บทน ำ ควำมเป็นมำและควำมส...
Transcript of บทน ำ ควำมเป็นมำและควำมส...
บทท 1 บทน ำ
ควำมเปนมำและควำมส ำคญของปญหำ
ในกระแสการเปลยนแปลงของสงคมในโลกปจจบนทเรยกวา ยคโลกาภวตน ท าใหองคกรตาง ๆ มความจ าเปนตองปรบตวเพอความอยรอด และพรอมในการแขงขนกบองคกรอน ๆ จงตองพฒนาตนเองในดานบรหารการจดการ เพอน าไปสการบรการทดและสนองตอความตองการของสงคม จงไดน าเอาแนวคดเชงธรกจมาใชในการบรหารการจดการ โดยค านงถงความคมคา ความมประสทธภาพและประสทธผล โดยเฉพาะอยางยงทรพยากรบคคล ถอเปนหวใจส าคญตอการบรหารองคกรใหประสบผลส าเรจ การบรหารงานในหนวยงานหรอองคกรทกขนาดทกประเภทจะบรรลผลส าเรจตามวตถประสงคได ตองอาศยทรพยากรการบรหารเปนส าคญ ซงประกอบดวย คน เงน วสดสงของ และวธการจดการ สมพงษ เกษมสน (2523 : 7) กลาววา ในบรรดาทรพยากรบรหารทง 4 ประเภทดงกลาว คนหรอบคลากรไดรบการพจารณาวาเปนปจจยพเศษทมความส าคญในการด าเนนการ เพอใหเกดการบรหารงานทมประสทธภาพและประสทธผล ดงนน หากหนวยงานใดมบคลากรทมความรความสามารถ และมประสทธภาพในการท างาน ยอมจะสงผลใหหนวยงานนนมประสทธภาพและประสทธผลในการท างาน สอดคลองกบ พรนพ พกกะพนธ (2544 : 3) กลาววา ในบรรดาทรพยากรการบรหาร 4 อยาง ซงไดแก บคลากร (Man) เงน (Money) อปกรณ (Material) และการบรหารและการจดการ (Management) นน บคลากรหรอทรพยากรมนษยถอวาเปนปจจยทส าคญทสด เพราะบคลากรเปนผก าหนด เปนผจดหาและใชทรพยากรบรหารอน ๆ ไมวาจะเปนเงน อปกรณ เครองมอ เครองใชในส านกงาน และเปนผบรหาร ผจดการทจะท าใหองคการนนอยรอด องคกรทผลตสนคาหรอการบรการ เปาหมายสงสดของผบรหารองคกรสงสดคอ การเกดงานทมผลผลตสง ดงนน การเกดผลผลตสงจงเปนตองใชทรพยากรวตถ และการปฏบตตอทรพยากรบคคลอยางเหมาะสม ซงในการปฏบตงานนน องคกรจะตองท าใหคนปฏบตงานมความพอใจในการท างาน มคณภาพชวตทดในการท างาน (Quality of Work Life) การบรหารองคกรจงจ าเปนตองใชทรพยากรอยางถกตองและเหมาะสม โดยตองใชในลกษณะการสรางมลคาเพมใหกบทรพยากรทใช ซงรวมไปถงการพฒนาคณภาพชวตในการท างานของสมาชกใน
องคกรนนดวย ดงนนบคคลทเปนสมาชกในองคกรจงเปนทรพยากรทส าคญ และมคณคากวาทรพยากรอนใดทองคกรใชในการผลตสนคาและบรการ เพราะบคคลนอกจากจะเปนสมาชกแลว ยงเปนปจจยทกอใหเกดผลการผลตทตองการได เนองจากบคคลมสตปญญาทจะคดรเรมสรางสรรคสงใหมทดกวา และยงมจตใจทอยภายในก ากบทจะสงผลตอการปฏบตงาน และประสทธภาพขององคการ (ธงชย สนตวงศ และชยยศ สนตวงศ 2537: 12) แมองคการจะจดวางระบบงาน ก าหนดวตถประสงคและเปาหมายไดดเพยงใด หากบคคลในองคกรขาดความร ความเขาใจ ความสามารถ หรอทกษะความช านาญไมเพยงพอตอการปฏบตงาน และมทศนคตทไมดตอการท างานแลว ยอมเปนอปสรรคตอความส าเรจขององคกร ซงอาจกลาวไดวา ปจจยในการท างานของคนมผลตอผลผลต หรอผลงานขององคกร (ฐระ ประวาลพฤกษ 2538 : 35) หากองคกรขาดบคลากรหรอมบคลากรทไมมความรความสามารถ ไมมประสทธภาพในการปฏบตงานหรอไมมความเหมาะสม การด าเนนงานนนนอกจากจะไมอาจด าเนนการใหบรรลผลส าเรจไปดวยดไดแลว หากแตกลบจะท าใหเกดความสนเปลองสญเสยในการท างานมากยงขน (พรนพ พกกะพนธ 2544 : 3) การทบคคลจะปฏบตงานไดอยางมประสทธภาพ และประสทธผลนน ขนอยกบปจจยหลายดานประกอบกน เชน ดานความรบผดชอบ ดานความเสยสละ ดานความซอสตย ดานความร ความสามารถ จรยธรรมและคณธรรม นอกจากนยงมปจจยทมความส าคญเปนอยางยงอกอยางหนง คอ ความพงพอใจและแรงจงใจในการปฏบตงานของบคลากร ดงท Steer และ Porter (1997 : 211) กลาววา บคคลทมความพอใจและมแรงจงใจในการท างานจะมผลการปฏบตงานทด และผลการปฏบตงานของแตละบคคลจะขนอยกบองคประกอบ 3 ประการ ไดแก ระดบแรงจงใจ ความร ความสามารถ หรอลกษณะสวนตวและความเขาใจชดเจนในบทบาทหนาทของตน ดงนนผบรหารองคกรจะตองรจกวธสรางภาวะกระตน หรอตอบสนองความตองการ และความพอใจในการท างานใหเกดขน ซงกคอการสรางแรงจงใจใหแกบคคลในองคกร เพอการโนมนาวจตใจของบคคลใหเกดความรก ความผกพน รวมมอรวมใจกนปฏบตงานดวยความเตมใจ ทมเทความร ความสามารถทมอยใหกบงานในหนาทอยางจรงจง และใหบคลากรไดตระหนกถงคณคาของตนทมตอหนวยงาน และความรบผดชอบทตนเองมตองานในหนาท จงอาจกลาวไดวา แรงจงใจในการปฏบตงานของบคคลในองคกรมผลตอความส าเรจของงาน และองคกรใดหากบคลากรในองคกรไมมแรงจงใจในการปฏบตงาน กจะเปนมลเหตทท าใหขาดประสทธภาพและประสทธผลในการปฏบตงาน มการขาดงาน ลาออกจากงาน หรออาจกอใหเกดปญหาตาง ๆ ตามมา
มหาวทยาลยเปนองคกรหนงของสงคม ทสงคมก าหนดใหมขนเพอใหท าหนาทตอบสนองความตองการในการพฒนาประชากรใหเปนคนทสมบรณ มหาวทยาลยจงมบทบาทโดยตรงในการพฒนามนษย คอมหนาทโดยตรงในการพฒนาบคคลทอยในความรบผดชอบของมหาวทยาลยใหเปนคนทสมบรณ มหาวทยาลยทประสบผลส าเรจในการด าเนนงานใหบรรลตามวตถประสงค หรอพนธกจตามทมหาวทยาลยตงไวนน หนวยงานตางๆ ในมหาวทยาลยถอเปนสวนส าคญในการขบเคลอนใหเปนไปตามวตถประสงคนนๆ และบรรยากาศองคกรในหนวยงานหนงๆ ถอเปนปจจยส าคญทท าใหมการพฒนาบคลากรใหท างานส าเรจตามเปาหมาย ซงน าไปสการมประสทธภาพในการท างานได บรรยากาศองคกรเปนสภาวะอนเกดจากการปฏสมพนธระหวางบคคลกบบคคล และบคคลกบสงแวดลอมในสถานทท างานแลวสงผลตอความรสกของบคคล เปนสภาพทไมอาจมองเหน หรอจบตองได แตเปนการสะทอนทางความรสก ซงองคกรทมบรรยากาศทดกจะชวยใหบคลากรในองคกรนนๆ ท างานรวมกนไดอยางด มประสทธภาพและประสทธผล และมความสข ดงนนเพอใหการจดการศกษาในระดบอดมศกษามประสทธภาพมากยงขน สามารถจดการศกษาใหสอดคลองกบแนวทางพฒนาประเทศ สอดคลองกบกรอบแนวทางในแผนการศกษา ศาสนา ศลปะและวฒนธรรมแหงชาต ใหมการบรหารจดการทมการท างานอยางเปนระบบ และเปนไปอยางส าเรจประโยชน สามารถสรางสงคมแหงการเรยนร ไดอยางมประสทธภาพตามปณธาน เปาประสงค และพนธกจของมหาวทยาลย จงควรใหความส าคญกบบรรยากาศองคกร ถาองคกรมบรรยากาศในการท างานทด เหมาะสมกเปนเหตใหองคกรประสบผลส าเรจไดสง ซง แมคกรเกอร (Mc Gregor, 1960, p. 30-32; อางถงใน อรณ รกธรรม 2536, หนา 250) ไดกลาวถงบรรยากาศในองคกรวา บรรยากาศองคกรมแนวโนมทเปนอรปนย คอ เกดเองโดยธรรมชาตของมนษย ด ารงชวตในสงคมทไมมกฎหมายบงคบ เปนองคกรตามสบาย พกผอน ไมมแนวโนมทจะตงเครยด เปนบรรยากาศทคนท างานมความเกยวของและสนใจ ไมมทาทของความเบอหนายทอแทเกดขนในการท างาน สวนในเรองการท างานกลมไดกลาววา บรรยากาศทสนบสนนกลมใหมประสทธภาพสงเรองบรรยากาศองคกรนเปนเรองภายในลกซงทตองท าความเขาใจเปนอยางดกอน เพอใหสมาชกในองคกรท างานอยางมประสทธภาพสงสด ภายใตบรรยากาศทด และมความส าคญตอบรรยากาศองคกรคอองคประกอบในทรรศนะของ เทพพนม เมองแมน และสวง สวรรณ (2540, หนา 278)
ประวตควำมเปนมำของกองกลำง
กองกลางเปนหนวยงานทจดตงขนของส านกงานอธการบด เมอป พ.ศ.2514 เพอรบผดชอบการด าเนนงานตาง ๆ ตามนโยบายของมหาวทยาลยในดานการบรหารใหบรรลวตถประสงค ประกอบดวยหนวยงานจ านวน 6 แผนกคอ แผนกสารบรรณ แผนกการเจาหนาท แผนกการเงน แผนกพสด แผนกบญช และแผนกอาคารสถานท หลงจากนนมการปรบปรงสวนราชการของส านกงานอธการบดเพอขยายงานใหมประสทธภาพยงขน เมอ พ.ศ.2519 กองกลางจงไดจดตงอยางเปนทางการขนในครงแรกตามประกาศส านกนายกรฐมนตร เรอง การแบงสวนราชการในส านกงานอธการบด เมอวนท 20 กมภาพนธ พ.ศ.2519 โดยควบคมดแลหนวยงานจ านวน 4 แผนก คอ แผนกสารบรรณ แผนกการเจาหนาท แผนกการประชมและพธการ และแผนกการประชาสมพนธ ตอมาไดยกเลกประกาศส านกนายกรฐมนตร ฯ ดงกลาว และออกใชประกาศทบวงมหาวทยาลย เรอง การแบงสวนราชการภายในส านกงานอธการบด มหาวทยาลยรามค าแหง เมอวนท 4 พฤษภาคม 2525 โดยแผนกการเจาหนาทไดปรบขยายเปนกองการเจาหนาท ท าใหเหลอหนวยงานทอยในความรบผดชอบของกองกลางจ านวน 3 แผนก คอ แผนกสารบรรณ แผนกการประชมและพธการ และแผนกประชาสมพนธ ป พ.ศ.2526 งานสภาอาจารย ซงเปนหนวยงานทก าหนดขน โดยมขอบงคบของสภามหาวทยาลยรามค าแหงรองรบ ประกาศใชตงแตวนท 19 เมษายน 2517 ไดเขามาอยในความรบผดชอบของกองกลางและด าเนนงานดานสภาอาจารย หลงจากนนไดมการยกเลกประกาศทบวงมหาวทยาลย ฯ ฉบบเดม ป พ.ศ.2525 และ พ.ศ.2531 โดยล าดบ ปจจบนน กองกลางถอไดวาเปนหนวยงานหนงของส านกงานอธการบดทจดตงขนตามประกาศทบวงมหาวทยาลย พ.ศ.2534 เรอง การแบงสวนราชการในส านกงานอธการบด และประกอบดวยหนวยงานจ านวน 4 งาน คอ 1. งานสารบรรณ 2. งานการประชมและพธการ 3. งานประชาสมพนธ 4. งานสภาคณาจารย
บทบำทภำระหนำทควำมรบผดชอบ
