4

บทท2

การทบทวนเอกสารและวรรณกรรมทเกยวของ

2.1 ความหมายของความปลอดภยในโรงงาน (Safety)

หมายถง สภาวะทปราศจากอบตเหตในโรงงาน หรอสภาวะทปลอดภยจากความเจบปวด

การบาดเจบ เจบปวย ทรพยสนเสยหาร และ ความสญเสยเนองจากกระบวนการผลต ซงการ

ควบคมจะรวมถงการปองกนไมใหเกดอบตเหตในโรงาน และการดาเนนการใหสญเสยนอยทสด

เมอเกดอบตเหตขน

2.2 ภย (Hazard)

หมายถง สภาวการณซงมแนวโนมทจะกอใหเกดการบาดเจบของบคคล หรอเกดความ

เสยหายตอทรพยสน รวมทงการกระทบกระเทอนตอขดความสามารถในการปฏบตงานตามปกต

ของบคคล

2.3 อนตราย (Danger)

หมายถง สภาวะทเปนอนตรายไมวาจะอยในระดบของความรนแรงมากหรอนอยขนอยกบ

สภาพของการทางานและการปองกน เชน การทางานบนทสง ซงถอวาเปนสภาพการณทมความ

เสยงทจะมโอกาสเกดอนตรายขนไดถาหากเกดความผดพลาดเกดขน และอาจทาใหเกดการบาดเจบ

หรอถงกบชวตได

2.4 เหตการณเกอบเกดอบตเหต (Near Miss)

หมายเหต เหตการณทไมพงประสงคทเกดขนแลวมผลใหเกอบไดรบบาดเจบหรอเกอบทา

ใหทรพยสนเสยหาย

2.5 อบตการณ (Incident)

หมายถง เหตการณทไมปรารถนาจะใหเกดขน แตเมอเกดขนจะทาใหเกดการสญเสย

ตามมาอกมากมาย เชน งานซอมบารงเครองจกรตองการเปลยนชนสวนอะไหลตามกาหนด แต

ปรากฏวาไดอะไหลไมครบทาใหงานลาชาและเปนผลเสยกบระบบ

5 2.6 อบตเหต (Accident)

หมายถง เหตการณทเกดขนโดยไมมใครคาดคด ไมไดตงใจใหเกดขน ไมสามารถควบคม

ได ไมสามารถคาดการณไดทาใหเกดการบาดเจบของรางกายและสงผลใหเกดความเสยหาย ตอ

ทรพยสนอนสงผลกระทบตอทงตวเอง ครอบครว องคกร เศรษฐกจ สงคม และประเทศชาต

2.7 พฤตกรรมมนษยเพอความปลอดภยในการทางาน

1. ทฤษฎ คานยม – ทศนคต – พฤตกรรม(Value-Attitude-Behavior Theory) ไดอธบายวา

พฤตกรรมตางๆทบคคลแสดงออกนนเปนผลพวงมาจากคานยมของบคคลทาใหเกดทศนคตหรอ

เจตคตวาสมควรแกการประพฤตปฏบตเปนพฤตกรรมตอไป ทฤษฎนเปนทฤษฎทไดรบการพสจน

แลววาเปนไปไดจรง

2. ทฤษฎพฤตกรรมทองคกรกาหนด (Theory of Planned Behavior) ทฤษฎนให

ความสาคญกบคานยมเชนกนวาเปนสงททาใหเกดพฤตกรรมของมนษย แตนอกจากคานยมแลวยง

มปจจยทางสงแวดลอมอนๆ ทมผลตอการแสดงออกของพฤตกรรมทสาคญ

2.8 เบรต ( Frank E. Bird )

ไดศกษาเกยวกบการเกดอบตเหตในวงการอตสาหกรรมและพบวาสดสาวนของการเกด

อบตเหตททาใหบาดเจบรนแรง บาดเจบเลกนอย ทรพยสนเสยหาย อบตการณทเกอบจะมการ

บาดเจบ มอตราสวนเปน 1 : 10 : 30 : 600 ลกษณะขออตราสวนดงกลาวถกเรยกวาของการบาดเจบ

หรอบางครงเรยกวา พรามดอบตเหต เนองจากสอบสวนอบตเหตเปนกระบวนการทสาคญในการน

การนาไปสการปองกนในอนาคตดงนนจงจาเปนทจะตองมการสอบสวนอบตเหตทง 4ประเภท

1. ประเภทท 1 อบตเหตททาใหเกดการบาดเจบ พการ ทพพลภาพ ตาย เชน ลน หกลม

ศรษะพาดพน ทาใหเปนอมพาตหรอการกระทา1ครงกเกดอบตเหต

2. ประเภทท 2 อตเหตทไดรบการบาดเจบเลกนอย ( ตองการเพยงขนปฐมพยาบาล ) เชน

ลนหกลมหวเขาขางซายแตกตองหามเลอดและทาแผลหรอการกระทา 10 ครงกเกดอบตเหต

3. ประเภทท 3 อบตเหตทมอปกรณ เครองจกร วตถดบหรอทรพยสนเสยหาย เชน ลนลม

ไปกระแทกกระจกในสานกงานแตกหรอการกระทา 30 ครงกเกดอบตเหต

4. ประเภทท 4 อบตการณททาใหเกอบจะมการบาดเจบหรอภาวะใกลจะเกดการบาดเจบ(

Near Injury Accident )หรอการกระทา 600 ครงกเกดอบตเหต

6

รปท 2.1 สามเหลยมความปลอดภย

2.9 ความสญเสยจากอบตเหต

การเกดอบตเหตในแตละครง ยอมกอใหเกดความสญเสยมากมาย นอกจากจะเกดการ

บาดเจบ การเจบปวย หรอเสยชวต หรอแมแตทรพยสนเสยหาย อปกรณ เครองมอ เครองจกรทเกด

ความเสยหาย คาใชจายในการซอมบารงแลว ยงรวมถงการสญเสยเวลาในการผลตทตองหยดและ

คาใชจายอนๆ หรอแมแตเสยภาพพจนของบรษทความสญเสยหรอคาใชจายอนเนองมาจากการเกด

อบตเหตในโรงงานอตสาหกรรมนนอาจแบงออกไดเปน 2 ประเภทใหญ ดงนคอ

1. ความสญเสยทางตรง (Direct Loss)หมายถง จานวนเงนทตองจายไปอนเกยวเนองกบ

ผไดรบบาดเจบโดยตรงจากการเกดอบตเหต หรอเปนคาเสยหายทแสดงใหเหนอยางเดนชด ไดแก

2. ความสญเสยทางออม (Indirect Loss)หมายถง คาใชจายอนๆ (ซงสวนใหญจะคานวณ

เปนตวเงนได) นอกเหนอจากคาใชจายทางตรงสาหรบการเกดอบตเหตในแตละครง

7

รปท 2.2 ทฤษฎภเขานาแขง(Iceberg Theory)

