ทฤษฎีและวรรณกรรมที่เกี่ยวข้องbc.msu.ac.th/project_file/chapter2(114).pdfโรงพยาบาลท...
Transcript of ทฤษฎีและวรรณกรรมที่เกี่ยวข้องbc.msu.ac.th/project_file/chapter2(114).pdfโรงพยาบาลท...
8
บทท 2
ทฤษฎและวรรณกรรมทเกยวของ
ศนยสขภาพชมชนจ านน ตงอยทต าบลสวนกลวย อ าเภอกนทร ลกษ จงหวดศรสะเกษ เปน
ศนยสขภาพทเปดใหบรการรกษาอาการเจบปวยของผคนในชมชน ซงในการ รกษานนจะ เปนการ
รกษาในขนปฐมภม
2.1. นยามค าศพท
ศนยสขภาพชมชน หมายถง หนวยบรการทางการแพทยและสาธารณสขทมหนาท
รบผดชอบในการจดบรการตอบสนองตอความจ าเปนทางดานสขภาพของประชาชนขนพนฐาน ม
ความเชอมโยงตอเนองของกจกรรมดานสขภาพในลกษณะองครวม ผสมผสาน ประชาชนเขาถง
บรการไดสะดวก และมระบบ การใหค าปรกษาสงตอ ทงนเพอการสรางสขภาพ การสรางความ
เขมแขงใหประชาชน เพอปองกนหรอลดปญหา ทปองกนไดทงทางกาย จต สงคม โดยประชาชนม
สวนรวม
คณภาพมาตรฐาน หมายถง สถานอนามย หรอศนยสขภาพชมชน ทไดรบการพฒนาและ
ผานเกณฑมาตรฐานศนยสขภาพชมชนโดยการตรวจประเมนการพฒนาระดบจงหวด/เขต
ผานเกณฑมาตรฐาน หมายถง สถานอนามย หรอศนยสขภาพชมชนผานเกณฑมาตรฐาน
ศนยสขภาพชมชนทกระทรวงสาธารณสขรบรอง
เจาหนาท สาธารณสข หมายถง เจาหนาทสาธารณสขทท าหนาทรกษาพยาบาลผปวยใน
ระดบต าบล ซงไดแกผทส าเรจการศกษาหรอไดรบการอบรมใหมความรทางดานสาธารณสขชมชน
บคลากรเหลานมหนาทความรบผดชอบในการดแลรกษาพยาบาลโรคทไมมความซบซอนมากนก
ผปวย คอ ผขอรบบรการในสถานพยาบาล(วฑรย องประพนธ, 2541:567)
การก าหนดนยามศพทของค าวา ผปวย ไวกเพอความเขาใจวารวมทงผปวยและไมปวยมา
ขอรบบรการจากสถานพยาบาล ผทไมปวยไปขอรบบรการ ในสถานพยาบาล เชน หญงตงครรภไป
ฝากครรภ เดกหรอคนปกตไปขอรบการฉดวคซนปองกนโรค เปนตน ในวงการแพทย กเรยกผมาหา
แพทยวาผ ปวย โดยไมค านงวาผนนจะเจบปวยหรอไม
9
วนจฉย หมายถง ตดสน ชขาด ไตรตรอง ใครควร(ปรชา โชตสภาพ, 2545:4)
โรค หมายถง ภาวะทรางกายท างานไดไมเปนปกตเนองจากเชอโรค ความเจบปวย การ
บาดเจบ ความผดปกตของรางกายและจตใจ หมายความรวมถง อาการทเก ดจากภาวะดงกลาว
(ปรชา โชตสภาพ, 2545:4)
ยา หมายถง วตถทมงหมายใชในการวนจฉยโรค บ าบด บรรเทา รกษา หรอการปองกนโรค
หรอความเจบปวยของมนษยหรอสตว (ปรชา โชตสภาพ, 2545:4)
เวชภณฑ (Medical Supplies) หมายถง วสด หรอ อปกรณ เพอการบ าบดรกษาผปวย โดย
แบงเปน 3 กลมรายการ ดงน
(1) เวชภณฑ 1 (Medical Supplies 1) หมายถง วสดสนเปลองทางการแพทย อาท สายยาง
ทอระบาย เขมฉดยา ชดใหยา (Soluset) ชดหยดเลก (Microdrip Set) ถงมอ เฝอก
(2) เวชภณฑ 2 (Medical Supplies 2) หมายถง อปกรณทางการแพทย ทใชภายนอกตว
ผปวย เปนหลก อาท กายอปกรณ เฝอกพยงคอ (Collar) ไมเทา ไมค ายน รถเขน รองเทาคนพการ
(3) เวชภณฑ 3 (Medical Supplies 3) หมายถง วสด หรอ อปกรณทางการแพทยทใสตดตว
ผปวย อาท วสดดามยดกระดก ลนหวใจเทยม เลนสตาเทยม Aneurysm Clips
การรกษาพยาบาล หมายถง การรกษาคนทรสกไมสบายเพราะเจบไข ความเจบปวย ความ
บกพรองหรอผดปกตทางใจ การเจบไข การเจบปวย กคอการเปนโรค ดงนน การจายเงนตาม
งบประมาณรายจายเพอเ ปนคารกษาพยาบาล ทางราชการไดวางหลกเกณฑการจายเงนคา
รกษาพยาบาลไววา ผรบบ านาญจะเบกเงนคารกษาพยาบาลจากทางราชการได จะตองเปนคา
รกษาพยาบาลทสถานพยาบาลเรยกเกบเงนในการรกษาพยาบาลเนองจากการเจบปวยดวยโรค หรอ
เกดจากลกษณะอาการทผดปกตทางร างกาย ตลอดจนความบกพรองหรอความผดปกตทางจตใจ
และแพทยเหนวาจ าเปนทจะตองท าการรกษาใหกลบคนสสภาพปกต มฉะนนจะเกดอนตรายแก
สขภาพของผปวย ซงมใชเปนการกระท าเพอการเสรมความงาม การปองกนโรค บทบญญตแหง
พระราชกฤษฎกาเงนสวสดการเกยวกบการรกษาพยาบาล ไมไดบญญตหลกเกณฑทอนญาตใหการ
ปองกนโรคเปนรายจายทน ามาเบกจายเปนคารกษาพยาบาลได ดงนน การปองกนโรคจงไมสามารถ
น ามาเบกจายเปนคารกษาได
การสงตอผปวย หมายถง การสงตอผปวยไปรบการตรวจหรอรกษาตอยงสถานพยาบาลอน
10
กลมผปวยทสามารถรกษาใหหายขาดได (Curable) หมายถง กลมผปวยทมการเจบปวยดวย
โรคทไมรนแรงมากใชเวลาในการดแลเพยงชวงระยะสน กสามารถรกษาใหหายขาดได เชน การ
เจบปวยดวยไสตงอกเสบหลงผาตดมภาวะแทรกซอน แผลผาตดแยก มการตดเชอ ผปวยหรอ
สมาชกในครอบครวคนใดคนหนงปวยเปนวณโรคปอด ผปวยหลงประสบอบตเหต เปนตน
กลมผปวยทเจบปวยดวยโรคเรอรง (Long-term chronic) หมายถงผปวยทเจบปวยเรอรง ทม
การด าเนนของโรค ซงไมสามารถรกษาใหหายขาดได ไมใชโรคคกคามชว ต (not life threatening)
และไมรบกวนตอการด าเนนชวตมากนก ผปวยยงส ามารถปฏบตหนาทไดตามปกต ไดแก
เบาห วาน ความดนโลหตสง เบาหวานในเดก โรคเลอดบางชนด เชน ธาลสซเมยทตองให ยา
Desferal ผปวยฮโมฟเลย ตองให Factor VIII เปนตน
2.1.1 สทธในการรกษา
2.1.1.1 สทธ 30 บาทรกษาทกโรค
โครงการประกนสขภาพถวนหนา หรอ เรยกกนวา 30 บาทรกษาทกโรค เปนโครงการรฐบาล
ทท าเพอใหประชาชนมหลกประกนสขภาพ โดยคนไทยทกคนสามารถรบบรการรกษาโรค โดยจาย
เพยงสามสบบาท โดยภาครฐจะใหประชาชนลงทะเบยนกบโรงพยาบาลและรฐจดสรรงบประมาณ
ลงในโรง พยาบาลตามจ านวนคน และแจกบตรประจ าตวใหแกผรบบรการ เรยกกนวา บตรทอง
โครงการนด าเนนงานโดย ส านกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต
ไดรบบรการทมคณภาพและไดมาตรฐาน เชน
* ตรวจรกษาทกโรค
* ผาตดทกโรค ท าคลอดรวมไมเกน 2 ครง กรณทบตรมชวตอย ท าหมน ฉดวคซนและ
เซรมปองกนโรคทวไป
* อวยวะเทยมหรออปกรณทใชในการบ าบดโรค รวมทงคาซอมแซม ยกเวนอวยวะเทยม
หรออปกรณทกระทรวงสาธารณสขก าหนด
* การถอนฟน การอดฟน การขดหนปน การท าฟนปล อมฐานพลาสตก การรกษาโพรง
ประสาทฟนน านม และการใสเพดานเทยมในเดกปากแหวงเพดานโหว
* คาหอง และคาอาหาร ประเภทผปวยสามญ
การรกษาพยาบาลทตองจายคาบรการเพม
11
* การผาตดเสรมสวย
* การตกแตงฟนเพอความสวยงาม
* แวนตา
* อวยวะเทยมทไมจ าเปนตอการด ารงชพ
* การรกษาภาวะมบตรยาก
* การผสมเทยม
* การเปลยนเพศ
* การผาตดเปลยนอวยวะ
* การรกษาทอยระหวางการคนควาทดลอง
* โรคตดตอทไมไดจดเปนบรการพนฐาน
* การท าไตเทยมแบบลางโลหต (ไตวายเรอรง)
* การท าแทง
* การรกษาเพอชวยชวตจากการฆาตวตาย
* คาหองและคาอาหารพเศษ เปนตน
ผมสทธ 30 บาท
ทกคนทมชอในทะเบยนบานทอยใน ประเทศไทย และเปนผทยงไมไดรบสทธตาม
กฎหมายหรอระเบยบอนๆ ของรฐอยกอนแลว
ผทมสทธอนสามารถใชสทธ 30 บาทไดหรอไม
ผมสทธตามกฎหมายหรอระเบยบอนๆ ของรฐอยกอนแลวไมตองขอใชบรการ
โครงการ 30 บาท รกษาทกโรคใหใชสทธเดมทมอย เชน
* ขาราชการ พนกงานของรฐ ลกจางประจ าของรฐ
* ลกจางในโครงการประกนสงคม
* ผมบตรประกนสขภาพของกระทรวงสาธารณสข ผมสทธตามโครงการรกษาพยาบาล
ผมรายไดนอยและผทสงคมชวยเหลอเกอกล (สปร.)
