7 5 6 8 · PDF file8...

68
ADDB Inc - Canada Euro-Burma Office - Belgium EBO Foundation - Chiang Mai EBO MYANMAR ငိမ္းခမ္းေရး တြ႕ဆံုေဆြးေႏြးေရး တန္းတူရည္တူရွိမွ ခုႏွစ္အစီရင္ခံစာ ၂၀၁၃

Transcript of 7 5 6 8 · PDF file8...

Page 1: 7 5 6 8 · PDF file8 ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ဒီမုိကေရစီေပၚထြန္းေရးအဖဲြ႔အင့္(ခ

ADDB Inc - Canada Euro-Burma Office - Belgium

EBO Foundation - Chiang Mai

EBO MYANMAR

ျငမးခမးေရး

ေတြ႕ဆေဆြးေႏြးေရး တနးတရညတရ မ

ခႏစအစရငခစာ ၂၀၁၃

Page 2: 7 5 6 8 · PDF file8 ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ဒီမုိကေရစီေပၚထြန္းေရးအဖဲြ႔အင့္(ခ

အလြနၾကးမားေသာလပငနးတစချဖစေသာ ျပညေထာငစျမနမာႏငငေတာတြင ဒမကေရစျပနလညေပၚထြနးေရးအတြက ၾကးစားေနသညအလြနေသးငယသညအဖြ႔ အစညးတစချဖစပါသည။ မမတ႔သည ဤလပငနးမားစတငအေကာငအထညေဖာျပးေနာကပငးတြင လပငနးမားေအာငျမငေရးအတြကအျခားအဖြ႔ အစညး မား၊ လပဂၢလမားႏငလကတြပးေပါငးေဆာငရြကရနလအပေၾကာငးသတဂရျပမျပးျဖစပါသည။ သ႔ျဖစေလရာလပ ငနးမားေဆာငရြကရာတြင အးဘအအဖြ႔အေနျဖင အားေပးတကတြနးေစစပညႏငးသအျဖစရပတညကာ လမ အသငးအ၀နးတြင အမားအကးကေဆာငရြကသမားမတစဆင အျခားစတပါ၀ငစားသမားႏငအတလပကငသြားရန ဆႏၵရခပါသည။

ကနဥးအစပငးတြင ေအဒဒဘက ျမနမာအေရးကလသမားလာေစရန သတငးမဒယာကအသးျပခရပါသည။ အဘယ ေၾကာငဆေသာ လအမားစက ထသ႔လပကငရျခငးမာလညး ႏငငတကာတြင ျမနမာဟေသာေ၀ါဟာရ အသးအႏနး က အသသကမားေနျခငးေၾကာငပငျဖစသည။ အခ႕ဆလင ျမနမာႏငင၏တညေနရာကပငမသသမားရခသည။ တစခ႕႔က ဘားမားဟအသၾကားသညအခါ ဘဟားမားကၽြနးစလားဟပငေမးသမားရခသည။ တစကယတညးရပ တညေနေသာ ႏဘယလျငမးခမးေရးဆရင ေဒၚေအာငဆနးစၾကညႏင အလြနအငအားၾကးမားေသာစစတပတ႔၏ အားျပငသည ပျပငဇာတလမးသည အမားျပညသႏင ႏငငတကာ၏အာရစးစကမကရယႏငခေၾကာငး၊ တစဆက တညးမာပင ကမၻာအႏ႔အျပားတြင ၄ငးကအားေပးေထာကခသမားႏငအဖြ႔မား ေပၚေပါကလာသညကေတြ႕ရခရ သည။ တစခနတညး၌ ထစဥက ျပညပတြငဖြ႔စညးထားေသာ အေ၀းေရာကအမးသားညြန႔ေပါငးအစးရက ဒမကရကတစျမနမာအသကအသးျပကာ ျမနမာႏငငရတရားမ၀ငအပခပေနသည စစအစးရဆန႔ကငေရးလပရားမ အရနအဟနသည တစေန႔တစျခား ျပညတြငး၌သာမကျပညပတြငပါၾကးထြား လာခပါသည။

ထ႔ေနာက ၂၀၁၀ ျပညႏစတြင အေထြေထြေရြးေကာကပြကငးပျပး သမၼတဥးသနးစန ၏အရပသား အစးရ ကျပနလညသငျမတေရး၊ ျပျပငေျပာငးလေရးႏင ဒမကေရစအသြငးကးေျပာငးကာလကလမးခငးေပးခသည။ သ႕ ေသာလညး အတတကာလမားတြငရရခသည နကရငးေသာဒဏရာဒဏခကမား၏ အကးဆကမားကလ အမားစက ယေန႔တင

ADDB/EBO

Page 3: 7 5 6 8 · PDF file8 ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ဒီမုိကေရစီေပၚထြန္းေရးအဖဲြ႔အင့္(ခ

အးဘအအမေဆာငညႊနၾကားေရးမးဟနေယာငေ၀၏အမာHarn YAWNGHWE

ဆကလကခစားေနရသညမာအမနပငျဖစသည။ မတရားမႏငပဋပကၡမားေၾကာင ယၾကည မမားပကျပားျခငး၊ လမအသငးအ၀နး မားဖကစးျခငးသာမက မသားစအမားအျပားဘ၀ပကခၾကရသည။ လကရေဆာငရြကေနသည ျငမးခမးေရးလပငနးစဥ၏ သကေရာကမမားသည ႏငငေရးအဆင၌သာမကဘ သာမနျပညသမား၏ေန႕စဥ လေနမဘ၀လအပခကမားက ျဖညစြမး ေပးႏငျခငးမရေသးေၾကာငးေတြ႔ရရပါသည။ သ႔ေသာလညး သသာထငရားေသာတးတကေျပာငးလမမားျဖစေပၚေနသညက မညသကမျငငးႏငမညမဟတေပ။ ထ႕ေၾကာငမမတ႔အေနျဖင ယခရရထားျပး ျဖစေသာ ျပျပငေျပာငးလမမားက အေျခခလက ေနာငလာေနာငသား သားစဥေျမးစက ဖႏပခပခယမမားခစားျခငးမရေစေရးအတြက လပကငရနလအပမညျဖစသည။

လအမားအေနျဖင ၄ငးတ႔ျဖတသနးၾကေတြ႕ ရငဆငခစားခသညမားႏငပတသက၍၊ နားလညခြငလႊတေပး ရနမလြယကေၾကာငး။ ဆငးရဒကၡမားကျဖတသနးခရသမားအၾကားက တရားမတမႏင ျငမးခမး ေရးလမးေပၚသ႔ ေျပာငးလေလာက လမးရသညမာလညးလြယကလသညမဟတေပ။ ယခငေတာငအာဖရကႏငငအမနတရား ႏငျပနလညသငျမတေရး ေကာမရငဥကဌေဟာငး ဘနးေတာၾကးဒဇမနတးတး ေျပာၾကားခေသာစကားတစခြနးတြင "ကၽြနပတ႔အားလးသည တစဥးႏငတစဥး အခငးခငးနကရငးစြာ အခတအဆကမားရေနၾကသညက သတျပ လကခရနလအပေၾကာငး၊ တစဥးႏငတစဥးအျပနအလနအမသဟျပရနလအပေၾကာငး၊ ယငးသ႔ျဖစ လာရန အတြကကလညး အေျခအေနမားကဖနတးခေၾကာငး၊ သ႔ျဖစေသာေၾကာင မမတ႔ဆကလကရငသနရပတညေရး အတြကကလညး ထအေျခအေနမားက အားကးအားထားျပရမညသာ ျဖစေၾကာငး။" (ဒဇမနတးတး၏ခြင လႊတျခငးစာအပမေကာကႏတခက)။

အးဘအသည ၁၉၉၇ ခႏစမစတငျပး ပဋပကၡႏင တရားမတမျဖစပြားျခငးမ ျငမးခမးေရးလပငနးမားကေဆာင ရြကေနသညဇာတေကာငအမားႏငအတ လမအသငးအ၀နးမားက စစညးဆြေဆာငျခငးစသညတ႔က ကယကယ ျပန႔ျပန႔လပကငခပါသည။ ကၽြနပတ႔အေနျဖင ျငမးခမးေရးရရရနလပေဆာငရာတြင တရားမတမကလညးလစလ မျပသငေၾကာငး၊ သ႔ေသာ ျငမးခမးေရးလပငနးစဥသည တရားမတမကေဖာေဆာငေပးႏငေသာ အနာဂတျမနမာ ႏငငေတာေပၚေပါကလာေရးအျမငကဥးတညသြားရနျဖစပါသည။

Page 4: 7 5 6 8 · PDF file8 ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ဒီမုိကေရစီေပၚထြန္းေရးအဖဲြ႔အင့္(ခ

4

တကာမာ

Page 5: 7 5 6 8 · PDF file8 ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ဒီမုိကေရစီေပၚထြန္းေရးအဖဲြ႔အင့္(ခ

5

EBO ဖြ႔စညးပ p. 6 EBO အေၾကာငးသေကာငးစာရာ EBO ၏မဟာဗဟာမတဖကမား EBO အမေဆာငဘတအဖြ႔ EBO ၀နထမးမား

၂၀၁၃ ခႏစ EBO ေဆာငရြကခကမား p. 12 မဟာဗဟာမတဖကမား(၁) ဆးျဖတခကခမတသမား မဟာဗဟာမတဖကမား(၂) တငးရငးသားလကနကကငအဖြ႔အစညးမား မဟာဗဟာမတဖကမား (၃) အရပဘကလမအဖြ႔အစညးမား မဟာဗဟာမတဖကမား (၄) ႏငငတကာအသငးအ၀နး

၂၀၁၃ ခႏစ EBO အဖြ႔အားဆနးစစသးသပျခငး p. 42 အဖြ႔အစညးမားဆနးစစသးသပျခငး

၂၀၁၃ ဘ႑ာေရးေငြစာရငးတမး p. 46 ၀ငေငြ အသးစရတ

၁၉၉၀ ျပညႏစမ ၂၀၁၂ ခႏစထးျခားခကအခနျပဇယား p. 52

ေနာကဆကတြမား p. 58 ၁။ ျမနမာျငမးခမးလပငနးစဥအခနျပဇယား

၂။ တငးရငးသားလကနကကငအဖြ႔အစညးမားကျပစထားသညအမးသားေတြ႕ ဆ ေဆြးေႏြးပြမေဘာင (ေမလ ၂၀၁၃)

• ျငမးခမးေရးလပစဥလမးျပေျမပ

• ျငမးခမးေရးလပငနးစဥတညေဆာကမပသ႑ာန

• ျငမးခမးေရးလပငနးစဥ -အမးသားေတြ႕ဆေဆြးေႏြးမတညေဆာကမပသ႑ာန

၃။ ေျမပမား : ျဗတသကလနေခတမမကေမာကေခတျမနမာႏငငရ ျပညနယႏငတငးမား

တကာ

Page 6: 7 5 6 8 · PDF file8 ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ဒီမုိကေရစီေပၚထြန္းေရးအဖဲြ႔အင့္(ခ

6

BOဖြ႕စညးပ

E

Page 7: 7 5 6 8 · PDF file8 ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ဒီမုိကေရစီေပၚထြန္းေရးအဖဲြ႔အင့္(ခ

7

4 EBO အေၾကာငးအသေကာငးစရာ

4 မဟာဗဟာမတဖကမား

4 အးဘအအလပအမေဆာငဘတအဖြ႔

4 EBO ၀နထမးမား

ဖြ႕စညးပ

Page 8: 7 5 6 8 · PDF file8 ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ဒီမုိကေရစီေပၚထြန္းေရးအဖဲြ႔အင့္(ခ

8

ျမနမာႏငငတြငဒမကေရစေပၚထြနးေရးအဖြ႔အင(ခ) က၁၉၉၀ျပညႏစတြငစတငထေထာငချပး၊ပရဟတလပငနးမားကလပကငေနေသာကေနဒါႏငငအေျခစကမတပတငထားေသာအဖြ႔အစညးတစချဖစပါသည။အဖြ႔အစညး၏ဥးတညခကမားမာေအာကပါအတငးျဖစပါသည-

ျမနမာႏငငတြင လ႕အခြငအေရးႏင ဒမကေရစျပနလညေပၚထြနးလာေစေရးကျမငတငရန၊

ျမနမာႏငငတြငေဖာေဆာငေနသညဒမကေရလပငနးစဥ မားတြင သကဆငသမား အားလးတကၾကြစြာပါ၀ငမရ လာေစေရးက တကတြနးအားေပးရန၊

ဒမကေရစအႏစသာရ၊ တနးဘးထားမမားႏငအစဥလာ ေကာငးမားျပစပးေထာငေရးလပငနးမားေပၚေပါကလာ ေစေရးက ေစစပေဆာငရြကေပးရန၊

၁။

၂။

၃။

၄။

၅။

ADDB အဖြ႔၏ လပငနးမားေဆာငရြကရာရးဌာနက ဘယလဂယႏငငတြင ၁၉၉၇ ခႏစ ကတညေထာငခပါသည။ အဆပါရးက Euro-Burma Office (EBO) ဟ လသမားလာခပါသည။ www.euro-burma.eu အးဘအအဖြ႔ ဖြ႔စညးျခငး၏ အဓကဥးတညခကမာ ျမနမာႏငငရ ဒမကေရစ လပရားမလပငနးမားက အားေပးပပးျခငးႏင ဒမကေရစအသြငကးေျပာငးေရးကာလအတြက ၾကတငျပငဆငမလပငနးမားတြင လအပေသာ ကညပပးမ ေပးႏငရနျဖစပါသည။

၂၀၁၀ျပညႏစတြင ေရြးေကာကပြမားကငးပျပး ေနာကျဖစေပၚလာႏငသည ေျပာငးလမမားက စနစတကအသးချခငးရေစေရးတ႕က ေရးရလက၊ထငးႏငင၊ခငးမငျမ႕၌ အးဘအေဖာငေဒးရငးက ဖြငလစခပါသည။တဖနျမနမာႏငငတြင ျဖစေပၚေနသညဒမကေရစအသြငကးေျပာငးေရးလပငနးမားတြင တစဘကတစလမးမပပးမမားေပးႏငရနရညရြယခကျဖင ရနကနျမ႔႕တြင အးဘအရးက၂၀၁၂ခႏစတြင ထပမဖြငလစခပါသည။

အးဘအအေၾကာငးသေကာငးစရာ

ျမနမာႏငငရလမးေဘးျမငကြငး

အာဏာရငစနစေနာကပငးကာလတြင ျမနမာႏငင၌ဒမကေရစစနစ ထြနးကားလာေရးလပငနးမားျမငတငရာတြင လအပေသာပ ပးကညမမားကေပးျခငးႏင ေစာငၾကညေလလာျခငးတ႕ကေဆာငရြကရန

အနာဂတကာလတြငေပၚေပါကလာမညအစးရအဖြ႔မားႏငျမနမာျပညသမားက ဒမကေရစ စနစေပၚထြနးေရးအတြကအေရးပါသည လမေရး၊ စးပြားေရးမ၀ါဒမားႏင အျခားေသာမ၀ါဒမားျပစေရးဆြေရးလပငနးမားအတြကလအပေသာပပးမမားေပးျခငးႏင အကခတသးသပမမားေဆာငရြကေပးရန။

Page 9: 7 5 6 8 · PDF file8 ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ဒီမုိကေရစီေပၚထြန္းေရးအဖဲြ႔အင့္(ခ

EBO ၏ေမာမနးခကျဖစသညျမနမာႏငငတြင တညျငမေအးခမးေသာ ဒမကေရစအသြငးကးေျပာငးျခငးေပၚေပါကေရးအတြက မဟာဗဟာ ဒမကေရစအသြင ကးေျပာငးျခငးေပၚေပါကေရးအတြက မဟာဗဟာ မတဖကမားႏင အတတကြလပကငလကရပါသည။

ဆးျဖတခကခသမား ႏငငေရးလပရားသမားႏငအတတကြလပကငျခငးအးဘအအဖြ႔သည ဒမကေရစအေျခခမားႏင ေဆြးေႏြးမျမငတငေရးအတြက အစးရအာဏာပငမား၊ ၀နၾကးမား၊ စစဘကဆငရာအၾကးအကမား၊ ႏငငေရးေခါငးေဆာငမား၊ လႊတေတာကယစားလယမားႏငပးေပါငးေဆာငရြကလကရသည။ အဆပါ ပးေပါငးေဆာငရြကမတြင လအပလာသညအလပရေဆြးေႏြးပြမား၊ ဆမနာမား၊ အစညးေ၀းမား ကငးပႏငေရးတ႔အတြက လအပေသာကၽြမးကငမမားႏငေငြေၾကးေထာကပမမား ေပးအပႏငခပါသည။

တငးရငးသားလကနကကငအဖြ႔အစညးမား/ ျငမးခမးေရးလပငနးျဖစစဥ၂၀၁၃ ခႏစတြင ျမနမာအစးရႏင တငးရငးသားလကနကကငအဖြ႔အစညးတ႔အၾကား တစႏငငလးအပစရပေရး သေဘာတညခကႏင အမားလကခသညႏငငေရးရပတညခက ညႏငးေဆြးေႏြးပြမား ျဖစေျမာကေရးအတြကပပးမမား ေပးအပခသည။ အပစရပစေရးသေဘာတညခကမား ပကျပားသြားျခငးမရေစရန ျမနမာႏငငတစ၀နးရ တငးရငးသားလကနကကငအဖြ႔အစညးမား၏ ဆကဆေရးရး ၂၉ ရး ဖြငလစလညပတေရးအတြက ပပးမမားေပးအပႏငခပါသည။

လထအေျချပအဖြ႔အစညးမား/ စြမးရညျမငတငေရးအးဘအအဖြ႔၏ အဓကမ႑ငတစရပသည လမအဖြ႔အစညးမား၏ စြမးရညျမငတငေပးေရးပငျဖစပါသည။ အထးသျဖင အမားျပညသအကးျပ လပငနးမားက ေရ႕တနးမအေကာငအထညေဖာေနသည အမးသမး၊ လငယမားႏင လစလရထားျခငးခေနရေသာ လ႔အဖြ႔အစညး အသငးအ၀နးမားကညေရးက လပေဆာငေပးလကရသည။ ယငးသ႔ ေဆာငရြကရာတြင အလပရေဆြးေႏြးပြမား၊ ဆမနာမား၊ အစညးအေ၀းမားႏင သငတနးမား ကငးပျပလပျခငးစသညအတြက လအပေသာေငြေၾကးပပးမမား ေပးအပလကရပါသည။ တစခနတညးမာပင ထငးႏငငႏင အႏၵယႏငငတ႕တြင ျပလပေသာအလပသငတနးမားသ႔ ျမနမာႏငငမသငတနးသားမားတကေရာကေရးအတြက အးဘအအဖြ႔ကလအပေသာပပးမမား ေပးအပႏငခပါသည။

ႏငငတကာအသငးအ၀နး/ သေတသနႏငအကးစးပြားျမငတငေရးအးဘအအဖြ႔သည ျမနမာႏငငတြငျဖစေပၚေနသည ေနာကဆးတးတကမ အေျခအေနမားကႏငငတကာမသတမနမား၊ အဆငျမငအရာရၾကးမားႏင ျမနမာႏငငရနယစမလမအဖြ႔အစညးမားက အခါအားေလာစြာ ရငးလငးေျပာၾကားမမား ျပလပေပးခပါသည။ တစခနတညးမာပင အးဘအ၏ အပတစဥ ႏငငေရးေစာငၾကညေလလာေရးစာစဥ၊ ေန႕စဥသတငးစဥႏင Briefing Papers မားကလညး ထတေ၀ေပးလကရပါသည။ အလားတ ျမနမာျငမးခမးေရးလပငနးမားတြင ပါ၀ငသမား၏ စြမးရညျမငတငေရးဆငရာလပငနးမားက အေကာငအထညေဖာရန ဖြ႔စညးထားေသာ အျပညျပညဆငရာ ျငမးခမးေရးအေထာကအကျပအဖြ႔ႏင ယာယဖြ႔စညးထားသည အျပညျပညဆငရာ အစးရမဟတသညအဖြ႕အစညးမား ကြနယကစသညတ႕ကလညး အးဘအက ပးတြဥးေဆာငေပးလကရပါသည။

9

မဟာဗဟာကသညလပေဖာကငဖကမား

Page 10: 7 5 6 8 · PDF file8 ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ဒီမုိကေရစီေပၚထြန္းေရးအဖဲြ႔အင့္(ခ

10

၂၀၁၃ ခႏစတြင ADDB အမေဆာငဒါရကတာအဖြ႕တြင အဖြ႔၀ငအသစမား ခန႔အပႏငခပါသည။ ယခအခါ EBO အဖြ႔၏ အေရးပါသည မဟာဗဟာဆးျဖတခကမားခမတရာတြင အပခပမေကာမတအား ADDB က လအပေသာပပးေထာကခမမားက ေပးလာႏငျပး ျဖစသည။ ADDB ဘတသည တစႏစလင တစၾကမ အနညးဆးေတြ႕ဆျပး လအပသညအခါမားတြငလညး စစညးကာ အးဘအအဖြ႔၏ အစအစဥမားႏင မဟာဗဟာမားက တငပငေဆြးေႏြးလကရပါသည။

အးဘအအမေဆာငအဖြ႔ ၂၀၁၃Paul Copeland, Canada, ဥကဌ

Whitney de Courcel, France, ဒ-ဥကဌ

Nu Yawnghwe, Canada, အဖြ႔၀င

Fred Shaver, Canada, အဖြ႔၀င

Paul Pasch, Germany, အဖြ႔၀င

Saw Weldone, Sweden, အဖြ႔၀င

Angelique Berhault, Belgium, အဖြ႔၀င

ျပငသစ ၊ အဖြ႔၀င ၂၀၀၃ ခႏစတြင ကငးပျပလပသည ဘတအဖြ႔ ႏစစဥအေထြေထြအစညးအေ၀းသ႔ ဘတအဖြ႔၀င (ႏစစဥေၾကးေပးေဆာငသမား) ပါတကေရာကခၾကပါသည။

အးဘအအမေဆာငအဖြ႔

၂၀၁၃ ခႏစ. ဘတအဖြ႔၀ငမား ၀မယာသ႔ Saw Weldone, Fred Shaver, Angelique Berhault, Harn Yawnghwe (EBO Executive Director), Whitney de Courcel, Paul Copeland, Paul Pasch. (Nu Yawnghwe missing).

