โครงการจดท าเกณฑและมาตรฐานผงเมองรวมเมอง/ชมชน

โครงการจดท าเกณฑและมาตรฐานผงเมองรวมเมอง/ชมชน

ประชมสมมนาเพอรบฟงความคดเหน และขอเสนอแนะ ครงท 1

- สวนท 1 -

วนองคารท 30 พฤษภาคม พ.ศ. 2560 เวลา 08.30 - 16.30 น.

ณ หองบอลรม 1 ชน 3 โรงแรมดเอมเมอรลด กรงเทพฯ

กรมโยธาธการและผงเมอง กระทรวงมหาดไทย

2

1. หลกการและเหตผล

กรมโยธาธการและผงเมองไดเคยจดท าเกณฑและ

มาตรฐานผงเมองรวมไวแลวตงแตป พ.ศ. 2539 และไดมการ

ปรบปรง 2 คร ง ใน พ.ศ. 2544 และใน พ.ศ. 2549 ปจจบน

เกณฑมาตรฐานผงเม องรวมดงกลาวไมสอดคลองกบ

สภาพการณและสงแวดลอมทเปลยนแปลงไปในหลายดาน อกทง

ยงไดมการประกาศใชบงคบพระราชบญญตการผงเมอง (ฉบบท

4) พ.ศ. 2558 ทมการแกไขปรบปรงองคประกอบของผงเมอง

รวมในหลายประเดน จงจ าเปน ท จะตองจดท าเกณฑและ

มาตรฐานผงเมองรวมขนใหม เพอใชเปนเครองมอในการวาง

และจ ดท าผ งเม องรวม ให เหมาะสมกบสภาพการณและ

สงแวดลอมของเมอง/ชมชนในปจจบนและอนาคต และสามารถ

เป นกรอบช น าการพฒนาพ นท ได อย างเหมาะสมและม

ประสทธภาพ

2. วตถประสงค

2.1 เพอใหมเกณฑและมาตรฐานการวางและจดท าผงเมองรวมทเปนปจจบน และ

ตอบสนองกบการพฒนาเมองระดบสากล

2.2 เพอใหมเกณฑและมาตรฐานทเหมาะสมกบการวางและจดท าผงเมองรวม

3

3. ประโยชนทคาดวาจะไดรบ

3.1 มเอกสารวชาการส าหรบอางองในการวางและจดท าผงเมองรวม

3.2 มเกณฑและมาตรฐานการวางผงเมองรวมโดยกรมโยธาธการและผงเมอง ส านกงาน

โยธาธการและผงเมองจงหวด องคกรปกครองสวนทองถนทไดรบการถายโอนภารกจ

ดานผงเมอง และบรษททปรกษาฯ ตลอดจนหนวยงานทเกยวของกบงานผงเมอง

ทยดถอปฏบตในแนวทางเดยวกน

3.3 มหลกเกณฑรวมกนในการพจารณาใหความเหนทางดานวชาการผงเมองจากทก

หนวยงาน

4

4. ขอบเขตการด าเนนงาน

4.1 ศกษาทบทวนเกณฑ มาตรฐาน และขอก าหนดทใชในการวางและจดท าผงเมองรวม

4.2 ศกษา รวบรวม และประมวลเกณฑมาตรฐานดานผงเมองจากเอกสารวชาการ มาตรฐานตาม

กฎหมาย และมาตรฐานการด าเนนการจากหนวยงานตาง ๆ ทเกยวของกบการวางผงเมองและ

บงคบใชผงเมอง

4.3 ศกษาเปรยบเทยบเกณฑและมาตรฐานผงเมอง มาตรการ วธการ และเครองมอ ของกรณ

ตวอยางของตางประเทศ

4.4 ศกษาเกณฑและมาตรฐานดานผงเมองในเชงศกษาวจยโดยก าหนดพนทศกษา

(พนทตวอยาง)

4.5 จดท าเกณฑและมาตรฐานทเหมาะสมส าหรบการวางผงเมองรวมของประเทศไทย

4.6 จดประชม สมมนา เพอรบฟงความคดเหนและขอเสนอแนะ

4.7 จดท าคมอเกณฑและมาตรฐานผงเมองรวม

5

4. ขอบเขตการด าเนนงาน 1) ศกษาทบทวนเกณฑ มาตรฐาน และขอก าหนดท

ใชในการวางและจดท าผงเมองรวม

2) ศกษา รวบรวม และประมวลเกณฑมาตรฐานดานผงเมองจากเอกสารวชาการ มาตรฐานตามกฎหมาย และมาตรฐานการด าเน นการจากหนวยงานตาง ๆ ทเกยวของกบการวางผงเมองและบงคบใชผงเมอง