2.10 การดาเนนงานการจดการความปลอดภย

• การปฏบตตามกฎความปลอดภย

• การปฏบตตามกฎและมาตรฐานความปลอดภย

• หวหนางานและผบงคบบญชาทกระดบชน มหนาทควบคมใหพนกงาน

• อบตเหตสามารถเกดขนไดจากการทางานทขาดประสบการณ

2.11 การดาเนนงานการจดการความปลอดภย

• การควบคมอนตรายในกระบวนการผลต

• กาหนด/จากด ชวโมงทางาน สาหรบงานอนตราย ทกาหนด

• ใหนายจางจดแพทยตรวจโรคใหลกจาง อยางนอยปละ 1 ครง

2.12 ใหนายจางจดซออปกรณคมครองความปลอดภยสวนบคคล

• การฝกอบรม การสอสาร และการจงใจดานความปลอดภย

• ฝกอบรมดานความปลอดภยแกผบรหารและผควบคมงานทกระดบ

• ปลกฝงและทบทวนทศนคตดานความปลอดภยใหกบคนงาน

• จดทาคมอมาตรฐานการปฏบตงานไวเปนแนวทางการทางานทถกวธ

• กาหนดขอปองกนแกไขทชดเจนการดาเนนงานการจดการความปลอดภย

• การสอบสวนอบตเหต และการวเคราะหสาเหต

ทางตรงคอจานงวนเงนทตองจายไป

อนเนองกบผไดรบบาดเจบโดยตรง

จากการเกดอบตเหต เชน คา

รกษาพยาบาล คาเงนทดแทนเปนตน

ความสญเสยทางออม คอ คาใชจาย

อนๆนอกเหนอจากคาใชจากทางตรง

เชน การสญเสยเวลาทางาน การ

ซอมแซมเครองจกร การเสยชอเสยง

8 2.13 มการปองกนอบตเหตดวย 3E คอ

3E ประกอบดวย 3 หวขอดงตอไปน

1. Engineering

2. Education

3. Enforcement

รปท 2.3 การเกบเครองมอทเปนระเบยบ

2.14 ความเปนระเบยบเรยบรอย

หมายถง การจดใหมความเปนระเบยบเรยบรอยของเครองมอและอปกรณตาง ๆ ในบรเวณ

พนทปฏบตงานและหองเกบวสดสงของ เราอาจกลาวไดวาโรงงานทกแหง จะมความเปนระเบยบ

เรยบรอยได

2.15 วธการขนทางานบนทสงอยางปลอดภย

อบตเหตจานวนมากมสาเหตมาจากการใชอปกรณอยางขอไปทของผปฏบตงาน เพอปนขน

ไปทางานในชวงเวลาสนๆเชน การใชกลอง บนไดทชารด หรอไมไดผกแนน ถงน ามนเปลา ฯลฯ

มาตงเพอปนขนไปยนทางาน

9

รปท 2.4 โซ เชอก และ สลง

2.16 โซ เชอก และ สลง

ในกรณทจะใชโซเชอกหรอสลงมาชวยในการยกเคลอนยาย จะตองมการทดสอบกอน

นามาใชงานควรมการตรวจสอบสภาพอยางนอยปละ 2 ครง ควรมการเขยนบอกน าหนกยกท

ปลอดภยไวดวย และหามยกเกนน าหนกทกาหนดไวโดยเดดขาด มการจดสถานทสาหรบเกบโซ

เชอกและสลงไวในสถานทเหมาะสมขณะทไมมการใชงาน

2.17 อปกรณปองกนเทาสวนของรางกายทไดรบอบตเหตอยเสมอ

คอเทา และนวเทา ซงสามารถปองกนไดโดยการสวมใสรองเทานรภย หรอ

รองเทาหวโลหะนนเองรองเทานรภยนมอยดวยกนหลายแบบซงบางแบบดแลวเหมอน

รองเทาธรรมดาทวไปจนแยกไมออกวาเปนรองเทานรภย

รปท 2.5 รองเทานรภย

10

2.18 การฝกอบรม

การปองกนอบตเหตไมใชเปนเพยงการตดตงการดในสวนทอาจกอใหเกดอนตรายของ

เครองจกร แตจะตองมการปฏบต เพอใหทางานดวยความปลอดภยทงโรงงาน ซงรวมถงการขจดสง

ทอาจกอใหเกดอบตเหตและเสยงตอสขภาพดวยประเภทของการจดองคกรความปลอดภย จะ

แตกตางกนไปในแตละโรงงาน ซงจะขนกบขนาดและประเภทกจการเหลานน นายจางและ

ผบรหารจะตองเปนผนา การปองกนอบตเหตเปนเพยงสวนหนงของการบรหารงาน และเปนหนาท

ความรบผดชอบทไมอาจหลบเลยงไดในแตละวนหวหนางานจะมโอกาสมากในการทจะดาเนนการ

• สอนผใตบงคบบญชาถงวธทางานอยางปลอดภย

• ใหความมนใจถงวธการทางานเหลานน

• รเรมการปรบปรงสวนทรบผดชอบใหอยในสภาพปลอดภยเทาทจะกระทา

2.19 สาหรบคนงานมบทบาทสาคญในการดาเนนการ

• ใชอปกรณความปลอดภยและอปกรณคมครองความปลอดภยทจดไวให

• รายงานสภาพทคดวาอาจเปนอนตราย

• เสนอแนะวธการทคดวาเปนวธทางานทปลอดภยกวา

• ชวยฝกอบรมพนกงานเขาใหมโดยเฉพาะอยางยงเปนตวอยางทดในการทางาน

อยางปลอดภยการจดตงคณะกรรมการความปลอดภยซงประกอบดวยผแทนฝาย

บรหารและคนงานจะเปนประโยชนในการปองกนอบตเหตไดอยางด

2.20 ความเสยง (Risk)

หมายถง ผลลพธของความนาจะเกดอนตรายและผลจากการเกดอนตรายนน

2.21 วธการและเทคนคในการระบความเสยง มหลายวธซงแตละหนวยงานอาจเลอกใชไดตาม

ความเหมาะสม ดงน

• การระบความเสยง โดยการรวมกลมระดมสมอง เพอใหไดความเสยง

• การระบความเสยง โดยการใช Checklist

• การระบความเสยง โดยการวเคราะหสถานการณจากการตงคาถาม “What-if”

• การระบความเสยง โดยการวเคราะหขนตอนการปฏบตงานในแตละขนตอน

11 2.22 การประเมนความเสยง (Risk Assessment)

