7

บทท 2 ทฤษฎทเกยวของ

ในการด าเนนงานศกษาไดท าการทบทวนทฤษฎทเกยวของทงทางดานหลกการดานบรหารการผลต

และวธการวเคราะหกระบวนการ ปญหาสาเหต ขอบกพรองและผลกระทบ การควบคมคณภาพ รวมทงกระบวนการในการปรบปรงเพอลดความสญเสยทฤษฎทเกยวของประกอบดวย

2.1 ทฤษฎทเกยวของ

1. ประวต อ.ส.ค. ภาคใต และผลตภณฑ 2. แผนภาพกระบวนการผลต (Process Chart) 3. แนวทางเพมผลตภาพโดยกลมคณภาพ (Quality Control Circle: QCC) 4. เทคนคการลดความสญเสยเพอการเพมผลผลต 5. เครองมอทใชในการลดการสญเสย 6. งานวจยทเกยวของ

2.2 ประวต อ.ส.ค. ภาคใต และผลตภณฑ

สบเนองจากเมอเดอนกนยายน 2522 ฯพณฯ นายกรฐมนตร (พลเอกเกรยงศกด ชะมะนนท) ในฐานะรฐมนตรวาการกระทรวงเกษตรและสหกรณ ประธานคณะกรรมการ อ.ส.ค. ไดเดนทางไปประเทศเดนมารคเพอทาบทามขอกเงนไมเสยดอกเบยจากรฐบาลเดนมารก ส าหรบใชในการผลตแมโคนมใหเพยงพอตอความตองการของเกษตรกร จดเตรยมอปกรณรวบรวมน านมทเกษตรกรผลตและจดตงโรงงานแปรรปน านม ซงในขนสดทายของการทาบทามคณะรฐมนตรไดอนมตใหกเงนเปนจ านวน 30 ลานเดนนชโครนเนอร เมอวนท 22 กนยายน 2522 เรมด าเนนการตงแตป 2525 เปนตนไป

ในขณะเดยวกนน การผลตสบปะรดของประเทศตองประสบกบปญหาราคาตกต า อนเปนสาเหตใหเกษตรกรหนไปปลกออยแทน ซงหากปลอยใหเปนเชนน ปญหาออยลนตลาดกจะเกดเชนเดยวกบปญหาสบปะรดเปนโครงการเรงรดขน โดยมอบหมายให อ.ส.ค.รบมาด าเนนการพรอมทงอนมตเงนจากเงนทนเรงรดเพมผลผลตการเกษตรจ านวนประมาณ 10.95 ลานบาท เปนเงนท อ.ส.ค.ก 8.735 ลานบาท สวนทเหลอเปนเงนจายขาดเพอกอสรางศนยสงเสรมฯ อ าเภอปราณบร แตเพอใหการเรงรดการสงเสรมเกษตรกรผปลกสบปะรดใหหนมาเลยงโคนมกจ าเปนตองมแมพนธโคนม ซงสภาพขอเทจจรงประเทศไทยยดขากพนธโคนมอกจ านวนมาก กระทรวงเกษตรและสหกรณจงเสนอให อ.ส.ค.ยมเงนจากกองทนสงเคราะห

8

เกษตรกรจ านวน 80 ลานบาท ซงคณะรฐมนตรอนมตใหยมไดเมอเดอนสงหาคม 2524 เพอเรงผลตแมโคใหเพยงพอตอความตองการของเกษตรกร โดยเกษตรกรผปลกสบปะรดบรเวณจงหวดประจวบครขนธและจงหวดเพชรบร ทงนเพอเปนการรองรบการสงเสรม เพอสรางหลกประกนดานตลาดน านมดบและดวยสาเหตทน านมดบเปนของเนาเสยงายจ าเปนตองน าไปแปรรปโดยเรว กระทรวงเกษตรและสหกรณตงพจารณาเหนวา สถานทตงโรงงานแปรรปน านมควรอยในพนทการสงเสรมการเลยงโคนมควบคกนไป ประกอบกบ อ.ส.ค. มโครงการจดตงโรงงานนมในเขตจงหวดประจวบครขนธ 1 โรง อยกอนแลว และสมาคมชาวไรออยประจวบครขนธ-เพชรบร ไดมอบทดน ณ อ าเภอปราณบร ใหกระทรวงเกษตรและสหกรณใชเพอการนจ านวน 15 ไร จงเปนการเหมาะสมอยางยงท อ.ส.ค.จะด าเนนการ [5]

รปท 2.1 พธวางศลาฤกษกอสรางอาคารส านกงานและโรงงานผลตภณฑนมปราณบร

9

2.3 แผนภาพกระบวนการผลต (Process Chart)

แผนภาพกระบวนการคอการสรางแผนภาพกระบวนการผลตทงกระบวนการ เปน ส วนส าคญในการทจะหาสาเหตของปญหาทงหมดทเกดขน จงตองท าการสรางแผนภาพของกระบวนการผลตโดยละเอยดทกขนตอน เพอทจะสามารถระบตวแปรส าคญในกระบวนการผลต (Process Input) และผลลพธในกระบวนการผลต (Process Output) ขนตอนนจงเปรยบเสมอนเปนการตรวจวเคราะหกระบวนการผลตโดยการระดมสมอง (Brainstorm) ในสวนของผทเกยวของกบผลตภณฑท งหมด เพอทจะไดรายละเอยดทส าคญและครบถวนทงกระบวนการผลต ท าใหเราทราบถงสงผดปกตทเกดขนในทกๆขนตอนของกระบวนการหรอทราบสาเหตทแทจรงของความบกพรองในการผลตทมผลตอคณภาพของผลตภณฑและความสญเปลาทเกดขนในกระบวนการ การสรางแผนภาพการไหลของผลตภณฑจ าเปนอยางยงในการระบทมาของขอบกพรองและสงทถกซอนอยภายในกระบวนการผลต (Hidden Factory) ซงสงเหลาน สงผลใหสญเสยเวลา เงน ทรพยากร และพนทในการจดเกบ แผนภาพกระบวนการ มดงตอไปน

1. แผนภาพกระบวนการผลต (Production Process Charts) 2. แผนภาพกระบวนการไหล (Flow Process Chart) 3. แผนภาพการประกอบ (Assembly Process Chart) 4. แผนภาพผลตภณฑพหคณ (Multi-Product Process Chart)