*มสทธตามระเบยบสวสดการประช าชนดานรกษาพยาบาลอนๆ เชน พระ ผน าศาสนา
ทหารผานศก และผน าขมชน เปนตน ยงสามารถไดรบสทธฟรเชนเดม
12
การขนทะเบยนบตร 30 บาท รกษาทกโรค
น าส าเนาทะเบยนบาน และบตรประชาชน หรอหลกฐานทางราชการ มาขนทะเบยนท
โรงพยาบาลหรอสถานอนามยใกลบาน
2.1.1.2 สทธ ขาราชการ
ส าหรบขาราชการหรอลกจางงบประมาณทมการเรยกเกบคารกษา จากกรมบญชกลาง ใน
ปจจบนไดน าระบบเบกจายตรงระหวางโรงพยาบาลของรฐและกรมบญชกลาง โดยลดขนตอน
ส าหรบผปวยดงน
2.1.1.2.1 กรณผปวยใน(IPD): ผปวยหรอญาตไมตองด าเนนการขอหนงสอรบรอง
คารกษาพยาบาล เพยงแคแสดงหลกฐานกบโรงพยาบาลทเขารกษา และโรงพยาบาลจะท าการขอ
เลขทเคลม เพอตงเบกคารกษาแทน
2.1.1.2.2 กรณผปวยนอก(OPD): ไมตองส ารองจายคารกษา และน าใบเสรจไปท า
การตงเบก กบตนสงกด เพยงแคทานไปท าการตรวจสอบขอมล และลงทะเบยนสแกนลายนวมอกบ
โรงพยาบาลทเขารบการรกษา และจะสามารถใชสทธภายใน 15 วนโดยประมาณ
2.1.1.3 สทธประกนสงคม
หลกเกณฑทจะท าใหมสทธ
จายเงนสมทบในสวนของกรณเจบปวยมาแลวไมนอยกวา 3 เดอน ภายในระย ะเวลา 15
เดอน กอนวนรบบรการทางการแพทย
สทธทจะไดรบ
1. บรการทางการแพทย รวมถงคาอวยวะเทยมและอปกรณในการบ าบดรกษาโรคตาม
ประกาศส านกงานประกนสงคม เรองหลกเกณฑและอตราส าหรบประโยชนทดแทนในกรณ
ประสบอนตรายหรอเจบปวยอนมใชเนองจากการท างาน
2. เงนทดแทนการขาดรายได
3. คาบรการทางการแพทยกรณทนตกรรม
4. การฟอกเลอดดวยเครองไตเทยม
5. การปลกถายไขกระดก
13
รบบรการทางการแพทยไดทไหน
กรณเจบปวยทวไป
สถานพยาบาลทระบไวในบตรรบรองสทธการรกษาพยาบาลหรอเครอขายของ
สถานพยาบาลนน
สถานพยาบาลดงกลาวจะใหการรกษาโดยไมตองเสยคาใชจายใด ๆ เวนแตมความตองการ
สงอ านวยความสะดวก เชน หองผปวยพเศษ หรอเวชภณฑพเศษนอกเหนอจากทแพทยสง ผเขารบ
การรกษาจะตองจายเงนเพมเอง
กรณเจบปวยฉกเฉน
ในกรณทผประกนตนไมสามารถเขารบการรกษาพยาบาล ณ สถานพยาบาลทระบตามบตร
รบรองสทธการรกษาพยาบาลได และไปรบการรกษาพยาบาลทสถานพยาบาลอน ใหรบแจง
สถานพยาบาลตามบตรรบรองสทธการรกษาพยาบาลทราบโดยเรว เพอใหสถานพยาบาลตามบตร
รบรองสทธการรกษาพยาบาลรบผประกนตนมารกษาตอ หรอรบผดชอบคาบรการทางการแพทยท
เกดขน หลงจากแจงใหสถานพยาบาลตามบตรรบรองสทธการรกษาพยาบาลทราบแลว ส าหรบ
คาบรการทางการแพทยทเกดขนจรงตามความจ าเปนภายในระยะเวลา 72 ชวโมง นบแตเวลาท
ผประกนตนเขารบการบรการทางการแพทยครงแรก (ไมรวมระยะเวลาในวนหยดราชการ)
ผประกนตนสามารถเบกคนจากส านกงานประกนสงคมไดตามหลกเกณฑและอตรา
ดงตอไปน
1. ประเภทผปวยนอก ปละไมเกน 2 ครง
- จายเปนคารกษาพยาบาลตามจ านวนเทาทจายจรงไมเกนครงละ 300 บาท
- ในกรณมการตรวจวเคราะหทางหองปฏบตกา ร เชน ตรวจเลอด ตรวจปสสาวะ
เอกซเรย จายเพมใหอกตามจ านวนทจายจรง ไมเกนครงละ 200 บาท
- ในกรณมการรกษาดวยหตถการจากแพทย เชน เยบแผล จายเพมใหอกตามจ านวนท
จายจรง ไมเกนครงละ 200 บาท
2. ประเภทผปวยใน ปละไมเกน 2 ครง
- จายเปนคารกษาพยาบาลตามจ านวนทจายจรง ไมเกนวนละ 1,500 บาท
14
- ในกรณมการผาตดใหญ ไมเกน 2 ชวโมง จายตามจ านวนทจายจรง ไมเกน 8,000 บาท
ตอการเจบปวยแตละครง
- ในกรณมการผาตวใหญเกน 2 ชวโมง จายตามจ านวนทจายจรง ไมเกน 14,000 บาทตอ
การเจบปวยแตละครง
- จายเปนคาหอง และคาอาหารตามจ านวนทจายจรง ไมเกนวนละ 700 บาท กรณทม
ความจ าเปนตองรบการรกษาพยาบาลในหอง ICU จายคารกษาพยาบาลเพมเตมตามความจ าเปนไม
เกนวนละ 2,000 บาท
- ในกรณมการตรวจรกษาดวยเทคโนโลยชนสง ไดแก CTSCAN หรอ MRI ตาม
หลกเกณฑทก าหนด จายตามจ านวนทจายจรง ไมเกน 4,000 บาทตอการเจบปวยแตละครง
กรณอบตเหต
ในกรณทผประกนตนไมสามารถเขารบการรกษาพยาบาล ณ สถานพยาบาลทระบตามบตร
รบรองสทธการรกษาพยาบาลได และไปรบการรกษาพยาบาลทสถานพยาบาลอน ใหรบแจง
สถานพยาบาลตามบตรรบรองสทธการรกษาพยาบาลทราบโดยเรว เพอใหสถานพยาบาลตามบตร
รบรองสทธการรกษาพยาบาลรบผประกนตนมารกษาตอ หรอรบผดชอบคาบรการทางการแพทยท
เกดขน หลงจากแจงใหสถานพยาบาลตามบตรรบรองสทธการรกษาพยาบาลทราบแลว ส าหรบ
คาบรการทางการแพทยทเกดขนจรงตามความจ าเปนภายในระยะเวลา 72 ชวโมง นบแตเวลาท
ผประกนตนเขารบการบรการทางการแพทยครงแรก (ไมรวมระยะเวลาในวนหยดราชการ)
ผประกนตนสามารถเบกคนจากส านกงานประกนสงคมไดตามหลกเกณฑและอตรา
ดงตอไปน
1. เขารบการรกษาพยาบาล ณ สถานพยาบาลของรฐ
- ผปวยนอก จายเทาทจายจรงตามความจ าเปน
- ผปวนใน จายเทาทจายจรงตามความจ าเปน ยกเวน คาหอง คาอาหารไมเกนวนละ 700
บาท ไมจ ากดจ านวนครง
2. เขารบการรกษาพยาบาล ณ สถานพยาบาลของเอกชน
- จายตามหลกเกณฑเดยวกนกบกรณฉกเฉน แตไมจ ากดจ านวนครง
15
2.1.1.4 สทธทหารผานศก
การสงเคราะหดานการรกษาพยาบาลแกทหารผานศกและครอบครว
องคการสงเคราะหทหารผานศก ไดใหการสงเคราะหดานการรกษาพยาบาลแก ทหารผาน
ศกและครอบครว ตามขอบงคบสภาทหารผานศก วาดวยการสงเคราะหทหารผานศก ครอบครว
ทหารผานศก และทหารนอกประจ าการ พ.ศ. ๒๕๒๒ และฉบบทแกไข เพมเตมดงตอไปน
1. การใหบรการรกษาพยาบาลในโรงพยาบาลทหารผานศก
องคการสงเคราะหทหารผานศก ไดจดตงโรงพยาบาลทหารผานศกทถนนวภาวดรงสต เขต
พญาไท กรงเทพ ฯ เพอใหบรการตรวจรกษาพยาบาล และบรการทางแพทยแกทหารผานศก
ครอบครวทหารผานศก และทหารนอกประจ าการ ตลอดจนบคคลทวไป โดยทหารผานศกและ
ครอบครวจะไดรบการสงเคราะหดงตอไปน
1.1 ประเภทผปวยนอก ผมสทธขอรบการสงเคราะหตองเขยนค า รองตามแบบ ท
ก าหนดและจะไดรบการสงเคราะหตามปงบประมาณ ดงนคอ
1.1.1 ทหารผานศกนอกประจ าการบตรชนท 1 บตรชนท 2 บตรชนท 3 บตรชนท 4
และครอบครว ครอบครวละปละไมเกน 2,000 บาท
1.1.2 ครอบครวทหารผานศกบตรชนท 1 คนละปละไมเกน 2,000 บาท
1.2 ประเภทผปวยใน ทหารผานศก ครอบครว เขารบการรกษาพยาบาลใน
โรงพยาบาลทหารผานศก ประเภทผปวยใน จะไดรบการสงเคราะห ดงน
1.2.1 ผปวยหองสามญ ทหารผานศกทก าลงกระท าหนาทในการสงครามหรอในการ
รบหร อปองกนปราบปราม การกระท าอนเปนภยตอความมนคงหรอความปลอดภยแหง
ราชอาณาจกร ไมวาภายในหรอภายนอกราชอาณาจกร หรอในการปราบปรามการจลาจล ตามท
กระทรวงกลาโหม หรอส านกนายกรฐมนตรก าหนด และครอบครวทหารผานศกนอกประจ าการทก
ชนบตร และครอบครวทหารผานศกถอบตรชนท 1 จะไดรบการรกษาพยาบาลโดยไมคดมลคา และ
จดอาหารเลยงในอตราคนละวนละ ตามทผอ านวยการองคการสงเคราะหทหารผานศก ก าหนด โดย
ความเหนชอบของสภาทหารผานศก
1.2.2 ผปวยหองพเศษ จะไดรบการรกษาพยาบาลตามระเบยบทองคการสงเคราะห
ทหารผานศกก าหนด โดยมสวนลดคาหองพก ดงตอไปน
16
1.2.1.1 ทหารผานศกทก าลงปฏบตหนาท ฯ และครอบครว ทหารผานศกนอก
ประจ าการถอบตรชนท 1 และครอบครว ครอบครวทหารผานศกถอบตรชนท 1 จะไดรบสวนลด
รอยละ 50
1.2.1.2 ทหารผานศกนอกประจ าการบตรชนท 2 และครอบครว จะไดรบสวนลด
รอยละ 40
1.2.1.3 ทหารผานศกนอกประจ าการบตรชนท 3 และบตรชนท 4 และครอบครว
จะไดรบสวนลดรอยละ 30
2.2 อนเตอรเนต (Internet) 2.2.1 ความหมายของอนเตอรเนต