Page 11: 7 5 6 8 · PDF file8 ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ဒီမုိကေရစီေပၚထြန္းေရးအဖဲြ႔အင့္(ခ

11

EBO ၀နထမးမားအးဘအ၀နထမးမားသည ကြျပားျခားနားေသာေနရာေဒသမားတြင ရးထငလကရပါသည။ ၂၀၁၃ ခႏစတြင

တာ၀နထမးေဆာငေနသမားမာ ေအာကပါအတငးျဖစပါသည -

ႏငငတကာ၀နထမးမား

HarnYawnghwe, အမေဆာငညႊနၾကားေရးမး

VictorBiakLian,ညႊနၾကားေရးမး

လပငနးစမကနးမားကြပကမ

Cissy Yim, ညႊနၾကားေရးမး၊ ဘ႑ာေရး

Beaudee Zawmin, ညႊနၾကားေရးမး (စနစမားႏငလပထး

လပနညးမား)

ThuzarThant, စမခန႔ခြမလကေထာက

EBO ၿမနမာ

Nge Nge, ေငြစာရငးကင/ရးစာေရး

EURO-BURMA OFFICE - ဘယလဂယ

Sarah Collen, ညႊနၾကားေရးမး (ဥေရာပတာဝနခ-

စကတငဘာ၂၀၁၃ အထ)

Tanja Gohlert, ညႊနၾကားေရးမး

(ဥေရာပတာ၀နခႏငအလရငဆကဆေရး) Tin Htut, သေတသနႏငအကခတေလလာသ

EBO FOUNDATION - ခငးမင

Aung Latt Waje, ရးတာ၀နခ/မနေနဂာ

Theh Reh, စမကနးညႏငးေရးမး Tawatchai Hoonghual, ေငြစာရငးတာ၀နခ

Nuon Hseng, အၾကးတနးစမခန႔ခြေရးအရာရ

အးဘအအဖြ႔၏ ဖြ႔စညးပမာ ေအာကပါအတငးျဖစပါသည -

အးဘအဖြ႔ပ

Page 12: 7 5 6 8 · PDF file8 ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ဒီမုိကေရစီေပၚထြန္းေရးအဖဲြ႔အင့္(ခ

12

အစရငခစာ

လပရားမမား

Page 13: 7 5 6 8 · PDF file8 ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ဒီမုိကေရစီေပၚထြန္းေရးအဖဲြ႔အင့္(ခ

13

4 ဆးျဖတခကျပလပသမား

4 တငးရငးသားလကနကကငအဖြ႔အစညးမား

4 လထအေျချပအဖြ႔အစညးမား

4 ႏငငတကာအသငးအ၀နး

လပရားမမား

Page 14: 7 5 6 8 · PDF file8 ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ဒီမုိကေရစီေပၚထြန္းေရးအဖဲြ႔အင့္(ခ

14

မဟာဗဟာမတဖကမား

(၁)

ႏငငေတာသမၼတ ဥးသနးစနႏင EBO အမေဆာငညြနၾကားေရးမး ဟနေယာငေ၀ (ယာဘက) လကဆြႏတဆကေနစဥ

Page 15: 7 5 6 8 · PDF file8 ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ဒီမုိကေရစီေပၚထြန္းေရးအဖဲြ႔အင့္(ခ

15

ဆးျဖတခကျပလပသမား

Page 16: 7 5 6 8 · PDF file8 ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ဒီမုိကေရစီေပၚထြန္းေရးအဖဲြ႔အင့္(ခ

16

ယခငကတငးရငးသားလကနကကင

အဖြ႔အစညးမားႏင တငးရငးသားႏငငေရး

ပါတမားတဖြ႔ႏငတဖြ႔ ဆကသြယျပလပျခငးက

ဥပေဒအရ တားျမစထားေၾကာငး၊ ထ႕ေၾကာငအဆပါ

အဖြ႔အစညးသည တငးရငးသားျပညသမား

အေရးကစၥျမငတငေဆာငရြကရာ၌ တဖြ႔ႏငတဖြ႔အၾကား

အကးတပးေပါငးေဆာငရြကျခငး အပငးတြင

နားလညမေလာလကရ

ေၾကာငး

ႏငငတြင ႏစေပါငးမား

စြာေဆြးေႏြးျခငးႏင အေလာအတငးျပ

လပသညအေလအထမား ေပၚထြနးကားလာ

ျခငးကဖအားေပးကအသးၿပလက

ႏပကြပမျပခေၾကာငး၊ ထ႕ေၾကာင ေကာငးမြနသည

ႏငငေရးအသအျမငမား ႏးၾကားတကၾကြလာ

ေရးကေမြးျမရနလအပ

ေၾကာငး။

၂၀၀၈ ခႏစ ဖြ႔စညးပ

အေျခခဥပေဒကမႏစသကေၾကာငး၊

ႏငငေရးပါတမားကဥပေဒျပစ၊

ျပငဆငေရးကစၥကဥးေဆာငဥးရြကျပသညအေလ

အထမရေသးေၾကာငး၊ ျငမးခမးေရးလပငနးစဥတြင

၄ငးတ႔အေနျဖင မညသညအခနးက႑ကပါ သင-

မသင၊ မညသ႔အကးျပႏငသညကတကစြာ

မသရၾကေၾကာငး။

စစအပခပမစနစေအာကတြင

အႏစ ၅၀ ေကာခန႔ေနထငချပးဒမကေရစ

လမးေၾကာငးသ႔ကးေျပာငးသညလပငနးစဥ

တြငပါ၀ငလပရားေနေသာျမနမာအမတမားသည

ပါလမနလပထးလပနညးေရးရာတြငအေတြ႕

အၾကနညးပါးေနေၾကာငးေတြ႕ရရပါသည။

၂၀၁၃ ခႏစ တြငျဖစေပၚခသည ဆးျဖတခကခသမားအတြက အဓကကေသာအေရးကစၥမား

Page 17: 7 5 6 8 · PDF file8 ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ဒီမုိကေရစီေပၚထြန္းေရးအဖဲြ႔အင့္(ခ

17

၂၀၁၀ ျပညႏစေရြးေကာကပြတြင ေရြးခယတငေျမာကျခငးခခရေသာ လႊတေတာကယစားမားအတြကစြမးရညျမငတငေပးေရး ေဆာငရြကခကမား။

ႏငငေရးပါတမားဖြ႔စညး ထေထာငျခငးႏင ယငးပါတမားရငသနဖြ႔ျဖးတးတကေရးတ႔သည ျမနမာ ႏငငတြငတညျငမေအးခမးေသာ ဒမကေရစအသြငကးေျပာငးေရးရရေစရန အလြနအေရးၾကးပါသည။ ထအေျခအေနမားမရ ပါက ၊ တ ငး ရငးသားလမးစမား၏အေရးကစၥမားႏငေမာမနးခကအသမားကၾကားခြငရရမညမဟတေပ။ ထသ႔ေသာ အေျ ခ အေ န မားႏ င ၂ ၀ ၁ ၀ေ ရြးေ ကာ က ပြ ကငးပျခငးေၾကာငျဖစေပၚလာသည ႏငငေရးျပ ျပငေျပာငးလမမားကလက၍၊ EBO က ႏငငေရး ပါ တ မား မ က ယ စား လ ယ မား အား

ဥပေဒျပဌာနးေရးႏင ျငမးခမးေရးလပ င နး စ ဥ မား တြ င တ က ႀ ကြ စြာ ပါ ၀ င မ ရေ စေ ရးက အေထာကအကျပေစႏငေသာ လပငနးမားေ ဆာ င ရြ က ရ န ဥး တ ည လ ပေ ဆာ င ခ ပါ သည။ ယငးအစအစဥအရ၊ ၂၀၁၃ ခႏစတြင EBO က ျပညေထာငစလႊတေတာႏင ျပ ည န ယႏ ငေ ဒ သ ပါ လ မ န မား မ ကယစားလယမား၏ စြမးရညျမငတငေရးလအပခကမားက ျဖညဆညးေပးသညအ စ အ စ ဥ က အ ဓ က လ ပ င နး တ စ ရ ပ အျ ဖ စ အေကာငအထညေဖာခပါသည။

4

EBO ၏ေဆာငရြကခကမား

ႏငငေရးပါတမားႏငတငးရငးသားလကနကကငအဖြ ႔အစညးမားအၾကားေဆြးေႏြးပြမားျဖစေျမာကေရးအတြကေစစပညႏငး ေပးျခငး

ျမနမာႏငငတစ၀နးရ ျပညနယေဒသအႏ႕အ ျပားတြင ႏငငေရးအဖြ႔အစညးမားႏင လကနကကငအဖြ႔အစညးမားမ ေခါငးေဆာငမား ပါ ၀ ငေ သာ အ လ ပ ရေ ဆြးေႏြး ပြ မား က က ငးပႏ င ချ ပး ၊အဆ ပါအလပ ရေဆြးေႏြး ပြ မားတြ င ျငမးခမးေရးလပငနးစဥ၊ အမားကလကခႏငသည ဗဟာမားခမတေရးႏင အကးတပးေပါငးေဆာငရြကေရးအစရသညတ႔က ေဆြးေႏြးႏငခပါသည။ရမးတငးရငးသားေခါငးေဆာငမား ပထမဥးဆး အ ၾကမေတြ႕ဆျခငး၊ရနကနျမ႕႔၊

၂၀၁၃ ခႏစ ၊ ဇြနလ ၂၃ ရက။ (၀မယာ) ဟနေယာငေ၀၊ အမေဆာငညႊနၾကားေရးမး (EBO)၊ စငးအကေပါငး (ရမးတငးရငးသားမားဒမကရကတစပါတ -၂၀၁၀)၊ ဗလခပယြကဆစ (ဥကဌ၊ ရမးျပည ျပနလည ထေထာငေရးေကာငစ၊ ရမးျပညတပမေတာ)၊ ခြနထြနးဥး (ရမးအမး သားဒကေရစအဖြ႔ခပ- ၁၉၉၀) ႏငဗလခပေစထင၊ (ဥကဌ၊ ရမးျပည တးတကေရးပါတ၊ ရမးျပညတပမေတာ - (ေျမာကပငး)

၂၀၁၃ခနစ ဇြနလတြင ရမးတငးရငးသားေခါငးေဆာငမားနင႔ပထမအၾကမေတြ႔ဆ

“ႏငငေတာအစးရအပါအ၀င၊ ႏငငေရးပါတမားႏငလမေရးအ

ဖြ႔အစညးမားႏခားေသာ သကဆငသမားအားလးစနစတက

ကစစညးလက ေစစပညႏငးမေပးစြမးႏငေသာ

တစခတညးေသာအဖြ႔မာ EBO ျဖစပါသည။”

ဗလခပယြကစစ

(ဥကဌ၊ ရမးျပည ျပနလည ထေထာငေရးေကာငစ၊

Page 18: 7 5 6 8 · PDF file8 ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ဒီမုိကေရစီေပၚထြန္းေရးအဖဲြ႔အင့္(ခ

18

4 EBO ၏ေဆာငရြကခကမား

ဖြ႔စညးအပခပပအေျခခဥပေဒဆငရာကစၥမားျပနလညေလလာသးသပျခငး

“ႏငငေရးပါတမားႏငလမအဖြ ႔အစညးမားျမနမာျငမးခမးေရးလပ ငနးျဖစစဥက နားလညသေဘာေပါကလာေစရနႏငယငးျဖစစဥ တြငတကၾကြစြာပါ၀ငျခငးရလာေစေရးတ ႔အတြကေဆာငရြကေန သညEBOအဖြ႔၏လပေဆာငခကမားသညလြနစြာ အေရးၾကးလပါသည။ယခအခါအးဘအသည ပါ၀ငပတေနသမားအားလးႏငညႏငး ေဆြးေႏြးမမားျပလပျပး၊ အလားအလာေကာငးမြနသညဘေဆြးေႏြးရာေနရာကလညး ဖနတးထားႏငျပျဖစပါသည။”ေစာထးထးေလး၊ ကရငမဟာဗဟာေလလာေရးအဖြ႔ေခါငးေဆာင ႏင ကရငအမးသားအစညးရးဥကဌ ဗလခပၾကး မတးေစဖး၏ႏငင ေရးႏင စစေရးဆငရာအၾကေပး။

ေနာကမအေရ႔ - ဟနေယာငေ၀ (EBO အမႈေဆာငညႊနၾကားေရးမး ၊ ေစာ၀ယလဒန (ADDB ဘတအဖြ႔၀င) ႏင ဟားနကစဆးဘာတ (CSI Lebanon)

ႏငငေရးေဆြြးေႏြးမအေျခခမေဘာငသစေရးဆျခငး

၂၀၁၃ခႏစတြင EBO၏စစဥမျဖင လကဘာႏြနႏငငအေျခစက Common Space Initiative (CSI Lebanon) မ ဟားနကစဆးဘာတႏင ဖငလနႏငင အဗနဂယလလကလလသာရမမစရင(ဖလမ)တ႔မ တာ ၀နရသမားက ႏငငေရးေဆြးေႏြးမအေျခခမေဘာငသစေရးဆြႏငေရးအတြက ႏငငေရးပါတမားက လအပေသာပပးမမား ေပးအပႏငခပါသည။ ထသ႔ေသာ ေဆြးေႏြးမမားျဖစေပၚလာေစရန ျငမးေဖာငေဒးရငး (Shalom)၊ ညေနာငတငးရငးသားပါတမား ဖကဒေရးရငးတ႔ႏငအတ လႊတေတာဆငရာ အမးသားေတြ႔ဆေဆြးေႏြးေရးအလပရေဆြးေႏြးပြႏင လမအဖြ႔အစညးမားဆငရာျငမးခမးေရးဖရမအစညးအေ၀းတ႔က ကငးပႏငခပါသည။ အဆပါ ေဆြးေႏြးမမားမတစဆင ျငမးခမးေရးလမးျပေျမပေရးဆြေရးႏင ျပည တြငးျငမးခမးေရးသေဘာတညခကအေကာငအထညေဖာေရးတ ႔အေျခအေနမားက ဖနတးေပးႏငခပါသည။ (ေနာကဆကတြ ၁ ႏင ေနာကဆကတြ ၂ )။

၂ ၀ ၀ ၈ ခႏ စ ဖြ ႔ စ ညး ပ အေျ ခ ခ ဥ ပေ ဒ ျမနမာႏငငတ၀နးရ ျပညသျပညသားမားအားလးကယစားျပျခငးမရသကသ႔၊ ယငးတ႔ရပတည ခကအျမငသေဘာထားမားကလညး ကယစားျပျခငးလညးမရေပ။ဖြ ႔စညးပဆငရာေဆြးေႏြးမမားျပလပျခငးအားျဖင ႏငငေရးႏးၾကား တကၾကြသမား၏ လကရဥပေဒမားႏင အသစ ျပဌာနးမည ဥပေဒမားေရးဆြျပဌာနးရန အရညအခငးမားေမြးျမေလကငျခငးသည လြနစြာအေရး ၾကးလပါသည။၂၀၁၃ ခႏစတြင EBO အဖြ႕က

တတယအၾကမေျမာက ရမးျပညနယဖြ႔စညးပအ ေျခခဥပေဒမၾကမးဆငရာညလာခက ထငးႏငင ခငးမငျမ႔၌ကငးပျပလပေပးခပါသည။ ညလာခသ႔ ကခင၊ ကယနး (ခ) ပေဒါင၊ လားဟ၊ လဆး၊ ရမးလကနကကငအဖြ႔အစညးမားႏင လမအဖြ႔အ စညးမားပါ၀ငတကေရာကခၾကျပး၊ မေဘာင (၁၀)ခကက အတညျပႏငခပါသည။

Page 19: 7 5 6 8 · PDF file8 ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ဒီမုိကေရစီေပၚထြန္းေရးအဖဲြ႔အင့္(ခ

19

ဖကဒရယလစဇမသငတနးကငးပျခငး - ၂၀၁၃ ခႏစ၊ ႏ၀ငဘာလ

ႏငငေရးစနစမားေပၚတြငေဆြးေႏြးခကမားစတငျခငး ၂၀၀၀ျပညႏစျပလပခေသာ ညလာခတြငရမးျပည ျပနလညထေထာငေရးေကာငစ၊ ရမးျပညတပမေတာက တငျပခသညရမးျပညနယလြတလပေရးကစၥအေပၚတြင တကေရာကသမား သေဘာထားကြလြမမားရခေၾကာငး၊ တဖန ၂၀၀၇ ခႏစသ႔ေရာကရလာသညအခါတြင သေဘာထားတငးမာသမားသညပငလင စစမန

ေသာဒမကေရစကအေျခခေသာဖဒရယလျပည ေထာငစတညေထာငေရး လကခလာသညကေတြ႕ရရသည။ ၂၀၁၁ ခႏစ၊ ဒဇငဘာလ ၁၁ရက ေန ႔ တြ င ရ မးျ ပ ညျ ပ န လ ည ထေ ထာ ငေ ရး ေကာ င စ ၊ ရ မးျ ပ ည တ ပ မေ တာ က အ ပ စ ခ တ ရ ပ စေ ရး သေ ဘာ တ ည ခ က က လကမတေရးထးချပး၊ လး၀လြတလပေရး ေတာငးဆျခငးမ ကယၾကမၼာကယဖနတးခြငရရ ေရးသ႔ ေျပာငးလခေၾကာငးေတြ႕ရသည။

4

ယခငကကၽြနေတာစတထမာစြျမစြာလကခထားခသညမာ

ဖဒရယလစဇမသည ျပညေထာငစမခြထြကျခငးျဖစေၾကာငး၊

သ႔ေသာယခဤသငတနးက ကၽြနေတာကအျမငမနရရ

ေအာငစြမးေဆာငေပးႏငခသည။

ျပညေထာငစၾကခငဖြ႔ျဖးေရးပါတ ကယစားလယတစဥး

EBO ၏ေဆာငရြကခကမား

1) စစမနေသာ ဖဒရယလစနစတညေထာငရာတြင ပါ၀ငေဆာငရြကေရး2) ရမးျပညနယတြင စစမနေသာဖဒရယလစနစ ေပၚေပါကလာေစေရး3) ရမးျပညနယတြင ကယၾကမၼာကယဖနတးခြငရရေရး4) ဗဟခပကငမေလာချပး ဒမကေရစေျခခေသာ အပခပေရးစနစရေစရန5) အပခပမအာဏာသည ရမးျပညနယရ ျပညသတ႔မဆငးသကလာရန6) ရမးျပညနယရ တငးရငးသားျပညသမားအားလး တနးတအခြငအေရးရရေရး7) တငးရငးသားမား၏ အခြငအေရးမားရရေရးအတြက အာမခခကရေစရန8) အေျခခလ႕အခြငအေရးႏင ကားမတနးတအခြငအေရး အာမခခကရေစရန9) ပါတစဒမကေရစစနစကငသးရန10) ဘာသာေရးကအေျခမခေသာႏငင

Page 20: 7 5 6 8 · PDF file8 ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ဒီမုိကေရစီေပၚထြန္းေရးအဖဲြ႔အင့္(ခ

20

အေရးပါသညမတဖကမား

(၂)

ကခငလြတလပေရးတပမေတာ© Patrick Bodenham/AFP/Getty Images

Page 21: 7 5 6 8 · PDF file8 ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ဒီမုိကေရစီေပၚထြန္းေရးအဖဲြ႔အင့္(ခ

21

အေရးပါသညမတဖကမား

(၂)

တငးရငးသားလက

နကကငအဖြ႔အစညး

Page 22: 7 5 6 8 · PDF file8 ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ဒီမုိကေရစီေပၚထြန္းေရးအဖဲြ႔အင့္(ခ

