เอกสารประกอบปฏิบัติการที่ 6 ... › activity ›...

การฝกอบรมเชงปฏบตการ เรอง "เทคโนโลยภมสารสนเทศขนตน" รนท 5 วนท 4 พ.ค. – 8 พ.ค. 2558 ณ หองปฏบตการคอมพวเตอร 8512 IT ชน 5 อาคาร SC.08 มหาวทยาลยขอนแกน

การแปลภาพถายจากดาวเทยมดวยสายตา และการสรางชนขอมลพนท (Polygon) พรอมออกแบบฐานขอมล (การใชประโยชนทดน :

ปาไม, แหลงนา, พนทเกษตรกรรม ฯลฯ)

โดย ผศ.ดร.รศม สวรรณวระกาธร

การฝกอบรมเชงปฏบตการ เรอง “เทคโนโลยภมสารสนเทศขนตน” รนท 5

ระหวางวนท 4 พฤษภาคม – 8 พฤษภาคม 2558 ณ หองปฏบตการคอมพวเตอร 8512 IT ชน 5 อาคาร SC.08 คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน

ศนยภมภาคเทคโนโลยอวกาศและภมสารสนเทศ ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ

เอกสารประกอบปฏบตการท 6


„ ขอมลเชงพนท(Spatial data) เปนขอมลทแสดงต าแหนงทตงทางภมศาสตร (Geo-reference data) ของรปลกษณของพนท (Graphic feature) ซงเชอมโยงกบขอมลลกษณะประจ า

„ ขอมลเชงบรรยายหรอขอมลลกษณะประจ า (Attribute data) เปนขอมลเชง

ตวเลขหรอเชงคณภาพ ซงบอกคณลกษณะของขอมลเชงพนทนนๆ

ลกษณะขอมล GIS


Spatial Data

(Look up table)

External Attribute Internal Attribute

ฐานขอมล GIS

Attribute Data

การออกแบบฐานขอมล


Spatial Data Look up table

Attribute Data

รปแบบการจดเกบขอมลใน GIS


การออกแบบฐานขอมล : ชนขอมลประเภทการใชทดน


การแปลตความภาพถายจากดาวเทยมดวยสายตา

• เปนวธการแปลความหมายจากขอมลภาพถายเพอใหไดขอมลตามวตถประสงค

• มกจะประมวลและตความขอมลทไดจากภาพถายจากดาวเทยมหรอภาพถายทางอากาศเขากบขอมลอนๆ เชน ขอมลจากภาคสนาม


แปลตความจากสงทเหนชดเจน เขาใจและวนจฉยงายทสดไปหายากทสด (Easy to difficulty)

แปลตความจากสงทคนเคยหรอพบเหนในชวตประจ าวนหรอสงทอยใกลตวกอน แลวลงมอแปลสงทคนเคยนอยภายหลง (Around to far)

แปลตความจากกลมใหญกอน แลวจงพจารณาแยกรายละเอยดในแตละประเภท ซงเรยกวาแปลตความจากหยาบไปหาละเอยด (Zone to Sub-Zone)

แปลตความเรยงล าดบเปนระบบใหครบวงจร (Complete cycle) ในแตละประเภท ไมควรสลบไปมาปะปนกน เพราะจะท าใหรายละเอยดของขอมลไมตอเนองกน

แปลตความโดยใชปจจยหรอขอมลทมความสมพนธกนอนเปนพนฐานทจะวนจฉยขอมลไดอยางถกตอง (Data association)

Easy to difficulty Around to far Zone to Sub-Zone Complete cycle Data association

หลกการแปลตความภาพถายจากดาวเทยมดวยสายตา


ขนาด (Size) • ขนาดของวตถหรอสงกอสรางพนทตางๆ ทเราไมทราบนนสามารถทจะ

พจารณาไดจากมาตราสวนของภาพถาย

มาตราสวน 1:5000

โรงงานอตสาหกรรม อาคารบานเรอน

ปจจยในการพจารณาแปลตความ


รปราง รปแบบ (Shape, Pattern)

