คมความคด เขมทศรฐธรรมนญ

จลนต ก.ค. - ส.ค. ๕๓ 135

นายอภวฒน สดสาวนตกร สำนกกฎหมาย

หลกการตความรฐธรรมนญ

๑. บทนำ โดยทรฐธรรมนญเปนกฎหมายสงสดของประเทศบทบญญตใดของกฎหมายกฎหรอขอบงคบ ขดหรอแยงตอรฐธรรมนญ บทบญญตนนเปนอนใชบงคบมได ดงนน เมอรฐธรรมนญเปนกฎหมาย สงสดของประเทศ การตความรฐธรรมนญจงเปนเรองทมความสำคญ เพอรกษาความศกดสทธของ รฐธรรมนญไวจงมความจำเปนอยางยงทองคกรซงมอำนาจตความรฐธรรมนญไมวาจะเปนศาลหรอ องคกรอนทมอำนาจตความรฐธรรมนญจะตองตความรฐธรรมนญใหมผลใชบงคบไดตรงตามเจตนารมณของรฐธรรมนญทงนเพอเปนบรรทดฐานในการบงคบใชรฐธรรมนญโดยเฉพาะอยางยงศาลรฐธรรมนญ ซงเปนองคกรทมความสำคญในการตความรฐธรรมนญ และโดยทคำวนจฉยของศาลรฐธรรมนญนน ใหมผลเปนเดดขาดมผลผกพนรฐสภาคณะรฐมนตรศาลและองคกรอนของรฐดงนนคอลมน คมความคดเขมทศรฐธรรมนญฉบบนจงใครขอนำเสนอเรอง“หลกการตความรฐธรรมนญ”เพอให ทราบถงหลกการตความรฐธรรมนญซงเปนสาขาของกฎหมายมหาชนดงน

๒. หลกการตความกฎหมายมหาชน ประเทศไทยไดแบงแยกประเภทของกฎหมายออกเปนกฎหมายมหาชนและกฎหมายเอกชน โดยพจารณาจากความแตกตางในเรองนตสมพนธของบคคลประโยชนทกฎหมายมงคมครองตลอดจน ผมอำนาจหรอผทรงสทธในกฎหมายโดยกฎหมายมหาชนเปนกฎหมายซงกำหนดสถานะและ

นตสมพนธระหวางรฐหรอหนวยงานของรฐกบเอกชนหรอกบหนวยงานของรฐ ดวยกนเองในสถานะทรฐหรอหนวยงานของรฐมอำนาจเหนอกวาเอกชนสวนกฎหมาย เอกชนเปนกฎหมายทกำหนดสถานะและนตสมพนธระหวางเอกชนกบเอกชน ในสถานะทเทาเทยมกนรวมถงนตสมพนธระหวางหนวยงานของรฐกบเอกชน ในฐานะเทาเทยมกนดวยเมอรฐธรรมนญเปนกฎหมายทกำหนดสถานะและ

หลกการตความรฐธรรมนญ

จลนต ก.ค. - ส.ค. ๕๓136

ความสมพนธขององคกรทใชอำนาจสงสดในการปกครองรฐตอกนหรอตอประชาชนแลวถอวา รฐธรรมนญเปนสาขาหนงของกฎหมายมหาชน การตความกฎหมายมหาชนโดยทวไปแลว ใชหลกเกณฑเดยวกนกบการตความกฎหมาย ลายลกษณอกษรทวไปเชนหลกการตความตามตวอกษรหลกการพเคราะหระบบกฎหมายทงระบบ หลกการตรวจสอบประวตความเปนมาของบทกฎหมาย และหลกการเขาใจวตถประสงคของ บทกฎหมายทเปนวตถแหงการตความในสวนการอดชองวางของกฎหมายมหาชนกรณทบทกฎหมายนน ไมครอบคลมขอเทจจรงทสมควรจะตองครอบคลมถง การใชกฎหมายโดยเทยบเคยงกฎหมาย ทใกลเคยงอยางยงเพออดชองวางดงกลาวจะกระทำไดเพยงใดนน เปนสงทตองพจารณาวาเปนการ ใชอำนาจมหาชนกาวลวงสทธและเสรภาพสวนบคคลหรอไม หากเปนเชนนน การอดชองวางโดยการ เทยบเคยงบทกฎหมายทใกลเคยงอยางยงยอมไมอาจกระทำได เพราะเปนการใชกฎหมายเทยบเคยง เปนผลรายตอบคคล สวนการอดชองวางโดยการใชจารตประเพณหรอการใชหลกทวไป โดยปกตแลว มแนวคดไมแตกตางจากกฎหมายเอกชนแตวาในกฎหมายมหาชนจะตองคำนงถงประโยชนสาธารณะประกอบกบการคมครองสทธเสรภาพของปจเจกบคคลเสมอ๑