22

အစးရႏငတငးရငးသားလက နကကငအဖြ႔အစညးမားတ႔

အၾကားဆကအသြယႏင

ယၾကညမယခထကပမေကာငး

မြနေအာငလပေဆာငရနလအပေၾကာငး

ယခငစစအစးရမား

လကထကတြငတငးရငးသား

လမးစမားအေပၚကးလြနခေသာ

ဖႏပမမားက တငတနးေသာ

ေနရာမား မရခေၾကာငး၊

ထ႔အျပင၄ငးတ႔၏ရပေရးရြာေရး

ကစၥမားတငျပရနလညးအခြင

အလမးမရခေၾကာငး

စစေျမျပငတြငႏစရညလ

တကပြဆငႏြခေသာေခါငးေဆာင

မားအား ပဋပကၡေျဖရငးေရးႏငျငမး

ခမးေရးေစစပေဆြးေႏြးဆငရာ

အေတြ႕အၾကမားရရန

လအပေၾကာငး

တငးရငးသားလကကင

အဖြ႔အစညးမားသည

ယခငကႏငငတကာအဖြ႔

အစညးမားႏငဆကသြယမ

နညးပါးခေၾကာငး

တပမေတာႏငတငး

ရငးသားလကနကကငအဖြ႔အစညး

မားအၾကားတကပြမား

ျဖစပြားခေၾကာငး၊ ကခငလြတလပေရးအဖြ

ႏႈငျမနမာတပမေတာအၾကား

လငဇာရေကအငေအဌာနခပ

ကဆးချပးေနာကပငးတြင ျငမးခမးေရး

လပငနးျဖစစဥေႏာကေႏးၾကန႕ၾကားချပး၊

ႏငငေရးအရအၾကပအတညးမားႏင

ရငဆငခရေၾကာငး၊

ဗဒၶဘာသာ၀င

မားႏငမြတဆလငအေရး

အခငး - ျမနမာႏငငရဗဒၶဘာ

သာ၀ငလအမားစႏငလနညးစ

ျဖစေသာမြတဆလငဘာသာ၀ငတ႔၏

လမးေရး

ျပနာေၾကာငျငမးခမးေရးလပငနး

ျဖစစဥေႏာငေႏး

ၾကန႔ၾကားခေၾကာငး

၂၀၁၃ ခႏစတြင တငးရငးသားလကနကကငအဖြ႔အစညးမား၏

အဓကကေသာအေရးကစၥမား

Page 23: 7 5 6 8 · PDF file8 ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ဒီမုိကေရစီေပၚထြန္းေရးအဖဲြ႔အင့္(ခ

23

အစးရႏငတငးရငးသားလကနကကငအဖြ႔အစညးတ႕အၾကားေဆြးေႏြးပြမားျပလပရနေစစပညႏငးေပးျခငး

၂၀၁၃ ခႏစတြငအစးရႏငတငးရငးသားလက နကကငအဖြ႕အစညးအခ႕တ႔အၾကား အပစရပစေရးသေဘာတညခကမားကခပဆႏငခသည။ EBO အဖြ႔အေနျဖင အစးရႏငတငးရငးသားလကနက ကငအဖြ ႔အစညးမားေတြ ႔ဆႏ ငေရးအတြကလအပေသာ ေငြေၾကးႏင ေစစပညႏငးေပးသညလ ပငနးမား ကအဓကအခနးက႑မပါ၀ငလပကငခပါသည။ ေအာငျမငမတစရပအေနျဖင ျမနမာျငမးခမးေရးစငတာႏငျပညေထာငစျငမး ခမးေရးလပငနးေကာမတတ႔ႏင ကရငအမးသားအစညးရးႏငရမးျပညျပနလညထေထာငေရး ေကာငစ၊ရမးျပညတပမေတာမေခါငးေဆာငမား ေတြ႕ဆေရးက စစဥေဆာငရြကေပးႏငခပါသည။ အဆပါေဆြးေႏြးပြမားမ အစးရမတငးရငးသားလ က န က က င အ ဖြ ႔ အ စ ညး မားႏ င ခ ပ ဆ ခ ေသာ အပစရပစေရးသေဘာတညခကမားက ျပ ည န ယႏ ငေ ဒ သ အ ဆ င သေ ဘာ တ ည ခ ကမားက တစႏငငလးဆငရာအပစရပစေရးသ ေဘာတညခက၏ အစတအပငးတစခအျဖစ ထညသြငးရန အာဏာပငမားက လကခခပါသည။ တ စ ခ န တ ညး မာ ပ င တ ငး ရ ငး သား လ က န က က င အ ဖြ ႔ အ စ ညး မား က မ တ ရား အ သ ငး အျဖစသတမတသညစာရငးမ ပယဖကေပးေရးကလညးအစးရဘကမလကေရာမမားျပလပေပးခပါသည။ အပစရပစေရးသေဘာတညခကက

ပ မ အ င အားေ တာ င တ ငး မ ရ လာေ စ ရ န ႏငငေတာသမၼတ၊ ကာကြယေရးဥးစးခပႏငက ရငအမးသားအစညးရးတ ႔ ပ မ နေတြ ႕ ဆ ၾကျပးစစဘကေရးရာကစၥမားေဆြးေႏြးရန မအား ၿ ဖ င သေ ဘာ တ ည ခ ၾ က သ ည ။ ယ ငး အ ခ က သညပငလင ျငမးခမးေရးလပငနးျဖစစဥအဓကေအာငျမငမတစရပျဖစျပး အစးရႏငတငး ရငးသားလကနကက ငအဖြ ႔အစညးမားအေန ျဖင အဆပါအပစရပစေရးသေဘာတညခကက အျပညအ၀လ ကနာေရးသညအေရးပါေသာအ ခကတစချဖစသညက ေတြ႕ရရသည။

ျမနမာတပမေတာ၏ ကခငလြတလပေရးအဖြ႔အားထးစစဆငချပးေနာကပငးတြင၊ EBOအဖြ႔က တငးရငးသားလကနကကငအဖြ ႔အစညးမားႏင ကခငလြတလပေရးအဖြ႔တ႔အၾကားတြင လအပ ေစစပညႏငးမမားျပလပေပးချပး၊ အစးရႏင ေတြ ႔ ဆေ ရး အ တြ က အေ ရး ပါ သ ည အ ခနးက႑မ ပါ၀ငေဆာငရြကခပါသည။ ထေတြ႕ဆေဆြးေႏြးမမားမ ၂၀၁၄ခႏစေဖေဖာ၀ါရလတြငအစးရႏငကခငလြတလပေရးအဖြ ႔တ႔၏သမငး၀ငသည အစညးအေ၀းက တရတႏငငေရႊလ ျမ႕၌ကငးပႏငချပး ျမနမာတပမေတာ၏ထးစစကအဆးသတႏငခပါသည။

4

၂၀၁၂ ခႏစ၊ ေမလကငးတျမ႕တြင ျပလပသည အပစရပစေရးေဆြးေႏြးပြတြင ရမးျပည ျပနလည

ထေထာငေရးေကာငစ၊ ဥကဌ ဒတယဗလခပၾကးယြကစစႏင တပမေတာ ဒတယကာကြယေရးဥးစးခပ ဒတယဗလခပမးၾကးစး

၀ငးတ႔လကဆြ ႏတဆကေနပ။

အစးရႏင ကခငလြတလပေရးအဖြ႔တ႔၏ စစေရးပဋပကၡကအဆးသတေရးကေဖာ ေဆာငေပးခ

သညသမငးအစညးေ၀းကေရြႊလျမ႕၌ကငးပျခငး။ အစညးအေ၀းက တရတ ႏငငကလကခကငးပေပးခသည။

အးဘအကေလလာသအျဖစတက ေရာကခသည။

EBO ၏ေဆာငရြကခကမား

Page 24: 7 5 6 8 · PDF file8 ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ဒီမုိကေရစီေပၚထြန္းေရးအဖဲြ႔အင့္(ခ

24

ျငမးခမးေရးလပငနးျဖစစဥတြငတငးရငးသားလကနကကငအဖြ႔ အစညးမား၏စြမးရညျမငတငေရးလပေဆာငခကမား

၂၀၁၃ခႏစတြငျပလပေသာ ျငမးခမးေရးလပငနး ျဖစစဥတြင EBO အဖြ႔က ဥးေဆာငမျပချပး၊ တ ငး ရငးသားလကနကက ငအဖြ ႕အစညးမား ႏင ငေ ရးေ ဆြးေႏြး ပြ မား တြ င ပါ ၀ င လာေ ရး အ တြကလအပေသာညႏ ငးျ ခငးႏ င ဗဟာေရးဆြ ျခ ငး စ သ ည တ ႕ က လ ညးေ ဆာ င ရြ ကႏ င ခ သည။ EBO အဖြ႔အေနျဖင တငးရငးသားလကနက ကငအဖြ႔အစညးမား လကနကကငတကပြ၀င ျခငးလမးစဥက စြန႔လႊတျပးႏငငေရးေဆြးေႏြးမမားတြင တကၾကစြာပါ၀ငလာေစရန ရညရြယခကျဖင အစညးအေ၀းမားစစဥေပးျခငး၊ အလပရေဆြးေႏြးပြမားကငးပျပလပေပးခပါသည။တငးရငးသား လကကငအဖြ႕အစညးမား အပစရပစေရးသေဘာတညခကလကမတေရးထးသညအဆငမ ႏငင ေရးေဆြးေႏြးပြမားတြငပါ၀ငလာသညအထလပကငေပးခေသာ တငးရငးသားမားပးေပါငးေဆာင ရြကေရးလပငနး အဖြ႔မားကလညး EBO ကပပးမ

မားေပးခပါသည။အဆပါတငးရငးသားမားပးေပါငး ေဆာငရြကေရး လပငနးအဖြ႔သည ၂၀၁၃ခႏစတြင အၾကမေပါငး(၁၆)ၿကမ ခန႔ေတြ႔ဆချပး၊ဟနးနကစဆးဘာတ(CSI)ႏင ပးေပါငးလကတစႏငငလး ဆငရာ အပစရပစေရး အလးစသေဘာတညခကျပနလညသးသပျခငးႏင ႏငငေရးေဆြးေႏြးမ အေျခခမေဘာငသစအား ျပနလညအတညျပျခငး စသညတ႕က ေဆာငရြကႏငခပါသည။

ျငမးခမးေရးလပငနးျဖစစဥေအာငျမငေရးအတြကပပးမမားေဆာငရြက ျခငး ၂၀၁၃ ခႏစအတြငး EBO အဖြ႔ကျငမးခမးေရးလပငနးျဖစစဥႏင သကဆငသညအလပရေဆြးေႏြးပြမား စစဥေဆာငရြကေပးခပါေၾကာငး၊ ထအလပရ ေဆြးေႏြးပြမားတြင ၊တငးရငးသားလကနကကငအဖြ႔အစညးမားက၄ငးတ႔၏အကးစးပြား၊ ဥးတညခကမားႏငဗဟာကငသးေရးဆငရာေဆြးေႏြးမမားျပလပႏငခသညသာမက ႏငငေတာအစးရႏင ႏင ငေ ရး ပါ တ မား အ တြ က က လ ညး လ ပ ေဆာငေပးခ ပါသည ။ျငမးခမးေရးလပငနးျဖစ စဥႏငေဆြးေႏြးပြမားက အေထာကအကျပေသာ ျပညေထာငစျငမးခမးေရးႏငေဆြးေႏြးမသပ ၸဖြ ႔စညးတညေထာင ေရးလပငနးတြင EBOအဖြ႔ကလအပေသာေ ငြေ ၾ ကးေ ထာ က ပ မ မားႏ င အ က အ ည

မားေ ပး အ ပ ခ ပါ သ ည ။ အ ဆ ပါ သ ပ ၸ က ၂ ၀ ၁ ၃ ခႏ စ စ က တ င ဘာ လ တြ င စ တ င ထေ ထာ ငချ ပး ယ ခ င က တ ည ရ ခေ သာ တ ငး ရ ငး မားပးေပါငးေဆာငရြက ေရးလပငနးအဖြ႔အား အစားထးလကျခငးပငျဖစပါသည။ တနညးအား ျဖငဆေသာ တငးရငးသားလကနကကငအဖြ႕ အစညးမား အခငးခငးအတတကြ လပကင ျခငးႏငျငမးခမးေရးလပငနးျဖစစဥဆငရာ သ ေတ သ နေ လ လာ မ မားျ ပ လ ပႏ င ရ န ဘ ေန ရာ တ စ ခ အား ဖ န တေ ပးျ ခ ငး ပ ငျ ဖ စ ပါ သည။(http://pyidaungsuinstitute.org)

4

တငးရငးသားမားပးေပါငးေဆာငရြကေရးအလပအဖြ႕ အလပရေဆြးေႏြးပြ ၊ ၂၀၁၃ ခႏစ၊ မတလ။

EBO ၏ေဆာငရြကခကမား

Page 25: 7 5 6 8 · PDF file8 ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ဒီမုိကေရစီေပၚထြန္းေရးအဖဲြ႔အင့္(ခ

25

4

ဆကဆေရးရးသငတနး၊ ရနကန။ ၂၀၁၃ ခႏစ၊ ဇနန၀ါရလ ၂၂ ရကမ ၂၄ ရက။

ရမးျပညျပနလညထေထာငေရးေကာငစ၏ဆကဆေရးရး၊ ေတာငၾကး၊ ရမးျပညနယ

EBO ၏ေဆာငရြကခကမား

ဆကဆေရးရးမားဖြငလစျခငးႏငထနးသမးျခငး

အစးရႏငတငးရငးသားလကနကကငအဖြ ႔အစညးတ ႔အၾကားျပလပေနသညျငမးခမးေရးေဆြးေႏြးမမားကအေထာကအျပေစရနရညရြယခကျဖင ၂၀၁၂ ခႏစတြင ဆကဆေရးရးမားကဖြငလစခပါသည။ အဆပါဆကဆေရးရးမားဖြငလစျခငးအား ျဖငသကဆငရာ ျပညနယ ေဒသမားတြငျဖစေပၚေနသညအေျခအေနမားကေစာင ၾကညအကခတမမားျပလပႏငျခငးႏငအတေဒသတြငးရ ျပညသမား၏အေရးကစ ၥမား ကလညးေဆြးေႏြး ရနေနရာတစခကလညး ဖနတးႏငခပါသည။ တစခနတညးမာပငဆကဆေရးရးမားသညသကဆငရာေဒသရျပညသမားႏငအျခားပါ၀ငပတ

သကေနသမားက ျငမးခမးေရးလပငနးျဖစစဥႏငသကဆငသညသတငးအခက အလကမားႏင သငတနးမားတကေရာကႏငေသာဘေနရာတစခ အျဖစတညရလာပါသည။ ဆကဆေရးရးမားသည အစးရႏငတငးရငးသားလကနကကငအဖြ ႔အစညးမားတ႔ခပဆထားသညအပစရပစေရးသေဘာတညခကမားအေကာငအထညေဖာမတြငအေရးပါေသာအခနးက႑တစချဖစပါသည။ ယငးရးမားရ ျခငးအားျဖငမလလားအပေသာထငျမငလြမားမမားကေရာငရားႏငျခငး၊ တကပြမားျဖစပြားျခငး၊ အပစရပ စေရးသေဘာတညခကခးေဖာကမ မားကေစာငၾကည ေလလာႏငျခငးႏငေဒသတြငးရ လမအဖြ႔ အစညးမားႏငအျပညျပညဆငရာအစးရမဟတသညအဖြ႔အစညး မားႏငညႏငးတင

ပ ငျ ခ ငး စ သ ည တ ႔ ကေ ဆာ င ရြ က အေ ထာ ကအကျပသညကေတြ႕ရရသည။ EBO အဖြ႔က ၂ ၀ ၁ ၃ ခႏ စ တြ င တ ငး ရ ငး သား လ က န က ကငအဖြ႔အစညး(၇) ခ၏ ဆကဆေရးရး (၂၉) ရးက ခငး၊ ကရင၊ ကယား၊ ရမး၊ ရခငႏင မြန ျပညနယ၊တနသၤာရႏငပခးတငးတ ႔တြငဖြငလစ ရနေငြေ ၾကးေထာကပေပးခ ပါသည ။ေငြေ ၾကးေထာ က ပ မ မား အျ ပ င E B O အေ နျ ဖ င ဆ က ဆ

ရးမားလညပတေရးအတြကလအပေသာ စမအပခပမသငတနးမားႏငအစရငခစာျပစေရး- သားျခငးဆငရာသငတနးမားကစစဥေဆာငရြက ေပးခေၾကာငး၊တစခနတညးမာပငတငးရငးသားလက နကကငအဖြ႔အစညး (၇) ဖြ႔မ၀နထမးမားကလညးရးမားစနစတက လညပတႏငေရးႏင အဖြ႔အစညးမား၏အေတြ႔အၾကမားကဖလယႏငရနစ စဥေဆာငရြကေပးႏငခပါသည။

Page 26: 7 5 6 8 · PDF file8 ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ဒီမုိကေရစီေပၚထြန္းေရးအဖဲြ႔အင့္(ခ

26

ေဒသချပညသမားအေရးကစၥမားတငျပရနေနရာဖနတးေပးျခငး

ဆကဆေရးရးမားမတစဆငေဒသချပညသမား ရငဆငၾကေတြ႕ေနရေသာအခကအခမားႏငလထ

အေျချပခးေဖာကမမားကတငျပရနအခြငအလမး မားရလာပါသည။

“မြနျပညသစပါတ၏ျငမးခမးေရးလပငနးျဖစစဥအေကာငအထညေဖာႏငရန အးဘအက ၂၀၁၃ ခႏစတြင ဆကဆေရးရး (၈) ခဖြငလစရနေငြေၾကးေထာကပမေပးအပခပါသည။

မမတ႔ဆကဆေရးရးမားက ေဒသခလ ထအကးျပလပငနးမားအတြကမားစြာအေထာကအကျပေပးသညကလညးေတြ႔ရရပါသည။ မးယစေဆး၀ါး အႏာ ရာယ၊ လငယပညာေပးေရး၊ အာဏာပငမားႏငျပညသတ႔အၾကားေပၚေပါကေနသည အခကအခမားေျဖရငးရာ တြငမမတ႔ဆကဆေရးရမားက ၀ငေရာကကညေဆာငရြကေပးႏငခပါသည။ မြနျပညနယတြင ဆကဆေရးရးမား ဖြငလစထားရႏငျခငးအားျဖင

မလလားအပေသာလကနကကငတက ပြမာားကေရာငရားႏငျပး ျငမးခမးေရး လပငနးမားကအားေပးျမငတငလပကငခပါသည။ မမတ႔အေနျဖင ဆကဆေရးရးမားဖြငလစျခငး အစအမသည ျငမးခမးေရးလပင

နးျဖစစဥတးတကေအာငျမငေရးအတြက အလြနအေရးၾကးေၾကာငးယၾကညပါသည” ႏငခငေအး၊ မြနျပညသစပါတဆကဆေရးရး (၈) ရးတ႔ကယစားလယႏငညႏငးေရးမး၊ ေမာလျမငရး။

4 EBO ၏ေဆာငရြကခကမား

ႏငငတကာအသငးအ၀နးႏငတငးရငးသားလကနကကငအဖြ႔အစညးမားကဆကသြယေပးျခငး

အးဘအကတရားမတမရေသာျငမးခမးေဆြးေႏြးမမားရ ေစရနအလြတသေဘာဖြ႔စညးထားသည အျပညျပညဆင ရာျငမးခမးေရးအေထာကအကျပအဖြ႔ႏင တငးရငးသားလက နကကငအဖြ႔အစညးတ႔၏ လစဥေတြ႔ဆေရးကေဆာင ရြကေပးႏငခပါသည။

ထေတြ႕ဆမမားတြင တငးရငးသားလက နကကငအဖြ႕မား စြမးရညျမငတငေရးကစၥ မားက လညးအးဘအကေစစပညႏငးလပကငေပးခပါသည (စာ မကႏာ ၄၀) ထ႕အျပင၊ တငးရငးသားလကနက ကငအဖြ႔အစညးမားက ၄ငးတ႔လပေဆာငခကမားကဆကဆရးမားမတစ

ဆင ႏငငျခားသတမနမားကဆကသြယ တငျပမမားျပလပလာသညကေတြ႔ရရသည။ “မမတ႔ဆကဆေရးရးသညကရငအမးသားအစညးရးႏင ျမနမာတပမေတာသာမက ေဒသအာဏာပငမားအပါ အ၀င ယၾကညမႏငနားလညမတညေဆာကရာတြင အလြနအေရးပါေသာအခနး မပါ၀ငေဆာငရြကႏငခသည။ ထ႔အတ မမတ႔ဆကဆေရးရးအေနျဖင ႏငငတကာအဖြ႔အစညးမားမကယစားလယမားႏငႏငငျခား သတမနမား ကလကခဆေတြ႔ခြငမားရခပါသည။ ကရငဆကဆေရးရးမားသည ကရငလထလာေရာကလညပတျခငးႏင ကညပပးမေပးႏင ေသာဘေနရာတစခအျဖစ ရပတညလာႏငခပါသည။ ” ေစာရးရ၊ ဆကဆေရးရးကယစားလယ၊ ကရငအမးသား အစညးရး၊ ဖားအျမ႕၊

