอดภย การยนค าฟองตลอดจนการด าเนนกระบวนพจารณาใด ๆ ในคดผบรโภคซงด าเนนการโดยผบร โภค

หรอผ มอ านาจฟองคดแทนผบรโภคใหไดรบยกเวนคาฤชาธรรมเนยมทงปวง แตไมรวมถงความรบผดในคาฤชา

ธรรมเนยมในชนทสด

ถาความปรากฏแกศาลวาผบรโภคหรอผ มอ านาจฟองคดแทนผบรโภคน าคดมาฟองโดยไมมเหตผลอน

สมควร เรยกรองคาเสยหายเกนสมควร ประพฤตตนไมเรยบรอย ด าเนนกระบวนพจารณาอนมลกษณะเปนการ

ประวงคดหรอทไมจ าเปน หรอมพฤตการณอนทศาลเหนสมควร ศาลอาจมค าสงใหบคคลนนช าระคาฤชาธรรม

เนยมทไดรบการยกเวนทงหมดหรอแตบางสวนตอศาลภายในระยะเวลาทศาลเหนสมควรก าหนดกได หากไม

ปฏบตตาม ใหศาลมอ านาจสงจ าหนายคดออกจากสารบบความ

ในกรณตามวรรคหนงและวรรคสอง ถาศาลเหนวาคความอกฝายหนงจะตองเปนผ รบผดเสยคาฤชา

ธรรมเนยมทงหมดหรอแตบางสวนของคความทงสองฝาย ใหศาลพพากษาในเรองคาฤชาธรรมเนยมโดยสงให

คความอกฝายหนงนนช าระตอศาลในนามของผบรโภคหรอผ มอ านาจฟองคดแทนผบรโภคซงคาฤชาธรรม

เนยมทผ บรโภคหรอผ มอ านาจฟองคดแทนผ บรโภคนนไดรบยกเวนทงหมดหรอแตบางสวนตามทศาล

เหนสมควร

๗

๓. ก าหนดวนนดพจารณา

มาตรา ๒๔ เมอศาลสงรบค าฟองแลว ใหศาลก าหนดวนนดพจารณาโดยเรว และออกหมายเรยกจ าเลย

ใหมาศาลตามก าหนดนดเพอการไกลเกลย ใหการ และสบพยานในวนเดยวกน ทงน ใหศาลสงส าเนาค าฟอง

หรอส าเนาบนทกค าฟองใหจ าเลย และสงใหโจทกมาศาลในวนนดพจารณานนดวย

จ าเลยจะยนค าใหการเปนหนงสอกอนวนนดพจารณาตามวรรคหนงกได

๔. การไกลเกลยในวนนดพจารณา

มาตรา ๒๕ ในวนนดพจารณา เมอโจทกและจ าเลยมาพรอมกนแลวใหเจาพนกงานคดหรอบคคลทศาล

ก าหนดหรอทคความตกลงกนท าการไกลเกลยใหคความไดตกลงกนหรอประนประนอมยอมความกนกอน ใน

การไกลเกลย ถาคความฝายใดฝายหนงรองขอหรอผ ไกลเกลยเหนสมควร ผ ไกลเกลยจะสงใหด าเนนการเปน

การลบเฉพาะตอหนาตวความทกฝายหรอฝายใดฝายหนงกได

หลกเกณฑ วธการ และระยะเวลาในการไกลเกลย ใหเปนไปตามขอก าหนดของประธานศาลฎกา

๕. การทโจทกหรอจ าเลยขาดนดพจารณา

มาตรา ๒๗ เมอโจทกไดทราบค าสงใหมาศาลตามมาตรา ๒๔ แลวไมมาในวนนดพจารณาโดยไมไดรบ

อนญาตจากศาลใหเลอนคด ไมวาจ าเลยจะมาศาลหรอไม ใหถอวาโจทกไมประสงคจะด าเนนคดตอไป ใหศาล

มค าสงจ าหนายคดออกเสยจาก สารบบความ เวนแตตามพฤตการณแหงคดศาลจะเหนสมควรใหพจารณา

และชขาดตดสนคดนนไปฝายเดยว โดยใหถอวาโจทกขาดนดพจารณา

เมอจ าเลยไดรบหมายเรยกใหมาศาลตามมาตรา ๒๔ แลวไมมาในวนนดพจารณาโดยไมไดรบอนญาต

จากศาลใหเลอนคด ถาจ าเลยไมไดยนค าใหการไว ใหถอวาจ าเลยขาดนดยนค าใหการแตเพยงอยางเดยว แต

ถาจ าเลยไดยนค าใหการไวกอนหรอในวนนดดงกลาว ใหถอวาจ าเลยขาดนดพจารณา

๖. ภาระการพสจนใหตกอยแกคความฝายทเปนผประกอบธรกจ (หลก “Res ispa loquitur” หรอหลก “The thing speaks for itself”)

มาตรา ๒๙ ประเดนขอพพาทขอใดจ าเปนตองพสจนถงขอเทจจรงทเกยวกบการผลต การประกอบ การ

ออกแบบ หรอสวนผสมของสนคา การใหบรการ หรอการด าเนนการใด ๆ ซงศาลเหนวาขอเทจจรงดงกลาวอย

๘

ในความรเหนโดยเฉพาะของคความฝายทเปนผประกอบธรกจ ใหภาระการพสจนในประเดนดงกลาวตกอยแก

คความฝายทเปนผประกอบธรกจนน

๗. การสอบถามคความฝายทจะตองน าพยานเขาสบวาประสงคจะอางองพยานหลกฐาน (ระบบไตสวน)

มาตรา ๓๑ ในกรณทศาลมค าสงใหสบพยาน ใหศาลสอบถามคความฝายทจะตองน าพยานเขาสบวา

ประสงคจะอางองพยานหลกฐานใดแลวบนทกไวหรอสงใหคความจดท าบญชระบพยานยนตอศาลภายใน

ระยะเวลาตามทเหนสมควรกได

๘. การแจงประเดนขอพพาทใหคความทราบและจะก าหนดใหคความฝายใดน าพยานมาสบกอนหรอหลง (ระบบไตสวน)