อนเตอรเนต มาจากค าวา International Network เปนเครอขายของการสอสารขอมลขนาดใหญอนประกอบดวยเครอขายคอมพวเตอรจ านวนมากเชอมโยงแหลงขอมลจากองคกรตางๆ
2.2.2 ประวตความเปนมาของ อนเตอรเนต ป พ .ศ. 2500 (1957) โซเวยตไดปลอยดาวเทยม Sputnik ท าใหสหรฐอเมรกาได
ตระหนกถงปญหาทอาจจะเกดขน ดงนน ค .ศ. 2512 (1969) กองทพสหรฐตองเผชญหนากบความเสยงทางการทหารและความเปนไปไดในการถกโจมต ดวยอาวธปรมาณ หรอนวเคลยร การถกท าลายลาง ศนยคอมพวเตอร และระบบการสอสารขอมล อาจท าใหเกดปญหาทางการรบ และในยคน ระบบคอมพวเตอร ทมหลากหลายมากมายหลายแบบ ท าใหไมสามารถแลกเปลยนขอมล ขาวสาร และโปรแกรมกนได จงมแนวความคด ในการวจยระบบทสามารถ เชอมโยงเครองคอมพวเตอร และแลกเปลยนขอมล ระหวางระบบทแตกตางกนได ตลอดจนสามารถรบสงขอมลระหวางกน ไดอยางไมผดพลาด แมวาคอมพวเตอรบางเครอง หรอสายรบสงสญญาณ เสยดายหรอถกท าลาย กระทรวงกลาโหมอเมรกน (DoD = Department of Defense) ไดใหทนทมชอวา DARPA (Defense Advanced Research Project Agency) ภายใตการควบคมของ Dr. J.C.R. Licklider ไดท าการทดลอง ระบบเครอขายทมชอวา DARPA Network และตอมาไดกลายสภาพเปน ARPANet (Advanced Research Projects Agency Network) และตอไดมาพฒนาเปน INTERNET ในทสด การเรมตนของเครอขายน เรมในเดอน ธนวาคม 2512 (1969) จ านวน 4 มหาวทยาลย ไดแก
- มหาวทยาลยยทาห - มหาวทยาลยแคลฟอรเนยทซานตาบาบารา - มหาวทยาลยแคลฟอรเนยทลอสแองเจลส - สถาบนวจยของมหาวทยาลยสแตนฟอรด
17
และขยายตอไปเรอยๆ เปน 50 จดในป พ.ศ. 2515 จนเปนหลายลานแหงทวโลกทเดยว งานหลกของเครอขายน คอ การคนควาและวจยทางทหาร ซงอาศยมาตรฐานการรบสงขอมลเดยวกน ทเรยกวา Network Control Protocol (NCP) ท าหนาทควบคมการรบสงขอมล การตรวจสอบความผดพลาดในการสงขอมล และตวกลางทเชอมตอคอมพวเตอรทกเครองเขาดวยกน และมาตรฐานนกมจดออนในการขยายระบบ จนตองมการพฒนามาตรฐานใหม พ.ศ. 2525 ไดมมาตรฐานใหมออกมา คอ Transmission Control Protocol/Internet Protocol (TCP/IP) อนเปนกาวส าคญของอนเตอรเนต เนองจากมาตรฐานนท าใหคอมพวเตอรตางชนดกน สามารถรบสงขอมลไปมาระหวางกนได เปรยบเสมอนเปนหวใจของอนเตอรเนตเลยกวาไดจากระบบปฏบตการคอมพวเตอร ทมอยในยคนน ไมสามารถตอบสนองการสอสารได บรษทเบลล (Bell) ไดใหทนการศกษาแก หองทดลองทมชอเสยงทสดแหงหนง ในสมยตอมา คอ Bell's Lab ใหทดลองสราง ระบบปฏบตการแหงอนาคต (ของคนในยคนน ) เดนนส รสซ และ เคเนต ทอมสน ไดออกแบบ และพฒนาระบบทมชอวา UNIX ขน และแพรหลายอยางรวดเรว พรอมๆ กบการแพรหลายของระบบ Internet เนองจากความสามารถ ในการสอสารของ UNIX และมการน า TCP/IP มาเปนสวนหนงของระบบปฏบตการนดวย พ.ศ. 2529 มลนธวทยาลยศาสตรแหงชาต สหรฐอเมรกา (National Science Foundation - NSF) ไดวางระบบเครอขายขนมาอกระบบหนง เรยกวา NSFNet ซงประกอบดวยซปเปอรคอมพวเตอร 5 เครองใน 5 รฐ เชอมตอเพอประโยชนทางการศกษา และคนควาทางวทยาศาสตร และมการใชมาตรฐาน TCP/IP เปนมาตรฐานหลกในการรบสงขอมล สงผลใหการใชงานเครอขายเปนไปอยางรวดเรวหลงจากนนกมเครอขายอนๆ เกดขนมาเชน UUNET, UUCP, BitNet, CSNet เปนตน และตอมาไดเชอมตอกน โดยม NSFNet เปนเครอขายหลก ซงเปรยบเสมอนกระดกสนหลงของเครอขาย (Backbone) ในป พ.ศ. 2530 เครอขาย ARPANET ไดรวมกบ NSFNET และลดบทบาทตวเองลงมา เปลยนไปใชบทบาทขอ ง NSFNet แทน และเลกระบบ ARPANET ในปพ .ศ. 2534 ในปจจบน Internet เปนการตอโยงทางตรรกะ (Logic) ของระบบคอมพวเตอรนบลาน ๆ เครอง และโยงกบระบบ Wide Area Network (WAN) ตางๆ เชน MILNET, NSFNET, CSNET, BITNET หรอแมแต เครอขายทางธรกจ เชน IBMNET, Compuserve Net และอน ๆ ภายใตโปรโตคอล ทมชอวา TCP/IP โดยทขนาดของเครอขาย ครอบคลมไปทวโลก รวมทงประเทศไทย และมการขยายขอบเขตออกไป อยางไมหยดยง
ระบบ Internet เปนการน าเครอขายขนาดใหญทสดของโลก ทมการตอเสมอนกบ ใยแมง
มม หรอ World Wide Web หรอเรยกยอๆ วา WWW (มการบญญตศพทวา เครอขายใยพภพ ) ใน
18
ระบบนเราสามารถเปรยบเทยบ Internet ได สองลกษณะคอ ลกษณะทางกายภาพ และทางตรรกะ
ในทางกายภาพ (Physical) นน Internet เปนเครอขายทรบอทธพลจาก เครอขายโทรศพทโดยตรง
ในสหรฐอเมรกา บรษททเปนผใหบรการ Internet กเปนบรษททท าธรกจ ทางโทรศพท เชน MCI,
AT&T, BELL เปนตน และอกลกษณะหนง ทเปนความเดนของระบบ คอลกษณะทางตรรกะ หรอ
LOGICAL CONNECTION ทเปนเสมอนใยแมงมม ครอบคลมโลกไว
2.2.3 อนเตอรเนตในประเทศไทย ป พ .ศ. 2529 อาจารยกาญจนา กาญจนสต จากสถาบนเทคโนโลยแหงเอเชย (AIT)
รวมกบอาจารยโทโมโนร คมระ จากสถาบนเดยวกน รวมสรางเครอขายคอมพวเตอร โดยอาศย โมเดม NEC ความเรว 2400 Baud เครองคอมพวเตอรพซ NEC สายโทรศพททองแดง โดยเครอขายทได วงดวยความเรว 1200 - 2400 Baud และมเสยงดงมาก จากน นไดปรบเปลยนไปใชบรการไทยแพค ของการสอสารแหงประเทศไทย ซงใชเทคโนโลย X.25 ผานการหมนโทรศพทไปยงศนยบรการของการสอสารแหงประเทศไทย ท าการรบสงอเมลกบมหาวทยาลยโตเกยว และมหาวทยาลยเมลเบรน โดยใชโปรแกรม UUCP ตลอดจนสงอเมลไปยงบรษท UUNET ทเวอรจเนย สหรฐอเมรกา และน ามาใชกบงานของอาจารย และงานสอนนกศกษาในเวลาตอไปนบไดวา อาจารยกาญจนา กาญจนสต เปนบคคลแรกทเรมใชจด หมายอเลกทรอนกสรายแรกของประเทศไทย หลงจากนนไดมความรวมมอระหวางรฐบาลออสเตรเลย ภายใตโครงการ The International Development Plan (IDP) ไดใหความชวยเหลอกบมหาวทยาลยสงขลานครนทร (มอ.) จฬาลงกรณมหาวทยาลย และสถาบนเทคโนโลยแหงเอเชย พฒนาเคร อขายคอมพวเตอรไทยขนมา ในป พ.ศ.2531 โดยใหมหาวทยาลยสงขลานครนทร และสถาบนเทคโนโลยแหงเอเ ชย มหนาทเปนศนยกลางของประเทศไทยในการเชอมโยงไปทเครองแมขาย ของมหาวทยาลยเมลเบรน และตงชอโครงการนวา TCSNet - Thai Computer Science Network โดยมการตดตอผานเครอขายวนละ 2 ครง จายคาใชจายปละ 4 หมนบาท และใชซอฟตแวร SUNIII ซงเปนระบบปฏบตการ UNIX ประเภทหนง ทแพรหลายในเครอขายคอมพวเตอรของออสเตรเลย (Australian Computer Science Network - ACSNet)ซอฟตแวร SUNIII เปนโปรแกรม UNIX ทสามารถรบสงขอมลไปกลบไดเลยในการตดตอครงเดยว ประกอบดวยเครอขายการสงขอมลระบบ Multiple Hops ท าใหแตกตางจาก UUCP ตรงทผใชไมตองใสค าสง และบอกทอยของจดหมายปลายทางผานระบบทางไกล เพราะเครอขาย SUNIII สามารถหาทอยของปลายทาง และสงขอมลไดเอง โปรแกรมนท างานไดดทงกบสายเชาแบบถาวร (Dedicated Line) สายโทรศพทธรรมดาทตดตอแบบ Dial-up และสายทใช X.25 นอกจากนสถาบนเทคโนโลยแหงเอเ ชย ยงเปนศนยเชอม (Gateway) ระหวางประเทศไทย กบ
19