Page 27: 7 5 6 8 · PDF file8 ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ဒီမုိကေရစီေပၚထြန္းေရးအဖဲြ႔အင့္(ခ

27

4

ရခငျပညနယအေရးႏငပတသကေသာေစစပညႏငးေဆြးေႏြးမမားျပလပျခငး ၂၀၁၃ ခႏစတြင အးဘအက ရခငျပည-နယတြငျဖစပြားေနသညပဋပကၡ ထပမျဖစပြားျခငးမရေစရနႏင ႏငငေရးနညးလမးအရအေျဖရာႏင ရနရဟငဂာေခါငးေဆာငမား ႏငေစစပတငပငညႏငးအစညးအေ၀းကျပလပခပါသည။ထ႔အျပငအးဘအႏငႏငငတကာမတဖကအဖြ႔အစညးမားကရခငအမးသားစညးလးညညြတေရးႏငေစစပညႏငး မေကာမတအစညးအေ၀း ျဖစေျမာကေရးက ကမကထျပလပေပးခေၾကာငး၊ ထအစညးေ၀းတြင ရခငေခါငးေဆာငမားက ရခငလကနကအဖြ႔အစညး(၅)ဖြ႔တ႔အၾကားပေပါငးေဆာငရြကရန ဆးျဖတခၾကသည။ ထအစညးအေ၀းက ၂၀၁၄ ခႏစဥးပငးကာလတြင ရခငလကနကကငအဖြ႔အစညးမား ျငမးခမးေရး ေစစပေဆြးေႏြးပြမားအတြက လအပမညပးေပါငးေဆာငရြကေရး မ၀ါဒမားေရးဆြျပဌာနးရန သေဘာတညခၾကသည။ ထ႔အျပငရခငေခါငးေဆာငမားက လကနကကင အဖြ႔အစညးမား၊ ႏငငေရးပါတမား၊ စြမးရညျမငတငေရးအဖြ႔အစညးမား၊ လထအေျချပအဖြ႔ႏင

လထ လတနးစားအလႊာအသးသးပါ ၀ငႏငမည ရခငအမးသားကြနဗငးရငးက ၂၀၁၄ ခႏစ၊ ဧျပလတြငျပလပရနဆး ျဖတခပါသည။ ယငးအစညးအေ၀းက ရခငအမးသားေကာငစအပါအ၀င ရခငျပညနယရ အဖြ႔အစညးမားအားလး ကစစညးလက တရား၀ငရပတညႏငမည ရခငအမးသားမားႏငငေရးဥးေဆာငအဖြ႔တညေထာငရန ဆးျဖတခပါ သည။ ရခငေခါငးေဆာငမားအသးသးက ရခငျပညနယတြင ပဋပကၡႏင အၾကမးဖကမမားျဖစပြားျခငးတ႕ကမလလားၾကေၾကာငး၊ ၁၉၈၂ ခႏစက ျပဌာနးခေသာ ႏငငသားဥပေဒ လကနာေရးကလညးသေဘာတညၾက ေၾကာငး၊ ထ႔ ေၾကာင ႏငငေတာအစးရက ႏငငသားအျဖစခယခြငရသမားႏငမရသမားကစစစရနလအပေၾကာငး၊ သ႔ရာတြင အစးရအေနျဖင စစတမးမားေကာကယျခငးႏင လကေတြ႕အ ေကာငအထညေဖာမမားတြငအခကအခမားရေၾကာငး အစရသညတ႔ကလညးယငးအစညးအေ၀းတကေရာကသမားက ထတေဖာေဆြးေႏြးခၾကသည။

EBO ၏ေဆာငရြကခကမား

Page 28: 7 5 6 8 · PDF file8 ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ဒီမုိကေရစီေပၚထြန္းေရးအဖဲြ႔အင့္(ခ

28

အေရးပါသညမတဖကမား

(၃)

အးဘအ၏ေငြေၾကးေထာကပမေပးျဖင လပငနးမတဖကအဖြ႔မားေဆာငရြကသည လပငနးစမကနး

Page 29: 7 5 6 8 · PDF file8 ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ဒီမုိကေရစီေပၚထြန္းေရးအဖဲြ႔အင့္(ခ

29

လထအေျချပအဖြ႔အစညးမား

Page 30: 7 5 6 8 · PDF file8 ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ဒီမုိကေရစီေပၚထြန္းေရးအဖဲြ႔အင့္(ခ

30

ျငမးခမးေရးလပငနးျဖစစဥ

တြငလထအေျချပအဖြ႕အစညး

မားပါ၀ငပတသကမ၊အားေပး

ေထာကခမေလာနညးျခငး

တငးရငးသား

ဘာသာျဖငထတေ၀

သညသတငးမဒယာ

လပကငမေလာနညး

ေနျခငး

အဆငျမငပညာ

သငၾကားခြငမရရျခငး

ေကးလကေဒသ

တြငေနထငျပး ေျမယာက

အမျပေနရေသာ တငး

ရငးသားမားသည ေျမယာ

ႏငပတ၀နးကငထနးသမး

ေရးတ႔ႏငပတသကျပး

အသပညာအားနညးမရ ျခငး

လထအေနျဖငအေရးပါသညျငမးခမးေရးလပငနးျဖစတး

တကျဖစေပၚမမား၊ ဖြ႔စညးပအေျခခဆငရာအခြငအေရးမား လ႔အခြငအေရး၊

ကနးမားေရးအစရသညအေရးပါသညကစၥမားႏင

သကဆငသညသတငးႏင အေထြ ေထြဗဟသတေလာနညးလက

ရေၾကာငး

လထအေျချပအဖြ႔အစညး မားႏငႏငငတကာမအျခားလထအ

ေျချပအဖြ႔စညးမားဆကဆမ

ေလာနညးျခငး

၂၀၁၃ ခႏစတြင

အရပဘကလမအဖြ႔အစညးမား၏

အဓကကေသာအေရးကစၥမား

Page 31: 7 5 6 8 · PDF file8 ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ဒီမုိကေရစီေပၚထြန္းေရးအဖဲြ႔အင့္(ခ

31

လထအေျချပအဖြ႔အစညးမားျငမးခမးေရးလပငနးျဖစစဥပါ၀ငရေစရနေဆာငရြကျခငး

၂၀၁၃ ခႏစအတြငး EBO အဖြ႔က လထအေျချပ အဖြ ႕အစညးမားျ င မး ခ မးေရးလပ ငနးျ ဖစ စဥ တြင ပါ၀ငေဆြးေႏြးမမားရေစရနအားေပးတက တြနးမ ျပလပ ခပါသည။ အထးသျဖငျပညနယ ႏငတငးမားတြင တစႏငငလးဆငရာ ေဆြးေႏြးမ အေျခခမေဘာငသစေရး ဆြေရးအတြက ျပလပသည ညႏငးေဆြးေႏြးမအၾကမေပါငး ၁၀၀ ခန႔ျဖစေျမာကေရးအတြက ပပးေပးခပါသည။ (ေနာကဆကတြ ၂)။ တဆကတညးမာပင EBO ကလမအဖြ႔အစညးမားမ တကၾကြစြာပါ၀ငလပရားသမားက တငးရငးသားလကနကကငအဖြ႔အ စညးမားကတငျပလာေသာ တစႏငငလးအပစ ရပစေရးသေဘာတညခကႏငတစႏငငလးဆငရာ ေဆြးေႏြးမအေျခခမေဘာငသစတ႕ကသရႏငေစရနပညာေပးအလပရေဆြးေႏြးပြမားကကမကထ ျပေပးခပါသည။ ယခအခါတြငျငမးခမးေရးလပ ငနး ၿဖစစဥတြငပါ၀ငပတသကသမားယခငက ထကစတပါ၀ငစားလာသညကေတြ႕ရရသည။

4

အးဘအလပငနးစမကနးမားကြပကမ ညႊနၾကားေရးမးဗစတာဗကလနးအရပဘကလမအဖြ႔အစညးမားအား ျငမးခမးေရးျဖစစဥေနာကဆးျဖစေပၚတးတက မအေျခအေနမားရငးလငးေျပာၾကားေ

နျခငး။

EBO၏စမကနးမတဖကမားအတြက စမကနးလညပတမဆငရာသငတနး

EBO ၏ေဆာငရြကခကမား

လထအေျချပအဖြ႔အစညးမားကပပးေပးျခငး

EBOအဖြ ႔သညေထာကပ မေငြ ခြ မား စနစျ ဖင ျပစပယျခငးခေနရေသာ၊ ကယစားျပျခငးမရေသာ၊ေမေပာကျခငးခေနရေသာလအဖြ႔အစညးႏငအပစမားအဓကဥးတညပပးေပးလကရသည။EBOအဖြ႔ကေ၀းလေခါငးပါးေဒသမားရလထအေျချပအဖြ႔အစညးမားအားအေသးစားလပငနးစမကနးမားအေကာငအထညေဖာႏငရနEBO၀ကဘဆကတြင ေဖာျပထားေသာစညးကမးသတမတခကမားႏငအည ေငြေၾကးေထာကပေပးလကရပါသည။

Page 32: 7 5 6 8 · PDF file8 ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ဒီမုိကေရစီေပၚထြန္းေရးအဖဲြ႔အင့္(ခ

32

4 အမးသမးအပစမားအတြက လအပေသာအားေပးျမငတငမလပငနးမားျပလပ ေပးျခငး

အမးသမးမားသညလထအေျချပအဖြ ႔အစညးမားတြငအဓကအခနးမရပတညေနသမားျဖစ သညအားေလာစြာ ျမနမာႏငငေရးလပငနးျဖစစဥပမတကၾကြစြာပါရနလအပ ပါသည။ သ႔ျဖစေလရာ

EBO အဖြ႔အေနျဖင ဒမကေရစလပရားမတြင အမးသမးအဖြ႔အစညးမားႏင အမးသမးမားပါ၀ငလာေရးကအားေပးသည လပငနးမားဥးစားေပးမတစရပအျဖစပပးေပးခပါသည။၂၀၁၃ ခႏစတြင EBO ကအမးသမးအဖြ႔မားကပပးမေပးအပချပးအမးသမးအဖြ႔အစညးမားမေခါငးေဆာငမား၊ တကၾကြစြာပါ၀ငလပရားသမားရငဆငၾကေတြ႕ရသညအခကအခမား၊ေအာငျမငမမား ၊အားနညးခကမားစသညတ႕ကအျမငခငးဖလယႏငသညေတြ႕ ဆေဆြးေႏြးပြမားကျပလပေပးခပါသည။ ထ႔အျပင အးဘအက ကမကထျပလပေပးသညအလပရ ေဆြးေႏြးပြမားႏင သငတနးမားတြင ျငမးခမးေရး ေစ စ ပေ ဆြးေႏြးျ ခ ငး ၊ လ က ရျ မ န မာႏ င င ေရး အေျ ခ အ ၊ ၿ င မး ခ မးေ ရး လ ပ င နး စ ဥ တြ င အ မး သ မး မား ပါ ၀ င လာေ ရးႏ င တ ကပြ မားေ ၾ ကာ ငေျ ပာ ငးေ ရႊ ႕ျ ခ ငး ခ ရ သ မား အ ေရးကစၥမားက ေဆြးေႏြးခၾကပါသည။

အးဘအကအမးသမးမားဆငရာသငတနးေပးေနပ။

အးဘအ၏ စစဥမႏငေငြေၾကးေထာကပမျဖင မြနျပညနယတြင ျပလပသည လငယစြမးရညျမငတငေရးအလပရေဆြးေႏြးပြ

EBO ၏ေဆာငရြကခကမား

တငးရငးသားလငယအဖြ႔အစညးမား၏စြမးရညတညေဆာကျခငး လ င ယ မား ၏ စြ မး ရ ညျ မ င တ ငေ ရး သ ည EBO အဖြ႔၏အဓကဥးစားေပးလပငနးတစရပျဖစ သည။ သ႔ျဖစရာ လငယမားဒမကေရစလပ ရား မ တြ င အေ ရး ပါေ သာ အ ပ စ တ စ ခ အျ ဖ စ ရပတညႏငရန EBO က လငယမားစြမးရညျမငတငေရးလပငနးမားကအားေပးချပး ၊မ၀ါဒဆး ျဖတခကမားျပလပသညလပငနးျဖစစဥတြင တ က ၾ ကြ စြာ ပါ ၀ င လာေ ရး က အ စ ဥ တ စ ကအားေပးခပါသည။ ၂၀၁၃ ခႏစတြင EBOက တ ငး ရ ငး သား လ င ယ အ ဖြ ႔ အ စ ညး မား က အခ႕အား ဘအကးတစးပြားက႑မားတြင အ တ တ ကြ ပးေ ပါ ငးေ ဆာ င ရြ က တ တ သ ည အေလအထမား ရရေစရန အလပရ ေဆြးေႏြးပြမား ႏငSeminars မားက စစဥေပးခပါသည။ အဆပါအစအစဥအရ၊ျငမးခမးေရးေစာငၾကညေလလာေရးႏင

မဟာဗဟာမားစမေရးဆြျခငးစသညကစ ၥမားကေ ဆြးေႏြး ခ ၾ ကျ ပး ၊ျ ပ ည န ယႏ ငေ ဒ သ အ သး သးရျငမးခမးေရးလပငနးျဖစစဥမားေစာင ၾကည ေလလာသညလငယမားကြနယကကစစညးထ ေထာငႏငခသည။ ထနညးတစြာ EBO ကလငယမားရငဆငေနရေသာအခကအခမားႏင၄ငး

Page 33: 7 5 6 8 · PDF file8 ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ဒီမုိကေရစီေပၚထြန္းေရးအဖဲြ႔အင့္(ခ

33

4

တ႔၏ အေတြ႕အၾကမားဖလယႏငရနတငးရငးသား လငယအဖြ ႔ေခါငးေဆာငမားႏငကယစားလယမား အ စ ညး အေ ၀း မား က က မ က ထျ ပေ ပး ခ ပါ သည။ တစနညးအားျဖင ျမနမာႏငငတစ၀နးရျ ပန ႔ကေနေသာလငယအဖြ ႔အစညးမားက ပညာေရး၊ ကနးမာေရး၊ အလပအကငရရေရး၊

နညးပညာ၊ အားကစားႏငမးယစေဆး၀ါးအစ ရ သ ည က ႑ မားႏ င ပ တ သ က ၍ ၊ တ စ ဖြ ႔ႏ င တစဖြ ႔အျပနအလနပးေပါငးေဆာငရြကေဆြးေႏြးသည အေျခအေနမားေပၚေပါကေရးအတြက လမးဖြငေပးႏငခပါသည။

EBO ၏ေဆာငရြကခကမား

သတငးမယာက႑ျမငတငရနေဆာငရြကေပးျခငး

ျမနမာႏငငတြငသတငးမဒယာနယပယဖြ႕ျဖးတးတကခါလမးစပြငလာေနျပျဖစေၾကာငး၊ သ႔ေသာ ယငးတးတကမမားသည တငးရငးသားဘာသာ သတငးမဒယာအတြကမဟတဘ ျမနမာသတငး မဒယာအတြကသာ ျဖစေနပါသည။ တငးရငးသားလမအသငးအ၀နးႏင အဖြ႔အစညးမားက ၄ငးတ႔၏ ဘာသာစကားမားျဖင ထတေ၀ေသာသတငးစာ၊ ဂာနယမားႏင ရးရာယဥေကးမျမငေရးလပငနးမားက အးဘအက ပပးခပါသည။ ၂၀၁၃ ခႏစတြင အပစရပစေရး ေစစပညႏငး ေဆြးေႏြးမမား၏ အဆးအေကာငးမားႏငတးတကမအေျခအေနမားက သတျပမ ခေၾကာငး၊ ယငးသ႕ေသာ အေျခအေနမးတြင အးဘအက တငးရငးသား မဒယာအဖြ႔မားက ၄ငးတ႔၏ဘာသာမားျဖင သတငးျဖန႔ခေရးလပငနး မားကပပးခေၾကာငး၊ ဤနညးအားျဖင

ျဖစေပၚတးတကမလပငနးစဥက တငးရငးသားမားကပမနားလညသ ေဘာေပါကလာခၾကသည။အးဘအက non-profit သတငးဌာနျဖစေသာ ဒမကရကတစ ျမနမာအသအဖြ႔အားျမနမာႏငငရျပနၾကား ေရး၀နၾကးဌာနလကေအာကရ ျပညနယႏင တငးအသးသးမအရာရမားက သတငးပညာႏင ႏငငေရးျဖစစဥႏင ဆကစပေသာသတငးရယျခငး သငတနးမားက ကငးပျပလပေပးခေၾကာငး၊ လကဘာႏြနႏငင စအကစအငမ ဟားနကစစးဘာတႏငအတ အးဘအက ေဒသခ သတငးေထာကမားႏငအယဒတာမား အတြကျငမးခမးေရးလပငနးစဥဆငရာ အလပရေဆြးေႏြးပြက လညးျပလပေပး ခသည။

ပညာသငဆမားေထာကပေပးျခငး

အးဘအသည တငးရငးသားေကာငးသားမားက ပညာသငဆမားခးျမငေထာကပေပးလကရသည။ထအစအစဥအရတငးရငးသား ေကာငးမားကအႏၵယႏငငရေလာငးျမ႕ရ မာတငလသာခရစယာနတကသလႏင ထငးႏငငခငးမငတကသလတြင လမေရးသပၸ ဘေအဘြ႔တကေရာကႏငေရးအတြက အးဘအက ပပးေပးခပါသည။ ပညာသငမားသည ကနးမာေရး၊ လမေရး လပ ငနး၊

စးပြားေရးစမခန႔ခြမ၊ ေဘာဂေဗဒပညာ၊ ေခတျပငလ႔အဖြ႔အစညးႏင လမေရးျပနာမားႏင ကြနပတာသငတနးအစရသညတ႔က တကေရာကေစခပါသည။ အဆပါအစအစဥမားကတကေရာကျခငးအားျဖင ပညာသငခြငရရေသာ လ႕အဖြ႔အစညးအသငးအ ၀နးမလငယမားက အဆငျမငပညာသငၾကားခြငရေစရနေဆာငရြကေပးျခငးသာျဖစသည။

Page 34: 7 5 6 8 · PDF file8 ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ဒီမုိကေရစီေပၚထြန္းေရးအဖဲြ႔အင့္(ခ

34

4

၂၀၁၁ - ၂၀၁၄ ခႏစ၊ အႏၵယႏငင၊ မခဟာလား၊ ရေလာငးရမာတငလသာခရစယာနတကသလတြင bachelor သငတနးသားမား။

EBO ၏ေဆာငရြကခကမား

"လမေရးလပငနးဘာသာရပကသငၾကားခြငရရချခငးေၾကာငလမေရးအေျခအေနေတြကတးတကေကာငးမြနလာေစရနလပေဆာငသညစမကနးမားစစဥေရးဆြျခငးႏငအေကာငထညေဖာမမားကပမနားလညသေဘာေပါကလာခသည။ကၽြနပယခရရသညအေတြအၾကမားသညမမတ႔ ျပညနယရက႑အသးသးဖြ႔ျဖးတးတကေရးအတြက အေထာကအပရရမညျဖစသည။ ထမတစဆငျပည နယရလထအကးျပလပငနးမားကလညးအေထာကအကရရလမမညဟယၾကညပါသည။ ထ႔ေၾကာငျမနမာႏငငရတငးရငးသားျပညသမားကအကးျပေစသည ပညာသငအစအစဥက ဆကလကလပကငသြားရန အးဘအအားဖတေခၚပါသည။”ခငးျပညနယမ မာတငလသာခရစယာနတကသလမ ဘြ႔ရချပးေသာ ေကာငးသားတစဥး ယခခငးအမးသားဒမကေရစပါတမာ တာ၀နထမးေဆာငေနပါသည။

ျငမးခမးေရးလပငနးစဥ၊ ဖြ႔စညးအေျခခဥပေဒေရးရာႏငလ႔အခြငအေရးအသပညာ ျမငတငေရးဆငရာ ကစၥရပမား

ျငမးခမးေရးလပငနးစဥ၊ ဖြ႔စညးအေျခခဥပေဒေရးရာႏငလ႔အခြငအေရးအသပညာ ျမငတငေရးဆငရာ အလပရေဆြး ေႏြးပြမား၊ သငတနးမားကငးပေရးအတြကေငြ ေၾကးေထာကပမမားေပးခသည။အေျခခလတနးစားမား ဖြ႔စညးပအေျခ ခဥပေဒေရးရာကစၥမားႏငပတသက၍၊ အသပညာတးလာေစရနအလပရ ေဆြးေႏြးပြမားက တငးရငးသားမားေနထငရာျပညနယႏငေဒသၾကးမားတြငစစဥေပးခေၾကာငး၊ အလပရေဆြး ေႏြးပြမားတြင ျမနမာႏငငေရးသမငး၊ ၂၀၀၈ ခႏစ နာဂစဆကကလး မနးတငးမရရခသညသငခနးစာမား၊ လကရျပ ဌာနးကငသးေနသည ၂၀၀၈ ခႏစဖြ႔စညးပအေျခခဥပေဒ၊ ရမးျပညနယဖြ႔စညးပအေျခခဥပေဒ၏ အားသာခကႏင အားနညးမား၊ ၂၀၀၈ ခႏစဖြ႔ စညးပအေျခခဥပေဒႏငရမးျပညနယဖြ႔စညးပအေျခခဥပေဒႏငးယဥခက၊ ဖြ႔စညးပ အေျခချပငဆငရာတြင ျပညသ၏အခနးက႑၊ ျငမးခမးေရးတည ေဆာကျခငး၏ အေရးပါမ၊ ႏငငတကာဆကဆေရးႏင ႏငငျခား

