ปท 40 ฉบบท 1 มกราคม - มนาคม 2562

2

ขอแสดงความยนด ศ.พญ.อษา ทสยากร สตรดเดนฯ ประจ�าป 2562 3

Hot issue : แถลงขาวจากราชวทยาลยกมารแพทยแหงประเทศไทย 4

เรอง มลพษ PM2.5 ตอสขภาพเดกและทารกในครรภ

Hot topics: การแพกง (shrimp allergy): 6

Spot Diagnosis 10

Clinical Practice Guideline for Adolescents with Depression 12

กมารแพทยสญจร ครงท 25: จงหวดสกลนคร 13

กมารแพทยสญจร ครงท 26: ปญหาสาธารณสขในเดก จงหวดนราธวาส 14

ขาวประชมวชาการ 16

กจกรรมตางๆของราชวทยาลยกมารแพทยแหงประเทศไทย 17

สงคมหมอเดก 22

Website: ราชวทยาลยกมารแพทยแหงประเทศไทย และสมาคมกมารแพทยแหงประเทศไทย

www.thaipediatrics.org

เชญชวนสมาชก รวกท. และ สกท.

รบขอมลขาวสารผานทาง facebook

โดยการกด Like ใน Fanpage:

www.facebook.com/

ราชวทยาลยกมารแพทยแหงประเทศไทย

และสมาคมกมารแพทยแหงประเทศไทย

บรรณาธการ

ศ.คลนก พญ.ศรศภลกษณ สงคาลวณช

ทปรกษา

พญ.วนด นงสานนท

ศ.นพ.พภพ จรภญโญ

คณะกรรมการ

รศ.พญ.วนทปรยา พงษสามารถ

รศ.นพ.พงษศกด นอยพยคฆ

นพ.มารต จนทรา

รศ.พ.อ.นพ.รชต ล�ากล

นพ.วส ก�าชยเสถยร

รศ.พญ.อจฉรา ตงสถาพรพงษ

สารบญ

ปท 40 ฉบบท 1 มกราคม - มนาคม 2562

สวสดทานสมาชกกมารแพทยทกทาน

สอสารกมารแพทยฉบบน ตรงกบชวงสงกรานตและการประชม

วชาการประจ�าปของราชวทยาลยกมารแพทยฯและสมาคมกมารแพทยฯ

เนองในวาระดถขนปใหมของไทย จงขออ�านาจคณพระศรรตนตรยและสง

ศกดสทธทงหลายไดโปรดดลบนดาลใหทานสมาชกกมารแพทยทงปวงมแต

ความสข สขภาพดและประสบความส�าเรจในชวตการงานทด

ส�าหรบการประชมวชาการใหญประจ�าปน มหวขอทควรตดตาม

มากมาย มทานอาจารยผทรงคณวฒในแตละดานไดรบเชญมาบรรยายใน

ครงน นอกเหนอจากการประชมวชาการแลว ยงเปนโอกาสททานสมาชก

กมารแพทยจะไดพบปะสงสรรคกน และยงเปนโอกาสทจะพาครอบครว

มาพกผอนตากอากาศในสถานทจดประชมดวย จงขอเรยนทานสมาชกมา

ประชมกนทกๆป

จงขอสงความสขและสวสดแดทานสมาชกทกทาน

ดวยความจรงใจศาสตราจารยนายแพทยพภพ จรภญโญ

ประธานราชวทยาลยกมารแพทยแหงประเทศไทยนายกสมาคมกมารแพทยแหงประเทศไทย

สารจากประธานราชวทยาลยกมารแพทยแหงประเทศไทย

thaipediatrics@gmail.com

3

ขอแสดงความยนดศ.พญ.อษา ทสยากร

ศ.พญ.อษา ทสยากรไดรบเลอกเปนสตรดเดน ประจ�าป 2562

สตรดเดนในเวท/เครอขายระดบสากล (ประเภทบคคลภาครฐ)

ผลงานดเดน

ผมหลกคดในการท�างาน “คดในระดบโลก กระท�าในระดบทองถน” โดยเปนประธานฝายการแพทยโครงการลดการตดเอดสจากแมสลกของสภากาชาดไทย ซงไดรบการยกยองจาก UNAIDS ใหเผยแพรไปทวโลก UNAIDS Best Preactice ในป พ.ศ.2543 สงผลใหไทยไดรบการยกยองจากองคการอนามยโลกวา เปนประเทศแรกในทวปเอเซยทสามารถลดการตดเชอเอดสจากแมสลกไดอยางดเยยม และเปนผวจยหลกของไทยในโครงการทดสอบวคซนปองกนโรคไขเลอดออกจนสามารถยนยนความปลอดภยและประสทธภาพของวคซนปองกนโรคไขเลอดออกไดเปนครงแรกของโลกในป พ.ศ.2558

4

HOT ISSUE

แถลงขาวจากราชวทยาลยกมารแพทยแหงประเทศไทย

เรอง

มลพษ PM2.5 ตอสขภาพเดกและทารกในครรภ

วนองคารท 12 กมภาพนธ 2562

ณ หองประชม 1 แพทยสภา ชน 7 อาคาร 6 ส�านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข

5

แถลงการณจากราชวทยาลยกมารแพทยแหงประเทศไทย สมาคมกมารแพทยแหงประเทศไทย

สมาคมโรคระบบหายใจและเวชบ�าบดวกฤตในเดก สมาคมโรคภมแพ โรคหดและวทยาภมคมกนแหงประเทศไทย

เรอง มลพษ PM2.5 ตอสขภาพเดกและทารกในครรภ ........................................................

เนองจากลกษณะทางกายภาพและพฤตกรรมตามวยของเดกรวมทงระบบตานทานมลพษทเยอบทางเดนหายใจและระบบภมคมกนยงเจรญไมเตมท เดกจงเปนประชากรทมความเสยงสงตอการไดรบผลกระทบจากมลพษ จงไมสามารถปองกนไดอยางเตมประสทธภาพเทาผใหญ

ทางราชวทยาลยกมารแพทยฯ ขอใหค�าแนะน�าเกยวกบการดแลสขภาพเดกและหญงตงครรภ ดงตอไปน 1. ทารกในครรภมารดา มการเจรญเตบโตและอยในชวงก�าลงพฒนาอวยวะตาง ๆ เชน ปอด และสมอง การไดรบมลพษในชวงนอาจสงผลระยะยาวตอการทางานของอวยวะตาง ๆ ดงนนหญงตงครรภควรหลกเลยงมลพษเปนพเศษโดยเฉพาะหญงทมอายครรภนอยกวา 6 เดอน 2. ในเดกปกต ระดบคณภาพอากาศทเรมมผลกระทบตอสขภาพและกจกรรมในชวตประจ�าวนคอ ระดบ AQI มากกวา 100 หรอ PM2.5 มากกวา 50 มคก./ลบ.ม. 3. ในเดกทมปญหาทางระบบหายใจเรอรง เชน โรคหด โรคปอดเรอรง เยอบจมกอกเสบจากภมแพและโรคหวใจ ระดบคณภาพอากาศทเรมมผลกระทบตอสขภาพและกจกรรมในชวตประจาวนคอ ระดบ AQI มากกวา 50 หรอ PM 2.5 มากกวา 37 มคก./ลบ.ม. 4. ระดบคณภาพอากาศในอาคาร ทเหมาะสม คอ ระดบ AQI ไมเกน 50 หรอ PM 2.5 ไมเกน 37 มคก./ลบ.ม. เมอระดบคณภาพอากาศภายนอกเกนเกณฑมาตรฐาน ควรปดประตหนาตางใหมดชด โดยระวงอยาใหหองรอนเกนไป ไมสบบหร หรอจดธปในอาคาร ถพนโดยใชผาเปยก เพอลดการฟงกระจายของฝนละออง หากภายในอาคารมมลพษสง ควรใชเครองปรบอากาศหรอเครองฟอกอากาศทสามารถกาจด PM2.5 ได ไมควรใชเครองปรบอากาศหรอเครองฟอกอากาศทมการผลตโอโซนเพราะโอโซนในปรมาณมากเปนมลพษอยางหนง 5. โรงเรยนควรมการตดตามรายงานคณภาพอากาศของกรมควบคมมลพษ และพจารณาปรบกจกรรมตางๆ ดงน เมอระดบ AQI มากกวา 100 หรอ PM 2.5 มากกวา 50 มคก./ลบ.ม. ควรสวมหนากากอนามยและไมควรออกกาลงกายกลางแจง เมอระดบ AQI มากกวา 200 หรอ PM 2.5 มากกวา 90 มคก./ลบ.ม. ควรหลกเลยงการอยกลางแจงและพจารณาหยดเรยน ในเดกทมปญหาทางระบบหายใจและโรคหวใจ เมอระดบ AQI มากกวา 50 หรอ PM 2.5 มากกวา 37 มคก./ลบ.ม. ควรสวมหนากากอนามยและไมควรออกกาลงกายกลางแจง เมอระดบAQI มากกวา 100 หรอ PM 2.5 มากกวา 50 มคก./ลบ.ม. ควรหลกเลยงการอยกลางแจงและพจารณาหยดเรยน 6. ในอนาคตควรมมาตรการในการลดระดบ มาตรฐาน PM2.5 ของประเทศไทยใหใกลเคยงกบขอแนะน�าจากองคการอนามยโลก

