ཞལ་འདོན་ཕོགས་བཏུས་ཀ ·...

ཞལ་འདན་ཕགས་བཏས་ཀ

རམ་སག་པས་ཕགས་བཏས་བས།

སར་བས་རག་མཛད་ཆན་མའ་རམ་སག་ཁང་།

ག་ཚང་། སར་བས་ རག་མཛད་ཆན་མ།

ཆས་སད།

ཐར་བ།

༼ཞལ་འདན།༽

རམ་སག་པས་ཕགས་བཏས་བས།

སའ་ཨང་། ༢༤༠

བ་བག་ག་ཨང་། ༤

༄༅། །ཞལ་འདན་ཕགས་བཏས་ཀ་

བཞགས་ས། །

ཆས་སད།

ཐར་བ།

རག་མཛད་ཆན་མ། ག་ཚང་། སར་བས་

༼ཞལ་འདན།༽

དབ་ཨང་།

TBCZ333304

སར་བས་རག་མཛད་ཆན་མས་ཞ་སག་བས།

སར་བས་རག་མཛད་རམ་སག་ཁང་གས་གག་རལ་འཕལ་དབ་ཏ་བཟས།

སར་བས་རག་མཛད་ཆན་མས་འགམས་སལ་བས།

༢༠༡༦ ལའ་ཟ་བ་ལ་པར་རམ་སག་བས།

དབ་ཚད། 15x21

ཡག་ཚད། 14

ཡག་གངས། 518,423

ང་ཚའ་ད་ཚགས་ཀ་ཁ་བང་།

www.serajeyrigzodchenmo.orgང་ཚའ་ཡག་སམ།

[email protected]

པར་སན་ག་བདག་དབང་སར་བས་རག་མཛད་ཆན་མར་ཡད།

ང་སད་མདར་བསས།

འཕལ་དབ་འད་ན་དད་ལན་དན་གཉར་ཅན་དག་ག་ཞལ་འདན་སགས་ཀ་ཆད་ད། འད་ག་རམ་སག་

པས་ཆས་སད་ས་ཚགས་ཕགས་གཅག་ཏ་བཏས་ཏ། ཞལ་འདན་ཕགས་བཏས་ཀ་ང་བར་རམ་

སག་བས་པ་ཞག་ཡན།

ཞ་སག་པའ་གསལ་བཤད།

གངས་རའ་ཤལ་ག་མཆད་རན་ག་ཕང་བས་མ་ཁད་བས་པའ་རང་རའ་ས་ལའ་སན་ལངས་ས།

ཆས་རལ་ལ་པཎ་རམས་དང་ཀན་རག་མཁས་པའ་དབང་པ་དག་ག་བཀའ་དན་ལས། གསང་རབ་

ཀ་གགས་བམ་ར་རབ་ཀ་གཏས་དང་མཉམ་པ་ཡད་ན་ཡང་། དས་ཀ་འཕལ་འགབ་སགས་ཀས་

མང་པ་ཞག་འབང་བཞའ་ཟས་ས་ཕན་པ་དང་། གང་མང་ཞག་ས་རལ་ག་ཁད་ད་ཆས་མཐའ་མཇག་

ག་གཟམས་མལ་བསན་ལ་ཉ་བ་སགས་ཀས་ད་དག་མར་སབ་དང་། གཅས་ཉར་བད་ར་ན་འཕས་

མད་ན་ས་མད་པའ་དས་ཡན་ཞང་། དས་རང་རགས་བསམ་ཡད་གང་མང་ཞག་གས་ད་དག་བསར་

དཔར་དང་། དབ་གཟགས་པར་སན་སགས་ཀས་འགམས་སལ་དང་། སང་སབ་ལ་རམ་བཞན་པ་

ན་དགའ་འས་པ་དང་། ཡ་རང་ག་ལགས་ས་འབལ་བའ་གནས་ཡན་ན། །

ཕགས་གཞན་ཞག་ནས་བཤད་ན། མ་རགས་དའ་ཤས་རག་ག་ཉང་བཅད་ན་མ་རགས་

དའ་བ་སག་ཡན་ཞང་། ད་ཉད་དར་སལ་དང་སང་སབ་བད་ར་ཡང་། མ་རགས་ད་ཉད་ཀ་འས་

འགན་ཡན་ན། བསམ་བའ་རགས་ཕ་ར་གར་པའ་གསང་རབ་ཀ་གགས་བམ་ད་དག་ན། ཤས་རག་

ག་ཉང་བཅད་ཡན་ལ། མ་རགས་འདའ་བ་སག་ཀང་ཡན་ན། །སན་པ་བཅམ་ལན་འདས་ཀ་བཀའ་

ལས་ཀང་། ཤར་ཕན་ག་གགས་བམ་རན་པ་ཆ་ཉད། ཡ་གར་འད་བ་དང་། འདར་བཅག་པ་སགས་

ཀ་ཕན་ཡན་ན་སང་གསམ་ནར་གས་བཀང་ས་སངས་རས་འབམ་ཕག་བར་ལ་མཆད་པ་ཕལ་བ་

བས་ཀང་། བསད་ནམས་ཆ་བར་གསངས་པ་སགས་ཀས་ཀང་གསང་རབ་ཀ་གགས་བམ་དག་ཡ་

གར་འབ་བ་དང་། འབར་བཅག་པ་དག་ག་ཕན་ཡན་དང་དག་མཚན་ཀང་མཚན་ལ། དན་གནད་ཀང་

ག་ཐབ་བ། །


iii

༸ གང་ས་༸སབས་མགན་ཆན་པ་མཆག་གས་ཀང་། ང་རང་ས་ཆན་པ་དང་འད་ཁང་རག་

པ་རག་ར་ལ་ད་ཙམ་དགའ་བ་མད། ས་ཆན་པ་བཞངས་རང་དས་གསང་ན་མ་འབན། ད་ལས་དཔ་

ཆ་མང་པ་དཔར་བསན་གས་འགམས་སལ་བས་ན་བཟང་། ཞས་ཚགས་ས་བཀའ་གནང་བ་སགས་

ཀས། ག་ཚང་རན་པ་ཆ་ནས་ཀང་ང་ཚའ་མ་རགས་འདའ་ཡབ་མས་གང་མ་དག་ག་ཤལ་བཞག་ད་

དག་མ་ཉམས་གང་འཕལ་དང་། གནས་པ་བརད་འཛན་སགས་དང་། རང་རགས་ལ་ཞབས་

འདགས་ཕན་ཙམ་ཞ་ཐབ་ན་དགངས་ཏ། སར་བས་རག་མཛད་ཆན་མའ་ད་ཚགས་ས་འབད་

དང་། སར་བས་རག་མཛད་ཆན་མའ་རམ་སག་ཁང་གསར་འཛགས་བས་པ་ལགས་ན། འད་ག་

རམ་སག་ཁང་གས་ཀང་གཙ་བ་བཀའ་བསན་གཉས་ཀས་མཚན། གཡང་དང་བན་དང་བཅས་པའ་

ཆས་བརད་རས་ས་མ་ཆད་པའ་བད་ཀ་མཁས་དབང་དག་ག་བཀའ་རམ་ག་གགས་བམ་དག །པར་

བསན་འགམས་སལ་དང་། ཞར་ད་གཞན་ག་ཤས་རག་ནང་འདན། དང་རབས་ཀ་རམ་པ་པ་རན་

གཞན་དབར་མད་ཀ་བརམས་ཆས་ཀང་པར་བསན་འགམས་སལ་ག་ཞབས་ཞའ་ལས་གཞ་འད་

གཉར་བ་ཡན།

སར་སབ་གཉར་པ་མང་ཤས་ཤག་དབ་གཟགས་ལ་མས་པ་ཆ་བ་དང་། དབ་གཟགས་

ཀང་གང་མང་ཞག་པར་བསན་བས་ཏ་ཐན་གན་ཡད་ལ། ད་དང་མཉམ་ད་དཔ་རང་ལ་ཀག་བད་

མཁན་ཇ་ཉང་དང་། པར་ཤང་ག་སད་ས་ཡང་ཇ་ཆང་ད་འག་བཞན་ཡད་པས། པར་ཤང་མང་པ་

ཞག་མཛད་ཕགས་ས་ས་རལ་ག་ཁད་ད་གཟམས་འག་རམ་བཞན་ཡད།

ལག་པར་ད་དས་རབས་ཉར་གཅག་པ་བར་འཕན་ག་དས་རབས་འདར་འད་རབས་ཀ་

འགས་དང་འགགས་ཏ། ཚན་རལ་ག་ཤས་རག་རབ་ཏ་དར་བས། མ་རམས་ཀ་བ་ངར་མ་ཤང་བའ་

དངས་གཟགས་གང་མང་ཞག་འབང་བཞན་ཡད་ལ། ད་དང་བསན་ནས་ཕགས་གཞན་ཞག་ལ་ཐབ་

ཤར་དང་། ཕམ་ཉས་འབང་གན་ཡད་པའང་ཆས་ཉད་ཡན། དཔར་ན། eBook གམ་གག་རལ་

འཕལ་དབ་ཀ་བཟ་རལ་འད་དར་བས། གཟགས་པ་པ་དག་ལ་ཀག་བད་བ་དང་། སད་བད་བ།

གཞང་ཚན་འཚལ་ས་བ། འཁར་བད་བ་སགས་ཀས་མ་རམས་ཀ་ཡད་དབང་བཀག་ས། འཕལ་དབ་

སར་བས་རག་མཛད་ཆན་མའ་རམ་སག་ཁང་།

iv

ལ་དགའ་མས་ཇ་ཆར་འག་བཞན་པ་དས། ཤག་སང་ག་དཔ་ཆ་ཉར་བའ་དཔ་མཛད་ཁང་གགས་

ཆན་གང་མང་ཞག་ག་གཏན་པ་མད་པའ་ས་གགས་ཀང་། ད་ཉད་ཀ་ཆས་ཉད་ལས་ལག་བཅག་

པའང་གང་འཚམ་བང་ཡད་ན། ང་ཚ་ཡང་དས་རབས་ཀ་རས་ཟན་པར་བས་ཏ་རང་རའ་ཤས་རག་

ག་འད་སང་། ཟམ་གཟགས་ཀ་ག་ལ་འདར་ཡན་རང་གནས་པ་དང་། འཕན་ལས་ཀ་འཇག་པ་

རབས་རལ་ག་འགས་དང་མཉམ་པ་ཡང་སད་དང་། གཟགས་པ་པ་དག་ག་དགའ་མས་དང་དས་

བབ་དང་བསན་ཏ། ང་ཚས་ཀང་བཀའ་བསན་གཉས་ཀས་གཙ་བས་ཏ་བད་གངས་ཅན་ག་གནའ་

དང་ག་མཁས་པའ་བརམས་ཆས་དག་eBook དང་ PDF སགས་ས་རམ་སག་བས་ཏ་འགམས་

སལ་བད་རའ་ལས་གཞ་འད་འདམ་པ་ཡན།

སའ་ཆ་ནས་བཀའ་བསན་གཉས་ཀས་མཚན་མཁས་དབང་ས་མ་དག་ག་གསང་རབ་

གསར་བསན་གས་དབ་གཟགས་དཔ་ཆ་དང་། གག་རལ་འཕལ་དབ་ཀང་གང་མང་ཞག་འཐན་

བཞན་ཡད་ན་ཡང་། གསར་ད་པར་བསན་བས་པའ་དབ་གཟགས་དང་གག་རལ་འཕལ་དབ་དག་

ལའང་ཆད་ལག་དང་ནར་འཁལ། ཞས་ཆན་པ་དག་གས་རང་འདད་དང་འལ་ཚད་སགས་ཀས་གང་

བང་བཟ་བཅས་བརབ་པ་སགས། བ་གཏད་ཆག་པ་དང་ཁངས་དག་པ། ཞས་དག་ཚད་ལན་སང་

བའ་གསང་རབ་ཀ་དབ་གཟགས་དང་འཕལ་དབ་ཧ་ཅང་དཀན་པའ་ཚད་ད་སང་བ་སགས་དང་། ང་

ཚའ་ལས་གཞ་གཙ་བ་ད་ཡང་བཀའ་བསན་གཉས་དང་མཁས་དབང་ས་མ་དག་ག་གསང་རབ་དག་

རམ་སག་བ་ར་ད་ཡན་པ་དང་། གང་ད་བཤད་པ་ལར་དམ་པ་ས་མ་དག་ག་ཕག་རས་གསལ་བའ་

པར་ཤང་དག་ག་འཕན་ལས་མཇག་སད་ཀན་ཡད་པ་སགས་ཀས། ང་ཚས་པར་ཤང་ག་རན་ཡན་

གནས་ལ་འབད་བརན་དང་། ཤང་པར་ག་ནང་ད་པར་ཤང་ཆག་པ་དང་། ཡག་འབ་མ་གསལ་བ།

པར་ཡག་པས་བ་ནར་དང་བརས་ནར་ཤར་བ་སགས་ཀས་ཡག་ནར་ར་ཟང་ཡད་ན་ཡང་། པར་

ཤང་མང་ཤས་ཤག་རམ་པ་པ་རང་ཉད་དམ། རག་གནས་ལ་ནང་བན་ཆབ་པའ་མཁས་དབང་དང་

དམ་པའ་སས་བ་གང་མང་ཞག་གས་ཞས་དག་བཏང་བ་ཡན་པས་གང་བང་བཟ་བཅས་སགས་བ་

ར་མད་པ་དང་། གསང་རབ་ལས་ཡག་འབ་གཅག་ནར་ན་ཡང་དན་ཕན་ཅ་ལག་ཏ་འགར་ན།


v

གསང་རབ་ལ་བས་ལད་དང་བཟ་བཅས། ཐ་ན་དམ་པའ་གསང་རབ་ལས་ཡག་འབ་གཅག་ལའང་

བཅས་ལད་མད་པར་སར་བཞག་བ་རའ་ར་དན་རན་འཁངས་བད་ར་གལ་ཆ་བ་དང་དག་མཚན་

ཆ་བར་མཐང་ས། ང་ཚས་དཔ་རང་ཚད་ལན་ཞག་མ་དཔར་བཟང་ས་ད་དང་བ་ཡག་གཉས་གཤབ་

བསར་བས་ཏ། མ་ཕ་ཇ་མ་ཇ་བཞན་འཕལ་དབ་ཏ་བཟ་ར་དང་། ཡག་ནར་མངན་མཚན་ཅན་རམས་

ནར་བཅས་བས་ཡད་ན་ཡང་། འཕལ་དབ་བམ་ eBook ག་ནང་ད་ཟར་མཆན་བཞག་ཚ་ཅང་

སབས་མ་བད་བས། eBook ག་ནང་ད་ང་ཚས་ནར་བཅས་བས་པ་ད་ཡག་མདག་དམར་པར་

བསར་ཡད་ལ། PDF ཡ་ནང་ད་ང་ཚས་གང་ནར་བཅས་བས་པའ་མ་ཕའ་ཡ་གའམ། ནར་ལག་ཏ་

ཐག་བཅད་པའ་གཞང་ཡག་གམ་མ་ཕའ་ཡ་ག་ད་མཇག་ད་ཟར་མཆན་ག་ང་བར་བཀད་ཅང་། ཞ་

སག་པའ་ནར་བཅས་ཀ་ཡ་ག་ད་གཞང་ཡག་དངས་སམ་གཞང་དཀས་ཀ་ཡ་ག་དང་མ་ནར་བའ་

ཆད་ད། གང་ད་མཚམས་རགས་དང་། འག་ཏ་མཆན་གངས་སར་ཡད་པས། གཞང་དཀས་ས་ཤར་

དགས་དང་ནར་ས་མད། མདར་ན་ PDF ཡ་ནང་ད་ཞ་སག་པས་ནར་བཅས་བས་ཡད་པ་ཚང་མར་

ཟར་མཆན་ཡད་ལ། གལ་ཏ་ང་ཚས་ནར་བཅས་བས་པ་ད་ཉད་ལ་དགས་གནས་ཡད་ཚ། ཟར་

མཆན་ད་གསལ་བ་ལར་ག་མ་ཡག་ད་ཚར་དངས་ཏ་འགལ་བརབ་ཆག་ཅང་། པར་གཞའ་ནང་ག་

ཞ་སག་པའ་ནར་བཅས་ཀ་ཡག་འབ་དག་བངས་ཤང་། ཟར་མཆན་ལས་ཆད་རགས་ཅན་རམས་

ཕད། ཟར་མཆན་གཞན་དག་ཚར་དངས་ཏ་གཞང་དཀས་དང་སར་ན། གཞང་ད་དང་དའ་མ་ཕའམ་

མ་དཔའ་དཔ་རང་དངས་ཇ་ལ་བ་བཞན་འབང་ང་། །འད་ན་གསང་རབ་ལ་བས་ལད་དང་བཟ་བཅས།

ཐ་ན་དམ་པའ་གསང་རབ་ལས་ཡག་འབ་གཅག་ལའང་བཅས་ལད་མད་པར་སར་བཞག་བ་དགས་

པའ་ར་དན་རན་འཁངས་བས་པའང་ཡན་ན། །

ཞས་སར་བས་རག་མཛད་ཆན་མའ་རམ་སག་ཁང་གས་ ༢༠༡༥ ལའ་ཟ་ ༠༢ པའ་ཚས་

༠༥ ལ།

དཀར་ཆག

ང་སད་མདར་བསས། .................................................................................... i

ཞ་སག་པའ་གསལ་བཤད། ............................................................................ ii

ཉན་ཞག་ཕགས་གཅག་ལ་ཉམས་ལན་བ་ཚལ་ནར་བ་རམ་པར་བཀ་བའ་མཛས་རན།

ལགས་བན་རབས། ......................................................................................8

གང་བ་མ་བཞགས་ས། ། ...............................................................................10

དབངས་ཅན་མའ་བསད་པ་བཞགས་ས། ། .......................................................... 11

ཐན་དག་ག་ཉམས་ལན་བ་ཚལ་ས་མ་ཏ་ང་ར་ང་ཛས་མཛད་པ་བཞགས་ས། ། ...............12

ཐན་དག་བ་མའ་རལ་འབར་བཞགས་ས། ། .........................................................16

རན་ཆགས་གསམ་པ་བཞགས་ས། ། ................................................................20

བ་སང་ཚགས་བརད་མ་བཞགས་ས། ། ............................................................22

སབས་འག་སམས་བསད་བཞགས་ས། ། ...........................................................23

མཎལ་ས་བདན་མ། ....................................................................................25

ར་ར་སམས་དཔའ་སམ་བཟས་བཞགས་ས། ། .....................................................26

དམ་ཚག་ར་རའ་སམ་བཟས་བཞགས་ས། ། .......................................................27

ལང་བཤགས་བཞགས་ས། ། ..........................................................................29

དཀར་ཆག

ས་བཤགས་བཞགས་ས། ། ...........................................................................33

གཙ་རལ་མ་བཞགས་ས། ། ...........................................................................34

དགའ་ལན་ལ་བར་མ་བཞགས་ས། ། .................................................................35

སན་འདན་ཁས་གསལ་བཞགས་ས། ། ..............................................................38

སན་འདན་ཁས་གསལ། ...............................................................................48

ཚགས་མཆད། ..........................................................................................58

ཟབ་ལམ་བ་མ་མཆད་པའ་ཆ་ག་བད་སང་དབར་མད་མ་བཞགས་ས། ། .......................65

ལམ་རམ་གསལ་འདབས་ལམ་མཆག་ས་འབད་ཅས་བ་བ་བཞགས་ས། ། ...................81

བང་ཆབ་ལམ་ག་སན་མ། .............................................................................86

བང་ཆབ་སམས་ཀ་བསད་པ་རན་ཆན་སན་མ། ....................................................93

ལམ་རམ་ཉམས་མགར། ............................................................................ 127

ལམ་ག་གཙ་བ་རམ་པ་གསམ། .................................................................... 133

རན་འབལ་བསད་པ་བཞགས་ས། ། ............................................................... 135

དབ་མའ་ལ་ཁད་དན་པ་བཞ་ལན་ག་མགར་དབངས་དངས་གབ་

ཆར་འབབས་བཞགས། .............................................................................. 140

མཛད་པ་བཅ་གཉས་ཀ་བསད་པ། ................................................................. 142

ཆ་འཕལ་ག་བསད་པ། ............................................................................... 145

ཐབས་མཁས་ཐགས་ར་མ་བཞགས་ས། ། ........................................................ 147

སབས་གསམ་པ་བཞགས་ས། ། .................................................................... 150

དཀར་ཆག

གསང་བན་གསལ་འདབས་སན་ཚག་བདན་པའ་ར་ས། ........................................ 153

གནས་བརན་ཕག་མཆད་བཞགས་ས། ། .......................................................... 155

ཚ་དཔག་མད་ཀ་བསད་པ་ཉ་གཞན་འཆར་ཀ་མ་བཞགས་ས། ། .............................. 163

ཤས་བའ་མཁའ་དབངས་མ་བཞགས་ས། ། ...................................................... 164

བམས་པའ་བསད་ཆན་བཞགས་ས། ། ............................................................ 166

འཇམ་དབངས་བསད་སན་ར་མཚ་བཞགས་ས། ། .............................................. 174

འཕགས་བསད་བཞགས་ས། ། ...................................................................... 184

རམ་རལ་མའ་བསད་པ་འཆ་མད་གབ་པ་ཞས་བ་བ་བཞགས་ས། ། .......................... 190

མཁའ་མཉམ་མ་བཞགས་ས། ། ..................................................................... 194

དཔལ་ན་ལནའ་པཎ་གབ་བཅ་བདན་ག་གསལ་འདབས་བཞགས་ས། །..................... 195

ཇ་བསད། .............................................................................................. 200

རགས་བརད་མདན་ལགས་མ། .................................................................... 204

རའ་གསང་བའ་རམ་ཐར་བཞགས་ས། ། .........................................................211

དཔལ་ལན་ས་གསམ་མ་བཞགས་ས། ། ........................................................... 217

རམ་དག་གངས་ར་མ་བཞགས་ས། ། ............................................................... 222

ཤར་གངས་ར་མ། .................................................................................... 225

དཔལ་ལན་ཡན་ཚགས་མ་བཞགས་ས། ། ....................................................... 226

དག་ལགས་དཔའ་འབར་མ་བཞགས་ས། ། ....................................................... 229

སད་ཞའ་རམ་འདན་༧གང་ས་༧སབས་མགན་༧རལ་བའ་དབང་པ་ཐམས་ཅད་མཁན་ཅང་

དཀར་ཆག

གཟགས་པ་ཆན་པ་མཆག་ག་འཁངས་རབས་གསལ་འདབས་བན་རབས་

བདད་རའ་སན་ཕང་ཞས་བ་བ་བཞགས་ས། ། ................................................... 232

༧རལ་མཆག་ས་ཕང་བཅ་བཞ་པ་ཆན་པའ་ཞབས་བརན་གསལ་འདབས་

ཡད་བཞན་དབང་ག་རལ་པ་ཞས་བ་བ་བཞགས་ས། ། ......................................... 239

༧གང་ས་༧སབས་མགན་ཆན་པའ་ཞབས་བརན་གསལ་འདབས་འཆ་མད་

གབ་པའ་དབངས་སན་ཞས་བ་བ་བཞགས་ས། ། ................................................ 246

འཕགས་པ་བཟང་པ་སད་པའ་སན་ལམ་ག་རལ་པ་བཞགས་ས། །........................... 249

འཕགས་པ་བམས་པའ་སན་ལམ་བཞགས་ས། ། ................................................ 257

སད་འཇག་སན་ལམ་བཞགས་ས། །............................................................... 260

ཐག་མཐའ་མ་བཞགས་ས། ། ........................................................................ 266

བད་སན་བཞགས་ས། ། .............................................................................. 270

ཇ་སད་ཐབ་མཆག་མ་བཞགས་ས། ། ............................................................. 276

ཡན་ཏན་གཞར་གར་མ། ............................................................................ 277

བཅམ་ལན་འདས་སན་བའ་མད་ཆག་སང་པ་བསས་པ་ཡད་བཞན་ནར་བ་

ཞས་བ་བ་བཞགས་ས། ། ............................................................................ 279

ཤས་རབ་སང་པ་བཞགས་ས། ། .................................................................... 294

གདགས་དཀར་བཞགས་ས། ། ...................................................................... 297

སལ་མ་འཁར་བཅས་བཞགས་ས། ། ............................................................... 315

སལ་དཀར་བསད་པ་བཞགས་ས། ། ............................................................... 319

དཀར་ཆག

སལ་བསད་ལགས་བས་མ་བཞགས་ས། ། ........................................................ 323

བསད་པ་མཁན་བར་ད་མད། ....................................................................... 327

ཇ་མཆད་རམ་གཉས་བཞགས་ས། ། ............................................................... 330

ཇ་མཆད་འདན་པ་མཉམ་མད། ..................................................................... 331

ཡ་ཤས་མཁའ་འག་མ་སངའ་གདང་ཅན་ག་ཟག་པ་བཞགས་ས། ། .......................... 332

འཇམ་དཔལ་མཚན་བརད་བཞགས་ས། ། ........................................................ 334

བམས་པའ་ས་གཟགས་མ་བཞགས་ས། ། ........................................................ 351

བད་ཆན་ལན་གབ་མ་བཞགས་ས། ། ............................................................... 352

བདན་ཚག་སན་ལམ་བཞགས་ས། ། ............................................................... 353

དམགས་བསལ་བསན་སད་དང་འབལ་བའ་འཕན་བསལ་བཞགས་ས། ། ................... 355

གཏར་འབལ་ཁག་བཞགས་ས། ། .................................................................. 357

བད་སང་ལ་སང་ག་འཕན་བཅལ་དམ་ལན་མར་བསལ། ........................................ 363

ཀན་རག་སན་ལམ་བཞགས་ས། ། ................................................................. 364

གསང་འདས་སན་ལམ་བཞགས་ས། ། ............................................................ 367

བད་མཆག་སན་ལམ་བཞགས་ས། ། .............................................................. 371

འཇགས་བད་སན་ལམ་བཞགས་ས། ། ............................................................ 376

དས་འཁར་སན་ལམ་བཞགས་ས། ། ............................................................ 378

ལམ་རམ་སན་ལམ་བཞགས་ས། ། ................................................................. 384

སགས་རམ་ག་སན་ལམ་བཞགས་ས། ། .......................................................... 385

དཀར་ཆག

བང་ཤམ་ལར་ས་བའ་སན་ལམ་བཞགས་ས། ། .................................................. 386

བསན་འབར་མ་བཞགས་ས། ། ...................................................................... 388

ཐབ་བསན་རས་མད་རས་པའ་སན་ལམ་དང་སང་བདན་པའ་

དབངས་སན་བཞགས་ས། ། ......................................................................... 390

དག་ལན་ལགས་བཟང་རས་པའ་སན་ལམ་བཞགས་ས། ། ..................................... 393

སབ་དཔན་རན་པ་ཆ་ཨ་རན་པདས་མཛད་པའ་བཀའ་བསས་བཞགས་ས། ། ............. 395

བསམ་པ་ལན་གབ་མ་བཞགས་ས། ། .............................................................. 406

བསམ་པ་མར་གབ་མ་བཞགས་ས། ། ...............................................................411

གསལ་འདབས་བར་ཆད་ལམ་སལ་བཞགས་ས། ། ............................................. 412

མ་ཧ་ག་རའ་ཐགས་དམ་གནད་བསལ། ........................................................... 419

པཎ་ཆན་བ་བཟང་ཆས་རན་གས་མཛད་པའ་ཚ་བསར་བཞགས་ས། ། ..................... 420

གཏར་མ་ཆ་གསམ་བཞགས་ས། ། ................................................................. 422

པར་བང་སན་ཚག .................................................................................... 431

༄༅། །ཉན་ཞག་ཕགས་གཅག་ལ་ཉམས་ལན་བ་ཚལ་ནར་བ་རམ་

པར་བཀ་བའ་མཛས་རན།

༄༅། །ན་མ་རཏ་ཏ་ཡ་ཡ། སམ་གསམ་ལན་པས་ཉན་ཞག་ཕགས་གཅག་ལ་ཉམས་

ལན་ཇ་ལར་བ་བའ་ཚལ་ནར་བ་རམ་པར་བཀ་བའ་མཛས་རན་ཅས་བ་བ། ཆས་

སད་རམ་བཅ་ལས་གབ་གསར་སངས་ཀ། །འཁར་ལ་ཉན་བཞན་བསར་མཛད་མཐའ་

དག་ལ། །བཏད་ནས་སལ་བཟང་རམ་དཔད་ལན་པ་རམས། །ཚལ་དར་ཇ་བཞན་

འཇག་པའ་རམ་པ་བ། །

སམ་གསམ་ལན་པའ་དག་སང་གས། ཉན་ཞག་ཕགས་གཅག་ལ་དག་སར་ཇ་

ལར་བ་བའ་ཚལ་ན། འག་འཆག་ཉལ་འདག་བད་སག་ཅ་འད་ཞག་ག་གནས་སབས་

ས་ཡང༌། ང་ཚ་ཁལ་ཡད་དན་ཤས་བག་དང་ལན་པས་སམ་གསམ་ས་སའ་བཅས་

མཚམས་ཕ་ཞང་ཕ་བ་ལས་ཀང་འདའ་བ་མད་པ་གཞར་བཟང༌། རད་ས་བཞ་པ་ཅ་

རགས་དང་འབལ་བའ་བསན་སབ་ཆག་དལ་ད་ཐན་བཞ་འམ། དག་ཏ་བད་པ་དང༌།

སར་བས་རག་མཛད་ཆན་མའ་རམ་སག་པས་ཕགས་བཏས་བས།

2

ད་དག་ག་ཐན་མཚམས་རམས་ས་ན་རང་རང་ག་སབ་ཐབས་རམས་ནས་འབང་བ་

ལར་བ། ད་མན་རན་པར་ནམ་ག་སམ་ཆ་ལས་པ་ན་འད་གསལ་ག་ངང་ལས་

བཞངས་པར་མས་ཏ། མ་ཉལ་བར་རག་པ་དངས་སགས་ཕ་ས། དང་ནས་བང་ཆབ་

སང་པའ་བར་དང༌། ཆད་ད་མ་ཤ་ཚན་དང༌། ལ་འད་དང༌། ཟ་བ་འད་དང༌། ཁད་པར་

སང་ད་ཙམ་ག་བར་ད། བཅས་རང་ག་ཉས་པས་མ་གས་པའ་ངང་ནས། དག་བ་བདག་

འཛན་འགང་པ་ལ་འབར་འཇམས་བས་ཏ། ཟབ་པ་དང་ར་ཆ་བའ་ཉམས་ལན་ལ་

བརན་པར་བའ་སམ་པའ་འཕན་པ་ཡང་ཡང་གཏང་ཞང༌། ཉན་ཞག་གཅག་ག་དས་

དན་རམས་ཀང་བས་ནས།

ༀ་སམ་ར་སམ་ར། བ་མ་ན་ས་ར་མཧ་ཛ་བ་ཧ། ༀ་ས་ར་ས་ར་བ་མ་ན་ས་ར་

མཧ་ཛ་བ་ཧ།

ཞས་པའ་འགར་སགས་བདན་བརད། འགར་སགས་འད་ལ་འད་མན་མང་ད་

འདག་ཀང༌། འད་ཡངས་ས་བས་བའ་འཁར་ལའ་གཟངས་ས་འདག་པ་གཟངས་

འབམ་ལར་བཀད་པའ། །ད་ནས། ནར་བ་རས་པའ་གཞལ་མད་ཁང་ནས་འབང་བའ་

འཕང་བའ་སགས་ན།

ༀ་ར་ཙ་ར་མ་ཎ་པ་ཝར་ཡ་ཧ།

ཞས་པ་བདན་བཟས་ཕང་བ་ལ་བཏབ་ན་བཟས་པ་སགས་འབམ་འགར་ད་

གསངས་པ་འད་ཡང་ཁངས་ཤན་ཏ་བཙན་ཞང་ཡད་བརན་ད་རང་བས་ལན་བདན་

བརད་པར་བའ། །ད་རས་དལ་འབར་དན་ཆ་རད་དཀའ། འཆ་བ་མ་རག་པ། ལས་དང་

འབས་བའ་གནས་ཚལ། འཁར་བ་ས་དང་བ་བག་ག་སག་བསལ་དག་ཏ་བསམས་


3

ནས། རང་ཉམས་ལ་དཔགས་ཏ་མར་གར་སམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བམས་པ་དང་

སང་རས་ཀན་ནས་བསངས་པའ་བང་ཆབ་ཀ་སམས་ཀས་སབས་འག་སམས་

བསད་ཚད་མད་བཞ་རམས་ཁ་ཙམ་ཚག་ཙམ་མ་ཡན་པ་རང་རད་དང་འདས་ངས་

རན་རང་ལ་ཤགས་དག་པ་བསམ། ད་ནས་ལམ་ཟབ་མ་བ་མའ་རལ་འབར་རས་

བསས་ཅ་རགས་པའ་ས་ནས་གསལ་འདབས་བར་ར་སགས་བས་པའ་མཐར། སས་

བ་གསམ་ག་ལམ་རམ་ཡངས་རགས་ཤར་བསམ་ག་ངས། ཚ་འདའ་སང་ཤས་ཟལ་

གས་གནན། ད་རས་དཀལ་འཁར་ཆན་པའ་ཉམས་ལན་ཆག་མད་ཡད་ཚ་ས་སའ་

སབ་ཐབས་རས་པར་བསམ། ད་འདའ་ངས་པ་མད་ན་སར་ག་རལ་འབར་ད་ཉད་ཇ་

རས་ས་བས་ཏ། གནས་སབས་ཚའ་བར་ཆད་སལ་ཕར་ཚ་ལ་ཅ་རགས་པའ་བཟས་

བརད་ཀང་ཅང་ཟད་བ། ནམ་ནངས་པ་དང་ལ་ལ་དབང་བསར་བ་ལར་ཁས་ཆབ་བངས་

ལ༑ རན་ག་དང་ད།

ༀ་ན་མ་མཉ་ཤ་ཡ། ན་མཿ ས་ཤ་ཡ། ན་མཿ ཨཏ་མ་ཤ་ཡ་སཧ།

ཞས་བརངས་ཕག་གསམ་བས་ན་བད་བར་གཤགས་པའ་བཀའ་རམས་

བཀགས་པའ་བསད་ནམས་འཐབ་པ་དང༌། ཕག་སང་འགར་ག་སགས་ས་བ་སན་

ཐམས་ཅད་མཁན་པས་ཞས་དག་མཛད་པའ་གཟངས་བསས་ནས་འབང་བས་

བརངས་ཕག་གསམ་གས་ཐག་དངས། ཕག་མཆད་རས་བསས་སབས་དང་སར་

བའ་ཡན་ལག་བདན་པ་མཎལ་དང་བཅས་པ་བ། མཆད་པའ་སབས་མཆད་པའ་སན་

ག་གཟངས་འད་ལན་ཅག་བརད་ནའང་རལ་བ་སས་བཅས་ཐམས་ཅད་ཀ་སན་སར་

མཆད་པའ་ཆར་ཆན་པ་འབབ་པར་གསངས་པས་འད་ལར་འདན།


4

ན་མ་རཏ་ཏ་ཡ་ཡ། ༀ་ན་མ་བ་ག་ཝ་ཏ། བཛ་ས་ར་པ་མ་ར་ན། ཏ་ཐ་ག་ཏ་ཡ།

ཨ་ར་ཏ་ས་མཀ་བད་ཡ། ཏད་ཐ། ༀ་བཛ་བཛ། མཧ་བཛ། མཧ་ཏ་ཛ་བཛ། མཧ་

བད་བཛ། མཧ་བ་ད་ཙཏ་བཛ། མཧ་བ་ད་མཎ་པ་ས་ཀ་མ་ཎ་བཛ། སར་ཀར་ཨ་ཝ་

ར་ཎ་བ་ཤ་ད་ན་བཛ་སཧ།

ཞས་པ་དང༌། ད་བཞན་ད་མཎལ་འབལ་བ་སགས་ཀ་ཚའང༌། སགས་འད་

ལན་བདན་མ་ཏག་ལ་བཟས་ནས་ཕལ་ན། མ་ཏག་ཇ་སད་པ་ད་སད་བ་བ་འགར་ག་

མ་ཏག་ཕལ་བར་འགར་བར་གསངས་པས་འད་ལར།

ༀ་ན་མ་བ་ག་ཝ་ཏ་པཥ་ཀ་ཏ་ར་ཛ་ཡ། ཏ་ཐ་ག་ཏ་ཡ། ཨར་ཏ། སམཀ་བད་

ཡ༑ ཏད་ཐ། ༀ་པཥ་པཥ་སཧ། པཥ་ས་པཥ། ས་པཥ་ཨ་ད་ཝ། པཥ་ཨ་ཝ་ཀ་ར་

ཎ་སཧ།

ཞས་པའ། །ད་ནས་ས་ར་པ་སགས་གཏར་མའ་རགས་ཇ་ལར་འདད་པ་

གཏང༌། ཆས་སན་ག་ཚ། དཀན་མཆག་རས་ས་དན་ངས། ཁ་ཟས་སན་དང་འད་བར་

རག་པ་ཡས། །འདད་ཆགས་ཞ་སང་མད་པར་བསན་བག་ས། །རགས་ཕར་མ་

ལགས་སམས་པའ་ཕར་མ་ལགས། །མཚག་ཕར་མ་ལགས་ལས་གནས་འབའ་ཞག་

ཕར། །ཞས་བརད་ཅང་དའ་དན་སམས་པ་འདལ་བ་དང༌།

ཡང་། ལས་ཀ་སན་བ་ད་ལ་ཟང་ཟང་གས་བསས་ནས་མ་འངས་པ་ན་ཆས་

ཀས་བས། སམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀ་དན་ད་རགས་པའ་སངས་རས་ག་ག་འཕང་

བསབ། དའ་ཕར་ད་བཟའ་བཏང་ལ་ལངས་སད་པར་བའ་སམ་པ་ཕར་ཕན་ཐག་པ་

དང༌། སགས་བ་མད་ལར་ན་ནང་མཆད་དང༌། རད་ས་འག་མ་ལར་ན་གཏར་མ་བན་


5

རབས་ལར་རམ། ༀ་ཨཿ ཧ་གས་བདད་རར་བན་གས་བརབས་ལ། ༀ་ག་ར་བཛ་

ན་བད་ཨཿཧ་གས་བ་མ་དང༌། ༀ་སར་བད་བ་ད་ས་ཏ་བ་བཛ་ན་བད་ཨཿཧ་གས་

སངས་རས་བང་སམས་ཐམས་ཅད་དང༌། ༀ་ད་ཝ་ཌ་ཀ་ན་ཤ་ད་ར་པ་ལ་ས་པ་ར་ཝ་

ར་བཛ་ན་བད་ཨཿཧ་གས་ཡ་དམ་མཁའ་འག་ཆས་སང་དང་བཅས་པ་ལ་འབལ། ༀ་

ཨ་ག་པཎ་ཨ་ཤ་བཿ སཧ། ཞས་པས་ཕད་ལ་དབང་བའ་འབང་པ་ལ་ཆང་བ་གཅག་

དང༌། ༀ་ཧ་ར་ཏ་སཧ། ༀ་ཧ་ར་ཏ་མཧ་བཛ་ཡཀ་ཎ་ཧ་ར་ཧ་ར་སར་པ་པ་མ་ཀ་སཧ།

ཞས་པས་འཕག་མ་བ་དང་བཅས་པ་ལ་ཆང་བ་གཉས་བས་ནས། ནང་ག་སན་སག་

ག་ས་ནས་ལངས་སད་ད། ཟས་ཀ་ཚད་རག་པར་བ། མཇག་ཏ་ལག་ལ་དབང་བའ་

འབང་པ་ལ་ཆང་བ་གཅག །ༀ་ཨ་ཙཥ་པཎ་ཨ་ཤ་བཿ སཧ། ཞས་པས་བས།

བཅམ་ལན་འདས་ད་བཞན་གཤགས་པ་དག་བཅམ་པ་ཡང་དག་པར་རགས་

པའ་སངས་རས་རན་ཆན་འད་ཀ་རལ་པ་མ་འད་རབ་ཏ་གསལ་བ་ལ་ཕག་འཚལ་

ལ༑ །ན་མཿས་མན་ཐ་བ་ར་བ་ཡ། ཏ་ཐ་ག་ཏ་ཡ། ཨར་ཏ་སམཀ་བ་ད་ཡ། ན་མ་མཉ་ཤ་

ཡ༑ ཀ་མ་ར་བ་ཏ་ཡ་བ་ད་སཏ་ཡ་མཧ་སཧ་ཡ། མཧ་ཀ་ར་ཎ་ཀ་ཡ། ཏ་ད་ཐ། ༀ་ན་ར་

ལ་མ་ན་ར་བ་ས་ཛ་ཡ་ཛ་ཡ་ལབ་མཧ་མ་ཏ་དཀ་དཀ་ཎ་མ་པ་ར་ཤད་ཡ་སཧ།

གཟངས་འདས་དཀར་ག་ཕང་པ་ར་རབ་ཙམ་ཡང་འབངས་པར་གསངས་ས། །

ད་ནས་མད་བཏན་ལ་བས་བ་དང༌། སན་ལམ་གས་རས་གདབ་པར་བ་ཞང་

འཁར་ལ་གསམ་པ་ཅ་རགས་པ་ལ་འཇག །ཚ་བའམ་གང་ཚགས་གལ་ནས་བར་ར་

སགས་གཏར་མའ་རམ་པ་དང༌། ཐན་མཚམས་ས་སར་རན་དངས་སམ་བསམས་པ་

ཅ་རགས་གསལ་བཏབ་ལ། བཅམ་ལན་འདས་ད་བཞན་གཤགས་པ་དག་བཅམ་པ་


6

ཡང་དག་པར་རགས་པའ་སངས་རས་རན་ཆན་རལ་མཚན་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །ན་

མ་བ་ག་ཝ་ཏ། རཏ་ཀ་ཏ་ར་ཛ་ཡ། ཏ་ཐ་ག་ཏ་ཡ། ཨར་ཏ་སམཀ་བད་ཡ། ཏ་ད་ཐ། ༀ་

རཏ་རཏ་མཧ་རཏ་རཏ་བ་ཛ་ཡ་སཧ། འད་སར་བར་མ་ཟད་ཕག་སང་འགར་ད་ཡང་

གསངས་ས། །

ཡང་། སར་བའ་སགས། ན་མ་ད་ཤ་དཀ་ཀ་ལ་སར་རཏ་ཏ་ཡ་ཡ། ན་མཿཔ་དཀ་

ས་པ་དཀ་སར་པ་པ་བ་ཤ་ད་ན་སཧ། ཞས་པ་འད་ཡང་ཕན་ཡན་ཆ་བས་བརད།

བསད་ནམས་ཀ་ཚགས་ཆན་པ་གསག་ཐབས་ཟག་པ་རན་གཏང་ལ་ཡང་བརན་པར་

བ་ས། འད་ལར། མཆལ་མ་ལ། ༀ་ཨཿ ཤཥ་ཨ་ཧ་ར་བཿ སཧ། ལད་པ་ལ་ༀ་ཨཿ ཁ་

ར་ཨ་ཧ་ར་བཿ སཧ། སབས་ལ། ༀ་ཨཿབག་ན་ཨ་ཧ་ར་བཿ སཧ། ལས་ཀ་ད་མ་ལ།

ༀ་ཨཿམ་ལ་ཨ་ཧ་ར་བཿ སཧ། ད་ཆན་ལ། ༀ་ཨཿ བ་ཊ་ཨ་ཧ་ར་བཿ སཧ། ད་ཆ་ལ།

ༀ་ཨཿ མ་ཏ་ཨ་ཧ་ར་བཿ སཧ། ཞས་པ་རམས་ཀ་བསའ ། །

ད་ལ་བའ་ཚལ་གས་ཉན་པར་ཐན་དངས་དང༌། ཐན་མཚམས་ཀ་བ་བ་དན་

ཡད་པར་བས་ཏ། སད་ཀ་ཐན་ཐ་མ་ལ། ཡ་དམ། མཁའ་འག་ཆས་སང་རམས་ལ་

བཀང་གས་རས་པའམ། གཏར་འབལ་རས་བསས་ཅ་རགས་པར་བས་རས། དག་

ར་རམས་བཟང་པ་སད་པ་ལ་སགས་པའ་བས་བ་དང་སན་ལམ་རམ་པར་དག་པས་

རས་བཏབ་ས། ཉལ་བར་མངན་ད་ཕགས་པ་ན་རང་རད་ལ་བརགས་ཏ། སར་འཕན་

པ་བཏང་བ་ལར་བང་འདག་ན་དགའ་བ་བསམ། ཕས་ནས་ཀང་ད་ལར་བའ་སམ་ད་

བསམ། མ་བང་འདག་ཚ་འགད་ཅང་བཤགས་པ་དང༌། སན་ཆད་འད་འད་གཏན་ནས་

མ་འབང་བར་བའ་སམ་ད་བསམ་ཞང༌། སང་འད་ཙམ་ག་དས་ས་ལངས་ལ་དག་


7

སར་ལ་བརན་པར་བད་སམ་པའ་འཕན་པ་བཏང་ནས། རབ་གཉད་དས་ཀ་བས་བ་

དང༌། གཞན་དག་བའ་དན་ཤས་དང་ལན་པས་ཉལ་བར་བ་ས། མགན་པ་ཀའ་ཞབས་

ཀས། རགས་པའ་བདག་ཉད་ཉན་པར་མཐའ་དག་དང༌། །མཚན་མའང་ཐན་ག་སད་

སད་འདས་ནས་ན། །མནལ་ཚའང་འབས་བ་མད་པར་མ་འགར་བར། །དན་དང་ལན་

པར་ད་དག་བར་ད་མནལ། །ཞས་གསངས་པ་ལར་ར། །

ད་ལར་རལ་བ་སས་བཅས་དགངས་པའ་དན། །སས་ཆན་དམ་པ་རམས་ཀ་

མཛད་པའ་སལ། །དལ་འབར་རན་བཟང་དན་ལན་བད་པའ་ཐབས། །འད་ལའ་ཉམས་

ལན་བད་རམས་སལ་བ་བཟང༌། །སགས་དས་ས་བའ་ཚ་ལ་ལང་མད་ཅང༌། །སད་

པའ་ཕན་ཚགས་ཉས་མང་མནག་ཆང་བས། །གགས་དག་འབས་མད་སན་པ་མ་

འཕར་བར། །གཏན་ག་མདན་མ་བསབས་ན་མ་ལགས་སམ། །སག་བསལ་ཆ་གཏར་

ཆ་ལས་སལ་བའ་ག། །དལ་བརད་འབར་བཅ་ལན་པའ་རན་ཐབ་ནས། །བག་མད་

གཉད་དང་ལ་ལས་དས་འདའ་བ། །ངན་སང་གནས་ས་ལང་ཚ་མ་འགད་དམ། །ཟས་

ནར་བསགས་པ་ཀན་ག་མཐའ་འཛད་ཅང༌། །གཉན་མང་ད་མ་འདས་ཀང་ས་སར་

འབལ། །མཐན་པའ་མཐའ་རད་སས་པ་ཀན་འཆ་ན། །ཟན་མད་བད་བར་སད་པ་ཁད་

ཁམ་མམ། །ད་བས་ནམ་མཇག་འཆད་ཀའ་བང་བ་དང༌། །ལང་མད་དགན་ཉ་ལ་བའ་

ཚ་ཐང་འད། །བད་དང་སག་བསལ་ཅ་ལར་གར་ཀང་བ། །བརན་པས་བང་ཆབ་དམ་

པ་བསབས་ན་ལགས། །དའ་ཕར་འཁར་བ་སག་བསལ་ར་མཚ་ལས། །སལ་བར་

བད་པའ་ཐབས་མཁས་ག་རངས་འད། །མད་རད་མན་ངག་འཛན་པའ་སང་བ་པ། །བ་

བཟང་ཆས་ཀ་རལ་མཚན་ཞས་བས་བཀད། །ད་ལས་འངས་པའ་དག་ཚགས་ཀ་ལ་


8

ཤའ། །ཏག་ལར་དཀར་བ་གང་ཞག་ཐབ་པ་དས། །སག་བསལ་བ་བས་མནར་བའ་

འག་བ་རམས། །འདན་པའ་དད་དཔན་བཟང་པར་བདག་གར་ཅག །ཅས་པ་འད་ན་ས་

སད་འཛན་པ་ར་དང་དཀན་མཆག་རལ་མཚན་གས། ལག་བསམ་རབ་དཀར་ག་

དས་ལན་ནང་ག །སད་ལམ་ཐམས་ཅད་དག་སར་ད། །འཁར་བའ་རད་བང་ཐབས་

མཁས་མཆག །ཅས་པའ་རས་བཤད། སམ་གསམ་ལན་པའ་དག་སང་གས་ཉན་ཞག་ཕགས་གཅག་ལ་ཆས་སད་

བ་བའ་རམ་པ། མདར་ན་ཟས་ཀ་རལ་འབར། ཕད་མཆག་ཆང་བ། ཡན་སང་ག་སགས་སགས་ཀང་འཐས་ཤང་ག་བད་

བ་ཞག་ཅས་ཀང་དགས་ཞས་ནན་གས་བསལ་བ་ལ་བརན་ནས། ཤཀའ་དག་སང་བ་བཟང་ཆས་ཀ་རལ་མཚན་གས།

རས་མད་པའ་དམ་པ་མང་པས་མཛད་པའ་ཆས་སད་རབ་གསལ་རམས་དང༌། ཁད་པར་ཐམས་ཅད་མཁན་པ་བ་སན་

རན་པ་ཆས་མཛད་པའ་རམ་མཁན་ད་བགད་པའ་བད་ལམ་ག་སང་པ་བསས། གཟངས་འད་དག་དམ་པ་ས་སས་

བཀད་པ་གཅག་མ་གཅག་ས་ཚགས་འདག་པ་རམས། ལ་ཙ་བ་ཐགས་ར་དཔལ་བ་དང༌། ཞ་ལ་ལཙ་བ་སགས་ཀས་

དག་ཐར་མཛད་པའ་དཔ་ཁངས་ཐབ་རམས་ལ་གཏགས་ཏ་དག་པར་བས་ནས། ཆས་ག་ཆན་པ་བཀ་ཤས་ལན་པའ་

གཙག་ལག་ཁང་ད་སག་བས་ས་བས་པའ། །འདས་ཀང་བསན་པ་རན་པ་ཆ་མ་ནབ་པའ་རལ་མཚན་ད་གར་ཅག །

༄༅། །ལགས་བན་རབས།

༄༅། །སངས་རས་ཐམས་ཅད་ཀ་གསང་ར་རའ་ང་བ་འད་དཔག་མད་ལ་

ཕག་འཚལ་ལ། །ངག་བན་རབས་ཀ་ངག་འདན་མདར་བསས་འཁར་བད་ཚགས་བཅད་ད་བསབས་པ་ན། རང་

ཉད་ཡ་དམ་ལ་ར་གསལ་བ་ཡ། །ལགས་ཀ་སང་ད་ཨ་ཡག་དཀར་པ་ལས། །བང་བའ་

ཟ་དཀལ་མཎལ་ཁ་སབ་ལའ། །སང་ད་ༀ་ཡག་དཀར་པ་ཐལ་གས་བང༌། །ད་མཐར་

དབངས་ཡག་དཀར་པ་གཡས་བསར་དང༌། །ད་མཐར་གསལ་བད་དམར་བ་གཡན་


9

ད་བསར། །ད་མཐར་རན་འབལ་སང་བ་སན་པ་ཡས། །གཡས་ས་བསར་བའ་ༀ་དང་

སགས་ཕང་ལས། །འད་འཕས་བ་མ་རལ་བ་སས་བཅས་དང༌། །ཉན་རང་དཔའ་བ་

མཁའ་འག་སང་ཚགས་བཅས། །ཀན་ག་བན་རབས་སགས་ཕང་རམ་པ་དང༌། །དང་

སང་རག་འཛན་ལ་མའ་བདན་སབས་ཀན། །དབངས་གསལ་རམ་པར་བཀགས་ནས་

ༀ་ལ་ཐམ། །གཞན་ཡང་སད་བཅད་ནས་པའ་ཡན་ཏན་ཀན། །བཀ་ཤས་རས་རགས་

རན་ཆན་ས་བདན་ག། །རམ་པར་བཀགས་ནས་ༀ་ལ་ཐམ་པར་གར། །ཞས་བརད། ད་ནས་

ས་ཞང་ལང་བང་ན། ཡ་དམ་ག་སང་པ་བར་ར་བརད་དམ་ཉར་གཅག་དང༌། ད་ནས་མཇག་ཏ། ༀ་ཨ་ཨ་ཨ་ཨ་

ཨ་ཨ་ར་ར་ལ་ལ་ཨ་ཨ་ཨ་ཨ་ཨ་ཨཿ ཀ་ཁ་ག་ག་ང༌། ཙ་ཚ་ཛ་ཛ་ཉ། ཊ་ཋ་ཌ་ཌ་ཎ། ཏ་

ཐ་ད་ད་ན། པ་ཕ་བ་བ་མ། ཡ་ར་ལ་ཝ། ཤ་ཥ་ས་ཧ། ཀ། ས་ཧ། བདན་ནམ་ཉར་གཅག །ༀ་

ཡ་དར་ཧ་ཏ་པ་བ་ཝ། ཧ་ཏན་ཥན། ཏ་ཐ་ག་ཏ་ཧ་བ་དཏ། ཏ་ཥ་ཡ། ན་ར་ད་ཨ་ཝ་བ་

ད༑ མཧ་ཤ་མ་ཎ་ཡ་སཧ། བདན་ནམ་ཉར་གཅག །ༀ་ལས་འད་འཕས་སགས་ཕང་རམས་

ལ་ཕག །ཕ་ནས་རམ་གས་ཞ་བ་ༀ་ལ་ཐམ། །ༀ་ཡང་འད་ད་ཞ་ནས་ཟ་དཀལ་

ལ༑ །ཟ་བ་ཨ་ལ་ཨ་ཡང་ལ་ལ་ཐམ། །ལ་ན་ར་རའ་རང་བཞན་ས་བརད་ཀན། །སགས་

ཀ་ང་བར་བན་གས་བརབས་པར་གར། །ཅས་བརད། ཅས་པ་མཁས་གབ་ཁང་པའ་མགར་བརད་ཀ་

ནང་ནས། སར་ངག་ལ་བན་གས་མ་བརབས་པས། །སགས་བཟས་པ་རམས་ལ་ནས་པ་མ་བང༌། །དཔལ་ཨ་ལ་ཀ་ལའ་

གདམས་པ་འདས། །སགས་མ་འགབ་སམ་པའ་དགས་པ་མད། །ཅས་གསངས་པའ་དན་ག་མན་ངག་ཞལ་ཤས་བག་

དཀར་སགས་རམས་པ་མ་ཏ་ཤ་ས་ན་བ་དས་མཛད་པའ་དན་ལར་ཉམས་ས་བངས་བད་ཆད་ཚགས་བཅད་མདར་

བསས་ས་བསབས་པ་འད་ཡང་དགའ་ལན་བརན་བཞགས་ཆས་འཁར་གང་བའ་དག་འདན་རམས་ཀ་ཉམས་བཞས་

དང༌། གཞན་ཡང་ངག་ནས་འདད་པ་མང་བར་ཕན་སད་ར་ཚག་པས་སར་བའ། །འད་ཉམས་ས་བངས་ན། སགས་ཀ་


10

ནས་པ་ཉམས་པའ་ར། ལ་ཤ་ཟ་བ། ལན་ཚ། སག་ཙང་ལ་ཕག་ཟ་བ། མ་ལ་ཕ་བས་པ་སགས་ཀས་ནས་པ་འཕག་མ་

ནས་པར་གསངས། འན་ཀང་གདམས་པ་འད་ཡད་པའ་བ་རས་ད་དག་ལ་བག་མད་ད་སད་ན། དག་སན་ཡད་པའ་བ་

རས་དག་མང་ད་འགམ་པ་དང་འད་བར་མ་ལགས་པས་ད་ལར་ཡད་ལ་བཅང་བར་བའ། །འདས་ཀང་རང་གཞན་མང་

བར་ཕན་ཐགས་པར་གར་ཅག །

༄༅། །གང་བ་མ་བཞགས་ས། །

༄༅། །བ་མ་དང་མགན་པ་ར་བཙན་འཇམ་པའ་དབངས་ལ་ཕག་འཚལ་

ལ༑ །གང་ག་བ་གས་སབ་གཉས་སན་བལ་ཉ་ལར་རམ་དག་རབ་གསལ་བས། །ཇ་

སད་དན་ཀན་ཇ་བཞན་གཟགས་ཕར་ཉད་ཀ་ཐགས་ཀར་གགས་བམ་འཛན། །གང་

དག་སད་པའ་བཙན་རར་མ་རག་མན་འཐམས་སག་བསལ་གས་གཟར་བའ། །འག་

ཚགས་ཀན་ལ་བ་གཅག་ལར་བར་ཡན་ལག་དག་ཅའ་དབངས་ལན་གསང༌། །འབག་

ལར་ཆར་སགས་ཉན་མངས་གཉད་སང་ལས་ཀ་ལགས་སག་འགལ་མཛད་ཅང༌། །མ་

རག་མན་སལ་སག་བསལ་མ་ག་ཇ་སད་གཅད་མཛད་རལ་ག་བསམས། །གདད་

ནས་དག་ཅང་ས་བཅའ་མཐར་སན་ཡན་ཏན་ལན་རགས་རལ་སས་ཐ་བའ་ས། །བཅ་

ཕག་བཅ་དང་བཅ་གཉས་རན་སས་བདག་བའ་མན་སལ་འཇམ་པའ་དབངས་ལ་

འདད། ༀ་ཨ་ར་པ་ཙ་ན་དཿ བར་ལན་ཁད་ཀ་མཁན་རབ་འད་ཟར་གས། །བདག་བའ་

གཏ་མག་མན་པ་རབ་བསལ་ནས། །བཀའ་དང་བསན་བཅས་གཞང་ལགས་རགས་

པ་ཡ། །བ་གས་སབས་པའ་སང་བ་སལ་ད་གསལ། །ཞས་ར་བཙན་འཇམ་དཔལ་དབངས་ལ་

བསད་པ་འད་བཞན། དཔལ་ན་ལན་དའ་མཁན་པ་ས་གཅན་འཛན་བཟང་པས་དབར་གལ་བའ་སབས་ས་པཎ་གབ་


11

རམས་ལ་རམ་པར་བསལ་ཏ། བརམས་པའ་བསད་ཚག་རམས་མགན་དབངས་གཅག་ག་བདག་ཉད་ད་གབ་པའ་བན་

རབས་ཀ་ཚན་ཁ་ཤན་ཏ་ཆ་བ་ཡངས་ས་གགས་པ་ལར་ར། །གང་ཚ་ལ་བར་འདད་པའམ། །ཅང་ཟད་ད་

བར་འདད་ན་ཡང༌། །མགན་པ་འཇམ་དབངས་ད་ཉད་ན། །གགས་མད་པར་ཡང་

མཐང་བར་ཤག །ཕགས་བཅ་ནམ་མཁའ་མཐས་གཏགས་པའ། །སམས་ཅན་ཀན་

དན་བསབ་པའ་ཕར། །ཇ་ལར་འཇམ་དབངས་སད་མཛད་པ༑ །བདག་ག་སད་པའང་

ད་འདར་ཤག །སངས་རས་ཆས་དང་ཚགས་ཀ་མཆག་རམས་ལ། །བང་ཆབ་བར་ད་

བདག་ན་སབས་ས་མཆ། །བདག་ག་སན་སགས་བགས་པ་བསད་ནམས་ཀས །

འག་ལ་ཕན་ཕར་སངས་རས་འགབ་པར་ཤག །

༄༅། །དབངས་ཅན་མའ་བསད་པ་བཞགས་ས། །

༄༅། །ༀ་བད་ལགས་ས་གར་ཅག ཆ་འཛན་དཀར་པའ་གག་ཕང་ད་བ་

ཅན། །མཁའ་ཡ་མཛས་བད་འད་བའ་ཡད་འཕག་མ། །ད་ཟའ་ན་ཆང་དབས་ན་འཇ་

སག་མཁན། །རང་ནས་བར་བའ་ལ་མ་ད་ཚར་བན། །པདའ་བཞན་ལ་གཡ་ལན་བང་

བའ་མག །མཐན་མཐང་རལ་པའ་ར་ན་འད་དཀར་ཅན། །རལ་སག་གར་གས་འགང་

བའ་དབངས་ཅན་མ། །ད་དང་བདག་ལ་ངག་ག་དབང་ཕག་སལ། །རལ་རད་གར་ག་

ཉམས་ལན་ར་དགས་མག །མག་གས་ལ་བས་མ་ངམས་ཡད་འཕག་མ། །མ་ལར་བར་

བ་ཁད་ཀས་བདག་ག་ངག །ངག་དབང་ལ་མ་ཉད་དང་མཚངས་པར་མཛད། །སན་ཟ་

རས་པའ་དཔལ་ལས་ལག་པར་མཛས། །ཚངས་དབངས་སན་པའ་གདངས་ཀང་ཟལ་

གས་གནན། །ཟབ་ཡངས་ར་མཚའ་འཇང་ལར་དཔག་དཀའ་བ། །དབངས་ཅན་ལ་


12

མའ་ས་གསང་ཐགས་ལ་འདད། །ཅས་ས་དབངས་ལ་མ་སན་དངས་ནས་བསད་ཅང་གསལ་བ་གདབ་པ་

ཡལ་བང་ཕགས་ཀ་སན་དངགས་མཁན་བ་བཟང་གགས་པའ་དཔལ་གས་སར་བའ། །

༄༅། །ཐན་དག་ག་ཉམས་ལན་བ་ཚལ་ས་མ་ཏ་ང་ར་ང་ཛས་མཛད་པ་བཞགས་

ས། །

༄༅། །ན་མ་ག་ར་མཉ་ག་ཥ་ཡ། ར་ར་འཆང་དབང་དཔལ་ལན་བ་མ་

ཡ༑ །ཞབས་ཀ་པདར་གས་པས་ཕག་བས་ཏ། །དམ་ཚག་སམ་པ་དག་བད་རད་བང་

ཐབས། །རད་དང་ར་བཙན་བ་མའ་གསངས་བཞན་བཤད། །ད་ཡང་རད་ས་གང་མ་གཉས་ཀ་

དཀལ་འཁར་ཆན་པར་དབང་བསར་བ་ལགས་པར་ཐབ་པའ་གང་ཟག་རང་རང་གས་ཇ་སད་སགས་སམ་རད་ལ་ལན་

པ་ད་སད་ད། ར་བ་དང་ཡན་ལག་ག་དམ་ཚག་དང་སམ་པ་རམས་ལ་ཉན་ཞག་ར་རའ་ནང་ད་ས་བགངས་བད་ཅང་།

ཁད་པར་རགས་ལའ་དམ་ཚག་ཐན་དག་ཏ་བསར་དགས་ཏ། ད་ལར་མ་བས་ན་ཁ་ན་མ་ཐ་བ་སམ་པར་འགར་བའ་ཕར་

ཏ༑ ར་མ་ལས། ཉན་དང་མཚན་མ་ལན་གསམ་ད། །ཉན་ར་བཞན་ན་འདའ་བར་བ། །གང་ཚ་ཉམས་གར་རལ་འབར་

བ༑ །ཁ་ན་མ་ཐ་སམ་བར་འགར། །ཞས་གསངས་པའ་ཕར། ད་ནས་བང་ཆབ་སམས་དཔའ་གསང་སགས་ཀ་ས་ནས་

སད་པ་སད་པར་འདད་པ་རམས་ཀས་ན། བསན་པ་དང་བཟའ་བ་དང་། བསང་བའ་དམ་ཚག་རམས་ར་ར་འཆང་ཆན་

པས་གསངས་པ་ལར་བསན་དགས་པས། ད་དག་ཚལ་རས་པར་ར་ཐམས་ཅད་མཁན་པས་བཀའ་སལ་བའ་ར་ལང་རམ་

བཤད་དང་། བ་མ་ལ་བཅ་བའ་རམ་བཤད་དང་། རལ་འབར་རལ་བའ་དགའ་སན། ཐན་དག་ག་རལ་འབར་སགས་ས་

བལ་བར་བ་ཞང་། འདར་ན་ད་དག་ག་དན་ལས་དང་པ་བ་རམས་ཀས་ཐན་དག་ཏ་ཉམས་ས་ལན་ཚལ་འཁར་བད་བའ་

ཕར་ཚགས་ས་བཅད་པའ་ས་ནས་བརད་པར་བའ། །སངས་རས་ཆས་དང་ཚགས་ཀ་མཆག་རམས་

ལ༑ །བང་ཆབ་བར་ད་བདག་ན་སབས་ས་མཆ། །བདག་གས་སན་སགས་བགས་


13

པའ་བསད་ནམས་ཀས། །འག་ལ་ཕན་ཕར་སངས་རས་འགབ་པར་ཤག །ཅས་པ་ན་

སབས་འགའ་བསབ་བ་ཉན་ལན་གསམ་མཚན་ལན་གསམ་སབས་ས་འག་ཚལ་དང་སམས་བསད་དས་དག་ཏ་བཟང་

ཚལ་ལ། །སམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཉ་རང་ཆགས་སང་དངབལ་ནས་ཁད་པར་འཕགས་

པའ་བད་བ་ཐབ། །བར་བའ་སམ་ད་བཏང་སམས་པར་གར་ཅག །སམ་ད་བམས་པ་དང་། བར་གར་ཅག་སམ་ད་

སང་ར་དང་། བཟད་དཀའ་སག་བསལ་ར་མཚ་ལས་བསལ་ཏ། ཐར་བ་དམ་པའ་བད་དང་

འབལ་བར་མ་གར་ཅག །སམ་ད་དགའ་བར་བའ། །ཞས་པ་ན་ཚད་མད་བཞ་སམ་ཚལ་ཏ་རགས་ལའ་དམ་

ཚག་ག་ནང་ནས་བམས་པ་དང་མ་འཇགས་པའ་སན་པ་བ་ཚལ་རན་འབང་ག་དམ་ཚག་བསང་ཚལ་གཉས་འདས་

ཚང་། འག་ཀན་སད་ཞའ་འཇགས་པ་ལས་སལ་ཕར། །རགས་པའ་བང་ཆབ་ཐབ་པར་

འདད་པའ་སམས། །དང་ནས་བཟང་ས་སངས་རས་མ་ཐབ་པར། །སག་ག་ཕར་ཡང་

མ་བཏང་བཟང་བར་བག། །སམ་ད་སན་སམས་ཆ་གས་བཟང་ཕར་ཞག་ར་ལ་ཐན་དག་ཏ་བཟང་དགས་

པར་གསངས་པའ་བསབ་བའ། །འཇག་སམ་ལན་འདད་ནས་མདན་ད་སན་པ་འཁར་བཅས་བཞགས་བར་དམགས་

ནས། ཇ་ལར་སན་ག་བད་གཤགས་ཀས། །བང་ཆབ་ཐགས་ན་བསད་པ་དང་། བང་

ཆབ་སམས་དཔའ་བསབ་པ་ལ། །ད་དག་རམ་བཞན་གནས་པ་ལར། །བདག་ཀང་འག་

ལ་ཕན་དན་ད། །བང་ཆབ་སམས་ན་བསད་བག་ཞང་། །བང་ཆབ་སམས་དཔའ་

བསབ་པ་ལ། །རམ་པ་བཞན་ད་བསབ་པར་བག། །ཞས་སགས་གསམ་བརད། བང་སམ་བང་།

དང་དས་བདག་ཚ་འབས་བ་ཡད། །མ་ཡ་སད་པ་ལགས་པར་ཐབ། །ད་རང་སངས་

རས་རགས་ས་སས། །སངས་རས་སས་ས་ད་གར་ཏ། །ད་ན་བདག་གས་ཅ་ནས་

ཀངརགས་དང་མཐན་པའ་ལས་བརམས་ཏ། །སན་མད་བཙན་པའ་རགས་འད་

ལ། །རག་པར་མ་འགར་ད་ལར་བ། །ཞས་ཕན་ཡན་བསམས་ཏ་ས་བ་བསད། འད་ན་སམས་བསད་རས་


14

པར་བ་བའ་ཕར་དགའ་བ་སམས་པས་བང་ཆབ་ཀ་སམས་ན་ཕན་ཡན་ཐན་དག་ཏ་བསམ་ཚལ་ལ། །མདན་ག་

ནམ་མཁའ་ཡད་འཕག་རན་ཆན་ཁ། །ཆ་སས་ཉ་ཟ་རས་པའ་དཀལ་འཁར་སང་། །ར་

བའ་བ་མ་ཁབ་བདག་ར་ར་འཆང་། །ས་མདག་སན་པ་ཞལ་གཅག་ཕག་གཉས་

ཀས། །རར་དལ་བཟང་ནས་རང་འད་ཡམ་ལ་འཁད། །མཚན་དཔའ་གཟ་འབར་རན་

ཆན་རན་མང་མཛས། །ཡད་འཕག་ལ་རས་གས་ཀ་ན་བཟའ་ཅན། །དན་པ་ཙམ་གས་

གདང་བ་ཀན་སལ་ཅང་། །སབས་མཆག་མ་ལས་འདས་པའ་བདག་ཉད་ད། །སལ་

ཀང་ཚལ་གས་བཞགས་པའ་གནས་གསམ་ད། །ཡ་ག་གསམ་མཚན་ཧ་ག་འད་ཟར་

གས། །རང་བཞན་གནས་ནས་བ་མ་ར་ར་འཆང་། །ཛཿ ཧ་བ་ཧཿ གཉས་ས་མད་པར་

གར། །འད་ན་མ་བསད་པའ་རགས་ཀ་དམ་ཚག་སབ་དཔན་བཟང་ཚལ་ལ། །གང་ག་དན་གས་བད་ཆན་

ཉད། །སད་ཅག་ཉད་ལ་འཆར་བ་གང་། །བ་མ་རན་ཆན་ལ་བ་ཡ། །ར་ར་ཅན་ཞབས་

པད་ལ་འདད། །འད་ན་བང་སམས་ཀ་ཉས་བས་དང་པ་ལས་སམས་བསང་ཚལ་དང་བ་མ་ལ་བཅ་བར། མཆག་

ཏ་དད་པས་དས་གསམ་ད། །ཞས་གསངས་པ་ལར། ཕག་འཚལ་ཚལ་ལ། །བདག་པས་བཟང་མ་བཟང་

དང་། །དངས་བཤམས་ཡད་ཀ་སལ་བ་ལས། །བང་བ་ཕ་ནང་གསང་བ་ཡ། །ས་

ཚགས་མཆད་སན་ར་མཚས་མཆད། །འད་ན་དན་གབ་ཀ་རགས་ཀ་དམ་ཚག་བསང་ཚལ་

ལ༑ །བདག་གཞན་ལས་ངག་ཡད་གསམ་ལངས་སད་དས་གསམ་དག་ཚགས་

བཅས། །རན་ཆན་མཎལ་བཟང་པ་ཀན་བཟང་མཆད་པའ་ཚགས་བཅས་པ། །བ་ཡས་

བངས་ནས་བ་མ་ཡ་དམ་དཀན་མཆག་གསམ་ལ་འབལ། །ཐགས་རའ་དབང་གས་

བཞས་ནས་བདག་ལ་བན་གས་བརབ་ཏ་གསལ། །འད་ན་ལ་བཅ་བར་བ་མ་ལ་མཎལ་དས་གསམ་

ད་འབལ། བར་གསངས་པའ་བསབ་བའ། །དས་གསམ་ཕགས་བཅའ་བད་གཤགས་མ་ལས་

པ༑ །གང་འདལ་ཇ་བཞན་ངར་སག་རམ་རལ་གས། །གངས་མད་ཞང་ད་རལ་བའ་


15

མཛད་པ་ཅན། །བ་མ་རན་པ་ཆ་ལ་གསལ་བ་འདབས། །ར་ར་འཆང་གས་བ་དམན་

བསམ་པའ་ངར། །རབ་འབམས་རལ་བའ་འཁར་ལ་མཐའ་དག་ལས། །ལག་པའ་ཞང་

ག་དམ་པར་ལགས་བསགས་པའ། །བ་མ་རན་པ་ཆ་ལ་གསལ་བ་འདབས། །མཆག་

དང་ཐན་མང་དངས་གབ་མ་ལས་ཀན། །མགན་ཁད་ཚལ་བཞན་བསན་པའ་རས་

འག་བར། །མཐང་ནས་ལས་དང་སག་ཀང་ཡངས་གཏད་ད། །ཁད་མཉས་ཁ་ན་སབ་

པར་བན་གས་རབས། །སམ་ད་སམས་པ་ན་དག་བའ་བཤས་གཉན་ལ་དད་གས་སམ་ཚལ་ག་གནད་བསས་

བའ། །ད་ལར་གསལ་བ་བཏབ་པས་བ་མ་མཆག །རང་ག་ས་བའ་གཙག་ཏ་ས་མ་ཛཿ

སར་ཡང་དགས་བཞན་རང་དང་ར་གཅག་གར། །བདག་ཉད་ར་ར་སམས་དཔའ་ང་

རལ་གས། །ལན་སས་བད་ཆན་གསང་བའ་ར་ར་དང་། །རང་བཞན་སས་བལ་གསང་

པའ་གཎ་ཡ། །མཚན་བད་བཟང་ནས་བཅམ་ལན་འདས་མར་འཁད། །བར་སམས་པ་འད་

གསམ་ན་རར་དལ་ཕག་རའ་དམ་ཚག་བསད་ཚལ་བ་མད་ལར་ར། །བདག་ག་ལས་དང་ད་བཞན་ལངས་

སད་དང་། །དས་གསམ་དག་ཚགས་ཕང་བ་ཅ་མཆས་པ། །མར་གར་སམས་ཅན་

ཀན་ག་དན་ག་ཕར། །དང་ནས་འཕངས་པ་མད་པར་བཏང་བར་བ། །སམ་ད་གཏང་སམས་

སལ་བ་ན་རལ་སས་ཀ་སན་པའ་ཉམས་ལན་དང་རན་འབང་ག་དམ་ཚག་ཟང་ཟང་དང་ཆས་སན་བ་ཚལ་ལ། །ལང་

བང་ན་ས་སའ་མ་མཐའ་སམ་ག་ས་ནས་དམ་ཚག་དང་སམ་པ་རམས་ལ་ས་བགངས་བད་ཅང་མ་ལགས་ན་འད་ཙམ་

གས་ཀང་སམ་པ་གསམ་ཀ་ལ་དན་ཤས་བསན་ཚལ་ད་འགར་ར། །ས་ཐར་བང་སམས་ར་ར་ཐག་པ་

ཡ༑ །རམ་དག་བཅས་པའ་བསབ་པ་ཕ་མ་ལས། །ར་ལམ་ད་ཡང་འདའ་བར་མ་བད་

པར། །རལ་བའ་བཀའ་བཞན་བདག་གས་བསབ་པར་བ། །སམ་པ་ན་སགས་སམ་བཟང་བས་ར་

བ་དང་ཡན་ལག་ག་དམ་ཚག་དང་སམ་པ་ལ་ས་བགངས་ཐན་དག་ཏ་བད་ཚལ་ལ། །ཐག་པ་གསམ་དང་རད་


16

ས་བཞས་བསས་པའ། །ལང་དང་རགས་པའ་དམ་ཆས་མ་ལས་པ། །རལ་བའ་

དགངས་པ་ཇ་བཞན་ལགས་བཟང་ས། །སམ་པ་ན་པདའ་རགས་ཀ་དམ་ཚག་བསང་ཚལ་ལ། །གང་

འཚམས་ཐབས་ཀས་འགབ་ཡངས་ས་སལ། །སམ་པ་ན་རམ་སང་ག་རགས་ཀ་དམ་ཚག་སམས་ཅན་

དན་བད་ཀ་ཚལ་ཁམས་བསང་ཚལ་ལ། །ཞས་ད་དག་ག་དན་དན་བཞན་པས་བརད་ཅང་མཇག་ཏ་བཟང་བ་སད་པ་

སགས་ཀ་སན་ལམ་བའ། །སས་པ། རམ་མང་རད་ས་ར་མཚ་སད་ཚལ་ལས། །ཐན་དག་

རལ་འབར་མ་ཏག་འཕང་མཛས་པ། །ལགས་པར་སལ་འད་རག་སགས་འཆང་

རམས་ཀ། །དམ་ཚག་སམ་པ་དག་བད་རན་མཆག་ཡན། །འད་ལས་འངས་པའ་རམ་

དཀར་དག་བའ་མཐས། །ཚ་རབས་ཀན་ཏ་ར་ར་འཆང་དབང་གས། །བཅས་པའ་

མཚམས་ལས་ནམ་ཡང་མ་འདའ་བར། །རམ་གཉས་ལམ་ག་རམ་པ་མཐར་ཕན་

ཤག །ཅས་པ་འད་ན་རང་ག་སབ་མ་ས་སད་འཛན་པ་ད་མས་བསལ་བ་དང་། ཁད་པར་ཉན་ཞག་ཕགས་ར་ལ་ཐན་

དག་ཏ་འད་ལ་བའ་ཉམས་ས་ལན་པ་བང་ན། །བད་ཀ་གསར་ཆས་ས་གགས་པའ་ཟབ་ཟབ་མ་རམས་ཀས་ཆ་ཙམ་དའང་

བསན་ད་མད་པའ་རལ་བ་དགས་པའ་བཀའ་སལ་ད་ར་ཡབ་སས་རམས་ཀས་བསགས་ཤང་། རད་ས་དང་མཐན་པའ་

ཉམས་ལན་ད་ཆས་ཀ་རས་ས་འབང་བའ་བས་རགས་པའ་ཉར་ལན་གས་བསལ་བ་ལ་བརན་ནས་རག་པ་འཛན་པ་

ཆས་ཀ་རལ་མཚན་གས་སར་བའ། །མང་ལ། །

༄༅། །ཐན་དག་བ་མའ་རལ་འབར་བཞགས་ས། །

༄༅། །ཐན་དག་ག་རལ་འབར་སང་བ་ན། སངས་རས་ཆས་དང་ཚགས་ཀ་མཆག་

རམས་ལ། །བང་ཆབ་བར་ད་བདག་ན་སབས་ས་མཆ། །བདག་གས་སན་སགས་

བགས་པའ་བསད་ནམས་ཀས། །འག་ལ་ཕན་ཕར་སངས་རས་འགབ་པར་ཤག །ཅས་


17

སབས་འག། སམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཉ་རང་ཆགས་སང་དང་། །བལ་ནས་ཁད་པར་

འཕགས་པའ་བད་བ་ཐབ། །བཟད་དཀའ་སག་བསལ་ར་མཚ་ལས་བསལ་ཏ། །ཐར་

པ་དམ་པའ་བད་དང་འབལ་མ་གར། །ཅས་ཚད་མད་བཞ་བསམ། བམས་པ་དང་མ་འཇགས་པའ་སན་

པའང་དས་འགབ། འག་ཀན་སད་ཞའ་འཇགས་པ་ལས་སལ་ཕར། །རགས་པའ་བང་ཆབ་

ཐབ་པར་འདད་པའ་སམས། །དང་ནས་བཟང་ས་སངས་རས་མ་ཐབ་པར། །སག་ག་

ཕར་ཡང་མ་བཏང་བཟང་བར་བག། །ཇ་ལར་སན་ག་བད་གཤགས་ཀས། །བང་ཆབ་

ཐགས་ན་བསད་པ་དང་། །བང་ཆབ་སམས་དཔའ་བསབ་པ་ལ། །ད་དག་རམ་བཞན་

གནས་པ་ལར། །བདག་ཀང་འག་ལ་ཕན་དན་ད། །བང་ཆབ་སམས་ན་བསད་བག་

ཞངབང་ཆབ་སམས་དཔའ་བསབ་པ་ལ། །རམ་པ་བཞན་ད་བསབ་པར་བག། །ཞས་སན་

འཇག་གཉས་ཆ་གའ་སས་བངས། དང་དས་བདག་ཚ་འབས་བ་ཡད། །མ་ཡ་སད་པ་ལགས་

པར་ཐབ། །ད་རང་སངས་རས་རགས་ས་སས། །སངས་རས་སས་ས་ད་གར་ཏ། །ད་

ན་བདག་གས་ཅ་ནས་ཀང་། །རགས་དང་མཐན་པའ་ལས་བརམས་ཏ། །སན་མད་

བཙན་པའ་རགས་འད་ལ། །རག་པར་མ་འགར་ད་ལ་བ༑ །ལང་བས་ཕག་དར་ཕང་བ་

ལས། །ཇ་ལར་རན་ཆན་རད་པ་ལར། །ད་བཞན་ཅ་ཞག་ལར་སས་ན། །བང་ཆབ་

སམས་འད་བདག་ལ་སས། །བདག་གས་ད་རང་སབ་པ་ཐམས་ཅད་ཀ། །སན་སར་

འག་བ་བད་གཤགས་ཉད་དང་ན། །བར་ད་བད་ལ་མགན་ད་བས་ཟན་གས། །ལ་དང་

ལ་མན་ལ་སགས་དགའ་བར་གས། །ཞས་སམས་བསད་རས་པའ་ཕར་མཇག་ག་ཆ་ག་དགའ་བ་བསམ་

པ་རམས་བས་ལ། ད་ནས། མདན་ག་ནམ་མཁར་ཡད་འཕག་རན་ཆན་ཁ། །ཆ་སས་ཉ་ཟ་

རས་པའ་དཀལ་འཁར་སང་། །ར་བའ་བ་མ་ཁབ་བདག་ར་ར་འཆང་། །ས་མདག་སན་


18

པ་ཞལ་གཅག་ཕག་གཉས་ཀས། །རར་དལ་བཟང་ནས་རང་འདའ་ཡམ་ལ་

འཁད། །མཚན་དཔའ་གཟ་འབར་རན་ཆན་རན་མང་མཛས། །ཡད་འཕག་ལ་རས་

གས་ཀ་ན་བཟའ་ཅན། །དན་པ་ཙམ་གས་གདང་བ་ཀན་སལ་ཅང་། །སབས་མཆག་མ་

ལས་འདས་པའ་བདག་ཉད་ད། །སལ་ཀང་ཚལ་གས་བཞགས་པའ་གནས་གསམ་

ད༑ །ཡ་ག་གསམ་མཚན་ཧ་ག་འད་ཟར་གས། །རང་བཞན་གནས་ནས་བ་མ་ར་ར་

འཆང་། །ཛཿ ཧ་བ་ཧཿ གཉས་ས་མད་པར་གར། །གང་ག་དན་གས་བད་ཆན་

ཉད། །སད་ཅག་ཉད་ལ་འཆར་བ་གང་། །བ་མ་རན་ཆན་ལ་བ་ཡ། །ར་ར་ཅན་ཞབས་

པད་ལ་འདད། །བདག་པས་བཟང་དང་མ་བཟང་དང་། །དངས་བཤམས་ཡད་ཀས་

སལ་བ་ལས། །བང་བ་ཕ་ནང་གསང་བ་ཡ། །ས་ཚགས་མཆད་སན་ར་མཚས་

མཆད། །བདག་གཞན་ལས་ངག་ཡད་གསམ་ལངས་སད་དས་གསམ་དག་ཚགས་

བཅས། །རན་ཆན་མཎལ་བཟང་པ་ཀན་བཟང་མཆད་པའ་ཚགས་བཅས་པ། །བ་ཡས་

བངས་ནས་བ་མ་ཡ་དམ་དཀན་མཆག་གསམ་ལ་འབལ། །ཐགས་རའ་དབང་གས་

བཞས་ནས་བདག་ལ་བན་གས་བརབ་ཏ་གསལ། །དས་གསམ་ཕགས་བཅའ་བད་

གཤགས་མ་ལས་པ། །གང་འདལ་ཇ་བཞན་ངར་སག་རམ་རལ་གས། །གངས་མད་

ཞང་ད་རལ་བའ་མཛད་པ་ཅན། །བ་མ་རན་པ་ཆ་ལ་གསལ་བ་འདབས། །ར་ར་འཆང་

གས་བ་དམན་བསམ་པའ་ངར། །རབ་འབམས་རལ་བའ་འཁར་ལ་མཐའ་དག་

ལས། །ལག་པའ་ཞང་ག་དམ་པར་ལགས་བསགས་པའ། །བ་མ་རན་པ་ཆ་ལ་གསལ་

བ་འདབས། །མཆག་དང་ཐན་མང་དངས་གབ་མ་ལས་ཀན། །མགན་ཁད་ཚལ་བཞན་

བསན་པའ་རས་འག་བར། །མཐང་ནས་ལས་དང་སག་ཀང་ཡངས་བཏང་ས། །ཁད་


19

མཉས་ཁ་ན་སབ་པར་བན་གས་རབས། །ད་ལར་གསལ་བ་བཏབ་པས་བ་མ་

མཆག །རང་ག་ས་བའ་གཙག་ཏ་ས་མ་ཛཿ ། །སར་ཡང་དགས་བཞན་རང་དང་ར་

གཅག་གར། །ཅས་བ་མའ་རལ་འབར་བསངས། ད་ནས་སང་བ་ཉད་ཀ་དན་ཅང་ཟད་བསམ་ཞངདའ་ངང་ནས་ལའ་

སར་ལང་བ་ན། སད་བཅད་མཐའ་དག་ས་མ་ར་ལམ་དང་། །ཆ་ཟ་བཞན་ད་ང་བ་ཉད་ཀས་

སང་། །བདན་པར་མད་ཀང་མང་བརས་ཕར་བཏགས་ཀ། །སང་བ་ཆ་ལས་ཆ་བར་

རལ་བ་བཞན། །བདག་ཉད་ར་ར་སམས་དཔའ་སར་བཞངས་ཏ། །ལན་སས་བད་ཆན་

གསང་བའ་ར་ར་དང་། །རང་བཞན་སས་བལ་གསང་བའ་གཎ་ཡ། །མཚན་བད་བཟང་

ནས་བཅམ་ལན་འདས་མར་འཁད། །ཅས་རར་དལ་ཕག་རའ་དམ་ཚག་དན་པར་བ། བདག་ག་

ལས་དང་ད་བཞན་ལངས་སད་དང་། །དས་གསམ་དག་ཚགས་ཕང་པ་ཅ་མཆས་

པ༑ །མར་གར་སམས་ཅན་ཀན་ག་དན་ག་ཕར། །དང་ནས་འཕངས་པ་མད་པར་

བཏང་བར་བ། །ཞས་ཆས་དང་ཟང་ཟང་ག་སན་པ་གཏང་། ད་ནས་སམ་གསམ་ལ་བས་བགངས་བ་བ་ན། བ་མ་

ལ་ཡ་སན་ས་ར། །སམ་གསམ་བསང་བར་ཁས་བངས་པའ། །དང་པ་ས་སར་ཐར་བ་

ཡ། །བསབ་པའ་མ་མཐན་ཕགས་གར་པ། །ཕམ་པ་བཞ་དང་ལག་མ་ན། །བཅ་གསམ་

སང་ལང་སམ་ཅ་དང་། །ལང་བད་འབའ་ཞག་དག་བཅ་དང་། །སར་བཤགས་བཞ་དང་

ཉས་བས་ན། །བར་ར་བཅ་གཉས་བསམས་པ་ཡས། །ཉས་བར་ལ་བཅ་ར་གསམ་

དང་། །གཞན་ཡང་གཞས་བསས་ལང་བ་སགས། །བཤགས་ཤང་སན་ཆད་སམ་པར་

བག། །ད་བཞན་བང་ཆབ་སམས་དཔའ་ཡ། །སམ་པའ་མ་མཐན་ཕགས་གར་པ། །ར་

བའ་ལང་བ་བཅ་བརད་དང་། །ཉས་བས་ཞ་དག་ལ་སགས་པ། །ཚལ་ཁམས་གསམ་

དང་ཕན་དག་ག །མ་མཐན་ཕགས་གར་ཉས་པ་ཀན། །བཤགས་ཤང་སན་ཆད་སམ་


20

པར་བག། །ར་ར་ཐག་པའ་འདལ་བ་ལས། །རམ་སང་རགས་ཀ་དམ་ཚག་དག །མ་

བསད་རན་འབང་བཞ་བཞ་དང་། །འད་དཔག་མད་གསམ་དན་གབ་ཀ། །གཉས་ཏ་

ས་སའ་བཅ་དག་དང་། །རགས་ལ་ས་ཡ་དམ་ཚག་ན། །ར་ལང་བཅ་བཞ་བསང་བ་

དང་། །སང་བསན་བཟའ་བའ་དམ་ཚག་ལས། །འདས་དང་སམ་པ་བརད་ལ་

སགས། །བཤགས་ཤང་སན་ཆད་སམ་པར་བག། །ས་ཐར་བང་སམས་ར་ར་ཐག་པ་

ཡ༑ །རམ་དག་བཅས་པའ་བསབ་པ་ཕ་མ་ལས། །ར་ལམ་ད་ཡང་འདའ་བར་མ་བད་

པར། །རལ་བའ་བཀའ་བཞན་བདག་གས་བསབ་པར་བ། །ཤན་ཏ་བསས་པ་བ་བའ་ཚ་ཚགས་

བཅད་ཕ་མ་འད་གཅག་པས་ཆག ཐག་པ་གསམ་དང་རད་ས་བཞས་བསས་པའ། །ལང་དང་

རགས་པའ་དམ་ཆས་མ་ལས་པ། །རལ་བའ་དགངས་པ་ཇ་བཞན་ལགས་བཟང་

ས༑ །གང་མཚམས་ཐབས་ཀས་འག་བ་ཡངས་ས་སལ། །ཞས་དམ་ཆས་འཛན་པ་དང་སམས་

ཅན་དན་བད་ལ་བསབ་བ། །ད་དག་གས་སམ་པ་ས་སའ་སབས་སགས་ས་ཐན་དག་དང་གསམ་ལ་སགས་པ་བ་

དགས་པ་མང་བ་ཞག་ཡད་པ་ཐམས་ཅད་བསས་པའ་ཚལ་མཁས་གབ་ཐམས་ཅད་མཁན་པའ་གསང་ད་བལ་བར་

བའ། །ཞས་པ་འད་ན་གང་ཐང་བསན་པའ་སན་མས་མཛད་པའ། །

༄༅། །རན་ཆགས་གསམ་པ་བཞགས་ས། །

༄༅། །སན་པ་བཅམ་ལན་འདས་ད་བཞན་གཤགས་པ་དག་བཅམ་པ་ཡང་

དག་པ་རགས་པའ་སངས་རས་རག་པ་དང་ཞབས་ས་ལན་པ། བད་བར་གཤགས་པ།

འཇག་རན་མཁན་པ། སས་བ་འདལ་བའ་ཁ་ལ་བསར་བ། བ་ན་མད་པ་ལ་དང་མ་

རམས་ཀ་སན་པ། སངས་རས་བཅམ་ལན་འདས་དཔལ་རལ་བ་ཤཀ་ཐབ་པ་ལ་ཕག་


21

འཚལ་ལ། །མཆད་ད་སབས་ས་མཆའ། །གང་ཚ་རང་གཉས་གཙ་བ་ཁད་བལམས་

ཚ༑ །ས་ཆན་འད་ལ་གམ་པ་བདན་བར་ནས། །ང་ན་འཇག་རན་འད་ན་མཆག་ཅས་

གསངས། །ད་ཚ་མཁས་པ་ཁད་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །རམ་དག་ས་མངའ་མཆག་ཏ་

གཟགས་བཟང་བ། །ཡ་ཤས་ར་མཚ་གསར་ག་ལན་པ་འད། །གགས་པ་འཇག་རན་

གསམ་ན་ལམ་མ་བ། །མགན་པ་མཆག་བརས་ཁད་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །མཚན་

མཆག་ལན་པ་ད་མད་ཟ་བའ་ཞལ། །གསར་མདག་འད་བ་ཁད་ལ་ཕག་འཚལ་

ལ༑ །རལ་བལ་ཁད་འད་སད་པ་གསམ་མ་མཆས། །མཉམ་མད་མཁན་ཅན་ཁད་ལ་

ཕག་འཚལ་ལ། །མགན་པ་ཐགས་ར་ཆ་ལན་པ། །ཐམས་ཅད་མཁན་པས་སན་པ་

པ༑ །བསད་ནམས་ཡན་ཏན་ར་མཚ་ཞང༌། །ད་བཞན་གཤགས་ལ་ཕག་འཚལ་

ལ༑ །དག་པས་འདད་ཆགས་བལ་བར་གར། །དག་བས་ངན་སང་ལས་གལ་

ཞང༌། །གཅག་ཏ་དན་དམ་མཆག་གར་པ། །ཞ་གར་ཆས་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །གལ་

ནས་གལ་བའ་ལམ་ཡང་སན། །བསབ་པ་དག་ལ་རབ་ཏ་གནས། །ཞང་ག་དམ་པ་ཡན་

ཏན་ལན། །ཚགས་མཆག་དག་འདན་ལ་ཕག་འཚལ། །སག་པ་ཅ་ཡང་མ་བ་

ཞང༌། །དག་བ་ཕན་སམ་ཚགས་པར་སད། །རང་ག་སམས་ན་ཡངས་ས་འདལ། །འད་

ན་སངས་རས་བསན་པ་ཡན། །སར་མ་རབ་རབ་མར་མ་དང༌། །ས་མ་ཟལ་པ་ཆ་བར་

དང༌། །ར་ལམ་གག་དང་སན་ལ་བར། །འདས་བས་ཆས་རམས་ད་ལར་ལ། །བསད་

ནམས་འད་ཡས་ཐམས་ཅད་གཟགས་པ་ཡ། །ག་འཕང་ཐབ་ནས་སན་ག་དག་བཏལ་

ཏ༑ །ར་དང་ན་དང་འཆ་བའ་རབས་འཁག་པའ། །སད་པའ་མཚ་ལས་འག་བ་སལ་

བར་ཤག །


22

༄༅། །བ་སང་ཚགས་བརད་མ་བཞགས་ས། །

༄༅། །བདག་ན་སམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ། །ཡད་བཞན་ནར་བ་ལས་ལག་

པའ། །དན་མཆག་སབ་པའ་བསམ་པ་ཡས། །རག་ཏ་གཅས་པར་འཛན་པར་

ཤག །གང་ད་ས་དང་འགགས་པའ་ཚ། །བདག་ཉད་ཀན་ལས་དམན་བལ་

ཞང༌། །གཞན་ལ་བསམ་པ་ཐག་པ་ཡས། །མཆག་ཏ་གཅས་པར་འཛན་པར་

ཤག །སད་ལམ་ཀན་ཏ་རང་རད་ལ། །རག་ཅང་ཉན་མངས་སས་མ་ཐག །བདག་

གཞན་མ་རངས་བད་པས་ན། །བཙན་ཐབས་གདང་ནས་བཟག་པར་ཤག །རང་

བཞན་ངན་པའ་སམས་ཅན་རམས། །སག་སག་དག་པས་ནན་མཐང་ཚ། །རན་ཆན་

གཏར་དང་འཕད་པ་ལར། །རད་པར་དཀའ་བས་གཅས་འཛན་ཤག །བདག་ལ་གཞན་

གས་ཕག་དག་གས། །གཤ་སར་ལ་སགས་མ་རགས་པའ། །གང་ཁ་རང་གས་ལན་

པ་དང༌། །རལ་ཁ་གཞན་ལ་འབལ་བར་ཤག །གང་ལ་བདག་གས་ཕན་བཏགས་

པའ། །ར་བ་ཆ་བ་གང་ཞག་གས། །ཤན་ཏ་མ་རགས་གནད་བད་ནའང༌། །བཤས་

གཉན་དམ་པར་བལ་བར་ཤག །མདར་ན་དངས་སམ་བརད་པ་ཡ། །ཕན་བད་མ་

རམས་ཀན་ལ་འབལ། །མ་ཡ་གནད་དང་སག་བསལ་ཀན། །གསང་བས་བདག་ལ་

ལན་པར་ཤག །ད་དག་ཀན་ཀང་ཆས་བརད་ཀ། །རག་པའ་ད་མས་མ་སགས་

ཤང༌། །ཆས་རམས་ས་མར་ཤས་པའ་བས། །ཞན་མད་འཆང་བ་ལས་གལ་ཤག །ཅས་

པ་འད་ན་དག་བཤས་གང་ཐང་པ་ར་ར་སངའ་གསང་ང༌། །


23

༄༅། །སབས་འག་སམས་བསད་བཞགས་ས། །

༄༅། །ཕགས་བཅ་དས་གསམ་ག་ད་བཞན་གཤགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀ་ས་

གསང་ཐགས་ཡན་ཏན་འཕན་ལས་ཐམས་ཅད་ཀ་ང་བར་གར་པ། ཆས་ཀ་ཕང་པ་

སང་ཕག་བརད་ཅ་ར་བཞའ་འབང་གནས། འཕགས་པའ་དག་འདན་ཐམས་ཅད་ཀ་

མངའ་བདག དན་ཅན་ར་བ་དང་བརད་པར་བཅས་པའ་དཔལ་ལན་བ་མ་དམ་པ་

རམས་ལ་སབས་ས་མཆའ། །སངས་རས་ལ་སབས་ས་མཆའ། །ཆས་ལ་སབས་ས་

མཆའ། །དག་འདན་ལ་སབས་ས་མཆའ། །ལན་གསམ་བརད། ཡ་དམ་དཀལ་འཁར་ག་ལ་

ཚགས་འཁར་དང་བཅས་པ་རམས་ལ་སབས་ས་མཆའ། །དཔལ་མགན་དམ་པའ་

ཆས་སང་བའ་སང་མ་ཡ་ཤས་ཀ་སན་དང་ལན་པ་རམས་ལ་སབས་ས་མཆའ། །ལན་

གསམ་བརད། སངས་རས་ཆས་དང་ཚགས་ཀ་མཆག་རམས་ལ། །བང་ཆབ་བར་ད་

བདག་ན་སབས་ས་མཆ། །བདག་གས་སན་སགས་བགས་པ་འད་དག་གས། །འག་

ལ་ཕན་ཕར་སངས་རས་འགབ་པར་ཤག །ལན་གསམ་བརད། དཀན་མཆག་གསམ་ལ་

བདག་སབས་མཆ། །སག་པ་ཐམས་ཅད་ས་སར་བཤགས། །འག་བའ་དག་ལ་རས་

ཡ་རང༌། །སངས་རས་བང་ཆབ་ཡད་ཀས་གཟང༌། །སངས་རས་ཆས་དང་ཚགས་

མཆག་ལ། །བང་ཆབ་བར་ད་བདག་སབས་མཆ། །རང་གཞན་དན་ན་རབ་བསབ་

ཕར། །བང་ཆབ་སམས་ན་བསད་པར་བག། །བང་ཆབ་མཆག་ག་སམས་ན་བསད་

བགས་ནས། །སམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བདག་གས་མགན་ད་གཉར། །བང་ཆབ་སད་

མཆག་ཡད་འང་སད་པར་བག། །འག་ལ་ཕན་ཕར་སངས་རས་འགབ་པར་ཤག །ལན་

གསམ་བརད། སམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བད་བ་དང་བད་བའ་ར་དང་ལན་པར་གར་


24

ཅག །སམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སག་བསལ་དང་སག་བསལ་ག་ར་དང་བལ་བར་གར་

ཅག །སམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སག་བསལ་མད་པའ་བད་བ་དང་མ་འབལ་བར་གར་

ཅག །སམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཉ་རང་ཆགས་སང་གཉས་དང་བལ་བའ་བཏང་སམས་

ལ་གནས་པར་གར་ཅག །ཅས་ལན་གསམ་བརད། གང་གས་རན་ཅང་འབལ་བར་

འབང༌། །འགག་པ་མད་པ་ས་མད་པ། །ཆད་པ་མད་པ་རག་མད་པ། །འང་བ་མད་པ་

འག་མད་པ། །ཐ་དད་དན་མན་དན་གཅག་མན། །སས་པ་ཉར་ཞ་ཞ་བསན་པ། །རགས་

པའ་སངས་རས་ས་རམས་ཀ། །དམ་པ་ད་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །ཉན་ཐས་ཞ་བ་འཚལ་

རམས་ཀན་ཤས་ཉད་ཀས་ཉར་ཞར་འཁད་མཛད་གང་ཡན་དང༌། །འག་ལ་ཕན་པར་

བད་རམས་ལམ་ཤས་ཉད་ཀས་འཇག་རན་དན་སབ་མཛད་པ་གང༌། །གང་དང་ཡང་

དག་ལན་པས་ཐབ་རམས་རམ་པ་ཀན་ལན་ས་ཚགས་འད་གསངས་པ། །ཉན་ཐས་

བང་ཆབ་སམས་དཔའ་ཚགས་བཅས་སངས་རས་ཀ་ན་ཡམ་ད་ལ་ཕག་འཚལ་

ལ༑ །རག་པའ་ད་བ་རམ་བསལ་ཅང༌། །ཟབ་ཅང་ར་ཆའ་ས་མངའ་བ། །ཀན་ཏ་བཟང་

པའ་འད་ཟར་དག །ཀན་ནས་འཕ་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །མ་ལས་སམས་ཅན་ཀན་ག་

མགན་གར་ཅང༌། །བདད་ས་དཔང་བཅས་མ་བཟད་འཇམས་མཛད་ལ། །དངས་

རམས་མ་ལས་ཡང་དག་མཁན་གར་པའ། །བཅམ་ལན་འཁར་བཅས་གནས་འདར་

གཤགས་ས་གསལ། །ཇ་ལར་བལམས་པ་ཙམ་གས་ན། །ལ་རམས་ཀས་ན་ཁས་

གསལ་ལར། །ལ་ཡ་ཆ་ན་དག་པ་ཡས། །ད་བཞན་བདག་གས་ས་ཁས་གསལ། །ས་

གཞ་སས་ཀས་བགས་ཤང་མ་ཏག་བཀམ། །ར་རབ་གང་བཞ་ཉ་ཟས་བརན་པ་

འད། །སངས་རས་ཞང་ད་དམགས་ཏ་ཕལ་བ་ཡས། །འག་ཀན་རམ་དག་ཞང་ལ་སད་


25

པར་ཤག །ཨ་ད་ག་ར་རཏ་མཎལ་ཁ་ནར་ད་ཡ་མ། །སར་མང་ལ།

༄༅། །མཎལ་ས་བདན་མ།

༄༅། །ཞང་ཁམས་འབལ་བར་ཞ། ༀ་བཛ་བ་མ་ཨཿཧ། དབང་ཆན་གསར་

ག་ས་གཞ། ༀ་བཛ་ར་ཁ་ཨཿ ཧ། ཕ་ལགས་ར་འཁར་ཡག་གས་བསར་བའ་དབས་

ས༑ རའ་རལ་པ་ར་རབ། ཤར་ལས་འཕགས་པ། ལ་འཛམ་བ་གང༌། ནབ་བ་ལང་

སད། བང་ས་མ་སན། ལས་དང་ལས་འཕགས། ར་ཡབ་དང་ར་ཡབ་གཞན། གཡ་ལན་

དང་ལམ་མཆག་འག། ས་མ་སན་དང་ས་མ་སན་ག་ཟ། རན་པ་ཆའ་ར་བ། དཔག་

བསམ་ག་ཤང༌། འདད་འཇ་བའ་བ། མ་རས་པའ་ལ་ཏག །འཁར་ལ་རན་པ་ཆ། ནར་

བ་རན་པ་ཆ། བཙན་མ་རན་པ་ཆ། བན་པ་རན་པ་ཆ། གང་པ་རན་པ་ཆ། ར་མཆག་

རན་པ་ཆ། དམག་དཔན་རན་པ་ཆ། གཏར་ཆན་པའ་བམ་པ། སག་མ་མ། འཕང་བ་

མ༑ ག་མ། གར་མ། མ་ཏག་མ། བདག་སས་མ། སང་གསལ་མ། ད་ཆབ་མ། ཉ་མ། ཟ་

བ༑ རན་པ་ཆ། གདགས། ཕགས་ལས་རམ་པར་རལ་བའ་རལ་མཚན། དབས་ས་ལ་

དང་མའ་དཔལ་འབར་ཕན་སམ་ཚགས་པ་མ་ཚང་པ་མད་པ་ཞང་ཁམས་རམ་པར་

དག་པ་འད་ཉད་དན་ཅན་ར་བ་དང་བརད་པར་བཅས་པའ་དཔལ་ལན་བ་མ་དམ་པ་

རམས་དང་ཁད་པར་ད་ཡང་ཕགས་བཅའ་རལ་བ་སས་དང་བཅས་པའ་ལ་ཚགས་

འཁར་དང་བཅས་པ་རམས་ལ་དབལ་བར་བགའ། །ཐགས་རས་འག་བའ་དན་ད་

བཞས་ས་གསལ། བཞས་ནས་ཀང་བདག་སགས་འག་བ་མ་གར་ནམ་མཁའ་མཐའ་

དང་མཉམ་པའ་སམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་མཆག་དང་ཐན་མང་ག་དངས་གབ་མ་


26

ལས་པ་སལ་ད་གསལ།

༄༅། །ར་ར་སམས་དཔའ་སམ་བཟས་བཞགས་ས། །

༄༅། །དཀན་མཆག་གསམ་ལ་སབས་ས་འག། །སམས་ཅན་ཐམས་ཅད་

བདག་གས་དགལ། །བང་ཆབ་གནས་ལ་འགད་པར་བག། །བང་ཆབ་སམས་ན་ཡང་

དག་བསད། །ལན་གསམ། རང་ག་ས་བར་པ་ལས་པད་དང་ཨ་ལས་ཟ་བའ་དཀལ་

འཁར་ག་སང་ད། ཧ་ལས་ར་ར་དཀར་པ་ར་ལ་བ་ལ་བ་ལ་ཧ་གས་མཚན་པ། ད་ལས་

འད་འཕས། འདས་ཡངས་ས་གར་པ་ལས། ར་ར་སམས་དཔའ་ས་མདག་དཀར་པ་

ཞལ་གཅག་ཕག་གཉས་ཀས་ར་ར་དང་དལ་བ་འཛན་པ། ཡམ་ར་ར་བསམས་མ་

དཀར་མ་ཞལ་གཅག་ཕག་གཉས་ཀས་ག་གག་དང་ཐད་པ་འཛན་པས་འཁད་པ།

གཉས་ཀའང་དར་ག་ན་བཟའ་དང་རན་པ་ཆའ་རན་ས་ཚགས་པས་བརན་པ། ཡང་ར་

ར་སལ་ཀང་གས་བཞགས་པ། དའ་ཐགས་ཀར་ཟ་བའ་སང་ད་ཧ་ཡག་དཀར་པ། ད་

ལས་འད་ཟར་འཕས། རང་འདའ་ཡ་ཤས་པ་སན་དངས། གཉས་ས་མད་པར་གར།

སར་ཡང་ཐགས་ཀའ་ཧ་ལས་འད་ཟར་འཕས། དབང་ག་ལ་རམས་སན་དངས། ད་

བཞན་གཤགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀས་བདག་ལ་མངན་པར་དབང་བསར་ད་གསལ།

ཞས་གསལ་བ་བཏབ་པས། ད་རམས་ཀས་ཡ་ཤས་ཀ་བདད་རས་གང་བའ་བམ་པ་

ཐགས་ནས། ༀ་སར་ཏ་ཐ་ག་ཏ་ཨ་བ་ཥ་ཀ་ཏ་ས་མ་ཡ་ཤ་ཡ་ཧ། ཞས་དབང་བསར།

ས་ཡ་ཤས་ཀ་བདད་རས་གང་། མ་བསད་པས་དབ་བརན་པར་གར། བཅམ་ལན་

འདས་ར་ར་སམས་དཔའ། བདག་དང་སམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀ་སག་སབ་དང་། དམ་


27

ཚག་ཉམས་ཆགས་ཐམས་ཅད་བང་ཞང་དག་པར་མཛད་ད་གསལ། ཞས་གསལ་བ་

བཏབ་པས། ཐགས་ཀའ་ཧ་ལས་འད་ཟར་འཕས། སམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀ་སག་

སབ་སངས། སངས་རས་སས་བཅས་ལ་མཉས་པའ་མཆད་པ་ཕལ། ད་རམས་ཀ་

ཡན་ཏན་ཐམས་ཅད་འད་ཀ་རམ་པར་བསས་ནས་ཐགས་ཀའ་ཧ་ལ་ཐམ་པས་གཟ་

བརད་མཐ་སབས་ཕན་སམ་ཚགས་པར་གར། ༀ་བཛ་ས་ཏ་ས་མ་ཡ། མ་ན་པ་ལ་

ཡ༑ བཛ་ས་ཏ་ཏ་ན་བ་ཏཥ། ད་ཌ་མ་བ་བ། ས་ཏ་ཥ་མ་བ་བ། ས་པ་ཥ་མ་བ་བ། ཨ་ན་

རཀ་མ་བ་བ། སར་སད་མ་པ་ཡཙ། སར་ཀར་ས་ཙ་མ། ཙ་ཏ་ཤ་ཡ་ཀ་ར་ཧ། ཧ་ཧ་

ཧ་ཧ་ཧཿབ་ག་ཝན། སར་ཏ་ཐ་ག་ཏ། བཛ་མ་མ་མཉ། བཛ་བ་བ། མ་ཧ་ས་མ་ཡ་ས་ཏ་

ཨཿཧ་ཕཊ། ཅས་གང་མང་བཟས་མཐར། བདག་ན་མ་ཤས་རངས་པ་ཡས། །དམ་ཚག་ལས་

ན་འགལ་ཞང་ཉམས། །བ་མ་མགན་པས་སབས་མཛད་ཅག །གཙ་བ་ར་ར་འཛན་པ་

ས༑ །ཐགས་ར་ཆན་པའ་བདག་ཉད་ཅན། །འག་བའ་གཙ་ལ་བདག་སབས་མཆ། །ར་

ར་སམས་དཔའ་ཞལ་ནས་རགས་ཀ་བ་ཁད་ཀ་སག་སབ་དང་དམ་ཚག་ཉམས་

ཆགས་ཐམས་ཅད་བང་ཞང་དག་ག །ཞས་གསངས་ནས་རང་ལ་ཐམ་པས་རང་ག་ས་

གསམ་དང་ར་ར་སམས་དཔའ་ས་གསང་ཐགས་དབར་མ་ཕད་པར་གར། དག་བ་

འད་ཡས་མར་ད་བདག །ར་ར་སམས་དཔའ་འགབ་རར་ནས། །འག་བ་གཅག་ཀང་

མ་ལས་པ། །ཁད་ཀ་ས་ལ་འགད་པར་ཤག །

༄༅། །དམ་ཚག་ར་རའ་སམ་བཟས་བཞགས་ས། །

༄༅། །རང་ཡ་དམ་ད་གསལ་བའ་ཐགས་ཀར་ས་ཚགས་པད་དང་ཟ་བའ་


28

དཀལ་འཁར་ག་སང་ད། ཧ་ལས་རལ་གའ་འཆང་བཟང་ལ་ཧས་མཚན་པ། ད་ཡངས་

ས་གར་བ་ལས་དམ་ཚག་ར་ར་ས་མདག་ལང་ག་ལང་ནག་དཀར་བའ་ཞལ་གསམ་

ཕག་དག་ག་དང་པ་གཉས་ཀས་རང་འདའ་ཡམ་ལ་འཁད་ཅང་། ལག་མ་གཡས་

གཉས་ར་ར་དང་རལ་ག གཡན་གཉས་དལ་བ་དང་པད་འཛན་པ། ཡབ་ཡམ་གཉས་

ཀའང་རན་པ་ཆའ་རན་ས་ཚགས་ཀས་བརན་པ། དའ་ས་བར་ༀ། མགན་པར་ཨཿ

ཐགས་ཀར་ཧ། ཐགས་ཀའ་ཧ་ལས་འད་ཟར་འཕས་པས་རང་བཞན་ག་གནས་ནས་

བསམས་པ་དང་འད་བའ་ཡ་ཤས་པ་སན་དངས། ཛཿཧ་བ་ཧཿ གཉས་ས་མད་པར་

གར། སར་ཡང་ཐགས་ཀའ་ཧ་ལས་འད་ཟར་འཕས་པས། རགས་ལ་འཁར་དང་

བཅས་པ་སན་དངས། མཆད་པས་མཆད། ད་བཞན་གཤགས་པ་རམས་ཀས་འད་ལ་

མངན་པར་དབང་བསར་ད་གསལ། ཞས་གསལ་བ་བཏབ་པས་ད་རམས་ཀས་ཡ་

ཤས་ཀ་བདད་རས་གང་བའ་བམ་པས། ༀ་སར་ཏ་ཐ་ག་ཏ་ཨ་བ་ཤ་ཀ་ཏ་ས་མ་ཡ་

ཤ་ཡ་ཧ། ཞས་རང་ག་ས་བ་ནས་དབང་བསར་བས། དམ་ཚག་ར་རས་ལས་ཐམས་

ཅད་གང་། བད་བ་ཆན་པ་མང་། ད་མ་ཐམས་ཅད་དག ཆའ་ལག་མ་ས་བར་གནས་པ་

ཡངས་ས་གར་བ་ལས་ཡབ་ལ་མ་བསད་པ་དང་ཡམ་ལ་དན་གབ་ཀས་དབ་བརན།

དའ་ཐགས་ཀར་ཟ་བའ་སང་ད་ས་ཚགས་ར་རའ་ལ་བ་ཧ་ལང་གའ་བདད་རའ་རན་

ཕ་མ་འཛག་པ་དའ་མཐར། ༀ་ཨཿཔ་ཛ་ད་ཀ་ཧ་ཧ། ཞས་པས་བསར་བར་དམགས་

པ་ལ་བདད་རའ་རན་ད་ས་ཚགས་ར་རའ་རའ་བ་ག་ནས་རམ་གས་བང་ནས་ལས་

ཐམས་ཅད་གང་། ཟག་མད་ཀ་བད་བ་མང་བས་དམ་ཚག་ཉམས་པ་ཐམས་ཅད་བ་

སའ་བ་ག་ནས་ནག་ཉལ་ཉལ་ཐན་པར་བསམ་ལ། ༀ་ཨཿ པ་ཛ་ད་ཀ་ཧ་ཧ། ཞས་གང་


29

མང་བཟས་ཚར་བ་དང་། དག་བ་འད་ཡས་མར་ད་བདག །དམ་ཚག་ར་ར་འགབ་གར་

ནས། །འག་བ་གཅག་ཀང་མ་ལས་པ། །ཁད་ཀ་ས་ལ་འགད་པར་ཤག །

༄༅། །ལང་བཤགས་བཞགས་ས། །

༄༅། །ན་མ། བང་ཆབ་སམས་དཔའ་ལང་བ་བཤགས་པ། བདག་མང་འད་

ཞས་བག་བ། དས་རག་ཏ་བ་མ་ལ་སབས་ས་མཆའ། །སངས་རས་ལ་སབས་ས་

མཆའ། །ཆས་ལ་སབས་ས་མཆའ། །དག་འདན་ལ་སབས་ས་མཆའ། །སན་པ་བཅམ་

ལན་འདས་ད་བཞན་གཤགས་པ་དག་བཅམ་པ་ཡང་དག་པར་རགས་པའ་སངས་

རས་དཔལ་རལ་བ་ཤཀ་ཐབ་པ་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །ད་བཞན་གཤགས་པ་ར་ར་

སང་པས་རབ་ཏ་འཇམས་པ་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །ད་བཞན་གཤགས་པ་རན་ཆན་འད་

འཕ་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །ད་བཞན་གཤགས་པ་ཀ་དབང་ག་རལ་པ་ལ་ཕག་འཚལ་

ལ༑ །ད་བཞན་གཤགས་པ་དཔའ་བའ་ས་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །ད་བཞན་གཤགས་པ་

དཔལ་དགས་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །ད་བཞན་གཤགས་པ་རན་ཆན་མ་ལ་ཕག་འཚལ་

ལ༑ །ད་བཞན་གཤགས་པ་རན་ཆན་ཟ་འད་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །ད་བཞན་གཤགས་

པ་མཐང་བ་དན་ཡད་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །ད་བཞན་གཤགས་པ་རན་ཆན་ཟ་བ་ལ་

ཕག་འཚལ་ལ། །ད་བཞན་གཤགས་པ་ད་མ་མད་པ་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །ད་བཞན་

གཤགས་པ་དཔལ་སན་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །ད་བཞན་གཤགས་པ་ཚངས་པ་ལ་ཕག་

འཚལ་ལ། །ད་བཞན་གཤགས་པ་ཚངས་པས་བན་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །ད་བཞན་

གཤགས་པ་ཆ་ལ་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །ད་བཞན་གཤགས་པ་ཆ་ལའ་ལ་ལ་ཕག་


30

འཚལ་ལ། །ད་བཞན་གཤགས་པ་དཔལ་བཟང་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །ད་བཞན་

གཤགས་པ་ཙནན་དཔལ་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །ད་བཞན་གཤགས་པ་གཟ་བརད་

མཐའ་ཡས་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །ད་བཞན་གཤགས་པ་འད་དཔལ་ལ་ཕག་འཚལ་

ལ༑ །ད་བཞན་གཤགས་པ་མ་ངན་མད་པའ་དཔལ་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །ད་བཞན་

གཤགས་པ་སད་མད་ཀ་བ་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །ད་བཞན་གཤགས་པ་མ་ཏག་དཔལ་

ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །ད་བཞན་གཤགས་པ་ཚངས་པའ་འད་ཟར་རམ་པར་རལ་པས་

མངན་པར་མཁན་པ་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །ད་བཞན་གཤགས་པ་པདའ་འད་ཟར་རམ་

པར་རལ་པས་མངན་པར་མཁན་པ་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །ད་བཞན་གཤགས་པ་ནར་

དཔལ་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །ད་བཞན་གཤགས་པ་དན་པའ་དཔལ་ལ་ཕག་འཚལ་

ལ༑ །ད་བཞན་གཤགས་པ་མཚན་དཔལ་ཤན་ཏ་ཡངས་གགས་ལ་ཕག་འཚལ་

ལ༑ །ད་བཞན་གཤགས་པ་དབང་པའ་ཏག་ག་རལ་མཚན་ག་རལ་པ་ལ་ཕག་འཚལ་

ལ༑ །ད་བཞན་གཤགས་པ་ཤན་ཏ་རམ་པར་གནན་པའ་དཔལ་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །ད་

བཞན་གཤགས་པ་གཡལ་ལས་ཤན་ཏ་རམ་པར་རལ་བ་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །ད་

བཞན་གཤགས་པ་རམ་པར་གནན་པས་གཤགས་པའ་དཔལ་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །ད་

བཞན་གཤགས་པ་ཀན་ནས་སང་བ་བཀད་པའ་དཔལ་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །ད་བཞན་

གཤགས་པ་རན་ཆན་པདའ་རམ་པར་གནན་པ་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །ད་བཞན་

གཤགས་པ་དག་བཅམ་པ་ཡང་དག་པར་རགས་པའ་སངས་རས་རན་པ་ཆ་དང་པད་

ལ་རབ་ཏ་བཞགས་པ་སངས་རས་ར་དབང་ག་རལ་པ་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །ད་དག་

ལ་སགས་པ་ཕགས་བཅའ་འཇག་རན་ག་ཁམས་ཐམས་ཅད་ན་ད་བཞན་གཤགས་པ་


31

དག་བཅམ་པ་ཡང་དག་པར་རགས་པའ་སངས་རས་བཅམ་ལན་འདས་གང་ཇ་སད་

ཅག་བཞགས་ཏ་འཚ་ཞང་གཞས་པའ་སངས་རས་བཅམ་ལན་འདས་ད་དག་ཐམས་

ཅད་བདག་ལ་དགངས་ས་གསལ། བདག་གས་ས་བ་འད་དང༌། ས་བ་ཐག་མའ་ཐ་མ་

མ་མཆས་པ་ནས་འཁར་བ་ན་འཁར་བའ་ས་གནས་ཐམས་ཅད་ད་སག་པའ་ལས་

བགས་པ་དང༌། བགད་ད་བསལ་པ་དང༌། བགད་པ་ལ་རས་ས་ཡ་རང་བའམ། མཆད་

རན་ག་དཀར་རམ། དག་འདན་ག་དཀར་རམ། ཕགས་བཅའ་དག་འདན་ག་དཀར་

ཕགས་པ་དང༌། འཕག་ཏ་བཅག་པ་དང༌། འཕག་པ་ལ་རས་ས་ཡ་རང་བའམ།

མཚམས་མ་མཆས་པ་ལའ་ལས་བགས་པ་དང༌། བགད་ད་བསལ་པ་དང༌། བགད་པ་

ལ་རས་ས་ཡ་རང་བའམ། མ་དག་བ་བཅའ་ལས་ཀ་ལམ་ཡང་དག་པར་བང་བ་ལ་

ཞགས་པ་དང༌། འཇག་ཏ་བསལ་པ་དང༌། འཇག་པ་ལ་རས་ས་ཡ་རང་བའམ། ལས་

ཀ་སབ་པ་གང་གས་བསབས་ནས་བདག་སམས་ཅན་དམལ་བར་མཆ་བའམ། དད་

འགའ་ས་གནས་ས་མཆ་བའམ། ཡ་དགས་ཀ་ཡལ་ད་མཆ་བའམ། ཡལ་མཐའ་འཁབ་

ཏ་ས་བའམ། ཀ་ཀར་ས་བའམ། ལ་ཚ་རང་པ་རམས་ས་ས་བའམ། དབང་པ་མ་ཚང་

བར་འགར་བའམ། ལ་བ་ལག་པ་འཛན་པར་འགར་བའམ། སངས་རས་འབང་བ་ལ་

མཉས་པར་མ་བགད་པར་འགར་བའ་ལས་ཀ་སབ་པ་གང་ལགས་པ་ད་དག་ཐམས་

ཅད་སངས་རས་བཅམ་ལན་འདས་ཡ་ཤས་ས་གར་པ། སན་ད་གར་པ། དཔང་ད་

གར་པ། ཚད་མར་གར་པ། མཁན་པས་གཟགས་པ་ད་དག་ག་སན་སར་མཐལ་

ལ༑ །འཆགས་ས། །མ་འཆབ་བ། །མ་སད་ད། །སན་ཆད་ཀང་གཅད་ཅང་སམ་པ་

བགད་ལགས་ས། །སངས་རས་བཅམ་ལན་འདས་ད་དག་ཐམས་ཅད་བདག་ལ་


32

དགངས་ས་གསལ། བདག་གས་ས་བ་འད་དང༌། ས་བ་ཐག་མའ་ཐ་མ་མ་མཆས་པ་

ནས་འཁར་བ་ན་འཁར་བའ་ས་གནས་གཞན་དག་ཏ་སན་པ་ཐ་ན་དད་འགའ་ས་

གནས་ས་སས་པ་ལ་ཟས་ཁམ་གཅག་ཙམ་བསལ་པའ་དག་བའ་ར་བ་གང་ལགས་པ་

དང༌། བདག་གས་ཚལ་ཁམས་བསངས་པའ་དག་བའ་ར་བ་གང་ལགས་པ་དང༌།

བདག་གས་ཚངས་པར་སད་པའ་དག་བའ་ར་བ་གང་ལགས་པ་དང༌། བདག་གས་

སམས་ཅན་ཡངས་ས་སན་པར་བགས་པའ་དག་བའ་ར་བ་གང་ལགས་པ་དང༌།

བདག་གས་བང་ཆབ་མཆག་ཏ་སམས་བསད་པའ་དག་བའ་ར་བ་གང་ལགས་པ་

དང༌། བདག་གས་བ་ན་མད་པའ་ཡ་ཤས་ཀ་དག་བའ་ར་བ་གང་ལགས་པ་ད་དག་

ཐམས་ཅད་གཅག་ཏ་བསས་ཤང་བཟམས་ཏ་བསམས་ནས་བ་ན་མ་མཆས་པ་དང༌།

གང་ན་མ་མཆས་པ་དང༌། གང་མའ་ཡང་གང་མ། བ་མའ་ཡང་བ་མར་ཡངས་ས་བས་

བས་བ་ན་མད་པ་ཡང་དག་པར་རགས་པའ་བང་ཆབ་ཏ་ཡངས་ས་བས་བར་

བགའ། །ཇ་ལར་འདས་པའ་སངས་རས་བཅམ་ལན་འདས་རམས་ཀས་ཡངས་ས་

བསས་པ་དང༌། ཇ་ལར་མ་བན་པའ་སངས་རས་བཅམ་ལན་འདས་རམས་ཀས་

ཡངས་ས་བས་བར་འགར་བ་དང༌། ཇ་ལར་ད་ལར་བཞགས་པའ་སངས་རས་བཅམ་

ལན་འདས་རམས་ཀས་ཡངས་ས་བས་བར་མཛད་པ་ད་བཞན་ད་བདག་གས་ཀང་

ཡངས་ས་བས་བར་བགའ། །སག་པ་ཐམས་ཅད་ན་ས་སར་བཤགས་ས། །བསད་

ནམས་ཐམས་ཅད་ལ་ན་རས་ས་ཡ་རང་ང༌། །སངས་རས་ཐམས་ཅད་ལ་ན་བསལ་

ཞང་གསལ་བ་འདབས་ས། །བདག་གས་བ་ན་མད་པའ་ཡ་ཤས་ཀ་མཆག་དམ་པར་

ཐབ་པར་གར་ཅག །མ་མཆག་རལ་བ་གང་དག་ད་ལར་བཞགས་པ་དང༌། །གང་དག་


33

འདས་པ་དག་དང་ད་བཞན་གང་མ་བན། །ཡན་ཏན་བསགས་པ་མཐའ་ཡས་ར་མཚ་

འད་ཀན་ལ། །ཐལ་མ་སར་བར་བགས་ཏ་སབས་ས་ཉ་བར་མཆའ། །འཕགས་པ་ཕང་པ་

གསམ་པ་ཞས་བ་བ་ཐག་པ་ཆན་པའ་མད་རགས་ས། །

༄༅། །ས་བཤགས་བཞགས་ས། །

༄༅། །ཨ་ཧ་ལགས། བ་མ་ར་ར་འཛན་པ་ཆན་པ་ལ་སགས་པ་ཕགས་བཅ་

ན་བཞགས་པའ་སངས་རས་དང་བང་ཆབ་སམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་དང༌། དག་