กองกลาง ส านกงานอธการบด ไดมงเนนภาระหนาทในการสงเสรมและพฒนาการใหบรการใหเปนไปอยางมระบบตอเนองและมประสทธภาพ มการพฒนางานบรหารใหมความถกตอง ชดเจน โปรงใส และสอดคลองกบแนวนโยบายและเปาหมายของมหาวทยาลย 1. งานสารบรรณ มภาระหนาทเพอสรางประสทธภาพของการด าเนนงานเลขานการผบรหารในการประสานงานของงานสารบรรณและธรการ 2. งานประชาสมพนธ มภาระหนาทเพอการพฒนากระบวนการสอสารเพอการประชาสมพนธขอมลขาวสารของมหาวทยาลยใหมประสทธภาพ และเพอสรางความเขาใจอนดระหวางบคลากร นกศกษา และประชาชนทวไปกบมหาวทยาลย เพอแสวงหาความรวมมอ การใหการสนบสนน สงเสรมในการท าหนาทของมหาวทยาลยในฐานะสถาบนการศกษาของชาต 3. งานการประชมและพธการ มภาระหนาทเพอการจดการประชมผบรหารระดบสงของมหาวทยาลยและสภามหาวทยาลย เพอด าเนนการดานพธการของมหาวทยาลย และท านบ ารงศลปวฒนธรรม 4. งานสภาคณาจารย มภาระหนาทเพออ านวยความสะดวกในการด าเนนงานของสภาคณาจารย และงานเลขานการสภาคณาจารยใหเปนไปอยางมประสทธภาพ ปรชญำ ถกตอง ฉบไว ใสใจบรการ ปณธำน มงมนทจะใหความรวมมอแกทกฝาย โดยปฏบตตามนโยบายและวตถประสงค เปาหมาย พนธกจของมหาวทยาลย วตถประสงค 1. เพอสงเสรมและพฒนาการใหบรการใหเปนไปอยางมระบบตอเนองและมประสทธภาพ 2. เพอพฒนางานบรหารใหมความถกตอง ชดเจน โปรงใส และสอดคลองกบนโยบายและเปาหมายของมหาวทยาลย 3. เพอพฒนาประสทธภาพการด าเนนงานเลขานการผบรหาร การประสานงาน สารบรรณและธรการ 4. เพอพฒนากระบวนการสอสารการประชาสมพนธขอมลขาวสารของมหาวทยาลยใหมประสทธภาพ 5. เพอสรางความเขาใจอนดระหวางบคลากร นกศกษา และประชาชนทวไปกบมหาวทยาลย
6. เพอแสวงหาความรวมมอ การใหการสนบสนน สงเสรมในการท าหนาทของมหาวทยาลยในฐานะสถาบนการศกษาของชาต 7. เพอการจดประชมผบรหารระดบสงของมหาวทยาลยและสภามหาวทยาลย 8. เพอด าเนนการดานพธการของมหาวทยาลย และท านบ ารงศลปวฒนธรรม 9. เพออ านวยความสะดวกในการด าเนนงานของสภาคณาจารยและงานเลขานการสภาคณาจารยใหเปนไปอยางมประสทธภาพ วสยทศน สนบสนนการศกษา มงเนนการใหบรการเพอใหเกดความพงพอใจแกทกฝาย พฒนามหาวทยาลยและบคลากรใหมคณภาพสอดคลองกบนโยบายของมหาวทยาลยในอนทจะกาวสความเปนสากลอยางแทจรง พนธกจ
1. ควบคมดแลงานดานธรการ งานสารบรรณ ของมหาวทยาลย การ ตดตอราชการและประสานงานกบหนวยงานตาง ๆ ทงภายในและภายนอกมหาวทยาลย
2. ด าเนนการดานการประชมและพธการของมหาวทยาลย เพอให บรรลเปาหมายและวตถประสงคของมหาวทยาลยตอไป
3. ใหบรการดานการประชาสมพนธขอมลขาวสาร และกจกรรมตาง ๆ ของมหาวทยาลยแกคณาจารย ขาราชการ เจาหนาท นกศกษาและประชาชนไดรบทราบการด าเนนงานของมหาวทยาลยและเปนศนยกลางในการตดตอแลกเปลยนขาวสารระหวางหนวยงานตาง ๆ ทงภาครฐและเอกชน
4. สนบสนนสงเสรมสมพนธภาพทงในดานวชาการและสงคม ระหวางคณาจารยในมหาวทยาลยกบสถาบนอน ๆ
โครงสรำงสวนรำชกำรและกำรบรหำร
กองกลาง เปนศนยกลางการด าเนนงานดานตาง ๆ ของมหาวทยาลย ตามนโยบายในดานการบรหารสงเสรมและสนบสนนการจดการศกษา เพอใหเปนไปอยางตอเนองและมประสทธภาพโดยท าหนาทประสานงานระหวางหนวยงานภายในและสวนราชการภายนอกมหาวทยาลย พรอมทงใหบรการดานตาง ๆ แตคณาจารย ขาราชการ นกศกษา และบคคลภายนอกทตองการทราบขอมลเกยวกบการด าเนนงานของมหาวทยาลย รบผดชอบดาน
การตดตอราชการ การประสานงานธรการ งานสารบรรณ การจดการประชมผบรหารระดบสงของมหาวทยาลย และสภามหาวทยาลย การด าเนนการดานพธการของมหาวทยาลยและท านบ ารงศลปวฒนธรรม การประชาสมพนธเพอผลตและเผยแพรขอมลขาวสารของมหาวทยาลย เพอความเขาใจอนดระหวางบคลากร นกศกษาและประชาชนทวไปกบมหาวทยาลย รวมทงการด าเนนงานสภาคณาจารยเพอสงเสรมสมพนธภาพระหวางคณาจารยภายในมหาวทยาลย และคณาจารยภายนอก ตลอดจนปฏบตงานรวมและสนบสนนภารกจตาง ๆ ทไดรบมอบหมายจากมหาวทยาลย กองกลาง ส านกงานอธการบด มโครงสรางการแบงสวนราชการ และการบรหารงานออกเปน 4 งาน คอ
1. งานสารบรรณ 2. งานการประชมและพธการ 3. งานประชาสมพนธ 4. งานสภาคณาจารย
หนำทและควำมรบผดชอบตำมโครงสรำงกำรแบงสวนรำชกำรและกำรบรหำรกองกลำง 1. งำนสำรบรรณ ด าเนนงานดานธรการและควบคมระบบงานสารบรรณของมหาวทยาลยใหด าเนนไปอยางมประสทธภาพ สามารถสนบสนนการปฏบตงานตามนโยบายใหเปนไปดวยความรวดเรว โดยเปนศนยกลางการบรหารงานดานเอกสารราชการของมหาวทยาลย การตดตอประสานงานระหวางหนวยราชการทเกยวของ สงเสรมพฒนาระบบงานสารสนเทศเพองานบรหารและงานบรการแกทกสวนราชการทงภายในและภายนอกมหาวทยาลย โดยแบงหนาทและความรบผดชอบหลกของหนวยงานออกเปน 7 หนวยงานคอ 1.1 หนวยธรการ 1.2 หนวยผลตเอกสารและงานพมพ
1.3 หนวยจดเกบเอกสาร 1.4 หนวยวเคราะหแผนและงบประมาณ 1.5 หนวยวจยสถาบนและสารสนเทศ 1.6 หนวยแผนและพฒนาคณภาพ 1.7 หนวยประเมนคณภาพงาน
2. งำนกำรประชมและพธกำร ด าเนนการดานการประชมสภามหาวทยาลย (สภา ม.ร.) การประชมคณะกรรมการทปรกษาของสภามหาวทยาลยรามค าแหง (ทปม.) และงานพธการตาง ๆ เพอใหการบรหารมหาวทยาลยส าเรจบรรลตามเปาหมาย และวตถประสงคของมหาวทยาลย โดยแบงหนาทความรบผดชอบหลกของงานออกเปน 6 หนวยส าคญคอ 2.1 หนวยการประชมสภามหาวทยาลย
2.2 หนวยการประชมคณะกรรมการทปรกษาสภามหาวทยาลยรามค าแหง (ทปม.) 2.3 หนวยพธการ 2.4 หนวยสารบรรณ 2.5 หนวยการเงน พสด และงบประมาณ 2.6 หนวยการพมพและผลตเอกสาร
3. งำนประชำสมพนธ มงเนนการสรางความสมพนธอนดกบกลมเปาหมาย ทงภายในและภายนอกมหาวทยาลย เพอใหมหาวทยาลยรามค าแหงไดรบความรวมมอทด ไดรบการสนบสนนในการท าหนาทเปนสถาบนการศกษาชนน าระดบประเทศและระดบโลก เลงเหนความส าคญของการประชาสมพนธ เพอสนบสนนการพฒนาของมหาวทยาลยทงดานการบรการ การจดการ และดานวชาการ สนบสนนกระบวนการคามรและศกยภาพของบคลากรดานประชาสมพนธ เพอประสทธภาพและคณภาพของการด าเนนงานดานประชาสมพนธ สนบสนนใหหนวยงานภายในมหาวทยาลยทกหนวยมแผนประชาสมพนธ เพอเปนแนวทางในการด าเนนงานอยางเปนระบบ สนบสนนกระบวนการสอสารเพอการประชาสมพนธดวยวธการและสอทกรปแบบ สงเสรมใหใชเทคโนโลยเพอการประชาสมพนธใหสอดคลองและทนกระแสโลกาภวฒน สงเสรมกระบวนการเสรมสรางความรวมมอและความเขาใจอนดระหวางมหาวทยาลยกบประชาชน และกลมประชากรตาง ๆ โดยตงอยบนพนฐานความเปนจรง สงเสรมใหมการประเมนสถานการณ และส ารวจประชามตเพอน าขอมลมาพฒนาและวางแผนการด าเนนงานของมหาวทยาลยเปนระยะและตอเนอง แบงหนาทความรบผดชอบเปน 5 หนวยงาน คอ 3.1 หนวยธรการ
3.2 หนวยขาวและประชาสมพนธ 3.3 หนวยจดการขาวรามค าแหง
3.4 หนวยโสตทศนปกรณ 3.5 หนวยสารสนเทศ
4. งำนสภำคณำจำรย ด าเนนงานเพอสงเสรมสมพนธภาพทงในดานวชาการและสงคมระหวางคณาจารยในมหาวทยาลยกบคณาจารยในสถาบนอน นอกจากนยงเปดโอกาสใหอาจารยในมหาวทยาลยมสวนรวมแสดงความคดเหน ใหค าปรกษาและแนะน าเกยวกบการบรหารมหาวทยาลยตามระบบการปกครองแบบประชาธปไตย โดยแบงหนาทและความรบผดชอบหลกของงานออกเปน 4 หนวยคอ 4.1 หนวยธรการ
4.2 หนวยการเงนและพสด 4.3 หนวยอาคารสถานทและยานพาหนะ 4.4 หนวยการประชมและพธการ
อตรำก ำลงบคลำกรกองกลำง ส ำนกงำนอธกำรบด มหำวทยำลยรำมค ำแหง กองกลาง ส านกงานอธการบด มหาวทยาลยรามค าแหง มบคลากรทงหมดจ านวน 98 คน ดงน ตาราง 1 จ านวนบคลากรจ าแนกตามประเภทงบคลงและงบรายได หนวย : คน
ประเภทบคลำกร งบคลง งบรำยได ยอดรวม
ขาราชการ 21 - 21 ลกจางประจ า 3 - 3 ลกจางงบรายได - 34 34 พนกงานมหาวทยาลย 9 - 9 ลกจางรายป - 31 31
สรปยอดรวม 33 65 98
*** ทมา ขอมลจากรายงานประจ าป 2552 กองกลาง ส านกงานอธการบด
วตถประสงคของกำรวจย
1. เพอศกษาวาขอมลบคลากร ในดาน เพศ อาย ระดบการศกษา ประเภทต าแหนง และประสบการณในการท างาน มผลตอบรรยากาศองคการและประสทธภาพในการท างานของบคลากรกองกลาง ส านกงานอธการบด มหาวทยาลยรามค าแหง 2. เพอศกษาถงปจจยทมผลตอประสทธภาพในการท างานของบคลากรกองกลาง ส านกงานอธการบด มหาวทยาลยรามค าแหง
ขอบเขตของกำรวจย การวจยเรอง บรรยากาศองคการและประสทธภาพในการท างานของบคลากร กองกลาง ส านกงานอธการบด มหาวทยาลยรามค าแหง คณะผวจยไดก าหนดขอบเขตของการวจย ดงน ประชำกร ไดแก บคลากรทปฏบตงานในสงกดกองกลาง ส านกงานอธการบด มหาวทยาลยรามค าแหง จ านวน 98 คน (รายงานประจ าป 2552 กองกลาง ส านกงานอธการบด) ประกอบดวย ขาราชการ พนกงานมหาวทยาลย ลกจางประจ า ลกจางงบรายได และลกจางปฏบตงานชวคราวรายป ตวแปร คอการศกษาวจยบรรยากาศองคการและประสทธภาพในการท างานของบคลากรกองกลาง ส านกงานอธการบด มหาวทยาลยรามค าแหง - ตวแปรอสระ ไดแก เพศ อาย ระดบการศกษา ประเภทต าแหนง ประสบการณในการท างาน - ตวแปรตาม ไดแก บรรยากาศองคการและประสทธภาพในการท างานของบคลากรกองกลาง ส านกงานอธการบด มหาวทยาลยรามค าแหง จ าแนกเปน 2 ดาน คอ ดานบรรยากาศองคกร และดานประสทธภาพในการท างาน
กรอบแนวควำมคดของกำรวจย
ตวแปรตน ตวแปรตำม
ขอมลสวนบคคล บรรยำกำศองคกรและประสทธภำพ 1. เพศ ในกำรท ำงำนของบคลำกรกองกลำง 2. อาย 3. ระดบการศกษา 1. ดานบรรยากาศองคกร 4. ประเภทต าแหนง 2. ดานประสทธภาพในการท างาน 5. ประสบการณในการท างาน