มาตรา ๓๒ กอนการสบพยาน ใหศาลแจงประเดนขอพพาทใหคความทราบและจะก าหนดใหคความ

ฝายใดน าพยานมาสบกอนหรอหลงกได

๙. อ านาจศาลสงใหเจาพนกงานคดตรวจสอบและรวบรวมพยานหลกฐานทจ าเปนแลวรายงานใหศาลทราบ (ระบบไตสวน)

มาตรา ๓๓ เพอประโยชนแหงความยตธรรมในอนทจะใหไดความแจงชดในขอเทจจรงแหงคด ใหศาลม

อ านาจเรยกพยานหลกฐานมาสบไดเองตามทเหนสมควร ในการนใหศาลมอ านาจสงใหเจาพนกงานคด

ตรวจสอบและรวบรวมพยานหลกฐานทจ าเปนแลวรายงานใหศาลทราบ รวมทงมอ านาจเรยกส านกงาน

คณะกรรมการคมครองผบรโภค หนวยงาน หรอบคคลทเกยวของมาใหขอมล หรอใหจดสงพยานหลกฐานเพอ

ประกอบการพจารณาได

พยานหลกฐานทไดมาตามวรรคหนงตองใหคความทกฝายทราบและไมตดสทธคความในอนทจะโตแยง

พยานหลกฐานดงกลาว

๑๐. วธซกถามพยานและอ านาจศาลซกถามพยาน

มาตรา ๓๔ ในการสบพยานไมวาจะเปนพยานทคความฝายใดอางหรอทศาลเรยกมาเอง ใหศาลเปนผ

ซกถามพยาน คความหรอทนายความจะซกถามพยานไดตอเมอไดรบอนญาตจากศาล

๙

ใหศาลมอ านาจซกถามพยานเกยวกบขอเทจจรงใด ๆ ทเกยวเนองกบคดแมจะไมมคความฝายใดยกขน

อางกตาม

๑๑. อ านาจศาลขอใหผทรงคณวฒหรอผเชยวชาญมาใหความเหนเพอประกอบการพจารณาพพากษาคด

มาตรา ๓๖ ศาลอาจขอใหผ ทรงคณวฒหรอผ เชยวชาญมาใหความเหนเพอประกอบการพจารณา

พพากษาคดได แตตองใหคความทกฝายทราบและใหโอกาสคความตามสมควรในอนทจะขอใ หเรยก

ผ ทรงคณวฒหรอผ เชยวชาญฝายตนมาใหความเหนโตแยงหรอเพมเตมความเหนของผ ทรงคณวฒหรอ

ผ เชยวชาญดงกลาว

ผทรงคณวฒหรอผ เชยวชาญทศาลขอใหมาใหความเหนมสทธไดรบคาปวยการ คาพาหนะเดนทาง และ

คาเชาทพกตามระเบยบทก าหนดโดยคณะกรรมการบรหารศาลยตธรรมตามกฎหมายวาดวยระเบยบบรหาร

ราชการศาลยตธรรม

๑๒. อ านาจศาลสบพยานเพมเตมเพอประโยชนแหงความยตธรรม

มาตรา ๓๗ เมอไดสบพยานหลกฐานตามทจ าเปนและคความไดแถลงการณ ถาหากมเสรจแลว ใหถอ

วาการพจารณาเปนอนสนสดและใหศาลมค าพพากษาหรอค าสงโดยเรว แตตราบใดทยงมไดมค าพพากษาหรอ

ค าสง หากศาลเหนวาเปนการจ าเปนทจะตองน าพยานหลกฐานมาสบเพมเตมเพอประโยชนแหงความยตธรรม

ใหศาลท าการสบพยานหลกฐานตอไปได ซงอาจรวมทงการเรยกพยานทสบแลวมาสบใหมดวย โดยไมตองม

ฝายใดรองขอ

๑๓. อ านาจศาลวนจฉยเกนกวาทปรากฏในค าขอบงคบของโจทก (อ านาจศาลทสามารถพพากษาเกนค าขอ)

มาตรา ๓๙ ในคดทผบรโภคหรอผ มอ านาจฟองคดแทนผบรโภคเปนโจทก ถาความปรากฏแกศาลวา

จ านวนคาเสยหายทโจทกเรยกรองไมถกตองหรอวธการบงคบตามค าขอของโจทกไมเพยงพอตอการแกไข

เยยวยาความเสยหายตามฟอง ศาลมอ านาจยกขนวนจฉยใหถกตองหรอก าหนดวธการบงคบใหเหมาะสมได

แมจะเกนกวาทปรากฏในค าขอบงคบของโจทกกตาม แตขอทศาลยกขนวนจฉยนนจะตองเกยวของกบ

ขอเทจจรงทคความยกขนมาวากลาวกนแลวโดยชอบ

๑๐

๑๔. อ านาจศาลสงวนไวซงสทธทจะแกไขค าพพากษาหรอค าสงเกยวกบจ านวนคาเสยหายภายในระยะเวลาทศาลก าหนด

มาตรา ๔๐ ในกรณทความเสยหายเกดขนแกรางกาย สขภาพ หรออนามยและในเวลาทพพากษาคด

เปนการพนวสยจะหยงรไดแนวาความเสยหายนนมแทจรงเพยงใด ศาลอาจกลาวในค าพพากษาหรอค าสงวา

ยงสงวนไวซงสทธทจะแกไขค าพพากษาหรอค าสงนนอกภายในระยะเวลาทศาลก าหนด ทงน ตองไมเกนสบป

นบแตวนทศาลมค าพพากษาหรอค าสง แตกอนการแกไขตองใหโอกาสคความอกฝายทจะคดคาน

๑๕. อ านาจศาลสงใหผประกอบธรกจจายคาเสยหายเพอการลงโทษ (อ านาจศาลก าหนดคาเสยหายเชงลงโทษหรอ “Punitive Damage”)

มาตรา ๔๒ ถาการกระท าทถกฟองรองเกดจากการทผประกอบธรกจกระท าโดยเจตนาเอาเปรยบ

ผบรโภคโดยไมเปนธรรมหรอจงใจใหผบรโภคไดรบความเสยหายหรอประมาทเลนเลออยางรายแรงไมน าพาตอ

