านักโรคจากการประกอบอาชีพ ... · 2020-01-09 · 2...
2
บอกเล่าเก้าสิบ.สาม ผอ.ทักทาย 2 สำ�นักโรคจ�กก�รประกอบอ�ชีพและสิ่งแวดล้อม ENV - OCC สวัสดีครับ...ท่านผู ้อ่าน จุลสารส�านักโรคจากการประกอบอาชีพ และสิ่งแวดล้อม ฉบับนี ้เข้าสู่ฉบับที่สามแล้ว เนื้อหาในฉบับนี้ ยังคงมีสาระที่หลากหลายและน่าสนใจน�ามาฝากท่านผู ้อ่านกันนะครับ โดยเฉพาะส่วนแรก เป็นเรื่องของการพยากรณ์โรค จากการท�างานในช่วงหน้าฝน มาดูกันว่าเราควรจะมีวิธีการ หลีกเลี่ยงหรือป้องกันได้อย่างไรบ้าง ส่วนที่สอง จะเป็นโรคที่มากับฤดูฝน นอกจากจะต้อง เผชิญกับอาการเจ็บป่วยไม่สบายที่อาจจะเกิดขึ้นโดยไม่รู้ตัว เราจะมี วิธีการดูแลสุขภาพให้ห่างไกลโรคภัยใกล้ตัวนี้ได้อย่างไร ส่วนสุดท้าย ขอฝากติดตามภาพกิจกรรมต่างๆ ที่ส�านักฯ ได้จัดขึ้นมาดูกันว่ามีความเคลื่อนไหว อะไรเกิดขึ้นบ้างครับ สุดท้ายนี้ ฝากสมาชิกที่ติดตามอ ่านจุลสาร ขอให้ มีความสุขกับการอ่านจุลสารในฉบับนี้ และหากมีข้อแนะน�า หรือ ค�าติชม ยินดีรับฟังความคิดเห็น เพื่อน�ามาปรับปรุงให้ดียิ่งขึ้นต่อไป ดร.นายแพทย์ปรีชา เปรมปรี ผู้อ�านวยการส�านักโรคจากการประกอบอาชีพและสิ่งแวดล้อม ศูนย์พัฒนาการจัดบริการอาชีวอนามัย จังหวัดสมุทรปราการ มีเป้าหมายส�าคัญในการพัฒนารูปแบบการจัดบริการอาชีวอนามัย ของหน่วยบริการสาธารณสุขทั้งภาครัฐและเอกชน โดยมีกิจกรรม ส�าคัญในการประเมินคุณภาพการจัดบริการอาชีวอนามัย การประเมิน ความเสี่ยงจากการท�างานของบุคลากรในโรงพยาบาล การพัฒนา คลินิกโรคจากการท�างาน รวมทั้งการพัฒนาองค์ความรู ้และ เทคโนโลยี เพื่อสนับสนุนการจัดบริการให้ได้มาตรฐานสากล “การจัดบริการอาชีวอนามัยของหน่วยบริการ สาธารณสุขที่ได้มาตรฐานคืองานของเรา” ที่อยู่ส�านักงานชั่วคราว ศูนย์พัฒนาการจัดบริการอาชีวอนามัย จังหวัดสมุทรปราการ 425/1 ม.1 ซ.มิตรอุดม 1 (สุขุมวิท 76) ต.ส�าโรงเหนือ อ.เมือง จ.สมุทรปราการ 10270 โทร 02-3932173-4 โทรสาร 02-3932176 ระวัง... โรคหน้าฝน 3 สำ�นักโรคจ�กก�รประกอบอ�ชีพและสิ่งแวดล้อม ENV - OCC ถึงเดือนกรกฎาคม ฝนเริ่มตกโปรยปราย ผสมกับอากาศร้อน เข้าหน้า ฝนตามช่วง 3 ฤดูในหนึ่งปี แม้ใครๆจะบอกว่าเดี๋ยวร้อนหน้าฝน เดี๋ยวหนาวหน้า ร้อน วิธีที่ดีที่สุดคือ ดูแลตัวเองอย่างไรให้สุขภาพแข็งแรง วันนี้ เรามาพูดคุยและขอค�าแนะน�าดีๆจาก พญ. ฉันทนา ผดุงทศ หรือ คุณหมอเต่า นายแพทย์เชี่ยวชาญ รองผู ้อ�านวยการส�านักโรคจากการประกอบ อาชีพและสิ่งแวดล้อม กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข กันดีกว่า คุณหมอเต่าบอกว่าต้องเริ่มจากการตรวจสอบสิ่งต่างๆ รอบตัวเราก่อน เดินทางออกจากบ้าน 1. ฟังพยากรณ์อากาศ ส่วนมากคนไทยไม่ค่อย สนใจข้อมูลพยากรณ์อากาศในแต่ละวัน ทั้งที่ ข้อมูลสภาพอากาศจะช่วยให้เกิดประโยชน์และ ความปลอดภัยในการเดินทางไปไหนๆ เช่น ฝนจะตก ก็จะได้พกร่มหรือเสื้อกันฝน เลือกเสื้อผ้า อย่างไรเพื่อสวมใส่อย่างเหมาะสม ทั้งนี้เพื่อ หลีกเลี่ยงอันตรายหรือความเสี่ยงที่อาจจะเกิด กับสุขภาพของเราซึ่งสามารถคาดเดาล่วงหน้า ได้จากการพยากรณ์นั่นเอง รู ้อย่างนี้แล้วก่อนเดินทางครั้งต่อไปจึงไม่ควรมองข้าม ข้อมูลพยากรณ์อากาศนะคะ มีอีกประการหนึ่งที่ต้องเตือนกันในช่วงฤดูฝน นั่นคือ เหตุอันตราย จากฟ้าผ่า เพราะคนส่วนมากมักมองข้ามและคิดว่าเป็นเรื่องไกลตัว ซึ่งเป็นความคิด ที่ผิด เนื่องจากโดยธรรมชาติแล้วร่างกายคนเรามีประจุไฟฟ้าจึงไม่ควรสวมใส่หรือ พกโลหะที่เป็นสื่อให้เกิดฟ้าผ่า เพราะผิวหนังที่เปียกหรือโลหะบางชนิดจะเป็นตัว ล่อฟ้าท�าให้กระแสไฟฟ้าวิ่งผ่าน อาจเกิดอันตรายถึงชีวิตได้ 2. ตรวจสอบสภาวะพื้นที่ที่เราจะเดินทางไปในช่วงนั้นๆ ว่า มีภาวะเสี่ยงต่อ ภัยธรรมชาติหรือไม่ เช่นดินถล่ม น�้าป่าไหลหลาก ฯลฯ อย่าคิดว่าไม่เกิดขึ้นหรอก เพราะเหตุการณ์ทางธรรมชาติเป็นสิ่งที่เกิดขึ้นได้ตลอดเวลา จึงควรตรวจสอบ ข้อมูลและเตรียมพร้อมก่อนการเดินทางดีที่สุด 3. เตรียมอุปกรณ์เมื่อต้องลุยน�้า ได้แก่ ไม้ และรองเท้ายางกันน�้า หากต้อง เดินทางไปในที่น�้าท่วมขัง ควรสวมรองเท้ายางหรือ รองเท้าบูต เพื่อป้องกันเชื้อโรคที่ปะปนในน�้า ท่วมขัง และใช้ไม้เป็นเครื่องมือช่วยสัมผัสระหว่าง เดินว่ามีหลุมลึก หรือสิ่งแปลกปลอมใดๆ ใต้น�้าท่วมขัง หรือไม่ เพราะถนนบางแห่งจะไม่เห็นพื้นผิวด้านล่าง ว่าเรียบ หรือเป็นหลุมเป็นบ่อลึกขนาดไหน ท�าให้ เกิดเหตุจมน�้าได้บ่อยครั้ง โดยเฉพาะเด็กจากสถิติ พบว่า ใน พ.