1 บทที่ โครงสร างข อมูลกับโปรแกรมvishnu/datastructure/aj...2 โครงสร างข อม ลก บโปรแกรม
โอกาสการเป นฐานการผลิต ......3.3.2 โครงสร...
Transcript of โอกาสการเป นฐานการผลิต ......3.3.2 โครงสร...
โอกาสการเปนฐานการผลตรถบรรทกขนาดใหญของประเทศไทย
จากความรวมมอประชาคมเศรษฐกจอาเซยน
โอกาสการเปนฐานการผลตรถบรรทกขนาดใหญของประเทศไทย
จากความรวมมอประชาคมเศรษฐกจอาเซยน
สถาบนยานยนต
เมษายน 2556
- I -
สารบญ
เรอง หนา
บทท 1 บทนา1.1 ทมาและความสาคญ 1-11.2 วตถประสงคของการศกษา 1-21.3 ขอมลทใชและวธการศกษา 1-21.4 นยามศพทและขอบเขตการศกษา 1-21.5 โครงรางการศกษา 1-2
บทท 2 สภาวะอตสาหกรรมรถบรรทกขนาดใหญของโลก2.1 ประเภทรถบรรทก 2-1
2.1.1 การแบงตามนาหนกรถรวมนาหนกบรรทก (GVW) 2-12.1.2 การแบงตามลกษณะการใชงาน 2-2
2.2 สภาวะอตสาหกรรมรถบรรทกขนาดใหญของโลก 2-32.2.1 ตลาดรถบรรทกขนาดใหญทสาคญ 2-32.2.2 ประเทศผผลตรถบรรทกขนาดใหญรายสาคญ 2-6
2.3 บรษทผผลตรถบรรทกขนาดใหญรายสาคญ 2-14
บทท 3 ลกษณะของตลาดเปาหมาย (CLMV)3.1 ราชอาณาจกรกมพชา 3-1
3.1.1 ประชากร สงคมและวฒนธรรมของกมพชา 3-33.1.2 โครงสรางพนฐานของกมพชา 3-43.1.3 สภาพเศรษฐกจของกมพชา 3-83.1.4 กฎ ระเบยบ นโยบายภาครฐทเกยวของกบการใชงานรถบรรทกของกมพชา 3-9
3.2 สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว 3-113.2.1 ประชากร สงคมและวฒนธรรมของสปป.ลาว 3-133.2.2 โครงสรางพนฐานของสปป.ลาว 3-143.2.3 สภาพเศรษฐกจของสปป.ลาว 3-193.2.4 กฎ ระเบยบ นโยบายภาครฐทเกยวของกบการใชงานรถบรรทกของสปป.ลาว 3-20
- II -
สารบญ (ตอ)
เรอง หนา
บทท 3 ลกษณะของตลาดเปาหมาย (CLMV) (ตอ)3.3 สาธารณรฐแหงสหภาพพมา 3-22
3.3.1 ประชากร สงคมและวฒนธรรมของเมยนมาร 3-243.3.2 โครงสรางพนฐานของเมยนมาร 3-253.3.3 สภาพเศรษฐกจของเมยนมาร 3-313.3.4 กฎ ระเบยบ นโยบายภาครฐทเกยวของกบการใชงานรถบรรทกของเมยนมาร 3-333.3.5 สภาวะอตสาหกรรมรถบรรทกขนาดใหญของเมยนมาร 3-34
3.4 สาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม 3-363.4.1 ประชากร สงคมและวฒนธรรมของเวยดนาม 3-373.4.2 โครงสรางพนฐานของเวยดนาม 3-393.4.3 สภาพเศรษฐกจของเวยดนาม 3-433.4.4 กฎ ระเบยบ นโยบายภาครฐทเกยวของกบการใชงานรถบรรทกของเวยดนาม 3-443.4.5 สภาวะอตสาหกรรมรถบรรทกขนาดใหญของเวยดนาม 3-45
บทท 4 ความเปนไปไดในการเปนฐานการผลตรถบรรทกขนาดใหญของประเทศไทย4.1 การผลตรถบรรทกขนาดใหญของประเทศไทย 4-14.2 ผผลตชนสวนรถบรรทกขนาดใหญของประเทศไทย 4-74.3. ผประกอบการตอตวถงรถบรรทกขนาดใหญของประเทศไทย 4-84.4 กฎ ระเบยบ นโยบายภาครฐทเกยวของกบการผลตรถบรรทกขนาดใหญ 4-10
4.1.1. นโยบายสงเสรมการผลต 4-104.1.2. กฎระเบยบทเกยวของกบผลตภณฑ 4-11
4.5 การวเคราะหความสามารถแขงขนของอตสาหกรรมรถบรรทกขนาดใหญของประเทศไทย 4-16
บทท 5 บทสรปและขอเสนอแนะ 5-15.1 บทสรป 5-15.2 ขอเสนอแนะตอผประกอบการและภาครฐ 5-3
บรรณานกรม
- III -
สารบญตาราง
ตารางท หนา
บทท 2 สภาวะอตสาหกรรมรถบรรทกขนาดใหญของโลก2-1 แสดงปรมาณจาหนายรถบรรทกในภมภาคตางๆของโลก 2-42-2 แสดงการเปรยบเทยบลกษณะตลาดรถบรรทกของประเทศเศรษฐกจเกาและเศรษฐกจใหม 2-52-3 แสดงการเปรยบเทยบคณสมบตและราคาจาหนายของรถบรรทกทจาหนายในประเทศจน 2-92-4 แสดงตนทนสาหรบการเปลยนแปลงรถใหมมาตรฐานมลพษระดบ 4 แทนระดบ 3 2-102-5 แสดงรายชอผผลตรถบรรทกในประเทศตางๆ ของยโรป 2-12
บทท 3 ลกษณะของตลาดเปาหมาย (CLMV)3-1 แสดงดชนวดคณภาพของระบบการขนสงสนคาของกมพชา 3-73-2 แสดงขอมลทางเศรษฐกจของประเทศกมพชา ป ค.ศ. 2007 – 2011 3-83-3 แสดงอตราภาษศลกากรนาเขาสนคาประเภทรถบรรทกของกมพชา 3-103-4 แสดงดชนวดคณภาพของระบบการขนสงสนคาของสปป.ลาว 3-173-5 แสดงขอมลทางเศรษฐกจของประเทศสปป.ลาว ป ค.ศ. 2007 – 2010 3-203-6 แสดงอตราภาษศลกากรนาเขาสนคาประเภทรถบรรทกของสปป.ลาว 3-213-7 แสดงระยะทางการปรบปรงและขยายถนนในเมยนมาร 3-263-8 แสดงดชนวดคณภาพของระบบการขนสงสนคาของเมยนมาร 3-303-9 แสดงขอมลทางเศรษฐกจของประเทศเมยนมาร ป ค.ศ. 2007 – 2010 3-323-10 แสดงอตราภาษศลกากรนาเขาสนคาประเภทรถบรรทกของเมยนมาร 3-333-11 แสดงดชนวดคณภาพของระบบการขนสงสนคาของเวยดนาม 3-413-12 แสดงขอมลทางเศรษฐกจของประเทศเวยดนาม ป ค.ศ. 2007 – 2011 3-443-13 แสดงอตราภาษศลกากรนาเขาสนคาประเภทรถบรรทกของเวยดนาม 3-453-14 แสดงรายชอผผลตรถบรรทกรายสาคญในประเทศเวยดนาม 3-463-15 แสดงปรมาณการจาหนายรถบรรทกในเวยดนาม 3-473-16 แสดงสรปปจจยทมผลตออตสาหกรรมรถบรรทกของประเทศ CLMV 3-49
- IV -
สารบญตาราง (ตอ)
ตารางท หนา
บทท 4 ความเปนไปไดในการเปนฐานการผลตรถบรรทกขนาดใหญของประเทศไทย4-1 แสดงปรมาณการสงออกรถบรรทกของประเทศไทย 4-34-2 แสดงปรมาณการสงออกรถบรรทกของประเทศไทย เกาหลใต และจนไปยงประเทศ CLMV 4-44-3 แสดงรายชอผผลตรถบรรทกในประเทศไทยในป ค.ศ. 2013 4-54-4 แสดงตวอยางรายชอผประกอบการตอตวถงรถบรรทก SMEs ของประเทศไทยในป ค.ศ. 2013 4-84-5 แสดงรายชอผประกอบการตอตวถงรถบรรทกขนาดใหญประเทศไทยในป ค.ศ. 2013 4-9
- V -
สารบญภาพ
ภาพท หนา
บทท 2 สภาวะอตสาหกรรมรถบรรทกขนาดใหญของโลก2-1 แสดงปรมาณการผลตรถบรรทกขนาดใหญของประเทศตางๆ 2-62-2 แสดงสดสวนการจาหนายรถบรรทกของผผลตรายตางๆ ในประเทศจน 2-72-3 แสดงความสมพนธระหวางอตราการเปลยนแปลงของการจาหนายรถบรรทกและ 2-8
อตราการเปลยนแปลงของพนทกอสรางและอตราการเปลยนแปลงของ Nominal GDP2-4 แสดงอนดบ (โดยพจารณาจากปรมาณจาหนาย) ของบรษทผผลตรถบรรทกขนาดใหญ 2-142-5 แสดงปรมาณการจาหนายรถบรรทกขนาดใหญของบรษทผผลตรายสาคญ ในป ค.ศ. 2010 2-152-6 แสดงปรมาณจาหนายรถบรรทกขนาดใหญของผผลตรายสาคญ ในป ค.ศ. 2010 2-152-7 แสดงการรวมกลมของผผลตรถบรรทกรายตางๆ ทวโลก 2-16
บทท 3 ลกษณะของตลาดเปาหมาย (CLMV)3-1 แสดงแผนทประเทศกมพชา 3-13-2 แสดงโครงสรางประชากรของประเทศกมพชาในป ค.ศ. 2011 3-33-3 แสดงแผนทประเทศสปป.ลาว 3-113-4 แสดงโครงสรางประชากรของ สปป.ลาวในป ค.ศ.2011 3-133-5 แสดงระบบคมนาคมในสปป.ลาว 3-183-6 แสดงแผนทประเทศเมยนมาร 3-223-7 แสดงโครงสรางประชากรของเมยนมารในป ค.ศ. 2011 3-243-8 แสดงทตงทาเรอทงหมดในเมยนมาร 3-293-9 แสดงสดสวนการจดทะเบยนรถประเภทตางๆ ของเมยนมาร ในป ค.ศ. 2011 3-353-10 แสดงการคาดการณปรมาณจดทะเบยนรถบรรทกในประเทศเมยนมาร 3-35
ในป ค.ศ. 2007 – 20163-11 แสดงแผนทประเทศเวยดนาม 3-373-12 แสดงโครงสรางประชากรของประเทศเวยดนามในป ค.ศ. 2011 3-383-13 แสดงระบบคมนาคมในเวยดนาม 3-42
- VI -
สารบญภาพ (ตอ)
ภาพท หนา
บทท 4 ความเปนไปไดในการเปนฐานการผลตรถบรรทกขนาดใหญของประเทศไทย4-1 แสดงปรมาณการผลตรถบรรทกของประเทศไทย อนโดนเซย มาเลเซย และญปน 4-24-2 แสดงปรมาณการผลตและจาหนายรถบรรทกของประเทศไทย 4-54-3 แสดงโครงสรางของผประกอบการในกระบวนการผลตรถบรรทกของไทย 4-64-4 แสดงมลคานาเขาแชสซทมเครองยนตตดตง (HS 87060040000) ของประเทศไทย 4-74-5 แสดงปจจยทมผลกระทบในดานตางๆ ของอตสาหกรรมรถบรรทกของไทย 4-18
บทท 1 - 1
บทท 1บทนา
1.1 ทมาและความสาคญ
เปนททราบกนดวา ในป ค.ศ. 2015 ประเทศในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต (ASEAN) จะรวมตวทางเศรษฐกจเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (ASEAN Economic Community: AEC) ซงเปนแผนงานบรณาการการดาเนนงานในดานเศรษฐกจ เพอใหบรรลวตถประสงค 4 ประการ คอ (1) การเปนตลาดและฐานการผลตรวมกน (2) การสรางขดความสามารถในการแขงขนทางเศรษฐกจของอาเซยน (3) การพฒนาเศรษฐกจอยางเสมอภาค และ (4) การบรณาการเขากบเศรษฐกจโลก
ทงน ประเดนทมการกลาวถงอยางกวางขวางคอ การเปนตลาดและฐานการผลตรวมกน ซงจะสงผลใหการเคลอนยายสนคา บรการ การลงทน เงนลงทน และแรงงานฝมออยางเสรมากขน ผบรโภคสามารถเลอกสรรสนคาและบรการไดอยางหลากหลายภายในภมภาค รวมทงสามารถเดนทางในอาเซยนไดอยางสะดวกและเสรมากยงขน
สาหรบระบบโครงขายการคมนาคมของอาเซยนทสาคญ คอ เสนทางทเชอมตอประเทศสมาชกทางตอนบนของภมภาคทไมไดมภมประเทศเปนเกาะ คอ ระเบยงเศรษฐกจอนภมภาคลมแมนาโขง (Greater Mekong Sub-Region (GMS) Economic Corridors) อนประกอบไปดวย 3 เสนทางหลก ไดแก เสนทางระเบยงเศรษฐกจแนวใต (เมองทวาย (เมยนมาร) - นครโฮจมนห (เวยดนาม)) เสนทางระเบยงเศรษฐกจแนวตะวนออก – ตะวนตก (เมองดานง (เวยดนาม) - เมองเมาะละแหมง (เมยนมาร)) และเสนทางระเบยงเศรษฐกจแนวเหนอ - ใต (นครคนหมง (จนตอนใต) –กรงเทพฯ (ไทย)) ซงประเทศไทยตงอยในภมศาสตรทสามารถเชอมโยงเสนทางระเบยงเศรษฐกจทงสามเสนทาง จงถอวาไทยเปนจดเชอมโยงเสนทางการคมนาคมและการขนสงระหวางตลาดในภมภาคอาเซยนกบภมภาคเอเชยใต ผานไปสตะวนออกกลาง ยโรป และแอฟรกา
จากความตองการขนสงสนคาและการเดนทางระหวางกนทมมากขน รวมทงทประเทศไทยเปนศนยกลางการคมนาคมของภมภาค ประกอบกบประเทศไทยเปนผผลตยานยนตทมศกยภาพการผลตสงทสดในอาเซยน ดงนน จงเปนโอกาสของอตสาหกรรมยานยนตของไทยทจะเปนผผลตรถบรรทกขนาดใหญ (Heavy truck) เพอตอบสนองความตองการดงกลาว
แตอยางไรกตาม เพอใหมนใจวาประเทศไทยมความพรอมและความเหมาะสมสาหรบเปนฐานการผลตรถบรรทกขนาดใหญ จงจาเปนตองศกษาปจจยทสงผลทงดานอปสงคและอปทาน รวมถงนโยบายภาครฐทเกยวของอยางรอบดาน เพอประเมนความเปนไปไดของการเปนฐานการผลตรถบรรทกขนาดใหญของไทย
บทท 1 - 2
1.2 วตถประสงคของการศกษารายงานฉบบนจะศกษาความเปนไปไดในการขยายฐานการผลตรถบรรทกขนาดใหญของไทย โดยม
ตลาดอาเซยนเปนตลาดเปาหมาย เพอเปนขอเสนอแนะแกภาครฐสาหรบสงเสรมการผลตรถบรรทกขนาดใหญ และเพอเปนขอมลประกอบการตดสนใจแกผประกอบการสาหรบการลงทนผลตรถบรรทกขนาดใหญเพอการสงออกไปยงตลาดอาเซยน
1.3 ขอมลทใชและวธการศกษาการศกษานรวบรวมขอมลแบบทตยภม (Secondary Data) จากเอกสารเผยแพรของผประกอบการ
ในอตสาหกรรมการผลตรถบรรทกขนาดใหญ หนวยงานทเกยวของกบอตสาหกรรมรถบรรทกขนาดใหญหนวยงานทเกยวของกบความรวมมอของอาเซยน และหนวยงานภาครฐของประเทศสมาชกอาเซยน รวมทงรายงานการศกษาวจยในอดตทเกยวของ แลวใชการวเคราะหเชงพรรณนาเพอพจารณาปจจยดานอปสงคและอปทาน รวมทงนโยบายของภาครฐ เพอประเมนความเปนไปไดของการเปนฐานการผลตรถบรรทกขนาดใหญของไทย
1.4 นยามศพทและขอบเขตการศกษา1.4.1 รถบรรทกขนาดใหญ (Heavy truck) หมายถง พาหนะสาหรบบรรทกสนคาทมนาหนกรถรวม
นาหนกบรรทก (Gross vehicle weight: GVW) ตงแต 7 ตนขนไป (อางองจาก International Organization of Motor Vehicle Manufacturers: OICA )
1.4.2 ประเทศสมาชกประชาคมเศรษฐกจอาเซยนทเปนตลาดเปาหมายทใชในการพจารณาประกอบดวยประเทศกมพชา ลาว เมยนมาร และเวยดนาม (CLMV) เนองจากเปนประเทศทมพรมแดนตดตอกน สามารถคมนาคมหรอขนสงสนคาระหวางกนทางถนนได
1.5 โครงรางการศกษาเนองจากการศกษาน ตองการทราบวาผลจากการรวมกลมเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (AEC)
ในป ค.ศ. 2015 จะทาใหอตสาหกรรมการผลตรถบรรทกใหญของไทยมโอกาสในตลาดประเทศ CLMV หรอไม เพยงใด ดงนนในลาดบแรกจงตองศกษาการเตบโตของตลาดรถบรรทกใหญในกลมประเทศ CLMV โดยใชพฒนาการของอตสาหกรรมรถบรรทกใหญในประเทศอนๆ ทเกดกอนและประสบความสาเรจ เพอเปนกรณศกษาวาปจจยใดมผลสงเสรมใหอตสาหกรรมรถบรรทกใหญเตบโต ดวยการศกษาจากอตสาหกรรมรถบรรทกใหญของประเทศผผลตรายสาคญ ไดแก จน ญปน สหภาพยโรป อนเดย สหรฐอเมรกา และบราซล ซงมปรมาณการผลตรวมกนรอยละ 90 ของปรมาณการผลตทวโลก และสามารถจดประเภทผผลตรถบรรทกไดเปนสองกลม คอ กลมประเทศทผลตเพอตอบสนองอปสงคในประเทศ ไดแก จน สหภาพยโรป อนเดย สหรฐอเมรกา และบราซล และกลมประเทศทผลตเพอเนนการสงออก เนองจากตลาดในประเทศอยในภาวะอมตว คอ ประเทศญปน ซงประเทศผผลตในกลมแรก จะเปนกรณศกษาทสอดคลองกบการศกษาน โดยจะ
บทท 1 - 3
เลอกศกษาอตสาหกรรมรถบรรทกของประเทศจนและสหภาพยโรป เนองจากกรณประเทศจน เปนประเทศผผลตรถบรรทกรายใหญทสดของโลก สวนสหภาพยโรปเปนประเทศผผลตดงเดมของโลกทมเทคโนโลยกาวหนา และมตราสนคาซงเปนทยอมรบไปทวโลก
ในสวนตอไป (บทท 3) เปนการศกษาปจจยทมผลสงเสรมอตสาหกรรมรถบรรทกขนาดใหญ โดยจะรวบรวมขอมลของประเทศทเปนตลาดเปาหมายในแตละประเทศ (CLMV) เพอใหทราบวามสงใดบางทตรงกบปจจยทมผลตอการสงเสรมอตสาหกรรมรถบรรทก เพอพจารณาวาประเทศเหลานมตลาดรถบรรทกทมศกยภาพหรอไม
จากนน ในบทท 4 จะพจารณาถงความเปนไปไดในการเปนฐานการผลตรถบรรทกขนาดใหญของประเทศไทย โดยใชแนวคด Diamond Model ซงจะพจารณาถงความสามารถของผผลตรถบรรทกใหญในประเทศไทย รวมไปถงผผลตชนสวนวาจะสามารถตอบสนองอปสงคของประเทศเปาหมายไดหรอไม และพจารณากฎ ระเบยบ นโยบายภาครฐทเกยวของกบการผลตทงในประเทศและอาเซยน วาสงเสรมหรอเปนอปสรรคตออตสาหกรรมรถบรรทกใหญของไทยเพยงใด
ทงน รายงานการศกษาประกอบดวยสวนสาคญ 5 บท ดงนบทท 1 บทนาบทท 2 ภาพรวมอตสาหกรรมรถบรรทกขนาดใหญของโลก
2.1 ประเภทของรถบรรทกขนาดใหญ2.2 สภาวะอตสาหกรรมรถบรรทกขนาดใหญของโลก2.3 บรษทผผลตรถบรรทกขนาดใหญรายสาคญ
บทท 3 ลกษณะของตลาดเปาหมาย (ประเทศกลม CLMV) 3.1 ดานประชากร สงคมและวฒนธรรม3.2 ดานโครงสรางพนฐาน3.3 ดานเศรษฐกจ3.4 กฎ ระเบยบ นโยบายภาครฐทเกยวของกบการใชงานรถบรรทกขนาดใหญ3.5 สภาวะอตสาหกรรมรถบรรทกขนาดใหญของตลาดเปาหมาย
บทท 4 ความเปนไปไดในการเปนฐานการผลตรถบรรทกขนาดใหญของประเทศไทย4.1 การผลตรถบรรทกขนาดใหญของประเทศไทย4.2 ผผลตชนสวนรถบรรทกขนาดใหญของประเทศไทย4.3. ผประกอบการตอตวถงรถบรรทกขนาดใหญของประเทศไทย4.4 กฎ ระเบยบ นโยบายภาครฐทเกยวของกบการผลตรถบรรทกขนาดใหญ4.5 การวเคราะหความสามารถแขงขนของอตสาหกรรมรถบรรทกขนาดใหญของประเทศไทย
บทท 5 บทสรปและขอเสนอแนะ
บทท 2 - 1
บทท 2ภาพรวมสภาวะอตสาหกรรมรถบรรทกขนาดใหญของโลก
การขนสงสนคาถอเปนปจจยพนฐานสาหรบการเตบโตทางเศรษฐกจ โดยการขนสงสนคาสามารถทาไดหลายวธ ไมวาจะเปนทางบก ทางนา หรอทางอากาศ ซงแตละวธมจดเดน จดดอยตางกนออกไป สาหรบขอไดเปรยบของการขนสงทางบกโดยรถบรรทก คอ มความยดหยนมากกวาการขนสงรปแบบอน เพราะสามารถปรบเปลยนการขนสงไดตามความตองการของลกคาทตองปรบเปลยนจานวนการผลตสนคา ปรบเปลยนชวงเวลาการขนสง หรอปรบเปลยนพนทจดเกบ/พนทวางในโกดง รวมทงการขนสงทางรถยงสามารถรบ-สงสนคาไดโดยตรง ระหวางตนทางถงปลายทาง (Door to Door) โดยไมตองขนกบขอจากดทางสาธารณปโภคอนๆ เชน ระบบราง ทาเรอ นอกจากน การขนสงทางรถยงเปนการเชอมตอการขนสงระบบอนๆ (การขนสงทางราง นา อากาศ) เขาดวยกน (Integrated) อกดวย ดวยขอไดเปรยบดงกลาว จงทาใหการขนสงทางบกโดยรถบรรทกเปนทนยมไปทวโลก
2.1 ประเภทของรถบรรทก
รถบรรทก (Truck) ทใชในการศกษาน หมายถง พาหนะสาหรบบรรทกสนคาโดยไมรวมถงการขนสงบคคล และสามารถแบงเปนประเภทยอยไดอกหลายประเภท โดยแตละประเทศแบงประเภทของรถบรรทกแตกตางกนไป โดยเม อพจารณาการแบงประเภทรถบรรทกของประเทศตางๆ แลวพบวา สามารถแบงรถบรรทกดวยหลกเกณฑ 2 ประเภท คอ การแบงตามนาหนกรถรวมนาหนกบรรทก (Gross vehicle weight: GVW) และการแบงตามลกษณะการใชงาน โดยมรายละเอยดดงน
2.1.1 การแบงตามนาหนกรถรวมนาหนกบรรทก (GVW)การแบงตามนาหนกรถรวมนาหนกบรรทก จะแบงเปนขนาดเลก (Light truck) ขนาดกลาง
(Medium truck) และขนาดใหญ (Heavy truck) สาหรบการกาหนดขนาดรถบรรทกขนาดใหญจะแตกตางกนไปในแตละประเทศ แตโดยสวนมากจะกาหนดนาหนก GVW ตงแต 5 - 7 ตนขนไป ซงในการศกษานจะใชนยามการกาหนดขนาดรถบรรทกขนาดใหญตามการกาหนดของ International Organization of Motor Vehicle Manufacturers (OICA) ทแบงรถเพอการพาณชย (Commercial vehicles) ออกเปน 2 ประเภทใหญ ดงน
(1) รถเพอการพาณชยขนาดเลก (Light commercial vehicles) หมายถง รถยนตทมอยางนอย 4 ลอ และม GVW ขนาด 3-7 ตน ประกอบดวยรถบรรทกขนาดเลก (Light trucks) ทใชสาหรบขนสงสนคา และรถโดยสารขนาดเลก (Minibuses) ทใชสาหรบขนสงผโดยสาร ซงมทนงรวมทนงคนขบไมเกน 8 ท
บทท 2 - 2
(2) รถเพอการพาณชยขนาดใหญ (Heavy commercial vehicles) หมายถง รถยนตทมอยางนอย 4 ลอ และม GVW ตงแต 7 ตนขนไป ประกอบดวยรถบรรทกขนาดใหญ (Heavy trucks) ทใชสาหรบขนสงสนคา และรถโดยสารขนาดใหญ (Buses and coaches) ทใชสาหรบขนสงผโดยสาร และมทนงรวมทนงคนขบมากกวา 8 ท
2.1.2 การแบงตามลกษณะการใชงานการแบงรถบรรทกในลกษณะน จะแบงสวนประกอบของรถเปนสองสวนคอ สวนทสามารถ
ขบเคลอนไดดวยตวเอง ซงจะประกอบดวยหองคนขบ2-1 (Cab) และแชสซ (Chassis) โดยยงไมมสวนบรรทกสนคา ซงจะผลต2-2ภายหลง ซงจะแตกตางกนไปตามวตถประสงคการใชงานของผซอแตละรายและสวนทไมสามารถขบเคลอนไดดวยตวเอง ตองมสงอนมาลากจง หรอเรยกวาสวนพวง (Trailer)
สาหรบการแบงรถบรรทกตามลกษณะการใชงาน แบงไดเปน 3 ประเภท ดงน
ประเภท ลกษณะ คาอธบาย1) รถบรรทก
(Rigid truck) หรอ
ประกอบดวยหองคนขบ (Cab) และแชสซ (Chassis) โดยอาจจะมสวนตวถงหรอไมกได
2) รถหวลาก (Truck tractor) และ
ประกอบด ว ยส วนห ว ล าก ( Truck tractor) และสวนพวง (Trailer) หรอเ ร ยกอ กอย า ง ว า รถก งพ ว ง (Semi trailer)
3) รถพวง (Full trailer) และ
ประกอบดวยสวนรถบรรทก (Rigid truck) และสวนพวง (Trailer)
ตวอยางสวนพวง (Trailer) ประเภทตางๆ ซงแตกตางกนไปตามประเภทการใชงาน
2-1 หรอเรยกวาหวเกง2-2 สาหรบประเทศไทย การผลตสวนตวถงจะทาโดยผประกอบการตอตวถง ทมใชผผลตรถบรรทกทมตราสนคาเปนของตนเอง (Original Equipment Manufacturers: OEM)
บทท 2 - 3
2.2 สภาวะอตสาหกรรมรถบรรทกขนาดใหญของโลก
2.2.1 ตลาดรถบรรทกขนาดใหญทสาคญ
การจาหนายรถบรรทกขนาดใหญ (ตอจากนจะเรยกวารถบรรทก) เปนอปสงคสบเนอง (Derived demand) จากความตองการขนสงสนคา ซงมอตราการเตบโตตามภาวะเศรษฐกจ ดงนนการเตบโตของผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศ (Gross Domestic Product: GDP) จงเปนปจจยสาคญตอการเตบโตของการจาหนายรถบรรทก โดยในชวง 5 ปทผานมา พบวา ปรมาณจาหนายรถบรรทกในประเทศเศรษฐกจเกา (Mature market หรอ TRIAD market) 2-3 มอตราการเตบโตลดลง ในขณะทปรมาณจาหนายในประเทศเศรษฐกจใหม (Emerging market) 2-4 มอตราการเตบโตเพมขน ซงนอกจากผลของการเตบโตของ GDP แลว ยงเปนผลมาจากทประเทศเศรษฐกจใหมมอตราการเตบโตของความเปนเมอง (Urbanization) เพมขน รวมทงการเตบโตของระบบโครงสรางพนฐานทเพมขนอยางตอเนอง โดยเฉพาะในประเทศจนทมการกอสรางและสรางถนนเพมขนหลายสาย
กอนป ค.ศ. 2011 ปรมาณจาหนายรถบรรทก ทวโลกเพมขนอยางตอเนอง โดยในป ค.ศ. 2010 มปรมาณการจาหนายรวม 4.2 ลานคน ซงปรมาณการจาหนายในทวปเอเชยเปนสวนสาคญททาใหปรมาณจาหนายรวมทวโลกเพมขนอยางตอเนอง โดยในป ค.ศ. 2000 ปรมาณจาหนายของเอเชยมสดสวนรอยละ 34 ของปรมาณจาหนายทงหมด และเพมเปนรอยละ 65 ในป ค.ศ. 2010 ในขณะทการจาหนายในภมภาคอเมรกาเหนอและยโรปในเวลาเดยวกนกลบมปรมาณลดลง
ในป ค.ศ. 2011 การจาหนายรถบรรทกทวโลกรวมทวโลก มจานวน 4.4 ลานคน โดยเปนผลมาจากการฟนตวทางเศรษฐกจของประเทศในภมภาคอเมรกาเหนอ ยโรป รวมทงอเมรกาใตทเตบโตเชนกน (ยกเวนในประเทศบราซลทเศรษฐกจในประเทศอยในชวงชะลอตว และผบรโภคทชะลอการซอ เพราะกาลงจะมการประกาศมาตรฐานมลพษฉบบใหม) ทงน ในป ค.ศ. 2011 การจาหนายในประเทศจนเปนปจจยหลกในการขบเคลอนตลาดรถบรรทกโลก (แสดงดงตารางท 2-1)
2-3 ประกอบดวย ประเทศในกลมอเมรกาเหนอ (ยกเวนเมกซโก) ยโรปตะวนตก และญปน2-4 ประกอบดวย ประเทศจน อนเดย รสเซย บราซล ยโรปตะวนออก
บทท 2 - 4
ตารางท 2-1 แสดงปรมาณจาหนายรถบรรทกในภมภาคตางๆ ของโลก (หนวย: พนคน)
ภมภาค 2008 2009 2010 2011 2012 (f)
2013 (f)
2014 (f)
2015 (f)
2016 (f)
ยโรป 885 464 514 677 707 821 711 744 836(-9) (-48) (11) (32) (4) (16) (-13) (5) (12)
อเมรกาเหนอ 572 369 420 574 719 831 893 799 750(18) (36) (14) (37) (25) (16) (7) (-10) (6)
เอเชย 1,729 1,985 2,738 2,610 2,545 2,630 2,637 2,697 2,738(2) (15) (38) (-5) (-2) (3) (0) (2) (2)
อเมรกาใต 303 259 352 384 317 340 373 390 403(17) (-15) (36) (9) (-17) (7) (10) (4) (3)
อนๆ 218 201 214 242 239 247 262 270 261(-2) (-8) (7) (13) (-1) (3) (6) (3) (-3)
รวมทวโลก 3,708 3,278 4,238 4,486 4,527 4,869 4,876 4,900 4,988(-4) (-12) (29) (6) (1) (8) (0) (1) (2)
