622 ;qh d;w-rqzE ;kfjp - Vidhia.comvidhia.com/Bani/Sri Dasam Granth Sahib with Meanings...s[w jh...

54
;sq[ fpjzv ;[fofd ;[ydkfJe. uzv w[zv dkBt e/ xkfJe. ;fs ;‘fX ;fssk fBtk;k. G{s Gfty GtkB fBok;k. 93. nkfd nBzs no{g nG/;k. xN xN Ghso eh:k gqt/;k. nzso p;s fBozso ojJh. ;Be ;Bzd ;BksB ejJh. 94. nkfd i[rkfd ;dk gqG[ J/e?. Xfo Xfo w{ofs fcofs nB/e?. ;G ir ej fJj fpfX Gowk:k. nkg/ J/e nB/e fdyk:k. 95. xN xN wfj ;’fJ g[oy p/:kge. ;eb iht izsB e/ Ekge. ik s/ i’fs eos nkeoyB. sk ej ejs fwqse ir e/ iB. 96. s[w ir e/ ekoB eoskok. xfN xfN eh wfs ikBBjkok. fBozeko fBot?o fBokbw. ;G jh e/ wB eh s[fj wkbw. 97. s[w jh pqjwk fp;B pBk:’. wjk o[dq s[w jh T[gik:’. s[w jh fofy e;gfj pBktk. fds nfds iB p?o pYktk. 98. ir ekoB eo[BkfBfX ;Pkwh. ewb B?B nzso e/ ikwh. d:k f;zX[ dhBB e/ d:kbk. j{i? feqgkfBXkB feqgkbk. 99. uoB go/ fJj fpfX fpBsh efo. sqkfj sqkfj okyj[ jw X[oXo. ej ej j;k puB ;[B ekbk. Grs ikB eo G:’ feqgkbk. 100. oS oS efo ;pd T[uko’. ;G d/tB ek ;’e fBtko’. fBi[ GrsB ej fb:’ T[pkok. d[;NB e/ ;zr efo:’ nykok. 101. efo efo e’g ekb ;qh sp jh. oE go uVk ;;sq b? ;G jh. ;eb ;sq[nB e/ S? ekoB. ;G ;zsB e/ gqkB T[pkoB. 102. gqkB n"o gkfBg XB[ okik. okyB uVk ;/teB ekik. ik eh X[ik fpy? okfis nf;. fBofy ;sq[ fij j’s fpwB pf;. 103. 622 ;qh d;w-rqzE ;kfjp

Transcript of 622 ;qh d;w-rqzE ;kfjp - Vidhia.comvidhia.com/Bani/Sri Dasam Granth Sahib with Meanings...s[w jh...

;sq[ fpjzv ;[fofd ;[ydkfJe. uzv w[zv dkBt e/ xkfJe.;fs ;`fX ;fssk fBtk;k. G{s Gfty GtkB fBok;k. 93.

nkfd nBzs no{g nG/;k. xN xN Ghso eh:k gqt/;k.nzso p;s fBozso ojJh. ;Be ;Bzd ;BksB ejJh. 94.

nkfd i[rkfd ;dk gqG[ J/e?. Xfo Xfo w{ofs fcofs nB/e?.;G ir ej fJj fpfX Gowk:k. nkg/ J/e nB/e fdyk:k. 95.

xN xN wfj ;'fJ g[oy p¤:kge. ;eb iht izsB e/ Ekge.ik s/ i'fs eos nkeoyB. sk ej ejs fwqse ir e/ iB. 96.

s[w ir e/ ekoB eoskok. xfN xfN eh wfs ikBBjkok.fBozeko fBot?o fBokbw. ;G jh e/ wB eh s[fj wkbw. 97.

s[w jh pqjwk fp;B pBk:'. wjk o[dq s[w jh T[gik:'.s[w jh fofy e;gfj pBktk. fds nfds iB p?o pYktk. 98.

ir ekoB eo[BkfBfX ;Pkwh. ewb B?B nzso e/ ikwh.d:k f;zX[ dhBB e/ d:kbk. j{i? feqgkfBXkB feqgkbk. 99.

uoB go/ fJj fpfX fpBsh efo. sqkfj sqkfj okyj[ jw X[oXo.ej ej j;k puB ;[B ekbk. Grs ikB eo G:' feqgkbk. 100.

oS oS efo ;pd T[uko'. ;G d/tB ek ;'e fBtko'.fBi[ GrsB ej fb:' T[pkok. d[;NB e/ ;zr efo:' nykok. 101.

efo efo e'g ekb ;qh sp jh. oE go uVk ;;sq b? ;G jh.;eb ;sq[nB e/ S? ekoB. ;G ;zsB e/ gqkB T[pkoB. 102.

gqkB n"o gkfBg XB[ okik. okyB uVk ;/teB ekik.ik eh X[ik fpy? okfis nf;. fBofy ;sq[ fij j's fpwB pf;. 103.

6 2 2 ;qh d;w-rqzE ;kfjp

(s[;hI) t?ohnK ~ BFN eoB tkbè, GrsK (@;[fofd#) ~ ;[y dèD tkbè, uzvnsè w[zv d?IsK ~ wkoB tkbè, ;Zuh gqfsfrnk eoB tkbè, ;ukJh ftu fBtk;eoB tkbè nsè G{s, Gfty sè toswkB dè gqGkt s'I w[es (@fBok;k#� nkFk-ofjs) j'.93.

(s[;hI) nkfd (o{g tkbè), nBzs, no{g nsè Gè;-ofjs j'. (s[;hI) xN xN(Gkt� jo fJe iht) ftu gqtèF ehsk j'fJnk j? (noEks� ;G ftu nkswkj' eè t; ojè j'). (s[;hI) jo fJe dè nzdo fBozso t;dè ofjzdè j'. (fJjftuko) ;Be, ;BzdB, ;BksB (nsè ;Bs e[wko) nkfd Bè gqrN ehsk j?.94.

jè gqG{! (s[;hI) nkfd i[rkfd s'I fJe jh j' nsè nBèe o{g Xko eè ftuoojè j'. ;koè irs ~ fJ; soQK GowkfJnk j'fJnk j? nsè nkgDè nkg ~ fJes'I nBèe eo eè ftykfJnk j'fJnk j?.95.

xN xN ftu T[j g[oF (s[;hI jh) ftnkgs j' nsè ;koè iht izs{nK dh;EkgBk eoB tkbè j'. fi; s'I i'fs ~ fyu b?Idè j', T[; ~ irs tkbè b'rwfonk j'fJnk efjzdè jB.96.

s[;hI jh ir dè ekoB nsè eosk j' nsè xN xN dè ws ~ ikDB tkbèj'. (s[;hI) fBokeko, fBot?o, fBokbè j' nsè ;G dè wB dh (jkbs dk) s[jk~gsk j?.97.

s[;hI jh pqjwk nsè ftFD{ pDkfJnk j? nsè wjk o[dq ~ th s[;hI jhT[sgzB ehsk j?. s[;hI jh eF¤:g foFh ~ pDkfJnk j? nsè fdsh sè nfdsh dh;zskB ftu t?o tXkfJnk j?.98.

jè ewb B?B, ir-ekoB, eo[Dk-fBXkB, ;[nkwh, nzso:kwh d:k, dè ;w[zdo,dhB-fdnkb nsè feqgk-fBXkB ! (s[;hI ;kvè T[sè) feqgk eo'.99.

(s[jkvè) uoBK ftu gJè j'Jè (n;hI) fJ; soQK pèBsh eodè jK fe jè X[os'I jh wo:kdk ~ XkoB eo tkbè ! ;k~ puk bt', puk bt'. ekb (T_BQK dè)p'b ;[D eè @ej ej# eo eè j;D brk nsè Grs ikD eè feqgkb{ j'f rn k . 1 0 0 .

(wjk ekb Bè nr'I) @ofynk, ofynk# FpdK dk T[ukoB ehsk nsè ;kfonKdètfsnK dk d[y d{o eo fdZsk. nkgDè GrsK ~ puk fbnk nsè t?ohnK Bkb: [ ZX ehsk.101.

sd jh ;qh ekb eq'X eo eè nsè ;koè F;sqK ~ XkoB eo eè oE T[sè uVQfgnk. (nfijk eoB dk T[; dk w{b wB'oE ;h) ;kfonK t?ohnK dk BkF eoBknsè ;kfonK ;zsK dè gqkDK dh ofynk eoBk.102.

gqkDK nsè F'Gk o{g XB dk ;[nkwh ;èteK dh ofynk bJh uVQ fgnk.fi; dè M`vè ftu sbtko (dk fuzBQ) F'G fojk ;h nsè fi; ~ tèy eè t?oh fuzskftu c; iKdè ;B.103.

ufos q 'gkfynkB 6 2 3

nf;X[i nfXe e'g efo Xk:'. p?fo fpqzd db gqrN ygk:'.;kX[B eh oSk efo bhBh. ;sq[ ;?B fsb fsb y? ehBh. 104.

fsb fsb J/e J/e efo vkok. rih oEh pkfi:B fpdkok.fsj s/ nfws n;[o T[fm XJ/. x/os wjkekb ej RJ/. 105.

wus G:' ip jh oB dko[B. efN efN rJ/ pki no[ pko[B.izpe rhX wk;[ b? rJ/. oB sfi ;[GNB Gkis GJ/. 106.

