3 0 0 ) 1 9 - edulpru.com · 3 นายราชันย์ พรหมทัศน์ บ้านสันโค้ง(เชียงรายจรูญราษฎร์)
คู่มือ - edulpru.com · 21(Partnership for 21st Skills: P21.org)...
Transcript of คู่มือ - edulpru.com · 21(Partnership for 21st Skills: P21.org)...
1
คมอ
2
ค ำน ำ
ดวยความเปลยนแปลงอยางรวดเรว รนแรง ของโลกในปจจบน นสยใฝเรยนรจงเปนสงทส าคญมากตอการรบมอกบตอภาวะการแขงขนทงทางดานสงคม เศษฐกจ และ เทคโนโลย ท าใหการศกษาไมไดเปนไปแคการเรยนรในหองเรยน เพอศกษาหาความรจากต ารา เพราะความรไมสามารถเรยนรไดหมดในหองเรยน เพราะความรมมากมายมหาศาสเกนกวาทมนษยจะเรยนรกนไดหมด ตอวธการเรยนรตางหากทจะสามารถน าไปพฒนานวตกรรมตาง ๆ เพอพฒนาตนเองและชวยผอนตอไป
ในศตวรรษท 21 ประเทศไทยจ าเปนตองคนหายทธศาสตรใหมในการพฒนาระบบการศกษาดงท ศ.นพ.วจารณ พานช กลาววา "การศกษาทถกตองส าหรบศตวรรษใหม ตองเรยนใหบรรลทกษะ คอท าไดตองเรยนเลย จากรวชาไปสทกษะในการใชวชาเพอการด ารงชวตในโลกแหงความเปนจรง การเรยนจงตองเนนเรยนโดยการลงมอท า หรอการฝกฝนนนเอง และคนเราตองฝกฝนทกษะตางๆ ทจ าเปนตลอดชวต”เครองมอเสรมสรางทกษะแหงศตวรรษท 21 จงเปนเครองมอส าคญในการยกระดบการเรยนรรวมกนของทงผบรหารการศกษาครและผเรยนบนฐานคด “กระบวนการเรยนรส าคญกวาความร”และ“กระบวนการหาค าตอบส าคญกวาค าตอบ”โดยใชฐานคด“ทกษะแหงศตวรรษท 21” (21st Century skills) เพอรองรบความทาทายและการเปลยนแปลงตางๆทจะเกดขนกบประเทศไทยในศตวรรษท 21 การยกระดบผลสมฤทธทางการศกษาและสงเสรมการผลตก าลงคนทมขดความสามารถในการแขงขนในเวทเศรษฐกจโลกในศตวรรษท 21 โดยอยบนพนฐานความเปนไทยและฐานคดปรชญาเศรษฐกจพอเพยงเพอใหเขาใจตวตนความเปนไทยอยางเขมแขงกอนเขาสเวทประชาคมอาเซยนอยางยงยน
ดงนนการสรางเครองมอเสรมสรางทกษะแหงศตวรรษท 21 จงไดถกสรางขนผานฐานปรชฐญาความคดและกระบวนการทางการวจยเพอพฒนาการเรยนรของเดกไทยใหบรรล“ทกษะแหงศตวรรษท 21” (21st Century skills) ทเนนทกษะการใชชวตและการเรยนรตลอดชวต ซงจะมครมบทบาทหนาทเปนผแนะน าและท าโครงการการเรยนรรวมกนกบเดกซงเดกจะไดทงความสนกสนานและแนวทาง การคดและสรางองคความรรวมทงนวตกรรมตาง ๆ จากความคดทเปดกวางจากครทเปนผเปดโลกทศนนนใหเดก เพราะเครองมอเปนเพยงตวชวยน าทางใหครเทานน แต “ความส าเรจในการเรยนร ไมไดอยทเครองมอ หากอยทการเปดโอกาสใหผเรยนไดสรางสรรคองคความรดวยตนเอง”
คณะผวจยเครองมอเสรมสรางทกษะแหงศตวรรษท 21
3
สำรบญ
หนำ
ค ำน ำ
ความเปนมาของโครงการ………………………………………………………………… 6
วตถประสงคของการศกษา…..………………..…………………………………………. 8 แผนการจดการเรยนรในศตวรรษท21ของเดกและเยาวชนไทย
เพอเตรยมความพรอมสประชาคมอาเซยน.......................……………………………… 28
ค าถามชวนถก-อภปราย………………………………………..…………………………… 112 Matrix ส าหรบการประเมนผลการจดการเรยนการสอนใหเปนไปตาม
กรอบโครงสรางในโครงการวจยน…………………………………………………………… 113 บรรณำนกรม
4
สำรบญตำรำง หนำ ตารางท 1 ตารางแสดงกรอบแนวคดโครงสรางหลกสตรเพอพฒนาคณลกษณะ
ทพงประสงคของเดกและเยาวชนไทยในศตวรรษท 21……..………..……..………… 9 ตารางท 2 ตารางแสดงรายละเอยดคณลกษณะทพงประสงคของเดกและเยาวชนไทย
ในศตวรรษท 21……………………………….………………………………………… 15 ตารางท 3 เปรยบเทยบกระบวนการเรยนร 5 ขนตอน ขอล สพฐ. กบ 8 ขนตอนการจดการ
จดการเรยนรในศตวรรษท 21………………………………………………………… 29 ตารางท 4 ตารางแสดงบทบาทคร ......................................................................................... 31 ตารางท 5 ตวอยางการตงค าถามของคร…………………………………………………………. 36 ตารางท 6 แนวค าถามและแนวค าตอบส าหรบคร………………….……………………………. 53 ตารางท 7 ตารางส ารวจชมชน…………………………………………………………………... 57 ตารางท 8 ตารางแบบสอบถามเพอหาค าตอบของนกเรยน……………………………….......... 58 ตารางท 9 ตารางการคดวเคราะหและตอยอดองคความร.………………………………............ 60 ตารางท 10 ตารางสรปความคดของตนเอง………….…………………………......................... 61 ตารางท 11 ตารางบนทกการระดมความคดของกลม……………………….............................. 62 ตารางท 12 ตารางบนทกสาระการเรยนรกบมาตรฐานการเรยนร………………...................... 64 ตารางท 13 ตารางบนทกการจดการเรยนร…………….……………………….……................. 66 ตารางท 14 ตารางบนทกสงทไดเรยนรและการตอยอดองคความร……………………………... 111
5
สำรบญรปภำพ หนำ ภาพท 1 แผนภาพบคคลแหงศตวรรษท 21……………………………..……..…………… 14 ภาพท 2 กระบวนการพฒนาคณลกษณะอนพงประสงคของเดกและเยาวชน ในศตวรรษท 21……………………………..…….……………………………… 21 ภาพท 3 กระเปาชดเครองมอเสรมสรางทกษะแหงศตวรรษท 21 ………………………… 22 ภาพท 4 หนาจอแสดงหนงสออเลคทรอนค ………………………………………………… 24 ภาพท 5 หนาจอแสดงe-Learning ………..………………………………………………… 25 ภาพท 6 หนาจอแสดงตวอยางการทดลองทางวทยาศาสตร …………………………….… 25 ภาพท 7 หนาจอแสดงคลงขอสอบ ……………………………….……………………….… 26 ภาพท 8 หนาจอแสดงโปรแกรมสแคลช ……………………………………………….…… 26 ภาพท 9 หนาจอแสดงโปรแกรมฟรมายด ………………………………………………..… 27 ภาพท 10 ภาพขอความเปาหมายของเครองมอเสรมสรางทกษะแหงศตวรรษท 21……… 27 ภาพท 11 รปแบบการจดการเรยนรในศตวรรษท 21 ……………………………………… 30 ภาพท 12 ตวอยางแผนผงมโนทศนของนกเรยนหลงการระดมความคด .......................... 43 ภาพท 13 ตวอยางแผนผงมโนภาพของครในการเชอมโยง
ค าถามกบเนอหาและโครงสรางหลกสตร …………………………………..……… 56 ภาพท 14 นกเรยนวาดภาพการท านาของชมชน ……………………………………………. 59 ภาพท 15 การเขยนแผนภาพมโนทศนเรองทนกเรยนสนใจ………………..……………… 61 ภาพท 16 แผนภาพมโนทศนการบรณาการเนอหาวชากบสงทนกเรยนสนใจ……………… 63 ภาพท 17 การประเมนตนเองของนกเรยน …………………………………………………… 110
6
บทน ำ
หลกกำรและเหตผล
ในป 2546 ผน าประเทศในสมาคมประชาชาตแหงเอเชยตะวนออกเฉยงใต (Association of Southeast Asian Nations: ASEAN) หรออาเซยนเลงเหนวาการรวมตวเปน ประชาคมอาเซยน (ASEAN Community: AC) จะสามารถเสรมสรางความแขงแกรงและความสามารถในการแขงขนของภมภาคตอประชาคมโลกได จงไดมด ารทจะรวมตวกนกอตงเปนประชาคมอาเซยน และมกฎบตรอาเซยน (ASEAN charter) และกรอบขอตกลงอาเซยน (ASEAN Blueprint) เปนแนวทางในการรวมกนพฒนาภายในป 2558 โดยประชาคมอาเซยนประกอบดวย 3 เสาหลก ไดแก ประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน (ASEAN Political and Security Community – APSC) ทมงเนนความมนคงของภมภาคใหอยรวมกนอยางสนตสข แกไขปญหาขดแยงไดอยางสนตวธ เขาใจในสงคม วฒนธรรม และประวตศาสตรทแตกตาง ,ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (ASEAN Economic Community – AEC) ซงมงเนนการผลตและการมตลาดการคาและบรการ การลงทน เงนทนและแรงงานทมความสามารถในการท างาน สามารถสรางตลาดทมความสามารถในการแขงขนกบภมภาคอน และประชาคมสงคมและวฒนธรรม (ASEAN Socio-Cultural Community – ASCC) ทมงหวงใหอาเซยนทมประชาคมเปนศนยกลาง เอออาทรและแบงปน ยกระดบคณภาพชวต สงเสรมการใชทรพยากรอยางยงยน และสงเสรมอตลกษณของอาเซยน
เพอรองรบการเปนประชาคมอาเซยนเตมรปแบบในป 2558 ประเทศตางๆจงมงเนนในเรอง
ของการพฒนาคนเปนประเดนส าคญ การศกษาจงถกจดใหเปนแกนและเครองมอส าคญในการ ด าเนนการพฒนา แตสถานการณทผานมาชใหเหนวาระบบการศกษาไทยอยในขนวกฤตดานคณภาพ ของผเรยน โดยในรอบสบปทผานมาคณภาพของระบบการศกษาไทยและความสามารถในการแขงขน ของประเทศมแนวโนมตกต าลงอยางตอเนองเมอเปรยบเทยบกบประเทศตางๆ อาทเชน IMD World Competitiveness Yearbook 2012 พบวา ความสามารถแขงขนของไทยในภาพรวมลดลงเปนอนดบท 30 และอนดบดานการศกษากลดลงเปนอนดบท 52 จากทงหมด 59 ประเทศ โดยพบวาการศกษาเปน ตวฉดความสามารถสถาบน(คณะกรรมการรวมภาคเอกชน 3,2554:Online)สวน World Economic Forum (WEF) 2012 ลดอนดบประเทศไทยดานคณภาพระบบการศกษาลง 11 อนดบ โดยอยล าดบท 77 จาก 142 ประเทศ นอกจากนน ผลการศกษาของธนาคารโลก (2012) บงชวาประเทศไทยตองเรงพฒนามาตรฐานแรงงานเพอขบเคลอนเศรษฐกจบนฐานความรและนวตกรรมดรรชนเศรษฐกจบนฐานความร (Knowledge Economy Index: KEI) ของไทยปรบตวลดลงในชวง 10 ปทผานมาจากอนดบท 54 (ป 2543) เปนอนดบ 63 (ในป 2552) จากทงหมด 132 ประเทศสาเหตหลกมาจากปจจยการศกษาและเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร(คณะกรรมการพฒนาขดความสามารถในการแขงขนของประเทศ, 2554:Online). ดงผลการศกษาทงจาก IMD, WEF และ World Bank
7
อยางไรกดดวยสภาวะทงบประมาณดานการศกษาใกล “ชนเพดาน” และปรมาณขอมลและความรจ านวนมหาศาลทมการเปลยนแปลงอยางรวดเรวในปจจบน ประเทศไทยจ าเปนตองคนหายทธศาสตรใหมในการพฒนาระบบการศกษาดงท ศ.นพ.วจารณ พานช กลาววา "การศกษาท ถกตองส าหรบศตวรรษใหม ตองเรยนใหบรรลทกษะ คอท าไดตองเรยนเลย จากรวชาไปสทกษะในการใชวชาเพอการด ารงชวตในโลกแหงความเปนจรง การเรยนจงตองเนนเรยนโดยการลงมอท า หรอการฝกฝนนนเอง และคนเราตองฝกฝนทกษะตางๆ ทจ าเปนตลอดชวต”(วจารณ พานช,2555:Online)
ดงนนการจดการเรยนรทจะชวยพฒนาการศกษาของไทยในศตวรรษใหมน ตองมเปาหมายใน
การปรบเปลยนการเรยนการสอนไปสกระบวนการเรยนรรวมกนของทงครและผเรยนทมงเนน “กระบวนการเรยนรส าคญกวาความร” และ “กระบวนการหาค าตอบส าคญกวาค าตอบ” โดยใชฐานคด “ทกษะแหงศตวรรษท 21” (21st Century skills) ทพฒนาโดยองคกรภาคเพอทกษะแหงศตวรรษท 21(Partnership for 21st Skills: P21.org) ซงประกอบดวย 3 ทกษะ ส าคญไดแก
1. ทกษะกำรเรยนรและนวตกรรม มงเนนใหเกดความสามารถในการคดเชงวพากษ และแกปญหาการสอสาร การสรางความรวมมอ การคดสรางสรรคและนวตกรรม
2. ทกษะชวตและกำรประกอบอำชพ มงเนนใหมความสามารถในการยดหยนและ ปรบตวมเปาหมายของชวตและความมงมน เขาใจสงคมและยอมรบความแตกตางทางวฒนธรรมม ศกยภาพการผลต และยอมรบการตรวจสอบมความเปนผน าและมความรบผดชอบ
3.ทกษะดำนขอมลขำวสำร กำรสอสำร เทคโนโลย มงเนนใหมความสามารถใน การเขาถงสารสนเทศและสอตาง ๆ ไดอยางเหมาะสม สามารถจดการ เชอมโยง ประเมนและสรางสารสนเทศ รวมถงการประยกตใชเรองจรยธรรมและกฎหมายกบการใชเทคโนโลยสารสนเทศได
ดวยเหตนเครองมอเสรมสรางทกษะแหงศตวรรษท 21 จงเปนเครองมอส าคญในการยกระดบการเรยนรรวมกนของทงผบรหารการศกษา ครและผเรยนบนฐานคด “กระบวนการเรยนรส าคญกวาความร” และ “กระบวนการหาค าตอบส าคญกวาค าตอบ” โดยใชฐานคด “ทกษะแหงศตวรรษท 21” (21st Century skills) เพอรองรบความทาทายและการเปลยนแปลงตางๆทจะเกดขนกบประเทศไทยในศตวรรษท 21 โดยมโจทยทมความเรงดวนอยางการเขาสประชาคมอาเซยน (ASEAN Community) ในป 2558 เปนเปาหมายแรกในการทดสอบศกยภาพของฐานคดและยทธศาสตรการใชทกษะแหงศตวรรษท 21ดงกลาวในการยกระดบผลสมฤทธทางการศกษาและสงเสรมการผลตก าลงคนทมขดความสามารถในการแขงขนในเวทเศรษฐกจโลกในศตวรรษท 21 โดยอยบนพนฐานความเปนไทยและฐานคดปรชญาเศรษฐกจพอเพยง เพอใหเขาใจตวตนความเปนไทยอยางเขมแขงกอนเขาสเวทประชาคมอาเซยนอยางยงยน
8
วตถประสงคของกำรศกษำ เพอสงเสรมการพฒนาเครองมอสนบสนนการท างานของครและโรงเรยน ในการออกแบบ
แผนการเรยนรเพอเสรมสรางทกษะการเรยนรแหงศตวรรษท 21 ส าหรบเดกและเยาวชนไทยเพอเตรยมความพรอมสการเปนพลเมองทมคณภาพของประชาคมอาเซยน ซงสอดคลองกบบรบทและหลกสตรของกระทรวงศกษาธการและผเรยนกาวทนตอการเปลยนแปลงดานการเรยนรในอนาคตโดยแบงออกเปนวตถประสงคดงตอไปน
1.1.1 สงเคราะหชดความรหลกสตรASEAN Curriculum Sourcebook (ACS)ซงจดท าโดย สมาคมประชาชาตแหงเอเชยตะวนออกเฉยงใต เพอสนบสนนการพฒนาเครองมอเสรมสรางทกษะแหง ศตวรรษท 12 ของเดกและเยาวชนไทยเพอเตรยมความพรอมสประชาคมอาเซยน
1.1.2 เสนอกรอบแนวคดการพฒนาทกษะการเรยนรแหงศตวรรษท 12ส าหรบเดกและเยาวชน ไทยเพอเตรยมความพรอมสประชาคมอาเซยนทสอดคลองกบหลกสตรการศกษาขนพนฐานกลมสาระ การเรยนร 8 กลมสาระของกระทรวงศกษาธการ
1.1.3 พฒนาเครองมอครเพอสนบสนนการจดกจกรรมการเรยนรทเสรมสรางทกษะแหงศตวรรษท 12 ของเดกและเยาวชนไทยเพอเตรยมความพรอมสประชาคมอาเซยน
1.1.4 พฒนากลยทธการบรหารวชาการในสถานศกษาเพอเสรมสรางทกษะแหงศตวรรษท 21ของเดกและเยาวชนไทยเพอเตรยมความพรอมสประชาคมอาเซยน
จะเหนไดวาความซบซอนทเพมขนของปญหาตางๆ ท าใหตองทมเทมากยงขนเพอเตรยมนกเรยนใหเปนนกแกปญหาตองจดหายทธศาสตรทชวยนกเรยนรบมอกบปญหาการเรยนรจากปญหา(Problem-based learning หรอ PBL) คอ หนงในยทธศาสตรนน
หลงจากไดตารางเปรยบเทยบกรอบแนวคด ASEAN Curriculum Sourcebook (United States Agency for International Development, 2012)ทกษะแหงศตวรรษท 21 (Bellanca and Brandt, 2010) และหลกสตรการศกษาขนพนฐาน ป 2544 และหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน 2551 (กระทรวงศกษาธการ, 2551) แลวจงไดน ามาสรางเปนกรอบแนวคดโครงสรางหลกสตรเพอพฒนาคณลกษณะทพงประสงคของเดกและเยาวชนไทยในศตวรรษท 21โดยยดหลกการตามแผนการศกษาชาตทเนนการพฒนาทรอบดาน ทงดานรางกาย สตปญญา จตใจ และการประกอบอาชพ ทสงเคราะหรวมกบกรณตวอยางการน าทกษะแหงศตวรรษท 21 ไปบรณาการในชนเรยนไดขอสรปตามตารางตอไปน
9
ชวงชน ทกษะชวต ทกษะอำชพ องคควำมร กระบวนกำรเรยนรเพอพฒนำรำงกำยและจตใจ ป.1-3
1. การคดวพากษและการแกปญหา 1.1 สามารถวพากษและแกปญหางายๆได
2. การสอสารและท างานเปนทม 2.1 สามารถแสดงความคดเหน และยอมรบความคดเหนของเพอนรวม งานได 2.2 รจกแบงหนาทและท างานทได รบมอบหมาย
3. ความคดสรางสรรคและนวตกรรม 3.1 สรางสรรคนวตกรรม เพอแกปญหาในชวตประจ าวน
1. หตถกรรมและคหกรรม เยบปกถกรอย งานสาน
2. เกษตรกรรมเลยงสตว 3. ผประกอบการ คาขาย 4. เศรษฐกจพอเพยง
1. สมรรถนะดานสารสนเทศ 2. การอาน-เขยน 3. คด-ค านวณ 4. การคดตรรกะพนฐาน วทย, คณต, เทคโนโลย 5. พลเมองทด 6. ดานสขภาพ
1. ภมใจในความเปนไทย- อาเซยน 1.1 ภมใจในการแตงกายเปนไทย-อาเซยน 1.2 รจกประเพณไทยในชวตประจ าวน-อาเซยน
(อาหาร, การละเลน, เทศกาลวนส าคญ) 2. เคารพความคดทแตกตาง
2.1 เขาใจความคดทแตกตางของเพอนรวมชนเรยน 3. ฝกฝนและพฒนาตนเองอยางสม าเสมอ
3.1 สงการบาน (สงงานทไดรบมอบหมายได) 4. จรยธรรม
(มน าใจ, ความซอสตย, ขยน, ประหยด, มวนย, สามคคสภาพ, อดทน อดกลน)
5. สนทรย 6. ลงมอท าเพอน าไปสการเปลยนแปลง
6.1 ตองสรางงานตางๆเพอน าไปสการเปลยนแปลง 7. มจตวจารณญาณเบองตน 8. ความเสมอภาค 9. ความยตธรรม 10. การอยรวมกนอยางสนตและมความสข
ตำรำงท 1 ตารางแสดงกรอบแนวคดโครงสรางหลกสตรเพอพฒนาคณลกษณะทพงประสงคของเดกและเยาวชนไทยในศตวรรษท 21
10
ชวงชน ทกษะชวต ทกษะอำชพ องคควำมร กระบวนกำรเรยนรเพอพฒนำรำงกำยและจตใจ ป. 4-6 1. คดสรางสรรคนวตกรรม
1.1 เพอประโยชนในชวตประจ าวน (มาจากการคดทอยในสงแวดลอมนนๆ เชน เรอถบ ประปาใตดน) 2. คดวพากษและการแกปญหา 3. การสอสารและท างานเปนทม
ใชภาษาองกฤษ 4. ความยดหยนและสามารถปรบตวได 5. ทกษะดานสงคมและทกษะขาม
วฒนธรรม(รและเขาใจความแตกตางของวฒนธรรมทหลากหลายและปฏบต ตนไดอยางเหมาะสม)
1. หตถกรรมและคหกรรม(แกะสลก, ตดเยบ, ทอผา, บาตกอยางงาย)
2. เทคโนโลยสามารถใชโปรแกรมในการออกแบบงานได
3. เกษตรกรรม (ขยายพนธพชเลยงสตว)
4. งานชาง (งานไม, งานกอสรางเบองตน)
5. สถาปตยกรรม และการออกแบบออกแบบของใชในชวตประจ าวน
6. วศวกรรมตอวงจรไฟฟา ถานไฟฉาย
7. ผประกอบการ 8. งานบรการธรกจทองเทยว
มคคเทศกผชวย (ลกมอ) 9. เศรษฐกจพอเพยง
วชาการ 1. ประวตศาสตร, ภมศาสตร, พลเมองด, เศรษฐศาสตร 2. การใชภาษา 3. คณตศาสตร (การน าไปใช) 4. สขภาพ
1.ภมใจในความเปนไทย- อาเซยน 1.1 ภมใจในการแตงกายเปนไทย-อาเซยน 1.2 รจกประเพณไทยในชวตประจ าวน-อาเซยน
(อาหาร, การละเลน, เทศกาลวนส าคญ) 2.เคารพความคดทแตกตาง
2.1 เขาใจความคดทแตกตางของผคนและสงคม ในอาเซยน
3.ฝกฝนและพฒนาตนเองอยางสม าเสมอ 3.1 สงการบาน (สงงานทไดรบมอบหมายได)
4.จรยธรรม มน าใจ, ความซอสตย, ขยน, ประหยด, มวนย, สามคค, สภาพ, อดทน
5. สนทรย 6.ลงมอท าเพอน าไปสการเปลยนแปลง
6.1 ตองสรางงานตางๆเพอน าไปสการเปลยนแปลง 7.มจตวจารณญาณทสามารถแยกแยะสงทดและไมด เพอน าไปใชได 8. ความเสมอภาค 9. ความยตธรรม 10. การอยรวมกนอยางสนตและมความสข
11
ชวงชน ทกษะชวต ทกษะอำชพ องคควำมร กระบวนกำรเรยนรเพอพฒนำรำงกำยและจตใจ ม. 1-3 1. คดสรางสรรคนวตกรรม
1.1 เพอประโยชนตอตนเองและสงคม 2. คดวพากษและการแกปญหา
2.1 คดวพากษและแกปญหาของตนเองและสงคมทมความหลากหลายได
3. การสอสารและท างานเปนทม โดยใชภาษาตางประเทศและอาเซยน ตลอดจนสามารถท างานรวมกบผคนในอาเซยนได
4. ความยดหยนและสามารถปรบตวได กบทกสงแวดลอม
5.ทกษะดานสงคมและทกษะขามวฒนธรรม(ยอมรบความแตกตางและอยรวมกนได สนตสข)
1. หตถกรรมและคหกรรม ตดเยบ, ทอผา, บาตก 2. เทคโนโลย (สรางสรรคชนงานและใช โปรแกรมมลตมเดยได) 3. เกษตรกรรม (ประยกตใชเทคโนโลยสมยใหมทางการเกษตร) 4. งานชาง 5. สถาปตยกรรมและการออกแบบ 6. วศวกรรม 7.ผประกอบการ 8. งานบรการ 9. ขาราชการและพนกงาน ** เนนทกษะการสอสารทเปน ทางการไดอยางคลองแคลวและทกษะส านกงาน 10. เศรษฐกจพอเพยง
วชาการ 1. ประวตศาสตร, ภมศาสตร, พลเมองด, เศรษฐศาสตร 2. การใชภาษา (ภาษา- อาเซยน 3 ภาษา) 3. คณตศาสตร (การน าไปใช) 4. สขภาพ
1.ภมใจในความเปนไทย- อาเซยน 1.1 ภมใจในการแตงกายเปนไทย-อาเซยน 1.2 รจกประเพณไทยในชวตประจ าวน-อาเซยน
(อาหาร,การละเลน,เทศกาลวนส าคญของอาเซยน) 2.เคารพความคดทแตกตาง
2.1 เขาใจความคดทแตกตางของผคนและสงคม ในอาเซยน
3.ฝกฝนและพฒนาตนเองอยางสม าเสมอ 3.1 มความรบผดชอบตอตนเองและผอน 3.2 การใชสนทรภาพเพอพฒนารางกายและจตใจ
4.จรยธรรม มน าใจ, ความซอสตย, ขยน, ประหยด, มวนย, สามคค, สภาพ, อดทน
5. สนทรยะ 6.ลงมอท าเพอน าไปสการเปลยนแปลง
6.1 ตองสรางงานตางๆเพอน าไปสการเปลยนแปลง 7.มจตวจารณญาณทสามารถแยกแยะสงทดและไมด เพอน าไปใชได 8. ความเสมอภาค 9. ความยตธรรม 10. การอยรวมกนอยางสนตและมความสข
12
ชวงชน ทกษะชวต ทกษะอำชพ องคควำมร กระบวนกำรเรยนรเพอพฒนำรำงกำยและจตใจ ม. 4-6 1. คดสรางสรรคนวตกรรม
เพอประโยชนตอสงคมตลอดจนประเทศชาตและภมภาคอาเซยน 2. คดวพากษและการแกปญหา คดวพากษและแกปญหาของสงคมและอาเซยนได 3. การสอสารและท างานเปนทมโดยใช
ภาษาตางประเทศและอาเซยนตลอดจนภาษาในภมภาคเอเชยอาคเนยได
4. ความยดหยนและสามารถปรบตวกบภมภาคและผคนในอาเซยนได
5.ทกษะดานสงคมและทกษะขามวฒนธรรมในภมภาคอาเซยนและนอกเหนอจากอาเซยนได
1. หตถกรรมและคหกรรม ตดเยบ, ทอผา, บาตก 2.เทคโนโลย (สรางสรรคชนงานและใช โปรแกรมมลตมเดยในระดบท ยากขนได) 3. เกษตรกรรม (ประยกตใชเทคโนโลยสมยใหมทางการเกษตรทยากขน) 4. งานชาง 5. สถาปตยกรรม และการออกแบบ 6. วศวกรรม 7.ผประกอบการ 8. งานบรการ 9. ขาราชการและพนกงาน ** เนนทกษะการสอสารทเปน ทางการไดอยางคลองแคลวและทกษะส านกงาน 10. เศรษฐกจพอเพยง
วชาการ 1. ประวตศาสตร, ภมศาสตร, พลเมองด, เศรษฐศาสตร 2. การใชภาษา (ภาษา- อาเซยน 3 ภาษา) 3. คณตศาสตร (การน าไปใชและการคดประยกตใช) 4. สขภาพและจตวทยา
1.ภมใจในความเปนไทย- อาเซยน 1.1 ภมใจในการแตงกายเปนไทย-อาเซยน 1.2 รจกประเพณไทยในชวตประจ าวน-อาเซยน
อาหาร ของอาเซยน การละเลน ของอาเซยน เทศกาลวนส าคญ ของอาเซยน
2.เคารพความคดทแตกตาง 2.1 เขาใจความคดทแตกตางของผคนและสงคม ในอาเซยนและโลก
3.ฝกฝนและพฒนาตนเองอยางสม าเสมอ 3.1 มความรบผดชอบตอตนเองและผอน
4.จรยธรรม มน าใจ, ความซอสตย, ขยน, ประหยด, มวนย, สามคค, สภาพ, อดทน