ทมา: Automotive world (2012, 10)หมายเหต: ตวเลขในวงเลบหมายถง อตราการเตบโตของปรมาณจาหนาย มหนวยเปนรอยละ
(f) หมายถง การคาดการณ
สาเหตททาใหประเทศจนเปนตลาดรถบรรทกทใหญทสดในโลก เนองจากอยในชวงทเศรษฐกจภายในประเทศกาลงเตบโตอยางตอเนอง แมในป ค.ศ. 2009 ทเกดภาวะเศรษฐกจตกตาทวโลก แตตลาดการจาหนายรถบรรทกของประเทศจนกไมไดรบผลกระทบดงกลาว โดยรถบรรทกทจาหนายในประเทศ เปนรถทไมไดใชเทคโนโลยในระดบสงเมอเปรยบเทยบกบมาตรฐานของประเทศในฝงตะวนตก เนองจากปจจยหลกทผบรโภคในประเทศพจารณาซอรถบรรทก คอ รปแบบการใชงาน (Function) และราคา โดยคณภาพและมาตรฐานความปลอดภยเปนปจจยทผบรโภคใหความสาคญคอนขางนอย แตอยางไรกตาม ดวยแนวโนมของราคาพลงงานและคาแรงทปรบตวสงขนในประเทศจน ทาใหผบรโภคเรมตระหนกถงคาใชจายในการถอครองทงหมด (Total cost ownership) ซงรวมถงคาใชจายดานเชอเพลง เปนปจจยพจารณาในการซอรถเชนเดยวกบผบรโภคในประเทศเศรษฐกจเกา
บทท 2 - 5
สาหรบปจจยสาคญทมผลตอการเตบโตของตลาดรถบรรทกในประเทศจนในชวงเวลาทผานมา คอ การกอสรางระบบโครงสรางพนฐานสาหรบคมนาคมทกาลงเตบโต โดยระหวางป ค.ศ. 2000 – 2010 รฐบาลจนกอสรางถนนจานวนมาก โดยมความยาวของถนนหลวง (Highways) รวมกวา 2.5 ลานกโลเมตร ซงคาดการณวาในป ค.ศ. 2020 ทางดวน (Express way) ในประเทศจะเพมขนจาก 55,000 กโลเมตรเปน 85,000 กโลเมตร รวมทง ในเรวๆ นรฐบาลจะยกเลกการเกบคาผานทางสาหรบทางหลวงระดบรอง (Secondary highways) ซงปจจยตางๆ นลวนสนบสนนตอการขนสงสนคาทางรถบรรทก อกทง ในชวง 10 ปทผานมา การขนสงสนคาทางรางในประเทศจนมสดสวนลดลง โดยในป ค.ศ. 2000 การขนสงสนคาทางรางมสดสวนรอยละ 70 ของประเภทการขนสงทงหมด แตในป ค.ศ. 2010 สดสวนดงกลาว ลดลงเหลอนอยกวารอยละ 40 ทงน เปนเพราะการขนสงทางรถบรรทกทมสดสวนเพมขนนนเอง
ทงน สามารถสรปลกษณะตลาดรถบรรทกของประเทศเศรษฐกจเกาและประเทศเศรษฐกจใหมไดดงตารางท 2-2
ตารางท 2-2 แสดงการเปรยบเทยบลกษณะตลาดรถบรรทกของประเทศเศรษฐกจเกาและเศรษฐกจใหมประเทศเศรษฐกจเกา ประเทศเศรษฐกจใหม
ตลาด เขาสชวงอมตว โดยอตราการเตบโตเปนไปตามวฏจกรธรกจ
ยงคงเตบโตอยางตอเนอง
ถนน มการพฒนาเปนอยางด ยงไมสมบรณ โดยเฉพาะการใชงานสาหรบรถใหญ
ผบรโภค การตดสนใจซอ คานงถงตนทนการถอครองรถทงหมด (Total cost owner)
การตดสนใจซอ พจารณาทราคาขายเปนหลก เนนรถราคาถก บรรทกไดคราวละมากๆ
กฎ ระเบยบ
กฎระเบยบทเกยวของกบสงแวดลอม ความปลอดภย และคมครองแรงงานมความเขมงวด
กฎระเบยบมความเขมงวด แตการบงคบใชยงออนแอ
ทมา: KPMG (2011, 68)
บทท 2 - 6
2.2.2 ประเทศผผลตรถบรรทกขนาดใหญรายสาคญ
ในอดตฐานการผลตรถบรรทกทสาคญอยในประเทศฝงตะวนตกของโลก คอ อเมรกาเหนอและยโรป จนกระทงในป ค.ศ. 2000 เมอประเทศจนเขาเปนสมาชกองคการการคาโลก (World trade organization: WTO) ทาใหเศรษฐกจในประเทศจนเตบโตอยางมาก สงผลใหอปสงคตอรถบรรทกเพมขนมาก ปรมาณการผลตรถบรรทกในประเทศจนจงเตบโตตามไปดวย และในป ค.ศ. 2006 ประเทศจนกลายเปนผผลตรถบรรทกรายใหญทสดในโลก ดวยปรมาณการผลต 7.2 แสนคน และเมอรวมกบการผลตของประเทศญปนและอนเดยท 7.0 และ 2.3 แสนคนตามลาดบแลว จงทาใหเอเชยกลายเปนภมภาคทผลตรถบรรทกรายใหญทสดในโลก และเปนผผลตลาดบหนงมาจนถงปจจบน
ในปค.ศ. 2011 ทวโลกมปรมาณการผลตรถบรรทกรวม 3.9 ลานคน มอตราการเตบโตลดลงรอยละ 6.5 จากป ค.ศ. 2010 ทมปรมาณการผลต 4.2 ลานคน เนองจาก ในป ค.ศ. 2010 ทวโลกฟนตวจากภาวะเศรษฐกจตกตาในป ค.ศ. 2009 จงทาใหปรมาณจาหนายในป ค.ศ. 2010 มปรมาณมาก โดยประเทศจนยงคงเปนผผลตรายใหญทสดในโลก ดวยปรมาณการผลต 1.9 ลานคน รองลงมาคอ ญปน 0.5 ลานคน และอนเดย สหรฐอเมรกา และบราซลทปรมาณการผลต 0.3 0.2 และ 0.2 ลานคนตามลาดบ (แสดงดงภาพท 2-1)
ภาพท 2-1 แสดงปรมาณการผลตรถบรรทกขนาดใหญของประเทศตางๆ
ทมา: ขอมลจาก International Organization of Motor Vehicle Manufacturers: OICA ประมวลโดยสถาบนยานยนต
0
500
1,000
1,500
2,000
2,500
3,000
3,500
4,000
4,500
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
Production (thousands)
China Japan India USA Brazil Rest of world
บทท 2 - 7
2.2.2.1 อตสาหกรรมการผลตรถบรรทกของประเทศจนประเทศจนผลตรถบรรทกตงแตชวงสงครามโลกครงท 2 แตดวยเทคโนโลยทไมกาวหนา ทาให
รถบรรทกทใชเทคโนโลยสงกวาจากตางประเทศเขาสตลาดประเทศจน ตงแตทศวรรษท 1980ในป ค.ศ. 2003 ประเทศจนเรมสงออกรถบรรทก แตเพราะคณภาพรถบรรทกของจนทดอยกวา
มาตรฐานสากล รวมทงการขาดประสบการณการสงออก ทาใหในเวลานน การสงออกรถบรรทกของจนไมประสบความสาเรจ จนกระทงผผลตจนไดปรบปรงคณภาพสนคา และปรบปรงเครอขายการใหบรการหลงการขาย รวมถงขยายตลาดสงออกไปภมภาคตางๆ อนไดแก ตะวนออกกลาง เอเชยตะวนออก เอเชยใต และแอฟรกา จงทาใหรถบรรทกสญชาตจนเปนทรจกไปทวโลกจนถงปจจบน
อตสาหกรรมการผลตรถบรรทกของจนมผผลตรายสาคญ 5 ราย ไดแก (1) FAW (2) Dongfeng auto (3) Sinotruck (CNHTC) (4) Beijing Foton และ (5) Shaanxi HDT ซงทงหมดเปนบรษททมรฐบาลจนถอหนอย (State of enterprise: SOE) โดยทง 5 ราย มปรมาณจาหนายรวมกนกวารอยละ 80 ของปรมาณจาหนายรถบรรทกในประเทศจน (แสดงดงภาพท 2-2) และดวยเหตผลทผผลตในอตสาหกรรมมจานวนนอย ในขณะทความตองการของผบรโภคมปรมาณมาก ทาใหอตสาหกรรมการผลตรถบรรทกของจนไมมการแขงขนกนอยางรนแรงเหมอนอตสาหกรรมการผลตรถยนตนง
ภาพท 2-2 แสดงสดสวนการจาหนายรถบรรทกของผผลตรายตางๆ ในประเทศจน
ทมา: Yuanta (2010, 4)
บทท 2 - 8
Yuanta (2010) ศกษาปจจยทมผลตออตราการเปลยนแปลง (Year on Year change) ของการจาหนายรถบรรทกในประเทศจน โดยใชการประมาณคาทางสมการ (Regression model) พบวา มปจจยทสาคญสองประการ คอ อตราการเปลยนแปลงของพนทกอสราง และอตราการเปลยนแปลงของ GDP ทเปนตวเงน (Nominal GDP) ดงน
อตราการเปลยนแปลงของการจาหนายรถบรรทก = 0.153 + (2.81 x อตราการเปลยนแปลงของพนทกอสราง)อตราการเปลยนแปลงของการจาหนายรถบรรทก = 0.1016 + (0.1709 x อตราการเปลยนแปลงของ Nominal GDP)
รวมทงยงพบวา อตราการเปลยนแปลงของการจาหนายรถบรรทกมภาวะชนาอตราการเปลยนแปลงของ Nominal GDP อย 1 ไตรมาส
ภาพท 2-3 แสดงความสมพนธระหวางอตราการเปลยนแปลงของการจาหนายรถบรรทกและอตราการเปลยนแปลงของพนทกอสรางและอตราการเปลยนแปลงของ Nominal GDP (หนวย: รอยละ)
ทมา: Yuanta (2010, 6-7)
บทท 2 - 9
ในดานการใชงาน พบวา การจาหนายรถบรรทกในประเทศจนเปนไปเพอการขนสง (Logistic) มากทสด มสดสวนรอยละ 45 รองลงมาคอ เพอการใชในงานกอสรางและเหมองแร สดสวนรอยละ 40 สวนทเหลอคอการใชงานประเภทอนๆ
สาหรบผใชงานรถบรรทกสาหรบการกอสราง โดยมากมกเปนบรษทขนาดใหญทถอหนโดยภาครฐ ดงนน แมวาราคาจาหนายรถทถกกวาคแขงจะเปนสงสาคญ แตการสรางความสมพนธอนดกบภาครฐ กเปนปจจยสาคญททาใหสามารถจาหนายรถบรรทกได ในขณะทผใชงานสาหรบธรกจขนสง มกเปนผประกอบการรายเลกทมความออนไหวตอราคาจาหนายมากกวาผประกอบการรายใหญ เนองจากเงนทนทมอยอยางจากด
ทงน รถบรรทกทจาหนายในตลาดประเทศจน หากเปนรถทผลตโดยบรษททองถนจะมราคาตากวารถบรรทกทนาเขาจากตางประเทศโดยมราคาเพยง 1 ใน 4 ของรถบรรทกนาเขา ทาใหผผลตรถบรรทกสญชาตจนครองตลาดในประเทศไดกวารอยละ 99 (แสดงดงตารางท 2-3)
ตารางท 2-3 แสดงการเปรยบเทยบคณสมบตและราคาจาหนายของรถบรรทกทจาหนายในประเทศจน
ทมา: Yuanta (2010, 9)
บทท 2 - 10
อตสาหกรรมรถบรรทกของจนยงมการกาหนดมาตรฐานการปลอยมลพษ โดยใชชอวา China ตามดวยเลข ซงหมายถงความเขมงวดของการปลอยมลพษ โดยเลขทมากกวาหมายถงระดบการปลอยมลพษทเขมงวดมากกวา ปจจบนจนประกาศใชมาตรฐานมลพษสาหรบรถบรรทก ระดบ 4 (China IV)
แตอยางไรกตาม การบงคบใชกฎดงกลาวในทางปฏบตยงไมเขมงวดมากนก เนองจาก รฐบาลตองการใหตนทนการขนสงสนคาในประเทศอยในระดบตา เพอเปนแตมตอสาหรบสนคาสงออก ซงเปนรายไดสาคญของประเทศในขณะน อกทงมาตรฐานการปลอยมลพษระดบ 3 ไมมความแตกตางกบมาตรฐานการปลอยมลพษระดบ 4 อยางมนยสาคญ (ไมสามารถลดปรมาณมลพษไดในระดบทตงเปาหมายไว) ทาใหในปจจบนรถบรรทกสวนใหญทใชงานในประเทศจนยงคงมมาตรฐานมลพษระดบ 3 (China III)
ทงน คาดการณวา หากรฐบาลจนเขมงวดกบการบงคบใชมาตรฐานการปลอยมลพษระดบ 4 จะสงผลใหสดสวนการจาหนายรถบรรทกขนาดใหญมเพมขน หรอกลาวอกนยหนงวา ผทใชงานรถบรรทกขนาดกลางจะเปลยนมาใชงานรถบรรทกขนาดใหญแทน เนองจาก ตนทนการเปลยนแปลงรถใหมมาตรฐานมลพษระดบ 4 แทนระดบ 3 มไดมตนทนเพมขนอยางคงทตามขนาดรถ (แสดงดงตารางท 2-4) อกทง รฐบาลจนเปลยนแปลงการจดเกบคาผานทาง จากการเกบตามประเภทรถ (Toll by type) เปนการจดเกบตามนาหนกรถรวมนาหนกบรรทก (Toll by weight) เพอสงเสรมการใชรถบรรทกทประหยดพลงงานและปลอยมลพษตา รวมทงแกปญหาการบรรทกนาหนกเกนกวากฎหมายทกาหนด โดยรถทมนาหนกเกนจะถกปรบตามอตราแบบขนบนได ดงนนจงทาใหผใชงานนยมใชรถบรรทกขนาดใหญมากกวารถบรรทกขนาดกลาง
ตารางท 2-4 แสดงตนทนสาหรบการเปลยนแปลงรถใหมมาตรฐานมลพษระดบ 4 แทนระดบ 3
ทมา: Yuanta (2010, 17)หมายเหต:
LDT คอ รถบรรทกขนาดเลก (Light duty truck)MDT คอ รถบรรทกขนาดกลาง (Medium duty truck)HDT คอ รถบรรทกขนาดใหญ (Heavy duty truck)
บทท 2 - 11
2.2.2.2 อตสาหกรรมการผลตรถบรรทกของยโรปปจจบน การขนสงสนคาโดยรถบรรทกเปนวธการขนสงหลกของภมภาคยโรป โดยมสดสวนกวารอยละ
80 ของการขนสงทกประเภท และคดเปนการสงสนคา 70 กโลกรมตอคนตอวน รวมทงสมาคมผผลตยานยนตของยโรป (European Automobile Manufacturers' Association: ACEA) คาดการณวาในป ค.ศ. 2030 การขนสงสนคา (ตนตอกโลเมตร) ระหวางประเทศในภมภาคยโรปจะเพมขนรอยละ 63 จากปจจบน2-5 โดยการขนสงทางรถบรรทกจะยงคงเปนวธการขนสงหลก เพอกระจายสนคาไปยงทตางๆ รวมทงเพอเชอมโยงการขนสงสนคาโดยวธอนๆ (ทางถนน ทางราง ทางนา) ใหมประสทธภาพมากยงขนดวย
ในดานการผลต ยโรปเปนฐานการผลตรถบรรทกรายสาคญของโลกตงแตศตวรรษท 19 เปนตนมา โดยรถบรรทกทถกผลตในยโรป เปนทยอมรบทวโลกวา เปนผผลตสนคาทมคณภาพมเทคโนโลยระดบสง นอกจากน แนวคดมาตรฐานผลตภณฑและคณภาพรถบรรทกของยโรปยงถกปลกฝงใหกบบรษทผผลตรถบรรทกทวโลก สาหรบผผลตรถบรรทกรายสาคญของยโรปในปจจบน ไดแก DAF Daimler Iveco MAN Scania Volkswagen และ Volvo
อยางไรกตาม นอกจากการผลตเพอจาหนายในภมภาคแลว ผผลตรถบรรทกของยโรปยงเขาสตลาดตางประเทศ โดยการใชประโยชนจากความกาวหนาทางเทคโนโลยทมมากกวาประเทศอนๆ ซงการดาเนนธรกจเชนน นอกจากจะชวยบรรเทาปญหาตลาดในภมภาคตกตาแลว ยงชวยบรรเทาปญหาการแขงขนอยางรนแรงของผผลตในภมภาคดวย
ตงแตป ค.ศ. 2009 เปนตนมา อปสงคตอรถบรรทกลดลงอยางตอเนอง และแมในป ค.ศ. 2011 ปรมาณการจาหนายจะคอยๆ เพมขน แตกยงมปรมาณนอยกวากอนเกดวกฤตเศรษฐกจในป ค.ศ. 2009 สงผลใหผผลตรถบรรทกตองปรบเปลยนกาลงการผลตใหสอดคลองกบอปสงคทลดลง แตอยางไรกตามดวยแรงกดดนจากลกจาง ทาใหไมสามารถลดหรอเลกจางคนงานได การปรบเปลยนกาลงการผลตจงทาไดไมงายนก ดงนนผผลตจงตองปรบเปลยนกลยทธการดาเนนธรกจใหม โดยมงเนนลงทนในการทาวจยและพฒนา2-6 (R&D) ในเร องความปลอดภยและการพฒนาประสทธภาพรถใหประหยดพลงงานมากขน ทงน เพราะสาหรบผประกอบการขนสง คาเชอเพลงถอเปนตนทนหลกของธรกจ การตดสนใจซอรถบรรทกจงมไดคานงถงราคารถเทานน แตยงตองพจารณาถงตนทนการดแลรกษา รวมถงคาเชอเพลงดวย ประกอบกบกระแสการรกษาสงแวดลอมของโลก ทตองการลดการปลอยมลพษจากการใชยานยนตใหลดลง2-7 ดวยเหตนจงทาใหผผตรถบรรทกในยโรปมแนวโนมผลตรถบรรทกทมเทคโนโลยประหยดพลงงานมากขน เพราะการใชเชอเพลงทนอยลง หมายถงการปลอยมลพษทนอยลง และตนทนการถอครองรถทลดลงดวย
2-5 ในป ค.ศ. 1995 – 2005 การขนสงสนคา (ตนตอกโลเมตร) ระหวางประเทศในภมภาคยโรป เพมขนรอยละ 382-6 ในปจจบนคาใชจายดาน R&D ประมาณรอยละ 10 ของรายได2-7 ในปจจบนประเทศในกลมยโรปบงคบใชมาตรฐานมลพษระดบ EURO 6
บทท 2 - 12
ตารางท 2-5 แสดงรายชอผผลตรถบรรทกในประเทศตางๆ ของยโรปประเทศ ผผลต (Manufacturer) ตราสนคา (Brand) หมายเหตออสเตรย IVECO S.p.A. Iveco-Magirus
Volkswagen AG MAN 2 โรงงานเบลเยยม Volvo group Volvo, Renault
Van Hool Van HoolDAF Trucks NV DAF
เบลารส MAZ MAZสาธารณรฐเชค Tatra Tatra
Ashok Leyland Aviaเยอรมน IVECO S.p.A. Iveco-Magirus 3 โรงงาน
Volkswagen AG MAN 2 โรงงานDaimler AG Mercedes-Benz
สเปน Nissan Motor NissanIVECO S.p.A. Iveco
ฟนแลนด Sisu Auto Sisuฝรงเศส Volkswagen AG Scania
Volvo group Volvo, Renault 4 โรงงานIVECO S.p.A. Iveco-Magirus
อตาล IVECO S.p.A. Iveco-Magirus 2 โรงงานBremach BremachIVECO S.p.A. Iveco-Astra
เนเธอรแลนด DAF Trucks NV DAFGinaf GinafVolkswagen AG Scania
โปแลนด Volkswagen AG MANJelcz Jelcz
โปรตเกส Daimler AG Mitsubishi Fusoโรมาเนย Roman Romanเซอรเบย FAP FAP
บทท 2 - 13
ประเทศ ผผลต (Manufacturer) ตราสนคา (Brand) หมายเหตรสเซย Sollers-Isuzu Isuzu 2 โรงงาน
Avtotor Kia, HyundaiVolvo group Volvo, RenaultZil ZilKamaz-Daimler Kamaz, Mercedes-Benz,
Fuso, Unimog, SetraKamaz KamazVolvo AG ScaniaTagaz Tagaz, HyundaiBAIC BawGAZ Ural
สวเดน Volvo group Volvo, Renault 2 โรงงานVolvo AG Scania
องกฤษ DAF Trucks NV DAFทมา: European Automobile Manufacturers Association: ACEA (2013)
บทท 2 - 14
2.3 บรษทผผลตรถบรรทกขนาดใหญรายสาคญ
กอนป ค.ศ. 2000 บรษทผผลตรถบรรทกรายสาคญของโลกเปนผผลตทมาจากประเทศฝงตะวนตกของโลก (หรอ ประเทศเศรษฐกจเกา) อาท Daimler AG (เยอรมน) Iveco (อตาล) Paccar (สหรฐอเมรกา)Renault (ฝรงเศส) Volvo (สวเดน) เปนตน โดยผผลตเหลานนมปรมาณการผลตรวมกนกวารอยละ 85 ของปรมาณการผลตรถบรรทกทวโลก สวนทเหลอเปนผผลตจากประเทศในทวปเอเชย ไดแก ญปน (เชน Hino, Isuzu) เกาหลใต (เชน Hyundai) และอนเดย (เชน Ashok Leyland, TATA Motors)
จนกระทงในป ค.ศ. 2000 เมอประเทศจนเขาเปนสมาชกองคการการคาโลก (WTO) ผผลตรถบรรทกจากประเทศจนจงเรมมบทบาทในอตสาหกรรมการผลตรถบรรทกโลกและกลายเปนผผลตรถบรรทกรายสาคญของโลก โดยในป ค.ศ. 2010 ผผลตรถบรรทกสญชาตจน ไดแก Dongfeng FAW และ CNHTC เปนหนงในผผลตทมปรมาณจาหนายมากทสด 5 ลาดบแรกของโลก ในขณะทผผลตในประเทศเศรษฐกจเกา คอ Daimler AG Volvo และ Paccar มลาดบของปรมาณจาหนายลดลง (แสดงดงภาพท 2-4)
ภาพท 2-4 แสดงอนดบ (โดยพจารณาจากปรมาณจาหนาย) ของบรษทผผลตรถบรรทกขนาดใหญ
ทมา: KPMG (2011, 7)
นอกจากน ในป ค.ศ. 2010 ผผลตรถบรรทกจากประเทศเศรษฐกจใหม (จนและอนเดย) ยงมปรมาณการจาหนายรถบรรทกรวมกนเกอบรอยละ 50 ของปรมาณจาหนายทวโลกอกดวย (แสดงดงภาพท 2-5 และ 2-6)
บทท 2 - 15
ภาพท 2-5 แสดงปรมาณการจาหนายรถบรรทกขนาดใหญของบรษทผผลตรายสาคญ ในป ค.ศ. 2010
ทมา: KPMG (2011, 9)
ภาพท 2-6 แสดงปรมาณจาหนายรถบรรทกขนาดใหญของผผลตรายสาคญ ในป ค.ศ. 2010
ทมา: KPMG (2011, 11-12)
บทท 2 - 16
สาเหตททาใหบรษทผผลตรถบรรทกจากประเทศเศรษฐกจเกามสดสวนการตลาดลดลงเรอยๆ เปนเพราะสภาวะเศรษฐกจในภมภาคทชะลอตว ในขณะทอปสงคตอรถบรรทกในประเทศเศรษฐกจเกดใหมกาลงเตบโต อกทง ราคาวตถดบ และราคาพลงงานทเพมขน รวมถงกฎระเบยบควบคมการปลอยมลพษของประเทศเศรษฐกจเกาทเขมงวดมากขน สงผลใหตนทนการผลตของผผลตในประเทศเศรษฐกจเกาสงขน ซงสะทอนมาทราคาจาหนายทสงกวารถบรรทกทผลตจากผผลตประเทศเศรษฐกจใหมประมาณ 3 เทาตว โดยเฉพาะเมอผบรโภคในประเทศเศรษฐกจเกดใหม ใหความสาคญกบราคารถมากกวาการคานงถงตนทนการถอครองรถทงหมดดวยแลว รถบรรทกทผลตจากประเทศเศรษฐกจเกาจงแขงขนไดยาก และดวยเหตดงกลาว จงทาใหบรษทผผลตจากประเทศเศรษฐกจเกาปรบกลยทธธรกจ โดยการรวมลงทน (Joint venture) กบบรษทผผลตในประเทศเศรษฐกจใหม เพอรกษากจการไว (แสดงดงภาพท 2-7)
ภาพท 2-7 แสดงการรวมกลมของผผลตรถบรรทกรายตางๆ ทวโลก
ทมา: Roland Berger (2011, 10)
บทท 3 - 1
บทท 3ลกษณะของตลาดเปาหมาย (CLMV)
ประเทศสมาชกประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (ASEAN) ท เปนตลาดเปาหมายทใชในการศกษา ประกอบดวยประเทศ ราชอาณาจกรกมพชา สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว สาธารณรฐแหงสหภาพพมา และ สาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม (ซงตอไปนจะเรยกวา กมพชา ลาว เมยนมาร และเวยดนาม ตามลาดบ) หรอกลมประเทศ CLMV เนองจากประเทศเหลานมพรมแดนตดตอกบประเทศไทย สามารถคมนาคมหรอขนสงสนคาระหวางกนทางถนนได รวมทงเปนประเทศทมอตราการเตบโตทางเศรษฐกจเพมขนอยางตอเนอง จงเปนเปาหมายสาคญของตลาดรถบรรทก ในขณะทประเทศสมาชก ASEAN ประเทศอนๆ มภมประเทศเปนเกาะ ไมสามารถเชอมตอกบประเทศไทยโดยการคมนาคมทางบกได
3.1 ราชอาณาจกรกมพชา (Kingdom of Cambodia)
ราชอาณาจกรกมพชา หรอ กมพชา ตงอยในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต มพรมแดนตดกบประเทศไทย ลาว เวยดนาม และอาวไทย โดยมพรมแดนตดกบประเทศเวยดนามมากทสด 1,228 กโลเมตร รองลงมาคอประเทศไทย 803 กโลเมตร กมพชามพนทประมาณ 181,035 ตารางกโลเมตร (1 ใน 3 ของไทย) สวนใหญเปนพนทราบนาทวมถง ประกอบดวย ทราบรอบทะเลสาบเขมร (Tonle Sap) และทราบลมแมนาโขง มทวเขาลอมรอบทางเหนอ คอ เทอกเขาพนมดงรก เทอกเขาบรรทด เทอกเขาอนนม
ภาพท 3-1 แสดงแผนทประเทศกมพชา (ทมา: http://ephotopix.com/)
บทท 3 - 2
กมพชาปกครองระบอบประชาธปไตยทมพระมหากษตรยเปนประมขภายใตรฐธรรมนญ เมองหลวงคอ กรงพนมเปญ (Phnom Penh) เปนศนยกลางการปกครอง เปนทตงของศนยราชการ และแหลงอตสาหกรรมและพาณชยกรรมหลกของประเทศ โดยเฉพาะอตสาหกรรมสงทอและเครองนงหม กมพชาแบงการปกครองเปน1 ราชธาน (พนมเปญ) และ 23 จงหวด โดยแตละจงหวดมผวาราชการจงหวด กบรองผวาราชการจงหวดอก7-9 คน ซงไดรบการแตงตงตามวาระของรฐบาล (5 ป) เปนผปกครอง ดงน จงหวด เมองหลวง
1) บนเตยเมยนเจย (Banteay Meanchey) ศรโสภณ (Sisophon)2) พระตะบอง (Battambang) พระตะบอง (Battambang)3) กาปงจาม (Kampong Cham) กาปงจาม (Kampong Cham)4) กาปงชนง (Kampong Chhnang) กาปงชนง (Kampong Chhnang)5) กาปงสะปอ (Kampong Speu) กาปงสะปอ (Kampong Speu)6) กาปงธม (Kampong Thom) กาปงธม (Kampong Thom)7) กมปอต (Kampot) กมปอต (Kampot)8) กนดาล (Kandal) Ta Khmau9) เกาะกง (Koh Kong) เกาะกง (Koh Kong)10) แกบ (Kep) แกบ (Kep)11) กระแจะ (Kracheh) กระแจะ (Kracheh)12) มณฑลคร (Mondulkiri) Sen Monorom13) อดรมชย (Oddar Meanchey) สาโรง (Samraong)14) ไพลน (Pailin) ไพลน (Pailin)15) พระสหน (Preah Sihanouk) สหนวลล (Sihanoukville)16) พระวหาร (Preah Vihear) เตยงเมยนเจย (Tbeng Meanchey)17) โพธสต (Pouthisat) โพธสต (Pouthisat)18) เปรยแวง (Prey Veng) เปรยแวง (Prey Veng)19) รตนคร (Ratanakiri) Banlung20) เสยมเรยบ (Siem Reap) เสยมเรยบ (Siem Reap)21) สตรงแตรง (Stung Treng) สตรงแตรง (Stung Treng)22) สวายเรยง (Svay Rieng) สวายเรยง (Svay Rieng)23) ตาแกว (Takeo) ตาแกว (Takeo)
บทท 3 - 3
3.1.1 ประชากร สงคมและวฒนธรรมของกมพชากมพชามประชากรประมาณ 14.7 ลานคน และมอตราการเตบโตของประชากรรอยละ 1.69 ม
ประชากรวยทางาน (อาย 15-64 ป) มากทสด รอยละ 64 รองลงมาคอประชากรวยเดก (อายไมเกน 14 ป) รอยละ 32 สวนทเหลอคอประชากรวยสงอาย (อาย 65 ปขนไป) และประชากรรอยละ 95 นบถอศาสนาพทธ
ภาพท 3-2 แสดงโครงสรางประชากรของประเทศกมพชาในป ค.ศ. 2011
ทมา: US Census Bureau, International Program อางจาก สถาบนเอเชยศกษา (2554, ราชอาณาจกรกมพชา, 3)
ประชากรรอยละ 85 อาศยอยในเขตชนบท โดยประกอบอาชพเกษตรกรรมเปนอาชพหลก พชทปลกสวนใหญ ไดแก ขาวเจา ยางพารา พรกไทย ซงสวนใหญจะปลกบรเวณทราบภาคกลางรอบทะเลสาบกมพชา รองลงมาคอประมง โดยบรเวณรอบทะเลสาบกมพชาเปนแหลงประมงนาจดทสาคญทสดในภมภาค มการทาปาไมบรเวณเขตภเขาทางภาคเหนอโดยลองมาตามแมนาโขง อตสาหกรรมในประเทศเปนอตสาหกรรมขนาดยอม สวนใหญเปนโรงสขาว และรองเทา
การทกมพชามพทธศาสนาเปนศาสนาหลก ทาใหประเพณปฏบตตางๆ ของประชาชนชาวกมพชาจะสอดคลองใกลเคยงกบไทยเปนอยางมาก โดยผสงอายจะเขาวดฟงธรรม เมอมงานบญตามประเพณ ประชาชนหนมสาวและเดกจะรวมแรงชวยเหลอจดการงานอยางสมาเสมอ รวมทงมงานบญประเพณทสาคญทางพระพทธศาสนาตามจนทรคตเชนเดยวไทย