ความเสยหายทจะเกดแกผบรโภคหรอกระท าการอนเปนการฝาฝนตอความรบผดชอบในฐานะผ มอาชพหรอ

ธรกจอนยอมเปนทไววางใจของประชาชน เมอศาลมค าพพากษาใหผ ประกอบธรกจชดใชคาเสยหายแก

ผบรโภค ใหศาลมอ านาจสงใหผประกอบธรกจจายคาเสยหายเพอการลงโทษเพมขนจากจ านวนคาเสยหายท

แทจรงทศาลก าหนดไดตามทเหนสมควร ทงน โดยค านงถงพฤตการณตาง ๆ เชน ความเสยหายทผบรโภค

ไดรบ ผลประโยชนทผประกอบธรกจไดรบ สถานะทางการเงนของผประกอบธรกจ การทผประกอบธรกจได

บรรเทาความเสยหายทเกดขน ตลอดจนการทผบรโภคมสวนในการกอใหเกดความเสยหายดวย

การก าหนดคาเสยหายเพอการลงโทษตามวรรคหนง ใหศาลมอ านาจก าหนดไดไมเกนสองเทาของ

คาเสยหายทแทจรงทศาลก าหนด แตถาคาเสยหายทแทจรงทศาลก าหนดมจ านวนเงนไมเกนหาหมนบาท ให

ศาลมอ านาจก าหนดคาเสยหายเพอการลงโทษไดไมเกนหาเทาของคาเสยหายทแทจรงทศาลก าหนด

๑๖. การหามมใหคความอทธรณในปญหาขอเทจจรง

มาตรา ๔๗ ในคดผบรโภคทราคาทรพยสนหรอจ านวนทนทรพยทพพาทกนในชนอทธรณไมเกนหา

หมนบาทหรอไมเกนจ านวนทก าหนดในพระราชกฤษฎกา หามมใหคความอทธรณในปญหาขอเทจจรง

๑๑

๑๗. การขออนญาตอทธรณตอศาลอทธรณแผนกคดผบรโภคหรอศาลอทธรณภาคแผนกคดผบรโภค

มาตรา ๔๘ ในกรณทผอทธรณเหนวาคดตองหามอทธรณตามมาตรา ๔๗ ผอทธรณอาจยนค าขอโดย

ท าเปนค ารองเพอขออนญาตอทธรณตอศาลอทธรณแผนกคดผบรโภคหรอศาลอทธรณภาคแผนกคดผบรโภค

ไปพรอมกบอทธรณกได ในกรณเชนวาน เมอศาลชนตนตรวจอทธรณแลวเหนวาเปนอทธรณทตองหาม กใหสง

อทธรณและค าขอดงกลาวไปยงศาลอทธรณแผนกคดผบรโภคหรอศาลอทธรณภาคแผนกคดผ บรโภคเพอ

พจารณา แตถาศาลชนตนเหนวาอทธรณดงกลาวไมตองหามกใหมค าสงรบอทธรณนนไวด าเนนการตอไป

ในกรณทศาลชนตนสงไมรบอทธรณเพราะเหตตองหามอทธรณตามมาตรา ๔๗ ผอทธรณอาจยนค าขอ

โดยท าเปนค ารองเพอขออนญาตอทธรณตอศาลอทธรณแผนกคดผ บรโภคหรอศาลอทธรณภาคแผนกคด

ผบรโภคภายในก าหนดสบหาวนนบแตวนทศาลชนตนมค าสงกได ถาคความยนค าขอดงกลาวแลว จะอทธรณ

ค าสงไมรบอทธรณไมได

หลกเกณฑและวธการยนค าขอและการพจารณาค าขอของศาลอทธรณแผนกคดผ บรโภคหรอศาล

อทธรณภาคแผนกคดผบรโภคตามวรรคหนงและวรรคสองใหเปนไปตามขอก าหนดของประธานศาลฎกา

๑๘. การฎกาค าพพากษาหรอค าสงของศาลอทธรณแผนกคดผบรโภคหรอศาลอทธรณภาคแผนกคดผบรโภค

มาตรา ๕๑ การฎกาค าพพากษาหรอค าสงของศาลอทธรณแผนกคดผบรโภคหรอศาลอทธรณภาค

แผนกคดผบรโภค ใหน าบทบญญตแหงประมวลกฎหมายวธพจารณาความแพงมาใชบงคบโดยอนโลม

ประมวลกฎหมายวธพจารณาความแพง

๑๙. ค าพพากษาหรอค าสงของศาลอทธรณใหเปนทสด

มาตรา ๒๔๔/๑ ภายใตบงคบมาตรา ๒๔๗ ค าพพากษาหรอค าสงของศาลอทธรณใหเปนทสด

๒๐. การฎกาค าพพากษาหรอค าสงของศาลอทธรณ

๑๒

มาตรา ๒๔๗ การฎกาค าพพากษาหรอค าสงของศาลอทธรณใหกระท าไดเมอไดรบอนญาตจากศาล

ฎกา

การขออนญาตฎกาใหยนค ารองพรอมกบค าฟองฎกาตอศาลชนตนทมค าพพากษาหรอค าสงในคดนน

ภายในก าหนดหนงเดอนนบแตวนทไดอานค าพพากษาหรอค าสงของศาลอทธรณแลวใหศาลชน ตนรบสงค า

รองพรอมค าฟองฎกาดงกลาวไปยงศาลฎกา และใหศาลฎกาพจารณาวนจฉยค ารองใหเสรจสนโดยเรว

๒๑. องคคณะผพพากษาทประธานศาลฎกาแตงตงเพอพจารณาสงค ารองอนญาตฎกา

มาตรา ๒๔๘ ค ารองตามมาตรา ๒๔๗ ใหพจารณาและวนจฉยโดยองคคณะผพพากษาทประธานศาล

ฎกาแตงตง ซงประกอบดวยรองประธานศาลฎกาและผพพากษาในศาลฎกาซงด ารงต าแหนงไมต ากวาผ

พพากษาศาลฎกาอกอยางนอยสามคน

การวนจฉยใหเปนไปตามเสยงขางมาก ถาคะแนนเสยงเทากนใหบงคบตามความเหนของฝายทเหนควร

อนญาตใหฎกา

๒๒. กรณทเหนวาปญหาตามฎกานนเปนปญหาส าคญทศาลฎกาควรวนจฉย

มาตรา ๒๔๙ ใหศาลฎกาพจารณาอนญาตใหฎกาตามมาตรา ๒๔๗ ได เมอเหนวาปญหาตามฎกานน

