เอกสารสนับสนุน · hrms ฉบับนี้...

SD-บภญ-0001 ประกาศใชครงท 1 (24 ก.ค. 2556) หนา 1

บรษท ปตท. จากด (มหาชน)

เอกสารสนบสนน

(Support Document)

ขอมลเอกสารฉบบลาสด (Latest Revision Document Information)

รหสเอกสาร

(Doc. Code)

S-ปตท.-99-0018 หนวยงาน

(Dep. / Div.)

คบง. หนวยธรกจ

(BU)

IBG

ชอเอกสาร

(Doc. Title)

ระบบการบรหารจดการดานสทธมนษยชนกลม ปตท.

(PTT Group Human Rights Management System)

สถานะ

(Status)

ประกาศใช

ประกาศใชครงท

(Revision)

1 วนทประกาศใช

(Declaration

Date)

1 มกราคม 2560 จานวนหนา

(Pages)

62

ระบบ/มาตรฐาน (System/Standard) และขอกาหนดทเกยวของ (Requirements)

ลาดบ

(No.)

ระบบ/มาตรฐาน

(System/Standard)

ขอกาหนดทเกยวของ

(Requirements)

1 กรอบการบรหารจดการความ

ย งยนกลม ปตท.

(PTT Group Sustainability

Management Framework)

องคประกอบท 2 สทธมนษยชน

2 ระบบบรหารการปฏบตการเพอ

มงสความเปนเลศ (Operational

Excellence Management

System: OEMS)

องคประกอบท 4.2 สทธมนษยชน

เอกสารทเกยวของ

ลาดบ ประเภทเอกสาร รหสเอกสาร ชอเอกสาร ประกาศใชครงท


สวนท 1 ลาดบการดาเนนการเกยวกบเอกสาร (Document Flow)

ลาดบ การดาเนนการ โดย ตาแหนง หนวยงาน วนทดาเนนการ

1 จดทาเอกสาร (Issued By) บงกต มหานกล หวหนาทม คบง. 30 ธ.ค.2559

2 ทบทวนเอกสาร รจนช วรรณโก ผอ.คบง. คบง. 30 ธ.ค.2559

3 อนมตเอกสาร รจนช วรรณโก ผอ.คบง. คบง. 4 ม.ค.2560

4 ประกาศใชเอกสาร บงกต มหานกล หวหนาทม คบง. 4 ม.ค.2560

สวนท 2 บนทกการเปลยนแปลงแกไขเอกสาร (Document Edition Record)

ลาดบ

(No.)

หนาท

(Page)

รายละเอยดการแกไขโดยยอ

(Edition Detail)

แกไขโดย

(Editor)

1

2

สวนท 3 หนวยงานทเกยวของ (Related Division)

ลาดบ

(No.)

หนวยงาน

(Division)

ชอยอหนวยงาน

(Abbreviation)

1 ทกหนวยงานใน ปตท.

2 หนวยงาน SM ใน PTT Group

สวนท 4 ขอมลการฝกอบรม (Training Information)

� ไมตอง

ฝกอบรม เหตผล

ตองฝกอบรม

โดย

ทกหนวยงานทเกยวของ ดงมรายชอในสวนท 3 ตองไดรบการฝกอบรม

�

หลายหนวยงานทเกยวของ ดงมรายชอใน

สวนท 3 ตองไดรบการฝกอบรม ยกเวน

หนวยงานลาดบท

(ใสลาดบทหนวยงานในสวนท

3ทไมตองไดรบการฝกอบรม)


สารบญ

สวนท 1 ลาดบการดาเนนการเกยวกบเอกสาร (DOCUMENT FLOW) ................................................................................... 2

สวนท 2 บนทกการเปลยนแปลงแกไขเอกสาร (DOCUMENT EDITION RECORD) ........................................................... 2

สวนท 3 หนวยงานทเกยวของ (RELATED DIVISION) ......................................................................................................... 2

สวนท 4 ขอมลการฝกอบรม (TRAINING INFORMATION) ................................................................................................. 2

หมวดท 1 – ภาพรวมของระบบการบรหารจดการดานสทธมนษยชน ..................................................................................... 1

วตถประสงคของแนวปฏบต 1

ขอบเขตของแนวปฏบต 1

บรบทของแนวปฏบต 1

การบรหารจดการดานสทธมนษยชน 2

หมวดท 2 – ผมสวนไดสวนเสยภายนอกและคามนสญญาโดยสมครใจ .................................................................................. 3

ผมสวนไดสวนเสยภายนอกและคามนสญญาโดยสมครใจ 3

กฎ ระเบยบ ขอบงคบทเกยวของ และการสนบสนนของภาครฐ 4

หมวดท 3 –กรอบการดาเนนงานดานสทธมนษยชน ................................................................................................................ 5

ความมงมน 5

โครงสรางการกากบดแล 6

กลไกการนากรอบการดาเนนงานไปใชใหเกดผลในทางปฏบต 7

หมวดท 4 – กระบวนการบรหารจดการดานสทธมนษยชน ..................................................................................................... 8

การนาระบบการบรหารจดการดานสทธมนษยชนไปใชใหเกดผลในทางปฏบต 8

กระบวนการบรหารจดการดานสทธมนษยชน 9

หมวดท 5 - ขอกาหนดการบรหารความเสยงดานสทธมนษยชน ............................................................................................ 15

1. พนกงาน (สทธแรงงาน) 16

1.1 สภาพการทางาน 16

1.2 เสรภาพในการสมาคมและการเจรจาตอรอง 17

1.3 แรงงานบงคบ 19

1.4 แรงงานเดก 20

1.5 สภาพการทางานทปลอดภยและถกสขลกษณะ 21

1.6 การเลอกปฏบตในการทางาน 22

2. สงคม ชมชน (สทธชมชน) 24

2.1 มาตรฐานการครองชพและคณภาพชวต 24

2.2 สขภาพและความปลอดภยในชมชน 24

2.3 การมสวนรวมของชมชน 25

2.4 มรดกทางวฒนธรรม 27

2.5 ชนกลมนอยรวมทงชนพนเมอง 27

2.6 การโยกยายถนฐาน 29


3. สายโซอปทาน 31

3.1 การสรางการมสวนรวมของผคา 31

3.2 จรรยาบรรณของผคา 32

4. ความมนคง ปลอดภย 34

4.1 การบรหารจดการความมนคง ปลอดภย 34

4.2 การฝกอบรมการรกษาความปลอดภย 35

5. สงแวดลอม 37

5.1 การบรหารจดการน า 37

5.2 ผลกระทบของมลพษ 38

5.3 การจดการของเสย และวตถอนตราย 39

5.4 การอนรกษความหลากหลายทางชวภาพ 40

5.5 การบรหารจดการพลงงาน 41

6. ลกคาและผบรโภค (สทธผบรโภค) 43

6.1 สขภาพและความปลอดภยของลกคา และผบรโภค 43

6.2 ความเปนสวนตวของขอมล 44

หมวดท 6 – เอกสารอางอง ...................................................................................................................................................... 46

หมวดท 7 – ภาคผนวก ............................................................................................................................................................ 47

ภาคผนวก ก สทธมนษยชนทนาเสนอโดยองคกรตางๆ และความเกยวของกบกลม ปตท. ................................................... 48

ภาคผนวก ข ตวอยางการประเมนความเสยงดานสทธมนษยชนและการรวบรวมรายงานความเสยงดานสทธมนษยชน ..... 57

ภาคผนวก ค ตวอยางรายการตรวจสอบวเคราะหสถานะดานสทธมนษยชน ......................................................................... 63

ภาคผนวก ง ตวอยางการประเมนผลกระทบดานสทธมนษยชนและรายการประเมนตวเองดานสทธมนษยชน ................... 65


หมวดท 1 – ภาพรวมของระบบการบรหารจดการดานสทธมนษยชน

กลม ปตท. แสดงความมงมนในเรองการบรหารจดการความยงยน โดยการประกาศนโยบายและกรอบการบรหารจดการความ

ยงยน (Sustainbility Management Policy and Sustainability Management Framework) และเพอใหการดาเนนงานตาม

นโยบายและกรอบการบรหารจดการดงกลาวเปนไปอยางมประสทธผล โครงการบรหารจดการความยงยนกลม ปตท. (คบง.)

จงไดพฒนาระบบการบรหารจดการดานสทธมนษยชน (Human Rights Management System; HRMS) นขนเปนแนวทาง

สาหรบกลม ปตท.สาหรบการบรหารจดการดานสทธมนษยชน

วตถประสงคของแนวปฏบต

เพอกาหนดวธการในการบรหารจดการประเดนดานสทธมนษยชนทเกยวของกบการดาเนนธรกจของกลม ปตท.

เพอชวยการทางานของกลม ปตท. ในการประยกตใชขนตอนการดาเนนงานดานสทธมนษยชน

ขอบเขตของแนวปฏบต

ครอบคลมการดาเนนงาน และกจกรรมทงหมดของกลม ปตท. ทอาจกอใหเกดผลกระทบดานสทธมนษยชน ตลอด

ระยะเวลาของการดาเนนงาน ตงแต การควบรวม และการซอกจการ การกอสราง จนถงการยกเลกกจการ

สามารถนาไปประยกตใชกบการดาเนนงานของกลม ปตท. ทกภมภาคทวโลก

HRMS ฉบบน เปนเพยงวธการภายในของกลม ปตท. ในการบรหารจดการดานสทธมนษยชนทเกยวของกบกลม

ปตท. เฉพาะท ปตท. เปนเจาของ หรอไดรบสทธในการเขาไปบรหารจดการการดาเนนงาน ซงการดาเนนงานตอง

สอดคลองตามกฎหมายทองถน หรอกฎหมายระหวางประเทศทเกยวของ รวมถง กฎ ระเบยบ และแนวปฏบตตามท

บรษทกาหนด

กลม ปตท. ดาเนนธรกจในตลาดโลกทซบซอน แนวทางการบรหารจดการดานสทธมนษยชนใน HRMS เลมน อาจไม

ครอบคลมประเดนดานสทธมนษยชนทงหมดทอาจเกดขน แตกลมปตท. มงมนในการดาเนนธรกจตามแนวทางการกากบ

ดแลกจการทด มคณธรรมในการดาเนนธรกจ มความโปรงใส และตรวจสอบได ในสถานการณทการปฏบต หรอประเพณ

และวฒนธรรมทองถนขดแยงกบแนวปฏบต หรอมาตรฐานสากล กลมปตท. จะสนบสนนการสรางการมสวนรวมกบชมชน

ในการแกไขสถานการณความไมสอดคลองน เพอใหเกดประสทธผลในการแกไขปญหาอยางย งยนตอไป

บรบทของแนวปฏบต

พฒนาวธการทเปนระบบในการประเมนความเสยง และกาหนดแนวทางในการควบคมหรอบรรเทาผลกระทบจาก

ความเสยงดานสทธมนษยชน รวมถงการตดตาม ตรวจสอบ และรายงานประสทธผลของการดาเนนการ

เพอตอบสนองตอแรงกดดนจากภายนอก เชน การใหคามนสญญา หรอขอกาหนดทางกฎหมาย

เพอกาหนดโครงสรางในการกากบดแล บทบาท และความรบผดชอบของหนวยงานทเกยวของกบกระบวนการ

บรหารจดการดานสทธมนษยชน


กาหนดกระบวนการบรหารจดการ และกระบวนการทวนสอบการดาเนนงานดานสทธมนษยชน เชน กระบวนการ

ประเมน และชบงประเดนความเสยงดานสทธมนษยชน, กระบวนการในการปฏบตทสอดคลองตามแนวทางท

กาหนด รวมถงกระบวนการในการตดตามประสทธผล และการรายงานผลการดาเนนงาน

การบรหารจดการดานสทธมนษยชน

การบรหารจดการดานสทธมนษยชนของกลม ปตท. แสดงในภาพท 1

ภาพท 1 ภาพรวมของการบรหารจดการดานสทธมนษยชนของกลม ปตท.

กลม ปตท. แสดงความมงมนในเรองการบรหารจดการความยงยน โดยการประกาศนโยบายการบรหารจดการความยงยนและ

กรอบการบรหารจดการความยงยน เพอใหการดาเนนงานเปนไปอยางมประสทธผล กลม ปตท. จงไดพฒนาระบบการ

บรหารจดการดานสทธมนษยชนฉบบนขนเปนแนวทางในการบรหารจดการดานสทธมนษยชนของกลม ปตท. ตาม

องคประกอบท 2 (สทธมนษยชน) และองคประกอบท 3 (บคลากรองคกร) โดยระบบดงกลาวประกอบดวย 5 ขนตอนสาคญ

ไดแก

1. ประเมนผลกระทบ โดยการประเมนความเสยงดานสทธมนษยชน ซงทาการประเมนในระดบประเทศ กลม

อตสาหกรรม พนทปฏบตการ จนถงระดบบคคล

2. บรณาการการดาเนนงาน เมอทาการประเมนความเสยงแลวเสรจ กาหนดแผนการบรหารจดการความเสยง โดยใช

มาตรฐาน แนวทาง หรอระบบการจดการของกลม ปตท. เชน กรอบการบรหารจดการความยงยน ระบบการบรหาร

จดการดานความมนคง ความปลอดภย อาชวอนามย และสงแวดลอม คมอดานการมสวนรวมของชมชน เปนตน มา

ประยกตใชในการลด หรอควบคมผลกระทบทอาจเกดขน


3. การบรหารจดการขอรองเรยน ในกระบวนการดาเนนงาน ตองกาหนดแนวทางในการรบ และบรหารจดการขอ

รองเรยนทมประสทธภาพ รวมถงกระบวนการในการปกปองผรองเรยน หรอผแจงเบาะแส ซงสามารถใชระบบการ

รบเรองรองเรยนทมอยเดม หรอชองทางการรบขอรองเรยนผานกระบวนการมสวนรวมของประชาชน

4. ตดตามการดาเนนงานตามแผนการบรหารจดการความเสยง โดยกาหนดระยะเวลาในการตดตาม และประเมนผลตาม

ความเหมาะสมของแตละแผนงาน รวมถงการตรวจประเมนเพอใหมนใจประสทธภาพของกระบวนการบรหารจดการ

5. รายงาน เปดเผยผลการดาเนนงาน และผลลพธของการบรหารจดการแกผมสวนไดสวนเสย

หมวดท 2 – ผมสวนไดสวนเสยภายนอกและคามนสญญาโดยสมครใจ

ผมสวนไดสวนเสยภายนอกและคามนสญญาโดยสมครใจ

สทธมนษยชนกลายเปนประเดนหลกตงแตปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน (The Universal Declaration of Human Rights:

UDHR) เรมมบทบาทภายหลงชวงเสรจสนสงครามโลกครงท 2 ซงมเปาหมายจะยกเลกการฝาฝนสทธมนษยชน ตงแตนนมา

องคกรพยายามกลาวถงเรองสทธมนษยชนในหลากหลายมมมอง เชน เรองของบรรษทภบาล มาตรการดานแรงงาน โอกาส

ความเทาเทยมกน และชนกลมนอย ถงแมวาสทธมนษยชนสวนใหญจะเกยวของกบกจกรรมทางดานสงคม ประเดนดาน

สทธมนษยชนในปจจบนยงเกยวของกบมมมองทางดานสงแวดลอมดวยเชนกน ในขณะทแตละคนควรจะมสทธในการมชวต

อยทามกลางสงแวดลอมทมความปลอดภย ความสะอาด มสขอนามยทด และยงยน การดาเนนงาน และกจกรรมของธรกจอาจ

สรางผลกระทบตอสงแวดลอมและมผลตอคณภาพสงแวดลอมและสทธตางๆ ทกลาวไปแลวขางตน

ในปจจบน มหลากหลายองคกรและสมาคมระดบโลกทมความตระหนกเกยวกบการดาเนนธรกจและสทธมนษยชน จงมการ

กาหนดแนวทาง มาตรการและกจกรรมมากมายทชวยบรษทในการดาเนนการดานสทธมนษยชนและการพจารณาทาง

จรยธรรมทมผลตอการดาเนนการทางธรกจ

หลกการเกยวกบสทธมนษยชนตางๆ ไดรบการพฒนาโดยขอตกลงโลกแหงสหประชาชาต (United Nations Global Compact;

UNGC), ปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน (United Nations Universal Declaration of Human Rights; UNUDHR), ปฏญญา

สหประชาชาตวาดวยสทธของปวงชนทองถนดงเดม (United Nations Declaration on the Rights of Indigenous Peoples),

องคการแรงงานระหวางประเทศ (International Labour Organization; ILO), กรอบและหลกปฏบตดานธรกจและสทธ

มนษยชนขององคกรสหประชาชาต: กรอบรกก (United Nations Framework and Guiding Principles on Business and

Human Rights; UNGP or Ruggie Framework) ถงแมหลกการทงหมดนจะมมมมองของประเดนดานสทธมนษยชนทแตกตาง

กนแตวตถประสงคหลก คอ การสนบสนนสทธของแตละบคคล โดยไมพจารณาบทบาทและตาแหนงในสงคม

กลม ปตท. ดาเนนการดานสทธมนษยชนโดยสมครใจเกยวกบกจกรรม และการดาเนนงาน อกทงยงเขารวมเปนภาคของ

ขอตกลงโลกแหงสหประชาชาต หลายบรษทในอตสาหกรรมน ามนและกาซตางตระหนกในประเดนเรองสทธมนษยชนมาก

ยงขน เนองจากธรรมชาตของธรกจนมความเสยงสงตอการละเมดสทธของผทไดรบผลกระทบจากการดาเนนธรกจของ

องคกร สมาคมรกษสงแวดลอมของอตสาหกรรมปโตรเลยมนานาชาต (The International Petroleum Industry Environmental

Conservation Association; IPIECA) จงไดพฒนาแนวทางดานสทธมนษยชนทเกดขนเฉพาะในอตสาหกรรมน ามนและกาซ

ขน เชน สทธมนษยชนและจรยธรรมในอตสาหกรรมน ามนและกาซ กระบวนการสอบทานธรกจและสทธมนษยชน ชน


พนเมองและอตสาหกรรมน ามนและกาซ เปนตน นอกจากน โครงการความโปรงใสในอตสาหกรรมสกดทรพยากรธรรมชาต

(The Extractive Industries Transparency Initiative; EITI) สาหรบบรษทน ามนและกาซรวมถงเหมองแรโดยเฉพาะ ซงเปน

มาตรฐานระดบโลกทสงเสรมการแสดงทมาของรายไดอยางโปรงใส มงเนนการปรบปรงการปกครองประเทศทมทรพยากร

อยางมงคง ลดการฉอราษฎรบงหลวงและเพมความโปรงใส โดยสนบสนนใหมการเปดเวทอภปรายสาธารณะเกยวกบ

วธการใชรายไดจากน ามน กาซและเหมองแร สวนประกอบหลก 3 ประการของโครงการความโปรงใสในอตสาหกรรมสกด

ทรพยากรธรรมชาตประกอบดวย (ก) การเปดเผยการใชจายทบรษทจายใหกบรฐบาล (ข) การเปดเผยโดยรฐบาลเกยวกบ

คาใชจายทรฐบาลไดรบ และ (ค) การตรวจสอบอสระเกยวกบคาใชจายทเกดขนและไดรบ (ตวอยางเชน ภาษ และ คาสทธ)

ทงน กลม ปตท. แสดงความมงมนทจะเปดเผยขอมลผลประกอบการทางการเงนแกผมสวนไดสวนเสยอยางครบถวน

เหมาะสม

นอกจากน มาตรฐาน ISO26000 ไดใหแนวทางในการแสดงความรบผดชอบตอสงคมทรวมถงมมมองของสทธมนษยชน

มาตรฐานดานแรงงาน สงแวดลอม การมสวนรวมกบสงคม และมาตรการการดาเนนงานทยตธรรม

แนวทางการรายงานความยงยนทพฒนาโดยองคการแหงความรเรมวาดวยการรายงานสากล หรอ Global Reporting Initiative

(GRI)’s Sustainability Reporting Guidelines ไดคานงถงมมมองดานผลประกอบการและวธการบรหารจดการทเกยวของกบ

สทธมนษยชน เพอทองคกรจะเปดเผยขอมลทมนยสาคญผานการจดทารายงานความยงยน

รายละเอยดเพมเตมเกยวกบประเดนดานสทธมนษยชนทเกยวของกบการดาเนนงานของกลม ปตท. และกรอบการบรหาร

ความยงยนกลม ปตท. จะสรปไวในภาคผนวก ก

กฎ ระเบยบ ขอบงคบทเกยวของ และการสนบสนนของภาครฐ

นอกเหนอจากมาตรฐานและแนวทางภายในของกลม ปตท.แลว กฎหมาย ธรรมเนยมปฏบตของทองถน และขอบงคบของ

ประเทศทกลม ปตท. เขาไปดาเนนธรกจถอเปนความจาเปนพนฐานทกลมปตท. จะตองปฏบตอยางเครงครด กลม ปตท. จะ

ทบทวนความเสยงดานสทธมนษยชนของการดาเนนธรกจ และกจกรรมในแตละประเทศ0

1 เพอทาเขาใจกบประเดนดานสทธ

มนษยชนทเกดขนในแตละประเทศทเขาไปดาเนนงาน

กลม ปตท. เคารพ และยดถอแนวทางปฏบตทางพฤตกรรมของนานาชาต ในการดาเนนงาน และจะสรางความเชอมนใน

ประสทธผลของการบรหารจดการความเสยงดานสทธมนษยชนผานการกากบดแลตามแนวทางการกากบดแลบรษทในกลม

ปตท. (PTT Way of Conduct) เพอปองกนการสมรรวมคดตอการละเมดสทธมนษยชน

กลม ปตท. จะเขารวมทบทวนและเสนอความคดเหนเกยวกบกฎหมายทนาเสนอ กฎเกณฑ ประเดนหรอนโยบายทเกยวของ

ดานสทธมนษยชน อยางมจรยธรรมและสรางสรรค ตามความจาเปน และเหมาะสม

1 World Report, Human Rights Watch, https://www.hrw.org/previous-world-reports


หมวดท 3 –กรอบการดาเนนงานดานสทธมนษยชน

ความมงมน

กลม ปตท. มนโยบายการบรหารจดการความยงยนเพอสงเสรมการบรหารจดการความยงยนของบรษทในกลม โดยใชกรอบ

การบรหารจดการความยงยนกลม ปตท. เปนแนวทางในการสนบสนนนโยบาย ซงสอดคลองเปนไปในแนวทางเดยวกบ

นโยบาย มาตรฐาน และแนวปฏบตดานการบรหารจดการความยงยนระดบสากล ทกลม ปตท. ยดถอในการปฏบต เชน กรอบ

การรายงานสากล (Global Reporting Initiative; GRI), ดชนความยงยนดาวโจนส (Dow Jones Sustainability Indices ; DJSI),

สภาธรกจโลกเพอการพฒนาอยางย งยน (The World Business Council for Sustainable Development: WBCSD), ขอตกลง

โลกแหงสหประชาชาตและมาตรฐานนานาชาต (The United Nations Global Compact) และ International Organization for

Standardization: ISO 26000 โดยแตละหนวยธรกจและบรษทภายในกลม ปตท. ตองดาเนนการตามนโยบาย และกรอบการ

บรหารจดการความยงยนกลม ปตท.ใหเปนไปอยางมประสทธผล

สทธมนษยชนเปนหนงในสบขององคประกอบหลกของกรอบการบรหารจดการความยงยนกลม ปตท. เพอใหความสาคญ

กบการปกปองสทธของผมสวนไดสวนเสยทกกลมของ ปตท. รวมถงบคคลผดอยโอกาสและกลมคนทตองไดรบการดแลเปน

พเศษ เชน ผหญง คนพการ หรอชนพนเมอง ในประเดนทเกยวของ เชน สทธแรงงาน สขภาพและความปลอดภยของ

พนกงานและผรบเหมา การปกปองสงแวดลอม การสรางผลกระทบทางบวกทย งยนในชมชน และการเคารพสทธมนษยชน

ในทกพนททกลม ปตท. เขาไปดาเนนงาน

แมวาการปกปองสทธมนษยชนจะเปนบทบาททสาคญของภาครฐ แตกลม ปตท. เชอวาบรษทในกลมตางมบทบาทสาคญใน

การเคารพและสงเสรมสทธมนษยชนทอยภายใตขอบเขตผลกระทบจากการดาเนนงานของกลม การกระทาดงกลาวยงสราง

โอกาสในการสนบสนนเรองการกากบดแล ความโปรงใส การเคารพกฎหมาย กฎระเบยบ ขอบงคบ และการพฒนาเศรษฐกจ

และสงคมในพนททกลม ปตท. ดาเนนงาน นอกจากนพนกงานทกคนควรมความตระหนกในการปฏบตใหสอดคลองตาม

แนวทางทกาหนดในคมอการจดการฉบบน เพอใหมนใจในประสทธผลของการดาเนนการทครอบคลมทกกจกรรมของกลม

ปตท.