5. สนทรย 6.ลงมอท าเพอน าไปสการเปลยนแปลง
6.1 ตองสรางงานตางๆเพอน าไปสการเปลยนแปลง 7.มจตวจารณญาณทสามารถแยกแยะสงทดและไมด เพอน าไปใชได 8. ความเสมอภาค 9. ความยตธรรม 10. การอยรวมกนอยางสนตและมความสข
13
หลงจากนนจงมาระบคณลกษณะทพงประสงคของเดกในแตละชวงชน โดยตองพจารณารวมกบ
ทฤษฎพฒนาการทางสตปญญาของเพยเจต(ทศนา แขมมณ, 2555) ซงสามารถสรปสาระส าคญของเดกในแตละชวงวยไดดงน
1. เดกแรกเกดถง 2 ป อยในขนการพฒนาประสาทรบรและการเคลอนไหว(Sensori-Motor Stage) เดกจะพฒนาการเคลอนไหวเปนส าคญ เชน การไขวควา การเคลอนไหว การมอง การด เดกสามารถแกปญหาไดแบบลองผดลองถก แตไมสามารถอธบายออกมาเปนค าพด เดกตองมปฏสมพนธกบสงแวดลอมดวยตนเอง ซงส าคญตอพฒนาการดานสตปญญาและความคด เดกจะฝกการประสานงานระหวางกลามเนอมอกบสายตา และเรยนรจากการท าซ าและเลยนแบบ
2. เดกอาย 2-7 ป อยในขนกอนปฏบตการคด (Preoperational Stage) แบงออกเปนสองขนยอย คอ
ขนกอนเกดสงกป(Preconceptual Stage) เปนพฒนาการของเดกอาย 2-4 ป เปนขนทเดกเรมมเหตผลเบองตน สามารถจะโยงความสมพนธระหวางเหตการณ 2 เหตการณ หรอมากกวามาเปนเหตผลเกยวโยงซงกนและกน แตเหตผลของเดกวยนยงมขอบเขตจ ากดอย เพราะเดกยงคงยดตนเองเปนศนยกลาง คอถอความคดตนเองเปนใหญ และมองไมเหนเหตผลของผอน ความคดและเหตผลของเดกวยน จงไมคอยถกตองตามความเปนจรงนก นอกจากนความเขาใจตอสงตางๆ ยงคงอยในระดบเบองตน เชน เขาใจวาเดกหญง 2 คน ชอเหมอนกน จะมทกอยางเหมอนกนหมด แสดงวาความคดรวบยอดของเดกวยนยงไมพฒนาเตมท แตพฒนาการทางภาษาของเดกเจรญรวดเรวมาก
ขนการคดแบบญาณหยงร นกออกเองโดยไมใชเหตผล)Intuitive Thought) เปนขนพฒนาการของเดก อาย 4-7 ป ขนนเดกจะเกดความคดรวบยอดเกยวกบสงตางๆ รวมตวดขน รจกแยกประเภทและแยกชนสวนของวตถ เขาใจความหมายของจ านวนเลข เรมมพฒนาการเกยวกบการอนรกษ แตไมแจมชดนก สามารถแกปญหาเฉพาะหนาไดโดยไมคดเตรยมลวงหนาไวกอน รจกน าความรในสงหนงไปอธบายหรอแกปญหาอนและสามารถน าเหตผลทวๆ ไปมาสรปแกปญหา โดยไมวเคราะหอยางถถวนเสยกอนการคดหาเหตผลของเดกยงขนอยกบสงทตนรบร หรอสมผสจากภายนอก
3. ขนปฏบตการคดดานรปธรรม(Concrete Operation Stage) ขนนจะเรมจากอาย 7-11 ป พฒนาการทางดานสตปญญาและความคดของเดกวยนสามารถสรางกฎเกณฑและตงเกณฑในการแบงสงแวดลอมออกเปนหมวดหมได เดกวยนสามารถทจะเขาใจเหตผล รจกการแกปญหาสงตางๆ ทเปนรปธรรมได สามารถทจะเขาใจเกยวกบเรองความคงตวของสงตางๆ โดยทเดกเขาใจวาของแขงหรอของเหลวจ านวนหนงแมวาจะเปลยนรปรางไปกยงมน าหนก หรอปรมาตรเทาเดม สามารถทจะเขาใจความสมพนธของสวนยอย สวนรวม ลกษณะเดนของเดกวยนคอ ความสามารถในการคดยอนกลบ นอกจากนนความสามารถในการจ าของเดกในชวงนมประสทธภาพขน สามารถจดกลมหรอจดการไดอยางสมบรณ สามารถสนทนากบบคคลอนและเขาใจความคดของผอนไดด
14
4. ขนปฏบตการคดดวยนามธรรม (Formal Operational Stage) นจะเรมจากอาย 11-15 ป ในขนนพฒนาการทางสตปญญาและความคดของเดกวยนเปนขนสดยอด คอเดกในวยนจะเรมคดแบบผใหญ ความคดแบบเดกจะสนสดลง เดกจะสามารถทจะคดหาเหตผลนอกเหนอไปจากขอมลทมอย สามารถทจะคดแบบนกวทยาศาสตร สามารถทจะตงสมมตฐานและทฤษฎ และเหนวาความเปนจรงทเหนดวยการรบรทส าคญเทากบความคดกบสงทอาจจะเปนไปได เดกวยนมความคดนอกเหนอไปกวาสงปจจบน สนใจทจะสรางทฤษฎเกยวกบทกสงทกอยางและมความพอใจทจะคดพจารณาเกยวกบสงทไมมตวตน หรอสงทเปนนามธรรมพฒนาการทางการรคดของเดกในชวงอาย 6 ปแรกของชวต ซงเพยเจต ไดศกษาไวเปนประสบการณ ส าคญทเดกควรไดรบการสงเสรม ม 6 ขน ไดแก (1) ขนความรแตกตาง (Absolute Differences) เดกเรมรบรในความแตกตางของสงของทมองเหน (2)ขนรสงตรงกนขาม (Opposition) ขนนเดกรวาของตางๆ มลกษณะตรงกนขามเปน 2 ดาน เชน ม-ไมม ใหญ-เลก (3) ขนรหลายระดบ ( Discrete Degree) เดกเรมรจกคดสงทเกยวกบลกษณะทอยตรงกลางระหวางปลายสดสองปลาย เชน ปานกลาง นอย (4) ขนความเปลยนแปลงตอเนอง (Variation) เดกสามารถเขาใจเกยวกบการเปลยนแปลงของสงตางๆ เชน บอกถงความเจรญเตบโตของตนไม (5) ขนรผลของการกระท า (Function) ในขนนเดกจะเขาใจถงความสมพนธของการเปลยนแปลง (6) ขนการทดแทนอยางลงตว (Exact Compensation) เดกจะรวาการกระท าใหของสงหนงเปลยนแปลงยอมมผลตออกสงหนงอยางทดเทยมกน
จากการศกษาวจยกรอบแนวคดเพอพฒนาเดกและเยาวชนไทยในศตวรรษท 21 จากASEAN Curriculum Sourcebook (UnitedStatesAgencyforInternationalDevelopment , 2012) ทกษะแหงศตวรรษท 12 (BellancaandBrandt, 1020) หลกสตรการศกษาขนพนฐาน 2544 หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน 2551 (กระทรวงศกษาธการ, 2551) จตแหงอนาคต (Gardner, 1008) และทฤษฎพฒนาการทางสตปญญาของเพยเจต (ทศนาแขมมณ, 2555) สามารถน าเสนอออกมาเปนแผนภาพบคคลแหงศตวรรษท 21 ไดดงน
ภำพท 1 แผนภาพบคคลแหงศตวรรษท 21
15
ตำรำงท 2 แสดงรายละเอยดคณลกษณะอนพงประสงคของเดกและเยาวชนไทยในศตวรรษท 21 ชวงชน คณลกษณะอนพงประสงคของเดกและเยำวชนไทยแหงศตวรรษท 21 ประถมศกษาปท 1-3
แยกแยะเรองราวและองคความรพนฐานไดอยางมเหตและผล น าความคดไปใชอธบาย สอสารความตองการของตนเองได อยรวมกบผอนอยางมความสข แบงหนาทความรบผดชอบตอตนเองและผอนได มวจารณญาณ เขาใจสงทควรปฏบตและไมควรปฏบตดวยตนเอง มทกษะการเรยนร ความเปนไทย
ประถมศกษาปท 4-6 แยกแยะเรองราวและองคความรพนฐานไดอยางมเหตและผล น าความคดไปใชอธบาย สอสารความตองการของตนเองได อยรวมกบผอนอยางมความสข แบงหนาทความรบผดชอบตอตนเองและผอนได มวจารณญาณ เขาใจสงทควรปฏบตและไมควรปฏบตดวยตนเอง มทกษะการเรยนร ความเปนไทย
ทกษะทเพมเตม
มทกษะกระบวนการเรยนรทดพอทจะประยกตใชความร น าความรมาประยกตใชอยางสรางสรรค เพอใหเกดนวตกรรมทเปน
ประโยชนตอตนเองและเพอใชในการแกปญหา มคณธรรม จรยธรรม เขาใจตนเองและผอน มทกษะการสอสาร มความสามารถในการแกปญหาและการคดเชงวพากษ เขาใจคนตางประเพณและวฒนธรรมในภมภาคและอาเซยน หาความชอบและความถนดดานอาชพของตนเองเพอน าไปประกอบ
อาชพและหาแนวทางการศกษาตอ มนสยใฝเรยนร และพฒนาตนเองอยางสม าเสมอ มวจารณญาณในการใชชวต
16
ชวงชน คณลกษณะอนพงประสงคของเดกและเยำวชนไทยแหงศตวรรษท 21 มธยมศกษาปท 1-3 แยกแยะเรองราวและองคความรพนฐานไดอยางมเหตและผล
น าความคดไปใชอธบาย สอสารความตองการของตนเองได อยรวมกบผอนอยางมความสข แบงหนาทความรบผดชอบตอตนเองและผอนได มวจารณญาณ เขาใจสงทควรปฏบตและไมควรปฏบตดวยตนเอง มทกษะการเรยนร มทกษะกระบวนการเรยนรทดพอทจะประยกตใชความร น าความรมาประยกตใชอยางสรางสรรค เพอใหเกดนวตกรรมทเปน
ประโยชนตอตนเองและเพอใชในการแกปญหา มคณธรรม จรยธรรม เขาใจตนเองและผอน มทกษะการสอสาร เขาใจคนตางประเพณและวฒนธรรมในภมภาคและอาเซยน หาความชอบและความถนดดานอาชพของตนเองเพอน าไปประกอบ
อาชพและหาแนวทางการศกษาตอ มนสยใฝเรยนร และพฒนาตนเองอยางสม าเสมอ มวจารณญาณในการใชชวต ความเปนไทย
ทกษะทเพมเตม
มความรเชงการประยกตใชและการคดวเคราะหและสงเคราะหอยาง เชยวชาญ
สอสารภาษาตางๆในภมภาคและอาเซยนไดอยางนอย 3 ภาษา สามารถท างานกบผอนได เคารพผอน มความคดเชงวพากษและสามารถวเคราะหความคดและความช านาญ
ของตนเองได สามารถปรบเปลยนความคด ทศนคต และมมมองการใชชวตอยางม
จรยธรรม มสนทรยภาพในการด าเนนชวต มวจารณญาณตอสงตางๆทงสงทดและไมด
17
ชวงชน คณลกษณะอนพงประสงคของเดกและเยำวชนไทยแหงศตวรรษท 21 มธยมศกษาปท 1-3 สามารถเรยนรดวยตนเองจนมความช านาญในสงทตนเองรกและม
ความสขในการใชชวต มความช านาญดานองคความรทจะน าไปใชตอยอดในการศกษาตอทง
สายสามญและสายอาชพ มทกษะอาชพตางๆ เพอน าไปประยกตใชในการประกอบอาชพอยางม
คณธรรม จรยธรรม มธยมศกษาปท 4-6
ทกษะทเพมเตม
มความรเชงการประยกตใชและการคดวเคราะหและสงเคราะหอยาง เชยวชาญในสายการเรยนรของตน
วางแผนและคดอยางมเหตผลเชงนามธรรม เชอมโยงสงตางๆไดอยางช านาญ
การมคณธรรมและจรยธรรมในการใชองคความร สอสารกบผคนไดอยางเขาใจทงในภมภาคและตางภมภาค ทมความ
ซบซอนทางความคด ประเพณ และวฒนธรรม เคารพและเขาใจความตางของผคน น าความรไปพฒนาและสรางนวตกรรมเพอตนเองและผอน คดแกปญหาทซบซอนไดอยางมวจารณญาณ น าทกษะตางๆไปตอยอดองคความรในระดบสง มวจารณญาณในเรองราวตางๆทเขามา และตดสนใจอยางมคณธรรม
จรยธรรม ใชชวตอยางมความสขตอสถานการณและบรบทตางๆในชวต ความเปนไทย
18
จากกระบวนการดงกลาวขางตนนนสรปไดเปนกรอบการวจยเรองนไดการพฒนาคณลกษณะ
และสมรรถนะอนพงประสงคของเดกและเยาวชนไทยแหงศตวรรษท 21 นนผานกระบวนการเรอยนรอยางเปนระบบและสงตอทกษะตาง ๆในแตละชวงชนอยางตอเนองทเปรยบเสมอนฟนเฟองทจะขบเคลอนการพฒนาเดกและเยาวชนไทยใหมคณลกษณะอนพงประสงคแหงศตวรรษท 21 ตองประสานกนระหวางฝายบรหารและครผสอน ดงน
1. สวนของผบรหาร ตองมกระบวนการทด และมหลกสตรทพรอมน าไปสบคคลแหง ศตวรรษท 21 ตลอดจนมกระบวนการประเมนผลทเทยงตรงและมความเชอมน มการจดสงแวดลอมเออตอการเรยนรและสดทายตองมการอบรมครใหมความพรอมทสรางบคคลแหงศตวรรษท 21 โดยสรปดงน Process Curriculum Evaluation Learning Environment Teacher training
2. ครผสอนตองมความเขาใจคณลกษณะอนพงประสงคของเดกและเยาวชนศตวรรษท 21 ตามกรอบการวจยน ดงตารางท ชวงชน Life skills
ทกษะชวต
Knowledge
ควำมร Process
for Physical
and Mental
กระบวนกำรเรยนรเพอพฒนำ
รำงกำยและจตใจ
Professional skills
ทกษะอำชพ
ตวบงช
ชวงชนท 1 Interpersonal ความสม พนธระหวางบคคล
Learn how to learn การเรยนรเพอการเรยนร
Self discipline ว น ย ใ นตนเอง
Hand skills ทกษะการใชมอ
•แยกแยะเรองราวและองคความรพนฐานไดอยางมเหตและผล •น าความคดไปใชอธบายส อสารความตองการของตนเองได •อยรวมกบผอนอยางมความสข •แบงหนาทความรบผดชอบตอตนเองและผอนได •มวจารณญาณเขาใจสงทควรปฏบตและไมควรปฏบตดวยตนเอง •มทกษะการเรยนร •ความเปนไทย
19
ชวงชน Life skills
ทกษะชวต Knowledge
ความร Process
for Physical
and Mental
กระบวนการเรยนรเพอพฒนา
รางกายและจตใจ
Professional skills
ทกษะอาชพ
ตวบงช
ชวงชนท 2 Self- Utilization
การเขาใจตนเอง
Literacy & Logical ความสามารถในการอานออกเขยนไดและตรรกะตาง ๆ
Systcmatic thinking
การคดอยางเปนระบบและมเหตผล
Working Skills ทกษะการท างานเบองตน
•มทกษะกระบวนการเรยนรท ดพอทจะประยกตใชความร •น าความรมาประยกตใชอยางสรางสรรคเพ อใหเกดนวตกรรมท เปนประโยชนตอตนเองและเพอใชในการแกปญหา •มคณธรรมจรยธรรม •เขาใจตนเองและผอน •มทกษะการสอสาร •มความสามารถในการแกปญหาและการคดเชงวพากษ •เขาใจคนตางประเพณและวฒนธรรมในภมภาคและอาเซยน •หาความชอบและความถนดดานอาชพ
ชวงชนท 3 Flexibility
มความยดหยน
Application Academic for Asean life
การประยกต ใชและการเขาใจผคนในอาเซยน
Pubic minded การมจตสาธารณะ
Mangering Skills
มทกษะการบรหาร
•มความรเชงการประยกต ใชและการคดวเคราะหและสงเคราะหอยางเชยวชาญ •สอสารภาษาตางๆในภมภาคและอาเซยนไดอยางนอย 3 ภาษา •สามารถท างานกบผอนไดเคารพผอน •มความคดเชงวพากษและสามารถวเคราะหความคดและความช านาญของตนเองได •มสามารถปรบเปลยนความคดทศนคตและมมมองการใชชวตอยางมจรยธรรม •มสนทรยภาพในการด าเนนชวต •มวจารณญาณตอสงตางๆทงสงทดและไมด
20
ชวงชน Life skills
ทกษะชวต Knowledge
ความร Process
for Physical
and Mental
กระบวนการเรยนรเพอพฒนา
รางกายและจตใจ
Professional skills
ทกษะอาชพ
ตวบงช
ชวงชนท 4 Innovator เปนนวตกร
Multidisciplinary มความรแบบ สหวชาชพ
Cross cultural การเขาใจการขามวฒนธรรม
Coperate with Sufficiency Eco
การใชชวตโดยน าปรชญาเศรษฐกจพอเพยงไปใช
•ความร เชงการประยกต ใชและการคดวเคราะหและสงเคราะหอยางเชยวชาญในสายการเรยนรของตน •วางแผนและคดอยางมเหตผลเชงนามธรรมเชอมโยงสงตางๆไดอยางช านาญ •การมคณธรรมและจรยธรรมในการใชองคความร •สอสารกบผคนไดอยางเขาใจทงในภมภาคและต างภ มภ าคท มค วามซบซอนทางความคดประเพณและวฒนธรรม •สอสารกบผคนไดอยางเขาใจทงในภมภาคและต างภ มภ าคท มค วามซบซอนทางความคดประเพณและวฒนธรรม •เคารพและเขาใจความตางของผคน •น าความรไปพฒนาและสรางนวตกรรมเพอตนเองและผอน •ค ด แ ก ป ญ ห า ท ซ บ ซ อ น ไ ด อ ย า ง มวจารณญาณ •น าทกษะตางๆไปตอยอดองคความรในระดบสง •มวจารณญาณในเรองราวตางๆทเขามาและตดสนใจอยางมคณธรรมจรยธรรม •ใชชวตอยางมความสขตอสถานการณและบรบทตางๆในชวต •ความเปนไทยและน าไปปรชญาเศรษฐกจพอเพยง
21
จากกรอบแนวคดดงกลาวนนตองผานกระบวนการเรยนการสอนทสอดรบและครผสอนตองม
ความรและเขาใจอยางยง และสงส าคญตองมเครองมอเพอน าไปสจดมงหมายของคณคณลกษณะอนพงประสงคของเดกและเยาวชนไทยในศตวรรษท 21 ดงภาพ
ภำพท 2 กระบวนการพฒนาคณลกษณะอนพงประสงคของเดกและเยาวชนไทยในศตวรรษท 21
รปแบบและแนวคดกำรสรำงคมอครทสอดคลองกบกำรจดกำรเรยนรในศตวรรษท 21 เมอไดกรอบแนวคดจากการสงเคราะหกรอบแนวคดตาง ๆ โดยไดเปนปรชญาขางตนตลอดจนไดขอเสนอแนะจากเครอขายครสอนดจ านวน 40 คน ผลการประชมปฏบตการเพอรบฟงความคดเหน (Public Hearing) เพอน าไปพฒนาชดเครองมอเสรมสรางทกษะแหงศตวรรษท 21 ผวจยไดออกแบบและสรางเครองมอเสรมสรางทกษะแหงศตวรรษท 21 ของเดกและเยาวชนไทยเพอเตรยมความพรอมสประชาคมอาเซยน โดยชดเครองมอดงกลาวเปนชดเครองมอทชวยสงเสรมครในการออกแบบการสอนใหมความสอดคลองกบการเรยนรในศตวรรษท 21
22
ภำพท 3 กระเปาชดเครองมอเสรมสรางทกษะแหงศตวรรษท 21
โดยกระเปาชดเครองมอมโครงสรางหลกสตรซงเนนทกษะทส าคญตอการพฒนานกเรยนเพอ
เตรยมความพรอมสการเปนประชาคมอาเซยนและเปนบคคลอนพงประสงคในศตวรรษท 21 โดยทครผใชสามารถน าเครองมอน ไปปรบใชใหเขากบบรบทของทองถน โดยจะสรางเปนกระเปาชดเครองมอซงภายในประกอบดวย
4.3.1. คมอครเสรมสรำงทกษะแหงศตวรรษท 12
คมอครซงมแนวคดของโครงการการพฒนาเครองมอเสรมสรางทกษะแหงศตวรรษท 21 ของเดกและเยาวชนไทยเพอเตรยมความพรอมสประชาคมอาเซยน พรอมแผนวดทศนสอการเรยนรเกยวกบการจดการเรยนการสอนในศตวรรษท 21 ดวยตวอยาง การจดการเรยนร เรอง “ภาษาและวฒนธรรมอาเซยน ตอน ปฏบตการตามลาหาบาย ” เน องจากภาษาและวฒนธรรมเปนสงทจะเขามาพรอมประชาคมอาเซยนและเปนสงส าคญอยางยง ในตวอยางนจงเปนการศกษาเรมตนจากค าศพทคอค าวา “บาย” ซงเปนภาษาเขมร แปลวา “ขาว” โดยภายในคมอจะอธบายเรองการบรณาการเรองขาวกบวชาตาง ๆ ดงตวอยางในบรรณานกรม
23
4.3.2. แบบฟอรมกำรจดกำรเรยนร (Template) ซงประกอบดวย
4.3.2.1 แบบสอบถามเกยวกบความรความเขาใจของครตอการเปนผอ านวยความสะดวกและสรางบรรยากาศในการเรยนร คอ การประเมนตนเองของครทจะเปนผอ านวยความสะดวกวามความพรอมหรอไม ทจะสรางบรรยากาศในการเรยนร 4.3.2.2 แบบฟอรมจดหมายตางๆ คอ จดหมายเพอขออนญาตผปกครอง จดหมายขออนญาตผอ านวยการโรงเรยน จดหมายเพอขออนญาตเขาดสถานท และจดหมายขอความอนเคราะหวทยากร แบบฟอรมจดหมายนมไวเพอความสะดวกและรวดเรวการออกนอกสถานทและการอนเคราะหเรองตาง ๆ 4.3.2.3 แบบฟอรมคมอนกส ารวจ คอ การออกแบบการส ารวจของผเรยนในรปแบบตาง ๆ เพอฝกการออกแบบการวางแผนอยางเปนระบบ 4.3.2.4 แบบสอบถาม เตรยมความพรอมกอนส ารวจชมชน คอ ขอค าถามเพอเตรยมความพรอมกอนทจะออกส ารวจชมชนเพอสรางความเขาใจและมจดประสงคการเรยนรรวมกน 4.3.2.5 แบบบนทกความร การส ารวจชมชน คอ แบบการเขยนบนทกความรในชมชนเพอฝกการสงเกตคดวเคราะห สงเคราะหและการเขยนสอสาร 4.3.2.6 แบบฟอรมส าหรบการเขยนแผนผงมโนทศน คอ แบบการเขยนภาพความคดจากสงทไดส ารวจพบเหนและฝกเชอมโยงความคด ท าใหเกดการคดอยางเปนระบบ 4.3.2.7 แบบฟอรมตารางสรปความคดเหนของตนเอง คอ แบบฝกการสรปความคดเหนของตนเอง โดยการเขยน อธบายความดวยเหตผล 4.3.2.8 แบบฟอรมตารางสรปความคดเหนของกลม คอ แบบฝกการสรปความคดเหนของผอนโดยการฟงจบประเดน การเขยนและการพด ฝกการรบฟงผอนและการแสดงความคดเหนอยางเปนกลยาณมตร 4.3.2.9 แบบฟอรมตารางบนทกการแบงหวขอการเรยนรกบสาระวชาตางๆ คอ แบบการแสดงคดเหนเชอมโยงเนอหาและฝกการบรณาการวชาและเนอหาทสนใจ โดยฝกการคดอยางมแบบแผนและฝกคดกระบวนการสรางสรรคอยางเปนระบบ 4.3.2.10 แบบฟอรมตารางบนทกการจดการเรยนรรวมกนระหวางครกบนกเรยนคอ แบบแสดงความคดเหนทครกบนกเรยนไดแสดงความคดเหนรวมกนเพอออกการเรยนการสอนโดยใหนกเรยนแสดงความคดเหนเนน ผเรยนเปนส าคญ 4.3.2.11 แบบฟอรมบนทกความร )ส าหรบแตละหวขอทเรยนร( คอ แบบการเขยนสรปความรจากการส ารวจและแหลงความรตางๆ เพอฝกการเขยนและการท าความเขาใจเนอหาวชาตาง ๆ 4.3.2.12 แบบฟอรมใบงาน )ครมอบหมายใหนกเรยน( คอ ใบงานทครออกแบบใหนกเรยนไดฝกปฏบตและลงมอท า เพอเกดทกษะและความช านาญ อกทงสรางความเขาใจมากยงขน 4.3.2.13 สมดจดบนทกการไปเรยนรนอกหองเรยน (Field Trip Book) คอ สมดบนทกการเรยนรเมอออกไปทศนศกษาหรอเรยนรนอกหองเรยน
24
4.3.2.14 แบบฟอรมประเมนตนเองของนกเรยนคอ แบบการเขยนประเมนตนเองดานตาง ๆ เพอฝกกระบวนการพฒนาดานจตใจและจรยธรรม การคดวเคราะหและหาแนวทางพฒนาตนเองดาน ความรและทกษะชวต เพอการเขาใจตนเองและผอน และน าไปใชในชวตและการท างานในอนาคต 4.3.2.15 แบบฟอรมบนทกสงทไดเรยนรและการตอยอดองคความรคอ แบบการสรปความคดและการตกตะกอนทางความคดทไดจากการเรยนรและฝกการคดตอยอดองคความรทจะน าไปใชในอนาคตได เชน การประกอบอาชพ การสรางนวตกรรม การศกษาวจยแบบงาย ๆ เปนตน 4.3.2.16 แบบฟอรมตวอยาง ดวยตวอยางการจดการเรยนรเรอง “ภาษาและวฒนธรรมอาเซยน ตอน ปฏบตการตามลาหา บาย” พรอมหนงสออาเซยนศกษาคอ ตวอยางการจดการเรยนการสอนเพอเสรมสรางทกษะแหงศตวรรษท 21เรอง “ขาว ”ทประกอบดวยเรองความเปนมาของขาวโดยการ
ทดสอบทางวทยาศาสตร ความเชอและวฒนธรรม ทประกอบดวยประเพณการท าขวญขาว การรองเพลงเกยวขาว อาหารในอาเซยนเศรษฐกจพอเพยง และการน าความรเรองขาวมาผลตเปนนวตกรรมและประกอบอาชพ โดยการท าน าขาวกลอง 4.3.2.17 แผนดวดหนงสออเลคทรอนค 5,000 เลม คอ แหลงขอมลเพอการศกษาเรยนรในเนอหาวชาตาง ๆ เพอความสะดวกในการหาขอมลในการศกษาและอางองเพอสรางใบความรของครหรอท ารายงานของนกเรยน ดงภาพ
ภำพท 4 หนาจอแสดงหนงสออเลคทรอนค
4.3.2.18 แผนดวด e-Learning ประกอบดวย 200บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน คอ โปรแกรมชวยสอนในวชาตาง ๆ เพอใหความสะดวกตอครและใหนกเรยนไดศกษาความรดวยตนเองอยางสนกสนาน ดงภาพ
25
ภำพท 5 หนาจอแสดง e-Learning
4.3.2.19 แผนดวดตวอยางการทดลองวทยาศาสตร คอ วดทศนในการท าการทดลองวทยาศาตรเพอเปนแนวทางการจดการเรยนการสอนวทยาศาสตร ดงภาพ
ภำพท 6 แสดงหนาจอตวอยางการทดลองวทยาศาสตร 4.3.2.20 แผนดวดคลงขอสอบ ทกกลมสาระ 500 ชด คอ ขอสอบวชาตาง ๆ เพอใหท าเปนแบบทดสอบความรในวชาตาง ๆ เพอใหนกเรยนไดฝกคดวเคราะหและไดท าแบบฝกการท าแบบทดสอบ ดงภาพ
26
ภำพท 7 แสดงหนาจอคลงขอสอบ
4.3.2.21 แผนซดโปรแกรมสแคลช (Scratch) คอ โปรแกรมคอมพวเตอรชวยสอน ส าหรบสรางภาพการตนเคลอนไหวเพอการน าเสนอ โดยโปรแกรมนถกสรางขนภายใตแนวคดทมงเนนการพฒนาระบบสมองในระหวางการใชงานโปรแกรม ใหผใชงานไดฝกการคดอยางเปนระบบดงภาพ
ภำพท 8 แสดงหนาจอโปรแกรมสแคลช
4.3.2.22 แผนซดโปรแกรมฟรมายด คอ โปรแกรมทอ านวยความสะดวกในการสรางผงมโนทศนหรอ Mind Map จากการระดมสมองระหวางคณครและผเรยน เพอใชวางแผนในการเรยนรใหกบผเรยน ดงภาพ
27
ภำพท 9 แสดงหนาจอโปรแกรมฟรมายด
บทบาททส าคญทจะท าใหชดเครองมอเสรมสรางทกษะแหงศตวรรษท 21 ไมเพยงเปนแบบฟอรมแตเปนเปนเครองมอเสรมสรางนสยรกการพฒนาตนเองของผใช ท าใหผใชเกดความเปลยนแปลงจากภายใน ดวย “ชดค าถามชวนถก-อภปราย” และเปนประเดนทางสงคมประเดนหนงทจะเปนจดเชอมใหเกดเครอขายในการปฏรปการศกษาทสมาชกคอครผปฏบตงานจรงดงค ากลาวทวา “ความส าเรจในการเรยนร ไมไดอยทเครองมอ หากอยทการเปดโอกาสใหผเรยน ไดสรางสรรคองคความรดวยตนเอง” ซงตดอยดานหลงกระเปาชดเครองมอ เพอใหผใชไดตระหนกถงความส าคญเรอง การเปดโอกาสใหผเรยน ไดสรางสรรคองคความรดวยตนเอง ซงเปนสงส าคญทสดเพราะผเรยนจะเกดทกษะบคคลแหงศตวรรษท 21 ตามกรอบแนวคดขางตนตองเกดจากผเรยนเปนผสรางเอง