หมายถง การวเคราะหและจดลาดบความ เสยง โดยพจารณาจากการประเมนโอกาสทจะ

เกดความเสยง (Likelihood ) และความรนแรงของ ผลกระทบจากเหตการณความเสยง (Impact) ตอ

การบรรลวตถประสงคหรอเปาหมายของสวนงานหรอ หนวยงานภายในสวนงาน

• โอกาสทจะเกด (Likelihood) หมายถง ขนาดความรนแรงของความเสยหายทจะ

เกดขน หากเกด เหตการณความเสยง

• ผลกระทบ (Impact) หมายถง ขนาดความรนแรงของความเสยหายเกดขน

2.23 การประเมนความเสยง คอ

การกาหนดเกณฑการประเมนมาตรฐาน เปนการกาหนดเกณฑทจะใชในการประเมนความ

เสยงไดแก ระดบโอกาสทจะเกด ความเสยง (Likelihood) ระดบความรนแรงของผลกระทบ

(Impact) และระดบของความเสยง (Degree of Risk) โดยคณะกรรมการบรหารความเสยงของแตละ

สวนงานและหนวยงานภายในสวนงานจะตอง กาหนดเกณฑของหนวยงาน เปนเกณฑในเชง

ปรมาณและเชงคณภาพ 5 ระดบ ทงนขนอยกบขอมล สภาพแวดลอมในหนวยงานและดลยพนจการ

ตดสนใจของคณะกรรมการ ฯ และฝายบรหาร เกณฑในเชงปรมาณจะเหมาะกบความเสยงทม

ขอมลตวเลข หรอจานวนเงนมาใชใน การวเคราะหอยางพอเพยง สาหรบความเสยงทมขอมลเชง

พรรณนาไมสามารถระบเปนตวเลขหรอจานวน เงนทชดเจนได กใหกาหนดเกณฑในเชงคณภาพ

2.24 ระดบความเสยง (Risk Level)

หมายถง สถานะของความเสยงทไดจากการ ประเมนโอกาสและผลกระทบของแตละปจจย

เสยง กาหนดเกณฑไว 3 ระดบ คอ สง ปานกลาง และนอย

2.25 การประเมนโอกาสและผลกระทบของความเสยง

เปนการนาความเสยงและปจจยเสยงแตละปจจยทระบไว มาประเมนโอกาส (Likelihood)

ทจะเกดเหตการณความเสยงตาง ๆ และประเมนระดบความรนแรงหรอมลคาความ เสยหาย

(Impact) จากความเสยง เพอใหเหนถงระดบของเสยงทแตกตางกน ทาใหสามารถกาหนดการ

ควบคมความเสยงไดอยางเหมาะสมซงจะชวยใหสามารถวางแผนและจดสรรทรพยากรไดอยาง

ถกตองภายใตงบประมาณกาลงคนหรอเวลาทมจากดโดยอาศยเกณฑมาตรฐาน 2 หวขอทกาหนดไว

ขางตน

1. การวเคราะหความเสยง

เมอพจารณาโอกาส / ความถทจะเกดเหตการณ (Likelihood) และความรนแรงของ

ผลกระทบ (Impact) ของแตละปจจยเสยงแลว ใหนาผลทไดมาพจารณาความสมพนธระหวาง

12 โอกาสทจะ เกดความเสยง และผลกระทบของความเสยงวากอใหเกดความเสยงในระดบใด ตาม

ตารางระดบความ เสยง ซงจะทาใหทราบวามความเสยงใดเปนความเสยงสงสดทจะตองบรหาร

จดการกอน

2. การจดลาดบความเสยง

เมอไดคาระดบความเสยงแลว ใหนามาจดลาดบความรนแรงของความเสยง เพอ พจารณา

กาหนดกจกรรมการควบคมในแตละสาเหตของความเสยงทสาคญใหเหมาะสม โดยพจารณาจาก

ระดบของความเสยงทเกดจากความสมพนธระหวางโอกาสทจะเกดความเสยง และผลกระทบของ

ความ เสยง ทประเมนไดตามตารางการวเคราะหความเสยง ซงจดเรยงตามลาดบจากระดบสงมาก

สง ปานกลาง นอย และเลอกความเสยงทมระดบสงมาก และหรอสง มาจดทาแผนการบรหาร/

จดการความเสยงกอน

2.26 ตวอยางแบบฟอรมการประเมนความเสยง

แบบฟอรม

กระดาษทาการประเมนความเสยงและจดลาดบความเสยง

…..…….….ชอสวนงาน........................

ประจาปการศกษา 2554 (1 มถนายน 2554 – 31 พฤษภาคม 2555)

1. ความเสยงดาน.................................................................

ประเดนยทธศาสตรระดบมหาลย ท.....................................

ประเดนยทธศาสตรระดบมหาลย ท.....................................

เปาประสงค ท......................................................................

กลยทธ.................................................................................

ตวชวด.................................................................................

โครงการ/งาน......................................................................

หนวยงานทรบผดชอบ........................................................

13 ตารางท 2.1 ตารางตวอยางการประเมนความเสยง

คาอธบายแบบฟอรม

กระดาษทาการประเมนความเสยงและจดลาดบความเสยง

1. ชอสวนงาน คอ ชอของหนวยงาน

2. ชอกระดาษทาการ คอ แบบฟอรม กระดาษทาประเมนความเสยงและจดลาดบความ

เสยง (เพอใชทาการวเคราะหตามเกณฑขอท 3 ในตวบงชท 7.4 ระบบบรหารความเสยง จากคมอ

การประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษาระดบอดมศกษา พ.ศ.2553 ของสานกงาน

คณะกรรมการการอดมศกษา

3. ประเดนยทธศาสตรระดบมหาวทยาลย

ระบประเดนยทธศาสตรระดบมหาวทยาลยทตรงกบประเดนความเสยงของหนวยงาน

4. ประเดนยทธศาสตรระดบหนวยงาน

5. เปาประสงค

6. กลยทธ ระดบหนวยงาน

7. ตวชวด

8. โครงการ/งาน

9. คอลมน (1) ความเสยง / ปจจยเสยง

• ความเสยง คอ เหตการณใด หรอ กจกรรมใดของกระบวนการปฏบตงาน ทอาจ

เกดความ ผดพลาด ความเสยหาย และทาใหไมบรรลวตถประสงคทกาหนด

• ปจจยเสยง คอ สาเหตททาใหเกดความเสยง มาจากทงภายในและภายนอก

หนวยงาน

10. คอลมน (2) และ (3) การประเมนความเสยง / โอกาส / ผลกระทบ

การประเมนโอกาสในการเกดความเสยง ใหประเมนจากความถทเคยเกดเหตการณ

เสยงในอดต หรอความนาจะเปนทจะเกดเหตการณในอนาคต โดยคาดการณจากขอมลในอดต

14 รวมถงสภาพแวดลอมทเกยวของกบการควบคมปจจยเสยงในปจจบน การประเมนผลกระทบของ

ความเสยง ใหประเมนจากความรนแรง ถามเหตการณเสยงดงกลาวเกดขน โดยจะมความรนแรง

มาก ถากระทบตอความเชอมนตอคณภาพทางการศกษาของสถาบน ฐานะการเงน ขวญกาลงใจและ

ความปลอดภยของบคลากร เปนตน ใหประมาณโอกาสและความถ

ทความเสยงอาจเกดขนวามมากนอยเพยงใด เพอพจารณาผลกระทบจากความเสยง โดยการใช

วธการใหคะแนน

หมายเหต : มลคาความเสยหายและความถเปนเพยงตวอยางการนาไปใช ควรมการกาหนดให

เหมาะสมกบขนาด ภารกจ และลกษณะการดาเนนงานของหนวยงาน

11. คอลมน (4) ระดบความเสยง (มาจากคอลมน (2) X ( 3))