นอกจากองคประกอบท 2 สทธมนษยชน แลว องคประกอบท 3 บคลากรองคกร ยงเปนอกหนงองคประกอบของกรอบการ

บรหารจดการความยงยนกลม ปตท. ทตองผสานการจดการในหลายมตทเกยวเนองกน และเปนปจจยสาคญตอความสาเรจใน

การบรหารจดการประเดนดานสทธมนษยชนในระยะยาว หลกสาคญในการบรหารจดการทรพยากรมนษยจาเปนตองเขาใจ

และเคารพสทธแรงงาน กลาวคอ สทธตามกฎหมายและสทธอนพงมระหวางนายจางและลกจางในขอบขายการทางานทอย

ภายใตกฎหมายแรงงานและการจางงาน จงมความเกยวของกบสทธขนพนฐานของลกจาง เชน สทธในสภาพแวดลอมการ

ทางานทปลอดภย สทธในการกอตงสหภาพแรงงานหรอการเจรจาตอรองเพอปองกนการเอารดเอาเปรยบตอลกจางสทธ

ประโยชนของพนกงานตางๆ เชน การไดรบโอกาสทเทาเทยมกน ระยะเวลาการทางาน คาแรงขนตา การปองกนการบงคบใช

แรงงาน การเลกจางอยางไมเปนธรรม ตลอดจนสวสดการอนๆ เปนตน

รายละเอยดเพมเตมสามารถอางองไดจากกรอบการบรหารจดการความยงยนกลม ปตท.


โครงสรางการกากบดแล

โครงสรางการกากบดแลระบบการบรหารจดการดานสทธมนษยชนแบงออกเปน 2 ระดบดงตอไปน

ระดบบรษท (Corporate Level) ประกอบดวย

o สานกงานใหญ (PTT Corporate) มหนาทหลกในการกาหนดแนวทางการดาเนนงานของกลม ปตท. และ

การบรหารจดการรวมกนของกลม ปตท. โดยอาศยกรอบการดาเนนงานของกลมปตท.

o กลมธรกจ (Business Group) มบทบาทในการกาหนดกลยทธ เปาหมาย ตดตามผลการดาเนนงานของแต

ละหนวยธรกจอยางใกลชดเพอความสาเรจและสรางความรวมมอระหวางกนในการดาเนนงาน

ระดบปฏบตการ (Operational Level) ในกลมปตท. รวมถงผบงคบบญชา หนวยธรกจ หนวยปฏบตการ และ

หนวยงานตางๆทเกยวของ มหนาทหลกในการกากบดแลการดาเนนงานของหนวยปฏบตการใหสอดคลองตาม

วตถประสงค และเปาหมายของบรษท รวมทงบรณาการแนวทางของกลม ปตท. ใหเขากบการดาเนนงานในระดบ

ปฏบตการเพอใหเกดประสทธผลสงสด

บทบาทและความรบผดชอบของหนวยงานผจดทาเอกสาร

โครงการบรหารจดการความยงยนกลม ปตท. (คบง.) เปนผกาหนดแนวปฏบตในการบรหารจดการดานสทธมนษยชน โดยม

หนาทในการ:

จดทาคมอการบรหารจดการดานสทธมนษยชน

ทาใหเกดความมนใจวากระบวนการในการประยกตใชแนวปฏบตดานสทธมนษยชนเปนไปอยางมประสทธภาพ

กาหนดระยะเวลาในการทบทวนกระบวนการทเหมาะสม รวมถงกาหนดกระบวนการในการตดตามการ

เปลยนแปลงทอาจกอใหเกดผลกระทบตอการปฏบต (กาหนดการทบทวนทก 3 ป ตามระยะเวลาในการทบทวน

กรอบการบรหารจดการความยงยนกลม ปตท. (PTT Group Sustainability Management Framework)

บทบาทและความรบผดชอบของหนวยงานทเกยวของ (ตารางท 1)

คณะกรรมการบรหารความรวมมอการดาเนนธรกจอยางย งยนกลม ปตท. (Sustainability Alignment Committee:

SAC) ทาหนาทกากบดแลการนาระบบการบรหารจดการดานสทธมนษยชนไปใชอยางมประสทธภาพ และกาหนด

ทศทาง หรอใหความคดเหน ในการนาแนวปฏบตดานสทธมนษยชนไปใชใหสอดคลองกบกรอบการบรหารจดการ

ความยงยน กลม ปตท.

หนวยงานบรหารจดการความยงยน (SM) จากแตละบรษทในกลม ปตท. มหนาทสงเสรม และผลกดนการ

ประยกตใชแนวปฏบตดานสทธมนษยชนในกลม ปตท.

หนวยงานทเกยวของ (Subject Matter Expert: SMEs) จากแตละบรษทในกลม ปตท. มหนาทปฏบตตามแนว

ทางการบรหารจดการดานสทธมนษยชนใหเปนไปอยางมประสทธผล


ตารางท 1 โครงสรางการกากบดแลในการบรหารจดการดานสทธมนษยชน

การบรหารจดการดานสทธมนษยชน

(Human Rights Management Governance

Structure)

โครงสรางการกากบดแล (Governance Structure)

Responsible

ดาเนนการ

Accountable

รบผดชอบ

Consulted

สนบสนนขอมล

Informed

รบรขอมล

อธบายวสยทศนและวตถประสงค

Define vision, policy and objectives

SM SAC SAC SMEs

บงชบทบาทและความรบผดชอบ

Specify roles and responsibilities

SMEs SM SM SAC

ประเมนความเสยง

Assess risks

SMEs/SM SMEs/SM SAC SAC

พฒนามาตรการลดความเสยง

Develop risk mitigation measures

SMEs SM SM/SAC SAC

นามาตรการลดความเสยงไปปฏบต

Implement risk mitigation measures

SMEs SM SM/SAC SAC

ตรวจสอบและตดตามผลการดาเนนงาน

Monitor and track performance

SMEs SM SM SAC

ดาเนนการตรวจสอบ

Conduct audits

SM SAC SAC SAC

พฒนาและดาเนนการแกไข

Develop and execute corrective actions

SMEs SM SM SAC

ดาเนนการทบทวนการบรหารจดการ

Conduct management review

SM SAC SAC SMEs

เปดเผยผลการดาเนนงาน

Disclose performance

SMEs/SM SM SAC SAC

กลไกการนากรอบการดาเนนงานไปใชใหเกดผลในทางปฏบต

หนวยงานบรหารจดการความยงยน (SM) จากแตละบรษทในกลม ปตท. มหนาทสงเสรม และผลกดนการประยกตใชระบบ

การบรหารจดการดานสทธมนษยชนภายในแตละบรษทใหเปนไปอยางมประสทธผล โดยใชมาตรฐานการดาเนนงาน กฎ

ระเบยบ ขอบงคบของกลม ปตท. โดยตองทาใหมนใจวาสามารถลด หรอควบคมประเดนความเสยงดานสทธมนษยชนได

อยางมประสทธภาพ


หมวดท 4 – กระบวนการบรหารจดการดานสทธมนษยชน

กลม ปตท. แสดงความรบผดชอบตอผลกระทบดานสทธมนษยชนทอาจเกดขนกบผมสวนไดสวนเสยผานการบรหารจดการ

ภายใน และการบรหารจดการสายโซอปทาน โดยการบงชประเดนเรองสทธมนษยชน และกาหนดมาตรการในการควบคม

และตดตามในกระบวนการดาเนนการในปจจบน เพอใหเปนแนวปฏบตทดทางธรกจเพอชวยสรางความเขาใจในประเดนดาน

สทธมนษยชนทอาจเกดขน และผลกระทบทเกยวของกบการดาเนนธรกจ รวมทงชวยในการบรหารจดการประเดนและ

ผลกระทบเหลานโดยบรณาการเขากบแผนการดาเนนงาน และการบรหารจดการ

การนาระบบการบรหารจดการดานสทธมนษยชนไปใชใหเกดผลในทางปฏบต

ระบบการบรหารจดการดานสทธมนษยชนไดประยกตใชกระบวนการตรวจสอบ และวเคราะหสถานะดานสทธมนษยชนของ

IPIECA (IPIECA Human Rights Due Diligence Process) ภาพรวมของระบบการบรหารจดการดานสทธมนษยชนดงแสดงใน

ภาพท 2 ทงน กระบวนการบรหารจดการดานสทธมนษยชนของกลมปตท. ควรมการสอสารอยางสมาเสมอไปยงผมสวนได

สวนเสย รวมทงการกากบดแลการนาระบบการบรหารจดการดานสทธมนษยชนไปใชอยางมประสทธภาพโดยคณะ

กรรมการบรหารความรวมมอการดาเนนธรกจอยางย งยนกลม ปตท. (SAC) ทงน โครงการบรหารจดการความยงยนกลม

ปตท. (คบง.) เปนผนาเสนอขอมลใหคณะกรรมการ (SAC) พจารณาในกรณทมการเปลยนแปลงทสาคญทสงผลกระทบตอ

ภาพรวมการดาเนนงานตามระบบการบรหารจดการดานสทธมนษยชนของกลม ปตท.


ภาพท 2 ภาพรวมของระบบการบรหารจดการดานสทธมนษยชน

กระบวนการบรหารจดการดานสทธมนษยชน

กระบวนการบรหารจดการดานสทธมนษยชนม 6 ขนตอนดงตอไปน

1. ขอกาหนดและกฎเกณฑของบรษท (Regulatory and Corporate Requirements)

บรษทในกลม ปตท. ตองปฏบตตามขอกาหนดและกฎเกณฑตามทไดใหคามนสญญาโดยสมครใจไวกบผมสวนได

สวนเสยภายนอก ซงไดอธบายไวแลวในหมวดท 2 และมผลใหบรษทจะตองกาหนดกรอบการบรหารจดการดานดานสทธ

มนษยชน ดงทไดอธบายไวในหมวดท 3 รวมทง การสอสารและสนบสนนใหเกดการนาระบบการบรหารจดการดานสทธ

มนษยชนไปใชใหเกดประสทธผลในทางปฏบต ทงนการกาหนดวสยทศนและการดาเนนงานตามระบบการบรหารจดการ

ดานสทธมนษยชน มวตถประสงคเพอใหการดาเนนธรกจของบรษทเปนไปไดอยางราบรน รวมถงการปกปองมลคาของ

โครงการขนาดใหญ โดยการปรบปรงธรกจอยางตอเนองอนจะนาไปสการสนบสนนการดาเนนธรกจทย งยน (Social License

to Operate) ของกลม ปตท.

วธการระบความรบผดชอบและโครงสรางการกากบดแลในการบรหารจดการดานสทธมนษยชน ดาเนนงานโดย

ใชแมททรกซ RACI (ตารางท 1) ทงน หนวยงานทเกยวของ (Subject Matter Expert: SMEs) จากแตละบรษทในกลม ปตท. ม


หนาทปฏบตตามแนวทางการบรหารจดการดานสทธมนษยชนใหเปนไปอยางมประสทธผล โดยการสนบสนนจากโครงการ

บรหารจดการความยงยนกลม ปตท. (คบง.) ซงตองนาเสนอขอมลใหคณะกรรมการบรหารความรวมมอการดาเนนธรกจอยาง

ย งยนกลม ปตท. (SAC) พจารณา ในกรณทมการเปลยนแปลงทสาคญทอาจกอใหเกดผลกระทบตอการดาเนนงาน และกลมผ

มสวนไดสวนเสยภายนอก รวมถงทาใหเกดความมนใจวาขอกาหนด และกฎระเบยบของบรษทมการปรบปรงใหสอดคลอง

ทนตอการเปลยนแปลงทเกดขน

2. การพจารณาประเดนและการวางแผนกลยทธ (Gap Assessment and Strategic Planning)

วตถประสงคหลกในกระบวนการน คอการประเมนความเสยงดานสทธมนษยชนและผลกระทบตอบรษทในระดบ

บรษท (Corporate Level) และระดบปฏบตการ (Operational Level)

ระดบบรษท: โครงการบรหารจดการความยงยนกลม ปตท. (คบง.) มหนาทหลกในการรวบรวมรายงาน

ความเสยงดานสทธมนษยชนของกลม ปตท. (Human Rights Risk Register) รายละเอยดเพมเตมดใน

ภาคผนวก ข เพอใหมนใจวาความเสยงดานสทธมนษยชนทเกยวกบการดาเนนงานของกลม ปตท. อยใน

ระดบทยอมรบไดและ ไดรบการบรหารจดการทนตอการเปลยนแปลงทเกดขน โดยตองประเมนความ

เสยงในภาพรวมและระบมาตรการการบรหารจดการความเสยง รวมทงควรทาการทบทวนรายงานความ

เสยงดานสทธมนษยชน(Human Rights Risk Register) อยางสมาเสมอ ในกรณมความเปลยนแปลงท

สาคญในกลมธรกจใหมหรอการเปลยนแปลงในระดบหนวยงาน/โครงการ รวมทง กรณทเกดประเดน

สาคญดานสทธมนษยชนเกดขน (Human Right Incident)

ทงน ในกรณทมความเสยง (ภายหลงมมาตรการควบคม) อยในระดบปานกลางหรอระดบสง หนวยงานท

รบผดชอบ (Subject Matter Expert: SMEs) หรอหนวยงานบรหารจดการความยงยน (SM) ของแตละ

บรษท มหนาทแจงใหโครงการบรหารจดการความยงยนกลม ปตท. (คบง.)หรอคณะกรรมการบรหาร

ความรวมมอการดาเนนธรกจอยางย งยนกลม ปตท. (SAC) ทราบและพจารณามาตรการทจาเปนเพมเตม

ตอไป

ระดบหนวยงาน/โครงการ: มกจกรรม 2 เรองทเกยวของกบกระบวนการบรหารจดการดานสทธมนษยชน

คอ การไดมาซงทรพยสนและการควบรวมกจการ (Mergers and Acquistitions: M&A) และการพฒนา

หนวยธรกจใหม รวมทงโครงการทมอยเดม

o การไดมาซงทรพยสนและการควบรวมกจการ (M&A)

การดาเนนธรกจในประเทศ ภมภาค หรอพนทใหม หรอการเขารวมธรกจใหม ควรมการ

ตรวจสอบ และวเคราะหสถานะดานสทธมนษยชน โดยใชรายการตรวจสอบวเคราะหสถานะ

ดานสทธมนษยชน (Human Rights Due Diligence Checklist) รายละเอยดเพมเตมดใน

ภาคผนวก ค เพอวเคราะห ประเดนดานสทธมนษยชนทเกยวกบความเสยงของพนธมตร

ประเทศ หรอพนทของหนวยงาน/โครงการ ทงน กลมงานพฒนากลยทธและธรกจ (Business

Development: BD) ของบรษท ควรทจะรวมประเดนขอคนพบ (Findings) จากรายการ


ตรวจสอบวเคราะหสถานะดานสทธมนษยชน ไปเปนสวนหนงในการพจารณาตดสนใจรวม

ธรกจกบพนธมตร หรอขยายธรกจ รวมทง ตองพจารณารายชอประเทศทมความเสยงดานสทธ

มนษยชนมาใชในการอางองประกอบการพจารณาตดสนใจดวย ตวอยาง เชน รายงานภาพรวม

ของโลกประจาปเกยวกบสทธมนษยชน – Human Rights Watch) โดยกลมงานพฒนากลยทธ

และธรกจ (Business Development) ของบรษท มหนาทนาเสนอขอมลไปยงคณะกรรมการการ

ลงทน (Strategic Investment Management Committee) เพอพจารณา

ในกรณทคณะกรรมการการลงทนอนมตการลงทนในการควบรวมกจการ/สนทรพย หนวยงาน

ทเกยวของตองทาการประเมนผลกระทบดานสทธมนษยชน (Human Rights Impact

Assessment: HRIA) ซงเปนสวนหนงของการพฒนาโครงการ แตหากคณะกรรมการลงทนไม

อนมต กระบวนการควบรวมกจการ/สนทรพยดงกลาว จะถกพจารณาตดออกจากกระบวนการ

บรหารจดการดานสทธมนษยชน (HRMS)

o การพฒนาหนวยธรกจใหม หรอการเพมเตมรายละเอยดโครงการทมอยเดม: กระบวนการการ

ประเมนผลกระทบดานสทธมนษยชน (HRIA) ถกนามาใชเพอทาใหหนวยธรกจใหม สามารถ

บงช มระบบการบรหารและตรวจสอบผลกระทบดานสทธมนษยชนทเกยวของอยางเปนระบบ

ทงน HRIA จะดาเนนการในกรณมความแตกตางของกจกรรมการผลตและหนวยธรกจทมอยใน

ปจจบน รายละเอยดเพมเตมดในภาคผนวก ง

เมอพจารณาระบบการจดการของกลม ปตท. เชน SM Framework, SSHEMS, CDCR Manual

ในการบรหารจดการประเดนความเสยงดานสทธมนษยชน ซงเกยวของกบการวเคราะห ทา

ความเขาใจ และการวางแผนทตอบสนองกบเหตการณ (Event) สถานการณ (Circumstances)

และผมสวนไดสวนเสย (Stakeholders) ซงหนวยงานทเกยวของตองมสวนรวมในการพจารณา

มาตรการปองกนและบรรเทาผลกระทบ ตอประเดนความเสยงทเกยวกบสทธมนษยชน

กระบวนการนไดพฒนาตามมาตรฐานสากลและแนวทางการดาเนนงานเกยวกบการประเมนผล

กระทบดานสทธมนษยชนและการบรหารจดการของหนวยงานระหวางประเทศ เชน แนวทาง

ของกองทนการเงนระหวางประเทศ (International Finance Corporation: IFC) กระบวนการ

ประเมนผลกระทบดานสทธมนษยชนของสมาคมรกษสงแวดลอมของอตสาหกรรมปโตรเลยม

นานาชาต (International Petroleum Industry Environment Conservation Association)

ความเปลยนแปลงใดๆ ทสาคญซงเกยวของกบประเดนดานสทธมนษยชน สาหรบการพฒนา

หนวยธรกจใหม หรอการเพมเตมรายละเอยดโครงการทมอยเดมจะถกรายงานไปยงโครงการ

บรหารจดการความยงยนกลม ปตท. (คบง.) หรอคณะกรรมการบรหารความรวมมอการดาเนน


ธรกจอยางย งยนกลม ปตท. (SAC) พจารณา และปรบปรงรายการความเสยงดานสทธมนษยชน

ในภาพรวม (Human Rights Risk Register) รายละเอยดเพมเตมไดกลาวไวในเอกสารขนตอน

การประเมนผลกระทบดานสทธมนษยชน (HRIA) ของกลม ปตท.

3. การดาเนนการตอประเดนทเกดขน (Gap Closure)

เมอมการระบประเดนและผลกระทบทสาคญเกดขน รวมทงมการจดลาดบความสาคญแลว ขอคนพบ (Findings) จะ

ถกบรหารจดการโดยกาหนดมาตรการลด หรอควบคมคาความเสยง และแนวปฏบตทเหมาะสม (ในระดบบรษท) ดงแสดงใน

หมวดท 5 รวมทงจะไดรบการบรหารจดการโดยใชมาตรปองกนและควบคมผลกระทบทไดจากการประเมน ผลกระทบดาน

สทธมนษยชนหรอ HRIA (ในระดบปฏบตการ) ดวยความมงมนตงใจในการปรบปรงแกไขประเดนและผลกระทบดานสทธ

มนษยชนทอาจเกดขน

4. การทบทวนและตรวจสอบ (Review and Audit)

รายการของดชนชวดในการตรวจสอบประเดนดานสทธมนษยชน การตดตามและการประเมนผลแผนงาน จะถก

ดาเนนการและระบไวในกระบวนการบรหารจดการดานสทธมนษยชน โดยดชนชวดจะแสดงใหเหนถงประสทธผล

(Effectiveness) ของกระบวนการและสนบสนนโอกาสในการพฒนาการดาเนนงานอยางตอเนอง ดชนชวดดานสทธมนษยชน

ดงแสดงในตารางท 2

ทงน บรษทและหนวยงานทเกยวของจาเปนตองทารายการประเมนตวเองดานสทธมนษยชน (Human Rights Self-

aseesment Checklist) รายละเอยดเพมเตมดงแสดงในภาคผนวก ง

5. การแบงปนความร (Knowledge Sharing)

การแบงปนความรเปนกระบวนทกาหนดใหมขนเมอการบรหารจดการความเสยงดาเนนการอยางครบถวนสมบรณ

รวมทง ขอคนพบ (Findings) มการวเคราะหอยางเหมาะสม และการปรบปรงพฒนาไดนาเสนอและรายงานอยางสมาเสมอ

รวมกนระหวางหนวยงานดานความยงยน วตถประสงคของกจกรรมการแบงปนความร คอการปรบปรงการเรยนรและการ

ประสานงานของการบรหารจดการความเสยงดานสทธมนษยชนใหเขากบกระบวนการทางธรกจทดาเนนการอย

6. การบรหารจดการประเดน/เหตการณดานสทธมนษยชน (Human Rights Incident Management)

ในกรณเกดประเดนหรอเหตการณดานสทธมนษยชน ซงตองการมาตรการจดการอยางทนทวงท ประเดนหรอ

เหตการณดงกลาวจะไดรบการดแลและควบคมผลกระทบทเกดขนโดยใชระบบการจดการของกลม ปตท. เชน SM

Framework, SSHEMS, CDCR Manual ซงนามาประยกตใชในการบรหารจดการประเดนดานสทธมนษยชน ซงจะเกยวของ

กบการวเคราะห การทาความเขาใจและการวางแผนเพอตอบสนองกบเหตการณ (Event) สถานการณ (Circumstances) และผม

สวนไดสวนเสย (Stakeholders) ซงหนวยงานทเกยวของจะมสวนรวมในการพจารณามาตรการปองกนและบรรเทาผลกระทบ

(รวมทงประเดนทเกยวกบสทธมนษยชน)


ตารางท 2 ดชนชวดดานสทธมนษยชน

ประเภท ตวอยางดชนชวดดานสทธมนษยชน*

พนกงาน

(สทธแรงงาน)

รอยละของพนกงานทไดรบการฝกอบรมดานสทธมนษยชน

จานวนชวโมงการฝกอบรม (ดานสทธแรงงาน) โดยเฉลยของพนกงานและผบรหาร

รอยละของพนกงานหญงในตาแหนงผบรหารระดบสง

จานวนขอรองเรยนหรอคดความทเกยวของกบการละเมดสทธมนษยชน ทองคกรเปนฝาย

ผด ซงเกดจากสถานการณทไมไดคาดคด หรอการดาเนนงานทผดพลาดไปจากกฎหมาย

หรอขอกาหนดทางดานสทธมนษยชน (เชน จานวนเหตการณการเลอกปฏบต ฯลฯ)

อตราการลาออกของพนกงาน ทมสาเหตจากการละเมดสทธมนษยชน เชน จานวน

พนกงานทลาออกเนองจากสภาพการทางานทไมปลอดภย หรอไมถกสขลกษณะ

สงคม ชมชน

(สทธชมชน)

รอยละของการดาเนนงาน หรอพนทปฏบตงานทมความเสยงดานสทธมนษยชน และได

จดทาแผนการบรหารจดการความเสยง

จานวนโครงการพฒนาสงคมชมชน ทเกยวของกบการปองกนและแกไขปญหาดาน

มาตรฐานคณภาพชวตและความเปนอย

จานวนขอรองเรยนทไดรบ และสถานะการแกไข เชน จานวนการโยกยายถนฐานโดยไม

สมครใจ จานวนเหตการณทมการละเมดสทธมนษยชนของชนเผาพนเมอง เปนตน

จานวนขอรองเรยนทเกดซ าจากสาเหตเดยวกน โดยมสาเหตทเกยวของกบสทธมนษยชน

เชน จานวนเหตการณทมการละเมดสทธมนษยชนของชนกลมนอย

สายโซอปทาน รอยละของหนวยงาน/หนวยธรกจททาการประเมนความเสยงดานการบรหารจดการสาย

โซอปทาน (ดานสงแวดลอม สงคม และการกากบดแลองคกร และดานสทธมนษยชน)

รอยละของคคาทลงนามรบทราบในแนวทางการปฏบตอยางย งยนของผคากลม ปตท.