;;sq ;ki e'gk sp ekbk. XkoB G:' G/; fpeokbk.pkB nB/e e'g efo S'o/. ;sq[ nB/eB e/ f;o c'o/. 107.

jekjeh wkuk ;zrqkwk. gm? dJ/ pj[ nfo fwqs[ Xkwk.pki y[oB G{ nke[b GJh. yN gN G{fw rrB T[fv rJh. 108.

J/e? ofj r:' ip? g:kbk. n?;k wuk i[X fpeokbk.wjk ekb e? G:' gq;/sk. vkok G{fw g"fS efo s/sk. 109.

GNkukoi o{g sp Xok. pdB gq;/s XofB i' gok.YkfY ;?B YkYh pg[ b:'. eoyk pko T[ukos G:'. 110.

fij nfo ekb feqgkB gqjko?. fJe s/ d'fJ g[oy e? vko?.dP? wB[yB go eos gqjkok. dP? s/ j's fSfBe w' ukok. 111.

pj[fo ekb ehBk xw;kBk. wkos G:' d?s fpfX BkBk.nfXe gq;/s XofB go gfo:'. G{w ;?B sk s/ pg[ Xfo:'. 112.

ekfY feqgkB X;" j[zekok. fsB s/ nfws rBB sB Xkok.Y'b gNfj fJe skb pikt?. izr w[uzr T[gzr ;[Bkt?. 113.

r'w[y MKMo s{o ngkok. Y'b fwqdzr w[uzr Brkok.pkis G/o GGkefj GhyB. ef; XB[ sis ;[GN ;o shSB. 114.

Gfo r/ e[zv sjk ;q'Bs sB. gqrN/ n;[o stB s/ nBrB.wkfo wkfo fwfb eos g[ekok. fsB s/ gqrNs n;[o jikok. 115.

6 2 4 ;qh d;w-rqzE ;kfjp

nf;X[i (fi; dh X[ik T[go sbtko dk fuzBQ j?, Gkt-wjk ekb) pj[seq'XtkB j' eè uVQ fgnk nsè t?oh dbK dè ;w{j ~ }kfjok s"o sè ygk fdZsk.(T[; Bè) ;kXK dh ofynk eo bJh nsè t?ohnK dh ;?Bk ~ fsb fsb eo eèBFN eo fdZsk.104.

(T[; Bè) fJe fJe ~ fsb fsb fizBk eo fdZsk nsè jkEhnK, x'fVnKnsè oEK tkfbnK ~ BFN eo fdZsk.105.

id'I fGnkBe :[ZX F[o{ j' frnk sK jkEh nsè x'Vè eNè ikD brè. frXKnsè frdV wk; b? rJè nsè :'Xè oD Sv eè Gi rJè.106.

sd wjk ekb F;sq ;zGkb eè pj[s o'j ftu nk frnk nsè fGnkBeGè; XkoB eo fbnk. (T[; Bè) eq'fXs j' eè pj[s ;koè pkD Svè nsè nBèet?ohnK dè f;o c'V fdZsè.107.

fyu'skDh Bkb :[ZX j'D br frnk. (wjk ekb Bè) pj[s ;koè t?ohnK ~:w-b'e Gèi fdZsk. x'fVnK dè y[oK (dè tiD Bkb) Xosh ftnke[b j' rJhnsè G{wh dè Sè gVdè (gN, g[V) nkekF ftu (X{V pD eè) T[v rJè.108.

id eètb fJe' gkskb ofj frnk sK nfijk fGnkBe :[ZX wfunk fewjk ekb ~ g;hBk nk frnk. (T[; Bè) T_j ;kok g{zM eè Xosh T[sè ;[Nfd Zs k .109.

(wjk ekb dè) w[y dk i' g;hBk Xosh T[sè fvfrnk, T[; Bè sd GNkukoidk o{g XkoB eo fbnk. (fco) YkfY ;?B Bè YkYh dk Foho (@pg[#) XkoBehsk nsè eoyk Szd ftu (wjk ekb dè :F dh) tko T[ukoB brk.110.

fi; T[sè ekb Bè feqgkB dk tko ehsk, (T[; ~) fJe s'I d' g[oF pDkfdZsk. (fco T[BQK) d' wB[ZyK T[sè tko eodk nsè fSD Go ftu d' s'I uko j'i K d è . 1 1 1 .

ekb Bè fco xw;kB :[ZX ehsk nsè nBèe soQK Bkb d?IsK ~ wko fdZsk.(id wjk ekb dk) j'o g;hBk Xosh T[sè fgnk, sK T[; s'I G{w ;?B Bè FohoXkoB ehsk.112.

(T[j) feqgkB eY eè bbekodk j'fJnk (t?oh ;?Bk ftu) X; tfVnk.T[; s'I pèF[wko rDK Bè nkeko XkoB ehsè. eJh fJe Y'b, gZNk nsè skbtikT[Idè nsè uzr, w[uzr sè T[gzr (nkfd tkiè tik eè) ;[DkT[Idè.113.

pèF[wko r'w[y, MKMo, s{o, Y'b, fwqdzr, w[uzr, Brkoè (nkfd tiD brè).fGnkBe GèohnK @GGke GGke# eo eè tiD brhnK. ;{owè XB[FK ~ fyu eèsho SvD brè.114.

T[Eè bj{ dè N'Jè Go rJè. T[BQK ftu'I nDfrDs d?Is gqrN j' rJè.(T[j) fwb eè @wko' wko'# g[ekoB brè. T[BQK s'I j}koK d?Is g?dk j'D brè.115.

ufos q 'gkfynkB 6 2 5

fsBfj ekb ip XofB frokt?. ;q'B g[fbs jP? G{fw ;[jkt?.sk s/ nfws n;[o T[fm Gijh. pkB feqgkB ;?jEh ;ijh. 116.

nfXe e'g efo ;w[fj f;Xko/. ;G? ekb fSB fJe w' wko/.fsB s/ ;q'Bs gok ;p{jk. ;kis GJ/ n;[o sp fp:{jk. 117.

dko[B wuk i[X sp MN gN. T[fvr/ pki y{oB G{ yN gN.jP? r/ s/oj rrB ngkok. J/e? ofj r:' sjk gskok. 118.

GNkukoi fJs? i;[ rkt?. YkfY ;?B eoykj[ ;[Bkt?.fsfw fsfw ekbfj pY? r[wkBk. ufj ufj jB/ d[pfj:k BkBk. 119.

fsB s/ w/d wk; i' go jh. oEh rih pkih sB Xo jh.e/fse GJ/ n;[o fpeokok. fsB e/ poBB eo" f;Xkok. 120.

J/e? uoB nkfy J/e? fifB. G[ik nfws ;j; dP? e? fsB.gku gku ;? G[i e/ xB/. ;;sq n;sq jkEB w? pB/. 121.

J/e uoB J/e? eh Bk;k. J/e J/e G[i Gqws nek;k.noX w{zv w[zfvs e/s/ f;o. e/;B Xo/ fese XkJ/ fcfo. 122.

J/e J/e wd e' ;o gh:?. wkBt ykfJ irs e/ ih:?.d; ;jz; GKr e/ Gfo xN. gh gh fGos n;[o oB uN gN. 123.

d ' j o kpiq pkB fpS{nk fpf;y poy? ;;sq ngko.T{u Bhu ekso ;[GN ;G ehB/ fJe ;ko. 124.

u "gJ hfJj fpfX G:' x'o ;zrqkwk. b? b? nfws i[X ek ;kwk.wjk ekb e'gs G:' ip jh. n;[o nB/e fpdko/ sp jh. 125.

wjk ekb ip jh fof; Gok. x'o G:kBe nkjt eok.wkos G:' n;[o fpeokbk. f;zx Bkd ehBk ssekbk. 126.

ej{` w;kB febeNh wko?. G?ot ej{` mkY G[`eko?.i'rfB d?s nfXe joykB/. G{s f;tk p'b? nfGwkB/. 127.

6 2 6 ;qh d;w-rqzE ;kfjp

T[BQK ~ (wko eè) id ekb Xosh T[sè fvrkT[Idk, sK bj{ Bkb fGih G{wh;[F'fGs j' iKdh. T[BQK s'I pèF[wko d?Is T[m eè Gi g?Idè nsè pkD, feqgkBK sèpoShnK ;ik b? Id è.116.