การวเคราะหความเสยงของสองจดนตองใชวจารณญาณอยางมากวาควรอยในระดบ

ใด เพราะการวดความเสยงทาไดยาก โดยอาจพจารณาจากความสมพนธระหวางโอกาสทจะเกด

ความเสยง และผลกระทบของความเสยงตอหนวยงานวากอใหเกดความเสยงในระดบใด ระดบ

ความเสยง คอ คะแนนของโอกาส X คะแนนของผลกระทบ

12. คอลมน (5 , 6 , 7 , 8 ) วธบรหารความเสยง การเลอกกาหนดวธการจดการเพอลดความเสยง

การยอมรบ คอ หนวยงานยอมรบความเสยงนน ในกรณทมระบบการควบคมภายใน

ทมประสทธภาพมระบบขอมลทเพยงพอทจะใชในการตดสนใจและมความเขาใจความเสยงเปน

อยางด รวมทงประโยชนทไดรบจากการจดการความเสยงอาจนอยกวาตนทนทตองเสยไป

การหลกเลยง คอ การดาเนนการหลกเหลยงเหตการณทกอใหเกดความเสยง เชน หลก

เหลยงและหยดทากจกรรมเหลานน เชน มหาวทยาลยไมทารานสวสดการเอง แตเกบคาเชาจาก

เอกชน

การถายโอน คอ เปนการแบงความรบผดชอบใหผอนรวมรบความเสยง เชน การทา

ประกนอบตเหตใหกบนสตทเดนทางไปศกษาดงานเปนตนการควบคม คอ เปนการลดหรอควบคม

ความเสยงโดยใชกระบวนการควบคมภายในเพอลดโอกาสทจะเกดความเสยงและลดผลกระทบท

จะเกดจากความเสยง

13. คอลมน (9) แนวทางการปรบปรง

ระบวธดาเนนการเพอแกไขปรบปรง หรอเพอควบคมปองกนหรอลดความเสยง เชน

การจดโครงการ/กจกรรม เปนตน

15 14. ความหมายของแตละหลกเกณฑทใชในการชวด

โอกาสทจะเกดขน

ระดบ 1 หมายถง มโอกาสเกดขน "ตา" เชน ไมเกดขนเลยในระยะเวลา 6 เดอน

ระดบ 2 หมายถง มโอกาสเกดขน "ปานกลาง" เชน เกดขนอยางนอย 1 ครง ในระยะเวลา 6 เดอน

ระดบ 3 หมายถง มโอกาสเกดขน "สง" เชน เกดขนเปนประจาทกเดอน ทกสปดาหหรอทกวน

โอกาสทจะเกดขน

ระดบ 1 หมายถง มโอกาสเกดขน "ตา" เชน ไมเกดขนเลยในระยะเวลา 6 เดอน

ระดบ 2 หมายถง มโอกาสเกดขน "ปานกลาง" เชน เกดขนอยางนอย 1 ครง ในระยะเวลา 6 เดอน

ระดบ 3 หมายถง มโอกาสเกดขน "สง" เชน เกดขนเปนประจาทกเดอน ทกสปดาหหรอทกวน

เกณฑความเสยง

ระดบ 1 ถงระดบ 2 หมายถง ตา

ระดบ 3 ถงระดบ 5 หมายถง ปลานกลาง

ระดบ 6 ถงระดบ 9 หมายถง สง 2.27 สตรในการหาความเสยง

(2-1)

2.28 การบรหารความเสยง (Risk Management)

หมายถง กระบวนการทใชในการบรหาร จดการใหโอกาสทจะเกดเหตการณความเสยง

ลดลง หรอผลกระทบของความเสยหายจากเหตการณความ เสยงลดลงอยในระดบทยอมรบได ซง

การจดการความเสยงมหลายวธ ดงน

• การยอมรบความเสยง (Risk Acception)

• การลด/การควบคมความเสยง (Risk Reduction)

• การกระจายความเสยง หรอการโอนความเสยง (Risk Sharing)

• การหลกเลยงความเสยง (Risk Avoidance)

2.29 แผนบรหารความเสยง (Planning of Risk)

