998ทฤษฎรากฐานของความรเนอหาผนวกวธสอนของครวทยาศาสตรระดบประถมศกษา

ตอนปลายโดยใชรปแบบกรณศกษาเชงตความวารสารวจย มข. 15 (10) : ตลาคม 2553

ทฤษฎรากฐานของความรเนอหาผนวกวธสอนของครวทยาศาสตรระดบประถมศกษาตอนปลายโดยใชรปแบบกรณศกษาเชงตความGrounded Theory of Highly Regarded High Elementary Science

Teachers’ PCK by Interpretive Case Study

ศรวรรณ ฉตรมณรงเจรญ(Siriwan Chatmaneerungcharoen)1*นฤมล ยตาคม(Naruemon Yutakom )2

กนทมาณ พนธวเชยร (Kantimanee Phanwichien)3

เกเลน อรกสน(Gaalen Erickson)4

บทคดยอ

การวจยครงนมวตถประสงคเพอศกษาความเขาใจของครวทยาศาสตรระดบประถมศกษาตอนปลายเกยวกบ

ความรเนอหาผนวกวธสอน(PedagogicalContentKnowledge,PCK)ซงความรเนอหาผนวกวธสอนถอวาเปนปจจย

ทสำาคญและมอทธพลโดยตรงตอการปฏบตการสอนของครวทยาศาสตรดงนนการวจยครงนมคำาถามวจยดงตอไปน

1.ครวทยาศาสตรระดบประถมศกษาตอนปลายมความเขาใจและการปฏบตดานความรเนอหาผนวกวธสอนอยางไร

2.ปจจยใดทสงผลตอครวทยาศาสตรระดบประถมศกษาตอนปลายตอการจดการเรยนการสอนตามแนวปฏรปการเรยนร

โดยขอมลวจยนประกอบดวยขอมลจากแบบสอบถามปลายเปดการสมภาษณแบบกงโครงสรางการสมภาษณโดยใช

เหตการณจำาลองการสงเกตการเรยนการสอนการสะทอนความคดเหนตอการปฏบตการสอนของครวทยาศาสตร

และขอมลจากการศกษาเอกสารการสอนตางๆงานวจยนใชกรอบแนวคดทฤษฎรากฐานในการวเคราะหขอมลโดยการ

ตความผลการศกษาพบวาครวทยาศาสตรระดบประถมศกษาทง3ทานมความเขาใจและการปฏบตเกยวกบความรผนวก

วธสอนดานเปาหมายการสอนวทยาศาสตรการเรยนรวทยาศาสตรของผเรยนวธการสอนวทยาศาสตรหลกสตรสาระ

การเรยนรวทยาศาสตรและการวดและประเมนผลการเรยนรวทยาศาสตรทไมสมบรณและไมสอดคลองตอการจดการ

เรยนการสอนตามแนวทางปฏรปการเรยนร โดยความเขาใจของครวทยาศาสตรดานเปาหมายการสอนวทยาศาสตรม

อทธพลอยางเดนชดตอการมความเขาใจในความรดานอนๆของความรเนอหาผนวกวธสอนและการปฏบตการสอน

ของครวทยาศาสตรโดยเปาหมายการสอนวทยาศาสตรของครวทยาศาสตรทง3ทานครอบคลมทง3ดานคอจตพสย

ทกษะพสยและพทธพสยแตครวทยาศาสตรทง3ทานไมไดกำาหนดดานจตพสยในกลมเปาหมายหลกสำาหรบการสอน

วทยาศาสตรนอกจากนการวจยครงนยงพบวาครวทยาศาสตรทง3ทานมปญหาดานการบรณาการความรในแตละองค

ประกอบของความรเนอหาผนวกวธสอน โดยเฉพาะอยางยงพบวาความเขาใจและการปฏบตดานเปาหมายการสอน

1 โครงการผลตนกวจยพฒนาดานการเรยนการสอนวทยาศาสตร คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร กรงเทพ 109002 ภาควชาการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยแกษตรศาสตร กรงเทพ 109003 ภาควชาสตววทยา คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร กรงเทพ 109004 Department of Curriculum and Pedagogy, Faculty of Education, University of British Columbia V6T1Z4, Canada.* Corresponding author, e-mail: manypokoh@gmail.com

999ทฤษฎรากฐานของความรเนอหาผนวกวธสอนของครวทยาศาสตรระดบประถมศกษา

ตอนปลายโดยใชรปแบบกรณศกษาเชงตความKKU Res J 15 (10) : October 2010

วทยาศาสตรของครวทยาศาสตรนนมอทธพลตอการมความเขาใจและการปฏบตในความรดานอนๆอยางเดนชดโดย

ครวทยาศาสตรทง 3ทานมการกำาหนดเปาหมายสำาหรบการสอนวทยาศาสตรเพอสงเสรมผเรยนดานการศกษาทวไป

ดานจตพสยทกษะพสยและพทธพสยแตครทง 3ทานไมไดกำาหนดเปาหมายดานจตพสยเปนเปาหมายหลก ดงนน

ความเขาใจของครวทยาศาสตรตอความสำาเรจในการเรยนวทยาศาสตรคอการเขาใจแนวคดวทยาศาสตรในเชงลกและ

การสอนโดยกระบวนการสบเสาะหาความรนนเปนไปเพอทำาการทดลองเพอตรวจสอบแนวคดวทยาศาสตรนนวาถก

ตองผลวจยแสดงใหเหนวาเมอใดทครวทยาศาสตรมความเขาใจตอองคประกอบความรในความรเนอหาผนวกวธสอน

อยางเหมาะสม เมอนนครวทยาศาสตรจะเกดความมนใจในการปฏบตการสอนวทยาศาสตรตามแนวทางการปฏรป

การเรยนรไดปจจยหรอแหลงทสำาคญตอการสรางความเขาใจของครในดานเปาหมายการสอนวทยาศาสตรคอบรบท

ของหองเรยนความเขาใจของครในดานผเรยนและการเรยนรนอกจากนประสบการณการทำางานการเขาอบรมและ

เวลาทจำากดยงเปนแหลงทสงผลตอความเขาใจและการปฏบตของครวทยาศาสตรตอการกำาหนดเปาหมายสำาหรบการ

สอนวทยาศาสตรดงนนผวจยไดเสนอแนะถงแนวทางการพฒนาความรของครวทยาศาสตรในโครงการพฒนาวชาชพ

นนควรมการศกษาถงความเขาใจของครวทยาศาสตรในแตละดานของความรเนอหาผนวกวธสอนโดยเฉพาะอยางยง

ครวทยาศาสตรมเปาหมายอยางไรในการจดการเรยนการสอนวทยาศาสตรใหนกเรยนเพราะการพฒนาความรของคร

วทยาศาสตรโดยเชอมโยงความรเดมนนยอมทำาใหครวทยาศาสตรตระหนกถงความสำาคญของความรใหมทเกดขนได

Abstract

The purpose of this studywas to investigate three teachers’ understandings of PedagogicalContent

Knowledge(PCK).ThePCKisthemainfactorthataffectsateacher’spractice.Purposeforteachingscienceisone

componentofPCKanditinfluencesothercomponents.Therefore,thisstudywouldliketofindtheanswerstofollowing

questions;(1)Whataretheteachers’understandingsandpracticesinallaspectsofPCK?;(2)Whatarefactorsthat

affectateacher’spracticefollowingscienceeducationalreform?Datasourcesconsistedofquestionnaires,interviews,

acardsortingtask,lessonplan,reflectivejournal,andclassroomobservations.Usingagroundedtheoryandcase

studyframework,inductivedataanalysiswasusedtoconstructtheoryforthreecasestudies.Findingsindicatethat

teachers’understandingofPCKinaspectsofpurposeforteachingscience,teachingstrategy,learnerandlearning,

curriculumandassessmentisnotconsistentwiththereformofscienceeducation.TheyhaveincompletePCKanddo

notcreateefficiencyintheclassroom.ThestudyfoundthatthePCKteachers’purposeforteachingscienceinfluenced

ontheirunderstandingofotherPCKcomponents:teachingstrategy;learnerandlearning;curriculum;andassessment.

Theteachers’purposeforteachingscienceincludetheirgoalsrelatedtogeneralschooling,theaffectivedomain,the

psychomotordomainandsubjectmatter.Theteachersdidnotsettheaffectivedomainasamajorgoal.Theteachers’

understanding about successful science learning is substantively linked to their understanding about laboratory

andinquiryimplementation.Thethreeteachersunderstoodthatsuccessfulsciencelearningisadeepconceptual

understandingandusedverificationexperimentstoillustratethesesconceptsandusedinquiryasatypeofisolated

problem-solvingexperience.TheresultsshowthatiftheteachershadmoreofaunderstandingofPCK;theywould

usemorereformedteachingpractices.Thisstudyfindsthatassourcesofpurposeforteachingscience,participants

arestronglyinfluencedbytheclassroomcontextandtheirunderstandingsaboutlearnerandlearning.Additional

influencesincludedtheirpriorworkexperiences,professionaldevelopment,andtimeconstraints.Oneimplication

1000ทฤษฎรากฐานของความรเนอหาผนวกวธสอนของครวทยาศาสตรระดบประถมศกษา

ตอนปลายโดยใชรปแบบกรณศกษาเชงตความวารสารวจย มข. 15 (10) : ตลาคม 2553

ofthisstudyistheimportanceofunderstandingwhatteachersalreadyknowandbelieveaboutteaching,learning

andlearnersandtheirpurposeforteachingscience.Irecommendthatprofessionaldevelopmentprogramsshould

supportteacherstoexploretheirunderstandingsaboutteaching,especiallytheirgoalsinteaching.Theirknowledge

andbeliefsareallowedtochangethroughappropriateprofessionaldevelopmentprograms.

