บทท่ี 1 การบัญชีต้นทุน¸ารบัญชี... ·...
Transcript of บทท่ี 1 การบัญชีต้นทุน¸ารบัญชี... ·...
บทท 1 การบญชตนทนการบญชตนทนและการบญชบรหารมวตถประสงคหลกในการใหขอมลเพอประกอบการตดสนใจแกฝายบรหาร
ทงนผบรหารตองการขอมลสาหรบ
1.การวางแผนและควบคมการดาเนนงานตามปกต (เชน การใชตนทนมาตรฐานในการประเมนประสทธภาพ
ของการผลต)
2.การวางแผนระยะยาวและการตดสนใจ (เชน การใชงบประมาณลงทน (capital budgeting) ในการตดสนใจ
ลงทนในโครงการตางๆ
นอกจากน การบญชตนทนยงชวยสนบสนนหนาทงานของการบญชการเงนหลายประการ ไดแก การคานวณ
ตนทนสนคาคงเหลอ เปนตน ทงน ในการทดสอบผสอบบญชรบอนญาตไดกาหนดใหความรเกยวกบการบรหาร
ตนทนซงเปนพนฐานสาหรบผสอบบญชในการประกอบวชาชพ เปนหนงในหวขอสาคญของการสอบในวชา
หลกการบญช ซงมนาหนกคะแนนประมาณ 25% - 30% (ขอสอบอตนย 1 ขอ 20% และปรนย
ประมาณ 5 – 10 ขอๆ ละ 1%)
ตนทนการผลต
ตนทนการผลต หมายถง คาใชจายทเกดขนจากการแปรสภาพวตถดบใหกลายเปนสนคาสาเรจรป เปนตนทน
ทเกดขนในธรกจการผลต การแบงประเภทของตนทนการผลต ถาแบงตามองคประกอบของตนทนจะสามารถแบง
ประเภทของตนทนออกเปน 3 ประเภท ประกอบดวย วตถดบทางตรง คาแรงทางตรง และคาใชจายการผลต
ตนทนการผลต = วตถดบทางตรงใชไป + คาแรงงานทางตรง + คาใชจายในการผลต
ตนทนการผลต เปนตนทนทงหมดทถกใชไปสาหรบการผลตสนคาในระหวางงวด ซงกระบวนการผลตสนคา
บางชนดอาจใชระยะเวลานาน ทาใหสนคาบางหนวย ณ วนสนงวด อาจจะยงผลตไมเสรจ ดงนนตนทน
การผลตทเกดขนในระหวางงวด จงเปนตนทนของสนคาทผลตเสรจในระหวางงวด (สนคาสาเรจรป) และ
สนคาทยงอยในกระบวนการผลต (งานระหวางทา)
ตนทนของสนคาท ผลตเสรจ = งานระหวางทาตนงวด + ตนทนการผลต – งานระหวางทาปลายงวด
1
ตวอยางโจทยครงท 3/2559
บรษท ธรภทร จากด เปนธรกจผลตสนคา ใชระบบตนทนจรง ปนสวนตนทนตามจานวนหนวยผลต กจการ
สามารถผลตสนคาไดทนในงวด ทาใหไมมงานระหวางทาตนงวดและปลายงวด กจการคานวณตนทน
สนคาคงเหลอดวยวธ FIFO
สนคาสาเรจรปตนงวด 200 หนวย @105 บาท
สนคาทผลตไดในงวด 3,500 หนวย
ขายสนคาไดในงวด 3,400 หนวย @250 บาท
ตนทนและคาใชจายทเกดขนในงวด
คาวตถดบทางตรง 100,000 บาท
คาแรงงานทางตรง 120,000 บาท
เงนเดอนพนกงานบญช 50,000 บาท
คาบาบดนาเสย 10,000 บาท
คาซอมโชวรม 7,000 บาท
คาเชาโรงงาน 12,000 บาท
คาเบยประกนอคคภยโรงงาน 10,000 บาท
คาเสอมราคาเครองจกร 30,000 บาท
คาเครองแบบพมพฝายขาย 1,000 บาท
ใหทา 1.ทางบตนทนผลตสาหรบงวด
2. คานวณตนทนตอหนวย
3. ทางบตนทนขาย
ตอบ 1.ทางบตนทนผลตสาหรบงวด
งบตนทนสนคาทผลต (Cost of Goods Manufactured Schedule) เปนงบการเงนทนาเสนอขอมลตนทน
การผลตทเกดขนระหวางงวด ซงแสดงไดดงน
2
บรษท ธรภทร จากด
งบตนทนผลต
สาหรบป สนสด 31 ธนวาคม 25xx
วตถดบคงเหลอตนงวด XX
บวก ซอวตถดบ XX
วตถดบมไวเพอใช XX
หก วตถดบคงเหลอปลายงวด XX
วตถดบทางตรง 100,000.00
คาแรงงานทางตรง 120,000.00
คาใชจายการผลต
คาบาบดนาเสย 10,000.00
คาเชาโรงงาน 12,000.00
คาเบยประกนอคคภยโรงงาน 10,000.00
คาเสอมราคาเครองจกร 30,000.00 62,000.00
ตนทนการผลตระหวางงวด 282,000.00
บวก งานระหวางทาตนงวด -
งานระหวางทาทงสน 282,000.00
หก งานระหวางทาปลายงวด -
ตนทนการผลตสนคาสาเรจรป 282,000.00
2. คานวณตนทนตอหนวย
ตนทนผลตสนคาสาเรจรป 282,000 บาท
หาร จานวนหนวยผลต 3,500 หนวย
ตนทนผลตสนคาตอหนวย 80.57 บาทตอหนวย
3
3. ทางบตนทนขาย
บรษท ธรภทร จากด
งบตนทนขาย
สาหรบป สนสด 31 ธนวาคม 25xx
บาท
สนคาสาเรจรปคงเหลอตนงวด (200หนวย @105) 21,000
ตนทนสนคาผลตสาเรจ 282,000
รวมสนคาสาเรจรปมไวขาย 303,000
สนคาคงเหลอปลายงวด – FIFO (300หนวย @80.57) -24,171
ตนทนขาย 278,829
การคานวณตนทนการผลต
การคานวณตนทนผลตจะแบงออกเปน 2 ประเภท คอ
1. ระบบบญชตนทนงานสงทา (Job Order Cost System) เหมาะสาหรบกจการททาการผลตตามคาสงซอ
สนคาทผลตสาหรบลกคาแตละรายจะมลกษณะแตกตางกน ระบบบญชตนทนงานสงทามวตถประสงค
เพอคานวณหาตนทนของสนคาตามแตละงานได ดงนนตนทนทเกดขนจะถกบนทกเขาตามแตละงานของ
ลกคา (Job) หรอแตละกลมของสนคา (Batch)
ตวอยางโจทยครงท 2/2544
บรษท บานเดก จากด ผลตเฟอรนเจอรสาหรบบานเดกเลนออกจาหนาย ทาบญชตนทนโดยใชระบบตนทนงาน
(Job-Order Cost System) ณ วนท 31 สงหาคม 2544 ยอดสนคางานระหวางทาคงเหลอประกอบดวยงานตอไปน
งานเลขท รายการ จานวนหนวย ตนทน
101 เปล 20,000.00 900,000.00 บาท
102 เตยง 15,000.00 420,000.00 บาท
103 ต เสอผา 25,000.00 250,000.00 บาท
รวม 1,570,000.00 บาท
4
ณ วนท 31 สงหาคม 2544 สนคาสาเรจรปคงเหลอประกอบดวย 5 รายการ ดงน
รายการ จานวนหนวย ตนทนตอหนวย ตนทนทงหมด
เปล 7,500 64 480,000.00 บาท
เกาอ 13,000 23 299,000.00 บาท
โตะ 11,200 102 1,142,400.00 บาท
ต เสอผา 21,000 55 1,155,000.00 บาท
เตยง 19,400 35 679,000.00 บาท
รวม 3,755,400.00 บาท