• รปรางของวตถและสงตางๆ ทปรากฏในภาพถายจากดาวเทยมจะมเอกลกษณเฉพาะตว โดยเฉพาะทเราสามารถจะแปลตความได เชน สงทมนษยสรางขนมา มกจะปรากฏออกมาในแนวตรงและแนวโคงทราบเรยบ แตถาเปนสงทธรรมชาตสรางจะมแนวหรอ รปรางทไมแนนอน

ทางน า บอน า หมบาน


เงา (Shadow)

• ในภาพถายจากดาวเทยมนน เงานบวามประโยชนในการแปลตความเพราะจะเปนปจจยเสรมใหเราไดทราบถงวตถนนๆ ได เชน เงาของตก ถงน าประปา หรอปลองไฟ เนองจากภาพถายจากดาวเทยมทเหนนนเปนมมมองจากเบองบน และความยาวของเงาทปรากฏนน สามารถท าใหค านวณหาความสงของสงกอสรางได

ลกษณะของเงา


ความเขมของส (Shade, Tone or Texture)

• ความเขมของภาพหรอทเรยกวาโทนของส (Tone) ซงโทนของสขนอยกบความหยาบละเอยดของเนอภาพ (Texture) และปรมาณของแสงสวางทสะทอนจากวตถรายละเอยดตางๆ มายงเครองรบสญญาณ เชน รายละเอยดทสะทอนมากกมสขาวหรอจาง สวนรายละเอยดทสะทอนนอยจะมสด าหรอเกอบด า


ราบเรยบ (Smooth) ขรขระ (Rough)


สงแวดลอม (Surrounding Objects)

• ในการแปลตความภาพถายบางครงการตดสนใจแยกแยะวตถท าไดยาก เนองจากมความคลายคลงกน ดงนนสงแวดลอมทอยรอบๆ ภาพ หรอวตถทเราตองการจะพจารณานนอาจเปนตวชวยในการแปลความหมายได

พนทปลกขาวนาปลงในเขตชลประทาน โดยสงเกตจากคลองชลประทาน


การสรางชนขอมลประเภท Polygon สามารถน ามาใชประโยชนไดหลายประเภท ตวอยางเชน ชนขอมลแหลงน า ชนขอมลธรณ ชนขอมลการใชประโยชนทดน เปนตน เพอน าไปใชในการจดท าแผนทชนดตางๆ ซงในทนเราจะด าเนนการแปลขอมลการใชประโยชนทดนจากภาพถายจากดาวเทยม THAICHOTE

การสรางชนขอมลพนท (POLYGON)


การสรางชนขอมลพนท (POLYGON)

* ขอมลทงหมดอยท C:\2558_Training01\Lab06

ชนขอมลพนฐานทตองใช * 1. ภาพถายจากดาวเทยมTHAICHOTE “Phonthong” บนทกภาพเมอ14/01/2557 2. ชนขอมลขอบเขตต าบล “T_phon_thong”


1.เปดโปรแกรม Quantum GIS 2.8.1 การเตรยมชนขอมลและการแปลตความภาพ


2.น าเขาขอมลภาพ C:\2558_Training01\Lab06\Theos\ phongthong.img 3.น าเขาขอมลขอบเขตต าบลโพนทอง C:\2558_Training01\Lab06\Gis_Data\T_phong_thong.shp


4.สรางชนขอมล Landuse • คดลอกขอมลจากไฟล T_phong_thong.shp • คลกขวา T_phong_thong.shp •>บนทกเปน

คลกขวา 1

2

4

5

ตงชอไฟล 3


แสดงชนขอมล “Landuse” ทถกสรางขนใหมใน Table of content


5. สรางฟลด Lu_code เพอเกบรหสการใชประโยชนทดน

2

3

คลกขวา “Landuse”