คำ�สำ�คญ: เปาหมายารจดการเรยนการสอนวทยาศาสตรทฤษฎรากฐานกระบวนการสบเสาะหาความร

Keywords: Scienceteachingorientations,GroundedTheory,Inquiryapproach

บทนำ�

ความรเนอหาผนวกวธสอน (Pedagogical

ContentKnowledge,PCK)ไดรบการเสนอเพอทำาความ

เขาใจเกยวกบความรของครวทยาศาสตรและความเชอ

เกยวกบการปฏบตการสอนของครวทยาศาสตร

(Lederman andNewsome, 1999) Shulman ไดนยาม

PCK เปน “ประเภทของความรทจำาเพาะและเปนองค

ความรทนอกเหนอจากความรดานเนอหา องคความรน

คอการบรณาการมตของความรดานตางๆ เพอเพมศกยภาพ

ของการสอนในเนอหานน”(Shulman,1986)โดยองค

ประกอบทสำาคญในแนวคดของShulmanเกยวกบPCK

คอองคประกอบของความรดานเนอหาและวธการสอน

ทเหมาะสมสงเสรมการจดการเรยนการสอนของคร

ไดอยางมประสทธภาพและกระตนใหผเรยนเกดความ

เขาใจในเนอหานนได โดยมงเนนถงความรทเออใหคร

สามารถเขาใจถงแนวคดเดมทผเรยนมมากอนเกยวกบ

เนอหานนและความยากในการเรยนรโดยองคประกอบ

ของความรเนอหาผนวกวธสอนตามแนวคดน แตละ

มตของความรมความสอดคลองและเอออำานวยตอกน

คลายกบเกลยวเชอก ในการจดการเรยนรใหกบผเรยน

นนครตองมความสามารถในการปรบความยดหยนของ

เกลยวเชอกเสนนซงความหมายอกนยหนงคอครตอง

มความรแตละดานทเหมาะสมดานวธการสอนวธการ

วดและประเมนการเรยนร ทเหมาะสมตอการถายทอด

เนอหาความรนนไปสตวผเรยนโดยคำานงถงความแตก

ตางของตวผเรยน เขาใจถงวธการเรยนรของผเรยน

บรณาการความรแตละดานไดอยางมประสทธภาพ

สงเสรมการเรยนรของผเรยนเมอครเขาใจถงแนวคดเดม

ทผเรยนมและความยากในการเรยนรทผเรยนประสบ

ปญหายอมสงเสรมใหครเขาใจถงรปแบบทเหมาะสมใน

การจดการเรยนการสอน ในดานวธการสอนสอและ

กจกรรมรวมทงวธการวดและประเมนการเรยนรของผ

เรยนนนแสดงวาครมความสามารถในการปรบใชPCK

ไดอยางมประสทธภาพนอกจากนPCKยงถกอธบายใน

ดาน “ความเขาใจเรองเนอหาปญหาหรอประเดนทนำา

เสนอหรอสอนตอผเรยนโดยปรบใหมความสอดคลอง

ตอความสนใจและความสามารถทหลากหลายของผ

เรยนในการจดการเรยนการสอน การศกษาเรองPCK

นนมนกการศกษาทานอนๆ ไดปรบและขยายแนวคด

เกยวกบPCKในฐานแนวคดของShulmanเชนในป

1999Magnusson,KrajcikและBorkoไดขยายแนวคด

ของShulman(1986)เกยวกบองคประกอบของความร

เนอหาผนวกวธสอนนเพอใหเหมาะสมตอการจดการ

เรยนการสอนวทยาศาสตร โดยคณะของMagnusson

ไดนยามวาPCKควรประกอบดวย5ดานไดแกความร

เกยวกบเปาหมายของการสอนวทยาศาสตรหลกสตร

ผ เรยนและการเรยนร วธการสอนและการวดและ

ประเมนการเรยนรของผเรยนซงในงานวจยนผวจยได

อางองรปแบบPCKของMagnussonetal.(1999)ใช

เปนกรอบแนวคดในการพฒนาเครองมอวจย

จากงานวจยพบวาครวทยาศาสตรผทมความ

รเนอหาผนวกวธสอนทเหมาะสมนนเปนผทประสบ

ความสำาเรจในการสอนและตระหนกถงความสำาคญ

ของการเขาใจแนวคดของผเรยนและสามารถบรณาการ

วธสอนทมประสทธภาพ พฒนาแนวคดเดมของผ

1001ทฤษฎรากฐานของความรเนอหาผนวกวธสอนของครวทยาศาสตรระดบประถมศกษา

ตอนปลายโดยใชรปแบบกรณศกษาเชงตความKKU Res J 15 (10) : October 2010

เรยนใหถกตองได(Geddisetal.,1993)สอดคลองกบ

สำานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต(2544)และ

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย

(2547) ไดเสนอแนะวาครวทยาศาสตรควรมความ

ร เนอหาผนวกวธสอนทสอดคลองกบความสนใจ

และความสามารถทแตกตางกนของผเรยน และคร

วทยาศาสตรควรไดรบการสงเสรมใหสามารถบรณาการ

องคประกอบแตละดานของความรของความเนอหา

ผนวกวธสอนนนใหเหมาะสมตอการจดการเรยนการ

สอนตามแนวทางปฏรปการจดการเรยนร ในปจจบน

สถานภาพวทยาศาสตรศกษาของประเทศไทยพบ

ปญหาทสำาคญอย 6 ดานไดแก หลกสตร การจดการ

เรยนการสอนครสอการเรยนรการวดและประเมนผล

และผลสมฤทธทางการเรยน(สำานกงานคณะกรรมการ

การศกษาแหงชาต, 2544) และจากปญหาดงกลาวสง

ผลตอการจดการศกษาวทยาศาสตรของประเทศไทย

เนองจากครวทยาศาสตรจำานวนมากมความยากลำาบาก

ตอการจดการเรยนการสอนใหสอดคลองตอการปฏรป

การเรยนรทเนนผเรยนเปนสำาคญโดยสงเสรมใหผเรยน

เกดการเรยนรวทยาศาสตรโดยผานกระบวนการคด

และการปฏบตดวยกระบวนการสบเสาะหาความรและ

เรยนรธรรมชาตของวทยาศาสตร(Pillay,2002) ปจจย

ทสำาคญคอความรดานตางๆของครวทยาศาสตร และ

ความสามารถในการบรณาการความรเหลานเพอนำามา

ปฏบตจรงในหองเรยนทเปนตวกำาหนดทศทางของ

ประสทธภาพของการจดการเรยนการสอนวทยาศาสตร

ดงนนการเขาใจถงความเขาใจและการปฏบตเกยว

กบความรเนอหาผนวกวธสอนในแตละดานของคร

วทยาศาสตรในเชงลก รวมทงปญหาทครวทยาศาสตร

ตองเผชญในการจดการเรยนการสอนยอมเปนแนวทาง

ทนกการศกษาหรอนกวทยาศาสตรศกษาใชเปนขอมล

สำาหรบการจดโครงการพฒนาวชาชพครวทยาศาสตร

ทมความสอดคลองตอปญหาและความตองการของ

ครวทยาศาสตรอยางแทจรง ทำาใหการศกษาครงนม

วตถประสงคเพอศกษา 1. ความเขาใจและการปฏบต

เกยวกบความรเนอหาผนวกวธสอนของครวทยาศาสตร

2.ปจจยทสงผลตอการจดการเรยนการสอนวทยาศาสตร

ของครวทยาศาสตรโดยขอมลวจยนเปนขอมลเบองตน

ในการปรบปรงและพฒนาการจดการเรยนการสอนของ

ครวทยาศาสตรใหบรรลตามเปาหมายของการจดการ

เรยนสอนวทยาศาสตรของประเทศไทยตอไป

คำ�ถ�มวจย

1. ครวทยาศาสตรระดบประถมศกษาตอน

ปลายมความเขาใจและการปฏบตดานความรเนอหา

ผนวกวธสอนอยางไร

2. ปจจยใดทสงผลตอครวทยาศาสตรระดบ

ประถมศกษาตอนปลายตอการจดการเรยนการสอนตาม

แนวปฏรปการเรยนร

ระเบยบวธวจย

การวจยครงนใชกรอบแนวคดทางทฤษฎเชง

ตความ (Interpretivism) เปนแนวทางในการวเคราะห

ขอมลโดยอางองทฤษฎรากฐาน (Grounded Theory)