ในการคานวณตนทน บรษทคดคาใชจายโรงงาน (Manufacturing Overhead) เขาเปนตนทนผลตภณฑตาม
ชวโมงแรงงานโดยตรง สาหรบปการเงนสนสด วนท 30 กนยายน 2544 บรษทประมาณวาจะมคาใชจายโรงงาน
เกดขน 4,500,000 บาท จากการทางาน 600,000 ชวโมง แรงงานโดยตรงในชวง 11 เดอน ทผานมาของป
การเงนไดมคาใชจายโรงงานเกดขนจรง 4,103,000 บาท จากการทางานจรง 555,000 ชวโมงแรงงานโดยตรง
ณ วนท 31 สงหาคม 2544 มยอดคงเหลอในบญชวตถดบ 668,000 บาท การซอและเบกใชวตถดบเพอ
การผลตในระหวางเดอนกนยายน เปนดงน
ซอวตถดบ 638,000 บาท
เบกใชวตถดบ :
งาน 101- เปล 155,000 บาท
งาน 102- เตยง 13,000 บาท
งาน 103-ต เสอผา 211,000 บาท
งาน 104-เกาอ (10,000 ตว) 143,000 บาท
งาน 105-โตะ (5,000 ตว) 252,000 บาท
วตถดบทางออม 97,000 บาท
871,000
5
ระหวางเดอนกนยายน บรษทมตนทนคาแรงเกดขนดงน
งานเลขท จานวนชวโมง ตนทนทงหมด
101 12,000 122,400.00 บาท
102 4,400 43,200.00 บาท
103 19,500 200,500.00 บาท
104 3,500 30,000.00 บาท
105 14,000 138,000.00 บาท
คาแรงงานทางออม 8,000 72,000.00 บาท
ขายและบรหาร 302,000.00 บาท
รวม 908,100.00 บาท
ระหวางเดอนกนยายนงานททาเสรจเรยบรอยและจานวนหนวยทขายไดเปนดงน
งานเลขท รายการ จานวนหนวยท จานวนหนวยท
ทาเสรจ ขายและสงแลว
101 เปล 20,000.00 17,500.00
102 เตยง 15,000.00 21,000.00
104 เกาอ 10,000.00 14,000.00
ต เสอผา - 18,000.00
105 โตะ 5,000.00 6,000.00
ระหวางเดอนกนยายน มตนทนในสวนการผลตเกดขนดงน
คาเสอมราคา 52,000 บาท
คานาคาไฟ 46,000 บาท
คาเบยประกนภย 7,000 บาท
คาภาษโรงเรอน 3,000 บาท
คาซอมบารง 18,000 บาท
รวม 126,000 บาท
บรษทคานวณตนทนวตถดบและสนคาตามวธซอกอนใชกอน (First-in, First-out)
ใหทา 1.คานวณยอดเงนของงานระหวางทาคงเหลอ (work in process) ณ วนท 30 กนยายน 2544
2.คานวณยอดเงนของเตยง (งาน 102) ทเปนสนคาสาเรจรปคงเหลอ ณ วนท 30 กนยายน 2544
3.คานวณ UNDER หรอ OVERAPPLIED OVERHEAD COST สาหรบปการเงนสนสด วนท 30 กนยายน 2544
6
ตอบ 1.คานวณยอดเงนของงานระหวางทาคงเหลอ ณ วนท 30 กนยายน 2544
คานวณหาหนวย WIP ปลายงวด (ณ 30 กนยายน 2544)
งานเลขท รายการ WIP ยกมา เรมในเดอน ผลตเสรจ WIP ยกไป
101 เปล 20,000.00 20,000.00 -
102 เตยง 15,000.00 15,000.00 -
103 ต เสอผา 25,000.00 25,000.00
104 เกาอ - 10,000.00 10,000.00 -
105 โตะ - 5,000.00 5,000.00 -
คานวณตนทน WIP ของงาน 103 (บาท)
WIP ยกมา 25,000 250,000
ตนทนระหวางงวด
DM 211,000
DL 200,500
OH (19,500 ชม. x 7.50) 146,250
รวม WIP (งาน 103) 807,750
อตราคาใชจายในการผลตคดเขางาน
คาใชจายในการผลตตามงบประมาณ 4,500,000 บาท
จานวนชวโมงแรงงานทประมาณไว 600,000 ชวโมง
อตราคาใชจายในการผลตคดเขางานตอชวโมงแรงงานทางตรง 7.5 บาท ตอ ชวโมง
2.คานวณยอดเงนของเตยง (งาน 102) ทเปนสนคาสาเรจรปคงเหลอ ณ วนท 30 กนยายน 2544
สนคาสาเรจรปตนงวด 19,400.00
สนคาผลตเสรจระหวางงวด 15,000.00
รวมสนคามไวเพอขาย 34,400.00
หก สนคาทขายไดระหวางงวด 21,000.00-
สนคาสาเรจรปคงเหลอปลายงวด 13,400.00
เมอบรษทคดตนทนสนคาคงเหลอแบบ FIFO ดงนนตนทนสนคาปลายงวดจงเปนสนคาทผลตไดระหวางงวด
ดงการคานวณดงน
หนวย
หนวย
*
*
7
บาท
WIP ตนงวด 420,000.00
ตนทนระหวางงวด
DM 13,000.00
DL 43,200.00
OH (4,400 ชม. x 7.50) 33,000.00
รวมตนทนสนคาสาเรจรป 509,200.00
จานวนหนวยผลต 15,000.00
ตนทนตอหนวย 33.95
คณ หนวยสนคาคงเหลอปลายงวด 13,400.00
ตนทนสนคาสาเรจรปปลายงวด 454,885.33
3.คานวณ UNDER หรอ OVERAPPLIED OVERHEAD COST สาหรบปสนสด วนท 30 กนยายน 2544
คาใชจายในการผลตเกดจรง
ชวโมงแรงงาน บาท
11 เดอนแรก 555,000 4,103,000.00
เดอน กนยายน 2544 53,400 295,000.00
รวม 608,400 4,398,000.00
*97,000+72,000+126,000 = 295,000 บาท
**12,000 + 4,400 + 19,500 + 3,500 + 14,000 = 53,400 ชวโมงแรงงานทางตรง
อตราคาใชจายในการผลตคดเขางานตอชวโมงแรงงานทางตรง 7.5
คาใชจายการผลตคดเขางานไดเทากบ (7.50 x 608,400 ชม.) 4,563,000
คานวณ UNDER หรอ OVERAPPLIED OVERHEAD COST
OH คดเขางาน 4,563,000
OH เกดจรง 4,398,000
ดงนนเกด over applied เทากบ 165,000
* **
8
ตวอยางโจทยครงท 1/2555
บรษทแพนเคก จากด เปนบรษทตดเยบเสอผา วตถดบมผา กบวสดสนเปลองในการตดเยบ ใชวธบนทกบญชแบบ
perpetual และคานวณตนทนวตถดบโดยใชวธถวเฉลยถวงนาหนก โดยบญชสนคาคงเหลอ ณ วนท 1 ตลาคม 25x4
ประกอบดวยสนคาดงตอไปน
สนคาคงเหลอ ณ วนท 1/10/25x4
ผาจานวน 1,200 เมตร ๆ ละ 141 บาท 169,200 บาท
วสดสนเปลองในการตดเยบ 10,000 บาท
งานระหวางทา 134,620 บาท
สนคาสาเรจรป 500,000 บาท
บรษทจายคาแรงแกพนกงานในอตราชวโมงละ 50 บาท
บรษทมงานระหวางทาประกอบดวย 2 งานดงน
งานเลขท 9-07 งานเลขท 9-10
วตถดบทางตรง 25,870.00 40,000.00