3) ศกษาเปรยบเทยบเกณฑและมาตรฐานผงเมอง มาตรการ วธการ และเครองมอ กรณตวอยางของตางประเทศ

4) ศกษาเกณฑและมาตรฐานดานผงเมองในเชงศกษาวจยโดยก าหนดพนทศกษา (พนทตวอยาง)

6) จดประชม สมมนา เพอรบฟงความคดเหนและขอเสนอแนะ

• ประชมสมมนา 2 ครง

• ประชมกลมยอย 5 ครง

• เกณฑและมาตรฐานการใชประโยชนทดน

• เกณฑและมาตรฐานการคมนาคมและขนสง

• เกณฑและมาตรฐานสาธารณปโภค

• เกณฑและมาตรฐานสาธารณปการ

• มาตรการสงเสรมและมาตรการสรางความเปนธรรม

5) จดท าเกณฑและมาตรฐานทเหมาะสมส าหรบการวางผงเมองรวมของประเทศไทย

7) จดท าคมอเกณฑและมาตรฐานผงเมองรวม

6

ตามทไดก าหนดไวในเกณฑและมาตรฐานผงเมองรวม พ.ศ. 2539 พ.ศ. 2544 และ พ.ศ. 2549

ขนาดของเมอง • เมองมหานคร มประชากรมากกวา 1,500,000 คน

• เมองขนาดใหญ มประชากร 200,001 – 1,500,000 คน

• เมองขนาดกลาง มประชากร 60,001 – 200,000 คน

• เมองขนาดเลก มประชากรนอยกวา 60,000 คน

การประเมนความเหมาะสมของเกณฑและมาตรฐานผงเมองรวมกบขนาดและบทบาทของเมอง

บทบาทของเมอง • เมองศนยกลางการปกครองและการบรการ

• เมองศนยกลางการคาและบรการ

• เมองศนยกลางคมนาคมขนสงหรอเมองทา

• เมองศนยกลางการเกษตรกรรม

• เมองการศกษา

• เมองทองเทยว

• เมองชายแดน

4.1 ศกษาทบทวนเกณฑ มาตรฐาน และขอก าหนดทใชในการวาง และจดท าผงเมองรวม

1

7

การประเมนความเหมาะสมของเกณฑและมาตรฐานผงเมองรวมกบขนาดและ

บทบาทของเมอง

1) การรวบรวมและประมวลขอมลจ านวนประชากรรายองคกรปกครองสวนทองถน

ไดแก เทศบาลต าบล เทศบาลเมอง เทศบาลนคร เมองพทยา กรงเทพมหานคร และ

องคการบรหารสวนจงหวด ตามการจดแจงในทะเบยนราษฎร ณ เดอนธนวาคม

2559 และท าการจดกลมเมอง/ชมชนตามลกษณะการกระจายตวของขอมลจ านวน

และความหนาแนนประชากรรายองคกรปกครองสวนทองถน

2) การศกษาทบทวนเอกสารวชาการทเกยวกบการจ าแนกบทบาทของเมอง/ชมชน

ประกอบกบการรวบรวมและประมวลการจ าแนกบทบาทของเมอง/ชมชนตาม

นโยบายและแผนการพฒนาประเทศ ภาค อนภาคหรอกลมจงหวด และจงหวดของ

ประเทศไทย

4.1 ศกษาทบทวนเกณฑ มาตรฐาน และขอก าหนดทใชในการวาง และจดท าผงเมองรวม

1

8

4.1 ศกษา ทบทวน เกณฑ มาตรฐาน และขอก าหนดทใชในการวาง และจดท าผงเมองรวม จ านวนและความหนาแนนประชากรในเขตเทศบาลต าบล เทศบาลเมอง เทศบาลนคร และเมองพทยา