เพออธบายถงขอสรปของผลวจยเกยวกบความรเนอหา

ผนวกวธสอนของครวทยาศาสตรระดบประถมศกษา

ทง3กรณศกษา(CaseStudies)โดยงานผลการวจยฉบบ

มการนำาเสนอทงขอมลเชงคณภาพและเชงปรมาณองค

ประกอบของระเบยบวธวจยมดงตอไปน

1. ขนตอนก�รวจย

1) เตรยมแผนโครงการวจย โดยผวจย

กำาหนดกรอบแนวทางแผนงานและวธการตามขอบเขต

การวจยโดยคำานงถงคำาถามวจยเปนสำาคญ2) รวบรวม

เอกสารในสวนขอมลและรายงานการวจยทเกยวของกบ

ความรเนอหาผนวกวธสอน โดยเฉพาะการจดการเรยน

การสอนวทยาศาสตรในระดบประถมศกษาตอนปลาย

ในประเทศไทย 3)สรางแบบสอบถามแบบสมภาษณ

แบบสงเกตการปฏบตการสอนและแบบการสะทอน

ความคดตอการจดการเรยนการสอนโดยกรอบแนวคด

ของคำาถามทใชในแบบสอบถามจากการศกษาเอกสาร

งานวจยสวนคำาถามในแบบสมภาษณผวจยสรางกรอบ

แนวคดโดยอาศยการศกษาจากเอกสารงานวจยและ

ขอมลทไดจากแบบสอบถาม เครองมอทงหมดไดผาน

การตรวจสอบความถกตองจากผเชยวชาญทางดาน

1002ทฤษฎรากฐานของความรเนอหาผนวกวธสอนของครวทยาศาสตรระดบประถมศกษา

ตอนปลายโดยใชรปแบบกรณศกษาเชงตความวารสารวจย มข. 15 (10) : ตลาคม 2553

วทยาศาสตรศกษาจำานวน3ทานหลงจากนนผวจยได

นำาเครองมอไปทดลองใชกบกลมตวอยางทมลกษณะ

ใกลเคยงกบกลมตวอยางจรงของงานวจย 4) กำาหนด

กลมตวอยาง โดยใชการสมแบบเจาะจง (Purposive

Sampling) โดยมการเกณฑทใชกำาหนดกลมตวอยางคอ

เปนครวทยาศาสตร3ทานทสอนในโรงเรยนเดยวกนโดย

ครวทยาศาสตรทง3ทานสอนในระดบประถมศกษาป

ท45และ6และมความประสงคจะเขารวมในโครงการ

พฒนาวชาชพครวทยาศาสตรดานความรเนอหาผนวก

วธสอนโดยรปแบบการรวมมอกนสอนระหวางคร

วทยาศาสตร 5) เกบรวบรวมขอมลโดยแบบสอบถาม

การสมภาษณแบบกงโครงสราง การสมภาษณโดยใช

เหตการณจำาลองการสงเกตการจดการเรยนการสอน

และการสะทอนความคดตอการจดการเรยนการสอน

ของครวทยาศาสตร 6) วเคราะหขอมล และสรปผล

โดยนำาเสนอประเดนสำาคญทเกยวของกบความเขาใจใน

แตละองคประกอบของความรผนวกวธสอนและการนำา

ความรนไปปฏบตในหองเรยนของครวทยาศาสตร

นอกจากนการวจยครงนยงไดนำาเสนอปญหาทครตอง

เผชญในการจดการเรยนการสอนวทยาศาสตรตามแนว

ปฏรปการเรยนร

2. กลมทศกษ�

กล มท ศ กษ า ในการว จ ยน เ ป นคร

วทยาศาสตรผสอนในระดบประถมศกษาตอนปลาย

จำานวน3ทานของโรงเรยนสงกดสำานกงานเขตพนท

การศกษานนทบร เขต1สำานกงานคณะกรรมการการ

ศกษาขนพนฐานกระทรวงศกษาธการ โดยโรงเรยนน

มจำานวนผเรยน1,200คน

3. เครองมอทใชในง�นวจยการรวบรวม

ขอมลประกอบดวย

1. แบบสำารวจความเขาใจดานความร

เนอหาผนวกวธสอนและการปฏบตการสอนของคร

วทยาศาสตรซงเปนคำาถามปลายเปดทแบงเปน2สวน

คอ

ตอนท1ขอมลของผตอบแบบสอบถาม

ตอนท 2 ความเขาใจดานความรเนอหา

ผนวกวธสอนและการปฏบตการสอนของครวทยาศาสตร

2. แบบสมภาษณกงโครงสรางเกยวกบ

ความเขาใจของครวทยาศาสตรเกยวกบความรเนอหา

ผนวกวธสอนและการปฏบตการสอน

3. แบบสมภาษณโดยใชเหตการณจำาลอง

เกยวกบความรเนอหาผนวกวธสอนและการปฏบตการ

สอนของครวทยาศาสตร

4. แบบสงเกตการเรยนการสอน

5. การสะทอนความคดและการเรยน

รของครวทยาศาสตรตอการการปฏบตการสอนของ

ตนเอง

โดยเครองมอทงหมดทใชในการวจยใน

ครงน ไดรบการตรวจสอบความตรงตามเนอหาและ

ภาษาทใชจากนกวทยาศาสตรศกษาจำานวน 3 ทาน

จากนนผวจยไดนำาไปทดลองใชกบกลมตวอยางทม

ลกษณะเดยวกนกบกลมตวอยางจรง แลวนำาเครองมอ

มาปรบปรงแกไขกอนทนำาไปใชจรงตอไป

4. ก�รเกบรวบรวมขอมล

การเกบรวบรวมขอมลดำาเนนการในชวง

เดอนสงหาคม-ตลาคมพ.ศ.โดยใชวธการสมแบบเจาะจง

(PurposiveSampling)มเกณฑดงตอไปนกลมตวอยาง

เปนครวทยาศาสตรทสอนระดบประถมศกษาตอนปลาย

(ประถมศกษาปท45และ6)โดยครทง3ทานสอนคนละ

ระดบชนในโรงเรยนเดยวกนนอกจากนครวทยาศาสตร

มความเตมใจและตองการเขารวมในโครงการพฒนา

วชาชพครวทยาศาสตรดานความรเนอหาผนวกวธสอน

โดยรปแบบการรวมมอกนสอนระหวางครวทยาศาสตร

ภายหลงการเกบรวบรวมขอมลผวจยไดใชการวเคราะห

เชงเนอหา(ContentAnalysis)และการวเคราะหเอกสาร

(DocumentAnalysis)ในการวเคราะหขอมลวจยจากการ

ศกษากรณศกษาทง3กรณและนำาไปสการสรางขอสรป

โดยอางองทฤษฎรากฐานสำาหรบอธบายเกยวกบความ

เขาใจและการปฏบตดานความรเนอหาผนวกวธสอน

ของกรณศกษาสำาหรบงานวจยน โดยผวจยไดอานคำา

ตอบอยางละเอยดและเปรยบเทยบเพอจดกลมของขอมล

โดยใชกรอบแนวคดจากการตความสรางขอสรปอยาง

เปนระบบจากขอมลรปธรรมหรอความเปนจรงโดยตรง

จากขอมลวจยผวจยไดนำาคำาตอบของครวทยาศาสตรท

1003ทฤษฎรากฐานของความรเนอหาผนวกวธสอนของครวทยาศาสตรระดบประถมศกษา

ตอนปลายโดยใชรปแบบกรณศกษาเชงตความKKU Res J 15 (10) : October 2010

จำาแนกองคประกอบนนมารบการตรวจความถกตองอก

ครงโดยผเชยวชาญดานวทยาศาสตรศกษาจำานวน3ทาน

โดยผวจยสรางแบบลงความคดเหนตอการวเคราะหคำา

ตอบของครของผวจยวาเหนดวยหรอไมกบการตความ

ของผวจยพรอมทงใหขอเสนอแนะหากมประเดนหรอ

การแบงกลมคำาตอบใดทผเชยวชาญไมเหนดวยกบการ

ตความของผวจย ผวจยและผเชยวชาญไดประชมเพอ

หาขอสรปในประเดนนนหรอการแบงกลมคำาตอบให

สอดคลอง

ผลก�รวจย

เสนอผลการวจยเปน 2 ตอน ไดแกตอน

ท 1 ความเขาใจและการปฏบตของครดานความร

เนอหาผนวกวธสอนสำาหรบการจดการเรยนการสอน

วทยาศาสตรและตอนท2ผลการสำารวจปจจยทสงผล

ตอการจดการเรยนการสอนของครวทยาศาสตรระดบ

ประถมศกษาตามแนวปฏรปการเรยนร

ผลก�รวจยตอนท1คว�มเข�ใจและก�รปฏบต

ของครวทย�ศ�สตรเกยวกบคว�มรเนอห�ผนวกวธสอน

สำ�หรบก�รจดก�รเรยนก�รสอนวทย�ศ�สตร

จากการใชแบบสอบถามและการสมภาษณ

เกยวกบความเขาใจและการปฏบตการสอนของคร

วทยาศาสตรระดบประถมศกษาตอนปลาย ในโรงเรยน

ขนาดใหญ สำานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพน

ฐานกระทรวงศกษาธการเขตนนทบรโดยมกรณศกษา

3ทาน โดยผลการวจยตอนท 1แบงออกเปน2หวขอ

ไดแกขอมลผตอบแบสอบถามและความเขาใจและการ

ปฏบตการสอนของครวทยาศาสตร

1. ขอมลของกรณศกษ�

กรณศกษ�ท1ครกเพศหญงอาย53จบ

ปรญญาตรสาขาพลศกษามประสบการณการสอนวชา

สรางเสรมประสบการณชวต และวทยาศาสตร 32ป

ปจจบนสอนทโรงเรยนขนาดใหญ จำานวนผเรยน1200

คนสงกดสำานกงานการประถมศกษาแหงชาตในระดบ

ประถมศกษาปท 5 ซงมผเรยนเฉลยตอหอง 40 คน

จำานวนคาบทสอนวชาวทยาศาสตร36คาบจากจำานวน

คาบทสอนทงหมดตอสปดาหคอ54คาบนอกจากการ

สอนวทยาศาสตรแลวครตองมหนาทเปนครทปรกษาผ

เรยนเปนครประจำาชนดแลหองปฏบตการงานทปรกษา

ชมรมหวหนาโครงการวนยหวหนาสาระวทยาศาสตร

ในชวงระยะเวลา5ปครเคยไดรบการพฒนาดานการจด

หลกสตรการวางแผนการสอนตามแนวปฏรปการเรยน

ร การจดทำาสอการวดและประเมนตามแนวปฏรปการ