*ระดบ AQI และ PM 2.5 อางองตามระดบของกรมควบคมมลพษ กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

แถลงขาวโดย ศาสตราจารยนายแพทยพภพ จรภญโญ ประธานราชวทยาลยกมารแพทยแหงประเทศไทย นายกสมาคมกมารแพทยแหงประเทศไทย

รองศาสตราจารยแพทยหญงพรรณทพา ฉตรชาตร สมาคมโรคภมแพ โรคหด และวทยาภมคมกนแหงประเทศไทย

รองศาสตราจารยแพทยหญงจตลดดา ดโรจนวงศ สมาคมโรคระบบหายใจและเวชบ�าบดวกฤตในเดก

6

Hot topics

กงเปนสตวน�ามเปลอก (shellfish) เปนสตวทไดรบความนยมน�ามาปรงอาหารอยางมากทวโลก โดยเฉพาะประเทศแถบเอเชยรวมถงประเทศไทย อยางไรกตามกงเปนสาเหตสามารถท�าใหเกดโรคแพอาหารได การแพกงและสตวน�าชนดอนๆ เชน ป หอย ปลาหมก รวมถงปลา พบไดทกชวงอายแตพบในเดกโตและผใหญมากกวาเดกเลก

อบตการณและระบาดวทยา สตวน�ามเปลอก (shellfish) เปนหนงในสาเหตทพบไดบอยของการแพอาหารเดกโตและผใหญ โดยเฉพาะการแพรนแรงหรอ anaphylaxis จากการส�ารวจการแพอาหารในตะวนตกพบวาผใหญมอาการแพกงประมาณรอยละ 2-3 แพหอย ประมาณรอยละ 2 และปลา ประมาณรอยละ 1-2 สวนในผปวยเดกพบนอยกวาโดยพบเพยงประมาณรอยละ 0.5 สวนประเทศแถบเอเชยพบอบตการณสงกวามาก ในสงคโปรพบเดก 4-6 ป รายงายการแพ shellfish ประมาณรอยละ 1 และเดก

อาย 14-16 ปประมาณรอยละ 5 shellfish ทเปนสาเหตของการแพ คอ กง ป ลอปสเตอร หอยกาบ และ หอยอนๆ1

กงและ shellfish Shellfish แบงออกไดเปนสองกลมหลกคอ arthropods ซงเปนสตวมเปลอกตวเปนปลอง และ mollusks ซงหมายถงสตวมเปลอกหรอกระดองและล�าตวนม (รปท 1) ผทแพกงมกมอาการแพสตวกลม shellfish ชนดอนๆรวมดวย เพราะโครงสรางทางชววทยาของโปรตนทกอใหเกดอาการแพ (allergen) ของ shellfish มความคลายคลงกน ปจจบนมการระบชนดและคณสมบตของ allergen ของ shellfish ไดมากกวา 30 ชนด โดยบางชนดพบไดทงใน crustacea และ mollusks เชน tropomyosin ซงเปนสารกอภมแพหลกมากกวารอยละ 60 ของผปวยทแพ shellfish (major allergen) และเปนสาเหตของอาการแพรนแรง ดงนนหากผปวยทแพ tropomyosin จงมโอกาสแพทง crustacea (ก ง ป) และ mollusks

อ.ดร.นพ. สระ นนทพศาลผศ.พญ. ประภาศร กลาเลศ

ภาควชากมารเวชศาสตร คณะแพทยศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตรศนยความเปนเลศทางโรคภมแพ โรคหด และโรคระบบทางเดนหายใจ

โรงพยาบาลธรรมศาสตร เฉลมพระเกยรต มหาวทยาลยธรรมศาสตร

การแพกง(shrimp allergy)

รปท 1 การแบงล�าดบสตวน�ามเปลอก (ไมไดกลาวถง arthropods กลมแมลง)

7

คณสมบต

Allergen

TropomyosinArgininekinase

Myosin light

chain 1 and 2

Sarcoplasmiccalcium binding

protein

Troponin C,Troponin I

Triosephosphatesomerase

การทนตอความรอน ทนทานสงไมทน

แตกระตนอาการได

ทนทาน ทนทาน ไมทราบ ไมทน

ทางทไดรบ allergen กน, สดดม กน, สดดม กน กน กน กน, สดดม

Shellfish species ชอเรยกทวไป

Crustaceans กง Penaeus monodon กงกลาด�า Pen m 1 Pen m 2 Pen m 3 Pen m 4 Pen m 6 -

LitopenaeusVannamei

กงขาว Lit v 1 Lit v 2 Lit v 3 Lit v 4 - -

Macrobrachium rosenbergii

กงกามกราม Mac r 1 - - - - -

Penaeus indicus กงแชบวย Pen i 1 - - - - -

ลอปสเตอรHomarus

americanusAmerican lobster

Hom a 1 - Hom a 3 - Hom a 6 -

ป Portunus pelagicus ปมา Por p 1 - - - - -

Scylla paramamosain ปขาว, ปทะเล - Scy p 2 - Scy p 4 - Scy p 8

Mollusks Gastropod Haliotis midae เปาฮอ Hal m 1 - - - - -Cephalopod Todarodes pacificus ปลาหมกบนญปน Tod p 1 - - - - -

(หอย ปลาหมก) ได ตารางท 1 แสดง allergen ทพบใน crustacea และ mollusks tropomyosin ทเปนสารกอภมแพหลกมความทนทานตอความรอนสง ดงนนการปรงอาหารดวยความรอนจงไมเปลยนแปลงคณสมบตของโปรตน ผทแพ tropomyosin จงสามารถเกดอาการไดจากการกนกง ดบ กงสกกงดบ และปรงสก สวน arginine kinase เปนโปรตนทไมทนความรอน ดงนนผทแพตอโปรตนชนดนอาจเกดอาการจากการกนกง ดบและกงสกกงดบ2,3 นอกจากนยงมผปวยหลายรายทแพกงเฉพาะสายพนธโดยเฉพาะ กงกลาด�าและกงกามกรามซงปจจบนยงไมทราบวาเปนโปรตนขนดใด4 ผปวยบางรายมประวตการแพเมอกนสวนหวของกงซงเปนสวนทประกอบดวยอวยวะหลายสวนของกง คอ หวใจ สมอง กระเพาะอาหาร ตบและตบออน (hepatopancreas) ซงปจจบนมขอมลการแพโปรตนในสวนหวของกงนอยมาก

อาการและอาการแสดงของการแพกงและ shellfish อนๆ มากกวารอยละ 80 ของผปวยทแพกงและ shellfish เกดอาการ

ขนไวหลงกนหรอสมผส (immediate reaction) โดยเบองตนสามารถ

แบงอาการเปนสองกลมตามเวลาทเกดอาการหลงสมผสไดเปน

1. เกดแบบเฉยบพลน (immediate reaction) เปนอาการ

แพทเกดจาก hypersensitivity type 1 หรอ IgE mediated

allergic reaction อาการมกเกดหลงสมผสหรอรบประทานทนท

ภายในเวลาเปนนาท หรอไมเกน 2 ชวโมง อาการมตงแตรนแรงนอย

อาการและอาการแสดงเกดไดหลายระบบคอ

a. mucocutaneous system เชน urticaria หรอ

angioedema เปน

b. gastrointestinal system เชน ปวดทอง อาเจยน ถาย

เหลว เปนตน

c. resp i ratory system เช น น� า มก คดจมก

bronchospasm หรอ wheezing เปนตน

d. cardiovascular system เช น bradycardia

hypotension เปนตน

หากเกดอาการพรอมกนตงแต 2 ระบบขนไป โดยเฉพาะเมอมผนลมพษรวมกบระบบอนๆ จะวนจฉยเปน anaphylaxis (รปท 2) ในผปวยบางรายเกดอาการแพเมอมปจจยรวมขณะหรอกนกงหรอ shellfish อนๆ ดวยเทานน เชน ตองกนแลวออกก�าลงภายในเวลาไมเกน 2 ชวโมงจงเกดอาการ เรยกภาวะเชนนวา food dependent exercise induced allergic reaction ซงเกดอาการ urticaria หรอ anaphylaxis กได5