འདན་བཙན་པ་རམས་བདག་ལ་དགངས་ས་གསལ། བདག་མང་འད་ཞས་བག་བས་

ཚ་རབས་འཁར་བ་ཐག་མ་མ་མཆས་པ་ནས་ད་ལ་ལ་ཐག་ག་བར་ད། ཉན་མངས་པ་

འདད་ཆགས་དང་ཞ་སང་དང་གཏ་མག་ག་དབང་གས་ལས་ངག་ཡད་གསམ་ག་ས་

ནས་སག་པ་མ་དག་བ་བཅ་བགས་པ་དང༌། མཚམས་མ་མཆས་པ་ལ་བགས་པ་དང༌།

ད་དང་ཉ་བ་ལ་བགས་པ་དང༌། ས་སར་ཐར་པའ་སམ་པ་དང་འགལ་བ་དང༌། བང་ཆབ་

སམས་དཔའ་བསབ་པ་དང་འགལ་བ་དང༌། གསང་སགས་ཀ་དམ་ཚག་དང་འགལ་བ་

དང༌། ཕ་དང་མ་ལ་མ་གས་པ་དང༌། མཁན་པ་དང་སབ་དཔན་ལ་མ་གས་པ་དང༌།

གགས་ཚངས་པ་མཚངས་པར་སད་པ་རམས་ལ་མ་གས་པ་དང༌། དཀན་མཆག་

གསམ་ལ་གནད་པའ་ལས་བགས་པ་དང༌། དམ་པའ་ཆས་སངས་པ་དང༌། འཕགས་

པའ་དག་འདན་ལ་སར་བ་བཏབ་པ་དང༌། སམས་ཅན་ལ་གནད་པའ་ལས་བགས་པ་

ལ་སགས་པ་སག་པ་མ་དག་བའ་ཚགས་བདག་གས་བགས་པ་དང༌། བགད་ད་

བསལ་པ་དང༌། གཞན་གས་བགས་པ་ལ་རས་ས་ཡ་རང་བ་ལ་སགས་པ། མདར་ན་


34

མཐ་རས་དང་ཐར་པའ་གགས་ས་གར་ཅང༌། འཁར་བ་དང་ངན་སང་ག་རར་གར་

པའ་ཉས་ལང་ག་ཚགས་ཅ་མཆས་པ་ཐམས་ཅད། བ་མ་ར་ར་འཛན་པ་ཆན་པ་ལ་

སགས་པ་ཕགས་བཅ་ན་བཞགས་པའ་སངས་རས་དང་བང་ཆབ་སམས་དཔའ་

ཐམས་ཅད་དང༌། དག་འདན་བཙན་པ་རམས་ཀ་སན་སར་མཐལ་ལ། །འཆགས་

ས༑ །མ་འཆབ་བ། །ཕན་ཆད་ཀང་སམ་པར་བག་ལགས་ས། །མཐལ་ཞང་བཤགས་

ན་བདག་བད་བ་ལ་རག་པར་གནས་པར་འགར་ག། །མ་མཐལ་མ་བཤགས་ན་ན་ད་

ལར་མ་འགར་ར། །

༄༅། །གཙ་རལ་མ་བཞགས་ས། །

༄༅། །གཙ་བ་རལ་བ་འག་བའ་མགན། །འག་བ་སབ་པའ་དན་བརན་

པ༑ །སབས་ཆན་འཇགས་པ་ཀན་སལ་ལ། །ད་རང་ཉད་ནས་སབས་ས་མཆ། །ད་ཡ་

ཐགས་ས་ཆད་པའ་ཆས། །འཁར་བའ་འཇགས་པ་སལ་བ་དང༌། །བང་ཆབ་སམས་

དཔའ་ཚགས་ལ་ཡང༌། །ད་བཞན་ཡང་དག་སབས་ས་མཆ། །བདག་ན་འཇགས་པས་

རམ་སག་ནས། །ཀན་ཏ་བཟང་ལ་བདག་ཉད་འབལ། །འཇམ་པའ་དབངས་ལའང་

བདག་ཉད་ཀས། །བདག་ག་ལས་འད་དབལ་བར་བག། །ཐགས་རས་སད་པ་མ་

འཁལ་བའ། །སན་རས་གཟགས་མགན་ད་ལ་ཡང༌། །ཉམ་ཐག་ང་རས་འ་དད་

འབད། །སག་ཅན་བདག་ལ་བསབ་ཏ་གསལ། །འཕགས་པ་ནམ་མཁའ་སང་པ་

དང༌། །ས་ཡ་སང་པ་དག་དང་ན། །ཐགས་ར་ཆ་མགན་ཐམས་ཅད་ལ། །སབས་འཚལ་

སང་ནས་འ་དད་འབད། །གང་ཞག་མཐང་ན་གཤན་ར་ཡ། །ཕ་ཉ་ལ་སགས་སང་བ་


35

རམས། །སག་ནས་ཕགས་བཞར་འབར་བད་པའ། །ར་ར་ཅན་ལ་སབས་ས་

མཆ། །སན་ཆད་ཁད་ཀ་བཀའ་ལས་འདས། །ད་ན་འཇགས་པ་ཆ་མཐང་ནས། །ཁད་

ལ་སབས་ས་མཆ་ལགས་ཀས། །འཇགས་པ་མར་ད་བསལ་ད་གསལ།། །།

༄༅། །དགའ་ལན་ལ་བར་མ་བཞགས་ས། །

༄༅། །ན་མ་ག་ར་མཉ་ག་ཥ་ཡ། དགའ་ལན་ལ་བརའ་མགན་ག་ཐགས་ཀ་

ནས། །རབ་དཀར་ཞ་གསར་སངས་འདའ་ཆ་འཛན་རར། །ཆས་ཀ་རལ་པ་ཀན་

མཁན་བ ་བཟང་གགས། །སས་དང་བཅས་པ་གནས་འདར་གཤགས་ས་

གསལ། །མདན་ག་ནམ་མཁར་སང་ཁ་པད་ཟའ་སང་། །ར་བཙན་བ་མ་དགས་པའ་

འཛམ་དཀར་ཅན། །བདག་བ་དད་པའ་བསད་ནམས་ཞང་མཆག་ཏ། །བསན་པ་རས་

ཕར་བསལ་བརར་བཞགས་ས་གསལ། །ཤས་བའ་ཁན་ཀན་འཇལ་བའ་བ་གས་

ཐགས། །སལ་བཟང་ར་བའ་རན་གར་ལགས་བཤད་གསང་། །གགས་པའ་དཔལ་

གས་ལམ་མར་མཛས་པའ་ས། །མཐང་ཐས་དན་པ་དན་ལན་ལ་ཕག་འཚལ། །ཡད་

འང་མཆད་ཡན་ས་ཚགས་མ་ཏག་དང་། །ད་ཞམ་བདག་སས་སང་གསལ་ད་ཆབ་

སགས། །དངས་བཤམས་ཡད་སལ་མཆད་སན་ར་མཚ་འད། །བསད་ནམས་ཞང་

མཆག་ཁད་ལ་མཆད་པར་འབལ། །གང་ཞག་ཐག་མད་དས་ནས་བསགས་པ་

ཡ༑ །ལས་ངག་ཡད་ཀས་མ་དག་ཅ་བགས་དང་། །ཁད་པར་སམ་པ་གསམ་ག་མ་

མཐན་ཕགས། །སང་ནས་འགད་པ་དག་པས་ས་སར་བཤགས། །སགས་མའ་དས་

འདར་མང་ཐས་སབ་ལ་བརན། །ཆས་བརད་སངས་པས་དལ་འབར་དན་ཡད་


36

བས། །མགན་པ་ཁད་ཀ་རབས་ཆན་མཛད་པ་ལ། །བདག་ཅག་བསམ་པ་ཐག་པས་

ཡ་རང་ང་། །ར་བཙན་བ་མ་དམ་པ་ཁད་རམས་ཀ། །ཆས་སའ་མཁའ་ལ་མཁན་བརའ་

ཆ་འཛན་འཁགས། །ཇ་ལར་འཚམ་པའ་གདལ་བའ་འཛན་མ་ལ། །ལན་གབ་ཆས་ཀ་

ཆར་བ་དབབ་ད་གསལ། །བདག་གས་ཇ་སད་བསགས་པའ་དག་བ་འདས། །བསན་

དང་འག་བ་ཀན་ལ་གང་ཕན་དང་། །ཁད་པར་ར་བཙན་བ་བཟང་གགས་པ་ཡ། །བསན་

པའ་སང་པ་རང་ད་གསལ་བད་ཤག །ས་བ་ཀན་ཏ་ཡང་དག་བ་མ་དང༌། །འབལ་མད་

ཆས་ཀ་དཔལ་ལ་ལངས་སད་ཅང༌། །ས་དང་ལམ་ག་ཡན་ཏན་རབ་རགས་ནས། །ར་

ར་འཆང་ག་ག་འཕང་མར་ཐབ་ཤག །དམགས་མད་བར་བའ་གཏར་ཆན་སན་རས་

གཟགས། །ད་མད་མཁན་པའ་དབང་པ་འཇམ་དཔལ་དབངས། །བདད་དཔང་མ་ལས་

འཇམས་མཛད་གསང་བའ་བདག །གངས་ཅན་མཁས་པའ་གཙག་རན་ཙང་ཁ་

པ༑ །བ་བཟང་གགས་པའ་ཞབས་ལ་གསལ་བ་འདབས། །ཞས་ལན་གསམ། ཚ་རབས་

ཀན་ཏ་རལ་བ་ཙང་ཁ་པས། །ཐག་མཆག་བཤས་གཉན་དངས་ས་མཛད་པའ་

མཐས། །རལ་བས་བསགས་པའ་ལམ་བཟང་ད་ཉད་ལས། །སད་ཅག་ཙམ་ཡང་

བཟག་པར་མ་གར་ཅག །ཅས་པ་འད་ན་འདལ་ནག་པ་དཔལ་ལན་བཟང་པས་མཛད་པའ། །ཡང་ན་དམགས་

བར་མའ་དབར། དངས་གབ་ཀན་འབང་ཐབ་དབང་ར་ར་འཆང་། །དམགས་མད་བར་བའ་

གཏར་ཆན་སན་རས་གཟགས། །ད ་མད་མཁན་པའ་དབང་པ ་འཇམ་པའ་

དབངས། །བདད་དཔང་མ་ལས་འཇམས་མཛད་གསང་བའ་བདག །གངས་ཅན་

མཁས་པའ་གཙག་རན་བ་བཟང་གགས། །སབས་གསམ་ཀན་འདས་བ་མ་སངས་

རས་ལ། །ས་གསམ་གས་པའ་ས་ནས་གསལ་བ་འདབས། །རང་གཞན་སན་ཅང་


37

གལ་བར་བན་གས་རབས། །མཆག་དང་ཐན་མང་དངས་གབ་བསལ་ད་གསལ། །ཅས་

པ་ལན་གསམ་དང་ད་ནས། དམགས་མད་བར་བའ་གཏར་ཆན་སན་རས་གཟགས། །ད་མད་

མཁན་པའ་དབང་པ་འཇམ་དཔལ་དབངས། །བདད་དཔང་མ་ལས་འཇམས་མཛད་

གསང་བའ་བདག །གངས་ཅན་མཁས་པའ་གཙག་རན་ཙང་ཁ་པ༑ །བ་བཟང་གགས་

པའ་ཞབས་ལ་གསལ་བ་འདབས། །ཞས་བར་སང་ལ་སགས་པ་བརད། །ད་ནས་སབས་གནས་

ཀན་འདས་ཆས་ཀ་རལ་པ་ཙང་ཁ་པ་ཆན་པ་ལ་གསལ་བ་འདབས་ས། །བདག་ག་

ལས་ངག་ཡད་གསམ་བན་གས་རབས་ཤག །བཅས་མ་མ་ཡན་པའ་ངས་འབང་ག་

བསམ་པས་རད་བསལ་ནས་བམས་སང་ར་བང་ཆབ་ཀ་སམས་དང་། ཟབ་མ་དབ་

མའ་ལ་བ་དང་ལམ་རམ་པ་གཉས་ཀ་རལ་འབར་ཟབ་མ་ཉམས་ས་ལན་ནས་པར་

བན་གས་རབས་ཤག །ད་ལར་ཉམས་ས་བངས་པའ་ཆས་ལམ་ད་སང་ས་མཁའ་

མཉམ་སམས་ཅན་ཀན་ག་དན་ད་སངས་རས་ཀ་ག་འཕང་ཐབ་པར་བན་གས་

རབས་ཤག །མདར་ན་ཚ་རབས་ཐམས་ཅད་ད་ར་བཙན་ཙང་ཁ་པ་ཆན་པས་རས་ས་

བཟང་ནས། རང་གཞན་ག་དན་ར་ཆན་པ་བསབ་ནས་པར་བན་གས་བརབ་ཏ་

གསལ། དཔལ་ལན་ར་བའ་བ་མ་རན་པ་ཆ། །བདག་ག་སང་ཁར་པདའ་སང་བཞགས་

ལ༑ །བཀའ་དན་ཆན་པའ་ས་ནས་རས་བཟང་ས། །ས་གསང་ཐགས་ཀ་དངས་གབ་

བསལ་ད་གསལ། །ཚ་རབས་ཀན་ཏ་རལ་བ་ཙང་ཁ་པས། །ཐག་མཆག་བཤས་

གཉན་དངས་ས་མཛད་པའ་མཐས། །རལ་བས་བསགས་པའ་ལམ་བཟང་ད་ཉད་

ལས། །སད་ཅག་ཙམ་ཡང་ལག་པར་མ་གར་ཅག །ཐག་མཆག་ལམ་ག་གཞང་ཤང་

བང་ཆབ་སམས། །ཡང་དག་ལ་བའ་གནད་དང་རམ་གཉས་ལ། །འཁལ་མད་ངས་པ་


38

རད་ནས་བརན་པ་ཡས། །ཁད་གསང་སབ་པ་སང་བར་བད་པར་ཤག །ས་སད་

གསམ་དང་རད་ས་རམ་པ་བཞ། །གདམས་པའ་མཆག་ཏ་གཟགས་པའ་བཤད་སབ་

ཀས། །ཐབ་བསན་ཕགས་དས་ཀན་ཏ་རས་མཛད་པ། །བ་བཟང་གགས་པའ་དཔལ་

གས་བཀ་ཤས་ཤག །

༄༅། །སན་འདན་ཁས་གསལ་བཞགས་ས། །

༄༅། །རང་ཉད་སད་ཅག་གས་དཔལ་ར་ར་འཇགས་བད་ཞལ་གཅག་ཕག་

གཉས་ཀས་ག་གག་དང་ཐད་པ་འཛན་པ་ཡམ་དང་བཅས་པའ་སར་བཞངས་པར་

གར། ༀ་ཧཿ ཥཿ ཝ་ཀ་ཏ་ན་ན་ཧ་ཕཊ། ༀ་ས་བ་ཝ་ཤདཿསར་དརཿ སབ་ཝ་ཤད྅ཧ།

སང་བ་ཉད་ད་གར། སང་བའ་ངང་ལས་ཨཿལས་བང་བའ་ཐད་པ་ཡངས་ཤང་ར་ཆ་བ་

རམས་ཀ་ནང་ད་ཧ་ཧ་ཞ་བ་ལས་བང་བའ་མཆད་ཡན། ཞབས་བསལ། ད་ཆབ། མ་

ཏགབདག་སས། མར་མ། ཞལ་ཟས། རལ་མ་ལ་སགས་པ་རམས་རང་བཞན་བད་

སང་རམ་པ་མཆད་རས། བད་ལས་དབང་བ་དག་ག་སད་ཡལ་ད་ཟག་པ་མད་པའ་

བད་བ་ཁད་པར་ཅན་བསད་པར་གར། ༀ་ཨར་ཨཿ ཧ། ༀ་པད་ཨཿ ཧ། ༀ་གན་ཨཿ

ཧ༑ ༀ་པཥ་ཨཿ ཧ། ༀ་ང་པ་ཨཿ ཧ། ༀ་ཨ་ལ་ཀ་ཨཿ ཧ། ༀ་ན་ཝ་ད་ཨཿ ཧ། ༀ་

ཤཔ་ཨཿ ཧ། ༀ་ར་བ་ཨཿ ཧ། ཤཔ་ཨཿ ཧ། གན་ཨཿ ཧ། ར་ས་ཨཿ ཧ། སར་ཨཿ ཧ།

ས་གཞ་གནས་ཁང་གདན་ཁ་མཆད་པ་བན་རབས་ཏ་བན་རབས་བཞ་སར་ད་གགས་པ་ན། ཐམས་ཅད་

ད་ན་ས་གཞ་དག །གསག་མ་ལ་སགས་མད་པ་དང༌། །ལག་མཐལ་ལར་མཉམ་བཌ་

རའ། །རང་བཞན་འཇམ་པར་གནས་གར་ཅག །བད་ལན་འཇག་རན་བཀད་པ་


39

ལར། །རན་ཆན་ས་གཞ་མ་ཏག་བཅས། །ལན་ཤང་ཆ་མཚ་མ་ཚང་མད། །ཆས་ས་ར་

ཆན་ལན་གར་ཅག །འཇག་རན་འདས་པའ་དག་ལས་བང༌། །རན་ཆན་བདན་ལས་

གབ་པ་ཡ། །ཚགས་ཀ་འད་ཟར་འགད་པའ་གནས། །རལ་བ་སས་བཅས་བཞགས་

གར་ཅག །རན་ཆན་ད་མ་ལས་གབ་སང་གའ་ཁ། །ཡད་འང་ས་ཚགས་གས་ཀས་

བཀབ་པ་འད། །རལ་བ་སས་བཅས་རམས་ལ་ཕལ་བ་ཡས། །འག་ཀན་ར་རའ་གདན་

ལ་བཞགས་གར་ཅག །ལ་དང་མ་ཡ་མཆད་པའ་རས། །དངས་ས་བཤམས་དང་ཡད་

ཀས་སལ། །ཀན་བཟང་མཆད་སན་བ་ན་མད། །ནམ་མཁའ་ཁམས་ཀན་ཁབ་གར་

ཅག །

མཁན་བར་ནས་གསམ་ག་ཡན་ཏན་རམ་པ་བཞན་བརད་པའ་ས་ནས་སན་འདན་པ་ན། མ་ལས་

སམས་ཅན་ཀན་ག་མགན་གར་ཅང༌། །བདད་ས་དཔང་བཅས་མ་བཟད་འཇམས་

མཛད་ལ། །དངས་རམས་མ་ལས་ཡང་དག་མཁན་གར་པའ། །བཅམ་ལན་འཁར་

བཅས་གནས་འདར་གཤགས་ས་གསལ། །བཅམ་ལན་བསལ་བ་གངས་མད་ད་མ་

ར༑ །འག་ལ་བར་ཕར་ཐགས་ར་རམ་སངས་ཤང༌། །སན་ལམ་ར་ཆན་དགངས་པ་

ཡངས་རགས་པ། །ཁད་བཞད་འག་དན་མཛད་དས་འད་ལགས་ན། །ད་ཕར་ཆས་

དབངས་ཕ་བང་ལན་གབ་ནས། །ར་འཕལ་བན་རབས་ས་ཚགས་སན་མཛད་

ཅང༌། །མཐའ་ཡས་སམས་ཅན་ཚགས་རམས་བསལ་བའ་ཕར། །ཡངས་དག་འཁར་

དང་བཅས་ཏ་གཤགས་ས་གསལ། །ཆས་རམས་ཀན་ག་དབང་ཕག་གཙ། །བཙ་མ་

གསར་ག་མདག་འད་ཞང༌། །ཉ་མ་ལས་ལག་གཟ་བརད་ཆ༑ །དད་པས་སན་ན་དང་

བར་བག། །ཞ་ཞང་ཐགས་ར་ཆ་ལན་པ། །དལ་ཞང་བསམ་གཏན་ས་ལ་


40

བཞགས། །ཆས་དང་ཡ་ཤས་ཆགས་བལ་བ། །ཀན་ཏ་མ་ཟད་ནས་པར་ལན། །ཚར་

སན་ཚར་སན་ཞ་བདག་ལ། །ཐབ་པའ་སས་མཆག་ཐམས་ཅད་མཁན། །ཤན་ཏ་

ལགས་བས་གཟགས་བརན་ན། །མཆད་པས་འདར་ན་གཤགས་ས་གསལ། །འདར་

ན་གཟགས་དང་ལན་ཅག་ཏ། །འག་བའ་དན་ད་བཞགས་ནས་ཀང༌། །ནད་མད་ཚ་དང་

དབང་ཕག་དང༌། །མཆག་རམས་ལགས་པར་བསལ་ཏ་གསལ། །བཅམ་ལན་འདར་ན་

བན་པ་ལགས། །བདག་ཅག་བསད་ནམས་སལ་བར་ལན། །བདག་ག་མཆད་ཡན་

བཞས་ནས་ཀང༌། །ཐགས་ལ་དགངས་ཤང་གནང་བར་མཛད། །བད་བར་གཤགས་

ས་བཅམ་ལན་འདས། །ཚར་སན་འདར་ན་གཤགས་ས་གསལ། །བདག་ག་མཆད་

ཡན་བཞས་ནས་ཀང༌། །འད་ཉད་ད་ན་བཞགས་ས་གསལ། །

ཚགས་ཀ་ཞང་ལ་ཁས་གསལ་ག་སན་གསན་སའ་ཚལ་གས་འབལ་བ་ན། ས་ཁས་གསལ་བར་ཞ།

གང་འདར་བཅམ་ལན་འདས་ད་བཞན་གཤགས་པ་དག་བཅམ་པ་ཡང་དག་པར་

རགས་པའ་སངས་རས་རག་པ་དང་ཞབས་ས་ལན་པ། བད་བར་གཤགས་པ། འཇག་

རན་མཁན་པ། སས་བ་འདལ་བའ་ཁ་ལ་བསར་བ། བ་ན་མད་པ། ལ་དང་མ་རམས་ཀ་

སན་པ་སངས་རས་བཅམ་ལན་འདས་ད་དག་ཐམས་ཅད་ལ་ཡ་བད་ཐམས་ཅད་དང་

ལན་པའ་ས་ནས་ཁས་འད་གསལ་བར་བགའ། །

ཁས་ཁང་གསལ་འདབས་ན། ཁས་ཀ་ཁང་པ་ཤན་ཏ་ད་ཞམ་པ། །ཤལ་ག་ས་གཞ་

གསལ་ཞང་འཚར་བ་བསར། །རན་ཆན་འབར་བའ་ཀ་བ་ཡད་འང་ལན། །མ་ཏག་འད་

ཆགས་བ་ར་བས་པ་དར། །ཅས་བརད་མ་ཐག་ཚགསས་ཞང་རམས་ཁས་ཁང་ད་ཕབས་ནས་ཁར་བཞགས།

ན་བཟའ་ལན་ཤང་སགས་ལ་བཀལ་ཏ་ཁ་སང་ད་དང་ཁས་རང་ད་བཞགས་པ་ལ་ཁས་འབལ་བའ་ལགས་གཉས་


41

གསངས།

ཇ་ལར་བལམས་པ་ཙམ་གས་ན། །ལ་རམས་ཀས་ན་ཁས་གསལ་ལར། །ལ་ཡ་

ཆ་ཡ་དག་པ་ཡས། །ད་བཞན་བདག་གས་ས་ཁས་གསལ། ༀ་སར་ཏ་ཐ་ག་ཏ་ཨ་བ་

ཥ་ཀ་ཏ་ས་མ་ཡ་ཤ་ཡ་ཨཿ་ཧ། མཁན་པས་སད་པའ་འཆང་བ་མཐར་མཛད་

ཅང༌། །ཐགས་རས་ཞ་ལ་དགའ་བ་རང་ད་དར། །སད་ཞའ་མཐའ་ལ་མ་གནས་སད་

ཞའ་མགན། །རལ་བ་ར་ར་འཆང་ལ་སx། །ༀ་སརxཤ་ཡ་ཨཿ ཧ། ཕན་ཚགས་དག་

ལགས་བ་བས་བསན་པའ་ས། །མཐའ་ཡས་འག་བའ་ར་བ་སང་བའ་གསང༌། །མ་

ལས་ཤས་བ་ཇ་བཞན་གཟགས་པའ་ཐགས། །ཤཀའ་གཙ་བ་ད་ལ་ས་x། །ༀ་

སརxཤ་ཡ་ཨཿ ཧ། བམས་པ་ཐགས་མད་དབག་གཉན་རམ་གལ་ས། །མཆག་ས་

དལ་བའ་ས་དང་གགས་པའ་དཔལ། །སང་བཟང་ཀ་ས་ལ་གཉས་གསར་གང་

བ༑ །རལ་ཆན་སད་པའ་བརད་ལ་སx། །ༀ་སརxཤ་ཡ་ཨཿ ཧ། འཇམ་དབངས་

ཡད་མད་ཕགས་འཇག་ཀ་སབ་དང༌། །ཟ་བ་གགས་པ་རག་པའ་ཁ་བག་ཆ། །སངས་

རས་དགངས་སང་འཕགས་པ་ཡབ་སས་སགས། །ཟབ་མ་ལ་བའ་བརད་ལ་

སx། །ༀ་སརxཤ་ཡ་ཨཿ ཧ། ཐགས་ར་ཆན་པ་བད་གཤགས་ར་ར་འཆང༌། །མཆག་

གཟགས་ཏ་ལ་བ་དང་ན་ར་བ། །དཔལ་མཆག་ཌམ་བ་བ་དང་ཨ་ཏ་ཤ། ཉམས་ལན་

བན་རབས་བརད་ལ་སx། །ༀ་སརxཤ་ཡ་ཨཿ ཧ། བཤད་སབ་གདམས་པའ་

མཆག་མངའ་ཨ་ཏ་ཤ། བཀའ་གདམས་བསན་པའ་མས་པ་འབམ་སན་ར། །རལ་

འབར་རམ་བཞ་ས་མཆད་གསམ་ལ་སགས། །བཀའ་གདམས་བ་མ་རམས་ལ་

སx། །ༀ་སརxཤ་ཡ་ཨཿ ཧ། གངས་ཅན་ཤང་རའ་སལ་འབད་ཙང་ཁ་བ། །དངས་


42

སབས་རགས་པའ་དབང་ཕག་རལ་ཚབ་ར། །མད་སགས་བསན་པའ་བདག་པ་

མཁས་གབ་ར། །རལ་བ་ཡབ་སས་གསམ་ལ་སx། །ༀ་སརxཤ་ཡ་ཨཿ ཧ། རབ་

འབམས་གསང་རབ་ཀན་ལ་ལ་བའ་མག །བསལ་བཟང་ཐར་པར་བགད་པའ་འཇག་

ངགས་མཆག །བར་བས་བསད་པའ་ཐབས་མཁས་མཛད་པ་ཡས། །གསལ་མཛད་

བཤས་གཉན་རམས་ལ་སx། །ༀ་སརxཤ་ཡ་ཨཿ ཧ།

ད་དག་ས་ལ་མཚངས་པ་མད་པའ་གས། །གཙང་ལ་ད་རབ་བསས་པས་ས་

ཕའ། །ༀ་ཧ་ཏ་ཧ་ཨཿ་ཀ་ཡ་བ་ཤ་ད་ན་ཡ་ས་ཧ། །

གསང་བ་འདས་པ་བད་མཆག་ཧ་ར་ཀ །དཔལ་ཆན་ར་ར་འཇགས་བད་ལ་

སགས་པ། །གངས་མད་རད་ས་བཞ་ཡ་འཁར་ལའ་ཚགས། །ཡ་དམ་ལ་ཚགས་

རམས་ལ་སx། །ༀ་སརxཤ་ཡ་ཨཿ ཧ། འདན་པ་མཉམ་མད་སན་པ་བཅམ་ལན་

འདས། །རབ་ཚབ་དམ་པ་ར་བཙན་མ་ཕམ་མགན། །རལ་བས་ལང་བསན་འཕགས་

པ་ཐགས་མད་ཞབས། །སངས་རས་བང་སམས་གསམ་ལ་སx། །ༀ་སརxཤ་ཡ་ཨཿ

ཧ། སངས་དང་ཡ་ཤས་ཕན་ཚགས་སངས་རས་ཀང༌། །གདལ་བའ་དབང་གས་ཉན་

ཐས་ཚལ་འཛན་པ། །ཁད་པར་ཅན་ག་འཕན་ལས་ཆས་སང་བའ། །གནས་བརན་ཆན་

པ་རམས་ལ་སx། །ༀ་སརxཤ་ཡ་ཨཿ ཧ། མཁའ་ལ་སད་པའ་གནས་མཆག་དམ་པ་

ན༑ །མངན་ཤས་ར་འཕལ་མངའ་བའ་མཐ་སབས་ཅན། །སབ་པ་བ་ལ་མ་ཡས་བ་

བཞན་གཟགས། །གནས་གསམ་མཁའ་འགའ་གཙ་ལ་སx། །ༀ་སརxཤ་ཡ་ཨཿ ཧ།

ཡ་ཤས་མགན་པ་ཆས་ཀ་རལ་བ་དང༌། །དམག་ཟར་རལ་མ་རལ་ཆན་རམ་ཐས་

སས། །ལ་ཆན་གར་དང་དཔལ་མགན་ཞལ་བཞ་ཚགས། །བཀའ་སད་ཆས་སང་


43

རམསx། །ༀ་སརxཤ་ཡ་ཨཿ ཧ། ཚ་རང་མཆད་ལ་བསན་སང་བཅས། །གངས་ཅན་

གནས་པ་ཐམས་ཅད་དང༌། །ཁད་པར་ཡལ་ཕགས་འདར་གནས་པའ། །ལ་ཀ་གཞ་

བདག་རམས་ལx། །ༀ་སརxཤ་ཡ་ཨཿ ཧ། རལ་བའ་ས་གསང་ཐགས་ལ་ཉན་

མངས་མ་མངའ་ཡང༌། །སམས་ཅན་ལས་ངག་ཡད་གསམ་སབ་པ་སང་སད་

ད༑ །རལ་བའ་ས་གསང་ཐགས་ལ་ཁས་ཆབ་འད་གསལ་བས། །སམས་ཅན་ལས་

ངག་ཡད་གསམ་སབ་པ་དག་གར་ཅག །ༀ་སརxཤ་ཡ་ཨཿཧ། འད་ན་སན་པའ་རང་

བཞན་ཆ། །སར་སའ་ད་མ་སང་མཛད་ཅང༌། །གཏང་བ་ད་ཡས་ལགས་བསས་

ཆས། །ཁས་ལགས་མཛད་ལ་ཁས་བགའ། །འད་ན་ཚལ་ཁམསx། །ཚལ་

འཆལx། །སང་བx། །ཁས་ལགསx། །འད་ན་བཟད་པའx། །ཁང་ཁའx། །བམས་

པx། །ཁས་ལགསx། །འད་ན་བརན་འགསx། །ལ་ལའx། །བརན་པx། །ཁས་

ལགསx། །འད་ན་བསམ་གཏནx། །རམ་གཡངx། །ཏང་འཛནx། །ཁས་

ལགསx། །འད་ན་ཤས་རབx། །ཤས་འཆལx། །ཡ་ཤསx། །ཁས་ལགསx། །ཅསབརད།

ད་བཞན་ད་སན་པ་ཞས་པའ་གནས་ས་ཚལ་ཁམས་སགས་དང༌། སར་ས་ཞས་པའ་གནས་ས་ཚལ་འཆལ་སགས་ཀང་

བཅག་ལ་སར་བཞན་བཀས་ལ།


ཕའ། །ༀ་ཧ་ཏ་ཧ་ཨཿཀ་ཡ་བ་ཤ་ད་ན་ཡ་སཧ། ཞས་སགས་སབས་ས་དབ་བད་ཚལ་ག་དམགས་

པ་ན་ཚགས་ཞང་རམས་ཀས་གནས་ལར་བཀད་པའ་ས་བན་དང༌། ཁས་དར་ག་སང་ག་ཡ་ག་རམས་ལས་འད་ཟར་

འཕས། སའ་སད་སད་བར་གསམ་ག་བརན་ཐམས་ཅད་གནས་ལར་བསས་ནས་ཕ་བ་ཡན། ད་ལས་ས་བན་འགད་ཚལ་

ན་ༀ་ཨཿ ཧ་གས་ཡ་ག་ས་ལར་གནས་གསམ་དང་དཔང་བ་གཡས་ས་ཏ། གཡན་ད་ཧ་འགད་པའ་ལགས་གཅག་དང༌།


44

ཡང་ས་བར་ༀ། ཐགས་ཀར་ཧ། ལ་བར་ཏ། དཔང་གཡས་ས་ཧ། གཡན་ད་ཨཿ འགད་པའ་ལགས་གཉས་བང་བའ་ཕ་

མའ་དབང་ད་བས་ནས་ས་སད་ཀ་བརན་ཐམས་ཅད་དཔལ་བ། ས་རད་ཀ་བརན་ཐམས་ཅད་ཐགས་ཀར། ས་སད་ཀ་

བརན་ཐམས་ཅད་ལ་བ། ཕག་གཡས་གཡན་ག་བརན་ཐམས་ཅད་རང་རང་ཕགས་ཀ་ཕག་པར་བསས་ཏ་ཕ་བའ་

ལགས་ཕ་མ་འཐད་པར་དམ་པ་ས་མ་མང་བས་གསངས་པ་ལར་བས་ས། །

སང་གསམ་ཀན་ཏ་ད་ངད་ལང་བ་ཡ། །ད་མཆག་རམས་ཀས་ཐབ་དབང་

རམས་ཀ་ས། །གསར་སངས་བཅ་མ་བ་དར་བས་པ་ལར། །འད་ཆགས་འབར་བ་ད་

དག་བག་པར་བག། །ཞས་འདག་ཆལ་ལམ་ད་བཟང་ག་ལ་གས་བགས། མའ་ཡལ་ག་ད་བཟང་ས་ཚགས་ཀ་

བ་སམ་པས་དལ་ཕས་སགས་ཀང་བ་བར་གསངས།

ད་ནས་ད་ལ་ཁ་དག་ལགས་བསར་བའ། །ན་བཟའ་ཤན་ཏ་ད་ཞམ་དམ་པ་

འབལ། །གས་བཟང་སབ་ལ་འཇམ་པ་ས་ཚགས་དངརན་མཆག་བར་ཕག་ད་དང་ད་

དག་གས། །འཕགས་པ་ཀན་ཏ་བཟང་དང་འཇམ་དབངས་དང༌། །འཇག་རན་དབང་

ཕག་སགས་ལ་བརན་པར་བག། །སབ་འཇམ་ཡང་བ་ལ་ཡ་གས། །མ་ཕད་ར་རའ་ས་

བརས་ལ། །མ་ཕད་དད་པས་བདག་འབལ་ན། །བདག་ཀང་ར་རའ་ས་ཐབ་ཤག །ས་

ཚགས་དབང་བའ་གཞ་ལར་རབ་བཀ་ཞང་། །གང་ལ་རག་ན་བད་བའ་རར་འགར་

པ༑ །གས་བཟང་རན་ཆན་བདག་བ་སང་ཕར་དབལ། །བཟད་པ་དམ་པའ་གས་ཀས་

བརན་པར་ཤག །ཅས་པས་ཚགས་ཞང་ག་ལ་ལངས་སལ་དང་ཞ་ཁ་སགས་རང་རང་ལ་གང་འས་པའ་ན་བཟའ་

འབལ།

རལ་བ་མཚན་དཔའ་རང་བཞན་རན་ལན་ཕར། །རན་གཞན་དག་གས་

བརན་པར་མ་འཚལ་ཡངརན་ཆན་རན་མཆག་ཕལ་བས་འག་བ་ཀན། །མཚན་


45

དཔས་བརན་པའ་ས་ལས་ཐབ་པར་ཤག །ཅས་སར་ལར་ལ་རང་རང་ལ་འས་པའ་རན་འབལ། བར་

བའ་ཁར་ཡག་སན་པའ་བ་དན་ཅན། །ཏང་འཛན་བ་བ་སབས་པའ་འད་གསལ་

བ༑ །མཆག་རན་འས་པའ་ཉར་འཁ་འད་དག་འབལ། །ས་བ་རམ་དག་ཡ་ཤས་ཐབ་

པར་ཤག །ཅས་པས་རང་རད་ཀ་ཡན་ཏན་སང་ར་སགས་འཁར་ཡག་དང་བ་དན་སགས་ས་མས་ནས་འབལ།

རན་ཆན་མཛས་པའ་བཀ་ཤས་བམ་པ་འད། །ས་ཚགས་བཅད་ཀས་བཀང་

ས་ཕལ་བ་ཡས། །ལས་དང་ཉན་མངས་སབ་པ་ཀན་སངས་ནས། །བང་ཆབ་སམས་

ཀ་རན་གས་བརན་པར་ཤག །ཞས་བམ་པ་འདགས། བདག་དང་འག་ལ་ཐགས་བརའ་

ཕར། །ཉད་ཀ་ར་འཕལ་མཐ་ཡས་ན། །ཇ་སད་མཆད་པ་བདག་བགད་ན། །ད་སད་

བཅམ་ལན་བཞགས་ས་གསལ། །ཕན་ཚགས་གསར་འད་ཕགས་བཅར་རབ་ཏ་

འཕ། །བཀ་ཤས་དཔལ་གས་ཀན་ནས་ལམ་མ་བ། །རན་ཆན་ས་ལ་སམ་ག་དབ་རན་

འད། །ཤཀའ་རལ་པའ་དབ་ལ་ཕལ་བ་ཡས། །བསན་པ་རན་ཆན་ཕགས་བཅར་

རས་པ་དང༌། །འཇག་རན་བད་ལགས་ཆན་པས་ཁབ་པ་དང༌། །ལར་བཅས་འག་བའ་

གཙག་ག་རན་གར་པའ། །སབས་བཅ་མངའ་བའ་ག་འཕང་ཐབ་པར་ཤག །ཅས་བདག་

ཉད་ཆན་པས་ཐགས་བསད་སན་ལམ་ཇ་ལར་གནང་བའ་རམ་ཐར་ལར་བདག་ཀང་ད་ལ་བའ་རན་པ་ཆའ་དབ་རན་

ཕལ་བས་སངས་རས་ཀ་བསན་པ་རས་ཤང་འག་བའ་བད་སད་འཕལ་བའ་སན་ལམ་ཤགས་དག་བ།

རལ་བ་ར་མཚའ་མཆད་རས་ལས་གབ་པའ། །ཞང་ཁམས་ར་མཚའ་མཆད་

ཡན་ར་མཚའ་ཚགས། །ཡན་ཏན་ར་མཚའ་རལ་བ་འཁར་བཅས་ལ། །དད་པ་ར་

མཚས་འབལ་ལ་བཞས་ས་གསལ། །ཞབས་བསལ། མ་ཏག །གདག་སས། སང་

གསལ། ད་ཆབ། ཞལ་ཟས། རལ་མ་སགས་ཆ་གཉས་ཉར་སད་འབལ།


46

རན་ཆན་དབང་ག་རལ་པ་བ་ཌར། །སན་པ་ལ་སགས་ཁ་དག་དབབས་ཀ་

གཟགས། །རམ་གསམ་གཟགས་ཀ་ར་ར་མར་བས་ནས། །བ་མ་ལ་ཡ་སན་ལ་དབལ་

བར་བ། །མ་ཟན་འབང་བའ་ཚགས་པ་ལས་བང་བའ། །བརད་བལ་དབངས་ལ་

སགས་པ་ས་ཡ་ཚགས། །རམ་གསམ་ས་ཡ་ར་ར་མར་བས་ནས། །བ་མ་ལ་ཡ་སན་ལ་

དབལ་བར་བ། །ག་བར་ཨ་ཀར་ཛ་ཏ་ལ་སགས་པ། །ལགས་པར་སར་ལས་བང་བ་ད་

ཡ་ཚགས། །རམ་གསམ་ད་ཡ་ར་ར་མར་བས་ནས། །བ་མ་ལ་ཡ་ཤངས་ལ་དབལ་

བར་བ། །ལས་མཆག་རས་བད་བདད་རའ་ཟས་སགས་ཀ། །མངར་སར་ཁ་དང་བས་

ལ་སགས་པའ་ར། །རམ་གསམ་ར་ཡ་ར་ར་མར་བས་ནས། །བ་མ་ལ་ཡ་ལགས་ལ་

དབལ་བར་བ། །ལས་ལ་རག་པ་ཙམ་གས་བད་སར་བ། །དཔག་བསམ་གས་ལ་

སགས་པ་རག་བའ་ཚགས། །རམ་གསམ་རག་བའ་ར་ར་མར་བས་ནས། །བ་མ་ལ་ཡ་

ས་ལ་དབལ་བར་བ། །ཅས་འདད་ཡན་ས་ལ་འབལ།

ཞང་འདར་འཁར་ལ་རན་པ་ཆན་གས། །མཁས་པ་དག་གས་ཡངས་བཀང་

ས༑ །དངས་གབ་འདད་པ་སན་པའ་ཕར། །ཉན་ར་ཤས་རབ་ཅན་གས་དབལ། །ཞང་

འདར་ནར་བx། བཙན་མx། བན་པx། གང་པx། ར་མཆགx། དམག་དཔནx།

མཁས་པ་དག་གས་ཡངས་བཀང་ས། །དངས་གབ་འདད་པ་སན་པའ་ཕར། །ཉན་ར་

ཤས་རབ་ཅན་གས་དབལ། །ཞས་རལ་སད་ས་བདན་འབལ། རན་ཆན་གདགས་དང་གསར་

ཉ་དང༌། །གཏར་ཆན་བམ་པ་པད་མ་བཟང༌། །དང་དཀར་གཡས་འཁལ་དཔལ་

བའ། །མཆག་ག་རལ་མཚན་འཁར་ལ་སགས། །དངས་གབ་རམ་གཉས་སལ་བའ་

ཕར། །བ་མ་ལ་ཡ་ཚགས་ལ་འབལ། །ཞས་བཀ་ཤས་རགས་བརད་འབལ།


47

ད་ལས་གཞན་ཡང་མཆད་པའ་ཚགས། །རལ་མ་དབངས་སན་ཡད་འང་

ལན། །སམས་ཅན་སག་བསལ་སམ་བད་པའ། །སན་རམས་ས་སར་གནས་གར་

ཅག །དམ་ཆས་དཀན་མཆག་ཐམས་ཅད་དང་། །མཆད་རན་རམས་དང་ས་གཟགས་

ལ༑ །རན་ཆན་མ་ཏག་ལ་སགས་ཆར། །རན་མ་འཆད་པར་འབབ་པར་ཤག །ཇ་ལར་

འཇམ་དབངས་ལ་སགས་པས། །རལ་བ་རམས་ལ་མཆད་མཛད་པ། །ད་བཞན་

བདག་གས་ད་བཞན་གཤགས། །མགན་པ་སས་དང་བཅས་རམས་མཆད། །ཡན་

ཏན་ར་མཚ་རམས་ལ་བདག །བསད་དབངས་ཡན་ལག་ར་མཚས་བསད། །བསད་

དབངས་སན་སན་ད་དག་ལ། །ངས་པར་ཀན་ཏ་འབང་གར་ཅག །ཐས་པ་ར་མཚའ་

མཆད་ཡན་ཀན་ནས་འཁལ། །ཡན་ཏན་མ་ཏག་ཚལ་ཁམས་བདག་སས་སན། །ཤས་

རབ་སན་མ་དད་པ་སས་ཆའ་མཚ། །ཏང་འཛན་བདད་རའ་ཞལ་ཟས་དམ་པ་

དང་། །བསད་དབངས་སན་པའ་རལ་མ་ས་འབན་ཅང༌། །ཀན་ནས་སང་བར་རམ་

དཔད་སབས་པ་ཡ། །གདགས་དང་རལ་མཚན་བ་དན་བསངས་བས་པས། །བདག་

ལས་གཞལ་མད་ཁང་བརགས་རབ་བརན་ནས། །སང་དབས་ཆ་སས་ཐག་ལ་འདབ་

རས་ལ། །བརན་པར་བཞགས་པའ་ཆས་ར་མཉས་བད་ཅང༌། །ངས་པར་འདན་པའ་

ཡད་ཀས་གསལ་འདབས་ན༑ །འག་བའ་བ་མ་རག་ཏ་མཉས་གར་ཅག །ཆས་ཀ་རལ་

བ་རག་ཏ་རལ་གར་ཅག །དང་ནས་བང་ཆབ་སང་བའ་བར། །བདག་ག་ལས་དང་

སམས་ལངས་སད། །དས་གསམ་སམས་དག་བའ་དངས་བ་རམས། །སམས་ཅན་

ཀན་ག་དན་ག་ཕར། །གས་པས་ཁད་ལ་དབལ་བར་བག། །ཀན་ནས་གཟགས་པའ་

སན་ལན་པ༑ །ཡན་གནས་དམ་པ་ཁད་རམས་ཀས། །བདག་ལ་བར་བས་ཉར་


48

དགངས་ནས། །བདག་ག་སམས་འད་བཞས་ས་གསལ། །བཞས་ནས་བན་གས་

བརབ་ཏ་གསལ། །ས་གཞ་སས་ཀས་བགས་ཤངx། །ལང་བཤགསx། །

༄༅། །སན་འདན་ཁས་གསལ།

༄༅། །རད་བང་ཡན་ཏན་རབ་རགས་རགས་སངས་རས། །རད་བང་

གཅག་ཏ་དག་བ་དམ་པའ་ཆས། །རད་བང་ཡན་ཏན་བརད་ལན་དག་འདན་ཏ། །རད་

བང་མཆག་གསམ་ར་མཚས་དག་ལགས་སལ། །འདར་སར་བས་མཁས་སན་ག་ཚང་ག་བཟང་

སད་ཆན་མའ་སབས་ག་ཕག་བཞས་སན་འདན་ཁས་གསལ་ག་རམ་པ་འགད་པ་ལ། ཐག་མར་སབས་སམས་ཚད་

མད་བཞ་བསམ་པ་སན་ད་བཏང་ས། སད་གཅག་དཀང་བསད་དང་ནང་མཆད་བན་རབས། མཆད་པ་བན་རབས་

བཅས་དང༌། ད་ནས། ཐམས་ཅད་ད་ན་ས་གཞ་དག །གསག་མ་ལ་སགས་མད་པ་

དང༌། །ལག་མཐལ་ལར་མཉམ་བཌརའ། །རང་བཞན་འཇམ་པར་གནས་གར་

ཅག །བད་ལན་འཇག་རན་བཀད་པ་ལར། །རན་ཆན་ས་གཞ་མ་ཏག་བཅས། །ལན་

ཤང་ཆ་མཚ་མ་ཚང་མད། །ཆས་ས་ར་ཆན་ལན་པར་ཤག །འཇག་རན་འདས་པའ་

དག་ལས་བང༌། །རན་ཆན་བདན་ལས་གབ་པ་ཡ། །ཚད་མད་འད་ཟར་འགད་པའ་

གནས། །རལ་བ་སས་བཅས་བཞགས་གར་ཅག །རན་ཆན་ད་མ་ལས་གབ་སངའ་

ཁ༑ །ཡད་འང་ས་ཚགས་གས་ཀས་བཀབ་པ་འད། །རལ་བ་སས་བཅས་རམས་ལ་

ཕལ་བ་ཡས། །འག་ཀན་ར་རའ་གདན་ལ་བཞགས་གར་ཅག །ལ་དང་མ་ཡ་མཆད་

པའ་རས། །དངས་ས་བཤམས་དང་ཡད་ཀས་སལ། །ཀན་བཟང་མཆད་སན་བ་ན་

མད། །ནམ་མཁའ་ཁམས་ཀན་ཁབ་གར་ཅག །


49

མ་ལས་སམས་ཅན་ཀན་ག་མགན་གར་ཅང༌། །བདད་ས་དཔང་བཅས་མ་

བཟད་འཇམས་མཛད་ལ། །དངས་རམས་མ་ལས་ཡང་དག་མཁན་གར་པའ། །བཅམ་

ལན་འཁར་བཅས་གནས་འདར་གཤགས་ས་གསལ། །བཅམ་ལན་བསལ་པ་གངས་

མད་ད་མ་ར། །འག་ལ་བར་ཕར་ཐགས་ར་རམས་སངས་ཤང༌། །སན་ལམ་ར་ཆན་

དགངས་པ་ཡངས་རགས་པ། །ཁད་བཞད་འག་དན་མཛད་དས་འད་ལགས་ན། །ད་

ཕར་ཆས་དབངས་ཕ་བང་ལན་གབ་ནས། །ར་འཕལ་བན་རབས་ས་ཚགས་སན་

མཛད་ཅང༌། །མཐས་ཡས་སམས་ཅན་ཚགས་རམས་བསལ་བའ་ཕར། །ཡངས་དག་

འཁར་བཅས་གནས་འདར་གཤགས་ས་གསལ། །ཆས་རམས་ཀན་ག་དབང་ཕག་

གཙ། །བཙ་མའ་གསར་ག་མདག་འད་ཞང༌། །ཉ་མ་ལས་ལག་གཟ་བརད་ཆ། །དད་

པས་སན་ན་དང་བར་བག། །ཞ་ཞང་ཐགས་ར་ཆ་ལན་པ། །དལ་ཞང་བསམ་གཏན་ས་

ལ་བཞགས། །ཆས་རམས་ཡ་ཤས་ཆགས་བལ་བ། །ཀན་ཏ་མ་ཟད་ནས་པར་

ལན། །ཚར་སན་ཚར་སན་ཞ་བདག་ལ། །ཐབ་པའ་སས་མཆག་ཐམས་ཅད་

མཁན། །ཤན་ཏ་ལགས་བས་གཟགས་བརན་ན། །མཆད་པས་འདར་ན་གཤགས་ས་

གསལ། །འདར་ན་གཟགས་དང་ལན་ཅག་ཏ། །འག་བའ་དན་ད་བཞགས་ནས་

ཀང༌། །ནད་མད་ཚ་དང་དབང་ཕག་དང༌། །མཆག་རམས་ལགས་པར་སལ་ད་

གསལ། །བཅམ་ལན་འདར་ན་བན་པ་ལགས། །བདག་ཅག་བསད་ནམས་སལ་བར་

ལན། །བདག་ག་མཆད་ཡན་བཞས་ནས་ཀང༌། །ཐགས་ལ་དགངས་ཤང་གནང་བར་

མཛད། །བད་བར་གཤགས་སགས་བཅམ་ལན་འདས། །ཚར་སན་་འདར་ན་

གཤགས་ས་གསལ། །བདག་ག་མཆད་ཡན་བཞས་ནས་ཀང༌། །འད་ཉད་ད་ན་


50

བཞགས་ས་གསལ། །

ས་ཁས་གསལ་བར་ཞ། གང་འདར་བཅམ་ལན་འདས་ད་བཞན་གཤགས་པ་

དག་བཅམ་པ་ཡང་དག་པར་རགས་པའ་སངས་རས་རག་པ་དང་ཞབས་ས་ལན་པ།

བད་བར་གཤགས་པ། འཇག་རན་མཁན་པ། སས་བ་འདལ་བའ་ཁ་ལ་སར་བ། བ་ན་

མད་པ། ལ་དང་མ་རམས་ཀ་སན་པ་སངས་རས་བཅམ་ལན་འདས་ད་དག་ཐམས་ཅད་

ལ་ཡ་བད་ཐམས་ཅད་དང་ལན་པའ་ཁས་འད་གསལ་བར་བགའ། །

ར་བ་ལར་ན་མཛས་པ་ཡས། །ཡན་ཏན་དམ་པའ་རན་ལན་པའ། །མཆད་

གནས་རན་ཆན་འད་དག་ལ། །བདག་གས་ཁས་འད་གསལ་བར་བག། །མ་རག་

འཇམས་པའ་ཉ་མ་ས། །སད་པའ་ནད་ན་སལ་བའ་སན། །དམ་ཆས་རན་ཆན་འད་

དག་ལ། །བདག་གས་ཁས་འད་གསལ་བར་བག། །ཆས་ཀ་ས་ཡ་བདག་ཉད་

ཅན། །མཆག་ག་ཡན་ཏན་གཟགས་ཅན་ག། །མཆད་རན་རན་ཆན་འད་དག་

ལ༑ །བདག་གས་ཁས་འད་གསལ་བར་བག། །བསལ་པའ་མཐའ་ཡ་དངས་འཇམས་

པ༑ །འཇགས་བད་མ་ཡ་ཆ་བད་ཅན། །མགན་པ་སང་རའ་སབས་ལན་ལ། །བདག་

གས་ཁས་འད་གསལ་བར་བག། །མཆག་ཏ་ཚམ་ཤང་བསལ་བཟང་བ། །དམ་པའ་

བདད་ར་མཛས་ཆ་བད། །དཔལ་ལན་བ་མའ་ས་གསང་ལ། །བདག་གས་ཁས་འད་

གསལ་བར་བག། །གདལ་བའ་སམས་ཅན་གང་དག་ལ། །རལ་བའ་སལ་ས་མང་པ་

ཡས། །ཆ་བད་ལ་ཡ་རམ་པ་ན། །སང་ར་ཡས་ན་ངས་གང་བ། །རག་ཏ་ཕན་དང་བད་

མཛད་པའ། །མཆག་ཏ་དལ་བ་ད་དག་ལ། །བདག་གས་ཁས་འད་གསལ་བར་བག། །

སངས་རས་གཟགས་བརན་གནས་དང་ན། །སབ་པའ་དག་འདན་གནས་ཀ་


51

ས༑ །གཙག་ལག་ཁང་དང་གནས་གཞན་ལ། །བདག་གས་ཁས་འད་གསལ་བར་

བག། །ཁས་ཀ་ཁང་པ་ཤན་ཏ་ད་ཞམ་པ། །ཤལ་ག་ས་གཞ་གསལ་ཞང་འཚར་བ་

བསར། །རན་ཆན་འབར་བའ་ཀ་བ་ཡད་འང་ལན། །མ་ཏག་འད་ཆགས་བ་ར་བས་པ་

དར། །

ཇ་ལར་བལམས་པ་ཙམ་གས་ན། །ལ་རམས་ཀས་ན་ཁས་གསལ་ལར། །ལ་ཡ་

ཆ་ན་དག་པ་ཡས། །ད་བཞན་བདག་གས་ས་ཁས་གསལ། །ༀ་སར་ཏ་ཐ་ག་ཏ་ཨ་

བཥ་ཀ་ཏ་ས་མ་ཡ་ཤ་ཡ་ཨཿ ཧ། །མཁན་པས་སད་པའ་འཆང་བ་མཐར་མཛད་

ཅང༌། །ཐགས་རས་ཞ་ལ་དགའ་བ་རང་ད་དར། །སད་ཞའ་མཐའ་ལ་མ་གནས་སད་

ཞའ་མགན། །རལ་བ་ར་ར་འཆང་ལ་ས་ཁས་གསལ། །ༀ་སར་ཏ་ཐ་ག་ཏ་ཨ་བཥ་ཀ་

ཏ་ས་མ་ཡ་ཤ་ཡ་ཨཿ ཧ། །ཕན་ཚགས་དག་ལགས་བ་བས་བསན་པའ་ས། །མཐའ་

ཡས་འག་བའ་ར་བ་སང་བའ་གསང༌། །མ་ལས་ཤས་བ་ཇ་བཞན་གཟགས་པའ་

ཐགས། །ཤཀའ་གཙ་བ་ད་ལ་ས་ཁས་གསལ། །ༀ་སར་ཏ་ཐ་ག་ཏ་ཨ་བཥ་ཀ་ཏ་ས་

མ་ཡ་ཤ་ཡ་ཨཿ ཧ། །བམས་པ་ཐགས་མད་དབག་གཉན་རམ་གལ་ས། །མཆག་ས་

དལ་བའ་ས་དང་གགས་པའ་དཔལ། །སང་བཟང་ཀ་ས་ལ་གཉས་གསར་གང་པ། །ར་

ཆན་སད་པའ་བརད་ལ་ས་ཁས་གསལ། །ༀ་སར་ཏ་ཐ་ག་ཏ་ཨ་བཥ་ཀ་ཏ་ས་མ་ཡ་

ཤ་ཡ་ཨཿ ཧ། །འཇམ་དབངས་ཡད་མད་ཕགས་འཇག་ཀ་སབ་དང༌། །ཟ་བ་གགས་པ་

རག་པའ་ཁ་བག་ཆ། །སངས་རས་དགངས་སང་འཕགས་པ་ཡབ་སས་སགས། །ཟབ་

མ་ལ་བའ་བརད་ལ་ས་ཁས་གསལ། །ༀ་སར་ཏ་ཐ་ག་ཏ་ཨ་བཥ་ཀ་ཏ་ས་མ་ཡ་ཤ་

ཡ་ཨཿ ཧ། །ཐགས་ར་ཆན་པ་བད་གཤགས་ར་ར་འཆང༌། །མཆག་གཟགས་ཏ་ལ་པ་


52

དང་ན་ར་པ། །དཔལ་མཆག་ཌམ་བ་པ་དང་ཨ་ཏ་ཤ །ཉམས་ལན་བན་རབས་བརད་

ལ་ས་ཁས་གསལ། །ༀ་སར་ཏ་ཐ་ག་ཏ་ཨ་བཥ་ཀ་ཏ་ས་མ་ཡ་ཤ་ཡ་ཨཿ ཧ། །བཤད་

སབ་གདམས་པའ་མཆག་མངའ་ཨ་ཏ་ཤ། །བཀའ་གདམས་བསན་པའ་མས་པ་འབམ་

སན་ར། །རལ་འབར་རམ་བཞ་ས་མཆད་གསམ་ལ་སགས། །བཀའ་གདམས་བ་མ་

རམས་ལ་ས་ཁས་གསལ། །ༀ་སར་ཏ་ཐ་ག་ཏ་ཨ་བཥ་ཀ་ཏ་ས་མ་ཡ་ཤ་ཡ་ཨཿ

ཧ༑ །གངས་ཅན་ཤང་རའ་སལ་འབད་ཙང་ཁ་པ། །དངས་སབས་རགས་པའ་དབང་

ཕག་རལ་ཚབ་ར། །མད་སགས་བསན་པའ་བདག་པ་མཁས་གབ་ར། །རལ་བ་ཡབ་

སས་གསམ་ལ་ས་ཁས་གསལ། །ༀ་སར་ཏ་ཐ་ག་ཏ་ཨ་བཥ་ཀ་ཏ་ས་མ་ཡ་ཤ་ཡ་ཨཿ

ཧ༑ །བམས་པ་ཆན་པས་འག་ཀན་བད་ལ་འགད། །ཐགས་ར་ཆན་པས་འཇགས་པ་

ཀན་ལས་སབ། །ཡན་ཏན་ཆན་པས་བཤས་གཉན་མཆག་གར་པ། །བམས་ཆན་

ཆས་རའ་ས་ལ་ས་ཁས་གསལ། །ༀ་སར་ཏ་ཐ་ག་ཏ་ཨ་བཥ་ཀ་ཏ་ས་མ་ཡ་ཤ་ཡ་ཨཿ

ཧ༑ །བཀ་ཤས་རབ་བརན་ཡད་འང་མཛས་པའ་ས། །དཔལ་ལན་ཆས་ས་སན་པར་

སག་པའ་གསངགསང་རབ་མ་ལས་མཁན་པའ་ཐགས་མངའ་བ། །འཇམ་དབངས་

ཆས་རའ་ཞབས་ལ་ས་ཁས་གསལ། །ༀ་སར་ཏ་ཐ་ག་ཏ་ཨ་བཥ་ཀ་ཏ་ས་མ་ཡ་ཤ་ཡ་

ཨཿ ཧ། །ཤས་བ་ཀན་གཟགས་བ་གས་སན་སང་གསལ། །ཚད་མད་རན་ཆན་བཞ་

ཡ་ལན་པའ་སར། །མ་འཇགས་སངའ་ཁ་ལ་རག་བརད་པ། །ཀན་མཁན་ལས་བཟང་

ས་ལ་ས་ཁས་གསལ། །ༀ་སར་ཏ་ཐ་ག་ཏ་ཨ་བཥ་ཀ་ཏ་ས་མ་ཡ་ཤ་ཡ་ཨཿ ཧ། །ར་

བཙན་ཆས་ཀ་རལ་པ་ཙང་ཁ་པའ། །བཤད་སབ་བསན་པའ་རལ་མཚན་འཛན་པ་

ལ༑ །དཔལ་ལན་འཕན་ལས་བཟང་པའ་དཔལ་མངའ་བ། །བཤས་གཉན་དམ་པའ་ས་


53

ལ་ས་ཁས་གསལ། །ༀ་སར་ཏ་ཐ་ག་ཏ་ཨ་བཥ་ཀ་ཏ་ས་མ་ཡ་ཤ་ཡ་ཨཿ ཧ། །སངས་

རས་ཐམས་ཅད་འདས་པའ་ས། །ར་ར་འཛན་པའ་ང་བ་ཉད། །དཀན་མཆག་གསམ་

ག་ར་བ་ས། །བ་མ་རམས་ལ་ས་ཁས་གསལ། །ༀ་སར་ཏ་ཐ་ག་ཏ་ཨ་བཥ་ཀ་ཏ་ས་མ་

ཡ་ཤ་ཡ་ཨཿ ཧ། །རབ་འབམས་གསང་རབ་ཀན་ལ་ལ་བའ་མག །སལ་བཟང་ཐར་

པར་བགད་པའ་འཇག་ངགས་མཆག །བར་བས་བསད་པའ་ཐབས་མཁས་མཛད་པ་

ཡས། །གསལ་མཛད་བཤས་གཉན་རམས་ལ་ས་ཁས་གསལ། །ༀ་སར་ཏ་ཐ་ག་ཏ་ཨ་

བཥ་ཀ་ཏ་ས་མ་ཡ་ཤ་ཡ་ཨཿ ཧ། །ད་དག་ས་ལ་མཚངས་པ་མད་པའ་གས། །གཙང་

ལ་ད་རབ་བསས་པས་ས་ཕའ། །ༀ་ཧ་ཏ་ཧཿ ཨཿ ཀ་ཡ་བ་ཤ་ད་ན་ཡ་སཧ། །རམ་ཐར་

ཞལ་གསམ་རགས་ལའ་ཐད་པས་བརན། །ཡན་ལག་དག་ཕག་དངས་གབ་མཚན་ཆ་

འཛན། །བད་ཆན་རམ་རལ་ར་མག་མཐན་པས་བརད། །དམ་པ་དབང་ག་ལ་ལ་ས་

ཁས་གསལ། །ༀ་སར་ཏ་ཐ་ག་ཏ་ཨ་བཥ་ཀ་ཏ་ས་མ་ཡ་ཤ་ཡ་ཨཿ ཧ། །གསང་བ་

འདས་པ་བད་དགས་ཧ་ར་ཀ །དཔལ་ཆན་ར་ར་འཇགས་བད་ལ་སགས་པ། །གངས་

མད་རད་ས་བཞ་ཡ་འཁར་ལའ་མགན། །ཡ་དམ་ལ་ཚགས་རམས་ལ་ས་ཁས་

གསལ། །ༀ་སར་ཏ་ཐ་ག་ཏ་ཨ་བཥ་ཀ་ཏ་ས་མ་ཡ་ཤ་ཡ་ཨཿ ཧ། །སན་པ་སངས་

རས་རམས་ལ་ས་ཁས་གསལ། །སབ་པ་དམ་ཆས་རམས་ལ་ས་ཁས་གསལ། །འདན་

པ་དག་འདན་རམས་ལ་ས་ཁས་གསལ། །སབས་གནས་དཀན་མཆག་གསམ་ལ་ས་

ཁས་གསལ། །ༀ་སར་ཏ་ཐ་ག་ཏ་ཨ་བཥ་ཀ་ཏ་ས་མ་ཡ་ཤ་ཡ་ཨཿ ཧ། །འདན་པ་

མཉམ་མད་སན་པ་བཅམ་ལན་འདས། །རབ་ཚབ་དམ་པ་ར་བཙན་མ་ཕམ་

མགན། །རལ་བས་ལང་བསན་འཕགས་པ་ཐགས་མད་ཞབས། །སངས་རས་བང་


54

སམས་གསམ་ལ་ས་ཁས་གསལ། །ༀ་སར་ཏ་ཐ་ག་ཏ་ཨ་བཥ་ཀ་ཏ་ས་མ་ཡ་ཤ་ཡ་

ཨཿ ཧ། །ཟབ་མ་རན་འབལ་བཅ་གཉས་ལགས་བསམས་པས། །རང་བང་རང་སངས་

རས་ཀ་ཡ་ཤས་ན། །བསན་པ་མད་པའ་ཚལ་གས་ཐགས་ཆད་པའ། །འཕགས་པ་

རང་རལ་རམས་ལ་ས་ཁས་གསལ། །ༀ་སར་ཏ་ཐ་ག་ཏ་ཨ་བཥ་ཀ་ཏ་ས་མ་ཡ་ཤ་ཡ་

ཨཿ ཧ། །སངས་དང་ཡ་ཤས་ཕན་ཚགས་སངས་རས་ཀང༌། །གདལ་བའ་དབང་གས་

ཉན་ཐས་ཚལ་འཛན་པ། །ཁད་པར་ཅན་ག་འཕན་ལས་ཆས་སང་བའ། །གནས་བརན་

ཆན་པ་རམས་ལ་ས་ཁས་གསལ། །ༀ་སར་ཏ་ཐ་ག་ཏ་ཨ་བཥ་ཀ་ཏ་ས་མ་ཡ་ཤ་ཡ་

ཨཿ ཧ། །གནས་དང་ཉ་བའ་གནས་དང་ན། །འདལ་དང་དར་ཁད་གནས་པ་ཡ། །དཔའ་

བ་དཔའ་མའ་དབང་ཕག་མ། །ཀན་ལ་བདག་གས་ས་ཁས་གསལ། །ༀ་སར་ཏ་ཐ་ག་

ཏ་ཨ་བཥ་ཀ་ཏ་ས་མ་ཡ་ཤ་ཡ་ཨཿ ཧ། །མཁའ་ལ་སད་པའ་གནས་མཆག་དམ་པ་

ན༑ །མངན་ཤས་ར་འཕལ་མངའ་བའ་མཐ་སབས་ཅན། །སབ་པ་པ་ལ་མ་ཡས་བ་

བཞན་གཟགས། །གནས་གསམ་མཁའ་འགའ་གཙ་ལ་ས་ཁས་གསལ། །ༀ་སར་ཏ་ཐ་

ག་ཏ་ཨ་བཥ་ཀ་ཏ་ས་མ་ཡ་ཤ་ཡ་ཨཿ ཧ། །ཁག་འཛག་མ་མག་ལ་བཅའ་ད་ཤལ་

ཅན། །རན་ཆན་ཐད་སམ་ལ་ཡས་དབ་ལ་བརན། །ཤང་ལས་བན་ནས་གཏར་མ་ལན་

མཛད་པའ། །དཔལ་ལན་ཕག་དག་པ་ལ་ས་ཁས་གསལ། །ༀ་སར་ཏ་ཐ་ག་ཏ་ཨ་བཥ་

ཀ་ཏ་ས་མ་ཡ་ཤ་ཡ་ཨཿ ཧ། །འཇམ་དཔལ་བཀའ་ཉན་བསན་སང་ན། །དམ་ཅན་

གཤན་རའ་རལ་པ་ས། །ཞལ་གཅག་ཕག་གཉས་འཇགས་གཟགས་ཅན། །མགན་པ་

ཁད་ལ་ས་ཁས་གསལ། །ༀ་སར་ཏ་ཐ་ག་ཏ་ཨ་བཥ་ཀ་ཏ་ས་མ་ཡ་ཤ་ཡ་ཨཿ

ཧ༑ །ལན་གབ་ཆས་དབངས་ཕ་བང་དམ་པ་ནས། །གདག་པ་འདལ་ཕར་དག་མའ་


55

སར་བསན་ཀང༌། །དངས་གབ་རན་ཆན་འདད་དགའ་ཆར་འབབས་མ། །དམག་ཟར་

རལ་མའ་ས་ལ་ས་ཁས་གསལ། །ༀ་སར་ཏ་ཐ་ག་ཏ་ཨ་བཥ་ཀ་ཏ་ས་མ་ཡ་ཤ་ཡ་ཨཿ

ཧ༑ །བསན་དག་མ་ལས་ཐལ་བར་བརག་མཛད་ཅང༌། །བསན་འཛན་ཚལ་བཞན་སང་

བའ་ར་ཧ་ལ། །དགས་པ་ལམ་སང་ལས་མཁན་སག་བདག་དམར། །ག་ཐགས་ཤན་

པའ་ཚགས་ལ་ས་ཁས་གསལ། །ༀ་སར་ཏ་ཐ་ག་ཏ་ཨ་བཥ་ཀ་ཏ་ས་མ་ཡ་ཤ་ཡ་ཨཿ

ཧ༑ །དགས་པའ་རལ་པ་གང་ཆན་ས་ལ་དང༌། །གཟའ་གདང་དག་པ་གནད་སན་ལམ་

དལ་སགས། །ཇ་ལར་བས་བའ་བཀའ་ལས་མ་འདའ་བའ། །གསང་ཆན་བསན་སང་

རམས་ལ་ས་ཁས་གསལ། །ༀ་སར་ཏ་ཐ་ག་ཏ་ཨ་བཥ་ཀ་ཏ་ས་མ་ཡ་ཤ་ཡ་ཨཿ

ཧ༑ །ཆས་སངས་དབན་པའ་གནས་ས་བཞགས་དས་ས། །ཆས་འཁར་སང་བ་ཞལ་

གས་བཞས་པ་དང༌། །སན་ཚ་ཨ་རན་པད་ལ་སགས་པའ། །བཀའ་ཉན་གཞ་བདག་

ར་རར་ས་ཁས་གསལ། །ༀ་སར་ཏ་ཐ་ག་ཏ་ཨ་བཥ་ཀ་ཏ་ས་མ་ཡ་ཤ་ཡ་ཨཿ

ཧ༑ །ཞལ་གཅག་ཕག་གཉས་གཡས་པའ་ར་ར་ཡས། །བསན་དག་མ་ལས་ཐལ་བར་

བརག་མཛད་ཅང༌། །གཡན་པའ་བམ་པས་འདད་དགའ་དངས་གབ་སར། །གནད་

སན་ཆན་པ་ཁད་ལ་ས་ཁས་གསལ། །ༀ་སར་ཏ་ཐ་ག་ཏ་ཨ་བཥ་ཀ་ཏ་ས་མ་ཡ་ཤ་

ཡ་ཨཿ ཧ། །སང་དང་འག་དང་བར་དག་དང༌། །ཕགས་དང་ཕགས་མཚམས་རམས་

ས་ཡང༌། །སར་བཅས་ས་ན་མད་པ་ཡ། །མཆད་རན་རམས་ལ་ས་ཁས་གསལ། །ༀ་

སར་ཏ་ཐ་ག་ཏ་ཨ་བཥ་ཀ་ཏ་ས་མ་ཡ་ཤ་ཡ་ཨཿ ཧ། །ཚ་རང་མཆད་ལ་བསན་སང་

བཅས། །གངས་ཅན་གནས་པ་ཐམས་ཅད་དང༌། །ཁད་པར་ཡལ་ཕགས་འདར་གནས་

པའ། །ལ་ཀ་གཞ་བདག་རམས་ལ་ས་ཁས་གསལ། །ཁས་གསལ་འས་པ་ཐམས་ཅད་


56

ལ༑ །ཞང་རལ་ཀན་ག་གངས་སད་ཀ། །ལས་བཏད་པ་ཡས་རམ་ཀན་ཏ། །མཆག་ཏ་

དད་པས་ས་ཁས་གསལ། །ༀ་སར་ཏ་ཐ་ག་ཏ་ཨ་བཥ་ཀ་ཏ་ས་མ་ཡ་ཤ་ཡ་ཨཿ ཧ། །


ཕའ། །ༀ་ཧ་ཏ་ཧཿཨཿཀ་ཡ་བ་ཤ་ད་ན་ཡ་སཧ། །

སང་གསམ་ཀན་ཏ་ད་ངད་ལང་བ་ཡ། །ད་མཆག་རམས་ཀས་ཐབ་དབང་

རམས་ཀ་ས། །གསར་སངས་བཙ་མ་བ་དར་བས་པ་ལར། །འད་ཆགས་འབར་བ་ད་

དག་བག་པར་བག། །ད་ནས་ད་ལ་ཁ་དག་ལགས་བསར་བའ། །ན་བཟའ་ཤན་ཏ་ད་

ཞམ་དམ་པ་འབལ། །གས་བཟང་སབ་ལ་འཇམ་པ་ས་ཚགས་དང༌། །རན་མཆག་བར་

ཕག་ད་དང་ད་དག་གས། །འཕགས་པ་ཀན་ཏ་བཟང་དང་འཇམ་དབངས་དང༌། །འཇག་

རན་དབང་ཕག་སགས་ལ་བརན་པར་བག། །

སབ་འཇམ་ཡང་བ་ལ་ཡ་གས། །མ་ཕད་ར་རའ་ས་བརས་ལ། །མ་ཕད་དད་

པས་བདག་འབལ་ན། །བདག་ཀང་ར་རའ་ས་ཐབ་ཤག །ས་ཚགས་དབང་པའ་གཞ་

ལར་རབ་བཀ་ཞང༌། །གང་ལ་རག་ན་བད་བའ་རར་འགར་བ། །གས་བཟང་རན་ཆན་

བདག་བ་སང་ཕར་དབལ། །བཟད་པ་དམ་པའ་གས་ཀས་བརན་པར་ཤག །

རལ་བ་མཚན་དཔའ་རང་བཞན་རན་ལན་ཕར། །རན་གཞན་དག་གས་

བརན་པར་མ་འཚལ་ཡང༌། །རན་ཆན་རན་མཆག་ཕལ་བས་འག་བ་ཀན། །མཚན་

དཔས་བརན་པའ་ས་ལས་ཐབ་པར་ཤག ༈ །བར་བའ་ཁར་ཡག་སན་པའ་བ་དན་

ཅན། །ཏང་འཛན་བ་བ་སབས་པའ་འད་གསལ་བ། །མཆག་རན་འས་པའ་ཉར་མཁ་

འད་དག་འབལ། །ས་བས་རམ་དག་ཡ་ཤས་ཐབ་པར་ཤག ༈ །ས་མཆག་རམ་དག་ལ་


57

བས་མ་ངམས་ལ། །ང་མཚར་སན་བལ་མཁའ་དཀལ་ཉ་གསལ་འད། །ཆས་ཀ་ས་ལ་

ད་མ་མ་མངའ་ཡང༌། །ས་ཞ་བཀར་ས་རམ་གའ་ཚལ་ཙམ་ད། །ཆ་གཙང་སན་སས་འ་

མ་འདག་ཆལ་ཆས། །འག་བའ་ལས་སམས་སག་བསལ་ནད་བསལ་ཏ། །ཉས་པའ་

སན་བལ་འག་བའ་ཡད་འང་བའ། །དམ་པའ་ས་མཆག་བདག་གས་ཐབ་པར་ཤག ༈ །

བད་གཤགས་ས་གསམ་མཚན་དང་དཔ་མངའ་ཡང༌། །འག་བའ་དན་ད་གཟགས་ས་

ཅར་ཡང་གདའ། །རན་ཆན་དབག་ལར་ཉས་པའ་སན་བལ་ཡང༌། །འཇག་རན་ས་ཞ་

གས་པའ་ཚལ་ཙམ་ད། །སག་མད་རལ་བ་རམས་ཀས་རབ་བསགས་པའ། །རས་

མཆག་འད་ཡས་རལ་བའ་ས་ཕས་པས། །ཉན་མངས་དག་གསམ་སབ་པ་ཀན་

སངས་ཏ། །ས་གསམ་ངང་ད་བདག་ཅག་འགར་བར་ཤག ༈ །བདག་དང་འག་ལ་

ཐགས་བརའ་ཕར། །ཉད་ཀ་ར་འཕལ་མཐ་ཡས་ན། །ཇ་སད་མཆད་པ་བདག་བགད་

ན༑ །ད་སད་བཅམ་ལན་བཞགས་ས་གསལ། །

ཞང་ཁམས་འབལ་བར་ཞ། ཞས་སགས་མཎལ་ཕལ།

༈ ས་གཞ་སས་ཀས་བགས་ཤང་མ་ཏག་བཀམ། །ར་རབ་གང་བཞ་ཉ་ཟས་

བརན་པ་འད། །སངས་རས་ཞང་ད་དམགས་ཏ་འབལ་བ་ཡས། །འག་ཀན་རམ་དག་

ཞང་ལ་སད་པར་ཤག །ས་བ་ཀན་ཏ་ཡང་དག་བ་མ་དང༌། །འབལ་མད་ཆས་ཀ་དཔལ་

ལ་ལངས་སད་ཅང༌། །ས་དང་ལམ་ག་ཡན་ཏན་རབ་རགས་ནས། །ར་ར་འཆང་ག་ག་

འཕང་མར་ཐབ་ཤག །ཞས་སགས་བས་སན་ཅ་རགས་བ།

༈ ཕན་ཚགས་གསར་འད་ཕགས་བཅར་རབ་ཏ་འཕ། །བཀ་ཤས་དཔལ་གས་

ཀན་ནས་ལམ་མ་བ། །རན་ཆན་ས་ལ་སམ་ག་དབ་རན་འད། །ཤཀའ་རལ་པའ་དབ་


58

ལ་ཕལ་བ་ཡས། །བསན་པ་རན་ཆན་ཕགས་བཅར་རས་པ་དང༌། །འཇག་རན་བད་

ལགས་ཆན་པས་ཁབ་པ་དང༌། །ལར་བཅས་འག་བའ་གཙག་ག་རན་གར་

པའ། །སབས་བཅ་མངའ་བའ་ག་འཕང་མར་ཐབ་ཤག །

འདར་ན་བསད་ནམས་ཞང་ག་དམ་པ་ཁད། །མཉས་པར་བགད་སད་ལག་

བསམ་དག་པ་ཡ། །ཆས་གས་གསམ་དང་བསལ་བད་དང་སང་སད། །ཞན་མད་མ་

ཆགས་བ་ཡས་དབལ་བར་བག། །ད་མད་མཚལ་ལ་སབ་གསལ་མ་མངའ་

ཡང༌། །དད་པས་ངར་སག་རལ་མཚན་ཕལ་བ་ཡས། །ནམ་མཁའ་མཐའ་དང་མཉམ་

པའ་འག་བ་རམས། །སངས་རས་བརལ་ཞགས་མཆག་ལ་སད་པར་ཤག །

༄༅། །ཚགས་མཆད།

༄༅། །ཚགས་མཆད་འབལ་བ་འདད་ན་ཐག་མ་གཏར་མ་བན་གས་བརབ་པ་ན། ༀ་ཧ་ཥ་ཝཀ་

ཏ་ན་ན་ཧ་ཕཊ། ༀ་ས་བ་ཝ་ཤདཿསར་དར་ས་བ་ཝ་ཤད྅ཧ། སང་པ་ཉད་ད་གར།

སང་པའ་ངང་ལས་ཡ་ལས་རང་ག་དཀལ་འཁར་སན་པ་གཞའ་དབབས་ལ་བ་བ་དན་

གས་མཚན་པ། དའ་སང་ད་ར་ལས་མའ་དཀལ་འཁར་དམར་པ་ག་གསམ་པ། དའ་

སང་ད་ཨ་ལས་མ་མགའ་སད་པ་གསམ་ག་སང་ད། ཨཿ ལས་བང་བའ་ཐད་པ་དཀར་

པ༑ དའ་ནང་ག་ཤར་ད་བ་ལས་བང་བའ་བ་ལང་ག་ཤ་གས་མཚན་པ། ལར་ཨ་ལས་

བང་བའ་ཁའ་ཤ་ཀས་མཚན་པ། ནབ་ཏ་ཛ་ལས་བང་བའ་གང་པ་ཆའ་ཤ་དས་

མཚན་པ། བང་ད་ཁ་ལས་བང་བའ་རའ་ཤ་ཧས་མཚན་པ། དབས་ས་ཧ་ལས་བང་

བའ་མའ་ཤ་ནས་མཚན་པ། ཤར་ལ་ལ་ལས་བང་བའ་ད་ཆན་བས་མཚན་པ། ལ་ནབ་


59

ཏ་མ་ལས་བང་བའ་རཀ་རས་མཚན་པ། ནབ་བང་ད་པ་ལས་བང་བའ་བང་སམས་

དཀར་པ་ཤས་མཚན་པ། བང་ཤར་ད་ཏ་ལས་བང་བའ་རང་མར་མས་མཚན་པ།

དབས་ས་བ་ལས་བང་བའ་ད་ཆ་མས་མཚན་པ། ད་དག་ག་སང་ད་ༀ་དཀར་པ་ཨཿ

དམར་པ། ཧ་སན་པ་གསམ་སང་ནས་སང་ད་བརགས་པར་གར། རང་ག་ཐགས་ཀའ་

ཧ་ལས་འད་འཕས་རང་ལ་ཕག་པས་རང་གཡས་མ་སར་ཏ་ཐད་པའ་རས་རམས་ཞ་

ཞང་ཁལ་བར་གར། ཡ་ག་གསམ་ལས་འད་ཟར་རམ་པ་བཞན་ད་འཕས་པས། ས་ར་

ར་གསང་ར་ར་ཐགས་ར་ར་རམས་བཀག་ནས་ཡ་ག་གསམ་ལ་རམ་གས་ཐམ་པ་

རམས་ཐད་པར་ལང་ནས་ཞ་བས། ཧ་གས་ཁ་དག་ད་ནས་ཀ་སན་སངས། ཨ་ལས་

བདད་རར་རགས་པར་བས། ༀ་གས་མང་པར་སར་ཞང་སལ་བར་གར། ༀ་ཨཿ ཧ།

ལན་གསམ་བརད་པས། ང་བ་ཡ་ཤས་ལ་རམ་པ་ནང་མཆད་དང་མཆད་རས་ས་སའ་རམ་

པ་བད་ལས་དབང་པ་དག་ག་སད་ཡལ་ད་བད་སང་ག་ཡ་ཤས་ཁད་པར་ཅན་བསད་

པས་ས་དང་བར་སང་ནམ་མཁའ་ཁན་ཐམས་ཅད་ཡངས་ས་ཁབ་པའ་ཕ་ནང་གསང་

བའ་མཆད་སན་དམ་རས་སན་གཟགས་བསམ་གས་མ་ཁབ་པས་གང་བར་གར།

༈ ཐགས་རའ་བདག་ཉད་ར་བརད་བ་མ་དང༌། །ཡ་དམ་ལ་ཚགས་སབས་

གནས་དཀན་མཆག་གསམ། །དཔའ་བ་མཁའ་འག་ཆས་སང་སང་མའ་ཚགས། །སན་

འདན་མཆད་པའ་གནས་འདར་གཤགས་ས་གསལ། །ཕ་ནང་གསང་བའ་མཆད་སན་

ར་མཚའ་དབས། །རན་ཆན་ལས་གབ་མཛས་པའ་གདན་ཁ་ལ། །ཞབས་སན་འད་

ཆགས་བརན་པར་བཞགས་ནས་ཀང༌། །སབ་མཆག་བདག་ལ་འདད་དགའ་དངས་

གབ་སལ། །ད་ནས་ཚགས་མཆད་འབལ་བ་ན། ལས་ཀ་ར་རས་ཕད་རམས་བསས་ཏ་སད་ད་བསགས་ནས་མཛ་


60

སགས་ཀ་སང་ད་བཞག་ས། ཕག་གསམ་བཙལ་ནས། དཔའ་བ་ཆན་པ་ཚགས་དང་པ་བན་གས་བརབ་ཏ་གསལ། ད་

བཞན་ད་ཚགས་ལག་མའ་བར་ར་ར་ལ་ད་ལར་བའ། སབ་དཔན་གས་གཙ་མཛད་རག་པ་འཛན་པ་རམས་ཀས་མགན་

གཅག་ཏ།

༈ ཧ། ཏང་འཛན་སགས་དང་ཕག་རས་བན་བརབས་པའ། །ཟག་མད་བདད་

རའ་ཚགས་མཆད་ར་མཚ་འད། །ར་བརད་བ་མའ་ཚགས་རམས་མཉས་ཕར་

འབལ། །ༀ་ཨཿ ཧ། འདད་དགའ་དཔལ་ལ་རལ་པས་ཚམ་མཛད་ནས། །ཨ་མ་ཧ་

བན་རབས་ཆར་ཆན་དབབ་ཏ་གསལ། །ཧ། ཏང་འཛན་སགས་དང་ཕག་རས་བན་

བརབས་པའ། །ཟག་མད་བདད་རའ་ཚགས་མཆད་ར་མཚ་འད། །ཡ་དམ་ལ་ཚགས་

འཁར་བཅས་མཉས་ཕར་འབལ། །ༀ་ཨཿ ཧ། འདད་དགའ་དཔལ་ལ་རལ་པས་ཚམ་

མཛད་ནས། །ཨ་མ་ཧ་དངས་གབ་ཆར་ཆན་དབབ་ཏ་གསལ། །ཧ། ཏང་འཛན་སགས་

དང་ཕག་རས་བན་བརབས་པའ། །ཟག་མད་བདད་རའ་ཚགས་མཆད་ར་མཚ་

འད། །དཀན་མཆག་རན་ཆན་ཚགས་རམས་མཉས་ཕར་འབལ། །ༀ་ཨཿ ཧ། འདད་

དགའ་དཔལ་ལ་རལ་པས་ཚམ་མཛད་ནས། །ཨ་མ་ཧ་དམ་ཆས་ཆར་ཆན་དབབ་ཏ་

གསལ། །ཧ། ཏང་འཛན་སགས་དང་ཕག་རས་བན་བརབས་པའ། །ཟག་མད་བདད་

རའ་ཚགས་མཆད་ར་མཚ་འད། །མཁའ་འག་ཆས་སང་ཚགས་རམས་མཉས་ཕར་

འབལ། །ༀ་ཨཿ ཧ། འདད་དགའ་དཔལ་ལ་རལ་པས་ཚམ་མཛད་ནས། །ཨ་མ་ཧ་

འཕན་ལས་ཆར་ཆན་དབབ་ཏ་གསལ། །ཧ། ཏང་འཛན་སགས་དང་ཕག་རས་བན་

བརབས་པའ། །ཟག་མད་བདད་རའ་ཚགས་མཆད་ར་མཚ་འད། །མ་གར་སམས་

ཅན་ཚགས་རམས་མཉས་ཕར་འབལ། །ༀ་ཨཿ ཧ། འདད་དགའ་དཔལ་ལ་རལ་པས་


61

ཚམ་མཛད་ནས། །ཨ་མ་ཧ་འཁལ་སང་སག་བསལ་ཞ་གར་ཅག །ད་ནས་གནས་ཕད་བཅད་

ད་གཏར། །ད་ནས་ལས་ཀ་ར་རས་སབ་དཔན་ལ་འབལ་བ་ན།

ཨ་མ་ཧ་ཚགས་ཀ་འཁར་ལ་ཆ། །དས་གསམ་བད་གཤགས་གཤགས་ཤལ་

ཏ༑ །དངས་གབ་མ་ལས་འབང་བའ་གནས། །ད་ལར་ཤས་ནས་དཔའ་བ་ཆ། །རམ་

པར་རག་པའ་སམས་བར་ནས། །ཚགས་ཀ་འཁར་ལར་རན་ད་རལ། །ཨ་ལ་ལ་ཧ།

སབ་དཔན་ལ་ཕལ་བ་ནས། སབ་དཔན་ནས།

ༀ། ར་ར་གསམ་དབར་མད་པའ་བདག །རང་ཉད་བ་མ་ལར་གསལ་

ནས། །ཨཿ ཟག་མད་ཡ་ཤས་བདད་ར་འད། །ཧ། བང་ཆབ་སམས་ལས་གཡ་མད་

པར། །ལས་གནས་ལ་རམས་ཚམ་ཕར་ར། །བདད་ར་ལ་ཐག་ཏ་མང་ནས། ཨ་ཧ་མ་ཧ་ས་ཁ།

ད་ནས་ཚགས་ལག་རམས་བསས་ལ་མཉའ་སང་ད་བཞག་ནས་ཆང་ཆ་ནང་མཆད་རམས་ཀས་བན་ཏ།

ༀ་ཧཿ ཥཿ ཝ་ཀ་ཏ་ན་ན་ཧ་ཕཊ། ༀ་ས་བ་ཝ་ཤདཿ སར་དརཿ ས་བ་ཝ་

ཤད྅ཧ། སང་པ་ཉད་ད་གར། སང་བའ་ངང་ལས་ཡ་ལས་རང་ག་དཀལ་འཁར་སན་

པ་གཞའ་དབབས་ལ་བ་བ་དན་གས་མཚན་པ། དའ་སང་ད་ར་ལས་མའ་དཀལ་

འཁར་དམར་པ་ག་གསམ་པ། དའ་སང་ད་ཨཿ ལས་མ་མགའ་སད་བ་གསམ་གས་

སང་ད། ཨ་ལས་བང་བའ་ཐད་པ་དཀར་པ། དའ་ནང་ག་ཤར་ད་བ་ལས་བང་བའ་བ་

ལང་ག་ཤ་གས་མཚན་པ། ལར་ཨ་ལས་བང་བའ་ཁའ་ཤ་ཀས་མཚན་པ། ནབ་ཏ་ཛ་

ལས་བང་བའ་གང་བ་ཆའ་ཤ་དས་མཚན་པ། བང་ད་ཁ་ལས་བང་བའ་རའ་ཤ་ཧས་

མཚན་པ། དབས་ས་ཧ་ལས་བང་བའ་མའ་ཤ་ནས་མཚན་པ། ཤར་ལར་ལམ་ལས་

བང་བའ་ད་ཆན་བས་མཚན་པ། ལ་ནབ་ཏ་མ་ལས་བང་བའ་རཀ་རས་མཚན་པ།


62

ནབ་བང་ད་པ་ལས་བང་བའ་བང་སམས་དཀར་པ་ཤས་མཚན་པ། བང་ཤར་ད་ཏ་

ལས་བང་བའ་རང་མར་མས་མཚན་པ། དབས་ས་བ་ལས་བང་བའ་ད་ཆ་མས་མཚན་

པ༑ ད་དག་ག་སང་ད་ༀ་དཀར་པ་ཨཿ དམར་པ་ཧ་སན་པ་གསམ་སང་ནས་སང་ད་

བརགས་པར་གར། རང་ག་ཐགས་ཀའ་ཧ་ལས་འད་ཟར་འཕས་རང་ལ་ཕག་པས་

རང་གཡས་མ་སར། ཐད་པའ་རས་རམས་ཞ་ཞང་ཁལ་བར་གར། ཡ་ག་གསམ་ལས་

འད་ཟར་རམ་པ་བཞན་ད་འཕས་པས། ས་ར་ར་གསང་ར་ར་ཐགས་ར་ར་རམས་

བཀག་ནས་ཡ་ག་གསམ་ལ་རམ་གས་ཐམ་པ་རམས་ཐད་པར་ལང་ནས་ཞ་བས། ཧ་

གས་ཁ་དག་ད་ནས་ཀ་སན་སངས། ཨཿ ས་བདད་རར་རགས་པར་བས། ༀ་གས་

མང་པར་སར་ཞང་སལ་བར་གར། ༀ་ཨཿ ཧ། ལན་གསམ་བརད་པས།

ཧ། ཏང་འཛན་སགས་དང་ཕག་རས་བན་བརབས་པའ། །ཟག་མད་བདད་

རའ་ཚགས་ལག་ར་མཚ་འད། །དམ་ཅན་ཞང་སང་ཚགས་རམས་མཉས་ཕར་

འབལ། །ༀ་ཨཿཧ། འདད་དགའ་དཔའ་ལ་རལ་པས་ཚམ་མཛད་ནས། །ཨ་མ་ཧ།

རལ་འབར་འཕན་ལས་ཚལ་བཞན་སབས། །

ཧ། ལག་མའ་མགན་རམས་འཁར་བཅས་ཀས། །ཚགས་ལག་ར་མཚ་འད་

བཞས་ལ། །བསན་པ་རན་ཆན་རས་པ་དང་། །བསན་འཛན་ཡན་མཆད་འཁར་བཅས་

དང༌། །ཁད་པར་རལ་འབར་བདག་ཅག་ལ། །ནད་མད་ཚ་དང་དབང་ཕག་དང༌། །དཔལ་

དང་གགས་དང་སལ་པ་བཟང༌། །ལངས་སད་ར་ཆན་ཀན་ཐབ་ཅང༌། །ཞ་དང་རས་ལ་

སགས་པ་ཡ། །ལས་ཀ་དངས་གབ་བདག་ལ་སལ། །དམ་ཚག་ཅན་གས་བདག་ལ་

སངས༌། །དངས་གབ་ཀན་ག་སང་གགས་མཛད། །དས་མན་འཆ་དང་ནད་རམས་


63

དང༌། །གདན་དང་བགགས་རམས་མད་པར་མཛད། །ར་ལམ་ངན་དང་མཚན་མ་

ངན། །བ་བད་ངན་པ་མད་པར་མཛད། །འཇག་རན་བད་ཞང་ལ་ལགས་དང༌། །འབ་

རམས་འཕལ་ཞང་ཆས་འཕལ་བས། །དག་ལགས་ཐམས་ཅད་འབང་བ་ཡས། །ཡད་

ལ་འདད་པ་ཀན་འགབ་ཤག །སན་པ་ར་ཆར་གར་པ་འད་ཡ་མཐས། །འག་བའ་དན་

ད་རང་བང་སངས་རས་ནས། །སན་ཚ་རལ་བ་རམས་ཀས་མ་བསལ་བའ། །ས་བའ་

ཚགས་རམས་སན་པས་གལ་གར་ཅག །

དཔད་ཀ་རལ་མའ་ག་དབངས་བ་བར་ས་ན། ཧ། ད་བཞན་གཤགས་པ་ཐམས་ཅད་དང༌། །

དཔའ་བ་དང་ན་རལ་འབར་མ། །མཁའ་འག་དང་ན་མཁའ་འག་མ། །ཀན་ལ་བདག་ན་

གསལ་བ་འདབས། །བད་བ་མཆག་ལ་དགས་པའ་ཧ་ར་ཀ །བད་བས་རབ་མས་མ་

ལ་བསན་བས་ནས། །ཆ་ག་བཞན་ད་ལངས་སད་པ་ཡས་ན། །ལན་སས་བད་བའ་

སར་བ་ལ་ཞགས་ས། །ཨ་ལ་ལ། ལ་ལ་ཧ། ཨ་ཨ་ཨཿ ཨ་ར་ལ་ཧ། ད་མད་མཁའ་

འགའ་ཚགས་རམས་ཀས། །བར་བས་གཟགས་ལ་ལས་ཀན་མཛད། །ཧ། ད་བཞན་

གཤགས་པ་ཐམས་ཅད་དང༌། །དཔའ་བ་དང་ན་རལ་འབར་མ། །མཁའ་འག་དང་ན་

མཁའ་འག་མ། །ཀན་ལ་བདག་ན་གསལ་བ་འདབས། །བད་བ་ཆན་པས་ཡད་ན་རབ་

བསད་པས། །ལས་ན་ཀན་ཏ་གཡ་བའ་གར་གས་ན། །ཕག་རའ་པདར་རལ་པའ་

བད་བ་ཆ། །རལ་འབར་མ་ཚགས་རམས་ལ་མཆད་པར་མཛད། །ཨ་ལ་ལ། ལ་ལ་ཧ།

ཨ་ཨ་ཨཿ ཨ་ར་ལ་ཧ། ད་མད་མཁའ་འགའ་ཚགས་རམས་ཀས། །བར་བས་གཟགས་

ལ་ལས་ཀན་མཛད། །ཧ། ད་བཞན་གཤགས་པ་ཐམས་ཅད་དང༌། །དཔའ་བ་དང་ན་

རལ་འབར་མ། །མཁའ་འག་དང་ན་མཁའ་འག་མ། །ཀན་ལ་བདག་ན་གསལ་བ་


64

འདབས། །ཡད་འང་ཞ་བའ་ཉམས་ཀས་གར་མཛད་མ། །རབ་དགས་མགན་པ་ཁད་

དང་མཁའ་འགའ་ཚགས། །བདག་ག་མདན་ད་བཞགས་ཏ་བན་རབས་ལ། །ལན་

སས་བད་ཆན་བདག་ལ་སལ་ད་གསལ། །ཨ་ལ་ལ། ལ་ལ་ཧ། ཨ་ཨ་ཨཿ ཨ་ར་ལ་ཧ།

ད་མད་མཁའ་འགའ་ཚགས་རམས་ཀས། །བར་བས་གཟགས་ལ་ལས་ཀན་མཛད། །

ཧ༑ ད་བཞན་གཤགས་པ་ཐམས་ཅད་དང༌། །དཔའ་བ་དང་ན་རལ་འབར་མ། །མཁའ་

འག་དང་ན་མཁའ་འག་མ། །ཀན་ལ་བདག་ན་གསལ་བ་འདབས། །བད་ཆན་ཐར་པའ་

མཚན་ཉད་ལན་པ་ཁད། །བད་ཆན་སངས་པའ་དཀའ་ཐབ་ད་མ་ཡས། །ཚ་གཅག་

གལ་བར་མ་བཞད་བད་ཆན་ཡང༌། །ཆ་སས་མཆག་ག་དབས་ན་གནས་པ་ཡན། །ཨ་

ལ་ལ། ལ་ལ་ཧ། ཨ་ཨ་ཨཿ ཨ་ར་ལ་ཧ། ད་མད་མཁའ་འགའ་ཚགས་རམས་ཀས། །

བར་བས་གཟགས་ལ་ལས་ཀན་མཛད། །ཧ། ད་བཞན་གཤགས་པ་ཐམས་ཅད་

དང༌། །དཔའ་བ་དང་ན་རལ་འབར་མ། །མཁའ་འག་དང་ན་མཁའ་འག་མ། །ཀན་ལ་

བདག་ན་གསལ་བ་འདབས། །འདམ་ག་དབས་ས་སས་པའ་པད་བཞན། །ཆགས་

ལས་སས་ཀང་ཆགས་པས་སན་མ་གས། །རལ་འབར་མ་མཆག་པདའ་བད་བ་

ཡས། །སད་པའ་འཆང་བ་མར་ད་གལ་བར་མཛད། །ཨ་ལ་ལ། ལ་ལ་ཧ། ཨ་ཨ་ཨཿ

ཨ་ར་ལ་ཧ། ད་མད་མཁའ་འགའ་ཚགས་རམས་ཀས། །བར་བས་གཟགས་ལ་ལས་

ཀན་མཛད། །ཧ། ད་བཞན་གཤགས་པ་ཐམས་ཅད་དང༌། །དཔའ་བ་དང་ན་རལ་འབར་

མ༑ །མཁའ་འག་དང་ན་མཁའ་འག་མ། །ཀན་ལ་བདག་ན་གསལ་བ་འདབས། །སང་

རའ་འབང་གནས་རམས་ཀ་སང་རའ་བཅད། །བང་བའ་ཚགས་ཀ་ཀན་ནས་འཐང་བ་

ལར། །མཚན་ཉད་དག་ལན་མཚ་སས་རས་པ་ཡས། །བཅད་བཅངས་པ་ཡ་ར་ཡས་


65

ཚམས་པར་མཛད། །ཨ་ལ་ལ། ལ་ལ་ཧ། ཨ་ཨ་ཨཿ ཨ་ར་ལ་ཧ། ད་མད་མཁའ་འགའ་

ཚགས་རམས་ཀས། །བར་བས་གཟགས་ལ་ལས་ཀན་མཛད། །

༄༅། །ཟབ་ལམ་བ་མ་མཆད་པའ་ཆ་ག་བད་སང་དབར་མད་མ་བཞགས་ས། །

༄༅། །ར་གར་སད་ད། ག་ར་པ་ཛས་ཀལ་ན་མ། བད་སད་ད། བ་མ་མཆད་པའ་ཆ་

ག་ཞས་བ་བ།

བཀའ་དན་མཉམ་མད་བ་མ་དམ་པ་རམས་ཀ་ཞབས་ལ་ཕག་འཚལ་ཞང་

སབས་ས་མཆའ། །བར་བ་ཆན་པས་དས་དང་གནས་སབས་ཐམས་ཅད་ད་རས་ས་

གཟང་ད་གསལ།

གང་ལ་བརན་ན་ས་གསམ་བད་བ་ཆ། །ཐན་མང་དངས་གབ་དང་བཅས་སད་

ཅག་ལ། །སལ་མཛད་འདད་དགའ་མཆག་སལ་ཡད་བཞན་ནར། །ར་ར་ཅན་ཞབས་

པདར་གས་བཏད་ནས། །སལ་བཟང་སབ་མའ་ཕན་བད་མ་ལས་པ། །སབ་པའ་ཐབས་

མཆག་གཉས་པ་དང་བལ་བ། །མད་རད་དམ་པའ་མན་ངག་པད་ཚལ་ལས། །འངས་

པའ་མ་ཏག་ཕང་མཛས་མགལ་རན་སལ། །ད་ཡང་ཐར་འདད་རམས་ཀ་ཕན་སམ་ཚགས་པ་ཐམས་

ཅད་ཀ་གཞ་རན། ལགས་ཚགས་མ་ལས་པའ་འབང་གནས། མཆག་དང་ཐན་མང་ག་དངས་གབ་མཐའ་ཡས་པ་ཀན་ག་

ར་བ། ཐག་པ་མཆག་ག་རལ་འབར་བ་རམས་ཀས་ཉམས་ས་བང་བར་བ་བའ་མན་ངག་མཐའ་དག་ག་གནད་བསས་པ་

ན༑ རང་ལ་ལམ་ཕན་ཅ་མ་ལག་པར་སན་པའ་དག་བའ་བཤས་གཉན་ཚལ་བཞན་ད་བསན་པ་ལ་རག་ལས་པ་ཡན་ཏ།

བའ་བམ་སན་པ་ལས། མན་ངག་ཐམས་ཅད་བསས་པའ་མག་ན། །བཤས་གཉན་དམ་པ་མ་བཏང་བ་ཡན། །ད་ལས་དད་

དང་བང་ཆབ་སམས་སགས། །ཡན་ཏན་ཀན་འབང་ཀན་ག་གཏར་ཡན། ཅས་གསངས་ཤང་། ར་ཐམས་ཅད་མཁན་


66

པས་ཀང་། ད་ནས་འད་ཕའ་ལགས་ཚགས་ཇ་སད་པའ། །རན་འབལ་ལགས་པར་འགག་པའ་ར་བ་ན། །ལམ་སན་

བཤས་གཉན་དམ་པ་འབད་པ་ཡས། །བསམ་དང་སར་བས་ཚལ་བཞན་བསན་པ་ར། །མཐང་ནས་སག་ག་ཕར་ཡང་མ་

གཏང་བར། །བཀའ་བཞན་བསབ་པའ་མཆད་པས་མཉས་པར་བད། །རལ་འབར་ངས་ཀང་ཉམས་ལན་ད་ལར་

བས། །ཐར་འདད་ཁད་ཀང་ད་བཞན་བསང་འཚལ་ལ། །ཞས་དང་། འཇག་རན་འཇག་རན་འདས་པའ་དག་ལགས་

ཀ༑ །ཡན་ཏན་ཀན་ག་ར་བ་དན་ཆན་ར། ཞས་གསངས་ཤང་། བ་མ་ལ་བཅ་པ་ལས་ཀང་། དངས་གབ་སབ་དཔན་རས་

འབང་ཞས། །ར་ར་འཛན་པ་ཉད་གསང་བར། །ཤས་ནས་དངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀས། །བ་མ་ཡངས་ས་མཉས་པར་བ།

།ཞས་དང་། ཡན་རན་པ་ཆ་སས་པ་ལས་ཀང་། སབ་མ་བཟང་པ་བ་མར་གས་ལན་ད་དག་ག །བ་མ་མཁས་པ་རམས་ལ་

རག་ཏ་བརན་པར་བ༑ །ཅ་ཕར་ཞ་ན་མཁས་པའ་ཡན་ཏ་ད་ལས་འབང་། །ད་དག་ཤས་རབ་ཕ་རལ་ཕན་པ་རས་ས་

སན། །སངས་རས་ཆས་རམས་དག་བའ་བཤས་ལ་བརན་ཏ་ཞས། །ཡན་ཏན་ཀན་ག་མཆག་མངའ་རལ་བ་ད་སད་

གསང་། ཞས་གསངས་པཔའ་ཕར།

ད་བས་ན་སབ་མའ་ཚགས་གསག་པ་དང་སབ་པ་སང་བའ་ཞང་ད་སངས་རས་ཐམས་ཅད་ལས་ཀང་ར་ར་

སབ་དཔན་ལག་ཏ། སམ་འབང་ལས། འད་ན་རང་བང་བཅམ་ལན་འདས། །ལག་པའ་ལ་ན་གཅག་པ་ཉད། །མན་ངག་

རབ་ཏ་སར་བའ་ཕར། །ར་ར་སབ་དཔན་ད་བས་ལག །ཅས་གསངས་ས། །ར་མཚན་ད་ལར་ན། ལམ་ག་གནད་ཚང་བའ་

བ་མའ་རལ་འབར་སམ་པ་ན་དལ་འབར་ལ་སང་པ་ལན་པའ་ཐབས་མཆག་ཏ་གར་པ་ཡན་པས་འད་ལར་ཉམས་ས་བང་

བར་བའ། །ད་ཡང་དག་སམས་ཁད་པར་ཅན་ག་ངང་ནས། སབས་འག་སམས་བསད་ཚད་མད་བཞ་བསམ་པ་སན་ད་

བཏང་། བདག་ཉད་གསང་བད་འཇགས་གསམ་སགས་ལག་པའ་ལ་གང་རང་ག་རལ་འབར་དང་ལན་པའ་ས་ལས་འད་

ཟར་འཕས། སད་བཅད་ཐམས་ཅད་ཀ་མ་དག་པ་སངས། སད་ཐམས་ཅད་གཞལ་ཡས་ཁང་དང་། བཅད་ཐམས་ཅད་ལ་

དང་ལ་མའ་རང་བཞན་ག་དག་པ་རབ་འབམས་འབའ་ཞག་ཏ་བསམ།

*བད་ཆན་ངང་ལས་རང་ཉད་བ་མ་ལ། །གང་དར་གསལ་བའ་ས་ལས་འད་ཟར་


67

ཚགས། །ཕགས་བཅར་འཕས་ནས་སད་བཅད་བན་བརབས་པའ། །དག་པ་རབ་

འབམས་འབའ་ཞག་ཡན་ཏན་ག། །བཀད་པའ་མཆད་པ་ཁད་པར་འཕགས་པར་

གར། །རབ་དཀར་དག་སམས་ཆན་པའ་ངང་ཉད་ལས། །བདག་དང་མཁའ་མཉམ་

འག་བ་མ་ལས་པ། །དང་ནས་བཟང་ས་བང་ཆབ་སང་བའ་བར། །བ་མ་དཀན་མཆག་

གསམ་ལ་སབས་ས་འག། །

ན་མ་ག་ར་བཿ ན་མ་བ་ད་ཡ། ན་མ་ངར་ཡ། ན་མཿ སངཡ། ལན་གསམ། མ་

སམས་ཅན་ཀན་ག་དན་ག་ཕར། །བདག་ཉད་བ་མ་ལར་གར་ནས། །སམས་ཅན་

ཐམས་ཅད་བ་མ་ལའ། །ག་འཕང་མཆག་ལ་འགད་པར་བག། །ལན་གསམ།

མ་སམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སག་བསལ་ལས་བསལ་ནས་བད་ཆན་སངས་

རས་ཀ་ས་ལ་དགད་པར་བ། མ་སམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀ་དན་ད་མར་བ་མར་བར་

རགས་པའ་སངས་རས་ཀ་ག་འཕང་འཐབ་པར་བ། དའ་ཆད་ད་ལམ་ཟབ་མ་བ་མ་

ལའ་རལ་འབར་ཉམས་ས་བང་བར་བགའ། །*༼**སར་རགས་བར་ག་ཚག་འད་དག་པཎ་ཆན་རང་

ག་གསང་ད་མ་སང་ན་ཡང་། རན་ག་ཞལ་འདན་ད་གསང་སལ་ཡད་པ་ལར་བཅག་པ་ཡན།༽

ནང་མཆད་དང་མཆད་རས་རམས་བ་མད་ཀ་ཆ་ག་གང་ཡང་རང་བ་ལར་བན་རབས་བ་བའམ། མདར་

བསས་ན། ༀ་ཨཿ ཧ། ལན་གསམ་བརད་པས།

ང་བ་ཡ་ཤས་ལ་རམ་པ་ནང་མཆད་དང་མཆད་རས་ས་སའ་རམ་པ། བད་

ལས་དབང་བ་དག་ག་སད་ཡལ་ད་བད་སང་ག་ཡ་ཤས་ཁད་པར་ཅན་བསད་པས་ས་

དང་བར་སང་ནམ་མཁའ་ཁན་ཐམས་ཅད་ཡངས་ས་ཁབ་པའ་ཕ་ནང་གསང་བའ་

མཆད་སན་དམ་རས་སན་གཟགས་མཆད་པའ་བ་བག་བསམ་གས་མ་ཁབ་པས་


68

གང་བར་བསམ་ལ། དངས་གཞ་ན་ཚགས་ས་བཅད་པའ་ས་ནས་བརད་ན། འཇག་པ་བད་བས་ཡད་མ་གཡངས་

པར་འད་ལར་འདན་ཞང་། དན་བསམས་ལ་ཉམས་ས་བང་བར་བའ། །

བད་སང་དབར་མད་ལ་ལམ་ཡངས་པར་ཀན་བཟང་མཆད་སན་འཁགས་པའ་

དབས། །ལ་མ་མ་ཏག་འབས་བས་ཡངས་མཛས་འདད་དགའ་དཔག་བསམ་ལན་

པའ་རར། །གདང་ལ་འབར་བའ་རན་ཆན་ཁ ་སང་ཆ་སས་ཉ ་ཟ་རས་པའ་

སང་། །བཀའ་དན་གསམ་ལན་ར་བའ་བ་མ་སངས་རས་ཀན་ག་ང་བ་ཉད། །རམ་པ་

ངར་སག་འཛན་པའ་དག་སང་ཞལ་གཅག་ཕག་གཉས་འཛམ་དཀར་འཕ། །ཕག་

གཡས་ཆས་འཆད་གཡན་པ་མཉམ་བཞག་བདད་རས་གང་བའ་ལང་བཟད་

བསམས། །གར་ཀམ་མདངས་ལན་ཆས་གས་གསམ་གསལ་གསར་མདག་པཎ་ཞས་

དབ་ལ་མཛས། །ཡང་ན་སངས་རས་ཀན་ག་ང་བ་ཉད། ཅས་བའ་མཚམས་ནས། རམ་པ་ཁབ་བདག་ར་

ར་འཆང་དབང་ཞལ་གཅག་ཕག་གཉས་ས་མདག་ས། །རར་དལ་བཟང་ནས་དབངས་

ཕག་མར་འཁད་ལན་སས་བད་སང་རལ་བས་དགས། །རམ་མང་རན་ཆན་རན་གས་

སས་ཤང་ལ་རས་དར་ག་ན་བཟས་བཀབས། །ཞས་པ་བ་དང་བསན་ནས་སར། ད་གཉས་ཅ་བས་

ཀང་ཚག་ག་འཕ་ནས་འད་ལར། མཚན་དཔའ་རན་ལན་འད་ཟར་སང་འབར་འཇའ་ཚན་ས་

ལས་བསར་བའ་དབས། །ར་ར་སལ་ཀང་ཚལ་གས་བཞགས་པའ་ཕང་བ་རམ་དག་

བད་གཤགས་ལ། །ཁམས་བཞ་ཡམ་བཞ་ས་མཆད་ར་རས་ཚགས་རམས་བང་ཆབ་

སམས་དཔའ་དངས། །བ་ས་དག་བཅམ་ཉ་ཁ་ཆག་སང་ཡན་ལག་ཁ་བའ་དབང་བ་

ཉད། །འད་ཟར་ཕགས་སང་གནད་སན་གསང་བ་འཇག་རན་པ་རམས་ཞབས་ཀ་

གདན། །མཐའ་སར་རམ་བཞན་དངས་བརད་བ་མ་ཡ་དམ་དཀལ་འཁར་ལ་ཚགས་


69

དང་། །སངས་རས་བང་སམས་དཔའ་བ་མཁའ་འག་བསན་སང་ར་མཚས་བསར་

ནས་བཞགས། །ད་དག་ས་གསམ་ར་ར་གསམ་མཚན་ཧ་ཡག་འད་ཟར་ལགས་ཀ་

ཡས། །རང་བཞན་གནས་ནས་ཡ་ཤས་པ་རམས་སན་དངས་དབར་མད་བརན་པར་

གར། །

ཕན་ཚགས་བད་ལགས་འབང་གནས་དས་གསམ་ག། །ར་བརད་བ་མ་ཡ་

དམ་དཀན་མཆག་གསམ། །དཔའ་བ ་མཁའ་འག ་ཆས་སང་སང་ཚགས་

བཅས། །ཐགས་རའ་དབང་གས་འདར་གཤགས་བརན་པར་བཞགས། །ཆས་རམས་

རང་བཞན་འག་འང་ཀན་བལ་ཡང་། །ས་ཚགས་གདལ་བའ་བསམ་པ་ཇ་བཞན་

ད༑ །ཅར་ཡང་འཆར་བའ་མཁན་བརའ་འཕན་ལས་ཀས། །སབས་མགན་དམ་པ་

འཁར་བཅས་གཤགས་ས་གསལ། །ༀ་རཏ་ག་ར་སར་བད་ང་བ་ང་ས་ཏ་ས་པ་ར་ཝ་

ར་ཨ་ཧ་ཧ། བཛ་ས་མ་ཡ་ཛ་ཛཿ ཛཿ ཧ་བ་ཧཿ པད་ཀ་མ་ལ་ཡས།

ཡན་ལག་བདན་པ་འབལ་བ་ལ་ཐག་མར་ཕག་འཚལ་བ་ན། གང་ག་ཐགས་རས་བད་བ་ཆན་

པའ་དབངས། །ས་གསམ་ག་འཕང་མཆག་ཀང་སད་ཅག་ལ། །སལ་མཛད་བ་མ་རན་

ཆན་ལ་བའ་ས། །ར་ར་ཅན་ཞབས་པདར་ཕག་འཚལ་ལ། །རབ་འབམས་རལ་བ་ཀན་

ག་ཡ་ཤས་ན། །གང་འདལ་ཅར་ཡང་འཆར་བའ་ཐབས་མཁས་མཆག །ངར་སག་

འཛན་པའ་གར་གས་རམ་རལ་པ། །སབས་མགན་དམ་པའ་ཞབས་ལ་ཕག་འཚལ་

ལ༑ །ཉས་ཀན་བག་ཆགས་བཅས་པ་དངས་ཕང་ཞང་། །དཔག་མད་ཡན་ཏན་རན་

ཆན་ཚགས་ཀ་གཏར། །ཕན་བད་མ་ལས་འབང་བའ་ས་གཅག་པ། །ར་བཙན་བ་མའ་

ཞབས་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །ལར་བཅས་སན་པ་སངས་རས་ཀན་ག་དངས། །བརད་


70

ཁ་བཞ་སང་དམ་ཆས་འབང་བའ་གནས། །འཕགས་ཚགས་ཀན་ཀ་དབས་ན་ལང་ང་

བ༑ །དན་ཅན་བ་མ་རམས་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །དས་གསམ་ཕགས་བཅར་བཞགས་

པའ་བ་མ་དང་། །རན་ཆན་མཆག་གསམ་ཕག་འས་ཐམས་ཅད་ལ། །དད་ཅང་མས་

པས་བསད་དབངས་ར་མཚར་བཅས། །ཞང་རལ་མཉམ་པའ་ལས་སལ་ཕག་འཚལ་

ལ༑ །ཞས་ས་གསམ་གས་པས་ཕག་བས་ནས་མཆད་པ་འབལ་བ་ན། མཆད་པའ་འཁར་གསམ་པ་རམ་པར་མ་རག་

པ་བད་སང་དབར་མད་ཀ་བདག་ཉད་ད་རས་བཏབ་ནས་འབལ་བ་ན།

སབས་མགན་ར་བཙན་བ་མ་འཁར་བཅས་ལ། །ས་ཚགས་མཆད་སན་ར་

མཚ་འབལ་བ་ན། །བཀད་ལགས་རན་ཆན་འད་འབར་སད་ཡངས་ལས། །དག་བད་

བདད་རའ་ཆ་བཞ་དལ་གས་འབབ། །སང་བ་སལ་མ་ཕང་བ་སལ་ལགས་པ། །མཛས་

པའ་མ་ཏག་ས་དང་བར་སང་གང་། །ད་ཞམ་སས་ཀ་དད་པ་བཌརའ། །དབར་སས་

སན་པའ ་སན་གས་ལ་ལམ་འཁགས། །ཉ ་ཟ་ནར་བ་རབ་འབར་སན་མའ ་

ཚགས། །སང་གསམ་མན་སལ་འད་ཟར་ར་དགའ་རད། །ག་བར་ཙན་དན་གར་ཀམ་

དས་བགས་པའ། །སས་ཆའ་མཚ་ཆན་ཁར་ཡག་ཀན་ནས་འཁལ། །ར་བརའ་བཅད་

ལན་བཟའ་བཅའ་བཏང་བ་དང་། །ལ་དང་མ་ཡ་ཞལ་ཟས་ལན་པར་སངས། །ས་ཚགས་

རལ་མའ་བ་བག་མཐའ་ཡས་ལས། །བང་བའ་གདངས་སན་འགར་བས་ས་གསམ་

འགངས། །གཟགས་ས་ད་ར་རག་བའ་དཔལ་འཛན་པའ། །ཕ་ནང་འདད་ཡན་ལ་མས་

ཕགས་ཀན་ཁབ། །

བ་བ་ཕག་བརའ་གང་བཞ་ལན་པར་བཅས། །རན་ཆན་བདན་དང་ཉ་བའ་

རན་ཆན་སགས། །ཀན་དགའ་སད་པའ་སད་བཅད་ཕན་སམ་ཚགས། །ལ་མའ་


71

ལངས་སད་འདད་དགའ་གཏར་ཆན་པ། །དང་བའ་སམས་ཀས་ཕལ་བང་ཞང་ག་

མཆག །སབས་མགན་ཐགས་རའ་གཏར་ལ་དབལ་བར་བག། །དངས་བཤམས་ཡད་

སལ་ཡད་བཞན་ར་མཚའ་ངགས། །སད་ཞའ་རམ་དཀར་ལས་འངས་མཆད་རས་

ཀ༑ །འདབ་སང་རས་པས་ཀན་ག་ཡད་འཕག་ཅང་། །འཇག་རན་འཇག་རན་ལས་

འདས་རང་གཞན་ག། །ས་གསམ་དག་བའ་མ་ཏག་ཅར་ཡང་བཀ། །ཀན་བཟང་མཆད་

པའ་ད་བསང་འབམ་འཕ་ཞང་། །བསབ་གསམ་རམ་གཉས་ལམ་ལའ་འབས་ལན་

པའ། །དགའ་ཚལ་ར་བཙན་བ་མ་མཉས་ཕར་འབལ། །གར་ཀམ་མདངས་ལན་བཟང་

བའ་ད་ངད་ཅན། །ར་བརའ་དཔལ་འཛན་ར་ཇའ་བཏང་བ་དང་། །ལགས་ཀ་ལ་དང་

སན་མ་ལ་ལ་སགས། །སངས་རགས་སར་བའ་བདད་རའ་ར་མཚས་མཆད། །ཡད་

འང་ལང་ཚའ་དཔལ་འཛན་དག་ཅ་བཞའ། །འདད་པའ་ས་རལ་ལ་མཁས་ལས་ཕ་

མ༑ །ཞང་སས་སགས་སས་ལན་སས་ཕ་ཉའ་ཚགས། །མཛས་སག་ས་མའ་ཕག་ར་

རམས་ཀང་འབལ། །སབ་བལ་ལན་སས་བད་བའ་ཡ་ཤས་ཆ། །ཆས་ཀན་རང་བཞན་

སས་དང་བལ་བའ་དབངས། །དབར་མད་ལན་གབ་ས་བསམ་བརད་ལས་

འདས། །དན་དམ་བང་ཆམ་སམས་མཆག་ཁད་ལ་འབལ། །ཉན་མངས་བཞ་བར་ར་

བཞའ་ནད་འཇམས་པའ། །བཟང་བའ་སན་ག་བ་བག་ས་ཚགས་དང་། །ཁད་མཉས་

བགད་ཕར་བདག་བན་འབལ་ལགས་ན། །ནམ་མཁའ་ཇ་སད་འབངས་ས་གཟང་ད་

གསལ། །

ཞས་ཕ་ནང་གསང་བ་ད་ཁ་ན་ཉད་ཀ་མཆད་པ་དང་། སན་དང་། བདག་ཉད་བན་ད་འབལ་བ་རམས་དམགས་

པ་དང་བཅས་བའ་ས་ནས་བས་ཏ། བཤགས་པ་ལ་སགས་པའ་ཡན་ལག་ལག་མ་སར་ག་འཕ་ནས་འད་ལར།


72

ཐག་མད་དས་ནས་མ་དག་སག་པའ་ལས། །བགས་དང་བགད་སལ་ཡ་རང་

ཅ་མཆས་པ། །ཐགས་ར་ཆ་ལན་སན་སར་འགད་སམས་ཀས། །བཤགས་ཤང་སན་

ཆད་མ་བགད་སམ་པ་ནད། །ཆས་རམས་རང་བཞན་མཚན་མ་དང་བལ་ཡང་། །ར་

ལམ་ཇ་བཞན་ས་འཕགས་ཐམས་ཅད་ཀ། །བད་དགའ་ཅར་ཡང་འཆར་བའ་རམ་

དཀར་ལ། །བདག་ཅག་བསམ་པ་ཐག་པས་ཡ་རང་ང་། །ཕལ་བང་མཁན་བརའ་ཆ་

འཛན་འབམ་དཀགས་ཏ། །མཐའ་ཡས་འག་འདའ་ཕན་བད་ཀན་དའ་ཚལ། །བསད་

དང་ཡན་ད་གནས་དང་སལ་བའ་ཕར། །ཟབ་རས་ཆས་ཀ་ཆར་བ་དབབ་ད་

གསལ། །ར་རའ་ས་ལ་ས་འཆ་མ་མངའ་ཡང་། །ཟང་འཇག་དབང་ག་རལ་བའ་ཟ་མ་

ཏག །བདག་ཅག་མས་པ་ཇ་བཞན་སད་མཐའ་བར། །མ་ངན་མ་འདའ་རག་པར་

བཞགས་ས་གསལ། །ད་ལར་བསན་པའ་རམ་དཀར་དག་བའ་ཚགས། །བཀའ་དན་

གསམ་ལན་ར་བཙན་བ་མ་ཡས། །ཚ་རབས་ཀན་ཏ་འབལ་མད་རས་འཛན་

ཅང་། །ཟང་འཇག་ར་ར་འཆང་དབང་ཐབ་ཕར་བས། །

ཞས་ཡན་ལག་བདན་པ་འབལ་ཞང་། ལང་བང་ཚ་བཤགས་པའ་མཚམས་ས་སམ་པ་གསམ་ས་སའ་

བཤགས་པ་དང་། བ་མ་རར་འཛན་མ་དང་། བང་ཆབ་ལང་བཤགས་སགས་བའ། །

ཡན་ཏན་འབང་གནས་ཚལ་ཁམས་ར་མཚ་ཆ། །མང་ཐས་ནར་བའ་ཚགས་

ཀས་ཡངས་ས་གཏམས། །ངར་སག་འཛན་པ་ཐབ་དབང་གཉས་པའ་ར། །གནས་

བརན་འདལ་བ་འཛན་ལ་གསལ་བ་འདབས། །གང་དང་ལན་ན་བད་བར་གཤགས་

པའ་ལམ། །སན་པར་འས་པའ་ཡན་ཏན་བཅ་ལན་པ། །མ་ལས་རལ་བའ་གདང་

འཚབ་ཆས་ཀ་ར། །ཐག་མཆག་དག་བའ་བཤས་ལ་གསལ་བ་འདབས། །ས་གསམ་


73

ལགས་བསམས་བ་ཆན་བཟད་ལན་དང་། །གཡ་དང་ས་མད་སགས་དང་རད་ཤས་

ཤང་། །ད་ཉད་བཅ་ཟང་འབ་དང་འཆད་མཁས་པའ། །ར་ར་འཛན་པའ་གཙ་ལ་གསལ་

བ་འདབས། །

ཞས་འདལ་བ་དང་ཐག་ཆན་ཐན་མང་པ་དང་། ར་ར་ཐག་པའ་བ་མའ་མཚན་ཉད་དང་ལན་པའ་ས་ནས་

གསལ་བ་གདབ། ད་ནས།

སངས་རས་གངས་མད་བན་པས་མ་ཐལ་པའ། །མ་རངས་གདལ་དཀའ་

སགས་དས་འག་བ་ལ། །བད་གཤགས་ལམ་བཟང་ཇ་བཞན་སན་པ་ཡ། །སབས་

མགན་ཐགས་ར་ཅན་ལ་གསལ་བ་འདབས། །ཐབ་པའ་ཉ་མ་དས་ཀས་ནབ་གར་

ཏ༑ །མགན་སབས་མད་པའ་འག་བ་མང་པ་ལ། །རལ་བའ་མཛད་པ་ཉ་བར་སབ་

མཛད་པའ། །སབས་མགན་ཐགས་ར་ཅན་ལ་གསལ་བ་འདབས། །དས་གསམ་

ཕགས་བཅའ་རལ་བ་ཐམས་ཅད་ལས། །གང་ག་བ་སའ་བ་ག་གཅག་ཙམ་

ཡང་། །བདག་ཅག་བསད་ནམས་ཞང་ད་ལགས་བསགས་པའ། །སབས་མགན་

ཐགས་ར་ཅན་ལ་གསལ་བ་འདབས། །བད་གཤགས་ས་གསམ་རན་ག་འཁར་ལ་

ན༑ །ཐབས་མཁས་ས་འཕལ་ད་བའ་འཇ་སག་ལས། །ཐ་མལ་ཚལ་གས་འག་བ་འདན་

མཛད་པའ། །སབས་མགན་ཐགས་ར་ཅན་ལ་གསལ་བ་འདབས། །ཁད་ཀ་ཕང་

ཁམས་ས་མཆད་ཡན་ལག་རམས། །བད་གཤགས་རགས་ལ་ཡབ་ཡམ་སམས་

དཔའ་དང་། །ཁ་བའ་དབང་བའ་རང་བཞན་མཆག་གསམ་ག། །བདག་ཉད་བ་མ་

མཆག་ལ་གསལ་བ་འདབས། །ཀན་མཁན་ཡ་ཤས་རལ་བ་ལས་བང་པའ། །དཀལ་

འཁར་འཁར་ལ་བ་བའ་བདག་ཉད་ད། །རགས་བརའ་ཁབ་བདག་ར་ར་འཛན་པའ་


74

གཙ། །ཟང་འཇག་དང་པའ་མགན་ལ་གསལ་བ་འདབས། །སབ་མད་ལན་སས་དགའ་

བའ་རལ་བ་དང་། །དབར་མད་བརན་གཡ་ཀན་ཁབ་ཀན་ག་བདག །ཐག་མ་མཐའ་

བལ་ཀན་བཟང་དན་དམ་ག། །བང་ཆབ་སམས་དངས་ཁད་ལ་གསལ་བ་འདབས། །

ཞས་ཕ་ནང་གསང་བ་ད་ཁ་ན་ཉད་ཀ་ཡན་ཏན་བརད་པའ་ས་ནས་ར་གཅག་ཏ་གསལ་བ་འདབས་ཤང་ཁད་

པར་ད།

ཁད་ན་བ་མ་ཁད་ན་ཡ་དམ་ཁད་ན་མཁའ་འག་ཆས་སང་ས། །དང་ནས་

བཟང་ས་བང་ཆབ་བར་ད་ཁད་མན་སབས་གཞན་མ་འཚལ་བས། །འད་དང་བར་ད་

ཕ་མའ་མཐར་ཡང་ཐགས་རའ་ལགས་ཀས་གཟང་མཛད་ལ། །སད་ཞའ་འཇགས་

སལ་དངས་གབ་ཀན་སལ་གཏན་ག་གགས་མཛད་བར་གཅད་སངས། །ལན་གསམ་བ།

ད་ལར་ལན་གསམ་གསལ་བ་བཏབ་པའ་མཐས། །བ་མའ་ས་གསང་ཐགས་ཀ་གནས་

རམས་ལས། །བདད་ར་འད་ཟར་དཀར་དམར་མཐང་ག་གསམ། །རམ་དང་ཅག་ཅར་

བང་ནས་བདག་ཉད་ཀ། །གནས་གསམ་རམ་དང་ཅག་ཅར་ཐམ་པ་ལས། །སབ་བཞ་

དག་ཅང་རམ་དག་དབང་བཞ་ཐབ། །ས་བཞ་ཐབ་ཅང་བ་མ་གཉས་པ་ཞག །དགས་

བཞན་ཐམ་པས་བན་གས་བརབས་པར་གར། །

པར་བསམ། ད་ནས་སར་ཡང་བན་གས་བརབ་པའ་ཕར་དང་། ཐགས་ར་བསལ་བའ་ཕར་དང་། འདད་བའ་

དན་ལ་སན་ཅང་། ཐག་པ་ཆན་པའ་ལམ་ལ་བ་སང་བ་ལན་ཅག་ཏ་བ་བའ་ཚལ་ན་འད་ལར།

ཞང་མཆག་དམ་པ་ར་བཙན་བ་མ་ལ། །མཆད་ཅང་གས་པས་གསལ་བ་

བཏབ་པའ་མཐས། །བད་ལགས་ར་བ་མགན་པ་ཁད་ཉད་ཀས། །དགས་བཞན་རས་

ས་འཛན་པར་བན་གས་རབས། །ལན་གཅག་ཙམ་ཞག་རད་པའ་དལ་འབར་


75

འད། །རད་དཀའ་མར་ད་འཇག་པའ་ཚལ་རགས་ནས། །དན་མད་ཚ་འདའ་བ་བས་མ་

གཡང་བར། །དན་ལན་སང་པ་ལན་པར་བན་གས་རབས། །ངན་སང་སག་བསལ་

འབར་བའ་མས་འཇགས་ནས། །སང་ནས་དཀན་མཆག་གསམ་ལ་སབས་འག་

ཞང་། །སག་སང་དག་ཚགས་མཐའ་དག་སབ་པ་ལ། །བརན་པ་ལར་ལན་བད་པར་

བན་གས་རབས། །ལས་དང་ཉན་མངས་ར་ཀང་དག་ཏ་འཁག །སག་བསལ་གསམ་

ག་ཆ་སན་མང་པས་གཙས། །མཐའ་མད་འཇགས་རང་སད་མཚ་ཆན་པ་ལས། །ཐར་

འདད་ཤགས་དག་ས་བར་བན་གས་རབས། །བཟད་དཀའ་བཙན་ར་འད་བའ་འཁར་

བ་འད། །དགའ་བའ་ཚལ་ལར་མཐང་བའ་བ་སངས་ནས། །བསབ་གསམ་འཕགས་

པའ་ནར་ག་མཛད་བཟང་ས། །ཐར་པའ་རལ་མཚན་འཛན་པར་བན་གས་

རབས། །ཉམ་ཐག་འག་བ་འད་ཀན་བདག་ག་མ། །ཡང་ཡང་དན་གས་བསངས་པའ་

ཚལ་བསམས་ནས། །སག་པའ་བ་ལ་བར་བའ་མ་བཞན་ད། །བཅས་མན་སང་ར་ས་

བར་བན་གས་རབས། །སག་བསལ་ཕ་མ་ཙམ་ཡང་མ་འདད་ཅང་། །བད་ལ་ནམ་

ཡང་ཆག་ཤས་མད་པ་ན། །བདག་དང་གཞན་ལ་ཁད་པར་ཡད་མན་ཞས། །གཞན་

བད་དགའ་བ་བསད་པར་བན་གས་རབས། །རང་ཉད་གཅས་པར་འཛན་པའ་གཅང་

ནད་འད། །མ་འདད་སག་བསལ་སད་པའ་རར་མཐང་ནས། །ལ་ལན་བདས་ལ་འཁན་

ད་བཟང་བས་ཏ༑ །བདག་འཛན་གདན་ཆན་འཇམས་པར་བན་གས་རབས། །མ་

རམས་གཅས་བཟང་བད་ལ་འགད་པའ་བ། །མཐའ་ཡས་ཡན་ཏན་འབང་བའ་སར་

མཐང་ནས། །འག་བ་འད་དག་བདག་ག་དགར་ལངས་ཀང་། །སག་ལས་གཅས་པར་

འཛན་པར་བན་གས་རབས། །མདར་ན་བས་པ་རང་དན་ཁ་ན་དང་། །ཐབ་དབང་


76

གཞན་དན་འབའ་ཞག་མཛད་པ་ཡ། །སན་དང་ཡན་ཏན་དབ་བ་རགས་པའ་

བས། །བདག་གཞན་མཉམ་བར་ནས་པར་བན་གས་རབས། །རང་ཉད་གཅས་འཛན་

རད་པ་ཀན་ག་ས། །མ་རམས་གཅས་འཛན་ཡན་ཏན་ཀན་ག་གཞ། །ད་ཕར་བདག་

གཞན་བར་བའ་རལ་འབར་ལ། །ཉམས་ལན་སང་བར་བད་པར་བན་གས་

རབས། །དས་ན་ར་བཙན་བ་མ་ཐགས་ར་ཅན། །མར་གར་འག་བའ་སག་སབ་སག་

བསལ་ཀན། །མ་ལས་ད་ལ་བདག་ལ་སན་པ་དང་། བདག་ག་བད་དག་གཞན་ལ་

བཏང་བ་ཡས། །འག་ཀན་བད་དང་ལན་པར་བན་གས་རབས། །སད་བཅད་སག་པའ་

འབས་བས་ཡངས་གང་ས། །མ་འདད་སག་བསལ་ཆར་ལར་བབས་གར་ཀང་། །ལས་

ངན་འབས་བ་ཟད་པའ་རར་མཐང་ནས། །རན་ངན་ལམ་ད་ལངས་པར་བན་གས་

རབས། །མདར་ན་བཟང་ངན་སང་བ་ཅ་ཤར་ཡང་། །ཆས་ཀན་སང་པ་སབས་ལའ་

ཉམས་ལན་གས། །བང་ཆབ་སམས་གཉས་འཕལ་བའ་ལམ་བསར་ཏ། །ཡད་བད་

འབའ་ཞག་བསམ་པར་བན་གས་རབས། །སར་བ་བཞ་དང་ལན་པའ་ཐབས་མཁས་

ཀས། །འཕལ་ལ་གང་ཐག་སམ་ལ་སར་བ་དང་། །བ་སང་དམ་ཚག་བསབ་བའ་

ཉམས་ལན་གས། །དལ་འབར་དན་ཆན་བད་པར་བན་གས་རབས། །གཏང་ལན་

རང་ལ་བསན་པའ་འཕལ་འདགས་ཅན། །བམས་དང་སང་ར་ལག་པའ་བསམ་པ་

ཡས། །འག་རམས་སད་མཚ་ཆ་ལས་སལ་བའ་ཕར། །བང་ཆབ་སམས་ཉད་འབང་

བར་བན་གས་རབས། །དས་གསམ་རལ་བ་ཀན་ག་བགད་གཅག་ལམ། །རམ་དག་

རལ་སས་སམ་པས་རད་བསམས་ཤང་། །ཐག་མཆག་ཚལ་ཁམས་གསམ་ག་ཉམས་

ལན་ལ། །བརན་པ་ལར་ལན་བད་པར་བན་གས་རབས། །


77

ལས་དང་ལངས་སད་དས་གསམ་དག་ཚགས་བཅས། །སམས་ཅན་རང་རང་

འདད་པའ་དངས་བསར་ཏ། །ཆགས་མད་གཏང་སམས་སལ་བའ་མན་ངག་

གས། །སན་པའ་ཕར་ཕན་རགས་པར་བན་གས་རབས། །ས་ཐར་བང་སམས་

གསང་སགས་སམ་པ་ཡ། །བཅས་མཚམས་སག་ག་ཕར་ཡང་མ་གཏང་ཞང་། །དག་

ཆས་སད་དང་སམས་ཅན་དན་སབ་པའ། །ཚལ་ཁམས་ཕར་ཕན་རགས་པར་བན་

གས་རབས། །ཁམས་གསམ་ས་དག་མ་ལས་ཁས་གར་ཏ། །གཤ་ཞང་མཚང་འབ་

བསགས་ཤང་སག་གཅད་ཀང་། །མ་འཁགས་གནད་ལན་ཕན་པ་སབ་བད་

པའ། །བཟད་པའ་ཕར་ཕན་རགས་པར་བན་གས་རབས། །སམས་ཅན་ར་རའ་ཕར་

ཡང་མནར་མད་པའ། །མ་ནང་བསལ་པ་ར་མཚར་གནས་དགས་ཀང་། །སང་རས་མ་

ས་བང་ཆབ་མཆག་བརན་པའ། །བརན་འགས་ཕར་ཕན་རགས་པར་བན་གས་

རབས། །བང་རད་རམ་པར་གཡང་བའ་སན་སངས་ནས། །ཆས་ཀན་བདན་པས་སང་

པའ་གནས་ལགས་ལ། །ར་གཅག་མཉམ་པར་འཇག་པའ་ཏང་འཛན་གས། །བསམ་

གཏན་ཕར་ཕན་རགས་པར་བན་གས་རབས། །ད་ཉད་ས་སར་རགས་པའ་ཤས་རབ་

ཀས། །དངས་པའ་ཤན་སངས་བད་ཆན་དང་འབལ་བ། །དན་དམ་མཉམ་བཞག་ནམ་

མཁའ་རལ་འབར་གས། །ཤས་རབ་ཕར་ཕན་རགས་པར་བན་གས་རབས། །ཕ་ནང་

ཆས་རམས་ས་མ་ར་ལམ་དང་། །དངས་པའ་མཚ་ནང་ཟ་གཟགས་ཇ་བཞན་ད། །སང་

ཡང་བདན་པར་མད་པའ་ཚལ་རགས་ནས། །ས་མའ་ཏང་འཛན་རགས་པར་བན་

གས་རབས། །འཁར་འདས་རང་བཞན་རལ་ཙམ་མད་པ་དང་། །ར་འབས་རན་འབལ་

བས་བ་མད་པ་གཉས། །ཕན་ཚལ་འགལ་མད་གགས་ས་འཆར་བ་ཡས། །ཀ་སབ་


78

དགངས་དན་རགས་པར་བན་གས་རབས། །ད་ནས་ར་ར་འཛན་པའ་དད་དཔན་

ག༑ །དན་ལས་རད་ས་ར་མཚའ་འཇངས་བརལ་ཏ། །དངས་གབ་ར་བ་དམ་ཚག་

སམ་པ་རམས། །སག་ལས་གཅས་པར་འཛན་པར་བན་གས་རབས། །ས་ཤ་བར་ད་

རལ་བའ་ས་གསམ་ད། །སར་བའ་རམ་པ་དང་པའ་རལ་འབར་གས། །ཐ་མལ་སང་

ཞན་ད་མ་ཀན་སངས་ཏ། །གང་སང་ལ་སར་འཆར་བར་བན་གས་རབས། །སང་གའ་

འདབ་བརད་ད་ཏའ་དབས་དག་ཏ། །མགན་ཁད་ཞབས་སན་བཀད་པ་ལས་བང་

བ། །འད་གསལ་ས་ལས་ཟང་ད་འཇག་པའ་ལམ། །ཚ་འདར་མངན་ད་འགར་བར་

བན་གས་རབས། །ལམ་ས་མ་ཟན་འཆ་བའ་དས་བད་ན། །བཙན་ཐབས་འཚང་ར་བ་

མའ་འཕ་བ་ན། །སབས་ལ་ཡང་དག་སར་བའ་གདམས་ངག་གས། །དག་པའ་ཞང་ད་

བགད་པར་བན་གས་རབས། །མདར་ན་ས་ཞང་ས་བ་ཐམས་ཅད་ད། །མགན་པ་ཁད་

ཀས་འབལ་མད་རས་བཟང་ནས། །ས་གསང་ཐགས་ཀ་གསང་བ་ཀན་འཛན་

པའ། །སས་ཀ་ཐ་བར་འགར་བར་བན་གས་རབས། །མགན་ཁད་གང་ད་མངན་པར་

སངས་རས་པའ། །འཁར་ག་ཐག་མ་ཉད་ད་བདག་གར་ཏ། །གནས་སབས་མཐར་

ཐག་དགས་འདད་མ་ལས་པ། །འབད་མད་ལན་གས་གབ་པའ་བཀ་ཤས་སལ། །

ད་ལར་གསལ་བ་བཏབ་པས་བ་མ་མཆག །བན་གས་བརབ་ཕར་དགས་

བཞན་ས་བར་བན། །སར་ཡང་སང་གའ་པདའ་ཟའ་འབ་ལ། །ཞབས་སན་འད་

ཆགས་བརན་པར་བཞགས་ས་གསལ། །

ད་ལ་བའ་ཚལ་གས་བ་མ་དང་ལག་པའ་ལ་དང་རང་ག་སམས་གསམ་ང་བ་དབར་མད་ད་བས་ཏ། སད་ལམ་

ཐམས་ཅད་ད་གང་སང་བད་སང་ག་རང་བཞན་ལ་དང་ལ་མའ་རམ་རལ་ཏ་བལ་བ་སགས་བསད་རགས་ཟང་འབལ་ག་


79

རལ་འབར་དང་། ལམ་ག་རམ་པའམ་ཐག་པ་ཆན་པའ་བ་སང་ག་གནད་ཡངས་ས་རགས་པ་ལ་བ་སང་བ་རམས་ཡ་མ་

བལ་བའ་ཉམས་ལན་ལ་བརན་པར་བ་ཞང་། མཇག་ཏ་དག་བ་རམས་བཟང་བ་སད་པ་ལ་སགས་པ་སན་ལམ་ག་རས་

འདབས་ཤང་། མདར་བས་ན།

འད་ལར་བགས་པའ་རམ་དཀར་དག་བ་ཡང་། །དས་གསམ་བད་གཤགས་

སས་བཅས་ཐམས་ཅད་ཀ། །མཛད་པ་སན་ལམ་མ་ལས་བསབ་པ་དང་། །ལང་རགས་

དམ་ཆས་འཛན་པའ་ར་ར་བས། །ད་ཡ་མཐ་ལས་ཚ་རབས་ཀན་ཏ་བདག །ཐག་

མཆག་འཁར་ལ་བཞ་དང་མ་འབལ་ཞང་། །ངས་འབང་བང་སམས་ཡང་དག་ལ་བ་

དང་། །རམ་གཉས་ལམ་ག་བགད་པ་མཐར་ཕན་ཤག །

ཅས་བས་བ་དང་སན་ལམ་བ་ཞང་། མན་ངག་ག་གནད་འགའ་ཞག་ཞལ་ལས་ཀང་ཤས་པར་བའ། །ད་ལར་

ཞག་ར་བཞན་རན་ག་རལ་འབར་ད་བས་ན་མད་སགས་ཐམས་ཅད་ཀ་སང་པ་ཉམས་ས་བངས་པར་འགར་ཞང་། འད་

ཕའ་ལགས་ཚགས་ཐམས་ཅད་ཀ་ར་བ་བརན་པར་འགར་བ་ཡན་ན། །

སས་པ། མད་རད་དམ་པའ་མན་ངག་འ་མའ་མཚ། །རམ་དཔད་ས་འཛན་

དབང་པས་བསབས་པ་ལས། །སན་མད་ལགས་བཤད་བདད་རའ་ཀ་ལ་ཤ །སལ་

བཟང་ལགས་བས་ཚགས་ཀ་ཉར་འཚར་གབ། །གང་འད་གས་ལན་སབ་མ་མཐའ་

དག་ག །སང་མན་མ་ལས་སལ་བའ་སན་མ་དང་། །འཇག་རན་འཇག་རན་འདས་པའ་

དག་ལགས་ན། །མཐའ་དག་མར་ད་འགགས་པའ་ལགས་ཀའང་ཡན། །ཚལ་འདར་

འབད་ལས་བང་བའ་དག་བའ་ཚགས། །ཟ་ལར་དཀར་བ་གང་ཞག་ཐབ་པ་ད། །དག་

ལགས་ར་བ་དམ་པའ་མགན་རམས་ཀས། །འག་ཀན་རས་ས་འཛན་པའ་ར་ར་

བས། །ཞས་བ་མ་མཆད་པའ་ཆ་ག་འད་ན་འདལ་བ་འཛན་པ་ཆས་ཀ་གགས་པ་དང་། བ་བཟང་ཕན་ཚགས་གཉས་


80

ཀས་འད་ལ་བ་ཞག་དགས་ཞས་ཡང་ཡང་བསལ་བ་ལ་བརན་ནས། ཤཀའ་དག་སང་བ་བཟང་ཆས་ཀ་རལ་མཚན་

གས་གབ་ཆན་གང་གས་མཛད་པའ་བ་མ་མཆད་པ་དང་། དཔང་ལ་ཆན་པས་མཛད་པའ་བ་མ་མཆད་པ་དང་། ས་ས་

བའ་དག་བའ་བཤས་གཉན་ཆན་པ་ད་མས་མཛད་པའ་བ་མ་མཆད་པ་དང་། ཐམས་ཅད་མཁན་པ་དག་འདན་ར་མཚས་

མཛད་པའ་བ་མ་མཆད་པ་དང་། མཁས་གབ་ཆན་པ་མཁན་པ་རན་པ་ཆ་སངས་རས་ཡ་ཤས་ཀས་མཛད་པའ་བ་མ་

མཆད་པ་དང་། གཞན་ཡང་གབ་མཐའ་ས་སའ་བ་མ་མཆག་དམན་ད་མས་མཛད་པའ་བ་མ་མཆད་པ་མང་པ་ཞག་

མཐང་ཞང་། བརད་བའ་དན་རམས་ཁང་ད་ཆད་པར་བས་ཏ་ལགས་པའ་ཆ་ཐམས་ཅད་ལགས་པར་བསས་ནས། མད་

རད་དམ་པའ་མན་ངག་ཇ་ལ་བ་བཞན་ད་ཚག་སར་སངས་ཏ་ག་བད་བར། ཆས་ག་ཆན་པ་བཀ་ཤས་ལན་པའ་གཟམས་

ཁང་རལ་མཚན་མཐན་པའ་ཡང་ཐག་ཏ་སར་བའ། །

ཤས་བརད་ན། སད་ཞའ་རམ་དཀར་ཇ་སད་དག་མཚན་གས། །དང་འདར་མ་

ཤས་རད་པ་ཀན་བལ་ཏ། །གནས་སབས་མཐར་ཐག་དག་ལགས་ནམ་མཁའ་

མཛད། །ཕན་ཚགས་དཔལ་ལ་རལ་པའ་བཀ་ཤས་ཤག །ཀན་མཁན་བ་བཟང་

གགས་པའ་ཆས་ཀ་སར། །བསབ་གསམ་རམ་དག་ར་གཅག་སབ་ལ་བརན། །རལ་

འབར་རབ་བང་ཚགས་ཀས་ཡངས་གང་བས། །ཐབ་བསན་ཡན་ད་གནས་པའ་བཀ་

ཤས་ཤག །གཞན་ནའ་དས་ནས་བ་མ་ལ་མཆག་ལ། །གསལ་བ་བཏབ་པས་བ་བཟང་

གགས་པ་ཡ། །བན་རབས་ཞགས་ནས་གཞན་དན་ལན་གས་གབ། །བ་བཟང་ར་ར་

འཆང་ག་བཀ་ཤས་ཤག །འདད་དགའ་འབར་པ་དབར་ག་མཚ་ལར་འཕལ། །སན་

མད་རགས་ཀ་དལ་འག་རན་ཆད་མད། །ཉན་མཚན་བ་བཟང་དམ་པའ་ཆས་ཀས་

འདའ། །ཕན་ཚགས་དཔལ་ལ་རལ་པའ་བཀ་ཤས་ཤག །བདག་སགས་རམས་ཀས་

དང་ནས་བང་ཆབ་བར། །བགས་དང་བགད་འགར་དག་བ་ཅ་བསགས་པ། །ཞང་


81

འདར་ར་བཙན་དམ་པའ་གཟགས་ཀ་ས། །འགར་མད་ར་ར་ལར་བརན་བཀ་ཤས་

ཤག །

ས་ས། བ་མད་ཟང་འཇག་སབ་པའ་ཉ་ལམ་མཆག །བ་མ་མཆད་པའ་ཆ་གའ་

ངག་འདན་དཔར། །བ་མད་ཕན་བདའ་འདད་པ་འཇ་བའ་སད། །བ་མ་ལ་ལ་གས་ལན་

གང་དས་བསན། །དག་འདས་བ་མའ་བན་རབས་བདད་རའ་བཅད། །སང་དབས་བ་

མ་སངས་རས་འདས་སར་བཞངས། །སང་སད་བ་མར་ཤར་བའ་རལ་འབར་གས།

ཁབ་བདག་བ་མའ་ག་འཕང་མར་ཐབ་ཤག །ཅས་པ་འད་ཡང་པད་དཀར་འཆང་བའ་ས་འཕང་བཅ་

བཞ་པ་ངག་དབང་བ་བཟང་བསན་འཛན་ར་མཚས་སན་པའ། །ལམ་རམ་གསལ་འདབས་ལམ་མཆག་ས་འབད་ཅས་

བ་བ་བཞགས་ས། །

༄༅། །ལམ་རམ་གསལ་འདབས་ལམ་མཆག་ས་འབད་ཅས་བ་བ་བཞགས་ས། །

༄༅། །དཔལ་ལན་ར་བའ་བ་མ་རན་པ་ཆ། །བདག་ག་ས་བར་པད་ཟའ་སང་

བཞགས་ལ། །བཀའ་དན་ཆན་པའ་ས་ནས་རས་བཟང་ས། །ས་གསང་ཐགས་ཀ་

དངས་གབ་སལ་ད་གསལ། །འདན་པ་མཉམ་མད་སན་པ་བཅམ་ལན་འདས། །རལ་

ཚབ་དམ་པ་ར་བཙན་མ་ཕམ་མགན། །རལ་བས་ལང་བསན་འཕགས་པ་ཐགས་མད་

ཞབས། །སངས་རས་བང་སམས་གསམ་ལ་གསལ་བ་འདབས། །འཛམ་གང་མཁས་

པའ་གཙག་རན་དབག་ག་གཉན། །དབ་མའ་ལམ་བརས་འཕགས་པ་རམ་གལ་

ས༑ །དད་པའ་སར་གནས་བཙན་པ་རམ་གལ་ས། །འཇག་རན་མག་འབད་གསམ་ལ་

གསལ་བ་འདབས། །རད་བང་ང་མཚར་གནས་གར་མཆག་ག་ས། །ཟབ་མའ་ལམ་


82

ག་རད་སངས་འདལ་བའ་ས། །རབས་ཆན་སད་པའ་གཏར་གར་རམ་སང་

མཛད། །འག་བའ་ར་ལག་གསམ་ལ་གསལ་བ་འདབས། །ལམ་མཆག་ཤར་ཕན་

རས་མཛད་སང་བཟང་ཞབས། །རལ་བའ་མན་ངག་ཀན་འཛན་ཀ་ས་ལ། །འག་ཀན་

བར་བས་རས་འཛན་དག་བ་ཅན། །འག་བའ་དད་དཔན་གསམ་ལ་གསལ་བ་

འདབས། །བང་ཆབ་ཐགས་ལ་མངའ་བརས་གསར་གང་པ། །ཤང་ར་ཆན་པའ་སལ་

འཛན་མར་མ་མཛད། །ལམ་བཟང་གསལ་མཛད་སན་པ་རན་པ་ཆ། །བསན་པའ་སག་

ཤང་གསམ་ལ་གསལ་བ་འདབས། །

ས་བ་ཟ་མད་འདན་མཆག་ཤཀའ་ཏག །རལ་བའ་མཁན་རབ་ཀན་འདས་

འཇམ་པའ་དབངས། །ཟབ་མའ་དན་གཟགས་འཕགས་མཆག་ཀ་སབ་ཞབས། །ས་

བའ་གཙག་རན་གསམ་ལ་གསལ་བ་འདབས། །འཕགས་པའ་དགངས་པ་གསལ་

མཛད་ཟ་བ་གགས། །ད་སས་ཐ་བ་རག་པའ་ཁ་བག་ཆ། །རལ་སས་རག་པའ་ཁ་

བག་གཉས་པའ་ཞབས། །རག་པའ་དབང་ཕག་གསམ་ལ་གསལ་བ་འདབས། །རན་

འབལ་ཟབ་མ་ཇ་བཞན་གཟགས་པ་ཡས། །ཤང་ར་ཆན་པའ་སལ་འཛན་མར་མ་

མཛད། །ལམ་བཟང་གསལ་མཛད་སན་པ་རན་པ་ཆ། །འཛམ་གང་རན་གར་གཉས་

ལ་གསལ་བ་འདབས། །རལ་འབར་དབང་ཕག་དཔལ་ལན་དགན་པ་བ། །ཟབ་མའ་

ཏང་འཛན་བརན་པའ་ས་ཟར་བ། །འདལ་བའ་ས་སད་ཀན་འཛན་ཐག་མ་པ། །མཐའ་

འཁབ་སན་མ་གསམ་ལ་གསལ་བ་འདབས། །བརན་པས་སབ་པ་ལར་ལན་ནམ་སང་

ཞབས། །དམ་པས་བན་བརབས་ནམ་མཁའ་རལ་པ་དང་། །འཇག་རན་ཆས་བརད་

སངས་པའ་སང་བཟང་། །རལ་སས་བཟང་པའ་ཞབས་ལ་གསལ་བ་འདབས། །བང་


83

ཆབ་ཐགས་ཀས་འག་ཀན་བ་བཞན་གཟགས། །ལག་པའ་ལ་ཡས་རས་བཟང་བན་

གས་བརབས། །སགས་དས་འག་བ་འདན་པའ་བཤས་གཉན་མཆག །ནམ་མཁའ་

རལ་མཚན་ཞབས་ལ་གསལ་བ་འདབས། །རལ་བའ་གདང་འཚབ་བཤས་གཉན་པ་

ཏ་བ། །རམ་དཔད་འགན་ཟ་བལ་བའ་ཤ་ར་བ། །བང་ཆབ་ཐགས་ཀ་བཀའ་བབས་

འཆད་ཁ་བ། །འག་བའ་ར་སང་གསམ་ལ་གསལ་བ་འདབས། །ལང་རགས་མངའ་

བདག་བང་སམས་སལ་བ་བ། །ད ་མད་ལང་ག ་དབང་ཕག་མཁས་པའ ་

མཆག །ཁམས་གསམ་འག་བའ་མགན་པ་རན་པ་ཆ། །གནས་བརན་ཆན་པ་གསམ་

ལ་གསལ་བ་འདབས། །རམ་དག་ཚལ་ཁམས་ངད་ལང་ཟངས་ཆན་པ། །འདལ་བ་

འབམ་སའ་མངའ་བདག་མཚ་ས་བ། །ཆས་མངན་ར་མཚའ་མཐར་སན་མན་ག་

བ༑ །འག་བའ་འདན་པ་གསམ་ལ་གསལ་བ་འདབས། །ཟབ་ཅང་ར་ཆའ་ཆས་ལ་

མངའ་བརས་པས། །སལ་ལན་འག་བ་ཀན་ག་སབས་ས་གར། །འཕན་ལས་བཟང་

པས་བསན་པ་རས་མཛད་པ། །དཔལ་ལན་བ་མའ ་ཞབས་ལ་གསལ་བ་

འདབས། །གབ་པའ་དབང་ཕག་ཆན་པ་ཚལ་ཁམས་འབར། །བཤས་གཉན་ཚལ་

བཞན་བསན་མཛད་གཞན་ན་འད། །ཐག་མཆག་ལམ་གས་རད་སངས་གར་སམ་

ཞབས། །རལ་བའ་སས་པ་གསམ་ལ་གསལ་བ་འདབས། །རད་བང་ཡན་ཏན་མཛད་

འཛན་སངས་རས་དབན། །དམ་པས་བན་བརབས་ནམ་མཁའ་རལ་པ་དང་། །འཇག་

རན་ཆས་བརད་སངས་པའ་སང་བཟང་། །རལ་སས་བཟང་པའ་ཞབས་ལ་གསལ་བ་

འདབས། །བང་ཆབ་ཐགས་ཀས་འག་ཀན་བ་བཞན་གཟགས། །ལག་པའ་ལ་ཡས་

རས་བཟང་བན་གས་བརབས། །སགས་དས་འག་བ་འདན་པའ་བཤན་གཉན་


84

མཆག །ནམ་མཁའ་རལ་མཚན་ཞབས་ལ་གསལ་བ་འདབས། །དམགས་མད་བར་

བའ་གཏར་ཆན་སན་རས་གཟགས། །ད་མད་མཁན་པའ་དབང་པ་འཇམ་དཔལ་

དབངས། །གངས་ཅན་མཁས་པའ་གཙག་རན་ཙང་ཁ་པ། །བ་བཟང་གགས་པའ་

ཞབས་ལ་གསལ་བ་འདབས། །མཁས་གབ་ཆན་པ ་ཤས་རབ་སང་གའ ་

ཞབས། །ཐམས་ཅད་མཁན་དངས་དག་འདན་གབ་པ་དང་། །ས་གསམ་ག་འཕང་

མངན་གར་ནར་བ་བཟང་། །དཔལ་ལན་བ་མ་གསམ་ལ་གསལ་བ་འདབས། །དབངས་

ཅན་བཞད་པ་དག་འདན་ར་མཚའ་ས། །ས་བའ་ཉ་མ་དག་ལགས་དཔལ་བཟང་

པ༑ །མཁས་གབ་ལ་བཙན་བསད་ནམས་དཔལ་བཟང་ས། །བཤས་གཉན་དམ་པ་

གསམ་ལ་གསལ་བ་འདབས། །ཕག་ན་པད་མ་བསད་ནམས་ར་མཚའ་ཞབས། །ཟབ་

དན་གདམས་པའ་བཀའ་བབས་ཆས་དཔལ་བཟང་། །ཁབ་བདག་འཁན་སན་དཔལ་

འབར་ལན་གབ་ས། །མཁས་གབ་ཆན་པ་གསམ་ལ་གསལ་བ་འདབས། །རལ་མཆག་

ངག་དབང་བ་བཟང་ར་མཚ་དང་། །དན་ཅན་མཁན་ཆན་བ་བཟང་ཆས་གགས་

ཞབས། །བ་བཟང་རལ་མཚན་ཤས་བ་ཀན་མཁན་པ། །འཇམ་དབངས་བཞད་པའ་ར་

རར་གསལ་བ་འདབས། །བཤས་གཉན་འཇམ་དབངས་བད ་བའ ་ར ་ར ་

དང་། །མཚངས་མད་ཁ་ཆན་ངག་དབང་མཆག་ལན་ཞབས། །འདན་མཆག་རལ་

དབང་བསལ་བཟང་ར་མཚ་ས། །མཚངས་མད་དམ་པ་གསམ་ལ་གསལ་བ་

འདབས། །ཀང་རལ་ངག་དབང་བ་བཟང་ཁ་ཆན་ར། །ངག་དབང་སན་གགས་སང་ལང་

སལ་སའ་མཚན། །ངག་དབང་ཆས་འཛན་ལང་རགས་དབང་ཕག་ས། །ཡ་ཤས་ར་

མཚ་རམས་ལ་གསལ་བ་འདབས། །


85

སར་ཡང་། རལ་བའ་རལ་ཚབ་དར་མ་རན་ཆན་དང་། །འག་བའ་སན་མ་ཤཀ་

རལ་མཚན་ཞབས། །དན་ཡད་མཁས་དང་གབ་པའ་དཔལ་ལན་པའ། །བསན་པའ་

སང་བད་གསམ་ལ་གསལ་བ་འདབས། །ས་བའ་ཁ་མཆག་ཆས་ཀ་རལ་མཚན་

དང་། །བདག་ཉད་ཆན་པ་ནམ་མཁའ་རལ་མཚན་ཞབས། །ར་བཙན་བ་བཟང་ཆས་

ཀ་རལ་མཚན་ཏ། །མཚངས་མད་བ་མ་གསམ་ལ་གསལ་བ་འདབས། །གབ་པའ་

དབང་ཕག་བརན་འགས་རལ་མཚན་དང་། །འག་བའ་དད་དཔན་དམ་ཆས་རལ་

མཚན་ཞབས། །སན་བརད་མཛད་འཛན་དག་ལགས་ར་མཚ་ས། །དན་ཅན་བ་མ་

གསམ་ལ་གསལ་བ་འདབས། །ལམ་བཟང་གསལ་མཛད་ངག་དབང་བམས་པ་

དང་། །སང་མཐའ་ཟས་གར་དཔལ་ལན་ཡ་ཤས་ཞབས། །ཡངས་འཛན་ཆན་པ་ཡ་

ཤས་རལ་མཚན་ཏ། །ཐར་ལམ་གསལ་མཛད་གསམ་ལ་གསལ་བ་འདབས། །བ་

བཟང་བསན་པའ་མཛད་འཛན་ཐགས་རའ་མཚན། །ད་སས་ཐ་བ་ངག་དབང་ཆས་

འཛན་ཞབས། །མཁས་པའ་གཙག་རན་ཡ་ཤས་ར་མཚ་ས། །རམ་འདན་དམ་པ་

གསམ་ལ་གསལ་བ་འདབས། །འཇམ་མགན་རལ་བའ་ལགས་བཟང་ནར་བའ་

མཛད། །འཛན་ལ་ཟ་བལ་ཡངས་འཛན་ཆས་ཀ་ར། །བ་བཟང་ཚལ་ཁམས་བམས་པ་

ར་མཚ་ཆར། །ས་གསམ་གས་པའ་ཡད་ཀས་གསལ་བ་འདབས། །ངག་དབང་བ་

གཏར་སལ་བཟང་ཐབ་དབང་བསན། །ར་ཆན་དབར་ག་མཚ་བཞན་སལ་བའ་

སད། །འཇགས་བལ་ས་གསམ་དབང་ཕག་ཕགས་ཀན་ལས། །རམ་པར་རལ་བའ་ས་

ལ་གསལ་བ་འདབས། །ཐབ་པའ་བསན་ལ་ཐབ་དབང་གཉས་པ་བཞན། །ལང་རགས་

དམ་ཆས་འཛན་ལ་ཟ་བལ་བ། །རམ་པར་རལ་བའ་འཕན་ལས་ས་གསམ་ལ། །དབང་


86

བསར་ར་བཙན་བ་མར་གསལ་བ་འདབས། །འཇམ་དཔལ་ར་རའ་ངག་ལ་དབང་

འབར་ཞང་། །བ་གས་བམ་བཟང་ཡ་ཤས་བདད་རས་གཏམས། །བསན་འཛན་ར་

ཆན་རལ་མཚ་མཛས་པའ་རན། །འཕགས་མཆག་ཕག་ན་པད་མར་གསལ་བ་

འདབས། །རབ་འབམས་གསང་རབ་ཀན་ལ་བལ་བའ་མག །སལ་བཟང་ཐར་པར་

བགད་པའ་འཇག་ངགས་མཆག །བར་བས་བསད་པའ་ཐབས་མཁས་མཛད་པ་

ཡས། །གསལ་མཛད་བཤས་གཉན་རམས་ལ་གསལ་བ་འདབས། །ས་བ་ཀན་ཏ་ཡང་

དག་བ་མ་དང་། །འབལ་མད་ཆས་ཀ་དཔལ་ལངས་སད་ཅང་། །ས་དང་ལམ་ག་ཡན་

ཏན་རབ་རགས་ནས། །ར་ར་འཆང་ག་ག་འཕང་མར་ཐབ་ཤག །

༄༅། །བང་ཆབ་ལམ་ག་སན་མ།

༄༅། །ར་གར་སད་ད། བ་ད་པ་ཐ་པ་ད་པ། བད་སད་ད། བང་ཆབ་ལམ་ག་

སན་མ། བང་ཆབ་སམས་དཔའ་འཇམ་དཔལ་གཞན་ནར་གར་པ་ལ་ཕག་འཚལ་

ལ༑ །དས་གསམ་རལ་བ་ཐམས་ཅད་དག་དང་ད་ཡ་ཆས་དང༌། །དག་འདན་རམས་ལ་

གས་པ་ཆན་པས་ཕག་བས་ཏ། །སབ་མ་བཟང་པ་བང་ཆབ་འད་ཀས་བསལ་གར་

པས། །བང་ཆབ་ལམ་ག་སན་མ་རབ་ཏ་གསལ་བར་བ། །ཆང་ང་འབང་དང་མཆག་

གར་པས། །སས་བ་གསམ་ད་ཤས་པར་བ། །ད་དག་མཚན་ཉད་རབ་གསལ་བ། །ས་

སའ་དབ་བ་བ་བར་བ། །

གང་ཞག་ཐབས་ན་གང་དག་གས། །འཁར་བའ་བད་བ་ཙམ་དག་ལ། །རང་

ཉད་དན་ད་གཉར་བད་པ། །ད་ན་སས་བ་ཐ་མར་ཤས། །


87

སད་པའ་བད་ལ་རབ་ཕགས་ཤང༌། །སག་པའ་ལས་ལས་ལག་བདག་

ཉད། །གང་ཞག་རང་ཞ་ཙམ་དན་གཉར། །སས་བ་ད་ན་འབང་ཞས་བ། །

རང་རད་གཏགས་པའ་སག་བསལ་གས། །གང་ཞག་གཞན་ག་སག་བསལ་

ཀན། །ཡང་དག་ཟད་པར་ཀན་ནས་འདད། །སས་བ་ད་ན་མཆག་ཡན་ན། །

སམས་ཅན་དམ་པ་བང་ཆབ་མཆག །འདད་པར་གར་བ་ད་དག་ལ། །བ་མ་

རམས་ཀས་བསན་པ་ཡ། །ཡང་དག་ཐབས་ན་བཤད་པར་བ། །རགས་སངས་བས་ས་

ལ་སགས་དང༌། །མཆད་རན་དམ་པ་མངན་ཕགས་ནས། །མ་ཏག་བདག་སས་དངས་

པ་དག །ཅ་འབར་པ་ཡ་མཆད་པ་བ། །ཀན་བཟང་སད་ལས་གསངས་པ་ཡ། །མཆད་

པ་རམ་པ་བདན་དག་ཀང༌། །བང་ཆབ་སང་པའ་མཐར་ཐག་པར། །མ་ལག་པ་ཡ་

སམས་དག་གས། །དཀན་མཆག་གསམ་ལ་རབ་དད་ཅང༌། །པས་མ་ལ་ང་སར་

བཙགས་ནས། །ཐལ་མ་སར་བ་བས་ནས་ན། །དང་པར་སབས་འག་ལན་གསམ་

བ༑ །ད་ནས་སམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ། །བམས་པའ་སམས་ན་སན་འག་བས། །ངན་

སང་གསམ་ད་ས་སགས་དང༌། །འཆ་འཕ་སགས་ཀས་སག་བསལ་བའ། །འག་བ་ས་

ལས་ལ་བལས་ཏ། །སག་བསལ་གས་ན་སག་བསལ་བ། །སག་བསལ་སག་བསལ་

ར་མཚན་ལས། །འག་བ་ཐར་པར་འདད་པ་ཡས། །ལག་པ་མད་པར་དམ་འཆའ་

བའ། །བང་ཆབ་སམས་ན་བསད་པར་བ། །ད་ལར་སན་པའ་སམས་དག་ན། །བསད་

པའ་ཡན་ཏན་གང་ཡན་པ། །ད་ན་སང་པ་བཀད་པ་ཡ། །མད་ལས་བམས་པས་རབ་

ཏ་བཤད། །ད་ཡ་མད་ཀག་པའམ་བ་མ་ལ་མཉན་ཏ། །རགས་པའ་བང་ཆབ་སམས་

ཀ་ཡན་ཏན་མཐའ་མད་པ། །རམ་པར་ཤས་པར་བས་ལ་ད་ནས་ར་མཚན་ད། །ད་


88

ལར་ཡང་དང་ཡང་ད་སམས་ན་བསད་པར་བ། །དཔའ་སན་གས་ཞས་མད་དག་

ལས། །འད་ཡ་བསད་ནམས་རབ་བསན་པ། །གང་ད་ཚགས་བཅད་གསམ་ཙམ་

ད༑ །མདར་བསས་འདར་ན་བ་པར་བ། །བང་ཆབ་སམས་ཀ་བསད་ནམས་གང༌། །ད་

ལ་གལ་ཏ་གཟགས་མཆས་ན། །ནམ་མཁའ་ཁམས་ན་ཀན་གང་ས། །ད་ན་ད་བས་

ལག་པར་འགར། །གངའ་བ་བ་གངས་སད་ཀ། །སངས་རས་ཞང་རམས་མ་གང་

གས། །རན་ཆན་དག་གས་ཀན་བཀང་ས། །འཇག་རན་མགན་ལ་ཕལ་བ་བས། །གང་

གས་ཐལ་མ་སར་བགས་ཏ། །བང་ཆབ་ཏ་ན་སམས་བཏད་ན། །མཆད་པ་འད་ན་ཁད་

པར་འཕགས། །ད་ལ་མཐའ་ན་མ་མཆས་ས། །བང་ཆབ་སན་པའ་སམས་དག་བསད་

ནས་ན། །འབད་པ་མང་པས་ཀན་ད་སལ་བ་ཞང༌། །འད་ན་ས་བ་གཞན་ད་འང་དན་

དན་ད། །ཇ་སད་བཤད་པའ་བསང་བའང་ཡངས་ས་བསང༌། །འཇག་སམས་བདག་

ཉད་སམ་པ་མ་གཏགས་པར། །ཡང་དག་སན་པ་འཕལ་བར་འགར་མ་ཡན། །རགས་

པའ་བང་ཆབ་སན་པ་འཕལ་འདད་པས། །ད་ཕར་འབད་པས་འད་ན་ངས་པར་

བང༌། །ས་སར་ཐར་པ་རགས་བདན་ག། །རག་ཏ་སམ་གཞན་ལན་པ་དང༌། །བང་ཆབ་

སམས་དཔའ་སམ་པ་ཡ། །སལ་པ་ཡད་ཀ་གཞན་ད་མན། །ས་སར་ཐར་པ་རས་

བདན་དང༌། །ད་བཞན་གཤགས་པས་བཤད་པ་ལ། །ཚངས་སད་དཔལ་ན་མཆག་

ཡན་ཏ། །དག་སང་སམ་པ་དག་ཏ་བཞད། །བང་ཆབ་སམས་དཔའ་ས་དག་ག །ཚལ་

ཁམས་ལགས་གསངས་ཆ་ག་ཡས། །ཡང་དག་མཚན་ཉད་ལན་པ་ཡ། །བ་མ་བཟང་

ལས་སམ་པ་བང༌། །སམ་པའ་ཆག་ལ་མ་ལས་དང༌། །བདག་ཉད་གང་ཞག་སམ་ལ་

གནས། །སམ་པ་འབགས་བཟད་སང་རར་ལན། །བ་མ་བཟང་པར་ཤས་པར་བ། །


89

ད་ལ་འབད་པས་འད་འད་བའ། །གལ་ཏ་བ་མ་མ་རད་ན། །ད་ལས་གཞན་སམ་

ནད་པ་ཡ། །ཆ་ག་ཡང་དག་བཤད་པར་བ། །ད་ལ་སན་ཚ་འཇམ་པའ་དཔལ། །ཨ་བ་

ར་ཛར་གར་པ་ཡས། །ཇ་ལར་བང་ཆབ་ཐགས་བསད་པ། །འཇམ་དཔལ་ག་ན་སངས་

རས་ཞང༌། །རན་ག་མད་ལས་བཤད་པ་ལར། །ད་བཞན་འདར་ན་རབ་གསལ་

བ༑ །མགན་པ་རམས་ཀ་སན་ས་ར། །རགས་པའ་བང་ཆབ་སམས་བསད་ཅང༌། །འག་

བ་ཐམས་ཅད་མགན་ད་གཉར། །ད་དག་འཁར་བ་ལས་བསལ་ལ། །གནད་སམས་ཁ་

བའ་སམས་ཉད་དང༌། །སར་ས་དང་ན་ཕག་དག་ཉད། །དང་ནས་བཟང་ནས་བང་ཆབ་

མཆག །ཐབ་ཀ་བར་ད་མ་བའ། །ཚངས་པར་སད་པ་སད་བ་ཞང༌། །སག་དང་འདད་

པ་སང་བར་བ། །ཚལ་ཁམས་སམ་པ་ལ་དགའ་བས། །སངས་རས་རས་ས་བསབ་

པར་བ། །བདག་ཉད་མར་བའ་ཚལ་གས་ན། །བང་ཆབ་ཐབ་པར་མ་ས་ཞང༌། །སམས་

ཅན་གཅག་ག་ར་ཡས་ན། །ཕ་མའ་མ་མཐར་གནས་པར་བག། །ཚད་མད་བསམ་

གས་མ་ཁབ་པའ། །ཞང་དག་རམ་པར་སང་བར་བ། །མང་ནས་གཟང་བ་བས་པ་

དངཕགས་བཅ་དག་ཏ་རམ་པར་གནས། །བདག་ག་ལས་དང་ངག་ག་ལས། །ཐམས་

ཅད་ད་ན་དག་པར་བས། །ཡད་ཀ་ལས་ཀང་དག་བ་ས། །མ་དགའ་ལས་རམས་མ་

བའ། །རང་ག་ལས་ངག་སམས་ན་རམ་དག་ར། །འཇག་པའ་སམས་ཀ་བདག་ཉད་

སམ་གནས་པ། །ཚལ་ཁམས་བསབ་པ་གསམ་ལ་ལགས་བསབས་པས། །ཚལ་

ཁམས་བསབ་པ་གསམ་ལ་གས་ཆར་འགར། །ད་བས་རམ་དག་རགས་བང་

ཆབ། །སམས་དཔའ་སམ་པའ་སམ་དག་ན། །འབད་པར་བས་པས་རགས་བང་

ཆབ། །ཚགས་ན་ཡངས་ས་རགས་པར་འགར། །བསད་ནམས་ཡ་ཤས་རང་བཞན་


90

ག༑ །ཚགས་ན་ཡངས་ས་རགས་པ་ཡ། །ར་ན་སངས་རས་ཐམས་ཅད་དག །མངན་

ཤས་སད་པ་ཉད་ད་བཞད། །ཇ་ལར་འདབ་གཤག་མ་སས་པའ། །བ་ན་མཁའ་ལ་

འཕར་མ་ནས། །ད་བཞན་མངན་ཤས་སབས་བལ་བས། །སམས་ཅན་དན་བད་ནས་

པ་མན། །མངན་ཤས་ལན་པའ་ཉན་མཚན་ག། །བསད་ནམས་དག་ན་གང་ཡན་

ཏ༑ །མངན་ཤས་དག་དང་བལ་གར་ལ། །ས་བ་བརར་ཡང་ཡད་མ་ཡན། །མར་ད་

རགས་པའ་བང་ཆབ་ཚགས། །ཡངས་ས་རགས་པར་འདད་གར་པ། །དས་ན་འབད་

བས་མངན་ཤས་དག །འགབ་པར་འགར་ག་ལ་ལས་མན། །ཞ་གནས་གབ་པ་མ་ཡན་

པས། །མངན་ཤས་འབང་བར་མ་འགར་བས། །ད་ཕར་ཞ་གནས་བསབ་པའ་

ཕར། །ཡང་དང་ཡང་ད་འབད་པར་བ། །ཞ་གནས་ཡན་ལག་རམ་ཉམས་པས། །རབ་ཏ་

འབད་ད་བསམས་བས་ཀང༌། །ལ་ན་སང་ཕག་དག་གས་ཀང༌། །ཏང་འཛན་འགབ་

པར་མ་འགར་ར། །ད་ཕར་ཏང་འཛན་ཚགས་ལའ་ལས། །གསངས་པའ་ཡན་ལག་ལ་

ལགས་གནས། །དམགས་པ་གང་རང་གཅག་ལ་ཡང༌། །ཡད་ན་དག་ལ་གཞག་པར་

བ༑ །རལ་འབར་ཞ་གནས་གབ་གར་ན། །མངན་ཤས་དག་ཀང་འགབ་པར་

འགར། །ཤས་རབ་ཕ་རལ་ཕན་སར་དང༌། །བལ་བས་སབ་པ་ཟད་མ་འགར། །ད་ཕར་

ཉན་མངས་ཤས་བ་ཡ། །སབ་པ་མ་ལས་སང་བའ་ཕར། །ཤས་རབ་ཕ་རལ་ཕན་རལ་

འབར། །རག་ཏ་ཐབས་བཅས་བསམ་པར་བ། །ཐབས་དང་བལ་བའ་ཤས་རབ་

དང༌། །ཤས་རབ་བལ་བའ་ཐབས་དག་ཀང༌། །གང་ཕར་འཆང་བ་ཞས་གསངས་

པ༑ །ད་ཕར་གཉས་ཀ་སང་མ་བ། །ཤས་རབ་གང་དང་ཐབས་གང་ཞས། །ཐ་ཚམ་དག་

ན་སང་བའ་ཕར། །ཐབས་རམས་དང་ན་ཤས་རབ་ཀ། །ཡང་དག་དབ་བ་གསལ་བར་


91

བ༑ །ཤས་རབ་ཕ་རལ་ཕན་སངས་པའ། །སན་པའ་ཕ་རལ་ཕན་ལ་སགས། །དག་

བའ་ཚགས་རམས་ཐམས་ཅད་དག །རལ་བ་རམས་ཀ་ཐབས་ས་བཤད། །ཐབས་

བསམས་དབང་གས་བདག་ཉད་ཀས། །གང་ཞག་ཤས་རབ་རམ་བསམ་པ། །ད་ན་

བང་ཆབ་མར་ད་ཐབ། །བདག་མད་གཅག་པ་བསམས་པས་མན། །ཕང་པ་ཁམས་

དང་ས་མཆད་རམས། །ས་བ་མད་པར་རགས་གར་པའ། །རང་བཞན་སང་ཉད་ཤས་

པ་ན། །ཤས་རབ་ཅས་ན་ཡངས་ས་བཤད། །ཡད་པ་ས་བ་རགས་མན་ཏ། །མད་

པའང་ནམ་མཁའ་མ་ཏག་བཞན། །ཉས་པ་གཉས་ཀར་ཐལ་འགར་ཕར། །གཉས་ཀ་

དག་ཀང་འབང་བ་མན། །དངས་པ་རང་ལས་མ་ས་ཞང༌། །གཞན་དང་གཉས་ཀ་ལས་

ཀང་མན། །ར་མད་ལས་མན་ད་ཡ་ཕར། །ང་བ་ཉད་ཀས་རང་བཞན་མད། །ཡང་ན་

ཆས་རམས་ཐམས་ཅད་དག །གཅག་དང་ད་མས་རམ་དཔད་ན། །ང་བ་ཉད་ན་མ་

དམགས་པས། །རང་བཞན་མད་པ་ཉད་ད་ངས། །སང་ཉད་བདན་ཅའ་རགས་པ་

དང༌། །དབ་མ་ར་བ་སགས་ལས་ཀང༌། །དངས་པ་རམས་ཀ་རང་བཞན་ག། །སང་པ་

ཉད་ན་གབ་བཤད་པ། །གང་ཕར་གཞང་ན་མངས་འགར་བས། །ད་ཕར་འདར་ན་མ་

སས་ལ། །གབ་པའ་གབ་མཐའ་ཙམ་ཞག་ཏ། །བསམ་པའ་ཕར་ན་རབ་ཏ་བཤད། །ད་

བས་ཆས་རམས་མ་ལས་པའ། །རང་བཞན་དག་ན་མ་དམགས་པས། །བདག་མད་

པར་ན་བསམ་གང་ཡན། །ད་ཉད་ཤས་རབ་བསམ་པ་ཡན། །ཤས་རབ་ཀས་ན་ཆས་

རམས་ཀན། །གང་ག་རང་བཞན་མ་མཐང་ཞང༌། །ཤས་རབ་ད་ཉད་རག་བཤད་

པ༑ །རམ་རག་མད་པར་ད་བསམ་བ། །རམ་རག་ལས་བང་སད་པ་འད། །རམ་པར་རག་

པའ་བདག་ཉད་ད། །ད་ཕར་མ་ལས་རགས་སངས་པ། །མ་ངན་འདས་པ་མཆག་ཡན་


92

ན༑ །ད་ལར་ཡང་བཅམ་ལན་འདས་ཀས། རམ་རག་མ་རག་ཆན་པ་ས། །འཁར་བའ་

ར་མཚར་ལང་བར་བད། །རག་མད་ཏང་འཛན་ལ་གནས་པ། །ནམ་མཁའ་བཞན་ད་

རག་མད་གསལ། །ཞས་གསངས་ས། །

རམ་པར་མ་རག་པ་ལ་འཇག་པའ་གཟངས་ལས་ཀང༌། དམ་ཆས་འད་ལ་

རལ་བའ་སས། །རམ་པར་མ་རག་བསམས་གར་ན། །རམ་རག་བགད་དཀའ་རམས་

འདས་ཏ། །རམ་གས་མ་རག་ཐབ་པར་འགར། །ཞས་གསངས་ས། །ལང་དང་རགས་

པ་དག་གས་ན། །ཆས་རམས་ཐམས་ཅད་ས་མད་པའ། །རང་བཞན་མད་པ་ངས་བས་

ནས། །རམ་པར་རག་མད་བསམ་པར་བ། །ད་ལར་ད་ཉད་བསམ་བས་ནས། །རམ་

གས་དད་སགས་ཐབ་བས་ནས། །རབ་དགའ་ལ་སགས་ཐབ་འགར་ཏ། །སངས་རས་

བང་ཆབ་ཡན་མ་རང༌། །སགས་མཐ་ཉད་ལས་གབ་པ་ཡ། །ཞ་དང་རས་སགས་ལས་

རམས་ཀས། །བམ་པ་བཟང་གབ་ལ་སགས་པ། །གབ་ཆན་བརད་སགས་སབས་

ཀས་ཀང༌། །བད་བ་ཡས་ན་བང་ཆབ་ཚགས། །ཡངས་ས་རགས་པར་འདད་པ་

དང༌། །བ་བ་སད་སགས་རད་གསངས་པའ། །གལ་ཏ་གསང་སགས་སད་འདད་

ན༑ །ད་ཚ་སབ་དཔན་དབང་བསར་ཕར། །བསན་བཀར་རན་ཆན་སགས་སན་

དང༌། །དཀའ་སབ་ལ་སགས་ཐམས་ཅད་ཀས། །བ་མ་དམ་པ་མཉས་པར་བ། །བ་མ་

མཉས་པར་གར་པ་ཡས། །ཡངས་རགས་སབ་དཔན་དབང་བསར་བས། །སག་ཀན་

རམ་དག་བདག་ཉད་ན། །དངས་གབ་སབ་པའ་སལ་ལན་འགར། །དང་པ་སངས་རས་

རད་ཆན་ལས། །རབ་ཏ་འབད་པས་བཀག་པའ་ཕར། །གསང་བ་ཤས་རབ་དབང་

བསར་ན། །ཚངས་པར་སད་པས་བང་མ་བ། །གལ་ཏ་དབང་བསར་ད་འཛན་


93

ན༑ །ཚངས་སད་དཀའ་ཐབ་ལ་གནས་པས། །བཀག་པ་སད་པར་འགར་བའ་

ཕར། །དཀའ་ཐབ་སམ་པ་ད་ཉམས་ཏ། །བརལ་ཞགས་ཅན་ད་ཕམ་པ་ཡ། །ལང་བ་

དག་ན་འབང་འགར་ཞང༌། །ད་ན་ངན་སང་ངས་ལང་བས། །གབ་པ་ཡང་ན་ཡད་མ་

ཡན། །རད་ཀན་ཉན་དང་འཆད་པ་དང༌། །སན་སག་མཆད་སན་སགས་བད་

པ༑ །སབ་དཔན་དབང་བསར་རད་འགར་ཞང༌། །ད་ཉད་རག་ལ་ཉས་པ་མད། །གནས་

བརན་མར་མ་མཛད་དཔལ་གས། །མད་སགས་ཆས་ལས་བཤད་མཐང་བ། །བང་

ཆབ་འད་ཀས་གསལ་བཏབ་ནས། །བང་ཆབ་ལམ་བཤད་མདར་བསས་བས། །བང་

ཆབ་ལམ་ག་སན་མ་སབ་དཔན་ཆན་པ་དཔལ་མར་མ་མཛད་ཡ་ཤས་ཀས་མཛད་པ་རགས་ས།། །།ར་གར་ག་

མཁན་པ་ཆན་པ་ད་ཉད་དང༌། ཞ་ཆན་ག་ལ་ཙ་བ་དག་བའ་བ་གས་ཀས་བསར་ཞང་གཏན་ལ་ཕབ་པ། ཆས་འད་ན་ཞང་

ཞང་ག་ཐ་ལང་གཙག་ལག་ཁང་ད་མཛད་པའ།། །།

༄༅། །བང་ཆབ་སམས་ཀ་བསད་པ་རན་ཆན་སན་མ།

༄༅། །བདག་ན་སངས་རས་ད་ཡ་ཆས། །ད་ཡ་རས་ས་འཇག་རམས་

ལ༑ །མ་ཕད་པ་ཡ་དད་པས་ལ། །སབས་ས་འག་ཞང་སན་པའང་བགད། །ཕན་པར་

བཞད་པ་ཟ་བ་ཡ། །ཆ་ཤས་རགས་པ་ལས་བང་བ། །བཅམ་ལན་འག་བའ་བ་མ་

ས། །སད་ན་ཚད་མས་གཞན་མ་རད། །གང་ག་གསང་ལས་བང་བ་ཡ། །དན་ག་ཡད་

བཞན་ནར་བ་ལ། །གཞན་སའ་ལགས་བཤད་ལར་སང་བའ། །མཆང་བས་འགན་པར་

ག་ལ་བཟད། །གང་ལ་གཟར་གནས་བ་ལན་པ། །དཔད་པ་གསམ་གས་ཡངས་

བརགས་པའ། །ཐབ་བསན་མཆག་ལ་པད་རང་ལར། །མཐང་ནས་ངང་པའ་ཚལ་གས་


94

འཇག །རང་གཞན་ཕན་སམ་ཚགས་པའ་གནས། །གཞན་གས་ཤས་མན་ལ་སགས་

པའ། །ཡན་ཏན་བརད་ལན་སངས་རས་ལ། །ས་ཞག་སབས་ས་འཛན་མ་

བད། །བདན་པ་གཉས་ཀ་མཚན་ཉད་དང༌། །བསམ་མད་གཉས་ས་མད་པ་

སགས། །ཡན་ཏན་བརད་ལན་དམ་པའ་ཆས། །ས་ཞག་ག་ན་སབས་མ་ཡན། །ཆགས་

ཐག་དམན་པའ་སབ་ལས་གལ། །ཇ་ལ་ཇ་སད་ནང་རག་པ། །རག་གལ་ཡན་ཏན་

བརད་ལན་པའ། །འཕགས་ཚགས་ས་ཡ་སབས་གནས་མན། །བམས་པའ་ཆ་དང་

སང་རའ་སར་རས་པ། །བང་ཆབ་སམས་ཀ་དཔག་བསམ་ལན་པ་ཆ། །སས་བའ་

འདད་དན་བད་བག་འགབ་པའ་དཔ། །དབངས་ཅན་མགན་པར་གནས་ཀང་རད་

དཀའ་སམ། །ཇ་ལར་བང་ཆབ་སམས་མཆག་ག །ཕན་པའ་བསམ་པས་འག་ཀན་

ཁབ། །ད་ལར་ཕ་མ་དང་སང་དང༌། །ཚངས་པ་ལ་ཡང་ག་ལ་སད། །མ་ཏག་དབས་ན་

པཎ་ར་ཀ་བཞན། །དག་སམས་ཀན་ག་ནང་ན་བང་ཆབ་མཆག །ད་དང་ལན་ན་འཕལ་

དང་ཕགས་ས་བད། །ད་ཕར་འབད་པ་ཀན་གས་བསད་པར་བ། །རམ་པ་ཐམས་ཅད་

མཁན་པ་ཡང༌། །བང་ཆབ་སམས་མཆག་ཁ་ན་ལས། །འབང་ཕར་གལ་བར་འདད་པ་

དག །འད་ལ་ནན་ཏན་བ་བར་འས། །རང་དང་གཞན་ག་དན་བད་པའ། །ཐབས་མཆག་

ཅ་ཞས་དཔད་པ་ན། །རན་ཆན་བང་ཆབ་སམས་འབའ་ཞག །ཡན་པར་ངས་ནས་

དགའ་བས་བསད། །འབས་བ་ལན་གཅག་མ་འབན་བང་སམས་དག །རམ་མཁན་

བར་བ་མ་ཟད་ཡངས་ས་འཕལ། །རམ་མཁན་རག་ནས་གཟགས་སའ་ཆ་འཛན་

ལས། །དམ་ཆས་ཆར་གས་འག་དག་མ་ག་རས། །རག་པའ་ནང་ན་ནང་དན་

རག །རན་ཆན་ནང་ན་ཡད་བཞན་ནར། །མར་འགའ་ནང་ན་ཅང་ཤས་ཏ། །སམས་ཀ་


95

ནང་ན་བང་ཆབ་སམས། །ཉ་མ་ཟ་བ་སན་མ་གག་ག་ཕང༌། །གསལ་མད་ནང་ག་མན་

སག་ག་ལ་སལ། །བང་ཆབ་སམས་འད་འག་བའ་ནང་ག་སག །མཐའ་དག་རད་ནས་

འབན་པར་དམ་པས་བསགས། །ཕན་བད་ཀན་ག་འབང་བའ་གནས། །རལ་བའ་སས་

ཀ་བང་ཆབ་སམས། །ད་ལ་ཡད་བཞན་ནར་བ་ཡས། །འགན་པའ་ནས་པ་ཡད་ར་

སན། །ཆ་ཤང་རང་འབས་བསད་ནས་འཛད། །སར་ཡང་འབས་བ་འབན་མ་

ནས། །བང་ཆབ་སམས་ཀས་ཟན་པའ་དག །འབས་བ་འབན་པར་མ་ཟད་

འཕལ། །ཡངས་འད་ས་བརར་རར་བན་ནས། །སན་ན་ད་བཞན་འདད་དན་

འགབ། །བང་ཆབ་སམས་ཀང་འག་བ་ཡ། །འདད་དན་རགས་པར་བད་ལ་

དབང༌། །ལན་པ་འདབ་འབས་གཡར་ཟ་བ། །འཛན་མའ་ཐག་ལར་བརན་ནས་

ཡན། །འཁར་འདས་དག་མཚན་ཇ་སད་པ། །བང་ཆབ་སམས་ལ་བརན་ནས་

ཡན། །འད་ནས་རམ་མཁན་རག་ག་བར། །གཅག་ཏ་བཟང་བར་བ་བའ་ཆས། །ཕན་

བད་འབམ་ཕག་འཕ་བའ་གཞ། །བང་ཆབ་སམས་ཏ་དམ་པ་གང༌། །སམས་ཅན་ར་

རའ་སན་ཀན་སལ། །ར་རའང་ཡན་ཏན་མཐའ་ཀས་པ། །སད་འདད་བང་ཆབ་སམས་

མཆག་ས། །རད་བང་ལས་ཀང་འད་རད་བང༌། །ཀན་ལ་ཕན་པར་འདད་ན་བང་

སམས་དགས། །ཀན་དང་མཛའ་བར་འདད་ན་བང་སམས་དགས། །ཀན་གས་བ་

གཏད་འདད་ན་བང་སམས་དགས། །ཀན་ག་བཤས་གཉན་འདད་ན་བང་སམས་

དགས། །འག་ལ་ཕན་པར་བཞད་པ་ཡ། །འག་ལ་གང་གས་ཕན་འགར་ཞས། །འག་ལ་

བར་བས་དགངས་པ་ན། །བང་ཆབ་སམས་མཆག་འད་ཉད་གཟགས། །གདང་བ་

འཇལ་ལ་བསལ་ཟར་ཅན། །སག་རམ་སལ་བར་ནམ་མཁའ་ནར། །ཀན་ནས་ཉན་


96

མངས་འབན་པ་ན། །བང་ཆབ་སམས་ཀ་ཟར་མ་འས། །སམས་ཀ་ཟ་བ་བང་ཆབ་

སམས། །སམས་ཀ་ཉ་མ་བང་ཆབ་སམས། །སམས་ཀ་ནར་བ་བང་ཆབ་

སམས། །སམས་ཀ་བདད་ར་བང་ཆབ་སམས། །རང་ཕན་འདད་ན་བང་ཆབ་སམས་

མཆག་བསད། །གཞན་ཕན་འདད་ན་བང་ཆབ་སམས་མཆག་བསད། །བསན་པའ་

སད་ཞར་འདད་ན་བང་སམས་བསད། །བད་ལམ་འདད་ན་བང་ཆབ་སམས་མཆག་

བསད། །བ་མད་བང་ཆབ་འཐབ་བད་སམས། །མ་དགའ་ད་མ་འཁད་ནས་ཆ། །དག་

བ་སད་པའ་ལག་པ་ས། །དམ་པའ་ཆས་ས་སལ་བའ་ལག །འདབ་བར་འགལ་བར་མ་

བད་ཅང༌། །ཀ་མད་ཟམ་པའ་བ་བ་བལ། །འདམ་རབ་སམ་པར་མ་བད་པའ། །བང་

ཆབ་སམས་ཀ་འད་བར་པ། །འད་ནས་བང་ཆབ་སང་པའ་བར། །བང་ཆབ་སམས་

དང་འབལ་མ་བ། །ད་བཞན་སན་དང་བན་བརབ་པར། །བ་དཀན་རམས་ལ་གསལ་བ་

གདབ། །ཚ་བས་གདང་ཞང་དབ་པའ་འགན། །ལན་གབ་སམ་པ་ཐབ་ན་བད། །སད་

ལམ་ར་ཞང་ངལ་བའ་འག། །རན་ཆན་བང་སམས་སས་ན་བད། །དབལ་དང་ཕག་ག་

རམ་དབ་མད། །མཁས་དང་བན་པའ་ཁད་མ་བད། །མཆག་དམན་མཉམ་པར་ཕན་

བད་པ། །བང་ཆབ་སམས་ཀ་རན་པ་ཆ། །ཡལ་དས་གནས་སབས་རགས་དག་

ག༑ །ཁད་པར་རམ་སངས་ཕན་པ་ཡ། །བསམ་དང་སར་བས་འཇག་བད་པ། །སངས་

རས་ས་བན་བང་ཆབ་སམས། །ཞམ་པའ་སབས་ས་ས་བ་སད། །འབར་པའ་སབས་

ས་ཁངས་པ་སལ། །སད་ན་ས་བ་མད་པའ་བཤས། །བང་ཆབ་སམས་ལས་གཞན་མ་

མཆས། །འད་ན་ཕན་པའ་དཔ་ཇ་སད། །ཕགས་འགའ་ཞག་ཏ་བསས་ན་ཡང༌། །རད་

བང་བང་ཆབ་སམས་ཀ་ཆར། །ར་ལམ་ད་ཡང་འགན་མ་བཟད། །རན་ཆན་དང་པ་ཇ་


97

ལ་བར། །འབར་རད་རན་གས་མ་འགར་བ། །བང་ཆབ་སམས་ཀ་ར་མཆག་

གས། །བདད་ར་ལ་ཡང་འཕ་བར་བད། །ཤས་བའ་མཆག་གར་བང་ཆབ་

སམས། །བསབ་བའ་མཆག་གར་བང་ཆབ་སམས། །བང་བའ་མཆག་གར་བང་ཆབ་

སམས། །བསམ་བའ་མཆག་གར་བང་ཆབ་སམས། །ཀང་གས་ཆ་ཡ་གཏར་ཇ་

བཞན། །ཆ་ཡ་གཏར་གས་ཆ་འཁར་བཞན། །ཆ་འཁར་གས་ཀང་འཛན་མ་

བཞན། །བང་ཆབ་སམས་ཀས་འག་འད་མཛས། །རན་ཆན་གཏར་དང་འདད་འཇའ་

བ༑ །ལམ་འཇག་རམས་ཀ་ངལ་གསའ་སགས། །སན་ག་མཆག་ལས་ཕལ་བང་

བ༑ །བང་ཆབ་སམས་ཞས་དམ་པར་གགས། །རམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁན་པའ་