บทท 3 - 4
3.1.2 โครงสรางพนฐานของกมพชา
กมพชายงขาดแคลนระบบสาธารณปโภคพนฐาน และยงตองไดรบการพฒนาอกมาก ปจจบนรฐบาลกมพชาใหความสาคญกบการเรงพฒนาระบบโครงสรางพนฐานตางๆ เพ อใหพรอมรองรบการลงทนจากตางประเทศ โดยมนโยบายสงเสรมใหนกลงทนตางชาตเขามาลงทนในโครงการเหลานไดอยางคอนขางเสร โดยเฉพาะการลงทนดานระบบคมนาคมและระบบสอสาร สาหรบเสนทางคมนาคมทสาคญของกมพชา มดงน
3.1.2.1 ถนนถนนในกมพชามความยาวรวม 39,704 กโลเมตร แยกเปนทางหลวง 5,263 กโลเมตร และถนนสาย
จงหวด 6,441 กโลเมตร และถนนสายชนบทประมาณ 28,000 กโลเมตรเสนทางสายหลก (National Road) ของกมพชาแตละสายมตวเลขกากบ 1 หลกเชนเดยวกบทางหลวง
ของไทย สวนเสนทางสายรอง (Feeder Road) มตวเลขกากบเพมเปน 2 หลก หรอ 3 หลก เชน เสนทางหมายเลข 48 เปนเสนทางสายรองทแยกออกมาจากเสนทางหมายเลข 4 ซง เปนเสนทางสายหลก เปนตน
สาหรบเสนทางสายหลกของกมพชามทงสน 7 สาย ไดแก1) ถนนหมายเลข 1 กรงพนมเปญ–ดานบาเวท จงหวดสวายเรยง เร มตนจากกรงพนมเปญไปทาง
ตะวนออก ผานจงหวดกนดาล ซงเปนจงหวดรอบนอกกรงพนมเปญและเปนจดขามแมนาโขงเพอตอไปยงจงหวดเปรเวงและสวายเรยง กอนไปสนสดทดานชายแดนบาเวท ซงตดกบดานสากลมอกไบของเวยดนาม มระยะทางรวม 167 กโลเมตร ใชเวลาเดนทาง 3-3.5 ชวโมง ทงน จากชายแดนเวยดนามสามารถใชเสนทางหมายเลข 22 ของเวยดนามตอไปถงนครโฮจมนทซงมระยะทางเพยง 68 กโลเมตร
2) ถนนหมายเลข 2 กรงพนมเปญ–ดานพนมเดน จงหวดตาแกว เรมตนจากกรงพนมเปญไปทางใต ผานจงหวดกนดาลไปสนสดทพนมเดนจงหวดตาแกว ซงมดานทองถนขามไปเวยดนามทหนาเบง มระยะทางรวม 121 กโลเมตร ใชเวลาเดนทาง 1.5–2 ชวโมง สภาพถนนเปนถนนลาดยาง ไหลทางแคบ มสะพานคอนกรตเสรมเหลกสาหรบขามแมนาโขง
3) ถนนหมายเลข 3 กรงพนมเปญ–จงหวดกมปอต เร มตนจากกรงพนมเปญไปทางใตผานจงหวดกนดาล กมปงสะปอ และตาแกว ไปยงจงหวดกมปอตแลวเลยบชายฝงไปทางตะวนตกจรดกบเสนทางหมายเลข 4 ใกลกรงสหนวลล มระยะทางรวม 202 กโลเมตร ใชเวลาเดนทาง 3.5–4 ชวโมง ทงน เสนทางจากกรงพนมเปญถงจงหวดกมปอตในปจจบนไดขยายถนนเปน 4 ชองจราจร และปรบปรงพนผวถนนเปนถนนลาดยาง
4) ถนนหมายเลข 4 กรงพนมเปญ–กรงสหนวลล เรมตนจากกรงพนมเปญ ผานจงหวด กมปงสะปอ และเกาะกง จนจรดอาวไทยบรเวณทาเรอสหนวลลรวมระยะทาง 226 กโลเมตร ใชเวลาเดนทาง3-4 ชวโมง สภาพถนนเปนถนนลาดยางสภาพดและเปนเสนทางขนสงสนคาสายสาคญทสดของกมพชา
บทท 3 - 5
5) ถนนหมายเลข 5 กรงพนมเปญ-ดานปอยเปต จงหวดบนเตยเมยนเจย เรมตนจากกรงพนมเปญไปทางทศตะวนตกเฉยงเหนอ ผานจงหวดกนดาล กมปงชนง โพธสต พระตะบองไปสนสดทดานชายแดนปอยเปต จงหวดบนเตยเมยนเจย ตดกบอาเภออรญประเทศ จงหวดสระแกวของไทย มระยะทางรวม 407 กโลเมตร ใชเวลาเดนทาง 5.5–7.5 ชวโมง สภาพถนนเปนทางลาดยาง สภาพด ยกเวนชวงอาเภอศรโสภณ ไปจนถงดานชายแดนปอยเปต–จงหวดอรญประเทศ รวมระยะทาง 49 กโลเมตร ในชวงฤดฝนถนนจะมสภาพชารดทรดโทรมมาก ใชงานไดเฉพาะในชวงฤดแลง
6) ถนนหมายเลข 6 กรงพนมเปญ–อาเภอศรโสภณ เรมตนจากกรงพนมเปญขนไปทางเหนอ ผานจงหวดกนดาล กมปงจาม กมปงทม และเสยมเรยบแลวไปบรรจบกบเสนทางหมายเลข 5 ทอาเภอศรโสภณ มระยะทางรวม 416 กโลเมตร ใชเวลาเดนทาง 6.5-8 ชวโมง สภาพถนนเปนถนนลาดยางสภาพด ยกเวนชวงจงหวดเสยมเรยบ–อาเภอศรโสภณ มระยะทาง 90 กโลเมตร เปนถนนลกรงทใชงานไดในชวงฤดแลง แตไมคอยสะดวกใชงานในชวงฤดฝน
7) ถนนหมายเลข 7 บานเชงไพร จงหวดกมปงจาม–ดานบานโอสวาย จงหวดสตงเตรง เรมตนจากจดบรรจบของถนนหมายเลข 6 ทบานเชงไพรจงหวดกมปงจาม มงสชายแดนดานเวยดนามกอนเลยวขนไปทางเหนอ เขาสจงหวดกระแจะ และสตงเตรงไปจรดดานบานโอสวาย ดานเวอนคา แขวงจาปาศกดของลาว รวมระยะทาง 461 กโลเมตร
3.1.2.2 รถไฟในอดตการขนสงทางรถไฟถอวาเปนทนยมในกมพชาการเดนรถจากกรงพนมเปญถงพระตะบองมเทยว
เดนรถทกวน แตหลงจากเกดสงครามระบบการขนสงดงกลาวไดถกทาลายลงอยางสนเชง ปจจบนกมพชามเสนทางรถไฟสาคญ 2 สาย ไดแก กรงพนมเปญ-โพธสต-พระตะบอง-ศรโสภณ-ปอยเปต ระยะทาง 386 กโลเมตร และกรงพนมเปญ-ตาแกว-กมปอต-สหนวลล ระยะทาง 264 กโลเมตร โดยการเดนรถจากพนมเปญถงพระตะบองมเพยง 1 เทยวตอสปดาห โดยใชเวลาเดนทาง 12 ชวโมง (ความเรว 15-20 กม./ชม.) ซงการเดนทางทชาและไมคอยปลอดภย ทาใหความนยมเดนทางโดยรถไฟลดลง สวนใหญมกใชสาหรบขนสงสนคาทไมตองการความเรงดวน อาท นามนเชอเพลง ปนซเมนต ไม และหน เปนตน
กมพชาพยายามฟนฟระบบการขนสงทางรถไฟอกครง ดวยโครงการซอมแซมและสรางรางรถไฟในเสนทางทมอยเดม ทงในเสนทางสายเหนอและสายใต รวมระยะทาง 650 กโลเมตร จากการสนบสนนของ ธนาคารเพอการพฒนาแหงเอเชย (ADB) 84 ลานดอลลารสหรฐ องคกรผสงออกนามน (OPEC) 13 ลานดอลลารสหรฐ รฐบาลกมพชา 15.2 ลานดอลลารสหรฐ และรฐบาลมาเลเซย 2.8 ลานดอลลารสหรฐ รวมทงปรบปรงสถานรถไฟกรงพนมเปญ มลคาลงทนรวม 73 ลานดอลลารสหรฐ หากโครงการดงกลาวเสรจสมบรณกมพชาจะเปนสวนทเชอมระบบโครงขายเสนทางรถไฟจากสงคโปรถงจงหวดยนนาน เมองคณหมง ประเทศจนดวยระยะทาง 5,382 กโลเมตรในเสนทางทเรยกวา "Singapore-Kunming Railway Link (SKRL)" ทงน ภายหลงจากการซอมแซมแลว รถไฟสายเหนอจะสามารถบรรทกนาหนก 20 ตน ท ในขณะทสายใตจะสามารถบรรทกนาหนก 15 ตน ความเรวสงสด 50 กโลเมตรตอชวโมง
บทท 3 - 6
3.1.2.3 ทาเรอทาเรอหลกทใชขนสงสนคาของกมพชาม 3 แหง คอ1) ทาเรอพนมเปญ (Phnom Penh Port) ตงอยในกรงพนมเปญ อยหางจากชายฝงทะเลประมาณ
320 กโลเมตร เปนทาเรอในการขนสงสนคาขนาดเลก มความยาวหนาทาประมาณ 183 เมตร และทาลอยนา 3 แหง รองรบเรอขนาดยาวไมเกน 100 เมตร สามารถรองรบเรอระวางบรรทก 2,000 ตนในฤดแลง และ 5,000 ตน ในฤดนาหลาก เนองจากตงอยตอนในของประเทศจงไมสามารถรองรบเรอเดนสมทรขนาดใหญได
2) ทาเรอกมปงโสม (Kampong Som Port) หรอทาเรอสหนวลล (Sihanoukville Port) ตงอยทกรงสหนวลล อยบนชายฝงทะเลดานอาวไทยเหนอทาเรอไปเลกนอย มหนาทากวาง 550 เมตร เปนทาเรอนาลกขนาดใหญแหงเดยวของประเทศและทนสมยทสด มศกยภาพในการรองรบการขนสงสนคาไดถง 1.6 ลานตน/ป สามารถรองรบเรอระวางบรรทกสนคาขนาด 10,000-15,000 ตนไดพรอมกน 4 ลา นอกจากน ยงมทาเทยบเรอขนาดเลกสาหรบเรอลาเลยงทมขนาดใหญดวย
3) ทาเรอเกาะกง (Koh Kong Port)/ทาเรอออกญามง (Oknha Mong Port) เปนทาเรอเอกชนในเขตจงหวดเกาะกง ตงอยตดอาวไทยใกลกบจงหวดตราดเหนอขนมาจากทาเรอสหนวลล ถามาโดยทางรถยนตจะมระยะทางประมาณ 40 กโลเมตร ถามาจากกรงพนมเปญจะมระยะทางประมาณ 180 กโลเมตร สวนใหญใชขนสงสนคาจากไทยและมาเลเซย สามารถรองรบเรอระวางบรรทก 500-1,000 ตน มศกยภาพในการขนสงสนคาได 150,000 ตน/ป
ปจจบนมการสรางทาเรอระหวางประเทศในจงหวดกมปอตเชอมตอกบกรงพนมเปญ ซงคาดวาจะแลวเสรจในป ค.ศ. 2013
นอกจากน การขนสงทางนาภายในประเทศ สวนใหญใชแมนาโขง แมนาโตนเลสาบและแมนาบาสก ซงมความยาวรวม 1,750 กโลเมตรในฤดฝน และอาจลดเหลอ 580 กโลเมตรในฤดแลง ทาเรอทใชขนสงภายในกมพชาทสาคญม 7 แหง ไดแก
1) ทาเรอในกรงพนมเปญ 2 แหง2) ทาเรอกมปงจาม เปนทาเรอสาคญรมแมนาโขง หางจากทาเรอพนมเปญ 105 กโลเมตร3) ทาเรอกระแจะ เปนทาเรอสาคญรมแมนาโขง หางจากทาเรอกมปงจาม 115 กโลเมตร4) ทาเรอสตงเตรง เปนทาเรอสาคญรมแมนาโขง หางจากทาเรอกระแจะ 115 กโลเมตร5) ทาเรอเนยกเรอง เปนทาเรอสาคญรมแมนาโขง หางจากทาเรอพนมเปญ 60 กโลเมตร6) ทาเรอจองคเนยะ (เสยมเรยบ) ตงอยรมแมนาโตนเลสาบ หางจากทาเรอกมปงชนง 190 กโลเมตรอยางไรกตาม การขนสงสนคาทางนาภายในประเทศยงมขอจากด เนองจากระดบนาในฤดฝนและฤดแลง
มความแตกตางกนประมาณ 10 เมตร ทาใหบางครงเรอขนาดใหญมปญหาในการเทยบทา
บทท 3 - 7
3.1.2.4 ทาอากาศยานเนองจากนโยบายการเปดนานฟาของรฐบาลกมพชา สงผลใหมสายการบนมงสประเทศกมพชาเพมขน
โดยขณะน กมพชามสนามบนนานาชาต 3 แหง ไดแก1) สนามบนนานาชาตพนมเปญหรอสนามบนโปเชนตง (Pochentong) ทกรงพนมเปญ2) สนามบนนานาชาตเสยมเรยบ ทจงหวดเสยมเรยบ3) สนามบนกางแกง (Kang Keng) ทกรงสหนวลลโดยสนามบนนานาชาตพนมเปญและสนามบนนานาชาตเสยมเรยบ แตละแหงมปรมาณผโดยสารตอป
ประมาณ 1.4 ลานคน ในขณะทการขนสงสนคาทางอากาศยงไมเปนทนยม นอกจากน ยงมสนามบนกรงเลยง (จงหวด กมปงชนง) จะใชเปนสนามบนสาหรบขนสงสนคา และสนามบนเกาะกงซงอยระหวางการปรบปรง
3.1.2.5 คณภาพของระบบขนสงสนคา (Logistic)
ตารางท 3-1 แสดงดชนวดคณภาพของระบบการขนสงสนคา (Logistics performance index) ของกมพชาLogistics performance index ค.ศ. 2010 ค.ศ. 2012
ภาพรวม 2.37 2.561) คณภาพของโครงสรางพนฐานทเกยวกบการคาและ
การขนสงระหวางประเทศ2.12 2.20
2) ความสามารถและคณภาพของบรการโลจสตก 2.29 2.503) ประสทธภาพของพธการทางศลกากร 2.28 2.304) การไดรบสนคาตามเวลาทกาหนด 2.84 2.955) ความสามารถในการตดตามสนคา 2.50 2.77
ทมา: World Bank (2013)หมายเหต: ดชนมคาระหวาง 1 ถง 5 โดยคา 5 หมายถงคาทมากทสด
บทท 3 - 8
3.1.3 สภาพเศรษฐกจของกมพชาชวงป ค.ศ. 2000 – 2008 เศรษฐกจกมพชามอตราเจรญเตบโตเฉลยรอยละ 9 โดยมภาคการ
ทองเทยวเปนปจจยหลกทสงเสรมใหเศรษฐกจเตบโต เนองจากกมพชามแหลงทองเทยวทเปนแหลงมรดกโลกหลายแหง ทาใหสามารถดงดดนกทองเทยวไดมากถงปละ 2 ลานคน และทารายไดใหกมพชาประมาณ 1.5 พนลานดอลลารสหรฐ นอกจากนกมพชายงมแหลงรายไดจากการสงออกสนคาสงทออกดวย แตอยางไรกตาม แมวาเศรษฐกจจะขยายตว แตประชาชนชาวกมพชายงคงยากจน ทาใหกมพชายงตองพฒนาประเทศในอกหลายดาน เชน สาธารณปโภคขนพนฐาน การศกษา และการเพมทกษะใหแกแรงงาน รวมถงการดงดดนกลงทนจากตางประเทศ
ในป ค.ศ. 2011 โครงสรางของ GDP ของกมพชา ประกอบดวย ภาคเกษตรกรรม (รวมปาไม และการประมง) รอยละ 37 ภาคอตสาหกรรมรอยละ 23 และภาคบรการรอยละ 40 และมอตราการขยายตวทางเศรษฐกจรอยละ 6.8 ซงเปนผลมาจากการสงออกสนคาประเภทเครองนงหมและรองเทา และอตสาหกรรมการทองเทยวทเตบโตอยางตอเนอง โดยอตสาหกรรมเครองนงหมและรองเทาเตบโตรอยละ 13.9 เนองจากการสงออกไปตลาดสหรฐอเมรกาและสหภาพยโรปทเพมขน จากการไดรบสทธพเศษทางภาษศลกากร ในขณะทอตสาหกรรมการทองเทยวเตบโตรอยละ 15 โดยมนกทองเทยวจานวน 2.9 ลานคน ซงสวนใหญเปนนกทองเทยวชาวเอเชย
รายงานของ ADB (2012, 191) คาดการณวาในป ค.ศ. 2013 เศรษฐกจกมพชาจะเตบโตรอยละ 7 เนองจากเรมมอตสาหกรรมเกดใหมในประทศ อาท การผลตชนสวนยานยนต การประกอบรถไฟฟาขนาดเลก เปนตน และการขยายตวในภาคกอสราง ซงไดรบแรงกระตนจากการลงทนโดยตรงจากตางประเทศ (FDI) ในภาคอสงหรมทรพย รวมทงอตสาหกรรมการทองเทยวทยงคงเตบโต ในขณะทการสงออกสนคาสงทอไปสหรฐอเมรกาและสหภาพยโรปจะลดลง จากการชะลอตวทางเศรษฐกจของประเทศปลายทาง
ตารางท 3-2 แสดงขอมลทางเศรษฐกจของประเทศกมพชา ป ค.ศ. 2007 - 2011ขอมล หนวย 2007 2008 2009 2010 2011GDP (at PPP) (ลานดอลลารสหรฐ) 26,121 28,485 28,819 30,883 33,805 สดสวนภาคเกษตร (รอยละของ GDP) 31.9 34.9 35.7 36.0 36.7 สดสวนภาคอตสาหกรรม (รอยละของ GDP) 26.8 23.8 23.1 23.3 23.5 สดสวนภาคบรการ (รอยละของ GDP) 41.3 41.3 41.3 40.7 39.8GDP ตอหวประชากร (at PPP)
(ดอลลารสหรฐ) 1,909 2,054 2,046 2,159 2,328
อตราการเตบโตของ GDP ทแทจรง
(รอยละ) 10.2 6.7 0.1 6.0 7.1
อตราแลกเปลยน (เรยลตอดอลลารสหรฐ) 4,056.2 4,054.2 4,139.3 4,184.9 4,058.5ทมา: ADB (2012, Outlook 2012)
บทท 3 - 9
3.1.4 กฎ ระเบยบ นโยบายภาครฐทเกยวของกบการใชงานรถบรรทกของกมพชา
3.1.4.1 กฎหมายจราจรความเรวในการขบข 1) รถบรรทก นาหนกสทธ > 3.5 ตน: นอกเมอง 70 กม./ชม. ทางหลวงระหวางเมอง
80 กม./ชม.2) รถพวง: นอกเมอง 60 กม./ชม. ทางหลวงระหวางเมอง 70 กม./ชม.
ประเภทใบอนญาตขบข
ประเภท C สาหรบรถบรรทกสนคาทมนาหนกรวม > 3.5 ตน และอาจมรถพวงดวย โดยมนาหนกรวมกนสงสดไมเกน 0.75 ตน
เงอนไขอนสาหรบการทาใบอนญาตขบข
การไดรบใบอนญาตขบขประเภท C ตองมใบอนญาตประเภท B (สาหรบรถทบรรทกผโดยสารไมเกน 9 คน) และ D1 (สาหรบรถทบรรทกผโดยสาร 10-20 คน) กอน
อายใบอนญาตขบข 3 ป และการตออายใบอนญาตตองตรวจสขภาพ เพอยนยนวาสามารถขบขได
อายผขบข อยางนอย 22 ป
นาหนกบรรทกสนคา ไมเกนนาหนกสงสดของเพลารถทรบจะรบได และตองไมเกนทกาหนดไวโดยบรษททประกอบรถ และตองไมเกนนาหนกทไดรบอนญาต ดงน1) นาหนกสงสดลงเพลาของรถ
- 10 ตน สาหรบยานพาหนะทมเพลาเดยว 4 ลอ - 11 ตน สาหรบยานพาหนะทมเพลาค 4 ลอ- 19 ตน สาหรบยานพาหนะทมเพลาค 8 ลอ- 24 ตน สาหรบยานพาหนะทมสามเพลา 12 ลอ
2) นาหนกรวมสงสดของรถทไดรบอนญาต - 16 ตน สาหรบรถสองเพลา (เพลาหนา 2 ลอ และเพลาหลง 4 ลอ)- 25 ตน สาหรบรถสามเพลา (เพลาหนา 2 ลอ เพลาหลงสองเพลารวม 8 ลอ)- 30 ตน สาหรบรถสเพลา (เพลาหนาสองเพลารวม 4 ลอ เพลาหลงสองเพลา
รวม 8 ลอ)3) นาหนกรวมสงสดของรถพวงทไดรบอนญาต
- 35 ตน สาหรบรถสเพลา (เพลาหนา 2 ลอ เพลาหลง 4 ลอ เพลาคทของรถกงพวง 8 ลอ)
- 40 ตน สาหรบรถ 5 เพลาขนไป
ขนาดรถ § ความกวางสงสดไมเกน 2.5 เมตร นอกจากรถทตดตงเครองมอ สงไมเกน 3 เมตร§ ความสงสงสดไมเกน 4.2 เมตร§ ความยาวสงสดของรถแตละคน ไมเกน 12.2 เมตร§ ความยาวสงสดของรถทพวงรถกงพวง ไมเกน 16 เมตร§ ความยาวสงสดของรถทพวงรถพวง ไมเกน 18 เมตร
บทท 3 - 10
3.1.4.2 อตราภาษศลกากรนาเขาสนคาประเภทรถบรรทก
ตารางท 3-3 แสดงอตราภาษศลกากรนาเขาสนคาประเภทรถบรรทกของกมพชา
ประเภทรถบรรทกอตราอากร (รอยละ)
MFN CEPT 2013
1) ทใชเครองยนตดเซลหรอกงดเซล ขนาดมากกวา 6 ตน แตไมเกน 20 ตน 15 5
2) ทใชเครองยนตดเซลหรอกงดเซล ขนาดมากกวา 20 ตน แตไมเกน 24 ตน 15 5
3) ทใชเครองยนตดเซลหรอกงดเซล ขนาดมากกวา 24 ตน แตไมเกน 45 ตน n.a. n.a.4) ทใชเครองยนตดเซลหรอกงดเซล ขนาดมากกวา 45 ตน n.a. n.a.
5) ทใชเครองยนตแกสโซลน ขนาดมากกวา 6 ตน แตไมเกน 20 ตน 15 5
6) ทใชเครองยนตแกสโซลน ขนาดมากกวา 20 ตน แตไมเกน 24 ตน 15 5
7) ทใชเครองยนตแกสโซลน ขนาดมากกวา 24 ตน แตไมเกน 45 ตน 15 5
8) ทใชเครองยนตแกสโซลน ขนาดมากกวา 45 ตน 15 5ทมา: ขอมลจากสานกสทธประโยชนทางการคา กรมการคาตางประเทศ กระทรวงพาณชย ประมวลโดยสถาบนยานยนต
บทท 3 - 11
3.2 สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว (The Lao People’s Democratic Republic)
สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว หรอ ลาว ตงอยใจกลางภมภาคอาเซยน มพนท 236,800 ตารางกโลเมตร (ครงหนงของประเทศไทย) มพรมแดนตดตอกบ 5 ประเทศ ไดแก จน เมยนมาร กมพชา เวยดนาม และไทย โดยมพรมแดนตดตอกบเวยดนามมากทสด 2,069 กโลเมตร รองลงมาคอไทย 1,835 กโลเมตร ลาวไมมพนทตดทะเล (Land Lock) ประมาณรอยละ 70 ของพนททงหมดเปนภเขาและทราบสง สวนทเหลอเปนพนราบซงอยตอนกลางและทางตะวนตกของประเทศ
จานวนประชากรในลาว มทงหมด 6.83 ลานคน เมอเปรยบเทยบกบขนาดพนทแลว นบวาเปนประเทศทมความหนาแนนเฉลยคอนขางนอย (27 คนตอตารางกโลเมตร) แตอยางไรกตาม ประชากรสวนใหญจะอาศยกระจกตวในเขตทราบลมแมนามากกวาเขตทสงและภเขา และอาศยอยในนครหลวงเวยงจนทนซงเปนเมองหลวง รอยละ 31
ภาพท 3-3 แสดงแผนทประเทศลาว
ทมา: http://ephotopix.com/
บทท 3 - 12
ลาวแบงเขตการปกครองเปน 16 แขวง (แขวงในลาวมฐานะเทยบเทากบจงหวดในประเทศไทย ปกครองโดยเจาแขวงซงมฐานะเทยบเทากบรฐมนตร) มเมองหลวงซงตามภาษาลาวเดมเรยกวา “กาแพงนคร” แตเปลยนมาใชคาวา “นครหลวง” คอ นครหลวงเวยงจนทน จดเปนเขตการปกครองพเศษ มฐานะเทยบเทาแขวงตางๆ ทง 16 อนไดแก
แขวง เมองเอก1) แขวงพงสาล (Phongsali) พงสาล (Phongsali)2) แขวงหลวงนาทา (Luangnamtha) หลวงนาทา (Luangnamtha)3) แขวงบอแกว (Bokeo) บานหวยทราย (Ban Houayxay)4) แขวงอดมไซย (Oudomxai) เมองสาย (Muang Xai)5) แขวงหลวงพระบาง (Luangprabang) หลวงพระบาง (Luangprabang)6) แขวงไซยะบร (Xaiyaburi) ไซยะบร (Xaiyaburi)7) แขวงเชยงขวาง (Xiangkhoang) โพนสะหวน (Phonsawan)8) แขวงหวพน (Huaphanh) ซาเหนอ (Xam Nua)9) แขวงเวยงจนทน (Vientiane) เมองโพนหง (Muang Phonhong)10) แขวงบอลคาไซ (Bolikhamxai) เมองปากซน (Muang Pakxan)11) แขวงคามวน (Khammuane) ทาแขก (Thakhek)12) แขวงสะหวนนะเขต (Savannakhet) สะหวนนะเขต (Savannakhet)13) แขวงสาละวน (Saravane) เมองสาละวน (Saravan)14) แขวงเซกอง (Xekong) เซกอง (Xekong)15) แขวงจาปาสก (Champasack) ปากเซ (Pakxe)16) แขวงอตตะบอ (Attapeu) อตตะบอ (Attapeu)
ลาวมการปกครองในระบบพรรคการเมองเพยงพรรคเดยวคอ พรรคประชาชนปฏวตลาว (Lao People’s Revolutionary Party: LPRP) และมสภาเดยวคอ สภาแหงชาต ทาหนาทดานนตบญญตและตลาการ ดแลอนมตงบประมาณ การออกและแกไขกฎหมาย ตลอดจนพระราชบญญตตางๆ รวมทงกากบดแลการทางานของรฐบาล มประธานประเทศ ซงเปนหวหนาพรรค LPRP เปนผนาประเทศ มอานาจในการกาหนดนโยบายและควบคมการบรหารประเทศทงหมด และนายกรฐมนตรทาหนาทหวหนาคณะรฐบาล โดยทง 3 ตาแหนงมวาระการดารงตาแหนงครงละ 5 ป
บทท 3 - 13
3.2.1 ประชากร สงคมและวฒนธรรมของลาวในป ค.ศ. 2011 ลาวมประชากร 6.4 ลานคน มอตราการขยายตวของประชากรรอยละ 2 และม
โครงสรางอายประชากรวยทางาน (อาย 15-64 ป) มากทสด รอยละ 60 รองลงมาคอประชากรวยเดก (อายไมเกน 14 ป) รอยละ 38 สวนทเหลอคอประชากรวยสงอาย (อาย 65 ปขนไป)
ภาพท 3-4 แสดงโครงสรางประชากรของ ลาวในป ค.ศ.2011
ทมา: US Census Bureau, International Program อางจาก สถาบนเอเชยศกษา (2554, ลาว, 5)
ประชากรลาวแบงเปนชนเผา รวม 49 ชนเผา ประกอบดวย ลาวลม (กลมคนเชอชาตลาว ใชภาษาลาวเปนภาษาหลก) รอยละ 68 ลาวเทง (เชน ชนเผาขม) รอยละ 22 และลาวสง (เชน ชนเผามง) รอยละ 9 ทงน ประชากรลาวประมาณรอยละ 75 นบถอศาสนาพทธ รอยละ 16 นบถอผ (Animism) ซงเปนความเชอดงเดมตามแตละทองถน สวนทเหลอนบถอศาสนาครสต มสลม และอนๆ โดยชาวลาวทนบถอศาสนาครสตสวนมากจะเปนกลมชาวเวยดนามอพยพและชาวลาวเชอสายเวยดนาม สวนผนบถอศาสนาอสลามเปนกลมจนฮอทอาศยตามชายแดนดานตดกบประเทศพมา และมชมชนมสลมทมเชอสายเอเชยใต และจาม ในเวยงจนทน แมวารฐบาลลาวใหเสรภาพในการนบถอศาสนา แตพทธศาสนาแบบเถรวาทไดถกนามาสรางอานาจความชอบธรรมในการปกครองของรฐและเปนแบบแผนหลกของวฒนธรรมลาวซงปรากฏใหเหนทวประเทศ ทงในดานภาษา ศลปะ วรรณคด วถชวตการเปนอย ทาใหลาวมประเพณวนสาคญทางพระพทธศาสนาเชนเดยวกบไทย ซงบางวนรฐบาลไดกาหนดใหเปนวนหยดสาคญของทางราชการไดแก วนสงกรานตปใหมลาว วนวสาขบชา วนอาสาฬหบชา และวนมาฆบชา
บทท 3 - 14
3.2.2 โครงสรางพนฐานของลาวในอดตลาวมเสนทางคมนาคมนอยและไมหลากหลาย เนองจากภมประเทศเปนทราบสงและภเขา
มเพยงแมนาโขงและแมนาอเปนเสนทางคมนาคมทางธรรมชาต คนลาวในทราบตามกอยอาศยตามบรเวณรมนา และใชแมนาเปนเสนทางหลกในการไปมาหาสรวมไปถงตดตอเพอการคา แตมขอจากดดานเวลาและระยะทาง เพราะเสนทางคมนาคมจะใชไดดในฤดนาหลากเทานน ทาใหในเดอนธนวาคมถงพฤษภาคมทมปรมาณนานอยจงตองใชยานพาหนะขนาดเลกในการคมนาคม จนกระทงยคจกรวรรดนยมฝรงเศส ลาวจงเรมมระบบถนนทกระจายเปนเครอขายจนถงปจจบน แตระบบคมนาคมทางบกยงไมพรอมกบการใชประโยชนทางเศรษฐกจ เนองจากมจานวนไมเพยงพอ และไมกระจายไปในพนทตางๆ อกทงยงมสภาพทไมเอออานวยตอความสะดวกในการเดนทาง
จนกระทงในปจจบน เมอรฐบาลลาวตองการสงเสรมการคาระหวางประเทศในภมภาคใหมากขน จงมนโยบายพฒนาระบบโครงสรางพนฐานในประเทศ โดยใหความสาคญกบการกอสรางระบบคมนาคมเปนลาดบตนๆ รวมทงยงมเปาหมายจะพฒนาประเทศจากการทไมมทางออกสทะเล (Land Locked) ไปสศนยกลางการเชอมตอดานคมนาคมขนสง (Land Linked) ในลมแมนาโขงใหไดอยางเปนรปธรรม
3.2.2.1 ถนนปจจบนลาวอยในระหวางพฒนาระบบโครงสรางพนฐานโดยเฉพาะดานคมนาคม จงไดสรางถนนไปตาม
พนทตางๆ มากขน เพอใหสะดวกในการตดตอเดนทางการคาและการลงทนขามพรมแดน โดยเฉพาะอยางยง ภายใน 6 ประเทศตามลมแมนาโขง (ไทย กมพชา มณฑลยนานของสาธารณรฐประชาชนจน ลาว เมยนมาร และเวยดนาม) โดยเปนไปตามกรอบแผนยทธศาสตรของอนภมภาคลมแมนาโขง (Greater Mekong Subregion: GMS) ซงไดรบการสนบสนนดานงบประมาณจากองคกรระหวางประเทศจานวนมาก
ในป ค.ศ. 2006 ถนนในลาวมระยะทางรวม 35,260 กโลเมตร แบงเปนถนนลาดยาง 4,548 กโลเมตร และถนนทยงไมไดลาดยาง 30,712 กโลเมตร ซงถนนทใชไดทกฤดกาลมไมถงรอยละ 50 ของจานวนระยะทางของถนนทงหมด จงเปนอปสรรคในการคมนาคมขนสงระหวางพนทตางๆ ถนนทงหมดของลาวนน ประกอบดวย ทางหลวงเชอมตอระหวางแขวงและตดตอกบเสนทางหลวงระหวางประเทศยาว 3,390 กโลเมตร เสนทางแขวงตดตอระหวางเมอง 1,620 กโลเมตร ทเหลอเปนเสนทางระหวางหมบาน