2. เกดแบบไมเฉยบพลน (non-immediate reaction) มกใชเวลาเปนหลายชวโมงหรอวนหลงไดรบอาหารจงเกดอาการแสดงอาการทพบไดบอย คอ อาการระบบผวหนง (เชน ผนผวหนงอกเสบ เปนตน) หรอ อาการระบบทางเดนอาหาร (เชน ถายเปนมกเลอด ถายเหลวเรอรง เปนตน) บางรายมอาการรนแรงอาจมน�าหนกตวนอย มภาวะซด ภาวะขาดสารอาหารรวมดวย

การวนจฉย อาศยการซกประวตเปนหลก ควรซกประวตการกน ชนด

ตารางท 1 โปรตนหลกทเปนสาเหตของการแพกง crustacean และ mollusk

8

ของ shellfish ทกน ปรมาณ วธการปรง ประวตการแพเมอกน shellfish ชนดอนๆ กจกรรมทท�าขณะกนหรอหลงจากกนในเวลา 2-4 ชวโมง หรอ อาหาร เครองดมทกนรวมกบการกน shellfish การเกดอาการในอดต ส�าหรบการสงตรวจทางหองปฏบตการเพอชวยในการวนจฉย ปจจบนมหลายวธ การเลอกวธสงตรวจจะพจารณาตามประวตและอาการแสดงผปวยเปนรายบคคล เชน 1.) การตรวจทดสอบทางผวหนง (skin prick test; SPT) ดวย commercial allergen extract แตยงมขอจ�ากดอย มากเพราะเปนน�ายาทมจ�าหนายใหผลทคอนขางหลากหลายในคนไขทมประวตแพกง6 โดยมกใหผลบวกในคนไขทแพ tropomyosin เปนหลก นอกจากการใชน�ายาทจ�าหนายแลว มการศกษาการใชสารสกดจากกงตามสายพนธโดยตรงพบวาให

ผลบวกมากกวารอยละ 90 ของผทแพจรง7 นอกจากนแลวยงมการใชวธ prick to prick คอใชเขมททดสอบจมทอาหารทสงสยกอนแลวมาสะกดทผปวย ซงการแปลผลคอนขางยาก ยงไมมวธเปนมาตรฐานและกอใหเกดอนตรายกบผปวยได6,8

2.) การเจาะเลอดวดระดบภมทท�าใหเกดอาการแพ (specific IgE) ทจ�าเพาะตออาหาร ปจจบนสามารถสงตรวจ sIgE ตอ extract allergen จาก crustacean ไดหลายสายพนธ เชน Penaeus monodon (กงกลาด�า) Lobster, ป และ mollusks การตรวจ sIgE นอกจากมความไวในการวนจฉยแลวยงอาจชวยบอกการด�าเนนโรคไดเชนกน แตอยางไรกตามการตรวจมราคาสง และมโอกาสใหผลลบในคนทแพจรงไดในบางกลม เชน การแพ องคประกอบยอยของ (component) ของ allergen ซงสงผลใหตรวจ sIgE ตอ extract allergen ได

รปท 2 เกณฑการวนจฉยภาวะ anaphylaxis ตามแนวทางเวชปฏบตส�าหรบการดแลผปวยทมการแพชนดรนแรง พ.ศ. 2560 (เอกสารอางอง แนวทางเวชปฏบตส�าหรบการดแลผปวยทมการแพชนดรนแรง พ.ศ. 2560 โดยคณะท�างานเพอการรกษาและปองกนการแพชนดรนแรงแหงประเทศไทย)

9

ผลเปนลบ จงอาจตองตรวจหา sIgE ตอ component เฉพาะ (component resolved diagnosis; CRD) ตอไป เชนการตรวจ CRD ตอ tropomyosin การเปรยบความไวของการตรวจดวย CRD พบวามความไวสงกวา sIgE และ SPT ตอ shrimp extract แตการตรวจ CRD กยงมราคาสงและมทสงไดนอย รวมถงการแปลผลทยงไมมคามาตรฐานทองกบผปวยเพอใชในการวนจฉย1,8

3.) ทดสอบดวยการกน (Oral food challenge test) เปนการทดสอบทยนยนการแพไดดทสดแตมโอกาสเกดอาการแพรนแรงสง ดงนนควรท�าภายใตการดแลของแพทยภมแพเทานน

การแพขามกนระหวางกงและ shellfish ชนดอนๆ สารก อภมแพ ท เป นสาเหตหลกของผ ทแพ ก งคอ Tropomyosin (TM) ซงกเปนสารกอภมแพทเปนสาเหตของผทแพ shellfish อนๆ โดยมากกวารอยละ 80 ของผทแพ TM ของกงจะแพ TM ของ crustacean ชนดอนดวย นอกจากนยงพบวาสามารถแพขามไปยง TM ของสตวกลมไมมกระดกสนหลง (invertebrate) บางชนด เชน ไรฝน (house dust mite) แมลงสาบ เปนตน TM ในกลม crustacean ดวยกนมความคลายคลงกนสง แต TM ของ crustacean กบ mollusk มความคลายคลงกนแคในสวนล�าดบกรดอะมโนเพยงแครอยละ 55 ของโครงสรางเทานน และมรายงานการเกดอาการแพขามกนเพยงรอยละ 15-40 ของผปวยทแพกงเทานน สวนการแพ Arginine kinase (AK) พบวาเปนสาเหตของการแพ crustacean ในเดกมากกวาในผใหญ

การรกษา ปจจบนยงไมมวธการรกษาอาการแพกงใหหายขาด ดงนน

ผปวยทแพกงควรหลกเลยงกนกงและอาหารทมกงเปนสวนผสม

อยางจรงจง รวมถงอาหารปรงส�าเรจหลายชนดทอาจมกงเปนสวน

ประกอบ ดงนนควรแนะน�าผปวยและผดแลใหอานฉลากบรรจภณฑ

อาหารเพอทราบสวนประกอบอาหารหรอถามผปรงอาหารถงสวน

ประกอบเสมอ

ผปวยทแพกงควรแพปและ crustacean ดวย เพราะมโอกาส

แพรวมกนมากกวารอยละ 80 โดยเฉพาะป นอกจากนผปวยมโอกาส

แพแมลงไดเชนกน เชน ตกแตน สวน mollusk มโอกาสแพขามกน

ประมาณรอยละ 15-30

ผปวยทมภาวะแพรนแรงอะนาฟยแลกซส (anaphylaxis)

ควรแนะน�าใหผปวยพกยาอะดรนาลนซงเปนยาชวยชวตทผปวยควร

พกตดตวตลอดเวลาพรอมสอนวธการฉดใหกบผปวยและยาแกแพ

กลม non-sedating antihistamine ดวย

การด�าเนนโรค การศกษาสวนใหญพบวาการแพกงไมหายขาด มการศกษา

ระดบ IgE ตอกงพบวาไมมการลดลงในระยะเวลา 2 ป อยางไร

กตามพบวาเดกทมประวตแพกงมกมระดบ IgE ตอกงสงและมความ

จ�าเพาะตอสวนโปรตนของกงทหลากหลายกวาผใหญ และสมพนธ

กบการทมความไวหรอการแพลดลงไดเมอโตขน

เอกสารอางอง1. Tong WS, Yuen AW, Wai CY, Leung NY, Chu KH, Leung PS. Diagnosis of

fish and shellfish allergies. J Asthma Allergy. 2018;11:247-60.2. Pedrosa M, Boyano-Martinez T, Garcia-Ara C, Quirce S. Shellfish Allergy:

a Comprehensive Review. Clin Rev Allergy Immunol. 2015;49(2):203-16.3. Thalayasingam M, Lee BW. Fish and shellfish allergy. Chem Immunol

Allergy. 2015;101:152-61.4. Jirapongsananuruk O, Sripramong C, Pacharn P, Udompunturak S,

Chinratanapisit S, Piboonpocanun S, et al. Specific allergy to Penaeus monodon (seawater shrimp) or Macrobrachium rosenbergii (freshwater shrimp) in shrimp-allergic children. Clin Exp Allergy. 2008;38(6):1038-47.

5. แนวทางเวชปฏบตส�าหรบการดแลผ ปวยทมการแพชนดรนแรง พ.ศ. 2560 [Internet]. 2017. Available from: http://www.allergy.or.th/2016/pdf/Thai_CPG_Anaphylaxis_2017_Full_version.pdf.

