J a c e k M ą c z k a

A P i e c e M i n d f u l l y

Jacek Mączka

A Piece Mindfully/Kawałek uważnie

Translated by Magdalena Sieradzka

2

© Copyright by Jacek Mączka & Magdalena Sieradzka

Copy-editor - Barbara Kopeć-Umiastowska

Photography by Jacek Mączka

3

These poems are cut crystal – prisms of intelligence, with a perception that

travels freely in every direction. I feel a true kinship with this work, which draws

on Eastern poetry's aesthetics and intentions without being imitative of its means.

Jane Hirshfield

4

5

Prowcza*

The stream gabs gate gate para gate

parasam gate bodhiswaha, the chime

of sheep bells follows, a man

in suspenders beats a seeder

with a hammer to remove rust.

Clear sounds travel far and disappear.

*Prowcza is a stream in Bieszczady Mountains between two peaks. It is marked by many small waterfalls and plant life which form a unique landscape.

6

Prowcza

Potok gada gate gate para gate

parasam gate bodhi swaha, owcze

dzwonki wtórują, mężczyzna

w szelkach ostukuje młotkiem

siewnik z rdzy. Dźwięki są wyraźne.

Czysto rozchodzą się w powietrzu i znikają.

7

Along Wattle Fences

abysmal fog

comes all of

a sudden on late peonies

I teach my hands not to

thawing weirs freeze again

the wind carries scares

for crows – how much

of me down there

the keys get it wrong

herbarium absorbs rust

8

Wzdłuż opłotków

przepastna mgła

z nagła

na spóźnione piwonie

oduczam dłonie

kostnieją grząskie groble

strachy na wietrze

na wróble ile mnie

jeszcze na dnie

klucze się mylą

zielnik nasiąka rdzą

9

I Move

Snow

and a deer’s white rump. In the forest

animal paths lead

to a watering place. Tracks – clear

series of marks. A hawk. Motionless

wings suspended in cold waves of air.

Takuan asks Basho for one true word.

10

Poruszam się

Śnieg

i białe lustro sarny. W lesie

zwierzęce ścieżki prowadzą

do wodopoju. Tropy – wyraźne

wielokrotnie odciśnięte. Jastrząb. Nieruchome

skrzydła po falach mroźnego powietrza.

Takuana prosi Basho o jedno

prawdziwe słowo.

11

At Dusk

Little girl in a pink tracksuit rakes

leaves. Her straight fringe reaches

exactly to the middle

of the rake handle. I wonder

how she will cope with all this autumn.

12

O zmroku

Dziewczynka w różowym dresie

sprząta liście. Jej równo przycięta

grzywka sięga akurat do połowy

trzonka grabi. Zastanawiam się

jak sobie poradzi z całą tą jesienią.

13

You Carried This Tale Once White Orthodox church in Międzybrodzie*.

A madness of mosquitoes. The taste of black fruits

called morus alba. Sticky sweetness on the tips of fingers.

The writer and the written – equally helpless.

Their hesitant hold above the edge

of the raging river San – recurrence

of things and issues makes a person dizzy.

A dog carries a half-dead fish,

rays of the sun filter through strands of hair.

*Międzybrodzie (in Polish “between fords”) – a small village near the town of Sanok in south-eastern Poland. Its unique location between fords on the river San at the foot of the Słonne Mountains makes for very picturesque scenery

14

Już raz niosłeś tę opowieść

Biała Cerkiew w Międzybrodziu. Komary

jak oszalałe. Smak czarnych owoców

morus alba. Lepka słodycz, na koniuszkach palców

piszący i pisany – tak samo bezradni.

Ich niepewny uchwyt nad krawędzią

dołem wzburzony San – powtarzalność

rzeczy i spraw przyprawia o zawrót głowy

pies niesie w pysku śniętą rybę

słońce prześwietla kosmyk włosów.

15

Bird Cherry Will Bloom Without You crickets still drone

polished in bronze

something stalls squeaks

and shatters to pieces

how to emerge smoothly

from mushrooming in Jawornik

through crosses and blackberries

with a black hand on the tongue

*Jawornik – a village located on the stream Jawornik in Sanok County in south-eastern Poland. After World War II all inhabitants were resettled to another place, therefore the place is now deserted.

16

Bez ciebie zakwitnie czeremcha

jeszcze świerszcze

skrzypią szlifowane w brązie

coś się zacina

zgrzyta i rozpada

jak gładko z grzybobrania

w Jaworniku wychynąć

pomiędzy krzyże i jeżynę

czarną ręką na język

17

Winter

The wind overturned an old gean tree

in the orchard. Raven’s sticky sweetness

like spectre on film. The neighbours' dog

came over. Her snout grizzled.