T[j pj[s eq'X eo eè ;kjwDè nk vNdè. (T[BQK) ;kfonK ~ ekb fJefSD ftu wko fdzdk. T[BQK dk i' ;kok bj{ (Xosh T[sè) fvrdk. sd (T[; s'I)d?Is ;?Bk ;ik b?Idè.117.

sd MN gN fGnzeo :[ZX F[o{ j' frnk. Xosh dè Sè gVdè x'fVnK dèy[oK Bkb T[v rJè. (fJ; soQK ;Zs s'I) sèoQK nkekF pD rJ/ nsè T[Eè (p;)fJe' gkskb ofj frnk.118.

fJXo GNkukoi (wjk ekb dk) :F rk fojk ;h nsè YkfY ;?B eoyk(Szd) ;[Dk fojk ;h. fstèI fstèI ekb dk r[wkB tXdk ik fojk ;h nsè ukjukj eè (wB g;zd nB[;ko) nB/e soQK d/ @d[pfj:k# (d'jK pKjtK Bkb jfEnkoubkT[D tkbè) (t?ohnK ~) wko fojk ;h.119.

T[BQK (d?IsK) dk i' wk; nsè fwM (Xosh T[sè) g?Idh ;h, (T[j) oEtkBK,jkEhnK nsè x'fVnk dè ;tkoK dk o{g XkoB eo ojh ;h. (T[E/) fesB/ fGnkBed?Is g?dk j'J/, (j[D) T[BQK dk uzrh soQK toDB eodk jK.120.

fiBQK dh fJe nZy nsè fJe jh uoB ;h nsè T[BQK dhnK d' d' j}ko(Gkt) nfws G[iktK ;B. pj[fsnK dhnK gzi gzi ;? G[iktK ;B nsè (T[BQK Bè)jZEK ftu n;sq F;sq XkoB ehsè j'Jè ;B.121.

(eJhnK dh) fJe Bk;, fJe g?o nsè fJe pKj ;h nsè nkekF ftu GqwDeo ojè ;B. eJhnK dè nZ&Xè nsè eJhnK dè ;koè f;o w[zBè j'Jè ;B. fesfBnKBè eè; Xoè j'Jè ;B nsè (nkekF ftu) Gih fcodè ;B.122.

(T[BQK ftu'I) fJe fJe Fokp dk ;o'to ghD tkbè nsè irs ftu wB[ZyK~ yk eè ihT[Idè ofjD tkbè ;B. (T[j) d?Is Gzr dè d; j}ko xVè gh gh eèMN gN :[ZX ftu nk fGVdè ;B.123.d ' j o k

piq pkD, fpS{Jè, sho nsè (j'o) ngko F;sq toQ ojè ;B. T_¦uè-BhtèI,pjkdo nsè vog'e ;G ~ fJe ;wkB eo fdZsk ;h.124.

u "gJ h

:[ZX dk nfws ;kwkB b? b? eè fJ; soQK dk fGnkBe :[ZX j'fJnk. idjh wjk ekb eq'fXs j'fJnk, sd jh nBèe d?Is BFN eo fdZsè.125.

id wjk ekb Bè eq'X Bkb Go eè x'o fGnkBe :[ZX ehsk. T[;è tèbè f;zxBkd eo eè fGnzeo d?IsK ~ wko w[ekfJnk.126.

fesè G{s gqès (@w;kB#) febekohnK wko ojè ;B. fesè G?o' (o[dO) yV'skj'fJnk GGeK wko fojk ;h. i'rDK nsè d?Is pj[s ][F j' ojè ;B. G|s nsèfrdVhnK (@f;tk#) nfGwkB Bkb p'bdhnK ;B.127.

ufos q 'gkfynkB 6 2 7

Mkbfo MKMo Y'b fwqdzrk. gNj Brko/ w[oi w[uzrk.vto{ r[vr[vh ej{` T[gzrk. BkfJ Bchoh pis ;[ozrk. 128.

w[obh ej{` pk;[oh pkis. ej{` T[gzr fwqdzr pokis.d[zdfG Y'b ej{` ;jBkJh. pkis G/ bfy goh bokJh. 129.

w[oi w[uzr pi? s[ojh oB. G/oB e/ GGeko eos rB.jkEh x'oB e/ d[zdfG oB. T[;NB e/ pki/ oB w{oXB. 130.

e/fse ;[GN ;oB e/ wko/. fros GJ/ oB vhb fvbko/.idfg gqkB ;w[j jP? dJ/. eo s/ sis feqgkBB GJ/. 131.

ubs GJh ;fosk ;q'Bs sj. i[X G:' ekbh n;[oB ij.;h; e/; ij GJ/ f;tkok. ;q'B gqtkj pjs jjokok. 132.

pki fpqS ij pj/ nB/e?. fpB fpqD pho ojk Bfj J/e?.;q'B Go/ gN nfXe ;[jkJ/. ukufo y/fb wB" xo nkJ/. 133.

;{oB e/ ij w{zv gykBk. ;'fGs ozr G{w wfj BkBk.pj/ iks ij fpqS s[ozrk. pv/ ;?b ;/ b;s wszrk. 134.

wSoh sBfe nzr[fo:? ;'j?. G[ik G[izrB ;h wB w'j?.ej{` rqkj ;/ yVr Mwefj. Ge Ge eo ej{` xkfJ GGefj. 135.

G[izr Szd

ijk pho p?oh pv/ x/fo wko/. sjk G{s n" gq/s Bku/ wstko/.ej{` vkeBh MkeBh jke wko?. T[m? Bkd Gko/ S[N/ uhseko?. 136.

ej{` nzr[b? sqkD ekNk fpoki?. ej{` nzr[bk ekfN e/ osB oki?.ej{` Nhe NKe/ eN? N'g ;'j?. ej{` pho wko/ fro/ G{fw w'j?. 137.

fis/ ;q'B e/ p{`d G{ g? go/ j?. fss/ dkBt' o{g pke/ Xo/ j?.jmh Uo uko" fpy? nkfB Y{e/. wjk e'g e? wko jh wkfo e{e?. 138.

fis/ d?s nkJè fss/ ekb wko/. pj/ ;q'B e/ G{w j{` g? gBko/.T[m d?s pke/ pbh ;;sq b? e?. d[j{` Uo s/ wko jh wkfo e? e?. 139.

6 2 8 ;qh d;w-rqzE ;kfjp

(:[ZX-G{wh ftu) Mkbo, MKMo, Y'b, fwqdzr, gZNè, Brkoè, w[oi, w[uzr, v"o{,r[vr[vh, T[gzr, FfjBkJh B\hoh, ;[ozr (;[oskb) nkfd ti ojè ;B.128.

fesè w[obh nsè fesè pz;oh ti ojh ;h. fesè T[gzr nsè fwqdzr F'Gojè ;B. fesè d[zdGh, Y'b nsè FfjBkJhnK bVkJh ~ fSfVnk tèy eè tiDbr rJhnK ;B.129.

w[oi, w[uzr nsè s[ojh oD ftu ti ojhnK ;B. fesè GèohnK dè ;w{jGGeko eo ojè ;B. jkEhnK nsè x'fVnK (T[sè bdè j'Jè) Brkoè nsè T{mKT[sè pzBQè j'Jè tkiè oD ftu nrè j' eè ti ojè ;B.130.

fesBè jh ;{owè wkoè j'Jè FoB ftu nk gJè ;B. (eJh) tfvnK nkekoKgqekoK tkbè oD ftu fvrè gJè ;B. GktèI T[j ;kjwDè j' eè gqkD fdzdè ;B,go jZEK ftu'I feqgkBK Sv ojè ;B.131.

fiEè ekbh nsè d?IsK dk :[ZX j' fojk ;h, T[Eè bj{ dh Bdh tr ojh ;h.fi; ftu f;o dè eè; ekJh torè br ojè ;B nsè bj{ dk fGnkBe gqtkjtr fojk ;h.132.

fi; ftu nBèe x'Vè fpqSK tKr o[VQ ojè ;B. e'Jh th ;{owk xkfJb j'JèfpBk BjhI pfunk ;h. bj{ Bkb fGiè j'Jè p;sq pj[s F'G ojè ;B. (fJzibrdk ;h) wkB' j'bh yèv eè xo gosè j'D.133.

T[Eè oD-G{wh ftu ;{ofwnK dè nBèeK f;o gZEoK torè F'Gdè ;B. T_EèfpqS nsè x'Vè o[VQdè ik ojè ;B nsè jkEh tfvnK gopsK torè F[GkfJwkB; B . 134 .