6. Asero R, Scala E, Villalta D, Pravettoni V, Arena A, Billeri L, et al. Shrimp Allergy: Analysis of Commercially Available Extracts for In Vivo Diagnosis. J Investig Allergol Clin Immunol. 2017;27(3):175-82.

7. Pariyaprasert W, Piboonpocanun S, Jirapongsananuruk O, Visitsunthorn N. Stability and potency of raw and boiled shrimp extracts for skin prick test. Asian Pac J Allergy Immunol. 2015;33(2):136-42.

8. Faber MA, Pascal M, El Kharbouchi O, Sabato V, Hagendorens MM, De-cuyper, II, et al. Shellfish allergens: tropomyosin and beyond. Allergy. 2017;72(6):842-8.

10

พญ.ชนกานต สขณวฒน

แพทยประจ�ำบำนตอยอด สำขำกมำรเวชศำสตรตจวทยำ

งำนโรคผวหนง สถำบนสขภำพเดกแหงชำตมหำรำชน

ผปวยเดกชาย อาย 6 เดอน

- มผนทหลงหและทองมานาน 1เดอน ไมคน ไดรบการวนจฉยวาเปนภมแพผวหนงและรกษาโดยยาทาสเตยรอยดไมดขน

- ไมมประวตภมแพในครอบครว

Physical examination

- Alert, mild pale, no jaundice

- Heart, lung normal

- Abdomen: liver 4 cm Spleen 3 cm

- Skin: Erythematous, hemorrhagic crusted papules at postauricular region (รปท 1)

- Generalised scaly erythematous papules with hemorrhagic crust on abdomen (รปท 2)

รปท 1 รปท 2

จงใหการวนจฉยโรค

Spot Diagnosis

11

เฉลย Spot Diagnosis

เปนโรคทเกดจากการม Langerhans cell เพมจ�านวนมากขนในอวยวะตางๆของรางกาย ซงอาการแสดงของโรคมไดหลากหลาย ตงแต isolated cutaneous disease with spontaneous resolution จนถง life-threatening multisystem disease เดมเรยกโรคนวา histiocytosis X ซงรวมเอากลมอาการ Eosinophilic granuloma, Hand-Schuller-Christian disease และ Letterer-Siwe disease ไวดวยกน พยาธสภาพและกลไกการเกดโรค จากการศกษาในปจจบนยงไมทราบชดเจน อยางไรกตามจากการศกษาของ Badalian-Very และคณะ พบ BRAF-V600E mutation รอยละ 56 ของผปวย โรค LCH พบไดในเดกทกอาย ตงแตทารกแรกเกดจนถง 15 ป อายทพบบอยทสด คอ 2-3 ป จากการศกษาของ Krooks และคณะ อาการแสดง ของโรคพบไดบอยในหลายอวยวะ ดงน bone 80%, skin 33%, pituitary 25%, liver 15%, spleen 15%, hematopoietic system 15%, lung 15%, lymph nodes 5-10%, central nervous system 2-4% สรปอาการแสดงในระบบตางๆ ตามตารางท 1 ส�าหรบอาการแสดงทางผวหนงของผปวย LCH นน มกเปนอาการแสดงทน�ามาพบแพทยไดบอยทสด และพบวามความสมพนธกบ multisystem involvement ได 87-93% อยางไรกตามในทางเวชปฏบต การวนจฉย LCH จากอาการทางผวหนงมกแยกไดยากจากโรคผวหนงอนๆ ซงอาจสงผลตอการรกษาและการด�าเนนโรค ดงนนตองยนยนการวนจฉยโดยการตดชนเนอ (skin biopsy) สงตรวจทางพยาธวทยา พบhistiocytes ในชน upper dermis รวมกบการตรวจยอมพเศษใหผลบวกกบ S-100 และCD1a (รปท 3, 4) ลกษณะทางผวหนงทส�าคญทชวยใหกมารแพทยสามารถวนจฉย LCH ไดแก - Recalcitrant seborrheic dermatitis-like eruption - Localization of rash to scalp, posterior auricular regions, perineum, axillae - Eroded papules in flexural areas - Petechiae or purpuric papules - Crusted papules on palm and soles - Any of the above lesions in combination with lymphadenopathy ส�าหรบการพยากรณโรคและการรกษา โรค LCH มการพยากรณและการรกษาโรคทแตกตางกน ขนอยกบความรนแรงและการกระจายของโรคไปยงอวยวะตางๆ

Langerhans cell histiocytosis (LCH)

เอกสารอางอง1. Krooks J. Langerhans cell histiocytosis in children. J Am Acad Der-

matol 2018;78 :1035-44.2. Bolognia JL, Schaffer JV, Cerroni L. Dermatology. 4th ed. China:

Elsevier; 2018.3. Paller AS, Anthony AJ, Mancini. Hurwitz Clinical Pediatric Derma-

tology. 5th ed. Canada: Elsevier; 2016.4. Grana N. Langerhans cell histiocytosis. Cancer Control. 2014;

21(4):328-34.5. Allen CE, Kelly KM, Bollard CM. Pediatric lymphomas and histiocytic

disorders of childhood. Pediatr Clin North Am. 2015;62(1):139-65.

ตารางท1 Organ involvement in Langerhans cell histiocytosis

ภาพท 3 Overlying epidermis is eroded and covered with scale-crust with nodular mononuclear cell infiltrate in the dermal papillae and upper reticular dermis

ภาพท 4 Histiocyte แสดง Kidney-shaped nucleusOrgan Clinical manifestations

SKELETAL - Soft tissue mass presenting with swelling or pain - Single or multiple osteolytic lesion accompanied by a periosteal reaction - Skull is the most common site of involvement

CUTANEOUS - Typically initial presenting sign and representative of multisystem disease - Seborrheic dermatitis-like rash on scalp, petechial or purpuric papule on scalpandflexuralareas,pinpointerythematousorskin-coloredpapules mimicking eczema

ENDOCRINE - Diabetesinsipidusismostcommon,Growthhormonedeficiency

PULMONARY - Diffuse micronodular pattern on radiography

LYMPH NODE - Cervical most common

GASTROINTESTINAL - Hepatomegaly with/without functional impairment (elevated liver enzyme, hypoproteinemia, hypoalbuminemia, and jaundice)

12

Clinical Practice Guideline

www.thaipediatrics.org

13

กมารแพทยสญจร ครงท 25

พระธาตเชงชมคบาน พระต�าหนกภพานคเมองงามลอเลองหนองหาร แลตระการปราสาทผง

สวยสดซงสาวภไท ถนมนในพทธธรรม

ราชวทยาลยกมารแพทยแหงประเทศไทย และสมาคมกมารแพทยแหงประเทศไทยรวมกบกลมงานกมารเวชกรรม โรงพยาบาลสกลนคร จดการประชม

กมารแพทยสญจร ครงท 25Update and Advance in Pediatric Practice

วนท 25-26 กมภาพนธ พ.ศ.2562 ณ โรงแรม MJ The Majestic Hotel

สกลนคร 25-26 กมภาพนธ พ.ศ.2562

14

จงหวดนราธวาส เปนจงหวดชายแดนภาคใต มประชากร 796,239 คน (ณ เดอนกมภาพนธ 2562) สวนใหญนบถอศาสนาอสลามมากกวารอยละ 80 ประชากรสวนใหญอยในวยเจรญพนธ พบปญหาสาธารณสขทางดานอนามยแมและเดก เชน มารดาเสยชวต ทารกแรกเกดเสยชวต ทารกพการแตก�าเนดทมอตราสง สถตการคลอดในป 2561 มจ�านวน 11,874 ราย ขอมลการคลอด สวนใหญคลอดในโรงพยาบาล 11,676 ราย BBA 190 ราย ทงจงหวดมโรงพยาบาลทวไป 2 แหง คอ โรงพยาบาลนราธวาสราชนครนทร และโรงพยาบาลสไหงโกลก มโรงพยาบาลชมชนอก 11 แหง ปจจบนพบการคลอดโดยหมดต�าแย (โตะบแด) นอยมาก ในป 2561 มเพยง 8 ราย ปญหาสาธารณสขตามกลมวยทพบตงแตทารกแรกเกด และเปนสาเหตอนดบหนงของผปวยในของหอผปวยทารกแรกเกด คอ ทารกคลอดกอนก�าหนดน�าหนกตวนอย สถตในป 2560 รอยละ 7.58 ป 2561 รอยละ 7.93 จากการด�าเนนงานเพอแกไขปญหาเรองน ทงในการบรหารจดการตาม Service plan และโครงการเครอขายสขภาพมารดาและทารกฯ ถอวามจ�านวนทลดลง จากป 2553 พบรอยละ 10.63 ป 2554 รอยละ 8.19 ป 2555 รอยละ 7.99 แตกยงเปนปญหาทยงลดลงไดไมดเทาทควร จากการวเคราะหทารกแรกเกดน�าหนกตวนอยของโรงพยาบาลนราธวาสราชนครนทรในป 2560 ทารกเกดมชพ 4,434 ราย พบ LBW รอยละ 13.7 มารดาอาย 20-34 ป รอยละ 67.87