๓. หลกการตความรฐธรรมนญ รฐธรรมนญเปนกฎหมายสงสดทกำหนดรปแบบการปกครอง ของรฐและวางระเบยบการดำเนนการปกครอง โดยการกำหนดองคกร หรอสถาบนทางการเมองไวอยางชดเจนวาองคกรหรอสถาบน ทางการเมองใดมอำนาจหนาทอยางไรและกำหนดความสมพนธ ระหวางองคกรดวยกนเองและความสมพนธระหวางองคกรกบ ประชาชน ตลอดจนการคมครองสทธ เสรภาพของประชาชน การตความรฐธรรมนญจงเปนเรองทมความสำคญมากโดยเฉพาะ การตความของศาลรฐธรรมนญเนองจากคำวนจฉยของศาลรฐธรรมนญ มผลเดดขาดผกพนทกองคกรและมสถานะระดบเดยวกนกบรฐธรรมนญ

๓.๑ ความหมายของการตความรฐธรรมนญ การตความรฐธรรมนญมผทรงคณวฒทางกฎหมายของประเทศไทยไดใหความหมายของ การตความรฐธรรมนญไวดงน ศ.ดร.วษณ เครองาม การตความรฐธรรมนญ หมายถง การคนหาความหมายของถอยคำหรอขอความในตวบท รฐธรรมนญวารฐธรรมนญประสงคจะใหมความหมายอยางไรเพราะถอยคำหรอขอความในรฐธรรมนญ

๑อนงนาทชวานนทกล,การตความรฐธรรมนญของศาลรฐธรรมนญไทย : ศกษากรณการตความทแตกตางจาก เจตนารมณของรฐธรรมนญ,วทยานพนธหลกสตรปรญญานตศาสตรมหาบณฑตมหาวทยาลยธรกจบณฑตย,พ.ศ.๒๕๕๑,หนา๑๘.

คมความคด เขมทศรฐธรรมนญ

จลนต ก.ค. - ส.ค. ๕๓ 137

เคลอบคลมแปลความหมายไดหลายแงหลายมมหาวธปฏบตตามรฐธรรมนญไดยาก หรอมกรณสงสยวาบทบญญตในรฐธรรมนญมาตรานนๆ จะใชกบขอเทจจรงทปรากฏไดหรอไม๒

นายนพดล เฮงเจรญ การตความรฐธรรมนญ หมายถง การแปลบทบญญตรฐธรรมนญ โดยคนหาความมงหมายของ บทบญญตนนๆ การตความรฐธรรมนญในลกษณะนยงคงยดถอบทบญญตรฐธรรมนญ เพยงแตวา บทบญญตดงกลาวมขอความไมชดเจนพอ หรอใชถอยคำแคบเกนไป ซงอาจไมตรงตามความมงหมาย ของรฐธรรมนญ นอกจากน การตความรฐธรรมนญยงครอบคลมถงการพจารณาวนจฉยโดยนำ กฎเกณฑตางๆ มาใชประกอบในกรณทไมมบทบญญตรฐธรรมนญบญญตไวอยางชดแจง๓

๓.๒ หลกเกณฑทวไปในการตความรฐธรรมนญ การตความรฐธรรมนญมหลกเกณฑทวไปเชนเดยวกบการตความกฎหมายลายลกษณอกษร อนๆ ไดแกหลกการตความตามตวอกษรหลกการตความทางประวตศาสตรการตความตามหลก ตรรกวทยาและการตความโดยพจารณาผลทมงหมายดงน๔