รอยละของจานวนสญญาจางทมการกาหนดแนวปฏบตเกยวกบการปองกนการละเมด

สทธมนษยชน

รอยละของผคาทไดรบการฝกอบรมดานสทธมนษยชน

จานวนคคาทไดรบการตรวจประเมนผลการดาเนนงานดานความยงยน (ดานสงแวดลอม

สงคม และการกากบดแลองคกร และดานสทธมนษยชน)

จานวนครงของการละเมดแนวทางการปฏบตอยางย งยนของผคากลม ปตท. และ

ขอกาหนดดานสงแวดลอม สงคม และการกากบดแลองคกรทดของคคา

จานวนครงของการเกดกรณการหยดชะงก หรอการเกดอบตเหตขนรายแรงทมสาเหตจาก

การบรหารจดการสายโซอปทาน

ความมนคง ปลอดภย รอยละของการดาเนนงานหรอพนทปฏบตงานทผานการประเมนความเสยงดานความ

มนคง ปลอดภย

รอยละของการดาเนนงานหรอพนทปฏบตงานทมความเสยงดานความมนคง ปลอดภย

และไดจดทาแผนการบรหารจดการความเสยง

รอยละของพนกงานรกษาความปลอดภยทไดรบการอบรมเรองสทธมนษยชน

จานวนขอรองเรยนหรอคดความทเกยวของกบการละเมดสทธมนษยชน ทองคกรเปนฝาย


ประเภท ตวอยางดชนชวดดานสทธมนษยชน*

ผด ซงเกดจากสถานการณทไมไดคาดคด หรอการดาเนนงานทผดพลาดไปจากกฎหมาย

หรอขอกาหนดทางดานสทธมนษยชน เชน จานวนเหตการณของการละเมดสทธ

มนษยชนทเกดจากผใหบรการรกษาความปลอดภย

สงแวดลอม การบรหารจดการนา

จานวนโครงการทเกดจากการมสวนรวมกบสงคมชมชนในเรองการบรหารจดการน า

จานวนครงของการเกดกรณความขดแยงกบผมสวนไดสวนเสยในเรองการใชทรพยากร

น า

ผลกระทบของมลพษ การจดการของเสย และวตถอนตราย

จานวนคาควบคมดานสงแวดลอม ทไมเปนไปตามทกฎหมายกาหนด เชน สารอนทรย

ระเหยงาย (VOCs), ซลเฟอรออกไซด (SOx), ไนโตรเจนออกไซด (NOx)

จานวนคาควบคมดานสงแวดลอมทมการปรบปรงใหดขน

จานวนขอรองเรยนทเกดจากการดาเนนงานทไมสอดคลองกบกฎหมายหรอขอกาหนด

(Non-compliance) ดาน SSHE (รวมทง การจดการของเสย และวตถอนตราย)

จานวนคดความทเกดจากการดาเนนงานทไมสอดคลองกบกฎหมายหรอขอกาหนด (Non-

compliance) ดาน SSHE

คาปรบ หรอบทปรบทมสาเหตจากการปฏบตทไมสอดคลองตามขอกาหนด กฎหมาย

ดาน SSHE

การอนรกษความหลากหลายทางชวภาพ

รอยละของพนทปฏบตการทผานการประเมนความเสยงดานความหลากหลายทางชวภาพ

จานวนกจกรรมและพนทปฏบตการทมความเสยงดานความหลากหลายทางชวภาพ ทม

แผนปฏบตการเพอบรรเทาความเสยง

จานวนโครงการหรองานวจยทสนบสนนการสรางความหลากหลายทางชวภาพในพนท

ปฏบตการ เชน โครงการพฒนาองคความรและศกษานโยบายการจดการทรพยากร

ชวภาพในประเทศไทย (Biodiversity Research and Training Program :BRT)

อตราการเพมขน หรอลดลงของ Target/Threatened/Key Species (สายพนธทถกคกคาม

หรอใกลสญพนธ) ในพนทปฏบตการ หรอโครงการ

ลกคา และผบรโภค

(สทธผบรโภค)

จานวนขอรองเรยนซ าเกยวกบผลตภณฑและบรการขององคกร ทเกดจากสาเหตเดม

จานวนกรณการละเมดกฎหมายหรอกฎระเบยบเกยวของกบการตดฉลาดผลตภณฑ หรอ

มาตรฐานดานสขภาพ ความปลอดภย สงคม และสงแวดลอม ตลอดวฏจกรชวตของ

ผลตภณฑ รวมทง จานวนเหตการณทมการฝาฝนสทธผบรโภค

รอยละของผลตภณฑ และบรการทใหขอมลแกลกคา หรอผบรโภคไมครบถวนตามท

กฎหมายกาหนด

หมายเหต: *รายการของดชนชวดดานสทธมนษยชนดงกลาว จะถกรายงานไปยงโครงการบรหารจดการความย งยนกลม ปตท. (คบง.) เพอการ

ตดตามและการประเมนผลแผนงานอยางนอยปละ 1 ครง


หมวดท 5 - ขอกาหนดการบรหารความเสยงดานสทธมนษยชน

กลม ปตท. แบงกระบวนการบรหารจดการความเสยงดานสทธมนษยชนออกเปน 2 ระดบ ไดแก การดาเนนงานระดบ

Corporate และการดาเนนงานระดบ Operations เพอกาหนดบทบาทและความรบผดชอบทเหมาะสม สาหรบการดาเนนการ

ตามมาตรการลดผลกระทบ และสรางความมนใจในประสทธภาพของกระบวนการบรหารจดการความเสยง ประเดนความ

เสยงดานสทธมนษยชน จดแบงออกเปน 6 กลม ดวยกน คอ 1) พนกงาน (สทธแรงงาน) 2) สงคม ชมชน (สทธชมชน) 3) สาย

โซอปทาน 4) ความมนคง ปลอดภย 5) สงแวดลอม 6) ลกคา และผบรโภค (สทธผบรโภค) ขอบขายของประเดนดานสทธ

มนษยชนทเกยวของกบกลม ปตท. และหนวยงานท ปตท. รบผดชอบ แสดงไดดงตารางท 3

ตารางท 3 ขอบขายของประเดนดานสทธมนษยชนทเกยวของกบกลม ปตท.และหนวยงานท ปตท. รบผดชอบ

สทธแรงงาน สทธชมชน สายโซอปทาน ความมนคง

ปลอดภย สงแวดลอม สทธผบรโภค

สภาพการทางาน

(Working

Conditions)

มาตรฐานการครอง

ชพและคณภาพชวต

(Standards of

Living and Quality

of Life)

การสรางการมสวน

รวมของผคา

(Supplier

Engagement)

การบรหารจดการ

ความมนคง

ปลอดภย

(Security

Management)

การบรหารจดการ

นา

(Water Security)

สขภาพและความ

ปลอดภยของ

ผบรโภค (Consumer

Health and Safety)

เสรภาพในการ

สมาคมและการเจรจา

ตอรอง

(Freedom of

Association and

Collective

Bargaining)

สขภาพ และความ

ปลอดภยในชมชน

(Community

Health and Safety)

จรรยาบรรณของ

ผคา

(Supplier Code of

Conduct)

การฝกอบรมดาน

ความมนคงปลอดภย

(Security Training)

ผลกระทบของมลพษ

(Impact of

Pollution)

ความเปนสวนตว

ของขอมล (Data

Privacy)

แรงงานบงคบและ

การเกณฑแรงงาน

(Forced and

Compulsory Labor)

การมสวนรวมของ

ชมชน(Community

Engagement)

การจดการของเสย

และวตถอนตราย

(Waste and

Hazardous

Materials

Management)

แรงงานเดก

(Child Labor)

มรดกทางวฒนธรรม

(Cultural Heritage)

การอนรกษความ

หลากหลายทาง

ชวภาพ

(Preservation of

Biodiversity)

สภาพการทางานท

ปลอดภย และถก

สขลกษณะ

(Safe and Healthy

Working

Conditions)

ชนกลมนอยรวมทง

ชนพนเมอง

(Minorities

Including

Indigenous

Peoples)

การบรหารจด

การพลงงาน

(Broadening Access

to Energy)

การเลอกปฏบต

(Discrimination)

การโยกยายถนฐาน

(Resettlement)


1. พนกงาน (สทธแรงงาน)

ประเดนทเกยวของกบพนกงาน ไดแก สภาพการทางาน เสรภาพในการสมาคมและการเจรจาตอรอง แรงงานบงคบ แรงงาน

เดก สภาพการทางานทปลอดภยและถกสขลกษณะ และการเลอกปฏบต

1.1 สภาพการทางาน

ความเกยวของ:

ในขณะทสภาพการทางานสวนใหญจะถกกาหนดโดยขอกาหนดทางกฎหมาย สภาพการทางานบางสวนจะถก

กาหนดโดยบรษทในลกษณะทเปนขอตกลง หรอสญญาผกพนทางกฎหมายระหวางนายจาง และลกจาง เชน

พนกงาน, ผรบเหมา, ผรบเหมาชวง และผคา

สภาพการทางาน จะรวมถง คาจาง, ชวโมงการทางาน, การกาหนดเวลาพก, วนหยด, การลงโทษทางวนยและการ

เลกจาง, การคลอดบตร และการปฏบตตอหญงตงครรภ รวมถงสวสดการตางๆ เชน น าดมทปลอดภย, ระบบ

สขาภบาล, โรงอาหาร และการเขาถงบรการทางการแพทย1 2

การบรหารความเสยงดานสทธมนษยชนขนพนฐาน

การสนบสนนของบรษท:

ตองตรวจสอบใหแนใจวาสภาพ และเงอนไขของการทางานสอดคลองกบกฎหมาย และกฎระเบยบในระดบชาต

และสอดคลองกบมาตรฐานแรงงานระหวางประเทศทใชบงคบ2

3 รวมถงมาตรฐานทเกยวของกบบรษท แนวทางใน

การปฏบต ขนตอนการปฏบตงาน และหลกฐานตางๆ ตองดาเนนการใหทนตอเหตการณปจจบนและสอดคลองกบ

กฎหมาย และระเบยบขอบงคบตางๆ ทกาหนด

ตองมนใจวามาตรฐานของบรษทและกฎระเบยบของการจางงานรวมถงรายละเอยดของสภาพการทางานทระบไว

ครอบคลมถงประเดน ดงตอไปน:

o คาตอบแทน และคาจางทเปนธรรม เหมาะสมกบงานทไดรบมอบหมาย และมความเทาเทยมกนสาหรบ

งานทมลกษณะเหมอนกน

o หามบงคบใหมการทางานลวงเวลา ทงทมการจายคาตอบแทน และไมจายคาตอบแทน และการจาย

คาตอบแทนตองเปนไปตามทกฎหมายกาหนด และตองสนบสนนการสรางสมดลระหวางการทางาน และ

ชวตสวนตว

o บรษทตองจดใหมสภาพการทางานทปลอดภย ถกสขอนามย

o ตองสรางความเทาเทยมในการประเมนผลการดาเนนงานประจาป และไมเลอกปฏบต

o การกาหนดวนหยด วนพกผอนตางๆตองเปนไปตาม หรอดกวาทกฎหมายกาหนด

2 ISO 26000, 2010 6.4.4.1 รายละเอยดของปญหา 3 ISO 26000, 2010, 6.4.4.2 การดาเนนการทเกยวของและความคาดหวง


ตองมนใจวามชองทางการสอสารแบบสองทาง รวมถงการจดใหมชองทางในการรบขอเสนอแนะ (Feedback) จาก

พนกงาน ในเรองของสภาพการทางานตามขอกาหนด และกฎหมาย

ตองมนใจวามชองทางการสอสารทเหมาะสมในแตละระดบ เพอสอสารเกยวกบประเดนทเกยวของกบสภาพการ

ทางานทเหมาะสม

ความรบผดชอบของหนวยงาน/ หนวยธรกจ:

มหนาทในการนามาตรฐานของบรษท (Corporate Standards) และขอกาหนดในการจางงานไปประยกตใช

ตรวจสอบใหแนใจในวากลไกการรบเรองรองทกขของแรงงานเปนไปอยางมประสทธภาพ

การบรหารความเสยงดานสทธมนษยชนเพมเตม (วธปฏบตทเปนเลศ)


ควรมการกาหนดสภาพการทางานทเหมาะสมรวมกนระหวางนายจาง และลกจาง3

4

การใชทปรกษาดานแรงงานจากหนวยงานภายนอก ในการใหคาปรกษาในการเพอแกไขปญหาทางสงคมทเกยวของ

กบการจางงาน4

5

การกาหนดคาตอบแทนอยางเพยงพอทจะใหลกจาง และครอบครวมความเปนอยทดขน

ใหการสนบสนนเพมเตมดานแรงงานทจะชวยใหลกจางสามารถสรางความสมดลระหวางชวตการทางานและ

ครอบครว เชน การดแลเดก และการจดหาสงอานวยความสะดวกอน ๆ

1.2 เสรภาพในการสมาคมและการเจรจาตอรอง


ลกจางมสทธทจะเขารวมชมนมอยางสงบเพอวตถประสงคเฉพาะอยาง เชน การอภปรายหรอการแสดงความคดเหน แรงงานม

เสรภาพในการชมนม รวมถงสทธในการแสดงความคดเหนในการชมนมหรอการเดนขบวน อนง สทธนอาจถกจากดโดย

รฐบาลในสถานการณตามทกฎหมายกาหนดเพอปกปองความมนคงของชาต คาสงของรฐ หรอสทธและเสรภาพของผอน

4 ISO 26000, 2010 6.4.1.1 องคกรและการปฏบตดานแรงงาน 5 องคการแรงงานระหวางประเทศป 2006 ประกาศไตรภาค หลกการเกยวกบบรษทขามชาตและนโยบายทางสงคม




อนญาตใหพนกงานมการจดตง หรอเขารวมสมาคมทกประเภท เชน พรรคการเมอง สงคม ศาสนา กฬา และ

สโมสรดานนนทนาการอนๆ รวมถงองคกรทไมใชภาครฐและสหภาพแรงงาน และสอสารความพรอมของการ

จดตงสมาคมใหกบพนกงานทราบ

อนญาตใหมการชมนม เชน การนดหยดงาน ภายใตขอกาหนดทเหมาะสมของกฎหมายในประเทศ 5

6

อนญาตใหมจดตงสหภาพแรงงาน (Trade Union) เพอใหสามารถทางานไดอยางอสระ ภายใตขอกาหนดทาง

กฎหมาย และความมนคงของชาต และตองไมกอใหเกดการรกรานสทธของบคคลอน ความสงบเรยบรอยหรอสทธ

ของผอน6

7 และตองไมมการเลอกปฏบตจากสาเหตของการเปนสมาชกสหภาพ

รวมเจรจาตอรองกบพนกงาน หรอผแทนพนกงาน (เชน สหภาพแรงงาน) เมอพจารณาคาจาง สภาพการทางาน

และความกงวลอนๆ 7

8 8

9


สอสารกบพนกงาน หรอผแทนพนกงาน เมอมการเปลยนแปลงสภาพการทางานทอาจกอใหเกดผลกระทบทสาคญ

เพอแจงใหผแทนพนกงาน รวมกนตรวจสอบผลกระทบทอาจเกดขน

ไมขดขวางการเขารวมสมาคมของพนกงาน (เชน การจดตงสหภาพแรงงาน) หรอการเขารวมการชมนม โดยการขบ

ไลหรอกดกน หรอการคกคามใดๆ ไมวาโดยตรงหรอโดยออม



งดเวนจากการสงเสรมใหรฐบาลเขารวม หรอเขารวมธรกรรมทางธรกจกบบรษททมการจากดการใชสทธทเปนท

ยอมรบในระดบสากล ในเรองของเสรภาพในการสมาคมและการเจรจาตอรอง9

10

6 ICESCR 1966 มาตรา 8: สทธในการจดตงและเขารวมสหภาพแรงงานและสทธในการนดหยดงาน 7 องคการแรงงานระหวางประเทศป 1948 อนสญญาฉบบท 87: เสรภาพในการสมาคมและการคมครองสทธในการจดตง 8 องคการแรงงานระหวางประเทศป 1949 อนสญญาฉบบท 98: สทธในการจดตงและการเจรจาตอรอง 9 UNGC 2015 หลกการท 3 10 ISO 26000, 2010 6.4.5.2 การดาเนนการทเกยวของและความคาดหวง


1.3 แรงงานบงคบ


สทธเสรภาพของการใชแรงงานบงคบและการเกณฑแรงงานอยภายใตการไมมขอจากดหรอการกาหนดคณสมบตท

เหมาะสม10

11 11

12 บรษทจะถกกลาวหาวาละเมดสทธน หากบงคบใช พนธนาการ หรอคมขงแรงงานโดยไมสมครใจ

นอกจากนบรษทยงมความเสยงตอขอกลาวหาจากการใชแรงงานดงกลาวโดยผคา ผรบเหมา และคคาทางธรกจอนๆ 12

13

บรษทสามารถปองกนการใชแรงงานบงคบและการเกณฑแรงงานในรปแบบตางๆ (เชน แรงงานขดหน และรปแบบ

อนๆ ของการบงคบใชแรงงาน) โดยการเขารวมโครงการทสรางความตระหนกเกยวกบการบงคบใชแรงงานและ

การคามนษย



ตรวจสอบใหแนใจวาการใชแรงงานบงคบทกรปแบบเปนเรองตองหามอยางเครงครดของบรษท13

14 14

15 15

16 โดยการ

กาหนดนโยบายและมาตรฐานของบรษท

ถายทอดนโยบายและมาตรฐานของบรษท ทเกยวกบการบงคบใชแรงงานใหผคาและผรบเหมาเพอใชเปนแนวทาง

ปฏบต


ถายทอดการปฏบตใหกบผคาทเกยวของและผรบเหมาเพอรบทราบ และปฏบตใหสอดคลองกบนโยบายขององคกร

ในเรองการบงคบใชแรงงาน



บอกเลกสญญาเมอผคาหรอผรบเหมามสวนรวมในการใชแรงงานบงคบในรปแบบใดๆ

11 ICCPR 1966 มาตรา 8 สทธไมอยภายใตการเปนทาส หรอการบงคบใชแรงงาน 12 องคการแรงงานระหวางประเทศป 1930 อนสญญาฉบบท 29: การบงคบใชแรงงาน 13 ICCPR 1966 มาตรา 8 สทธทจะไมตองอยภายใตการเปนทาสหรอการบงคบใชแรงงาน 14 องคการแรงงานระหวางประเทศป 1930 อนสญญาฉบบท 29: การบงคบใชแรงงาน 15 องคการแรงงานระหวางประเทศป 1957 อนสญญาฉบบท 105: การยกเลกการบงคบใชแรงงาน 16 UNGC 2015 หลกการ 4



ดาเนนการตรวจสอบอยางสมาเสมอเพอใหผคาและผรบเหมาปฏบตไดสอดคลองตามแนวทางทกาหนด

1.4 แรงงานเดก


ตามกตการะหวางประเทศวาดวยสทธพลเมองและสทธทางการเมอง (ICCPR) เดกจะตองไดรบการคมครองเปน

พเศษในฐานะผเยาว16

17

เดกจะตองไมถกจดใหทางานทเปนอนตราย ยากลาบาก หรอไดรบคาจางทตากวาความเปนจรง และตองไมจดเวลา

ในการทางานใหเทากบผใหญ

แรงงานเดกมกจะเสยโอกาสทางการศกษาอนเปนผลมาจากการทางาน และประสบปญหาทางกาย และใจ อน

เนองมาจากสภาพการทางานทไมเหมาะสม ชวโมงการทางานทยาวนาน และการปฏบตทโหดรายจากนายจาง17

18



ตรวจสอบใหแนใจวานโยบายการจางงานของบรษทสอดคลองตามกฎหมาย เกยวกบอายขนตาในการจางงาน18

19

ใชนโยบาย และขอกาหนดดานแรงงานของบรษท กบผคาและผรบเหมาทเกยวของ


สอสารนโยบาย ขอกาหนด และมาตรฐานแรงงานกบผคาและผรบเหมาทเกยวของเพอใหรบทราบ และนาไปเปน

แนวทางในการปฏบต

17 ICCPR 1966 มาตรา 24 สทธของการปกปองผเยาว 18 องคการแรงงานระหวางประเทศป 1999 อนสญญาฉบบท 182: การใชแรงงานเดกในรปแบบทเลวราย 19 องคการแรงงานระหวางประเทศป 1973 อนสญญาฉบบท 138: อายขนตา




หากบรษท มการใชแรงงานเดกในการดาเนนงาน หรอภายในขอบขายทเกยวของ ควรยายเดกออกจากการทางานนน

และจดหาทางเลอกทเหมาะสมใหแทน เชน การใหการศกษา

บอกเลกสญญาเมอพบวาผคาหรอผรบเหมามสวนรวมในการใชแรงงานเดก


ดาเนนการตรวจสอบอยางสมาเสมอและมมาตรการควบคมเพอใหมนใจวาผคาและผรบเหมา ปฏบตตามนโยบาย

และมาตรฐานแรงงานของบรษท

บอกเลกสญญาเมอพบวาผคาหรอผรบเหมามสวนรวมในการใชแรงงานเดก

1.5 สภาพการทางานทปลอดภยและถกสขลกษณะ


บคคลทมสทธในการไดรบสภาพการทางานทปลอดภย และถกสขลกษณะ19

20 20

21

สขภาพและความปลอดภยในการทางานทงทางดานรางกาย และจตใจเกยวของกบการสงเสรม และรกษาสภาพ

รางกาย จตใจและความเปนอยทางสงคมของพนกงาน รวมถงการปองกนอนตรายตอสขภาพทเกดจากสภาพการ

ทางานทไมปลอดภย21

22

กจกรรมและผลตภณฑของบรษท อาจสงผลกระทบดานสขภาพตอพนกงาน และลกจางตองทาใหมนใจวาการ

ดาเนนงานและผลตภณฑไมสงผลกระทบตอสทธทางสขภาพของพนกงาน ลกจาง ผบรโภค และชมชนทองถน



กาหนดนโยบาย มาตรฐาน ขนตอน และแนวทางในการปฏบตในการประเมนความเสยงดานอาชวอนามย และความ

ปลอดภย ครอบคลมทกกจกรรมของบรษท

สอสารขอกาหนด และแนวทางในการปฏบตใหกบพนกงานไดรบทราบและปฏบตตามมาตรฐานดานความ

ปลอดภย และอาชวอนามยของบรษท

20 ICESCR 1966 มาตรา 7: สทธในการทางานภายใต "สภาพการทางานทยตธรรมและนาพงพอใจ" 21 ICESCR 1966 มาตรา 12: สทธดานสขภาพ 22 ISO 26000, 2010 6.4.6.1 รายละเอยดของปญหา


ใหความรแกพนกงานในประเดนเรองสขภาพ และความปลอดภยทเกยวของกบโรคจากการทางานและโรคอนๆท

อาจเกยวของ อาท โรคตดเชอตางๆ เชน มาลาเรย HIV/เอดส เปนตน

กาหนดมาตรการปองกนและการรกษาความเปนสวนตวของขอมลของพนกงาน เพอทาใหมนใจวาขอมลสวนตว

ของพนกงานจะไมไดรบการเปดเผย ไมเปดชองทางไวเพอประโยชนอนใดนอกเหนอจากทไดระบไว ยกเวนไดรบ