พญ.อมรา ดอเระหวหนาแผนกกมารเวชกรรม โรงพยาบาลนราธวาสราชนครนทร

ปญหาสาธารณสขในเดกจงหวดนราธวาส

พบในครรภแรกมากทสด รอยละ 31.17 สวนใหญฝากครรภทโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต�าบล พบโรคในมารดาขณะฝากครรภสงสด คอ Chronic hypertension และโรคทพบขณะคลอด อนดบหนง คอ Preterm labor ตองพฒนาการตระหนกของมารดาและการวนจฉยและยบยงการคลอด อนดบสอง คอ Severe Preclampsia ตองพฒนาการดแลรวมกบอายรแพทย เพอควบคมความดนโลหต และปรบพฤตกรรมสขภาพ นอกจากนทารกคลอดกอนก�าหนด เปนสาเหตเสยชวตอนดบหนง (จากสถต NMR ป 2561 = 4.9 ตอพนการเกดมชพ เกณฑ 3.4 ตอพนการเกดมชพ) สาเหตเสยชวตของทารกแรกเกด รองลงมาคอความพการแตก�าเนด ในจงหวดนราธวาส พบความผดปกตแตก�าเนดในอตราทสง ไดแก ความผดปกตของโครโมโซม โรคหวใจพการแตก�าเนด ปากแหวงเพดานโหว ผดปกตของแขนขา นวมอ นวเทา และภาวะไมมกะโหลกศรษะ จากประวตของมารดาทมบตรพการแตก�าเนดทเสยชวต สวนใหญไมไดรบกรดโฟลคกอนตงครรภ และมปญหาโภชนาการขณะตงครรภทไมถกตอง จากสาเหตทง 2 ประการ คอ ทารกคลอดกอนก�าหนดและพการแตก�าเนด และปญหาอนๆ ในเดก เชน โภชนาการหรอการเจบปวย มภาวะแทรกซอน น�ามาซงปญหาทางดานพฒนาการ ซงถาไดมการปองกนตงแตกอนตงครรภ ตงครรภ และระยะคลอด ตดตามพฒนาใหถกตองเปนระยะ กจะท�าให

กมารแพทยสญจร ครงท 263 เมษายน 2562

15

ลดปญหาพฒนาการชาหรอไมสมวยได สวนปญหาในเดกอายมากกวา 1 เดอนถงนอยกวา 15 ป ปญหาการเจบปวยทพบมากทสดทงผปวยนอก ผปวยใน กลบมารกษาซ�า และเสยชวต คอ ปอดอกเสบ (Pneumonia) สาเหตทพบเปนทงแบคทเรยและไวรส พบในกลมเดกอายนอยกวา 5 ป อายทพบมากทสด คอ นอยกวา 2 ป มสงแวดลอมทเปนตวกระตนคอสมาชกในบานสบบหร โรคทพบรองลงมาคออจจาระรวงเฉยบพลน (Diarrhea) พบไดทงตดเชอแบคทเรยและไวรส พบสาเหตจากการเลยงดทยงไมถกสขลกษณะ และยงพบปญหา Febrile Convulsion หรอไขชกจากสาเหตอน ยงพบปญหาการรกษาหมอบาน (บอมอซาแว) ท�าใหการรกษาชา พบสมองพการไดบอย เปนปญหาและภาระใหกบครอบครว และการดแลทางสาธารณสขเปนอยางมาก นอกจากนโรคตดเชออนๆ ทางผวหนงทพบบอย คอ Scabies (โรคหด) พบไดตงแตวยทารกอายนอยกวา 1 เดอนจนถงวยรน โดยเฉพาะเดกทอยหอพกของโรงเรยน หลายรายยงไดรบการวนจฉยและการรกษาไมถกตอง ท�าใหเกดการตดตอไดอยางงายดายและรวดเรว นอกจากนปญหาทวไปของเดกปฐมวยอนๆ ทส�าคญ คอ ความครอบคลมของการไดรบวคซนของพนท ยงพบโรคทปองกนไดดวยวคซน ไดแก คอตบ ไอกรน บาดทะยก และทระบาดมากในป 2561 และ 2562 คอ โรคหด พบเสยชวตในป 2561 จ�านวน 2 ราย ในป 2562 จ�านวน 4 ราย ทกรายทเจบปวยและเสยชวตไมไดรบวคซน สาเหตเกดจากความตระหนกในความส�าคญของวคซนไมเพยงพอ ท�าใหไมไดรบวคซนตามอายทควรไดรบ ปญหาอนๆ ทส�าคญ คอ ปญหาภาวะโภชนาการ ในป 2561 พบปญหาภาวะเตย รอยละ 12.69 ภาวะผอม รอยละ 8.21 ภาวะอวน รอยละ 5.10 เกดจากความรความเขาใจในเรองโภชนาการของผดแลยงไมถกตอง การสงเสรมเรองโภชนาการถอ

เปนรากฐานทส�าคญอนหนงของการดแลทตองปรบปรง ควบคกบปญหาฟนผ ในป 2561 พบฟนผในเดกกอนวยเรยน รอยละ 64.53 เดกวยเรยน รอยละ 60.91 แมตวเลขจะดขนกวาชวง 3 ปทผานมา แตกยงเปนตวเลขทเปนปญหาทพบไดสงและตองไดรบการแกไขปรบปรง โดยสรป ภาพรวมของปญหาในเดกจงหวดนราธวาส เปนปญหาสขภาพทเปนพนฐานทสามารถปองกนไมใหเกดและสงเสรมใหมสขภาพทดได โดยความเขาใจในบรบทพนทของบคลากร ความตงใจ และจรงจง มงมนเพอการแกไข โดยการท�างานเปนทม และบรณาการรวมกนของทมท�างานทงหมด ทส�าคญคอองคความรและทกษะของทมตองไดรบการฟนฟและพฒนาใหกาวหนาและทนกาลตลอดเวลา ในโอกาสน ขอขอบคณราชวทยาลยกมารแพทยแหงประเทศไทย และสมาคมกมารแพทยแหงประเทศไทย ทส�าคญคอคณาจารยทกทานทมาใหความรในการประชมกมารสญจร ในวนท 4-5 มนาคม 2562 ณ โรงพยาบาลนราธวาสราชนครนทร จงหวดนราธวาส โดยมบคลากรในจงหวดนราธวาสและจงหวดใกลเคยง จ�านวน 260 คน ท�าใหทมบคลากรทเกยวของ การดแลเดกของจงหวดนราธวาสไดรบความรและแรงบนดาลใจ ทส�าคญคอก�าลงใจในการท�างานเพอเดกของจงหวดนราธวาสตอไป

16

วนท การประชม สถานท รายละเอยดตดตอ

24-26 เมษายน 2562

การประชมใหญกมารเวชศาสตรแหงประเทศไทย ครงท 84 "PEDIATRICS IN THE ERA OF ARTIFICIAL INTELLIGENCE"

โรงแรมดสตธาน พทยา จงหวดชลบร

คณเรณ ขนธโภคสมาคมกมารแพทยแหงประเทศไทย

โทร. 0-2716-6200-1 ตอ 104E-mail: khanthapok@yahoo.co.thWebsite: www.thaipediatrics.org

3-5 พฤษภาคม 2562

การประชมใหญประจ�าป 2561สมาคมโรคตดเชอในเดกแหงประเทศไทย

โรงแรมรอยลคลฟ โฮเตลกรป พทยา จ.ชลบร

คณรงรตน หนมนสมาคมโรคตดเชอในเดกฯ

โทร. 0-2716-6534E-mail: rungrat.no@pidst.or.th

20-25 พฤษภาคม 2562

The 13th Ramathibodi Annual Review in Pediatrics 2019

หองประชม 910 ABC ชน 9อาคารเรยนและปฏบตการรวมดานการแพทยและโรงเรยน

พยาบาลรามาธบด คณะแพทยศาสตรโรงพยาบาลรามาธบด

คณยวธดา มวงเจรญโทร. 0-2201-1835 หรอ 0-2201-1488

E-mail: pedramameeting@gmail.com

23-24 พฤษภาคม 2562

โครงการอบรมเชงปฏบต เรอง"Essential skills for clinical teachers"