นยำมศพทเฉพำะ (เชงปฏบตกำร)
การวจยครงน คณะผวจยไดก าหนดความหมายของศพททใชดงตอไปน ประเภทต ำแหนง หมายถง บคลากรทสงกดกองกลาง ส านกงานอธการบด มหาวทยาลยรามค าแหง แบงออกเปน 5 ประเภทต าแหนง ไดแก ขาราชการ พนกงานมหาวทยาลย ลกจางประจ า ลกจางงบรายได ลกจางปฏบตงานชวคราวรายป ประสบกำรณในกำรท ำงำน หมายถง บคลากรทผานการปฏบตงานในกองกลาง ส านกงานอธการบด มหาวทยาลยรามค าแหงมาแลวในชวงระยะเวลาหนง บคลำกรกองกลำง หมายถง ขาราชการ พนกงานมหาวทยาลย ลกจางประจ า ลกจาง งบรายได ลกจางปฏบตงานชวคราวรายป ซงสงกดอยในสายงานของกองกลาง ไดแก งานสารบรรณ งานการประชมและพธการ งานประชาสมพนธ และงานสภาคณาจารย โดยมผบงคบบญชาสงสด คอ ผอ านวยการกองกลาง รองลงมาคอ หวหนางานและหวหนาหนวย ตามล าดบ มบคลากรทงสนจ านวน 98 คน บรรยำกำศองคกร หมายถง สภาพแวดลอมทางกายภาพ ทางการบรหารบคคล ซงสงผลตอการปฏบตงานของบคคลในองคกร รวมทงลกษณะความสมพนธทางสงคมทเกดจากมวลสมาชก รวมถงคานยมความเชอทางสงคม มาตรฐานทางสงคม ซงเกดจากปฏบตสมพนธของ
สงแวดลอมภายในองคกร และมอทธพลตอการแสดงออกทางพฤตกรรมทสงผลถงความส าเรจหรอลมเหลวตามวตถประสงคขององคกร ประสทธภำพในกำรท ำงำน หมายถง บคลลากรมความรและทกษะในการท างานทรบผดชอบเปนอยางด มการด าเนนงานตามแผนปฏบตงานทก าหนดไว มการปรบปรงรปแบบการท างานอยางสม าเสมอ มการสรปผลการท างานและหาทางแกไขการท างานใหดขนอยเสมอ
ประโยชนทคำดวำจะไดรบ 1. ท าใหทราบถงขอมลสวนบคคล ไดแก เพศ อาย ระดบการศกษา ประเภทต าแหนง ประสบการณในการท างาน ซงมผลตอบรรยากาศองคกรและประสทธภาพในการท างานของบคลากรกองกลาง ส านกงานอธการบด มหาวทยาลยรามค าแหง 2. ท าใหทราบวามปจจยใดบางทมผลตอบรรยากาศองคกรและประสทธภาพในการท างานของบคลากรกองกลาง ส านกงานอธการบด มหาวทยาลยรามค าแหง 3. เพอใหฝายบรหารของหนวยงานสามารถน าผลการวจยไปใชในการวางแผน ก าหนดนโยบาย และตดสนใจในเรองการบรหารจดการ โดยเฉพาะดานการปฏบตงานใหกบบคลากรในหนวยงานของกองกลาง ส านกงานอธการบด มหาวทยาลยรามค าแหง
บทท 2 แนวคดและทฤษฎทเกยวของ
ในการศกษาวจยเรอง บรรยากาศองคกรและประสทธภาพในการท างานของบคลากรกองกลาง ส านกงานอธการบด มหาวทยาลยรามค าแหง คณะผวจยไดรวบรวมแนวคดและทฤษฎทเกยวของ โดยสรปสาระส าคญทกอใหเกดประโยชนตอการวจย ดงน
แนวคดและทฤษฎทเกยวของกบบรรยากาศองคกรและประสทธภาพในการท างาน
ความหมายของบรรยากาศองคกร สงคม โทบรนทร (2536, หนา 23) กลาววา บรรยากาศองคกร หมายถง การรบรหรอความเขาใจทบคลากรมตอองคกรทเขาท างานอย ซงเปนการรบรตอลกษณะโครงสราง นโยบายเปาหมาย กระบวนการปฏบตงาน ปฏสมพนธระหวางบคลากร และสงแวดลอมในองคกร ตลอดจนพฤตกรรม ผบรหาร และผรวมงาน อนจะมผลตอความพงพอใจในงานบคลากร ผปฏบตงานในสถานศกษา พรพรรณ คงประสทธ (2542, หนา 45) อธบายวา บรรยากาศองคกร หมายถง ลกษณะของสภาพตาง ๆ ขององคกรตามการรบรของบคคล และคาดหวงวาจะเปนเชนนน ซงเกดจากปฏสมพนธของสงแวดลอมภายในองคกร และอทธพลตอการแสดงออกทางพฤตกรรมทสงผลถงความส าเรจ หรอความลมเหลวตามวตถประสงคขององคกร บรรยากาศองคกร หมายถง สภาพแวดลอมภายในหนวยงานอนจะสงผลตอการปฏบตงานของคนในองคกรนน (ชมพล ปาลกะวงศ ณ อยธยา, 2530, หนา6) บรรยากาศองคกร หมายถง สภาพของการปฏบตรวมกน อนเปนลกษณะทแสดงออกถงปฏสมพนธของพฤตกรรมของทกคนในองคการ ซงเกดจากองคประกอบของบรรยากาศองคการ วดไดจากการสอบถามทศนะหรอความรสกนกคด หรอความคดเหนของสมาชกในองคการทมตอพฤตกรรมของผรวมงาน (เกษมศกด โยธการ, 2530, หนา 49)
บรรยากาศองคกร (Organizational Climate) หมายถง คณลกษณะทแตกตางกนแตละองคกร และสงผลถงการแสดงพฤตกรรมของบคคลในองคกรนน ๆ (ธร สนทรยทธ, ม.ป.ป., หนา 256)
ฮาลปน และครอฟท (Halpin & Crofts, 1963, p.48) ไดอธบายวา บรรยากาศองคกรของสถานศกษา หมายถง บรรยากาศของการปฏบตงานในสถานศกษาตาง ๆ ซงวดไดจากการสอบถามทศนะ หรอความรสกนกคดของผสอนทมตอพฤตกรรมของผสอนดวยกน และพฤตกรรมของผบรหารทปฏบตรวมกน ดบรน (Dubrin, 1973, p.331 ; อางถงใน นพนธ ใจดทอง, 2546, หนา 60) ชใหเหนวาองคกรทกๆ องคกรตองมคณลกษณะตางๆ เชนเดยวกบทองคกรอนๆ เปนจ านวนมากทมอย อยางไรกตามแตละองคกรจะตองมคณลกษระพเศษขององคกรเอง บรรยากาศองคกรจงเปนค าทใชกลาวถงโครงสรางขององคกรดานจตวทยา ซงท าใหบคลากรในองคกรมความรสกวาบรรยากาศองคกรเปนคณลกษณะของสภาพแวดลอมภายในองคกรทตนเองปฏบตงานอย กบสน อแวนซวช และดอนเนลล (Gibson, Ivancevich & Donnelly, 1973, p.314) ไดใหความหมายของบรรยากาศองคกรวา เปนกลมของคณสมบตของสภาพแวดลอมของงานทผปฏบตงานอยภายในสภาพแวดลอมนนเขาใจ รบร ทงโดยทางตรงและทางออม บรรยากาศองคกรจะเปนแรงผลกดนทส าคญทมอทธพลตอพฤตกรรมผปฏบตงานในการท างาน ซงความรสกของผปฏบตทมตอองคการน จะอยในรปของมต เชน ความเปนตวของตวเอง การเปดโอกาสในการตดสนใจ หรอแสดงความคดเหน โครงสราง การใหผลตอบแทน ความเอาใจใส ความอบอน และการใหความสนบสนน กลเมอร (Gilmer, 1996, p.57; อางถงใน Hoy & Miskel, 1991, p.221) อธบายความหมายของบรรยากาศองคกรไววา หมายถง ลกษระตางๆ ทท าใหองคกรหนงแตกตางไปจากองคกรหนง และมอทธพลตอพฤตกรรมของบคคลในองคกรนน พล (Poole, 1985, p. 79-108; อางถงใน Hoy & Miskel, 1991, p. 221) ไดสรปยอความหมายดงตอไปน 1) บรรยากาศขององคกรขนาดใหญ จะแสดงคณสมบตขององคกรทงหมด หรอหนวยงานยอยขององคกร 2) บรรยากาศขององคกร อธบายตามสภาพขององคกรมากกวาเปนการประเมนคณคาขององคกร หรอสะทอนความรสกตอองคกร 3) บรรยากาศขององคกรเกดจากการปฏบตงานเปนประจ าขององคกร ซงมสวนส าคญตอองคกรและสมาชก 4) บรรยากาศขององคกร มผลกระทบตอพฤตกรรมและทศนคตของสมาชก
โดยสรปแลว บรรยากาศองคกร หมายถงคณลกษณะของสภาพแวดลอมภายในองคกรมลกษณะเฉพาะตว ท าใหองคกรแตละแหงมความแตกตางกน สมาชกองคกรทปฏบตงานอยในสภาพแวดลอมนน ๆ จะเขาใจ รบร ทงโดยทางตรงและทางออม บรรยากาศองคกรจะเปนแรงกดดนส าคญทมอทธพลตอพฤตกรรมของผปฏบตงานในองคกรนน ๆ จากความหมายของบรรยากาศองคกรดงกลาวขางตน พอสรปไดวา บรรยากาศองคกร หมายถง สภาพแวดลอมทางกายภาพ สภาพแวดลอมทางการบรหารบคคล ซงสงผลตอการปฏบตงานของบคคลในองคกร รวมทงลกษณะความสมพนธทางสงคมทเกดจากมวลสมาชก รวมถงคานยมความเชอทางสงคม มาตรฐานทางสงคม ซงเกดจากปฏบตสมพนธของสงแวดลอมภายในองคกร และมอทธพลตอการแสดงออกทางพฤตกรรมทสงผลถงความส าเรจหรอลมเหลวตามวตถประสงคขององคกร องคประกอบของบรรยากาศองคกร จากความหมายทนกการศกษาไดแสดงแนวคดในเรองบรรยากาศองคกรนน จะเหนวาบรรยากาศองคกรมอทธพลตอบคลากรในองคกรมาก ซง กบสน และคณะ (Gibson et al, 1973, p. 316) กลาววา บรรยากาศองคกรมอทธพลเหนอบคคล และกลมบคคลซงมผลตอการปฏบตงานขององคกรทงหมด ดงนนบรรยากาศองคกรตางกยอมมผลตอการสรางความพงพอใจใหบคคลในองคกรไดแตกตางกน เมอตวแปรใดตวแปรหนงมการเปลยนแปลง ซงการเปลยนแปลงดงกลาวอาจมผลในเชงบวก หรอเชงลบกตาม จะเกยวโยงไปมอทธพลตอการปฏบตงานหรอประสทธผลขององคกรดวยเชนกน จากความส าคญของบรรยากาศองคกรดงกลาว นกการศกษาจงไดศกษาเรองราวของบรรยากาศองคกร ในป ค.ศ.1988 อารจรส (Argyris, 1988, 1856-1915) ไดศกษาบรรยากาศองคกรของธนาคาร และไดแบงองคประกอบบรรยากาศองคกรได 3 ดานใหญ ๆ ซงแตละดานประกอบดวยตวแปร 1) ดานองคกรรปนย ประกอบดวยตวแปรดานนโยบาย ระเบยบ ขอบงคบ และการพรรณนางาน 2) ดานบคลากร ประกอบดวย ความตองการ คานยม และการไดรบการปฐมนเทศ 3) ดานองคการอรปนย ประกอบดวย ตวแปรทเกยวกบมตรสมพนธในกลมแบบบรรยากาศ