เรยนรวธการสอนตามแนวทางปฏรปการเรยนรความร

ในเนอหาวชาวทยาศาสตรนอกจากนครไดรบการพฒนา

จากสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย

(สสวท.)ซงวธการในการพฒนาวชาชพครของครทาน

นคอ โรงเรยนจดการอบรมใหและเขารบการอบรมจาก

สถาบนการศกษาหรอหนวยงานตางๆ ในประเดนการ

เรยนการสอนวทยาศาสตรโดย สสวท. การผลตสอ

นวตกรรมและการวดและประเมนผลโดยผเชยวชาญ

ครมบทบาทหนาทเกยวกบการจดทำาหลกสตรการศกษา

ขนพนฐานวชาวทยาศาสตรตามแนวปฏรปการเรยนรใน

โรงเรยนโดยจดทำาสาระการเรยนรจดทำาแผนการเรยนร/

หนวยการเรยนรจดทำา/เลอกหนงสอแบบเรยน/เอกสาร

ประกอบการเรยนการสอนและนเทศภายในตดตามการ

เรยนการสอนครในโรงเรยน

กรณศกษ�ท2ครขเพศชายอาย38จบ

ปรญญาตรสาขาครศาสตรบณฑตวชาเอกเกษตรกรรม

มประสบการณการสอนสรางเสรมประสบการณชวต

และวทยาศาสตร 1ป 4 เดอน โดยประสบการณการ

สอนในระดบมธยมศกษา1ปและระดบประถมศกษา4

เดอนปจจบนสอนทโรงเรยนขนาดใหญจำานวนผเรยน

1200คนสงกดสำานกงานการประถมศกษาแหงชาตใน

ระดบประถมศกษาปท6ซงมผเรยนเฉลยตอหอง40คน

จำานวนคาบทสอนวชาวทยาศาสตร12คาบจากจำานวน

คาบทสอนทงหมดตอสปดาหคอ12คาบนอกจากการ

สอนวทยาศาสตรแลวครตองมหนาทเปนครประจำาชน

ดแลหองปฏบตการงานทปรกษาชมรมงานธรการชน

เรยนและงานฝายสถานทนชวงระยะเวลา5ปครเคยได

รบการพฒนาการวางแผนการสอนตามแนวปฏรปการ

เรยนรวธการสอนตามแนวทางปฏรปการเรยนรความร

ในเนอหาวชาวทยาศาสตรวธการในการพฒนาวชาชพ

1004ทฤษฎรากฐานของความรเนอหาผนวกวธสอนของครวทยาศาสตรระดบประถมศกษา

ตอนปลายโดยใชรปแบบกรณศกษาเชงตความวารสารวจย มข. 15 (10) : ตลาคม 2553

ครของครทานนคอ โรงเรยนจดการอบรมและครเคย

เขารบการอบรมจากสถาบนการศกษาหรอหนวยงาน

ตางๆ ในการทำาวจยกบครสอนวทยาศาสตร โดยคณะ

ศกษาศาสตรมหาวทยาลยเกษตรศาสตร ครมบทบาท

หนาทเกยวกบการจดทำาหลกสตรการศกษาขนพนฐาน

วชาวทยาศาสตรตามแนวปฏรปการเรยนรในโรงเรยน

โดยจดทำาสาระการเรยนร จดทำาแผนการเรยนร/หนวย

การเรยนร และจดทำา/เลอกหนงสอแบบเรยน/เอกสาร

ประกอบการเรยนการสอน

กรณศกษ�ท3ครคเพศหญงอาย50จบ

ปรญญาตรสาขาครศาสตรวชาเอกสงคมศกษาปรญญา

โทสาขาการบรหารการศกษา วชาเอกการบรหารการ

ศกษามประสบการณการสอนสรางเสรมประสบการณ

ชวตและวทยาศาสตร3ปปจจบนสอนทโรงเรยนขนาด

ใหญจำานวนผเรยนประมาณ1200คนสงกดสำานกงาน

การประถมศกษาแหงชาต ในระดบประถมศกษาปท 4

ซงมผเรยนเฉลยตอหอง35คนจำานวนคาบทสอนวชา

วทยาศาสตร12คาบจากจำานวนคาบทสอนทงหมดตอ

สปดาหคอ15คาบนอกจากการสอนวทยาศาสตรแลว

ครตองมหนาทเปนหวหนางานโครงการอาหารกลางวน

งานอนามยโรงเรยนและรบผดชอบในการจดทำาแผน

งานของโรงเรยนและจดทำาขอมลโรงเรยนในชวงระยะ

เวลา5ป ครเคยไดรบการพฒนาดานการจดหลกสตร

การวางแผนการสอนตามแนวปฏรปการเรยนร การ

จดทำาสอ การวดและประเมนตามแนวปฏรปการเรยน

ร วธการสอนตามแนวทางปฏรปการเรยนร ความรใน

เนอหาวชาวทยาศาสตรนอกจากนครไดรบการพฒนา

จากสสวท.วธการในการพฒนาวชาชพครของครทาน

นคอโรงเรยนจดการอบรมและครเคยเขารบการอบรม

จากสถาบนการศกษาหรอหนวยงานตางๆ ในประเดน

การเรยนการสอนวทยาศาสตรโดยสสวท.การผลตสอ

นวตกรรมและการวดและประเมนผลโดยผเชยวชาญคร

มบทบาทหนาทเกยวกบการจดทำาหลกสตรการศกษาขน

พนฐานวชาวทยาศาสตรตามแนวปฏรปการเรยนรใน

โรงเรยนโดยจดทำาสาระการเรยนรจดทำาแผนการเรยน

ร/หนวยการเรยนร และจดทำา/เลอกหนงสอแบบเรยน/

เอกสารประกอบการเรยนการสอน

2. คว�มเข�ใจและก�รปฏบตของครเกยวกบ

คว�มรเนอห�ผนวกวธสอนสำ�หรบก�รจดก�รเรยนก�ร

สอนวทย�ศ�สตร

จากการวเคราะหผลการตอบแบสอบถาม

การสมภาษณแบบกงโครงสราง และสงเกตการสอน

เกยวกบความเขาใจและการปฏบตของครเกยวกบการ

จดการเรยนการสอนวทยาศาสตรระดบประถมศกษา

ตอนปลายในดานเปาหมายของการสอนวทยาศาสตร

วธการสอนวทยาศาสตรทสอดคลองกบลกษณะเนอหา

ทางวทยาศาสตร การเรยนรวทยาศาสตรของผเรยน

หลกสตรและวธการวดและประเมนผลการเรยนรโดย

การนำาเสนอเปนภาพรวมของความเขาใจของครระดบ

ประถมศกษา

2.1คว�มเข�ใจและก�รปฏบตตอก�ร

กำ�หนดเป�หม�ยก�รสอนวทย�ศ�สตร

คร ขทานเดยวมความเขาใจเกยวกบ

เปาหมายหลกของการสอนวทยาศาสตรสอดคลอง

กบแนวทางปฏรปการเรยนรบางสวนทเนนการเรยน

รวทยาศาสตร (ScientificLiteracy) โดยมการกำาหนด

เปาหมายของการสอนวทยาศาสตรทครอบคลมทงดาน

ความรการคดและการแกปญหาเจตคตทางวทยาศาสตร

และการนำาความรไปใชในชวตประจำาวนของผเรยนดง

ตวอยางคำาตอบของครตอไปน

“ผเรยนสามารถทำางานอยางเปนระบบ

รจกคด รจกแกปญหา อธบายสรปในสงทเรยนได และ

หลงจากทผเรยนไดเรยนวทยาศาสตร ผเรยนไดรบความ

ร ความเขาใจเกยวกบเนอหาทเรยน มทกษะกระบวนการ

ทางวทยาศาสตร และมเจตคตทดตอวทยาศาสตร”

แตครกและคไมไดกำาหนดเปาหมายการสอน

วทยาศาสตรดานเจตคตเปนเปาหมายหลกของการสอน

วทยาศาสตรดงตวอยางดานลางครวทยาศาสตรทงสอง

ทานไดระบไวในเปาหมายรอง

“ใหผเรยนมความร ทกษะเพอนำาไปใชใน

ชวตประจำาวนละหลงจากทผเรยนไดเรยนวทยาศาสตร

ผเรยนสามารถนำาความร ความชำานาญจากการเรยน

วทยาศาสตรไปวางแผนการใชชวตไดอยางเปนระบบ ผ

เรยนมการวางแผนในชวตประจำาวน”

1005ทฤษฎรากฐานของความรเนอหาผนวกวธสอนของครวทยาศาสตรระดบประถมศกษา

ตอนปลายโดยใชรปแบบกรณศกษาเชงตความKKU Res J 15 (10) : October 2010

“มงหวงใหผเรยนไดเรยนรวทยาศาสตรทเนน

กระบวนการทนำาไปสองคความรรวม เพอใหผเรยนม

การพฒนารบความรและเกดทกษะกระบวนการทาง

วทยาศาสตร ปลกฝงใหผเรยนรจกใชความคดของตนเอง

สามารถเสาะหาความร และวเคราะหได นำาความรนนไป

ใชในชวตประจำาวนได”

จากขอมลวจยพบวาครทง 3ทานมงเนนใน

การสอนวทยาศาสตรเพอใหผเรยนไดความร และเรยน

รทกษะกระบวนทางวทยาศาสตรเปนดานทสำาคญ

และเปนเปาหมายหลกของการจดการเรยนการสอน

วทยาศาสตรคร1ทานจาก3ทานมความเขาใจเกยวกบ

เปาหมายการสอนวทยาศาสตรสอดคลองกบแนวทาง

การปฏรปการเรยนรทเนนการรวทยาศาสตรโดยกำาหนด

เปาหมายหลกของการสอนวทยาศาสตรครอบคลมทง3

ดานคอความรความสามารถในการคดการแกปญหา

เจตคตทางวทยาศาสตร การนำาความรไปใช แตไมได

ระบเดนชดถงการสงเสรมใหผเรยนตระหนกถงความ

สมพนธและผลกระทบระหวางวทยาศาสตรเทคโนโลย

สงคมและสงแวดลอม

ต�ร�งท1.เปาหมายหลกและรองของการจดการเรยนการสอนวทยาศาสตร

ผเข�รวม ระดบ เป�หม�ยหลก เป�หม�ยรอง

วจย ชน

ก ป.4 - พฒนาความเขาใจเนอหาวทยาศาสตร - ปลกฝงใหผเรยนใชความคดของตนเอง

- พฒนาทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร สามารถสบเสาะหาความร

