ขั้นตอนการปฏิบัติการ ... 9.1/9.1... · 2011-08-15 ·...

สานกคอมพวเตอร มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช เอกสารลบ: สาหรบใชภายใน สานกคอมพวเตอร เทานน เวอรชน: 1.0 วนท: 30 กรกฎาคม 2553

ขนตอนการปฎบตการกระบวนการจดการโครงแบบ (Configuration Management Procedure)

ข นตอนการปฏบตการ กระบวนการจดการโครงแบบ

(Configuration Management Procedure)

โดย ดร.ครรชต มาลยวงศ

โครงสรางของทมงาน, บทบาทและหนาทของกระบวนการจดการบรการเทคโนโลยสารสนเทศ ฉบบน เปนสวนหนงของโครงการจดจางทปรกษา เพอนานโยบายความมนคงปลอดภยและมาตรฐานการจดการดาน ICT ไปสการปฏบต

© 2010 Dr.Kanchit Malaivongs. All rights reserved. หนา 1 จาก 19

สานกคอมพวเตอร มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช


เอกสารลบ: สาหรบใชภายใน สานกคอมพวเตอร เทานน เวอรชน: 1.0 วนท: 30 กรกฎาคม 2553


รายละเอยดของเอกสาร

โครงการ: การนานโยบายความมนคงปลอดภยและมาตรฐานการจดการดาน ICT ไปสการปฏบต

รหสเอกสาร: STOU-PC-01

ผจดการโครงการ: นายศาศวต มาลยวงศ เวอรช น: 1.0

ชวงของโครงการ: เดอนกรกฎาคม 2553 – กมภาพนธ 2554 ช นความลบ: เอกสารลบ

จดทาโดย: นายสมบรณ นลฟงขจร วนทจดทา: 30/07/53

ทบทวนโดย: นายศาศวต มาลยวงศ ดร.ครรชต มาลยวงศ วนททบทวน: 30/08/53

รายการแจกจายเอกสาร

ถง วนท ตดตอ

ผอานวยการสานกคอมพวเตอร มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช 30 กนยายน 2553

รศ. ดร.สฤษดพงษ ลมปษเฐยร E-mail: [email protected] โทร : 02-504-7401

ประวตการปรบปรงแกไขเอกสาร

เวอรช น วนท รายละเอยด ผจดทา

0.1 30/07/53 Initial Draft สมบรณ

1.0 30/09/53 Release version สมบรณ

mailto:[email protected]





สารบญ หนา 1. วตถประสงค ....................................................................................................................... 4 2. ขอบขาย ............................................................................................................................. 4 3. คาจากดความ ..................................................................................................................... 5 4. ข นตอนการปฏบตการกระบวนการจดการโครงแบบ ................................................................. 6





1. วตถประสงค

• เพอกาหนดกระบวนการมาตรฐานในการระบ (Identify), บนทก (Record), และจดเกบ (Store) ขอมล

CI และความสมพนธ (Relationship) ของฮารดแวร ซอฟตแวร อปกรณตอพวง ตลอดจนทรพยสนอนๆ ทสาคญ รวมทงจดสงขอมล CI ใหแกกระบวนการอนๆ ทเกยวของ อาทเชน Service Desk/Incident Management, Problem Management, Change Management ฯลฯ

• เพอวางแผนจดทาฐานขอมลของโครงสรางพนฐานดานเทคโนโลยสารสนเทศ (Configuration Management Database (CMDB)) อยางเหมาะสม และมประสทธภาพ

2. ขอบขาย

กระบวนการนครอบคลมถง:

• Configuration Item (CI) ทงหมดทประกอบขนเปนระบบงานใหบรการเทคโนโลยสารสนเทศ ของ มสธ.

• กระบวนการบรหารจดการ Configuration Item (CI) ทงหมด ทเกบอยใน Configuration Management Database (CMDB) ของ มสธ.