เปนปญหาส าคญทศาลฎกาควรวนจฉยปญหาส าคญตามวรรคหนง ใหรวมถงกรณดงตอไปน

(๑) ปญหาทเกยวพนกบประโยชนสาธารณะ หรอความสงบเรยบรอยของประชาชน

(๒) เมอค าพพากษาหรอค าสงของศาลอทธรณไดวนจฉยขอกฎหมายทส าคญขดกนหรอขดกบแนว

บรรทดฐานของค าพพากษาหรอค าสงของศาลฎกา

(๓) ค าพพากษาหรอค าสงของศาลอทธรณไดวนจฉยขอกฎหมายทส าคญซงยงไมมแนวค าพพากษาหรอ

ค าสงของศาลฎกามากอน

(๔) เมอค าพพากษาหรอค าสงของศาลอทธรณขดกบค าพพากษาหรอค าสงอนถงทสดของศาลอน

(๕) เพอเปนการพฒนาการตความกฎหมาย

(๖) ปญหาส าคญอนตามขอก าหนดของประธานศาลฎกา

๑๓

ขอก าหนดของประธานศาลฎกาตามวรรคสอง (๖) เมอไดรบความเหนชอบจากทประชมใหญ ศาลฎกา

และประกาศใน ราชกจจานเบกษาแลวใหใชบงคบได

ในกรณทศาลฎกามค าสงไมอนญาตใหฎกา ใหค าพพากษาหรอค าสงของศาลอทธรณเปนทสดตงแต

วนทไดอานค าพพากษา หรอค าสงนน

๒๓. กรณทไมมขอก าหนดของประธานศาลฎกาตามมาตรา ๒๕๐

มาตรา ๒๕๒ ในกรณทไมมขอก าหนดของประธานศาลฎกาตามมาตรา ๒๕๐ ก าหนดไว เปนอยางอน

ใหน าบทบญญตในลกษณะ ๑ วาดวยอทธรณมาใชบงคบโดยอนโลม

ประมวลกฎหมายแพงและพาณชย

๒๔. คาสนไหมทดแทน

มาตรา ๔๓๘ คาสนไหมทดแทนจะพงใชโดยสถานใดเพยงใดนน ใหศาลวนจฉยตามควรแกพฤตการณ

และความรายแรงแหงละเมด

๒๕. คาสนไหมทดแทนในกรณท าใหเขาถงตาย

มาตรา ๔๔๓ ในกรณท าใหเขาถงตายนน คาสนไหมทดแทนไดแก คาปลงศพ รวมท งคาใชจายอน

จ าเปนอยางอน ๆ อกดวย

ถามไดตายในทนท คาสนไหมทดแทนไดแกคารกษาพยาบาล รวมทงคาเสยหายทตองขาดประโยชนท า

มาหาไดเพราะไมสามารถ ประกอบการงานนนดวย

ถาวาเหตทตายลงนนท าใหบคคลหนงคนใดตองขาดไรอปการะตาม กฎหมายไปดวยไซร ทานวาบคคล

คนนนชอบทจะไดรบคาสนไหม ทดแทนเพอการนน

๒๖. คาสนไหมทดแทนในกรณท าใหเสยหายแกรางกายหรออนามย

มาตรา ๔๔๔ ในกรณท าใหเสยหายแกรางกายหรออนามยนน ผ ตองเสยหายชอบทจะไดชดใชคาใชจาย

อนตนตองเสยไป และคา เสยหายเพอการทเสยความสามารถประกอบการงานสนเชงหรอแต บางสวน ทงใน

เวลาปจจบนนนและในเวลาอนาคตดวย

๑๔

ถาในเวลาทพพากษาคด เปนพนวสยจะหยงรไดแนวาความ เสยหายนนไดมแทจรงเพยงใด ศาลจะ

กลาวในค าพพากษาวายง สงวนไวซงสทธทจะแกไขค าพพากษานนอกภายในระยะเวลาไม เกนสองปกได

๒๗. คาสนไหมทดแทนในกรณท าใหบคคลภายนอกตองขาดแรงงาน

มาตรา ๔๔๕ ในกรณท าใหเขาถงตาย หรอใหเสยหายแกรางกาย หรออนามยกด ในกรณท าใหเขาเสย

เสรภาพกด ถาผ ตองเสยหาย มความผกพนตามกฎหมาย จะตองท าการงานใหเปนคณแกบคคล ภายนอกใน

ครวเรอน หรออตสาหกรรมของบคคลภายนอกนนไซร ทานวาบคคลผจ าตองใชคาสนไหมทดแทนนนจะตองใช

คาสนไหม ทดแทนใหแกบคคลภายนอก เพอทเขาตองขาดแรงงานอนนนไปดวย

๒๘. คาสนไหมทดแทนเพอความเสยหายอยางอนอนมใชตวเงน

มาตรา ๔๔๖ ในกรณท าใหเขาเสยหายแกรางกายหรออนามยกด ในกรณท าใหเขาเสยเสรภาพกด ผ

ตองเสยหายจะเรยกรองเอาคา สนไหมทดแทนเพอความทเสยหายอยางอนอนมใชตวเงนดวยอกกได สทธ

เรยกรองอนนไมโอนกนได และไมตกสบไปถงทายาท เวนแต สทธนนจะไดรบสภาพกนไวโดยสญญาหรอไดเรม

ฟองคดตามสทธ นนแลว

อนง หญงทตองเสยหาย เพราะผ ใดท าผดอาญาเปนทรศลธรรม แกตนกยอมมสทธเรยกรองท านอง

เดยวกนน

๒๙. อายความ

มาตรา ๔๔๘ สทธเรยกรองคาเสยหายอนเกดแตมลละเมดนน ทานวาขาดอายความเมอพนปหนงนบ

แตวนทผ ตองเสยหายรถงการ ละเมดและรตวผจะพงตองใชคาสนไหมทดแทน หรอเมอพนสบปนบ แตวนท า

ละเมด

แตถาเรยกรองคาเสยหายในมลอนเปนความผด มโทษตามกฎหมาย ลกษณะอาญา และมก าหนดอาย

ความทางอาญายาวกวาทกลาวมา นนไซร ทานใหเอาอายความทยาวกวานนมาบงคบ

๑๕

ค าพพากษาศาลฎกาเกยวกบกฎหมายการแพทย

๑. ความยนยอมไมเปนละเมด (Volenti nonfit injuria)