2.3.1 แผนภาพกระบวนการผลต

แผนภาพกระบวนการผลตเปนแผนภาพทแสดงขนตอนการผลต ต งแตวตถดบเคลอนเขาสสายการผลตจนเสรจสนเปนผลตภณฑ โดยบนทกขนตอนการปฏบตงานตาง ๆ ทตองด าเนนบนวตถดบนนๆ ซงอาจเปนการบนทกขนตอนการผลตของสนคาชนดเดยวภายในแผนกหนงๆ หรอของสนคาหลาย ๆ ชนดภายในแผนกตางๆ พรอมๆกน โดยแสดงในรปแบบของกลองขอความทระบ ค าบรรยายหรอเปนรปภาพโดยท าการศกษากระบวนการตงแตตนจนจบแลก าหนดจดเรมตนและจดสนสดของกระบวนการอยางชดเจน ระบกระบวนการท างานหลกทตองท าโดยเรยงตามล าดบขนตอนการท างาน ระบขอมลหากมการน าชนสวนเขามาประกอบในกระบวนการ ประโยชนทไดคอ เปนการบอกภาพรวมของกระบวนการทงระบบตงแตตนจนจบ สามารถใชสอสารกบบคคลภายนอกทตองการเขาใจกระบวนการผลตในภาพรวมและสามารถน ามาวเคราะหรายละเอยดถงปญหาและแนวทางการปรบปรงกระบวนการผลตดวย

10

รปท 2.2 ตวอยางแผนภาพกระบวนการผลตแบบกลองขอความบรรยาย

11

2.3.2 แผนภาพกระบวนการไหล

แผนภาพกระบวนการทใชส าหรบวเคราะหขนตอนการไหลของวตถดบ ชนสวน พนกงานและอปกรณ ทเคลอนไปในกระบวนพรอมกบกจกรรมตาง โดยใชสญลกษณมาตรฐาน 5 สญลกษณ ซงก าหนดไวโดย ASME (American Society of Mechanical Engineers) ดงน

ตารางท 2.1 สญลกษณมาตรฐานทใชแสดงในแผนภาพกระบวนการไหล

สญลกษณ ชอเรยก ค าจ ากดความโดยยอ การปฏบตงาน การเปลยนแปลงคณสมบตทางเคมหรอฟสกส

ของวตถ การประกอบชนสวน/ถอดสวนประกอบออก การเตรยมวตถเพองานขนตอไป การวางแผน การค านวณ การใหค าสงหรอการรบ

ค าสง การตรวจสอบ ตรวจสอบคณลกษณะของวตถ

ตรวจสอบคณภาพหรอปรมาณ การเคลอนท/ยาย การเคลอนวตถจากจดหนงไปยงอกจดหนง

พนกงานก าลงเดน การคอย การเกบวสดชวคราวระหวางการปฏบตงาน

การคอยเพอใชงานขนตอไปเรมตน การเกบ การเกบวสดไวในสถานทถาวรซงตองอาศยค าสง

ในการเคลอนยาย การเกบชนสวนทรอเปนเวลานาน

แผนภาพการไหลจะมการใชแผนภาพจ าลองสถานทหรอผงบรเวณท ประก อบ ก จ ก ร รมพ ร อ มต าแหนงของแผนกงานหรอเครองจกรทส าคญลงในภาพและแสดงเสนทางการเคลอนยายพรอมสญลกษณลงบนแผนภาพ จะสามารถจ าแนกกจกรรมทมมลคาเพมไดแกการปฏบต ไปจนถงกจกรรมทไมกอใหเกดมลคา และชวยชใหเหนจดทเกดการรอคอยและระยะทางการเคลอนยายเพอน าไปวเคราะหวาเกดความสญเปลาขนในกระบวนการผลตหรอไม

12

รปท 2.3 ตวอยางแผนภาพกระบวนการไหล

2.3.3 แผนภาพการประกอบ (Assembly Process Chart)

แผนภาพการประกอบเปนแผนภาพทใชแสดงชนสวนทประกอบเขาดวยกน ณ จดตางๆ ซงแตละชนสวนยอยสามารถเขยนแสดงเปนแผนภมกระบวนการทจะรวมกนของแผนภาพการประกอบได เหมาะส าหรบการวเคราะหผลตภณฑทมชนสวนหลากหลายมาประกอบกนเปนจ านวนมาก ซงตองมการวเคราะหและวางแผนการผลตชนสวนใหทนกบการประกอบ

2.3.4 แผนภาพผลตภณฑพหคณ (Multi-Product Process Chart)

แผนภาพผลตภณฑพหคณเปนแผนภาพทเหมาะกบการใชกบโรงงานทมการวางผงแบบกระบวนการโดยแบงออกเปนแผนกตางๆ โดยทวไปมกมการผลตสนคาไมกชนด แตละชนดผานขนตอนการผลตทคลายคลงกนหรอตองอาศยเครองจกรรวมกน การวเคราะหขนตอนการปฏบตงานของผลตภณฑตางๆ จะชวยใหทราบปรมาณการเคลอนยายของผลตภณฑในระหวางแผนกและน าขอมลดงกลาวมาใชในการปรบปรงการวางผงโรงงาน เพอลดคาใชจายในการขนถายวสดระหวางจดตาง ๆ ลงได

13

2.4 แนวทางเพมผลตภาพโดยกลมคณภาพ (Quality Control Circle: QCC)

ระบบ QCC เปนระบบงานทประเทศญปนเปนผรเรมและมการพฒนามาอยางตอเนองจนมาเปน

(Quality Control Circle) (QCC) และจากปญหาทพบของหนวยงาน สวนใหญจะเปนปญหาทฝงรากลก ซงเปนปญหาทสะสมมาจากการปฏบตงานของบคลากรในระดบลาง ดงนน จงไดมการจดตงกลมภายในงานขนมา เพอก าหนดคณภาพและควบคมแลวท าการจดอบรมใหความรเกยวกบการควบคมคณภาพเชงสถต จนไดออกมาเปน เครองมอ QC ๗ อยาง (Seven QC Tools) และระบบกจกรรมเสนอแนะ (Suggestion System) เปนการสอนและลงมอท ากจกรรมรวมกนหรอเรยกวา QCC

องคกรโดยทวไปมกมปญหาภายในทแอบแฝงอยทกองคกร การคนหาทมาของปญหาเพอน ามาแกไข ปรบปรงทละประเดนจะสงเสรมท าใหองคกรเหลานนดขน มความนาเชอและมนคงมากขนส าหรบในประเทศไทยไดมการน าระบบ QCC มาใชและไดมการขยายตวออกไป ในการหยบยกปญหาเพอน ามาแกไขอาจแบงเปน ๒ ประเภท คอ

1. ไมมการวางแผนกอนด าเนนการ 2. มการวางแผน และวเคราะหปญหากอนด าเนนงาน

ประโยชนทไดรบจากการท าระบบ QCC

1. ฝกฝนใหบคลากรท างานเปนทม ถาหนวยงานมการท าระบบ ๕ ส อยแลวจะท าใหการท าระบบ QCC ประสบความส าเรจเปนอยางมาก