T[BQK dhnK T[IrbK wSbhnK torhnK brdhnK ;B nsè pKjtK ;ZgKfijhnK wB ~ w'j ojhnK ;B. fesè yVr wro wZSK torè uwedè ;B.fesè }]wK ftu Ge Ge eodk (bj{) tr fojk ;h.135.G[izr Szd

fiEè t^vè t^vè t?oh :'Xè xèo eè wkoè rJè ;B, T[Eè G{s nsè gqès wstkbè j'eè Bu ojè ;B. fesè vkeDhnK, frZXK (@MkeBh#) uhyK wko ojhnK ;B, (fesè)T_¦uh ;[o ftu Gkoè Bkd j' ojè ;B nsè (fesè) uhe-ujkVk wu fojk ;h.136.

fesè b'jè dè d;skBè eNè gJè ;B nsè eNhnK j'JhnK T[IrbK dè osBF'G ojè ;B. fesè eNè j'Jè N'gK Bkb (wZEè T[sè brkT[D tkbè b'jè dè) fNZeèN`rè gJè ;B. fesè wkoè j'Jè ;{owè Xosh T[sè fvrè j'Jè w'j ojè ;B.137.

bj{ dhnK fisBhnK th p{zdK Xosh T[sè gJhnK, T[sBè jh d?IsK Bè pKeèo{g Xko bJè. (T[j) jmh u"jK gkf;nK s'I nk Y[eè nsè pj[s eq'fXs j' eè @wko'wko'# g[ekoB brè.138.

fisBè th d?Is nkJè, T[BQK ~ ekb Bè wko fdZsk. Xosh T[sè bj{ dègoBkbè trD brè. (T[; bj{ s'I) pKeè pbtkB d?Is F;sq b? eè T[m yV'sè.d'jK gkf;nK s'I @wko' wko'# dhnK nktk}K nkD brhnK.139.

ufos q 'gkfynkB 6 2 9

jmh pfX r'gk r[fbsqkB pke/. jmhb/ eNhb/ oihb/ fB;ke/.rdk jkE b? e/ fes/ pho rki/. bo/ nkfB e? g?r dP? e? B Gki/. 140.

ej{` pho wko/ fpdko/ go/ j?. ej{` y/s w? fyzr ysqh io/ j?.ej{` ws dzsh ej{` T[;N wko/. fpoki? ej{` BrB yz&v/ eNko/. 141.

ej{` y'b yKv/ fro/ G{fw ;'j?. ej{` pho pkBh go/ G{fw w'j?.ej{` ;Pko wkoè fco? pki S{N?. fesè S?b S'o/ fes/ d[;N b{N?. 142.

u "gJ h

fJj fpfX sjk G:' ;zrqkwk. fBoys d/t dkBth pkwk.e/fse eoh eoB fpB[ GJ/. gqkgs d[;N fBXB ej rJ/. 143.

wkofj wkfo wjk ;{o e{efj. ekfY ekfY dksB ej Y{efj.pkifj Y'b fwqdzr Brko/. izr wuzr T[gzr i[Mko/. 144.

fij sB ekb fpf;y eh wko?. sk ej sjh u{o efo vko?.ik eo e'fg feqgkB gqjkos. fsj ek w{zv ekfN jh vkos. 145.

fJj fpfX G:' G:kBe i[Xk. T[gik eS[e ekb e/ eqXk.e/;B s/ rfj n;[o gSko/. ekfY feqgkB J/e jfB vko/. 146.

wko/ nfXe skfj dkBt oB. N{e N{e jP?r/ fsB e/ sB.sT{ wko jh wkfo g[ekos. gkS/ gkt J/e Bfj vkos. 147.

e/fse x{fw fros j? xkfJb. gos GJ/ G{ so jP? jkfJb.sT{ i[X e' s¤:kfr B Gijh. ip bfr d[;N gqkB Bfj sijh. 148.

r[oi r'cB? fese ;zGko?. e/fse ef; ef; pkB gqjko?.fes/ swfe oB s[oh Bukt?. uNgN ;[GN i{fM oB ikt?. 149.

fese swfe oB s[oh Bukts. wkfo wkfo X[fB fese T[xkts.wzvfj wjk ekb ;" i[Xk. jP? jP? nfXe fus wfj eq°Xk. 150.

6 3 0 ;qh d;w-rqzE ;kfjp

jmh pKeè ;{ofwnK Bè r'gè nsè b'jè dè d;skBè (@r[fbsqkB#) gkJè j'Jè ;B.(T[j) pVè jmhbè, eNhbè (eND tbè), em'o (@oihbè#) nsè fBvo (@fB;keè#);B. fesBè F{otho jZE ftu rdktK b? eè ri ojè ;B. (T[j) nk eè :[ZXftu bVdè ;B nsè d' g?o th fgSè jNk eè Gidè BjhI ;B.140.

fesè ;{owè wkoè nsè uhoè gkVè gJè ;B. fesè :[ZX-yèso ftu x'Vè nsèSsqh MVè gJè ;B. fesè w;s jkEh nsè fesè T{m wkoè j'Jè gJè ;B nsè fesèB`rè yzvè nsè eNkoK gJhnK ;B.141.

fesè sbtkoK dè fwnkB G{wh T[sè fvrè gJè ;B. fesè gqw[y (@pkBh#);{owè G{wh T[sè gJè j'Jè w'j ojè ;B. fesè ;tkoK dè wkoè ikD eo eè x'Vè y[bQèfco ojè ;B. fesè S?b Sphbè nsè fesè d[FN (t?oh) b[Nè g[Nè gJè ;B.142.

u "gJ h

fJ; soQK dk T[Eè xw;kB :[ZX j'fJnk fi; ~ dètfsnK nsè d?IsK dhnKfJ;sohnK tèy ojhnK ;B. fesBè jh jkEh fpBk ezBK dè j' rJè nsè d[FNb'r fwqs{ ~ gqkgs j' rJè.143.

wjkB ;{owè wko' wko' e{e ojè ;B nsè dzd eY eY eè Y[e ojè ;B.Y'b, fwqdzr, izr, wuzr, T[gzr nsè izrh Brkoè ti ojè ;B.144.

fi; dè Foho T[sè ekb pkD wkodk ;h, T[; ~ T[Eè jh u{o u{o eofdzdk ;h. fi; T[sè eq'fXs j' eè sbtko dk tko eodk ;h, T[; dk f;o jheN ;[Ndk ;h.145.

fJ; soQK dk fGnkBe :[ZX j'fJnk. ekb ~ th e[M e[ eq'X j' frnk.(T[; Bè) d?IsK ~ tkbK s'I geV eè gSkV ;[fNnk nsè eJhnK ~ feqgkB eY eèwko ;[fNnk.146.

T[Eè oD-G{wh ftu pj[s f}nkdk d?Is wkoè rJè. T[BQK dè sB N[eVè N[eVèj' rJè. fco th T[j @wko' wko'# g[eko ojè ;B. fJe g?o th fgSè BjhI eodè; B . 1 47 .

eJh xkfJb x[wèoh yk eè fvr ojè ;B nsè vokT[DhnK FebK tkbè(@jkfJb#) pD eè Xosh T[sè fvr ojè ;B. (fco th) T[j :[ZX ~ fsnkr eèsd se B Gidè ;B, id se d[FN gqkD BjhI Svdè ;B.148.

fesfBnK Bè r[oi nsè r'cBè ;zGkbè j'Jè ;B. fesBè e; e; eè pkDubk ojè ;B. fesBè nkeV eè oD ftu x'Vè Buk ojè ;B. fesBè ;{owè MNgN oD-G{wh ftu i{M ojè ;B.149.

fesBè jh n?Im eè oD-yèso ftu x'Vè Buk ojè ;B nsè fesBè jh @wko'wko'# dh X[B Bkb roi ojè ;B. (T[j) wB ftu pj[s eq'XtkB j' eè wjkekb Bkb :[ZX eodè ;B.150.

ufos q 'gkfynkB 6 3 1

i/fse ;[GN e'fg efo nkJ/. wjk ekb s/s/ Jh ygkJ/.fsB e' w/d wk; G{n gok. pj[ n;[oB sk s/ pg[ Xok. 151.

wjk ekb s/ dJ/ ygkfJ. ;q'Bs ;' fgqEth ojh SkfJ.fsj s/ nfws n;[o T[fm Y{e/. wkofj wkfo d;" fdf; e{e/. 152.

e/fse eh pkjB efN vkok. eo/ o[zv fpB[ w[zv jikok.e/fse uho nX" nX vko/. Bkus G{s gq/s wstko/. 153.

i fsB e/ f;fo pjh feqgkB?. noX noX jP? i{M/ iPkB?.ri pkih b'Ns ej{` G{ go. ;[zGB ;pd ;[Bk ntBh so. 154.

frfo frfo go/ ej{` xk:b oB. Gkfi ub/ eJh j'fJ fpwB wB.Mwes ejh nf;B eh Xkok. GGes o[zv w[zv fpeokok. 155.