ရငးႏးျမပႏမ၏အဆးအ ေကာငး စသညတ႔ကေဆြးေႏြးခၾကသည။အေျခခလမအသငးအ၀နးမားအတြငး ႏငငေရးတြငအရပဘကလမ အဖြ႔အစညးမား၏အခနးက႑၊ ျငမးခမးေရး လပငနးစဥ၊ လ႔အခြငအေရး၊ ဒမကေရစ၊ ေရြးေကာကပြမားဆငရာ အသပညာေပးေရးသငတနးမားႏငညႏငးေဆြး ေႏြးပြမားကျပညနယအခ႕တြငကငးႏငခေၾကာငး၊၂၀၁၃ ခႏစတြင အးဘအက ျငမးခမးေရးတညေဆာကေရး၊ ႏငငသားတ႔၏အခြငအေရးမား၊ တငးရငးသားလမး မား၏အခြငအေရးမား၊ အမးသမးအခြငအေရး ၊ စးပြားေရး၊ လမ ေရးႏငယဥေကးမဆငရာအခြငအေရးမား၊ ဘာသာေရးလြတလပခြင၊ ဆကသြယေရး၊ ကြန ယကမားႏငအသငးအဖြ႔မားထေထာငျခငးဆငရာသငတနးမားက ေငြေၾကးေထာကပမမားေပး အပႏငခပါသည။

Page 35: 7 5 6 8 · PDF file8 ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ဒီမုိကေရစီေပၚထြန္းေရးအဖဲြ႔အင့္(ခ

35

4

EBO ၏ေဆာငရြကခကမား

ပတ၀နးကငထနးသမးေရးႏငႏငငေရးအသပညာျမငတငရနေဆာငရြကျခငး

၂၀၁၃ ခႏစတြင ပတ၀နးကငထနးသမး ေရးႏငႏငငေရးသငတနးမားက ပတ၀နးကင ထနးသမးေရးလပေဆာငေနသညအစးရမဟတ ေသာ အဖြ႔အစညးအဖြ႔တစခက ျပလပခပါသည။ တစနညးအားျဖငဆေသာ ျမနမာႏငငတြင လစဟငးေပာကကြယေနသည အစးရႏငျပညသဆကဆေရးက ယခကငးပသညသငတနး (ရြာသရြာသားမားႏင အမးသားသစေတာဥယာဥဌာနတ႔ပါ၀ငသည)ကအမားျပညသႏငဆငသည အေရးကစၥက ဒမကေရစနညးလမးျဖင ပြငလငးလြတလပစြာ ေဆြးေႏြးႏငခသညက ေတြ႕ရရပါသည။ ဤသငတနးတြင ႏငငေရး၊ ပတ၀နးကငထနးသမးေရး၊ ဇ၀မးစမးကြျခငး၏အေရးပါမ၊ ပတ၀နးကငထနးသမးေရးဥပေဒမား ႏင လတတေလာျဖစေပၚေနသည ေဒသ ဆငရာ

ပတ၀နးကငထနးသမးဆငရာေျခအေနမားက ေဆြးေႏြးႏငခၾကသည။အးဘအအဖြ႔က အဆပါ သငတနးမားႏငအျခားေသာဆကစပလပငနးမားအတြကလအပေသာပပးမမားကေပးအပႏငခ သည။

EBO မေထာကပေပးထားေသာပတ၀နးကငထနးသမးေရးဆငရာစမကနးအဖြ႔ႏငေတြ႔ဆျခငး

အရပဘကလမအဖြ႕အစညးမားႏငႏငငတကာလပေဆာငခကမားႏငဆကစပေပးျခငး ဘယလဂယႏငင၊ ဘရပဆလျမ႕တြင ဥေရာပျငမးခမးေရး တညေဆာကမဆကဆေရးရး (European Peace-building Liaison Office (EPLO) ကျပ လပသညအရပဘကလမအဖြ႔အစညးေဆြးေႏြးေရးကြနယကဆငရာအစညး ေ၀းသ႔ အးဘအက ပါ၀ငတကေရာကခေၾကာငး၊ ယငးအစညးအေ၀းကဥေရာပႏင ျမနမာႏငငရ အဖြ႔အစညး မားက လကရျပဌာနးကငသးေနသည

ျငမးခမးေရးတညေဆာကမပသ႑ာန မားက ျမနမာႏငငတြင ကငသးျခငးႏင ယငးအဖြ႔မားအေနျဖင ျငမးခမးေရးလပငနးစဥပါ ၀ငေဆာငရြကႏငမည နညးလမးမားကေဆြးေႏြး ခၾကသည။ ထ႔အျပငႏငငမားသားအခြငအေရး၊ လမးစမား၏အခြင အေရးမား၊ ဒမကေရစအေျခခမား၊ ျငမးခမးေရးတည ေဆာကျခငးႏငေခါငးေဆာငမဆငရာတ႔ကလညး ေဆြးေႏြးႏငခၾကသည။

Page 36: 7 5 6 8 · PDF file8 ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ဒီမုိကေရစီေပၚထြန္းေရးအဖဲြ႔အင့္(ခ

36

အေရးပါသညမတဖကမား

(၄ )

ဝမယာသ႔ - ဟနေယာငေ၀ (အးဘအအမေဆာငညႊနၾကားေရးမး)၊ မာရယန ရဒ-ဟာဂန (ကလသမဂၢေထြေထြအတြငး ေရးမးခပ၏ ျမနမာႏငငဆငရာအထးကယစားလယရး)၊

ဒတယဗလခပၾကး ဂြမေမာဆြနလတ၊ (ဒတယကာကြယေရးဥးစးခပ၊ ကခငလြတလပေရးတပမေတာ)

Page 37: 7 5 6 8 · PDF file8 ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ဒီမုိကေရစီေပၚထြန္းေရးအဖဲြ႔အင့္(ခ

37

ႏငငတကာအသငးအ၀နး

Page 38: 7 5 6 8 · PDF file8 ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ဒီမုိကေရစီေပၚထြန္းေရးအဖဲြ႔အင့္(ခ

38

တငးရငးသားလကနကကင

အဖြ႔အစညးႏင ႏငငေရးတညေဆာကရနအခြ

ငအလမးမား ရရရန ႏငငတကာအသငးအ၀နးက

နားလညသေဘာေပါကရနမလြယကျမနမာႏငငတြငျပလပေသာ

ျပညလးကၽြတသနးေခါငးစာရ

ငးေကာကယမ အျခားႏငငမားတြင

ျငမးခမးေရးလပငနး စဥမားကလပကငႏငချပးျဖစပါ

သည။ သ႔ျဖစရာ၊ ျမနမာႏငငက အျခားႏငငမား၏

အေတြ႔အၾကမားႏငအသပညာ မားကသငခနး

စာယရနအေရးအၾကးေၾကာငး။

ျမနမာႏငငတြငျပလပေသာ

ျပညလးကၽြတသနး

ေခါငးစာရငးေကာကယမတြင

တကမနကနေသာအခက

အလက မားစေဆာငးရရရန

ႏငငတကာအသငးအ၀နးက

အထးလလားလကရသည။

၂၀၁၃

ခႏစတြင ႏငငတကာအစးရမား

ႏငအလရငမားက တခနကအားေပးေထာကခမရ

ခသညကေတြ႔ရရသည။ ထသ႔လပကငရာတြင ႏငငေတာ

အစးရႏငျပညပအစးရမားဆကသြယေဆာငရြကရန ျမနမာ

ျငမးခမးေရးတညေဆာကမဗဟဌာနရခေသာလညး တငးရငး

သားလကနကကငအဖြ႔အစညးမားႏင ႏငငေရးပါတမားအေရးက

ကယ စားျပပပးေပးမည အဖြ႔အစညးမရခေပ။

ျငမးခမးေရးလပငနးစဥတြင သကဆငရာအဖြ႔အစညးမား

အားလးပါ၀ငေရး သညအေရးၾကးေၾကာငး၊

ယငးသ႔ပါ၀ငလာႏငေစရန အဖြ႔အစညးမားအားလးက

လအပေသာစြမးရညျမငတငရန၇န

၂၀၁၃ ခႏစတြင ႏငငတကာအသငးအ၀နး၏

အဓကကေသာအေရးကစၥမား

Page 39: 7 5 6 8 · PDF file8 ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ဒီမုိကေရစီေပၚထြန္းေရးအဖဲြ႔အင့္(ခ

39

ရငးလငးေျပာၾကားခကမားႏင တငပငေဆြးေႏြးမမားျပလပျခငး

အးဘအအဖြ႔က နကနရပေထြးသည ျမနမာအေရးက ႏငငတကာအသငးအ၀နး

ကယကယျပန႔ျပန႔ သရႏငရနလပေဆာငရာတြင ေအာငျမငစြာလပကင ႏငခ ေၾကာငး

အးဘအသည လြနခေသာ ၅ ႏစတာကာလအတြငး လပေဆာငႏငခေသာ အဓကေအာငျမငမတစရပသည အယ၀ါဒအစြအလမးမား ျပညႏကေနေသာသမဒၵရာၾကးအလယတြင ဆငျခငတတရားရေသာအသျဖင အျပသေဘာ ေဆာငေသာ လပေဆာငခကမားေပးအပျခငးပငျဖစ

သည။ Andreas List, former Head of the EU Office in Myanmar

ေအာကေဖာျပပါရငးလငးတငျပႏငခပါသည

-အစးရမား၊ႏငငျခားေရး၀နၾကးဌာနမား၊ ဖြ႔ျဖးတးတကေရး၀နၾကးဌာနမား၊ ရနကနျမ႕ႏငျပညပ

ရႏငငျခားသရးမား၊ ကမၻာတစ၀နး၊ အေရ႕ေတာငအာရႏင ရနကနျမ႕အေျခစကေသာ သတမနမားႏငအဖြ႔အစညး

မားမတာ၀နရပဂၢလမား။

-ေဒသဆငရာအဖြ႔အစညးမားျဖစေသာအေရ႕ေတာငအာရႏငငမားအသငး (အာဆယ)၊ ဥေရာပ ႏငငျခားေရးဌာန၊

အးယႏငငျခားေရးႏငလျခေရးရာအဆငအျမငကယစားလယ၊ ရနကနျမ႕ရ အးယမစရငရး။

-အျပညျပညဆငရာအဖြ႔အစညးမားျဖစေသာ

ကလသမဂၢအဖြ႔ၾကးႏငအတ လျခေရးမ၀ါဒ၊ ေဒသ ဆငရာလျခေရးႏင ျပငပလပေဆာငခကမားက

ေဆာငရြကေနသညအဖြ႔အစညးမား။

-အျပညျပညဆငရာပဋပကၡေလလာေရးအဖြ႔ (အငစဂ) ကသ႔ေသာႏငငတကာေလလာေရးအဖြ႔အစညးမား။

-ပညာရငမား။

-ေဖာငေဒးရငးမား၊ ပးေပါငးေဆာငရြကေရးအစအစဥမားႏင ပဋပကၡကငတြယေျဖရငးေရးအဖြ႔ အစညးမား၊

-ႏငငတကာအစးရမဟတေသာအဖြ႔အစညးမား၊ အစးရမဟတေသာအဖြ႔အစညးမားႏငအရပဘက

လမအဖြ႕အစညးမား၊

4

EBO ၏ေဆာငရြကခကမား

ျမနမာႏငငတြင ျပျပငေျပာငးလလပငနးစဥ

တးတကလာသညႏငအမ

ႏငငတကာအသငးအ၀နးအား

ရငးလငးတငျပမျပလပေရးသည

ပမအေရးၾကးလာေၾကာငး၊

ထသ႔ျဖစလာရျခငးမာလညး ျပညတြငးျငမးခမးေရး

ႏငအမးသားျပနလညသင ျမတေရးကစၥမားအမနတ

ကယျဖစလာရန အေျခအေနမားေပးလာျခငးေၾကာင

Page 40: 7 5 6 8 · PDF file8 ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ဒီမုိကေရစီေပၚထြန္းေရးအဖဲြ႔အင့္(ခ

40

4

ႏငငေရးအေျခအေနအားဆနးစစေလလာမမား၊ သေတသနစာတမးမားႏင ရငးလငးတငျပခကစာတမးမားျဖန႔ခ ထတ ေ၀ျခငး။

အးဘအ၏သေတသနဌာနႏငအ ျခားျမနမာအေရးေဆာငရြကေနသည ျပညတြငးရအဖြ႔အစညးမားက ေအာကပါတ႔ကျပစတငျပျဖန႔ခလကရပါသည။

-ျမနမာႏငငတြငျဖစေပၚေနေသာႏငငေရးျဖစရပမားႏင ပါလမနအတြငးေဆြးေႏြးမမားႏငပတ သကျပးအးဘအ၏ အျမငရေထာငမားကေဖာျပသည ႏင

ငေရးေစာငၾကညေလလာေရးစာစဥ။ အဆပါစာစဥမားကအပတစဥ အးဘအ၏၀ကဘဆကတြငအလြယတကအခမရယႏငပါသည။

-အေရးပါသညကစၥမားကငတြယေျဖရငးျခငးတ႕ကဆနးစစတငျပသည အးဘအ၏ရငးလငးတငျပ ခကစာတမးမား။

-ျမနမာႏငင၏တစေန႔တာ ေနာကဆးသတငးမား

EBO ၏ေဆာငရြကခကမား

ျဖစသညဟဆႏငပါသည။ အးဘအသည

အထကပါလပငနးစဥမားတြင အၾကေပးသ၊ ေစစပည

ႏငးသအျဖစသာရပတညျပး၊ မညသညႏငငေရး၊

စးပြားေရးႏင တငးရငးသားပါတအဖြ႔အစညးကမ

ကယစားျပေဆာငရြကျခငးမရ

ခေပ။ တစနညးအားျဖင အးဘအက

လပဂၢလအဖြ႔အစညးတ႔၏ အကးစးပြားျဖစထြနးမက

ပဓါနမထားဘ ေအာကေျခအဆငတြင

အမနတကယျဖစေပၚေနသည ျဖစရပမနမားကသာ

အေျခချပဆနးစစတငျပခပါသည။ ထ႔အျပင

ျမနမာအေရး၊ ျငမးခမးေရးတညေဆာကမ၊

ျငမးခမးေရးအလရငမား၊ အၾကမးဘကမကာကြယ

တကဖကေရးဆငရာအျပညျပညဆငရာညလာ

ခမားတြင ပါ၀ငတကေရာကခပါသည။၂၀၁၃

ခႏစတြင ကလသမဂၢဖြ႔ျဖးမအစအစဥ၊

အျပညျပညဆငရာအလပသမားအဖြ႔ခပ၊

ကလသမဂၢပညာေရး၊ သပၸႏငယဥေကးမအဖြ႔

၊ကလသမဂၢလဥးေရးရနပေငြအဖြ႔၊ ကလ

သမဂၢဒကၡသညမားဆငရာမဟာမငးၾကး

ရး၊ ကမၻာကေလးမားရနပေငြအဖြ႔၊ ကလ

သမဂၢမးယစေဆး၀ါးတကဖကေရးအဖြ႔ႏင

ကမၻာစားနပရကၡာအစအစဥတ႔ပါ ၀ငေသာUN

Country Team၊ ကလသမဂၢမ ရနကနျမ႕ရ

အေမရကနသရးႏင အေမရကနအျပညျပညဆငရာ

အကအညေပးေရးေအဂငစ၊ ျမနမာျငမးခမးေရးအ

ေထာကအကျပအစအစဥ MyanmarPeace Support

Initiative team ႏင ျမနမာျငမးခမးေရးတညေဆာက

မဗဟဌာနတ႔ ပါ၀ငတကေရာကခသည အမးသားေတြ႔

ဆေဆြးေႏြးမအေျခခမေဘာငႏင ျမနမာႏငင၏ျငမး

ခမးေရးလပငနးစဥ (ေနာကဆကတြ ၁ ႏင ၂) ဆငရာ

အလပရေဆြးေႏြးပြမားက အးဘအက လကဘာႏြန

ႏငငႏငငအေျခစက စအကစအငမပညာရင ဟားနက

စဆးဘာတႏငပးေပါငးကငးပေပးခသည။

Page 41: 7 5 6 8 · PDF file8 ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ဒီမုိကေရစီေပၚထြန္းေရးအဖဲြ႔အင့္(ခ

41

4

EBO ၏ေဆာငရြကခကမား

၂၀၁၄ ခႏစ ျပညလးကၽြတသနးေခါငးစာရငးေကာကယျခငး၏အေရးပါမဆငရာအသပညာျမငတငရနေဆာငရြကျခငး ကလသမဂၢလဦးေရရနပေငြအဖြ႔၏ ေမတာရပခခကအရ၊ ၂၀၁၄ ခႏစတြငျပလပခသည ျပညလးကၽြတလဥးေရႏငသနး ေခါငးစာရငးေကာကယပြတြင တငးရငးသား

ျပညသမားပါ၀ငလာေစရန အးဘအက ျပညသ႔လႊတေတာႏငအမးသား လႊတေတာကယစားလယမား၊ တငးရငးသားကယစားလယမားပါ၀ငေသာ တငပငညႏငးမမားႏငသငတနးမားကျပလပေပးခသည။

ႏငငတကာအသငးအ၀နးမ ေလလာပညာယမမားျပလပျခငး ၂၀၀၈ ခႏစဖြ႔စညးပအေျခခဥပေဒျပနလညျပငဆငေရးႏင ျမနမာႏငငတြင ဖဒရယစနစကငသးျပဌာနးေရးဆငရာ ကၽြမးကငသပညာရငမားအစညးအေ၀းက ထငးႏငငဗနေကာကျမ႕တြင ၂၀၁၃ ခႏစတြင အးဘအကငးပေပခ ပါသည။ ထအစညးအေ၀းသ႔ ဂာမနႏငင ဘာဂဟဖေဖာငေဒးရငး၊ တငးရငးသားလမးေရးရာသေတနအသငး၊ အေမရကနျပညေထာငစရ ဖြ႔စညးပအေျခခဥပေဒႏငဒမကေရစ ဗဟဌာန၊ ထငးႏငငေဒသဆငရာဖြ႔ျဖးမဗဟဌာန၊ ဆြစဇာလနႏငင လသားခငးစာနာေထာကထားမဆငရာဗဟဌာန၊ ကရငအမးသားမဟာဗဟာ

ေလလာေရးဌာန၊ ကေနဒါႏငငရ ဖကေရးရငးဖရမ၊ ဆြဒငႏငင ဒမကေရစႏငေရြးေကာကပြဆငရာ အကအညေပးေရးႏငငတကာသပၸ၊ ျမနမာႏငင ျငမးခမးေရးတညေဆာကမဗဟဌာန၊ ရမးျပည နယဖြ႔စညးပအေျခခဥပေဒေရးဆြေရးေကာမတ၊ ၾသစေၾတးလားႏငင ဆစဒနဥပေဒတကသလ၊ နေပါလႏငငကလသမဂၢဖြ႔ျဖးမအစအစဥ၊ ထငးႏငငကလသမဂၢဖြ႔ျဖးမအစအစဥႏင ညညြတေသာ တငးရငးသားလမးမားေကာငစတ႔မ ကယစား လယမားပါ၀ငတကေရာကခၾကသည။

အကဥးခပကေဖာျပသည ေန႔စဥသတငးစဥက အးဘအ၏၀ကဘဆကတြငလညးေကာငး၊ မတပတငမာၾကားထားသမားစာရငးမလညးေကာငးျဖန႔ခေပးလကရသည။

-အးဘအႏငအျခားအဖြ႕အစညးမားက ျပစထတျပနေသာ သေတသနစာတမးမား၊ ေဆာငးပါးမား၊ ေၾကညာခကမားႏင သတငးထတျပနခကမား။

-အးဘအကျပစထတေ၀ေသာ သတငး၊ သ ေတသနစာတမးမားႏငအျခားမတတမးမားက အးဘအ ၀ကဘဆကေပၚတြငလညးေကာငး၊ အ ျခားနညးလမးျဖငလကခဖတရၾကသမားဥးေရသညလညးေကာငး၊ ေန႔စဥအမတး တကလာေၾကာငး၊ တစနညးအားျဖင ျပညသမားက ေကာငးစြာအသေပးႏငခေၾကာငး။

Page 42: 7 5 6 8 · PDF file8 ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ဒီမုိကေရစီေပၚထြန္းေရးအဖဲြ႔အင့္(ခ