ลาวมเสนทางรถยนตในประเทศทสาคญ ดงน1) ถนน R3E หรอ R3A เรมจากเมองหวยทราย แขวงบอแกว (อยตรงขามเชยงของไทย) ไปทางทศ
ตะวนออก เฉยงเหนอ ผานเวยงภคา แขวงหลวงนาทา ผานเมองหลวงนาทา ไปบรรจบทเมองบอแตน แขวงหลวงนาทา สามารถตอไปยงมอฮาน ยนนาน มความยาวประมาณ 250 กโลเมตร อยางไรกตามถนน R3E ยงไมสามารถสรางความพงพอใจใหกบผประกอบการขนสงสนคาและนกลงทนทใชเสนทางสายนสญจรไปมาไดมากนก เนองจากภมประเทศของลาวทมเสนทางลดเลยวไปตามหบเขาและหนาผาสงชน ทาใหการขนสงสนคาคอนขางลาบาก โดยเฉพาะรถขนสงขนาดใหญ ตองใชเวลาเดนทางนานมาก
บทท 3 - 15
2) ถนนหมายเลข 1 แยกจากถนน R3E ทบานนาเตย (ใกลบอแตน แขวงหลวงนาทา) ไปทางทศตะวนออกเฉยงใตบรรจบกบถนนหมายเลข 6 ทแขวงหวพน มความยาว 250 กโลเมตร
3) ถนนหมายเลข 13 แยกจากถนนหมายเลข 1 ตรงเหนอของแขวงหลวงพระบาง ลงใตมาเมองหลวงพระบาง เวยงจนทร แขวงสะหวนนะเขต จรดชายแดนกมพชาทแขวงจาปาสก มความยาว 1,363 กโลเมตร เปนถนนทยาวทสดของลาว ถนนสายนมความสาคญมากเพราะเชอมภาคเหนอสดกบภาคกลางและภาคใตของประเทศ โดยชวงหลวงพระบางถงเวยงจนทรเปนชวงทมการสญจรมากทสด รวมทง ถนนสายนยงเชอมลาวกบจน เวยดนาม กมพชา และไทย
4) ถนนหมายเลข 6 แยกออกจากถนนหมายเลข 7 ทแขวงเชยงขวาง ขนเหนอไปแขวงหวพน เลยวซายไปจรดชายแดนเวยดนามทแขวงหวพน สามารถเดนทางตอไปเมองฮานอยในเวยดนามได ถนนสายนยาว 300 กโลเมตร
5) ถนนหมายเลข 7 แยกจากถนนหมายเลข 13 ตรงใตของแขวงหลวงพระบาง ไปทางตะวนออกไปจรดชายแดนเวยดนามทแขวงเชยงขวาง สามารถเดนทางตอไปทเมองวนหในเวยดนามได มความยาว 329 กโลเมตร
6) ถนนหมายเลข 8 แยกจากถนนหมายเลขท 13 ทแขวงบอลคาไซ ไปทางทศตะวนออกจรดชายแดนเวยดนาม และสามารถเดนทางตอไปถงเมองวนหในเวยดนามได มความยาวประมาณ 150 กโลเมตรและเมอสะพานขามแมนาโขง นครพนม – ทาแขก แลวเสรจจะเปนถนนเชอมไทยและเวยดนามทสนทสด
7) ถนนหมายเลข 9 เรมจากสะพานมตรภาพไทย – ลาว แหงท 2 (มกดาหาร – สะหวนนะเขต) เขาลาวทบานนาแก แขวงสะหวนนะเขต ไปทางทศตะวนออก ตดกบถนนหมายเลข 13 ผานเขตเศรษฐกจพเศษสะหวน - เซโน จรดชายแดนทแดนสะหวน สามารถไปถงทาเรอนาลกดานงทเวยดนามได มความยาวประมาณ 245 กโลเมตร ถนนสายนเปนสวนหนงของ East West Economic Corridor เชอมชายฝงเมยนมารกบชายฝงเวยดนาม ทาใหลาวสามารถสงออกสนคาทดานงได
8) ถนนหมายเลข 10 แยกจากถนนหมายเลข 13 ทปากเซ แขวงจาปาสก ไปทางตะวนออก จรดชายแดนทชองเมก สามารถเดนทางตอไปถงจงหวดอบลราชธาน ของไทยได ถนนสายนมความยาว 42 กโลเมตร
บทท 3 - 16
3.2.2.2 รถไฟในชวงครสตศตวรรษท 20 ทฝรงเศสเขาปกครองลาว ไดสรางทางรถไฟในบรเวณดอนเดด-ดอนคอน
แขวงจาปาสก ระยะทาง 7 กโลเมตร เพอใชเปนเสนทางขนสงสนคาขามแมนาโขง ลดเขาสดนแดนกมพชาเพอออกทะเลยงเมองทากมปงโสม แตการกอสรางยงไมแลวเสรจ ฝรงเศสกตองถอนตวออกจากอนโดจน
จนกระทงป ค.ศ. 1997 รฐบาลไทยและลาว รวมลงนามสญญาวาดวยการเดนรถไฟระหวางกน และตอมาในป ค.ศ. 2003 รฐบาลไทยใหความชวยเหลอรฐบาลลาว ในการกอสรางทางรถไฟเพอเชอมการเดนทางจากจงหวดหนองคายของประเทศไทย โดยใหเงนชวยเหลอแบบใหเปลารอยละ 30 และเงนกผอนปรนแบบมเงอนไขรอยละ 70 วงเงน 197 ลานบาท เพอกอสรางทางรถไฟจากชวงกงกลางสะพานมตรภาพไทย-ลาว ถงสถานทานาแลง ระยะทาง 3.5 กโลเมตร และตนป ค.ศ. 2012 ไทยชวยเหลอทางการเงนแกลาว ดวยเงอนไขเดม วงเงน 1,650 ลานบาท ในโครงการกอสรางทางรถไฟตอเนองจากเสนทางหนองคาย-ทานาแลง คอ สายทานาแลง-เวยงจนทน ระยะทาง 7.75 กโลเมตร เพอใหประชาชน นกทองเทยว ผประกอบการไทย-ลาว สามารถเดนทางและขนสงสนคาไดถงเมองเวยงจนทน กาหนดสรางแลวเสรจในอก 2 ปขางหนา
3.2.2.3 ทาเรอเนองจากลาวไมมพนทตดตอกบทะเล ดงนนการสงสนคาออกไปยงตางประเทศจะขนสงผานทางประเทศ
ไทยและเวยดนามไปยงทาเรอตางๆ การทลาวมแมนาโขงผานตลอดประเทศ มความยาวจากทศเหนอจรดทศใตรวม 1,835 กโลเมตรจงเปน
แมนาสายสาคญอยางยงในการใชคมนาคม อยางไรกตาม การขนสงทางนาไมอาจใชไดตลอด เนองจากขอจากดทางกายภาพหลายดานเพราะทางตอนใตมเกาะแกงเปนจานวนมาก รวมไปถงระดบนาทขนลงตามฤดกาล ทาใหเสนทางขนสงทางเรอทาไดเพยง 875 กโลเมตร และสามารถเดนเรอไดสะดวกเฉพาะฤดนาหลาก โดยจะสามารถบรรทกสนคาในเรอไดถง 300 ตน แตฤดแลงจะบรรทกสนคาไดเพยง 20-30 ตนเทานน นอกจากแมนาโขงสายหลกของประเทศแลว ลาวยงมแมนาสาคญ ทใชเปนเสนทางเดนเรออก 8 สายดวยกน ไดแก
1) แมนาอ เปนเสนทางคมนาคมจากพงสาลไปยงหลวงพระบาง ระยะทาง 448 กโลเมตร2) แมนางม เปนเสนทางคมนาคมจากเชยงของไปยงเวยงจนทน ระยะทาง 354 กโลเมตร3) แมนาเซบงเหยง เปนเสนทางคมนาคมบรเวณภายในสะหวนเขต ระยะทาง 338 กโลเมตร4) แมนาเซบงไฟ เปนเสนทางคมนาคมผานสะหวนนะเขตและคามวน ระยะทาง 239 กโลเมตร5) แมนาทา เปนเสนทางคมนาคมจากหลวงนาทาไปยงบอแกว ระยะทาง 325 กโลเมตร6) แมนาเซกอง เปนเสนทางคมนาคมจากสาละวน เซกองไปยงอตตะบอ ระยะทาง 320 กโลเมตร7) แมนากะดง เปนเสนทางคมนาคมในบรเวณบอลคาไซ ระยะทาง 103กโลเมตร8) แมนาแคน เปนเสนทางคมนาคมจากหวพนไปยงหลวงพระบาง ระยะทาง 90 กโลเมตร
บทท 3 - 17
สาหรบการขนสงสนคาจากลาวไปยงประเทศไทย โดยขามแมนาโขง จะใชทาเรอทสาคญ ไดแก1) ทาเรอเชยงแสน แหงท 1 จงหวดเชยงรายตรงขามบานหวยทราย แขวงบอแกว2) ทาเรอเชยงแสน แหงท 2 บรเวณใกลสามเหลยมปากแมนากก ทบรรจบแมนาโขงในบรเวณบานสบ
กก ต.เวยง อ.เชยงแสน หางจากทาเรอเชยงแสนแหงแรก ลงมาทางใต 5 กโลเมตร3) ทาเทยบเรอบานเวนใต มถนนเชอมกบถนนหมายเลข 13 แขวงคามวน ทาเทยบเรอทฝงไทยตงอยท
บานเวนพระบาท ตาบลเวนพระบาท อาเภอทาอเทน จงหวดนครพนม
3.2.2.4 ทาอากาศยานลาวมสนามบนนานาชาต 3 แหงคอ
1) ทาอากาศยานนานาชาตวดไต (Wattay International Airport) หางจากนครหลวงเวยงจนทนประมาณ 3 กโลเมตร โดยทาอากาศยานแหงน ถอเปนสนามบนพาณชยหลกของลาว สามารถเชอมโยงไปยงเมองใหญในเอเชยตะวนออกจานวนมาก ปจจบนมเทยวบนสกรงเทพ เชยงใหม ฮานอย โฮจมนหซต พนมเปญ คนหมง และอนๆ
2) ทาอากาศยานนานาชาตหลวงพระบาง (Luang Prabang International Airport) อยในแขวงหลวงพระบาง
3) ทาอากาศยานนานาชาตปากเซ (Pakse International Airport) อยในแขวงจาปาสกสาหรบการบนภายในประเทศ สวนใหญมศนยกลางทนครหลวงเวยงจนทนทาใหมความสะดวก รวมทง
รฐบาลเปนผกาหนดราคาคาโดยสาร ทาใหการบนในประเทศมราคาถก แตการใหบรการการบนของลาวมกจะไมตรงตามตารางเวลา และมกลาชา
3.2.2.5 คณภาพของระบบขนสงสนคา (Logistic)
ตารางท 3-4 แสดงดชนวดคณภาพของระบบการขนสงสนคา (Logistics performance index) ของลาวLogistics performance index ค.ศ. 2010 ค.ศ. 2012
ภาพรวม 2.46 2.50
1) คณภาพของโครงสรางพนฐานทเกยวกบการคาและการขนสงระหวางประเทศ
1.95 2.40
2) ความสามารถและคณภาพของบรการโลจสตก 2.14 2.493) ประสทธภาพของพธการทางศลกากร 2.17 2.384) การไดรบสนคาตามเวลาทกาหนด 3.23 2.825) ความสามารถในการตดตามสนคา 2.45 2.49
ทมา: World Bank (2013)หมายเหต: ดชนมคาระหวาง 1 ถง 5 โดยคา 5 หมายถงคาทมากทสด
บทท 3 - 18
ภาพท 3-5 แสดงระบบคมนาคมในลาว
ทมา: World Bank
บทท 3 - 19
3.2.3 สภาพเศรษฐกจของลาวลาวไดใชระบบเศรษฐกจสงคมนยม ตงแตป ค.ศ. 1975 และเรมปฏรประบบเศรษฐกจเสร เมอป
ค.ศ. 1986 โดยการใช “นโยบายจนตนาการใหม” (NEM: New Economic Mechanism) เนนความสาคญของระบบราคาทเปนไปตามกลไกตลาด และการบรหารในเชงธรกจมากขน อกทงสงเสรมความสมพนธทางเศรษฐกจกบตางประเทศมากขน ในป ค.ศ. 2011 – 2515 ลาวจะอยในชวงแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 7 และไดตงเปาไววาจะนาพาประเทศออกมาจากบญชรายชอประเทศทพฒนานอยทสด (Least Developed Countries: LDCs) ใหไดภายในป ค.ศ. 2020
GDP ของลาวเตบโตอยางตอเนอง รวมทงมลคาการสงออก-นาเขาของสนคาตางๆ กมมลคาเพมขนอยางตอเนองเชนเดยวกน ซงแสดงใหเหนถงกจกรรมทางเศรษฐกจของลาว วากาลงมการเจรญเตบโตและพรอมเปดรบความเปลยนแปลงทางเศรษฐกจ นอกจากนแลวการทมลคาการสงออก-นาเขาเพมขน สงผลตอการจางงานและรายไดของประชาชนภายในประเทศเชนเดยวกน ซงพบวากาลงซอของชาวลาวเพมขนอยางตอเนองจากในอดต โดยในป ค.ศ. 2002 ชาวลาวมรายไดเพยง 327 เหรยญสหรฐตอคนตอป ในขณะทอก 10 ตอมา กลบมรายไดสงขนถง 3 เทา คอ 986 เหรยญสหรฐ อยางไรกด แมวารายไดดงกลาวจะยงไมสงมากเมอเปรยบเทยบกบประเทศกาลงพฒนาอนๆ แตแนวโนมการเพมขนของรายไดตอหว ทาใหชาวลาวเพมอานาจซอของตวเองไดสงขน และยอมสงผลดตอการคาการลงทนภายในประเทศ
แมวาในป ค.ศ. 2011 จะเกดอทกภยขน ทาใหผลผลตทางการเกษตรลดลง แต GDP ยงคงเตบโตรอยละ 7.8 ทงนเปนผลมาจากแรงขบเคลอนของอตสาหกรรมทมทรพยากรธรรมชาตเปนปจจยตงตน ไดแก โรงไฟฟาพลงนา เหมองแร และการทองเทยว
อทกภยทเกดจากพายไตฝนทาใหการผลตขาวลดลงรอยละ 11.0 รวมถงอตสาหกรรมปาไมทมผลผลตลดลง จากการออกกฎระเบยบจากดจานวน (Quota) การตดไมของทางการ ในทางกลบกน ผลผลตดานอตสาหกรรมเตบโตอยางตอเนอง โดยอตสาหกรรมเหมองแรเงนและทองแดงเตบโตรอยละ 15.6 โรงฟาพลงนาทโดยสวนใหญผลตเพอการสงออกใหประเทศไทยเตบโตรอยละ 18.5 อตสาหกรรมการกอสรางเพอสนบสนนการทองเทยวเตบโตรอยละ 6.0 อตสาหกรรมสงทอทไดรบสทธพเศษการสงออกจากสหภาพยโรปและสหรฐอเมรกาเนองจากเปนประเทศดอยพฒนาเตบโตรอยละ 17.0 และอตสาหกรรมการทองเทยวเตบโตรอยละ 9.0
คาดการณวาในป ค.ศ. 2013 เศรษฐกจของลาวยงคงเตบโตรอยละ 7.7 จากการกอสรางโครงการขนาดใหญในประเทศ อนไดแก โรงไฟฟาถานหนลกไนตหงสา (Hongsa) โรงไฟฟานางม (Nam Ngum) แหงทสาม เหมองแรทองคาและเงนบานหวยไซ (Ban Houayxai) และเหมองแรทองและทองคาภคา (Phi Kham) รวมถงการกอสรางอาคารและสาธารณณปโภคในเมองเวยงจนทนเพอรองรบการประชมผแทนจากประเทศในเอเชยและยโรป 50 ประเทศ ทจะจดขนในเดอนพฤศจกายน 2012 อกดวย อกทง ภาคการทองเทยวยงคงเตบโตอยางตอเนอง จากการกาหนดใหป 2012 เปนปแหงการทองเทยวลาว (Visit Laos Year) และการจดแขงขนกฬามหาวทยาลยอาเซยน (ASEAN university games)
บทท 3 - 20
ตารางท 3-5 แสดงขอมลทางเศรษฐกจของประเทศลาว ป ค.ศ. 2007 - 2010
ขอมล หนวย 2007 2008 2009 2010GDP (at PPP) (ลานดอลลารสหรฐ) 12,082 12,955 13,882 15,167 สดสวนภาคเกษตร (รอยละของ GDP) 33.4 32.2 32.5 30.3 สดสวนภาคอตสาหกรรม (รอยละของ GDP) 28.3 27.7 26.2 27.7 สดสวนภาคบรการ (รอยละของ GDP) 38.3 40.1 41.3 42.0GDP ตอหวประชากร (at PPP) (ดอลลารสหรฐ) 2,059 2,159 2,268 2,424อตราการเตบโตของ GDP ทแทจรง (รอยละ) 7.8 7.8 7.5 8.1อตราแลกเปลยน (กบตอดอลลาร
สหรฐ)9,603.2 8,744.2 8,516.1 8,258.8
ทมา: ADB (2012, Outlook 2012)
3.2.4 กฎ ระเบยบ นโยบายภาครฐทเกยวของกบการใชงานรถบรรทกของลาว
3.2.4.1 กฎหมายจราจรความเรวในการขบข ในเมอง 40 กม./ชม.
นอกเมอง 60 กม./ชม.
ประเภทใบอนญาตขบข
ไมไดกาหนดไว
อายใบอนญาตขบข 5 ป และการตออายใบอนญาตตองตรวจสขภาพ เพอยนยนวาสามารถขบขได
อายผขบข 25 ปขนไป
นาหนกบรรทกสนคา นาหนกบรรทกสงสด(1) รถบรรทก 3 เพลา เพลาทายใชยางค ไมเกน 21 ตน(2) รถบรรทก 4 เพลา เพลาทายใชยางค ไมเกน 25 ตน(3) รถพวง 4 เพลา เพลาทายใชยางค ไมเกน 32 ตน(4) รถพวง 5 เพลา เพลาทายใชยางค ไมเกน 36 ตน(5) รถพวง 6 เพลา เพลาทายใชยางค ไมเกน 38 ตน
ขนาดรถ - รถบรรทกความยาวสงสดไมเกน 12.2 เมตร และรถพวงความยาวสงสดไมเกน 16 เมตร
- ความกวางสงสดของรถทกประเภทไมเกน 2.5 เมตร- ความสงของรถทกประเภทไมเกน 4.2 เมตร- สวนยนทายไมเกนรอยละ 60 ของชวงลอ
บทท 3 - 21
3.2.4.2 อตราภาษศลกากรนาเขาสนคาประเภทรถบรรทก
ตารางท 3-6 แสดงอตราภาษศลกากรนาเขาสนคาประเภทรถบรรทกของลาว
ประเภทรถบรรทกอตราอากร (รอยละ)
MFN CEPT 2013
1) ทใชเครองยนตดเซลหรอกงดเซล ขนาดมากกวา 6 ตน แตไมเกน 20 ตน 30 0
2) ทใชเครองยนตดเซลหรอกงดเซล ขนาดมากกวา 20 ตน แตไมเกน 24 ตน 20 0
3) ทใชเครองยนตดเซลหรอกงดเซล ขนาดมากกวา 24 ตน แตไมเกน 45 ตน n.a. n.a.4) ทใชเครองยนตดเซลหรอกงดเซล ขนาดมากกวา 45 ตน n.a. n.a.
5) ทใชเครองยนตแกสโซลน ขนาดมากกวา 6 ตน แตไมเกน 20 ตน 20 0
6) ทใชเครองยนตแกสโซลน ขนาดมากกวา 20 ตน แตไมเกน 24 ตน 20 0
7) ทใชเครองยนตแกสโซลน ขนาดมากกวา 24 ตน แตไมเกน 45 ตน 20 0
8) ทใชเครองยนตแกสโซลน ขนาดมากกวา 45 ตน n.a. n.a.ทมา: ขอมลจากสานกสทธประโยชนทางการคา กรมการคาตางประเทศ กระทรวงพาณชย
ประมวลโดยสถาบนยานยนต
บทท 3 - 22
3.3 สาธารณรฐแหงสหภาพพมา (Republic of the Union of Myanmar)
สาธารณรฐแหงสหภาพพมา หรอ เมยนมาร (Myanmar) เปนประเทศในเอเชยตะวนออกเฉยงใตทมพนท 657,740 ตารางกโลเมตร (ขนาด 1.3 เทาของไทย) มชายฝงตดฝงทะเลอนดามนและอาวเบงกอล และมพรมแดนตดตอกบ 5 ประเทศ ไดแก อนเดยบงคลาเทศ จน ลาว และไทย โดยมอาณาเขตตดตอกบไทยมากทสด 2,401 กโลเมตร รองลงมาคอจน 2,185 กโลเมตรและอนเดย 1,463 กโลเมตร
ภาพท 3-6 แสดงแผนทประเทศเมยนมารเม ยนมารมประชากร 60 ล านคน ซ ง
ประกอบดวยกลมชาตพนธจานวนมาก โดยทกกลมชาตพนธมภาษาเปนของตนเอง และประชากรรอยละ 93 นบถอศาสนาพทธ
เมองหลวงปจจบนชอ เนปดอว (Nya Pyi Daw) ตงอยตรงก งกลางของประเทศอยระหวางยางกง (Yangon) กบมณฑะเลย (Mandalay) โดยหางจากยางกง ซงเปนเมองหลวงเดมไปทางทศเหนอประมาณ 350 กโลเมตร ตงอยบนพนทกวา 7,000 ตารางกโลเมตร หรอใหญกวาเกาะสงคโปร 10 เทา เนปดอวไดรบการวางผงเมองเปน 4 โซนหลก ไดแก โซนราชการ (Ministry Zone) โซนโรงแรม (Hotel Zone) โซนอตสาหกรรม (Industry Zone) และ โซนทหาร (Military Zone) โดยมประชากรยายเขาไปอยแลวราว 9.2 แสนคน
ทมา: http://ephotopix.com/
บทท 3 - 23
ปจจบนเมยนมารแบงเขตการปกครองเปน 7 เขตและ 7 รฐ ดงน
ชอเขต เมองเอก1. สะกาย (Sagaing) สะกาย (Sagaing)2. มณฑะเลย (Mandalay) มณฑะเลย (Mandalay)3. มาเกว (Magway) มาเกว (Magway)4. พะโค (Bago) หรอหงสาวด พะโค (Bago)5. อระวด (Irrawaddy) หรอ เอยาวด (Ayeyarwady) พะสม (Pathein)6. ยางกง (Yangon) ยางกง (Yangon)7. ตะนาวศร (Tanintharyi) ทวาย (Dawei)
ชอรฐ เมองหลวง1. กะฉน (Kachin) มตจนา (Myitkyina)2. ชน (Chin) ฮะคา (Hakha)3. ยะไข (Rakhine) หรอ อาระกน (Arakan) ซตตเว (Sittwe) หรอ Akyab (อกยบ)4. ฉาน (Shan) หรอไทใหญ ตองย (Taunggyi)5. กะยา (Kayah) หลอยกอ (Loikaw)6. กะเหรยง (Kayin) ปะอาน (Hpa-an)7. มอญ (Mon) เมาะละแหมง (Mawlamyine)
กอนป ค.ศ. 2011 เมยนมารมระบอบการปกครองโดยรฐบาลทหารภายใตสภาสนตภาพและการพฒนาแหงรฐ (State Peace and Development Council: SPDC) โดยมประธาน SPDC เปนประมขของประเทศ และมนายกรฐมนตร เปนหวหนาคณะรฐบาล ในชวงเวลาดงกลาว เมยนมารมกถกประชาคมโลกตาหนเกยวกบการปกครองโดยระบอบเผดจการทหาร (Military Council) แตอยางไรกตาม เมยนมารมความพยายามทจะดาเนนการใหประเทศกาวไปสระบอบการปกครองแบบประชาธปไตย ปจจบนเมยนมารมรปแบบการปกครองแบบสาธารณรฐ มรฐสภาซงประกอบดวยสภาประชาชน สภาชาตพนธ และสภาทองถน โดยมนายเตง เสง ดารงตาแหนงประธาธบด ซงเปนประมขและหวหนารฐบาล ตงแตวนท 30 มนาคม 2011
ทรพยากรธรรมชาตทสาคญของเมยนมาร ไดแก นามน กาซธรรมชาต ไมสก และแรตางๆ ผลผลตการเกษตรหลก ไดแก ขาว เมลดพช ถว งา ออย ไมเนอแขง ปลาและผลตภณฑจากปลา ผลผลตทางอตสาหกรรมไดแก ผลตภณฑจากไม แรตางๆ เชน ดบก ทองแดง เหลก ทงสเตน ซเมนต อปกรณกอสราง ปย นามน กาซธรรมชาต เสอผา อญมณ และหยก
บทท 3 - 24
3.3.1 ประชากร สงคมและวฒนธรรมของเมยนมารในป ค.ศ. 2011 เมยนมารมประชากร 60 ลานคน มอตราการขยายตวของประชากรรอยละ 1 และ
มโครงสรางอายประชากรวยทางาน (อาย 15-64 ป) มากทสด รอยละ 68 รองลงมาคอประชากรวยเดก (อายไมเกน 14 ป) รอยละ 28 สวนทเหลอคอประชากรวยสงอาย (อาย 65 ปขนไป)
ภาพท 3-7 แสดงโครงสรางประชากรของเมยนมารในป ค.ศ. 2011
ทมา: US Census Bureau, International Program อางจาก สถาบนเอเชยศกษา (2554, เมยนมาร, 6)
ประชาชนชาวเมยนมารประกอบดวยกลมชาตพนธจานวนมาก ไดแก กลมชาตพนธพมารอยละ 63 มอญรอยละ 5 ยะไขรอยละ 5 กะเหรยงรอยละ 3.5 คะฉนรอยละ 3 ไทยรอยละ 3 ชนรอยละ 1 ทกกลมชาตพนธมภาษาเปนของตนเอง เมยนมารบญญตใหศาสนาพทธเปนศาสนาประจาชาตใน ค.ศ. 1974 เพราะมผนบถอศาสนาพทธรอยละ 92 นอกจากนยงประกอบดวยศาสนาครสตรอยละ 4 ศาสนาอสลามรอยละ 3 และศาสนาฮนดรอยละ 1
ชาวเมยนมารเปนชนชาตทยดมนในขนบธรรมเนยม ประเพณและวฒนธรรมทสงสมมาตงแตอดต การยดมนในคณคาของอดตเชนนทาใหชาวเมยนมารยงคงดาเนนชวตตามแบบทคนโบราณเคยยดถอ โดยเฉพาะในเรองของจรยธรรม การนบถอศาสนา และการปฏบตตามประเพณทไดรบการสบทอดตอกนมา
สงคมของชาวเมยนมารเปนสงคมทใหความสาคญกบระบบอาวโส และระบบอปถมภเปนอยางยงสถานภาพของชายจะสงกวาหญง แตขณะเดยวกนเมอหญงแตงงานแลวกสามารถขอหยาจากสามได เมอหยาแลวกกลบมาอยทบานพอแมเหมอนเดม ในชวงวยแตงงาน มกจะแตงงานตงแตอายยงนอย พธแตงงานเรยบงายไมตองมพธทางศาสนาหรอทางโลก มแตการจดทะเบยนสมรสเพอประโยชนในการแบงสนสมรส ผหญงชาวเมยนมารจะไดรบสทธตามกฎหมายทดเทยมชาย แมวาสถานภาพอนๆ ทางสงคมจะดอยกวากตาม แตกฎหมายของเมยนมารกคมครองสทธของผหญงอยางมาก
บทท 3 - 25
ตลอดชวงชวตของชาวเมยนมารไดยดมนอยในขนบธรรมเนยมประเพณและวฒนธรรมทสบทอดมาจากอดต แมวาในชวงการตกเปนอาณานคมขององกฤษชาวองกฤษจะพยายามเปลยนแปลงวถชวตใหชาวเมยนมารมโลกทศนแบบสมยใหมแตชาวเมยนมารกยงคงพงพอใจทจะดาเนนชวตอยในคานยมแบบเกา เชน การแตงกาย ซงสะทอนใหเหนความภาคภมใจในความเปนเมยนมารของตนอยางเหนไดชด อยางไรกตาม ในปจจบนชาวเมยนมารมการรบวฒนธรรมจากตางประเทศมาในหลากหลายรปแบบ ดวยกน เชน การแตงกาย ดนตร เปนตน
ในดานพฤตกรรมผบรโภค พบวา กลมวยทางานเปนกลมผบรโภคสาคญ เนองจากชาวเมยนมารเกอบรอยละ 70 ของจานวนประชากรทงหมดอยในวยทางาน (อายระหวาง 15-64 ป) ซงเปนกลมทมอานาจซอ โดยเฉพาะหนมสาววยแรงงานชาวเมยนมารลวนคนเคยกบสนคาอปโภคบรโภคของไทยเปนอยางด สวนหนงเปนเพราะเคยใชสนคาดงกลาวขณะทตนเองหรอญาตเขามาทางานในประเทศไทย อกทงชนชอบและเชอมนตอคณภาพของสนคาไทย ทาใหงายตอการตดสนใจซอซา ทงน กลมสนคาซงยงเปนทตองการอยมากของชาวเมยนมาร คอ สนคาอปโภคบรโภคทจาเปนตอการดารงชวตประจาวน
3.3.2 โครงสรางพนฐานของเมยนมารนบตงแต ป ค.ศ. 1988 เมยนมารเปดประเทศเพอการคาและการลงทนอยางเสร รฐบาลทหาร
ตระหนกถงการพฒนาและสรางโครงสรางพนฐานอยางจรงจง เพอใหสอดรบกบการลงทนอตสาหกรรมขนาดใหญ อยางไรกด ภายหลงภยประสบภยพายนารกซ (Cyclone Nargis) ถนนและสะพานบรเวณพนทลมนาตอนใตของเมยนมารถกตดขาด รวมทงในชวงฤดฝน ถนนเกอบทกพนทไมสามารถใชสญจรได การคมนาคมทสะดวกยงคงจากดในเขตเมองเทานน
3.3.2.1 ถนนถนนในเมยนมารสวนใหญเปนถนนดนขนานไปกบภเขาและแมนา ทอดไปตามความยาวของประเทศ
เชนเดยวกบทางรถไฟ โดยรฐบาลเมยนมารมแผนจะขยายเปนถนนสองเลน ส เลน และหกเลนตอไป ในป ค.ศ. 2004 รฐบาลไดปรบปรงและตดถนนรวม 29,195 ไมล แบงเปนถนนในเขตเมอง 23,900 ไมล และถนนในเขตชนบท 5,295 ไมล เพมจากป ค.ศ. 1988 ทมระยะทาง 6,644 ไมลเทานน (แสดงดงตารางท 3-7)
รวมถงไดสรางสะพานขามแมนาสายสาคญ เชน แมนาอระวด แมนาชนวน และแมนาตาลวน โดยเฉพาะในป ค.ศ. 2006 พบวามการกอสรางสะพานในเขตอระวด 59 แหง และเขตพะโค 55 แหง ในขณะทป ค.ศ. 1988 มสะพานภายในประเทศรวม 198 แหง ทาใหเมอสนสดป ค.ศ. 2006 มสะพานเพมขนเปน 437 แหง
บทท 3 - 26
ตารางท 3-7 แสดงระยะทางการปรบปรงและขยายถนนในเมยนมาร (หนวย: ไมล)
สถานท ประเภทถนน ค.ศ. 1988 ค.ศ. 2004ในเขตเมอง ถนนลาดยาง 280 1,182
ถนนกอนกรวด 682 3,957ถนนหนแกรนต 673 1,689ถนนดน 2,092 17,070รวม 3,729 23,900
นอกเมอง ถนนลาดยาง 940 1,890
ถนนกอนกรวด 724 997ถนนหนแกรนต 190 318ถนนดน 1,060 2,088รวม 2,915 5,295
ทมา: สถาบนเอเชยตะวนออกศกษา (2552: 72)
สาหรบการสญจรโดยทวไปของประชาชนยงคงใชบรการรถสาธารณะทองถนทมจานวนจากด และไมเพยงพอตอจานวนประชากรเมยนมาร รวมทงรถโดยสารเอกชนมบรการในเขตถนนสายหลกเทานน สาหรบรถยนตสวนบคคลมใชเฉพาะบางกลม1) เสนทางรถยนตในประเทศทสาคญ
1.1) เสนทางยางกง - มณฑะเลย (Yangon - Mandalay): ผานเมองพะโค (Bago) ตองอ (Taungoo), ปนมานา (Pyinmana) และเมกตลา (Meiktila) รวมระยะทาง 695 กโลเมตร มรถบรรทกใหบรการไปกลบเฉลยเดอนละ 4 วน รองรบนาหนกเฉลยเดอนละ 10,000 เมตรกตนตอเดอน และรฐบาลจะขยายเสนทางน 2 เสนทาง คอ