G[izr Szd

sjk i[X wkuk wjk pho y/sz. fpdko/ go/ pho fpqzdz fpu/s`.ej{` vkwo{` vj vjk ;pd pki?. ;[B/ dhj dkBtkB e' dqg Gki?. 156.

ej{` ;zy G/oh pi? skb Gko/. ej{` p/B phBk gB' n" Brko/.ej{` BkfJ Bkchfo:? Bkd n?;/. pi? x'o pkik gqb? ekb i?;/. 157.

ej{` S?B s{o? Brko? fwqd`r?. ej{` pk;[oh phB pki? ;[o`r?.ej{` prb sko`r pki/ pikt?. ej{` pkosk ozr Bhe/ ;[jkt?. 158.

ej{` MKM pki? ej{` skb n?;/. ej{` p/B[ phBk gqb? ekb i?;/.ej{` pk;[oh BkfJ Bkd? fwqdzr?. ej{` ;kozrh n" w[u`r? T[gzr?. 159.

ej{` rofi e? e? G[ik G{g m'e?. ej{` pho phokB eh okj o'e?.fes/ n;sq n" ;;sq b? b? ubkt?. fes/ uow b? u'N sk eh pikt?. 160.

ej{` o[zv ;'j? ej{` w[zv pke/. ej{` pho wko/ fpdko/ fB;ke/.ej{` pki wko/ rikoki i{M/. ej{` T[;N ekN/ Bjh iks p{M/. 161.

6 3 2 ;qh d;w-rqzE ;kfjp

fisBè th ;{owè eq'fXs j' eè (nrè) nkJè, wjk ekb Bè T[sBè jh ygkfdZsè. T[BQK dh fwM nsè wk; Xosh T[sè fvfrnk. T[; s'I j'o pj[s ;koè d?IsKBè Foho XkoB eo bJè.151.

wjk ekb Bè T[BQK ~ ygk fdZsk nsè bj{ Bkb Xosh ozrh rJh. T[; s'Ij'o pèF[wko d?Is T[m eè nk Y[eè nsè d;K fdFktK ftu @wko' wko'# e{eDbr è . 1 5 2 .

fesfBnK dhnK pKjtK eN fdZshnK nsè j}koK XV f;oK s'I fpBk eofdZsè. fesBè jh nX' nX uho ;[Nè. G{s nsè gqès wstkbè j' eè BuD brrJ è . 153 .

fisfBnK dè f;o T[sè feqgkBK ubhnK ;B, T[j itkB nZXè nZXè j' eè wkoèrJè. fesè x'Vè nsè jkEh Xosh T[sè b'N g'N j' ojè ;B nsè ;[zwK (y[oK) dètiD dh nktk} Xosh dè jèmK ;[DhIdh ;h.154.

oD-G{wh ftu fesè (;{owè) xkfJb j' eè fvr ojè ;B. eJh pèwBè j' eè(oD ftu'I) Gi ubè ;B. fesè sbtkoK dhnK XkoK uwe ojhnK ;B. (fesè)fGnkBe o[zv nsè w[zv Ge Ge eo ojè ;B.155.

G[izr Szd

T[Eè pj[s fGnkBe :[ZX wfunk j'fJnk ;h nsè ;{ofwnK dè i[N wkoè j'Jènuès gJè ;B. fesè vwo{ vj vj Fpd eodè ti ojè ;B (fi; ~) ;[D eèt^vè d?IsK dk jzeko d{o j' fojk ;h.156.

fesè ;zy, Gèoh, skb, pèB, thDk, s`p{oè (@gB'#) nsè Brkoè ti ojè ;B.fesè s{shnK, B\hohnK dk Bkd fJ; soQK dk j' fojk ;h, fi; soQK gob' ;wèIdk x'o tkik ti fojk j'tè.157.

fesè S?Dè, s[ohnK, Brkoè, fwqdzr, pz;oh, phB nsè u`rhnK ;[oK tkbè tkièti ojè ;B. fesè s{`pk (@prb#), sozr nkfd tkiè tikJè ik ojè ;B. fesè;'jDè Yzr Bkb tho-tkosk ;[DkJh ik ojh ;h.158.

fesè MKM, skb, pèB, phBk fJ; soQK ti ojhnK ;B fi; soQK gob' ekbdk wkj"b pfDnk j'tè. fesè pz;oh, FfjBkJh, fwqdzr, ;kozrh, w[uzr nsè T[gzrti ojè ;B.159.

fesè okiè ri ri eè G[iktK T[sè jZE wko ojè ;B. fesè ;{owè ;{ofwnKdk okj o'e ojè ;B. fesè (;{owè) n;sq nsè F;sq b? b? eè ubk ojè ;B nsèfesè YkbK b? eè T[BQK dhnK ;NK tikT[Idè (wkodè) ;B.160.

fesè pKeè (;{ofwnK dè) o[zv (XV) nsè fesè w[zv (f;o) F'G ojè ;B.fesè fBvo (@fB;keè#) ;{owè eNè tYè j'Jè wkoè gJè ;B. fesè x'Vè wkoè gJè ;Bnsè fesè jkEh i{Mè gJè ;B. fesè T{m eNè gJè ;B (i') gSkD ftu BjhInkT [ Id è ;B.161.

ufos q 'gkfynkB 6 3 3

ej{` uow pow? fro/ G{fw n?;/. pr/ p¤:'fs vko/ ;w? ;hs i?;/.rJ/ i{fM i'Xk ir/ i'o i`r?. wB' gkB e? Gzr ;'J/ wb`r?. 162.

fes/ vjvjk ;pd vto{ pikt?. fes/ okr wko{ yo/ y/s rkt?.j;? rofi m'e? G[ik gkN ckN?. fes/ pho phokB e/ w{zv ekN?. 163.

ej{` uzubk uko[ uho? pB?e?. po? iPkfB i'Xk i[fM:' iPkB X?e?.ej{` pho phokB e/ gkt g/b?. wjk izr i'Xk br/ ;[X ;/b?. 164.

ej{` iSBh fezBqBh nkfB e? e?. ej{` rzXqph d/tBh w'd jP? e?.ej{` nSok gSok rhs rkt?. ej{` uzubk nzubk e' pBkt?. 165.

ej{` d/t ezB¤:k Bu? skb d? e?. ej{` d?s g[sqh j;? w'd jP? e?.ej{` uzubk nzubk e' pBkt?. ej{` iSBh fezBqBh rhs rkt?. 166.

bo? nkfB i'Xk wjk s/i s? e?. fro/ gke ;kjhd :kehB jP? e?.ej{` pho pke/ Bukt? s[o`r?. ej{` izr i'Xk fpoki? T[szr?. 167.

ej{` pho pkB?s pho/ T[mkt?. ej{` y/s w? fyzr ysqh Bukt?.ej{` e'g e? e? jmh dks ukp?. fes/ w{zS n?m? fes/ gkr dkp?. 168.

d[j{` Uo rki/ ip? SsqXkoh. wu' b'j rkV' goh wkfo Gkoh.wjk e'g e? pho pkih T[ue?. br/ d/j w' xkfJ rkV/ GGe?. 169.

ej{` e[zvbkeko w[zv? fpoki?. by/ w[zv wkbkj[ e/ w[zv bki?.ej{` x{zw x{w? go/ pho Gkoh. wB' f;X¤: p?m/ br/ i'r skoh. 170.

sjk ;q'B eh e{b xkoh fpoki?. by? n;N Bd¤:kB e' dqg Gki?.sjk fpqzd pkih pj/ Beq i?;/. b;? ws dzsh wjk ;?b e?;/. 171.

X[ik fpqS sk w' pj/ iks n?;/. b;? vzv gsqh fpBk gsq i?;/.ej{` Ssq sk w' pj/ iks ekN/. wB' c/B ;/ pkfo w? p;sq ckN/. 172.

ej{` pkj ekNh pj/ iks n?;/. wB' gzu peqskB e/ Bkr i?;/.uV/ pho pkih pj/ iks wko/. ;BkjhB e/ ;Pko gko? gXko/. 173.

6 3 4 ;qh d;w-rqzE ;kfjp

fesè YkbK (@uow#) nsè etu (@pow#) Xosh T[sè fJ; soQK fvrè gJè;B, fi; soQK ;hD tèbè p;sqK ~ ftT[Is eè ofynk j'tè. }pod;s izr o{g:Zr ftu :'Xè fJ; soQK i{Mè gJè ;B, wkB' Gzr gh eè wbzr ;[sè gJè j'D.162.

fesè @vj vj# eodè v"o{ tikJè ik ojè ;B. fesè :[ZX-G{wh ftu wko{ okrpj[s rkfJnk ik fojk ;h. fesè (;{owè) j; eè G[iktK ~ m'edè ;B nsè fesèri eè gZNK T[sè jZE wkodè ;B. fesè ;{owè ;{ofwnK dk f;o eN ojè ;B.163.

fesè ngZSoktK (@uzubk#) ;[zdo p;sq ;ik eè T[BQK itkB :'fXnK ~ toojhnK ;B, i' :[ZX ftu i{Mè ;B. fesè :'Xè :'fXnK dè g?o (fgSè tb) Xedè;B. (T[;) wjkB izr ftu :'Xè u`rè Bè}è (wkoB ftu) brè j'Jè ;B.164.

fesè :eFDh, fezBqBh, rzXoph nsè dètBh (fJ;sohnK) gq;zB j' eè (ftuoojhnK ;B). fesè gohnK nsè ngZSoktK rhs rk ojhnK ;B. fesè fJ;sohnK(;[zdo) p;sO ;ik ojhnK ;B.165.