ศ. 2553 มีเด็กเสียชีวิตจากการจมน�้า รวม 1,140 คนและการเสียชีวิตจากการจมน� ้ามี แนวโน้มเพิ่มขึ้นทุกปี 4. ตรวจเช็คความพร้อมของพาหนะก่อนการเดินทาง อย่าประมาท หรือ มองข้ามความปลอดภัย เพราะหากมีอุปกรณ์ส่วนใดของยานพาหนะช�ารุด จะท�าให้ เกิดอุปสรรคระหว่างการเดินทาง เช่น ที่ปัดน�้าฝนหมดอายุ บดบังการมองเห็นขณะขับรถ หรือไม่ ยางรถเสื่อมสภาพต่อการใช้งานหรือยัง หรือหากรถลุยน�้าช่วงหน้าฝนบ่อยๆ ควรต้อง ตรวจเช็คเครื่องยนต์ให้พร้อมใช้งาน หากใช้ มอเตอร์ไซค์หรือจักรยานก็ต้องเตรียมเสื้อกัน ฝนเผื่อไว้ให้ถึงที่หมายได้ทันเวลา ดีกว่าต้องจอดรอใต้สะพานลอยหรือใต้ทางด่วน เพื่อรอให้ฝนหยุด หรือวิ่งฝ่าสายฝนอาจก่อให้เกิดอันตรายได้ คุณหมอเต่า ยังฝากถึงการป้องกันโรคติดต่อต่างๆในช่วงฤดูฝนไว้ด้วยว่า 1. โรคน�้ากัดเท้า ถ้าเราต้องเดินลุยน�้า ควรรีบล้างเท้าเมื่อกลับถึงบ้าน พร้อมฟอกสบู่ และเช็ดเท้าให้แห้ง เพื่อป้องกันเชื้อโรคที่อาจปะปนในน�้า ป้องกัน เชื้อรา รวมถึงต้องหมั่นท�าความสะอาดรองเท้าอย่าให้อับชื้น และสลับรองเท้าบ้าง เพื่อลดกลิ่นและการหมักหมมของเชื้อโรค 2. โรคหวัด เป็นโรคที่เป็นกันมากในช ่วงนี้ แต่เนื ่องจากหวัดเกิดจากเชื้อไวรัสขนาดเล็กที่ไม่มียาปฏิชีวนะ ที่สามารถฆ่าเชื้อได้โดยเฉพาะเจาะจง ดังนั้นเมื่อเราเป็นหวัด การรักษาจึงเป็นการใช้ยาเพื่อบรรเทาอาการทั้งสิ้น ไม่ว่าจะลดน�้ามูก แก้ไข้ แก้ไอ ฯลฯ ซึ่งวิธีที่ดีที่สุดเมื่อเป็นหวัดคือ สร้างภูมิคุ้มกันให้ร่างกาย เช่น พักผ่อน มากๆ ดื่มน�้าสะอาดเพิ่มจากปกติ 2 เท่า หรืออย่างน้อยวันละ 1 ลิตร ในช่วง ที่เป็นหวัด รับประทานอาหารโปรตีน ผัก ผลไม้ เพื่อเพิ่มวิตามินซีให้ร่างกาย และ ประการสุดท้าย ต้องระวังอย่าแพร่เชื้อให้คนรอบข้าง โดยอาจสวมหน้ากากอนามัย เมื่อเป็นหวัด หรือถ้าเกิดไอจาม ให้ใช้ต้นแขนปิดปากและจมูกแทน กรณีไม่ได้สวม หน้ากากอนามัย อย่าใช้มือเพราะจะท�าให้เชื้อโรคแพร่กระจายได้ง่าย เนื่องจาก เมื่อไอจามแล้วไปหยิบจับสิ่งของต่างๆคนอื่นมาสัมผัสก็จะติดต่อกันไปเรื่อยๆ และหลีกเลี่ยงไม่อยู่บริเวณแออัด ส�าหรับการฉีดวัคซีน อาจช่วยได้กรณีท�างานในภาวะเสี่ยงต่อการติดเชื้อ เช่น ดูแลผู ้ป่วย แต่โดยทั่วไปถ้าร่างกายแข็งแรงก็เป็นภูมิต้านทานโรคหวัดที่ดีอยู ่แล้ว 3. โรคฉี่หนู เกิดจากหนูเป็นพาหะน�าโรค และไม่ได้เกิดขึ้น เฉพาะแถบเรือกสวนไร่นา แต่เชื้อโรคอาจจะปะปนอยู ่บริเวณ ที่มีน�้าท่วมขังด้วย ดังนั้น เมื่อจ�าเป็นต้องเดินลุยน�้าควรหารองเท้ายาง หรือหาพลาสติกสวมใส่คลุมเท้า โดยเฉพาะคนที่มีแผล รอยขีดข่วนบริเวณเท้า เพราะเชื้อโรคอาจเข้าสู่ร่างกาย ทางแผลได้ และสังเกตตนเองว่า หากต้องเดินลุยน�้ามา ในช่วง 7 วันที่ผ่านมาแล้ว เกิดมีอาการไข้สูง ปวดบริเวณกล้ามเนื้อน่อง ตาแดง ตัวเหลือง ให้รีบพบแพทย์ เพื่อตรวจวินิจฉัย จะได้ท�าการรักษาได้ทันเวลา อย่าวางใจเพราะอาจท�าให้เสียชีวิตได้ ก่อนออกจากบ้านครั้งต่อไปลองน�าค�าแนะน�าของคุณหมอเต่าไปใช้ เพื่อที่จะไปไหนมาไหนได้อย่างสบายใจ พร้อมสุขภาพกายแข็งแรงตลอดช่วง หน้าฝนนี้เลย .... เรื่องใกล้หมอ ๑ เมื่อหน้าฝนมาเยือน ไม่เพียงแต่ น�าความชุ่มชื้นมาฝากผืนดินและผู้คน แต่ฝน ที่ตกชุกยังมาพร้อมโรคต่าง ๆ ที่ต้องพึงระวัง เสมอ หนึ่งในโรคที่ต้องพึงระวังและเสี่ยง ในช่วงฤดูฝนแบบนี้ คงหลีกเลี่ยงไม่ได้ส�าหรับ อาชีพ “เกษตรกรท�านา ชาวสวน ชาวไร่” ที่ต้องลุยกับน�้าที่ท่วมขังอยู่ตลอดเวลา และน�ามาซึ่งโรคติดเชื้อหลายชนิด โดยเฉพาะ อย่างยิ่งโรคฉี่หนูที่มีมักเกิดการระบาดมากในช่วงฤดูฝน และเป็นสาเหตุหนึ่งที่ท�าให้เกิด การเสียชีวิตของประชาชนในทุกปี โรคฉี่หนู เป็นโรคระบาดมากในช่วง ฤดูฝน โดยเฉพาะในเดือนกันยายนถึงพฤศจิกายน ซึ่งเป็นผลมาจากการที่น�้าฝนชะล้างเอาเชื้อโรคจาก สิ่งแวดล้อม เข้ามารวมกันอยู ่ในบริเวณน�้าท่วมขัง ท�าให้เกิดการติดเชื้อในคน โรคนี้เป็นโรคของสัตว์ ที่สามารถติดต่อมาสู ่คน (Zoonotic Disease) ซึ่งเป็น กลุ่มอาการของโรคจากเชื้อแบคทีเรียแบบเกลียว มีชื่อว่า เลปโตสไปรา (Leptospira) จึงเรียกชื่อโรคนี้ว่า เลปโตสไปโรซิส (Leptospirosis) เชื้อในตระกูลนี้ที่ก่อให้เกิดโรค มี 6 สายพันธุ ์ และเชื้อเลปโตสไปราชนิดก่อโรคเหล่านี้มีมากกว่า 230 ชนิด 1 เชื้อนี้ท�าให้ เกิดโรคในคนและสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม เช่น สุนัข แมว สุกร โค กระบือ ม้า แพะ แกะ หนู เป็นต้น 1,2 สัตว์ที่เป็นโรคนี้จะขับถ่ายเชื้อโรคออกมากับปัสสาวะและปนเปื้อนอยู่ตาม แหล่งน�้า พื้นที่ที่มีน�้าขัง พื้นดินที่เปียกหรือชื้นแฉะ สัตว์ดังกล่าวจึงเป็นสัตว์พาหะที่น�า เชื้อนี้เข้าสู่คน การติดเชื้อมักเกิดขึ้นผ่านทางผิวหนังอ่อน เช่น ซอกนิ้วมือและเท้า ผ่านทางบาดแผลที่เกิดจากการแช่น�้าเป็นเวลานานๆ โดยเชื้อแบคทีเรียจะชอนไชเข้าสู่ ผิวหนัง อีกทั้งยังผ่านเข้าทางเยื่อเมือก เช่น ตาและปาก ดังนั้นมักจะพบโรคนี้ในคนที่ท�างาน เกี่ยวข้องกับสัตว์ และผู้ที่มีอาชีพสัมผัสกับน�้าหรือคนที่ย�่าน�้าในที่น�้าท่วมขังนานๆ เช่น ผู้ที่ท�างานในภาคเกษตร เช่น (ชาวไร่ ชาวนา เลี้ยงสัตว์) คนงานโรงฆ่าสัตว์ คนงาน ขุดลอกท่อระบายน�้า คนงานเหมืองแร่ รวมถึงผู ้ที่อยู ่ในพื้นที่ประสบอุทกภัย ผู ้ที่เดินป่า ท่องเที่ยวตามแม่น�้า ทะเลสาบ น�้าตกด้วย 2,3 หรืออาจติดโรคโดยตรงจากการสัมผัสเชื้อ ในปัสสาวะสัตว์หรือเนื้อสัตว์ที่ปนเปื้อนเชื้อ นอกจากนั้นเชื้ออาจเข้าสู่ร่างกายโดยการ กินอาหารหรือน�้าที่ปนเปื้อนเชื้อได้ด้วย 1 แต่อย่างไรก็ตามไม่พบการติดต่อจากคน ถึงคนโดยตรง 3 ส�าหรับอาการแสดงของโรคฉี่หนู มีตั้งแต่อาการไม่รุนแรงไปจนถึงรุนแรง ถึงแก่ชีวิต อาการที่พบบ่อยได้แก่ ไข้เฉียบพลัน ปวดศีรษะรุนแรง หนาวสั่น ปวดกล้ามเนื้อ อย่างรุนแรง (มักปวดที่น่อง โคนขา กล้ามเนื้อหลัง) ตาแดง อาจมีไข้ติดต่อกันหลายวัน สลับกับระยะไข้ลด มีผื่นที่เพดานปาก โลหิตจาง มีจุดเลือดออกตามผิวหนังและเยื่อบุ 4 สำ�นักโรคจ�กก�รประกอบอ�ชีพและสิ่งแวดล้อม ENV - OCC โรคเลปโตสไปโรสิส (โรคฉี่หนู) l การระบาด สัตว์จะขับเชื้อออกมาปนกับน�้า ชะตาราศีของโรคนี้จะพบมาก ในช่วงฤดูฝน โดยเฉพาะผู้พ�านักอาศัยอยู่ในจังหวัดเหล่านี้ ควรระวังตัวเป็นพิเศษเนื่องจากพบผู ้ป่วยในปีที่ผ่าน ๆ มา ภาคตะวันออก เฉียงเหนือ : เกือบทุกจังหวัด โดยเฉพาะอีสานใต้ตั้งแต่ นครราชสีมา สุรินทร์ บุรีรัมย์ ศรีสะเกษ และอีสานเหนือ เช่น ขอนแก่น และกาฬสินธุ ์ ภาคใต้ : ระนอง พังงา นราธิวาส นครศรีธรรมราช และสุราษฎร์ธานี ภาคเหนือ : น่าน พะเยา เชียงราย เชียงใหม่ และเพชรบูรณ์ ภาคกลาง : จันทบุรี ชัยนาท อยุธยา กาญจนบุรี และกรุงเทพมหานคร l กลุ่มเสี่ยง ดวงดาวของโรคนี้ มักท�ามุมโคจรในกลุ่มที่มีบาดแผลบริเวณ แขนขาและต้องลุยน�้า เช่น เกษตรกรผู ้เลี้ยงสัตว์ ชาวนา ชาวไร่ พยากรณ์โรคกับ หมอ ENV-OCC โรคฉี่หนู มหันตภัยร้าย...ใกล้ตัวเกษตรกร คนงานโรงงานฆ่าสัตว์ กรรมกรขุดลอกคูคลอง ผู้ประสบอุทกภัย นักท่องเที่ยวและไกด์น�าเที่ยวเชิงอนุรักษ์ที่ไม่ได้ระมัดระวังตัว l อาการ ดาวพระเคราะห์จะส่งผลให้ผู ้ที่อยู ่ในราศีของโรคนี้มีไข้เฉียบพลัน ปวดเมื่อยกล้ามเนื้ออย่างรุนแรง โดยเฉพาะที่หลังต้นขาและน่อง ปวดศีรษะรุนแรงและเฉียบพลัน ตาแดง คลื่นไส้ และปวดท้อง l การป้องกัน เพื่อหลีกเลี่ยงดาวเคราะห์จากโรคนี้ แนะควรปฏิบัติตน ดังนี้ 1. ไม่เดินลุยน�้า ย�่าโคลน ด้วยเท้าเปล ่า สวมรองเท้า ใส่ถุงมือ เพื่อมิให้เกิดบาดแผลและกันน�้าเข้าสู่แผลทุกครั้ง 2. จัดระบบระบายน�้า ท�าแนวทางเดินให้พื้นที่ที่น�้าท่วม และไม่ใช้น�้า ในแหล่งน�้าร่วมกับสัตว์ 3. ปรับปรุงสุขาภิบาลสิ่งแวดล้อม ก�าจัดขยะ ก�าจัดหนู 4. ผู้มีอาชีพไกด์ควรมีความรู้ในเรื่องโรคและการป้องกันรวมถึง การแนะน�าให้นักท่องเที่ยวทราบ http://www.ddc.moph.go.th/advice/showimgpic.php?id=303 เรื่องใกล้หมอ ๒ แพทย์หญิงฉันทนา ผดุงทศ รองผู ้อ�านวยการส�านักโรคจากการประกอบอาชีพและสิ่งแวดล้อม ตับและไตวาย