ตอมาในป ค.ศ. 1964 โฟรแฮนด (Forehand, 1964, p. 162) มความเหนวาบรรยากาศองคกรในองคกรหนงเกดขนจากกลมขององคประกอบเฉพาะแตละองคกร ดวยเหตนจงท าใหบรรยากาศองคกรแตละองคกรแตกตางกนออกไป และบรรยากาศองคกรนมอทธพลตอบคคลในองคกร องคประกอบดงกลาว โฟรแฮนด (Forehand) ไดจ าแนกออกเปน 5 ประการ 1. ขนาดและโครงสรางขององคกร (Size and Structure) 2. แบบภาวะผน า (Leadership Pattern) 3. ความซบซอนของระบบ (System Complexity) 4. เปาหมายและทศทาง (Goal Direction) 5. ขอบขายของการตดตอสอสาร (Communication Network) องคประกอบเหลานจะเกยวของกน และจะเปนสงทท าใหบรรยากาศองคกรเกดขน รายละเอยดประกอบดงน 1) ขนาดและโครงสรางขององคกร (Size and Structure) หมายถง โดยทวไปแลวเราคดวาองคกรขนาดใหญจะมความมนคง แตองคกรขนาดใหญจะมการบรหารงานแบบรปนย และไมค านงถงตวบคคล ซงมผลกระทบตอจตใจของคนในแตละระดบขององคกรอยางมาก ในดานโครงสรางขององคกรกมความส าคญ และเกยวพนกบขนาดขององคกร องคกรทขนาดใหญจะท าใหผปฏบตงานหางเหนจากผบรหารระดบสง อาจท าใหผปฏบตงานเขาใจวาตนเองมความส าคญนอย ความหางเหนดงกลาวกอใหเกดบรรยากาศขององคกรบรหารงานโดยไมค านงถงตวบคคลขน 2) แบบของภาวะผน า (Leadership Pattern) หมายถง แบบภาวะผน าหลายแบบท าใชตามองคกรธรกจหรอสถาบนการศกษาและหนวยงานของรฐบาล พฤตกรรมของผน าจะเปนแรงกดดนในการสรางบรรยากาศองคกรในการเอาใจใส ความหางเหน การเนนผลงานเปนลกษณะของผบรหารซงมอทธพลตอพฤตกรรมของบคคลในองคกรทรบรได 3) ความซบซอนของระบบ (System Complexity) หมายถง ความซบซอนขององคกรในการวางระบบการบรหารใหบรรลวตถประสงค 4) เปาหมายและทศทาง (Goal Direction) หมายถง องคกรแตละประเภทยอมมเปาหมายและทศทางตางกนไปตามประเภทขององคกรนน ๆ เชน องคกรธรกจ ยอมมเปาหมายตอผลก าไร 5) ขอบขายของการสอสาร (Communication Networks) หมายถง การสอสารขององคกรเปนมตทส าคญอยางหนง เพราะขายการสอสารจะแสดงใหเหนถงสายใยของการตดตอในการบรหาร และความสมพนธของกลม การตดตอสอสารตามระดบบนมาลาง ตามระดบลาง
ไปสบน หรอในระดบเสมอกนจะสะทอนใหเหนถงแนวคดในการบรหารงานของแตละหนวยงานได สมยศ นาวการ (2522, หนา 301-304) ไดกลาวถงปจจยทมอทธพลตอบรรยากาศขององคกรไดดงน 1) ภาวะดานเศรษฐกจ เมอภาวะเศรษฐกจด โครงการทมความเสยงสงอาจเปนทยอมรบได และความรสกดานความมนคงจะเกดขนกบสมาชกขององคกร เมอภาวะเศรษฐกจตกต าลงกตองประหยดงบประมาณ และความระมดระวงจะเขามาแทนทความเชอมนดงกลาวน 2) แบบความเปนผน า ทศนคตและวธการของผบรหารทใชกบผใตบงคบบญชา จะมผลกระทบตอบรรยากาศขององคกร โดยเฉพาะอยางยงแบบความเปนผน าของผบรหารระดบสงขององคกรจะมความส าคญมาก เพราะเปนแบบของความเปนผน าของผบรหาร 3) นโยบาย นโยบายขององคกรไมวาจะเปนลายลกษณอกษรหรอเปนนยกตาม จะสรางความรสกประทบใจ และการรบรเกยวกบองคกร เชน องคกรทมนโยบายการเลอนต าแหนงจากบคคลภายใน จะมบรรยากาศของการแขงขนมากกวาองคกรทมนโยบายใชบคคลภายนอกมาด ารงต าแหนง 4) คานยมของผบรหารองคกรจะมผลกระทบตอบรรยากาศองคกรเปนอยางมาก องคกรทมคานยมเกยวกบสวสดการของพนกงานสง มกจะใหบ านาญการรกษาพยาบาลผลประโยชนพเศษอน ๆ สงกวา โดยเฉลยองคกรดงกลาวนจะมบรรยากาศองคกรทมความอบอน และความเปนมตรมากกวาองคกรทมคานยมสงเกยวกบก าไรแทนทจะเปนความพอใจของพนกงาน 5) โครงสรางขององคกร องคกรทมการจดแผนงานตามหนาทพรอมกบล าดบของผบรหาร โดยใชชอต าแหนงหนาทอยางชดเจน และใหความส าคญกบระเบยบ วธปฏบตงานตามทก าหนดไวในคมอ อาจท าใหเกดบรรยากาศองคกรทไมคลองตวหรอเปนอปสรรคในทางตรงกนขาม องคกรทมการยดถอโครงสรางนอยลง จะกอใหเกดบรรยากาศทมความคลองตว มการคดคนสงใหมมากกวาน 6) คณลกษณะของสมาชก บรรยากาศองคกรจะไดรบอทธพลจากคณลกษณะของคนภายในองคกร เชน อายโดยเฉลยของสมาชก การแตงกาย จ านวนผบรหารเพศหญง จะมอทธพลตอบคลกภาพขององคกรสวนรวม และมผลกระทบตอทศนคตและพฤตกรรมของสมาชก
ประสทธภาพ (efficiency) และประสทธผล (effectiveness)
เปนเรองเกยวกบลกษณะของ การจดการ โดยประสทธภาพ หมายถง การท างานอยางถกวธ เปนการเปรยบเทยบระหวางปจจยน า เขา (inputs) กบผลผลต (outputs) หากเราสามารถท างานไดผลผลตมากกวาในขณะทใชปจจยน าเขานอยกวา หรอ เทากน กหมายความวา เราท างานไดมประสทธภาพมากกวา ซงปจจยน าเขาในการจดการกคอทรพยากรขององคการ ไดแก คน เงน วตถดบ อปกรณ เครองจกร และทน ทรพยากรเหลานมจ ากด และเปนตนทนในการด าเนนงานขององคการ ดงนนการจดการทดจงตองพยายามท าใหมการใชทรพยากรนอยทสดและใหเกดผลผลตมากทสด
ประสทธผล (effectiveness) ส าหรบประสทธผลในการจดการหมายถง การท าไดตามเปาหมายหรอวตถประสงคทก าหนดไว การจดการทมเพยงประสทธภาพนนยงไมเพยงพอตองค านงวา ผลผลตนนเปนไปตามเปาหมายทก าหนดไวหรอไม ตวอยางเชน สถาบนศกษาทผลตผส าเรจการศกษาพรอมกนทละมาก ๆ หากไมค านงถงคณภาพการศกษากอาจจะไดแตประสทธภาพ คอใชทรพยากรในการผลตหรอตนทนตอผเรยนต า แตอาจจะไมไดประสทธผลในการศกษา เปนตน และ ในทางกลบกนหากท างานทไดประสทธผลอยางเดยวกไมได ตองค านงถงตนทนและความมประสทธภาพดวยเชนกน ตวอยางเชน บรษท Hewlett-Packard อาจจะท าตลบหมกสส าหรบเครอง Laser printer ทมสเหมอนจรงและทนนานมากกวาเดมได แตตองใชเวลา แรงงาน และวตถดบทสงขนมาก ทางดานประสทธผลออกมาด แตนบวาไมมประสทธภาพ เพราะตนทนรวมสงขนมาก เปนตน
ในการบรหารจดการใหเกดประสทธภาพและประสทธผลนน ตองอาศยความเขาใจในสาขาวชาอน ๆ ทเกยวของ ไดแก ดานมนษยศาสตร เศรษฐศาสตร ปรชญา การเมอง จตวทยา และ สงคมศาสตร เพอใหเขาใจพนฐานเกยวกบพฤตกรรมของมนษย ความไดเปรยบในการแขงขน การคาเสร ความขดแยง การใชอ านาจ และความสมพนธของมนษยในสงคม ความหมายของประสทธภาพและประสทธผลขององคการ
การศกษา "ประสทธผลองคการ" เปนเปาหมายของทกองคการโดยเฉพาะในยค ปจจบนทมการแขงขน เปนสงทใชในการตดสนแสดงความส าเรจขององคการ นกวชาการแทบทกสาขาจงใหความสนใจศกษา วเคราะหเสนอเปนแนวความคด ทฤษฎ และตวแบบ ของประสทธผลองคการออกเปนหลายแนวทางแตกตางกนตามแนวความคดของแตละลกษณะสาขาแตกยอมรบวาประสทธผลองคการเปนหลกของทฤษฎองคการทงหลาย ซงท าใหเหนไดถง
ความสอดคลองตรงกนทสามารถใชเปนแนวทางในการประยกตใชตอไปวาความมประสทธผลใดมความส าคญตอองคการนนมากทสด แนวคดและทฤษฎทเกยวของกบประสทธผลองคการ ไดรบการพฒนาขยายความมาในหลาย ๆ แนวคดและ ทฤษฎพอจะสรปการใหความส าคญของประสทธผลองคการไดดงน Steers (1980, p. 442) กลาวถงผลการปฏบตงานขององคการ (organizational performance) วาจะมประสทธผล (effectiveness) หรอไมขนอยกบปจจย 4 กลม คอ ปจจยลกษณะองคการ (organizational characteristics) ซงประกอบดวย โครงสราง และเทคโนโลย 1. ปจจยดานลกษณะสภาพแวดลอม (environmental characteristics) ประกอบดวย สภาพแวดลอมภายนอก และสภาพแวดลอมภายใน ซงหมายถง บรรยากาศองคการ 2. ปจจยลกษณะของพนกงาน (employee characteristics) ประกอบดวย การปฏบตงาน และความผกพนตอองคการ
3. ปจจยดานนโยบายและการปฏบต (managerial policies and practices) ซงประกอบดวยการมเปาหมายทชดเจน การจดหาและการใชทรพยากร การสราง สภาพแวดลอมการท างาน กระบวนการสอสาร ภาวะผน าและการตดสนใจ การปรบตว ขององคการและนวตกรรม
จากขอความดงกลาวมผลตอความส าเรจ (success) หรอความลมเหลว (failure) ในการปฏบตงานขององคการเพอบรรลเปาหมายหรอนโยบายทไดก าหนดไว นอกจากน Arnold and Feldman (1986, p. 6) กลาววา ประสทธผลขององคการ(organizational effectiveness) หมายถง ระดบของการปฏบตงานทองคการคาดหวง หรอ วางแผนไว สามารถบรรลหรอส าเรจลลวงไปได นอกจากนน ยงไดกลาวถงองคประกอบ ขององคการทมประสทธผล ไดแก 1. การเจรญเตบโตขององคการ (growth) เชน จ านวนของผลตภณฑหรอการ ใหบรการทเพมขน 2. การไดมาซงทรพยากรทางการจดการ (resource acquisition) เปนความสามารถ ขององคการในการสรรหาปจจยน าเขาตามกรอบการพจารณาองคการ ไดแก ทน คน วตถดบ และแนวความคดใหม ๆ เปนตน 3. ความสามารถในการปรบตว (adaptability) ขององคการภายใตเงอนไขตาง ๆ ท
เปลยนแปลงไปในสวนของผรบบรการ คแขงขน พนกงาน และหนวยงานทเกยวของ เปนตน 4. นวตกรรม (innovation) คอ ความสามารถขององคการในการคดสงใหม ๆ เชน การใหบรการรปแบบใหม การใชเทคโนโลยใหม หรอระบบการจดการททนสมย เปนตน 5. ผลตภาพการใหบรการ (productivity) คอ การจดหาบรการทมคณคาในระดบสง โดยใชตนทนต าทสด หรอความมประสทธภาพในการจดการ
6. ความพงพอใจของผรบบรการ (customer/client satisfaction) และความ พงพอใจ ความผกพนของพนกงาน หรอสมาชกทมตอองคการ Etzioni (1964, p. 8) กลาววา ประสทธผลขององคการ (organization effectiveness) ก าหนดจากระดบความมากนอยในการบรรลเปาหมาย หรอการท าเปาหมายใหเปนจรง ขององคการ และยงไตกลาวถงการวเคราะหประสทธผลขององคการใน 2 รปแบบ คอ
1. ตวแบบเปาหมาย (goal model) คอ การประเมนประสทธผลขององคการโดย ใชเปาหมายขององคการเปนเครองวดผลการท างาน 2. ตวแบบเชงระบบ (systemmodel) ซงวดประสทธผลขององคการจากความสามารถ ในการจดสรรทรพยากรไปยงสวนตาง ๆ ขององคการเพอสนองตอบความตองการให เกดประโยชนสงสด ทงน Etzioni ไดชใหเหนความแตกตางของตวแบบทงสองในการวดประสทธผล ขององคการ โดยกลาวถงตวแบบเปาหมายวา สามารถปฏบตไตงายกวา แตมขอบกพรอง ไดแก การทองคการโดยมากจะมหลายเปาหมายและหลายผก าหนด เชน ผบรหารระดบสง ระดบกลาง หรอเจาของกจการ อกทงระยะเวลาและมตของการบรรลเปาหมาย เชน ระยะยาว หรอระยะสน และเปนเปาหมายดานเทคนค หรอตานการบรการซงเปนการยาก ทจะใหความส าคญกบเปาหมายใด และอาจท าใหการวดประสทธผลคลาดเคลอนไปจาก ความเปนจรง กลาวโดยสรป คอ Etzioni ใหความส าคญกบตวแบบเชงระบบ (system model) มากกวา นอกจากนน ยงมแนวคดของ Robbins (1987, p. 22) ไดกลาวถงการวดประสทธผล ขององคการวามแนวความคดและเกณฑการวดทแตกตางกน และไดแนวทางในการศกษา เพอวดประสทธผลขององคการไวเปน 4 แนวทาง คอ 1. แนวทางทมงเนนการบรรลเปาหมาย (the goal-attainment approach) โดยวด ประสทธผลขององคการจากความสามารถในการด าเนนงานเพอใหบรรลเปาหมายของ องคการ แนวทางนยดหลกวา องคการมความตงใจทจะบรรลเปาหมายทเฉพาะเจาะจง โดยอาจม