2. ลดปญหาของบคลากรระดบลาง เพอปองกนปญหาทอาจเกดขนในอนาคต 3. คณภาพชวตการท างานดขน บรรยากาศการท างานดขน 4. ระบบ QCC อาจสรางชอเสยงใหกบองคกร 5. การท าระบบ QCC สามารถใชเปนพนฐานไปสระบบทใหญขน

การท าระบบ QCC เปนระบบทไดรบการยอมรบในระดบสากล ดงนน การน าระบบมาใชและไดรบความรวมมอจากผบรหารถอไดวาองคกรนนประสบความส าเรจ องคกรไดรบการพฒนาอยางแทจรงและตอเนอง เพราะระบบ QCC เปนระบบพนฐานทส าคญของปจจยการบรหารจดการทส าคญอยางหนง ผบรหารทจะเขามาดแลในสวนนจะตองมคณสมบตหลายประการ เชน เปนคนมไฟในการท างาน มภาวะผน ารอบรระบบงาน รปญหาขององคกร สามารถเขากบคนไดทกคน และจะตองมความรเกยวกบระบบ QCC เปนอยางดผบรหารจะตองมหนาทควบคมดแลกจกรรม QCC ตามแผนอยางใกลชด รายงานผลและปญหาใหผบรหารระดบสงและคณะกรรมการเปนประจ า โดยจะตองมการแตงตงคณะกรรมการขนมาดแลทงระดบใกลชดกบระดบปฏบตการและแตงตงระดบสงการโดยมส านกเลขามาชวยดเสรม จากนนใหมการ

14

อบรมและเรมท ากจกรรมทนทหลงจากมการจดตงกลม แลวใหเรมท ากจกรรมในลกษณะทมงานประมาณ ๗ – ๘ คนเพอเปนการระดมสมองและใชการประชมเปนตวประสานชวยตามขนตอน ๘ ขนตอน หรอเรยกกนในชอ “QC Story” ประกอบดวย

1) คดเลอกหวขอของปญหา 2) วเคราะหสถานภาพปจจบน 3) ชบงตนตอของปญหา 4) คดเลอกวธการแกปญหาและวางแผนกจกรรม 5) น ากจกรรมน ารองลงปฏบต 6) ก าหนดมาตรฐาน 7) กลบไปท าขอ ๑ ใหม

เครองมอทใชประกอบการจดท าระบบ QCC ม ๗ อยางคอ

1) แบบตรวจสอบ (Cheek sheet) 2) การจ าแนกขอมลและกราฟ (Stratification and Graph) 3) แผนภมพาเรโต (Pareto chart) 4) แผนภาพกางปลา หรอแผนภาพสาเหตและผล (Causes and Effects Diagram) 5) ฮสโตรแกรม (Histogram) 6) แผนภมควบคม (Control) 7) แผนภาพการกระจาย (Scatter diagram)

หมายเหต* การน าเครองมอไปใชไมจ าเปนจะตองน าไปใชทงหมด แตขนอยกบลกษณะของปญหาแตละขอ

จะเหนไดวาการท ากจกรรมใหประสบความส าเรจ ไมวาจะเปนในรปแบบใดกตาม การด าเนนการจะไดรบความส าเรจกตอเมอบคลากรมความเตมใจ โดยมแรงจงใจใหมความกระตอรอรน เชน สวสดการ โบนส เงนรางวล เงนปนผล หรอแมกระทงกฎระเบยบวนย เปนตน โดยผน าทมจะตองมความเขาใจในธรรมชาตของเพอน รวมทมงานแตละคนปจจยและองคประกอบรอบ ๆ ตวทมงาน ดงนน ทมงานทงหมดจงควรตองรจกตนเองและท าความเขาใจคนในทมงานอยาท าตวเปนคนเจาปญหา และใหท าความเขาใจเกยวกบสงทก าลงด าเนนการรวมกนวามใชเปนเพยงองคกรทไดรบประโยชนตอสงน แตเปนตวทมงานเองกไดรบผลประโยชนจากระบบอยางแทจรง และอยาดถกความสามารถของผอน ใหใชขอมลเขามาแกปญหามากกวาการรบฟง แลวเลงไปทเปาหมาย เดยวกนโดยไมเกยงความรบผดชอบ หรอแบงพรรคแบงพวก และไมกลาวโทษกนเมอเกดขอผดพลาด ในทกองคกรจะประกอบผคนทลวนแลวแตมปญหาทงสน เชน ในทประชมจะมบคคลทมปญหาในทนจะหยบยกมาน าเสนอแบงไดถง๘ ประเภท ดงน

15

1. ประเภทปญหามาก 2. ประเภทพดไมรเรอง หรอไมคอยพด ไมออกความเหน 3. พวกดนทรง ไมรบฟงผอน 4. พวกนกส พวกชอบขดคอคนไมวาสงทขดแยงจะดหรอไม บางคนมความรดแตบรหารตวเองไม 5. เปน 6. พวกเอาไหนเอานน คอพวกไมมปญหาแตจรง ๆ แลวม ทประชมจะไมไดรบประโยชนจากคน 7. พวกน 8. พวกพดมาก พดไปเรอย หรอพดนอกเรอง 9. พวกไมรไมช เปนพวกชอบคยกนเองไมฟงทประชม หรอเปนพวกชอบซบซบ 10. พวกแหกคอก เอาเรองทไมเกยวกบเรองทประชมมาแทรก

เมอมการท ากจกรรมรวมกนแลวควรจะมการน าผลงานมาน าเสนอใหทราบผลการด าเนนงาน ประโยชนทองคกรไดรบจากการท ากจกรรม น ามาน าเสนออยางนอยปละ ๑ ครง และใหมการแจกรางวล

ในสวนของความเชอมโยงกบระบบอน ระบบ QCC กสามารถด าเนนการไดเปนอยางด ไมวาจะเปนการเชอมโยงกบระบบ ๕ ส และสามารถตอยอดไปสระบบ CFM หรอ CFA (Cross Functional Activities) หรอ CFT (CrossFunctional Team) ระบบไคเซน (Kaizen) เปนตน หรอแมแตการตอยอดไปสระบบของยโรปและอเมรกาอยางเชนระบบCFM หรอ CFA ระบบ ISO 9000 , Six Sigma, Balanced Scorecard และ TQM เปนตน