เพอนำาไปสองคความรทางวทยาศาสตร - สามารถนำาความรทางวทยาศาสตรไปใช

ในชวตประจำาวน

ข ป.5 - พฒนาความเขาใจเนอหาวทยาศาสตร -เพอใหผเรยนมเจตคตตอการเรยน

- พฒนาทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร วทยาศาสตร

- พฒนาใหผเรยนสามารถทำางานไดอยาง -เปนบคคลทประสบความสำาเรจในการ

เปนระบบรจกคดรจกคดเปนพลเมองทด ศกษาและการดำารงชวต

ของชาต -ผเรยนสามารถใชความรวทยาศาสตรใน

การตดสนใจทางดานจรยธรรม

ค ป.6 - พฒนาความเขาใจเนอหาวทยาศาสตร - เตรยมความพรอมในการศกษาตอใน

- พฒนาทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร ระดบมธยมศกษา

-เพอพฒนาการใชชวตไดอยางเปนระบบ

มการวางแผนในชวตประจำาวน

จากการสมภาษณแบบกงโครงสรางและการ

สงเกตการจดการเรยนการสอนพบวาครทง3ทานเนน

การสอนทใหผเรยนไดเรยนรแนวคดทางวทยาศาสตร

และทกษะกระบวนการวทยาศาสตรเปนเปาหมายหลก

ครกเชอวาการเรยนรวทยาศาสตรทประสบความสำาเรจ

คอการใหผเรยนมทกษะกระบวนการวทยาศาสตรเพอ

สามารถใชในการแกปญหานนไดและตรวจสอบแนวคด

ทางวทยาศาสตรจากขอมลพบวาครขทานเดยวทระบ

ถงการจดการเรยนการสอนทพฒนาจตพสยในเปาหมาย

หลก และสงเสรมการพฒนาทกษะการตดสนใจท

เกยวของกบสงแวดลอมและจรยธรรมในเปาหมายรอง

ของการจดการเรยนการสอนวทยาศาสตรดงนนผวจย

จงไดสรางรปทเพอแสดงใหเหนความสมพนธของความ

เขาใจตอการกำาหนดเปาหมายการจดการเรยนการสอน

ของครวทยาศาสตรขดงทแสดงไวดานลาง

1006ทฤษฎรากฐานของความรเนอหาผนวกวธสอนของครวทยาศาสตรระดบประถมศกษา

ตอนปลายโดยใชรปแบบกรณศกษาเชงตความวารสารวจย มข. 15 (10) : ตลาคม 2553

จากรปทแสดงใหเหนวา ครวทยาศาสตร

ข ใหความสำาคญตอการพฒนาผเรยนในดานความ

รวทยาศาสตร ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร

และมเจตคตทดตอการเรยนวทยาศาสตรเพอใหผ

เรยนเหนความสำาคญของวทยาศาสตรและสามารถนำา

ความรวทยาศาสตรไปใชในชวตประจำาวนไดอยางม

ประสทธภาพ

2.2คว�มเข�ใจและก�รปฏบตตอก�รเรยน

รวทย�ศ�สตรของผเรยน

ครวทยาศาสตรมความเขาใจและการ

ปฏบตเกยวกบการเรยนรของผเรยนในดานตางๆไดแก

วธการเรยนรของผเรยนบทบาทของครผสอน และ

เจตคตของครตอการเรยนรของผเรยน

วธก�รเรยนรของผเรยน

คร ก มความเขาใจเกยวกบการเรยนรของผ

เรยนผานกระบวนการทางวทยาศาสตรผเรยนสามารถ

เกดการเรยนรแนวคดทางวทยาศาสตรผานการทดลอง

และการฝกปฏบตทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร

ซงจะนำาไปสการไดองคความรทางวทยาศาสตร โดยผ

เรยนมสวนรวมการเรยนรทกขนตอนกจกรรมการเรยน

รการประเมนโดยผเรยนมการทำากจกรรมทหลากหลาย

ทงรายบคคลและรายกลมเพอเนนใหผเรยนคดและลงมอ

ปฏบตจากความเขาใจดงกลาวเมอครกไดจดการเรยน

การสอนวทยาศาสตรในหองเรยนพบวาครกเนนการ

ทำากจกรรมกลมโดยเปดโอกาสใหผเรยนไดเรยนรผาน

กระบวนการทดลอง แตการทดลองนนคร ก อธบาย

ขนตอนพรอมทงสาธตการทำาการทดลองตอผเรยนทก

ครงเพอใหผเรยนทำาตามโดยจากขอมลของการสงเกต

การจดการเรยนการสอนและการสมภาษณครกพบวา

จดมงหมายหลกของการเนนใหผเรยนลงมอปฏบตใน

กจกรรมการทดลองเพอใหผเรยนตรวจสอบแนวคดทาง

วทยาศาสตรกฎและทฤษฎทางวทยาศาสตรเชนเดยวกบ

ครขทมความเขาใจตอการเรยนรของผเรยนวาผเรยน

สามารถเรยนรไดเมอผเรยนไดลงมอปฏบตจรง โดยคร

รปท2.รปทแสดงเปาหมายของการสอนวทยาศาสตรสำาหรบกรณศกษาครวทยาศาสตรข

1007ทฤษฎรากฐานของความรเนอหาผนวกวธสอนของครวทยาศาสตรระดบประถมศกษา

ตอนปลายโดยใชรปแบบกรณศกษาเชงตความKKU Res J 15 (10) : October 2010

ขและค ไดเพมเตมวาผเรยนจะเรยนรไดเมอผเรยนม

ความรพนฐานหรอบรบททเปนความรทจำาเปนตอการ

เรยนรในเรองนนๆการปฏบตการสอนของคร ขและ

คสอดคลองกบความเขาใจของครทงสองทานทเปด

โอกาสใหผเรยนลงมอปฏบต แตการทำาการทดลองทก

ครงของคร ข และค เปนไปเพอใหผเรยนตรวจสอบ

ถงแนวคดทางวทยาศาสตรนน ซงความเขาใจของคร

ทง 3ทานเกยวกบการเรยนรของผเรยนสอดคลองบาง

สวนกบการไดมาซงความรทางวทยาศาสตรในดาน

ทผสอนตองเนนใหผเรยนมสวนรวมในกระบวนการ

เรยนรจากการปฏบตจรงการสงเกตการทำาการทดลอง

ทางวทยาศาสตรการถามคำาถามการอานการสนทนา

แลกเปลยนความร การใชทกษะกระบวนการทาง

วทยาศาสตร การเรยนรดวยตนเองและการคด โดยผ

เรยนมโอกาสเรยนรจากตวอยางจรง สถานการณจรง

ทผเรยนไดพบในชวตประจำาวนผสอนตองมการผสม

ผสานทงสอทอยภายในและภายนอกหองเรยนเพอให

เกดความหลากหลายของการจดกจกรรมและสามารถ

กระตนการเรยนรของผเรยนใหเกดขนจากการศกษาคร

ทง3ทานเลงเหนความสำาคญของการใหผเรยนไดลงมอ

ปฏบตจรงดวยตวของผเรยน จากการปฏบตการสอน

ของครทง3ทานพบวาครทง3ทานไมไดใหความสำาคญ

ตอการเรยนรของผเรยนผานการสนทนาแลกเปลยน

การถามคำาถามของผเรยนและการใชสอและกจกรรมท

หลากหลายนอกจากนครกขและคมจดมงหมายของ

การใหผเรยนลงมอปฏบตเพอเปนการทดลองซำาจากการ

ทดลองของนกวทยาศาสตรและใหผเรยนสงเกตผลการ

ทดลองทควรไดเหมอนการทดลองของนกวทยาศาสตร

ผทเปนผคดคนแนวคดหรอการทดลองนนดงตวอยาง

คำาตอบของครตอไปน

“ผเรยนสามารถเรยนรวทยาศาสตรโดยเนน

กระบวนการทางวทยาศาสตรเพอไปสองคความรผเรยนม

สวนรวมการเรยนรทกขนตอน การทำากจกรรม การประเมน

การเรยนร โดยกจกรรมนนเนนใหผเรยนคดและปฏบต”

“การเรยนรวทยาศาสตรของผเรยนผเรยนตอง

มความรพนฐานหรอบรบททเปนความรในเรองนนๆ

ทำาใหผเรยนเกดการเรยนรได”

และจากขอมลวจยยงพบวาครทง3 ทานไม

ไดระบถงความสำาคญของการจดการเรยนการสอนท

ตอบสนองตอความแตกตางของผเรยนและผเรยนทก

คนสามารถเรยนรและผเรยนเรยนรไดแตกตางกน ซง

สอดคลองตอการปฏบตการสอนของครทง3ทานทไม

ไดจดกจกรรมทหลากหลายตอบสนองตอความตองการ

ของผเรยนและเออตอความแตกตางดานการเรยนรและ

ความเขาใจของผเรยนครกมความเขาใจเกยวกบวธการ

สอนทสอดคลองกบแนวทางปฏรปการศกษา แตการ

ปฏบตการสอนของครทง3ทานยงมบทบาทของครเดน

มากกวาผเรยนครกเนนการถามคำาถามผเรยนเพอเนน

ใหผเรยนทองจำาและเนนการสาธตเพอใหผเรยนทำาการ

ทดลองหรอกจกรรมตามแบบอยาง

ด�นบทบ�ทของครตอก�รเรยนรของผเรยน

ครกมความเขาใจตอบทบาทของครทสงเสรม

การเรยนรของผเรยนตองเปนผทวางแผนการจดการ

เรยนรและจดกจกรรมการเรยนรทกระตนใหผเรยนเกด

การเรยนรจากการสมภาษณและการสงเกตการจดการ

เรยนการสอนพบวาครขและคมความเขาใจและปฏบต

ตอบทบาทของครผสอนทตองเปนผบรรยายมากกวาผ

แนะนำาเพราะครทง2ทานมความเขาใจวาการเรยบเรยง

เนอหาและถายทอดโดยตรงตอผเรยนยอมสงเสรมการ

เรยนรของผเรยนไดลกซงผเรยนสามารถเขาใจขนตอน

การทำาการทดลองและสามารถทำาการทดลองทไดผลเชน

เดยวกบกฎทฤษฎทางวทยาศาสตรอยางมประสทธภาพ

และจากขอมลการสงเกตการณจดการเรยนการสอนของ

ครทง3ทานพบวาการปฏบตการสอนของทง3ทานเนน

การถายทอดความรใหผเรยนผานวธการบรรยายเนนผ

เรยนทองจำาโดยครมบทบาทเดนดานสาธตการทดลอง

และสรปผลการทดลองใหกบผเรยนมากกวาบทบาท

ของการเปนผอำานวยความสะดวก

ด�นเจตคตตอก�รเรยนรของผเรยน

ครกและข มเจตคตทางบวกตอการเรยนร

ของผเรยนทสงเสรมใหผเรยนมความกระตอรอรนใน

การเรยนและมความสนใจอยากทำาการทดลอง โดยผ

เรยนทสามารถเรยนรไดนนตองมพนฐานทจำาเปนตอ

การเรยนรในเรองนนๆสวนคร คมเจตคตทางลบตอ

1008ทฤษฎรากฐานของความรเนอหาผนวกวธสอนของครวทยาศาสตรระดบประถมศกษา

ตอนปลายโดยใชรปแบบกรณศกษาเชงตความวารสารวจย มข. 15 (10) : ตลาคม 2553

การเรยนรของผเรยน โดยเหนวาผเรยนชอบทผสอน

บอกและใหจดตามผเรยนเนนการเรยนตามหลกสตร

และเพอสอบเขาศกษาตอระดบมหาวทยาลยดงตวอยาง

คำาตอบของครตอไปน

“การเรยนรของผเรยนจากประสบการณการ

สอนทโรงเรยน ผเรยนเรยนรดวยตนเองตงแตเรมศกษา

จนสามารถสรปผล และผเรยนสวนมากไมสามารถทำาได

เองตองใหผสอนเปนผสรปความรให”