! จากเมองมณฑะเลย - ลาชว (Mandalay - Lashio) จากความยาวเดม 695 กโลเมตร ขยายเปน 957 กโลเมตร และใชเวลาเดนทาง 6 ชวโมง
! จากเมองเมกตลา - ตองย (Meiktila - Taungyi) จากความยาวเดม 544 กโลเมตร ขยายเปน 749 กโลเมตร และใชเวลาเดนทาง 3 ชวโมง พนผวแอสฟส
1.2) เสนทางยางกง - แปร (Yangon - Pyay): ผานเมองแมกเว (Magway) ยอกปาดอง (Kyaukpadaung) และมะยงยน (Myingyan) รวมระยะทาง 288 กโลเมตร มรถบรรทกใชเสนทางนไปกลบเฉลยเดอนละ 2 วน รบนาหนกเดอนละ 2,000 เมตรกตน และรฐบาลจะขยายเสนทางจากความยาวเดม 288 กโลเมตร ขยายเปน 490 กโลเมตร ใชเวลาเดนทาง 4 ชวโมง พนผวแอสฟส
บทท 3 - 27
2) เสนทางรถยนตเชอมโยงกบประเทศเพอนบาน2.1) เสนทาง R3 ตามแนวเศรษฐกจเหนอ-ใต (North-South Economic Corridor) ระยะทาง 253
กโลเมตร เสนทางแมสาย เชยงราย (ไทย) - ทาขเหลก/เชยงตง (เมยนมาร) - ตาหลว/หมงไห ยนนาน (จน) เสนทางผานดานชนกลมนอยหลายกลม ทาใหตองเสยคาธรรมเนยมรายทาง สงผลใหราคาตนทนการผลตสงตามไปดวย รวมทงสภาพถนนทถกนากดเซาะมหนถลมเปนชวงๆ จงยงเปนอปสรรคในการขนสงสนคา
2.2) เสนทางแนวเศรษฐกจตะวนออก-ตะวนตก (East-West Economic Corridor)2.2.1) เสนทางแมสอด (ไทย) – เมยวด – กอกะเรก มระยะทาง 80 กโลเมตร2.2.2) เสนทางกอกะเรก – เมาะละแหมง มระยะทาง 1,360 กโลเมตร โดยจะเชอมตอกบเสนทาง
แมสอด – เมยวด – กอกะเรก ทาใหเสนทางนเปนการเปดประตจากทะเลจนใตส อาวเบงกอล และสามารถรนระยะการเดนทางจากเดม 4,000 กโลเมตร เหลอเพยง 1,360 กโลเมตรได ปจจบนเสนทางนอยในชวงกอสราง โดยเมอแลวเสรจจะทาใหเมยนมารจะกลายเปนศนยกลางขนสงสนคาทสาคญในเอเชย
2.2.3) เสนทางกาญจนบร (ไทย) - ทวาย เพอเชอมโยงการเดนทางสทาเรอนาลก ระยะทาง 198 กโลเมตร แตในขณะนโครงการยงไมมความคบหนา
2.2.4) เสนทางบานนาพรอน กาญจนบร (ไทย) - แนวชายแดน ระยะทาง 5 กโลเมตร2.3) ทางหลวงเอเชย (Asian Highway) ทผานเมยนมาร ม 4 เสนทาง เชอมโยงประเทศจน อนเดย และ
ไทย คอ AH1 AH2 AH3 และ AH142.4) ทางหลวงอาเซยน (ASEAN Highway) รฐบาลเมยนมารกาลงปรบปรงเสนทางหลวงอาเซยน
ภายในประเทศ 4 เสนทาง2.5) ทางหลวง BIMSTEC3-1
2.5.1) เสนทางอนเดย – เมยนมาร (เมองตาม - เมองมณฑะเลย) มระยะทาง 604 กโลเมตร2.5.2) เสนทางบงกลาเทศ – เมยนมาร (เมองธากา – เมองยางกง)
2.6) ทางหลวงไตรภาคอนเดย – เมยนมาร - ไทย (India – Myanmar - Thai Tripartite Highway) ตดผานเมองมอเร (อนเดย) – แมสอด (ไทย) – พกาม (เมยนมาร)
3-1 BIMSTEC: Bay of Bengal Initiative Multi - Sectoral Technical and Economic Cooperation)
บทท 3 - 28
3.3.2.2 รถไฟนบจากป ค.ศ. 1988 เปนตนมา รฐบาลไดขยายเสนทางรถไฟจาก 2,793.86 ไมล เพมขนเปน 3,952.90
ไมล และสรางสถานรถไฟเพมอก 293 แหงในป ค.ศ. 2005 รถไฟเปนการคมนาคมทยงคงไดรบความนยมของประชาชนโดยทวไป แมวาจะใชเวลาเดนทางคอนขาง
นาน และไมสามารถกาหนดเวลาเดนทางไดแนนอนกตาม จากสถตพบวา ในป ค.ศ. 1988 มประชาชนเมยนมารใชบรการรถไฟรอยละ 37 และเพมเปนรอยละ 58 ในป ค.ศ. 2005
เสนทางรถไฟของเมยนมารแบงเปนสายเหนอและสายใต ดงน1) สายเหนอ
1.1) มณฑะเลย - มตรจนา (Mandalay - Myitkyina)1.2) มณฑะเลย - ลาเฉยว (Mandalay - Lashio)1.3) มณฑะเลย - ทาซ (Mandalay - Thazi)1.4) โมนยวา - ปะกอกก (Monywa - Pakkoku)
2) สายใต2.1) ยางกง - มณฑะเลย (Yangon - Mandalay)2.2) ยางกง - มะละแหมง (Yangon - Mawlamyine)2.3) ยางกง - พกาม (Yangon - Bagan)2.4) ยางกง - อองลาน - พกาม (Yangon – Aunglan - Bagan)2.5) ยางกง - แปร (Yangon - Pyay)2.6) มะละแหมง - ทวาย (Mawlamyine - Dawei)
3.3.2.3 ทาเรอทาเรอในเมยนมารมทงหมด 9 แหง ไดแก1) เขตยางกง (Yangon): ทาเรอยางกง (Yangon) เปนทาเรอนาลกขนสงสนคาทใหญทสด สามารถ
รองรบเรอทมระวางตงแต 15,000 ตน ขนไป มอตราการใชบรการมากถงรอยละ 90 ของทาเรอทงหมด ภายหลงประสบภยพายนารกซ ทาเรอยางกงไดรบความเสยหายอยางมาก และอยในระหวางการซอมแซ
2) รฐยะไข (Rakhine)2.1) ทาเรอชตะเว (Sittwe) อนเดยไดลงทนจานวน 100 ลานดอลลารสหรฐ เพอปรบปรงและ
ยกระดบทาเรอแหงน2.2) ทาเรอจอกพยว (Kyaukphu) เปนทาเรอทใชทาการคาระหวางจนกบเมยนมาร และเมยนมาร
ใชทาเรอนเชอมตอไปสมหาสมทรอนเดยและยโรป
บทท 3 - 29
2.3) ทาเรอตละวา (Thilawa) ตงอยใกลนคมอตสาหกรรมยางกง ปจจบนอยระหวางการกอสราง และจะพฒนาใหเปนทาเรอนาลกสาคญรองจากทาเรอยางกง สามารถรองรบเรอทมระวาง 10,000 ตน และอยหางจากอาเภอแมสอดของไทย 508 กโลเมตร
3) เขตอระวด (Irrawaddy): ทาเรอพะสม (Pathein)4) รฐมอญ (Mon): ทาเรอเมาะละแหมง (Mawlamyine) เปนทาเรอเปดสมหาสมทรแปซฟคและมหา
สมทรอนเดย และยงชวยรนระยะทางการขนสงสนคาจากประเทศไทยสยโรปและตะวนออกกลางโดยสญจรผานทางชองแคบมะละกาและแหลมมลาย แตอยางไรกตามทาเรอนยงไมสามารถรองรบการเรอเดนสมทรได
5) เขตตะนาวศร (Tanintharyi)5.1) ทาเรอทวาย (Dawei) เปนทาเรอนาลกทสาคญ มความลกประมาณ 12 เมตร ตงหางจาก
ชายแดนไทยทดานบองต อาเภอไทรโยค จงหวดกาญจนบร 128 กโลเมตร สามารถใชเปนศนยกลางการขนสงสนคาผานมหาสมทรอนเดย จน และประเทศตางๆ ในคาบสมทรอนโดจน
5.2) ทาเรอมะรด (Myaeik)5.3) ทาเรอเกาะสอง (Kawthoung)
ภาพท 3-8 แสดงทตงทาเรอทงหมดในเมยนมาร
ทมา: Myanmar port authority (http://www.mpa.gov.mm/index.php?option=com_content&view=article&id=17&Itemid=13&lang=en)
บทท 3 - 30
3.3.2.4 ทาอากาศยานปจจบนเมยนมารมทาอากาศยาน 38 แหง เปนทาอากาศยานระหวางประเทศ 3 แหง คอ ทาอากาศยาน
เมองยางกง ทาอากาศยานเมองมณฑะเลย และทาอากาศยานเมองเนปดอวปจจบนมสายการบนหลายสายทมเทยวบนไปยงเมยนมาร อาท การบนไทย Air Asia, Bangkok
Airways, Indian Airline, Malaysia Airline เปนตน และสาหรบเทยวบนจากเมยนมาร (ยางกง) ไปยงประเทศตางๆ มดงน ไทย (กรงเทพ) อนโดนเซย (จาการตา) ฮองกง สงคโปร มาเลเซย (กวลาลมเปอร) จน (คนหมง) ญปน (โอซากา) องกฤษ (ลอนดอน)
สายการบนประจาชาตของเมยนมารไดแก Myanmar Airways International ใหบรการเทยวบนระหวางประเทศ สาหรบสายการบนในประเทศ เชน Air Mandalay, Air Bagan และ Yangon Airways ทมเทยวบนสวนใหญไปยงเมองตางๆ ในเมยนมาร แตอยางไรกตาม การโดยสารเครองบนภายในประเทศมคาใชจายคอนขางสง และไมสามารถกาหนดระยะเวลาการเดนทางไดแนนอน
3.3.2.5 คณภาพของระบบขนสงสนคา (Logistic)
ตารางท 3-8 แสดงดชนวดคณภาพของระบบการขนสงสนคา (Logistics performance index) ของเมยนมารLogistics performance index ค.ศ. 2010 ค.ศ. 2012
ภาพรวม 2.33 2.37
1) คณภาพของโครงสรางพนฐานทเกยวกบการคาและการขนสงระหวางประเทศ
1.92 2.10
2) ความสามารถและคณภาพของบรการโลจสตก 2.01 2.423) ประสทธภาพของพธการทางศลกากร 1.94 2.244) การไดรบสนคาตามเวลาทกาหนด 3.29 2.595) ความสามารถในการตดตามสนคา 2.36 2.34
ทมา: World Bank (2013)หมายเหต: ดชนมคาระหวาง 1 ถง 5 โดยคา 5 หมายถงคาทมากทสด
บทท 3 - 31
3.3.3 สภาพเศรษฐกจของเมยนมารเมยนมารเปนประเทศกาลงพฒนาทมรายไดเฉลยตอคนอยในเกณฑตามาก โดยการทาเกษตรกรรม
ถอเปนอาชพหลกของชาวเมยนมาร กอนป ค.ศ. 2000 ภาคเกษตรมสดสวนในผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศ (Gross Domestic Product: GDP) มากทสดรอยละ 60 รองลงมาคอภาคบรการรอยละ 30 ในขณะทภาคอตสาหกรรมมสดสวนไมถงรอยละ 10 แตเมอหลงป ค.ศ. 2000 เปนตนมา สดสวนภาคเกษตรลดลงเรอยมา จนกระทงป ค.ศ. 2010 ภาคเกษตรมสดสวนเหลอรอยละ 36 ในขณะทภาคอตสาหกรรมมสดสวนเพมขนเปนรอยละ 26 และภาคบรการเพมขนเปนรอยละ 38
เขตเกษตรกรรมของเมยนมาร คอ บรเวณดนดอนสามเหลยมปากแมนาอระวดและแมนาสะโตง ซงปลกพชประเภทขาวเจา ปอกระเจา ออย และพชเมองรอนอนๆ ในขณะทการทาเหมองแร จะอยบรเวณภาคกลางตอนบนและภาคตะวนออก โดยบรเวณภาคกลางตอนบนจะเปนอตสาหกรรมนามนปโตรเลยม สวนภาคตะวนออกเฉยงเหนอจะเปนการทาเหมองแรหนและสงกะส และภาคตะวนออกเฉยงใตจะทาเหมองดบก นอกจากน ยงมการทาปาไมสกทางภาคเหนอ ซงจะลองมาตามแมนาเอยาวดเขาสยางกงเพอสงออกตอไป
ดานอตสาหกรรมกาลงมการพฒนาอยบรเวณตอนลางของประเทศ เชน ยางกง ซงอตสาหกรรมทเปนรายไดสาคญ ไดแก อตสาหกรรมประมง เฟอรนเจอรหรอผลตภณฑททาจากไม และเสอผา โดยสดสวนภาคอตสาหกรรมใน GDP เรมมเพมขนเรอยๆ ทงนเปนผลจากการเปดประเทศ ดวยการสงเสรมการลงทนจากตางชาต และสนบสนนภาคเอกชนเขารวมลงทนในภาคเกษตร อตสาหกรรมเบา และการคมนาคม แมกระนน สดสวน GDP ภาคอตสาหกรรมยงคงอยในระดบตา เนองจากการควาบาตรทางการคาของนานาประเทศจากกรณละเมดสทธมนษยชน รวมถงปญหาการขาดแคลนกระแสไฟฟาอกดวย
ภาคบรการทสาคญทสดของเมยนมาร คอ การทองเทยว โดยในป ค.ศ. 2008 มนกทองเทยวตางชาตเดนทางเขาเมยนมาร จานวน 288,776 คน ซงเปนจานวนนอยมากเมอเทยบกบนกทองเทยวในประเทศไทย ปจจยสาคญททาใหการทองเทยวในเมยนมารยงไมประสบผลสาเรจแมวาจะมทรพยากรธรรมชาตทสมบรณ คอ ภาพลกษณความรนแรงของกลมผประทวงและรฐบาลทหาร ความเสยหายของประเทศภายหลงพายนารกซพดผาน ความเขมงวดในการออกวซา และการควาบาตรทางการคาและการทองเทยวโดยกลมสนบสนนประชาธปไตยในเมยนมารทงจากภายในและภายนอกประเทศ จนกระทงป ค.ศ. 2011 เมอรฐบาลเมยนมารเปดประเทศมากขน ตลอดจนการทเมยนมารจะเปนเจาภาพจดการแขงขนกฬาซเกมสในป ค.ศ. 2013 และการประชมสดยอดผนาอาเซยนในป ค.ศ. 2014 ทาใหรฐบาลดาเนนนโยบายสงเสรมการทองเทยว เชน การใหบรการวซาปลายทาง (Visa on arrival) การจดรายการทองเทยว (Package tour) ในหลายเมองดวยราคาประหยด รวมถงการเปดกรงเนปดอวใหนกทองเทยวชาวตางชาตเดนทางไปเยยมชมได จากเดมทเปดใหเฉพาะผทถอวซาธรกจทมจดประสงคดานการลงทนเทานน ซงปจจยเหลาน จะชวยกระตนภาคการทองเทยวของเมยนมารใหเตบโตมากขน
ในป ค.ศ. 20113-2 เมยนมารมอตราการเตบโตของ GDP รอยละ 5.5 มากกวาคาเฉลยในชวง 4 ปทผานมา ซงมคารอยละ 4.9 ทงนเปนผลมาจากการลงทนในอตสาหกรรมพลงงาน ไดแก เขอน กาซธรรมชาต และ
3-2 พจารณา ณ สนปงบประมาณ ณ วนท 31 มนาคม 2012
บทท 3 - 32
นามน ในขณะทภาคการเกษตรยงคงอยในชวงซบเซาจากอทกภย และการแขงคาของเงนจด3-3 ซงสงผลกระทบตอการสงออก สาหรบอตสาหกรรมการทองเทยวยงคงเตบโตรอยละ 26 โดยเปนผลมาจากการปฏรปเศรษฐกจและการเมองของเมยนมารภายหลงการเลอกตงในเดอนพฤศจกายน 2010
ดานการคาระหวางประเทศในป ค.ศ. 2011 พบวา เมยนมารสงออกกาซธรรมชาตเพมขนรอยละ 15 มมลคา 3 พนลานเหรยญสหรฐ ในขณะเดยวกนไดนาเขาสนคาทเปนวสดกอสรางและเครองจกรเพมขนมาก ทาใหป ค.ศ. 2011 มดลการคาขาดดล มมลคารอยละ 2.7 ของ GDP สวนการลงทนจากตางชาตทมมากทสดคอการลงทนในอตสาหกรรมพลงงาน ในขณะทธรกจอนๆ ยงไมมการลงทนอยางมนยสาคญ เนองจากสภาวะแวดลอมทางการดาเนนธรกจทยงไมเอออานวย
สาหรบการจดเกบรายไดของรฐจากภาษในป ค.ศ. 2011 ยงอยในระดบตา เนองจากการบรหารจดการทออนแอ รวมถงการลดภาษเพอสนบสนนผสงออกสนคาเกษตร แตอยางไรกตาม การกอสรางเมองหลวงแหงใหม (กรงเนปดอร) ทใกลแลวเสรจ ทาใหภาระคาใชจายของรฐบาลลดลง
รายงานของ ADB (2012, 206) คาดการณวา ในป ค.ศ. 2013 เมยนมารจะมอตราการเตบโตของ GDP เพมขนรอยละ 6.3 ซงเปนผลมาจากการเปลยนแปลงภายในประเทศทสาคญหลายประการ ในป ค.ศ. 2012 ดงน
1) การปฎรประบบปรวรรคเงนตรา 2) การปรบปรงกฎระเบยบตางๆ ภายในประเทศในเอ ออานวยตอการคาการลงทนมากขน เชน
กฎหมายการถอครองทดน กฎหมายการลงทนของตางชาต ลดการแทรกแซงทางการคา รวมทงการปรบปรงระบบภาษ ใหมความซบซอนนอยลง และเปนธรรมมากขน
3) การกอสรางระบบโครงสรางพนฐานและสาธารณปโภค (สาธารณสข การศกษา และสวสดการสงคม) 4) การเชอมโยงเสนทางการคมนาคมขนสงกบประเทศเพอนบาน
ตารางท 3-9 แสดงขอมลทางเศรษฐกจของประเทศเมยนมาร ป ค.ศ. 2007 - 2010
ขอมล หนวย 2007 2008 2009 2010GDP (at PPP) (ลานดอลลารสหรฐ) ... ... ... ... สดสวนภาคเกษตร (รอยละของ GDP) 43.3 40.3 38.1 36.4 สดสวนภาคอตสาหกรรม (รอยละของ GDP) 20.4 22.7 24.6 26.0 สดสวนภาคบรการ (รอยละของ GDP) 36.3 37.1 37.3 37.6อตราการเตบโตของ GDP ทแทจรง (รอยละ) 12.0 10.3 10.6 10.4อตราแลกเปลยน (จดตอดอลลารสหรฐ) 5.6 5.4 5.5 5.6
ทมา: ADB (2012, Outlook 2012)หมายเหต: … คอ ไมมขอมล 3-3 ในอดต อตราแลกเปลยนทางการและทไมเปนทางการ (ตลาดมด) มความแตกตางกนมากประมาณ 200 เทาตว ซงกอใหเกดการคอรรปชนสง รวมถงปญหาในการดาเนนธรกจของชาวตางชาต จนในทสด เมอเดอนเมษายน 2010 รฐบาลเมยนมารจงไดปฏรประบบปรวรรตเงนตรา ทาใหอตราแลกเปลยนทางการใกลเคยงกบอตราแลกเปลยนไมเปนทางการมากขน
บทท 3 - 33
3.3.4 กฎ ระเบยบ นโยบายภาครฐทเกยวของกบการใชงานรถบรรทกของเมยนมาร
3.3.4.1 กฎหมายจราจรความเรวในการขบข 1) รถทวไป: ในเมอง 45 กม. (30 ไมล) / ชม นอกเมองหรอทางหลวงระหวางเมอง
80 กม (60 ไมล) /ชม.2) รถพวง: ในเมอง 32 กม. (20 ไมล) /ชม. นอกเมองหรอทางหลวงระหวางเมอง
56 กม. (35 ไมล) / ชม.
ประเภทใบอนญาตขบข
ประเภท D สาหรบรถทใชในเชงพาณชยอนๆ (รวมถงรถแทกซ) รถบรรทกขนาดใหญและรถโดยสารทใชในเชงพาณชย
เงอนไขอนสาหรบการทาใบอนญาตขบข
ใบอนญาตขบขทกประเภทตองทาประกนภยบคคลทสามกบรฐวสาหกจการประกนภยของเมยนมาร
อายใบอนญาตขบข 2 ปอายผขบข ไมตากวา 18 ป
นาหนกบรรทกสนคา § มไดระบการจากดนาหนกการบรรทกสนคา แตหากตองขบขผานสะพาน ใหถอการกาหนดนาหนกของสะพานเปนหลก
§ กรณรถพวง สามารถพวงไดเพยงคนเดยวเทานน
ขนาดรถ ไมไดกาหนดไว
3.3.4.2 อตราภาษศลกากรนาเขาสนคาประเภทรถบรรทกตารางท 3-10 แสดงอตราภาษศลกากรนาเขาสนคาประเภทรถบรรทกของเมยนมาร
ประเภทรถบรรทกอตราอากร (รอยละ)
MFN CEPT 20101) ทใชเครองยนตดเซลหรอกงดเซล ขนาดมากกวา 6 ตน แตไมเกน 20 ตน 3 3
2) ทใชเครองยนตดเซลหรอกงดเซล ขนาดมากกวา 20 ตน แตไมเกน 24 ตน 3 3
3) ทใชเครองยนตดเซลหรอกงดเซล ขนาดมากกวา 24 ตน แตไมเกน 45 ตน n.a. n.a.
4) ทใชเครองยนตดเซลหรอกงดเซล ขนาดมากกวา 45 ตน n.a. n.a.
5) ทใชเครองยนตแกสโซลน ขนาดมากกวา 6 ตน แตไมเกน 20 ตน 3 36) ทใชเครองยนตแกสโซลน ขนาดมากกวา 20 ตน แตไมเกน 24 ตน 3 3
7) ทใชเครองยนตแกสโซลน ขนาดมากกวา 24 ตน แตไมเกน 45 ตน 3 3
8) ทใชเครองยนตแกสโซลน ขนาดมากกวา 45 ตน 3 3
ทมา: ขอมลจากสานกสทธประโยชนทางการคา กรมการคาตางประเทศ กระทรวงพาณชย ประมวลโดยสถาบนยานยนต
บทท 3 - 34
3.3.5 สภาวะอตสาหกรรมรถบรรทกขนาดใหญของเมยนมารรฐบาลเมยนมารมโรงงานผลตรถบรรทกเปนของตนเอง 2 แหง ตงอยทเมองยางกงและมาแกว
แตอยางไรกตามดวยเทคโนโลยการผลตทไมกาวหนา ทาใหรถบรรทกทผลตไดลาสมย ประกอบกบผบรโภคในประเทศทมรายไดในระดบตา ทาใหผบรโภคนยมซอรถบรรทกมอสองมากกวา โดยรถบรรทกมอสองทจาหนายสวนมากเปนรถสญชาตญปน อาท Nissan Diesel หรอ Mitsubishi Fuso สวนทเหลอจะเปนรถบรรทกสญชาตเกาหลและจน เนองจากผบรโภคมความเชอถอในคณภาพรถบรรทกสญชาตญปนมากกวา ในขณะทผบรโภคทนยมรถสญชาตเกาหลและจนเปนเพราะมราคาถกกวา
กอนป ค.ศ. 2009 เมยนมารจากดการนาเขาพาหนะ โดยผนาเขาตองไดรบใบอนญาตจากทางการ ทาใหในชวงเวลานนผนาเขาจะเปนบรษททถอหนโดยรฐบาล จนกระทงป ค.ศ. 2010 เมอรฐบาลออกใบอนญาตนาเขาใหกบเอกชน จงทาใหการนาเขารถบรรทกมความหลากหลายมากขน ทงรปแบบและตราสนคา โดยเฉพาะการนาเขารถบรรทกสญชาตเกาหลและจนทเพมมากขน
ปจจบนเมยนมารมผผลตรถบรรทกเอกชนในประเทศ 5 ราย ไดแก (1) Super Seven Stars Motor Industry (2) AMA (3) Khaing Khaing Sang-da Motorcar (4) Arr Mahn Thit Automobile และ (5) UD Group (Universal Dexterity Group) แตยงมปรมาณการผลตจานวนนอยมาก รวมทงมผประกอบการทนาเขารถบรรทกมาจาหนายในประเทศอก 4 ตราสนคา ไดแก (1) Tata Motor (อนเดย) (2) Shandong Puli(จน) (3) CATIC Beijing (จน) และ (4) Hebei Zhongxing Automobile (จน)
ในป ค.ศ. 2011 เมยนมารมปรมาณรถจดทะเบยนสะสม 2.3 ลานคน โดยรถจกรยานยนตมสดสวนมากทสด รอยละ 81 รองลงมาคอ รถยนตนงรอยละ 12 ในขณะทรถบรรทกขนาดใหญมเพยงรอยละ 1.6 (แสดงดงภาพท 3-9) โดยรถบรรทกทจดทะเบยนเปนรถบรรทกใหมประมาณ 4,000 คน สวนทเหลอเปนรถทผานการใชงานมาแลว (รถมอสอง) อยางไรกด ดวยสภาวะแวดลอมทางเศรษฐกจทดของเมยนมารจะชวยสงเสรมใหการจาหนายรถบรรทกมเพมขน โดยการศกษาของ Masaki Honda (2012) คาดวาในป ค.ศ. 2016 เมยนมารจะมปรมาณการจาหนายรถบรรทก 10,100 คน
บทท 3 - 35
ภาพท 3-9 แสดงสดสวนการจดทะเบยนรถประเภทตางๆ ของเมยนมาร ในป ค.ศ. 2011
ทมา: Masaki Honda (2012)
สาหรบปจจยทสงเสรมใหมการจาหนายรถบรรทกในเมยนมารเพมขน คอ มโครงการกอสรางในประเทศจานวนมาก ทงการกอสรางระบบโครงสรางพนฐานในประเทศ และการกอสรางในอตสาหกรรมเหมองแรรวมทงการเปนเจาภาพแขงขนซเกมส ในป ค.ศ. 2013 ประกอบกบการขนสงสนคาระหวางประเทศเพอนบานทมเพมขน จากกาลงซอของผบรโภคทมากขน และจากการเปดประเทศของเมยนมารทมากขนดวย (แสดงดงภาพท 3-10)
ภาพท 3-10 แสดงการคาดการณปรมาณจดทะเบยนรถบรรทกในประเทศเมยนมาร ในป ค.ศ. 2007 - 2016
ทมา: Masaki Honda (2012)
บทท 3 - 36
3.4 สาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม (Socialist Republic of Vietnam)
สาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม (Socialist Republic of Vietnam) หรอ เวยดนาม ตงอยในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต มพนท 331,033 ตารางกโลเมตร มอาณาเขตตดกบประเทศจน ลาว และกมพชา เวยดนามเปนประเทศทมรปรางลกษณะเปนแนวยาว เรยงเปนรปตวเอส (S) ตามแนวชายฝงตะวนตกของทะเลจนใต และมภมประเทศเปนภเขาสงกนระหวางทราบลมแมนาทอดมสมบรณทางตอนเหนอและใต
แมในปจจบนเวยดนามมภเขาทมปาหนาทบรอยละ 20 ของพนททงหมด แตอยางไรกตามเวยดนามกเปนหนงในสบหกประเทศทวโลกทมความหลากหลายทางชวภาพสงสด อกทงมสภาพภมประเทศและภมอากาศทหลากหลาย จงทาใหเวยดนามมทรพยากรธรรมชาตมากมาย นอกจากน เวยดนามยงมสนแรทคนพบแลวมากกวา 2,000 ชนด โดยหลายชนดมความสาคญตอเศรษฐกจและมปรมาณมากพอสาหรบการขดเจาะในเชงพาณชย เชน ถานหน เหลก ทองแดง กาซธรรมชาตและนามน รวมทงเวยดนามยงมพนททเหมาะแกการทาเกษตรกรรมอกเปนจานวนมาก จงสามารถผลตผลผลตทางการเกษตรไดเปนจานวนมากในอนดบตนๆ ของโลก
เวยดนามแบงการปกครองเปน 59 จงหวด 5 นคร ไดแก กรงฮานอย (Hanoi) นครไฮฟอง (Hai Phong) นครดานง (Danang) นครโฮจมนห (Ho Chi Minh) และนครเกนเทอ (Can Tho) และแบงเปน 8 ภาค คอ1) ภาคเหนอฝงตะวนออก (Northeast) ม 4 จงหวด มชายแดนตดลาวและจน2) ภาคเหนอฝงตะวนตก (Northwest) ม 11 จงหวด3) เขตทราบลมแมนาแดง (Red river delta) ม 9 จงหวด และ 2 นคร คอกรงฮานอยทเปนเมองหลวงและ
นครไฮฟองทเปนเมองทา4) เขตชายฝงทะเลภาคกลางทางตอนเหนอ (North central coast) ม 6 จงหวด ซงทกจงหวดตดลาว5) เขตชายฝงทะเลภาคกลางทางตอนใต (South central coast) ม 5 จงหวดและ 1 นคร คอนครดานง6) เขตทราบสงภาคกลาง (Central highlands) ม 5 จงหวด พนทสวนใหญเปนภเขา ซงสวนใหญมชนกลมนอย
อาศยอยในเขตน7) ภาคใตฝงตะวนออก (Southeast) ม 7 จงหวด และ 1 นครคอนครโฮจมนห ซงเปนศนยกลางการคาของ
ประเทศ8) ทราบลมแมนาโขง (Mekong river delta) ม 12 จงหวด ซงสวนใหญมขนาดเลก และ 1 นครคอ นครเกนเทอ
มชายแดนตดกมพชาแตละจงหวดจะปกครองโดยสภาประชาชน ซงไดรบการคดเลอกจากประชาชน สภาประชาชนจะแตงตงคณะกรรมการประชาชนเพอทาหนาทบรหารจงหวด จงหวดยงคงอยภายใตการดแลของรฐบาลกลาง สวนนครจะมอสระในการปกครองตนเองมากกวา
(แสดงดงภาพท 3-11)
บทท 3 - 37
ภาพท 3-11 แสดงแผนทประเทศเวยดนาม โดยภาพซายแบงตามจงหวด ภาพขวาแบงตามภาค
ทมา: http://en.wikipedia.org/wiki/Vietnam http://en.wikipedia.org/wiki/Provinces_of_Vietnam
เวยดนามปกครองโดยระบบสงคมนยม มพรรคการเมองเดยวคอพรรคคอมมวนสตแหงเวยดนาม (Communist Party of Vietnam: CPV) ทมอานาจสงสดตามรฐธรรมนญทประกาศใชเมอป ค.ศ. 1992 มสภาแหงชาต (National Assembly) ทมาจากการเลอกตง มวาระการดารงตาแหนง 5 ป สาหรบรฐบาลไดรบการแตงตงจากสภาแหงชาต มวาระการดารงตาแหนง 5 ป
3.4.1 ประชากร สงคมและวฒนธรรมของเวยดนามเวยดนามมประชากรประมาณ 87.8 ลานคน เปนประเทศทมประชากรมากเปนอนดบสามของ