2.5 เทคนคการลดความสญเสยเพอการเพมผลผลต

เทคนคการลดความสญเสยเพอการเพมผลผลตมแนวคดเปนสองแนวคดคอ

1. แนวคดทางการเพมผลผลต 2. แนวคดทางการบรหาร

2.5.1 แนวคดทางการเพมผลผลต

แนวคดและความหมายของการเพมผลผลตนน จะเปลยนไปตามความตองการของกจกรรมทางอตสาหกรรมจากอดตทผานมาจนถงปจจบน ค าวา “การเพมผลผลต” (Productivity) เรมตนตงแตความหมายอยางแคบ คอประสทธภาพ (Efficiency) มาถงการแขงขน(Competitiveness) และปจจบนน น การเพมผลผลตเปนเรองของการพฒนา และยกระดบสงคม (Social Productivity)

16

ในสหรฐอเมรกายคของประธานาธบด บล คลนตน ค าวา “Productivity” กบ “Competitiveness” แทบจะกลายมาเปนค า ๆ เดยวกน หรอใชแทนกน เพราะการเพมผลผลตนนเปนกญแจส าคญสความส าเรจในการแขงขน ซงเรมตงแตสมยประธานาธบด ยอรช บช ทสหรฐอเมรกาสญเสยความสามารถในการแขงขน เพราะการเพมผลผลตตกต า (Productivity Stagnation) ทงนปญหาใหญกคอ เรองของคณภาพ จงมการรณรงคเรองคณภาพกนอยางหนก และกเรมม Malcolm balding Award หรอรางวลคณภาพแหงชาตขน ซงเปนกลยทธหนงทจะใหไดมาซงระดบการเพมผลผลตทสงขน อนจะเพมขดความสามารถในการแขงขนทงตลาดในประเทศและตลาดตางประเทศ

ถงแมจะใชค าวา การแขงขนเปนค าแปลของค าวา “การเพมผลผลต” แตค าทง 2 นนแตกตางกน เพราะการแขงขนนน เรามงสรางความไดเปรยบทราคาและคณภาพ นนหมายถงวา ถาจะใหแขงขนไดโดยตองลดคาแรง หรอใหคนงานออกบรษทกจะตองท า แตส าหรบการเพมผลผลตแลว มความหมายเหนอกวาการแขงขนมาก เพราะการเพมผลผลตเปนปรชญาทเชอมนในคณคาของคน และมงเนนทการมสวนรวมของคน และคณภาพชวตการท างาน ดงนน การเพมผลผลตจะคดแตเพอการแขงขนอยางเดยวไมค านงถงเรองคนนนไมได เพราะคนมสวนส าคญในการสรางความไดเปรยบในการแขงขน ไมวาจะเปนการปรบปรงคณภาพ การลดตนทน หรอการลดความสญเสยเพอใหไดเปรยบในเรองราคา และคณภาพ

ผบรหารในองคการหรอบรษทตาง ๆ จะตองท าความเขาใจในแนวคดเรองของการเพมผลผลตใหถกตอง รวมทงใชความพยายามในการวางกลยทธ แนวทาง และการบรหารกจกรรมการเพมผลผลตในองคการใหสอดคลองกบเปาหมายในองคการ ซงจะแตกตางกนตามระดบของความเปน อตสาหกรรม วฒนธรรม คานยม ตลอดจนบทเรยนทผานมาในอดต และทส าคญยงกคอ ความจ าเปนในปจจบนและอนาคตขององคการ ดงนน กลยทธหรอวธการทประสบผลส าเรจในองคการหนง กไมอาจลอกเลยน หรอถายทอดไปใหกบอกองคการหนงแลวประสบความส าเรจเชนเดยวกนได

ยงไปกวานน การปรบปรงการเพมผลผลตเปนกระบวนการของการพฒนาทรพยากรมนษย ดงนน ปจจยทเกยวกบตวบคคล สงคม วฒนธรรม และคานยม จงส าคญมากตอความส าเรจของการบรหารการเพมผลผลต และเปนทมาของความหมายการเพมผลผลตทวา “Social Productivity” เพราะการเพมผลผลตมเปาหมายเพอคณภาพชวตของคนและสงคม

2.5.2 แนวคดทางการบรหาร

ค าวา “Management” ทเราพดถงกนอยทกวนน คอ กญแจแหงความส าเรจของญปน ซงเปลยนความหมายไปจากของเดม กเพราะยคของการคาซงมแตการเพมผลผลต เพมการแขงขน และในปจจบนสงททกคนนกถงกคอ เรองของการเปลยนแปลงซงมหลายค าทถกน ามาใชในการก าหนดนโยบายของบรษทในยคน เชน การเปลยนแปลง (Change) การปฏรป (Reform) การปรบปรงใหม (Renovation) เปนตน ขอคดในเรองเหลานกคอ

17

1. คนสวนใหญจะสนใจแตค าศพท (Terminology) เชน การปฏรป (Reform) กถกน ามาใชเพอปกปดการปฏรปทแทจรง หรอแทนการปฏวตเพอใหไดมาซงสงใหม ๆ เรยกวา ปฏรป ซงฟงแลวดด แตกไมมการปฏบตอะไรทตางไปจากเดม

2. ผบรหารอาจจะพดถงความจ าเปนทจะตองปฏรป หรอปรบปรงการบรหารภายในองคการกน แตสวนมากไมไดใหความสนใจกบกฎเกณฑพนฐานวาจะท าอะไร อยางไร ไมสนใจในปญหาเลก ๆนอย ๆ ซงการปรบปรงการบรหารนนควรเรมตนตงแตในสายการผลตเลยทเดยว

3. คนสวนมากมกจะเหอ หรอนยมศพทใหม ๆ ทมผคดขน อยางเชน Reengineering ของ Michael Hammer ในญปนกเชนเดยวกน หลงจากเรองของ Hammer ออกมาไมนาน กมหนงสอทเขยนเกยวกบเรองนเกนกวา 10 เลม คนกหลงและเหอเหมอนกนวา เปนเทพธดาการบรหารองคใหม เพราะนกบรหารของญปนเปนนกอาน และหนงสอกขายดมาก ๆ แตไมไดมการน าความคดอะไรไปใช จะเหนไดวาคนเรามแนวโนมทจะยอมรบแตศพทใหม ๆ และเพกเฉยตอตวเทคโนโลยทแทจรง

การเพมผลผลตตามแนวคดทางวศวกรรมศาสตรและทางวทยาศาสตร คอ การใชประโยชนจากทรพยากร (Recourses) ในการผลตอยางคมคา ซงอาจใชวธการลดตนทน ลดการสญเสย ปรบปรงกระบวนการผลต และมงเนนการท างานอยางมประสทธภาพ แนวคดทางวทยาศาสตรนมวธการวดการเมผลผลต ซงสามารถวดไดทงกายภาพ (Physical Productivity) คอ วดขนาดชนงาน ปรมาณงาน น าหนกและเวลาในการผลต การวดคณคา (Value Productivity) ซงจะวดมลคาเปนจ านวนเงน แนวทางการเพมผลผลตตามแนวคดทางดานวทยาศาสตรแบงออกเปน 4 แนวทางคอ