คาแรงงานทางตรง 15,000.00 12,500.00 300
คาใชจายในการผลต 22,500.00 18,750.00 75
รวมงานระหวางทา 63,370.00 71,250.00
กจการใชอตราคาใชจายการผลตในการคดเขางานตอชวโมงแรงงานทางตรง โดยในระหวางเดอนตลาคมม
เหตการณเกดขนดงน
1.ซอผาจานวน 1,200 เมตร เมตรละ 143 บาท เปนเงน 171,600 บาท วสดสนเปลองในการตดเยบ 12,500 บาท
2.เบกวตถดบไปใชดงน
งานเลขท 9-10 150 เมตร
งานเลขท 10-01 75 เมตร
งานเลขท 10-02 82 เมตร
งานเลขท 10-03 98 เมตร
บรษทไดเบกวสดสนเปลองในการตดเยบ จานวน 4,500 บาท
9
3. จายคาแรงงานทางออม 8,500 บาท นอกจากนในแตละงานมการเบกแรงงานทางตรงดงน
งานเลขท 9-07 38 ชวโมง
งานเลขท 9-10 42 ชวโมง
งานเลขท 10-01 50 ชวโมง
งานเลขท 10-02 27 ชวโมง
งานเลขท 10-03 78 ชวโมง
4.มคาใชจายการผลตอนๆเกดขนดงน
คาเสอมราคา 5,000.00 บาท
คาเบยประกนจายลวงหนาตดจาย 1,200.00 บาท
คาใชจายอนเปนเงนสด 800.00 บาท
5.สงวสดสนเปลองในการตดเยบทใชไมหมดคนคลง 600 บาท
6.สนเดอน ต.ค. มเพยงงานเลขท 10-02 ทผลตไมเสรจ งานอนๆขายใหลกคา ในราคาขาย 130% ของตนทนผลต
งานเลขท 10-03 ผลตเสรจแลว แตยงไมไดสงใหลกคา
7.ผลตางระหวางคาใชจายการผลตคดเขางาน และคาใชจายการผลตเกดขนจรง ใหบนทกเขาบญชตนทนขาย
ใหทา 1.คานวณตนทนการผลตแตละงาน
2.ทางบตนทนผลต และงบตนทนขาย
3.ลงบญชในสมดรายวนทวไป
ตอบ 1.คานวณตนทนการผลตแตละงาน
ในการคานวณหาตนทนผลตแตละงาน จากตองทราบตนทนวตถดบ คาแรง และคาใชจายการผลตของ
งานแตละงาน เนองจากขอมลทใหมาทราบปรมาณการใชผา และ ชวโมงแรงงาน เพอคานวณหาตนทนงาน
จะตองหาขอมลเพมเตมดงน
คานวณหาตนทนเฉลยของผาตอ 1 เมตร
จานวนเมตร ตนทนรวม ตนทนเฉลยตอเมตร
วตถดบคงเหลอ 1/10/x4 1,200 169,200.00 141.00
ซอเพม 1,200 171,600.00 143.00
รวม 2,400 340,800.00 142.00
หก เบกใช 405 57,510.00
วตถดบคงเหลอ 31/10/x4 1,995 283,290.00 142.00
10
คานวณหาอตราคาใชจายในการผลตคดเขางาน โดยพจารณาจากงานระหวางทาคงคางตนเดอน
งานเลขท 9-07 งานเลขท 9-10
คาแรงงานทางตรง 15,000.00 12,500.00
อตราคาแรงงานตอชวโมง 50.00 50.00
ชวโมงแรงงานทางตรงของแตละงาน 300.00 250.00
คาใชจายในการผลตคดเขางาน 22,500.00 18,750.00
อตราคาใชจายในการผลตคดเขางาน 75.00 75.00
จงสรปไดวาอตราคาใชจายในการผลตคดเขางาน = 75 บาทตอ 1 ชวโมงแรงงานทางตรง
คานวณตนทนงานแตละงาน
วตถดบ DL MO รวมตนทนผลต
@142 บาท @50 บาท @75 บาท ระหวางงวด
งานเลขท 9-07 - 1,900 2,850 4,750
งานเลขท 9-10 21,300 2,100 3,150 26,550
งานเลขท 10-01 10,650 2,500 3,750 16,900
งานเลขท 10-02 11,644 1,350 2,025 15,019
งานเลขท 10-03 13,916 3,900 5,850 23,666
57,510 11,750 17,625 86,885
WIP รวมตนทนผลต รวมตนทน
ตนงวด ระหวางงวด
งานเลขท 9-07 ตนทนขาย 63,370 4,750 68,120
งานเลขท 9-10 ตนทนขาย 71,250 26,550 97,800
งานเลขท 10-01 ตนทนขาย - 16,900 16,900
งานเลขท 10-02 งานระหวางทา - 15,019 15,019
งานเลขท 10-03 สนคาคงเหลอ - 23,666 23,666
134,620 86,885 221,505
206,486
รวมตนทน
งาน
งาน สถานะ
11
สรปตนทนงาน
สรปตนทน จานวนเงน
ตนทนขาย 182,820.00
งานระหวางทา 15,019.00
สนคาคงเหลอ 23,666.00
รวมตนทน 221,505.00
คานวณหาคาใชจายในการผลตคดเขางาน เปรยบเทยบกบคาใชจายในการผลตทเกดจรงเพอหาผลตาง
คาใชจายในการผลต
ชม.แรงงานทางตรง อตราจดสรร คชจ.ผลตคดเขางาน
งานเลขท 9-07 38 75 2,850
งานเลขท 9-10 42 75 3,150
งานเลขท 10-01 50 75 3,750
งานเลขท 10-02 27 75 2,025
งานเลขท 10-03 78 75 5,850
รวมคาใชจายในการผลตคดเขางาน 235 17,625
วตถดบทางออมทเบกสทธ (4,500 - 600) 3,900
คาแรงงานทางออม 8,500
คาเสอมราคา 5,000
คาเบยประกนจายลวงหนาตดจาย 1,200
คาใชจายอนเปนเงนสด 800
รวมคาใชจายในการผลตเกดจรง 19,400
รวมคาใชจายในการผลตคดเขางาน 17,625
คาใชจายในการผลตคดเขางานตา (สง) เกนไป 1,775 Underapplied
ปรบปรงเขาตนทนขาย
งาน
คานวณคาใชจายในการผลตเกดจรง
12
2.ทางบตนทนผลต และงบตนทนขาย
บรษทแพนเคก จากด
งบตนทนการผลต
สาหรบงวดเวลา 1 เดอน สนสด 31/10/25x4
วตถดบทางตรง 57,510
คาแรงงานทางตรง 11,750
คาใชจายในการผลตคดเขางาน 17,625
ตนทนการผลตระหวางงวด 86,885
บวก งานระหวางทาตนงวด 134,620
งานระหวางทาทงสน 221,505
หก งานระหวางทาปลายงวด 15,019
ตนทนการผลตสนคาสาเรจรป 206,486
สนคาสาเรจรปตนงวด 500,000
บวกตนทนการผลตสนคาสาเรจรป 206,486
บวก คาใชจายในการผลตคดเขางานตาเกนไป 1,775
สนคามไวเพอขาย 708,261
หก สนคาสาเรจรปปลายงวด 23,666
ตนทนขาย 684,595
บรษทแพนเคก จากด
งบตนทนขาย
สาหรบงวดเวลา 1 เดอน สนสด 31/10/25x4
13
3.ลงบญชในสมดรายวนทวไป
วตถดบ 171,600
วสดสนเปลอง 12,500
เงนสด เจาหนการคา 184,100
บนทกการซอวตถดบ
คาแรงงาน 11,750
คาใชจายในการผลต (คาแรงทางออม) 8,500
เงนสด คาแรงงานคางจาย 20,250