หองประชมสรนธร อาคารเฉลมพระเกยรต ชน G

คณะแพทยศาสตรศรราชพยาบาล

คณสวรรณ / คณพราวรรณ / คณธญญาโทร. 0-2419-9978 / 6637

Fax. 0-2412-3901E-mail: shee.mahidol@gmail.com

5-7 มถนายน 2562

อบรมระยะสน "The 5th Pediatic Endocrine Review 2019

หองประชมกมาร ชน 10 อาคารพชรกตยาภา

โรงพยาบาลพระมงกฎเกลา

คณจรวรา (เอง)โทร. 0-2419-5676

E-mail: pedendo.meeting@gmail.com

19-23 มถนายน 2562

การอบรมระยะสน Intensive Review in Pediatrics 2019

หองประชมดสตธาน ชน 10 อาคารเฉลมพระเกยรต 6 รอบ

พระชนมพรรษา โรงพยาบาล พระมงกฎเกลา

คณเรณ ขนธโภคสมาคมกมารแพทยแหงประเทศไทย

โทร. 0-2716-6200-1 ตอ 104E-mail: khanthapok@yahoo.co.thWebsite: www.thaipediatrics.org

2-6 กนยายน 2562

The 33rd Ramathibodi Annual Pediatrics Update 2019 “Highlights in Pediatrics: All You

Need to Know”

หองประชม 910 ABC ชน 9อาคารเรยนและปฏบตการรวมดานการแพทยและโรงเรยน

พยาบาลรามาธบด คณะแพทยศาสตรโรงพยาบาลรามาธบด

คณยวธดา มวงเจรญโทร. 0-2201-1835 หรอ 0-2201-1488

E-mail: pedramameeting@gmail.com

4-6 กนยายน 2562

การอบรมระยะสน กมารเวชศาสตร DIY in Pediatric

หองประชมจกรพนธ ชน 7 อาคารสยามบรมราชกมารสถาบนสขภาพเดก

แหงชาตมหาราชน

คณกรกมล ทองเพม และคณมารสา เศรษฐธารา กลมงานกมารเวชศาสตร ชน 19 อาคารเฉลมพระเกยรต ๘๐ พรรษา มหาราชน

โทร 1415 ตอ 61938 Fax: 02-354-8439

ขาวประชมวชาการขาวประชมวชาการในประเทศ

ขาวประชมวชาการตางประเทศวนท การประชม สถานท รายละเอยดตดตอ

9-11ตลาคม 2562

The 10th Congress of The Asian Society for Child and Adolescent Psychiatry and Allied Professions

(ASCAPAP 2019)

โรงแรม ดเอมเพรส จงหวดเชยงใหม

www.ascapap2019.orge-mail: ascapap2019@gmail.com

17

กจกรรมตางๆของราชวทยาลยกมารแพทยแหงประเทศไทย

การตรวจประเมนรบรองการฝกอบรมแพทยประจ�าบาน(World Federation for Medical Education: WFME)

ภาควชากมารเวชศาสตร โรงพยาบาลรามาธบด วนท 17-18 มกราคม 2562

ภาควชากมารเวชศาสตร คณะแพทยศาสตรศรราชพยาบาล วนท 25-26 ตลาคม 2561

สถาบนสขภาพเดกแหงชาตมหาราชน วนท 21-22 กมภาพนธ 2562

โรงพยาบาลศนยล�าปาง วนท 11-12 กมภาพนธ 2562

โรงพยาบาลพทธชนราช พษณโลก วนท 7-8 มนาคม 2562

ภาควชากมารเวชศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตร วนท 28 กมภาพนธ - 1 มนาคม 2562

18

กจกรรมตางๆของราชวทยาลยกมารแพทยแหงประเทศไทย

ผมไดมโอกาสเดนทางเขารวมประชมวชาการประจ�าป 2019 ของ International Pediatric Association (IPA) ท

ประเทศปานามา เมอชวงวนท 16 ถง 19 มนาคม 2019 น โดยประเทศไทยเปนหนงในสมาชกทงหมด 168 สมาคมจากทวโลก

การประชมวชาการซงครงนเนนไปทจดมงหมาย Sustainable Developmental Goal for Child Health ทองคการ

อนามยโลก ตงเปาใหถงในป 2030 Theme ของการประชมครงน จงก�าหนดใหเปน “Partnerships for Children” นอกจากน

ยงมการประชมคณะกรรมการบรหารจากแตละสมาคมกมารแพทยทวโลก ในชวง 10.00-13.00 น. ของวนท 18 และ 19 มนาคม

2019 ควบคกน เมอเลอกตวแทนในแตละภมภาค เขามารวมท�างานในสวนกลาง เลอกประธานแตงตงของ IPA เพอเปนประธาน

ในป 2023 และยงเลอกสถานทจดประชมใหญ ในป 2023 ซงจะจดขนทประเทศอนเดย โดยในป 2021 จะจดขนทประเทศสกอต

แลนด สวนประธานแตงตงนนมาจากประเทศตรก

ทางดานการประชมวชาการครงน ซงผเขาประชมสวนใหญเปนชาวลาตนอเมรกา มเนอหาครอบคลม Newborn

Infection Respiratory Diseases และ Global Health ซงทกวนจะมชวง Meet the Expert ตงแตเวลา 07.15-

08.15 น. ซงไดรบความสนใจอยางยง ส�าหรบหองประชมใหญจะดคบแคบไป เนองจากมผเขารวมฟงตองยนฟงเปนจ�านวนมาก

แตถงอยางไร การจดประชมกส�าเรจ สมความคาดหวงของคณะกรรมการทกประการ

ศาสตราจารยนายแพทยพภพ จรภญโญ

ประธานราชวทยาลยกมารแพทยแหงประเทศไทย

นายกสมาคมกมารแพทยแหงประเทศไทย

การประชม

The 29th International Pediatric Association (IPA) Congress 201917-21 March 2019 Panama City, Panama, Central America

19

การประชมWHO South- East Asia Regional High-level consultation on adopting

the revised goal of Measles and Rubellaระหวางวนท 14-18 มนาคม 2562 ณ กรงนวเดล สาธารณรฐอนเดย

การประชมครงนจดขนโดย World Health Organization regional Office for South-East Asia ทโรงแรม Grand

New Delhi มประเทศทเขารวมประชมคอกลมประเทศในภมภาค South-East Asia ไดแก ประเทศภฏาน, เกาหลเหนอ, อนเดย,

อนโดนเซย, มลดฟส, เมยนมาร, เนปาล, ศรลงกา, ไทย, ตมอร-เลสเต, บงคลาเทศ รวมกบตวแทนจาก UNICEF WHO WHO-

SEARO และผเชยวชาญจาก US CDC และ Bill and Melinda Gate foundation เพอใหทราบสถานการณโรคหด หดเยอรมน

และหดเยอรมนแตก�าเนด ในกลมประเทศสมาชกขององคการอนามยโลกเพอพจารณาเปาหมายในการก�าจด หดเยอรมน และ

หดเยอรมนแตก�าเนด โดยใหมการด�าเนนการ Measles Rubella Elimination Goal ใน SEA region อยางสอดคลองกน ใน

การประชมน มการพจารณาราง position paper และใหกลมสมาชกรวมพจารณา ใหความคดเหนตอรางแผนยทธศาสตร เพอ

ใหบรรลเปาหมายอยางยงยนของการก�าจดโรคหด หดเยอรมน และหดเยอรมนแตก�าเนด ในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต ค.ศ.