๑) การตความตามตวอกษรหรอการตความตามไวยากรณ เปนการคนหาความหมายของบทบญญตรฐธรรมนญโดยการอานตวบทและพจารณาในแงของคำศพทและรปประโยคซงมขอควรระมดระวงในเรองความหมายของคำศพททมความหมายพเศษในทางกฎหมายแตกตางจากความหมายตามความเขาใจของบคคลทวไปดงน (๑) การหาความหมายจากตวบท(LiteralRule)การตความโดยอาศยหลกน ถอวาเจตนาของผรางรฐธรรมนญนนแสดงออกโดยตวอกษรทเขยนไว และถามการตความแตกตาง ไปโดยสนเชงจากตวอกษรถอวาเปนการเดาไมใชการตความ ถาถอยคำของบทบญญตชดเจนแลว กตองตความตามความหมายปกตธรรมดาของภาษาทใชและเขาใจกนโดยคนทวไป การตความตามตวอกษรถอวาการทำความเขาใจบทบญญตของรฐธรรมนญนน ตองระลกเสมอวาถอยคำทใชในรฐธรรมนญทกถอยคำมความหมายในหมวดเดยวกนหรอเรองเดยวกน โดยหลกแลวจะมความหมายเดยวกน ถาถอยคำตางกนใหสนนษฐานไวกอนวามความหมายตางกน ถอยคำมความหมายชดเจนอยางไรกตองวาไปตามนนจะใหความหมายนอกถอยคำไมได (๒) การหาความหมายจากบรบท(Context) ในกรณทถอยคำหรอความหมายของบทบญญตใดของรฐธรรมนญไมชดเจน ผตความอาจจะอาศยสงชวยจากสวนอนในรฐธรรมนญนนเองคอดจากบรบทมาพจารณาประกอบได๕

๒วษณ เครองาม,การตความรฐธรรมนญ,หนงสออนสรณงานพระราชทานเพลงศพศ.ดร.สมภพโหตระกตย, ๒๑กนยายน๒๕๔๐,หนา๓๕๒. ๓นพดลเฮงเจรญ,การตความรฐธรรมนญ.(๑๖ธนวาคม๒๕๔๕).เขาถงไดจากhttp://pub-law.net/publaw/view.asp?PublawIDs=398 ๔อางแลว,เชงอรรถท๑,หนา๒๐–๒๒. ๕บรบทหมายความถงถอยคำและขอความของบทกฎหมายทอยในสวนอนของกฎหมายฉบบเดยวกนรวมถงชอและ หวขอหมวดหมและกฎหมายนนอารมภบทบญชทายตารางหรอแผนผงทแนบอยกบตวบทกเปนสวนหนงของบรบท.

หลกการตความรฐธรรมนญ

จลนต ก.ค. - ส.ค. ๕๓138

ทงน โดยอาศยหลกอนเปนทยอมรบกนในทางกฎหมายวา จากสงทกลาวมาขางตนและสงซง ตามหลงมาจะทำใหไดการตความทดทสด และในสงทเกยวโยงกนนน เมอรอนหนงแลวอนอนกจะร ไดดวยหลกทกลาวมานเรยกกนวาหลกสงเชอมโยงซงมทมาจากภาษตกฎหมายวาอะไรทไมเปนทรจก จากตวของผนนสามารถจะรจกไดจากสงทเกยวของใกลชด หลกการพจารณาจากบรบทนไดสรางหลกตอโยงไปจนเกดเปนหลกทเรยกวา Ejusden generis เปนภาษาลาตน แปลวาประเภทหรอลกษณะเดยวกน หลกในเรองนมวา ในกรณทถอยคำทวไปทใชตอทายรายการถอยคำเกยวกบบคคล (Persons) กด ทรพย (Things) กดโดยทบรรดาคำทแจกแจงนนระบคำทมความหมายพเศษเฉพาะคำทวไปทตามมานนจะขยายความ ใหนอกเหนอไปจากคนหรอสงอนในประเภทเดยวกนกบคำทแจกแจงไวขางหนานนไมได คำทวไปนน จะใชไดสำหรบคนหรอสงทอยในประเภทเดยวกบทแจกแจงไวเทานน หลกดงกลาวศาลรฐธรรมนญไดนำมาใชในการตความคำวา“เจาหนาทอนของรฐ”ตามคำวนจฉยของศาลรฐธรรมนญท ๕/๒๕๔๓ ลงวนท ๑๔ กมภาพนธ ๒๕๔๓ เรองประธาน รฐสภาขอใหศาลรฐธรรมนญวนจฉยตามรฐธรรมนญ มาตรา ๒๖๖ กรณคณะกรรมการการเลอกตง