ครทง 3ทานแสดงความคดถงบทบาทของ

ตนเองวาควรเปนผคอยบอกเนอหาสาธตการทดลองและ

สรปใหผเรยนนนเปนสงทสงเสรมการเรยนรของผเรยน

มากทสดเพราะเปนการเรยบเรยงเนอหาใหเหมาะสม

งายตอการเขาใจของผเรยนซงทำาใหผเรยนเกดการเรยน

รได นอกจากนผเรยนยงเกดความกระตอรอรนอยากท

จะทำาการทดลองวทยาศาสตรเมอเหนวาครวทยาศาสตร

ประสบความสำาเรจในการทำาการทดลองนนปจจยหลก

ทมผลตอการเรยนรของผเรยนทครทง3ทานมความเหน

ตรงกนคอทศนคตของผเรยนซงครทง3ทานพบวาเมอ

ใดทผเรยนมทศนคตทเปนลบตอการเรยนวทยาศาสตร

เชนผเรยนคดวาวชาวทยาศาสตรเปนวชาทตองจำามาก

และยากทำาใหผเรยนไมสนใจและไมใหความรวมมอ

ในการทำากจกรรมระหวางการจดการเรยนรของคร

วทยาศาสตร

2.3คว�มเข�ใจและก�รปฏบตตอวธก�ร

สอนวทย�ศ�สตร

ครมความเขาใจตอวธการสอนวทยาศาสตร

ททำาใหผเรยนเกดการเรยนรตามแนวปฏรปการเรยนร

บางสวนกลาวคอคร ข มความเขาใจตอวธการสอน

วทยาศาสตรโดยครวางแผนการจดกจกรรมการเรยนร

ทผเรยนมสวนรวมในการวางแผนการเรยน ในการจด

กจกรรมการเรยนการสอนตงแตขนการเลอกเรองทจะ

เรยนและการผลตสอรวมกนโดยผเรยนไดลงมอปฏบต

กจกรรมดวยตนเองโดยครทง3ทานใหความสำาคญดาน

ผเรยนมโอกาสปฏบตจรงแตครกไดเพมประเดนเรอง

การสอนดวยการสบเสาะหาความร ทตองมการสอน

ตามลำาดบ 5 ขนตอนเทานน คอสรางขนความสนใจ

สำารวจคนหาอธบายและลงขอสรปขยายความร และ

ขนประเมน ซงความเขาใจของครวทยาศาสตรทง 3

ทานสอดคลองตามแนวปฏรปบางสวนไมสมบรณจาก

วธสอนวทยาศาสตรตามแนวทางปฏรปการเรยนรท

กลาวคอครวางแผนการจดกจกรรมการเรยนรทผเรยน

มสวนรวมในการวางแผนการเรยนสนองความแตกตาง

ระหวางบคคลใชประสบการณจรงโดยใชกระบวนการ

สบเสาะหาความร กระบวนการแกปญหากจกรรมคด

และปฏบต และมปฏสมพนธกบผอนผานกจกรรมการ

เรยนแบบรวมมอเรยนจากแหลงเรยนรทหลากหลาย

ครกมความเขาใจตอการสอนวทยาศาสตร

ทเนนผเรยนเปนปฏบตและเนนทกระบวนการสบเสาะ

หาความรแตจากการสงเกตการจดการเรยนการสอนพบ

วาวธการสอนวทยาศาสตรของคร ครมบทบาทอยาง

มากในการสาธตการทดลอง แสดงตวอยางทดในการ

ใชทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร โดยการทำาการ

ทดลองทกครงคร ก จะบอกใหผเรยนสงเกตถงผลการ

ทดลองทตองเกดขนและสอดคลองกบกฎและทฤษฎ

ทางวทยาศาสตร คร ก มเทคนคททำาใหผเรยนเรยน

อยางสนกโดยการรองเพลงสวนครขใหความสำาคญ

ตอการมสวนรวมของผเรยนในการเลอกหวขอ การ

จดกจกรรมและผเรยนรวมมอปฏบตกจกรรมนน เมอ

สงเกตการจดการเรยนการสอนพบวาหวขอวทยาศาสตร

และกจกรรมครข เปนผเตรยมใหกบผเรยนและผเรยน

ไดลงมอปฏบตโดยครขสาธตการทำาการทดลองทกครง

สวนวธการสอนวทยาศาสตรของคร คพบวาเนนการ

ใหผเรยนทำางานกลมโดยครเปนผจดเตรยมหวขอและ

กจกรรมใหกบผเรยน โดยครคมความไมมนใจในการ

สอนเนองจากมความเขาใจในแนวคดทางวทยาศาสตรท

ไมสมบรณเหนไดวาครทง3ทานมความเขาใจเกยวกบ

แนวคดในการจดกจกรรมหลายดานทเนนผเรยนเปน

สำาคญและสอดคลองกบแนวทางปฏรปการเรยนรตามพ

ระราชบญญตการศกษาแหงชาตพ.ศ.2542ไดแกการ

สอนเรยนในเรองเกยวของกบชวตประจำาวนของผเรยน

และวธการสอนทเนนการลงมอปฏบตและการมสวน

รวมในกระบวนการเรยนรของผเรยนกจกรรมนนคร

เปนผกำาหนดหวขอตางๆ โดยไมไดเรมจากความสนใจ

ของผเรยน ครทง 3 ทานไดกลาวถงความเขาใจของ

1009ทฤษฎรากฐานของความรเนอหาผนวกวธสอนของครวทยาศาสตรระดบประถมศกษา

ตอนปลายโดยใชรปแบบกรณศกษาเชงตความKKU Res J 15 (10) : October 2010

วธการสอนวทยาศาสตรตองสอดคลองกบเนอหาทาง

วทยาศาสตรโดยบทบาทของครตองเปนผเลอกวาวธการ

สอนใดทเหมาะสมตอเนอหาวทยาศาสตรนนโดยครทง

3ทานมการเลอกเนอหาโดยเนอหานนตองสอดคลอง

กบสาระการเรยนรหลกของวทยาศาสตรพนฐานทผ

เรยนตองเรยนร คร ก เลอกเนอหาวทยาศาสตรทสอน

เปนเรองใกลตวของผเรยนและวธการสอนจะตองสอน

จากเนอหาทใกลตวผเรยนไปสเนอหาทไกลตวผเรยน

รปแบบกจกรรมการจดการเรยนการสอนควรมเกมวทย

ใหผเรยนไดปฏบตจรง คร ข เพมเตมในดานการสอน

ทไมเนนกฎและทฤษฎมากเกนไป โดยเนอหานนตอง

สงเสรมความคดรเรมสรางสรรคของผเรยนสวนคร

คกลาววาครวทยาศาสตรทดนนควรตองจดลำาดบการ

จดการเรยนการสอนทดมการถายทอดอยางเปนระบบ

จะสงเสรมใหผเรยนเกดการเรยนรไดเรวครทง3ทานไม

ไดกลาวถงการพฒนาวธการสอนทสงเสรมการสอนใน

เนอหาทบรณาการเนอหาวชาวทยาศาสตรดวยกนหรอ

ศาสตรสาขาอนๆ โดยใชกระบวนการทางวทยาศาสตร

ในการสบเสาะหาความร แกปญหา เพอเขาใจความ

สมพนธระหวางวทยาศาสตร เทคโนโลย สงคม และ

สงแวดลอมและครเพยง2ทานเทานนทเนนการสอนใน

เนอหาทเกยวของกบชวตประจำาวนของผเรยน

โดยสรปครสวนใหญมความเขาใจและการ

ปฏบตเกยวกบการสอนวทยาศาสตรตามแนวปฏรปการ

เรยนรเปนบางสวนไมสมบรณ โดยกลาวถงบางองค

ประกอบของวธการจดการเรยนร เชนการใหผเรยน

ลงมอปฏบตจรงจากการทดลอง โดยไมไดกลาวถงองค

ประกอบอนเชนการมปฎสมพนธกบผอนผานกจกรรม

การเรยนแบบรวมมอ เรยนรจากแหลงเรยนรทหลาก

หลาย เนนกจกรรมทคดและปฎบตตอบสนองตอความ

แตกตางของผเรยน และการจดการเรยนการสอนตาม

แนวสบเสาะหาความรโดยหองเรยนของครทง3ทานม

การจดการเรยนการสอนเนอหาวทยาศาสตรทสอดคลอง

กบแนวทางปฏรปการเรยนรบางสวนไมสมบรณ คร

ทง 3ทานไมไดกลาวถงการสอนในเนอหาทบรณาการ

เนอหาวชาวทยาศาสตรดวยกนหรอศาสตรสาขาอนๆ

โดยใชกระบวนการทางวทยาศาสตรในการสบเสาะ

หาความร แกปญหา เพอเขาใจความสมพนธระหวาง

วทยาศาสตร เทคโนโลยสงคมและสงแวดลอมและม

ครเพยง2ทานมการจดการเรยนการสอนทเนนเนอหา

สอดคลองกบชวตประจำาวนของผเรยน

2.4คว�มเข�ใจและก�รปฏบตตอหลกสตร

ส�ระก�รเรยนรวทย�ศ�สตร

ครทง3ทานมความเขาใจตอหลกสตร

การเรยนรวทยาศาสตรวาหลกสตรนนมความสำาคญเพอ

ใชในการเขยนแผนการจดการเรยนการสอนและเปน

แหลงขอมลททำาใหครทราบถงหวขอวทยาศาสตรทคร

วทยาศาสตรทง 3ทานตองทำาการสอน โดยโรงเรยน

นไดมการพฒนาหลกสตรสถานศกษาโดยอางองจาก

หลกสตรแกนกลางทผลตโดยสสวท.ครกมสวนรวม

ในการจดสรางหลกสตรสถานศกษา คร ก ไดอธบาย

ถงกระบวนการพฒนาหลกสตรของโรงเรยนนนไดปรบ

เปลยนจากหลกสตรแกนกลางของสสวท.โดยเพมเตม

ดานการจดการเรยนการสอนทสอดคลองตอบรบทของ

ชมชนและสงคมกระบวนการในการพฒนาหลกสตร

สถานศกษานเพยงกลมของครในโรงเรยนเทานนทรวม

สรางและพฒนาหลกสตรนสวนครขและคไมมสวน

รวมในการสรางและพฒนาหลกสตรของสถานศกษาน

ครทงสองทานนมความเขาใจตอหลกสตรสาระการเรยน

รวทยาศาสตรวาการจดการเรยนการสอนทสอดคลอง

ตอการปฏรปการเรยนรนน ครวทยาศาสตรควรตอง

ยดหลกสตรแกนกลางเปนสำาคญและจดการเรยนการ

สอนตามเนอหาทหลกสตรไดระบไวถงแมวาโรงเรยน

จะมหลกสตรของตนเองแตครทง 3ทานยงคงมความ

เขาใจวาหลกสตรทผลตจากสสวทมคณภาพมากกวา

หลกสตรของโรงเรยน โดยครวทยาศาสตรใชเอกสาร

หลกสตรแกนกลางเพอเปนกรอบของเนอหาทผเรยน

ควรไดเรยนในแตละระดบชนซงจากขอมลของกรณ

ศกษาทง 3 กรณพบวามคร กทานเดยวทมสวนรวม

ตอการสรางและพฒนาหลกสตรวทยาศาสตรสำาหรบ

โรงเรยน สวนครทานอนมหนาทเพยงเลอกหนงสอ

สำาหรบใชในการจดการเรยนการสอนวทยาศาสตร

เทานน จากเหตผลดงกลาวทำาใหครในกลมวจยนไมได

ตระหนกถงความสำาคญของการจดการเรยนการสอน

1010ทฤษฎรากฐานของความรเนอหาผนวกวธสอนของครวทยาศาสตรระดบประถมศกษา

ตอนปลายโดยใชรปแบบกรณศกษาเชงตความวารสารวจย มข. 15 (10) : ตลาคม 2553