1. การเพมผลผลตโดยใชปจจยการผลตเทาเดม 2. การเพมผลผลตโดยใชปจจยการผลตลดลง 3. การรกษาผลผลตเทาเดมแตลดปจจยการผลตลง 4. การเพมผลผลตและเพมปจจยการผลต ในอตราสวนการผลตต ากวาการเพมผลผลต

การเพมผลผลต ไมจ าเปนจะตองเปนการเพมปรมาณการผลตแตเพยงอยางเดยว ถาการเพมปรมาณการผลตในสภาวะทตลาดไมตองการกจะท าใหไมสามารถขายสนคานนได กไมตรงกบวตถประสงคการเพมผลผลต ซงจะสงผลเสยตอหนวยงานทท าการผลต

การเพมผลผลตเปนเครองแสดงใหเหนถงระดบความส าเรจของเปาหมายพนฐานทจะน าไปสคณภาพชวตและการท างานทดขนของประชาชน การเพมผลผลตจงเปนเครองวดความเจรญกาวหนาทางเศรษฐกจและสงคมไดเปนอยางด นอกจากนการเพมผลผลตยงแสดงถงความมศกยภาพในการด าเนนงาน

18

และการพฒนาเศรษฐกจใหมนคง ซงสงผลถงการพฒนาประเทศชาตอกดวย โดยการใชทรพยากรทมอยอยางจ ากดใหมประสทธภาพ และกอใหเกดประโยชนสงสด

การเพมผลผลต จงเปนการปรบสภาพทางเศรษฐกจและสงคมใหเขากบสภาวการณทก าลงเปลยนแปลงและความพยายามอยางตอเนองทจะประยกตเทคนคและวธการใหมๆ มาใชใหเกดประโยชนแกหนวยงานและสงคม รวมทงการมงเนนปลกฝงจตส านกในเรองของการประหยดทรพยากร พลงงาน และเงนตราเพอความเจรญมนคงทางเศรษฐกจและสงคมของประเทศ

ดงน นจงเปนไดวา ความหมายของการเพมผลผลตตามแนวคดทางดานวศวกรรมศาสตรและวทยาศาสตรทางเศรษฐกจและสงคมคอ ทงความหมายดานแคบและกวางนนครอบคลมรวบรวมหลายความคดหลายกจกรรม จ าเปนตองใชความพยายามทจะปรบปรงการเพมผลผลตในทกระดบ เพอความเจรญกาวหนาทางเศรษฐกจของชาตโดยสวนรวม

การเพมผลผลตตามแนวคดน จงเปนลกษณะการปลกผงจตส านก (Conscious of Mind) ซงเปนความสามารถ หรอพลงความกาวหนาของมนษยในการทจะแสวงหาแนวทางการปรบปรงสงทมอยแลวใหดขน โดยมพนฐานความเชอทวา มนษยสามารถท าสงตางๆ ในวนนใหดกวาทแลวมา

2.5.3 ความส าคญของการเพมผลผลต

เนองจากทรพยากรซงเปนปจจยส าคญในการผลตมอยอยางจ ากด และนบวนมแตจะขาดแคลนลง การเพมผลผลตจงเปนเครองมอทส าคญทจะท าใหองคการผผลตใชประโยชนจากทรพยากรทมอยใหเกดประโยชนสงสด โดยใหมการสญเสยนอยทสด เพอตอบสนองหรอใหบรการแกกลมบคคลจ านวนมากทสด การเพมผลผลตเปนเรองของความรวมมอโดยใหทกคนมสวนรวมและตระหนกถงความส าคญของการเพมผลผลต ก าหนดการวางแผนและพยากรณในอนาคต เชน การก าหนดผลตสงขนโดยท าใหตนทนตอหนวยต าลง องคการผผลตสามารถสกบคแขงขนทงในและตางประเทศได

การปรบปรงการเพมผลผลตไมใชเปาหมายในตวเอง การปรบปรงการเพมผลผลตเปนวถทางทจะน าไปสเปาหมาย นนคอ การยกระดบมาตรฐานการครองชพ คณภาพชวตทดขนและปรบปรงสวสดการของพนกงาน การเพมผลผลตจงเปนวธการทจะท าใหพนกงานทกคนไดผลตอบแทนหรอคาจางเพมขนในสภาวะเศรษฐกจปกต และยามเศรษฐกจตกต า การเพมผลผลตถอไดวาเปนเครองมอทชวยใหองคการตอสกบคแขงขนไดดวยการลดตนทนและรกษาการจางงานไวโดยไมตองปลดคนงานออก การเพมผลผลตมอาจประสบความส าเรจไดถายงไมมการแกไขลดความสญเปลาซงมความส าคญอยางมากในการเพมตนทน

19

2.6 เครองมอทใชในการลดการสญเสย

เครองมอทใชในการลดการสญเสยไดแก

1. แผนผงกางปลา (Fishbone Diagram) 2. เครองมอคณภาพใหม 7 อยาง (The 7 New QC Tools)

2.6.1 แผนผงกางปลา (Fishbone Diagram)

แผนผงกางปลา หรอเรยกเปนทางการวา แผนผงสาเหตและผล (Cause and Effect Diagram) แผนผงสาเหตและผลเปนแผนผงทแสดงถงความสมพนธระหวางปญหา (Problem) กบสาเหตทงหมดทเปนไปไดทอาจกอใหเกดปญหานน (Possible Cause) เราอาจคนเคยกบแผนผงสาเหตและผล ในชอของ "ผงกางปลา (Fish Bone Diagram)" เนองจากหนาตาแผนภมมลกษณะคลายปลาทเหลอแตกาง หรอหลายๆ คนอาจร จกในชอของแผนผงอชกาวา (Ishikawa Diagram) ซงไดรบการพฒนาครงแรกเมอป ค.ศ. 1943 โดย ศาสตราจารยคาโอร อชกาวา แหงมหาวทยาลยโตเกยว

แผนผงกางปลาจะน ามาใชในกรณ

1. เมอตองการคนหาสาเหตแหงปญหา 2. เมอตองการใหเปนแนวทางใน การระดมสมอง ซงจะชวยใหทกๆ คนใหความสนใจในปญหา