วนจฉยลกษณะตองหามของผสมครรบเลอกตงเปน สมาชกวฒสภา ซ งศาลรฐธรรมนญไดวนจฉย ตความคำวา“เจาหนาทอนของรฐ” ในรฐธรรมนญ แหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๔๐ มาตรา ๑๐๙(๑๑)วาการตความถอยคำทมลกษณะเชนน ควรถอวาคำทวไปมความหมายในแนวเดยวกนกบ คำเฉพาะทมากอนหมายความวาในกรณทบทบญญต ของกฎหมายมถอยคำเฉพาะตงแตสองคำขนไป และมถอยคำท เปนคำทวไปตามหลงคำเฉพาะ

คำทวไปนนตองมความหมายแคบกวาความหมายธรรมดาของคำนน โดยจะตองมความหมาย เฉพาะในเรองและประเภทเดยวกนกบคำเฉพาะทมากอนหนาคำทวไปนนสำหรบบทบญญตรฐธรรมนญ มาตรา๑๐๙(๑๑)ทบญญตวา“เปนพนกงานหรอลกจางของหนวยงานของรฐหรอรฐวสาหกจ หรอของราชการสวนทองถนหรอเปนเจาหนาทอนของรฐ”นนคำวาพนกงานหรอลกจางของหนวยงาน ของรฐ หรอรฐวสาหกจ หรอของราชการสวนทองถน เปนถอยคำทเปนคำเฉพาะสามารถบงบอก ไดวาหมายถงบคคลใดบางไดอยางชดเจนสวนคำวา “เจาหนาทอนของรฐ” เปนถอยคำทม ลกษณะเปนคำทวไปยงไมอาจบงชไดวาหมายถงบคคลใดไดบาง การตความคำวา “เจาหนาทอน ของรฐ” ซงเปนคำทวไป จงตองตความโดยใหมความหมายคลายคลงกนหรอในแนวเดยวกบคำวา “พนกงานหรอลกจางของหนวยงานของรฐหรอรฐวสาหกจหรอของราชการสวนทองถน”