UUNET อนสงผลใหนกวชาไทยทวไป สามารถใชบรการจดหมายอเลกทรอนกส ไดอยางกวางขวาง ป พ .ศ. 2534 อาจารยทวศกด กออนนตกล อาจารยภาควชาวศวกรรมศาสตรมหาวทยาลยธรรมศาสตร ไดจดตงศนยอเมลแหงใหม โดยใชโปรแกรม MHSNet และใชโมเดม 14.4 Kbps (ซงเรวทสดในประ เทศไทยในขณะนน ) และท าหนาทแลกเปลยนขอมลกบเครอง Mundari ของออสเตรเลย กบมหาวทยาลยตางๆ ในประเทศผานโปรแกรม UUCP เครอขายแหงใหมน ประกอบดวยมหาวทยาลยตางๆ ใน TCSNet และมหาวทยาลยเกษตรศาสตร ตลอดจนศนยเทคโนโลยอเลกทรอนกสและคอมพวเตอรแ หงชาต (เนคเทค ) และใชชอโครงการวา "โครงการเชอมเครอขายไทยสารเขากบเครอขายอนเตอรเนตตางประเทศ " หลงจากนนเนคเทค กไดพฒนาเครอขายอกเครอขายขนมา โดยใช X.25 รวมกบ MHSNet และใชโปรโตคอล TCP/IP เกดเปนเครอขายไทยสาร "Thai Social/Scientific Academic and Research Network - ThaiSarn" ในป พ .ศ. 2535 ปลายป 2535 จฬาลงกรณมหาวทยาลย เชาชอสายครงวงจร 9.6 Kbps จากการสอสารแหงประเทศไทย เพอเชอมกบ UUNET สหรฐอเมรกา ท าใหจฬาฯ เปนศนยกลางแหงใหมส าหรบเครอขายภายใตชอ ThaiNet อนประกอบดวย AIT, มหาวทยาลยเชยงใหม และมหาวทยาลยอสสมชญ และใหสมาชกไทยสารใชสายเชอมนไดโดยผานทางเนคเทคอกดวย ภายใตระเบยบการใชอนเตอรเนต (Appropriate Use Policy - AUP) ของ The National Science Foundation (NSF) และป 2537 เนคเทค ไดเชาชอสายเชอมสายทสอง ทมขนาด 64 Kbps ตอไปยงบรษท UUNet ท าใหมผใชเพมมากขน จาก 200 คนในป 2535 เปน 5,000 คนในเดอนพฤษภาคม 2537 และ 23,000 คนในเดอนมถนายน ของป 2537 AIT ท าหนาทเปนตวเชอมภายในประเทศระหวาง ThaiNet กบ ThaiSarn ผานสายเชา 64 Kbps ของเครอขายไทยสาร
ป พ.ศ. 2538 รฐบาลไทย เปดบรการอนเตอรเนตเชงพาณชย โดยมบรษทอนเตอรเนตแหงประเทศไทย จ ากด อนเปนบรษทถอหนระหวางการสอสารแหงประเทศไทย องคการโทรศพทแหงประเทศไทย และส านกงานพฒนาวทยาศาสตร และเทคโนโลยแหงชาต (สวทช.) โดยใชสายเชาครงวงจรขนาด 512 Kbps ไปยง UUNet โดยถอวาเปนบรษทผใชบรการอนเตอรเนตรายแรกของประเทศไทย และไดเพมจ านวนจนเปน 18 บรษทในปจจบน
2.2.4 หนาทและความส าคญของอนเตอรเนต การสอสารในยคปจจบนทกลาวขานกนวาเปนยคไรพรมแดนนนการเขาถง
กลมเปาหมายจ านวนมากๆ ไดในเวลาอนรวดเรว และใชตนทนในการลงทนต า เปนสงทพงปรารถนาของทกหนวยงาน และอนเตอรเนตเปนสอทสามารถตอบสนองตอความตองการดงกลาวได จงเปนความจ าเปนททกคนตองใหความสนใจและปรบตวใหเขากบเทคโนโลยใหมน เพอจะได
20
ใชประโยชนจากเทคโนโลยดงกลาวอยางเตมทอนเตอรเนตถอเปนระบบเครอขายคอมพวเตอรสากลทเชอมตอเขาดวยกน ภายใตมาตรฐานการสอสารเดยวกน เพอใชเปนเครองมอสอสารและสบคนสารสนเทศจากเครอขายตางๆทวโลก ดงนน อนเตอรเนตจงเปนแหลงรวมสารสนเทศจากทกมมโลกทกสาขาวชาทกดานทงบนเทงและวชาการตลอดจนการประกอบธรกจตางๆไดอยางครบวงจรและประหยดเวลามากทสด
2.2.5 เหตผลส าคญทท าใหอนเตอรเนตไดรบความนยมแพรหลายคอ 1.การสอสารบนอนเตอรเนต ไมจ ากดระบบปฏบตการของเครองคอมพวเตอร
คอมพวเตอรทตางระบบปฏบตการกนกสามารถตดตอสอสารกนได 2.อนเตอรเนตไมมขอจ ากดในเรองของระยะทาง ไมวาจะอยภายในอาคารเดยวกน
หางกนคนละทวป ขอมลกสามารถสงผานถงกนได 3.อนเตอรเนตไมจ ากดรปแบบของขอมล ซงมไดทงขอมลทเปนขอความอยางเดยว
หรออาจมภาพประกอบ รวมไปถงขอมลชนดมลตมเดย คอมทงภาพเคลอนไหวและมเสยงประกอบดวยได ค าอนทใชในความหมายเดยวกบอนเตอรเนต คอ Information Superhighway และ Cyberspace 2.2.6 การท างานของอนเตอรเนต
การสอสารขอมลดวยคอมพวเตอรจะมโปรโตคอล (Protocol) ซงเปนระเบยบวธการสอสารทเปนมาตรฐานของการเชอมตอก าหนดไว โปรโตคอลทเปนมาตรฐานส าหรบการเชอมตออนเทอรเนต คอ TCP/IP (Transmission Control Protocol/Internet Protocol)เครองคอมพวเตอรทกเครองทเชอมตอเขากบเครอขายอนเทอรเนตจะตองมหมายเลข ประจ าเครองทเรยกวา IP Address เพอเอาไวอางองหรอตดตอกบเครองคอมพวเตอรอนๆ ในเครอขาย ซง IP ในทนกคอ Internet Protocolตวเดยวกบใน TCP/IP นนเอง IP address ถกจดเปนตวเลขชดหนงขนาด 32 บต ใน 1 ชดนจะมตวเลขถกแบงออกเปน 4สวน สวนละ 8 บตเทาๆ กน เวลาเขยนกแปลงใหเปนเลขฐานสบกอนเพอความงายแลวเขยนโดยคนแตละสวนดวยจด (.) ดงนนในตวเลขแตละสวนนจงมค าไดไมเกน 256 คอ ตงแต 0 จนถง 255 เทานน เชน IP address ของเครองคอมพวเตอรของสถาบนราชภฎสวนดสต คอ 203.183.233.6 ซง IP Address ชดนจะใชเปนทอยเพอตดตอกบเครองคอมพวเตอรอนๆ ในเครอขาย โดเมนเนม ( Domain name system :DNS ) เนองจากการตดตอสอสารกนกนในระบบอนเทอรเนตใชโปรโตคอล TCP/IPเพอสอสารกน โดยจะตองม IP address ในการอางองเสมอ แต IP address นถงแมจะจดแบงเปนสวนๆ แลวกยงมอปสรรคในการทตองจดจ า ถาเครองทอยในเครอขายมจ านวนมากขน การจดจ าหมายเลข IP ดจะเปนเรองยาก และอาจสบสนจ าผดได แนวทางแกปญหาคอการตงชอหรอตวอกษรขนมาแทนท IP address ซงสะดวกในการจดจ ามากกวา เชน IP
21
address คอ 203.183.233.6 แทนทดวยชอ dusit.ac.th ผใชงานสามารถ จดจ าชอ dusit.ac.th ไดงายกวา การจ าตวเลข
2.2.7 การเชอมตออนเตอรเนตการเชอมตออนเทอรเนต
การเชอมตออนเทอรเนตเปนการเชอมโยงกนของคอมพวเตอรบนระบบเครอขาย ซงจะตอง
อาศยอปกรณเครอขายประเภทตางๆ รวมท างานดวย การตดตอสอสารกนระหวางเครอง
คอมพวเตอรจะตองมการอางองถงกนดวยหมายเลขประจ าเครองทจะตองไมซ ากนอปกรณเครอขาย
ส าคญๆ เชน Router จงจะสามารถคนหาทอยปลายทางการสงผานขอมลไดอยางถกตอง หมายเลข
ดงกลาวจงเปรยบเสมอน ทอย (Address) ประจ าตวของแตละเครอง ทจะตองก าหนดไวภายใต
มาตรฐานเดยวกน ส าหรบโปรโตคอล TCP/IP ทใชเชอมตอคอมพวเตอรไปสเครอขายอนเทอรเนต
นน จะเรยกหมายเลขดงกลาววา Internet Protocol Address (IP Address)
ดงนน เครอขายอนเทอรเนตจงประกอบไปดวยสมาชกทมหมายเลข IP Address ไมซ ากนเลย
ทวโลก การขอเปนสมาชกเชอมโยงกบเครอขายอนเทอรเนตจากเครอขายของประเทศอนๆ ซงม
ขนาดของเครอขายแตกตางกนออกไป ท าใหตองมหนวยงานกลางคอยจดแบง IP Address ออกเปน
Class และล าดบชน ตามประเภทและขนาดขององคกรผเปนสมาชก เชน สมาชกระดบองคกรขนาด
ใหญ ขนาดกลาง หรอขนาดเลก เปนตน เพอไมใหม IP Address ซ ากน และเพอใหองคกรผเปน
สมาชกเหลานน น า IP Address ไปแจกจายใหกบสมาชกยอยของตนเองตอไป สมาชกยอยเหลานน
กคอ ISP (Internet Service Provider) ผไดรบชดหมายเลข IP Address มาจากองคกรหลกๆ ของ
ประเทศ เพอแจกจายใหกบบรษทหรอผใชทวไป ดงนน บรษทใดหรอบคคลใดทตองการเชอมตอ
อนเทอรเนต จะตองสมครเปนสมาชกกบ ISP รายใดรายหนงเสยกอน จงจะไดรบสทธใหเชอมตอ
เครองของตนเขากบเครอขายอนๆ ทวโลกได (พนดา พานชกล, 2549 : 166)
2.2.8 บรการตาง ๆ ภายในอนเทอรเนต บรการในอนเทอรเนตมหลากหลายลกษณะ มขอมลใหมๆ เพมขนตลอดเวลาสรป
บรการทส าคญ ๆ ในเครอขายอนเทอรเนตไดดงน
- จดหมายอเลกทรอนกส (E-mail: Electronics Mail) เปนบรการทใหผใชสามารถ
สงจด หมายถงบคคล องคกร สถาบน ฯลฯ ดวยการสงแฟมขอมลคอมพวเตอร ผรบจะไดรบผาน
ระบบเครอขายคอมพวเตอร และสามารถพมพ ออกเปนเอกสารไดหากผรบไมไดใชระบบเครอขาย
คอมพวเตอรอย จดหมายดงกลาวจะเกบไวในระบบ เมอผรบเปดใช ระบบเครอขายคอมพวเตอร จะ
22
สามารถเปดจดหมายอานไดทกเวลาและสามารถตอบจดหมายไดทนทเชนกน นอกจากนยงสามารถ