ของกลมซงแสดงไวทหวปลา

3 เมอตองการท าการศกษา ท าความเขาใจ หรอท าความรจกกบกระบวนการอน ๆ เพราะวาโดยสวนใหญพนกงานจะรปญหาเฉพาะในพนทของตนเทานน แตเมอมการท าผงกางปลาแลว จะท าใหเราสามารถรกระบวนการของแผนกอนไดงายขน

วธการสรางแผนผงสาเหตและผลหรอผงกางปลาขนตอน 6 ขนตอนดงตอไปน

1. ก าหนดประโยคปญหาทหวปลา 2. ก าหนดกลมปจจยทจะท าใหเกดปญหานนๆ 3. ระดมสมองเพอหาสาเหตในแตละปจจย 4. หาสาเหตหลกของปญหา 5. จดล าดบความส าคญของสาเหต 6. ใชแนวทางการปรบปรงทจ าเปน

หมายเหต* สงส าคญในการสรางแผนผง คอ ตองท าเปนทม เปนกลม โดยใช

20

การก าหนดปจจยบนกางปลา เปนการาก าหนดกลมปจจยทจะชวยใหเราแยกแยะและก าหนดสาเหตตาง ๆ ไดอยางเปนระบบ และเปนเหตเปนผล โดยสวนมากมกจะใชหลกการ 4M 1E เปนกลมปจจย (Factors) เพอจะน าไปสการแยกแยะสาเหตตางๆ ซง 4M 1E นมาจาก

M - Man คนงาน หรอพนกงาน หรอบคลากร M - Machine เครองจกรหรออปกรณอ านวยความสะดวก M - Material วตถดบหรออะไหล อปกรณอนๆ ทใชในกระบวนการ M - Method กระบวนการท างาน E - Environment อากาศ สถานท ความสวาง และบรรยากาศการ – ท างาน

ทงนไมไดหมายความวา การก าหนดกางปลาจะตองใช 4M 1E เสมอไป เพราะหากเราไมไดอยในกระบวนการผลตแลว ปจจยน าเขา (input) ในกระบวนการกจะเปลยนไป เชน

4P ไดแก Place , Procedure, People และ Policy 4S ไดแก Surrounding, Supplier, System และ Skill กได MILK ไดแก Management, Information, Leadership, Knowledge

นอกจากนน หากกลมทใชกางปลามประสบการณในปญหาทเกดขนอยแลว กสามารถทจะก าหนดกลม ปจจยใหมใหเหมาะสมกบปญหาตงแตแรกเลยกได เชนกน

การก าหนดหวขอปญหาทหวปลา เปนการก าหนดหวขอปญหาควรก าหนดใหชดเจนและมความเปนไปได ซงหากเราก าหนดประโยคปญหานไมชดเจนตงแตแรกแลว จะท าใหเราใชเวลามากในการคนหา สาเหต และจะใชเวลานานในการท าผงกางปลา การก าหนดปญหาทหวปลา เชน

อตราของเสย อตราชวโมงการท างานของคนทไมมประสทธภาพ อตราการเกดอบตเหต หรอ อตราตนทนตอสนคาหนงชน

โดนจะเหนไดวา จะสามารถก าหนดหวขอปญหาในเชงลบเปนหวปลาได

เทคนคการระดมความคดเพอจะไดกางปลาทละเอยดสวยงาม คอ การถาม ท าไม ท าไม ท าไม ในการเขยนแตละกางยอย ๆ

21

รปท 2.4 ตวอยางแผนผงกางปลา

ผงกางปลาประกอบดวยสวนตาง ๆ ทเปนสวนปญหาหรอผลลพธ (Problem or Effect) ซงจะแสดงอยทหวปลา สวนสาเหต (Causes) จะสามารถแยกยอยออกไดอกเปนดงตอไปน

1. ปจจย (Factors) ทสงผลกระทบตอปญหา (หวปลา) 2. สาเหตหลก สาเหตยอย

สาเหตของปญหา จะเขยนไวในกางปลาแตละกาง กางยอยเปนสาเหตของกางรองและกางรองเปนสาเหตของกางหลก เปนตน

หลกการเบองตนของแผนภมกางปลา (fishbone diagram) คอการใสชอของปญหาทตองการวเคราะห ลงทางดานขวาสดหรอซายสดของแผนภม โดยมเสนหลกตามแนวยาวของกระดกสนหลง จากนนใสชอของปญหายอย ซงเปนสาเหตของปญหาหลก 3 - 6 หวขอ โดยลากเปนเสนกางปลา (sub-bone) ท ามมเฉยงจากเสนหลก เสนกางปลาแตละเสนใหใสชอของสงทท าใหเกดปญหานนขนมา ระดบของปญหาสามารถแบงยอยลงไปไดอก ถาปญหานนยงมสาเหตทเปนองคประกอบยอยลงไปอก โดยทวไปมกจะมการแบงระดบของสาเหตยอยลงไปมากทสด 4 – 5 ระดบ เมอมขอมลในแผนภมทสมบรณแลว จะท าใหมองเหนภาพขององคประกอบทงหมด ทจะเปนสาเหตของปญหาทเกดขน

22

ขอดของแผนภมกางปลาคอ

1. ไมตองเสยเวลาแยกความคดตาง ๆ ทกระจดกระจายของแตละสมาชก แผนภมกางปลาจะชวยรวบรวมความคดของสมาชกในทม

2. ท าใหทราบสาเหตหลก ๆ และสาเหตยอย ๆ ของปญหา ท าใหทราบสาเหตทแทจรงของปญหา ซงท า ใหเราสามารถแกปญหาไดถกวธ

ขอเสยของแผนภมกางปลาคอ

1. ความคดไมอสระเนองจากมแผนภมกางปลาเปนตวก าหนดซงความคดของสมาชกในทมจะมารวมอยทแผนภมกางปลา

2. ตองอาศยผทมความสามารถสง จงจะสามารถใชแผนภมกางปลาในการระดมความคด

2.6.2 เครองมอคณภาพใหม 7 อยาง (The 7 New QC Tools)

เครองมอคณภาพใหม 7 อยาง (The 7 New QC Tools) เปนเครองมอทใชส าหรบวางแผน และ

ปองกนปญหา เพอใหไดนโยบาย และมาตรการเชงรกทชดเจน เปนรปธรรม เครองมอคณภาพใหม 7 อยาง

ประกอบดวย

1. แผนภมการจดกลมความคด (Affinity Diagram) 2. แผนภมแสดงความสมพนธ (Relation Diagram) 3. แผนภมตนไมตดสนใจ (Tree Diagram) 4. แผนภมเมตรกซ (Matrix Diagram) 5. แผนภาพการวเคราะหขอมลเชงเมตรกซ (Matrix Data Analysis Chart) 6. แผนภาพทางเลอกตดสนใจ เพอบรหารความเสยง (Process Decision Program Chart) และ 7. แผนภมลกศร (Arrow Diagram)