• บคคลทงหมดทมสวนเกยวของกบกระบวนการจดการบรการเทคโนโลยสารสนเทศ ของ มสธ. ซงไดแก ผบรหาร -ขาราชการ พนกงานมหาวทยาลย ลกจางประจา ลกจางชวคราว บคคลภายนอกทถกวาจางโดย มสธ. บรษทคคา บรษทหรอบคคลทเปนคสญญา และ ผ ใหบรการ





3. คาจากดความ

• มสธ. หมายถง มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช • ผบรหารระดบสง หมายถง ผมอานาจสงการตามโครงสรางการบรหารของ มสธ. • ผอานวยการสานกคอมพวเตอร หมายถง ผบรหารระดบสงของสานกคอมพวเตอร มสธ. • สานกคอมพวเตอร หมายถง หนวยงานทมหนาทรบผดชอบงานทางดานเทคโนโลยสารสนเทศของ

มสธ. • ระบบสารสนเทศ หมายถง ระบบงานทถกออกแบบขนมาเพอเกบรวบรวมขอมล จดการขอมลเพอ

นาไปใชประโยชนในการปฏบตงาน การตดสนใจของ มสธ. โดยการใชเทคโนโลยสารสนเทศอนไดแก ระบบเครองคอมพวเตอร ระบบเครอขายคอมพวเตอร รวมทงระบบอน ๆ ทเกยวของ

• ขอมล หมายถง สงทส อความหมายใหรเรองราว ขอเทจจรง ขอมล หรอสงใด ๆ ไมวาการสอความหมายนนจะทาไดโดยสภาพของสงนนเอง หรอโดยผานวธการใด ๆ และไมวาจะไดจดทาไวใน รปแบบของเอกสาร รายงาน หนงสอ การบนทกภาพหรอเสยง การบนทกโดยเครองคอมพวเตอร หรอวธอนใดททาใหส งทบนทกไวปรากฏได และใหหมายความรวมถง ขอมลอเลกทรอนกสตามกฎหมายวาดวยธรกรรมอเลกทรอนกส

• ระบบขอมล หมายถง กระบวนการประมวลผลขอมลทเกบรวบรวมดวยเครองมออเลกทรอนกส เครองคอมพวเตอร

• ทรพยสน หมายถง ขอมล ระบบขอมล และทรพยสนดานเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารของหนวยงาน เชน อปกรณระบบเครอขาย ซอฟทแวรทมลขสทธ เปนตน

• พนกงาน หมายถง ขาราชการ พนกงานมหาวทยาลย และลกจางทกประเภทของ มสธ. รวมถงบคคลอนท มสธ. มอบหมายใหปฏบตงานตามสญญาหรอขอตกลง

• บคคลภายนอก หมายถง พนกงานอนๆทไมใชพนกงานของ มสธ. เชน บรษทคคา ทปรกษา หนวยงานและองคกรอนๆ เปนตน

• ITSM หมายถง IT Service Management หรอการบรหารจดการงานบรการดานเทคโนโลยสารสนเทศ ซงประกอบดวยกระบวนการตางๆ ททางานสมพนธกน อาท กระบวนการบรหารจดการเหตอบต (Incident Management Process), กระบวนการบรหารจดการการเปลยนแปลง (Change Management), กระบวนการบรหารจดการระดบการใหบรการ (Service Level Management Process) เปนตน

• Asset Discovery Tool หมายถง ซอฟตแวร หรอเครองมอทสามารถคนหา (Search) ทรพยสนและขอมลทเกยวของ โดยอตโนมตผานทางเครอขายดวยวธการแสกน (Scan) เพอนาขอมลทไดมาใชในการสรางหรอปรบปรงแกไขขอมล CI ใน CMDB

• Audit Configuration หมายถง การตรวจสอบความถกตองของขอมล CI ทเกบอยบนฐานขอมล CMDB วาตรงกนกบ CI จรงทมอยในขณะนนหรอไม

• Configuration Item (CI) หมายถง รายละเอยดของอปกรณ/องคประกอบแตละรายการ ในระบบเทคโนโลยสารสนเทศ ทงทเปนฮารดแวร ซอฟตแวร อปกรณตอพวง

• Configuration Management Database (CMDB) หมายถง ฐานขอมลทใชในการบนทกขอมลของ CI และความสมพนธระหวาง CI

• Request for Change (RFC) หมายถง แบบฟอรม หรอ ใบคารองขอการเปลยนแปลง



4. ข นตอนการปฏบตการกระบวนการจดการโครงแบบ

ความหมาย Configuration Management เปนกระบวนการสาหรบการบรหารจดการทรพยสนตางๆ ทใชในระบบเทคโนโลยสารสนเทศ (Components of ICT Infrastructure) รวมถงการสรางและปรบปรงฐานขอมลสาหรบบนทกขอมลรายละเอยดของทรพยสนและองคประกอบตางๆ หรอทเรยกวา Configuration Item หรอ CI พรอมทงกาหนดความสมพนธ (Relationship) ระหวาง CI และเอกสารทเกยวของ โดยทาการจดเกบขอมลดงกลาวไวในฐานขอมลทเรยกวา Configuration Management Database หรอ CMDB