18

Zima

Wiatr przewrócił starą trześni

w sadzie. Lepka słodycz kruków

jak widmo na kliszy. Przyszła

suka od sąsiadów. Z posiwiałym pyskiem.

19

From Dream to Dream

The matter of the world is woven from a dream –

we cannot wake up in vain,

a floor creaks comely in a house

(before, there were dreams tasting of black

olives– insomnia, and those from depths of the ocean,

opalescent like a bloody pearl – oneiros.)

This time, layers overlap each other,

cracks more and more distinct – bones

or words shine through – from dream to dream.

20

Ze snu w sen

Materia świata jest utkana ze snu –

nie możemy się obudzić na próżno

w domu podłoga pięknie trzeszczy

(dawniej były sny o smaku czarnych

oliwek – insomnia i te z głębi oceanu

tęczujące jak krwista perła – oneiros ).

Tym razem warstwy nakładają się

szczeliny coraz wyraźniejsze – prześwitują

kości albo słowa: ze snu w sen.

21

Symballein

A woman with a hammer and a bunch of nails

In her left hand. Necessity is a state of existence

in which things cannot exist differently*. It’s none of our business.

A stone, a dog, a tree – always in its place.

Ready. And you’re next to this “fuck” on the wall

when you could’ve, if you could’ve, walked past the “Żabka” shop.

The choosing is the chosen. Dice rattle in a copper cup.

*My own translation from the Polish version of Cesare Ripa’sIconologia. I haven’tfound the English translation yet.

22

Symballein

Kobieta z młotkiem w dłoni i wiązką gwoździ

w lewej. Konieczność to taki sposób istnienia rzeczy,

że nie mogą one istnieć inaczej. I nic nam do tego.

Kamień, pies, drzewo – zawsze na swoim miejscu.

Gotowe. A ty obok tego "huja" sprayem na murze,

Choć mogłeś, czy aby na pewno, pasażem, gdzie Żabka.

Wybierający-wybierany. Grzechoczą kości w miedzianym kubku.

23

To Speak Differently In Cesare Ripa’s allegories, “Grammar” – a woman

holds in her hand a sheet of paper with the Latin inscription:

A learned and articulate voice spoken in a correct manner*. In her left

hand there is a whip. Milk pours from her breasts. Because

in mockery and making faces there’s something indecent,

contra naturam. And a sweet promise of return as well.

24

Mówić inaczej

W alegoriach Cezarego Ripy „Gramatyka” – niewiasta

z kartką w ręce, na której po łacinie czytamy: Uczone

słowo wyraźnie i należycie wymówione. W lewej dłoni

trzyma bicz. Z piersi obficie tryska mleko. Bo przecież

w przedrzeźnianiu i robieniu grymasów jest coś nieprzyzwoitego,

contra naturam. A zarazem słodka obietnica powrotu.

25

Talmud Wisdom

you open your eyes –

a little angel of formatting

puts his finger on your hippocampus

26

Z mądrości Talmudu

otwierasz oczy –

anioł formatowania

kładzie palec na twoim hipokampie

27

Light

Cat on a Ford bonnet. Licking

its fur. In front of a house

an old woman.

Hands on her knees,

a black blouse and a pale skirt.

From under closed eyelids – into the sun

I wish I could be in your head

to know if at the day’s end the light

becomes clearer.

28

Światło

Kot na masce forda. Wylizuje

futerko. Przed domem

stara kobieta.

Z rękami na kolanach

w czarnej bluzce i jasnej spódnicy.

Spod zamkniętych powiek – w słońce.

Chciałbym być w twojej głowie

wiedzieć, czy pod koniec dnia światło

staje się wyraźniejsze.

29

Ruta Ponders (A CertainWoman) To Jean Follain

She spreads a fan in the window

of a nonexistent house.

Should we think

of her at this precise moment

when other wrists

so white and limp.

Olive trees tremble motionless in the heat.

The wind rises – you don’t recognize

single leaves.

30

Ruta rozmyśla (o pewnej kobiecie)

Jeannowi Follain

Rozkłada wachlarz, w oknie

nieistniejącego domu.

Czy powinniśmy

myśleć o niej teraz właśnie

kiedy inne nadgarstki tak

białe i wiotkie.

Drzewa oliwne drżą

nieruchomo w upale.

Zrywa się wiatr – nie rozpoznajesz

pojedynczych liści.

31

Ruta Looks Out For The First Star On Christmas Eve

When Ruta laughs,

dimples appear on

her cheeks. Cuddled close

to a cold window – they become pink.