42

ႏငငတကာျငမးခမးေရးအေထာကအကျပအဖြ႔ႏင ညႏငးတငပငေဆာငရြကျခငး

၂၀၁၂ ခႏစ၊ ဇနန၀ါရလတြင စြမးရညျမင တငေရးလပငနးမားတြငေဆာငရြကေနေသာ ႏငငတကာအစးရမဟတ ေသာအဖြ႔အစညးမားက ျငမးခမးေရးလပငနးစဥက လအပေသာပပးမမားႏင ညႏငးမမား လပေဆာငႏငရန ႏငငတကာျငမးခမးေရး အေထာကအကအျပအဖြ႕က ဖြ႔စညးခပါသည။ အဆပါ ႏငငတကာျငမးခမးေရးအေထာကအက ျပအဖြ႔သည တငးရငးသားလကနကကငအဖြ႔အစညးမားအတြက တရားမတမရေသာ ျငမးခမးေရးလပငနးစဥ ေစစပေဆြးေႏြးရာတြင ယာယဖြ႔စညးထားေသာအဖြ႔ျဖစပါသည။ ၄ငးအဖြ႔သညလအပေသာ ေလကငသငၾကားေပးမမားက ေဆာငရြက ေပးေသာေနရာဌာနျဖစသညဟလညးဆႏငေၾကာငး။ အငပအကစဂတြငပါ၀ငေသာ အစးရမဟတေသာအဖြ႔ အစညးမားသည ကယ ပငေငြေၾကးမားျဖငလညပတၾကေသာ လညး၊ တငးရငးသားလကနကကငအဖြ႔အစညးမား၏ေစစပေဆြးေႏြးေရးစြမးရညျမငတငေရးႏင သတငးအခကအလကမားဖလယျခငးအတြကကမ အတတကြပးေပါငး ညႏငး ေဆာငရြကသညကေတြ႕ရရသည။ အလားတပင အငပအကစဂ၏အေရးပါေသာ ႏငငတကာအေထာကအကျပကြန ယက ညႏငးေရးတာ၀နက အးဘအကလပ ေဆာငေပးလကရပါသည။ အကပအကစဂက ႏငငေရးလပငနးစဥက တကရကကငတြယေပးလကရျပး၊ တစလလငတစၾကမ တငးရငးသားမား၏စြမးရညျမငတငေရးလအပခကမားျဖည ဆညးေရး အစညးအေ၀းကကငးပေလရသည။ ထ႔အျပင အလရငႏငငမားအၾကား ျငမးခမးေရးရနပေငြအေထာက အပႏင လအပခကမားက ညႏငးေဆာငရြကလကရသည ျငမးခမးေရးအ လရငမားအေထာကအကျပအဖြ႔ ကလညး အးဘအက ပမနရငးလငးလပေဆာငေပး

“ဘယလဂယႏငင၊ ဘရပဆလျမ႕တြင အေျခစကေသာ

ဥေရာပအဖြ႔အစညးမားႏင အာရေရးရာတ႔ကေလလာေသာအဖြ႔

မားအဆင၌ ျမနမာႏငငအေျခအေန ကပမသရလာေစရနေဆာငရြကႏငျခငးမာ အးဘအ၏အဓကေအာငျမငမမားဟဆ ႏငပါသည။ ထသ႔ေဆာငရြကရာတြင ျမနမာႏငင၏တစေန႔တာျဖစေပၚတးတက

မမားႏငပတသက၍ တကမနကနေသာ သတငးအခကအလကမားကေပးအပႏငျ

ခငး၊ ဘာသာရပႏငအေရးကစၥမားက ဆနးစစပငးျခားသေတသနျပျခငးႏင အတ ျမနမာႏငငျပညတြငးႏငျပညပ အထးသျဖင

ထငးႏငငတြငေနထငၾကေသာ ျမနမာအသငးအ၀နးက သငတနးေပး

ျခငးႏင ဆကဆေဆာငရြကျခငးစသညတ႔ကလညး လပကငေပးခပါသ

အးဘအသာမရခပါက၊ ဥေရာပရျမနမာအေရးေစာငၾကညေလလာသမားႏ

င အဖြ႔အစညးမား ဥေရာပ-အာရေလလာ ေရးဌာန (အးအငေအအကစ) တ႔အေနျဖင

ျမနမာႏငင၏ျဖစေပၚတးတကမမား သရရနအခြငအလမးမားရရႏငမည ဟတေပ။

အးဘအက ပမနထတေ၀ျဖန႔ခေသာ သတငးအခကအလကမားသည

အလြနတနးဖးရသညအျပင အးဘအ ၏တမထးျခားခကဟလညးျဖစပါသည။”

ဒစခ ဂပ၀လ၊ ဒတယဥကဌ၊ ဥေရာပ-အာရေလလာေရးဌာန။

4 EBO ၏ေဆာငရြကခကမား

Page 43: 7 5 6 8 · PDF file8 ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ဒီမုိကေရစီေပၚထြန္းေရးအဖဲြ႔အင့္(ခ

43

Eေဆာငရြကခကမားက ျပနလည သးသပျခငး

BO

Page 44: 7 5 6 8 · PDF file8 ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ဒီမုိကေရစီေပၚထြန္းေရးအဖဲြ႔အင့္(ခ

44

၂၀၁၃ ခႏစ၊ ေအာကတဘာလတြင ဆြဒငအျပညျပညဆငရာဖြ႕ျဖးတးတကမႏငပးေပါငးေဆာငရြကေရးေအ

ဂငစ (SIDA) က EBO ၏ လပငနးစမကနးမားဆေလာမႏငေရရညတညတခငျမမစသညတ႔ကအကျဖတႏငရန

ျပနလညဆနးစစသး သပျခငးျပလပခပါသည။

ျငမးခမးေရးလပငနးျဖစစဥတြင EBO ၏အခနးက႑ "လကရအေကာငအ ထညေဖာေနသည ျငမးခမးလပငနးျဖစစဥတြငEBO ၏ လပေဆာငခကမားသညအလြနအေရးပါလကရသည။EBOႏငယငးအဖြ႔၏အလပအမေဆာငညႊနၾကားေရးမးတ႔သညျမနမာႏငငတြင"

"ေျပာငးလျဖစ ေပၚေနေသာအလြနရပေထြးသညအေျခအ ေနတြငအဓကကေသာအခနးက႑တြငပါ ၀ငေဆာငရြကေနပါသည။ EBOသည တငးရငးသား လကနကကငအဖြ႕အစညးမားႏင ေစစပညႏငးေရး ကစၥမားႏင ၄ငးအဖြ႔အစညးမား၏ဘရပတညခကရရ ေရးကဥးတညေဆာငရြကသည လပငနးမားကပပးေပးလကရပါသည။"

အရပဘကလမအဖြ႔အစညးမား၏စြမးရညျမငတငေရးတြငEBO၏အခနးက႑ "ျငမးခမးေရးလပငနးစဥတြငအရပဘကလမအဖြ႔ အစညးမားကအထးသျဖငတငးရငးသားလမးစမား၏အခြငအေရးမား ႏင၄ငးတ႔၏မ၀ါဒေဆြးေႏြးမမားကဘကေပါငးစကပပးေနေသာအဖြ႔ျဖစပါသည။ EBO သညလပငနးစဥခမတရာတြင အမးသမးမား အမားျပညသေရးရာႏငဆးျဖတခကခမတသညလပငနးမားတြငပါ၀ငလာေရးႏငတငးရငးသားမား ၏ဖြ႔ျဖးတးတကေရးတ႕ကEBO ကအထးအေလးထား ေဆာငရြကခသညကေတြ႔ရရသည။" အးဘအကမတကြျပားျခားနားေသာအပစမားႏင ၀ငေရာကဖနေပးေဆာငရြကေပးျခငး

"ျမနမာႏငငတြင ဘာမလပ၍မရႏငေၾကာငးေျပာဆေနသညအခနကာလကပင၊အးဘအကလပငနးမားစတင လပေဆာငခေၾကာငး၊ ျပငပအဖြ႔အစညးတစခက ေျပာၾကားခသည။" အးဘအ၏လကရအျမငဆး ေသာအဆငမားတြင အဓကအခနးက႑တြငပါ၀ငႏငျခငးက ၾကညမညဆပါကအရပဘကလမအဖြ႔အ စညးမား၊ ႏငငေရးပါတမားႏင တငးရငးသားလကနကကငအဖြ႔အစညးမားစသညတ႔ႏင ပျပငခငမာေသာ ကယျပန႔ေသာဆကသြယမရျခငးပငျဖစပါ သည။ ယငးအေျခအေနတြင အးဘအကျမနမာႏငငအ တြငးပါ၀ငလပရားေနသညမတည ေသာလမေရးဇာတေကာငတ႔၏ အျမငဆးေသာယၾကညမကရရ ေနသညသာမက ၄ငးဇာတေကာငး မားအားလးအၾကားတြင ျဖစေပၚေနသည မယၾကညမမားကလညး ယၾကညမအတြငးလအျဖစ အးဘအကေဆာငရြကႏငျခငးပငျဖစပါသည။"

ေဆာငရြကခကမားကျပငပအဖြ႔အစညးမားကသးသပျခငး

Sida Decentralised Evaluation

Evaluation of Sida’s Core Support to the Euro-Burma Office (EBO): Promotion of Human Rights and Democracy in the Union Burma/MyanmarFinal Report

Kevin KelpinHenrik AlfframIan ChristoplosJessica Rothman

2014:5

Authors:Kevin Kelpin, Henrik Alffram, Ian Christoplos and Jessica Rothman

Page 45: 7 5 6 8 · PDF file8 ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ဒီမုိကေရစီေပၚထြန္းေရးအဖဲြ႔အင့္(ခ

45

"အးဘအအမေဆာငညႊနၾကားေရးမးသည ႏငငေတာအစးရ၊ တပမေတာႏငတငးရငးသားလကနကကငအဖြ႔ အစညးမားရပဂၢလမား၏ ယၾကညေလးစားမကရရထားသညသာမက၊ ၄ငး၏အခနးက႑သည အလြနအေရးပါေသာအဆငတြငတညရေနပါသည။ ၄ငး၏ ေစစပဖနေျဖညႏငးေပးႏငသည အခနးက႑သည အလြနအေရးပါသကသ႔ ယငးသ႔ေဆာငရြကႏငသအလြနနညးပါးေၾကာငး၊ သ႔ျဖစရာ ျပညတြငးျပညပရ အစးရမား၊ ႏငငတကာ အဖြ႔အစညးမားက ၄ငးအားမၾကာခဏဆသလ သတငးရယေမးျမနးရန ခဥးကပေလရေၾကာငးေတြ႔ရရသည။"

ေဆာငရြကခကမားကျပငပအဖြ႔အစညးမားကသးသပျခငး

ရနပေငြခထားမတြင အးဘအ၏အခနးက႑ "အးဘအအဖြ႔သည စနစတကဖြ႔စညးထားျပးလပငနးမားေခာေမြ႕စြာလပကငႏငေသာအဖြ႔တစချဖစေၾကာငး၊ တစခနတညး၌ ႏငငတကာအလရငမားကတကရကဆကသြယရန ခကခသည လပငနးမတဖကမားႏင အးဘအကဆကသြယေဆာငရြကေပးႏငသညမာထးျခားခကတစရပပငျဖစပါသည။ တနညးအားျဖင ႏငငတကာအလရငမားကႏငငေရး (သ႔) အျခားေသာအေၾကာငးမားေၾကာင (ဥပမာ- လကနကကင အဖြ႔အစညးမား (သ႔) နယစပေကာျဖတ ေထာကပမမားေပးျခငး) ႏငငတကာအလရငမားကေထာကပမေပးရနအခက အခမားရေနျခငးႏင ယငးအဖြ႔မားႏင တကရကဆကသြယျခငး ႏငယၾကညမမားတညေဆာကျခငးကျပလပရန နညးလမးရာ၍မရျဖစေနဆရပါသည။ျပငပအသအခ႕က ျမနမာအေရးသည ၾကးမားေသာျဖစရပတစချဖစသညဟေျပာဆခက မားသည အလရငအခ႕၏ႏစ သကသေဘာကမကသာရယႏငရန ေျပာဆလပ ကငေနသညအခနတြင အးဘအသညအလရငမား အမနတကယ မခအားထားႏင ေသာအဖြ႔အစညးတစခအျဖစရပတညေပးႏငခပါသည။ျမနမာ ႏငငတြင ဆယစႏစမားစြာအလပလပေနထငခသည ျပငပစကားသတစခကဆနးစစသးသပျခငးအဖြ႕ထေျပာဆလာသညအခကအရ၊ အလရငမားသည အေျဖရလာဒတကမကေဖာျပႏငျခငးမရသည ျငမးခမးေရးလပငနးျဖစစဥ အဆငအဆင ေဖာေဆာငေရးအတြက လအပေသာေငြေၾကးေထာကပရန အလြနခတခတျဖစ ျဖစေနၾကပါသည။ျမနမာႏငငတြင ျဖစေပၚေနသည ေျပာငးလမျဖစစဥတြင အးဘအ၏ပါ၀ငမ ေနာကခသမငးကအထငအရားေတြ႕ျမငႏငေၾကာငး၊ လအပလာသညအခနတြင အလငအျမန တ႕ျပနႏငစြမးရျခငးႏင ရနပေငြမားကလြယလငတကတကျပတ သားေသာမဟာဗဟာ ေျမာကေသာလပေဆာင ခကမား ျပလပႏငစြမးရျခငးေၾကာင ျမနမာျငမးခမးေရးလပငနးျဖစစဥတြင အးဘအသည မရမျဖစ၊ အေရးပါသည အဖြ႔ အျဖစဆကလကတညရေနမညသာျဖစသည။"

Page 46: 7 5 6 8 · PDF file8 ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ဒီမုိကေရစီေပၚထြန္းေရးအဖဲြ႔အင့္(ခ

46

ဘ႑ာေရးအစရငခစာ

Page 47: 7 5 6 8 · PDF file8 ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ဒီမုိကေရစီေပၚထြန္းေရးအဖဲြ႔အင့္(ခ

47

44

၀ငေငြရရမ

ကနကစရတ

႑ာေရးအစရငခစာ

Page 48: 7 5 6 8 · PDF file8 ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ဒီမုိကေရစီေပၚထြန္းေရးအဖဲြ႔အင့္(ခ

48

SWEDISH INTERNATIONAL DEVELOPMENT COOPERATION AGENCY (SIDA)

SIDA သည ကမၻာတ၀နးတြငဆငးရမြေတမေလာခေရးကအတြက ဆြဒငႏငငအစးရႏငပါလမန ကယစား ေဆာငရြကေနေသာ အစးရအဖြ႔အစညးတစချဖစပါသည။

NORWEGIAN MINISTRY OF FOREIGN AFFAIRS

ေနာေ၀းႏငင၊ ႏငငျခားေရး၀နၾကးဌာနသည ႏငငတကာမကႏာစာတြင ေနာေ၀းႏငင၏လျခေရး၊ သာယာ၀ေ ျပာေရးကကာကြယေစာငေရာငျခငးႏင ႏငငအကးစးပြားအတြက ေဆာငရြကလကရပါသည။

THE EUROPEAN COMMISSION’S EUROPEAN INITIATIVE FOR DEMOCRACY AND HUMAN RIGHTS (EIDHR) PROGRAMME

ဥေရာပဒမကေရစႏငလ႔အခြငအေရးစာေၾကညာစာတမးသည ၄ငးတ႔၏ႏငငတကာဆကဆေရး မ၀ါဒမားက ထငဟတေဖာေဆာငျပသျခငးပငျဖစသည။

THE ROYAL DANISH EMBASSY, BANGKOK

ထငးႏငင၊ ဗနေကာကျမႈ႕ရ ဒနးမတႏငငသရးသည ျမနမာႏငငႏငဒနးမတႏစႏငငဆကဆေရးကျမငတငရန လအပေသာဖြ႕ျဖးတးတကေရးအကအညမားေပးအပလကရသည။

MINISTRY FOR FOREIGN AFFAIRS OF FINLAND

ဖငလနႏငငျခားေရးမ၀ါဒ၏ရညရြယခကမာ ႏငငတကာတညျငမမ၊ လျခေရး၊ ျငမးခမးေရး၊ တရားမတမႏင ေရရညတညတေသာဖြ႔ျဖးတးတကမအားေကာငးေစရနႏငဒမကေရစ၊ လ႔အခြငေရးႏင တရားဥပေဒစးမးေရး ျမငတငရနျဖစသည။

THE SWISS CONFEDERATION DEPARTMENT OF FOREIGN AFFAIRS

ဆြစဇာလနႏငင၊ ႏငငျခားေရး၀နၾကးဌာန၏ဥးတညခကတြင ျပညသမားအၾကားျငမးခမးစြာ အတယဥတြေန ထငျခငး၊ လ႔အခြငအေရးႏငဒမကေရစျမငတငျခငးကေလးစား လကနာရနႏငကမၻာတစ၀နးဆငးရမြေတမ ေလာကသြားေစရနတ႔ပါ၀ငသည။

EBO အဖြ႔၏လပငနးမားအတြက ေငြေၾကးေထာကပေပး ခေသာ ေအာကေဖာျပပါအစးရမား၊ ႏငငတကာအဖြ႕အစညးမားက အထးေကးဇးတငရပါေၾကာငး။

၀ငေငြရရမ

Page 49: 7 5 6 8 · PDF file8 ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ဒီမုိကေရစီေပၚထြန္းေရးအဖဲြ႔အင့္(ခ

49

DONOR EUROS % SWEDISH INTERNATIONAL DEVELOPMENT COOPERATION AGENCY (SIDA) 1,048,053 EUR 49%

NORWEGIAN MINISTRY OF FOREIGN AFFAIRS 707,089 EUR 33%

MINISTRY FOR FOREIGN AFFAIRS OF FINLAND 600,000 EUR 28%

EUROPEAN COMMISION'S EIHDR PROGRAMME 518,045 EUR 24%

ROYAL DANISH EMBASSY IN BANGKOK 162,195 EUR 8%

SWISS CONFEDERATION DEPARTMENT OF FOREIGN AFFAIRS 75,599 EUR 3%

FORUM OF FEDERATIONS (CANADA) 17,998 EUR 1%

OTHER INCOME 6,920 EUR -

INTEREST 1,057 EUR -

DEFERRED INCOME* -997,240 EUR -46%

TOTAL 2013 INCOME 2,139,716 EUR 100%

* Income received in 2013 to be allocated to 2014 activities.