ภำพท 10 ภาพขอความเปาหมายของเครองมอเสรมสรางทกษะแหงศตวรรษท 21
28
จากกรอบแนวคดการดงกลาวขางตน จงไดขนตอนการจดการเรยนรเพอใหเกดกระบวนการเรยนทเกดจากผเรยนเปนส าคญ (Coaching and Mentoring) กลาวคอ แนวคการจดการเรยนการสอนแบบ (Coaching and Mentoring) มาจากระบบการพเลยงเปนเครองมอหนงของการพฒนาบคลากรในองคกรทไดรบความสนใจจากผบรหารและมการน ามาใชปฏบตแลวในหลายๆองคกรซงเนนการพฒนาแบบมส วนรวม (Developmental Partnership) จากบ คคลท ต องท าห นาท แลก เปลยนความรประสบการณขอมลตางๆและมมมองสวนบคคลเพอสงเสรมสนบสนนและผลกดนใหอกฝายมความพรอมในการท างานพรอมทจะเจรญเตบโตและมความกาวหนาในสายอาชพการเปนพเลยงจงปนรปแบบของประสบการณในการท างานของอกฝายเปนการพฒนาทเนนใหเกดการสรางโอกาสในการมสวนรวมการแกไขปญหาและการก าหนดเปาหมายเพอใหงานบรรลผลส าเรจตามทผบรหารตองการซงการเปนพเลยงเปนการใชความคดในการวเคราะหและการน าเสนอทศทางทถกตองใหกบอกฝายดงนนรปแบบของการเปนพเลยงจงเปนกระบวนการของการแลกเปลยนประสบการณของผทมความรและประสบการณหรอทเรยกวาMentor ใหกบผทมประสบการณในการท างานในองคการน นหรอทเรยกMentee การท าMentoring จะประสบความส าเรจไดนนขนอยกบองคกรจะตองมระบบการคดเลอกประเมนคณสมบตประเมนผลการปฏบตหนาทพเลยงเพอคนหาและพฒนาพเลยงใหเปนบคลากรทมความสามารถรวมถงการจดระบบการฝกอบรมพฒนาความสามารถของการเปนพเลยงทดท าใหพเลยงรบทบาทหนาทรวธการและขนตอนการเปนพเลยงทมประสทธภาพ
จะเหนไดวาสอดคลองกบกระบวนการสรางคณลกษณะของเดกและเยาวชนแหงศตวรรษท 21 คอการสรางเดกและเยาวชนนนตองเปนไปทงระบบโรงเรยนคอตองมกระบวนการทดและมหลกสตรทพรอมน าไปสบคคลแหงศตวรรษท 21 ตลอดจนมกระบวนการประเมนผลทเทยงตรงและมความเชอมนมการจดสงแวดลอมเออตอการเรยนรและสดทายตองมการอบรมครใหมความพรอมทสรางบคคลแหงศตวรรษท 21 โดยครตองมความเขาใจบทบาทของตนเองเปนอยางดวาการเปนพเลยงหรอผอ านวยความสะดวกใหเดกนนตองมความเขาใจในกระบวนการจดการเรยนการสนอแบบ (Coaching and Mentoring) เปนอยางดจงจะท าใหเดกและเยาวชนไทยไปสคณลกษณะอนพงประสงคในศตวรรษท 21 ไดโดยเนนการมสวนรวม (Developmental Partnership) ของผเรยนโดยครตองท าหนาทแลกเปลยนความรประสบการณขอมลตางๆโดยครตองมคณสมบตการเปนพเลยงหรอผอ านวยความสะดวกทเหมาะสมมความส าคญคอควรมความพรอมยนดทจะเปนพเลยงมอารมณมนคงมความคดเชงบวกมความอดทนและความรบผดชอบมจรยธรรมทดเปนผรบฟงทดมทศนคตทดมการสอสารทดบรหารเวลาไดเปนอยางดมความใฝเรยนรตองการการพฒนาอยเสมอซงเปนสวนส าคญในการจดการเรยนการสอนดงกลาวโดยคณะผวจยพบวาบทบาทครเปนสงส าคญทสดทท าใหเกดทกษะแหงศตวรรษท 21 เพราะความส าเรจในการเรยนรไมไดอยทเครองมอหากอยทการเปดโอกาสในผเรยนไดสรางสรรคองคความรดวยตนเองซงเปนสงส าคญในการศกษาเรองนดงนนผวจยจงไดน าเสนอการจดการเรยนการสอนแบบ (Coaching and Mentoring) คอ การเปลยนบทบาทครมาเปนผอ านวยการเรยนรโดยม 8 ขนตอนทครเปนผอ านวยควาสะดวกใหกบนกเรยนในการสรางองคความรดวยตนเอง ซงสอดคลองกบ กระบวนการเรยนร 5 ขนตอนของส านกงานการศกษาขนพนฐานดงน
29
กระบวนกำรเรยนร 5 ขนตอน หรอทเรยกวำ "QSCCS"
ของส ำนกงำนกำรศกษำขนพนฐำน
กำรจดกำรเรยนรเพอใหเกดกระบวนกำรเรยนทเกดจำกผเรยนเปนส ำคญ โดยเปลยนบทบำทครมำเปน
ผอ ำนวยกำรเรยนร ม 8 ขนตอน Q หมำยถง Learning to Question การเรยนรแบบโครงงาน จาก Intel teach to the Future ซงกอนการเรยนการสอนจะมการตงค าถาม ใหนกเรยนได คดและรวมกนแสดงความคดเหน เพอฝกนกเรยนใหกลาคด กลาแสดงออก (Q)
ขนตอนท 1 เตรยมคร
ขนตอนท 2 ส ารวจชมชน หาแรงบนดาลใจ
ขนตอนท 3 ระดมความคด
S ตวทหนง หมำยถง to search การเรยนรแบบโครงงาน ใหนกเรยนไดเรยนรรวมกน ศกษาหาความร คนควา แกปญหาเอง และปฏบตจนจบกระบวนการของการท าโครงงาน (S)
ขนตอนท 4 วเคราะห จ าแนก
แยกแยะขอมลทถกตอง ขนตอนท 5
ออกแบบการเรยนรรวมกน Cตวทหนง หมำยถง to construct การเรยนรแบบบรณาการ น าความรทไดไปบรณาการกบวชาอนๆ และน าไปใชไดจรงอยางถกตอง (C)
ขนตอนท 6 ลงมอปฏบต
C ตวทสอง หมำยถง to communicat การเรยนรในแบบของ Backworddesigeเปนวธการสอนทใชผลงานเปนทต งวาเมอนกเรยนเรยนจบแลวหรอในขณะทเรยน ตองมภาระงานในระหวางเรยนหรอมผลงาน แลกเปลยนเรยนร (C)
ขนตอนท 7 สรปขอมล
S ตวทสอง หมำยถง to service 5. เมอจบการเรยนรในแตละหนวยแลว นกเรยนสามารถน าเสนอ พฒนาปรบปรงได เพ อ เกดประโยชนตอตนเองและคนอน ๆ (S)
ขนตอนท 8 ตอยอดองคความร
ตำรำงท 3 เปรยบเทยบกระบวนการเรยนร 5 ขนตอนของ สพฐ. กบ 8 ขนตอน การจดการเรยนร
ในศตวรรษท 21
จากศกษาเปรยบเทยบขนตอนการสอน (Coaching and Mentoring) จงไดเปนแบบการเรยนการสอนเพอสอดคลองกบการจดการเรยนการสอนตามระดบชนบรบทและขนาดทหลากหลายของโรงเรยนและความตองการจ าเปนของสถานศกษาโดยครเปนพเลยงหรอผอ านวยความสะดวกดงภาพ
30
ภำพท 11 รปแบบการจดการเรยนรในศตวรรษท 21
1. Q หมำยถง Learn to Question การเรยนรแบบโครงงานจากIntel teach to the Future ซง
กอนการเรยนการสอนจะมการตงค าถามใหนกเรยนไดคดและรวมกนแสดงความคดเหนเพอฝกนกเรยนใหกลาคดกลาแสดงออก (Q) ประกอบดวย 3 ขนตอน คอ ขนตอนท 1 เตรยมคร ขนตอนท 2 ส ารวจชมชนหาแรงบนดาลใจ และ ขนตอนท 3 ระดมความคดถอเปนขนตอนส าคญทสดโดยเฉพาะบทบาทครในแตละชวงชนทสรางคณลกษณะอนพงประสงค ดงน
ขนตอนท 1 เตรยมคร โดยครมบทบาทเปนผอ านวยความสะดวกและการสรางบรรยากาศในการเรยนรและสรางบรรยากาศในการเรยนร มเครองมอแบบสอบถามเกยวกบความรความเขาใจของครตอการเปนผอ านวยความสะดวกและสรางบรรยากาศในการเรยนรโดยมแบบประเมนตนเองเพอเปนครผอ านวยความสะดวกในการเรยนรของนกเรยนเครองมอแบบประเมนตนเองดานการเปนผอ านวยความสะดวกในการเรยนร เพอใหสามารถสรางคณลกษณะอนพงประสงคแตละชวงชนไดถกตอง โดยในแตละชวงชนครมบทบาททแตกตางกน โดยวดผลตามคะแนนดงน
31
ชวงชนชวงชน
Life s
Life skills ทกษะชวตkills
Knowledge
ความรงชน
LiProcess for Physical and Mental
กระบวนการเรยนรเพอพฒนารางกายและจตใจe skills
ช
Professional skills
ทกษะอาชพวงชน
Lifตวบงชe skills
บทบาทคร
คร
ชวงชนท 1 Interpersonal ความสมพนธระหวางบคคล
Learn how to learn การเรยนรเพอการเรยนร
Self discipline วนยในตนเอง
Hand skills ทกษะ
การใชมอ
•แยกแยะเรองราวและองคความรพนฐานไดอยางมเหตและผล •น าความคดไปใชอธบายสอสารความตองการของตนเองได •อยรวมกบผอนอยางมความสข •แบงหนาทความรบผดชอบตอตนเองและผอนได •มวจารณญาณเขาใจสงทควรปฏบตและไมควรปฏบตดวยตนเอง •มทกษะการเรยนร •ความเปนไทย
ครตองมบทบาทอ านวยความสะดวกตอเดกวย โดยมอารมณมนคงมความคดเชงบวกมความอดทนและความรบผดชอบสามารถสอและท าความเขาใจกบเดกไดเพ อใหโอกาสเดกไดซกถามท าความเขาใจ โดยมเครองมอหรอการสอนทสนกสนาน เพอในไดเรยนรเพอการเรยนร
9kตารำตำรำงท 4 ตารางแสดงบทบาทของคร
32
ชวงชนชวงชน
Life s
Life skills ทกษะชวตkills
Knowledge
ความรงชน
LiProcess for Physical and Mental
กระบวนการเรยนรเพอพฒนารางกาย
และจตใจ
e skills
ช
Professional skills
ทกษะอาชพวงชน
Lifตวบงชe skills
บทบาทคร
ชวงชนท 2 Self- Utilization การเขาใจตนเอง
Literacy & Logical
ความสามารถในการอานออกเขยนไดและตรรกะ ตาง ๆ
Systcmatic thinking
การคดอยางเปนระบบและมเหตผล
Working Skills ทกษะการท างาน
เบองตน
•มทกษะกระบวนการเรยนรทดพอทจะประยกตใชความร •น าความรมาประยกตใชอยางสรางสรรคเพอใหเกดนวตกรรมทเปนประโยชนตอตนเองและเพอใชในการแกปญหา •มคณธรรมจรยธรรม •เขาใจตนเองและผอน •มทกษะการสอสาร •มความสามารถในการแกปญหาและการคดเชงวพากษ •เขาใจคนตางประเพณและวฒนธรรมในภมภาคและอาเซยน •หาความชอบและความถนดดานอาชพของตนเองเพอน าไปประกอบอาชพและหาแนวทางการศกษาตอ •มนสยใฝเรยนรและพฒนาตนเองอยางสม าเสมอ •มวจารณญาณในการใชชวต
ครมบทบาทผอ านวยความสะดวกทเหมาะสมตอวยเดก ชวงท 2คอควรมความพรอมและความเขาใจพฒนาการเดกวยน เพอสรางใหเกดทกษะการเรยนรทสามารถประยกตใชความรไดดวยอารมณทม นคงมความคดเชงบวก ตอความแตกตางของผเรยนรมความอดทนและความรบผดชอบมจรยธรรมทดเปนผรบฟงทดมทศนคตทดมการสอสารทดเพอสรางทศนคตทและสามารถสรางระบบเหตผล และมบทบาทสรางการท างานเปนทมไดตลอดจน แนะน าแนวทางแกปญหาไดเปนอยางด
33
ชวงชนชวงชน
Life s
Life skills ทกษะชวตkills
Knowledge
ความรงชน
LiProcess for Physical and
Mental
กระบวนการเรยนรเพอพฒนา
รางกายและจตใจ
e skills
ช
Professional skills
ทกษะอาชพวงชน
Lifตวบงชe skills
บทบาทคร
ชวงชนท 3
Flexibility มความยดหยน
Application Academic for Asean
life การ
ประยกตใชและการเขาใจ
ผคนในอาเซยน
Pubic minded การมจตสารธณะ
Mangering Skills
มทกษะการบรหาร
•มความรเชงการประยกตใชและการคดวเคราะหและสงเคราะหอยางเชยวชาญ •สอสารภาษาตางๆในภมภาคและอาเซยนไดอยางนอย 3 ภาษา •สามารถท างานกบผอนไดเคารพผอน •มความคดเชงวพากษและสามารถวเคราะหความคดและความช านาญของตนเองได •มสามารถปรบเปลยนความคดทศนคตและมมมองการใชชวตอยางมจรยธรรม •มสนทรยภาพในการด าเนนชวต •มวจารณญาณตอสงตางๆทงสงทดและไมด
ครมบทบาทผอ านวยความสะดวกทเหมาะสมตอวยรน ตอนตน โดยสามารถผอ านวยความสะดวกทเหมาะสม มความยดหยนตอความคดของผเรยน ซงมความส าคญมาก เพราะเปนวยแหงการเปลยนแปลง ตองมอารมณมนคงมความคดเชงบวกมความอดทนและความรบผดชอบมจรยธรรมทดเปนผร บฟงทดมทศนคตทดมการสอสารทด โดยมบทบาทในการสรางจตสารธณะแกผเรยน และมบทบาทในอ านวยความสะดวกในการประยกตใชความรและการท าความเขาใจตอผอยางมวจารณญาณ
34
ชวงชน Life skills
ทกษะชวต Knowledge
ควำมร Process for
Physical and Mental
กระบวนกำรเรยนรเพอพฒนำ
รำงกำยและจตใจ
Professional skills
ทกษะอำชพ
ตวบงช บทบาทคร
ชวงชนท 4 Innovator เปนนวตกร
Multidisciplinary
มควำมรแบบสหวชำชพ
Cross cultural
กำรเขำใจกำรขำม
วฒนธรรม
Coperate with
Sufficiency Eco
กำรใชชวตโดยน ำปรชญำเศรษฐกจ
พอเพยงไปใช
•ความรเชงการประยกตใชและการคดวเคราะหและสงเคราะหอยางเชยวชาญในสายการเรยนรของตน •วางแผนและคดอยางมเหตผลเชงนามธรรมเชอมโยงสงตางๆไดอยางช านาญ •การมคณธรรมและจรยธรรมในการใชองคความร •สอสารกบผคนไดอยางเขาใจทงในภมภาคและตางภมภาคทมความซบซอนทางความคดประเพณและวฒนธรรม •สอสารกบผคนไดอยางเขาใจทงในภมภาคและตางภมภาคทมความซบซอนทางความคดประเพณและวฒนธรรม •เคารพและเขาใจความตางของผคน •น าความรไปพฒนาและสรางนวตกรรมเพอตนเองและผอน •คดแกปญหาทซบซอนไดอยางมวจารณญาณ •น าทกษะตางๆไปตอยอดองคความรในระดบสง •มวจารณญาณในเรองราวตางๆทเขามาและตดสนใจอยางมคณธรรมจรยธรรม •ใชชวตอยางมความสขตอสถานการณและบรบทตางๆในชวต •ความเปนไทยและน าไปปรชญาเศรษฐกจพอเพยง
ครมบทบาทผอ านวยความสะดวกทเหมาะสมตอวยรน ทเปนชวงหวเลยวหวตอ โดยสามารถผอ านวยความสะดวกทเหมาะสม มความยดหยน ตอความคดของผ เรยน ซงมความส าคญมาก เพราะเปนวยทตองเลอกเสนทางชวต มอารมณมนคงตอการยวยตาง ๆ เพอน าความคดสรางสรรคตาง ๆ มาอ านวยความสะดวกใหผเรยนเปน นวตกร และสามารถเรยนรแบบสหวชาชพได มความคดเชงบวก เพออ านวยความสะดวกและเปดโอกาสใหผเรยนไดสรางทศนคตทดตอบคลคลทวไปและเขาใจวฒนธรรมตาง ๆ มความอดทนและความรบผดชอบมจรยธรรมทดเพอเปนแบบอยางตอผเรยน ตลอดจนเปนผรบฟงทดเพอสรางบรรยากาศการแกปญหาทมความซบซอนมากขน โดยครมบทบาทสรางส านกการเคารพและเขาใจผคนทงในภมภาคและตางภมภาคทมความซบซอนทางความคดประเพณและวฒนธรรมการสอสารทดโดยไมลมความเปนไทย และใชชวตอยางเปนสขและพอเพยง
35
ขนตอนท 2 ส ำรวจชมชน หำแรงบนดำลใจ
บทบำทคร ส ารวจสถานท เสนทางและตดตอกบแหลงชมชนใกลโรงเรยนทจะพานกเรยนไปศกษาเรยนรพรอมทงตดตอวทยากรหรอผเชยวชาญไวใหค าแนะน าแกนกเรยน หลงจากนนครจงพานกเรยนไปทศนศกษา พรอมทงคอยกระตนซกถามชชวนใหนกเรยนเกดแรงจงใจและสนใจหาค าตอบในสงตางๆรอบตว ครตงค าถามเกยวกบเรองทนกเรยนสนใจ หรอครมจดประสงคจะสรางบทเรยนรเพอน าไปสจดประสงคเชงพฤตกรรมอยางใดอยางหนง เชน การมทกษะแหงศตวรรษท 21 เพอเตรยมความพรอมสประชาคมอาเซยน ดงนน การท าความเขาใจวฒนธรรมโดยจดการเรยนรในศตวรรษท 21 นนตองเปดโอกาสใหผเรยน ไดสรางสรรคองคความรดวยตนเองทางคณะผวจย จงน าเสนอ ชดการเรยนรเรอง ภาษาและวฒนธรรมในอาเซยน ตอนปฏบตการตามลาหา “บาย” เนองจากการกาวเขาสประชาคมอาเซยนนนตองสรางความพรอมเพอรองรบการแขงขน เพราะความรในโลกยคปจจบนมมากมายมหาศาล ผเรยนจะตองสามารถสรางองคความรไดตนเองตลอดจนสามารถสรางสรรคนวตกรรมเพอกาวน าประเทศอน ผานเครองมอการจดการเรยนรในศตวรรษท 21 ดงตวอยางเรองภาษาและวฒนธรรมในอาเซยน ตอน ปฏบตการตามลาหา “บาย” ตวอยางแนวค าถาม
แนวค ำถำมส ำหรบคร แนวค ำตอบของคร 1.ชชวนใหนกเรยนสงเกตสงมชวตทม ความสมพนธกนจากสงทพบเหนในทองนาเพอเชอมโยงถงเรอง ระบบนเวศ หวงโซอาหาร สายใยอาหาร เปนตน
นกเรยนสามารถบอกความสมพนธของสงมชวตทอาศยอยในระบบนเวศได เชน สงเกตหอยเชอรมาเกาะทตนขาว และสามารถบอกไดวา ขาวและทองนาเปนแหลงทอยอาศยของหอยเชอร ครจงอธบายเรองระบบนเวศวทยาความสมพนธระหวางสงมชวตตาง ๆ ในระบบนเวศเดยวกน จะ 3 รปแบบคอ1.พงพาอาศยกน เปนการอยรวมกนของสงมชวต 2 ชนด ทท าใหฝายหนงและทง 2 ฝายไดประโยชน โดยทฝายใดไมเสยประโยชนเลย 2.ปฏปกษตอกน เปนการอยรวมกนของสงมชวตโดยฝายหนง จบอกฝายหนงเปนอาหารเรยกวา ผลา สวนฝายทถกจบเปนอาหารเรยกวา เหยอ 3.แบบเปนกลางตอกน เปนการอยรวมกนของสงมชวตทเปนอสระตอกนไมมฝายหนงฝายใดไดหรอเสยประโยชน
2.นกเรยนคดวาตนขาวกบหอยเชอรมความสมพนธกนในระบบนเวศลกษณะใด
นกเรยนสามารถแสดงความคดเหนเกยวกบความสมพนธกนของหอยเชอร ตนขาว หรอสงมชวตตาง ๆ ครอธบายวา ตนขาวกบหอยเชอรอยรวมกนโดยหอยเชอรจะกดกนตนขาวซงเปนการอยรวมกนแบบเปนปฏปกษตอกน กลาวคอ หอยเชอร เปนผไดประโยชน และตนขาว เปนผเสยประโยชนจากการถกหอยเชอรกดกน ใชเปนทอยอาศยและแหลงขยายพนธ
36
ตำรำงท 5 ตวอยางการตงค าถามของคร บทบำทนกเรยน เมอครไดแสดงบทบาทผอ านวยความสะดวกและแนะน าความรแลว จะท าใหนกเรยนมความสนใจอยากร ในตวอยางนกเรยนสนใจค าวา “บาย” และไดน าเสนอเรอง “บาย” คออะไรจงใหนกเรยนอยากคนหาค าตอบ โดยครมอบบทบาทการสรางองคความรและคนหาความรจากค าถามขางตนใหนกเรยนเปนผแสดงบทบาทผเรยนเชงรก
เครองมอ 1. คมอนกส ารวจ 2. แบบสอบถาม 3. แบบบนทกความร
จากตวอยางขางตนจะเหนไดวาครไดแสดงบทบาทของตนในการสรางบรรยากาศเรองขาว โดยการเชญชวนใหเดกคดโดยใชค าถาม ในปจจยแวดลอมอนครอาจใชค าถามชวนคดแตกตางกนไป เพอดงศกยภาพและทกษะตาง ๆ และคณลกษณะอนพงประสงค ดงตวอยาง
แนวค ำถำมส ำหรบคร แนวค ำตอบของคร 3.นกเรยนคดวา แตละชมชนหรอสงคมมความสมพนธกนอยางไร
นกเรยนแสดงแนวคดเกยวกบสงคมในมมมองนกเรยน ครอธบายเรองความ แตกตางกนของกลมคนในสงคมแตละสงคม กลาวคอ ในสงคมหนงจะประกอบไปดวยบคคลทมสถานภาพและบทบาทในสงคม เชน ผ มสถานภาพเปน พอ ผหญงมสถานภาพ เปนแม พอมบทบาทหาเลยงครอบครว สวนแม จะมบทบาทในการเลยงดลก ซงเปนกลมปฐมภมในสงคม สวนทใหญขนคอ กลมทตยภม จะเกยวของสมพนธกนมากขน กลาวคอ กลมชนหลายกลมรวมกนกลายเปนภาคสวน จากนนกกลายเปนประเทศ จากประเทศหลาย ๆ ประเทศกกลายเปนภมภาค เชน ภมภาคอาเซยน
4.นกเรยนคดวาเพราะเหตใดจงมการรวมกลมกนระหวางประเทศสมาชกในภมภาคอาเซยน เหมอนหรอแตกตางกนกบระบบนเวศหรอไม อยางไร
นกเรยนแสดงความคดเหนเชอมโยงระหวางระบบนเวศในธรรมชาตกบระบบสงคมของมนษย ครอธบายถง ตวอยาง เรองหอยเชอรกบตนขาว มผไดและเสยประโยชน ซงนกเรยนตองการสงคมแบบนหรอไม ในความตองการพนฐานของมนษยตองการความเขาใจและความรก และการอยรวมกนอยางมความสข ฉะนนมนษยจงไมอยากเบยดเบยนกน ในทางกลบกนมนษยตองอยดวยกนแบบพงพาอาศยกน จงเกดการรวมกลมของประเทศสมาชก เชน กลมประเทศอาเซยน
5.นกเรยนคดวาสงใดทท าใหผคนในอาเซยนเขาใจซงกนและกนมากทสด
นกเรยนสามารถตอบไดวา การสอสารทเขาใจกน ครอธบายวา การเขาใจภาษาและวฒนธรรมเปนสวนหนงในการพฒนารวมกนเพราะการพดจาสอสารกนอยางเปนมตร ท าใหรสกปลอดภย ดงนนการท าความเขาใจมนษยในเรองความแตกตาง สงแรกคอ ภาษาและวฒนธรรม
37
ชวงชน Life skills
ทกษะชวต
Knowledge
ควำมร
Process for Physical and
Mental
กระบวนกำร
เรยนรเพอพฒนำ
รำงกำยและจตใจ
Professional skills
ทกษะอำชพ
ตวอยำงค ำถำม
เพอดงศกยภำพดำนตำงๆ
ชวงชนท 1 Interpersonal ความ สมพนธ ระหวางบคคล
Learn how to learn การเรยนรเพอการเรยนร
Self discipline วนยในตนเอง
Hand skills ทกษะ
การใชมอ
นกเรยนมใครเปนเพอนทสนททสด เพราะอะไร
นกเรยนอยากเรยนรเรองอะไร
จะเรยนรอยางไรใหสนกสนานและไดความร
จะสรางระเบยบวนยไดอยางไร
ชอบวชาอะไรมากทสด
นกเรยนชอบอานออกเสยงหรอไม
เราอยากชวยเหลอใครมากทสด
เราควรแปรงฟนกครงเพราะอะไร
อวยวะใดส าคญทสด
ผลไมทชอบมากทสดคอ
ใครไมชอบทานผกเพราะอะไร
อาหารมประโยชนอยางไร
เราควรนอนกทม
เราควรชวยเหลอพอแมท าอะไรบาง
38
ชวงชน Life skills
ทกษะชวต
Knowledge
ควำมร
Process for
Physical and Mental
กระบวนกำรเรยนรเพอ
พฒนำรำงกำยและจตใจ
Professional
skills
ทกษะอำชพ
ตวอยำงค ำถำม
เพอดงศกยภำพดำนตำงๆ
ชวงชนท 2 Self-
Utilization
การเขาใจตนเอง
Literacy &
Logical
ความสามารถในการอานออกเขยนไดและตรรกะตาง ๆ
Systcmatic
thinking
การคดอยางเปนระบบและมเหตผล
Working
Skills
ทกษะการท างานเบองตน
เมอโตขนนกเรยนอยากเปนอะไรเพราะอะไร ลองคนควาหรอไมวาอาชพทอยากเปนท าเกยวกบอะไรบาง
ท าไมถงคดอยางนน เพราะอะไร
นกเรยนคดวาตนเองถนดเรองอะไร
ค าทออกเสยงเหมอนกนท าไมถงตางกนและในภาษาอน ๆ นกเรยนคดวามหรอไม
นกเรยนคดวาถกผดตดสนอยางไร
เราเกดมาท าไม
เราเกดขนมาไดอยางไร
นกเรยนชอบอานหนงสออะไร
ไดอะไรจากการอานหนงสอเรองทชอบ
นามสกลของเรามาจากทใด
สงทตองท าเมออยกบผอน
การเรยนมความส าคญกบเราอยางไร
อยากเรยนอะไรมากทสด
39
ชวงชน Life skills
ทกษะชวต
Knowledge
ควำมร
Process for
Physical and Mental
กระบวนกำรเรยนรเพอ
พฒนำรำงกำยและจตใจ
Professional
skills
ทกษะอำชพ
ตวอยำงค ำถำม
เพอดงศกยภำพดำนตำง ๆ
ชวงชนท 3 Flexibility
มความยดหยน
Application Academic for Asean life
การประยกตใชและการเขาใจผคนในอาเซยน
Pubic minded
การมจตสารธณะ
Mangering Skills
มทกษะการบรหาร
เมอมปญหานกเรยนปรกษาใคร เพราะเหตใด
นกเรยนไดน าความรทเรยนมาน าไปแกปญหาอะไรบาง
นกเรยนเขาใจการเขาส AEC หรอไมอยางไร
นกเรยนรจกชาตใดมากทสดใน AECเพราะเหตใด
เมอตองไปตางประเทศตองท าอยางไรบาง
วฒนธรรมมความส าคญอยางไร เพราะอะไร
การเขาใจผคนตองท าอยางไรบาง
ท าไมตองมภาษา นกเรยนอยากเรยนรภาษา
ใดเพมเตม เพราะเหต การเรยนรทส าคญทสดคอ กาท างานกบผคนสงใด
ส าคญทสดเพราะเหตใด เราเกดมาท าไม อยากสรางสงใดใหกบใคร
มากทสดเพราะเหตใด เมอมเหตน าทวมนกเรยน
อยากท าสงใดมากทสด อยากแกปญหาใหกบใคร
มากทสดเพราะเหตใด
40
ชวงชน Life skills
ทกษะชวต
Knowledge
ควำมร
Process for
Physical and Mental
กระบวนกำรเรยนรเพอ
พฒนำรำงกำยและจตใจ
Professional
skills
ทกษะอำชพ
ตวอยำงค ำถำม
เพอดงศกยภำพดำนตำง ๆ
ชวงชนท 4 Innovator
เปนนวตกร
Multi
disciplinary
มความรแบบสหวชาชพ
Cross cultural
การเขาใจการขามวฒนธรรม
Coperate with Sufficiency Eco.