ค าพพากษาศาลฎกาท ๕๖๓๗/๒๕๓๓

โจทกขณะเปนหญงมครรภไดไปปรกษาแพทยทโรงพยาบาลจ าเลยท ๑ เพอขอค าแนะน าในการปองกน

การตดเชอหดเยอรมน จ าเลยท ๒ แพทยผตรวจจงไดฉดวคซน เอม.เอม.อาร. ใหโจทก ตอมาโจทกทราบวา

วคซนดงกลาวหามใชกบหญงมครรภ โจทกไปขอค าปรกษาจากแพทยอก แพทยแจงวาวคซนทฉดใหโจทกไม

เปนอนตรายตอทารกในครรภ แตโจทกยนยนจะท าแทง แพทยเหนวาโจทกมสขภาพจตแยมากจงยอมท าแทง

ให ดงน เมอขอเทจจรงฟงไดวาโจทกท าแทงเพราะกลวไปเองวาทารกในครรภจะคลอดออกมาพการมใชเพราะ

วคซน เอม.เอม.อาร. ทจ าเลยท ๒ ฉด ใหโจทกท าใหทารกในครรภของโจทกพการ การกระท าของจ าเลยท ๒ จง

ไมเปนละเมดตอโจทก

๒. การกระท าโดยไมไดใชความระมดระวงตามปกตวสยของผประกอบวชาชพแพทย

ค าพพากษาศาลฎกาท ๗๔๕๒/๒๕๔๑

จ าเลยซงเปนแพทยไดแจงโจทกวามเดกตายในทองโจทก โจทกจงยนยอมใหจ าเลยท าการขดมดลกและ

ท าแทงให แตการทจ าเลยใชเครองมอแพทยเขาไปขดมดลกของโจทกท าใหมดลกทะล ท งทมดลกของโจทกม

ลกษณะเปนปกต มไดมลกษณะบางแตอยางใด และท าใหล าไสเลกทะลกออกมาทางชองคลอดยาว ๕ เมตร

เนองจากเครองมอแพทยทใสเขาไปในชองคลอดไดเกยวเอาล าไสดงออกมานนเอง จ าเลยจงไมไดใชความ

ระมดระวงตามปกตวสยของผ มความรความสามารถในการประกอบวชาชพแพทย นบเปนความประมาท

เลนเลอของจ าเลยซงตอมาแพทยคนอนทตรวจโจทกในภายหลงเหนวา หากน าล าไสของโจทกใสเขาไปใน

รางกายอกอาจมการตดเชอในชองทอง จงไดท าการตดล าไสททะลกออกมาทงไป จ าเลยจงตองรบผดใชคา

สนไหมทดแทนตอโจทก

๓. การไมใชความระมดระวงในการผาตดและไมแจงใหผปวยทราบถงขนตอนการรกษา ระยะเวลา และกรรมวธในการด าเนนการรกษา ถอเปนการกระท าโดยประมาทเลนเลอ

ค าพพากษาศาลฎกาท ๒๙๒/๒๕๔๒

๑๖

จ าเลยท ๒ ท าการผาตดหนาอกโจทกทมขนาดใหญใหมขนาดเลกลงทโรงพยาบาลจ าเลยท ๑ หลงผาตด

แลวจ าเลยท ๒ นดใหโจทกไปท าการผาตดแกไขทคลนกจ าเลยท ๒ อก ๓ ครง แตอาการไมดขน โจทกจง ให

แพทยอนท าการรกษาตอ แมตวโจทกและนายแพทย ด. ผท าการรกษาโจทกตอจากจ าเลยท ๒ จะไมสามารถ

น าสบใหเหนวา จ าเลยท ๒ ประมาทเลนเลอในการผาตด และรกษาพยาบาลโจทกอยางไร แตเมอจ าเลยท ๒

เปนแพทยผ เชยวชาญดานศลยกรรมดานเลเซอร ผาตด จ าเลยท ๒ จงมหนาทตองใชความระมดระวงตามวสย

และ พฤตการณเปนพเศษ การท นายแพทย ด. ตองท าการผาตดแกไขอก ๓ ครง แสดงวาจ าเลยท ๒ ผาตดมา

มขอบกพรองจงตองแกไขและแสดงวาจ าเลยท ๒ ไมใชความระมดระวงในการผาตด และไมแจงใหผ ปวยทราบ

ถงขนตอนการรกษา ระยะเวลา และกรรมวธในการด าเนนการรกษา จนเปนเหตใหโจทกไดรบความเสยหาย

นบวาเปนความ ประมาทเลนเลอของจ าเลยท ๒ ถอไดวาจ าเลยท ๒ กระท าละเมดตอโจทก พฤตการณทโจทก

ตดตอรกษากบจ าเลยท ๒ ทคลนกและตกลงใหโจทกเขาผาตดในโรงพยาบาลจ าเลยท ๑ โจทกจายเงนให

จ าเลยท ๒ จ านวน ๗๐๐,๐๐๐ บาทใหจ าเลยท ๑ จ านวน ๓๐,๐๐๐ บาท ยงฟงไมไดวาจ าเลยท ๑ เปนนายจาง

หรอตวการทตองรวมรบผด ในสวนของคาเสยหายนอกจากสวนทมใบเสรจแมโจทกจะมอาการเครยด อยกอน

ไดรบการผาตดจาก จ าเลยท ๒ แตเมอหลงผาตดอาการมากขนกวาเดมความเครยด ของโจทกจงเปนผล

โดยตรงมาจากการผาตดจ าเลยท ๒ ตองรบผด และแมไมมใบเสรจมาแสดงวาไดเสยเงนไปเปนจ านวนเทาใด