สงแฟมขอมลบาง ๆ เชน รปภาพแนบไปกบจดหมายไดปจจบนสามารถรบและสงจดหมายเปน
ภาษาไทยไดเปนอยางด
- การเขาสระบบคอมพวเตอรทางไก ล (Remote Login) เปนการเขาใชระบบ
เครอขายคอมพวเตอรทอยหางไกลออกไป โดยมวตถประสงคเพอใชบรการและขอมลบนเครอง
เซรฟเวอรของระบบอนๆ จากระบบทใชงานอยโดยอาศยโปรแกรมเทลเนต เชน การคนหาขอมล
หองสมดมหาวทยาลยตางๆ เปนตน ซงการทจะเขาใชขอมลในคอมพวเตอรเครองใดๆ ไดนน ผใช
ตองทราบหมายเลขไอพ(IP Number) ของคอมพวเตอรเครองนนๆ พรอมทงทราบรหสผาน จงจะ
สามารถเขาใชบรการและคนหาขอมลได การใชงานโปรแกรม TELNET ในปจจบนมทงทอยใน
ระบบปฏบตการ UNIX และ WINDOWS
- การถายขอมลโอนแฟมขอมล (FTP: File Transfer Protocol) เปนบรการถายโอน
แฟมขอมลหรอโปรแกรมคอมพวเตอรทสนใจจากเครองบรการแฟมขอมลมายงเครองทใชงานอย
ซงในระบบอนเทอรเนตมผพฒนาซอฟตแวรทเปนประโยชนมากมาย ซงอนญาตใหท า การถาย
โอนไดโดยไมเสยคาใชจาย รวมทงซอฟตแวรทเปนประโยชนมากมาย ซงอนญาตใหท าการถาย
โอนไดโดยไมเสยคาใชจาย
- การสนทนาบนเครอขาย เปนการสนทนาบนเครอขายคอมพวเตอรโดยในระยะแรกเปนการพมพขอความโตตอบกนทนทบนหนาจอคอมพวเตอรแตปจจบน มการพฒนาซอฟตแวรทสามารถสอสารกนไดดวยเสยง เชน โปรแกรม Cool Talk หรอ ICQ หรอ สามารถใชกลองวดทศนรวมเพอใหคสนทนาเหนภาพได ดวย เชน โปรแกรม Microsoft NetMeeting, MSN เปนตน
- กลมขาวทนาสนใจ เปนเสมอนกระดานขาวทตดประกาศไวหากวา สนใจในหวขอใดกสามารถเขาไปอานและแสดงขอคดเหนเพมเตมไดอยางเสร สามารถใชเปนทคนหาค าตอบในเรองทสนใจไดขาวทน ามาลงจะจดแบงกลมไว เชน สงคม การเมอง เทคโนโลยและการแพทย เปนตน
2.2.9 ประโยชนทไดรบจากอนเทอรเนต
เนองจากอนเทอรเนตเปนเครอขายทครอบคลมไปทวโลก ดงนนคณจงสามารถน า
ขอมลจากแหลตาง ๆ มาใชประโยชนได ขอมลเหลานมหลายรปแบบขนอยวาคณตองการแบบใด เชน ขอมลเกยวกบการศกษา , ความบนเทง , การบรการตางๆ และการประกอบธรกจ เปน ตน
23
เนองจากเทคโนโลยททนสมย ท าใหคณไดรบขอมลเหลานไดงายขน และขอมลเหลานมการอพเดรสขอมลอยตลอดเวลาท าใหคณไดรบขอมลททนสมย
2.3 เครองมอทใชในการพฒนาระบบ
2.3.1 HTM (Hyper Text Markup Languag) เปนภาษาทใชส าหรบการพฒนา
เวบเพจเพอใหโปรแกรมเวบบราวเซอร (Web Browser) ตางๆ สามารถแปลงค าสงและแสดงผลเปน
รปภาพ เสยงและขอมลได มโปรแกรมเวบบราวเซอรมากกวา 10 โปรแกรมทสามารถอานหรอ
เขาใจภาษา HTML ซงเปนขอความ (Text) รหสแอสก (ASCII) ธรรมดาๆ กบรหสทอยใน
เครองหมาย < > และมนามสกลเปน .html โดยเมอเปดโปรแกรมเวบบราวเซอร จะไมสามารถพบ
รหสเหลานเลยบนจอภาพ แตรหสเหลานจะเปนค าสงทบอกโปรแกรมเวบบราวเซอรของเราวา
รปแบบไปถงการสรางจดเชอมโยงหรอลงค (link) ทเชอมโยงตอไปยงเวบเพจอนๆ
ส าหรบการในการสรางไฟล HTML จะตองอาศยโปรแกรมทมคณสมบตเปนแทก
อดเตอร (Text Editor) หรออาจเปนโปรแกรมประเภทเวรดโปรเซสเซอร (Word Processor) โดยเรา
จะใชโปรแกรมเหลานส าหรบเขยนค าสงตางๆ หรอรายละเอยดของขอมลท เราตองการใหแสดงผล
บนจอภาพ และเกบเปนไฟลโดยจะตองมนามสกลเปน .html จากนนททดสอบไฟลในโปรแกรม
เวบบราวเซอร
2.3.2 PHP (PHP Hypertext Preprocessor) 2.3.2.1 ประวตความเปนมาของ PHP PHP นนถกคดคนขนมาในป 1994 โดย Rasmus Lerdorf แตเปนเวอรชนทไมเปนทางการ
หรอรนทดลองนนเอง ซงเวอรชนนไดมการทดสอบกบเครองของเขาเอง โดยใชตรวจสอบตดตามเกบสถตขอมล ผทเขาเยยมชมประวตสวนตวบนเวบเพจของเขาเทานน ตอมา PHP เวอรชนแรกไดถกพฒนาและเผยแพรใหกบผอนทตองการใชศกษาในป 1995 ซงถกเรยกวา'' Hypertext Preprocessor '' ซงเปนทมาของค าวา PHP นนเอง ซงในระยะเวลานน PHP ยงไมมความสามารถอะไรทโดดเดนมากมาย จนกระทงเมอประมาณกลางป 1995 Rasumsไดคดคนและพฒนาให PHP/PI หรอ PHP เวอรชน 2 ใหมความสามารถจดการเกยวกบแบบฟอรมขอมลทถกสรางมาจากภาษา HTML และสนบสนนการตดตอกบโปรแกรมจดการฐานขอมล mySQL จงท าให PHP เรมถกใชมากขนอยางรวดเรว และเรมมผสนบสนนการใชงาน PHP มากขน โดยในปลายป
24
1996 PHP ถกน าไปใชประมาณ 15,000 เวบทวโลก และเพมจ านวนขนเรอย ๆ นอกจากนในราวกลางป 1997 PHP ไดมการเปลยนแปลงและพฒนาจากเจาของเดมคอนาย Rasums ทพฒนาอยเพยงผเดยว มาเปนทมงาน โดยมนาย Zeev Suraski และ Adni Gutmans ท าการวเคราะหพนฐานของ PHP/FI และไดน าโคดมาพฒนาใหเปน PHP เวอรชน 3 ซงมความสามารถทมความสมบรณมากขน ในราวกลางป 1999 PHP เวอรชน 3 ไดถกพฒนาจนสามารถท างานรวมกบ C2’z StrongHold Web Server และ Red Hat Linux ได
2.3.2.2 ความหมายของ PHP
ในปจจบน Web site ตาง ๆ ไดมการพฒนาในดานตางๆ อยางรวดเรว อาทเชน เรองของ
ความสวยงามและแปลกใหม, การบรการขาวสารขอมลททนสมย , เปนสอกลางในการตดตอ และ
สงหนงทก าลงไดรบความนยมเปนอยางมากซงไดวาเปนการปฏวตรปแบบการขายของกคอ E-
commerce ซงเจาของสน คาตางๆ ไมจ าเปนตองมรานคาจรงและไมจ าเปนตองจางคนขายของอก
ตอไปรานคาและตวสนคานน จะไปปรากฏอยบน Wed site และการซอขายกเกดขนบนโลกของ
Internet แลว PHP ชวยเราใหเปนการพฒนา Web site และความสามารถทโดดเดนอกประการหนง
ของ PHP นน คอ database-enabled web page ท าใหเอกสารของ HTML สามารถทจะเชอมตอกบ
ระบบฐานขอมล (database)ไดอยางมประสทธภาพและรวดเรว จงท าใหความตองการในเรองการ
จดรายการสนคาและรบรายการสงของตลอดจนการจดเกบขอมลตางๆ ทส าคญผานทาง Internet
เปนไปไดอยางงายดาย
PHP เปนภาษาจ าพวก scripting language ค าสงตางๆ จะเกบอยในไฟลทเรยกวา สครปต
(script) และเวลาใชงานตองอาศยตวแปลชดค าสง ตวอยางของภาษาสครปเชน JavaScript, Perl
เปนตน ลกษณะของ PHP ทแตกตางจากภาษาสครปตแบบอนๆ คอ PHP ไดรบการพฒนาและ
ออกแบบมา เพอใชงานในการสรางเอกสารแบบ HTML โดยสามารถสอดแทรกหรอแกไขเนอหา
ไดโดยอตโนมต ดงนนจงกลาววา PHP เปนภาษาทเรยกวา server-side หรอ HTML-embedded
scripting language เปนเครองมอทส าคญชนดหนงทชวยใหเราสามารถสรางเอกส ารแบบ Dynamic
HTML ไดอยางมประสทธภาพและมลกเลนมากขน
เนองจากวา PHP ไมไดเปนสวนหนงของตว Web Server ดงนนถาจะใช PHP กจะตอง
ดกอนวา Web server นนสามารถใชสครปต PHP ไดหรอไม ยกตวอยางเชน PHP สามารถใชไดกบ
25
Apache Web Server และ Personal Web Server (PWP) ส าหรบระบบปฏบตการ Windows
95/98/NT
ในกรณของ Apache เราสามารถใช PHP ไดสองรปแบบคอ ในลกษณะของ CGI และ
Apache Module ความแตกตางอยตรงทวา ถาใช PHP เปนแบบโมดล PHP จะเปนสวนหนงของ
Apache หรอเปนสวนขยายในการท างานนนเอง ซงจะท างานไดเรวกวาแบบทเปน CGI เพราะวา ถา
เปน CGI แลว ตวแปลชดค าสงของ PHP ถอวาเปนแคโปรแกรมภายนอก ซง Apache จะตองเรยก
ขนมาท างานทกครงทตองการใช PHP ดงนนถามองในเรองของประสทธภาพในการท างานการใช
PHP แบบทเปนโมดลหนงของ Apache จะท างานไดมประสทธภาพมากกวา
2.3.2.3 ลกษณะเดนของ PHP