ดีซ่าน อาจมีเยื่อหุ้มสมองอักเสบ ท�าให้รู้สึกสับสน เพ้อ ซึม กล้ามเนื้อ หัวใจอักเสบ และมีอาการทางระบบทางเดินหายใจ เช่น ไอมีเสมหะ อาจมีเลือดปน เจ็บหน้าอก และปอดอักเสบ 1 ที่ส�าคัญเมื่อมีการติดเชื้อทั่วร่างกายจะท�าให้การท�างานของ ระบบต่างๆ ล้มเหลวและมีเลือดออกในร่างกายซึ่งเป็นสาเหตุให้ผู้ติดเชื้อเสียชีวิต เนื่องจากอาการของโรคฉี่หนูในระยะแรก จะมีอาการคล้ายไข้หวัดธรรมดา ปวดหัว ตัวร้อน ปวดเมื่อย กล้ามเนื้อ ซึ่งเป็นอาการที่ไม่ต่างจากโรคติดเชื้ออื่นๆ อีกหลายชนิด อาจท�าให้ผู ้ป่วยไม่ได้มาพบแพทย์ในทันที และน�าไปสู่การวินิจฉัยที่ล่าช้า จนเป็นเหตุน�าไปสู ่การป่วยรุนแรง จนถึงแก่ชีวิต ในฤดูฝนแบบนี้ผู ้ป่วยที่มีอาการไข้ขึ้นสูง ปวดเนื้อ ปวดตัว และเป็นกลุ่มเสี่ยง คือ อยู่ในบริเวณน�้าท่วมขัง เล่นน�้า หรือ ย�่าน�้าในช่วงนี้ ให้รีบไปพบแพทย์ เพื่อให้ได้รับการตรวจวินิจฉัย และ ได้รับการรักษาโดยยาฆ่าเชื้ออย่างถูกต้องทันท่วงที อย่างไรก็ตามวิธีการป้องกันที่ดีคือการสวมรองเท้าบูตที่สามารถป้องกันน�้าได้ หากต้องลุยน�้า ย�่าโคลน และควรหลีกเลี่ยงการเดินย�่าน�้าที่ท่วมขังเป็นเวลานานๆ ในช่วง ฤดูฝนนี้ การดูแลใส่ใจป้องกันตนเอง และคนรอบข้างจะสามารถลดโอกาสเสี่ยงในการติดเชื้อ โรคฉี่หนูได้ เอกสารอ้างอิง 1. เสาวพักตร์ เหล่าศิริถาวร, ธีรศักดิ์ ชักน�า. Leptospirosis [อินเทอร์เน็ต]. กรุงเทพฯ:กลุ่มระบาด วิทยาโรคติดต่อ ส�านักระบาดวิทยา; [เข้าถึงเมื่อ 25 มิ.ย. 2557]. เข้าถึงได้จากhttp://www.boe.moph.go.th/ fact/Leptospirosis.htm. 2. โรคเขตร้อน.โรคไข้ฉี่หนู(Leptospirosis)[อินเทอร์เน็ต]. กรุงเทพฯ: คณะเวชศาสตร์เขตร้อน มหาวิทยาลัยมหิดล; 2553 [เข้าถึงเมื่อ 25 มิ.ย. 2557]. เข้าถึงได้จาก: http://www.tm.mahidol.ac.th/ tmho/leptospirosis.htm. 3. วินัย รัตนสุวรรณ. โรคฉี่หนู [อินเทอร์เน็ต]. กรุงเทพฯ:ภาควิชาเวชศาสตร์ป้องกันและสังคม คณะ แพทยศาสตร์ ศิริราชพยาบาล; [เข้าถึงเมื่อ 25 มิ.ย. 2557]. เข้าถึงได้จาก: http://www.si.mahidol.ac.th/ sidoctor/e-pl/admin/article_files/839_1.pdf พญ.จุฑารัตน์ จิโน และพญ.อุษณีย์ จันทร์ตรี แพทย์ประจ�าบ้านอาชีวเวชศาสตร์
Transcript of านักโรคจากการประกอบอาชีพ ... · 2020-01-09 · 2...
บอกเลาเกาสบ.สามผอ.ทกทาย
2 สำ�นกโรคจ�กก�รประกอบอ�ชพและสงแวดลอม ENV - OCC
สวสดครบ...ทานผอาน จลสารส�านกโรคจากการประกอบอาชพ
และสงแวดลอม ฉบบนเขาสฉบบทสามแลว เนอหาในฉบบน
ยงคงมสาระทหลากหลายและนาสนใจน�ามาฝากทานผอานกนนะครบ
โดยเฉพาะสวนแรก เปนเรองของการพยากรณโรค
จากการท�างานในชวงหนาฝน มาดกนวาเราควรจะมวธการ
หลกเลยงหรอปองกนไดอยางไรบาง
สวนทสอง จะเปนโรคทมากบฤดฝน นอกจากจะตอง
เผชญกบอาการเจบปวยไมสบายทอาจจะเกดขนโดยไมรตว เราจะม
วธการดแลสขภาพใหหางไกลโรคภยใกลตวนไดอยางไร
สวนสดทาย ขอฝากตดตามภาพกจกรรมตางๆ ทส�านกฯ
ไดจดขนมาดกนวามความเคลอนไหว อะไรเกดขนบางครบ
สดท ายน ฝากสมาชกทตดตามอ านจลสาร ขอให
มความสขกบการอานจลสารในฉบบน และหากมขอแนะน�า หรอ
ค�าตชม ยนดรบฟงความคดเหน เพอน�ามาปรบปรงใหดยงขนตอไป
ดร.นายแพทยปรชา เปรมปร
ผอ�านวยการส�านกโรคจากการประกอบอาชพและสงแวดลอม
ศนยพฒนาการจดบรการอาชวอนามย จงหวดสมทรปราการ มเปาหมายส�าคญในการพฒนารปแบบการจดบรการอาชวอนามยของหนวยบรการสาธารณสขทงภาครฐและเอกชน โดยมกจกรรมส�าคญในการประเมนคณภาพการจดบรการอาชวอนามย การประเมนความเสยงจากการท�างานของบคลากรในโรงพยาบาล การพฒนาคลนกโรคจากการท�างาน รวมทงการพฒนาองคความร และเทคโนโลย เพอสนบสนนการจดบรการใหไดมาตรฐานสากล
“การจดบรการอาชวอนามยของหนวยบรการ
สาธารณสขทไดมาตรฐานคองานของเรา”
ทอยส�านกงานชวคราวศนยพฒนาการจดบรการอาชวอนามย จงหวดสมทรปราการ425/1 ม.1 ซ.มตรอดม 1 (สขมวท 76)ต.ส�าโรงเหนอ อ.เมอง จ.สมทรปราการ 10270 โทร 02-3932173-4 โทรสาร 02-3932176
ระวง...โรคหนาฝน
3สำ�นกโรคจ�กก�รประกอบอ�ชพและสงแวดลอม ENV - OCC