แนนอน แตนาเชอวาโจทก ตองรกษาจรง ศาลเหนสมควรก าหนดคาใชจายสวนนให ส าหรบคาเสยหายอนนน

เมอปรากฏวาหลงจากแพทยโรงพยาบาลอนไดรกษาโจทกอยในสภาพปกตแลว โจทกจง ไมอาจเรยกรองเอาคา

สนไหมทดแทนเพอความเสยหาย อนอนมใชตวเงน เหตละเมดเกดวนท ๑๒ เมษายน ๒๕๓๗ ตองฟอง ภายใน

๑ ป ครบก าหนดตรงกบวนหยดสงกรานตวนท ๑๒ ถง ๑๔ เมษายน วนท ๑๕ และ ๑๖ เมษายน ๒๕๓๘ เปน

วนเสารอาทตย ราชการหยดท าการ โจทกยนฟอง วนเปดท าการวนท ๑๗ เมษายน ๒๕๓๗ ได คดไมขาดอาย

ความ

๔. การใชความระมดระวงในการตรวจรกษาตามความรความสามารถของผประกอบวชาชพแพทยแลว ไมถอเปนการกระท าโดยประมาทเลนเลอ

ค าพพากษาศาลฎกาท ๕๐๑๘/๒๕๕๐

จ าเลยท ๓ เปนแพทยประจ าโรงพยาบาล ส. และเปนเจาหนาทในหนวยงานของจ าเลยท ๑ และท ๒

โจทกท ๑ มอาการเจบครรภไดเขารบการตรวจรกษาทโรงพยาบาล ส. มจ าเลยท ๓ เปนแพทยผตรวจรกษาโดย

วธผาตดท าคลอดแตทารกในครรภไดถงแกความตาย จ าเลยท ๓ ไดใชความระมดระวงในการตรวจรกษาโจทก

๑๗

ท ๑ ตามความรความสามารถในการประกอบวชาชพแพทยแลว การกระท าของจ าเลยท ๓ จงไมเปนการ

ละเมดตอโจทกทงสอง จ าเลยท ๑ และท ๒ ในฐานะหนวยงานของรฐทจ าเลยท ๓ สงกด จงไมตองรบผดตอ

โจทกทงสอง

๕. การกระท าความผดฐานประกอบกจการสถานพยาบาลโดยไมไดรบใบอนญาต การกระท าความผดฐานประกอบวชาชพเวชกรรมโดยมไดเปนผประกอบวชาชพเวชกรรมและการกระท าความผดฐานประกอบโรคศลปะโดยมไดขนทะเบยนและรบใบอนญาต (“หมอเถอน” หรอ “Quack”)

ค าพพากษาศาลฎกาท ๙๒๘๓/๒๕๕๑

สถานพยาบาลตามมาตรา 4 แหงพ.ร.บ.สถานพยาบาล พ.ศ.2541 หมายความวา สถานทซงจดไวเพอ

การประกอบโรคศลปะตามกฎหมายวาดวยการประกอบโรคศลปะหรอการประกอบวชาชพเวชกรรมตาม

กฎหมายวาดวยวชาชพเวชกรรม ดงนน การทจ าเลยประกอบกจการสถานพยาบาลโดยไมไดรบใบอนญาตจง

เปนการกระท าดวยเจตนาจดสถานทเพอการตรวจรกษาโรคโดยไมไดรบใบอนญาต ตางจากการประกอบ

วชาชพเวชกรรมโดยมไดเปนผประกอบวชาชพเวชกรรมหรอประกอบโรคศลปะโดยมไดขนทะเบยนและรบ

ใบอนญาต ทจ าเลยมเจตนาตรวจรกษาโรคใหสตร ตรวจภายใน หรอท าแทง การกระท าของจ าเลยในความผด

ฐานประกอบกจการสถานพยาบาลโดยไมไดรบใบอนญาต จงเปนความผดคนละกรรมกบความผดฐาน

ประกอบวชาชพเวชกรรมโดยมไดเปนผประกอบวชาชพเวชกรรมและความผดฐานประกอบโรคศลปะโดยมได

ขนทะเบยนและรบใบอนญาต

เมอพจารณาใจความทศาลบนทกค าฟองดวยวาจาประกอบกบบนทกการฟองคดอาญาดวยวาจาท

โจทกสงตอศาลแลวไดความวา จ าเลยประกอบกจการสถานพยาบาลโดยใชบานพกของจ าเลยเปนสถาน

ใหบรการท าแทงโดยไมไดรบใบอนญาต อนเปนความผดตามพ.ร.บ.สถานพยาบาล พ.ศ.2541 มาตรา 57 มใช

มาตรา 47 ทโจทกระบมาในค าขอทายฟอง เมอขอเทจจรงฟงไดตามค าใหการรบสารภาพของจ าเลยวา จ าเลย

กระท าความผดตามฟอง กรณเปนเรองโจทกอางบทมาตราผด ศาลมอ านาจลงโทษจ าเลยตามฐานความผดท

ถกตองไดตาม ป.ว.อ. มาตรา 192 วรรคหา

ศาลชนตนพพากษาลงโทษจ าเลยฐานประกอบกจการสถานพยาบาลโดยไมไดรบใบอนญาต จ าคก 2 ป

ฐานประกอบวชาชพเวชกรรมโดยมไดเปนผประกอบวชาชพเวชกรรม จ าคก 2 ป ฐานประกอบโรคศลปะ โดย

มไดขนทะเบยนและรบใบอนญาต จ าคก 6 เดอน รวมจ าคก 4 ป 6 เดอน ลดโทษใหกงหนง คงจ าคก 2 ป 3

๑๘

เดอน รบของกลาง ศาลอทธรณภาค 4 พพากษาแกเปนวา ความผดฐานประกอบกจการสถานพยาบาลโดย

ไมไดรบใบอนญาต จ าคก 1 ป ความผดฐานประกอบวชาชพเวชกรรมโดยมไดเปนผประกอบวชาชพเวชกรรม

และความผดฐานประกอบโรคศลปะโดยมไดขนทะเบยนและรบใบอนญาตเปนกรรมเดยวเปนความผดตอ

กฎหมายหลายบท แตละบทมอตราโทษเทากน ใหลงโทษฐานประกอบโรคศลปะ โดยมไดขนทะเบยนและรบ

ใบอนญาตจ าคก 6 เดอน รวมจ าคก 1 ป 6 เดอน ลดโทษใหกงหนง คงจ าคก 9 เดอน ไมรบบตรประจ าตว