พ.ศ. 2559 และการแบงกลมขนาดของเมองตามเกณฑและมาตรฐานผงเมองรวม พ.ศ. 2549

9

เมองขนาดเลก เมองขนาดกลาง เมองขนาดใหญ

การศกษาปญหาและขอจ ากดในการปฏบตใหเปนไปตามเกณฑมาตรฐาน

ดานผงเมอง

• การศกษาวเคราะหปญหาและขอจ ากดในการปฏบตใหเปนไปตามเกณฑและมาตรฐาน

ตามทไดก าหนดไวในเกณฑและมาตรฐานดานผงเมองรวมของพนทศกษา

• การสมภาษณนกผงเมองของกรมโยธาธการและผงเมอง องคกรปกครองสวน

ทองถน และบรษททปรกษาซงเปนผวาง จดท า และด าเนนการใหเปนไปตามผงเมอง

รวมของพนทศกษา (พนทตวอยาง) ในขอคดเหนเกยวกบปญหาและขอจ ากดการ

ปฏบตใหเปนไปตามเกณฑ และมาตรฐานตามทไดก าหนดไวในเกณฑและมาตรฐานดาน

ผงเมอง

• การประชมกลมยอยและการประชมสมมนาเพอรบฟงขอคดเหนเกยวกบปญหาและ

ขอจ ากดในการปฏบตใหเปนไปตามเกณฑและมาตรฐานดานผงเมอง

2

4.1 ศกษาทบทวนเกณฑ มาตรฐาน และขอก าหนดทใชในการวาง และจดท าผงเมองรวม

10

11

3

4.1 ศกษาทบทวนเกณฑ มาตรฐาน และขอก าหนดทใชในการวาง และจดท าผงเมองรวม

การประเมนผลกระทบทงในแงบวกและลบทเกดจากการใชเกณฑและมาตรฐาน

ดานผงเมอง

• การศกษา วเคราะห และประเมนผลกระทบทงในแงบวกและลบทเกดจากการใชเกณฑและ

มาตรฐานตามทไดก าหนดไวในเกณฑและมาตรฐานดานผงเมองของพนทศกษา

• การสมภาษณผทรงคณวฒ ผแทนหนวยงานภาครฐ ภาคเอกชน และภาคประชาสงคม

ในพนททไดมการใชบงคบผงเมองรวมของพนทศกษา ถงผลกระทบทงในแงบวกและ

ลบท เกดจากการใชเกณฑและมาตรฐานผงเมองตามท ไดก าหนดไวในเกณฑและ

มาตรฐานดานผงเมอง

• การประชมกลมยอยและการประชมสมมนาเพอรบฟงขอคดเหนเกยวกบผลกระทบทงใน

แงบวกและลบทเกดจากการใชเกณฑและมาตรฐานดานผงเมอง

แนวการวเคราะหประเดนดานกฎหมายตาง ๆ

• กฎหมายผงเมอง ไดแก พระราชบญญตการผงเมอง พ.ศ. 2518 แกไขเพมเตมโดยพระราชบญญตการผงเมอง (ฉบบท 2) พ.ศ. 2525 พระราชบญญตการผงเมอง (ฉบบท 3) พ.ศ. 2535 และพระราชบญญตการผงเมอง (ฉบบท 4) พ.ศ. 2558 โดยเฉพาะอยางยงในสวนทเกยวของกบการส ารวจ และการวาง จดท า และใชบงคบผงเมองรวม

• กฎหมายทเกยวกบการควบคมทางผงเมองอน ๆ ไดแก กฎกระทรวงและขอบญญตทองถนตามพระราชบญญตควบคมอาคาร พ.ศ. 2522 ขอก าหนดเกยวกบการจดสรรทดนตามพระราชบญญตการจดสรรทดน พ.ศ. 2543 ฯลฯ

• กฎหมายทเกยวของกบการพฒนาและฟนฟเมอง ไดแก การวางและจดท าผงเมองเฉพาะตามพระราชบ ญญต การผ ง เม อง พ .ศ. 2518 การจ ดร ปท ด นตามพระราชบญญตจดรปทดนเพอพฒนาพนท พ.ศ. 2547 การปรบปรงเขตเพลงไหมตามพระราชบญญตควบคมอาคาร พ.ศ. 2522 ฯลฯ