โครงสรางของ CMDB โครงสรางของ CMDB มการจดเกบขอมล CI ทอยใน Live Environment (ซงอยในขอบเขตของกระบวนการ ISO 20000) ดงรป

CMDB

Information about the CIsPhysical CIsDML

Release Record

Electronic CIs

Build new Release

Test new Release

Implement new Release

Distribute new Release to live locations

© Crown Copyright 2007. Reproduced under licence from OGC.

ประโยชน กระบวนการ Configuration Management ใหขอมลทเปนประโยชนตอ มสธ. และสนบสนนขอมลเพอใชในการแกไข Incident และ Problem ดงน

ใหขอมลดานเทคนคทเปนประโยชนตอเจาหนาทของสานกคอมพวเตอร •

ทาใหเขาใจความสมพนธระหวาง CI และมองเหนภาพรวมของระบบเทคโนโลยสารสนเทศของ มสธ. เพอใหงายตอการแกไข Incident และ Problem

•

ใหขอมลทจาเปนสาหรบใชวางแผนเพอเปลยนแปลง (Change) ระบบ/อปกรณเทคโนโลยสารสนเทศ

•

ทาให มสธ. มฐานขอมลกลางสาหรบจดเกบขอมล CI เพอใหงายตอการบรหารจดการ และปรบปรงขอมลใหมความทนสมย และถกตองแมนยา

•






ผเกยวของ ผทเกยวของกบกระบวนการ Configuration Management ไดแก

• Configuration Manager

• Configuration Administrator

• Configuration Reporter





บทบาทและหนาทของทม Configuration Management

บทบาท หนาท

Configuration Manager • รบผดชอบดแลกระบวนการ Configuration Management ทงหมด

• จดทาและพฒนากระบวนการ Configuration Management รวมถงบรหารจดการใหมประสทธภาพและประสทธผล สอดคลองกบนโยบายและความตองการของ มสธ.

• กาหนดขอบเขตของกระบวนการ Configuration Management และกาหนดรายละเอยดของรายการอปกรณ (items) ตางๆ ทตองบนทกลงใน Configuration Management Database (CMDB)

• กาหนดขนตอนการทางานของ Configuration Management รวมทงวางแผนการทางานในแตละขนตอน เพอใหมนใจไดวา Configuration Management สามารถสนบสนนการทางานของบรการเทคโนโลยสารสนเทศ อนๆ ไดเปนอยางด

• ผลกดนและควบคมการบนทก จดเกบ รวบรวมขอมลความสมพนธของ Configuration Item (CI) แตละรายการ เพอบนทกลงใน Configuration Management Database (CMDB)

• ผลกดนและควบคมการทา Configuration Audit รวมถงการปรบปรงขอมล Configuration Item (CI) ใหถกตองครบถวน และเปนปจจบน

• ประสานการทางานกบ Process Owner อนๆ โดยเฉพาะกระบวนการ Change Management

Configuration Administrator

• เกบรวบรวมขอมลและความสมพนธของ Configuration Item (CI) แตละรายการ เพอบนทกลงใน Configuration Management Database (CMDB)

• เพม, ลบ และแกไขปรบปรงขอมล Configuration Item (CI) ให ถกตองครบถวน และเปนปจจบน

• ทา Configuration Audit เพอตรวจสอบหาขอมลทแตกตางกนระหวางขอมล Configuration Item (CI) ทเกบอยใน Configuration Management Database (CMDB) เทยบกบทมอยจรงในขณะนน

Configuration Reporter • ออกรายงานตางๆ ทเกยวของกบกระบวนการ Configuration Management เชน รายงาน Configuration Item (CI) แบงแยกตามประเภทของ CI หรอแยกตามสถานทตง (จดเกบ) CI เปนตน

• สรปรายงาน Configuration Audit เพอสงให Configuration Manager พจารณา

• นาสงรายงานทไดไปยงผทเกยวของตามกาหนดเวลาทไดวางไว



Process Map

Setting‐Up

01 Plan CMDB Procedure

On‐going Operation

03 Audit & Reconcile CI Data Procedure

02 Maintain CI Data & Data Model Procedure






01 Plan CMDB Procedure

เงอนไขในการเขาสกระบวนการน มดงตอไปน

• ทากอนเรมตนการจดเกบขอมล CI ครงแรกของ มสธ.