ถงเดอนกรกฎาคม ฝนเรมตกโปรยปราย ผสมกบอากาศรอน เขาหนาฝนตามชวง 3 ฤดในหนงป แมใครๆจะบอกวาเดยวรอนหนาฝน เดยวหนาวหนารอน วธทดทสดคอ ดแลตวเองอยางไรใหสขภาพแขงแรง วนน เรามาพดคยและขอค�าแนะน�าดๆจาก พญ. ฉนทนา ผดงทศ หรอคณหมอเตา นายแพทยเชยวชาญ รองผอ�านวยการส�านกโรคจากการประกอบอาชพและสงแวดลอม กรมควบคมโรค กระทรวงสาธารณสข กนดกวา คณหมอเตาบอกวาตองเรมจากการตรวจสอบสงตางๆ รอบตวเรากอนเดนทางออกจากบาน
1. ฟงพยากรณอากาศ สวนมากคนไทยไมคอยสนใจขอมลพยากรณอากาศในแตละวน ทงทขอมลสภาพอากาศจะชวยใหเกดประโยชนและ ความปลอดภยในการเดนทางไปไหนๆ เชน ฝนจะตก กจะไดพกรมหรอเสอกนฝน เลอกเสอผาอยางไรเพอสวมใสอยางเหมาะสม ทงนเพอหลกเลยงอนตรายหรอความเสยงทอาจจะเกดกบสขภาพของเราซงสามารถคาดเดาลวงหนา
ไดจากการพยากรณนนเอง รอยางนแลวกอนเดนทางครงตอไปจงไมควรมองขามขอมลพยากรณอากาศนะคะ มอกประการหนงทตองเตอนกนในชวงฤดฝน นนคอ เหตอนตราย จากฟาผา เพราะคนสวนมากมกมองขามและคดวาเปนเรองไกลตว ซงเปนความคดทผด เนองจากโดยธรรมชาตแลวรางกายคนเรามประจไฟฟาจงไมควรสวมใสหรอพกโลหะทเปนสอใหเกดฟาผา เพราะผวหนงทเปยกหรอโลหะบางชนดจะเปนตวลอฟาท�าใหกระแสไฟฟาวงผาน อาจเกดอนตรายถงชวตได 2. ตรวจสอบสภาวะพนททเราจะเดนทางไปในชวงนนๆ วา มภาวะเสยงตอ ภยธรรมชาตหรอไม เชนดนถลม น�าปาไหลหลาก ฯลฯ อยาคดวาไมเกดขนหรอก เพราะเหตการณทางธรรมชาตเปนสงทเกดขนไดตลอดเวลา จงควรตรวจสอบขอมลและเตรยมพรอมกอนการเดนทางดทสด 3. เตรยมอปกรณเมอตองลยน�า ไดแก ไม และรองเทายางกนน�า หากตองเดนทางไปในทน�าทวมขง ควรสวมรองเทายางหรอ รองเท าบต เพอป องกนเชอโรคทปะปนในน�า ทวมขง และใชไมเปนเครองมอชวยสมผสระหวางเดนวามหลมลก หรอสงแปลกปลอมใดๆ ใตน�าทวมขงหรอไม เพราะถนนบางแหงจะไมเหนพนผวดานลางวาเรยบ หรอเปนหลมเปนบอลกขนาดไหน ท�าให เกดเหตจมน�าไดบอยครง โดยเฉพาะเดกจากสถต พบวา ใน พ.ศ. 2553 มเดกเสยชวตจากการจมน�า รวม 1,140 คนและการเสยชวตจากการจมน�าม แนวโนมเพมขนทกป 4. ตรวจเชคความพรอมของพาหนะกอนการเดนทาง อยาประมาท หรอ มองขามความปลอดภย เพราะหากมอปกรณสวนใดของยานพาหนะช�ารด จะท�าให
เ กดอปสรรคระหว างการเดนทาง เช น ทปดน�าฝนหมดอาย บดบงการมองเหนขณะขบรถหรอไม ยางรถเสอมสภาพตอการใชงานหรอยง หรอหากรถลยน�าชวงหนาฝนบอยๆ ควรตองตรวจเชคเครองยนตใหพรอมใชงาน หากใชมอเตอรไซคหรอจกรยานกตองเตรยมเสอกน
ฝนเผอไวใหถงทหมายไดทนเวลา ดกวาตองจอดรอใตสะพานลอยหรอใตทางดวน เพอรอใหฝนหยด หรอวงฝาสายฝนอาจกอใหเกดอนตรายได คณหมอเตา ยงฝากถงการปองกนโรคตดตอตางๆในชวงฤดฝนไวดวยวา 1. โรคน�ากดเทา ถาเราตองเดนลยน�า ควรรบลางเทาเมอกลบถงบาน พรอมฟอกสบ และเชดเทาใหแหง เพอปองกนเชอโรคทอาจปะปนในน�า ปองกนเชอรา รวมถงตองหมนท�าความสะอาดรองเทาอยาใหอบชน และสลบรองเทาบาง เพอลดกลนและการหมกหมมของเชอโรค 2. โรคหวด เป นโรคทเป นกนมากในช วงน แตเนองจากหวดเกดจากเชอไวรสขนาดเลกทไมมยาปฏชวนะทสามารถฆาเชอไดโดยเฉพาะเจาะจง ดงนนเมอเราเปนหวด การรกษาจงเป นการใช ยาเพอบรรเทาอาการทงสน ไมวาจะลดน�ามก แกไข แกไอ ฯลฯ ซงวธทดทสดเมอเปนหวดคอ สรางภมคมกนใหรางกาย เชน พกผอนมากๆ ดมน�าสะอาดเพมจากปกต 2 เทา หรออยางนอยวนละ 1 ลตร ในชวง ทเปนหวด รบประทานอาหารโปรตน ผก ผลไม เพอเพมวตามนซใหรางกาย และประการสดทาย ตองระวงอยาแพรเชอใหคนรอบขาง โดยอาจสวมหนากากอนามยเมอเปนหวด หรอถาเกดไอจาม ใหใชตนแขนปดปากและจมกแทน กรณไมไดสวมหนากากอนามย อยาใชมอเพราะจะท�าใหเชอโรคแพรกระจายไดงาย เนองจากเมอไอจามแลวไปหยบจบสงของตางๆคนอนมาสมผสกจะตดตอกนไปเรอยๆ และหลกเลยงไมอยบรเวณแออด ส�าหรบการฉดวคซน อาจชวยไดกรณท�างานในภาวะเสยงตอการตดเชอ เชน ดแลผปวย แตโดยทวไปถารางกายแขงแรงกเปนภมตานทานโรคหวดทดอยแลว
3. โรคฉหน เกดจากหนเปนพาหะน�าโรค และไมไดเกดขนเฉพาะแถบเรอกสวนไรนา แตเชอโรคอาจจะปะปนอยบรเวณทมน�าทวมขงดวย ดงนน เมอจ�าเปนตองเดนลยน�าควรหารองเทายาง หรอหาพลาสตกสวมใสคลมเทา โดยเฉพาะคนทมแผล รอยขดขวนบรเวณเทา เพราะเชอโรคอาจเขาส รางกาย
ทางแผลได และสงเกตตนเองวา หากตองเดนลยน�ามา ในชวง 7 วนทผานมาแลวเกดมอาการไขสง ปวดบรเวณกลามเนอนอง ตาแดง ตวเหลอง ใหรบพบแพทย เพอตรวจวนจฉย จะไดท�าการรกษาไดทนเวลา อยาวางใจเพราะอาจท�าใหเสยชวตได กอนออกจากบานครงตอไปลองน�าค�าแนะน�าของคณหมอเตาไปใช เพอทจะไปไหนมาไหนไดอยางสบายใจ พรอมสขภาพกายแขงแรงตลอดชวง หนาฝนนเลย ....