2020-2024

ทงน WHO-SEARO ซงมประเทศสมาชก 11 ประเทศ ในเอเชยตะวนออกเฉยงใตไดมเปาหมายเดมทจะก�าจดโรคหด

และควบคม หดเยอรมนและหดเยอรมนแตก�าเนด ใหส�าเรจในป ค.ศ. 2020 โดยการใหวคซนปองกนโรคหด และหดเยอรมน

ในแผนการใหวคซนแหงชาต ท�าใหอบตการณของโรคหดและหดเยอรมนลดลง ในเดอนสงหาคม 2018 คณะกรรมการตรวจสอบ

สถานการณในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต ไดส�ารวจและรบรองให ประเทศภฏาน เกาหลเหนอ มลดฟส ตมอร-เลสเต บรรล

เปาหมายในการก�าจดโรคหด นอกจากนยง รบรองประเทศ บงคลาเทศ ภฏาน มลดฟส เนปาล ศรลงกา และตมอร-เลสเต เปน

ประเทศทสามารถควบคม หดเยอรมนและหดเยอรมนแตก�าเนด ได

กจกรรมตางๆของราชวทยาลยกมารแพทยแหงประเทศไทย

20

กจกรรมตางๆของราชวทยาลยกมารแพทยแหงประเทศไทย

อยางไรกตาม ในการทบทวนกลางป ค.ศ. 2017 พบวาการก�าจดหดและควบคมหดเยอรมนและหดเยอรมนแตก�าเนดไม

เปนไปตามเปาหมายทก�าหนดไวเดม คอ ป ค.ศ. 2020 ทงนเนองจากการครอบคลมของวคซนทง 2 โรค ยงต�ากวาเปาหมาย และ

การรายงานการเฝาระวงยงไมเปนทนาพอใจในหลายประเทศ

การก�าจดโรคหดเยอรมนและหดเยอรมนแตก�าเนด ถอเปนสงจ�าเปน เนองจากเปนความพการโดยก�าเนดทสามารถ

ปองกนไดดวยวคซน และควรด�าเนนการคขนานไปกบการก�าจดโรคหดรวมไปกบการเฝาระวงผปวยทมไขออกผน

จากการตรวจสอบการเฝาระวงโรคหดและหดเยอรมนใน 194 ประเทศในทง 6 ภมภาคของ WHO ในป ค.ศ. 2018 พบ

วา มเพยง 81 (42%) ประเทศ ทบรรลเปาหมายการก�าจดโรคหด และมเพยง 42 (39%) ประเทศ ไดรบการรบรองวาก�าจดหด

เยอรมนเปนผลส�าเรจ จงตองมการพจารณาปรบเปาหมายใหม เปนป ค.ศ. 2023 โดยด�าเนนการก�าจดทงหดและหดเยอรมน

ควบคกนไป โดยใชวคซนรวมหดและหดเยอรมน จากนนด�าเนนการส�ารวจตอเนองอก 1 ป ตามรางแผนยทธศาสตรการก�าจดโรค

หด หดเยอรมนและหดเยอรมนแตก�าเนด ป ค.ศ. 2020-2024 ซงประกอบดวย 5 มาตรการ ไดแก

1. ใหวคซนรวมปองกนหด-หดเยอรมน 2 โดส ครอบคลมไมต�ากวารอยละ 95 โดยการใหวคซนในแผนการใหวคซนตาม

ปกตและรณรงคในวคซนเสรม

2. พฒนาระบบการเฝาระวงผปวยโรคหด หดเยอรมนและหดเยอรมนแตก�าเนด ใหมประสทธภาพ

3. พฒนาเครอขายการตรวจทางหองปฏบตการ

4. เตรยมความพรอมรองรบการระบาดของหดและหดเยอรมน

5. มระบบสนบสนนทเขมแขง

คณะผแทนเขารวมประชมจากประเทศไทย ประกอบดวย ศ.พญ.กลกญญา โชคไพบลยกจ รศ.พล.ต.หญง พญ. ฤดวไล สามโกเศศ

พญ.จไร วงศสวสดพญ.สชาดา เจยมศร นพ.ชนนนท สนธไชย ไดรวมในการพจารณา ลงความเหนดวยกบก�าหนดเปาหมายใหม

และ รางแผนยทธศาสตร และราง position paper ในการประชมครงน

รายงานโดย : รศ.พล.ต.หญง พญ. ฤดวไล สามโกเศศ

21

กจกรรมตางๆของราชวทยาลยกมารแพทยแหงประเทศไทย

คณะกรรมการบรหาร

ราชวทยาลยกมารแพทยแหงประเทศไทยและสมาคมกมารแพทยแหงประเทศไทย

เขาเฝาถวายพระพร

เนองในวนคลายวนพระราชสมภพ

สมเดจพระเทพรตนราชสดา สยามบรมราชกมาร

วนท 1 เมษายน 2562

22

สงคมหมอเดก

รศ.พญ. อจฉรา ตงสถาพรพงษ

รศ.พญ. วนทปรยา พงษสามารถ

สวสดปใหมไทยชาวกมารทกทาน...พบกบสงคมหมอเดกกน

อกเชนเคย กอนอนตองขอขอบคณสายขาวกตตมศกดจากทกสถาบน

เชนเคย ทชวยรายงานขาวสารไดอยางทนเหตการณ ท�าใหเราไดทราบ

ความเคลอนไหวของแวดวงสงคมหมอเดกของสถาบนตางๆ ไมวาจะเปน

ขาวเกยวกบวชาการ ขาวเรองนายนด หรอขาวฝากประชาสมพนธ

จฬาลงกรณ

สวสดเจาคะ...พบกบสายขาวแมงเมาสจฬาฯ กบชวงสภาวะท

ตองผจญกบมลภาวะอากาศฝน pm 2.5 และความรอนแรงของการ

เลอกตงทใกลมาถง แตเรองของแมงเมาสจฬาฯ กรอนแรงไมนอยเลย

มแตขาวนายนดคะ...ตอนรบปใหมกบสมาชกตวนอย ขอแสดงความยนด

กบคณแมมอใหม อ.พญ.จารจรรย ทรพยชาตอนนต (สาขาวชาผปวย

นอก) คลอดลกสาว ชอ “นองนรา” และ อ.พญ.พร ไตรรตนวรกล (สาขา

วชาพฒนาการฯ) คลอดลกสาว ชอ “นองเกรซ”...งาน 3rd Pediatric

Research Day วนท 13 มนาคม 2562 ณ หองประชมมงคลนาวน

ชน 10 โรงพยาบาลจฬาลงกรณ เปนการอนเครองเพอเตรยมความ

พรอมในการประกวดน�าเสนอผลงานวจยใหแกแพทยประจ�าบาน และ

แพทยประจ�าบานตอยอด ของภาควชากมารเวชศาสตรฯ มารวมลน

กนนะคะวาปนใครจะเปนผควารางวล ซงจะไดเปนตวแทนของภาควชา

เขารวมการประกวดผลงานวจยทจะจดขนโดยราชวทยาลยกมารแพทย

แหงประเทศไทย ตอไป...แสดงความยนดกบภาควชากมารเวชศาสตร

คณะแพทยศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย ไดรบการประเมนผลงาน

วจยเชงวชาการ จากส�านกงานกองทนสนบสนนการวจย (สกว.) อนดบ

1 ของประเทศ อนนตองปรบมอกนแบบรวๆ เลยคะ...เรองสดทาย

ขอแสดงความยนดกบ ศ.นพ.วรศกด โชตเลอศกด รองคณบดฝาย

วจยฯ และผอ�านวยการศนยเชยวชาญเฉพาะทางดานเวชพนธศาสตร

จฬาลงกรณมหาวทยาลย ทไดรบรางวล “ศาสตราจารยวจยดเดน”

จากส�านกงานกองทนสนบสนนการวจย (สกว.) ประจ�าป 2561

ธรรมศาสตร ครงนพวกเราชาวกมาร มธ. กมเรองมา update กนคะ...จาก

ครงทแลว เราเพงจะไดแสดงความยนด กบ ผศ.ประภาศร

กลาเลศ กนไปในต�าแหนงผชวยศาสตราจารย ซงอาจารย

เองกไดพฒนาตนเองอยอยางตอเนอง จนลาสด ไดต�าแหนง

ดอกเตอร มาครอง อกหนงต�าแหนงแลวคา ยนดดวยคา…

ในสวนของ อาจารยกง เอย อาจารยกอง หรอ อ.ดร.นพ.สระ นนทพศาล

กไดโดงดงกบโครงการวจยแพกง ของศนยโรคภมแพ รวมทงยงไดรบ

ต�าแหนงใหมเปน ผอ�านวยการศนยวจยทางคลนก (Clinical Research

Center) คณะแพทยศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตร โดยม ผศ.พญ.