เงอนไขในการออกจากกระบวนการน มดงตอไปน

• สรางฐานขอมล CMDB เสรจเรยบรอย และมขอมล CI ตงตนทครบถวนถกตอง

ขนตอนการวางแผน และสรางฐานขอมล CMDB สาหรบจดเกบขอมล CI ทงหมดทใชในการใหบรการดานเทคโนโลยสารสนเทศของ มสธ. มขนตอนการทางานดงรป



01 Plan CMDB

Configuration Management Procedure

Out

put

Con

figur

atio

n M

anag

erC

onfig

urat

ion

Adm

inis

trato

r

Rev: 1.0 Date: 30-Jul-10

1. DevelopCM Plan

2. Gather initialCI data

3. Buildinitial CMDB

4. Performinitial audit

5. CorrectCMDB

CM Plan Initial AuditLog

CMDB CMDB

End






คาอธบาย

1. Develop Configuration Management Plan จดทา Configuration Management Plan ซงประกอบดวยรายละเอยดดงตอไปน

• CI scope • CI naming conventions • CI Level of Details • External CI • CI Status • CI Attribute • CMDB structure • Location of CMDB • Related Database • Support tools

2. Gather Initial CI Data รวบรวมขอมล CI ในครงแรกใหครบถวนตาม Data Model ทไดระบไวใน Configuration Management Plan โดยใชวธการรวบรวมแบบ Manual และ/หรอ ใช Asset Discovery Tool เชน Alteris หรอ Service desk plus เปนตน

3. Build Initial CMDB สรางฐานขอมล CMDB โดยใช Data Model ทออกแบบไว และบนทกขอมล CI ทรวบรวมได ลงใน CMDB

4. Perform Initial Audit 4.1. ตรวจสอบขอมล CI ใน CMDB เพอใหแนใจวามขอมลทถกตอง ครบถวน 4.2. ดาเนนการตามขอ 5 หากพบขอมลทไมถกตอง

5. Correct CMDB ทาการแกไขขอมล CI ทไมถกตอง ใหถกตองทงหมด กอนนา CMDB ไปใชงาน





02 Maintain CI Data & Data Model Procedure


• ไดรบ RFC ทรองขอใหปรบเปลยนโครงสรางขอมลของ CMDB

• ไดรบ RFC ทรองขอใหปรบเปลยนขอมล CI ทเกบอยใน CMDB


• สนสดการปรบเปลยนโครงสรางขอมลของ CMDB ตามทระบไวใน RFC

• สนสดการปรบเปลยนขอมล CI ทเกบอยใน CMDB ตามทระบไวใน RFC

ขนตอนการปรบเปลยนโครงสรางของขอมล และขอมล CI ทจดเกบอยใน CMDB มขนตอนการทางานดงรป



Out

put

Con

figur

atio

n A

dmin

istra

tor







1. Change CI Data or Data Model? หลงจากทไดรบ RFC ทผานการอนมตแลว Configuration Administrator ตองพจารณาวา RFC ฉบบนน รองขอใหทาการเปลยนแปลงแกไขขอมล CI หรอโครงสรางขอมล (Data Model)

• หากใหทาการเปลยนแปลงแกไขขอมล CI ใหไปดาเนนการตอในขอ 2 Change CI Data

• หากใหทาการเปลยนแปลงแกไขโครงสรางขอมล (Data Model) ใหไปดาเนนการตอในขอ 3 Design/Develop Changes

2. Change CI Data ปรบเปลยน หรอเพมขอมล CI ลงใน CMDB ตามทไดระบไวใน RFC ไดแก 2.1. การปรบเปลยน หรอเพมขอมล CI, Attributes และ Relationships 2.2. การปรบเปลยนขอมลสถานะของ CI (Status) 2.3. การปรบเปลยนประเภทของ CI 2.4. การปรบเปลยน Location 2.5. การปรบเปลยน Owner

3. Design / Develop Changes วางแผนเพอเปลยนแปลงโครงสรางขอมล (Data Model) โดยพจารณาถงประเดนตางๆ ดงตอไปน

• ตาแหนงของ CI type (level) ใน CMDB Data Model • ความสมพนธกบ CI ประเภทอนๆ • Naming convention • CI Labeling