บนทกการจายคาแรงงานทางตรง
คาใชจายในการผลต 5,000
คาเสอมราคาสะสมเครองจกร 5,000
บนทกคาเสอมราคา
คาใชจายในการผลต 800
เงนสด 800
บนทกการจายคาใชจาย
คาใชจายในการผลต 1,200
คาเบยประกนภยจายลวงหนา 1,200
บนทกตดคาเบยประกนจายลวงหนาเปนคาเบยประกน
งานระหวางทา 57,510
วตถดบ 57,510
บนทกการเบกวตถดบเขางาน
คาใชจายในการผลต 4,500
วสดสนเปลอง 4,500
บนทกการเบกวสดสนเปลอง14
วสดสนเปลอง 600
คาใชจายในการผลต 600
บนทกการคนวสดสนเปลอง
งานระหวางทา 11,750
คาแรงงาน 11,750
บนทกการเบกคาแรงงานเขางาน
งานระหวางทา 17,625
คาใชจายในการผลตคดเขางาน 17,625
บนทกคาใชจายในการผลตคดเขางาน
สนคาสาเรจรป 206,486
งานระหวางทา 206,486
บนทกการโอนงานระหวางทาเปนสนคาสาเรจรป
เงนสด ลกหนการคา 887,666
ขาย (ตนทน x 130%) 887,666
บนทกการขายสนคา
ตนทนขาย 682,820
สนคาสาเรจรป 682,820
บนทกตนทนขายสนคา
คาใชจายในการผลตคดเขางาน 17,625
ตนทนขาย 1,775
คาใชจายในการผลต 19,400
บนทกปดบญชคชจ.ผลตคดเขางาน และคชจ.ผลต
15
ตวอยางโจทยครงท 3/2556
บรษท เยบปกถกรอย จากด เปนบรษททผลตผาสงตามงานสงทา จงจดทาตนทนแบบงานสงทา (Job order)
และคดคาใชจายการผลตคดเขางานตามชวโมงแรงงาน มตนทนการผลตแตละชวงงาน สาหรบผา 10,000 หนวย
ดงน
1.เบกผา จานวน 145,000 บาท และเบกดายกระดมและซบ จานวน 18,000 บาท เบกวตถดบเกนนามาคน
ผา 24,000 บาท ดายกระดมและซบ คน 3,000 บาท
2.ประมาณการคาใชจาย 200,000 บาท ประมาณการ ชวโมงแรงงาน 500 ชวโมง
3.แรงงานทางตรง ช.มละ 35 บาท วนละ 8 ช.ม จานวน 5 วน มคนงานจานวน 15 คน ในจานวนน
ทาความสะอาดโรงงาน 4 คน โดยบรษทมคาแรงเกดจรงในเดอนน 21,000 บาท
4.คาใชจายเกดจรงมดงน
คาใชจายทเกดขน บาท
คาเสอมราคา 35,000
คาเชาสานกงาน 60,000
คาวสดใชในโรงงาน 16,000
คาใชจายในการขาย 20,000
คาเชาโรงงาน 70,000
คารกษาความปลอดภยโรงงาน 30,000
คาโฆษณา 5,500
ใหทา 1.แสดงการคานวณตนทนการผลตทงหมด
2.คานวณตนทนการผลตตอหนวย
3.บรษทตองปรบปรงคาใชจายการผลตทเกดขนจรง กบคาใชจายการผลตคดเขางาน และแสดงผลตางทเกดขน
ณ สนงวดอยางไร
ตอบ 1.แสดงการคานวณตนทนการผลตท งหมด
คานวณอตราคาใชจายในการผลตคดเขางาน
ประมาณการคาใชจายในการผลต 200,000 บาท
ประมาณการชวโมงแรงงาน 500 ชวโมง
อตราคาใชจายในการผลตคดเขางาน 400 บาทตอชวโมง
16
2.คานวณตนทนการผลตตอหนวย
วตถดบทางตรง: หนวย : บาท
ผา (145,000 - 24,000) 121,000.00
ดายและซป (18,000 - 3,000) 15,000.00
รวมวตถดบทางตรง 136,000.00
คาแรงงานทางตรง (35 บาท x 8 ชม. x 5 วน x 11 คน) 15,400.00
คาใชจายในการผลตคดเขางาน (400 บาท x 8 ชม. x 5 วน x 11 คน) 176,000.00
รวมตนทนการผลตของงานสงทาครงน 327,400.00
คานวณตนทนการผลตตอหนวย
รวมตนทนการผลตของงานสงทาครงน 327,400 บาท
จานวนผลต 10,000 หนวย
ตนทนการผลตตอหนวย 32.74 บาท
3.บรษทตองปรบปรงคาใชจายการผลตท เก ดข นจรง กบคาใชจายการผลตคดเขางาน และแสดงผลตาง
ท เก ดข น ณ สนงวดอยางไร
คาใชจายการผลตทเกดขนจรง
คาแรงงานทางออม (35 บาท x 8 ชม. x 5 วน x 4 คน) 5,600 บาท
คาเสอมราคา 35,000 บาท
คาวสดใชในโรงงาน 16,000 บาท
คาเชาโรงงาน 70,000 บาท
คารกษาความปลอดภยโรงงาน 30,000 บาท
รวมคาใชจายในการผลตเกดจรง 156,600 บาท
คานวณ UNDER หรอ OVERAPPLIED OVERHEAD COST
คาใชจายในการผลตคดเขางาน 176,000
คาใชจายในการผลตเกดจรง 156,600
ดงนนเกด over applied เทากบ 19,400
17
การปรบปรงผลตางคาใชจายการผลตท เก ดข น
คาใชจายในการผลตคดเขางาน 176,000
ตนทนขาย 19,400
คาใชจายในการผลตเกดจรง 156,600
บนทกปดบญชคาใชจายในการผลตเขาบญชตนทนขาย
ตวอยางโจทยครงท 3/2560
บรษท ผลตเสอยด ม 2 แผนกคอแผนกตดทใชเครองจกรอตโนมตตดชนงาน และแผนกเยบทใชแรงงานคน
ในการเยบเปนหลก โดยปจจบนปนสวนคาใชจายการผลตโดยใชคาแรงงานทางตรงเปนตวปนสวนอตราเดยวทงโรงงาน
ณ 1 ตลาคม25x1 มยอดยกมาของบญชวตถดบ 30,000 บาท คาเผอมลคาสนคาลดลงดานเครดต 6,000 บาท
งานระหวางทาของงานเลขท 210 จานวน 120,000 และคาใชจายในการผลตตาไป/สงไป ดานเครดต 3,000 บาท
ระหวางเดอน ตลาคม มการผลตงาน 210 ตอ และเรมผลตงาน 220 230 และ 240 โดยมตนทนดงน
งาน # วตถดบ (บาท)
คาแรงงานทางตรง (บาท)
ชวโมงแรงงานทางตรง (ชม) สถานะ
210 - 20,000 300 เสรจและสงมอบ
220 120,000 50,000 600 เสรจและสงมอบ
230 150,000 60,000 900 เสรจ
240 200,000 80,000 1,200 งานระหวางทา
รวม 470,000 210,000 3,000
คาใชจายโรงงานปนสวนตามชวโมงแรงงานทางตรงอตราชวโมงละ40 บาท
ณ 1 ต.ค มวตถดบ ยกมา 30,000 บาท ระหวางเดอนตลาไดซอวตถดบเพม 500,000 บาท ทงน บรษทสามารถ
ขายเศษผาเปนเศษซากกโลกรมละ 200 บาท โดยนานๆ จะขายครงหนง
ระหวางเดอนตลาคม มคาใชจายการผลตเกดขนจรง 122,800 บาท
ขอมลเพมเตม
1. ลกคาสงซอสนคาตามงาน 210 จานวน 1,000 ชน แตบรษทผลต 1,020 ชน เนองจากในอดตมผลตภณฑ