fesè dèt-ezfBnktK skb dè eè Bu ojhnK ;B nsè fesè d?Is-g[ZsohnKgq;zBsk g{ote j; ojhnK ;B. fesè fJ;sohnK ;[zdo p;sqK (@nzubk#) ~;ztko ojhnK ;B. fesè :eFDhnK nsè fezBqBhnK rhs rk ojhnK ;B.166.

wjkB sèi;th :'Xè r[Z;è ftu nk eè bV ojè ;B nsè fB;uè Bkb gftsqFjkds gqkgs eo eè fvr ojè ;B. fesè pKeè ;{owè x'Vè Buk ojè ;B nsèfesè izr ftu T[&Zuè :'Xè F'Gk gk ojè ;B.167.

fesè pKeè pho (:[ZX dè) phVè T[mk ojè ;B. fesè :[ZX-yèso ftu Ssqhx'Vè (@fyzr#) Buk ojè ;B. fesè o'j ftu nk eè jmh (;{owè) dzd ghj ojè;B. fesè (;{owè) w[ZSK wo'V ojè ;B nsè fesè g?o rv ojè ;B.168.

id'I d'jK gkf;nK s'I SsqXkoh (;{owè) riD brè, sK fGnkBe :[ZX wufrnk nsè pj[s wko-ekN j'D brh. pj[s nfXe eq'fXs j' eè ;?fBe nsè x'VèT[SbD brè. FohoK ftu brè v{zxè }]wK (ftu'I bj{) Ge Ge eoB brk.169.

fesè e[zvbdko (tkbK tkbè) f;o F'G ojè ;B (fiBQK ~) tèy eè fFt dè rbftu gJh w[zv-wkbk dè w[zv bik ojè ;B. fesè t^vè ;{owè x[zwèoh yk eè fvrè gJè;B. (fJzi gqshs j[zdk ;h) wkB' f;ZX :'r dh skVh brk eè p?mè j'D.170.

T[Eè bj{ dh Bdh tr ojh ;h, fi; ~ tèy eè nZm (gftsq) BdhnK dkx[wzv d{o j' fojk ;h. T[; ftu x'fVnK dè nBèe M[zv wrowZSK tKr tfj ojè;B. w;s jkEh t^vè gopsK fijè br ojè ;B.171.

T[; ftu M`vè fpqSK tKr fJ; soQK o[VQè ik ojè ;B fi; soQK fpBkgfsnK dè v`vè oVQdè ik ojè ;B. fesè T[; ftu eNè j'Jè Ssq tfj ojè ;B.Mr fJzi br ojh ;h wkB' cNè j'Jè p;sq gkDh ftu (o[VQ ojè j'D).172.

fesè eNh j'Jh pKj fJ; soQK o[VQh ik ojh ;h, wkB' fFt (@gzu peqskB#)dè ;Zg j'D. fesè x'V uVQè ;{owè wkoè j'Jè o[VQ ojè ;B, fitèI wFeK (@;BkjhB#)T[go ;tko j'Jè (ftnesh) gko ik ojè ;B.173.

ufos q 'gkfynkB 6 3 5

ej{` y'b yzv/ pj/ iks wko/. wB' J/em/ eS wS jP? gXko/.sjk gkr S{N/ pj/ iks n?;/. wB' sh; p¤:kwkB e/ Bkr i?;/. 174.

Myh M[zv ik w? eNkoh fpoki?. by/ fyzr pke/ pbh Bkr bki?.ej{` uow ekN/ fro/ ;;sq n;sq?. ej{` pho pkih pj/ iks p;sq?. 175.

jbkukb e? e? jmh d?s Y{e/. uj{` Uo rki/ wjk ekb i{ e/.fes/ e'g e? ;;sq n;sq? ubkt?. fes/ ;zy n" Ghw G/oh pikt?. 176.

wjk c{fb chbh Brko/ pi? e?. ub/ d[zdGh skfi:" e/ ;[B? e?.wu/ e'g e? ;[ T[;Nh dwkw/. wB' pki N[N/ by/ bkb skw/. 177.

fes/ pho pke/ Xo/ bkb pkB/. fes/ ;¤:kw n" ;/s ehB/ fB;kB/.fes/ jofs :" ghs pkB/ ;[jkJ/. jmh u[zr pkX/ ub/ y/s nkJ/. 178.

fes/ Ykb Ykg? fes/ u'N UN?. ;G? nkfB i{M? Gi? e'N e'N?.fes/ ;{b n" ;?jEh fyzr y/b?. fes/ gk; n" go; b? gkt g/b?. 179.

fes/ gkyo? vkfo e? skfi:" g?. uV? uko[ ikw? fes/ pkfi:" g?.fes/ wd dzshfB:" g? fpoki?. wB' pkoD/;/ uV/ fJzdq bki?. 180.

fes/ yuoko'j p?oh fpoki?. fes/ roXG? g? uV/ ;{o rki?.fes/ dkBt" g? uV/ d?s Gko/. uj{` Uo rki/ ;[ d? e? Brko/. 181.

fes/ wkfjyh g? uV/ d?s Y{e/. fes/ ;{eok ;Pko jP? nkfB M{e/.fes/ dkBt' g? uV/ d?s Gko/. uj{` Uo s/ wko wko? g[eko?. 182.

fes/ ;og n;tko j? e? f;XkJ/. fes/ ;Pko px¤:ko jP? d[;N nkJ/.fes/ uhfs:" g? uV/ e'g e? e?. fes/ uhso' g? uV/ s/i s? e?. 183.

fes/ ukeu[zXq uV/ eke pkjh. nm{jkB e" ;Pko e/s/ f;gkjh.fes/ pho pkBh uV/ fpqX frX?. wB' X¤:kB bkr/ b;? ;[X f;X?. 184.

6 3 6 ;qh d;w-rqzE ;kfjp

fesè (N[ZNè j'Jè) yzvè nsè fwnkB (fJ; soQK) tjè ik ojè ;B, wkB' eZSnsè wZS fJe^mè j' eè o[VQè ik ojè j'D. T[Eè y[bQhnK j'JhnK grVhnK fJ; soQKo[VQdhnK ik ojhnK ;B, wkB' shj fpnkwkB (d' r}K dh bzpkJh dk wkB) b`pè; Zg j'D.174.

T[; ftu eNkoK wZSbhnK dè M[zv torhnK F'GdhnK ;B. pKfenK x'fVnK~ tèy eè pbtkB Bkr th bikT[Idè ;B. fesè YkbK (@uow#) eNhnK gJhnK;B nsè (fesè) n;sq nsè F;sq fvrè gJè ;B. fesè ;{owè nsè x'Vè p;sqK;wès o[VQè ik ojè ;B.175.

jmh d?Is jbub eo eè nkD Y[eè ;B nsè wjk ekb ih dè u"jK gk;èriD brè ;B. fesè eq'fXs j' eè n;sq F;sq ubk ojè ;B nsè fesè ;zy nsèt^vhnK GèohnK tik ojè ;B.176.

wjkts (@chbh#) pj[s gq;zB j' eè Brkoè tik ojè ;B nsè x'fVnK T[sèe;è Brkoè (tik eè) ;[DkJh ik ojè ;B. T{mK T[sè pzBQè Brkoè eq'X ;fjs tikJèik ojè ;B, wkB' bkb (wk; dh) ][oke ~ tèy eè pk} N[N eè g? ojè j'D.177.

fesè pKeè ;{ofwnK Bè bkb pkDè Xkoè j'Jè ;B. fesè ;\?d nsè ekbè ozr dèfBFkB (M`vè) pDkJ/ j'J/ ;B. fesè joè nsè ghbè pkDè fJ; soQK F'GkfJwkB ;B,wkB' i[N pzBQ eè jmh ;{owè :[ZX yèso ftu nk rJè j'D.178.

fesè YkbK Bkb Yfenk ik fojk ;h nsè fesè u'N s'I UN bJh ik ojh;h. ;koè nk eè i{M ojè ;B nsè pj[s ;koè Gih ik ojè ;B. fesè fsqF{bK nsè;?jEhnK Bkb x'fVnK (T[go uVQ eè) :[ZX eqhVk ehsh ik ojh ;h. fesè gk;(ckjh) nsè e[jkVè b� eè edwK ~ nrè tXkfJnk ik fojk ;h.179.

fesè x'fVnK T[sè ekmhnK gk eè ns/ fes/ ;[zdo ikfwnK (ftu ;{owè)sk}hnK T[go uVQ eè ik ojè ;B. fesè (;{owè) w;s jkEhnK T[sè fpoki ojè;B, wkB' n?okts jkEh (@pkoDè;è#) T[sè ufVQnk fJzdo bik fojk j'tè.180.

fesè yuoK T[sè uVQè t?oh fpoki ojè ;B. fes/ y'fsnK T[sè uVQè ;{owèri ojè ;B. fesè dkBtK T[sè Gkoh d?Is uVèQ j'Jè ;B nsè Brkoè tik eè u"jKgkf;nK ftu ri ojè ;B.181.