སར། །བད་བག་ཏ་ན་འག་འདད་ན། །རལ་སས་རམས་ཀ་བང་ཆབ་སམས། །འད་ལ་

མ་བསན་ཐབས་ཅ་ཡད། །གཞན་དན་སམས་པ་ལ་སགས་པའ། །རབ་དགའ་ཆ་

གཏར་འཕལ་བད་པ། །བང་ཆབ་སམས་ཀ་ཟ་གཞན་འདས། །བསལ་ཟར་ཅན་ཡང་

ས་འབབས་བགད། །ཉན་མངས་མ་ག་གཅད་པ་ཡས། །རལ་གའ་བ་བ་ཉར་གནས་

པ༑ །བང་ཆབ་སམས་ཞས་བ་བ་འད། །འག་ཀན་སང་བར་བད་པའ་མཚན། །འབར་

པའ་ཚ་ན་ཁངས་པ་མད། །རད་པའ་ཚ་ན་ཞམ་པ་མད། །གཞན་ག་ར་བར་མ་ནས་

པ༑ །རན་ཆན་དང་པའ་བང་ཆབ་སམས། །ཀན་ནས་ཉན་མངས་རམ་གསམ་ག། །བད་

ཤང་སམ་པ་སག་པ་ཡས། །བང་ཆབ་སམས་ཀ་མ་ཆན་པ། །ཐ་མལ་མ་ཡ་རས་མ་

འག། །སད་ན་སན་པའ་ས་གང་ཞས། །དམ་པ་ད་མས་དཔད་ན་ཡང༌། །བང་ཆབ་

སམས་ཞས་བ་བའ་ས། །འད་ལས་གཞན་ད་མ་གསན་སམ། །བང་ཆབ་སམས་ཀ་ར་

མང་བ། །ད་དག་བད་ཤང་འ་མ་དང༌། །ས་ཧ་ཀ་ར་སང་ར་ཡ། །ར་གཞན་དག་གས་ག་


98

ལ་དགའ། །སད་ཞའ་མཐའ་ལ་མ་ལང་བར། །མ་གནས་མང་འདས་གང་འཁར་

ད༑ །བགད་པའ་ལམ་ཆན་བང་ཆབ་སམས། །འགལ་བར་འདད་པས་བསན་བ་

ཉད། །ཆ་ཡ་རག་མ་དངས་བད་པ། །ཀ་ཏ་ཀ་སགས་མང་མད་ཀ། །ཉན་མངས་རག་མ་

དངས་བད་པ། །བང་ཆབ་སམས་ལས་གཞན་རད་དཀའ། །མར་ཤས་དན་དན་དན་

གཟ་བ། །བམས་དང་སང་ར་ལག་པ་ཡ། །བསམ་པ་ལས་བང་བང་ཆབ་སམས། །རང་

གཞན་ཕན་བད་འབང་བའ་གནས། །མང་ཐས་བཙན་ལ་སབ་ཚགས་འཛན། །རམ་

པར་དཔད་པའ་བ་ལན་ཡང༌། །བང་ཆབ་སམས་དང་མ་ལན་ན། །ད་ལ་ས་ཞག་སན་

པར་བད། །བང་ཆབ་སམས་ཀས་རམ་འཚ་སང༌། །བང་ཆབ་སམས་ཀས་སག་

བསལ་འདན། །བང་ཆབ་སམས་ཀས་འཇགས་པ་འབལ། །བང་ཆབ་སམས་ཀས་

ཉས་སད་འགག །བང་ཆབ་སམས་འདའ་བརན་པ་གང༌། །བང་ཆབ་སམས་འདའ་

སང་སབས་གང༌། །བང་ཆབ་སམས་འདའ་སབས་པ་གང༌། །བང་ཆབ་སམས་འདའ་

ཞ་བ་གང༌། །ཀན་སང་བང་ཆབ་སམས་མཆས་པ། །སར་བའང་དག་བ་ར་ཆན་

འགར། །ནད་སལ་སན་ག་ར་བ་ལས། །སན་ག་མ་ག་འབང་བ་ཡན། །བང་ཆབ་

སམས་ཀས་མངན་མཐ་འགབ། །བང་ཆབ་སམས་ཀས་ངས་ལགས་འགབ། །ད་ཕར་

བང་ཆབ་སམས་ཀ་གཏམ། །དམ་པ་དག་ག་ཞལ་ད་གནས། །བང་སམས་སས་ན་

ཕལ་པ་ཡང༌། །བང་ཆབ་སམས་དཔའ་མང་འཐབ་ཅང༌། །ལ་དང་བཅས་པའ་འཇག་

རན་ག། །ཕག་བ་བཀར་བའ་གནས་ས་འགར། །གཞན་ཕན་ལས་ས་སར་བ་ན། །ཚ་

གངས་བཀས་སམ་ངལ་སགས་ཀས། །ས་བ་མད་པར་རབ་ས་བ། །བང་ཆབ་སམས་

ཀ་ཆ་ཤས་སམ། །བང་ཆབ་སམས་དང་མ་ལན་ན། །མ་གནས་མང་འདས་འཐབ་མ་


99

འགར། །མ་གནས་མང་འདས་མ་ཐབ་ན། །འཆང་བ་གཉས་ས་ཐགས་པར་

འགར། །འཁར་སར་མ་གཙང་གནས་མ་འབན། །བང་སམས་སག་པའ་ཡད་ལ་

མན། །བང་ཆབ་སམས་མཆག་ས་འདད་ན། །སབས་བཞས་རང་རད་དག་པ་

གཅས། །ལངས་སད་ཡངས་ས་རས་པའ་སར། །འཁར་སར་གདན་ན་དང་བར་

འས། །དག་བ་རས་པའ་ཡད་ལ་ཡང༌། །བང་ཆབ་སམས་ཀ་མ་ག་ས། །བང་ཆབ་

སམས་ཀས་གནད་སམས་སང༌། །བང་ཆབ་སམས་ཀས་ཡད་བད་འཐབ། །བང་ཆབ་

སམས་ཀས་ཤས་རབ་བསད། །བང་ཆབ་སམས་མཆག་གཟང་ན་ལགས། །རང་ག་

དན་ད་གཞན་དག་ལ། །ར་ལམ་ད་ཡང་མ་འབང་བ། །སམས་ཅན་ཀན་ག་དན་སམས་

པ༑ །རད་བང་བང་ཆབ་སམས་ལ་སང༌། །རལ་སས་སད་པ་མཐའ་དག་ག །རན་ད་

གར་པ་བང་ཆབ་སམས། །ལན་ཤང་ཡལ་འདབ་རས་པ་ཡ། །རན་ད་གར་པ་འཛན་

མ་བཞན། །བང་ཆབ་སམས་ལ་བདག་གཞན་མཉམ་པ་ཡད། །བང་ཆབ་སམས་ལ་

བདག་གཞན་བར་བ་ཡད། །བང་ཆབ་སམས་ལ་བདག་པས་གཞན་གཅས་ཡད། །བང་

ཆབ་སམས་ལ་དན་གཉས་ག་ནམ་ཡད། །བང་ཆབ་སམས་དང་མ་ལན་ན། །ཆས་

གཞན་ལན་ཡང་འཚང་མ་ར། །སག་ག་དབང་པ་མ་ལན་ན། །དབང་པ་གཞན་དག་དན་

མ་བད།བང་ཆབ་སམས་ཀས་རད་པ་དང༌། །བཀར་ས་སན་པར་གགས་པ་ལ། །མ་

འཇག་གལ་ཏ་བང་ན་ཡང༌། །གསར་བཞན་རམ་པར་འགར་བ་མད། །བང་ཆབ་

སམས་ཀ་དག་བ་ལ། །རལ་བ་ཡས་ཀང་འཇལ་མ་སད། །འཇག་རན་ཉན་ཐས་རང་

སངས་རས། །འཕགས་མཆག་གས་ལ་སས་ཅ་དགས། །མཁའ་ལ་མངན་མཐ་ཉན་

མར་བད། །དམན་གནས་འག་བ་ཡངས་ཀ་མག །མངན་པར་མཐ་བའ་བང་ཆབ་


100

སམས། །དམན་གནས་འག་ལ་བང་དར་སན། །པདས་སབས་པའ་མ་ཏག་

བཅད། །བང་བ་ཀན་ག་དགའ་བའ་དཔལ། །བང་ཆབ་སམས་ཀས་བཤད་པའ་

ཆས། །ས་བ་ཀན་ག་དགའ་བའ་དཔལ། །བཙལ་ཀང་སན་ངག་མཁན་དག་གས། །བང་

ཆབ་སམས་ཀ་དཔ་མ་རད། །བང་ཆབ་སམས་དང་མཚངས་བརད་པ། །དཔ་ཡས་

ཀང་ན་དབལ་བ་སམ། །ཕགས་ཀ་ཤང་ར་ལ་སགས་ལའ། །བང་ཆབ་སམས་དཔའ་ད་

དག་ལས། །ད་བཞན་གཤགས་པའ་ར་འཕལ་ལའ། །བང་ཆབ་སམས་དཔའ་མཆག་

ཏ་བསགས། །ག་ཡས་ཕ་རལ་སལ་བར་བད། །ཁབ་ཀས་གན་པ་འདབ་པར་

བད། །མགགས་འགས་འདད་པའ་གནས་ས་སལ། །བང་ཆབ་སམས་ཀས་

སངསརས་འཐབ། །ཆགས་སགས་ཀ་གཉན་མ་སག་སགས། །དངས་ནས་འབན་

པར་མ་བད་ཀང༌། །བང་ཆབ་སམས་མཆག་ཀན་གཉན་ཏ། །གར་ནས་སང་བ་ཀན་

ལས་རལ། །བང་ཆབ་སམས་ཀས་རང་རད་ལ། །བང་ཆབ་སམས་ཀས་གཞན་རད་

འདལ། །བང་ཆབ་སམས་ཀས་ཀན་ལ་གས། །བང་ཆབ་སམས་ཀས་ཀན་མཉམ་

མཐང༌། །འདབ་རའ་གཉན་གས་མན་པ་སལ། །ཀ་མད་གཉན་གས་གདང་བ་

འཕག །ཡད་བཞན་ནར་བས་འདད་པ་འཇ། །བང་ཆབ་སམས་ཀས་དན་ཀན་

འཐབ། །གསར་སང་ཞས་བའ་དངལ་ཆ་ཡས། །ལགས་ཁམས་གསར་ད་སར་བར་

བད། །བང་ཆབ་སམས་ཀས་མ་གཙང་ལས། །སངས་རས་ས་ར་སར་བར་བད། །དང་

ཞང་བསམ་པ་ར་ཆན་ལན། །བ་གས་ཀ་ཤའ་ར་མས་ས། །མཆད་འས་སས་བ་དམ་

པ་ཡ། །འཇག་བ་བང་ཆབ་སམས་ཁ་ན། །ནམ་མཁའ་མཐའ་དང་མཉམ་པའ་

འག། །དངས་སམ་ཡང་ན་རད་ཀང་རང༌། །འཕལ་དང་ཡན་ག་བད་བ་ལ། །བང་ཆབ་


101

སམས་ཀས་སར་བར་བད། །བང་ཆབ་སམས་ཀ་མར་བ་གསལ་བའ་གག །བང་

ཆབ་སམས་ཀ་ཟབ་པ་ཆ་ཡ་གཏར། །བང་ཆབ་སམས་ཀ་ཕ་མཐར་ལ་ཡ་ལམ། །བང་

ཆབ་སམས་ཀ་བརན་པ་ར་ཡ་དབང༌། །ཀན་གསལ་ལམ་ད་ཉན་མར་བད་པ་ར། །ར་

མཚའ་ངགས་ས་ཕགས་ཀ་གང་པ་ར། །ཀན་ག་ར་བར་ཐབ་པའ་སན་པ་ར། །སས་

མཆག་ཐགས་ལ་བང་ཆབ་སམས་འད་ར། །ཐག་ཆན་འགའ་ཞག་བང་སམས་

ཀ༑ །ང་བ་འགའ་ར་འགའ་འབས་ཏ། །ད་ཡ་ཕར་ཡང་བང་ཆབ་སམས། །ཐག་པ་ཆན་

པར་གསངས་པ་སམ། །བང་ཆབ་སམས་ཀས་སས་པའ་ཚག །གཞན་ཕན་སང་པར་

འགར་བ་ས། །ཁ་བག་སན་པར་སག་པའ་ས། །ར་བ་ཡ་ན་དཔལ་ད་འགར། །ཇ་ལ་ཇ་

ལར་རལ་སས་ལ། །རན་ངན་དག་པ་འབང་འགར་བ། །ད་ལ་ད་ལར་དག་གགས་

ས༑ །འག་བ་བང་ཆབ་སམས་ལས་སམ། །བང་ཆབ་སམས་ན་མར་ཤས་དན་དན་

ལ༑ །བང་ཆབ་སམས་ན་དན་གཟ་བམས་སང་ལས། །བང་ཆབ་སམས་ན་ལག་པའ་

བསམ་པ་ལས། །ས་ཕར་ད་དག་ལ་འབད་ཤན་ཏ་གཅས། །རན་ཆན་ཆག་ཀང་རན་

པ་ཆ། །རང་ག་མང་ན་མ་འདར་བ། །ད་བཞན་བང་ཆབ་སམས་སམ་ཀང༌། །རང་ག་

མང་ན་གཏང་མ་ཡན། །བཤན་པ་སག་ག་གནད་ལ་མཁས། །ཤང་མཁན་ཤང་ག་

གནད་ལ་མཁས། །རབས་ཆན་ཡད་ཅན་རལ་བའ་སས། །བང་ཆབ་སམས་ཀ་གནད་

ལ་མཁས། །བང་ཆབ་སམས་ཀ་ནར་མཆས་པ། །མདག་ངན་མདག་བཟང་མད་ཀང་

བ༑ །སན་གགས་བཀར་ས་མད་ཀང་བ། །དག་བ་གཞན་དག་མད་ཀང་བ། །དམ་པ་

གསམ་ག་རས་ཟན་ན། །རམ་མཁན་ར་ར་འག་གསངས་པ། །ད་ཡ་དང་པ་བང་ཆབ་

སམས། །ཡན་ཕར་ནམ་ཡང་བརད་མ་རང༌། །ཡལ་དས་གནས་སབས་ཐམས་ཅད་


102

ད༑ །རས་བལ་སམས་ཅན་ཀན་ག་དན། །བ་ལན་ར་བ་མད་པར་མཛད། །བང་ཆབ་

སམས་ལ་བརན་ནས་ཡན། །ར་སར་དབས་ན་ཟ་བ་དང༌། །ར་བའ་དབས་ན་ལན་པ་

བཞན། །གང་ལ་བང་ཆབ་སམས་ཡད་པ། །ད་ན་ས་བའ་དབས་ན་བརད། །ས་བའ་ཚ་

ན་བང་ཆབ་སམས་དན་བ། །འཇགས་པའ་ཚ་ན་བང་ཆབ་སམས་དན་བ། །སག་

བསལ་འབང་ཚ་བང་ཆབ་སམས་དན་བ། །བད་བ་འབང་ཚ་བང་ཆབ་སམས་དན་

བ༑ །སང་སབས་ཞན་ན་བང་སམས་དན་པར་བ། །གཞན་དན་ལད་ན་བང་སམས་དན་

པར་བ། །ལ་ལ་འབང་ན་བང་སམས་དན་པར་བ། །ཉམ་ང་འབང་ན་བང་སམས་དན་

པར་བ། །ལ་ལམ་འདམ་གས་ས་ཞག་འཇལ། །ཆ་གཏར་ཕལ་གས་ས་ཞག་

གཤར། །ལས་ཚལ་བ་ཡས་ས་ཞག་དཔད། །བང་སམས་ཆ་བ་ས་ཞག་རད། །ག་

ཆར་དས་ས་འབབ་ན་དགའ། །ཞང་ད་ལ་ཏག་རས་ན་དགའ། །མཁའ་དང་མཉམ་པའ་

འག་བ་ཡ། །རད་ལ་བང་སམས་ས་ན་དགའ། །ཐག་ཆན་བང་ཆབ་སམས་བསད་

ཀས། །ཕ་རལ་པ་དང་ཉན་རང་ལས། །བང་ཆབ་སམས་དཔའ་ཁད་པར་འཕགས། །ར་

སར་དབས་ན་ཟ་བ་བཞན། །འདབ་བར་པ་ལ་མ་ཏག་བཅད། །རལ་བའ་སས་ལ་བང་

ཆབ་སམས། །ད་ཡས་འགའ་ལ་ཕན་པ་ཙམ། །འད་ཡས་ཡངས་ལ་མཆག་ཏ་

ཕན། །རན་ཆན་བང་ཆབ་སམས་བརན་ནས། །འཕགས་མཆག་སན་ལམ་རགས་པར་

བད། །རང་ག་གདལ་བ་ཡངས་ས་སན། །ཞང་ཁམས་སང་ལ་མངན་ད་

ཕགས། །ཚངས་པའ་གནས་པ་རམ་བཞ་ལས། །རན་ཆན་བང་ཆབ་སམས་མཆག་

ས༑ །ར་དང་རན་དག་ཚགས་པ་ལས། །འབས་བ་ས་བ་རགས་པས་འཐད། །ཉན་བད་

ནར་བའ་སང་བ་ལ། །བརན་ནས་མག་ལན་གཟགས་ལ་ལ། །བང་ཆབ་སམས་ཀས་


103

རལ་བའ་སས། །མཁའ་དང་མཉམ་པའ་འག་ལ་ལ། །བརམ་ན་བང་ཆབ་སམས་ལས་

བརམ། །བསམ་ན་བང་ཆབ་སམས་ཉད་བསམ། །དཔད་ན་བང་ཆབ་སམས་ས་

དཔད། །བརག་ན་བང་ཆབ་སམས་ལ་བརག །གང་ལ་བང་སམས་རན་ལན་པ། །ད་ལ་

འཚ་སམས་ག་ལ་སད། །གཞན་ག་མནར་སམས་སང་བ་ལ། །མ་བསལ་བར་ཡང་

ངང་གས་འཇག །གང་ཞག་ཡད་ན་ས་ཡང་བ། །གཏན་ད་ཉམས་པའ་སབས་མ་

འབད། །རད་བང་བང་ཆབ་སམས་མཆག་ས། །ད་ལ་བ་ལན་ས་མ་གས། །རལ་སས་

བང་ཆབ་སམས་དཔའ་ཡ། །སད་པ་སད་པ་འདད་པ་དག །སད་པའ་རན་ཕར་བང་

ཆབ་སམས། །ཐག་མ་ཉད་ད་ནན་གས་བསད། །རལ་བ་བང་ཆབ་སམས་དཔའ་

ལས། །བང་ཆབ་སམས་དཔའ་བང་སམས་ལས། །བལམས་ཕར་བང་ཆབ་སམས་

མཆག་ག །ཆ་བ་བ་དང་ལན་པའ་ཁམས། །འཁར་ལ་རན་ཆན་གར་སང་ག །རས་ས་

རན་ཆན་རམ་དག་འག། །ཕལ་བང་བང་ཆབ་སམས་རས་ས། །དག་ཆས་མཐའ་དག་

ངང་གས་སག །བཅམ་ལན་བ་མའ་གསང་རབ་ཀ། །འ་མཚ་ལས་བང་སང་པ་

མཆག །བང་ཆབ་སམས་ཏ་འབད་པ་ཡས། །བང་ཆབ་བར་ད་གཅས་པར་གཟང༌། །ད་

བཞན་ཞགས་པར་ཐབས་པ་སད། །ཙནན་དད་དང་ལན་པ་སད། །སང་བ་མན་པར་

འགར་པ་སད། །བང་ཆབ་སམས་ཀ་ས་མ་སད། །བཅས་མ་མན་པའ་བང་ཆབ་

སམས། །ས་བ་ཤན་ཏ་དཀའ་མད་ཀ། །བསལ་པ་སང་ད་འབད་དགས་ཀང༌། །མ་ལག་

པ་ཡ་སང་སབས་གཅས། །བང་སམས་བམ་ཟ་རལ་རགས་དང༌། །རའ་དམངས་ཀ་

རགས་ལ་ཡང༌། །ཁད་མད་ས་ཕར་བཞ་ག་ཡས། །དད་གས་ས་བས་བང་བར་

འས། །གང་ག་རད་ལ་བང་སམས་ཀས། །བརན་པ་ད་དག་འགབ་པ་བལ། །རང་


104

གཞན་ཉས་པར་སད་ལས་ཟག །རབས་ཆན་དག་ཆས་སད་ལ་དབང༌། །དཔད་ཀ་ཁ་

བག་སག་པའ་དབངས། །ས་འཛན་ལན་པ་དགའ་བའ་དཔལ། །རལ་བའ་སས་ཀ་བང་

ཆབ་སམས། །ལས་ཅན་ཀན་ག་ཕན་བདའ་དཔལ། །མཁའ་ཁབ་སམས་ཅན་དན་ག་

ཕར། །སངས་རས་ག་འཕང་ཐབ་འདད་ན། །བང་ཆབ་སམས་ཏ་གང་ལ་མངའ། །ད་ན་

གཞན་དང་ག་ལ་མཚངས། །ལ་དང་བཅས་པའ་འག་བ་ཀན། །གནས་སབས་འཁར་

བའ་བད་བ་དང༌། །མཐར་ཐག་རགས་པའ་བང་ཆབ་ཏ། །བང་ཆབ་སམས་ཀས་

མགན་ད་གཉར། །ནར་དང་ལས་སག་ཀན་བཏང་ནས། །རན་ཆན་བང་ཆབ་སམས་

བསང་བ། །ཅ་ཕར་ཐམས་ཅད་མཁན་པ་ཡང༌། །འད་ཡས་བད་བག་འཐབ་པ་

ཡན། །ཐག་པ་ཆན་པའ་བང་ཆབ་སམས། །རན་དང་མཚན་ཉད་རབ་ཏ་དབ། །འཇལ་

བར་བད་པའ་དཔ་སགས་ཀས། །ཇ་བཞན་གཏན་ལ་དབབ་པར་བ། །ཐག་མ་མད་

ནས་འཁར་བ་ན། །སག་བསལ་གསམ་གས་རབ་མནར་བའ། །སམས་ཅན་ནད་པ་ཇ་

སད་པ། །བང་ཆབ་སམས་ཀ་བདད་རས་གས། །མཆད་སགས་ཡན་ལག་རམ་བདན་

ག༑ །སར་བས་བང་ཆབ་སམས་བསད་རས། །ཆ་ལད་སགས་ཀ་སར་བ་ཡས། །མ་

ག་སད་ཅང་རས་པ་བཞན། །ཀན་ལ་འཚ་བའ་བསམ་པ་སང༌། །དངས་སམ་བརད་

ནས་གཞན་དན་འཇག །རན་གང་གས་ཀང་གཡ་མད་པ། །བང་ཆབ་སམས་ཀ་ཆ་

ཤས་སམ། །བང་ཆབ་སམས་ཀས་སན་པ་དང༌། །ཚལ་ཁམས་བཟད་བརན་བསམ་

གཏན་དང༌། །ད་ཉད་རགས་པའ་ཤས་རབ་ཀན། །ཕལ་ད་ཕན་པར་བད་པ་ཡན། །ས་

སང་ས་བའ་རམ་དཀར་སམས། །གཅག་ཏ་བསས་པར་གར་པས་ཀང༌། །ས་བརལ་

དག་གས་ཡངས་འད་བཞན། །བང་ཆབ་སམས་ཀ་ཆར་མ་ཕད། །བང་ཆབ་སམས་


105

ཀས་རད་བརན་ན། །སག་པ་སང་ལ་དགའ་བར་འགར། །དག་བ་སབ་ལ་དགའ་བར་

འགར། །འཇགས་པ་སལ་ལ་དགའ་བར་འགར། །བང་ཆབ་སམས་དང་མཛའ་གར་

ན༑ །ད་ན་ར་རབ་བཞན་ད་བརན། །ཉམ་ང་ཆ་ཐང་ཅ་བང་ཡང༌། །སང་ག་བཞན་ད་ཡ་

ང་བལ། །བང་ཆབ་སམས་མཆག་བཅས་མན་སས། །མ་ཉམས་གང་ད་རམ་འཕལ་

ན༑ །རམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁན་པ་ཡ། །ག་འཕང་འཐབ་པ་གར་མ་ཆག །མངན་མཐའ་

ཀ་མལ་རམ་པར་བཞད། །ངས་ལགས་སང་ར་མང་འདད་པས། །སས་བཅས་རལ་

བའ་འབང་གནས་མཆག །བང་ཆབ་སམས་ཀ་སང་བར་བསན། །ཇ་ལར་ལ་ལམ་ར་

ཆ་བ། །ད་བཞན་བང་ཆབ་སམས་ར་ཆ། །ཇ་ལར་རན་འབང་གཏང་ཟབ་པ། །ད་

བཞན་བང་ཆབ་སམས་འད་ཟབ། །བང་ཆབ་སམས་ཀ་རབ་ཡངས་པ། །བརན་པའ་

འཛན་མའང་རམ་པར་གཡ། །ཡད་བཞན་ནར་བའ་རས་འག་བ། །འད་ཡ་ནས་པ་

བརག་པར་དཀའ། །ལ་བ་བང་ཆབ་སམས་འབལ་མཆག །སམ་པ་བང་ཆབ་སམས་

འབལ་མཆག །སད་པ་བང་ཆབ་སམས་འབལ་མཆག །འབས་བ་བང་ཆབ་སམས་

འབལ་མཆག །སབས་ཀ་ཕལ་ཕན་བང་ཆབ་སམས། །གཞན་ཕན་ཕལ་ཕན་བང་

ཆབ་སམས། །སན་སང་ཕལ་ཕན་བང་ཆབ་སམས། །འཇགས་བལ་ཕལ་ཕན་བང་

ཆབ་སམས། །རད་ལ་བང་ཆབ་སམས་གནས་པ། །དག་གཞན་ལ་སར་དམན་ཡང་

བ༑ །ཡད་བཞན་ནར་བ་རད་པ་ན། །ནར་གཞན་འཚལ་བ་ལད་ཀང་བ། །མཁས་ཁད་

བང་ཆབ་སམས་ཀས་མཛས། །བན་ཁད་བང་ཆབ་སམས་ཀས་མཛས། །བར་ཁད་

བང་ཆབ་སམས་ཀས་མཛས། །ཀན་དགའ་བང་ཆབ་སམས་ཀས་སད། །བང་ཆབ་

སམས་ཀས་ཞལ་དཀལ་མཛས། །བང་ཆབ་སམས་ཀས་སན་དཀས་མཛས། །བང་


106

ཆབ་སམས་ཀས་ས་བ་མཛས། །བང་ཆབ་སམས་ཀས་སད་ལམ་མཛས། །རབས་

ཆན་དག་བ་གང་ཡང་རང༌། །བང་སམས་མད་པར་སབ་པ་དཀའ། །འདད་པ་འཇ་བའ་

བ་མད་པར། །བསམ་དན་ཡངས་ས་རགས་པ་དཀའ། །བང་ཆབ་སམས་ཀ་ཕན་པ་

མཆག །ཇ་སད་འཁར་བ་གནས་ད་སད། །ནམ་མཁའ་མཐའ་དང་མཉམ་པ་ཡ། །འག་

བ་ཀན་ལ་ཁད་མད་འཇག །བང་ཆབ་སམས་མཆག་སབ་དཔན་ཏ། །བ་བ་མན་ལས་

ཡངས་ས་ཟག །ལག་པའ་བསམ་པ་ཀན་ནས་སད། །གཞན་ཕན་སང་པ་འཛན་ད་

འཇག །སབས་འག་བང་ཆབ་སམས་བསད་ཅང༌། །བསད་ནམས་ཡ་ཤས་ཚགས་

བངས་ནས། །ཀན་ནས་བ་ན་མད་པ་ཡ། །བང་ཆབ་འཐབ་ན་ཅ་མ་རང༌། །བང་སམས་

བསང་བའ་མཆག་ཡན་ཕར། །བང་སམས་དན་པས་བསང་བར་བ། །བང་སམས་

ཤས་བཞན་གས་བསང་བ། །བང་སམས་བག་ཡད་ཀས་བསང་བ། །བང་ཆབ་

སམས་ཀ་འདབ་བར་པ། །ཀན་ནས་བཞད་ན་མ་བས་ཀང༌། །མ་ད་དན་ད་གཉར་བའ་

བས། །འག་བའ་བང་བ་ངང་གས་འད། །རན་ཆན་བང་ཆབ་སམས་མཆག་

གས། །ལས་ཀ་བ་བ་ཆས་མཐན་བད། །ངག་ག་བ་བ་ཆས་མཐན་བད། །ཡད་ཀ་བ་

བ་ཆས་མཐན་བད། །རལ་བའ་སས་ཀ་བང་སམས་མཐས། །དང་ན་འཁད་པའ་དད་

འག་དང༌། །ཁ་བའ་སམས་པ་རབ་ཞ་ས། །ཕན་ཚན་གནད་སངས་མཛའ་བས་

འཆང༌། །ཐག་མཆག་བང་སམས་ལ་དགའ་བ། །བང་ཆབ་སམས་དང་ལན་ལ་

དགའ། །བསང་ཞམ་ལ་དགའ་ཙནན་ག། །ལན་པ་མཆག་ལ་རབ་ཏ་དགའ། །ཐག་པ་

མཆག་ག་བང་ཆབ་སམས། །མ་གནས་མང་འདས་འཐབ་པ་ལ། །ཐག་མ་བར་དང་ཐ་

མར་ཡང༌། །མད་མ་རང་གཡན་ལག་ཡན། །མ་ག་ས་བའ་བ་བ་ལ། །ས་བན་བལ་ན་


107

གང་གས་ཕན། །རགས་པའ་སངས་རས་འཐབ་པ་ལ། །བང་སམས་བལ་ན་གང་གས་

ཕན། །ཇ་ལར་བང་ཆབ་སམས་མཆག་ལ། །སས་བ་དམ་པ་རབ་དགས་པ། །ད་ལར་

དམ་པ་མ་ཡན་པའ། །ས་བ་དགའ་བ་རད་པར་དཀའ། །བག་ལ་ཉལ་བཅས་རམ་པར་

བང༌། །ཤས་བའ་དཀལ་འཁར་ཅག་ཅར་ཆབ། །ད་ལ་སམས་ཤང་འཇག་པ་

ལས། །བང་ཆབ་སམས་ཀ་ས་འད་སན། །བང་ཆབ་སམས་ཀས་ཉན་མངས་

དང༌། །བང་ཆབ་སམས་ཀས་སག་བསལ་འཇགས། །བང་ཆབ་སམས་ཀས་ན་དང་

འཆ། །བང་ཆབ་ལམ་ད་སར་བར་བད། །སང་སབས་ཆ་ཆང་ཁད་པར་ལས། །རལ་པ་

མཉན་པ་ར་བ་ལའ། །བང་ཆབ་སམས་ན་རམ་པ་གསམ། །རམ་བཞན་དམན་འབང་

མཆག་ཏ་ཤས། །བང་ཆབ་སམས་ཀས་སན་ཚལ་དང༌། །བཟད་བརན་བསམ་གཏན་

ཤས་རབ་ཀན། །སངས་རས་འཐབ་པའ་ར་ར་བད། །ཕ་རལ་ཕན་པར་མང་ཡང་

འཐབ། །ཐག་ཆན་བང་ཆབ་སམས་ཀ་སར། །འཇག་རན་པ་དང་ཐས་སག་

དང༌། །ཚགས་སད་བས་ར་ལ་བ་ཡ། །ལག་པའ་བསམ་པ་ག་ལ་རལ། །རབས་ཆན་

རལ་སས་དག་ཀན་དང༌། །བར་མའ་འག་ལ་བང་སམས་ཀས། །མཉམ་པར་ལ་བ་

གཞན་དག་གས། །མཉམ་པར་ལ་ལས་རད་ད་བང༌། །ག་ཡས་ཆ་བའ་ཕ་རལ་

སལ། །བཞན་པས་འདད་པའ་གནས་ས་རལ། །ད་བཞན་བང་ཆབ་སམས་ཀས་

ཀང༌། །རགས་སངས་རས་ཀ་ས་ལ་སལ། །ས་དང་འད་བ་ནས་བཟང་ས། །སན་འདའ་

བར་ག་སམས་བསད་ལ། །རལ་སས་རམས་ཀ་སམས་བསད་ཅས། །མ་ཕམ་པ་

ཡས་རན་ད་བཤད། །ཐག་པ་ཆན་པའ་བང་ཆབ་སམས། །ཀན་རབ་དང་ན་དན་དམ་

གཉས། །ཀན་རབ་བང་ཆབ་སན་དང་འཇག །དན་དམ་རག་མད་སས་དང་བལ། །ཐག་


108

མཆག་བང་ཆབ་སམས་བསད་ན། །མཆག་དམན་དབལ་ཕག་མཁས་དང་བན། །བམ་

ཟ་གདལ་པ་སགས་ཀང་རང༌། །ལ་དང་བཅས་པའ་མཆད་གནས་འགར། །བང་ཆབ་

སམས་ཀས་ཟན་པ་ཡ། །ལ་སམ་སད་པ་ལ་བརན་ནས། །ར་ཚགས་ཚང་ལས་འབས་

བ་བཞན། །བ་ན་མད་པའ་བང་ཆབ་རག །བད་བའ་ནང་ན་སད་ཟད་བད། །སག་

བསལ་ནང་ན་མནར་མད་སག །རགས་པའ་ནང་ན་ཆས་ཉད་རགས། །དག་སམས་

ནང་ན་བང་སམས་མཆག །ཐག་ཆན་བང་ཆབ་སམས་འབལ་ན། །ཞ་ལག་ཟང་ད་

འབལ་བ་ཡང༌། །ཉན་རང་ས་ལ་སལ་མད་ཀ། །རགས་པའ་སངས་རས་འཐབ་མ་

སད། །ཐས་པར་བ་བ་བང་ཆབ་སམས། །བསམ་པར་བ་བ་བང་ཆབ་

སམས། །གབསམ་པར་བ་བ་བང་ཆབ་སམས། །རམ་པ་ཀན་ཏ་གཅས་པར་

གཟང༌། །ལས་ཀ་དག་བ་ཉམས་ཡང་བ། །ངག་ག་དག་བ་ཉམས་ཡང་བ། །ཡད་ཀ་

དག་གཞན་ཉམས་ཀང་བ། །བང་སམས་གཞར་ཡང་ཉམས་མ་བ། །བང་ཆབ་སམས་

ཀས་རམ་མཁན་ག། །ག་འཕང་མཆག་ལ་བད་བག་རག །གནམ་ག་ཤན་ཏ་མར་བ་

ཡས། །ས་ཕད་ཆ་ཡང་ག་ལ་རལ། །བང་ཆབ་སམས་ཀས་མཁའ་མཉམ་པའ། །ཕན་

དང་བད་བའ་ཀ་མད་འགལ། །རམ་འཚ་སགས་ལས་ཡངས་ས་སབ། །རགས་སངས་

རས་ཀ་ས་ལ་འགད། །ཉས་སད་སམ་པར་བད་ན་ཡང༌། །དག་བའ་ཆས་རམས་སད་

ན་ཡང༌། །ར་རང་ཐག་ལ་སམ་ན་ཡང༌། །བང་སམས་བལ་ན་འཚང་མ་ར། །བང་ཆབ་

སམས་ཀས་བད་ཡང་དགའ། །བང་ཆབ་སམས་ཀས་སག་ཀང་དགའ། །བང་ཆབ་

སམས་ཀས་ཡད་ཀང་དགའ། །བང་ཆབ་སམས་ཀས་མད་ཀང་དགའ། །ཐག་པ་ཆན་

པའ་བང་ཆབ་སམས། །ཕ་རལ་ཉན་ཐས་རང་རལ་ག། །དག་སམས་ཀན་ལས་ལག་


109

པ་ས། །ད་ཕར་བཅམ་ལན་བ་མས་བསགས། །གང་ལ་ཐག་མཆག་བང་ཆབ་

སམས། །གནས་པ་ད་དག་སད་ཅག་ཀང༌། །རང་དན་དག་ལ་ཇ་ལར་འཇག །གཞན་

དན་བདད་ར་ག་ལ་འདར། །བསལ་པ་འཇག་པར་བད་པའ་མ། །ར་གང་ཆ་གཏར་དང་

བཅས་སག །བང་ཆབ་སམས་ཀས་སག་ཆན་རམས། །སད་ཅག་གཅག་ལ་ངས་པར་

སག །ལས་ངག་ཡད་ཀ་བ་བ་ཀན། །དངས་སམ་ཡང་ན་བརད་ཀང་རང༌། །རང་དན་

ཉ་ཚ་ཡལ་དར་ནས། །བང་སམས་གཞན་ཕན་དང་ད་ལན། །དམ་པའ་ཚལ་ལ་དགས་

པ་ན། །ཆར་འས་སམས་བསད་འད་གཟང་རགས། །རན་པ་ཆ་ཡ་གང་ཕན་

པར། །འདད་པས་གཟངས་ལ་བསན་པ་བཞན། །ཐག་ཆན་སམས་བསད་སངས་པ་

དག །གཞན་དན་སམས་དང་དའ་ཐབས་རད། །དགངས་དན་ད་ཉད་མཆག་མཐང་

བའ། །བད་བ་རམ་སངས་ཞ་བར་གལ། །ཉན་མངས་བད་བ་རམ་པར་སལ། །ཉས་

གཞན་གང་ཡང་མ་སད་པ། །རགས་པའ་མཐར་ཐག་བང་ཆབ་སམས། །ད་ལ་རགས་

ལན་ས་མ་དགའ། །རལ་བའ་སས་ཀ་བང་ཆབ་སམས། །ཚལ་གནས་ཐས་བསམ་

སམ་པ་དང༌། །མཁའ་ཁབ་འག་དན་བད་པ་ལ། །ངང་གས་སལ་ཏ་བཤས་གཉན་

འད། །བང་སམས་ལས་ཅན་མཐའ་དག་ལ། །བ་གཅག་པ་ཡ་མ་བཞན་ལ། །ལན་དང་

རམ་སན་མ་ར་བར། །གཞན་ཕན་ར་གཅག་བདད་རས་བལ། །བཤས་གཉན་རས་ས་

འག་བ་ཡ། །བ་བ་བད་པ་བང་ཆབ་སམས། །བང་དང་དར་བར་བ་བའ་གནད། །ཚལ་

བཞན་འཁལ་པ་མད་པར་འདམས། །རམ་པར་འཚ་བ་ཐབས་མ་ཡན། །འཇགས་

ཚགས་ལ་ལ་ངན་འག་དང༌། །ཐག་པ་དམན་པ་དག་ལས་ཀང༌། །བང་ཆབ་སམས་ཀ་

ཡངས་ས་སབ། །སན་པས་དང་པར་བང་ཆབ་སམས། །བསད་ནས་ཚགས་རགས་


110

འག་མགན་གར། །ད་ཕར་འ་སལ་རམས་ཀས་ཀང༌། །དང་པར་དམ་པ་འད་གཟང་

འས། །རང་ག་བསམ་གཏན་བད་དར་ནས། །གཞན་ག་སག་བསལ་བསལ་བའ་

ཕར། །མནར་མད་པར་ཡང་དགའ་ཚལ་ལར། །འཇག་པ་བང་ཆབ་སམས་ཀས་

ཡན། །འགའ་ཞག་བང་ཆབ་སམས་ཀ་དན། །ཚལ་དང་མཐན་པར་འཆད་ཤས་

མད། །ས་བའ་ར་ཚགས་མ་ཚང་བས། །རང་ག་རད་ལ་བང་སམས་དབན། །ནད་

ཀས་མནར་ལ་བང་སམས་བསམ། །ཡད་མ་བད་ན་བང་སམས་བསམ། །དཿཁ་འབང་

ན་བང་སམས་བསམ། །འཇགས་པ་འབང་ན་བང་སམས་བསམ། །གང་ཞག་གཞན་

འབར་མ་དགའ་བ། །ད་ལ་བང་ཆབ་སམས་མ་གནས། །གང་ཞག་གཞན་ལ་ཁང་ཁ་

བ༑ །ད་ལ་བམས་པ་མ་གནས་བཞན། །ཐག་ཆན་མད་ས་བསབ་སད་དང༌། །མད་རན་

བང་ཆབ་སམས་ཀ་འགལ། །མངན་རན་བང་ས་ལ་སགས་གཞང༌། །བཀག་ན་བང་

ཆབ་སམས་ཚལ་ཤས། །བང་ཆབ་སམས་ཀ་རམ་གཞག་ལ། །ངས་པ་རབ་བརན་མ་

རད་ན། །ཉམས་ལན་སགས་ལ་བརན་བས་ཀང༌། །འདད་དན་རགས་པ་གནས་མ་

ཡན། །བང་ཆབ་སམས་དང་མ་ལན་ན། །ཆས་གཞན་ལན་ཡང་འཚང་མ་ར། །སག་ག་

དབང་པ་བཏང་གར་ན། །དབང་པ་གཞན་གས་དན་མ་བད། །བ་ན་མད་པའ་བང་ཆབ་

མཆག །འད་ལ་བརན་ནས་འཐབ་པའ་ཕར། །བང་ཆབ་སམས་ཀ་དག་བའ་

དཔ། །སད་དང་ཞ་བ་གཉས་ན་དབན། །རང་ལན་འདས་ནད་སལ་བའ་ཐབས། །གས་

བ་རག་པའ་གཞང་གས་བསན། །ཉན་མངས་སལ་བའ་བང་ཆབ་སམས། །ཐག་པ་

ཆན་པའ་གཞང་གས་བསན། །སམས་ཅན་སངས་རས་ལ་བརན་ནས། །བང་ཆབ་

སམས་མཆག་ས་བའ་རས། །ད་ལ་དན་གཉས་ལན་པའ་སམས། །ཞས་བ་དམ་པའ་


111

གཞང་ན་གསལ། །མཆད་པ་ཀན་ག་ནང་ནས་མཆག །བ་ན་མད་པའ་མཆད་པ་

ཡན། །ད་ཡང་བང་ཆབ་སམས་སགས་ས། །ཡན་ཏན་འབང་གནས་འད་བསན་

འས། །ཤན་ཏ་རད་དཀའ་བང་ཆབ་སམས། །རང་ག་རད་ལ་ས་འདད་པས། །ད་ར་

བམསདང་སང་ར་སགས། །འབད་པས་སན་ད་བསམ་པར་བ། །བང་སམས་ལན་ན་

ཡན་ཏན་གང༌། །བང་སམས་བལ་ན་སན་གང་ཞས། །ཕ་བའ་བ་ཡས་རམས་དཔད་

ནས། །རག་པའ་རས་ས་འབང་བར་བ། །མཁའ་ཁབ་མར་གར་འག་བ་ཡ། །ཕན་བད་

རག་ཏ་སད་པའ་གཞ། །ར་རའ་སག་བསལ་ཀན་སལ་ལ། །རན་ཆན་སམས་མཆག་

ཁ་ན་དབང༌། །འབར་ལན་ཀན་ག་ཡད་ད་ཅག །ཡད་བཞན་ནར་བ་ཇ་ལ་བར། །བང་

ཆབ་སམས་ཞས་བ་བ་འད། །རལ་སས་ཀན་ག་ཡད་ད་ཅག །གཞན་གས་གནད་པ་

བསལ་བའ་ལན། །སང་ནས་ཕན་པས་འཇལ་བད་པ། །བང་ཆབ་སམས་ཀ་ཆ་ཤས་

ཤག །ཡན་པར་དམ་པ་བཞད་དམ་སམ། །བདག་ན་བང་ཆབ་སམས་དཔའ་

ཞས། །གག་མ་ལ་ཡང་བརས་མ་བ། །དན་དམ་བང་ཆབ་སམས་མཆག་གས། །འག་

བ་ཀན་ལ་ཁབ་པར་བསན། །འ་མའ་སང་པ་མར་ཇ་བཞན། །ཐག་ཆན་སང་པ་བང་

ཆབ་སམས། །མ་ཏག་སང་པ་སང་ར་བཞན། །ཐག་ཆན་སང་པ་བང་ཆབ་

སམས། །བང་སམས་གཏན་ལ་འབབས་འདད་པས། །མད་ས་རན་ད་བཤད་པ་

བཞན། །ད་ཡ་རན་དང་སམས་སགས་ཀས། །རག་ཏ་ངས་པར་བ་བ་ཡན། །བང་ཆབ་

སམས་ན་ཉམས་འགར་ན། །སར་ཡང་བང་བར་བ་བ་ཡན། །རན་ཆན་དང་པའ་སད་

ཆག་ན། །སར་ཡང་བཅས་ས་རང་བ་བཞན། །ལས་ལ་ཡན་ཏན་ཀན་ཚང་

ཡང༌། །འདན་བད་མད་ན་སལ་ངན་འགར། །ཡན་ཏན་གཞན་དག་ཀན་ལན་


112

ཡང༌། །བང་སམས་མད་ན་སལ་ངན་འགར། །གང་ལ་ཐག་ཀང་བང་ཆབ་

སམས། །ནམ་ཡང་གཏང་བར་མ་བ་ས། །བང་ཆབ་སམས་མཆག་བས་བཏང་

ན༑ །སངས་རས་འཐབ་པར་ར་མ་ཐགས། །བང་ཆབ་སམས་ས་འདད་ན་དད་པ་

དགས། །བང་ཆབ་སམས་ས་འདད་ན་ལན་འདད་དགས། །བང་ཆབ་སམས་ས་

འདད་ན་སང་ར་དགས། །བང་ཆབ་སམས་ས་འདད་ན་འད་དག་བསམ། །ཐག་ཆན་

བང་ཆབ་སམས་བརན་ནས། །ལས་ཀ་དག་བ་དག་པར་བ། །ངག་ག་དག་བ་དག་པར་

བ༑ །ཡད་ཀ་དག་བ་དག་པར་བ། །ཐག་ཆན་བང་ཆབ་སམས་བརན་ནས། །ལས་ཀ་

དག་བ་བསབ་པར་བ། །ངག་ག་དག་བ་བསབ་པར་བ། །ཡད་ཀ་དག་བ་བསབ་པར་

བ། །བང་ཆབ་མཆག་ཏ་སམས་བསད་ཀང༌། །རད་ལ་མ་སས་དགས་པས་སང༌། །ས་

བན་བཏབ་ནས་རས་ན་ཡང༌། །མ་ག་མ་སས་དགས་པས་སང༌། །ཡད་ཅན་ཀན་ག་

དགའ་སད་པ། །རལ་བ་ཡས་ཀང་ག་ལ་སད། །བཅས་མན་བང་ཆབ་སམས་མཆས་

ན༑ །ད་ལ་ཕལ་ཆར་དགའ་བ་ཉད། །ཐག་པ་ཆན་པའ་ས་དང་ལམ། །ཐམས་ཅད་བང་

ཆབ་སམས་ས་འདས། །ཕང་པ་རམ་ལ་འད་དག་ལ། །འདས་བས་ཆས་ཀན་འདས་པ་

བཞན། །འག་ཡང་བང་ཆབ་སམས་དན་བ། །འདག་ཀང་བང་ཆབ་སམས་དན་

བ༑ །ཉལ་ཡང་བང་ཆབ་སམས་དན་བ། །འགང་ཡང་བང་ཆབ་སམས་དན་བ། །བང་

ཆབ་སམས་དང་འགལ་བའ་ལས། །དན་དང་ཤས་བཞན་བསན་ནས་སང༌། །གལ་ཏ་

འགལ་ན་ད་མ་ཐག །བཤགས་པ་སགས་ཀས་ཕར་བཅས་བ། །སབས་པ་ཟས་ལ་

དགའ་བ་བཞན། །སམ་པ་བཏང་བར་དགའ་བ་བཞན། །སབས་པ་མ་ལ་དགའ་བ་

བཞན། །དམ་པ་བང་ཆབ་སམས་ལ་དགའ། །ཇ་སད་རང་དན་ཁ་ན་ཡ། །བསམ་དང་


113

སར་བའ་ལད་འཇག་པ། །ད་སད་བཅས་མན་བང་ཆབ་སམས། །ད་ཡ་རད་ལ་ས་

བར་དཀའ། །ས་ད་ལང་ཚ་བང་སམས་དང༌། །མཐན་པར་བ་ཞས་སང་ནས་

བསམ། །དགངས་མ་ཉལ་ཚ་བང་སམས་དང༌། །མཐན་པའམ་འགལ་བ་གང་བས་

བརག །རང་དན་དག་ག་སང་པ་འད། །རད་ནས་འབན་པར་མ་བད་ན། །གཞན་དན་

ལ་དགའ་བང་སམས་ཀ། །དཔག་བསམ་ལན་དབང་ག་ལ་རས། །བང་ཆབ་སམས་

ལས་གནས་སབས་བད། །མཐར་ཐག་རགས་པའ་སངས་རས་འགབ། །ད་ཕར་འབད་

པས་བང་སམས་ཀ། །ཆ་བ་མཐའ་དག་བརད་པར་བ། །བང་ཆབ་སམས་ཀས་རད་

བརན་པའ། །རལ་སས་གཞན་ག་དན་མཛད་པར། །ས་ས་ཉན་ཐས་རང་རལ་

ག༑ །གཞན་དན་བད་པས་འགན་མ་བཟད། །བང་ཆབ་སམས་ཀས་ཟན་ཆངས་

གཅག །བན་པའ་བསད་ནམས་གང་ཡན་པར། །མ་སགས་བད་པས་སང་གསམ་

ག༑ །རན་ཆན་བསབས་ཀང་ཟ་མ་ནས། །རད་དཀའ་དལ་རན་རན་ཆན་ཐབ། །མཇལ་

དཀའ་སངས་རས་བསན་དང་མཇལ། །བང་སམས་ལག་ཏ་མ་བསར་ན། །འད་ལས་

ཕངས་པ་གཞན་ཅ་ཡད། །ཐག་མད་ནས་བཟང་ད་ལའ་བར། །དན་མད་སག་བསལ་

ཆན་པས་མནར། །བང་སམས་ལར་ལན་མ་བད་ན། །སར་ཡང་མཐའ་མད་སག་

བསལ་མང༌། །ཉན་མར་བད་པས་མན་པ་སལ། །ཟ་བས་འད་ཀས་གདང་བ་

སལ། །རན་པ་ཆ་ཡས་ཕངས་པ་སལ། །བང་ཆབ་སམས་ཀས་ཉན་མངས་

སལ། །གང་གཞན་བང་ཆབ་སམས་དཔའ་ལ། །དང་བའ་མག་གས་བལ་ན་

ཡང༌། །བསད་ནམས་མཐའ་ཡས་གསག་པ་ས། །བང་ཆབ་སམས་ཀ་སབས་ལས་

ཡན། །བང་ཆབ་སམས་ཀ་དམགས་པ་ན། །མཁའ་དང་མཉམ་པའ་མ་རམས་


114

ཡན། །བང་ཆབ་སམས་ཀ་དམགས་པ་ན། །ཡང་དག་རགས་པའ་བང་ཆབ་

ཡན། །མཐའ་གཉས་སངས་པའ་ག་འཕང་མཆག །བད་བག་འཐབ་བད་ཐབས་གང་

ཞས། །སས་བཅས་རལ་བའ་དགངས་པ་ན། །རན་ཆན་བང་ཆབ་སམས་འད་

གཟགས། །བང་ཆབ་སམས་ཀས་རང་དན་སབ། །བང་ཆབ་སམས་ཀས་གཞན་དན་

སབ། །བང་ཆབ་སམས་ཀས་འཇགས་པ་སང༌། །བང་ཆབ་སམས་ཀས་གཉན་པ་

བད། །ར་དབང་བཞན་ད་རབ་བརན་པ། །ཇ་སད་བང་ཆབ་སམས་མ་གར། །ཟབ་དང་

ར་ཆའ་རམ་པ་ལ། །འཇག་པའ་བདད་ར་ས་ཡས་མང༌། །བང་ཆབ་སམས་ཀས་འཚ་

བ་དང༌། །ངན་སང་འཇག་ལ་ཐག་དམན་དང༌། །ཐབས་མ་ཡན་པ་དག་ལས་སབ། །ད་

ཕར་སབས་ཀ་དམ་པར་གསལ། །ཤས་བའ་ནང་ནས་མཆག་གར་པ། །ཡན་ཏན་འད་

འཕ་བང་ཆབ་སམས། །གང་ཞག་སབ་པར་མ་བད་པ། །ད་རམས་བ་ན་བམས་པ་

འད། །རབ་བསལ་ཀན་ག་དགའ་བ་སད། །མཐན་པའ་སར་གནས་དམན་པར་

གཞལ། །བང་སམས་རལ་བའ་སས་ལ་ས། །ཟ་བ་ལ་ཡ་ལམ་ན་གནས། །རང་ཕན་

སག་བསལ་འབང་བའ་གནས། །གཞན་ཕན་བད་བ་འབང་བའ་གནས། །ད་ལའ་

འཕགས་མཆག་འག་བ་ཡ། །ཕན་བདའ་གཏར་ཁ་འབད་ལ་ས། །བད་གཤགས་སས་

ཀས་གཅན་གཟན་ལ། །འཇགས་པར་མ་བ་གང་གསངས་པ། །བང་ཆབ་སམས་ཀས་

ཡན་གཞན་ད། །གནད་པའ་བསམ་སར་གས་མ་ཡན། །བད་གཤགས་ས་གཟགས་

ཆས་དང་སས། །བ་མ་གཉན་བཤས་ལ་གནད་པར། །གཤན་པའ་བང་སམས་ཉར་

བཟང་ནས། །བཟད་པའ་ག་ཆ་བག་བར་བ། །བང་ཆབ་མཆག་ཏ་སམས་བསད་

ནས། །རལ་སས་སད་པ་བ་དཀའ་ཡང༌། །ཆད་ད་བ་བ་ག་ནམ་ཕར། །ཁ་ཆ་སས་


115

བཞན་བང་བར་རགས། །འཇགས་སང་བང་ཆབ་སམས་བཟང་ནས། །ལངས་སད་

ལས་སག་ལས་མད་པར། །ས་སད་གསམ་ག་སངའ་ས། །ཀན་ག་ར་བའ་ལམ་ད་

བསག །བ་མད་བང་ཆབ་སམས་བསད་ནས། །བསབ་པ་མཐའ་དག་བསང་བར་

བ༑ །གཞན་ད་བ་ག་ཡད་ས་ནས། །ད་བཞན་འཇག་ལའ་ངང་ཚལ་འཛན། །བ་བ་གང་

ཞག་བད་ན་ཡང༌། །བང་ཆབ་སམས་དང་སལ་ནས་བ། །བད་ནས་བད་བའ་མཐར་

སང་ས། །རག་ཏ་ཉམས་མད་བད་ཆན་རག །རང་དན་བསམ་པ་དར་བའ་གཞར། །བང་

ཆབ་སམས་ཀ་ལན་ར་བརན། །གཞན་ཕན་འབས་བ་གཡར་ཟ་ན། །འག་བའ་ར་བ་

སང་བར་ངས། །བང་ཆབ་སམས་ལ་གཞ་བཅས་ཏ། །ལག་པའ་ཚལ་ཁམས་ཏང་ང་

འཛན། །ཤས་པའ་རབ་ཀ་བསབ་པ་གསམ། །ཉམས་ས་བང་བར་བ་བ་ཡན། །གཞན་

ག་སག་བསལ་ནམ་སལ་ནས། །གཞན་ག་ཡན་ཏན་ནམ་སབ་ནས། །སམ་པའ་བ་

ཡང་བང་སམས་ཀ། །ཆ་ར་དམ་པ་བཞད་དག་སམ། །བད་ཚ་བང་ཆབ་སམས་དན་

བ༑ །སག་ཚ་བང་ཆབ་སམས་དན་བ། །ར་ཚ་བང་ཆབ་སམས་དན་བ། །འཆ་ཚ་བང་

ཆབ་སམས་དན་བ། །ལན་པར་འདད་པའ་དད་པ་དང༌། །སང་རས་སམས་ཅན་ཀན་

ལ་ཁབ། །ཐག་པ་ཆན་པའ་རགས་སད་ན། །བང་ཆབ་སམས་མཆག་ས་མ་

དཀའ། །འཇངས་པ་གསར་དང་དངལ་གས་དགའ། །འདད་ལན་གཞན་ན་མ་ཡས་

དགའ། །འཁར་འག་སང་མའ་ར་ཡས་དགའ། །དམ་པ་བང་ཆབ་སམས་ཀས་

དགའ། །བང་ཆབ་སམས་ཀས་མཁའ་མཉམ་འགའ། །བ་བའ་ཁར་ཆན་འདགས་ཆས་

པ༑ །ད་དག་སད་ཅག་གཅག་ཙམ་ཡང༌། །གཞན་དན་ལ་སར་ལད་མ་བད། །མདག་

བཟང་མདག་ངན་འབལ་ཡང་རང༌། །བང་ཆབ་སམས་དང་འབལ་མ་རང༌། །གཉན་


116

བཤས་ལས་སག་འབལ་ཡང་རང༌། །བང་ཆབ་སམས་དང་འབལ་མ་རང༌། །བང་ཆབ་

མཆག་ག་སམས་བཟང་ས། །དན་དང་ཤས་བཞན་བག་ཡད་ཀས། །བསབ་པ་ལ་

གནས་བསབ་པ་བསབ། །བསབ་པ་བསང་བར་བ་བ་ཉད། །རག་དང་ཆད་པར་ལ་བ་

ཡ༑ །རག་ག་ས་ལ་ལ་སགས་པ། །བང་ཆབ་སམས་ན་མད་པར་ངས། །གལ་ཏ་ཡད་

ན་འད་བར་གས། །བང་ཆབ་སམས་ཀ་གནད་ཤས་ཕར། །ཐག་པ་ཆན་པའ་བཤས་

གཉན་བསན། །ཐག་པ་ཆན་པའ་མད་ས་བལ། །བད་གཤགས་སས་དང་འགགས་པར་

བ༑ །དག་ཡ་གནད་པ་ཆང་ངའང་ཤས། །གཉན་ག་ཕན་པ་ཆང་ངའང་ཤས། །འན་

ཀང་དམ་པ་ཁད་མད་པར། །ཕན་འདགས་བང་ཆབ་སམས་ཀས་བད། །ཉན་མར་

བད་པ་མངན་མཐ་ཡང༌། །དམན་གནས་འདབ་བར་རབ་ཏ་བཞད། །བང་ཆབ་སམས་

མཆག་མངན་མཐ་ཡང༌། །དམན་གནས་དག་བ་རབ་ཏ་བཞད། །སད་ཅག་ཙམ་ཡང་

རལ་སས་ཀ། །དག་བའ་བར་ད་གཅད་པ་ལ། །ངན་འགའ་དཿཁ་མཐའ་མད་

པར། །འབང་བ་བང་ཆབ་སམས་ལས་ཤས། །བང་ཆབ་སམས་མཆག་བས་བཏང་

བ༑ །ལང་བའ་ནང་ན་ལ་བ་ས། །སག་ག་དབང་པ་ཉམས་གར་ན། །དབང་པ་གཞན་

གས་དན་མ་བད། །སད་པ་ཇ་སད་གནས་ཀ་རང༌། །འག་བད་མ་ལས་འབང་བའ་

གནས། །བང་ཆབ་སམས་ཞས་བ་བ་ས། །འབད་པ་ཀན་གས་བང་བར་བ། །སད་ན་

མད་ཐབས་མད་པ་ཡ། །ཆས་ན་གང་ཞས་རག་པ་ན། །བང་ཆབ་སམས་མཆག་ཁ་ན་

ལས། །གཞན་ཞག་དམ་པ་ས་ལ་རད། །བང་ཆབ་སམས་ལས་བད་གཤགས་

སས། །ཕགས་རས་མད་པར་འག་ཀན་ལ། །བ་གཅག་མ་བཞན་རས་གཏང་

ནས། །དང་ཞང་བམས་པའ་མག་གས་ལ། །བང་ཆབ་སམས་ཀས་ཉར་བཅངས་


117

པའ། །གཞན་ཕན་རབས་ཆན་བ་བ་ལ། །གཞན་ཕན་བད་པ་ལར་སང་བའ། །བ་བ་སང་

གས་སན་མ་ཕད། །བ་མད་བང་ཆབ་སམས་ས་ནས། །འག་ཕན་དཔག་ཏ་མད་པར་

འདགས། །དཿཁ་ར་དང་བཅས་པ་སལ། །གང་ད་རལ་བའ་མ་ག་སང༌། །བང་སམས་

ལང་བ་བང་གར་ན། །སར་ཡང་བང་ད་རང་མད་ཀ། །ས་འཐབ་པ་ལ་ཡན་རང་

ཐགས། །ད་ཕར་ལང་བས་མ་གས་གཅས། །བང་ཆབ་སམས་ལ་གཞར་བཟང་

ནས། །ཟབ་ཅང་ར་ཆ་ཟང་འཇག་ག །སད་པས་རམ་མཁན་འཐབ་པ་ས། །ར་འབས་

ས་བ་མད་པར་ངས། །དངལ་ཆ་གསར་ད་སང་བ་ཡས། །ལགས་ཁམས་གསར་ད་

སར་བར་བད། །བང་ཆབ་སམས་ཀས་ཉན་མངས་ཀང༌། །བང་ཆབ་ཡན་ལག་སར་

བར་བད། །རན་ངན་དག་པ་བང་ན་ཡང༌། །ར་ཡ་དབང་པ་ཇ་ལ་བར། །བང་ཆབ་

སམས་ཀས་བན་བརབས་པའ། །རལ་བའ་སས་ལ་དས་མ་ཚགས། །བང་ཆབ་

སམས་ཀས་མ་སབ་པའ། །མཆག་ཏ་མ་འགར་བད་སན་ན། །ལ་དང་མ་ཡ་བད་བ་

གང༌། །འདན་ལ་ང་མཚར་ས་ཞག་འཛན། །མཁན་པ་ཤས་བའ་མཐའ་ལ་རག །བར་

བ་ལས་ཅན་ཀན་ལ་འཇག །ནས་པ་གག་ག་རས་ས་འག། །འད་དག་བང་ཆབ་སམས་

ལས་འབང༌། །བང་ཆབ་སམས་ཀ་རན་འབང་ལས། །མངན་བལམས་ཡན་ཏན་ཆ་

ཤས་རགས། །ཐབ་དབང་ཟ་བ་འཇག་རན་ག། །ཕན་བདའ་ཀ་མད་འཛམ་ལ་

དབང༌། །རབ་ཏ་མ་གནས་མང་འདས་ཀ། །ས་ལ་བགད་པའ་ཐག་པ་མཆག །བང་

ཆབ་སམས་ཞས་བ་བ་ས། །འདད་པའ་སར་ཕན་ཅང་ཤས་མཚངས། །བང་ཆབ་

སམས་ཀ་བན་ཕབས་ན། །དན་པ་དང་འགགས་ཤས་བཞན་གས། །ལས་ངག་ཡད་

ཀ་བ་བ་ཀན། །ཆས་དང་མཐན་ནམ་མན་ཞས་རག །བང་ཆབ་སམས་ཀས་མཐའ་


118

གཅག་ཏ། །རང་དན་བཙན་དག་ལ་བར་མཐང༌། །བང་ཆབ་སམས་ཀས་མཐའ་གཅག་

ཏ༑ །གཞན་དན་བདད་ར་ལ་བར་མཐང༌། །བང་སམས་མད་ན་རལ་སས་མན། །ཚ་

འདར་ཞན་ན་སས་བ་མན། །བ་ལག་མད་ན་ངས་འབང་མན། །མཐའ་དང་བཅས་ན་ལ་

བ་མན། །རན་ཆན་བང་ཆབ་སམས་བར་ན། །གཞན་དན་བད་ཀང་ལར་སང་

ཡན། །འབས་བའ་ཁར་གས་སང་པའ་ལན། །མཛས་ཀང་བ་བ་ཚ་མ་སལ། །རན་

ཆན་རང་བཞན་འཇག་རན་ན། །ཇ་སད་མཆས་པ་གཅག་བསས་བཞན། །རད་དཀའ་

ཕན་འདགས་ཟ་དང་བལ། །རལ་བས་རབ་བསགས་བང་ཆབ་སམས། །ཀན་བཟང་

སད་པ་སད་འདད་ན། །བང་ཆབ་སམས་ཀ་ར་བ་གཟང༌། །ལན་བཟང་ཡལ་འདབ་

རས་འདད་ན། །སང་པའ་ར་བར་ཆ་འདན་བད། །བང་ཆབ་སམས་ཀས་རང་ག་

དན། །དག་བཞན་མཐང་ནས་ལག་པར་བད། །བང་ཆབ་སམས་ཀས་གཞན་ག་

དན། །བདད་ར་ལ་བར་མཐང་ནས་འཇག །རང་ག་སག་རལ་གནད་བད་

ནའང༌། །སར་བས་ཕན་ར་མ་ཐག་ཀང༌། །ཕན་པའ་བསམ་པ་དར་མ་བ། །གཞན་ད་

བང་ཆབ་སམས་དང་འགལ། །སང་རས་རབ་བཟང་བང་ཆབ་སམས། །མཁའ་མཉམ་

མ་ལ་ཕན་པ་དང༌། །བད་བ་སད་པའ་སམས་ཡན་ཞས། །སས་མཆག་བསགས་པའ་

མ་ཏག་འཐར། །ཐག་ཆན་བང་ཆབ་སམས་སས་ན། །རང་དན་གཅས་འཛན་ན་བན་

ཡལ། །གཞན་དན་སང་པ་ལ་ར་ལན། །མ་འདས་པ་ཡ་བཤས་ས་འགར། །བང་ཆབ་

སམས་ཀ་ར་བརན་ལས། །རབ་སས་སད་པའ་ཡལ་འདབ་རས། །བང་ཆབ་འཕན་

ལས་འབས་བ་ཡས། །ཡད་ཅན་ར་བ་སང་འད་རད། །གཉས་མད་ཡ་ཤས་སབ་བད་

མཆག །འག་བ་ཡངས་ལ་བད་བད་མཆག །དག་སམས་ནང་ནས་ཀན་ག་


119

མཆག །བང་ཆབ་སམས་ཏ་འཇག་རན་རན། །བང་ཆབ་སམས་དང་འད་བ་ཡ། །ཐས་

པར་བ་བའ་ཆས་གཞན་མད། །བང་ཆབ་སམས་དང་འད་བ་ཡ། །བསམ་བསམ་བ་

བའ་ཆས་གཞན་མད། །ད་བཞན་ཉད་ཀ་ལ་ལམ་ད། །ག་བར་ད་མའ་སན་གས་

སབ། །བང་ཆབ་སམས་ཀ་འཐར་རང་གས། །སན་མས་མན་པ་བཞན་ད་སལ། །སད་

པའ་ཉས་པ་ཇ་བཞན་ངས། །བང་ཆབ་ཡན་ཏན་ཚལ་བཞན་རགས། །ཐག་པ་ཆན་

པའ་རགས་ལན་པར། །བང་ཆབ་སམས་ཀ་མ་ག་རས། །འད་ནས་བང་ཆབ་སང་

པའ་བར། །མཉས་གཤན་བཤས་མཆག་བང་ཆབ་སམས། །ད་ལ་དམ་པའ་སས་བ་

དག །ཇ་ལ་བར་ན་སན་མ་མཛད། །ཉམ་ང་ཆ་ཐང་བང་ན་ཡང༌། །ས་བས་མག་ན་སང་

བར་བད། །ད་བཞན་ཉམ་ང་ཅ་བང་ཡང༌། །དམ་པས་བང་ཆབ་སམས་འད་སང༌། །དམ་

ཆས་འཆད་པའ་ཚལ་ལ་མཁས། །འཐད་པའ་རགས་པས་དན་མན་འགག །རམ་པས་

དགའ་བའ་ར་སད་ཀང༌། །བང་སམས་མད་ན་ས་ཞག་སན། །རལ་བ་སས་བཅས་ཀ་

བསགས་པ། །བང་ཆབ་སམས་འད་གང་ལ་མངའ། །ད་ལ་དག་ཡང་གས་གར་ན། །ས་

བ་གཞན་ལ་ཅ་ཞག་གཏམ། །དད་པའ་ར་བ་རབ་ཏ་བརན། །ཐག་པ་ཆན་པའ་རགས་

དང་ལན། །སང་ནས་ལན་པར་འདད་པ་ན། །བང་ཆབ་སམས་མཆག་ས་མ་

དཀའ། །བསག་བཅད་བརར་བའ་གསར་བཞན་ད། །སས་བཅས་རལ་བ་རམས་ཀས་

བརགས། །རན་ཆན་དང་པའ་བང་ཆབ་སམས། །དན་གཉས་ཕན་སམ་ཚགས་པའ་

གཞ། །གཞན་ལ་རམ་པར་འཚ་བ་ཡ། །བསམ་པ་བང་ཆབ་སམས་ཀ་དག། །ཀན་ལ་

སང་ནས་མ་འཚ་བའ། །བསམ་པ་བང་ཆབ་སམས་ཀ་གཉན། །བང་ཆབ་སམས་

མཆག་ས་འདད་ན། །ཀན་ལ་ཕན་པའ་བསམ་པ་བསམ། །བང་ཆབ་སམས་མཆག་ས་


120

འདད་ན། །རག་ཏ་རམ་མཁན་ཡད་ལ་བ། །དག་གཉན་བར་མའ་སམས་ཅན་

ལ༑ །མཉམ་པ་ཉད་ད་ཕན་འདག་པས། །བང་སམས་དཔག་ལན་བརན་བཟང་

ནས། །སག་ལ་ཐག་ཀང་བཏང་མ་བ། །རག་ཏ་ཁ་བས་རང་རད་སག །ང་རལ་གས་

ཁངས་ཕག་དག་ལན། །ད་ལ་བང་སམས་རན་པ་ཆ། །ཉ་བའ་ག་སབས་ནམ་ཞག་

འཐབ། །མཁའ་མཉམ་འག་བ་རང་ག་མ། །ཡན་སམ་སམ་པའ་སས་བ་ལ། །ཐག་པ་

ཆན་པའ་བང་ཆབ་སམས། །ས་ལ་མངན་ད་ཕགས་པར་སང༌། །བང་ཆབ་སམས་ཀ་

བདད་ར་ཡས། །ནད་སལ་སང་ག་སབས་རས་ཤང༌། །ལན་དང་རམ་སན་མ་ར་

བར། །ཀན་ལ་མཉམ་པར་གཅག་ཏ་ཕན། །ཐག་ཆན་ར་བ་བང་ཆབ་སམས། །རང་ལ་

ཡད་དམ་མད་ཅས་བརག །གལ་ཏ་མད་ན་ཆ་ག་བཞན། །བངས་ནས་ཉམས་པ་མད་

པར་བས། །གཞན་དན་ལ་ར་ལན་བད་པ། །རན་ཆན་བང་ཆབ་སམས་ཀ་

གགས། །རང་དན་ལ་ར་ལན་བད་པ། །རན་ཆན་བང་ཆབ་སམས་ཀ་དག། །དད་པ་

རབ་བརན་རད་པར་དཀའ། །དལ་འབར་ལས་རན་རད་པར་དཀའ། །དམ་པའ་སས་བ་

རད་པར་དཀའ། །བང་ཆབ་སམས་མཆག་རད་པར་དཀའ། །བང་ཆབ་སམས་ཀ་སན་

བསན་ན། །ཀན་ནས་ཉན་མངས་ནད་ཀན་ཞ། །ད་ཕར་སད་ན་འད་འད་བའ། །སན་

གཞན་མད་པར་གར་མ་ཆག །བཟད་དཀའ་ནད་ཀས་མནར་མད་ཀང༌། །བང་ཆབ་

སམས་མཆག་ནན་གས་བསམ། །རབ་ཏ་ཚ་བས་གདངས་པ་དག །གངས་ཆ་ཡད་ལ་

བད་པ་བཞན། །མཁའ་མཉམ་འག་བ་བད་འདད་ན། །བང་ཆབ་སམས་ལ་གཅས་པར་

གཟང༌། །མཁའ་མཉམ་འག་ལ་ཕན་འདད་ན། །བང་ཆབ་སམས་ལ་གཅས་པར་

གཟང༌། །བང་ཆབ་སམས་མ་བསན་ན་སངས། །མ་རས་མ་རས་རས་མ་འགར། །ད་


121

ཕར་སངས་རས་འཐབ་འདད་པས། །བང་ཆབ་སམས་ཀ་ས་བན་ཐབ། །བདག་ཏ་ལ་

བའ་མན་པ་ཆ། །སལ་བའ་ཉན་བད་བང་ཆབ་སམས། །སང་ནས་སང་བར་འག་བ་

དག །འད་ལ་བསན་པ་གཅག་ཏ་དག །བང་ཆབ་སམས་ཀས་ཟག་ར་འབན། །བང་

ཆབ་སམས་ཀས་རམ་འཚ་འཇམས། །བང་ཆབ་སམས་ཀས་མ་བད་སལ། །བང་

ཆབ་སམས་ཀས་འཇགས་པ་སང༌། །ས་བ་མ་ལས་མག་བད་པ། །ཐབ་མཆག་གས་

ཀང་དཀའ་བ་ཡན། །རང་ལ་བང་ཆབ་སམས་མཆས་ན། །ཕལ་ཆར་དགའ་བར་འགར་

བ་ཡན། །དན་ལ་ཐག་པ་ཆན་པ་པ། །བད་པར་བསམ་ན་བང་ཆབ་སམས། །མ་སས་

བསད་པར་བ་བ་ན། །སས་པ་གཞར་ཡང་ཉམས་མ་བ། །སར་ན་དག་སམས་ས་བ་

དཀའ། །ཐར་པ་ཆ་མཐན་ད་བས་དཀའ། །ད་ལས་བང་སམས་རན་པ་ཆ། །ས་བ་

དཀའ་ཡང་ནན་གས་བསད། །ཡད་ཡང་བང་དང་སང་ར་སགས། །རན་ད་ཡན་རང་

སམ་པ་ལས། །ཐག་ཆན་བང་ཆབ་སམས་ས་ས། །ར་ཚགས་ཚང་ལས་མ་ག་

བཞན། །བང་ཆབ་སམས་དང་ལན་གར་ན། །ན་ཡང་ལགས་ལ་ཤ་ཡང་ལགས། །ཐས་

ཀང་ལགས་ལ་སམ་ཡང་ལགས། །ཇ་ལར་བས་ཀང་ལགས་པ་འད། །བང་ཆབ་

སམས་འད་གམས་གར་ན། །ད་ཡས་སག་པ་མ་སངས་ཅ། །ད་ཡས་དག་བ་མ་བས་

ཅ༑ །ས་བས་ནན་གས་བསམ་པར་བ། །བང་ཆབ་སམས་ཀ་ར་བལ་ན། །ཐག་ཆན་

ཐར་ཆའ་དག་མ་འགར། །ད་ལར་གར་ནས་སངས་རས་ཀ། །ག་འཕང་དམ་པ་ག་ལ་

རད། །རག་ཏ་ཉན་མངས་ཀས་དཀགས་པའ། །རད་ལ་བང་སམས་ས་བ་

དཀའ། །འདམ་རབ་དབན་པའ་ས་ཕགས་ས། །འདམ་ལས་སས་པའ་འདབ་བར་

བཞན། །བང་ཆབ་སམས་ཀ་གཞ་ཚགས་ན། །ཉས་སད་མ་བཟད་ངང་གས་


122

འགག །ལགས་སད་མཐའ་དག་ལག་ཏ་འང༌། །བད་འཁམས་དང་བལ་བརན་པ་

འཐབ། །མ་གང་བང་ཆབ་སམས་མ་བངས། །ད་ཡ་ས་བ་དན་ལན་མན། །ས་བན་ས་

ལ་མ་བཏབ་པར། །བཙས་མ་ར་བར་འདད་པ་བཞན། །པདས་སག་པའ་ཟལ་མངར་

ག༑ །ར་ལ་འཁར་འག་འཕར་ཞང་ལང༌། །བང་ཆབ་སམས་ཀ་འདབ་བར་པར། །གལ་

བ་དན་གཉར་ས་བས་འཇག །ཕལ་ད་བང་བའ་རན་གང་ཞག །སན་ངག་མཁན་པའ་

བདག་ཀན་ཏ། །ད་བཞན་དམ་པའ་སས་བ་ཡ། །བདག་ཀན་བང་སམས་རན་པ་

ཆ༑ །ས་ག་ནང་ན་རམ་པར་རལ། །རན་ཆན་ནང་ན་ཡད་བཞན་ནར། །མ་ཏག་ནང་ན་

པད་དཀར། །དག་སམས་ནང་ན་བང་ཆབ་སམས། །བང་ཆབ་སམས་ཀས་སབ་

དཔན་བད། །བང་ཆབ་སམས་ཀས་ས་ལམ་བགད། །བང་ཆབ་སམས་ཀས་དན་

གཉས་སར། །བང་ཆབ་སམས་ཀས་རམ་མཁན་རག །གང་ཞག་འབད་པ་ད་མ་

ཡས། །ཐག་ཆན་བང་ཆབ་སམས་བཟང་བ། །ད་ཡས་བསད་ནམས་མ་བས་ཅ། །ད་

ཡས་ཡ་ཤས་མ་བསད་གང༌། །རང་དང་གཞན་ག་འབར་པའ་གནས། །རལ་སས་

རམས་ཀ་བང་ཆབ་སམས། །རལ་པས་ཐད་ད་བཅངས་པ་ཡ། །ནར་བ་ལ་ཡང་འཕ་

བར་བད། །བང་སམས་རན་ཆན་སད་པ་ཡ། །བསད་ནམས་ཆན་པ་གང་ན་

བཞགས། །གནས་ད་གཞན་ལས་ཁད་ད་འཕགས། །གང་ན་སན་མཆག་གཞས་པ་

འད། །བང་ཆབ་སམས་ཀ་ཀན་སང་གས། །བ་བ་གང་བརམས་ཐམས་ཅད་དག །སན་

ག་ས་བན་ལས་བང་བའ། །ཡལ་འདབ་མ་ཏག་འབས་བ་དག །རན་ཆན་བང་ཆབ་

སམས་མཆག་ག །ཕན་ཡན་དཔག་ཏ་མད་པ་ས། །ཚད་མའ་ལང་དང་འཐད་སབ་

ཀ༑ །རགས་པ་དག་གས་རབ་ཏ་གསལ། །ཚལ་ཁམས་ལས་ན་ཉམས་ཀང་བ། །བང་


123

ཆབ་སམས་ལས་ཉམས་ན་སད། །དང་པའ་འབས་བ་མཐ་རས་ཏ། །གཉས་པའ་

འབས་བ་སངས་རས་ཡན། །རག་ཏ་བང་ཆབ་སམས་མཆག་ལ། །གཅས་པར་འཛན་

པའ་རད་བརན་པ། །ད་དག་བད་ནས་བད་བ་ར། །བཞད་པར་འགར་བ་ས་ཡས་

འགག །བམས་པའ་རང་བཞན་སངས་རས་ཀ། །བང་ཆབ་སན་པར་ནས་མ་

ཡན། །ད་ལ་བས་ན་ཡད་བཞན་ནར། །བང་ཆབ་སམས་ཀ་དཔར་མ་འས། །གང་པ་

ཆས་ཡ་གང་པ་དང༌། །ནར་གས་ནར་གཞན་འགགས་མད་ཀ། །བང་ཆབ་སམས་

ཀས་སད་པ་དང༌། །ཞ་བའ་དཔལ་ཡན་མཐའ་དག་འགགས། །བང་ཆབ་སམས་དང་

བལ་ན་ཡང༌། །རང་ཉད་ཐག་ཆན་པར་རམ་པ། །བདག་པ་ཀན་གས་བཏང་ན་

ཡང༌། །རང་ཉད་འབར་ལན་སམས་དང་མཚངས། །མ་ཡས་བ་ལ་ལ་བ་བཞན། །མཆག་

དམན་བར་ག་སམས་ཅན་ལ། །བང་ཆབ་སམས་ཀས་རབ་བསལ་བའ། །སན་གས་

བཙའ་བར་ས་མ་དགའ། །ཕན་བདའ་འབང་གནས་བང་ཆབ་སམས། །སད་ན་ཆ་བའ་

ལར་གགས་པ། །པདའ་ས་གནས་ཐ་གའ་ལ། །མག་སང་པར་ཡང་བདག་གམ་

ཅ༑ །བད་གཤགས་སས་ལ་དགས་བད་པའ། །བང་ཆབ་སམས་མཆག་འད་མཐང་

ནས། །ཀན་དགའ་སད་པའ་ཁངས་ལན་པའ། །ཟ་བ་མཁའ་ལ་འཁས་པ་སམ། །ཟ་བ་

ག་བར་ཙནན་དཀར། །ཕགས་འགའ་ཞག་ཏ་བསས་པ་བཞན། །ཉན་མངས་གདང་བ་

སལ་བད་པས། །བང་ཆབ་སམས་འད་རབ་ཏ་བསལ། །བང་ཆབ་སམས་ཀ་བདད་ར་

གང༌། །མགན་པར་ཟག་པའ་ས་བ་ལ། །ལ་ཡ་འཆ་བ་མད་པ་ཡས། །ཡད་ལ་དགའ་བ་

ཇ་ལར་སད། །བང་ཆབ་སམས་དབས་སན་མད་དང༌། །སད་པ་ལ་འཇག་ས་གཅག་

ཐགས། །སད་པ་ཐ་མའ་རལ་བའ་སས། །རམ་པ་བཞ་ར་འགར་བ་ཡན། །འདད་པའ་


124

ཡན་ཏན་རམ་པ་ལའ། །ར་བ་བ་ལ་ཞན་པ་དག །བང་ཆབ་སམས་ཀ་ར་མཆག་

ལ༑ །སན་པ་ཙམ་ཡང་བགད་པར་དཀའ། །བམས་པའ་དཀལ་འཁར་ཟམ་ཞང་

མཛས། །སང་རས་ར་དགས་མཚན་མ་བཀ། །བང་ཆབ་སམས་ཀ་ཟ་བ་འད། །ཡད་

བཞན་གནམ་ག་ཟ་བས་ཅ། །འཆང་བ་ཀན་ལས་རམ་པར་འགལ། །འཕ་མད་བད་བ་

མཆག་འཐབ་པའ། །བསམ་པ་གང་ལ་བརན་ཡད་པ། །ད་དག་བང་ཆབ་སམས་བཟང་

རགས། །མཁས་པར་འདད་ན་བང་སམས་སབ། །བཙན་པར་འདད་ན་བང་སམས་

སབ། །བཟང་པར་འདད་ན་བང་སམས་སབ། །གཞན་ཕན་འདད་ན་བང་སམས་

སབ། །བང་ཆབ་སམས་ཀ་ཆ་བ་གང༌། །རད་པར་སབ་པས་མ་སད་ན། །འཇག་རན་

ཉན་ཐས་རང་རལ་དང༌། །འཕགས་མཆག་གས་ལ་ག་ལ་ནས། །དམན་པར་ཕན་པ་

བང་ཆབ་སམས། །བར་མར་ཕན་པ་བང་ཆབ་སམས། །མཆག་ལ་ཕན་པ་བང་ཆབ་

སམས། །ཀན་ཕན་བང་སམས་མ་ཡན་ནམ། །བང་སམས་བཅད་ལན་རད་པ་

ན༑ །བཅད་ལན་གཞན་ག་དགས་པ་ཅ། །མཁའ་ཟ་མཐང་བས་ཆ་ནང་ག །ཟ་བ་སང་

པར་ས་ཞག་འཛན། །བང་ཆབ་སམས་ཀ་བད་བའ་གཟས། །འཁར་སར་མཆད་སན་

བར་པ་དང༌། །ཚངས་སགས་འཇག་རན་བད་ཇ་སད། །ཉ་མས་མ་ཁར་བཞན་ད་

གནན། །བམས་པའ་ཆ་བ་ལ་བརན་ཅང༌། །རས་བརའ་འདབ་བརར་ཆགས་པའ་

ར༑ །བང་ཆབ་སམས་ཏ་སལ་ལན་ག། །ར་ཡག་གཉས་པ་འགགས་ལ་དབང༌། །བང་

ཆབ་སམས་ལ་མ་བརན་པར། །སངས་རས་མ་བན་མ་འབན་ཞང༌། །འབན་པར་མ་

འགར་ད་ཡ་ཕར། །རག་ཏ་གས་པས་འགགས་པར་འས། །ཉ་མ་ཆ་ཡས་བཏང་གར་

ན༑ །འཚ་བའ་ག་སབས་ག་ལ་རད། །བང་ཆབ་སམས་ཀས་བཏང་གར་ན། །རགས་


125

བང་འདད་ཀང་ག་ལ་རད། །བང་ཆབ་སམས་ཀས་བརན་པ་ཡ། །ངག་ག་སར་བ་ར་

བར་འཇབས། །དཔད་ཀ་ཕ་ཉ་མས་པའ་ག། །ས་འཛན་དག་ལ་དགའ་བ་སར། །བང་

ཆབ་སམས་དང་འབལ་བའ་དག །རམ་མཁན་བར་ད་འཕལ་བ་ཉད། །དཀར་པའ་

ཕགས་ཀ་ཟ་བའ་ཆ། །གང་ནས་གང་ད་འཕལ་བ་བཞན། །བང་ཆབ་སམས་བལ་

མཁས་ཀང་ཅ། །བང་ཆབ་སམས་བལ་བཙན་ཡང་ཅ། །བང་ཆབ་སམས་བལ་བཟང་

ཡང་ཅ། །ད་ཕར་བང་སམས་ལན་པ་གཅས། །ཡན་ཏན་ད་མས་ས་ན་ཡང༌། །བང་

སམས་དམན་ན་ས་ཡས་ར། །གཟགས་བད་ལ་ན་སག་པ་ཡང༌། །མག་གས་དམན་ན་

ས་ཡས་ར། །ཀན་རབ་བང་ཆབ་སམས་མཆག་ག །ཉམས་ལན་བདག་གཞན་བར་

སགས་ཏ། །དན་དམ་བང་ཆབ་སམས་མཆག་ག །ཉམས་ལན་སང་ཉད་སམ་པ་

ཡན། །འཆག་ན་བང་ཆབ་སམས་ཀས་བཅག །འདག་ན་བང་ཆབ་སམས་ཀས་

བསད། །འགང་ན་བང་ཆབ་སམས་ཀས་བསང༌། །ཉལ་ན་བང་ཆབ་སམས་ཀས་

བསལ། །ལ་ན་བང་ཆབ་སམས་ཀས་བལ། །ཟ་ན་བང་ཆབ་སམས་ཀས་བཟའ། །ས་ན་

བང་ཆབ་སམས་ཀས་ས། །རག་ན་བང་ཆབ་སམས་ཀས་བརག །ནང་ན་བང་ཆབ་

སམས་མད་ན། །སད་ལམ་མཛས་ཀང་ཅ་ལ་ཕན། །ནང་ན་བང་ཆབ་སམས་མད་

ན༑ །ལང་རགས་ས་ཡང་ཅ་ལ་ཕན། །མཁའ་ནར་གས་གདབས་ལག་ལན་ན། །པད་

ལན་རང་བར་འཇག་པ་ལར། །བ་ནར་ལན་པ་བང་སམས་ཀ། །མཚ་ལ་ངང་གས་

འཇག་པ་ཉད། །བང་ཆབ་སམས་ཀ་བསད་ནམས་ལ། །ཚད་ཀས་འཇལ་བར་ས་

འདད་པ། །ནམ་མཁའ་འདམ་གས་འཇལ་བ་དང༌། །ར་མཚ་ཕལ་གས་གཤར་དང་

མཚངས། །གང་ལ་རགས་པའ་བང་ཆབ་སམས། །མངའ་བའ་སས་བ་དམ་པ་


126

དག །བད་ཡང་རམ་པར་འགར་བ་མད། །སག་ཀང་རམ་པར་འགར་བ་མད། །ཉན་བའ་

མཆག་གར་བང་ཆབ་སམས། །བཤད་བའ་མཆག་གར་བང་ཆབ་སམས། །བརག་

བའ་མཆག་གར་བང་ཆབ་སམས། །བསམ་བའ་མཆག་གར་བང་ཆབ་སམས། །བང་

ཆབ་སམས་ཀས་སང་བ་མ་སང་ཅ། །བང་ཆབ་སམས་ཀས་ཐབ་བ་མ་འཐབ་

ཅ༑ །བང་ཆབ་སམས་ཀས་གཞན་དན་མ་བད་ཅ། །བང་ཆབ་སམས་ཀས་རང་དན་

མ་བད་ཅ། །བང་ཆབ་སམས་ཀས་རགས་པ་ཡ། །སངས་རས་ས་ལ་འཕན་པར་

བད། །དག་བའ་ལས་ཀས་ལས་ཅན་དགའ། །མཐ་རས་དག་ཏ་འཕན་པར་

བཞན། །རལ་དང་རལ་བའ་སས་རམས་ཀས། །ལན་ཅག་མན་པར་བང་སམས་

བསགས། །ད་བས་བདག་ལགས་འདད་པ་དག །ཐ་ཚམ་མད་པར་བང་སམས་

གཟང༌། །བདག་དང་མཁའ་མཉམ་འག་བ་ཀན། །བད་འདད་སག་བསལ་མ་འདད་

པར། །མཐང་ནས་བདག་གཞན་མཉམ་པའ་བས། །རག་ཏ་བང་ཆབ་སམས་བསམ་

བ༑ །རང་དན་སབ་པ་ཡལ་བར་དར། །གཞན་དན་སབ་པ་ལར་བངས་ནས། །བདག་

པས་གཞན་གཅས་བང་ཆབ་སམས། །འབད་པས་རང་ག་རད་ལ་སར། །བང་ཆབ་

སམས་ལ་ཕ་དང་མ། །གཉན་བཤས་ཆང་མ་བ་འད་བར། །བསམ་ནས་རམ་པ་

ཐམསཅད་ད། །ཕན་ཞང་དགའ་བའ་འད་ཤས་གཞག །རགས་པའ་བང་ཆབ་སམས་

ལན་པའ། །དམ་པ་སད་ཅག་མ་ཙམ་ཡང༌། །དག་དང་མཚངས་པའ་རང་ག་དན། །ལ་

ར་ལན་པ་ག་ལ་མཛད། །བདག་གཞན་བར་བ་ལ་སགས་ཀས། །ཀན་རབ་བང་ཆབ་

སམས་མཆག་བསམ། །མཐའ་བལ་ཤས་རབ་ལ་སགས་ཀས། །དན་དམ་བང་ཆབ་

སམས་མཆག་བསམ། །ངག་རག་ཀན་ག་བརད་པ་ཡ། །ཡན་ཏན་ཇ་སད་མཆས་


127

གར་པ། །ད་ཡས་བང་ཆབ་སམས་ཆར་ཡང༌། །འགན་པའ་ག་སབས་སད་པར་

དཀའ། །སད་དང་ཞ་མཐར་མ་གནས་པ། །བ་ན་མད་པའ་ག་འཕང་མཆག །འཐབ་

བད་བང་ཆབ་སམས་ཡན་པས། །གགས་དག་གཅས་པར་མཛད་ན་དག །རང་ག་

ཡད་ལ་བསམ་པའ་ཕར། །བང་ཆབ་སམས་ཀ་ཚལ་འད་བཤད། །འད་ལ་ནངས་པའ་

ཆ་མཆས་ན། །སས་བཅས་རལ་བའ་སན་སར་འཆགས། །ཡབང་ཆབ་སམས་

མཆག་ལས་བརམས་ཏ། །ཅང་ཟད་བརད་པའ་དག་སད་ན། །མཁའ་དང་མཉམ་པའ་

མ་རམས་ཀ། །རད་ལ་བང་སམས་ས་བར་སན། །ཞས་བང་ཆབ་སམས་ཀ་བསད་པ་རན་ཆན་སན་

མར་འབད་པ་འད་ཡང་བ་མ་བསན་འཛན་རལ་མཚན་གས་འཕགས་ཡལ་ཝ་ར་ཎ་སར་སར་བའ། ། ། །

༄༅། །ལམ་རམ་ཉམས་མགར།

༄༅། །ཕན་ཚགས་དག་ལགས་བ་བས་བསན་པའ་ས། །མཐའ་ཡས་འག་

བའ་ར་བ་སང་བའ་གསང༌། །མ་ལས་ཤས་བ་ཇ་བཞན་གཟགས་པའ་ཐགས། །ཤཀའ་

གཙ་བ་ད་ལ་མགས་ཕག་འཚལ། །ཟ་མད་སན་པ་ད་ཡ་སས་ཀ་མཆག །རལ་བའ་

མཛད་པ་ཀན་ག་ཁར་བསམས་ནས། །གངས་མད་ཞང་ད་སལ་པས་རམ་རལ་བ། །མ་

ཕམ་འཇམ་པའ་དབངས་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །ཤན་ཏ་དཔག་པར་དཀའ་བ་རལ་བའ་

ཡམ། །ཇ་བཞན་དགངས་པ་འགལ་མཛད་འཛམ་གང་རན། །ཀ་སབ་ཐགས་མད་

ཅས་ན་ས་གསམ་ན། །ཡངས་ས་གགས་པའ་ཞབས་ལ་བདག་ཕག་འཚལ། །ཤང་ར་

ཆན་པ་གཉས་ལས་ལགས་བརད་པའ། །ཟབ་མ་ལ་བ་ར་ཆན་སད་པའ་ལམ། །མ་

ནར་ཡངས་ས་རགས་པའ་གནད་བསས་པའ། །གདམས་པའ་མཛད་འཛན་མར་མ་


128

མཛད་ལ་འདད། །རབ་འབམས་གསང་རབ་ཀན་ལ་ལ་བའ་མག །སལ་བཟང་ཐར་པར་

བགད་པའ་འཇག་ངགས་མཆག །བར་བས་བསད་པའ་ཐབས་མཁས་མཛད་པ་

ཡས། །གསལ་མཛད་བཤས་གཉན་རམས་ལ་གས་ཕག་འཚལ། །འཛམ་གང་མཁས་

པ་ཡངས་ཀ་གཙག་ག་རན། །སན་པའ་བ་དན་འག་ན་ལང་ང་བ། །ཀ་སབ་ཐགས་མད་

གཉས་ལས་རམ་བཞན་ད། །ལགས་བརད་བང་ཆབ་ལམ་ག་རམ་པ་ན། །ས་དགའ་

འདད་དན་མ་ལས་སང་བས་ན། །གདམས་པ་རན་ཆན་དབང་ག་རལ་པ་ས། །གཞང་

བཟང་སང་ག་ཆ་བ་འད་བའ་ཕར། །དཔལ་ལན་ལགས་པར་བཤད་པའ་ར་མཚའང་

ཡན། །བསན་པ་ཐམས་ཅད་འགལ་མད་རགས་པ་དང༌། །གསང་རབ་མ་ལས་གདམས་

པར་འཆར་བ་དང༌། །རལ་བའ་དགངས་པ་བད་བག་རད་པ་དང༌། །ཉས་སད་ཆན་

པའ་གཡང་ས་ལས་ཀང་བསངས། །ད་ཕར་ར་བད་མཁས་པའ་ས་བ་ན། །སལ་ལན་

ད་མས་བསན་པའ་གདམས་པ་མཆག །སས་བ་གསམ་ག་ལམ་ག་རམ་པ་

ཡས། །ཡད་རབ་མ་འཕག་དཔད་ལན་ས་ཞག་ཡད། །གསང་རབ་ཀན་ག་སང་པ་

བས་བས་བ། །ཚལ་འད་ཐན་ར་སན་དང་ཉན་པས་ཀང༌། །དམ་ཆས་འཆད་དང་ཐས་

པའ་ཕན་ཡན་ཚགས། །རབས་ཆན་སད་པར་ངས་པས་ད་དན་བསམ། །ད་ནས་འད་

ཕའ་ལགས་ཚགས་ཇ་སད་པའ། །རན་འབལ་ལགས་པར་འགག་པའ་ར་བ་ན། །ལམ་

སན་བཤས་གཉན་དམ་པ་འབད་པ་ཡས། །བསམ་དང་སར་བས་ཚལ་བཞན་བསན་

པ་ར། །མཐང་ནས་སག་ག་ཕར་ཡང་མ་གཏང་བར། །བཀའ་བཞན་བསབ་པའ་མཆད་

པས་མཉས་པར་བད། །རལ་འབར་ངས་ཀང་ཉམས་ལན་ད་ལར་བགས། །ཐར་འདད་

ཁད་ཀང་ད་བཞན་བསང་འཚལ་ལ། །དལ་བའ་རན་འད་ཡད་བཞན་ནར་ལས་


129

ལག །འད་འད་རད་པ་ད་རས་ཙམ་ཞག་ཡན། །རད་དཀའ་འཇག་ས་ནམ་མཁའ་གག་

དང་འད། །ཚལ་འད་བསམས་ནས་འཇག་རན་བ་བ་ཀན། །སན་པ་འཕར་བ་བཞན་ད་

རགས་གར་ནས། །ཉན་མཚན་ཀན་ཏ་སང་པ་ལན་པ་དགས། །རལ་འབར་ངས་ཀང་

ཉམས་ལན་ད་ལར་བགས། །ཐར་འདད་ཁད་ཀང་ད་བཞན་བསང་འཚལ་ལ། །ཤ་ནས་

ངན་འགར་མ་སའ་གདངས་མད་ཅང༌། །ད་ཡ་འཇགས་སབ་དཀན་མཆག་གསམ་ད་

ངས། །ད་ཕར་སབས་འག་ཤན་ཏ་བརན་པ་དང༌། །ད་ཡ་བསབ་བ་ཉམས་པ་མད་པར་

བ༑ །ད་ཡང་དཀར་ནག་ལས་འབས་ལགས་བསམས་ནས། །བང་དར་ཚལ་བཞན་

བསབ་ལ་རག་ལས་ས། །རལ་འབར་ངས་ཀང་ཉམས་ལན་ད་ལར་བགས། །ཐར་

འདད་ཁད་ཀང་ད་བཞན་བསང་འཚལ་ལ། །ལམ་མཆག་བསབ་ལ་མཚན་ཉད་ཚང་

བའ་རན། །མ་རད་བར་ད་ས་ཆད་མ་འང་བས། །ད་ཡ་མ་ཚང་མད་པའ་ར་ལ་

བསབ། །ས་གསམ་སག་ལང་ད་མས་སགས་པ་འད། །ལག་པར་ལས་སབ་སང་བ་

གནད་ཆ་བས། །རན་ད་སབས་བཞ་ཚང་བར་བསན་པ་གཅས། །རལ་འབར་ངས་

ཀང་ཉམས་ལན་ད་ལར་བགས། །ཐར་འདད་ཁད་ཀང་ད་བཞན་བསང་འཚལ་

ལ༑ །སག་བདན་ཉས་དམགས་བསམ་ལ་མ་འབད་ན། །ཐར་པ་དན་གཉར་ཇ་བཞན་

མ་ས་ཞང༌། །ཀན་འབང་འཁར་བའ་འཇག་རམ་མ་བསམས་ན། །འཁར་བའ་ར་བ་

གཅད་ཚལ་མ་ཤས་པས། །སད་ལས་ངས་འབང་ས་ཤས་བརན་པ་དང༌། །འཁར་བ་

གང་གས་བཅངས་པ་ཤས་པ་གཅས། །རལ་འབར་ངས་ཀང་ཉམས་ལན་ད་ལར་

བགས། །ཐར་འདད་ཁད་ཀང་ད་བཞན་བསང་འཚལ་ལ། །སམས་བསད་ཐག་མཆག་

ལམ་ག་གཞང་ཤང་ས། །རབས་ཆན་སད་པ་རམས་ཀ་གཞ་དང་རན། །ཚགས་གཉས་


130

ཀན་ལ་གསར་འགར་ར་ལ་བ། །རབ་འབམས་དག་ཚགས་སད་པའ་བསད་ནམས་

གཏར། །ད་ལར་ཤས་ནས་རལ་སས་དཔའ་བ་རམས། །རན་ཆན་སམས་མཆག་

ཐགས་དམ་མཐལ་ད་འཛན། །རལ་འབར་ངས་ཀང་ཉམས་ལན་ད་ལར་བགས། །ཐར་

འདད་ཁད་ཀང་ད་བཞན་བསང་འཚལ་ལ། །སན་པ་འག་བའ་ར་སང་ཡད་བཞན་

ནར། །སར་སའ་མདད་པ་གཅད་པའ་མཚན་ཆ་མཆག །མ་ཞམ་སང་སབས་བསད་

པའ་རལ་སས་སད། །སན་པའ་གགས་པ་ཕགས་བཅར་སག་པའ་གཞ། །ད་ལར་

ཤས་ནས་ལས་དང་ལངས་སད་དག །ཡངས་ས་གཏང་བའ་ལམ་བཟང་མཁས་པས་

བསན། །རལ་འབར་ངས་ཀང་ཉམས་ལན་ད་ལར་བགས། །ཐར་འདད་ཁད་ཀང་ད་

བཞན་བསང་འཚལ་ལ། །ཚལ་ཁམས་ཉས་སད་ད་མ་འཁད་པའ་ཆ། །ཉན་མངས་ཚ་

གདང་སལ་བའ་ཟ་བའ་འད། །ས་དགའ་དབས་ན་ལན་པ་ལ་བར་བརད། །སབས་

ཀས་བསགས་པ་མད་པར་འག་ཀན་འདད། །ད་ལར་ཤས་ནས་ཡང་དག་བངས་པའ་

ཁམས། །དམ་པ་རམས་ཀས་མག་བཞན་བསང་བར་མཛད། །རལ་འབར་ངས་ཀང་

ཉམས་ལན་ད་ལར་བགས། །ཐར་འདད་ཁད་ཀང་ད་བཞན་བསང་འཚལ་ལ། །བཟད་

པ་སབས་ལན་རམས་ལ་རན་ག་མཆག །ཉན་མངས་གདང་བའ་དཀའ་ཐབ་ཀན་ག་

ཕལ། །ཞ་སང་ལག་འགའ་དག་ལ་ནམ་མཁའ་ལང༌། །ཚག་རབ་མཚན་ལ་ས་བའ་ག་

ཆ་ཡན། །ད་ལར་ཤས་ནས་བཟད་མཆག་ག་ཆ་ལ། །རམ་པ་ས་ཚགས་ཚལ་གས་

གམས་པར་མཛད། །རལ་འབར་ངས་ཀང་ཉམས་ལན་ད་ལར་བགས། །ཐར་འདད་

ཁད་ཀང་ད་བཞན་བསང་འཚལ་ལ། །མ་ལག་བརན་པའ་བརན་འགས་ག་བགས་

ན༑ །ལང་རགས་ཡན་ཏན་ཡར་ངའ་ཟ་བཞན་འཕལ། །སད་ལམ་ཐམས་ཅད་དན་དང་


131

ལན་པར་འགར། །གང་བརམས་ལས་ཀ་མཐའ་རམས་ཡད་བཞན་འགབ། །ད་ལར་

ཤས་ནས་ལ་ལ་ཀན་སལ་བའ། །རབས་ཆན་བརན་འགས་རལ་སས་རམས་ཀས་

བརམས། །རལ་འབར་ངས་ཀང་ཉམས་ལན་ད་ལར་བགས། །ཐར་འདད་ཁད་ཀང་ད་

བཞན་བསང་འཚལ་ལ། །བསམ་གཏན་སམས་ལ་དབང་བསར་རལ་པ་ས། །བཞག་

ན་གཡ་མད་ར་ཡ་དབང་པ་བཞན། །བཏང་ན་དག་བའ་དམགས་པ་ཀན་ལ་

འཇག །ལས་སམས་ལས་ས་རང་བའ་བད་ཆན་འདན། །ད་ལར་ཤས་ནས་རལ་

འབར་དབང་པ་རམས། །རམ་གཡང་དག་འཇམས་ཏང་འཛན་རན་ད་བསན། །རལ་

འབར་ངས་ཀང་ཉམས་ལན་ད་ལར་བགས། །ཐར་འདད་ཁད་ཀང་ད་བཞན་བསང་

འཚལ་ལ། །ཤས་རབ་ཟབ་མའ་ད་ཉད་ལ་བའ་མག །སད་པའ་ར་བ་དངས་ནས་འབན་

པའ་ལམ། །གསང་རབ་ཀན་ལས་བསགས་པའ་ཡན་ཏན་གཏར། །གཏ་མག་མན་

སལ་སན་མའ་མཆག་ཏ་གགས། །ད་ལར་ཤས་ནས་ཐར་འདད་མཁས་པ་ཡས། །ལམ་

འད་འབད་པ་ད་མས་བསད་པར་མཛད། །རལ་འབར་ངས་ཀང་ཉམས་ལན་ད་ལར་

བགས། །ཐར་འདད་ཁད་ཀང་ད་བཞན་བསང་འཚལ་ལ། །ར་གཅག་བསམ་གཏན་

ཙམ་ལ་འཁར་བ་ཡ། །ར་བ་གཅད་པའ་ནས་པ་མ་མཐང་ཞང༌། །ཞ་གནས་ལམ་དང་

བལ་བའ་ཤས་རབ་ཀས། །ཇ་ཙམ་དཔད་ཀང་ཉན་མངས་མ་ལག་པས། །ཡན་ལགས་

ཕ་ཐག་ཆད་པའ་ཤས་རབ་ད། །གཡ་མད་ཞ་གནས་ར་ལ་བསན་ནས་ན། །མཐའ་བལ་

དབ་མའ་རགས་པའ་མཚན་རན་གས། །མཐར་འཛན་དམགས་གཏད་ཐམས་ཅད་

འཇག་བད་པའ། །ཚལ་བཞན་དཔད་པའ་ཡངས་པའ་ཤས་རབ་ཀས། །ད་ཉད་རགས་

པའ་བ་གས་རས་པར་མཛད། །རལ་འབར་ངས་ཀང་ཉམས་ལན་ད་ལར་བགས། །ཐར་


132

འདད་ཁད་ཀང་ད་བཞན་བསང་འཚལ་ལ། །ར་གཅག་གམས་པས་ཏང་འཛན་འགབ་

པ་ན། །སས་པར་ཅ་འཚལ་ཚལ་བཞན་དཔད་པ་ཡ། །ས་སར་རག་པ་ཡས་ཀང་ཡན་

ལགས་ལ། །གཡ་མད་ཤན་ཏ་བརན་པར་གནས་པ་ཡ། །ཏང་འཛན་བསད་པར་མཐང་

ནས་ཞ་ལག་གཉས། །ཟང་འབལ་སབ་ལ་བརན་རམས་ཡ་མཚན་ན། །རལ་འབར་

ངས་ཀང་ཉམས་ལན་ད་ལར་བགས། །ཐར་འདད་ཁད་ཀང་ད་བཞན་བསང་འཚལ་

ལ༑ །མཉམ་བཞག་ནམ་མཁའ་ལ་བའ་སང་ཉད་དང༌། །རས་ཐབ་ས་མ་ལ་བའ་སང་པ་

གཉས། །བསམས་ནས་ཐབས་ཤས་ཟང་ད་འབལ་བ་ཡས། །རལ་སས་སད་པའ་ཕ་

རལ་འག་བ་བསགས། །ད་ལར་རགས་ནས་ཕགས་རའ་ལམ་གས་ན། །ཚམ་པ་མད་

པ་སལ་བཟང་རམས་ཀ་ལགས། །རལ་འབར་ངས་ཀང་ཉམས་ལན་ད་ལར་

བགས། །ཐར་འདད་ཁད་ཀང་ད་བཞན་བསང་འཚལ་ལ། །ད་ལར་ར་དང་འབས་བའ་

ཐག་ཆན་ག། །ལམ་མཆག་གཉས་ཀར་དགས་པའ་ཐན་མང་ལམ། །ཇ་བཞན་བསད་

ནས་མཁས་པའ་དད་དཔན་ག། །མགན་ལ་བརན་ནས་རད་ས་ར་མཚ་ཆར། །ཞགས་

ནས་ཡངས་རགས་མན་ངག་བརན་པ་དས། །དལ་འབར་ཐབ་པ་དན་དང་ལན་པར་

བས། །རལ་འབར་ངས་ཀང་ཉམས་ལན་ད་ལར་བགས། །ཐར་འདད་ཁད་ཀང་ད་

བཞན་བསང་འཚལ་ལ། །རང་ག་ཡད་ལ་གམས་པར་བ་ཕར་དང༌། །སལ་བཟང་

གཞན་ལའང་ཕན་པར་བ་བའ་ཕར། །རལ་བ་དགས་པའ་ཡངས་ས་རགས་པའ་

ལམ། །ག་སའ་ངག་གས་བཤད་པའ་དག་བ་དས། །འག་བ་ཀན་ཀང་རམ་དག་ལམ་

བཟང་དང༌། །འབལ་མད་གར་ཅག་ཅས་ན་སན་ལམ་འདབས། །རལ་འབར་ངས་ཀང་

སན་ལམ་ད་ལར་བཏབ། །ཐར་འདད་ཁད་ཀང་ད་བཞན་འདབས་འཚལ་ལ། །ཞས་བང་


133

ཆབ་ལམ་ག་རམ་པའ་ཉམས་ལན་ག་རམ་གཞག་མདར་བསས་ཏ་བརད་བང་ད་བས་པ་འད་ན། མང་ད་ཐས་པའ་དག་

སང་སང་བ་པ་བ་བཟང་གགས་པའ་དཔལ་གས། འབག་ར་བ་ཆ་དག་ལན་རམ་པར་རལ་བའ་གང་ད་སར་བའ། །

༄༅། །ལམ་ག་གཙ་བ་རམ་པ་གསམ།

༄༅། །ར་བཙན་བ་མ་རམས་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །རལ་བའ་གསང་རབ་ཀན་

ག་སང་པའ་དན། །རལ་སས་དམ་པ་རམས་ཀས་བསགས་པའ་ལམ། །སལ་ལན་ཐར་

འདད་རམས་ཀ་འཇག་ངགས་ད། །ཇ་ལར་ནས་བཞན་བདག་གས་བཤད་པར་

བ༑ །གང་དག་སད་པའ་བད་ལ་མ་ཆགས་ཤང༌། །དལ་འབར་དན་ཡད་བ་ཕར་བརན་

པ་ཡས། །རལ་བ་དགས་པའ་ལམ་ལ་ཡད་རན་པའ། །སལ་ལན་ད་དག་དང་བའ་ཡད་

ཀས་ཉན། །རམ་དག་ངས་འབང་མད་པར་སད་མཚ་ཡ། །བད་འབས་དན་གཉར་ཞ་

བའ་ཐབས་མད་ལ། །སད་ལ་བརམ་པ་ཡས་ཀང་ལས་ཅན་རམས། །ཀན་ནས་འཆང་

ཕར་ཐག་མར་ངས་འབང་བཙལ། །དལ་འབར་རད་དཀའ་ཚ་ལ་ལང་མད་པ། །ཡད་

ལ་གམས་པས་ཚ་འདའ་སང་ཤས་ལག །ལས་འབས་མ་བས་འཁར་བའ་སག་བསལ་

རམས། །ཡང་ཡང་བསམས་ན་ཕ་མའ་སང་ཤས་ལག །ད་ལར་གམས་པས་འཁར་

བའ་ཕན་ཚགས་ལ། །ཡད་སན་སད་ཅག་ཙམ་ཡང་མ་ས་ཞང༌། །ཉན་མཚན་ཀན་ཏ་

ཐར་པ་དན་གཉར་བ། །བང་ན་ད་ཚ་ངས་འབང་སས་པ་ལགས། །ངས་འབང་ད་ཡང་

རམ་དག་སམས་བསད་ཀས། །ཟན་པ་མད་ན་བ་མད་བང་ཆབ་ཀ། །ཕན་ཚགས་བད་

བའ ་ར་ར་མ ་འགར་བས། །བ ་ལན་རམས་ཀས་བང་ཆབ་སམས་མཆག་

བསད། །ཤགས་དག་ཆ་བ་བཞ་ཡ་རན་གས་ཁར། །བཟག་དཀའ་ལས་ཀ་འཆང་བ་


134

དམ་པས་བསམས། །བདག་འཛན་ལགས་ཀ་ད་བའ་སབས་ས་ཚད། །མ་རག་མན་

པའ་སག་ཆན་ཀན་ནས་འཐབས། །མ་མད་སད་པར་ས་ཞང་ས་བ་ར། །སག་བསལ་

གསམ་གས་རན་ཆད་མད་པར་མནར། །གནས་སབས་འད་འདར་གར་པའ་མ་

རམས་ཀ། །ངང་ཚལ་བསམས་ནས་སམས་མཆག་བསད་པར་མཛད། །གནས་

ལགས་རགས་པའ་ཤས་རབ་མ་ལན་ན། །ངས་འབང་བང་ཆབ་སམས་ལ་གམས་

བས་ཀང༌། །སད་པའ་ར་བ་བཅད་པར་མ་ནས་པས། །ད་ཕར་རན་འབལ་རགས་པའ་

ཐབས་ལ་འབད། །གང་ཞག་འཁར་འདས་ཆས་རམས་ཐམས་ཅད་ཀ། །ར་འབས་ནམ་

ཡང་བས་བ་མད་མཐང་ཞང༌། །དམགས་པའ་གཏད་ས་གང་ཡན་ཀན་ཞག་པ། །ད་ན་

སངས་རས་དགས་པའ་ལམ་ལ་ཞགས། །སང་བ་རན་འབལ་བས་བ་མད་པ་

དང༌། །སང་པ་ཁས་ལན་བལ་བའ་ག་བ་གཉས། །ཇ་སད་ས་སར་སང་བ་ད་སད་

ད༑ །ད་དང་ཐབ་པའ་དགངས་པ་རགས་པ་མད། །ནམ་ཞག་རས་འཇག་མད་པར་ཅག་

ཅར་ད། །རན་འབལ་མ་བསར་མཐང་བ་ཙམ་ཉད་ནས། །ངས་ཤས་ཡལ་ག་འཛན་

སངས་ཀན་འཇག་ན། །ད་ཚ་ལ་བའ་དཔད་པ་རགས་པ་ལགས། །གཞན་ཡང་སང་

བས་ཡད་མཐའ་སལ་བ་དང༌། །སང་པས་མད་མཐའ་སལ་ཞང་སང་པ་ཉད། །ར་དང་

འབས་བར་འཆར་བའ་ཚལ་ཤས་ན། །མཐར་འཛན་ལ་བས་འཕག་པར་མ་འགར་

ར༑ །ད་ལར་ལམ་ག་གཙ་བ་རམ་གསམ་ག། །གནད་རམས་རང་གས་ཇ་བཞན་རགས་

པའ་ཚ། །དབན་པ་བསན་ཏ་བརན་འགས་སབས་བསད་ནས། །གཏན་ག་མདན་མ་

མར་ད་སབས་ཤག་བ། །ཞས་པ་འད་ན་མང་ད་ཐས་པའ་དག་སང་བ་བཟང་གགས་པའ་དཔལ་གས་ཚ་ཁ་

དབན་པ་ངག་དབང་གགས་པ་ལ་གདམས་པའ། །


135

༄༅། །རན་འབལ་བསད་པ་བཞགས་ས། །

༄༅། ། ན་མ་ག་ར་མཉ་ག་ཥ་ཡ། །གང་ཞག་གཟགས་ཤང་གསངས་པ་

ཡས། །མཁན་དང་སན་པ་བ་ན་མད། །རལ་བ་རན་ཅང་འབལ་བར་འབང་། །གཟགས་

ཤང་འདམས་པ་ད་ལ་འདད། །འཇག་རན་རད་པ་ཇ་སད་པ། །ད་ཡ་ར་བ་མ་རག་

ས༑ །གང་ཞག་མཐང་བས་ད་ལག་པ། །རན་ཅང་འབལ་བར་འབང་བར་གསངས། །ད་

ཚ་བ་དང་ལན་པ་ཡས། །རན་ཅང་འབལ་བར་འབང་བའ་ལམ། །ཁད་ཀ་བསན་པའ་

གནད་ཉད་ད། །ཇ་ལར་ཁང་ད་ཆད་མ་འགར། །ད་ལ་ལགས་ན་མགན་ཁད་ལ། །བསད་

པའ་སར་ན་ས་ཞག་གས། །བརན་ནས་འབང་བ་གསངས་པ་ལས། །ང་མཚར་གར་པ་

ཅ་ཞག་རད། །གང་གང་རན་ལ་རག་ལས་པ། །ད་ད་རང་བཞན་གས་སང་

ཞས། །གསངས་པ་འད་ལས་ཡ་མཚན་པའ། །ལགས་འདམས་ཚལ་ན་ཅ་ཞག་

ཡད། །གང་ད་བཟང་བས་བས་པ་རམས། །མཐར་འཛན་འཆང་བ་བརན་བད་པ། །ད་

ཉད་མཁས་ལ་སས་པ་ཡ། ། ད་བ་མ་ལས་གཅད་པའ་ས། །བསན་འད་གཞན་ད་མ་

མཐང་བས། །སན་པ་ཞས་བ་ཁད་ཉད་ད། །ཝ་སས་ལ་ན་སང་ག་བཞན། །མ་སགས་

ཅན་ལའང་གཅམ་བའ་ཚག །ཨ་མའ་སན་པ་ཨ་མའ་སབས། །ཨ་མའ་ས་མཆག་ཨ་

མའ་མགན། །རན་ཅང་འབལ་འབང་ལགས་གསངས་པའ། །སན་པ་ད་ལ་བདག་ཕག་

འཚལ། །ཕན་མཛད་ཁད་ཀས་འག་བ་ལ། །སན་པའ་སད་ད་བཀའ་བསལ་པ། །བསན་

པའ་སང་བ་སང་བ་ཉད། །ངས་པའ་ར་མཚན་ཟ་མད་པ། །རན་ཅང་འབལ་བར་འབང་

བའ་ཚལ། །འགལ་བ་དང་ན་མ་གབ་པར། །མཐང་བ་འད་ཡས་ཁད་ཀ་ལགས། །ཇ་

ལར་ཁང་ད་ཆད་པར་ནས། །ཁད་ན་ནམ་ཞག་སང་བ་ཉད། །རན་འབང་དན་ད་མཐང་


136

བ་ན། །རང་བཞན་གས་ན་སང་བ་དང་། །བ་བད་འཐད་པའང་མ་འགལ་ཞང་། །ད་

ལས་ལག་པར་མཐང་བ་ན། །སང་ལ་བ་བ་མ་རང་ཞང་། །བ་དང་བཅས་ལ་སང་མད་

པས། །ཉམ་ངའ་གཡང་ད་ལང་བར་བཞད། །ད་ཕར་ཁད་ཀ་བསན་པ་ལ། །རན་འབང་

མཐང་བ་ལགས་པར་བསགས། །ད་ཡང་ཀན་ཏ་མད་པ་དང་། །རང་བཞན་གས་ན་

ཡད་པས་མན། །ལས་མད་ནམ་མཁའ་མ་ཏག་བཞན། །དས་ན་མ་བརན་ཡད་མ་

ཡན། །ང་བས་གབ་ན་ད་འགབ་པ། །ར་དང་རན་ལ་ལས་པ་འགལ། །ད་ཕར་བརན་

ནས་འབང་བ་ལས། །མ་གཏགས་ཆས་འགའ་ཡད་མན་པས། །རང་བཞན་གས་ན་

སང་བ་ལས། །མ་གཏགས་ཆས་འགའ་མད་པར་གསངས། །རང་བཞན་ལག་པ་མད་

པའ་ཕར། །ཆས་རམས་རང་བཞན་འགའ་ཡད་ན། །མ་ངན་འདས་པ་མ་རང་

ཞང་། །སས་ཀན་ལག་པ་མད་པར་གསངས། །ད་ཕར་རང་བཞན་རམ་བལ་

ཞས། །སང་གའ་ས་ཡས་ཡང་ཡང་ད། །མཁས་པའ་ཚགས་ས་ལགས་གསངས་

པ༑ །འད་ལ་ས་ཡས་འགང་བར་ནས། །རང་བཞན་འགའ་ཡང་མད་པ་དང་། །འད་ལ་

བརན་ནས་འད་འབང་བའ། །རམ་གཞག་ཐམས་ཅད་འཐད་པ་གཉས། །མ་འགལ་འད་

བ་སས་ཅ་དགས། །བརན་ནས་འབང་བའ་ར་མཚན་གས། །མཐར་ལ་བ་ལ་མ་བརན་

ཞས། །ལགས་གསངས་འད་ན་མགན་ཁད་ཀ། །ས་བ་བ་ན་མད་པའ་ར། །འད་ཀན་

ང་བས་སང་བ་དང་། །འད་ལས་འད་འབས་འབང་བ་ཡ། །ངས་པ་གཉས་པ་ཕན་ཚན་

ད༑ །གགས་མད་པར་ན་གགས་བད་པ། །འད་ལས་ང་མཚར་གར་པ་དང་། །འད་ལས་

རད་ད་བང་བ་གང་། །ཚལ་འདས་ཁད་ལ་བསད་ན་ན། །བསད་པར་འགར་ག་གཞན་

ད་མན། །རངས་པས་བན་ད་བཟང་བ་ཡས། །གང་ཞག་ཁད་དང་ཞ་འགས་པ། །ད་


137

ཡས་རང་བཞན་མད་པའ་ས། །མ་བཟད་གར་ལ་མཚར་ཅ་ཡད། །ཁད་ཀ་གསང་ག་

གཅས་པའ་མཛད། །བརན་ནས་འབང་བ་ཁས་བངས་ནས། །སང་ཉད་ང་ར་མ་བཟད་

པ༑ །འད་ལ་ཁ་བ་ང་མཚར་གར། །རང་བཞན་མད་ལ་བཀ་བའ་ས། །བ་མད་རན་ཅང་

འབལ་འབང་ག །མང་ཉད་ཀས་ན་རང་བཞན་ད། །འཛན་ན་ད་ཀ་ས་བ་འད། །འཕགས་

མཆག་རམས་ཀས་ལགས་བགད་པའ། །འཇག་ངགས་ཟ་དང་བལ་གར་པ། །ཁད་

དགས་གར་པའ་ལམ་བཟང་དར། །ཐབས་གང་གས་ན་བཀ་བར་བ། །རང་བཞན་

བཅས་མན་ལས་མད་དང་། །རན་འབལ་ལས་དང་བཅས་མ་གཉས། །ཇ་ལ་བར་ན་

གཞ་གཅག་ལ། །མ་འགལ་འད་བ་ཉད་ད་འགར། །ད་ཕར་བརན་ནས་འབང་བ་

དང་། །རང་བཞན་གས་ན་གདད་མ་ནས། །རམ་པར་དབན་ཡང་དར་སང་བས། །འད་

ཀན་ས་མ་བཞན་ད་གསངས། །ཁད་ཀ་ཇ་ལར་བསན་པ་ལ། །རལ་བ་འགས་ཀང་

ཆས་མཐན་ད། །གགས་མ་རད་པར་གསངས་བ་ཡང་། །འད་ཉད་ཀས་ན་ལགས་པར་

འཁམས། །ཅ་སད་ཅས་ན་འད་བཤད་པས། །མཐང་དང་མ་མཐང་དངས་པ་ལ། །ས་

འདགས་པ་དང་སར་འདབས་ཀ། །ག་སབས་རང་ད་མཛད་ཕར་ར། །ཁད་ཀ་ས་བ་ཟ་

མད་པར། །མཐང་བའ་ར་མཚན་རན་འབང་ག །ལམ་འད་ཉད་ཀས་གསང་གཞན་

ཡང་། །ཚད་མར་གར་པར་ངས་བ་ས། །དན་བཞན་གཟགས་ནས་ལགས་གསངས་

པ༑ །ཁད་ཀ་རས་ས་སབ་པ་ལ། །རད་པ་ཐམས་ཅད་རང་ད་གར། །ཉས་ཀན་ར་བ་

ལག་ཕར་ར། །ཁད་ཀ་བསན་ལས་ཕར་ཕགས་པས། །ཡན་རང་ངལ་བ་བསན་བས་

ཀང་། །ཕ་ཕར་སན་རམས་བས་པ་བཞན། །བདག་ཏ་ལ་བ་བརན་ཕར་ར། །ཨ་མའ་

མཁས་པས་འད་གཉས་ཀ། །ཁད་པར་ཁང་ད་ཆད་གར་པ། །ད་ཚ་རང་ག་ཁང་ནས་


138

ན༑ །ཁད་ལ་ཅ་ཕར་གས་མ་འགར། །ཁད་གསང་ད་མ་ཅ་ཞག་སས། །ཆ་ཤས་ར་ཡ་

དན་ཙམ་ལའང་། །འལ་ས་ཙམ་ག་ངས་རད་པ། །ད་ལའང་མཆག་ག་བད་བ་སར། །ཀ་

ཧད་བདག་བ་རངས་པས་བཅམ། །འད་འདའ་ཡན་ཏན་ཕང་བ་ལ། །རང་ནས་སབས་

ས་སང་གར་ཀང་། །ཡན་ཏན་ཆ་ཙམ་མ་འཚལ་ཏ། །འན་ཀང་འཆ་བདག་ཁར་ཕགས་

པའ། །སག་ག་རན་ན་མ་ནབ་པར། །ཁད་ལ་ཅང་ཟད་ཡད་ཆས་པ། །འད་ཡང་སལ་

བ་བཟང་སམ་བགད། །སན་པའ་ནང་ན་རན་འབལ་སན་པ་དང་། །ཤས་རབ་ནང་ན་

རན་འབལ་ཤས་པ་གཉས། །འཇག་རན་དག་ན་རལ་བའ་དབང་བ་བཞན། །ཕལ་བང་

ལགས་པར་ཁད་མཁན་གཞན་གས་མན། །ཁད་ཀས་ཇ་སད་བཀའ་སལ་བ། །རན་

འབལ་ཉད་ལས་བརམས་ཏ་འཇག །ད་ཡང་མ་ངན་འདའ་ཕར་ཏ། །ཞ་འགར་མན་

མཛད་ཁད་ལ་མད། །ཀ་མའ་ཁད་ཀ་བསན་པ་ན། །གང་ག་ར་བའ་ལམ་སང་བ། །ད་

དག་ཐམས་ཅད་ཞ་འགར་ཕར། །ཁད་བསན་འཛན་པར་ས་མ་གས། །ཕས་རལ་

མཐའ་དག་འཇམས་པ་དང་། །ལག་འག་འགལ་འདས་སང་བ་དང་། །ས་རའ་དན་

གཉས་སར་བད་པ། །ལགས་འདར་ཁ་བ་ས་བ་འཕལ། །འད་ཡ་ཕར་ད་ཁད་ཀས་

ན༑ །ལ་ལར་ས་དང་གཞན་ད་སག །སག་པའ་གཉན་དང་ལངས་སད་ཚགས། །གངས་

མད་བསལ་བར་ཡང་ཡང་བཏང་། །གང་ག་ཡན་ཏན་མཐང་བ་ཡས། །ལགས་ཀས་ཉ་

ལ་ཇ་བཞན་ད། །ཉད་ཀ་ཐགས་དངས་ཆས་ད་ན། །ཁད་ལས་མ་ཐས་སལ་བ་

ཞན། །ད་ཡ་མ་ངན་ཤགས་ཀས་ན། །སག་པའ་བ་ལ་མ་ཡ་ཡད། །རས་ས་སང་བ་ཇ་

བཞན་ད། །བདག་ག་ཡད་ན་གཏང་མ་བད། །འད་ལའང་ཁད་གསང་བསམས་པ་

ན༑ །མཚན་དཔའ་དཔལ་གས་རབ་ཏ་འབར། །འད་ཀ་ད་བས་ཡངས་བསར་


139

པའ། །སན་པ་ད་ཡ་ཚངས་དབངས་ཀས། །འད་ན་འད་ལར་གསངས་སམ་ད། །ཡད་

ལ་ཐབ་པའ་གཟགས་བརན་ན། །ཤར་བ་ཙམ་ཡང་ཚ་བ་ཡས། །གདང་ལ་ཟ་ཟར་

བཞན་ད་སན། །ད་ལར་རད་ད་བང་བ་ཡ། །ལགས་བཟང་ད་ཡང་མ་མཁས་

པའ། །སས་བས་བལ་བ་ཛ་བཞན་ད། །རམ་པ་ཀན་ཏ་འཛངས་པར་བས། །ཚལ་འད་

མཐང་ནས་བདག་གས་ན། །འབད་པ་ད་མས་མཁས་པ་ཡ། །རས་ས་འབངས་ནས་

ཁད་ཀ་ན། །དགངས་པ་ཡང་དང་ཡང་ད་བཙལ། །ད་ཚ་རང་བཞན་ས་བ་ཡ། །གཞང་

མང་དག་ལ་སངས་པ་ན། །ཕ་ཕར་ཐ་ཚམ་ད་བ་ཡས། །བདག་ག་ཡད་ན་ཀན་ཏ་

གདངས། །ཁད་ཀ་བ་མད་ཐག་པའ་ཚལ། །ཡད་དང་མད་པའ་མཐའ་སངས་ཏ། །ཇ་

བཞན་འགལ་བར་ལང་བསན་པ། །ཀ་སབ་གཞང་ལགས་ཀན་དའ་ཚལ། །ད་མད་

མཁན་པའ་དཀལ་འཁར་རས། །གསང་རབ་མཁའ་ལ་ཐགས་མད་ར། །མཐར་འཛན་

སང་ག་མན་པ་སལ། །ལག་སའ་ར་སར་ཟལ་གནན་པ། །དཔལ་ལན་ཟ་བའ་ལགས་

བཤད་ཀ། །འད་དཀར་འཕང་བས་གསལ་བས་པ། །བ་མའ་དན་གས་མཐང་བའ་

ཚ༑ །བདག་ག་ཡད་ཀས་ངལ་གས་ཐབ། །མཛད་པ་ཀན་ལས་གསང་ག་ན། །མཛད་

པ་མཆག་ཡན་ད་ཡང་ན། །ད་ཉད་ཡན་ཕར་མཁས་པ་ཡས། །འད་ལས་སངས་རས་

རས་དན་བས། །སན་དའ་རས་ས་རབ་ཏ་བང་གར་ཏ། །རལ་བའ་གསང་ལ་སངས་

པ་མ་དམན་ཞང་། །རལ་འབར་སད་ལ་བརན་པའ་དག་སང་ཞག །དང་སང་ཆན་པ་

ད་ལ་ད་ལར་གས། །སན་པ་བ་ན་མད་པའ་བསན་པ་དང་། །མཇལ་བ་འད་འད་བ་མའ་

དན་ཡན་པས། །དག་བ་འད་ཡང་འག་བ་མ་ལས་པ། །བཤས་གཉན་དམ་པས་འཛན་

པའ་ར་ར་བས། །ཕན་མཛད་ད་ཡ་བསན་པའང་སད་པའ་མཐར། །ངན་རག་རང་གས་


140

རམ་པར་མ་གཡ་ཞང་། །བསན་པའ་ངང་ཚལ་ཤས་ནས་སན་པ་ལ། །ཡད་ཆས་རད་

པས་རག་ཏ་གང་བར་ཤག །བརན་ནས་འབང་བའ་ད་ཉད་གསལ་མཛད་པ། །ཐབ་

པའ་ལགས་བཟང་ས་བ་ཐམས་ཅད་ད། །ལས་དང་སག་ཀང་བཏང་ནས་འཛན་པ་

ལ༑ །སད་ཅག་ཙམ་ཡང་ལད་པར་མ་གར་ཅག །འདན་པ་མཆག་དས་དཀའ་བ་

དཔག་མད་ཀས། །ནན་ཏན་སང་བར་མཛད་ནས་བསབས་པ་འད། །ཐབས་གང་ཞག་

འཕལ་བར་འགར་སམ་པའ། །རམ་པར་དཔད་པས་ཉན་མཚན་འདའ་བར་ཤག །ལག་

བསམ་དག་པས་ཚལ་དར་བརན་པ་ན། །ཚངས་དང་དབང་བ་འཇག་རན་སང་བ་

དང་། །ལགས་ལན་ནག་པ་ལ་སགས་སང་མས་ཀང་། །གཡལ་བ་མད་པར་རག་ཏ་

གགས་བད་ཤག །ཅས་སངས་རས་བཅམ་ལན་འདས་འཇག་རན་ཐམས་ཅད་ཀ་མ་འདས་པའ་མཛའ་བཤས་

ཆན་པ་སན་པ་བ་ན་མད་པ་ལ་ཟབ་མ་རན་ཅང་འབལ་བར་འབང་བ་གསང་བའ་ས་ནས་བསད་པ་ལགས་པར་བཤད་

པའ་སང་པ་ཞས་བ་བ་འད་ན་མང་ད་ཐས་པའ་དག་སང་བ་བཟང་གགས་པའ་དཔལ་གས་གངས་ཅན་ཁད་ཀ་གངས་

རའ་དབང་པ་འ་ད་གང་རལ་ག་ལ་ཞལ་དབན་གནས་ལ་ལངས་མང་གཞན་རམ་པར་རལ་བའ་གང་ཞས་བ་བར་སར་

བའ་ཡ་ག་པ་ན་ནམ་མཁའ་དཔལ་ལ། །

༄༅། །དབ་མའ་ལ་ཁད་དན་པ་བཞ་ལན་ག་མགར་དབངས་དངས་གབ་ཆར་

འབབས་བཞགས།

༄༅། །ཐབས་ཤས་ཟང་འཇག་འགར་མད་ཀ་གདན་སང་ན། །སབས་ཀན་

ང་བ་དན་ཅན་ག་བ་མ་བཞགས། །སངས་རགས་རགས་པའ་སངས་རས་ཤག་ད་ན་

གདའ། །སན་རག་སངས་ནས་དག་སང་གས་གསལ་བ་ཐབ། །རང་སམས་ར་ཡན་ད་


141

མ་འཇག་མས་གས་ཀ་ངང་ད་ཞག །དན་པ་བརད་མད་ད་བས་ནས་མས་གས་ཀ་ངང་

ད་ཟངས། །འཁར་བ་མཐའ་མད་སག་བསལ་ག་བཙན་ར་ན། །བད་བས་ཕངས་པའ་

རགས་དག་ག་སམས་ཅན་འཁམས། །དན་གས་བསངས་པའ་ཕ་མ་རམས་ད་ན་

གདའ། །ཆགས་སང་སངས་ནས་གཅས་འཛན་དང་སང་ར་སམས། །རང་སམས་ར་

ཡན་ད་མ་འཇག་སང་ར་ཡ་ངང་ད་ཞག །དན་པ་བརད་མད་ད་བས་ནས་སང་ར་ཡ་

ངང་ད་ཟངས། །སད་ད་ཚར་བ་བད་ཆན་ག་གཞལ་ཡས་ན། །ཕང་ཁམས་དག་པ་རང་

ལས་ཀ་ལ་ས་བཞགས། །ས་གསམ་དབར་མད་ཡ་དམ་ཞག་ད་ན་གདའ། །ཕལ་པར་

མ་འཛན་ང་རལ་དང་གསལ་སང་སངས། །རང་སམས་ར་ཡན་ད་མ་འཇག་ཟབ་

གསལ་ག་ངང་ད་ཞག །དན་པ་བརད་མད་ད་བས་ནས་ཟབ་གསལ་ག་ངང་ད་

ཟངས། །སང་ཞང་སད་པ་ཤས་བ་ཡ་དཀལ་འཁར་ན། །ཆས་ཉད་དན་དམ་འད་

གསལ་ག་ནམ་མཁས་ཁབ། །བརད་བལ་དན་ག་གནས་ལགས་ཤག་ད་ན་

གདའ། །བས་བས་སངས་ནས་སང་སང་ག་ང་བར་ལས། །རང་སམས་ར་ཡན་ད་མ་

འཇག་ཆས་ཉད་ཀ་ངང་ད་ཞག །དན་པ་བརད་མད་ད་བས་ནས་ཆས་ཉད་ཀ་ངང་ད་

ཟངས། །སང་བ་ས་ཚགས་ཚགས་དག་ག་བཞ་མད་ན། །གཞ་ར་བལ་བའ་གཉས་

ཆས་ཀ་ཟ་ཟ་མཐངབས་བད་ས་མའ་ལད་མ་ཞག་ད་ན་གདའ། །བདན་ན་མ་སམ་སང་

ཉད་ཀ་ང་བར་ལས། །རང་སམས་ར་ཡན་ད་མ་འཇག་སང་སང་ག་ངང་ད་ཞག །དན་

པ་བརད་མད་ད་བས་ནས་སང་སང་ག་ངང་ད་ཟངས། །

ད་ལར་ར་བཙན་འཇམ་དཔལ་དབངས་ཀས་ཆས་ཀ་རལ་པ་ཙང་ཁ་པ་ཆན་པར་དངས་ས་གནང་བའ་

གདམས་ངག་ཁད་པར་ཅན་དན་པ་བཞ་ལན་ག་ལ་ཁད་དང་སར་བའ་མགར་དབངས་འད་ཡང་རང་གཞན་ལ་ཡང་དག་


142

པའ་ལ་བའ་བག་ཆགས་འཇག་པའ་ཆད་ད་ཤཀའ་དག་སང་བ་བཟང་བསལ་བཟང་ར་མཚས་བསབས་པའ། །

༄༅། །མཛད་པ་བཅ་གཉས་ཀ་བསད་པ།

༄༅། །ཐབས་མཁས་ཐགས་རས་ཤཀའ་རགས་ས་འཁངས། །གཞན་གས་

མ་ཐབ་བདད་ཀ་དཔང་འཇམས་པ། །གསར་ག་ལན་པ་ལ་བར་མཛས་པའ་

ས༑ །ཤཀའ་རལ་པ་ཁད་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །གང་གས་དང་པར་བང་ཆབ་ཐགས་

བསད་ནས། །བསད་ནམས་ཡ་ཤས་ཚགས་གཉས་རགས་མཛད་ཅང༌། །དས་འདར་

མཛད་པ་ར་ཆར་འག་བ་ཡ། །མགན་གར་ཁད་ལ་བདག་གས་བསད་པར་བག། །ལ་

རམས་དན་མཛད་འདལ་བའ་དས་མཁན་ནས། །ལ་ལས་བབས་ནས་གང་ཆན་ལར་

གཤགས་ཏ། །རགས་ལ་གཟགས་ནས་ལ་མ་ར་འཕལ་ག། །ལམས་ས་ཞགས་པར་

མཛད་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །ཟ་བ་བཅ་རགས་ཤཀའ་སས་པ་ད། །བཀ་ཤས་ལམའ་

ཚལ་ད་བལམས་པའ་ཚ། །ཚངས་དང་ར་བན་གས་བསད་མཚན་མཆག་གས། །བང་

ཆབ་རགས་ས་ངས་མཛད་ཕག་འཚལ་ལ། །གཞན་ན་སབས་ལན་མ་ཡ་སང་ག་

དས། །ཨ་ག་མ་ག་དར་ན་ས་རལ་བསན། །སས་བ་དགས་པ་ཅན་རམས་ཚར་བཅད་

ནས། །འགན་ཟ་མད་པར་མཛད་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །འཇག་རན་ཆས་དང་མཐན་པར་

བ་བའ་ཕར། །ཁ་ན་མ་ཐ་སངས་ཕར་བཙན་མ་ཡ། །འཁར་དང་ལན་མཛད་ཐབས་ལ་

མཁས་པ་ཡས། །རལ་སད་སང་བར་མཛད་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །འཁར་བའ་བ་བ་

སང་པ་མད་གཟགས་ནས། །ཁམ་ནས་བང་ས་མཁའ་ལ་གཤགས་ནས་ཀང༌། །མཆད་

རན་རམ་དག་དང་ད་ཉད་ལ་ཉད། །རབ་ཏ་བང་བར་མཛད་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །བརན་


143

པས་བང་ཆབ་བསབ་པར་དགངས་ནས་ན། །ན་རཉ་ནའ་འགམ་ད་ལ་དག་ཏ། །དཀའ་

བ་སད་མཛད་བརན་འགས་མཐར་ཕན་ཏ། །བསམ་གཏན་མཆག་བསས་མཛད་ལ་

ཕག་འཚལ་ལ། །ཐག་མ་མད་ནས་འབད་པ་དན་ཡད་ཕར། །མ་ག་ད་ཡ་བང་ཆབ་

ཤང་དང་ད། །སལ་ཀང་མ་གཡ་མངན་པར་སངས་རས་ནས། །བང་ཆབ་རགས་པར་

མཛད་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །ཐགས་རས་འག་ལ་མར་ད་གཟགས་ནས་ན། །ཝ་ར་ཎ་ས་

ལ་སགས་གནས་མཆག་ཏ། །ཆས་ཀ་འཁར་ལ་བསར་ནས་གདལ་བ་རམས། །ཐག་

པ་གསམ་ལ་འགད་མཛད་ཕག་འཚལ་ལ། །གཞན་གས་རལ་བ་ངན་པ་ཚར་བཅད་

ནས། །མ་སགས་སན་པ་དག་དང་ལས་བན་སགས། །འཁར་མ་འཇག་ག་ཡལ་ད་

བདད་རམས་བཏལ། །ཐབ་པ་གཡལ་ལས་རལ་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །སད་པ་གསམ་

ན་དཔ་མད་ཡན་ཏན་གས། །རལ་བའ་ཁབ་ཏ་ཆ་འཕལ་ཆན་པ་བསན། །ལ་མ་འག་

བ་ཀན་གས་རབ་མཆད་པ། །བསན་པ་རས་པར་མཛད་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །ལ་ལ་

ཅན་རམས་མར་ད་བསལ་བའ་ཕར། །ར་མཆག་དང་ག་ས་གཞ་གཙང་མ་ར། །འཆ་

མད་ར་ར་ལ་བའ་་ས་གཤགས་ནས། །མ་ངན་འདའ་བར་མཛད་ལ་ཕག་འཚལ་

ལ༑ །ཡང་དག་ཉད་ད་འཇག་པ་མད་ཕར་དང༌། །མ་འང་སམས་ཅན་བསད་ནམས་

ཐབ་བའ་ཕར། །ད་ཉད་ད་ན་རང་བསལ་མང་སལ་ནས། །ས་གདང་ཆ་བརད་མཛད་

ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །གང་ཚ་རང་གཉས་གཙ་བ་ཁད་བལམས་ཚ། །ས་ཆན་འད་ལ་

གམ་པ་བདན་བར་ནས། །ང་ན་འཇག་རན་འད་ན་མཆག་ཅས་གསངས། །ད་ཚ་

མཁས་པ་ཁད་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །དང་པར་དགའ་ལན་ལ་ཡ་ཡལ་ནས་བན། །རལ་

པའ་ཁབ་ཏ་ཡམ་ག་ལམས་ས་ཞགས། །ལམ་ན་ཡ་ཚལ་ད་ཐབ་པ་བལམས། །བཅམ་


144

ལན་ལ་ཡ ་ལ་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །གཞལ་ཡས་ཁང་ད་མ་མ་བརད་ཀས་

མཆད། །ཤཀའ་དང་ད་གཞན་ནའ་རལ་རད་མཛད། །སར་སའ་གནས་ས་ས་མཚ་

ཁབ་ཏ་བཞས། །སད་གསམ་མཚངས་མད་ས་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །གང་ཁར་ས་

བཞར་ས་བའ་ཚལ་བསན་ནས། །མཆད་རན་རམ་དག་དང་ད་དབ་ས་བསལ། །ན་རཉ་

ནའ་འགམ་ད་དཀའ་ཐབ་མཛད། །སབ་གཉས་སན་དང་བལ་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །རལ་

བའ་ཁབ་ཏ་གང་ཆན་སན་པ་བཏལ། །ཡངས་པ་ཅན་ད་སའས་སང་ར་ཕལ། །མ་ག་ད་

ར་ཐབ་པ་མངན་སངས་རས། །མཁན་པའ་ཡ་ཤས་འབར་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །ཝ་ར་

ཎ་སར་ཆས་ཀ་འཁར་ལ་བསར། །ཛ་ཏའ་ཚལ་ད་ཆ་འཕལ་ཆན་པ་བསན། །ར་

མཆག་གང་ད་དགངས་པ་མ་ངན་འདས། །ཐགས་ན་ནམ་མཁའ་འད་ལ་ཕག་འཚལ་

ལ༑ །འད་ལར་བསན་པའ་བདག་པ་སངས་རས་བཅམ་ལན་འདས། །མཛད་པའ་ཚལ་

ལ་མད་ཙམ་བསད་པ་ཡ། །དག་བས་འག་བ་ཀན་ག་སད་པ་ཡང༌། །བད་གཤགས་

ཁད་ཀ་མཛད་དང་མཚངས་པར་ཤག །བད་བར་གཤགས་པ་ཁད་ས་ཅ་འད་

དང༌། །འཁར་དང་ས་ཚའ་ཚད་དང་ཞང་ཁམས་དང༌། །ཁད་ཀ་མཚན་མཆག་བཟང་པ་

ཅ་འད་བར། །ད་འད་ཁ་ནར་བདག་སགས་འགར་བར་ཤག །ཁད་ལ་བསད་ཅང་

གསལ་བ་བཏབ་པའ་མཐས། །བདག་སགས་གང་ད་གནས་པའ་ས་ཕགས་

དར། །ནད་དང་དབལ་ཕངས་འཐབས་རད་ཞ་བ་དང༌། །ཆས་དང་བཀ་ཤས་འཕལ་

བར་མཛད་ད་གསལ། །སན་པ་འཇག་རན་ཁམས་ས་བན་པ་དང༌། །བསན་པ་ཉ་འད་

བཞན་ད་གསལ་བ་དང༌། །བསན་འཛན་དཔན་སབ་དར་ཞང་རས་པ་ཡས། །བསན་པ་

ཡན་རང་གནས་པའ་བཀ་ཤས་ཤག །སབ་དཔན་འཕགས་པ་ཀ་སབ་ཀས་མཛད་པའ། །


145

༄༅། །ཆ་འཕལ་ག་བསད་པ།

༄༅། །དང་པར་བང་ཆབ་མཆག་ཏ་སམས་བསད་ནས། །བསལ་པ་གངས་

མད་གསམ་ད་ཚགས་བསགས་ཤང༌། །བར་ད་གཅད་པའ་བདད་བཞ་འཇམས་

མཛད་པ། །བཅམ་ལན་སང་ག་ད་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །རད་པའ་དས་མཛད་ཐབ་པའ་

དབང་པ་ཡས། །རལ་པའ་ཁབ་ནས་ཡངས་ཅན་ཀ་ཤམ་བ། །ཝར་ཁམ་དང་ན་ཐག་

ཆན་ཤ་དང༌། །མཉན་ཡད་གནས་ས་རམ་པར་གཤགས་ལ་འདད། །མཉན་ཡད་

གནས་ས་སན་པར་མ་སགས་ཀ། །སན་པ་དག་གས་ཆ་འཕལ་འགན་པའ་ཚ། །ས་བ་

ད་མ་ཚགས་པའ་མངན་སམ་ད། །རད་བང་ཆ་འཕལ་སན་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །ཚས་

གཅག་གསལ་རལ་གས་ན་མཆད་པའ་ཚ། །ཚམས་ཤང་ས་ལ་བཙག་པས་ལན་

ཤང་སས། །དཔག་ཚད་ལ་བརར་ཁབ་པའ་ལ་འདབ་རས། །ད་རས་ས་བ་ཚམ་ལ་

ཕག་འཚལ་ལ། །ཚས་གཉས་ཨ་ད་ཡ་ཎས་མཆད་པའ་ཚ། །ཞབས་བསལ་ཆ་ལས་

རན་ཆན་རང་བར་སལ། །ཁ་དག་ས་ཚགས་པདའ་འད་ཟར་ག། །ད་ཡས་ཚམ་པར་

མཛད་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །ཚས་གསམ་ཤན་ཙ་ད་ནས་མཆད་པའ་ཚ། །གཡས་

གཡན་གཉས་ས་རན་ཆན་ར་གཉས་སལ། །ར་ར་ལས་སས་འབས་དང་ར་ལ་

སགས། །མ་དང་དད་འག་ཚམ་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །ཚས་བཞ་ཨན་བ་མས་མཆད་

པའ་ཚ། །ཕགས་བཞར་ཡར་བ་བརད་ལན་རང་བར་སལ། །ཆ་ཡ་ས་ལས་ཚད་མད་

བཞ་ལ་སགས། །ཆས་ཀ་ས་སན་བང་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །ཚས་ལ་ཚངས་སན་གས་

ན་མཆད་པའ་ཚ། །ཞལ་ག་ས་ནས་འད་ཟར་ས་ཚགས་ཀ། །འད་དས་རག་པའ་

སམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀ། །ལས་སམས་བད་བས་ཁབ་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །ཚས་


146

དག་ལ་ཙ་རམས་ཀས་མཆད་པའ་ཚ། །སན་པའ་མཐ་ཡས་འཁར་ག་སམས་ཅན་

རམས། །རབ་ཏ་དགས་ཤང་ས་སར་སན་ལམ་འདབས། །སན་པའ་ཡན་ཏན་བརད་

ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །ཚས་བདན་ཤཀ་རམས་ཀས་མཆད་པའ་ཚ། །སན་པའ་མཐ་

ཡས་འཁར་ག་སམས་ཅན་རམས། །རལ་བར་གར་ཅང་རན་ཆན་ས་བདན་

ལན། །ཀན་ཀང་ས་བ་བསད་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །ཚས་བརད་བར་བན་གས་ན་

མཆད་པའ་ཚ། །སང་གའ་ཁ་ལ་གང་ཆན་ས་སད་བཏན། །སན་པ་ལ་དང་ཕག་ན་ར་

རར་སལ། །མ་སགས་སག་མཛད་ཁད་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །སར་ས་ཆ་བའ་ཆ་འཕལ་

བསན་པ་ན། །ཚས་དག་ཚངས་པའ་རལ་པས་མཆད་པའ་ཚ། །ཚངས་པའ་བར་ཏ་

ཁབ་པའ་ས་སལ་ནས། །ས་ལས་འད་ཟར་ཆན་པ་བང་གར་པ། །ཀན་གས་མཐང་བར་

མཛད་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །ཚས་བཅ་རལ་ཆན་བཞ་ཡས་མཆད་པའ་ཚ། །སད་རའ་

བར་ད་ཁབ་པའ་ས་སལ་ནས། །ས་ལས་འད་ཟར་ས་ཚགས་བང་གར་པ། །ཀན་གས་

མཐང་ཞང་གསང་ཐས་ཕག་འཚལ་ལ། །བཅ་གཅག་མགན་མད་ཟས་སན་གས་

མཆད་ཚ། །སན་པ་སང་གའ་ཁ་ལ་བཞགས་བཞན་ད། །ས་ན་མ་སང་འད་ཀ་ཕང་

པར་གར། །གསང་གས་ཆས་སན་མཛད་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །བཅ་གཉས་ཁམ་བདག་

ཙནས་མཆད་པའ་ཚ། །ས་ཡ་འད་ཀས་སང་གསམ་བར་ད་ཁབ། །པདའ་གདན་ལ་

སངས་རས་བཞགས་པར་སལ། །ཀན་ཀང་ད་འདར་སལ་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །བཅ་

གསམ་རལ་བ་ཤན་ཙས་མཆད་པའ་ཚ། །ལ་བའ་འད་ཀས་སང་གསམ་བར་ད་

ཁབ། །འད་དས་རག་ཚད་སབ་པ་རམས་དང་བལ། །ར་སགས་འབས་བ་ཐབ་ལ་ཕག་

འཚལ་ལ། །བཅ་བཞ་རལ་པ་ཨནས་མཆད་པའ་ཚ། །རལ་པས་གཏར་བའ་མ་ཏག་


147

ཐམས་ཅད་ཀང༌། །རན་ཆན་ཤང་རའ་ཚགས་ཀས་སང་གསམ་ཁབ། །ཀན་གས་

གསལ་བར་མཐང་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །བཅ་ལ་གཟགས་ཅན་སང་པས་མཆད་པའ་

ཚ༑ །ར་བར་ལན་པའ་ཟས་ཀས་སད་བཀང་ནས། །ཕག་མཐལ་ས་ལ་བརབས་པས་

དམལ་བ་ཡ། །སམས་ཅན་ཚད་མད་བསལ་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །མཚངས་མད་སན་

པའ་ཆ་འཕལ་ས་ཚགས་ལ། །ཅང་ཟད་ཙམ་ཞག་བདག་གས་བསད་པ་ཡ། །དག་བས་

འག་བ་སམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀས། །ཆ་འཕལ་ཆ་ལན་རལ་བའ་ས་ཐབ་ཤག །པཎ་

ཆན་ཤཀ་ཤས་ས། །

སས་བ་ཁ་མཆག་ཁད་འདའ་དག་སང་ཆན་པ་གཞན་དག་ལ་ཡལ་ས་ལའང་

མད། །འཇག་རན་འད་ནའང་ཡད་པ་མ་ཡན་རམ་ཐས་བ་ཡ་གནས་ནའང་ཡད་མ་

ཡན། །ལ་ཡ་ཕ་བང་གནས་མཆག་དག་ནའང་མད་ལ་ཕགས་དང་ཕགས་མཚམས་

དག་ནའང་མ། །ར་དང་ནགས་ས་བཅས་པའ་ས་སང་རས་པ་ཀན་ཏ་བསར་ཀང་ག་ལ་

ཡད། །

༄༅། །ཐབས་མཁས་ཐགས་ར་མ་བཞགས་ས། །

༄༅། །ཐབས་མཁས་ཐགས་རས་ཤཀའ་རགས་འཁངས་ཤང༌། །གཞན་

གས་མ་ཐབ་བདད་ཀ་དཔང་བཅམ་པ། །གསར་ག་ལན་པ་ལ་བར་བརད་པའ་

ས༑ །ཤཀའ་རལ་པ་ད་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །གང་གས་དང་པར་བང་ཆབ་ཐགས་

བསད་ནས། །བསད་ནམས་ཡ་ཤས་ཚགས་གཉས་རགས་མཛད་ཅང༌། །དས་འདར་

མཛད་པ་ར་ཆན་འག་བ་ཡ། །མགན་གར་ཁད་ལ་བདག་གས་བསད་པར་བག། །ལ་


148

རམས་འདལ་མཛད་འདལ་བའ་དས་གཟགས་ནས། །ལ་ལས་བབས་ནས་གང་ཆན་

ལར་གཤགས་ཏ། །རགས་ལ་གཟགས་ནས་ལ་མ་ས་འཕལ་མའ། །ལམས་ས་ཞགས་

པར་མཛད་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །ཟ་བ་བཅ་རགས་ཤཀའ་སས་པ་ན། །བཀ་ཤས་

ལམའ་ཚལ་ད་བལམས་པའ་ཚ། །ཚངས་དང་བར་བན་གས་བཏད་མཚན་མཆག་

ན༑ །བང་ཆབ་རགས་ས་ངས་མཛད་ཕག་འཚལ་ལ། །གཞན་ན་སབས་ལན་མ་ཡས་

སང་ག་དས། །ཨ་ག་མ་ག་དར་ན་ས་རལ་བསན། །ས་བ་དགས་པ་ཅན་རམས་ཚར་

བཅད་ནས། །འགན་ཟ་མད་པར་མཛད་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །འཇག་རན་ཆས་དང་

མཐན་པར་བ་བ་དང༌། ཁ་ན་མ་ཐ་སང་ཕར་བཙན་མ་ཡ། །འཁར་དང་ལན་མཛད་

ཐབས་ལ་མཁས་པ་ཡས། །རལ་སད་སང་བར་མཛད་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །འཁར་བའ་

བ་བར་སང་པ་མད་གཟགས་ནས། །ཁམ་ནས་བང་ས་མཁའ་ལ་གཤགས་ནས་

ཀང༌། །མཆད་རན་རམ་དག་དང་ད་ཉད་ལས་ཉད། །རབ་ཏ་བང་བར་མཛད་ལ་ཕག་

འཚལ་ལ། །བརན་པས་བང་ཆབ་འགབ་པར་དགངས་ནས་ཀང༌། །ན་རཉ་ནའ་འགམ་

ད་ལ་དག་ཏ། །དཀའ་བ་སད་མཛད་བརན་འགས་མཐར་ཕན་ནས། །བསམ་གཏན་

མཆག་བརས་མཛད་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །ཐག་མ་མད་ནས་འབད་པ་དན་ཡད་

ཕར། །མ་ག་ད་ཡ་བང་ཆབ་ཤང་དང་ད། །སལ་ཀང་མ་གཡ་མངན་པར་སངས་རས་

ནས། །བང་ཆབ་རགས་པར་མཛད་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །ཐགས་རས་འག་ལ་མར་ད་

གཟགས་ནས་ན། །ཝ་ར་ཎ་ས་ལ་སགས་གནས་མཆག་ཏ། །ཆས་ཀ་འཁར་ལ་བསར་

ནས་གདལ་བ་རམས། །ཐག་པ་གསམ་ལ་འགད་མཛད་ཕག་འཚལ་ལ། །གཞན་ག་

རལ་བ་ངན་པ་ཚར་བཅད་ནས། །མ་སགས་སན་པ་དག་དང་ལས་བན་


149

སགས། །འཁར་མ་འཇག་ག་ཡལ་ད་བདད་རམས་བཏལ། །ཐབ་པ་གཡལ་ལས་རལ་

ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །སད་པ་གསམ་ན་དཔ་མད་ཡན་ཏན་གས། །མཉན་ད་ཡད་པར་

ཆ་འཕལ་ཆན་པ་བསན། །ལ་མ་འག་བ་ཀན་གས་རབ་མཆད་ད། །བསན་པ་རས་པར་

མཛད་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །ལ་ལ་ཅན་རམས་ཆས་ལ་བསལ་བའ་ཕར། །ར་མཆག་

གང་ག་ས་གཞ་གཙང་མ་ར། །འཆ་མད་ར་ར་ལ་བའ་ས་གཤགས་ནས། །མ་ངན་

འདའ་བར་མཛད་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །ཡང་དག་ཉད་ད་འཇག་པ་མད་གཟགས་

ཀང༌། །མ་འངས་སམས་ཅན་བསད་ནམས་བསག་བའ་ཕར། །ད་ཉད་ད་ན་རང་

བསལ་མང་སལ་ནས། །ས་གདང་ཆ་བརད་མཛད་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །ད་ལར་བསན་

པའ་བདག་པ་བཅམ་ལན་ག། །མཛད་པའ་ཚལ་ལ་མད་ཙམ་བསད་པ་ཡ། །དག་བས་

འག་བ་ཀན་ག་སད་པ་ཡང༌། །བད་གཤགས་ཉད་ཀ་མཛད་དང་མཚངས་པར་

ཤག །ད་བཞན་གཤགས་པ་ཁད་ས་ཅ་འད་དང༌། །འཁར་དང་ས་ཚའ་ཚད་དང་ཞང་

ཁམས་དང༌། །ཁད་ཀ་མཚན་མཆག་བཟང་པ་ཅ་འད་བ། །ད་འད་ཁ་ནར་བདག་

སགས་འགར་བར་ཤག །ཁད་ལ་བསད་ཅང་གསལ་བ་བཏབ་པའ་མཐས། །བདག་

སགས་གང་ད་གནས་པའ་ས་ཕགས་དར། །ནད་གདན་དབལ་འཕངས་འཐབ་རད་ཞ་

བ་དང༌། །ཆས་དང་བཀ་ཤས་འཕལ་བར་མཛད་ད་གསལ། །སན་པ་འཇག་རན་

ཁམས་ས་བན་པ་དང༌། །བསན་པ་ཉ་འད་བཞན་ད་གསལ་བ་དང༌། །བསན་འཛན་བ་

སབ་ཤན་ཏ་མཐན་པ་ཡས། །བསན་པ་ཡན་རང་གནས་པའ་བཀ་ཤས་ཤག །ཅས་པ་

འད་ན་འབ་གང་སབ་པ་འཇག་རན་གསམ་མགན་གས་མཛད་པར་གགས་ས། །


150

༄༅། །སབས་གསམ་པ་བཞགས་ས། །

༄༅། །ན་མཿཤ་ག་ར་མཉ་ག་ཥ་ཡ། སབས་གསམ་པ་དང་དབང་པའ་

དག། །ད་ཟ་གདངས་ཅན་གབ་པའ་གཙ། །ཀན་ག་གཙག་རན་ནར་བ་ཡས། །གང་ག་

ཞབས་པད་མཛས་བས་པ། །གསར་འད་འཁག་པའ་དཔལ་གས་བརད་པའ་ས། །ད་

ཟའ་དབངས་ཀས་བསན་ད་མད་པའ་གསང་། །ཉ་མ་བ་བའ་མདངས་ལས་གསལ་

བའ་ཐགས། །མཐའ་ཡས་འག་བའ་འདན་མཆག་ཤཀའ་ཏག །དག་པའ་མཁའ་ལ་

ཤར་བའ་གཟའ་སར་རམས། །ཆ་གཏར་དབས་ན་ཡངས་ས་གསལ་བ་བཞན། །དང་

བའ་ཡད་མཚར་ཁད་ཀ་ཡན་ཏན་ག། །གཟགས་བརན་མ་འདས་གསལ་བར་རབ་

བཀད་ནས། །ཟ་ཟར་ཕག་པའ་ཆ་སས་གཞན་ན་བཞན། །ལག་པའ་སར་མ་སང་གའ་

ངས་ས་ཟམ། །ར་གཅག་ཡད་ཀས་ཁད་སར་མངན་ཕགས་ཏ། །ཅང་ཟད་བསད་ལ་

ཐགས་ར་ཅན་ཁད་དགངས། །སར་མའ་ཚགས་ཀས་མཁའ་ལ་ཟ་བ་བཞན། །རལ་

སས་དཔའ་བ་རམས་ཀས་ཀན་ནས་བསར། །བ་ལང་ཁ་ཡ་ཐག་མར་ཁ་མཆག་

བཞན། །དག་བཅམ་འཁར་ག་ཚགས་ཀས་མདན་ད་བདར། །ནམ་མཁའ་ཁན་ཀན་

འགངས་པའ་འད་ཟར་ག། །ད་བ་སང་གས་ཡངས་ས་དཀགས་པའ་ས། །ནམ་མཁའ་

ལམ་ནས་ཆ་འཕལ་ད་མ་ཡས། །ངང་པའ་རལ་པ་བཞན་ད་ལང་ཞང་གཤགས། །ད་

ཚ་རང་ནས་བསན་པའ་བཟང་བའ་ལས། །ཡངས་ས་སད་པའ་ལ་མ་སང་ཕག་

བར། །ཁད་ཞལ་མཐང་བའ་མད་ལ་མ་བསན་ཡད། །ཉས་བརའ་འཆང་བ་ཀན་ནས་

ལད་པར་གར། །དཔའ་བ་ཁད་ཀས་བང་ཆབ་ཤང་དང་ད ། །མཁན་བརའ་དཔང་

གས་ཡད་སབས་བདག་པའ་ས། །མ་ལས་ཟལ་གས་གནན་པར་མཛད་པ་ན། །དག་


151

པའ་རང་དང་ཉ་བའ་སན་ནག་བཞན། །མདའ་མཚན་ག་ཆ་མ་བཟང་བར། །རང་ཉད་

གཅག་པས་བ་བའ་བདད། །མ་ལས་ཕམ་མཛད་གཡལ་ག་ལས། །ཁད་ལས་གཞན་

པ་ས་ཡས་ཤས། །ད་ལར་ཁད་ཀ་བམས་པའ་མས། །འདད་ལའ་སང་ན་རབ་གདངས་

ཀང་། །བར་བའ་གཏར་ཁད་ལས་ཅན་ལ། །རས་ས་ཆད་པར་གར་པ་མད། །ཁད་ན་

འག་བའ་དན་ག་སད། །ཅང་ཟད་ཙམ་ཡང་མ་ངལ་ཞང་། །འག་བ་རམས་ཀང་ཁད་ཀ་

ན༑ །ཡན་ཏན་བརད་ལ་ངལ་མ་གར། །ར་མཚའ་ཀང་ལར་རབ་ཏ་ཟབ་པའ་

ཐགས། །ལ་ཡ་ར་བཞན་ལགས་པར་འདམས་པའ་གསང་། །ལན་པའ་ས་ལར་མངན་

པར་འཕགས་པའ་ས། །མཐང་ཐས་དན་པ་དན་ལན་མཛད་པ་ཁད། །འཇག་རན་ཀན་

ག་སམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀས། །དས་གཅག་ཉད་ད་ཐ་ཚམ་དན་ཞས་ཀང་། །ད་

དག་ར་རའ་མདན་དའང་ད་སད་ཀ། །ས་དང་གསང་ག་བཀད་པ་དས་གཅག་

ཏ༑ །མཛད་པ་མཛད་ཀང་རག་པ་ཉར་ཞ་བ། །ཁད་ཀ་ས་གསང་ཐགས་ཀ་གསང་བ་

ཡ༑ །ཚལ་འད་རལ་སས་རང་རལ་ཉན་ཐས་ཀས། །ཇ་ཙམ་བརགས་ཀང་བ་ཡ་ཡལ་

མན་ན། །ཚངས་དང་དབང་བ་སགས་ཀས་སས་ཅ་འཚལ། །མཁའ་ལང་དབང་པ་

མཁའ་ལ་བགད་བགད་ནས། །ནམ་ཞག་རང་སབས་བ་བས་ལག་འགར་ག། །ནམ་

མཁའ་ཟད་པས་ལག་པར་མ་འགར་བཞན། །ཁད་ཀ་ཡན་ཏན་བརད་པའང་ད་ལར་

ལགས། །གཤག་རལ་རབ་ཏ་རགས་པའ་མཁའ་ལང་གས། །བགད་པའ་ལམ་ད་

བའའ་རལ་བ་ལར། །སབས་བཅ་མངའ་བ་གང་ད་གཤགས་པ་ཡ། །ལམ་མཆག་དར་

ན་འཇག་པར་འདད་པ་བདག ། གནས་ལགས་དན་ལ་བལ་བའ་བ་མག་ཉམས། །ངས་

འབང་བང་ཆབ་སམས་ཀ་འབར་བས་དབལ། །སབས་ལན་ཉན་མངས་དག་བས་


152

རན་ད་གཙས། །བདག་འཛན་གཅང་རང་ཟབ་མའ་སབས་ས་ལང་། །འད་འདའ་ཉམ་

ཐག་གནས་ས་གར་ལགས་པ། །བར་ཆན་ཁད་ཀས་ཡལ་བར་འདར་ལགས་

ན༑ །དམན་པ་རམས་ལ་ཆས་ཆར་བར་བའ་མགན། །ཁད་ལས་གཞན་པ་གང་ལ་

སབས་ས་གཟང་། །སགས་མ་ལ་ཡས་ཧ་ཅང་སགས་པ་ཡ། །ཞང་འད་གཞན་གས་

སངས་དས་མགན་ཁད་ཀས། །ཡངས་ས་བཟང་ས་རལ་བ་སས་བཅས་ཀས། །པད་

དཀར་ལ་བར་བསགས་པའ་དགས་པའང་ཅ། །འན་ཀང་ཁད་ཀ་འཕན་ལས་གདལ་བ་

ལ༑ །མ་བརགས་བཏང་སམས་ཅང་ཟད་མ་མངའ་བས། །སལ་ངན་བདག་ག་ཉས་པ་ཁ་

ནར་ཟད། །ད་ཕར་ཁད་ལ་སན་ག་སབས་མད་པས། །དང་ནས་བང་ཆབ་སང་བར་

བདད་ས་ལས། །ཇ་སད་རལ་བར་མ་གར་ད་སད་ད། །ས་ཞང་ས་བར་ཁད་ཀས་རས་

བཟང་ནས། །གསང་ག་བདད་རས་ངམས་པ་མད་པར་ཤག །ད་བཞན་གཤགས་པ་

ཁད་ས་ཇ་འད་དང་། །འཁར་དང་ས་ཚའ་ཚད་དང་ཞང་ཁམས་དང་། །ཁད་ཀ་མཚན་

མཆག་བཟང་བ་ཅ་འད་བ། །ད་འད་ཁ་ནར་བདག་སགས་འགར་བར་ཤག །ཁད་ལ་

བསད་ཅང་གསལ་བ་བཏབ་པའ་མཐས། །བདག་སགས་གང་ད་གནས་པའ་ས་

ཕགས་དར། །ནད་དང་དབལ་ཕངས་འཐབ་རད་ཞ་བ་དང་། །ཆས་དང་བཀ་ཤས་

འཕལ་བར་མཛད་ད་གསལ། །ཞས་ད་བཞན་གཤགས་པ་དག་བཅམ་པ་ཡང་དག་པར་རགས་པའ་སངས་

རས་རག་པ་དང་ཞབས་ས་ལན་པ་བད་བར་གཤགས་པ་འཇག་རན་མཁན་པ་སས་བ་འདལ་བའ་ཁ་ལ་སར་བ་བ་ན་

མད་པ་ལ་དང་མ་རམས་ཀ་སན་པ་ཤཀ་ཐབ་པ་ལ་བསད་པ་བན་རབས་ཉར་འཇག་ཅས་བ་བ་འད་ན། ས་སད་འཛན་པ་

འཇམ་དཔལ་ར་མཚ་ཞས་བ་བ་རང་ག་སབ་མས་གསལ་བ་བཏབ་པའ་དན་ད་མང་ད་ཐས་པའ་རལ་ཁམས་པ་བ་

བཟང་གགས་པའ་དཔལ་གས་གངས་ཅན་ཁད་ག་གངས་རའ་དབང་པའ ་ད་གང་ག་ལ་ཞལ་ད་སར་བའ་ཡ་ག་བ་ན་ས་


153

སད་འཛན་པ་བད་པ་ལའ། །

༈ སན་པ་འཇག་རན་ཁམས་ས་བན་པ་དང༌། །བསན་པ་ཉ་འད་བཞན་ད་

གསལ་བ་དང༌། །བསན་འཛན་ཕ་ན་བཞན་ད་མཐན་པ་ཡས། །བསན་པ་ཡན་རང་

གནས་པའ་བཀ་ཤས་ཤག །ཤར་ཙང་ཁ་པ་བ་བཟང་གགས་པའ་དཔལ་གས་སར་བའ། །

༄༅། །གསང་བན་གསལ་འདབས་སན་ཚག་བདན་པའ་ར་ས།

༄༅། །མཁན་བརའ་ཡན་ཏན་མཐར་ཐག་ཀན་རགས་ཤང་། །པད་དཀར་

ལར་བསགས་ཡད་ཅན་ཀན་ག་མགན། །རན་འབང་གཏམ་གས་སག་ཀན་གཞལ་

མཛད་པའ། །རམ་འདན་ཤཀ་སང་ས་བས་མཆད། །ཁད་བསན་བང་ནས་བང་ད་དར་

འགར་ཞས། །ཇ་ལར་དཔལ་ག་མགར་ནས་དབགས་དབང་ལར། །ཁ་བའ་ལངས་ས་

རལ་བསན་ཡངས་ཁབ་ས། །འཛམ་གང་རན་ད་གར་པ་སལ་བ་བཟང་། །ད་ལ་ན་ཡང་

དཀར་མན་ལས་དབང་གས། །དང་འདར་རལ་བསན་ཉམས་ཤང་སད་བཅད་

ཀན། །སག་ཟད་འཇག་ཉའ་ཉམ་ངའ་ངང་ཚལ་འད། །བར་ཆན་ཐགས་རས་སབ་པའ་

དས་ལ་བབས། །ད་སད་བདག་ཅག་གངས་ལངས་ལ་མ་ཀན། །ལག་བསམ་དད་

གདང་དག་པས་ཉར་བཟམས་ཏ། །བད་གཤགས་མཚན་བཟང་གཙག་ཏར་གསར་

སངས་ཏག །དང་སང་སད་མཆག་ངར་སག་གས་བཟང་བཅས། །ཕལ་བའ་ཚགས་

གཉས་ར་ཆན་གང་མཆས་དང་། །གཞན་ཡང་དས་གསམ་དང་འབལ་དག་ཚགས་

ཀན། །ལར་བཅས་འག་བའ་ཕན་བད་འབང་བའ་གནས། །རལ་བསན་མ་ནབ་ཡན་ད་

གནས་ཕར་བས། །མཁའ་ཁབ་ལས་ཅན་ས་དང་ཁད་པར་ད། །འཛམ་བའ་སས་བསན་


154

གང་འདའ ་ས ་འག ་ཀན། །བམས་དང་སང་རའ ་བསམ་སར་གང་འཕལ་

ནས། །འཁགས་རད་གནད་འཚ་ནམ་ཡང་མ་འབང་ཤག །དབལ་ཕངས་ཉམ་ཐག་

བཙན་གནན་མནར་གཅད་དང་། །སད་ཀ་རད་པས་ནད་ཡམས་འབང་འཁགས་

སགས། །ཕ་ནང་འགལ་རན་རད་ཚགས་ཀན་ཞ་ནས། །ཐམས་ཅད་དགའ་བདའ་

དཔལ་ལ་རག་རལ་ཤག །རས་ས་མ་ཆད་ཕ་ནང་ཆས་ཚལ་ལ། །ཞགས་ཀན་ཕན་

ཚན་གཉན་གཤན་འད་ཤས་ཀས། །དག་སང་ནར་བའ་འད་དང་མ་འབལ་

བར། །གཅག་ཏ་འག་ཕན་བ་བ་ལར་ལན་ཤག །ལག་པར་བསལ་ལན་ལངས་ས་རལ་

བའ་བསན། །ཉམས་པ་སར་ཆད་མ་ཉམས་གང་འཕལ་ཞང་། །ཆས་སད་རང་དབང་

བད་སད་གསར་པ་ཡས། །བད་འབངས་འཕལ་ཡན་འདད་དན་མར་འགབ་

ཤག །གངས་ཅན་ཞང་ག་ཆས་སད་བ་བའ་གདགས། །འདགས་པའ་ས་ཞར་

གཏགས་པའ་ས་བ་ཀན། །ལག་བསམ་རམ་དཔད་དཔང་པ་རབ་བརན་ཅང་། །ས་ཀན་

ཕག་ན་པདས་རས་གཟང་ཤག །ཆས་ཀ་ཞང་ད་ཆས་མན་ཉས་སད་ཚགས། །ཆས་

ཀས་ཞ་ཞང་ཆས་སད་ལགས་ཚགས་ཀན། །ཆས་ལན་ཡད་བསམ་ཆས་བཞན་མར་

འགབ་ས། །ཆས་ཀ་བདན་པས་ཆས་མན་མཐར་བད་ཤག །ཅས་པ་འད་བཞན་ཤཀའ་དག་

སང་ཏ་ལའ་བ་མ་བསན་འཛན་ར་མཚས་བད་རལ་ལ་ ༢༡༣༡ ཤང་སལ་ཟ་བ་ ༡༢ ཚས་ ༡༥ ཕ་ལ་ ༢༠༠༥ ཟ་༡

ཚས་ ༡༥ ཉན་ས་སས་བསན་འགའ་ཆད་ད་དམགས་ཏ་གནས་ཆན་ར་ར་གདན་ག་རན་མཆག་སན་སར་གསལ་བ་

བཏབ་པ་ད་ད་བཞན་ད་འགབ་པར་གར་ཅག །


155

༄༅། །གནས་བརན་ཕག་མཆད་བཞགས་ས། །

༄༅། །ཕགས་དས་ཀན་གནས་སབས་གསམ་བཀའ་སད་བཅས། །ཉན་

མངས་འག་ལ་མཁན་བརས་རབ་དགངས་ནས། །དཔག་མད་ཞང་ནས་ཐགས་མད་

ར་འཕལ་གས། །འདར་གཤགས་མཆད་སན་ར་མཚའ ་དབས་བཞགས་

གསལ། །ལག་མཐལ་ལར་མཉམ་རན་ཆན་རན་གས་སས། །ལན་ཤང་ཆ་མཚས་

བརན་པའ་ས་གཞའ་དབས། །རན་ཆན་ལས་གབ་ག་བཞ་ས་བཞ་པ། །པད་ཉ་ཟས་

བརན་པའ་གདན་སང་ད། །ཐགས་རས་རད་པའ་དས་ཀ་གདལ་བ་རམས། །རམ་

གལ་ལམ་ལ་འགད་མཛད་འག་བའ་མགན། །ཐབ་པ་མཆག་དང་གནས་བརན་ཆན་པ་

རམས། །འཁར་དང་བཅས་པ་གནས་འདར་གཤགས་ས་གསལ། །ཕགས་བཅའ་

རལ་བ་སས་བཅས་ཐམས་ཅད་དང༌། །ཤས་རབ་མ་འབར་ཉན་མངས་མཚ་སམ་

ཞང༌། །རམ་གལ་བསད་ནམས་ཞང་ད་བཀས་བསད་པའ། །ཕགས་བཅའ་ཉན་ཐས་

དག་འདན་བཞགས་ས་འཚལ། །ཡན་སར་མཆད་པའ་གནས་ས་སན་འདན་ན། །འག་

བའ་དན་ཕར་མཆད་ཀས་གཤགས་ས་གསལ། །འག་བའ་མགན་པ་ཤཀ་སང་

ཡས། །སངས་རས་བསན་པ་གང་ག་ཕག་ཏ་བཞག །གསང་རབ་རན་ཆན་སམ་ག་ཁ་

འབད་པ། །ཆས་སང་དག་བཅམ་ཆན་པ་བཞགས་ས་འཚལ། །དམ་ཆས་སལ་བའ་

སད་ད་སན་འདན་ན། །འག་བའ་དན་ཕར་མཆད་ཀས་གཤགས་ས་གསལ། །ཐབ་

པས་བཀའ་བསས་བསན་པའ་རལ་མཚན་འཛན། །ཡན་ལག་འབང་དང་མ་ཕམ་

ནགས་ན་གནས། །དས་ལན་ར་ར་མའ་བ་བཟང་པ་དང༌། །གསར་བའ་བ་ར་ད་ཛ་

གསར་ཅན་མཆག །འཕགས་པ་བ་ཀ་ལ་དང་ས་གཅན་འཛན། །ལམ་ཕན་བ་ར་ད་ཛ་


156

བསད་སམས་ལན། །ལམ་བསན་ཀའ་ས་སད་བད་མ་ཕད་པ། །འཁར་དང་བཅས་པ་

གནས་འདར་གཤགས་ས་གསལ། །སངས་དང་ཡ་ཤས་ཕན་ཚགས་སངས་རས་

ཀང༌། །གདལ་བའ་དབང་གས་ཉན་ཐས་ཚལ་འཛན་པ། །ཁད་པར་ཅན་ག་འཕན་ལས་

ཆས་སང་བའ། །གནས་བརན་བཅ་དག་འདར་འབན་གདན་ལ་བཞགས། །བད་

གཤགས་བཀའ་ལང་གཙར་མཛད་བསན་པ་བསང༌། །རང་དན་དར་ནས་འཁར་བའ་

ནགས་ཚལ་ད། །གཞན་དན་ལར་མཛད་གནས་བརན་བཅ་དག་པ། །དམ་བཅས་

ཐགས་རའ་དབང་གས་གནས་འདར་གཤགས། །དག་བསན་སབས་གསལ་བདན་

པའ་ཚག་བརན་པ། །དཀན་མཆག་གསམ་ག་ཞབས་འབང་མཆས་ས་འཚལ། །བསད་

ནམས་རན་ཆན་གང་ད་སན་འདན་ན། །འག་བའ་དན་ཕར་མཆད་ཀས་གཤགས་ས་

གསལ། །

༈ བཅམ་ལན་འདར་ན་བན་པ་ལགས། །བདག་ཅག་བསད་ནམས་སལ་པར་

ལན། །ཇ་སད་མཆད་པ་བདག་བགད་ན། །ད་སད་བཅམ་ལན་བཞགས་ས་

གསལ། །གང་ག་དན་གས་བད་ཆན་ཉད། །སད་ཅག་ཉད་ལ་འཆར་བ་གང༌། །བ་མ་

རན་ཆན་ལ་བའ་ས། །ར་ར་ཅན་ཞབས་པད་ལ་འདད། །བསན་པ་རས་པར་བན་གས་

རབས། །མགན་པ་ཐགས་ར་ཆ་ལན་པ། །ཐམས་ཅད་མཁན་པས་སན་པ་པ། །བསད་

ནམས་ཡན་ཏན་ར་མཚའ་ཞང༌། །ད་བཞན་གཤགས་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །བསན་པ་