เสยหายโดยครงนมสนคาเสย 5 ชน และแถมใหลกคา 5 ชน
2. งาน 220 มปรมาณขาย 1,000 ชน โดยแตพนกงานใหมเยบเสยทาใหมคาใชจายในการซอมทประกอบดวย
คาแรงและคาใชจายในการผลตเพอใหใชได 2,200 บาท บรษทยอมรบวาเปนความผดของบรษท ทงนยง
ไมไดบนทกบญช
18
3. ณ วนท 31 ตลาคม 25x1 วตถดบคงเหลอมมลคายตธรรม 55,000 บาท
ใหทา 1. คานวณตนทนงานและตนทนตอหนวยงานเลขท 210
2. คานวณตนทนงานและตนทนตอหนวยงานเลขท 220
3. คานวณตนทนสนคาสาเรจรป
4. คาใชจายคดเขางานสง/ตาไป เทาใด อยดานเดบตหรอเครดต
5. คาเผอมลคาลดลงของวตถดบ มเทาไหร อยดานเดบตหรอเครดต
1. คานวณตนทนงานและตนทนตอหนวยงานเลขท 210
WIP ยกมา 120,000
ตนทนระหวางงวด
DM 0
DL 20,000
OH (300 ชม. x 40) 12,000
รวม 152,000 149.0196078 2,980.39
จานวนหนวยทผลตได 1,000 149,019.61
ตนทนตอหนวย 152
ตนทนรวมเทากบ 152,000 บาท และตนทนตอหนวยเทากบ 152บาทตามการคานวณขางตน (แมจะผลต
1,020 หนวย แต 20 หนวยทผลตเกนจะถอเปน “ของเสยปกต” ซงถอเปนตนทนของหนวยดโอนออก)
2. คานวณตนทนงานและตนทนตอหนวยงานเลขท 220
DM 120,000
DL 50,000
OH (600 ชม. x 40) 24,000
รวม 194,000
จานวนหนวยทผลตได 1,000
ตนทนตอหนวย 194
ตนทนรวมเทากบ 194,000 บาท และตนทนตอหนวยเทากบ 194 บาทตามการคานวณขางตน (ตนทนการ rework
จะถอเปนคาใชจายในการผลตจายจรง ไมนามารวมเปนตนทนงานเนองจากบรษทใชคาใชจายในการผลตคดเขางาน)
19
3. คานวณตนทนสนคาสาเรจรป
สนคาสาเรจรป งานเลขท 230
DM 150,000
DL 60,000
OH (900 ชม. x 40) 36,000
รวม 246,000
4. คาใชจายคดเขางานสง/ตาไป เทาใด อยดานเดบตหรอเครดต
คาใชจายการผลตทเกดขนจรง 122,800
บวก คาใชจายในการซอม 2,200
รวมคาใชจายในการผลตเกดจรง 125,000
รวมคาใชจายในการผลตคดเขางาน (3,000*x 40) 120,000
คาใชจายในการผลตคดเขางานตา (สง) ระหวางงวด 5,000 เดบต
คาใชจายในการผลตตาไป/สงไป ยกมา 3,000 เครดต
คชจ.ผลตคดเขางานตาเกนไปไป (ดานเดบต) ยกไป 2,000 เดบต
5. คาเผอมลคาลดลงของวตถดบ มเทาไหร อยดานเดบตหรอเครดต
หนวย: บาท
วตถดบคงเหลอ 1/10/x1 30,000
ซอเพม 500,000
รวม 530,000
หก เบกใช 470,000
วตถดบคงเหลอ 31/10/x4 60,000
หก คาเผอมลคาสนคาลดลง (ยกมา) (6,000)
สนคาคงเหลอ-สทธตามบญช 54,000
มลคายตธรรมของวตถดบ 55,000
กลบรายการคาเผอมลคาสนคาลดลง (1,000)
ดงนน คาเผอมลคาลดลงของวตถดบเทากบ 5,000 บาทดานเครดต
คานวณคาใชจายในการผลตเกดจรง
20
2. ระบบบญชตนทนชวง (Process Cost System )
ระบบบญชตนทนชวงเหมาะสาหรบกจการทผลตสนคาทมลกษณะการผลตแบบตอเนอง หรอการผลตทในแตละ
ครงผลตเปนจานวนมาก และลกษณะของสนคาทถกผลตมลกษณะคลายคลงกน
การคานวณตนทนระบบบญชตนทนชวงสามารถแบงเปน 4 ขนตอนดงน
1.แสดงจานวนหนวยผลตจรง (physical units) ทาบญชตว T ของหนวยผลต
2.คานวณหนวยผลตเทยบเทาสาเรจรป (equivalent units of production) หาตวหาร
3.คานวณตนทนการผลตรวม และตนทนตอหนวย หาตวตง และคานวณตนทนตอหนวย
4.จดสรรตนทนรวมเปนตนทนสนคาสาเรจรป และตนทนงานระหวางทา ทาบญชตว T ของบญชงานระหวางทา
ขอสมมตฐานเกยวกบการไหลของตนทนสาหรบการคานวณตนทนชวง
การคานวณตนทนชวงมขอสมมตฐานสาหรบการไหลของตนทน 2 วธคอ ถวเฉลยถวงนาหนก และเขากอนออกกอน
โดยวธถวเฉลยถวงนาหนกเปนวธทไดรบความนยมมากกวา
ตวอยางโจทยการคานวณตนทนชวงวธ ถวเฉลยถวงนาหนก (แนวขอสอบครงท 3/2553)
บรษทแมว จากด เปนผผลตสารเคม โดยมขนตอนการผลต 2 ขนตอนคอแผนกผสม และแผนกกลน มการเตม
วตถดบเขาไปตงแตตนกระบวนการในขณะทตนทนแปลงสภาพเกดขนอยางสมาเสมอตลอดกระบวนการผลต บรษทใช
วธถวเฉลยถวงนาหนกในการคานวณตนทนชวง โดยตอไปนเปนขอมลของแผนกผสม
จานวนหนวยผลต วตถดบ ตนทนแปลงสภาพ
งานระหวางทา 1 ตค. 25x5 2,000 460,000 120,000
หนวยเรมผลตเดอน ตค. 25x5 8,000
หนวยผลตเสรจเดอน ตค. 25x5 9,000
งานระหวางทา 31 ตค. 25x5 1,000
ตนทนทเกดขนระหวางเดอน ตค. 25x5 2,000,000 935,000
โดยงานระหวางทาตนงวดวตถดบเสรจสนไป 100% สวนตนทนแปลงสภาพเสรจสนไป 60% สวนงานระหวางทา
ปลายงวดวตถดบเสรจสนไป 100% สวนตนทนแปลงสภาพเสรจสนไป 60% เชนกน
ใหทา 1.คานวณหนวยเทยบสาเรจรปสาหรบเดอนตลาคม 25x5
2.สรปตนทนของแผนกผสมสาหรบเดอนตลาคม 25x5
3.บนทกบญชทเกยวของในสมดรายวนทวไป
21
ตอบ 1.คานวณหนวยเทยบสาเรจรปสาหรบเดอนตลาคม 25x5
จานวนหนวยผลตจรง
วตถดบ ตนทนแปลงสภาพ
จานวนหนวยททาการผลต
งานระหวางทา 1 ตค. 25x5 2,000.00
หนวยเรมผลตเดอน ตค. 25x5 8,000.00
รวมจานวนหนวยททาการผลต 10,000.00
จานวนหนวยทผลตได
หนวยผลตเสรจเดอน ตค. 25x5 9,000.00 9,000.00 9,000.00
งานระหวางทา 31 ตค. 25x5 1,000.00 1,000.00 600.00
รวมจานวนหนวยทผลตได 10,000.00 10,000.00 9,600.00
ตนทนการผลต รวม วตถดบ ตนทนแปลงสภาพ
งานระหวางทา 1 ตค. 25x5 580,000.00 460,000.00 120,000.00
ตนทนทเกดขนระหวางเดอน ตค. 25x5 2,935,000.00 2,000,000.00 935,000.00