คมความคด เขมทศรฐธรรมนญ

จลนต ก.ค. - ส.ค. ๕๓ 139

(๓) หลกการตความโดยเลงผลเลศ(GoldenRule) การตความถอยคำในรฐธรรมนญจะตองตความไปในทางทจะละเวนไมใหเกดผล อนไมพงปรารถนา ศาลรฐธรรมนญหรอองคกรผตความรฐธรรมนญตองตความรฐธรรมนญในทาง ทเปนไปได สมเหตสมผล และไมเกดผลประหลาด ซงมความหมายวาในกรณทถอยคำหรอขอความ คลมเครอ การใหความหมายอาจจะไมยดถอความหมายธรรมดาปกตได เพอหลกเลยงความขดแยง กนเอง (Inconsistency) การขาดเหตผล (Absurdity) ขดตอศลธรรมอนด (Repugnance) อยางไรกดกรณนจะใชไดตอเมอถอยคำหรอขอความทกำลงตความนนมความหมายไดเกนกวา ความหมายเดยวและความหมายทตความจะอยนอกความหมายของถอยคำไมไดผตความไมสามารถ ทจะตความกวางออกไปนอกเหนอจากความหมายของตวอกษรถอยคำในบทบญญตของรฐธรรมนญ เพยงแตเปนการเลอกเอาความหมายทสมเหตสมผลสอดคลองและสามารถปฏบตไดเทานน ๒) การตความโดยอาศยประวตความเปนมาของรฐธรรมนญ การศกษาประวตความเปนมาของรฐธรรมนญชวยใหเขาใจตวบทบญญตไดด ยงขนประวตความเปนมาอาจศกษาไปไกลถงตนตอของรฐธรรมนญทนำรปแบบมาจากตางประเทศ และรวมถงพฒนาการของคำพพากษาของศาลและบทความทางวชาการทเกยวของซงจะทำให เขาใจสภาพทวไปของบทบญญตไดดยงขน ๓) การตความโดยหลกตรรกวทยา การตความโดยหลกตรรกวทยามลกษณะทคลายคลงกบหลกการตความโดยยด ตวอกษรหรอยดถอไวยากรณโดยเรมตนจากการพจารณาตวบทรฐธรรมนญวามปญหาความคลมเครอหรอไมและพจารณากวางออกไปถงโครงสรางของกฎหมายไดแกการแบงหมวดหมตลอดจนหวขอ เพราะอาจมสงชใหเหนเจตนารมณของรฐธรรมนญได การพจารณาถอยคำหรอขอความใชหลกพจารณาตามไวยากรณธรรมดาเชนเดยวกบ หลกตความตามตวอกษรแตพเคราะหลงไปมากกวาถอยคำทเปนปญหานนวาเปนคำทมความหมายรวม (Inclusion) หรอความหมายจำกด (Exclusion) ถาเปนคำความหมายรวมกอาจเปดชองใหตความ ขยายความได วธการทางตรรกวทยาทใชไดแกวธการนรมย(Deduction)คอคดหรออธบายจากหลก ไปปรบใชกบขอเทจจรงทเปนรายละเอยด วธการอปนย(Induction)คอพนจจากขอเทจจรงและ ทางปฏบตอนเปนรายละเอยดเพอหาหลกทวไปวธการอนมาน(Inferrence)คอการใหความหมาย ในมมกลบเชนถาดำกหมายความวาไมใชขาวถาขาวกไมใชดำจะเปนทงขาวและดำในขณะเดยวกน ไมไดวธการอปมาน(Analogy)คอการเปรยบเทยบกรณแบบเดยวกน ๔) การตความโดยพจารณาผลทมงหมาย รฐธรรมนญทประกาศใชบงคบมานานเมอเวลาลวงเลยสภาพของสงคมเศรษฐกจ การเมองไดเปลยนแปลงไป เจตนารมณอนแทจรงของผรางรฐธรรมนญในขณะนนไมอาจนำมาใช ใหเขากบขอเทจจรงในสงคมปจจบนได เพอใหรฐธรรมนญสามารถใชบงคบไดและทนสมย อยเสมอ จงจำเปนตองตความโดยการพจารณาวตถประสงคทเปนความมงหมาย (Purposes)