หมายถง แผนซงจดทาขนเพอใหผบรหาร และผปฏบตงาน ไดมแนวทางการบรหารความ

เสยงทชดเจน

ความเสยง = โอกาสทเกดขน x ความรนแรง

16 2.30 การตดตามและประเมนผล

เพอใหเปนระบบบรหารความเสยงทสมบรณ หนวยงาน จะตองมการตดตามผลหลง

ดาเนนการตามแผน และทาการสอบทานดวาแผนจดการความเสยงใดม ประสทธภาพดใหคง

ดาเนนการตอไป หรอแผนจดการความเสยงใดความปรบเปลยน โดยอาจกาหนด ขอมลทตอง

ตดตาม จดทา Check sheet และกาหนดความถเพอสอบทาน รายเดอน ทก 3 เดอน หรอ ทกป เปน

ตน

2.31 การจดทาระบบบรหารความเสยง

จะตองกระทาอยางตอเนองและสมาเสมอมการตรวจสอบและตดตามเปนระยะ ๆ จงจะเกด

ประโยชนอยางแทจรง

2.32 ระบบบรหารความเสยงทด

• มกระบวนการวางแผนและจดทาเอกสารอยางเปนระบบ

• ทมคณะดาเนนงานพรอมทจะคนหาและจดการกบความเสยงทพบ โดยไมหลบ

เลยง ปญหา

2.33 แนวคดและทฤษฎทเกยวกบความปลอดภย

เฮนรช (Heinrich, 1917 อางถงใน วรพงษ เฉลมจระรตน, 2535, หนา 20-21) เปน

บคคลหนงทไดศกษาอยางจรงจงเกยวกบสาเหตททาใหเกดอบตเหตในโรงงานอตสาหกรรมตาง ๆ

เมอป พ.ศ. 2463 ซงผลการวจยสรปไดดงตอไปน

สาเหตของอบตเหตทสาคญมดวยกน 3 ประการ ดงน

1. สาเหตทเกดจากคน (Human Causes) ซงมจานวนมากถงรอยละ 88 ของการเกดอบตเหต

ทกครง สาเหตมกเกดจากความประมาท ความพลงเผลอ การมนสย ชอบเสยงในการทางานและ

การทางานทไมถกตอง

2. สาเหตทเกดจากความผดพลาดของเครองจกร (Mechanical Failure) ซงมเพยงจานวน

รอยละ 10 ของการเกดอบตเหตทกครง เชน เครองจกร เครองมอ หรออปกรณตาง ๆ ชารดบกพรอง

สวนทเปนอนตรายของเครองจกรไมมเครองปองกน สภาพแวดลอมในการทางานไมปลอดภยการ

วางผงโรงงานไมเหมาะสม เปนตน

3. สาเหตทเกดจากดวงชะตา (Acts of God) มจานวนเพยงรอยละ 2 ซงเปนสาเหตทเกดขน

โดยธรรมชาต นอกเหนอการควบคมได เชน พาย นาทวม ฟาผา ไฟปา แผนดนไหว เปนตน

ผลงานวจยของเฮนรช (Heinrich, 1917 อางถงใน วรพงษ เฉลมจระรตน, 2535, หนา 20-21) ได

ตพมพลงในหนงสอเรอง Industrial Accident Prevention เมอป พ.ศ. 2474 ซงเปนการปฏวต

17 แนวความคดเดมเกยวกบการปองกนอบตเหต เฮนรช ไดสรปสาเหตสาคญของการเกดอบตเหตไว

เปน 2 ประการคอ การกระทาทไมปลอดภย (Unsafe Acts) ซงเปนสาเหตททาใหเกดอบตเหต

รอยละ 85 และสภาพการณทไมปลอดภย (Unsafe Conditions) ซงเปนสาเหตรองททาใหเกดอบตเหต

รอยละ 15

2.34 ตวอยางการกระทาทไมปลอดภย (Unsafe Acts) มดงน

• ความประมาท พลงเผลอ เหมอลอย

• การมทศนคตทไมถกตอง เชน อบตเหตเปนเรองของเคราะหกรรมแกไข ปองกน

ไมได

• การทางานโดยทรางกายและจตใจไมพรอมหรอผดปกต

• การทางานไมถกวธ และใชเครองมอไมเหมาะกบงาน

• การไมปฏบตตามกฎระเบยบของความปลอดภยในการทางาน

• การทางานโดยไมใชอปกรณปองกนอนตรายสวนบคคล

• การแตงกายไมเหมาะสม

• การมนสยชอบเสยง

• การหยอกลอกนระหวางทางาน

2.35 ตวอยางสภาพการณทไมปลอดภย (Unsafe Conditions) มดงน

• การวางผงโรงงานทไมถกตอง

• พนโรงงานขรขระ เปนหลมเปนบอ

• บรเวณททางานไมปลอดภย เชน แสงสวางไมเพยงพอ ความรอนสง ฝ นละออง

เสยงดงเกนควร ความไมเปนระเบยบเรยบรอย และความสกปรกในการจดเกบ

วสดอปกรณ

2.36 ทฤษฎโดมโนของการเกดอบตเหต

เฮนรช (H.W. Heinrich, 2463) เปนผคดทฤษฎโดมโน (Domino Theory) ขน

(วจตร บณยะโหตระ, 2530, หนา 27-28) ตามทฤษฎกลาววา การบาดเจบและความเสยหายตาง ๆ

เปนผลสบเนองมาจากอบตเหต ซงมสาเหตมาจากการกระทาหรอสภาพการณทไมปลอดภยโดย

เปรยบไดกบตวโดมโนทเรยงกนอย 5 ตวใกลกน เมอตวทหนงลม ตวโดมโนทอยถดไปกจะลมตาม

ไปดวย ตวโดมโนทงหาตว มดงน

18

• ภมหลงหรอสภาพแวดลอมทางสงคมของบคคล (Social Environment or

Background)

• ความบกพรองของบคคล (Defects of Person)

• การกระทาและ/ หรอสภาพการณทไมปลอดภย (Unsafe Acts/Unsafe Conditions)

• อบตเหต (Accident)

• การบาดเจบหรอความสญเสย (Injury/ Damages)

ภาพท 2.7 โดมโนทงหาตวตวโดมโนทงหาตว แสดงใหเหนวา ภมหลงหรอสภาพแวดลอม

ทางสงคมของบคคล เชนสภาพครอบครว ฐานะความเปนอย การศกษา มผลตอความบกพรอง

ผดปกตของบคคลนน หรอมทศนคตตอความปลอดภยไมถกตอง ซงจะกอใหเกดการกระทาและ/

หรอสภาพการณทไมปลอดภยทาใหเกดอบตเหต และผลทตามมากคอ การบาดเจบหรอความ

สญเสยการปองกนอบตเหตตามทฤษฎโดมโน หรอทฤษฎ “ลกโซของอบตเหต” (Accident Chain)

นนกคอ การตดลกโซอบตเหตซงเปนการไมใหลกโซอบตเหตลมลง (โดมโนตวท 4)โดยกาจดการ

กระทาและ/ หรอสภาพการณทไมเหมาะสมออกไป (โดมโนตวท 3) การบาดเจบหรอความสญเสยก

จะไมเกดขน สาหรบภมหลงหรอสภาพแวดลอมทางสงคมของบคคล (โดมโนตวท 1)

2.37 ทฤษฎการขาดดลยภาพ (Imbalance Cause Theory)