fesè M'fNnK T[sè uV eè d?Is Y[e ojè ;B. fesè ;{oK T[sè ;tko j' eè(d?Is) nk vNè ;B. fesè Gkoè d?Is dkBtK T[sè uVQè j'Jè ;B nsè u"jK gkf;nKs'I @wko' wko'# g[eko ojè ;B.182.

fesè d[FN (t?oh) ;ZgK T[sè ;tko j' eè nsè fesè pfxnkVK T[sè uVQ eènkJè ;B. fesè eq'fXs j'Jè uhfsnK T[sè uVQ eè nsè fesè s^sè j' eè uhsbK(fwqrK) T[sè ;tko j' eè nk gj[̀uè ;B.183.

fesè SS{̀do eKtK T_go uVQè j'J/ ub ojè ;B nsè fesBè f;gkjh nm{fJnKT[sè ;tko ;B. fesè gqw[y ;{owè tZvhnK frZXK T[sè uVQè j'Jè ;B. (fJzi gqshsj[zdè ;B) wkB' F[ZX f;ZX ;wkXh brk eè F'Gd/ j'D.184.

ufos q 'gkfynkB 6 3 7

jmh pfX r'gk r[fbsqkB pke/. poihb/ eNhb/ jmhb/ fB;Ke/.wjk i[X wkbh Go/ e'g Gko/. uj{` Uo s? nGq i¤:' uhseko/. 185.

pv/ dks ekY/ ub/ e'fg Gko/. bj/ jkE w? gp gsqh T[gko/.fes/ ;{b ;?Eh ;{nk jkE bhB/. wzv/ nkfB wko{ wjk o'; ehB/. 186.

jmh jke jke? T[mkt? s[o`r?. wjk pho pke/ ir/ i'o i`r?.;{nk ;Kr bhB/ nfs nsqh Xosqh. wu/ nkfB e? e? Se/ S'G Ssqh. 187.

ej{` pho pho? bo? ;;sqXkoh. wB' ekS ekS/ Bu? fBqsekoh.ej{` ;{o ;Kr? g[n? Gkfs n?;/. uV? pk; pkihro? iPkB i?;/. 188.

ej{` nzr G`r? fro/ ;;sq n;sq?. ej{` pho pkihB e/ pow p;sq?.ej{` N'g NKe/ fro/ N'g N{N/. ej{` pho nGqkB eh Gkfs c{N/. 189.

u "gJ h

fJj fpfX pho y/s fpeokbk. wkus G:' nkfB fsj ekbk.wjk ekb eS[j{ sp e'g/. g[jwh gkt rkV efo o'g/. 190.

w'jBk;sq e/s/ w'fjs efo. po[Dk;sq G/ gqkB fesB jfo.gktek;sq G/ nfXe iokJ/. nfws ;[GN fwqs b'e gmkJ/. 191.

ik go wjk ekb nf; Mkok. J/e ;[GN s/ dP? efo vkok.i" dP? Bo go N[e nf; Xok. ukfo N{e fsB dP? e? eok. 192.

e/fse go/ ;[GN fpbbkjh. izp[e frX wk;[ b? ikjh.G?ot nkfB d[j{` GGeko?. ej{` w;kB febeNh wko?. 193.

e/fse ;[GN nkfB jh Y{e?. wkofj wkfo d;' fdf; e{e?.wjk ekb go i/ fpqD eojh. e[zms j'fJ XofB fro gojh. 194.

pj[fo e'g efo n;[o ngkok.n wjk ekb ej eos gqjkok.s/ t? J/e o{g jP? ikjh. wjk ekb e/ wX¤: ;wkjh. 195.

6 3 8 ;qh d;w-rqzE ;kfjp

jmh ;{ofwnK Bè r'gk nsè T[IrbhnK ~ YeD tkbè b'jè dè d;skBè(@r[fbsqkB#) XkoB ehsè j'Jè ;B. (T[j pj[s) em'o, eND tkbè, jm tkbè nsèfBvo ;B. T[j wjk :[ZX ~ wzvD tkbè nsè eq'X Bkb pj[s Goè j'Jè (:'Xè)u"jK gkf;nK s'I pdb tKr ri ojè ;B.185.

t^vè dzd eY eè nsè ]{p o'j ftu nk eè (T[BQK Bè) jZE ftu gops nsèfpqS (@gsOh#) g[N eè bJè j'Jè ;B. fesè jZE ftu fsqF{b, ;?jEh nsè Gkbè (@;{nk#)bJè j'Jè ;B nsè pj[s nfXe eq'X eo eè fGnkBe :[ZX wuk fdZsk ;h.186.

jmh :'Xè x'fVnK ~ fje fje e/ T[sèfis eo ojè ;B nsè pKeè wjkpho:[ZX eoB bJh ;uès j' ojè ;B. pj[s ;koè GkfbnK, ;KrK nsè n;sqK ~XkoB eoB tkbè Ssqh ;{owè r[̂;è ftu nk eè :[ZX-G{wh ftu nk vNè ;B.187.

fesè F;sqXkoh ;{owè ;{ofwnK Bkb bV ojè ;B. (fJzi brdk ;h) wkB'(BNK tKr) ;{owè ;i Xi eè Bku Bu ojè j'D. fesè ;{owè ;KrK ftu fJ;soQK go[uè j'Jè ;B fitèI pkihroK tKr itkB pK; T[sè uVQè j'Jè jB.188.

fesè nzr N[Nè j'Jè gJè jB nsè fesè n;sq nsè F;sq fvrè j'Jè ;B. fesè;{ofwnK nsè x'fVnK dè etu nsè p;sq (gJè j'Jè ;B). fesè (f;oK T[sè) gkJèN'g (ns/ wZE/ T[s/ brkJ/ b'j/ d/) fNZe/ N[N eè fvr gJè ;B nsè fesè ;{owèpdbK tKr cNè gJè ;B.189.u "gJ h

fJ; soQK dk T[; ;wèI T[Eè fGnkBe :[ZX F[o{ j' frnk. sd wjk ekbpj[s o'j ftu nkJè nsè G{wh T[sè uzrh soQK g?o rv eè iwk bJè.190.

w'jB n;sq Bkb eJhnK ~ w'fjs (pè;[ZX) eo fdZsk nsè to[D n;sqBkb fesfBnK dè gqkD jo bJè. nrB n;sq Sv eè pj[s ;koè (;{ofwnK) ~;kV fdZsk. pèF[wko :'fXnK ~ :w-b'e gj[`uk fdZsk.191.

fi; T[sè wjk ekb Bè sbtko dk tko ehsk, (T[;) :'Xè ~ fJe s'I d'eo fdZsk (noEks--d' N'Nè eo fdZsè). iè d' N[eVè j'Jè p`fdnK T[sè E'Vh fizBhsbtko ubkJh sK T_BQK d/ d' s'I uko N[eVè eo fdZsè.192.

fesBè jh ;{owè ftobkg eo ojè ;B. (T[BQK dk) wk; frdV nsè frZXKb? ik ojhnK ;B. fesè G?o' nk eè GGeko fojk ;h nsè fesè w;kB (gqès)febekohnK wko ojè ;B.193.

fesBè jh ;{owè fco nkD Y[e/ ;B nsè d;K fdFktK ftu @wko' wko'# e{eojè ;B. i' th (jfEnko) wjk ekb ~ xkfJb eodk ;h, T[j yz[Yk j' eè XoshT[sè fvr g?Idk ;h.194.

pèF[wko d?Is eq'X eo eè fco wjk ekb T[sè tko eo ojè ;B. T[j T[;wjk ekb Bkb fJe o{g jh j' iKdè ;B nsè T[; ftu ;wk iKdè ;B.195.

ufos q 'gkfynkB 6 3 9

fifw e'Jh pkfo pkfo go wko?. j's bhB fsj wkM ;[Xko?.g[fB e'Jh skfj B ;es gSkBh. nkfrb nkfj fe w'ok gkBh. 196.

fJj fpfX GJ/ ;;sq ip bhBk. n;[oB e'g nfws sp ehBk.ekgs nfXe fus w' rJ/. ;;sq n;sq b? nkts GJ/. 197.

iPkb sih efo e'g fB;kuo. fsB s/ GJ/ gmkB XB[y Xo.g[fB w[y s/ T[bek i/ ekY/. sk s/ w[rb T[gfi G/ mkY/. 198.

g[fB fof; sB fsB ;Pk; fBeko/. ;?:d ;/y GJ/ fo; tko/.XkJ/ ;;sq n;sq eo b? e?. swfe s/i oB s[oh Bu? e?. 199.

ykB gmkB Y[e/ fof; e? e?. e'fg feqgkB BrB eo b? e?.wjk ekb e" eos gqjkok. J/e B T[gos o'w T[gkok. 200.

nfws ykB efo e'g f;Xko/. wd efo GJ/ ;eb wstko/.T[wv/ nfws wb/SB e/ rB. fsB e/ Bkw ejs s[w ;" GfB. 201.