สดาทพย โฆสตะมงคล มาชวยอกแรง ซงไดมพธเปดอยางเปนทางการ

ไปเมอ 22 กมภาพนธทผานมาคา…เรองนายนดอกเรอง

อาจารยใหมของเรา อ.นพ.ชนะภย ไชยกลศลป กเตรยม

สละโสดในเดอนพฤษภาคมนนะคะ ครงนฝากบอกมาวา

พๆทยงโสดรบสละโสดตามมากนไดแลวนะครา

ภมพลอดลยเดช ขอแสดงความยนดกบ น.ต.หญง ฐตพร ฟางสะอาด และ

ร.อ.หญง ศรลกษณ อศวบ�ารงกล ทไดรบพระราชทานเลอนชนยศเปน

นาวาอากาศโทและนาวาอากาศตร ตามล�าดบไปเรยบรอยแลว หนวยน

วโรฯ เขามาแรงจรงๆ นอกจากน อาจารย น.อ.หญง ศศวรรณ ชนรตนพ

สทธ หญงแกรงคนเกงของเราควารางวล Poster Award จากงาน The

2nd Bangkok International of Pediatrics Update (BIPU 2018)

ขอปรบมอดงๆใหคะและสดทายขอเปนก�าลงใจใหอาจารยศรพร ผอง

จตสร ทคณพอปวยเปน stroke ขอใหหายเปนปกตในเรววนคา

รามาธบด เรมตนป 2562 ดวยการตอนรบกรรมการตรวจการประเมน

การฝกอบรมแพทยประจ�าบานสาขากมารเวชศาสตร ตามเกณฑ

23

วชรพยาบาล คณะแพทยศาสตรวชรพยาบาล ไดรบการรบรองเปนสถาน

พยาบาลทไดการรบรองกระบวนการคณภาพ ขนกาวหนา (Advanced

HA) จากสถาบนรบรองคณภาพสถานพยาบาล ตงแตวนท 22 กมภาพนธ

2562… ขอแสดงความยนดกบอาจารยของภาควชาทไดรบต�าแหนง

รองศาสตราจารย และผชวยศาสตราจารยหมาดๆ คอ รศ.พญ.ปนดดา

สวรรณ ผศ.พญ.สดารตน เออศรวรรณ ผศ.พญ.สวรรณา พรรตนรงส

และ ผศ.พญ.วณา ภทองค�า…ผานไปดวยดส�าหรบงานประชมวชาการ

ภาควชากมารเวชศาสตร คณะแพทยศาสตรวชรพยาบาล “Update on

pediatric emergency & urban medicine” ครงนจดเปนครงท 3 ม

ผเขารวมประชมมากกวาทกป รวมทงอาจารยเกษยณอาย และศษยเกา

มารวมงานคนสเหยากนอยางอบอน

ศนยการแพทยพระเทพฯ สวสดชาวกมารเวชศาสตรทกทานครบ...เมอวนท 29-30 พฤศจกายน

พ.ศ.2561 ทผานมา ภาควชากมารเวชศาสตรมศว. ไดจดประชมวชา

การกมารเวชศาสตรครงท 3 ประจ�าป 2561 ในหวขอ “New Horizons

in Pediatric Healthcare” ซงไดรบความรวมมอจากหลายภาคสวน

ทงอาจารย ฝายการพยาบาล เปนตน โดยผเขารวมประชมไดรบความร

ทอพเดตในหลากหลายหวขอ...ทางภาควชากมารฯ ขอแสดงความยนด

กบ ผศ.พญ.กรรณการ วงศภาวทย อาจารยกมารเวชศาสตร สาขาทารก

แรกเกดและปรก�าเนด ทเพงไดรบต�าแหนงวชาการเปนผชวยศาสตราจารย

เปนอยางยงครบ…

WFME ซงงานนนอกจากชาวกมารรามาฯ จะไดขอมลเพอใชในการ

พฒนาการฝกอบรมตอไปแลว ยงไดถอโอกาสพบปะแลกเปลยนความ

เหนของพนองชาวกมารเวชศาสตรจากสถาบนตางๆ อกดวย ตอเนอง

ดวยกจกรรม resident-fellow-staff meeting ทปนขนกนไปจดท

ภทราวานา รสอรท เขาใหญ ทนอกจากแพทยประจ�าบานและแพทย

ประจ�าบานตอยอดจะไดมโอกาสผอนคลายจากการฝกอบรมแลว ยงได

มโอกาสไดเหนมมนารกๆ ของอาจารยทงหลายทถงเวลาตองแขงขนกบ

นกเรยนนไมมใครยอมใครกนเลย งานนเรยกวาไดความประทบใจกนไป

สดๆ ทงอาจารยทงลกศษย

เชยงใหม ภาควชากมารเวชศาสตร คณะแพทยศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหมไดจด การประชมทางวชาการ ของภาควชากมารเวชศาสตร คณะแพทยศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม ประจ�าป 2562 ในหวขอ “Updates on common diseases: Old Wine in a New Bottle” ในระหวาง 23-25 มกราคม 2562 และไดจดงานแสดงมทตาจตแก ศ. พญ. จฬาภรณ พฤกษชาตคณ และ ผศ. พญ. วชร ตนตประภา เมอวนท 24 มกราคม พ.ศ. 2562 ทผานมา ณ โรงแรมดเอมเพรส เชยงใหม งานนเหลาอาจารยในภาควชา รวมกบแพทยใชทน แพทยประจ�าบาน และ แพทยประจ�าบานตอยอด ไดจดการแสดงและดนตรมากมาย สรางความ ประทบใจใหแกเจาของงานและผทมารวมงานเปนอยางมากเลยคะ

ศรราชพยาบาล วนเดก@ศรราช 2562 ปนเปนปแรกทภาควชากมารเวชศาสตร คณะแพทยศาสตรศรราชพยาบาลจดกจกรรมวนเดกส�าหรบ

24

ศรนครนทร ขอนแกน ขอแสดงความยนดกบ รศ.นพ. ชาญชย พานทอง วรยะกล ขนรบต�าแหนงรกษาการอธการบด มหาวทยาลย ขอนแกน และจบงานพธพระราชทานเพลงศพหลวงพอคณตงแตวนท 21-28 มกราคม 2562 อาจารยและทมพยาบาล แพทยใชทนและแพทยประจ�าบานรวมแรงรวมใจเขารวมในงานอยางเขมแขง และเพงเสรจสนการสอบ OSCE ของแพทยใชทน แพทยประจ�าบานสาขากมารเวชศาสตร ขอใหนองๆทกคนโชคด

ประชาชนคะ (ทกปทผานมาจากกจกรรมเฉพาะเดกเดกผปวยของเราคะ) ตองขอบคณผใหญใจดและจตอาสาทกทานทมาชวยสรางความสขและรอยยมใหกบเดกเดกทมารวมงานกวา 600 คนคะ มนองๆ ทเคยเปนคนไขมารวม show ความสามารถไมวาจะเปนนองน�าหนกแรกคลอด 600 กรม เดกโรคหวใจทไดรบการผาตดแกไข และอกหลายหลายคนเหนแลวปลมใจจรงๆคะ นอกจากนยงม teddy bear clinic ใหนองนองมโอกาสเปนคณหมอ การแสดงสนขแสนร canny boy แสดงละครใบ baby mime หวเราะกนจนทองแขงคะ งานน รศ.พญ. วาณ วสทธเสรวงศ แมงานหายเหนอยเลยคะ…ขอแสดงความยนดกบ ผศ.นพ.สรวศ วรวรรณ คนเกงทควบ 2 ต�าแหนงคะ ผชวยผอ�านวยการรพ.ศรราช และผชวยผอ�านวยการรพ.ศรราชปยะมหาราชการณย กลบบานดกหนอยภรรยาคงไมวากนนะคะ และขอแสดงความยนดกบ พญ. ธนพร ไชยภกด เจาสาวปายแดง ในวนเลอกตง 2562 ขอใหมความสขในชวตคตลอดไป นะคะ

สงขลานครนทร ภาควชากมารเวชศาสตร คณะแพทยศาสตร มหาวทยาลยสงขลานครนทร จดงานประชมวชาการประจ�าป “Common practices in pediatrics” วนท 25-28 มถนายน 2019 ขอเชญผสนใจสมคร online ไดท https://peddepartpsu.wixsite.com/pediatricpsu และในเดอนกรกฎาคมน มเรองนายนดคอ อาจารย ณฐศรต สงทว จะจบ felllow Hematology/oncology ท SickKids Hospital, Toronto กลบมาเปนก�าลงส�าค�ญใหกบหนวยโลหตวทยาและมะเรงในเดกของเรา

สถาบนสขภาพเดกแหงชาตมหาราชน ขอแสดงความยนดเปนอยางยงกบอาจารยแพทยคนเกงทง 2 ทานคะ ทานแรก ผศ.(พเศษ) พญ.อรวรรณ เอยมโอภาส ไดรบรางวล บคลากรดเดน ประเภท ขาราชการ ประจ�าป 2561 จากสถาบนสขภาพเดกแหงชาตมหาราชน และอกทานนง อ.ชเกยรต เกยรตขจรกล ไดรบถง 2 รางวลใหญ คอ รางวลขาราชการพลเรอนดเดน กรมการแพทย ประจ�าป 2561 และ บคลากรดเดน ประเภท ขาราชการ ประจ�าป 2561 สถาบนสขภาพเดกแหงชาตมหาราชนคะ นาภาคภมใจจรงๆนะคะ