ทฤษฎการขาดดลยภาพ เปนทฤษฎทกลาวถงการบาดเจบหรออบตเหตทเกดจากการขาด

ดลยภาพชวขณะหนง ระหวางพฤตกรรมของคนกบระบบการทางานทบคคลนนกระทาอย ดงแสดง

แผนภมขางลางนภาพท 2-3 การขาดดลยภาพ (Blumenthal, 1968)การปองกนไมใหเกดการขาดดลย

ภาพไดโดยการแกไขเปลยนแปลงพฤตกรรมของคนหรอการแกไขเปลยนแปลงระบบการทางาน

หรอการแกไขเปลยนแปลงทงพฤตกรรมของคนและระบบการทางานควบคกนไปสาหรบเรองการ

เกดอบตเหตน ปรากฏวาไดมผทาการศกษาเพอสนบสนนทฤษฎดงกลาวขางตนดวย กลาวคอ ชชพ

รมไทร (2524, หนา 5) ไดศกษาสาเหตของการเกดอบตเหตทเกดขนในสถานประกอบการ

อตสาหกรรม พบวา อบตเหตเกดจากการปฏบตทไมปลอดภยประมาณรอยละ88

2.38 ทฤษฎมลเหตเชงซอน

ปเตอรสน (Peterson, n.d. อางถงใน ณรงค ณ เชยงใหม, 2532, หนา 134) เปนผนาทฤษฎน

มาใชโดยกลาววา “อบตเหตเกดขนจากสาเหตหลายประการอยเบองตนและสาเหตเหลานรวมตวกน

แบบไมแนนอน (Random) กอใหเกดอบตเหตขน” ทฤษฎนตางจากทฤษฎโดมโนกลาวคอ ทฤษฎ

มลเหตเชงซอน ระบวาสาเหตการเกดอบตเหต สบเนองมาจากความบกพรองของระบบการบรหาร

การจดการ เชน การวางแผน การฝกอบรม การตรวจสอบ การแตงตง11คณะกรรมการความ

19 ปลอดภย การควบคมและการกาหนงาน ความรบผดชอบ เปนตน ทฤษฎนเนนในแงระบบการ

จดการ ซงพจารณาถงการมคณะกรรมการความปลอดภย มองคกรและการบรหารจดการ ทฤษฎ

มลเหตเชงซอนจงนยมใชในโรงงาอตสาหกรรมมาก

2.39 ลกษณะของผทเสยงอบตเหตมาก

• ผทบกพรองทางจตใจ เปนโรคจต โรคประสาท

• ผทไมฉลาด ขาดสมาธ ไมรจกสงเกต

• ผทขาดระเบยบวนย

รปท 2.6 โดมโนทงหาตว

2.40 ตวโดมโนทงหาตว

ภมหลงหรอสภาพแวดลอมทางสงคมของบคคล เชน สภาพครอบครว ฐานะความเปนอย

การศกษา มผลตอความบกพรองผดปกตของบคคลนน หรอมทศนคตตอความปลอดภยไมถกตอง

ซงจะกอใหเกดการกระทาและ/ หรอสภาพการณทไมปลอดภยทาใหเกดอบตเหต และผลทตามมาก

คอ การบาดเจบหรอความสญเสย

2.41 การปองกนอบตเหตตามทฤษฎโดมโน หรอทฤษฎ “ลกโซของอบตเหต” (Accident Chain)

คอ การตดลกโซอบตเหตซงเปนการไมใหลกโซอบตเหตลมลง (โดมโนตวท 4)

โดยกาจดการกระทาและ/ หรอสภาพการณทไมเหมาะสมออกไป (โดมโนตวท 3) การบาดเจบ

หรอความสญเสยกจะไมเกดขน สาหรบภมหลงหรอสภาพแวดลอมทางสงคมของบคคล (โดมโน

ตวท 1) และความบกพรองของบคคล (โดมโนตวท 2) เปนเรองทแกไขหรอปรบปรงไดยากกวา

ภาพ

20

รปท 2.7 การปองกนอบตเหต โดยดงโดมโนตวท 3 ออก

ภาพท 2.8 การขาดดลยภาพ (Blumenthal, 1968)

2.42 การปองกนไมใหเกดการขาดดลยภาพได

โดยการแกไขเปลยนแปลงพฤตกรรมของคนหรอการแกไขเปลยนแปลงระบบการทางาน

หรอการแกไขเปลยนแปลงทงพฤตกรรมของคนและระบบการทางานควบคกนไปสาหรบเรองการ

เกดอบตเหตน ปรากฏวาไดมผทาการศกษาเพอสนบสนนทฤษฎดงกลาวขางตนดวย กลาวคอ ชชพ

รมไทร (2524, หนา 5) ไดศกษาสาเหตของการเกดอบตเหตทเกดขนในสถานประกอบการ

อตสาหกรรม

21 2.43 ลกษณะของผทเสยงอบตเหตมาก

• ผทบกพรองทางจตใจ เปนโรคจต โรคประสาท

• ผทไมฉลาด ขาดสมาธ ไมรจกสงเกต

• ผทขาดระเบยบวนย

• ผทปรบตวไมด หรอปรบตวไมได

• ผทมอารมณไมมนคง ขาดการควบคมอารมณ อารมณฉนเฉยว

2.44 ลกษณะของผทเสยงอบตเหตนอย

• ผทควบคมตวเองไดด มวฒภาวะ และมสขภาพด

• ผทปรบตวเขากบสงคมไดและมความรบผดชอบ

• ผทควบคมอารมณได ไมกาวราวมากเกนไป

• ผทสามารถประเมนสถานการณและตดสนใจได

• ผทเรยนรไดเรว โดยเฉพาะจากประสบการณและการทาผดพลาด

2.45 ประเภทของอบตเหต

• การพลดตกหกลม การพลดตกหกลมหรอหลนบนพนระดบเดยวกน หรอตกหลน

บนพนตางระดบ เชน ตกจากทสง ตกจากนงราน และตกจากตนไม ฯลฯ

• การยกและเคลอนยายของ หากผยกและเคลอนยายของขาดความระมดระวงหรอ

ยกของเกนกาลงของตนเอง กทาใหเกดอบตเหตขนได

• ของหลนทบ อบตเหตอาจเกดขนไดจากการทของหลนทบลงมาทศรษะ ลาตว

หรอเทา อาจเนองจากการวางสงของไมเปนระเบยบ หรอการจบยดสงของทถอมา

โดยไมระมดระวงอาจพลาดพลงหลนมาทบได

• การขนวสดสงของ ไดแก ขนของแหลม ของคม ซงอาจเกดจากความประมาทไม

ระวงหรอไมมองสงของ

• ไฟไหมและนารอนลวก ไดแก ไฟไหมทกชนด ซงเกดจากไฟฟา แกส บหร ไฟพล

ดอกไมไฟ นารอนลวก น ามนทตดไฟลวก สมผสของรอน การเผาไหมและการ

เชอม

• สงของมพษ สตวพษและสารพษ อบตเหตอาจเกดขนไดจากสตวมพษ เชน แมลง ง

ตะขาบ สนขบากด และการกนหรอถกสารพษ เชน กรด ดาง ปรอท ตะกว ยาฆา

แมลงและนามนเชอเพลง

22

• การใชเครองมอเครองใชและอปกรณตาง ๆ เชน การใชคอน ขวาน มด หากขาด

ความระมดระวง กอาจเกดอบตเหตขนได หรอการใชเครองมอไมตรงกบงาน เชน

ใชปลายมดแหลมแทนไขควง เปนตน

• เครองจกรกลทกชนด อบตเหตอาจเกดจากเครองจกรกลทกชนด เชน เครองตด

เครองเชอม เครองจกรในโรงงาน เครองซกผา จกรเยบผา

• การจมน า สาเหตททาใหคนจมน า ไดแก การสญจรทางเรอ การเลนน าทะเล การ

วายนาหรอการขบรถตกนา

2.46 สาเหตของอบตเหต

อบตเหตอาจเกดขนไดจากสาเหตทสาคญ คอ พฤตกรรมของมนษยหรอการกระทาท

ไมปลอดภย (Unsafe Behavior) และสงแวดลอมทเออตอการเกดอบตเหต (Environmental

Conditions) อยางไรกตาม หากอาศยหลกการทางระบาดวทยาของการเกดอบตเหตซงคาดวา

จอหน กอรดอน (John Gordon) เปนผรเรมมาใชเปนคนแรก (Thygerson, 1976, p.45) สาเหตของ

2.47 การเกดอบตเหต มกมองคประกอบสาคญ 3 ประการ ดงน

• บคคล (Host)

• สงททาใหเกดอบตเหต (Agent)

• สงแวดลอม (Environment)