รวมตนทนการผลต 3,515,000.00 2,460,000.00 1,055,000.00
หนวยเทยบสาเรจรป 10,000.00 9,600.00
ตนทนตอหนวยเทยบสาเรจรป 355.90 246.00 109.90
2.สรปตนทนของแผนกผสมสาหรบเดอนตลาคม 25x5
งานระหวางทา 1 ตค. 25x5 580,000
ตนทนทเกดขนระหวางเดอน ตค. 25x5 2,935,000
รวมตนทนการผลต 3,515,000
จานวนหนวยเทยบสาเรจรป
22
การจดสรรตนทน
หนวยผลตเสรจโอนออก (9000 x 355.90) 3,203,063
งานระหวางทา 31 ตค. 25x5
วตถดบ (1000 x 246) 246,000
ตนทนแปลงสภาพ (600 x 109.90) 65,938
รวมงานระหวางทา 31 ตค. 25x5 311,938
รวมตนทนการผลต 3,515,000
3.บนทกบญชท เกยวของในสมดรายวนท วไป
งานระหวางทา (ผสม) 2,935,000
วตถดบ 2,000,000
คาแรงทางตรงและคาใชจายในการผลต 935,000
บนทกตนทนการผลตเขางาน
งานระหวางทา แผนกกลน 3,203,063
งานระหวางทา (ผสม) 3,203,063
บนทกการโอนตนทนไปยงแผนกกลน
ในขณะทวธเขากอนออกกอนจะไมไดรบความนยมมากนก แตสภาวชาชพฯ มการนามาออกขอสอบบาง
ตามตวอยางตอไปน
ตวอยางโจทยการคานวณตนทนชวงวธ เขากอนออกกอน (แนวขอสอบครงท 3/2556)
กจการแหงหนงมแผนกผลต 2 แผนก คอแผนก 1 กบ แผนก 2 โดยแผนก 1 เมอผลตเสรจจะโอนใหแผนก 2
ในแผนกท 1 มงานระหวางทาตนงวด 5,000 หนวย ทมขนความสาเรจ 40% หนวยทเรมผลตในเดอน 50,000 หนวย
หนวยทผลตเสรจจานวน 40,000 หนวย งานระหวางทาคงเหลอปลายงวด 15,000 หนวยขนความสาเรจ 30%
ทงน วตถดบและตนทนแปรสภาพของแผนกท 1 จะเกดขนพรอมๆ กน งานระหวางทาตนงวดมตนทนรวม 75,000 บาท
และตนทนทเกดระหวางงวดรวม 1,237,000 บาท
ใหทา 1.จานวนหนวยผลตสาหรบเดอน
2.จานวนหนวยเทยบเทาสาเรจรป ตามวธเขากอนออกกอน
3.ตนทนการผลตรวม
4.จดสรรตนทนสาหรบสนคาทผลตเสรจและโอนออกไปใหแผนก 2 และงานระหวางทาปลายงวด
23
ตอบ การคานวณตนทนผลต
จานวนหนวยผลตจรง
วตถดบ ตนทนแปลงสภาพ
จานวนหนวยททาการผลต
งานระหวางทาตนงวด 5,000.00
หนวยเรมผลตในระหวางงวด 50,000.00
รวมจานวนหนวยททาการผลต 55,000.00
จานวนหนวยทผลตได
งานระหวางทาตนงวด 5,000.00 3,000.00 3,000.00
หนวยเรมและเสรจในงวด 35,000.00 35,000.00 35,000.00
งานระหวางทาปลายงวด 15,000.00 4,500.00 4,500.00
รวมจานวนหนวยทผลตได 55,000.00 42,500.00 42,500.00
ตนทนการผลต
ตนทนทเกดขนในระหวางงวด 1,237,000.00
หนวยเทยบสาเรจรป 42,500.00
ตนทนตอหนวยเทยบสาเรจรป 29.11
สรปตนทนการผลต
งานระหวางทาตนงวด 75,000.00
ตนทนทเกดขนระหวางเดอน 1,237,000.00
รวมตนทนการผลต 1,312,000.00
การจดสรรตนทน
จานวนหนวยเทยบสาเรจรป
24
ตนทนผลตเสรจโอนออก
ตนทนงานระหวางทาตนงวด (40% ของ5,000 หนวย) 75,000
งานระหวางทาตนงวดทาตอจนเสรจ (60%ทเหลอ) (3,000*29.11) 87,318 162,318
ตนทนของหนวยเรมและเสรจในงวด (35,000x29.11) 1,018,706
รวมตนทนทผลตเสรจและโอนออก 1,181,024
รวมงานระหวางทาปลายงวด (4,500*29.11). 130,976 (4,500*29.11)
รวมตนทนการผลต 1,312,000
จงสามารถตอบคาถามไดดงน
1.จานวนหนวยผลตสาหรบเดอน
หนวย
จานวนหนวยททาการผลต
งานระหวางทาตนงวด 5,000.00
หนวยเรมผลตในระหวางงวด 50,000.00
รวมจานวนหนวยททาการผลต 55,000.00
2.จานวนหนวยเทยบเทาสาเรจรป ตามวธ เขากอนออกกอน
จานวนหนวยทผลตได วตถดบ ตนทนแปลงสภาพ
งานระหวางทาตนงวด 5,000.00 3,000.00 3,000.00
หนวยเรมและเสรจในงวด 35,000.00 35,000.00 35,000.00
งานระหวางทาปลายงวด 15,000.00 4,500.00 4,500.00
รวมจานวนหนวยทผลตได 55,000.00 42,500.00 42,500.00
3.ตนทนการผลตรวม
สรปตนทนการผลต
งานระหวางทาตนงวด 75,000.00
ตนทนทเกดขนระหวางเดอน 1,237,000.00
รวมตนทนการผลต 1,312,000.00
จานวนหนวยเทยบสาเรจรป
25
4.จดสรรตนทนสาหรบสนคาท ผลตเสรจและโอนออกไปใหแผนก 2 และงานระหวางทาปลายงวด
การจดสรรตนทน
ตนทนผลตเสรจโอนออก
ตนทนงานระหวางทาตนงวด (40% ของ5,000 หนวย) 75,000
งานระหวางทาตนงวดทาตอจนเสรจ (60%ทเหลอ) 87,318
ตนทนของหนวยเรมและเสรจในงวด (35,000x29.11) 1,018,706
รวมตนทนทผลตเสรจและโอนออก 1,181,024
งานระหวางทาปลายงวด 130,976
รวมตนทนการผลต 1,312,000
ตวอยางโจทยครงท 3/2555
บรษทแมวปา จากด เปนผผลตอาหารสาเรจรปใน 4 แผนก คอ แผนกลาง แผนกผสม แผนกปรง และแผนกหบหอ
ในแผนกหบหอ วตถดบ (หบหอ) จะใสเขาตอนทายกระบวนการผลต ในขณะทตนทนแปรสภาพจะเกดขนอยางสมาเสมอ
ตลอดกระบวนการ โดยขอมลทเกยวของระหวางเดอน 7 เปนดงน
จานวนผลตภณฑ ตนทนรบโอน วตถดบ ตนทนแปรสภาพ
งานระหวางทาตนงวด 1,200 26,750 - 4,020
หนวยรบโอนจากแผนกปรง 4,200
หนวยผลตเสรจโอนออก 4,000
งานระหวางทาปลายงวด 1,400
ตนทนทเกดขนระหวางเดอน 91,510 23,000 27,940
ขนความสาเรจงานระหวางทาตนงวดประกอบดวย ตนทนรบโอน 100% วตถดบ 0% และตนทนแปรสภาพ 25%
ขนความสาเรจงานระหวางทาปลายงวดประกอบดวย ตนทนรบโอน 100% วตถดบ 0% และตนทนแปรสภาพ 50%
ใหทา 1.ภายใตวธตนทนถวเฉลยถวงนาหนก ใหจดทารายงานตนทนการผลตสาหรบเดอน 7 ตลอดจนจดสรรตนทนเปน