རས་པར་བན་གས་རབས། །དག་པས་འདད་ཆགས་བལ་བར་གར། །དག་བས་ངན་

སང་ལས་གལ་ཅང༌། །གཅག་ཏ་དན་དམ་མཆག་གར་པ། །ཞ་གར་ཆས་ལ་ཕག་

འཚལ་ལ། །བསན་པ་རས་པར་བན་གས་རབས། །གལ་ནས་གལ་བའ་ལམ་ཡང་


157

སན། །བསབ་པ་དག་ལ་རབ་ཏ་གནས། །ཞང་ག་དམ་པ་ཡན་ཏན་ལན། །ཚགས་

མཆག་དག་འདན་ལ་ཕག་འཚལ། །བསན་པ་རས་པར་བན་གས་རབས། །ཁམས་

གསམ་པ་ཡ་འག་ཀན་ག། །ངན་སང་ཐམས་ཅད་སང་མཛད་པ། །ཆས་ཀ་འཁར་ལ་

བསར་མཛད་པའ། །ཤཀ་སང་ད་ལ་འདད། །བསན་པ་རས་པར་བན་གས་

རབས། །ཉས་པ་ཀན་ལས་རམ་གལ་ཅང༌། །ཡན་ཏན་ཀན་གས་བརན་པ་པ། །སམས་

ཅན་ཀན་ག་གཉན་གཅག་པ། །ཐམས་ཅད་མཁན་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །བསན་པ་རས་

པར་བན་གས་རབས། །གང་གས་ས་དང་འཇག་པ་དག །ཚལ་འད་ཡས་ན་སངས་

གར་པ། །རན་ཅང་འབལ་པར་འབང་གསང་བའ། །ཐབ་དབང་ད་ལ་ཕག་འཚལ་

ལ༑ །བསན་པ་རས་པར་བན་གས་རབས། །

༈ མཚངས་མད་བལ་བས་མ་ངམས་ཤང༌། །གསར་ག་མདག་ཅན་མཛས་

པའ་ས། །ཞལ་གཅག་ཕག་གཉས་སལ་ཀང་བཞགས། །ས་གནན་མཉམ་གཞག་

མཛད་ཕག་འཚལ། །བ་མའ་ས་ཚ་བརན་པ་དང༌། །བསན་པ་རས་པར་བན་གས་

རབས། །གངས་ར་ཆན་པ་ཏ་ས་ལ། །འཕགས་པ་གནས་བརན་ཡན་ལག་

འབང༌། །དག་བཅམ་སང་དང་སམ་བརས་བསར། །སས་ཕར་ར་ཡབ་འཛན་ཕག་

འཚལ། །བ་མའ་ས་ཚ་བརན་པ་དང༌། །བསན་པ་རས་པར་བན་གས་རབས། །དང་

སང་ར་ཡ་ངས་ཤལ་ན། །འཕགས་པ་གནས་བརན་མ་ཕམ་པ། །དག་བཅམ་བར་ཕག་

གཅག་གས་བསར། །ཕག་གཉས་མཉམ་གཞག་མཛད་ཕག་འཚལ། །བ་མའ་ས་ཚ་

བརན་པ་དང༌། །བསན་པ་རས་པར་བན་གས་རབས། །ལ་མ་བདན་པའ་ར་ཕག་

ན༑ །འཕགས་པ་གནས་བརན་ནགས་ན་གནས། །དག་བཅམ་སང་དང་བཞ་བརས་


158

བསར། །སགས་མཛབ་ར་ཡབ་འཛན་ཕག་འཚལ། །བ་མའ་ས་ཚ་བརན་པ་

དང༌། །བསན་པ་རས་པར་བན་གས་རབས། །འཛམ་བ་གང་ག་ཟངས་གང་

ན༑ །འཕགས་པ་གནས་བརན་དས་ལན་ན། །དག་བཅམ་སང་དང་ཆག་བརས་

བསར། །གསར་ག་ར་ཀར་འཛན་ཕག་འཚལ། །བ་མའ་ས་ཚ་བརན་པ་དང༌། །བསན་

པ་རས་པར་བན་གས་རབས། །སང་ལ་ཡ་གང་ན་ན། །གནས་བརན་ར་ར་མ་ཡ་

བ༑ །དག་བཅམ་སང་ཕག་གཅག་གས་བསར། །སགས་མཛབ་ར་ཡབ་འཛན་ཕག་

འཚལ། །བ་མའ་ས་ཚ་བརན་པ་དང༌། །བསན་པ་རས་པར་བན་གས་རབས། །ཆ་བ་

ཡ་མ་ནའ་གང་ན། །འཕགས་པ་གནས་བརན་བཟང་པ་ན། །དག་བཅམ་སང་དང་ཉས་

བརས་བསར། །ཆས་འཆད་མཉམ་གཞག་མཛད་ཕག་འཚལ། །བ་མའ་ས་ཚ་བརན་

པ་དང༌། །བསན་པ་རས་པར་བན་གས་རབས། །གནས་མཆག་དམ་པ་ཁ་ཆ་

ན༑ །འཕགས་པ་གནས་བརན་གསར་བའ། །དག་བཅམ་ཆན་པ་ལ་བརས་

བསར། །རན་ཆན་ཞགས་པ་འཛན་ཕག་འཚལ། །བ་མའ་ས་ཚ་བརན་པ་དང༌། །བསན་

པ་རས་པར་བན་གས་རབས། །ནབ་ཀ་བ་ལང་སད་གང་ན། །བ་ར་ད་ཛ་གསར་ཅན་

ན༑ །དག་བཅམ་ཆན་པ་བདན་བརས་བསར། །ཕག་གཉས་མཉམ་གཞག་མཛད་ཕག་

འཚལ། །བ་མའ་ས་ཚ་བརན་པ་དང༌། །བསན་པ་རས་པར་བན་གས་རབས། །བང་ག་

ས་མ་སན་ན་ན། །འཕགས་པ་གནས་བརན་བ་ཀ་ལ། །དག་བཅམ་ཆན་པ་དག་བརས་

བསར། །ཕག་གཉས་ནའ་ལ་འཛན་ཕག་འཚལ། །བ་མའ་ས་ཚ་བརན་པ་དང༌། །བསན་

པ་རས་པར་བན་གས་རབས། །པ་ཡང་ཀ་ཡ་གང་ན་ན། །འཕགས་པ་གནས་བརན་

ས་ཅན་འཛན། །དག་བཅམ་སང་དང་ཆག་བརས་བསར། །རན་ཆན་པག་ཞ་འཛན་


159

ཕག་འཚལ། །བ་མའ་ས་ཚ་བརན་པ་དང༌། །བསན་པ་རས་པར་བན་གས་རབས། །བ་

རད་ཕང་པའ་ར་བ་ལ། །འཕགས་པ་གནས་བརན་ལམ་ཕན་བསན། །དག་བཅམ་སང་

དང་དག་བརས་བསར། །ཕག་གཉས་མཉམ་གཞག་མཛད་ཕག་འཚལ། །བ་མའ་ས་

ཚ་བརན་པ་དང༌། །བསན་པ་རས་པར་བན་གས་རབས། །ཤར་ཀ་ལས་འཕགས་

གང་ན་ན། །བ་ར་ད་ཛ་བསད་སམས་ལན། །དག་བཅམ་སང་ཕག་གཅག་གས་

བསར། །གགས་བམ་ལང་བཟད་འཛན་ཕག་འཚལ། །བ་མའ་ས་ཚ་བརན་པ་

དང༌། །བསན་པ་རས་པར་བན་གས་རབས། །ལ་གནས་སམ་ཅ་ར་གསམ་

ན༑ །འཕགས་པ་གནས་བརན་ལམ་བསན་ན། །དག་བཅམ་ཆན་པ་དག་བརས་

བསར། །གགས་བམ་ཆས་འཆད་མཛད་ཕག་འཚལ། །བ་མའ་ས་ཚ་བརན་པ་

དང༌། །བསན་པ་རས་པར་བན་གས་རབས། །ར་ཡ་རལ་པ་ངས་ཡངས་

ལ༑ །འཕགས་པ་གནས་བརན་ཀ་ཡ་ས། །དག་བཅམ་སང་དང་ཉས་བརས་

བསར། །བམ་པ་འཁར་གསལ་འཛན་ཕག་འཚལ། །བ་མའ་ས་ཚ་བརན་པ་

དང༌། །བསན་པ་རས་པར་བན་གས་རབས། །ར་ཡ་རལ་པ་བ་ཧ་ལ། །འཕགས་པ་

གནས་བརན་སད་བད་ན། །དག་བཅམ་སང་དང་བཞ་བརས་བསར། །ཕག་གཉས་

གགས་བམ་འཛན་ཕག་འཚལ། །བ་མའ་ས་ཚ་བརན་པ་དང༌། །བསན་པ་རས་པར་

བན་གས་རབས། །གངས་ཅན་ར་ཡ་རལ་པ་ལ། །འཕགས་པ་གནས་བརན་མ་ཕད་

པ༑ །དག་བཅམ་སང་ཕག་གཅག་གས་བསར། །བང་ཆབ་མཆད་རན་འཛན་ཕག་

འཚལ། །བ་མའ་ས་ཚ་བརན་པ་དང༌། །བསན་པ་རས་པར་བན་གས་རབས། །དག་

བསན་དར་ཏ་ལ་ན། །རལ་པའ་ཐད་བཅངས་གགས་བམ་འཁར། །སང་བ་མཐའ་ཡས་


160

མདན་གནས་ཤང༌། །ར་ཡབ་བམ་པ་འཛན་ཕག་འཚལ། །བ་མའ་ས་ཚ་བརན་པ་

དང༌། །བསན་པ་རས་པར་བན་གས་རབས། །ཡལ་འཁར་སང་དང་འཕགས་སས་

པ༑ །སན་མ་བཟང་དང་རམ་ཐས་སས། །རང་རང་འཁར་འདལ་ས་བཞ་བསང༌། །རལ་

ཆན་བཞ་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །བ་མའ་ས་ཚ་བརན་པ་དང༌། །བསན་པ་རས་པར་བན་

གས་རབས། །ཕག་བར་འས་པ་ཐམས་ཅད་ལ། །ཞང་རལ་ཀན་ག་གངས་སད་

ཀ༑ །ལས་བཏད་པ་ཡས་རམ་ཀན་ཏ། །མཆག་ཏ་དད་པས་ཕག་འཚལ་ལ། །བ་མའ་

ས་ཚ་བརན་པ་དང༌། །བསན་པ་རས་པར་བན་གས་རབས། །

༈ ཇ་སད་ས་དག་ཕགས་བཅའ་འཇག་རན་ན། །དས་གསམ་གཤགས་པ་མ་

ཡ་སང་ཀན། །བདག་གས་མ་ལས་ད་དག་ཐམས་ཅད་ལ། །ལས་དང་ངག་ཡད་དང་

བས་ཕག་བགའ། །བཟང་པ་སད་པའ་སན་ལམ་སབས་དག་གས། །རལ་བ་ཐམས་

ཅད་ཡད་ཀ་མངན་སམ་ད། །ཞང་ག་རལ་སད་ལས་རབ་བཏད་པ་ཡས། །རལ་བ་

ཀན་ལ་རབ་ཏ་ཕག་འཚལ་ལ། །རལ་གཅག་སང་ན་རལ་སད་སངས་རས་

རམས། །སངས་རས་སས་ཀ་དབས་ན་བཞགས་པ་དག །ད་ལར་ཆས་ཀ་དབངས་

རམས་མ་ལས་པར། །ཐམས་ཅད་རལ་བ་དག་གས་གང་བར་མས། །ད་དག་བསགས་

པ་མ་ཟད་ར་མཚ་རམས། །དབངས་ཀ་ཡན་ལག་ར་མཚའ་ས་ཀན་གས། །རལ་བ་

ཀན་ག་ཡན་ཏན་རབ་བརད་ཅང༌། །བད་བར་གཤགས་པ་ཐམས་ཅད་བདག་གས་

བསད། །མ་ཏག་དམ་པ་ཕང་བ་དམ་པ་དང༌། །སལ་སན་རམས་དང་བག་པ་གདགས་

མཆག་དང༌། །མར་མ་མཆག་དང་བདག་སས་དམ་པ་ཡས། །རལ་བ་ད་དག་ལ་ན་

མཆད་པར་བག། །ན་བཟའ་དམ་པ་རམས་དང་ད་མཆག་དང༌། །ཕ་མ་ཕར་མ་ར་རབ་


161

མཉམ་པ་དང༌། །བཀད་པ་ཁད་པར་འཕགས་པའ་མཆག་ཀན་གས། །རལ་བ་ད་དག་

ལ་ན་མཆད་པར་བག། །མཆད་པ་གང་རམས་བ་མད་ར་ཆ་བ། །ད་དག་རལ་བ་

ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་མས། །བཟང་པ་སད་ལ་དད་པའ་སབས་དག་གས། །རལ་བ་ཀན་

ལ་ཕག་འཚལ་མཆད་པར་བག། །འདད་ཆགས་ཞ་སང་གཏ་མག་དབང་གས་

ན༑ །ལས་དང་ངག་དང་ད་བཞན་ཡད་ཀས་ཀང༌། །སག་པ་བདག་གས་བགས་པ་ཅ་

མཆས་པ། །ད་དག་ཐམས་ཅད་བདག་གས་ས་སར་བཤགས། །ཕགས་བཅའ་རལ་

བ་ཀན་དང་སངས་རས་སས། །རང་རལ་རམས་དང་སབ་དང་མ་སབ་དང༌། །འག་བ་

ཀན་ག་བསད་ནམས་གང་ལ་ཡང༌། །ད་དག་ཀན་ག་རས་ས་བདག་ཡ་རང༌། །གང་

རམས་ཕགས་བཅའ་འཇག་རན་སན་མ་རམས། །བང་ཆབ་རམ་པར་སངས་རས་མ་

ཆགས་བརས། །མགན་པ་ད་དག་བདག་གས་ཐམས་ཅད་ལ། །འཁར་ལ་བ་ན་མད་པ་

བསར་བར་བསལ། །མ་ངན་འདའ་སན་གང་བཞད་ད་དག་ལ། །འག་བ་ཀན་ལ་ཕན་

ཞང་བད་བའ་ཕར། །བསལ་པ་ཞང་གས་རལ་སད་བཞགས་པར་ཡང༌། །བདག་གས་

ཐལ་མ་རབ་སར་གསལ་བར་བག། །ཕག་འཚལ་བ་དང་མཆད་ཅང་བཤགས་པ་

དང༌། །རས་ས་ཡ་རང་བསལ་ཞང་གསལ་བ་ཡ། །དག་བ་ཅང་ཟད་བདག་གས་ཅ་

བསགས་པ། །ཐམས་ཅད་བདག་གས་བང་ཆབ་ཕར་བས་འ། །

༈ སངས་རས་སལ་པ་དག་བཅམ་འཕགས་པའ་ཚགས། །འག་བའ་དན་ད་

བསན་པ་སང་མཛད་པ། །དཀན་མཆག་གསམ་དངས་གནས་བརན་བཅ་དག་

གས། །བསན་པ་ཡན་རང་གནས་པར་བན་གས་རབས། །ཐགས་རའ་བདག་ཉད་

གནས་བརན་བཅ་དག་ག །འཁར་ཚགས་སད་མཚ་ལས་བརལ་ཉན་མངས་མད། །ཁ་


162

དང་དག་སང་བཞ་བརའ་ཚགས་རམས་ཀས། །བསན་པ་ཡན་རང་གནས་པར་བན་

གས་རབས། །སམས་ཅན་ཀན་ག་གསས་གར་དག་བཅམ་པ། །རག་དང་ཞབས་ལན་

ས་དགའ་སན་གནས་ཆ། །འཕགས་པའ་གང་ཟག་ཆན་པ་ཁད་རམས་ཀས། །བསན་

པ་ཡན་རང་གནས་པར་བན་གས་རབས། །བདག་གཞན་དག་བའ་ར་བ་འད་ཡ་

མཐས། །ཕན་བདའ་འབང་གནས་བསན་པ་འཕལ་གར་ཅག །སག་བསལ་ཀན་འབང་

མ་ལས་རབ་སངས་ནས། །སད་པའ་ར་མཚ་མར་ད་སམ་པར་ཤག །བསད་ནམས་

ར་མཚ་ཡངས་ས་རགས་གར་ཅང༌། །ཡ་ཤས་ར་མཚ་རམ་པར་དག་གར་ཏ། །ཡན་

ཏན་ར་མཚ་མ་ལས་ཀན་རགས་ནས། །འཇག་རན་ཀན་ལས་ཁད་པར་འཕགས་པར་

ཤག །ཚགས་གཉས་མཐར་ཕན་དས་གསམ་རལ་བ་ཡ། །འཕན་ལས་སབ་ཅང་ཡན་

ཏན་རམ་དབར་མད། །སལ་པ་མཉམ་པའ་གདལ་བ་སན་མཛད་པ། །མཉམ་མད་བ་མ་

མཆག་ག་བཀ་ཤས་ཤག །དས་གསམ་རལ་བ་རལ་སས་ཐགས་ར་ཡས། །ཉན་

ཐས་ཚལ་འཛན་སད་པ་ཇ་སད་བར། །བསན་པ་སང་ཞང་འག་བའ་དན་མཛད་

པའ། །གནས་བརན་ཆན་པ་རམས་ཀ་བཀ་ཤས་ཤག །ཉན་མ་བད་ལགས་མཚན་

བད་ལགས། །ཉ་མའ་གང་ལ་བད་ལགས་ཤང༌། །ཉན་མཚན་རག་ཏ་བད་ལགས་

པའ། །དཀན་མཆག་གསམ་ག་བཀ་ཤས་ཤག །འབད་དང་རལ་བ་མ་དགས་

པར། །ཡད་བཞན་ནར་བ་དཔག་བསམ་ག། །བསམ་པའ་ར་བ་སང་མཛད་

ཅང༌། །བསམ་པ་འགབ་པའ་བཀ་ཤས་ཤག །ཐབ་དབང་གནས་བརན་བཅ་དག་

འཁར་བཅས་ལ། །གསལ་བ་བཏབ་པའ་ཕན་བད་ཀན་ག་གཞ། །རལ་བའ་བསན་པ་

ཡན་རང་གནས་པ་དང༌། །ཕགས་དས་ཀན་ཏ་དར་ཞང་རས་གར་ཅག །ལགས་


163

བཤད་ར་མ་བཀ་བའ་ལང་ག་གས། །རམ་དཔད་གསར་ག་ཡ་བ་ལ་བརན་

ཅང༌། །བསབ་གསམ་ནར་བའ་ཏག་གས་རབ་མཚན་པའ། །བསན་པའ་རལ་མཚན་

ཕགས་བཅར་ཚགས་པར་ཤག །

༄༅། །ཚ་དཔག་མད་ཀ་བསད་པ་ཉ་གཞན་འཆར་ཀ་མ་བཞགས་ས། །

༄༅། །ས་ས། ཉ་གཞན་འཆར་ཀའ་མདངས་ལན་ལ་ཁ་ལར། །ཡད་འང་

དམར་སར་ད་བས་ཁབས་པ་ཡ། །འདབ་སང་ག་སར་ར་ན་ཟ་གདན་ལ། །ཧཿལས་

བང་བའ་མགན་པ་ཚ་དཔག་མད། །པད་ར་གའ་ལན་པ་དབང་པའ་གཞས། །ཀན་

ནས་ཀབས་པ་ཇ་བཞན་ཁད་ཀ་ས། །ས་ཚགས་གས་དང་ནར་བའ་རན་མང་

གས། །ཀན་ནས་མཛས་པར་བས་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །འཁ་ཤང་གཞན་ནའ་ཡལ་

འདབ་ལར་མཉན་པའ། །ཕག་གཉས་དབས་ན་འཆ་མད་བདད་ར་ཡས། །ལགས་པར་

གང་བའ་ལང་བཟད་རབ་བསམས་ནས། །ཚ་ཡ་དངས་གབ་སལ་ལ་ཕག་འཚལ་

ལ༑ །བང་བ་ལར་གནག་རལ་པའ་ཐར་ཅག་ན། །ས་བར་མཛས་པའ་ལན་བ་རང་ད་

འཕང༌། །འཇམ་གཉན་ས་ཚགས་དར་ག་སད་གཡགས་ཅན། །མཚན་དཔའ་གཟ་

བརད་འབར་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །ཤགས་དག་དད་པས་བསད་པའ་ཐལ་སར་

ཞང༌། །ཡད་འཕག་ཤན་ཏ་སན་པའ་ང་ར་ཡས། །ཁད་ཀ་ཡན་ཏན་ལགས་པར་བརད་

པ་ལ། །ལགས་ཚགས་ཐམས་ཅད་སལ་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །ཡ་ཤས་མཚན་གས་མ་

ཤས་ད་བ་བཅད། །སམས་ཅན་ཀན་ལ་ཐགས་ར་རན་ཆད་མད། །འག་ཀན་འདན་

པའ་ཁར་གས་མ་ངལ་བ། །གཏན་ག་སབས་གནས་ཁད་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །མཚན་


164

ཙམ་བཟང་བས་དས་མན་འཆ་བ་འཇམས། །ཡད་ལ་དན་པས་སད་པའ་འཇགས་

ལས་སབ། །སབས་ས་བསན་ན་གཏན་ག་བད་སར་བ། །ཁད་ལ་རམ་པ་ཀན་ཏ་ཕག་

འཚལ་ལ། །སན་བལ་ཁད་ལ་གས་པས་བསན་པ་བདག །གནས་སབས་མ་འདད་

ཉར་འཚ་ཞ་བ་དང༌། །མཐར་ཐག་བད་བ་ཅན་ད་པད་ལས། །རས་ཏ་སས་ནས་ཁད་

མཉས་བགད་པར་ཤག །ཅས་པ་འད་ཡན་རལ་ཁམས་པ་ཤར་ཙང་ཁ་པ་བ་བཟང་གགས་པའ་དཔལ་གས་

སར་བའ། །

༄༅། །ཤས་བའ་མཁའ་དབངས་མ་བཞགས་ས། །

༄༅། །ན་མ་མཉ་ཤ་ཡ། ཤས་བའ་མཁའ་དབངས་ཟབ་ཅང་ཡངས་པ་

ལ༑ །བ་གས་དཀལ་འཁར་རས་པའ་འད་ཟར་གས། །ས་དགའ་མ་ཤས་མན་པའ་

ཚགས་རམས་ཀན། །གསལ་བད་དབང་བ་འཇམ་པའ་དབངས་ལ་འདད། །དང་ནས་

བཟང་ས་བང་ཆབ་སང་བའ་བར། །ཁད་མན་བདག་ལ་སབས་གཞན་མ་མཆས་

པས། །ལས་ཀ་དབང་གས་རགས་དག་གར་སས་ཀང་། །འཁར་བའ་འཇགས་ལས་

སབས་ཤག་འཇམ་པའ་དབངས། །བདག་ན་ཚ་འདའ་འད་བད་གཏང་བ་ན། །བར་

ཞང་བམས་པའ་གཉན་བཤས་ཀན་དང་བལ། །རམས་ཤང་འཇགས་པའ་གཤན་རས་

ཟན་པའ་ཚ། །གཤན་རའ་འཇགས་ལས་སབས་ཤག་འཇམ་པའ་དབངས། །ཐག་མད་

དས་ནས་ལས་ངན་བསགས་པའ་མཐས། །སད་པ་བར་དའ་ཉན་མངས་རང་ཤགས་

ཀས། །བཟད་དཀའ་ངན་འགའ་གཡང་སར་འཁར་སད་པས། །ཉན་མངས་རང་ས་

ཆད་ཅག་འཇམ་པའ་དབངས། །བར་དའ་རམ་ཤས་ཉང་མཚམས་སར་བའ་ཚ། །མ་


165

ཁམ་བརད་པ་དག་ལས་རབ་འདས་ཤང་། །ཐབ་བསན་རལ་མཚན་འཛན་པའ་

རགས་དག་ཏ། །ས་བའ་རན་འབལ་སགས་ཤག་འཇམ་པའ་དབངས། །ས་བ་ཕ་མ་

མཐ་རས་ཡན་ཏན་མཆག །བདན་གས་མཛས་པའ་དལ་འབར་ལས་ཐབ་

ནས། །བསན་པ་ཚལ་བཞན་འཛན་པའ་བཤས་གཉན་དང་། །མཇལ་བའ་རན་འབལ་

སགས་ཤག་འཇམ་པའ་དབངས། །ཐབས་མཁས་ཐགས་ར་ལན་པའ་བཤས་གཉན་

དས། །ལགས་པར་གསངས་པའ་གསང་རབ་ར་མཚའ་ཚགས། །ཚལ་བཞན་རགས་

ནས་གཞན་ལ་སན་ནས་པའ། །རམ་དཔད་བ ་གས་སལ་ཅག་འཇམ་པའ་

དབངས། །ཚ་རབས་ཀན་ཏ་གཞན་དན་ཁ་ནའ་ཕར། །སར་ས་མད་པར་དངས་པ་

ཀན་གཏང་ཞང་། །རམ་གཡང་མད་པའ་བསམ་གཏན་སམ་པ་སགས། །ཕར་ཕན་

དག་ལན་སལ་ཅག་འཇམ་པའ་དབངས། །འཁར་བའ་ཚ་གདང་སལ་བའ་བསལ་བད་

མཆག །གསང་རབ་གངས་རའ་ངས་ལ་བལ་འདད་ཀང་། །རམ་གཡང་ལ་ལའ་འདམ་

ད་བང་ལགས་པས། །མར་མགགས་ཐགས་རས་ཟངས་ཤག་འཇམ་པའ་

དབངས། །ཟབ་ལམ་ལ་བའ་ལམ་ལ་རབ་ཞགས་ནས། །རམ་གལ་ཐར་བའ་གང་ད་

འག་འདད་ཀང་། །སལ་དམན་བདག་ན་འཁར་བའ་ཞགས་པས་བཅངས། །འཁར་བའ་

ཞན་ཐག་ཆད་ཅག་འཇམ་པའ་དབངས། །རང་དན་ཉར་ཞ་ཀནའ་ཚལ་སངས་

ནས། །རབས་ཆན་རལ་བའ་པད་ཚལ་བལ་འདད་ཀང་། །བདག་ག་བ་འད་མ་རག་

མན་པས་བསབས། །མ་རག་འཐབས་པ་སལ་ཅག་འཇམ་པའ་དབངས། །མདར་ན་

བདག་ཀང་ས་བ་ཐམས་ཅད་ད། །གསང་རབ་ར་མཚའ་ཚགས་ལ་བརན་བད་

ཅངའག་བའ་དགས་འདད་མ་ལས་འབང་བ་ཡ། །ཡད་བཞན་ནར་བར་གར་ཅག་


166

འཇམ་པའ་དབངས། །འཇམ་མགན་ཁད་ལ་གསལ་བ་བཏབ་པའ་མཐས། །ཚགས་

གཉས་རམ་པར་དག་པའ་ག་ཆན་གས། །འག་ཀན་སད་པའ་མཚ་ལས་སལ་བ་

ལ། །བདག་ཀང་ཁད་བཞན་གར་ཅག་འཇམ་པའ་དབངས། །མང་ལ།

༄༅། །བམས་པའ་བསད་ཆན་བཞགས་ས། །

༄༅། །བམས་ཆན་མ་ཡས་ཞ་སང་བད་ཤང་སག །ཡ་ཤས་འད་ཀས་མ་རག་མན་

པ་གསལ། །ཆས་ཀ་རལ་ཚབ་འག་བའ་མགན་མཛད་པ། །དགའ་ལན་བཞགས་པ་ད་

ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །

ན་མ་ཤ་ག་ར་མཉ་ག་ཥ་ཡ། །མཉས་གཤན་བམས་པས་རག་ཏ་བརན་ཡང་

ནག་པའ་ར་ལག་སག །ཤན་ཏ་བཅད་དཀའ་འཆང་བ་བཅད་ཀང་སང་རས་དམ་ད་

བཅངས། །ཞ ་བའ ་བཏང་སམས་རན་ད་ལན་ཡང་བདག་པས་གཞན་ལ་

གཅས། །འཇམ་དབངས་ཞབས་ལ་གས་པས་བཏད་ནས་མ་ཕམ་མགན་ལ་

བསད། །གདངས་བཞ་མང་པའ་ཞལ་ནས་རབ་ཏ་བསགས། །སན་སང་ལན་པས་དང་

བས་རན་ད་ལ། །དགའ་མའ་བདག་པས་དགས་པ་བཏང་ནས་བཏད། །རལ་ཚབ་

ཞབས་ལ་གས་པ་ཕག་བགའ། །དང་བའ་མཚ་ལ་འདབ་བར་པ་ས་ད་ཉད་ལ་ཡང་ཉན་

བད་འད། །དག་པའ་མཁའ་ལ་ར་སར་མགན་ཏ་དས་ཀང་ཀན་དའ་ཚལ་ལ་

བཞན། །མཚན་དཔའ་ཕང་བས་གང་ས་མཐང་མ་ཐག་ཏ་འག་བའ་ཡད་འཕག་

པ༑ །བམས་མགན་ཞབས་པད་ས་ཞང་ས་བར་བདག་ག་གཙག་ན་མཛས་གར་

ཅག །བདད་འཇམས་འཁར་ད་འཇགས་པ་ཀན་དང་བལ། །མཚངས་མད་དཔའ་བ་


167

སད་གསམ་སན་པ་མཆག །ཉམ་ངར་ལང་བའ་འག་ལ་རག་ཏ་གཟགས། །རམ་འདན་

ཁད་ཀ་ཞབས་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །མཐའ་ཡས་ཤས་བར་ཐགས་པ་མད་འཇག་

པའ། །མཁན་པའ་སབས་ཀས་མ་རངས་བདད་ཀ་ས། །གནམ་ལགས་བབས་པའ་མ་

ཏག་གཞན་ན་བཞན། །ཕམ་མཛད་སབས་བཅའ་དཔལ་གས་བརད་པ་ཁད། །ཕས་

རལ་གང་པ་དགས་པའ་ཀད་འགམས་ཤང༌། །ལགས་བཤད་ས་ཆན་འཁར་དབས་

བསགས་པ་ཡས། །ས་བ་ངན་པའ་ཝ་སས་མཐར་མཛད་པའ། །མ་འཇགས་བཞ་ལན་

མ་ཡ་སད་ཁད། །ཁངས་པས་མཐ་བའ་འཇག་རན་མས་པ་དང༌། །ཉག་ཕན་བདག་པ་

དག་སང་བམ་ཟ་སགས། །གང་གས་ས་བར་མ་ནས་འཁར་ལ་མཆག །བསར་བར་

འག་ལ་བམས་པའ་མགན་པ་ཁད། །ས་དང་གསང་ལ་འཁལ་པའ་མང་ཡང་མད། །དན་

པ་མ་ཉམས་རག་ཏ་མཉམ་པར་བཞག །ཐ་དད་འཛན་པ་མ་བརགས་བཏང་སམས་

ཀས། །དབན་ཕར་ཁད་ཀ་སད་པ་ཡངས་ས་དག །འདན་པ་དང་ན་བརན་འགས་དན་

པ་དང༌། །ཏང་འཛན་ཤས་རབ་རམ་པར་གལ་བ་ལ། །ཉམས་པའ་ག་སབས་མ་ལས་

རང་ད་མཛད། །ད་ཕར་ཁད་ཀ་རགས་པ་བ་ན་མད། །དས་གསམ་ཐམས་ཅད་ཆགས་

ཐགས་མད་པར་མཁན། །ས་གསང་ཐགས་ཀ་འཕན་ལས་རམ་པར་དག །སད་པའ་

ཕ་མཐའ་ཇ་སད་འག་བའ་དན། །མཛད་པའ་ཁར་གས་དགས་བཞན་འཇག་པ་

ཁད། །ར་ཆའ་ཡན་ཏན་ཕང་པ་རབ་རགས་པས། །ཕ་མའ་སན་ཡང་འཇག་པའ་

སབས་བཅམ་པ། །ཁད་ཀ་བར་བའ་ཡལ་ད་གར་པ་བདག །ས་སགས་ས་ནས་ས་ལ་

ཡད་ཙམ་དགངས། །སག་བསལ་ར་མཚ་ཆ་ལས་སལ་བའ་ག། །དལ་འབར་ཚང་

བའ་རན་འད་ཡན་ན་ཡང༌། །བག་མད་ལ་ལ་གཉད་དང་བ་མའ་གཏམ། །རད་བཀར་


168

འདད་པའ་སན་གས་སགས་པ་ཡས། །དན་མད་ཕགས་ས་བཀལ་བས་དན་ཆན་

པ༑ །བད་བག་སབ་པའ་ལས་བཟང་ཆད་གསན་པ། །མ་ཡ་ཤ་ཚགས་ཕགས་ཀ་འད་

ཤས་ཅན། །བདག་ལ་ཁད་ཀ་ཐགས་རས་གཟགས་ས་གསལ། །རད་དཀའ་དན་ཆའ་

དལ་འབར་ཐབ་པ་ཡང༌། །སབས་ཀས་མ་བཟག་འབས་པར་མ་ནས་པའ། །སབས་

ལན་འཆ་བདག་ཕ་ཉ་བཀ་བ་དང༌། །ན་དང་ར་བས་ཟན་པར་མཐང་ན་ཡང༌། །ནམ་

འཆ་ངས་མད་འཆ་བའ་དས་ཀ་ཚ། །ཐམས་ཅད་དར་ནས་འག་བ་ཤས་བཞན་ད། །ལ་

ཟ་ཞག་རམས་དན་མད་འདའ་བད་པའ། །རབ་རངས་བདག་ལ་བར་བའ་དས་ལ་

བབས། །ངས་པར་ལགས་པའ་ག་འཕང་སས་ཅ་དགས། །ལམ་ག་རན་ད་ཐབ་པས་

བསགས་པ་ཡ། །མཐ་རས་ཙམ་ཡང་ཐབ་པའ་གདངས་མད་པ། །བདག་ལ་ཁད་ཀས་

བཏང་སམས་མཛད་ལགས་སམ། །མཐ་རས་དཔལ་དང་ལན་པའ་ལས་ཐབ་

ཀང༌། །གསང་རབ་ཚལ་བཞན་འབད་པའ་ཤས་རབ་ཀས། །མ་ནར་ལམ་བཟང་རད་

པར་མ་གར་ན། །སར་ཡང་འཁར་བའ་ར་མཚ་ཉད་ད་ལང་། །ད་ཕར་གཏ་མག་མན་

པའ་སག་ཆན་གས། །ཡན་རང་དས་ས་བསབས་པས་བང་དར་གནས། །ཇ་བཞན་

འབད་ལ་ཀན་ནས་འཐམས་གར་པ། །བདག་ལ་ཤས་རབ་སན་མ་སལ་ད་

གསལ། །རབ་འབར་ལགས་ཀ་ས་གཞར་མ་ལས་སག་ཅང་ལས་ལ་མཚན་ཆའ་ཆར་

པ་འབབ། །གཤན་རའ་སས་བས་གསལ་ཤང་ལ་བསན་ཟངས་ཞན་ལད་ཅང་ཕར་

བས་ལ་ལ་འདབས། །གངས་རས་བསར་བའ་འཁག་པའ་སབས་ཆད་བ་ཡག་

འཚབས་པའ་རང་གས་བཏབ་པ་ཡས། །ལ་ལར་ཆ་བར་བར་བང་ལ་ལར་རལ་ཞང་

ལས་ན་ཚལ་པ་ད་མར་གས། །གདང་ན་སས་ཁབས་ཁ་ན་བསམས་ཤང་ཆ་ཀང་


169

མཐང་ས་གཏང་ཕར་རགས་པ་ན། །རལ་ག་མདང་རམས་ཐགས་པའ་སས་བས་

འགགས་ཤང་ཆ་ཡང་རག་ཁག་ཉད་ད་མཐང༌། །ཁ་ན་ཁབ་ཀ་མག་ཙམ་ལ་བས་མགན་

འགགས་ཟས་སམ་རད་ཀང་སད་མ་ནས། །ཟས་ཤང་འཐང་རམས་འབར་ནས་ཚག་

ཅང་བཤང་གཅས་འཚལ་ལ་རང་ཤ་བཅད་ད་ཟ། །རངས་པའ་མན་ཆན་འཐབས་པས་

ལམ་དང་ལམ་མན་འབད་ལ་བ་ཡ་ནས་པ་བལ། །གཅག་ལ་གཅག་གསད་ལ་མའ་

གཞན་དབང་གར་པས་རག་དང་བཀལ་བའ་སག་བསལ་བསལ། །ལ་རམས་དཔལ་ལ་

འཁག་པའ་ཕག་དག་མ་ཆན་འབར་བས་ཡད་བདའ་ག་སབས་བཅམ། །འཐབ་རད་

ལས་བང་ལས་བཅད་དལ་ཅང་གཡ་སས་བསད་པས་བདན་མཐང་སལ་བ་མད། །ད་

ལར་མཐང་བ་ལ་ཞག་ཐས་ན་ཡང༌། །སང་ལ་འཇགས་སད་ས་ན་གཡའ་བ་ཡ། །དམལ་

བ་ཡ་དགས་དད་འག་ལ་མན་ག། །གཡང་ས་ཆན་པ་དག་ཏ་ལང་འགར་བའ། །དམ་

པས་སད་པའ་མ་བཟད་སག་པའ་ལས། །ཐག་མད་དས་ནས་བསགས་ཤང་གསག་

འགར་བ༑ །གཡང་ས་ཆན་པར་མངན་ཕགས་ཉམ་ཐག་བདག །ངན་འགའ་འཇགས་

ལས་སབ་པའ་དས་ལ་བབ། །མ་ཡ ་གནས་ནའང་ལངས་སད་དབང་ཕག་

གས། །མངན་པར་མཐ་ན་ཉམས་ཀ་དགས་པ་དང༌། །མཐ་རས་ཡན་ཏན་འབར་པས་

ཕངས་པ་ན༑ །འདད་བད་འཚལ་བར་འགར་བས་ཤ་ཐང་ང༌། །བད་བར་འདད་ནས་ད་

ཡ་ཐབས་བསབས་པས། །བད་བ་ཐབ་པ་ད་ལས་ཆས་ལག་པའ། །ལས་ཀ་སག་

བསལ་སམས་ཀ་ཡད་མ་བད། །རམ་པ་ད་མས་ཀན་ནས་མནར་བར་འགར། །ལས་

མཛས་རན་ཆན་རན་གས་རབ་བརན་ནས། །ཁང་བཟང་དགའ་བའ་ཚལ་ད་གནས་

བཅས་ཤང༌། །ཡན་རང་འདད་པའ་བད་ལ་ལངས་སད་པ། །མཐ་རས་དཔལ་ལ་རལ་


170

པའ་ལ་རམས་ཀང༌། །མ་འདད་འཆ་བའ་ལས་ཀས་ཟན་པ་ན། །ཡད་འཕག་སང་ལ་

གཅགས་པར་གར་པ་ཡ། །ལ་ཡ་མཛས་མ་ཡད་འང་སད་མས་ཚལ། །བདད་རའ་ཁ་

ཟས་གས་བཟང་མཛས་པའ་བརན། །ལ་བ་གཞན་ན་རམས་དང་མར་ད་བདག །མ་

འདད་བཞན་ད་འབལ་བར་མཐང་བའ་ཚ། །གནས་དར་སས་པའ་ལས་ཀ་བད་བ་

ལས། །ཆས་ཆར་ལག་པའ་ཡད་ཀ་སག་བསལ་གས། །བསད་པའ་མ་ངན་མ་ལ་

འབར་བས་བསག །ཚ་རབས་མང་པར་ལགས་པར་སད་པའ་ལས། །འབད་པས་

བསབས་པའ་འབས་བ་སད་པས་ཟད། །བག་མད་དབང་གས་ངན་འགའ་ར་བསབས་

པས། །སར་ཡང་ངན་སང་གནས་ས་ལང་བར་འགར། །འདད་ལ་འདན་པའ་རམ་རག་

གནད་སམས་མད། །གཉད་དང་ཡད་ལ་གདང་བའ་སད་པ་སང༌། །ལས་དང་སམས་

ལ་གནད་པའ་སག་བསལ་བལ། །ཏང་འཛན་སབས་ཀས་ཡན་རང་བདར་གནས་

པ༑ །གཟགས་དང་གཟགས་མད་ལ་ཡ་གནས་ཐབ་ཀང༌། །འད་བད་སག་བསལ་

འཆང་ལས་མ་གལ་བས། །སན་ག་ཏང་འཛན་འཕན་པ་ཟད་པ་ན། །ཕར་ཡང་འག་ཏ་

ལང་ནས་བརད་མར་འཁར། །ད་ལར་འཁར་བའ་གཙ་བ་ལ་མ་ཡང༌། །ས་འཆ་ན་དང་

ར་ལ་སགས་པ་ཡ། །སག་བསལ་ཆ་བས་སད་པའ་མཚར་ཁར་ནས། །སད་པའ་བད་

ལ་ཆགས་པར་མ་རགས་མད། །འན་ཀང་སད་པས་བ་མག་བསབས་པ་ཡས། །སག་

བསལ་བད་བར་འཛན་པའ་ལག་ཤས་ཅན། །ཕན་ཅ་ལག་ག་རག་པས་བསབས་པ་

བདག །སད་པའ་ཆ་བ་ཆ་ལས་བསལ་ད་གསལ། །འདད་པའ་འདམ་ད་བང་བས་ཐར་

པའ་ལམ་ལས་གལ། །མ་རག་ཐབས་པར་ཞགས་པས་ཤས་རབ་མག་དང་

བལ། །སས་པའ་གཟབ་ཏ་ཚད་པས་འཁར་བའ་བཙན་རར་བཅངས། །ལས་ཀས་


171

མནར་བ་བདག་ན་ཁད་ཀ་ཐགས་རའ་གནས། །འཇགས་རང་འཁར་བའ་གཡང་ས་

འགགས་པ་ལ། །ད་མད་མང་ད་ཐས་ལ་བརན་པ་ཡ། །ཚལ་བཞན་དཔད་པའ་རམ་

དག་རགས་སབས་ཀས། །མཐའ་ཡས་གསང་རབ་རམས་ཀ་དང་ངས་ཚལ། །ཇ་

བཞན་འབད་ལ་གཞན་དང་མ་འཇག་པའ། །མཁས་པའ་ག་འཕང་ངས་པར་རད་

དགས་ཀང༌། །རལ་བའ་དགངས་པ་ཕ་མ་སས་ཅ་དགས། །འཇག་ལག་གནས་ན་

ཤན་ཏ་རགས་པ་ལའང༌། །བདག་ག་བ་མག་ཆས་ཆར་གསལ་མ་གར། །ད་དང་རབ་

རངས་དག་འདས་བདག་ག་སང༌། །རང་ད་བསབས་ན་གལ་བའ་སབས་མད་

པ༑ །ཚལ་འད་དགངས་ལ་སང་ག་མན་པ་སལ། །རལ་བ་རལ་སས་སན་སར་རག་

གནས་ལ། །མང་ཐས་ར་མཚས་ས་བ་ད་མ་ར། །ཡང་ཡང་སངས་པའ་བག་ཆགས་

ལགས་སད་པ། །འག་ལ་ལམ་བཟང་མཚན་པའ་མག་གཅག་པ། །སན་ག་དམ་པ་

རམས་ཀས་ཡལ་བར་དར། །ད་ཕར་མགན་དང་བལ་བའ་ཕངས་པ་བདག །ཕགས་

རམས་བསད་པའ་འགན་པ་བཞན་གར་པས། །བར་ཆན་ཁད་ཀ་རས་ས་བཟང་བའ་

དས། །ཡང་དང་ཡང་ད་གས་པས་བསན་པའ་སབས། །བམས་པ་བམས་པས་འག་བ་

སལ་བ་ཁད། །མར་བ་མར་བར་བན་ནས་བདག་ག་ན། །ས་བ་ས་བར་ཐག་མཆག་

བཤས་གཉན་མཛད། །རག་ཏ་བར་བས་ལས་ཅན་མཐའ་དག་ལ། །རན་མ་འཆད་པ་

གཟགས་པ་ཁད་དང་ད། །གང་ག་ཡན་ཏན་དན་པས་དང་བའ་ཡད། །ཉན་ར་བཞན་ད་

སབ་པར་བགས་ན་ཡང༌། །གནས་ཀས་བསལ་ཞང་སར་ཡང་དབན་པའ་ར། །རབ་ཏ་

མང་ཕར་ཐག་རང་གནས་ས་ན། །འཇག་པར་འདད་པས་ལས་ཀས་བགད་མ་

ནས། །དས་ན་བསད་ནམས་ཞང་ག་དམ་པ་ཁད། །མཉས་པར་བག་སད་ལག་བསམ་


172

དག་པ་ཡས། །རན་ཆན་ས་ལ་སམ་དང་ལ་ཡ་དར། །དག་སང་རམས་ལ་ཐབ་པས་

བསགས་པ་ཡ། །ཆས་གས་གསམ་དང་གསལ་བད་དང་སང་སད། །གཞན་ཡང་ཏང་

འཛན་སན་ལམ་གས་སལ་པའ། །བཀད་ལགས་ཡད་འཕག་མཆད་པ་ནམ་མཁའ་

ཁན། །ཡངས་ས་བཀང་ས་རང་གཉས་གཙ་བ་ལ། །ཞན་མད་མ་ཆགས་བ་ཡས་

དབལ་བར་བག། །ད་ལས་འངས་པའ་རབ་དཀར་དག་བའ་ཚགས། །གང་དས་སད་

པར་ཡན་རང་འཁམས་པ་ན། །སག་བསལ་བ་བས་མནར་ཞང་བད་བས་ཕངས། །མ་

ལས་འག་བའ་སབས་ས་བདག་གར་ཅག །འཇག་རན་འདན་པའ་ག་འཕང་དམ་པ་

ལ༑ །རག་པར་མ་གར་ས་བ་ཐམས་ཅད་ད། །ཚངས་སད་ཡངས་ས་དག་པའ་རབ་

བང་རན། །རད་ནས་ཐག་མཆག་རགས་ན་སད་པར་ཤག །བཟད་ལན་དང་ཞང་ག་ག་

མད་པ་དང༌། །མ་ཞམ་སང་སབས་ཤགས་དག་དད་པ་དང༌། །གས་དང་རག་ཏ་སར་

བའ་བརན་འགས་དང༌། །རམ་དཔད་ཤས་རབ་ཕལ་བང་ཐབ་པར་ཤག །རལ་བའ་

དགངས་པ་རམ་དག་རགས་སབས་ཀས། །ཇ་བཞན་རད་ནས་རང་གས་དགངས་པ་

ལར། །བར་བས་དངས་པའ་ཐབས་མཁས་སད་པ་ཡས། །གཞན་ལ་སན་ལ་མཁས་

པའ་མཐར་སན་པའ། །བཤས་གཉན་བསན་ནས་མང་ཐས་ར་མཚ་ལ། །རང་ད་

སངས་པས་ཐ་ཚམ་ཀན་བཅད་ནས། །ཐས་པའ་དན་རམས་ཚལ་བཞན་བསབས་པ་

ཡས། །བད་བར་གཤགས་རམས་མཉས་པར་བད་པར་ཤག །ཐབ་པས་བཅས་པའ་

མཚམས་ལས་མ་འདའ་ཞང༌། །རལ་བའ་གདང་འཚབ་དག་བའ་བཤས་ལ་

གས། །དབང་པ་རབ་ར་ལག་སབ་སན་དང་བལ། །ཡངས་ས་དག་པའ་འཁར་དང་ལན་

པར་ཤག །ནག་པའ་ཕགས་ཀས་ཡད་ན་བསད་པ་ཡས། །ཚགས་པའ་ཆས་སད་


173

དགའ་སན་མང་བའ་གགས། །བདད་ཀ་གཉན་ད་གར་པའ་སག་གགས་དང༌། །སད་

ཅག་ཙམ་ཡང་ཕད་པར་མ་གར་ཅག །ཐབ་དབང་རས་ས་གས་པས་སབ་པའ་

ཚ༑ །རབས་ཆན་སད་པ་རགས་པར་བད་པའ་གགས། །སལ་བ་ངན་པའ་རས་འག་

བདད་ཀ་ལས། །བར་ད་གཅད་པའ་མང་ཡང་མད་པར་ཤག །གང་དང་ལན་ན་དམ་

པར་དགའ་བད་པ། །དག་སང་རན་ད་འདན་པས་བསགས་པ་ཡ། །བང་ཆབ་སད་

པའ་རས་ས་མཐན་པའ་རན། །མ་ལས་ཐགས་པ་མད་པར་འགབ་པར་ཤག །བང་

ཆབ་སད་ཚ་གདལ་བའ་གནས་ཀན་ཀང་། །རམ་དག་བསབ་པས་བསམས་པའ་རབ་

བང་ལ༑ །འགད་ཅང་ད་ལ་འས་པའ་ཡ་བད་རམས། །བསམས་པ་ཙམ་གས་མ་ལས་

སལ་བར་ཤག །དང་ནས་བརམས་ཏ་ཚ་རབས་ཐམས་ཅད་ད། །ལས་ངག་ཡད་ཀས་

རམ་པ་གང་བགས་པ། །ད་དག་ཐམས་ཅད་མཐའ་ཡས་འག་བ་ལ། །གནས་སབས་

ཀན་ཏ་ཕན་པའ་རར་གར་ཅག །བ་སག་ཤ་བའ་དས་ཀ་མ་བཞན་ད། །སག་བསལ་

ཀན་གས་མནར་བའ་འག་བ་ཀན། །རག་ཏ་ཡད་ལ་གཅགས་པའ་བར་བ་

ཡས། །བདག་པ་ཐམས་ཅད་ད་ལ་གཏང་བར་ཤག །མས་སད་ས་ཡ་ད་མ་སང་བ་

ན༑ །འདས་དང་མ་འངས་ད་ལར་བང་བ་ཡ། །ཚ་རལ་མཐང་བའ་རལ་སས་ནང་ན་

བདག །གསར་ག་ས་འཛན་དབས་ན་ལན་པ་བཞན །སན་དང་མངན་ཤས་མང་ད་

ཐས་པ་སགས། །ཡན་ཏན་ཀན་གས་རབ་ཏ་མཐ་བ་དང༌། །བས་པའ་རད་པ་ཀན་

ལས་འདས་གར་ཏ། །གཞན་དང་མ་འཇག་སབས་པ་ཐབ་པར་ཤག །རལ་སས་

འཕགས་པའ་ས་ལ་སབ་པ་ན། །སར་གནས་དཔའ་བ་དས་གསམ་ཐམས་ཅད་

ད༑ །ཡངས་ས་གཤགས་པ་རམས་ཀ་ཁད་ན་བདག །བ་ལམ་བགད་ལ་འདབ་བཟང་


174

དབང་པ་བཞན། །རལ་སས་གཞན་གས་དཔག་པར་དཀའ་བ་ཡ། །ཤན་ཏ་ར་ཆའ་

ཤས་བའ་གནས་རམས་ལ། །ད་མད་མཁན་པ་ཐགས་པ་མད་འཇག་ཅང༌། །རབས་

ཆན་སད་པའ་གཏར་ད་འགར་བར་ཤག །ད་ལར་སད་པའ་འབས་བ་གབ་པ་ན། །དས་

གསམ་རལ་བ་རམས་ཀ་ས་དང་ཞང༌། །འཁར་དང་མཛད་པ་ས་ཚ་སན་ལམ་

རམས། །གང་ཡན་གཅག་ཏ་བསམས་པ་ད་དག་ཀན། །ཐབས་མཁས་སད་པས་

ཡངས་ས་རགས་གར་ནས། །རང་ནས་ཡད་ལ་བརགས་པའ་འག་བ་འད། །དམ་ཆས་

བདད་རའ་ཆར་ཆན་ཕབ་པ་ཡས། །སད་ཅག་གཅག་ལ་བདག་གས་སལ་བར་

ཤག །ལ་དང་བཅས་པའ་འཇག་རན་ཀན་ག་སབས་གཅག་པ་རལ་བ་བམས་པ་མགན་པ་ལ་ས་སགས་ཀ་ས་ནས་

བསད་པ་ཚངས་པའ་ཅད་པན་བ་བ་འད་ན་མང་ད་ཐས་པའ་རལ་ཁམས་པ་བ་བཟང་གགས་པའ་དཔལ་གས་ལ་བག་

སང་ར་ཉ་ཤར་ག་དབན་གནས་ས་སར་བ་དག་ལགས་ས་གར་ཅག །

༄༅། །འཇམ་དབངས་བསད་སན་ར་མཚ་བཞགས་ས། །

༄༅། །རང་ནས་གམས་པའ་ཐགས་རའ་ཆབ་ཀས་རང་བད་འདད་པའ་

ཡད་ཀ་མ་དཔང་བཅལ། །ཟབ་མའ་རང་བཞན་ཇ་བཞན་གཟགས་པས་ཀན་ཏ་རག་

པའ་སས་པའ་ད་བ་བཅད། །ཉད་ཀས་གཟགས་གང་འག་ལ་བསན་ཕར་གཞན་ཕན་

ཁར་ཆན་ས་མད་ཐགས་ཀས་འཁར། །ལག་པའ་ལ་དར་ཡད་གཏད་དད་པའ་རང་

གས་བསད་པའ་བསད་ཚག་མ་ཏག་ལ། །ཉན་བད་འཆར་ཀའ་མདངས་ཀས་རབ་

འཁད་པའ། །ལན་སག་གསར་ག་ར་བའ་ངས་བཞན་ད། །དམར་སར་འད་ཀ་ཕང་པ་

ལམ་མ་བ། །འཇམ་དབངས་མཁན་པའ་གཏར་ཁད་ཡད་ཙམ་དགངས། །མ་ལས་ཞང་


175

ད་འབད་པས་བཙལ་ན་ཡང༌། །ཁད་ལས་གཞན་པའ་སབས་བཟང་མ་མཆས་

པས། །བདག་ཡད་ཁད་ཀ་རས་ས་ཕགས་པ་ན། །ཉ་མས་གདངས་པའ་གང་ཆན་པད་

མཚར་བཞན། །ད་ཕར་ཁད་ཀ་ཡན་ཏན་བརད་ལ་བདག །ཡད་ལ་ར་བ་སང་བར་

བད་པ་ཡ། །གཏང་བས་མཛས་པའ་སན་བདག་མཐང་བ་ན། །འབར་པས་དམན་པའ་

སང་མ་བ་བཞན་གར། །ཁད་ས་ར་དབང་ཇ་བཞན་མཐ་ཞང་དང༌། །ན་གའ་ལན་པ་

ལར་རས་ཆ་ཞང་གབ། །བཙ་མའ་གསར་ལར་དག་ཅང་གསལ་བ་ཡ། །པགས་པའ་

མདག་ན་ལགས་ཤང་སབ་ལ་འཇམ། །རལ་མཚན་ཏག་ལར་ས་གཙག་གནས་ས་

ན༑ །རང་འཇམ་གནག་ལ་སམ་པའ་རལ་པ་ཡ། །ཐར་ཅག་མཛས་པར་བཅས་པའ་

ཟར་བ་ན། །ཟར་ཕད་ལ་ལན་ཅང་ཟད་གཡན་ད་འཕང༌། །རན་ཆན་ར་ཕན་རམས་

ཀས་མཛས་བས་པའ། །དབབས་ལགས་གདགས་བཞན་ཀན་ནས་རས་པའ་

དབ། །ས་མཚམས་མཐ་བ་ལགས་པར་ཕད་པ་ཡ། །དཔལ་བའ་དབས་ན་ཟ་བ་རས་

པ་བཞན། །ཀན་ད་དང་དང་པདའ་ར་བ་ལར། །དཀར་གསལ་གཡས་ས་འཁལ་

ལགས་ར་མ་ཅན། །དག་པའ་དངལ་ག་འབར་དང་འད་བ་ཡ། །ད་མད་མཛད་ས་སན་

མའ་དབས་ན་མཛས། །ཁ་དག་ནག་ཅང་ཅང་ཟད་གག་པ་ཡ། །འཇམ་སམ་ས་མཉམ་

སན་ཚགས་རང་པ་ཅན། །སག་ཅང་འཇམ་ལ་མ་འཛངས་སག་ལགས་པ། །ཁ་མཆག་

བཞན་ད་ར་མ་ཡད་ད་འང༌། །ཨཏལ་མཐང་ཁའ་འདབ་མ་ཇ་བཞན་ད། །སན་དཀས་

རང་པ་ཅང་ཟད་ཟམ་པ་ཡ། །དཀར་ནག་ཆ་རམས་མ་འདས་མཛས་པ་ན། །འདམ་

སས་འདབ་མ་ཀན་ནས་དངས་པ་བཞན། །རམ་པར་འཚམ་ཞང་ཀན་ཏ་མཐ་བའ་

ཤངས། །བམ་པ་ལར་དམར་ཡད་ད་འང་བའ་མཆ། །དཀར་ཞང་ཚད་མཉམ་ཐགས་


176

བཟང་བཞ་བཅའ་ཚམས། །འགམ་པ་ཟམ་རས་ར་དགས་རལ་པ་བཞན། །སབ་

མཉན་ར་མཆག་མང་བའ་ལགས་ཀས་ན། །ཞལ་ག་དཀལ་འཁར་ཀན་ཏ་ཁབས་པར་

མཛད། །སན་ཤལ་བཟང་པ་རང་ད་འཕང་བའ་རར། །རན་ཆན་ད་མས་སས་པའ་ར་ཆ་

གཡ། །གཟ་འད་འཁག་པའ་རན་ཆན་ཕང་བའ་རན། །གང་ད་འཕང་བའ་ད་མད་

མགན་པ་ན། །མཛས་པའ་གསར་ག་བམ་པའ་མགན་པ་བཞན། །ར་ཡ་ད་བ་མ་མངན་

ཟམ་ཞང་རས། །ཕག་ཞབས་བལ་དང་ཕག་གང་ལག་པའ་ཕགས། །ཡངས་ས་གང་

བས་མ་མཉམ་མད་པའ་ས། །གདང་ལ་པ་བཞན་ཀན་ནས་རས་པའ་སད། །ལན་པའ་

ངས་ལར་རབ་ཏ་ཡངས་པའ་བང༌། །དཔང་པའ་མག་ན་ལགས་པར་ཟམ་པའ་

ཕག །གང་པའ་རལ་པའ་ས་ལར་རང་ཞང་མཛས། །ཉ་ཤའ་སར་མ་མཛས་པའ་ད་བ་

ཡས། །ལགས་པར་སལ་བ་ངང་པའ་རལ་པ་བཞན། །མདག་སམ་དམར་བའ་

མདངས་ཆགས་སན་མ་ཡ། །ཕང་བས་རབ་ཏ་དངར་བའ་སར་མ་ན། །དཔག་བསམ་

ཡལ་འདབ་གཞན་ནའ་ལག་ཕན་ལར། །རང་ཞང་རས་ལ་འཇམ་ཞང་གཞན་ཤ་

ཆགས། །གསལ་ཞང་རགས་ལ་ས་སར་མ་འདས་པའ། །རབས་སང་ལན་པའ་གསར་

ག་འཁར་ལ་མཆག །ཕག་དང་ཞབས་ཀ་མཐལ་ན་བཀ་བ་ན། །ར་ལས་ར་ཡ་འབར་

ན་གསལ་བ་བཞན། །དཔང་རན་གད་བས་མཛས་པར་བས་པ་ཡ། །གཡས་པའ་

ཕག་ན་དངས་འཛན་འཁ་ཤང་ག །ལན་པ་དངས་ནས་གཅད་པའ་རལ་ག་ན། །འབར་

བའ་འད་ཀ་ད་བ་འགད་པ་བསམས། །ཞ་ས་གཉས་ས་མད་པའ་རན་འབལ་ལམ། །མ་

ལས་གསལ་བར་སན་པའ་གགས་བམ་མཆག །ཨཏལ་སན་པའ་ལ་བར་གནས་པ་

ཡ༑ །སང་བ་གཡན་པའ་ཕག་གས་ཐགས་ཀར་འཛན། །རབ་འབམས་ཚན་གས་ཁ་


177

བསར་སབ་ལ་འཇམ། །ས་ཚགས་དར་ག་སད་གཡགས་གཡ་བའ་སང༌། །སལ་སལ་

ས་སག་གསར་ག་འག་པག་གས། །ཡད་འང་སད་སབས་ཀན་ནས་མཛས་པར་

བསམས། །ར་མཆག་བཞན་ད་གསང་གནས་སབས་ས་ནབ། །འཇམ་ཞང་ཕ་བ་བ་

སའ་ཚགས་རམས་ན། །ཟ་མད་ར་རར་བང་ནས་གཡས་ཕགས་ས། །རམ་གས་

འཁལ་ནས་ས་ལ་གན་ད་ཕགས། །བགས་ཀས་ཕ་ཞང་ཟམ་པའ ་བན་པ་

ལགས། །ཞབས་ཀ་མཁག་མ་ལང་བའ་འབར་གས་དབན། །རས་སལ་ལ་བཞན་

ཞབས་མཐལ་ཀན་ནས་མཉམ། །ཞབས་ཀ ་བཞ ་ཆ་ཕར་འཕགས་རང་པ་

ཡངས། །འདབ་དག་པད་དཀར་དམར་སར་ལ་བའ་སང༌། །དཀལ་འཁར་ཡངས་

རགས་ར་སར་བདག་པའ་གདན། །གང་དར་ས་ལན་གད་བས་མཁག་མའ་

ཕགས། །མཛས་པའ་ཞབས་གཉས་ར་རའ་སལ་ཀང་མཛད། །བསད་ནམས་ཚགས་

རབ་རབ་འབམས་ར་ལས་འཁངས་པའ་ས་མཆག་མཆག་ཏ་མཛས་པ་ཁད་ཀ་

ས༑ །ནམ་མཁའ་མཐས་གཏགས་གཏགས་པ་མད་པའ་ཞང་མཆག་ཀན་ཏ་ད་མའ་

འག་ལ་མག་འཕལ་བཞན། །ལ་ལར་བལམས་ཤང་ཞང་གཞན་ད་ཡང་བང་ཆབ་ཚལ་

སན་སན་པ་ཁད་ཀ་ས་ཡ་ན། །བཀད་པ་མཆག་འད་འད་དང་གཞན་ད་མ་ལས་འག་

ཀན་ཀན་མཁན་གར་ཀང་བརད་མ་ནས། །ལ་ཁའ་ར་མཚར་ར་བདན་འད་སང་ལང་

བ་བཞན། །ལ་བས་མ་ངམས་འད་དཔང་ཕགས་བཅར་འཕ་བའ་ས། །གང་ད་ཅང་ཟད་

བསད་པའ་བསད་ནམས་ད་ཡས་བདག །འཇམ་དབངས་ས་མཛས་མག་ག་ལམ་ད་

འབལ་མད་ཤག །ནམ་ཞག་ཁད་ས་མཐང་བར་གར་མ་ཐག །སད་པར་རང་ད་

འཁམས་པས་དབ་པ་བདག །ལག་པའ་ལམ་ད་སང་བའ་མ་རངས་ཡད། །བང་ཆབ་


178

སམས་ཀ་དབང་ད་འགར་བར་ཤག །གཞན་ཡང་གཟངས་དང་མངན་ཤས་རམ་ཐར་

ས༑ །མ་མཐའ་མད་པའ་ཏང་འཛན་ཚགས་ཐབ་ནས། །ཞང་ཁམས་བ་བར་རལ་

རམས་བལ་བའ་ཕར། །དཔག་མད་ལས་ཀ་བཀད་པ་སན་པར་ཤག །དར་ན་མང་ད་

ཐས་པའ་མཐར་སན་ཏ། །མཐའ་ཡས་འག་བ་ཆས་ཀས་ཚམ་བས་ནས། །རང་པར་

མ་ཐགས་རལ་བ་ཀན་ག་གཙ། །ངག་ག་དབང་པའ་ས་མཆག་ཐབ་པར་ཤག །ར་

བཙན་འཇམ་པའ་དབངས་ལ་བསད་པ་འཇམ་དབངས་མཉས་པར་བད་པའ་བསད་

སན་ར་མཚ་ལས་ས་ལ་བསད་པའ་སབས་ཏ་དང་པའ །། །།

༈ འད་སང་ཟར་གས་ཕ་བའ་གར་ཀམ་གཟགས། །དངས་པའ་མ་ལང་དཀལ་

ན་གསལ་བ་བཞན། །འགང་ལགས་དབང་པའ་གཞ་བཞན་རབ་བཀ་བ། །འཇམ་པའ་

དབངས་ཀས་ངག་ག་དབང་ཕག་སལ། །ཕགས་བཅའ་ཞང་ཀན་ཀན་ནས་འགངས་

པའ་ས་སད་སད་ཀ་དབ་བ་མཐའ་ཡས་པ། །སམས་ཅན་ཀན་ཡད་ཡད་དང་མཐན་

པར་འཚམ་བད་བད་པའ་གདངས་ཀང་ཟལ་གནན་པ། །ཁད་ཀ་གསང་དབངས་

དབངས་ཀ་ང་རའ་དཀལ་འཁར་འཁར་བ་སད་ད་རན་ཆགས་པའ། །སན་པའ་གསང་

གང་གང་ག་ར་བའ་ལམ་ད་ལང་ན་ན་ར་འཆ་བ་འཕག་པར་བད། །གསང་མཉན་འཇམ་

ཞང་ཡད་འང་ཡད་ད་འཐད། །དག་ཅང་ད་མད་འད་གསལ་སན་ལ་འཇབས། །མཉན་

པར་འས་ཤང་མ་ཚགས་སན་ཞང་དལ། །མ་རབ་མ་བརང་རབ་འདས་ར་བར་

སན། །ལས་སམས་སང་ན་ཚམ་བད་དགའ་བད་བསད། །གདང་མད་ཀན་ཏ་ཤས་

བད་རམ་རག་བ། །རམ་གསལ་དགའ་བད་མངན་པར་དགའ་བད་ཅང༌། །ཀན་ཤས་

བད་ཅང་རམ་པར་རག་པར་བད། །རགས་ཤང་འབལ་ལ་ཟས་པའ་སན་དང་


179

བལ། །སང་ག་གང་ཆན་འབག་དང་ལག་འགའ་དབང༌། །ད་ཟ་ཀ་ལ་པང་ཀ་ཚངས་པ་

དང༌། །ཤང་ཤང་ཏའ་དབང་པའ་དབངས་ལར་སན། །ར་ས་མ་ཁངས་མ་དམའ་ཀན་

རས་ཞགས། །ཚག་ཟར་ཕན་ཅང་མ་ཚང་མད་པ་དང༌། །མ་ཞམ་མ་ཞན་རབ་དགའ་

ཁབ་ཅང་ཆབ། །རན་ཆགས་འབལ་ཞང་ས་ཀན་རགས་པར་བད། །དབང་པ་ཀན་

ཚམ་མ་སད་མ་འགར་ལ། །མ་བརགས་འཁར་ག་དཀལ་འཁར་ཡངས་ས་

གགས། །དག་གསམ་སལ་བད་བདད་དཔང་ཚར་གཅད་ཅང༌། །རམ་པ་ཀན་ག་

མཆག་དང་ལན་པར་འབང༌། །ད་ལར་བཞ་ཡས་ལག་པའ་དག་ཅའ་དབངས། །གསང་

གཅག་ཉད་ལའང་མ་ཚང་མད་པར་ན། །ཇ་སད་ནམ་མཁའ་མཐས་ཁབ་ད་སད་

པའ། །སལ་ལན་ར་བའ་ལམ་ད་བད་བ་སར། །ད་ཚ་ཉ་བར་གནས་ལ་ཧ་ཅང་ཆ་བར་

མ་སང་རང་ན་གནས་ལ་ཆང་མན་པར། །ས་ཚགས་ཚན་དང་ཕད་པའ་ཤལ་བཞན་

གངས་མད་གདལ་བའ་རང་རང་སད་དང་མཐན་པར་ན། །ས་གཙག་མཛད་ས་འགན་

པ་ལ་སགས་ཁད་སའ་ཆ་ཤས་ཀན་ནས་འབང་བར་རབ་སན་ཀང༌། །ད་དག་ཀན་ལ་

རག་པ་ཉར་ཞ་འད་ན་ནམ་མཁས་ཚངས་དབངས་སག་ན་མཚན་པར་ནས། །གག་

དམར་མཛས་པའ་ས་རགས་བཅངས་པ་ཡ། །ཆར་སན་ནང་ག་འབག་ས་ཟབ་མ་

བཞན། །འཇམ་དབངས་གསང་བསད་བསད་ནམས་འད་ཡས་བདག །ཁད་གསང་ར་

བའ་ལམ་ད་འབལ་མད་ཤག །གསང་རན་ར་བའ་བ་གར་ཞགས་མ་ཐག །སལ་ལན་

རས་འཛན་ལག་ས་ཚར་གཅད་ཅང༌། །སབ་ལགས་ཚག་གས་བ་གསལ་ཡད་འཕག་

པའ། །འཆད་རད་རམ་པའ་གནས་རམས་མཐར་སན་ཤག །ཐ་དད་འག་བའ་སད་ལ་

ཐགས་མད་པའ། །ངས་ཚག་ས་ས་ཡང་དག་རག་པ་མཆག །བད་བག་ཐབ་ནས་འག་


180

བ་ཐམས་ཅད་ཀ། །ཐ་ཚམ་གཅད་པའ་མཆག་ཏ་བདག་གར་ཅག །ཁད་ཀས་ཇ་ལར་

རས་ས་གདམས་པ་ཡ། །གསང་ག་མཚམས་ལས་ནམ་ཡང་མ་འདའ་བར། །གས་

པས་ར་གཅག་ཉམས་ས་བངས་པ་ཡས། །གསང་ག་དབང་ཕག་མར་ད་འགབ་པར་

ཤག །ར་བཙན་འཇམ་པའ་དབངས་ལ་བསད་པ་འཇམ་དབངས་མཉས་པར་བད་པའ་

བསད་སན་ར་མཚ་ལས་གསང་ལ་བསད་པའ་སབས་ཏ་གཉས་པའ།། །།

༈ བ་རའ་མདངས་དང་འདས་པའ་གསར་ཟངས་མདག །མདག་ལགས་ཤས་

བ་མ་ལས་ལང་ངར་འཁན། །མཁན་རབ་དབང་ཕག་འཇམ་དབངས་འག་བའ་

སབས། །སབས་མཆག་ཁད་ཀས་རབ་འབམས་ཤས་རབ་སལ། །དངས་འཛན་ཆང་

གས་རབ་ཏ་མས་པས་བང་དར་དཔད་པའ་བ་གས་ཉམས། །ཉན་མངས་གདག་པའ་

ས་ཡ་ལག་པས་དག་བའ་ལན་པ་ཀན་ཏ་འཇམས། །སད་པའ་ཞགས་པས་ཡད་ན་

དངས་པའ་རད་བཀར་གང་མའ་ཕར་འབང་བ། །བག་མད་ནགས་ཁད་ཀན་ཏ་རལ་

བའ་གདལ་དཀའ་ཡད་ཀ་གང་པ་ཆ། །དན་ཤས་བག་ཡད་ཐག་པས་དམ་བཅངས་

ནས། །ཡང་དག་རགས་པའ་ལགས་ཀ་རན་པ་ཡས། །འཕགས་མཆག་བ་བས་བགད་

ཅང་བསགས་པ་ཡ། །རན་འབལ་དམ་པའ་ལམ་བཟང་སལ་ད་བཙད། །ཚལ་ད་ས་

མད་བརན་པའ་ཤགས་དག་གས། །དཔག་མད་བསལ་པར་ཡང་དང་ཡང་གམས་

པས། །ས་མ་ལ་བའ་ཏང་འཛན་ར་ར་ཡས། །མཐར་འཛན་ར་བ་མང་ག་ལག་མར་

མཛད། །སར་ཡང་མཐའ་ཡས་རལ་བའ་དབང་པ་རམས། །རབ་མཆག་མཆད་སན་ར་

མཚས་མཉས་བས་པས། །ད་མད་མགར་ནས་ཚངས་དབངས་ང་ར་ཡས། །དགངས་

པ་གཅག་གས་གསངས་པའ་གདམས་པ་མཆག །སད་པའ་ནད་བར་དངས་འབན་


181

བདད་རའ་ཟས། །རན་ད་བསན་པས་བགད་པར་ཆས་དཀའ་བའ། །རལ་སས་སད་

པ་རབས་ཆའ་ཕ་རལ་ཏ། །བགད་པའ་བ་གས་ལས་སས་རས་པ་ན། །མཐའ་དག་

འཛན་པས་ནམ་ཡང་མ་ར་ཞང༌། །མ་ལས་འཁལ་སང་འཇམས་ལ་ཐགས་མད་

པའ། །ཏང་འཛན་ཀན་ག་གཙ་བར་གར་པ་གང༌། །ར་ར་ལ་བར་གགས་པའ་ཏང་ང་

འཛན། །ཁད་ཀས་མངན་ད་མཛད་པ་ད་ཡ་མཐས། །ས་མ་ལ་བའ་ཡལ་གས་སང་བ་

དང༌། །ར་ལམ་ལ་བའ་གསལ་ཞང་རག་པའ་བ། །མང་སང་མ་ལས་ཆས་ཀ་དབངས་

ས་ཞགས། །ད་ཕར་ར་བ་ཉམས་པའ་ལན་ཤང་བཞན། །མ་ལས་འཛན་པའ་ས་བན་

དངས་ཕང་བས། །སབ་པ་ཁད་ལ་ནམ་མཁའ་ཇ་སད་ད། །ཆས་ཀ་ས་ལས་གཡ་བ་ག་

ལ་ཞག །ད་ལར་མགན་ཁད་ཆས་ཀ་དབངས་ལས་ཅང་ཟད་གཡ་བ་མད་བཞན་

ད། །ད་མའ་ཤས་བ་གསལ་བར་སང་བ་མ་ལང་ནང་ད་གཟགས་བརན་ནམ། །ནམ་

མཁའ་ལམ་ན་འཇའ་ཚན་བཞན་ད་ས་སར་མ་འདས་རགས་པར་མཁན། །མཁན་

བཟང་ཁད་ཀ་མཁན་པ་ད་ཡང་སད་ཅག་ཉད་ལ་ད་ལར་ལགས། །སན་ལ་འབར་ལན་

གནས་ཡན་དབལ་པ་མན། །སར་སས་དབལ་པའ་གནས་ཡན་འབར་ལན་མན། །ད་

སགས་རན་འབལ་མ་བསའ་གནས་ཀན་མཁན། །ད་ཕར་ཁད་ན་ས་བའ་གཙ་བ་

ལགས། །ཐགས་མད་སད་པར་སང་བ་ཐམས་ཅད་ཀ། །དག་དང་མ་དགའ་ལས་ཚལ་

འབས་བར་བཅས། །གང་ད་ཁད་ཀ་མངན་ད་མ་གར་མད། །ད་སད་ཁད་གསང་

འབལ་མད་མ་མཆས་ལགས། །ཆགས་ལ་གནས་ཤང་སང་ལ་མས་པ་དང༌། །ད་ལས་

ལག་སགས་མས་པ་ས་ཚགས་ཚལ། །མངན་སམ་གཟགས་ཕར་ཁད་ཀ་མཛད་པ་

ཀན། །འག་ལ་དན་ད་མ་འགར་ཡད་མ་ལགས། །བཅ་བརད་ཁམས་ཀ་རབ་དབ་


182

མཐའ་དག་ལ། །ཁད་ལ་ལག་ཏ་གར་པ་གང་ཡང་མད། །ད་ཕར་ཁད་ན་གདལ་བའ་

གནས་རམས་ཀ། །གདལ་བའ་དས་ལས་ཅང་ཟད་འདའ་མ་ལགས། །སད་པར་ར་བ་

རམས་ཀ་དད་སགས་ཀ། །དབང་པ་ར་རལ་དབང་པ་མད་པ་ལ། །མཁན་པ་ཐགས་

མད་འཇག་པ་ད་སད་ཁད། །ཆས་སན་ཚལ་ལ་ཤན་ཏ་མཁས་པ་ལགས། །མངན་

པར་མཐ་ཞང་ངས་པར་ལགས་པ་དང༌། །ངན་སང་གནས་རམས་ཀན་ཏ་བགད་པའ་

ལམ། །ཀན་ལ་མཁན་པ་སབ་པ་མད་པའ་ཕར། །ཁད་ན་འག་བའ་བཤས་གཉན་

བཟང་པ་ལགས། །བསམ་གཏན་གཟགས་མད་སང་ག་རམ་པར་བསངས། །ཐད་རལ་

ལ་སགས་ཏང་འཛན་མཐའ་དག་གས། །འཇག་ལང་ཀན་བང་ཚལ་ལ་མ་རངས་

པས། །སམས་འཇག་རམས་ཀ་ཕ་རལ་སན་པ་ལགས། །ཐག་མད་འཁར་བ་ཡངས་

ས་འདས་བགས་པའ། །རང་བཞན་ཚ་རབས་དན་རགས་དང་བཅས་པ། །སད་ཅག་

ཙམ་ག་ཁང་ད་ཆད་པས་ན། །ཁད་ན་སན་ག་མཐའ་ལ་མཁས་པ་ལགས། །འད་ཙམ་

དས་ན་འད་ནས་འཆ་འཕ་ཞང༌། །ལགས་སད་ཉས་སད་ལས་རམས་ཇ་ལ་བར། །གང་

ད་ས་བའ་གནས་ཀན་རབ་མཁན་པས། །ཁད་ན་ཕ་མའ་མཐའ་ལ་མཁས་པ་

ལགས། །གང་ཞག་ཟག་པ་ཟད་པའ་མང་འདས་དང༌། །གང་གས་ཟད་བད་འཕགས་

ལམ་བརད་ཀ་ལམ། །ད་དག་ཀན་ལ་སབ་མད་མངན་སམ་སན། །ད་ཕར་ཁད་ན་

སབས་ཀ་དམ་པ་ལགས། །ད་ལར་གནས་དང་གནས་མན་ལས་ཀ་རམ་སན་མས་པ་

འཇག་རན་ཁམས། །དབང་པའ་རམ་པ་ཀན་འགའ་ལམ་དང་ཉན་མངས་རམ་བང་

སན་ག་གནས། །འཆ་འཕ་ས་དང་ཟག་པ་ཟད་པ་མཁན་པ་ཐགས་པ་མད་འཇག་

པ༑ །གང་ལ་མངའ་བ་ཁད་ཀ་ཡལ་ད་མ་གར་ཤས་བའ་གནས་ད་གང༌། །སད་པར་


183

འཁམས་པ་རམས་ཀ་ཐག་མད་ནས། །བདག་བདའ་ཕར་ད་གཞན་ལ་གནད་པའ་

ལམ། །དག་པའ་རལ་བས་ཀན་ཏ་བསན་ན་ཡང༌། །ངལ་བ་འབས་བ་མད་པས་གལ་བ་

ལར། །གཞན་ལ་ཅང་ཟད་ཙམ་ཡང་མ་འཚ་བར། །རང་ཉད་ཕར་ད་ཉན་མཚན་བར་

མད་པར། །བར་ཕག་བརན་པས་ཐར་པ་བསབ་ད་ཡང༌། །ཡང་དག་ལམ་ལ་རབ་ཀས་

ཕགས་པར་གཟགས། །ད་ཕར་རལ་བ་ཀན་ག་ལམ་གཅག་པ། །ལས་ཅན་མཐའ་

དག་རས་ས་འཛན་པའ་མ། །རལ་སས་དཔའ་པ་གཡལ་ད་འཇག་པའ་ག །སང་རའ་

ལམ་བཟང་རང་ནས་གམས་པར་མཛད། །སག་བསལ་ར་ལམ་ད་ཡང་མ་འདད་

ཅང༌། །ཕལ་བང་བད་ལ་ཆག་ཤས་མད་པར་ན། །འག་བ་འད་ཀན་ཁད་པར་ཡད་མན་

ན༑ །གཞན་བད་ཡལ་བར་འདར་རམས་ཆས་འཁལ་བར། །བར་ལན་ཁད་ཀས་

གཟགས་ནས་བདག་དང་གཞན། །མཉམ་པ་ཉད་ད་མཐང་བའ་བང་ཆབ་སམས། །ཐག་

མ་ཉད་ད་གམས་པར་མཛད་པ་ཡས། །སམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཁད་ཀས་བདག་གར་

གཟང༌། །བདག་བདར་སད་པ་ཡང་དག་ལམ་ག་གགས། །གཞན་ཉད་གཅས་འཛན་

ཡན་ཏན་ཀན་ག་གཏར། །ད་ཕར་ཁད་ཀས་བདག་གཞན་བར་བའ་ཚལ། །ཡང་ཡང་

གམས་པས་འག་ཀན་བདག་ཏ་མཛད། །ད་ལར་སང་རས་མ་ཡས་ལན་མང་ད། །ལས་

སབས་རགས་པར་བསངས་པའ་བཅམ་ལན་ཁད། །ཕན་ཚགས་ཡན་ཏན་རམས་ཀ་

མཐར་ཕན་ཡང༌། །ཞ་བའ་བད་བས་འཕག་པར་ག་ལ་འགར། །འདབ་བཟང་དབང་པ་

ལ་ཡ་ལམ་ཞགས་པ། །དར་གནས་མ་ཡན་འཛན་མར་མ་ལང་ལར། །སད་ཞར་མ་

གནས་ཁད་ཐགས་བསད་པས་བདག །འཇམ་དབངས་མཁན་བར་ཡད་ལ་འབལ་

མད་ཤག །མཐར་འཛན་ག་སབས་འཕག་པའ་ལ་བ་དང༌། །འག་ཀན་བ་སག་ལར་


184

མཐང་སང་ར་གཉས། །ཡད་ལ་བད་བག་ཉད་ད་འགབ་གར་ནས། །ལས་ཅན་ཐག་པ་

མཆག་ལ་འཁད་པར་ཤག །ཆས་ཀན་ཚག་དན་མ་བརད་དན་པའ་གཟངས། །ད་བ་

ཀན་ག་ལན་ལན་སབས་པ་མཆག །མར་ད་བསད་ནས་ཆས་ཀ་ཕངས་རམས་

ལ། །ལགས་བཤད་དགའ་སན་འགད་པར་བདག་གར་ཅག །ས་ཚགས་གདལ་བའ་

བསམ་པ་ཇ་བཞན་ད༌། །མ་རག་བཞན་ད་ར་བ་སང་བ་ཡ། །འཇམ་དབངས་ཐགས་

ཀ་དཔལ་གས་མརད་བདག །སན་ཟས་ནམ་མཁར་ཇ་བཞན་མཛས་གར་ཅག །ར་

བཙན་འཇམ་པའ་དབངས་ལ་བསད་པ་འཇམ་དབངས་མཉས་པར་བད་པའ་བསད་

སན་ར་མཚ་ལས་ཐགས་ལ་བསད་པའ་སབས་ཏ་གསམ་པའ།། །།

ཕགས་བཅའ་ཞང་ན་མཐའ་ཡས་རལ་བས་རན་ཆད་མད་པར་རབ་བསགས་

པ༑ །གང་ག་སན་པས་འཇག་རན་གསམ་བཀང་འཇམ་པའ་དབངས་ཞས་རབ་ཏ་

གགས། །གང་དའ་ཡན་ཏན་ཅང་ཟད་གས་པས་བརད་པའ་བསད་སན་ར་མཚ་འད།

གང་ཞག་འཛན་ཅང་ཀག་པ་ད་ཡ་ཡད་ལ་འཇམ་དབངས་མར་འཇག་ཤག །ཅས་ར་

བཙན་འཇམ་པའ་དབངས་ལ་བསད་པ་འཇམ་དབངས་མཉས་པར་བད་པའ་བསད་སན་ར་མཚ་ཞས་བ་བ་འད་ན་མང་

ད་ཐས་པའ་རལ་ཁམས་པ་བ་བཟང་གགས་པའ་དཔལ་གས་གངས་ཅན་ཁད་ཀ་གངས་རའ་དབང་པ་འ་ད་གང་རལ་ག་

ལ་ཞལ་ད་སར་བའ་ཡ་ག་པ་ན་ས་སད་འཛན་པ་བ་ད་པལའ། །

༄༅། །འཕགས་བསད་བཞགས་ས། །

༄༅། །ན་མ་ཨḈ་ལ་ཀ་ཤ་ར་ཡ། །ཕགས་བཅའ་རལ་བ་རབ་འབམས་

ཞང་ག་རལ་དང་མཉམ་པ་ད་དག་ག །འག་ལ་ཆགས་པའ་ཀན་ཏ་ཆགས་པའ་སང་ར་


185

ར་མཚ་ལ་བར་ཟབ། །ད་ལས་འཁངས་པའ་ཡན་ཏན་ལན་རགས་སན་རས་གཟགས་

ཞས་རམ་གགས་པ། །མགན་པ་བདག་ཅག་ཀན་གས་བསན་འས་རན་ཆན་ར་འད་ད་

ལ་འདད། །ད་མད་ཆ་སས་གསར་པའ་དབས་ས་བསལ་ཟར་གང་བའ་དཀལ་འཁར་

སང༌། །པདའ་འདབ་ལར་རམ་པར་དག་པའ་ཞབས་གཉས་མཉམ་པའ་ཚལ་བཞགས་

ཏ༑ །འཇག་རན་དག་ན་ཟ་བ་ཉ་འད་ཀན་ཏ་ལམ་མར་གསལ་བ་ཁད། །མཐང་བའ་མད་

ལ་སང་ག་གདང་སལ་ཀན་ནས་དགའ་བ་རས་པར་མཛད། །ཁ་བའ་རག་པ་ལ་བར་

བསལ་ཡང་བདད་ཀ་ས་རམས་ལག་པར་བསག །མཐའ་དག་མཚན་མའ་ཆས་ལས་

འདས་ཀང་སས་པ་ད་མའ་དཀལ་འཁར་སང༌། །སད་ལས་བརལ་ཡང་སད་པ་གསམ་

ད་ས་བ་རག་ཏ་སན་མཛད་པའ། །ས་མ་ཇ་བཞན་ཁད་ཀ་སད་ལ་བ་དང་ལན་རམས་

ང་མཚར་འགར། །རམ་པ་ཀན་ག་རས་ས་ཞགས་པ་སན་མཚན་ནམ་མཁའ་དཀལ་

འཁར་ཏ། །སལ་ལན་ས་བས་རག་ཏ་བསན་པས་ས་མད་ས་གཞ་ཉད་ད་གར། །འཇག་

རན་ཡངས་ཀ་གཏ་མག་མན་པ་མཐར་མཛད་ཉ་མ་འབར་བ་དང༌། །ཞ་སང་ཡད་

བསག་གདང་བ་སལ་བའ་ར་བང་མཚན་མ་འཛན་པ་ཅན། །པན་ར་ཀ་རབ་ཏ་བཞད་

པའ་ཞལ་ག་དཀལ་འཁར་མཛས་སན་ཅང༌། །ད་མད་དང་དང་ཆ་ཤལ་ལར་དཀར་ལ་

ན་སག་པའ་ལང་ཚ་ཅན། །བསམ་ཡས་མཆད་སན་རས་པའ་དབས་ན་སལ་མཛད་

ས་མའ་རད་འཇ་དང༌། །བད་གཤགས་རལ་སས་ཁ་བའ་དཔང་སགས་གངས་མད་

འཁར་ག་དབས་ན་བརད། །མ་དང་ཆ་ཀང་སལ་པ་ངན་དང་རལ་པའ་འཇགས་པ་ལ་

སགས་པ། །ཤན་ཏ་ཉམ་ཐག་གནས་ས་ལང་བའ་སག་བསལ་བར་ཡས་གཙས་པ་

ཀན། །ཁད་ཀ་འད་ཟར་ཟ་བ་བཀས་འདའ་ལ་ག་རད་ཀས་ཉར་དངས་ནས། །ལ་ཡ་


186

དཔལ་དང་རབ་ཏ་ལན་པའ་བད་བ་མཆག་ལ་མངན་པར་སར། །ད་ཞམ་ལན་བ་ས་

བར་བཅངས་པ་ནམ་མཁའ་འད་དང་རབ་འདས་ལ། །རལ་བའ་དབང་པ་འད་དཔག་

མད་ས་རགས་ཀ་ཅད་པན་དབ་ལ་མཛས། །ཕག་གཡས་མཆག་སན་ར་མ་ལས་

བབས་བདད་ར་དཀར་པའ་ཐགས་པ་ན། །མ་ཏག་འད་ཆགས་རག་ཏ་ལངས་པས་ཡ་

དགས་ཀན་ག་གདང་བ་འཇམས། །ཕག་གཡན་ས་ཟར་ངས་ལ་བརན་པའ་འགང་

བག་ཡད་འང་གཙང་མའ་ས། །ཚངས་དབང་ལ་སགས་དགས་ལན་འདད་པས་ཁད་ན་

འཇག་རན་ཀན་དབང་ཕག །འཁར་ལ་པད་མདའ་དང་གཞ་ཡ་ཕག་ར་སགས་ཀས་

རབ་ས་བའ། །སང་ཕག་ཕག་དང་སན་སང་མངའ་བ་བཅ་གཅག་ཞལ་བཟང་ཡང་དག་

སན། །ལ་ལར་གདག་ཅན་ཀ་ཡ་དད་དཔན་སངའ་ས་དང་གཞན་ད་ན། །དན་ཡད་

ཞགས་དང་མགན་སན་ལ་སགས་རམ་པ་ད་མའ་ཆ་འཕལ་འགད། །རས་འགའ་

བགགས་འཇམས་ཁ་རལ་ར་མགན་ལགས་ལན་ནག་པའ་ཚལ་ལ་སགས། །དག་

ཤལ་ས་གསམ་འགངས་པ་སན་ཡང་ཐགས་ན་བར་ལས་གཡ་མ་མངའ། །ནམ་

མཁའ་ལམ་ག་རས་ས་སང་བའ་འཇག་རན་ར་ཆན་མཐའ་མ་མཆས། །ད་ལ་མད་ཀ་

སམས་ཅན་གངས་མཚངས་ཁད་ཀ་སལ་པ་ད་སད་ཅག །རབ་ཏ་ས་ཡང་བ་སའ་ར་

ཙམ་གཡ་སམ་བགད་པ་མ་ཡན་ཏ། །ཆར་སན་ལས་ན་ཆ་ཆར་བཞན་ད་འབད་པའ་

རག་པ་མངའ་མ་ལགས། །རམ་པ་འགར་ཡང་འག་བའ་དན་ད་མ་འགར་ཚག་ན་

ཡངས་ས་སངས། །རང་རང་བ་དང་རས་ས་མཐན་པའ་འགག་མད་དབངས་ཀ་ཡན་

ལག་ན། །ར་མཚའ་རལ་ག་གངས་ལས་འདས་པའ་ཆས་ལམ་ཉ་བར་སན་མཛད་

པ༑ །ཁད་གསང་ས་ཡ་ར་བར་ལང་ཡང་བཀའ་ལ་ཡང་དག་གནས་པར་འགར། །ད་


187

ཟའ་རད་མང་ས་དང་འཐབ་པའ་ཡད་འང་ན་ཆང་ག་ལ་བ། །ཡད་ད་འཐད་ཀང་ཆགས་

ལན་རམས་ཀ་ཡལ་ག་འདད་པ་མ་ལས་འཇམས། །ནམ་མཁའ་ཁབ་པའ་འབག་ས་ཇ་

བཞན་ཟབ་མར་འབན་ཡང་ད་ཡ་མད། །འཇགས་པས་སག་པ་ད་དག་ག་ཡང་སག་

བསལ་མང་ག་ལག་མར་མཛད། །འཁར་བ་པ་རམས་རག་ཏ་གཡ་བའ་ས་བ་ཡང་དག་

སལ་སད་ད། །རམ་པ་ཀན་ལན་གསང་མཐར་སག་པའ་ཆས་ཀ་འཁར་ལ་སན་འག་

བ༑ །དས་གསམ་གཏགས་པའ་རལ་བ་ཀན་ག་གསང་དབངས་ངས་པ་རབ་རགས་

པས། །བ་མད་འབར་པའ་དབང་ཕག་ཁད་ན་འཇག་རན་ཀན་ག་བ་མར་གགས། །ས་

བ་གང་དག་རང་སག་ཉད་ཀང་རས་འགའ་ཁ་བའ་དབང་གར་ཏ། །གསད་པར་

བརམས་མད་ཁད་ཀས་འག་རམས་བ་དང་འད་བར་རག་དགངས་ནས། །གནད་

འགར་ཆ་ཙམ་ཐགས་ཀས་དགངས་པ་རང་མ་ཞག་ནས་བཏང་བས་ན། །བདག་འད་

རང་ལ་བར་བ་དས་ཀང་ཁད་ཐགས་སང་རའ་ཆར་མ་ཕད། །ག་བར་ཙནན་ཨ་ཤར་

ལ་སགས་ཆབ་ཀས་སངས་པ་ལར་བསལ་བའ། །ཞ་བའ་གཟགས་སངས་ནམ་ཡང་

མ་འཛམ་རགས་དག་སན་རས་བཙའ་མད་ཀ། །མང་སང་སས་པ་ཆས་ཀ་དབངས་

ས་ཉ་བར་ཞ་བའ་དགངས་པ་ན། །བད་བ་མཆག་གས་རག་ཏ་འཁད་བཞན་གཡ་བ་

མད་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །ཕགས་ཀན་འབར་བའ་མ་ལས་བསག་ཅང་ཁ་གདངས་མག་

ར་དམར་ཁས་པའ། །གཤད་མས་ཁར་ཡག་ཀན་ནས་འཇགས་བསད་ལ་ལ་ཟངས་

ཞན་འབར་བའ་ཁད། །འབ་ལར་ཚད་པའ་ཚ་དམལ་གནས་ས་བདད་རའ་ཆར་གས་

བསལ་བ་དང༌། །ཤ་རས་འགས་བད་གང་བས་ཉན་རམས་ད་བའ་རག་པས་སབ་ཏ་

གསལ། །ལ་བ་ར་མཚངས་མགན་པ་འགག་ཅང་ཡན་ལག་ར་ཕན་བཞན་ད་ཕ། །ལས་


188

བསམས་ཐལ་བས་རབ་གཡགས་ལ་ཚགས་འཐབ་ལས་མ་ཡ་ཚ་ཚ་འབབ། །ཆ་ཀང་

དག་ཀང་བལས་པ་ཙམ་གས་སམ་འགར་རག་ཏ་ངལ་བ་དང༌། །བཀས་པས་གདང་

བའ་ཡ་དགས་རམས་ལ་ཟས་གས་བདད་རའ་ཆར་པ་སལ། །ཟས་ཁམ་ཙམ་ག་འདད་

ལ་སད་པས་ཕ་མའ་བད་བ་ད་ཡ་སད། །གཅས་པའ་སག་ཀང་ཡལ་བར་འདར་བགད་

བང་དར་འགའ་ཡང་སབས་མ་ཕད། །དབབས་དང་ཁ་དག་མ་སག་ལ་བརན་ཤན་ཏ་

སལ་དམན་དད་འག་རམས། །མར་ད་དག་བའ་དན་པ་ཐབ་ཅང་བད་བའ་འཚ་བ་སལ་

ད་གསལ། །ནར་བ་འབར་བའ་གཞལ་མད་ལ་བརན་ཚངས་པའ་རལ་པའ་དཔལ་ད་

ཡང༌། །མ་རག་ཉམས་ནས་མནར་མད་མ་ནང་རས་པ་རང་ཡང་འབར་འགར་

ཞང༌། །རག་ན་བད་བའ་མལ་སན་འཇམ་དང་ཡད་འང་སད་ཚལ་ངགས་ར་བའ། །ལ་

བ་ཉད་ཀང་འགར་བད་འཐང་ཞང་ལགས་ཀ་ཚར་རན་ཐང་ལ་འདད། །མཐ་བ་ཉད་

ཀང་མ་རང་དས་ས་རང་པས་བསན་འས་བན་ད་འགར། །ལང་ཚ་འད་ཡང་ཡད་ཀས་

ཉམས་འགར་སན་མཐའ་མ་ཏག་ཇ་ལ་བ། །འབར་པ་འད་ཡང་དས་ཀས་འདར་ངས་

བརན་པའ་རན་ལ་དགའ་སམ་བཞན། །བདག་ག་ཚ་ཡང་གག་འད་འག་བཞན་སད་

ཅག་ཙམ་ཞག་འདར་སང་ས། །འཇག་རན་འད་ཡ་ཕ་རལ་ཞས་བ་སར་འདས་དངས་

པ་ཐག་བསང་བའ། །མན་ཁད་སག་པར་བདག་ཉད་གཅག་པ་རམ་པར་འཁམས་

འགར་ད་ཡ་སད། །འཇགས་རང་འཁར་བར་ཉན་མངས་ར་ཡས་སང་ལ་མངན་པར་

བསས་གར་པ། །བདག་ཅག་སག་བསལ་ར་མཚ་འད་ནས་ཐགས་རའ་ཕག་གས་དང་

ད་གསལ། །གངས་ཅན་ར་ཡས་བསར་བའ་ཞང་འདར་ཐབ་པའ་བསན་སལ་གནས་

མད་ཀ། །ཆས་བད་ཕལ་ཆར་ཚལ་ཁམས་གས་བལ་གཅར་བར་ང་ཚ་སངས་ནས་


189

ན༑ །ཁམ་པ་རམས་ལ་བསན་ཅང་ངར་ལ་དམ་པས་སད་པའ་ལས་ལ་འཇག །ཀ་མ་

དམ་ཆས་ཉ་མའ་འད་ཟར་ར་བའ་ཕག་ཏ་ནབ་ལ་ཉ། །སབས་དང་ལན་རམས་རང་

འདད་ལར་ལན་ཕན་ཚན་རད་ཅང་དམའ་ལ་འཚ། །དམན་པ་རམས་ན་རག་ཏ་འཁལ་

ཞང་ག་ནའ་ཟས་ཀང་རད་པར་དཀའ། །མ་བཟད་སགས་མའ་ངང་ཚལ་འད་འདར་

འཕགས་པས་བཏང་སམས་མཛད་ལགས་ན། །སན་ག་ཐགས་དམ་ད་ཡས་ཅ་འཚལ་

འབངས་རམས་ས་ཞག་སབས་ལ་བསན། །ཁད་ཀ་མཚན་ཡང་བན་གས་བརབས་ཏ་

གང་ཐས་འཇགས་པ་ཞ་བ་དང༌། །སངས་རས་གངས་མད་བསན་པའ་ལས་དང་ཁད་

མཚན་འཛན་ཙམ་འབས་མཚངས་ཞས། །དང་སང་བདན་པའ་ཚག་གས་བསན་

བཞན་བདག་ཅག་ར་བས་གསལ་འདབས་ན། །མགན་པ་གཞན་ད་གཡལ་བའ་

ཐགས་སངས་ཉམ་ཐག་སམས་ཅན་སབ་ད་གསལ། །ས་བ་ཐམས་ཅད་དཀན་མཆག་

གསམ་པ་གས་པས་ཉ་བར་བསན་པ་དང༌། །ལས་དང་འབས་བའ་གནས་ལ་དད་པས་

རག་ཏ་ཆས་ཀ་ལམ་ད་འཇག །ས་ཚགས་ཁམས་དང་སལ་བར་འཚམས་པའ་ཞ་ཁའ་

ཆ་འཕལ་དཔག་མད་ཀས། །སད་པ་ཉམ་ངའ་གནས་འདར་ལང་བའ་གཉན་རམས་

བད་ལ་སར་ད་གསལ། །རབ་གས་བདག་ཀང་ད་ཉད་འབད་པའ་བ་གས་ད་མ་མད་

པ་དང༌། །སད་ལ་ས་དང་སང་རས་གཞན་དན་ས་བ་ད་མར་སད་ལ་བརན། །བདད་ས་

མཐའ་དག་ཕམ་པར་བད་པའ་མཐ་ཆན་ཕ་རལ་ཕན་ཐབ་ས། །རམ་དག་དགའ་ལན་

ཆས་ཀ་ཚལ་དང་འག་བ་དས་རང་སང་གར་ཅག །བ་གས་དམན་ཡང་ཁ་བའ་ཡད་

ཀ་འ་མཚ་གན་ད་འཕར་བའ་མཐས། །བསད་ཅང་ས་བའ་འཕང་བ་རབ་མཛས་དབ་

བ་དཀར་པ་རད་པ་འད། །ཀག་གམ་ཐས་སམ་དན་པ་ད་ཡང་སག་པའ་ད་མ་རམ་དག་


190

ཅང༌། །ག་འཛན་ཞང་ད་རལ་བ་མཆག་རབ་སན་རས་གཟགས་ཀས་རས་བཟང་

ཤག །ད་ལར་རལ་བ་ཐམས་ཅད་ཀ་ཐགས་རའ་རང་གཟགས་འཕགས་པ་འཇག་རན་དབང་ཕག་སན་རས་གཟགས་

ལ་བསད་ཅང་ཐགས་ར་བསལ་བའ་གསལ་འདབས་དང་བཅས་པ་ཕན་བདའ་ཆར་འབབས་ཞས་བ་བ་འད་ན་ཤཀའ་

དག་སང་ཆས་ས་བ་བ་བཟང་བསལ་བཟང་ར་མཚས་སར་བའ། །

༄༅། །རམ་རལ་མའ་བསད་པ་འཆ་མད་གབ་པ་ཞས་བ་བ་བཞགས་ས། །

༄༅། །ན་མཿ ཤ་ག་ར་མཉ་ག་ཥ་ཡ། །ས་གསམ་འག་བའ་ར་སང་དངས་

གབ་གཏར། །ལགས་བཤད་འད་སང་འགད་པའ་ཉན་མར་བད། །ཡན་ཏན་ཆ་ཤས་

ཀན་རགས་འད་དཀར་ཅན། །དཔལ་ལན་བ་མ་ལས་ཅན་གཙག་ན་རལ། །གང་ལ་

བརན་ན་བ་གས་མཆག་སར་ཞང༌། །འཆ་བདག་བ་ཅན་ར་མའ་དབག་པ་ལར། །གང་

གས་མཛད་པའ་ལ་མ་འག་བའ་སབས། །གཙག་ཏར་རམ་རལ་ཅང་ཟད་བསད་པར་

བག། །མག་བལ་ས་བས་ས་ཚགས་གཟགས་ལ་བཞན། །ཁད་ཀ་ངང་ཚལ་བདག་ལ་

རང་ད་བསལ། འན་ཀང་དམ་ཆས་ཡང་དག་སད་པའ་ཕག །བད་བ་ཅན་ག་ཁང་བཟང་

མཆག་ཉད་ན། །འཇག་རན་རམ་འདན་ཚ་དཔག་མད་མགན་གས། །ཁད་ལ་ར་ཆར་

བསགས་པ་ཐས་པ་ལས། །འཕགས་མའ་ཞབས་ཟང་རང་ནས་བསན་པ་བདག །འད་

སད་གང་བའ་ག་སབས་ཅང་ཟད་རད། །ཡད་འཕག་འད་ཟར་སང་ག་ད་བ་ཅན། །ཕལ་

བང་ཆ་ཞང་གབ་པ་ཁད་ཀ་ས། །འ་མའ་ཆ་གཏར་དབས་ན་གངས་ར་བཞན། །པད་

ཟའ་སང་ན་མཛས་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །ཆ་ཤལ་བཙ་མའ་གསར་དང་ཨན་

རལ། །ཡངས་ས་དག་པའ་འད་ལར་རབ་གསལ་བའ། །དབས་དང་གཡས་གཡན་


191

ཞལ་བཟང་རས་པ་ན། །སག་དང་ཞ་དང་ཁ་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །གདགས་མཛས་ཏག་

ལ་ཨན་ན་ལ་བཞན། །རབ་རས་དབ་ལ་རལ་པའ་ཐར་ཅག་ཅན། །ད་བལ་མཁའ་ལ་

འཁག་པའ་འཇའ་ཚན་ལར། །མཐན་མཐང་སན་མཆག་སན་མ་རང་པས་

མཛས། །དབབས་ལགས་ཤངས་ཀ་རད་ན་ཡད་ད་འང༌། །མཆ་སས་མཛས་པའ་

ཞལ་ན་ལ་ན་སག །མཉན་ལགས་སན་ག་བག་པར་རན་ཆན་འཕང༌། །རད་བང་

ཉམས་ཀས་ཡད་འཛན་ཁད་ལ་འདད། །སར་ཕང་བཀ་བའ་མདངས་ལར་རབ་གསལ་

བའ། །ད་ཤལ་མཆག་གས་མགན་པར་རབ་ཏ་འཁད། །འ་མའ་རན་འཛན་ན་འབར་

ཟང་གཅག་གས། །རབ་ཡངས་བང་ལ་ངང་པས་པད་མཚར་བཞན། །རན་ཆན་རན་

གས་མཛས་པའ་འཇམ་མཉན་ཕག །པདའ་ར་བ་ལར་དཀར་ཟང་བཞ་ཡ། །དང་པ་ར་

ར་སགས་མཛབ་ཞགས་པ་ས། །གཉས་པ་འད་དཔག་མད་དང་མ་འཇགས་

སན། །གསམ་པས་མདའ་གཞ་བཞ་པའ་ཕག་ཟང་གས། །མཆག་སན་བམ་པ་བཟང་

ནས་འག་བ་ལ། །འཆ་མད་ཚ་ཡ་དཔལ་སར་བཅམ་ལན་མ། །ཚ་དཔག་མད་པ་ཁད་

ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །ཡད་བཞན་མཚ་ཡ་ངགས་ཀ་པད་སང་བཞན། །དང་ཞང་ལམ་

པའ་སད་སབས་གསལ་བ་ཅན། །འཇའ་ཚན་གར་ཕབ་ཤལ་ག་མཆད་སང་ལར། །ད་

མད་མཛས་ས་བཀ་བའ་གས་ཀས་སད། །མ་ཕད་སལ་ཀང་མཆག་གས་ལགས་

གནས་ཤང༌། །བརད་གཉས་ལང་ཚའ་དཔལ་འཛན་རལ་བའ་ཡམ། །མ་འདའ་རམ་

འཕལ་ད་མས་རམ་རལ་བ། །འག་བའ་ཡད་བཞན་འཇག་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །ར་ཡབ་

དཀར་པ་བསམས་པའ་རལ་བའ་སས། །ཕག་ན་པད་ར་ར་འཛན་པ་གཉས། །གཡས་

གཡན་གནས་ནས་ཁད་སར་མངན་ཕགས་ཏ། །རག་ཏ་བསམས་ཏ་བལས་ཀང་


192

ངམས་པ་མད། །རལ་ག་ལགས་ཀ་དབག་པ་ར་ར་གཡས། །གཡན་པ་མ་རངས་

འདལ་བའ་སགས་མཛབ་ཅན། །མ་གཡ་འདད་རལ་དབག་སན་སབས་པ་ཆ། །ཁད་

ཀ་ཕགས་བཞར་གནས་ནས་བགགས་དཔང་འཇམས། །འཆ་མད་བདད་རའ་ཆར་

ག་རན་འབབས་པའ། །གཙང་མའ་གནས་ཀ་ལ་ཡ་བ་གཉས་ན། །སང་ག་ཕགས་

ནས་རན་ཆན་བམ་པ་ཡས། །དག་པའ་ཆ་རན་འབབས་ལ་མངན་པར་བརན། །མ་

ལས་ཤས་བ་མཐའ་དག་མངན་ད་གར། །མ་མད་འག་ལ་རན་ཆད་མད་པར་

བར། །མ་མཚན་དག་སགས་འཇགས་པ་ཀན་ལས་སབ། །མ་དང་ལ་ཡ་རམ་འདན་

ཁད་ལ་འདད། །ཤས་བ་ཀན་ལ་རངས་པའ་ད་བ་བཅད། །སམས་ཅན་ཀན་ལ་སམས་

པའ་ཐགས་དང་ལན། །གནས་སབས་ཀན་ཏ་ཕན་དང་བད་སར་བ། །འཇག་རན་ཀན་

ག་སབས་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །ཤན་ཏ་བརན་པ་ཞས་བ་ལ་ཡ་བས། །ཁད་ཀ་གཟངས་

སགས་ཞག་དག་བགངས་པས་ཀང༌། །འཇགས་པ་ཆ་ལས་ཡངས་ས་ཐར་གར་

ཏ༑ །མཆག་ག་ཚ་ཐབ་ངན་འག་དག་གར་ན། །འད་ན་ཁད་ལ་ར་གཅག་ཡད་ཀས་

ན༑ །རན་ད་སབས་ས་བཟང་ནས་ཏང་འཛན་དང༌། །བཟས་བརད་མཆད་པས་དས་

རམས་འདའ་བ་ལ། །ཅ་ལགས་ར་བ་མ་སང་བཅམ་ལན་མ། །བར་བའ་མ་ཡས་ཡད་

འང་བ་ལ་བཞན། །ཡད་ལ་ཁད་སམས་དང་བའ་བ་ཡས་ན། །ཡང་ཡང་བས་ཀང་

རས་ས་མ་འཛན་ན། །བར་བའ་གཏར་ད་བདག་གས་ཅ་ལས་དཔག །ཁད་ན་འག་བ་

ཀན་ག་བསམ་པ་མཁན། །སན་ཚ་ད་དག་དན་ད་ཐགས་ཀང་བསད། །ཇ་ལར་འདལ་

བའ་ཐབས་ལ་ཤན་ཏ་མཁས། །སད་ཞའ་རད་པ་སལ་བའ་མཐ་དང་ལན། །ད་ཕར་

རག་ཏ་དག་པའ་ས་བ་འཛན། །རལ་དང་ཕད་ཅང་རལ་སས་རགས་ས་འགར། །བ་ར་


193

ཚ་རབས་དན་ཞང་ངག་ན་བཙན། །དན་དང་ལན་ཞང་བད་བ་ཅན་ད་ས། །དཔག་མད་

ཚ་ཐབ་འབང་པའ་གནད་པ་མད། །དས་མན་འཆ་བ་བརད་དང་ནད་ལས་གལ། །ཀན་

ག་མཆད་འས་དག་ལས་རལ་བ་དང༌། །རལ་ག་རག་འཛན་མཁའ་ལ་འག་བ་

སགས། །རལ་བས་གསངས་པའ་གཟངས་ཀ་ཕན་ཡན་ཀན། །སབ་པ་པ་ཡས་ཇ་

ལར་གསལ་བ་བཞན། །ཐགས་རའ་དབང་གར་འཕགས་མའ་དན་གས་ན། །ཡད་ལ་

ར་བ་ཡངས་ས་རགས་པར་མཛད། །གཟངས་མཆག་གང་ལ་གཏད་པའ་ལ་དབང་

དང༌། །གང་ད་འཛན་པའ་སད་བཞན་འབངས་ནས་ན། །རག་ཏ་བསང་བར་ཞལ་གས་

ལགས་བཞས་པ། །ཆས་ཀ་རལ་པ་གཤན་ར་ཆན་པས་ཀང༌། །སགས་དས་ས་བའ་

ངང་ཚལ་མ་བལ་བར། །རལ་བའ་སན་སར་དམ་བཅས་དགངས་མཛད་ལ། །གཟངས་

ཀ་ཕན་ཡན་གང་ཡན་ད་དག་ཀན། །མར་ད་མངན་ད་འགར་བའ་འཕན་ལས་

མཛད། །ད་ལར་འག་བའ་སབས་གར་ར་བཙན་མ། །ཅང་ཟད་བསད་ལས་བང་བའ་

དག་བ་དས། །འཕཊ་མའ་ག་འཕང་མཆག་ད་མར་ཐབ་ནས། །ཉམ་ཆང་ལས་ཅན་ཀན་

ག་མགན་བགད་ཤག །མ་བསན་ཡད་ཀ་བན་ད་གར་པའ་མཐས། །མ་འདད་འབས་

བ་སར་བའ་གནག་པའ་ལས། །མ་ཤས་དབང་གས་བགས་པ་གང་ཡན་པ། །མ་ལས་

བད་བག་ཉད་ད་ཞ་གར་ཅག །མཆག་ག་ཚ་དང་རབས་ཆན་རམ་དཔད་དང༌། །དད་

དང་སང་ར་རན་འགས་ཏང་འཛན་སགས། །ལང་དང་རགས་པའ་ཡན་ཏན་ཇ་སད་

པ༑ །མཐའ་དག་གང་ནས་གང་ད་རས་པར་ཤག །བང་ཆབ་སབ་པའ་རས་ས་རབ་

གཞལ་བ། །བད་གཤགས་དགས་པའ་རབ་འབམས་དབང་ག་ལས། །ད་དག་ཐམས་

ཅད་ཇ་ལར་སན་པ་བཞན། །འདད་པ་ཙམ་གས་རས་ས་བད་པར་ཤག །ཐས་བསམ་


194

སམ་པས་བདག་རད་འདལ་བའ་ཚ། །ཡང་དག་ལམ་ག་གགས་ལ་མངན་བརན་

པ༑ །ནག་པའ་ར་ལག་རམས་ཀ་སབས་དང་དཔང༌། །མངན་སད་ལས་ཀས་ཐམས་

ཅད་ཚར་གཅད་ཤག །མཐང་ཐས་དན་དང་རག་པ་ཙམ་གས་ཀང༌། །འག་བ་ཀན་ག་

ར་བ་གང་ཡན་པ། །མཐའ་དག་ཡངས་ས་རགས་པར་བད་པ་ལ། །ཡད་བཞན་ནར་

དང་དཔག་བསམ་ཤང་བཞན་ཤག །མདར་ན་བཤས་གཉན་དམ་པ་མཉས་བས་

ནས། །ཐབ་པའ་དགངས་པ་རད་པའ་མང་ཐས་ཀས། །སབ་པའ་བ་བ་ལགས་པར་

མཐར་ཕན་ནས། །རལ་བའ་བསན་པ་ཕགས་བཅར་རས་བད་ཤག །བཅམ་ལན་འདས་

གཙག་ཏར་རམ་པར་རལ་མ་ལ་བསད་པ་འཆ་མད་གབ་པ་ཞས་བ་བ་འད་ན་མང་ད་ཐས་པའ་རལ་ཁམས་པ་བ་བཟང་

གགས་པའ་དཔལ་གས་སར་བའ། །

༄༅། །མཁའ་མཉམ་མ་བཞགས་ས། །

༄༅། །མཁའ་མཉམ་འག་ལ་མཁན་བརས་རབ་དགངས་ནས། །གངས་མད་

གསམ་ད་ཚགས་གཉས་རབ་རགས་ཏ། །སང་གསམ་མ་མཇད་ཞང་ག་དཔལ་གར་

པ༑ །འདན་མཆག་ཤཀའ་ཏག་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །ཤས་རབ་ཆན་པས་ད་ཉད་

ལགས་རགས་ནས། །བརན་པ་ཆན་པས་ག་འཕང་མཆག་བརས་པ། །བསན་པ་འད་

ལ་སན་པ་གཉས་པར་གགས། །འཕགས་མཆག་ཀ་སབ་ཞབས་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །ད་

སས་ཐ་བ་དག་ལགས་དཔལ་ཡན་ཅན། །ལག་ས་ཚར་གཅད་སལ་ལན་རས་ས་

འཛན། །ཐར་འདད་རམས་ལ་ཐར་པའ་ལམ་སན་པ། །ཨར་ད་ཝའ་ཞབས་ལ་ཕག་

འཚལ་ལ། །མཁན་པའ་དཀལ་འཁར་ལགས་བཤད་འད་སང་ཅན། །རབ་འབམས་


195

ཤས་བའ་མཁའ་ལ་རབ་འཕགས་ཤང་། །བད་གཤགས་གསང་རབ་ཉན་མར་བད་

པའ་དཔལ། །འཕགས་པ་ཐགས་མད་ཞབས་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །དག་བཅ་ག་དག་

འབམ་སའ་གཞང་རམས་ཀས། །གང་ག་བ་གས་མགལ་བ་རབ་བརན་ཅངའཛམ་

གང་འད་ན་ཀན་མཁན་གཉས་པར་གགས། །མཁས་མཆག་དབག་གཉན་ཞབས་ལ་

ཕག་འཚལ་ལ། །ཕལ་ད་བང་བའ་བ་གས་སབས་ཀས་བཙན། །རད་ད་བང་བའ་ཡན་

ཏན་ཁར་གས་བརད། །ལག་ས་འདམ་བའ་ཚལ་རབ་འཇམས་མཛད་པའ། །ཕགས་

ཀ་གང་བའ་ཞབས་ལ་ཕག་ཚལ་ལ། །ཆས་ཀ་རགས་པས་ཆས་མན་ཕམ་མཛད་

ཅང་། །གགས་པའ་ས་ཆན་འཇག་རན་གསམ་ན་གགས། །ས་ངན་མན་འཇམས་ས་

བའ་ཉ་མ་མཆག །ཆས་ཀ་གགས་པའ་ཞབས་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །ཚལ་ཁམས་ར་

མཚའ་དབས་ན་གནས་བཅས་ཤང་། །འབམ་ཕག་འདལ་བའ་གཞང་ག་གདངས་

ཀས་བརད། །རམ་གལ་ཐར་པའ་ནར་བས་གཙག་ན་མཛས། །མཆག་གཉས་ཀ་ཡ་

དབང་པ་ལ་ཕག་འཚལ། །ཐབ་པའ་བསན་ལ་ཤང་རའ་སལ་བཏད་ནས། །ས་ར་

རམས་ལ་ལགས་པའ་ལམ་སན་པ། །འཛམ་གང་མཛས་བད་རན་དག་མཆག་གཉས་

ལ། །རག་ཏ་གས་པའ་ཡད་ཀས་ཕག་འཚལ་ལ། །ཞས་པ་འད་ན་ར་རད་མདའ་བ་གཞན་ན་བ་གས་

ཀས་མཛད་པའ། །

༄༅། །དཔལ་ན་ལནའ་པཎ་གབ་བཅ་བདན་ག་གསལ་འདབས་བཞགས་ས། །

༄༅། །འག་ལ་ཕན་བཞད་ཐགས་རས་རབ་བསན་པའ། །སངས་རགས་

སབ་པ་མཆག་བརས་ལ་ཡ་ལ། །རན་འབང་གཏམ་གས་འག་རམས་འདན་མཛད་


196

པའ། །ཐབ་དབང་ས་བའ་ཉ་མར་མགས་ཕག་འཚལ། །རལ་ཡམ་དགངས་དན་མཐའ་

བལ་ད་ཉད་དན། །རན་འབང་རགས་ཚལ་ཟབ་མས་གསལ་མཁས་པ། །རལ་བའ་

ལང་བཞན་ཐག་མཆག་དབ་མའ་སལ། །འབད་མཛད་ཀ་སབ་ཞབས་ལ་གསལ་བ་

འདབས། །ད་སས་ཐ་བ་མཁས་ཤང་གབ་པའ་མཆག །ཕ་ནང་གབ་མཐའ་ར་མཚའ་

ཕ་མཐར་སན། །ཀ་སབ་གཞང་འཛན་ཀན་ག་གཙག་ནར་དཔལ། །རལ་སས་

འཕགས་པ་ལ་ལ་གསལ་བ་འདབས། །འཕགས་པའ་དགངས་པ་རན་འབང་མཐར་

ཐག་དན། །བཏགས་ཡད་མང་རང་ཙམ་ག་ཟབ་མའ་གནད། །གསལ་མཛད་གབ་པ་

མཆག་ག་སར་གཤགས་པ། །སངས་རས་བསངས་ཀ་ཞབས་ལ་གསལ་བ་

འདབས། །བདན་པའ་དངས་པ་ས་སགས་མཐའ་བཀག་ཅང༌། །ཚད་མ་མཐན་སང་ཕ་

དན་བཞད་པ་ཡ། །གབ་མཐའ་སལ་གཏད་ཡངས་རགས་པཎ་ཏ། །སབ་དཔན་ལགས་

ལན་འབད་ལ་གསལ་བ་འདབས། །རན་འབལ་རན་ཉད་འད་པ་ཙམ་ཉད་ཀས། །མཐའ་

གཉས་སལ་བའ་སང་སང་དབ་མའ་ཚལ། །ཟབ་རས་འདམས་མཁས་མད་སགས་

ཡངས་རགས་ལམ། །རས་མཛད་ཟ་བ་གགས་པར་གསལ་བ་འདབས། །ང་མཚར་

རད་བང་སང་ར་ཆན་པའ་ལམ། །ཟབ་དང་ར་ཆའ་རགས་ཚལ་རམ་མང་གས། །སལ་

བཟང་གདལ་བའ་ཚགས་ལ་སན་མཁས་པ། །རལ་སས་ཞ་བ་ལ་ལ་གསལ་བ་

འདབས། །གདལ་བའ་ཁམས་བཞན་གཉས་སང་དབ་མའ་ལམ། །སལ་གཏད་དབ་

ཚད་རགས་ཚལ་འབད་མཁས་ཤང༌། །ཁ་བའ་ལངས་ས་རལ་བསན་སལ་མཛད་

པ༑ །མཁན་ཆན་ཞ་བ་འཚ་ལ་གསལ་བ་འདབས། །མཐའ་བལ་དབ་མའ་ལ་དང་ཞ་

ལག་ཟང༌། །སམ་རམ་མད་རད་བཞན་ད་ལགས་བཀལ་ནས། །གངས་ལངས་རལ་


197

བསན་འཁལ་མད་གསལ་མཛད་པ། །པད་མའ་ངང་ཚལ་ཞབས་ལ་གསལ་བ་

འདབས། །བམས་པས་རས་བཟང་ཐག་ཆན་ས་སད་ཀན། །ལགས་པར་སལ་མཁས་

ར་ཆན་ལམ་སན་ཞང༌། །རལ་བའ་ལང་བཞན་རམ་རག་ཤང་རའ་སལ། །འབད་

མཛད་ཐགས་མད་ཞབས་ལ་གསལ་བ་འདབས། །ཆས་མངན་ས་བདན་གཉས་སང་

སལ་བཟང་ནས། །བ་མད་རམ་རག་གབ་མཐའ་གསལ་མཛད་པ། །ཀན་མཁན་གཉས་

པར་གགས་པའ་མཁས་པའ་མཆག །སབ་དཔན་དབག་གཉན་ཞབས་ལ་གསལ་བ་

འདབས། །ཐབ་པའ་གཞང་ལགས་དངས་སབས་རགས་པ་ཡས། །སན་ཕར་ཚད་

མའ་ས་བར་ལགས་ཕ་ནས། །རམ་དཔད་བ་མག་སན་མཛད་ཚད་མ་པ། །ཕགས་ཀ་

གང་པའ་ཞབས་ལ་གསལ་བ་འདབས། །ཕ་ནང་ཚད་མའ་གནད་ཀན་ལགས་དགངས་

ཤང༌། །མད་སམས་ཟབ་རས་ལམ་ཀན་རགས་ལམ་ནས། །ངས་སར་རད་བང་ཆས་

ཚལ་འདམས་མཁས་པའ ། །ཆས་ཀ ་གགས་པའ ་ཞབས་ལ་གསལ་བ་

འདབས། །ཐགས་མད་ས་མཆད་ལས་འངས་ཤར་ཕན་དན། །ཡད་མད་མཐའ་བལ་

དབ་མའ་སལ་བཞན་ད། །རན་ག་གཞང་དན་སང་བའ་སན་མ་སར། །འཕགས་པ་

གལ་སའ་ཞབས་ལ་གསལ་བ་འདབས། །ཡམ་དན་འབད་ལ་རལ་བའ་ལང་བསན་

ཐབ། །མ་ཕམ་མགན་པའ་མན་ངག་ཇ་བཞན་ད། །ཡམ་གསམ་ཤར་ཕན་གཞང་

མཆག་གསལ་མཛད་པའ ། །སབ་དཔན་སང ་ག ་བཟང་པར་གསལ་བ་

འདབས། །འདལ་བ་འབམ་སའ་དགངས་དན་ལགས་བསས་ནས། །ཐམས་ཅད་ཡད་

སའ་ལགས་བཞན་ས་ས་ཐར། །མ་ནར་ལགས་འདམས་བརན་མཁས་མཆག་གར་

པ༑ །ཡན་ཏན་འད་ཀ་ཞབས་ལ་གསལ་བ་འདབས། །བསབ་གསམ་ཡན་ཏན་ནར་


198

བའ་མཛད་ལ་དབང༌། །འདལ་བསན་ད་མད་རང་ད་སལ་བའ་སད། །ར་ཆན་གཞང་

དན་ལགས་བཀལ་འདལ་འཛན་མཆག །ཤཀ་འད་ཀ་ཞབས་ལ་གསལ་བ་

འདབས། །ཐབ་གསང་ཟབ་རས་བཀའ་སལ་མ་ལས་པ། །སས་བ་གསམ་ག་ལམ་ད་

འདམས་མཛད་ད། །གངས་ལངས་ཐབ་བསན་སལ་བའ་དན་ཅན་ར། །ཇ་བ་ཨ་ཏ་ཤ་

ལ་གསལ་བ་འདབས། །ད་ལར་མཛམ་གང་རན་གར་མཁས་པའ་ཕལ། །ང་མཚར་

ལགས་བཤད་འབང་གནས་མཆག་རམས་ལ། །མ་ཕད་དང་བའ་ཡད་ཀས་གསལ་

བཏབ་པས། །བདག་རད་སན་ཅང་གལ་བར་བན་གས་རབས། །གཞ་ཡ་གནས་ཚལ་

བདན་གཉས་དན་ཤས་པས། །བདན་བཞས་འཁར་བ་འཇག་ལག་ཇ་བཞན་

ངས། །ཚད་མས་དངས་པའ་སབས་གསམ་དད་པ་བརན། །ཐར་ལམ་ར་བ་ཚགས་པར་

བན་གས་རབས། །སག་ཀན་ཉར་ཞའ་ཐར་པ་དན་གཉར་བའ། །ངས་འབང་བ་དང་

འག་རམས་སབ་འདད་པའ། །ཕགས་མཐས་གཏགས་པའ་སང་རའ ་ར་བ་

ཅན། །བཅས་མན་བང་སམས་འབངས་པར་བན་གས་རབས། །ཤང་ར་ཆན་པའ་

གཞང་ག་དན་རམས་ལ། །ཐས་བསམ་སམ་པས་ཕ་རལ་ཕན་པ་དང༌། །ར་ར་ཐག་པའ་

ཟབ་གནད་ལམ་ཀན་ལ། །ངས་པ་བད་བག་རད་པར་བན་གས་རབས། །ས་ཞང་ས་

བར་བསབ་གསམ་ལན་པའ་རན། །ལགས་ཐབ་བཤད་དང་སབ་པས་ལང་རགས་

བསན། །འཛན་ཅང་སལ་ལ་ཤང་ར་ཆ་རམས་དང༌། །མཚངས་པར་བསན་ལ་བ་བ་

བད་པར་ཤག །འདས་ས་ཀན་ཏ་ཐས་བསམ་བཤད་སབ་ཀ། །བ་བས་དས་འདའ་

ལག་འཚ་ཡངས་སངས་པའ། །དམ་པའ་མཁས་གབ་རབ་ཏ་འཕལ་བ་ཡས། །འཛམ་

གང་ས་ཆན་རག་ཏ་མཛས་གར་ཅག །ད་མཐས་མད་སགས་ཡངས་རགས་ས་ལམ་


199

བགད། །དན་གཉས་ལན་གབ་རམ་མཁན་རལ་བ་ཡ། །ག་འཕང་མར་བ་ཉད་ད་ཐབ་

གར་ནས། །ནམ་མཁའ་ཇ་སད་འག་བའ་དན་བད་ཤག །ཅས་པ་འད་བཞན། སངས་རས་བཅམ་

ལན་འདས་ཀས་ལགས་པར་བསན་པའ་ཟབ་པ་དང་ར་ཆ་བའ་ཆས་ཚལ་འད་དག་ལ་ར་གར་འཕགས་པའ་ཡལ་ག་

མཁས་པའ་དབང་པ་གང་སས་ད་དག་གས་རམ་དཔད་ལན་པའ་སས་བའ་བ་མག་རམ་པར་འབད་པའ་ལགས་བཤད་

རད་ད་བང་བ་ཇ་སད་ཅག་མཛད་ད་མ་ལ་ཉས་སང་ལ་བར་ལ་བཅར་ཉ་བའ་དས་ད་ལ་བར་ཐས་བསམ་སམ་པའ་

གཞང་ད་ཉམས་པ་མད་པར་གནས་ཡད་པས་མཁས་པའ་དབང་པ་ད་དག་ག་བཀའ་དན་རས་ས་དན་པ་དང༌། མ་ཕད་

དད་པས་ད་དག་ག་རས་ས་སབ་པར་སན་ཅང༌། དང་དས་འཛམ་གང་ཁན་འདར་ཚན་རག་དང༌། འཕལ་ཆས་དངས་པ་

ཡར་རས་ཚད་མཐར་ཕན་ཏ་འད་སང་འད་འཛའ་རམ་གཡང་འཁག་ཆའ་སབས་འདར། །རང་ར་སངས་རས་ཀ་རས་

འཇག་པ་རམས་སངས་རས་ཀ་ཆས་ཚལ་ལ་ཤས་ནས་དད་པ་ཐབ་པ་ཞག་དགས་གལ་ཤན་ཏ་ཆ་བས་གཟ་བའ་བས་

ཐ་ཚམ་ག་ས་ནས་ཞབ་མར་བརགས་ཤང་དཔད་ད་ར་མཚན་འཚལ་བ་དང༌། ར་མཚན་མཐང་ནས་ཤས་རབ་ཀ་

གགས་དང་བཅས་པའ་དད་པ་ས་བ་ལ། ཡངས་གགས་རན་དག་མཆག་གཉས་དང༌། སངས་རས་བསངས་དང་།

འཕགས་པ་གལ་ས་ལ་སགས་པའ་ཟབ་རས་ཀ་གཞང་ཕལ་ད་ཕན་པ་ད་དག་མད་མ་རང་ད་མཐང་ནས་རན་དག་

མཆག་གཉས་ཀ་ས་ཐང་བས་སལ་སར་ནས་ཡད་མས་ཐག་ཟབ་རས་ཀ་བ་བརད་གཞན་དག་བསན་ཏ་ན་ལནའ་པཎ་

གབ་བཅ་བདན་ག་བས་ས་གསར་བཞངས་དང་འབལ། མཁས་པའ་སས་མཆག་ད་དག་ལ་སང་ནས་གས་པའ་གསལ་

འདབས་འད་འད་ཞག་འབ་འདན་བང་བ་དང༌། དན་གཉར་ཅན་ཆས་གགས་འགའ་ཞག་ནས་ཀང་སལ་མ་བང་བར་

བརན། དཔལ་ན་ལནའ་པཎ་གབ་བཅ་བདན་ག་གསལ་འདབས་དད་གསམ་གསལ་བད་ཅས་པ་འད་དག་མཁས་པའ་

དབང་པ་ད་དག་ག་ལགས་བཤད་ལ་བཅས་མན་ཡད་ཆས་ཀ་དད་པ་ཐབ་ཅང༌། མཁས་པ་ད་དག་ག་ལགས་བཤད་

སབ་གཉར་མཁན་ག་གལ་མཐར་འཁད་པ། ཤཀའ་དག་སང་བསན་འཛན་ར་མཚས། གནས་བརན་ས་པའ་ལགས་ཀ་

སན་པ་བད་བར་གཤགས་ནས་ལ་གངས་༢༥༤༥ བད་རབ་བང་བཅ་བདན་པའ་ལགས་སལ་ཟ་༡༡ ཚས་༡ ཕ་ལ་


200

༢༠༠༡ ཟ་༡༢ ཚས་༡༥ ཉན། ར་གར་ཧ་མ་ཅལ་མངའ་སའ་ཀང་ར་རངས་ཁངས། ར་རམ་ས་ལ་ཐག་ཆན་ཆས་གང་ད་

གབ་པར་བགས་པ་དག་བར་གར་ཅག །

༄༅། །ཇ་བསད།

༄༅། །ༀ་བད་ལགས་ས་གར་ཅག །ཕན་སམ་ཚགས་པ་བ་ག་ལ་ཡ་

ཡལ། །ཆ་རགས་བཙན་པ་ཟ་ཧར་རལ་པའ་རགས། །བང་ཆབ་སམས་དཔའ་ཞ་འཚ་

འཁངས་པའ་བརད། །མར་མ་མཛད་པའ་ཞབས་ལ་གསལ་བ་འདབས། །ཡབ་དང་

ཡམ་ལ་ས་ཞ་མཁས་ཤང་གས། །གཟགས་མཛས་ཡད་འང་ཤས་རབ་སང་བརར་

ལན། །དལ་ཞང་རད་འཇམ་ཐབས་མཁས་སང་སབས་ཆ། །མར་མ་མཛད་པའ་ཞབས་

ལ་གསལ་བ་འདབས། །འཇག་རན་ལགས་ཀ་བསན་བཅས་ཐམས་ཅད་དང༌། །བཟ་

དང་གས་བ་ས་རལ་ས་ཚགས་དང༌། །རག་བད་ཀན་ལ་མཁས་ཤང་མཁན་པ་

རས། །མར་མ་མཛད་པའ་ཞབས་ལ་གསལ་བ་འདབས། །འདད་པའ་ཡན་ཏན་རམས་

ལ་མ་ཆགས་ཤང༌། །རལ་སད་འབར་པ་ཕན་ཚགས་སངས་ནས་ན། །དག་འདན་

ཕལ་ཆན་ས ་པའ ་དག ་སང ་མཛད། །དཔལ་ལན་ཨ་ཏ ་ཤ་ལ་གསལ་བ་

འདབས། །འདལ་བའ་ས་སད་ས་བཞ་ལས་གསངས་པ། །བད་བར་གཤགས་པས་

བསབ་པ་བཅས་པ་ལ། །ཉས་པའ་སན་གས་མ་གས་རམ་པར་དག །དཔལ་ལན་ཨ་ཏ་

ཤ་ལ་གསལ་བ་འདབས། །ཡངས་ས་འཛན་པའ་མཁས་པ་མང་བསན་ཅང༌། །ས་སད་

གསམ་དང་ས་དང་ཚད་མ་དང༌། །མན་ངག་ཀན་ལ་མཁས་ཤང་མཁན་པ་

རས། །དཔལ་ལན་ཨ་ཏ་ཤ་ལ་གསལ་བ་འདབས། །


201

གསར་གང་རལ་པའ་ས་སང་བ་མ་ལས། །བང་ཆབ་སམས་ཀ་བདད་རའ་

སན་བངས་ནས། །འག་བ་ཀན་ལ་ཕན་པར་མཛད་པ་ཡ། །དཔལ་ལན་ཨ་ཏ་ཤ་ལ་

གསལ་བ་འདབས། །སམས་ཅན་ཕངས་ཤང་ཤན་ཏ་སག་བསལ་བ། །རབ་ཏ་མང་ལ་

སང་ནས་བར་བ་ཡས། །འཇག་རན་ལ་དང་ལ་མན་བཅས་པ་ཡ། །སབ་པ་ཡབ་གཅག་

པ་ལ་གསལ་བ་འདབས། །གབ་པ་བརས་པའ་བ་མ་དམ་པ་ལས། །ཡ་དམ་ལ་ཡ་

མངན་རགས་ལང་ནད་ནས། །ར་གཅག་སབ་པ་སང་པར་མཛད་པ་ཡས། །ལང་བསན་

ཐབ་པར་གར་ལ་གསལ་བ་འདབས། །གདལ་བ་བད་ད་ཡད་པར་དགངས་ནས་

ན༑ །ཁ་བ་ཅན་ག་ལངས་ས་བན་ནས་ཀང༌། །ས་པ་མ་ཆན་རམས་ཀ་བ་མ་

མཛད། །མཆད་ཅང་བཀར་འས་ཁད་ལ་གསལ་བ་འདབས། །མཁས་མཆག་ཁད་ས་

བད་ད་མ་བན་ན། །སངས་རས་བསན་པ་ཡད་པར་གར་ཀང་ན། །ཟབ་མའ་དན་ལ་

ཕལ་ཆར་རངས་གར་པས། །ལགས་པར་སན་མཛད་ཁད་ལ་གསལ་བ་

འདབས། །བསན་བཅས་བསར་དང་བསར་ཟན་འཆས་པ་དང༌། །ད་ཉད་འཆད་དང་

རང་ག་རམ་པ་སགས། །ཡང་དག་ལམ་ལ་ལགས་པར་འཁད་པ་ཡས། །བསན་པ་

རས་མཛད་ཁད་ལ་གསལ་བ་འདབས། །ལ་ངན་ལ་ཞན་ལག་པའ་ལམ་ལ་

ཞགས། །བདད་དང་མ་སགས་དབང་ཕག་གབ་མཐའ་ངན། །རགས་པས་ཚར་གཅད་

ཐར་པའ་ལམ་ལ་བཀད། །ཐར་འདད་དད་དཔན་ཁད་ལ་གསལ་བ་འདབས། །སན་

དང་ཚལ་ཁམས་བཟད་དང་བརན་འགས་དང༌། །བསམ་གཏན་ཤས་རབ་ཕ་རལ་ཕན་

པ་དག །ས་བ་ད་མར་ཡང་ཡང་གམས་པ་ཡ། །ཚགས་གཉས་ཡངས་ས་རགས་ལ་

གསལ་བ་འདབས། །མཁ་བ་སན་དང་སན་པར་ས་བ་དང༌། །འཇག་རན་དན་མཐན་


202

གདལ་བའ་དན་ལ་སད། །བས་བའ་དངས་པ་བཞ་ཡ་དཔལ་འབར་གས། །གཞན་

དན་ལར་མཛད་ཁད་ལ་གསལ་བ་འདབས། །དད་དང་ཚལ་ཁམས་ཐས་དང་གཏང་བ་

དང༌། །ང་ཚ་ཤས་དང་ཁལ་ཡད་ཤས་རབ་ཀ། །ནར་བདན་དག་གས་ཕག་པར་གར་

པའ་མཛད། །ཡན་ཏན་འབང་གནས་ཁད་ལ་གསལ་བ་འདབས། །

༈ སན་ཚ་སན་ལམ་བཏབ་པའ་སབ་མ་མཆག །རལ་བའ་འབང་གནས་རང་

ནས་འངས་པའ་ཚ། །ཨ་པ་ས་ཀ་ད་རང་སབ་བ་ཞས། །ལ་མག་མངན་ཤས་མངའ་ལ་

གསལ་བ་འདབས། །མ་ག་ད་ནས་སབ་མ་གས་པ་ཡ། །སལ་སན་དཀལ་ཞང་གསལ་

བ་བཏབ་པའ་སད། །བད་ད་གསན་ནས་འབམ་ལ་སན་པ་ཡ། །ར་བའ་མངན་ཤས་

མངའ་ལ་གསལ་བ་འདབས། །ལ་སར་ལ་ཡ་རལ་མ་བསགས་པ་ལས། །མར་བར་

བན་ནས་བར་ཁང་ལ་ཚགས་ལ། །ཕག་རན་ཕལ་ནས་མཁའ་ལ་བསར་བ་མཛད། །ར་

འཕལ་མངན་ཤས་མངའ་ལ་གསལ་བ་འདབས། །གང་ད་རལ་པའ་བཀའ་ཆམས་

གཏར་ད་སས། །མཁའ་འགས་གཏར་ཁ་ཕ་ནས་ཁད་ལ་བསན། །ཤཀ་མ་ནའ་འཇའ་

ས་ཁད་ཀ་དན། །ཇ་བ་བཀའ་དན་ཅན་ལ་གསལ་བ་འདབས། །ས་བདག་ནད་ཀས་

ཟན་པའ་མ་རམས་ལ། །རག་པར་ཚ་འཛན་བསང་བའ་སར་རམས་ཀང༌། །ཁད་ལས་

བང་ས་འག་བའ་ནད་གས་མཛད། །ཀ་སབ་གཉས་པར་གགས་ལ་གསལ་བ་

འདབས། །ས་ཐང་འར་ད་བ་མའ་སང་བཞགས་ཚ། །བར་བན་ལ་སགས་བར་སང་ལ་

རམས་ཀས། །རན་ཆན་ས་ལའ་མ་ཏག་ཆར་པ་ཕབ། །བ་མ་ལ་ཡ་ལ་ལ་གསལ་བ་

འདབས། །

༈ གཡར་པ་འཆང་རར་བ་མས་མག་རན་ཕལ། །ཤ་བ་གསན་ནས་ད་ཡ་


203

སབ་སང་མཛད། །རགས་ཀ་བ་མ་ལ་ར་སས་ཞས་གསངས། །འག་བའ་འདན་པ་

ཁད་ལ་གསལ་བ་འདབས། །ཁ་བ་འད་ནས་དགའ་ལན་གནས་ས་འག ། ང་ལ་དད་

ཅང་གས་པར་བད་པ་རམས། །དགའ་ལན་གནས་ས་མཇལ་བར་འགར་ཞས་

གསངས། །མ་འངས་མངན་སམ་གཟགས་ལ་གསལ་བ་འདབས། །དགའ་ལན་གནས་

ན་ནམ་མཁའ་ད་མ་མད། །འཕགས་པའ་ཡལ་ན་ད་པ་ཀ་ར་ཤ། །ཁ་བ་ཅན་འདར་

དཔལ་ལན་ཨ་ཏ་ཤ །ས་སང་གགས་པས་ཁབ་ལ་གསལ་བ་འདབས། །འབམ་སན་

བདག་གས་ར་སང་ལ་ཁང་བཞངས། །འག་བ་འདན་ཕར་གསལ་བ་བཏབ་པ་

ལས། །དགའ་ལན་གནས་ནས་རབ་གནས་མ་ཏག་འཐར། །བན་རབས་དངས་ས་

ཕབས་ལ་གསལ་བ་འདབས། །ཁད་ཀ་ཡན་ཏན་མཐང་དང་ཐས་པ་ལས། །དངས་

བའ་ཡད་ཀས་ལང་ལང་གསལ་འདབས་ན། །དགའ་ལན་གནས་ནས་ཐགས་རས་

གཟགས་མཛད་ལ། །གསལ་བ་བཏབ་བཞན་བན་གས་བརབས་ཏ་གསལ། །ད་དང་

ཁ་བ་ཅན་ན་ཁད་ཉད་ལ། །དད་ཅང་རས་ས་སབ་པ་མང་ཡད་ཀ། །ཐགས་ལ་དགངས་

ནས་བ་ལ་མ་བཞན་ད། །བར་བས་བདག་ག་བཤས་གཉན་མཛད་ད་གསལ། །སགས་

དས་ས་བ་དམས་ལང་ལ་བ་རམས། །དམ་མན་དག་བའ་བཤས་འདས་རས་བཟང་

ས། །འཁར་བའ་གཅང་རང་གནས་ནས་འདན་མད་རམས། །ཐགས་རའ་ལགས་ཀས་

མར་ད་དང་ད་གསལ། །དས་དང་གནས་སབས་དག་ན་ཐམས་ཅད་ད། །དམ་པ་ཁད་

ན ་བདག་ག་མགན་ལགས་ཀ། །མངན་པར་རགས་པར་མར་ད་འཚང་ར་

འགར། །ཐས་བསམ་སམ་གསམ་བདག་ལ་སལ་ད་གསལ། །

༈ ཡངས་ཀ་དག་བའ་བཤས་གཉན་ཡངས་ཀ་མགན། །རལ་བའ་གདང་


204

འཚབ་གར་པ་རལ་བའ་སས། །རང་གཞན་དན་གཉས་འབང་གནས་རན་པ་

ཆ༑ །བཤས་གཉན་སན་པའ་ཞབས་ལ་གསལ་བ་འདབས། །བསལ་པ་ད་མར་ཚགས་

གཉས་གམས་པའ་མཐས། །གནས་གསམ་དན་ལ་མཁན་པའ་དཀལ་འཁར་

རས། །ཨ་ཏ་ཤ་ཡ་སས་ཀ་ཐ་བ་པ། །ལགས་པའ་ཤས་རབ་ཞབས་ལ་གསལ་བ་

འདབས། །མར་མ་མཛད་དཔལ་རལ་བ་ཀན་ག་ཡབ། །རལ་བའ་འབང་གནས་རལ་

བ་ར་མཚ་ལས། །གདམས་པའ་ཁ་བ་བཏན་ནས་ཚམ་མཛད་པའ། །བརན་འགས་

གཡང་དང་ཞབས་ལ་གསལ་བ་འདབས། །ལང་མད་ཐགས་ལ་འཁངས་པའ་པ་ཏ་

བ༑ །བདག་པས་གཞན་གཅས་སམ་པའ་སན་ས་བ། །སབ་པ་སང་པར་མཛད་པའ་ཕ་

ཆང་བ། །རལ་སས་ས་མཆད་གསམ་ལ་གསལ་བ་འདབས། །ས་བ་ཀན་ཏ་ཇ་བ་ཡབ་

སས་དང༌། །འབལ་མད་ཆས་ཀ་དཔལ་ལ་ལངས་སད་ཅང༌། །ས་དང་ལམ་ག་ཡན་

ཏན་རབ་རགས་ནས། །ཇ་བ་ཡབ་སས་ག་འཕང་མར་ཐབ་ཤག །བཀ་ཤས་དག་

མཚན་གཡང་ཆགས་གཡས་རའ་ཆར། །འདས་གང་དབས་ན་ལན་པ་ལར་བརད་

པ༑ །འཕགས་ཡལ་མ་ཕམ་མགན་པ་བན་མན་བར། །ལ་ཆས་བདན་ལན་རང་ལགས་

དར་བར་ཤག །འདའ་ཐས་བསམ་སམ་གསམ་བདག་ལ་སལ་ད་གསལ་ཞས་པ་ཡན་འབམ་སན་རལ་བའ་འབང་

གནས་ཀས་མཛད་པའ་བསད་པ་སམ་ཅ་པར་གགས་པའ།། །།

༄༅། །རགས་བརད་མདན་ལགས་མ།

༄༅། །ༀ་བད་ལགས་ས་གར་ཅག །འཇག་རན་མཐ་རས་བང་གལ་ལ་བའ་

མག །སད་ལམ་འཁམས་པས་དབ་པའ་ངལ་བསའ་གནས། །བད་ལགས་ར་བ་དན་


205

ཅན་བ་མ་དང༌། །ར་བཙན་མཁན་པའ་གཏར་ག་ཞབས་ལ་འདད། །འབད་པ་ཆང་ངས་

རབས་ཆན་ཚགས་སད་ལ། །དག་ལ་རས་ས་ཡ་རང་མཆག་ཏ་གསངས། །ཁད་པར་

རང་གས་སན་བས་དག་བ་ལ། །རམ་སམས་བལ་བས་དགའ་བ་ཆར་བསད་

ན༑ །སན་བས་དག་བ་གང་ད་འཕལ་ལ་ཞས། །རལ་བས་གསངས་པའ་དན་ད་བསབ་

ཕར་དང༌། །དགས་པ་གཞན་ཡང་མང་ད་མཐང་བས་ན། །སམས་ཁད་དགའ་བ་འད་

ལར་བསད་ན་ལགས། །དང་པར་ར་ཆན་ཐས་པ་མང་ད་བཙལ། །བར་ད་གཞང་

ལགས་ཐམས་ཅད་གདམས་པར་ཤར། །ཐ་མར་ཉན་མཚན་ཀན་ཏ་ཉམས་ས་

བངས། །ཀན་ཀང་བསན་པ་རས་པའ་ཆད་ད་བསས། །ཚལ་འད་བསམས་ཤང་

མདན་མ་ལགས་ནས་གདའ། །བཀའ་དན་ཆ་འ་ར་བཙན་མཁན་པའ་གཏར། །བང་

དར་གནས་ལ་ཀན་ནས་འཐམས་པའ་མན། །ཡང་དག་ཐས་པའ་སན་མས་མ་བསལ་

བར། །ལམ་མ་ཤས་ན་ཐར་པའ་གང་མཆག་ཏ། །འཇག་པར་འགར་བ་སས་ཀང་ཅ་

ཞག་དགས། །ད་ཉད་ཕར་ན་མ་ཕམ་ཆས་ར་དང༌། །འཛམ་གང་རན་དག་མཆག་

གཉས་ཞས་གགས་པའ། །གཞང་ལ་ཕགས་ར་བ་དང་རགས་པ་རས། །ཚམ་པར་མ་

བས་ཀན་ལ་ཞབ་ཏ་སངས། །ཚལ་འད་བསམས་ཤང་མདན་མ་ལགས་ནས་

གདའ། །བཀའ་དན་ཆ་འ་ར་བཙན་མཁན་པའ་གཏར། །ཁད་པར་ཚ་རལ་མཐང་བས་

དངས་པ་ཡ། །ད་ཉད་གཏན་ལ་འབབས་པའ་ས་གཅག་པ། །ཡང་དག་རགས་པའ་

གཞང་ག་དཀའ་གནས་ལ། །འབད་པ་ད་མས་ཡང་དང་ཡང་ད་སངས། །ཚལ་འད་

བསམས་ཤང་མདན་མ་ལགས་ནས་གདའ། །བཀའ་དན་ཆ་འ་ར་བཙན་མཁན་པའ་

གཏར། །མད་སགས་གཞང་ལ་ངལ་བ་མང་བས་ཀང༌། །ཟབ་དན་ཉམས་ས་ལན་དང་


206

ས་བ་ན། །གང་ཡང་མ་བསབས་ཅ་ཡང་མ་ཤས་པའ། །ལ་བའ་ཚལ་ལས་རང་ད་མ་

སང་བར། །མཐང་ནས་ལག་པར་ཀ་སབ་གཞང་ལགས་ཀ། །ཟབ་མ་འབད་པའ་ཕ་

བའ་རགས་ལམ་ནས། །ཡང་དག་ལ་བ་འདན་པའ་གནད་ཀན་ལ། །ལགས་པར་

སངས་ཏ་ཐ་ཚམ་ཆད་པར་བས། །ཚལ་འད་བསམས་ཤང་མདན་མ་ལགས་ནས་

གདའ། །བཀའ་དན་ཆ་འ་ར་བཙན་མཁན་པའ་གཏར། །འད་ན་རགས་སངས་རས་ས་

བགད་པ་ལ། །ཟབ་མ་ར་ར་ཐག་དང་ཕར་ཕན་ཐག །རམ་པ་གཉས་ཡད་གསང་སགས་

ཕར་ཕན་ལས། །ཤན་ཏ་ཁད་པར་འཕགས་པ་ཡན་ན་ཞས། །ཉ་མ་ཟ་བ་ལ་བར་ཀན་

ཏ་གགས། །ཚག་ད་བདན་པའ་ཚག་ཏ་འདད་བཞན་ད། །ཟབ་མའ་ཐག་ད་ཇ་ལ་བ་

ཞག་ཅས། །ཚལ་བར་མ་བད་མཁས་པའ་ཁར་འཛན་པ། །ད་འད་ད་ཡང་ཤས་རབ་

ཅན་ཡན་ན། །ད་ལས་གཞན་པའ་དབང་པ་རལ་པ་གང༌། །ཤན་ཏ་ཕད་དཀའ་གང་ན་

མད་པའ་ལམ། །འད་འད་ཡལ་བར་འདར་བ་ཀ་མའ་མཚར། །ད་ཉད་ཕར་ན་རལ་

བའ་ཐག་པ་མཆག །སངས་རས་ལས་ཀང་དཀན་པའ་ར་ར་ཐག །དངས་གབ་གཉས་

ཀ་གཏར་གར་ཟབ་མ་དར། །ཞགས་ནས་འབད་པ་མང་པས་རང་ད་སངས། །ཚལ་

འད་བསམས་ཤང་མདན་མ་ལགས་ནས་གདའ། །བཀའ་དན་ཆ་འ་ར་བཙན་མཁན་

པའ་གཏར། །རད་ས་འག་མ་གསམ་ག་ལམ་ག་ཚལ། །མ་ཤས་ད་ཡས་རལ་འབར་

བ་མད་རད། །རད་ས་ཀན་ག་མཆག་ཏ་ཐག་བཅད་ཀང༌། །དམ་བཅའ་ཙམ་ད་ཟད་

པར་ལགས་མཐང་ནས། །གསང་བ་ས་རད་ལགས་པར་གབ་པ་དང༌། །དཔང་བཟང་

གས་ཞས་བསམ་གཏན་ཕ་མ་སགས། །བ་རད་རགས་གསམ་ས་དང་བ་བག་

ག༑ །རད་ས་རམས་ལ་རང་ད་འདས་པར་བས། །ཚལ་འད་བསམས་ཤང་མདན་མ་


207

ལགས་ནས་གདའ། །བཀའ་དན་ཆ་འ་ར་བཙན་མཁན་པའ་གཏར། །རད་ས་གཉས་པ་

སད་པའ་རད་རམས་ཀ། །གཙ་བར་གར་པ་རམ་སང་མངན་བང་ག །རད་ལ་སངས་

པས་སད་པའ་རད་ཀ་ཕགས། །གང་ཡན་ད་ཡང་ལགས་པར་ངས་པར་བས། །ཚལ་


པའ་གཏར། །རད་ས་གསམ་པ་རལ་འབར་རད་རམས་ཀ། །གཙ་བ་དཔལ་ལན་ད་

ཉད་བསས་པའ་རད། །བཤད་རད་ར་ར་ར་མ་ལ་སགས་ལ། །སངས་པས་རལ་

འབར་རད་ཀ་དགའ་སན་མང༌། །ཚལ་འད་བསམས་ཤང་མདན་མ་ལགས་ནས་

གདའ། །བཀའ་དན་ཆ་འ་ར་བཙན་མཁན་པའ་གཏར། །བཞ་པ་རལ་འབར་བ་ན་མད་

པ་ལ། །འཕགས་ཡལ་མཁས་པ་རམས་ལ་ཉ་ཟ་ལར། །ཡངས་ས་གགས་པའ་ཕ་རད་

འདས་པ་དང༌། །རལ་འབར་མ་རད་ཀ་རར་བད་མཆག་ག །ར་རད་བཤད་པའ་རད་

ལ་སགས་པ་དང༌། །མད་རད་གཞན་དང་བཤད་སལ་མ་འད་བའ། །ཤང་རའ་སལ་

འབད་དས་ཀ་འཁར་ལའ་རད། །གསལ་བད་ད་མ་མད་པའ་འད་ལ་སངས། །ཚལ་


པའ་གཏར། །དང་པར་ར་ཆན་པའ་མང་ད་ཐས་པ་བཙལ་བའ་སབས་ཏ་དང་པ་འᨕ། །

ད་ནས་གདལ་བའ་བ་མན་སལ་བའ་མཆག །འཇམ་པའ་དབངས་ལ་ཤགས་

དག་རན་རང་ག །དད་པ་བརན་པས་བཞང་ལགས་གདམས་པ་ར། །འཆར་ཕར་

གསལ་བཏབ་ར་ཚགས་ཀན་ལ་འབད། །ཚལ་འད་བསམས་ཤང་མདན་མ་ལགས་

ནས་གདའ། །བཀའ་དན་ཆ་འ་ར་བཙན་མཁན་པའ་གཏར། །ད་ལར་འབད་པས་ཀ་

སབ་ཐགས་མད་ལས། །རམ་བཞན་བརད་པའ་བང་ཆབ་ལམ་རམ་ལ། །ཐན་མང་


208

མན་པའ་ངས་པ་རད་གར་པས། །ཟབ་མའ་གཞང་མཆག་ཕར་ཕན་གདམས་པར་

ཤར། །ཚལ་འད་བསམས་ཤང་མདན་མ་ལགས་ནས་གདའ། །བཀའ་དན་ཆ་འ་ར་

བཙན་མཁན་པའ་གཏར། །བང་ཕགས་འད་ན་ཚད་མའ་གཞང་ལགས་ལ། །སངས་

དང་མ་སངས་ད་མ་མགན་གཅག་ཏ། །མད་དང་ས་བདན་ཀན་ལ་བང་ཆབ་ཏ། །བགད་

པའ་ཉམས་ལན་རམ་པ་ཡད་མན་ཟར། །འཇམ་པའ་དབངས་ཀས་ཕགས་ཀ་གང་པ་

ལ༑ །དངས་ས་འད་རམས་འད་ན་མ་འངས་དས། །འག་བ་ཀན་ག་མག་ཏ་འགར་ར་

ཞས། །གསང་ག་གནང་བ་སལ་བའང་ཚད་མར་བད། །ད་ན་མ་རགས་ས་བའ་ཕལ་

བང་ད། །མཐང་ནས་ལག་པར་ཚལ་དར་དཔད་པ་ན། །ཚད་མ་ཀན་ལས་བཏས་པའ་

མཆད་བརད་དན། །ཚད་མ་གབ་པར་ལགས་འབང་ལགས་ལག་གས། །རམ་གལ་

དན་ད་གཉར་ལ་བཅམ་ལན་འདས། །ཚད་མར་བསབས་ཤང་ད་ལས་ད་ཡ་ན། །བསན་

པ་ཁ་ན་ཐར་འདད་འཇག་ངགས་ས། །ངས་པ་གཏང་ནས་རད་པས་ཐག་གཉས་

ཀ༑ །ལམ་ག་གནད་ཀན་འདལ་བར་རགས་ལམ་ནས། །ལགས་པར་ཐན་པས་ལག་

པར་དགའ་བ་རད། །ཚལ་འད་བསམས་ཤང་མདན་མ་ལགས་ནས་གདའ། །བཀའ་

དན་ཆ་འ་ར་བཙན་མཁན་པའ་གཏར། །ད་ནས་བང་ས་མད་ས་རན་གཉས་

པ༑ །ལགས་པར་སར་ཏ་ཚལ་བཞན་རབ་འབད་པས། །མ་ཕམ་ཆས་རའ་གཞང་དང་

རས་འབང་ག །གཞང་ཀན་ཉམས་ས་ལན་པའ་གདམས་པར་ཤར། །ཚལ་འད་


གཏར། །ལག་པར་ཟབ་ཅང་ར་ཆའ་གསང་རབ་ཚགས། །བསགས་པའ་ག་རམ་ཉད་

ལས་ལམ་ག་གནད། །ཀན་ལ་ངས་སར་བསབ་པ་ཀན་བཏས་ལ། །བརན་ནས་མད་ས་


209

ཀན་ལས་བཏས་པ་སགས། །ཀ་སབ་ལགས་ཀ་གཞང་མཆག་ད་མའ་དན། །ཉམས་

ས་ལན་པའ་རམ་པ་ལགས་པར་མཐང༌། །ཚལ་འད་བསམས་ཤང་མདན་མ་ལགས་

ནས་གདའ། །བཀའ་དན་ཆ་འ་ར་བཙན་མཁན་པའ་གཏར། །ད་ནས་བསམ་གཏན་ཕ་

མ་རམ་སང་ན། །མངན་པར་བང་ཆབ་སངས་རས་གསང་བ་ཡས། །ལགས་པར་

བཤད་པའ་མན་ངག་ལ་བརན་ནས། །ལམ་ག་གནད་ཀན་ལགས་པར་གདམས་པར་

ཤར། །ཚལ་འད་བསམས་ཤང་མདན་མ་ལགས་ནས་གདའ། །བཀའ་དན་ཆ་འ་ར་

བཙན་མཁན་པའ་གཏར། །དཔལ་ལན་ད་ཉད་བསས་པའ་ལམ་ག་གནད། །ཏང་འཛན་

གསམ་གས་བསས་པར་མཐང་བར་ན། །ཅང་ཟད་ས་ཡང་ལམ་དར་ཟབ་མའ་

དན། །སམ་ཚལ་རགས་པར་དཀའ་བ་པཎ་ཆན་ན། །སངས་རས་གསང་བས་ར་

བཤད་ཆ་མཐན་རད། །རམ་གསམ་སར་ཏ་ཚལ་བཞན་བཤད་པ་དང༌། །རད་ས་

གསམ་ག་ཟབ་མའ་ཉམས་ལན་རམས། །སམ་རམ་ཇ་བཞན་བཤད་པས་བ་མན་

བསལ། །ཚལ་འད་བསམས་ཤང་མདན་མ་ལགས་ནས་གདའ། །བཀའ་དན་ཆ་འ་ར་

བཙན་མཁན་པའ་གཏར། །ཐབ་པའ་ལགས་བཤད་ཀན་ག་མཐར་ཐག་པ། །དཔལ་

ལན་རལ་འབར་བ་ན་མད་པའ་རད། །ད་ཡ་ནང་ནས་ཤན་ཏ་ཆས་ཟབ་པ། །དཔལ་

ལན་གསང་བ་འདས་པའ་རད་རལ་ལ། །ས་བའ་དམ་པ་ཀ་སབ་འད་སད་གསང༌། །ར་

བའ་རད་ད་ལམ་ག་གནད་རམས་ན། །མཐའ་དག་ཚལ་བཞའ་ར་ཡས་བཏབ་ས་

གནས། །ད་ཕར་བཤད་པའ་རད་ཀ་རས་འབངས་ནས། །བ་མའ་མན་ངག་ལས་ན་

ཤས་བར་གསངས། །ཚལ་ད་གནད་ད་བཟང་ནས་མན་ངག་ག །མཐར་ཐག་མདར་

བས་སད་བསས་རམ་གཞག་སགས། །འདས་པ་འཕགས་པའ་སར་ག་ཕན་ཀན་


210

ལ༑ །རང་ད་འདས་པར་བས་ཏ་ར་བའ་རད། །སན་མ་ལ་བར་གསལ་བར་བད་པ་

ལ༑ །བརན་ནས་བཤད་རད་ཆན་པ་ལ་དང་ན། །ལགས་པར་སར་ལ་འབད་པ་ཆན་

པས་སངས། །སངས་པས་འདས་པའ་རམ་གཉས་ས་དང་ན། །ཁད་པར་རགས་པའ་

རམ་པའ་གནད་ཀན་རད། །ཚལ་འད་བསམས་ཤང་མདན་མ་ལགས་ནས་

གདའ། །བཀའ་དན་ཆ་འ་ར་བཙན་མཁན་པའ་གཏར། །ད་ཡ་མཐ་ལས་བད་དགས་

དས་འཁར་སགས། །རད་ས་མང་པའ་གནད་དན་གདམས་པར་ཤར། །ད་དག་བདག་

གས་གཞན་ད་བཤད་པས་ན། །འདར་ན་རམ་དཔད་ཅན་ལ་ས་ཙམ་ཞག །ཚལ་འད་


གཏར། །བར་ད་གཞང་ལགས་ཐམས་ཅད་གདམས་པར་ཤར་བའ་སབས་ཏ་གཉས་

པའ། །

ད་ལར་གདམས་པའ་གཏར་ད་གར་པ་ན། །ཐག་ཆན་གཉས་ཀ་ཐན་མང་ལམ་

དང་ན། །ཐན་མན་མན་པའ་ལམ་ག་རམ་པ་གཉས། །གནད་བསས་ཚང་བའ་ལམ་ལ་

འདས་པར་སངས། །ཚལ་འད་བསམས་ཤང་མདན་མ་ལགས་ནས་གདའ། །བཀའ་

དན་ཆ་འ་ར་བཙན་མཁན་པའ་གཏར། །རལ་སས་སན་ལམ་གངའ་ཀང་རམས་

ན༑ །དམ་ཆས་འཛན་པའ་སན་ལམ་ནང་འདས་པར། །གསངས་ཕར་དག་ར་ཇ་སད་

བསགས་པ་ན། །ཀན་ཀང་ཐབ་བསན་རས་པའ་ཆད་ད་བསས། །ཚལ་འད་བསམས་

ཤང་མདན་མ་ལགས་ནས་གདའ། །བཀའ་དན་ཆ་འ་ར་བཙན་མཁན་པའ་གཏར། །ཐ་

མར་ཉན་མཚན་ཀན་ཏ་ཉམས་ས་བངས་པ་དང༌། ཀན་ཀང་བསན་པ་རས་པའ་ཆད་ད་

བསས་པའ་སབས་ཏ་གསམ་པའ། །རང་ག་དག་བ་ར་ཆར་སལ་ཕར་དང༌། །རམ་


211

དཔད་ལན་པའ་སལ་བཟང་མང་པ་ལ། །འཇག་ས་མ་ནར་ཚལ་བཞན་བསན་པའ་

ཕར། །རང་ག་རགས་པ་བརད་པ་འད་བས་ས། །ད་ལས་ཐབ་པའ་དག་བའ་ཚགས་

རམས་ཀས། །རམ་པ་འད་ཡས་འག་བ་མ་ལས་ཀན། །ཐབ་པའ་བརལ་ཞགས་བ་ན་

མད་བཟང་ནས། །རལ་བ་དགས་པའ་ལམ་ལ་འཇག་པར་ཤག །ཅས་རང་ག་རགས་པ་བརད་

པ་མད་ཙམ་ད་བཤད་པ་འད་ན་མང་ད་ཐས་པའ་དག་སང་ཤར་ཙང་ཁ་པ་བ་བཟང་གགས་པའ་དཔལ་གས་འབག་ར་བ་

ཆ་དག་ལན་རམ་པར་རལ་བའ་གང་ད་སར་བའ་ཡ་ག་པ་ན་དཀའ་བཞ་པ་རན་ཆན་དཔལ་ལ། །

༄༅། །རའ་གསང་བའ་རམ་ཐར་བཞགས་ས། །

༄༅། །ཆས་ཀ་རལ་པ་ཙང་ཁ་པ་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །གང་ག་མཁན་པ་