2.48 บคคล (Host)องคประกอบทเกยวกบตวบคคลน มสาเหตทสาคญ

การคดทไมปลอดภย ไดแก การประเมนอนตรายทไมถกตอง คาดการณความเสยงตาหรอ

คาดการณเกนไป (เกนความจรง) วาตนเองจะสามารถควบคมอนตรายนนไดซงอาจสบเนองมาจาก

การขาดความรและประสบการณ การซอมแซมอปกรณโดยไมรวธการทา

2.49 ปจจยทางดานรางกายความบกพรองของสภาพรางกาย

เปนเหตใหเกดอบตเหตขนได ผทมรางกายออนเพลยเหนดเหนอย เจบปวย เปนโรคและไม

แขงแรง เมอไปทางานหนกหรอทางานเสยงภยยอมกอใหเกดอบตเหตขนได ตวอยางผทเปน

โรคหวใจ โรคลมบาหม โรคเบาหวานจะตองไดรบการดแล หรอการแนะนาจากแพทยกอนจะทา

กจกรรมทเสยงภย การดมสราหรอการกนยาบางวอยางอาจมผลตอสขภาพ เชน ยากลอมประสาท

ยากระตนประสาท ยาแกไขหวด จะทาใหสมองมนงง งวงนอนทาใหเกดอบตเหตได

2.50 ปจจยทางดานจตใจ

• สภาพจตใจทบกพรอง หรอผทจตใจและอารมณอยในสภาวะตงเครยด เชน วตก

กงวล กลว หว โกรธ มกเปนผทกอใหเกดอบตเหตไดงาย

• การตดสนหรอคาดการณเหตการณตาง ๆ ทไมถกตอง การขาดขอมลทเพยงพอ

การคาดการณทผดๆ มกกอใหเกดอบตเหตได

23

• การทบคคลใหความสาคญในตวเองเรองความคดทใหญโตเกนความเปนจรงเหน

ความสาคญของตนเองมากเกนไป

• บคคลมความเชอมนสงเกนไป ในเรองความสามารถของตนเอง ทาใหขาดสมาธ

ขาดความระมดระวง ไมตงใจหรอไมระมดระวง

• ปจจยทางดานวฒนธรรมปจจยทางดานวฒนธรรมเปนตวประสาน (เชอม) ปจจย

ทางดานรางกายและจตใจททาให

2.51 สงททาใหเกดอบตเหต (Agent)สงททาใหเกดอบตเหต หรอกอใหเกดการบาดเจบ อาจแบงได

เปน 2 ลกษณะ ดงน

• พลงงานในรปตาง ๆ ทเปนตวการกอใหเกดอบตเหต (Actual Injury-producing

Agents) เชน ความรอน เครองจกรกล เคม ไฟฟา รงส เปนตน

• พาหะหรอตวนาพลงงานททาใหเกดอบตเหต (Carriers of the Energy) ซงมกจะ

เปนวตถ สงของ หรอสงมชวต เชน ลกปน มด นาทกาลงเดอด สายไฟ ไขมนท

เกาะพน พชทเปนพษสตวราย สตวตาง ๆ

2.52 สงแวดลอมทเปนธรรมชาต

• สภาพดนฟาอากาศ เชน ฝนตก หมอกจด

• ภยธรรมชาต เชน พาย นาทวม แผนดนไหว

• สงแวดลอมทมนษยสรางขน ไดแก เครองจกรกล รถยนต รถไฟฟา เรอ เครองบน

อปกรณเครองใช เครองปองกนอนตรายตลอดจนเงอนไขตาง ๆ ทมนษยสรางหรอ

กาหนดขนททาใหเกดความไมปลอดภย และเงอนไขทางสงแวดลอมทขาด

คณภาพของความมระเบยบหรอการจดใหเปนระบบ (An accident is a Perfectly

natural product of an unorganized way of life)