- ใชไดฟร - PHP เปนโปรแกรมวงขาง Sever ดงนนขดความสามารถไมจ ากด - Conlatfun นนคอPHP วงบนเครอง UNIX, Linux, Windows ได - เรยนรงาย เนองจาก PHP ฝงเขาไปใน HTML และใชโครงสรางและ
ไวยากรณภาษางายๆ - เรวและมประสทธภาพ โดยเฉพาะเมอใชกบ apache Serve เพราะไมตอง
ใชโปรแกรมจากภายนอก - ใชรวมกบ XML ไดทนท - ใชกบระบบแฟมขอมลได - ใชกบขอมลตวอกษรไดอยางมประสทธภาพ - ใชกบโครงสรางขอมลใชไดแบบ Scalar, Array - ใชกบการประมวลผลภาพได
2.3.2.4 การประมวลผลไฟล PHP
PHP engine จะแปลและประมวลผลเฉพาะค าสงทอยภายใตแทกของ PHP เทานน
การท างานทเกดขนคอ หลงจาก PHP engine ถกเวบเซรฟเวอรเรยกขนมาประมวลผลไฟล PHP
แลวมนจะสงผาน (pass through) เนอหาของไฟลไปยงบราวเซอรโดยไมท าอะไรกบเนอหานน
ยกเวนเมอพบกบสญลกษณ (แทก) ทระบจดเรมตนของบลอกค าสง PHP มนกจะแปลและ
ประมวลผลค าสงตางๆ ไปตามล าด บ (ภายในบลอก PHP น การสงผลลพธใหแกบราวเซอรเรา
26
จะตองเรยกใชค าสง/ฟงกชนของ PHP เชน echo หรอ print เอาเอง) โดยเมอพบสญลกษณปดทาย
บลอกค าสง PHP engine กจะหนกลบมาสงผานเนอหาของไฟลตอไปเชนเดม จนกวาจะพบ
สญลกษณระบจดเรมตนของบลอกค าสง PHP อก และเปนอยางนเรอยไปจนจบไฟล
โดยภาพรวมแลว PHP เปนภาษาสครปตทท างานทางฝงเซรฟเวอร (server-side
scripting language) ซงมลกษณะเปน embedded script หมายความวาเราสามารถฝงค าสง PHP ไวใน
เวบเพจ รวมกบค าสง (แทก) ของ HTML ได
2.3.2.5 หลกการท างานของ PHP (กตศกด เจรญโภคานนท. 2537: 3)
- เครองคอมพวเตอรของเรา (Client) ตดตอผานทาง HTTP-Port 80 (Request) Database
Server ฐานขอมลในทนใช MySql เปนตวจดการ
ภาพท 2-1 แสดงการท างานของ PHP
2.3.3 Apache
Apache เปนโปรแกรมเวบเซรฟเวอรทมผนยมใชงานมากทสดบนอนเทอรเนตเนอง จาก
เปนฟรแวร (freeware) ทสามารถดาวนโหลดไดท www.apache.org และเปนโปรแกรมทมความ
เสถยร ไมคอยเกดปญหาในขณะท างาน นอกจากนยงสามารถท างานไดบนหลายระบบปฏบตการ
ไมวาจะเปน UNIX, Linux, FreeBSD หรอ Windows
27
2.3.3.1 จดเดนของ Apache
- สามารถดาวนโหลดไดฟรจาก www.apache.org - มความเสถยรสง เนองจากท างานภายใตโหมดของ DOS ท าใหไมตอง
เกยวของกบไดรเวอรตาง ๆ ของ Windows - ไมมการเขยนขอมลลงในรจสทร (Registry) ดงนนเมอ uninstall ออกกจะ
ไมสงผลตอการท างานของ Windows ในภายหลง - สามารถท างานไดรวมกบ PHP engine ไดทงแบบ CGI binary - สามารถเลอกไดวาจะใหท างานชวงทเขาส Windows (โดยตดตงเปน
Service ของ Windows) หรอในเฉพาะยามทตองการใชงาน 2.3.3.2 Editor ส าหรบเขยนค าสงภาษา PHP
ในการเขยนสครปต PHP นนสามารถเขยนไดกบ Editor ตวใดๆ กได งายทสดคอ
Notepad (ส าหรบ Windows) แตกม Editor อกหลายตวทนาสนใจทชวยท าใหการเขยนสครปต PHP
ท าไดงายขน โปรแกรม Editor ไดรบความนยมสงสดในหมนกพฒนาแอพพลเคชนบนอนเทอรเนต
ซงมขอดคอรองรบการเขยนสครปตตางๆ ทง HTML, ASP, Perl รวมทง PHP เพราะมนจะเขาใจ
ตวภาษาสครปตแตละตว มการใชสสนทแตกตางเพอแยกค าส าคญ (ทง TAG, ค าสงวนตางๆ ของ
สครปตตางๆ)
2.4 ระบบฐานขอมล 2.4.1 องคประกอบของฐานขอมล
เมอตองการจดเกบและประมวลผลขอมลดวยฐานขอมล เราจะนกถงฐานขอมลบนคอมพวเตอรเสมอ ฐานขอมลไมไดท างานเปนอสระโดยตนเอง แตมองคประกอบหลายอยางทสมพนธกบการท างานของฐานขอมล ไดแก
- ฮารดแวร (Hardware) ไดแก เครองคอมพวเตอรส าหรบจดเกบฐานขอมล ซงสามารถตดตงฐานขอมลไดบนคอมพวเตอร หลายขนาด ตงแตระดบพซ
มนคอมพวเตอร จนถงเครองระดบเมนเฟรมนอกจากนขนาดของหนวยความจ า ซพย ระบบเนต
เวรกกมสวนสมพนธกบความเรวในการท างานของฐานขอมลดวย
- ซอฟตแวร ทเกยวของกบฐานขอมล ม 3 ประเภท คอ - ซอฟตแวร OS (Operating System Software) OS ทสามารถตดตงฐานขอมลไดใน
Microsoft Windows เชน Windows95, WindowsNT, Windows2000 หรอ OS แบบ UNIXเปนตน
28
- ซอฟตแวรของระบบจดการฐานขอมล (DBMS Software) คอ ซอฟตแวรทจดการเกยวกบ
ฐานขอมลทผลตจากบรษทตางๆ ไดแก Oracle, SQL Server เปนตน - ซอฟตแวรทชวยในการพฒนาโปรแกรมซงใชขอมลจากฐานขอมล ไดแก Delphi,
Visual Basic เปนตน โดยซอฟตแวรเหลานจะจดการกบขอมลได และท าใหเกดความคลองตวในการท างานยงขน เพราะผพฒนาสามารถออกแบบโปรแกรมเพอสรางหนาจอส าหรบน าขอมลเขาสามารถใสเงอนไขทซบซอนในการค านวณ รวมทงการจดรปแบบรายงานทสวยงามตามตองการได
- บคคลากรสามารถแบงบคลากรทท าหนาทเกยวกบฐานขอมล และเรยกใช ขอมลได ดงน
- ผบรหารฐานขอมล - นกวเคราะหและออกแบบระบบ - ผออกแบบฐานขอมล - ผใชงาน -โปรแกรมเมอร
- กระบวนการ (Process) ไดแก การก าหนดมาตรการ และกฎระเบยบตางๆ ในการใชงานฐานขอมลทงนเพอปองกนความผดพลาดอนจะเกดขนไดจากการหลงลม
เชนกระบวนการในการแบ คอพ ควรจะก าหนดวนเวลาและระบบทตองท าการแบคอพวาจะท า
อยางไรเมอไร ความถในการแบคอพเปนอยางไร เปนตน หรอในดานการตรวจสอบและตดตาม
ความถกตองของขอมล รวมถงอนฟอรเมชนทไดจากฐานขอมล ควรมการตดตามและตรวจสอบ
เปนระยะ เพอปองกนความผดพลาดของขอมล
- ขอมล (Data) ไดแก ขอมล รวมทงวธการในการรวบรวมและจดเกบขอมล ลงสฐานขอมล (อ าไพ สนลขตกล, 2546)
2.4.2 ระบบการจดการฐานขอมล (Database Management System: DBMS)
ระบบการจดการฐานขอมล หรอมกเรยกยอๆวา DBMS คอโปรแกรมทใชเปนเครองมอ
ในการจดการฐานขอมล ซงประกอบดวยฟงกชนหนาทตางๆในการจดเกบขอมล รวมทงภาษาทใช
ท างานกบขอมล โดยมกจะใชภาษา SQLในการโตตอบระหวางกนกบผใช เพอใหสามารถท าการ
ก าหนดการสรางการเรยกด การบ ารงรกษาฐานขอมล รวมทงการจดการควบคมการเขาถงฐานขอมล
ซงถอเปนการปองกนความปลอดภยในฐานขอมล เพอปองกนมใหผทไมมสทธการใชงานเขามา
29
ละเมดขอมลทเปนศนยกลางได นอกจากน DBMS ยงมหนาทในการรกษาความมนคงและความ
ปลอดภยของขอมล การส ารองขอมล และการเรยกคนขอมลในกรณทขอมลเกดความเสยหาย (กลม
สารสนเทศส านกนโยบายและแผนส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน,2547)
ภาพท 2-2 ภาพระบบการจดการฐานขอมล
1. สวนประกอบของ DBMS (สมจตร อาจอนทร, งามนจ อาจอนทร, 2541) - ภาษา SQL (Structured Query Language) เปนภาษาทมรปแบบเปนภาษาองกฤษ
เปนภาษาทมอยใน DBMS มความสามารถใชนยามโครงสรางตารางภายในฐานขอมล การจดการขอมล รวมไปถงการควบคมสทธการใชงานฐานขอมล SQL จะประกอบดวยรปแบบดวยภาษ า 3 รปแบบดงน
- ภาษาส าหรบนยามขอมล (Data Definition Language หรอ DDL) เปนภาษาทนยามถงโครงสรางของฐานขอมล เพอท าการสราง เปลยนแปลงหรอยกเลกโครงสรางของฐานขอมลทไดออกแบบไว ตวอยางภาษา DDL เชน
- ค าสงการสราง (CREATE) ไดแกการสรางตาราง - ค าสงเปลยนแปลงโครงสราง (ALTER) - ค าสงยกเลก (DROP) ไดแกการยกเลกโครงสรางตาราง
- ภาษาส าหรบการจดการขอมล (Data Manipulation Languageหรอ DML) เปนภาษาทใชในการจดการขอมลภายในตางรางของขอมลฐานขอมล เชน
- ค าสงการเรยกคนระเบยนขอมล (SELECT) - ค าสงการพมพระเบยนขอมล (INSERT) - ค าสงปรบปรงระเบยนขอมล (UPDATE) - ค าสงลบระเบยนขอมล (DELETE)