ตนทนของหนวยผลตเสรจ และตนทนของงานระหวางทาปลายงวด
2.ภายใตวธเขากอนออกกอน สมมตวาตนทนรบโอนตนงวดเทากบ 28,920 (แทนท 26,750 บาท) และตนทนรบโอน
ระหวางเดอนเทากบ 93,660 บาท (แทนท 91,510 บาท) ขอมลอนคงเดม ใหจดทารายงานตนทนการผลตสาหรบเดอน 7
ตลอดจนจดสรรตนทนเปนตนทนของหนวยผลตเสรจ และตนทนของงานระหวางทาปลายงวด
26
ตอบ รายงานตนทนการผลตสาหรบเดอน 7 วธถวเฉลยถวงนาหนก
จานวนหนวยผลตจรง
หนวยรบโอน วตถดบ ตนทนแปลงสภาพ
จานวนหนวยททาการผลต
หนวยยกมา 1,200.00
เรมผลต 4,200.00
รวมจานวนหนวยททาการผลต 5,400.00
จานวนหนวยทผลตได
หนวยผลตเสรจ 4,000.00 4,000.00 4,000.00 4,000.00
งานระหวางทาปลายงวด 1,400.00 1,400.00 - 700.00
รวมจานวนหนวยทผลตได 5,400.00 5,400.00 4,000.00 4,700.00
ตนทนรบโอน วตถดบ ตนทนแปลงสภาพ ตนทนรวม
ตนทนการผลต
งานระหวางทาตนงวด 26,750.00 - 4,020.00 30,770.00
ตนทนทเกดขนระหวางเดอน 91,510.00 23,000.00 27,940.00 142,450.00
รวมตนทนการผลต 118,260.00 23,000.00 31,960.00 173,220.00
หนวยเทยบสาเรจรป 5,400.00 4,000.00 4,700.00
ตนทนตอหนวยเทยบสาเรจรป 21.90 5.75 6.80 34.45
จานวนหนวยเทยบสาเรจรป
27
การจดสรรตนทน
หนวยผลตเสรจโอนออก (4,000*34.45) 137,800 (4,000*34.45)
งานระหวางทาปลายงวด
หนวยรบโอน (1,400*21.90) 30,660 (1,400*21.90)
วตถดบ - (0*5.75)
ตนทนแปลงสภาพ (700*6.8) 4,760 (700*6.8)
รวมงานระหวางทาปลายงวด 35,420
รวมตนทนการผลต 173,220
รายงานตนทนการผลตเดอน 7 วธ เขากอนออกกอน
จานวนหนวยผลตจรง
หนวยรบโอน วตถดบ ตนทนแปลงสภาพ
จานวนหนวยททาการผลต
หนวยยกมา 1,200.00
เรมผลต 4,200.00
รวมจานวนหนวยททาการผลต 5,400.00
จานวนหนวยทผลตได หนวยรบโอน วตถดบ ตนทนแปลงสภาพ
หนวยยกมาผลตตอ 1,200.00 - 1,200.00 900.00
หนวยเรมและผลตเสรจในงวด 2,800.00 2,800.00 2,800.00 2,800.00
งานระหวางทาปลายงวด 1,400.00 1,400.00 - 700.00
รวมจานวนหนวยทผลตได 5,400.00 4,200.00 4,000.00 4,400.00
ตนทนรบโอน วตถดบ ตนทนแปลงสภาพ ตนทนรวม
ตนทนการผลตตอหนวย
ตนทนทเกดขนระหวางเดอน 93,660.00 23,000.00 27,940.00 144,600.00
หนวยเทยบสาเรจรป 4,200.00 4,000.00 4,400.00
ตนทนตอหนวยเทยบสาเรจรป 22.30 5.75 6.35 34.40
จานวนหนวยเทยบสาเรจรป
28
ตนทนรบโอน วตถดบ ตนทนแปลงสภาพ ตนทนรวม
ตนทนการผลตรวม
งานระหวางทาตนงวด 28,920.00 - 4,020.00 32,940.00
ตนทนทเกดขนระหวางเดอน 93,660.00 23,000.00 27,940.00 144,600.00
รวมตนทนการผลต 122,580.00 23,000.00 31,960.00 177,540.00
จดสรรตนทนสาหรบสนคาท ผลตเสรจและโอนออก และงานระหวางทาปลายงวด
การจดสรรตนทน
ตนทนผลตเสรจโอนออก วตถดบ ตนทนแปลงสภาพ ตนทนรวม
ตนทนงานระหวางทาตนงวด 32,940.00
งานระหวางทาตนงวดทาตอจนเสรจ 6,900.00 5,715.00 12,615.00
ตนทนของหนวยเรมและเสรจในงวด 96,320.00
รวมตนทนทผลตเสรจและโอนออก 141,875.00
งานระหวางทาปลายงวด
หนวยรบโอน 31,220.00 (1,400*22.30)
วตถดบ - (0*5.75)
ตนทนแปลงสภาพ 4,445.00 (700*6.35)
รวมงานระหวางทาปลายงวด 35,665.00
รวมตนทนการผลต 177,540.00
29
การบญชเกยวกบหนวยสญเสยในกระบวนการผลต
หนวยสญเสยในกระบวนการผลต แบงออกเปน 2 ประเภท หนวยสญเสยตามปกตและหนวยสญเสยเกนปกต
สาหรบการคานวณตนทนการผลต หนวยสญเสยปกตจะนาไปรวมเปนตนทนขอสนคาด ในขณะทตนทนของหนวย
สญเสยเกนปกตจะรบรเปนคาใชจายประจางวด (รบรขาดทนในงบกาไรขาดทน)
ตวอยางท 1 กจการแหงหนงผลตสนคาซงจะมของเสยปกตเทากบ 3% ของหนวยดโอนออกโดยตนทนของการ
ผลตสนคาเปนดงน
วตถดบ 840.00
ตนทนแปรสภาพ 315.00
รวม 1,155.00
ระหวางสปดาหมการผลตสนคาเสรจจานวน 2,100 หนวย แตมหนวยดทผานการตรวจสอบเพยง 2,000 หนวย
กจการไมมหนวยสนคาปลายงวด ใหคานวณตนทนของหนวยสญเสยไมปกต
a. 33.00 บาท c. 22.00 บาท
b. 20.35 บาท d. 1,100.00 บาท
การคานวณ
ขนท 1 คานวณหนวยสญเสยไมปกต
หนวยสนคาผลตเสรจ 2,100.00 หนวย
หก : หนวยสนคาด 2,000.00 หนวย
หนวนสนคาเสย 100.00 หนวย
หก : สนคาเสยปกต (3% ของหนวยด) 60.00 หนวย
คงเหลอ หนวยเสยไมปกต 40.00 หนวย
ขนท 2 คานวณตนทนตอหนวย
ตนทนรวม 1,155.00 บาท
2,100.00 หนวย 1100
0.55 บาท 33
ขนท 3 คานวณตนทนหนวยสญเสยไมปกต 1133
40.00 หนวย 0.5665
0.55 บาท 0.00028325
22.00 บาท
จานวนหนวยผลต
ตนทนตอหนวย
หนวยเสยไมปกต
ตนทนตอหนวย
ตนทนของหนวยสญเสยไมปกต
30
ตวอยางท 2 กจการแหงหนงผลตสนคาจานวน 550 หนวยในเดอนทผานมา โดยมหนวยดโอนออกเทากบ
500 หนวย หนวยสญเสยปกต 30 หนวย และหนวยสญเสยไมปกต 20 หนวย ตนทนการผลตทงสนเทากบ
2,200 บาท กจการจะถอหนวยสญเสยไมปกตเปนผลขาดทนในงบกาไรขาดทน ในขณะทตนทนหนวยสญเสยปกต
จะถอเปนตนทนของหนวยดโอนออก ตนทนของหนวยดโอนออกจะเทากบเทาใด
a. 2,080 บาท c. 2,200 บาท
b. 2,120 บาท d. 2,332 บาท
การคานวณ