เอเชยตะวนออกเฉยงใต (รองจาก อนโดนเซยและฟลปปนส ) และเปนอนดบ 13 ของโลก มอตราการเตบโตของประชากรโดยเฉลยจากป ค.ศ. 1999 – 2010 รอยละ 1.2 ตอป หรอประมาณปละ 1.03 ลานคน มโครงสรางประชากรวยทางาน (อาย 15-64 ป) มากทสด รอยละ 70 รองลงมาคอประชากรวยเดก (อายไมเกน 14 ป) รอยละ 25 สวนทเหลอคอประชากรวยสงอาย (อาย 65 ปขนไป) โดยชาวเวยดนามรอยละ 30 อาศยอยในเขตเมอง ซงในชวงสบปมาน ประชากรอพยพเขาเขตเมองเพมขนรอยละ 3.4 เพอหางานทาและเปนผลจากการพฒนาเมองทขยายตวออกไปอกดวย
บทท 3 - 38
ภาพท 3-12 แสดงโครงสรางประชากรของประเทศเวยดนามในป ค.ศ. 2011
ทมา: US Census Bureau, International Program อางจาก สถาบนเอเชยศกษา (2554, สาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม, 5)
ชาวเวยดนามสวนใหญเปนเชอชาตขน (Khin) หรอเวยต (Viet) โดยมมากกวารอยละ 86 นอกนนเปนชนกลมอนๆ อก 53 เชอชาต กระจายอยตามเทอกเขาและทราบสง ประชากรเวยดนามรอยละ 81 ไมนบถอศาสนาแตนบถอลทธตางๆ ประมาณรอยละ 9 นบถอศาสนาพทธนกายมหายาน ภาษาราชการคอภาษาเวยดนาม แตปจจบนภาษาองกฤษมความสาคญมากขนเปนภาษาทสอง และมการใชภาษาอน ๆ อก เชน จน รสเซย เปนตน
แมวาจะมการเปลยนแปลงระบบการปกครองเปนสงคมนยม โดยมพรรคคอมมวนสตเปนองคกรทางการเมองสงสด แตเวยดนามนบเปนประเทศหนงในคาบสมทรอนโดจนทมขนบธรรมเนยม ประเพณและวฒนธรรมเกาแกทสงสมมาเปนระยะเวลานาน และยงคงสบทอดมาจนถงปจจบน
เวยดนามมความสมพนธกบจนมากอนการปฏวตระบบการปกครอง จงทาใหมความเชอ ศลปะ วถการดารงชวต ตลอดจนประเพณและวฒนธรรมตางๆ ทใกลเคยงกบจน ลทธความเชอตางๆ ของจนไดแพรขยายมายงเวยดนามดวย ทงลทธขงจอทใหความสาคญตอการนบถอบรรพบรษ ลทธเตาทสอนเรองความสมดลของธรรมชาต รวมไปถงศาสนาพทธนกายมหายานทสอนเรองกรรมดและกรรมชว แมวารฐบาลคอมมวนสตของเวยดนามจะทาลายความเชอและศาสนาสวนหนงไปในชวงปฏวตระบบการปกครอง แตปจจบนมการผอนปรนมากขน โดยอนญาตใหมนกบวชในศาสนาตางๆ ได
บทท 3 - 39
3.4.2 โครงสรางพนฐานของเวยดนาม
3.4.2.1 ถนนเวยดนามมระบบเครอขายทางถนนยาว 2.1 แสนกโลเมตร ปจจบนเวยดนามกาลงกอสรางทางดวนพเศษ
หลายแหง และมโครงการปรบปรงถนนหลวงใหมมาตรฐาน ถนนทกสายในจงหวดตองลาดยางหรอเปนคอนกรต โดยรฐบาลจะเปดใหตางชาตเขามาลงทนพฒนา สาหรบทางหลวงแผนดนทสาคญของเวยดนาม ไดแก
2) เสนทางหมายเลข 1: ฮานอย – ดานง – โฮจมนหซต ถงจงหวด Minh Hai ทางใตสดของเวยดนาม ระยะทาง 2,289 กโลเมตร ปจจบนรฐบาลเวยดนามอนมตสรางทางหลวงหมายเลข 1B เปนทางคขนาน
3) เสนทางหมายเลข 2: ฮานอย - ฮายาง (Ha Giang) ถงชายแดนมณฑลยนนานของจน ระยะทาง 319 กโลเมตร
4) เสนทางหมายเลข 3: ฮานอย – เกาปง (Cao Bang) ถงชายแดนมณฑลยนนานของจน ระยะทาง 218 กโลเมตร
5) เสนทางหมายเลข 5: ฮานอย – ไฮฟอง ระยะทาง 105 กโลเมตร6) เสนทางหมายเลข 8: ฮาตง (Ha Tinh) – วนห (Vinh) ถงชายแดนแขวงบอลคาไซของลาว ระยะทาง 90
กโลเมตร7) เสนทางหมายเลข 9: ดานง – เว (Hue) – กวางตร (Quang Tri) ถงชายแดนแขวงสะหวนนะเขตของลาว
ระยะทาง 25 กโลเมตร8) เสนทางหมายเลข 51: โฮจมนหซต – หวงเตา (Vung Tau) ระยะทาง 75 กโลเมตร
3.4.2.2 รถไฟเครอขายระบบขนสงทางรถไฟของเวยดนามมความยาวประมาณ 2,600 กโลเมตร โดยเปนเสนทางราง
เดยวทงหมด และมจานวนชานชลา 260 แหง เสนทางทยาวทสดและมความสาคญมาก คอ ฮานอย – โฮจมนหซต มความยาว 1,726 กโลเมตร ซงเสนทางนใหการบรการดวยรถไฟความเรวพเศษ ใชเวลาเดนทางประมาณ 36-48 ชวโมง และยงเชอมตอระหวางเวยดนามกบจน สาหรบเสนทางรถไฟทวประเทศอนๆ ไดแก
1) สายท 2: ฮานอย – ไฮฟอง ระยะทาง 102 กโลเมตร ระยะเวลาเดนทาง 3-4 ชวโมง2) สายท 3: ฮานอย – ลาวไก ระยะทาง 296 กโลเมตร ระยะเวลาเดนทาง 9-10 ชวโมง3) สายท 4: ฮานอย – หลงเซน (Lang Son) ระยะทาง 148 กโลเมตร ระยะเวลาเดนทาง 5-6 ชวโมง4) สายท 5: ฮานอย – ทายเหวยน (Thai Nquyen) ระยะทาง 75 กโลเมตร ระยะเวลาเดนทาง 2-3
ชวโมง
บทท 3 - 40
3.4.2.3 ทาเรอเวยดนามมทาเรอพาณชยทงหมด 17 แหง รองรบสนคา 15 ลานตนตอวน และสามารถรองรบเรอระวาง
บรรทกสงสด 1 หมนตน ทาเรอสาคญไดแก 1) ทาเรอไซงอน (Saigon port) เปนทาเรอใหญทสดของประเทศ อยในเมองโฮจมนหซต มทาเทยบเรอ
โดยสารเดนทะเล 1 ทา ทาเทยบเรอขนสงสนคา 31 ทา พนทโกดง 5 แสนตารางเมตร เครนขนาด 25-100 ตน 16 ตว มการขนสงสนคากวา 10 ลานตนตอป
2) ทาเรอดานง (Danang port) ดานงมทาเรอนาลก Tien Sa Seaport นบเปนทาเรอสาคญของเวยดนามในภาคกลาง รฐบาลกาลงพฒนาปรบปรงเพอใหสามารถขนถายตคอนเทนเนอรไดเพมขน นอกจากนนยงเตรยมความพรอมในการอานวยความสะดวกใหแกภาคอตสาหกรรมการผลต รวมทงมนโยบายการรกษาสงแวดลอมควบคกบการพฒนาทาเรออกดวย รฐบาลมนโยบายผลกดนใหทาเรอแหงนเปนทาเรอใหญเปนอนดบ 5 ของโลก โดยในป ค.ศ. 2010 สามารถรองรบปรมาณสนคาได 8 ลานตนตอป นอกจากนดานงยงมทาเรอแมนาอกแหงคอ Han River Port สามารถรองรบเรอขนาดไมเกน 5 พนตน ปรมาณขนสงสนคา 1 ลานตนตอป
3) ทาเรอไฮฟอง (Hai Phong port) เปนทาเรอทใหญทสดในเขตภาคเหนอ และใหญเปนลาดบสองของประเทศ มปรมาณสนคาผานทาเรอนประมาณ 7-10 ลานตนตอป สามารถรองรบเรอระวางบรรทก 7,000-10,000 ตน ระยะทางจากทาเรอไฮฟองถงโฮจมนหเมอวดทางทะเลประมาณ 1,480 กโลเมตร ทางบก 1,800 กโลเมตร และทางรถไฟ 1,926 กโลเมตร ไฮฟองเปนศนยกลางการสงออกสนคาของจงหวดตางๆ ในเขตภาคเหนอของเวยดนาม ระยะทางจากทาเรอไฮฟองออกสทะเลประมาณ 40 กโลเมตร
นอกจากน เวยดนามยงทดลองสรางทาเรอนอกชายฝงของจาวนหเพอรองรบเรอสนคาขนาด 2 หมนตน รวมทงสรางทาเรออก 4 แหง ในจาวนห จางเบนแจและเกยนยาง เพอกระจายปรมาณการขนสงสนคาจากทาเรอไซงอน
3.4.2.4 ทาอากาศยานเวยดนามมสนามบนนานาชาต 3 แหง คอ
1) Noi Bai International Airport ตงอยทางตอนเหนอหางจากกรงฮานอย ประมาณ 30 กโลเมตร ใหบรการขนสงผโดยสารและสนคา มเทยวบนไปฮองกง กวลาลมเปอร ไทเป ดไบ ปารส เบอรลน มอสโก มะนลา และกรงเทพ
2) Danang International Airport ตงอยทางภาคกลาง หางจากใจกลางนครดานงไปทางตะวนตกเฉยงใตประมาณ 2.5 กโลเมตร เนอทรวม 150 เฮกตาร เคยเปนฐานทพของสหรฐอเมรกาในสมยสงครามกลางเมอง ปจจบนใหบรการการบนภายในประเทศและระหวางประเทศ รองรบผโดยสารประมาณ 0.8-1.0 ลานคนตอป และกาลงอยระหวางปรบปรงพฒนาเพอใหสามารถรองรบผโดยสารและขนสงสนคาได มากขน
บทท 3 - 41
3) Tan Son Nhat International Airport เปนสนามบนทใหญทสดของประเทศ ตงอยหางจากนครโฮจมนห ประมาณ 7 กโลเมตร มเทยวบนไปเบอรลน แฟรงคเฟรต อมสเตอรดม ปารส โซล โอซากา กวางเจา ไทเป ฮองกง กรงเทพฯ สงคโปร กวลาลมเปอร จาการตา ซดนย มอสโค มะนลา สนามบนแหงนมโครงการจะยายหางออกไปอก 40 กโลเมตร เพอกอสรางสนามบนใหมขนาดทใหญขน และสามารถรองรบผโดยสารไดเพมขนเปน 100 ลานคนตอป
นอกจากสนามบนนานาชาตแลว เวยดนามยงมสนามบนขนาดใหญอก 2 แหง ประกอบไปดวยสนามบนลองถาน สนามบนจลาย และสนามบนขนาดเลกตามจงหวดตางๆ อก 18 แหง เพอรองรบการขนสงภายในประเทศ ทงน สนามบนในจงหวดตางๆ มหลายแหงทกาลงอยระหวางการยกฐานะใหเปนสนามบนนานาชาต นอกจากนแลวยงมสนามบนทกาลงกอสรางบนสองเกาะใหญ เพอรองรบอตสาหกรรมทองเทยวดวย คอ สนามบนบนเกาะกอนดาวและเกาะฟ
ปจจบนเวยดนามมสายการบนแหงชาต 2 แหง คอ Vietnam Airline ใหบรการท งภายในและตางประเทศ และ Pacific Airline ทเนนการใหบรการเฉพาะภายในประเทศ
3.4.2.5 คณภาพของระบบขนสงสนคา (Logistic)
ตารางท 3-11 แสดงดชนวดคณภาพของระบบการขนสงสนคา (Logistics performance index) ของเวยดนามLogistics performance index ค.ศ. 2010 ค.ศ. 2012
ภาพรวม 2.96 3.001) คณภาพของโครงสรางพนฐานทเกยวกบการคาและ
การขนสงระหวางประเทศ2.56 2.68
2) ความสามารถและคณภาพของบรการโลจสตก 2.89 2.683) ประสทธภาพของพธการทางศลกากร 2.68 2.654) การไดรบสนคาตามเวลาทกาหนด 3.44 3.645) ความสามารถในการตดตามสนคา 3.10 3.16
ทมา: World Bank (2013)หมายเหต: ดชนมคาระหวาง 1 ถง 5 โดยคา 5 หมายถงคาทมากทสด
บทท 3 - 42
ภาพท 3-13 แสดงระบบคมนาคมในเวยดนาม
ทมา: World Bank
บทท 3 - 43
3.4.3 สภาพเศรษฐกจของเวยดนามนโยบายเศรษฐกจการคาของเวยดนามยงคงเปนไปในทศทางเดมนบจากการปฏรปเศรษฐกจและ
สงคมตามนโยบาย “โดย เหมย” เมอกวา 20 ปทแลว ดงจะเหนไดจากเปนหมายและทศทางของแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตป ค.ศ. 2006 - 2010 ขอหนงทระบใหสรางความเขมแขงใหกบระบบเศรษฐกจการตลาดแบบสงคมนยมเพอกาวสความเปนประเทศทกาลงพฒนาและทนสมยภายในป ค.ศ. 2020 เวยดนามมการปรบตวใหเขากบระบบเศรษฐกจแบบเสรของโลก ทาใหเศรษฐกจของเวยดนามมการเจรญเตบโตและมรปแบบทเปนสากลอยางมาก การเขาเปนสมาชกขององคการการคาโลก (WTO) ทาใหเวยดนามตองปรบปรงกฎระเบยบ กฎหมายตลอดจนกลไกภาครฐ เพอเปดตลาดสนคา การบรการและการลงทนในประเทศใหกบประเทศสมาชก WTO
ความพยายามในการปฏรประบบเศรษฐกจภายในประเทศอยางตอเนอง ทาใหเศรษฐกจของเวยดนามมความเจรญกาวหนาอยางเหนไดชดในชวง 10 ปทผานมา (ค.ศ. 2000 – 2009) มอตราการขยายตวทางเศรษฐกจเฉลยรอยละ 7.0 ตอป และถงแมวารายไดตอหวของเวยดนามจะอยในระดบตา แตมแนวโนมเพมขนอยางรวดเรวและตอเนอง เวยดนามใหความสาคญกบการลงทนในโครงการตางๆ โดยเฉพาะการลงทนดานพลงงานและเนนการลงทนในเขตอตสาหกรรมทเออตอการผลตสนคาทสามารถแขงขนในตลาดโลกได รวมถงเพอใหเกดการสรางงานและการถายทอดเทคโนโลย
ในดาน GDP พบวา ภาคอตสาหกรรมมสดสวนมากทสดในโครงสรางเศรษฐกจ (รอยละ 40) รองลงมาคอ ภาคบรการ (รอยละ 38) สวนทเหลอคอภาคเกษตรกรรม โดยอตสาหกรรมทสาคญของเวยดนาม คอ อตสาหกรรมทอผา ซงมศนยกลางอยทโฮจมนหซต นอกจากน เวยดนามยงเปนประเทศผสงออกนามนดบรายใหญเปนอนดบ 3 ในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต รองจากอนโดนเซยและมาเลเซย
ผลจากการขยายตวทางเศรษฐกจ ทาใหประเทศเวยดนามประสบกบภาวะการขาดแคลนพลงงานไฟฟา จงตองซอพลงงานไฟฟาจากมณฑลยนนาน ประเทศจน ตงแตกนยายนป 2004 จนถงปจจบน
ในป ค.ศ. 2011 เวยดนามม GDP เตบโตรอยละ 5.9 ลดลงจากป ค.ศ. 2010 ทรอยละ 6.8 ซงการสงออกสทธ (Net export) ไมสามารถชดเชยการลงทนและการบรโภคในประเทศทชะลอตวได ทงน การลงทนในประเทศลดลงรอยละ 9.2 เปนผลจากการลดงบประมาณการกอสรางสาธารณปโภคของภาครฐ และการบรโภคลดลงรอยละ 4.4 เปนผลจากอตราเงนเฟอทสงขน ในขณะทการสงออกยงคงเปนปจจยสาคญททาใหเศรษฐกจเวยดนามเตบโต โดยเฉพาะการสงออกขาวคณภาพสง ทมการเตบโตเพมขนรอยละ 4 รวมถงการคาปลก-คาสง โรงแรมและรานอาหาร ทเตบโตรวมกนรอยละ 7.5
ปญหาดานเศรษฐกจในประเทศ เนองจากภาวะเงนเฟอและการขาดแคลนเงนทนสารองระหวางประเทศ ทาใหรฐบาลตองกาหนดมาตรการควบคมดานการเงนและการคลงทเรยกวา “Resolution 11” โดยมเปาหมายเพอกระตนการเตบโตทางเศรษฐกจ (เปาหมาย GDP เตบโตรอยละ 6.0-6.5) และลดอตราเงนเฟอ (เปาหมายตากวารอยละ 10) ทงน ADB คาดการณวาในป ค.ศ. 2013 เวยดนามจะมอตราการเตบโตของ GDP รอยละ 6.2
บทท 3 - 44
ตารางท 3-12 แสดงขอมลทางเศรษฐกจของประเทศเวยดนาม ป ค.ศ. 2007 - 2011
ขอมล หนวย 2007 2008 2009 2010 2011GDP (at PPP) (ลานดอลลารสหรฐ) 222,025 241,256 256,801 277,381 301,728 สดสวนภาคเกษตร (รอยละของ GDP) 20.3 22.2 20.9 20.6 22.0 สดสวนภาคอตสาหกรรม (รอยละของ GDP) 41.5 39.8 40.2 41.1 40.3 สดสวนภาคบรการ (รอยละของ GDP) 38.2 37.9 38.8 38.3 37.7GDP ตอหวประชากร (at PPP)
(ดอลลารสหรฐ) 2,636 2,834 2,985 3,191 3,435
อตราการเตบโตของGDP ทแทจรง
(รอยละ) 8.5 6.3 5.3 6.8 5.9
อตราแลกเปลยน (ดองตอดอลลารสหรฐ)
16,105.1 16,302.3 17,065.1 18,612.9 20,490.0
ทมา: ADB (2012, Outlook 2012)
3.4.4 กฎ ระเบยบ นโยบายภาครฐทเกยวของกบการใชงานรถบรรทกของเวยดนาม
3.4.4.1 กฎหมายจราจรความเรวในการขบข ตามทรฐมนตรวาการกระทรวงคมนาคมและขนสงกาหนด ซงจะตดตงปายกาหนด
ความเรวไว ปจจบนกาหนดท 70 กม./ชม.
ประเภทใบอนญาตขบข
ใบอนญาตเฉพาะประเภท C สาหรบรถบรรทกและรถแทรกเตอรทมนาหนกมากกวา 3,500 กโลกรม
เงอนไขอนสาหรบการทาใบอนญาตขบข
ตองรบการฝกอบรมแบบเตมเวลาทสถาบนฝกอบรมการขบรถ
อายใบอนญาตขบข ไมไดกาหนดไว
อายผขบข ครบ 21 ป หรอมากกวานาหนกบรรทกสนคา § หามบรรทกสนคาเกนกวานาหนกรถจะรบได และ/หรอ เกนกวาขนาดของรถ
§ การบรรทกสนคาทยาวหรอนาหนกเกน ตองไดรบอนญาตใหใชถนนจากหนวยงานของรฐกอน
§ ปจจบนกาหนดนาหนกบรรทก 18 ตน
ขนาดรถ ไมไดกาหนดไว
บทท 3 - 45
3.4.4.2 อตราภาษศลกากรนาเขาสนคาประเภทรถบรรทก
ตารางท 3-13 แสดงอตราภาษศลกากรนาเขาสนคาประเภทรถบรรทกของเวยดนาม
ประเภทรถบรรทกอตราอากร (รอยละ)
MFN CEPT 2013
1) ทใชเครองยนตดเซลหรอกงดเซล ขนาดมากกวา 6 ตน แตไมเกน 20 ตน 20 5
2) ทใชเครองยนตดเซลหรอกงดเซล ขนาดมากกวา 20 ตน แตไมเกน 24 ตน 15 5
3) ทใชเครองยนตดเซลหรอกงดเซล ขนาดมากกวา 24 ตน แตไมเกน 45 ตน n.a. n.a.4) ทใชเครองยนตดเซลหรอกงดเซล ขนาดมากกวา 45 ตน n.a. n.a.
5) ทใชเครองยนตแกสโซลน ขนาดมากกวา 6 ตน แตไมเกน 20 ตน 20 5
6) ทใชเครองยนตแกสโซลน ขนาดมากกวา 20 ตน แตไมเกน 24 ตน 20 5
7) ทใชเครองยนตแกสโซลน ขนาดมากกวา 24 ตน แตไมเกน 45 ตน 20 5
8) ทใชเครองยนตแกสโซลน ขนาดมากกวา 45 ตน n.a. n.a.ทมา: ขอมลจากสานกสทธประโยชนทางการคา กรมการคาตางประเทศ กระทรวงพาณชย
ประมวลโดยสถาบนยานยนต
3.4.5 สภาวะอตสาหกรรมรถบรรทกขนาดใหญของเวยดนาม (อปสงค – อปทาน)
ในกลมประเทศ CLMV เวยดนามเปนประเทศเดยวทมอตสาหกรรมยานยนตในประเทศ โดยมผผลตรถบรรทกในประเทศรายสาคญ 7 ราย (แสดงดงตารางท 3-14) รวมทง ยงมบรษทเอกชนขนาดกลางและขนาดเลก (SMEs) ของเวยดนามกวา 30 บรษททประกอบรถบรรทกและรถโดยสาร โดยการนาเขาชนสวนประกอบรถยนตจากประเทศจน เกาหลใต และไตหวน
นอกจากน เวยดนามยงมแผนแมบทการพฒนาอตสาหกรรมยานยนตในป ค.ศ. 2010 และวสยทศนยานยนตป ค.ศ. 2020 โดยกาหนดเปาหมายการผลตรถบรรทกไววา จะพยายามเพมปรมาณสดสวนการใชอปกรณ สวนประกอบภายในประเทศใหถงรอยละ 20 และรอยละ 25-45 ภายในป ค.ศ. 2010 และสามารถรองรบความตองการตลาดในประเทศใหเพมขนถงรอยละ 80 และมเปาหมายปรมาณการผลต ดงน
ประเภทรถบรรทก ป ค.ศ. 2005 ป ค.ศ. 2010 ป ค.ศ. 20207-20 ตน 13,600 34,000 52,900
มากกวา 20 ตน 400 1,000 3,200
บทท 3 - 46
ตารางท 3-14 แสดงรายชอผผลตรถบรรทกรายสาคญในประเทศเวยดนาม
บรษทผผลต ตราสนคา กาลงการผลต(คนตอป)
รฐวสาหกจ1) VN National Coal & Mineral Industries Group
(VINACOMIN)Kamaz และ Scania 3,000
2) VN Automobile Industry Corp. (VINAMOTOR) Hyundai และ Cuulong n.a.3) VN Engine & Agricultural Machinery Corp.
(VEAM)VEAM Motor, MAZ และ Hyundai
n.a.
รวมทนกบตางชาต4) Hino Motors Vietnam, Ltd. Hino 1,0005) Vina Star Motors Corporation (VSM) Fuso 10,0006) Isuzu Vietnam Co., Ltd. Isuzu 5,000เอกชนทองถน7) Truong Hai Auto Co., Ltd. Thaco-Foton 25,0008) Xvan Kien Motor VXK (VINAXUKI) n.a.
ทมา: รวบรวมโดยสถาบนยานยนต
สาหรบปรมาณจาหนายรถบรรทกของเวยดนามในป ค.ศ. 2012 พบวา การจาหนายรถบรรทกขนาด5-16 ตนมปรมาณ 8,453 คนลดลงจากป ค.ศ. 2011 รอยละ 22.7 ซงการจาหนายรถบรรทกในกลมนม Truong Hai Auto เปนผนาตลาด ซงมอตราการเตบโตลดลงเชนเดยวกบผจาผลตรายอนๆ ยกเวน VEAM และ Isuzu ทมอตราเตบโตของการจาหนายเพมขน สวนการจาหนายรถบรรทกขนาดมากกวา 16 ตนมอตราการเตบโตลดลงรอยละ 46.9 เนองจากอตราเงนเฟอทสงขน ทาใหผบรโภคหนไปซอรถบรรทกนาเขาทเปนรถใชงานแลวแทน เพราะมตนทนตากวามาก (แสดงดงตารางท 3-15)
บทท 3 - 47
ตารางท 3-15 แสดงปรมาณการจาหนายรถบรรทกในเวยดนาม (หนวย: คน)
บรษทผผลต ตราสนคา ป 2011 ป 2012 อตราเปลยนแปลง(รอยละ)
ขนาด 5-16 ตน1) Truong Hai Auto Co., Ltd. Thaco-Foton 5,032 4,446 -11.6
2) VEAM Hyundai 1,293 1,817 40.5
3) Isuzu Vietnam Co., Ltd. Isuzu 556 710 27.74) VINAXUKI VXK 1,333 454 -65.9
5) Hino Motors Vietnam, Ltd. Hino 623 452 -27.4
6) VINAMOTOR Hyundai 1,070 326 -69.5
7) VSM Fuso 265 227 -13.6
8) VEAM MAZ 108 64 -40.79) VINAMOTOR Cuulong 746 19 -97.4
10) Other 32 26 -18.7รวมขนาด 5 – 16 ตน 11,058 8,543 -22.7ขนาดมากกวา 16 ตน
1) Hino Motors Vietnam, Ltd. Hino 216 180 -16.72) VINAXUKI VXK 130 128 -1.5
3) Isuzu Vietnam Co., Ltd. Isuzu 123 74 -39.8
4) VINACOMIN Scania 80 33 -58.7
5) VINACOMIN Kamaz 94 23 -75.5
6) Truong Hai Auto Co., Ltd. Thaco-Foton 218 8 -96.37) Other 4 13 225.0
รวมขนาดมากกวา 16 ตน 742 459 -46.9
ทมา: Truck & Bus Builder (2013, 6)
บทท 3 - 48
จากการพจารณาปจจยทมผลตออตสาหกรรมรถบรรทกในบททสอง และการรวบรวมขอมลของประเทศทเปนตลาดเปาหมายในแตละประเทศ (CLMV) ในบทนแลว พบวา ประเทศตางๆ มปจจยทมผลตออตสาหกรรมรถบรรทกแตกตางกนไป โดยเมยนมารเปนประเทศทมศกยภาพสาหรบตลาดรถบรรทกมากทสด รองลงมาคอกมพชา เนองจากทงสองประเทศมโครงการกอสรางระบบสาธารณปโภคพนฐานในประเทศ อกทงกาลงซอสนคาของผบรโภคทกาลงเพมขน ซงจะสงผลใหการขนสงสนคามมากขนตามไปดวย
สวนตลาดประเทศลาวเปนอกประเทศทมความนาสนใจ เนองจาก มโครงการกอสรางขนาดใหญ (เขอน เหมองแร) ในประเทศจานวนมาก แตอยางไรกตามดวยภมประเทศทเปนภเขาสง อาจจะทาใหไมเอออานวยตอการขนสงทางบกโดยทวไปมากนก แมวาจะมนโยบายทาใหประเทศเปลยนจากประเทศทไมมทางออกสทะเล (Land locked) ไปสศนยกลางเชอมตอดานคมนาคมขนสง (Land linked) กตาม ในขณะทตลาดรถบรรทกของเวยดนามยงไมโดดเดน เนองจากเศรษฐกจภายในประเทศเวยดนามอยในชวงซบเซา ทาใหยงไมมโครงการกอสรางขนาดใหญ อกทงผบรโภคในประเทศทชะลอการจบจาย
อยางไรกตาม ปจจยของประเทศ CLMV ทมผลตออตสาหกรรมรถบรรทกทเหมอนกนคอ ทกประเทศยงไมมกฎ ระเบยบ หรอนโยบายภาครฐ ทสงเสรมการใชงานโดยเฉพาะ เชน การอดหนนการซอรถใหม หรอการกาหนดมาตรฐานรถบรรทก ซงเปนเพราะประเทศเหลานยงไมมอตสาหกรรมรถบรรทกในประเทศ โดยสามารถสรปปจจยของประเทศ CLMV ทมผลตออตสาหกรรมรถบรรทกไดดงตารางท 3-16
บทท
3 - 4
9
ตารา
งท 3
-16
แสดง
สรปป
จจยท
มผลต
ออตส
าหกร
รมรถ
บรรท
กของ
ประเ
ทศ C
LMV
ปจจย
ทมผล
ตออต
สาหก
รรมร
ถบรร
ทกกม
พชา
ลาว
เมยน
มาร
เวยดน
าม
1.คา
ดการ
ณกา
รเตบโ
ต GD
P ป
2013
รอยล
ะ 7.0
รอยล
ะ 7.7
รอยล
ะ 6.3
รอยล
ะ 6.2
2.กา
รกอส
ราง
2.1โค
รงสร
างพน
ฐานข
องรฐ
(+) ก
ารกอ
สราง
ระบบ
สาธา
รณปโ
ภคพน
ฐานใ
นประ
เทศ
ซง
รวมถ
งถนน
และร
ะบบร
าง โด
ยคว
ามชว
ยเหล
อจาก
องคก
รนา
นาชา
ต
(+) ก
ารกอ
สราง
ถนน
(+) ก
ารกอ
สราง
ทาเรอ
นาลก
(+) ก
ารฟน
ฟประ
เทศภ
ายหล
งปร
ะสบภ
ยพบต
(+) เ
ปนเจ
าภาพ
ซเกม
สในป
201
3
(-) ภ
าวะเ
ศรษฐ
กจทช
ะลอต
ว ทา
ใหยง
ไมมโ
ครงก
ารกอ
สราง
ขนาด
ใหญ
2.2โค
รงกา
รกอส
รางอ
นๆ(+
)ภาค
อสงห
รมทร
พยรอ
งรบ
อตสา
หกรร
มการ
ทองเท
ยว(+
) เขอ
น (+
) อตส
าหกร
รมเห
มองแ
ร(+
) อตส
าหกร
รมเห
มองแ
ร
3.โค
รงสร
างพน
ฐานท
เกยว
ของก
บการ
ขนสง
โดยร
ถบรร
ทก(-)
ถนน
สายห
ลกสว
นใหญ
เปน
ถนนส
องเล
น สว
นใหญ
เปนถ
นนดน
และแ
คบ โด
ยถนน
ลาดย
างม
รอยล
ะ 6.3
ของ
ถนนท
งหมด
(-) ถ
นนลา
ดยาง
มรอย
ละ 1
4 ขอ
งถน
นทงห
มด แ
ตภมป
ระเท
ศยงไม
เอ
ออาน
วยตอ
การข
บขโด
ยใช
ความ
เรว
(-) ส
วนให
ญเปน
ถนนด
น ถน
นลาด
ยางม
รอยล
ะ 12
ของ
ถนนท
งหมด
(-) ถ
นนลา
ดยาง
รอยล
ะ 48
ของ
ถนนท
งหมด
(-) รอ
ยละ
50 ข
องถน
นสาย
หลก
เปนถ
นนสเ
ลน
4.คา
ดชนค
ณภา
พโคร
งสรา
งพนฐ
าน3-
42.1
2 / 2
.201.9
5 / 2
.401.9
2 / 2
.102.5
6 / 2
.68
5.กา
รทดแ
ทนโด
ยการ
ขนสง
ทางร
าง(R
ail)
(+) ร
ะบบร
างมไ
มครอ
บคลม
ใช
เวลาน
าน แ
ละไม
ปลอด
ภย(+
) มเฉ
พาะส
วนตอ
จากจ
งหวด
หนอง
คายข
องไท
ยมาย
งอาเภ
อทา
นาแล
ง
(+) ก
ารขน
สงโด
ยระบ
บราง
ใช
เวลาน
าน แ
ละไม
ตรงเว
ลา(+
) ระบ
บราง
ครอบ
คลมท
วปร
ะเทศ
และ
สามา
รถเช
อมตอ
ไปยง
ประเ
ทศจน
หม
ายเห
ต: (+
)หมา
ยถงป
จจยส
งเสรม
และ
(–) ห
มายถ
งปจจ
ยทเป
นอปส
รรคต
อการ
เตบโ
ตของ
ตลาด
รถบร
รทก
3-
4หม
ายถง
คาด
ชนคณ
ภาพข
องโค
รงสร
างพน
ฐานท
เกยว
กบกา
รคาแ
ละกา
รขนส
งระห
วางป
ระเท
ศ ดช
นมคา
ระหว
าง 1
ถง 5
โดยค
า 5
หมาย
ถงคา
ทมาก
ทสด
ในตา
รางแ
สดงค
าดชน
ในป
ค.ศ.