- ภาษาควบคม (Control Language หรอ CL) เปนภาษาทใชควบคมระบบรกษาความปลอดภยของฐานขอมล ประกอบดวยค าสง 2 ค าสงไดแก
- ค าสง GRANT
Database User DBMS
30
- ค าสง REVOKE - โปรแกรมอ านวยความสะดวก (General Utilities) เปนโปรแกรมสวนหนงทมอย
ใน DBMS ซงจะชวยดแลจดการฐานขอมลเชนการสรางฐานขอมลและตาราง การคนหา การเพม การลบหรอการปรบปรงระเบยนขอมลจากตาราง การสรางแบบฟอรมการบนทกขอมลอยางงาย การสรางเมน หรอการสรางรายงานออกจากฐานขอมล โดยสามารถเรยกผานจากเมนของโปรแกรมอ านวยความสะดวก
- โปรแกรมชวยสรางโปรแกรมประยกตและรายงาน (Application and Report Generators)
- พจนานกรมฐานขอมล (Data Dictionary) ท าหนาทในการเกบรายละเอยดเกยวกบขอมลในฐานขอมล เชน โครงสรางของแตละตาราง เปนตน
2. หนาทของระบบจดการฐานขอมล (DBMS) (อ าไพ สนลขตกล, 2546) - อนญาตใหผใชงานสามารถก าหนดหรอสรางฐานขอมลเพอก าหนดโครงสราง
ขอมล ชนดขอมล รวมทงการอนญาตใหขอมลทก าหนดขนสามารถบนทกลงในฐานขอมลได ซงในสวนนเรยกวา Data Definition Language (DDL)
- อนญาตใหผใชงานท าการเพม (Insert), ปรบปรง (Update), ลบ(Delete)และเรยกใช (Retrieve) ขอมลจากฐานขอมลได ซงในสวนนเรยกวา Data Manipulation Language (DML)
- สามารถควบคมการเขาถงขอมล เชน ความปลอดภยของระบบ (Security System) โดยผไมมสทธในการเขาถงขอมลในฐานขอมลจะไมสามารถเขามาใชงานในฐานขอมลได
- ความคงสภาพของระบบ (Integrity System) ท าใหเกดความถกตองตรงกนในการจดเกบขอมล
- มระบบการควบคมการเขาถงขอมลพรอมกน (Concurrency Control System) กลาวคอ สามารถแชรขอมลเพอบรการในการเขาถงขอมลพรอมๆกน จากผใชงานในขณะเดยวกนไดโดยไมกอใหเกดความไมถกตองของขอมล
- การกคนระบบ (Recovery Control System) สามารถกคนขอมลกลบมาไดในกรณทฮารดแวรหรอซอฟตแวรเกดความเสยหาย
- การเขาถงรายการตางๆ (User-Accessible Catalog) ผใชสามารถเขาถงรายการ หรอรายละเอยดตางๆของขอมลในฐานขอมลได
31
2.4.3 ฐานขอมล MySQL MySQL เปนโปรแกรมบรหารจดการฐานขอมลหรอเรยกวา Database Management System ซงมกจะใชค ายอเปน DBMS (ฐานขอมลคอ การรวบรวมเอาขอมลตางๆ เชน รายการสนคา, ขอมลนกศกษา เปนตน มาเกบเอาไว สวนการบรหารจดการขอมลคอ การจดเกบ, การเรยกคน , การเพม, การแกไข หรอการท าลายขอมล โดยในทน MySQL กคอโปรแกรมทจะท าหนาทบรหารจดการฐานขอมลนนเอง) MySQL ท างานในลกษณะฐานขอมลเชงสมพนธ (Relational Database Management System : RDBMS) ค าวา ฐานขอมลเชงสมพนธคอ ฐานขอมลทแยกขอมลไปเกบไวในหนวยยอยซงเรยกวา ตารางขอมล (table) และขอมลในแตละตารางกจะถกแยกดวยเขตขอมล (field) การทสามารถจะเขาไปจดการกบขอมล ตองอาศยภาษาคอมพวเตอรทเรยกกนวา SQL ซงยอมาจาก Structured Query Language ชอ MySQL กสอใหทราบวามความเกยวข องกบภาษา SQL อยแลว ดงนน MySQL จงท างานตามค าสงภาษา SQL ได เปนไปตามมาตรฐานของโปรแกรมทางดานฐานขอมลในยคนทตองการความสามารถรองรบค าสงทเปนภาษา SQL MySQL เปนโปรแกรมทเปดเผยรายละเอยดซอร สโคดตอบคคลทวไป (Open Source Software) ซงหมายความวา สามารถน าเอาซอรสโคดของโปรแกรม MySQL (ซงเขยนดวย ภาษา C) ไปดดแปลง-ปรบปรง-แกไข ใหตรงกบความตองการไดโดยไมผดกฎหมาย
2.4.4 MySQL กบคณสมบตทนาสนใจ - ท างานแบบ Multi-thread คอ การท างานโดยการแบงการท างานเปนสวนยอยแยก
ออกไป ตางคนตางท างานได ท าใหสามารถท างานไดรวดเรว และการท างานเปนอสระไมขนตอกนสามารถน าไปใชกบเครองทม CPU มากกวา 1 ตวได
- ใชไดกบภาษา Programming หรอ สครปตหลากหลายภาษา เชน C, C++, Eiffel,Java, Perl, PHP, Pyton, VB, Delphi, ASP เปนตน
- เปนฐานขอมลขนาดใหญซงสามารถเกบขอมลไดมาก ซงจ านวนฐานขอมลทมไดนนขนอยกบระบบปฏบตการทตดตงวาสามารถสรางโฟลเดอร (folder) ไดกโฟลเดอร เพราะ MySQL มองโฟลเดอรเปนฐานขอมลและไฟลในโฟลเดอรเปนตารางขอมล และตารางทบนทกไดนนขนอยกบวา MySQL ทใชอยนนเปนรน (Version) ไหน สวนจ านวนคอลมนตอ 1 ตารางขอมลนนมไดสงสดถง 2,000 คอลมน ผใชทใชงานกบตารางขอมลถง 60,000 ตาราง และมจ านวนรายการขอมล (record) มากถง 5,000,000,000 รายการไดอยางไมมปญหา
- รองรบภาษา SQL มาตรฐาน ทเรยกวา ANSI SQL92 หรอ SQL92 ดงนนบรรดาค าสงตางๆ ทมอยใน SQL92 กสามารถน ามาใชกบ MySQL ได
32
- รองรบ ODBC 2.5 (Open Database Connectivity) ไดหมดทกฟงกชน ดงนนเราสามารถใช MySQL รวมกบโปรแกรมฐานขอมลอนทรองรบ ODBC 2.5 ไดเหมอนกน เชน ใชโปรแกรม MS Access ท างานรวมกบ MySQL ผานทาง ODBC driver ไดอยางสะดวก
- ใชไดกบระบบปฏบตการหลากหลายระบบ เชน Linux, Solaris, Mac OS XServer, S/2 Warp, SunOS, Windows 95/98/2000 และระบบตระกล UNIX อกมากมาย
- รองรบชนดของขอมลทหลากหลาย เชน signed / unsigned INTEGER เชน ขนาด1, 2, 3, 4 และ 8 ไบต, FLOAT, DOUBLE, CHAR, VARCHAR, TEXT, BLOB,DATE, TIME, DATETIME,TIMESTAMP, YEAR, SET และ ENUM ซงรายละเอยดเกยวกบชนดหรอประเภทของขอมลตาง ๆ มดงน ขอมลใน MySQL สามารถแยกประเภทตามขนา ดพนททใชในการจดเกบและลกษณะของคาทเกบ โดยจ าแนกไดเปน 3 หมวด คอ หมวดขอมลทเปนตวเลข, หมวดขอมลทเปนวนท-เวลา และหมวดขอมลทเปนตวอกษร 2.5 การวเคราะหและออกแบบระบบ
2.5.1 แผนภาพกระแสขอมล (Data Flow Diagram)
แผนภาพกระแสขอมล (Data Flow Diagram) เรยกสนๆ วา DFD คอ แผนภาพทแสดง
การไหลของขอมลทงภายในและภายนอกระบบ เพอชวยในการท าความเขาใจระบบปจจบนและ
ชวยในการสรางระบบใหม ท าใหทราบวามระบบมงานอะไรและมการไหลของขอมลระหวางงาน
อะไรบาง แตจะไมแสดงถงรายละเอยดของการประมวลผลของแตละงานวาเปนอยางไร
2.5.2 ขนตอนของการวเคราะหเพอสรางแผนภาพกระแสขอมล มขนตอนดงตอไปน
- ศกษารปแบบการท างานในลกษณะ Physical ของระบบงานเดม - ด าเนนการวเคราะหเพอไดแบบจ าลอง Logical ของระบบงานเดม - เพมเตมการท างานใหม หรอปรบปรงในสงทตองการในแบบจ าลอง Logical - พฒนาระบบงานใหมในรปแบบของ Physical
สญลกษณและความหมายของผงงาน (Flowchart) มดงน
สญลกษณ ความหมาย แสดงการเรมตนหรอการสนสดของการเขยน
แผนผง (Terminal, Interrupt)
33
การรบขอมลหรอแสดงขอมล (ผลลพธทไมระบสอ (Input / Output Media)
แสดงการประมวยผล (Process) เชนการค านวณหรอการก าหนดคา
แสดงการเปรยบเทยบหรอตดสนใจ
การแสดงขอมลหรอผลลพธพมพทางเครองพมพลงบนกระดาษตอเนอง (Continuous Paper)
การแสดงผลลพธทางจอภาพ (Display)
สญลกษณ ความหมาย แสดงจดตอเนองทหนงไปยงอกทหนงของผง
งานหนงๆ ทไมสะดวกจะใชเสนโดยหมายถงจดตอเนองทอยในหนาเดยวกน
เสนแสดงทศทางล าดบของการท างานตามปลายลกศร (Flow Line)
ตารางท 2.1 สญลกษณและความหมายของผงงาน
สญลกษณของ DFD ประกอบดวย 4 สญลกษณ ซงมผคดคนแบงได 2 กลม ดงน
สญลกษณ ความหมาย สงทอยภายนอกระบบอาจจะเปนบคคล
ระบบงานอน องคกรตางๆ ทเราไมสนใจในการท างานภายใน
External Entity
34