เครองมอคณภาพเจดอยางหรอ 7QC Tools ทน ามาแกปญหาทางดานคณภาพ (QC Problem) ตามขนตอนของวงจรในการ บรหาร (Wheel of P-D-C-A) โดยเรมตงแตการระบปญหา การหาสาเหต การตงเปาหมาย รวมถง ตรวจตดตามผลการแกปญหา ซงขนตอนตาง ๆ เหลานน เมอน ามารอยเรยงตงแตตนจนจบจะเรยกวา QC Story ซงแตละอยางกมวธการใชเพอวตถประสงคทแตตาง กนแตหากสามารถน ามาใชรวมกนอยางเหมาะสมได กจะสามารถเขาถงชวยในการแกไขปญหาไดอยางมประสทธภาพ ทงนเครอง มอคณภาพ 7 ชนดนจะชวยใหเราเกดแนวความคด วางแผนการแกไข ไดอยางเปนระบบ

23

เครองมอคณภาพใหม 7 อยาง หรอเครองมอส าหรบการบรหาร 7 อยาง (The 7 Management Tools) เปนเครองมอททางประเทศญปนพฒนาเพมเตมมาจากเครองมอคณภาพ 7 อยาง (The 7 QC Tools) ใหมความเหมาะสมและเปนประโยชนส าหรบผบรหารระดบหวหนา/ผจดการแผนก/ฝายขนไป ใชชวยในการเกบและวเคราะหขอมลทเปนค าพด ความรสกจากผบรหาร เพอวางแผนกลยทธ แผนปฏบตการ ในเชงปองกนหรอเชงรก โดยการระดมความคดและขอเทจจรงในอดต รวมถงการมองภาพความตองการในอนาคตของลกคาและคแขงมาใชเพอก าหนดแผนงาน/โครงการในการรกษาฐานลกคาเดม ขยายฐานลกคาใหม เพมยอดขาย และลดตนทนขององคกรไดอยางเปนระบบ

กอนจะน าเครองมอมาใช องคกรตองมวตถประสงค/เปาหมายทชดเจนกอนวา ตองการไปถงจดใดเครองมอคณภาพใหม 7 อยาง มดงตอไปน

1. แผนภมการจดกลมความคด (Affinity Diagram) ใชเพอรวบรวมขอมลทเปนค าพด ความรสกจากผบรหารท เกยวของ น ามาจดเปนหมวดหม เพอแยกกลมของขอมลไวส าหรบการน ามาวเคราะหในขนตอไป โดยตงค าถามวา “ท าไม” “เพราะอะไร” จงเกดปญหาดงกลาวขนในองคกร (ท าไมถงไมบรรลวตถประสงค/เปาหมาย?)

2. แผนภมแสดงความสมพนธ (Relation Diagram) หลงจากจดกลมขอมล (Affinity Diagram) แลว ผบรหารควรมงเนนไปทปญหาทตองการจะแกไข/ปองกนเพอใชในการวางแผนเชงรก และเชอมโยงกลมขอมลทไดจากการจดกลมความคด (Affinity Diagram) แตละกลมแตละความคด แสดงขอมลทเปนเหต-ขอมลทเปนผลและเชอมโยงจนกระทงทราบถงตนตอหรอสาเหตทแทจรงของปญหา (Root Causes) เพอน าไปหาแผนงานแนวทางหรอวธการปองกนปญหาใหสามารถบรรลวตถประสงค/เปาหมายตอไป

3. แผนภมตนไมตดสนใจ (Tree Diagram) ใชเพอหาแนวทางแกไข/ปองกน ในรปของแผนงาน/แนวทางหรอวธการ โดยตอบค าถามวา “ท าอยางไร” เพอมงสวตถประสงค/เปาหมายทอยากเปน โดยการมงเนนไปทตนตอหรอสาเหตทแทจรงของปญหา จากแผนภมแสดงความสมพนธ (Relation Diagram)

4. แผนภมเมตรกซ (Matrix Diagram) เปนเครองมอทชวยหาความสมพนธของวตถประสงค/เปาหมาย และแผนงาน/มาตรการ/วธการ ทไดจากการเสนอแนะขนวาแนวทางใดนาจะมความเปนไปได มความคมคา และสงผลกระทบใหบรรลถงเปาหมายไดกอน โดยใชทรพยากรทมอยจ ากด อยางเตมประสทธภาพ/ประสทธผล

5. แผนภาพการวเคราะหขอมลเชงเมตรกซ (Matrix Data Analysis Chart) เปนเครองมอทใชเปรยบเทยบสมรรถนะ (Benchmark) จากมมมองของลกคาและเทยบกบคแขงทเปนผน าในดานสนคา หรอบรการคลายๆกบองคกรของเรา วธนจะท าใหเหนภาพวาองคกรเราอยในต าแหนงใด (Positioning) เพอมองกลยทธในการบรหารจดการทเหมาะสมตอไปอยางถกทศทาง

24

6. แผนภาพทางเลอกตดสนใจเพอบรหารความเสยง (Process Decision Program Chart, PDPC) เปนเครองมอทใชชวยหาแนวทางซงอาจเปนแผนงาน/มาตรการ/วธการ โดยมงเนนไปยงอปสรรคทนาจะมโอกาสเกดขนในกระบวนการท างาน เพอบรรลวตถประสงค/เปาหมายทก าหนดไว เมอทราบถงทกอปสรรคในกระบวนการกสามารถหาแนวทางในการขจดอปสรรคทกประเภททอาจเกดขนไดในอนาคต คลายกบการมแผนปฏบตการฉกเฉนรองรบไวเผอส าหรบการเปลยนแปลงหรอความไมแนนอนทจะเกดขนไดตลอดเวลา ท าใหองคกรมความมนใจตอการเผชญกบ