རབ་ཡངས་ནམ་མཁའ་ལ། །ཇ་ལ་ཇ་སད་མཁན་པའ་འད་ཟར་ཅན། །རལ་སས་ཉ་མ་

ར་བཙན་ཆས་ཀ་ར། །དཔལ་ལན་བ་མའ་ཞབས་རལ་ས་བས་བསན། །ཁད་ཀ་ས་

གསང་ཐགས་ཀ་ཡན་ཏན་རམས། །ཕགས་བཅར་བཞགས་པའ་རལ་བ་སས་བཅས་

ཀས། །མ་ལས་བརད་པར་མ་ནས་འན་ཀང་ན། །དད་པས་སལ་ལ་ཅང་ཟད་མཉན་

པར་གས། །ཡན་ཏན་ར་མཚའ་བསད་ཚག་མ་ཏག་ག །འཕང་བ་སལ་ལགས་བ་

གསལ་མགན་པའ་རན། །དད་པའ་བསད་ནམས་སལ་བའ་རན་ཆན་ན། །བདག་གས་

བསབས་ལ་མཁས་རམས་དགས་པར་མཛད། །

ཁད་ཀ་ལགས་པར་སད་པའ་བསད་ནམས་སན། །གདལ་བའ་དག་ལགས་

སལ་བའ་ཆར་རན་ཅན། །ཟབ་དང་ར་ཆའ་སན་པའ་འབག་ས་སགས། །དཔལ་ལན་བ་

མ་ཆ་འཛན་དབང་བ་བཞན། །ཏང་འཛན་བ་བ་མང་ལ་དབང་བསར་ཅང་། །ལགས་


212

བཤད་རམ་དང་སབ་ལ་མངན་བརན་པ། །རལ་འབར་དབང་ཕག་སགས་རག་ཀན་ག་

གཙ། །དཔལ་ལན་བ་མ་ལས་ཅན་གཙག་ན་རལ། །སན་ཚ་ར་ར་གདན་ད་རལ་བ་

ལ༑ །རན་ཆན་ཤལ་ག་ཕང་བ་བར་ར་གཅག །ལགས་པར་ཕལ་ཏ་བང་ཆབ་སམས་

བསད་ནས། །ཡང་དག་ལ་བ་རགས་པའ་སལ་ལན་གར། །དཔལ་ལན་བ་མའ་ཞབས་

ལ་གསལ་བ་འདབས། །དགང་ལ་བདན་ནས་ར་བཙན་གསང་བདག་དང་། །ཤང་ར་

ཆན་པ་དཔལ་ལན་མར་མ་མཛད། །མངན་སམ་གཟགས་ཤང་རན་ད་རས་བཟང་

བས། །སགས་དང་ཕ་རལ་ཕན་གཞང་གདམས་པར་ཤར། །དཔལ་ལན་བ་མའ་ཞབས་

ལ་གསལ་བ་འདབས། །ཨན་ན་ལའ་མདག་ལར་རབ་ས་བའ། །རབ་མཛས་འད་ཟར་

ལ་ཡ་ད་བ་ཅན། །ཤན་ཏ་ཟམ་པའ་དབས་ས་འཇམ་པའ་དབངས། །མངན་སམ་

གཟགས་པ་ར་བཙན་ཆས་ཀ་ར། །དཔལ་ལན་བ་མའ་ཞབས་ལ་གསལ་བ་

འདབས། །ད་ནས་བརམས་ཏ་ར་བཙན་མཁན་པའ་གཏར། །ནམ་འདད་གཟགས་

ཤང་དཔལ་ལན་འདས་པ་དང་། །ཤས་རབ་ཕ་རལ་ཕན་གཞང་ཟབ་མའ་དན། །རན་

ད་གསན་པ་རལ་སས་ཆས་ཀ་ར། །དཔལ་ལན་བ་མའ་ཞབས་ལ་གསལ་བ་

འདབས། །ཡན་ལག་བདན་པའ་ཆ་ག་མཛད་པའ་ཚ། །སངས་རས་སམ་ཅ་ས་ལ་

མངན་སམ་ད། །རང་རང་ས་ཡ་དབབས་དང་ཕག་མཚན་སགས། །ཇ་བཞན་རན་ད་

གཟགས་པ་ཆས་ཀ་ར། །དཔལ་ལན་བ་མའ་ཞབས་ལ་གསལ་བ་འདབས། །གཡས་

གཡན་ཕག་ག་ཆས་འཆད་ཕག་ར་ཅན། །བཟང་བའ་བཞགས་སངས་མཛད་པའ་

བམས་མགན་གས། །སར་ཡང་སབས་བཅ་མངའ་བ་གཤགས་པ་བཞན། །རལ་བའ་

མཛད་པ་སབ་པར་ལང་བསན་པ། །དཔལ་ལན་བ་མའ་ཞབས་ལ་གསལ་བ་


213

འདབས། །ལ་མའ་སན་པ་ཤཀའ་རལ་པ་དང་། །སན་ག་བ་དང་འདན་པ་འད་དཔག་

མད། །འཁར་ཚགས་ར་མཚའ་དབས་ན་ལམ་མ་བ། །མངན་སམ་གཟགས་པ་རལ་

སས་ཆས་ཀ་ར། །དཔལ་ལན་བ་མའ་ཞབས་ལ་གསལ་བ་འདབས། །དངས་གབ་

འབང་གནས་ར་བཙན་སལ་མ་དང་། །གཙག་ཏར་རམ་རལ་འཕགས་མ་འད་ཟར་

ཅན། །བར་ཆད་ཀན་སལ་གཙག་ཏར་གདགས་དཀར་སགས། །ལག་པའ་ལ་རམས་

ཡང་ཡང་གསལ་བར་གཟགས། །དཔལ་ལན་བ་མའ་ཞབས་ལ་གསལ་བ་

འདབས། །རལ་སས་ཀ་སབ་ར་བཙན་སངས་རས་བསངས། །འཕགས་པ་ལ་དང་

དཔལ་ལན་ཟ་བའ་ཞབས། །རལ་འབར་དབང་ཕག་ཀ་ཡ་བང་ཆབ་རམས། །མངན་

སམ་བན་ནས་རན་ནས་རས་བཟང་བ། །དཔལ་ལན་བ་མའ་ཞབས་ལ་གསལ་བ་

འདབས། །ས་གསམ་བརས་པ་འཕགས་པ་ཐགས་མད་དང་། །ཀན་མཁན་གཉས་པ་

རལ་སས་དབག་ག་གཉན། །འཕགས་པས་རས་བཟང་ཕགས་ཀ་གང་བ་

རམས། །མངན་སམ་བན་ནས་རན་ད་རས་བཟང་བ། །དཔལ་ལན་བ་མའ་ཞབས་ལ་

གསལ་བ་འདབས། །ས་བའ་ཟ་བ་ཆས་ཀ་གགས་པ་དང་། །ཡན་ཏན་འད་དང་རལ་

སས་ཤཀ་འད། །ཞ་བ་ལ་དང་དཔལ་ལན་ཨ་བ་ཡ། །མངན་སམ་བན་ནས་རན་ད་

རས་བཟང་བ། །དཔལ་ལན་བ་མའ་ཞབས་ལ་གསལ་བ་འདབས། །ཨན་བ་ཏ་དཔལ་

ལན་ས་ར་ཧ། །ལ་ཨ་པ་དང་ར་བཙན་དལ་བའ་ཞབས། །ནག་པ་སད་པ་པདའ་ངང་

ཚལ་སགས། །མངན་སམ་བན་ནས་རན་ད་རས་བཟང་བ། །དཔལ་ལན་བ་མའ་

ཞབས་ལ་གསལ་བ་འདབས། །འད་དག་གཞང་ལ་བརན་ནས་རང་གཞན་ལ། །ཕན་པ་

ར་ཆན་འགབ་པའ་རན་འབལ་ཞས། །འཇམ་པའ་དབངས་ཀས་གསལ་བར་ལང་


214

བསན་ཅང་། །གཞན་དན་ལན་གས་འགབ་པའ་སམས་དཔའ་ཆ། །དཔལ་ལན་བ་མའ་

ཞབས་ལ་གསལ་བ་འདབས། །ཞ་ལག་ཟང་ད་འབལ་བའ་རལ་འབར་ག། །ཏང་འཛན་

ཡར་ངའ་ཟ་ལར་འཕལ་བ་ན༑ །བཅམ་ལན་ར་ར་འཇགས་བད་རབ་བརད་པའ། །ཞལ་

ཕག་ཡངས་ས་རགས་པའ་ས་མཆག་གཟགས། །དཔལ་ལན་བ་མའ་ཞབས་ལ་

གསལ་བ་འདབས། །འཇམ་པའ་དབངས་དང་ར་བཙན་བ་མ་ཡ། །ཐགས་ཀར་ཤས་

རབ་རལ་གས་འབལ་བ་ལས། །ཟག་མད་བདད་རའ ་ཆ་རན་ཐགས་ཀར་

ཞགས། །ལན་སས་བད་བའ་ཏང་འཛན་བཟང་བ་འཁངས། །དཔལ་ལན་བ་མའ་ཞབས་

ལ་གསལ་བ་འདབས། །བད་བ་ཅན་ད་ས་བའ་སན་ལམ་དང་། །མ་ཕམ་མགན་ག་

ཡང་དག་དན་བསད་པ། །དན་ག་ང་བ་ག་རམ་འཇམ་དབངས་ཀས། །གསལ་བར་

གསངས་ནས་ཚག་སར་ལགས་སར་བ། །དཔལ་ལན་བ་མའ་ཞབས་ལ་གསལ་བ་

འདབས། །ས་གསང་ཐགས་རན་རབ་གནས་མཛད་པའ་ཚ། །དམ་ཚག་པ་ལ་ཡ་ཤས་

མངན་སམ་ཞགས། །གང་གས་བན་གས་བརབ་པའ་ལ་ཚགས་རམས། །ས་རའ་

བསད་ནམས་ཞང་ད་ལགས་གབ་པ། །དཔལ་ལན་བ་མའ་ཞབས་ལ་གསལ་བ་

འདབས། །རལ་སས་ཀ་སབ་ཡབ་སས་གཙ་འཁར་ལ། །ཟབ་མ་རན་འབང་གཏམ་ག་

བག་བ་མཛད། །ད་ཡ་ནང་ནས་དཔལ་ལན་སངས་རས་བསངས། །ར་དཔས་བན་

བརབས་འཕགས་པའ་དགངས་པ་འཁངས། །དཔལ་ལན་བ་མའ་ཞབས་ལ་གསལ་བ་

འདབས། །རད་ཀ་མཐར་ཐག་དཔལ་ལན་དས་འཁར་ལའ། །ཡན་ལག་དག་ག་གནད་

རམས་དགངས་པ་ན། །བཅམ་ལན་དས་ཀ་འཁར་ལ་མངན་སམ་གཟགས། །ཟ་བ་

བཟང་བ་འད་བར་ལང་བསན་པ། །དཔལ་ལན་བ་མའ་ཞབས་ལ་གསལ་བ་


215

འདབས། །ཆས་འཁར་ལ་སར་ཆ་འཕལ་ཆན་པའ་དས། །ང་མཚར་བཀ་ཤས་ས་

ཚགས་བར་བཀད་པའ། །མཆད་པ་བད་བ་ཆན་པར་བན་བརབས་ནས། །ཕགས་

བཅའ་རལ་བ་སས་བཅས་མཉས་པར་མཛད། །དཔལ་ལན་བ་མའ་ཞབས་ལ་གསལ་

བ་འདབས། །ཐ་མལ་སད་བཅད་སང་སང་ས་མ་དང་། །ཟབ་གསལ་གཉས་ས་མད་

པའ་རལ་འབར་གས། །བད་ཆན་ལ་ཡ་རམ་པར་ཤར་བའ་ཚ༑ །ས་ཡ་ར་རའ་རལ་

འབར་ཆས་ཀ་ར། །དཔལ་ལན་བ་མའ་ཞབས་ལ་གསལ་བ་འདབས། །སང་གའ་

པདར་ས་གསམ་ར་ར་ཡ། །འབང་འཇག་སགས་ཀ་གདངས་ས་བཟས་པ་ན། །ཞགས་

གནས་ཐམ་པའ་འད་གསལ་ཕག་ར་ཆ། །གསང་ག་ར་རའ་རལ་འབར་ཆས་ཀ་

ར༑ །དཔལ་ལན་བ་མའ་ཞབས་ལ་གསལ་བ་འདབས། །ལ་བའ་འཁར་ལའ་གཏམ་མ་

ཙཎ་ལས། །ས་བའ་ཧ་ཡག་དབ་མར་ཞ་བ་ལས། །ལན་སས་བད་ཆན་དཔལ་ལ་རལ་

རལ་བ། །ཐགས་ཀ་ར་རའ་རལ་འབར་ཆས་ཀ་ར། །དཔལ་ལན་བ་མའ་ཞབས་ལ་

གསལ་བ་འདབས། །ཕགས་བཅར་བཞགས་པའ་རལ་བ་སས་བཅས་རམས། །རམ་

དག་སན་པའ་དཔང་བར་སན་དངས་ཚ། །རང་རང་ཕགས་ཀ་ད་བཞན་གཤགས་པ་

ཡ༑ །ས་ཡ་བཀད་པས་མཆད་པ་བདག་གར་མཛད། །དཔལ་ལན་བ་མའ་ཞབས་ལ་

གསལ་བ་འདབས། །འཇམ་པའ་ར་རའ་དཀལ་འཁར་གཙ་བ་ཡས། །འཇམ་པའ་

དབངས་དང་ར་བཙན་བམས་པ་གཉས། །ཆས་ཀ་བག་བ་མཛད་པའ་ཆས་བཀང་

བའ། །རན་ཆན་བམ་བཟང་སར་བ་གསལ་བར་རས། །དཔལ་ལན་བ་མའ་ཞབས་ལ་

གསལ་བ་འདབས། །རན་ཆན་ད་མས་སས་པའ་ཁ་སང་ན། །ཐམས་ཅད་མཁན་པ་བ་

སན་རན་ཆན་གབ། །འདས་པ་ར་བའ་རད་ཀ་གགས་བམ་ན། །གནང་ནས་འད་ཡ་


216

བདག་པ ་གས་ཞས་གསངས། །དཔལ་ལན་བ་མའ ་ཞབས་ལ་གསལ་བ་

འདབས། །གགས་བམ་གཏད་ད་སགས་དང་ཕག་ར་ཡས། །ལན་གསམ་དབ་ཡ་སང་

ད་བན་བརབས་པས། །ལ་བག་མར་པའ་དགངས་པ་བས་འཕའ་གནད། །རད་དང་

འཕགས་པའ་མན་ངག་ཡན་པར་ངས། །དཔལ་ལན་བ་མའ་ཞབས་ལ་གསལ་བ་

འདབས། །བད་མཆག་འཁར་ལའ་སབ་པ་མཛད་པའ་ཚ། །དཀལ་འཁར་པ་རམས་

མངན་སམ་གསལ་བར་གཟགས། །ཕ་ནང་གནས་གསམ་མཁའ་འགའ་ཚགས་

རམས་ཀས། །ར་ར་ག་ཡ་མཆད་པས་དགས་པར་མཛད། །དཔལ་ལན་བ་མའ་ཞབས་

ལ་གསལ་བ་འདབས། །བདད་དཔང་གཞལ་བའ་ཐགས་དམ་མཛད་པའ་ཚ། །གསར་

སང་བཙ་མའ་མདངས་ལར་རབ་གསལ་ཞང་། །ཉ་མ་བ་བའ་འད་ཀ་ཁར་ཡག་

ཅན། །བདད་འདལ་ཆན་པའ་ཐབ་པ་དངས་ས་གཟགས། །དཔལ་ལན་བ་མའ་ཞབས་

ལ་གསལ་བ་འདབས། །བསན་སང་ར་མཚའ་ཚགས་ཀས་མངན་སམ་ད། །སན་ཚ་

ར་ར་འཆང་གས་བཀའ་བསལ་བཞན། །ཁད་ཀ་བསན་པ་འཛན་དང་སལ་བ་ལ། །ལག་

པར་གས་པའ་ཡད་ཀས་ཚལ་བཞན་སབ། །དཔལ་ལན་བ་མའ་ཞབས་ལ་གསལ་བ་

འདབས། །དགའ་ལན་གནས་ས་མ་ཕམ་ཆས་རའ་དང་། །རལ་བའ་སས་པ་འཇམ་

དཔལ་སང་བ་ཞས། །འཇམ་པའ་དབངས་དང་གསང་བའ་བདག་པ་ཡས། །གསལ་

བར་ལང་བསན་ར་བཙན་ཆས་ཀ་ར། །དཔལ་ལན་བ་མའ་ཞབས་ལ་གསལ་བ་

འདབས། །ད་ལར་དང་བའ་ཡད་ཀས་གསལ་བཏབ་པས། །མཁའ་མཉམ་འག་བའ་

སག་བསལ་སལ་བད་ཅང་། །ས་དང་ས་བར་ར་བཙན་བ་མ་ཡས། །རས་བཟང་དམ་

ཆས་འཛན་པར་བན་གས་རབས། །བད་ཆན་ལན་སས་ཡ་ཤས་འཆར་ད་


217

གསལ། །དངས་འཛན་འཁལ་བའ་ད་མ་བསལ་ད་གསལ། །སམས་ཉད་ཐ་ཚམ་ད་བ་

གཅད་ད་གསལ། །མར་ད་ཁད་རང་ལ་བར་བན་གས་རབས། །ཐས་བསམ་སམ་པའ་

ཤས་རབ་འཕལ་ད་གསལ། །འཆད་རད་རམ་པའ་བ་གས་རས་ས་གསལ། །མཆག་

དང་ཐན་མང་དངས་གབ་སལ་ཏ་གསལ། །མར་ད་ཁད་རང་ལ་བར་བན་གས་

རབས། །ཀན་བཟང་མཆད་སན་ནམ་མཁའ་མཉམ་པར་འབལ། །ཐག་མད་བསགས་

པའ་སག་ལང་ས་སར་བཤགས། །རལ་སས་ཀན་ག་དག་ལ་ཡ་རང་ཞང་། །མ་ངན་

མ་འདའ་ཆས་འཁར་བསར་བར་བསལ། །ད་ལར་བགས་པའ་བསད་ནམས་ར་མཚ་

དས། །འག་ཀན་ཏང་འཛན་དཔལ་ལ་རམ་རལ་ཞང་། །ལགས་ཚགས་ཡར་ངའ་ཟ་

ལར་འཕལ་བ་དང་། །ཀན་མཁན་རལ་བའ་བསན་པ་རས་པར་ཤག །ཅས་བསད་ནམས་

ཆན་པའ་དཔལ་གས་མཐ་བ་དང་གགས་པ་དཔལ་བཟང་པ་ས་མཆད་ཀ་གསང་གས་བསལ་ཞང༌། །གཞང་ལགས་

འབམ་ཕག་ད་མ་ལ་བ་འད་འཕ་བ་རགས་པ་ས་བ་ཤཀའ་དག་སང་བཀ་ཤས་དཔལ་ལན་གས་དཔལ་ལན་འབས་སངས་

ཆས་ས་ཆན་པར་སར་བའ། །འད་བས་དག་བས་ཀན་མཁན་ཙང་ཁ་པའ། །གསང་ག་བདད་ར་ཐག་མར་ར་མང་ཤག །

༄༅། །དཔལ་ལན་ས་གསམ་མ་བཞགས་ས། །

༄༅། །དཔལ་ལན་ར་བའ་བ་མ་རན་པ་ཆ། །བདག་སགས་སང་གར་པདའ་

སང་བཞགས་ལ། །བཀའ་དན་ཆན་པའ་ས་ནས་རས་བཟང་ས། །ས་གསང་ཐགས་ཀ་

དངས་གབ་སལ་ད་གསལ། །དཔལ་ལན་ས་གསམ་འག་བའ་མག་གཅག་པ། །ཐར་

འདད་ཡངས་ཀ་བ་ན་མད་པའ་མགན། །རལ་བ་ཀན་ལས་ལག་པའ་ཐགས་ར་

ཅན། །ཟ་མད་བ་མ་མཆག་ལ་གསལ་བ་འདབས། །རལ་བའ་སན་སར་བང་ཆབ་


218

སད་པ་བངས། །དགའ་ལན་གནས་ས་འཇམ་དཔལ་སང་བར་གགས། །ཁ་བ་ཅན་

འདར་བ་བཟང་གགས་པའ་དཔལ། །རལ་སས་ཐ་བ་ཁད་ལ་གསལ་བ་འདབས། །ར་

ཆན་བསད་ནམས་སན་པའ་མཐ་ལན་པས། །གསང་རབ་ཀག་དང་ལགས་སར་ས་ལ་

སགས། །བར་སད་གཙག་ལག་མ་བསབས་ཐགས་ས་ཆད། །ཡན་ཏན་ལན་རགས་

ཁད་ལ་གསལ་བ་འདབས། །ཁད་སའ་ཉན་བད་ཡམ་ག་ཆ་འཛན་ལས། །གསལ་བར་

བན་ཚ་སད་པའ་ཕན་ཚགས་ལ། །ཀན་ནས་སད་པའ་གག་ག་རལ་རད་དང་། །ནམ་

ཡང་འགགས་པ་སངས་ལ་གསལ་བ་འདབས། །གཞན་ན་ཉད་ནས་རལ་བའ་བརལ་

ཞགས་ཀན། །མ་སད་ཚལ་ཁམས་མཆག་གས་ལགས་བསམས་ཤང་། ས་བ་ཀན་ཏ་

གཅག་ཏ་བག་ཡད་ལ། །གམས་པའ་མཐ་ལན་ཁད་ལ་གསལ་བ་འདབས། །རལ་བའ་

གསང་རབ་ཀན་ག་ཚག་དན་ལ། །ཐགས་པ་མད་པར་འཇག་པའ་རམ་དཔད་

ཀས། །རག་ཏ་ལགས་བཤད་འཚལ་བ་ལར་བངས་པས། །ར་ཆན་མཁན་པའ་གཏར་

ལ་གསལ་བ་འདབས། །ཚག་ཕང་ཝ་བས་ངམས་པ་མ་མངའ་ཞང་། །མཁས་མཆག་

བ་བས་རགས་པར་དཀའ་བའ་གནས། །ཞབ་ཅང་ཆས་ཕ་ད་མད་རགས་པ་ཡས། །མ་

ལས་ཆས་ཀན་གཟགས་ལ་གསལ་བ་འདབས། །རག་ག་ལ་སངས་རལ་བ་མཐའ་

དག་གས། །ལན་བརར་དཔད་ཀང་མགན་པ་ཁད་ཀ་གསང་། །ཆ་ཙམ་རམ་པ་གཞན་

ད་གཡ་བ་སངས། །དག་པའ་ཐགས་མངའ་ཁད་ལ་གསལ་བ་འདབས། །འཕགས་

ཡལ་ཤང་ར་ཆ་རམས་བཞད་པའ་གཞང་། །ཇ་བཞན་གཟགས་པ་ཁད་ལས་གཞན་ན་

གང་། །གསང་རབ་ཀན་ཀང་ཁད་ཉད་འབའ་ཞག་ལ། །གདམས་པའ་མཆག་ཏ་ཤར་

ལ་གསལ་བ་འདབས། །ད་ཕར་མཁས་མཆག་ཀན་ག་ཅད་པན་ལ། །རག་ཏ་ངལ་


219

གས་མཛད་པའ་ཞབས་པད་ཀས། །ར་མཚའ་གས་ཅན་གང་ལ་བས་པའ་རལ། །འག་

བའ་མཆད་རན་གར་ལ་གསལ་བ་འདབས། །རལ་བའ་མཁན་པས་ཇ་ཙམ་ལགས་

དཔད་ཀང་། །ཁད་ཀ་ཐགས་ལ་རམ་དག་བསབ་པའ་ཁམས། །ལད་པར་བགས་པའ་

ཉས་པ་ཕ་མ་ན། །ཆ་ཙམ་གཟགས་པ་སངས་ལ་གསལ་བ་འདབས། །རན་ཆན་འབང་

གནས་ཆ་ཡ་ཕང་བ་བཞན། །ཁད་ཐགས་སང་རའ་གཏང་མཐའ་ཇ་ཙམ་ཞས། །ཡ་

ཤས་སན་ལན་ཀན་ག་ཡལ་ལས་འདས། །ར་བཙན་ཐགས་རའ་གཏར་ལ་གསལ་བ་

འདབས། །ཁད་ཀ་ལག་བསམ་ཁགས་ལ་མ་བངས་པའ། །ལས་ཅན་ཕན་བདའ་ཁར་

ན་ཅང་མ་མཆས། །རབས་ཆན་སད་པ་ཀན་ག་མཐར་སན་པ། །སང་སབས་རད་ད་

བང་ལ་གསལ་བ་འདབས། །མགན་པ་ཁད་ཀ་ཞལ་ག་དབགས་ཙམ་ཡང་། །མཐའ་

དག་འག་ལ་སན་པའ་རར་འགར་ན། །ཚགས་གཉས་སད་པ་གཞན་ལ་སས་ཅ་

འཚལ། །ས་གསམ་ས་རའ་གཉན་ལ་གསལ་བ་འདབས། །འཇམ་པའ་དབངས་ཀས་

ཁད་ལ་མངན་སམ་ད། །ཉན་ར་བཞན་ཡང་ལགས་བཤད་བདད་རའ་རན། །དས་

གསམ་རལ་བའ་ཐགས་ཀ་བཅད་བསས་པ། །རན་མ་འཆད་པར་འདམས་ལ་གསལ་

བ་འདབས། །ཐབ་བསན་པདའ་ཚལ་ལ་འཇག་རན་འདར། །ཁད་ན་རལ་བའ་ཉ་མ་ཇ་

བཞན་ཞས། །མ་ཕམ་མགན་པས་ཁད་ལ་མངན་སམ་ད། །དབགས་དབང་མཆག་ཏ་

བསགས་ལ་གསལ་བ་འདབས། །གངས་མད་རལ་བའ་ས་ཡ་རལ་མཚན་

གཟགས། །ས་ར་ཧ་དང་ལ་ཨ་པ་ལ་སགས། །གབ་ཆན་ད་མས་མངན་སམ་བན་

གས་བརབས། །ཡངས་དག་སས་བ་མཆག་ལ་གསལ་བ་འདབས། །ཀ་སབ་འཕགས་

པ་ལ་དང་སངས་རས་བསངས། །ཟ་བའ་ཞབས་ཀས་གང་ཚ་བན་བརབས་པ། །ད་


220

ཡ་མད་ལ་ཟབ་མའ ་ཆས་ཉད་ལ། །འཁལ་བའ ་ད ་མ་སངས་ལ་གསལ་བ་

འདབས། །ཁད་ཀས་ཆས་ཉད་ནམ་མཁའ་དཀལ་ལ་བ། །མཉམ་གཞག་ཏང་འཛན་

མཆག་གས་ལགས་བསམས་པས། །རས་ཐབ་ཏ་ཡང་ས་མ་ལ་བའ་ཐགས། །སད་

ཅག་གཡ་བ་མད་ལ་གསལ་བ་འདབས། །ཐབ་པའ་ལགས་བཤད་ཀན་ག་མཐར་

ཐག་པ། །རད་ས་ར་མཚའ་ད་ཉད་འབད་པ་ལ། །རལ་བ་ཁབ་བདག་ར་ར་འཆང་

དབང་དང་། །དབར་མད་བ་མ་མཆག་ལ་གསལ་བ་འདབས། །ཕགས་འདར་སན་

ཆད་གཞན་གས་མ་མངས་པའ། །ལམ་ག་མཐར་ཐག་རམ་གཉས་ཟབ་མའ་

གནད། །ཇ་བཞན་གཟགས་ནས་ད་དན་སབ་པ་ལ། །ཉམས་ལན་སང་བར་མཛད་ལ་

གསལ་བ་འདབས། །ཕ་རགས་ལ་ཡ་རལ་འབར་མཐར་ཕན་པས། །ཐ་མལ་སང་ཞན་

ཀན་རག་རང་བསངས་ཤང་། །གང་ཤར་དཀལ་འཁར་འཁར་ལའ་རམ་རལ་

ལས། །ཁད་ཐགས་གཡ་བ་མད་ལ་གསལ་བ་འདབས། །ཀན་རག་རང་ག་ར་བ་ད་

ཏར་དངས། །འད་གསལ་ཐམས་ཅད་སང་བའ་ད་ཉད་གཟགས། །གང་ཤར་བད་ཆན་

མཆག་ག་རམ་རལ་ཅན། །ར་རའ་ཐགས་དང་ལན་ལ་གསལ་བ་འདབས། །མཐའ་

ཡས་སན་ལམ་སབས་མངའ་ཐབས་མཁས་ཀས། །འབད་མད་ལན་གབ་མཐའ་ཡས་

གདལ་བའ་ཚགས། །རལ་བ་དགས་པའ་ལམ་ལ་འཁད་མཛད་པ། །འཇག་རན་ཀན་

ག་སབས་ལ་གསལ་བ་འདབས། །ཚག་སའ་བཤད་སབ་རགས་ཀ་དག་སང་

གས། །ཐབ་བསན་མང་ཙམ་ལག་མར་གར་པའ་དས། །བསབ་གསམ་ལང་རགས་

རལ་བའ་དམ་ཆས་ཀན། །ཁད་ཀས་ཉན་མར་མཛད་ལ་གསལ་བ་འདབས། །བསམ་

བཞན་ཞང་འདར་ས་ཡ་བཀད་པ་ན། །ཉ་བར་སད་ལ་ཁད་ཐགས་གཞལ་བའ་


221

ཚ། །དཔའ་བ་མཁའ་འགའ་ལ་ཚགས་མཆད་པ་ཡས། །བསམ་ཡས་ནམ་མཁའ་གང་

ལ་གསལ་བ་འདབས། །འད་གསལ་ཆས་ས་མངན་ད་མཛད་གར་པ། །ད་ཚ་ཁད་ས་

འད་ཀ་གང་བར་གར། །བར་ད་ལངས་སད་རགས་པ་ས་མའ་ས། །མཆག་ག་དངས་

གབ་བརས་ལ་གསལ་བ་འདབས། །དང་ནས་བརམས་ཏ་ཚ་རབས་ཀན་ཏ་

བདག །ཁད་ཞབས་པད་གས་པས་མཆད་པ་དང་། །ཁད་གསང་ཉན་ཅང་ས་གསམ་

བ་བ་ཀན། །ཁད་མཉས་འབའ་ཞག་བསབ་པར་བན་གས་རབས། །རད་བཀར་དན་

གཉར་ཚ་འདའ་སང་བ་དང་། །རང་བད་འདད་པའ་ཞ་བའ་སམས་སངས་ནས། །འག་

བའ་དན་སམས་བང་ཆབ་སམས་མཆག་དང་། །ནམ་ཡང་འབལ་བ་མད་པར་བན་

གས་རབས། །ཕ་ཞང་མཛངས་ལ་ཞབ་པའ་བ་གས་ཀས། །རགས་པའ་རས་འབང་

རལ་བའ་གསང་རབ་དན། །མ་ལས་ཁང་ད་ཆད་ནས་འག་བ་ཡ། །རངས་བའ་མན་

ཆན་སལ་བར་བན་གས་རབས། །རམ་མང་རད་སའ་དན་ལ་ངས་རད་ནས། །ལམ་

བཟང་མཐར་ཐག་རམ་གཉས་ཟབ་མའ་དན། །ཕ་ནང་འགལ་རན་ཀན་གས་གཡ་

མད་པར། །ར་གཅག་ཉམས་ས་ལན་པར་བན་གས་རབས། །མདར་ན་རལ་བའ་དམ་

ཆས་མཐའ་དག་དང་། །ཁད་པར་ད་ཡང་བ་མད་ར་རའ་ཐག །རལ་བའ་དགངས་པ་ཇ་

བཞན་ལགས་བཟང་ནས། །འག་བའ་འདན་པ་བགད་པར་བན་གས་རབས། །དག་བ་

འད་ཡས་ས་བ་ཐམས་ཅད་ད། །འདན་མཆག་བ་མ་ཁད་དང་མ་འབལ་ཞང་། །མགན་

པ་ཁད་ཀ་ཐགས་ཀ་བཅད་ཕང་བའ། །ལགས་བཤད་བདད་རའ་ར་ཡས་འཚ་བར་

ཤག །གཞན་ཡང་བདག་གས་བགས་དང་བགད་འགར་བའ། །ལགས་པར་སད་པ་

ཇ་སད་མཆས་པ་ཀན། །ཁད་ཀས་དགས་བཞན་རས་ས་འཛན་པ་དང་། །བཀའ་


222

བཞན་སབ་པ་ཁ་ནའ་རར་གར་ཅག །ཚ་རབས་ཀན་ཏ་རལ་བ་ཙང་ཁ་པས། །ཐག་

མཆག་བཤས་གཉན་དངས་ས་མཛད་པའ་མཐས། །རལ་བས་བསགས་པའ་ལམ་

བཟང་ད་ཉད་ལས། །སད་ཅག་ཙམ་ཡང་ལག་པར་མ་གར་ཅག །ཐག་མཆག་ལམ་ག་

གཞང་ཤང་བང་ཆབ་སམས། །ཡང་དག་ལ་བའ་གནད་དང་རམ་གཉས་ལ། །འཁལ་

མད་ངས་པ་རད་ནས་བརན་པ་ཡས། །ཁད་གསང་སབ་པ་སང་བར་བད་པར་

ཤག །ས་སད་གསམ་དང་རད་ས་རམ་པ་བཞ། །གདམས་པའ་མཆག་ཏ་གཟགས་

པའ་བཤད་སབ་ཀས། །ཐབ་བསན་ཕགས་དས་ཀན་ཏ་རས་མཛད་པའ། །བ་བཟང་

གགས་པའ་དཔལ་གས་བཀ་ཤས་ཤག །ཅས་པ་འད་ན་མཁས་གབ་དག་ལགས་དཔལ་བཟང་གས་

མཛད་པའ། །

༄༅། །རམ་དག་གངས་ར་མ་བཞགས་ས། །

༄༅། །ན་མ་མཉ་ག་ཥ་ཡ། རམ་དག་གངས་རའ་ཕང་བས་ཡངས་བསར་

པའ། །ཕགས་འདར་བདག་ཅག་མགན་མད་རམས་ཀ་མགན། །བ་དམན་བསམ་པའ་

ང་དང་འཚམ་པའ་ས། །སན་མཛད་བ་མ་མཆག་ལ་བདག་ཕག་འཚལ། །ཁད་ན་ས་ཚ་

ད་མའ་ས་རལ་ཏ། །ར་བཙན་འཇམ་དབངས་སས་ཀ་ཐ་བར་གར། །གཟངས་སབས་

མངན་ཤས་ཏང་འཛན་ད་མ་ལ། །དབང་འབར་ཆས་ཀན་རམ་དཔད་སན་གས་

གཟགས། །ནམ་ཞག་ད་བཞན་གཤགས་པ་དབང་བའ་ཏག །རམ་མང་འཁར་ག་

དབས་ན་ཐག་པ་མཆག །སན་མཛད་མདན་ས་ཆ་དར་འཇམ་པའ་དབངས། །རལ་

སས་ར་མཚའ་འཁར་དང་བཅས་ཏ་གཤགས། །ད་ཚ་རལ་བ་ད་ཡ་ཚངས་དབངས་


223

ཀས། །རལ་སས་དཔའ་བ་ལས་དང་སག་ལ་ཡང་། །ལས་པ་མད་པར་མ་དག་ཞང་

རམས་ས། །ར་ར་ཐག་པའ་ལམ་བཟང་འདབ་བར་བ། །སང་ཉད་གཏམ་ག་ད་བཟང་

རགས་པ་ཡས། །ཡངས་ས་འགངས་ལ་ཞགས་པ་གང་ཡན་པ། །ད་ན་བང་ཆབ་

སམས་དཔའ་སད་ཀན་ག། །རབ་དང་ཕལ་ཞས་ར་ཆར་བསགས་པ་ལས། །བདག་

ཉད་ཆ་ཁད་སང་སབས་འ་མའ་མཚ། །ཆས་ཆར་བསད་པའ་རབས་ཕང་གཡས་པ་

ཡ༑ །རལ་བའ་འཁར་མང་དབས་ནས་མར་བར་ལངས། །མ་ཞམ་ཤན་ཏ་མཐ་བའ་ས་

དབངས་ཀས། །བདག་ན་གངས་མད་མ་དག་ཞང་རམས་ས། །སང་ཉད་ལ་དང་ཉར་

འབལ་སགས་ཀ་ལམ། །ལས་དང་སག་ལ་མ་ལ་འདམས་པ་ཡས། །རལ་བ་དགས་

པའ་ལམ་བཟང་རས་བ་ཞས། །དམ་བཅས་སན་ལམ་བཏབ་པའ་མད་ཉད་ལ། །རལ་

བ་དབང་བའ་ཏག་དང་ཕགས་བཅ་ཡ། །རལ་བ་མ་ལས་དབངས་དང་མགན་གཅག་

ཏ༑ །ལགས་ས་ཁད་ན་སང་སབས་ཆན་པ་ཞས། །ཆས་ཆར་བསགས་ཤང་ང་མཚར་

ལས་མང་བསན། །ད་ནས་བརམས་ཏ་སངས་རས་ཞང་ཀན་ཏ། །འད་ཡ་མཚན་ན་

སང་སབས་ཆན་པ་ཞས། །རལ་བ་སས་བཅས་ཀན་ལ་མཐན་པར་གགས། །ད་ནས་

དར་གནས་བད་གཤགས་དབང་པའ་ཏག །ས་ལས་འད་ཟར་བ་བ་འབམ་འགད་

ཅང་། །འཛམ་ལན་ཞལ་གས་བདག་ག་དག་བའ་བཤས། །སང་སབས་ཆ་ད་འད་ལར་

ལང་བསན་མཛད། །ཁད་ན་དང་ནས་བརམས་ཏ་མ་དག་པའ། །གངས་མད་ཞང་ད་ར་

ར་ཐག་པའ་ལམ། །ཟབ་མ་དབ་མའ་ལ་བས་ཡངས་བཟང་བ། །རས་བད་རབས་ཆན་

སད་པ་རགས་བས་ཏ། །སངས་རས་ཞང་མང་བརལ་བའ་བང་ཤར་མཚམས། །ང་

མཚར་རད་བང་བཀད་པའ་འཇག་རན་ད། །ད་བཞན་གཤགས་པ་སང་གའ་ང་ར་


224

ཞས། །མངན་པར་རགས་པར་མར་ད་འཚང་ར་འགར། །ཞས་གསངས་ད་ལར་འད་

ཉད་སངས་རས་པའ། །རལ་བ་སང་གའ་ང་རའ་ས་ཚ་ན། །བསལ་པ་དཔག་མད་ཐ་

མལ་ས་ཡ་ཚད། །དཔག་ཚད་གཅག་པ་མར་གད་མདག་ལ་བ། །དཔག་ཚད་ད་མའ་

འད་ལན་ཕག་གཡས་ན། །ཆས་འཆད་གཡན་པ་མཉམ་གཞག་ལ་གནས་པ། །བདད་

རས་གང་བའ་ལང་བཟད་ད་དབས་ན། །བདད་རའ་འད་ལན་མཆད་སང་ཆར་

འཕགས་ཤང་། །གངས་མད་འད་ཟར་འགད་པ་ལག་གར་གསལ། །ཞང་དའ་གདལ་

བ་དབང་བ་མཆག་རམས་ཀས། །མཆད་སང་ད་ཉད་མཐང་བའ་མད་ཙམ་ལ། །ཐག་

མཆག་ལམ་བཟང་རད་ལ་མངན་ད་བད། །འབང་དང་ཐ་མའ་གདལ་བའང་རལ་བ་

དས། །སགས་ཚལ་སང་ཉད་གཏམ་དང་ཉར་འབལ་བ། །འདམས་པའ་གསང་ག་

བདད་ར་འཐངས་ཙམ་ལས། །ད་ཡ་མད་ལ་ལམ་བཟང་མངན་ད་བད། །ཞང་དའ་

གདལ་བ་ཀན་ཀང་སགས་ཀ་ཚལ། །ཟབ་མ་དབ་མའ་ལ་དང་ཉར་འབལ་བ། །ཁང་ད་

ཆད་པའ་མཐ་ལས་སད་པ་གཞན། །ཉང་མཚམས་མ་སར་རལ་སས་ཤ་སག་ག །ད་

ལར་འཚང་ར་བདག་ཅག་རམས་ཀ་སབས། །འདན་པ་མཆག་དས་ཐགས་ཀ་བཅད་

ཕང་བ། །རད་ས་ར་མཚའ་ད་ཉད་ལགས་རགས་ནས། །བཀའ་བཞན་སབ་པ་སང་

བར་བད་པ་དང་། །ས་བ་ཀན་ཏ་ལས་དང་སག་ལ་ཡང་། །མ་ལ་སགས་ཀ་ཆས་ཚལ་

ཀན་བཟང་ནས། །རལ་བ་སང་གའ་ང་རར་སངས་རས་པ། །ད་ཡ་འཁར་ག་དང་

པར་བདག་གར་ཅག །ཅས་པ་འད་ན་མཁས་གབ་དག་ལགས་དཔལ་བཟང་གས་མཛད་པའ། །


225

༄༅། །ཤར་གངས་ར་མ།

༄༅། །ཤར་གངས་ར་དཀར་པའ་ར་མ་ན། །སན་དཀར་པ་གནམ་ལ་སགས་

འད་བ། །ད་མཐང་བའ་མད་ལ་བ་མ་དན། །དན་བསམས་ཤང་བསམས་ཤང་དད་པ་

ས༑ །སན་དཀར་པ་ལང་པའ་ཤར་ཕགས་ན། །འབག་དག་ལན་རམ་པར་རལ་བའ་

གང༌། །མཚན་བརད་པར་དཀའ་བའ་དན་པ་ཆ། །ཕ་བ་བཟང་གགས་པ་ཡབ་སས་

བཞགས། །ལམ་རམ་པ་གཉས་ཀ་རལ་འབར་སགས། །ཆས་ཟབ་ལ་ཤན་ཏ་རས་

པར་གསངས། །བད་ཁ་བ་ཅན་ག་སལ་ལན་ལ། །མགན་ཁད་ཀ་བཀའ་དན་བསམ་མ་

ཁབ། །སས་སམ་ལས་འཛན་པའ་དག་འདན་གབ། །བ་ཅང་ཟད་ཆས་ལ་ཕགས་པ་

འད། །ར་ཡབ་སས་རམས་ཀ་བཀའ་དན་ཡན། །དན་ཆ་བར་ངས་ས་ཡབ་སས་

རམས། །

དས་དང་ནས་བང་ཆབ་སང་པའ་བར། །ར་ཡབ་སས་ཁད་རམས་མ་གཏགས་

པར། །སབས་ར་ས་གཞན་ད་མ་འཚལ་བས། །ཐགས་བར་བའ་ལགས་ཀས་དང་ད་

གསལ། །དན་ཇ་བཞན་འཁར་བར་མ་ནས་ཀང༌། །སམས་ཆགས་སང་དབང་ད་མ་

སང་བར། །མགན་ཁད་ཀ་བསན་པ་འཛན་པ་ལ། །དས་ནམ་ཡང་བརན་པ་བགད་

པར་སན། །ལར་ད་ལ་གངས་རའ་ཁད་འད་ན། །རང་བསན་པ་འཛན་པར་ཁས་ལན་

ཞང༌། །གཞན་བསན་འཛན་དག་བའ་དངས་མར་འཛན། །ཚལ་འད་ལ་ས་བ་གཏང་

ནས་སས། །གཞན་ཕང་བར་འདད་པའ་ཀན་སང་དང༌། །རད་མཚན་འཛན་དམ་པས་

བཅངས་ལགས་ཀང༌། །ལམ་མཐན་པར་གནས་པའ་ཁས་ལན་བད། །འད་བརག་ན་

ཀན་གས་ཁལ་བའ་ར། །ལམ་གལ་སར་རས་པའ་སག་ཡས་ཀས། །ཆས་ཚལ་


226

བཞན་བད་པའ་གང་ཟག་ལ། །རད་ཁང་ནས་འཁགས་པའ་གདག་སམས་

ཅན། །གདན་ཐགས་ལ་ཞགས་པ་མ་ལགས་སམ། །དག་ཉན་མངས་འདལ་ཐབས་མ་

བད་པར། །གཤགས་འགད་པ་ཙམ་ག་འཆད་ཉན་ཡང༌། །འད་ཤར་སའ་ཕགས་ས་

གནས་པ་ལ། །གད་ནབ་སར་གཏང་བ་དན་ར་ཆང༌། །དན་ད་ལར་ག་བའ་བཤས་

གཉན་རམས། །སར་ལས་ཅན་ཀན་ལ་བཀའ་དན་སམས། །སས་ཆས་མཛད་ཡངས་

ལ་དག་སང་སངས། །དག་ནང་ན་འདག་པའ་བདག་འཛན་ཐལ། །མ་ཁ་བའ་རས་

འཇག་གགས་པ་ཀན། །ཡད་ཕགས་ས་ལང་བར་མ་བད་པར། །བ་གཟ་བར་གནས་

པའ་རག་དཔད་ཀས། །ལམ་དང་པར་ཞགས་པ་ཅས་ཀང་ལགས། །

གཏམ་འད་ལ་བརན་ནས་འག་བ་རམས། །བམས་སང་རས་དངས་པའ་

སམས་བསད་དང༌། །དབངས་སས་བལ་རགས་པའ་ལ་བ་ཡས། །དཔལ་བ་མད་བང་

ཆབ་མར་ཐབ་ཤག །ས་ལ་མཚན་དཔའ་དཔལ་འབར་ཞང༌། །གསང་དབངས་ཡན་

ལག་དག་ཅས་བརན། །ཐགས་ན་ཟབ་ཡངས་མཁན་བརའ་གཏར། །དཔལ་ལན་བ་

མའ་བཀ་ཤས་ཤག །འད་པཎ་ཆན་དག་འདན་གབ་ཀས་མཛད་པའ། །

༄༅། ། དཔལ་ལན་ཡན་ཚགས་མ་བཞགས་ས། །

༄༅། །དཔལ་ལན་བ་མ་དམ་པ་ལ་བསད་པའ་ཚགས་ས་བཅད་པ་ཚངས་

པའ་དབངས་ཞས་བ་བ། ར་བཙན་བ་མ་འཇམ་པའ་དབངས་ཀ་ཞབས་ལ་ཕག་འཚལ་

ལ༑ །

དཔལ་ལན་ཡན་ཏན་ཚགས་ཀ་བད་པ་ཡས། །མ་འཇགས་སང་གའ་ཁ་ལ་


227

དབང་བསར་པ། །རལ་བ་གཉས་པའ་རལ་ཚབ་ཆས་ཀ་ར། །མ་ཕམ་བ་མ་གཉས་པ་

རལ་གར་ཅག །ཁད་ན་རམ་དཔད་ལས་མཛས་ཤང་། །དར་དར་ལགས་བཤད་

མགན་པའ་དབངས། །མ་ལས་མཁས་པའ་ཡད་འཕག་པ། །རན་ཆན་རགས་པའ་ད་

ཤལ་འཕངམཁས་པ་ཀན་ག་ཟར་ཕད་ལ། །བཀའ་ཡ་ར ་དགའ་བགས་པ་

ཁད། །དཔལ་ལན་ཕགས་རམས་ཐམས་ཅད་ལས། །རམ་པར་རལ་བའ་རལ་མཚན་

འཛན། །རགས་པའ་ཉན་བད་ཁད་དན་ལས། །གངས་ཅན་བ་གསལ་བང་བའ་

ཚགས། །མཐའ་དག་བསན་པའ་པད་ཚལ་ད། །གསང་རབ་སང་རའ་དགའ་སན་

མང་། །ཁད་གསང་རགས་པའ་ར་བ་ན། །ཤན་ཏ་ལ་བས་ཅ་ཡང་ནན། །བརན་པ་དམ་

པའ་དཔང་ག་ཚགས། །ཡན་ལག་བཞ་དང་ལན་པ་ཁད། །ལ་ལའ་དག་ས་དངས་

ཕངས་ནས། །ཉམས་པ་མད་པའ་ག་འཕང་འཛགས། །ད་ཕར་ཆས་ཚལ་ཆ་བའ་

རན། །བ་བ་ཕག་བར་ཉན་བཞན་ད། །རན་མ་འཆད་པར་འབབ་པ་ལས། །ཁད་

ཐགས་ཆ་གཏར་རམ་པར་འཕལ། །ཁད་ན་དམ་པའ་མགན་གས་བཟང་། །རལ་བའ་

ཐགས་བཅད་བདད་རའ་རན། །ཞལ་ག་བམ་བཟང་ལས་འངས་པ། །དད་པའ་སམ་

པས་རགས་པར་གསལ། །ད་སད་ཆས་ཀན་ཐགས་ས་ཆད། །རང་གཞན་གབ་མཐའ་

ཕ་རལ་སན། །ས་མཁས་ར་དགས་ཚགས་རམས་ཀ། །དབས་ས་སང་གའ་ས་ཡང་

བསགས། །སང་ཉད་སར་ཕང་ཆར་གཡ་བ། །རན་འབལ་ཟབ་མའ་ང་ར་ཡས། །དངས་

འཛན་གང་ཆན་མས་པ་དག །སང་ལ་འཆ་བའ་འཇགས་པ་བན། །བདན་གསང་

བདན་པར་གསངས་པ་གང་། །ད་ཡང་བཅད་བརར་བསགས་པ་ཡ། །གསར་བཞན་

ཚད་མས་ལགས་སངས་པའ། །གསང་ལ་ས་ཞག་གགས་ཐབ་འགར། །ད་ཕར་རག་


228

ག་ར་ལན་པ། །ལགས་སངས་རལ་བ་སང་དག་ན། །ཁད་དང་ལ་ར་འགམ་པ་ན། །སང་

དང་ལན་ཅག་འདར་བ་བསན། །ལགས་བཤད་འད་དཀར་རབ་རས་ཤང་། །ལག་

བསམ་ཆ་ཤས་ཡངས་རགས་པ། །ག་གའ་ར་བང་མཚན་མ་དང་། །བལ་བའ་ཟ་བ་

ཁད་ཤར་ཚ། །ལག་ས་འབང་བའ་བ་ཡ་ཚགས། །མཚན་མ་ར་བའང་མཚན་མར་

ན༑ །ལང་བས་སག་བསལ་ཐབ་པ་དག །མན་པའ་ཁང་བ་སབས་ས་འཛན། །ཁད་ན་

དབངས་ཅན་མགན་པར་བས། །ལགས་བཤད་བདད་ར་ཞལ་ལ་ཆགས། །ཕ་རལ་

རལ་བ་མ་ལས་ཀ། །ཁ་ལ་ས་བཅད་ར་ཡང་བན། །མཁས་པ་གསར་རའ་ཕང་བ་

ན༑ །གཟ་བརད་རབ་རས་ཉ་མ་ཡ། །དང་ན་མར་མའ་ར་མ་དང་། །མཚངས་པའ་

གནས་ལ་ཁད་ཀས་བཀད། །རག་ཏ་ལགས་བཤད་ཚགས་ཀས་གང་། །དལ་བའ་

དཔལ་གས་རམ་པར་བརད། །རགས་པའ་སང་བ་བ་བས་བརན། །བསན་པ་འབའ་

ཞག་གཅས་པར་དགངས། །ད་ཕར་ཕན་བདའ་ར་ལག་མཆག །བ་ལན་ཐར་ལམ་སན་

པའ་མག །འག་བའ་མཛའ་བཤས་དམ་པའ་ཕལ། །ཁད་ལའ་མགན་བཅས་སལ་བ་

བཟང་། །བག་ཡད་ཆ་ལན་བརན་པ་ཡས། །ཉས་པའ་ཆ་ཀང་རན་བཅད་ནས། །བརལ་

ཞགས་རགས་པའ་དང་སང་མཆག །ཀན་ག་རལ་བའ་ཅད་པན་མཛས། །རང་ག་དན་

ད་འཆ་མད་ཀ། །བད་བའང་ར་ལར་དགངས་པ་ཁད། །ཐགས་ར་ཁ་ནས་གཞན་དན་

ཕར། །དཀའ་བ་བར་ཕག་དག་གས་དགས། །ར་རབ་ལ་བར་བརན་པའ་

ཐགས། །བམས་པའ་རང་ཤགས་ཀས་བསད་པས། །ཤང་བལ་བཞན་ད་སད་པ་

འདར། །འག་བའ་དན་ད་གཡ་བ་ལགས། །རམ་གཉས་ནར་བའ་ཅད་པན་

གས། །བསབ་གསམ་གདངས་ཀ་རབ་ད་མཛས། །ཟབ་ཡངས་རད་སའ་ར་མཚ་


229

ལ༑ །དབང་སར་གདངས་ཅན་དབང་བ་ཁད། །ཏང་འཛན་མཆག་ག་བད་བ་ལ། །འདད་

དགར་སད་པའ་མཐ་ལན་ཡང་། །འག་བའ་མན་སལ་ངལ་བ་ལ། །ལག་པར་གཞལ་

འད་རད་ད་བང་། །མདར་ན་ཡབ་ར་དམ་པའ་བཀའ། །རལ་བའ་རང་ལགས་ཡངས་

རགས་པ། །ཉམས་པ་མད་པའ་བཀའ་དན་མཛད། །ཕན་མཛད་ཁད་ལ་ཕག་འཚལ་

ལ༑ །ས་བ་ཡན་ཏན་མད་ལ་ཡང་། །ཡན་ཏན་ལག་པར་ས་བཏགས་ནས། །གཅམ་བ་

ཁ་ནའ་ངག་གས་ན། །མག་བ་ལར་ལན་ཚག་ཏ་ས། །ཁད་ཀ་ཡན་ཏན་ཆ་གཏར་

ལས། །ས་རས་བཟང་བའ་ཐགས་པ་ལར། །བསགས་པའ་འདབ་བར་དགད་པ་

འད། །ཚད་མའ་ཉན་བད་འད་ཀས་ཕ། །ད་ལར་དག་བའ་བཤས་ཀ་ཡན་ཏན་ག། །མ་

ཏག་ཕང་མཛས་ཅང་ཟད་སལ་བ་ལས། །ཐབ་པའ་དག་བས་འག་བ་མ་ལས་པ། །ཐག་

པ་མཆག་ག་མགན་དང་ལན་གར་ཅག །རབ་བད་འད་ཡང་གངས་རའ་ཁད་འད་

ན༑ །སན་ངག་དབང་བ་ཀན་ག་མག་བ་ལ། །ཚག་ག་གམ་པ་འགད་མཁས་དག་

ལགས་དཔལ། །བཟང་བས་ཚག་ག་སར་བ་སངས་ཏ་སས། །ཞས་པ་འད་ན་མཁས་གབ་དག་

ལགས་དཔལ་བཟང་གས་མཛད་པའ། །

༄༅། །དག་ལགས་དཔའ་འབར་མ་བཞགས་ས། །

༄༅། །ༀ་ས་ས། དག་ལགས་དཔལ་འབར་བ་གས་ཀ། །རན་ཆན་ཏག་ཅན་

ཐབས་མང་ག །སང་རམ་པས་ཆས་བཀ་བའ། །ཆས་ཀ་རལ་མཚན་བརན་གར་

ཅག །ཤས་བ་ཀན་གཟགས་བ་གས་སན་སང་གསལ། །ཚད་མད་རན་ཆན་བཞ་ཡ་

ལན་པའ་སར། །མ་འཇགས་སངའ་ཁ་ལ་རག་བརད་པ། །ཀན་མཁན་ལས་བཟང་


230

ཞབས་ལ་གསལ་བ་འདབས། །ཉད་ཀ་བ་གས་སན་ཤལ་རང་པ་ལ། །གཞང་བརའ་

རན་ཆན་ཕང་བ་འགད་མཁས་པའ། །ས་བའ་སངའ་ཡབ་གཅག་ལགས་བཤད་

ཀ༑ །ལབ་ལབ་གས་བཟང་བགས་ལ་གསལ་བ་འདབས། །མད་དན་ཇ་བཞན་

གཟགས་པའ་བ་གས་མག །མཐའ་དག་འགལ་བའ་རན་ཆན་ཐར་མས་ཕ། །རགས་

པའ་སངའ་ས་བདན་མཛད་པ་ཡ། །རགས་ལམ་མ་ལས་གཟགས་ལ་གསལ་བ་

འདབས། །བ་གས་ལན་པའ་བགད་པ་གཅག་པའ་ལམ། །རན་ཆན་དབང་ག་རལ་

པའ་ཡམ་དན་ཚགས། །སང་བཟང་པའ་གཞང་ཚགས་ར་མཚ་ལས། །ལགས་རད་

དད་དཔན་མཆག་ལ་གསལ་བ་འདབས། །ར་ཆན་བ་གས་གསར་ག་འཛན་མའ་

ཁན། །ས་བཞའ་རན་ཆན་འབང་གནས་ལ་བརན་ཅང༌། །ཤཀ་སངའ་བསབ་པའ་ར་

གང་ཀན། །མད་འགལ་ཉ་ཟས་གསལ་ལ་གསལ་བ་འདབས། །བ་གས་ད་བཞན་

ཆས་མངན་ར་མཚ་ཆ། །ས་བདན་རན་ཆན་གསར་ག་གཞར་གར་པ། །རམ་མང་ར་

དགས་དབས་ན་སང་བཞན། །གང་འག་ཆས་སའ་གཙ་ལ་གསལ་བ་འདབས། །བ་

གས་བང་མཛད་ཀ་སབ་གཞང་ག་ཚགས། །རན་ཆན་གས་གཏམས་ཐལ་རང་རགས་

པའ་ཚགས། །སངའ་ས་ཡས་དངས་སའ་གཉས་འཐང་ཚགས། །མ་ལས་སག་པར་

མཛད་ལ་གསལ་བ་འདབས། །ཡན་ལག་བདན་ལན་རལ་བའ་གསང་ཆན་གནད། །ཕ་

ཞབ་རགས་པས་མ་ལས་མངན་ད་མཛད། །ཁད་ཉད་རག་འཛན་ས་སད་ས་བ་

ལ༑ །གསང་བདག་གཉས་པར་གར་ལ་གསལ་བ་འདབས། །མད་རད་དགངས་

འགལ་མ་ལས་བ་ལམ་ལ། །ཡན་ལག་ལ་ཡ་བཤད་ཐབས་གཤག་ཡངས་

ཀས། །ཐགས་མད་འཇག་པ་ཁད་ཉད་གཅག་པ་ས། །དག་འཇམས་གཙ་བར་གར་ལ་


231

གསལ་བ་འདབས། །ཚལ་ཁམས་རམ་གསམ་ཆ་ཤལ་དག་པ་ལས། །རབ་དཀར་

དཀལ་འཁར་དས་རམ་ཀན་ཏ་འཕལ། །ཉན་མངས་གདང་བ་སལ་བའ་བསལ་ཟར་

ཅན། །སན་མད་ནམ་མཁའ་རན་ལ་གསལ་བ་འདབས། །ཏང་འཛན་གསམ་ག་ཆ་

ཀང་ཀན་ནས་འཁལ། །ཐ་མལ་སང་ཞན་ད་མ་དག་བད་ཅང༌། །གང་སང་ལ་ཡ་རམ་

རལ་ཟ་བས་འཕལ། །ལས་བཞ་འཚར་གཡས་མཛད་ལ་གསལ་བ་འདབས། །རམ་

ཐར་ཞལ་གསམ་རགས་ལའ་ཐད་པས་བརན། །ཡན་ལག་དག་ཕག་དངས་གབ་

མཚན་ཆ་འཛན། །བད་ཆན་རམ་རལ་ར་མག་མཐན་པས་བརད། །དམ་པ་དབང་ག་ལ་

ལ་གསལ་བ་འདབས། །དམགས་མད་ཐགས་རའ་ལ་ལམ་ཡངས་པ་ནས། །བས་

བཞའ་ས་སག་སག་པ་ལས་བང་བའ། །ལགས་བཤད་སན་ག་མ་ཏག་རག་འབབས་

པས། །དག་ལགས་འབས་བཟང་སལ་ལ་གསལ་བ་འདབས། །ས་བ་ཀན་ཏ་ཁད་

གསང་ལགས་ཀ་ཡས། །ལགས་པར་དངས་ཏ་བདག་ཡད་གང་པ་ཆ། །གགས་པ་རམ་

གསམ་གཞང་ག་ལམ་བཟང་ནས། །ཐར་པའ་གང་མཆག་འཇག་པར་བན་གས་

རབས། །ཡད་ཆས་དད་པའ་ཤར་ག་ས་འཛན་རར། །ངས་འབང་ད་བཞན་ཤགས་

ཀས་མ་ངལ་བར། །བང་ཆབ་སམས་གཉས་ནམ་མཁའ་ནར་བ་ན། །དན་གཉས་ལ་

ལམ་འཇག་པར་བན་གས་རབས། །སར་བ་གཉས་ཀ་ཚལ་འདར་འཇག་པ་

ན༑ །གནས་སབས་ཀན་ཏ་རལ་བས་གནང་བ་ཡ། །མཐན་རན་ཀན་འགབ་འགལ་

རན་ཀན་ཞ་ཞང༌། །ཚ་དང་བཀ་ཤས་འཕལ་བར་བན་གས་རབས། །སན་པ་བ་ན་

མད་པའ་བསན་པ་དང༌། །མཇལ་བ་འད་འད་བ་མའ་དན་ཡན་པས། །དག་བ་འད་ཡང་

འག་བ་མ་ལས་པ། །བཤས་གཉན་དམ་པས་འཛན་པའ་ར་ར་བས། །ཚགས་གཉས་


232

མཐར་ཕན་དས་གསམ་རལ་བ་ཡ། །འཕན་ལས་སབ་ཅང་ཡན་ཏན་རམས་དབར་

མད། །སལ་བ་མཉམ་པའ་གདལ་བ་སན་མཛད་པ། །མཉམ་མད་བ་མ་མཆག་ག་བཀ་

ཤས་ཤག །ཅས་ཆས་ཀ་ར་ཀན་མཁན་བ་གས་རན་ཆནསང་ལ་བསད་པ་འད་ན། ཆས་ཀ་ར་ད་ཉད་ཀ་རས་ས་

འབང་བ་ངག་དབང་གགས་པས་སར་བའ། །

༄༅། །སད་ཞའ་རམ་འདན་༧གང་ས་༧སབས་མགན་༧རལ་བའ་དབང་པ་ཐམས་

ཅད་མཁན་ཅང་གཟགས་པ་ཆན་པ་མཆག་ག་འཁངས་རབས་གསལ་འདབས་བན་

རབས་བདད་རའ་སན་ཕང་ཞས་བ་བ་བཞགས་ས། །

༄༅། །ཨ་ས་ས། ཐབ་དབང་རམས་ཀས་པད་དཀར་ལར་བསགས་

ཤང༌། །རད་དས་ཞང་འད་སང་སབས་ཆན་པས་བཟང༌། །སངས་རགས་མཐར་ཕན་

ས་བཞའ་བདག་ཉད་ཆ། །སན་མཆག་དན་ཀན་གབ་པས་དག་ལགས་སལ། །བད་

གཤགས་ཀན་འཕགས་ང་བར་སངས་རས་ཀང༌། །ཚ་འད་དཔག་མད་སས་ཀ་ཐ་

བའ་ཚལ། །གངས་ཅན་ལ་གཅག་༧རལ་ཀན་སང་རའ་བདག །བ་མ་སན་རས་

གཟགས་ལ་གསལ་བ་འདབས། །མགན་ཁད་གང་འདལ་སལ་པའ་ཟས་གར་

ཏ༑ །འཕགས་ཡལ་ས་དག་གངས་རའ་ཆས་རལ་བཅ། །པཎ་གབ་བཅ་བདན་༧རལ་

མཆག་རམ་བན་སགས། །ས་འཕང་གསར་རའ་འཕང་བ་ཚར་ད་དངར། །རལ་པ་

འཇག་རན་དབང་དང་ཁའ་སང༌། །ཁའ་གསལ་དང་རལ་བ་ཆགས་མད་ཅན། །ཀན་

ཏ་དགའ་དང་མ་བདག་ལ་སས་དང༌། །ཆས་རལ་དཀན་མཆག་འབངས་ལ་གསལ་བ་

འདབས། །རལ་སས་དད་པ་བརན་དང་དཔལ་བཟང་མཚན། །དད་པ་རབ་བརན་རལ་


233

པ་བ་གས་འཕལ། །ཚངས་སད་དགའ་འཛན་དག་བསན་བཙན་པ་དང༌། །འདལ་

འཛན་རན་ཆན་དཔལ་ལ་གསལ་བ་འདབས། །ཁའ་ཟ་བ་རན་ཆན་སང་པ་དང༌།

པད་དང་ན་འད་ཟར་བམས་པའ་མཚན། །སང་ས་དང་རལ་སས་བད་མཆག་

དཔལ། །ལ་ཡ་རལ་པའ་ཞབས་ལ་གསལ་བ་འདབས། །དག་འདན་འཕལ་དང་ཕ་

རང་ར་ཛའ་ཞབས། །ག་སར་མཚན་དང་ར་བང་སལ་པ་ཅན། །ལ་བརད་བས་པ་རལ་

པ་ར་བ་པ། །བམ་ཟ་རན་ཆན་མཆག་ལ་གསལ་བ་འདབས། །བསམ་གཏན་བཟང་པ་

དར་ཁད་རལ་འབར་པ། །གང་ཕན་རལ་པ་ས་ལང་ཀན་ཏ་ར། །རལ་པ་སབས་སན་

ས་སང་གཙག་ལག་འཛན། །ཆས་རལ་དག་བ་དཔལ་ལ་གསལ་བ་འདབས། །

༈ གངས་ཅན་ཐག་མའ་ར་བ་རལ་རགས་ཏ། །ས་ལ་ཆན་པའ་བརད་ལས་

གཉའ་ཁ་བཙན། །ཨ་ཤ་ལགས་དང་ལ་འཕལ་གནམ་གཞང་བཙན། །ཡངས་བཀར་

སམས་མད་ལ་རར་གསལ་བ་འདབས། །ས་སད་ས་དཔང་བཙན་དང་གངས་ལངས་

ས༑ །དམ་ཆས་དབ་བརས་ཐ་ར་གཉན་བཙན་དངཇ་ཤཀ་རམ་གཉས་སན་དངས་

ཡག་ཁམས་སགས། །སལ་གཏད་སང་བཙན་སམ་པར་གསལ་བ་འདབས། །ཇ་དང་

དཀར་ཡལ་དཔད་སལ་འདས་སང་ར། །ལགས་གསམ་གཙག་ལག་ཁང་བཞངས་

མཁན་སབ་དང༌། །བཀའ་བསན་གདན་དངས་རབ་བང་ས་སགས་བཙགས། །ཁ་སང་

ལ་བཙན་ར་ལ་གསལ་བ་འདབས། །གསར་བཅད་སད་ཀས་ཆས་ཀན་དག་ཐར་

དང༌། །དག་འདན་ས་ཞར་བརན་མཛད་ཁ་རལ་པ། །འཁར་ལ་སམ་པར་གབ་བརས་

བཅ་གསམ་ཡལ། །འདན་མཛད་ནག་པ་སད་པར་གསལ་བ་འདབས། །ད་པ་ཀ་རའ་

ཐགས་སས་བཀའ་གདམས་པའ། །མས་པ་འབམ་སན་རལ་བའ་འབང་གནས་


234

ཆ༑ །གཏར་ཆན་མངའ་བདག་ཉང་དང་བ་གསང་ག །བཀའ་བབས་ཆས་དབང་ག་

རར་གསལ་བ་འདབས། །མངའ་རས་པཎ་ཆན་པད་དབང་ག་རལ། །ར་འཕལ་མངའ་

བརས་བང་བདག་དབང་པའ་ས། །ཧར་བཏལ་བད་འབངས་བདར་བཀད་ཆས་རལ་

འཕགས། །ན་པལ་མཁས་དབང་པད་རར་གསལ་བ་འདབས། །རམ་སས་བཀའ་

བབས་ཁ་ཆ་དགན་པ་བ། །བར་ཝས་བན་བརབས་ས་ཆན་ཀན་དགའ་སང༌། །གབ་

རགས་མངན་གར་འག་མགན་གཡ་བག་པ། །གཡའ་བཟང་ཆས་སན་ཅན་ལ་གསལ་

བ་འདབས། །ལས་སམས་ནད་སལ་སམ་སན་ཡ་ཤས་གཟངས། །དལ་འགའ་

འཇགས་སབས་ལ་ར་དག་བ་འབམ། །འཁན་རགས་བཙན་པ་བདག་ཆན་བ་གས་

རལ། །རན་ཆན་མཁན་མཆག་གབ་ལ་གསལ་བ་འདབས། །༧རལ་བ་གཉས་པའ་

གསང་སས་བསམ་ཡས་པ། །འབས་སངས་ཕག་བཏབ་འཇམ་དབངས་ར་

སགས། །རབ་འབམས་ས་འཕལ་བཀད་པ་མཐའ་ཡས་པའ། །སལ་པའ་རལ་གར་

སན་ལ་གསལ་བ་འདབ། །

༈ གར་མ་ངར་པའ་ཆ་རགས་སད་ད་བལམས། །འཇམ་མགན་ཙང་ཁ་པ་ཡ་

ཐགས་སས་ཕལ། །པཎ་ཆན་གགས་པས་ཐམས་ཅད་མཁན་པར་གསལ། །༧རལ་

དབང་དག་འདན་གབ་པར་གསལ་བ་འདབས། །ར་ནག་རས་ཆན་སག་སན་དར་

རགས་ས། །བལམས་ནས་གསམ་ལར་ས་དབངས་ཐལ་བང་གསངས། །གནས་ས་

འབད་ཅང་མཁས་པའ་དབང་པ་ཅན། །མཚངས་མད་དག་འདན་ར་མཚར་གསལ་བ་

འདབས། །ལ་ཙ་ར་རན་གདང་ལས་སད་ལང་མདར། །ཨ་རན་བཀའ་བཞན་བསམ་

བཞན་སད་པ་བཟང༌། །མཐའ་འཁབ་འདལ་མཛད་གཙག་ལག་གཞང་བར་


235

གཟགས། །མཁས་གབ་བསད་ནམས་ར་མཚར་གསལ་བ་འདབས། །ཇང་གར་ར་

རགས་ཧར་སག་ཡལ་ད་འཁངས། །ར་ནག་མང་གལ་ཁ་བ་ར་པ་སགས། །གདལ་

དཀའ་འདལ་མཛད་ཕག་ན་པད་ར། །ཞལ་བཞས་ཡན་ཏན་ར་མཚར་གསལ་བ་

འདབས། །ཟ་ཧར་རགས་ལས་འཕངས་རས་མཚན་དཔ་བཞད། །ར་གསམ་ཞལ་

གཟགས་དག་སང་ཉར་ལའ་བདག །ལགས་ཟང་དཔལ་གས་བད་ཁམས་གཏན་

བདར་བཀད། །ངག་དབང་བ་བཟང་ར་མཚར་གསལ་བ་འདབས། །སས་གདང་མཚ་

སའ་ལ་འག་ཡལ་ད་བལམས། །རག་འཛན་གབ་པའ་ག་འཕང་མཐན་པར་

གཤགས། །རག་པ་བརལ་ཞགས་སད་པས་གདལ་བ་སང༌། །རན་ཆན་ཚངས་

དབངས་ར་མཚར་གསལ་བ་འདབས། །འབམ་རགས་ལ་ཐང་ལ་ཞལ་གཟགས་ས་

བརས། །རལ་བ་ར་མཚའ་ས་ར་ད་མས་མཇལ། །དག་ལན་བསན་སང་དས་ཀ་

འཁར་ལའ་བདག །རལ་མཆག་བསལ་བཟང་ར་མཚར་གསལ་བ་འདབས། །ག་

སར་ལ་ལའ་གདང་ལས་གཙང་ཡལ་ད། །བལམས་ཤང་མཁན་རབས་བརན་པའ་

འཁར་ལའ་ཟས། །འཆད་རད་རམ་ལ་ཆགས་ཐགས་མ་མངའ་བ། །བ་བཟང་འཇམ་

དཔལ་ར་མཚར་གསལ་བ་འདབས། །ཇ་བ་མགགས་ཆན་བན་བརབས་ལ་རགས་

ལས། །ལན་ཡལ་ས་འཁངས་མངན་གནས་རས་ས་དན། །ལག་པའ་ལ་ཡ་ཞལ་

གཟགས་བསན་པ་འཛན། །ངག་དབང་ལང་རགས་ར་མཚར་གསལ་བ་

འདབས། །བཟང་པའ་རགས་ལས་སམ་སང་ཤག་དག་འག ། མདངས་ས་ས་བལམས་

མངའ་འབངས་ཁལ་ཁམས་སམས། །མཁས་བཙན་བཟང་པའ་བསན་འཛན་གཙག་ག་

རན། །མཚངས་མད་ཚལ་ཁམས་ར་མཚར་གསལ་བ་འདབས། །བང་སམས་རགས་


236

ལས་མགར་ཐར་ས་ཕགས་འཁངས། །འདད་ཁམས་བདག་མ་བ་མཚར་དངས་སམ་

གཟགས། །ལང་དང་བསབ་གསམ་རགས་པའ་དཔལ་ཡན་ཕལ། །ངག་དབང་མཁས་

གབ་ར་མཚར་གསལ་བ་འདབས། །གཙང་མའ་རགས་ལས་དབ་ར་འལ་དགའ་

ར༑ །བལམས་ཚ་རར་སལ་མཉམ་བཞག་༧ཞབས་རས་སགས། །ཇ་སད་ང་མཚར་

མཁན་རབས་མགན་ཟ་བལ། །ར ་བཙན་འཕན་ལས་ར་མཚར་གསལ་བ་

འདབས། །བཟང་པའ་གདང་ལས་དགས་སད་གང་མདན་འཁངས། །མཁས་གལ་

གསར་གཏད་སར་སམ་ཡངས་ཁབ་སལ། །བད་ལངས་རང་དབང་གཙང་མའ་ར་ཆན་

བསགས། །ཟ་བལ་ཐབ་བསན་ར་མཚར་གསལ་བ་འདབས། །དབས་འགར་འཆང་

ག་རགས་ལས་མད་སད་ཅས། །འཇམ་མགན་བ་མ་མཚན་དཔ་བཞད་པའ་

འདབས། །སག་འཚར་ཁབ་ཏ་དཔལ་ལན་ལ་མ་ཡ། །ལང་བཞན་ང་མཚར་བལམས་

ལ་གསལ་བ་འདབས། །༧རལ་མཆག་ཡངས་ཀ་མཛད་བཟང་ཁད་གཅག་

པས། །བདག་གར་བཞས་ནས་ཐབ་བསན་ཡན་ན་ཅག །རས་མད་འཛན་སང་སལ་

ལ་མཐ་ཐབ་པ། །འཇམ་དཔལ་ངག་ག་དབང་པར་གསལ་བ་འདབས། །མཁས་པའ་

རམ་དཔད་རན་དག་མཆག་གཉས་ཟ། །བཙན་པའ་བསབ་གས་དག་བཅམ་ཉ་བར་

འཁར། །བཟང་པའ་འཕན་ལས་བ་བཟང་རལ་བ་དངས། །བབཟང་ཡ་ཤས་ཞབས་ལ་

གསལ་བ་འདབས། །སང་ར་ཆན་པའ་སབས་ཀས་འཚ་མད་ལམ། །ར་ཆར་སལ་

ལས་ཞ་བདའ་གཟངས་རགས་ཕལ། །འཛམ་གང་ཀན་གས་བཀར་ཞང་དས་འཁར་

དངས། །བསན་འཛན་ར་མཚའ་ནར་བར་གསལ་བ་འདབས། །གང་ག་གདལ་བ་

སལ་ལན་གངས་ཅན་པར། །སན་མད་མང་གཙའ་བདག་དབང་དགས་བཞན་


237

སལ། །བམས་བརའ་ཐགས་ཀས་སད་གསམ་དབང་སར་མགན། །མཚངས་པ་མད་

པའ་ས་ལ་གསལ་བ་འདབས། །མགན་ཁད་གསང་གསམ་རག་བརན་ར་རའ་

ཁར། །ཉམ་ཐག་སགས་འགའ་མགན་ད་འཚ་གཞས་ཏ། །ཟབ་རས་ཆས་འཁར་རན་

མ་ཆད་པ་ཡས། །འག་ཀན་གཏན་བདའ་ས་ལ་དབགས་དབང་གསལ། །ས་བ་ཀན་ཏ་

མགན་པ་ཁད་ཉད་ཀ། །ཐགས་རའ་སབས་ཀ་ད་རར་ལགས་སན་ཏ། །མཁས་མཉམ་

འག་བའ་དན་ད་རབས་ཆན་ག། །༧རལ་སས་སད་ལ་བརན་པར་བན་གས་

རབས། །ཐབ་བསན་ད་མད་རང་ལགས་ཕགས་བཅར་རས། །ད་འཛན་ས་མཛད་

ཡར་འཕལ་ལས་ཅན་ཀན། །བད་སད་དཔལ་ལ་སད་ཅང་གངས་ཅན་པའ། །འདད་

དན་གགས་མད་ལན་གས་འགབ་གར་ཅག །ཅས་རང་ཅག་ཁ་བ་ར་པ་རམས་ཀ་མ་ཏག་གང་ལ་ཕག་

པའ་ལ་སལ་འཕགས་མཆག་འཇག་རན་དབང་ཕག་ན། ངས་དན་ད་རད་བང་བསལ་པ་འཛན་པ་ཞས་བ་བའ་དས་ས་ད་

བཞན་གཤགས་པ་འད་ཟར་ཀན་འཕགས་དཔལ་བརགས་ཀ་༧རལ་པའ་ང་བར་མངན་པར་རགས་པ་སངས་རས་

ཟན་ནའང༌། ཚ་འད་དཔག་ཏ་མད་པའ་སས་ཀ་ཐ་བ་བང་ཆབ་སམས་དཔའ་ཚལ་བཟང་བ་ས། མད་ས་པད་མ་དཀར་པ་

ལས། སན་པ་འད་མའ་ཚད་ད་བཞགས་པའ་ཚ། འཁར་རམས་ལ་བཀའ་སལ་པ། འཕགས་པ་སན་རས་གཟགས་དབང་

ཕག་དས་སངས་རས་སང་ག་སན་སར་སན་ལམ་བཏབ་ས། བདག་གས་དས་གསམ་ག་སངས་རས་གང་གས་ཀང་

༧ཞབས་ཀས་མ་བཅགས་པའ་མཐའ་འཁབ་ཁ་བ་ཅན་དའ་སམས་ཅན་གདལ་དཀའ་བ་ད་རམས་ཐར་པ་བང་ཆབ་ཀ་

ལམ་ལ་འགད་པར་གར་ཅག ཅས་སན་ལམ་བཏབ་པ་ཡན། ཞས་སགས་དང༌། གཞན་ཡང༌། བདག་ཁ་པ་ར་པའ་ཕ་མ་

ལ་བར་གར་ཅག ཅས་སགས་ཐགས་དམ་བཅས་པ་བཞན་ད་ས་ཡ་བཀད་པ་བསམ་གས་མ་ཁབ་པས་འག་བའ་དན་

མཛད་ཚལ་བརད་ཀས་མ་ལང་ཡང༌། གགས་ཆ་བ་འཕགས་ཡལ་ད་རལ་པ་འཇག་རན་དབང་ཕག་སགས་ས་དག་

དང༌། གངས་ལངས་ས་ཆས་རལ་བཅ། པཎ་གབ་བཅ་བདན། ༧རལ་དབང་རམ་བན་རམས་དང༌། ལག་པར་ད་རང་


238

ཅག་གངས་ཅན་པ་རམས་དང་དས་མ་བཟད་པའ་འཇགས་སག་སག་བསལ་ལས་སབ་ཅང༌། མ་རགས་དང༌། རག་

གཞང་ག་སག་བཟང་བའ་བཀའ་དན་ག་མངའ་བདག བམས་བརའ་སན་གས་དག་ལའང་བ་ལར་གཟགས་པ། ཁམས་

གསམ་འག་བའ་བ་མ་༧གང་ས་༧སབས་མགན་རལ་བའ་དབང་པར་སང་ཁང་རས་པའ་གཏང་ནས་གསལ་བ་

འདབས་པ་ན་བད་གངས་ཅན་པ་རམས་ཀ་འཕལ་ཡན་འདད་དན་བད་བག་ཏ་འགབ་པའ་ཐབས་ལམ་མཆག་ཏ་གར་པ་

ཡན། སར་ཡད་ས་སད་སངས་རས་ར་མཚས་མཛད་པའ་༧རལ་མཆག་ལ་པ་རན་པའ་འཁངས་རབས་གསལ་

འདབས་རད་བང་བསལ་པ་མ་ཞས་པ་ཚག་སར་ཕལ་བང་ས་རབས་ར་རར་རམ་ཐར་དང་འབལ་བའ་གསལ་འདབས་

ཤ་ལ་ཀ་ར་བཅས་ཞབ་རས་ས་བཞགས་ཀང༌། དང་སང་དས་བལ་དབང་གས་གསང་མཁན་དཀན། ཡང་པཎ་ཆན་བ་

བཟང་ཡ་ཤས་ཀས་མཛད་པའ་༧རལ་མཆག་བདན་པ་ཆན་པའ་འཁངས་རབས་གསལ་འདབས་བ་བཟང་རལ་གཉས་

མ་གསང་མས་ཀང་ཧ་ཅང་བསས་ཆ་བས་ས་འཕང་ངས་འཛན་དཀའ་བ་དང༌། ལག་པར་ས་ནར་༧གང་ས་༧སབས་

མགན་ཆན་པ་མཆག་ག་ཞལ་ས་ནས། ལགས་ཟང་ག་མཛད་རབས་ཕལ་ད་བང་བའ་བཀའ་དན་ཅན་ག་རལ་མཆག་

ས་འཕང་གང་རམ་འགའ་གསལ་འདབས་ཚག་ས་བསས་སན་མངན་པ་རམས་ཁ་གསབ་བ་འས་ཞས་རམ་ག་ཚགས་

དབས་ས་བཀའ་སབ་ས་སལ་དགངས་དན་དང་བཅས། ས་བཅར་རམ་པར་༧རལ་བ་ཕན་བད་ལགས་བཤད་གང་ག་

མཁན་བ་བ་ད་རན་པ་ཆ་མཆག་ནས་ཐགས་ཁར་ཆ་བཞས་དང་འབལ། སབ་དཔན་དབ་ལས་འདས་མང་ཐན་མང་

ནས་ལ་རས་རན་བཅས་ཁ་བར་འབ་རམ་གས་ཤག་ཅས་གསང་བསལ་གས་པས་མཆད་ད། ཀན་མཁན་༧རལ་དབང་

ལ་པ་ཆན་པའ་གསང་རམ་ད་ཀ་ལའ་གས་བཟང་དང༌། ལ་སས་རམ་རལ་མཁས་པའ་དབང་པ་ས་སད་རན་པ་ཆ་སངས་

རས་ར་མཚས་མཛད་པའ་འཁངས་རབ་རད་བང་བསལ་པ་མ་ལ་གཞ་བས། ག་རམ་ཡང་ད་ཀ་ལའ་གས་བཟང་པད་

བཞ་པར་ཇ་གསལ་བཞན། གང་ག་ཤ་ལ་ཀ་བཅ་བཞ་པར་འག་མགན་ཆས་འཕགས་དང༌། བཅ་ལ་པར་ས་ཆན་ཀན་

སང་འཁད་པ་ག་རམ་དངས་དང་མཐན་ཡང༌། ཀན་སང་མཚན་གཤམ་ད། ༼ས་ཕ་འཕགས་པའ་སན་ཡང་ས་ཚན་

དབང་གས་འདར་འཐད། ༽ ཅས་ས་སད་རན་པ་ཆ་ཉད་ནས་མཆན་བཀད་དམགས་བསལ་གནང་བ་ལར་སར་བཞག

གབ་ཆན་ནག་པ་པ་དང༌། འཇམ་དབངས་ཆས་ར་རམ་གཉས་ཀ་མཚན་ཁངས་འདར་འཇག་དགས་༧གང་ས་༧སབས་


239

མགན་ཆན་པའ་བཀའ་སབ་ལར་བཀད། འཕགས་ཡལ་ག་ས་རབས་མང་བས་ཕལ་མ་ཆ་མཚན་ཙམ་སས། བད་ར་པཎ་

གབ་རམས་ལ་ཚག་རང་ར་ཙམ་དང༌། ར་དག་འདན་གབ་པ་ནས་ས་རགས་འཁངས་ཡལ་སགས་མངན་པའ་ཤ་ལ་ཀས་

མཚན་ཅང༌། ཞལ་འདན་ཉང་ཐབས་ས་བསས་ཁལ་ཏ། ད་ཡང་མངན་བརད་རན་གས་མ་བཅངས་པར་འབལ་རམ་དང་

དས་ཀན་གས་གསན་བད་ཁ་ན་གཙ་བར་བགས་པའ་འཁངས་རབ་གསལ་འདབས་བན་རབས་བདད་རའ་སན་ཕང་

ཞས་པ་འད་ན། སད་ཞའ་གཙག་ནར་༧སབས་མགན་༧རལ་དབང་ར་ར་འཆང་ཐམས་ཅད་མཁན་ཅང་གཟགས་པ་

ཆན་པ་མཆག་དན་ག་སད་ད་མཚན་ནས་སས་ན། ར་བཙན་འཇམ་དཔལ་ངག་དབང་བ་བཟང་ཡ་ཤས་བསན་འཛན་ར་

མཚ་སད་གསམ་དབང་སར་མཚངས་པ་མད་པའ་ས་དཔལ་བཟང་པ་མཆག་ག་ཐགས་རའ་གབ་བསལ་ད་འཚ་ཞང༌།

མགན་པ་གང་དང༌། རས་མད་དམ་པ་ད་མའ་༧ཞབས་རལ་ས་བརལན་པའ་སལ་བ་ཕ་མ་ཅན་ར་རང་ཞ་མང་ས།

རགས་ཙམ་འཛན་པའ་ཤཀའ་དག་སང་ཀན་རངས་པ་ངག་དབང་ཆས་ཀ་བ་གས་ས་འབད་པས། བད་རབ་བང་བཅ་

བདན་པའ་ཁ་མཆག་ག་ལ་མཆ་ཟའ་དཀར་ཕགས་དགའ་བ་གཉས་པར་བག་ཕག་མ་ར་ཏ་ཀའ་ཀའ་ཚང་འཆ་མད་རག་

བརན་ཆས་གང་ད་རབ་གས་དང་བ་ཆན་པས་སག་ལས་ས་འད་བགས་པ་ལགས་ན། འཕགས་མཆག་འཇག་རན་དབང་

ཕག་༧སབས་མགན་༧རལ་བའ་དབང་པའ་༧ཞབས་པད་སད་མཐར་བརན་ཅང༌། རབས་ཆན་བསན་འགར་སན་པའ་

ཐགས་བཞད་མཐའ་དག་ལན་གས་གབ་པ་དང༌། འཕགས་པའ་བན་རབས་ས་རའ་སང་ལ་ཞགས་ཏ་འཕལ་ཡན་ཕན་

བདའ་འདད་དན་ཡད་བཞན་ད་འགབ་པའ་རར་གར་ཅག །སར་མང་ལ།། །།

༄༅། །༧རལ་མཆག་ས་ཕང་བཅ་བཞ་པ་ཆན་པའ་ཞབས་བརན་གསལ་འདབས་

ཡད་བཞན་དབང་ག་རལ་པ་ཞས་བ་བ་བཞགས་ས། །

༄༅། །ༀ་ས་ས་སད་ད། །ཕན་ཚགས་མཚན་དཔའ་དཔད་འཛན་མ་འགར་

ས༑ །དམ་ཆས་བདད་རས་འག་ཀན་ཚམ་མཛད་གསང༌། །ཟབ་གསལ་འཕ་འགར་


240

བལ་བའ་བད་ཆན་ཐགས། །ཚ་སན་ཡད་བཞན་འཁར་ལས་ཤས་པ་སལ། །ཐགས་

ར་རམ་པར་དག་པའ་མཁའ་དབངས་ཆར། །མཁན་བརའ་སང་བ་མ་འགག་སན་ཆན་

ལས། །ཚ་ཡ་དངས་གབ་ཆར་འབབས་ལ་ཚགས་ཀས། །མ་ཤགས་ར་ར་སག་ག་ཀ་

བ་ཚགས། །བསལ་མང་ལགས་བས་ཚགས་གཉས་སང་བའ་མཐས། །སབ་གཉས་

བག་ཆགས་མན་པའ་ག་སབས་བཅམ། །དན་གཉས་འཕན་ལས་འཇག་རན་གསལ་

མཛད་པའ། །བད་གཤགས་ཀན་འཕགས་ང་བར་བང་ཆབ་ཀང༌། །ཕགས་བཅའ་རབ་

འབམས་ཞང་ག་རལ་ག་ཚད། །ང་མཚར་ས་གསང་ཐགས་ཀ་གསང་བ་དག །དན་

དམ་ཡ་ཤས་གཟགས་པའ་སད་ཡལ་ལས། །མཐའ་བལ་སམས་དཔས་ཀང་ན་དཔག་

པར་དཀའ། །འཕགས་པའ་ཡལ་ད་ཁའ་སང་བ་སགས། །ཟབ་རས་ཆས་ཚལ་གསལ་

ལ་བ་ཡ་མག །སང་ལན་པཎ་གབ་འཁར་ལས་སར་བ་ཡ། །སས་རབས་མ་ཏག་ཕང་

བ་མཚར་ད་དངར། །ཡད་ཅན་ཀན་ལ་མཛའ་བས་དམ་བཅངས་པས། །ལག་བསམ་

བཟང་པའ་ས་བན་ཉར་བཏབ་ནས། །བ་མད་བད་བ་མཆག་ག་མགན་བཟང་

པར། །བས་ལ་རངས་པའ་ཚལ་གས་ཉ་བར་ཞགས། །ཁད་པར་འག་བའ་ར་སང་

བསམ་འཕལ་དབང༌། །རབ་དཀར་ཁ་བས་གཡགས་པའ་ས་འཛན་གས། །ཡངས་

བསར་བ་ཊའ་ལངས་འད་ཕག་མཚན་ད། །བཞས་ཏ་ཆས་སད་སང་བ་གསལ་མཛད་

པའ། །གཉའ་ཁ་བཙན་དང་ཐ་ར་སན་ཤལ་དང༌། །མས་དབན་གསམ་སགས་སལ་

པའ་རལ་པའ་རབས། །ཨ་པ་ས་ཀ་ཉང་རལ་ཆས་དབང་སགས། །པཎ་གབ་གཏར་

སན་ད་མའ་རམ་པར་རལ། །བ་བཟང་རལ་བའ་རང་ལགས་ཆར་ག་རན། །སལ་ལན་

ཞང་སར་འབབས་མཁས་དག་འདན་གབ། །ནས་བཟང་མཐ་སབས་ཡན་ཏན་ར་


241

མཚའ་བར། །འཇམ་དཔལ་སང་པའ་བསན་པའ་གསས་ས་སན། །ངག་ག་དབང་ཕག་

མགན་པར་ཞགས་པའ་མཐས། །བ་གས་བཟང་ལན་རལ་བ་ར་མཚ་ཡ། །ཐགས་ར་

གཅག་བསས་སད་གསམ་འག་མགན་ལན། །མཁས་གབ་གང་བཞའ་དབས་ན་མངན་

པར་བརད། །གདལ་བར་ཡངས་འཚམས་སན་འཇབས་ཚངས་དབངས་ཀས། །ཆས་

ཕང་ར་མཚ་འདམས་མཁས་དབང་པ་ནས། །ཐབ་བསན་འཛན་ལ་ཟ་བལ་ར་མཚའ་

བར། །རལ་སས་སལ་པའ་ཟས་གར་ཅ་ཡང་བསན། །ལངས་འདའ་རད་པའ་མན་པ་

ཡངས་བསལ་ནས། །རལ་བསན་པད་ཚལ་འབམ་ཕག་ཅག་ཅར་ད། །གསལ་མཛད་

ཐགས་རའ་འད་སང་འབར་བ་ཅན། །སལ་པའ་ཉ་གཞན་སར་ཡང་འཆར་འད་

མཚར། །འཇམ་དཔལ་དཔའ་བའ་ངག་ལ་དབང་སར་ཞང༌། །བ་བཟང་ཡ་ཤས་རལ་

བསན་འཛན་པ་ལ། །ར་མཚ་ལར་ཟབ་སད་གསམ་དབང་སར་མགན། །མཚངས་པ་

མད་པའ་ས་ལ་གསལ་བ་འདབས། །འཇམ་དཔལ་གཞན་ན་ཐགས་ལ་ཞགས་པའ་

མཐས། །ངག་ག་དབང་ཕག་མད་སགས་ཆ་ཀང་ཀན། །རབ་འཁལ་བ་བཟང་ཡ་ཤས་

རལ་བའ་བསན། །འཛན་མཁས་ར་མཚའ་མགན་ད་བརན་པར་བཞགས། །སད་

གསམ་འཇག་རན་ཆ་དགའ་ཅད་པན་མཆག །ལགས་ཟང་ཉ་ཟའ་དཀལ་འཁར་རབ་

གསལ་བས། །རལ་བསན་གང་བཞའ་མཁའ་ལ་དབང་སར་ཞང༌། །ཕན་བདའ་འད་

སང་འགད་ཕར་བརན་པར་བཞགས། །མགན་མད་གངས་ཅན་ཞང་འདའ་འག་བ་

རམས། །ཇ་སད་འཁར་བའ་ཕ་མཐའ་མ་རགས་བར། །ད་སད་མཚངས་པ་མད་པའ་

གསང་གསམ་གས། །ས་བཞའ་དཔལ་ལ་སད་བཞན་བརན་པར་བཞགས། །སད་ཞ་

མཉམ་ཉད་རམ་ཐར་གསམ་དབངས་ནས། །བད་ཆན་ཉ་ཟའ་འད་ཟར་འབམ་འཕ་


242

བས། །སང་སམས་དབང་ད་སར་ཞང་ཆས་ཚལ་གས། །འག་ཀན་སལ་ལ་ངལ་མད་

བརན་པར་བཞགས། །རལ་ཀན་ཐགས་བསད་གཅག་ཏ་སངས་པ་ལས། །ང་མཚར་

མཚངས་པ་མད་པའ་ར་རའ་ས། །ས་བཞའ་དཔལ་ག་དབས་ན་མཛས་བཞན་

ད༑ །གསང་གསམ་རན་ག་འཁར་ལ་རག་བརན་ཤག །ཀན་ཁབ་དན་དམ་ས་ཚགས་

སས་བལ་ཡང༌། །རལ་ཀན་ཡ་ཤས་ཕང་པ་ཅག་ཅར་ད། །སལ་བཟང་ཡད་ངར་

འགག་པ་མད་པའ་གཟགས། །སན་མཛད་ར་བཙན་བ་མ་ཞབས་བརན་ཤག །མཁན་

བར་ནས་པའ་ཡལ་འདབ་ཀན་ཏ་རས། །ས་གསམ་འབས་བའ་ཁར་གས་རབ་ལ་

བས། །ལས་ཅན་ར་མཚའ་ར་བ་ཡངས་སང་བའ། །བཤས་གཉན་ཡངས་འདའ་

དབང་པ་རག་བརན་ཤག །མཐང་གལ་ལ་ན་སག་པའ་མཚན་དཔའ་ས། །ཐས་གལ་

ཡན་ལག་དག་ཅའ་སན་འཇབས་གསང༌། །རགས་གལ་ཟབ་གསལ་གཉས་མད་ཡ་

ཤས་ཐགས། །མ་ཤགས་རག་པའ་ཁམས་ས་ཞབས་བརན་ཤག །གཞང་ལགས་

འབམ་ཕག་ཐས་པའ་ར་བ་བརན། །ད་དན་ཚལ་བཞན་བསམ་པའ་ཡལ་འདབ་

གཡ། །ཕ་རགས་རམ་གཉས་སམ་པའ་འབས་བས་ལ། །མཐའ་ཡས་འག་བའ་ར་སང་

རག་བརན་ཤག །འཆད་པས་རལ་བའ་དགངས་དན་གསལ་བར་མཛད། །རད་པས་

ལག་ས་མང་ག་ལག་མར་བད། །རམ་པའ་ཚག་སར་སལ་བཟང་དགའ་བསད་

བཞན། །མགན་པ་སད་པའ་མག་ཁད་ཞབས་བརན་ཤག །མད་སགས་གཞང་ལགས་

མཁས་པའ་གཟངས་ཞགས་ནས། །སམ་གསམ་ཁམས་ཀས་བཙན་པའ་རང་དང་

འགགས། །དན་གཉས་འཕན་ལས་བཟང་པའ་ནར་ལན་པའ། །འག་བའ་དད་དཔན་

ཆན་པ་རག་བརན་ཤག །མཁན་པའ་བདག་ཉད་ས་བ་ངག་ག་ལ། །བར་ཆན་ཐགས་


243

རའ་རང་བཞན་མག་མ་འཛམ། །ནས་པས་བདད་དཔང་མཐར་བད་གསང་བའ་

བདག །རགས་གསམ་གཅག་བསས་ང་བར་ཞབས་བརན་ཤག །རབ་དཀར་ཨཏལ་

དཀར་པ་ལ་བའ་ས། །རབ་སན་ད་ཟའ་ཕང་འགའ་དབངས་སན་གསང༌། །རབ་གསལ་

ཤས་བ་མ་ལས་གཟགས་པའ་ཐགས། །རབ་བརན་ཚ་སན་ང་བར་རག་བརན་

ཤག །ཚལ་ཁམས་རལ་རགས་ཐབ་བསན་གངས་ཀ་རར། །འགངས་པའ་ཏང་འཛན་

གཡ་རལ་ངམ་བཞན་ད། །ཤས་རབ་གདང་ལས་རངས་པའ་ཀད་པ་འགམས། །རལ་

མཆག་འཕག་བད་དབང་པ་ཞབས་བརན་ཤག །ཉམ་ཐག་སག་རམ་འཐབས་པའ་

གངས་ཅན་འདར། །མགན་ཁད་ཐགས་རའ་སན་མ་འབར་བའ་གཟས། །ཕན་དང་

བད་བའ་སང་བ་འགད་བཞན་ད། །སད་མཐའ་བར་ད་མ་གཡ་རག་བརན་ཤག །མ་

ཤགས་འཁར་ལའ་ར་ཁས་ཉར་མཚན་པའ། །མ་འཇགས་གདང་ལས་བཏག་པའ་

གསར་ག་ཁར། །མ་འགར་ཆས་བདན་ང་བར་རག་བཞགས་ནས། །མ་ནབ་རལ་

བསན་སལ་བའ་དཔལ་ད་ཤག །དབང་ཕགས་ཤར་རའ་ཕག་ནས་ཉར་འཆར་

བའ། །དབང་ཕག་བརད་ལན་མཆག་སལ་པདའ་གཉན། །དབང་དང་ཉ་དབང་ལ་

སགས་དགས་ལན་ཀན། །དབང་བད་འཕན་ལས་འད་བར་འགད་པར་ཤག །ནམ་

ཡང་མ་ཉམས་ཐགས་རའ་ར་བ་བརང༌། །དག་བཅའ་ཁམས་ཀ་ཡལ་འདབ་སང་གལ་

ཞང༌། །བད་སད་རགས་ལན་དཔལ་ག་གབ་བསལ་གས། །འག་བ་ཀན་ལ་ངལ་གས་

སར་བར་ཤག །འདལ་བཞའ་ཆ་འཕལ་ཆན་པའ་འཇག་པ་བཅས། །ཕ་ནང་གདལ་

དཀའ་ཁངས་ལན་ཀན་བཏལ་ནས། །རད་བང་མངའ་ཐང་ཆས་འབར་དག་མཚན་

རམས། །ལག་པར་འཕལ་བའ་དགའ་སན་རས་པར་ཤག །གང་ག་མཐ་སབས་ར་ར་


244

གདངས་ཙམ་གས། །ལགས་ཟང་སབས་གསམ་དཔལ་ལ་འཁ་བ་ཡ། །མ་བསན་

དབང་པའ་དག་ཡ་དཔང་ཚགས་ཀན། །ཕ་མར་བརག་པའ་གགས་སན་འབར་གར་

ཅག །ཕན་ཚགས་དགའ་བ་བར་ཕག་དཔལ་གས་ཕག །ཕན་ཚགས་ས་བཞའ་དཔལ་

ལན་ཕ་བང་ཆའ། །ཕན་ཚགས་ཆབ་སད་དབར་མཚའ་རས་འག་ཞང༌། །ཕན་ཚགས་

ཕགས་ལས་རམ་པར་རལ་གར་ཅག །འད་ས་པ་ཡ་སག་ག་ཀ་བ་ཡང༌། །མ་ཤགས་

ར་རའ་ཁམས་ས་རག་བརན་ཅང༌། །གང་གས་རལ་ཐབས་འཕན་ལས་རལ་མཚན་

ཆ༑ །བསད་ནམས་དཔང་པས་སད་རར་སང་གར་ཅག །ས་གསམ་འགལ་རན་ཉར་

འཚས་མ་རག་ཅང༌། །ཐས་དན་ར་གཅག་སབ་ལ་གཞལ་བའ་མཐས། །མར་བད་

རམ་གཉས་ལམ་ལས་ཚགས་མད་ད། །མཆག་མཐན་དངས་གབ་བད་བག་ཐབ་གར་

ཅག །ས་ཡ་བདག་པའ་རལ་ཐབས་འཕན་ལས་རམས། །ལགས་ཉས་རམ་པར་འབད་

པའ་བ་གས་ཀས། །ཆས་བཞན་སང་བའ་བཀའ་ཡ་ཕང་སང་ཚགས། །མ་ཉམས་

ཡར་ཟའ་དཔལ་ལ་འགན་གར་ཅག །རས་མད་རལ་བསན་ས་དང་ཁད་པར་ད། །བ་

བཟང་རལ་བ་གཉས་པའ་རང་ལགས་མཚ། །བཤད་སབ་ཆར་གས་ཉན་བཞན་

ཡངས་འཕལ་ནས། །ནམ་ཡང་ཉམས་ཤང་བ་བ་མ་གར་ཅག །ད་འཛན་སས་བ་ཀ་ཡ་

དབང་པ་རམས། །མཁས་ཚལ་གསམ་ག་གདངས་ཀས་ཉར་མཛས་ཤང༌། །བས་

དངས་རམ་བཞའ་ནར་བ་ཐགས་པ་ཡས། །ཐབ་བསན་ཆ་ཀང་སལ་བའ་མཐ་ལན་

ཤག །འཕགས་ནར་བདན་གས་ཕག་པའ་དག་འདན་ས། །ཐགས་མཐན་ཁམས་

གཙང་ཐས་བསམ་སམ་གསམ་དང༌། །འཆད་རད་རམ་སགས་ཆས་ལན་བག་བ་

ཡས། །རལ་བསན་འཛན་ལ་འགག་པ་མད་པར་ཤག །འཇག་རན་ས་དང་བ་བག་ར་


245

ཧར་བད། །མ་དག་གང་ངར་དགན་ག་དས་ནབ་ནས། །བད་དག་དཔད་ཀ་རལ་མས་

བསད་བསངས་པས། །རགས་ལན་དབར་ག་བཞན་རས་ངམ་པར་ཤག །རང་ནས་

བསན་ལ་ལག་པར་འཁ་བ་ཡ། །གདག་པའ་ལ་མན་ཀ་ཀའ་ཕགས་གར་སགས། །མ་

བསན་མཐའ་ཡ་རལ་པའ་བསམ་སར་རམས། །རང་སར་ཞ་ཞང་ནས་སབས་ཉམས་

པར་ཤག །ཚ་རབས་ཀན་ཏ་ཕག་ན་པད་དཀར་འཆང༌། །ཐག་མཆག་བཤས་གཉན་

དམ་པའ་ཚལ་སན་པས། །རས་བཟང་འག་ཀན་ས་ལམ་མཐར་ཕན་ནས། །རང་གཞན་

དན་གཉས་ལན་གས་འགབ་པར་ཤག །རང་ནས་ད་བཞན་འགགས་པའ་དམག་ཟར་

རལ། །བག་ར་ལམ་དལ་རལ་ཆན་ས་ལ་དང༌། །ཁད་པར་བཀའ་སང་ར་ར་དག་ལན་

གས། །རམ་བཞའ་འཕན་ལས་གཡལ་བ་མད་པར་སབས། །བས་མད་སབས་གནས་

ཀན་ག་བན་རབས་དང༌། །ཆས་ཉད་འགར་བ་མད་པའ་བདན་སབས་དང༌། །ལག་

བསམ་དག་པའ་མཐ་ཡས་སན་པའ་དན། །གགས་མད་ལན་གས་འགབ་པའ་བཀ་

ཤས་ཤག །ཅས་རང་ཅག་ཁ་བ་ར་པ་རམས་ཀ་མ་ཏག་གང་ལ་ཕག་པའ་ལ་སལ་སད་ཞའ་གཙག་རན་༧གང་ས་ལ་

མའ་རམ་འདན་ས་འཕང་བཅ་བཞ་པ་ཆན་པ་ར་བཙན་འཇམ་དཔལ་ངག་དབང་བ་བཟང་ཡ་ཤས་བསན་འཛན་ར་མཚ་

སད་གསམ་དབང་སར་མཚངས་པ་མད་པའ་ས་དཔལ་བཟང་པ་མཆག་ཉད། ཚལ་བསན་རལ་བའ་རང་ལགས་ལ་རམ་

གས་སབ་པའ་གསན་བསམ་སམ་པ་མཐར་ཕན་ཏ་གསམ་ལན་སམ་བརན་རལ་པའ་ཚལ་གས་ས་སང་རལ་བསན་

ཡངས་རགས་ཀ་བདག་པར་བཞངས་རའ་ཐག་མའ་རན་འབལ་ག་ས་འཕར་དབ་བའ་སད་ད། མཐན་མཐང་རལ་བའ་

ལན་བ་དར་ནས་ཚངས་པར་སད་པའ་མཚན་སན་ག་ཅད་པཎ་ས་བར་བཅངས་པ་དང་ཆབས་ཅག་མ་འཇགས་གདང་

ལས་བཏགས་པའ་གསར་ག་ཁ་འཕང་མཐན་པར་ཞབས་ཟང་ར་རའ་རང་ཁམས་ས་བརན་ཅང༌། ཆས་སད་ཀ་བཞད་

དན་མཐའ་དག་གགས་མད་བད་བག་ཏ་འགབ་པའ་ཞབས་བརན་གསལ་འདབས་སན་ལམ་བདན་ཚག་ག་མཚམས་


246

སར་དང་བཅས་པ་ཡད་བཞན་དབང་ག་རལ་པའ་ད་ཤལ་ཞས་བ་བ་འད་བཞན། མཆད་ཡན་གང་སའ་ལགས་ཟང་

འཕན་ལས་ཀ་གདགས་དཀར་དགང་ད་འདགས་པ་ལ་གཞན་དང་མ་འཇག་པའ་རམ་དཔད་དག་བ་བཀའ་བན་རམས་

དང༌། ས་བཅར་ས་ཁབ་མཁན་པས་དབས། བད་ལངས་ལ་ས་མ་སས་མགན་གཅག་ནས་སད་ད་རང་བའ་ལ་རས་ཀས་

ཐག་དངས། བདག་པའ་དངས་པ་ག་ནམ་པའ་གནང་སས་དང་བཅས་ནན་ཏན་ཆན་པས་བསལ་མ་མཛད་པ་དང་ད་

བངས་ཏ་༧རལ་ཐབས་འཕན་ལས་ཀ་འཁར་འཛན་སད་སང་མང་འཛན་ར་སང་ཨ་ཆ་ཐ་ཧ་ལང་ཧ་ཐག་ཐ་ན་མན་ཧན་

ཐབ་བསན་འཇམ་དཔལ་ཡ་ཤས་བསན་པའ་རལ་མཚན་ད་འབད་པས་འཕགས་མཆག་ཕག་ན་པད་ཉད་ལ་བདན་ཚག་

འགབ་པའ་གསལ་འདབས་ཕར་ཚགས་བགས་ཏ་བཞ་ས་དགའ་ལན་བསམ་གཏན་གང་ག་གཟམས་ཆང་ཀན་བཟང་

བད་ལན་དགའ་ཚལ་ད། རབ་རལ་ས་ཡས་སན་ཟའ་དཀར་ཕགས་ཀ་རལ་བ་དང་པའ་ཉན་བས་པ་སད་རས། །

༄༅། །༧གང་ས་༧སབས་མགན་ཆན་པའ་ཞབས་བརན་གསལ་འདབས་འཆ་

མད་གབ་པའ་དབངས་སན་ཞས་བ་བ་བཞགས་ས། །

༄༅། །ༀ་ས་ས། །རབ་འབམས་རལ་བའ་གསང་གསམ་མ་ལས་པ། །གང་

འདལ་ཅར་ཡང་འཆར་བའ་ས་འཕལ་གར། །སད་ཞའ་དག་ལགས་ཀན་འབང་ཡད་

བཞན་ནར། །དངས་བརད་དན་ཅན་བ་མའ་ཚགས་རམས་ལ། །བདག་ཅག་གདང་

ཤགས་དག་པས་གསལ་འདབས་ན། །གངས་ཅན་མགན་པ་བསན་འཛན་ར་མཚ་

ཡ༑ །ས་ཚ་མ་ཤགས་བསལ་བརར་རབ་བརན་ཅང༌། །བཞད་དན་ལན་གས་འགབ་

པར་བན་གས་རབས། །ཆས་དབངས་ཀན་གསལ་ཁན་དང་མཉམ་འཇག་

པའ། །རལ་བལ་བད་ཆན་ཡ་ཤས་ས་མའ་སན། །གངས་མད་རན་དང་བརན་པའ་

དཀལ་འཁར་ད། །ཤར་བའ་ཡ་དམ་ལ་ཚགས་ཐམས་ཅད་ལ། །བདག་ཅག་གདང་


247

ཤགས་དག་པས་གསལ་འདབས་ན། །གངས་ཅན་མགན་པ་བསན་འཛན་ར་མཚ་

ཡ༑ །ས་ཚ་མ་ཤགས་བསལ་བརར་རབ་བརན་ཅང༌། །བཞད་དན་ལན་གས་འགབ་

པར་བན་གས་རབས། །སངས་རགས་ཡན་ཏན་ལན་རགས་འཕན་ལས་ཀ། །སང་བ་

འག་ཁམས་ར་མཚར་རག་རན་པས། །ཕན་མཛད་སབས་བཅ་མངའ་བ་ལ་ཡ་

ལ༑ །རབ་འབམས་དས་གསམ་རལ་བ་ཐམས་ཅད་ལ། །བདག་ཅག་གདང་ཤགས་

དག་པས་གསལ་འདབས་ན། །གངས་ཅན་མགན་པ་བསན་འཛན་ར་མཚ་ཡ། །ས་ཚ་

མ་ཤགས་བསལ་བརར་རབ་བརན་ཅང༌། །བཞད་དན་ལན་གས་འགབ་པར་བན་

གས་རབས། །འཇག་རན་གསམ་ལས་གང་གས་ངས་སལ་ཞང༌། །མཆག་ཏ་ཞ་བ་

རམ་བང་ནར་བའ་གཏར། །ཟག་མད་མ་གཡ་ཀན་བཟང་དག་བའ་དཔལ། །ཐག་

གསམ་དམ་པའ་ཆས་ཀ་ཚགས་རམས་ལ། །བདག་ཅག་གདང་ཤགས་དག་པས་

གསལ་འདབས་ན། །གངས་ཅན་མགན་པ་བསན་འཛན་ར་མཚ་ཡ། །ས་ཚ་མ་

ཤགས་བསལ་བརར་རབ་བརན་ཅང༌། །བཞད་དན་ལན་གས་འགབ་པར་བན་གས་

རབས། །སད་པའ་འཕལ་འཁར་འཇམས་ལ་ཆས་དཔའ་བའ། །བདན་དན་མངན་

སམ་འཇལ་བའ་ཡ་ཤས་ཅན། །རམ་ཐར་ར་རའ་གང་ལས་མ་ཕད་པ། །རག་གལ་

འཕགས་པའ་དག་འདན་ཐམས་ཅད་ལ། །བདག་ཅག་གདང་ཤགས་དག་པས་གསལ་

འདབས་ན། །གངས་ཅན་མགན་པ་བསན་འཛན་ར་མཚ་ཡ། །ས་ཚ་མ་ཤགས་བསལ་

བརར་རབ་བརན་ཅང༌། །བཞད་དན་ལན་གས་འགབ་པར་བན་གས་རབས། །མཁའ་

སད་ཞང་དང་གནས་ཡལ་དར་ཁད་ད། །བད་སང་ཉམས་བརར་རལ་བའ་རད་འཇ་

ཡས། །རལ་འབར་ལམ་བཟང་སབ་ལ་གགས་མཛད་པའ། །གནས་གསམ་དཔའ་བ་


248

མཁའ་འགའ་ཚགས་རམས་ལ། །བདག་ཅག་གདང་ཤགས་དག་པས་གསལ་འདབས་

ན༑ །གངས་ཅན་མགན་པ་བསན་འཛན་ར་མཚ་ཡ། །ས་ཚ་མ་ཤགས་བསལ་བརར་

རབ་བརན་ཅང༌། །བཞད་དན་ལན་གས་འགབ་པར་བན་གས་རབས། །ར་ར་འཆང་ག་

བཀའ་རགས་ཕག་རའ་མདད། །མ་འབལ་རལ་པའ་ཐད་ད་ཉར་བཀད་ནས། །བསན་

དང་བསན་འཛན་སང་བའ་མཐ་རལ་ཅན། །ཡ་ཤས་སན་ལན་བསན་སང་ར་མཚ་

ལ༑ །བདག་ཅག་གདང་ཤགས་དག་པས་གསལ་འདབས་ན། །གངས་ཅན་མགན་པ་

བསན་འཛན་ར་མཚ་ཡ། །ས་ཚ་མ་ཤགས་བསལ་བརར་རབ་བརན་ཅང༌། །བཞད་

དན་ལན་གས་འགབ་པར་བན་གས་རབས། །ད་ལར་བས་མད་སབས་ཀ་མཆག་

རམས་ལ། །ཤགས་དག་སང་ནས་གས་པས་གསལ་བཏབ་མཐས། །མ་ཟད་སགས་

མའ་ཟག་རས་རབ་མནར་བའ། །བདག་སགས་གངས་ལངས་འག་བའ་མགན་

གཅག་པ། །ངག་དབང་བ་བཟང་བསན་འཛན་ར་མཚ་མཆག །གསང་གསམ་མ་

ཤགས་མ་འགར་མ་ནབ་པར། །གཞམ་ཞག་ཡངས་བལ་ར་ར་སང་པའ་ཁར། །བསལ་

པ་ར་མཚར་གཡ་མད་རག་བརན་ཤག །རབ་འབམས་རལ་བ་ཀན་ག་མཛད་པའ་

ཁར། །སང་སབས་ཕག་པར་བཟང་བའ་རབས་ཆན་ག། །འཕན་ལས་ཀན་ཕན་ནར་

བའ་སང་པ་ཅན། །བཞད་པ་ཇ་བཞན་ལན་གས་འགབ་གར་ཅག །ད་མཐས་རགས་

ལན་སལ་བཟང་ནམ་མཁའ་ས། །ལས་ཅན་ངལ་བསའ་དཔད་ད་རག་གལ་ཞང༌། །ཐབ་

བསན་ཕགས་དས་ཀན་ཏ་རབ་དར་བའ། །དག་མཚན་སད་ཞའ་ར་མར་རས་གར་

ཅག །ཕག་ན་པདའ་བན་རབས་བདད་རའ་རན། །བདག་སགས་སང་ག་ཟངས་ས་

རག་སན་ཅང༌། །བཀའ་བཞན་སབ་པའ་མཆད་པས་རབ་བསན་ནས། །ཀན་བཟང་


249

སད་མཆག་ར་མཚ་མཐར་ཕན་ཤག །རད་བང་སས་བཅས་རལ་བའ་བན་རབས་

དང༌། །རན་འབལ་བས་བ་མད་པའ་བདན་པ་དང༌། །བདག་ག་ལག་བསམ་དག་པའ་

མཐ་སབས་ཀས། །སན་པའ་དན་ཀན་བད་བག་མར་འགབ་ཤག །ཅས་པ་འད་ཡང་བདག་

སགས་ལ་དང་བཅས་པའ་འག་བའ་ཡངས་ཀ་རམ་འདན་མཚངས་ཟ་མ་མཆས་པ་༧གང་ས་༧སབས་མགན་རལ་བའ་

དབང་པ་ཐམས་ཅད་མཁན་ཅང་གཟགས་པ་ཆན་པ་ར་བཙན་འཇམ་དཔལ་ངག་དབང་བ་བཟང་ཡ་ཤས་བསན་འཛན་ར་

མཚ་སད་གསམ་དབང་བསར་མཚངས་པ་མད་པའ་ས་དཔལ་བཟང་པ་མཆག་ག་༧ཞབས་ཟང་སད་མཐར་བརན་ཅང༌།

རབས་ཆན་བཞད་ར་མ་ལས་ལན་གས་འགབ་པའ་ཆད་ས་མད་མཆག་གསམ་ར་མཚའ་ཐགས་ར་བསལ་བའ་བདན་

ཚག་གསལ་འདབས་མངན་བརད་དང༌། སན་ངགས་ཀ་རན་གས་མ་བཅངས་པ་འད་ལ་བ་ཞག་གསར་ད་འབ་དགས་

ཞས་གདན་ས་ཆན་པ་ས་འབས་དགའ་གསམ་དང༌། བཀའ་ཤག དང་རས་ཀས་མཚན་ར་ཤད་དང་རགས་སར་ས་ས་

ཚགས། བད་ལངས་ལ་ས་མ་ས་ཡངས་བཅས་ནས་མ་གས་ལག་བསམ་གཅག་མཐན་གས་ཕན་ཡངས་འཛན་ཆ་བ་

ཤར་ཆས་གང་སལ་ས་ཐབ་བསན་ལང་རགས་རམ་རལ་འཕན་ལས་དང༌། ཡངས་འཛན་ཆང་བ་ཁ་བང་སལ་ས་བ་བཟང་

ཡ་ཤས་བསན་འཛན་ར་མཚ་གཉས་ལ་ལ་རག་དང༌། རན་ཆན་གཉས་པའ་རན་བཅས་ཇ་ལར་བསལ་མ་མཛད་པ་

བཞན། ཕན་གཉས་ནས་ཀང་ས་བ་མཆག་ཏ་བཏགས་ཏ་དད་གས་ལག་བསམ་ར་གཅག་པའ་ས་ནས་གསལ་བ་བཏབ་

པ་ད་ད་བཞན་ད་འགབ་པར་གར་ཅག །

༄༅། །འཕགས་པ་བཟང་པ་སད་པའ་སན་ལམ་ག་རལ་པ་བཞགས་ས། །

༄༅། །ར་གར་སད་ད། ཨར་བ་ད་ཙར་པ་ཎ་ད་ན་ར་ཛ། བད་སད་ད། འཕགས་པ་

བཟང་པ་སད་པའ་སན་ལམ་ག་རལ་པ་འཕགས་པ་འཇམ་དཔལ་གཞན་ནར་གར་པ་

ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །


250

ཇ་སད་ས་དག་ཕགས་བཅའ་འཇག་རན་ན། །དས་གསམ་གཤགས་པ་མ་ཡ་

སང་ག་ཀན། །བདག་གས་མ་ལས་ད་དག་ཐམས་ལ། །ལས་དང་ངག་ཡད་དང་བས་

ཕག་བགའ། །བཟང་པ་སད་པའ་སན་ལམ་སབས་དག་གས། །རལ་བ་ཐམས་ཅད་

ཡད་ཀ་མངན་སམ་ད། །ཞང་ག་རལ་སད་ལས་རབ་བཏད་པ་ཡས། །རལ་བ་ཀན་ལ་

རབ་ཏ་ཕག་འཚལ་ལ། །རལ་གཅག་སང་ན་རལ་སད་སངས་རས་རམས། །སངས་

རས་སས་ཀ་དབས་ན་བཞགས་པ་དག །ད་ལར་ཆས་ཀ་དབངས་རམས་མ་ལས་

པ༑ །ཐམས་ཅད་རལ་བ་དག་གས་གང་བར་མས། །ད་དག་བསགས་པ་མ་ཟད་ར་

མཚ་རམས། །དབངས་ཀ་ཡན་ལག་ར་མཚའ་ས་ཀན་གས། །རལ་བ་ཀན་ལ་ཡན་

ཏན་རབ་བརད་ཅང༌། །བད་བར་གཤགས་པ་ཐམས་བདག་གས་བསད། །མ་ཏག་དམ་

པ་ཕང་བ་དམ་པ་དང༌། །སལ་སན་རམས་དང་བག་པ་གདགས་མཆག་དང༌། །མར་མ་

མཆག་དང་བདག་སས་དམ་པ་ཡས། །རལ་བ་ད་དག་ལ་ན་མཆད་པར་བག། །ན་

བཟའ་དམ་པ་རམས་དང་ད་མཆག་དང༌། །ཕ་མ་ཕར་མ་ར་རབ་མཉམ་པ་དང༌། །བཀད་

པ་ཁད་པར་འཕགས་པའ་མཆག་ཀན་གས། །རལ་བ་ད་དག་ལ་ན་མཆད་པར་

བག། །མཆད་པ་གང་རམས་བ་མད་ར་ཆ་བ། །ད་དག་རལ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་

མས། །བཟང་པ་སད་ལ་དད་པའ་སབས་དག་གས། །རལ་བ་ཀན་ལ་ཕག་འཚལ་

མཆད་པར་བག། །འདད་ཆགས་ཞ་སང་གཏ་མག་དབང་གས་ན། །ལས་དང་ངག་དང་

ད་བཞན་ཡད་ཀས་ཀང༌། །སག་པ་བདག་གས་བགས་པ་ཅ་མཆས་པ། །ད་དག་

ཐམས་ཅད་བདག་གས་ས་སར་བཤགས། །ཕགས་བཅའ་རལ་བ་ཀན་དང་སངས་

རས་སས། །རང་རལ་རམས་དང་སབ་དང་མ་སབ་དང༌། །འག་བ་ཀན་ག་བསད་


251

ནམས་གང་ལ་ཡང༌། །ད་དག་ཀན་ག་རས་ས་བདག་ཡ་རང༌། །གང་རམས་ཕགས་

བཅའ་འཇག་རན་སན་མ་དག །བང་ཆབ་རམ་པར་སངས་རས་མ་ཆགས་

བརས། །མགན་པ་ད་དག་བདག་གས་ཐམས་ཅད་ལ། །འཁར་ལ་བ་ན་མད་པ་བསར་

བར་བསལ། །མ་ངན་འདའ་སན་གང་བཞད་ད་དག་ལ། །འག་བ་ཀན་ལ་ཕན་ཞང་བད་

བའ་ཕར། །བསལ་པ་ཞང་ག་རལ་སད་བཞགས་པར་ཡང༌། །བདག་གས་ཐལ་མ་རབ་

སར་གསལ་བར་བག། །ཕག་འཚལ་བ་དང་མཆད་ཅང་བཤགས་པ་དང༌། །རས་ས་

ཡ་རང་བསལ་ཞང་གསལ་བ་ཡ། །དག་བ་ཅང་ཟད་བདག་གས་ཅ་བསགས་

པ༑ །ཐམས་ཅད་བདག་གས་བང་ཆབ་ཕར་བསའ ། །འདས་པའ་སངས་རས་རམས་

དང་ཕགས་བཅ་ཡ། །འཇག་རན་དག་ན་གང་བཞགས་མཆད་གར་ཅག །གང་ཡང་མ་

བན་ད་དག་རབ་མར་བར། །བསམ་རགས་བང་ཆབ་རམ་པར་སངས་རས་

སན། །ཕགས་བཅའ་ག་ལའ་ཞང་རམས་ཇ་སད་པ། །ད་དག་ར་ཆར་ཡངས་ས་དག་

གར་ཅག །བང་ཆབ་ཤང་དབང་དང་གཤགས་རལ་བ་དང༌། །སངས་རས་སས་ཀས་

རབ་ཏ་གང་བར་ཤག །ཕགས་བཅའ་སམས་ཅན་གང་རམས་ཇ་སད་པ། །ད་དག་རག་

ཏ་ནད་མད་བད་གར་ཅག །འག་བ་ཀན་ག་ཆས་ཀ་དན་རམས་ན། །མཐན་པར་གར་

ཅག་ར་བའང་འགབ་པར་ཤག །བང་ཆབ་སད་པ་དག་ན་བདག་སད་ཅང༌། །འག་བ་

ཀན་ཏ་ས་བ་དན་གར་ཅག །ཚ་རབས་ཀན་ཏ་འཆ་འཕ་ས་བ་ན། །རག་ཏ་བདག་ན་

རབ་ཏ་འབང་བར་ཤག །རལ་བ་ཀན་ག་རས་ས་སབ་གར་ཏ། །བཟང་པ་སད་པ་

ཡངས་ས་རགས་བད་ཅང༌། །ཚལ་ཁམས་སད་པ་ད་མད་ཡངས་དག་པ། །རག་ཏ་མ་

ཉམས་སན་མད་སད་པར་ཤག །ལ་ཡ་སད་དང་ཀ་དང་གནད་སན་སད། །གལ་བམ་


252

དག་དང་མ་ཡ་སད་རམས་དང༌། །འག་བ་ཀན་ག་ས་རམས་ཇ་ཙམ་པར། །ཐམས་ཅད་

སད་ད་བདག་གས་ཆས་བསན་ཏ། །དས་ཤང་ཕ་རལ་ཕན་ལ་རབ་བརན་ཏ། །བང་

ཆབ་སམས་ན་ནམ་ཡང་བརད་མ་གར། །སག་པ་གང་རམས་སབ་པར་གར་པ་

དག །ད་དག་མ་ལས་ཡངས་ས་བང་བར་ཤག །ལས་དང་ཉན་མངས་བདད་ཀ་ལས་

རམས་ལས། །གལ་ཞང་འཇག་རན་འག་བ་རམས་ས་ཡང༌། །ཇ་ལར་པད་ཆས་མ་

ཆགས་པ་བཞན། །ཉ་ཟ་ནམ་མཁར་ཐགས་པ་མད་ལར་སད། །ཞང་ག་ཁན་དང་

ཕགས་རམས་ཇ་ཙམ་པར། །ངན་སང་སག་བསལ་རབ་ཏ་ཞ་བར་བད། །བད་བ་དག་

ལ་འག་བ་ཀན་དགད་ཅང༌། །འག་བ་ཐམས་ཅད་ལ་ན་ཕན་པར་སད། །བང་ཆབ་སད་

པ་ཡངས་ས་རགས་བད་ཅང༌། །སམས་ཅན་དག་ག་སད་དང་མཐན་པར་

འཇག །བཟང་པ་སད་པ་དག་ན་རབ་སན་ཅང༌། །མ་འངས་བསལ་པ་ཀན་ཏ་སད་

གར་ཅག །བདག་ག་སད་དང་མཚངས་པར་གང་སད་པ། །ད་དག་དང་ན་རག་ཏ་

འགགས་པར་ཤག །ལས་དང་ངག་རམས་དང་ན་སམས་ཀས་ཀང༌། །སད་པ་དག་

དང་སན་ལམ་གཅག་ཏ་སད། །བདག་ལ་ཕན་པར་འདད་པའ་གགས་པ་གང༌། །བཟང་

པ་སད་པ་རབ་ཏ་སན་བགད་པ། །ད་དག་དང་ཡང་རག་ཏ་འཕད་པར་ཤག །ད་དག་

བདག་གས་ནམ་ཡང་ཡད་མ་དབང༌། །སངས་རས་སས་ཀས་བསར་བའ་མགན་པ་

རམས། །མངན་སམ་རག་ཏ་བདག་གས་རལ་བ་བལ། །མ་འངས་བསལ་པ་ཀན་ཏ་མ་

ས་བར། །ད་དག་ལ་ཡང་མཆད་པ་ར་ཆར་བག། །རལ་བ་རམས་ཀ་དམ་པའ་ཆས་

འཛན་ཅང༌། །བང་ཆབ་སད་པ་ཀན་ཏ་སང་བར་བད། །བཟང་པ་སད་པ་རམ་པར་སད་

པ་ཡང༌། །མ་འངས་བསལ་པ་ཀན་ཏ་སད་པར་བག། །སད་པ་ཐམས་ཅད་ད་ཡང་


253

འཁར་བ་ན། །བསད་ནམས་ཡ་ཤས་དག་ན་མ་ཟད་རད། །ཐབས་དང་ཤས་རབ་ཏང་

འཛན་རམ་ཐར་དང༌། །ཡན་ཏན་ཀན་ག་མ་ཟད་མཛད་གར་ཅག །རལ་གཅག་སང་ན་

རལ་སད་ཞང་རམས་ཏ། །ཞང་དར་བསམ་ག་མ་ཁབ་སངས་རས་རམས། །སངས་

རས་སས་ཀ་དབས་ན་བཞགས་པ་ལ། །བང་ཆབ་སད་པ་སད་ཅང་བལ་བར་

བག། །ད་ལར་མ་ལས་ཐམས་ཅད་ཕགས་ས་ཡང༌། །ས་ཙམ་ཁན་ལ་དས་གསམ་ཚད་

སད་ཀ། །སངས་རས་ར་མཚ་ཞང་རམས་ར་མཚ་དང༌། །བསལ་པ་ར་མཚར་སད་

ཅང་རབ་ཏ་འཇག །གསང་གཅག་ཡན་ལག་ར་མཚའ་ས་སད་ཀས། །རལ་བ་ཀན་

དབངས་ཡན་ལག་རམ་དག་པ། །འག་བ་ཀན་ག་བསམ་པ་ཇ་བཞན་དབངས། །སངས་

རས་གསང་ལ་རག་ཏ་འཇག་པར་བག། །དས་གསམ་གཤགས་པའ་རལ་བ་ཐམས་

ཅད་ལ། །འཁར་ལའ་ཚལ་རམས་རབ་ཏ་བསར་བ་ཡ། །ད་དག་ག་ཡང་གསང་

དབངས་མ་ཟད་ལ། །བ་ཡ་སབས་ཀས་བདག་ཀང་རབ་ཏ་འཇག །མ་འངས་བསལ་

པ་ཐམས་ཅད་འཇག་པར་ཡང༌། །སད་ཅག་གཅག་གས་བདག་ཀང་འཇག་པར་

བག། །གང་ཡང་བསལ་པ་དས་གསམ་ཚད་ད་དག །སད་ཅག་ཆ་ཤས་ཀས་ན་

ཞགས་པར་སད། །དས་གསམ་གཤགས་པ་མ་ཡ་སང་གང༌། །ད་དག་སད་ཅག་

གཅག་ལ་བདག་གས་བལ། །རག་ཏ་ད་དག་ག་ན་སད་ཡལ་ལ། །ས་མར་གར་པའ་

རམ་ཐར་སབས་ཀས་འཇག །གང་ཡང་དས་གསམ་དག་ག་ཞང་བཀད་པ། །ད་དག་

རལ་གཅག་སང་ད་མངན་པར་བསབ། །ད་ལར་མ་ལས་ཕགས་རམས་ཐམས་ཅད་

ད༑ །རལ་བ་དག་ག་ཞང་རམས་བཀད་ལ་འཇག །གང་ཡང་མ་བན་འཇག་རན་སན་

མ་རམས། །ད་དག་རམ་པར་འཚང་ར་འཁར་ལ་བསར། །མ་ངན་འདས་པ་རབ་ཏ་ཞ་


254

མཐའ་སན། །མགན་པ་ཀན་ག་དང་ད་བདག་མཆའ། །ཀན་ཏ་མར་བའ་ར་འཕལ་

སབས་རམས་དང༌། །ཀན་ནས་ས་ཡ་ཐག་པའ་སབས་རམས་དང༌། །ཀན་ཏ་ཡན་ཏན་

སད་པའ་སབས་རམས་དང༌། །ཀན་ཏ་ཁབ་པ་བམས་པ་དག་ག་སབས། །ཀན་ནས་

དག་བའ་བསད་ནམས་སབས་རམས་དང༌། །ཆགས་པ་མད་པར་གར་པའ་ཡ་ཤས་

སབས། །ཤས་རབ་ཐབས་དང་ཏང་འཛན་སབས་དག་གས། །བང་ཆབ་སབས་རམས་

ཡང་དག་སབ་པར་བད། །ལས་ཀ་སབས་རམས་ཡངས་ས་དག་བད་ཅང༌། །ཉན་

མངས་སབས་རམས་ཀན་ཏ་འཇམས་པར་བད། །བདད་ཀ་སབས་རམས་སབས་མད་

རབ་བད་ཅང༌། །བཟང་པ་སད་པའ་སབས་ན་རགས་པར་བག། །ཞང་རམས་ར་མཚ་

རམ་པར་དག་བད་ཅང༌། །སམས་ཅན་ར་མཚ་དག་ན་རམ་པར་སལ། །ཆས་རམས་

ར་མཚ་རབ་ཏ་མཐང་བད་ཅང༌། །ཡ་ཤས་ར་མཚ་རབ་ཏ་རགས་པར་བད། །སད་པ་

ར་མཚ་རམ་པར་དག་བགད་ཅང༌། །སན་ལམ་ར་མཚ་རབ་ཏ་རགས་པར་

བད། །སངས་རས་ར་མཚ་རབ་ཏ་མཆད་བགད་ཅང༌། །བསལ་པ་ར་མཚར་མ་ས་

སད་པར་བག། །གང་ཡང་དས་གསམ་གཤགས་པའ་རལ་བ་ཡ། །བང་ཆབ་སད་

པའ་སན་ལམ་བ་བག་རམས། །བཟང་པ་སད་པས་བང་ཆབ་སངས་རས་ནས། །ད་

ཀན་མ་ལས་བདག་གས་རགས་པར་བག། །རལ་བ་ཀན་ག་སས་ཀ་ཐ་བ་པ། །གང་

ག་མང་ན་ཀན་ཏ་བཟང་ཞས་བ། །མཁས་པ་ད་དང་མཚངས་པར་སད་པའ་

ཕར། །དག་བ་འད་དག་ཐམས་ཅད་རབ་ཏ་བས། །ལས་དང་ངག་དང་ཡད་ཀང་རམ་

དག་ཅང༌། །སད་པ་རམ་དག་ཞང་རམས་ཡངས་དག་པར། །བས་བ་བཟང་པ་མཁས་

པ་ཅ་འད་བ། །ད་འདར་བདག་ཀང་ད་དང་མཚངས་པར་ཤག །ཀན་ནས་དག་བ་བཟང་


255

པ་སད་པའ་ཕར། །འཇམ་དཔལ་ག་ན་སན་ལམ་སད་པར་བག། །མ་འངས་བསལ་པ་

ཀན་ཏ་མ་ས་བར། །ད་ཡ་བ་བ་མ་ལས་རགས་པར་བག། །སད་པ་དག་ན་ཚད་ཡད་

མ་གར་ཅག །ཡན་ཏན་རམས་ཀང་ཚད་གཟང་མད་པར་ཤག །སད་པ་ཚད་མད་པ་

ལ་གནས་ནས་ཀང༌། །ད་དག་འཕལ་པ་ཐམས་ཅད་འཚལ་བར་བག། །ནམ་མཁའ་

མཐར་ཐག་གར་པ་ཇ་ཙམ་པ། །སམས་ཅན་མ་ལས་མཐའ་ཡང་ད་བཞན་ཏ། །ཇ་ཙམ་

ལས་དང་ཉན་མངས་མཐར་གར་པ། །བདག་ག་སན་ལམ་མཐའ་ཡང་ད་ཙམ་མ། །གང་

ཡང་ཕགས་བཅའ་ཞང་རམས་མཐའ་ཡས་པ། །རན་ཆན་བརན་ཏ་རལ་བ་རམས་ལ་

ཕལ། །ལ་དང་མ་ཡ་བད་བ་མཆག་རམས་ཀང༌། །ཞང་ག་རལ་སད་བསལ་པར་ཕལ་

བ་བས། །གང་གས་བས་བའ་རལ་པ་འད་ཐས་ནས། །བང་ཆབ་མཆག་ག་རས་ས་

རབ་མས་ཤང༌། །ལན་ཅག་ཙམ་ཡང་དད་པ་བསད་པ་ན། །བསད་ནམས་དམ་པའ་

མཆག་ཏ་འད་འགར་ར། །གང་གས་བཟང་སད་སན་ལམ་འད་བཏབ་པས། །དས་ན་

ངན་སང་ཐམས་ཅད་སངས་པར་གར། །དས་ན་གགས་པ་ངན་པ་སངས་པ་ཡན། །སང་

བ་མཐའ་ཡས་ད་ཡང་དས་མར་མཐང༌། །ད་དག་རད་པ་རབ་རད་བད་བར་འཚ། །མ་

ཚ་འདར་ཡང་ད་དག་ལགས་པར་འང༌། །ཀན་ཏ་བཟང་པ་ད་ཡང་ཅ་འད་བར། །ད་

དག་རང་པར་མ་ཐགས་ད་བཞན་འགར། །མཚམས་མད་ལ་པ་དག་ག་སག་པ་

རམས། །གང་གས་མ་ཤས་དབང་གས་བས་པ་དག །ད་ཡས་བཟང་པ་སད་པ་འད་

བརད་ན། །མར་ད་མ་ལས་ཡངས་ས་བང་བར་འགར། །ཡ་ཤས་དག་ན་གཟགས་

དང་མཚན་རམས་དང༌། །རགས་དང་ཁ་དག་རམས་དང་ལན་པར་འགར། །བདད་དང་

མ་སགས་མང་པས་ད་མ་ཐབ། །འཇག་རན་གསམ་པ་ཀན་ནའང་མཆད་པར་


256

འགར། །བང་ཆབ་ཤང་དབང་དང་ད་ད་མར་འག། །སང་ནས་སམས་ཅན་ཕན་ཕར་

དར་འདག་ས། །བང་ཆབ་སངས་རས་འཁར་ལ་རབ་ཏ་བསར། །བདད་རམས་ས་དང་

བཅས་པ་ཐམས་ཅད་བཏལ། །གང་ཡང་བཟང་པ་སད་པའ་སན་ལམ་འད། །འཆང་བ་

དང་ན་སན་ཏམ་ཀག་ན་ཡང༌། །ད་ཡ་རམ་པར་སན་པའང་སངས་རས་མཁན། །བང་

ཆབ་མཆག་ལ་སམ་ཉ་མ་བད་ཅག །འཇམ་དཔལ་དཔའ་བས་ཇ་ལར་མཁན་པ་

དང༌། །ཀན་ཏ་བཟང་པ་ད་ཡང་ད་བཞན་ཏ། །ད་དག་ཀན་ག་རས་ས་བདག་སབ་

ཕར། །དག་བ་འད་དག་ཐམས་ཅད་རབ་ཏ་བས། །དས་གསམ་གཤགས་པའ་རལ་བ་

ཐམས་ཅད་ཀས། །བས་བ་གང་ལ་མཆད་ཏ་བསགས་པ་དས། །བདག་ག་དག་བའ་ར་

བ་འད་ཀན་ཀང༌། །བཟང་པ་སད་ཕར་རབ་ཏ་བས་བར་བག། །བདག་ན་འཆ་བའ་

དས་བད་གར་པ་ན། །སབ་པ་ཐམས་ཅད་དག་ན་ཕར་བསལ་ཏ། །མངན་སམ་སང་བ་

མཐའ་ཡས་ད་མཐང་ནས། །བད་བ་ཅན་ག་ཞང་དར་རབ་ཏ་འག། །དར་སང་ནས་ན་

སན་ལམ་འད་དག་ཀང༌། །ཐམས་ཅད་མ་ལས་མངན་ད་འགར་བར་ཤག །ད་དག་མ་

ལས་བདག་གས་ཡངས་ས་བཀང༌། །འཇག་རན་ཇ་སད་སམས་ཅན་ཕན་པར་

བག། །རལ་བའ་དཀལ་འཁར་བཟང་ཞང་དགའ་བ་དར། །པད་དམ་པ་ཤན་ཏ་མཛས་

ལས་སས། །སང་བ་མཐའ་ཡས་རལ་བས་མངན་སམ་ད། །ལང་བསན་པ་ཡང་བདག་

གས་དར་ཐབ་ཤག །དར་ན་བདག་གས་ལང་བསན་རབ་ཐབ་ནས། །སལ་པ་མང་པ་

བ་བ་ཕག་བར་ཡས། །བ་ཡ་སབས་ཀས་ཕགས་བཅ་རམས་ས་ཡང༌། །སམས་ཅན་

རམས་ལ་ཕན་པ་མང་པ་བགད། །བཟང་པ་སད་པའ་སན་ལམ་བཏབ་པ་ཡ། །དག་བ་

ཅང་ཟད་བདག་གས་ཅ་བསགས་པ། །དས་ན་འག་བའ་སན་ལམ་དག་བ་རམས། །སད་


257

ཅག་གཅག་གས་ཐམས་ཅད་འབར་པར་ཤག །བཟང་པ་སད་པའ་སན་ལ་བསས་པ་

ཡས། །བསད་ནམས་དམ་པ་མཐའ་ཡས་གང་ཐབ་དས། །འག་བ་སག་བསལ་ཆ་བར་

བང་བ་རམས། །འད་དཔག་མད་པའ་གནས་རབ་ཐབ་པར་ཤག །སན་ལམ་རལ་པ་

འད་དག་མཆག་ག་གཙ། །མཐའ་ཡས་འག་བ་ཀན་ལ་ཕན་བད་ཅང༌། །ཀན་ཏ་བཟང་

པས་བརན་པའ་གཞང་གབ་ས། །ངན་སང་རད་རམས་མ་ལས་སངས་པར་

ཤག །འཕགས་པ་བཟང་པ་སད་པའ་སན་ལམ་ག་རལ་པ་རགས་ས། །

༄༅། །འཕགས་པ་བམས་པའ་སན་ལམ་བཞགས་ས། །

༄༅། །ར་གར་སད་ད། ཨḈ་མ་ཏ་པ་ཎ་ད་ན་ར་ཛ། བད་སད་ད། འཕགས་པ་བམས་

པའ་སན་ལམ་ག་རལ་པ། སངས་རས་དང་བང་ཆབ་སམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ལ་

ཕག་འཚལ་ལ། །ཀན་དགའ་བ་ཇ་ལར་བང་ཆབ་སམས་དཔའ་སམས་དཔའ་ཆན་པ་བམས་པས་དམ་བཅས་

པས་སན་བང་ཆབ་སམས་དཔའ་སད་པ་སད་པའ་ཚ་ཉན་ལན་གསམ་མཚན་ལན་གསམ་ད་བ་གས་ཕག་པ་གཅག་ཏ་

གཟར་ནས་པས་མ་གཡས་པའ་ལ་ང་ས་ལ་བཙགས་ཏ་ཐལ་མ་སར་ནས་ཚག་འད་སད་ཅས་སན་ལམ་གདབ་བ། །

༈ སངས་རས་ཀན་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །དང་སང་ལ་མག་ལན་པ་ཡ། །བང་

ཆབ་སམས་དཔའ་རམས་དང་ཡང༌། །ཉན་ཐས་རམས་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །ངན་འགའ་

ལམ་ན་བཟག་བགད་ཅང༌། །མཐ་རས་ལམ་ན་རབ་སན་ལ། །ར་ཤ་མད་པར་འགན་

བགད་པའ། །བང་ཆབ་སམས་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །སམས་ཀ་དབང་ད་གར་པས་

ན༑ །བདག་གས་སག་པ་ཅ་བགས་པ། །སངས་རས་སན་སར་མཆས་ནས་

ས༑ །བདག་གས་ད་དག་བཤགས་པར་བག། །བདག་ལས་རམ་པ་གསམ་གང་


258

གས། །བསད་ནམས་ཚགས་ན་བསད་པ་ད། །བདག་ག་ཀན་མཁན་ས་བན་

ཏ༑ །བདག་ལ་བང་ཆབ་མ་ཟད་ཤག །ཕགས་བཅ་དག་ག་ཞང་རམས་ས། །སངས་

རས་མཆད་པ་གང་བང་བ། །སངས་རས་མཁན་པ་ཡ་རང་བ། །ད་ལ་བདག་ན་ཡ་

རང་ང༌། །སག་པ་ཐམས་ཅད་བཤགས་པར་བག། །བསད་ནམས་ཀན་ལ་ཡ་རང་

ང༌། །སངས་རས་ཀན་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །བདག་ན་ཡ་ཤས་མཆག་ཐབ་

ཤག །ཕགས་བཅ་དག་ག་ཕགས་རམས་ས། །ས་བཅ་དག་ལ་གནས་པ་ཡ། །བང་

ཆབ་སམས་དཔའ་བང་ཆབ་མཆག །འཚང་ར་བགད་པར་བསལ་མ་འདབས། །བང་

ཆབ་དམ་པར་སངས་རས་ཤང༌། །ས་དང་བཅས་པའ་བདད་བཏལ་ནས། །སག་

ཆགས་ཀན་ལ་སན་སད་ད། །ཆས་ཀ་འཁར་ལ་བསར་གར་ཅག །ཆས་ར་ཆན་པའ་

ས་ཡས་ན། །སམས་ཅན་སག་བསལ་ཐར་བགད་ཤག །བསལ་པ་བ་བ་བསམ་ཡས་

ས༑ །ཆས་སན་མཛད་ཅང་བཞགས་གར་ཅག །འདད་པའ་འདམ་ད་བང་གར་

ཅང༌། །སད་པའ་སད་བས་དམ་བཅངས་པ། །འཆང་བ་ཀན་གས་བཅངས་དག་

ལ༑ །རང་གཉས་མཆག་རམས་གཟགས་ས་གསལ། །སམས་ཀ་ད་མར་གར་པ་

ལ༑ །སངས་རས་རམས་ན་སད་མ་མཛད། །སམས་ཅན་རམས་ལ་བམས་ཐགས་

ལན། །སད་པའ་མཚ་ལས་སལ་བར་ཤག །རགས་པའ་སངས་རས་གང་བཞགས་

དང༌། །གང་དག་འདས་དང་མ་བན་པ། །ད་དག་རས་ས་བདག་སབ་ཅང༌། །བང་ཆབ་

སད་པ་སད་གར་ཅག །ཕ་རལ་ཕན་དག་རགས་བགས་ནས། །འག་དག་སམས་ཅན་

ཐར་བགད་ཤག །མངན་ཤས་དག་པ་མངན་བགས་ནས། །བ་མད་བང་ཆབ་རག་

གར་ཅག །མ་སས་པ་དང་མ་འབང་དང༌། །རང་བཞན་མ་མཆས་གནས་མ་


259

མཆས། །རམ་རག་མ་མཆས་དངས་མ་མཆས། །སང་པའ་ཆས་ན་རགས་པར་

ཤག །སངས་རས་དང་སང་ཆན་པ་ལར། །སམས་ཅན་མ་མཆས་སག་མ་

མཆས། །གང་ཟག་མ་མཆས་གས་མ་མཆས། །བདག་མ་མཆས་ཀ་ཆས་རགས་

ཤག །བདག་འཛན་བདག་གར་འཛན་པ་ཡ། །དངས་པ་ཀན་ལ་མ་གནས་

པར། །སམས་ཅན་ཀན་ལ་སན་སད་ད། །སར་ས་མ་མཆས་སན་གཏང་ཤག །དངས་

པ་དངས་པར་མ་མཆས་པའ། །བདག་ག་ལངས་སད་ལན་གབ་ཤག །དངས་པ་

ཐམས་ཅད་རམ་འཇག་པས། །སན་པའ་ཕ་རལ་ཕན་རགས་ཤག །ཁམས་ཀ་ཚལ་

ཁམས་སན་མད་ཅང༌། །ཚལ་ཁམས་རམ་པར་དག་དང་ལན། །རམས་སམས་མད་

པའ་ཚལ་ཁམས་ཀས། །ཚལ་ཁམས་ཕ་རལ་ཕན་རགས་ཤག །ས་འམ་ཡང་ན་

ཆའམ་མ། །རང་ག་ཁམས་ལར་མ་གནས་ཤང༌། །བཟད་པའམ་ཁ་བ་མ་མཆས་

པས། །བཟད་པའ་ཕ་རལ་ཕན་རགས་ཤག །བརན་འགས་བརམས་པའ་བརན་

འགས་ཀས། །བརན་ས་ལ་ལ་མ་མཆས་ཤང༌། །སབས་དང་ལན་པའ་ལས་སམས་

ཀས། །བརན་འགས་ཕ་རལ་ཕན་རགས་ཤག །ས་མ་ལ་བའ་ཏང་འཛན་དང༌། །དཔའ་

བར་འག་བའ་ཏང་འཛན་དང༌། །ར་ར་ལ་བའ་ཏང་འཛན་གས། །བསམ་གཏན་ཕ་རལ་

ཕན་རགས་ཤག །རམ་པར་ཐར་པའ་ས་གསམ་དང༌། །དས་གསམ་མཉམ་པ་ཉད་དང་

ན༑ །རག་གསམ་མངན་སམ་བགས་པ་ཡས། །ཤས་རབ་ཕ་རལ་ཕན་རགས་

ཤག །སངས་རས་ཀན་གས་བསགས་པ་དང༌། །འད་དང་གཟ་བརད་འབར་བ་

དང༌། །བང་ཆབ་སམས་དཔའ་བརན་འགས་ཀས། །བདག་གཞན་བསམ་པ་རགས་

གར་ཅག །ད་ལར་སད་པ་སད་བད་ཅང༌། །བམས་པ་གགས་དང་ལན་པ་ཡས། །ཕ་


260

རལ་ཕན་དག་རགས་བགས་ནས། །ས་བཅའ་ས་ལ་རབ་ཏ་གནས། །བམས་པས་

དམ་བཅས་པའ་གཟངས་ན། ན་མ་རཏ་ཏ་ཡ་ཡ། ན་མ་བ་ག་ཝ་ཏ་ཤཀ་མ་ན་ཡ། །ཏ་

ཐ་ག་ཏ་ཡ། ཨར་ཏ་སམཀ་བད་ཡ། ཏད་ཐ། ༀ་ཨ་ཛ་ཏ། ཨ་ཛ་ཏ། ཨ་པ་ར་ཛ་ཏ། ཨ་

ཛ་ཏ་ཛ་ཡ། ཧ་ར་ཧ་ར། མ་ཏ་ཨ་ཝ་ལ་ཀ་ཏ། ཀ་ར་ཀ་ར། མཧ་ས་མ་ཡ་སད་བ་ར་བ་

ར༑ མཧ་བ་ད་མཎ་བ་ཛ། ས་ར་ས་ར། ཨ་ས་ཀ་ས་མ་ཡ། བ་ད་བ་ད། མཧ་བ་ད་སཧ།

ༀ་མ་ཧ་མ་ཧ་མཧ་མ་ཧ་སཧ། ༀ་མ་ན་མ་ན་ས་ར་སཧ། འད་ཡ་དག་བས་བདག་

གཞན་འག་བ་ཀན། །ཤ་འཕས་གར་པའ་མད་ལ་དགའ་ལན་ད། །ཆས་ཀས་མཐ་བའ་

ཁང་བཟང་དར་སས་ནས། །མ་ཕམ་ཆས་རའ་སས་ཀ་ཐ་བར་ཤག །ས་བཅའ་དབང་

ཕག་རལ་ཚབ་འཛམ་གང་ད། །སབས་བཅ་མངའ་བའ་ག་འཕང་བརས་པའ་

ཚ༑ །གསང་ག་བདད་རའ་ཐག་མ་རབ་མངས་ནས། །རལ་བའ་མཛད་པ་མ་ལས་

མཐར་ཕན་ཤག །འད་ནས་ཤ་འཕས་གར་མ་ཐག །དགའ་ལན་ས་གནས་ཡད་དགའ་

བར། །མར་ད་བམས་མགན་མཉས་བས་ནས། །བང་ཆབ་ལང་བསན་ཐབ་པར་

ཤག །འཕགས་པ་བམས་པའ་སན་ལམ་ག་རལ་པ་རགས་ས། །

༄༅། །སད་འཇག་སན་ལམ་བཞགས་ས། །

༄༅། །བདག་གས་བང་ཆབ་སད་པ་ལ། །འཇག་པ་རམ་པར་བརམས་པ་

ཡ༑ །དག་བ་གང་དས་འག་བ་ཀན། །བང་ཆབ་སད་ལ་འཇག་པར་ཤག །ཕགས་

རམས་ཀན་ན་ལས་དང་སམས། །སག་བསལ་ནད་པ་ཇ་སད་པ། །ད་དག་བདག་ག་

བསད་ནམས་ཀས། །བད་དགའ་ར་མཚ་ཐབ་པར་ཤག །ད་དག་འཁར་བ་ཇ་སད་


261

ད༑ །ནམ་ཡང་བད་ལས་ཉམས་མ་གར། །འག་བས་བ་ན་མད་པ་ཡ། །བད་བ་རན་མ་

འཆད་ཐབ་ཤག །འཇག་རན་ཁམས་ན་དམལ་བ་དག །གང་དག་ཇ་སད་ཡད་པ་

རམས། །ད་དག་ཏ་ན་ལས་ཅན་རམས། །བད་ཅན་བད་བས་དགའ་བར་ཤག །གང་

བས་ཉམ་ཐག་ད་ཐབ་ཤག །བང་ཆབ་སམས་དཔའ་སན་ཆན་ལས། །བང་བའ་ཆ་བ་

མཐའ་ཡས་ཀས། །ཚ་བས་ཉམ་ཐག་བསལ་ཐབ་ཤག །རལ་ག་ལ་མའ་ནགས་ཚལ་

ཡང༌། །ད་ལ་དགའ་ཚལ་སག་གར་ཤག །ཤལ་མ་ལ་ཡ་སང་པ་ཡང༌། །དཔག་བསམ་

ཤང་ད་འཁངས་པར་ཤག །མཐང་རལ་ངར་པ་དག་དང་ངང་པ་དང༌། །བཞད་སགས་

སད་སན་འབན་པས་མཛས་གར་ཅག །པད་ད་བསང་ཆ་ལན་མཚ་དག་གས། །དམལ་

བའ་ས་ཕགས་དག་ན་ཉམས་དགར་ཤག །སལ་ཕང་ད་དག་རན་ཆན་ཕང་པར་

འགར། །ས་བསག་ཤལ་ག་ས་གཞ་བསར་བར་ཤག །བསས་འཇམས་ར་བ་རམས་

ཀང་མཆད་པ་ཡ། །གཞལ་མད་ཁང་གར་བད་གཤགས་གང་བར་ཤག །མདག་མ་ར་

བསགས་མཚན་ག་ཆར་པ་དག །དང་ནས་བཟང་ས་མ་ཏག་ཆར་པར་གར། །ཕན་

ཚན་མཚན་གས་འདབས་པ་ད་ཡང་ན། །དང་ནས་ར་ཕར་མ་ཏག་འཕན་པར་

ཤག །ཆ་བ་རབ་མད་མ་དང་འད་ནང་བང་བ་དག །ཤ་ཀན་ཞག་གར་རས་གང་མ་

ཏག་ཀནའ་མདག །བདག་ག་དག་བའ་སབས་ཀས་ལ་ཡ་ལས་ཐབ་ནས། །ལ་མ་

རམས་དང་ལན་ཅག་དལ་གས་འབབ་གནས་ཤག །ཅ་ཕར་འདར་ན་གཤན་རའ་མ་

དང་ཁ་དང་བ་རད་མ་བཟད་རམས་སག་བད། །ཀན་ནས་མན་བསལ་བད་དགའ་

བསད་པའ་མཐ་བཟང་འད་ཀ་ས་ཡ་མཐ་སམ་ས། །གན་ད་བལས་ན་ནམ་མཁའ་

དཀལ་ན་ཕག་ན་ར་ར་འབར་བ་བཞགས་མཐང་ནས། །རབ་ཏ་དགའ་བའ་ཤགས་


262

ཀས་སག་དང་བལ་ནས་ད་དང་ལན་ཅག་འག་བར་ཤག །མ་ཏག་ཆར་པ་སས་ཆ་དང་

འདས་འབབ་པ་ཡས། །དམལ་བའ་མ་དག་ཆལ་ཆལ་གསད་པ་མཐང་གར་ནས། །ག་

བར་བད་བས་ཚམ་པ་འད་ཅ་བསམ་པ་དང༌། །སམས་དམལ་རམས་ཀས་ཕག་ན་

པད་མཐང་བར་ཤག །གགས་དག་འཇགས་པ་བར་ལ་རངས་པར་ཚར་ཤག་འ་བའ་

ཐད་ད་ན། །གང་ག་མཐ་ཡས་སག་བསལ་ཐམས་ཅད་དང་བལ་དགའ་བའ་ཤགས་

ཕན་ལ། །འག་བ་ཀན་ནས་ཡངས་སབ་བང་ཆབ་སམས་དཔའ་བར་བ་སས་གར་

པ༑ །གཞན་ན་ཟར་ཕད་ཅན་འབར་འཇགས་པ་མད་པར་བད་པ་ཅ་ཞག་ཕན། །ཁད་

ཀས་ལ་བརའ་ཅད་པན་དག་གས་ཞབས་ཀ་པད་ལ་མཆད་ཅང༌། །ཐགས་རས་

བརན་སན་དབ་ལ་མ་ཏག་ད་མའ་ཚགས་ཀ་ཆར་འབབ་པ། །ཁང་བརགས་ཡད་འང་

ལ་མ་སང་ཕག་བསད་དབངས་སག་ལན་འད་ལས་ཞས། །འཇམ་དབངས་ད་འད་

མཐང་ནས་ད་ན་སམས་དམལ་ཅ་ཅ་འདན་པར་ཤག །ད་ལར་བདག་ག་དག་རས་

ཀན་ཏ་བཟང་ལ་སགས། །བང་ཆབ་སམས་དཔའ་སབ་པ་མད་སན་བད་བ་

དང༌། །བསལ་ཞང་ད་ཞམ་དང་ལན་ཆར་པ་འབབས་མཐང་ནས། །སམས་ཅན་དམལ་

བ་ད་དག་མངན་པར་དགར་གར་ཅག །དད་འག་རམས་ན་གཅག་ལ་གཅག །ཟ་བའ་

འཇགས་དང་བལ་བར་ཤག །ས་མ་སན་པའ་མ་བཞན་ད། །ཡ་དགས་རམས་ན་བད་

བར་གར། །འཕགས་པ་སན་རས་གཟགས་དབང་ག །ཕག་ནས་འབབ་པའ་འ་རན་

གས། །ཡ་དགས་རམས་ན་ཚམ་བས་ཤང༌། །ཁས་བས་རག་ཏ་བསལ་བར་

ཤག །ལང་བ་རམས་ཀས་གཟགས་མཐང་ཞང༌། །འན་པས་རག་ཏ་ས་ཐས་ཤག །ལ་

མ་ས་འཕལ་ཇ་བཞན་ད། །སམ་མའང་གནད་མད་བཙའ་བར་ཤག །གཅར་བ་རམས་


263

ཀས་གས་དག་དང༌། །བཀས་པ་རམས་ཀས་ཟས་དང་ན། །སམ་པ་རམས་ཀས་ཆ་

དག་དང༌། །བཏང་བ་ཞམ་པ་ཐབ་པར་ཤག །བཀན་པ་རམས་ཀས་ནར་ཐབ་ཤག །མ་

ངན་ཉམ་ཐག་དགའ་ཐབ་ཤག །ཡད་ཆད་རམས་ཀང་ཡད་སས་ཤང༌། །བརན་པ་ཕན་

སམ་ཚགས་པར་ཤག །སམས་ཅན་ནད་པ་ཇ་སད་པ། །མར་ད་ནད་ལས་ཐར་གར་

ཅག །འག་བའ་ནད་ན་མ་ལས་པ། །རག་ཏ་འབང་བ་མད་པར་ཤག །སག་པ་རམས་ན་

འཇགས་མད་ཤག །བཅངས་པ་རམས་ན་གལ་བར་གར། །མཐ་མད་རམས་ན་མཐ་

ལན་ཞང༌། །སམས་ན་ཕན་ཚན་གཉན་གར་ཅག །མགན་པ་དག་ན་ཐམས་ཅད་

ལ༑ །ཕགས་རམས་ཐམས་ཅད་བད་བར་ཤག །གང་ག་དན་ད་འག་བད་པ། །ད་འབད་

མ་དགས་འགབ་གར་ཅག །ག་དང་ག་ཆན་ཞགས་པ་རམས། །ཡད་ལ་བསམས་པ་

གབ་གར་ཏ། །ཆ་ཡ་ངགས་ས་བདར་ཕན་ནས། །གཉན་དང་ལན་ཅག་དགའ་བར་

ཤག །མ་ངམ་ལམ་གལ་འཁམས་པ་རམས། །མགན་པ་དག་དང་འཕད་གར་

ནས། །ཆམ་རན་སག་སགས་འཇགས་མད་པར། །མ་ངལ་བད་བག་འདང་བར་

ཤག །དགན་སགས་ལམ་མད་ཉམ་ང་བར། །བས་པ་རན་པ་མགན་མད་པ། །གཉད་

ལག་མས་ཤང་རབ་མས་རམས། །ལ་དག་སང་བར་བད་པར་ཤག །མ་དལ་ཀན་

ལས་ཐར་པ་དང༌། །དད་དང་ཤས་རབ་བར་ལན་ཞང༌། །ཟས་དང་སད་པ་ཕན་ཚགས་

ནས། །རག་ད་ཚ་རབས་དན་པར་ཤག །ཐམས་ཅད་ནམ་མཁའ་མཛད་བཞན་

ད༑ །ལངས་སད་ཆད་པ་མད་པར་ཤག །རད་པ་མད་ཅང་འཚ་མད་པར། །རང་དབང་

ད་ན་སད་པར་ཤག །སམས་ཅན་གཟ་བརད་ཆང་ང་གང༌། །ད་དག་གཟ་བརད་ཆན་

པར་ཤག །དཀའ་ཐབ་ཅན་གང་གཟགས་ངན་པ། །གཟགས་བཟང་ཕན་སམ་ཚགས་


264

གར་ཅག །འཇག་རན་བད་མད་ཇ་སད་པ། །ད་དག་སས་པ་ཉད་གར་ཅག །མ་རབས་

རམས་ན་མཐ་ཐབ་ཅང༌། །ང་རལ་དག་ཀང་བཅམ་པར་ཤག །བདག་ག་བསད་ནམས་

འད་ཡས་ན། །སམས་ཅན་ཐམས་ཅད་མ་ལས་པ། །སག་པ་ཐམས་ཅད་སངས་ནས་

ན༑ །རག་ཏ་དག་བ་བད་པར་ཤག །བང་ཆབ་སམས་དང་མ་འབལ་ཞང༌། །བང་ཆབ་

སད་ལ་གཞལ་བ་དང༌། །སངས་རས་རམས་ཀས་ཡངས་བཟང་ཞང༌། །བདད་ཀ་

ལས་རམས་སངས་པར་ཤག །སམས་ཅན་འད་དག་ཐམས་ཅད་ན། །ཚ་ཡང་དཔག་

མད་རང་བར་ཤག །རག་ཏ་བད་བར་འཚ་འགར་ཞང༌། །འཆ་བའ་ས་ཡང་གགས་མ་

གར། །དཔག་བསམ་ཤང་ག་སད་མས་ཚལ། །སངས་རས་དང་ན་སངས་རས་

སས། །ཆས་སན་སག་པས་གང་བ་ཡས། །ཕགས་རམས་ཐམས་ཅད་གང་བར་

ཤག །ཐམས་ཅད་ད་ན་ས་གཞ་དག །གསག་མ་ལ་སགས་མད་པ་དང༌། །ལག་མཐལ་

ལར་མཉམ་བཌརའ། །རང་བཞན་འཇམ་པར་གནས་གར་ཅག །འཁར་ག་དཀལ་

འཁར་ཡད་དགར་ཡང༌། །བང་ཆབ་སམས་དཔའ་མང་པ་དག །རང་ག་ལགས་པས་

ས་སང་དག །བརན་པར་མཛད་པས་བཞགས་གར་ཅག །ལས་ཅན་ཀན་གས་བ་དང་

ན༑ །ཤང་དང་འད་ཟར་ཐམས་ཅད་དང༌། །ནམ་མཁའ་ལས་ཀང་ཆས་ཀ་ས། །རན་མ་

འཆད་པར་ཐས་པར་ཤག །ད་དག་རག་ཏ་སངས་རས་དང༌། །སངས་རས་སས་དང་

འཕད་གར་ཅག །མཆད་པའ་སན་ན་མཐའ་ཡས་པས། །འག་བའ་བ་མ་མཆད་པར་

ཤག །ལ་ཡང་དས་ས་ཆར་འབབས་ཤང༌། །ལ་ཏག་ཕན་སམ་ཚགས་པར་ཤག །རལ་

པ་ཆས་བཞན་བད་གར་ཅག །འཇག་རན་དག་ཀང་དར་བར་ཤག །སན་རམས་མཐ་

དང་ལན་པ་དང༌། །གསང་སགས་བཟས་བརད་འགབ་པར་ཤག །མཁའ་འག་སན་པ་


265

ལ་སགས་པ། །སང་རའ་སམས་དང་ལན་གར་ཅག །སམས་ཅན་འགའ་ཡང་སག་མ་

གར། །འཇགས་དང་བརས་པར་མ་འགར་ཞང༌། །འགའ་ཡང་ཡད་མ་བད་མ་

གར། །གཙག་ལག་ཁང་རམས་ཀག་པ་དང༌། །ཁ་ཏན་གས་རས་ལགས་གནས་

ཤག །རག་ད་དག་འདན་མཐན་པ་དང༌། །དག་འདན་དན་ཡང་འགབ་པར་

ཤག །བསབ་པ་ནད་པའ་དག་སང་དག །དབན་པ་དག་ཀང་ཐབ་པར་ཤག །གཡང་བ་

ཐམས་ཅད་སངས་ནས་ན། །སམས་ན་ལས་རང་སམ་གར་ཅག །དག་སང་མ་རམས་

རད་ལན་ཞང༌། །འཐབ་དང་གནད་པ་སངས་པར་ཤག །ད་བཞན་རབ་ཏ་བང་བ་

ཀན། །ཚལ་ཁམས་ཉམས་པ་མད་གར་ཅག །ཚལ་ཁམས་འཆལ་བས་ཡད་བང་

ནས། །རག་ཏ་སག་པ་ཟད་བད་ཤག །བད་འག་དག་ཀང་ཐབ་གར་ནས། །དར་ཡང་

བརལ་ཞགས་མ་ཉམས་ཤག །མཁས་པ་རམས་ན་བཀར་བ་དང༌། །བསད་སམས་

དག་ཀང་རད་པར་ཤག །རད་ན་ཡངས་ས་དག་པ་དང༌། །ཕགས་རམས་ཀན་ཏ་

གགས་པར་ཤག །ངན་སང་སག་བསལ་མ་མང་ཞང༌། །དཀའ་བ་སད་པ་མད་པར་

ཡང༌། །ལ་བས་ལག་པའ་ལས་ཀས་ན། །ད་དག་སངས་རས་མར་ཐབ་ཤག །སམས་

ཅན་ཀན་གས་ལན་མང་ད། །སངས་རས་ཐམས་ཅད་མཆད་བད་ཅང༌། །སངས་རས་

བད་བ་བསམ་ཡས་ཀས། །རག་ཏ་བད་དང་ལན་གར་ཅག །བང་ཆབ་སམས་དཔའ་

རམས་ཀས་ན། །འག་དན་ཐགས་ལ་དགངས་འགབ་ཤག །མགན་པ་ཡས་ན་གང་

དགངས་པ། །སམས་ཅན་རམས་ལ་ད་འབར་ཤག །ད་བཞན་རང་སངས་རས་རམས་

དང༌། །ཉན་ཐས་རམས་ཀང་བད་གར་ཅག །བདག་ཀང་འཇམ་དབངས་བཀའ་དན་

གས། །ས་རབ་དགའ་བ་ཐབ་བར་ད། །རག་ཏ་ཚ་རབས་དན་པ་དང༌། །རབ་ཏ་བང་བ་


266

ཐབ་པར་ཤག །བདག་ན་ཁ་ཟས་ག་ནས་ཀང༌། །ཉམས་དང་ལན་ཞང་འཚ་བར་

ཤག །ཚ་རབས་ཀན་ཏ་དབན་གནས་པ། །ཕན་ཚགས་ལན་པ་ཐབ་པར་ཤག །གང་

ཚ་ལ་བར་འདད་པའམ། །ཅང་ཟད་ད་བར་འདད་ན་ཡང༌། །མགན་པ་འཇམ་དབངས་

ད་ཉད་ན། །གགས་མད་པར་ཡང་མཐང་བར་ཤག །ཕགས་བཅ་ནམ་མཁའ་མཐས་

གཏགས་པའ། །སམས་ཅན་ཀན་དན་བསབ་པའ་ཕར། །ཇ་ལར་འཇམ་དབངས་སད་

མཛད་པ། །བདག་ག་སད་པའང་ད་འདར་ཤག །ཇ་སད་ནམ་མཁའ་གནས་པ་

དང༌། །འག་བ་ཇ་སད་གནས་གར་པ། །ད་སད་བདག་ན་གནས་གར་ནས། །འག་བའ་

སག་བསལ་སལ་བར་ཤག །འག་བའ་སག་བསལ་གང་ཅའང་རང༌། །ད་ཀན་བདག་

ལ་སན་གར་ཅག །བང་ཆབ་སམས་དཔའ་དག་ཀན་གས། །འག་བའ་བད་ལ་སད་

པར་ཤག །འག་བའ་སག་བསལ་སན་གཅག་པ། །བད་བ་ཐམས་ཅད་འབང་བའ་

གནས། །བསན་པ་རད་དང་བཀར་ས་དང༌། །བཅས་ཏ་ཡན་རང་གནས་གར་ཅག །གང་

ག་དན་གས་དག་བ་འབང༌། །འཇམ་པའ་དབངས་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །གང་ག་དན་