၀ငေငြရရမ

Page 50: 7 5 6 8 · PDF file8 ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ဒီမုိကေရစီေပၚထြန္းေရးအဖဲြ႔အင့္(ခ

မတခက။၂၀၁၄ ႏစဆနးပငးတြင EBO ကခမတခေသာ Outcome Mapping တြငပါရေသာEBO ၏လပငနးဆကစပမတဖကမား အေပၚအေျခခ လက EBO ၏အသးစရတမားက ျပနလညျပျပငသတမတခသည။ လပငနးဆကစပမတဖကမားသည EBO ႏငအတ ေမာမနးထားသည အကးရလာဒ Outcome ရရရန ျဖညဆညးေပးသမားျဖစၾကသည။-၂၀၁၃ ခႏစတြင ဆြဒငႏငင ေအာလငးစ ပရကစ၀းတားေဟာကစ ကးပါးစ ေအဒဘ (ျပငပေငြစာရငးစစ) ၏ ေထာကခခကျဖင EBO အဖြ႔၏ ေငြစာရငးမားကcash basis to accrual basis စနစသ႔ေျပာငးလခသည။

2012Audited

Euro

2013Audited

EuroConsolidated Profit and Loss StatementINCOMETotal Income 2,450,739 2,139,716 EXPENSESInternational Community (Strategic Analysis) 145,374 7% 326,695 12%Decision-makers (Political Actors) 360,453 17% 537,378 19%Civil Society 840,712 41% 889,543 32%Peace Process (Ethnic Armed Organizations) 492,766 24% 810,413 29%Internal Restructuring 71,067 3% 92,773 3%Administration 166,695 8% 163,788 5%Total Expenses 2,077,067 2,820,590 Net Income 373,672 (680,874)

Consolidated Balance Sheet - As of 31 December 2013ASSETSCash in Bank 14,269 16,182Donors Funds 447,132 699,223Receivable from Donors 0 104,369Prepayment to EBO Offices 210,000 491,139Prepayment to Projects 161,869 (59)Total Assets 833,270 1,310,854

LIABILITIESAccounts Payable/ Accruals 51,982 1,210,441EQUITYOpening Balance Equity 407,616 781,287Net Income 373,672 (680,874)Total Equity 781,288 100,413Total Liabilities and Equity 833,270 1,310,854

50

၀ငေငြမား

Page 51: 7 5 6 8 · PDF file8 ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ဒီမုိကေရစီေပၚထြန္းေရးအဖဲြ႔အင့္(ခ

51

၂၀၁၃ ခႏစတြင EBO က ၄ငး၏မဟာဗဟာမတဖကမားသ႔ရနပေငြခြေ၀ခထားမ

အသးစရတမား

အရပဘကလမအဖြ႔အစညးမား ၃၂ %[ယငးအဖြ႔မား၏စြမးရညျမငတငေရးလပငနးမား]

[ျငမးခမးေရးလပငနးစဥ]

[ႏငငေရးဇာတေကာငမား]

[သေတသနႏငလပရားမမား]

တငးရငးသားလကနကကငအ-ဖြ႔အစညးမား ၂၉ %

ဆးျဖတခကခမတသမား ၁၉ %

ႏငငတကာအသငးအ၀နး ၁၂ %

အပခပေရး ၈ %

Page 52: 7 5 6 8 · PDF file8 ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ဒီမုိကေရစီေပၚထြန္းေရးအဖဲြ႔အင့္(ခ

52

ခႏစကာလအတြငးထးျခားခကမား

၉၉၀ ျပညႏစမ ၂၀၁၂၁

Page 53: 7 5 6 8 · PDF file8 ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ဒီမုိကေရစီေပၚထြန္းေရးအဖဲြ႔အင့္(ခ

1990to1997

1992to2002

1991

ျမနမာအေရးဆငရာအေစာဆးေသာဘားမားအလာ(ထ) သတငးစဥကေအဒဘဘကပႏပထတ ေ၀နငချပး၊ကမၻာတစ ၀နးရႏငငမားတြင ဘားမားပပးမ အပစမားဖြ႔စညးစစညးမကကညေဆာငရြကေပးခသည။

ေအဒဘဘအဖြ႔က ပထမဥးဆးေသာအဖြ႔အစညးဆငရာေထာကပ ေၾကးေငြပမာဏကေနဒါေဒၚ ၁၀၀၀၀၀ (တစသနး) က ျပညပေရာက ၀နၾကးခပ ဥးစန၀ငး၏ အမးသားညႊန႔ေပါငးအစးရအဖြ႔အတြက ေအာငျမငစြာေလာကထားရယေပးႏငခသည။

ကလသအေထြေထြညလာခတြင ျမနမာအေရးဆငရာအဆမၾကမးမားမတေရးအတြက အစးရမားစညးရးရန ေအဒဘဘကအမးသားညြန႔ေပါငးအစးရအားပပးကညေပးခသည။

၁၉၉၄ ခႏစတြင ကလသမဂၢအေထြေထြညလာခ၌ျမနမာႏငငတြငျဖစေပၚေနသည ပဋပကၡေျဖရငးေရးကေတာငးဆသည "သးပြငဆငေတြ႕ဆ ေဆြးေႏြးေရး" အဆမၾကမးက တငသြငးႏငချခငးသည အဓကအာငျမင တစရပျဖစသည။

၁၉၉၅ ခႏစတြင ေအဒဘဘက ျမနမာႏငငတြင အတငးအဓမၼလပအားေပးေစခငမႏင ပတသကျပးဥေရာပေကာမရငေရ႕ေမာကတြငသြားေရာက သကေသထြကဆခေၾကာငး၊ ထသ႔ေဆာငရြကချခငးေၾကာင အျပညျပညဆငရာအလပသမားအဖြ႔ခပက ျမနမာႏငငအားေပးအပထားေသာအခြငထးမားစနစရပသမးသည အေရးယမကျပလပႏငခသည။

၁၉၉၆ ခႏစတြင အဓကေအာငျမငမမားမာဥေရာပသမဂၢ၏ ျမနမာအေရးဆငရာပထမဥးဆးေသာဘရပတညခကကခမတျခငးႏင အးဘအရး၏ ၁၉၉၇-၂၀၀၀ ႏစမားအတြက ဥေရာပသမဂၢအေနျဖင ပထမဥးဆးေသာေငြေၾကးေထာကပမဆငရာ ကတက၀တကရရခသည။

ေအဒဘဘကပႏပထတေ၀သည ဘားမားအလာ(ထ) သတငးစဥ

ေအာတ၀ါတြင ျမနမာမားဆႏၵျပေနပ။

(ကာတာစငတာ၀နထမးတစဥး၊ ေဒါကတာစန၀ငး (၀နၾကးခပ၊ အမးသားညြန႔ ေပါငးအစးရ)၊ ႏငေရႊကင (ဥကဌ၊ မြနျပညသစပါတ)၊ ဂငမကာတာ (အေမရကန သမၼတ (၁၉၇၇-၁၉၈၁)၊ ေစာဘသနးစန

(ေကာသေလးျပညနယ၀နၾကးခပ - ကရငအမးသားအစညးရး)၊ ေဒါကတာမာနနတးဂာ (ဒတယဥကဌ ကခငလြတ လပေရးအဖြ႔)

လကဝဖကမဓါတပ-ကခငၿပညနယတြငကငးပသည႔ ကခငရးရာပြေတာ

ဟနေယာငေ၀ (ေအဒဘဘညႊနၾကားေရးမးႏင အမးသားညြန႔ေပါငးအစးရအၾကေပးပဂၢလ)၊ ပတာလငးပင

(ႏငငျခားေရး၀နၾကး၊ အမးသားညြန႔ေပါငးအစးရ၊ ေဒါက တာစန၀ငး (၀နၾကးခပ၊ အမးသားညြန႔

ေပါငးအစးရ)၊ဂါးရပသ အဗနးဇ (ႏငငျခား ေရး၀နၾကး၊ ၾသစေၾတးလားႏငင)၊ ရစခတ ဘတလာ

(ကလသမဂၢဆငရာ ၾသစေၾတးလားႏငငအျမတမးကယစားလယ) ၊ နယးေယာက (၁၉၉၂)။

53

ခႏစကာလအတြငးထးျခားခကမား

၉၉၀ ျပညႏစမ ၂၀၁၂

Page 54: 7 5 6 8 · PDF file8 ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ဒီမုိကေရစီေပၚထြန္းေရးအဖဲြ႔အင့္(ခ

1995

1994 ကရးယားႏငင၊ ဆလးျမ႕တြင အာရပစဖတေဒသဒမကရကတစေခါငး ေဆာငမားဖရမ၏ ပထမအၾကမ အစညး အေ၀းသ႔ (ADDB) ကတကေရာကခပါသည။ ယငးအစညးအေ၀းအား ကရးယားသမၼတေဟာငးႏငႏဘယလ ျငမးခမးေရးဆရင ေဒါကတာ ခငမ ေဒဂးကစစဥေဆာငရြကခသည။

ျမ န မာႏ င င တြ င ဒ မ ကေ ရ စ ထြ နး ကားေ ရး အ ဖြ ႔ ( A D D B ) ကေ နာေ ၀းႏ င င ဘား မားေ ကာ င စ အားျ မ န မာႏ င င အကအညေပးေရးေအဂငစမား၏ ပထမဥးဆးအၾကမ အစညးအေ၀း ျဖစေျမာကေရးအတြကစစဥေဆာငရြကေပး ခသည။ ထမတစဆင ၁၉၉၄ ခႏစတြင ဘားမားအလရငမားဖရမႏင ဘားမားအလရငမား အတြငးေရးမးရး မားက တညေထာငႏငခသည။ ယငးအဖြ႔မားက (ADDB)ကစမအပခပခပါသည။

1993

ကရးယားႏငင၊ ဆလးျမ႕တြင အာရပစဖတေဒသဒမကရကတစေခါငး ေဆာငမားဖရမ၏ ပထမအၾကမ အစညး အေ၀းသ႔ (ADDB) ကတကေရာကခပါသည။ ယငးအစညးအေ၀းအား ကရးယားသမၼတေဟာငးႏငႏဘယလ ျငမးခမးေရးဆရင ေဒါကတာ ခငမ ေဒဂးကစစဥေဆာငရြကခသည။

လကမတေရးထးေသားမားစဗစခေၾကညာစာတမး

NCGUB အဖြ႔၀ငအသစမားကမးသစၥာဆေနပ

ကေနဒါႏငငေျခစက ကေနဒါရျမနမာမတေဆြမားအဖြ႔(Canadian Friends of Burma)ျမနမာႏငငတြင ဒမကေရစထြနးကားေရးအဖြ႔ (ADDB) တ႕က ျပညေထာငစျမနမာႏငငအမးသားညႊန႕ေပါငးအစးရ- (NC-GUB) ထေထာငရနျဖစႏငေျခေလလာမကျပလပခပါသည။ (မေအာငျမငခပါ)။

မာနာပေလာ၊ ေကာသေလး (ကရငအမးသားအစညးရးဥက႒ဗလျမႏငအတ)

NCGUB ျပနၾကားေရး၀နၾကး ေမာငေမာငေအး (ဒမကရကတစျမနမာအသ)

1992

1996 (NCGUB)ႏင ေနာေ၀းႏငငဘားမားေကာငစတ႔၏ေမတာရပခခကအရ၊ ဒမကရကတစျမနမာအသအား professional media organization တစခအျဖစသ႔ (ADDB) ကျပနလညဖြ႔စညးႏငခသည။

DVB studioေဒါကတာေအာငခငဥး၊ ဥးဥးခငႏငနယလဆငခး

မလ အက-ကာတြနး DVB studio

54

Page 55: 7 5 6 8 · PDF file8 ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ဒီမုိကေရစီေပၚထြန္းေရးအဖဲြ႔အင့္(ခ

ဆြဒငႏငငျခားေရး၀နၾကးဌာန၏ေငြေၾကးေထာကပမျဖင စးပြားေရးသေတသနအစအစဥအား (ADDB) ကစတငလပကငျပးေနာကပငးတြင ျမနမာအစးရကလညးအလားတအစအစဥမးကစတငလပကငခပါ သည။-(ADDB) က Open Society Institute (OSI) ၊ အႏၵယႏငငလႊတေတာကယစားလယမားႏင ၀နၾကးေဂာ ဖာနနဒဇတ႔ႏငပးေပါငးလက အႏၵယႏငင၊ နယးေဒလျမ႕၌ ျမနမာႏငငတြငဒမကေရစျပနလညထြနးကား ေရးအျပညျပညဆငရာကြနဗငးရငးကကငးပခပါသည။

1998

1999

EBO ရးကေအာကပါအစညးအေ၀းမားႏငSeminor မားကစစဥေဆာငရြကႏငခပါသည --(NCGUB) ၀နၾကးအဖြ႔စညးအေ၀းက ၾသစေၾတးလားႏငငတြငျပလပခပါသည။-အမးသားျပနလညသငျမတေရးအစအစဥဖြ႔စညးေရးအတြက ဘားမားညလာခက ကေနဒါႏငငတြင ကငးပခပါသည။-ခငးအဖြ႔အစညး (၈) ဖြ႔ပါ၀ငတကေရာကေသာ ခငး Seminor ကကငးပျပးေနာကပငးတြင ခငးဖရမ (Chin Forum) ကဖြ႔ စညးႏငခပါသည။-ထငးႏငငတြငအမးသမးမားအစညးအေ၀းတစရပကငးပျပးေနာကပငးတြင ျမနမာႏငငအမးသမး မားအဖြ႔ခပကဖြ႔စညးႏငခပါသည။

EBO ရးက ဘယလဂယႏငင ဘရပဆလျမ႕တြငဖြငလစချပး၊ ပထမဥးဆးၾကမ ျမနမာအဖြ႔အစညးမား၏ stakeholders consultation အစညးကကငးပခပါသည။

ျပငသစႏငင၊ ပါရျမ႕၌ ျမနမာအလရငႏငငမားအစညးအေ၀းကEBO ကစစဥႏငခပါသည။

1997

EBOက ၁၉၉၄ ခႏစကလသမဂၢအေထြေထြညလာခကခမတခေသာ သးပြငဆငရာေဆြးေႏြးေရးက တကတြနးသည အဆမၾကမးကအေကာငအထညေဖာသညအေနျဖင အမးသားျပနလညသငျမတေရးအစအစဥက ဖြ႔စညးထေထာငခသည။

2000 ႏငငေတာျငမ၀ပပျပားမတညေဆာကေရးအဖြ႔ႏငေဒၚေအာငဆနးစၾကညတ႔အၾကားေဆြးေႏြးပြမား ရလာ ေစရနအတြကျမနမာအေရးအဖြ ႔အစညးမားႏငမ၀ါဒခမတသမားပါ၀ငေသာမဟာဗဟာမားေရးဆြည ႏငးေဆြးေႏြးမမားကျပလပခပါသည။-ထငရားသညေအာငျမငမတစရပမာ အငယာလနႏငင ျပညသ႔စမခန႔ခြမသငတနးေကာငးတြင ျမနမာ အေရးလပကငေနသလငယမား၏ ၄ ပတၾကာသငတနးျပလပႏငခပါသည။ အဆပါသငတနးသ႔တက ေရာကခေသာ သငတနးသား ၁၆ ဥးအနက ၁၁ ဥးသညတငးရငးသားမားျဖစၾကျပး၊ ထလငယ ၁၁ ဥးသည ယေန႕အခနအခါတြင တငးရငးသားအဖြ႔အစညးမား၏ေခါငးေဆာငတာ၀နမားကေဆာင ရြက ေနသမားအျဖစေတြ႕ျမငရပါသည။-ထးျခားခကတစရပမာ EBO ႏငရဟငဂာ ေဆြးေႏြးေရးကစတငႏငခပါသည။

ပထမဆး EBO နင႔ ရဟင႔ဂာေတြ႔ဆေဆြးေႏြးပြ ၂၀၀၀ခနစ

1996

2001 အမးသားဒမကရစတပဥးႏငညညြတေသာတငးရငးသားမားဒမကေရစအဖြ႔ခပတ႔၏ ပးတြလပရားမ ေကာမတဖြ႔စညးေရးအတြကပပးမမားေပးခပါသည။ အဆပါပးတြလပရားမေကာမတမတစဆင တငးရငးသားလမး ေပါငးစေသြးစညးညညြတမႏငညႏငးေရးေကာမတကစတငႏငချပး၊ ျမနမာႏငငတြင ဒမကေရစကအေျခခေသာ ဖကဒရယစနစရေစရန ပငလသေဘာတညခကအသစကအေကာငအထည ေဖာႏငခပါသည။

55

Page 56: 7 5 6 8 · PDF file8 ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ဒီမုိကေရစီေပၚထြန္းေရးအဖဲြ႔အင့္(ခ

2004

2005

2007

ႏင ငေ တာျ င မ ၀ ပ ပျ ပား မ တ ညေ ဆာ ကေ ရး အ ဖြ ႔ႏ ငေ ဒ ၚေ အာ င ဆ နး စ ၾ က ည တ ႔ အ ၾ ကားေ ဆြးေႏြး ပြ မားေ ပ ၚ ေပါကေရးအတြကႏငငေရးအရဖအားေပးေထာကခမမားျပလပခပါသည။ ေဆြးေႏြးပြမားေအာငျမငလာပါက ဒမက ေရစအသြငကးေျပာငးေရးအတြက လအပေသာျပငဆငမမားကလပကငခပါသည။

ENSCCကန၀တ၏ အခက (၇) ခကပါ နငငေရးလမးျပေျမပအား ျပနလညတ႔ျပနသည တငးရငးသားမား၏လမးျပေျမပစစဥေရးဆြျပစႏငေရးအတြက အလပရေဆြးေႏြးပြကစစဥေဆာငရြကခသည။

2002

2003

တငးရငးသားလမးေပါငးစေသြးစညးညညြတမႏငညႏငးေရးေကာမတမ တငးရငးသားလမးမား ေကာငစအျဖစသ႔ ေျပာငးလဖြ႔စညးျခငးအတြကပပးမမားေပးအပခပါသည။ အဆပါ တငးရငးသားလမးမားေကာငစသည ျမနမာႏငငရ ျပညနယ ၇ ခမ တငးရငးသားလမးမားကကယစားျပခၾကျပး၊ ယငးေကာငစ၏ဥးတညခကသည ျပညနယမားတစခခငးလြတလပေရးရရရနေဆာငရြကျခငးမဟတဘ ဖဒရယလနစကကငသးရနအတြကျဖစပါသည။

တငးရငးသားလမးေပါငးစေသြးစညးညညြတမႏငညႏငး ေရးေကာမတမ တငးရငးသားလမးမားေကာငစသ႔ေျပာငးလ

ျခငးမျပမ ၂၀၀၄ ခႏစ ႏစဥးပငးတြင ေလာကးလားတြင ျပ လပသညတငးရငးသားမားဆမနာတကေရာကေနသမား။

၂၀၀၄ ခႏစ ႏစဥးပငးတြင ေလာကးလား တြငျပလပမည တငးရငးသားမား ဆမနာတကေရာကမညသမားထငးႏငငမ

ျမနမာႏငငဘကသ႔ကးေနစဥ

ျမနမာႏငငတြင ၂၀၀၇ ခႏစတြင သဃာအေရးအခငးျဖစပြားပမားက ျဂလတမတယလဗငးရငး စမးသပထတလႊငေရးအစအစဥ စတငႏငရန ဒမကရကတစျမနမာအသကလအပေသာပပးမမား ေပးခသည။ တစခနတညးမာပငရခငျပညသမား ၄ငးတ႔အခငးခငးအၾကားနားလညမတးပြားလာ ေစရန ရညရြယခကျဖင ရခငျပညနယ သမငးေၾကာငး အလပရေဆြးေႏြးပြကငးပေရးအတြကEBO ကေငြေၾကးေထာကပေပးခသည။

ထငးႏငငခလာေလာငးေကာငးတကသလတြငမြနသမငးေၾကာငးဆငရာညလာခကငးပရနေငြေၾကး ေထာကပေပးခသည။.

2008 ၂၀၀၈ ခႏစဖြ႔စညးအေျခခဥပေဒဆႏၵခယပြအားဆန႔ကငေသာ Vote No လပရားမကအားေပး ေထာကခမေပးခသည။အႏၵယႏငင၊ အကေဇာလရ မဇရမတကသလတြငျပလပသည ခငးသမငးေၾကာငးဆငရာseminorကငးပရနေငြေၾကးေထာကပေပးခသည။

2009

2010 ၂၀၁၀ ျပညႏစ အေထြေထြေရြးေကာကပြတြင တငးရငးသားပါတမား၀ငေရာကယဥျပငရနအားေပးတကတြနးခသည။ ထသ႔၀ငေရာကချခငးအားျဖင တငးရငးသားပါတမားသည ျမနမာႏငငတြင တတယ၊စတထႏငပဥၥမအငအားၾကးေသာပါတမားျဖစလာခသည။-ရဟငဂာညႏငးအစညးအေ၀းက ေဆာဒအာေရဗႏငင၊ ဂကဒါျမ႕တြင အစၥလာမစညလာခအဖြ႔ႏင ပးတြ ကငးပႏငခသည။ ထအစညးအေ၀းက ျမနမာႏငငတြင ရဟငအေရးကျငမးခမးေသာနညးလမးျဖင အေျဖရာရနသေဘာတညခၾကျပး၊ ရဟငဂာ ၂၆ ဖြ႔ပါ၀ငေသာ ရခငရဟငဂာသမဂၢကဖြ႔စညးကလညးဖြ႔စညးထ ေထာငႏငခသည။

၂ ၀ ၁ ၀ျ ပ ညႏ စ အေ ထြေ ထြေ ရြးေ ကာ က ပြ ဆ င ရာ ရ မး တ ငး ရ ငး သားေ လ လာ မ ည လာ ခ က လမအေျချပအဖြ႔အစညးမား၊ ႏငငေရးအဖြ႔အစညး မားႏငတငးရငးသားလကနကကငတပဖြ႔မားပါ၀င ေသာ ထငးႏငငခလာေလာငးေကာငးတကသလတြငကငးပေပးခသည။

56

Page 57: 7 5 6 8 · PDF file8 ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ဒီမုိကေရစီေပၚထြန္းေရးအဖဲြ႔အင့္(ခ

2011

2012

ကခငလြတလပေရးအဖြ႔ေခါငးေဆာင ဗလခပၾကးအနဘနလ ႏင၀နၾကးဥးေအာငမငးတ႕ေတြ႕ဆစဥ

ေဒါကတာေန၀ငးေမာင၊ ဥးေအာငမငး၊ ဥးတင ေမာငေမာ

ငသနးႏငေဒါကတာေကာရငလင

တငးရငးသားလကနကကငအဖြ႔အစညးမားျငမးခမးေရးလပငနးစဥတြငပါ၀ငလပကငေရးက အေထာကအကျပေစရနတငးရငးသားမားညႏငးေရးလပငနးအဖြ႔ထေထာငေရးကအားေပးေထာကခမမားေပးအပခသည။- ပဋပကၡတြငပါ၀ငေနသမားႏငငေရးေစစပေဆြးေႏြးေရးကစၥမားအေကာငအထညေဖာရာတြငက ညပပးမမားေပးႏငရန ႏငငတကာ ၿငမးခမးေရး အေထာကအကျပအဖြ႕ (ယာယဖြ႔စညးထားသညအစးရမဟတ သညအဖြ႔ အစညးကြနယက) ကဖြ႔စညးႏငခစည။-ျမနမာႏငငေတာအစးရႏငျငမးခမးေရးအကအညေပး အလရငမားအပစတ႔အၾကား ျမနမာျငမး ခမးေရးေဖာေဆာငမဗဟဌာနတညေထာငေရးအတြကျပလပေသာေစစပေဆြးေႏြးမမားတြငပါ၀ငခပါသည။-ျမနမာႏငငတြင အမားျပညသ၀နေဆာငမအသလႊငအစအစဥျမငတငေရးအတြက ဒမကရကတစ ျမနမာအသႏင ျပနၾကားေရး၀နၾကးဌာနတ႔ပဏာမထေတြ႕ဆကဆေရးကအားေပးေထာကပခသည။ ထမတစဆင အစးရက ၄ငး၏သတငးေအဂငမားက အမားျပညသ၀နေဆာငအသလႊငအစအစဥေျပာငးလရနဆးျဖတခသည

ျမနမာအစးရေစစပညႏငးသႏငခငးအမးသားတပဥး၊ ကခငလြတလပေရးအဖြ႔၊ ကရငအမးသား အစညးရး၊ ကရငနအမးသားတးတကေရးပါတ၊ ရမးျပည ျပနလည ထေထာငေရးေကာငစ၊ ရမးျပညတပမေတာတ႔ ႏငမတဆကေပးခသည။ ထမတစဆင တစႏငငလးဆငရာအပစရပစေရးသေဘာတညခကလပစဥကစတငႏငခ သည။

၂၀၁၂ ခႏစ၊ ေမလတြင ရမးျပညျပနလညထေထာငေရးေကာငစ၏ ျငမးခမးေရး ေဆြးေႏြးပြအတြကလကပါပ႔ေဆာငပ

ကရငအမးသားအစညးအရးစကား၀ငးအတြက ၀နႀကးခပေအာငမငး ၏ဟယလေကာပတာပ

57

Page 58: 7 5 6 8 · PDF file8 ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ဒီမုိကေရစီေပၚထြန္းေရးအဖဲြ႔အင့္(ခ

58

နာကဆကတြမားေ

Page 59: 7 5 6 8 · PDF file8 ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ဒီမုိကေရစီေပၚထြန္းေရးအဖဲြ႔အင့္(ခ

59

နာကဆကတြမား

The Myanmar Peace Process,an indicative timeline

Maps: from British conquest to Myanmar states division

Framework for a National Dialogue developed by EAOs (May 2013)

444

PEACE PROCESS ROADMAP

PEACE PROCESS STRUCTURES

PEACE PROCESS - NATIONAL DIALOGUE STRUCTURE

1.