การยนยอมจากพนกงาน


ดาเนนการตามนโยบาย มาตรฐาน และแนวปฏบตดานความปลอดภย และอาชวอนามยของบรษท

จดทาบนทกดานความปลอดภย และอาชวอนามย รวมถงการประเมนอบตการณ และปญหาดานความปลอดภย และ

อาชวอนามย เพอทาการวเคราะห และควบคม

ดาเนนการตดตงอปกรณ/เครองมอในการปองกนทเหมาะสมกบระดบความเสยง (เชน อปกรณปองกนภยสวน

บคคล, ชดปฐมพยาบาลและอนๆ)

ปกปองความเปนสวนตวของขอมลของพนกงานดวยวธการปองกนทมประสทธผลเพยงพอ



แมวาแรงงานนอกระบบมกจะไมไดรบการคมครองโดยกฎหมายภายในประเทศ บรษทควรดาเนนการเพอใหมนใจ

วาบคคลใดๆ ภายในสายโซอปทานของตนไมไดรบอนตรายดานความปลอดภย และอาชวอนามยในการทางาน

ในประเทศทมการระบาดของโรค เชน HIV/เอดส และมาลาเรย บรษทอาจหาทางทจะชวยเหลอในการดแลสขภาพ

ของพนกงานในทองถน โดยเสนอบรการดานสขภาพทเหมาะสมสาหรบพนกงาน รวมถงการสนบสนนโครงสราง

พนฐานดานอาชวอนามย

ควรเสนอใหมการทดสอบ HIV สาหรบพนกงาน แตกระบวนการดาเนนการตองเปนความลบ และตองไมมการ

เลอกปฏบตตอพนกงานทตรวจพบเชอ หลงจากทราบผลการทดสอบ

ดแลระบบ บคคล หรอหนวยงานทรบผดชอบเรองการปองกนขอมลภายในบรษท และมอบหมายผรบผดชอบท

ชดเจนในการปฏบตตามมาตรการในการปกปองขอมลความเปนสวนตวของพนกงาน

ไมใชสารเคมทเปนอนตรายในสถานททางาน หรอมมาตรการปองกนผลกระทบตอสขภาพ อนามยอยางเหมาะสม

และเพยงพอ


สรางความตระหนก และแบงปนบทเรยนไดเรยนรจากการดาเนนการทเกดขน

1.6 การเลอกปฏบตในการทางาน



การเลอกปฏบต หมายถง ความแตกตาง การยกเวนหรอสทธพเศษใดๆ ทมผลตอการลดหรอการจากดความเสมอ

ภาคในโอกาสหรอการปฏบตตอแรงงาน

กจกรรมของบรษทสามารถทาใหเกดการไมเลอกปฏบตตอพนกงาน คคาและลกคาได ผมสวนไดสวนเสยเหลาน

ควรไดรบการดแลโดยไมเลอกปฏบต เชน ในกระบวนการสรรหาพนกงาน, การจายเงนและการฝกอบรมพนกงาน

และการใหบรการใหกบลกคา

พนกงานมความเสยงทจะถกเลอกปฏบตโดยนายจาง ซงบรษทไมควรเลอกปฏบตหรอคกคาม หรอมการลงโทษ

ทางวนย โดยปราศจากกระบวนการสอบสวนทเปนธรรม

พนกงานควรไดรบการคมครองจากการเลอกปฏบตจากภมหลงทแตกตางกน เชน เชอชาต สผว เพศ ภาษา ศาสนา

การเมอง หรออนๆ เชน การตดเชอ HIV/AIDS ความพการ สถานภาพสมรส อายและรสนยมทางเพศ22

23



กาหนดนโยบายเพอแสดงความมงมนตอการไมเลอกปฏบตบนพนฐานของเชอชาต สผว เพศ ศาสนา ชาตพนธ

แหลงกาเนดทางสงคม (Social origin) ความคดเหนทางการเมอง อาย ความพการหรอสถานะอนๆ เชน การตดเชอ

HIV/เอดส หรอสถานภาพการสมรส

ตรวจสอบใหแนใจวาบรษทใชหลกการไมเลอกปฏบต ในนโยบายและกระบวนการจางงาน เงอนไขการจางงาน

การเขาถงการฝกอบรม การเลอนตาแหนง การกาหนดคาตอบแทน23

24 และการเลกจาง

สงเสรมการสรางความหลากหลายในการทางาน ซงอาจใชรปแบบของการอนญาตใหลกจางมวนหยดทางศาสนา

สวมใสเครองแตงกายตามประเพณ หรอการใหโอกาสการจางงานสาหรบกลมคนทตองการการดแลเปนพเศษ เชน

ชนกลมนอย หรอคนพการ



ใหความชวยเหลอ ปกปอง และสงเสรมการไมเลอกปฏบตสาหรบกลมเสยง เชน การจดสถานททางานสาหรบคน

พการ, การสงเสรมการจางงานเยาวชนและผสงอาย สรางโอกาสการจางงานทเทาเทยมกน สรางความสมดลของ

สดสวนผบรหารระหวางผชายและผหญงในตาแหนงทสงขน

ปองกนไมใหมการลวงละเมดในททางาน เชน การใชอานาจขมข เปนตน โดยการตรวจประเมนการดาเนนงานตาม

นโยบาย และกจกรรมของบรษท ในการสงเสรมการสรางโอกาสทเทาเทยมกนและการไมเลอกปฏบต24

25

23 องคการแรงงานระหวางประเทศป 1958 อนสญญาฉบบท 111: การเลอกปฏบต (การจางงานและการประกอบอาชพ) 24 องคการแรงงานระหวางประเทศป 1951 อนสญญาฉบบท 100: คาตอบแทนทเทาเทยมกน


2. สงคม ชมชน (สทธชมชน)

ประเดนทเกยวของกบสงคม ชมชน ไดแก มาตรฐานการครองชพและคณภาพชวต สขภาพและความปลอดภยในชมชน การม

สวนรวมของชมชน มรดกทางวฒนธรรม ชนกลมนอยรวมทงชนพนเมอง และการโยกยายถน

2.1 มาตรฐานการครองชพและคณภาพชวต


สทธดานมาตรฐานการครองชพ และคณภาพชวต หมายถง การเขาถงมาตรฐานการครองชพทด ไดแก อาหาร เสอผา

ทอยอาศย น าสะอาด และการสขาภบาล รวมถงการปรบปรงสภาพความเปนอยอยางตอเนอง 25

26

กจกรรมของบรษทอาจสงผลกระทบตอสทธของการมทอยอาศย หากการทาธรกรรมของบรษทจาเปนตองมการ

โยกยายถนฐานของประชากรหรอการไลท เนองจากการพฒนาโครงการหรอการสารวจทรพยากรธรรมชาต การไล

ทตองไมขดกบสทธในการอยอาศย และตองมกระบวนการปกปองคมครอง เชน การประเมนผลกระทบ การให

คาปรกษาและการแจงใหทราบลวงหนา การใหการเยยวยาทางกฎหมาย การชดเชยทเปนธรรม และตองม

กระบวนการในการยายถนทเหมาะสม เพอลดผลกระทบทไมพงประสงคตอกลมทตองไดรบการดแลเปนพเศษ

เชน ผหญง และชนพนเมอง เปนตน



กาหนดกระบวนการในการระบความเสยงทงหมดทอาจสงผลกระทบตอมาตรฐานความเปนอยของชมชนและ

ประเมนระดบของผลกระทบ รวมถงมกระบวนการในการปองกน หรอบรรเทาผลกระทบ

กาหนดกระบวนการในการปองกน หรอบรรเทาผลกระทบทเกดจากกจกรรม หรอการดาเนนงานของบรษท


ตรวจสอบและรายงานผลการดาเนนงานหรอผลกระทบอยางตอเนอง

รวมหารอกบผมสวนไดสวนเสยในทองถนเกยวกบปญหามาตรฐานการครองชพ และคณภาพชวตเพอหาวธแกไข

ปญหาทเหมาะสม

2.2 สขภาพและความปลอดภยในชมชน

25 ISO 26000, 2010 6.3.10.3 การดาเนนการทเกยวของและความคาดหวง 26 ICESCR 1966 มาตรา 11: สทธและมาตรฐานทเหมาะสมของทอยอาศย



บรษทตองตรวจสอบนโยบาย และการดาเนนงานอยางสมาเสมอเพอใหมนใจวาการควบคมผลกระทบจากการ

ดาเนนงาน และกจกรรมของบรษทเปนไปอยางมประสทธภาพ

บรษทจะตองประเมนผลกระทบเกยวกบสขภาพและความปลอดภยในชมชนอยางสมาเสมอ เพอบรหารจดการ และ

ควบคมผลกระทบใหเปนไปอยางมประสทธผลตามมาตรการควบคมทกาหนด



ตองตรวจสอบใหแนใจวาการระบความเสยง ครอบคลมประเดนความเสยงทงหมดทอาจสงผลกระทบตอสขภาพ

และความปลอดภยของชมชน รวมถงการประเมนระดบของผลกระทบอยางเหมาะสม เพอกาหนดมาตรการในการ

ปองกน หรอบรรเทา

ตองตดตามตรวจสอบการดาเนนการตามมาตรการปองกน หรอบรรเทา เพอใหมนใจวาเปนไปอยางมประสทธผล

สรางความตระหนกเกยวกบภยคกคามตอสขภาพ และโรคทสาคญ เชน HIV/เอดส มาลาเรย วณโรค ฯลฯ และ

มาตรการการปองกน


สรางการมสวนรวมกบผมสวนไดสวนเสยในประเทศทเขาไปดาเนนธรกจ รวมทงองคกรพฒนาเอกชนเพอหารอ

เกยวกบปญหาสขภาพและความปลอดภยในชมชน รวมถงแนวทางในการแกปญหา

ตรวจสอบและรายงานผลการดาเนนงาน หรอผลกระทบอยางสมาเสมอ



ตรวจสอบใหแนใจวาหนวยงานทเกยวของตระหนกถงความเสยงดานสทธมนษยชนเกยวกบกจกรรมและการใหการ

สนบสนนการดแลสขภาพและความปลอดภยในชมชน

เขารวมโปรแกรมการสงเสรมสขภาพ และความปลอดภยในชมชน ของภาครฐ

สงเสรมการสรางเสรมสขภาพชมชน รวมถงการใหคาแนะนาเกยวกบการดาเนนชวตทดตอสขภาพ เชน การออก

กาลงกาย โภชนาการทด การตรวจวนจฉยโรคเบองตน และการตรวจสขภาพประจาป เปนตน

2.3 การมสวนรวมของชมชน



การมสวนรวมของชมชน เปนวธการเชงรกของบรษทในการสรางความสมพนธกบชมชน ไมเพยงแตจะชวย

ปองกนและแกไขปญหาทเกดขน แตยงสนบสนนใหเกดความสมพนธทดกบชมชน (องคกร ตวแทนของรฐ ผมสวน

ไดสวนเสยอนๆ)

การมสวนรวมกบชมชน จะชวยใหบรษททราบความตองการของชมชน รวมถงผลกระทบทอาจเกดจากกจกรรมของ

บรษท และชวยใหสามารถจดลาดบความสาคญ รวมทง กาหนดโครงการทเหมาะสมในการตอบสนองความตองการ

การมสวนรวมกบชมชน เปนสวนหนงของกระบวนการมสวนรวมของประชาชนในกระบวนการประเมนผล

กระทบตอสงแวดลอม



กาหนดแนวทาง มาตรฐาน หลกเกณฑ และวธการของบรษทเพอเปนแนวทางในการสรางการมสวนรวมกบชมชน

และผมสวนไดสวนเสยอนๆ ในพนทปฏบตการ นอกเหนอไปจากการมสวนรวมของประชาชนตามทกฎหมายกาหนด

กาหนดชองทางการสอสารทเหมาะสม รวมถงกลไกการรองเรยนทมประสทธภาพ


ดาเนนการตามมาตรฐาน แนวทาง และขนตอนการปฏบตของบรษท เพอสรางการมสวนรวมกบชมชนและผมสวน

ไดสวนเสยอนๆ ภายในพนทการดาเนนงาน

ตรวจสอบใหมนใจวาบรษทสรางการมสวนรวมกบกลมผมสวนไดสวนเสยครบทกกลม รวมทงกลมทตองไดรบ

การดแลเปนพเศษ (เชน ชนพนเมอง)

สงเสรมการมสวนรวมกบชมชน และแจงเกยวกบผลกระทบและสทธประโยชนของการดาเนนงานเพอตกลง

วธแกไขปญหารวมกน

สรางการมสวนรวมกบชมชนโดยใชภาษาทองถน



พฒนากระบวนการทระบปญหาดานสทธมนษยชน การบรรเทาและตดตามผลกระทบทอาจเกดขนตลอดระยะเวลา

การดาเนนงาน

สงเสรมใหพนกงาน ลกจาง และผเกยวของนากระบวนการสรางการมสวนรวมกบชมชนไปดาเนนการ

พจารณาใชผไกลเกลยอสระจากภายนอก เมอเกดปญหาทซบซอน



สงเสรมการพฒนาเศรษฐกจและสงคมในชมชน เพอสนบสนนการปฏบตตามสทธมนษยชน เชน การชวยปรบปรง

การเขาถงขอกาหนดขนพนฐานของมนษยและการใหโอกาสในการประกอบอาชพ

2.4 มรดกทางวฒนธรรม


กจกรรมของบรษทและการพฒนาโครงการ อาจสงผลกระทบตอสถานททเปนมรดกทางวฒนธรรม บรษทควรระบ

และประเมนผลกระทบทอาจเกดขน และพจารณาแนวทางการแกไขปญหา ตงแตในระยะการออกแบบโครงการ



ตรวจสอบใหแนใจวามรดกทางวฒนธรรมและขนบธรรมเนยมประเพณของชมชนไมไดรบผลกระทบจากกจกรรม

และการดาเนนงานของบรษท ในกรณทกจกรรมของบรษทสงผลกระทบตอมรดกทางวฒนธรรม บรษทตอง

ตรวจสอบใหแนใจวามการใชมาตรการในการอนรกษและคมครองมรดกทางวฒนธรรมทเหมาะสม

สงเสรมกจกรรมทางวฒนธรรมทเหมาะสม ตระหนกถงคณคาของวฒนธรรมทองถนและประเพณวฒนธรรมท

สอดคลองกบหลกการของการเคารพสทธมนษยชน


ดาเนนมาตรการปกปองมรดกทางวฒนธรรมตามแนวทางทบรษทกาหนด ซงตองสอดคลองตามหลกการพนฐาน

ทงในระดบประเทศ และระดบสากล

แจงและตรวจสอบใหแนใจวาผรบเหมาหรอผคาตระหนกถงความสาคญและการอนรกษมรดกทางวฒนธรรมของ

บรษทและปฏบตตามมาตรการทกาหนด

2.5 ชนกลมนอยรวมทงชนพนเมอง


บรษทอาจเผชญกบการเรยกรองและแรงกดดนทางสงคมทเกยวของกบกจกรรมของบรษทและสทธของชนพนเมอง

อนจะนาไปสปญหาดานสทธมนษยชน รวมถงสทธของชนกลมนอยในการกาหนดวถชวตของตน และสทธทจะม


ชวตตามวฒนธรรม สทธเหลานจะไดรบการพจารณาเมอสรางการมสวนรวมกบชนพนเมอง และแจงใหทราบถง

ผลกระทบทอาจเกดขน สทธประโยชน และการวางแผนการปฏบต

การหารอกบชนพนเมองและชนกลมนอยในชมชนเปนสงสาคญ เมอใดกตามทการตดสนใจอาจสงผลกระทบตอท

อยอาศย การดารงชวต และวฒนธรรม บางครงการเรยกรองของชนกลมนอยอาจนาไปสความขดแยงกบโครงการ

พฒนาทางเศรษฐกจ ประชาชนทไดรบผลกระทบควรมสวนรวมในกระบวนการปรกษาหารอ เพอพจารณาปญหา

ความตองการ และความคาดหวงตงแตระยะการออกแบบโครงการทเกยวของ



พฒนาแนวทาง มาตรฐาน และขนตอน ในการตอบสนอง รวมทง สรางการมสวนรวมในการจดการกบปญหาท

สาคญ เชน การตงถนฐานใหม ซงจะตองเปนไปตามนโยบาย กฎหมายและขอกาหนดดานสทธมนษยชนของ

องคกรทสนบสนนสทธของชนกลมนอย เชน ปฏญญาสหประชาชาตวาดวยสทธของชนพนเมอง, ICCPR ขอ 27:

สทธของชนกลมนอย เปนตน

ตรวจสอบใหแนใจวามความเทาเทยมกนในการเขาถงและการสรางการมสวนรวมกบกลมทเฉพาะเจาะจง เชน ชน

กลมนอย (รวมถงชนพนเมอง)


พฒนากระบวนการมสวนรวมกบกลมทเฉพาะเจาะจง เชน ชนกลมนอย (รวมถงชนพนเมอง) ในพนททมการ

ดาเนนงาน และตองตรวจสอบใหแนใจวามการพจารณามมมองของชมชนพนเมองในการดาเนนกจกรรมใดๆ ของ

บรษท และตองมนใจวาชมชนเหลานนมความเขาใจในกจกรรม และการดาเนนการของบรษท

ในกรณทมชนพนเมองในพนทการดาเนนงาน ตองตรวจสอบใหแนใจวามบรษทมความเขาใจบรบท และ

สภาพแวดลอมหรอความเชอทางวฒนธรรมของชนพนเมองเหลานนกอนทจะสรางการมสวนรวมกบกลมผมสวน

ไดสวนเสยน



สงเสรมแนวทาง มาตรฐาน และการปฏบตตอชนกลมนอย ใหกบลกจาง ผรบเหมา และผคาทเขารวมดาเนนงาน

หรอกจกรรมของบรษท

สงเสรมความสามารถของชมชนทองถน โดยสนบสนนโครงการพฒนาชมชน เพอเพมขดความสามารถของชน

พนเมองใหสามารถเผชญกบปญหาและแกไขปญหาตางๆ รวมทง เพอกอใหเกดการปรบตวของชมชนตอการ

เปลยนแปลงของสงคม


2.6 การโยกยายถนฐาน


การโยกยายถนฐานจะเกดขน หากบาน ทพกอาศยหรอแหลงทมาของรายไดภายในชมชน ตงอยบนบกหรอพนท

ทางทะเล ทจาเปนสาหรบการพฒนาโครงการและการดาเนนงานของบรษท ซงเปนทมาของปญหาดานสทธ

มนษยชนรวมถงสทธทจะมมาตรฐานการครองชพและการเปนเจาของทรพยสน



กาหนดวธการ แนวทาง มาตรฐาน และขนตอนการปฏบตในการโยกยายถน ทสอดคลองกบมาตรฐานสากล เชน

มาตรฐานสากลของขาหลวงใหญผลภยแหงสหประชาชาต (UNHCR) และ IFC เปนตน

ใชขอมลในการตดสนใจทสามารถปฏบตไดในการวางแผนโครงการตงถนฐานใหม ประกอบดวย:

o หลกเลยงความจาเปนในการตงถนฐานหรอลดขอบเขตของการตงถนฐานใหมทจาเปน

o ทดแทนทดนดวยทดน

o ทดแทนสนทรพยดวยสนทรพย

o ใหคาตอบแทนทางการเงน หากไมสามารถปฏบตตามเงอนไขขางตนได

o สรางการมสวนรวมในการปรกษาหารอกบชมชนเพอแจงใหทราบถงผลกระทบทอาจเกดขน

o ขอความยนยอมจากผทไดรบผลกระทบทงหมด หรอผทเกยวของ รวมทงชมชนของชนกลมนอยและชน

พนเมอง

o ตรวจสอบใหแนใจวามการตรวจสอบ และประเมนผลตามตวชวดทแสดงถงความสาเรจของการตงถนฐานใหม

o เมอมการตงถนฐานใหม ควรดาเนนการรวมกนอยางโปรงใสระหวางบรษท และชมชนทองถน รวมทง

ชนพนเมอง


นาแนวทางในการปฏบต มาตรฐาน และขนตอนการดาเนนงานของบรษทไปใชอยางมประสทธภาพ

พฒนาวธการตรวจสอบ และมาตรการปองกน และบรรเทาผลกระทบอยางตอเนอง




การโยกยายถนฐานใหมโดยไมสมครใจควรจะไดรบการคานงถงเปนพเศษ โดยถอเปนโอกาสในการปรบปรงวถ

ชวตของผทไดรบผลกระทบใหดขน


3. สายโซอปทาน

ประเดนทเกยวของกบสายโซอปทาน ไดแก การสรางการมสวนรวมของผคา และจรรยาบรรณของผคา

3.1 การสรางการมสวนรวมของผคา


เพอใหเหนถงความมงมนในการบรหารจดการดานสทธมนษยชน บรษทตองขยายความมงมนไปยงผคา ผรบเหมา

และผจดหาบรการ ซงเปนคคาทางธรกจทมความเสยงตอการละเมดสทธแรงงาน เชน การบงคบใชแรงงาน หรอการ

ใชแรงงานเดก เนองจากอาจสรางผลกระทบในเชงลบตอการบรหารจดการดานสทธมนษยชนของบรษท

การบรหารจดการความเสยงในสายโซอปทานทมประสทธภาพ จะเปนการสรางการมสวนรวมกบคคาทางธรกจ

เชน ผคา ผรบเหมา และผจดหาบรการ ถอวาเปนปจจยสาคญในการสอสารเพอใหเขาใจถงความตองการของบรษท

และเพอใหคคายดมนทจะตองกากบดแลการดาเนนงานใหเปนไปตามมาตรฐานของบรษทรวมถงกฎหมายของ

ประเทศนนๆ



สงเสรมใหคคาทางธรกจ กากบดแลการดาเนนงานใหมความสอดคลองตามมาตรฐานของบรษท และสงเสรมใหม

การดาเนนงานสอดคลองกบกฎหมายแรงงานขององคการแรงงานระหวางประเทศ (ILO) วาดวยเรองสทธแรงงาน

สอสารความคาดหวงและขอกาหนดผานชองทางตางๆ ของบรษท รวมถงระบในสญญาของบรษท

รวบรวมตวชวดดานสทธมนษยชน เพอใชประเมนคณสมบตของคคาทางธรกจ โดยใหเปนสวนหนงใน

กระบวนการคดเลอกคคาทางธรกจ

ใชหนวยงานตรวจประเมนภายใน ภายนอก หรอหนวยงานอสระ ในการประเมนคคาทางธรกจในการปฏบตตาม

กรอบการบรหารจดการความยงยน มาตรฐานดานความปลอดภย อาชวอนามยและสงแวดลอม รวมถงมาตรฐานการ

จดการอนๆของบรษท


ชแจงใหผคาในระดบปฏบตการรบทราบ และปฏบตตามแนวทางการกากบดแลการดาเนนงานใหมความสอดคลอง

ตามมาตรฐานของบรษท และกฎหมายแรงงานขององคการแรงงานระหวางประเทศ (ILO) วาดวยเรองสทธแรงงาน




ตดตามผลการดาเนนงานดานสงแวดลอม สงคม และการกากบดแลองคกร (ESG) ของคคาและผรบเหมาตลอดจน

ประเมนผลกระทบดานแรงงาน สงแวดลอม สทธมนษยชน และสงคมชมชนอยางตอเนอง26

27

สรางความตระหนกของพนธมตรทางธรกจทอาจเกดปญหาแรงงาน ผานการสรางการมสวนรวม การฝกอบรมหรอ