201
0 / ค
.ศ. 2
012
สาหร
บประ
เทศไ
ทยมค
าดชน
เทาก
บ 3.1
6 / 3
.08 (ท
มา: W
orld
Ban
k (20
13))
บทท 4 - 1
บทท 4ความเปนไปไดในการเปนฐานการผลตรถบรรทกขนาดใหญของประเทศไทย
4.1. การผลตรถบรรทกขนาดใหญของประเทศไทย
อตสาหกรรมการผลตรถบรรทกในประเทศไทย เรมตนตงแตทศวรรษ 1960 เมอบรษท ไทยฮโนอตสาหกรรม จากด4-1 และ บรษท อซซมอเตอร (ประเทศไทย) กอตงโรงงานการผลตขนในประเทศไทย โดยไดรบการสงเสรมจากคณะกรรมการสงเสรมการลงทน (BOI) และในชวงเวลาดงกลาวเปนการผลตโดยการนาเขาชนสวนครบชดสมบรณ (Complete knock down: CKD)
จนกระทงในทศวรรษ 1970 รฐบาลจดตงคณะกรรมการพฒนาอตสาหกรรมยานยนตขน และออกประกาศนโยบายอตสาหกรรมประกอบรถยนตฉบบแรก โดยมสาระสาคญคอ การจากดจานวนแบบรถยนตทประกอบในประเทศ และกาหนดใหมการใชชนสวนในประเทศ (Local content) รอยละ 25 แตในทสดนโยบายฉบบนถกยกเลก เพราะเปนอปสรรคตอการดาเนนกจการของผผลตบางรายทไดลงทนไปกอนหนาน ทาใหมประกาศฉบบใหมขน โดยยกเลกการจากดแบบรถยนตทประกอบในประเทศ แตยงคงขอกาหนดการใชชนสวนในประเทศในอตรารอยละ 25 สาหรบรถยนตนง ในขณะทรถบรรทกและรถโดยสารกาหนดสดสวนการใชชนสวน ดงน
1) ประเภทแชสซทมเครองยนตตดตง (Chassis with engine) กาหนดรอยละ 152) ประเภทแชสซทมเคร องยนตตดต งพรอมกระจกหนา (Chassis with engine and
windshield) กาหนดรอยละ 20 โดยมผลตงแตวนท 1 มกราคม 1975 เปนตนไป และตอมาในเดอนธนวาคม 1979 ไดกาหนดเพม
สดสวนการใชชนสวนในประเทศใหมภายใน 5 ป ดงน1) ประเภทแชสซทมเครองยนตตดตง (Chassis with engine) เพมเปนรอยละ 402) ประเภทแชสซทมเคร องยนตตดต งพรอมกระจกหนา (Chassis with engine and
windshield) เพมเปนรอยละ 45 3) ประเภทแชสซพรอมหองคนขบ (Chassis with cab) เพมเปนรอยละ 50
ทศวรรษ 1980 เพอใหสอดคลองกบแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 5 ทมนโยบายสงเสรมการสงออก นโยบายการพฒนาอตสาหกรรมยานยนตจงกาหนดใหโรงงานประกอบยานยนตเพอการสงออก ไดรบการยกเวนไมตองใชชนสวนในประเทศ
ทศวรรษ 1990 ประเทศไทยเขารวมเปนสมาชกองคการการคาโลก (WTO) และเปนผนาในการจดตงความรวมมอประเทศในกลมเอเชยตะวนออกเฉยงใต (ASEAN) ซงกอใหเกดขอตกลงทางการคาและความรวมมอในอตสาหกรรมยานยนตของกลมประเทศอาเซยนหลายรายการ อาท โครงการแบงการผลตทางอตสาหกรรมของอาเซยน (ASEAN Industrial Complementation Scheme: AICO) เปนตน 4-1 ปจจบน คอ บรษท ฮโนมอเตอรส แมนแฟคเจอรง (ประเทศไทย) จากด
บทท 4 - 2
กระทงปลายทศวรรษ 1990 เกดเศรษฐกจตกตาในภมภาคเอเชย จากวกฤตการเงนในประเทศไทย (วกฤตตมยากง) ทาใหความตองการใชงานรถบรรทกของประเทศไทย รวมถงประเทศอนๆ ในภมภาคอาเซยนลดลงอยางมาก ทาใหในเดอนพฤศจกายน 1997 Hino และ Isuzu ตองประกาศหยดการผลตชวคราว และเมอถงสนป 1997 ประเทศไทยมปรมาณการผลตลดลงกวารอยละ 50 และลดลงอยางตอเนองในป 1998 รอยละ 94 แมวาในชวงตนป 1998 Hino และ Isuzu จะกลบมาดาเนนการผลตอกครงกตาม นอกจากน ในป ค.ศ. 1999 คณะรฐมนตรมมตยกเลกการบงคบใชชนสวนในประเทศสาหรบการประกอบรถยนตทกประเภท ตงแตวนท 1 มกราคม 2000 เปนตนไป เพอใหเปนไปตามพนธกรณทมตอองคการการคาโลก (WTO)
การผลตรถบรรทกในประเทศไทยคอยๆ ฟนตวตงแตทศวรรษ 2000 เปนตนมา โดยการผลตเปนไปเพอตอบสนองอปสงคในประเทศมากกวาเนนการผลตเพอการสงออก ตงแตป ค.ศ. 2003 เปนตนมา ปรมาณการผลตคอนขางคงทประมาณ 15,000 คนตอป ซงมทศทางคลายคลงกบทศทางการผลตรถบรรทกของประเทศญปน กระทงป ค.ศ. 2012 การผลตรถบรรทกของไทยมปรมาณเพมขนจาก 14,466 คน ในป ค.ศ. 2011 เปน 34,205 คน หรอเตบโตรอยละ 136 (แสดงดงภาพท 4-1)
ภาพท 4-1 แสดงปรมาณการผลตรถบรรทกของประเทศไทย อนโดนเซย มาเลเซย และญปน
ทมา: ขอมลจากสถาบนยานยนต (2556) และ OICA (2013) ประมวลโดยสถาบนยานยนต
ในดานการสงออกรถบรรทก พบวา ปรมาณการสงออกของไทยกวารอยละ 95 เปนการสงออกไปกลม ประเทศ CLMV ซงสวนใหญเปนการสงออกรถบรรทกขนาดมากกวา 6 ตนแตไมเกน 20 ตน และขนาดมากกวา 20 ตนแตไมเกน 24 ตน โดยปรมาณการสงออกรถบรรทกของไทยคอนขางคงท กระทงป ค.ศ. 2012 ปรมาณสงออกรวมเตบโตอยางกาวกระโดด โดยมปรมาณเพมขนจาก 187 คนในป ค.ศ. 2011 เปน 3,329 คน (แสดงดงตารางท 4-1)
0
200,000
400,000
600,000
800,000
1,000,000
1,200,000
1,400,000
0
20,000
40,000
60,000
80,000
100,000
120,000
140,000
160,000
90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 00 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12
ไทย อนโดนเซย มาเลเซย ญปน
บทท 4 - 3
ตารางท 4-1 แสดงปรมาณการสงออกรถบรรทกของประเทศไทย (หนวย: คน)ประเภทรถ 2008 2009 2010 2011 2012มากกวา 6 ตนแตไมเกน 20 ตน
ทวโลก 259 241 182 175 238CLM* 239 212 135 165 230
มากกวา 20 ตนแตไมเกน 24 ตน
ทวโลก 15 65 11 21 2,928CLM 15 51 11 21 2,911
มากกวา 24 ตนแตไมเกน 45 ตน
ทวโลก 1 0 0 3 198CLM 0 0 0 1 178
มากกวา 45 ตน ทวโลก 0 0 0 0 11CLM 0 0 0 0 10
รวม ทวโลก 275 306 193 199 3,375CLM 254 263 146 187 3,329
ทมา: ขอมลจาก Global Trade Atlas ประมวลโดยสถาบนยานยนตหมายเหต: * หมายถงประเทศกมพชา ลาว และเมยนมาร เนองจากตงแตป ค.ศ. 2008 ประเทศเวยดนาม
ไมไดนาเขารถบรรทกจากประเทศไทย
ทงน เมอพจารณากลม CLMV เปนรายประเทศแลว พบวา ในป ค.ศ. 2008 – 2011 ไทยสงออกรถบรรทกไปประเทศลาวและเมยนมารมากทสด โดยมสดสวนรวมกนกวารอยละ 90 สวนทเหลอเปนการสงออกไปประเทศกมพชา และไมมการสงออกไปประเทศเวยดนามเลย กระทงในป ค.ศ. 2012 ปรมาณนาเขาจากลาว และเมยนมาร มอตราเตบโตเพมขนอยางมากรอยละ 2,381 และ 408 ตามลาดบ โดยลาวนาเขารถบรรทกจาก 121 คนในป ค.ศ. 2011 เปน 3,002 คน ทงนเนองจาก มโครงการกอสรางขนาดใหญ (เขอน เหมองแร) ในประเทศจานวนมาก สวนเมยนมารมปรมาณนาเขาเพมขนจาก 59 คนในป ค.ศ. 2010 เปน 300 คน เนองจากสภาวะเศรษฐกจในประเทศทกาลงเตบโต รวมทงมการกอสรางในประเทศเกดขนจานวนมาก สวนกมพชานาเขารถบรรทกจากประเทศไทยนอยมาก ปละไมเกน 50 คน และอตราเตบโตคอนขางคงท โดยกมพชาจะนาเขารถบรรทกจากประเทศเกาหลใตและจนเปนหลก นอกจากน ยงเปนทนาสงเกตวา ตงแตป ค.ศ. 2008 เปนตนมา เวยดนามไมไดนาเขารถบรรทกจากประเทศไทยเลย รวมทงการนาเขาจากประเทศจนและเกาหลใต มปรมาณคอนขางผนผวนในแตละป (แสดงดงตารางท 4-2)
นอกจากน เมอพจารณาประเภทรถบรรทกทสงออก พบวา ไทยสงออกรถบรรทกขนาด 6-20 ตน และ 20-24 ตน ไปยงลาวมากทสด สดสวนรอยละ 48 และ 98 ของปรมาณการสงออกรถบรรทก (ในแตละกลม) ไป CLMV ทงหมด และสงออกรถบรรทกขนาด 24-45 ตน และ มากกวา 45 ตน ไปยงเมยนมารมากทสด สดสวนรอยละ 91 และ 80 ของปรมาณการสงออกรถบรรทก (ในแตละกลม) ไป CLMV ทงหมด
บทท 4 - 4
ตารางท 4-2 แสดงปรมาณการสงออกรถบรรทกของประเทศไทย เกาหลใต และจนไปยงประเทศ CLMV (หนวย: คน)
ประเทศสงออก ประเทศนาเขา 2008 2009 2010 2011 2012ไทย กมพชา 19 34 17 7 27
ลาว 158 77 45 121 3,002เมยนมาร 77 152 84 59 300เวยดนาม 0 0 0 0 0รวม 254 263 146 187 3,329
จน กมพชา 24 75 50 181 217ลาว 56 775 152 212 330เมยนมาร 189 1,364 660 2,186 4,430เวยดนาม 10,396 18,686 18,424 15,154 10,701รวม 10,665 20,900 19,286 17,733 15,678
เกาหลใต กมพชา 615 592 393 136 606ลาว 25 44 74 57 83เมยนมาร 4 0 3 4 489เวยดนาม 480 1,119 2,581 914 775รวม 1,124 1,755 3,051 1,111 1,953
ทมา: ขอมลจาก Global Trade Atlas ประมวลโดยสถาบนยานยนต
สาหรบกระบวนการผลตรถบรรทกในประเทศไทย เรมจากผผลตชนสวนสงชนสวนใหผผลตรถบรรทก (Original Equipment Manufacturers: OEM) ประกอบเปนรถบรรทก4-2 โดยรถบรรทกทผลตไดในขนตอนนประกอบดวยหองคนขบ (Cab) และแชสซ (Chassis) โดยยงไมมสวนบรรทกสนคา (หรอทเรยกวาตวถง) ซงจะผลตขนภายหลงโดยผประกอบการตอตวถงตามความตองการทแตกตางกนไปของผซอแตละราย สาหรบขนตอนการสงซอรถบรรทกนน ผซออาจตดตอกบผผลตตวถงโดยตรง หรอผานทางผผลตรถบรรทกเปนผตดตอกบผผลตตวถงกได
ในป ค.ศ. 2013 ประเทศไทยมผผลตรถบรรทก 5 ราย 7 ตราสนคา (แสดงดงตารางท 4-3) มกาลงการผลตรวมกนประมาณ 70,000 คนตอป ทงหมดเปนผผลตจากตางชาต โดยมผผลตสญชาตญปนสองรายเปนผครองตลาด คอ Hino และ Isuzu ทมสดสวนตลาดรอยละ 45 และ 39 ตามลาดบ (ขอมลป ค.ศ. 2012) ทเหลอรอยละ 16 เปนสวนของผผลตสญชาตยโรป คอ Fuso Volvo UD และ Scania (แสดงดงภาพท 4-2)สวนรายละเอยดของผผลตชนสวนและผประกอบการตอตวถง จะกลาวในหวขอถดไป
4-2 สาหรบผผลตรถบรรทกบางราย จะนาเขาชนสวนจากตางประเทศเพอประกอบเปนรถบรรทก
บทท 4 - 5
ตารางท 4-3 แสดงรายชอผผลตรถบรรทกในประเทศไทยในป ค.ศ. 2013
บรษทผผลต บรษทผจดจาหนาย ตราสนคา กาลงการผลต(คน)
บจก. ฮโนมอเตอรส แมนแฟคเจอรง (ประเทศไทย)
บจก. ฮโน มอเตอรเซลส (ประเทศไทย)
Hino 20,024
บจก. อซซมอเตอร (ประเทศไทย) บจก. ตรเพชรอซซเซลส Isuzu 29,000บจก. ไทย-สวดช แอสเซมบลย บจก. วอลโวกรป (ประเทศไทย) Volvo 4,500
UD trucks 15,500บจก. สแกนเนย (ไทยแลนด) บจก. สแกนเนย สยาม Scania 240บจก. ฟโซ ทรค (ประเทศไทย) 4-3 บจก. ฟโซ ทรค (ประเทศไทย) Fuso 2,000
บจก. นสสนดเซล (ประเทศไทย) UD trucks4-4 n.a.บจก. โฟตอน ทรค (ประเทศไทย) Foton4-5 n.a.
รวมกาลงการผลต 71,264ทมา: รวบรวมโดยสถาบนยานยนต
ภาพท 4-2 แสดงปรมาณการผลตและจาหนายรถบรรทกของประเทศไทย
ทมา: ขอมลจากสถาบนยานยนต (2556) ประมวลโดยสถาบนยานยนต
4-3 เดมคอ บรษท มตซบช ฟโซ ทรค (ประเทศไทย) จากด4-4 หมดสญญาการผลตรถ UD กลางป ค.ศ. 20134-5 เรมผลตตลาคม 2013
25
32
47
43
21
1 3
65
7
1416 15
1415
1311
1614
34
16
22
32 32
11
4 35 4
6
11
14 1413 12
10 10
1314
25
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
93 94 95 96 97 98 99 00 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12
ปรมาณผลต (พนคน)Isuzu Hino อนๆ จาหนาย
บทท 4 - 6
ในดานการใชชนสวนและสวนประกอบตางๆ (Content) พบวา รอยละ 92 ของสวนประกอบทงหมด อยในขนตอนการประกอบรถบรรทก แบงเปน4-6 ชนสวนนาเขารอยละ 68 ชนสวนในประเทศรอยละ 19 และคาใชจายในการผลตรอยละ 5 สาหรบสวนประกอบอกรอยละ 8 อยในขนตอนการตอตวถง แบงเปนชนสวนนาเขารอยละ 4.5 ชนสวนในประเทศรอยละ 1.7 และคาใชจายในการผลตรอยละ 1.8 ดงนนจงทาใหมลคาของการผลตสวนใหญอยในขนตอนการประกอบรถยนตถงรอยละ 73 รองลงมาคอขนตอนการประกอบตวถงรอยละ 18 ในขณะทขนตอนการผลตชนสวนมมลคาเพมนอยทสดรอยละ 9 เทานน (แสดงดงภาพท 4-3)
ภาพท 4-3 แสดงโครงสรางของผประกอบการในกระบวนการผลตรถบรรทกของไทย
ทมา: สมาคมอตสาหกรรมตวถงรถบรรทกและรถพวงไทย
4-6 ขอมลป ค.ศ. 2010 ซงปจจบนสดสวนการใชชนสวนในประเทศไดเพมมากขน
ผประกอบการตอตวถง100 โรงงาน *
ผประกอบรถบรรทก5 ราย
ผผลตชนสวน300 ราย *
หมายเหต: * ประมาณการ และ ** คอขอมลป ค.ศ. 2010
มลคา (ลานบาท)**
ชนสวนนาเขา 68%ชนสวนในประเทศ 19%คาใชจายในการผลต 5%
ชนสวนนาเขา 4.5%ชนสวนในประเทศ 1.7%คาใชจายในการผลต 1.8%
สดสวนของสวนประกอบ**
10,000
40,000
5,200
ผประกอบการ
บทท 4 - 7
4.2. ผผลตชนสวนรถบรรทกขนาดใหญของประเทศไทย
ชนสวนสาหรบประกอบเปนรถบรรทก มวธการผลตเชนเดยวกบชนสวนสาหรบรถยนตประเภทอนๆ แตมขนาดใหญกวา ทาใหตองใชเครองจกรทมขนาดใหญกวาตามไปดวย ดงนนการผลตชนสวนสาหรบรถบรรทกจงไมสามารถผลตรวมกบชนสวนสาหรบรถยนตประเภทอนๆ ได อกทงการตงโรงงานผลตชนสวนในประเทศ จาเปนตองมปรมาณการผลตทมากเพยงพอ คอ การผลตรถบรรทกไมตากวา 1,500 คนตอป เพอใหสามารถใชประโยชนจากการประหยดตอขนาด (Economy of scale) ได จงทาใหมผผลตรายใหญสองราย คอ Hino และ Isuzu ทสามารถผลตรถบรรทกโดยใชช นสวนในประเทศได โดยมอตราสวนไมตากวารอยละ 40 ในขณะทผผลตรายอนๆ ยงไมสามารถผลตในปรมาณททาใหเกด Economy of scale ได จงตองนาเขาชนสวนจากตางประเทศ ซงโดยสวนมากจะเปนการนาเขาชนสวนแบบแชสซทมเครองยนตตดตง (Chassis with engine) และแชสซทมเครองยนตตดตงพรอมกระจกหนา (Chassis with engine and windshield) (มอตราอากรขาเขารอยละ 10)
สาหรบประเทศทผผลตรถบรรทกนาเขาชนสวนแบบแชสซทมเครองยนตตดตงมากทสดคอ ประเทศญปนและสวเดน เนองจากเปนบรษทแมของผผลตรถบรรทกในประเทศไทย โดยพบวาในป ค.ศ. 2010-2011 มมลคานาเขามากทสด กระทงป ค.ศ. 2012 มลคานาเขาลดลงกวารอยละ 60 ซงเปนผลมาจาก ผผลตรถบรรทกบางรายไดเพมปรมาณการใชชนสวนในประเทศมากขนดวยการจดตงเขตปลอดอากร (Free zone)(แสดงดงภาพท 4-4) ซงเปนสญญาณทดวา ในอนาคตการใชชนสวนในประเทศไทยจะมมากขนเรอยๆ รวมทงหากในอนาคต ปรมาณการผลตรถบรรทกในประเทศไทยเพมขนอยางตอเนอง กจะทาใหปรมาณการใชชนสวนในประเทศเพมขนตามไปดวย
ภาพท 4-4 แสดงมลคานาเขาแชสซทมเครองยนตตดตง (HS 87060040000) ของประเทศไทย
ทมา: ขอมลจาก Global Trade Atlas ประมวลโดยสถาบนยานยนต
192
155164
287276
108
0
50
100
150
200
250
300
350
2007 2008 2009 2010 2011 2012
มลคานาเขา (ลานเหรยญสหรฐ) ประเทศอนๆ สวเดน ญปน
บทท 4 - 8
4.3. ผประกอบการตอตวถงรถบรรทกขนาดใหญของประเทศไทย
ผประกอบการตอตวถงรถบรรทกในไทยมประมาณ 100 ราย (แสดงดงตารางท 4-4) เกอบทงหมดเปนผประกอบการสญชาตไทย และเปนธรกจขนาดกลางและขนาดยอม (SMEs) ทผลตโดยใชกระบวนการผลตแบบดงเดม เนนใชแรงงานคนเปนหลก (Manual) ไมมเครองทนแรงหรอเทคโนโลยทกาวหนามาชวยผลตมากนก ซงจะผลตใหกบผซอ (ในประเทศ) ทเปนลกคาดงเดมทมาความสมพนธกนมาอยางยาวนาน ปจจบนกาลงการผลต (Capacity) รวมของผประกอบการตอตวถงในไทยมไมเพยงพอตอความตองการของผซอ (Excess demand) ซงพบวามการผลตคงคาง (Back order) มากกวา 6 เดอน โดยเฉพาะอยางยงตวถงทตองการทาลวดลาย เนองจาก กระบวนการวาดลวดลาย (Painting) ตองใชแรงงานทมความเชยวชาญและไมสามารถใชเครองจกรทนแรงได
นอกจากน ยงพบวาผ ประกอบการตอตวถงสญชาตไทยโดยมาก มปญหาขาดแคลนแรงงาน โดยเฉพาะแรงงานมฝมอ (Skilled labor) รวมทงขาดองคความรดานเทคโนโลยการผลตและการวจยและพฒนาผลตภณฑ ซงจะสงผลใหสญเสยความสามารถการแขงขนในระยะยาวได
ตารางท 4-4 แสดงตวอยางรายชอผประกอบการตอตวถงรถบรรทก SMEs ของประเทศไทยในป ค.ศ. 2013
ผประกอบการตอตวถง จงหวดทตง ผถอหน (รอยละ)
ทนจดทะเบยน(ลานบาท)
จางงาน(คน)
หจก. ทองเจรญกลการ กรงเทพ ไทย 100 1 7บจก. ท เบล โก ชลบร ไทย 67
เบลเยยม 333 35
บจก. เสรชยพฒนา 2004 ชลบร ไทย 100 5 23บจก. ซนชย อนดสตร นครปฐม ไทย 100 20 120บจก. เชดชยกลการ นครราชสมา ไทย 100 8 60บจก. มโชครงเรองกจ นครราชสมา ไทย 100 23 30บจก. เจ.พ.เอน.อนดสตร นครสวรรค ไทย 100 53 15บจก. กจชยอเลคตรค ปทมธาน ไทย 100 2 18หจก. อพงษไพบลย ราชบร ไทย 100 4 21หจก. แตฮะหล ราชบร ไทย 100 8 40บจก. ทรค แอนด เทรเลอร ลาปาง ไทย 100 5 20บจก. ไทยเทรลเลอร สพรรณบร ไทย 100 44.5 42บจก. สหมตรเทรลเลอร สพรรณบร ไทย 100 5 25บจก. ชยมนส บอด สมทรสาคร ไทย 100 50 35บจก. พรฬห แอสเซมบลย สมทรสาคร ไทย 100 5 65หจก. อสหะกจ หนองแค สระบร ไทย 100 2.3 40
ทมา: รวบรวมโดยสถาบนยานยนต
บทท 4 - 9
นอกจากน ในอตสาหกรรมตอตวถงรถบรรทกกมผประกอบการรายใหญ (แสดงดงตารางท 4-5) ทมเทคโนโลยการผลตททนสมย มกาลงการผลตมากเพยงพอทสามารถตอบสนองผใชงานทเปนกจการขนาดใหญได อาท การขนสงสนคาอปโภคบรโภค การขนสงในทาอากาศยาน การขนสงรถยนต เปนตน โดยจะเปนการผลตครงละมากๆ (Mass production) ทาใหไดประโยชนจากการประหยดตอขนาด (Economy of scale) แตกตางจากผประกอบการตอตวถงรายยอยทจะผลตแบบตามสง (Tailor made) ดงนนผผลตทงสองกลมจงมตลาดเปาหมายทแตกตางกน
ตารางท 4-5 แสดงรายชอผประกอบการตอตวถงรถบรรทกขนาดใหญประเทศไทยในป ค.ศ. 2013
ผประกอบการตอตวถง จงหวดทตง ผถอหน(รอยละ)
ทนจดทะเบยน(ลานบาท)
กาลงการผลต(คน/ป)
จางงาน(คน)
บมจ. สามมตรมอเตอรสแมนแฟคเจอรง
สมทรสาคร - 700 15,000 300
บมจ. ช.ทว ดอลลาเซยน ขอนแกน - 180 80บจก. พนส แอสเซมบลย ชลบร ไทย 100 270 3,600 385บจก. อาร ซ เค รงเจรญ ชลบร ไทย 100 150 220บจก. ซไอเอมซ วฮเคล (ประเทศไทย)
ระยอง องกฤษ 82ญปน 18
260 520 n.a.
ทมา: รวบรวมโดยสถาบนยานยนต
ในดานคณภาพการผลต พบวา ผประกอบการตอตวถงตองผลตใหไดตรงกบความตองการของลกคา และเปนไปตามขอกาหนดของกรมการขนสงทางบกในเร องการกาหนดมตของรถ และมาตรฐานความปลอดภยตางๆ โดยมรายละเอยดแสดงในหวขอถดไป
บทท 4 - 10
4.4. กฎ ระเบยบ นโยบายภาครฐทเกยวของกบการผลตรถบรรทกขนาดใหญ
4.4.1. นโยบายสงเสรมการผลตนโยบายสงเสรมการผลตรถบรรทกของประเทศไทย มดงน
1) นโยบายสงเสรมการลงทนของประเทศไทยการสงเสรมการลงทนโดยคณะกรรมการสงเสรมการลงทน ในหวขอท 4.14.1 เรองการผลตรถ
โดยสารและรถบรรทกขนาดใหญทใชกาซธรรมชาต โดยจะไดรบสทธประโยชนยกเวนอากรขาเขาสาหรบเครองจกรทกเขต และสทธและประโยชนตามหลกเกณฑประกาศคณะกรรมการสงเสรมการลงทนท 1/2543 ลงวนท 1 สงหาคม 2543 อยางไรกตาม เนองจากนโยบายการสงเสรมการลงทนฉบบใหม จะยกเลกการสงเสรมในหวขอน โดยคาดวาการสงเสรมดงกลาวจะมผลถงสนป พ.ศ. 2556
2) การยกเวนอากรขาเขาชนสวน CKD สาหรบรถหวลากประกาศกรมศลกากร ท 27/2556 เรองแกไขเพมเตมประกาศกรมศลกากร ท 63/2555
กาหนดใหยกเวนอากรขาเขา CKD ของรถหวลาก เปนการชวคราว 2 ป (วนท 1 มนาคม 2556 ถง 28 กมภาพนธ 2558) โดยมผลบงคบตงแตวนท 1 มนาคม 2556 เปนตนไป ทงน ไมรวมถงชนสวน 16 รายการ คอ
1) หมอนา (radiator)2) ชดหมอพกเกบเสยงและทอไอเสย
(silencer and exhaust pipe)3) แบตเตอร (battery)4) แหนบตบหนาและหลง (front
and rear spring suspension)5) ยางนอกและยางใน (tyre)6) กระจกนรภย (windshield)7) ดรมเบรคหนาและหลง (front
and rear drum)
8) มอเตอรสตารต (starting motor)9) ตวยดชดทอไอเสย (exhaust pipe bracket)10) ตวยดแบตเตอร (battery bracket)11) ฝาครอบแบตเตอร (battery cover)12) ชดสายแบตเตอร (battery wire)13) ชดสายไฟ (cable harness)14) สรถยนต (paint)15) กระจกมองหลงภายในรถยนต (rear view
mirror)16) แผงบงแดด (sun shade inside the cab)
3) ขอตกลงเขตการคาเสรอาเซยน (AFTA)ขอตกลง AFTA4-7 ยกเวนอากรขาเขาสนคา หากสนคานนมแหลงกาเนดจากประเทศสมาชก
อาเซยน4-8
4-7 กรณประเทศ CLMV การยกเวนอากรจะมผลสมบรณในป ค.ศ. 2015 โดยอตราอากรนาเขาปจจบน สามารถดไดในบทท 34-8 การพจารณาแหลงกาเนดสนคา พจารณาจากสดสวนวตถดบในประเทศไมนอยกวารอยละ 40 ของ FOB โดยสามารถสะสมวตถดบนาเขาจากประเทศสมาชกอาเซยนได โดยสดสวนตองไมตากวารอยละ 20 ของ FOB หรอมการเปลยนพกดในระดบ 4 หลก (Change in Tariff Heading : CTH)
บทท 4 - 11
4.4.2. กฎระเบยบทเกยวของกบผลตภณฑกฎระเบยบทเกยวของกบผลตภณฑ (รถบรรทก) ของประเทศไทย มดงน
1) กฎกระทรวงคมนาคม ฉบบท 4 (พ.ศ. 2524) เรอง การแบงลกษณะของรถบรรทก2) กฎกระทรวงคมนาคม ฉบบท 9 (พ.ศ. 2524) เรอง กาหนดขนาดสดสวนและเครองอปกรณสวนควบหลก
ของรถบรรทกและรถโดยสาร3) กฎกระทรวงคมนาคม ฉบบท 57 (พ.ศ. 2549) แกไขเพมเตมกฎกระทรวง ฉบบท 9 (พ.ศ. 2524) เรอง
กาหนดใหรถทนาไปใชสาหรบการขนสงระหวางประเทศใหมขนาดสดสวนหรอเครองอปกรณและสวนควบเปนไปตามอนสญญาหรอขอตกลงระหวางประเทศได
4) กฎกระทรวงคมนาคม ฉบบท 60 (พ.ศ. 2552) แกไขเพมเตมกฎกระทรวง ฉบบท 9 (พ.ศ. 2524) เรอง ขยายสดสวนของรถบรรทกและรถโดยสารใหมขนาดสดสวนสอดคลองกบมาตรฐานสากล
5) ประกาศกรมการขนสงทางบก เรอง กาหนดรศมวงเลยวและระยะทายปดของรถ พ.ศ. 25526) ประกาศกรมการขนสงทางบก เรอง กาหนดหลกเกณฑการวดขนาดชวงลอของรถ พ.ศ. 2552
กรมการขนสงทางบกใหนยามของรถบรรทกไววา คอรถทใชในการขนสงสตวหรอสงของเพอสนจางโดยไมกาหนดเสนทาง4-9 หรอเพอการคาหรอธรกจของตนเอง4-10 ซงมนาหนกเกน 1,600 กโลกรมขนไป
ตามกฎกระทรวงคมนาคม ฉบบท 4 ออกตามความในพระราชบญญตการขนสงทางบก พ.ศ. 2522 ไดกาหนดลกษณะรถทใชในการขนสงสตวหรอสงของ แยกเปน 9 ลกษณะ ไดแก
รถลกษณะท 1 รถกระบะบรรทกรถลกษณะท 2 รถตบรรทกรถลกษณะท 3 รถบรรทกของเหลวรถลกษณะท 4 รถบรรทกวสดอนตรายรถลกษณะท 5 รถบรรทกเฉพาะกจรถลกษณะท 6 รถพวงรถลกษณะท 7 รถกงพวงรถลกษณะท 8 รถกงพวงบรรทกวสดยาวรถลกษณะท 9 รถลากจง
4-9 หมายถง รถบรรทกไมประจาทาง4-10 หมายถง รถบรรทกสวนบคคล
บทท 4 - 12
ลกษณะ 1 กระบะบรรทก
รถกระบะบรรทกพนเรยบ รถกระบะบรรทกทายลาด
รถกระบะบรรทกมขางเสรม รถกระบะบรรทกมเครองทนแรง
รถกระบะบรรทกแบบยกได
ลกษณะ 2 ตบรรทก
ลกษณะ 3 บรรทกของเหลว (นา, นม)
ลกษณะ 4 (บรรทกวสดอนตราย)
รถบรรทกนามน รถบรรทกกาซ
บทท 4 - 13
ลกษณะ 5 (บรรทกเฉพาะกจ)
รถบรรทกถงผสมคอนกรต รถบรรทกเครองทนแรง
รถบรรทกซเมนตผง
รถบรรทกขยะมลฝอย รถบรรทกขวด เครองดม
ลกษณะ 6 (รถพวง)
รถพวง 2 เพลา รถพวง 1 เพลา
ลกษณะ 7 (รถกงพวง)
ลกษณะ 8 (รถกงพวงบรรทกวสดยาว) ลกษณะ 9 (รถลากจง)
บทท 4 - 14
นอกจากน ในพ.ร.บ.ฉบบดงกลาว4-11 ไดกาหนดขนาดสดสวนรถบรรทกแตละลกษณะ ทงความกวาง ความสง และความยาวสงสด ซงสามารถสรปไดดงน
ขนาดสดสวน ลกษณะ 1,2,3,4,5 และ 9 ลกษณะ 6 ลกษณะ 7 และ 8กวาง (เมตร) 2.55*
และตวถงยนเกนขอบยางดานนอกของกลมเพลาทาย
ไมเกนดานละ 15 ซม.