เลอก“Open Attribute Table”

1

ปมส าหรบเปด-ปด เครองมอในการท างาน


เพม Field ใหมกดทปม new column 4

5

ตงชอ Field

6

7

8

ระบประเภทขอมล

ก าหนดความกวางของขอมล


6. การตงคากอนเรมท าการแปลการใชประโยชนทดน

1

2


3

4 ก าหนดคาความผดพลาดใหยอมรบได = 10

5

6


„ ปรบพนหลงของ Landuse ใหโปรงใส „ ดบเบลคลก “Landuse” หรอคลกขวา “Landuse” > คณสมบต 1

2

3 4

5

6


7. เรมแปลภาพโดยใชเครองมอ “ตดขอมล” • คลกขวาทวางบรเวณ Tool Bar

• เลอก “การลอกลายขนสง (Advanced Digitizing )”

1

2

ชดค าสงการลอกลายขนสง


-ค าสงทใชในการลากขอบเขต •Split features •Fill Ring

„ คลกเลอก “Landuse”

ท าการลากขอบเขตการใชทดน

เครองมอส าหรบชวยในการขยายภาพ/เลอน

3


• เรมลากขอบเขตการใชประโยชนทดนโดยคลกเมาสซาย และจบการท างานโดยคลกเมาสขวา

• ในการขอบเขตการใชทดนใหลากเลยขอบเขตพนทศกษาออกมาเลกนอย

„ ถาตองการยอนกลบคนใหกดปม Ctrl Z

ในเขต นอกเขต


• กรอกรหสการใชทดนในตาราง U ชมชนและสงปลกสราง A พนทเกษตรกรรม W แหลงน า F ปาไม M พนทเบดเตลด

ระบประเภทการใชประโยชนทดน


• กรณตองการกนขอบเขตขอมลทอยตรงกลาง

•ตองการกนขอบเขตแหลงน าทอยกลางปา •ใชค าสง “Fill Ring”


8. การ run คา id อตโนมต • เปดตาราง “Landuse”

• เลอก Open field calculator

1

2

3

$rownum

4


ผลจากการ run คา id


9. การเชอมโยงขอมล

• น าเขาตาราง Lu_code <C:\2558_Training01\Lab06\GIS_Data\Lu_code.csv >

1

2

3

4

5

6

7


Lu_code เขามาในหนาตาง ชนขอมลแลว

• คลกขวา “Landuse” เลอก “Properties”

1

2


1

2

3

4

5

6

7


ผลจากการเชอมโยงขอมล


10. การค านวนเนอท • เปดตารางของชนขอมล Landuse

• หรอคลกขวาท Landuse เลอก Open Attribute Table


• เลอก Open field calculator

1 2 3

4 5

6 $area

7


• ม field ทชอ Area เพมเขามาในตาราง

หนวยเปน ตารางเมตร


11. บนทกขอมลและหยดการแกไข

คลกทรปปากกา >> Save เพอหยดการแกไขหรอหยดการท างาน

1

2


ตวอยางการลากขอบเขตการใชประโยชนทดน


U : ชมชนและสงปลกสราง


F : ปาไม


W : แหลงน า


A : พนทเกษตรกรรม


M : พนทเบดเตลด


ฝกปฏบต : การสรางฐานขอมลการใชประโยชนทดน

- ใหผเขาอบรมท าการแปลการใชประโยชนทดน <ระดบ 1> ภายในพนทต าบลโพนทอง ตงชอชนขอมลเปน “Landuse” โดยเกบไวใน Folder ชอ Output

***รหสการจดเกบขอมลการใชทดนอยท C:\2558_Training01\Lab06\GIS_Data\Lu_code

เอกสารประกอบปฏิบัติการที่ 6 ... › activity ›...

Documents

Transcript of เอกสารประกอบปฏิบัติการที่ 6 ... › activity ›...