การประชมรวมกน

3.2 จรรยาบรรณของผคา


เพอปองกนความเสยงดานสทธมนษยชนทมาจากคคาทางธรกจ บรษทควรกาหนดจรรยาบรรณใหกบคคาทางธรกจ

เพอใหมนใจวามการปฏบตตามความมงมนดานสทธมนษยชนของบรษท

ขอตกลง สญญา ควรมเกณฑการประเมนดานสทธมนษยชนทมากกวาขอกาหนดของกฎหมายเพอสรางความมนใจ

ในการปฏบตทดกวากฎหมาย รวมถงเพอเปนการรกษาชอเสยงของบรษท เชน การปฏบตตามสทธมนษยชนตาม

หลกการของ UNGC, UDHR หรอองคการแรงงานระหวางประเทศ เปนตน



กาหนดจรรยาบรรณ หรอแนวทางปฏบตทดของผคา ทประกอบดวย ขอกาหนดทางดานสทธมนษยชน รวมถง

จรยธรรมทางธรกจ สทธแรงงาน และสทธมนษยชนทสอดคลองกบหลกการในระดบสากล ไดแก ขอตกลงโลกแหง

สหประชาชาต, ปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน และองคการแรงงานระหวางประเทศ ไดแก เสรภาพในการ

สมาคม สทธในการรวมเจรจาตอรอง ขจดการบงคบใชแรงงาน เลกใชแรงงานเดก และขจดการเลอกปฏบตในท

ทางาน (อางองจากแนวทางการปฏบตอยางย งยนของผคา ปตท. )27

28

แนวทางการปฏบตของผคา จะตองแนบไปพรอมกบสญญาของผคาและผรบเหมาเพอใหเกดการรบรอยางเปน

ทางการ


ชแจงใหผคาในระดบปฏบตการรบทราบ และปฏบตตามจรรยาบรรณ หรอแนวทางปฏบตทดของผคา

27 GRI 2015 G4 แนวทางการรายงานอยางย งยน 28 จรรยาบรรณทย งยนของผผลตกลม ปตท.http://www.pttplc.com/en/Opportunity/Procurement/Pages/supplier-code-of-conduct.aspx




กาหนดแนวทางในการปฏบตอยางชดเจน หากเกดการละเมดจรรยาบรรณ หรอแนวปฏบตทดของผคา


ดาเนนการตรวจสอบอยางสมาเสมอเพอใหมนใจวาหนวยงานทเกยวของปฏบตตามจรรยาบรรณ หรอแนวปฏบตทด

ของผคา


4. ความมนคง ปลอดภย

ประเดนทเกยวของกบความมนคง ปลอดภย ไดแก การบรหารจดการความมนคง ปลอดภย และการฝกอบรมดานความมนคง

ปลอดภย

4.1 การบรหารจดการความมนคง ปลอดภย


การทางานในสถานททมความเสยงสง อาจตองใชกองกาลงรกษาความปลอดภยในทองถน เพอใหการคมครอง

สนทรพย ซงจะตองปฏบตตามหลกเกณฑเพอใหแนใจวาลกจาง ผรบเหมาหรอผเกยวของ มความปลอดภยใน

ประเทศทมความเสยง ทงน กองกาลงรกษาความปลอดภย หมายความรวมถงทหาร ตารวจ หรอหนวยงานรกษา

ความปลอดภยภาคเอกชน



กาหนดแนวทาง มาตรฐาน หรอวธการทางานทสอดคลองกบหลกสทธมนษยชนเพอชวยพนกงานในการบรหาร

จดการเจาหนาทความปลอดภย หรอกองกาลงรกษาความปลอดภย ทงน เอกสารแนวทาง มาตรฐาน หรอวธการ

ทางานเหลานอาจอางองจากหลกการความสมครใจตอการรกษาความปลอดภยและสทธมนษยชน (Voluntary

Principles on Security and Human Rights)28

29 และ/หรอหลกการพนฐานในการใชกองกาลงและอาวธปนของคณะ

มนตรสทธมนษยชนแหงสหประชาชาต (The United Nations Human Rights Council)29

30

วเคราะหและประเมนความเสยงเกยวกบการรกษาความปลอดภย เชน ทางเลอกของการรกษาความปลอดภย,

ผลกระทบของการรกษาความปลอดภยในพนทปฏบตงาน

รวมขอกาหนดดานสทธมนษยชนไวในขอตกลงของผใหบรการดานความปลอดภยและแจงใหคคาทางธรกจทราบ

กาหนดกระบวนการของการรายงานเพอใหผใหบรการรกษาความปลอดภยใช เพอรายงานปญหาดานสทธมนษยชน

และใชเปนแนวทางในการปฏบต


ดาเนนการตามมาตรฐานแนวทางและ/หรอขนตอนของบรษทเกยวกบการบรหารจดการความมนคง ปลอดภย

ตรวจสอบการเตรยมการรกษาความปลอดภย

29 หลกการความสมครใจวาดวยการรกษาปลอดภยและสทธมนษยชน http://www.voluntaryprinciples.org/wp-content/uploads/2013/03/voluntary_principles_english.pdf 30 หลกการพนฐานในการใชกองกาลงและอาวธปนของคณะมนตรสทธมนษยชนแหง

สหประชาชาตhttp://www.ohchr.org/EN/ProfessionalInterest/Pages/UseOfForceAndFirearms.aspx

http://www.voluntaryprinciples.org/wp-content/uploads/2013/03/voluntary_principles_english.pdf

http://www.ohchr.org/EN/ProfessionalInterest/Pages/UseOfForceAndFirearms.aspx


กาหนดใหผใหบรการรกษาความปลอดภย รายงานปญหาดานสทธมนษยชน โดยใชกระบวนการของการรายงาน

ของบรษท



กาหนดแนวทาง และกระบวนการบรหารจดการในการรกษาความปลอดภยในพนทการดาเนนงานทสอดคลองกบ

หลกการความสมครใจในการรกษาความปลอดภยและสทธมนษยชน และ/หรอหลกเกณฑการใชกาลงของ

สหประชาชาต

สรางการมสวนรวมกบชมชนทองถนในการเตรยมการรกษาความปลอดภย


ตรวจสอบการใชงานอปกรณของบรษทรกษาความปลอดภยใหเปนไปตามกฎ ระเบยบดานการรกษาความปลอดภย

ของบรษท

4.2 การฝกอบรมการรกษาความปลอดภย


สอสารและสรางการมสวนรวมกบผใหบรการรกษาความปลอดภยผานการประชมและการจดอบรม เพอใหแนใจวา

มความเขาใจในบทบาทหนาท ความรบผดชอบ และขอกาหนดทงหมดทเกยวของกบสทธมนษยชนอยางครบถวน



กาหนดหลกสตรการฝกอบรมสาหรบผใหบรการรกษาความปลอดภย และจดการฝกอบรมเพอใหสอความเนอหาท

เกยวของกบประเดนดานสทธมนษยชนไปยงผใหบรการรกษาความปลอดภยไดอยางมประสทธภาพ


จดอบรมใหกบผใหบรการรกษาความปลอดภยอยางตอเนอง




สรางการรบรแกผมสวนไดสวนเสย เกยวกบวธการบรหารจดการดานการรกษาความปลอดภยทเคารพสทธ

มนษยชน


5. สงแวดลอม

ประเดนทเกยวของกบสงแวดลอม ไดแก การบรหารจดการน า ผลกระทบของมลพษ การจดการของเสยและวตถอนตราย และ


5.1 การบรหารจดการนา


การเขาถงน าเปนสงจาเปนสาหรบชวต ตามสทธมนษยชน30

31 ทกคนมสทธในการใชน าเพอการบรโภค และอปโภคท

มความปลอดภย เพยงพอ ในราคาทเหมาะสม รวมถงน าทใชภายในประเทศ เพอประโยชนสาหรบดม สขาภบาล

การทาอาหาร ซกผาและสขอนามยสวนบคคล และของใชในครวเรอน น าทใชจะตองมคณภาพด, ปราศจาก

สวนประกอบทเปนอนตรายตอสขภาพ

กจกรรมของบรษทอาจสงผลกระทบตอการเขาถงน า หากมมลพษ หรอมการใชน าในทองถนมากเกนไป จน

กอใหเกดผลกระทบกบการเขาถงน าของคนในทองถน ประเดนของสทธนจะสาคญอยางยงกบบรษททใหบรการน า

และบรษททใหบรการดานความตองการขนพนฐานของแรงงานและชมชนโดยรอบ อกทงบรษทอาจสราง

ผลกระทบในเชงบวกตอสทธในการใชน าผานโครงการปรบปรงการเขาถง และคณภาพของน าใหกบชมชนทองถน



กาหนดแนวทาง มาตรฐาน และวธการระบแหลงทมาของน า เชน น าจด น าบาดาล ฯลฯ การบาบดน า การควบคม

คณภาพน าทปลอยออกทสอดคลองกบกฎหมาย และขอกาหนดเกยวกบการบรหารจดการน า

ประเมนความเพยงพอของทรพยากรน าหรอความเสยงทจะขาดแคลนน าในพนทดาเนนโครงการ หรอพนท

ปฏบตการ ซงหากพนทโครงการ หรอพนทปฏบตการตงอยพนทเสยงตอการขาดแคลนน า ควรจดเตรยมมาตรการ

ปองกนความขดแยงอนเกดจากการแยงน ากบชมชนโดยรอบ รวมไปถงผลกระทบทอาจจะเกดขนตอแหลงน า

ตรวจสอบใหแนใจวากจกรรมของบรษทไมกอใหเกดผลกระทบตอสงแวดลอมและชมชน เชน การปนเปอนใน

แหลงน าและการเขาถงแหลงน า

พฒนาแนวทางทจะชวยลดปรมาณ และเพมประสทธภาพการใชน า


นาแนวทาง มาตรฐานและกระบวนการทางานของบรษททเกยวของกบการบรหารจดการน ามาประยกตใช

ตดตามและรายงานปรมาณการใชน า การระบายน า และคณภาพของแหลงน าในพนทอยางตอเนอง

31 ICESCR 1966 มาตรา 11: สทธในมาตรฐานการครองชพทเพยงพอ




รวมมอกบหนวยงานอนๆ ภายในพนทปฏบตการเพอบรหารจดการแหลงน า เพอใหชมชนในพนทมน าสะอาดใน

การอปโภค บรโภคอยางเพยงพอ

รวมมอกบหนวยงานอนๆ ภายในพนทปฏบตการเพอบรหารจดการและปองกนความขดแยงเกยวกบการใชน า

รวมถงการปองกนผลกระทบตอแหลงน า


สรางการมสวนรวมกบชมชนทองถนในการหารอ แกไข ปองกนผลกระทบทเกดขนจรง และทอาจเกดขน ซงอาจ

กอใหเกดความขดแยงเกยวกบการใชน า รวมทงมาตรการบรรเทาผลกระทบทเกดขนจรงและทอาจเกดขน

5.2 ผลกระทบของมลพษ


การปลอยมลพษสอากาศ เชน สารอนทรยระเหยงาย (VOCs), ซลเฟอรออกไซด (SOx), ไนโตรเจนออกไซด (NOx)

ฯลฯ ทปลอยออกมาโดยตรงจากการดาเนนงานของบรษท อาจเปนสาเหตทาใหเกดผลกระทบดานอาชวอนามย

ความปลอดภย สงแวดลอม และสขภาพได

บรษทจะตองมการตรวจสอบอยางใกลชดเกยวกบการดาเนนงาน และและระบบการจดการภายในเพอใหแนใจวา

มลพษทปลอยออกจะไมสงผลกระทบในเชงลบตอสทธดานสขภาพของแรงงานและสมาชกของชมชนโดยรอบ



พฒนาวธการ แนวทาง และมาตรฐาน ในการระบแหลงทมาของการปลอยและการควบคมคณภาพอากาศใหเปนไป

ตามกฎหมายและขอกาหนดเกยวกบคณภาพอากาศ

พฒนาแนวทางทชวยลดการปลอยมลพษ



นามาตรการการปองกน และบรรเทาโดยการใชเทคโนโลยทเหมาะสมมาชวยลดผลกระทบตอคณภาพอากาศ และ

สงแวดลอม

ตดตามและรายงานการปลอยมลพษทกประเภททเปนผลมาจากการดาเนนงานของบรษท



สรางการมสวนรวมกบชมชนทองถนเกยวกบผลกระทบทเกดขนจรงและทอาจเกดขนของมลพษทสงผลกระทบตอ

สขภาพ และสงแวดลอม รวมทงมาตรการบรรเทาผลกระทบ

5.3 การจดการของเสย และวตถอนตราย


มาตรการและวธการจดการของเสยทไมดพอ อาจสงผลกระทบตอความปลอดภย และอาชวอนามย ของชมชน ซง

เปนการละเมดสทธดานสขภาพและมาตรฐานการครองชพ การจดการของเสยรวมทงวตถอนตรายและไมอนตรายท

มประสทธภาพสามารถปองกนความเสยงจากการปนเปอนในสงแวดลอม และสขภาพอนามยชมชน



กาหนดแนวทาง ขนตอน และมาตรฐานในการระบประเภทของของเสย เชน ของเสยอนตราย และไมอนตราย

วธการบาบดและกาจดใหสอดคลองตามกฎหมาย และขอกาหนดทเกยวกบการจดการของเสย

ระบแหลงทมาและผลกระทบทอาจเกดขนสาหรบของเสยทเกดจากกจกรรมของบรษท และกาหนดมาตรการ

ปองกนและบรรเทาผลกระทบ


ใชแนวทาง ขนตอน และมาตรฐานในการกาจดของเสยของบรษท ทสอดคลองตามขอกาหนด และกฎหมายให

เปนไปอยางมประสทธภาพ

ประเมนและรายงานแหลงทมาของของเสยอยางสมาเสมอ กาหนดแผนการดาเนนการแกไขในกรณทเกดอบตเหต

เกยวกบการจดการของเสย




พฒนาแนวทางทจะลดหรอจากดการใชของเสยทเปนอนตราย


สรางการมสวนรวมกบชมชนทองถนเกยวกบผลกระทบของของเสยทเกดขนจรงและทอาจเกดขนตอความเสยงดาน

สขภาพ และสงแวดลอม รวมทงกาหนดมาตรการบรรเทาผลกระทบ

5.4 การอนรกษความหลากหลายทางชวภาพ


การอนรกษความหลากหลายทางชวภาพ ถอเปนความรบผดชอบหนงของบรษท เพอใหแนใจวาการดาเนนกจกรรม

หรอแผนงานของบรษทจะไมใชสาเหตทสรางผลกระทบตอระบบนเวศในพนทนน บรษทอาจจะไมเพยงแตหาทาง

ปองกนผลกระทบทเกดขนเทานน แตจะตองชวยทาใหความหลากหลายทางชวภาพดขน รวมถงสรางผลกระทบใน

เชงบวกตอความหลากหลายทางชวภาพดวย



แสดงความมงมนของบรษทในการทจะอนรกษความหลากหลายทางชวภาพ และกาหนดแนวทาง/คมอสาหรบ

นาไปปฏบตของระดบปฏบตการ

พฒนาวธการระบ ประเมน และกาหนดมาตรการปองกนและบรรเทาผลกระทบดานความหลากหลายทางชวภาพ

และระบบนเวศ ในกรณผลการประเมนระบผลกระทบรายแรงตอระบบนเวศโดยรอบสถานประกอบการ


ปฏบตตามความมงมน แนวทาง คมอ และกระบวนการของบรษทในการบรหารจดการผลกระทบดานความ

หลากหลายทางชวภาพในพนทปฏบตการและชมชนโดยรอบ

ระบ ประเมนและบรรเทาผลกระทบดานความหลากหลายทางชวภาพและระบบนเวศ โดยถอเปนสวนหนงของการ

ดาเนนงาน ครอบคลมวงจรการดาเนนงานทงหมด รวมถงประเมนผลกระทบดานสงแวดลอมใหสอดคลองตามท

กฎหมายกาหนด

ประเมนประสทธผลในการบรรเทาผลกระทบและมาตรการปองกนในพนทนนๆ


ตดตามความหลากหลายทางชวภาพและผลกระทบทอาจเกดขนจากการดาเนนกจกรรมของบรษท

สนบสนนหรอเขารวมกจกรรมเพอสงเสรมการจดการทรพยากรธรรมชาตอยางมประสทธภาพ และความ

หลากหลายทางชวภาพ



ใหความสาคญกบการหลกเลยงทจะสญเสยระบบนเวศทางธรรมชาต ชวยฟนฟระบบนเวศ และหากการดาเนนการ

ยงไมมประสทธผลเพยงพอ ใหชดเชยความสญเสยทเกดขนจากการกระทาใหมากกวาทเกดขนจรง


สรางการมสวนรวมกบชมชนทองถนและผมสวนไดเสยทเกยวของ เชน ตวแทนของรฐบาลทองถน เพอใหเขาใจใน

ปญหาหรอรวมปรกษาหารอเกยวกบลกษณะของพนทเพอการจดการเกยวกบความหลากหลายทางชวภาพ

5.5 การบรหารจดการพลงงาน


การเขาถงพลงงานเปนสงจาเปนสาหรบการดารงชวตในปจจบน ทกคนมสทธในการเขาถงพลงงาน เพอการใชงาน

สวนบคคล รวมถงพลงงานทใชเพอประโยชนในการทาอาหาร ทาใหเกดความอบอน แสงสวาง ปรบปรงคณภาพ

ชวต เพอการรกษาพยาบาล อนามย การศกษาและเพอการประกอบอาชพ

กจกรรมของบรษทอาจไมใชสาเหตหลกทสงผลกระทบตอการเขาถงพลงงาน อยางไรกตาม สทธนจะสาคญอยางยง

ในประเทศทขาดแคลนพลงงาน หากใชพลงงานทมากเกนไป จนกอใหเกดผลกระทบกบการเขาถงพลงงานของคน

ในทองถน ทงน บรษทอาจสรางผลกระทบในเชงบวกตอสทธในการเขาถงพลงงานผานโครงการพฒนาชมชน



กาหนดแนวทาง มาตรฐาน และวธการระบแหลงทมาของพลงงาน เชน ไฟฟา เชอเพลง ฯลฯ การปฏบตตาม

กฎหมาย และขอกาหนดเกยวกบการบรหารจดการพลงงาน

ตรวจสอบใหแนใจวาแหลงพลงงานภายในพนทปฏบตการไดรบการประเมนศกยภาพ หากหลกเลยงไมไดควร

ตรวจสอบ ใหมนใจวามมาตรการทเหมาะสมทจะปองกนการเกดความขดแยงเกยวกบการใชพลงงานกบชมชน

ตรวจสอบใหแนใจวากจกรรมของบรษทไมกอใหเกดผลกระทบตอการเขาถงพลงงานของชมชนในพนท


พฒนาแนวทางทจะชวยเพมประสทธภาพการใชพลงงานของบรษท และชมชนในพนท


นาแนวทาง มาตรฐานและกระบวนการทางานของบรษททเกยวของกบการบรหารจดการพลงงานมาประยกตใช

ตดตามและรายงานปรมาณการใชพลงงาน ไดแก ไฟฟา เชอเพลง และอนๆ อยางตอเนอง สมาเสมอ



รวมมอกบหนวยงานอนๆ ภายในพนทปฏบตการ เพอบรหารจดการการใชพลงงานภายในพนทปฏบตการใหเปนไป

อยางมประสทธภาพ ไมวาการดาเนนกจกรรมของบรษทจะสงผลกระทบตอการเขาถงพลงงานในพนทนนหรอไมก

ตาม และทาใหมนใจวาทกคนสามารถเขาถงพลงงานไดแก ไฟฟา เชอเพลง และอนๆ ททนสมย ตามกาลงซอ

รวมมอกบหนวยงานอนๆ ภายในพนทปฏบตการเพอบรหารจดการและปองกนความขดแยงเกยวกบการใชพลงงาน

รวมถงการปองกนผลกระทบตอแหลงพลงงาน


สรางการมสวนรวมกบชมชนทองถนในการหารอผลกระทบทเกดขนจรง และทอาจเกดขนของการเขาถงพลงงาน

เชน ความขดแยงตอการใชไฟฟา รวมทงมาตรการบรรเทาผลกระทบทเกดขนจรงและทอาจเกดขน


6. ลกคาและผบรโภค (สทธผบรโภค)

ประเดนทเกยวของกบลกคา และผบรโภค ไดแก สขภาพและความปลอดภยของลกคา และผบรโภค ความเปนสวนตวของ

ขอมลลกคา และผบรโภค

6.1 สขภาพและความปลอดภยของลกคา และผบรโภค


สทธผบรโภคควรไดรบการปกปอง โดยเฉพาะดานสขภาพและความปลอดภยของลกคา และผบรโภคจากการใช

ผลตภณฑและบรการ โดยควรมคาแนะนาการใชผลตภณฑและบรการอยางปลอดภยทชดเจน

บรษทควรหลกเลยงความเสยหายหรออนตรายทอาจเกดขน และกาหนดมาตรการปองกนดานความปลอดภยซง

ครอบคลมถงกลไกการถอดถอนและการเรยกคนผลตภณฑ หากพบวากอใหเกดผลกระทบตอสขภาพและความ

ปลอดภยของผบรโภคจากการใชผลตภณฑ และบรการ

บรษทควรจดหาผลตภณฑและบรการทมความปลอดภย ไมวาจะถกกาหนดดวยกฎหมายหรอไมกตาม



ตรวจสอบใหมนใจวาการจดหาผลตภณฑและบรการนนปลอดภยตอสขภาพของลกคา และผบรโภคและไม

กอใหเกดความเสยงทเกนรบไดเมอใชหรอบรโภคสนคา และบรการของบรษท โดยใหความสาคญเปนพเศษตอ

ลกคา และผบรโภคในกลมทตองไดรบการดแลเปนพเศษ

พฒนาวธการ แนวทาง และมาตรฐานในการปองกนสขภาพและความปลอดภย รวมทง การนาเสนอคาแนะนาการ

ใชผลตภณฑและบรการอยางปลอดภยทชดเจน ซงรวมไปถงการประกอบและการซอมบารงผลตภณฑ

จดเตรยมมาตรการปองกนดานความปลอดภย รวมทงกลไกการถอดถอนและการเรยกคนผลตภณฑหากพบวา

กอใหเกดผลกระทบตอลกคา และผบรโภค


ปฏบตตามมาตรการปองกนและบรรเทาผลกระทบเพอใหเกดความปลอดภยตอสขภาพของลกคา และผบรโภค

ตดตามและรายงานการปฏบตตามมาตรการปองกนดานความปลอดภย รวมทงกลไกการถอดถอนและการเรยกคน

ผลตภณฑในกรณทตรวจพบในภายหลงวาอาจกอใหเกดผลกระทบดานสขภาพ และความปลอดภย




ออกแบบผลตภณฑโดยคานงถงความแตกตางของผบรโภค เชน ผลตภณฑและบรการทออกแบบมาพเศษเพอ

กลมทตองไดรบการดแลเปนพเศษ รวมทง พจารณาถงผลกระทบจากการใชผลตภณฑผดวธทอาจเกดขน หรอ

วตถอนตรายทอาจเกดขนในทกชวงของการใชผลตภณฑหรอบรการ

นาเสนอเครองมอและขอมลปองกนอนตรายทอาจเกดขนใหกบผบรโภค รวมทง แสดงสญลกษณสารเคม

อนตรายเพอแจงใหผบรโภคทราบ โดยเฉพาะอยางยงสญลกษณทไดรบการยอมรบในระดบสากลนอกเหนอจากการ

นาเสนอขอมลทเปนลายลกษณอกษร

หลกเลยงการใชสารเคมทเปนอนตราย ซงรวมถงสารกอมะเรง สารทมความคงตวสงและสารทสะสมใน

ธรรมชาต ถามการขายผลตภณฑทมสวนผสมของสารเคมขางตน จะตองไดรบการตดฉลาก และคาเตอนท

ชดเจน

ประเมนความเสยงของผลตภณฑและบรการตอสขภาพมนษยกอนนาออกสตลาดในเชงพาณชย และควรจดทาเปน

เอกสารเพอเผยแพรใหลกคา และผบรโภครบทราบ

จดเตรยมมาตรการปองกนหากผบรโภคนาผลตภณฑไปใชหรอจดเกบไมเหมาะสม


จดอบรมดานความปลอดภยเกยวกบการใชผลตภณฑ และบรการใหกบผทเกยวของทราบอยางตอเนอง

6.2 ความเปนสวนตวของขอมล


การสอสารผานระบบออนไลน อาจเพมความเสยงในการปองกนความเปนสวนตวของขอมลลกคา และผบรโภค

โดยเฉพาะอยางยงเรองขอมลทระบตวบคคล บรษทควรทาหนาทรกษาความเปนสวนตวของขอมลลกคาและ

ผบรโภค ดาเนนการเพอปกปองสทธความเปนสวนตวของลกคาและผบรโภคอยางมประสทธภาพ

เพอสรางความไววางใจแกลกคา และผบรโภค บรษทตองนาระบบปองกนทมประสทธภาพมาใช เพอปองกน และ