การใชชวตโดยน าปรชญาเศรษฐกจพอเพยงไปใช
ถานกเรยนสรางสงใดสงหนงไดอยางสรางอะไรเพราะอะไร
สงทนกเรยนอยากไดมากทสดคออะไร
นกเรยนอยากเรยนสายใดมากทสด
นกเรยนเลอกอาชพไดอยากเปนอะไร และมความเขาใจอยางไร
นกเรยนมความเขาใจเรองผคนและวฒนธรมอยางไรบาง
นกเรยนมแนวทางการใชชวตอยางไรเพราะอะไร
สงทอยากท ามากทสดในอนาคตคออะไร
หากเลอกไดอยากยอนอดตหรอเพราะเหตใด
ถาแกไขอดตไดอยากแกไขอะไร
นกเรยนคดลกษณะบคคลมอะไรบาง
การเรยรผคนมความส าคญหรอไมอยางไร
สงส าคญของความเปนมนษยคออะไร
41
ขนตอนท 3 ระดมควำมคด
บทบำทของคร ระดมความคดกบนกเรยนและซกถามนกเรยนถงสงทอยากเรยนร ใหนกเรยนไดแสดงภมความรของตนเองในเรองนนๆ และหาวธการคนควาหาค าตอบของสงทอยากเรยนรรวมกน โดยนกเรยนอาจมความคดทแตกตางกน ดงตวอยางแผนผงมโนทศนของนกเรยนทมความแตกตางทางความคด ดงน
42
ภำพท 12 ตวอยางแผนผงมโนทศนของนกเรยนหลงจากระดมความคด
จะเหนไดวาเมอระดมสมองจะเกดความแตกตางดานความคด ครควรมบทบาทในการอ านวยความสะดวกโดยใหนกเรยนเปนผเลอกแนวทางการเรยนรดวยตนเองโดยครอาจแบงใหท าเปนกลม หรอใหนกเรยนเลอกหวขอทสนใจและออกแบบเวลารวมกนโดยในขนตอนนสงตอเปนบทบาทนกเรยน บทบำทนกเรยน น าเสนอสงทตนเองสนใจผานการท า Mind map บอกสงทตนเองสนใจ รบฟงความคดเหนจากผอนและสามารถเชอมโยงกบชวตประจ าวนและหาขอสรปจากการเรยน
เครองมอ 1. แผนภาพมโนทศน 2. แบบฟอรมการเขยนสรปความคดของตนเอง
43
2. S ตวทหนง หมำยถง to search การเรยนรแบบโครงงาน ใหนกเรยนไดเรยนรรวมกน ศกษาหาความร คนควา แกปญหาเอง
และปฏบตจนจบกระบวนการของการท าโครงงาน (S) ตอกบขนตอนท 4 วเคราะหจ าแนกแยกแยะขอมลทถกตองและขนตอนท 5 ออกแบบการเรยนรรวมกนดงน
ขนตอนท 4 วเครำะห จ ำแนก แยกแยะขอมลทถกตอง
บทบำทของคร ครน าหวขอตางๆทนกเรยนตองการเรยนรมาแยกเปนสาระวชาก าหนดจดประสงคและการประเมนผลทตองการรวมกนดงตวอยาง
หวขอ สำระวชำ มำตรฐำนกำรเรยนร ขาว วทยาศาสตร มาตรฐาน ว 1.1 เขาใจหนวยพนฐานของสงมชวตความสมพนธของ
โครงสราง และหนาทของระบบตาง ๆ ของสงมชวตทท างานสมพนธกน มกระบวนการสบเสาะหาความรส อสารสงทเราเรยนรและน าความรไปใชในการด ารงชวตของตนเองและดแลสงมชวต มาตรฐาน ว 2.1 เขาใจสงแวดลอมในทองถน ความสมพนธระหวางสงแวดลอมกบสงมชวต ความสมพนธระหวางสงมชวตตาง ๆ ในระบบนเวศ มกระบวนการสบเสาะหาความรและจตศาสตร สอสารสงทเรยนรและน าความรไปใชประโยชน มาตรฐาน ว 2.2 เขาใจความส าคญของทรพยากรธรรมชาตการใชทรพยกรธรรมชาตในระดบทองถน ประเทศ และโลก น าความรไปใชในการจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมในทองถนอยางยงยน
ขาว
ภาษาไทย มาตารฐาน ท.1.1 ใชกระบวนการอานสรางความรและความคด เพอน าไปใชตดสนใจ แกปญหา ในการด าเนนชวตและมนสยรกการอาน มาตรฐาน ท.1.2 ใชกระบวนการเขยนสอสาร เขยนเรยงความ และเขยนเรองราวในรปแบบตาง ๆ เขยนรายงานขอมลสารสนเทศและรายงานการศกษาคนควาอยางมประสทธภาพ
ขาว
สงคม มาตรฐาน ส 3.1 เขาใจและสามารถบรหารการจดการทรพยากรในการผลตและการบรโภค การใชทรพยากรทมอยจ ากดไดอยางมประสทธภาพและคมคา รวมทงเขาใจหลกการของเศรษฐกจพอเพยงเพอการด ารงชวตอยางมดลยภาพ มาตรฐาน ส 4.3 เขาใจความเปนมาของชาต วฒนธรรม ภมปญญาไทย มความรก ความภมใจและธ ารงความเปนไทย มาตรฐาน ส 5.2 เขาใจปฎสมพนธระหวางมนษยกบสภาพแวดลอมทางกายภาพทกอใหเกดการสรางสรรควฒนธรรม มจตส านกและมสวนรวมในการอนรกษทรพยากรและสงแวดลอม เพอการพฒนาทย งยน
44
หวขอ สำระวชำ มำตรฐำนกำรเรยนร
ขาว คณตศาสตร มาตรฐาน ค 2.1 เขาใจพนฐานเกยวกบการวด วดและคาคคะเนของสงของทตองการวด มาตรฐาน ค 6.1 มความสามารถในการแกปญหา กาใหเหตผล การสอสาร การสอความหมายทางคณตศาสตร และการน าเสนอ การเชอมโยงความรตาง ๆ และเชอมโยงคณตศาสตรกบศาสตรอน ๆ และมความคดสรางสรรค
ขาว การงานอาชพและเทคโนโลย
มาตรฐาน ง 1.1 เขาใจการท าง มความคดสรางสรรค มทกษ ะกระบวนการท างาน ทกษะการจดการ ทกษะกระบวนการแกปญหา ทกษะการท างานรวมกน และทกษะการแสวงหาความร มคณธรรม และลกษณะนสยในการท างาน มจตส านกในการใชพลงงาน ทรพยากร และสงแวดลอม เพอการด ารงชวตและครอบครว มาตรฐาน ง 4.1 เขาใจ มทกษะทจ าเปน มประสบการณ เหนแนวทางในงานอาชพ ใชเทคโนโลยเพอพฒนอาชพ มคณธรรม และ มเจตคตทดตออาชพ
ขาว นาฏศลปและศลปะ
มาตรฐาน ศ 1.2 เขาใจความสมพนธระหวางทศนศลป ประวตศาสตร และวฒนธรรม เหนคณคางานทศนศลปเปนมรดกทางวฒนธรรม ภมปญญาไทยและสากล มาตรฐาน ศ. 2.2 เขาใจความสมพนธระหวางดนตรและวฒนธรรม เหนคณคาของดนตร ทเปนมรดกทางวฒนธรรม ภมปญญาทองถน ภมปญญาไทยและสากล มาตรฐาน ศ 3.1 เขาใจและแสดงออกทางนาฎศลปอยางสรางสรรค วเคราะห วพากษ ถายทอดความรสกความคดอยางอสระ ขนชม และ ประยกตใชในชวตประจ าวน
ขาว สขศกษาและและพลศกษา
มาตรฐาน พ. 4.1 เหนคณคาและมทกษะในการสรางเสรมสขภาพ การด ารงสขภาพ การปองกนโรค และ การสรางเสรมสมรรถาพเพอสภาพ
บทบำทนกเรยน นกเรยนชวยครแบงแยกหวขอการเรยนรเปนหมวดหมสาระวชาก าหนดจดประสงคและการประเมนผลทตองการรวมกน เครองมอ 1. แผนภาพมโนทศนการบรณาการวชาตาง ๆ
2. แบบฟอรมตารางบนทกการแบงหวขอการเรยนรกบสาระวชาตาง ๆ
45
ขนตอนท 5 ออกแบบกำรเรยนรรวมกน
บทบำทคร ครชวยใหค าแนะน านกเรยนในการคดกจกรรมการเรยนรส าหรบแตละหวขอชวยกนวางแผน กนมาแลวรวมกบนกเรยนและหาขอสรปรวมกนวาจะเลอกกจกรรมอะไร ก าหนดจดประสงคและการประเมนผลการเรยนรรวมกนในขนตอนนอาจใหครประจ าวชามาชวยกนหรออาจจดเปนกจกรรมคายการเรยนร 2-3 วน หรอ อาจจดในคาบชมนม ตามปจจยตาง ๆ ของโรงเรยนเอออ านวย โดยมการรปแบบการออกแบบการเรยนรรวมกน ดงตวอยาง
กจกรรม
ควำมคดนกเรยน
ควำมคดคร สรปกำรเรยนรรวมกน
จดประสงคกำรเรยนร กำรประเมนผล KPA
วทยาศาสตร เราสามารถ รบประทาน อาหารอะไร ทดแทนขาว ไดบาง
อาหารและสารอาหาร
ทดสอบสารอาหาร
1.นกเรยนบอกเรองสารอาหารได
ท าการทดลอง
ร าวง ร าวงมาตราฐาน เกยวขาว
เหนดวย แลวถามค าถามชวนคดวา
นกเรยนฝก ร าวงเกยวขาว และการละเลน ตาง ๆ
1. เรยนรเพลงพนบานการละเลน ตาง ๆ
รองได ร าไดและการละเลนได
สงคม อาหารประจ า ชาตของประเทศสมาชกอาเซยน
นโยบายจ าน าขาว, เศรษฐกจพอเพยง
อาหารประจ า ชาตของประเทศสมาชกอาเซยน, นโยบายจ าน า ขาว, เศรษฐกจ พอเพยง
1. นกเรยนสามารถบอกลกษณะตาง ๆ ของประเทศสมาชกอาเซยน
2. นกเรยนนกเรยนอธบายเรองเศรษฐกจของอาเซยน
3. นกเรยอธบายเรองเศรษฐกจพอเพยงได
แบบทดสอบอตนย
กทอ. และ คณตศาสตร
ผลตน าขาวกลองงอก
เหนดวย ท าน าขาวกลองงอก
1. นกเรยนบอก เการชง ตวง วดได
ท าน าขาวกลองงอกได
46
บทบำทนกเรยน ชวยกนคดกจกรรมการเรยนรส าหรบแตละหวขอทไดชวยกนวางแผนกนมาแลวรวมกบคร และหาขอสรปรวมกนวาจะเลอกกจกรรมอะไร ก าหนดจดประสงคและการประเมนผลการเรยนรรวมกน เครองมอ แบบฟอรมตารางบนทกการจดการเรยนร และตารางบนทกการจดการเรยนร
3. C ตวทหนง หมำยถงto construct การเรยนรแบบบรณาการ น าความรทไดไปบรณาการกบวชาอนๆ และน าไปใชไดจรงอยาง
ถกตอง (C) ตรงกบขนท 6 ลงมอปฏบตกลาวคอ ขนตอนท 6 ลงมอปฏบต
ในขนตอนนเปนขนตอนของการลงมอท า ดงนนการสรางใบงานและใบความรของครจงส าคญควรเปนอยางทนาสนใจ เพอใหเดก ๆ ไดท ากจกรรมไดอยางสนกสนาน บทบำทของคร ออกแบบการเรยนรและปรบแผนการเรยน ใหสอดคลองกบความสนใจของนกเรยน และเรยนรไปพรอมกบนกเรยนโดยครเปนผอ านวยความสะดวกหรอพเลยงคอยชวยเหลอและใหค าแนะน า
บทบำทนกเรยน ศกษา คนควา ลงมอปฏบตตามแผนทวางไว จนถงการสรปผลการเรยนรและสรางชนงานตางๆตรวจทานงานทท าและแกไขปรบปรงหากเกดขอผดพลาดนกเรยนหาขอมล/ทดลอง/สรางชนงาน
เครองมอ 1. ใบงาน 2. ใบบนทกความร
ในขนตอนนตองมการแลกเปลยนเรยนรโดยบทบาทของครชวยแนะน าและใหความรนกเรยนใหรจกรปแบบในการน าเสนอขอมล การเรยนรในแบบตางๆและใหนกเรยนไดเลอกรปแบบทตนเองถนดหรอสนใจ เชน สรางชนงาน ท า power point presentation หรอ Poster ตางๆ บทบาทนกเรยนสรปความรทตนเองเรยนมาในแตละกจกรรมหรอแตละหวขอ โดยเลอกรปแบบการน าเสนอผลงานในรปแบบทตนเองสนใจ เครองมอน าเสนอชนงานจากโปรแกรมตาง ๆ ขางตน 4. C ตวทสอง หมำยถง to communicat การเรยนรในแบบของ Backward desige เปนวธการสอนทใชผลงานเปนทตงวาเมอนกเรยนเรยนจบแลวหรอในขณะทเรยน ตองมภาระงานในระหวางเรยนหรอมผลงาน แลกเปลยนเรยนร (C) ตรงกบขนตอนท 7 สรปขอมล กลาวคอ
ขนตอนท 7 สรปขอมล
บทบำทคร ครใหความรนกเรยนใหรจกรปแบบในการน าเสนอ เชนสรางชนงาน ท า power point presentation หรอ Poster ตางๆสวนในชวงชนเดกเลกกอาจน าเสนอเปนผลงานทนกเรยนท าและสามารถสรางความภมใจแกนกเรยน หรอในชนเดกโตกอาจจดเปนนทศนการการเรยนรในวนส าคญ ๆ ของโรงเรยนเพอสรางแรงบนดาลใจและก าลงใจตอไป
47
บทบำทนกเรยน สรปความรทตนเองเรยนมาในแตละกจกรรมหรอแตละหวขอ โดยเลอก รปแบบการน าเสนอผลงานในรปแบบทตนเองสนใจ เครองมอ 1. ชนงานทจะน าเสนอ 2. แบบประเมนตนเอง 5. S ตวทสอง หมำยถง to service เมอจบการเรยนรในแตละหนวยแลว นกเรยนสามารถน าเสนอ พฒนาปรบปรงได เพอเกดประโยชนตอตนเองและคนอน ๆ (S) ตรงกบขนตอนท 8 ตอยอดองคความร
ขนตอนท 8 ตอยอดองคควำมร บทบำทของคร ครชวยแนะน านกเรยนในการตอยอดองคความร ถามค าถามเพอใหนกเรยนไดคดตอยอดจากสงทตนเองเรยนรมา
ชวงชน
Life skills
ทกษะชวต
Knowledge
ควำมร
Process for
Physical and Mental
กระบวนกำรเรยนรเพอพฒนำ
รำงกำยและจตใจ
Professional
skills
ทกษะอำชพ
ตวอยำงค ำถำม
เพอตอยอดองคควำมร
ชวงชนท 1 Interpersonal ความ สมพนธ ระหวางบคคล
Learn how to learn การเรยนรเพอการเรยนร
Self discipline วนยในตนเอง
Hand skills ทกษะ การใชมอ
นกเรยนอยากน าความรเรองนไปใชกบใคร
นกเรยนจะน าไปสรางวนยในตนเองไดหรอไม
นกเรยนอยากน าความรไปสรางเปนศลปะหรอไมอยางไร
ชวงชนท 2 Self- Utilization การเขาใจตนเอง
Literacy & Logical ความ สามารถในการอานออกเขยนไดและตรรกะ ตาง ๆ
Systcmatic thinking การคดอยางเปนระบบและมเหตผล
Working Skills ทกษะการท างานเบองตน
นกเรยนไดเรยนรเรองนแลวน าไปพฒนาตนเองไดอยางไร
นกเรยนใหเหตผลตอสงทไดเรยนดวยกระบวนการใดและจะน าไปใชตอไปไดอยางไร
นกเรยนจะน าความรไปใชในการท างานในอนาคตไดอยางไร
48
ชวงชน
Life skills
ทกษะชวต
Knowledge
ควำมร
Process for
Physical and Mental
กระบวน
กำรเรยนรเพอพฒนำรำงกำยและ
จตใจ
Professional
skills
ทกษะอำชพ
ตวอยำงค ำถำม
เพอตอยอดองคควำมร
ชวงชนท 3 Flexibility มความยดหยน
Application Academic for Asean life การประยกตใชและการเขาใจผคนในอาเซยน
Pubic minded การมจตสารธณะ
Mangering Skills มทกษะการบรหาร
จากการเรยนรนกเรยนจะน าความรไปประยกตใชในอนาคตไดอยางไร
นกเรยนจะน าความรไปสรางอะไรไดบางเพอชวยเหลอสงคม
สงทไดเรยนรไปจะน าไปตอยอดความรดานใดไดบาง
ชวงชนท 4 Innovator เปนนวตกร
Multi disciplinary มความรแบบสหวชาชพ
Cross cultural การเขาใจการขามวฒนธรรม
Coperate with Sufficiency Eco การใชชวตโดยน าปรชญาเศรษฐกจพอเพยงไปใช
จากสงทไดเรยนรไปนกเรยนคดวาสามารถสรางนวตกรรมอะไรไดบาง
นกเรยนสามารถน าความรไปใชในชวตประจ าวนไดอยางไร
สงทไดจากการเรยนรและจะน าไปตอยอดองคความรคออะไรและเพราะอะไร
บทบำทนกเรยน นกเรยนสรปสงทตนเองไดเรยนรมาตลอดโครงงาน รจกเชอมโยงสงทได เรยนรกบชวตจรงและคดตอยอดองคความรเพอใหเกดประโยชนตอ ตนเองและสงคม
เครองมอ แบบฟอรมบนทกสงทไดเรยนรและการตอยอดองคความร
49
บทบาททส าคญของชดเครองมอเสรมสรางทกษะแหงศตวรรษท 21 นคอ เปนเครองมอ
เสรมสรางนสยรกการพฒนาตนเองของผใช ท าใหผใชเกดความเปลยนแปลงจากภายใน ดวย “ชด
ค าถามชวนถก-อภปราย” และเปนประเดนทางสงคมประเดนหนงทจะเปนจดเชอมใหเกดเครอขายใน
การปฏรปการศกษาทสมาชกคอครผปฏบตงานจรง โดยมบรบทและปจยสงแวดลอมทแตกตางกน ซงใน
การจดการเรยนดงกลาว อาจมการปรบเปลยนไปตามความเหมาะสมของการบรหารของโรงเรยนและ
การออกแบบการเรยนการสอนของคร ดงตวอยาง
วธกำรจดกำรเรยนกำรสอน เวลำ
1. การจดกจกรรมเปนชวโมงโครงงาน 1 คาบตอสปดาห
2. การจดกจกรรมคายโครงงาน 2- 3 วนตอ ภาคการศกษา
3-5 วนตอ ภาคการศกษา
5-7 วนตอ ภาคการศกษา
ตามความเหมาะสมของเนอหาและจดประสงคของผสอน
3. การจดกจกรรมโครงงานในวชาเรยน ตามชวโมงการเรยน
4. การจดกจกรรมเรยนรเปนโครงงาน
รวมกนทกวชาในระดบชน
ตามชวโมงการเรยน
5. การจดเปนกจกรรมชมชม โดยใช
โค รงงาน เป น ก าร เรย น ร เร อ งท
นกเรยนสนใจ
1 คาบตอสปดาห
คณะผวจยจงเสนอเปนแนวทางในการจดกาเรยนรเพอเขาใจของชมชนและสรางความยงยนของตว
ผเรยนเพราะไดท าความเขาใจรากความเปนไทยและชมชนของตนในบรบทของภมภาคและหากตองไป
ชมชนอนกใชความเขาใจชมชนเพอท างานหรออยรวมกนอยางมความสข ดงตวอยางเรองการตามหา
“บาย” เพอเปนตวอยางส าหรบครผสนใจไดน าไปประยกตใชตอไป
50
แผนกำรจดกำรเรยนรในศตวรรษท 21 ของเดกและเยำวชนไทย เพอเตรยมควำมพรอมสประชำคมอำเซยน
1. ขนเตรยมคร
บทบาทคร เตรยมความพรอมของครโดยมแบบประเมนตนเอง ดานการเปนผอ านวยความสะดวก และการสรางบรรยากาศในการเรยนร
เครองมอ แบบสอบถามเกยวกบความรความเขาใจของครตอการเปนผอ านวยความสะดวกและสรางบรรยากาศในการเรยนร
ขนเตรยมครบทบาทครเตรยมความพรอมของครโดยมแบบประเมนตนเองเพอเปนครผอ านวยความสะดวกในการเรยนรของนกเรยนเครองมอแบบประเมนตนเองดานการเปนผอ านวยความสะดวกในการเรยนรโดยมเครองมอในการประเมนความพรอมของครโดยวดผลตามคะแนนดงน
คะแนน เกณฑ 1-5 คะแนน ยงไมพรอม 6-11 คะแนน มความพรอมพอสมควร
12 -16 คะแนน มความพรอมมาก 17 – 21 คะแนน มความพรอมมากทสด
แบบสอบถำมเกยวกบควำมร ควำมเขำใจ กำรเปนผอ ำนวยควำมสะดวกในกำรเรยนรของคร
ค ำชแจงใหคณครส ำรวจตนเองวำมควำมร ควำมเขำใจ เกยวกบกำรเปนผอ ำนวยควำมสะดวกในกำร
เรยนร หรอไม ใหใสเครองหมำย ×หนำขอทม และใสเครองหมำย หนำขอทไมม ………....... 1.พรอมใชค าถามกระตนสงเสรมใหผเรยนไดเรยนรและสรางองคความรดวย
ตนเอง ………....... 2.พรอมชวยคดคนสรางสรรค คอยชวยเหลอชแนะ ………....... 3.พรอมจดสภาพการณเพอใหเกดการเรยนรในมความสนกสนาน ………....... 4.พรอมท าหนาทเปนสอกลางคอยใหความชวยเหลอในการเรยนร แนะน าผเรยน ………....... 5.พรอมตงค าถาวา“ใคร ท าอะไร ทไหน เมอไร อยางไร”เพอชวยนกเรยนใหเกด
การเชอมโยง ………....... 6.พรอมชวยใหผเรยนน าสงทไดเรยนรไปประยกตใชในการแกปญหาอนๆ ………....... 7.พรอมชวยใหผเรยนเกดความตงใจและตอบสนองในการเรยนร ………....... 8.พรอมแจงจดประสงคการเรยนรแกนกเรยน ………....... 9.พรอมใหนกเรยนอภปรายความสมพนธของเนอหาทเรยนรกบเนอหาอน ๆ ………....... 10.พรอมแสดงใหเหนถงการตอบสนองทเหมาะสม เชน ใหก าลงใจ ถามกลบ ช
ชดความถกตอง ………....... 11.พรอมตงค าถามชวยท าใหผเรยนเกดความตระหนกในคณคาของการเรยนร
51
เชน เราเรยนรเร องนไปท าไม เรองนมความส าคญอยางไร เมอเรยนเรองน ………....... 12.พรอมชวยใหเกดการตงเปาหมายการวางแผนการด าเนนงานและการตดตาม
ผลดวยตนเอง ………....... 13. พรอมกบการสอสารไดแก การค าพดทชวยท าใหผเรยนเกดความรสกเชอมน
ในตนเองมากยงขน ………....... 14.พรอมชวยเสรมสรางการมสวนรวมในการเรยนรของผเรยน ดวยการใช
กระบวนการกลม ………....... 15.พรอมใชค าถามทบงชถงพฤตกรรมการอ านวยความสะดวกในการเรยนรเชน
“นกเรยนคดวาจะปรบปรงการท างานของตนใหดขนไดอยางไรการเรยนครงนมประโยชนอยางไร?”