เปาหมายเดยวหรอหลายเปาหมายกได แนวทางทมงการบรรลเปาหมาย คอ องคการจะตองมความมนคง มเหตผลและแสวงหาเปาหมายทแทจรง 2. แนวทางเชงระบบ (the systems approach) วดประสทธผลขององคการตาม แนวคดเชงระบบทมทรพยากรน าเขา กระบวนการแปรสภาพท าใหเกดผลผลต การศกษา ในแนวนนอกจากจะมงเนนเปาหมายแลว ยงมงเนนวธการทท าใหบรรลเปาหมายดวย 3. แนวทางเชงกลยทธ-เฉพาะสวน (the strategic-constituencies approach) กลาวถงการทองคการตองมปฏสมพนธตอสงแวดลอมตลอดเวลา ไดแก ความกดดนและ ขอเรยกรองจากกลมผลประโยชน แตจะมเฉพาะบางสวนเทานนทมความส าคญตอความ อยรอดขององคการ คอ กลมผลประโยชนนน ๆ มอ านาจควบคมทรพยากรทจ าเปนตอ องคการ ดงนน ความอยรอดขององคการขนอยกบความสามารถในการจดหาและรกษา ทรพยากรจะแสดงถงระดบความมประสทธผลขององคการ 4. แนวทางการแขงขน-คณคา (the competing-values approach) กลาวถงเปาหมาย ทแตกตางกนไปในแตละองคการ มาจากบคคลทก าหนดเปาหมายทมคานยมตางกน ดงนน การวดประสทธผลขององคการจงขนกบคานยม (values) ความพงพอใจ (preferences) และความสนใจ (interests) ของผประเมนหรอวดประสทธผลขององคการ ขอความดงกลาว Robbins ยงกลาวถงปจจยทก าหนดประสทธผลขององคการ ประกอบดวย ปจจยทก าหนดโครงสรางองคการ (determinants of organization structure) โครงสรางองคการ (organization structure) การจดรปแบบองคการ (organization design) และการบรหารจดการ (applications) เปนตน
ความหมายของประสทธผลองคการ (Effectiveness) สามารถพจารณาได 2 ระดบ ดงน คอ
1. ประสทธผลระดบบคคล คอ ลกษณะของบคคลทมความสามารถปฏบตงานใด ๆ แลวประสบผลส าเรจ ท าใหบงเกดผลตรงและครบถวนตามทมวตถประสงคไว ผลทเกดขนมลกษณะคณภาพ เชน ความถกตอง ความมคณคา ความเหมาะสมดงาม ตรงกบความคาดหวงและความตองการของหมคณะ
2. ประสทธผลระดบองคการ คอ เนนผลงานขององคการ ประกอบดวยตวบงช 5 ตว ดงน
2.1. การผลต (Production) การผลตไดผลผลตทงเชงปรมาณและเชง
คณภาพตรงกบความตองการขององคการ 2.2. ประสทธภาพ (Efficiency) อตราสวนระหวางปจจยทรพยากร
(inputs) ทใชกบผลผลต (outputs) มความเหมาะสมในลกษณะทใชทรพยากรไดคมคา 2.3. ความพงพอใจ (Satisfaction) ผลการด าเนนงานขององคการน ามาซง
ความส าเรจสอดคลองกบความตองการและความคาดหวงของสมาชกในองคการ 2.4. การปรบเปลยน (Adaptiveness) องคการมกลไกทสามารถ
ปรบเปลยนการด าเนนงานไดสอดคลองกบสถานการณทเปลยนแปลงไปทงภายในและภายนอกองคการ
2.5. การพฒนา (Development) องคการสามารถเพมพนศกยภาพ (Potential) และวสยสามารถ (Capacity) ขององคการใหเจรญกาวหนาตามการเปลยนแปลงของสภาพแวดลอม
ส าหรบความหมายของค าวาประสทธผลองคการ (Organization Effectiveness) ไดมนกวชาการหลายทานทงในประเทศและตางประเทศใหความหมายไวมากมาย อนไดแก
Barnard (1968 : 55) ไดกลาววา ประสทธผลองคการ คอ การตอบสนองตอวตถประสงคขององคการอยางสมบรณ ความเขมของการตอบสนองอยางสมบรณ จะเปนตวชวดความเขมของประสทธผล
Schein (1970:118) ระบไววา ประสทธผลองคการ หมายถง สมรรถนะ (Capacity) ขององคการในการทจะอยรอด (Survival) ปรบตว (Adapt) รกษาสภาพ (Maintain) ไมวาองคการนนจะมหนาทใดทจะตองกระท าใหลลวงไป
Hannan and Freeman (1977:109) ไดใหความหมายของประสทธผลองคการไววา การทองคการสามารถด าเนนการใหบรรลเปาหมายหรอวตถประสงคขององคการทก าหนดไว
Kopelman (1986:27) พจารณาประสทธผลองคการวา ขนอยกบผลตภาพขององคการ (Productivity) โดยผลตภาพ คอ อตราสวนของผลผลตตอปจจยน าเขา
Persons, Caplow and Kats and Kahn (อางใน ภรณ กรตบตร, 2529 : 4-5) กลาววา ประสทธผลองคการ หมายถง การบรรลเปาหมาย (Goal attainment) ขององคการทงประสทธภาพและสามารถรกษาไวซงสภาพความเปนอยขององคการ อกดวย (Organizational maintenance)
วฒนา สตรสวรรณ (2521 : 596) ไดใหค าจ ากดความและความหมายของประสทธผลวา เปนเรองเกยวกบผลทไดรบหรอผลส าเรจของงาน
ภรณ มหานนท (2529 : 2) กลาววา ค าวาประสทธผลยงมความแตกตางกน อย ในความเขาใจของนกวชาการตางสาขากน ส าหรบนกเศรษฐศาสตรหรอนกวเคราะหทางการเงน ค าวา ประสทธผลขององคการ มความหมายอยางเดยวกบผลก าไร หรอผลประโยชนจากการลงทน ส าหรบผจดการฝายผลต ประสทธผลมกหมายถง คณภาพหรอปรมาณของผลผลตทเปนสนคาหรอบรการ ส าหรบนกวทยาศาสตร การวจยประสทธผลอาจตความในรปของจ านวนสงประดษฐใหม ๆ หรอผลผลตใหม ๆ ขององคการ และส าหรบนกสงคมสงเคราะห ประสทธผลหมายถง คณภาพชวตในการท างาน
ปตชาย ตนปต (2547 : 25) กลาวโดยรวมวา ประสทธผลองคการ คอ ความสามารถขององคการในการปรบตวใหเขากบสภาพแวดลอม สามารถด าเนนกจกรรมใหบรรลเปาหมายขององคการ โดยใชทรพยากรทมอยอยางจ ากด ใหเกดประโยชนสงสด ดวยการบรณาการเพอความอยรอดและธ ารงรกษาแบบแผนทดขององคการ
ดงนน อาจกลาวโดยภาพรวมไดวา ประสทธผลองคการนนกคอ ความส าเรจขององคการนนเอง
สวนองคการทมประสทธผลนน หมายถง องคการทสามารถด าเนนการบรรลเปาหมาย (Goal) ทงตงใจไว ดงนน ประสทธผลจงเปนเรองของความส าเรจขององคการในการกระท าสงตาง ๆ ตามทตงเปาหมายเอาไว องคการทมประสทธผลสงจงเปนองคการทประสบความส าเรจอยางสงในการท างานตามเปาหมาย การมประสทธผลขององคการนน จะตองมตวชวดทชดเจนจงจะบอกไดวาองคการใดมประสทธผลหรอองคการใดไมมประสทธผล หรอในอกมมมองหนงของการเปรยบเทยบเพอพจารณาวาองคการหนงมประสทธผลมากกวาอกองคการหนงมากนอยเพยงใด ดงนน ตวเกณฑวดประสทธผลองคการจงเขามามบทบาทความส าคญในเรองนอยางชดเจน
บทท 3 วธด ำเนนกำรวจย
การวจยครงนมวตถประสงคเพอศกษาการมสวนรวมในการบรหารงานของบคลากรกองกลาง ส านกงานอธการบด มหาวทยาลยรามค าแหง จ าแนกตาม เพศ อาย ระดบการศกษา ประเภทต าแหนง และประสบการณในการท างานในกองกลาง โดยคณะผวจยไดใชระเบยบวธวจยเชงส ารวจ (Survey Research) ซงมวธด าเนนการวจยดงน
ประชำกร
ประชากรทใชในการศกษา ไดแก บคลากรทสงกดกองกลาง ส านกงานอธการบด มหาวทยาลยรามค าแหง จ านวน 98 คน (จากรายงานประจ าป 2552 กองกลาง ส านกงานอธการบด)
เครองมอทใชในกำรวจย การศกษาวจยครงน คณะผวจยไดใชแบบสอบถามเปนเครองมอในการเกบขอมล แบงออกเปน 2 สวน คอ สวนท 1 เปนแบบสอบถามขอมลสวนบคคล แบบ Check List สวนท 2 เปนแบบสอบถามขอมลบรรยากาศองคกรและประสทธภาพในการท างานของบคลากรกองกลาง ส านกงานอธการบด มหาวทยาลยรามค าแหง จ าแนกเปน 2 ดาน ไดแก ดานบรรยากาศองคกร และดานประสทธภาพในการท างาน เปนค าถามปลายเปด (Close – Ended Questionnaires) ชนดมาตราสวนประเมนคา 5 ระดบ โดยดดแปลงจากมาตราสวนประเมนคาตามวธของลเครท (Likert Scale) โดยมหลกเกณฑการใหคะแนน (สมบรณ สรยวงศ และคณะ 2544 : 116) ดงน
คะแนน 5 หมายถง ระดบบรรยากาศและประสทธภาพในการท างาน มากทสด
คะแนน 4 หมายถง ระดบบรรยากาศและประสทธภาพในการท างาน มาก คะแนน 3 หมายถง ระดบบรรยากาศและประสทธภาพในการท างาน ปานกลาง คะแนน 2 หมายถง ระดบบรรยากาศและประสทธภาพในการท างาน นอย คะแนน 1 หมายถง ระดบบรรยากาศและประสทธภาพในการท างาน นอยทสด
เกณฑในการแปลความหมายตามคาเฉลย (สมบรณ สรยวงศ และคณะ 2540, 134) คะแนนเฉลย 4.51 – 5.00 หมายถง มากทสด คะแนนเฉลย 3.51 – 4.50 หมายถง มาก คะแนนเฉลย 2.51 – 3.50 หมายถง ปานกลาง คะแนนเฉลย 1.51 – 2.50 หมายถง นอย คะแนนเฉลย 1.00 – 1.50 หมายถง นอยทสด
กำรเกบรวบรวมขอมล
คณะผวจยไดด าเนนการเกบรวบรวมขอมลจากบคลากรกองกลาง ส านกงาน อธการบด มหาวทยาลยรามค าแหง ในชวงวนท 1 – 30 พฤษภาคม 2554 ไดแบบสอบถามทมความสมบรณกลบคนมาจ านวน 80 ชด จากจ านวนบคลากรกองกลางทงหมด 98 คน คดเปนรอยละ 81.63
กำรวเครำะหขอมล คณะผวจยไดด าเนนการแจกแจงแบบสอบถามทไดรบกลบคนมา ตรวจเลอกแบบสอบถามทสมบรณมาท าการวเคราะหขอมลโดยใชโปรแกรมส าเรจรปทางสถต สถตทใชในการวจย 1. ขอมลสวนบคคลของผตอบแบบสอบถามวเคราะหดวยการแจกแจงความถ (Frequency) และหาคารอยละ (Percentage)
2. ขอมลเกยวกบบรรยากาศองคกรและประสทธภาพในการท างานของบคลากรกองกลาง ส านกงานอธการบด มหาวทยาลยรามค าแหง โดยสถตใชคาเฉลย (Mean : X ) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation : S.D.)