Data Flow กระแสขอมลทไหลในระบบและระหวางสงทอยนอกระบบกบระบบ
งานหรอขนตอนการด าเนนงานในระบบ ซงจะรบขอมลเขาและท าการประมวลผลขอมลนนเปนผลลพธ
Data Store
แหลงเกบขอมลภายในระบบ เชน แฟมเอกสารหรอแฟมขอมลอเลกทรอนกส
ตารางท 2-2 ภาพสญลกษณของ Data Flow Diagram
จากภาพขางตน สามารถอธบายสญลกษณตางๆ ของแผนภาพกระแสขอมลได ดงน
- สงทอยนอกระบบ (External Entity) ใชแทนสงทอยภายนอกระบบอาจจะ เปนบคคลระบบงานอน องคกรตางๆ ทเราไมสนใจในการท างานภายในแตสงนนมความสมพนธ
กบระบบทเราก าลงศกษาอยและเปนแหลงทสงขอมลเขามายงระบบหรออาจจะเปนแหลงทรบ
ขอมลจากระบบสญลกษณทใช คอ รปสเหลยมจตรส และตองมชอของสงทอยนอกระบบก ากบดวย
- กระแสขอมล (Data Flow) ใชแทนกระแสขอมลทไหลในระบบและระหวางสงทอยนอกระบบกบระบบ สญลกษณทใชคอ ลกศรและตองมชอขอมลก ากบบนลกศรนนดวย ทศทางการเคลอนทของขอมลจะเรมจากจดเรมตนไปยงจดปลายทางตามทศทางของลกศรขอมลทไหลอาจจะเปนเพยงขอมลเดยวๆ หรออาจจะเปนกลมของขอมล ซงควรจะเปนเรองเดยวกนและสมพนธกน
- การประมวลผล (Process) ใชแทนงานหรอขนตอนการด าเนนงานในระบบ ซงจะรบขอมลเขาและท าการประมวลผลขอมลนนเปนผลลพธ ดงนนขอมลทเขาสการประมวลผลจะแตกตางจากขอมลทออกจากการประมวลผล สญลกษณทใชคอ สเหลยมมมโคง หรอ วงกลม และจะตองมหมายเลขและชอก ากบการประมวลผลดวย ซงจะสอความหมายไดวาการประมวลผลนนท าอะไร ดงนนค าทใชควรเปนค ากรยาและมความหมายทชดเจน
- แหลงเกบขอมล (Data Store) ใชแทนแหลงเกบขอมลภายในระบบ เชน แฟมเอกสารหรอแฟมขอมลอเลกทรอนกส โดยจะมกระแสขอมลไหลเขา -ออกจากแหลงเกบขอมล ซงหมายถงการจดเกบ การแกไขขอมล และการอานหรอน าขอมลนนออกมาใชงาน สญลกษณทใช คอ
Process
35
เสนขนานสองเสนทมปลายปดดานซาย หรอ เสนขนานสองเสนปลายเปด แหลงเกบขอมลตองมชอก ากบและควรเปนค านามทสอใหเหนวาเปนแหลงเกบขอมลอะไร (โอภาส เอยมสรวงศ, 2547)
2.5.3 ล าดบขนใน DFD
การเขยน DFD นกวเคราะหระบบจะตองมองภาพรวมทงหมดของงาน หลงจากนนจง
เขาไปในรายละเอยดขางในของระบบเปรยบเสมอนกระบวนการ Top-Down คอ การมองภาพรวม
กอนจะเหนขอบเขตของระบบและจดใหญๆ ใหเปนระบบ เมอมองลกลงไปกจะเหนรายละเอยด
ยอยๆ เมอมองลกล งไปเทาไหรกจะเหนรายละเอยดยอยมากยงขน การเขยน DFD เปนการแตก
ระบบใหญๆ ใหเปนระบบยอยเพอใหเขาใจงายขนและสะดวกตอการออกแบบ การแตกระบบม
ขนตอนดงน
2.5.3.1 สรางล าดบภาพ 0
คดวาระบบทงระบบเปน Process มลกศรแทน Input และ Output ตามทจ าเปนภาพน
จะเรยกวา Context Diagram ของระบบ
2.5.3.2 สรางล าดบภาพท 1
ใหแตก Process ล าดบท 0 เปน Process 2-4 Process ยอยแลวแตความเปนไปไดของ
ระบบทก าลงท าการวเคราะห
2.5.3.3 สรางล าดบภาพท 2
ใหแตก Process ล าดบท 1 ใหเปน Process ยอยลงไปอกเทาใดกได
2.5.3.4 สรางล าดบภาพท 3
ตรวจสอบดวา Process ล าดบท 2 ยงมความซบซอนทจ าเปนแยกยอยกตองสราง
แผนภาพประกอบดวย Process ยอยแทน Process นน เพอใหไดรายละเอยดมากทสด
2.5.4 แบบจ าลองความสมพนธระหวางขอมล (Model)
- Entity-Relationship Model หรอเรยกอกอยางวา “E-R Model” เปน Data Model เปนทนยมอยางแพรหลาย เปนเครองมอทดมากและมโครงสรางส าคญเพมขนมา คอ
“E-R Diagram” ใชแสดงความสมพนธระหวางขอมลในฐานขอมล
- Data Model คอ แบบจ าลองทใชเปนเครองมอในการแสดงโครงสราง
36
ภายในระบบฐานขอมล โดยใชรปภาพเปนสอ ท าใหงายตอการเขาใจและการเรยนร เขาใจ
โครงสรางพนฐานของระบบไดงาย
2.5.5 คณสมบตของ Data Model
- Expressiveness คอ ตองเปนเครองมอทสามารถแสดงหรออธบายโครงสรางของขอมล ไดชดเจนและครบถวน
- Simplicity คอ ตองท าใหงายตอการเขาใจไมซบซอน - Minimality คอ ลกษณะโครงสรางของขอมลแตละชนดตองชดเจน - Formality คอ ขอมลแตละชนดตองไมซ าซอน มรปแบบเปนมาตรฐาน - องคประกอบของ E-R Model โครงสรางพนฐานของ E-R Model
ไดแก Entity, Attribute, Relationship, Key, Domain เปนตน
- ค าศพทพนฐานแบบจ าลองความสมพนธระหวางขอมล (Model)
- Entity Set คอ กลมของความสมพนธภายในกลมของ Entity เดยวกน เชน Entity Set ของนกเรยน นอกจากนนยงประกอบดวย Entity อาจารย , Entity วชา ประกอบในระบบดวย ซงม 2 ประเภทคอ
- Strong Entity Set คอ Entity Set ใดๆ ทม Attribute ภายในเพยง พอทจะสามารถท าหนาทเปน Primary Key ได
- Weak Entity Set คอ Entity Set ทมลกษณะตรงกนขามกบ Strong Entity Set คอ กลมของ Entity Set ใด ๆ ท Attribute ภายในทงหมด แมจะรวมกนแลวยงไมสามารถท าหนาทเปน Primary Key ใหกบ Entity Set
- Relationship Set คอ กลมของ Relationship ทมความสมพนธและอยในประเภทเดยวกนมารวมเขาดวยกน
- Primary Key มคณสมบตดงน - ขอมลของคอลมนทกๆ แถวของตารางจะตองไมมขอมลซ ากน - ตองประกอบไปดวย Attribute ทนอยทสดทสามารถในการ อางองถงขอมล ใน Tuple ใด Tuple หนงได
- Existence Dependency คอ เหตการณท Entity จะเกดขนไดและคงอยได ตองขนอยกบการมหรอเกดขนของอก Entity เชน Entity รายการฝาก-ถอน จะเกดขนไดกตอเมอม Entity ลกคา
37
2.5.6 ประเภทความสมพนธระหวางเอนตต
ความสมพนธระหวางเอนตต เปนความสมพนธทสมาชกของเอนตตหนง สมพนธกบ
สมาชกอกเอนตตหนง ซงสามารถแบงประเภทของความสมพนธระหวางเอนตตออกไดเปน 3
ประเภท ไดแก
- ความสมพนธแบบหนงตอหนง (One-To-One Relationship) จะใชสญลกษณ 1:1
แทนความสมพนธแบบหนงตอหนง ซงความสมพนธแบบนจะมความหมายวาสมาชกหนงรายการ
ของเอนตตหนงมความสมพนธกบสมาชกหนงรายการของอกหนงเอนตตโดยมความสมพนธกน
เพยงรายการเดยว
1 1
ภาพท 2-3 ภาพแสดงความสมพนธแบบหนงตอหนง
- ความสมพนธแบบหนงตอกลม (One-To-Many Relationship) จะใชสญลกษณ
1: m แทนความสมพนธแบบหนงตอกลม ซงความสมพนธแบบนจะมความหมายวาสมาชกหนง
รายการของเอนตตหนง มความสมพนธกบสมาชกหลายรายการของอกเอนตตหนง
1 m
ภาพท 2-4 ภาพแสดงความสมพนธแบบหนงตอกลม
- ความสมพนธแบบกลมตอกลม (Many-To-Many Relationship) จะใชสญลกษณ m:
n แทนความสมพนธแบบกลมตอกลม ซงความสมพนธแบบนจะมความหมายวาสมาชกหลาย
รายการของเอนตตหนงมความสมพนธกบสมาชกหลายรายการของอกเอนตตหนง
เอนตต เอนตต ความสมพนธ
เอนตต เอนตต ความสมพนธ
38
m n
ภาพท 2-5 ภาพแสดงความสมพนธแบบกลมตอกลม
2.5.7 พจนานกรมขอมล (Data Dictionary)
Data Dictionary คอ การท าเอกสารอางอง ชวยอธบายรายละเอยดเกยวกบขอมลใน
ระบบทก าลงศกษาอย ซง Data Flow Diagram ไมไดอธบายไวเพยงแตอธบายถงการไหลของ
ขอมลและขนตอนการท างาน
Data Dictionary จะกระท าควบคกบการเขยน Data Flow Diagram เพอระบ รายละเอยด
ของขอมลตาง ๆ ในแฟมขอมลทอยใน Data Flow Diagram
Data Dictionary จะประกอบไปดวย สวนประกอบพนฐานทไมสามารถแบงแยกใหเลก
ลงไปไดอก นนกคอ สวนยอยทสดของขอมล (Data element) และอกสวนกคอ โครงสรางขอมล
หรอ (Data Structure) ซงโครงสรางนจะถกสรางขนไดโดยการน าสวนยอยของขอมล (Data
element) ตงแต 1 ตว ขนไปทมความสมพนธกนเอามารวมเขาดวยกน
เอนตต เอนตต ความสมพนธ