………....... 16.พรอมเปดโอกาสใหผเรยนไดเลอก ………....... 17.พรอมชแนะแนวทางแกผเรยนในการวางแผน ………....... 18.พรอมเปนแบบอยางทดในการก าหนดจดมงหมายของบทเรยนและกจกรรม
การเรยนร ………....... 19.พรอมสงเสรมใหผเรยนเกดความตระหนกในความส าคญของการวางแผน ………....... 20.พรอมใชค าพดทชวยเสรมสรางความรสกทาทายในการเรยนร ………....... 21.พรอมชวยเสรมสรางใหผเรยนมการปรบเปลยนตนเอง
2. ส ำรวจชมชน หำแรงบนดำลใจ
บทบำทคร ส ารวจสถานท เสนทางและตดตอกบแหลงชมชนใกลโรงเรยนทจะพา นกเรยนไปศกษาเรยนรพรอมทงตดตอวทยากรหรอผเชยวชาญไวใหค าแนะน าแกนกเรยน หลงจากนนครจงพานกเรยนไปทศนศกษา พรอมกบกระตนความสนใจครตงค าถามเกยวกบเรองทนกเรยน สนใจ หรอครมจดประสงคจะสรางบทเรยนรเพอน าไปสจดประสงคเชงพฤตกรรมอยางใดอยางหนง เชน การมทกษะแหงศตวรรษท 21 เพอเตรยมความพรอมสประชาคมอาเซยน ดงนน การท าความเขาใจวฒนธรรมโดยจดการเรยนรในศตวรรษท 21 นนตองเปดโอกาสใหผเรยน ไดสรางสรรคองคความรดวยตนเอง ทางคณะผวจย จงน าเสนอ ชดการเรยนรเรอง ภาษาและวฒนธรรมในอาเซยนตอนปฏบตการตามลาหา“บาย” เพอเปนตวอยางในการจดกจกรรมการเรยนการสอนเพอสรางองคความรไดตนเองตลอดจนสามารถสรางสรรคนวตกรรมเพอกาวน าประเทศอน ผานเครองมอการจดการเรยนรในศตวรรษท 21 ดงตวอยาง
52
ตำรำงท 6 แนวค าถามและแนวค าตอบส าหรบคร
แนวค ำถำมส ำหรบคร แนวค ำตอบของคร 1. ชชวนใหนกเรยนสงเกตสงมชวตทม ความสมพนธกนจากสงทพบเหนในทองนาเพอเชอมโยงถงเรอง ระบบนเวศ หวงโซอาหาร สายใยอาหาร เปนตน
นกเรยนสามารถบอกความสมพนธของสงมชวตทอาศยอยในระบบนเวศได เชน สงเกตหอยเชอรมาเกาะทตนขาว และสามารถบอกไดวา ขาวและทองนาเปนแหลงทอยอาศยของหอยเชอร ครจงอธบายเรองระบบนเวศวทยาวาความสมพนธระหวางสงมชวตตาง ๆ ในระบบนเวศเดยวกน จะ 3 รปแบบคอ
1. พงพาอาศยกน เปนการอยรวมกนของสงมชวต 2 ชนด ทท าใหฝายหนงและทง 2 ฝายไดประโยชน โดยทฝ ายใดไม เสยประโยชนเลย
2. ปฏปกษ ตอกน เปนการอยรวมกนของสงมชวตโดยฝายหนง จบอกฝายหนงเปนอาหารเรยกวา ผลา สวนฝายทถกจบเปนอาหารเรยกวา เหยอ
3. แบบเปนกลางตอกน เปนการอยรวมกนของสงมชวตทเปนอสระตอกนไมมฝายหนงฝายใดไดหรอเสยประโยชน
2.นกเรยนคดวาตนขาวกบหอยเชอรม ความสมพนธกนในระบบนเวศลกษณะใด
นกเรยนสามารถแสดงความคดเหนเกยวกบความสมพนธกนของหอยเชอร ตนขาว หรอสงมชวตตาง ๆ ครอธบายวา ตนขาวกบหอยเชอรอยรวมกนโดยหอยเชอรจะกดกนตนขาวซงเปนการอยรวมกนแบบเปนปฏปกษตอกน กลาวคอ หอยเชอร เปนผไดประโยชน และตนขาว เปนผเสยประโยชนจากการถกหอยเชอรกดกน ใชเปนทอยอาศยและแหลงขยายพนธ
53
แนวค ำถำมส ำหรบคร แนวค ำตอบของคร 3.นกเรยนคดวา แตละชมชนหรอสงคมมความสมพนธกนอยางไร
นกเรยนแสดงแนวคดเกยวกบสงคมในมมมองนกเรยน ครอธบายเรองความ แตกตางกนของกลมคนในสงคมแตละสงคม กลาวคอ ในสงคมหนงจะประกอบไปดวยบคคลทมสถานภาพและบทบาทในสงคม เชน ผ มสถานภาพเปน พอ ผหญงมสถานภาพ เปนแม พอมบทบาทหาเลยงครอบครว สวนแม จะมบทบาทในการเลยงดลก ซงเปนกลมปฐมภมในสงคม สวนทใหญขนคอ กลมทตยภม จะเกยวของสมพนธกนมากขน กลาวคอ กลมชนหลายกลมรวมกนกลายเปนภาคสวน จากน นกกลายเปนประเทศ จากประเทศหลาย ๆ ประเทศกกลายเปนภมภาค เชน ภมภาคอาเซยน
4.นกเรยนคดวาเพราะเหตใดจงมการรวมกลมกนระหวางประเทศสมาชกในภมภาคอาเซยน เหมอนหรอแตกตางกนกบระบบนเวศหรอไม อยางไร
นกเรยนแสดงความคดเหนเชอมโยงระหวางระบบนเวศในธรรมชาตกบระบบสงคมของมนษย ครอธบายถง ตวอยาง เรองหอยเชอรกบตนขาว มผไดและเสยประโยชน ซงนกเรยนตองการสงคมแบบนหรอไม ในความตองการพนฐานของมนษยตองการความเขาใจและความรก และการอย รวมกนอยางมความสข ฉะน นมนษยจงไมอยากเบยดเบยนกน ในทางกลบกนมนษยตองอยดวยกนแบบพงพาอาศยกน จงเกดการรวมกลมของประเทศสมาชก เชน กลมประเทศอาเซยน
5.นกเรยนคดวาสงใดทท าใหผคนในอาเซยนเขาใจซงกนและกนมากทสด
นกเรยนสามารถตอบไดวา การสอสารทเขาใจกน ครอธบายวา การเขาใจภาษาและวฒนธรรมเปนสวนหนงในการพฒนารวมกนเพราะการพดจาสอสารกนอยางเปนมตร ท าใหรสกปลอดภย ดงน นการท าความเขามนษยในเรองความแตกตาง สงแรกคอ ภาษาและวฒนธรรม
54
แนวค ำถำมส ำหรบคร แนวค ำตอบของคร 6.นกเรยนคดวาลกษณะภาษาแตประเทศเปนอยางไรบาง
นกเรยนสามารถอธบายความแตกตางดานภาษาได ครอธบาย เรองลกษณะภาษาประกอบดวย เสยงแตละเสยงทเปนหนวยทเลกทสดในภาษา ซงเสยงในภ าษ าไท ยป ระกอบ ไปด ว ยพ ยญ ชน ะ ส ระ วรรณยกต แตในความแตกตางของภาษานน คอ วรรณยกต ในบางภาษาไมม ดงนนการศกษาภาษาตองศกษาอยางสนกและสรางสรรค เพราะภาษาเปนสงหนงทมชวตและสามารถท าความเขาใจผอนได เพราะสงของ หรอพช อยางเดยวกนหรอชนดเดยวกน เมออยตางภมภาคหรอตางประเทศกเรยกแตกตางกน ดงนนเราควรศกษาค าศพทตาง ๆ เพอการกาวเขาสประชาคมอาเซยน
7.นกเรยนรจกพชทชอวา “บาย” หรอไม นกเรยนสามารถคาดเดาค าตอบได ครอธบายเรองวงศค าศพททเกยวกบพชในภมภาค โดยใบวามความเกยวเนองกบเศรษฐกจพอเพยง
8.นกเรยนเขาใจเศรษฐกจพอเพยงหรอไม นกเรยนสามารถอธบายเรองเศรษฐกจพอเพยงได ครอ ธบ าย เรอ ง เศ รษ ฐกจพอ เพย ง คอ แนวพระราชด ารของพระบาท สมเดจพระเจาอยหว พระราชทานใหกบชาวไทยเพอ ใหไดใชชวตอยางพอเพยงและยงยน โดยอยกบ ธรรมชาตและสงแวดลอมในทองถนทมพชพนธธ ญญาหารในทองถนซงเปนแนวปรชญาในการด าเนนชวตของคนไทย
9. นกเรยนลองเปนส ารวจ หรอ เปนนกสบ เพอตามหาวา “บาย” คออะไร
นกเรยนมความกระตอรอรนและมความสนใจทจะหาค าตอบวา “บาย” คออะไร ครอธยาย นกเรยนตองศกษาคนควาและหาค าตอบรวมกน
55
ภำพท 13 มโนภาพของคณครในการเชอมโยงค าถามกบเนอหาและโครงสรางหลกสตร
56
บทบำทนกเรยน เมอครไดแสดงบทบาทผอ านวยการและแนะน าความรแลว จะท าใหนกเรยนมความสนใจอยากร
เรอง “บาย” วาคออะไร โดยครมอบบทบาทการสรางองคความรและคนหาความรจากค าถามขางตนใหนกเรยนเปนผแสดงบทบาทผเรยน โดยมเครองมดงน
เครองมอ 1. คมอนกส ารวจ 2. แบบสอบถาม 3. แบบบนทกความร
คมอนกส ำรวจ สถำนท อ ำเภอบำนนำ จงหวดนครนำยก
วนท 19 สงหำคม 2556 วตถประสงคของกำรส ำรวจในครงนคอ
1. เพอศกษาภาษาทองถนเกยวกบพชพรรณ 2. เพอศกษาสภาพแวดลอมและวถชวตของคนในชมชน 3. เพอศกษาลกษณะของพชในชมชน
1 . เลอกวธกำรในกำรส ำรวจชมชน วธกำร เลอก รำยละเอยดทจะส ำรวจ สงทตองเตรยม
สงเกตและจดบนทก
บนทกสงตาง ๆทพบ เชน ตนไม แหลงน า สตว สงปลกสราง
สมดบนทก/ปากกา
วำดภำพหรอถำยภำพบรเวณพนททส ำรวจ ระบรำยละเอยด
พดคยกบคนในชมชน
อน ๆ
ตำรำงท 7 ตารางส ารวจชมชน
57
ขอแนะน ำกอนออกส ำรวจ ก าหนดวตถประสงคของการส ารวจใหชดเจน
รจกสงเกตสงตาง ๆ รอบตว สงทสงเกตได อาจแบงเปนหมวดไดหลากหลาย เชน
สภาพแวดลอม ,สงปลกสราง ,ศลปะหตถกรรมเปนตน
ตงค าถามเปนหากตองพดคยกบคนในชมชนเพอสอบถามขอมลตองรจกถามค าถาม
ค าถามทด ควรเปนค าถามปลายเปด ไมใชค าถามทตอบไดเพยงใชหรอไมใช เชน
ท ำไมวดนจงชอวดหนองแขม , สรางขนเมอไร
ควรคนควาขอมลเบองตนของสถานททจะไปส ารวจกอนไปส ารวจจรง
ในตวอยางนนกเรยนตองตามหาวา “บาย” คออะไรนกเรยนจงตองออกส ารวจ ตามแหลงชมชนทครได
ออกแบบและวางแผนไวแลวโดยครมแบบสอบใหนกเรยนไดไปสอบถาม ดงตวอยาง
แบบสอบถำม ค ำถำม นกเรยนคดค ำถำม ค ำตอบทได ใคร ใครใชค าวา “บาย ” ทกคน ใครเปนคนคดคนป ย ป ยยเรย คดคนโดย นกวชาการการเกษตร ของ
กระทรวงเกษตรแหงชาต บราซล ดร.คารโดโซ ใครเปนผน ามาปลก ยงไมหลกฐานชชด เพราะมมาตงบรรพกาลแลว อะไร อะไรคอบาย ขาว อะไรทท าให “บาย”
เจรญเตบโต แสง น า ป ย
ทไหน บายอยทไหน อยในทงนา กบใคร บายอยกบใคร ชาวนา เมอไร จะเหนมนเมอไร ฤดฝนจะเปนสเขยว ฤดหนาวจะเปนสทอง ท าไม ท าไมตองปลกขาวในน า เพราะขาวเปนพชทตองการน ามาก เมอใด ก าหดการในแตละครงตอนใช
เวลาเมอใดบาง ประมาณ 3 เดอน ม นาป และ นาปรง นาปท าปละครง สวนนาปงท าปละ 2 ครง
ตำรำงท 8 ตารางแบบสอบถามเพอหาค าตอบของนกเรยน
58
เมอนกเรยนไดค ำตอบวำบำยคอ “ขำว” แลว นกเรยนออกส ำรวจพนทในกำรปลกขำวในแหลงชมชนเพอวำดภำพและหำแรงบนดำลใจเพอตอยอดองคควำมร
เรมส ำรวจกนเถอะ !
3.บนทกขอมลจำกกำรพดคยกบคนในชมชน จากการผคยนกเรยนไดความรวา “บาย” หมายถง “ขาว” สามารถปลกไดในทองถนและ
ภำพท 14 นกเรยนวาดภาพการท านาของชมชน
ใหนกเรยนวาดแผนทชมชนทไปส ารวจพบพชทชอ “บาย”
59
สรปควำมรทไดจำกกำรส ำรวจ การท านาโดยในประเทศไทย สามารถท าได 2 ครง คอ นาปและนาปรง ฤดทเร มท านาคอ ฤด
ฝนและเกบเกยวในฤดหนาว และขาวเปนผลผลตเพอสงออกท ารายไดใหกบประเทศจากนนนกเรยนน าความคดมาวเคราะหและตอยอดความคดจากสงไดไปพบเพอออกแบบการเรยนจากสถานท จดมงหมาย และการตอยอดอความคด เพอจะวางแผนการเรยน ดงตวอยาง
สถำนท จดมงหมำย ควำมคดตอยอด นาขาว
ศกษาเรองราวเกยวกบขาว 1. ขาวน าไปท าอะไรไดบาง นวตกรรมทชวยในการผลตและเกบเกยวขาว 2.ในภมภาคอาเซยนเรยกขาววาอะไรบาง 3.ในภาคตาง ๆ ในประเทศไทยเรยกขาววา อะไรบาง 4.จะปลกขาวใหไดผลผลตสงตองท าอยางไร
ตำรำงท 9 ตารางการคดวเคราะหและตอยอดองคความร
3. ระดมควำมคด
บทบำทของคร ระดมความคดกบนกเรยนและซกถามนกเรยนถงสงทอยากเรยนร ใหนกเรยนไดแสดงภมความรของตนเองในเรองนนๆ และหาวธการคนควาหาค าตอบของสงทอยากเรยนรรวมกน
บทบำทนกเรยน น าเสนอสงทตนเองสนใจผานการท า Mind mapบอกสงทตนเองสนใจ รบฟงความคดเหนจากผอนและสามารถเชอมโยงกบชวตประจ าวนได
เครองมอ 1. แผนภาพมโนทศน 2. แบบฟอรมการเขยนสรปความคดของตนเอง 3. แบบฟอรมตารางบนทกการระดมความคดของกลม
60
นกเรยนเขยนแผนภำพมโนทศนทนกเรยนสนใจ
ภำพท 15 การเขยนแผนภาพมโนทศนทนกเรยนสนใจ เมอเดก ๆ ไดออกแบบผงความคดแลว นกเรยนมาเขยนสรปประเดนส าคญของตวเองตาม
แบบฟอรมดานลาง ในขนนพฒนานกเรยนใหสามารถวางแผนงานจากความสนใจของตนเองได เพอน าเสนอเพอนรวมชนเพอสรปประเดนความคดเหนรวมกนตอไปดงตวอยางดานลาง
แบบฟอรมเขยนสรปควำมคดของตนเอง หวขอ สงทรแลว สงทอยำกเรยนรเพมเตม วธกำรเรยนร โครงสรางของพช ตน, เมลด, ใบ,
ราก ท าไมเวลาเคยวขาวนานๆจะมรสหวาน
ท าการทดลอง
ค าศพทเกยวกบขาว
ค าวา “บาย ”หมายถง “ขาว ”
เปนภาษาเขมร
ในภมภาคอน ๆ เรยกวาอะไรบาง ศกษาคนควา
ประเพณและวฒนธรรมเกยวกบขาว
มการท าขวญขาว
ท าขวญขาวท าอยางไร ศกษาคนควา
ตำรำงท 10 ตารางสรปความคดของตนเอง
บาย "ขาว"
ท าไมเวลาเคยวขาวนานๆ
จะมรสหวาน
ในภมภาคอน ๆ เรยกวาอะไรบาง
สวนตาง ๆ ของขาวท า
ประโยชนอะไรไดบาง
ท าไมภาษาถงเรยกขาวไมเหมอนกน
ท าขวญขาว
ท าอยางไร
61
เมอนกเรยนน าเสนอความคดแลวของตวเองตามความคดเหนดานบน กน าเสนอเพอน ๆ และ
ครเพอสรปและหาเหตผลรวมกนแลวครสรปลงฟอรมการระดมความคดกลม ในขนนเปนการพฒนาการฟงความคดเหนและการท างานเปนทม อกทงรวมกนหาเหตผลเพอตงสมมตฐาน เพอน ามาซงการสรางองคความร ดงตวอยาง
แบบฟอรมตำรำงบนทกกำรระดมควำมคดของกลม
ชอนกเรยน ควำมคดเหน เหตผลในกำรน ำเสนอ
เดกชาย ไก หากเคยวหรออมขาวไวในปากนานๆจะมรสหวาน
ในขาวมน าตาลจรงหรอไมจรงตองท าการทดลอง
เดกหญง ปลา ท าไมภาษาถงเรยกขาวไมเหมอนกน ในแตละกลมชนไดก าหนดการสรางและใชภาษามาไมเหมอนกน เปนการตกลงกนในกลมชนนน ๆ เปนเพราะเหตใด
เดกชาย โตง ท าไมตองท าขวญขาว เปนการเรยกก าลงใจจงควรศกษาวามการท าขวญขาวอยางไร
เดกหญง สวย สวนตาง ๆ ของขาวท าประโยชนอะไรไดบาง
ขาว สามารถท าน าขาวกลองได มประโยชนมาก นาจะเปนการน าไปคาขายและท ารายไดได
เดกหญง ออม สามารถขยายการผลตไดอยางไร สรางเครองท าน าขาวกลอง การท าเครองมอท าขาวกลองใหงายตอการผลต ซงสามารถตอยอดได
เดกชายนด ค าศพทเกยวกบขาว ภมภาคตางกน ค าศพทกตางกน อยากศกษาและเรยนร
ตำรำงท 11 ตารางบนทกการระดมความคดของกลม
4. วเครำะห จ ำแนก แยกแยะขอมลทถกตอง
บทบำทของคร น าหวขอตางๆทนกเรยนตองการเรยนรมาแยกเปนสาระวชาก าหนด จดประสงคและการประเมนผลทตองการรวมกน
บทบำทนกเรยน นกเรยนชวยครแบงแยกหวขอการเรยนรเปนหมวดหมสาระวชา ก าหนดจดประสงคและการประเมนผลทตองการรวมกน เครองมอ 1. แผนภาพมโนทศนการบรณาการวชาตาง ๆ
2.แบบฟอรมตารางบนทกการแบงหวขอการเรยนรกบสาระวชาตาง ๆ
62
ภำพท 16 แผนภาพมโนทศนการบรณาการเนอหาวชากบสงทนกเรยนสนใจ
63
แบบฟอรมตารางบนทกการแบงหวขอการเรยนรกบสาระวชาตางๆ หวขอ สำระวชำ มำตรฐำนกำรเรยนร ขาว วทยาศาสตร มาตรฐาน ว 1.1 เขาใจหนวยพนฐานของสงมชวตความสมพนธของ
โครงสราง และหนาทของระบบตาง ๆ ของสงมชวตทท างานสมพนธกน มกระบวนการสบเสาะหาความรส อสารสงทเราเรยนรและน าความรไปใชในการด ารงชวตของตนเองและดแลสงมชวต มาตรฐาน ว 2.1 เขาใจสงแวดลอมในทองถน ความสมพนธระหวางสงแวดลอมกบสงมชวต ความสมพนธระหวางสงมชวตตาง ๆ ในระบบนเวศ มกระบวนการสบเสาะหาความรและจตศาสตร สอสารสงทเรยนรและน าความรไปใชประโยชน มาตรฐาน ว2.2 เขาใจความส าคญของทรพยากรธรรมชาตการใชทรพยกรธรรมชาตในระดบทองถน ประเทศ และโลก น าความรไปใชในการจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมในทองถนอยางยงยน
ขาว
ภาษาไทย มาตารฐาน ท.1.1 ใชกระบวนการอานสรางความรและความคด เพอน าไปใชตดสนใจ แกปญหา ในการด าเนนชวตและมนสยรกการอาน มาตรฐานท.1.2ใชกระบวนการเขยนสอสาร เขยนเรยงความ และเขยนเรองราวในรปแบบตาง ๆ เขยนรายงานขอมลสารสนเทศและรายงานการศกษาคนควาอยางมประสทธภาพ
ขาว
สงคม มาตรฐาน ส 3.1 เขาใจและสามารถบรหารการจดการทรพยากรในการผลตและการบรโภค การใชทรพยากรทมอยจ ากดไดอยางมประสทธภาพและคมคา รวมทงเขาใจหลกการของเศรษฐกจพอเพยงเพอการด ารงชวตอยางมดลยภาพ มาตรฐาน ส 4.3 เขาใจความเปนมาของชาต วฒนธรรม ภมปญญาไทย มความรก ความภมใจและธ ารงความเปนไทย มาตรฐาน ส 5.2 เขาใจปฎสมพนธระหวางมนษยกบสภาพแวดลอมทางกายภาพทกอใหเกดการสรางสรรควฒนธรรม มจตส านกและมสวนรวมในการอนรกษทรพยากรและสงแวดลอม เพอการพฒนาทย งยน
64
หวขอ สำระวชำ มำตรฐำนกำรเรยนร
ขาว คณตศาสตร มาตรฐาน ค 2.1 เขาใจพนฐานเกยวกบการวด วดและคาคคะเนของสงของทตองการวด มาตรฐาน ค 6.1 มความสามารถในการแกปญหา กาใหเหตผล การสอสาร การสอความหมายทางคณตศาสตร และการน าเสนอ การเชอมโยงความรตาง ๆ และเชอมโยงคณตศาสตรกบศาสตรอน ๆ และมความคดสรางสรรค
ขาว การงานอาชพและเทคโนโลย
มาตรฐาน ง 1.1 เขาใจการท าง มความคดสรางสรรค มทกษะกระบวนการท างาน ทกษะการจดการ ทกษะกระบวนการแกปญหา ทกษะการท างานรวมกน และทกษะการแสวงหาความร มคณธรรม และลกษณะนสยในการท างาน มจตส านกในการใชพลงงาน ทรพยากร และสงแวดลอม เพอการด ารงชวตและครอบครว มาตรฐาน ง 4.1 เขาใจ มทกษะทจ าเปน มประสบการณ เหนแนวทางในงานอาชพ ใชเทคโนโลยเพอพฒนอาชพ มคณธรรม และ มเจตคตทดตออาชพ
ขาว นาฏศลปและศลปะ
มาตรฐาน ศ 1.2 เขาใจความสมพนธระหวางทศนศลป ประวตศาสตร และวฒนธรรม เหนคณคางานทศนศลปเปนมรดกทางวฒนธรรม ภมปญญาไทยและสากล มาตรฐาน ศ. 2.2 เขาใจความสมพนธระหวางดนตรและวฒนธรรม เหนคณคาของดนตร ทเปนมรดกทางวฒนธรรม ภมปญญาทองถน ภมปญญาไทยและสากล มาตรฐาน ศ 3.1 เขาใจและแสดงออกทางนาฎศลปอยางสรางสรรค วเคราะห วพากษ ถายทอดความรสกความคดอยางอสระ ขนชม และ ประยกตใชในชวตประจ าวน
ขาว สขศกษาและและพลศกษา
มาตรฐาน พ. 4.1 เหนคณคาและมทกษะในการสรางเสรมสขภาพ การด ารงสขภาพ การปองกนโรค และ การสรางเสรมสมรรถาพเพอสภาพ
ตำรำงท 12 ตารางบนทกสาระการเรยนรกบมาตฐานการเรยนร
65
5. ออกแบบกำรเรยนรรวมกน