บทท 4 ผลการวเคราะหขอมล
จากการวจยเรองบรรยากาศองคกรและประสทธภาพในการท างานของบคลากรกองกลาง คณะผวจยไดเกบขอมลจากประชากรทใชในการศกษาวจยซงเปนบคลากรกองกลาง ส านกงานอธการบด มหาวทยาลยรามค าแหง จ านวน 98 ชด ซงไดแบบสอบถามทสมบรณกลบคนมา 80 ชด และท าการวเคราะหขอมลโดยใชโปรแกรมคอมพวเตอรส าเรจรป SPSS FW (Statistic Package for Science for Window) น ามาจดเรยงล าดบการวเคราะหขอมล และแปลความหมาย โดยแบงเปน 3 สวนคอ สวนท 1 ขอมลสวนบคคลของผตอบแบบสอบถาม สวนท 2 บรรยากาศองคกรและประสทธภาพในการท างานของบคลากร กองกลาง ส านกงานอธการบด มหาวทยาลยรามค าแหง สวนท 3 ขอเสนอแนะของบคลากรกองกลาง ส านกงานอธการบด มหาวทยาลยรามค าแหง สญลกษณและอกษรยอทใชในการวเคราะหขอมล เพอความเขาใจทตรงกนในการแปลความหมายผลการวเคราะหขอมล คณะผวจยไดก าหนดสญลกษณและอกษรยอทใชในการวเคราะหขอมล ดงน n แทน จ านวนกลมประชากรเปาหมายของบคลากรกองกลาง ส านกงาน
อธการบด มหาวทยาลยรามค าแหง X แทน คาเฉลย (Mean) S.D. แทน คาสวนเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation)
สวนท 1 ผลการวเคราะหขอมลสวนบคคลของผตอบแบบสอบถาม ตารางท 1 แสดงจ านวนและคารอยละของขอมลสวนบคคลของบคลากรกองกลางผตอบแบบสอบถามจ าแนกตามเพศ อาย ระดบการศกษา ประเภทต าแหนง และประสบการณในการท างาน ขอมลสวนบคคล จ านวน (n = 80) รอยละ
1. เพศ ชาย 32 40.0 หญง 48 60.0 2. อาย 25 ป หรอนอยกวา - - 26 – 30 ป 12 15.0 31 – 40 ป 13 16.3 41 – 50 ป 13 16.3 51 ป หรอ มากกวา 42 52.5 3. ระดบการศกษา มธยมศกษาตอนปลายหรอต ากวา 13 16.3 อนปรญญาหรอเทยบเทา 7 8.8 ปรญญาตร 29 36.3 สงกวาปรญญาตร 31 38.8 4. ประเภทต าแหนง ขาราชการ 18 22.5 พนกงานมหาวทยาลย 10 12.5 ลกจางประจ า 3 3.8 ลกจางงบรายได 24 30.0 ลกจางปฏบตงานชวคราวรายป 25 31.3 5. ประสบการณในการท างาน 5 ป หรอนอยกวา 12 15.0 6 –10 ป 12 15.0 11 – 15 ป 9 11.3 มากกวา 15 ป 47 58.8
จากตารางท 1 พบวา ผตอบแบบสอบถามเปนเพศหญง จ านวน 48 คน คดเปนรอยละ 60 เพศชาย จ านวน 32 คน คดเปนรอยละ 40 สวนมากมอายมากกวา 51 ป มจ านวน 42 คน คดเปนรอยละ 52.5 รองลงมามอายระหวาง 31 – 40 ป และอายระหวาง 41 – 50 ป มจ านวนเทากนคอ 13 คน คดเปนรอยละ 16.3 และนอยทสดมอาย 26 – 30 ป จ านวน 12 คน คดเปนรอยละ 15.0 ดานการศกษาพบวา สวนมากมการศกษาสงกวาปรญญาตร จ านวน 31 คน คดเปนรอยละ 38.8 รองลงมามการศกษาระดบปรญญาตร จ านวน 29 คน คดเปนรอยละ 36.3 และมธยมศกษาตอนปลายหรอต ากวา จ านวน 13 คน คดเปนรอยละ 16.3 นอยทสดคอ การศกษาระดบอนปรญญา จ านวน 7 คน คดเปนรอยละ 8.8 ส าหรบประเภทของต าแหนงการปฏบตงาน พบวา สวนใหญเปนลกจางปฏบตงานชวคราวรายป จ านวน 25 คน คดเปนรอยละ 31.3 รองลงมาเปนลกจางงบรายได จ านวน 24 คน คดเปนรอยละ 30.0 ขาราชการ จ านวน 18 คน คดเปนรอยละ 22.5 พนกงานมหาวทยาลย จ านวน 10 คน คดเปนรอยละ 12.5 และนอยทสดไดแกลกจางประจ า จ านวน 3 คน คดเปนรอยละ 3.8 ในสวนของประสบการณในการท างาน พบวา สวนมากมอายราชการมากกวา 15 ป จ านวน 47 คน คดเปนรอยละ 58.8 รองลงมามจ านวนเทากนคอ อายราชการระหวาง 5 ป หรอนอยกวา และอายราชการระหวาง 6 – 10 ป มจ านวน 12 คน คดเปนรอยละ 15.0 และมจ านวนนอยทสดคอมอายราชการ ระหวาง 11 – 15 ป จ านวน 9 คน คดเปนรอยละ 11.3
ตอนท 2 ผลการวเคราะหบรรยากาศองคกรและประสทธภาพในการท างานของบคลากร กองกลาง ส านกงานอธการบด มหาวทยาลยรามค าแหง ตารางท 2 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบบรรยากาศองคกรและประสทธภาพในการท างานของบคลากรกองกลาง ส านกงานอธการบด มหาวทยาลยรามค าแหง ดานบรรยากาศองคกร จ าแนกตามรายขอ
ดานบรรยากาศองคกร ระดบบรรยากาศและประสทธภาพ X (S.D.) ความหมาย
1. หนวยงานมการก าหนดนโยบายและเปาหมาย 3.66 0.80 มาก การท างานทชดเจน 2. มการก าหนดบทบาทหนาทความรบผดชอบและ 3.70 0.77 มาก ขนตอนการท างานทชดเจน 3. มการก ากบและดแลการปฏบตงานใหเปนไป 3.66 0.83 มาก ตามมาตรฐานทก าหนดไว 4. มความพงพอใจในการปฏบตงานทไดรบมอบหมาย 3.79 0.65 มาก 5. หนวยงานใหการสนบสนนบคลากรในการพฒนา 3.64 0.75 มาก ความรความสามารถอยางสม าเสมอ 6. มบรรยากาศและความสมพนธภายในหนวยงานทด 3.71 0.83 มาก 7. มความสมพนธระหวางผบงคบบญชากบผใตบงคบ 3.91 0.77 มาก บญชาทด 8. มความภาคภมใจทไดท างานในหนวยงานน 4.13 0.72 มาก รวม 3.78 0.77 มาก
จากตารางท 2 พบวา บคลากรกองกลาง ส านกงานอธการบด มหาวทยาลยรามค าแหงมความรสกวาไดท างานอยในองคกรทมบรรยากาศในภาพรวมอยในระดบมาก ( X = 3.78, S.D. = 0.77) เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา บรรยากาศองคกรในการท างานของบคลากรอยในระดบมากทกขอ ( X อยระหวาง 30.51 – 4.50) โดยขอทมคะแนนเฉลยมากทสดคอขอ มความภาคภมใจทไดท างานในหนวยงานน ( X = 4.13, S.D. = 0.72 ) รองลงไปคอ มความสมพนธระหวางผบงคบบญชากบผใตบงคบบญชาทด ( X = 3.91, S.D. = 0.77) สวนขอทมคาเฉลยนอยทสด คอ หนวยงานใหการสนบสนนบคลากรในการพฒนาความรความสามารถอยางสม าเสมอ ( X = 3.64, S.D. = 0.75) ตารางท 3 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบบรรยากาศองคกรและประสทธภาพในการท างานของบคลากรกองกลาง ส านกงานอธการบด มหาวทยาลยรามค าแหง ดานประสทธภาพในการท างาน จ าแนกตามรายขอ
ดานประสทธภาพในการท างาน ระดบบรรยากาศและประสทธภาพ X (S.D.) ความหมาย
9. มความรและทกษะในการท างานทรบผดชอบ 3.91 0.60 มาก เปนอยางด 10. มการด าเนนงานตามแผนปฏบตงานทก าหนดไว 3.79 0.71 มาก 11. มการปรบปรงรปแบบการท างานอยางสม าเสมอ 3.68 0.73 มาก 12. มการสรปผลการท างานและหาทางแกไข 3.67 0.82 มาก การท างานใหดขนอยเสมอ รวม 3.76 0.72 มาก
จากตารางท 3 แสดงใหเหนวาประสทธภาพในการท างานของบคลากรกองกลาง ส านกงานอธการบด มหาวทยาลยรามค าแหง โดยภาพรวมอยในระดบ มาก ( X = 3.76, S.D. = 0.72) เมอพจารณาในรายขอพบวา ประสทธภาพการปฏบตงานของบคลากรอยใน ระดบมากทกขอ ( X อยระหวาง 30.51 – 4.50) เรยงตามคาเฉลยจากมากไปนอย ไดแก มความรและทกษะในการท างานทรบผดชอบเปนอยางด ( X = 3.91, S.D. = 0.60) รองลงไป คอขอ มการด าเนนงานตามแผนปฏบตงานทก าหนดไว ( X = 3.79, S.D. = 0.71) สวนขอทมคาเฉลยนอยทสด คอ มการสรปผลการท างานและหาทางแกไขการท างานใหดขนอยเสมอ ( X = 3.67, S.D. = 0.82) ตารางท 4 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบบรรยากาศองคกรและประสทธภาพในการปฏบตงานของบคลากรกองกลาง ส านกงานอธการบด มหาวทยาลยรามค าแหง จ าแนกตามรายดาน
บรรยากาศองคกรและประสทธภาพ ระดบบรรยากาศและประสทธภาพ ในการท างาน X (S.D.) ความหมาย
ดานบรรยากาศองคกร 3.78 0.77 มาก ดานประสทธภาพในการท างาน 3.76 0.72 มาก รวม 3.77 0.75 มาก
จากตาราง 4 พบวา บรรยากาศองคกรและประสทธภาพในการท างานของบคลากร
กองกลาง ส านกงานอธการบด มหาวทยาลยรามค าแหง ในภาพรวมอยในระดบมาก ( X = 3.77, S.D. =.75) เมอพจารณาในรายดาน พบวา อยในระดบมากทงสองดาน โดยดานบรรยากาศองคกรมคาเฉลยสงสด ( X = 3.78, S.D. = 0.77) สวนดานประสทธภาพในการท างานมคาเฉลยนอยสด ( X = 3.76, S.D. = 0.72)
ตารางท 5 แสดงคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน ระดบบรรยากาศองคกรและประสทธภาพในการท างานของบคลากรกองกลาง ส านกงานอธการบด มหาวทยาลยรามค าแหง จ าแนกตามเพศ เปนรายดาน
เพศชาย เพศหญง รวม บรรยากาศองคกรและ ความ ความ ความ ประสทธภาพในการท างาน X (S.D.) หมาย X (S.D.) หมาย X (S.D.) หมาย
ดานบรรยากาศองคกร 3.79 0.77 มาก 3.80 0.92 มาก 3.80 0.84 มาก ดานประสทธภาพ 3.75 0.71 มาก 3.75 0.93 มาก 3.75 0.82 มาก ในการท างาน
รวม 3.77 0.75 มาก 3.76 0.91 มาก 3.78 0.82 มาก
จากตาราง 5 พบวา บรรยากาศองคกรและประสทธภาพในการท างานของบคลากรกองกลาง ส านกงานอธการบด มหาวทยาลยรามค าแหง จ าแนกตามเพศเปนรายดาน โดยภาพรวมอยในระดบ มาก ( X = 3.78, S.D. = 0.82) เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา
บคลากรเพศชายมคาเฉลยอยในระดบมาก ( X = 3.77, S.D. = 0.75) โดยมคา คะแนนเฉลยจากมากไปนอยไดแก ดานบรรยากาศองคกร ( X = 3.79, S.D. = 0.77) และดานประสทธภาพในการท างาน ( X = 3.75, S.D. = 0.71) สวนบคลากรเพศหญงมคาเฉลยอยในระดบมากทงสองดาน ( X = 3.76, S.D. = 0.91) โดยมคาคะแนนเฉลยจากมากไปนอย ไดแกดานบรรยากาศองคกร ( X = 3.80, S.D. = 0.92) และดานประสทธภาพในการท างาน ( X = 3.75, S.D. = 0.93)
ตารางท 6 แสดงคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบบรรยากาศองคกรและประสทธภาพในการท างานของบคลากรกองกลาง ส านกงานอธการบด มหาวทยาลยรามค าแหง จ าแนกตาม ชวงอายเปนรายดาน 25 ป 51 ป บรรยากาศองคกร หรอนอยกวา 26-30 ป 31-40 ป 41-50 ป หรอมากกวา รวม ระดบ และประสทธภาพในการท างาน จ าแนกตามชวงอาย X (S.D.) X (S.D.) X (S.D.) X (S.D.) X (S.D.) X (S.D.) ดานบรรยากาศองคกร 3.75 0.96 3.95 0.95 3.75 0.96 3.86 0.75 3.45 0.72 3.75 0.89 มาก
ดานประสทธภาพ 3.86 0.92 3.97 0.96 3.58 0.86 3.75 0.79 3.78 0.79 3.79 0.90 มาก ในการท างาน รวม 3.80 0.95 3.96 0.96 3.67 0.88 3.79 0.77 3.62 0.75 3.78 0.90 มาก
จากตารางท 6 พบวา บรรยากาศองคกรและประสทธภาพในการท างานของบคลากรกองกลาง ส านกงานอธการบด มหาวทยาลยรามค าแหง จ าแนกตามชวงอายเปนรายดาน โดยภาพรวมอยในระดบมาก ( X = 3.78, S.D. = 0.90) เมอพจารณาในรายละเอยดพบวา ทกชวงอายมคาเฉลยรวมทงสองดานอยในระดบมาก โดยเรยงคะแนนคาเฉลยจากมากไปนอย คอ บคลากรในชวงอาย 26-30 ป ( X = 3.96, S.D. = 0.96) บคลากรในชวงอายรองลงไปไดแก 25 ป หรอ นอยกวา ( X = 3.80, S.D. = 0.95) สวนบคลากรในชวงอายทมคาเฉลยนอยทสดไดแก อาย 51 ปหรอมากกวา ( X = 3.62, S.D. = 0.75)
ตารางท 7 แสดงคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบบรรยากาศองคกรและประสทธภาพในการท างานของบคลากรกองกลาง ส านกงานอธการบด มหาวทยาลยรามค าแหง จ าแนกตาม ระดบการศกษาเปนรายดาน มธยมปลาย อนปรญญา สงกวา บรรยากาศองคกร หรอ หรอ ปรญญาตร ปรญญาตร รวม ระดบ
และประสทธภาพในการท างาน ต ากวา เทยบเทา จ าแนกตามระดบดบการศกษา X (S.D.) X (S.D.) X (S.D.) X (S.D.) X (S.D.) ดานบรรยากาศองคกร 3.56 0.85 3.78 0.92 3.78 0.85 3.95 0.79 3.77 0.86 มาก ดานประสทธภาพ 3.52 0.83 3.80 0.90 3.89 0.88 3.89 0.85 3.78 0.87 มากในการท างาน รวม 3.54 0.84 3.79 0.91 3.84 0.87 3.92 0.82 3.78 0.86 มาก
จากตารางท 7 พบวา บรรยากาศองคกรและประสทธภาพในการท างานของบคลากร
กองกลาง ส านกงานอธการบด มหาวทยาลยรามค าแหง จ าแนกตามระดบการศกษาเปนรายดาน โดยภาพรวมอยในระดบมาก ( X = 3.78, S.D. = 0.86) เมอพจารณาเปนรายดานโดยภาพรวมของดานบรรยากาศองคกรอยในระดบมาก ( X = 3.77, S.D. = 0.86) และดานประสทธภาพในการท างานอยในระดบมาก ( X = 3.78, S.D. = 0.87) เมอพจารณาในรายละเอยดตามระดบการศกษา พบวา คาเฉลยของทกระดบการศกษาอยในระดบมาก ( X อยระหวาง 3.51 – 4.50) โดยระดบการศกษาทมคาเฉลยสงสดไดแก ระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร ( X = 3.92, S.D. = 0.82) รองลงไปไดแก ระดบการศกษาปรญญาตร ( X = 3.84, S.D. = 0.87) และระดบการศกษาทมคาเฉลยนอยสดไดแก ระดบมธยมปลายหรอต ากวา ( X = 3.54, S.D. = 0.84)
ตารางท 8 แสดงคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบบรรยากาศองคกรและประสทธภาพในการท างานของบคลากรกองกลาง ส านกงานอธการบด มหาวทยาลยรามค าแหง จ าแนกตามประเภทต าแหนงเปนรายดาน ลกจาง บรรยากาศองคกร พนกงาน ลกจาง ลกจาง ชวคราว รวม ระดบ และประสทธภาพในการท างาน ขาราชการ มหาวทยาลย ประจ า งบรายได รายป จ าแนกตามประเภทต าแหนง X (S.D.) X (S.D.) X (S.D.) X (S.D.) X (S.D.) X (S.D.) ดานบรรยากาศองคกร 3.65 0.95 3.55 0.87 3.62 0.92 3.92 0.85 3.84 0.85 3.72 0.89 มาก ดานประสทธภาพ 3.78 0.85 3.77 0.90 3.75 0.80 3.63 0.75 3.85 0.74 3.76 0.81 มากในการท างาน รวม 3.72 0.90 3.67 0.86 3.68 0.86 3.76 0.80 3.85 0.80 3.74 0.85 มาก
จากตารางท 8 พบวา บรรยากาศองคกรและประสทธภาพในการท างานของบคลากรกองกลาง ส านกงานอธการบด มหาวทยาลยรามค าแหง จ าแนกตามประเภทต าแหนงโดยภาพรวมอยในระดบมาก ( X = 3.74, S.D. = 0.85) และเมอพจารณาเปนรายดานพบวามคาเฉลยอยในระดบมากทงสองดาน โดยดานทมคาเฉลยมากสดคอดานประสทธภาพในการท างาน ( X = 3.76, S.D. = 0.81) และดานทมคาเฉลยนอยสดคอดานบรรยากาศองคกร ( X = 3.72, S.D. = 0.89) เมอพจารณาตามประเภทต าแหนง พบวา บคลากรทกประเภทต าแหนงมคาเฉลยอยในระดบมาก ( X อยระหวาง 3.51 – 4.50) โดยบคลากรต าแหนงทมคาเฉลยสงสดคอ ลกจางชวคราวรายป ( X = 3.85, S.D. = 0.80) และบคลากรต าแหนงทมคาเฉลยรองลงมาไดแก ลกจางงบรายได ( X = 3.76, S.D. = 0.80) สวนบคลากรต าแหนงทมคาเฉลยนอยสดไดแก พนกงานมหาวทยาลย ( X = 3.367, S.D. = 0.86)
ตารางท 9 แสดงคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบบรรยากาศองคกรและประสทธภาพในการท างานของบคลากรกองกลาง ส านกงานอธการบด มหาวทยาลยรามค าแหง จ าแนกตามประสบการณในการท างานเปนรายดาน 5 ป มากกวา บรรยากาศองคกร หรอ 6-10 ป 11-15 ป 15 ป รวม ระดบ และประสทธภาพในการท างาน นอยกวา จ าแนกตามประสบการณ X (S.D.) X (S.D.) X (S.D.) X (S.D.) X (S.D.)