วทยาศาสตรตามกรอบของหลกสตรวทยาศาสตรของ

โรงเรยน

ครวทยาศาสตรมการใชแหลงเรยนรท

ครทอยภายในบรเวณโรงเรยน เชนหองวทยาศาสตร

อนเตอรเนตสวนพฤกษศาสตรรวมกบการจดการเรยน

การสอนของครวทยาศาสตรทง3ทานนอกจากนมคร

วทยาศาสตรเพยงสวนนอยทระบถงการจดการเรยน

การสอนวทยาศาสตรโดยใชแหลงเรยนรทเปนชมชน

ใกลเคยงโรงเรยนรวมกบการจดการเรยนการสอน

วทยาศาสตรโดยสรปดานความเขาใจเกยวกบหลกสตร

การจดการเรยนรกลมสาระวทยาศาสตรพบวาคร

วทยาศาสตรยดหลกสตรแกนกลางเปนหวใจสำาคญของ

การจดการเรยนการสอนวทยาศาสตรและมความรความ

เชอเกยวกบหลกสตรเปนเพยงเอกสารทระบถงเนอหา

วทยาศาสตรทผเรยนควรไดเรยนรหลกการทฤษฎและ

แนวคดวทยาศาสตรเพอใหผเรยนไดรบความรเหลานน

อยางครบถวน

2.5คว�มเข�ใจและก�รปฏบตตอวธก�ร

วดและประเมนผลก�รเรยนรวทย�ศ�สตร

ครทง 3ทานมความเขาใจทเกยวของ

กบการวดและประเมนผลการเรยนรวทยาศาสตรท

สอดคลองกบการปฏรปการเรยนรบางสวน โดยครทง

3กลาวถงการใชวธการวดโดยแบบทดสอบทเปนคำาถาม

ปลายปดและการวดและประเมนผลนนตองมกอนเรยน

ระหวางเรยนและหลงเรยนการวดและประเมนผลตอง

มการวดและประเมนผลผเรยนทงสามดาน คอพทธ

พสยทกษะพสยและจตพสย โดยคร ข เพมเตมวาการ

วดและประเมนผลการเรยนรของผเรยนนนครตองวด

และประเมนผลตามจดมงหมายทโรงเรยนกำาหนดและ

คาดหวงวาผเรยนจะไดรบมเพยงครกกลาวถงการวด

และประเมนการเรยนรโดยเพอน

จากการปฏบตการสอนของครทง3ทาน

พบวาการวดและประเมนการเรยนรของผเรยนของคร

ยงเนนดานพทธพสย วธการวดและประเมนทครทง 3

ทานใชในหองเรยนเปนแบบทดสอบและการใชคำาถาม

ลกษณะของคำาถามสวนมากเปนคำาถามปลายปดและคร

จะเปนผตอบและสรปคำาตอบนนใหกบผเรยนครกเนน

การใหผเรยนประเมนเพอนกลมอนเกยวกบการสรปและ

การนำาเสนอผลการทดลองแตครกไมไดใชแบบบนทก

ทชดเจนเพอใหผเรยนบนทกสงทวดและประเมนรวม

ทงขอเสนอแนะทกลมของผเรยนสามารถนำาไปใชในการ

ปรบปรงตอไป

โดยสรปครวทยาศาสตรทง3ทานใหความ

สำาคญกบการวดและประเมนผลแตจากความเขาใจและ

การปฏบตพบวาครวทยาศาสตรทง3ทานไมไดกลาวถง

การใชวธวดและประเมนผลทหลากหลายเพอใหขอมล

ยอนกลบตอผเรยนทำาใหผเรยนทราบเพยงวาการสรป

และนำาเสนอของตนเองนนดหรอไมดแตไมทราบถงสง

ทควรปรบปรง โดยครวทยาศาสตรใหความสำาคญตอ

การวดผลงานการคนควาการทดลองและการนำาเสนอ

ผลงานมากกวาการวดการปฏบต การทำาการทดลอง

การนำาแนวความคดวทยาศาสตรไปใชความสามรถใน

การแกปญหาและการแสดงความคดสวนดานวธการ

วดและประเมนผลครวทยาศาสตรไมไดกลาวถงการ

สงเกตการสมภาษณการใชคำาถามการเขยนอนทนการ

เขยนรายงานและการทำาแฟมสะสมงานลกษณะการวด

และประเมนผลของครวทยาศาสตรใหความสำาคญทง

การประเมนกอนเรยนระหวางเรยนและหลงเรยนแต

จากการปฏบตการสอนจรงพบวาครวทยาศาสตรเนน

การประเมนกอนเรยนและหลงเรยนโดยไมไดทำาการวด

และประเมนตลอดการสอน เพอวดและประเมนการ

พฒนาการกระบวนการทำางานกระบวนการเรยนรของ

ผเรยนและการใหผเรยนมสวนรวมในการเรยนร

ผลก�รวจยตอนท 2 ปจจยทสงผลตอก�ร

จดก�รเรยนก�รสอนของครวทย�ศ�สตรระดบประถม

ศกษ�ต�มแนวปฏรปก�รเรยนร

จากแบบสอบถามปลายเปด การสมภาษณ

แบบกงโครงสราง การสงเกตการณจดการเรยนการ

สอนและการศกษาเอกสารประกอบการสอนพบวา

ครวทยาศาสตรระดบประถมศกษาตอนปลายมความ

ไมมนใจในดานความรเนอหาผนวกวธสอน โดยคร

วทยาศาสตรทง3ทานไดระบถงปจจยดานความพรอม

ทางความรแตละดานของความรเนอหาผนวกวธสอนวา

เปนสงสำาคญและสงผลตอการจดการเรยนการสอนตาม

1011ทฤษฎรากฐานของความรเนอหาผนวกวธสอนของครวทยาศาสตรระดบประถมศกษา

ตอนปลายโดยใชรปแบบกรณศกษาเชงตความKKU Res J 15 (10) : October 2010

แนวปฏรปการเรยนรนอกจากนครวทยาศาสตรในกลม

วจยนยงเผชญปญหาเกยวกบปจจยดานสอการเรยนการ

สอนและทศนคตตอการเรยนวทยาศาสตรของตวผเรยน

ผลการวจยครงนผวจยไดนำาเสนอถงปจจยดานความ

รเนอหาผนวกวธสอนของครวทยาศาสตรทสงผลตอ

ความสำาเรจในการจดการเรยนการสอนตามแนวปฏรป

การเรยนร

ปจจยด�นคว�มรเนอห�ผนวกวธสอนด�น

ต�งๆของครวทย�ศ�สตร

ครก กลาวถงปญหา4ลำาดบแรกทพบมาก

ในการจดการเรยนการสอนคอ ความรดานการวด

และประเมนผลการเรยนร ดานผเรยนและการเรยนร

หลกสตรและวธการสอนครก ไดระบเพมเตมในเรอง

ปญหาดานการบรณาการองคประกอบแตละดานของ

ความรเนอหาผนวกวธสอนเขาสการปฏบตการสอนของ

ตนเองเชนถาสอนเนอหาวทยาศาสตรหวขอนควรใช

วธสอนและการวดและประเมนผลอยางไรทสงเสรมการ

เรยนรของผเรยน นอกจากนยงพบปญหาดานอน เชน

การขาดสออปกรณการจดการเรยนการสอนความรทาง

ดานคอมพวเตอรและเทคโนโลยและดานพนฐานความร

ความแตกตางตางของตวผเรยนโดยครกระบถงความ

พรอมในความรแตละดานของตนเองทเปนปจจยสำาคญ

ตอการจดการเรยนการสอนวทยาศาสตร

ครข กลาวถงปญหา4ลำาดบแรกทพบมาก

ในการจดการเรยนการสอนคอความรดานการกำาหนด

เปาหมายการจดการเรยนการสอนวทยาศาสตร วธการ

สอนหลกสตร และดานการวดและประเมนผลการ

เรยนรของผเรยนครขไดระบเพมเตมในเรองการบรณา

การความรในแตละดาน เชนสอนอยางไรทสอดคลอง

กบเปาหมายการจดการเรยนการสอนวทยาศาสตรท

ไดกำาหนดและตองใชการวธวดและประเมนการเรยนร

ของผเรยนอยางไรทสอดคลองกบการจดการเรยนการ

สอนทสอคลองตามแนวปฏรปการเรยนร นอกจากน

คร ข ยงไดระบถงปญหาดานอนทสงผลตอการจดการ

เรยนการสอนคอปญหาดานความทนสมยของสอการ

เรยนการสอนทศนคตทไมดตอการเรยนวทยาศาสตรผ

เรยนขาดทกษะการทำางานกลมและทกษะการใชอปกรณ

ทางวทยาศาสตรโดยครขระบถงปญหาทครขไดกลาว

ไวเบองตนเปนปจจยทสงผลใหครขไมมความมนใจใน

การจดการเรยนการสอนตามแนวปฏรปการเรยนร

ครคกลาวถงปญหา4 ลำาดบแรกทพบมาก

ในการจดการเรยนการสอนคอ ความรดานเนอหา

วทยาศาสตร วธการสอนการวดและประเมนผลการ

เรยนร และความรดานการกำาหนดเปาหมายการสอน

วทยาศาสตรครคไดระบเพมเตมในเรองปญหาของการ

บรณาการความรในแตละดาน เชนตองใชวธสอนใดท

สงเสรมการเรยนรเนอหาวทยาศาสตรนนตอผเรยนและ

ในการจดการเรยนการสอนในหองเรยนควรใชวธการ

ประเมนใดซงตอบสนองตอการจดการเรยนการสอน

ทสอดคลองตามแนวปฏรปการเรยนรนอกจากนครค

ยงไดระบถงปญหาดานอนทสงผลตอการจดการเรยน

การสอนคอปญหาดานความรพนฐานของผเรยนทแตก

ตางกนหรอผเรยนบางคนไมมความรพนฐานโดยครค

ระบถงความพรอมดานความรเนอหาทางวทยาศาสตร

ของครเปนปจจยทสำาคญตอการประสบความสำาเรจใน

การจดการเรยนการสอนวทยาศาสตรตามแนวปฏรป

การเรยนร

โดยสรปพบวาครทง 3ทานมปญหาเกยวกบ

ความรดานกำาหนดเปาหมายการจดการเรยนการสอน

วทยาศาสตร การวดและประเมนผลการเรยนร ความร

เนอหาทางวทยาศาสตรผเรยนและการเรยนรหลกสตร

และวธการสอนซงเปนองคประกอบทสำาคญของความร

เนอหาผนวกวธสอนโดยเฉพาะอยางยงปญหาดานการ

บรณาการองคความรแตละดานในการจดการเรยนการ

สอนวทยาศาสตรทสอดคลองตอการปฏรปการเรยนร

นอกจากนครทง3ทานไดกลาวถงเพมเตมเกยวกบปญหา

ดานผเรยนและอปกรณการจดการเรยนการสอนปญหา

ดงกลาวยงคงเปนปจจยสงผลใหครวทยาศาสตรทง 3

ทานมความยากลำาบากในการจดการเรยนการสอนตาม

แนวปฏรปการรยนร โดยปญหาเหลานเปนปจจยทสง

เสรมและขดขวางความเชอมนของตวครตอการจดการ

เรยนการสอนตามแนวปฏรปการเรยนร

นอกจากนผวจยไดทำาการสมภาษณเพมเตม

เกยวกบความตองการในการพฒนาความรเนอหาผนวก

1012ทฤษฎรากฐานของความรเนอหาผนวกวธสอนของครวทยาศาสตรระดบประถมศกษา