บทบำทคร ชวยใหค าแนะน านกเรยนในการคดกจกรรมการเรยนรส าหรบแตละหวขอทไดชวยกนวางแผน กนมาแลวรวมกบนกเรยนและหาขอสรปรวมกนวาจะเลอกกจกรรมอะไร ก าหนดจดประสงคและการประเมนผลการเรยนรรวมกน
บทบำทนกเรยน ชวยกนคดกจกรรมการเรยนรส าหรบแตละหวขอทไดชวยกนวางแผน กนมาแลวรวมกบคร และหาขอสรปรวมกนวาจะเลอกกจกรรมอะไร ก าหนดจดประสงคและการประเมนผลการเรยนรรวมกน
เครองมอ แบบฟอรมตารางบนทกการจดการเรยนร ในขนตอนนเปนขนตอนของการเรยนรรวมกนระหวางครกบนกเรยนทจะท าห าใหนกไดมสวนรวมในการจดการเรยนร เมอนกเรยนแตละคนไดเสนอความคดเหนจองตนเองแลวกน าการมาสรปรวมหวขอทใกลเคยงกนสรางจดประสงคและการประเมนผลรวมกน ดงตวอยาง แบบฟอรมตำรำงบนทกกำรจดกำรเรยนร กจกรรม
ควำมคดนกเรยน
ควำมคดคร สรปกำรเรยนรรวมกน
จดประสงคกำรเรยนร กำรประเมนผล
KPA วทยาศาสตร เราสามารถ
รบประทาน อาหารอะไร ทดแทนขาว ไดบาง
อาหารและสารอาหาร
ทดสอบสารอาหาร
1.นกเรยนบอกเรองสารอาหารได
ท าการทดลอง
การอาน และการเขยน
ฝกอาน
ฝกเขยน ฝกอาน, ฝกเขยน
1. นกเรยนสามารถอาน วเคราะหส านวนเกยวขาวได 2.นกเรยนเขยนเรยงความเกยวขาวได 3.นกเรยนบอกค าศพทเกยวขาวในอาเซยนได
เขยนเรยงความ
ร าวง ร าวงมาตราฐาน เกยวขาว
เหนดวย แลวถามค าถามชวนคดวา
นกเรยนฝก ร าวงเกยวขาว และการละเลน ตาง ๆ
1. เรยนรเพลงพนบานการละเลน ตาง ๆ
รองได ร าไดและเลการละเลนได
66
กจกรรม
ควำมคดนกเรยน
ควำมคดคร สรปกำรเรยนรรวมกน
จดประสงคกำรเรยนร กำรประเมนผล
KPA สงคม อาหารประจ า
ชาตของประเทศสมาชกอาเซยน
นโยบายจ าน าขาว, เศรษฐกจพอเพยง
อาหารประจ า ชาตของประเทศสมาชกอาเซยน, นโยบายจ าน า ขาว, เศรษฐกจ พอเพยง
6. นกเรยนสามารถบอกลกษณะตาง ๆ ของประเทศสมาชกอาเซยน
7. นกเรยนนกเรยนอธบายเรองเศรษฐกจของอาเซยน
8. นกเรยอธบายเรองเศรษฐกจพอเพยงได
แบบทดสอบอตนย
กทอ. และ คณตศาสตร
ผลตน าขาวกลองงอก
เหนดวย ท าน าขาวกลองงอก
1.นกเรยนบอกหลกการ ชง ตวง วดได
ท าน าขาวกลองงอกได
ตำรำงท 13 ตารางบนทกการจดการเรยนร
6. ลงมอปฎบต
บทบำทของคร ชวยสรางบรรยากาศแหงการเรยนรใหกบนกเรยน คอยอ านวยความสะดวกในการเรยนรและการท ากจกรรมตางๆ ออกแบบการเรยนรและปรบแผนการเรยนใหสอดคลองกบความสนใจของนกเรยน และเรยนรไปพรอมกบนกเรยน
บทบำทนกเรยน ศกษา คนควา ลงมอปฏบตตามแผนทวางไว จนถงการสรปผลการเรยนรและสรางชนงานตางๆตรวจทานงานทท าและแกไขปรบปรงหากเกดขอผดพลาด
นกเรยนหาขอมล/ทดลอง/สรางชนงาน เครองมอ 1. ใบงาน 2.ใบบนทกความร
67
ในขนตอนนเปนขนตอนของการลงมอท า ดงนนการสรางใบงานและใบความรของครจงส าคญควรเปนอยางทนาสนใจ เพอใหเดก ๆ ไดท ากจกรรมไดอยางสนกสนาน ดงตวอยาง
ใบควำมรท1 เรอง สำรอำหำรในขำว
สำระกำรเรยนร วทยำศำสตร
จดประสงคกำรเรยนร 1.นกเรยนสามารถบอกเรองสารอาหารได KPA ท าการทดลองได สวนประกอบและคณคาทางโภชนาการของสารอาหารในเมลดขาว เมลดขาวประกอบดวยเปลอกหมเมลดหรอแกลบ (Hull หรอHusk) ซงจะหมขาวกลองในเมลดขาวกลองประกอบดวยจมกขาวหรอคพภะ (Embryo หรอGerm) ร าขาวและเมลดขาวขาวหรอเมลดขาวสาร (Endosperm) ดงรปท1สวนคณคาทางโภชนาการแรธาตตางๆและวตามนมอยมากมายในทกสวนของเมลดขาว
68
รปแสดงสวนประกอบของเมลดขาว (ขาวสารแกลบจมกขาวและร าขาว)
สวนประกอบของเมลดขำว
1. แกลบประกอบไปดวยโปรตนไขมนเยอใยคารโบไฮเดรตเถาสารซลกาแคลเซยมฟอสฟอรสลกนนเซลลโลสเพนโตแซนเฮมเซลลโลสและอนๆ (ตารางท1) เราสามารถน าแกลบไปใชงานไดหลายอยางเชนท าป ยใสตนไมน าไปเผาใชเปนพลงงานความรอนไดเปนขเถาใชท าสบหรอใสในนาขาวเพอปรบสภาพดนและชวยลดการท าลายของโรคและแมลงศตรขาวใชผสมดนเหนยวเปนสวนประกอบของอฐฯลฯ 2. ขำวกลองเมอน าขาวกลองมาขดเอาผวออกจะไดร าหยาบและจมกขาว (5 – 8 %), ร าละเอยดและจมกขาว (2 – 3 %) และขาวสาร (60 -73 %) องคประกอบหลกของเมลดขาวคอคารโบไฮเดรตหรอแปงขาว (Starch) 3. คำรโบไฮเดรตหรอแปงขำวขาวจะมแปงอย90 % ของน าหนกแหงเมดแปง20 – 60เมดอดรวมกนอยในอมโลพลาสและลอมรอบเมดแปงดวยโปรตนแปงขาวสามารถแยกออกเปนองคประกอบยอย2ชนดไดแกอมโลเปคตน (Amylopectin) และอมโลส (Amylose) 3.1อมโลเปคตนเปนแปงทเปนโพลเมอรของน าตาลกลโคสมโครงสรางโมเลกลเหมอนกงไมโดยมพนธะα 1-4 D เชอมน าตาลกลโคสเปนเสนยาวและพนธะα 1-6 D เชอมน าตาลกลโคสทแตกแยกออกจากเสนตรงคณสมบตของอมโลเปคตนท าปฏกรยากบสารไอโอดนไดสมวงหรอน าตาลแดงดดซบไอโอดนและเซลลโลสไดต าและยอยสลายดวยเอนไซมβ-amylase ไดต า
69
3.2อมโลสเปนแปงทเปนโพลเมอรของน าตาลกลโคสเชนกนมโครงสรางโมเลกลเปนแบบเสนตรงมพนธะα 1-4 D เชอมน าตาลกลโคสเปนเสนยาวคณสมบตของอมโลสคอท าปฏกรยากบสารไอโอดนไดสน าเงนเขมดดซบไอโอดนและเซลลโลสไดมากและยอยสลายดวยเอนไซมβ-amylase ได100 % 4. โปรตนเมลดขาวมสวนประกอบของโปรตนอยประมาณ4.3 – 18.2 % หรอเฉลย9.5 % เปนอนดบสองรองจากแปงปรมาณโปรตนทพบในเมลดขาวมความแปรปรวนขนอยกบสถานทปลกและสภาพแวดลอมโปรตนในเมลดขาวสามารถแบงเปน4ชนดตามคณสมบตในการละลายไดแก 4.1อลบลมน (Alblumin) มคณสมบตละลายไดในน า (Water soluble protein) 4.2โกลบลน (Globulin) มคณสมบตละลายไดในน าเกลอ (Salt soluble protein) 4.3โปรลามน (Prolamin) มคณสมบตละลายไดในแอลกอฮอล (Alcohol soluble protein) 4.4กลเตลลน (Glutelin) มคณสมบตละลายไดในกรดหรอดาง (Acid or alkali soluble protein) 5. ไขมนไขมนทอยในเมลดขาวมกจะอยในสภาพเปนหยดไขมนเลกๆขนาดเลกกวา1.5ไมครอนอยบรเวณเยอหมผวเมลด (ร าหยาบและร าละเอยด) และจมกขาว (คพภะ) เมลดขาวมไขมน1.6 – 2.8 % สวนใหญอยในร าขาวไขมนทไดจากขาวเปนไขมนชนดทมคณภาพดมกรดไขมนอมตว18%กรดไขมนไมอ ม ต ว เช ง เด ย ว (Monounsaturated Fatty Acid : MUFA) 45%ก รด ไข มน ไม อ ม ต ว เช งซ อ น (Polyunsaturated Fatty Acid : PUFA) 37%น ามนร าขาวเหมาะส าหรบผทตองการลดคอเลสเตอรอลทไมด (LDL-C) เพราะมปรมาณกรดไขมนไมอมตวสง (Linoleic acid, Oleic acid และPalmitic acid) มสารแกมมาออไรซานอล (Gamma Oryzanol) ชวยในการควบคมระดบโคเลสเตอรอลในเสนเลอด 6. สำรตำนอนมลอสระ (Anti-oxidants)เปนสารทมคณสมบตชวยในการปองกนการเกดปฏกรยาทางเคมซงท าใหเนอเยอเสอมสภาพเกยวของกบกลไกการสรางภมตานทานโรคเปนสารประกอบทมอยในเมลดขาวและมมากกวารอยชนดสารตานอนมลอสระมหลายประเภทไดแกวตามนเกลอแรหรอเอนไซมมประโยชนชวยปองกนรางกายจากอนมลอสระ (Free radicals) ซงเชอวาเปนสารกอใหเกดโรคมะเรงสารตานอนมลอสระส าคญทอยในเมลดขาวไดแกแกมมา-ออไรซานอล (Gamma Oryzanol) โทโคฟรอล (Tocopherol) และโทโคไตรอนอล (Tocotrienol)
70
ใบงำนท 1
เรอง สำรอำหำรในขำว สำระกำรเรยนร วทยำศำสตร
1.ใหนกเรยนท าการทดลองดงน
กำรทดสอบน ำตำล ทดสอบโดยหยดสารละลายเบเนดกตในอาหารแลวน าไปตมในน าเดอดถาในอาหารมน าตาลอย ถามน าตาลโมเลกลเดยวมาก จะไดตะกอนสสมอฐ ถามน าตาลโมเลกลเดยวอยบาง จะไดตะกอนสเขยว ถามน าตาลโมเลกลเดยวอยนอย จะไดตะกอนสเหลอง
ตะกอนสสมอฐ
ตะกอนสเขยว
ตะกอนสเหลอง
ขาวทน ามาทดลองเปนสใด……………
2.นกเรยนคดวาเพราะเหตใด …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
71
ใบควำมร 2
เรอง ประเพณท ำขวญขำว สำระกำรเรยนร ภำษำและวฒนธรรมไทย
จดประสงคกำรเรยนร 1.นกเรยนสามารถสรปความและเขยนแสดงความคดเหนเรองประเพณท าขวญขาวได KPA อานตความ การท าขวญขาวแตกตางจากภาคหนงไปยงอกภาคหนง ในภาคกลาง จะท าในชวงเวลากลางเดอน 20 ผลผลตอดมสมบรณ ตลอดจนถวายแกพระสงฆเมอขาวในนาสกดแลว เมอนวดขาวเสรจกจะก าหนดวนพฤหสบดหรอวนศกรน าขาวขนยง ชาวบานกจะมารวมท าขวญขาว รองเพลงท าขวญแมโพสพ
เครองเซนสงเวย ใหน าเครองสงเวยไปบชาแมโพสพในแตละครง
1.ชวงขำวในนำก ำลงตงทอง กลวย ออย ถว งา สม อยางละ 1 2 ค า ใสตะกราสาน หมาก พลจบ 2 ค า
1 เมอเกยวขำวและน ำขนยงขำว
• หมาก พลจบ 2 ค า • บหร 2 มวน
• ขาวทเกยวแลว 2 ก า • ผาแดง ผาขาว ขนาด 2 คบ อยางละ 2 ผน
72
ใบงำนท 2 เรอง สำรอำหำรในขำว
สำระกำรเรยนร วทยำศำสตร
ค ำสง ใหนกเรยนอำนขอควำมอำนลำงแลวอธบำยควำม 1 ยอหนำ
ค ำกลำวรบขวญขำว
“วนนวนดแมโพสพแมโพศรแมจนเทพแมศรสดา (เปนวนจนเทวเปนวนสสชาดา) ขอแตงเนอแตงตวเตรยมไปไหวหลวงพอวดปา (ปาเลไลย) เตรยมเนอเตรยมตวเดยวลกผวกจะมาพลางกกวกน าอาบน ายอดขาวเอากรรไกรตดแตงเหมอนแตงผมใหสมสวยเอาผามานงเอาสไบมาหมหวผมกบรรจงแตงทงแปงหอมน าหอมกปะกพรมดวยค าชมวาสวยแลวงามแลวดซดซดซใหสองกระจกวนดคนดถาแมโพสพแมโพสตองแบกทองแบกไสกมผลสกลกไมเตรยมเอาไวยามแพทองดวยแลวนะ" กอนลากลบกเอามอจบตนตาแก(สะแก) ปากกวา“ตาตาแกฝากแมโพสพไวดวยหากมศตรหมรายหรอยายมาขอใหตาชวยไลไปใหพนจนหมดภยนะตา”แลวบอกลาแมโพสพ“แมโพสพแมโพสแมจงอยดกนดบดนตองขอลาขอใหไดรวงละหมอกอละมดมดละเกวยนนะแมนะ" …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
73
ใบควำมรท 3
เรอง ส ำนวนไทยทใชกนอยเปนประจ ำทมค ำวำ “ขำว” สำระกำรเรยนร ภำษำไทย
จดประสงคกำรเรยนร 1. นกเรยนบอกเขาใจเรองส านวนไทยเกยวขาวได 2. นกเรยนบอกความหมายของส านวนไทยเกยวขาวได
KPA เขยนอธบายส านวนทคดวาเกยวของกบชวตนกเรยนมากทสด 2 ส านวน
เรอง ส ำนวนไทยทใชกนอยเปนประจ ำทมค ำวำ “ขำว” ส ำนวนขำวทเกยวกบควำมเจรญงอกงำม ขาวเหลอเกลออม บรบรณดวยขาวปลาอาหาร ในน ามปลา ในนามขาว มความอดมสมบรณ กนขาวรอนนอนสบาย มความเปนอยอยางสบาย นกจะกนจะตนเมอไรกได หนตกถงขาวสาร อยอยางสบาย มอาหารการกนอดมสมบรณ
ส ำนวนขำวทเกยวกบขนบธรรมเนยมประเพณ ขาวนอกเจา ขาวนอกหมอ การกระท าหรอประพฤต นอกเหนอจากค าสง หรอผดจากแบบแผนขนบธรรมเนยมประเพณ ขาวแดงแกงรอน บญคณ กนขาวและแกงของผใด ตองนกถงบญคณของผนน ขาวไมมยาง คนทรบอปการะผอนไปแลว ไมนกถง บญคณ เหมอนขาวไมมยาง กนไมด เลยงเสยขาวสก เลยงบคคลหรอใดๆ ไว แตอาศยพงพาไมได
ส ำนวนขำวกบควำมตกทกขไดยำก ขาวยากหมากแพง ยามทบานเมองขาดแคลนอาการ ประชาชนทกขยากล าบาก ไมมขาวสารกรอกหมอ ยากจนไมมแมแตอาหารจะกน กนน าตางขาว ทกขมาก ล าบากมาก จนมาก
ส ำนวนขำวทเกยวกบระยะเวลำ ชวหมอขาวเดอด เวลาไมนานนก กนหมอขาวยงไมทนด า ระยะเวลาสนๆ คอยเหมอนขาวคอยฝน ตงใจคอยแตไมรเวลาแนนอน
74
ส ำนวนขำวในพธกรรม ขาวแจก ขาวทท าบญอทศสวนกศลใหผตาย ขาวบาตร เรยกขนเชงส าหรบใสขาวตกบาตรวา ขนขาวบาตรหรอเรยกขาวทเตรยมไวใสบาตรกได ขาวเปรต เครองเซนเปรตในพธตรษสารท ขาวผอกกระบอกน า ของกนเลกๆ นอยๆ และมกระบอกน าเลกๆ กรอกน า แขวนกงไมทท าขนแลวผกไวทบนไดเรอน ใชในพธตรษ ขาวพระ ขาวส าหรบถวายพระพทธ ขาวกร ขาวทท าเพออทศใหเปรตในพธสารท
ส ำนวนทวไป ขาวใหมปลามน อะไรทเปนของใหมก าลงด ชายขาวเปลอก หญงขาวสาร ชายไปอยทไหนยอมสามารถแพรพนธสรางเชอสายไดเหมอนขาวเปลอก สวนผหญงท าไมไดเพราะตองยดมนอยกบสามจงเปรยบเสมอนขาวสารทไปอยทไหนกไมสามารถแพรพนธได หมาเหนขาวเปลอก ท าอะไรกบสงทอยขางหนาไมได ไดเบยเอาขาว ไดอยางหนง หากตองการอกสงหนงดวย บนขาวผ ตขาวพระ บนบานขอรองใหผหรอสงศกดสทธชวย กนขาวตมกระโจมกลาง ท าสงใดโดยไมพจารณาใหรอบคอบ จะท าใหไดรบความล าบาก )เหมอนการกนขาวตมกลางถวย จะเยนชากวารมๆ (
ขาวนอกนา บคคลทไมไดเกดในถนนนๆ บคคลทผอ นไมจดเปนพวกพอง ไมเปนทยอมรบของสงคม ต าขาวสารกรอกหมอ ท าอะไรแบบปจจบน ท าแคพอใหผานไปไมเผออนาคต ทบขาวประชดหมา ปงปลาประชดแมว การประชด ไมไดท าใหเกดผลด กลบท าใหเสยหายไปโดยเปลาประโยชน ขาวของ สงของเครองใชตางๆ ทมา :หนงสอ ขาว ...วฒนธรรมแหงชวต ” ส านกพมพ แปลน โมทฟ หนา 132
75
ใบงำนท 3 เรองส ำนวนเกยวกบขำว สำระกำรเรยนรภำษำไทย
ค าสง ใหนกเรยนเขยนอธบายส านวนทคดวาเกยวของกบชวตนกเรยนมากทสด 2 ส านวน
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
76
ใบควำมรท 4
เรอง ค ำศพทเกยวกบอำหำร สำระกำรเรยนร ภำษำไทย
จดประสงคกำรเรยนร 1.นกเรยนบอกบอกค าศพทเกยวขาวในอาเซยนได KPA เขยนอธบายส านวนทคดวาเกยวของกบชวตนกเรยนมากทสด 2 ส านวน ภาษาในความหมายอยางกวางหมายถงกรยาอาการทแสดงออกมาแลวสามารถท าความเขาใจกนไดไมวาจะเปนระหวางมนษยกบมนษยมนษยกบสตวหรอสตวกบสตวสวนภาษาในความหมายอยางแคบนนหมายถงเสยงพดทมนษยใชสอสารกนเทานน พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถานพ.ศ. 2542ไดใหค าจ ากดความของค าวาภาษาไววา "ถอยค าทใชพดหรอเขยนเพอสอความของชนกลมใดกลมหนงเชนภาษาไทยภาษาจนหรอเพอสอความเฉพาะวงการเชนภาษาราชการภาษากฎหมายภาษาธรรม; เสยงตวหนงสอหรอกรยา; อาการทส อความไดเชนภาษาพดภาษาเขยนภาษาทาทางภาษามอ"วชาทวาดวยการศกษาภาษาในแงตางๆเรยกวา "ภาษาศาสตร" เรมบกเบกโดยแฟรดนองเดอโซซร (Ferdinand de Saussure) บคคลทพดภาษาใดกตามถอไดวาเปนสวนหนงของชมชนเชงภาษาศาสตรของภาษานนๆ ภาษาทใชสอสารนนเปนสงส าคญในการเปนประชาคมอาเซยนนนกคอภาษาองกฤษแตสงทเราตองรและท าความเขาใจในการเปนประชาคมอาเซยนกคอภาษาตางๆในประชาคมทงสบประเทศนนแตละประเทศมภาษาทใชตางกนสาเหตทตองรภาษาของประเทศอนๆกเพราะภาษาเปรยบเสมอนสอกลางในการสอสารซงกนและกนในหลายๆดานทงทางดานเศรษฐกจรวมไปถงการแลกเปลยนวฒนธรรมอนดงามรวมกนอกดวยเรามาดกนวาแตละประเทศในประชาคมอาเซยนนนเขาใชภาษาใดเปนภาษาราชการหรอภาษาประจ าชาตบาง ประเทศไทยใชภาษาไทยเปนภาษาราชการ ประเทศบรไนฯใชภาษามาเลยและรองลงใชภาษาองกฤษและภาษาจนเปนภาษาราชการ ประเทศกมพชาใชภาษาเขมรเปนภาษาราชการสวนภาษาทใชโดยทวไปไดแกองกฤษฝรงเศสเวยดนามจนและไทย
77
ประเทศอนโดนเซยใชภาษาราชการและภาษาประจ าชาตไดแกภาษาอนโดนเซยหรอBahasa Indonesia ประเทศลาวใชภาษาลาวเปนภาษาราชการ ประเทศมาเลเซยใชภาษามาเลย (Bahasa Malaysia เปนภาษาราชการ) องกฤษจนทมฬ ประเทศพมาใชภาษาพมาเปนภาษาราชการ ประเทศฟลปปนสมการใชภาษามากกวา170ภาษาโดยสวนมากเกอบทงหมดนนเปนตระกลภาษายอยมาลาโย-โปลนเซยนตะวนตกแตในปพ.ศ. 2530รฐธรรมนญไดระบใหภาษาฟลปโน (Filipino) และภาษาองกฤษเปนภาษาราชการสวนภาษาตางประเทศอนๆทใชกนมากในประเทศฟลปปนสมทงหมด8ภาษาไดแกภาษาสเปนภาษาจนฮกเกยนภาษาจนแตจวภาษาอนโดนเซยภาษาซนดภาษาปญจาบภาษาเกาหลและภาษาอาหรบโดยฟลปปนสนนมภาษาประจ าชาตคอภาษาตากาลอก ประเทศสงคโปรภาษาทางราชการคอภาษามาเลย (ภาษาประจ าชาต) จนกลาง (แมนดารน) ทมฬและองกฤษสงคโปรสงเสรมใหประชาชนพด2ภาษาโดยเฉพาะจนกลางในขณะทภาษาองกฤษเปนภาษาทใชในการตดตองานและในชวตประจ าวน ประเทศเวยดนามภาษาเวยดนาม (Vietnamese) เปนภาษาราชการซงเมอปพ.ศ. 2463วงการวชาการเวยดนามไดลงประชามตทจะใชตวอกษรโรมน (quocngu) แทนตวอกษรจน (Chu Nom) ในการเขยนภาษาเวยดนาม อกแคไมกปประเทศไทยของเราและอก9ประเทศกจะรวมกนเปนหนงทงในดานของเศรษฐกจและเปนจดยนใหญในการตอรองกบประเทศนานาชาตดงนนภาษาจงส าคญมากกบสงเหลานไมใชเพยงแคภาษาองกฤษเทานนทเราจะตองศกษาและมความเขาใจเปนอยางดแลวภาษาประจ าชาตของแตประเทศกเชนกนประโยคงายๆเชนการกลาวทกทายถามสารทกขสกดบกเปนสงส าคญและนอกจากภาษาแลวสงทส าคญมากนนกคอการศกษาวฒนธรรมทอาจจะแตกตางกบบานเราซงจ าใหเราอยในสงคมทเรยกวา“อาเซยน”ไดอยางเตมภาคภม
78
ใบงำนท 4
เรอง ค ำศพทเกยวกบอำหำร สำระกำรเรยนร ภำษำไทย
ค ำสง ใหนกเรยนหาค าสงเกยวอาหารในภาษาอาเซยนมา 2 ประเทศ
ค าศพทภาษาไทย ค าศพทภาษา…………… ค าศพทภาษา…………….