รกษาขอมลความเปนสวนตวของลกคาและผบรโภค



กาหนดนโยบายในการจากดการเกบขอมลสวนตวของลกคา และผบรโภคเฉพาะทจาเปนเกยวกบการใช

ผลตภณฑและบรการ โดยอยบนพนฐานของความยนยอมของลกคาและผบรโภค


กาหนดนโยบาย และมาตรการในการรบ จดเกบ และบรหารจดการขอมลอยางถกตองตามกฎหมาย รวมทง

ระบวตถประสงคของการเกบรวบรวมขอมลสวนตวกอนหรอในขณะทเกบขอมลใหลกคา หรอผบรโภคทราบ

กอนใหขอมล

กาหนดมาตรการปองกนและการรกษาความเปนสวนตวของขอมลลกคาและผบรโภค เพอทาใหมนใจวาขอมล

สวนตวของลกคา และผบรโภคจะไมไดรบการเปดเผย ไมเปดชองทางไวเพอประโยชนอนใดนอกเหนอจากท

ไดระบไว รวมไปถงเพอการตลาด ยกเวนไดรบการยนยอมจากลกคา และผบรโภค


ปกปองความเปนสวนตวของขอมลของลกคา และผบรโภคดวยวธการปองกนทมประสทธผลเพยงพอ

ตดตามและรายงานผลการปฏบตตามมาตรการปองกนและการรกษาความเปนสวนตวของขอมลลกคา และ

ผบรโภค



พฒนาแนวปฏบต และนโยบายทเกยวของกบการเกบรกษาขอมลความเปนสวนตวของลกคา และผบรโภค

ดแลระบบ บคคล หรอหนวยงานทรบผดชอบเรองการปองกนขอมลภายในบรษท และมอบหมายผรบผดชอบท

ชดเจนในการปฏบตตามมาตรการและกฎหมายทเกยวของ ในการปกปองขอมลความเปนสวนตวของลกคา และ

ผบรโภค


จดอบรมดานการรกษาความเปนสวนตวของขอมลของลกคา และผบรโภคใหกบผทเกยวของอยางตอเนอง


หมวดท 6 – เอกสารอางอง

Basic Principles on the Use of Force and Firearms by Law Enforcement Officials,

http://www.ohchr.org/EN/ProfessionalInterest/Pages/UseOfForceAndFirearms.aspx

GRI, 2015, G4 Sustainability Reporting Guidelines

ICCPR, 1966, Article 24 Rights of protection for the child

ICCPR, 1966, Article 8 Right not to be subjected to slavery, servitude or forced labour

ICESCR, 1966, Article 11: Right to an adequate standard of living

ICESCR, 1966, Article 12: Right to health

ICESCR, 1966, Article 7: Right to enjoy just and favourable conditions of work

ICESCR, 1966, Article 8: Right to form trade unions and join the trade union, and the right to strike

ILO, 1930, Convention 29: Forced labour

ILO, 1948, Convention 87: Freedom of association and protection of right to organise

ILO, 1949, Convention 98: Right to organise and collective bargaining

ILO, 1951, Convention 100: Equal remuneration

ILO, 1957, Convention 105: Abolition of forced labour

ILO, 1958, Convention 111: Discrimination (employment and occupation)

ILO, 1973, Convention 138: Minimum age

ILO, 1999, Convention 182: Worst forms of child labour

ILO, 2006, Tripartite declaration of principles concerning multinational enterprises and social policy

IPIECA, 2013, Human Rights Training Tool

ISO 26000, 2010, 6.3.10.3 Related actions and expectations

ISO 26000, 2010, 6.4.1.1 Organizations and labour practices

ISO 26000, 2010, 6.4.6.1 Description of the issue

The Voluntary Principles on Security and Human Rights, http://www.voluntaryprinciples.org/wp-

content/uploads/2013/03/voluntary_principles_english.pdf

UNGC, 2015, Principle 3

UNGC, 2015, Principle 4

World Report 2015, Human Rights Watch, http://www.hrw.org/sites/default/files/reports/wr2015_web.pdf


หมวดท 7 – ภาคผนวก

ภาคผนวก ก สทธมนษยชนทนาเสนอโดยองคกรตางๆ และความเกยวของกบกลม ปตท.

ภาคผนวก ข ตวอยางการประเมนความเสยงดานสทธมนษยชนและการรวบรวมรายงานความเสยงดานสทธ

มนษยชน

ภาคผนวก ค ตวอยางรายการตรวจสอบวเคราะหสถานะดานสทธมนษยชน

ภาคผนวก ง ตวอยางการประเมนผลกระทบดานสทธมนษยชนและรายการประเมนตวเองดานสทธมนษยชน


ภาคผนวก ก สทธมนษยชนทนาเสนอโดยองคกรตางๆ และความเกยวของกบกลม ปตท.

สทธมนษยชนทนาเสนอโดยองคกรตางๆ รวมทง ประเดนดานสทธมนษยชนทเกยวของกบการดาเนนงานของกลม ปตท.

(Human Rights Related Initiatives and Relevance to PTT Group) สรปไดดงน

องคกร

(Organization)

สทธมนษยชนทนาเสนอ

(Human Rights

Initiatives)


(Human Rights Commitment)

ความเกยวของกบกลม ปตท.

(Relevance to PTT)

IPIECA คนพนเมองกบ

อตสาหกรรมนามนและ

กาซ

ภาพรวมของปญหาและแนวปฏบตทด

สาหรบอตสาหกรรมน ามนและกาซ เพอใช

ปฏบตตอคนพนเมอง

- การขยายธรกจ: ในฐานะทกลม ปตท.

ขยายธรกจไปยงประเทศทมชนพนเมอง จง

ตองปฏบตตามสทธมนษยชน กฎหมายและ

ขอกาหนดทเกยวของกบชนพนเมอง (เชน

ปฏญญาสหประชาชาตวาดวยสทธของชน

พนเมอง)

กระบวนการตรวจสอบ

และวเคราะหสถานะดาน

สทธมนษยชน หรอ

Human Rights Due

Diligence Process

กระบวนการตรวจสอบ และวเคราะห

สถานะดานสทธมนษยชน เปนสวนสาคญ

ของกลยทธการบรหารความเสยงของ

บรษท โดยเฉพาะอยางยงในประเทศทม

ปญหาสทธมนษยชนแพรหลาย

- การขยายธรกจ: ในการไดมาซงทรพยสน

และการควบรวมกจการ (M&A) กลม ปตท.

มกระบวนการตรวจสอบ และวเคราะห

สถานะดานสทธมนษยชนของประเทศ/

ภมภาค/ พนท/ ผรวมทน

สทธมนษยชนและ

จรยธรรมใน

อตสาหกรรมนามนและ

กาซ

บรษทในอตสาหกรรมนามนและกาซม

กจกรรม/ โครงการทจะสนบสนนหลกการ

พนฐานของสทธมนษยชน

- การขยายตวธรกจ: ความกงวลเกยวกบ

ประเดนของสทธมนษยชน เชน ปญหา

แรงงาน สามารถยบย งองคกรใน

อตสาหกรรมนามนและกาซจากการลงทน

จากตางประเทศ นอกจากน ยงมความเสยง

ทางเศรษฐกจสงคมและการเมองซงเปนภย

คกคามตอการดาเนนงานของกลม ปตท. ทม

ธรกจในตางประเทศ


(United Nations)

ขอตกลงโลกแหง

สหประชาชาต (United

Nations Global

Compact; UNGC)

สทธมนษยชน:

- หลกการท 1: ภาคธรกจควรสนบสนนและ

เคารพสทธมนษยชนในระดบสากล; และ

- หลกการท 2: ภาคธรกจควรแนใจวาไม

เกยวของกบการละเมดสทธมนษยชน

- ความมงมน: กลมปตท. ไดเปดเผยนโยบาย

ตอสาธารณชน เกยวกบสทธมนษยชน

เพอใหมนใจวาจะสามารถหลกเลยงการเขา

ไปเกยวของกบการละเมดสทธมนษยชนได

อยางสมบรณ

แรงงาน

- หลกการท 3: ภาคธรกจควรสงเสรมสทธ

ในการสมาคมและสทธในการเจรจาตอรอง

- หลกการท 4: ภาคธรกจควรสงเสรมการ

ขจดการบงคบใชแรงงาน

- หลกการท 5: ภาคธรกจควรยดมนในการ

ยกเลกการใชแรงงานเดก และ

- หลกการท 6: ภาคธรกจควรขจดการเลอก

ปฏบตในแงของการจางงานและการ

ประกอบอาชพ

- การจางงาน: หลกเลยงการเลอกปฏบตและ

การใชแรงงานเดก และสงเสรมเสรภาพใน

การสมาคม / ชมนม / กอตงสหภาพแรงงาน

และดแลสภาพการทางานทไมปลอดภย


องคกร

(Organization)


(Human Rights

Initiatives)




(Relevance to PTT)

ปฏญญาสากลวาดวย

สทธมนษยชน (United

Nations Universal

Declaration of Human

Rights; UNUDHR),

ทกคนและทกสวนของสงคมตองสงเสรม

การเคารพสทธและเสรภาพ

- ความมงมน: กลม ปตท. ตองเคารพสทธ

ของบคคลและความเปนมนษยตามแนวทาง

ปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชนของ


ปฏญญาสหประชาชาต

วาดวยสทธของปวงชน

ทองถนดงเดม (United

Nations Declaration on

the Rights of Indigenous

Peoples)

ชนพนเมองมความเทาเทยมกบคนอนๆ ใน

สงคม

ชนพนเมองควรเปนอสระจากการเลอก

ปฏบตใดๆ

- ความมงมน: กลม ปตท. ตองสนบสนน

ปฏญญาสหประชาชาตวาดวยสทธของปวง

ชนทองถนดงเดม

- การปกปองสงแวดลอมและการมสวนรวม

ของชมชน: การประเมนความเสยงและ

ผลกระทบตอผมสวนไดสวนเสยทอาจไดรบ

ผลกระทบจากกจกรรมของกลม ปตท. ซงเปน

สวนหนงของขนตอนการอนมตจาก

หนวยงานราชการทเกยวของ

- การมสวนรวมของชมชน: ตองไดรบความ

ยนยอม และแจงใหบคคลทเกยวของทงหมด

รบร รวมทง ตองเชญชมชนของชนกลมนอย

ชนพนเมอง ฯลฯ เขารวมกจกรรม

องคการแรงงาน

ระหวางประเทศ

(International

Labour

Organization; ILO)

แนวทางปฏบตในการ

จางงานทเปนธรรม

- เสรภาพในการสมาคมและสทธในการ

เจรจาตอรอง

- ยกเลกการใชแรงงานเดก

- ขจดการบงคบใชแรงงานรวมถงการคา

มนษยทกรปแบบ

- ขจดการเลอกปฏบตในดานการจางงาน

และการประกอบอาชพ

- การจางงาน: การยกเลกการใชแรงงานเดก

และสงเสรมเสรภาพในการสมาคม / ชมนม

/ การจดตงสหภาพแรงงาน รวมทง ขจดการ

เลอกปฏบตและแกไขสภาพการทางานทไม

ปลอดภย

องคการแหงความ

รเรมวาดวยการ

รายงานสากล หรอ

Global Reporting

Initiative (GRI)

ขอปฏบตดานแรงงาน

และการทางานทด

- การจางงาน

- แรงงาน / การบรหารความสมพนธ

- อาชวอนามยและความปลอดภย

- การฝกอบรมและการศกษา

- ความหลากหลายและโอกาสทเทาเทยมกน

- คาตอบแทนทเทาเทยมกนระหวางผหญง

และผชาย

- กลไกรบเรองรองเรยนจากแรงงาน





ปลอดภย

การประเมนผคา ผรบเหมาและผจดหา

บรการ ซงเปนคคาทางธรกจ ในดานแรงงาน

- การบรหารจดการคคาทางธรกจ: กลม

ปตท. มงมนใหคคาทางธรกจปฏบตตาม

จรรยาบรรณในการดาเนนธรกจอยางย งยน

และดาเนนตามเกณฑปฏบตดานแรงงาน


องคกร

(Organization)


(Human Rights

Initiatives)




(Relevance to PTT)

สงแวดลอม การใชนา - การปกปองสงแวดลอม: หากปรมาณการ

ใชนาของโครงการมมนยสาคญ จะตองม

มาตรการปองกนและตดตามตรวจสอบ

ผลกระทบทอาจเกดขน

การปลอยกาซเรอนกระจก - การปกปองสงแวดลอม: กลม ปตท. มงมน

ในการลดการปลอยกาซเรอนกระจกและ

ตงเปาหมายการลดกาซเรอนกระจกเปน KPI

ขององคกร

นาทงและของเสย - การปกปองสงแวดลอม: เพอปองกน

ผลกระทบตอสงคมและสงแวดลอม กลม

ปตท. มงมนทจะปองกนไมใหเกดการ

รวไหลอยางมนยสาคญ รวมทง ของเสยทไป

ยงหลมฝงกลบและนาเสย (zero significant

spills, zero waste to landfill, and zero

discharge)

ความหลากหลายทางชวภาพ - การปกปองสงแวดลอม: ประเมนความ

เสยงและผลกระทบตอสภาพแวดลอม

(รวมทงผลกระทบตอความหลากหลายทาง

ชวภาพ เชน สตวใกลสญพนธ) จากกจกรรม

ของกลม ปตท. ซงเปนสวนหนงของ

ขนตอนการอนมตจากหนวยงานราชการท

เกยวของ

- การปกปองสงแวดลอม: กลม ปตท. มงมน

ทจะสรางผลกระทบเชงบวกในดานความ

หลากหลายทางชวภาพ โดยมแนวทางการ

บรหารจดการ และแผนปฏบตการดานความ


การประเมนคคาทางธรกจในดาน





และดาเนนตามเกณฑปฏบตดานสงแวดลอม

กลไกการรบเรองรองเรยนดานสงแวดลอม - ความมงมน: จดใหมชองทางการรบเรอง

รองเรยนของกลม ปตท. ทงจากผมสวนได

สวนเสยภายในและภายนอกองคกร เพอให

เกดประสทธภาพของการดาเนนงาน


องคกร

(Organization)


(Human Rights

Initiatives)




(Relevance to PTT)

สทธมนษยชน เงนลงทน - การขยายตวธรกจ: ความกงวลเกยวกบ

ประเดนของสทธมนษยชน เชน ปญหา

แรงงาน สามารถยบย งองคกรใน

อตสาหกรรมนามนและกาซจากการลงทน

จากตางประเทศ นอกจากน ยงมความเสยง

ทางเศรษฐกจสงคมและการเมองซงเปนภย

คกคามตอการดาเนนงานของกลม ปตท. ทม

ธรกจในตางประเทศ

- การจางงาน: จดการฝกอบรมดานสทธ

มนษยชนใหกบพนกงาน

- การรกษาความปลอดภย - การจางงาน: จดการฝกอบรมดานสทธ

มนษยชนใหกบเจาหนาทรกษาความ

ปลอดภย

- สทธของชนพนเมอง - การมสวนรวมของชมชน: ตองไดรบความ



ชนพนเมอง ฯลฯ เขารวมกจกรรม รวมทง

ตดตามกรณการละเมดสทธของชนพนเมอง

- กลไกการรบเรองรองเรยนดานสทธ

มนษยชน

- ความมงมน: จดใหมชองทางการรบเรอง




การประเมนความเสยงดานสทธมนษยชน - ความมงมน: จดใหมการประเมนความ

เสยงดานสทธมนษยชนของกลม ปตท.

- การไมเลอกปฏบต

- เสรภาพในการสมาคมและการเจรจา

ตอรอง

- แรงงานเดก

- แรงงานบงคบ





ปลอดภย

การประเมนคคาทางธรกจในดานสทธ

มนษยชน




และดาเนนตามเกณฑปฏบตดานสทธ

มนษยชน


องคกร

(Organization)


(Human Rights

Initiatives)




(Relevance to PTT)

สงคม ชมชนทองถน - การมสวนรวมของชมชน: กลม ปตท.

ดาเนนงานเชงรกในการจดกจกรรมการม

สวนรวมกบผมสวนไดสวนเสยทเกยวของ

เพอสรางเขาใจและทราบความตองการ

รวมทง ขอกงวลตางๆ

- การพฒนาชมชน: กลม ปตท. มงมนในการ

ปรบปรงคณภาพชวตของชมชนผาน

โครงการพฒนาสงคมและชมชน

การประเมนคคาทางธรกจในดานผลกระทบ

ทางสงคม




และดาเนนตามเกณฑปฏบตดานผลกระทบ

ทางสงคม

กลไกการรบเรองรองเรยนดานผลกระทบตอ

สงคม

- ความมงมน: จดใหมชองทางการรบเรอง




กองทนการเงน

ระหวางประเทศ

หรอ International

Finance

Corporation (IFC)

- มาตรฐานการ

ปฏบตงานดาน

สงแวดลอมและการ

พฒนาอยางย งยน

- กรอบการบรหาร

จดการความย งยน

- แนวทางปฏบตดาน


มาตรฐานการปฏบตท 1: การประเมนผล

กระทบและการบรหารความเสยงดาน

สงแวดลอมและสงคม

- การปกปองสงแวดลอม: ประเมนความ

เสยงและผลกระทบตอสภาพแวดลอม จาก

กจกรรมของกลม ปตท. ซงเปนสวนหนง

ของขนตอนการอนมตจากหนวยงาน

ราชการทเกยวของ

มาตรฐานการปฏบตท 2: แรงงานและสภาพ

การทางาน





ปลอดภย

มาตรฐานการปฏบตท 3: การใชทรพยากร

อยางมประสทธภาพและการปองกนมลพษ

- การดาเนนธรกจ: ปองกนผลกระทบตอ

ทรพยากรทางธรรมชาต (เชน สตวทะเล)

และควบคมดานสงแวดลอม ใหเปนไป

ตามทกฎหมายกาหนด เชน สารอนทรย

ระเหยงาย (VOCs), ซลเฟอรออกไซด

(SOx), ไนโตรเจนออกไซด (NOx)


องคกร

(Organization)


(Human Rights

Initiatives)




(Relevance to PTT)

มาตรฐานการปฏบตท 4: สขภาพและความ

ปลอดภยของชมชน และการรกษาความ

ปลอดภย

- การดาเนนธรกจ: บรหารจดการและ

ควบคมอบตเหต เชน จากการเดนเรอ วตถ

ระเบด เพอปองกนผลกระทบตอสขภาพและ

ความปลอดภยของชมชน

- การจดการความปลอดภย: การจางงาน

เจาหนาทรกษาความปลอดภย (ตดอาวธ)

ตามความจาเปน ซงในบางประเทศทกลม

ปตท. เขาไปดาเนนธรกจ อาจจาเปนในการ

ตดตอโดยตรงกบประชาชนในทองถน

มาตรฐานการปฏบตท 5: การเขาถอครอง

ทดนและการตงถนฐานใหมโดยไมสมครใจ


ของชมชน: การประเมนความเสยงและ

ผลกระทบตอผมสวนไดสวนเสยทอาจไดรบ

ผลกระทบจากกจกรรมของกลม ปตท. ซง

เปนสวนหนงของขนตอนการอนมตจาก

หนวยงานราชการทเกยวของ

- การมสวนรวมของชมชน: ตองไดรบความ




มาตรฐานการปฏบตท 6: การอนรกษความ

หลากหลายทางชวภาพและการจดการ

ทรพยากรธรรมชาตอยางย งยน

- การดาเนนธรกจ: ปองกนผลกระทบในทาง

ลบตอความหลากหลายทางชวภาพ (เชน

สตวทะเล) และควบคมดานสงแวดลอม ให

เปนไปตามทกฎหมายกาหนด เชน

สารอนทรยระเหยงาย (VOCs), ซลเฟอร

ออกไซด (SOx), ไนโตรเจนออกไซด (NOx)

มาตรฐานการปฏบตท 7: ชนพนเมอง - การมสวนรวมของชมชน: ตองไดรบความ



ชนพนเมอง ฯลฯ เขารวมกจกรรม รวมทง

ตดตามกรณการละเมดสทธของชนพนเมอง

- การขยายธรกจ: เนองจากกลม ปตท. ขยาย

ธรกจไปยงประเทศทมชนพนเมอง จงตอง

ปฏบตตามนโยบาย กฎหมาย และความ

ตองการขององคกรทเกยวกบสทธของชน

พนเมอง (เชน ปฏญญาสหประชาชาตวาดวย

สทธของปวงชนทองถนดงเดม)


องคกร

(Organization)


(Human Rights

Initiatives)




(Relevance to PTT)

มาตรฐานการปฏบตท 8: มรดกทาง

วฒนธรรม

- การดาเนนธรกจ: ปองกนผลกระทบในทาง

ลบตอมรดกทางวฒนธรรม และ

ทรพยากรธรรมชาต (เชน ผลกระทบจากการ

ใชวตถระเบดในบรเวณพนททมคณคาของ

มรดกทางวฒนธรรม/ ทรพยากรธรรมชาต)

International

Organization for

Standardization:

ISO 26000

ISO26000:


ประเดนท 1: การตรวจสอบวเคราะหสถานะ

ดานสทธมนษยชน

ประเดนท 2: ความเสยงดานสทธมนษยชน

ประเดนท 3: หลกเลยงจากการรวมกระทา

ความผดในการละเมดสทธมนษยชน

ประเดนท 4: การแกไขปญหาขอรองเรยน

ประเดนท 5: การเลอกปฏบตและกลมคนท

ตองไดรบการดแลเปนพเศษ

ประเดนท 6: สทธพลเมองและสทธทางการ

เมอง

ประเดนท 7: สทธทางเศรษฐกจ สงคม และ


ประเดนท 8: หลกการและสทธขนพนฐาน

ในการทางาน

- การขยายธรกจ: ในการไดมาซงทรพยสน

และการควบรวมกจการ (Mergers and

Acquistitions: M&A) กลม ปตท. มรายการ

ตรวจสอบวเคราะหสถานะดานสทธ

มนษยชน (Human Rights Due Diligence

Checklist) เมอขยายธรกจไปยงประเทศ/

ภมภาค/ พนทใหม หรอผรวมทนรายใหม


ของชมชน: หนวยงานทเกยวของตองระบ

ความเสยงดานสทธมนษยชนภายใน

ขอบเขตของการทางานเพอปองกน

ผลกระทบตอบรษท สงคมและสงแวดลอม

- ความมงมน: กลม ปตท. จรยธรรมทาง

ธรกจ (Code of Conduct) ครอบคลมสทธ

มนษยชนทเกยวของกบประเดนตางๆ เชน

สทธขนพนฐานในการทางาน สทธชมชน

ขอปฏบตดานแรงงาน ประเดนท 1: การจางงานและแรงงาน

สมพนธ

ประเดนท 2: สภาพการทางานและการ

คมครองทางสงคม

ประเดนท 3: การเจรจาทางสงคม

ประเดนท 4: สขภาพและความปลอดภยใน

ททางาน

ประเดนท 5: การพฒนามนษยและการ

ฝกอบรมในสถานททางาน

- การจางงาน: ขนตอนการจางงานทโปรงใส

และไมเลอกปฏบต

- การปฏบตงาน: คมอการใชงานของ

พนกงานครอบคลมขอมลทเกยวของ เชน

สทธของพนกงาน สภาพการทางาน สขภาพ

และความปลอดภยพฤตกรรมทคาดหวง

ฯลฯ


องคกร

(Organization)


(Human Rights

Initiatives)




(Relevance to PTT)

สงแวดลอม ประเดนท 1: การปองกนมลพษ

ประเดนท 2: การใชทรพยากรอยางย งยน

ประเดนท 3: การเปลยนแปลงสภาพ

ภมอากาศและการบรรเทาผลกระทบ

ประเดนท 4: การปองกนของสภาพแวดลอม

ความหลากหลายทางชวภาพ และการฟนฟท

อยอาศยตามธรรมชาต


ในการลดการปลอยกาซเรอนกระจกและ

ตงเปาหมายการลดกาซเรอนกระจกเปน KPI

ขององคกร

- การปกปองสงแวดลอม: หากปรมาณการ

ใชนาของโครงการมมนยสาคญ จะตองม

มาตรการปองกนและตดตามตรวจสอบ

ผลกระทบทอาจเกดขน

- การปกปองสงแวดลอม: ประเมนความ

เสยงและผลกระทบตอสภาพแวดลอม

(รวมทงผลกระทบตอความหลากหลายทาง

ชวภาพ เชน สตวใกลสญพนธ) จากกจกรรม

ของกลม ปตท. ซงเปนสวนหนงของ

ขนตอนการอนมตจากหนวยงานราชการท



ทจะสรางผลกระทบเชงบวกในดานความ

หลากหลายทางชวภาพ โดยมแนวทางการ

บรหารจดการ และแผนปฏบตการดานความ


แนวทางปฏบตในการ

ดาเนนงานทเปนธรรม

ประเดนท 5: การเคารพสทธในทรพยสน - การมสวนรวมของชมชน: ตองไดรบความ




การมสวนรวมของชมชน

และการพฒนา

ประเดนท 1: การมสวนรวมของชมชน

ประเดนท 2: การศกษาและวฒนธรรม

ประเดนท 6: สขภาพ

ประเดนท 7: การลงทนเพอสงคม

- การมสวนรวมของชมชน: กลม ปตท.