Beyond the ring of breath

there is whiteness.

So much whiteness – Ruta thinks

and looks at her hands.

White, they lie evenly on her knees

like wild animals ready to flee.

32

Ruta wypatruje pierwszej gwiazdki

Rucie, kiedy się śmieje

robią się w policzkach

małe dołki. Przytulone

do zimnej szyby – różowieją .

Po drugiej stronie, za obręczą

oddechu – jest biało.

Dużo tej bieli – myśli Ruta

i patrzy na swoje dłonie.

Białe – leżą równo na kolanach

jak obce zwierzęta gotowe do ucieczki.

33

Make Me

Crates of Egremont Russets. So absent

and so distant as if somebody else

had carefully stacked these apples up for winter.

This evening, in my place,

I felt acutely my shoulders, stars and the dog, tired

after a long walk. I pushed myself

into infinity in boots covered

with mud and grass.

I didn’t expect to discover

a way of living by being

interpreted.

34

Opowiedz mnie

Skrzynki szarych renet. Tak nieobecne

I dalekie, jakby ktoś inny układał

troskliwie na zimę. Tego wieczoru

na swoim miejscu, czułem dotkliwie

barki, gwiazdy i psa zmęczonego

dalekim spacerem. Pchałem się

w nieskończoność w butach

z resztkami błota I źdźbeł trawy.

Nie podejrzewając, że odkryję

sposób istnienia polegający na byciu

interpretowanym.

35

Like On A Plate

- I won’t write a cat.

I’m four years old

and I’m deadly

serious.

36

Jak na dłoni

- Nie napiszę kota.

Mam cztery lata

i mówię śmiertelnie

poważnie.

37

Apocryph Or A Postcard

A bit sorry. Your absence hurts.

From the point where I am, dear

roadsradiate.

38

Apokryf albo widokówka

Odrobinę żal. Twoja nieobecność boli.

Z punktu, w którym jestem, drogi

rozchodzą się promieniście.

39

Walking In My Shoes

Sleep doesn’t come. You, who read,are reached by the eye, too. Amid elm’s arms – shadow of a blurred streak – a black squirrel.

40

Walking in my shoes

Sen nie przychodzi. Ciebie, który czytasz,

także dosięga oko. Między konarami wiązu –

cień rozmytej smugi – czarna wiewiórka.

41

Li Po

In a river –

the drunken moon.

To embrace it

and not drown.

42

Li Po

W rzece –

pijany księżyc.

Objąć

i nie utonąć.

43

Nothing Happens

What can’t be named won’t happen

and everything that can be named will happen

sooner or later. In naming clouds

we’re on our own. Without our participation

nothing happens – dogs doesn’t growl, physicality

of trees rather dubious, even the girl

in the red dress waits patiently

at a street crossing. Look, we’re entangled

in the same magic.

44

Nie dzieje się nic

Nie wydarzy się, czego nie można nazwać

a wszystko, co można nazwać wydarzy się prędzej

czy później. W nadawaniu imion obłokom

zdani sami na siebie. Bez naszego udziału

nie dzieje się nic – pies nie warczy, materialność

drzew nader wątpliwa, nawet dziewczynka

w czerwonej sukience czeka cierpliwie

przed przejściem. Patrz, jesteśmy uwikłani

w tę samą magię.

45

Snaphot

San’s meander. Like a copper bowl.

With graphite zigzags of the willows.

46

Migawka

Zakole Sanu. Jak miedziana misa.

W grafitowe zygzaki wierzb.

47

Tracks

The ginger gleam

streaked out of the whiteness

(after all it’s December)

just for a moment. My boy, forget

this delight. It is fatal.

At the edge of the forest

you can hear the beaters.

48

Tropy

Ruda połyskliwość

wychynęła zza bieli

(mamy przecież grudzień)

tylko na chwilę. Zapomnij,

chłopcze, ten zachwyt. Jest

śmiertelny. Pod lasem

słychać nagonkę.

49

Jacek Mączka – poet and literary scholar. Born in 1965 in Sanok. Has Publisher several volumes of verse: Dróżnik, Tupot, świst, chrzęst, Zwarzone mrozem czyżnie, Bliższe okolice (Mamiko, Nowa Ruda); Pomyśleć prześwit, Kroisz coraz cieńsze (Miniatura, Kraków), and anessay on the poetry of Janusz Szuber: Powidła dla Tejrezjasza (Księgarnia Akademicka, Kraków). Winner of various literary awards, including the International Poetic Competition named after Halina Poświatowska. Lives is Sanok.

50