เรองใกลหมอ๑
เมอหนาฝนมาเยอน ไมเพยงแต
น�าความชมชนมาฝากผนดนและผคน แตฝน
ทตกชกยงมาพรอมโรคตาง ๆ ทตองพงระวง
เสมอ หนงในโรคทตองพงระวงและเสยง
ในชวงฤดฝนแบบน คงหลกเลยงไมไดส�าหรบ
อาชพ “เกษตรกรท�านา ชาวสวน ชาวไร”
ทตองลยกบน�าททวมขงอยตลอดเวลา และน�ามาซงโรคตดเชอหลายชนด โดยเฉพาะ
อยางยงโรคฉหนทมมกเกดการระบาดมากในชวงฤดฝน และเปนสาเหตหนงทท�าใหเกด
การเสยชวตของประชาชนในทกป
โรคฉหน เปนโรคระบาดมากในชวง
ฤดฝน โดยเฉพาะในเดอนกนยายนถงพฤศจกายน
ซงเปนผลมาจากการทน�าฝนชะลางเอาเชอโรคจาก
สงแวดลอม เขามารวมกนอยในบรเวณน�าทวมขง
ท�าใหเกดการตดเชอในคน โรคนเปนโรคของสตว
ทสามารถตดตอมาสคน (Zoonotic Disease) ซงเปน
กลมอาการของโรคจากเชอแบคทเรยแบบเกลยว มชอวา เลปโตสไปรา (Leptospira)
จงเรยกชอโรคนวา เลปโตสไปโรซส (Leptospirosis) เชอในตระกลนทกอใหเกดโรค
ม 6 สายพนธ และเชอเลปโตสไปราชนดกอโรคเหลานมมากกวา 230 ชนด1 เชอนท�าให
เกดโรคในคนและสตวเลยงลกดวยนม เชน สนข แมว สกร โค กระบอ มา แพะ แกะ หน
เปนตน1,2 สตวทเปนโรคนจะขบถายเชอโรคออกมากบปสสาวะและปนเปอนอยตาม
แหลงน�า พนททมน�าขง พนดนทเปยกหรอชนแฉะ สตวดงกลาวจงเปนสตวพาหะทน�า
เชอนเขาสคน การตดเชอมกเกดขนผานทางผวหนงออน เชน ซอกนวมอและเทา
ผานทางบาดแผลทเกดจากการแชน�าเปนเวลานานๆ โดยเชอแบคทเรยจะชอนไชเขาส
ผวหนง อกทงยงผานเขาทางเยอเมอก เชน ตาและปาก ดงนนมกจะพบโรคนในคนทท�างาน
เกยวของกบสตว และผทมอาชพสมผสกบน�าหรอคนทย�าน�าในทน�าทวมขงนานๆ เชน
ผทท�างานในภาคเกษตร เชน (ชาวไร ชาวนา เลยงสตว) คนงานโรงฆาสตว คนงาน
ขดลอกทอระบายน�า คนงานเหมองแร รวมถงผทอยในพนทประสบอทกภย ผทเดนปา
ทองเทยวตามแมน�า ทะเลสาบ น�าตกดวย2,3 หรออาจตดโรคโดยตรงจากการสมผสเชอ
ในปสสาวะสตวหรอเนอสตวทปนเปอนเชอ นอกจากนนเชออาจเขาสรางกายโดยการ
กนอาหารหรอน�าทปนเปอนเชอไดดวย1 แตอยางไรกตามไมพบการตดตอจากคน
ถงคนโดยตรง3 ส�าหรบอาการแสดงของโรคฉหน มตงแตอาการไมรนแรงไปจนถงรนแรง
ถงแกชวต อาการทพบบอยไดแก ไขเฉยบพลน ปวดศรษะรนแรง หนาวสน ปวดกลามเนอ
อยางรนแรง (มกปวดทนอง โคนขา กลามเนอหลง) ตาแดง อาจมไขตดตอกนหลายวน
สลบกบระยะไขลด มผนทเพดานปาก โลหตจาง มจดเลอดออกตามผวหนงและเยอบ
4สำ�นกโรคจ�กก�รประกอบอ�ชพและสงแวดลอม ENV - OCC
โรคเลปโตสไปโรสส (โรคฉหน)l การระบาด สตวจะขบเชอออกมาปนกบน�า ชะตาราศของโรคนจะพบมาก ในช วงฤดฝน โดยเฉพาะผ พ�า นกอาศยอย ในจงหวดเหล าน ควรระวงตวเปนพเศษเนองจากพบผปวยในปทผาน ๆ มา ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ : เกอบทกจงหวด โดยเฉพาะอสานใตตงแต นครราชสมา สรนทร บรรมย ศรสะเกษ และอสานเหนอ เชน ขอนแกน และกาฬสนธ ภาคใต : ระนอง พงงา นราธวาส นครศรธรรมราช และสราษฎรธาน ภาคเหนอ : นาน พะเยา เชยงราย เชยงใหม และเพชรบรณ ภาคกลาง : จนทบร ชยนาท อยธยา กาญจนบร และกรงเทพมหานครl กลมเสยง ดวงดาวของโรคน มกท�ามมโคจรในกลมทมบาดแผลบรเวณแขนขาและตองลยน�า เชน เกษตรกรผเลยงสตว ชาวนา ชาวไร
พยากรณโรคกบหมอ ENV-OCC
โรคฉหน มหนตภยราย...ใกลตวเกษตรกร
คนงานโรงงานฆาสตว กรรมกรขดลอกคคลอง ผ ประสบอทกภย นกทองเทยวและไกดน�าเทยวเชงอนรกษทไมไดระมดระวงตวl อาการ ดาวพระเคราะหจะสงผลใหผทอยในราศของโรคนมไขเฉยบพลน ปวดเมอยกลามเนออยางรนแรง โดยเฉพาะทหลงตนขาและนอง ปวดศรษะรนแรงและเฉยบพลน ตาแดง คลนไส และปวดทองl การปองกนเพอหลกเลยงดาวเคราะหจากโรคน แนะควรปฏบตตน ดงน1. ไมเดนลยน�า ย�าโคลน ดวยเทาเปลา สวมรองเทา ใสถงมอ เพอมใหเกดบาดแผลและกนน�าเขาสแผลทกครง2. จดระบบระบายน�า ท�าแนวทางเดนใหพนททน�าทวม และไมใชน�าในแหลงน�ารวมกบสตว3. ปรบปรงสขาภบาลสงแวดลอม ก�าจดขยะ ก�าจดหน4. ผ มอาชพไกดควรมความร ในเรองโรคและการปองกนรวมถง การแนะน�าใหนกทองเทยวทราบhttp://www.ddc.moph.go.th/advice/showimgpic.php?id=303
เรองใกลหมอ๒
แพทยหญงฉนทนา ผดงทศ
รองผอ�านวยการส�านกโรคจากการประกอบอาชพและสงแวดลอม
ตบและไตวาย ดซาน อาจมเยอหมสมองอกเสบ ท�าใหรสกสบสน เพอ ซม กลามเนอ