གས་བདག་དར་བ། །དག་བའ་བཤས་ལའང་བདག་ཕག་འཚལ།། །།བང་ཆབ་སམས་

དཔའ་སད་པ་ལ་མཇག་པ་ལས། །བས་བ་ཞས་བ་བའ་ལའ་ས་བཅ་པའ། །

༄༅། །ཐག་མཐའ་མ་བཞགས་ས། །

༄༅། །ཕགས་བཅའ་རལ་བ་སས་དང་བཅས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕག་འཚལ་

ལ༑ །མཐའ་ཡས་འག་བ་སད་ལས་བསལ་བའ་ཕར། །མཐའ་མད་སན་ལམ་ལག་

བསམ་དག་པས་གདབ། །ས་མད་དཀན་མཆག་གསམ་དང་མཐ་སབས་ཅན། །དང་


267

སང་མཐ་ཡས་བདན་ཚག་འགབ་གར་ཅག །བདག་ན་ས་ཞང་ས་བ་ཐམས་ཅད་

ད༑ །ངན་སང་ངན་འག་ལག་པར་ལང་བ་ཡ། །ས་གནས་རམས་ས་ནམ་ཡང་མ་ས་

ཞང༌། །དལ་འབར་ཚང་བའ་མ་ལས་ཐབ་པར་ཤག །སས་མ་ཐག་ནས་སད་པའ་བད་

བ་ལ། །ནམ་ཡང་མ་ཆགས་ཐར་པ་ཐབ་བའ་ཕར། །ངས་འབང་བསམ་པས་ཚངས་

སད་འཚལ་བ་ལ། །བརན་འགས་ལད་པ་མད་པར་འཇག་པར་ཤག །བདག་ན་རབ་ཏ་

འབང་བར་བད་པ་ལ། །འཁར་དང་ཉ་ད་ལངས་སད་གང་གས་ཀང༌། །གགས་བད་

མད་པར་མཐན་པའ་རན་རམས་ཀན། །ཇ་ལར་བསམས་པ་ཇ་བཞན་འགབ་པར་

ཤག །རབ་ཏ་བང་ནས་ཇ་སད་འཚ་ཡ་བར། །མཁན་སབ་སན་སར་ཇ་ལར་ཁས་

བངས་བཞན། །བཅས་དང་རང་བཞན་ཁ་ན་མ་ཐ་བའ། །ཉས་པས་ནམ་ཡང་གས་པར་

མ་གར་ཅག །ཚངས་སད་རན་ལ་ཐག་པ་ཆན་པ་ཡ། །ཟབ་ཅང་ར་ཆའ་ཆས་རམས་

ཇ་སད་པ། །མ་རམས་དན་ད་དཀའ་བ་ད་མ་ཡས། །བསལ་པ་དཔག་ཏ་མད་པར་སབ་

པར་ཤག །ལང་རགས་ཡན་ཏན་ད་མས་རད་གཏམས་ཤང༌། །དབང་པ་ཞ་ཞང་རབ་

དལ་སང་བརར་བཅས། །གཞན་དན་ས་མད་སབ་པའ་སང་སབས་ཅན། །བཤས་

གཉན་དམ་པས་རས་ས་འཛན་པར་ཤག །རག་ཏ་ང་ཡས་ཆས་འཕགས་བསན་པ་

ལར། །ལས་སལ་ལངས་སད་ཀན་གས་གཡ་མད་པར། །བཤས་གཉན་དམ་པ་

ལགས་པར་མཉས་བས་ནས། །མ་མཉས་སད་ཅག་ཙམ་ཡང་མ་བད་ཤག །ཟབ་ཞ་

སས་དང་བལ་བའ་ཤར་ཕན་དན། །ལག་རག་ད་མའ་ཆ་ཡས་མ་བསད་པར། །ཇ་ལར་

རག་ཏ་ང་ལ་བསད་པ་ལར། །ད་ལར་བདག་ལ་རག་ཏ་འདམས་པར་ཤག །ཐབ་པའ་

དགངས་པའ་དན་ལས་ཕར་ཕགས་པའ། །རག་ཆད་ལ་བ་སན་པར་བད་པ་པ། །མ་


268

དགའ་བཤས་གཉན་སག་པའ་གགས་རམས་ཀ། །དབང་ད་ནམ་ཡང་འག་བར་མ་

གར་ཅག །ལག་བསམ་རམ་པར་དག་པའ་དར་ཆན་འཕར། །བརན་འགས་ལད་པ་

མད་པའ་རང་གས་བསད། །ཐས་བསམ་སམ་པའ་ག་གཟངས་ལགས་བསམས་

ནས། །ལས་ཅན་འཁར་བའ་མཚ་ལས་སལ་བར་ཤག །ཇ་ཙམ་མང་ད་ཐས་དང་ལག་

པར་གཏང༌། །རམ་དག་ཚལ་ཁམས་རམ་དཔད་ཤས་རབ་ཀས། །བདག་རད་ལག་

པར་གར་པ་ད་ཙམ་ད། །ཕ་ཕར་ཁངས་པ་ཀན་དང་བལ་བར་ཤག །རམ་དག་རགས་

པའ་སབས་ཀས་གསང་རབ་དན། །ཇ་བཞན་འབད་ལ་གཞན་དང་མ་འཇག་

པའ། །མཁས་པའ་གམ་ད་མཐའ་ཡས་གསང་རབ་ལ། །ངམས་པ་མད་པའ་ཐས་པ་

བད་པར་ཤག །ཇ་ལར་ཐས་པའ་དན་ལ་རགས་པ་བཞས། །ཉན་དང་མཚན་ད་ཚལ་

བཞན་རབ་བརགས་ནས། །བསམ་བའ་གནས་ལ་བསམ་ལས་བང་བ་ཡ། །རམ་

དཔད་བ་ཡས་ཐ་ཚམ་ཆད་པར་ཤག །གང་ཚ་ཤན་ཏ་ཟབ་པའ་ཆས་ཚལ་

ལ༑ །བསམ་བང་བ་ཡས་ངས་ཤས་རད་པའ་ཚ། །ཚ་འདའ་འཁ་བ་ཆད་པའ་བརན་

འགས་ཀས། །དབན་པ་བསན་ནས་ཚལ་བཞན་སབ་པར་ཤག །ད་ལར་ཐས་བསམ་

སམ་པས་རལ་བ་ཡས། །དགངས་པའ་གནད་རམས་རད་ལ་བསན་པའ་ཚ། །སད་ལ་

བརམ་པའ་ཚ་འདའ་སང་བ་དང༌། །རང་བད་འདད་པའ་བ་རམས་མ་འབང་

ཤག །བདག་གས་བདག་པའ་དངས་པ་ཐམས་ཅད་ལ། །མ་ཆགས་བ་ཡས་སར་ས་

བཅམ་བས་ཏ། །ཐག་མར་ཟང་ཟང་སན་པས་སམས་ཅན་རམས། །འཁར་ད་བསས་

ནས་ཆས་ཀས་ཚམ་བད་ཤག །ཇ་ལར་ནད་པའ་བསབ་པ་ཕ་བ་ཡང༌། །ངས་འབང་

བསམ་པས་བང་ཆབ་ཐབ་ཀ་བར། །སག་ག་ཕར་ཡང་གཏང་བར་མ་བད་པའ། །ཐར་


269

པའ་རལ་མཚན་རག་ཏ་འཛན་པར་ཤག །བདག་ལ་བརག་འཚག་མཚང་འབའ་

སམས་ཅན་རམས། །མཐང་ངམ་ཐས་སམ་ཡད་ལ་དན་པའ་ཚ། །ཁང་ཁ་བལ་ཞང་

སར་ཡང་ད་དག་ག །ཡན་ཏན་བརད་ཅང་བཟད་པ་སམ་པར་ཤག །དཀར་པའ་ཆས་

རམས་མ་ཐབ་ཐབ་པ་དང༌། །ཐབ་རམས་གང་ནས་གང་ད་འཕལ་བ་ལས། །ཉམས་

པར་བད་པའ་ལ་ལ་རམ་པ་གསམ། །ཀན་ནས་སངས་ཏ་བརན་འགས་རམ་པར་

ཤག །སད་མཐའ་གནན་པའ་ལག་མཐང་སབས་དང་བལ། །ཞ་མཐའ་གནན་པའ་སང་

རའ་རན་གས་དབན། །ཕལ་ཆར་སད་པར་འཕན་པར་བད་པ་ཡ། །ཞ་གནས་སངས་

ཏ་ཟང་འབལ་སམ་པར་ཤག །གནས་ལགས་ཟབ་མའ་དན་ལ་སག་གར་ནས། །བས་

བས་ཉ་ཚའ་སང་པ་མཆག་འཛན་པའ། །ལག་པའ་ལ་ངན་མཐའ་དག་རབ་སངས་

ཏ༑ །ཆས་ཀན་གདད་ནས་སང་པར་རགས་པར་ཤག །རམ་དག་བསབ་པ་ཁལ་མད་

སམས་ཀས་བལ། །དམ་པས་སད་པའ་ལས་ལ་འཇགས་མ་བད། །ཁམས་འཆལ་

དག་སང་ཤ་ཚགས་ཅན་རམས་ཀང༌། །བདག་གས་སན་མད་ཁམས་ལ་སར་བར་

ཤག །ཡང་དག་ལམ་དར་ལག་པའ་ལམ་ངན་ཞགས། །མ་དགའ་བཤས་གཉན་སག་

གགས་དབང་ད་སང༌། །གང་ཡན་ད་ཡང་བདག་གས་བད་བག་ཏ། །རལ་བས་

བསགས་པའ་ལམ་ལ་འགད་པར་ཤག །བདག་གས་འཆད་རད་རམ་པ་སངའ་

སས། །ལག་སའ་ཝ་ཚགས་སབས་པ་འཕག་བས་ནས། །གང་གས་འདལ་བའ་ཐབས་

ཀས་རས་བཟང་ས། །མ་ནབ་བསན་པའ་རལ་མཚན་འཛན་པར་ཤག །བདག་ན་གང་

ད་སས་ནས་ཐབ་པ་ཡ། །གསང་ག་བདད་ར་འཐང་བ་ད་ཡ་ཚ། །རགས་གཟགས་

འབར་དང་དབང་ཕག་ཤས་རབ་དང༌། །ཚ་རང་ནད་མད་བད་དང་ལན་པར་


270

ཤག །བདག་ག་ལས་དང་སག་དང་ལངས་སད་ལ། །རན་ད་འཚ་བའ་བསམ་པ་དང་

ལན་ཞང༌། །བདག་ལ་མ་སན་བརད་པ་ད་དག་ལའང༌། །བདག་ན་ལག་པར་མ་བཞན་

བམས་གར་ཅག །བདག་གས་ད་དག་རང་པར་མ་ཐགས་པར། །བདག་པས་གཞན་

གཅས་སམ་པའ་བང་ཆབ་སམས། །ལག་བསམ་དག་པ་རད་ལ་སད་བས་ནས། །བ་

མད་བང་ཆབ་ག་འཕང་སར་བར་ཤག །སན་ལམ་འད་དག་གང་གས་མཐང་ངམ་

ཐས། །ཡད་ལ་དན་པར་བད་པ་ད་དག་ཀང༌། །རལ་སས་རམས་ཀ་སན་ལམ་རབས་

པ་ཆ། །མ་ལས་སབ་ལ་ཞམས་པ་མད་པར་ཤག །ལག་བསམ་དག་པའ་སབས་ཀས་

ལགས་བསབས་པའ། །ར་ཆན་སན་ལམ་བཏབ་པ་འད་ཡ་མཐས། །སན་ལམ་ཕ་རལ་

ཕན་པ་ཡངས་རགས་ནས། །ལས་ཅན་ཀན་ག་ར་བ་སང་བར་ཤག །ཅས་ཐག་མ་དང་བར་

དང་ཐ་མར་དག་བའ་སན་ལམ་འད་ན་མང་ད་ཐས་པའ་རལ་ཁམས་པ་བ་བཟང་གགས་པའ་དཔལ་གས་གཞ་སད་

དཔལ་ག་འབ་ཁང་མཐལ་ད་སར་བའ། །

༄༅། །བད་སན་བཞགས་ས། །

༄༅། །ཕལ་བང་མཛད་པས་འག་ལ་མ་ཟད་དཔལ་སར་ཞང༌། །ལན་ཅག་

དན་པས་འཆ་བདག་འཇགས་པ་རང་ད་དར། །རག་ཏ་བར་བས་འག་ལ་བ་བཞན་

དགངས་གར་པ། །ལ་མའ་སན་པ་ཚ་དཔག་མད་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །ཐབ་པའ་དབང་

པས་ལན་གངས་ད་མ་ར། །ལགས་པར་ཡངས་ས་བསགས་པའ་ཞང་ག་མཆག །བད་

བ་ཅན་ད་ས་བའ་སན་ལམ་འགའ། །བར་བའ་དབང་གས་ཇ་ལར་ནས་བཞན་

བརད། །བང་དར་གནས་རམས་མ་རག་འཐག་པས་བསབས། །ཁང་ཁའ་མཚན་


271

གས་མཐ་རས་སག་འཕག་ཅང༌། །འདད་སད་ཞགས་པས་འཁར་བའ་བཙན་རར་

བཅངས། །ལས་ཀ་ཆ་བས་སད་པའ་ར་མཚར་ཁར། །ན་རའ་སག་བསལ་ར་རབས་

མང་པས་གཡངས། །མ་བཟད་འཆ་བདག་ཆ་སན་ཁར་ཆད་པས། །མ་འདད་སག་

བསལ་ཁར་གས་ནན་གར་པ། །མགན་མད་བདག་ག་ཉམ་ཐག་ང་ར་ཡས། །ཡད་ལ་

སན་པ་འགབ་པའ་དཔང་པ་ར། །ཕངས་པའ་གཉན་གཅག་འདན་པ་འད་དཔག་

མད། །སན་རས་གཟགས་དབང་རལ་སས་མཐ་ཆན་ཐབ། །འཁར་དང་བཅས་ལ་

གས་པས་གསལ་འདབས་ན། །དཔག་མད་བསལ་པར་བདག་ཅག་རམས་ཀ་

ཕར། །ཐགས་མཆག་བསད་པའ་དམ་བཅའ་མ་བསལ་བར། །འདབ་བཟང་གཙ་བ་ལ་

ཡ་ལམ་ལ་བཞན། །ར་འཕལ་སབས་ཀས་བར་བས་འདར་གཤགས་ཤང༌། །བདག་

དང་གཞན་ག་དས་གསམ་དང་འབལ་བའ་ཚགས་གཉས་ཀ་ར་མཚ་རམས་ཕགས་

གཅག་ཏ་བསམས་པའ་མཐ་ལ་བརན་ནས། བདག་འཆ་བའ་དས་ཉ་བར་གནས་པ་ན་

འདན་པ་འད་དཔག་ཏ་མད་པ་སས་ཀ་ཐ་བ་གཉས་ལ་སགས་པའ་འཁར་གས་

བསར་བ་མངན་སམ་ད་མཐང་ཞང༌། དའ་ཚ་རལ་བ་འཁར་དང་བཅས་པ་ལ་

དམགས་པའ་རབ་ཏ་དད་པ་དག་པ་སས་ཏ། གནད་གཅད་ཀ་སག་བསལ་མད་པ་

དང༌། དད་པ་ཡལ་དང་བཅས་པ་མ་བརད་པའ་དན་པས། ཤ་འཕས་མ་ཐག་ཏ་རལ་

བའ་སས་པ་བརད་ར་འཕལ་གས་ལགས་ཏ་བད་བ་ཅན་ད་འག་བའ་ལམ་ཇ་ལ་བ་

བཞན་ད་བསན་པ་ལ་བརན་ནས་བད་བ་ཅན་ག་ཞང་ད་རན་པ་ཆའ་པད་ལས་ཐག་པ་

ཆན་པའ་རགས་ཅན་དབང་པ་རན་པ་ཤ་སག་ཏ་ས་བར་གར་ཅག །སས་མ་ཐག་ཏ་

གཟངས་དང༌། ཏང་ང་འཛན་དང༌། དམགས་པ་མད་པའ་བང་ཆབ་ཀ་སམས་དང༌།


272

ཟད་མ་ཤས་པའ་སབས་པ་ལ་སགས་པ་ཡན་ཏན་ག་ཚགས་དཔག་ཏ་མད་པ་ཐབ་པ་

དང༌། སན་པ་བ་ན་མད་པ་འད་དཔག་ཏ་མད་པ་ལ་སགས་པ་ཕགས་བཅའ་རལ་བ་

སས་དང་བཅས་པ་ཐམས་ཅད་མཉས་པར་བས་ནས་ཐག་པ་ཆན་པའ་བཀའ་ལང་

ཡང་དག་པར་ནད་པར་གར་ཅག །ད་རམས་ཀ་དན་ཇ་ལ་བ་བཞན་ད་ཁང་ད་ཆད་

ནས་སད་ཅག་ར་ར་ལའང་སངས་རས་ཀ་ཞང་རབ་འབམས་ས་ར་འཕལ་གས་

ཐགས་མད་ད་བགད་ནས་བང་ཆབ་སམས་དཔའ་སད་པ་རབས་པ་ཆ་ཐམས་ཅད་

ཡངས་ས་རགས་པར་བད་པར་གར་ཅག །དག་པའ་ཞང་ད་སས་ནས་ཀང་བར་བ་

ཤགས་དག་པས་ཀན་ནས་བསངས་ཏ་ཐགས་པ་མད་པའ་ར་འཕལ་གས་གཙ་བར་

མ་དག་པའ་ཞང་ད་ཕན་ནས་སམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀ་རང་རང་ག་སལ་བ་ཇ་ལ་བ་

བཞན་ད་ཆས་བསན་པ་ལ་བརན་ནས་རལ་བས་བསགས་པའ་ལམ་རམ་པར་དག་པ་

ལ་འགད་ནས་པར་གར་ཅག །སད་པ་རད་ད་བང་བ་ད་དག་མར་ད་རགས་པར་བས་

པའ་ས་ནས་མཐའ་ཡས་པའ་འག་བའ་དན་ད་རལ་བའ་ག་འཕང་བད་བག་ཏ་ཐབ་

པར་གར་ཅག །ནམ་ཞག་ཚ་ཡ་འད་བད་གཏང་བ་ན། །འཁར་ཚགས་ར་མཚས་

བསར་བའ་འད་དཔག་མད། །མག་ག་ལམ་ད་གསལ་བར་མཐང་གར་ནས། །དད་དང་

སང་རས་བདག་རད་གང་བར་ཤག །བར་དའ་སང་བ་ཤར་བར་གར་མ་ཐག །རས་

སས་བརད་ཀས་མ་ནར་ལམ་བསན་ཏ། །བད་བ་ཅན་ད་སས་ནས་སལ་པ་ཡས། །མ་

དག་ཞང་ག་འག་བ་འདན་གར་ཅག །ད་ལ་བའ་ག་འཕང་མཆག་མ་ཐབ་པའ་ས་བ་

ཐམས་ཅད་དའང་རལ་བའ་བསན་པ་ལང་དང་རགས་པ་ལ་ཐས་པ་དང་བསམ་པ་དང་

སམ་པ་རམ་པར་དག་པ་སབ་པའ་རན་ཤ་སག་ཐབ་པར་གར་ཅག །རན་ད་ཡང་མཐ་


273

རས་ཀ་ཡན་ཏན་བདན་ག་རན་དང་མ་འབལ་བར་གར་ཅག །ད་ལ་བའ་གནས་

སབས་ཐམས་ཅད་དའང་སན་ག་གནས་ཇ་ལ་བ་བཞན་ད་དན་པའ་ཚ་རབས་དན་པ་

ཐབ་པར་གར་ཅག །ས་བ་ཐམས་ཅད་ད་སད་པ་མཐའ་དག་ལ་སང་པ་མད་པར་མཐང་

ཞང་ཐར་པའ་ཡན་ཏན་གས་ཡད་འཕགས་པའ་བསམ་པས་ཀན་ནས་བསང་ས།

བཅམ་ལན་འདས་ཀས་ལགས་པར་གསངས་པའ་ཆས་འདལ་བ་ལ་རབ་ཏ་བང་བ་

བད་པར་གར་ཅག །རབ་ཏ་བང་བའ་ཚ་ན་ཡང་ཉས་ལང་ཕ་མས་ཀང་མ་གས་པར་

ཚལ་ཁམས་ཀ་ཕང་པ་མཐར་ཕན་པར་མཛད་པའ་ས་ནས་བང་ཆབ་ཆན་པ་བརས་པ་

དག་སང་མ་འཁགས་པ་ལ་བར་གར་ཅག །གཞན་ཡང་ས་བ་ཐམས་ཅད་ད་ཀན་ནས་

ཉན་མངས་པ་དང་རམ་པར་བང་བའ་ཚལ་ཇ་ལ་བ་བཞན་ད་ཁང་ད་ཆད་ནས་མཐར་

ཕན་པའ་ཡན་ལག་ཆས་རམས་ཀ་ཚག་དང་དན་མ་ལས་པ་མ་བརད་པར་འཛན་པའ་

གཟངས་ཕན་སམ་ཚགས་པ་ཐབ་པར་གར་ཅག །རང་ཉད་ཀས་གཟང་བ་བཞན་ད་

གཞན་ལ་སན་པ་ལ་ཐགས་པ་མད་པའ་སབས་པ་རམ་པར་དག་པ་ཐབ་པར་གར་

ཅག །གཞན་ཡང་ས་བ་ཐམས་ཅད་ད་དཔའ་བར་འག་བ་ལ་སགས་པའ་ཏང་ང་འཛན་

ག་ས་རམས་དང༌། ཤའ་མག་ལ་སགས་པའ་སན་རམས་དང༌། ར་འཕལ་ག་ཡལ་

ཤས་པ་ལ་སགས་པའ་མངན་པར་ཤས་པ་རམས་ཐབ་པ་དང་མ་འབལ་བར་གར་

ཅག །གཞན་ཡང་ས་བ་ཐམས་ཅད་ད་བང་དར་ག་གནས་རམས་རང་སབས་ཀས་

འབད་ནས་པའ་ཤས་རབ་རབས་ཆ་བ་ཐབ་པར་གར་ཅག །ཀན་ནས་ཉན་མངས་པ་

དང་རམ་པར་བང་བའ་ཆ་ཤས་ཕ་ཞང་ཕ་བ་རམས་ཇ་ལ་བ་བཞན་ད་མ་འདས་པར་

འབད་ནས་པའ་ཤས་རབ་གསལ་བ་ཐབ་པར་གར་ཅག །མ་རགས་པ་དང་ལག་པར་


274

རག་པ་དང་ཐ་ཚམ་ག་བསམ་པ་སས་མ་ཐག་ཏ་མ་ལས་པར་འགག་ནས་པའ་ཤས་

རབ་མར་བ་ཐབ་པར་གར་ཅག །གཞན་གས་ཚད་གཟང་མ་ནས་པར་གསང་རབ་ཀ་

ཚག་དན་ལ་གཏགས་པ་མད་པར་འཇག་པའ་ཤས་རབ་ཟབ་པ་ཐབ་པར་གར་

ཅག །མདར་ན་འཆལ་བའ་ཤས་རབ་ཀ་སན་ཐམས་ཅད་དང་བལ་བའ་ཤས་རབ་

ཀས་གསང་རབ་ཀ་ཚག་དན་འབད་པ་ལ་ཐབས་མཁས་པའ་ཤས་རབ་ཀ་ས་ནས་

བང་ཆབ་སམས་དཔའ་སད་པ་ཐམས་ཅད་ཀ་མཐར་སན་པ་ར་བཙན་འཇམ་པའ་

དབངས་ལ་བར་གར་ཅག །ད་ལར་ཤར་རབ་ཆ་བ་གསལ་བ་མར་བ་ཟབ་པ་བད་བག་

ཏ་རད་ནས་སལ་ལན་རས་ས་འཛན་པ་དང་ལག་ས་ཚར་གཅད་པ་དང༌། མཁས་པ་

མག་བ་སད་པའ་ཡན་ལག་རལ་བའ་གསང་རབ་མཐའ་དག་ལ་དམགས་པའ་འཆད་

པ་དང་རད་པ་དང་རམ་པ་ལ་མཁས་པའ ་ཕ་རལ་ཏ་ཕན་པ་ཐབ་པར་གར་

ཅག །གཞན་ཡང་ས་བ་ཐམས་ཅད་ད་རང་ག་དན་གཙ་བར་འཛན་པའ་ཡད་ལ་བད་

པ་དང༌། བང་ཆབ་སམས་དཔའ་སད་པ་རབས་པ་ཆ་ལ་སད་ལག་ཅང་ཞམ་པའ་

བསམ་པ་ཐམས་ཅད་བཀག་ནས་གཞན་ག་དན་ལར་ལན་ཅང་སང་སབས་མཆག་ག་

ཕ་རལ་ཏ་སན་པ་ལ་ཐབས་མཁས་པའ་བང་ཆབ་ཀ་སམས་ཀ་ས་ནས་བང་ཆབ་

སམས་དཔའ་སད་པ་ཐམས་ཅད་ཀ་མཐར་སན་པ་ར་བཙན་སན་རས་གཟགས་

དབང་ཕག་ལ་བར་གར་ཅག །གཞན་ཡང་ས་བ་ཐམས་ཅད་ད་རང་དང་གཞན་ག་དན་

ལ་འཇག་པ་ན་བདད་དང་མ་སགས་དང་ཕས་ཀ་རལ་བ་ཐམས་ཅད་འཇམས་པར་

བད་པ་ལ་ཐབས་མཁས་པའ་ནས་པའ་ས་ནས་བང་ཆབ་སམས་དཔའ་སད་པ་ཐམས་

ཅད་ཀ་མཐར་སན་པ་ར་བཙན་གསང་བའ་བདག་པ་ལ་བར་གར་ཅག །ས་བ་ཐམས་


275

ཅད་ད་ལ་ལ་སངས་པའ་བརན་འགས་ཀས་བང་ཆབ་ཀ་སད་པ་ཡངས་ས་རགས་

པར་བད་པ་ལ་དང་པ་ཐགས་བསད་པ་ནས་སད་ཅག་ཀང་གཡལ་བ་མད་པར་རབས་

པ་ཆའ་བརན་འགས་ཀ་ས་ནས་བང་ཆབ་ཆན་པ་བརས་པ་མཉམ་མད་ཤཀའ་རལ་

པ་ལ་བར་གར་ཅག །ས་བ་ཐམས་ཅད་ད་བང་ཆབ་སབ་པའ་བར་ཆད་ལས་དང་

སམས་ཀ་ནད་ཐམས་ཅད་འཇམས་པར་བད་པ་ལ་མཚན་ནས་སས་པ་ཙམ་གས་

ལས་ངག་ཡད་གསམ་ག་ཟག་ར་ཐམས་ཅད་ཞ་བར་བད་ནས་པ་བད་བར་གཤགས་

པ་སན་པའ་རལ་པ་ལ་བར་གར་ཅག །གཞན་ཡང་ས་བ་ཐམས་ཅད་ད་ཇ་ལར་འདད་

པ་བཞན་ཚ་མཐར་ཕན་པ་ལ་མཚན་ནས་སས་པ་ཙམ་གས་དས་མ་ཡན་པའ་འཆ་བ་

ཐམས་ཅད་འཇམས་པར་བད་ནས་པ་རལ་བ་ཚ་དཔག་ཏ་མད་པ་ལ་བར་གར་

ཅག །ཚའ་བར་ཆད་འབང་ད་ཉ་བ་ན་སབ་པ་ཚ་དཔག་ཏ་མད་པས་འཕན་ལས་བཞ་

གང་གས་འདལ་བ་དང་རས་ས་མཐན་པའ་སའ་སང་བ་རབ་ཏ་བསན་པ་མཐང་ཞང༌།

མཐང་མ་ཐག་ཏ་ཚའ་བར་ད་གཅད་པ་མ་ལས་པ་ཉ་བར་ཞ་བར་གར་ཅག །གང་གས་

འདལ་བ་དང་འཚམས་པར་སའ་སང་བ་བསན་པ་ད་ཡང་མགན་པ་ཚ་དཔག་ཏ་མད་

པ་ཡན་པར་ང་ཤས་ནས་བཅས་མ་མ་ཡན་པའ་དད་པ་བརན་པ་སས་ཤང༌། དའ་མཐ་

ལ་བརན་ནས་ས་བ་ཐམས་ཅད་ད་རལ་བ་ཚ་དཔག་མད་ཀས་དག་བའ་བཤས་

གཉན་དངས་ས་མཛད་པ་དང་མ་འབལ་བར་གར་ཅག །གཞན་ཡང་ས་བ་ཐམས་ཅད་

ད་འཇག་རན་དང་འཇག་རན་ལས་འདས་པའ་ཡན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཀ་ར་བ་ཐག་པ་

ཆན་པའ་དག་བའ་བཤས་གཉན་མཚན་ཉད་དང་ལན་པས་མཉས་བཞན་ད་རས་ས་

འཛན་པར་གར་ཅག །རས་ས་བཟང་བའ་ཚ་ན་ཡང་དག་བའ་བཤས་གཉན་ལ་མ་


276

ཕད་པའ་དད་པ་བརན་པ་ཐབ་ས་ས་ཐམས་ཅད་ནས་མཉས་པ་ཁ་ན་བད་པར་གར་

ཅག །མ་མཉས་པ་སད་ཅག་ཙམ་ཡང་མ་སབ་པར་གར་ཅག །དག་བའ་བཤས་གཉན་

གས་གདམས་པ་དང༌། རས་ས་བསན་པ་ཐམས་ཅད་མ་ཚང་བ་མད་པ་འདམས་པར་

གར་ཅག །ད་རམས་ཀ་དན་ཐམས་ཅད་ཇ་ལ་བ་བཞན་ད་ཁང་ད་ཆད་ནས་སབ་པས་

མཐར་ཕན་པར་བད་ནས་པར་གར་ཅག །མ་དག་བའ་བཤས་གཉན་དང་སག་པའ་

གགས་པའ་དབང་ད་སད་ཅག་ཙམ་ཡང་མ་འག་བར་གར་ཅག །ས་བ་ཐམས་ཅད་ད་

ལས་འབས་ལ་ཡད་ཆས་པའ་དད་པ་དང༌། ངས་འབང་དང༌། བང་ཆབ་ཀ་སམས་

དང༌། ལ་བ་རམ་པར་དག་པ་མཐའ་དག་པ་ཁང་ད་ཆད་ནས་རལ་བ་མད་པའ་མང་བ་

རན་མ་ཆད་ད་འཇག་པར་གར་ཅག །ས་བ་ཐམས་ཅད་ད་ལས་དང་ངག་དང་ཡད་ཀ་

ས་ནས་དག་བའ་ར་བ་ཇ་སད་ཅག་བས་པ་ཐམས་ཅད་གཞན་དན་དང་བང་ཆབ་རམ་

པར་དག་པ་ཁ་ནའ་རར་གར་ཅག །ཅས་པ་འད་ན་ར་ཙང་ཁ་པ་ཆན་པས་གསངས་ས། །

༄༅། །ཇ་སད་ཐབ་མཆག་མ་བཞགས་ས། །

༄༅། །ཇ་སད་ཐབ་མཆག་ག་འཕང་དམ་པ་ད། །བདག་གས་མངན་ད་མ་

བས་ད་སད་ད། །རམ་དག་ལམ་བཟང་སབ་པའ་རན་རད་ཅང༌། །རབ་ཏ་འབང་ཞང་ཚ་

རབས་དན་པར་ཤག །གཟངས་སབས་ཏང་འཛན་མངན་ཤས་ར་འཕལ་

སགས། །མཐའ་ཡས་ཡན་ཏན་ད་མའ་མཛད་འཛན་ཅང༌། །མཁན་བར་ནས་པ་ཟ་

དང་བལ་ཐབ་ནས། །བང་ཆབ་སད་པ་མར་ད་མཐར་ཕན་ཤག །དས་མན་འཆ་བའ་

མཚན་མ་མཐང་བ་ན། །ད་ཡ་མད་ལ་ཚ་དཔག་མད་མགན་ས། །གསལ་བར་མཐང་


277

ནས་འཆ་བདག་དཔའ་བཅམ་ས། །འཆ་མད་རག་འཛན་མར་ད་ཐབ་པར་ཤག །ཚ་

རབས་ཀན་ཏ་ཚ་དཔག་མད་པ་ཡས། །ཐག་མཆག་བཤས་གཉན་དངས་ས་མཛད་

པའ་མཐས། །རལ་བས་བསགས་པའ་ལམ་བཟང་ད་ཉད་ལས། །སད་ཅག་ཙམ་ཡང་

ལག་པར་མ་གར་ཅག །སམས་ཅན་ཡལ་བར་དར་ནས་རང་དན་ལ། །ར་བའ་བ་ན་

ནམ་ཡང་མ་ས་ཞང༌། །གཞན་དན་སབ་པའ་ཚལ་ལ་མ་རངས་པའ། །ཐབས་ལ་མཁས་

པས་གཞན་དན་ལར་ལན་ཤག །བདག་ག་མང་ཙམ་བརད་དང་དན་པས་ཀང༌། །སག་

པའ་ལས་ཀ་འབས་བས་མནར་བ་ཀན། །ཕན་ཚགས་བད་བའ་དཔལ་རབ་འབར་

གར་ནས། །ཐག་མཆག་བགད་པའ་ཐམ་སས་འཛག་གར་ཅག །རལ་བའ་སས་ཀ་

རམ་ཐར་ཕགས་ཙམ་ཞག །མཚན་པར་བས་པས་རལ་སས་སད་པའ་གགས། །མ་

ལས་ཞ་ཞང་མཐན་པའ་ཚགས་ཆས་ཀན། །ཡད་ལ་བསམས་པ་ཙམ་གས་འགབ་

པར་ཤག །ཤཀའ་དབང་པ་འདན་པ་འད་དཔག་མད། །མ་ཕམ་འཇམ་དབངས་གསང་

བདག་སན་རས་གཟགས། །བད་གཤགས་འཁར་བཅས་རན་འབལ་མ་བས་

བའ། །བདན་པས་སན་ལམ་འད་དག་མར་འགབ་ཤག །སར་མང་ལ། །

༄༅། །ཡན་ཏན་གཞར་གར་མ།

༄༅། །ཡན་ཏན་ཀན་ག་གཞར་གར་དན་ཅན་ར། །ཚལ་བཞན་བསན་པ་

ལམ་ག་ར་བ་ར། །ལགས་པར་མཐང་ནས་འབད་པ་ད་མ་ཡས། །གས་པ་ཆན་པས་

བསན་པར་བན་གས་རབས། །ལན་ཅག་རད་པའ་དལ་བའ་རན་བཟང་འད། །ཤན་ཏ་

རད་དཀའ་དན་ཆན་ཤས་གར་ནས། །ཉན་མཚན་ཀན་ཏ་སང་པ་ལན་པའ་བ། །རན་


278

ཆད་མད་པར་ས་བར་བན་གས་རབས། །ལས་སག་གཡ་བ་ཆ་ཡ་ཆ་ལར་

བཞན། །མར་ད་འཇག་པས་འཆ་བ་དན་པ་དང༌། །ཤ་བའ་རས་ས་ལས་དང་གབ་མ་

བཞན། །དཀར་ནག་ལས་འབས་ཕ་བཞན་འབང་བ་ལ། །ངས་པ་བརན་པ་རད་ནས་

ཉས་པའ་ཚགས། །ཕ་ཞང་ཕ་བ་རམས་ཀང་སང་བ་དང༌། །དག་ཚགས་མཐའ་དག་

སབ་པར་བད་པ་ལ། །རག་ཏ་བག་དང་ལན་པར་བན་གས་རབས། །སད་པས་མ་

ངམས་སག་བསལ་ཀན་ག་ས། །ཡད་བརན་མ་རང་སད་པའ་ཕན་ཚགས་ཀ། །ཉས་

དམགས་རག་ནས་ཐར་པའ་བད་བ་ལ། །དན་གཉར་ཆན་པ་ས་བར་བན་གས་

རབས། །རམ་དག་བསམ་པ་ད་ཡས་དངས་པ་ཡ། །དན་དང་ཤས་བཞན་བག་ཡད་

ཆན་པ་ཡས། །བསན་པའ་ར་བ་ས་སར་ཐར་པ་ལ། །སབ་པ་སང་པར་བད་པར་བན་

གས་རབས། །རང་ཉད་སད་མཚར་ལང་བ་ཇ་བཞན་ད། །མར་གར་འག་བ་ཀན་ཀང་

ད་འད་བར། །མཐང་ནས་འག་བ་སལ་བའ་ཁར་འཁར་བའ། །བང་ཆབ་སམས་མཆག་

འབངས་པར་བན་གས་རབས། །སམས་ཙམ་བསད་ཀང་ཚལ་ཁམས་རམ་གསམ་

ལ༑ །གམས་པ་མད་ན་བང་ཆབ་མ་འགབ་པར། །ལགས་པར་མཐང་ནས་རལ་སས་

སམ་པ་ལ། །བརན་པ་དག་པས་སབ་པར་བན་གས་རབས། །ལག་པའ་ཡལ་ལ་

གཡང་བ་ཞ་བད་ཅང༌། །ཡང་དག་དན་ལ་ཚལ་བཞན་དཔད་པ་ཡ། །ཞ་གནས་ལག་

མཐང་ཟང་ད་འབལ་བའ་ལམ། །མར་ད་རད་ལ་ས་བར་བན་གས་རབས། །ཐན་མང་

ལམ་སངས་སད་ད་གར་པ་ན། །ཐག་པ་ཀན་ག་མཆག་གར་ར་རའ་ཐག །སལ་བཟང་

ས་བའ་འཇག་ངགས་དམ་པ་དར། །བད་བག་ཉད་ད་འཇག་པར་བན་གས་

རབས། །ད་ཚ་དངས་གབ་རམ་གཉས་འགབ་པའ་གཞ། །རམ་དག་དམ་ཚག་སམ་


279

པར་གསངས་པ་ལ། །བཅས་མ་མན་པའ་ངས་པ་རད་གར་ནས། །སག་དང་བསས་ཏ་

བསང་བར་བན་གས་རབས། །ད་ནས་རད་སའ་སང་པ་རམ་གཉས་ཀ། །གནད་

རམས་ཇ་བཞན་རགས་ནས་བརན་པ་ཡས། །ཐན་བཞའ་རལ་འབར་མཆག་ལས་མ་

གཡལ་བར། །དམ་པའ་གསང་བཞན་སབ་པར་བན་གས་རབས། །ད་ལར་ལམ་

བཟང་སན་པའ་བཤས་གཉན་དང༌། །ཚལ་བཞན་སབ་པའ་གགས་རམས་ཞབས་

བརན་ཅང༌། །ཕ་དང་ནང་ག་བར་ད་གཅད་པའ་ཚགས། །ཉ་བར་ཞ་བར་བན་གས་

བརབ་ཏ་གསལ། །ས་བ་ཀན་ཏ་ཡང་དག་བ་མ་དང༌། །འབལ་མད་ཆས་ཀ་དཔལ་ལ་

ལངས་སད་ཅང༌། །ས་དང་ལམ་ག་ཡན་ཏན་རབ་རགས་ནས། །ར་ར་འཆང་ག་ག་

འཕང་མར་ཐབ་ཤག །ཅས་པ་འད་ན་ར་ཙང་ཁ་པ་བ་བཟང་གགས་པས་མཛད་པའ། །

༄༅། །བཅམ་ལན་འདས་སན་བའ་མད་ཆག་སང་པ་བསས་པ་ཡད་བཞན་ནར་བ་

ཞས་བ་བ་བཞགས་ས། །

༄༅། །ན་མ་ག་ར་མ་ན་ཨན་ཡ། །གང་ག་མཚན་ཙམ་ཐས་པའ་ཆ་རན་

གས། །མནར་མད་མ་ཡང་རབ་བསལ་པད་མཚ་ལར། །བསར་མཛད་སགས་མའ་

མགན་པ་བད་གཤགས་བདན། །ཤཀའ་ཏག་དང་བཅས་པའ་ཞབས་བཏད་

ནས། །མཆག་དམན་བ་བས་གཡངས་ཤང་རམ་དཔད་ཀས། །སགས་མའ་རལ་བ་

བདན་ག་རམ་ཐར་ལ། །མས་པའ་བ་ལན་དག་ལའང་ཕན་པའ་ཕར། །མད་མཆག་

བདད་རའ་ཡང་ཞན་སང་པ་བ། །འད་སགས་མའ་དས་ས་མཐ་དང་བན་རབས་ཆར་མར་བར་འཕགས་

པའ་བཀའ་མ་འགར་བར་ཞལ་གས་བཞས་པ། །སགས་་མའ་མགན་པ་བད་གཤགས་བདན་ག་ཐགས་དམ་བསལ་བའ་


280

སང་པའ་ཡང་སང་པ་ཉམས་ས་ལན་པར་འདད་པས། མད་ཆག་ནས་འབང་བའ་སར་བ་རམས་སན་ད་བཏང་། སབས་

འག་སམས་བསད་རད་དང་འདས་ངས་པར་བས་ཏ་འད་ལར།

ཕགས་བཅ་དས་གསམ་ག་ད་བཞན་གཤགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀ་ས་གསང་

ཐགས་ཡན་ཏན་འཕན་ལས་ཐམས་ཅད་གཅག་ཏ་བསས་པའ་ང་བར་གར་པ་ཆས་ཀ་

ཕང་པ་སང་ཕག་བརད་ཅ་ར་བཞའ་འབང་གནས་འཕགས་པའ་དག་འདན་ཐམས་

ཅད་ཀ་མངའ་བདག་དན་ཅན་ར་བ་དང་བརད་པར་བཅས་པའ་དཔལ་ལན་བ་མ་དམ་

པ་རམས་ལ་སབས་ས་མཆའ། །རགས་པའ་སངས་རས་བཅམ་ལན་འདས་འཕགས་

པའ་དག་འདན་རམས་ལ་སབས་ས་མཆའ། །དམ་པའ་ཆས་རམས་ལ་སབས་ས་

མཆའ། །འཕགས་པའ་དག་འདན་རམས་ལ་སབས་ས་མཆའ། །བཅམ་ལན་འདས་

སན་ག་བ་བད་བར་གཤགས་པ་མཆད་བརད་ཀ་ལ་ཚགས་འཁར་དང་བཅས་པ་

རམས་ལ་སབས་ས་མཆའ། །དཔལ་མགན་དམ་པ་ཆས་སང་བའ་སང་མ་ཡ་ཤས་ཀ་

སན་དང་ལན་པ་རམས་ལ་སབས་ས་མཆའ། །ལན་གསམ། སངས་རས་ཆས་དང་

ཚགས་ཀ་མཆག་རམས་ལ། །བང་ཆབ་བར་ད་བདག་ན་སབས་ས་མཆ། །བདག་

གས་སན་སགས་བགས་པའ་ཚགས་རམས་ཀས། །འག་ལ་ཕན་ཕར་སངས་རས་

འགབ་པར་ཤག །ལན་གསམ། བདག་དང་སང་བ་ཐམས་ཅད་ཆས་ཀ་དབངས་ཀ་རང་

བཞན་ཡན་པ་ལ་ད་ལར་མ་རགས་པའ་སམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བད་བ་དང་བད་བའ་

ར་དང་ལན་པར་བ། སག་བསལ་དང་སག་བསལ་ག་ར་དང་བལ་བར་བ། སག་

བསལ་མད་པའ་བད་བ་དང་མ་འབལ་བར་བ། བད་སག་ག་ར་ཆགས་སང་ཉ་རང་

གཉས་དང་བལ་བའ་བཏང་སམས་ལ་གནས་པར་བའ། །ལན་གསམ། མ་སམས་ཅན་


281

ཐམས་ཅད་ཀ་དན་ད་རགས་པའ་སངས་རས་ཀ་ག་འཕང་ཐབ་པར་བ། །དའ་ཕར་ད་

བཅམ་ལན་འདས་སན་ག་བ་བད་བར་གཤགས་པ་མཆད་བརད་ཀ་ལ་ཚགས་འཁར་

དང་བཅས་པ་རམས་ལ་ཕག་མཆད་ཐགས་དམ་བསལ་བ་ལ་སགས་པའ་ལམ་ག་

རམ་པ་ལ་འཇག་པར་བགའ། །

མཆག་བདན་རལ་བ་སས་བཅས་བན་རབས་དང་། །ཚགས་གཉས་མངའ་

ཐང་ཆས་དབངས་དག་པའ་མཐས། །ཞང་འད་བད་བ་ཅན་ལར་སད་བཅད་ཀ། །སད་

ཞའ་ཕན་ཚགས་འདད་དགས་འབར་གར་ཅག །རན་ཆན་ས་གཞ་ལན་ཤང་ཆ་

མཚས་བརན། །གསར་དངལ་མ་ཏག་བ་མ་གམ་བར་བརལ། །མ་ཏག་བཅལ་བཀམ་

ཙན་དན་ད་བསང་ལང། །ལ་མའ་ལངས་སད་ཀན་བཟང་མཆད་པས་ཁབ། །དར་ན་

ཡད་འང་ནར་བའ ་ཕ ་བང་དབས། །པད་སང་ཁར་རལ་བ་སས་བཅས་

རམས། །བཞགས་ནས་གཟངས་རག་མས་སབས་ཀས་བསན་པའ། །མཆད་སན་ར་

མཚས་གང་ཞང་སད་གར་ཅག །སགས་མའ་མགན་པ་བར་ལན་བད་གཤགས་

བདན། །ཐབ་དབང་དམ་ཆས་བང་སམས་བཀའ་སད་བཅས། །བདག་སགས་སབ་

ཕར་མགན་སབས་དཔང་གཉན་ད། །སན་འདན་འདར་གཤགས་གདན་འཛམས་

བན་རབས་མཛད། །བཀའ་དན་མཉམ་མད་ར་བའ་བ་མ་དང་། །ཤཀའ་རལ་པ་

འཇམ་དབངས་ཞ་འཚ་སགས། །ཟབ་མའ་མད་འད་ཕག་མཚན་བཞས་པ་ཡ། །དངས་

བརད་བ་མ་རམས་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །ཉམ་ཐག་འག་རམས་སལ་བའ་ཐགས་ར་

ཅན། །བད་གཤགས་བདན་དང་ཐབ་དབང་དམ་པའ་ཆས། །འཇམ་དཔལ་སབས་

གལ་གསང་བདག་ཚངས་དབང་དང་། །རལ་ཆན་གནད་སན་རམས་ལ་ཕག་འཚལ་


282

ལ༑ །དངས་བཤམས་གཟངས་རག་མས་སབས་ཀས་སལ་པའ། །མཆད་ཚགས་ཀན་

འབལ་སག་ལང་ཐམས་ཅད་བཤགས། །དག་ལ་ཡ་རང་བསལ་ཞང་གསལ་བ་

འདབས། །འདས་མཚན་དག་བ་བང་ཆབ་ཆན་པར་བས། །བཅམ་ལན་གདན་འཛམ་

ཆན་པ་དགངས་ས་གསལ། །བད་གཤགས་བདན་ག་སན་ག་སན་ལམ་དག །ཤཀའ་

བསན་པ་ལ་བརའ་ཐ་མ་ལ། །འགབ་པར་འགར་བ་ཞལ་གས་བཞས་པ་བཞན། །བདག་

ལ་བདན་པ་མངན་སམ་བསན་ད་གསལ། །


པའ་སངས་རས་མཚན་ལགས་པར་ཡངས་གགས་དཔལ་ག་རལ་པ་ལ་ཕག་འཚལ་

ལ༑ །མཆད་ད་སབས་ས་མཆའ། །ཞས་ལན་བདན་བརད།

གསར་ག་མད་ཅན་སབས་སན་ཕག་ར་ཅན། །སན་ལམ་བརད་གབ་ཚགས་

གཉས་དཔལ་གས་བརད། །གཞན་གས་མ་ཐབ་ཞང་ག་དཔལ་གར་པའ། །མཚན་

ལགས་ཡངས་གགས་དཔལ་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །མཚན་ག་མ་ཏག་རས་ཤང་དག་པ་

ལ༑ །དཔ་བད་བཟང་པའ་འབ་ཆགས་མཛས་པའ་ས། །གང་ག་མཐང་ཐས་དན་པའ་

དཔལ་གར་པ། །མཚན་ལགས་ཡངས་གགས་དཔལ་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །དངས་

བཤམས་གཟངས་རག་མས་སབས་ཀས་སལ་པའ། །མཆད་ཚགས་ཀན་འབལ་སག་

ལང་ཐམས་ཅད་བཤགས། །དག་ལ་ཡ་རང་བསལ་ཞང་གསལ་བ་འདབས། །འདས་

མཚན་དག་བ་བང་ཆབ་ཆན་པར་བས། །རལ་བའ་མཚན་ཐས་དན་བརད་ཕག་

མཆད་མཐས། །བདག་ཅག་ལ་སགས་སམས་ཅན་གང་དང་གང། །ནད་རམས་

གཤད་བད་སག་ཅན་གདན་ལས་ཐར། །དབང་པ་ཀན་ཚང་སག་བསལ་སག་རན་


283

ཆད། །ངན་འགར་མ་ལང་ལ་མའ་བད་བ་མང་། །བཀས་སམ་དབལ་འཕངས་ཞ་ཞང་

འབར་གར་ཅག །བཅང་དང་བརག་སགས་ལས་ཀ་གདང་བ་མད། །སག་སང་སལ་

གས་འཚ་བལ་འཐབ་རད་ཞ། །བམས་པའ་སམས་ལན་ཆ་ཡས་སག་རམས་

ཀང་། །དབགས་ཕན་འཇགས་མད་བད་བར་བརལ་གར་ཅག །འད་ནས་ཤ་འཕས་

རར་ཚ་སངས་རས་ཀ། །ཞང་དར་པད་ལས་སས་ཡན་ཏན་རགས། །མཚན་ལགས་

ཡངས་གགས་ལ་སགས་རལ་རམས་ཀ། །བཀའ་ལང་ནད་ཅང་མཉས་པར་བད་གར་

ཅག །


པའ་སངས་རས་རན་པ་ཆ་དང་ཟ་བ་དང་པདས་རབ་ཏ་བརན་པ་མཁས་པ་གཟ་

བརད་ས་དབངས་ཀ་རལ་པ་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །མཆད་ད་སབས་ས་མཆའ། །ལན་

བདན་བརད།

ས་མདག་སར་པ་མཆག་སན་ཕག་ར་ཅན། །སན་ལམ་བརད་གབ་ཚགས་

གཉས་དཔལ་གས་བརད། །རན་ཆན་ལན་པའ་ཞང་ག་དཔལ་གར་པའ། །རན་ཆན་ཟ་

བའ་ཞབས་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །རན་ཆན་ཟ་དང་པདས་རབ་བརན་ཅང་། །ཤས་བ་

ཀན་ལ་མཁས་ཤང་མཁན་པ་རས། །ར་མཚ་ལ་བར་ཟབ་པའ་ཐགས་མངའ་བ། །ས་

དབངས་རལ་པའ་ཞབས་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །དངས་བཤམས་གཟངས་རག་མས་

སབས་ཀས་སལ་པའ། །མཆད་ཚགས་ཀན་འབལ་སག་ལང་ཐམས་ཅད་

བཤགས། །དག་ལ་ཡ་རང་བསལ་ཞང་གསལ་བ་འདབས། །འདས་མཚན་དག་བ་

བང་ཆབ་ཆན་པར་བས། །རལ་བའ ་མཚན་ཐས་དན་བརད་ཕག་མཆད་


284

མཐས། །བདག་ཅག་ལ་སགས་སམས་ཅན་གང་དང་གང་། །གཡངས་རམས་ཆས་

འཕལ་ལ་མའ་འཚག་ཆས་འབར། །བཙའ་བའ་གདང་བལ་རག་ཏ་སས་པར་

གར། །བང་ཆབ་སམས་དང་མ་འབལ་དག་ཆས་རས། །སབ་བང་ལ་མའ་བད་བ་ཐབ་

གར་ཅག །བཤས་བལ་མན་པར་གདན་གཙས་འཆ་དང་དག། །དགན་པའ་གནད་

མད་མཆད་དང་རམ་གར་བརན། །དམན་རམས་ཏང་འཛན་དན་སབས་གཟངས་ལན་

ཅང་། །ཤས་རབ་མཆག་ཐབ་མས་ཉན་བསལ་གར་ཅག །འད་ནས་ཤ་འཕས་གར་ཚ་

སངས་རས་ཀ། །ཞང་དར་པད་ལས་སས་ཡན་ཏན་རགས། །ས་དབངས་རལ་པ་ལ་

སགས་རལ་རམས་ཀ། །བཀའ་ལང་ནད་ཅང་མཉས་པར་བད་གར་ཅག །


པའ་སངས་རས་གསར་བཟང་ད་མད་རན་ཆན་སང་བརལ་ཞགས་གབ་པ་ལ་ཕག་

འཚལ་ལ། །མཆད་ད་སབས་ས་མཆའ། །ལན་བདན་བརད།

འཛམ་བའ་གསར་འད་ཆས་སན་ཕག་ར་ཅན། །སན་ལམ་བཞ་གབ་ཚགས་

གཉས་དཔལ་གས་བརད། །སས་ཀས་ཡངས་གང་ཞང་ག་དཔལ་གར་པའ། །གསར་

བཟང་ད་མད་སང་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །འཛམ་བ་ཆ་བའ་གསར་ལར་ལང་ང་བ། །ཉ་མ་

སང་ལས་ལག་པའ་གཟ་བརད་འབར། །ད་མད་གསར་ག་མཆད་སང་ལ་བའ་

ས༑ །གསར་བཟང་ད་མད་སང་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །དངས་བཤམས་གཟངས་རག་

མས་སབས་ཀས་སལ་པའ། །མཆད་ཚགས་ཀན་འབལ་སག་ལང་ཐམས་ཅད་




285

འཐས། །བདག་ཅག་ལ་སགས་སམས་ཅན་གང་དང་གང་། །ཚ་ཐང་རང་འཚ་དབལ་

རམས་དབང་ཕག་ཚང་། །འཐབ་རད་འགད་པའང་བམས་པའ་སམས་ལན་

ཞང་། །བསབ་བལ་ངན་སང་མ་ལང་སམ་པས་བསམས། །བང་ཆབ་སམས་དང་འབལ་

བ་མད་གར་ཅག །འད་ནས་ཤ་འཕས་གར་ཚ་སངས་རས་ཀ། །ཞང་དར་པད་ལས་

སས་ཡན་ཏན་རགས། །གསར་བཟང་ད་མད་ལ་སགས་རལ་རམས་ཀ། །བཀའ་ལང་

ནད་ཅང་མཉས་པར་བད་གར་ཅག །


པའ་སངས་རས་མང་ངན་མད་མཆད་དཔལ་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །མཆད་ད་སབས་ས་

མཆའ། །ལན་བདན་བརད།

ས་མདག་དམར་ས་མཉམ་བཞག་ཕག་ར་ཅན། །སན་ལམ་བཞ་གབ་ཚགས་

གཉས་དཔལ་གས་བརད། །མང་ངན་མད་པའ་ཞང་ག་དཔལ་གར་པའ། །མ་ངན་མད་

མཆག་དཔལ་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །མ་ངན་འདས་ཞ་བད་བའ་མཆག་བརས་པ། །འག་

བའ་དག་གསམ་སག་བསལ་ཞ་མཛད་ཅང་། །འག་དག་མགན་དང་དཔལ་ད་གར་པ་

ཡས། །མ་ངན་མད་མཆག་དཔལ་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །དངས་བཤམས་གཟངས་རག་

མས་སབས་ཀས་སལ་པའ། །མཆད་ཚགས་ཀན་འབལ་སག་ལང་ཐམས་ཅད་



འཐས། །བདག་ཅག་ལ་སགས་སམས་ཅན་གང་དང་གང་། །མ་ངན་སགས་ཞ་མ་

འབལ་ཚ་རང་བད། །དམལ་བར་རལ་བའ་འད་ཀས་བད་དགའ་རས། །མདངས་ལན་


286

མཛས་འབར་འབང་པས་མ་འཚ་ཞང་། །ཕན་ཚན་བམས་ལན་ནད་རམས་མད་གར་

ཅག །འད་ནས་ཤ་འཕས་གར་ཚ་སངས་རས་ཀ། །ཞང་དར་པད་ལས་སས་ཡན་

ཏན་རགས། །མ་ངན་མད་མཆག་ལ་སགས་རལ་རམས་ཀ། །བཀའ་ལང་ནད་ཅང་

མཉས་པར་བད་གར་ཅག །


པའ་སངས་རས་ཆས་བསགས་ར་མཚའ་དབངས་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །མཆད་ད་

སབས་ས་མཆའ། །ལན་བདན་བརད།

ས་མདག་དཀར་དམར་ཆས་སན་ཕག་ར་ཅན། །སན་ལམ་བཞ་གབ་ཚགས་

གཉས་དཔལ་གས་བརད། །ཆས་ཀ་རལ་མཚན་ཞང་ག་དཔལ་གར་པའ། །ཆས་

བསགས་ར་མཚའ་དབངས་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །ཆས་ས་ཆན་པས་ཕ་རལ་རལ་བ་

འཇམས། །ར་མཚ་ལ་བར་ཟབ་པའ་གསང་མངའ་ཞང་། །འག་བའ་སག་བསལ་མ་

ལས་ཞ་མཛད་པ། །ཆས་བསགས་ར་མཚའ་དབངས་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །དངས་

བཤམས་གཟངས་རག་མས་སབས་ཀས་སལ་པའ། །མཆད་ཚགས་ཀན་འབལསག་


མཚན་དག་བ་བང་ཆབ་ཆན་པར་བས། །རལ་བའ་མཚན་ཐས་དན་བརད་ཕག་

མཆད་མཐས། །བདག་ཅག་ལ་སགས་སམ་ཅན་གང་དང་གང་། །རག་ཏ་ཡང་དག་ལ་

དང་དད་ལན་ཞང་། །ཆས་ཀ་ས་ཐས་བང་ཆབ་སམས་ཀས་ཕག །ལངས་སད་སད་ད་

སག་སངས་འབར་པ་འཕལ། །བམས་གནས་ཚ་རང་ཆག་ཤས་ཉད་གར་ཅག །འད་

ནས་ཤ་འཕས་གར་ཚ་སངས་རས་ཀ། །ཞང་དར་པད་ལས་སས་ཡན་ཏན་


287

རགས། །ཆས་བསགས་ར་མཚ་ལ་སགས་རལ་རམས་ཀ། །བཀའ་ལང་ནད་ཅང་

མཉསཔར་བད་གར་ཅག །


འ་སངས་རས་ཆས་ར་མཚ་མཆག་ག་བས་རམ་པར་རལ་པ་མངན་པར་མཁན་པའ་

རལ་པ་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །མཆད་ད་སབས་ས་མཆའ། །ལན་བདན་བརད།

བ་རའ་མདག་ཅན་མཆག་སན་ཕག་ར་ཅན། །སན་ལམ་བཞ་གབ་ཚགས་

གཉས་དཔལ་གས་བརད། །རན་ཆན་ར་མཚའ་ཞང་ག་དཔལ་གར་པའ། །མངན་

མཁན་རལ་པ་ད་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །ཆས་ཀ་བ་གས་གཏང་དཔག་དཀའ་བའ་

ཐགས། །རམ་དག་ཆས་ཀ་དབངས་ལ་རལ་མཛད་ཅང་། །ཤས་བ་མ་ལས་མངན་

སམ་གཟགས་པ་པ། །མངན་མཁན་རལ་པ་ད་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །དངས་བཤམས་

གཟངས་རག་མས་སབས་ཀས་སལ་པའ། །མཆད་ཚགས་ཀན་འབལ་སག་ལང་

ཐམས་ཅད་བཤགས། །དག་ལ་ཡ་རང་བསལ་ཞང་གསལ་བ་འདབས། །འདས་མཚན་

དག་བ་བང་ཆབ་ཆན་པར་བས། །རལ་བའ་མཚན་ཐས་དན་བརད་ཕག་མཆད་

མཐས། །བདག་ཅག་ལ་སགས་སམས་ཅན་གང་དང་གང་། །གཡངས་རམས་གནད་

སམས་མད་ཅང་འཚག་ཆས་འབར། །ངན་སང་ལམ་ངན་ཞགས་རམས་དག་བཅ་

ཐབ། །གཞན་དབང་གར་རམས་རང་དབང་ཕན་ཚགས་ཤང་། །ཀན་ཀང་ཚ་རང་

མཚན་ཐས་དག་གར་ཅག །འད་ནས་ཤ་འཕས་གར་ཚ་སངས་རས་ཀ། །ཞང་དར་

པད་ལས་སས་ཡན་ཏན་རགས། །མངན་མཁན་རལ་པ་ལ་སགས་རལ་རམས་

ཀ༑ །བཀའ་ལང་ནད་ཅང་མཉས་པར་བད་གར་ཅག །


288


པའ་སངས་རས་སན་ག་བ་བཌརའ་འད་ཀ་རལ་པ་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །མཆད་ད་


ས་མདག་སན་པ་མཆག་སན་ཕག་ར་ཅན། །བཅ་གཉས་སན་གབ་ཚགས་

གཉས་དཔལ་ག་བརད། །བཌར་སང་ཞང་ག་དཔལ་གར་པའ། །སན་པའ་རལ་པ་ད་

ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །ཐགས་རས་ཀན་ལ་སམས་པའ་བཅམ་ལན་འདས། །མཚན་ཙམ་

ཐས་པས་ངན་འགའ་སག་བསལ་སལ། །དག་གསམ་ནད་སལ་སངས་རས་སན་ག་

བ༑ །བཌར་ཡ་འད་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །དངས་བཤམས་གཟངས་རག་མས་སབས་

ཀས་སལ་པའ། །མཆད་ཚགས་ཀན་འབལ་སག་ལང་ཐམས་ཅད་བཤགས། །དག་ལ་

ཡ་རང་བསལ་ཞང་གསལ་བ་འདབས། །འདས་མཚན་དག་བ་བང་ཆབ་ཆན་པར་

བས། །རལ་བའ་མཚན་ཐས་དན་བརད་ཕག་མཆད་མཐས། །བདག་ཅག་ལ་སགས་

སམས་ཅན་གང་དང་གང་། །མཚན་དཔས་མཛས་ཤང་འག་ཀན་བདག་འདར་

གར། །འད་ཀ་མན་སལ་ཤས་རབ་ཐབས་མཁས་ཀ། །ལངས་སད་མ་ཟད་ལམ་ལག་

དམན་མས་རམས། །ཐག་ཆན་ལམ་ཞགས་སམ་པས་མཛས་གར་ཅག །ཚལ་འཆལ་

གདང་བལ་དབང་པ་ཀན་ཚང་ཞང་། །ནད་མད་ཡ་བད་འཕལ་ཞང་བད་མད་

ཀ༑ །དངས་པས་ས་རམས་རག་ཏ་སས་དབང་ལན། །བདད་ཞགས་ལ་བ་ངན་ལས་

གལ་གར་ཅག །རལ་པས་མནར་རམས་བད་ཞང་བཀས་པའ་རས། །སག་པས་འཚ་

རམས་ཆས་འབར་ཟས་ཀས་ཚམ། །ཚ་གང་ངལ་ཞ་བསམ་པ་ཡངས་རགས་

ཤང་། །འཕགས་པ་དགས་པའ་ཚལ་ལན་གལ་གར་ཅག །འད་ནས་ཤ་འཕས་གར་ཚ་


289

སངས་རས་ཀ། །ཞང་དར་པད་ལས་སས་ཡན་ཏན་རགས། །སན་པའ་རལ་པ་ལ་

སགས་རལ་རམས་ཀ། །བཀའ་ལང་ནད་ཅང་མཉས་པར་བད་གར་ཅག །

སན་པ་བཅམ་ལན་འདས་ད་བཞན་གཤགས་པ་དག་བཅམ་པ་ཡང་དག་པར་

རགས་པའ་སངས་རས་དཔལ་རལ་བ་ཤཀ་ཐབ་པ་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །མཆད་ད་


གསར་ག་མདག་ཅན་ས་གནན་ཕག་ར་ཅན། །རད་བང་ཐགས་ར་བརན་

འགས་ཆན་པའ་མཐས། །མ་མཇད་འཇག་རན་ཁམས་ཀ་དཔལ་གར་པའ། །འདན་

མཆག་ཤཀའ་ཏག་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །ཐབས་མཁས་ཐགས་རས་ཤཀའ་རགས་

འཁངས་ཤང་། །གཞན་གས་མ་ཐབ་བདད་ཀ་དཔང་འཇམས་པ། །གསར་ག་ལན་པ་

ལ་བར་བརད་པའ་ས། །ཤཀའ་རལ་པ་ད་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །དངས་བཤམས་

གཟངས་རག་མས་སབས་ཀས་སལ་པའ། །མཆད་ཚགས་ཀན་འབལ་སག་ལང་

ཐམས་ཅད་བཤགས། །དག་ལ་ཡ་རང་བསལ་ཞང་གསལ་བ་འདབས། །འདས་མཚན་

དག་བ་བང་ཆབ་ཆན་པར་བས། །སན་པ་མཆག་དས་མད་སའ་ཆ་ག་ལས། །ཇ་ལར་

གསངས་པའ་ཕན་ཡན་མ་ལས་པ། །བདག་ཅག་མགན་མད་འག་བ་མཐའ་དག་

གས། །དང་འདར་འཕལ་ད་ཐབ་པར་བན་གས་རབས། །

མ་རག་མན་སལ་སན་མ་མཆག །སག་བསལ་ནད་སལ་སན་ག་ཕལ། །དམ་

ཆས་དཀན་མཆག་ཐམས་ཅད་ལ། །ཕག་འཚལ་མཆད་ཅང་སབས་ས་མཆ། །ལན་

གསམ་བརད།

དངས་བཤམས་གཟངས་རག་མས་སབས་ཀས་སལ་པའ། །མཆད་ཚགས་


290

ཀན་འབལ་སག་ལང་ཐམས་ཅད་བཤགས། །དག་ལ་ཡ་རང་བསལ་ཞང་གསལ་བ་

འདབས། །འདས་མཚན་དག་བ་བང་ཆབ་ཆན་པར་བས། །དམ་ཆས་དཀན་མཆག་

བདན་པའ་བན་རབས་ཀས། །བདག་སགས་དང་ནས་ཚ་རབས་ཐམས་ཅད་

ད༑ །རལ་བ་ཀན་ག་དམ་ཆས་མ་ལས་པ། །རལ་བའ་དགངས་པ་ཇ་བཞན་འགབ་

གར་ཅག །འཇམ་དཔལ་སབས་གལ་ཕག་ན་ར་ར་སགས། །བད་གཤགས་སས་པ་

སམ་ཁ་དག་སང་གས། །རལ་བའ་ཐགས་དམ་བསལ་ཞང་གང་བསངས་ནས། །མད་

སའ་ཕན་ཡན་ཇ་སད་གསངས་པ་རམས། །དང་འདར་བདག་ལ་མངན་ད་འགར་བར་

མཛད། །འཇག་རན་སང་བ་ས་དཔན་བཅས་པས་ཀང་། །སན་ཚ་སན་པའ་སན་སར་

ཞལ་བཞས་བཞན། །དག་དང་གནད་པ་ནད་རམས་བཟག་པ་དང་། །འཐབ་རད་ཀན་

ཞ་ལས་སམས་བད་བ་རས། །ལངས་སད་དབང་ཕག་ནར་འབ་ཚ་འཕལ་

ཞང་། །བསམ་པའ་དན་རམས་ཡད་བཞན་འགབ་པ་དང་། །རག་ཏ་བསང་སབ་གཡལ་

བ་མད་པར་མཛད། །

ད་ནས། ༀ་ན་མ་བ་ག་ཝ་ཏ། བ་ཥ་ཛ་ག་ར་བཌར་པ་བ་ར་ཛ་ཡ། ཏ་ཐ་ག་ཏ་ཡ།

ཨར་ཏ་སམཀ་ས་བད་ཡ། །ཏད་ཐ། ༀ་བ་ཥ་ཛ་ཥ་ཛ། །མ་ཧ་བ་ཥ་ཛ་བ་ཥ་ཛ། ར་

ཛ་ས་མང་ཏ་སཧ། ཞས་གཟངས་རང་སམ་ཡང་ན། ཏད་ཐ། ༀ་བ་ཥ་ཛ་བ་ཥ་ཛ། ར་ཛ་ས་

མང་ཏ་སཧ། ཞས་གཟངས་ཐང་ཅ་མང་བཟ་བར་བའ། །

བཀའ་དན་མཉམ་མད་ར་བའ་བ་མ་དང་། །ཤཀའ་རལ་པ་འཇམ་དབངས་ཞ་

འཚ་སགས། །ཟབ་མའ་མད་འད་ཕག་མཚན་བཞས་པ་ཡ། །དངས་བརད་བ་མ་

རམས་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །ཉམ་ཐག་འག་རམས་སལ་བའ་ཐགས་ར་ཅན། །བད་


291

གཤགས་བདན་དང་ཐབ་དབང་དམ་པའ་ཆས། །འཇམ་དཔལ་སབས་གལ་གསང་

བདག་ཚངས་དབང་དང་། །རལ་ཆན་གནད་སན་རམས་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །དངས་

བཤམ་གཟངས་རག་མས་སབས་ཀས་སལ་པའ། །མཆད་ཚགས་ཀན་འབལ་སག་


མཚན་དག་བ་བང་ཆབ་ཆན་པར་བས། །མ་འབར་བ་དང་ཉམས་པ་དང་། །གང་ཡང་

བདག་རངས་བ་ཡས་ན། །བགས་པ་དང་ན་བགད་སལ་གང་། །ད་ཡང་བཟད་པར་

མཛད་ད་གསལ། །དས་ངན་སམས་ཅན་བསད་ནམས་དམན། །མ་རགས་ཉན་མངས་

དང་འདས་པས། །འཕགས་པའ་ཐགས་དགངས་མ་རགས་པ། །ད་ཡང་བཟད་པར་

མཛད་ད་གསལ། །སར་སའ་དབང་གར་མ་མཁས་པས། །མཆད་པ་ངན་ཞང་

བཤམས་ཉས་པ། །མགན་པ་ཐགས་ར་ཆ་ལན་པ། །ད་ཡང་བཟད་པར་མཛད་ད་

གསལ། །བག་མད་སད་པ་མ་དག་པས། །མད་ལས་བང་བའ་ཆ་ག་བཞན། །མ་

ལགས་འཁལ་པ་ཅ་མཆས་པ། །ད་ཡང་བཟད་པར་མཛད་ད་གསལ། །ལག་པ་དང་ན་

ཆད་པ་དང་། །ཆ་གའ་ཡན་ལག་ཉམས་པ་དང་། །བདག་གས་བརས་ངས་ཅ་མཆས་

པ༑ །ད་ཡང་བཟད་པར་མཛད་ད་གསལ། །འདར་ན་རན་དང་ལན་ཅག་ཏ། །འག་བའ་

དན་ད་བཞགས་ནས་ཀང་། །ནད་མད་ཚ་དང་དབང་ཕག་དང་། །མཆག་རམས་

ལགས་པར་སལ་ད་གསལ། །ༀ་ས་པ་ཏཥ་བཛ་ཡ་སཧ།

འཇམ་དཔལ་དཔའ་བས་ཇ་ལར་མཁན་པ་དང་། །ཀན་ཏ་བཟང་པ་ད་ཡང་ད་

བཞན་ཏ། །ད་དག་ཀན་ག་རས་ས་བདག་སབ་ཕར། །དག་བ་འད་དག་ཐམས་ཅད་

རབ་ཏ་བས། །དས་གསམ་གཤགས་པའ་རལ་བ་ཐམས་ཅད་ཀས། །བས་བ་གང་ལ་


292

མཆག་ཏ་བསགས་པ་དས། །བདག་གཞན་དག་བའ་ར་བ་འད་ཀན་ཀང་། །བཟང་པ་

སད་ཕར་རབ་ཏ་བས་བར་བག། །

ཕན་ཚགས་ཕགས་ཀ་འཁར་ལ་འཆ་མད་ལམ། །ལགས་པར་གང་བའ་སན་

ལའ་ལ་ཡ་ཚགས། །འགའ་ཞག་ཆ་སས་ས་ཚགས་ཆར་འབབས་ཤང་། །ལ་ལ་དག་

ལགས་སལ་བའ་ག་དབངས་ལན། །གཞན་དག་བདད་བགགས་འཇམས་པའ་འཕན་

ལས་མཛད། །ཀན་ཀང་ཁད་ལ་སལ་བཟང་མཆག་སར་བར། །ཡངས་ཤས་ཀས་ལ་

རབ་དགའ་སད་ཅག་དང་། །ཤས་བརད་གདངས་སན་བདག་གས་བསགས་པར་

བ༑ །གང་ག་ཞབས་སན་ནར་བའ་འད་དཀར་ཅན། །ས་བར་རག་པའ་སལ་བཟང་ཀ་

མ་ད། །བཞད་པའ་དཔལ་སར་ལ་མའ་སན་པ་མཆག །ཐབ་དབང་ས་བའ་ཟ་བ་ལ་

ཕག་འཚལ། །འཇམ་པའ་དབངས་དང་མཁན་ཆན་ཞ་བ་འཚ། །ཁ་སང་ལའ་བཙན་ཇ་

བ་ཡབ་སས་དང་ །རལ་བ་གཉས་པ་བ་བཟང་གགས་པ་སགས། །ར་བ་བརད་པའ་

བ་མ་མཆག་རམས་ལ། །ལགས་ཚགས་ཇ་སད་མཆས་པའ་བཀ་ཤས་དས། །ཁད་ཀ་

མ་མཐན་རད་པ་ཀན་ཟད་ཅང་། །བད་ལགས་ཡར་ངའ་ཟ་ལར་འཕལ་གར་

ནས། །ཕན་ཚགས་དཔལ་ལ་རལ་པའ་བཀ་ཤས་ཤག །རལ་བའ་ཉ་མ་གཞན་གས་

མ་ཐལ་བ། །མགན་མད་ལ་བར་ཐ་མའ་འག་བ་ལ། །བདན་ཚག་སན་ལམ་ར་མཚའ་

མཆག་སབ་པ། །སགས་མའ་མགན་པ་བད་གཤགས་བདན་རམས་ལ། །ལགས་

ཚགས་ཇ་སད་མཆས་པའ་བཀ་ཤས་དས། །ཁད་ཀ་མ་མཐན་རད་པ་ཀན་ཟད་

ཅང་། །བད་ལགས་ཡར་ངའ་ཟ་ལར་འཕལ་གར་ནས། །ཕན་ཚགས་དཔལ་ལ་རལ་

པའ་བཀ་ཤས་ཤག །ཐབ་པའ་དབང་པའ་ལགས་ཡངས་པད་ལས། །ལགས་འང་


293

ཤཀའ་བསན་པའ་ཐ་མར་ཡང་། །རད་བང་བསབས་ན་འགབ་པའ་བདད་རའ་

བཅད། །ཟབ་དང་ར་ཆ་མད་སའ་རལ་པ་ལ། །ལགས་ཚགས་ཇ་སད་མཆས་པའ་

བཀ་ཤས་དས། །ཁད་ཀ་མ་མཐན་རད་པ་ཀན་ཟད་ཅང་། །བད་ལགས་ཡར་ངའ་ཟ་

ལར་འཕལ་གར་ནས། །ཕན་ཚགས་དཔལ་རལ་པའ་བཀ་ཤས་ཤག །ཕགས་བཅའ་

ཞང་ན་སན་པའ་རལ་པ་ཡ། །མཚན་ཙམ་འཛན་དང་སན་པ་བད་གཤགས་ཀ། །སན་

ལམ་ཁད་པར་རས་པའ་མད་ཆག་ལ། །ཐགས་དམ་མཛད་པའ་རགས་ཀ་བ་རམས་

ལ༑ །ལགས་ཚགས་ཇ་སད་མཆས་པའ་བཀ་ཤས་དས། །ཁད་ཀ་མ་མཐན་རད་པ་

ཀན་ཟད་ཅང་། །བད་ལགས་ཡར་ངའ་ཟ་ལར་འཕལ་གར་ནས། །ཕན་ཚགས་དཔལ་

ལ་རལ་པའ་བཀ་ཤས་ཤག །བད་གཤགས་ཐགས་ར་གཟངས་མས་ཏང་འཛན་

དང་། །བདན་ཚག་གས་བསབས་རན་ཆན་ལས་གབ་པ། །ཁམས་གསམ་ལས་འདས་

དཀན་མཆག་གསམ་ག་གནས། །བད་བ་ཅན་དང་མཚངས་པའ་ཞང་མཆག་

ལ༑ །ལགས་ཚགས་ཇ་སད་མཆས་པའ་བཀ་ཤས་དས། །ཁད་ཀ་མ་མཐན་རད་པ་

ཀན་ཟད་ཅང་། །བད་ལགས་ཡར་ངའ་ཟ་ལར་འཕལ་གར་ནས། །ཕནཚགས་དཔལ་

ལ་རལ་པའ་བཀ་ཤས་ཤག །ཅས་སན་བའ་མད་ཆག་བདད་རའ་ཡང་ཞན་སང་པ། ཤས་བརད་བཅས་པཎ་

ཆན་ཐམས་ཅད་མཁན་པ་བ་བཟང་ཆས་ཀ་རལ་མཚན་དཔལ་བཟང་པའ་གསང་སར་བཞག་ཐག་མཛད་བང་གཞག་

ཅང་། །གང་ག་སབས་འག་སམས་བསད་གཞན་ནས་ཁ་བསངས་ཏ་རང་གཞན་མཆག་དམན་ཀན་ལ་ཕན་ཕར་བ་བཟང་

དཔལ་ལན་ཆས་ཀ་དབང་ཕག་གས་ར་ཡན་སར། པར་ད་བསན་པའ་དག་བས་མཁའ་མཉམ་མ་རན་སམས་ཅན་

ཐམས་ཅད་བད་གཤགས་བདན་གས་མཉས་བཞན་རས་ས་བཟང་ས་ས་བཞ་ཡ་ཤས་ལ་ལན་ག་ག་འཕང་མར་ད་ཐབ་

པའ་རར་གར་ཅག། །།


294

༄༅། །ཤས་རབ་སང་པ་བཞགས་ས། །

༄༅། །ར་གར་སད་ད། བ་ག་ཝ་ཏ་པཛ་པ་ར་མ་ཏ་ཧ་ད་ཡ། བད་སད་ད།

བཅམ་ལན་འདས་མ་ཤས་རབ་ཀ་ཕ་རལ་ཏ་ཕན་པའ་སང་པ། བམ་པ་གཅག་ག །

༈ འད་སད་བདག་གས་ཐས་པ་དས་གཅག་ན། བཅམ་ལན་འདས་རལ་པའ་

ཁབ་བ་རད་ཕང་པའ་ར་ལ་དག་སང་ག་དག་འདན་ཆན་པ་དང༌། བང་ཆབ་སམས་

དཔའ་དག་འདན་ཆན་པ་དང་ཐབས་ཅག་ཏ་བཞགས་ཏ། དའ་ཚ་བཅམ་ལན་འདས་

ཟབ་མ་སང་བ་ཞས་བ་བའ་ཆས་ཀ་རམ་གངས་ཀ་ཏང་ང་འཛན་ལ་སམས་པར་

ཞགས་ས། །ཡང་དའ་ཚ་བང་ཆབ་སམས་དཔའ་སམས་དཔའ་ཆན་པ་འཕགས་པ་

སན་རས་གཟགས་དབང་ཕག་ཤས་རབ་ཀ་ཕ་རལ་ཏ་ཕན་པ་ཟབ་མའ་སད་པ་ཉད་

ལ་རམ་པར་བལ་ཞང༌ཕང་པ་ལ་པ་ད་དག་ལ་ཡང་རང་བཞན་གས་སང་པར་རམ་པར་

བལའ། །ད་ནས་སངས་རས་ཀ་མཐས་ཚ་དང་ལན་པ་ཤ་རའ་བས་བང་ཆབ་སམས་

དཔའ་སམས་དཔའ་ཆན་པ་འཕགས་པ་སན་རས་གཟགས་དབང་ཕག་ལ་འད་སད་

ཅས་སས་ས། །རགས་ཀ་བ། གང་ལ་ལ་ཤས་རབ་ཀ་ཕ་རལ་ཏ་ཕན་པ་ཟབ་མའ་

སད་པ་སད་པར་འདད་པ་དས་ཇ་ལར་བསབ་པར་བ། ད་སད་ཅས་སས་པ་དང༌། བང་

ཆབ་སམས་དཔའ་སམས་དཔའ་ཆན་པ་འཕགས་པ་སན་རས་གཟགས་དབང་ཕག་

གས་ཚ་དང་ལན་པ་ཤ་ར་ད་ཏའ་བ་ལ་འད་སད་ཅས་སས་ས། །ཤ་རའ་བ། རགས་ཀ་

བའམ་རགས་ཀ་བ་མ་གང་ལ་ལ་ཤས་རབ་ཀ་ཕ་རལ་ཏ་ཕན་པ་ཟབ་མའ་སད་པ་

སད་པར་འདད་པ་དས། འད་ལར་རམ་པར་བལ་བར་བ་ས། ཕང་པ་ལ་པ་ད་དག་ཀང་

རང་བཞན་གས་སང་པར་རམ་པར་ཡང་དག་པར་རས་ས་བལའ། །གཟགས་སང་


295

པའ། །སང་པ་ཉད་གཟགས་ས། །གཟགས་ལས་སང་པ་ཉད་གཞན་མ་ཡན། །སང་པ་

ཉད་ལས་ཀང་གཟགས་གཞན་མ་ཡན་ན། །ད་བཞན་ད་ཚར་བ་དང༌། འད་ཤས་དང༌།

འད་བད་དང༌། རམ་པར་ཤས་པ་རམས་སང་པའ། །ཤ་རའ་བ། ད་ལར་ཆས་ཐམས་

ཅད་སང་པ་ཉད་ད། མཚན་ཉད་མད་པ། མ་སས་པ། མ་འགགས་པ། ད་མ་མད་པ། ད་

མ་དང་བལ་བ། བ་བ་མད་པ། གང་བ་མད་པའ། ཤ་རའ་བ། ད་ལ་བས་ན། སང་པ་ཉད་

ལ་གཟགས་མད། ཚར་བ་མད། འད་ཤས་མད། འད་བད་རམས་མད། རམ་པར་ཤས་

པ་མད། མག་མད། ར་བ་མད། ས་མད། ལ་མད། ལས་མད། ཡད་མད། གཟགས་

མད། ས་མད། ད་མད། ར་མད། རག་བ་མད། ཆས་མད་ད། །མག་ག་ཁམས་མད་པ་

ནས་ཡད་ཀ་ཁམས་མད། ཡད་ཀ་རམ་པར་ཤས་པའ་ཁམས་ཀ་བར་ད་ཡང་མད་

ད༑ །མ་རག་པ་མད། མ་རག་པ་ཟད་པ་མད་པ་ནས་ར་ཤ་མད། ར་ཤ་ཟད་པའ་བར་

དའང་མད་ད། །ད་བཞན་ད་སག་བསལ་བ་དང༌། ཀན་འབང་བ་དང༌། འགག་པ་དང༌།

ལམ་མད། ཡ་ཤས་མད། ཐབ་པ་མད། མ་ཐབ་པ་ཡང་མད་ད། །ཤ་རའ་བ། ད་ལ་བས་

ན་བང་ཆབ་སམས་དཔའ་རམས་ཐབ་པ་མད་པའ་ཕར། ཤས་རབ་ཀ་ཕ་རལ་ཏ་ཕན་

པ་ལ་བརན་ཅང་གནས་ཏ། སམས་ལ་སབ་པ་མད་ཅང་སག་པ་མད་ད། ཕན་ཅ་ལག་

ལས་ཤན་ཏ་འདས་ནས་མ་ངན་ལས་འདས་པའ་མཐར་ཕན་ཏ། །དས་གསམ་ད་རམ་

པར་བཞགས་པའ་སངས་རས་ཐམས་ཅད་ཀང་ཤས་རབ་ཀ་ཕ་རལ་ཏ་ཕན་པ་ལ་

བརན་ནས། བ་ན་མད་པ་ཡང་དག་པར་རགས་པའ་བང་ཆབ་ཏ་མངན་པར་རགས་

པར་སངས་རས་ས། །ད་ལ་བས་ན་ཤས་རབ་ཀ་ཕ་རལ་ཏ་ཕན་པའ་སགས། རག་པ་

ཆན་པའ་སགས། བ་ན་མད་པའ་སགས། མ་མཉམ་པ་དང་མཉམ་པའ་སགས། སག་


296

བསལ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏ་ཞ་བར་བད་པའ་སགས། མ་རན་པས་ན་བདན་པར་ཤས་

པར་བ་ས། ཤས་རབ་ཀ་ཕ་རལ་ཏ་ཕན་པའ་སགས་སས་པ། ཏད་ཐ། ག་ཏ་ག་ཏ་པ་ར་

ག་ཏ་པ་ར་ས་ག་ཏ་བ་ད་སཧ། ཤ་རའ་བ། བང་ཆབ་སམས་དཔའ་སམས་དཔའ་ཆན་

པས། ད་ལར་ཤས་རབ་ཀ་ཕ་རལ་ཏ་ཕན་པ་ཟབ་མ་ལ་བསབ་པར་བའ། །ད་ནས་

བཅམ་ལན་འདས་ཏང་ང་འཛན་ད་ལས་བཞངས་ཏ། བང་ཆབ་སམས་དཔའ་སམས་

དཔའ་ཆན་པ་འཕགས་པ་སན་རས་གཟགས་དབང་ཕག་ལ་ལགས་ས་ཞས་བ་བ་

བན་ནས། ལགས་ས་ལགས་ས། །རགས་ཀ་བ་ད་ད་བཞན་ན། །རགས་ཀ་བ་ད་ད་

བཞན་ཏ། ཇ་ལར་ཁད་ཀས་བསན་པ་བཞན་ད་ཤས་རབ་ཀ་ཕ་རལ་ཏ་ཕན་པ་ཟབ་མ་

ལ་སད་པར་བ་ས། ད་བཞན་གཤགས་པ་རམས་ཀང་རས་ས་ཡ་རང་ང། །བཅམ་ལན་

འདས་ཀས་ད་སད་ཅས་བཀའ་སལ་ནས། ཚ་དང་ལན་པ་ཤ་ར་ད་ཏའ་བ་དང་། བང་

ཆབ་སམས་དཔའ་སམས་དཔའ་ཆན་པ་འཕགས་པ་སན་རས་གཟགས་དབང་ཕག་

དང༌། ཐམས་ཅད་དང་ལན་པའ་འཁར་ད་དག་དང༌། ལ་དང༌། མ་དང༌། ལ་མ་ཡན་དང༌།

ད་ཟར་བཅས་པའ་འཇག་རན་ཡ་རངས་ཏ། བཅམ་ལན་འདས་ཀས་གསངས་པ་ལ་

མངན་པར་བསད་ད། །འཕགས་པ་ཤས་རབ་ཀ་ཕ་རལ་ཏ་ཕན་པའ་སང་པ་རགས་

ས༑ །

ཤར་སང་བདད་ཟག་ན། འད་ལར་ན་མ་བ་མ་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །སངས་རས་ལ་

ཕག་འཚལ་ལ། །ཆས་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །དག་འདན་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །ཡམ་ཆན་

མ་ཤས་རབ་ཀ་ཕ་རལ་ཏ་ཕན་པ་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །ད་རམས་ལ་ཕག་འཚལ་བ་ལ་

བརན་ནས། བདག་ག་བདན་པའ་ཚག་རམས་འགབ་པར་གར་ཅག །ཇ་ལར་སན་ལའ་


297

དབང་པ་བར་བན་གས་ཡམ་ཆན་མ་ཤས་རབ་ཀ་ཕ་རལ་ཏ་ཕན་པའ་དན་ཟབ་མ་

ཡད་ལ་བསམ་ཞང་ཚག་ཁ་ཏན་ད་བས་པ་ལ་བརན་ནས། །བདད་སག་ཏ་ཅན་ལ་

སགས་པའ་མ་མཐན་པའ་ཕགས་ཐམས་ཅད་ཕར་ཟག་པ་ད་བཞན་ད་བདག་གས་

ཀང་ཡམ་ཆན་མ་ཤས་རབ་ཀ་ཕ་རལ་ཏ་ཕན་པའ་དན་ཟབ་མ་ཡད་ལ་བསམ་ཞང་

ཚག་ཁ་ཏན་ད་བས་པ་ལ་བརན་ནས། །བདག་གས་ཆས་འཆད་ཉན་ཐས་བསམ་སམ་

གསམ་སགས་ལ་བར་ད་གཅད་པའ་མ་མཐན་པའ་ཕགས་ངན་པ་ཐམས་ཅད་བ་མ་

དང་འཕགས་པ་སབས་གནས་དཀན་མཆག་གསམ་ག་བཀའ་བདན་པའ་སབས་

ཀས་ཕར་ཟག་པར་གར་ཅག །མད་པར་གར་ཅག །ཞ་བར་གར་ཅག །རབ་ཏ་ཞ་བར་

གར་ཅག །ཅས་པའ་མཇག་ཏ། དག་ཐམས་ཅད་བམས་པའ་སམས་དང་ལན་ཞང་། མ་

མཐན་པའ་ཕགས་ངན་པ་ཐམས་ཅད་ཤནཀར་ཡ་ས་ཧ། བགགས་རགས་སང་ཕག་

བརད་ཅ་ཞ་བ་དང་། །མ་མཐན་གནད་པའ་རན་དང་བལ་བ་དང་། །མཐན་པར་གར་

ཅང་ཕན་སམ་ཚགས་གར་པས། །བཀ་ཤས་དས་ཀང་དང་འདར་བད་ལགས་ཤག །

༄༅། །གདགས་དཀར་བཞགས་ས། །

༄༅། །ར་གར་སད་ད། ཨḈ་ཏ་ཐ་ག་ཏ་ཥ་ཥ་ས་ཏ་ཏ་པ་ཏ་ཨ་པ་ར་ཛ་ཏ་མ་

ཧ་པ་ཏངར་པ་ར་མ་སད་ན་མ་ད་ར་ཎ། བད་སད་ད། འཕགས་པ་ད་བཞན་གཤགས་

པའ་གཙག་ཏར་ནས་བང་བའ་གདགས་དཀར་པ་ཅན་གཞན་གས་མ་ཐབ་པ་ཕར་

ཟག་པ་ཆན་མ་མཆག་ཏ་གབ་པ་ཞས་བ་བའ་གཟངས། སངས་རས་དང་བང་ཆབ་

སམས་དཔའ་དང༌། འཕགས་པ་ཉན་ཐས་དང༌། རང་སངས་རས་ཐམས་ཅད་ལ་ཕག་


298

འཚལ་ལ། །བཅམ་ལན་འདས་གཞན་གས་མ་ཐབ་པ་གཙག་ཏར་རལ་མ་ལ་ཕག་

འཚལ་ལ། །འད་སད་བདག་གས་ཐས་པ་དས་གཅག་ན། བཅམ་ལན་འདས་སམ་ཅ་

ར་གསམ་པའ་ལའ་གནས་ཆས་བཟང་ལའ་མདན་ས་ན་དག་སང་ག་དག་འདན་ཆན་

པ་དང༌། བང་ཆབ་སམས་དཔའ་དག་འདན་ཆན་པ་དང༌། ལའ་དབང་པ་བར་བན་དང་

ཐབས་ཅག་ཏ་བཞགས་ས། །དའ་ཚ་བཅམ་ལན་འདས་གདན་བཤམས་པ་ཉད་ལ་

བཞགས་ནས་གཙག་ཏར་རམ་པར་ལ་བ་ཞས་བ་བའ་ཏང་ང་འཛན་ལ་སམས་པར་

ཞགས་ས། །སམས་པར་ཞགས་མ་ཐག་ཏ་བཅམ་ལན་འདས་ཀ་གཙག་ཏར་ག་

དབས་ནས་གསང་སགས་ཀ་ཚག་འད་དག་ཕང་ང༌། །སངས་རས་ལ་ཕག་འཚལ་

ལ༑ །ཆས་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །དག་འདན་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །ཡང་དག་པར་རགས་

པའ་སངས་རས་བ་བ་ཕག་བདན་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །བང་ཆབ་སམས་དཔའ་དག་

འདན་དང༌། ཉན་ཐས་ཀ་དག་འདན་རམས་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །བམས་པ་ལ་སགས་

པ་བང་ཆབ་སམས་དཔའ་སམས་དཔའ་ཆན་པ ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕག་འཚལ་

ལ༑ །འཇག་རན་ན་དག་བཅམ་པ་རམས་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །རན་ད་ཞགས་པ་རམས་

ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །ལན་ཅག་ཕར་འང་བ་རམས་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །ཕར་མ་འང་བ་

རམས་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །འཇག་རན་ན་ཡང་དག་པར་སང་བ་རམས་ལ་ཕག་འཚལ་

ལ༑ །ཡང་དག་པར་བཞགས་པ་རམས་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །ལའ་དང་སང་རམས་ལ་

ཕག་འཚལ་ལ། །རག་སགས་འཆང་གབ་པའ་དང་སང་ཕན་འདགས་ནས་པ་རམས་

ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །རག་སགས་འཆང་གབ་པ་རམས་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །ཚངས་པ་

ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །དབང་པ་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །ལགས་ལན་དག་པ་དཀའ་ཐབ་


299

ཟག་པའ་བདག་པ་དང་བཅས་པ་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །ལགས་ལན་སད་མད་ཀ་བ་

ཕག་ར་ཆན་པ་ལས་ཕག་བས་པ་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །ལགས་ལན་ནག་པ་ཆན་པ་

གང་ཁར་སམ་བརགས་འཇག་པར་བད་པ་དར་ཁད་ན་གནས་པར་མས་པ་མ་མའ་

ཚགས་ཀས་ཕག་བས་པ་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །བཅམ་ལན་འདས་ད་བཞན་གཤགས་

པའ་གདང་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །བཅམ་ལན་འདས་པདའ་གདང་ལ་ཕག་འཚལ་

ལ༑ །བཅམ་ལན་འདས་ར་རའ་གདང་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །བཅམ་ལན་འདས་ནར་བའ་

གདང་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །བཅམ་ལན་འདས་གང་པའ་གདང་ལ་ཕག་འཚལ་

ལ༑ །བཅམ་ལན་འདས་གཞན་ནའ་གདང་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །བཅམ་ལན་འདས་ཀའ་

གདང་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །བཅམ་ལན་འདས་ད་བཞན་གཤགས་པ་དག་བཅམ་པ་

ཡང་དག་པར་རགས་པའ་སངས་རས་དཔའ་བརན་པའ་ས་མཚན་ཆའ་རལ་པ་ལ་

ཕག་འཚལ་ལ། །བཅམ་ལན་འདས་ད་བཞན་གཤགས་པ་དག་བཅམ་པ་ཡང་དག་

པར་རགས་པའ་སངས་རས་འད་དཔག་ཏ་མད་པ་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །བཅམ་ལན་

འདས་ད་བཞན་གཤགས་པ་དག་བཅམ་པ་ཡང་དག་པར་རགས་པའ་སངས་རས་མ་

བསད་པ་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །བཅམ་ལན་འདས་ད་བཞན་གཤགས་པ་དག་བཅམ་པ་

ཡང་དག་པ་རགས་པའ་སངས་རས་སན་ག་བ་བ་ཌརའ་འད་ཀ་རལ་པ་ལ་ཕག་

འཚལ་ལ། །བཅམ་ལན་འདས་ད་བཞན་གཤགས་པ་དག་བཅམ་པ་ཡང་དག་པ་

རགས་པའ་སངས་རས་ས་ལའ་དབང་པ་མ་ཏག་ཀན་ཏ་རས་པ་ལ་ཕག་འཚལ་

ལ༑ །བཅམ་ལན་འདས་ད་བཞན་གཤགས་པ་དག་བཅམ་པ་ཡང་དག་པ་རགས་པའ་

སངས་རས་ཤཀ་ཐབ་པ་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །བཅམ་ལན་འདས་ད་བཞན་གཤགས་


300

པ་དག་བཅམ་པ་ཡང་དག་པ་རགས་པའ་སངས་རས་རན་པ་ཆ་ཏག་ག་རལ་པ་ལ་

ཕག་འཚལ་ལ། །བཅམ་ལན་འདས་ད་བཞན་གཤགས་པ་དག་བཅམ་པ་ཡང་དག་པ་

རགས་པའ་སངས་རས་ཀན་ཏ་བཟང་པ་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །བཅམ་ལན་འདས་ད་

བཞན་གཤགས་པ་དག་བཅམ་པ་ཡང་དག་པ་རགས་པའ་སངས་རས་རམ་པར་སང་

མཛད་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །བཅམ་ལན་འདས་ད་བཞན་གཤགས་པ་དག་བཅམ་པ་

ཡང་དག་པ་རགས་པའ་སངས་རས་སན་རས་པ་ཨཏ་ལའ་དའ་ཏག་ག་རལ་པ་ལ་

ཕག་འཚལ་ལ། །ད་རམས་ལ་ཕག་འཚལ་ནས། བཅམ་ལན་འདས་མ་ད་བཞན་

གཤགས་པའ་གཙག་ཏར་ནས་བང་བའ་གདགས་དཀར་པ་ཅན་གཞན་གས་མ་ཐབ་

པ་ཕར་ཟག་པ་ཆན་མ་འདས་འབང་པའ་གདན་ཐམས་ཅད་ཚར་གཅད་པར་བད་པ།

གཞན་ག་རག་སགས་ཐམས་ཅད་གཅད་པར་བད་པ། དས་མ་ཡན་པར་འཆ་བ་

ཐམས་ཅད་ལས་ཟག་པ། སམས་ཅན་གསད་པ་དང་བཅངས་པ་ཐམས་ཅད་ལས་

སལ་བ། སང་བ་དང་ར་ལམ་ངན་པ་དང་ལས་ངན་པ་ཐམས་ཅད་ཟག་པ། གནད་སན་

དང་སན་པའ་གདན་ཐམས་ཅད་འཇག་པར་བད་པ། གདན་སང་ཕག་བརད་ཅ་ར་

བཞ་འཇག་པར་བད་པ། ར་སར་ཉ་ཤ་ར་བརད་དགའ་བར་བད་པ། གཟའ་ཆན་པ་

བརད་འཇག་པར་བད་པ། དག་ཐམས་ཅད་ཟག་པར་བད་པ། མ་རངས་པ་དང༌། སང་

བ་དང༌། ར་ལམ་ངན་པ་ཐམས་ཅད་འཇག་པར་བད་པ། དག་དང་མཚན་ཐམས་ཅད་

དང༌། མ་དང་ཆ་ལས་ཟག་པར་བད་པ། ངན་འགའ་འཇགས་པ་ཐམས་ཅད་ལས་སལ་

བ་ས། གཞན་གས་མ་ཐབ་དག་ཤལ་ཆ། །གཏམ་པ་ཆན་མ་སབས་ཆན་མ། །འབར་

བ་ཆན་མ་གཟ་བརད་ཆ། །དཀར་ཆན་འབར་ཕང་གས་དཀར་མ། །འཕགས་མ་སལ་


301

མ་ཁ་གཉར་ཅན། །རལ་བའ་ར་ར་འཕང་ཞས་གགས། །པདའ་མངན་མཚན་ར་རའ་

མཚན། །གཞན་གས་མ་ཐབ་ཕང་བ་ཅན། །ར་ར་མཆ་ཅན་རམ་སག་མ། །ཞ་བ་ལ་

རམས་ཀས་མཆད་མ། །ཞ་བ་གསར་ག་ཕང་བ་ཅན། །དཀར་ཆན་འབར་ཕང་གས་

དཀར་མ། །འཕགས་མ་སལ་མ་སབས་མ་ཆ། །ར་ར་ལ་ག་རད་གཞན་དང༌། །ར་ར་

གཞན་ན་རག་འཛན་མ། །ལག་ན་ར་ར་རག་གསར་ཕང༌། །ལབ་རན་ར་དང་རན་ཆན་

མ༑ །སང་མཛད་ར་ར་གཙག་ཏར་གགས། །ཕག་ར་དང་སགས་ཀ་ཚགས་ད་དག་

ཐམས་ཅད་ཀས་བདག་ཅག་འཁར་དང་བཅས་པ་དང་སམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བསང་

ད་གསལ། ༀ་སར་ཏ་ཐ་ག་ཏཥ་ཥ་ས་ཏ་ཏ་པ་ཏ་ཧ་ད་ཧཿ Ḍ། ཛམ་ན་ཀ་ར་ཧ་ད་ཧཿ

Ḍ། སམ་ན་ཀ་ར་ཧ་ད་ཧཿ Ḍ། མ་ཧ་ན་ཀ་ར་ཧ་ད་ཧཿ Ḍ། ལམ་ན་ཀ་ར་ཧ་ད་ཧཿ Ḍ།

བ་ཧ་ན་ཀ་ར་ཧ་ད་ཧཿ Ḍ། པ་ར་བ་ཥ་བཀ་ཎ་ཀ་ར་ཧ་ད་ཧཿ Ḍ། སར་དཥ་པ་དཥ་ན་

སམ་ན་ཀ་ར་ཧ་ད་ཧཿ Ḍ། སར་ཡཀ་རཀ་ས་ག་ཧ་ཎ་བ་ད་ས་ན་ཀ་ར་ཧ་ད་ཧཿ Ḍ།

སར་པ་ར་བད་ཙ་ད་ན་ཀ་ར་ཧ་ད་ཧཿ Ḍ། ཙ་ཏ་ར་ཤ་ཏ་ན་ག་ཧ་ས་ཧ་ས་ཎ་བ་ད་ས་

ན་ཀ་ར་ཧ་ད་ཧཿ Ḍ། ཨཥ་བ་ཤ་ཏ་ན་ནཀ་ཏ་ཎ་པ་ས་ད་ན་ཀ་ར་ཧ་ད་ཧཿ Ḍ། ཨཥ་ན་

མ་ཧ་ག་ཧ་ཎ་བ་ད་ས་ན་ཀ་ར་ཧ་ད་ཧཿ Ḍ། རཀ་རཀ་མ་སར་ས་ཏ་ཤ། བཅམ་ལན་

འདས་ད་བཞན་གཤགས་པའ་གཙག་ཏར་ནས་བང་བའ་གདགས་དཀར་པ་ཅན། ར་

ར་གཙག་ཏར་ཕར་ཟག་པ་ཆན་མ། ཕག་སང་མངའ་བ་ཆན་མ། དབ་སང་མངའ་བ་

ཆན་མ། སན་བ་བ་བར་སང་མངའ་བ་ཆན་མ། མ་ཕད་འབར་བའ་མཚན་རགས་ཅན།

ར་ར་ཡངས་པ་ཆན་པས་ས་གསམ་ག་དཀལ་འཁར་ད་བདག་དང་སམས་ཅན་

ཐམས་ཅད་བད་ལགས་ས་གར་ཅག རམ་པར་བསངས་མ་ར་ར་དང༌། །གསར་འད་ལ་


302

བའ་སན་མངའ་མ། །ར་ར་འགས་དང་དཀར་མ་དང༌། །པདའ་སན་དང་ཟ་འད་

དང༌། །སངས་རས་དཔལ་དང་ད་བཞན་སན། །ར་ར་ཉ་མ་འད་དང་ན། །ད་བཞན་ཟ་

བ་ར་ར་འཛན། རག་པ་དང༌། ཕག་ར་དང༌། སགས་ཀ་ཚགས་ད་དག་གས་བདག་དང་

སམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀན་ནས་བསང་ད་གསལ། ༀ་ར་ཥ་ག་ན་པ་ཤས་སར་ཏ་ཐ་

ག་ཏཥ་ཥ་ས་ཏ་ཏ་པ་ཏ་ཧ་ད། ཛམ་ན་ཀ་ར་ཧ་ད། སམ་ན་ཀ་ར་ཧ་ད། མ་ཧ་བད་ས་

བཀ་ན་ཀ་ར་ཧ་ད། པ་ར་བད་སམཀ་ན་ཀ་ར་ཧ་ད། སར་དཥ་ན་སམ་ན་ཀ་ར་ཧ་ད།

སར་ཡཀ་རཀ་ས་ག་ཧ་ཎ་བ་ད་ས་ན་ཀ་ར་ཧ་ད། ཙ་ཏ་ར་ཤ་ཏ་ན་ག་ཧ་ས་ཧ་ས་ཎ་བ་

ད་ས་ན་ཀ་ར་ཧ་ད། ཨཥ་བ་ཤ་ཏ་ན་ནཀ་ཏ་ཎ་པ་ས་ད་ན་ཀ་ར་ཧ་ད། ཨཥ་ན་མ་ཧ་

ག་ཧ་ཎ་བ་ད་ས་ན་ཀ་ར་ཧ་ད། ཧ་ཧ་ཕཊ་ཕཊ་རཀ་རཀ་མ་སཧ། བཅམ་ལན་འདས་ད་

བཞན་གཤགས་པའ་གཙག་ཏར་ནས་བང་བའ་གདགས་དཀར་པ་ཅན་ར་ར་གཙག་

ཏར་ཕར་ཟག་པ་ཆན་མ། ཕག་སང་མངའ་བ་ཆན་མ། དབ་སང་མངའ་བ་ཆན་མ།

སན་བ་བ་བར་སང་མངའ་བ་ཆན་མ། མ་ཕད་འབར་བའ་མཚན་རགས་ཅན། ར་ར་

ཡངས་པ་ཆན་པས་ས་གསམ་ག་དཀལ་འཁར་ད་བདག་དང་སམས་ཅན་ཐམས་ཅད་

རལ་པའ་འཇགས་པ་དང༌། རན་པའ་འཇགས་པ་དང༌། མའ་འཇགས་པ་དང༌། ཆའ་

འཇགས་པ་དང༌། དག་ག་འཇགས་པ་དང༌། མཚན་ག་འཇགས་པ་དང༌། ཕ་རལ་ག་

དམག་ཚགས་ཀ་འཇགས་པ་དང༌། མ་གའ་འཇགས་པ་དང༌། དགའ་འཇགས་པ་དང༌།

ལ་འབབ་པའ་འཇགས་པ་དང༌། དས་མ་ཡན་པར་འཆ་བའ་འཇགས་པ་དང༌། ས་གཡ་

བའ་འཇགས་པ་དང༌། སར་མདའ་ལང་བའ་འཇགས་པ་དང༌། རལ་པའ་ཆད་པའ་ལས་

ཀ་འཇགས་པ་དང༌། ལའ་འཇགས་པ་དང༌། ཀའ་འཇགས་པ་དང༌། གག་ག་འཇགས་


303

པ་དང༌། ནམ་མཁའ་ལང་ག་འཇགས་པ་དང༌། གཅན་གཟན་ཁ་བའ་འཇགས་པ་དང༌།

ལའ་གདན་དང༌། ཀའ་གདན་དང༌། ལ་མ་ཡན་ག་གདན་དང༌། རང་ལའ་གདན་དང༌།

ནམ་མཁའ་ལང་ག་གདན་དང༌། ད་ཟའ་གདན་དང༌། མའམ་ཅའ་གདན་དང༌། ལ་འཕ་

ཆན་པའ་གདན་དང༌། གནད་སན་ག་གདན་དང༌། སན་པའ་གདན་དང༌། ཡ་དགས་

ཀ་གདན་དང༌། ཤ་ཟའ་གདན་དང༌། འབང་པའ་གདན་དང༌། གལ་བམ་ག་གདན་དང༌།

སལ་པའ་གདན་དང༌། ལས་སལ་པའ་གདན་དང༌། སམ་བད་ཀ་གདན་དང༌། བརད་

བད་ཀ་གདན་དང༌། ས་བད་ཀ་གདན་དང༌། གབ་གནན་ག་གདན་དང༌། གནན་པའ་

གདན་དང༌། མཁའ་འག་མའ་གདན་དང༌། ནམ་གའ་གདན་དང༌། གཤན་རའ་གདན་

དང༌། བའ་གདན་དང༌། མ་མ་དགའ་བར་བད་པའ་གདན་དང༌། ཀན་ཏ་འག་བའ་

གདན་དང༌། ཚར་མ་འདན་པའ་གདན་རམས་ལས་བདག་བད་ལགས་ས་གར་

ཅག །ཟས་ས་མདངས་ཟ་བ་དང༌། ཟས་ས་མངལ་ཟ་བ་དང༌། ཟས་ས་ཁག་འཐང་བ་

དང༌། ཟས་ས་ཞག་ཟ་བ་དང༌། ཟས་ས་ཤ་ཟ་བ་དང༌། ཟས་ས་ཚལ་ཟ་བ་དང༌། ཟས་ས་

རང་ཟ་བ་དང༌། ཟས་ས་བཙས་པ་ཟ་བ་དང༌། སག་འཕག་པ་དང༌། ཟས་ས་སགས་པ་ཟ་

བ་དང༌། ཟས་ས་ཕ་ས་ཟ་བ་དང༌། ཟས་ས་གཅན་འཐང་བ་དང༌། ཟས་ས་སར་ཁང་ནས་

འབབ་པ་འཐང་བ་དང༌། ཟས་ས་ལག་མ་ཟ་བ་དང༌། ཟས་ས་མཆལ་མ་འཐང་བ་དང༌།

ཟས་ས་སབས་ཟ་བ་དང༌། ཟས་ས་ངར་སབས་ཟ་བ་དང༌། ཟས་ས་མ་གཙང་བ་ཟ་བ་

དང༌། ཟས་ས་གཏར་མ་ཟ་བ་དང༌། ཟས་ས་ཕང་བ་ཟ་བ་དང༌། ཟས་ས་ད་ཟ་བ་དང༌།

ཟས་ས་བདག་པ་ཟ་བ་དང༌། སམས་འཕག་པ་དང༌། ཟས་ས་མ་ཏག་ཟ་བ་དང༌། ཟས་

ས་འབས་བ་ཟ་བ་དང༌། ཟས་ས་ལ་ཏག་ཟ་བ་དང༌། ཟས་ས་སན་སག་ཟ་བའ་གདན་


304

ལས་བདག་ལ་སང་བར་གས་ཤག །ད་དག་ཐམས་ཅད་ཀས་བས་པའ་རག་སགས་

གཅད་ད། །ཕར་བས་གདབ་བ། །ཀན་ཏ་རས་བས་པའ་རག་སགས་གཅད་ད། །ཕར་

བས་གདབ་བ། །མཁའ་འག་དང་མཁའ་འག་མས་བས་པའ་རག་སགས་གཅད་

ད༑ །ཕར་བས་གདབ་བ། །ཚངས་པས་བས་པའ་རག་སགས་གཅད་ད། །ཕར་བས་

གདབ་བ། །དབང་ཕག་ཆན་པས་བས་པའ་རག་སགས་གཅད་ད། །ཕར་བས་གདབ་

བ༑ །སད་མད་ཀ་བས་བས་པའ་རག་སགས་གཅད་ད། །ཕར་བས་གདབ་བ། །ནམ་

མཁའ་ལང་དང་ལན་ཅག་པས་བས་པའ་རག་སགས་གཅད་ད། །ཕར་བས་གདབ་

བ༑ །ནག་པ་ཆན་པས་བས་པའ་རག་སགས་གཅད་ད། །ཕར་བས་གདབ་བ། །མ་

མའ་ཚགས་ཀས་བས་པའ་རག་སགས་གཅད་ད། །ཕར་བས་གདབ་བ། །མའ་ཐད་པ་

ཅན་གས་བས་པའ་རག་སགས་གཅད་ད། །ཕར་བས་གདབ་བ། །རལ་བར་བད་པ་

དང༌། སང་རར་བད་པ་དང་དན་ཀན་གབ་པས་བས་པའ་རག་སགས་གཅད་ད། །ཕར་

བས་གདབ་བ། །སང་མ་བཞས་བས་པའ་རག་སགས་གཅད་ད། །ཕར་བས་གདབ་

བ༑ །བང་ག་ར་ཏ་དང༌། དགའ་བད་དབང་ཕག་དང༌། ཚགས་ཀ་བདག་པ་དང་ལན་

ཅག་པས་བས་པའ་རག་སགས་གཅད་ད། །ཕར་བས་གདབ་བ། །དག་སང་གཅར་

བས་བས་པའ་རག་སགས་གཅད་ད། །ཕར་བས་གདབ་བ། །དག་སང་མག་རག་

གས་བས་པའ་རག་སགས་གཅད་ད། །ཕར་བས་གདབ་བ། །དག་བཅམ་པས་བས་

པའ་རག་སགས་གཅད་ད། །ཕར་བས་གདབ་བ། །འདད་ཆགས་དང་བལ་བས་བས་

པའ་རག་སགས་གཅད་ད། །ཕར་བས་གདབ་བ། །འཇག་རན་དབང་ཕག་འཁར་དང་

བཅས་པས་བས་པའ་རག་སགས་གཅད་ད། །ཕས་བས་གདབ་བ། །ལག་ན་ར་ར་


305

འཁར་དང་བཅས་པས་བས་པའ་རག་སགས་གཅད་ད། །ཕར་བས་གདབ་བ། །ཕ་ཉ་

དང༌། ཕ་ཉ་མ་དང༌། བན་ཕ་དང་བན་མས་བས་པའ་རག་སགས་གཅད་ད། །ཕར་བས་

གདབ་བ། །དང་སང་ག་ཚགས་ཐམས་ཅད་ཀས་བས་པའ་རག་སགས་གཅད་

ད༑ །ཕར་བས་གདབ་བ། །ལའ་ཚགས་ཐམས་ཅད་ཀས་བས་པའ་རག་སགས་གཅད་

ད༑ །ཕར་བས་གདབ་བ། །མ་འཕད་པ་ཟ་བའ་བདག་པས་བས་པའ་རག་སགས་

གཅད་ད། །ཕར་བས་གདབ་བ། །བཅམ་ལན་འདས་མ་ད་བཞན་གཤགས་པའ་གཙག་

ཏར་ནས་བང་བའ་གདགས་དཀར་པ་ཅན། སངས་རས་དང་བང་ཆབ་སམས་དཔའ་

ཐམས་ཅད་ཀས་ཕག་བས་པ་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །བདག་དང་སམས་ཅན་ཐམས་ཅད་

བསང་ད་གསལ། བསང་ད་གསལ། ༀ་ཨ་ས་ཏ་ཨ་ན་ལར་པ་བ་ས་ཊ་བ་ཀ་ས་ཏ་ཏ་པ་

ཏ། ༀ་ཛ་ལ་ཛ་ལ། ཁ་ད་ཁ་ད། ཧ་ན་ཧ་ན། ད་ཧ་ད་ཧ། ད་ར་ད་ར། བ་ད་ར་བ་ད་ར།

ཙན་ཙན། བན་བན། ཧ་ཧ་ཕཊ་སཧ། སང་པའ ། །ཧ་ཧ་ཕཊ། ཧ་ཧ་ཕཊ། ཨ་མ་ག་ཡ་

ཕཊ། ཨ་པ་ཏ་ཧ་ད་ཡ་ཕཊ། བ་ར་ད་ཡ་ཕཊ། བ་ར་པ་ད་ཡ་ཕཊ། པ་ཏང་ར་ཏ་ཡ་ཕཊ།

ཨ་ས་ར་བ་ད་བ་ཎ་ཀ་ར་ཡ་ཕཊ། བ་ར་མ་ད་བ་ན་ཀ་ར་ཕཊ། སར་ད་བ་བཿཕཊ། སར་

ན་ག་བཿཕཊ། སར་རཀ་ས་བཿཕཊ། སར་བ་ཏ་བཿཕཊ། སར་པ་ཏ་བཿཕཊ། སར་པ་ཤ་

ཙ་བཿཕཊ། སར་ཀམ་ཎ་བཿཕཊ། སར་པ་ཏ་ན་བཿཕཊ། སར་ཀ་ཊ་པ་ཏ་ན་བཿཕཊ།

སར་སན་བཿཕཊ། སར་ཨ་མ་ད་བཿཕཊ། སར་ཙ་ཡ་བཿཕཊ། སར་ཨ་པས་ར་བཿཕཊ།

སར་ཨས་ར་ཀ་བཿཕཊ། སར་ཌ་ཀ་ན་བཿཕཊ། སར་ར་བ་ཏ་བཿཕཊ། སར་ཡ་མ་ཡ་

བཿཕཊ། སར་ཤ་ཀ་ན་བཿཕཊ། སར་མ་ཏ་ནན་ཀ་བཿཕཊ། སར་ཀ་པ་ཀ་མ་ན་བཿཕཊ།

སར་ཨ་ལ་བ་ཀ་བཿཕཊ། སར་ཀ་ཏ་ད་ན་བཿཕཊ། སར་གན་ར་བཿཕཊ། སར་ཨ་ས་ར་


306

བཿཕཊ། སར་ཀན་ར་བཿཕཊ། སར་ག་ར་ཊ་བཿཕཊ། སར་མ་ཧ་ར་ག་བཿཕཊ། སར་

ཡཀ་བཿཕཊ། སར་དར་ག་ཏ་བཿཕཊ། སར་ད་པ་ཀ་ཏ་བཿཕཊ། སར་ཛ་ར་བཿཕཊ།

སར་བ་ཡ་བཿཕཊ། སར་ཨ་པ་ད་བ་བཿཕཊ། སར་ཨ་པ་སར་བཿཕཊ། སར་ཀ་ཏ་ཀར་

ཎ་ཀ་ཁར་བཿཕཊ། ཀ་ར་ཎ་བ་ཏ་ཌ་བཿཕཊ། ཙ་ཙ་པ་ཤ་ཀ་སར་དཤར་ཏ་བཿཕཊ།

སར་དར་བཀ་བཿཕཊ། སར་ཏར་ཀ་བཿཕཊ། སར་ཤ་མ་ཎ་བཿཕཊ། སར་པ་ཏ་ཀ་

བཿཕཊ། སར་བད་ད་ར་བཿཕཊ། ཛ་ཡ་ཀ་ར་མ་ད་ཀ་ར་སར་ཨར་ས་ད་ཀ་བ་བད་ཙ་

ར་བཿཕཊ། ཙ་ཏར་བ་བ་ག་ན་བཿཕཊ། བཛ་ཀ་མ་ར་ཡ་བཛ་ཀ་ལན་ར་བད་ཙ་ར་

བཿཕཊ། སར་མཧ་པ་ཏ་ག་ར་བཿཕཊ། བཛ་ཤ་ཀ་ལ་ཡ་པ་ཏ་ག་ར་ར་ཛ་ཡ་ཕཊ། མ་

ཧ་ཀ་ལ་ཡ་མ་ཏ་ག་ཎ་ན་མ་ས་ཏ་ཡ་ཕཊ། པཧ་ཎ་ཡ་ཕཊ། བཥ་བ་ཡ་ཕཊ། མ་ཧ་ཤ་ར་

ཡ་ཕཊ། རད་ཡ་ཕཊ། མཧ་ཀ་ལ་ཡ་ཕཊ། ཙ་མན་ཡ་ཕཊ། ཀ་མ་ར་ཡ་ཕཊ། བ་ར་ཧ་

ཡ་ཕཊ། ཨན་ཡ་ཕཊ། ཨག་ཡ་ཕཊ། ཡ་མ་ཡ་ཕཊ། ན་ར་ཏ་ཡ་ཕཊ། བ་ར་ཎ་ཡ་ཕཊ།

མ་ར་ཏ་ཡ་ཕཊ། ས་མ་ཡ་ཕཊ། ཨ་ཤ་ན་ཡ་ཕཊ། ཀ་ལ་དཎ་ཡ་ཕཊ། ཀ་ལ་ར་ཏ་ཡ་

ཕཊ། ཡ་མ་དཎ་ཡ་ཕཊ། ར་ཏ་ཡ་ཕཊ། ཀ་པ་ལ་ཡ་ཕཊ། ཨ་ད་མཀ་ཤ་ཤ་ན་བ་ས་ན་

ཡ་ཕཊ། ༀ་Ḍ་བན་བན། རཀ་རཀ་མ་སཧ། སམས་ཅན་གང་ས་དག་བདག་ལ་གདག་

པ་དང་གདག་པའ་སམས་དང་ལན་པ་རམས་དང༌། དག་ཤལ་དང་དག་ཤལ་ག་

སམས་དང་ལན་པ་རམས་དང༌། སག་པ་དང་སག་པའ་སམས་དང་ལན་པ་རམས་དང༌།

འཁག་པ་དང་འཁག་པའ་སམས་དང་ལན་པ་རམས་དང༌། སང་བ་དང་སང་བའ་སམས་

དང་ལན་པ་རམས་བམས་པའ་སམས་དང་ལན་པར་གར་ནས། བདག་དང་སམས་

ཅན་ཐམས་ཅད་བསང་ད་གསལ། ལ་བར་འཚ་བར་གར་ཅག སན་བར་མཐང་བར་


307

གར་ཅག གནད་སན་དང་གདན་གང་ས་དག་ཟས་ས་མདངས་ཟ་བ་རམས་དང༌། གཟ་

བན་འཕག་པ་རམས་དང༌། ཟས་ས་མངལ་ཟ་བ་རམས་དང༌། ཟས་ས་ཁག་འཐང་བ་

རམས་དང༌། ཟས་ས་ཞག་ཟ་བ་རམས་དང༌། ཟས་ས་ཤ་ཟ་བ་རམས་དང༌། ཟས་ས་

ཚལ་ཟ་བ་རམས་དང༌། ཟས་ས་རང་ཟ་བ་རམས་དང༌། ཟས་ས་བཙས་པ་ཟ་བ་རམས་

དང༌། སག་འཕག་པ་རམས་དང༌། ཟས་ས་ལག་མ་ཟ་བ་རམས་དང༌། ཟས་ས་གཏར་མ་

ཟ་བ་རམས་དང༌། ཟས་ས་འཕང་བ་ཟ་བ་རམས་དང༌། ཟས་ས་ད་ཟ་བ་རམས་དང༌།

ཟས་ས་བདག་པ་ཟ་བ་རམས་དང༌། ཟས་ས་མ་ཏག་ཟ་བ་རམས་དང༌། ཟས་ས་འབས་

བ་ཟ་བ་རམས་དང༌། ཟས་ས་ལ་ཏག་ཟ་བ་རམས་དང༌། ཟས་ས་སན་སག་ཟ་བ་རམས་

དང༌། ཟས་ས་རག་ཟ་བ་རམས་དང༌། ཟས་ས་ཕ་ས་ཟ་བ་རམས་དང༌། ཟས་ས་གཅན་

འཐང་བ་རམས་དང༌། ཟས་ས་མཆལ་མ་འཐང་བ་རམས་དང༌། ཟས་ས་སགས་པ་ཟ་བ་

རམས་དང༌། ཟས་ས་སབས་ཟ་བ་རམས་དང༌། ཟས་ས་ངར་སབས་ཟ་བ་རམས་དང༌།

ཟས་ས་མ་གཙང་བ་ཟ་བ་རམས་དང༌། ཟས་ས་སར་ཁང་ནས་འབབ་པ་འཐང་བ་རམས་

དང༌། སག་པའ་སམས་དང་ལན་པ་རམས་དང༌། གདག་པའ་སམས་དང་ལན་པ་

རམས་དང༌། དག་ཤལ་ག་སམས་དང་ལན་པ་རམས་དང༌། འཁག་པའ་སམས་དང་

ལན་པ་རམས་དང༌། སང་བའ་སམས་དང་ལན་པ་རམས་དང༌། ལའ་གདན་རམས་དང༌།

ཀའ་གདན་རམས་དང༌། ལ་མ་ཡན་ག་གདན་རམས་དང༌། གནད་སན་ག་གདན་

རམས་དང༌། སན་པའ་གདན་རམས་དང༌། འབང་པའ་གདན་རམས་དང༌། ཡ་དགས་

ཀ་གདན་རམས་དང༌། ཤ་ཟའ་གདན་རམས་དང༌། ཀ་སན་དའ་གདན་རམས་དང༌།

སལ་པའ་གདན་རམས་དང༌། ལས་སལ་པའ་གདན་རམས་དང༌། སམ་བད་ཀ་གདན་


308

རམས་དང༌། ས་བད་ཀ་གདན་རམས་དང༌། གབ་གནན་ག་གདན་རམས་དང༌། བརད་

བད་ཀ་གདན་རམས་དང༌། གནན་པའ་གདན་རམས་དང༌། མཁའ་འག་མའ་གདན་

རམས་དང༌། ནམ་གའ་གདན་རམས་དང༌། གཤན་རའ་གདན་རམས་དང༌། བའ་གདན་

རམས་དང༌། མ་མ་དགའ་བར་བད་པའ་གདན་རམས་དང༌། ཀན་ཏ་འག་བའ་གདན་

རམས་དང༌། ར་ལ་འདན་པའ་གདན་རམས་དང༌། ཚར་མ་འདན་པའ་གདན་རམས་

ལས་བདག་ལ་བསང་བར་མཛད་ད་གསལ། ལ་བར་འཚ་བར་གར་ཅག སན་བར་

མཐང་བར་གར་ཅག རམས་ཉན་གཅག་པ་རམས་དང༌། ཉན་གཉས་པ་རམས་དང༌།

ཉན་གསམ་པ་རམས་དང༌། ཉན་བཞ་པ་རམས་དང༌། ཉན་བདན་པ་རམས་དང༌། རག་

པའ་རམས་རམས་དང༌། རམས་མ་བཟད་པ་རམས་དང༌། འབང་པའ་རམས་རམས་

དང༌། རང་ལས་གར་པ་རམས་དང༌། མཁས་པ་ལས་གར་པ་རམས་དང༌། བད་ཀན་

ལས་གར་པ་རམས་དང༌། འདས་པ་ལས་གར་པ་རམས་དང༌། རམས་ནད་ཐམས་ཅད་

དང༌། ཀད་པ་ན་བ་བསལ་ད་གསལ། གཞགས་ཕད་ན་བ་དང༌། ཡ་ག་འཆས་པ་དང༌།

མག་ནད་དང༌། ས་ནད་དང༌། ཁ་ནད་དང༌། མགལ་ནད་དང༌། སང་ནད་དང༌། ལག་མའ་

ལ་གར་ན་བ་དང༌། ར་བ་ན་བ་དང༌། ས་ན་བ་དང༌། སང་ན་བ་དང༌། ཀད་པ་ན་བ་དང༌།

རབ་ལགས་ན་བ་དང༌། རབ་ན་བ་དང༌། ལ་བ་ན་བ་དང༌། སད་པ་ན་བ་དང༌། ཆ་ས་ན་

བ་དང༌། བར་ན་བ་དང༌། ར་ངར་ན་བ་དང༌། ལག་པ་ན་བ་དང༌། རང་པ་ན་བ་དང༌། ཡན་

ལག་ན་བ་དང༌། ཉང་ལག་ན་བ་རབ་ཏ་བསལ་ད་གསལ། གདགས་དཀར་པ་ཅན་ར་ར་

གཙག་ཏར་ཕར་ཟག་པ་ཆན་མ་འདས། དཔག་ཚད་བཅ་གཉས་ཀ་ནང་ཚན་ཆད་ད།

འབང་པ་དང༌། ར་ལངས་དང༌། མཁའ་འག་མ་དང༌། གནད་སན་དང༌། སན་པ་དང༌།


309

རམས་དང༌། ཤ་བ་དང༌། གཡའ་བ་དང༌། འབམ་བ་ཕ་མ་དང༌། མཚན་པར་རལ་བ་

དང༌། མཛ་དང༌། ཕལ་མག་དང༌། བས་ལགས་དང༌། མ་དབལ་དང༌། གཡན་པ་དང༌།

ལག་པ་དང༌། སམ་པ་དང༌། སག་པ་དང༌། ལད་པ་ལ་བ་དང༌། དབགས་མ་བད་བ་དང༌།

མ་དན་པ་དང༌། དབག་དག་དང༌། དག་སར་མ་དང༌། བད་དང༌། མ་དང༌། ཆ་དང༌། མ་

ངས་དང༌། བདད་དང༌། འཆང་བ་དང༌། དག་དང༌། གནད་པ་དང༌། དས་མ་ཡན་པར་

འཆ་བ་དང༌། སང་བ་ཏ་མ་བ་ག་དང༌། ཏལ་ཏ་དང༌། སག་པ་དང༌། སལ་དང༌། ས་མང་

དང༌། སང་དང༌། སག་དང༌། དམ་དང༌། དད་དང༌། གཡག་རད་དང༌། ཆ་སན་ལ་

སགས་པའ་སག་ཆགས་རམས་ལས་སང་ད་གསལ། ད་དག་ཐམས་ཅད་ཀས་བས་

པའ་རག་སགས་བཅང་བར་བགའ། །གཟ་བརད་བཅང་བར་བགའ། །གཞན་ཐམས་

ཅད་ཀ་རག་སགས་བཅང་བར་བགའ། །མཚམས་བཅང་བར་བགའ། །ཏད་ཐ། ༀ་

ཨ་ན་ལ་ཨ་ན་ལ། ཁ་ས་མ་ཁ་ས་མ། བ་ར་བ་ར། ས་མ་ས་མ། ཤན་ཤན། དན་དན།

བ་ཥ་ད་བ་ཥ་ད། བ་ར་བ་ར། ད་བ་བཛ་ད་ར། བན་བན་ན། བཛ་བ་ཎ་ཕཊ། ༀ་ཧ་ཧ་

ད་Ḍ་ཕཊ་སཧ། ཧ་ད་བན་ཕཊ། བདག་ལ་སངས་ཤག་སཧ། ༀ་བཛ་བ་ཎ་བན་བན་

བཛ་བ་ཤ་ན་མ་མ་སར་དཥ་བ་ན་ཡ་ཀ་ཧ་ཧ་ཕཊ་སཧ། ཉ་བའསང་པའ། །

༈ སས་ད་བཞན་གཤགས་པའ་གཙག་ཏར་ནས་བང་བའ་གདགས་དཀར་པ་

ཅན་གཞན་གས་མ་ཐབ་པ་ཕར་ཟག་པ་རག་སགས་ཀ་རལ་མ་འད། ག་གའམ། རས་

སམ། ཤང་ཤན་ལ་བས་ཏ། ལས་སམ་མགལ་ད་བཏགས་སམ་ཀག་པར་བད་ན་ད་

ཇ་སད་འཚའ་བར་ད་མཚན་གས་མ་ཚགས། དག་གས་མ་ཚགས། མས་མ་ཚགས།

ཆས་མ་ཚགས། དབག་དག་གས་མ་ཚགས། དག་སར་མས་མ་ཚགས། བད་ཀས་


310

མ་ཚགས། དས་མ་ཡན་པར་འཆ་བའ་དས་བད་པར་མ་འགར་ར། །གདན་ཐམས་

ཅད་དང༌། བགགས་དང་ལག་འདན་ཐམས་ཅད་ཀང་དགའ་བར་གར་ར། །ར་རའ་

རགས་བ་བ་ཁག་ཁག་བར་སང་ཕག་བརད་ཅ་ར་བཞ་རམས་དང༌། གབ་པའ་ལ་མ་

རམས་ཀས་ཀང་ད་ལ་རག་ཏ་མཐན་པར་སང་བ་དང༌། སབ་པ་དང༌། སད་པར་བད་

ཅང༌། ད་རམས་ཀ་ཡད་ད་འང་བ་དང༌། དགའ་བར་ཡང་འགར་ར། །བསལ་པ་ཆན་པ་

སང་ཕག་བརད་ཅ་ར་བཞའ་ས་བ་དན་པར་འགར་ར། །ར་ར་ཕ་ཉ་མ་དག་ཅ་ར་

བཞས་ཀང་རག་པར་ཡངས་ས་སང་བར་འགར་ར། །ནམ་ད་ཡང་གནད་སན་དང༌།

ཡ་དགས་དང༌། ཤ་ཟ་དང༌། སལ་པ་དང༌། ལས་སལ་པ་ཉད་ད་མ་འགར་ར། །མ་

དབལ་པར་མ་འགར་ར། །སངས་རས་བཅམ་ལན་འདས་གངས་མད་དཔག་ཏ་མད་

པ་གངའ་ཀང་ག་བ་མ་སད་ཀ་བསད་ནམས་ཀ་ཕང་པ་དང་ལན་པར་འགར་

ར༑ །སངས་རས་བཅམ་ལན་འདས་དང༌། བང་ཆབ་སམས་དཔའ་གངའ་ཀང་ག་བ་

མ་སད་ཀས་སང་བ་དང༌། སབ་པ་དང༌། སད་པར་མཛད་ཅང་ད་དག་ག་ཐགས་ས་

བན་པ་དང༌། དགས་པར་ཡང་འགར་ར། །ད་བཞན་གཤགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀ་

གཙག་ཏར་ནས་བང་བའ་གདགས་དཀར་པ་ཅན་ཞས་བ་བ་གཞན་གས་མ་ཐབ་པ་

ཕར་ཟག་པ་རག་སགས་ཀ་རལ་མ་འད་འཆང་ན་ཚངས་པར་མ་སད་པ་ཡང་ཚངས་

པར་སད་པར་འགར། ཐབ་པར་མ་བས་པ་ཡང་ཐབ་པར་བས་པར་འགར། མ་གཙང་

བ་ཡང་གཙང་བར་འགར། སང་བ་མ་བས་པ་ཡང་སང་བ་བས་པར་འགར་

ར༑ །མཚམས་མད་པ་ལ་བས་པ་ཡང་བང་བར་འགར་ར། །སན་ག་ལས་ཀ་སབ་པ་

ཡང་མ་ལས་པར་ཟད་པར་འགར་ར། །རགས་ཀ་བའམ་རགས་ཀ་བ་མ་བ་འདད་པ་


311

གང་ལ་ལས་ད་བཞན་གཤགས་པའ་གཙག་ཏར་ནས་བང་བའ་གདགས་དཀར་པ་

ཅན་ཕར་ཟག་པ་རག་སགས་ཀ་རལ་མ་འད་འཆང་ངམ་ཀག་ན་བ་འདད་པ་དས་བ་

རད་ད། ཚ་དང་བསད་ནམས་དང་སབས་ཀང་རབ་ཏ་རད་ད། །འད་ནས་ཤ་འཕས་

ནས་ཀང་འཇག་རན་ག་ཁམས་བད་བ་ཅན་ད་ས་བར་འགར་ར། །མ་ནད་དང༌། ཕགས་

ནད་དང༌། ཡམས་ཀ་ནད་དང༌། འཚ་བ་དང༌། གནད་པ་དང༌། ནད་འག་བ་དང༌། འཁག་

པ་ཐམས་ཅད་དང༌། ཕ་རལ་ག་དམག་ཚགས་འང་བ་ཐམས་ཅད་ལ་ད་བཞན་

གཤགས་པའ་གཙག་ཏར་ནས་བང་བའ་གདགས་དཀར་པ་ཅན་ཞས་བ་བ་གཞན་

གས་མ་ཐབ་པ་ཕར་ཟག་པ་རག་སགས་ཀ་རལ་མ་འད་རལ་མཚན་ག་ར་མ་ལ་

བཏགས་ཏ། རམ་ག་ཆར་མཆད་པ་ཆན་པ་བས་ལ། གང་ཁར་ཐམས་ཅད་ཀ་སའམ།

གང་ངམ། གང་ཁར་རམ། གང་རལ་ལམ། ལངས་སམ། དགན་པའ་གནས་ས་

གཟགས་ས། འཕགས་མ་གཞན་གས་མ་ཐབ་པ་ཕར་ཟག་པ་རག་སགས་ཀ་རལ་མ་

འད་རམ་ག་ཆར་བས་ཏ་བཙགས་ན་བཙགས་མ་ཐག་ཏ་གཡལ་ཞ་བར་བད་པར་

འགར་ར། །ཡམས་ཀ་ནད་དང༌། འཚ་བ་དང༌། གནད་པ་དང༌། ནད་འག་བ་དང༌།

འཁག་པ་དང༌། ཕ་རལ་ག་དམག་ཚགས་འང་བ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏ་ཞ་བར་འགར་

ར། །ཏད་ཐ། ༀ་Ḍ་བན་བན། མ་མ་རཀ་རཀ་སཧ། ༀ་Ḍ་བན་བན། བཛ་མ་མ་རཀ་

རཀ། བཛ་པ་ཎ་ཧ་ཕཊ་སཧ། ༀ་སར་ཏ་ཐ་ག་ཏ་Ḍ་ཥ་ཨ་ན་ལ། ཨ་བ་ལ་ཀ་ཏ་ཙར་ཏ་

ཛ་ར་ས། ༀ་ཛ་ལ་ཛ་ལ། ད་ཀ་ད་ཀ ད་ར་ད་ར། བ་ད་ར་བ་ད་ར། ཙན་ཙན། བན་བན།

ཧ་ཧ་ཕཊ་ཕཊ་སཧ། ༀ་སར་ཏ་ཐ་ག་ཏ་ཥ་ཥ་ཧ་ཕཊ་སཧ། ཏད་ཐ། ༀ་ཨ་ན་ལ་ཨ་ན་

ལ༑ ཁ་ས་མ་ཁ་ས་མ། བ་ར་བ་ར། ས་མ་ས་མ། སར་བད་ཨ་དཥ་ན་ཨ་ད་ཥ་ཏ། སར་


312

ཏ་ཐ་ག་ཏ་ཥ་ཥ་ས་ཏ་ཏ་པ་ཏ་ཧ་ཕཊ། ཧ་མ་མ་ཧ་ན་སཧ། ཀའ་རལ་པ་མཐའ་ཡས་

དང༌། ཀའ་རལ་པ་དང་སང་དང༌། ཀའ་རལ་པ་ནག་པ་ཆན་པ་རམས་དས་དས་ས་

ཆར་འབབས་ས། །དས་དས་ས་སན་སད་པ་དང༌། དས་དས་ས་འབག་ས་སག་པར་

འགར་ར། །ཉ་བར་འཚ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་སངས་རས་རལ་འབར་ད་བས་ལ་ལན་

གསམ་བཟ་བར་བའ། །སངས་རས་དང་བང་ཆབ་སམས་དཔའ་རམས་དང༌། ལ་དང༌།

མ་དང༌། ལ་མ་ཡན་དང༌། ད་ཟར་བཅས་པའ་འཇག་རན་ཡ་རང་ཏ་བཅམ་ལན་འདས་

ཀས་གསངས་པ་ལ་མངན་པར་བསད་ད། །འཕགས་པ་ད་བཞན་གཤགས་པའ་

གཙག་ཏར་ནས་བང་བའ་གདགས་དཀར་པ་ཅན་གཞན་གས་མ་ཐབ་པ་ཕར་ཟག་པ་

ཆན་མ་མཆག་ཏ་གབ་པ་ཞས་བ་བའ་གཟངས་རགས་ས།། །།

རལ་བན་བང་ཆབ་སམས་དཔའ་ས་རང་ལ་བསར་པ་ལས་དས་ཕས་ཁ་ཆའ་པཎ་ཏ་བ་ར་ཧ་ཏ་དང༌། ལ་ཙ་

བ་ཟ་དགའ་རར་གས་ཁ་ཆའ་བདད་ར་འབང་གནས་ཀ་གཙག་ལག་ཁང་ག་དཔ་རང་ལ་གཏགས་ནས་དག་པར་བས་

ས༑ །

༈ རལ་བ་བ་བ་བདན་དང་འཕགས་པའ་འཁར། །དང་སང་རག་སགས་འཆང་

དང་ཚངས་དབང་དང༌། །དག་པ་ར་སས་དང་བཅས་སད་མད་བ། །ལགས་ལན་ནག་

པ་གདང་བདན་བད་གཤགས་བཅ། །ཕག་འས་རམས་ལ་གས་པས་ཕག་བས་

ནས། །བད་གཤགས་གཙག་ནས་གསང་སགས་ཚག་ཕང་ས། །གང་གས་བསགས་པ་

འཁར་ལ་བཀའ་སལ་པའ། །དཔལ་ལན་གདགས་དཀར་ཅན་ལ་བསད་པར་བ། །འཆ་

མད་དབང་པའ་མདན་ས་ཆས་བཟང་ད། །ཤཀའ་རལ་པའ་མཚན་མཆག་གཙག་

ཏར་ནས། །ལགས་འཁངས་བདད་ཀ་རགས་ཀས་མ་ཐབ་ཅང༌། །ཕས་ཀ་རལ་བ་


313

ཐམས་ཅད་ཕར་ཟག་པས། །གཞན་གས་མ་ཐབ་གཙག་ཏར་གདགས་དཀར་

ཞས། །ཡངས་ས་གགས་པས་ས་གསམ་ཀན་ཁབ་པ། །དས་གསམ་རལ་བ་ཀན་ག་

ཡམ་གཅག་པ། །བཅམ་ལན་འདས་མ་ཁད་ལ་བདག་ཕག་འཚལ། །གདན་དང་ར་

སར་གཟའ་ཡ་གནད་པ་དང༌། །དས་མན་འཆ་དང་སག་པའ་ར་ལམ་དང༌། །དག་

མཚན་མ་དང་ཆ་ཡ་གནད་པ་སགས། །མ་ལས་ཞ་མཛད་ཁད་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །ས་

ཡ་དཀལ་འཁར་ཁན་ན་ཤན་ཏ་ཡངས། །ད་མའ་ཉམས་ཅན་དབ་ན་སང་ཕག་

དང༌། །འབར་བའ་ཕག་མཚན་ལན་པའ་ཕག་སང་ཅན། །ས་གསམ་དཀལ་འཁར་ཀན་

ལ་དབང་མཛད་མ། །དག་ཤལ་ཆ་སགས་ཉར་གཉས་ཕག་རའ་འཁར། །གདག་པ་

འདལ་བའ་ལས་ལ་ཐགས་མད་པས། །ནག་པའ་ས་རམས་རལ་ད་བརག་མཛད་

པའ། །རག་སགས་ལ་མའ་ཚགས་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །དས་མན་འཆ་དང་ནད་ཀ་

འཇགས་པ་སགས། །མ་དང་མ་མན་འབང་པས་བསད་པ་ཡ། །འཇགས་པ་དན་ནས་

ཁད་ལ་སབས་འཆའ་ན། །འཇགས་པ་ཀན་ལས་རག་ཏ་བསང་ད་གསལ། །ལ་ཀ་ལ་མ་

ཡན་ལ་སགས་པ་ཡ། །གདན་ཆན་རམས་དང་གཟ་བརད་མདངས་འཕག་

ཅང༌། །མངལ་དང་ཤ་ཁག་ལ་སགས་ཟ་བ་ཀན། །ཁད་ཞབས་དན་པ་ཙམ་གས་བཟག་

ཏ་གསལ། །གང་ག་ས་ནས་མ་བསན་ས་བ་ཡས། །བདག་ཅག་བད་ལགས་འཕག་

པའ་རག་སགས་སགས། །མ་ལས་གཅད་དང་འབར་བའ་ཕར་བ་ཡས། །ད་དག་

རམས་ལ་གདབ་པའ་འཕན་ལས་མཛད། །མདར་ན་བཅམ་ལན་མ་ཁད་ཕག་རའ་

འཁར། །སབས་ས་བཟང་ནས་ར་བ་འཆའ་བ་ཡ། །ཚལ་འད་དགངས་ལ་འགལ་རན་

ཀན་ཞ་ཞང༌། །མཐན་རན་མ་ལས་ཡད་བཞན་འགབ་པར་མཛད། །བད་གཤགས་


314

གཙག་ནས་གདགས་དཀར་ལ་མ་ཞས། །གདན་དང་བགགས་རགས་འབང་པའ་

ཚགས་བཅས་ཀན། །ཕ་མར་འཐག་བད་རམས་པའ་གཟ་བརད་ཅན། །བཅམ་ལན་མ་

ཁད་ཐབ་བསན་རས་པར་མཛད། །བད་གཤགས་ཐགས་རས་གཙག་ཏར་ལས་

འཁངས་ཤང༌། །བད་འབང་བསན་ལ་གནད་བད་ཚར་བཅད་ནས། །བད་ལགས་

འབས་བ་ཉ་བར་སལ་མཛད་པའ། །བད་མཆག་གདགས་དཀར་ཅན་ག་བཀ་ཤས་

ཤག །ཞས་གཙག་ཏར་གདགས་དཀར་ཅན་ལ་བསད་པ་ན། བ་བཟང་གགས་པའ་དཔལ་གས་སམ་བརན་ཤས་རབ་

རལ་མཚན་ལ་སགས་པས་བསལ་བའ་ངར་སར་བའ། །

༈ བད་གཤགས་གཙག་ཏར་ལར་མ་མངན་པ་ལས། །ཉར་འཁངས་རལ་བ་

ཀན་ཡམ་གདགས་དཀར་མ། །མཚན་ཙམ་བས་པའ་རག་སགས་མ་ཡས་

ཀང༌། །བདད་ས་སག་བད་བད་འབང་ལག་པའ་ལ། །དཀར་གསལ་ལང་ཚ་རབ་

རགས་ཟ་གཞན་ག། །སང་པ་ལས་གབ་གཞན་གས་མ་ཐབ་པས། །མ་དང་མ་མན་

འབང་ལས་བང་བ་ཡ། །འགལ་རན་ཀན་ཞ་ལགས་ཚགས་མ་ལས་སལ། །ཁད་པར་

ཕ་རལ་མ་བསན་བསམ་སར་གས། །ས་གསམ་མནན་དང་བད་སམས་བཅངས་ལ་

སགས། །ཉར་འཚས་མ་ཚགས་ཕར་ཟག་འཕན་ལས་ཀས། །བདག་ཅག་རམ་པ་ཀན་

ཏ་བསང་ད་གསལ། །ཞས་པ་འད་ན་ཕ་རལ་ག་ས་བ་མ་བསན་པས་རག་སགས་ངན་པའ་སར་བས་བད་

མནན་སགས་གཙ་གར་ག་ཉར་འཚའ་མཚན་མ་ཞ་བའ་འདད་གསལ་གདགས་བསད་སགས་ཀ་གཤམ་ད་ཁ་ཏན་བད་

རད་ཤཀའ་དག་སང་བ་བཟང་བསལ་བཟང་ར་མཚས་སར་བའ། །

༈ བཅམ་ལན་གདགས་དཀར་ལ་ཚགས་རམས། །མཐ་སབས་ཐགས་པ་མ་

མངའ་ཞང༌། །ཐགས་རའ་སན་ལམ་མཐ་བཙན་པས། །བདག་གས་གསལ་བ་བཏབ་


315

པ་བཞན། །སངས་རས་བསན་པ་དར་བ་དང༌། །སམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བད་གར་

ཅག །ར་སར་ཡན་བདག་འཁར་བཅས་ཀ། །ཆག་ཆ་ཉམ་ང་བཟག་ཏ་གསལ། །ར་

ལམ་མཚན་མ་ངན་པ་བཟག །རགས་དང་རན་འབལ་ངན་པ་བཟག །དག་འདའ་

བསམ་སར་ངན་པ་བཟག །ལས་ངན་བརད་ཅ་ར་གཅག་བཟག །ཡ་འབག་སམ་བར་

དག་ཅ་བཟག །ནད་རགས་བཞ་བར་ར་བཞ་བཟག །བགགས་རགས་སང་ཕག་

བརད་ཅ་བཟག །དས་མན་འཆ་བ་རམ་བརད་བཟག །ཡས་ཀ་བདད་ད་གཡས་པ་

བཟག །མས་ཀ་ས་ར་ལངས་པ་བཟག །དབལ་བའ་གཤད་ད་བརས་པ་བཟག །ཕ་

མས་དར་ས་ལངས་པ་བཟག །མ་ལ་ནད་ད་གཏང་བ་བཟག །ཕགས་ལ་གད་ཁ་བད་

པ་བཟག །གནམ་ག་དལ་ཁ་ཐབས་པ་བཟག །ས་ཡ་དག་མདའ་གཡས་པ་བཟག །ས་

བ་སར་ཁ་ངན་པ་བཟག །སག་དང་ཕང་ས་ལངས་པ་བཟག་ཏ་གསལ། །བད་

གཤགས་ཐགས་རས་གཙག་ཏར་ལས་འཁངས་ཤང༌། །བད་འབང་བསན་ལ་གནད་

བད་ཚར་བཅད་ནས། །བད་ལགས་འབས་བ་ཉ་བར་སལ་མཛད་པའ། །བད་མཆག་

གདགས་དཀར་ཅན་ག་བཀ་ཤས་ཤག །ཅས་པའ་ཟག་པ་འད་ན་གབ་ཆན་ལས་ཀ་ར་རས་མཛད་

པའ། །

༄༅། །སལ་མ་འཁར་བཅས་བཞགས་ས། །

༄༅། །ན་མ་ཨḈ་ཏ་ར་ཡ། །འཕགས་པ་སན་རས་གཟགས་དབང་ཕག་

ཐགས་རའ་གཏར་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །

༈ པ་ཏ་ལ་ཡ་གནས་མཆག་ནས། །ཏ་ཡག་ལང་ཁ་ལས་འཁངས་ཤང༌། །འད་


316

དཔག་མད་ཀས་དབ་ལ་བརན། །དས་གསམ་སངས་རས་འཕན་ལས་མ། །སལ་མ་

འཁར་བཅས་གཤགས་ས་གསལ། །ལ་དང་ལ་མན་ཅད་པན་གས། །ཞབས་ཀ་པད་

ལ་བཏད་ནས། །ཕངས་པ་ཀན་ལས་སལ་མཛད་མ། །སལ་མ་ཡམ་ལ་ཕག་འཚལ་

ལ༑ །ༀ་ར་བཙན་མ་འཕགས་མ་སལ་མ་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །ཕག་འཚལ་སལ་མ་

མར་མ་དཔའ་མ། །སན་ན་སད་ཅག་གག་དང་འད་མ། །འཇག་རན་གསམ་མགན་ཆ་

སས་ཞལ་ག། །ག་སར་བ་བ་ལས་ན་བང་མ། །ཕག་འཚལ་སན་ཀའ་ཟ་བ་ཀན་

ཏ༑ །གང་བ་བར་ན་བརགས་པའ་ཞལ་མ། །སར་མ་སང་ཕག་ཚགས་པ་རམས་

ཀས། །རབ་ཏ་ཕ་བའ་འད་རབ་འབར་མ། །ཕག་འཚལ་སར་ས་ཆ་ནས་སས་

ཀ༑ །པདས་ཕག་ན་རམ་པར་བརན་མ། །སན་པ་བརན་འགས་དཀའ་ཐབ་ཞ་

བ༑ །བཟད་པ་བསམ་གཏན་སད་ཡལ་ཉད་མ། །ཕག་འཚལ་ད་བཞན་གཤགས་པའ་

གཙག་ཏར། །མཐའ་ཡས་རམ་པར་རལ་བར་སད་མ། །མ་ལས་ཕ་རལ་ཕན་པ་ཐབ་

པའ། །རལ་བའ་སས་ཀས་ཤན་ཏ་བསན་མ། །ཕག་འཚལ་ཏཏ་ར་ཧ་ཡ་གས། །འདད་

དང་ཕགས་དང་ནམ་མཁའ་གང་མ། །འཇག་རན་བདན་པ་ཞབས་ཀས་མནན་

ཏ༑ །ལས་པ་མད་པར་འགགས་པར་ནས་མ། །ཕག་འཚལ་བར་བན་མ་ལ་ཚངས་

པ༑ །རང་ལ་ས་ཚགས་དབང་ཕག་མཆད་མ། །འབང་པ་ར་ལངས་ད་ཟ་རམས་

དང༌། །གནད་སན་ཚགས་ཀས་མདན་ནས་བསད་མ། །ཕག་འཚལ་ཏད་ཅས་བ་དང་

ཕཊ་ཀས། །ཕ་རལ་འཕལ་འཁར་རབ་ཏ་འཇམས་མ། །གཡས་བསམས་གཡན་

བརངས་ཞབས་ཀས་མནན་ཏ། །མ་འབར་འཁག་པ་ཤན་ཏ་འབར་མ། །ཕག་འཚལ་ཏ་

ར་འཇགས་པ་ཆན་པ། །བདད་ཀ་དཔའ་བ་རམ་པར་འཇམས་མ། །ཆ་སས་ཞལ་ན་ཁ་


317

གཉར་ལན་མཛད། །དག་བ་ཐམས་ཅད་མ་ལས་གསད་མ། །ཕག་འཚལ་དཀན་

མཆག་གསམ་མཚན་ཕག་རའ། །སར་མས་ཐགས་ཀར་རམ་པར་བརན་མ། །མ་

ལས་ཕགས་ཀ་འཁར་ལས་བརན་པའ། །རང་ག་འད་ཀ་ཚགས་རམས་འཁག་

མ༑ །ཕག་འཚལ་རབ་ཏ་དགའ་བ་བརད་པའ། །དབ་རན་འད་ཀ་ཕང་བ་སལ་

མ༑ །བཞད་པ་རབ་བཞད་ཏཏ་ར་ཡས། །བདད་དང་འཇག་རན་དབང་ད་མཛད་

མ༑ །ཕག་འཚལ་ས་གཞ་སང་བའ་ཚགས་རམས། །ཐམས་ཅད་འགགས་པར་ནས་མ་

ཉད་མ། །ཁ་གཉར་གཡ་བའ་ཡ་ག་ཧ་གས། །ཕངས་པ་ཐམས་ཅད་རམ་པར་སལ་

མ༑ །ཕག་འཚལ་ཟ་བའ་དམ་བས་དབ་བརན། །བརན་པ་ཐམས་ཅད་ཤན་ཏ་འབར་

མ༑ །རལ་པའ་ཁད་ན་འད་དཔག་མད་ལས། །རག་པར་ཤན་ཏ་འད་རབ་མཛད་

མ༑ །ཕག་འཚལ་བསལ་པའ་ཐ་མའ་མ་ལར། །འབར་བའ་ཕང་བའ་དབས་ན་གནས་

མ༑ །གཡས་བརངས་གཡན་བསམས་ཀན་ནས་བསར་དགའ། །དག་ཡ་དཔང་ན་རམ་

པར་འཇམས་མ། །ཕག་འཚལ་ས་གཞའ་ངས་ལ་ཕག་ག །མཐལ་གས་བསན་ཅང་

ཞབས་ཀས་རང་མ། །ཁ་གཉར་སན་མཛད་ཡ་ག་ཧ་གས། །རམ་པ་བདན་པ་རམས་

ན་འགམས་མ། །ཕག་འཚལ་བད་མ་དག་མ་ཞ་མ། །མ་ངན་འདས་ཞ་སད་ཡལ་ཉད་

མ༑ །ས་ཧ་ༀ་དང་ཡང་དག་ལན་པས། །སག་པ་ཆན་པ་འཇམས་པ་ཉད་མ། །ཕག་

འཚལ་ཀན་ནས་བསར་རབ་དགའ་བའ། །དག་ཡ་ལས་ན་རམ་པར་འགམས་མ། །ཡ་

ག་བཅ་པའ་ངག་ན་བཀད་པའ། །རག་པ་ཧ་ལས་སལ་མ་ཉད་མ། །ཕག་འཚལ་ཏ་ར་

ཞབས་ན་བརབས་པས། །ཧ་ག་རམ་པའ་ས་བན་ཉད་མ། །ར་རབ་མན་ར་དང་

འབགས་བད། །འཇག་རན་གསམ་རམས་གཡ་བ་ཉད་མ། །ཕག་འཚལ་ལ་ཡ་མཚ་ཡ་


318

རམ་པའ། །ར་དགས་རགས་ཅན་ཕག་ན་བསམས་མ། །ཏ་ར་གཉས་བརད་ཕཊ་ཀ་ཡ་

གས། །དག་རམས་མ་ལས་པ་ན་སལ་མ། །ཕག་འཚལ་ལ་ཡ་ཚགས་རམས་རལ་

པ༑ །ལ་དང་མའམ་ཅ་ཡས་བསན་མ། །ཀན་ནས་ག་ཆ་དགའ་བའ་བརད་ཀས། །རད་

དང་ར་ལམ་ངན་པ་སལ་མ། །ཕག་འཚལ་ཉ་མ་ཟ་བ་རས་པའ། །སན་གཉས་པ་ལ་

འད་རབ་གསལ་མ། །ཧ་ར་གཉས་བརད་ཏཏ་ར་ཡས། །ཤན་ཏ་དག་པའ་རམས་ནད་

སལ་མ། །ཕག་འཚལ་ད་ཉད་གསམ་རམས་བཀད་པས། །ཞ་བའ་མཐ་དང་ཡང་དག་

ལན་མ། །གདན་དང་ར་ལངས་གནད་སན་ཚགས་རམས། །འཇམས་པ་ཏ་ར་རབ་

མཆག་ཉད་མ། །ར་བའ་སགས་ཀས་བསད་པ་འད་དང༌། །ཕག་འཚལ་བ་ན་ཉ་ཤ་ར་

གཅག །

༈ ལ་མ་ལ་གས་ཡང་དག་ལན་པའ། །བ་ལན་གང་གས་རབ་དད་བརད་

ད༑ །སད་དང་ཐ་རངས་ལངས་པར་བས་ནས། །དན་པས་མ་འཇགས་ཐམས་ཅད་རབ་

སར། །སག་པ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏ་ཞ་བས། །ངན་འག་ཐམས་ཅད་འཇམས་པ་ཉད་

འཐབ། །རལ་བ་བ་བ་ཕག་བདན་རམས་ཀས། །མར་ད་དབང་ན་བསར་བར་འགར་

ལ༑ །འད་ལས་ཆ་བ་ཉད་ན་འཐབ་ཅང༌། །སངས་རས་ག་འཕང་མཐར་ཐག་དར་

འག། །ད་ཡས་དག་ན་དག་པ་ཆན་པ། །བརན་གནས་པའམ་གཞན་ཡང་འག་བ། །ཟས་

པ་དང་ན་འཐངས་པ་ཉད་ཀང༌། །དན་པས་རབ་ཏ་སལ་བ་ཉད་འཐབ། །གདན་དང་

རམས་དང་དག་གས་གཟར་བའ། །སག་བསལ་ཚགས་ན་རམ་པར་སངས་

ཏ༑ །སམས་ཅན་གཞན་པ་རམས་ལ་ཡང་ང༌། །གཉས་གསམ་བདན་ད་མངན་པར་

བརད་ན། །བ་འདད་པས་ན་བ་ཐབ་འགར་ཞང༌། །ནར་འདད་པས་ན་ནར་རམས་ཉད་


319

འཐབ། །འདད་པ་ཐམས་ཅད་ཐབ་པར་འགར་ལ། །བགགས་རམས་མད་ཅང་ས་སར་

འཇམས་འགར་ཅག །ར་བཙན་སལ་མ་ལ་ཡང་དག་པར་རགས་པའ་སངས་རས་རམ་པར་སང་མཛད་ཆན་

པས་བསད་པ་གསངས་པ་རགས་ས། །

༄༅། །སལ་དཀར་བསད་པ་བཞགས་ས། །

༄༅། །ར་གར་སད་ད། ཨḈ་ཏ་ར་ཡ་ས་ཏ། བད་སད་ད། འཕགས་མ་སལ་མ་ལ་

བསད་པ། །ར་བཙན་འཕགས་མ་སལ་མ་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །

༈ འཁར་བ་ལས་སལ་ཏ་ར་མ། །ཏཏ་ར་ཡས་འཇགས་བརད་སལ། །ཏ་རས་

ན་བ་རམས་ལས་སལ། །སལ་མ་ཡམ་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །པད་དཀར་པའ་དབས་

གནས་པའ། །ཟ་བ་ཡ་ན་གདན་སང་ད། །ར་རའ་སལ་ཀང་བཅས་མཛད་མ། །མཆག་

སན་མ་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །སན་ཀའ་ཟ་བའ་མདངས་དང་ལན། །ཟ་བ་ཡ་ན་རབ་

ཡལ་ཅན། །ས་ཚགས་རན་གས་རམ་པར་བཀ། །ཨཏལ་བསམས་ལ་ཕག་འཚལ་

ལ༑ །བཅ་དག་ལ་ལན་ལས་དང་ལན། །རགས་སངས་རས་ཀན་ད་ཡ་སས། །འདད་

སན་ས་ད་འཆང་བའ་ཡམ། །འཕགས་མ་སལ་མར་ཕག་འཚལ་ལ། །འཁར་ལ་དཀར་

པའ་འད་ཟར་འབར། །རབས་བརད་ལ་ན་ཡ་ག་བརད། །ཡངས་ས་བསར་བའ་རམ་

པ་ཅན། །འཁར་ལ་ཅན་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །འཕགས་མ་སལ་མ་སལ་མཛད་

ཡམ། །ཡད་བཞན་འཁར་ལ་ཚ་འཕལ་མ། །ལ་མ་ཁད་ལ་གསལ་བ་འདབས། །བདག་

ག་ཚ་ཡ་བར་ཆད་དང༌། །ནད་དང་སག་བསལ་ཐམས་ཅད་ལས། །ནས་ལན་ཁད་ཀས་

བསབ་ཏ་གསལ། །མཆག་དང་ཐན་མང་དངས་གབ་ཀན། །མ་ལས་བདག་ལ་གནང་


320

བར་མཛད། །འཕགས་མ་ཁད་ལ་དད་བད་པ། །ད ་ལ་རག་ཏ་བ་བཞན་

དགངས། །བདག་ཀང་ཁད་ལ་གསལ་འདབས་ཀས། །ཐགས་རའ་ལགས་ཀས་

གཟང་ད་གསལ། །ལ་མའ་ས་མདག་ཟ་འདའ་མདག །སག་ཅང་དལ་བའ་ཆ་བད་

ཅན། །གཟགས་ལན་རན་ཆན་རན་གས་སས། །མཛས་པ་དར་ག་སད་གཡགས་

ཅན། །པད་ཟ་བའ་དབས་གནས་ས། །ཞབས་གཉས་ར་ར་སལ་ཀང་མཛད། །ཞལ་

གཅག་ཕག་གཉས་འཛམ་བག་ཅན། །དས་གསམ་སངས་རས་བསད་པའ་ཡམ། །ལ་

མ་ཁད་ལ་རག་ཏ་འདད། །ཁད་ལ་ཆ་ཙམ་བསད་པ་ཡས། །བདག་ཅག་བང་ཆབ་

བསབ་པ་ལ། །དས་འད་ནས་བཟང་བང་ཆབ་བར། །མ་མཐན་རན་རམས་ཞ་གར་

ཏ༑ །མཐན་རན་ཕན་སམ་ཚགས་པར་ཤག །ༀ་ཏ་ར་ཏཏ་ར་ཏ་ར་སཧ།

ར་བཙན་སལ་མ་ཁད་ཀས་བདག་དང༌། ནམ་མཁའ་མཐའ་དང་མཉམ་པའ་

སམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀ་ཚ་དང་བསད་ནམས་འཕལ་ཞང་རས་པར་མཛད་ད་

གསལ། །བདག་ག་ཚ་བསང་བར་མཛད་ད་གསལ། ནད་དང་གདན་ཞ་བར་མཛད་ད་

གསལ། སག་སབ་ཐམས་ཅད་བང་བར་མཛད་ད་གསལ། མཆག་དང་ཐན་མང་ག་

དངས་གབ་མར་ད་ཐབ་པར་མཛད་ད་གསལ།

མད་དང་རད་ས་ར་མཚའ་དམ་ཆས་ཀན། །ལགས་པར་རགས་ནས་གཞན་

ལ་འདམས་པ་དང༌། །ཚལ་བཞན་སབ་པའ་རལ་མཚན་འཛན་པ་ལ། །འཁར་བ་མ་

སངས་བར་ད་བརན་པར་ཤག །

༈ ར་བཙན་འཕགས་མ་སལ་མ་དང༌། །ཕགས་བཅ་དས་གསམ་བཞགས་པ་

ཡ༑ །རལ་བ་སས་བཅས་ཐམས་ཅད་ལ། །ཀན་ནས་དང་བས་ཕག་བགའ། །མ་ཏག་


321

བདག་སས་མར་མ་ད། །ཞལ་ཟས་རལ་མ་ལ་སགས་པ། །དངས་བཤམས་ཡད་ཀས་

སལ་ནས་འབལ། །འཕགས་པའ་ཚགས་རམས་བཞས་ས་གསལ། །ཐག་མ་མད་ནས་

ད་ལའ་བར། །མ་དག་བཅ་དང་མཚམས་མད་ལ། །སམས་ན་ཉན་མངས་དབང་གར་

པའ། །སག་པ་ཐམས་ཅད་བཤགས་པར་བག། །ཉན་ཐས་རང་རལ་བང་ཆབ་

སམས། །ས་ས་ས་བ་ལ་སགས་པས། །དས་གསམ་དག་བ་ཅ་བསགས་པའ། །བསད་

ནམས་ལ་ན་བདག་ཡ་རང༌། །སམས་ཅན་རམས་ཀ་བསམ་པ་དང༌། །བ་ཡ་བ་བག་ཇ་

ལ་བར། །ཆ་ཆང་ཐན་མང་ཐག་པ་ཡ། །ཆས་ཀ་འཁར་ལ་བསར་ད་གསལ། །འཁར་

བ་ཇ་སད་མ་སངས་བར། །མ་ངན་མ་འདའ་ཐགས་ར་ཡས། །སག་བསལ་ར་མཚར་

བང་བ་ཡ། །སམས་ཅན་རམས་ལ་གཟགས་ས་གསལ། །བདག་གས་བསད་ནམས་

ཅ་བསགས་པ། །ཐམས་ཅད་བང་ཆབ་རར་གར་ནས། །རང་པར་མ་ཐགས་འག་བ་

ཡ༑ །འདན་པའ་དཔལ་ད་བདག་གར་ཅག །

༈ ར་བཙན་བཅམ་ལན་འདས་མ་ཐགས་ར་ཅན། །བདག་དང་མཐའ་ཡས་

སམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀ། །སབ་གཉས་བང་ཞང་ཚགས་གཉས་མར་རགས་