3.

2.

Page 60: 7 5 6 8 · PDF file8 ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ဒီမုိကေရစီေပၚထြန္းေရးအဖဲြ႔အင့္(ခ

60

THE MYANMAR PEACE PROCESS, AN INDICATIVE TIMELINE

-The Government of Myanmar announced peace talks in August 2011.

- Minister Aung Min requested EBO Executive Director Harn Yawnghwe in October 2011 to

introduce him to EAOs (ethnic armed organizations).

- Since November 2011, bi-lateral negotiations have resulted in 15 separate ceasefire

agreements.

-The Government’s negotiating mechanism was consolidated in May 2012 into:

1. Union Peacemaking Central Committee (UPCC) chaired by President Thein Sein

2. Union Peacemaking Work Committee (UPWC) chaired by Vice-President Dr Sai Mauk

Hkam

assisted by three Vice-Chairs:

-Parliamentary Peace Committee Chair Thein Zaw

-Deputy Commander-in-Chief Vice-Senior General Soe Win

-President’s Office Minister Aung Min (Chief Negotiator).

- The Myanmar Peace Centre (MPC) was established in November 2012 to support the Chief

Negotiator, Minister Aung Min.

- UPWC accepted in principle in August 2013 the EAO’s concept of a Nationwide Ceasefire

Agreement (NCA), which will establish:

1. A Ceasefire Process

2. A Peace Support Process

3. A Political Dialogue Process.

- The EAO’s negotiating team was expanded in October 2013 (Laiza) to include EAOs that

have not yet signed a separate ceasefire agreement – Nationwide Ceasefire Coordinating Team

(NCCT).

- Government’s negotiating team, MPC, was replaced by the UPWC supported by MPC, in

November 2013 (Myitkyina).

Page 61: 7 5 6 8 · PDF file8 ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ဒီမုိကေရစီေပၚထြန္းေရးအဖဲြ႔အင့္(ခ

61

PANGLONG II Roadmap

COMPREHENSIVE NATION-WIDE CEASEFIRE AND PEACE AGREEMENT

Signed by top leadership of Government/Army; Ethnic Armed Groups and Nationalities;Opposition and Democratic Forces.

HIGH LEVEL JOINT PEACE COMMITTEE

Comprised of the members who signed the agreement. Task: Appoint the Joint Cease�re Committee, Joint Peace Secretariat and National Dialogue Steering Committee.

PANGLONG UNION CONFERENCE

- Central body of dialogue process, guarantees wide represetnations (900 members, 300 each from government/army; democratic forces and opposition)- Panglong union conference concludes with the drafting of the �nal union accord that settles relevant issues to the peace and dialgue process

ELECTIONS

UNION ACCORD

CONTINUATION OF PEACE AND DIALOGUE PROCESSVII

VI

V

IV

III

II

I

PEACE PROCESS

CEASEFIREPROCESS

DIALOGUEPROCESS

HUMAN RIGHTS COMMITTEE

Regional independant, reports and monitors human rights andhumanitarian law violations.

JOINT DIALOGUEMANAGEMENT COMMITTEEAND SECRETARIAT

TASK FORCESAND THEMATIC COMMITTEESProvide technical expertise, conduct background studies, prepare decision-making

JOINT REGIONAL AND STATE LEVEL COMMITTEES

Works on development,humanitarianand health issues

MAY2013

DEC2013

JAN/DEC2014

DEC2014

2015

JOINT CEASEFIRECOMMITTEEOversees implementation of ceas�re agreement and code of conduct

REGIONAL/STATEJOINED MONITRORING COMMITTEES OF ARMED FORCES

INTERNATIONALOBSERVERS

JOINT PEACE SECRETARIAT

Oversee the development and overall implementation of the peace process and ComprehensiveAgreement, responsible for con�ictresolution and prevention, humanitarian and development issues, and creating a conducive environment for the dialogue and political reform process; also supports the work of the Regional/State Peace and Monitoring Committees

REGIONAL /STATE-BASEDPEACEMONITORINGCOMMITTEES

NATIONAL DIALOGUE STEERING COMMITTEE

Comprised of 20 senior memberseach from government/army;ethnic nationalities and armedgroups; democratic forces and opposition.

Focuses on preparation of decisions; consolidates proposal which are submitted to the Panglong UnionConference for approval

Takes care of logistical and managerial issues, appointsfacilitators, establishes drafting committee, documentation and library

FRAMEWORK FOR A NATIONAL DIALOGUE DEVELOPED BY EAOS (MAY 2013) *

PEACE PROCESS ROADMAP

* EBO, FELM and CSI Lebanon facilitated the EAOs to develop the Framework for Political Dialogue.

Page 62: 7 5 6 8 · PDF file8 ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ဒီမုိကေရစီေပၚထြန္းေရးအဖဲြ႔အင့္(ခ

62

PAN

GLO

NG

II D

ialo

gue

and

Peac

e Pr

oces

s &

Str

uctu

res

- Ado

ptio

n of

dia

logu

e ag

enda

prin

cipl

es a

nd p

roce

dure

- Nom

inat

e an

d es

tabl

ish

tas

k gr

oups

- S

tate

men

ts

- Deb

ate

- Fin

al D

ecis

ion-

mak

ing

PAN

GLO

NG

UN

ION

CO

NFE

REN

CE

900

Mem

bers

(300

/ 30

0 / 3

00) SE

CRET

ARI

AT

DIA

LOG

UE

MA

NAG

EMEN

T CO

MM

ITTE

E

I. CE

ASE

FIRE

PR

OCE

SS

II. P

EACE

AN

D

DIA

LOG

UE

PRO

CESS

III. P

AN

GLO

NG

III T

O C

ON

TIN

UE

AFT

ER 2

015

ELEC

TIO

NS

- Con

sulta

tions

- Res

earc

h - D

iscu

ssio

n - O

ptio

n ge

nera

tion

- Cre

atin

g pr

opos

als

to b

e

subm

itted

to P

angl

ong

Co

nfer

ence

NAT

ION

AL

DIA

LOG

UE

STEE

RIN

G C

OM

MIT

TEE

App

oint

ed b

y to

p le

ader

ship

of

Gov

ernm

ent/

Arm

y;

Ethn

ic A

rmed

Gro

ups

and

Nat

iona

litie

s; O

ppos

ition

and

D

emoc

ratic

For

ces

-

JOIN

T CE

ASE

FIRE

CO

MM

ITTE

E

- Ove

rsee

s th

e im

plem

enta

tion

of th

e N

atio

n-w

ide

Ceas

e�re

Acc

ord,

ad

here

nce

to th

e Ce

ase�

re C

ode

of

Cond

uct a

nd s

ettle

s di

sput

es a

risin

g fr

om im

plem

enta

tion

or v

iola

tions

Uni

on L

evel

: Rep

s of

Eth

nic

Arm

ed G

roup

s,G

over

nmen

t/A

rmy,

Cha

irper

son

of N

atio

nal P

eace

Se

cret

aria

t, an

d N

atio

nal a

nd In

tern

atio

nal O

bser

vers

Regi

onal

/Sta

te L

evel

: Et

hnic

Arm

ed G

roup

s, G

over

nmen

t/A

rmy,

Cha

irper

sons

of

Regi

onal

/Sta

te P

eace

and

Mon

itorin

g Co

mm

ittee

s,

and

Nat

iona

l and

Inte

rnat

iona

l Obs

erve

rs

JOIN

T PE

ACE

SEC

RETA

RIAT

- Ove

rsee

the

deve

lopm

ent a

nd o

vera

ll im

plem

enta

tion

of th

e pe

ace

proc

ess

and

Com

preh

ensi

ve A

gree

men

t, re

spon

sibl

e fo

r co

n�ic

t res

olut

ion

and

prev

entio

n,

hum

anita

rian

and

deve

lopm

ent i

ssue

s, an

d cr

eatin

g a

cond

uciv

e en

viro

nmen

t for

the

dial

ogue

and

pol

itica

l ref

orm

pro

cess

; als

o su

ppor

ts th

e w

ork

of th

e Re

gion

al/

Stat

e Pe

ace

and

Mon

itorin

g Co

mm

ittee

s

Reps

of E

thni

c A

rmed

Gro

ups,

G

over

nmen

t/A

rmy,

Parli

amen

tary

Pea

ce C

omm

ittee

, Ci

vil S

ocie

ty, a

nd C

hairp

erso

ns o

f th

e Jo

int C

ease

�re

Com

mitt

ee

and

the

Dia

logu

e M

anag

emen

t Co

mm

ittee

Econ

omic

Dev

elop

men

t &

Ref

orm

Cons

titut

iona

lFe

dera

l Dem

ocra

cy &

Self-

dete

rmin

atio

n

Secu

rity

Sect

or R

efor

m

Pow

er sh

arin

g, D

ecen

traliz

atio

n,

Nat

iona

l Equ

ality

, N

on-D

isint

egra

tion

of th

e U

nion

Hum

anita

rian

Aid

& R

elie

f

Judi

cial

Refo

rm,

Publ

ic S

ecur

ity

Acc

es to

Just

ice

& B

asic

Rig

hts

Nat

iona

l Rec

onci

liatio

n

TASK

FO

RCES

(10)

&TH

EMAT

IC C

OM

MIT

TEES

(9)

Tech

nica

l exp

erts

Repr

esen

tativ

es fr

om p

artie

s,

advi

sors

and

exp

erts

UN

ION

ACC

ORD

1.)

Sig

ning

of "

Com

preh

ensi

ve N

atio

n-w

ide

Ceas

e�re

an

d Pe

ace

Agr

eem

ent"

by

top

lead

ersh

ip o

f G

over

nmen

t/A

rmy;

Eth

nic

Arm

ed G

roup

s an

d N

atio

nalit

ies;

Opp

ositi

on a

nd D

emoc

ratic

For

ces.

2.)

Agr

eem

ent m

anda

te th

e es

tabl

ishm

ent o

f the

"H

igh

Leve

l Pea

ce C

omm

ittee

" co

mpr

ised

of t

hem

embe

rs w

ho s

igne

d th

e ag

reem

ent.

3.)

The

y ap

poin

t the

Join

t Cea

se�r

e C

omm

ittee

, Joi

nt

Peac

eSec

reta

riat a

nd N

atio

nal D

ialo

gue

Stee

ring

Com

mitt

ee.

Oth

er(S

ee is

sues

in a

gree

men

t)

FRAMEWORK FOR A NATIONAL DIALOGUE DEVEOPED BY EAOS (MAY 2013)*PE

AC

E PR

OC

ESS

STR

UC

TUR

ES

* EBO, FELM and CSI Lebanon facilitated the EAOs to develop the Framework for Political Dialogue.

Page 63: 7 5 6 8 · PDF file8 ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ဒီမုိကေရစီေပၚထြန္းေရးအဖဲြ႔အင့္(ခ

63

PAN

GLO

NG

CO

NFE

REN

CE

2014

Dem

ocra

tic fo

rces

&

Opp

ositi

onEt

hnic

Nat

iona

litie

sG

over

nmen

t & A

rmy

SAFE

TY N

ETS

Non

form

alon

goin

g di

alog

ue

Faci

litat

ion,

mon

itorin

g,an

d de

adlo

ckbr

eaki

ng

Shar

ed

know

eldg

e cr

eatio

n an

d da

taba

se

Tech

nica

lex

pert

supp

ort

man

date

STEP

S A

ND

SE

QU

ENCI

NG

on

and

�nal

ize

Cons

titut

ion

right

to s

elf-

dete

rmin

atio

n

PAN

GLO

NG

Com

preh

ensi

ve C

ease

�re

and

Peac

e A

gree

men

tIm

plem

enta

tion

of th

e ag

reem

ents

, pub

lic c

onsu

ltatio

n, a

nd

mon

itorin

gCr

eate

com

mon

gro

und

amon

g ar

med

gr

oups

, and

pol

itica

l par

ties

and

civi

l so

ciet

y st

ep b

y st

ep (i

ntra

and

inte

r - e

thni

c)N

atio

n-w

ide

natio

nalit

ies

conf

eren

cefo

r dev

elop

ing

com

mon

str

ateg

ies

and

fram

ewor

kA

gree

with

Gov

ernm

ent a

nd O

ppos

ition

fr

amew

ork

for p

oliti

cal d

ialo

gue

All

part

ies,

gove

rnm

ent,

oppo

sitio

n, a

rmy

ethn

ic n

atio

nalit

ies

form

ally

dial

ogue

and

impl

emen

tatio

n m

echa

nism

s w

ithin

agr

eed

fram

ewor

k

BEYO

ND

PA

NG

LON

GLe

galiz

ing

conf

eren

ce a

gree

men

ts a

nd

esta

blis

h jo

int n

atio

nal a

nd in

tern

atio

nal

mon

itorin

g gr

oup

to o

vers

ee th

e im

plem

enta

tion

mec

hani

sms

to

natio

nal e

lect

ions

Est

ablis

h fe

dera

l uni

on w

hich

gu

aran

tees

S

ecur

ity s

ecto

r ref

orm

and

inte

grat

ion

Tra

nsiti

onal

just

ice

proc

ess

Econ

omic

dev

elop

men

t &

refo

rm

Cons

titut

iona

lFe

dera

l Dem

ocra

cy

Self-

dete

rmin

atio

n

Secu

rity

sect

or re

form

Po

wer

shar

ing,

Dec

entra

lizat

ion,

N

atio

nal E

qual

ity,

Non

-Disi

nteg

ratio

n of

the

Uni

on

Hum

anita

rian

aid

& re

lief

Civi

l Soc

iety

, Bus

ines

s, Re

ligio

us L

eade

rs

and

Prof

essi

onal

Ass

ocia

tion

190

190

190

190

2020

20

Judi

cial

refo

rm,

Publ

ic se

curit

y Ac

ces t

o ju

stic

e &

Basi

c rig

hts

Pang

long

Uni

on C

onfe

renc

e:

Cons

titut

ed b

y 90

0 m

embe

rs

repr

esen

ting

the

Ethn

ic N

atio

nalit

ies

(300

); G

over

nmen

t & A

rmy

(300

); D

emoc

ratic

For

ces

& O

ppos

ition

(3

00).

It w

ill b

e fo

rmal

ly m

anda

ted

and

agre

e on

cor

e co

nstit

utio

nal a

nd

stat

e re

stru

ctur

ing

issu

es. “

The

conf

eren

ce w

ill a

gree

on

a U

nion

A

ccor

d an

d its

�na

l de

cisi

ons

will

be

adop

ted

by

parli

amen

t and

ser

ve a

s a

new

co

nstit

utio

nal f

ram

ewor

k.

Nat

iona

l Dia

logu

e St

eeri

ng

Com

mit

tee:

App

oint

ed b

y H

igh

Leve

l Pea

ce C

omm

ittee

; Co

nsis

ts o

f 20

mem

bers

eac

h fr

om 3

mai

n gr

oups

and

man

date

d by

the

conf

eren

ce to

coo

rdin

ate

and

faci

litat

e: th

e ag

enda

, the

de

liber

atio

ns o

f the

con

fere

nce,

th

e w

ork

of th

e th

e th

emat

ic

grou

ps a

nd te

chni

cal c

omm

ittee

s,�n

aliz

e an

d ag

ree

on jo

int

prop

osal

s to

be

sum

bitt

ed to

the

conf

eren

ce a

nd s

ervi

ce a

sde

adlo

ck-b

reak

ing

mec

hani

sm.

10 T

ask

Forc

es (T

F-Co

nstit

utio

nal a

ndre

form

are

as); 9

The

mat

ic C

omm

itte

es(T

C Is

sues

and

con

cern

s): E

ach

of th

e TF

s an

d TC

s w

ill c

onsi

st o

f 40

mem

bers

- 10

eac

h fr

om th

e 3

mai

n gr

oups

in th

e co

nfer

ence

PLU

S 10

from

civ

il so

ciet

y,

expe

rts

and

inde

pend

ent a

dvis

ors.

Th

e TF

s an

d TC

s w

ill c

omm

issi

on jo

int

rese

arch

, dis

cuss

all

tech

nica

l ele

men

ts

of is

sues

, stu

dy a

ll pa

rtie

s an

d st

akeh

olde

rs’ p

ropo

sals

, exp

lore

co

mm

on g

roun

d an

d de

velo

p jo

int

prop

osal

s an

d dr

afts

to b

e su

bmitt

ed

to th

e N

atio

nal D

ialo

gue

Stee

ring

Com

mitt

ee a

nd C

onfe

renc

e.

O

ther

(See

Issu

es in

Agr

eem

ent)

Nat

iona

l Rec

onci

liatio

n

300

300

300

Hig

h Le

vel P

eace

Com

mitt

ee

SUPP

ORT

STR

UCT

URE

an

dco

ordi

natio

nco

mm

ittee

/Do

cum

enta

tion

and

Libr

ary

Join

t Nat

iona

l Pe

ace

Secr

etar

iat

and

Regi

onal

/St

ate

Peac

e &

Mon

itorin

g Co

mm

ittee

s

Join

t di

alog

ue

man

agem

ent

com

mitt

ee

Faci

litat

ion

Dra

ftin

g

FRAMEWORK FOR A NATIONAL DIALOGUE DEVELOPED BY EAOS (MAY 2013)*PE

AC

E PR

OC

ESS

- NAT

ION

AL

DIA

LOG

UE

STR

UC

TUR

E

* EBO, FELM and CSI Lebanon facilitated the EAOs to develop the Framework for Political Dialogue.

Page 64: 7 5 6 8 · PDF file8 ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ဒီမုိကေရစီေပၚထြန္းေရးအဖဲြ႔အင့္(ခ

64

MAPS: FROM BRITISH CONQUEST TO MYANMAR STATES DIVISION

The maps on this page are reproduced with the permission of Mary P. Callahan and are taken from her book "Making Enemies: War and State Building in Burma".

BURMA UNDER JAPANDuring the Second World War

BRITISH BURMABefore the Second World War

Page 65: 7 5 6 8 · PDF file8 ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ဒီမုိကေရစီေပၚထြန္းေရးအဖဲြ႔အင့္(ခ

65

MAPS: FROM BRITISH CONQUEST TO MYANMAR STATES DIVISION

MYANMAR STATES DIVISIONUNION OF BURMAIndependence 1948

Page 66: 7 5 6 8 · PDF file8 ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ဒီမုိကေရစီေပၚထြန္းေရးအဖဲြ႔အင့္(ခ

EBO Myanmar 2013 Annual Report ©EBO 2013

Layout ©Angelique Berhault Photographs ©EBO/ ©Studio Levin

Except p. 20: © Patrick Bodenham/AFP/Getty Images.With special thanks to Bruce Levin: www.studiolevin.com for his photographs donation to EBO.

Page 67: 7 5 6 8 · PDF file8 ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ဒီမုိကေရစီေပၚထြန္းေရးအဖဲြ႔အင့္(ခ
Page 68: 7 5 6 8 · PDF file8 ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ဒီမုိကေရစီေပၚထြန္းေရးအဖဲြ႔အင့္(ခ

ADDB Inc - Canada Euro-Burma Office - Belgium

EBO Foundation - Chiang Mai

EBO MYANMAR

68

For more information: www.euro-burma.eu