หวใจอกเสบ และมอาการทางระบบทางเดนหายใจ เชน ไอมเสมหะ อาจมเลอดปน
เจบหนาอก และปอดอกเสบ1 ทส�าคญเมอมการตดเชอทวรางกายจะท�าใหการท�างานของ
ระบบตางๆ ลมเหลวและมเลอดออกในรางกายซงเปนสาเหตใหผตดเชอเสยชวต
เนองจากอาการของโรคฉหนในระยะแรก
จะมอาการคลายไขหวดธรรมดา ปวดหว ตวรอน ปวดเมอย
กลามเนอ ซงเปนอาการทไมตางจากโรคตดเชออนๆ
อกหลายชนด อาจท�าใหผปวยไมไดมาพบแพทยในทนท
และน�าไปสการวนจฉยทลาชา
จนเปนเหตน�าไปสการปวยรนแรง
จนถงแกชวต ในฤดฝนแบบนผปวยทมอาการไขขนสง ปวดเนอ
ปวดตว และเปนกลมเสยง คอ อยในบรเวณน�าทวมขง เลนน�า หรอ
ย�าน�าในชวงน ใหรบไปพบแพทย เพอใหไดรบการตรวจวนจฉย และ
ไดรบการรกษาโดยยาฆาเชออยางถกตองทนทวงท
อยางไรกตามวธการปองกนทดคอการสวมรองเทาบตทสามารถปองกนน�าได
หากตองลยน�า ย�าโคลน และควรหลกเลยงการเดนย�าน�าททวมขงเปนเวลานานๆ ในชวง
ฤดฝนน การดแลใสใจปองกนตนเอง และคนรอบขางจะสามารถลดโอกาสเสยงในการตดเชอ
โรคฉหนได
เอกสารอางอง
1. เสาวพกตร เหลาศรถาวร, ธรศกด ชกน�า. Leptospirosis [อนเทอรเนต]. กรงเทพฯ:กลมระบาด
วทยาโรคตดตอ ส�านกระบาดวทยา; [เขาถงเมอ 25 ม.ย. 2557]. เขาถงไดจากhttp://www.boe.moph.go.th/
fact/Leptospirosis.htm.
2. โรคเขตรอน.โรคไขฉหน(Leptospirosis)[อนเทอรเนต]. กรงเทพฯ: คณะเวชศาสตรเขตรอน
มหาวทยาลยมหดล; 2553 [เขาถงเมอ 25 ม.ย. 2557]. เขาถงไดจาก: http://www.tm.mahidol.ac.th/
tmho/leptospirosis.htm.
3. วนย รตนสวรรณ. โรคฉหน [อนเทอรเนต]. กรงเทพฯ:ภาควชาเวชศาสตรปองกนและสงคม คณะ
แพทยศาสตร ศรราชพยาบาล; [เขาถงเมอ 25 ม.ย. 2557]. เขาถงไดจาก: http://www.si.mahidol.ac.th/
sidoctor/e-pl/admin/article_files/839_1.pdf
พญ.จฑารตน จโน และพญ.อษณย จนทรตร
แพทยประจ�าบานอาชวเวชศาสตร
สำ�นกโรคจ�กก�รประกอบอ�ชพและสงแวดลอม
ENV - OCC
จลส�ร
ปท 2 ฉบบท 3 กรกฎ�คม – กนย�ยน 2557
https://www.facebook.com/pages/ส�านกโรคจากการประกอบอาชพและสงแวดลอม
ส�ระในเลม
http://www.envocc.org
ผอ.ทกท�ยพย�กรณโรคกบหมอ ENV-OCCเรองใกลหมอประมวลภ�พกจกรรมรอบรเรองโรค
ส�านกโรคจากการประกอบอาชพและสงแวดลอม
88/21 หม 4 ถนนตวานนท ต�าบลตลาดขวญ
อ�าเภอเมอง จงหวดนนทบร 11000
ช�าระคาฝากสงเปนรายเดอน
ใบอนญาตท 117 / 2540
ไปรษณยโทรเลขนนทบร
ทปรกษ� ดร.นพ.ปรช� เปรมปร ผอำ�นวยก�รสำ�นกโรคจ�กก�รประกอบอ�ชพและสงแวดลอมกองบรรณ�ธก�ร กลมสอส�รส�ธ�รณะและพฒน�เครอข�ยสถ�นทตดตอ สำ�นกโรคจ�กก�รประกอบอ�ชพและสงแวดลอม 88/21 หม 4 ถนนตว�นนท ตำ�บลตล�ดขวญ อำ�เภอเมอง จงหวดนนทบร 11000 โทร/โทรส�ร 0 2591 8172, 0 2590 4380 อเมล [email protected] เวบไซต www.envocc.org
https://www.facebook.com/pages/ส�านกโรคจากการประกอบอาชพและสงแวดลอม
5 สำ�นกโรคจ�กก�รประกอบอ�ชพและสงแวดลอม ENV - OCC
เมอวนท 1 พฤษภาคม 2557 ทผาน นายแพทยโสภณ เมฆธน อธบดกรมควบคมโรค เปนประธานเปดงานรณรงคเพอการสงเสรมพฤตกรรมการปองกนตนเองของเกษตรกรในการใชสารเคมก�าจดศตรพช ภายใตค�าขวญ ทวา “อาน ใส ถอด ทง” ปลอดภยจรงจากพษสารเคมก�าจดศตรพช ณ วดจนทาราม ต�าบลวงแขม อ�าเภอคลองขลง จงหวงก�าแพงเพชร ซงกจกรรมส�าคญคอ พธบนทกขอตกลงความรวมมอ ในการดแลสขภาพ มการสนบสนนการสรางตนแบบการดแลสขภาพเกษตรกร ระหวางผวาราชการจงหวดก�าแพงเพชร นายสรพล วาณชเสน และอธบดกรมควบคมโรค นายแพทยโสภณ เมฆธน และการบนทกเทปโทรทศน รายการ “เวทประชาคม” สถานโทรทศนแหงประเทศไทย จงหวดพษณโลก ในหวขอ “สารเคมตกคางในเกษตรกร ปญหาทรอการแกไข”
นอกจากนกจกรรมภายในงานมการจดนทรรศการใหความร มซมเลนเกมสสอดแทรกความร และยงมการจดบรการคลนกตรวจสขภาพเกษตรกร ซงเกษตรกรจะไดรบการ ตรวจคดกรองสขภาพ โดยการเจาะเลอด เพอดระดบ เอนไซมคลอลนเอสเตอเรส โดยทมแพทย นกวชาการ ของส�านกฯ ร วมกบส�านกงานปองกนควบคมโรคท 8 จงหวดนครสวรรคและหนวยงานในพนท