7. แผนภมลกศร (Arrow Diagram) เปนการวางแผนงานทมการก าหนดกจกรรม ผรบผดชอบ

ระยะเวลา และล าดบกอนหลงของแตละกจกรรมวากจกรรมใดควรท ากอน-หลง เพอทจะบรหาร

โครงการหรอแผนงานใหบรรลเปาหมายไดในระยะเวลาทก าหนดไว และใชทรพยากรอยาง

คมคา

2.7 งานวจยทเกยวของ

การศกษางานวจยทเกยวของมดงตอไปน

กนกวรรณ ตงรตนพทกษ จากการศกษาเรอง “การศกษาแนวทางการลดความสญเสยในอตสาหกรรมตดเยบ: กรณศกษา การตดเยบเสอผากฬา จงหวด ขอนแกน” จากผลการศกษาพบวาของเสยเกดในกระบวนการเยบมปรมาณสงทสดคอรอยละ 64 ของกระบวนการผลตทงหมด และในกระบวนการนพบของเสยมากทสดคองานเปอนสกปรกคดเปนรอยละ 29 การใชเวลาในการแกไขชนงานคดเปนความสญเสยรอยละ 4.26 พนกงานมทศนคตทด มความรสกเชอมนและใหความรวมมอ ดานพฤตกรรมในการท างานพบวา ปรมาณงานและเวลาท างานไมสมพนธกน อกทงการสอสารและมนษยสมพนธในกลมมนอย แนวทางการลดความสญเสยคอการสรางความสมพนธในกลมพนกงานใหเกดการท างานแบบมสวนรวมในอนาคต ซงจะท าใหสามารถลดความสญเสยทเกดจากของเสยในกระบวนการผลตลงไดรอยละ 4.26

กมลรตน ศรสงขสข จากการศกษาเรอง “การลดความสญเปลาในกระบวนการผลตสายเคเบลขนาดเลกโดยแนวทางลนซก ซกซมา” พบวาการลดความสญเปลาจากสนคาคงคลงทไมจ าเปนโดยหลกการ 5ส การขนสงตวจบยดชนงาน และการลดขอบกพรองของการเกดปญหา Short circuit ในกระบวนการผลตโดยการประยกตใชการออกแบบการทดลอง และควบคมกระบวนการมาตรฐานการท างานจากคาทไดจากการทดลองและมการตดตามใหพนกงานท างานตามมาตรฐานนนๆ ผลทไดจากการปรบปรงการลดความสญเปลาในกระบวนการผลตสายเคเบลขนาดเลก พบวา การผลตมแนวโนมทดขนคอผลผลตจาก 15 ชนตอชวโมงการท างานของพนกงานหนงคน เปน 24 ชนตอชวโมงการท างานของพนกงานหนงคนคดเปน 37.5% อกทงยงสงผลท าใหตนทนการผลตตอหนวยลดลงจาก 48.25 บาทตอชน เปน 42.54 บาทตอชน คดเปน 11.83%

25

นายนวพล สวสด จาการศกษาเรอง การลดความสญเสยในกระบวนการผลตบรรจภณฑกระปอง ในสายการผลตเครองดมประกอบดวยเครองจกรทท างานในการปอนกระปองเปลา ท าความสะอาดกระปอง บรรจและปดฝากระปอง ท าการฆาเชอหลกการบรรจเครองดม บรรจลงลงและล าเลยงผลตภณฑทสมบรณแลวไปจดเกบ ในการด าเนนการเกดมการสญเสยทสญเปลาขนในกระบวนการ งานวจยนวเคราะหหลกสาเหตของปญหา โดยจดใหมการประชมของแตละฝายทเกยวของโดยใชเทคนคแผนผง กางปลา ประเมนและจดล าดบการประเมนถงขอบกพรองดวยเทคนคการวเคราะหขอบกพรองและผลกระทบ และใชเทคนคการวเคราะหแบบ why-why เพอก าหนอดแนวทางแกไข ซงไดขอสรปแนวทางการลดการสญเสยทเกดจากความสญเปลาม 3 หวขอดงน 1. การด าเนนการดแลรกษาเครองจกรดวยตนเอง 2. การด าเนนการแกไขของฝายซอมบ ารงดานการจดการอะไหล 3. การด าเนนการสอสารปรบปรงภายในทมทเกยวของกรณเครองจกรช ารด เมอเปรยบเทยบผลงานการวจย การปรบปรงระหวางเดอน ม.ค. ถง พ.ค. 2556 พบวามคาเฉลยเทากบ 69.25 และ 77.55 % ตามล าดบ ภายหลงการปรบปรงระหวางเดอน ส.ค. ถง ต.ค. 2556 พบวามคาเฉลย 74.52 และ 80.66 % ตามล าดบซงแสดงวา ไดคา OPI ใกลเคยงตามทองคกรตงไว ณ 75 %

นายพพฒพงศ ศรชนะ จากการศกษาเรอง การลดของเสยในการกระบวนการผลตอฐบลอก

งานวจยนมวตถประสงคเพอศกษาสาเหตการเกดของเสยจากกระบวนการผลตอฐบลอกและหา แนวทางในการลดจ านวนของเสยทเกดขนจากกระบวนการผลตอฐบลอกและสาเหตทกอใหเกด ผลกระทบมากทสด ซงการด าเนนงานจะเรมจากการส ารวจปญหาทเกดขนโดยการวเคราะหหา สาเหตดวยแผนภมกางปลา พบวามขนตอนการผลตหลายขนตอนการเกดของเสยหรอ ขอบกพรองจากการทปนเขาไปเปนสวนผสมนอย อฐบลอกขนาดไมเทากน และอฐบลอกกน ทะล ดงนน ผวจยจงไดด าเนนการแกไข ปญหาการลดปรมาณของเสยในกระบวนการผลตอฐบลอกโดย เสนอการฝกอบรมพนกงานและเฝาตดตามกระบวนการปฏบตงานของพนกงานใหถกวธอยาง ใกลชด ท าใหพนกงานเกดความตงใจทจะปฏบตงานใหมคณภาพและมประสทธภาพมากยงขน ท าใหของเสยทเกดขนจากกระบวนการผลตอฐบลอกลดลงไดอยางชดเจน ผลทไดรบจากการปรบปรง กระบวนการพบวาความถของของเสยจากเดม 705 และลดลงเหลอ 564

ไพสฐ ชยชาญ จากการศกษาเรอง การลดของเสยในกระบวนการผลตหวปากกาลกลน ผลการวจย

พบวาสภาพปญหาทเกดขนภายในโรงงานมปจจยมาจากคน เครองจกร วตถดบ วธการและสภาพแวดลอมการท างาน ซงเปนตวแปรตนทจะใหเกดความผดพลาดตางๆ จนเปนสาเหตทท าเกดของเสยขนภายในกระบวนการผลตและพบวาอตราของ เสยทเกดขนมรอยละ 8.18 ของจ านวนหวปากกาลกลนทเสย เมอน าวธการควบคมคณภาพโดยการน าเทคนคเครองมอควบคมคณภาพและ การวเคราะห โหมดของการเสยทมผลกระทบตอการควบคมคณภาพเขามาใชในการปรบปรงกระบวนการเพอท าการลดของเสย พบวาอตราของเสยทเกดขนจากระบวนการลดลงเหลอรอยละ 5.29 หลงจากมการปรบปรงซงลดลงถงรอยละ 2.89 ของจ านวน หวปากกาลกลนทเสยในกระบวนการผลต