ประชาชนลกคา บตรประกนสขภาพถวนหนา บตรประจ าตวนกศกษาวทยาลยราชภฏเลย และใหคนแกเจาของ

เปนการแกไขเลกนอยและยงคงลงโทษจ าคกกระทงละไมเกน 5 ป จงหามมใหคความฎกาในปญหาขอเทจจรง

ตามป.ว.อ. มาตรา 218 วรรคหนง จ าเลยฎกาขอใหรอการลงโทษเปนฎกาโตเถยงดลพนจในการลงโทษ ซงเปน

ฎกาในปญหาขอเทจจรงตองหามฎกาตามบทบญญตมาตราดงกลาว

๖. การวนจฉยโรคและสงการรกษาอาการตามทไดรบรายงานทางโทรศพทจากพยาบาลแทน โดยผประกอบวชาชพแพทยไมไดตรวจสอบประวตการรกษาของคนไขดวยตนเอง ถอเปนการกระท าโดยประมาทเลนเลอ/ คาสนไหมทดแทนจากการท าละเมดไดตาม ป.พ.พ. มาตรา ๔๔๖

ค าพพากษาศาลฎกาท ๖๐๙๒/๒๕๕๒

การตรวจรางกายของผ ปวยถอเปนขนตอนส าคญในการทแพทยจะวนจฉยโรควา ผ ปวยเปนโรคอะไร

พยาธสภาพอยทไหนและอยในระยะใดเพอจะน าไปสการรกษาไดถกตอง ในขนตอนนแพทยจกตองใชความ

ระมดระวงตามวสยและพฤตการณมใหเกด ความผดพลาดขนได เพราะอาจน ามาซงอนตรายทจะเกดแก

รางกายหรอชวตของผ ปวยในขนตอน การรกษาทตอเนองกน การทจ าเลยท ๓ มไดตรวจดอาการของโจทก

ตงแตแรกเขารบการรกษาทโรงพยาบาลพนมสารคาม ดวยตนเอง แตวนจฉยโรคและสงการรกษาอาการของ

โจทกตามทไดรบรายงานทางโทรศพท จากพยาบาลแทนโดยไมไดตรวจสอบประวตการรกษาของโจทกดวย

ตนเอง แมจ าเลยท ๓ จะสอบถามอาการและประวตการรกษาของโจทกจากพยาบาลกอนทพยาบาลจะฉดยา

ให แกโจทกเพอท าการรกษา กมใชวสยของบคคลผ มวชาชพเปนแพทยจะพงกระท า ทงหองแพทยเวรกบหอง

ฉกเฉนทโจทกอยหางกนเพยง ๒๐ เมตร และไมมเหตสดวสยอนท าใหจ าเลยท ๓ ไมสามารถมาตรวจวนจฉย

อาการของโจทกไดดวยตนเอง ถอไดวาจ าเลยท ๓ ประมาทเลนเลอ เมอพยาบาลไดฉดยาบรคานลใหแกโจทก

ตามทจ าเลยท ๓ สงการหลงจากนนโจทกมอาการแพยาอยางรนแรงโดยโจทกไมมอาการเชนวา นนมากอน จง

เปนผลโดยตรงจากการกระท าของจ าเลยท ๓ ท าใหโจทกไดรบความเสยหาย อนเปนการกระท าละเมดตอโจทก

๑๙

ความยนยอมของโจทกทใหจ าเลยท ๓ ท าการรกษาแมจะเปนการแสดงออกใหจ าเลยท ๓ กระท าตอ

รางกายของโจทกเพอการรกษาได แตหากการรกษานนไมไดเปนไปตามมาตรฐานแหงวชาชพแพทยกอใหเกด

ความ เสยหายแกรางกายของโจทก ซงเปนผลโดยตรงจากความประมาทเลนเลอของจ าเลยท ๓ อนเปนการ

กระท าละเมดตอโจทก จ าเลยท ๓ กตองรบผดตอโจทก โจทกจงฟองจ าเลยท ๑ อนเปนหนวยงานของรฐใหรบ

ผดตอโจทกในผลแหงละเมดทจ าเลยท ๓ ไดกระท าในการปฏบตหนาทได

คาทนทกขทรมานระหวางเจบปวย คาเสยสมรรถภาพในการมองเหนและคาสญเสยความสวยงามของ

โจทกถอไดวาเปน ความเสยหายอยางอนอนมใชตวเงน โจทกจงมสทธเรยกไดตาม ป.พ.พ. มาตรา ๔๔๖

๗. คาสนไหมทดแทนจากการท าละเมดไดตาม ป.พ.พ. มาตรา ๔๔๓ วรรคสอง

ค าพพากษาศาลฎกาท ๖๙๐๖/๒๕๕๔

เหตละเมดคดนเกดจากวธรกษาพยาบาลทผดพลาดของฝายจ าเลย ท าใหผตายถงแกความตายจากการ

รกษาพยาบาลไมครบถวนตามหลกวชาชพเวชกรรม อนถอไดวาเปนการตายในทนทจากการท าละเมด ไมเขา

กรณทมไดตายในทนท จงไมมคารกษาพยาบาลผตายภายหลงจากผตายถกท าละเมดจนถงเวลาทผตายถงแก

ความตาย อนจะเรยกเปนคาสนไหมทดแทนจากการท าละเมดไดตาม ป.พ.พ. มาตรา ๔๔๓ วรรคสอง สวนเงน

คารกษาพยาบาลทโจทกช าระใหแกจ าเลยท ๑ นน เปนคาสนจางจากสญญาจางท าของทโจทกจางใหจ าเลยท

๑ รกษาพยาบาลผตายตามปกต มใชคารกษาพยาบาลทไดจายไปภายหลงจากการท าละเมดจนถงเวลาท

ผตายถงแกความตาย โจทกจงไมมสทธฟองเรยกใหจ าเลยท ๑ ถงท ๓ ชดใชคนในฐานะเปนคาสนไหมทดแทน

จากการท าละเมด

๘. มตของแพทยสภาไมใชกฎหมายและไมมกฎหมายฉบบใดบญญตวามตของแพทยสภามผลผกพนคความและศาลจะตองรบฟงมตของแพทยสภา