ดาเนนงานเชงรกในการจดกจกรรมการม

สวนรวมกบผมสวนไดสวนเสยทเกยวของ

เพอสรางเขาใจและทราบความตองการ

รวมทง ขอกงวลตางๆ

- การพฒนาชมชน: กลม ปตท. มงมนในการ

ปรบปรงคณภาพชวตของชมชนผาน

โครงการพฒนาสงคมและชมชน


องคกร

(Organization)


(Human Rights

Initiatives)




(Relevance to PTT)

โครงการความ

โปรงใสใน

อตสาหกรรมสกด

ทรพยากรธรรมชา

ต (The Extractive

Industries

Transparency

Initiative: EITI)

ความโปรงใสในการ

เปดเผยการชาระเงน

ใหกบรฐบาล (เชน

คาลขสทธ) เปนความคด

รเรมในการกากบดแล

กจการทด นอกจากน ยง

เปนวธการทเกยวของกบ

กลมผมสวนไดสวนเสย

เพอใหมนใจวาสทธของ

ภาคประชาสงคมและ

บรษท จะไมถกละเมด

วธการบรหารความมงคงของทรพยากรทาง

ธรรมชาตเปนสงทจาเปน เพอใหมนใจวา

ทรพยากรเหลานจะถกนามาใชใหเกด

ประโยชนตอประชาชนทกคน

- การขยายธรกจ: กลม ปตท. ไดเปดเผย

ขอมลตอสาธารณชน โดยรบรองโครงการ

ความโปรงใสในอตสาหกรรมสกด

ทรพยากรธรรมชาต หรอ EITI โดยเปดเผย

ขอมลทางการเงนทเกดขนจรงตามท

กฎหมายกาหนด และสอดคลองกบภาระ

ผกพนตามสญญาของโครงการในประเทศท

กลม ปตท. เขาไปดาเนนการ

ดชนความย งยน

ดาวโจนส (Dow

Jones

Sustainability

Indices)

ขอปฏบตดานแรงงาน

และการทางานทด

- ความหลากหลาย

- คาตอบแทนทเทาเทยมกน

- เสรภาพในการสมาคม

- ความมงมนในดานสทธมนษยชน

- การตรวจสอบดานสทธมนษยชน

- การประเมนดานสทธมนษยชน

- เปดเผยขอมลเกยวกบสทธมนษยชน

- การจางงาน: การประเมนความเสยงและ

ผลกระทบดานสทธมนษยชน และสงเสรม

เสรภาพในการสมาคม / ชมนม / การจดตง

สหภาพแรงงาน รวมทง ขจดการเลอกปฏบต

และแกไขสภาพการทางานทไมปลอดภย

หมายเหต: พจารณารายละเอยดกรอบการบรหารจดการความย งยนกลม ปตท. (PTT Group Sustainability Management Framework) ไดท

http://www.pttplc.com/th/Sustainability/PTT-Sustainability/Governance/Pages/Sustainability-Governance-and-

Framework.aspx


ภาคผนวก ข ตวอยางการประเมนความเสยงดานสทธมนษยชนและการรวบรวมรายงานความเสยงดานสทธมนษยชน

วตถประสงคของการประเมนความเสยงคอเพอใหมการรวบรวมรายงานความเสยงดานสทธมนษยชนขององคกรควบคไปกบ

รายงานความเสยงดานสทธมนษยชนของแตละโครงการ ทงน โครงการบรหารจดการความยงยนกลม ปตท. (คบง.) มหนาท

หลกในการรวบรวมรายงานความเสยงดานสทธมนษยชนของกลม ปตท. (Human Rights Risk Register) โดยตองประเมน

ความเสยงในภาพรวมและระบมาตรการการบรหารจดการความเสยง รวมทงควรทาการทบทวนรายงานความเสยงดานสทธ

มนษยชน(Human Rights Risk Register) อยางสมาเสมอ ในกรณมความเปลยนแปลงทสาคญในกลมธรกจใหมหรอการ

เปลยนแปลงในระดบหนวยงาน/โครงการ รวมทง กรณทเกดประเดนสาคญดานสทธมนษยชนเกดขน (Human Right

Incident)

ตวอยางการประเมนความเสยงดานสทธมนษยชน (Human Rights Risk Assessment) และการรวบรวมรายงานความเสยงดาน

สทธมนษยชน (Human Rights Risk Register) สรปไดดงน

การประเมนความเสยงดานสทธมนษยชน (Human Rights Risk Assessment) มขนตอนการดาเนนงานดงน

1. การกาหนดขอบเขตธรกจของกลมบรษท

หนวยงานทเกยวของจดสงขอมลดานกจกรรมทางธรกจและสถานทตง ของธรกจตางๆ ของกลมบรษท แยกตามรายประเทศ

เพอใชในการกาหนดขอบเขตของธรกจของกลมบรษท ซงรวมถงประเภทของธรกจและประเทศทดาเนนธรกจ

2. การกาหนดบรบทดานสทธมนษยชน

2.1 ระบประเดนในพนททมการดาเนนกจกรรมทางธรกจ

7. การตดตามและทบทวน

6. การประเมนคาความเสยงคงเหลอ

5. การระบการควบคมและบรรเทาความเสยง

4. การประเมนคาความเสยง

3. การระบ/ประเมนประเดนดานสทธมนษยชนในระดบพนทปฏบตการและสทธทเกยวของในระดบบคคล

2. การกาหนดบรบทดานสทธมนษยชน

1. การกาหนดขอบเขตธรกจของกลมบรษท


หนวยงานทเกยวของระบประเดนดานสทธมนษยชนในประเทศทมการดาเนนกจกรรมทางธรกจ เนองดวยสถานการณดาน

สทธมนษยชนในแตละประเทศ/ แตละพนทมลกษณะเฉพาะทแตกตางกน ทงในแงของประเดนและความเรงดวนในการ

แกไขปญหา โดยแหลงขอมลเกยวกบประเดนดานสทธมนษยชนในระดบระดบประเทศ/ภมภาค สามารถหาไดจากแหลง

ตางๆ เชน รายงานภาพรวมของโลกประจาปเกยวกบสทธมนษยชน (Human Rights Watch) ฐานขอมลในเวบไซต Business

& Human Rights Resource Center และสานกงานขาหลวงใหญสทธมนษยชนแหงสหประชาชาต (Office of the High

Commissioner for Human Rights - OHCHR)

2.2 ระบประเดนตามประเภทของธรกจ/อตสาหกรรม

หนวยงานทเกยวของระบประเดนดานสทธมนษยชนตามประเภทของธรกจ/อตสาหกรรม เนองจากแตละกลมอตสาหกรรมม

ความเกยวของกบประเดนดานสทธมนษยชนทแตกตางกน ขอมลสาหรบประเดนดานสทธมนษยชนของแตละกลม

อตสาหกรรมสามารถหาไดจากฐานขอมลในเวบไซต Business & Human Rights Resource Centre

3 การระบ/ประเมนประเดนดานสทธมนษยชนในระดบพนทปฏบตการและสทธทเกยวของในระดบบคคล

3.1 ระบ/ประเมนประเดนในระดบพนทปฏบตการ

หนวยงานทเกยวของรวมกนวเคราะหความเชอมโยงของบรบทดานสทธมนษยชนตามทระบไวในหวขอท 2 กบกจกรรมทาง

ธรกจตางๆ ทงน หนวยงานทเกยวของจาเปนตองคดกรองประเดนดานสทธมนษยชนโดยพจารณาถงการมสวนเกยวของ

ทางตรงหรอทางออมทอาจกอใหเกดการละเมดสทธมนษยชน เชน หากในประเทศหนงมการรายงานเกยวกบการใชกาลง

รกษาความปลอดภยโดยภาครฐในทางทผด เนองจากประเดนดงกลาวอาจทาใหบรษทมความเสยงทจะอยในฐานะผรวม

กระทาความผดในการละเมดสทธมนษยชนได หากไมมการดาเนนการใดๆ เพอแกไขสถานการณ

3.2 ระบ/ประเมนสทธในระดบบคคลในพนทปฏบตการ

การระบสทธมนษยชนในระดบบคคลพจารณาจากประเดนในระดบพนทปฏบตการตามหวขอท 3.1 เชน สทธในระดบบคคล

ทเกยวของกบผคาและผรบเหมาอาจเกยวของกบสทธในการคมครองเดก และสทธในการทางานในสภาวะทเปนธรรมและ

เหมาะสม หรอสามารถศกษาไดจากเอกสาร Guide to Human Rights Impact Assessment and Management (HRIAM)

ของกองทนการเงนระหวางประเทศ (International Finance Corporation – IFC)

4 การประเมนคาความเสยง

หนวยงานทเกยวของประเมนความเสยงโดยพจารณาจากองคประกอบ 2 ประการ ไดแก ผลกระทบ (Impact) และโอกาสทจะ

เกดขน (Likelihood) โดยการประเมนความเสยงดานสทธมนษยชนในขนตอนการดาเนนงานฉบบนเนนการประเมนความ

เสยงของการดาเนนกจกรรมทางธรกจทอาจกอใหเกดผลกระทบตอสทธมนษยชนทงทางตรงและทางออม จากนนจงนา

องคประกอบทงสองมาพจารณารวมกนเพอหาระดบความเสยง (Level of Risk) ซงแบงออกเปน 4 ระดบ ไดแก ระดบสงมาก

สง กลาง และตา ดงรปดานลาง


เกณฑการประเมนระดบของผลกระทบและโอกาสทจะเกดขน สามารถแบงได ดงน

เกณฑการประเมนผลกระทบ:

สงมาก (4)

ผลกระทบดานสทธมนษยชนสงผลกระทบในวงกวางหรอสงผลตอกลมประชากร ทเกนกวาขอบเขตของพนท

ปฏบตการ

บรษทไมสามารถควบคมหรอบรรเทาผลกระทบดานสทธมนษยชนเพอฟนฟใหผทถกละเมดสทธมนษยชนไดสทธ

นนกลบคนมาได

ผลกระทบ / เหตการณทเกยวของกบดานสทธมนษยชนมความจาเปนตองไดรบความชวยเหลอจากหนวยงาน

ภายนอกทเปนอสระ และมความนาเชอถอ เพอไกลเกลยปญหารวมกบบรษท

สง (3)

บรษทมความจงใจในการใหความชวยเหลอ หรอ ใหการสนบสนนการดาเนนงานทกอใหเกดการละเมดดานสทธ

มนษยชน (Legal Complicity)

ผลกระทบดานสทธมนษยชนทเปนผลจากการดาเนนงานของบรษทหรอสายโซอปทานของบรษท สงผลกระทบตอ

ผมสวนไดสวนเสยในพนทปฏบตการ

บรษทมความขดแยงดานสทธมนษยชนกบกลมเสยง (Vulnerable Group)


ปานกลาง (2)

บรษทไดรบผลประโยชนจากการดาเนนงานทกอใหเกดการละเมดดานสทธมนษยชนโดยหนวยงานอน (Non-legal

Complicity)

บรษทไมสามารถตอบสนองตอขอกงวลทเกยวของกบดานสทธมนษยชนจากผมสวนไดสวนเสยภายในหรอ

ภายนอกได

ตา (1)

ผลกระทบทอาจเกดขนจากขอกงวลดานสทธมนษยชนทไดรบจากผมสวนไดสวนเสยจากภายในหรอภายนอก

ไดรบการปองกนแกไข โดยกลไกการจดการขอรองเรยนทมประสทธภาพของบรษท

เกณฑการประเมนโอกาสทจะเกดขน:

สง (4): เหตการณเกดขนภายในพนทปฏบตการหลายครงตอป (>25%)

ปานกลาง (3): เหตการณเกดขนในพนทปฏบตการเปนครงคราว (10-25%)

นอย (2): เหตการณเกดขนในพนทปฏบตการนอยมาก แตมความเปนไปไดทจะเกดขน (1-10%)

นอยมาก (1): เหตการณเกดขนในอตสาหกรรมทเปนประเภทเดยวกบพนทปฏบตการ แตเหตการณดงกลาวมความ

เปนไปไดนอยทจะเกดขนกบพนทปฏบตการ (<1%)

5 การระบการควบคมและบรรเทาความเสยง

หนวยงานทเกยวของระบแนวทาง/มาตรฐาน/มาตรการดานสทธมนษยชนทมอย (เชน นโยบาย แนวปฏบต คมอ กระบวนการ

เปนตน) ทสามารถนาไปใชในการบรหารจดการประเดนดานสทธมนษยชนในพนทปฏบตการทมความเสยงตามผลการ

ประเมนในหวขอท 4 เพอลดความโอกาสและความรนแรงของเกดผลกระทบดานสทธมนษยชนทอาจเกดขน โดยวธการ

ควบคมและบรรเทาความเสยงดงกลาวอาจเปนแนวทางทใชในระดบองคกรหรอระดบปฏบตการ

6 การประเมนคาความเสยงคงเหลอ

หนวยงานทเกยวของรวมประเมนผลความเสยงทเหลออย (Residual Risk) โดยพจารณาถงประสทธภาพในการจดการความ

เสยงตามหวขอท 5 ทงน หากความเสยงทเหลออยมระดบความเสยงปานกลางหรอสงกวา หนวยงานทเกยวของจาเปนตอง

จดทาแผนการจดการเพมเตมเพอบรรเทาความเสยงใหอยในระดบทยอมรบได

7 การตดตามและทบทวน

ในกรณทมความเสยง (ภายหลงมมาตรการควบคม) อยในระดบปานกลางหรอระดบสง หนวยงานทรบผดชอบ (Subject

Matter Expert: SMEs) หรอหนวยงานบรหารจดการความยงยน (SM) ของแตละบรษท มหนาทแจงใหโครงการบรหาร

จดการความยงยนกลม ปตท. (คบง.)หรอคณะกรรมการบรหารความรวมมอการดาเนนธรกจอยางย งยนกลม ปตท. (SAC)

ทราบและพจารณามาตรการทจาเปนเพมเตมตอไป รวมถงการตดตามและทบทวนเพอใหมนใจถงประสทธภาพของแนว

ทางการควบคมความเสยงทมอย


การรวบรวมและทบทวนรายงานความเสยงดานสทธมนษยชน (Human Rights Risk Register)

การรวบรวมและทบทวนรายงานความเสยงดานสทธมนษยชน(Human Rights Risk Register) ดาเนนการในกรณมความ

เปลยนแปลงทสาคญในกลมธรกจใหมหรอการเปลยนแปลงในระดบหนวยงาน/โครงการ รวมทง กรณทเกดประเดนสาคญ

ดานสทธมนษยชนเกดขน (Human Right Incident)

หนวยงานทเกยวของควรตดตามปจจยทอาจมผลทาใหเกดการเปลยนแปลงผลการประเมนความเสยงดานสทธมนษยชนอยาง

สมาเสมอ เพอระบและปองกนผลกระทบดานสทธมนษยชนอนเปนผลสบเนองมาจากปจจยเหลาน ปจจยทควรตดตาม ไดแก

การเปลยนแปลงและ/หรอประสทธภาพของแนวทาง / มาตรฐานดานสทธมนษยชนของบรษท เนองจากปจจย

ดงกลาวสามารถมผลตอความเสยงคงเหลอ

ความสอดคลองกบกฎระเบยบ เนองจากเปนสวนชวยในการปองกนผลกระทบตอผมสวนไดสวนเสย

ประเดนดานสทธมนษยชนในประเทศทมการดาเนนกจกรรมทางธรกจ เนองจากอาจมประเดนใหมหรอประเดนท

ตองใหความสาคญอยางเรงดวน ซงทมผลตอความเสยงดานสทธมนษยชนของบรษท

การเปลยนแปลงของกจกรรมทางธรกจ / อตสาหกรรม เนองจากแตละกจกรรม/อตสาหกรรม มความเกยวของกบ

ประเดนดานสทธมนษยชนทแตกตางกน

เพอใหมนใจถงประสทธภาพของแนวทางการควบคมความเสยงทมอย หนวยงานทเกยวของควรตดตามผลการดาเนนงานดาน

สทธมนษยชนของตน ไมวาจะมระดบความเสยงดานสทธมนษยชนอยในระดบใดกตาม โดยหนวยงานทเกยวของควรรายงาน

ใหผบงคบบญชาภายในหนวยงานทราบถงความเสยงดานสทธมนษยชนทอยในระดบสงและสงมาก เพอใหรบทราบและ

สามารถวางแผนการปองกนทเหมาะสม

ในการจดทาการประเมนความเสยงดานสทธมนษยชนพรอมกบหนวยงานทเกยวของทใหการสนบสนนเปนประจาทกปหรอ

ตามความจาเปน เชน ในกรณทเกดการเปลยนแปลงของประเดนทเกยวของกบดานสทธมนษยชน กจกรรมทางธรกจ และ

แนวทาง/มาตรฐาน เพอใหมนใจวาบรษทไดพจารณาประเดนทเกยวของอยางครบถวนเมอประเมนความเสยงดานสทธ

มนษยชนในระดบองคกร ดงตวอยางรายงานความเสยงดานสทธมนษยชน(Human Rights Risk Register) ดงน


1.กจกรรม* 2.ประเดน

ดานสทธ

มนษยชน

3.คาอธบายเกยวกบ

ผลกระทบ

4.ความ

เสยงดาน

สทธ

มนษยชน

5.สทธ

มนษยชน/

มาตรฐานท


6.มาตรการ

ปองกนและ

บรรเทา

7.ความ

เสยงท

เหลออย

8.มาตรการ

เพมเตม

การบรหารจดการความมนคง ปลอดภย

การจางงาน

เจาหนาทรกษา

ความปลอดภย

ซงกลม ปตท.

ตองใชกอง

กาลงรกษา


ในการ

ดาเนนงาน

การใชกาลง

เกนกวาเหต

การยกเวน

โทษเมอม

การประทวง

ของชมชน

หรอการ

ตอตาน

รปแบบอนๆ

การละเมด

กฎหมาย

ระหวาง

ประเทศ

การรวม

กระทา

ความผดใน

การละเมด

สทธ

มนษยชน

มโอกาสทเจาหนาท

รกษาความปลอดภยใช

กาลงเกนกวาเหตใน

การปราบปรามชมชน

หรอลกจางทมา

ประทวง เชน หากการ

ประทวงบานปลายเขา

สการใชความรนแรง

และมกองกาลงรกษา

ความปลอดภยทจะ

ตอบสนองตอกลมผ

ตอตาน

กลม ปตท. มโอกาส

รวมในการละเมดสทธ

มนษยชน เชน กอง

กาลงรกษาความมนคง

ของรฐ (ตารวจ ทหาร

ในทองถน) ใชความ

รนแรงแกไขการชมนม

ประทวง ขาวการสลาย

ผชมนมแพรกระจาย

ทางสอและสงผลตอ

บรษทได

ผลกระทบ:

4

โอกาสการ

เกด: 3

ความเสยง:

สง

สทธในชวต

เสรภาพและการ

รกษาความ

ปลอดภยของ

บคคล

เสรภาพจากการ

กระทาท

โหดราย

เสรภาพในการ

ชมนม

สทธเสรภาพ

จากการจบกม

โดยพลการ/ ถก

เนรเทศ

สทธของบคคล

จากการถกคม

ขง และไดรบ

การเยยวยาทม

ประสทธภาพ

จรรยาบรรณของ



(และผลกระทบ

หากมการละเมด

เกดขน)

การฝกอบรม

สาหรบกองกาลง

รกษาความ

ปลอดภย

(เกยวกบ

พฤตกรรมและ

การตอบสนองท

เหมาะสม)

ตรวจสอบ

ประสทธภาพของ



หมายเหต: *ตวอยางรายงานความเสยงดานสทธมนษยชน(Human Rights Risk Register) ประกอบดวยการพจารณาภาพรวมของกจกรรมตางๆ ทจดทาโดย

กลม ปตท. และการระบความเสยงทเกยวของกบสทธมนษยชนโดยมขนตอนประกอบดวย:

1. การกาหนดกจกรรมทสาคญของ กลม ปตท.

2. การกาหนดประเดนสทธมนษยชนทเกดขนจากกจกรรมทสาคญของ กลม ปตท.