ནས། །རགས་པའ་སངས་རས་ཐབ་པར་མཛད་ད་གསལ། །ད་མ་ཐབ་ཀ་ཚ་རབས་

ཀན་ཏ་ཡང༌། །ལ་དང་མ་ཡ་བད་བ་མཆག་ཐབ་ནས། །ཐམས་ཅད་མཁན་པ་སབ་པར་

བད་པ་ལ། །བར་ཆད་གདན་བགགས་རམས་དང་ནད་ལ་སགས། །དས་མན་འཆ་

བར་འགར་བ་ས་ཚགས་དང༌། །ར་ལམ་ངན་དང་མཚན་མ་ངན་པ་དང༌། །འཇགས་པ་

བརད་སགས་ཉ ་བར་འཚ་བ་རམས། །མར་ད་ཞ ་ཞང་མད་པར་མཛད་ད་

གསལ། །འཇག་རན་འཇག་རན་ལས་ན་འདས་པ་ཡ། །བཀ་ཤས་བད་ལགས་ཕན་


322

སམ་ཚགས་པ་རམས། །འཕལ་ཞང་རས་པའ་དན་རམས་མ་ལས་པ། །འབད་མད་

ལན་གས་གབ་པར་མཛད་ད་གསལ། །སབ་ལ་བརན་ཞང་དམ་ཆས་འཕལ་བ་

དང༌། །རག་ཏ་ཁད་སབ་ཞལ་མཆག་མཐང་བ་དང༌། །སང་ཉད་དན་རགས་བང་སམས་

རན་པ་ཆ། །ཡར་ངའ་ཟ་ལར་འཕལ་ཞང་རས་པར་མཛད། །རལ་བའ་དཀལ་འཁར་

བཟང་ཞང་དགའ་བ་དར། །པད་དམ་པ་ཤན་ཏ་མཛས་ལས་སས། །སང་བ་མཐའ་

ཡས་རལ་བས་མངན་སམ་ད། །ལང་བསན་པ་ཡང་བདག་གས་དར་ཐབ་ཤག །བདག་

གས་ཚ་རབས་སན་ནས་བསབས་པའ་ལ། །དས་གསམ་སངས་རས་ཀན་ག་འཕན་

ལས་མ། །ས་ལང་ཞལ་གཅག་ཕག་གཉས་མར་ཞ་མ། །ཡམ་གར་ཨཏལ་བསམས་

པའ་བཀ་ཤས་ཤག །རལ་ཡམ་སལ་མ་ཁད་ས་ཅ་འད་དང༌། །འཁར་དང་ས་ཚའ་ཚད་

དང་ཞང་ཁམས་དང༌། །ཁད་ཀ་མཚན་མཆག་བཟང་པ་ཅ་འད་བ། །ད་འད་ཁ་ནར་

བདག་སགས་འགར་བར་ཤག །ཁད་ལ་བསད་ཅང་གསལ་བ་བཏབ་པའ་

མཐས། །བདག་སགས་གང་ད་གནས་པའ་ས་ཕགས་དར། །ནད་གདན་དབལ་ཕངས་

འཐབ་རད་ཞ་བ་དང༌། །ཆས་དང་བཀ་ཤས་འཕལ་བར་མཛད་ད་གསལ། །

༈ བཅམ་ལན་འདས་མ་མཆད་བས་པས། །བདག་གས་དག་བ་ཅ་བསགས་

པ༑ །དས་ན་སམས་ཅན་མ་ལས་པ། །བད་བ་ཅན་ད་ས་བར་ཤག །

༈ ས་ཡ་སན་སངས་མཚན་དང་དཔ་བད་སས། །གསང་ག་སན་སངས་ཀ་ལ་

པང་ཀའ་དབངས། །ཐགས་ཀ་སན་སངས་ཤས་བ་མཐའ་དག་གཟགས། །བཀ་ཤས་

དཔལ་འབར་མ་ཡས་བཀ་ཤས་ཤག །


323

༄༅། །སལ་བསད་ལགས་བས་མ་བཞགས་ས། །

༄༅། །ལགས་བས་དཔལ་ག་བདག་པ་གསར་ག་མངལ། །ལ་ཡ་བ་མ་གང་

གདང་དཔལ་ག་མགན། །པདའ་གཉན་སགས་ལ་བརའ་གཙག་རན་གས། །ཞབས་

པད་གས་མཆད་སལ་མའ་ཞབས་ལ་འདད། །ཐགས་ར་ཆན་པའ་ཐགས་རའ་རམ་

འཕལ་གས། །དས་གསམ་རལ་བའ་མཁན་བར་ནས་པ་རམས། །རབ་མཛས་འཕན་

ལས་ལ་མའ ་སར་བསན་ནས། །ཕངས་པ་ཀན་སབ་སལ་མའ ་ཞབས་ལ་

འདད། །དབངས་རག་རམ་དག་པདའ་གདན་སང་ན། །མར་གད་མདག་ཅན་ཞལ་

གཅག་ཕག་གཉས་མ། །ལང་ཚ་རབ་རས་གཡས་བརངས་གཡན་བསམས་

ཞབས། །ཐབས་ཤས་ཟང་འབལ་མ་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །ན་འབར་རབ་རས་ཟག་མད་

བད་བའ་གཏར། །ཞལ་རས་ཟ་བ་རས་པའ་འཛམ་དཀར་ཅན། །ཞ་བའ་ཉམས་ལན་

ཐགས་རའ་སན་ཡངས་མ། །སང་ལང་ནགས་ཀ་མཛས་མ་ཁད་ལ་འདད། །གཡ་ཡ་

ལན་ཤང་ཡལ་ག་བརངས་འད་བའ། །འཇམ་མཉན་ཕག་གཡས་མཆག་སན་ཕག་ར་

ན༑ །མཁས་རམས་དངས་གབ་མཆག་ག་དགའ་སན་ལ། །མགན་ད་འབད་འད་ཁད་ལ་

ཕག་འཚལ་ལ། །ཕག་གཡན་དཀན་མཆག་གསམ་མཚན་སབས་སན་

གས། །འཇགས་པ་བར་ཕག་མཐང་བའ་ས་བ་རམས། །མ་འཇགས་ང་ཡས་མར་ད་

བསབ་བ་ཞས། །གསལ་བར་མཚན་པ་ཁད་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །ཕག་གཉས་ཨཏལ་

སན་པས་མཚན་པ་ན། །འག་ཀན་སད་པའ་བད་ལ་མ་ཆགས་པར། །ཐར་པ་ཆན་པའ་

གང་ད་ཞགས་ཤག་ཅས། །བརན་པའ་ལག་གས་བསལ་འད་ཁད་ལ་འདད། །པད་ར་

གའ་མདངས་ལན་འད་དཔག་མད། །མཉམ་བཞག་བདད་རས་གང་བའ་ལང་བཟད་


324

བསམས། །འཆ་མད་དངས་གབ་སལ་བས་ས་བར་བརན། །བདག་ག་འཆ་བདག་

འཇམས་པ་ཁད་ལ་འདད། །ཚགས་གཉས་མཐ་རས་བཟ་བའ་འད་བད་ཀས། །གཞལ་

མད་ལ་ཡ་ཡད་བཞན་ནར་བ་རམས། །མཛས་མཛས་གཅག་ཏ་བསས་པའ་ཡད་

འཕག་རན། །ཀན་གས་བརན་པ་ཁད་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །མར་གད་ར་བས་འཇའ་

ཚན་གན་པ་བཞན། །ས་སད་ལ་རས་གས་ཀ་ག་ཤ་ཅན། །ཕ་ཞང་ལམ་ལ་མཛས་པའ་

རད་སབས་ན། །པཉ་ལ་ཀའ་ཤམ་ཐབས་འཛན་ལ་འདད། །གཡས་ན་མ་ངན་མད་

པའ་འད་ཟར་ཅན། །ཞ་བའ་ཉམས་ལན་གསར་མདག་ཉ་འད་འཕ། །གཡན་ན་རལ་

གཅག་ནམ་མཁའ་མཛས་པ་འཕག །ཁ་ཆགས་བརད་པས་མཛས་པ་ད་ལ་

འདད། །དག་ལན་ག་དང་མཛས་པའ་གར་ལ་མཁས། །གདགས་དཀར་ར་ཡབ་པ་ཝང་

གང་བ་སགས། །རབ་འབམས་མཆད་རས་འཛན་པའ་ལ་མའ་ཚགས། །ནམ་མཁའ་

གང་བས་མཆད་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །དཔལ་མ་ལགས་བརད་མ་དང་ར་སས་

སགས། །ཡད་འང་འཆ་མད་བ་མ་སང་དག་གས། །ཁད་དང་བན་མ་ཙམ་ཡང་ཐབ་

དཀའ་བ། །མཛས་སག་ལ་མའ་ས་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །ཐགས་རའ་ཆ་འཛན་རས་

པའ་ཀང་ཡངས་ནས། །གསང་སན་ཚངས་དབངས་སན་ག་ར་ས་ཅན། །གདལ་བའ་

འཛན་མར་ཡན་ལག་བརད་ཆས་ཆར། །ཀན་ཏ་འབབས་མཁས་མ་ལ་ཕག་འཚལ་

ལ༑ །ཤས་བ་ཀན་གཟགས་ཡན་ཏན་ར་མཚའ་གཏར། །ཇ་བཞན་མ་ལས་བརད་པར་

ས་ཡས་ནས། །བ་གས་ཐགས་མད་སབས་བཅ་མངའ་བའ་ཐགས། །མཁན་རབ་

མཐར་ཕན་མ་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །ཞ་བ་བརས་ཀང་ཐགས་རའ་གཞན་དབང་

གས། །སག་བསལ་ར་མཚར་བང་བའ་འག་བ་རམས། །ཐགས་རའ་ཕག་གས་མར་


325

ད་འདན་མཛད་མ། །བར་བ་མཐར་ཕན་མ་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །ཞ་རས་དབང་དང་

དག་པའ་འཕན་ལས་རམས། །ར་མཚའ་རབས་བཞན་དས་ལས་མ་འདའ་བར། །ལན་

གབ་རན་མ་འཆད་པར་འཇག་མཛད་མ། །མཛད་པ་མཐར་ཕན་མ་ལ་ཕག་འཚལ་

ལ༑ །འཇགས་ཆན་སག་བསལ་བརད་དང་འབང་པའ་གདན། །ཉན་མངས་ཤས་བའ་

སབ་པའ་འཇགས་པ་རམས། །ཁད་ཞབས་དན་པའ་མད་ལ་སབ་མཛད་མ། །ནས་པ་

མཐར་ཕན་མ་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །ད་ལར་སབས་འས་ཁད་ཀས་ལས་ཅན་

རམས། །ནད་རམས་གདན་བགགས་དས་མན་འཆ་བ་དང༌། །ར་ལམ་ངན་དང་མཚན་

མ་ངན་པ་སགས། །འཇགས་པ་ཀན་ལས་མར་ད་བསབ་ཏ་གསལ། །འཇག་ཚགས་

ལ་བའ་ར་སལ་གནས་བཅས་ཏ། །གཞན་ལས་མཆག་ཏ་འཛན་པས་སམས་ཁངས་

ཤང༌། །ཕ་རལ་ཁད་ད་གསད་པའ་སར་ཁམ་ཅན། །ང་རལ་སང་གའ་འཇགས་པ་

བསབ་ཏ་གསལ། །དན་ཤས་ལགས་ཀ་རན་པས་མ་བཏལ་ཞང༌། །འདད་ཡན་མས་

ཆ་འཐངས་པས་འཐམས་པའ་མཐས། །ལག་པའ་ལམ་ཞགས་གནད་འཚའ་མཆ་བ་

གཙགས། །གཏ་མག་གང་པའ་འཇགས་པ་བསབ་ཏ་གསལ། །ཚལ་མན་ཡད་བད་

རང་གས་བསལ་བ་ལས། །ཉས་སད་དད་སན་འཁག་པའ་ཀང་དཀལ་ན། །དག་བའ་

ནགས་ཚལ་བསག་པའ་ནས་པ་ཅན། །ཞ་སང་མ་ཡ་འཇགས་པ་བསབ་ཏ་

གསལ། །མ་རག་འཐབས་པའ་ཁང་ད་མངན་ཞན་ཅང༌། །གཞན་འབར་ཕན་ཚགས་

མཐང་ཚ་མ་བཟད་པར། །གདག་པའ་དག་གས་མར་ད་ཁབ་བད་པའ། །ཕག་དག་

སལ་ག་འཇགས་པ་བསབ་ཏ་གསལ། །བརལ་ཞགས་དམན་པའ་འབག་དགན་

འཇགས་རང་དང༌། །རག་ཆད་མ་ངམ་ཐང་ལ་རབ་ར་ཞང༌། །ཕན་བདའ་གང་དང་


326

དགན་པ་ཀན་འཇམས་པའ། །ལ་ངན་རན་པའ་འཇགས་པ་བསབ་ཏ་གསལ། །མ་

བཟད་སད་པའ་བཙན་ཁང་ར་བ་ར། །ལས་ཅན་རང་དབང་མད་པར་འཆང་བད་

ཅང༌། །སད་པའ་ས་ལགས་དབ་དཀས་འཁད་པ་ཡ། །སར་སའ་ལགས་སག་འཇགས་

པ་བསབ་ཏ་གསལ། །ཤན་ཏ་བརལ་དཀའ་སད་པའ་རན་ཕགས་ཁར། །ལས་རང་

དག་པའ་རན་དང་ཉ་བ་ལས། །ས་ར་ན་འཆའ་ར་ཀང་རབ་འཁག་པའ། །འདད་ཆགས་

ཆ་བའ་འཇགས་པ་བསབ་ཏ་གསལ། །ཀན་ཏ་རངས་པའ་མཁའ་ལ་རབ་ར་

ཞང༌། །ངས་པ་དན་ད་གཉར་ལ་ལག་པར་འཚ། །ཐར་པའ་སག་ལ་རལ་བའ་གདག་པ་

ཅན། །ཐ་ཚམ་ཤ་ཟའ་འཇགས་པ་བསབ་ཏ་གསལ། །ཁད་ལ་བསད་ཅང་གསལ་བ་

བཏབ་པའ་མཐས། །དམ་ཆས་སབ་པའ་འགལ་རན་ཞ་བ་དང༌། །ཚ་དང་བསད་

ནམས་དཔལ་དང་འབར་བ་སགས། །མཐན་པའ་རན་རམས་ཡད་བཞན་འགབ་པར་

མཛད། །ཞང་མཆག་བད་བ་ཅན་དར་འག་བ་ཀན། །འདན་པ་འད་དཔག་མད་པས་

རས་བཟང་ནས། །དཀའ་བ་བར་ཕག་སད་པ་མད་པར་ཡང༌། །མར་ད་སངས་རས་

ས་ལ་རག་གར་ཅག །བདག་ཀང་རག་ཏ་ཚ་རབས་དན་པ་དང༌། །བང་ཆབ་སམས་

དང་ནམ་ཡང་མ་འབལ་ཞང༌། །རལ་སས་སད་པ་རབས་ཆན་འཚལ་བ་ལ། །བརན་

འགས་ཆ་བའ་རན་བཞན་བརན་པར་ཤག །རང་དན་སབ་ལ་ནམ་ཡང་མ་ར་

ཞང༌། །གཞན་དན་འབའ་ཞག་སབ་ལ་གཞལ་བ་དང༌། །སན་དང་མངན་ཤས་ས་

མཁས་བཟད་པ་སགས། །གཞན་དན་བད་པའ་རན་རམས་ཚང་བར་ཤག །རབ་

འབམས་ཞང་ད་རལ་བའ་དམ་ཆས་ཀན། །རས་པར་བད་ལ་ནམ་ཡང་མ་ཞམ་

ཞང༌། །རག་ཏ་སམས་ཅན་ཀན་དན་བསབ་པའ་ཕར། །རལ་བའ་ག་འཕང་བད་བག་


327

ཐབ་གར་ཅག །ཅས་སལ་བསད་མཁས་པའ་གཙག་རན་ཅས་བ་བ་འད་བཞན་ཐམས་ཅད་མཁན་པ་དག་འདན་

གབ་པ་དཔལ་བཟང་པས་མཛད་པའ།། །།

༄༅། །བསད་པ་མཁན་བར་ད་མད།

༄༅། །ན་མ་ཨḈ་ཏ་ར་ཡ། །མཁན་བར་ད་མད་རས་པའ་རང་བཞན་

ག༑ །པད་དཀར་བསལ་ཟར་ཅན་ག་གདན་སང་ན། །ལག་པའ་ལ་མ་གངས་རའ་

མདངས་འཕག་མ། །རབ་མཛས་ལང་ཚའ་དཔལ་ཡན་ཅན་དར་འདད། །ཞལ་གཅག་

ཕག་གཉས་ར་ར་སལ་ཀང་བཞགས། །བད་ཆན་རབ་རས་ཟ་བའ་རབ་ཡལ་

ཅན། །ཤན་ཏ་སག་ཅང་ཞ་བའ་ཉམས་དང་ལན། །གཞན་ན་ན་འབར་རས་མ་ཁད་ལ་

འདད། །ཕག་གཡས་བསབ་ལ་མཆག་སན་ཕག་ར་ཡས། །ཞ་སགས་རབ་འབམས་

ལས་དང་གབ་ཆན་བརད། །རལ་བའ་ག་འཕང་མཆག་ཀང་བད་བག་ཏ། །ལགས་

པར་སན་མཛད་མ་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །ཕག་གཡན་ཨཏལ་བསམས་པའ་སབས་

སན་གས། །སང་གང་ཆན་མ་དང་དག་སལ་སགས། །འཇགས་པ་ཀན་སབ་དས་

གསམ་སངས་རས་ཀ། །ཡམ་གར་དག་མ་ཁད་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །ཕག་ཞབས་

མཐལ་ལ་མངའ་བའ་སང་ཉད་སགས། །རམ་ཐར་ས་བཞའ་སན་གས་འག་བ་

ཀན། །བད་ཆན་ཐར་པའ་གང་ད་འཁད་མཛད་མ། །ཀན་ག་སབས་གནས་ཁད་ལ་

ཕག་འཚལ་ལ། །ཡད་འང་སན་ཀའ་ཟ་བ་འབམ་ཕག་ག །རབ་ཏ་མཛས་པ་གཅག་ཏ་

བསས་པའ་ཞལ། །འག་ལ་དགས་པའ་འཛམ་དཀར་འཕ་བ་ཅན། །ཐགས་རའ་སན་

ཡངས་མ་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །དན་པས་ཚ་དང་ཡ་ཤས་ཀན་སལ་བའ། །ཚ་དཔག་


328

མད་མགན་མཉམ་བཞག་ཕག་ར་ཅན། །འཆ་མད་བདད་རས་གང་བའ་བམ་པ་

ན༑ །ལགས་པར་བསམས་པས་ས་བར་བརན་ལ་འདད། །མཐན་མཐང་དབ་ས་ཕད་

བཅངས་ཐར་ཅག་ག །ལག་མ་བསལ་བར་བབ་པས་ས་སད་ཁབས། །ས་གཙག་ཉ་

ཟའ་མདངས་འཕག་གཙག་རན་གས། །ཀན་ནས་མཛས་པར་བས་ལ་ཕག་འཚལ་

ལ༑ །གཞན་ཡང་ལ་དང་མ་ལས་ཕལ་བང་རན། །དབ་རན་སན་རན་མགལ་རན་ད་

ཤལ་དང༌། །དཔང་རན་ཕག་ཞབས་གད་བ་ས་རགས་སགས། །བཀད་ལགས་རན་

ཆན་འབར་བས་བརན་ལ་བདད། །ཤལ་ག་ར་བ་ས་ཚགས་དབང་པའ་གཞས། །ཀན་

ནས་འཁད་པ་ཇ་བཞན་ཁད་ཀ་ས། །རམ་བཀ་ལ་རས་གས་ཀ་ག་ཤལ་དང༌། །ས་

ཚགས་དར་ག་ཤམ་ཐབས་འཛན་ལ་འདད། །དབང་པའ་དབང་ཕག་སབས་གསམ་

དབང་པ་དང༌། །ལ་ཆན་ལ་ལས་རན་དང་སན་ག་ལ། །མ་དང་མ་མན་མ་འམ་ཅ་ལ་

སགས། །ཀན་གས་ཞབས་པད་མཆད་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །གང་གས་ཁད་ཞབས་

པད་གས་མཆད་ནས། །ཏ་ར་ལ་སགས་རག་སགས་ཟས་ཙམ་གས། །འཆ་མད་ཚ་

དང་ཡ་ཤས་བསད་ནམས་སགས། །ཅ་འདད་དངས་གབ་སལ་ལ་ཕག་འཚལ་

ལ༑ །རལ་བ་ཀན་ག་མཁན་བར་འཕན་ལས་རམས། །རབ་མཛས་ལ་མའ་གཟགས་

ས་ཤར་བ་ཁད། །སབས་ས་བསན་ནས་གས་པས་གསལ་འདབས་ན། །བར་ཆད་ཞ་

ཞང་དན་ཀན་འགབ་པར་མཛད། །བདག་ག་བང་ཆབ་བསབ་པའ་མ་མཐན་

ཕགས། །འཇགས་ཆན་བརད་དང་ནད་དང་གདན་ལ་སགས། །ཕ་དང་ནང་ག་ཉ་བར་

འཚ་བ་རམས། །ཞ་བའ་འཕན་ལས་མར་ད་གབ་པར་མཛད། །ཚ་དང་བསད་ནམས་

དམགས་མད་སང་ར་དང༌། །ཐས་བསམ་བསམ་པའ་ཤས་རབ་ད་མད་དང༌། །བསབ་


329

པ་གསམ་སགས་ལགས་པའ་ཡན་ཏན་རམས། །རས་པའ་འཕན་ལས་མར་ད་གབ་

པར་མཛད། །ལ་མན་གནད་སན་ལ་སགས་འག་ཀན་གས། །གས་པས་དད་ཅང་ཇ་

ལར་བསམ་པའ་དན། །ཐམས་ཅད་འདད་དགར་མར་ད་འགགས་བད་པའ། །དབང་

ག་འཕན་ལས་མར་ད་གབ་པར་མཛད། །རལ་བའ་བསན་དང་བསན་པ་འཛན་པ་

ལ༑ །ལག་པར་འཁ་བའ་གདན་དང་བགགས་རགས་ཀན། །ཇ་ལར་འཚམས་པའ་ཆད་

པས་ཚར་གཅད་པའ། །དག་པའ་འཕན་ལས་མར་ད་གབ་པར་མཛད། །རལ་ག་མག་

སན་རང་མགགས་རལ་ལ་དང༌། །བམ་པ་བཟང་པ་ལ་སགས་དངས་གབ་དང༌། །ཕག་

ར་ཆན་པ་མཆག་ག་དངས་གབ་ཀང༌། །དཀའ་བ་མད་པར་མར་ད་གབ་པར་

མཛད། །མདར་ན་དང་ནས་བང་ཆབ་སང་པའ་བར། །ཁད་ཞབས་གས་པས་མཆད་

པ་མ་གཏགས་པར། །སབས་མགན་ར་ས་གཞན་ནས་མ་འཚལ་བས། །བར་བས་

དགངས་ལ་མར་ད་བསབ་ཏ་གསལ། །བསད་ནམས་འད་ཡས་ཚ་རབས་ཀན་ཏ་

བདག །བཅམ་ལན་ར་བཙན་སལ་མས་མངན་སམ་ད། །རབ་ཏ་དགས་བཞན་རས་ས་

འཛན་པ་དང༌། །སད་ཅག་ཙམ་ཡང་འབལ་བར་མ་གར་ཅག །འག་ཀན་བད་བ་ཅན་ག་

ཞང་མཆག་དར། །དང་སང་ཚ་དཔག་མད་པའ་ཞབས་དང་ད། །སས་ནས་རལ་སས་

སད་པ་སད་པ་ལ། །སན་རས་གཟགས་དབང་ད་དང་མཚངས་པར་ཤག །མད་དང་

རད་ས་ར་མཚའ་དམ་ཆས་ཀན། །ལགས་པར་རགས་ནས་གཞན་ལ་འདམས་པ་

དང༌། །ཚལ་བཞན་བསབ་པའ་རལ་མཚན་འཛན་པ་ལ། །འཁར་བ་མ་སང་བར་ད་

བརན་པར་ཤག །ས་ཡ་སན་སངས་མཚན་དང་དཔ་བད་ལན། །གསང་ག་སན་སངས་

ཀ་ལ་པང་ཀའ་དབངས། །ཐགས་ཀ་སན་སངས་ཤས་བ་མཐའ་དག་གཟགས། །བཀ་


330

ཤས་དཔལ་འབར་མ་ཡ་བཀ་ཤས་ཤག །

༄༅། །ཇ་མཆད་རམ་གཉས་བཞགས་ས། །

༄༅། །པད་དཀར་ལར་བསགས་འདན་མཆག་ཤཀའ་རལ། །ལ་མའ་

གཙག་རན་མས་པ་གདང་བཞ་པ། །མག་སང་ལན་དང་པད་མའ་གཉན་ལ་

སགས། །ལ་བརའ་གཙག་རན་གས་བཏད་མཆད་པ་འབལ། །ལ་དང་ལ་མན་འཇག་

རན་སང་བ་དག །མག་བའ་ཅད་པཎ་དག་གས་ལགས་བཏད་ནས། །འཕངས་པ་ཀན་

ལས་རམ་པར་སལ་མཛད་མ། །ནམ་མཁའ་མདངས་འཕག་མ་ལ་མཆད་པ་འབལ། །ཀ་

སབ་ཨར་ད་ཝ་ཐགས་མད་དང༌། །དབག་གཉན་ཕགས་གང་ཆས་ཀ་གགས་པའ་

དཔལ། །ཡན་ཏན་འད་དང་རལ་སས་ཤཀ་འད་སགས། །འཛམ་གང་མཛས་བད་

རམས་ལ་མཆད་པ་འབལ། །བད་ཡལ་བསལ་ལན་ས་ལའ་སན་ལངས་འདར། །སང་

པ་ཉད་དང་ཟབ་མ་དབ་མ་ཡ། །ལ་བ་སལ་མཛད་བ་བཟང་གགས་པ་ཞས། །ས་གསམ་

སན་པར་གགས་ལ་མཆད་པ་འབལ། །བ་ལན་ཤས་རབ་ལགས་བཤད་ཆ་གཏར་

ཆ༑ །ར་བད་མཁས་པའ་གཞང་ལགས་ཟ་བལ་བ། །ཕལ་རལ་རལ་ངན་ལག་རག་

འཇམ་མཛད་པ། །ཆས་ཀ་སངའ་ཞལ་ལ་མཆད་པ་འབལ། །དང་ནས་བང་ཆབ་སང་

པ་མ་ཐབ་བར། །རམ་དག་ལམ་བཟང་སབ་པའ་གགས་མཛད་ཅང༌། །ཐས་བསམ་

སམ་པའ་སབ་པ་བད་པ་ལ། །ར་གཅག་མས་པས་ལར་ལན་བད་པར་ཤག །

༈ འདན་མཆག་སན་པ་སས་མཆག་བམས་འཇམ་དབངས། །འཛམ་གང་ཕན་

བདས་བརན་པའ་པཎ་གབ་དང༌། །ཆས་རལ་རམ་བན་ལ་བ་ཁ་དབན་ལ། །མཆད་པ་


331

འབལ་ལ་སད་བཅད་བན་གས་རབས། །ཕལ་བང་ཇ་འབམ་ཁ་རག་ནག་ཚ་བ། །རལ་

འབར་ས་མཆད་ལང་བསན་བ་བརད་དང༌། །མཚངས་མད་བ་བཟང་གགས་པ་ཡབ་

སས་ལ། །མཆད་པ་འབལ་ལ་རམ་ཐར་འཁང་བར་ཤག །ཟབ་དང་ར་ཆའ་གསང་རབ་

ར་མཚ་ལ། །དབང་བསར་ཐབས་ཤས་ཉམས་ལན་བན་རབས་ཅན། །དན་ཆན་

མཛད་པའ་དག་བའ་བཤས་རམས་ལ། །མཆད་པ་འབལ་ལ་བདག་སགས་ཁད་

འདར་ཤག །སབས་གནས་དཀན་མཆག་རན་ཆན་རམ་གསམ་དང༌། །ཡ་དམ་འདད་

རའ་མཆག་སལ་ལག་པའ་ལ། །ཆས་སང་དམ་ཅན་ར་མཚའ་ཚགས་རམས་

ལ༑ །མཆད་པ་འབལ་ལ་དན་གཉས་མཐར་ཕན་ཤག །བད་འདད་ར་བའ་འདད་པས་

མ་འཚལ་བར། །སག་བསལ་ལག་པའ་ཐར་པའ་འཇག་ས་ལ། །མ་ནར་ཁད་པའ་

མཁན་སབ་རས་ཞགས་པའ། །དག་འདན་འདས་པའ་ཚགས་ཀས་གང་བར་

ཤག །སང་ཉད་སང་ར་བཤད་སབ་གང་ལ་ཡང༌། །གཙག་ལད་མད་པའ་ཕ་ཆས་རན་

པ་ཆ། །བ་བརད་རལ་འབར་དམ་པས་རབ་བསངས་ནས། །འཇག་རན་ཁམས་ཀང་

འད ་ཡས་འཚ ་བར་ཤག །ཁད་རམས་མཆད་ཅང་གསལ་བ་བཏབ་པའ ་

མཐས། །བདག་སགས་གང་ད་གནས་པའ་ས་ཕགས་དར། །ནད་གདན་དབལ་ཕངས་

འཐབ་རད་ཞ་བ་དངཆས་དང་བཀ་ཤས་འཕལ་བར་མཛད་ད་གསལ། །

༄༅། །ཇ་མཆད་འདན་པ་མཉམ་མད།

༄༅། །འདན་པ་མཉམ་མད་ཟས་གཙང་སས། །ད་སས་མཁན་དང་བར་བའ་

བདག །འཇམ་པའ་དབངས་དང་མ་ཕམ་མགན། །མཆད་པ་འབལ་ལ་བན་གས་


332

རབས། །ལ་བརའ་གཙག་རན་ཐམས་ཅད་མཁན། །འད་དཔག་མད་མགན་མར་མ་

མཛད། །སན་རས་གཟགས་དབང་རལ་བ་འབམ། །ཟག་མད་བདད་རའ་མཆད་པ་

བཞས། །རལ་བའ་ཡབ་གཅག་འཇམ་པའ་དབངས། །དག་སང་ཚལ་བཟང་ཙང་ཁ་

པ༑ །བན་རབས་ཐགས་རའ་སན་དཀགས་ནས། །བད་ཆན་བདད་རས་ཚམ་པར་

མཛད། །ཡབ་གཅག་ཡབ་གཅག་འཇམ་པའ་དབངས། །གཏན་ག་སབས་གནས་རན་

པ་ཆ། །འབལ་མད་སང་གའ་པདར་བཞགས། །དཔག་མད་བདད་རའ་མཆད་པ་

བཞས། །རང་ལས་ལ་སའ་ང་བ་ཉད། །ར་བར་བདད་རའ་སད་བལ་ཡང༌། །འདད་

དགར་སད་པས་བད་བ་ཆ། །ཨ་མའ་རད་བང་སལ་བ་བཟང༌། །འད་རལ་བ་དག་

འདན་ར་མཚས་མཛད་པའ། །

༄༅། །ཡ་ཤས་མཁའ་འག་མ་སངའ་གདང་ཅན་ག་ཟག་པ་བཞགས་ས། །

༄༅། །ༀ་ས་བ་ཝ་ཤདཿ སར་དརཿ ས་བ་ཝ་ཤད་྅ཧ། ཆས་ཐམས་ཅད་

རང་བཞན་གས་གབ་པས་སང་པའ་སང་པ་ཉད་ད་གར། སང་པའ་ངང་ལས་ས་ཚགས་

པད་དང་ཉ་མ་དང༌། རའ་གདན་ལ་རང་ཉད་ཡ་ཤས་ཀ་མཁའ་འག་མ་སངའ་གདང་

པ་ཅན། གཡས་ས་ཡ་ཤས་མཁའ་འག་མ་སག་ག་གདང་པ་ཅན། གཡན་ད་ཡ་ཤས་

ཀ་མཁའ་འག་མ་དམ་ག་གདང་པ་ཅན། གསམ་ཀའང་མགན་པ་མན་ཆད་ས་མདག་

སན་པ། ཞལ་གཅག་ཕག་གཉས་ཕག་གཡས་ཉ་མའ་དཀལ་འཁར། གཡན་ཟ་བའ་

དཀལ་འཁར། ཞབས་གཡས་བསམ་ཞང་གཡན་བརངས་པའ་གར་སབས་ཀས་ཡ་

ཤས་ཀ་མ་རབ་ཏ་འབར་བའ་དབས་ན་བཞགས་པ། དའ་ས་བར་ༀ། མགན་པར་ཨཿ


333

ཐགས་ཀར་ཧ། ཐགས་ཀའ་ཧ་ལས་འད་ཟར་འཕས་པས། མཁའ་སད་ཀ་གནས་

ནས་ཡ་ཤས་ཀ་མཁའ་འག་མ་སངའ་གདང་པ་ཅན་ལ་སགས་པ་མཁའ་འག་མ་བ་བ་

འབམ་ག་ཚགས་དང་བཅས་པ། གཞན་ཡང་སངས་རས་དང་བང་ཆབ་སམས་དཔའ་

ཚགས་ཀས་བསར་བ་མདན་ག་ནམ་མཁར་སན་དངས། བཛ་ས་མ་ཡ་ཛཿ ཛཿ དས་

གསམ་རལ་བ་མ་ལས་བསད་མཛད་མ། །དམ་ཉམས་དག་བགགས་ཐལ་བར་རག་

མཛད་མ། ཡ་ཤས་མཁའ་འག་སངའ་གདང་པ་ཅན། །བསན་སང་ཆན་པ་འཁར་

བཅས་གཤགས་ས་གསལ། ལན་གསམ་བརད། སན་དངས་པའ་ལ་ཚགས་ད་རམས་

ཀས་བདག་ཉད་ལ་མགན་སབས་དང་དཔང་གཉན་ག་ཚལ་ད་བཞགས་པར་གར།

རང་ག་ཐགས་ཀའ་ཉ་མའ་དཀལ་འཁར་ག་སང་ད་ཧ་ཡག་ག་མཐར་བཟ་བའ་

སགས་ཀས་གཡས་སར་ད་བསར་བར་གར། ཨ༔ཀ༔ས༔མ༔ར༔ཙ༔ཤ༔ད༔ར༔

ས༔མ༔ར༔ཡ༔ཕཊ། ན་མ་བ་མ་ཡང་དག་པའ་ཡངས་འཛན་དག་བའ་བཤས་གཉན་

རམས་ཀ་བདན་པ་དང༌། ཡ་དམ་དཀལ་འཁར་ག་ལ་ཚགས་འཁར་དང་བཅས་པ་

རམས་ཀ་བདན་པ་དང༌། སངས་རས་དང་བང་ཆབ་སམས་དཔའ་རམས་ཀ་བདན་པ་

དང༌། དཔལ་མགན་དམ་པ་ཆས་སང་བའ་སང་མ་ཡ་ཤས་ཀ་སན་དང་ལན་པ་རམས་

ཀ་བདན་པ་དང༌། ཁད་པར་ད་ཡང་ཡ་ཤས་ཀ་མཁའ་འག་མ་སངའ་གདང་པ་ཅན་ལ་

སགས་པ་མཁའ་འག་མ་བ་བ་འབམ་ག་ཚགས་དང་བཅས་པ་རམས་ཀ་བདན་པ་

དང༌། བདན་པ་ཆན་པས་བན་གས་བརབས་པ་ལ་བརན་ནས། རལ་འབར་པ་བདག་

ཅག་དཔན་སབ་འཁར་དང་བཅས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་སང་བའ་སམས་དང་ལན་པ།

གདག་པའ་སམས་དང་ལན་པ། བསམ་པ་ངན་པ། སར་བ་རབ་པ་ཐམས་ཅད་ཕར་


334

བཟག་ཅང་ཐལ་བའ་རལ་ཕན་བཞན་ད་བརག་པའ་འཕན་ལས་མཛད་ཅག མཁའ་

འག་བ་བའ་ཚགས་རམས་ཀས། །དག་བགགས་བད་མ་ཐམས་ཅད་ཀ། །ལས་ངག་

ཐལ་བའ་རལ་ད་རགས། །རམ་ཤས་ཆས་ཀ་དབངས་ས་སལ། །མཁའ་ལ་སད་པའ་

གནས་མཆག་དམ་པ་ན། །མངན་ཤས་ར་འཕལ་མངའ་བའ་མཐ་སབས་ཅན། །སབ་

པ་པ་ལ་མ་གཡལ་བ་བཞན་གཟགས། །གནས་གསམ་མཁའ་འགའ་གཙ་ལ་ཕག་

འཚལ་ལ། །གང་ག་ས་ནས་མ་བསན་ས་བ་ཡ། །བདག་ཅག་བད་ལགས་འཕག་པའ་

རག་སགས་སགས། །མ་ལས་བཟག་ཅང་གཞན་ད་བསར་བ་ཡས། །བཤད་སབ་

བསན་པ་རས་པའ་འཕན་ལས་མཛད། །དག་བ་འད་ཡས་མར་ད་བདག །ཡ་ཤས་

མཁའ་འག་འགབ་གར་ནས། །འག་བ་གཅག་ཀང་མ་ལས་པ། །ད་ཡ་ས་ལ་འགད་པར་

ཤག །

༄༅། །འཇམ་དཔལ་མཚན་བརད་བཞགས་ས། །

༄༅། །ར་གར་སད་ད། ཨḈ་མཉ་ཤ་ན་མ་ས་ག་ཏ། བད་སད་ད། འཕགས་

པ་འཇམ་དཔལ་ག་དན་དམ་པའ་མཚན་ཡང་དག་པར་བརད་པ། འཇམ་དཔལ་གཞན་

ནར་གར་པ་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །ད་ནས་དཔལ་ལན་ར་ར་འཆང༌། །གདལ་དཀའ་

འདལ་བ་རམས་ཀ་མཆག །དཔའ་བ་འཇག་རན་གསམ་ལས་རལ། །ར་ར་དབང་ཕག་

གསང་བའ་རལ། །པད་དཀར་པ་རས་འདའ་སན། །པད་རས་འདའ་ཞལ་མངའ་

བ༑ །རང་ག་ལག་གས་ར་ར་མཆག །ཡང་དང་ཡང་ད་གསར་བད་པ། །ཁ་གཉར་རམ་

པར་ལན་ལ་སགས། །ལག་ན་ར་ར་མཐའ་ཡས་པ། །དཔའ་བ་གདལ་དཀའ་འདལ་བ་


335

པ༑ །འཇགས་ས་རང་དང་དཔའ་བད་ཅན། །ར་ར་ར་མ་རབ་འཕ་བ། །རང་ག་ལག་

གས་གསར་བད་པ། །སང་ར་ཆ་དང་ཤས་རབ་དང༌། །ཐབས་ཀ་འག་དན་བད་པའ་

མཆག །དགའ་མག་རངས་པའ་བསམ་པ་ཅན། །ཁ་བའ་ལས་ཀ་གཟགས་ལན་

པ༑ །སངས་རས་འཕན་ལས་བད་པའ་མགན། །ལས་བཏད་རམས་དང་ལན་ཅག་

ད༑ །ད་བཞན་གཤགས་པ་བཅམ་ལན་འདས། །རགས་སངས་རས་ལ་ཕག་འཚལ་

ཏ༑ །ཐལ་མ་སར་བ་བས་ནས་ན། །སན་སར་འདག་ས་འད་སད་གསལ། །ཁབ་བདག་

བདག་ལ་སན་པ་དང༌། །བདག་དན་བདག་ལ་ཐགས་བརའ་ཕར། །ས་འཕལ་ད་བས་

མངན་རགས་པའ། །བང་ཆབ་ཅ་ནས་བདག་ཐབ་མཛད། །ཉན་མངས་པས་ན་སམས་

དཀགས་ཤང༌། །མ་ཤས་འདམ་ད་བང་བ་ཡ། །སམས་ཅན་ཀན་ལ་སན་པ་དང༌། །བ་

མད་འབས་བ་ཐབ་བའ་ཕར། །རགས་པའ་སངས་རས་བཅམ་ལན་འདས། །འག་བའ་

བ་མ་སན་པ་པ། །དམ་ཚག་ཆན་པ་ད་ཉད་མཁན། །དབང་པ་བསམ་པ་མཁན་མཆག་

ག༑ །བཅམ་ལན་འདས་ཀ་ཡ་ཤས་ས། །གཙག་ཏར་ཆན་པ་ཚག་ག་བདག །ཡ་ཤས་

ས་ས་རང་བང་བ། །འཇམ་དཔལ་ཡ་ཤས་སམས་དཔའ་ཡ། །མང་ན་ཡང་དག་བརད་

པའ་མཆག །དན་ཟབ་དན་ན་ར་ཆ་ཞང༌། །དན་ཆན་མཚངས་མད་རབ་ཞ་བ། །ཐག་

མ་བར་དང་མཐར་དག་བ། །འདས་པའ་སངས་རས་རམས་ཀས་གསངས། །མ་འངས་

རམས་ཀང་གསང་འགར་ལ། །ད་ལར་བང་བའ་རགས་སངས་རས། །ཡང་དང་ཡང་

ད་གསང་བ་གང༌། །རད་ཆན་ས་འཕལ་ད་བ་ལས། །ར་ར་འཆང་ཆན་གསང་སགས་

འཆང༌། །དཔག་མད་རམས་ཀ་བཀའ་བཞན་ད། །ག་བངས་གང་ལགས་བཤད་ད་

གསལ། །མགན་པ་རགས་སངས་རས་ཀན་ག། །གསང་འཛན་ཅ་ནས་བདག་འགར་


336

ཕར། །ངས་པར་འབང་ག་བར་ད་འད། །བདག་ག་བསམ་པ་བརན་པས་གཟང༌། །ཉན་

མངས་མ་ལས་བསལ་བ་དང༌། །མ་ཤས་མ་ལས་སང་བའ་ཕར། །བསམ་པའ་ཁད་

པར་ཇ་བཞན་ད། །སམས་ཅན་རམས་ལ་བཤད་པར་འཚལ། །གསང་དབང་ལག་ན་ར་

ར་ཡས། །ད་བཞན་གཤགས་ལ་ད་སད་ད། །གསལ་ནས་ཐལ་མ་སར་བས་ཏ། །ལས་

བཏད་ནས་ན་སན་སར་འདག །ད་ནས་བཅམ་ལན་ཤཀ་ཐབ། །རགས་པའ་སངས་

རས་རང་གཉས་མཆག །ཉད་ཀ་ཞལ་ནས་ལགས་བཟང་བ། །རང་ཞང་ཡངས་པ་

བརངས་མཛད་ད། །འཇག་རན་གསམ་པ་སང་བད་ཅང༌། །བདད་བཞའ་དག་རམས་

འདལ་བད་པ། །སམས་ཅན་རམས་ཀ་ངན་སང་གསམ། །སང་བར་བད་པའ་འཛམ་

བསན་ནས། །ཚངས་པའ་གསང་ན་སན་པ་ཡས། །འཇག་རན་གསམ་པ་ཀན་བཀང་

ས༑ །ལག་ན་ར་ར་སབས་པ་ཆ། །གསང་དབང་ལ་ན་སར་གསངས་པ། །སང་ར་ཆ་དང་

ལན་གར་པས། །འག་ལ་ཕན་པའ་དན་ད་ཁད། །ཡ་ཤས་ལས་ཅན་འཇམ་དཔལ་

ག༑ །མང་བརད་པ་ན་དན་ཆ་བ། །དག་པར་བད་ཅང་སག་སལ་བ། །ང་ལས་མཉན་

པར་བརན་པ་ན། །ལགས་ས་དཔལ་ལན་ར་ར་འཆང༌། །ལག་ན་ར་ར་ཁད་ལགས་

ས༑ །གསང་བའ་བདག་པ་ད་ཕར་ངས། །ཁད་ལ་ལགས་པར་བསན་པར་བ། །ཁད་ན་

ར་གཅག་ཡད་ཀས་ཉན། །བཅམ་ལན་ད་ན་ལགས་ཞས་གསལ། །ལན་ག་གསང་

ཚགས་ས་བཅད་པ་དག་ག །ད་ནས་བཅམ་ལན་ཤཀ་ཐབ། །གསང་སགས་རགས་

ཆན་ཐམས་ཅད་དང༌། །གསང་སགས་རག་སགས་འཆང་བའ་རགས། །རགས་

གསམ་ལ་ན་རམ་པར་གཟགས། །འཇག་རན་འཇག་རན་འདས་པའ་རགས། །འཇག་

རན་སང་བད་རགས་ཆན་དང༌། །ཕག་ར་ཆན་པའ་རགས་མཆག་དང༌། །རགས་ཆན་


337

གཙག་ཏར་ཆར་གཟགས་ནས། །རགས་དག་ལ་གཟགས་པའ་ཚགས་ས་བཅད་པ་གཉས་ས། །ཚག་ག་

བདག་པས་ཚགས་ས་བཅད། །གསང་སགས་རལ་པ་དག་ལན་ཞང༌། །གཉས་ས་

མད་པར་འབང་བ་དང༌། །མ་ས་ཆས་ཅན་འད་གསངས་པ། །ཨ་ཨ། ཨ་ཨ། ཨ་ཨ།

ཨ་ཨ། ཨ་ཨ། ཨ་ཨཿ སཏ་ཧ་ད་སང་ལ་གནས། ཛ་ན་མ་ར་ར་ཧ་བད་བད་ན་ཏད་

བར་ན་ༀ་བཛ་ཏཀདཿ ཁ་ཙ་ད། པཛ་ཛ་ན་མར་ཡ། ཡ་ཤས་ས་བདག་སངས་རས་ཏ། །སངས་

རས་དས་གསམ་བཞགས་རམས་ཀའ། །ཨ་ར་ར་རན་པ་སག་བསལ་གཅད། །ཤས་རབ་ཡ་ཤས་ས་ཅན་ཏ། །ཛན་

ཀ་ཡ་བ་ག་ཤ་ར་ཨ་ར་པ་ཙ་ན་ཡ་ཏ་ན་མཿ ཡ་ཤས་ས་ཅན་གསང་དབང་ཕག །འག་བ་སན་བད་ཁད་ལ་

འདད། །ས་འཕལ་ད་བས་མངན་པར་རགས་པར་བང་ཆབ་པའ་རམ་པ་ཚགས་བཅད་གསམ་མ༑ །འད་ལར་

སངས་རས་བཅམ་ལན་འདས། །རགས་པའ་སངས་རས་ཨ་ལས་བང༌། །ཨ་ན་ཡག་

འབ་ཀན་ག་མཆག །དན་ཆན་ཡ་ག་དམ་པ་ཡས། །ཁང་ནས་འབང་བ་ས་བ་

མད། །ཚག་ཏ་བརད་པ་སངས་པ་ས། །བརད་པ་ཀན་ག་ར་ཡ་མཆག །ཚག་ཀན་རབ་

ཏ་གསལ་བར་བད། །མཆད་པ་ཆན་པ་འདད་ཆགས་ཆ༑ །སམས་ཅན་ཐམས་ཅད་

དགའ་བར་བད། །མཆད་པ་ཆན་པ་ཞ་སང་ཆ། །ཉན་མངས་ཀན་ག་དག་ཆ་

བ། །མཆད་པ་ཆན་པ་གཏ་མག་ཆ། །གཏ་མག་བ་ས་གཏ་མག་སལ། །མཆད་པ་ཆན་

པ་ཁ་བ་ཆ། །ཁ་བ་ཆན་པ་དག་ཆ་བ། །མཆད་པ་ཆན་པ་ཆགས་པ་ཆ། །ཆགས་པ་

ཐམས་ཅད་སལ་བར་བད། །འདད་པ་ཆན་པ་བད་བ་ཆ༑ །དགའ་བ་ཆན་པ་མག་བ་

ཆ། །གཟགས་ཆ་ལས་ཀང་ཆ་བ་ས། །ཁ་དག་ཆ་ཞང་ལས་བང་ཆ། །མང་ཡང་ཆ་

ཞང་ར་ཆ་བ། །དཀལ་འཁར་ཆན་པ་ཡངས་པ་ཡན། །ཤས་རབ་མཚན་ཆན་འཆང་

བ་ས། །ཉན་མངས་ལགས་ཀ་ཆ་བའ་མཆག །གགས་ཆན་སན་གགས་ཆན་པ་


338

ས། །སང་བ་ཆན་པ་གསལ་བ་ཆ། །མཁས་པ་ས་འཕལ་ཆན་པ་འཆང༌། །ས་འཕལ་

ཆན་པའ་དན་སབ་པ། །ས་འཕལ་ཆན་པ་དགའ་བས་དགའ། །ས་འཕལ་ཆན་པ་མག་

འཕལ་ཅན། །སན་བདག་ཆན་པ་གཙ་བ་ས༑ །ཚལ་ཁམས་ཆན་པ་འཆང་བའ་

མཆག །བཟད་ཆན་འཆང་བ་བརན་པ་པ། །བརན་འགས་ཆན་པ་བརལ་བ་

ཡན། །བསམ་གཏན་ཆན་པ་ཏང་འཛན་གནས། །ཤས་རབ་ཆན་པ་ལས་འཆང་

བ༑ །སབས་པ་ཆ་ལ་ཐབས་ཆ་བ། །སན་ལམ་ཡ་ཤས་ར་མཚ་ས། །བམས་ཆན་རང་

བཞན་དཔག་ཏ་མད། །སང་ར་ཆན་པ་བ་ཡ་མཆག །ཤས་རབ་ཆན་པ་བ་ཆན་

ལན། །མཁས་པ་ཆན་པ་ཐབས་ཆ་བ། །ར་འཕལ་ཆན་པ་སབས་དང་ལན། །ཤགས་

ཆན་མགགས་པ་ཆན་པ་ས། །ར་འཕལ་ཆན་པ་ཆར་གགས་པ། །སབས་ཆན་ཕ་རལ་

གནན་པ་པ། །སད་པའ་ར་བ་ཆན་པ་འཇམས། །མཁགས་ཤང་ར་ར་ཆན་པ་

འཆང༌། །དག་པ་ཆན་པ་དག་ཤལ་ཆ། །འཇགས་ཆན་འཇགས་པར་བད་པ་

པ༑ །མགན་པ་རག་མཆག་ཆན་པ་ས། །བ་མ་གསང་སགས་ཆ་བའ་མཆག །ཐག་པ་

ཆན་པའ་ཚལ་ལ་གནས། །ཐག་པ་ཆན་པའ་ཚལ་ག་མཆག །ར་རའ་དབངས་ཀ་དཀལ་འཁར་

ཆན་པའ་ཚགས་ས་བཅད་པ་བཅ་བཞའ། །སངས་རས་རམ་པར་སང་མཛད་ཆ། །ཐབ་པ་ཆན་པ་

ཐབ་ཆན་ལན། །གསང་སགས་ཚལ་ཆན་ལས་བང་བ། །གསང་སགས་ཚལ་ཆན་

བདག་ཉད་ཅན། །ཕ་རལ་ཕན་བཅ་ཐབ་པ་ས། །ཕ་རལ་ཕན་པ་བཅ་ལ་གནས། །ཕ་

རལ་ཕན་བཅ་དག་པ་ས། །ཕ་རལ་ཕན་པ་བཅ་ཡ་ཚལ། །མགན་པ་ས་བཅའ་དབང་

ཕག་ས། །ས་བཅ་ལ་ན་གནས་པ་པ། །ཤས་བཅ་རམ་དག་བདག་ཉད་ཅན། །ཤས་བཅ་

རམ་དག་འཆང་བ་པ། །རམ་པ་བཅ་པ་དན་བཅའ་དན། །ཐབ་དབང་སབས་བཅ་ཁབ་


339

པའ་བདག །ཀན་ག་དན་ན་མ་ལས་བད། །རམ་བཅ་དབང་ལན་ཆ་བ་པ། །ཐག་མ་

མད་པ་སས་མད་བདག །ད་བཞན་ཉད་བདག་དག་པའ་བདག །བདན་པར་ས་ཞང་

ཚག་མ་འགར། །ཇ་སད་སས་པ་ད་བཞན་བད། །གཉས་ས་མད་དང་གཉས་མད་

སན། །ཡང་དག་མཐའ་ལ་རམ་པར་གནས། །བདག་མད་སངའ་ས་དང་ལན། །མ་

སགས་ར་དགས་ངན་འཇགས་བད། །ཀན་ཏ་འག་བའ་དན་ཡད་སབས། །ད་བཞན་

གཤགས་པའ་ཡད་ལར་མགགས། །རལ་བ་དག་རལ་རམ་པར་རལ། །འཁར་ལས་

སར་བ་སབས་པ་ཆ། །ཚགས་ཀ་སབ་དཔན་ཚགས་ཀ་མཆག །ཚགས་ར་ཚགས་

བདག་དབང་དང་ལན། །མཐ་ཆན་གཅས་པར་འཛན་པ་ས། །ཚལ་ཆན་གཞན་ག་དང་

མ་འཇག །ཚག་ར་ཚག་བདག་ས་མཁས་པ། །ཚག་ལ་དབང་བ་ཚག་མཐའ་

ཡས། །ཚག་བདན་པ་དང་བདན་པར་ས། །བདན་པ་བཞ་ན་སན་པ་པ། །ཕར་མ་ལག་

པ་ཕར་མ་འང༌། །འདན་པ་རང་རལ་བས་རའ་ཚལ། །ངས་འབང་ས་ཚགས་ངས་བང་

བ༑ །འབང་བ་ཆན་པ་ར་གཅག་པ། །དག་སང་དག་བཅམ་ཟག་པ་ཟད། །འདད་ཆགས་

བལ་བས་དབང་པ་ཐལ། །བད་བ་རད་པ་འཇགས་མད་ཐབ། །བསལ་བར་གར་པས་

རག་པ་མད། །རག་པ་དང་ན་རང་པར་ལན། །བད་གཤགས་འཇག་རན་རག་པའ་

མཆག །བདག་གར་མ་འཛན་ངར་མ་འཛན། །བདན་པ་གཉས་ཀ་ཚལ་ལ་

གནས། །འཁར་བའ་ཕ་རལ་མཐར་སན་པ། །བ་བ་བས་པ་སམ་སར་གནས། །ཤས་པ་

འབའ་ཞག་ངས་གསལ་བ། །ཤས་རབ་མཚན་ཆས་རམ་འཇམས་པ། །དམ་ཆས་ཆས་

རལ་གསལ་བར་ལན། །འཇག་རན་སང་བར་བད་པའ་མཆག །ཆས་ཀ་དབང་ཕག་

ཆས་ཀ་རལ། །ལགས་པའ་ལམ་ན་སན་པ་པ། །དན་གབ་བསམ་པ་གབ་པ་ས། །ཀན་


340

ཏ་རག་པ་ཐམས་ཅད་སངས། །རམ་པར་མ་རག་དབངས་མ་ཟད། །ཆས་དབངས་དམ་

པ་ཟད་མ་ཤས། །བསད་ནམས་ལན་པ་བསད་ནམས་ཚགས། །ཡ་ཤས་ཡ་ཤས་

འབང་གནས་ཆ། །ཡ་ཤས་ལན་པ་ཡད་མད་ཤས། །ཚགས་གཉས་ཚགས་ན་

བསགས་པ་པ། །རག་པ་ཀན་རལ་རལ་འབར་ཅན། །བསམ་གཏན་བསམ་བ་བ་ལན་

མཆག །ས་ས་རང་རག་མ་གཡ་བ། །མཆག་ག་དང་པ་ས་གསམ་འཆང༌། །སངས་

རས་ས་ལའ་བདག་ཉད་ཅན། །ཁབ་བདག་ཡ་ཤས་ལ་ཡ་བདག །སངས་རས་ལ་

བདག་ཅད་པན་ཅན། །སན་ལ་ཆགས་པ་མད་པ་འཆང༌། །སངས་རས་ཐམས་ཅད་

སད་པ་པ། །སངས་རས་སས་པ་དམ་པའ་མཆག །ཤས་པས་སད་འབང་ས་གནས་

མད། །ཆས་ལས་བང་བ་སད་པ་སལ། །གཅག་པ་ས་མཁགས་ར་རའ་བདག །སས་

མ་ཐག་པ་འག་བའ་བདག །ནམ་མཁའ་ལས་བང་རང་བང་བ། །ཤས་རབ་ཡ་ཤས་མ་

པ་ཆ། །འད་ཆན་རམ་པར་སང་བར་བད། །ཡ་ཤས་སང་བ་ལམ་མ་བ། །འག་བའ་མར་

མ་ཡ་ཤས་སན། །གཟ་བརད་ཆན་པ་འད་གསལ་བ། །སགས་མཆག་སགས་བདག་

རག་སགས་རལ། །གསང་སགས་རལ་པ་དན་ཆན་བད། །གཙག་ཏར་ཆན་པ་རད་

བང་གཙག །ནམ་མཁའ་བདག་པ་ས་ཚགས་སན། །སངས་རས་ཀན་བདག་དངས་པ་

མཆག །འག་ཀན་དགའ་བའ་མག་དང་ལན། །ས་ཚགས་གཟགས་ཅན་སད་པ་

པ༑ །མཆད་ཅང་རད་པ་དང་སང་ཆ། །རགས་གསམ་འཆང་བ་གསང་སགས་

འཆང༌། །དམ་ཚག་ཆན་པ་གསང་སགས་འཛན། །གཙ་བ་དཀན་མཆག་གསམ་

འཛན་པ། །ཐག་པ་མཆག་གསམ་སན་པ་པ། །དན་ཡད་ཞགས་པ་རམ་པར་

རལ། །འཛན་པ་ཆན་པ་ར་ར་ཞགས། །ར་ར་ལགས་ཀ་ཞགས་པ་ཆ། །ཤན་ཏ་རམ་པར་དག་


341

པ་ཆས་དབངས་ཡ་ཤས་ཀ་ཚགས་བཅད་རང་པས་དམན་པ་ཉ་ཤ་ར་ལའ། །ར་ར་འཇགས་བད་འཇགས་

པར་བད། །ཁ་བའ་རལ་པ་གདང་དག་འཇགས། །མག་དག་ལག་དག་སབས་དང་

ལན། །ཀང་རས་མཆ་བ་གཙགས་པ་པ། །ཧ་ལ་ཧ་ལ་གདང་བར་པ། །གཤན་ར་

གཤད་པ་བགགས་ཀ་རལ། །ར་ར་ཤགས་ཆན་འཇགས་བད་པ། །ར་ར་དག་པ་ར་

རའ་སང༌། །ས་འཕལ་ར་ར་གསས་པ་ཆ། །ར་ར་ལས་སས་ར་རའ་བདག །ར་རའ་

སང་པ་མཁའ་འད་བ། །མ་གཡ་རལ་པ་གཅག་གས་བསངས། །གང་ཆན་ཀ་རན་

གས་ས་གན། །དག་ཆན་ཧ་ཧ་ཞས་སགས་པ། །ཧ་ཧ་ཞས་སགས་འཇགས་པར་

བད། །གད་མ་ཆན་པ་གད་རངས་ཅན། །ར་ར་གད་མ་ཆར་སགས་པ། །ར་ར་སམས་

དཔའ་སམས་དཔའ་ཆ། །ར་ར་རལ་པ་བད་བ་ཆ། །ར་ར་དག་པ་དགའ་བ་ཆ། །ར་ར་

ཧ་ས་ཧ་ཞས་སགས། །མཚན་ད་ར་རའ་མདའ་ཐགས་པ། །ར་ར་རལ་གས་མ་ལས་

གཅད། །ར་ར་ཀན་འཆང་ར་ར་ཅན། །ར་ར་གཅག་པ་གཡལ་སལ་བ། །ར་ར་འབར་བ་

མག་མ་བཟང༌། །ས་ཡང་ར་ར་འབར་བ་ས། །ར་ར་འབབས་པ་འབབས་པ་ཆ། །མག་

བར་པ་ས་ར་རའ་མག །ལས་ན་ར་རའ་བ་ས་ཅན། །ར་རའ་ས་ན་གཅག་པའ་

ལས། །སན་མ་སས་པ་ར་རའ་ར། །ར་རའ་སང་པ་པགས་པ་མཁགས། །ར་རའ་འཕང་

ཐགས་དཔལ་དང་ལན། །ར་རའ་རན་གས་བརན་པ་ས། །གད་རངས་ཧ་ཧ་ངས་པར་

སགས། །ཡ་ག་དག་པ་ར་རའ་ས། །འཇམ་དབངས་ཆན་པའ་ས་ཆ་བ། །འཇག་རན་

གསམ་ན་ས་གཅག་པ། །ནམ་མཁའ་མཐའ་ཀས་ས་སགས་པ། །ས་དང་ལན་པ་རམས་

ཀ་མཆག །མ་ལང་ཡ་ཤས་ཀ་ཚགས་བཅད་རང་པ་དང་བཅས་པ་བཅའ། །ཡང་དག་བདག་མད་ད་

བཞན་ཉད། །ཡང་དག་མཐའ་ས་ཡ་ག་མད། །སང་ཉད་ས་བའ་ཁ་མཆག་ས། །ཟབ་ཅང་


342

ར་ཆའ་ས་སགས་པ། །ཆས་ཀ་དང་ས་ས་ཆན་ལན། །ཆས་ཀ་གཎ་ས་བ་ཆ། །མ་

གནས་མ་ངན་འདས་པ་པ། །ཕགས་བཅ་ཆས་ཀ་ར་བ་ཆ། །གཟགས་མད་གཟགས་

བཟང་དམ་པ་ས། །ས་ཚགས་གཟགས་ཅན་ཡད་ལས་སས། །གཟགས་རམས་ཐམས་

ཅད་སང་བའ་དཔལ། །གཟགས་བརན་མ་ལས་འཆང་བ་པ། །ཚགས་པ་མད་ཅང་ཆ་

བར་གགས། །ཁམས་གསམ་དབང་ཕག་ཆན་པ་ས། །འཕགས་ལམ་ཤན་ཏ་མཐ་ལ་

གནས། །དར་བ་ཆན་པ་ཆས་ཀ་ཏག །འཇག་རན་གསམ་ན་གཞན་ལས་

གཅག །གནས་བརན་རན་པ་ས་རའ་བདག །སམ་ཅ་ར་གཉས་མཚན་འཆང་

བ༑ །སག་ག་འཇག་རན་གསམ་ན་མཛས། །འཇག་རན་ཤས་ལགས་སབ་དཔན་

ཏ༑ །འཇག་རན་སབ་དཔན་འཇགས་པ་མད། །མགན་སབས་འཇག་རན་ཡད་

གཅགས་པ། །སབས་དང་སབ་པ་བ་ན་མད། །ནམ་མཁའ་མཐའ་ཀས་ལངས་སད་

པ༑ །ཐམས་ཅད་མཁན་པའ་ཡ་ཤས་མཚ། །མ་རག་ས་ངའ་སབས་འབད་པ། །སད་

པའ་ད་བ་འཇམས་པ་པ། །ཉན་མངས་མ་ལས་ཞ་བད་པ། །འཁར་བའ་ར་མཚའ་ཕ་

རལ་ཕན། །ཡ་ཤས་དབང་བསར་ཅད་པན་ཅན། །རགས་པའ་སངས་རས་རན་ད་

ཐགས། །སག་བསལ་གསམ་ག་སག་བསལ་ཞ། །གསམ་སལ་མཐའ་ཡས་གལ་

གསམ་ཐབ། །སབ་པ་ཀན་ལས་ངས་པར་གལ། །མཁའ་ལར་མཉམ་པ་ཉད་ལ་

གནས། །ཉན་མངས་ད་མ་ཀན་ལས་འདས། །དས་གསམ་དས་མད་རགས་པ་

པ༑ །སམས་ཅན་ཀན་ག་ཀ་ཆན་པ། །ཡན་ཏན་ཐད་ཅན་རམས་ཀ་ཐད། །ཉན་མངས་

ཀན་ལས་རམ་གལ་བ། །ནམ་མཁའ་ལམ་ལ་རབ་གནས་པ། །ཡད་བཞན་ནར་བ་ཆན་

པ་འཆང༌། །ཁབ་བདག་རན་ཆན་ཀན་ག་བདག །དཔག་བསམ་ཤང་ཆན་རས་པ་


343

ས༑ །བམ་པ་བཟང་པ་ཆ་བའ་མཆག །བད་པ་སམས་ཅན་ཀན་དན་བད། །ཕན་འདད་

སམས་ཅན་མཉས་གཤན་པ། །བཟང་ངན་ཤས་ཤང་དས་ཤས་ལ། །ཁབ་བདག་དམ་

ཤས་དམ་ཚག་ལན། །དས་ཤས་སམས་ཅན་དབང་པ་ཤས། །རམ་གལ་གསམ་ལ་

མཁས་པ་པ། །ཡན་ཏན་ལན་ཞང་ཡན་ཏན་ཤས། །ཆས་ཤས་བཀ་ཤས་བཀ་ཤས་

འབང༌། །བཀ་ཤས་ཀན་ག་བཀ་ཤས་པ། །གགས་པའ་བཀ་ཤས་སན་གགས་

དག །དབགས་འབན་ཆན་པ་དགའ་སན་ཆ། །དགའ་ཆན་རལ་མ་ཆན་པ་ས། །བཀར་

ས་རམ་ག་ཕན་སམ་ཚགས། །མཆག་ཏ་དགའ་བའ་གགས་བདག་དཔལ། །མཆག་

ལན་མཆག་སན་གཙ་བ་ས། །སབས་ཀ་དམ་པ་སབས་ས་འས། །འཇག་རན་དག་ས་

རབ་ཀ་མཆག །འཇགས་པ་མ་ལས་སལ་བ་པ། །གཙག་ཕད་ཕད་བ་ལང་ལ་

ཅན། །རལ་པ་མཉ་ཅད་པན་ཐགས། །གདང་ལ་གཙག་ཕད་ལ་དང་ལན། །ཟར་ཕད་ལ་

པ་མ་ཏག་ཐད། །མག་ཟམ་བརལ་ཞགས་ཆན་པ་པ། །ཚངས་པར་སད་པ་བརལ་

ཞགས་མཆག །དཀའ་ཐབ་མཐར་ཕན་དཀའ་ཐབ་ཆ། །གཙང་གནས་དམ་པ་གའ་

ཏམ། །བམ་ཟ་ཚངས་པ་ཚངས་པ་ཤས། །མ་ངན་འདས་པ་ཚངས་པ་ཐབ། །གལ་བའ་

ཐར་པ་རམ་གལ་ལས། །རམ་གལ་ཞ་བ་ཞ་བ་ཉད། །མ་ངན་འདས་ཞ་མ་ངན་

འདས། །ལགས་པར་མ་ངན་འདས་དང་ཉ། །བད་སག་སལ་བ་མཐར་གར་པ། །ཆགས་

བལ་ལས་ལས་འདས་པ་པ། །ཐབ་པ་མད་པ་དཔ་མད་པ། །མ་མངན་མ་སང་གསལ་

བད་མན། །མ་འགར་ཀན་འག་ཁབ་པ་པ། །ཕ་ཞང་ཟག་མད་ས་བན་བལ། །རལ་མད་

རལ་བལ་ད་མ་མད། །ཉས་པ་སངས་པ་སན་མད་པ། །ཤན་ཏ་སད་པ་སད་པའ་

བདག །ཀན་ཤས་ཀན་རག་དམ་པ་པ། །རམ་པར་ཤས་པའ་ཆས་ཉད་འདས། །ཡ་


344

ཤས་གཉས་མད་ཚལ་འཆང་བ། །རམ་པར་རག་མད་ལན་གས་གབ། །དས་གསམ་

སངས་རས་ལས་བད་པ། །སངས་རས་ཐག་མ་ཐ་མ་མད། །དང་པའ་སངས་རས་ར་

མད་པ། །ཡ་ཤས་མག་གཅག་ད ་མ་མད། །ཡ་ཤས་ལས་ཅན་ད་བཞན་

གཤགས། །ཚག་ག་དབང་ཕག་ས་བ་ཆ། །ས་བའ་སས་མཆག་ས་བའ་རལ། །ས་བའ་

དམ་པ་མཆག་ག་གནས། །ས་བའ་སང་ཚགས་པ་མད། །ཀན་ཏ་ལ་བས་མཆག་ཏ་

དགའ། །གཟ་བརད་ཕང་བ་ལ་ན་སག །འད་བཟང་འབར་བ་དཔལ་ག་བའ། །ལག་ན་

འད་འབར་སང་བ་པ། །སན་པ་ཆ་མཆག་གཙ་བ་ས། །ཟག་ར་འབན་པ་བ་ན་

མད། །སན་རམས་མ་ལས་ལན་པའ་ཤང༌། །ནད་ད་ཅག་ག་དག་ཆ་བ། །སག་ག་

འཇག་རན་གསམ་ག་མཆག །དཔལ་ལན་ར་སར་དཀལ་འཁར་ཅན། །ཕགས་བཅ་

ནམ་མཁའ་མཐར་ཐག་པར། །ཆས་ཀ་རལ་མཚན་ལགས་པར་འཛགས། །འག་ན་

གདགས་གཅག་ཡངས་པ་ས། །བམས་དང་སང་རའ་དཀལ་འཁར་ཅན། །དཔལ་ལན་

པད་གར་ག་བདག །ཁབ་བདག་ཆན་པ་རན་ཆན་གདགས། །སངས་རས་ཀན་ག་

གཟ་བརད་ཆ། །སངས་རས་ཀན་ས་ག་འཆང་བ། །སངས་རས་ཀན་ག་རལ་འབར་

ཆ༑ །སངས་རས་ཀན་ག་བསན་པ་གཅག །ར་ར་རན་ཆ་དབང་བསར་དཔལ། །རན་

ཆན་ཀན་བདག་དབང་ཕག་ས། །འཇག་རན་དབང་ཕག་ཀན་ག་བདག །ར་ར་འཆང་བ་

ཀན་ག་ར། །སངས་རས་ཀན་ག་ཐགས་ཆ་བ། །སངས་རས་ཀན་ག་ཐགས་ལ་

གནས། །སངས་རས་ཀན་ག་ས་ཆ་བ། །སངས་རས་ཀན་ག་གསང་ཡང་ཡན། །ར་ར་

ཉ་མ་སང་བ་ཆ། །ར་ར་ཟ་བ་ད་མད་འད། །ཆགས་བལ་ལ་སགས་པ་ཆགས་པ་ཆ། །ཁ་

དག་ས་ཚགས་འབར་བའ་འད། །ར་ར་སལ་ཀང་རགས་སངས་རས། །སངས་རས་


345

འག་བའ་ཆས་འཛན་པ། །དཔལ་ལན་སངས་རས་པད་སས། །ཀན་མཁན་ཡ་ཤས་

མཛད་འཛན་པ། །རལ་པ་ས་འཕལ་ས་ཚགས་འཆང༌། །ཆ་བ་སངས་རས་རག་

སགས་འཆང༌། །ར་ར་རན་པ་རལ་ག་ཆ། །ཡ་ག་མཆག་ས་རམ་པར་དག །ཐག་པ་

ཆན་པ་སག་བསལ་གཅད། །མཚན་ཆ་ཆན་པ་ར་ར་ཆས། །ར་ར་ཟབ་མ་ཛ་ན་

ཛཀ །ར་ར་བ་གས་དན་བཞན་རག །ཕ་རལ་ཕན་པ་ཀན་རགས་པ། །ས་རམས་ཀན་

ག་རན་དང་ལན། །རམ་པར་དག་པ་བདག་མད་ཆས། །ཡང་དག་ཡ་ཤས་ཟ་འད་

བཟང༌། །བརན་ཆན་ས་འཕལ་ད་བ་ས། །རད་ཀན་ག་ན་བདག་པ་མཆག །ར་ར་

གདན་ན་མ་ལས་ལན། །ཡ་ཤས་ས་རམས་མ་ལས་འཆང༌། །ཀན་ཏ་བཟང་པ་བ་གས་

བཟང༌། །ས་ཡ་སང་པ་འག་བ་འཛན། །སངས་རས་ཀན་ག་སང་པ་ཆ། །སལ་པའ་

འཁར་ལ་ས་ཚགས་འཆང༌། །དངས་པ་ཀན་ག་རང་བཞན་མཆག །དངས་པ་ཀན་ག་

རང་བཞན་འཛན། །ས་མད་ཆས་ཏ་ས་ཚགས་དན། །ཆས་ཀན་ང་བ་ཉད་འཆང་

བ༑ །ཤས་རབ་ཆན་པས་སད་ཅག་ལ། །ཆས་ཀན་ཁང་ད་ཆད་པ་འཆང༌། །ཆས་ཀན་

མངན་པར་རགས་པ་ས། །ཐབ་པ་བ་མཆག་འབང་པའ་མཐའ། །མ་གཡ་རབ་ཏ་དང་

བའ་བདག །རགས་པའ་སངས་རས་བང་ཆབ་འཆང༌། །སངས་རས་ཀན་ག་མངན་

སམ་པ། །ཡ་ཤས་མ་ལ་འད་རབ་གསལ། །ས་སར་གཟགས་པའ་ཡ་ཤས་ཀ་ཚགས་

ས་བཅད་པ་བཞ་བཅར་ར་གཉས་ས། །འདད་པའ་དན་གབ་དམ་པ་ས། །ངན་སང་

ཐམས་ཅད་རམ་སང་བ། །མགན་པ་སམས་ཅན་ཀན་ག་མཆག །སམས་ཅན་ཐམས་

ཅད་རབ་གལ་བད། །ཉན་མངས་གཡལ་ད་གཅག་དཔའ་བ། །མ་ཤས་དག་ཡ་དགས་

པ་འཇམས། །བ་ལན་སག་འཆང་དཔལ་དང་ལན། །བརན་པ་མ་སག་གཟགས་འཆང་


346

བ༑ །ལག་པ་བར་པ་ཀན་བསད་ཅང༌། །གམ་པའ་སབས་ཀས་གར་བད་པ། །དཔལ་

ལན་ལག་པ་བརས་གང་ལ། །ནམ་མཁའ་ཁབ་པར་གར་བད་པ། །ས་ཡ་དཀལ་འཁར་

གཞ་ཡ་ཁན། །རང་པ་ཡ་གཅག་མཐལ་གས་གནན། །རང་མཐབ་སན་མའ་ཁན་

གས་ཀང༌། །ཚངས་པའ་ཡལ་ས་ར་ནས་གནན། །དན་གཅག་གཉས་མད་ཆས་ཀ་

དན། །དམ་པའ་དན་ན་འཇགས་པ་མད། །རམ་རག་ས་ཚགས་གཟགས་དན་

ཅན། །སམས་དང་རམ་ཤས་རད་དང་ལན། །དངས་དན་མ་ལས་རམས་ལ་

དགའ། །སང་པ་ཉད་དགའ་འདད་ཆགས་བ། །སད་པའ་འདད་ཆགས་སགས་སངས་

པ༑ །སད་གསམ་དགའ་བ་ཆན་པ་ས། །སན་དཀར་དག་པ་བཞན་ད་དཀར། །འད་

བཟང་སན་ཀའ་ཟ་བའ་འད། །ཉ་མ་འཆར་ཀའ་དཀལ་ལར་མཛས། །སན་མའ་འད་ན་

ཤས་ཆར་དམར། །ཅད་པན་བཟང་པ་མཐན་ཀའ་ར། །ས་མཆག་མཐན་ཀ་ཆན་པ་

འཆང༌། །ནར་བ་ཆན་པ་འད་ཆགས་དཔལ། །སངས་རས་སལ་པའ་རན་དང་

ལན། །འཇག་རན་ཁམས་བར་ཀན་བསད་པ། །ར་འཕལ་རང་པའ་སབས་ཆན་

ལན། །ད་ཉད་དན་པ་ཆན་པ་འཆང༌། །དན་པ་བཞ་པ་ཏང་འཛན་རལ། །བང་ཆབ་ཡན་

ལག་མ་ཏག་སས། །ད་བཞན་གཤགས་པའ་ཡན་ཏན་མཚ། །ལམ་ག་ཡན་ལག་

བརད་ཚལ་རག །ཡང་དག་སངས་རས་ལམ་རག་པ། །སམས་ཅན་ཀན་ལ་ཤས་

ཆར་ཆགས། །ནམ་མཁའ་ལ་བར་ཆགས་པ་མད། །སམས་ཅན་ཀན་ག་ཡད་ལ་

འཇག །སམས་ཅན་ཀན་ག་ཡད་ལར་མགགས། །སམས་ཅན་ཀན་ག་དབང་དན་

ཤས། །སམས་ཅན་ཀན་ག་ཡད་འཕག་པ། །ཕང་པ་ལ་དན་ད་ཉད་ཤས། །རམ་དག་

ཕང་པ་ལ་འཆང་བ། །ངས་འབང་ཀན་ག་མཐའ་ལ་གནས། །ངས་པར་འབང་བ་ཀན་


347

ལ་མཁས། །ངས་འབང་ཀན་ག་ལམ་ལ་གནས། །ངས་པར་འབང་བ་ཀན་སན་

པ༑ །ཡན་ལག་བཅ་གཉས་སད་ར་བཏན། །དག་པ་རམ་པ་བཅ་གཉས་འཆང༌། །བདན་

བཞའ་ཚལ་ག་རམ་པ་ཅན། །ཤས་པ་བརད་པ་རགས་པ་འཆང༌། །བདན་དན་རམ་པ་

བཅ་གཉས་ལན། །ད་ཉད་རམ་པ་བཅ་དག་རག །རམ་པ་ཉ་ཤས་བང་ཆབ་པ། །རམ་

པར་སངས་རས་ཀན་རག་མཆག །སངས་རས་ཀན་ག་སལ་པའ་ས། །བ་བ་དཔག་

མད་འགད་པ་པ། །སད་ཅག་ཐམས་ཅད་མངན་པར་རགས། །སམས་ཀ་སད་ཅག་དན་

ཀན་རག །ཐག་པ་ས་ཚགས་ཐབས་ཚལ་གས། །འག་བའ་དན་ལ་རགས་པ་པ། །ཐག་

པ་གསམ་ག་ངས་འབང་ལ། །ཐག་པ་གཅག་ག་འབས་བར་གནས། །ཉན་མངས་

ཁམས་རམས་དག་པའ་བདག །ལས་ཀ་ཁམས་རམས་ཟད་བད་པ། །ཆ་བ་ར་མཚ་

ཀན་ལས་བརལ། །སར་བའ་དགན་པ་ལས་བང་བ། །ཉན་མངས་ཉ་བའ་ཀན་ཉན་

མངས། །བག་ཆགས་བཅས་པ་གཏན་སངས་པ། །སང་ར་ཆན་པ་ཤས་རབ་

ཐབས། །དན་ཡད་འག་བའ་དན་བད་པ། །འད་ཤས་ཀན་ག་དན་སངས་ཤང༌། །རམ་

ཤས་དན་ན་འགག་པར་བད། །སམས་ཅན་ཀན་ཡད་ཡལ་དང་ལན། །སམས་ཅན་

ཀན་ག་ཡད་རག་པ། །སམས་ཅན་ཀན་ག་ཡད་ལ་གནས། །ད་དག་སམས་དང་

མཐན་པར་འཇག །སམས་ཅན་ཀན་ཡད་ཚམ་པར་བད། །སམས་ཅན་ཀན་ག་ཡད་

དགའ་བ། །གབ་པ་མཐར་ཕན་འཁལ་པ་མད། །ནར་པ་ཐམས་ཅད་རམ་པར་

སངས། །དན་གསམ་ཐ་ཚམ་མད་པའ་བ། །ཀན་དན་ཡན་ཏན་གསམ་ག་བདག །ཕང་

པ་ལ་དན་དས་གསམ་ད། །སད་ཅག་ཐམས་ཅད་བ་བག་ཕད། །སད་ཅག་གཅག་གས་

རགས་སངས་རས། །སངས་རས་ཀན་ག་རང་བཞན་འཆང༌། །ལས་མད་ལས་ཏ་


348

ལས་ཀ་མཆག །ལས་ཀ་མཐའ་ན་རགས་པ་པ། །གཟགས་རམས་ས་ཚགས་ཀན་ཏ་

སན། །ནར་བ་ཆན་པ་རན་ཆན་ཏག །མཉམ་པ་ཉད་ཀ་ཡ་ཤས་ཀ་ཚགས་བཅད་ཉ་ཤ་ར་བཞའ།

།སངས་རས་ཀན་གས་རགས་བ་བ། །སངས་རས་བང་ཆབ་བ་ན་མད། །གསང་

སགས་ལས་བང་ཡ་ག་མད། །གསང་སགས་ཆན་པ་རགས་གསམ་པ༑ །གསང་

སགས་དན་ཀན་སད་པ་པ། །ཐག་ལ་ཆན་པ་ཡ་ག་མད། །སང་པ་ཆན་པ་ཡ་ག་

ལ། །ཐག་ལ་སང་པ་ཡ་ག་བར། །རམ་པ་ཀན་ལན་རམ་པ་མད། །བཅ་དག་ཕད་ཕད་

ཐག་ལ་འཆང༌། །ཡན་ལག་མད་པའ་རས་ལས་འདས། །བསམ་གཏན་བཞ་པའ་ར་མ་

ཅན། །བསམ་གཏན་ཡན་ལག་ཀན་ཤས་ཤང༌། །ཏང་འཛན་རགས་དང་རད་རག་

པ། །ཏང་འཛན་ལས་ཅན་ལས་ཀ་མཆག །ལངས་སད་རགས་ས་ཀན་ག་རལ། །སལ་

པའ་ས་ས་ས་ཡ་མཆག །སངས་རས་སལ་པའ་རད་འཆང་བ། །ཕགས་བཅར་སལ་པ་

ས་ཚགས་འགད། །ཇ་བཞན་འག་བའ་དན་བད་པ། །ལ་དང་ལ་དབང་ལ་ཡ་ལ། །ལ་ཡ་

བདག་པ་ལ་མན་བདག །འཆ་མད་དབང་པ་ལ་ཡ་བ། །འཇམས་བད་འཇམས་བད་

དབང་ཕག་པ། །སད་པའ་དགན་པ་ལས་བརལ་བ། །སན་པ་གཅག་པ་འག་བའ་

བ། །འཇག་རན་ཕགས་བཅར་རབ་གགས་པ། །ཆས་ཀ་སན་བདག་ཆ་བ་པ༑ །བམས་

པའ་ག་ཆ་ཆས་པ་ས། །སང་ར་ཡ་ན་ཡ་ལད་བགས། །ཤས་རབ་རལ་ག་མདའ་གཞ་

ཐགས། །ཉན་མངས་མ་ཤས་གཡལ་ང་སལ། །དཔའ་བ་བདད་དག་བདད་འདལ་

བ། །བདད་བཞའ་འཇགས་པ་སལ་བར་བད། །བདད་ཀ་དཔང་རམས་ཕམ་བད་

པ། །རགས་པའ་སངས་རས་འཇག་རན་འདན། །མཆད་འས་བསད་འས་ཕག་ག་

གནས། །རག་ཏ་ར་མར་བ་བའ་འས། །བཀར་འས་རད་པར་བ་བའ་མཆག །ཕག་བར་


349

འས་པ་བ་མའ་རབ། །འཇག་རན་གསམ་པ་གམ་གཅག་བགད། །མཁའ་ལར་མཐའ་

མད་རམ་པར་གནན། །གསམ་རག་གཙང་མ་དག་པ་ས། །མངན་ཤས་དག་ལན་རས་

དན་དག །བང་ཆབ་སམས་དཔའ་སམས་དཔའ་ཆ། །ར་འཕལ་ཆན་པས་འཇག་རན་

འདས། །ཤས་རབ་ཕ་རལ་ཕན་པའ་མཐའ། །ཤས་རབ་ཀས་ན་ད་ཉད་ཐབ། །བདག་

རག་གཞན་རག་ཐམས་ཅད་པ། །ཀན་ལ་ཕན་པའ་གང་ཟག་མཆག །དཔར་བ་ཀན་

ལས་འདས་པ་ས། །ཤས་དང་ཤས་བའ་བདག་པ་མཆག །གཙ་བ་ཆས་ཀ་སན་

བདག་ས། །ཕག་ར་བཞ་པའ་དན་སན་པ། །འག་བའ་བསན་བཀར་གནས་ཀ་

མཆག །ངས་འབང་གསམ་པ་བགད་རམས་ཀ། །དན་ག་དམ་པ་རམ་དག་

དཔལ། །འཇག་རན་གསམ་ན་སལ་བཟང་ཆ། །དཔལ་ལན་འབར་པ་ཀན་བད་

པ༑ །འཇམ་དཔལ་དཔལ་དང་ལན་པའ་མཆག །བ་བ་གབ་པའ་ཡ་ཤས་ཀ་ཚགས་ས་

བཅད་པ་བཅ་ལའ། །མཆག་སན་ར་ར་མཆག་ཁད་འདད། །ཡང་དག་མཐར་གར་ཁད་

ལ་འདད། །སང་ཉད་ལས་བང་ཁད་ལ་འདད། །སངས་རས་བང་ཆབ་ཁད་ལ་

འདད། །སངས་རས་ཆགས་པ་ཁད་ལ་འདད། །སངས་རས་འདད་ལ་ཕག་འཚལ་

འདད། །སངས་རས་དགས་པ་ཁད་ལ་འདད། །སངས་རས་རལ་པ་ཁད་ལ་

འདད། །སངས་རས་འཛམ་པ་ཁད་ལ་འདད། །སངས་རས་བཞད་ལ་ཕག་འཚལ་

འདད། །སངས་རས་གསང་ཉད་ཁད་ལ་འདད། །སངས་རས་ཐགས་ལ་ཕག་འཚལ་

འདད། །མད་པ་ལས་བང་ཁད་ལ་འདད། །སངས་རས་འབང་བ་ཁད་ལ་འདད། །ནམ་

མཁའ་ལས་བང་ཁད་ལ་འདད། །ཡ་ཤས་ལས་བང་ཁད་ལ་འདད། །ས་འཕལ་ད་བ་

ཁད་ལ་འདད། །སངས་རས་རལ་སན་ཁད་ལ་འདད། །ཐམས་ཅད་ཐམས་ཅད་ཁད་ལ་


350

འདད། །ཡ་ཤས་ས་ཉད་ཁད་ལ་འདད། །ད་བཞན་གཤགས་པ་ལའ་ཡ་ཤས་ཀ་བསད་པ་ཚགས་བཅད་

ལའ། །ༀ་སར་དར་ཨ་བ་བ་ས་བ་བ་བ་ཤད་བཛ་ཙཀཿ ཨ་ཨ། ཨ་ཨཿ པ་ཀ་ཏ་པ་ར་

ཤད། སར་དར་ཡ་ད་ཏ་སར་ཏ་ཐ་ག་ཏ། ༀ་ཆས་ཐམས་ཅད་དངས་པ་མད་པར་རང་བཞན་རམ་པར་

དག་པའ་ར་ར། ཨ་ཨཿ ཨ་ཨཿ རང་བཞན་ཡངས་ས་དག་པའ་ཆས་ཐམས་ཅད་འད་ལ་ས། ཛན་ཀ་ཡ་མཉ་

ཤ་པ་ར་ཤད་ཏ་མ་པ་ད་ཡ་ཏ། ཨ་ཨ་ད་བཞན་གཤགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀ་ཡ་ཤས་ཀ་ས་འཇམ་དཔལ་

ཡངས་ས་དག་པར་གཟང་བར་བའ་ཞས། ཨ་ཨཿ སར་ཏ་ཐ་ག་ཏ་ཧ་ད་ཡ་ཧ་ར་ཧ་ར། ༀ་ཧ་ཧཿ

བ་ག་ཝན་ཛ་ན་མར་ཝ་ག་ཤ་ར་མ་ཧ་པ་ཙ་སར་དར་ག་ག་ན་ཨ་མ་ལ་ས་པ་ར་ཤད།

ད་བཞན་གཤགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀ་སང་པ། ཧ་ར་ཧ་ར་ༀ་ཧ་ཧཿ བཅམ་ལན་འདས་ཀ་ཡ་ཤས་ས། གསང་ག་

དབང་ཕག་ས་བ་ཆ། །དར་ད་ཏ་ཛ་ན་གར་ཨཿ ཆས་ཀན་ནམ་མཁའ་ད་མ་མད། །ཤན་ཏ་ཡངས་ས་དག་པ་

ཡ༑ །ཆས་དབངས་ཡ་ཤས་སང་པ། ཨཿ སགས་དགད་པའ། །ད་ནས་དཔལ་ལན་ར་ར་འཆང༌། །དགའ་

ཞང་མག་ནས་ཐལ་མ་སར། །མགན་པ་བཅམ་ལན་ད་བཞན་གཤགས། །རགས་

སངས་རས་ལ་ཕག་འཚལ་ནས། །ད་ན་མགན་པ་གསང་བའ་བདག །ལག་ན་ར་ར་ཁ་

བའ་རལ། །ས་ཚགས་གཞན་དང་ལན་ཅག་ཏ། །གསང་བསད་ནས་ན་ཚག་འད་

གསལ། །མགན་པ་བདག་ཅན་ཡ་རང་ང༌། །ལགས་ས་ལགས་ས་ལགས་པར་

གསངས། །རམ་གལ་འབས་བ་འཚལ་བ་ཡ། །འག་བ་མགན་མད་རམས་དང་

ན༑ །བདག་ཅག་ཡང་དག་རགས་པ་ཡ། །བང་ཆབ་ཐབ་པའ་དན་ཆན་མཛད། །ས་

འཕལ་ད་བའ་ཚལ་བསན་པ། །འད་ན་རམ་དག་ལགས་པའ་ལམ། །ཟབ་ཅང་ཡངས་ལ་

ར་ཆ་ས། །དན་ཆན་འག་བའ་དན་བད་པ། །སངས་རས་རམས་ཀ་ཡལ་འད་

ན༑ །རགས་པའ་སངས་རས་ཀན་གས་བཤད། །བཅམ་ལན་འདས་འཇམ་དཔལ་ཡ་


351

ཤས་སམས་དཔའ་དན་དམ་པའ་མཚན་ཡང་དག་པར་བརད་པ་བཅམ་ལན་འདས་ད་

བཞན་གཤགས་པ་ཤཀ་ཐབ་པས་གསངས་པ་རགས་ས།། །།ཞས་མས་གས་ར་གཅག་པས་

རད་ཀ་རལ་པ་ཆན་པ་ལན་གསམ་སགས་ཅ་ནས་ས་གདན་ས་ན། ཨ་སར་དར་བ་ཝ་སགས་ཅ་རགས་པར་བཟ་ཞང་

ཕན་ཡན་ཀང་གདན་པར་གསངས།

༄༅། །བམས་པའ་ས་གཟགས་མ་བཞགས་ས། །

༄༅། །བམས་པའ་ས་གཟགས་ཕལ་བང་བཞངས་པ་ལ། །མཐན་རན་སབ་

པར་བད་པའ་ལས་ཅན་རམས། །ར་བཙན་བམས་པ་མགན་པའ་ཞབས་དང་ད། །ཐག་

མཆག་ཆས་ཀ་དཔལ་ལ་སད་པར་ཤག །ནམ་ཞག་ར་ར་གདན་ག་ར་བའ་

སར། །བམས་མགན་ཉན་བད་དབང་པ་ཤར་བའ་ཚ། །བདག་ག་བ་གས་པད་ཁ་ཕ་

ནས། །སལ་བཟང་བང་བའ་ཚགས་རམས་ཚམ་བད་ཤག །ད་ཚ་རལ་བ་བམས་པ་

རབ་ཏ་དགས། །ཕག་གཡས་བདག་ག་མག་ལ་བཞག་བཞན་ད། །བ་མད་བང་ཆབ་

མཆག་ཏ་ལང་བསན་ནས། །འག་ཀན་དན་ད་སངས་རས་མར་ཐབ་ཤག །བང་ཆབ་

སབ་པའ་ཚ་རབས་ཀན་ཏ་ཡང༌། །དས་གསམ་རལ་བ་སས་བཅས་ཐམས་ཅད་

ཀ༑ །རབས་ཆན་སད་པ་ཇ་སད་མཆས་པ་ཀན། །གཅག་ཏ་བསས་ནས་ཚལ་བཞན་

འདམས་པར་ཤག །ལགས་བཤད་ར་མ་བཀ་བའ་ལང་ག་གས། །རམ་དཔད་གསར་

ག་ཡ་བ་ལ་བརན་ཅང༌། །བསབ་གསམ་ནར་བའ་ཏག་གས་རབ་མཚན་པའ། །བསན་

པའ་རལ་མཚན་ཕགས་བཅར་ཚགས་པར་ཤག །ཕན་བདའ་འབང་གནས་བསན་པ་

དར་ཞང་རས། །བསན་འཛན་སས་བ་ཐམས་ཅད་ས་ཁམས་བཟང༌། །ལས་ཅན་ཀན་


352

ལ་བད་སད་འབང་བའ་གནས། །སངས་རས་བསན་པ་རག་ཏ་རས་གར་ཅག །རག་ཏ་

བམས་པ་རམ་གསམ་གམས་པའ་མཐས། །བདད་ས་བམས་པའ་དཔང་གས་

འཇམས་པ་དང༌། །འག་ཀན་བམས་པའ་སབས་ཀས་སང་མཛད་པའ། །རལ་བ་

བམས་པ་མགན་པའ་བཀ་ཤས་ཤག །ཅས་པ་ར་ཐམས་ཅད་མཁན་པ་དག་འདན་གབ་ཀས་མཛད་

པའ། །

༄༅། །བད་ཆན་ལན་གབ་མ་བཞགས་ས། །

༄༅། །བད་ཆན་ལན་གབ་ཆས་སའ་ནམ་མཁའ་ལས། །བམས་བརའ་སན་

གས་འཇག་རན་ཁབ་མཛད་ཅང༌། །རན་མ་ཆད་ད་མཛད་པའ་ཆར་འབབས་པ། །མ་

ཕམ་རལ་བའ་དབང་པར་གས་ཕག་འཚལ། །གངས་མད་གདལ་བའ་ཁམས་དང་

བསམ་པ་ཀན། །ཇ་བཞན་གཟགས་པའ་ཡ་ཤས་རམ་རལ་ལས། །དད་པའ་དབང་

གས་ཆ་ནང་ཟ་གཟགས་བཞན། །གནས་འདར་ཐགས་པ་མད་པར་གཤགས་ས་

གསལ། །རབ་མཛས་གསར་ཞན་བརགས་པའ་ལན་པ་ལ། །རམ་མང་རན་ཆན་

ཚགས་ཀ་ཕ་བཀད་ལར། །ལ་བས་མ་ངམས་ས་གཟགས་མཆག་འད་ལ། །སད་

མཐའ་བར་ད་བརན་པར་བཞགས་ས་གསལ། །ཡད་འང་བམས་པའ་ས་གཟགས་

བཞངས་པ་ལ། །མཐན་རན་སབ་པར་བད་པའ་ས་བ་ཀན། །མགན་ཁད་ཐགས་རའ་

ཕག་གས་ཉར་བཟང་ནས། །དགའ་ལན་གནས་ས་ངས་པར་དང་ད་གསལ། །ཁད་

ཞལ་མག་ག་བདད་རར་མ་འབལ་ཞང༌། །ཐག་མཆག་གསང་གས་རག་ཏ་འཚ་བ་

དང༌། །རལ་སས་སད་པའ་གནས་ཀན་མཐར་ཕན་ནས། །མར་ད་སངས་རས་ཐབ་


353

པར་བན་གས་རབས། །གནས་སབས་ས་ཡང་བསམས་པའ་དན་ཀན་གབ། །མཐའ་

དག་འག་འད་བམས་པའ་སམས་དང་ལན། །རལ་བའ་བསན་པ་ཕགས་བཅར་དར་

ཞང་རས། །འག་ཀན་ཕན་བདའ་དཔལ་ལ་སད་པར་ཤག །བསབ་པ་གསམ་ལན་ངར་

སག་འཛན་པ་ཡ། །འདས་པའ་ཚགས་ཀས་གནས་འད་ཡངས་གང་ཞང༌། །རག་ཏ་

བཤད་སབ་བ་བས་སད་མཐའ་བར། །ཐབ་བསན་ཕགས་བཅར་རས་པའ་བཀས་

ཤག །བས་མད་དཀན་མཆག་གསམ་ག་བདན་པ་དང༌། །མ་ཕམ་རལ་བའ་དབང་

པའ་བན་རབས་དང༌། །མཐ་ལན་ཆས་སང་སང་མའ་འཕན་ལས་ཀས། །རམ་དག་

སན་པའ་གནས་འད་འགབ་པར་ཤག །ཅས་མཆག་ཏ་གབ་པའ་བདན་ཚག་སན་ལམ་འད། བ་ཤ་ཀརའ་

རམ་འཕལ་དཔན་མ་ཆ་ཉ་མ་དཔལ་གས་བསལ་བའ་ངར་ཆས་ས་བའ་བཙན་པ་དག་འདན་ར་མཚའ་དཔལ་གས་ཆས་

འཁར་རལ་ག་གཙག་ལག་ཁང་ད་ཉ་བར་སར་བའ། །

༄༅། །བདན་ཚག་སན་ལམ་བཞགས་ས། །

༄༅། །ཚད་མད་ཡན་ཏན་ར་མཚའ་དཔལ་མངའ་ཞང༌། །ཉམ་ཆང་འག་ལ་

བ་གཅག་ལར་དགངས་པའ། །དས་གསམ་བད་གཤགས་སས་དང་སབ་མར་

བཅས། །བདག་ག་བདན་པའ་ས་ངག་འད་དགངས་ཤག །སད་ཞའ་གདང་སལ་

ཡངས་རགས་ཐབ་པའ་བསན། །འཛམ་གང་ཡངས་པའ་ཕན་བདའ་དཔལ་ད་

རས། །ད་འཛན་མཁས་དང་གབ་པའ་སས་བ་རམས། །ཆས་སད་རམ་བཅའ་བ་བ་

འཕལ་བར་མཛད། །མ་བཟད་ལས་ངན་དག་པས་ཡངས་ནན་པས། །བར་མད་དཿཁས་

མནར་བའ་ཉམ་ཐག་འག། །བཟད་དཀའ་ནད་མཚན་མ་གའ་འཇགས་པ་ཀན། །ཞ་


354

ནས་བད་དགའ་ར་མཚར་དབགས་དབང་མཛད། །ཁད་པར་གངས་ལངས་ཆས་ལན་

ས་འག་རམས། །ནག་ཕགས་ཀ་ཀའ་དཔང་གས་བར་མད་ད། །ངན་དགས་འཇམས་

པའ་ཁག་དང་མཆ་མའ་རན། །མར་ད་ཆད་པའ་ཐགས་རའ་མཐ་དཔང་སད། །ཉན་

མངས་གདན་གས་སས་པའ་བརང་སད་ཀས། །རང་གཞན་གཉས་ཕང་བགད་པའ་

སང་རའ་ཡལ། །མ་བསན་ས་བའ་ཚགས་རམས་བང་དར་མག །ཡངས་ཐབ་བམས་

བརས་མཛའ་བའ་དཔལ་ལ་སར། །རང་ནས་སང་ད་བརག་པའ་འདད་པའ་

དན། །ཡངས་རགས་བད་ལངས་རང་དབང་གཙང་མའ་དཔལ། །ལན་གབ་ཆས་སད་

ཟང་འབལ་དགའ་སན་ལ། །སད་པའ་སལ་བཟང་མར་བ་ཉད་ད་སལ། །བསན་དང་ད་

འཛན་ཆབ་སད་རང་རགས་སད། །གཅས་པའ་ལས་སལ་ལངས་སད་ཡངས་བཏང་

ས༑ །དཀའ་བ་བར་ཕག་སབ་པའ་ས་བ་རམས། །ག་འཛན་མགན་དས་ཐགས་རས་

སང་བར་མཛད། །མདར་ན་མགན་པ་སན་རས་གཟགས་དབང་གས། །སས་བཅས་

རལ་བའ་སན་སར་གངས་ཅན་ཞང༌། །ཡངས་བཟང་ར་ཆན་སན་ལམ་གང་མཛད་

པའ། །འབས་བཟང་དང་འདར་མར་ད་འཆར་བར་གསལ། །སང་སང་ཆས་ཉད་ཟབ་

མའ་རན་འབལ་དང༌། །མཆག་གསམ་ཐགས་རའ་མཐ་དང་བདན་ཚག་སབས། །ལས་

འབས་བས་མད་བདན་མཐས་བདག་ཅག་ག །བདན་པའ་སན་ལམ་གགས་མད་མར་

འགབ་ཤག །ཅས་པ་འད་ཡང་དང་དས་འཛམ་གང་ཁན་ལ་སགས་ལའ་རད་ཚགས་མཚ་ལར་བརལ་ཞང༌། ལག་

པར་བད་ལངས་ཆས་ཀ་ཞང་ད་ཆས་མན་ཀ་ཀའ་དཔང་གས་རབ་སད་དག་གནན་མ་ཟད་པས་རལ་བསན་ཆབ་སད།

བད་ལངས་མ་དམངས་རང་རགས་ཀ་རག་གཞང་དང་བཅས་པ་རག་མད་ད་བཅམ་དང་འཇམས་བཞན་ག་དས་ངན་

ཐག་ཏ་བབས་པ་འད་དག་ལག་མད་ད་ཞ་ཞང༌། ཆས་སད་རང་དབང་གཙང་མ་མར་ད་ཐབ་པ་སགས་ཀ་སད། མཆག་


355

གསམ་ཐགས་ར་བསལ་བའ་བདན་གསལ་སན་ཚག་འད་ལ་བ་ཞག་འབ་འདན་ཐག འདར་འཁད་གཞང་ཞབས་སར་

ས་ས་མགན་དང༌། བར་གཞ་ཕན་ཚགས་དབང་རལ། ལ་བཙན་བ་བང་ག་མཛད་པ་བ་བཟང་བསན་འཛན། བཟའ་ཟ་

བཀ་ཤས་སལ་མ། ཤལ་མཛད་བ་བཟང་ར་ར་བཅས་ཀས་ས་རས་ས་བསལ་ངར། པད་དཀར་འཆང་བའ་ས་མང་འཛན་

པ་ཤཀའ་དག་སང་ངག་དབང་བ་བཟང་བསན་འཛན་ར་མཚས། བད་རབ་ལ་ ༩༣༤ ལགས་ཕ་བ་བའ་སན་ཟ་འབང་

བའ་ཚས་ ༩ ཕ་ལ་ ༡༩༦༠ ཟ་ ༩ ཚས་ ༢༩ ལ། འཕགས་ཡལ་པན་ཇབ་ཀང་ར་རང་ཁངས་སར་ཨ་ཤ་རམ་མམ། ཞ་

བའ་གནས་ཀ་བས་གནས་ས་སན་པའ་མཚམས་སར་དག་པས་སར་བ་ད་ད་བཞན་ད་འགབ་པར་གར་ཅག།

༄༅། །དམགས་བསལ་བསན་སད་དང་འབལ་བའ་འཕན་བསལ་བཞགས་ས། །

༄༅། །ས་བཞའ་བདག་ཉད་རམ་འདན་ཟས་གཙང་སས། །གསང་ག་རག་

འཛན་འཕགས་མཆག་ཀ་སབ་ཞབས། །གབ་པའ་དབང་ཕག་མཚ་སས་ར་ར་

སགས། །ར་བརད་བ་མའ་ཚགས་ཀ་བན་ཆན་ཕབས། །རལ་ཀན་བར་ཆན་ཕག་ན་

པད་ཡས། །གངས་ལངས་འདལ་ཞང་སང་བའ་གཡར་དམ་བཞན། །མ་མཐན་གནད་

པ་མ་ལས་རབ་ཞ ་ནས། །ཆས་མཐན་འབར་པའ ་བད ་དགའ་རས་པར་

མཛད། །ཧ༔ཡག་ལས་འཁངས་པད་དབང་ག་ལ། །བར་ཆན་ཐགས་རའ་མཐ་དཔང་

ཆར་བསད་ལ། །བསན་འགའ་གཤད་གར་མ་དང་འབང་པའ་ཚགས། །དབང་དག་

ལས་ཀས་མར་ད་གཞམ་པར་མཛད། །རང་ནས་མ་རག་ལས་ཉན་དབང་གར་

པའ། །ཀ་གཉན་ས་བདག་རལ་བཙན་བདད་རགས་ཀ། །གདག་རབ་བ་ངན་མ་ལ་

རང་སར་ཞ། །བམས་དང་སང་རས་སམས་རད་བརན་པར་མཛད། །སན་ཚ་རལ་

བན་བང་སམས་རག་འཛན་གས། །བད་ཡལ་བསན་པའ་མ་ར་བཙགས་པའ་


356

ཚ༑ །ཕག་ན་པད་ཞ་ཁའ་སང་བརན་གས། །ས་ཕགས་ཀན་ཏ་དག་ལགས་སལ་བར་

མཛད། །ད་དང་བད་འབངས་ས་བའ་ཚགས་རམས་ཀས། །ཉན་མཚན་བཟས་བརད་

མཆད་བསད་བརན་བཞན་ད། །ཡད་ཆས་མས་པས་གསལ་བ་འདབས་ལགས་

ན༑ །བགགས་ཚགས་ཟལ་གནན་འདད་པའ་དངས་གབ་སལ། །ལས་སན་རན་འབལ་

ལག་པའ་དམ་སའ་རགས། །བསན་དང་འག་ལ་འཚ་བ་ལར་ལན་ཞང་། །གནད་འཚ་

ཕང་དཀལ་ལ་གཞལ་བསམ་སར་ཀན། །ཐགས་རའ་འཇག་པས་མར་ད་འགག་པར་

མཛད། །གངས་ཅན་ཞང་ད་ཆས་ལན་རང་དབང་ག །བད་དགའ་དཔད་ཀ་རལ་མའ་

ལང་ཚ་དར། །མང་བཀར་ཆབ་སད་ར་བ་རབ་བརན་ཅང་། །ཕན་ཚགས་ལགས་ཟང་

མངའ་ཐང་འཕལ་བར་མཛད། །འདས་ས་ས་དང་མཁས་སན་གང་ཆན་པའ། །དག་

འདན་ཐགས་མཐན་བསབ་ཁམས་གཙང་བ་དང་། །ཆས་སད་བཅ་ཡ་བ་བ་གཡལ་

མད་པར། །དབར་མཚ་ཇ་བཞན་རག་ཏ་འཕལ་བར་མཛད། །ལག་བསམ་དག་པས་

ཚལ་འདར་བརན་པ་ན། །པད་དབང་ཆན་ཡང་གསང་ལ་ཚགས་དང་། །དགས་པ་

ལམ་སང་ལ་སགས་སང་མས་ཀང་། །གཡལ་བ་མད་པར་རག་ཏ་གགས་མཛད་

ཅག །ཅས་དམགས་བསལ་བསན་སད་དང་འབལ་བའ་འཕན་བསལ་འད་བཞན། སར་བས་མཁས་སན་ག་ཚང་ག་ར་

མགན་བསང་གས་བ་ཐན་མང་ནས་ཇ་ལར་བསལ་བ་ལར་སན་འདན་མཚམས་སར་དང་བཅས། ཤཀའ་དག་སང་ཏ་

ལའ་བ་མ་བསན་འཛན་ར་མཚས། རབ་བང་བཅ་བདན་པའ་མ་གང་ཟ་༡༠ ཚས་༥ ཕ་ལ་༡༩༩༧ ཟ་༡༢ ཚས་༤ ལ་

སར་བ་དགའ།། །།


357

༄༅། །གཏར་འབལ་ཁག་བཞགས་ས། །

༄༅། །ཧཿ ཀ་དག་ལན་སས་བད་ཆན་རལ་པ་ལས། །དམ་རས་སན་

གཟགས་མཆད་གཏར་བསམ་མ་ཁབ། །དངས་ས་བཤམས་དང་ཡད་ཀས་སལ་པ་

ཡས། །མཐའ་ཡས་ཞང་ཀན་ཡངས་ས་གང་གར་ཅག །དམར་ནག་ག་གསམ་འབར་

བའ་ཀང་དཀལ་ནས། །ཡང་གསང་ལ་དག་ལས་བད་གང་ཆན་ལ། །གཟའ་གདང་

བཀ་ལམ་སང་ག་ཐགས་བརད། །ཡལ་ལ་གཞ་བདག་འཁར་བཅས་གནས་འདར་

བན། །ར་བརད་བ་མ་ཡང་གསང་ལ་དག་དང༌། །ཞ་ཁ་གནས་གསམ་དཔའ་བ་མཁའ་

འགའ་ཚགས། །འཁར་དང་བཅས་ལ་གས་པས་རབ་བཏད་ནས། །དགས་པ་བསད་

ཕར་མཆད་སན་ར་མཚས་མཆད། །བདག་ཅག་ཉན་མངས་བག་མད་དབང་གར་

པས། །བ་མ་ཡ་དམ་སང་མའ་ཚགས་རམས་ཀ། །ས་གསང་ཐགས་དང་འགལ་བ་ཅ་

བགས་པ། །སང་ནས་བཤགས་ཤང་ཚངས་པ་སལ་ད་གསལ། །མཚམས་སན་ལ་

འཁ་གཡག་རག་ར་མཆག་དང༌། །བ་ཁ་ལ་སང་བ་མད་རན་མཆག་འདས། །ར་བརད་

བ་མ་པད་ཁ་རལ་དང༌། །གཟའ་རད་བཀ་ལམ་སང་ཐགས་དམ་བསང༌། །ཐགས་དམ་

བསངས་ཤང་ཉམས་ཆགས་སས་གར་ནས། །མཁས་མང་བས་པ་ག་ཚང་དཔན་སབ་

ཀ༑ །ཆས་མཐན་བ་བ་ཡད་བཞན་འགབ་པར་མཛད། །དམ་ཉམས་བསལ་བའ་ཤ་

ཁག་གཏར་ཚགས་དང༌། །རཀ་སན་ཕད་གསར་སམས་མཆད་པ་འད། །པད་ཡང་

གསང་ཆས་སང་འཁར་བཅས་ལ། །དད་པས་འབལ་ལ་བར་བས་དགས་བཞན་

བཞས། །

༈ ཧཿ སང་མཐའ་མགན་པའ་ཐགས་ཀ་ཀང་ཡངས་ནས། །མ་མན་འབང་པའ་


358

ཆ་འཕལ་གཞམ་པའ་ཕར། །གར་དགའ་ཉམས་ལན་ཁ་རལ་སར་བཞངས་པ། །ར་

མགན་ལ་ཚགས་འཁར་བཅས་བསད་པར་བག། །བསན་དག་མ་ལས་ཐལ་བར་

བརག་མཛད་ཅང༌། །བསན་འཛན་ཚལ་བཞན་སང་བའ་ར་ཧ་ལ། །དགས་པ་ལམ་

སང་ལས་མཁན་སག་བདག་དམར། །ག་ཐགས་བཤན་པའ་ཚགས་ལ་བསད་པར་

བག། །རལ་བ་ཀན་ག་མཁན་བར་གཅག་བསས་པ། །འཇམ་མགན་བ་མ་བ་བཟང་

གགས་པ་ཡ། །མད་སགས་བསན་པའ་བཤད་སབ་བ་བ་རམས། །དབར་མཚ་ལ་བར་

རས་པའ་འཕན་ལས་མཛད། །འཕགས་མཆག་སལ་པའ་གར་གས་རལ་མཛད་

པ༑ །གངས་ཅན་མགན་པ་བསན་འཛན་ར་མཚ་ཡ། །མཆད་ཡན་ཞབས་པད་བསལ་

བརར་གཡ་མད་ཅང༌། །ཆས་སད་མངའ་ཐང་རས་པའ་འཕན་ལས་མཛད། །ཁད་

པར་མཁས་མང་བར་ཕག་འད་བའ་གནས། །བས་པ་ག་ཚང་དཔན་སབ་འཁར་བཅས་

ལ༑ །སང་དགའ་བསམ་སར་ངན་པ་ཞ་བ་དང༌། །འཆད་རད་རམ་ལ་ནམ་ཡང་གཡལ་

མད་ཤག །

༈ ཧཿ ཡག་ལས་སས་བཛ་ཀ་ད་ཞས། །ཧ་ཡ་ག་ཝ་བགགས་ལ་རམས་པའ་

ཞལ། །ཧ་ལ་ཧ་ལ་ཧ་དང་ཕཊ་ཀ་སས། །ཁམས་གསམ་དབང་ད་སད་ལ་ཕག་འཚལ་

ལ༑ །སན་རས་གཟགས་དབང་ཐགས་རའ་ཆ་གཏར་ལས། །ལགས་འཁངས་མཐ་

སབས་འཕན་ལས་འད་བརར་འགད། །དངས་གབ་འདད་དག་སལ་བའ་བསམ་

འཕལ་དབང༌། །ཡ་ཤས་མགན་པའ་ཞབས་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །བང་ཤར་མ་ར་ར་ཡ་

དར་ཁད་ནས། །འཇམ་དཔལ་བཀའ་ཉན་གནད་སན་ཆན་པ་དང༌། །སང་མ་དཔལ་

ལན་ལ་མ ་གདང་དམར་མ། །ལས་མཁན་བཤན་པ་ག ་ཐགས་འཁར་དང་


359

བཅས། །འདར་གཤགས་དམ་རས་མཆད་གཏར་ར་ཆན་བཞས། །རལ་འབར་བདག་

ཅག་དཔན་སབ་འཁར་བཅས་ཀ། །ཚ་དང་བསད་ནམས་དཔལ་དང་འབར་པ་

སགས། །ཞ་རས་དབང་དག་བཅལ་བའ་འཕན་ལས་མཛད། །ཅས་པ་འད་ན་༧པཎ་ཆན་ཐམས་

ཅད་མཁན་པ་བ་བཟང་ཡ་ཤས་ཀས་མཛད་པའ། །

༈ ཧ། ཀ་ལ་ར་པ་རབ་བརད་དག་པའ་ས། །ཁ་ནས་ཁག་འཛག་མ་མགའ་ཕང་

བ་ཡ། །ག་ཤ་རབ་འཕང་མ་བཟད་བདད་དཔང་ག །ང་རལ་དགས་པ་འཇམས་པ་

ཁད་ལ་བསད། །ཅ་ཅ་ཆ་ལན་ར་རའ་ག་དབངས་དང༌། །ཆ་ཤས་ཡངས་ས་རགས་

པའ་གཏར་མ་ན། །ཇ་ཆང་ཕད་དང་དག་བགགས་བསལ་བའ་ཤ ། ཉ་ཤ་ཁག་ཞག་ར་

མཚས་བརན་པ་འབལ། །ཏ་ཐ་ག་ཏའ་བསན་ལ་གནད་བད་པའ། །ཐ་ཆད་དག་

བགགས་རལ་ད་རག་པ་དང༌། །ད་ནས་བཟང་ས་རལ་འབར་བདག་ཅག་ག །ན་ར་

འཆ་བའ་འཇགས་པ་འཇམས་ལ་བསད། །པ་བ་སངས་ལར་རབ་དཀར་མཆ་བ་

གཙགས། །ཕ་རལ་འཇམས་པའ་སན་ར་གག་ལར་འཁག །བ་ས་དས་མཐའ་མ་ཆན་

འབར་བ་ཡས། །མ་ལས་བགགས་དཔང་སག་པ་ཁད་ལ་བསད། །ཙ་མཎ་སགས་མ་

མ་ཀན་ག་བདག །ཚ་ཟར་རབ་ཏ་རས་པའ་གཟ་བརད་ཅན། །ཛ་ཞས་འཕན་ལས་

བསབ་ལ་བས་པའ་ཚ། །ཝ་སས་ལ་བའ་བགགས་འཇམས་ཁད་ལ་བསད། །ཞ་ལར་

འབང་པ་ཀན་གས་ས་བས་བསན། །ཟ་བད་མ་ཧ་ཁས་པའ་ཞལ་གདངས་ཤང༌། །འ་

འར་དར་དར་སག་པས་ས་ཆན་གཡ། །ཡ་ལས་སས་པའ་ཐད་དབག་འཛན་ལ་

བསད། །ར་དང་རག་པ་ར་བའ་མ་ཧ་དང༌། །ལ་ལ་རང་ནག་ཚབ་མ་ཞན་པའ་

འཁར། །ཤ་ཀ་ལ་དང་གཤན་ར་འབབས་མ་སགས། །ས་གསམ་འབང་པའ་འཁར་


360

གས་བསར་ལ་བསད། །ཧ་ཧ་དག་ཏ་བཞད་པའ་དཔལ་ཡན་ཅན། །ཨར་ལ་སགས་

མཆད་པ་བཞས་ནས་ཀང༌། །དཔལ་ལན་གཤན་རའ་གཤད་ཀ་སན་ས་ར། །ཞལ་

བཞས་དམ་བཅའ་གཡལ་བ་མད་པར་མཛད། །

༈ བཿ མ་སས་མ་འགག་ཆས་དབངས་ཀང་ཡངས་ནས། །མ་ཧ་ཀ་ལ་སན་མ་

ཁས་པའ་ས། །མ་རངས་འདལ་ཕར་ར་གསམ་ཐད་ཁག་འཛན། །མ་མ་ཆན་མ་ཙ་

མཎ་ལ་བསད། །མ་ཧ་གདང་ཅན་གཤན་རའ་དགའ་མ་ཁད། །མ་རངས་དག་ལ་ཁ་

གདངས་མཆ་བ་གཙགས། །མ་ལས་བདད་ཀ་སག་གཅད་བཤན་པ་མ། །མ་གཡལ་

བསན་པའ་སང་མ་ཁད་ལ་བསད། །མ་གཅག་འདད་པའ་ཁམས་ལ་དབང་བསར་

མ༑ །མ་མ་མཁའ་འག་ས་བརད་འཁར་དང་བཅས། །མ་མའ་དལ་ཡམས་ལ་སགས་

ཆ་འཕལ་གས། །མ་དལ་འདལ་དཀའ་འཇམས་པ་ཁད་ལ་བསད། །མ་བཅས་རང་

བཞན་དག་པའ་ཆས་ཀ་དབངས། །མ་རགས་བདད་ཀ་ཆ་འཕལ་ཅ་བང་ཡང༌། །མ་

ཆན་ཁད་ཀ་མང་ནས་བས་པའ་ཚ། །མ་གཡལ་མར་ད་བན་ལ་མཐ་རལ་སད། །མ་

རངས་རམས་ལ་རབ་ཏ་ཁས་གར་ཀང༌། །མ་ལར་བར་བས་བསན་འཛན་སང་བ་

ཁད། །མ་སང་ཆང་མ་བན་མའ་ཚལ་བཟང་ནས། །མ་བསལ་བར་ཡང་མཐན་པའ་

ལས་ཀན་སབས། །མ་ནར་ལམ་མཆག་སན་པའ་བ་མ་དང༌། །མ་རག་མན་སལ་རལ་

བའ་བསན་པ་ལ། །མ་དད་ལག་པར་སབ་པའ་གདན་དང་བགགས། །མ་བསལ་བ་

རམས་ཆས་ཀ་དབངས་ས་སལ། །མ་ལས་འག་བའ་དན་ད་རལ་འབར་ངས། །མཉ་

ག་ཥའ་ག་འཕང་དམ་པ་ད། །མ་ཐབ་ད་སད་ནག་མ་ཆན་མ་ཁད། །མ་གཡལ་མ་

གཡལ་འཕན་ལས་ཚལ་བཞན་སབས། །མ་མ་ཆན་མ་བསད་ཅང་བསལ་བས་


361

བདག །མ་རག་འཁལ་པས་བསད་པའ་འཁར་བ་འད། །མ་སངས་བར་ད་བསན་པ་

འཛན་པ་ལ། །མ་ཧ་ཀ་ལས་རག་ཏ་གགས་བད་ཤག །ཅས་པ་འད་ན་མཁས་གབ་རན་པ་ཆའ་

མཛད་པའ། །

༈ བཿ རབ་འབམས་རལ་བ་ཀན་ག་འཕན་ལས་ལ། །དམག་ཟར་རལ་མ་

ཞས་བར་མཚན་གསལ་བ། །ར་གཅག་མས་པའ་དབང་གས་སན་འདན་ན། །ཐགས་

པ་མད་པར་མར་ད་གཤགས་ས་གསལ། །མདན་ག་ནམ་མཁར་རང་ནག་འཚབ་མའ་

དབས། །བ་ཅན་ཐད་ཁག་འཛན་པ་སན་མའ་གཟགས། །དའའ་སང་བཞགས་གདག་

པ་ཚར་གཅད་ས། །ཇ་སད་དན་པ་ད་སད་རག་ཏ་བཞགས། །ཕ་ཡ་སན་གཟགས་ནམ་

མཁའ་ཁན་གང་ཞང༌། །ནང་ག་དམ་རས་ས་གཞ་མ་ལས་ཁབ། །ཡད་ཀས་སལ་པའ་

མཆད་སན་ཞང་ཁམས་ཀན། །རས་པར་འགངས་པ་འཁར་དང་བཅས་ལ་

འབལ། །དཔལ་ལན་ཐབ་པའ་བཀའ་སང་མཐ་རལ་ཅན། །ཁད་ཉད་བསན་ཅང་སབ་

དང་ར་གཅག་ཏ། །གསལ་བ་འདབས་པའ་རལ་འབར་དཔན་སབ་ཀ། །འགལ་རན་

ཀན་སལ་མཐན་རན་མ་ལས་སབས། །ཤ་ཁག་ལ་སགས་བདད་ར་ལ་དང་

བཅས། །འབ་ས་ལ་དང་སར་བའ་གཏར་མ་འད། །དཔལ་ལན་དམག་ཟར་རལ་མ་ལ་

འབལ་གས། །སངས་རས་བསན་པ་བསང་ཕར་བཞས་ས་གསལ། །ས་གསམ་ལན་

གབ་ཐགས་ར་མཐར་ཕན་ཀང༌། །སད་གསམ་གདག་པ་འདལ་ཕར་ཁས་པའ་

ས༑ །དས་གསམ་རལ་བའ་བསན་སང་ཆན་མ་ལ། །ས་གསམ་གས་པ་ཆན་པས་ཕག་

འཚལ་ལ། །བདག་སགས་རམས་ཀ་ཆས་དང་མཐན་པའ་དན། །ཇ་ལར་བསམ་པ་

ཡད་བཞན་འགབ་པ་དང༌། །ནད་གདན་བགགས་སགས་བར་ད་གཅད་པའ་


362

ཚགས། །ཉ་བར་ཞ་བར་བན་གས་བརབ་ཏ་གསལ། །ལག་བསམ་དག་པས་ཚལ་

འདར་བརན་པ་ན། །ཚངས་དང་དབང་པས་འཇག་རན་སང་བ་ལར། །དམག་ཟར་

རལ་མ་ལ་སགས་སང་མའ་ཚགས། །གཡལ་བ་མད་པར་རག་ཏ་གགས་བད་ཤག །

༈ ཀ། ཆས་ཀ་རལ་པ་རལ་བ་ཙང་ཁ་པས། །ཆས་ཀ་འཁར་ལ་ར་ཆན་

བསར་མཛད་ཅང༌། །ཆས་སངས་དབན་པའ་གནས་ས་བཞགས་དས་ས། །ཆས་

འཁར་སང་བ་ཞལ་གས་བཞས་པ་དང༌། །སན་ཚ་ཨ་རན་པད་ལ་སགས་

པའ། །བཀའ་ཉན་གཞ་བདག་ར་ར་དཔལ་ལན་ཁད། །མགགས་འག་ར་ཡ་སང་ན་

བརད་པའ་ས། །དཔའ་བའ་ཆས་ཀས་རབ་བརན་དར་མདང་བསམས། །འཁར་དང་

བཅས་ལ་མཛས་པའ་སན་གཟགས་ཏ། །མཆད་གཏར་དམ་རས་གཏར་མ་འད་

བཞས་ལ། །ཐག་ཆན་གང་ག་ས་འད་སང་བ་དང༌། །དག་འདན་རམས་ཀ་ཆས་མཐན་

ཡད་བཞན་སབས། །

༈ ཧ། རང་བཞན་བད་བ་ཆན་པའ་གཞལ་ཡས་ནས། །བསན་པ་བསང་ཕར་ས་

ཚགས་རམ་འཕལ་ཅན། །ཐ་འག་ཆས་རལ་ཆན་པ་འཁར་དང་བཅས། །ཐགས་པ་

མད་པར་གནས་འདར་གཤགས་ས་གསལ། །ཕ་ནང་མཆད་སན་ལ་ཡ་ལམ་གང་

ཞང༌། །དམ་རས་ཇ་ཆང་བདད་ར་མཚ་ལར་བསལ། །ཤ་ཁག་དམར་ག་གཏར་མས་

ཞང་བཀང་ས། །ཆས་སང་ཆན་པ་འཁར་དང་བཅས་ལ་འབལ། །རན་ཆན་དར་སས་

བརན་པའ་ས་སབ་ཀས། །མཛས་པའ་ར་འཕལ་ཤགས་ཅན་ར་ནག་སང༌། །སག་ནག་

སན་པའ ་གཟགས་ཅན་ལ་རས་ཀ། །འཇལ་བར་ལབ་ལབ་གན་པ་ཁད་ལ་

བསད། །ཞལ་གཅག་ཕག་གཉས་གཡས་པའ་ར་ར་ཡས། །བསན་དག་མ་ལས་ཐལ་


363

བར་བརག་མཛད་ཅང༌། །གཡན་པའ་བམ་པས་འདད་དགའ་དངས་གབ་སར། །གནད་

སན་ཆན་པ་ཁད་ལ་བསད་པར་བག། །གབ་པའ་དབང་ཕག་པད་འབང་གནས་

དང༌། །ད་ཡ་རམ་འཕལ་རལ་བ་ཙང་ཁ་པས། །བཀའ་བསས་ཇ་བཞན་བསན་པ་སང་

བ་དང༌། །རལ་འབར་བཅལ་བའ་འཕན་ལས་མ་ལས་སབས། །ཁད་པར་ལས་ཅན་

ཀན་ག་ཕན་བདའ་གཞ། །ཆས་ཀ་ས་ཆན་ཐག་པ་ཆན་པའ་གང༌། །བ་གསལ་མཁས་

མང་བཤད་སབ་ལངས་སད་རམས། །ཡར་ངའ་ཟ་ལར་འཕལ་ཞང་རས་པར་མཛད། །

༄༅། །བད་སང་ལ་སང་ག་འཕན་བཅལ་དམ་ལན་མར་བསལ།

༄༅། །ཀ། མ་རད་བསད་ནམས་མཐ་དང་སན་ལམ་གས། །ཕག་ན་པདའ་

གདལ་ཞང་བསལ་ལན་ལངས། །མཐའ་དབས་ཡལ་ཁམས་སང་ཕར་ད་དང་

དར། །གནས་ཤང་ར་བའ་ཡལ་ལ་གཞ་བདག་དང༌། །ཁད་པར་ཚ་རང་མཆད་ལ་

བསན་མའ་ཚགས། །སད་པའ་ལ་དག་ར་ཡ་མགར་ལ་སགས། །བད་སང་ལ་སང་

གཉན་པ་མཆད་འཁར་རམས། །གདང་བས་འབད་ད་འདར་བན་མགན་ད་

བཞགས། །རས་སགས་ཏང་འཛན་རལ་བ་ལས་བང་བའ། །དཀར་གསམ་མངར་

གསམ་ཕ་མར་ཆང་ཕད་སགས། །ཡད་འང་བཟའ་བཅའ་བ་བག་ད་མ་དང༌། །རན་

ཆན་དར་ཟབ་ག་མཚན་སན་གཟགས་ཚགས། །མ་གཙང་ཉས་ཀན་སལ་བའ་བསང་

མཆད་དང༌། །སང་ནས་མཛའ་ཞང་དབ་འཕང་མཐར་བཏག་ས། །གསལ་ལ་མཆད་ད་

དམ་སང་དགས་མཛད་ལ། །བག་མད་ལ་ལས་ནངས་པ་ཅ་མཆས་བཤགས། །ཡང་

དག་ལ་དང་གཞན་ཕན་བང་ཆབ་སམས། །ཐབ་པའ་བཀའ་ལང་བས་བ་མད་པའ་


364

མཐས། །སང་རའ་ཡལ་གར་ནག་ཕགས་སར་གཏགས་ཀན། །སང་དང་གདག་པའ་

བ་ངན་རབ་ཞ་ནས། །བང་དར་འབད་པའ་བ་མག་མར་ཐབ་ཅང༌། །དས་ཀ་རད་པའ་

མན་པ་ཡངས་སངས་ཏ། །ཆས་སད་རང་དབང་གཙང་མའ་སང་བའ་དཔལ། །འཆར་

བར་ངས་ས་དམ་ལན་སང་མ་ཞམ། །སན་ཚ་སབ་དཔན་མཚ་སས་ར་ར་དང༌། །རལ་

བན་སམས་དཔའ་ད་མས་བཀའ་བསས་ཤང༌། །ད་ལ་རག་འཛན་རལ་འབར་བདག་

ཅག་གས། །གདང་ཤགས་དག་པས་མཆད་ཅང་ཉར་བསལ་ན། །རང་རང་མཐ་སབས་

ནས་པའ་དཔང་བསད་ད། །རང་ཡལ་གངས་ཅན་ཞང་ད་བད་སད་དཔལ། །མར་ད་

བཞད་པའ་རམ་བཞའ་འཕན་ལས་ཀན། །མ་ཐགས་ད་ལ་ཉད་ད་སབས་ཤག་ཀ། །ལག་

པར་གངས་ཅན་མགན་པ་དང༌། །བསན་འཛན་དམ་པའ་ས་ཚ་སངས། །མཁའ་མཉམ་

བསན་འགའ་བད་སད་སལ། །བཞད་དན་ལན་གས་འགབ་པར་མཛད། །ཅས་པ་འད་ཡང་

རལ་བའ་ལང་གས་ཟན་པའ་བད་ལངས་ད་སབས་མན་ནག་སག་བསལ་ག་གང་ད་གར་ཏ་གཟགས་ཅན་མ་རམས་དང་

ཆབས་ཅག་ཏ་གཟགས་མད་རམས་ཀང་མགན་སབས་དཔང་གཉན་བལ་ཞང་ཉམས་དམས་པའ་དས་ས་འདག་

པས།བད་སང་ལ་སང་གཞ་བདག་ཆ་ཕ་བསན་ཅང་བསད་ད་འཕན་ལས་བསལ་བ་འད་ལ་བ་ཞག་བང་ན་བད་ལངས་

སད་བཅད་ཀ་རད་པ་ཞ་བ་སགས་ཀ་དགས་པ་འགའ་ཞག་མཐང་ས་བས་ཤང༌།མཇག་ག་ཤ་ལ་ཀ་གཅག་འད་ན་

འདད་ཁམས་བདག་མའ་བཞད་པ་ལར་ར་ར་དག་ལན་ནས་གསངས་བས་བས་པ་ཡན།ཤཀའ་དག་སང་བསན་འཛན་

ར་མཚས།བད་རལ་ལ་༢༡༠༠ཆ་གང་ཟ་༡ཚས་༡དག་བ་ལ།

༄༅། །ཀན་རག་སན་ལམ་བཞགས་ས། །

༄༅། །ད་ལར་སང་སང་ཚགས་པའ་རལ་པ་ལས། །ངན་སང་སང་བའ་


365

མཆག་གར་དཀལ་འཁར་པ། །བསམ་བཟས་མཆད་བསད་བསབས་པའ་རམ་དཀར་

ཚགས། །མ་ཁམ་གནས་ཀན་སངས་པའ་ར་ར་བས། །ད་ཡ་མཐ་ལས་བདག་གཞན་

འག་བ་རམས། །དལ་འབར་རན་ཐབ་དམ་པའ་མགན་གས་བཟང་། །ཐན་མང་ལམ་

སངས་དབང་གས་རད་སན་ཅང་། །དམ་ཚག་སམ་པ་ཚལ་བཞན་བསང་བར་

ཤག །ད་ནས་ར་ར་འཛན་པའ་དད་དཔན་ལ། །བརན་ནས་དཔལ་ལན་ད་ཉད་བསས་

པ་སགས། །རལ་འབར་རད་རལ་ར་མཚའ་མཐར་སན་ནས། །རམ་གལ་ནར་བའ་

གང་ད་བགད་པར་ཤག །ཚགས་གཉས་མར་ད་རགས་པའ་ཐབས་མཁས་མཆག །ས་

བད་ལ་དང་ལག་སགས་བན་བརབས་པས། །བཟས་བརད་ཕག་ར་འཆང་ལ་སགས་

པ་ཡ། །ལས་ངག་རག་བད་མཐ་དང་ལན་པར་ཤག །འཇག་རན་གསམ་རལ་ཁ་བའ་

དབང་པ་ཡས། །བགགས་རམས་བསན་བསགས་བཅངས་ནས་ཚར་བཅད་

ད༑ །བདག་དང་གནས་སགས་སང་བའ་རལ་འབར་གས། །ལམ་བཟང་བསབ་ལ་བར་

ཆད་མད་པར་ཤག །ཕལ་བང་ཞང་ག་མཆག་ལ་ཚགས་བསགས་པས། །རང་ག་

རད་ན་ཡངས་ས་སན་པ་དང་། །རགས་ལའ་ལ་དང་ལ་མའ་ཕག་ར་རམས། །ལགས་

པར་འཆང་དང་འགལ་ལ་དབང་བར་ཤག །ཉ་ཟའ་འད་འབར་ཕ་ནང་ཕ་བང་

ཆ༑ །བསམས་པས་གང་ད་འཚང་རའ་ཞང་སངས་ནས། །ཡ་ཤས་རང་བཞན་གཞལ་

ཡས་ཁང་འགབ་པའ། །དག་བའ་ར་བ་ཡངས་ས་སན་པར་ཤག །དར་ན་ས་གསམ་ད་

མ་དག་བད་པ། །ཆ་ག་གསམ་ག་རམ་པའ་ཉམས་ལན་གས། །རམ་པར་སང་མཛད་

མངན་ད་བད་པའ་ཐབས། །དང་པ་སར་ཏང་འཛན་རགས་པར་ཤག །བཅམ་ལན་

ཚངས་བ་ཆན་པ་པད་ལ། །བཞགས་བཞན་ངན་སང་སང་བའ་རམ་འཕལ་


366

བརས། །མགན་མད་ཉམ་ཐག་མ་ལས་དབགས་དབང་ས། །མཆད་ཅང་ཆད་ད་བརད་

པས་བསགས་པར་ཤག །སར་ཡང་འཁར་ལའ་མགན་པས་མངན་སལ་པའ། །དཀལ་

འཁར་རལ་མཆག་ཡངས་ས་རགས་པ་དང་། །ཕག་ར་བཞ་ཡས་ལགས་པར་རས་

བཏབ་པས། །ས་གསམ་བ་བའ་ད་མ་འཁད་པར་ཤག །མ་དག་ས་དང་ངན་སང་

གསམ་སང་བའ། །འཕན་ལས་རལ་མཆག་ཕན་སམ་ཚགས་པ་དང་། །རགས་དང་ཕ་

མའ་ཏང་འཛན་མཐར་ཕན་ནས། །མཚན་མད་རལ་འབར་བསམ་ལ་བརན་པར་

ཤག །ལ་དང་སགས་ཀ་ད་ཉད་ལ་དམགས་པ། །ཤས་རབ་སས་དང་བལ་བའ་ཉམས་

ལན་གས། །འཁལ་བའ་བག་ཆགས་མ་ལས་དངས་ཕང་ནས། །གཞན་དན་ཕན་

ཚགས་འཕན་ལས་འགབ་པར་ཤག །ཁད་པར་སན་སང་མངའ་བའ་ལགས་བས་

སས། །ནར་བ་ད་མ་མད་པ་དབགས་དབང་ལར། །འདར་སང་འགགས་པ་བར་དའ་

འག་བ་རམས། །ལམ་འདས་རས་ས་འཛན་ལ་མཐ་ལན་ཤག །བདད་དང་གཤན་

རས་ཟན་པའ་རམ་ཤས་ད༑ །སགས་དང་ཏང་འཛན་ཕག་རས་བཀག་ནས་

ཀངབགགས་སག་ད་མ་མ་ལས་སངས་བས་ཏ། །ཕན་ཚགས་བད་འགའ་རན་ལ་

འགད་པར་ཤག །རང་སམས་ལས་ཅན་འཛན་པའ་སབས་མད་རམས། །དཔལ་ལན་

ཐམས་ཅད་རག་པའ་དཀལ་འཁར་ད། །བཅག་ནས་དབང་བསར་ལམ་བསན་སངས་

བས་ཏ། །དག་པའ་ཞང་ཁམས་མཆག་ཏ་འདན་པར་ཤག །མདར་ན་རང་གཞན་དན་

གཉས་བསབ་པ་ཡ། །ཐབས་མཁས་སད་པ་ཡངས་ས་རགས་བས་ནས། །ངན་སང་

གསམ་སགས་ཉམ་ཐག་འག་བ་ཀན། །སལ་ལ་རམ་སང་ཆན་པར་བདག་གར་

ཅག །ཀན་རག་སན་ལམ་རགས་ས། །


367

༄༅། །གསང་འདས་སན་ལམ་བཞགས་ས། །

༄༅། །དག་བ་འད་ཡས་མར་ད་བདག །སངས་རས་ཀན་ག་ཀན་བདག་

ཉད། །ར་ར་འཆང་དབང་ཐབ་གར་ཅག །འག་བས་ཀང་ན་ད་ཐབ་ཤག །བང་ཆབ་ཕར་

ན་སད་གང་དང་། །རགས་སངས་རས་ཀ་གང་ཡན་པ། །བང་ཆབ་ར་རས་གང་

གསངས་པའ། །སད་ད་གཉས་ཀའང་བདག་སད་ཤག །ད་ལར་ས་མ་ཇ་བཞན་ར་

ལམ་བཞན། །སང་སང་ལ་སར་གསལ་བའ་ངང་ཉད་ནས། །ཕགས་བཅའ་རལ་བ་རབ་

འབམས་ཀན་བསས་པ། །མ་བསད་ར་རའ་དཀལ་འཁར་ལ་ཚགས་ལ། །རད་བང་

བད་བས་དགས་པ་བསད་པའ་ཕར། །ཕ་དང་ནང་དང་གསང་བའ་མཆད་བསད་

དང་། །སམ་དང་བཟས་པ་སགས་ལ་འདར་འབད་པས། །བདག་གས་ཇ་སད་

བསགས་པའ་དག་བ་འདས། །རང་ཉད་སད་མཚར་ལང་བ་ཇ་བཞན་ད། །མར་གར་

འག་བ་ཀན་ཀང་ད་འད་བར། །མཐང་ནས་འག་བ་སལ་བའ་ཁར་འཁར་བའ། །བང་

ཆབ་སམས་མཆག་འབངས་པ་ཉད་གར་ཅག །སམས་ཙམ་བསད་ཀང་ཚལ་ཁམས་

རམ་གསམ་ལ། །གམས་པ་མད་ན་བང་ཆབ་མ་འགབ་པར། །ལགས་པར་མཐང་ནས་

རལ་སས་སམ་པ་ལ། །བརན་པ་དག་པས་སབ་པ་ཉད་གར་ཅག །ཐན་མང་ལམ་

སངས་སད་ད་གར་པ་ན། །ཐག་པ་ཀན་ག་མཆག་གར་ར་རའ་ཐག །སལ་བཟང་ས་

བའ་འཇག་ངགས་དམ་པ་དར། །བད་བག་ཉད་ད་འཇག་པ་ཉད་གར་ཅག །བམ་

དབང་གངའ་ཆ་རན་བསར་པ་ཡས། །ཐ་མལ་སང་ཞན་ད་མ་འཁད་པར་ཤག །གསང་

དབང་ཡ་ཤས་བདད་ར་མངས་པ་ཡས། །ངག་གནས་རང་ན་སགས་ས་འཆར་བར་

ཤག །གསམ་པ་ལན་སས་དགའ་བའ་ལགས་ཀ་ཡས། །ཡད་ན་འད་གསལ་དབངས་


368

ས་འདན་པར་ཤག །བཞ་བ་ཟང་འཇག་དན་ལ་ང་སད་པས། །མཐར་ཐག་དན་ལ་ས་

འདགས་ཆད་པར་ཤག །ད་ཚ་དངས་གབ་རམ་གཉས་འགབ་པའ་གཞ། །རམ་དག་

དམ་ཚག་སམ་པར་གསངས་པ་ལ། །བཅས་མ་མན་པའ་ངས་པ་རད་གར་ནས། །སག་

དང་བསས་ཏ་རག་ཏ་བསང་བར་ཤག །ཐ་མལ་སང་ཞན་ཀན་རག་སངས་པ་ཡ། །ལས་

ཀ་གཡ་བ་ངག་ག་བརད་པ་དང་། །ཡད་ཀ་བསམ་པ་ཀན་གས་འབད་མད་

པར། །རབས་ཆན་ཚགས་རམས་ཡངས་ས་སད་བད་པའ། །ཐན་བཞའ་སར་བ་

བསན་སབ་ཡན་ལག་བཞ། །རམ་པ་དང་པའ་རགས་དང་ཕ་བའ་ལམ། །མ་ལས་ཤན་

ཏ་བརན་པ་རད་ནས་ན༑ །གང་སང་ལ་ཡ་འཁར་ལར་འཆར་བར་ཤག །ཞང་ག་ཕལ་

བང་ཐགས་ཀ་དཀལ་འཁར་ལ། །བརན་ནས་འཁར་གསམ་དག་པའ་མཆད་སན་

སགས། །སར་བ་ཚགས་བསགས་ཆ་ག་བཞན་བས་པས། །རང་ག་རད་ན་ཡངས་

ས་དག་པར་ཤག །དཔལ་ལན་ཞ་སང་ར་ར་ཁ་བ་བཅའ། །འཁར་གས་ཡངས་ས་

བསར་བའ་ཏང་འཛན་གས། །ཕགས་བཅར་ར་བའ་གདག་པའ་བསམ་པ་ཅན། །མ་

ལས་ཚར་གཅད་འཕན་ལས་འགབ་པར་ཤག །གང་ད་འཚང་རའ་ཞང་ཀན་དག་བས་

ནས། །དར་ན་ས་གསམ་ག་འཕང་མངན་འགར་བའ། །ཐབས་ཀ་དམ་པ་འཆ་བ་ཆས་

ས་དང་། །བར་ད་ལངས་ས་ས་བ་སལ་པའ་སར། །ཚལ་བཞན་ཉམས་ས་ལན་པའ་ར་

ར་མཆག །རམ་པ་ཇ་བཞན་རད་ལ་བསད་པ་ཡས། །ཐ་མལ་ས་ཤ་བར་དའ་སང་

ཞན་ཀན། །སང་བད་དང་པའ་སར་བ་ཐབ་པར་ཤག །རང་དན་ཕན་ཚགས་ད་ཡ་

མར་བའ་ལམ། །འདད་ཆགས་ཆན་པའ་ཚལ་ག་ཏང་འཛན་གས། །རང་རགས་ཕག་

རར་གཞལ་བའ་ཐབས་ལ་མཁས། །ལན་སས་བད་བས་རལ་རམས་མཆད་པར་


369

ཤག །མཁའ་དབངས་ར་ར་སར་བས་སར་བ་ཡ། །ཙཎ་ལ་ཡས་བཞས་པའ་བང་ཆབ་

སམས། །ཨ་ཝ་ད་ཏའ་རན་ལམ་ནས་འངས་པ། །ཤས་རབ་པདའ་ཟའ་འབར་སན་པ་

ལས། །འཁངས་པའ་རན་དང་བརན་པའ་དཀལ་འཁར་ག། །སལ་པའ་སན་གས་ནམ་

མཁའ་ཁན་བཀང་ས༑ །སད་བཅད་ཞང་ཀན་ཡངས་ས་སང་མཛད་པའ། །དཀལ་

འཁར་རལ་མཆག་མར་ད་འགབ་པར་ཤག །སག་འཛན་ཐར་སལ་ལམ་ག་ས་རར་

ན༑ །གནས་ནས་འད་ཟར་ད་བ་འགད་པ་ཅན། །བད་གཤགས་ལ་བདག་རན་ཆན་ཁ་

དག་ལ། །ཕག་མཚན་བང་སམས་ཕ་མ་ཡངས་འབ་ཙམ། །ད་ནང་དཀལ་འཁར་

འཁར་ལ་ཡངས་རགས་ཤང་། །མ་འདས་གསལ་ལ་ཇ་སད་འདད་ཀ་བར། །མཉམ་

པར་འཇག་པའ་ཕ་མའ་རལ་འབར་དང་། །ཕ་ནང་བཟས་པ་ཡངས་ས་རགས་པར་

ཤག །དས་ན་རས་སགས་འཁལ་འཁར་བསམ་གཏན་ལ། །བརན་ནས་འགབ་པ་ཆན་

པ་བརད་དང་ན། །ཞ་སགས་རབ་འབམས་ལས་ཀན་འགབ་པ་ཡ། །ལས་ཀ་རལ་པ་

མཆག་ན་འགབ་པར་ཤག །ས་སར་སད་དང་བསམ་གཏན་སག་རལ་དང་། །འཛན་

པ་རས་དན་ཏང་འཛན་ཡན་ལག་དག །ཡངས་ས་སད་པའ་ཟབ་ལམ་རམ་པ་ལ། །སད་

པ་གསམ་དང་བཅས་པ་འགབ་པར་ཤག །ནར་བར་ཐག་ལ་ཕ་མར་སམས་བརན་

པས། །ཉ་མས་ཟ་བ་བཞས་པའ་བདད་རའ་རན། །ལགས་འབང་ལགས་ལག་རམ་

པས་དངས་པ་ཡ། །ཡས་བབས་མས་བརན་དགའ་བཞ་ས་བར་ཤག །ད་ལས་

ལངས་ཚ་གང་ཤར་སང་བ་ཀན། །རགས་བར་རགས་ལ་རགས་གསམ་རགས་

གཅག་ཏ། །འཆར་བའ་ས་ཡ་ར་རའ་ཏང་འཛན་གས། །ལས་དབན་སར་སད་བསམ་

གཏན་རགས་པར་ཤག །ཐག་ལའ་རལ་པ་སགས་ཀ་ཐག་ལ་མཆག །སང་གའ་ཆ་


370

སས་ས་རར་གམས་བས་པས། །གཟང་དང་འཛན་པའ་རམ་རག་བསད་པའ་

རང་། །བཅ་གཉས་མ་ཤགས་ཐག་ལར་སད་པར་ཤག །གདང་ག་ས་རར་འད་ཀ་ཐག་

ལའ་གདངས། །མ་བཅས་ར་ར་གསམ་ད་ཤར་བ་ཡ། །ངག་དབན་གསང་ག་ར་རའ་

ཏང་འཛན་གས། །སང་གའ་མ་རག་ས་ངའ་སབས་འབད་ཤག །ཐབས་ཤས་གསང་

བའ་ར་མཆག་གཉས་ཀ་རར། །རས་ཀ་ཐག་ལའ་སག་རལ་བསམས་པ་ཡས། །ཀན་

རག་རང་ག་མན་པ་སངས་གར་ནས། །འད་གསལ་ཉ་མ་སང་དབས་འཆར་བར་

ཤག །ས་ར་གསམ་ད་ཐག་ལ་རམ་གསམ་ག། །སག་རལ་བསམས་པས་སན་མད་

ནམ་མཁའ་ལ། །ཟ་ཉའ་འད་དང་སག་གས་ཁབ་འད་ཡ། །སང་བ་གསམ་ག་སམས་

དབན་ས་བར་ཤག །ས་མ་ལངས་ས་འད་གསལ་ཆས་ས་དང་། །ས་ཚགས་སལ་ས་

གསམ་ལ་ར་ར་ཞང་། །རམ་པ་གསམ་གསམ་བས་བ་རམ་པ་དག །ཡངས་རགས་

མན་ངག་གནད་ལ་མཁས་གར་ཏ། །ཀན་རབ་ས་ལས་དན་དམ་འད་གསལ་

འཛན། །ལགས་ལག་རས་དན་ཟང་ཏང་འཛན་དང་། །སས་བཅས་སས་མད་ཤན་ཏ་

སས་མད་ཀ། །སད་མཆག་རམ་གསམ་ཡངས་ས་རགས་པར་ཤག །གལ་ཏ་འད་དང་

བར་དར་མཆག་འགབ་པའ། །ཏང་འཛན་མ་རད་འཆ་བའ་དས་བད་ན། །གཞ་ཡ་འཆ་

རམ་སང་པ་རམ་པ་བཞ། །ལམ་ག་སང་པ་བཞ་དང་བས་ནས་ཤག །བར་ད་གབ་ཚ་

ས་མའ་ཏང་འཛན་དང་། །བས་བར་བད་ཅང་ས་བ་ལན་པའ་ཚ། །ལངས་སས་སལ་

སའ་ས་བ་འཛན་པ་བཞན། །ས་གནས་མཆག་ཏ་བསམ་བཞན་ས་བར་ཤག །མདར་

ན་ས་ཤ་བར་ད་གང་ཤར་ཡང་། །སན་ཆད་བསམས་པའ་ལམ་འཁར་རམ་གསམ་

ག༑ །གསལ་འདབས་དག་སར་བསལ་མར་རགས་གར་ནས། །འཆ་ཚ་ཡད་ལ་དགའ་


371

བ་རས་པར་ཤག །ད་ལར་རད་བང་ལམ་ག་མཐར་ཐག་འད། །ཚལ་བཞན་བསབ་ལ་

བར་ཆད་མད་པ་དང་། །ཕགས་དས་ཀན་ཏ་དར་ཞང་རས་གར་ཏ། །འག་ཀན་ཐབས་

མཁས་འད་ཡས་སལ་བར་ཤག །ཅས་པ་འད་ན་ར་ཙང་ཁ་པ་བ་བཟང་གགས་པས་མཛད་པའ། །

༄༅། །བད་མཆག་སན་ལམ་བཞགས་ས། །

༄༅། །སད་པ་གསམ་འབར་ས་ན་རས་ཆགས་དལ་བར་ལན། །འད་ཟར་

སན་པ་སང་ལན་ཉ་མ་བར་སང་ལན། །རམ་མང་ས་དང་ཆ་ལགས་རས་ཆགས་

སམས་འབར་ལན། །ཧ་ར་ཀ་དཔལ་ད་དང་ལན་ཅག་གར་བད་ཤག །ལ་མ་ཚད་མ་

དམ་ཚག་ཚད་མ་དང་། །ད་བརད་གསང་ཡང་མཆག་ཏ་ཚད་མ་ས། །བདན་པ་འད་

དག་གས་ན་ལ་མ་རམས། །བདག་ཅག་རས་ས་འཛན་པའ་རར་གར་ཅག །སམས་

ཅན་ཀན་ག་དན་ག་ཕར། །བདག་ན་ཧ་ར་ཀར་གར་ནས། །སམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཧ་