ค าพพากษาศาลฎกาท ๗๖๓๔/๒๕๕๔

มตของแพทยสภาไมใชกฎหมายและไมมกฎหมายฉบบใดบญญตวามตของแพทยสภามผลผกพน

คความและศาลจะตองรบฟงมตของแพทยสภา หากศาลเหนวามตของแพทยสภาถกตองและเปนธรรมกน ามา

รบฟงประกอบพยานหลกฐานของจ าเลยท ๑ ท ๓ และท ๔ ได แตมตของแพทยสภาเกยวกบเรองนมขอสงสย

วาจะถกตองและเปนธรรมหรอไม ศาลเพยงแตน ามารบฟงประกอบการพจารณาเทานน โดยไมจ าตองถอตาม

มตของแพทยสภา

๒๐

๙. กรณทผประกอบวชาชพแพทยไดปฏบตตามมาตรฐานวชาชพเวชกรรมแลวและด าเนนการผาตดทถกตองตามหลกวชาการของแพทย

ค าพพากษาศาลฎกาท ๑๐๔๑๖/๒๕๕๕

แพทยหญง ก. ด ารงต าแหนง นายแพทย ๔ เปนแพทยประจ าโรงพยาบาลชมชน ไดเตรยมการผาตดไส

ตง ใหยาสลบโดยวธใชยาชาเขาไขสนหลง ขณะลงมดผาตดปรากฏวาผ ปวยมอาการวงเวยนหนามด ความดน

โลหต ๙๐/๖๐ มลลเมตรปรอท ผ ปวยหยดหายใจ แพทยหญง ก. ไดปมหวใจและสงการรกษาอยางตอเนอง ใช

เวลาในการฟนคนชพประมาณ ๑ ชม. จากนนผ ปวยมสญญาณชพดขน จงสงตอไปยงโรงพยาบาลอดรธาน

และไดรบการผาตด Appendectomy จากนนผ ปวยสมองพการ กรณดงกลาวผ เสยหายไดฟองส านกงาน

ปลดกระทรวงสาธารณสข ซงศาลชนตนไดพพากษายกฟอง ศาลอทธรณพพากษายน และศาลฏกาพพากษา

ยนเชนเดยวกน โดยศาลฏกาใชค าวา "นาเชอวาในการผาตด แพทยหญง ก. ไดปฏบตตามมาตรฐานวชาชพเวช

กรรมแลว ขอเทจจรงฟงไมไดวาการทผ ปวยพการทางสมองเกดจากการผาตดทไมถกตองตามหลกวชาการของ

แพทย

๑๐. ผลโดยตรง (“ทฤษฎเงอนไข” หรอ “Condition Theory”) จากการปฏเสธไมรบผปวยเขารบการรกษาในสถานพยาบาล (“ความสมพนธระหวางการกระท าและผล” หรอ “Causation”)

ค าพพากษาศาลฎกาท ๑๑๓๓๒/๒๕๕๕

จ าเลยเปนผ รบอนญาตใหประกอบกจการสถานพยาบาล บตรของโจทกไดรบบาดเจบจากอบตเหต

รถจกรยานยนตทนงซอนทายชนแผงเหลกกนทางโคงปากทางเขาหมบานเมองเอก และผขบขถงแกความตาย

ในทเกดเหต บตรของโจทกมอาการเจบปวด มภาวะการบอบช าของสมองและโลหตออกในสมอง จะตองไดรบ

การรกษาอยางทนทวงท แมไมปรากฏบาดแผลรายแรงทมองเหนจากภายนอก แตพยาบาลเวรซงเปนลกจาง

ของจ าเลยกลบใหผ ชวยพยาบาลตรวจคนหลกฐานในตวบตรของโจทกวามบตรประกนสงคม บตรประกน

สขภาพ ๓๐ บาท หรอบตรประกนชวตหรอไม เมอไมพบหลกฐานใด จงสอบถามเจาหนาทอาสาสมครมลนธท

เปนผน าสงวาใครจะรบผดชอบคาใชจาย เมอไมมค าตอบ จงปฏเสธทจะรบบตรของโจทกไวรกษา โดยแนะน า

ใหไปรกษายงโรงพยาบาลของรฐ การทพยาบาลเวรลกจางของจ าเลยปฏเสธไมรบบตรของโจทกเขารบการ

รกษาดงกลาว ถอไดวาเปนผลโดยตรงทท าใหบตรของโจทกถงแกความตาย จ าเลยซงเปนนายจาง เปนผ ไดรบ

อนญาตใหประกอบกจการสถานพยาบาล มหนาทตองควบคมและดแลใหมการชวยเหลอเยยวยาแกผ ปวย ซง

อยในสภาพอนตรายและจ าเปนตองไดรบการรกษาโดยฉกเฉน เพอใหผ ปวยพนจากอนตรายตามมาตรฐาน

๒๑

วชาชพตาม พ.ร.บ.สถานพยาบาล พ.ศ.๒๕๔๑ มาตรา ๓๖ แตกลบไมควบคมดแลการปฏบตงานของลกจาง

ดงกลาว จงเปนการละเมดตอโจทก

ค าพพากษาศาลฎกาท ๑๒๔๙๘/๒๕๕๘

นายแพทย ฐ. จ าเลยไมไดท าการตรวจรกษาโจทกซงปวยเปนวณโรคใหถกตองครบถวนตามมาตรฐาน

วชาชพแพทยในเวลาอนสมควร ทงทมเวลาเพยงพอทสามารถจะกระท าไดในระหวางทเปนเจาของไขโจทก จง

เปนเหตใหจ าเลยไมทราบวาโจทกปวยเปนโรควณโรคและไมทราบวาโจทกเผชญกบอาการปวยในระยะทเขา

ขนอนตราย เปนเหตใหเกดความเสยหายแกรางกายโจทกซงเปนผลโดยตรงตอความประมาทเลนเลอของ

นายแพทย ฐ. จ าเลย ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสขจ าเลยซงเปนหนวยงานของรฐ ตองรบผดตอโจทกใน

ผลละเมดท นายแพทย ฐ. จ าเลยไดกระท าในการปฏบตหนาท ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสขตองรบผด

ตอโจทกในผลแหงการกระท าละเมดทแพทยของตนไดกระท าในการปฏบตหนาท ตาม พ.ร.บ. วาดวยความรบ

ผดทางละเมดของเจาหนาท พ.ศ. ๒๕๓๙ มาตรา ๕

_____________________________________