เมอวนท 2 – 13 มถนายน 2557 ทผานมา นายแพทยนพพร ชนกลน รองอธบดกรมควบคมโรค เปนประธานพธเปดงาน โครงการอบรมพยาบาลอาชวอนามยระยะสน (60 ชวโมง) ปงบประมาณ 2557 รนท 2 ณ โรงแรมเอเชยกรงเทพฯ โดยการจดอบรมครงนมพยาบาลจาก โรงพยาบาลภาครฐและเอกชน สถาบนการศกษา สนใจสมครเขารบการอบรมจ�านวนทงสน 62 คน การอบรมครงน พยาบาลผเขารบการอบรม ยงไดฝกปฏบตการใชเครองมอพเศษเพอตรวจสขภาพ ตามความเสยงในเบองตน และยงมการฝกปฏบตการ ลงพนทส�ารวจสถานประกอบการ เพอประเมนความเสยงจากการท�างานดวย
โรคปวดหลง...ภยเงยบของหนมสาวออฟฟศ เคยรสกไหม เวลาทตองนงหนาจอคอมพวเตอร นาน ๆ แลวมอาการแบบน สวนใหญรอยละ 90 จะมสาเหตมาจากการนงผดทา โดยปกต คนทนงท�างานในออฟฟศทตองนงอยทโตะท�างานนาน ๆ มกจะหอไหล นงหลงโกง และหลายคนมกจะโนมตวไปจองหนาจอคอมพวเตอร กระดกและกลามเนอของไหล, หลง และ
คอกจะคอย ๆ พฒนาตวเอง โดยกระดกไหลจะหอเขามา กระดกหลงจะงอ กระดกคอจะยนไปขางหนาแบบถาวร เพอใหรองรบการใชงานทตองการไดอยางสะดวก นานวนเขาก จะอยผดรป และความยดหยนของกลามเนอจะเสยสมดล รวมทงกระดกและกลามเนอ สวนเหลานนจะตองท�างานหนกตลอดเวลา หากทงไวนาน ๆ อาจน�าไปสภาวะกระดกเสอมจนขยบรางกายสวนนนไมไดสะดวก หรอในทสดมการพฒนาจนเปนเรองโรคขอกระดกเสอมได7 วธงายๆ ทควรปฏบตในการนงหนาจอคอมพวเตอรทโตะท�างาน เพอแกอาการปวดหลง1. การเลอกขนาดของโตะ เกาอใหเหมาะสมพอดกบสรระ2. ไมควรใชเกาอสปรงทเอนได เพราะไมมการรองรบหลงเทาทควร ควรเลอกเกาอทเอนไดและมความสงของเกาอและโตะไดระดบและมหมอนหนนหลง3. คอมพวเตอรทใชตองปรบใหจออยในระดบสายตา คอ กงกลางของจออย ระดบสายตา การพมพงาน แปนคยบอรด ควรอยในระดบขอศอก ขอมอ จะไดไมตองยกแขนขนมาพมพ4. ใชเมาส ควรเปนแทรกกงบอล หรอไรสาย ทน�ามาใกลตวได ใชถนดไมตองยนแขน5. ไมควรนงหนาจอเปนเวลานานๆ ควรพกทก 45 นาท เพอพกผอนอรยาบถ และควรนงใหตรงกบหนาจอคอมพวเตอร จะไดไมตองบดตวไปมา6. ควรนงเกาอใหเตมกน7. ควรบรหารรางกายอยสม�าเสมอ ทางายๆ นอกจากเดนไปมาคอ การบบคอ ยดกลามเนอคอ เอยงไปซายและขวา กมหนาเงยหนา โดยแตละทาคางไว 10 วนาท ตอมาเปนการยด กลามเนอหลงโดยการกมตว หนาอกประชดหวเขา การยดและคลายกลามเนอควรท�าชาๆ และคางไว 10 วนาทเชนกน เพอใหกลามเนอหรอเสนเอนยดตว ถากมแรงๆ หรอกระแทกแรงๆ จะท�ากลามเนอฉกขาดหรอบาดเจบไดขอบคณขอมลจาก http://lovehealthclinic.blogspot.com/2012/08/blog-post.html
ฟาผา!! อนตรายหนาฝน ชวงนฝนตกแทบจะทกวน ดเหมอนฟาฝน จะไมคอยเตมใจใหเราออกไป กกาวขาออกจากบานฟากรอง ฮมๆ แถมฟาแลบแปลบๆ ซะอยางนนแลวแบบน คนวยท�างานอยางเราๆ จะกลาออกไปขางนอกไดอยางไรครบ ส�าหรบในปน อนตรายหนงในหนาฝนทไมควร มองขาม นอกจากเรองความปลอดภยในการใชรถ
ใชถนนแลว เรองปรากฏการณธรรมชาตอยาง “ฟาผา” กเปนอกเรองทเราควรระวงกนนะครบ ปรากฏการณ "ฟาผาคน" เสยชวตนบสบรายในชวงเวลา 1 เดอน ของการ เรมตนหนาฝน รวมถงสตวเลยง ทปลอยเลยงไวตามทงนากถกฟาผาตายไปจ�านวนไมนอย เรยกไดวา เปนอกหนงปรากฏการณทางธรรมชาตทสรางความสญเสยใหแกชวตและทรพยสน อกทงยงสรางความหวาดกลวยามฝนฟาคะนอง เพราะไมอาจรเลยวาเสยงฟารอง ฟาค�ารามจะกลายเปนฟาผาทคราชวตเราหรอไม ดงนนในคอลมนน ผเขยนขอแนะ วธปองกนอนตรายจากฟาผา ซงไดรวบรวมไวเปนขอแนะน�า ส�าหรบวธปองกนอนตรายจากฟาผาดงนครบ เมอเกดฝนฟาคะนอง ควรหลกเลยงการอย ในท โล งแจ ง ไม ว าจะเป น กลางสนามหญา กลางทง สนามกฬา ชายหาด หรอลานกวาง หลกเลยงการเขาไปอยใตตนไม เสาไฟฟา หรอเสาสงอนๆ รวมทงรวก�าแพงทมโลหะเปนสวนประกอบ กรณมเครองใชหรอเครองประดบทเปนสอไฟฟาตดตว เชน สรอย แหวน ก�าไล นาฬกา ควรถอดเกบไวใกลตวชวคราว และไมใชโทรศพทมอถอขณะฝนฟาคะนอง สวนสงปลกสรางเลกๆ กลางไรนาทโลงแจง หรออยในพนทธรรมชาต เชนในปาเขา ถามถ�าหรอหลบถ�า กสามารถใชเปนทหลบภยชวคราวไดครบ และถามแตตนไมกควรเลอกหลบใตตนไมทไมสงและแผปกคลม หนาทบ ควรอยหางจากโคนตนไม 2-3 เมตร เพอปองกนกระแสไฟมาถง พยายามท�าตวใหตดดนทสดโดยนอนลง วธเหลานจะชวยลดความเสยงไดระดบหนง ยงไงหนาฝนน นอกจากจะดแลสขภาพตนเองไมใหเจบปวยแลว อยาลมหนมาดแลความปลอดภยของตวเองจากปรากฏการณฟาผา กนดวยนะครบ
รอบรเรองโรคประมวลภาพกจกรรมรณรงค "อาน ไม ถอดทง" เมองคนแกรงก�าแพงเพชร
อบรมพยาบาลอาชวอนามย กาวไกลรองรบ AEC