อาหารกลางวน
อาหารเยน
อาหารค า
ขาว
น า
นาชา
น าแขง
กาแฟ
กาแฟเยน
กาแฟรอน
นม
ครม
น าผลไม
เนอหม
ไก
ปลา
เนอวว
ผก
ผลไม
อรอย
ไมอรอย
เผด
หวาน
เปรยว
79
ใบควำมร 5
เรอง เพลงเกยวขำว สำระกำรเรยนร ศลปและนำฎศลป
จดประสงคกำรเรยนร 1.นกเรยนสามารถแสดงเพลงเกยวขาวได KPA การแสดงร าเกยวขาว
เพลงเกยวขาวใชส าหรบรองในขณะลงแขกเกยวขาวเนองจากการท านาเปนอาชพหลกของคนไทยมาชานานแลวเพลงเกยวขางจงเกดมมานานแลวเชนกนโดยปกตชาวนาจะเรมท าการไถหวานปกด าขาวในราวเดอนพฤษภาคมและมถนายนซงเปนฤดฝนและจะเรมเกบเกยวประมาณเดอนมกราคมพนธการเกบเกยวถาไมรบท ายอมเกดความเสยหายไดจงตองเรยกคนมาชวยกนซงเรยกวา "ลงแขก" เมอมคนมาชมนมกนมากในขณะท างานหรอหยดพกผอนจงเกดการเลนเพลงเกยวขาวขนเพอใหเกดความสนกสนานดบความเหนดเหนอยเมอยลาเพลงเกยวขาวนนยมเลนเฉพาะในฤดเกยวขาวเทานนและมกเลนกนในขณะเกยวขาวค ารองมกมใจความไตถามถงการท านาและเกยวพาราสกนดงนนสงทไดรบนอกเหนอจากความสนกสนานแลวยงเกดประโยชนในทางปลกฝงความสามคคระหวางเพอนบานในอาชพเดยวกนการสมาคมระหวางชายหญงตลอดจนท าใหเกดนสยรกในทางกาพยกลอนฝกใหเปนคนเฉลยวฉลาดและมไหวพรบอกดวย สถานทเลนเพลงเกยวขาวคอในทองนาหรอลานหนาโรงนาการแตงกายกแตงแบบพนเมองวธเลนกแบงผเลนเปน 2 ฝายคอฝายชายและฝายหญงฝายละกคนกไดไมจ ากดโดยปกตจะเปนฝายละ 5-6 คนแตละฝายจะมหวหนาหนงคนเรยกวา "พอเพลง" และ "แมเพลง" ผเลนทกคนถอเคยวมอหนงกอนจะเลนพอเพลงและแมเพลงจะตองวาบทไหวครกอนโดยพอเพลงจะเปนผเรมกอนแลวแมเพลงจงจะไหวครบางกลอนทชาวบานน ามารองอาจเปนกลอนโบราณทเหนวามนเพราะจงจดจ าเปนแบบอยางมารองหรอโดยมากเปนกลอนสดรองวากนสดๆเพราะไมจ าเปนตองแตงเตรยมไวกอนดงนนเพลงเหลานจงไมคอยมคนจดบนทกไวบางเพลง (เชนทยกตวอยางมา) จะสนบางยาวตามแตปฏภาณของพอเพลงแมเพลงทคดจะรองออกมา
80
ใบงำนท 5 เรอง เพลงเกยวขำว
สำระกำรเรยนรศลปะและนำฎศลป
ค ำสงใหนกเรยนฝกรองเพลงเกยวขาวเพอท าการแสดงหนาชนเรนย
ตวอยางบทไหวคร
ยกหตถเหนอหวางคว ทงสบนวประทมทอง
จะไหวพระแทนศลาอาสน ไหวพระบาทททานจ าลอง จะเลาแตตนใหวนเวยน
ถงพอคาเกยนเจาขายของ คนเขาธานนทรกบลพสด ไดเปนกษตรยครอบครอง ไดคเคยงมารวมภรมย มนางสนมเนองนอง
พอบญมาเตอนกเคลอนคลา ทงภรยาทรวมหอง
ไปบรรพชารกษาพรต สละหมดทงขาวของ
ใหเปนมงคลอยบนสมอง ลกทในทองนาเอย
ลกจะไหวศรพระแมโพสพ แมนพดารา
นางพระแมธรณแมคงคา ลกกไหว
ใหมาปกเกลาปกผม ลกรกดงรมโพไทร ไหวครเสรจสรรพ ลกจะค านบคณใหม ไหวบดามารดา
ททานเลยงมาจนใหญ
81
ไดอาบน าปอนขาว มาแตตวเรานกะไร ทงน าขนมใหอาบ ขมนหยาบมใหทา ทานเอาลกใสในแปล รองโอละเหและชาไกว
เมอไหวครเสรจแลวกจะเรมวาแกกนตอไปในระยะทวาเพลงมอทก าตนขาวและเคยวกร าไปตามจงหวะและค ารองกลอนและท านองของเพลงเกยวขาวนคลายคลงกบเพลงเรอแตใชเวลาเลนนอยกวาและเลน
เฉพาะเวลากลางวนเทานน
ตวอยางบทปลอบ ชาย
พจะขอฟงส าเนยงนอง แมเอยรองร าวา
พเขามาปลอบทรามสงวน ทงกาลกจวนเวลา
ขอเชญแมเยอนเออนโอษฐ เถดแมพวงมะโหดสมนา
แมงามประกอบจงตอบวาจา
เถดแมดอกจ าปาเอย ถวนก าหนดสามบท
แมงามประกอบไมตอบมา เสยแรงทมาวอนแมยอดรก
อยกเปนนกเปนหนา ขอเชญนองรองนองร า อยาใหพชายขายหนา ทเพอนเขามาเลยเอย
หญง
82
แตพอพเอยทรามเชยกอรอง ตอบสนองสนทนา
ฉนเสยแคนของพไมได ซงจะตายจ าจะวา
ไหนๆกไดเขามาปลอบ แลวจ าจะตอบวาจา มใหพชายขายหนา
ทเพอนเขามาดอกเอย
เพลงทใชรองในขณะเกยวขาวมกจะเปนกลอนสนๆตวอยางเชน
ควาเถดหนาแมควา รบตะบงใหถงคนนา จะไดพดจากนเอย
เกยวเถดหนาแมเกยว อยามวแลมวเหลยว เคยวจะบาดมอเอย
เกยวขาวแมยาย ผกบงผกหวาย พนทปลายก าเอย
ควาเถดหนาแมควา ผกบงสนตะวา
ควาใหเตมก าเอย
ขอสงเกตส าหรบเพลงเกยวขาวคอใชกลอน (ฉนทลกษณ) แบบเพลงเรอแตเวลารบลกคจะรบบาททายวา "เฮเอาเฮเฮ" ไปเรอยๆเปนการกระทงซงจะชวยใหสนกครนเครงขน
เพลงเกยวขาวนบางทองทเชนอางทองเรยกวาเพลงเตนก าหมายถงการรองทมลกครบ "เฮเอาเฮเฮ" ซง
ท านองจะตางไปจากเพลงเรอเลกนอย (แตฉนทลกษณยงคงเปนแบบเพลงเรอ)
83
การเลนเพลง "เตนก า" นนพอเพลงแมเพลงไมตองเกยวขาวดวยเพราะถอวามหนาทเพยงเลนเพลงการเลนตองมาตงวงกนมอซายถอขาวมอขาวถอเคยวแลวรองร าไปอยางสนกสนานการควงเคยวควงขาว
ตองบรรจบกนพอดทตรงหนาเสมอจงอาจจะล าบากบางส าหรบคนทไมไดเปนพอเพลงแมเพลง
ตวอยางบทไหวครเพลงเตนก า (เกยวขาว) ของอางทองไดจากนายบญเผอนโพธภกดพอเพลงผม ชอเสยงของอางทองในปจจบน (อาย 61 ปพ.ศ. 2520)
จะยกบายศรขนสมม
จะไหวพระภมเจาทองนา เหลาขวดไกตว มาเซนททองนา
มานงในคอชวยตอปญญา เมอลกจะวาเพลงเอย (เองเอยเพลงเอย
มานงในคอชวยตอปญญา มานงในคอชวยตอปญญา เมอลกจะวาเพลงเอย เองเอยเพลงเอย
เอาปญญาเอาปญญา เมอลกจะวาเพลงเอย)
บทไหวครจะสนหรอยาวเทาไรกไดถาไหวพอเปนพธกอาจวาสนๆเพยงค าสองค า (บทสองบท) ดงเชนท
ยกตวงอยางมาแลวตอจากนนกเกรนแลวจะเลนเปนชดหรอเปนบทปลกยอยกตามแตจะคดกน
84
ตวอยางบทปลอบ (ของพระพรอมวดปากน าใตกรงเทพมหานคร
อดตพอเพลงชาวอางทอง (อาย 73 พรรษาพ.ศ. 2520)
ไหวครส าเรจเสรจสก ขยายยกเปนเพลงปลอบ (รบเฮเอาเฮเฮ)
หาไหนไมเทยมเรยมแลว ไมมคนเสมออยางฟาครอบ ขอเชญมาเลนเตนก าสกรอบ ลกขนมาตอบเพลงเอย
(ลกครบเอาเอยเพลงเอยขอเชญมาเลนเตนก าสกรอบๆ ลกขนมาตอบเพลงเอย) ขอเชญมาเตนก าสกรอบ
ลกขนมาตอบเพลงดวย (รบเฮเอาเฮเฮ) จตใจเจาไมสมเพช
พจะเปาดวยเวทยมหาระรวย (รบ) เดชะพระคณขลง
ใหเลนกนดวยนางเอย (ลกครบเดชะพระคณชวยๆใหเลนกนดวยนางเอย)
85
ใบควำมร 6
เรอง อำหำรประเทศสมำชกอำเซยน สำระกำรเรยนร สงคมและวฒนธรรม
จดประสงคกำรเรยนร 1.นกเรยนสามารถบอกลกษณะตาง ๆ ของประเทศสมาชกอาเซยน KPA แบบทดสอบอตนย อาเซยน (ASEAN) หรอสมาคมประชาชาตแหงเอเชยตะวนออกเฉยงใต (Association of Southeast Asian Natios) กอตงขนโดยปฏญญากรงเทพฯซงไดลงนามกนทวงสราญรมยเมอวนท 8 สงหาคมพ.ศ. 2510 โดยมวตถประสงคเพอสงเสรมความเขาใจอนดตอกนระหวางประเทศในภมภาคธ ารงไวซงสนตภาพเสถยรภาพและความมนคงทางการเมองสรางสรรคความเจรญทางดานเศรษฐกจการพฒนาทางสงคมและวฒนธรรมการกนดอยดบนพนฐานของความเสมอภาคและผลประโยชนรวมกนของประเทศสมาชกกอตงขนเมอพ.ศ. 2510 มสมาชก 5 ประเทศไดแกไทยอนโดนเซยมาเลเซยฟลปปนสและสงคโปรไดรวมกนจดทาปฏญญากรงเทพ (Bangkok Declaration) เมอเดอนสงหาคมพ.ศ.2510 เปนสญญาผกพนฉบบแรกของประเทศในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใตตอมาบรไนดารสซาลามไดเขาเปนสมาชกลาดบท 6 พ.ศ. 2527 เวยดนามเขาเปนสมาชกลาดบท 7 ปพ.ศ. 2538 สวนลาวและพมาเขาเปนสมาชกพ.ศ. 2540 ส าหรบกมพชาเขาเปนสมาชกลาสดปพ.ศ. 2542 ท าใหปจจบนอาเซยนมสมาชก 10 ประเทศอาเซยนเปนภมภาคทมความเจรญเตบโตทางเศรษฐกจอยางรวดเรวและเปนตวอยางของการรวมตวของกลมประเทศทมพลงตอรองในเวทการเมองและเศรษฐกจระหวางประเทศความกาวหนาของอาเซยนมปจจยส าคญจากความไววางใจกนระหวางประเทศสมาชกอนกอใหสถานการณในเอเชยตะวนออกเฉยงใตไดเปลยนผานจากสภาวะแหงความตงเครยดและเผชญหนาในยคสงครามเยนมาสความมเสถยรภาพความมนคงและความรวมมออยางใกลชดในปจจบนปจจบนสมาคมประชาชาตแหงเอเชยตะวนออกเฉยงใตหรออาเซยนมส านกงานตงอยทกรงจาการตาประเทศอนโดนเซยและในป 2553 นายสรนทรพศสวรรณท าหนาทเลขาธการอาเซยน สงส าคญทควรศกษาและเรยนรอยางหนง คอเรองอาหาร อาหารประจ าชาตอาเซยน 10 ประเทศซงในป 2015 หรอ พ.ศ. 2558 นประเทศในกลมเอเชยตะวนออกเฉยงใตจะรวมเปนหนงโดยเรยกสนๆวากลมอาเซยนเรามาท าความรจกเกยวกบอาหารอาเซยน10 ประเทศของแตละประเทศวาในเพอนบานของเรานนมอาหารอะไรกนบางเรามาเรมทประเทศไทย
86
อำหำรยอดนยมของไทย
ตมย ากง (Tom Yam Goong) แคเอยชอกเปนททราบกนดอยแลววา ตมย ากงเปนอาหารคาวทเหมาะส าหรบรบประทานกบขาวสวยรอน ๆ กลนหอมของสมนไพรทเปนสวนประกอบในตมย ากง นอกจากจะท าใหรสกสดชนแลว ยงชวยกระตนการเจรญอาหารไดเปนอยางดและเนองจากตมย ากงเปนอาหารทมรสเปรยว และเผดเปนหลก ท าใหรบประทานแลวไมเลยน จงท าใหตมย ากงเปนอาหารทไดรบความนยมในทวทกภาคของประเทศไทย รวมถงชาวตางชาตเองกตดอกตดใจในความอรอยของตมย ากงเชนเดยวกน
อำหำรยอดนยมของบรไน
อมบยต (Ambuyat) เปนอาหารยอดนยมของบรไน มลกษณะเดนอยทตวแปงจะเหนยวขนคลายขาวตม หรอโจก โดยมแปงสาคเปนสวนผสมหลก ตวแปงอมบยตเอง ไมมรสชาต แตความอรอยจะอยทการจมกบซอสผลไมทมรสเปรยว นอกจากนยงมเครองเคยงอก 2-3 ชนด เชน ผกสด เนอหอใบตองยาง หรอเนอทอด ทงน การรบประทานอมบยตใหไดรสชาต ตองรบประทานตอนรอน ๆ จงจะดทสด
87
อำหำรยอดนยมของกมพชำ
อามอก (Amok) เปนอาหารคาวยอดนยมของกมพชา มลกษณะคลายหอหมกของไทย โดยเปนการน าเนอปลาสด ๆ ลวกพรกเครองแกง และกะท แลวท าใหสกโดยการน าไปนง ซงนอกจากจะใชเนอปลาแลว อาจเลอกใชเนอไกแทนกได สวนสาเหตทคนในประเทศกมพชานยมรบประทานปลา เนองจากสภาพภมประเทศของกมพชามแหลงน าอดมสมบรณ ท าใหปลาเปนอาหารทหารบประทานไดงายนนเอง
อำหำรยอดนยมของอนโดนเซย
กาโด กาโด (GadoGado) อาหารยอดนยมของประเทศอนโดนเซย ประกอบไปดวยผก และธญพชหลากหลายชนด ทงแครอท มนฝรง กะหล าปล ถวงอก ถวเขยว นอกจากนยงมเตาห และไขตมสกดวย กาโด กาโดจะน ามารบประทานกบซอสถวทคลายกบซอสสะเตะ อยางไรกตาม ดวยเครองสมนไพรในซอส อาท รากผกช หอมแดง กระเทยม ตะไคร ท าใหเมอรบประทานแลวจะไมรสกเลยนกะทมากจนเกนไปนนเอง
88
อำหำรยอดนยมของลำว
สลดหลวงพระบาง (LuangPrabang Salad) เปนอาหารขนชออกชนดหนง เนองจากมรสชาตกลางๆ ท าใหรบประทานไดทงชาวตะวนออก และตะวนตก โดยสวนประกอบส าคญคอ ผกน า ซงเปนผกปาทข นตามรมธารน าไหล และยงมสวนประกอบอน ๆ เชน มนแกว แตงกวา มะเขอเทศ ไขตม ผกกาดหอม และหมสบลวกสก สวนวธปรงรสคอ ราดดวยน าสลดชนดใส คลกสวนผสมทงหมดเขาดวยกน แลวโรยหนาดวยกระเทยมเจยว และถวลสงคว
อำหำรยอดนยมของมำเลเซย
นาซ เลอมก (NasiLemak) อาหารยอดนยมของประเทศมาเลเซย โดยนาซ เลอมก จะเปนขาวหงกบกะท และใบเตย ทานพรอมเครองเคยง 4 อยาง ไดแก ปลากะตกทอดกรอบ แตงกวาหน ไขตมสก และถวอบ ซงนาซ เลอมกแบบดงเดมจะหอดวยใบตอง และมกทานเปนอาหารเชา แตในปจจบน กลายเปนอาหารยอดนยมททานไดทกมอ และแพรหลายในประเทศเพอนบานอกหลายแหง เชน สงคโปร และภาคใตของไทยดวย
89
อำหำรยอดนยมของฟลปปนส
อโดโบ (Adobo) เปนอาหารยอดนยมของประเทศฟลปปนส ท าจากเนอหม หรอเนอไก ทผานการหมก และปรงรส โดยจะใสน าสมสายช ซอวขาว กระเทยมสบ ใบกระวาน พรกไทยด า น าไปท าใหสกโดยอบในเตาอบ หรอทอด แลวน ามารบประทานกบขาวสวยรอน ๆในอดตอาหารจานนเปนทนยมในหมนกเดนทาง เนองจากสวนผสมของอโดโบสามารถเกบรกษาไวไดนาน เหมาะส าหรบพกไวเปนเสบยงอาหารระหวางการเดนทาง ซงปจจบนอโดโบไดกลายเปนอาหารยอดนยมทน ามารบประทานกนไดทกททกเวลา
อำหำรยอดนยมของสงคโปร
ลกซา (Laksa) อาหารขนชอของประเทศสงคโปร ลกซามลกษณะคลายกวยเตยวตมย าใสกะท ท าใหรสชาตเขมขน คลายคลงกบขาวซอยของไทย โดยลกซาจะมสวนผสมของ กงแหง พรก กงตม และหอยแครง เหมาะส าหรบคนทชอบรบประทานอาหารทะเลเปนอยางยง อยางไรกตาม ลกซามทงแบบทใสกะท และไมใสกะท ทวา แบบทใสกะทจะเปนทนยมมากกวา
90
อำหำรยอดนยมของเวยดนำม
ปาะเปยะเวยดนาม (Vietnamese Spring Rolls) ถอเปนหนงในอาหารพนเมองทโดงดงทสดของประเทศเวยดนาม ความอรอยของเปาะเปยะเวยดนาม อยทการน าแผนแปงซงท าจากขาวจาวมาหอไส ซงอาจจะเปนไก หม กง หรอหมยอ โดยน ามารวมกบผกสมนไพรอกหลายชนด เชน สะระแหน ผกกาดหอม และน ามารบประทานคกบน าจมหวาน โดยจะมถวคว แครอทซอย ไชเทาซอย ใหเตมตามใจชอบ และบางครงอาจมเครองเคยงอยางอนเพมดวย
อำหำรยอดนยมของพมำ
หลาเพด (Lahpet) เปนอาหารยอดนยมของพมา โดยการน าใบชาหมกมาทานกบเครองเคยง เชน กระเทยมเจยว ถวชนดตาง ๆ งาคว กงแหง ขง มะพราวคว เรยกไดวา มลกษณะคลายคลงกบเมยงค าของประเทศไทย ซงหลาเพดน จะเปนเมนอาหารทขาดไมไดในโอกาสพเศษหรอเทศกาลส าคญ ๆ ของประเทศพมา โดยกลาวกนวา หากงานเลยง หรองานเฉลมฉลองใด ไมมหลาเพด จะถอวาการนนเปนงานทขาดความสมบรณไปเลยทเดยว
91
ใบงำนท 6 เรอง อำหำรประจ ำชำตของประเทศสมำชกอำเซยน
สำระกำรเรยนรสงคมและวฒนธรรม
2. ใหนกเรยนหาขอมลวานอกจากอาหารทเปนเอกลกษณในแตละชาตแลว ในแตประเทศมสงทนกเรยนควรเรยนรเพอเตรยมพรอมเขาสประชาคมอาเซยน มสงทเหมอนและแตกตางกนหรอไมอยางไร โดยท าเปนแผนผงมโนทศน
92
ใบควำมร 7
เรองเศรษฐกของอำเซยน สำระกำรเรยนรสงคมและวฒนธรรม
จดประสงคกำรเรยนร 1.นกเรยนสามารถอธบายเรองเศรษฐกของอาเซยนได KPA แบบทดสอบอตนย
ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน
ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน มวตถประสงคเพอทาใหภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต มความมนคง มง
คง และสามารถแขงขนกบภมภาคอน ๆ ไดโดย
1. มงใหเกดการไหลเวยนอยางเสรของสนคา บรการ การลงทน เงนทน การพฒนาทางเศรษฐกจ การลด
ปญหาความยากจน และการเหลอมลาทางสงคม
2. ท าใหอาเซยนเปนตลาดและฐานการผลตเดยว (single market and production) โดยจะเรมกลไกและ
มาตรการใหมๆ ในการปฏบตตามขอรเรมทางเศรษฐกจทมอยแลว
3. ใหความชวยเหลอแกประเทศสมาชกใหมของอาเซยน เพอลดชองวางการพฒนาและชวยใหประเทศ
เหลานเขารวมกระบวนการรวมตวทางเศรษฐกจของอาเซยน
93
4. สงเสรมความรวมมอในนโยบายการเงนและเศรษฐกจมหภาค ตลาดการเงน และตลาดทน การ
ประกนภยและภาษอากร การพฒนาโครงสรางพนฐานและการคมนาคม พฒนาความรวมมอดาน
กฎหมาย การเกษตร พลงงาน การทองเทยว การพฒนาทรพยากรมนษยโดยการยกระดบการศกษา
และการพฒนาฝมอแรงงาน
ความรวมมอดานเศรษฐกจ
1. ความรวมมอดานเศรษฐกจ
ความรวมมอดานเศรษฐกจและการพฒนาของอาเซยน ถอเปนหนงในเปาหมายหลกทผน าประเทศ
สมาชกตดสนใจรวมตวกนเปนอาเซยน ปจจบนอาเซยนมความรวมมอทางเศรษฐกจ ทเรยกไดวา
ครอบคลมทกสาขา ไมวาจะเปนการคาและการลงทน การทองเทยว อตสาหกรรม การเงน พลงงาน การ
ตอสกบความยากจน ไปจนถงการเชอมโยงเครอขายคมนาคมของประเทศสมาชก โดยมเปาหมายเพอ
สงเสรมใหอาเซยนเปนตลาดและฐานการผลตเดยว มการเคลอนยายทน สนคา บรการ การลงทน
แรงงานฝมอระหวางประเทศสมาชกโดยเสร สงเสรมขดความสามารถในการแขงขนของอาเซยน ลด
ชองวางของระดบการพฒนาของประเทศสมาชกอาเซยน สรางความกนดอยดและสงเสรมใหอาเซยน
สามารถรวมตวเขากบประชาคมโลกได อยางไมอยในภาวะทเสยเปรยบ
ในดานการคา ประเทศสมาชกอาเซยนไดจดตงเขตการคาเสรอาเซยน (ASEAN Free Trade Area :
AFTA) ในพ.ศ. 2535 ตามขอเสนอของนายอานนท ปนยารชน นายกรฐมนตร ในสมยนน เพอเปนกลไก
ชวยขยายการคาระหวางประเทศสมาชก และดงดดการลงทน จากภายนอกจนถง พ.ศ. 2551 ประเทศ
สมาชกอาเซยน 6 ประเทศทเขาเปนสมาชกกอน ไดแก ประเทศไทย มาเลเซย อนโดนเซย ฟลปปนส
สงคโปร และบรไนดารสซาลาม ไดลดภาษสนคาในกรอบ AFTA ทกรายการลงเหลอรอยละ 0-5 แลว
ในขณะทประเทศทเขาเปนสมาชกอาเซยนทหลงไดแก เวยดนาม ลาว พมา และกมพชา มก าหนดตอง
ลดภาษสนคาลงเหลอรอยละ 0-5 ใน พ.ศ. 2558
ดานการคาบรการ ประเทศสมาชกอาเซยนไดทยอยเปดเสรมากขนเรอยๆ โดยมงเนน ใน 7 สาขาหลก
คอ การเงน ขนสงทางทะเล ขนสงทางอากาศ การสอสารโทรคมนาคม การทองเทยว กอสราง และ
บรหารธรกจ
ดานการลงทน ประเทศสมาชกอาเซยนไดด าเนนความรวมมอในการสงเสรมการลงทนครอบคลมสาขา
การผลต เกษตร ประมง ปาไม เหมองแร และการบรการทเกยวของกบ 5 สาขาดงกลาว
ดานอตสาหกรรม อาเซยนมความตกลงวาดวยความรวมมอดานอตสาหกรรมของอาเซยน (ASEAN
94
Industrial Cooperation : AICO) ซงมวตถประสงคเพอเพมศกยภาพในการแขงขนใหกบสนคา
อตสาหกรรมของอาเซยน โดยสนบสนนการแบงการผลตในภมภาค ลดตนทนการผลต โดยการลดภาษ
นาเขาสนคาส าเรจรป กงส าเรจรป และวตถดบ ความรวมมอของอาเซยนในเรองนเปนประโยชนอยาง
มากกบอตสาหกรรมการผลตและประกอบรถยนตของประเทศสมาชกอาเซยน การมความรวมมอกนทาง
เศรษฐกจของอาเซยนมประโยชนหลายประการ เชน
1. ชวยลดตนทนการผลตและมการเคลอนยายสนคาบรการและการลงทนภายในประเทศสมาชกอยาง
สะดวกมากยงขน
2. ชวยลดการพงพาตลาดในประเทศทสาม อนเนองมาจากการขยายตวของการคาภายในภมภาค
โดยเฉพาะสนคาในกลมทอาเซยนมศกยภาพและสามารถผลตไดเองในระดบมาตรฐานสากล อาท
ผลตภณฑอเลกทรอนกส ผลตภณฑดานเทคโนโลยสารสนเทศ และผลตภณฑดานสขภาพและ
เครองส าอาง
3. ชวยสรางอ านาจการตอรองของอาเซยนกบกลมเศรษฐกจอน ๆ
4. ชวยเพมสวสดการและยกระดบความเปนอยของผบรโภคภายในประเทศสมาชกอาเซยนใหดยงขน
เนองจากผบรโภคสามารถเลอกสรรสนคาตาง ๆ ไดหลากหลายมากยงขน ในราคาทถกลงแตคณภาพสง
ขน
5. ชวยใหเกดการพฒนาทางเศรษฐกจของแตละประเทศสมาชก อนนามาซงชวตความเปนอยทดข น
ใน พ.ศ. 2545 ผนาประเทศอาเซยนไดเหนชอบรวมกนใหจดตง “ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน” เพอให
การรวมตวกนทางเศรษฐกจของอาเซยนมเปาหมายทชดเจนยงขน ขณะนประเทศ สมาชกอาเซยนก าลง
อยในระหวางดาเนนการใหบรรลเปาหมายการเปนประชาคมเศรษฐกจ ซงเปนหนงในสามเสาหลกของ
การจดตงประชาคมอาเซยนภายในปเปาหมาย พ.ศ. 2558
ประเทศไทยกบอาเซยน
ส านกการประชาสมพนธตางประเทศ กรมประชาสมพนธ
2. เขตการคาเสรอาเซยน (ASEAN Free Trade Area : AFTA)
เพอใหประเทศในกลมประชาคมอาเซยนไดบรรลวตถประสงคดานความเจรญเตบโตและความรวมมอ
ทางดานเศรษฐกจ เขตการคาเสรอาเซยน หรอ AFTA ซงเปนค ายอมาจากคาวา ASEAN Free Trade
Area จงถกกอตงขนในการประชมผนาอาเซยน (ASEAN Summit) ในป พ.ศ. 2535 โดยไดรบการลง
95
นามในสงคโปร เมอวนท 28 มกราคม 2535 ประเทศในกลมประชาคมอาเซยนไดเขารวมในขอตกลงเขต
การคาเสรในชวงปตางๆ ดงน ป พ.ศ. 2538 ประเทศบรไน อนโดนเซย มาเลเซย ฟลปปนส สงคโปร
ไทย และ เวยดนาม
ป พ.ศ. 2540 ประเทศลาว พมา ป พ.ศ. 2542 ประเทศกมพชา
เขตการคาเสรเปนขอตกลงโดยสมาชกกลมอาเซยนซงกงวลตอผลตภณฑหตถกรรมทองถนของตนเอง
เกยวกบการตลาดและคณภาพของสนคา เขตการคาเสรเปนการลดภาษศลกากรเพอใหสนคาภายใน
อาเซยนเกดการหมนเวยน การกอตงเขตการคาเสรมวตถประสงคดงน
1. เพมปรมาณการคาภายในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต
2. สรางแรงดงดดการลงทนโดยตรงจากตางประเทศในภมภาคใหมากขน
3. ท าใหภมภาคอาเซยนเปนฐานการผลตทมขดความสามารถในการแขงขนระดบโลกการด าเนนการ
ของเขตการคาเสรอาเซยนนาไปสการอ านวยความสะดวกตอการคาภายในภมภาคอาเซยน โดยการ
ปรบกระบวนการดานตรวจคนเขาเมอง ภาษ และลดอปสรรคอนเกดจากมาตรการกดกนทางการคา ดงน
1. ปรบขนตอนการตรวจคนเขาเมองใหสอดคลองกน
2. ปรบ Tariff Nomenclature ใหสอดคลองกน
3. ใหประเทศสมาชกปฏบตตาม GATT Valuation Agreement
4. อ านวยความสะดวกพธการตรวจคนเขาเมองดวย Green Lane
5. ยกเลกคาธรรมเนยมการตรวจคนเขาเมอง
6. ปรบมาตรฐานผลตภณฑและการตรวจประเมนเพอการรบรองของประเทศสมาชก ใหสอดคลองกน
7. จดท าความตกลงวาดวยการยอมรบรวม
96
ใบงำนท 7 เรอง เศรษฐกของอำเซยน
สำระกำรเรยนร สงคมและวฒนธรรม ใหนกเรยนจบควาค าถมกบค าตอบใดทมความสมพนธกนแลวตอบค าถามในกระดาษค าตอบ
ค ำถำม
ค ำถำม ค ำตอบ
1. การคาเสร 1. การคาขายทไมมการกดกนดานภาษ
อากร
2. เขตการคาเสรอาเซยน 2. AFTA
3. ผลดของการคาเสร 3. ผบรโภคสามารถซอสนคาทมคณภาพ
ในราคาไมแพง
4. AFTA 4. ASEAN Free Trade Area – AFTA
5. ประเทศในประชาคมอาเซยน 5. ป พ.ศ.2535
6. จดมงหมายของ AFTA 6. สงเสรมการคาและลดตนทนการผลต
สนคาอตสาหกรรมในกลมอาเซยน
7. สนคาอปโภคทเขามาจาหนายและ
นกเรยนรจกมาจากประเทศใดมากทสด
7. ประเทศจน
8. สนคาอปโภคทนาเขาจากตางประเทศ
จานวนมาก
8. เครองใชไฟฟาและอเลกทรอนกส
9. ค าวาเสร 9. การกระท าใด ๆ ทไมท าใหผอน
เดอดรอน
10. ASEAN 10. ภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต
97
กระดำษค ำตอบ
ค ำถำม ค ำตอบ เหตล
98
ใบควำมร 8 เรองเศรษฐกจพอเพยงได
สำระกำรเรยนรสงคมและวฒนธรรม จดประสงคกำรเรยนร 1.นกเรยนสามารถอธบายเรองเศรษฐกจพอเพยงได KPA เรยงความเรองเศรษฐกจพอเพยงในแบบของตนเอง
เรองหลกปรชญำของเศรษฐกจพอเพยง แนวคดหลก
เปนปรชญาทชถงแนวทางการด ารงอยและปฏบตตนของประชาชนทกระดบใหดาเนนไปในทางสาย
กลางโดยเฉพาะการพฒนาเศรษฐกจเพอใหกาวทนตอโลกยคโลกาภวตน
เปำหมำย
มงใหเกดความสมดลและความพรอมตอการรองรบการเปลยนแปลงอยางรวดเรวและกวางขวางทงทางวตถสงคมสงแวดลอมและวฒนธรรมจากโลกภายนอกไดเปนอยางด
หลกกำร
ความพอเพยงหมายถงความพอประมาณความมเหตผลการสรางภมคมกนทดในตวพอสมควรตอการมผลกระทบใดๆอนเกดจากการเปลยนแปลงทงภายนอกและภายใน
เงอนไขพนฐาน ( ความรคคณธรรม ) - ตองอาศยความรอบรความรอบคอบและความระมดระวงอยางยงในการน าวชาการตางๆมาใชในการ
วางแผนละการด าเนนการทกขนตอน - การเสรมสรางจตใจของคนในชาตใหมจตส านกในคณธรรมความซอสตยสจรตและใหมความรอบร
ทเหมาะสมด าเนนชวตดวยความอดทนความเพยรมสตปญญาและความรอบคอบ
99
แผนภาพหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง
ทางสายกลาง
พอประมาณ
มเหตผล มภมคมกน
ความร คณธรรม
รอบร รอบคอบ ระมดระวง ซอสตย สจรต ขยน อดทน สตปญญารอบร แบงปน
หลกปรชญำของเศรษฐกจพอเพยง 1. เปนวถการด าเนนชวตทใชคณธรรมน าความร 2. เปนการพฒนาตนเองครอบครวองคกรชมชนสงคมประเทศชาตใหกาวหนาไปพรอมกบความสมดลมนคง 3. เปนหลกปฏบตเพอใหอยรวมกนอยางสนตสขระหวางคนกนในสงคมและคนกบธรรมชาตอยางยงยน การประยกตใชปรชญาเศรษฐกจพอเพยง พนฐานคอพงตนเองเปนหลกท าอะไรอยางเปนขนตอนรอบคอบระมดระวง พจารณาถงความพอดพอเหมาะพอควรสมเหตสมผลและพรอมรบความเปลยนแปลงในดานตางๆการสรางความสามคคใหเกดขนบนพนฐานของความสมดลในแตละสดสวนแตละระดบครอบทงดานเศรษฐกจสงคมเทคโนโลยทรพยากรและสงแวดลอมรวมถงจตใจและวฒนธรรม การประยกตใชหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง 1. โดยพนฐานกคอการพงตนเองเปนหลกการท าอะไรอยางเปนขนตอนรอบคอบระมดระวง 2. พจารณาถงความพอดพอเหมาะพอควรความสมเหตสมผลและการพรอมรบความเปลยนแปลง 3. การสรางสามคคใหเกดขนบนพนฐานของความสมดลในแตละสดสวนแตละระดบ 4. ครอบคลมทงทางดานจตใจสงคมเทคโนโลยทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมรวมทงเศรษฐกจ การประยกตใชเศรษฐกจพอเพยงในดานตางๆ
เงอนไข
100
ดำนจตใจ
มจตใจเขมแขงพงตนเองไดมจตสานกทดเอออาทรประนประนอมนกถงผลประโยชนสวนรวมเปนหลก
ดำนสงคม
ชวยเหลอเกอกลกนรรกสามคคสรางความเขมแขงใหครอบครวและชมชน ดานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม
รจกใชและจดการอยางฉลาดและรอบคอบเลอกใชทรพยากรทมอยใหเกดความยงยนสงสด
ดำนเทคโนโลย
รจกใชเทคโนโลยทเหมาะสมสอดคลองกบความตองการและสภาพแวดลอมพฒนาเทคโนโลยจากภมปญญาชาวบานกอใหเกดประโยชนกบคนหมมาก
101
ใบงำนท 8 เรองเศรษฐกจพอเพยงได
สำระกำรเรยนรสงคมและวฒนธรรม 1.ใหนกเรยนเรยงความเรองเศรษฐกจพอเพยงในแบบของตนเอง
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..…………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..……………………………….