2.53 การจดทามาตรฐานระบบการจดการเพอความปลอดภย

ขนตอนท 1 จดตงคณะทางานมาตรฐานระบบการจดการเพอความปลอกภยโดยผบรหาร

ระดบสงจะตองแตงตง (Designated Person) เพอรบผดชอบในการบรหารมาตรฐานระบบ

การจดการเพอความปลอดภย คณะทางานนเปนตาแหนงทตองมการจดตงขนตามขอกาหนดของ

มาตรฐานระบบการจดการเพอความปลอดภยโดยมความรบผดชอบและหนาทในการชวยเหลอ

บรษทในการนามาตรฐานระบบ การจดการเพอความปลอดภย มาใชทมงานควรไดรบการฝกอบรม

หรอมความเขาใจในหวขอการสรางทม ความชานาญในการสอสาร การตดสนใจและแกปญญา

วธการเรยนร วธการเขยนผงงาน วธเขยนขนตอนการดาเนนงาน ขอสาคญประการหนงคอควร

เลอกสมาชกของทมทชอบความทาทายและเชอมนในคณคาของงานททาในขณะทไมควรให

ความสาคญกบทมงานมากเกนความจาเปนแตประสทธภาพของทมจะขนอยกบความมงมนและ

24 สนบสนนของผบรหาร

ขนตอนท 2 ในขนตอนนตองพจารณาทบทวนมาตรฐานระบบการจดการเพอความ

ปลอดภยบรษท ทาการตรวจสอบโดยใชฝายเจาหนาทในบรษทผลดกนตรวจสอบองคกรอยตรงจด

ไหนเมอเปรยบเทยบกบกฎขอบงคบในมาตรฐานระบบการจดการเพอความปลอดภยขององคกร

ทะเลระหวางประเทศจงเปดโอกาสใหมการตความดงนนหากไมมประสบการณในการทางาน

เพยงพออาจจะไมเหนภาพทไมชดเชนวาองคการจะตองทาอะไรมากนอยเพยงใด

ขนตอนท 3 การจดทาแผนและการนามาใชหากไมมการวางแผนกจะไมสามารถประสบ

ความสาเรจดงนนองคกรจะตองประเมนและวเคราะหระบบทมอยกอนจะนามาปรบเขากบ

มาตรฐานระบบการจดการเพอความปลอดภยซงมขนตอนทจะตองปฏบตโดยทวไปคอระบ

วตถประสงคทแนนอนและเขยนออกมาเปนลายลกษณอกษรโดยจะตองเปนไปตามกฎขอบงคบ

ขององคการทะเลระหวางประเทศตามขางแผนของแตละองคกรแตกตางกนไปตามความเหมาะสม

2.54 แผนภมกางปลา

หรอเรยกเปนทางการวา แผนผงสาเหตและผล (Cause and Effect Diagram)แผนผงสาเหต

และผลเปนแผนผงทแสดงถงความสมพนธระหวางปญหา (Problem) กบสาเหตทงหมดทเปนไปได

ทอาจกอใหเกดปญหานน (Possible Cause) เราอาจคนเคยกบแผนผงสาเหตและผล ในชอของ "ผง

กางปลา (Fish Bone Diagram)" เนองจากหนาตาแผนภมมลกษณะคลายปลาทเหลอแตกาง หรอ

หลายๆ คนอาจร จกในชอของแผนผงอชกาวา (Ishikawa Diagram) ซงไดรบการพฒนาครงแรกเมอ

ป ค.ศ. 1943 โดย ศาสตราจารยคาโอร อชกาวา แหงมหาวทยาลยโตเกยว

2.55 วธการสรางแผนผงสาเหตและผลหรอผงกางปลา

สงสาคญในการสรางแผนผง คอ ตองทาเปนทม เปนกลม โดยใชขนตอน 6 ขนตอนดงตอไปน

1. กาหนดประโยคปญหาทหวปลา

2. กาหนดกลมปจจยทจะทาใหเกดปญหานนๆ

3. ระดมสมองเพอหาสาเหตในแตละปจจย

4. หาสาเหตหลกของปญหา

5. จดลาดบความสาคญของสาเหต

6. ใชแนวทางการปรบปรงทจาเปน

25 2.56 การวเคราะหสาเหตของการเกดอบตเหต

สามารถทจะกาหนดกลมปจจยอะไรกได แตตองมนใจวากลมทเรากาหนดไวเปนปจจย

นนสามารถทจะชวยใหเราแยกแยะและกาหนดสาเหตตางๆ ไดอยางเปนระบบ และเปนเหตเปนผล

โดยสวนมากมกจะใชหลกการ 4M 1E ประกอบไปดวย 5 หวขอดงตอไปน

1. M - Man คนงาน หรอพนกงาน หรอบคลากร

2. M - Machine เครองจกรหรออปกรณอานวยความสะดวก

3. M - Material วตถดบหรออะไหล อปกรณอนๆ ทใชในกระบวนการ

4. M - Method กระบวนการทางาน

5. E - Environment อากาศ สถานท ความสวาง และบรรยากาศการ - ทางาน

รปท 2.9 แผนผงกางปลา

26 2.57 งานวจยทเกยวของ

นายวทต กมลรตน ศกษาพฤตกรรมความปลอดภยในการปฏบตงานของพนกงานฝาย

ปฏบตการ เพอคนหาแนวทางในการดาเนนกจกรรมเพอลดการเกดอบตเหตในโรงงานทเกดจาก

พฤตกรรมการทางานทไมปลอดภยของพนกงาน บรษท อดตยา เบอรลา เคมคลส (ประเทศไทย)

จากด (ฟอสเฟต ดวชน)

ผลการศกษาสรปตามวตถประสงคม 3 ประการมดงน

1. ระดบพฤตกรรมความปลอดภยซงม 4 ดานคอ ดานการปฏบตงาน ดานเครองจกร

อปกรณ ดานสภาพแวดลอม และดานการจดการพบวา กลมประชากรสวนใหญม

พฤตกรรมความปลอดภยดานสภาพแวดลอมสงถงสงมาก

2. ปจจยทมผลพฤตกรรมความปลอดภยในการปฏบตงาน 3 ตวคอ เพศ (ชาย) อายงาน และ

ทศนคต โดยตวแปรเพศ (ชาย) เปนความสมพนธในทางลบ (Beta = -0.232) สวนอก 2 ตวแปรคอ

ทศคตฯ (Beta =0.199) และความรฯ เปนความสมพนธทางบวก นนคอ เพศชายมพฤตกรรมความ

ปลอดภยฯ นอยกวาเพศหญง ผมอายงานนานกวา และผมทศนคตดกวาจะมพฤตกรรมความ

ปลอดภยฯ มากกวา

3. แนวทางในการดาเนนกจกรรมเพอลดการเกดอบตเหตในโรงงานทเกดจากพฤตกรรม

การทางานทไมปลอดภยของพนกงาน คอ กจกรรมของฝายการบรหาร, กจกรรมดานการสงเสรม

และกจกรรมดานการฝกอบรม

นายสรชย ตรยศลานนท ศกษาปจจยทมผลตอการรบรการจดการความปลอดภยของ

พนกงานโรงงานอตสาหกรรมพลาสตกในจงหวดนครราชสมา เพอศกษาการรบรการจดการความ

ปลอดภยของพนกงานและศกษาปจจยทมอทธพลตอการรบรการจดการความปลอดภยของ

พนกงานในโรงงานอตสาหกรรมพลาสตกในจงหวดนครราชสมา กลมตวอยางทใชในการศกษา

คอ ผบรหารของโรงงานอตสาหกรรมพลาสตกในจงหวดนครราชสมาจานวน 58 คน เจาหนาท

ความปลอดภยในการทางานระดบวชาชพ จานวน 58 คนและพนกงานในโรงงานอตสาหกรรม

จานวน 400 คน

27 ผลการศกษาพบวา

1) การรบรของพนกงานตอการจดการความปลอดภยในโรงงานอตสาหกรรมอยใน

ระดบสง โดยมการรบรดานการปองกนความปลอดภยมากทสด รองลงมาเปนรบรดานการสารวจ

ความปลอดภย

2) ปจจยดานการจดการเรองความปลอดภย ปจจยดานการสารวจเรองความปลอดภย และ

ปจจยดานการปองกนดานความปลอดภย เปนปจจยทมความสมพนธกบการรบรการจดการความ

ปลอดภยของพนกงานโรงงานอตสาหกรรมพลาสตกในจงหวดนครราชสมา

3) ปจจยดานการจดการเรองความปลอดภย มอทธพลตอการรบรการจดการความปลอดภย

ของพนกงานโรงงานอตสาหกรรมพลาสตกในจงหวดนครราชสมา

สธาทพย รองสวสด ศกษาปจจยการรบรเรองความปลอดภยในการทางานทมผลตอ

พฤตกรรมในการทางานของพนกงานระดบปฏบตการประจาการไฟฟาสวนภมภาค จ.เชยงใหม

จากผสอบถาม 310 คน ทเปนพนกงานระดบปฏบตการประจาการไฟฟาสวนภมภาค จ.เชยงใหม

ผลการวจยพบวา

ปจจยสวนบคคลทมความสมพนธกบพฤตกรรมความปลอดภยในการทางานคอปจจยสวน

บคคลดานประสบการณการอบรมเรองความปลอดภยมความสมพนธกบพฤตกรรมในการใช

เครองมออปกรณความปลอดภยเพอความปลอดภยในการทางาน

ปจจยสวนบคคลดาน ระดบการศกษา และระยะเวลาการทางาน มความสมพนธกบ

พฤตกรรมในดานความพรอมทางดานรางกาย และจตใจของพนกงาน

สวนปจจยการรบรเรองการจดการความปลอดภยในการทางานทง 5 คอ นโยบายดานความ

ปลอดภย ความรดานความปลอดภย การรบรขอมลขาวสารดานความปลอดภย ทศนคตทมตอความ

ปลอดภย การจงใจดานความปลอดภย ไมมความสมพนธกบพฤตกรรมในการทางานของพนกงาน

ระดบปฏบตการ