2.55 2.55
ยาว (เมตร) 12.00** 8.00 13.60สง (เมตร) 4.00*** 4.00*** 4.00***ระยะจากสลกพวงถงสวนทายสด (เมตร)
12.00และระยะระหวางศนยกลางสลกพวงถงสวนทายสดของรถตองไมเกน 13.60 เมตร
สวนยนหนา ยาวไมเกน 1/2 ของชวงลอ ยาวไมเกน 1/2 ของชวงลอ ยาวไมเกน 1/2 ของชวงลอสวนยนทาย ยาวไมเกน 1/2 ของชวงลอ
แ ล ะ ถ า เ ป น ร ถ ท ม ส ว นบรรทกเปนตทบหรอรถทมทางขนลงดานทาย ใหมสวนยนทายไมเกน 2/3 ของชวงลอ
ยาวไมเกน 1/2 ของชวงลอ แ ล ะ ถ า เ ป น ร ถ ท ม ส ว นบรรทกเปนตทบหรอรถทมทางขนลงดานทาย ใหมสวนยนทายไมเกน 2/3 ของชวงลอ
ยาวไมเกน 2/5 ของชวงลอ
ระยะชวงลอ ไมกาหนด (1) 4.30 เมตรสาหรบรถพวงทมสองเพลาลอ
(2) 3.70 เมตรสาหรบรถพวงทมสามเพลาลอ
ไมกาหนด
หมายเหต* สาหรบรถลกษณะ 2 ทตดตงระบบทาความเยนเพอควบคมอณหภมใหกวางไดไมเกน 2.60 เมตร** รถตองมรศมวงเลยวไมมากกวา 12.50 เมตร และเมอเคลอนทโดยรศมวงเลยวดานนอกเทากบ
12.50 เมตร จะตองมรศมวงเลยวดานในไมนอยกวา 5.30 เมตร และ สาหรบรถทมความยาวมากกวา 10.00 เมตร ตองมระยะทายปดไมมากกวา 0.80 เมตร
*** สาหรบรถทมความกวางไมเกน 2.30 เมตรใหสงไดไมเกน 3.00 เมตร
4-11 พระราชบญญตการขนสงทางบก พ.ศ. 2522 แกไขเพมเตมโดยกฎกระทรวง ฉบบท 60
บทท 4 - 15
และแสดงดงภาพ
รถบรรทกลกษณะท 1, 2, 3, 4, 5 และ 9
รถบรรทกลกษณะท 6
รถบรรทกลกษณะท 7 และ 8
บทท 4 - 16
4.5. การวเคราะหความสามารถแขงขนของอตสาหกรรมรถบรรทกขนาดใหญของประเทศไทย
การวเคราะหความสามารถในการแขงขนและผลกระทบดานตางๆ ของอตสาหกรรมรถบรรทกของไทย โดยใชแนวคด Diamond Model ของ Prof. Michael E. Porter เปนดงน
1) ปจจยการผลต (Factor condition) ของอตสาหกรรมรถบรรทกของไทยสภาวะปจจยการผลตของอตสาหกรรมรถบรรทกของไทยไมแตกตางจากอตสาหกรรมการผลต
ยานยนตประเภทอนๆ กลาวคอ1.1) ดานทรพยากรมนษย: แรงงานในอตสาหกรรมยานยนตไทยไดรบการยอมรบจากผผลตยานยนตชน
นาวาเปนแรงงานทมฝมอ เมอเปรยบเทยบกบประเทศผผลตยานยนตรายอนในภมภาค แตอยางไรกตาม ในปจจบนอตสาหกรรมยานยนตไทยตองเผชญกบปญหาขาดแคลนแรงงานทงดานปรมาณและคณภาพ กลาวคอ การขาดแคลนในดานปรมาณ เนองจากคานยมของแรงงานในปจจบนทไมตองการทางานในโรงงานอตสาหกรรม สวนการขาดแคลนในดานคณภาพ คอ การขาดแคลนแรงงานทมคณสมบตหรอทกษะทตรงกบความตองการของภาคอตสาหกรรม โดยเฉพาะกลมแรงงานมผมอประเภทชางเทคนค
1.2) ดานทรพยากรทางกายภาพ: วตถดบสาคญสาหรบผลตยานยนตทประเทศไทยยงขาดแคลน คอ เหลกตนนา
1.3) ดานความร: ปจจบนผผลตยานยนตในประเทศไทย มความสามารถในฐานะผรบจางผลต แตยงไมมความสามารถดานการออกแบบและพฒนาผลตภณฑ ซงสวนใหญกระบวนการนจะเกดขนทบรษทแมในตางประเทศ
2) ปจจยดานอปสงค (Demand condition) ของอตสาหกรรมรถบรรทกของไทยดงทไดกลาวไปขางตนแลววา การผลตรถบรรทกในประเทศไทยจะผลตโดยบรษทผประกอบรถ
OEM ทงหมด โดยมเพยงหองคนขบ (Cab) และแชสซ (Chassis) แตยงไมมสวนบรรทกสนคา ซงสงททาใหกลมผซอมความแตกตางกนคอสวนบรรทกสนคา (ตวถง)
ผซอรถบรรทกในประเทศไทย แบงเปนสองกลมใหญ คอ ผซ อทเนนสมรรถนะของรถโดยไมตองการการตกแตงรปลกษณ กบผท ซ อทเนนสมรรถนะของรถและตองการการตกแตงรปลกษณใหสวยงาม โดยผซอในกลมแรกจะซอกบผประกอบการตอตวถงรายใหญทสามารถผลตไดในจานวนมากและมราคาตากวา ในขณะทผซอในกลมทสองจะซอกบผประกอบการตอตวถงรายยอย (SMEs) เพราะสามารถตกแตงรปลกษณของตวถงไดตามทตองการและไมซาแบบกน
บทท 4 - 17
ในดานปรมาณจาหนาย พบวา กอนป ค.ศ. 2012 ความตองการรถบรรทกในประเทศทรงตว สมดลกบปรมาณการผลตในประเทศ กระทงในป ค.ศ. 2012 เมอใกลการเปดประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (AEC) ความตองการขนสงสนคาระหวางประเทศสมาชกเรมมมากขน สงผลใหความตองการใชงานรถบรรทกมมากขน โดยในป ค.ศ. 2012 ปรมาณจาหนายรถบรรทกในประเทศไทยเพมขนถงรอยละ 72จาก 14,494 คนในป ค.ศ. 2011 เปน 25,236 คน
3) อตสาหกรรมสนบสนนและเกยวเนอง (Related and Supporting Industries) ของอตสาหกรรมรถบรรทกของไทย
ประเทศไทยมมผประกอบการตอตวถงในประเทศจานวนมาก และมผผลตรายใหญทมเทคโนโลยการผลตทกาวหนา แตในปจจบนกาลงการผลตยงไมเพยงพอตอความตองการของผซอ
ในดานผผลตชนสวนสาหรบรถบรรทก พบวา กรณผผลตรายใหญทมปรมาณการผลตจานวนมาก สามารถใชชนสวนทผลตในประเทศไดโดยม Local Content ไมตากวารอยละ 40 (รวมถงชนสวนสาคญเชน เครองยนต) แตกรณผผลตรายเลกทปรมาณการผลตไมมากพอทจะเกด Economy of scale ตองนาเขาจากตางประเทศ ทงน เนองจากการผลตชนสวนสาหรบรถบรรทกตองใชเงนลงทนจานวนมาก และใชเทคโนโลยระดบสง
4) โครงสรางและสภาพการแขงกน (Firm Strategy, Structure and Rivalry) ของอตสาหกรรมรถบรรทกของไทย
อตสาหกรรมรถบรรทกของไทยมผผลตรายใหญสองราย คอ Hino และ Isuzu ทครองตลาดรวมกนกวารอยละ 80 และดวยปรมาณการผลตทมจานวนมาก ทาใหสามารถผลตรถบรรทกโดยใชชนสวนในประเทศได ในขณะทผ ผลตรายอนๆ ยงไมสามารถผลตในปรมาณทไดประโยชนจากการประหยดตอขนาด (Economy of scale) ได ทาใหตองนาเขาชนสวนจากตางประเทศ
ภายหลงวกฤตเศรษฐกจไทยในป ค.ศ. 1997 เปนตนมา การผลตรถบรรทกของไทยเปนไปเพอตอบสนองอปสงคในประเทศ ไมเนนการผลตเพอสงออก กระทงในป ค.ศ. 2012 เมอใกลการเปดประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (AEC) ในป ค.ศ. 2015 ทาใหการผลตรถบรรทกของไทยสงออกเพมขน โดยเฉพาะการสงออกไปประเทศ CLMV
5) ปจจยดานภาครฐ (Government) ทมอทธพลตออตสาหกรรมรถบรรทกของไทยภาครฐของไทยมมาตรการสงเสรมการผลตในอตสาหกรรมรถบรรทกหลายประการ ไดแก
(1) การสงเสรมการลงทนการผลตรถโดยสารและรถบรรทกขนาดใหญทใชกาซธรรมชาต โดยไดรบสทธประโยชนดานภาษ (2) การขยายเวลาการยกเวนอากรขาเขาชนสวน CKD สาหรบรถหวลากอก 2 ป เพอชวยผผลตรถบรรทกทยงไมสามารถผลตในปรมาณมากพอทจะเกด Economy of scale ได และ (3) การจดตงเขตปลอดอากร ทาใหผผลตรถบรรทกทตองการสงออก ไมตองเสยอากรนาเขาวตถดบการผลต
บทท 4 - 18
6) ผลกระทบภายนอกทสงผลตออตสาหกรรมรถบรรทกของไทยเศรษฐกจของประเทศ CLMV โดยเฉพาะเมยนมารทกาลงเตบโต จะสงผลใหตลาดรถบรรทก
เตบโตตามไปดวย ประกอบกบภมประเทศของไทยทตงอยศนยกลางของภมภาคอาเซยน ทาใหไทยเปนศนยกลางการคมนาคมขนสง รวมทงอตสาหกรรมรถบรรทกของไทยอยใกลประเทศ CLMV มากทสดในภมภาคอาเซยน จงทาใหไทยมโอกาสเปนศนยกลางการผลตรถบรรทกของภมภาคได แตอยางไรกตามอาจตองเผชญกบคแขงจากประเทศจนได โดยเฉพาะหากแขงขนในเรองราคา
สาหรบการวเคราะปจจยทมผลกระทบในดานตางๆ ของอตสาหกรรมรถบรรทกของไทย สามารถสรปไดดงภาพท 4-5
ภาพท 4-5 แสดงปจจยทมผลกระทบในดานตางๆ ของอตสาหกรรมรถบรรทกของไทย
หมายเหต: + หมายถงปจจยสงเสรม และ – หมายถงปจจยทเปนอปสรรค ตออตสาหกรรมรถบรรทกของไทย
โครงสรางและสภาพการแขงขนของอตสาหกรรม
อตสาหกรรมสนบสนนและเกยวเนอง
ในประเทศ
ปจจยดานการผลต ปจจยดานอปสงค
ผลกระทบภายนอก
ภาครฐ
! มมาตรการสงเสรมจากภาครฐ เชน BOI การยกเวนอากรขาเขา CKD การจดตงเขตปลอดอากร (+)
! มผประกอบการตอตวถงในประเทศจานวนมาก (+)! แตกาลงการผลตไมเพยงพอตอความตองการ (-)! ผผลตชนสวนในประเทศมจากด เนองจากตอง
ผลตใหได Economy of scale (-)
! มผผลตรายใหญ 2 ราย (Hino และ Isuzu) ครองตลาดกวารอยละ 80
! การผลตเปนไปเพอตอบสนองอปสงคในประเทศ มากกวาผลตเพอสงออก
! แรงงานมฝมอและทกษะ (+)! แตมปญหาขาดแคลนแรงงาน (-)! ขาดแคลนวตถดบ เหลกตนนา! ขาดองคความรดานการออกแบบ
และพฒนาผลตภณฑ
! ปจจบนความตองการในประเทศทรงตว สมดลกบปรมาณการผลตในประเทศแตในอนาคต เมอเปด AEC จ ะ ทา ให ค วามต อ งกา รขนสงสนคาระหวางกนมมากขน เกดอปสงคทงในประเทศและประเทศ CLMV
! ตลาดรถบรรทกของ CLMV กาลงเตบโต (+)! ไทยตงอยศนยกลางของอาเซยน (+)! อตสาหกรรมรถบรรทกไทยอยศนยกลางของ
CLMV (+)! อาจตองเผชญคแขงจากจน (-)
บทท 5 - 1
บทท 5บทสรปและขอเสนอแนะ
5.1 บทสรป
ปจจบนประเทศไทยมผผลตรถบรรทก 5 ราย 7 ตราสนคา มกาลงการผลตรวมกนประมาณ 70,000 คนตอป ทงหมดเปนผผลตจากตางชาต โดยมผผลตสญชาตญปนสองรายคอ Hino และ Isuzu เปนผครองตลาด โดยมสดสวนตลาดประมาณรอยละ 90 จงทาใหสามารถผลตรถบรรทกโดยใชชนสวนในประเทศได โดยมอตราสวนไมตากวารอยละ 40 เนองจากสามารถผลตในปรมาณททาใหเกด Economy of scale ได ในขณะทผผลตรายอนๆ ตองนาเขาชนสวนจากตางประเทศ นอกจากน อตสาหกรรมการผลตรถบรรทกไทยยงมผประกอบการตอตวถงอกประมาณ 100 ราย โดยเกอบทงหมดเปนผประกอบการสญชาตไทย และเปนวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม (SMEs) ทผลตโดยใชกระบวนการผลตแบบดงเดม เนนใชแรงงานคนเปนหลก (Manual) ไมมเครองทนแรงหรอเทคโนโลยทกาวหนามาชวยผลตมากนก ซงปจจบนกาลงการผลตของผประกอบการตอตวถงยงไมเพยงพอตอความตองการของลกคาในประเทศ
ในดานการใชชนสวนและสวนประกอบตางๆ (Content) พบวา รอยละ 92 ของสวนประกอบทงหมด อยในขนตอนการประกอบรถบรรทก สาหรบสวนประกอบอกรอยละ 8 อยในขนตอนการตอตวถง ดงนนจงทาใหมลคาเพมของการผลตสวนใหญอยในขนตอนการประกอบรถยนตถงรอยละ 73 รองลงมาคอขนตอนการประกอบตวถงรอยละ 18 ในขณะทขนตอนการผลตชนสวนมมลคาเพมนอยทสดรอยละ 9 เทานน
ปจจบนอตสาหกรรมการผลตรถบรรทกในไทย มปรมาณการผลตปละประมาณ 35,000 คน โดยผลตเพอตอบสนองความตองการในประเทศเปนหลก มการสงออกรอยละ 20 ของปรมาณผลตทงหมด และปรมาณการสงออกกวารอยละ 95 เปนการสงออกไปกลมประเทศ CLMV ซงสงออกไปประเทศลาวมากทสด รองลงมาคอ เมยนมาร โดยมสดสวนรวมกนกวารอยละ 90 ในขณะทการสงออกไปกมพชามเพยงรอยละ 1สวนเวยดนามไมมการนาเขารถบรรทกจากไทยเลย
จากการพจารณาขอมลทางสงคมและเศรษฐกจ รวมถงระบบโครงสรางพนฐานในประเทศของกลมประเทศ CLMV แลว พบวา ตลาดรถบรรทกของประเทศ CLMV ทมศกยภาพ คอตลาดรถบรรทกของเมยนมารและกมพชา เนองจาก เนองจากทงสองประเทศมโครงการกอสรางระบบสาธารณปโภคพนฐานในประเทศ อกทงกาลงซอสนคาของผบรโภคทกาลงเพมขน ซงจะสงผลใหการขนสงสนคามมากขนตามไปดวย รวมถงตลาดรถบรรทกของประเทศลาวกเปนอกประเทศทมความนาสนใจ เนองจาก มโครงการกอสรางขนาดใหญ (เขอน เหมองแร) ในประเทศจานวนมาก สวนตลาดรถบรรทกของเวยดนามยงไมโดดเดน เนองจากเศรษฐกจภายในประเทศเวยดนามอยในชวงซบเซา ทาใหยงไมมโครงการกอสรางขนาดใหญ ประกอบกบผบรโภคในประเทศทชะลอการจบจาย รวมถงในเวยดนามมผประกอบรถบรรทกในประเทศทเปนการรวมทนกบจนอยจานวนหนง จงทาใหโอกาสการสงออกของไทยทจะแขงขนในตลาดเวยดนามยากขน
บทท 5 - 2
เม อพจารณาความเปนไปไดในการเปนฐานการผลตรถบรรทกขนาดใหญของประเทศไทยเพอตอบสนองอปสงคของประเทศกลม CLMV โดยพจารณาปจจยดานตางๆ พบวา ดานสภาวะปจจยการผลตของอตสาหกรรมรถบรรทกของไทยไมแตกตางจากอตสาหกรรมการผลตยานยนตประเภทอนๆ กลาวคอ ยงมปญหาขาดแคลนแรงงาน ขาดแคลนวตถดบ และขาดความรในดานการออกแบบและพฒนาผลตภณฑ
สวนดานโครงสรางอตสาหกรรม และอตสาหกรรมเกยวเนอง พบวา กาลงการผลตของผประกอบรถบรรทกยงมเพยงพอ เนองจากปจจบนมอตราการใชกาลงการผลตเพยงครงเดยวเทานน สวนผผลตชนสวนในประเทศกมศกยภาพทจะผลต หากปรมาณการผลตมเพยงพอทจะทาใหเกด Economy of scale แตในสวนของผประกอบการตอตวถง มกาลงการผลตไมเพยงพอ เนองจากไมใชการผลตแบบคราวละมากๆ (Mass production) จงจาเปนตองพงพาแรงงาน ซงกาลงมปญหาขาดแคลนอยในขณะน
สาหรบนโยบายของภาครฐในปจจบน มมาตรการสงเสรมการผลตในอตสาหกรรมรถบรรทก ไดแก(1) การสงเสรมการลงทนการผลตรถโดยสารและรถบรรทกขนาดใหญทใชกาซธรรมชาต โดยไดรบสทธประโยชนดานภาษ แตอยางไรกตาม คาดการณวามาตรการดงกลาวจะสนสดลง เมอคณะกรรมการสงเสรมการลงทนประกาศใชนโยบายสงเสรมการลงทนฉบบใหม ในป ค.ศ. 2014 (2) การขยายเวลาการยกเวนอากรขาเขาชนสวน CKD สาหรบรถหวลาก เปนสนสด ณ เดอนกมภาพนธ 2015 เพอชวยผผลตรถบรรทกทยงไมสามารถผลตในปรมาณมากพอทจะเกด Economy of scale ได และ (3) การจดตงเขตปลอดอากร ทาใหผผลตรถบรรทกทตองการสงออก ไมตองเสยอากรนาเขาวตถดบการผลต แตทงน ยงไมมมาตรการทเกยวของกบผประกอบการตอตวถง
ดงนน สามารถกลาวโดยสรปไดวา อตสาหกรรมการผลตรถบรรทกในประเทศไทย ในขนตอนการผลตชนสวนและการประกอบรถมศกยภาพเพยงพอทจะรองรบการเตบโตของตลาดกลมประเทศ CLMV แตในขนตอนการตอตวถง ยงตองปรบปรงกระบวนการผลตใหมประสทธภาพมากขน นาเทคโนโลยมาใชแทนแรงงานคนทขาดแคลน รวมทงสรางองคความรดานเทคโนโลยการผลตและการวจยและพฒนาผลตภณฑเพอใหสามารถรองรบการขยายตวของตลาด CLMV และสรางความสามารถการแขงขนในระยะยาวได
บทท 5 - 3
5.2 ขอเสนอแนะตอผประกอบการและภาครฐ
5.2.1 ขอเสนอแนะตอผประกอบการจากทไดกลาวไปแลวขางตนวาผประกอบการในอตสาหกรรมการผลตรถบรรทก แบงเปน 3 กลม
คอ ผผลตชนสวนรถบรรทก ผประกอบรถบรรทก และผตอตวถงรถบรรทก ซงผประกอบรถบรรทกทงหมดเปนผประกอบการตางชาต ทบรษทแมในตางประเทศเปนผกาหนดกลยทธการแขงขนและการผลต ดงนนในสวนนจะไมกลาวถงขอเสนอแนะตอผประกอบการในกลมน แตจะกลาวถงผประกอบการอก 2 กลมคอ ผผลตชนสวนและผตอตวถง ซงสวนใหญเปนผประกอบการสญชาตไทยทมขนาดกจการไมใหญมากนก
กรณผผลตชนสวนกระบวนการการผลตชนสวนสาหรบรถบรรทก ไมแตกตางจากการผลตชนสวนสาหรบรถยนต
ประเภทอนๆ แตทปจจบนมผผลตชนสวนสาหรบรถบรรทกจานวนไมมาก เพราะการผลตรถบรรทกยงมปรมาณไมมากพอททาใหเกด Economy of scale สาหรบการผลตชนสวน ดงนนหากมปรมาณการผลตรถบรรทกทมากเพยงพอ ผผลตชนสวนกสามารถตอบสนองความตองการของบรษทผประกอบรถได
นอกจากน อปสรรคการดาเนนงานของผผลตชนสวนรถบรรทก ยงไมแตกตางจากผผลตชนสวนสาหรบรถยนตประเภทอนๆ กลาวคอ ผประกอบการสวนใหญตองเผชญปญหาการขาดแคลนแรงงาน และขาดความรดานการออกแบบ วจยและพฒนาผลตภณฑ ซงอปสรรคประการแรก เปนปญหาทเกดขนทงประเทศไทย ซงตองแกไขปญหาทงระบบ สวนอปสรรคประการหลงเกดจากนโยบายการลงทนจากบรษทแมของผประกอบรถยนตทกาหนดมา ซงเปนปจจยภายนอกทควบคมไดยาก
แตอยางไรกด หากมการผลตรถบรรทกมากขน นอกจากใชชนสวนจะมมากขนตามไปดวยแลว ยงกอใหเกดตลาดอะไหลทดแทนอกดวย ซงถอเปนโอกาสของผผลตชนสวนไทย ทจะตอบสนองความตองการดงกลาว เนองจากผผลตชนสวนไทยจะมองคความรจากการผลตชนสวนเพอสงใหบรษทผประกอบรถ ไปใชผลตสนคาทดแทนไดเปนมาตรฐานเดยวกนกบการผลตใหโรงงานประกอบรถบรรทกทมตราสนคาจากตางประเทศ แตตองสรางตราสนคาทเปนของตนเอง และตองประชาสมพนธ สรางการรบรแกผซอใหมากขน โดยเนนทความมคณภาพ โดยผประกอบการอาจเขารวมงานแสดงสนคา (Road show) ทภาครฐจดขนในประเทศทเปนตลาดเปาหมาย หรอตดตอโดยตรงกบผจาหนายในประเทศนนๆ และหากเปนผประกอบการรายเลก ควรรวมกลมกนไปเจรจาทางธรกจ เพอเพมอานาจตอรอง และลดตนทนในการดาเนนการตางๆ
บทท 5 - 4
กรณผประกอบการตอตวถงแมวาปจจบน คาสงซอในขนตอนการตอตวถงจะมอยางตอเนอง และมการผลตคงคางมากกวา 6
เดอนกตาม แตผประกอบการจาเปนตองแสวงหาตลาดเพมเตมนอกจากตลาดในประเทศ เพอการเตบโตอยางตอเนอง และในขณะเดยวกนตองเพมศกยภาพการผลตเพอแกปญหาการขาดแคลนแรงงานทมอยในปจจบน อกทงเพอสรางความสามารถในการแขงขนใหมากขน เนองจากขนตอนการประกอบตวถงเปนขนตอนทไมใชเทคโนโลยการผลตระดบสงมากนก ดงนนหากความตองการใชงานรถบรรทกในกลมประเทศ CLMV มมากขน ประเทศเหลานกสามารถทาเองในประเทศได
ทงน วธการหนงทจะเพมศกยภาพการผลตแกผ ประกอบการตอตวถง คอ การรวมกลมกนเปนคลสเตอร (Cluster) เพอกอใหเกดการพฒนาความรวมมอระหวางกจการ และความรวมมอระหวางสถาบนของรฐและเอกชนในทองถนใน รวมทงเรงใหเกดการคดคนเทคโนโลย นวตกรรมใหมๆ และการเรยนรรวมกน ซงจะชวยเพมประสทธภาพและขดความสามารถในการแขงขนโดยรวมของอตสาหกรรมได นอกจากน การรวมกลมเปนคลสเตอรยงสอดรบกบนโยบายการสงเสรมการลงทนฉบบใหมของคณะกรรมการสงเสรมการลงทนอกดวย โดยมขอเสนอแนะสาหรบกลยทธการพฒนาผประกอบการตอตวถง ดงน
1) เรองกระบวนการผลตยงยดโยงอยกบความสามารถเฉพาะบคคล และปญหาการขาดแคลนแรงงานผประกอบการตองจดทาเอกสารหรอคมอสาหรบการผลต เพอการผลตทเปนมาตรฐาน
เดยวกน รวมถงปรบปรงเครองมอในการผลต โดยนาระบบการผลตกงอตโนมตและระบบการผลตแบบอตโนม ตมาใชมากขน เพอใหไดผลผลตทมคณภาพและมผลตภาพในการผลตทสง ซ งผ ประกอบการทสามารถใชระบบอตโนมตดงกลาวรวมกนได ควรรวมมอกนลงทนเพอประหยดคาใชจาย
2) เรองบคลกรขาดความรดานการออกแบบ วจยและพฒนาผลตภณฑ บคลากรโดยเฉพาะดานชางเทคนค หวหนางานระดบตน และระดบกลางยงขาดความรดาน
การออกแบบ วจยและพฒนาผลตภณฑ ดงนนผ ประกอบการควรรวมมอกบสถาบนเฉพาะทาง หนวยงานราชการทเกยวของและสถาบนการศกษาในการวจยและพฒนาผลตภณฑ เพอใหสามารถนาไปใชประโยชนไดจรงในเชงพาณชย โดยภาครฐอาจสนบสนนงบประมาณบางสวนรวมกบภาคเอกชน หรอสรางมาตรการจงใจใหภาคเอกชนลงทนในการวจยและพฒนามากขน เชน ลดหยอนภาษใหเอกชนทลงทนพฒนาและวจยผลตภณฑ
3) เรองการขยายตลาดไปในประเทศ CLMV การผลตยานยนตของไทยกาวหนากวาประเทศอนๆ รวมถงผลตภณฑของผผลตไทยเปนท
ยอมรบในภมภาคอยแลว จงควรเสรมจดแขงน โดยศกษาความตองการของตลาดในภมภาคใหมากขน
บทท 5 - 5
5.2.2 ขอเสนอแนะตอภาครฐในประเดนเรองการขยายเวลาการยกเวนอากรขาเขา CKDเดมไทยมผผลตรถบรรทกทสามารถผลตได Economy of scale จานวน 2 ราย คอ บจก.ฮโน
มอเตอรส แมนแฟคเจอรง (ประเทศไทย) และ บจก.อซซมอเตอร (ประเทศไทย) ผลจากการขยายเวลาการยกเวนอากรขาเขา CKD ทาใหเกดผผลตรถบรรทกในประเทศไทยทสามารถผลตได Economy of scale อก 2 ราย คอ บจก.ไทย-สวดช แอซเซมบลย และ บจก.ฟโซ ทรค (ประเทศไทย) กลาวคอ บจก.วอลโวกรป (ประเทศไทย) ตงเปาหมายใหประเทศไทยเปนศนยกลางการผลตรถ Volvo truck ในภมภาคอาเซยน รวมถงการผลตรถ UD truck ทจะใชไทยเปนฐานการผลตเพอสงออกไปทวโลก สวน บจก.ฟโซ ทรค (ประเทศไทย) ไดรวมมอกบ บจก.โฟตอน ทรค (ประเทศไทย) ใชโรงงานผลตเดยวกน นอกจากน บจก.สแกนเนย สยาม ยงถกแตงตงใหเปนศนยกลางการขยายตลาดในภมภาคอาเซยน ซงในอนาคตอาจทาใหการผลตในไทยมมากขนตามไปดวย
อยางไรกด หากมการขยายเวลาการยกเวนอากรขาเขา CKD ตอไปอก แมวาจะกอใหเกดผลดแกผผลตรถบรรทกทยงไมสามารถผลตไดในระดบ Economy of scale รวมทงจะทาใหผผลตรายใหม เชน ผผลตรถบรรทกจากประเทศจน สามารถตงโรงงานผลตในไทยไดงายขน แตจะสงผลกระทบตอผผลตชนสวนในประเทศ ทจะเสยโอกาสการผลต ดงนนจงตองพจารณาผลกระทบของการดาเนนนโยบายอยางรอบดาน
บรรณานกรม
หนงสอAutomotive world (2012). The world's truck manufacturers: A strategic review of finance and
operations 15th edition (2012)กรมการขนสงทางบก กระทรวงคมนาคม (2551). กฎหมายและระเบยบเกยวกบการจราจรของประเทศใน
อนภมภาคลมแมนาโขงอกษรศร พานชสาสน และคณะ (2552). โครงการพฒนาความรวมมอดานอตสาหกรรมกบประเทศเพอนบาน
ภายใตกรอบความรวมมออนภมภาคลมแมนาโขง (GMS) และกรอบความรวมมอทางเศรษฐกจรอบอาวเปยป (PGB)
หนงสอทระลกงาน ลานคนยานยนตไทยสเวทโลก. (2548).หนงสอทระลกครบรอบ 10 ป สถาบนยานยนต. (2551).
วารสารTruck & Bus Builder. (2013). Market Report – Vietnam. Truck & Bus Builder (Supplement).
March 2013: 6
ออนไลน (Online)Asian Development Bank (2012) Key Indicators for Asia and the Pacific 2012 (Online).
Available: http://www.adb.org/publications/key-indicators-asia-and-pacific-2012 [2012, December 13]
Asian Development Bank (2012). Outlook 2012: Confronting Rising Inequality in Asia (Online). Available: http://www.adb.org/publications/asian-development-outlook-2012-confronting-rising-inequality-asia [2013, January 7]
Daimler truck. (2012). ITTEC Conference 2012: Daimler truck Global growth (Online). Available: http://www.artsa.com.au/library/2012/ittec/ITTEC12_K_Rebstock.pdf[2012, December 6]
European Automobile Manufacturers Association (ACEA). (2013). Statistics (Online). Available: http://www.acea.be/news/news_detail/automobile_assembly_engine_production_plants_in_europe/ [2012, December 6]
Freight Idea (2013). Custom tariff of Cambodia (Online). Available: http://www.freightidea.com/customstariff/index.php [2013, February 1]
International Organization of Motor Vehicle Manufacturers (OICA). (2012). Production statistics (Online). Available: http://www.oica.net/category/production-statistics/ [2013, January 10]
KPMG. (2011). Competing in the global truck industry: Emerging markets spotlight. (Online). Available: http://www.kpmg.com/Global/en/IssuesAndInsights/ArticlesPublications/global-truck-industry/Documents/global-truck-industry.pdf [2012, December 6]
Masaki Honda (2012). Myanmar: The new automotive hotspot (Online). Available: http://www.frost.com/sublib/display-market-insight-top.do?id=265879552 [2012, November 11]
Pricewaterhouse Cooper. (2008). The truck industry's green challenge: Headwind or competitive edge? (Online). Available: http://www.pwc.be/en_BE/be/transport-logistics/pdf/Truck-industry-s-green-challenge-2008-09-23.pdf [2012, December 6]
Roland Berger. (2011). Truck industry 2020: The future is global (Online). Available: http://www.rolandberger.com/media/pdf/Roland_Berger_Truck_industry_2020_20110215.pdf [2012, December 6]
World Bank (2013). Indicator data (Online). Available: http://data.worldbank.org/indicator/LP.LPI.OVRL.XQ [2013, January 29]
Yuanta. (2010). China heavy duty truck industry (Online). Available: http://ipreo.yuanta.com/NSightWeb_v2.00/Downloads/Files/16528.pdf [2012, December 6]
กรมสงเสรมการสงออก กระทรวงพาณชย (2555). คมอการคาและการลงทนสาธารณรฐแหงสหภาพเมยนมาร (ออนไลน). สบคนจาก: http://aec.ditp.go.th/attachments/article/318/Burma%20Trade%20and%20Investment%20Handbook.pdf [13 ธนวาคม 2555]
กรมสงเสรมการสงออก กระทรวงพาณชย (2554). คมอการคาและการลงทน สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว (ออนไลน). สบคนจาก: http://aec.ditp.go.th/attachments/article/318/Laos%20Trade%20and%20Investment%20Handbook.pdf [13 ธนวาคม 2555]
กรมสงเสรมการสงออก กระทรวงพาณชย (2554). คมอการคาและการลงทน สาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม (ออนไลน). สบคนจาก: http://aec.ditp.go.th/attachments/article/318/Vietnam%20Trade%20and%20Investment%20Handbook.pdf [13 ธนวาคม 2555]
กรมสงเสรมการสงออก กระทรวงพาณชย (2554). คมอการคาและการลงทน ราชอาณาจกรกมพชา ((ออนไลน). สบคนจาก: http://aec.ditp.go.th/attachments/article/318/CambodiaTrade%20and%20Investment%20Handbook.pdf [13 ธนวาคม 2555]
กระทรวงการตางประเทศ (2555). ความสมพนธกบประเทศและภมภาคตางๆ (ออนไลน). สบคนจาก: http://www.mfa.go.th/main/th/world/70/page-2.html [19 ธนวาคม 2555]
สถาบนยานยนต (2556). ศนยสารสนเทศยานยนต (ออนไลน). สบคนจาก: http://data.thaiauto.or.th/iu3/[1 มนาคม 2556]
สถาบนเอเชยตะวนออกศกษา มหาวทยาลยธรรมศาสตร (2552). ขอมลประเทศ: สหภาพพมา (ออนไลน). สบคนจาก: http://www.boi.go.th/thai/clmv/Back_up/2010_myanmar/2010_myanmar_0_pdf.html
[13 ธนวาคม 2555]สถาบนเอเชยตะวนออกศกษา มหาวทยาลยธรรมศาสตร (2552). ขอมลประเทศ: สปป.ลาว (ออนไลน). สบคน
จาก: http://www.boi.go.th/thai/clmv/Back_up/2010_laos/2010_laos_0_pdf.html[13 ธนวาคม 2555]
สถาบนเอเชยตะวนออกศกษา มหาวทยาลยธรรมศาสตร (2552). ขอมลประเทศ: เวยดนาม (ออนไลน). สบคนจาก: http://www.boi.go.th/thai/clmv/Back_up/2010_vietnam/2010_vietnam_0_pdf.html
[13 ธนวาคม 2555]สถาบนเอเชยตะวนออกศกษา มหาวทยาลยธรรมศาสตร (2552). ขอมลประเทศ: กมพชา (ออนไลน). สบคน
จาก: http://www.boi.go.th/thai/clmv/Back_up/2010_cambodia/2010_cam_pdf.html
[13 ธนวาคม 2555]สถาบนเอเชยศกษา จฬาลงกรณมหาวทยาลย (2554). ดชนและคมอการลงทนสาธารณรฐแหงสหภาพพมา
(ออนไลน). สบคนจาก: http://www.boi.go.th/upload/Myanmar_manual_65917.pdf[13 ธนวาคม 2555]
สถาบนเอเชยศกษา จฬาลงกรณมหาวทยาลย (2554). ดชนและคมอการลงทนสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว (ออนไลน). สบคนจาก: http://www.boi.go.th/upload/Lao_manual_93872.pdf [13 ธนวาคม 2555]
สถาบนเอเชยศกษา จฬาลงกรณมหาวทยาลย (2554). ดชนและคมอการลงทนสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม (ออนไลน). สบคนจาก: http://www.boi.go.th/upload/Vietnam_manual_23246.pdf[13 ธนวาคม 2555]
สถาบนเอเชยศกษา จฬาลงกรณมหาวทยาลย (2554). ดชนและคมอการลงทนราชอาณาจกรกมพชา (ออนไลน). สบคนจาก: http://www.boi.go.th/upload/Cambodia_manual_57977.pdf[13 ธนวาคม 2555]
สานกสทธประโยชนทางการคา กรมการคาตางประเทศ กระทรวงพาณชย (2556). ฐานขอมลกฎวาดวยถนกาเนดสนคาและอตราภาษศลกากรภายใตความตกลง FTAs ของอาเซยนและประเทศคคาอนๆ (ออนไลน). สบคนจาก: http://fta.dft.go.th/%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B9%81%E0%B8%A3%E0%B8%81.aspx [1 มนาคม 2556]