ขนท 1 คานวณหนวยสญเสยไมปกต
หนวยสนคาผลตเสรจ 550.00 หนวย
หก : หนวยสนคาด 500.00 หนวย
หนวนสนคาเสย 50.00 หนวย
หก : สนคาเสยปกต 30.00 หนวย
คงเหลอ หนวยเสยไมปกต 20.00 หนวย
ขนท 2 คานวณตนทนตอหนวย
ตนทนรวม 2,200.00 บาท
550.00 หนวย
4.00 บาท
ขนท 3 คานวณตนทนหนวยดโอนออก
500.00 หนวย 2,000.00
30.00 หนวย 120.00
530.00 หนวย 2,120.00
4.00 บาท
2,120.00 บาท
4.24
ตนทนตอหนวย
ตนทนของหนวยสนคาด
จานวนหนวยผลต
ตนทนตอหนวย
หนวยสนคาด
บวก หนวยสนคาเสยปกต
รวมหนวยทงหมด
31
ตวอยางโจทยครงท 3/2557 การบญชเกยวกบหนวยสญเสยในกระบวนการผลต
บรษทกาแฟ จากด ดาเนนธรกจผลตสนคา โดยมแผนกผลต 2 แผนกคอแผนกปรงและแผนกบรรจ เมอแผนกปรง
ทาเสรจเรยบรอยแลวจะสงไปยงแผนกบรรจ แผนกปรงจะใสวตถดบเขาไปตงแตตนขบวนการผลต สวนตนทนแปลงสภาพ
จะเกดขนอยางสมาเสมอ สวนแผนกบรรจ จะมวตถซงเปนขวดทใสไปในกระบวนการอยางสมาเสมอ เชนเดยวกบตนทน
แปลงสภาพทเกดขนอยางสมาเสมอเชนกน ในระบบควบคมคณภาพของบรษท จะตรวจสอบของเสยเมอแผนกบรรจ
ดาเนนงานเสรจสนแลว โดยของเสยทยอมรบไดอยท 2% ของหนวยดทโอนออก
ขอมลดาเนนงานของเดอนธนวาคม 25x7 มดงน
งานระหวางทาตนงวด1,500 หนวยโดยตนทนงานระหวางทาตนงวดประกอบดวย ตนทนรบโอนจากแผนกปรง
12,000 บาท วตถดบทางตรง 400 บาท และตนทนแปลงสภาพ 150 บาท ขนความสาเรจของงานระหวางทาตนงวดเทากบ
20% หนวยผลตสนคาสาเรจรปทโอนออกจานวน 9,000 หนวย โดยในระหวางเดอนแผนกบรรจรบโอนหนวยผลตจาก
แผนกปรง 8,900 หนวย ซงมตนทนรบโอน 66,000 บาท งานระหวางทาปลายงวด1,000 หนวย ทมขนความสาเรจ 20%
คาใชจายทเกดขนระหวางงวดประกอบดวย วตถดบ14,000 บาท และตนทนแปลงสภาพ 9,450 บาท
ใหทา คานวณตนทนหนวยดทโอนออก,ของเสย และงานระหวางทาปลายงวด โดยกจการใชวธถวเฉลยถวงนาหนก
ตอบ ตามตารางคานวณตอไปน
จานวนหนวยผลตจรง
หนวยรบโอน วตถดบ ตนทนแปลงสภาพ
จานวนหนวยททาการผลต
หนวยยกมา 1,500.00
เรมผลต 8,900.00
รวมจานวนหนวยททาการผลต 10,400.00
จานวนหนวยทผลตได
หนวยผลตเสรจ 9,000.00 9,000.00 9,000.00 9,000.00
หนวยสญเสยปกต (2% หนวยด 180.00 180.00 180.00 180.00
หนวยสญเสยไมปกต 220.00 220.00 220.00 220.00
งานระหวางทาปลายงวด 1,000.00 1,000.00 200.00 200.00
รวมจานวนหนวยทผลตได 10,400.00 10,400.00 9,600.00 9,600.00
จานวนหนวยเทยบสาเรจรป
32
ตนทนรบโอน วตถดบ ตนทนแปลงสภาพ ตนทนรวม
ตนทนการผลต
งานระหวางทาตนงวด 12,000.00 400.00 150.00 12,550.00
ตนทนทเกดขนระหวางเดอน 66,000.00 14,000.00 9,450.00 89,450.00
รวมตนทนการผลต 78,000.00 14,400.00 9,600.00 102,000.00
หนวยเทยบสาเรจรป 10,400.00 9,600.00 9,600.00
ตนทนตอหนวยเทยบสาเรจรป 7.50 1.50 1.00 10.00
สรปตนทนการผลต
งานระหวางทาตนงวด 12,550
ตนทนทเกดขนระหวางเดอน 89,450
รวมตนทนการผลต 102,000
การจดสรรตนทน
การจดสรรตนทน
หนวยผลตเสรจโอนออก 90,000
หนวยสญเสยปกต 1,800
รวมตนทนหนวยดโอนออก 91,800 10.20
หนวยสญเสยไมปกต (ถอเปนผลขาดทนใน P/L) 2,200
งานระหวางทาปลายงวด
หนวยรบโอน 7,500 (1,000*7.5)
วตถดบ 300 (200*1.5)
ตนทนแปลงสภาพ 200 (200*1)
รวมงานระหวางทาปลายงวด 8,000
รวมตนทนการผลต 102,000
33
จากตวอยางโจทยครงท 3/2557 หากกจการใชวธ เขากอนออกกอน
จานวนหนวยผลตจรง
หนวยรบโอน วตถดบ ตนทนแปลงสภาพ
จานวนหนวยททาการผลต
หนวยยกมา 1,500.00
เรมผลต 8,900.00
รวมจานวนหนวยททาการผลต 10,400.00
จานวนหนวยทผลตได
หนวยเกายกมา 1,500.00 - 1,200.00 1,200.00
หนวยใหมผลตเสรจ 7,500.00 7,500.00 7,500.00 7,500.00
หนวยสญเสยปกต (2% หนวยด 180.00 180.00 180.00 180.00
หนวยสญเสยไมปกต 220.00 220.00 220.00 220.00
งานระหวางทาปลายงวด 1,000.00 1,000.00 200.00 200.00
รวมจานวนหนวยทผลตได 10,400.00 8,900.00 9,300.00 9,300.00
ตนทนรบโอน วตถดบ ตนทนแปลงสภาพ ตนทนรวม
ตนทนการผลต
ตนทนทเกดขนระหวางเดอน 66,000.00 14,000.00 9,450.00 89,450.00
รวมตนทนการผลต 66,000.00 14,000.00 9,450.00 89,450.00
หนวยเทยบสาเรจรป 8,900.00 9,300.00 9,300.00
ตนทนตอหนวยเทยบสาเรจรป 7.42 1.51 1.02 9.94
สรปตนทนการผลต
งานระหวางทาตนงวด 12,550
ตนทนทเกดขนระหวางเดอน 89,450
จานวนหนวยเทยบสาเรจรป
34
รวมตนทนการผลต 102,000
การจดสรรตนทน
ตนทนงานระหวางทาตนงวด 12,550.00
หนวยรบโอน -
วตถดบ 1,806 (1,200*1.51)
ตนทนแปลงสภาพ 1,219 3,025.81 15,575.81
งานระหวางทาตนงวดทาตอจนเสรจ 15,575.81
ตนทนของหนวยเรมและเสรจในงวด 74,529.27 (7,500*9.94)
หนวยสญเสยปกต 1,788.70 (180*9.94)
รวมตนทนหนวยดโอนออก 91,893.78 (9,000 หนวย)
หนวยสญเสยไมปกต (ถอเปนผลขาดทนใน P/L) 2,186.19 (220*9.94)
งานระหวางทาปลายงวด
หนวยรบโอน 7,415.73 (1,000*7.42)
วตถดบ 301.08 (200*1.51)
ตนทนแปลงสภาพ 203.23 (200*1.02)
รวมงานระหวางทาปลายงวด 7,920.03
รวมตนทนการผลต 102,000.00
35