4

4.1 ศกษาทบทวนเกณฑ มาตรฐาน และขอก าหนดทใชในการวาง และจดท าผงเมองรวม

12

4.2 ศกษา รวบรวมและประมวลเกณฑมาตรฐานดานผงเมองจากเอกสารวชาการ มาตรฐานตามกฎหมาย และมาตรฐานการด าเนนการจากหนวยงานตางๆ ทเกยวของกบการวางผงเมองและบงคบใชผงเมอง

การศกษา รวบรวม และประมวลเกณฑและมาตรฐานดานผงเมองจากเอกสารวชาการและมาตรฐานสากลไดมการประยกตใชอยางแพรหลาย ไดแก

• Guidelines for Preparing Urban Plans

• Planning and Urban Design Criteria

• Planning and Urban Design Standards

• Standard Handbook of Environmental Engineering

• Time-Saver Standard for Housing and Residential Development

• Time-Saver Standard for Urban Design

• Urban Street Design Guide

1

13

การศกษา รวบรวม และประมวลเกณฑมาตรฐานตามกฎหมายตาง ๆ ทเกยวของกบการวางและการควบคมทางผงเมอง ไดแก

• สขลกษณะ (Health) ไดแก โรงงานตามกฎหมายวาดวยโรงงาน การเลยงสตวทกชนดเพอการคาตามกฎหมายวาดวยการสาธารณสข สสานและฌาปนสถานตามกฎหมายวาดวยสสานและฌาปนสถาน โรงฆาสตวตามกฎหมายวาดวยการควบคมการฆาสตว ฯลฯ

• ความปลอดภยของประชาชน (Safety) ไดแก คลงน ามนเชอเพลง สถานบรการน ามนเชอเพลง สถานทบรรจกาซ สถานทเกบกาซ หองบรรจกาซ และสถานบรการกาซตามกฎหมายวาดวยการควบคมน ามนเชอเพลง การก าจดวตถอนตรายตามกฎหมายวาดวยวตถอนตราย ฯลฯ

• สวสดภาพของสงคม (Welfare) ไดแก โรงแรมตามกฎหมายวาดวยโรงแรม สถานบรการตามกฎหมายวาดวยสถานบรการ ฯลฯ

4.2 ศกษา รวบรวมและประมวลเกณฑมาตรฐานดานผงเมองจากเอกสารวชาการ มาตรฐานตามกฎหมาย และมาตรฐานการด าเนนการจากหนวยงานตางๆ ทเกยวของกบการวางผงเมองและบงคบใชผงเมอง

2

14

4.3 ศกษาเปรยบเทยบเกณฑและมาตรฐานผงเมอง มาตรการ วธการ และเครองมอ กรณตวอยางของตางประเทศ

การศกษาเปรยบเทยบนยาม แนวความคด ระบบการผงเมอง เกณฑและมาตรฐานผงเมอง

มาตรการ วธการ และเคร องมอกรณตวอยางตางประเทศท ประสบความส าเรจจ านวน

5 ประเทศในภมภาคทตางกน ไดแก องกฤษ สหรฐอเมรกา ออสเตรเลย ญปน และสงคโปร

องกฤษ สหรฐอเมรกา ออสเตรเลย ญปน สงคโปร

15

การศกษาเกณฑและมาตรฐานภายใตข ด

ความสามารถในการรองร บ (Carrying

Capacity) ของการใชประโยชนทดนประเภท

ตาง ๆ ในเม อง/ช มชนกรณต วอย างใน

ภาคเหนอ ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ภาค

กลาง และภาคใต จ านวนภาคละ 6 แหง รวม

24 แหง จ าแนกตามขนาดและบทบาทเมอง

4.4 ศกษาเกณฑและมาตรฐานรวมในเชงศกษาวจยโดยก าหนด พนทศกษา (พนทตวอยาง)

1

16

1) การก าหนดนยามของแนวความคด เกณฑ และมาตรฐาน รวมทงกระบวนการวางและจดท าผงเมองรวมเมอง/ชมชน

2) การก าหนดนยาม เกณฑหรอวธการในการจ าแนกประเภทของเมอง/ชมชนตามรปแบบและโครงสรางทมลกษณะเดนหรอลกษณะเฉพาะทางดานการภาพ เศรษฐกจ และสงคมของเมอง/ชมชน

3) การก าหนดนยาม เกณฑหรอวธการจ าแนกรปแบบและองคประกอบการใชประโยชนทดนปจจบน (Existing Land Uses) และการใชประโยชนทดนในอนาคต (Future Land Uses)