ར་ཀའ། །ག་འཕང་མཆག་ལ་འགད་པར་ཤག །དག་བ་ཅང་ཟད་ཙམ་ཡང་རལ་སས་

ཀ༑ །ཐབས་མཁས་སན་ལམ་མཆག་གས་ཟན་གར་ན། །འབས་བ་དམན་པའང་ཕལ་

ད་འབང་འགར་ཞང་། །མར་ད་འཛད་པའང་ནམ་ཡང་མ་ཟད་པར། །གསངས་ཕར་

དས་གསམ་དག་བ་ཅ་མཆས་པ། །རབས་ཆན་སན་ལམ་རམས་ཀས་བསར་བ་

ལ༑ །མཁས་པ་ས་ཞག་རབ་ཏ་བརན་མ་བད། །ད་ཕར་ཐབས་མཁས་ད་ན་འདར་

བའ། །འདས་དང་མ་བན་ད་ལར་བང་བ་དང་། །འབལ་བའ་ལགས་ཚགས་བདག་ལ་

ཅ་མཆས་པ། །ད་ཡ་དངས་གབ་ཀན་ག་འབང་གནས་མཆག །བཤས་གཉན་དམ་པ་

ཚལ་བཞན་བསན་པར་ཤག །ད་ཡས་ཉ་བར་བསན་པའ་གདམས་པ་ལས། །འངས་


372

པའ་དལ་འབར་དན་ཆ་རད་དཀའ་དང་། །འཇག་པར་ས་དང་ངན་འགའ་སག་བསལ་

དང་། །ད་ལས་སབ་པའ་སབས་འག་ལས་འབས་རམས། །ལགས་པར་བསམས་ལ་

ངས་པ་བརན་པ་ན། །རད་ནས་ཡང་དག་ལམ་ག་གཞ་ཟན་ཤག །འཁར་བ་ཆ་ཤང་

སང་བ་མད་པ་ལ། །རག་ཏ་བདག་ག་ཡད་ན་འབང་གར་ཅག །བར་བས་འག་བའ་

སག་བསལ་མ་བཟད་ནས། །སམས་ན་བང་ཆབ་མཆག་ལ་མངན་ཕགས་པའ། །སན་

སམས་འཇག་པའ་སམ་པ་ལགས་བཟང་ནས། །ཕན་དག་བས་བ་བཞ་ལ་སད་པར་

ཤག །ཐན་མང་ལམ་སངས་སད་ད་གར་པ་ན། །དབང་བཞ་བསར་པས་ས་བཞ་འགབ་

ངས་ཀ། །ནས་པ་འཇག་བད་ད་མ་རམ་པ་བཞ། །འཁད་ཅང་རམ་གཉས་བསམ་ལ་

དབང་བར་ཤག །ད་དས་བ་མ་སངས་རས་བང་སམས་དང་། །དཔའ་བ་མཁའ་འག་

དཔང་ད་ལགས་བཞག་ནས། །ཇ་སད་གསངས་བཞན་བསང་བར་ཁས་བངས་

པའ། །དམ་ཚག་སམ་པ་ཚལ་བཞན་བསང་བར་ཤག །ད་ནས་ཚ་རབས་ཀན་ཏ་ལག་

པའ་ལས། །རས་ས་བཟང་ནས་བན་གས་རབས་པ་དང་། །རགས་རམ་ཡངས་

རགས་ས་བའ་རད་སན་ཅང་། །ཐ་མལ་སང་ཞན་ད་མ་འཁད་བད་པ། །བསད་པའ་

རམ་ལ་ངས་པ་བརན་རད་ནས། །ཐན་བཞའ་རལ་འབར་ལ་ན་རབ་འབད་ད། །གང་

སང་ལ་ཡ་འཁར་ལར་འཆར་བ་ཡ། །རམ་པ་དང་པའ་རགས་པ་ས་བར་ཤག །ས་

གསམ་སད་པ་དཔལ་ལན་ཧ་ར་ཀའ། །ས་གསང་ཐགས་ཀ་དག་བད་ལ་རམས་

ཀས། །བན་གས་བརབས་པས་བགགས་རམས་བཟག་པ་དང་། །རབས་ཆན་བསད་

ནམས་ཚགས་ན་རགས་པར་ཤག །སས་ཀན་འད་གསལ་གནས་ས་སད་པ་དང་། །ད་

ལས་ན་དའ་གཟགས་ས་ལང་བ་དང་། །ད་ཉད་དབངས་གསལ་གཟགས་བརན་བཞན་


373

ཤར་བའ། །དཀར་དམར་ཟ་བའ་དབས་ས་ཞགས་པ་ལས། །ཧ་ར་ཀ་ཡ་དཀལ་

འཁར་རགས་པའ་དན། །འཆ་བ་ཆས་ས་བར་ད་ལངས་ས་དང་། །ས་བ་སལ་སར་

འཁར་བའ་ལམ་འཁར་ད། །ཤས་ནས་བསམས་པས་ད་བཞན་འགབ་པར་

ཤག །གནས་མཆག་གང་ད་ཧ་ར་ཀ་རགས་པའ། །འབང་བཞ་ར་རབ་པདས་མཚན་

པའ་དན། །གང་ལ་གནད་ད་བསན་པའ་ར་འཁར་སགས། །ར་ར་ལས་ཀ་གནས་

ལགས་རགས་པར་ཤག །པདའ་ལ་བར་ཟ་བ་དཀར་དམར་ན། །འདས་པ་སགས་

ཀས་མཚན་པར་གར་པའ་དན། །ལ་བའ་དམར་ཆ་ས་བའ་དཀར་ཆ་ཡ། །འབར་དང་

འཛག་པ་ད་ཏར་འདས་པ་ལས། །ངས་དན་ལན་ཅག་སས་པའ་ཧ་ར་ཀའ། །དཀལ་

འཁར་རགས་པར་བསད་པའ་ཐབས་ས་ན། །ལགས་པར་ཤས་ནས་ཐན་བཞར་

བསམས་པ་ཡས། །ད་འདའ་རགས་རམ་ས་བའ་སད་གར་ཅག །ས་བ་སལ་སར་

འཁར ་བའ ་ཧ ་ར ་ཀའ ། །ཕ ་དང་ལས་ཀ ་དཀལ་འཁར ་ཐན་མཚམས་

བཞར། །བསམས་པས་རགས་པ་དང་ན་ཕ་བ་ཡ། །ཕ་ནང་དཀལ་འཁར་གསལ་སང་

མཐར་ཕན་ཤག །ས་མཚམས་མ་རམས་དབང་པའ་སར་བསམས་པས། །ལས་རང་

དབང་པའ ་ས ་ནས་ལག་པར་ཤག །ཉར་བཞའ ་ཡལ་ད་དཔའ་བ་དཔའ་མ་

རམས། །བསམས་པས་རང་རམས་ཉར་བཞའ་རར་འདས་ཤག །ཆས་ཀ་འཁར་ལའ་

འདབ་མར་བད་ཆན་ག། །ལ་རམས་བསམས་པས་སར་ཡང་རང་རམས་ན། །སང་

གའ་ཕགས་དང་མཚམས་ཀ་ར་བརད་ད། །འདས་ནས་དབས་ཀ་ད་ཏར་འཇག་པར་

ཤག །ནང་ག་ར་བཙན་ཡབ་ཡམ་བསམས་པ་ལས། །དཔད་དང་ཐག་ལ་ཕན་ཚན་

སམས་ཞགས་ནས། །རགས་པའ་རམ་པ་མཆག་རམས་ས་བ་ཡ། །དག་བའ་ར་བ་


374

ཡངས་ས་སན་པར་ཤག །དཔལ་ལན་འཁར་ལ་སམ་པའ་ར་རད་དན། །གབ་མཆག་

ལ་ཨ་བ་ཡ་མན་ངག་གས། །བཤད་པའ་རད་ལ་བརན་ནས་རབ་བཤད་པས། །ལགས་

པར་བཤད་པའ་སང་པ་རབ་བསས་པ། །རགས་རམ་རལ་འབར་ཆན་པ་སས་བཅས་

དང་། །སས་མད་ཤན་ཏ་སས་མད་སད་པ་གསམ། །རགས་པར་བསད་ནས་དངས་

གབ་མཆག་བརས་ཏ། །མཐའ་ཡས་འག་བ་མར་ད་སལ་བར་ཤག །སལ་བའ་འཁར་

ལའ་དབས་ས་སན་ས་ལ། །སམས་ན་བརན་པས་ཉ་ཟའ་འགས་བཅམ་ས། །ད་ཏར་

ཙཎ་ལ་ན་འབར་བ་ཡས། །སང་ཕག་དན་གཉས་ར་ནས་རབ་གཡས་པའ། །བང་ཆབ་

སམས་རན་འབབ་དང་འཛག་པ་ལས། །ཡས་བབས་མས་བརན་དགའ་བཞ་ས་བར་

ཤག །འཇག་དང་གནས་དང་ལང་བའ་རང་གས་ན། །སགས་ཀ་རལ་པ་ར་ར་གསམ་

ག་གདངས། །ད་ཏའ་ལམ་ནས་ཡང་ཡང་བསགས་པ་ཡས། །ལ་བའ་དབས་ཀ་མཆག་

ག་དབང་ཕག་མ། །ཧ་ཡག་བདད་རའ་རན་གས་མཉས་བས་པས། །འད་གསལ་

ཐམས་ཅད་སང་བར་འཆར་བར་ཤག །མཁའ་དབངས་ཤར་བའ་དབང་པའ་གཞ་

བཞན་ད། །གསལ་དངས་འད་ཟར་ལ་ཡ་ད་བ་ཅན། །ཀན་ལར་དཀར་ཡ་ཤས་སམས་

དཔའ་ན། །ཤས་རབ་ཕག་མར་རལ་བའ་དགའ་བ་སས། །སད་བཅད་སས་པ་ཀན་

སད་བསམ་གཏན་མཆག །རས་གཞག་རམ་པས་འད་གསལ་འཇག་པར་

ཤག །བསམ་གས་མ་ཁབ་འད་གསལ་ཕག་ར་ཆ། །ལན་སས་བད་ཆན་སང་ཉད་

མཐར་ཐག་དང་། །ལགས་སར་མཉམ་པར་བཞག་དས་བསངས་པ་དང་། ལངས་པར་

གར་ཚ་གང་ཤར་སད་བཅད་ཀན། །ཆ་དང་ཆ་རབས་གཉས་པ་ཇ་བཞན་ད། །བད་བ་

ཆན་པའ་རལ་བར་ཤར་གར་ཏ། །གཟང་འཛན་རམ་པར་རག་པའ་བག་ཆགས་


375

ཀན། །ཡངས་ས་སང་ལ་ཐགས་པ་མད་པར་ཤག །རམ་པ་ད་ཡ་དཔ་ཡས་ལན་སས་

ལས། །ཆ་ཀང་ཤན་ཏ་དངས་ལ་ཉ་བཞན་ད། །ས་འཕལ་ད་བའ་སར་ན་ལངས་གར་

ཏ༑ །ས་མ་ལ་བའ་ཏང་འཛན་རགས་པར་ཤག །ས་མའ་ལས་མཛས་ཡང་ཡང་འད་

གསལ་ད། །ཀན་ཏ་ཞགས་ལས་དན་ག་ལན་ཅག་སས། །མངན་ད་བས་མཐར་དཔལ་

ལན་ར་ར་འཆང་། །སབ་པའ་ཟང་འཇག་མངན་ད་འགར་པར་ཤག །དཔའ་བར་འག་

བའ་ཏང་འཛན་ད་ཉད་ན། །ཡང་ཡང་གམས་པས་ཏང་ང་འཛན་རལ་པ། །ར་ར་ལ་

བའ་ཏང་ང་འཛན་གས་ན། །འཁལ་བའ་བག་ཆགས་མ་ལས་འཇམས་པར་ཤག །ག་

འཕང་མཆག་ད་ཚ་འདར་མ་ཐབ་ན། །འཆ་ཚ་ར་བཙན་ཡབ་ཡམ་འཁར་བཅས་

ཀས། །ཡད་འང་མཆད་སན་སན་པའ་རལ་མའ་ས། །ང་མཚར་ལས་བཟང་མང་པས་

བས་བར་ཤག །ད་ནས་འཆ་བའ་འད་གསལ་ཟན་མཛད་ཅང་། ལམ་མཆག་སབ་པའ་

རག་པ་འཛན་པའ་གནས། །རམ་དག་མཁའ་སད་གནས་ས་ཁད་ནས་ན། །ཟབ་མའ་

ལམ་འད་མར་ད་མཐར་ཕན་ཤག །རལ་འབར་དབང་ཕག་བ་བས་བགད་གར་

པ༑ །བད་མཆག་བཤད་སབ་ཤན་ཏ་ཉམས་པ་འད། །ཆས་ཆར་རས་ཤང་ཐར་འདད་

འཇག་ངགས་ས། །ནམ་ཡང་མ་ནབ་རང་ད་གནས་གར་ཅག །ཚལ་ད་སབ་ལ་ཐག་

མད་མཐ་ལན་པ། །འཛམ་གང་གནས་མཆག་ཉ་ཤ་ར་བཞ་ཡ། །དཔའ་བ་རལ་འབར་

མ་ན་འཁར་བཅས་ཀས། །གཡལ་བ་མད་པར་རག་ཏ་གགས་མཛད་ཤག །ཅས་པ་འད་ན་

ར་ཙང་ཁ་བ་བ་བཟང་གགས་པས་མཛད་པའ། །


376

༄༅། །འཇགས་བད་སན་ལམ་བཞགས་ས། །

༄༅། །རམ་དག་ཡད་ཀ་ཟ་ཤལ་རག་ངས་ལ། །བཅམ་ལན་ར་ར་འཇགས་

བད་དཀལ་འཁར་ན། །ཏང་འཛན་པར་གས་དབང་བའ་གཞ་ལ་བར། །རབ་བཀད་

སམ་དང་མཆད་བསད་བཟས་སགས་ཀས། །རམ་དཀར་ཟ་འད་དང་དང་ཀན་

ལར། །མཆག་ཏ་དཀར་བ་གང་ཞག་བསགས་པ་དས། །དངས་གབ་ར་བ་ཐག་མཆག་

དག་བའ་བཤས། །མཚན་ཉད་ལན་པས་རས་ས་འཛན་པར་ཤག །ཚ་འདའ་ཆས་

བརད་བས་པའ་རལ་རད་དང་། །འཁར་བའ་ཕན་ཚགས་དག་སལ་ཚང་ལ་

བར། །རག་ནས་བང་ཆབ་མཆག་ཏ་སམས་བསད་ད། །ཕན་དག་སད་པས་རག་ཏ་

འཚ་བར་ཤག །རམ་དག་དབང་བཞའ་ཆ་བས་ས་གསམ་ག། །ད་མ་ཀན་བཀས་ས་

བཞའ་ས་བན་བཞག །དམ་ཚག་སམ་པ་མག་ག་འབས་བ་ལར། །བསངས་པས་རམ་

གཉས་ལམ་ག་སད་གར་ཅག །ས་ཤ་བར་དའ་མན་པ་ཀན་སལ་ཞང་། །ས་གསམ་

འད་བརའ་ད་བ་འགད་བད་པ། །བསད་རམ་ཟབ་མ་ཐན་བཞར་བསམས་པ་

ལས། །རགས་རམ་ཡངས་རགས་ས་བའ་རད་སན་ཤག །བ་མ་གཤན་རའ་གཤད་

ཀ་ལ་ཡ་ཚགས། །ནམ་མཁའ་གང་བའ་བསད་ནམས་ཞང་མཆག་ལ། །འཁར་གསམ་

རམ་པར་དག་པའ་མཆད་སན་གས། །རང་ག་རད་ན་ཡངས་ས་སན་པར་

ཤག །སགས་གཉས་དན་ལར་གདད་ནས་དག་པའ་དབངས། །བད་ཆན་རང་གས་

སམས་དང་ར་གཅག་པ། །ཡ་ཤས་ཚགས་རགས་འཆ་བའ་སན་སངས་ཤང་། །འད་

གསལ་ལམ་ག་ཆས་ས་ཐབ་པར་ཤག །གཏམ་ཆན་གནད་མཛས་དཔལ་ལན་ཁ་བ་

བཅས། །ཡངས་ས་བསར་བའ་ཏང་འཛན་ལ་གཞལ་པས། །བདད་དང་བགགས་


377

སགས་ནག་པའ་ར་ལག་ཀན། །སད་ཅག་ཉད་ལ་དངས་ནས་འབན་པར་ཤག །རམ་

མང་རན་ཆན་ཚགས་འབར་གཞལ་མད་ཁང་། །རམ་སང་རམ་པར་དག་པའ་བདག་

ཉད་ཅན། །རམ་པར་བསམས་པས་མ་དག་ཞང་སངས་ཏ། །རམ་དག་ཡ་ཤས་གཞལ་

ཡས་ཁང་འགབ་ཤག །དར་ན་གར་ཀམ་ལན་པ་བརགས་པ་བཞན། །ར་ཡ་ར་ར་

འཛན་པའ་རལ་འབར་གས། །བར་དའ་སད་སངས་ས་ལས་སད་གར་ནས། །རལ་

བའ་ལངས་ས་མར་ད་འགབ་པར་ཤག །ཟ་ཉ་ས་བན་ཕག་མཚན་ས་རགས་

པའ། །རམ་པས་ཡ་ཤས་ལ་ཡ་མངན་བང་ལས། །འབས་བ་ར་ར་འཛན་པའ་རལ་

འབར་གས། །ས་སད་སང་ཞང་སལ་ས་འགབ་པར་ཤག །འབམ་ཕག་ཉ་འད་སངས་

པའ་གཟ་བརད་ཅན། །རང་ཉད་སམས་དཔའ་གསམ་ག་བདག་ཉད་དང་། །རང་

རགས་ཕག་རར་སར་བའ་རལ་འབར་གས། །སལ་པའ་སན་གས་ས་གསམ་ཁབ་

བས་ནས། །མ་དག་སད་བཅད་ད་མ་ཀན་སངས་ཏ། །དག་པའ་རན་དང་བརན་པར་

རག་འཆར་བ། །གཞན་དན་ཕན་སམ་ཚགས་པའ་བདག་ཉད་ཅན། །དཀལ་འཁར་

རལ་མཆག་ཏང་འཛན་མཐར་ཕན་ཤག །ཕ་ནང་བཟས་བརད་མཐར་ཕན་བསམ་

གཏན་དང་། །རས་སགས་རན་འབལ་འཁལ་འཁར་རམ་པ་ལ། །བརན་ནས་ཞ་སགས་

རབ་འབམས་ཀན་འགབ་པའ། །ལས་ཀ་རལ་པ་མཆག་ན་འགབ་པར་ཤག །ཟབ་

ལམ་རམ་པ་ལ་ཡ་གནད་ཀ་དན། །མ་ལས་བསས་པ་རལ་འབར་རམ་པ་བཞ། །སད་

པ་གསམ་དང་བཅས་པའ་ལམ་བཟང་གས། །ས་གསམ་ག་འཕང་ཚ་འདར་ཐབ་པར་

ཤག །སལ་པའ་འཁར་ལར་འདད་ལ་ཡབ་ཡམ་ལ། །སམས་གཞལ་རས་གཞག་སད་

རམ་མཆག་གས་ན། །ཟ་ཉའ་ར་བ་ས་གཅན་ལམ་བཀག་པས། །ཡས་བབས་མས་


378

བརན་དགའ་བཞ་ས་བར་ཤག །ཆས་ཀ་འཁར་ལར་སགས་ཀ་རལ་འབར་

མཆག །བམ་པ་ཅན་དང་ར་རའ་བཟས་པ་ཡས། །སང་གའ་ར་མདད་མ་ལས་གལ་

བས་ནས། །ལན་སས་བད་བས་ཡད་ལ་མས་ཐབ་ཤག །སར་ཡང་བན་གས་

བརབས་པའ་རལ་འབར་གས། །ནང་ག་རས་གཞག་བསམ་གཏན་རམ་པ་

དང་། །ཕག་ར་གཉས་དང་སར་བའ་ཐབས་མཁས་ལས། །སམས་དབན་མཐར་ཐག་

ཏང་འཛན་འདན་པར་ཤག །འཆ་རམ་ཇ་བཞན་རང་རམ་མ་ལས་པ། །སང་གར་ཐམ་

པའ་འད་གསལ་ད་ཉད་ལས། །དབབས་ཀ་རལ་འབར་མཚན་དཔའ་ད་བ་ཅན། །ས་

མ་ལ་བའ་ཏང་འཛན་རགས་པར་ཤག །དབང་བའ་གཞ་ལར་དངས་པའ་ས་ད་

ཉད། །ནམ་མཁའ་དབངས་ས་ཆ་འཛན་ཞ་བ་བཞན། །སངས་པའ་རམ་དག་ཡ་ཤས་

རལ་འབར་གས། །བདན་པར་འཛན་པའ་ས་བན་དངས་འབན་ཤག །དན་ག་ལན་

ཅག་སས་པ་ད་ཉད་ལས། །མཚན་དཔས་བརན་པའ་ཡངས་ས་དག་པའ་ས། །དན་

དམ་འད་གསལ་ཐགས་དང་མཉམ་སར་བའ། །ཟང་ད་འཇག་པའ་རལ་འབར་མཆག་

གབ་ཤག །ནམ་མཁའ་ཇ་སད་ས་ལའ་བདག་ཉད་ཅན། །ཁ་སར་བདན་ལན་ག་འཕང་

མངན་གར་ནས། །མཐའ་དག་འག་འད་ག་འཕང་ད་ཉད་ལ། །སད་ཅག་ཉད་ལ་བད་

བག་འགད་པར་ཤག །ཅས་པ་འད་ན་ར་ཙང་ཁ་པ་བ་བཟང་གགས་པས་མཛད་པའ། །

༄༅། །དས་འཁར་སན་ལམ་བཞགས་ས། །

༄༅། །ༀ་བད་ལགས་ས་གར་ཅག བ་མ་དང་དཔལ་དས་ཀ་འཁར་ལའ་ལ་

ཚགས་རམས་ལ་གས་པས་ཕག་འཚལ་ལ། །ད་ལར་ལག་བསམ་དག་པའ་གངས་ར་


379

ལས། །བསམ་བཟས་མཆད་པའ་ཆ་རན་ད་མ་མད། །བདག་བའ་ཆ་མཚར་ཡང་ཡང་

བསགས་པ་ལས། །དག་ཚགས་ར་མཚ་ཆས་ཆར་རས་པ་དང་། །གཞན་ཡང་དས་

གསམ་དང་འབལ་དག་བའ་ཚགས། །མ་ལས་བ་ཡས་གཅག་ཏ་བསམས་པའ་

མཐས། །ས་དང་ས་བར་ཐག་མཆག་དག་བའ་བཤས། །དམ་པའ་མགན་གས་རས་

ས་འཛན་པར་ཤག །ད་ཡས་དགས་བཞན་བསལ་པའ་གདམས་པ་ལས། །ཐག་པ་

གསམ་ག་ཆས་རམས་བས་བའ་ཚལ། །ཤས་ཤང་ད་དན་ཉམས་ས་བངས་པ་

ལས། །ཐན་མང་ལམ་གས་བདག་རད་སན་པར་ཤག །རམ་དག་དབང་བདན་ཐབ་

པས་ས་བདན་ག། །ནས་པ་ལགས་བཞག་ཁམས་སགས་ད་མ་བདན། །འཁད་ཅང་

རམ་པ་དང་པའ་རལ་འབར་དང་། །ཐན་མང་དངས་གབ་བསབ་ལ་དབང་བར་

ཤག །འཇག་རན་འཇག་རན་འདས་པའ་དབང་མཆག་བཞ། །ས་བཞ་ར་ར་བཞ་ཡ་ས་

བན་བཞག །རམ་པ་གཉས་པའ་བསན་བསབ་ཡན་ལག་བཞ། །ཉན་དང་འཆད་དང་

བསམ་ལ་དབང་བར་ཤག །ར་ར་ཐག་པའ་གཞལ་མད་ཁང་མཆག་ཏ། །མ་ཉམས་དམ་

ཚག་སམ་པའ་རང་རན་དང་། །རམ་དག་དབང་བཞའ་ཁ་ལ་ལགས་འདག་ས། །རམ་

གཉས་ཆས་ཀ་འཁར་ལས་བསར་བར་ཤག །ས་དང་གསང་ཐགས་ཡ་ཤས་སངས་

ཤང་དག །རགས་དག་ཡན་ལག་དག་བསམ་རལ་འབར་དང་། །ལས་གནས་ས་སར་

བཀད་པའ་ར་རའ་འད། །རབ་འབར་དག་པས་བདད་བགགས་བསག་པར་

ཤག །མཁའ་དབངས་དབས་ས་འབང་བའ་དཀལ་འཁར་བཞ། །བསད་ཅང་གཅག་

ཏ་འདས་ལས་ར་ར་ཡ། །ར་བ་རམ་ལ་དང་རམ་པ་གསམ། །ཁང་བརགས་གདན་དང་

བཅས་པ་འགབ་པར་ཤག །ད་དབས་རང་ཉད་དཔལ་ལན་ར་ར་ཤགས། །ཁ་བའ་


380

དབང་བའ་ཏང་འཛན་བརན་པ་ཡས། །ས་རམས་ཀན་ལས་བསང་མ་དག་ཅའ་

ཚགས། །སས་པས་ཕ་ནང་བདད་བགགས་ཚར་གཅད་ཤག །ས་དང་བས་བའ་སར་

བས་ཚགས་ཀ་ཞང་། །ནམ་མཁའ་དབངས་ཀན་ཁབ་པར་རགས་བས་ཏ། །སར་བ་

ཚགས་བསགས་ཆ་ག་བཞན་བས་པས། །རབས་ཆན་ཚགས་རམས་ཡངས་ས་

རགས་པར་ཤག །འཆ་རམ་ཇ་བཞན་ཁམས་དག་ཐམ་པའ་མཐར། །ཆས་ཀ་ས་ཡ་ང་

རལ་གམས་བས་པས། །སད་ཅག་གཅག་ལ་མངན་པར་བང་ཆབ་པའ། །རམ་ཐར་ས་

བཞའ ་ཏང ་འཛན ་མཐར་ཕན ་ཤག །ནམ་མཁའ་རང་མ ་ཆ ་ས་ར ་རབ་

རམས། །བསམས་པས་གཙག་ཏར་དཔལ་མགན་སང་ག་དང་། །ལ་བ་གསང་བའ་

གནས་ཀ་ར་འཁར་སགས། །ར་རའ་ལས་ཀ་གནས་ལགས་རགས་པར་ཤག །པད་

ཟ་ཉ་ས་གཅན་དས་མའ་སང་། །ར་རའ་གར་དང་བཅས་པ་ལགས་བསམས་པས། །ར་

རང་རང་ག་ཚགས་རམས་དང་ཅན་མར། །ར་ར་རལ་འབར་མཆག་གས་འགག་པར་

ཤག །ད་མད་ནར་བའ་འད་ཅན་གཞལ་ཡས་ཁང་། །ར་རའ་གར་ག་ནང་ད་བསམས་

པའ་མཐས། །གང་ད་འཚང་རའ་ཞང་ཀན་དག་པ་དང་། །རང་ག་ལས་རན་སབ་པ་

བལ་བར་ཤག །ཟ་ཉ་དབངས་གསལ་རང་སམས་ཡ་ག་གཉས། །གཅག་ཏ་འདས་

པའ་ཧ་ཡག་བསམས་བས་པས། །དཀར་དམར་ཁམས་དང་ཕ་བའ་རང་སམས་

རམས། །དབ་མར་ཚགས་ལས་བད་ཆན་ས་བར་ཤག །ད་ལས་རམ་པ་ཀན་ག་

མཆག་ལན་པའ། །བད་ཆན་རང་བཞན་དས་ཀ་འཁར་ལའ་ས། །ཆ་ཤས་ཡངས་

རགས་རང་ག་རག་མར་བཅས། །བད་ཆན་འཁར་ལའ་ལ་རམས་བསམས་པའ་

མཐས། །རམ་བཅས་རམ་མད་ཕག་རའ་རམ་པ་བཞན། །དངས་ས་འཁད་པའ་སང་


381

གཟགས་ཕག་ར་ཆ། །མ་འགར་ལན་སས་བད་བའ་རས་གང་བའ། །རགས་རམ་

མཆག་རམས་ས་བའ་རར་གར་ཅག །ཡབ་ཡམ་སམས་པར་ཞགས་པའ་ས་བན་

ལས། །མངལ་ད་ཡངས་རགས་ལ་ཡ་འཁར་ལ་མཆག །བསད་ཅང་རང་རང་གནས་

ས་ལགས་བཀད་པའ། །བསན་པའ་ཡན་ལག་དཀལ་འཁར་རལ་པ་མཆག །རམ་པ་

ལ་ཡས་མངན་པར་བང་ཆབ་པ། །བསམས་པས་ཕང་བ་ཁམས་དང་དབང་བ་

ཡལ། །ལས་དབང་བ་བར་བཅས་རམས་སང་བ་ཡ། །ལམ་ག་རགས་པ་མཆག་

རམས་ས་བར་ཤག །བད་ཆན་འཁར་ལའ་པདར་གནས་པ་ཡ། །རག་མར་བཅས་

པའ་བཅམ་ལན་ར་ར་ཅན། །ལ་བའ་གཏམ་མའ་མ་ཡས་བཞས་པའ་མཐས། །བད་

ཆན་ཐག་ལའ་གཟགས་ས་གནས་པ་ལ། །ལ་མ་རམས་ཀ་སན་པའ་ག་དབངས་

ཀས། །བསལ་བ་ལ་དང་ད་བཞན་བཞངས་པ་ལ། །ཁ་བ་ལ་ཡས་དམ་ཚག་འཁར་ལ་

ལ༑ །དགག་གཞག་བཅངས་མཉས་ར་མཉམ་གར་པ་ལ། །ད་ལར་རམ་པ་ཉ་ཤས་བང་

ཆབ་དང་། །དབང་བསར་རས་གདབ་དག་པ་དན་པ་ཡས། །ཉར་བསབས་ཡན་ལག་

ལས་ཀ་རལ་པ་མཆག །བསམས་པས་ད་དན་མངན་ད་འགར་བར་ཤག །མཁའ་

གསང་བན་གས་བརབས་ཏ་སམས་ཞགས་པས། །ཐར་སལ་རང་གས་བསལ་པའ་

གཏམ་མའ་མ། །ད་ཏའ་ལམ་ནས་གན་ད་འབར་བ་ཡས། །གཡས་གཡན་རང་ག་ར་

བ་འགག་པ་དང་། །ས་བའ་ད་ཡག་ཞ་བའ་བང་ཆབ་སམས། །རམ་བཞན་བབས་

པས་ལགས་འབང་དགའ་བ་བཞ། །ལགས་པར་མཚན་པའ་བསབ་པའ་ཡན་ལག་

མཆག །ཐག་ལའ་རལ་འབར་མངན་ད་འགར་བར་ཤག །སར་ཡང་ཇ་ལར་བན་པའ་

རམ་པ་བཞན། །སང་ད་གཤགས་པའ་མས་བརན་དགའ་བ་བཞ། །སབ་ཆན་ཡན་


382

ལག་ཕ་མའ་རལ་འབར་དང་། །ས་འཕལ་ད་བའ་མངན་བང་མཐར་ཕན་ཤག །མདར་

ན་ཐ་མལ་སང་ཞན་དག་བད་ཆ། །རགས་རམ་ཡངས་རགས་ས་བའ་སན་བད་

ལམ། །ཕ་ནང་སང་གཞ་སང་བའ་བསད་རམ་མཆག །ཐན་བཞར་བསམ་ལ་བརན་

པ་མཐར་ཕན་ཤག །གཞན་ཡང་བཟས་བརད་སན་སག་མཆད་སན་ལ། །འབད་པས་

འག་མན་གནས་ཀ་མཐར་ཐག་པའ། །གབ་པའ་དངས་གབ་སབ་ལ་ཐགས་མད་

པས། །མཐའ་ཡས་འག་བ་སན་པར་བད་པར་ཤག །ཐག་མར་དག་བའ་རལ་འབར་

སར་བསམ་གཉས། །བར་ད་དག་བ་སག་རལ་འཛན་པའ་ལམ། །ཐ་མར་དག་བ་རས་

དན་ཏང་འཛན་ག། །ཡན་ལག་དག་ལ་གམས་པར་བད་པར་ཤག །མག་ཕད་གན་ད་

ལག་པའ་ལ་སངས་ཀས། །མག་ཟར་ད་ཏའ་ཡར་སའ་ནང་ཉད་ད། །ཆད་པར་བསམ་

པའ་གནས་དར་རང་ག་ཡད། །བང་རད་བལ་བས་ར་གཅག་འཇག་པར་ཤག །ད་

ལས་གཡས་གཡན་ར་རང་རང་ག་ཚགས། །ད་ཏའ་གནས་དར་འདས་པའ་འཁལ་

མད་རགས། །ད་བ་སག་ར་མཁའ་སང་མར་མ་ལའ། །མཚན་མའ་རགས་བཞ་མངན་

ད་འགར་བར་ཤག །སར་ཡང་ཆ་འཛན་བལ་བའ་ནམ་མཁའ་ལ། །བལ་བའ་ཚལ་

གས་སར་བཞན་ལགས་བསམས་པས། །འབར་དང་ཟ་བ་ཉ་མ་ས་གཅན་གག །ཐག་

ལར་བཅས་པའ་རགས་དག་རགས་པར་ཤག །ས་ཡ་ཐག་ལའ་གནས་ས་སང་

གཟགས་རམས། །རམ་གས་བསས་ཏ་ཇ་ལར་འདད་པ་ཡ། །གཟགས་ལ་ར་གཅག་

དམགས་པའ་བསམ་བཏན་གས། །ལས་སམས་ཤན་སངས་བད་བ་འདན་པར་

ཤག །ད་ལར་སང་བའ་གཟགས་རམས་བསབ་པ་དང་། །གབ་ཟན་བརན་པར་བད་

པའ་རལ་འབར་གཉས། །ར་གཅག་གམས་པའ་མཐ་ལས་བདན་པའ་ཚག །མངན་


383

ཤས་ལ་དང་བཅས་པ་འགབ་པར་ཤག །ས་གཅན་ལམ་ནས་རང་སགས་མ་ཕད་

པའ། །ལན་གབ་ར་ར་བཟས་པའ་སག་རལ་དང་། །སང་འག་རང་རམས་ལ་བར་

འགག་པ་ཡ། །བམ་པ་ཅན་ག་སག་རལ་གམས་པ་ཡས། །སལ་པའ་འཁར་ལའ་

དབས་ས་རང་ག་ཚགས། །མ་ལས་ཞགས་ཤང་ཅང་ཟད་གནས་པའ་རགས། །ཁད་

པར་ཅན་རམས་ཤར་ཏ་བང་སམས་ཀས། །བསགས་པའ་ས་དབངས་མངན་ད་འགར་

བར་ཤག །འཁར་ལ་དག་ག་ལ་བར་སག་ཐར་གཉས། །གཅག་ཏ་འདས་པའ་དབས་

ས་རང་ག་སམས། །གཡ་མད་བརན་པར་འཛན་པའ་རལ་འབར་གས། །ཡས་བབས་

མས་བརན་དགའ་བཞ་བསད་པའ་མཐར། །ཡད་ངར་སང་གཟགས་སར་ན་ལང་བ་

དང་། །དས་མན་འཆ་བའ་བདན་ཚགས་ཉམས་པར་ཤག །འདད་དགར་གཟགས་

དང་སག་ལ་དབང་བའ་མཐ། །ལགས་པར་ཐབ་ནས་སར་ཡང་གཏམ་མའ་མ། །འབར་

བས་དངས་པའ་ལན་སས་བད་ཆན་ལས། །སང་གཟགས་ཡབ་ཡམ་མཉམ་པར་སར་

བའ་སར། །དངས་ས་བཞངས་ཏ་བ་སའ་ཁང་བ་ནས། །འད་ཟར་ཁ་དག་ས་ཚགས་

འགད་པར་ཤག །ད་ལའ་སང་གཟགས་ཕག་ར་ཆན་མ་དང་། །མཉམ་པར་སར་བས་

ཕག་རའ་རང་སབས་ཀས། །ལགས་པར་དངས་པའ་འགར་མད་བད་བ་ཆ། །སང་བ་

ཉད་དང་སར་ཏ ་བསམ་པར་ཤག །ཉ ་ཁ ་ཆག་སང་དག་བརའ་གངས་ཀ ་

ཁམས། །དཀར་དམར་ད་ཏའ་ལམ་ནས་སང་འག་ཏ། །བརགས་པའ་མཐ་ལས་ལས་

ཀ་བམ་པའ་ཁམས། །དངལ་ཆས་ལགས་ལ་ཇ་བཞན་ཟ་བར་ཤག །སང་ཉད་རགས་

པས་འགར་མད་བད་བ་ཆ། །ཉ་ཁ་ཆག་སང་དག་བརས་ལས་ཀ་རང་། །ད་སད་

འགག་ཅང་སབ་པའ་བག་ཆགས་རམས། །མར་ད་སངས་ཏ་རལ་བའ་ས་ཐབ་


384

ཤག །ད་ལར་སན་པའ་གནས་རམས་གགས་མད་པར། །བད་བག་ཉད་ད་གབ་ཏ་

ལམ་མཆག་འདས། །འག་རམས་རལ་བའ་རན་ཆན་གང་མཆག་ཏ། །སལ་བའ་དད་

དཔན་མཆག་ཏ་བདག་གར་ཅག །

༄༅། །ལམ་རམ་སན་ལམ་བཞགས་ས། །

༄༅། །དར་ན་རང་ད་འབད་ལས་ཚགས་གཉས་ན། །མཁའ་ལར་ཡངས་པ་

གང་ཞག་བསགས་པ་དས། །བ་མག་མ་རག་གས་ལངས་འག་བ་ཀན། །རམ་འདན་

རལ་བའ་དབང་བར་བདག་གར་ཅག །དར་མ་སན་པའ་ཚ་རབས་ཀན་ཏ་

ཡང་། །འཇམ་པའ་དབངས་ཀས་བར་བས་རས་བཟང་ས། །བསན་པའ་རམ་པ་ཀན་

ཚང་ལམ་ག་མཆག །རད་ནས་སབ་པས་རལ་རམས་མཉས་བད་ཤག །རང་གས་ཇ་

བཞན་རགས་པའ་ལམ་ག་གནད། །ཤགས་དག་བར་བས་དངས་པའ་ཐབས་མཁས་

ཀས། །འག་བའ་ཡད་ཀ་མན་པ་བསལ་བས་ནས། །རལ་བའ་བསན་པ་ཡན་རང་

འཛན་གར་ཅག །བསན་པ་རན་ཆན་མཆག་གས་མ་ཁབ་པའམ། །ཁབ་ཀང་ཉམས་

པར་གར་པའ་ཕགས་དར་ན། །སང་ར་ཆན་པས་ཡད་རབ་བསད་པ་ཡས། །ཕན་

བདའ་གཏར་ད་གསལ་བར་བད་པར་ཤག །སས་བཅས་རལ་བའ་རད་བང་འཕན་

ལས་ལས། །ལགས་གབ་བང་ཆབ་ལམ་ག་རམ་པས་ཀང་། །ཐར་འདད་རམས་ཀ་

ཡད་ལ་དཔལ་སར་ཞང་། །རལ་བའ་མཛད་པ་རང་ད་སང་གར་ཅག །ལམ་བཟང་

བསག་པའ་མཐན་རན་སབ་བད་ཅང་། །འགལ་རན་སལ་བད་མ་དང་མ་མན་

ཀན། །ཚ་རབས་ཀན་ཏ་རལ་བས་བསགས་པ་ཡ། །རམ་དག་ལམ་དང་འབལ་བར་མ་


385

གར་ཅག །གང་ཚ་ཐག་པ་མཆག་ལ་ཆས་སད་བཅས། །ཚལ་བཞན་སབ་ལ་བརན་

པ་ད་ཡ་ཚ། །མཐ་ལན་རམས་ཀས་རག་ཏ་གགས་བད་ཅང་། །བཀ་ཤས་ར་མཚས་

ཕགས་ཀན་ཁབ་གར་ཅག །སར་མང་ལ། །

༄༅། །སགས་རམ་ག་སན་ལམ་བཞགས་ས། །

༄༅། །གསང་ཆན་ལམ་ག་རམ་པ་འདར་འབད་པས། །རབས་ཆན་ཚགས་

གཉས་མང་ད་བསགས་པ་རམས། །མར་གར་འག་བ་ཀན་ག་ར་སང་བའ། །ཟང་

འཇག་ར་ར་འཆང་དབང་ཐབ་ཕར་བས། །དས་ན་ཚ་རབས་ཀན་ཏ་དངས་གབ་

གཞ། །ཐག་མཆག་བཤས་གཉན་འབད་པས་མཉས་བས་ནས། །ཚལ་བཞན་བསར་

བའ་རམ་དག་དབང་བཞ་ཡས། །ཟབ་མའ་ལམ་ག་སད་ད་འགར་བར་ཤག །ད་ཚ་བ་

མ་དཔའ་བ་དཔའ་མའ་ཚགས། །དཔང་ད་བཞག་ནས་ལགས་པར་ཁས་བངས་

པའ། །བསང་དང་བཟང་དང་བསན་པའ་དམ་ཚག་ག །བཅས་པའ་མཚམས་ལས་

འདའ་བར་མ་གར་ཅག །རམ་གཉས་སད་དང་བཅས་པའ་རད་དན་ལ། །གཏགས་པ་

མད་པའ་ད ་མད་རགས་པ་ཡས། །མ་རགས་ལག་རག་ཐ་ཚམ་ཀན་བཅད་

ནས། །བརན་པས་སབ་པ་སང་བར་བད་པར་ཤག །ད་ལར་སབ་པའ་རབས་ཆན་

སད་པ་ལ། །མཐ་ལན་རམས་ཀས་རག་ཏ་གགས་མཛད་པས། །བར་ད་གཅད་པའ་

མང་ཡང་མད་པ་དང་། །འདད་པའ་རན་རམས་ཡད་བཞན་འབར་བར་ཤག །བསན་

པ་ཁ་ན་ལར་བཅས་འག་བ་ཡ། །བད་ལགས་ཀན་ག་ར་བར་ཡད་ཆས་ནས། །ལས་

སག་ཡལ་བར་གར་ཀང་མ་གཏང་བའ། །སང་སབས་ཆན་པས་དམ་ཆས་འཛན་གར་


386

ཅག །གསང་དན་ལགས་པར་ཕ་བ་འད་ཡས་ཀང་། །ཐག་པ་མཆག་ག་བགད་པ་

མཐའ་ཡས་ལ། །གཞང་ལགས་གདམས་པར་འཆར་བའ་རན་བས་ནས། །བསན་པའ་

སང་བ་རང་ད་གསལ་བད་ཤག །མཚམས་སན་གཞན་ནས་འཁད་པའ་གསར་ག་

རས། །ཨན་ན་ལའ་ཐར་ཅག་བཅངས་པ་བཞན། །དམར་སར་ས་ཡས་ཡད་འཕག་

གང་ག་གཙག །མཐན་མཐང་རལ་བའ་ཟར་ཕད་ལས་མཛས་པའ། །འཇམ་དབངས་

ད་ཡས་ཚ་རབས་ཀན་ད་བདག །དགས་བཞན་རས་ས་བཟང་བའ་དན་ལས་

ན༑ །གཏང་དཔག་དཀའ་བའ་ཆས་ཚལ་ར་མཚ་ལ། །བ་གས་ཐགས་པ་མད་པར་

འཇག་པར་ཤག །བཀ་ཤས། །

༄༅། །བང་ཤམ་ལར་ས་བའ་སན་ལམ་བཞགས་ས། །

༄༅། །ན་མ་ག་ར་ཝ། དཔལ་ལན་དང་པའ་སངས་རས་རང་ལགས་

ཆ༑ །ཤམ་ལ་ཡ་གང་ད་རས་མཛད་པ། །ར་བཙན་བ་མ་ཁད་ལ་གསལ་འདབས་

ཀ༑ །བདག་ག་བདན་པའ་ཚག་འད་འགབ་པར་མཛད། །བང་སམས་དས་འཁར་

སགས་ཀས་རག་བརན་ཅང་། །དམ་བའ་ཆས་རམས་མཆག་ཏ་རས་བའ་ས། །བང་

ཕགས་ཀ་ལ་པ་ཞས་བ་བའ་གང་། །བར་བན་ཁང་བཟང་ལས་ཀང་ཆས་ལག་པ། །ཕ་

བང་མཆག་ན་དཔག་ཚད་བཅ་གཉས་ཚད། །ག་བཞར་ལམ་ཞང་རན་ཆན་ད་མས་

བརན། །བ་བ་ཕག་ན་དག་བརའ་གང་གས་བསར། །སད་མས་ཚལ་མཆག་ལ་ཡལ་

ལས་ལག་པར། །དང་པའ་སངས་རས་དཀལ་འཁར་ཆ་ཆང་གཉས། །མཐང་བའ་མད་

ལ་དངས་གབ་མཆག་སལ་གས། །ར་ན་རན་ཆན་རན་ཐང་བལ་ལས་གབ། །ད་ཡ་


387

གཡས་གཡན་ཡད་འང་མཚ་ཆན་ན། །ནར་བས་གང་ཞང་དཔག་ཚད་བཅ་གཉས་

པ༑ །མ་རམས་ནར་ཕག་ཆས་ཀས་དས་འདའ་དབས། །བ་མ་མཆག་ཁད་དང་དས་

ནས་བཟང་བའ། །ལ་ན་བདན་བར་ཙམ་ཞག་རགས་པ་ན། །རགས་ལན་དག་པར་

གར་ནས་ཀ་ཀའ་དཔང་། །བཅམ་ནས་རགས་ལན་བཞན་ད་མཛད་པའ་དས། །སན་

ག་ཞལ་བཞས་དམ་བཅའ་མ་གཡལ་བར། །བདག་ཀང་འཁར་ག་ཐག་མར་རས་

འཛན་མཛད། །ར་བཙན་བ་མ་དམ་པ་མཆག་ཁད་ཉད། །རང་ག་ཤགས་ཅན་ར་ཡ་

རར་ཆབས་ནས། །ཕག་ག་མདང་ཐང་བས་པའ་བར་བསན་ནས། །ངས་པར་འཇམས་

ཚ་བདག་ཀང་རས་ས་ཟངས། །དམག་དཔང་བ་བ་ཁ་དག་ས་ཚགས་པ། །གང་ཆན་

རག་བད་ཆང་དགས་བཞ་འབམ་དང་། །གསར་ག་ཤང་ར་མཚན་ལན་དཔང་བ་

ཆང་། །འཇགས་རང་དམག་ཚགས་དབས་ས་རབ་ཞགས་ནས། །རང་གས་བས་པའ་

བ་ལ་བསན་མཛད་ཅང་། །ར་གནས་ཟ་བ་ཆན་པའ་བ་ལ་ན། །ཧ་ན་མན་རན་པའ་

མཚན་གས་བསན། །དག་པ་ལ་སགས་ལ་ཆན་བཅ་གཉས་ཀས། །ལ་མན་ལ་སགས་

ཐམས་ཅད་རད་གཅད་ཅང་། །གང་བ་ཆ་ཡས་གང་བ་རམ་པར་འཇམས། །ར་ཡ་ར་

ཡས་ར་རམས་གསད་བད་ཅང་། །གསར་ག་ཤང་རས་ཤང་ར་ཕ་མར་བད། །ས་སང་

རམས་ཀས་ས་སང་འདལ་བར་མཛད། །ཀ་ཀའ་རན་ན་རབ་ཏ་བཅད་བས་ནས། །དང་

པའ་སངས་རས་གས་མཚན་ཆས་ཚལ་ཀན། །རས་པར་མཛད་ཚ་བདག་ཀང་རས་

ས་ཟངས། །ད་ལར་ལ་ན་མང་པར་ཆས་བསན་ནས། །ར་ཡ་ལ་ཡ་ཧར་ཟ་གཉས་པ་

ཡ༑ །ཉ་ཤ་གཉས་ཉན་དཔའ་བ་དཔའ་མ་ཡས། །རལ་མའ་ས་བཅས་འཁར་ན་འབམ་

ཕག་བཅས། །བད་དས་ལམ་ལས་འག་མན་གནས་ས་ན། །ལངས་སད་རགས་ས་


388

མངན་ད་མཛད་པའ་ཚ། །བདག་ཀང་སངས་རས་ག་འཕང་ཐབ་པར་མཛད། །ཅས་པ་

འད་ན་པཎ་ཆན་བ་བཟང་དཔལ་ལན་ཡ་ཤས་ཀས་མཛད་པའ། །

༄༅། །བསན་འབར་མ་བཞགས་ས། །

༄༅། །སངས་རས་རམ་གཟགས་གཙག་ཏར་ཐམས་ཅད་སབ། །འཁར་བ་

འཇག་དང་གསར་ཐབ་འད་སང་དང་། །ཤཀ་ཐབ་པ་གའ་ཏ་ལ་ཡ་ལ། །སངས་རས་

དཔའ་བ་བདན་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །སམས་ཅན་དན་ད་བདག་གས་སན། །དཀའ་བ་

གང་ཞག་སད་གར་དང་། །བདག་ག་བད་བ་བཏང་བ་ཡས། །བསན་པ་ཡན་རང་འབར་

གར་ཅག །ངས་སན་ནད་པའ་ཆད་དག་ཏ། །རང་ག་འཚ་བ་ཡངས་བཏང་

བས། །སམས་ཅན་ཕངས་པ་བསབ་པའ་ཕར། །ཡན་རང་བསན་པ་འབར་གར་

ཅག །བ་དང་བ་མ་ཆང་མ་དང་། །ནར་དང་གང་ཆན་ཤང་ར་དང་། །རན་ཆན་བང་ཆབ་

ཕར་བཏང་བས། །བསན་པ་ཡན་རང་འབར་གར་ཅག །བདག་གས་སངས་རས་རང་

སངས་རས། །ཉན་ཐས་ཕ་དང་མ་དང་ན། །དང་སང་དག་ལ་མཆད་བས་པས། །བསན་

པ་ཡན་རང་འབར་གར་ཅག །བསལ་པ་བ་བ་ད་མར་བདག །སག་བསལ་ས་ཚགས་

མང་གར་ཅང་། །བང་ཆབ་དན་ད་ཐས་བཙལ་པས། །བསན་པ་ཡན་རང་འབར་གར་

ཅག །བདག་གས་ཚལ་ཁམས་བརལ་ཞགས་དང་། །དཀའ་ཐབ་ཡན་རང་བསན་བས་

ཤང་། །ཕགས་བཅའ་སངས་རས་ངས་མཆད་པས། །བསན་པ་ཡན་རང་འབར་གར་

ཅག །བདག་སན་བརན་འགས་དང་ལན་པས། །རག་ཏ་བརན་ཅང་ཕ་རལ་

གནན། །སམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བསལ་དན་ད། །བདག་བསན་ཡན་རང་འབར་གར་


389

ཅག །བཟད་བརལ་རག་ཏ་བསན་བས་ཤང་། །སམས་ཅན་ཉན་མངས་སགས་མ་

ཡ༑ །སམས་ཅན་ངན་བཟད་བས་གར་པས། །བསན་པ་ཡན་རང་འབར་གར་

ཅག །བསམ་གཏན་རམ་ཐར་གཟགས་མད་དང་། །ཏང་འཛན་གང་གའ་བ་སད་

པ། །བསམས་པས་ད་མཐས་བདག་ག་ན། །བསན་པ་ཡན་རང་འབར་གར་ཅག །ཡ་

ཤས་དན་ད་བདག་གས་སན། །དཀའ་ཐབ་ནགས་དག་བསན་བས་ཤང་། །བསན་

བཅས་ད་མ་ཉར་བསན་པས། །བདག་ག་བསན་པ་འབར་གར་ཅག །བར་བའ་ར་

ཡས་ཤ་ཁག་དང་། །འཚ་བ་ཡངས་ས་བཏང་གར་ཅང་། །ཡན་ལག་ཉང་ལག་བཏང་བ་

ཡས། །ཆས་ཚལ་རམ་པར་འཕལ་གར་ཅག །བདག་སན་སག་པའ་སམས་ཅན་

རམས། །བམས་པས་གསལ་བར་སན་བས་ཤང་། །ཐག་པ་གསམ་ལ་རབ་བཀད་

པས། །ཆས་ཀ་མཆད་སན་རས་ཅག །བདག་སན་ཐབས་ཤས་གར་པ་ན། །སམས་

ཅན་ལ་ངན་ལས་བསལ་ཅང་། །ཡང་དག་ལ་ལ་བཀད་བས་པས། །ཆས་ན་རམ་པར་

འཕལ་འགར་ཅག །བདག་གས་སམས་ཅན་བས་དངས་བཞས། །ཉན་མངས་མ་ལས་

ཐར་བས་ཤང་། །བདག་གས་འཕལ་སག་ཕམ་བས་པས། །བདག་འཁར་ཡན་རང་

གནས་གར་ཅག །བདག་གས་མ་སགས་ཅན་གཞན་དག །ལ་བའ་ཆ་ལས་བསལ་

བས་ཏ། །ཡང་དག་ལ་ལ་བཀད་གར་པས། །བདག་འཁར་རག་ཏ་གས་གར་ཅག །ཡན་

རང་བསན་པ་འབར་གར་ཅག ། ༼འད་ཟ་བ་སན་མའ་མད་ལས་ཕང་བའ། །༽

ཆས་ཀ་རལ་པ་ཙང་ཁ་པའ། །ཆས་ཚལ་རམ་པར་འཕལ་བ་དང་། །འགལ་

རན་མཚན་མ་ཞ་བ་དང་། །མཐན་རན་མ་ལས་ཚང་བར་ཤག །བདག་དང་གཞན་ག་

དས་གསམ་དང་། །འབལ་བའ་ཚགས་གཉས་ལ་བརན་ནས། །རལ་བ་བ་བཟང་


390

གགས་པ་ཡ། །བསན་པ་ཡན་རང་འབར་གར་ཅག །སར་མང་ལ། །

༄༅། །ཐབ་བསན་རས་མད་རས་པའ་སན་ལམ་དང་སང་བདན་པའ་དབངས་སན་

བཞགས་ས། །

༄༅། །ས་བཞའ་བདག་ཉད་ཀན་མཁན་ཉ་མའ་གཉན། །ཚ་འད་དཔག་མད་

འཕགས་མཆག་སན་རས་གཟགས། །འཇམ་དབངས་གསང་བདག་སལ་མ་ཁ་གཉན་

ཅན། །རལ་དང་རལ་སས་སམས་དཔའ་ཚགས་རམས་དང་། །གཏད་རབས་ཆ་

བདན་རན་དག་མཆག་གཉས་པ། །གབ་ཆན་བརད་ཅ་གནས་བརན་བཅ་དག་

སགས། །བསན་དང་འག་ལ་གཅག་ཏ་ཕན་བཞད་པ། །སས་མཆག་སམས་དཔའ་མ་

ལས་དགས་ས་གསལ། །ཐབ་པ་མཆག་གས་གངས་མད་བསལ་པ་ར། །བསད་

ནམས་ཡ་ཤས་ཚགས་གཉས་རབ་རགས་ཏ། །མཁན་བར་ནས་པ་མཐར་སན་

བདན་པའ་འཐས། །ཡངས་རགས་རལ་བསན་ཡན་རང་འབར་གར་ཅག །གངས་

རའ་ལངས་ས་ཐབ་བསན་སང་བའ་ས། །ཐག་མར་འབད་མཛད་མཁན་སབ་ཆས་

རལ་གསམ། །ལ་པཎ་རག་འཛན་ར་འབངས་ཐགས་བསད་མཐས། །གངས་ལངས་

རལ་བསན་ཡན་རང་འབར་གར་ཅག །ར་ཆན་བཀའ་ཡ་ནར་བའ་ལང་ཁང་ད། །ཟབ་

མའ་སབ་ས་ཆས་ཀ་གཏར་ཆན་པ། །ཟབ་ཡངས་སང་ཏག་འད་རན་རབ་ཏ་

འཚར། །གངས་ལངས་རལ་བསན་ཡན་རང་འབར་གར་ཅག །ཀ་དག་འད་གསལ་

སང་པའ་ཀང་ཆན་པར། །འཁར་འདས་ཆས་ཀན་འབ་ཆབ་ཐག་པའ་ར། །ཀན་བཟང་

གདད་མའ་རལ་སར་བགད་པའ་ཐབས། །གངས་ལངས་རལ་བསན་ཡན་རང་འབར་


391

འགར་ཅག །ཟབ་མའ་ལ་དང་ར་ཆན་སད་པའ་བརད། །ཡངས་རགས་གདམས་པའ་

མཛད་མངའ་ཨ་ཏ ་ཤ །རལ་བའ་འབང་གནས་ལས་འངས་གདམས་པའ་

སལ། །གངས་ལངས་རལ་བསན་ཡན་རང་འབར་གར་ཅག །ས་སད་གསམ་གས་

བསས་པའ་རལ་བའ་བཀའ། །གདམས་པ་སས་བ་གསམ་ད་ལགས་བསགས་པ། །ལ་

ཆས་བདན་ལན་བཀའ་གདམས་གསར་ག་ཕང་། །གངས་ལངས་རལ་བསན་ཡན་

རང་འབར་གར་ཅག །ས་སར་མར་པ་བཞད་པ་ར་ར་སགས། །བན་རབས་འབང་

གནས་བཀའ་བརད་ནར་བའ་མཛད། །མཚངས་མད་རམ་བན་བཀའ་སལ་རད་བང་

བ༑ །གངས་ལངས་རལ་བསན་ཡན་རང་འབར་གར་ཅག །འཁར་འདས་ཆས་ཀན་

ལན་སས་སམས་ཀ་མདངས། །སམས་ཉད་སས་བལ་ཆས་སའ་ང་བར་རགས། །སང་

སད་འཁར་འདས་ཀན་ཁབ་ཕག་ར་ཆ། །གངས་ལངས་རལ་བསན་ཡན་རང་འབར་

གར་ཅག །གསང་ངག་སན་བརད་ཚད་མ་བཞ་ལན་ག། །ར་ལམ་འབས་བའ་ཉམས་

ལན་ཆས་ཟབ་གནད། །རལ་འབར་དབང་ཕག་ཁད་ཆས་གདམས་པའ་སལ། །གངས་

ལངས་རལ་བསན་ཡན་རང་འབར་འགར་ཅག །ཟབ་མ་དབ་མའ་ལ་དང་ཉར་འབལ་

བའ། །གསང་ཆན་ར་ར་ཐག་པའ་རམ་གཉས་ལམ། །ཟབ་གསལ་སལ་མཁས་བ་

བཟང་རལ་བའ་བསན། །གངས་ལངས་རལ་བསན་ཡན་རང་འབར་གར་ཅག །ས་

སད་གསམ་དང་རད་ས་བཞ་ཡ་དན། །ཡངས་རགས་ལམ་ག་ང་བ་ག་རམ་

རམས། །མ་ནར་ཉམས་ས་ལན་པའ་ལགསབཟང་མཆག །གངས་ལངས་རལ་བསན་

ཡན་རང་འབར་གར་ཅག །མད་རད་གཞན་དང་བཤད་སལ་མ་མཚངས་པའ། །ཕ་

ནང་གཞན་གསམ་དས་ཀ་འཁར་ལ་ཡ། །ལང་རགས་བཀའ་བབས་བ་ཇ་ལགས་ཟང་


392

ག༑ །གངས་ལངས་རལ་བསན་ཡན་རང་འབར་གར་ཅག །མདར་ན་བཤད་པའ་ཀ་

ཆན་རམ་བཅ་དང་། །སབ་བརད་ཤང་ར་ས་དང་ཞ་བད་སགས། །མད་སགས་ཟང་

འབལ་མན་ངག་ད་མས་ཕག །གངས་ལངས་རལ་བསན་ཡན་རང་འབར་གར་

ཅག །བསན་འཛན་ཞབས་བརན་ཐགས་མཐན་དག་འདན་རམས། །བསན་པ་འཁར་

ལ་གསམ་གས་སང་བ་དང་། །བསན་ལ་དད་པའས་བས་ས་སང་ཁབ། །རས་མད་

རལ་བསན་ཡན་རང་འབར་འགར་ཅག །འཇག་རན་ཀན་ཏ་དམག་འཁག་མ་ག་

དང་། །གདག་རབ་བསམ་སར་མང་ཡང་མ་གགས་ཤང་། །ཡད་ཅན་བམས་ལན་སད་

བཅད་དག་མཚན་འཕལ། །བད་དགའ་ར་མཚས་ཕགས་ཀན་ཁབ་གར་ཅག །བདག་

ཀང་དང་ནས་ཡངས་རགས་བསན་པའ་ལམ། །ར་ཆན་སམས་བསད་ཟབ་མ་ལ་བ་

ལ༑ །ཐས་བསམ་སམ་པས་གཅག་ཏ་བརན་པ་ཡས། །འཕལ་ཡན་གཏན་བདའ་ས་ལ་

མར་རག་ཤག །ནམ་མཁའ་མཐས་གཏགས་གར་པའ་སམས་ཅན་ཕར། །ཐབ་དབང་

རལ་སས་ཡད་འང་སད་པ་ལ། །ཞམ་དང་ངན་ཞན་ལ་ལ་མད་པ་དང་། །ཡད་ཆས་

འདན་པའ་ས་དགས་འཇག་པར་ཤག །བདག་ག་ལས་དང་ལངས་སད་དག་བ་

རམས། །མ་རམས་བད་བའ་རརའགར་བ་དང་། །ད་དག་ཀན་ག་སག་ཀན་གང་

མཆས་པ། །ད་ཀན་བདག་ལ་ཡངས་ས་སན་པར་ཤག །བདག་ན་མཐང་ཐས་དན་དང་

མས་བད་པ། །ཀན་ཀང་བད་དགའ་དཔལ་ལ་སད་པ་དང་། །སད་དང་རག་འཚགས་

མ་སན་སག་བད་པའང་། །ཐམས་ཅད་བང་ཆབ་ལམ་ག་སལ་ལན་ཤག །མདར་ན་ཇ་

སད་ནམ་མཁའ་གནས་པ་དང་། །འག་བའ་སག་བསལ་གནས་པ་ད་སད་ད། །བདག་

ཀང་གནས་ཏ་དངས་དང་བརད་པ་ཡས། །ཕན་བདའ་བད་པ་ཉད་ད་འགར་བ་


393

ཤག །ཅས་པ་འད་ཡང༌། ཚད་མད་ཐགས་རའ་བདག་ཉད་ཇ་ལ་ཇ་སད་ཀ་ཆས་ཀན་ས་མ་ལ་བར་གཟགས་ནས་

འཕན་ལས་ནམ་མཁའ་ཇ་སད་བར་ཀན་ནས་འཕ་ཞང་འཇག་པའ་སན་པ་སངས་རས་བཅམ་ལན་འདས་ཀ་བསན་པ།

ཐག་པ་ཆ་ཆང་སགས་དང་བཅས་པ་ཡངས་ས་རགས་པ། ཆས་ལན་གངས་ཅན་པའ་གཅས་ནར་ཏ་གར་པ་འད་ལ།

དས་ས་ཕར་༧རལ་བའ་དམ་འཛན་པའ་སན་ལམ་ག་མཐ་གབ་པའ་བསན་འཛན་སས་ཆན་དམ་པ་རང་རང་གས་

བསན་པ་འཛན་སང་སལ་སངས་བཞད་རན་མ་འད་བའ་མང་བར་ས་སར་ཆགས་པའ་གངས་ལངས་རས་མད་རལ་

བསན་རན་པ་ཆ་འད་ཉད་དས་ཀ་མཐར་ཡང་ས་སས་གདལ་བའ་བསད་ནམས་ཀ་དཔལ་ད་ཉམས་པ་མད་པར་དར་

འཕལ་ཡན་གནས་ཡང་བའ་གསལ་འདབས་སན་ལམ་འད་འད་ཞག་བང་ན་སམ་པ་སར་ནས་ཡད་མས་ཐགབར་འབག་

ཆ་བཟང་འཕན་ལས་ར་མཚ་དང༌། དད་ལན་དན་གཉར་ཅན་འགས་བསལ་མ་བང་བ་དང༌། ལག་པར་ས་འགར་བསན་

པའ་གསལ་བད་རས་མད་རལ་བསན་ལ་ཐགས་བརན་ཉམས་བཞས་མཛད་ཅང༌། བ་ཆན་དགངས་པ་རབ་གསལ་

ནས་བརད་པའ་སད་འདལ་ག་སམ་རན་འཛན་སང་སལ་བའ་འདལ་འཛན་ཆན་པ་ཛ་རང་ཞ་དའ་འཁལ་ཞག་ངག་

དབང་ཆས་ཀ་བས་གས་རན་པ་ཆའ་ཞལ་ས་ནས་བསལ་མ་མཛད་པ་ལར། སན་པའ་ཆས་ཚལ་ལ་ཤས་ནས་དད་པ་

ཐབ་ཅང༌།རས་མད༧རལ་བའ་བསན་པར་དག་སང་མས་གས་ཐབ་ས་ཐས་བསམ་སམ་པའ་བརན་པ་ལར་ལན་པ་

ཤཀའ་དག་སང་བསན་འཛན་ར་མཚས། ཡངས་གགས་སན་པ་མ་ངན་འདས་ལ་༢༥༤༣བད་རལ་ལ་༢༡༢༦རབ་

བང་བཅ་བདན་པའ་ས་ཡས་ཟ་༡ཚས་༡༣ཕ་ལ་༡༩༩༩ཟ་༢ཚས་༢༨ཉན་འཕགས་ཡལ་ཧ་མ་ཅལ་མངའ་ས་ཀང་ར་

རང་ཁངས་ར་རམ་ས་ལ་ཐག་ཆན་ཆས་གང་ད་བས་པ་ད་ད་བཞན་ད་འགབ་པ་རལ་བ་སས་དང་བཅས་པས་བན་གས་

བརབ་ཏ་གསལ། དག་ལགས་འཕལ། །

༄༅། །དག་ལན་ལགས་བཟང་རས་པའ་སན་ལམ་བཞགས་ས། །

༄༅། །རལ་བ་མ་ལས་སད་པའ་ཡབ་གར་ཀང་། །རལ་སས་ཚལ་གས་


394

ཞང་ཁམས་རབ་འབམས་ས། །རལ་བའ་ཆས་འཛན་ཐགས་བསད་བདན་པའ་

མཐས། ། བ་བཟང་རལ་བའ་བསན་པ་རས་གར་ཅག །སན་ཚ་དབང་བའ་ཏག་ག་

སན་ས་ར༑ །དམ་བཅས་ཚ་ན་སང་སབས་ཆན་པ་ཞས། །སས་བཅས་རལ་བས་

བསགས་བརད་བདན་པའ་མཐས། །བ་བཟང་རལ་བའ་བསན་པ་རས་གར་

ཅག །ལ་སད་གཙང་མའ་བརད་པ་སལ་བའ་ཕར། །ཐབ་པའ་དང་ད་ཤལ་དཀར་

འཕང་བ་ཕལ། །ཆས་དང་གནང་ཞང་ལང་བསན་བདན་པའ་མཐས། །བ་བཟང་རལ་

བའ་བསན་པ་རས་གར་ཅག །ལ་བ་རམ་དག་རག་ཆད་མཐའ་ལས་གལ། །སམ་པ་

རམ་དག་བང་རགས་མན་པ་སངས། །སད་པ་རམ་དག་རལ་བའ་བཀའ་བཞན་

བསབས། །བ་བཟང་རལ་བའ་བསན་པ་རས་གར་ཅག །མང་ད་ཐས་པ་ར་ཆར་

བཙལ་བས་མཁས། །ཐས་དན་ཇ་བཞན་རད་ལ་སར་བས་བཙན། །ཀན་ཀང་

བསན་འགའ་དན་ད་བས་བས་བཟང་། །བ་བཟང་རལ་བའ་བསན་པ་རས་གར་ཅག །

དང་ངས་གསང་རབ་མ་ལས་འགལ་མད་ད། །གང་ཟག་གཅག་ག་ཉམས་ལན་

གདམས་པ་ར། །ངས་པ་རད་པས་ཉས་སད་མཐའ་དག་འགགས། །བ་བཟང་རལ་

བའ་བསན་པ་རས་གར་ཅག །ལང་ཆས་ས་སད་གསམ་ག་འཆད་ཉན་དང་། །རགས་

པའ་བསན་པ་བསབ་གསམ་ཉམས་ལན་ཏ། །མཁས་ཤང་གབ་པའ་རམ་ཐར་རད་ད་

བང་། །བ་བཟང་རལ་བའ་བསན་པ་རས་གར་ཅག །ཕ་ར་ཉན་ཐས་སད་པས་ཞ་

ཞང་དལ། །ནང་ད་རམ་གཉས་རལ་འབར་གདང་དང་ལན། །མད་སགས་ལམ་བཟང་

འགལ་མད་གགས་ས་ཁར། །བ་བཟང་རལ་བའ་བསན་པ་རས་གར་ཅག །ར་ཡ་

ཐག་པར་བཤད་པའ་སང་བ་ཉད། །འབས་བའ་ཐབས་ཀས་སབ་པའ་བད་ཆན་


395

དང་། །མཉམ་སར་ཆས་ཕང་བརད་ཁའ་སང་བའ་བཅད། །བ་བཟང་རལ་བའ་བསན་

པ་རས་གར་ཅག །སས་བ་གསམ་ག་ལམ་ག་སང་མའ་གཙ། །མར་མཛད་མགན་

དང་རམ་སས་ལས་གཤན་སགས། །བསན་སང་དམ་ཅན་ར་མཚའ་མཐ་སབས་

ཀས། །བ་བཟང་རལ་བའ་བསན་པ་རས་གར་ཅག །མདར་ན་དཔལ་ལན་བ་མའ་ས་

ཚ་བརན། །མཁས་བཙན་བསན་འཛན་དམ་པས་ས་སང་གང་། །བསན་པའ་སན་

བདག་མངའ་ཐང་དར་བ་ཡས། །བ་བཟང་རལ་བའ་བསན་པ་རས་གར་ཅག །ཅས་པ་

འད་ན་གང་ཐང་བསན་པའ་སན་མས་མཛད་པའ། །

ཆས་ཀ་རལ་པ་ཙང་ཁ་པའ། །ཆས་ཚལ་རམ་པར་འཕལ་བ་ལ། །གགས་ཀ་

མཚན་མ་ཞ་བ་དང༌། །མཐན་རན་མ་ལས་ཚང་བར་ཤག །བདག་དང་གཞན་ག་དས་

གསམ་དང་། །འབལ་བའ་ཚགས་གཉས་ལ་བརན་ནས། །རལ་བ་བ་བཟང་གགས་པ་

ཡ༑ །བསན་པ་ཡན་རང་འབར་གར་ཅག །

༄༅། །སབ་དཔན་རན་པ་ཆ་ཨ་རན་པདས་མཛད་པའ་བཀའ་བསས་བཞགས་

ས། །

༄༅༔ ༔ ༀན་སད་ད༔ བད་དར་ས་ག་ཡ༔ བད་སད་ད༔ སངས་རས་ཆས་

དང་དག་འདན་ལ༔ རག་ཏ་གས་པས་ཕག་འཚལ་ལ༔ འདན་པའ་སས་བ་པད་འབང་

གནས་ཀ༔ གདལ་བའ་དན་ད་འཁངས་རབས་འད་བསན་པས༔ སལ་ལན་དན་ད་

ཤས་ལན་དད་པས་སབ༔ ཨ་མ་ཧ༔ ད་ནས་རལ་སས་མ་ཁ་བཙན་པ་ཡས༔ དབ་ར་

རགས་གསམ་སབ་དཔན་སན་དངས་ནས༔ ཟ་འག་དག་བརགས་ཁ་ལ་སབ་དཔན་


396

བཞགས༔ ཟ་འག་ལ་བརགས་ཁ་ལ་མཁན་པ་བཞགས༔ གཡས་གལ་གཡན་གལ་

གབ་རའ་གདན་སང་ནས༔ བ་རས་གཙ་བས་ལ་ཙ་རམ་གསམ་བཞགས༔ ནར་ས་

ཁད་འཕགས་མང་པ་ཕལ་ནས་ས༔ ཕག་ས་མང་ད་བཙལ་ནས་ཞས་པ་ན༔ ཨ་མ་ཧ༔

དས་གསམ་མཁན་པའ་རལ་སས་ཆན་པ་ལགས༔ ཡབ་ར་ཁ་སང་ལའ་བཙན་

དགང་ད་གཤགས༔ བསན་པའ་སན་མ་སན་པའ་ཡལ་ད་གཤགས༔ བད་ཀ་མ་

རམས་ཚ་ཐང་གཡང་བས་ཁངས༔ འད་ནས་བཟང་ས་བསལ་བ་ཐ་མའ་བར༔ སལ་

ལན་དན་ད་དམ་ཆས་དན་འདས་པ༔ ག་ར་ཉད་ལ་གསལ་བ་འདབས་ནས་པའ༔

ཁད་ཀས་རམ་ཐར་མདར་བསས་གསང་བར་ཞ༔ ད་སད་ཞས་པས་ག་རས་བཀའ་

བསལ་པ༔ ལགས་པར་ཉན་ཅག་མ་ཁ་བཙན་པ་ཁད༔ མ་འངས་དན་ད་བདག་གས་

མདར་བསས་བསན༔ ཨ་མ་ཧ༔ སས་པའ་ཡབ་བརད་བལམས་པའ་ཡམ་བརད་དང་

༔ སལ་བའ་སས་བརད་བན་པའ་ཡལ་བརད་དང་༔ བཞགས་པའ་གནས་བརད་

བསན་པའ་བ་མ་བརད༔ ཞལ་གཟགས་ཡ་དམ་མཐར་ཕན་གབ་རགས་བརད༔ དར་

ཁད་ཆས་བརད་ཆས་བརད་སབ་མ་བརད༔ དབན་གནས་བརད་དང་ཐགས་བན་

ཇ་མ་བརད༔ མཛད་འཕན་བརད་དང་སས་པའ་གཏར་ཁ་བརད༔ ཉམས་ལན་ཟབ་

ཆས་བརད་དང་ཆས་བདག་གང་པ་བརད་རམས་ཡད༔ ཨ་མ་ཧ༔

དང་པ་ག་ར་མཚན་བརད་བན་ཚལ་ན༔ ཁམས་གསམ་སམས་ཅན་བད་ལ་

བཀད༔ ག་ར་པད་འབང་གནས་ཡན༔ བསན་པའ་མངའ་བདག་ཆས་ཀ་ར༔ ག་ར་

པད་ས་བ་ཡན༔ སན་གས་མ་གས་ས་སད་འཛན༔ ག་ར་པད་རལ་པ་ཡན༔ བད་བ་

ཐམས་ཅད་ས་ལ་རགས༔ ག་ར་ར་ར་ག་ལད་ཡན༔ ཐག་ཀན་མཉམ་ཉད་ནམ་མཁར་


397

བརལ༔ ག་ར་ཉ་མ་འད་ཟར་ཡན༔ ས་ལས་གཅག་ལ་བཀད་པ་བརད༔ ག་ར་ཤཀ་

སང་ཡན༔ རགས་དག་ཀན་ལ་ཆས་ས་སག༔ ག་ར་སང་ས་སགས་ཡན༔ ཤས་བ་

ཐམས་ཅད་མཁན་མཛད་པའ༔ ག་ར་བ་ལན་མཆག་སད་ཡན༔ ག་ར་མཚན་བརད་

ཀ་ལའ་ས་དང་པའ ༔

ཨ་མ་ཧ༔ གཉས་པ་སས་པའ་ཡབ་བརད་བསན་པ་ན༔ དབངས་རག་རམ་

པར་ཤས་པའ་ཡབ༔ ཆས་ས་ཀན་ཏ་བཟང་པ་ཡན༔ ས་འཆ་གཏན་ནས་སངས་པའ་

ཡབ༔ མགན་པ་ཚ་དཔག་མད་པ་ཡན༔ རགས་དག་འཕགས་པ་ཀན་གས་ཡབ༔

སངས་རས་སང་བ་མཐའ་ཡས་ཡན༔ ཆས་ཀ་ར་བ་བང་སམས་ཡབ༔ ལངས་ས་

ཐགས་ར་ཆན་པ་ཡན༔ བསན་པའ་གཞ་མ་དག་འདན་ཡབ༔ སལ་ས་ཤཀ་ཐབ་པ་

ཡན༔ རས་པ་ཆ་བ་རལ་པའ་ཡབ༔ རལ་པ་ཨན་བ་ད་ཡན༔ མཇལ་བ་ས་བ་མ་ཡ་

ཡབ༔ ཆས་བན་ཏ་ན་འཛན་པ་ཡན༔ བར་བས་གས་བཏབ་གགས་ཀས་ཡབ༔

གགས་པ་གསར་འད་དམ་པ་ཡན༔ སས་པའ་ཡབ་བརད་ཀ་ལའ་ས་གཉས་པའ༔

ཨ་མ་ཧ༔ གསམ་པ་གཏམས་པའ་ཡམ་བརད་བསན་པ་ན༔ ད་ན་ཀ་ཤ་ར་

མཚའ་ཡམ༔ པད་ག་སར་སང་བ་ཡན༔ ཅར་ཡང་མ་གབ་བད་ཆན་ཡམ༔ ཟག་མད་

ཀན་ཏ་བཟང་མ་ཡན༔ སལ་བའ་ས་ལ་བསད་པའ་ཡམ༔ ར་ར་རལ་འབར་མ་ཉད་

ཡན༔ བདག་འཛན་ས་ཞ་བཙན་པའ་ཡམ༔ བཙན་མ་འད་འཆང་ལ་མ་ཡན༔ དར་

ཁད་བརལ་ཞགས་མཛད་པའ་ཡམ༔ དཔལ་ལན་ར་ར་ཕག་མ་ཡན༔ དབང་བཞ་

རགས་པར་བསར་བའ་ཡམ༔ དག་སང་ཀན་དགའ་སན་ལམ་ཡན༔ བཀའ་ཡ་གཉར་

བད་གཏད་པའ་ཡམ༔ མཁའ་འག་ལས་ཀ་དབང་མ་ཡན༔ བསན་པའ་སག་ཤང་


398

བཙགས་པའ་ཡམ༔ ར་བཙན་འཕགས་མ་སལ་མ་ཡན༔ བལམས་པའ་ཡམ་བརད་

ཀ་ལའ་ས་གསམ་པའ༔

ཨ་མ་ཧ༔ བཞ་བ་སལ་བའ་སས་བརད་བསན་པ་ན༔ བད་ཡལ་དམ་ཆས་

ཆགས་པའ་སས༔ ཆས་རལ་སང་བཙན་སམ་པ་ཡན༔ དམ་ཆས་དར་རས་འབང་

བའ་སས༔ ཆས་རལ་ཁ་སང་ལའ་བཙན་ཡན༔ དམ་ཆས་མ་ནབ་བརན་པའ་སས༔

རལ་སས་མ་ཁ་བཙན་པ་ཡན༔ བསན་པ་ཚལ་བཞན་འཛན་པའ་སས༔ འཁར་

འབངས་ཀ་ཡ་དབང་པ་ཡན༔ དག་པ་ཞ་བར་བད་པའ་སས༔ ར་གར་ཨ་ཙར་ནག་པ་

ཡན༔ བསན་པ་འཕལ་འགབ་གས་བའ་སས༔ སགས་མའ་སབས་མགན་ཇ་བ་ར༔

གདལ་བ་གང་མས་འདལ་བའ་སས༔ ཏ་ལ་པཛ་པ་ར་ཡན༔ བསམ་ཆན་བསན་པ་

འཛན་པའ་སས༔ ལ་ར་ཙན་ག་མ་ཡན༔ སལ་བའ་སས་བརད་ཀ་ལའ་ས་བཞ་པའ༔

ཨ་མ་ཧ༔ ལ་བ་བན་པའ་ཡལ་བརད་བསན་པ་ན༔ ར་མཚར་ས་འཁངས་ཨ་

རན་ཡལ་ད་བན༔ རལ་པའ་སས་མཛད་ཟ་ཧར་ཡལ་ད་བན༔ བདད་བཞ་བཅམ་

མཛད་མ་སགས་ཡལ་ད་བན༔ ར་འཕལ་ལན་པས་ཡངས་པ་ཅན་ད་བན༔ ཐས་

བསམ་ལན་པས་ཁ་ཆའ་ཡལ་ད་བན༔ གཞན་དན་མཛད་པས་ལ་ཡ་ཡལ་ད་བན༔

རད་མད་ཡངས་གགས་བལ་བའ་ཡལ་ད་བན༔ སན་ལམ་སབས་ཀས་བད་ཀ་ཡལ་

ད་བན༔ བན་པའ་ཡལ་བརད་ཀ་ལའ་ས་ལའ༔

ཨ་མ་ཧ༔ དག་པ་བཞགས་པའ་གནས་བརད་བསན་པ་ན༔ ས་སད་གསམ་

བཙགས་མ་ག་ད་ར་བཞགས༔ འདལ་ཁམས་ལན་པའ་ར་ར་གདན་ད་བཞགས༔ སན་

གགས་ཕགས་བཅར་དགའ་བའ་ཚལ་ད་བཞགས༔ ཕགས་ལང་མད་པ་ས་སའ་གང་


399

ད་བཞགས༔ བང་སམས་འབངས་བས་སང་ལ་ར་བཞགས༔ བདག་འཛན་བས་

བཏང་ལང་ར་སག་པ་བཞགས༔ ཁམས་གསམ་དབང་བསས་ཡང་ལ་ཤད་ད་

བཞགས༔ རལ་པས་གདན་དངས་བསམ་ཡས་དབ་རར་བཞགས༔ བཞགས་པའ་

གནས་བརད་ཀ་ལའ་ས་དག་པའ༔

ཨ་མ་ཧ༔ བདན་པ་བསན་པའ་བ་མ་བརད་བསན་པ་ན༔ ག་ར་ཆན་པ་ཤ་

སང་ཧ་བསན༔ རགས་པ་ཆན་པའ་ཆས་རམས་རགས་པར་ཞས༔ ར་གར་མཁན་པ་

པ་བ་ཧ་ས་བསན༔ རབ་བང་བསབས་ནས་དག་སང་ཆ་ལགས་མཛད༔ མཁའ་འགའ་

གཙ་མ་ལས་ཀ་དབང་མ་བསན༔ ཞ་ཁ་བཀའ་བརད་ཆས་རམས་རགས་པར་ཞས༔

རགས་ལན་རལ་པ་པད་དཀར་པ་བསན༔ དས་ཀ་འཁར་ལའ་ཆས་རམས་རགས་

པར་ཞས༔ ཁ་ཆའ་ཡལ་ད་བ་མ་མ་ཏ་བསན༔ བདད་ར་ཞ་ཁའ་ཆས་རམས་རགས་

པར་ཞས༔ སང་ལ་ར་འཇམ་དཔལ་བཤས་གཉན་བསན༔ འཇམ་དཔལ་ཞ་ཁའ་ཆས་

རམས་རགས་པར་ཞས༔ ཟ་ཧར་ཡལ་ད་ཀ་སབ་སང་པ་བསན༔ པད་ཞ་ཁའ་ཆས་

རམས་རགས་པར་ཞས༔ ན་ལན་ར་ད་ན་ས་ཏ་བསན༔ མ་མ་ཞ་ཁའ་ཆས་རམས་

རགས་པར་ཞས༔ བ་མ་བརད་བསན་པའ་ལའ་ས་བདན་པའ༔

ཨ་མ་ཧ༔ བརད་པ་ཡ་དམ་ལ་ཡ་ཞལ་གཟགས་བསན་པ་ན༔ སབ་པ་བཀའ་

བརད་དཀལ་འཁར་ཞལ་ཕས་ནས༔ བཀའ་ར་ལ་ན་གབ་ཆན་ར་ར་ཐབ༔ འཇགས་

ས་རང་བའ་དར་ཁད་བརད་ད་ན༔ བསལ་བའ་ཚལ་ད་བདད་རའ་སབ་པ་མཛད༔

བདད་ར་ཡན་ཏན་ལ་ཚགས་ཞལ་གཟགས་ཐབ༔ ཧ་ཆན་བག་ཏ་ཡང་དག་སབ་པ་

མཛད༔ ཡང་དག་ཐགས་ཀས་ལ་ཚགས་ཞལ་གཟགས་ཐབ༔ འཇགས་བད་ཚལ་ད་


400

གཤན་རའ་སབ་པ་མཛད༔ འཇམ་དཔལ་ས་ཡ་ལ་ཚགས་ཞལ་གཟགས་ཐབ༔ པད་

བརགས་ས་ར་མཆག་སབ་པ་མཛད༔ པད་གསང་ག་ལ་ཚགས་ཞལ་གཟགས་ཐབ༔

རལ་གང་ཚལ་ད་ཕར་བའ་སབ་པའ་མཛད༔ ཕར་བ་འཕན་ལས་ལ་ཚགས་ཞལ་

གཟགས་ཐབ༔ ལན་གབ་བརགས་པར་མ་མའ་སབ་པ་མཛད༔ མ་མ་རད་གཏང་ལ་

ཚགས་ཞལ་གཟགས་ཐབ༔ བད་ཆན་བརལ་ད་འཇག་རན་སབ་པ་མཛད༔ འཇག་རན་

མཆད་བསད་ལ་ཚགས་ཞལ་གཟགས་ཐབ༔ ལ་ཀ་བརགས་ས་དགས་སགས་སབ་པ་

མཛད༔ དམད་པ་དག་སགས་ལ་ཚགས་ཞལ་གཟགས་ཐབ༔ དར་ཁད་བརད་ད་སབ་

པ་མཛད་པའ་ལའ་ས་བརད་པའ༔

ཨ་མ་ཧ༔ དག་པ་མཐར་ཕན་པའ་གབ་རགས་བརད་བསན་པ་ན༔ ཨ་རན་

རལ་པས་མཐའ་ལ་སགས་པའ་ཚ༔ མཁའ་འག་དབང་ད་བསས་པའ་སབ་རགས་

བསན༔ ར་གར་རལ་པས་གསལ་ཤང་ར་ལ་བསན༔ ཡན་ལག་སན་གས་མ་གས་

སབ་རགས་བསན༔ མ་སགས་རལ་པས་ཆ་ལ་སར་བའ་ཚ༔ འབང་བ་ཆ་ཡས་མ་

ཁར་སབ་རགས་བསན༔ ཟ་ཧར་རལ་པས་གསན་སག་མཛད་པའ་ཚ༔ འབང་བ་མ་

ཡས་མ་ཚག་སབ་རགས་བསན༔ བསམ་ཡས་རལ་པའ་མཆད་གནས་མཛད་པའ་

ཚ༔ ས་བརད་དབང་ད་བསས་པའ་སབ་རགས་བསན། །མངའ་བདག་རལ་པའ་ཕག་

ལ་རང་པའ་ཚ༔ སལ་བའ་མ་ཡས་རལ་པས་གས་ཚག་ནས༔ ང་ཆ་ང་བཙན་

གསངས་པའ་སབ་རགས་བསན༔ བདད་བན་རམས་ཀས་དབན་དབན་ཧས་ཧས་

བས༔ ཞང་ཞང་རངས་དང་གམ་པའ་སབ་རགས་བསན༔ ལ་ནབ་སན་པའ་ཁ་གནན་

མཛད་པའ་ཚ༔ སན་པ་ཆས་ལ་བཀད་པའ་སབ་རགས་བསན༔ སབ་རགས་བརད་


401

བསན་པའ་ལའ་ས་དགའ༔

ཨ་མ་ཧ༔ བཅ་བ་ཆས་རད་འཛན་པའ་སབ་མ་བརད་བསན་པ་ན༔ ནམ་

མཁའ་སང་པ་ཉ་མའ་ཟར་ལ་ཆབས༔ སངས་རས་ཡ་ཤས་བག་ལ་ཕར་བ་འདབས༔

ངན་ལམ་རལ་མཆག་ར་སད་དབངས་ས་ལན༔ ཡ་ཤས་མཚ་རལ་བསད་པའ་མ་ར་

སང་༔ འབག་མ་དཔལ་གས་མ་མ་བན་ད་ཁལ༔ གང་ཆན་སང་ག་དགས་པ་དབང་ད་

བསས༔ བ་ར་ཙ་ན་ཨ་རན་དངས་དང་མཉམ༔ མངའ་བདག་རལ་པས་སལ་པ་

འགད་པར་ནས༔ སབ་མ་བརད་ཀ་སལ་བ་འགད་པའ་ལའ་ས་བཅ་པའ༔

ཨ་མ་ཧ༔ བཅ་གཅག་པ་ལང་བསན་དབན་པའ་གནས་བརད་བསན་པ་ན༔

བསམ་ཡས་མཆམས་ཕ་ལ་བག་མཁར་ཆ་དང་༔ སགས་ཀ་ཡང་རང་ཡར་ལང་ཤལ་

ག་ཕག༔ བག་དམར་གཡའ་མ་མན་ཁ་ཤ་རང༔ སང་རང་དང་ས་ག་སག་ཚང་ཕག༔

དབན་གནས་བརད་ཀ་ལའ་ས་བཅ་གཅག་པའ༔

ཨ་མ་ཧ༔ བཅ་གཉས་པ་ཐགས་ས་ཆད་པའ་ཇ་མ་བརད་བསན་པ་ན༔ ར་

གར་ལ་ལམ་མནར་བ་ཡན༔ སད་ལན་བད་མད་ཡ་ཤས་མཚ་རལ་ཡན༔ ཞབས་ཏག་

ཕལ་ཕན་ལག་ར་བཟའ་སན་ཡན༔ དད་པ་ཕལ་ཕན་དམར་རན་བཟའ་འཚ་ཡན༔

མངན་རགས་ཕལ་ཕན་ཤལ་དཀར་ཚ་སན་ཡན༔ རལ་པའ་སས་མ་ལ་ལམ་མཆད་

བཞ་ཡན༔ རད་ནས་ཕལ་ཕན་ལ་ལམ་ཁམ་རན་ཡན༔ རལ་པའ་ཐགས་བརས་ལ་

ལམ་པད་སས༔ བཙན་མའ་ཐགས་བར་ནས་སན་ས་ལ་ཡན༔ ཇ་མ་བརད་ཀ་ལའ་

ས་བཅ་གཉས་པའ༔

ཨ་མ་ཧ༔ བཅ་གསམ་པ་མཛད་པའ་འཕན་ལས་བརད་བསན་པ་ན༔ འཁར་


402

བ་མ་ཆགས་རལ་རད་ས་ཚགས་མཛད༔ སངས་རས་ཀན་མཉམ་ར་འཕལ་ས་

ཚགས་མཛད༔ བརལ་ཞགས་སད་པས་བམ་རའ་སབ་པ་མཛད༔ འག་ལ་ཆས་སན་

ཕ་མ་ལ་བ་མཛད༔ བདད་དཔང་བཅམ་ནས་སངས་རས་བང་སམས་མཛད༔ ཆས་

འཁར་བསར་ནས་བད་ཡལ་ཞབས་བཅགས་མཛད༔ བསན་པ་དར་རས་རན་ཆན་

གཏར་སས་མཛད༔ སན་པའ་ཁ་གནན་འཛམ་གང་བད་ལ་བཀད༔ མཛད་པའ་འཕན་

ལས་བརད་ཀ་ལའ་ས་བཅ་གསམ་པའ༔

ཨ་མ་ཧ༔ བཅ་བཞ་པ་སས་པའ་གཏར་ཁ་བརད་བསན་པ་ན༔ དས་ཚགས་

དགངས་ཏ་དགངས་གཏར་སས༔ མཐང་ཐས་ངས་སས་གསང་གཏར་སས༔ བར་

ཡག་ཤག་གསར་ཟབ་གཏར་སས༔ ང་མཚར་རད་བང་ཡང་གཏར་སས༔ དབལ་

འཕང་སབ་ཕར་ནར་གཏར་སས༔ ས་ཚགས་འག་འདལ་གཏར་ཕན་སས༔ ཚལ་

གཅག་མ་ངས་གཏར་གཉས་སས༔ རན་ཆན་སང་ཕར་ཐགས་གཏར་སས༔ སས་

པའ་གཏར་ཁ་བརད་ཀ་ལའ་ས་བཅ་བཞ་པའ༔

ཨ་མ་ཧ༔ བཅ་ལ་པ་ཉམས་ས་བངས་པའ་ཆས་བརད་བསན་པ་ན། །འདས་

པ་བཞ་དང་ཟར་པ་བཞ༔ དང་པ་འདས་པ་བཞ་པ་ན༔ བ་མ་བཀའ་བརད་འདས་པ་

དང༔ ཡ་དམ་བཀའ་བརད་འདས་པ་དང་༔ མཁའ་འག་བཀའ་བརད་འདས་པ་དང་༔

ཆས་སང་བཀའ་བརད་འདས་པ་དང༔ ད་ནས་ཟར་པ་བཞ་པ་ན༔ རགས་པ་ཆན་

པའ་ཉ་མ་ཡད༔ གསང་སགས་སད་འཇག་ལམ་རམ་ཡད༔ ག་ར་དག་པའ་རགས་

སགས་ཡད༔ འཕགས་མ་ཁས་མ་ནག་མ་ཡད༔ ཉམས་ལན་ཟབ་ཆས་བརད་ཀ་ལའ་

ས་བཅ་ལ་པའ༔


403

ཨ་མ་ཧ༔ བཅ་དག་པ་ཆས་བདག་གང་པ་བརད་བསན་པ་ན༔ སམས་དཔའ་

ཆན་པ་བརད་ཀས་སལ་པ་ས༔ དབས་ན་ཨ་རན་གང་པ་ཡད༔ ཤར་ན་ར་ར་གང་པ་

ཡད༔ ལ་ན་རན་ཆན་གང་པ་ཡད༔ ནབ་ན་པད་གང་པ་ཡད༔ བང་ན་ཀར་གང་པ་

ཡད༔ བསམ་གཏན་གང་དང་ཉ་ཟ་གང་༔ཞག་པ་གང་དང་གཏར་བདག་གང་༔ གཏར་

སན་ཆན་པ་གང་པ་བརད་བང་ཞང༔ ཨ་རན་ང་ཡ་སལ་པ་ཡན་པར་ངས༔ ཆས་

བདག་གང་པ་བརད་ཀ་ལའ་ས་བཅ་དག་པའ༔

ཨ་མ་ཧ༔ རལ་པ་ཆན་པ་ལགས་པར་ཉན༔ བདག་འད་པད་འབང་གནས་

ངས༔ ཐན་མང་མངན་པར་ཤས་པར་ལ༔ མ་འངས་མངན་པར་ཤས་པར་ལ༔ འདས་

པའ་མངན་པར་ཤས་པ་ལ༔ ད་ལའ་མངན་པར་ཤས་པར་ལ༔ ཚད་མད་མངན་པར་

ཤས་པར་ལ༔ མངན་ཤས་ལ་བ་ང་ཡས་ཤས༔ སན་ཚ་སང་བ་མཐའ་ཡས་འད་

དཔག་མད༔ ར་བ་ཏ་ལར་མགན་པ་སན་རས་གཟགས༔ ད་ན་ཀ་ཤར་པད་འབང་

གནས་ང༔ མཚན་ཚལ་ཙམ་ལ་ས་གསམ་སང་གར་ཀང་༔ དན་ལ་དབར་མད་ས་

སར་ཐ་མ་དད༔ ཆས་དབངས་གནས་ས་ཀན་ཏ་བཟང་པ་དང་༔ སག་པ་བཀད་ཏ་ར་

ར་འཆང་ཆན་པ༔ ར་ར་གདན་ད་ཐབ་པ་ཆན་པ་ཉད༔ གཉས་མད་པད་ང་ར་ལན་

གས་གབ༔ ད་བཞན་ང་ལ་གསལ་བ་རན་ད་ཐབ༔ རལ་པའ་གདང་རབས་བརད་

དང་བཅ་གསམ་ནས༔ ས་ཆན་རལ་པས་བད་ལ་དམག་དངས་ནས༔ བད་འབངས་

ཐམས་ཅད་འཕང་པའ་གཞ་ར་འག༔ ང་ཡ་ལ་ཁང་རམས་ཀང་འཇག་པར་བད་༔ ད་

དས་ང་སལ་ས་ས་ཞས་ས་གགས༔ སད་ཀ་ཕགས་ནས་ཡབ་མང་འཇམ་དཔལ་དང་༔

ཡམ་མང་སལ་མ་ཞས་བའ་སས་ས་འཁངས༔ འག་མགན་འཕགས་པ་ཀན་དགའ་


404

རལ་མཚན་ཞས༔ ང་ཡ་ལ་ཁང་རམས་ལ་ཞག་གས་བད༔ གསང་སགས་བསན་པ་

དར་ཞང་རས་པར་འགར༔ བད་འབངས་སམས་ཅན་བད་ཞང་སད་པར་འབང་༔ ད་

ནས་བད་ཀ་རལ་པ་ཧམ་ཐབ་བད༔ རས་འགའ་ཆས་རལ་རས་འགའ་བདད་རལ་

ར༔ ཆས་རལ་ད་ཡས་ཆས་ཁམས་ཚགས་པར་བད༔ བདད་རལ་ད་ཡས་ཆས་

ཁམས་བཤག་པར་བད༔ ད་དས་མ་ལ་དར་རད་ས་ཚགས་འང་༔ ཐབ་པའ་ལང་

བསན་མད་ཁམས་སང་ཞག་ཏ༔ ཨ་ཏ་ཤ་ཡ་སལ་པ་བ་བཟང་གགས༔ སས་བ་ད་

བན་བད་ལ་བད་སད་འཆར༔ ད་དས་དཀར་ཕགས་རམས་ཀང་སབས་པ་ཐབ༔ མང་

སད་ཉ་མ་མད་ར་རང་ཞག་ཆགས༔ ལ་ས་དམར་པ་ར་ལ་ལ་ཁང་འབང་༔ ང་ཡ་སལ་

པ་ཨ་རན་གང་པ་བན༔ གཏར་ཁ་ཉ་ཤ་ར་ལ་ད་དས་འབད༔ ད་སད་གསངས་པས་

རལ་པ་སན་ཆབ་ཤར༔ ཡང་ཅག་ཕག་འཚལ་མཎཌལ་ཕལ་ནས་ས༔ འདན་པའ་

སས་བ་སབ་དཔན་ཆན་པ་ལགས༔ བདག་ག་གདང་བརད་འད་ནས་ག་ཙམ་ཆགས༔

བད་འབངས་སམས་ཅན་བད་སད་ག་ཙམ་ཆགས་༔ མ་ཧ་ག་ར་ཆན་པའ་གསང་བར་

ཞ༔ ཞས་ཞས་ཕག་ན་དབ་ཐད་བད་བད་འཚལ༔ ད་ནས་ག་ར་ཆན་པའ་བཀའ་སལ་

པ༔ རལ་ཁད་ཀ་རལ་རད་འད་ནས་བཟང་༔ སད་ཀ་ཕགས་ནས་མ་ལང་ཧ་བཏབ་

ཡལ༔ ད་རས་བད་ཀ་རལ་པ་རས་མས་བད༔ ཁད་པར་བང་ཆབ་སམས་དཔའ་སལ་

པ་ཞག༔ མད་ས་སལ་བ་བཟང་པའ་མཚན་ཅན་འབང༔ གདང་ས་ཅན་གས་བད་ཀ་

རལ་ས་འཛན༔ སད་པའ་ཉ་མ་ར་མཐངས་གབ་མ་ཙམ༔ ར་ལག་སལ་གསམ་ལ་ལ་

ར་དམག་འང༔ ཆ་ཕ་སལ་ལ་ཡར་ལང་དམག་སར་འཆའ༔ མཐའ་མ་བད་འད་ར་ཡ་

འག་ཏ་འཇག༔ ཕ་སན་ནང་འཁག་ར་ས་སང་ད་འཁག༔ བམ་ཐང་ཕགས་ནས་ཁ་ཡ་


405

ཟར་ཆ་གནན༔ རལ་སད་ཆས་ཁམས་སང་བའ་ང་སལ་འབན༔ བལ་ཡལ་ར་རང་

རམས་ས་འཁག་པར་བད༔ བད་ལ་སད་པའ་ཉ་མ་ཅང་ཟད་འཆར༔ སད་ངན་རང་

གས་བས་ནས་དས་ངན་ཟར༔ དས་ན་མ་འགར་མ་རམས་འགར་བ་ཡན༔ ད་དས་མ་

ལ་བསད་ནམས་སན་གགས་མད༔ པད་བདག་ལ་གསལ་བ་རན་ད་ཐབ༔ ཉན་མ་

བང་དས་ཐགས་ར་ཆན་པ་སམས༔ སམས་ཅན་དན་ད་སང་པ་མ་ཎ་དངས༔ ཕ་མ་

རགས་དག་དན་ལན་ཁར་ཏ་འང་༔ མཚན་མ་བང་དས་པད་འབང་ང་ཉད་སམས༔

རང་ག་དན་ད་བཛ་ག་ར་དངས༔ སགས་མའ་སམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ང་ཡས་སབ༔

དས་གསམ་རན་ཆད་མད་པར་ང་ཡས་གཟགས༔ ངན་སང་གསམ་ད་སས་ཀང་བས་

ར་འང་༔ བད་ལ་དན་ཆར་བས་ཀང་དན་མ་ག༔ ང་ལ་རན་ད་གསལ་བ་འདབས་

ནས་ན༔ དས་ངན་ཚ་ལ་བཅ་པ་བཟག་ཐབས་ཡད༔ བམས་པའ་སལ་པ་ཁ་བདན་

ཞས་པ་འབང༔ སལ་ངན་ཚ་ལ་བཅ་པའ་སག་བསལ་གལ༔ ཡང་ཞག་བསལ་པ་ཡར་

འཕལ་བད་བར་འགར༔ སངས་རས་ཞལ་གཟགས་ཡང་ཡང་འབང་བར་འགར༔ ནང་

ར་དགང་ར་བད་ཀ་དན་ལ་འང་༔ དད་པ་ཅན་ལ་པད་འབང་ས་ཉལ་ཡད༔ ང་ཡ་ས་ལ་

འདས་འཁངས་ཡད་མ་མཆས༔ རལ་སས་མ་ཁ་བཙན་པ་ཞས་བ་ཁད༔ འད་ནས་ས་

བ་བཅ་བདན་འག་དན་མཛད༔ ད་ནས་ཨ་རན་མཁའ་འགའ་གང་ད་བན༔ ལ་ཙ་ཆན་

པ་བ་ར་ཙ་ན་ཁད༔ པད་ང་ཡ་དམ་ཆས་ཟབ་མ་འད༔ དཔལ་ག་བསམ་ཡས་དབ་

རར་གཏར་ད་སས༔ མ་འངས་ལས་འཕ་ཅན་ལ་སད་ཅག་གསངས༔ ང་ན་མ་སད་

སན་པ་འདལ་ད་འག༔ སན་པ་ཐམས་ཅད་ཆས་ལ་འཇག་ཏ་འག༔ བད་འབངས་

སམས་ཅན་བད་ལ་བཀད་ནས་འག༔ ཞས་གསངས་ནས་ཞལ་ལ་ནབ་ཏ་་གཟགས་ས༔ ཨ༔ ས་མ་


406

ཡ༔ ར་ར་ར༔ གཏར་སན་ཨ་རན་གང་པས་བསམ་ཡས་མཆམས་ཕ་ནས་གཏར་

ནས་སན་དངས་པའ༔

ག་ར་པདའ་རམ་ཐར་ཟབ་གཏར་འད༔ སལ་ལན་ལས་འཕ་ཅན་ག་སང་ལ་

ཆངས༔ གསལ་དག་སན་གསམ་ཚར་གཅག་ཀག་པ་ན༔ བཀའ་ཐང་ཚར་གཅག་

ཀག་དང་མཉམ་པར་འགར༔ སགས་མའ་སམས་ཅན་ཚ་ཐང་ནད་མང་ལ༔ གཟའ་

དང་ཀ་དང་རལ་པའ་ནད་ཡམས་ཀས༔ སག་སགས་བངས་ཤང་བར་ད་གཅད་པའ་

དས༔ གཡང་བའ་དབང་སང་ལ་ཡ་རབ་བརན་ཡལ༔ རམ་ཐར་འད་ལ་ཡ་དམ་བས་

གར་ན༔ བར་ཚར་སང་ག་བསན་པ་འཁལ་བ་ན༔ ནག་ཕགས་ཕམ་ཞང་དཀར་

ཕགས་རལ་བར་འགར༔ ག་བར་གདན་བགགས་བར་ཆད་ཀན་ཞ་ནས༔ ལས་སག་

ལགས་ཀ་ར་ར་འགབ་པ་དང་༔ ཚ་འདར་འགལ་རན་བར་ཆད་ཞ་བ་དང་༔ ཕ་མ་པད་

འད་ད་ས་བར་ཤག༔ ཨན་ཆན་པ་པད་འབང་གནས་ཀ། །རམ་ཐར་མདར་བསས་

གསང་ག་ཉང་ཁ་འད། །བདག་གཞན་འག་བ་རམས་ལ་ཕན་ཕར་ད། །མས་གས་ལན་

པས་པར་ད་བསབས་པའ་དག །སས་ཆན་ཞབས་བརན་རལ་ཁམས་བད་བའ་

འཚ། །ཕ་མའ་ཐག་དངས་མར་གར་སམས་ཅན་ཀན། །སབ་སངས་ཚགས་རགས་བ་

མད་མར་ཐབ་ནས། །ཞང་མཆག་པད་འད་ད་ས་བར་ཤག །

༄༅། །བསམ་པ་ལན་གབ་མ་བཞགས་ས། །

༄༅༔ ༔ཨ་མ་ཧ༔ ནབ་ཕགས་བད་བ་ཅན་ག་ཞང་ཁམས་ས༔ སང་བ་

མཐའ་ཡས་ཐགས་རའ་བན་རབས་གཡས༔ སལ་ས་པད་འབང་གནས་བན་


407

བརབས་ཏ༔ འཛམ་བའ་གང་ད་འག་བའ་དན་ལ་བན༔ འག་དན་རན་ཆད་མད་པའ་

ཐགས་ར་ཅན༔ ཨ་རན་པད་འབང་གནས་ལ་གསལ་བ་འདབས༔ བསམ་པ་ལན་

གས་འགབ་པར་བན་གས་རབས༔ རལ་པ་ཁ་སང་ལའ་བཙན་མན་ཆད་ནས༔ ཆས་

རལ་གདང་བརད་མཐའ་ནས་མ་སངས་པར༔ དས་གསམ་རན་ཆད་མད་པར་བན་

གས་རབས༔ བད་ཀ་ཆས་སང་རལ་པའ་གཉན་གཅག་པ༔ རལ་པ་ཆས་སད་སང་

བའ་ཐགས་ར་ཅན༔ ཨ་རན་པད་འབང་གནས་ལ་གསལ་བ་འདབས༔ བསམ་པ་ལན་

གས་འགབ་པར་བན་གས་རབས༔ ས་ན་ལ་ནབ་སན་པའ་ཁ་གནན་མཛད༔ ཐགས་

རས་བད་ཀ་སམས་ཅན་དན་ལ་དགངས༔ མ་རག་ལག་པའ་སམས་ཅན་འདན་པའ་

དཔལ༔ ཉན་མངས་གདལ་དཀའ་སམས་ཅན་ཐབས་ཀས་འདལ༔ བར་གདང་རན་

ཆད་མད་པའ་ཐགས་ར་ཅན༔ ཨ་རན་པད་འབང་གནས་ལ་གསལ་བ་འདབས༔

བསམ་པ་ལན་གས་འགབ་པར་བན་གས་རབས༔ དས་ངན་སགས་མའ་མཐའ་ལ་

ཐག་པའ་ཚ༔ ནངས་ར་དགང་ར་བད་ཀ་དན་ལ་འབན༔ ཉ་ཟར་འཆར་སད་མདངས་

ལ་ཆབས་ཏ་འབན༔ ཡར་ང་ཚས་བཅའ་དས་ས་དངས་ས་འབན༔ འག་དན་སབས་

ཆན་མཛད་པའ་ཐགས་ར་ཅན༔ ཨ་རན་པད་འབང་གནས་ལ་གསལ་བ་འདབས༔

བསམ་པ་ལན་གས་འགབ་པར་བན་གས་རབས༔ ལ་བརའ་ཐ་མ་རད་དས་སགས་

མ་ལ༔ སམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཉན་མངས་དག་ལ་རགས༔ ཉན་མངས་འབལ་ཉག་

དག་ལ་རང་རད་སད༔ ད་འདའ་དས་ན་བདག་གས་ཐགས་ར་བསད༔ དད་ལན་མཐ་

རས་འདན་པའ་ཐགས་ར་ཅན༔ ཨ་རན་པད་འབང་གནས་ལ་གསལ་བ་འདབས༔

བསམ་པ་ལན་གས་འགབ་པར་བན་གས་རབས༔ ཧར་སག་འཇགས་པའ་དམག་


408

གས་མཐའ་བསར་ནས༔ ཆས་འཁར་གཉན་པ་འཇག་ལ་ཐག་པའ་ཚ༔ ཡད་གཉས་

ཐ་ཚམ་མད་པར་གསལ་བ་ཐབས༔ ང་ཉད་ལ་སན་ས་བརད་འཁར་དང་བཅས༔

དམག་དཔང་ཧར་ཐལ་བཟག་པར་ཐ་ཚམ་མད༔ ཨ་རན་པད་འབང་གནས་ལ་

གསལ་བ་འདབས༔ བསམ་པ་ལན་གས་འགབ་པར་བན་གས་རབས༔ སམས་ཅན་

ས་ལས་འཇག་པའ་ནད་བང་ནས༔ མ་བཟད་སག་བསལ་ཆན་པས་ནན་པའ་ཚ༔

ཡད་གཉས་ཐ་ཚམ་མད་པར་གསལ་བ་འདབས༔ ང་ཉད་སན་ག་བ་དང་དབར་མད་

པས༔ ཚ་ཟད་མ་ཡན་བར་ཆད་ངས་པར་སལ༔ ཨ་རན་པད་འབང་གནས་ལ་གསལ་

བ་འདབས༔ བསམ་པ་ལན་གས་འགབ་པར་བན་གས་རབས༔ འབང་བ་དགར་

ལངས་ས་བཅད་ཉམས་པའ་ཚ༔ སམས་ཅན་མ་གའ་ནད་ཀས་ཉན་པ་ན༔ ཡད་

གཉས་ཐ་ཚམ་མད་པར་གསལ་བ་ཐབས༔ ང་ཉད་མཁའ་འག་ནར་ལའ་ཚགས་དང་

བཅས༔ དབལ་ཕངས་བཀས་སམ་སལ་བར་ཐ་ཚམ་མད༔ ཨ་རན་པད་འབང་

གནས་ལ་གསལ་བ་འདབས༔ བསམ་པ་ལན་གས་འགབ་པར་བན་གས་རབས༔

ལས་ཅན་འག་བའ་དན་ད་གཏར་འདན་ན༔ དམ་ཚག་ཟལ་ཟག་མད་པའ་དཔའ་གདང་

གས༔ ཡད་གཉས་ཐ་ཚམ་མད་པར་གསལ་བ་ཐབས༔ ང་ཉད་ཡ་དམ་ལ་དང་དབར་

མད་པས༔ ཕ་ནར་བ་ཡས་ལན་པར་ཐ་ཚམ་མད༔ ཨ་རན་པད་འབང་གནས་ལ་

གསལ་བ་འདབས༔ བསམ་པ་ལན་གས་འགབ་པར་བན་གས་རབས༔ སས་ཡལ་

ནགས་རང་དབན་ས་སགས་པའ་ཚ༔ ཁ་ཆར་བ་ཡག་འཚབས་ཤང་ལམ་འགགས་

ན༔ ཡད་གཉས་ཐ་ཚམ་མད་པར་གསལ་བ་ཐབས༔ ང་ཉད་གཞ་བདག་གཉན་པའ་

འཁར་དང་བཅས༔ ཆས་མཛད་ལམ་ས་འདན་པར་ཐ་ཚམ་མད༔ ཨ་རན་པད་འབང་


409

གནས་ལ་གསལ་བ་འདབས༔ བསམ་པ་ལན་གས་འགབ་པར་བན་གས་རབས༔

སག་གཟག་དམ་དད་དག་སལ་མཆ་བ་ཅན༔ འབག་ཆན་འཇགས་པའ་འཕང་ལ་

འགམས་པའ་ཚ༔ ཡད་གཉས་ཐ་ཚམ་མད་པར་གསལ་བ་ཐབས༔ ང་ཉད་དཔའ་བ་

གང་དང་སང་མར་བཅས༔ གདག་པའ་སམས་ཅན་སད་པར་ཐ་ཚམ་མད༔ ཨ་རན་

པད་འབང་གནས་ལ་གསལ་བ་འདབས༔ བསམ་པ་ལན་གས་འགབ་པར་བན་གས་

རབས༔ ས་ཆ་མ་རང་འབང་བའ་བར་ཆད་ཀས༔ ས་ལས་གཡར་པ་འཇག་ལ་ཐག་

པའ་ཚ༔ ཡད་གཉས་ཐ་ཚམ་མད་པར་གསལ་བ་ཐབས༔ ང་ཉད་དཔའ་བ་གད་དང་

ལན་པ་ཡས༔ འབང་བ་རང་སར་ཞ་བར་ཐ་ཚམ་མད༔ ཨ་རན་པད་འབང་གནས་ལ་

གསལ་བ་འདབས༔ བསམ་པ་ལན་གས་འགབ་པར་བན་གས་རབས༔ ལམ་སང་

འཇགས་པའ་འཕང་ལ་འགམས་པའ་ཚ༔ བསད་ཁར་ཇག་པ་ཆམ་པས་ཉན་པ་ན༔

ཡད་གཉས་ཐ་ཚམ་མད་པར་གསལ་བ་ཐབས༔ ང་ཉད་ཕག་ར་བཞ་ཡ་དགངས་པར་

ལན༔ ཙ་ར་མ་རད་རམ་སམས་བརག་པར་བད༔ ཨ་རན་པད་འབང་གནས་ལ་

གསལ་བ་འདབས༔ བསམ་པ་ལན་གས་འགབ་པར་བན་གས་རབས༔ གང་ཞག་

གཤད་མའ་དམག་གས་མཐའ་བསར་ནས༔ མཚན་ཆ་རན་པས་འདབས་ཤང་ཉན་པ་

ན༔ ཡད་གཉས་ཐ་ཚམ་མད་པར་གསལ་བ་་ཐབས༔ ང་ཉད་ར་རའ་གར་དང་ལན་པ་

ཡས༔ གཤད་མ་བད་ཅང་མཚན་ཆ་འཐར་བར་འགར༔ ཨ་རན་པད་འབང་གནས་ལ་

གསལ་བ་འདབས༔ བསམ་པ་ལན་གས་འགབ་པར་བན་གས་རབས༔ ནམ་ཞག་ཚ་

ཟད་འཆ་བའ་དས་བང་ཚ༔ གནད་གཅད་སག་བསལ་འད་འཕད་ཉན་པ་ན༔ ཡད་

གཉས་ཐ་ཚམ་མད་པར་གསལ་བ་ཐབས༔ ང་ཉད་སང་བ་མཐའ་ཡས་སལ་པ་ས༔


410

བད་བ་ཅན་ག་ཞང་ད་ངས་པར་ས༔ ཨ་རན་པད་འབང་གནས་ལ་གསལ་བ་

འདབས༔ བསམ་པ་ལན་གས་འགབ་པར་བན་གས་རབས༔ ས་ལས་གཡར་པ་ཞག་

པའ་བར་ད་ར༔ འཁལ་སང་ཉང་འཁལཆན་པས་ཉན་པ་ན༔ ཡད་གཉས་ཐ་ཚམ་མད་

པར་གསལ་བ་ཐབས༔ ང་ཉད་དས་གསམ་མཁན་པའ་ཐགས་ར་ཡས༔ འཁལ་སང་

རང་སར་གལ་བར་ཐ་ཚམ་མད༔ ཨ་རན་པད་འབང་གནས་ལ་གསལ་བ་འདབས༔

བསམ་པ་ལན་གས་འགབ་པར་བན་གས་རབས༔ གཞན་ཡང་ལས་དང་རན་ག་

དབང་གར་ཏ༔ འཁལ་སང་དངས་པར་ཞན་ཅང་སག་བསལ་ན༔ ཡད་གཉས་ཐ་ཚམ་

མད་པར་གསལ་བ་ཐབས༔ ང་ཉད་བད་ཆན་རལ་པའ་ང་བ་ས༔ སག་བསལ་འཁལ་

སང་རད་ནས་བཤག་པར་བད༔ ཨ་རན་པད་འབང་གནས་ལ་གསལ་བ་འདབས༔

བསམ་པ་ལན་གས་འགབ་པར་བན་གས་རབས༔ འག་དག་སག་བསལ་ཆན་པས་

ཉན་པ་དང༔ ཁད་པར་བད་ཀ་ར་འབངས་སག་བསལ་ན༔ དད་གས་མས་པའ་གདང་

ཤགས་དག་པ་ཡས༔ ཡད་གཉས་ཐ་ཚམ་མད་པར་་གསལ་བ་ཐབས༔ ང་ཉད་་

ཐགས་རས་འཕ་འགར་མད་པར་གཟགས༔ ཨ་རན་པད་འབང་གནས་ལ་གསལ་བ་

འདབས༔ བསམ་པ་ལན་གས་འགབ་པར་བན་གས་རབས༔ ཞས་གསངས་ནས༔ ལ་

སས་ལ་ཐགས་བར་བར་དགངས་ཏ་ཡད་བཞན་ནར་བ་ལ་བའ་མན་ངག་བཅ་གསམ་

གནང་ང༔༔ ད་ནས་ལ་སས་ཀ་གས་པས་ཕག་དང་བསར་བ་བས༔ ག་ར་ཨ་རན་ག་

ཡལ་ད་ཞལ་གཟགས་ནས་ཉ་ཟར་ལ་ཆབས་ནས་བཞད་ད༔ ལ་སས་མ་ཁ་བཙན་

པས་ཉན་མངས་རང་གལ་ག་མན་ངག་དང༔ ཡད་བཞན་ནར་བ་ལ་བའ་མན་ངག་བཅ་

གསམ་ཞལ་ཆམས་དང་བཅས་པ་མང་ཡལ་ག་བག་རན་ཆན་སངས་པ་འད་བ་ལ་


411

གཏར་ད་སས༔ གཏར་བདག་སའ་ལ་མ་མཆད་བཞ་ལ་བཅལ་ལ༔ ནམ་ཞག་དས་ཀ་

མཐའ་མ་ལ༔ ང་ཡ་གདང་རད་སག་པའ་དས༔ ར་བ་བཀ་བཟང་ཤར་འདབས་ནས༔

ལས་ཅན་སས་བ་བང་བའ་ཚ༔ ད་ཚ་ད་ཡས་རད་གར་ནས༔ བདག་ག་གདང་རད་

སབ་པར་ཤག༔ ཅས་གསངས་ས༔ ༔ས་སར༔

༄༅། །བསམ་པ་མར་གབ་མ་བཞགས་ས། །

༄༅། །ཨ་མ་ཧ། མཚ་དབས་ག་སར་པད་མའ་སང་པ་ལ། །ས་ལ་ཡ་ཤས་

ལན་གས་གབ་པའ་ལ། །རང་བང་ཆན་པ་པད་མ་ཡབ་ཡམ་ན། །མཁའ་འགའ་སན་

ཕང་འཁགས་ལ་གསལ་བ་འདབས། །བསམ་པ་མར་ད་འགབ་པར་བན་གས་

རབས། །ལས་ངན་སད་པའ་རམ་སན་མཐས་བསད་པའ། །ནད་གདན་བར་གཅད་

དམག་འཁག་མ་ག་སགས། །ཁད་ཞལ་དན་པའ་མད་ལ་ཟད་བད་པའ། །ཞལ་བཞས་

སང་ནས་བསལ་ལ་ཨ་རན་ར། །བསམ་པ་མར་ད་འགབ་པར་བན་གས་རབས། །དད་

དང་ཚལ་ཁམས་གཏང་ལ་གམས་པ་དང་། །ཐས་པས་རད་གལ་ཁལ་ཡད་ང་ཚ་

ཤས། །ཤས་རབ་ཕན་སམ་ཚགས་པའ་ནར་བདན་པ། །སམས་ཅན་ཀན་ག་རད་ལ་

རབ་ཞགས་ནས། །འཇག་རན་བད་སད་ལན་པར་དབགས་འབན་མཛད། །བསམ་པ་

མར་ད་འགབ་པར་བན་གས་རབས། །གང་ལ་ནད་དང་སག་བསལ་མ་འདད་

རན། །འབང་བའ་གདན་དང་རལ་པའ་ཆད་པ་དང་། །མ་ཆ་གཅན་གཟན་ལམ་འཕང་

འཇགས་པ་ཆས། །ཚ་ཡ་ཕ་མཐར་གཏགས་པའ་གནས་སབས་ཀན། །སབས་དང་ར་

ས་གཞན་ད་མ་མཆས་པས། །ཐགས་རས་ཟངས་ཤག་ག་ར་ཨ་རན་ར། །བསམ་པ་


412

མར་ད་འགབ་པར་བན་གས་རབས།། །།ཞས་བད་ཁམས་ནད་མག་མཐའ་དག་ཞ་ཞང་བསན་འགའ་

བད་སད་གས་བར་ཕན་ན་སམ་པ་དད་ལན་རམས་ཀས་ཐགས་ལ་གཞག་ཅས་པ་འདའ་ཤ་ཀ་དང་པ་ཀན་མཁན་ཀང་

ཆན་པའ་མཁའ་འག་ཡང་ཏག་ག་རབ་ཆས་ཟབ་དན་ར་མཚའ་སན་ཕང་ག་མཆད་བརད་ལས་འབང་ཞང་། ད་ཕན་

ཀན་མཁན་གཉས་པ་རག་འཛན་འཇགས་མད་གང་པའ་ར་རའ་གསང་བན་རབས་ཅན་ན། །

ཨ་རན་རན་པ་ཆ་ལ་གསལ་བ་འདབས། །འགལ་རན་བར་ཆད་མ་འབང་

ཞང་། །མཐན་རན་བསམ་པ་འགབ་པ་དང་། །མཆག་དང་ཐན་མང་དངས་གབ་བསལ་

ཏ་གསལ། །ཅས་པ་འད་ན་གབ་ཆན་རན་པ་ཆ་འཇགས་མད་འཕན་ལས་འད་ཟར་མཁའ་སད་དཔལ་ག་ཙ་ར་དར་

ཕབས་སབས་སབ་དཔན་རན་པ་ཆ་ཞལ་གཟགས་པའ་དས་ཐལ་བང་ད་གསང་པའ་གསལ་འདབས་བན་རབས་ཅན་

ན། །མངལ། །

ཨ་མ་ཧ། དཀན་མཆག་ར་གསམ་བད་གཤགས་ཀན་འདས་དཔལ། །སགས་

དས་འག་བ་མགན་མད་སབས་གཅག་པ། །ཐགས་རའ་གག་ལར་མར་བའ་ཐད་ཕང་

རལ། །མ་ཧ་ག་ར་པད་ཧ་ར་ཀར། །མས་གས་གདང་ཤགས་དག་པས་གསལ་བ་

འདབས། །དག་འདན་བགགས་དང་བར་ཆད་བད་ཕར་བཟག །མ་རང་རལ་བསན་

འབང་པ་དམ་ལ་ཐགས། །བསམ་པ་ལན་གས་འགབ་པར་བན་གས་རབས། །ཞས་པ་

འད་འཇའ་ལས་ར་རས་སས་ས། །

༄༅། །གསལ་འདབས་བར་ཆད་ལམ་སལ་བཞགས་ས། །

༄༅༔ ༔ༀ་ཨཿ ཧ་བཛ་ག་ར་པད་སད་ཧ༔ ཆས་ས་སང་བ་མཐའ་ཡས་ལ་

གསལ་བ་འདབས༔ ལངས་ས་ཐགས་ར་ཆན་པ་ལ་གསལ་བ་འདབས༔ སལ་ས་པད་


413

འབང་གནས་ལ་གསལ་བ་འདབས༔ བདག་ག་བ་མ་ང་མཚར་སལ་པའ་ས༔ ར་གར་

ཡལ་ད་ས་འཁངས་ཐས་བསམ་མཛད༔ བད་ཡལ་དབས་ས་ཞལ་བན་དགས་པ་

བཏལ༔ ཨ་རན་ཡལ་ད་ས་བཞགས་འག་དན་མཛད༔ ཐགས་རས་བདག་ལ་བན་

གས་རབས༔ བར་བས་བདག་སགས་ལམ་ས་དངས༔ དགངས་པས་བདག་ལ་

དངས་གབ་སལ༔ ནས་པས་བདག་སགས་བར་ཆད་སལ༔ ཕ་ཡ་བར་ཆད་ཕ་ར་

སལ༔ ནང་ག་བར་ཆད་ནང་ད་སལ༔ གསང་བའ་བར་ཆད་དབངས་ས་སལ༔ གས་

པས་ཕག་འཚལ་སབས་ས་མཆ༔ ༀ་ཨཿ ཧ་བཛ་ག་ར་པད་སད་ཧ༔ ས་ཡ་ང་

མཚར་མཐང་བའ་ཚ༔ གཡས་པས་རལ་གའ་ཕག་ར་མཛད༔ གཡན་པས་འགགས་

པའ་ཕག་ར་མཛད༔ ཞལ་བགད་མཆ་གཙགས་གན་ལ་གཟགས༔ རལ་བའ་གདང་

འཛན་འག་བའ་མགན༔ ཐགས་རས་བདག་ལ་བན་གས་རབས༔ བར་བས་བདག་

སགས་ལམ་ས་དངས༔ དགངས་པས་བདག་ལ་དངས་གབ་སལ༔ ནས་པས་བདག་

སགས་བར་ཆད་སལ༔ ཕ་ཡ་བར་ཆད་ཕ་ར་སལ༔ ནང་ག་བར་ཆད་ནང་ད་སལ༔

གསང་བའ་བར་ཆད་དབངས་ས་སལ༔ གས་པས་ཕག་འཚལ་སབས་ས་མཆ༔ ༀ་

ཨཿ ཧ་བཛ་ག་ར་པད་སད་ཧ༔ དམ་ཆས་རན་ཆན་གསན་པའ་ཚ༔ ས་གསལ་འད་

ཟར་མདངས་དང་ལན༔ ཕག་གཡས་ས་སད་གགས་བམ་བསམས༔ གཡན་པས་ཕར་

པའ་པ་ས་བསམས༔ ཟབ་མའ་ཆས་རམས་ཐགས་ས་ཆད༔ ཡང་ལ་ཤད་ཀ་པཎ་ཏ༔

ཐགས་རས་བདག་ལ་བན་གས་རབས༔ བར་བས་བདག་སགས་ལམ་ས་དངས༔

དགངས་པས་བདག་ལ་དངས་གབ་སལ༔ ནས་པས་བདག་སགས་བར་ཆད་སལ༔

ཕ་ཡ་བར་ཆད་ཕ་ར་སལ༔ ནང་ག་བར་ཆད་ནང་ད་སལ༔ གསང་བའ་བར་ཆད་


414

དབངས་ས་སལ༔ གས་པས་ཕག་འཚལ་སབས་ས་མཆ༔ ༀ་ཨཿ ཧ་བཛ་ག་ར་པད་

སད་ཧ༔ དམ་ཅན་དམ་ལ་བཏགས་པའ་ཚ༔ ད་མད་གནས་མཆག་ཉམས་ར་དགའ༔

ར་གར་བད་ཡལ་ས་མཚམས་ས༔ བན་གས་བརབས་ནས་བན་པའ་ཚ༔ ད་བསང་

སས་ངད་ལན་པའ་ར༔ མ་ཏག་པད་དགན་ཡང་ས༔ ཆ་མག་བང་ཆབ་བདད་རའ་ཆ༔

བད་ལན་ད་ཡ་གནས་མཆག་ཏ༔ སས་མཆག་ཚལ་བཟང་ཆས་གས་གསལ༔ ཕག་

གཡས་ར་ར་ར་དག་བསམས༔ གཡན་པས་རན་ཆན་ཟ་མ་ཏག༔ རཀ་བདད་རས་

ནང་ད་གཏམས༔ མཁའ་འག་དམ་ཅན་དམ་ལ་བཏགས༔ ཡ་དམ་ཞལ་གཟགས་དངས་

གབ་བརས༔ ཐགས་རས་བདག་ལ་བན་གས་རབས༔ བར་བས་བདག་སགས་ལམ་

ས་དངས༔ དགངས་པས་བདག་ལ་དངས་གབ་སལ༔ ནས་པས་བདག་སགས་བར་

ཆད་སལ༔ ཕ་ཡ་བར་ཆད་ཕ་ར་སལ༔ ནང་ག་བར་ཆད་ནང་ད་སལ༔ གསང་བའ་

བར་ཆད་དབངས་ས་སལ༔ གས་པས་ཕག་འཚལ་སབས་ས་མཆ༔ ༀ་ཨཿ ཧ་བཛ་

ག་ར་པད་སད་ཧ༔ རལ་བའ་བསན་པ་བཙགས་པའ་ཚ༔ གཡའ་རའ་ནགས་ལ་སབ་

པ་མཛད༔ བསན་ཕར་ནམ་མཁའ་དབངས་ས་འཕངས༔ ར་རའ་ཕག་རས་བངས་

ཤང་སལ༔ སལ་ཞང་ཙནན་ནགས་ས་འཕངས༔ མ་འབར་འཁགས་ཤང་མཚ་ཡང་

སམ༔ སབ་ཀ་མ་སགས་ས་གང་བསགས༔ ཡཀ་ནག་པ་རལ་ད་བརག༔ འདན་ག་

ད་མད་བདད་ཀ་གཤད༔ ཐགས་རས་བདག་ལ་བན་གས་རབས༔ བར་བས་བདག་





415

ཨཿ ཧ་བཛ་ག་ར་པད་སད་ཧ༔ སན་པའ་ཁ་གནན་མཛད་པའ་ཚ༔ ཁའ་ཆང་སལ་

སའ་ཆ་ལགས་ཅན༔ ཡ་མཚན་གཟགས་བཟང་ཁ་དག་ལགས༔ ཚམས་འགགས་

དབ་ས་སར་ལ་མཛས༔ དགང་ལ་བཅ་དག་ལན་པའ་ཚལ༔ རན་ཆན་རན་ཆ་ས་

ཚགས་གསལ༔ ཕག་གཡས་འཁར་བའ་ཕར་པ་བསམས༔ བདད་དང་སན་པའ་ཁ་

གནན་མཛད༔ གཡན་པས་སང་ལང་ཕར་པ་བསམས༔ མས་པའ་བ་ལ་སང་སབ་

མཛད༔ མགལ་ན་ལགས་ཀ་ཕར་པ་བསམས༔ ཡ་དམ་ལ་དང་གཉས་ས་མད༔ གཉས་

མད་སལ་ས་འཛམ་གང་རན༔ ཐགས་རས་བདག་ལ་བན་གས་རབས༔ བར་བས་

བདག་སགས་ལམ་ས་དངས༔ དགངས་པས་བདག་ལ་དངས་གབ་སལ༔ ནས་པས་

བདག་སགས་བར་ཆད་སལ༔ ཕ་ཡ་བར་ཆད་ཕ་ར་སལ༔ ནང་ག་བར་ཆད་ནང་ད་

སལ༔ གསང་བའ་བར་ཆད་དབངས་ས་སལ༔ གས་པས་ཕག་འཚལ་སབས་ས་

མཆ༔ ༀ་ཨཿ ཧ་བཛ་ག་ར་པད་སད་ཧ༔ འད་ཡ་ཡལ་ད་དགངས་པའ་ཚ༔ མ་

དཔང་ཤད་ཀ་ས་གཞ་ལ༔ མདའ་རང་གང་ག་མཚ་ནང་ད༔ པདའ་སང་ན་བསལ་

བསལ་འད༔ པདའ་ནང་ན་དགངས་པ་མཛད༔ མཚན་ཡང་པད་འབང་གནས་ཞས༔

རགས་པའ་སངས་རས་དངས་ས་བན༔ ད་འདའ་སལ་ས་ཡ་མཚན་ཅན༔ ཐགས་

རས་བདག་ལ་བན་གས་རབས༔ བར་བས་བདག་སགས་ལམ་ས་དངས༔ དགངས་

པས་བདག་ལ་དངས་གབ་སལ༔ ནས་པས་བདག་སགས་བར་ཆད་སལ༔ ཕ་ཡ་བར་

ཆད་ཕ་ར་སལ༔ ནང་ག་བར་ཆད་ནང་ད་སལ༔ གསང་བའ་བར་ཆད་དབངས་ས་

སལ༔ གས་པས་ཕག་འཚལ་སབས་ས་མཆ༔ ༀ་ཨཿ ཧ་བཛ་ག་ར་པད་སད་ཧ༔

བད་ཀ་ཉ་མ་མཛད་པའ་ཚ༔ དད་ལན་འག་བ་འདན་པའ་དཔལ༔ གང་ལ་གང་འདལ་


416

སར་བསན་ནས༔ གཙང་ཁ་ལ་ཡ་ལ་ཐག་ཏ༔ དག་ལའ་དག་བསན་དམ་ལ་བཏགས༔

ཡལ་ན་ཚ་བའ་ཚ་ཤད་ད༔ ལ་ཡ་དག་བསན་དགས་པ་ཅན༔ ཉ་ཤ་ར་གཅག་དམ་ལ་

བཏགས༔ མང་ཡལ་ད་ཡ་བམས་སན་ད༔ དག་སང་བཞ་ལ་དངས་གབ་གནང༔ ཁད་

པར་འཕགས་པའ་རག་འཛན་མཆག༔ ཐགས་རས་བདག་ལ་བན་གས་རབས༔ བར་

བས་བདག་སགས་ལམ་ས་དངས༔ དགངས་པས་བདག་ལ་དངས་གབ་སལ༔ ནས་

པས་བདག་སགས་བར་ཆད་སལ༔ ཕ་ཡ་བར་ཆད་ཕ་ར་སལ༔ ནང་ག་བར་ཆད་ནང་

ད་སལ༔ གསང་བའ་བར་ཆད་དབངས་ས་སལ༔ གས་པས་ཕག་འཚལ་སབས་ས་

མཆ༔ ༀ་ཨཿ ཧ་བཛ་ག་ར་པད་སད་ཧ༔ དཔལ་མ་ཐང་ག་དཔལ་ཐང་ད༔ བསན་མ་

བཅ་གཉས་དམ་ལ་བཏགས༔ བད་ཡལ་ལ་ཁའ་ལ་ཐག་ཏ༔ གངས་དཀར་ཤ་མད་

དམ་ལ་བཏགས༔ འདམ་ཤད་ལ་བའ་སང་དང་ད༔ ཐང་ལ་ཡར་ཞར་དམ་ལ་བཏགས༔

ཧས་པ་ར་ཡ་ཡང་གང་ད༔ ལ་སན་ཐམས་ཅད་དམ་ལ་བཏགས༔ ཆ་བའ་ལ་འད་

ཐམས་ཅད་ཀས༔ ལ་ལས་སག་ག་སང་པ་ཕལ༔ ལ་ལས་བསན་པ་བསང་བར་བས༔

ལ་ལས་བན་ད་ཁས་བངས་བས༔ མཐ་དང་ར་འཕལ་སབས་པ་ཆ༔ ཐགས་རས་

བདག་ལ་བན་གས་རབས༔ བར་བས་བདག་སགས་ལམ་ས་དངས༔ དགངས་པས་

བདག་ལ་དངས་གབ་སལ༔ ནས་པས་བདག་སགས་བར་ཆད་སལ༔ ཕ་ཡ་བར་ཆད་

ཕ་ར་སལ༔ ནང་ག་བར་ཆད་ནང་ད་སལ༔ གསང་བའ་བར་ཆད་དབངས་ས་སལ༔

གས་པས་ཕག་འཚལ་སབས་ས་མཆ༔ ༀ་ཨཿ ཧ་བཛ་ག་ར་པད་སད་ཧ༔ དམ་པ་

ཆས་ཀ་བསན་པ་ན༔ རལ་མཚན་ལ་བར་བཙགས་པའ་ཚ༔ བསམ་ཡས་མ་བཞངས་

ལན་གས་གབ༔ རལ་པའ་དགངས་པ་མཐར་ཕན་མཛད༔ སས་མཆག་གསམ་ག་


417

མཚན་ཡང་གསལ༔ གཅག་ན་པད་འབང་གནས་ཞས༔ གཅག་ན་པད་སམ་བ་ཝ༔

གཅག་ན་མཚ་སས་ར་ར་གསལ༔ གསང་མཚན་ར་ར་དག་པ་རལ༔ ཐགས་རས་

བདག་ལ་བན་གས་རབས༔ བར་བས་བདག་སགས་ལམ་ས་དངས༔ དགངས་པས་

བདག་ལ་དངས་གབ་སལ༔ ནས་པས་བདག་སགས་བར་ཆད་སལ༔ ཕ་ཡ་བར་ཆད་

ཕ་ར་སལ༔ ནང་ག་བར་ཆད་ནང་ད་སལ༔ གསང་བའ་བར་ཆད་དབངས་ས་སལ༔

གས་པས་ཕག་འཚལ་སབས་ས་མཆ༔ ༀ་ཨཿ ཧ་བཛ་ག་ར་པད་སད་ཧ༔ བསམ་

ཡས་མཆམས་ཕར་སབ་པ་མཛད༔ རན་ངན་བཟག་ཅང་དངས་གབ་གནང༔ ར་བན་

ཐར་པའ་ལམ་ལ་བཀད༔ གདན་གཟགས་བན་ག་བསན་པ་བསབས༔ ཆས་ས་ད་

མད་རན་ཆན་བསན༔ སལ་ལན་སངས་རས་ས་ལ་བཀད༔ ཐགས་རས་བདག་ལ་

བན་གས་རབས༔ བར་བས་བདག་སགས་ལམ་ས་དངས༔ དགངས་པས་བདག་ལ་

དངས་གབ་སལ༔ ནས་པས་བདག་སགས་བར་ཆད་སལ༔ ཕ་ཡ་བར་ཆད་ཕ་ར་


པས་ཕག་འཚལ་སབས་ས་མཆ༔ ༀ་ཨཿ ཧ་བཛ་ག་ར་པད་སད་ཧ༔ ད་ནས་ཨ་

རན་ཡལ་ད་བན༔ ད་ལ་སན་པའ་ཁ་གནན་མཛད༔ མ་ལས་ལག་གར་ཡ་མཚན་ཆ༔

སད་པ་རད་བང་ང་མཚར་ཆ༔ མཐ་དང་ར་འཕལ་སབས་པ་ཆ༔ ཐགས་རས་བདག་

ལ་བན་གས་རབས༔ བར་བས་བདག་སགས་ལམ་ས་དངས༔ དགངས་པས་བདག་

ལ་དངས་གབ་སལ༔ ནས་པས་བདག་སགས་བར་ཆད་སལ༔ ཕ་ཡ་བར་ཆད་ཕ་ར་


པས་ཕག་འཚལ་སབས་ས་མཆ༔ ༀ་ཨཿ ཧ་བཛ་ག་ར་པད་སད་ཧ༔ ས་གསང་


418

ཐགས་ལན་འག་བ་འདན་པའ་དཔལ༔ སབ་པ་ཀན་སངས་ཁམས་གསམ་ས་ལར་

མཁན༔ དངས་གབ་མཆག་བརས་བད་ཆན་མཆག་ག་ས༔ བང་ཆབ་སབ་པའ་བར་

ཆད་ངས་པར་སལ༔ ཐགས་རས་བདག་ལ་བན་གས་རབས༔ བར་བས་བདག་




ཨཿ ཧ་བཛ་ག་ར་པད་སད་ཧ༔ ༀ་ཨཿཧ་བཛ་ག་ར་པད་ཐད་ཕང་རལ་བཛ་ས་མ་

ཡ་ཛ་སད་ཕ་ལ་ཧ༔ ཞས་པའང་རད་བལ་དས་བབས་ཀ་སལ་བའ་གཏར་སན་ཆན་

མ་ཨ་རན་མཆག་གར་བད་ཆན་གང་པས་ཟ་ཉན་ཁ་ལ་རང་སའ་དཔལ་ཆན་པའ་

ཞབས་འག་ནས་སན་དངས་པའ་བ་མའ་ཐགས་སབ་བར་ཆད་ཀན་སལ་ག་ཞལ་

གདམས་སང་བང་ཡད་བཞན་ནར་བ་ལས། ཕ་གསལ་འདབས་ཀ་སབ་པ་ཁལ་ད་

ཕངས་པ་ས། འདས་ཀང་བསན་འགའ་བར་ཆད་དང་རད་པ་ཐམས་ཅད་ཉ་བར་ཞ་

ཞང་། དག་ལགས་ཀ་དན་ཐམས་ཅད་ཡངས་ས་འགབ་པའ་རར་གར་ཅག །མངལ། །

དས་གསམ་སངས་རས་ག་ར་རན་པ་ཆ༔ དངས་གབ་ཀན་བདག་བད་བ་ཆན་པའ་

ཞབས༔ བར་ཆད་ཀན་སལ་བདད་འདལ་དག་པའ་རལ༔ གསལ་བ་འདབས་ས་བན་

གས་བརབ་ཏ་གསལ༔ ཕ་ནང་གསང་བའ་བར་ཆད་ཞ་བ་དང་༔ བསམ་པ་ལན་གས་

འགབ་པར་བན་གས་རབས༔ གཏར་ཆན་མཆག་གར་བད་ཆན་གང་པས་སང་ཆན་གནམ་བག་ག་གཡས་

ཟར་བག་ར་རན་ཆན་བརགས་པ་ནས་སན་དངས་པའ།། །།


419

༄༅། །མ་ཧ་ག་རའ་ཐགས་དམ་གནད་བསལ།

༄༅། །མཐའ་བལ་དན་དམ་འད་གསལ་གཉག་མའ་གཤས། །ལན་གབ་

མཚན་དཔའ་གཟ་འབར་ལངས་སད་རགས། །འག་ཁམས་ཇ་བཞན་ས་ཚགས་སལ་

པའ་ས། །ཐབ་དབང་ཐགས་ར་ར་མཚས་དས་ཀན་སངས། །རལ་ཀན་མཁན་བར་

ནས་པའ་ས་འཕལ་གར། །པར་རལ་བད་ཀ་འག་བའ་དཔལ་ཤར་བ། །གབ་མཆག་

མཚ་སས་ར་ར ་དན་པ་ཆ། །དང་འདར་གདང་བས་བསལ་ལ་ཐགས་རས་

ཟངས། །སངས་རགས་མཐར་ཕན་ས་ལའ་བདག་ཉད་ཀན། །མཉམ་ཉད་ཉ་རང་

གཟགས་པ་མ་མངའ་ཡང་། །གདལ་བའ་ཁམས་སགས་རན་འབལ་མཐ་བཙན་

པས། །ཁད་ན་གངས་ལངས་འག་བའ་མགན་དཔང་ཉད། །ལག་པར་ཁ་སང་ལ་བཙན་

ཡབ་སས་ཀས། །བད་ཁམས་ཐགས་རས་འཛན་པར་བསལ་བའ་ཚ། །འགར་མད་

ཞལ་བཞས་མཛད་པ་དན་གནས་ན། །དས་འདར་ཁད་ཀས་ཐགས་རས་སང་བར་

གསལ། །ཕངས་ཤང་དན་མད་བཀལ་སད་གདང་བས་མནར། །སད་སང་སག་ལ་

འཇགས་པའ་དངངས་སག་གས། །གཤན་ར་གང་ཁར་ལ་བར་གར་པ་ཡ། །ཆས་ལན་

གངས་ཅན་པ་རམས་ཅ་ཡས་ནངས། །འན་ཏ་སན་བསགས་དཀར་མན་ལས་ཀས་

འབས། །བརག་དཀའ་ད་ཁ་བཅ་ཕག་བཞ་ལག་ལར། །མངས་པའ་ཉམ་ཐག་ངང་ཚལ་

འད་བས་ན། །ལག་པར་དགངས་ཤག་བར་ཆན་ཐགས་རའ་གཏར། །ཨ་མ་དཀར་

མན་ལས་ཀ་མཐ་བཙན་མད། །དད་དང་འདན་སབས་ལག་བསམ་བན་མཐ་

ཡང་། །སབས་དང་ལན་ཕར་དག་འབས་འདད་རའ་ཚགས། །མར་ད་སན་པའ་རན་

འབལ་མཐ་འགབ་མཛད། །བ་མ་མཆག་གསམ་བད་སང་དམ་ཅན་དང་། །གངས་ཅན་


420

ས་རའ་དད་དམ་བན་མཐའ་སབས། །སང་སང་ར་འབས་མ་བསའ་བདན་སབས་

ཀས། །སན་པའ་དན་རམས་མར་ད་འགབ་པར་ཤག །ཅས་པ་ཤཀའ་དག་སང་བསན་འཛན་ར་

མཚས་དད་གདང་དག་པས་ཕ་ལ་ ༡༩༨༠ ཟ་ ༡༡ ཚས་ ༢༢ ལ་སན་པའ།།

༄༅། །པཎ་ཆན་བ་བཟང་ཆས་རན་གས་མཛད་པའ་ཚ་བསར་བཞགས་ས། །

༄༅། །སངས་རས་ཆས་དང་ཚགས་ཀ་མཆག་རམས་ལ། །བང་ཆབ་

བར་ད་བདག་ན་སབས་ས་མཆ། །བདག་གས་སན་སགས་བགས་པ་འད་དག་

གས། །འག་ལ་ཕན་ཕར་སངས་རས་འགབ་པར་ཤག །རང་ཉད་སན་རས་གཟགས་

ས་གསལ་བ་ཡས། །ཐགས་ཀའ་འད་ཀས་སད་ཞ་ཡན་ཏན་དང་། །སང་ར་ལན་

ཆགས་མགན་རམས་མ་ལས་པ། །སན་དངས་འདད་པའ་གདན་ལ་བཞགས་པར་

གར། །

ༀ་བཛ་ཨ་མ་ཏ་ཀན་ལ་ཧ་ན་ཧ་ན་ཧ་ཕཊ། ༀ་ས་བ་ཝ་ཤད་ང་སར་ངར་ས་

བ་ཝ་ཤད་ང྅ཧ། སང་པ་ཉད་ད་གར། སང་པའ་ངང་ལས་བ་ལས་རན་པ་ཆའ་སད་

ཡངས་ཤང་ར་ཆ་བ་རམས་ཀ་ནང་ད། ༀ་ཨཿ ཧ་འད་ད་ཞ་ལས་བང་བའ་འདད་ཡན་

ལ་ལན་ག་ད་ཕན་སམ་ཚགས་པ་ས་དང་བར་སང་ག་ཁན་ཐམས་ཅད་གང་བར་གར།

ༀ་ཨཿ ཧ། ལན་གསམ། ན་མཿ སར་ཏ་ཐ་ག་ཏ་ཨ་བ་ལ་ཀ་ཏ་ༀ་སམ་ར་སམ་ར་ཧ། ལན་

གསམ། ༀ་གན་ང་ཀ་མ་གཎ་པ་ཛ་ཨ་དམ་ཁ་ཁ་ཁ་ཧ་ཁ་ཧ། ལན་བདན། ཨར་ནས་ཤཔའ་

བར་གས་མཆད། བཅམ་ལན་འདས་ད་བཞན་གཤགས་པ་རལ་བ་རན་ཆན་མང་ལ་ཕག་


421

འཚལ་ལ། ད་བཞན་གཤགས་པ་གཟགས་མཛས་དམ་པ་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །ད་

བཞན་གཤགས་པ་ས་འཇམ་ཀས་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །ད་བཞན་གཤགས་པ་འཇགས་

པ་ཐམས་ཅད་དང་བལ་བ་ལ་ཕག་འཚལ་ལ། །ད་མཆག་འདད་ཡན་ལ་ལན་

པའ། །ཟག་མད་བསར་ག་མཆད་པ་འད། །བ་མ་ཡ་དམ་དཀན་མཆག་གསམ། །མཁའ་

འག་ཆས་སང་ཐམས་ཅད་དང་། །ད་ཟའ་རལ་པ་རབ་དགའ་སགས། །ད་ཟའ་ཚགས་

རམས་མ་ལས་དང་། །མ་གར་རགས་དག་སམས་ཅན་དང་། །ཡལ་ལ་གཞ་བདག་

ཚགས་རམས་དང་། །ལན་ཆགས་ཤ་འཁན་གཉར་བ་དང་། །ཁད་པར་ཁ་སང་ད་རང་

བར། །བསད་ལབས་ཤ་ནས་ས་ལས་བར། །ཕ་ལས་མ་སད་བར་ད་ཡ། །ཇ་སད་

སམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ། །འབལ་ཞང་བས་བས་མགན་རམས་ཀན། །འདད་དགའ་

ཆར་གས་ཚམ་གར་ནས། །བདག་ག་བར་ཆད་ཀན་ཞ་ཞང་། །ཚ་རང་ནད་མད་འབར་

བ་རས། །ཁམས་གསམ་དབང་ད་འད་བ་དང་། །བསམ་དན་ཡད་བཞན་འགབ་པར་

མཛད། །བར་དའ་སམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀང་། །འཇགས་སག་སག་བསལ་ལས་

གལ་ཏ། །བ་མའ་གདམས་ངག་དན་གར་ནས། །བད་བ་ཅན་ད་ས་བར་ཤག །ལན་

ཆགས་བ་ལན་དག་གར་ནས། །འག་ཀན་བད་སད་ལན་པ་དང་། །ཡལ་ལ་གཞ་བདག་

རམས་ཀས་ཀང་། །རག་ད་གཡལ་མད་གགས་བད་ཤག །བདག་ཀང་འཆ་བའ་དས་

ཀ་ཚ། །གནད་གཅད་སག་བསལ་དང་བལ་ཏ། །དག་པའ་ཞང་ད་སས་ནས་

ཀང་། །འག་ཀན་ཕན་བད་སལ་བར་ཤག །བར་དའ་སང་བ་ཤར་བར་གར་མ་

ཐག །རལ་སས་བརད་ཀས་མ་ནར་ལམ་བསན་ཏ། །བད་བ་ཅན་ད་སས་ནས་སལ་བ་

ཡས། །མ་དག་ཞང་ག་འག་བ་འདན་གར་ཅག །ཐམས་ཅད་ནམ་མཁའ་མཛད་བཞན་


422

ད༑ །ལངས་སད་ཆད་པ་མད་པར་ཤག །རད་པ་མད་ཅང་འཚ་མད་པར། །རང་དབང་

ད་ན་སད་པར་ཤག །འད་ནས་ཉང་མཚམས་སར་མ་ཐག །དག་པའ་ཞང་མཆག་བད་

བ་ཅན། །པདའ་སང་པ་ཟའ་འབ་ལས། །རས་ཏ་ས་ལན་པར་ཤག །ཏད་ཐ། ༀ་པཉ་

ག་ཡ་ཨ་ཝ་བ་ང་སཧ། །ད་ལ་བའ་བསར་བཏང་ན་གནས་སབས་བར་ཆད་སལ་ཞང་མཐར་ཐག་ས་བཞའ་ག་

འཕང་ཐབ་པ་སགས་ཕན་ཡན་ཤན་ཏ་ཆ། པཎ་ཆན་ཐམས་ཅད་མཁན་པ་བ་བཟང་ཆས་ཀ་རལ་མཚན་གས་མཛད་

པའ། །དགའ། །

༄༅། །གཏར་མ་ཆ་གསམ་བཞགས་ས། །

༄༅། །ༀ་བཛ་ཡཀ་ཧ། གས་བགགས་བསད། ཧ་བཛ་ཛ་ལ་ཨ་ན་ལ་ཧ་ན་ད་ཧ་

བ་ཙ་མ་ཐ་བཉ་ར་ཎ་ཧ་ཕཊ། ཅས་པས་གཟ་བན་བསད། ༀ་ས་བ་ཝ་ཤདཿ སར་དརཿ ས་བ་

ཝ་ཤད྅ཧ། སང་པ་ཉད་ད་གར། སང་པའ་ངང་ལས་ༀ་ལས་རན་པ་ཆའ་སད་ཡངས་

ཤང་ར་ཆ་བ་རམས་ཀ་ནང་ད་ༀ་འད་ད་ཞ་བ་ལས་བང་བའ་མཆད་ཡན། ཞབས་

བསལ། མ་ཏག བདག་སས། སང་གསལ། ད་ཆབ། ཞལ་ཟས། རལ་མ་རམས་དངས་

ཤང་ཐགས་པ་མད་པ་ནམ་མཁའ་དང་མཉམ་པར་གར་པར་བསམ། ༀ་ཨར་ཨཿཧ།

ༀ་པ་ད་ཨཿཧ། ༀ་བཛ་པཥ་ཨཿཧ། ༀ་བཛ་ད་པ་ཨཿཧ། ༀ་བཛ་ཨ་ལ་ཀ་ཨཿཧ།

ༀ་བཛ་གན་ཨཿཧ། ༀ་བཛ་ནཝ་ད་ཨཿཧ། ༀ་བཛ་ཤཔ་ཨཿཧ། ཞས་བན་གས་བརབས་ལ།

གཏར་མ་བན་གས་བརབ་པ་ན། གཡས་པའ་མཐ་བས་མཐའ་ཆང་མནན། ལག་མ་གསམ་ས་སར་

བསངས་ལ། ༀ་ས་བ་ཝ་བ་ཤད་ད་རཿཏ་བཛ་སད་ཧ། ཞས་སངས། ཐལ་མ་གཉས་བཀན་ལ་སམ་

པའ་ཚལ་ད་བས་པ་ནམ་མཁའ་མཛད་ཀ་ཕག་ར་དཔལ་བར་བཞག་ལ། ན་མཿསར་ཏ་ཐ་ག་ཏ་བ་བ་ཤ་མ་


423

ཁ་བཿསར་ཏད་ཁ་ཨད་ཏ་ས་ར་ཎ་ཨ་མ་ག་ག་ན་ཁ་ས་ཧ། ཞས་པས་མང་བར་སལ། ལག་པའ་

སར་མ་བསལ་ལ་གང་མ་གཉས་ར་སད་ལ་བཅག་ས་དཔལ་བར་བཅངས་ནས་བཀལ་ལ། ༀ་ཨ་མ་ཏ་ཧ་ཕཊ།

ཅས་པས་བདད་རར་བསར། གཡན་ར་ར་ཁ་ཚར་སང་གར་བཞག གཡས་པ་མཆག་སན་ག་ཕག་ར་བས་ལ། ༀ་

ཨ་ཀ་ར་མ་ཁ་སར་དརཿཎ་ཨད་ནཏན་ཏ། ཅས་པས་འདད་པ་བསབ་པར་བསམ། གཡས་པ་ཁ་བའ་ཁ་

ཚར་བཅངས་ཏ་བསངས་ལ་རས་ལ་བསན་ད་ས་གལ་གདབ་ཅང་བཀལ་ལ། ན་མཿ སར་ཏ་ཐ་ག་ཏ་ཨ་ཝ་ལ་

ཀ་ཏ་ༀ་སམ་ར་སམ་ར་ཧ། ཞས་ར་ཆན་པ་དང་། ཤགས་དང་ལན་པའ་འད་ཀ་སགས་རས་ས་སར་ཐབ་

པར་བའ། །གཡས་མ་འཇགས་པའ་ཕག་ར་བས་ལ། ༀ་ར་ར་ས་ར་ཛ་ལ་ཏཥ་སད་ལ་ཙ་ན་སར་

ཨར་སད་ན་ས་ཧ། ཞས་པས་མཉམ་པར་ཐབ་པར་བ། བདག་ག་བསམ་པའ་སབས་དང་ན། །ད་

བཞན་གཤགས་པའ་བན་སབས་དང་། །ཆས་ཀ་དབངས་ཀ་སབས་རམས་

ཀས། །དན་རམས་གང་དག་བསམ་པ་ཀན། །ད་དག་ཐམས་ཅད་ཅ་རགས་

པར། །ཐགས་པ་མད་པར་འབང་གར་ཅག །ཅས་བདན་སབས་བརད།

ད་ནས་སན་དངས་པ་ན། པས་མ་གཡས་བཙགས། གཡན་གན་ཏ་བསང་། ལག་པ་གཡས་སས་ཐགས།

གཡན་དལ་བ་གསལ་ཞང་།

མགན་པ་ཀན་གཤགས་གདན་ལ་བཞགས། །ད་ལ་སགས་མ་ལ་ཡ་

དས། །གཤགས་ཤང་བཞགས་པའ་གནས་ངན་ཡང་། །ཤཀའ་བསན་པ་བསང་བ་

དང་། །བདག་ཅག་རམས་ལ་ཕན་གདགས་ཕར། །གནས་འད་ཉད་ད་གཤགས་ས་

གསལ། །ཕགས་སང་འཇག་རན་སང་བ་དབང་དང་ལན། །སང་ར་ཐབས་མཁས་

ཐགས་དམ་དཀལ་བ་ཆ། །ལ་དང་དང་སང་ཡ་དགས་སན་པ་ཀ། །རག་འཛན་རལ་

བ་དང་ན་གདན་ག་བདག །ད་དག་ས་སའ་དབང་བའ་སར་སན ་པ། །ཕགས་


424

བཅའ ་འཇག་རན ་སང ་བ་བཞགས་ས ་འཚལ། །བསན་པ་རས་པའ་སད་ད་

སན་འདན་ན། །འག་བའ་དན་ཕར་མཆད་ཀས་གཤགས་ས་གསལ། །ༀ་ཨ་ཧ་ཧ་ད་

ཤ་དཀ་ལ་ཀ་པ་ལ་ས་པ་ར་ཝ་ར། ར་ར་བསས་པའ་ཕག་ར་བས་ལ། ས་མ་ཡ་ས་ཧ། ༀ་ར་ཏ་

ཡ། ༀ་ཤ་ཏ་ས་ཧ་ས། ཨཀ་ཡ། ༀ་ཨགཡ། ༀ་ཡ་མ་ཡ། ༀ་ན་ར་ཏ་ཡ། ༀ་ཝ་ར་

ཎ་ཡ། ༀ་བ་ཡ་བ་ཡ། ༀ་ཀ་བ་ར་ཡ། ༀ་ཨར་བ་ཧ་ཎ་ཡ། སར་ག་ཧ་ཨད་པ་ཏ་ཡ།

ཙན་ནཀ་ཏ་ཨ་ད་པ་ཏ་ཡ། ༀ་ཨར་པ་ཐ་ཝ་བཿ ཨ་ས་ར་བཿ ན་ག་བཿ ས་པ་ར་ཝ་ར་

པ་ཝ་ར་སད་ཀ་ར་ཨར་པ་ཏ་ཙ་ས་ཧ། ཞས་མཆད་ཡན་དང་། ཀ་མ་ལ་ཡ་ས། ཞས་གདན་འབལ།

ད་ནས། ༀ་ར་ཏ་ཡ། ༀ་ཤ་ཏ་ས་ཧ་ས། ཨཀ་ཡ། ༀ་ཨགཡ། ༀ་ཡ་མ་ཡ། ༀ་ན་ར་

ཏ་ཡ། ༀ་ཝ་ར་ཎ་ཡ། ༀ་བ་ཡ་བ་ཡ། ༀ་ཀ་བ་ར་ཡ། ༀ་ཨར་བ་ཧ་ཎ་ཡ། སར་ག་

ཧ་ཨད་པ་ཏ་ཡ། ཙན་ནཀ་ཏ་ཨ་ད་པ་ཏ་ཡ། ༀ་ཨར་པ་ཐ་ཝ་བཿཨ་ས་ར་བཿན་ག་

བཿས་པ་ར་ཝ་ར་པ་ཝ་ར་སད་ཀ་ར་ཨར། པད། པཥ། ད་པ། ད་པ། གན། ན་ཝ་ང།

ཤཔ་པ་ཏ་ཙ་ས་ཧ། ཞས་པའ་བར་གས་མཆད།

ད་ནས། དབང་པ་ར་ར་འཆང་བའ་ལ། །ལ་ཡ་རལ་པ་གདན་ག་བདག །ཤར་

ཕགས་གདན་ཀ་ཚགས་བཅས་ལ། །མཆད་ཅང་བསད་ད་ཕག་ཀང་འཚལ། །མ་ས་

བསག་བ་ཟ་བའ་ལ། །དང་སང་རལ་བ་གདན་ག་བདག །ཤར་ལ་མ་ལའ་ཚགས་

བཅས་ལ། །མཆད་ཅང་བསད་ད་ཕག་ཀང་འཚལ། །གཤན་ར་ལག་ན་བ་ཅན་

འཆང་། །མ་མའ་རལ་པ་གདན་ག་བདག །ལ་ཕགས་གདན་ག་ཚགས་བཅས་

ལ༑ །མཆད་ཅང་བསད་ད་ཕག་ཀང་འཚལ། །བདན་དང་བལ་བ་ལགས་ལན་ལ། །སན་

པའ་རལ་པ་གདན་ག་བདག །ལ་ནབ་གདན་ག་ཚགས་བཅས་ལ། །མཆད་ཅང་


425

བསད་ད་ཕག་ཀང་འཚལ། །ཞགས་པ་ཐགས་པ་ཆ་ཡ་ལ། །ཀ་ཡ་རལ་པ་གདན་ག་

བདག །ནབ་ཕགས་གདན་ག་ཚགས་བཅས་ལ། །མཆད་ཅང་བསད་ད་ཕག་ཀང་

འཚལ། །རང་ས་སག་ཀང་འཛན་པའ་ལ། །རག་འཛན་རལ་པ་གདན་ག་བདག །ནབ་

བང་གདན་ག་ཚགས་བཅས་ལ། །མཆད་ཅང་བསད་ད་ཕག་ཀང་འཚལ། །གནད་

སན་ལག་ན་དབག་པ་ཐགས། །ནར་སང་གདན་ག་བདག་པ་ས། །བང་ཕགས་གདན་

ག་ཚགས་བཅས་ལ། །མཆད་ཅང་བསད་ད་ཕག་ཀང་འཚལ། །དབང་དང་ལན་པ་

འདན་པའ་ལ༑ །འབང་བའ་རལ་པ་གདན་ག་བདག །བང་ཤར་གདན་ག་ཚགས་

བཅས་ལ༑ །མཆད་ཅང་བསད་ད་ཕག་ཀང་འཚལ། །སང་ག་ཚངས་པ་ཆན་པ་

དང་། །ཉ་མ་ཟ་བ་གཟའ་ཆན་པ། །གཟའ་དང་ར་སར་བཅས་པ་ལ། །མཆད་ཅང་

བསད་ད་ཕག་ཀང་འཚལ། །འག་ག་ཀ་ས་ས་ཡ་ལ། །ས་འཛན་ལག་པ་ཆན་པ་

དངདམ་ཚག་ཤས་པའ་ཚགས་བཅས་ལ། །མཆད་ཅང་བསད་ད་ཕག་ཀང་

འཚལ། །ཞས་པས་བསད་ད།

གཏར་མ་སན་པ་ན། ༀ་ར་ཏ་ཡ། ༀ་ཤ་ཏ་ས་ཧ་ས། ཨཀ་ཡ། ༀ་ཨགཡ། ༀ་ཡ་

མ་ཡ། ༀ་ན་ར་ཏ་ཡ། ༀ་ཝ་ར་ཎ་ཡ། ༀ་བ་ཡ་བ་ཡ། ༀ་ཀ་བ་ར་ཡ། ༀ་ཨར་བ་ཧ་

ཎ་ཡ། ས་ར་ག་ཧ་ཨད་པ་ཏ་ཡ། ཙན་ནཀ་ཏ་ཨ་ད་པ་ཏ་ཡ། ༀ་ཨར་པ་ཐ་ཝ་བཿ ཨ་

ས་ར་བཿ ན་ག་བཿ ས་པ་ར་ཝ་ར་ན་མཿ སར་ཏ་ཐ་ག་ཏ་བ་བ་ཤ་མ་ཁ་བཿསར་ཏད་ཁ་

ཨད་ག་ཏ་ས་ར་ཎ་ཧ་མ་ག་ག་ན་ཁ་གཧ་ད་བ་ལ་ཏ་ས་ཧ། ཞས་ལན་གསམ་བརད།

ཤར་ཕགས་ར་ར་ཅན་ག་ལ་ཚགས་བཅས། །གཏར་མ་ཕལ་བ་འད་དག་

བཞས་ས་གསལ། །མ་དང་གཤན་ར་བདན་བལ་སན་པའ་བདག །ཆ་བདག་རང་


426

བདག་ནར་ག་བདག་པ་ས། །དབང་ལན་ལ་ས་འབང་པའ་བདག་པ་དང་། །སང་ག་ཉ་

ཟ་ཚངས་པ་ཆན་པ་དང་། །ལ་རམས་ཀན་དང་ས་ཡ་ཀ་རམས་དང་། །ར་ཡ་ལ་དང་

གནད་སན་ཚགས་བཅས་ལ། །ས་ས་ས་སར་གཏར་མ་ཕལ་བ་རམས། །རབ་ཏ་

དགས་པ་ཡས་ན་བཞས་ནས་ཀང་། །རང་རང་ཕགས་ས་ལགས་པར་བཞགས་ནས་

ས༑ །རང་ག་བ་སད་མཛའ་བཤས་གཉན་འདན་དང་། །ནང་མ་དམག་དང་དཔང་

བཅས་ཐབས་ཅག་ཏ། །མ་ཏག་ད་དང་བདག་པ་གཏར་མར་བཅས། །འད་རམས་

བཏང་ཞང་ལགས་པར་གསལ་ནས་ཀང་། །བདག་ག་ལས་འདའ་འབས་བ་མཆས་

པར་མཛད། །ཅས་པས་བས།

ཕགས་སང་བཅ་བ་འཁར་བཅས་ཀས། །མཆད་སན་གཏར་མ་འད་སམས་

ལ༑ །རལ་འབར་བདག་ཅག་འཁར་བཅས་ལ། །ནད་མད་ཚ་དང་དབང་ཕག་

དང་། །དཔལ་དང་གགས་དང་སལ་བ་བཟང་། །ལངས་སད་ར་ཆན་ཀན་ཐབ་

ཅང་། །ཞ་དང་རས་ལ་སགས་པ་ཡ། །ལས་ཀ་དངས་གབ་བདག་ལ་སལ། །དམ་

ཚག་ཅན་གས་བདག་ལ་སངས། །དངས་གབ་ཀན་ག་སངས་གགས་མཛད། །དས་

མན་འཆ་དང་ནད་རམས་དང་། །གདན་དང་བགགས་རམས་མད་པར་མཛད། །ར་

ལམ་ངན་དང་མཚན་མ་ངན། །བ་བད་ངན་རམས་མད་པར་མཛད། །འཇག་རན་བད་

ཞང་ལ་ལགས་དང་། །འབ་རམས་འཕལ་ཞང་ཆས་འཕལ་དང་། །བད་ལགས་ཕན་

སམ་ཚགས་པ་དང་། །ཡད་ལ་འདད་པ་ཀན་འགབ་ཤག །ཅས་འཕན་ལས་བཅལ། གདན་ག་

རགས་སས་པའ་ས་ནས་སན་དངས་པ་ན། ལས་ཀ་སད་ལམ་སར་ལར་བས་ལ།

ལ་དང་ལ་མན་གནད་སན་ལ་འཕ་གལ། །ནམ་མཁའ་ལང་དང་འདབ་བཟང་


427

ལས་སལ་བ། །ད་ཟ་སན་པ་གདན་ག་རགས་རམས་དང་། །གང་དག་ས་ལ་གནས་

པའ་ར་འཕལ་ཅན། །བ་སད་བཅས་ཤང་གཡག་འཁར་ཚགས་བཅས་ལ། །བདག་ག་

པས་མ་ས་ལ་བཙགས་ནས་ན། །ཐལ་མ་སར་ནས་ཁད་ལ་གསལ་འདབས་

ཀ༑ །གསན་ནས་ཕན་གདགས་སད་ད་འདར་སན་ཅག །ༀ་ཨ་ཧ་ཧ་ལ་ཀ་ཀ་ར་ཡ།

ད་བ། ན་ག ཡཀ། གནར་བ། ཨ་ས་ར། ག་ར་ཊ། ཀན་ར། མ་ཧ་ར་ག མ་ན་ཥ། ཨ་མ་

ན་ཥ། ས་པ་ར་ཝ་ར་ས་མ་ཡ་ས་ཧ། ༀ་ད་བ། ན་ག ཡཀ། གནར་བ། ཨ་ས་ར། ག་ར་

ཊ། ཀན་ར། མ་ཧ་ར་ག མ་ན་ཥ། ཨ་མ་ན་ཥ། ས་པ་ར་ཝ་ར་པ་ཝ་ར་སད་ཀ་ར་ཨར་

པ་ཏཙ་ས་ཧ། ཞས་མཆད་ཡན་དང་། ༀ་ད་བ། ན་ག ཡཀ། གནར་བ། ཨ་ས་ར། ག་ར་ཊ།

ཀན་ར། མ་ཧ་ར་ག མ་ན་ཥ། ཨ་མ་ན་ཥ། ས་པ་ར་ཝ་ར་པ་ཝ་ར་ཀ་མ་ལ་ཡ་ས། ཞས་

སར་བཞན་གདན་ཕལ། ༀ་ད་བ། ན་ག །ཡཀ། གནར་བ། ཨ་ས་ར། ག་ར་ཊ། ཀན་ར། མ་ཧ་

ར་ག མ་ན་ཥ། ཨ་མ་ན་ཥ། ས་པ་ར་ཝ་ར་པ་ཝ་ར་ཨར། པད། པཥ། ད་པ། ད་པ།

གན། ན་ཝ་ང། ཤཔ་པ་ཏ་ཙ་ས་ཧ། ཞས་ཉར་སད་རལ་མ་དང་བཅས་པ་གང་བཞན་འབལ་ལ། །ༀ་ད་

བ། ན་ག ཡཀ། གནར་བ། ཨ་ས་ར། ག་ར་ཊ། ཀན་ར། མ་ཧ་ར་ག མ་ན་ཥ། ཨ་མ་ན་

ཥ། ས་པ་ར་ཝ་ར་ན་མཿསར་ཏ་ཐ་ག་ཏ་བ་བ་ཤ་མ་ཁ་བཿསར་ཏད་ཁ་ཨད་ག་ཏ་ས་ར་

ཎ་ཧ་མ་ག་ག་ན་ཁ་གཧ་ད་བ་ལ་ཏ་ས་ཧ། ཞས་པ་ལན་གསམ་གས་གཏར་མ་ཕལ་ནས།

འབང་བ་གང་དག་ར་རབ་སང་གནས་དང་། །དགའ་བའ་ཚལ་དང་ལ་ཡ་

གནས་རམས་དང་། །ཤར་ནབ་ར་དང་ཉ་ཟའ་ཁམ་རམས་དང་། །ར་བ་ཀན་ལ་གང་

དག་གནས་པ་དང་། །རན་ཆན་གང་ན་ལག་པར་གང་གནས་དང་། །ཆ་བ་ཀན་དང་ཆ་

བའ་མད་རམས་དང་། །མཚ་དང་རང་བ་ལང་ཀ་ཆ་ངགས་དང་། །གཡའ་ཆ་སལ་


428

མ་ཅན་ན་གང་གནས་དང་། །གང་དང་ཕགས་ལས་གང་ཁར་སང་བ་དང་། །ཁང་སང་

དག་དང་ལ་ཡ་ཁང་པ་དང་། །གཙག་ལག་ཁང་དང་མཆད་རན་གནས་རམས་

དང་། །དཀའ་ཐབ་གནས་དང་གང་ཆན་བས་རམས་དང་། །རལ་པའ་དཀར་ཁང་དག་

ན་གང་གནས་དང་། །ལམ་སང་སམ་མད་དང་ན་བཞ་མད་དང་། །གང་དག་ལམ་ཆན་

དང་ན་ཤང་གཅག་དང་། །དར་ཁད་ཆན་པ་ནགས་ཚལ་ཆན་པ་དང་། །སང་ག་དད་

དང་གཅན་གཟན་གནས་དག་དང་། །འབག་ཆན་འཇགས་ས་རང་བར་གང་གནས་

དང་། །གང་དག་གང་མཆག་དག་ན་གནས་པ་དང་། །ལན་པ་དར་ཁད་དག་ན་གནས་པ་

རམས། །རབ་ཏ་དགས་ཤང་མག་བར་གར་ནས་ས། །ཕང་བ་མ་ཏག་ད་དང་བདག་

པར་བཅས། །བསད་དང་གཏར་མ་མར་མ་གས་འབལ་ན། །འད་རམས་བཏང་ཞང་

ལགས་པར་གསལ་ནས་ཀང་། །བདག་ག་ལས་ཀ་འབས་བ་མཆས་པར་མཛད། །ཅས་

གནས་སས་པའ་ས་ནས་འཕན་ལས་བཅལ་ལ། །

རང་ཉད་སད་ཅག་གས་ཧ་མཛད་ད་གར། པར་བསམ། ཁ་བ་འདད་རལ་ག་

ཕག་ར་བས་ཏ། སངས་རས་ཀ་བདན་པ་དང་། ཆས་ཀ་བདན་པ་དང་། དག་འདན་

ག་བདན་པ་དང་། ཁད་པར་ད་ཡང་བཅམ་ལན་འདས་རམ་པར་རལ་མའ་ལ་ཚགས་

འཁར་དང་བཅས་པ་རམས་ཀ་བདན་པ་དང་། བདན་པ་ཆན་པས་བན་གས་བརབས་

པ་ལ་བརན་ནས་རལ་འབར་བ་བདག་ཅག་དཔན་སབ་ཡན་མཆད་འཁར་དང་བཅས་

པ་ལ་གནད་ཅང་འཚ་བར་བད་པའ་བགགས་ཀ་ཚགས་ཐམས་ཅད་མཆད་སན་ག་

གཏར་མའ་མགན་ད་མཆས་པར་གར། །ༀ་ཊཀ་ཧ་ཛཿཞས་བགགས་འཁར་བཅས་མདན་ད་

བཀག་པར་བསམ། ༀ་ཀང་ཀ་ར་ཀང་ཀ་ར་ས་ཧ། ༀ་པ་ཙ་པ་ཙ་ས་ཧ། ༀ་གང་གང་ས་


429

ཧ། ས་པ་ར་ཝ་ར་པ་ཝ་ར་སད་ཀ་ར་ཨར་པ་ཏ་ཙ་ས་ཧ། ཞས་མཆད་ཡན་དང་། ༀ་ཀང་ཀ་

ར་ཀང་ཀ་ར་ས་ཧ། ༀ་པ་ཙ་པ་ཙ་ས་ཧ། ༀ་གང་གང་ས་ཧ། ས་པ་ར་ཝ་ར་པ་ཝ་ར་

ཀ་མ་ལ་ཡ་ས། ཞས་གདན་སར་བཞན་ཕལ་ཏ། ༀ་ཀང་ཀ་ར་ཀང་ཀ་ར་ས་ཧ། ༀ་པ་ཙ་པ་ཙ་

ས་ཧ། ༀ་གང་གང་ས་ཧ། ས་པ་ར་ཝ་ར་པ་ཝ་ར་ཨར། པད། པཥ། ད་པ། ད་པ།

གན། ན་ཝ་ང། ཤཔ་པ་ཏ་ཙ་ས་ཧ། ཞས་ཉར་སད་རལ་མ་དང་བཅས་པ་གང་བཞན་འབལ། ༀ་ཀང་

ཀ་ར། ༀ་ཀང་ཀ་ར་ཀང་ཀ་ར་ས་ཧ། ༀ་པ་ཙ་པ་ཙ་ས་ཧ། ༀ་གང་གང་ས་ཧ། ས་པ་

ར་ཝ་ར་ན་མཿསར་ཏ་ཐ་ག་ཏ་བ་བ་ཤ་མ་ཁ་བཿསར་ཏད་ཁ་ཨད་ག་ཏ་ས་ར་ཎ་ཧ་མ་ག་

ག་ན་ཁ་གཧ་ད་བ་ལ་ཏ་ས་ཧ། ཞས་སགས་ལན་གསམ་གས་གཏར་མ་ཕལ་ནས།

གང་ཞག་མཚན་མ་ར་བ་ཡ། །འབང་བ་རམས་དང་ཤ་ཟ་དང་། །སན་པ་ཤ་

རན་ཟ་བ་དང་། །སམས་ཅན་རམ་པ་ས་ཚགས་དང་། །ལན་ཤང་གལ་བ་སགས་

གནས་པ། །ད་དང་ད་ལ་གཏར་མ་ན། །བཟའ་བ་ཤ་ཆང་ལ་ཕག་བཅས། །འབས་

ཆན་འབས་བ་མང་བ་དང་། །མཆད་པ་འད་ཡས་མག་བས་ལ། །གནད་པའ་བསམ་

པ་ཞ་བ་དང་། །བདག་ཅག་རམས་ལ་ཕན་པའ་ཡད། །ད་རང་ཕན་ཆད་བསད་པར་

གས། །རན་གས་བརན་པར་བས་ཀང་ཆས་སད་ཅང་། །དལ་ཞང་ཡང་དག་སམ་ལ་

ཚངས་པར་སད། འབང་བ་ཀན་ལ་ཆད་པ་སངས་པ་ས། །དག་སང་དག་སང་ད་ཡན་

བམ་ཟ་ད། །མཚན་ཆས་མ་འཇག་གང་ཡང་མད། །འཚ་བའ་སག་ལ་ཀན་ཀང་

འཛམ། །རང་ག་ལས་ལ་དཔ་ལང་ལ། །གཞན་ལ་གནད་པ་མ་བད་ཅག །ༀ་ཆན་

པའམ་ཆང་ང་གང་དག་ག །ལས་ལ་མངན་པར་གནད་གར་པའ། །ནད་ད་ཉ ་

བར་ཕང་ནས་ས། །གདན་ད་རང་ག་གནས་ས་དངས། །ད་ལར་བདག་གས་ཅ་


430

ནས་ཀས། །མཆད་དང་བསན་བཀར་བས་པ་ཡས། །དམ་ཚག་གནས་ལ་གནས་

ནས་ས། །བདག་ག་འདད་པ་བསང་བར་མཛད། །རག་ཏ་དམ་ཚག་ལ་གནས་

ཤང་། །འདར་ན་ཡན་མཆད་འཁར་བཅས་ཀ། །ནད་ད་ཉ ་བར་སལ་མཛད་

ལ༑ །གདན་རམས་རང་ག་གནས་ས་དངས། །སར་བགན་གཙ། ཞས། བགགས་

འཁར་བཅས་རང་གནས་ས་གཤགས་པར་གར་པར་བསམ། ༀ་ད་བ། ན་ག །ཡཀ།

གནར་བ། ཨ་ས་ར། ག་ར་ཊ། ཀན་ར། མ་ཧ་ར་ག མ་ན་ཥ། ཨ་མ་ན་ཥ། ས་པ་ར་ཝ་

ར་པ་ཝ་ར་སད་ཀ་ར་ཨར་པ་ཏ་ཙ་ས་ཧ། གཙ། ཞས། ས་བརད་འཁར་བཅས་རང་

གནས་ས་གཤགས་པར་གར་པར་བསམ། ༀ་ར་ཏ་ཡ། ༀ་ཤ་ཏ་ས་ཧ་ས། ཨཀ་ཡ།

ༀ་ཨག་ཡ། ༀ་ཡ་མ་ཡ། ༀ་ན་ར་ཏ་ཡ། ༀ་ཝ་ར་ཎ་ཡ། ༀ་བ་ཡ་བ་ཡ། ༀ་ཀ་བ་

ར་ཡ། ༀ་ཨར་བ་ཧ་ཎ་ཡ། ས་ར་ག་ཧ་ཨད་པ་ཏ་ཡ། ཙན་ནཀ་ཏ་ཨ་ད་པ་ཏ་ཡ། ༀ་

ཨར་པ་ཐ་ཝ་བཿཨ་ས་ར་བཿན་ག་བཿས་པ་ར་ཝ་ར་པ་ཝ་ར་སད་ཀ་ར་ཨར་པ་ཏ་ཙ་ས་

ཧ། གཙ། ཞས། ཕགས་སང་འཁར་བཅས་རང་གནས་ས་གཤགས་པར་གར་པར་བསམ།

ན་མཿས་མན་བད་ན་སར་ཏ་ཐ་ག་ཏ་ཨ་ཝ་ལ་ཀ་ཏ་ༀ་སམ་ར་སམ་ར་ཧ། ཞས་ལན་གསམ་

གས་ཡ་དགས་རམ་ལ་གཏར་མ་སན། སན་པ་ར་ཆན་གར་པ་འད་ཡ་མཐས། །འག་བའ་དན་ད་

རང་བང་སངས་རས་ཤག །སན་ག་རལ་བ་རམས་ཀས་མ་གལ་པའ། །ས་བའ་

ཚགས་རམས་སན་པས་གལ་གར་ཅག །ཞས་ཆ་གསམ་ག་ཆ་གས་གཏར་མ་གཞན་གསམ་བསས་ལ་

ཕ་རལ་ད་བཏང་ང་། །སར་མད་ལ། །ཞས་པ་འད་ན་པཎ་ཆན་བ་བཟང་ཆས་རན་ག་མཛད་པའ། །

པར་བང་སན་ཚག

རམ་གལ་ཞ་བའ་ར་མཚར་ར་གཅག་ཏ། །

གཞལ་བའ་མཐའ་ཡས་ཆས་ཚལ་དལ་འབབ་ཀང༌། །

ཚག་ག་གཟགས་མ་རས་ཀང་དག་གསམ་ག། །

ད་མ་ཡངས་འཁད་ལགས་བཤད་བདད་ར་འད། །

དཔར་ད་བསན་པའ་རམ་དཀར་ཕང་པའ་མཐས། །

ཡང་དག་ཆས་ཀ་ས་མ་སང་ཕག་བར། །

གདངས་ཏ་རད་ལའ་འག་བ་མ་ལས་པ། །

ངས་ལགས་ནར་བའ་མཛད་ལ་དབང་འབར་ཤག །

ཅས་འཛམ་གང་ཡངས་པའ་ཁན་ལ་འཚ་མད་ཞ་བའ་ལམ་སན་རམ་འདན་

ཤཀ་སངའ་རང་ལགས་ས་ཀན་ནས་རས་པ་སགས་འཕལ་ཡན་ལགས་ཚགས་ད་

མའ་ཆད་ད་དམགས། ནང་བསན་གབ་མཐའ་རས་མད་ཀ་གསང་རབ་དག་དཔར་ད་

བསན་དང་བསན་འགར་གང་ལའང་སར་ཆག་པའ་དག་བསའ་སན་ཚག་ཏ་ཤཀའ་

དག་སང་ཆས་ས་བ་ངག་དབང་བ་བཟང་བསན་འཛན་ར་མཚས་སར་བའ། །

ཞལ་འདོན་ཕོགས་བཏུས་ཀ ·...

Documents

Transcript of ཞལ་འདོན་ཕོགས་བཏུས་ཀ ·...