3. การกาหนดผลกระทบดานสทธมนษยชนทเกดขนจากกจกรรมทสาคญเหลาน

4. การประเมนคาความเสยงดานสทธมนษยชนทเกดขนโดยใชเกณฑการประเมนระดบของผลกระทบและโอกาสทจะเกดขน

5. การพจารณาความเกยวของ และมาตรฐานดานสทธมนษยชนทใชบงคบ

6. การกาหนดมาตรการบรรเทาผลกระทบตางๆ ทใชดาเนนการลดผลกระทบ

7. ความเสยงทเหลอจะถกกาหนดเมอมการดาเนนการตามมาตรการบรรเทาผลกระทบดานสทธมนษยชน และการประเมนตนเอง

8. การพฒนามาตรการเพมเตมเพอบรหารจดการความเสยงทอาจเกดขน


ภาคผนวก ค ตวอยางรายการตรวจสอบวเคราะหสถานะดานสทธมนษยชน

การดาเนนธรกจในประเทศ ภมภาค หรอพนทใหม หรอการเขารวมธรกจใหม ควรมการตรวจสอบ และวเคราะหสถานะดาน

สทธมนษยชน โดยใชรายการตรวจสอบวเคราะหสถานะดานสทธมนษยชน (Human Rights Due Diligence Checklist) โดย

ตวอยางรายการตรวจสอบวเคราะหสถานะดานสทธมนษยชน (Human Rights Due Diligence Checklist) มดงน

รายการตรวจสอบวเคราะหสถานะดานสทธ

มนษยชน (Human Rights Due Diligence

Checklist)

ผลการตรวจสอบ

ใช (Yes) ไม (No)

1. สถานการณทวไปในประเทศ / ภมภาค (ซงไดจากการศกษาขอมลทตยภม):

1.1 มปญหาดานสทธมนษยชนในประเทศ /

ภมภาค / พนทของโครงการ หรอไม

(ศกษาจากรายงานซงจดทาโดยโดย

สหประชาชาต (United Nations) องคการ

นรโทษกรรมสากล (Amnesty

International) รายงานภาพรวมของโลก

ประจาปเกยวกบสทธมนษยชน (Human

Rights Watch) องคกรอนเตอรเนชนแนล

ไครซสกรป (International Crisis Group)

2. ความเกยวของกบกลม ปตท. (ศกษาจากขอมลทตยภมและปฐมภม ซงไดจากการเกบขอมลภาคสนาม)

2.1 แผนการดาเนนงานกจกรรม/ โครงการ

ของกลม ปตท. ขนอยกบหนวยงานหรอ

กลม (เชน ชนเผา บรษทพนธมตร) ซงเปน

ทรจกกนทวไปวามสวนรวมในการละเมด

สทธมนษยชนหรอไม

2.2 กลม ปตท. ไดรบผลประโยชน (ทง

ทางตรงหรอทางออม) จากการละเมดสทธ

มนษยชนโดยคสญญาในการวาจางหรอไม

3. การเลอกคคาทางธรกจ

3.1 พนธมตรทางธรกจทไดรบคดเลอก ม

นโยบาย ความมงมน กระบวนการ และ

วธการบรหารจดการดานสทธมนษยชนใน

เรองตางๆ เชน พนกงาน (สทธแรงงาน)

สงคม ชมชน (สทธชมชน) สายโซอปทาน

สงแวดลอม ฯลฯ หรอไม

3.2 พนธมตรทางธรกจทไดรบคดเลอก ม

ประวตการละเมดสทธมนษยชนหรอไม

3.3 พนธมตรทางธรกจทไดรบการคดเลอกม

นโยบายสทธมนษยชนหรอไม หากไมม

ใหพจารณาวา พนธมตรทางธรกจทไดรบ

การคดเลอกมหลกฐานอนๆ ทแสดงถง

ความมงมนในการเคารพสทธมนษยชนขน


พนฐานของผมสวนไดสวนเสยทเกยวของ

หรอไม

หมายเหต: ตวอยางปญหาดานสทธมนษยชนในประเทศ / ภมภาคสามารถหาไดจากแหลงตางๆ เชน องคกร Human Rights Watch ฐานขอมลใน

เวบไซต Business & Human Rights Resource Center (https://business-humanrights.org/en/corporate-legal-accountability/case-

profiles/legal-case-map)


ภาคผนวก ง ตวอยางการประเมนผลกระทบดานสทธมนษยชนและรายการประเมนตวเองดานสทธมนษยชน

การประเมนผลกระทบดานสทธมนษยชน (HRIA) ถกนามาใชเพอทาใหหนวยธรกจใหม สามารถบงช มระบบการบรหาร

และตรวจสอบผลกระทบดานสทธมนษยชนทเกยวของอยางเปนระบบ ทงน HRIA จะดาเนนการในกรณมความแตกตางของ

กจกรรมการผลตและหนวยธรกจทมอยในปจจบน

ประเดนเรองสทธมนษยชนสามารถรวมเขากบการประเมนผลกระทบทางสงแวดลอม สงคม และสขภาพ (ESHIA) ซง

อตสาหกรรมน ามนและกาซใชในการประเมนผลกระทบทอาจเกดขนจากโครงการและกจกรรม แตถามความเสยงดานสทธ

มนษยชนสงและถกระบในรายงาน ESHIA กจะตองมการดาเนนการประเมนผลกระทบดานสทธมนษยชนแยกตางหาก

HRIA จะตองดาเนนการเมอโครงการหรอการดาเนนการอยในสภาพแวดลอมการทางานมความเสยงสงในการละเมดสทธ

มนษยชน ไดแก

โซนความขดแยง (Conflict zone) คอ สถานการณความขดแยงทเกดขนบรเวณพนทโครงการ ซงมกเกดขนจากการ

ละเลยในเรองการปองกนการละเมดสทธมนษยชน

การกากบดแลทออนแอ (Weak governance) รวมถงขอกลาวหาทเกดขนในอดตหรอปจจบนเกยวกบการตดสนบน

และการทจรต โดยการกากบดแลดงกลาว ประกอบดวยความสามารถของรฐบาลทจะสงมอบบรการรสาธารณะ

รวมทง การบรการดานสขภาพ การศกษาและสวสดการ ทมความจาเปนตอสทธทางเศรษฐกจสงคมและวฒนธรรม

ความไมสอดคลองตรงกนระหวางการปฏบตในทองถนและมาตรฐานดานสทธมนษยชนระหวางประเทศ รวมทง

การปฏบตทางวฒนธรรมทองถนทขดตอมาตรฐานสทธมนษยชน

กรณความขดแยงของแตละกลมชนทไมพอใจเหตการณในอดต (Legacy issues) ซงรวมถงขอกลาวหาในอดตหรอ

ปจจบนของการละเมดสทธมนษยชนโดยอตสาหกรรมทตงอยใกลหรอตดกบการดาเนนการ เชนเดยวกบขอ

กลาวหาในเรองการละเมดสทธมนษยชนในทองถนโดยองคกรพนธมตร (เชน คคาทางธรกจ ผรบเหมา เปนตน)

ขนตอนการประเมนผลกระทบดานสทธมนษยชน (Human Rights Impact Assessment) สรปไดดงน


1. การวางแผนและกาหนดขอบเขตการประเมน (Planning and Scoping )

ขนตอนแรกของการประเมนผลกระทบทางดานสทธมนษยชนนนควรมการกาหนดขอบเขตการประเมน ขนตอนนจะทาให

ผบรหารระดบสงรบทราบถงแนวโนมของผทไดรบผลกระทบจากการดาเนนโครงการ โดยขอมลตางๆ เหลานจะแสดงถง

ขอบเขตของการเกบขอมลพนฐานและการประเมนผลกระทบทจะเกดขน

2. การเกบขอมลพนฐาน (Data Collection and Baseline Development)

รายละเอยดขอมลพนฐานจะชวยใหเขาใจสถานการณทางดานสทธมนษยชนโดยทวไปของพนทนนๆ ซงจะอธบายแนวโนม

ผลกระทบหรอการเปลยนแปลง การตรวจสอบและการเขาถง ตารางดานลางแสดงรายละเอยดสถานการณทางดานสทธ

มนษยชนทอาจเกดขนซงเปนขอมลพนฐานของพนทปฏบตการนนๆ

ขอมล

พนฐาน

รายละเอยด

สถานการณ

ของประเทศ

นนๆ

(Existing

country

situation)

รายละเอยดขอมลสถานการณทางดานสทธมนษยชนของประเทศทเขาไปดาเนนธรกจควรรวบรวมไวเปนขอมลพนฐานอางอง

โดยครอบคลมขอกลาวหาทางดานสทธมนษยชนตางๆ ทเคยเกดขน เชนเดยวกบพนททเกดขอขดแยง พนททภาครฐดแลไมทวถง

และ/หรอ พนททไมมการดาเนนงานดานสทธมนษยชน ขอมลตางๆ เหลานจะชวยใหเขาใจสถานการณทางดานสทธมนษยชนท

ซบซอนของพนทนนๆ และรวมไปถงโอกาสการรวมกระทาความผดในการละเมดสทธมนษยชนทอาจจะเกดขนจากการ

ดาเนนงาน

กรอบ

กฎระเบยบ

(Regulatory

framework)

ขอมลทางดานกรอบกฎระเบยบทเกยวของกบสทธมนษยชนของประเทศนนๆ ควรรวบรวมไวเปนขอมลพนฐาน โดยครอบคลม

ถงขอตกลงทประเทศนนๆ ลงนาม

1. Planning and

Scoping

2. Data

Collection and

Baseline

Development

3. Analysing

Impacts

4. Impact

Mitigation and

Management

5. Reporting

and Evaluation


ขอมล

พนฐาน

รายละเอยด

ชมชน

ทองถน

(Local

communities

)

ขอมลทเกยวของกบชมชนทองถนทอาจไดรบผลกระทบจากการดาเนนโครงการควรรวบรวมไวเปนขอมลพนฐาน โดยภาพรวม

ของขอมลชมชนทองถนควรครอบคลมประเดนดงน

ขอมลสาคญทเกยวของกบประชากร เชน จานวนประชากร จานวนกลมผดอยโอกาส เชอชาตและศาสนา เปนตน

ขอมลโครงสรางพนฐานและบรการชมชน เชน การเขาถงนาและการสขาภบาล บรการดานสขภาพ เปนตน

ดชนชวดการดารงชวต เชน อตราการวางงาน ระดบรายได อตสาหกรรมและการจางงาน เปนตน

การถอครองทดน โดยเฉพาะอยางยงแนวโนมการตงถนฐานใหมทอาจจะเกดขน

นอกจากน ควรรวบรวมขอมลทางดานการรบรของผมสวนไดสวนเสยตอโครงการและความกงวลเกยวกบสทธมนษยชนของ

กลมผมสวนไดสวนเสย

บรบททาง


(Cultural

context)

บรบททางวฒนธรรมควรรวบรวมไวเปนขอมลพนฐาน ซงรวมถงหลกฐานทจบตองไดและหลกฐานทจบตองไมได ในพนทนนๆ

และรวมถงกลมบคคลทไดรบประโยชนจากบรบททางวฒนธรรม

ขอขดแยงใน

พนทนนๆ

(Legacy

issues)

ในหลายประเทศ การดาเนนธรกจในชมชนอาจถกตงขอกลาวหาวาเปนการลวงละเมดสทธมนษยชน ซงขอขดแยงตางๆ เหลาน

ควรรวมรวมไวเปนขอมลพนฐานของพนทนนๆ เพอไมใหเกดกรณขอผดพลาดเชนเดยวกบทเคยเกดขนกบหนวยงานหรองคกร

อนๆ ในอดต

โดยทวไปแลว ขอมลพนฐานนนมาจากการรวบรวมขอมล 2 ระยะ ดงน

ระยะท 1: การศกษาขอมลทตยภมจากชองทางการเผยแพรขอมลตอสาธารณจากแหลงตางๆ โดยรวมถงขอมลจาก

หนวยงานภาครฐและอนๆ

ระยะท 2: การรวบรวมขอมลปฐมภม ซงเปนการสมเกบขอมล

3. การประเมนผลกระทบ (Analysing Impacts)

การคาดการณผลกระทบนนตองพจารณาตามประเดนดงตอไปน

โครงการอาจสงผลโดยตรงตอชมชนทองถน โดยควรคานงถงความเสยงของผลกระทบทมตอผมสวนไดสวนเสยท

ดอยโอกาส เชน ผยากไร หวหนาครวเรอนทเปนผหญง ชนพนเมอง เปนตน

ผลกระทบของโครงการทกระทบโดยตรงตอแรงงาน

ผลกระทบทอาจเกดขนผานสายโซอปทานของโครงการ ซงสงผลใหองคกรเผชญปญหาซบซอนทเกยวของกบการ

ละเมดสทธมนษยชน ซงถอเปนการรวมกระทาความผดในการละเมดสทธมนษยชน (Complicity)

ผลกระทบทเกยวของกบการจางงานของพนกงาน และ/หรอ พนกงานรกษาความปลอดภย

การประเมนระดบของผลกระทบนนยดหลกเกณฑการประเมนความเสยงทางดานสทธมนษยชน (ภาคผนวก ข) สาหรบ

ผลกระทบทมระดบปานกลางถงสงมากนน โครงการตองมมาตรการเพอควบคมและบรรเทาผลกระทบตางๆ เหลาน อยางไรกด

การอางองระดบการใหคะแนนความเสยงทางดานสทธมนษยชนมรายละเอยดแตกตางกนไปตามลกษณะของผลกระทบและ

โอกาสทจะเกดผลกระทบนนๆ


4. มาตรการการจดการผลกระทบ (Impact Mitigation and Management)

หลงจากการประเมนผลกระทบแลว ควรดาเนนการเพอหามาตรการในการจดการผลกระทบตางๆ ดงกลาว โดยมงเนนการ

บรรเทาและลดผลกระทบเชงลบใหเกดขนนอยทสดและเสรมสรางผลกระทบเชงบวกทอาจจะเกดขน มาตรการทไดพฒนาขน

จะนามาใชกบโครงการทประเมนผลกระทบทางดานสทธมนษยชนอยในระดบปานกลางหรอระดบสงมาก โดยรายละเอยด

มาตรการทประสบผลสาเรจในการบรรเทาผลกระทบทางดานสทธมนษยชนในภาคธรกจ เมอหนวยงานไดมการนามาตรการ

ดงกลาวไปปฏบตแลวควรมการตดตามตรวจสอบและทบทวนแผนการดาเนนงานเพอการพฒนาใหเกดประสทธภาพสงสด

หลงจากการดาเนนการประเมนผลกระทบทางดานสทธมนษยชนขนตอนตางๆ แลว ผลกระทบนนๆ ควรไดรบการประเมน

อกครงเพอใหทราบถงผลกระทบทยงคงเหลออย (Residual impact)

5. การรายงาน และทบทวนแผนการดาเนนงาน (Reporting and Evaluation)

ความเปลยนแปลงใดๆ ทสาคญซงเกยวของกบประเดนดานสทธมนษยชน สาหรบการพฒนาหนวยธรกจใหม หรอการ

เพมเตมรายละเอยดโครงการทมอยเดมจะถกรายงานไปยงโครงการบรหารจดการความยงยนกลม ปตท. (คบง.) หรอ

คณะกรรมการบรหารความรวมมอการดาเนนธรกจอยางย งยนกลม ปตท. (SAC) พจารณา และปรบปรงรายการความเสยง

ดานสทธมนษยชนในภาพรวม (Human Rights Risk Register)

รายการของดชนชวดในการตรวจสอบประเดนดานสทธมนษยชน การตดตามและการประเมนผลแผนงาน จะถกดาเนนการ

และระบไวในกระบวนการบรหารจดการดานสทธมนษยชน โดยดชนชวดจะแสดงใหเหนถงประสทธผล (Effectiveness)

ของกระบวนการและสนบสนนโอกาสในการพฒนาการดาเนนงานอยางตอเนอง ทงน บรษทและหนวยงานทเกยวของ

(รวมถงผคา ผรบเหมา และคคาทางธรกจอนๆ) จาเปนตองทารายการประเมนตวเองดานสทธมนษยชน (Human Rights Self-

aseesment Checklist) ดงตวอยางในตารางน

รายการประเมนตวเองดานสทธมนษยชน

(Human Rights Self-aseesment Checklist)

ผลการ


(ใช/ไมใช)

การควบคม ความคดเหน/

ขอเสนอแนะเพมเตม

พนกงาน (สทธแรงงาน)

สภาพการทางาน

นามาตรฐานของบรษท (Corporate Standards) และขอกาหนดใน

การจางงานไปประยกตใช

กลไกการรบเรองรองทกขของแรงงานเปนไปอยางมประสทธภาพ

เสรภาพในการสมาคมและการเจรจาตอรอง

สอสารกบพนกงาน หรอผแทนพนกงาน เมอมการเปลยนแปลงสภาพ

การทางานทอาจกอใหเกดผลกระทบทสาคญ เพอแจงใหผแทน

พนกงาน รวมกนตรวจสอบผลกระทบทอาจเกดขน

ไมขดขวางการเขารวมสมาคมของพนกงาน (เชน การจดตงสหภาพ

แรงงาน) หรอการเขารวมการชมนม โดยการขบไลหรอกดกน หรอ

การคกคามใดๆ ไมวาโดยตรงหรอโดยออม

แรงงานบงคบ

ถายทอดการปฏบตใหกบผคาทเกยวของและผรบเหมาเพอรบทราบ




ผลการ





และปฏบตใหสอดคลองกบนโยบายขององคกรในเรองการบงคบใช

แรงงาน

แรงงานเดก

สอสารนโยบาย ขอกาหนด และมาตรฐานแรงงานกบผคาและ

ผรบเหมาทเกยวของเพอใหรบทราบ และนาไปเปนแนวทางในการ

ปฏบต

สภาพการทางานทปลอดภยและถกสขลกษณะ

ดาเนนการตามนโยบาย มาตรฐาน และแนวปฏบตดานความปลอดภย

และอาชวอนามยของบรษท

จดทาบนทกดานความปลอดภย และอาชวอนามย รวมถงการประเมน

อบตการณ และปญหาดานความปลอดภย และอาชวอนามย เพอทา

การวเคราะห และควบคม

ดาเนนการตดตงอปกรณ/เครองมอในการปองกนทเหมาะสมกบระดบ

ความเสยง (เชน อปกรณปองกนภยสวนบคคล, ชดปฐมพยาบาลและ

อนๆ)

การเลอกปฏบตในการทางาน

ใหความชวยเหลอ ปกปอง และสงเสรมการไมเลอกปฏบตสาหรบ

กลมเสยง เชน การจดสถานททางานสาหรบคนพการ, การสงเสรม

การจางงานเยาวชนและผสงอาย

สงคม ชมชน (สทธชมชน)

มาตรฐานการครองชพและคณภาพชวต

ตรวจสอบและรายงานผลการดาเนนงานหรอผลกระทบอยางตอเนอง

รวมหารอกบผมสวนไดสวนเสยในทองถนเกยวกบปญหามาตรฐาน

การครองชพ และคณภาพชวตเพอหาวธแกไขปญหาทเหมาะสม

สขภาพและความปลอดภยในชมชน

ตรวจสอบและรายงานผลการดาเนนงาน หรอผลกระทบอยาง

สมาเสมอ

สรางการมสวนรวมกบผมสวนไดสวนเสยในประเทศทเขาไปดาเนน

ธรกจ รวมทงองคกรพฒนาเอกชนเพอหารอเกยวกบปญหาสขภาพ

และความปลอดภยในชมชน รวมถงแนวทางในการแกปญหา

การสวนรวมของชมชน

ดาเนนการตามมาตรฐาน แนวทาง และขนตอนการปฏบตของบรษท

เพอสรางการมสวนรวมกบชมชนและผมสวนไดสวนเสยอนๆ ภายใน

พนทการดาเนนงาน

ตรวจสอบใหมนใจวาบรษทสรางการมสวนรวมกบกลมผมสวนได

สวนเสยครบทกกลม รวมทงกลมทตองไดรบการดแลเปนพเศษ (เชน

ชนพนเมอง)

สงเสรมการมสวนรวมกบชมชน และแจงเกยวกบผลกระทบและสทธ

ประโยชนของการดาเนนงานเพอตกลงวธแกไขปญหารวมกน




ผลการ





มรดกทางวฒนธรรม

ดาเนนมาตรการปกปองมรดกทางวฒนธรรมตามแนวทางทบรษท

กาหนด ซงตองสอดคลองตามหลกการพนฐานทงในระดบประเทศ

และระดบสากล

แจงและตรวจสอบใหแนใจวาผรบเหมาหรอผคาตระหนกถง

ความสาคญและการอนรกษมรดกทางวฒนธรรมของบรษทและ

ปฏบตตามมาตรการทกาหนด

ชนกลมนอยรวมทงชนพนเมอง

พฒนากระบวนการมสวนรวมกบกลมทเฉพาะเจาะจง เชน ชนกลม

นอย (รวมถงชนพนเมอง) ในพนททมการดาเนนงาน และตอง

ตรวจสอบใหแนใจวามการพจารณามมมองของชมชนพนเมองในการ

ดาเนนกจกรรมใดๆ ของบรษท และตองมนใจวาชมชนเหลานนม

ความเขาใจในกจกรรม และการดาเนนการของบรษท

ในกรณทมชนพนเมองในพนทการดาเนนงาน ตองตรวจสอบให

แนใจวามบรษทมความเขาใจบรบท และสภาพแวดลอมหรอความ

เชอทางวฒนธรรมของชนพนเมองเหลานนกอนทจะสรางการมสวน

รวมกบกลมผมสวนไดสวนเสยน

การโยกยายถนฐาน

นาแนวทางในการปฏบต มาตรฐาน และขนตอนการดาเนนงานของ

บรษทไปใชอยางมประสทธภาพ

พฒนาวธการตรวจสอบ และมาตรการบรรเทาผลกระทบอยาง

ตอเนอง

สายโซอปทาน

การสรางการมสวนรวมของผคา

ชแจงใหผคาในระดบปฏบตการรบทราบ และปฏบตตามแนวทางการ

กากบดแลการดาเนนงานใหมความสอดคลองตามมาตรฐานของ

บรษท และกฎหมายแรงงานขององคการแรงงานระหวางประเทศ

(ILO) วาดวยเรองสทธแรงงาน

จรรยาบรรณของผคา

ชแจงใหผคาในระดบปฏบตการรบทราบ และปฏบตตามจรรยาบรรณ

หรอแนวทางปฏบตทดของผคา

ความมนคง ปลอดภย


ดาเนนการตามมาตรฐานแนวทางและ/หรอขนตอนของบรษทเกยวกบ


ตรวจสอบการเตรยมการรกษาความปลอดภย

กาหนดใหผใหบรการรกษาความปลอดภย รายงานปญหาดานสทธ

มนษยชน โดยใชกระบวนการของการรายงานของบรษท

การฝกอบรมการรกษาความปลอดภย




ผลการ





จดอบรมใหกบผใหบรการรกษาความปลอดภยอยางตอเนอง


การบรหารจดการนา

นาแนวทาง มาตรฐานและกระบวนการทางานของบรษททเกยวของ

กบการบรหารจดการนามาประยกตใช

ตดตามและรายงานปรมาณการใชนา การระบายน า และคณภาพของ

แหลงนาในพนทอยางตอเนอง

ผลกระทบของมลพษ

นามาตรการการปองกน และบรรเทาโดยการใชเทคโนโลยท

เหมาะสมมาชวยลดผลกระทบตอคณภาพอากาศ และสงแวดลอม

ตดตามและรายงานการปลอยมลพษทกประเภททเปนผลมาจากการ

ดาเนนงานของบรษท

การจดการของเสยและวตถอนตราย

ใชแนวทาง ขนตอน และมาตรฐานในการกาจดของเสยของบรษท ท

สอดคลองตามขอกาหนด และกฎหมายใหเปนไปอยางมประสทธภาพ

ประเมนและรายงานแหลงทมาของของเสยอยางสมาเสมอ กาหนด

แผนการดาเนนการแกไขในกรณทเกดอบตเหตเกยวกบการจดการ

ของเสย


ปฏบตตามความมงมน แนวทาง คมอ และกระบวนการของบรษทใน

การบรหารจดการผลกระทบดานความหลากหลายทางชวภาพในพนท

ปฏบตการและชมชนโดยรอบ

ระบ ประเมนและบรรเทาผลกระทบดานความหลากหลายทางชวภาพ

และระบบนเวศ โดยถอเปนสวนหนงของการดาเนนงาน ครอบคลม

วงจรการดาเนนงานทงหมด รวมถงประเมนผลกระทบดาน

สงแวดลอมใหสอดคลองตามทกฎหมายกาหนด

ประเมนประสทธผลในการบรรเทาผลกระทบและมาตรการปองกน

ในพนทนนๆ

ตดตามความหลากหลายทางชวภาพและผลกระทบทอาจเกดขนจาก

การดาเนนกจกรรมของบรษท

การบรหารจดการพลงงาน

นาแนวทาง มาตรฐานและกระบวนการทางานของบรษททเกยวของ

กบการบรหารจดการพลงงานมาประยกตใช

ตดตามและรายงานปรมาณการใชพลงงาน ไดแก ไฟฟา เชอเพลง และ

อนๆ อยางตอเนอง สมาเสมอ

ลกคาและผบรโภค (สทธผบรโภค)

สขภาพและความปลอดภยของลกคา และผบรโภค

ปฏบตตามมาตรการปองกนและบรรเทาผลกระทบเพอใหเกดความ

ปลอดภยตอสขภาพของลกคา และผบรโภค รวมถงการดแลผลตภณฑ




ผลการ





ตดตามและรายงานการปฏบตตามมาตรการปองกนดานความ

ปลอดภย รวมทงกลไกการถอดถอนและการเรยกคนผลตภณฑใน

กรณทตรวจพบในภายหลงวาอาจกอใหเกดผลกระทบดานสขภาพ

และความปลอดภย

ความเปนสวนตวของขอมล

ปกปองความเปนสวนตวของขอมลของลกคา และผบรโภคดวย

วธการปองกนทมประสทธผลเพยงพอ

ตดตามและรายงานผลการปฏบตตามมาตรการปองกนและการรกษา

ความเปนสวนตวของขอมลลกคา และผบรโภค

เอกสารสนับสนุน · hrms ฉบับนี้...

Documents

Transcript of เอกสารสนับสนุน · hrms ฉบับนี้...