4) การก าหนดนยาม เกณฑหรอวธการในการจ าแนกพนทวางผง (Planning Area)

5) การก าหนดมาตรฐานความตองการพนทเพอการใชประโยชนทดนประเภทตางๆ (Land Requirement)

6) แนวทางการก าหนดมาตรฐานระยะแนวกนชน (Buffer Zone) และแนวปองกน (Protection Strip) ของทดนแตละประเภท

4.5 จดท าเกณฑและมาตรฐานทเหมาะสมส าหรบการวางผงเมองรวม ของประเทศไทย

17

7) การก าหนดมาตรฐานความหนาแนนของประชากรส าหรบการใชประโยชนทดนแตละประเภท ตามขนาด บทบาทและหนาทของเมอง/ชมชน

8) การก าหนดเกณฑและมาตรฐานการใชประโยชนทดน การคมนาคมและขนสง การสาธารณปโภค สาธารณปการ ตามขนาด บทบาทและหนาทของเมอง/ชมชน

9) การก าหนดวตถประสงค เปาหมาย และเจตนารมณในการก าหนดการใชประโยชนทดนตามทไดจ าแนกประเภทของผงเมองรวมเมอง/ชมชน

10) การจดท าขอก าหนดการใชประโยชนทดนแตละประเภท การคมนาคมและการขนสง การสาธารณปโภค สาธารณปการ พนทโลง และอนๆ ตามขนาดบทบาทและหนาทของเมอง/ชมชน

11) การก าหนดมาตรการดานผงเมอง ไดแก มาตรการสรางแรงจงใจ (Bonus) การโอนสทธการพฒนา (Transfer Development Rights หรอ TDR) เปนตน

12) การก าหนดแนวทางและวธการตดตามและประเมนผลผงเมองรวม

4.5 จดท าเกณฑและมาตรฐานทเหมาะสมส าหรบการวางผงเมองรวม ของประเทศไทย

18

4.6 จดประชมสมมนาเพอรบฟงความคดเหนและขอเสนอแนะ

(ก) ประชมเสวนากลมยอยเพอรบฟงความคดเหนจากผบรหาร ผทรงคณวฒ เจาหนาทกรมโยธาธการ

และผงเมอง ผแทนจากหนวยงานทเกยวของทงภาครฐและเอกชนสถาบนการศกษา สถาบนวชาชพ

เพอรบฟงขอคดเหนและขอเสนอแนะ ผลการด าเนนโครงการ จ านวน 5 ครง

(ข) ประชมรบฟงความคดเหนจากผบรหาร ผทรงคณวฒ เจาหนาท กรมโยธาธการและผงเมอง

หนวยงานท เก ยวของทงภาครฐและเอกชน สถาบนการศกษา สถาบนวชาชพ และผ แทนภาค

ประชาชน จ านวน 2 ครง

ประชมสมมนา ครงท 1

ประชมกลมยอย 5 ครง

ประชมสมมนา ครงท 2

ครงท 1 เกณฑและมาตรฐานการใชประโยชนทดน

ครงท 2 เกณฑและมาตรฐานการคมนาคมและขนสง

ครงท 3 เกณฑและมาตรฐานสาธารณปโภค

ครงท 4 เกณฑและมาตรฐานสาธารณปการ

ครงท 5 มาตรการสงเสรมและมาตรการสรางความเปนธรรม

19

4.7 จดท าคมอเกณฑและมาตรฐานผงเมองรวม

1) นยามศพท

2) กระบวนการวางและจดท าผงเมองรวม

3) การจดท าแผนผงก าหนดการใชประโยชนทดน แผนผงแสดงทโลง แผนผง

แสดงโครงการคมนาคมและขนส ง แผนผงแสดงโครงการก จการ

สาธารณปโภค และรายการประกอบแผนผง

4) การจดท าขอก าหนดการใชประโยชนทดนของผงเมองรวม

5) การก าหนดนโยบาย มาตรการ และวธด าเนนการ

6) การด าเนนการใหเปนไปตามผงเมองรวม

7) การตดตามและการประเมนผลผงเมองรวม

20

ขอบคณ

โครงการจดท าเกณฑและมาตรฐานผงเมองรวมเมอง/ชมชน