ทงนผลลพธทไดตองนาไปปรบปรงใน Configuration Management Plan ดวย

4. Maintain Configuration Management Data Model 4.1. ปรบปรงแกไข Data Model ลงใน CMDB 4.2. ทดสอบ Data Model ใหม (โดยการทดลองบนทกขอมล) 4.3. ทาการถายโอนขอมล CI เดมไปยง Data Model ใหม (ถาจาเปน)





03 Audit & Reconcile CI Data Procedure


• เมอถงกาหนดรอบระยะเวลาการตรวจสอบขอมล CI ตามทระบไวใน CI Audit Plan

• เมอไดรบการรองขอจากผบรหารใหทาการตรวจสอบขอมล CI เพอยนยนความถกตองของขอมล CI


• ออก RFC เพอใหขอมล CI ไดรบการตรวจสอบและแกไขใหถกตองตรงกบความเปนจรง

ขนตอนการตรวจสอบและแกไขขอมล CI ทจดเกบอยใน CMDB ใหถกตองตามความเปนจรง มขนตอนการทางานดงรป






1. Capture CI Data รวบรวมแบบขอมล CI แบบ Manual โดยการทา Physical Configuration Audit และ/หรอ รวบรวมขอมลแบบอตโนมตโดยใช Asset Discovery Tool หมายเหต การทา Physical Configuration Audit อาจทาไดโดยการพมพขอมล CI ทงหมดทมอยใน CMDB ออกมา แลวแจกจายใหแตละสวนงาน หรอ Asset Owner ทาการตรวจสอบ แลวสงขอมลกลบคนใหแก Configuration Administrator

2. Determine Variances นาขอมล CI ทรวบรวมไดมาจากสถานทจรง ตรวจสอบเทยบกบขอมล CI ใน CMDB เพอหาขอมลทแตกตางกน หรอขอมล CI ทไมถกตองกบความเปนจรง

3. Create Difference Report จดทา Difference Report เพอรายงานขอมล CI ทไมถกตอง เชน สถานทตงของขอมล CI ใน CMDB แตกตางจาก CI ทมอยจรง

4. Investigate the Cause of Variances ทาการวเคราะหเพอหาสาเหตททาใหเกดขอมล CI ทไมถกตอง เชน การระบชอ Owner ผด, ขอมลตาแหนงทตงของ CI ผดพลาด, พบบนทกขอมล Attribute ของ CI ผดพลาด

ในกรณทตรวจพบวาสาเหตของการเกดขอมล CI ทไมถกตองนนเกดจากบคคลใดหรอทมงานของกระบวนการใดไมปฏบตตามกระบวนการมาตรฐานทไดวางไว Configuration Administrator ตองออกใบ CAR เพอเขาส CAR Procedure หรอในสวนของมหาวทยาลยจะมหนงสอ บนทกขอความ จากผอานวยการสานกคอมพวเตอร มสธ. ถงผบรหารของหนวยงานทบคลากรของหนวยงานนนดาเนนการไมถกตอง

5. Create Change Request จดทาเอกสาร RFC เพอรองขอใหแกไขขอมล CI ทไมถกตอง





ความสมพนธกบกระบวนการอนๆ (Relation with Other Processes)

Incident Management

• ตองอาศยฐานขอมล CMDB ทมรายละเอยดของ CIs ทถกตอง สาหรบใชหาแนวทางการแกไขเบองตน (Workaround) ไปดาเนนการอยางรวดเรวทสด เพอลดผลกระทบทเกดกบผใชงาน

• ทาตามขนตอน IMAC (Install/Move/Add/Change) ตามคารองขอของลกคา/ผใชงาน

Problem Management

ตองอาศยฐานขอมล CMDB ทมรายละเอยดของ CIs ทถกตอง สาหรบใชประกอบการวเคราะหและคนหาสาเหตทแทจรง (Root cause) และการกาหนดแนวทางแกไขปญหา (Resolution) อยางมประสทธภาพ

Change Management

ตองอาศยฐานขอมล CMDB เพอวเคาะหหาผลกระทบทอาจเกดขนจากการดาเนนการเปลยนแปลง (Implement Change) และใชเปนขอมลประกอบการพจารณา อนมต / ไมอนมต RFC

[จบ]

ขั้นตอนการปฏิบัติการ ... 9.1/9.1... · 2011-08-15 ·...

Documents

Transcript of ขั้นตอนการปฏิบัติการ ... 9.1/9.1... · 2011-08-15 ·...