ตอนปลายโดยใชรปแบบกรณศกษาเชงตความวารสารวจย มข. 15 (10) : ตลาคม 2553

วธสอนกบครวทยาศาสตรทง3ทานพบวาความรดาน

เนอหาวทยาศาสตรวธการสอนและวธการประเมนการ

เรยนรของผเรยนเปนความรทครวทยาศาสตรทง3ทาน

มความตองการในการพฒนาตนเองมากทสด

สรปและวจ�รณผลก�รวจย

ผลการวเคราะหขอมลเกยวกบความเขาใจของ

ครวทยาศาสตรระดบประถมศกษามความเขาใจและ

การปฏบตเกยวกบความรผนวกวธสอนทสงเสรมการ

จดการเรยนการสอนวทยาศาสตรตามแนวทางปฏรป

การเรยนรบางสวน ไดแกความเขาใจและการปฏบตตอ

การกำาหนดเปาหมายการสอนวทยาศาสตร การเรยน

รวทยาศาสตรของผเรยน วธการสอนวทยาศาสตร

หลกสตรสาระการเรยนรวทยาศาสตร และการวดและ

ประเมนผลการเรยนรวทยาศาสตร ครวทยาศาสตรทง

3ทานไมไดจบการศกษาดานการสอนวทยาศาสตรหรอ

ทางวทยาศาสตรโดยตรงซงพบวาความรเนอหาผนวก

วธสอนเปนปจจยสำาคญทสงผลตอการจดการเรยนการ

สอนของครวทยาศาสตรและยงเปนปจจยทกำาหนด

ความสำาเรจในการจดการเรยนการสอนใหบรรลถงเปา

หมายของการสอนวทยาศาสตรตามแนวปฏรปการ

เรยนรจากผลการวจยนมประเดนทสำาคญแสดงใหเหน

วาถงแมวาครวทยาศาสตรมปญหาความรเกยวกบการ

กำาหนดเปาหมายการจดการเรยนการสอนวทยาศาสตร

การวดและประเมนผลการเรยนร ความรเนอหาทาง

วทยาศาสตรผเรยนและการเรยนรหลกสตรและวธการ

สอนอยางไรกตามครวทยาศาสตรในกลมวจยนมความ

ตองการพฒนาเพยงความร3ดานคอความรดานเนอหา

วทยาศาสตรความรดานวธการสอนและวธการประเมน

เทานนและจากแบบสอบถามและการสมภาษณพบวา

ครทง3ทานแสดงใหเหนวาครวทยาศาสตรทง3ทาน

ไดผานการอบรมและพฒนาความรดานตางๆ เกยวกบ

ความรผนวกวธสอนมากมาย เชนการจดทำาหลกสตร

การวางแผนการสอนตามแนวปฏรปการเรยนร การจด

ทำาสอความรดานเนอหาสาระวทยาศาสตรวธการสอน

ตามแนวทางปฏรปการเรยนร และการวดและประเมน

ผลตามแนวปฏรปการเรยนร โดยพบวาการพฒนาคร

ประจำาการเกดขนตลอดการประกอบอาชพของครทง3

ทานครทง3ทานไดเขารบการอบรมเพอพฒนาความร

ดานตางๆทจดขนโดยสถาบนการศกษา โรงเรยนและ

หนวยงานตางๆ แตครวทยาศาสตรทง 3 ทานยงคง

ประสบปญหาความยากตอการจดการจดการเรยนการ

สอนตามแนวปฏรปการเรยนร

จากขอมลขางตนแสดงใหเหนวาการพฒนา

ครวทยาศาสตรในดานความรเนอหาผนวกวธสอนนน

ควรเรมตนจากความรทครวทยาศาสตรตองการพฒนา

กอนและสงเสรมการบรณาการความรทกๆดานเขาสการ

ปฏบตจรงในหองเรยนเพราะการพฒนาความเขาใจและ

การปฏบตของครเกยวกบความรเนอหาผนวกวธสอน

นนยอมนำาไปสการบรรลถงเปาหมายของการจดการ

เรยนการสอนวทยาศาสตรตามแนวปฏรปการเรยนร

ไดเมอใดทครวทยาศาสตรมความเขาใจเกยวกบความร

ผนวกวธสอนของครวทยาศาสตรเปนอยางดยอมสงผล

ตอการปฏบตของครวทยาศาสตรดงนนถาตองการปรบ

เปลยนการปฏบตการสอนของครวทยาศาสตรใหมความ

สอดคลองตอการสอนควรตองมการปรบเปลยนความ

เขาใจแตละดานของความรเนอหาผนวกวธสอน การ

ทครวทยาศาสตรมเปาหมายการจดการเรยนการสอน

ทสอดคลองกบแนวทางการปฏรปการเรยนรยอมชนำา

ทางใหครวทยาศาสตรมการจดการเรยนการสอนทตอบ

สนองตอการเรยนรของผเรยนเชนกนดงนนแนวทาง

ในการพฒนาวชาชพของครวทยาศาสตรจงตองคำานง

ถงปญหาทครวทยาศาสตรเผชญความรดานตางๆท

ครวทยาศาสตรตองการรบพฒนารวมกบกระบวนการ

พฒนาวชาชพครมประสทธภาพมการพฒนาครในความ

รดานตางๆทเปนระยะยาวสงเสรมครวทยาศาสตรมการ

แลกเปลยนความคดความรและประสบการณระหวาง

ครวทยาศาสตรดวยกน

1013ทฤษฎรากฐานของความรเนอหาผนวกวธสอนของครวทยาศาสตรระดบประถมศกษา

ตอนปลายโดยใชรปแบบกรณศกษาเชงตความKKU Res J 15 (10) : October 2010

ขอเสนอแนะทไดจ�กก�รวจย

จากสรปผลวจยนไดคนพบเกยวกบแนวทางท

สำาคญสำาหรบการจดโครงการพฒนาวชาชพครประจำา

การวทยาศาสตรดงน

1. การศกษาความเขาใจของครวทยาศาสตร

เกยวกบความรเนอหาผนวกวธสอนในแตละดานทำาใหผ

วจยและผพฒนาทราบถงประเดนทควรนำามาพฒนารวม

ในการจดโครงการพฒนาวชาชพครและเพอไดขอมลวา

ครวทยาศาสตรมการพฒนาความเขาใจเกยวกบความร

เนอหาผนวกวธการสอนหรอไมอยางไร

2. การศกษาทงความเขาใจของครวทยาศาสตร

ตอความรผนวกวธสอนรวมกบการปฏบตการสอนของ

ครวทยาศาสตรสามารถแสดงใหเหนปญหาและปจจยท

สงผลตอการจดการเรยนการสอนวทยาศาสตรไดอยาง

ชดเจนโดยเฉพาะสงทครวทยาศาสตรมความเขาใจเปน

อยางดแตไมสามารถนำาไปบรณาการกบการจดการเรยน

การสอนของตนเองไดความเขาใจและการปฏบตของคร

วทยาศาสตรแสดงใหเหนสงทครตองการในการพฒนา

ในโครงการพฒนาวชาชพครวทยาศาสตร

3. ประเดนทครวทยาศาสตรมความตองการ

และพรอมทรบการพฒนาเพอการจดการเรยนการสอน

วทยาศาสตรตามแนวปฏรปการเรยนร คอการพฒนา

วชาชพครโดยการบรณาการทกองคประกอบของความ

รในความรเนอหาผนวกวธสอน ไดแก ความรดานการ

กำาหนดจดมงหมายการสอนวทยาศาสตร วธการสอน

วทยาศาสตรผเรยนและการเรยนรหลกสตรและการวด

และประเมนผล เพอสงเสรมใหครวทยาศาสตรมความ

สามรถและความพรอมในการจดการเรยนการสอนตาม

แนวปฏรปการเรยนรทเนนผเรยนเปนสำาคญ

4. การพฒนาดานการกำาหนดเปาหมายการ

จดการเรยนการสอนวทยาศาสตรของครวทยาศาสตร

ใหสอดคลองตอแนวทางการปฏรปการเรยนรเปนดาน

ทสำาคญทสงผลตอการพฒนาองคความรดานอนๆ ใน

ความรเนอหาผนวกวธสอน

5. โครงการพฒนาวชาชพครวทยาศาสตรนน

ควรตองมลกษณะการพฒนาระยะยาวมการตดตามผล

อยางตอเนอง และสงเสรมการทำางานกลมเพอแลก

เปลยนความร ความคดเหนและประสบการณของแต

บคคล โดยโครงการพฒนาวชาชพครนนตองมความ

สอดคลองตอความตองการของครวทยาศาสตร

เอกส�รอ�งอง

สถาบนการสง เสรมการสอนวทยาศาสตรและ

เทคโนโลย. 2547.ม�ตรฐ�นครวทย�ศ�สตร

และเทคโนโลย. กรงเทพฯ:สถาบนสงเสรม

การสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย.

สำานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต. 2544.

ร�ยง�นก�รวจยเพอพฒน�นโยบ�ยก�ร

ปฏรปวทย�ศ�สตรศกษ�ของไทย.กรงเทพฯ:

สำานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต.

Geddis,A.N. 1993. “Transforming subject-matter

knowledge:theroleofpedagogicalcontent

knowledgeinlearningtoreflectonteaching”.

International Journal of Science Education

15(6):673-683.

Lederman,N.G.andJ.Gess-Newsome.1999.Recon-

ceptualizing secondary science teacher

education. In J.Gess-Newsome andN.G.

Lederman (Eds.),Examining pedagogical

content knowledge: The construct and

its implications for science education(pp.

199–213).Dordrecht:Kluwer.

Magnusson,S.,J.Krajcik,andH.Borko.1999.Nature,

sources, and development of pedagogical

contentknowledgeforscienceteaching.In

J.Gess-NewsomeandN.G.Lederman(Eds.),

Examiningpedagogicalcontentknowledge:

theconstructanditsimplicationsforscience

education(pp.95-132).Dordrecht:Kluwer.

1014ทฤษฎรากฐานของความรเนอหาผนวกวธสอนของครวทยาศาสตรระดบประถมศกษา

ตอนปลายโดยใชรปแบบกรณศกษาเชงตความวารสารวจย มข. 15 (10) : ตลาคม 2553

Pillay,H.2002.“TeacherDevelopmentforQuality

Learning: The Thailand Education

ReformProject.”Consultingreportprepared

forONECandtheADB.

Shulman,L.1986.Thosewhounderstand:Knowledge

growthinteaching.EducationalResearcher,

15,4–14.