หลกการตความรฐธรรมนญ

จลนต ก.ค. - ส.ค. ๕๓140

ของรฐธรรมนญเปนเจตนารมณของรฐธรรมนญเอง ไมใชเพยงเจตนารมณของผรางรฐธรรมนญ ในขณะนนเชนรฐธรรมนญของสหรฐอเมรกาทบญญตมาเปนเวลานานกวาสองรอยปแตกยงใชบงคบ อยในปจจบนหลกการตความเชนนมผลใหเจตนารมณของรฐธรรมนญเปลยนแปลงไปตามสภาวะ ของสงคมทแปรเปลยนไปโดยไมตองแกไขเพมเตมรฐธรรมนญ ๓.๓ หลกการเฉพาะในการตความรฐธรรมนญ นอกจากหลกทวไปในการตความรฐธรรมนญซงไมแตกตางไปจากการตความกฎหมาย ลายลกษณอกษรอนแลวในทางตำราไดมการพฒนาหลกการเฉพาะบางประการทจะตองนำมาพจารณา ประกอบกบหลกทวไปในการตความรฐธรรมนญซงไดแก๖ (๑) หลกความเปนเอกภาพของรฐธรรมนญหลกการนเรยกรองใหผตความรฐธรรมนญ ตองพเคราะหรฐธรรมนญทงฉบบอยางเปนเอกภาพกลาวคอจะตองตความบทบญญตตางๆ ในรฐธรรมนญใหสอดคลองกนไมตความใหบทบญญตตางๆ ในรฐธรรมนญขดแยงกนเอง (๒) หลกการมผลบงคบในทางปฏบตของบทบญญตทกบทบญญต ในกรณทเกด ความขดแยงกนระหวางบทบญญตตางๆ ในรฐธรรมนญผตความรฐธรรมนญจะตองไมตความ ใหบทบญญตใดบทบญญตหนงมผลใชบงคบเตมท และการทบทบญญตนนมผลใชบงคบเตมท สงผลใหบทบญญตอกบทบญญตหนงไมสามารถใชบงคบได การตความรฐธรรมนญทถกตองในกรณ ทบทบญญตสองบทบญญตขดแยงกนเมอเกดขอเทจจรงทเปนรปธรรมขนคอการตความใหบทบญญต ทงสองนนใชบงคบไดทงค โดยอาจจะลดขอบเขตการบงคบใชของบทบญญตทงสองลงไมใหเกด การขดแยงกน เชนการขดแยงกนระหวางเสรภาพในการแสดงความคดเหนกบสทธในความเปนอย สวนตวเปนตน (๓)หลกการเคารพภารกจขององคกรตามรฐธรรมนญในการตความรฐธรรมนญองคกร ตามรฐธรรมนญจะตองตระหนกถงภารกจทรฐธรรมนญมอบหมายใหแกตน และจะตองเคารพอำนาจ และภารกจทางรฐธรรมนญขององคกรอนตามรฐธรรมนญ องคกรตามรฐธรรมนญจะตองไมตความ อำนาจหนาทของตนใหขดกบหลกการแบงแยกภารกจตามรฐธรรมนญ(หรอทเราเขาใจกนในเรอง ของหลกการแบงแยกอำนาจ) เชนศาลรฐธรรมนญจะตองระมดระวงวาแมตนมอำนาจควบคม ตรวจสอบความชอบดวยรฐธรรมนญของกฎหมายทตราขนโดยองคกรนตบญญตตนกไมมอำนาจ ในอนทจะปฏบตภารกจในการตรากฎหมายแทนองคกรนตบญญตไดซงหมายความวาศาลรฐธรรมนญ จะตองตรวจสอบวากฎหมายทรฐสภาตราขนไมชอบดวยรฐธรรมนญอยางไรแตจะตความอำนาจ ของตนไปจนถงขนวนจฉยวากฎหมายทรฐสภาตราขนขดตอรฐธรรมนญเพยงเพราะตนเหนวา กฎหมายฉบบนนไมมความเหมาะสมในทางนตนโยบายไมได เพราะเทากบศาลรฐธรรมนญกาวลวง เขาไปแสดงเจตจำนงในการบญญตกฎหมายแทนองคกรนตบญญตเสยเอง

๖วรเจตนภาครตน,การใชและการตความกฎหมายมหาชน, งานวชาการรำลกศาสตราจารยจตตตงศภทยครงท๑๓“๑๐๐ปชาตกาลศาสตรตราจารยจตตตงศภทย”พมพครงท๒,(กรงเทพฯ:โรงพมพเดอนตลา๒๕๕๒)หนา๓๔๕-๓๔๖.

คมความคด เขมทศรฐธรรมนญ

จลนต ก.ค. - ส.ค. ๕๓ 141

(๔) หลกบรณภาพแหงรฐธรรมนญ หลกการดงกลาวนเปนหลกการตความรฐธรรมนญ ทสบเนองมาจากหลกความเปนเอกภาพของรฐธรรมนญกลาวคอในการตความเพอแกปญหา ทางรฐธรรมนญนนผตความจะตองตความรฐธรรมนญไปในทางทสงเสรมใหรฐธรรมนญมความมนคง (๕) หลกความมผลบงคบเปนกฎหมายโดยตรงของบทบญญตในรฐธรรมนญหลกการ ขอนกำหนดวาในการตความรฐธรรมนญนน จะตองตความใหบทบญญตในรฐธรรมนญมกำลงบงคบ ทางกฎหมายใหมากทสดเทาทจะเปนไปได ผตความรฐธรรมนญพงเลยงการตความทสงผลให บทบญญตในรฐธรรมนญมลกษณะเปนเพยงนโยบายเทานน เวนแตบทบญญตในรฐธรรมนญจะแสดง ใหเหนในตวเองวามงหมายใหมลกษณะเปนแนวนโยบาย ไมใชมงกอตงสทธเรยกรองในทางมหาชน ใหแกราษฎร