102
ใบควำมร 9 เรองกำรท ำน ำขำวกลองงอก
สำระกำรเรยนร กทอ. และคณตศำสตร จดประสงคกำรเรยนร 1.นกเรยนสามารถท าขาวกลองได 2.นกเรยนสามารถอธบายถงความสมพนธระหวางการชงตวงใหอาหารมรสชาตดได KPA 1.ท าขาวกลองได 2.เขยนอธบายได ขาวกลองงอก (germinated brown rice หรอGABA-rice) ถอเปนนวตกรรมหนงทก าลงไดรบความสนใจเปนอยางมากเน องจากขาวกลองงอก (germinated brown rice) เปนการน าขาวกลองมาผานกระบวนการงอกซงโดยปกตแลวในตวขาวกลองเองประกอบดวยสารอาหารจ านวนมากเชนใยอาหารกรดไฟตก (Phytic acid) วตามนซวตามนอและ GABA (gamma aminobutyric acid) ซงชวยปองกนโรคตางๆ เชน มะเรงเบาหวานและชวยในการควบคมน าหนกตวสามารถปองกนการท าลายสมองซงเปนสาเหตของโรคสญเสยความทรงจ า (อลไซเมอร) มารจกขาวกลองกบขาวกลองงอกกน ขำวกลอง ความจรงมขาวกลองมากมายทขายอยในทองตลาดสมยกอนชาวบานจะใชวธต าดวยมอเพอกระเทาะเปลอกจงเรยกวาขาวซอมมอสมยใหมใชเครองจกรท าจงเรยกวาขาวกลองปจจบนขาวทกชนดจะผานขนตอนการขดสมาทงนนขนอยกบวาขดมากหรอขดนอยถาขดจนขาวใสจะกลายเปนขาวขาวซงเปนขาวพมพนยมส าหรบคนทวโลกแตถาขดบางเลกนอยยงเหนเมลดขาวเปนสน าตาลอยหรอขดมากขนอกนดหนงแตเมลดขาวยงคงเปนสน าตาลอยจะเรยกกลมนวาขาวกลองทงหมดซงมนกอมาจากขาวในพนธกลมเดยวกนอยทวาจะมนเปนพนธอะไรกอเทานนเองเชนขาวหอมมะลกออาจมทงขาวขาวและขาวกลองฯลฯยงมขาวอกกลมหนงทมสเขมเชนขาวหอมนลด ามสน าตาลมดจนเกอบเปนสด าหรอขาวมนปจะมความมนและสแดงเขมขาวกลมนจะมสของเยอหมเมลด (ร า) ทมสเขมตามไปดวยนอกจากนยงมขาวบาเลยขาวโอดฯลฯซงขาวทกชนดถาผานการขดสแตเพยงนอยทเรยกวาขาวกลองนถอมประโยชนทงนนใครชอบแบบไหนกอเลอกมารบประทานไดตามสะดวก
103
วธท ำขำวกลองงอก
- น าขาวกลองใหมแขน าทงไว 5-10 ชวโมง - เทน าออกแลวน าขาวกลองทแชน าแลวมาหมกไวในหอผาทชมน าทงไวอกประมาณ 10-24 ชวโมง - น าขาวกลองทไดมาหงหรอท าน าขาวกลองงอกไดตามใจชอบ สตรน าขาวกลองงอก สวนผสม - ขาวกลองงอก 150 กรม - น าสะอาด2ลตร - น าตาลทราย - นมสด - ธญพชตางๆเชนถวหลองถวเขยวงาด าฯลฯ อปกรณ: เครองท าน าเตาหแบบไฟฟา
104
ใบงำนท 9 เรองกำรท ำน ำขำวกลองงอก
สำระกำรเรยนร กทอ. และคณตศำสตร
ค าสง ใหนกเรยนเขยนอธบายถงความสมพนธระหวางการชงตวงใหอาหารมรสชาตดได …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..……….……………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
105
แบบบนทกควำมร วนท……………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..……………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
106
6.1 กำรเรยนรจำกผเชยวชำญ บทบำทของคร พานกเรยนไปเรยนรยงสถานทจรงและไดลงมอปฎบตจรง
บทบำทนกเรยน เรยนรจากสถานทจรง ผเชยวชาญ ซกถามขอสงสยตางๆ จากผร เครองมอ สมดโนต
ชอโครงงานภาษาและวฒนธรรมในอาเซยน ตอน “ปฎบตการตามลาหา บาย” ชอนกเรยน ...................................................................... ชอสถานท ......................................................................
วนท ..................เดอน.....................พ.ศ...........................
ค าถาม ขอสงสย 1 …………………………………………..…………… 2………………………………………………………… 3 ………………………………………………………… 4………………………………………………………… 5 …………………………………………………………
ตอบขอสงสย 1………………………………………………………… 2………………………………………………………… 3.………………………………………………………… 4 …………………………………………………………
5 …………………………………………………………
107
สงทไดเรยนรเพมเตม 1………………………………………………………… 2………………………………………………………… 3.………………………………………………………… 4………………………………………………………… 5 …………………………………………………………
วาดรปสงทประทบใจหรอบนทกสงทประทบใจ
วาดรปตกแตง
108
6.2 แลกเปลยนเรยนร บทบำทของคร ชวยแนะน าและใหความรนกเรยนใหรจกรปแบบในการน าเสนอขอมลการเรยนรใน
แบบตางๆและใหนกเรยนไดเลอกรปแบบทตนเองถนดหรอสนใจ เชน สรางชนงาน ท า poier point presentation หรอ roster ตางๆ
บทบำทนกเรยน สรปความรทตนเองเรยนมาในแตละกจกรรมหรอแตละหวขอ โดยเลอกรปแบบการน าเสนอผลงานในรปแบบทตนเองสนใจ
เครองมอ น าเสนอชนงาน
7. สรปขอมล บทบำทคร ครใหความรนกเรยนใหรจกรปแบบในการน าเสนอ เชนสรางชนงาน ท า power
point presentationหรอ Poster ตางๆ บทบำทนกเรยน สรปความรทตนเองเรยนมาในแตละกจกรรมหรอแตละหวขอโดย
เลอกรปแบบการน าเสนอผลงานในรปแบบทตนเองสนใจ เครองมอ 1. ชนงานทจะน าเสนอ 2. แบบประเมนตนเอง
109
แบบประเมนตนเอง
ภำพท 11 การประเมนตนเองของผเรยน
1.ค าศพทเกยวกบขาวของประเทศสมาชกอาเซยน 2. เศรษฐกจ 3. การแปรรปอาหาร
4การใชชวตอยางพอเพยง
5.การสรางนวตกรรมดานการเกษตร เชน การท าน าขาวกลองงอก
6.อาหารในอาเซยน
สงทไดเรยนร
มความเขาใจเรองขาวตลอดจนคความเชอมโยง
กบสงมชวต อนเนองจากการอยรวมกนของมนษยและการเขาเรองอาเซยนและการเขาส
ประชาคมอาเซยน
สงทท าไดด
ตองศกษาเพมเตมเรองวฒนธรรมของประเทศสมาชกอาเซยน
สงทตองปรบปรง แกไข
สามารถน าไปตอยอดอความรไดเพอสรางองคความรดานอน ๆ ใหมากขน
สงทตองเรยนรเพมเตม
ประเมนตนเอง
110
8. กำรตอยอดองคควำมร
บทบำทของคร ชวยแนะน านกเรยนในการตอยอดองคความร ถามค าถามเพอใหนกเรยนไดคดตอยอดจากสงทตนเองเรยนรมา
บทบำทนกเรยน สรปสงทตนเองไดเรยนรมาตลอดโครงงาน รจกเชอมโยงสงทได เรยนรกบชวตจรงและคดตอยอดองคความรเพอใหเกดประโยชนตอ ตนเองและสงคม
เครองมอ ไดเรยนรแบบฟอรมบนทกสงทไดเรยนรและการตอยอดอง แบบฟอรมบนทกสงทไดเรยนรและกำรตอยอดองคควำมร
ตำรำงท 14 บนทกสงทไดเรยนรและการตอยอดองคความร
สงทไดจำกำรเรยนร กำรตอยอดองคควำมร ภาษา ศกษาภาษาอาเซยนดานวงศค าศพทตางๆ การงานอาชพและเทคโนโลย การเพมมลคาของขาว การผลต/การบรโภค/เศรษฐกจพอเพยง การรวมกลมทางเกษตรกรรม เชน สหกรณ
การเกษตร วทยาศาสตร ครมน ามนร าขาว
ผลตภณฑสมนไพรจากขาว การปลกขาวแบบเกษตรอนทรย คดคนนวตกรรมชวยในการก าจดศตรพชในการ
ปลกขาว การออกแบบสตรอาหารดานขาวตาง ๆ ออกแบบสตรอาหารไดดวยตนเอง
111
ค ำถำมชวนถก-อภปรำย
ดำนวทยำศำสตร 1. เรามาน าความรดานวทยาศาสตรไปประยกตใชเพอประโยชนในการปลกขาวไดอยางไร 2. ระบบนเวศกบสงคมมนษยเหมอนหรอแตกตางกนอยางไร
ดำนศลปะดนตร 1. เราสามารถใชสวนใดของขาวมาสรางงานศลปะไดจงยกตวอยางหรออธบายกระบวนการ 2. ใหนกเรยนชวยกนแตงเพลงทมเนอหาเกยวกบขาวสวนประกอบของขาวหรอการท านาโดยใชท านองเพลงทนกเรยนรจก
ดำนคณตศำสตร 1. ใหนกเรยนหาวธตวงขาวชนดตางๆโดยใชวสดทหาไดใกลตวหรอก าหนดมาตราสวนรปแบบใหม 2. ความสงของขาวแตละชนดมความแตกตางกนหรอไมเหตใดจงเปนเชนนน
ดำนกอท. 1. เครองสขาวมมาตงแตเมอไหรใครเปนผคดคนนกเนยนสามารถผลตเครองมอเหลานนไดหรอไม 2. วสดใดทน ามาท าเครองสขาวไดจงยกตวอยางและอธบาย 3. การเกบเกยวผลผลตแบบใดทใหปรมาณและคณภาพของขาวไดดทสดจงอภปราย
ดำนภำษำไทย 1. ท าไมภาษาแตละถนแตกตางกน 2. เรามแนวทางการเรยนรภาษา ตางประเทศอยางไร 3. การศกษาค าศพทมความส าคญอยางไรตอการศกษาภาษา 4. เปนไดหรอไมวาภาษาไทยจะเปนภาษาราชการในประชาคมอาเซยน
ดำนสงคมและวฒนธรรม 1. การศกษาสงคมและวฒนธรรมมประโยชนในการอยรวมกนในประชาคมอาเซยนอยางไร 2. ในระบบเศรษฐกจทเปนสงคมนยม เราจะสรางนวตกรรมใดทเปนเอกลกษณมาจากประเทศไทยและวฒนธรรมไทยไดบาง 3. เราจะใชแนวปรญญาเศรษฐกจพอเพยงในการด าเนนชวตไดอยางไร และประยกตใชในเรองใดไดบาง
112
Matrix ส ำหรบกำรประเมนผลกำรจดกำรเรยนกำรสอนใหเปนไปตำมกรอบโครงสรำงในโครงกำรวจยนระดบปฐมวย
ขนท กระบวนกำรจดกำรเรยนกำรสอน/ทกษะทไดรบ
ทกษะชวต ทกษะอำชพ
องคควำมร กระบวนกำรเรยนรเพอพฒนำรำงกำยและจตใจ
การรเรมแ
ละก ากบ
ดแล
การสอส
ารแล
ะท างาน
เปน
ทม
หตถก
รรม-คห
กรรม
-เกษต
รกรรม
ตนเอง (รางกายแล
ะจตใจ)
สงแวด
ลอมรอบ
ตว
รปทร
ง (เรข
าคณต)
ภมใจในคว
ามเปนไทย
ฝกฝน
และพ
ฒนา
ตนเองอยางสม า
เสมอ
สนทร
ย
1 เตรยมคร
2 ส ำรวจชมชนหำแรงบนดำลใจ x x x
3 ระดมควำมคด x x x
4 วเครำหจ ำแนกแยกแยะขอมลทถกตอง x
5 ออกแบบกำรเรยนรรวมกน
6
ลงมอปฏบต
x x x x x x x 6.1 หาขอมล-ทดลอง-สรางชนงานจรง
6.2 เรยนรจากผเชยวชาญจรง x x x x x x x
6.3 แลกเปลยนเรยนร x x x x x x x x
7 สรปขอมลองคควำมร x
8 ตอยอดองคควำมร x x
113
Matrix ส ำหรบกำรประเมนผลกำรจดกำรเรยนกำรสอนใหเปนไปตำมกรอบโครงสรำงในโครงกำรวจยนระดบชวงชนท 1
ขนท กระบวนการจดการเรยนการสอน/
ทกษะทไดรบ
ทกษะชวต ทกษะอาชพ องคความร กระบวนการเรยนรเพอพฒนารางกายและจตใจ
สรางสร
รคนว
ตกรรม
คดวพ
ากษแ
ละการแกป
ญหา
การส
อสารแล
ะท างานเปนท
ม
หตถก
รรม-คห
กรรม
-เกษต
รกรรม
บรหา
รจดก
าร
สมรรถน
ะดาน
สารส
นเทศ
การอาน-เขย
น
คด-ค านวณ
วทย, คณ
ต, เทคโนโ
ลย
สขศก
ษา
การคดต
รรกะ
พนฐาน
ภมใจใน
ความเปนไ
ทย
เคารพ
ความคด
ทแตก
ต าง
ฝกฝน
และพ
ฒนาตนเองอยางสม
าเสมอ
จรยธรรม
สนทร
ย
ลงมอ
ท าเพอน
าไปส
การเป
ลยนแ
ปลง
มจตว
จารณ
ญาณท
สามารถแยกแ
ยะสง
ทดแล
ะไมด
เพอน
าไปใ
ชได
1 เตรยมคร 2 ส ารวจชมชนหาแรงบนดาลใจ x x x x x x 3 ระดมความคด x x x x x x 4 วเคราหจ าแนกแยกแยะขอมลทถกตอง x x x 5 ออกแบบการเรยนรรวมกน
6
ลงมอปฏบต x x x x x x x x x x x x x 6.1 หาขอมล-ทดลอง-สรางชนงานจรง
6.2 เรยนรจากผเชยวชาญจรง x x x x x x x x x x x 6.3 แลกเปลยนเรยนร x x x x x x x x x x x x x x
7 สรปขอมลองคความร x x x x x 8 ตอยอดองคความร x x x x x x
114
Matrix ส ำหรบกำรประเมนผลกำรจดกำรเรยนกำรสอนใหเปนไปตำมกรอบโครงสรำงในโครงกำรวจยนระดบชวงชนท 2
ขนท กระบวนการจดการเรยนการสอน/
ทกษะทไดรบ
ทกษะชวต ทกษะอาชพ องคความร กระบวนการเรยนรเพอพฒนารางกายและจตใจ
สรางสร
รคนว
ตกรรม
คดวพ
ากษแ
ละการแกป
ญหา
การส
อสารแล
ะท างานเปนท
ม
ความยด
หยนแ
ละการป
รบตว
ทกษะ
ดานส
งคมแ
ละทก
ษะขาม
วฒนธ
รรม
หตถก
รรม-คห
กรรม
-เกษต
รกรรม
เทคโนโ
ลย-อตส
าหกรรม
บรหา
รจดก
าร
งานบ
รการ
ประวตศ
าสตร
-ภมศ
าสตร
-เศร
ษฐศาสต
ร
การใชภ
าษา
คณตศ
าสตรปร
ะยกต
(การน าไป
ใช)
วทยาศาสต
รสขภ
าพ
ภมใจใน
ความเปนไ
ทย-อาเซ
ยน
เคารพ
ความคด
ทแตก
ตาง
ฝกฝน
และพ
ฒนาตนเองอย
างสม
าเสมอ
จรยธรรม
สนทร
ย
ลงมอ
ท าเพอน
าไปส
การเป
ลยนแ
ปลง
มจตว
จารณ
ญาณท
สามารถแยกแ
ยะสง
ทดแล
ะไมด
เพอน
าไปใ
ชได
1 เตรยมคร 2 ส ารวจชมชนหาแรงบนดาลใจ x x x x x x x x 3 ระดมความคด x x x x x x x x
4 วเคราหจ าแนกแยกแยะขอมลทถกตอง x x x
5 ออกแบบการเรยนรรวมกน
6
ลงมอปฏบต
x x x x x x x x x x x x x x 6.1 หาขอมล-ทดลอง-สรางชนงานจรง 6.2 เรยนรจากผเชยวชาญจรง x x x x x x x x x x x x x 6.3 แลกเปลยนเรยนร x x x x x x x x x x x x x x x x
7 สรปขอมลองคความร x x x x x 8 ตอยอดองคความร x x x x x x
115
ขนท
กระบวนการจดการเรยนการสอน/ ทกษะทไดรบ
ทกษะชวต ทกษะอาชพ องคความร กระบวนการเรยนรเพอพฒนาราง กายและจตใจ
สรางสร
รคนว
ตกรรม
คดวพ
ากษแ
ละการแกป
ญหา
การส
อสารแล
ะท างาน
เปนท
ม
ความยดหย
นและ
การป
รบตว
ทกษะ
ดานส
งคมแ
ละทก
ษะขาม
วฒนธ
รรม
หตถก
รรม-คห
กรรม
-เกษต
รกรรม
เทคโนโ
ลย-อตส
าหกรรม
บรหา
รจดก
าร
งานบ
รการ
การจดก
ารดานร
ฐกจ
ประวตศ
าสตร
-ภมศ
าสตร
-เศร
ษฐศาสต
ร
การใชภ
าษา (ภาษา
- อาเซ
ยน 3 ภาษา)
คณตศ
าสตรปร
ะยกต
(การน าไป
ใช)
วทยาศาสต
รสขภ
าพ
ภมใจใน
ความเปนไ
ทย- อ
าเซยน
เคารพ
ความคด
ทแตก
ตาง
ฝกฝน
และพ
ฒนาตนเองอยาง
สม าเส
มอ
จรยธรรม
สนทร
ย
ลงมอ
ท าเพอน
าไปส
การเป
ลยนแ
ปลง
มจตว
จารณ
ญาณท
สามารถแยกแ
ยะสง
ทดแล
ะไม ด
เพอน
าไปใ
ชได
1 เตรยมคร
2 ส ารวจชมชนหาแรงบนดาลใจ x x x x x x x x
3 ระดมความคด x x x x x x x x
4 วเคราหจ าแนกแยกแยะขอมลทถกตอง x x x
5 ออกแบบการเรยนรรวมกน
6
ลงมอปฏบต
x x x x x x x x x x x x x x x 6.1 หาขอมล-ทดลอง-สรางชนงานจรง 6.2 เรยนรจากผเชยวชาญจรง x x x x x x x x x x x x x x 6.3 แลกเปลยนเรยนร x x x x x x x x x x x x x x x x x
7 สรปขอมลองคความร x x x x x 8 ตอยอดองคความร x x x x x x
Matrix ส ำหรบกำรประเมนผลกำรจดกำรเรยนกำรสอนใหเปนไปตำมกรอบโครงสรำงในโครงกำรวจยนระดบชวงชนท 3
116
ขนท
กระบวนการจดการเรยนการสอน/ทกษะทไดรบ
ทกษะชวต ทกษะอาชพ องคความร กระบวนการเรยนรเพอพฒนารางกายและจตใจ
สรางสร
รคนว
ตกรรม
คดวพ
ากษแ
ละการแกป
ญหา
การส
อสารแล
ะท างาน
เปนท
ม
คความย
ดหยน
และก
ารปร
บตววาม
ยดหย
นและ
การป
รบตว
ทก
ษะดานส
งคมแ
ละทก
ษะขาม
วฒนธ
รรม
หตถก
รรม-คห
กรรม
-เกษต
รกรรม
เทคโ
นโลย
-อตส
าหกรรม
บรหา
รจดก
าร
งานบ
รการ
การจดก
ารดานร
ฐกจ
ประวตศ
าสตร
-ภมศ
าสตร
-เศร
ษฐศาสต
ร
การใชภ
าษา (ภาษา
- อาเซ
ยน 3 ภาษา)
คณตศ
าสตรปร
ะยกต
(การน า
ไปใช)
วทยาศาสต
รสขภ
าพ-จต
วทยา
ภมใจใน
ความเปนไ
ทย- อ
าเซยน
เคารพ
ความคด
ทแตก
ตาง
ฝกฝน
และพ
ฒนาตนเองอย
างสม
าเสมอ
จรยธรรม
สนทร
ย
ลงมอ
ท าเพอน
าไปส
การเป
ลยนแ
ปลง
มจตว
จารณ
ญาณท
สามารถแยกแ
ยะสง
ทดแล
ะไมด
เพอน
าไปใ
ชได
1 เตรยมคร 2 ส ารวจชมชนหาแรงบนดาลใจ x x x x x x x x 3 ระดมความคด x x x x x x x x
4 วเคราหจ าแนกแยกแยะขอมลทถกตอง x x x
5 ออกแบบการเรยนรรวมกน
6
ลงมอปฏบต
x x x x x x x x x x x x x x x 6.1 หาขอมล-ทดลอง-สรางชนงานจรง 6.2 เรยนรจากผเชยวชาญจรง x x x x x x x x x x x x x x 6.3 แลกเปลยนเรยนร x x x x x x x x x x x x x x x x x
7 สรปขอมลองคความร x x x x x 8 ตอยอดองคความร x x x x x x
Matrix ส ำหรบกำรประเมนผลกำรจดกำรเรยนกำรสอนใหเปนไปตำมกรอบโครงสรำงในโครงกำรวจยนระดบชวงชนท 4
117
บรรณำนกรม กระทรวงศกษาธการ. แนวทำงกำรบรหำรจดกำรเรยนรสประชำคมอำเซยน. กรงเทพฯ, 2555. กระทรวงศกษาธการ. หลกสตรแกนกลำงกำรศกษำขนพนฐำน พทธศกรำช 2551. กรงเทพฯ,
2551. เกรยงศกด เจรญวงศศกด,ภำพอนำคตและคณลกษณะของคนไทยทประสงค. กรงเทพ : ส านกงาน
คณะกรรมการการศกษาแหงชาต, 2546. คงรฐ นวลแปง. กำรพฒนำรปแบบกำรเรยนกำรสอนทสงเสรมจตแหงวทยำกำร จตแหงกำร
สงเครำะห และจตแหงกำรสรำงสรรค ส ำหรบนสตปรญญำตร คณะศกษำศำสตร มหำวทยำลยบรพำ. ปรญญาการศกษาดษฎบณฑต สาขาวชาการวจยและพฒนาหลกสตร. มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ, 2554.
คณะกรรมการรวมภาคเอกชน 3 สถาบน.รำยงำนผลกำรจดสมมนำกำรจดอนดบควำมสำมำรถ
ทำงกำรแขงขนของประเทศไทยโดย IMD. [Online], 2554.ทมา:http://www.nesdb.go.th./ LinkClick.aspx?fileticket=RsZdSgi42Qc%253D&tabid=489&mid=1163
คณะกรรมการพฒนาขดความสามารถในการแขงขนของประเทศ (กพข.).ผลกำรวเครำะหตวชวดและ
แนวทำงกำรจดกำรจดออนของประเทศไทยจำกกำรจดอนดบควำมสำมำรถในกำรแขงขนโดย WEF และ IMD. [Online], 2554.ทมา:http://www.nesdb.go.th/Portals/0/home /interest/kro52/kpc\/%E020WEF&IMD.pdf
จ านงค ทองประเสรฐ. ภำษำไทย วฒนธรรมไทย. กรงเทพฯ: ส านกพมพดวงแกว, 2552. ทศนา แขมมณ. ศำสตรกำรสอน: องคควำมรเพอกำรจดกระบวนกำรเรยนรทมประสทธภำพ.
กรงเทพฯ: ส านกพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2555. ประเวศ วะส, มปญญำ รกษำทก (ข) โรค : ระบบกำรศกษำทแกควำมทกขยำกของคนทงแผนดน.
กรงเทพ : ปญญาญาณ, 2553. ไพฑรย สนลารตน , สตตศลำ หลกเจดประกำรส ำหรบกำรเปลยนผำนกำรศกษำเขำสยค
เศรษฐกจ
118
วจารณ พานช. วถกำรเรยนรเพอศษยในศตวรรษท 21. กรงเทพฯ: มลนธสดศร-สฤษดวงศ, 2555. ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต. ปรชญำของเศรษฐกจพอเพยง.
กรงเทพฯ: ส านกพมพ 21 เซนจร, 2550. ส านกงานรบรองมาตราฐานและประเมนคณภาพการศกษา. สรปผลกำรประเมน คณภำพภำยนอก
สถำนศกษำระดบกำรศกษำขนพนฐำน รอบสอง ระยะ 4 ป(พ.ศ. 2549-2552). [Online], http://www.onesga.or.th.
ส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ. แผนพฒนำกำรศกษำของกระทรวงศกษำธกำรฉบบทสบเอด พ.ศ. 2555 – 2559.[Online],http://www.plan.ru.ac.th/strategy/data/education _evelopement_55-59.pdf สมน อมรววฒน. วถกำรเรยนร : คณลกษณะทคำดหวงในชวงวย. กรงเทพฯ: ส านกงาน
คณะกรรมการการศกษาแหงชาต, 2546. Bellanca, James and Brandt, Ron.21st Century Skills :Rethinking How Students Learn. USA:
Solution Tree Press, 2010. Gardner Howard, Five Minds for the Future.USA: Harvard Business Press, 2008. Ministry of Education Singapore.Nurturing Our Young for the Future: Competencies for 21st
Century. [Online], 2010.Source : http://www.moe.gov.sg/committee-of-supply-debate/files/nurturing-our-young. pdE.
Toffler Alvin. The Third Wave. USA: Global Brain Publication, 1980. United States Agency for International Development.ASEAN Curriculum Sourcebook.[Online],
2012. Source :http://www.vnseameo.org/zakir/ASEAN_Curriculum_Sourcebook.pdf
119
120