ดานบรรยากาศองคกร 3.75 0.95 3.78 0.82 3.51 0.75 3.58 0.91 3.66 0.86 มาก ดานประสทธภาพ 3.89 0.90 3.75 0.89 3.65 0.86 3.83 0.76 3.78 0.85 มาก ในการท างาน รวม 3.82 0.93 3.77 0.86 3.58 0.81 3.71 0.84 3.72 0.86 มาก
จากตารางท 9 พบวา บรรยากาศองคกรและประสทธภาพในการท างานของบคลากรกองกลาง ส านกงานอธการบด มหาวทยาลยรามค าแหง จ าแนกตามประสบการณในการท างาน โดยภาพรวมอยในระดบมาก ( X = 3.72, S.D. = 0.86) และเมอพจารณาเปนรายดานพบวามคาเฉลยอยในระดบมากทงสองดาน โดยดานทมคาเฉลยมากสดคอ ดานประสทธภาพในการท างาน ( X = 3.78, S.D. = 0.85) และดานทมคาเฉลยนอยสดคอดานบรรยากาศองคกร ( X = 3.66, S.D. = 0.86) เมอพจารณาตามประสบการณในการท างานพบวา บคลากรทมประสบการณในการท างานทกระดบมคาเฉลยอยในระดบมาก โดยระดบประสบการณทมคาเฉลยมากสด ไดแก บคลากรทมประสบการณในการท างาน 5 ป หรอนอยกวา ( X = 3.82, S.D. = 0.93) และระดบประสบการณทมคาเฉลยรองลงไปไดแก บคลากรทมประสบการณในการท างาน 6-10 ป (X = 3.77, S.D. = 0.86) สวนระดบประสบการณทมคาเฉลยต าสดไดแก บคลากรทมประสบการณ 11-15 ป ( X = 3.58, S.D. = 0.81)
ตอนท 3 ผลการศกษาขอเสนอแนะของบคลากรกองกลาง ส านกงานอธการบด มหาวทยาลย รามค าแหง บคลากรกองกลาง เขยนขอเสนอแนะตอบลงในแบบสอบถาม ซงผวจยไดรวบรวมความคดเหนขอเสนอแนะของบคลากรกองกลางดงกลาว โดยการแจกแจงความถ และคารอยละ ตาราง 10 แสดงจ านวนและคารอยละผลการเขยนขอเสนอแนะบรรยากาศองคกรและประสทธภาพในการท างานของบคลากรกองกลาง ส านกงานอธการบด มหาวทยาลยรามค าแหง
บรรยากาศองคกรและประสทธภาพในการท างาน จ านวน รอยละ ( N = 80)
ผไมเขยนขอเสนอแนะ 70 87.5 ผเขยนขอเสนอแนะ 10 12.5
- บรรยากาศในทท างานไมเออตอการปฏบตงาน เสยงดง ท าใหไมมสมาธในการท างาน 3
- ควรใหมการประชมชแจงนโยบายขององคกร เปาหมาย และบทบาทหนาทของแตละคนใหชดเจนเปน รปธรรมทบคลากรทกระดบงานยอมรบและปฏบตได 2
- ควรจดใหมอปกรณทจ าเปนตองใชใหพรอมส าหรบ การใชงาน (เชน กรณอปกรณเสยเปนประจ า คอมพวเตอร ไมพอใชงาน เปนตน) 3
- ควรสรางจตส านกสาธารณ (สวนรวม) ในหนวยงาน ใหมากกวาทเปนอย เพราะบคลากรสวนใหญยงเหนแกประโยชน สวนตวมากกวาสวนรวม 1
- สรางความสามคคในองคกรใหมากขน เพราะมการ ปฏบตงานแบบ One man show ไมคอยชวยเหลอซงกนและกน 2
- สงเสรมและสนบสนนใหบคลากรในหนวยงานไดรบการ
ฝกอบรมและพฒนาตนเองใหมทกษะและความรในการปฏบตงาน ในเรองทแตละคนรบผดชอบ และรวมถงเรองทแตละคนสนใจซง อาจจะเปนประโยชนตอหนวยงานได 1
- หนวยงานควรวางแผนเตรยมบคลากรแตละดานใหม ความรความช านาญขนมาทดแทนบคลากรทจะเกษยณอายราชการ เพอประโยชนขององคกรในการปฏบตงานไดตอเนอง ไมขาดตอน 1
- ผบรหารควรรบฟงความคดเหนของผใตบงคบบญชา 2 - ควรมการประชาสมพนธขอมลขาวสารตางๆ ทเปน
ประโยชนตอบคลากร ดวยความรวดเรว ทนตอเหตการณ 2 - ควรจดใหมจ านวนบคลากรใหเพยงพอ และเหมาะสมกบ
งานทท า 3
จากตาราง 10 พบวา บคลากรของกองกลาง ส านกงานอธการบด มหาวทยาลยรามค าแหง เขยนขอเสนอแนะจ านวน 10 คน คดเปนรอยละ 12.5 มผไมเขยนขอเสนอแนะ จ านวน 70 คน คดเปนรอยละ 87.5
บทท 5 สรปผลการวจยและขอเสนอแนะ
การวจยครงนมวตถประสงคเพอศกษาขอมลของบคลากรกองกลางซงมผลตอบรรยากาศองคกรและประสทธภาพในการท างานของบคลากรกองกลาง ส านกงานอธการบด มหาวทยาลยรามค าแหง และเพอศกษาถงปจจยทมผลตอประสทธภาพในการท างานของบคลากรกองกลาง ส านกงานอธการอธการบด มหาวทยาลยรามค าแหง การวจยเรอง บรรยากาศองคกรและประสทธภาพในการท างานของบคลากรกองกลาง ส านกงานอธการบด มหาวทยาลยรามค าแหง คณะผวจยมงศกษาขอมลจากบคลากรกองกลาง โดยศกษาดานบรรยากาศองคกร จ าแนกเปน 8 ขอ และดานประสทธภาพในการท างาน จ าแนกเปน 4 ขอ โดยมระยะเวลาในการด าเนนงานวจย 4 เดอน (พฤศจกายน 2553 – กมภาพนธ 2554) คณะผวจยไดก าหนดประชากรทใชในการวจยครงน ไดแกบคลากรทสงกดในกองกลาง ส านกงานอธการบด มหาวทยาลยรามค าแหง จ านวน 96 คน โดยใชระเบยบวจยเชงส ารวจ (Survey Research) เครองมอทใชในการวจย ไดแก แบบสอบถามบรรยากาศองคกรและประสทธภาพในการท างานของบคลากรกองกลาง ส านกงานอธการบด มหาวทยาลยรามค าแหง โดยแบบสอบถามทใชเปนเครองมอในการเกบรวบรวมขอมลการวจยมทงหมด 3 ตอน ดงน ตอนท 1 เปนแบบสอบถามเกยวกบขอมลสวนบคคลของผตอบแบบสอบถาม ตอนท 2 เปนแบบสอบถามเกยวกบบรรยากาศองคกร 8 ขอ และประสทธภาพในการท างาน 4 ขอ โดยส ารวจจากบคลากร กองกลาง ส านกงานอธการบด มหาวทยาลยรามค าแหง เปนค าถามปลายปด (Close – Ended Questionnaires) ชนดมาตราสวนประเมนคา 5 ระดบ โดยดดแปลงจากมาตราสวนประเมนคาตามวธของลเครท (Likert Scale) ตอนท 3 เปนขอเสนอแนะของบคลากรกองกลาง ส านกงานอธการบด มหาวทยาลยรามค าแหง คณะผวจยไดด าเนนการเกบรวบรวมขอมลโดยแจกแบบสอบถามจ านวน 96 ชด และสามารถเกบรวบรวมแบบสอบถามกลบคนมาไดจ านวน 80 ชด คดเปนรอยละ 83.34 ของแบบสอบถามทแจกไปทงหมด และน าขอมลทไดรบจากแบบสอบถามมาค านวณโดยโปรแกรม SPSS for Window วเคราะหหาคาทางสถตทตองการ คอ คารอยละ ส าหรบวเคราะหขอมลตอนท 1 คาเฉลยและคาความเบยงเบนมาตรฐานใชส าหรบวเคราะหขอมลตอนท 2
การวจยครงน จะท าใหทราบขอมลของบรรยากาศองคกร และประสทธภาพในการท างานของบคลากรกองกลาง ส านกงานอธการบด มหาวทยาลยรามค าแหง ซงขอมลดงกลาวท าใหหนวยงานสามารถวางแผน ก าหนดนโยบาย และตดสนใจในเรองการบรหารงาน และบรหารบคคลในหนวยงานของกองกลาง ส านกงานอธการบด มหาวทยาลยรามค าแหงตอไป
สรปผลการวจย
ผลการวจยครงน พบวา บคลากรสวนใหญเปนเพศหญง รอยละ 60.0 มอายเฉลย 51 ป หรอมากกวา รอยละ 52.5 ระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร รอยละ 38.8 เปนลกจางปฏบตงานชวคราวรายป รอยละ 31.3และประสบการณการท างานมากกวา 15 ป รอยละ 58.8 ดานบรรยากาศองคกร บคลากรกองกลางมความคดเหนในภาพรวมอยในระดบมาก ( X = 3.78, S.D. = 0.77) เมอพจารณารายขอพบวา บคลากรมความคดเหนดานบรรยากาศ องคกรอยในระดบมากทกขอ ( X อยระหวาง 3.51 – 4.50) เรยงตามคาเฉลย ไดแก
1. มความภาคภมใจทไดท างานในหนวยงานน ( X = 4.13, S.D. = 0.72) 2. มความสมพนธระหวางผบงคบบญชากบผใตบงคบบญชาทด ( X = 3.91, S.D. =
0.77) 3. มความพงพอใจในการปฏบตงานทไดรบมอบหมาย ( X = 3.79, S.D. = 0.65) 4. มบรรยากาศและความสมพนธภายในหนวยงานทด ( X = 3.71, S.D. = 0.83) 5. มการก าหนดบทบาทหนาทความรบผดชอบและขนตอนการท างานทชดเจน ( X =
3.70, S.D. = 0.77) 6. ขอทมคาเฉลยเทากน คอ หนวยงานมการก าหนดนโยบายและเปาหมายการท างานท
ชดเจน ( X = 3.66, S.D. = 0.80) และมการก ากบและดแลการปฏบตงานใหเปนไปตามมาตรฐานทก าหนดไว ( X = 3.66, S.D. = 0.83)
7. หนวยงานใหการสนบสนนบคลากรในการพฒนาความรความสามารถอยางสม าเสมอ ( X = 3.64, S.D. = 0.75)
ดานประสทธภาพในการท างาน บคลากรกองกลางมความคดเหนในภาพรวม อยในระดบมาก ( X = 3.76, S.D. = 0.72) เมอพจารณารายขอพบวา บคลากรมความคดเหนดานประสทธภาพในการท างานอยในระดบมากทกขอ ( X อยระหวาง 3.51 – 4.50) เรยงตามคาเฉลย ไดแก
1. มความรและทกษะในการท างานทรบผดชอบเปนอยางด ( X = 3.91, S.D. = 0.60) 2. มการด าเนนงานตามแผนปฏบตงานทก าหนดไว ( X = 3.79, S.D. = 0.71) 3. มการปรบปรงรปแบบการท างานอยางสม าเสมอ ( X = 3.68, S.D. = 0.73) 4. มการสรปผลการท างานและหาทางแกไขการท างานใหดขนอยเสมอ ( X = 3.67,
S.D. = 0.82)
เมอเปรยบเทยบคาเฉลยระดบบรรยากาศองคกรและประสทธภาพในการปฏบตงานของบคลากรกองกลาง ส านกงานอธการบด มหาวทยาลยรามค าแหงเปนรายดาน พบวา บรรยากาศองคกรและประสทธภาพในการท างานของบคลากรกองกลาง ในภาพรวมอยในระดบมาก ( X = 3.77, S.D. = 0.75) พจารณาเปนรายดานพบวา อยในระดบมากทงสองดาน โดยดานบรรยากาศองคกรมคาเฉลยสงสด ( X = 3.78, S.D. = 0.77) สวนดานประสทธภาพในการท างานมคาเฉลยนอยสด ( X = 3.76, S.D. = 0.72)
บรรยากาศองคกรและประสทธภาพในการท างานของบคลากรกองกลาง ส านกงานอธการบด มหาวทยาลยรามค าแหง จ าแนกตามเพศเปนรายดาน โดยภาพรวมอยในระดบ มาก (X = 3.78, S.D. = 0.82) เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา บคลากรเพศชาย มคาเฉลยอยในระดบมากทงสองดาน ( X = 3.77, S.D. = 0.75) โดยมคาคะแนนเฉลยจาก มากไปนอย ไดแก ดานบรรยากาศองคกร ( X = 3.79, S.D. = 0.77) และดานประสทธภาพในการท างาน ( X = 3.75, S.D. = 0.71) สวนบคลากรเพศหญง มคาเฉลยอยในระดบมากทงสองดาน ( X = 3.76, S.D. = 0.91) โดยมคาคะแนนเฉลยจากมากไปนอย ไดแกดานบรรยากาศองคกร ( X = 3.80, S.D. = 0.92) และดานประสทธภาพในการท างาน ( X = 3.75, S.D. = 0.93)
จะเหนไดวาทงเพศชายและเพศหญงมระดบความคดเหนในดานบรรยากาศองคกรและประสทธภาพในการท างานของบคลากรกองกลาง ส านกงานอธการบด มหาวทยาลยรามค าแหง ไมแตกตางกนมากนก เพราะมคาเฉลยใกลเคยงกนในระดบมาก