๓.๔ เครองมอชวยในการตความรฐธรรมนญ นอกจากการพจารณาจากตวบทบญญตของรฐธรรมนญ ขอความในคำปรารภขอความในมาตราใกลเคยงกน(Context)แลวยงม สงอนทอาจใชเปนเครองมอคนหาความหมายเพอชวยในการตความ รฐธรรมนญดงน (๑) รายงานการประชมรางรฐธรรมนญไมวารายงานของ คณะกรรมาธการยกรางรายงานการประชมของสภาทพจารณารางรฐธรรมนญ หรอคณะกรรมาธการพจารณารางรฐธรรมนญนนๆ ตลอดจนคำแปรญตตตางๆ (ถาม) (๒) บทบญญตในรฐธรรมนญฉบบกอนๆ ซงอาจแสดงความเหมอนหรอความแตกตาง ในการใชถอยคำเมอเปรยบเทยบกบรฐธรรมนญฉบบปจจบน (๓) คำวนจฉยของศาลหรอของคณะตลาการรฐธรรมนญและการตความของรฐสภา ในเรองนนๆ ทงในอดตและปจจบน (๔) พจนานกรม (๕) ตวบทกฎหมายซงพอเทยบเคยงไดกบบทบญญตในรฐธรรมนญทจะตองตความ (๖) คำวนจฉยของศาลหรอองคกรผมอำนาจตความกฎหมายในประเดนซงพอเทยบเคยงไดกบบทบญญตในรฐธรรมนญทจะตองตความ (๗) ธรรมเนยมปฏบตทางการเมองตลอดจนคำวนจฉยของประธานรฐสภาประธาน สภาผแทนราษฎรหรอประธานวฒสภาในกรณตางๆ ทเคยมมาแลว (๘) ตำรากฎหมายรฐธรรมนญตลอดจนความเหนของผทรงคณวฒตางๆ ทเคยพมพ เผยแพรแลว

หลกการตความรฐธรรมนญ

จลนต ก.ค. - ส.ค. ๕๓142

๔. บทสรป ตามทไดกลาวมาโดยลำดบจะพจารณาเหนไดวาการตความรฐธรรมนญนน เปนกระบวนการ คนหาความหมายของถอยคำทบญญตไวในรฐธรรมนญวามความหมายทแทจรงอยางไรทงนเพอปรบใช กบขอเทจจรงทเกดขนซงมหลกเกณฑและวธการเชนเดยวกนกบการตความกฎหมายลายลกษณอกษร อนๆ ไดแกหลกการตความตามตวอกษรการตความทางประวตศาสตรการตความตามหลกตรรกวทยา และการตความโดยพจารณาผลทมงหมายนอกจากนในการตความรฐธรรมนญยงมลกษณะโดยเฉพาะ ทตองอาศยกฎเกณฑในทางการเมองเศรษฐกจสงคมและประโยชนสาธารณะมาใชประกอบในการตความรฐธรรมนญดวย อยางไรกตามหลกเกณฑในการตความดงทไดกลาวมานนถอเปนเพยงเครองมอ ชวยในการคนหาความหมายทแทจรงของถอยคำในรฐธรรมนญสวนหนงเทานน มใชเปนสตรสำเรจ ในการตความแตอยางใดไมแตสงสำคญทสดในการตความรฐธรรมนญทผตความพงระลกเสมอคอผลของการตความจะตองสมเหตสมผลนำไปสจดหมายเพอใหเกดความเปนธรรมไมขดตอสามญสำนกและไมยงใหเกดผลประหลาดในการตความตามมา