บรรยากาศองคกรและประสทธภาพในการท างานของบคลากรกองกลาง ส านกงานอธการบด มหาวทยาลยรามค าแหง จ าแนกตามชวงอายเปนรายดาน โดยภาพรวมอยในระดบมาก ( X = 3.78, S.D. = 0.90) เมอพจารณาในรายละเอยดพบวา ทกชวงอายมคาเฉลยรวมทงสองดานอยในระดบมาก โดยเรยงคะแนนคาเฉลยจากมากไปนอย คอ บคลากรในชวงอาย 26-30 ป (X = 3.96, S.D. = 0.96) บคลากรในชวงอายรองลงไปไดแก 25 ป หรอ นอยกวา ( X = 3.80, S.D. = 0.95) สวนบคลากรในชวงอายทมคาเฉลยนอยทสดไดแก อาย 51 ปหรอมากกวา ( X = 3.62, S.D. = 0.75) จากผลการศกษาจะเหนไดวาบคลากรทกชวงอายมระดบความคดเหนในดานบรรยากาศองคกรและประสทธภาพในการท างานของบคลากรกองกลาง ส านกงานอธการบด มหาวทยาลยรามค าแหงไมแตกตางกนมาก เพราะมคะแนนคาเฉลยอยในระดบมาก บรรยากาศองคกรและประสทธภาพในการท างานของบคลากรกองกลาง ส านกงานอธการบด มหาวทยาลยรามค าแหง จ าแนกตามระดบการศกษาเปนรายดาน โดยภาพรวมอยในระดบมาก ( X = 3.78, S.D. = 0.86) โดยมคาเฉลยจากมากไปนอยคอ ดานประสทธภาพในการท างาน ( X = 3.78, S.D. = 0.87) และดานบรรยากาศองคกร ( X = 3.77, S.D. = 0.86) เมอพจารณาในรายละเอยดตามระดบการศกษา พบวา คาเฉลยของทกระดบการศกษาอยในระดบมาก ( X อยระหวาง 3.51 – 4.50) โดยระดบการศกษาทมคาเฉลยสงสดไดแก ระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร ( X = 3.92, S.D. = 0.82) รองลงไปไดแก ระดบการศกษาปรญญาตร ( X = 3.84, S.D. = 0.87) และระดบการศกษาทมคาเฉลยนอยสดไดแก ระดบมธยมปลายหรอต ากวา (X = 3.54, S.D. = 0.84) บรรยากาศองคกรและประสทธภาพในการท างานของบคลากรกองกลาง ส านกงานอธการบด มหาวทยาลยรามค าแหง จ าแนกตามประเภทต าแหนง โดยภาพรวมอยในระดบมาก (X = 3.74, S.D. = 0.85) และเมอพจารณาเปนรายดานพบวามคาเฉลยอยในระดบมากทงสองดาน โดยดานทมคาเฉลยมากสดคอดานประสทธภาพในการท างาน ( X = 3.76, S.D. = 0.81) และดานทมคาเฉลยนอยสดคอดานบรรยากาศองคกร ( X = 3.72, S.D. = 0.89) เมอพจารณาตามประเภทต าแหนง พบวา บคลากรทกประเภทต าแหนงมคาเฉลยอยในระดบมาก ( X อยระหวาง 3.51 – 4.50) โดยบคลากรต าแหนงทมคาเฉลยสงสดคอ ลกจางชวคราวรายป ( X =
3.85, S.D. = 0.80) และบคลากรต าแหนงทมคาเฉลยรองลงมาไดแก ลกจางงบรายได ( X = 3.76, S.D. = 0.80) สวนบคลากรต าแหนงทมคาเฉลยนอยสดไดแก พนกงานมหาวทยาลย ( X = 3.367, S.D. = 0.86) บรรยากาศองคกรและประสทธภาพในการท างานของบคลากรกองกลาง ส านกงานอธการบด มหาวทยาลยรามค าแหง จ าแนกตามประสบการณในการท างาน โดยภาพรวมอยในระดบมาก ( X = 3.72, S.D. = 0.86) และเมอพจารณาเปนรายดานพบวามคาเฉลยอยในระดบมากทงสองดาน โดยดานทมคาเฉลยมากสดคอ ดานประสทธภาพในการท างาน ( X = 3.78, S.D. = 0.85) และดานทมคาเฉลยนอยสดคอดานบรรยากาศองคกร ( X = 3.66, S.D. = 0.86) เมอพจารณาตามประสบการณในการท างานพบวา บคลากรทมประสบการณในการท างานทกระดบมคาเฉลยอยในระดบมาก โดยระดบประสบการณทมคาเฉลยมากสด ไดแก บคลากรทมประสบการณในการท างาน 5 ป หรอนอยกวา ( X = 3.82, S.D. = 0.93) และระดบประสบการณทมคาเฉลยรองลงไปไดแก บคลากรทมประสบการณในการท างาน 6-10 ป ( X = 3.77, S.D. = 0.86) สวนระดบประสบการณทมคาเฉลยต าสดไดแก บคลากรทมประสบการณ 11-15 ป ( X = 3.58, S.D. = 0.81)
ขอเสนอแนะในการน าผลวจยไปใช
เสนอผลการศกษาวจยตอผบรหารกองกลาง เพอเปนแนวทางในการวางแผนก าหนดเปาหมาย และตดสนใจในหนวยงานของกองกลางเกยวกบการเสรมสรางบรรยากาศในการท างานขององคกร และการเพมประสทธภาพในการท างานของบคลากรใหมากขน ดงน ดานการเสรมสรางบรรยากาศองคกร
1. มบคลากรใหขอเสนอแนะวาบรรยากาศในการท างานไมเออตอการปฏบตงาน ม เสยงดง ท าใหไมมสมาธในการท างาน จงควรใหมการพดคยแสดงความคดเหน หรอขอความรวมมอกนใหค านงถงผอนและสวนรวมเปนการเสรมสรางความสามคคภายในหนวยงาน
2. จดใหมกจกรรมเพอเสรมสรางบรรยากาศและความสมพนธภายในหนวยงานทด
ยงขน ผบงคบบญชาเปดโอกาสใหผใตบงคบบญชาไดแสดงความคดเหน และรบฟงขอเสนอแนะดวยความเปนธรรม ดานประสทธภาพในการท างาน
1. บคลากรสวนใหญของกองกลาง ส านกงานอธการบด มหาวทยาลยรามค าแหง ม ระดบความคดเหนดานประสทธภาพในการท างานอยในระดบมาก แตถาตองการใหมระดบความพอใจในดานนเพมมากขน กนาจะสงเสรมใหบคลากรไดรบการอบรมเพอเพมความรและทกษะในการท างานทรบผดชอบไดดยงขน
2. มการควบคมใหปฏบตตามแผนปฏบตงานทก าหนดไว 3. มการปรบปรงรปแบบการท างานอยางสม าเสมอ 4. มการสรปผลการท างานและหาทางแกไขการท างานใหดขนอยเสมอ
บรรณานกรม
เกษมศกด โยธการ. ความสมพนธระหวางพฤตกรรมผน าของการศกษาธการจงหวด กบบรรยากาศองคการ ในส านกงานศกษาธการจงหวด ในภาคตะวนออกเฉยงเหนอ. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การบรหารการศกษา). มหาสารคาม : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ, 2530. คฑาวธ พรหมายน. ประสทธภาพในการปฏบตงานของขาราชการต ารวจ กองตรวจคน
เขาเมอง:ศกษาเฉพาะกรณขาราชการต ารวจฝาย1 ฝาย2. วทยานพนธศลปศาสตรมหา บณฑต (รฐศาสตร), มหาวทยาลยรามค าแหง, 2545.
ควรคด ชโลธรรงษ. ประสทธภาพการปฏบตงานของคณะกรรมการสขาภบาล : ศกษาเฉพาะกรณ จงหวดอบลราชธาน. ภาคนพนธพฒนบรหารศาสตรมหาบณฑต (พฒนาสงคม). สถาบน บณฑตพฒนบรหารศาสตร, 2542.
ชมพล ปาลกะวงศ ณ อยธยา. บรรยากาศองคการและพฤตกรรมของผน าของครใหญ โรงเรยนมธยมศกษาสงกดกรมสามญศกษา เขตการศกษาท 12. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การบรหารการศกษา). ชลบร : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ
บางแสน, 2530. ฐระ ประวาลพฤกษ. การพฒนาบคคลและการฝกอบรม. กรงเทพฯ : หนวยศกษานเทศก. ส านกงานสภาสถาบนราชภฎ, 2538. เทพพนม เมองแมน และสวง สวรรณ. พฤตกรรมองคการ. พมพครงท 2. กรงเทพฯ : ไทยวฒนาพานช, 2540. ธงชย สนตวงศ และ ชยยศ สนตวงศ. พฤตกรรมบคคลในองคการ. พมพครงท 4. กรงเทพฯ : ไทยวฒนาพานช, 2537 ธร สนทรายทธ. หลกการและทฤษฎทางการบรหารการศกษา. ชลบร : ภาควชาบรหาร การศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยบรพา, ม.ป.ป.. นพนธ ใจดทอง. ความสมพนธระหวางวธแกปญหาความขดแยง และบรรยากาศองคการของ ส านกงานสามญศกษาธการจงหวด สงกดกรมสามญ. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การบรหารการศกษา). ชลบร : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยบรพา, 2546. พรนพ พกกะพนธ. ภาวะผน าและการจงใจ. พมพครงท 1. กรงเทพฯ : จามจรโปรดกท, 2544.
พรพรรณ คงประสทธ. บรรยากาศการท างานตามทศนะของบคลากรทไมใชสายวชาการ มหาวทยาลยมหดล. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การอดมศกษา). กรงเทพฯ : บณฑต วทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒประสานมตร, 2542. ระพ แกวเจรญ และฑตยา สวรรณะชฎ. การแบงเวลาปฏบตราชการของขาราชการ
พลเรอนในระดบบรหารอาวโส. กรงเทพมหานคร: โรงพมพส านกนายกรฐมนตร, 2540. สถต ค าลาเลยง. ประสทธภาพในการปฏบตงานของชางอากาศ: ศกษาเฉพาะกรณกองการปน
ทหารเรอ. วทยานพนธศลปศาสตรมหาบณฑต (รฐศาสตร). มหาวทยาลยรามค าแหง, 2544.
สมเกยรต ศรขาว. ปจจยทมความสมพนธตอประสทธภาพในการปฏบตหนาทของคณะกรรมการ หมบาน : ศกษาเฉพาะกรณกงอ าเภอเบญจลกษจงหวดศรษะเกษ. ภาคนพนธพฒน บรหารศาสตรมหาบณฑต (พฒนาสงคม). สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร, 2540.
สมพงษ เกษมสน. การบรหารบคคลแผนใหม. พมพครงท 4. กรงเทพฯ : ไทยวฒนาพานช, 2523. สมยศ นาวการ. ทฤษฎองคการ (พมพครงท 4). กรงเทพฯ : บรรณกจ, 2544. สงคม โทบรนทร. ความสมพนธระหวางผบรหารกบความพงพอใจในงานของอาจารย โรงเรยนมธยมศกษา สงกดกรมสามญศกษา จงหวดเชยงราย. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การบรหารการศกษา). กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร, 2536. อรณ รกธรรม. การพฒนาองคการเพอการเปลยนแปลง. กรงเทพฯ : ไทยวฒนาพานช, 2547. เอกราช มณกรรณ. (2542). ประสทธภาพในการปฏบตงานขององคการบรหารสวนต าบล : ศกษา
เฉพาะกรณจงหวดมกดาหาร. ภาคนพนธพฒนบรหารศาสตรมหาบณฑต (พฒนาสงคม). สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร, 2542.
Arnold, H. J., & Feldman, D. C. Organizational behavior. New York : McGraw-Hill, 1986.
Etzioni, A. Modern organizations, upper Saddle River, NJ: Prentice-Hall, 1964. Gilmer. V.B. Applied psychology : Problems in living and work. New York :
McGraw-Hill, 1966. Halpin, A.W. & Crofts, D.B. The Organizational Climate of school Chicago : Midwest
Administration Center, University of Chicago, 1963. Hoy, W.K., & Miskel, C.G. Educational administrational. (4 th ed.). New York : McGraw – Hill, 1991. Katz, Daniel, & Kahn, Robert L. The social psychology of organization. (2nd ed.).
New York : McGraw-Hill, 1978. Robbins, I. P. Organization theory: Structure, design and applications (2nd ed.).
Englewood Cliffs, NJ: Prentice-Hall, 1987. Steers, R. M. When is an organization effective?. A process approach to
understanding effectiveness. Organizations Dynamics, 1980.