Bkjo ykB MVkMV ykBk. ykB fBjzr GVzr i[nkBk.n"o MVzr ykB oB Xk:'. nfws ;;sq eo bJ/ f;Xk:'. 202.

p?ow ykB pjkd[o ykBk. pbtzv ykB pv' ;[o r¤:kBk.o[;sw ykB e'g efo ub'. bhB/ nfws ;?B ;zr Gb'. 203.

j;B ykB j[;?B ykB GB. ykB w[jzwd b? wb/S rB.;w; ykB ;w;o' ykBk. ub/ gh; efo dks i[nkBk. 204.

nkts jh ehJ/ pkB gqjkok. wjk ekb eo ujs ;zxkok.wjk ekb ;o ubs fBjko/. N{e ;jz;q fgqEh efo vko/. 205.

vko/ ;s ;s N{e fgqEh efo. wjk ekb efo e'g nfws ;o.fJe fJe ;o sB pj[fo gqjko/. fro/ gmkB ;[ G{fw wzMko/. 206.

efN fBjzre okyk dP? Xo. wko/ nfws MVkMV yk ;o.ykB GVzr pj[fo oB wko/. d/ys ukoD f;X jiko/. 207.

Bkjo yk r?os yk wkok. pbtzv yk ek ;h; T[skok.;/o ykB efN s/ efN vkfo:'. p?ow yk rfj e/; gSkfo:'. 208.

6 4 0 ;qh d;w-rqzE ;kfjp

fitèI e'Jh gkDh T[sè gkDh wkoè sK T[j T[; ftu jh ;wk iKdk j?. fcoe'Jh T[; ~ gSkD BjhI ;edk fe gfjbk gkDh fejVk ;h nsè wèok gkDhfejVk j ?.196.

fJ; soQK id ;koè F;sq (wjk ekb ftu) bhB j' rJè, sd d?IsK Bè pj[snfXe eq'X ehsk. (T[j) wB ftu pj[s vo rJè nsè n;sq nsè F;sq b? eènk rJè.197.

d?IsK Bè eq'fXs j' eè (w®jK ftu') nrBh T[rbh, T[; s'I XB[FXkoh gmkBg?dk j' rJè. (T[BQK Bè) fco w{zj s'I nZr (nzrkoè) eYh, T[; s'I w[rab g?dk j'eè vN rJè.198.

T[BQK Bè fco o'j ftu nk eè ;[nk; eYè, T[BQK s'I eq'Xh ;Z:d nsè Fèyg?dk j' rJè. T[j n;sq nsè F;sq jZEK ftu b? eè nsè x'fVnK ~ T[e;k eèBukT[Idè j'Jè oD-G|wh ftu Xk eè g? rJè.199.

]kB nsè gmkB eq'XtkB j' eè nsè jZE ftu BzrhnK sbtkoK b� eè nkDY[eè. T[j wjk ekb T[sè tko eodè ;B, go T[; dk fJe tkb th T[ykV BjhI;ed è ;B.200.

Fokp ftu g{oh soQK wdj'F j' eè pèF[wko ]kB o'j ftu nk eè ub gJè.wbèSK dè nDfrDs (;{ofwnK dè) db T[wv gJè. T[BQK dè BK s[jk~ d;dkj K . 201 .

Bkjo ]kB, MVkMV ]kB, fBjzr ]kB, GVzr (]kB) nsè MVzr ]kB (nkfdbVkeè :'Xè) nkgDè jZEK ftu pèfj;kp F;sq b? eè oD-G{wh ftu uVQ nkJè.202.

p?ow ]kB, pjkd[o ]kB, pbtzv ]kB nsè o[;sw ]kB nkfd t^vè f;nkDèd?Is pj[s ;koh ;?Bk Bkb b? eè o'j ftu nk eè ub gJè.203.

j;B ]kB, j[;?B ]kB, w[jzwd ]kB, Fw; ]kB nsè ;w;o' ]kB pj[s;koh ;?Bk Bkb b? eè dzd ghIjdè j'Jè ub gJè.204.

(T[BQK Bè) nkT[IfdnK jh pkDK dè tko ehsè. (T[j) wjk ekb ~ wko dèDkukj[zdè ;B. wjk ekb ubdè j'Jè pkDK ~ tèydk nsè (T[BQK dè) j}koK N'Nè eoeè Xosh T[sè ;[N fdzdk.205.

wjk ekb Bè pj[s eq'X eo eè pèF[wko pkD ubk eè (T[BQK shoK ~) ;" ;"(@;s, ;s#) N'Nè eo eè Xosh T[sè ;[N fdZsk. T[; (wjk ekb) Bè fco fJe fJesho ubkfJnk (fi; Bkb pj[s ;koè) gmkB Xosh T[sè fvr gJè.206.

(T[; Bè) fBjzr ]kB ~ d' fjZf;nK ftu eN eè oy fdZsk nsè MVkMV]kB ~ th pj[s sho wkoè. fco j}koK ukoDK nsè f;ZXK dè tèydè j'fJnKGVzr ]kB ~ oD-yèso ftu wko fdZsk.207.

Bkjo ]kB nsè r?os ]kB ~ wko fdZsk nsè pbtzv ]kB dk f;o T[skofdZsk. Fèo ]kB ~ be (@efN#) s'I eN fdZsk nsè p?ow ]kB ~ tkbK s'I geVeè gSkV fdZsk.208.

ufos q 'gkfynkB 6 4 1

g[fB efo e'g pjkd[o ykBk. Skv/ sp? fpf;y fof; BkBk.wjk ekb e[g pkB gqjko'. frfo:' ejk b" bo? fpuko'. 209.

fJj fpfX jBh gmkBh ;?Bk. w[rbB gok wfX eS[ G? Bk.fSBfee w' pj[ ;[GN frokJ/. ikB[ fJzdq gops ;/ xkJ/. 210.

p?ow p/r w[rb e" wkok. :{;c yk efN s/ efN vkok.skfjo p/r fNek ;zrqkwk. nzs frfo:' fGfo e? dP? ikwk. 211.

B{ow p/r pj[fo fof; wkfo:'. nkfdb p/rfj pj[fo gqikfo:'.sqkf;s GJh wb/Sh ;?Bk. nk:[X ;ek jkE e'Jh b? Bk. 212.

Gi/ gmkB w[rb j{` Gki/. ;?:d nkfB d;" fdf; rki/.fco/ gmkB fpwB i/ GJ/. pj[fo XB[y N`e'os rJ/. 213.

nkts jh j[;?B yk i{Mk. j;B ykB ;Bw[y jP? b{Mk.pj[fo w[jzwd yk bfo wfo:'. ikBe ;bG dhg wfj gfo:'. 214.

;?d j[;?B e'g efo roi'. ikco ;?d ojk Bfj poi'.b'j gqizs pkB sfB wko/. GJ/ bhB Bfj pj[fo fBjko/. 215.

pj[o' nfws e'g ej efo e?. Skv/ fpf;y XB[y e" Xfo e?.S{Ns GJ/ ;bG eh fifw ;o. bhB GJ/ Bfj by/ fdqrB efo. 216.

fJj fpfX wkfo ;?:dh ;?Bk. ;/y c"i Gkih fpB[ u?Bk.wjk ekb ip Gi/ fBjko/. fpf;y e'g Bfj skfj gqjko/. 217.

pj[o" fGo/ ;/y Gfo bkik. b? b? ;;sq n;sq ;G ;kik.fifw fwqr pX fwqrgfs e" sejh. Mfy Mfy fros wkfo Bfj ;ejh. 218.

;/y cohd jBk ssekbk. ;/y T[i?B jBk fpeokbk.;/y nwkB[bj g[fB wkfo:'. ;/y tbh e' ;?B ;zxkfo:'. 219.

fsb fsb gkfJ ;[GN ej{` eo/. uow pow oB w' ej{` Mo/.Gfy Gfy T[m? ;[GN ej{` eq[Xk. dko[D wfu:' n?; sj i[Xk. 220.

6 4 2 ;qh d;w-rqzE ;kfjp

fco pjkd[o ]kB Bè eq'X ehsk nsè o'j ftu nk eè sd pj[s ;koè pkDSvè. wjk ekb Bè eq'X ftu nk eè shoK dk gqjko ehsk. (T[j) ftukok ed'Ise bVdk, (nkyo) fvr fgnk.209.

fJ; soQK gmkBh ;?Bk ~ wko fdZsk, go w[rab ;?Bk ftu niè e'Jh vog?dk B j'fJnk. fJe fSD ftu pj[s ;koè ;{owè fvrk fdZsè. (fJzi gshs j[zdk;h) wkB' fJzdo Bè gopsK tofrnK ~ wko fdZsk j'tè.210.

p?ow pèr w[rab ~ wko fdZsk nsè :{;\ ]kB ~ be s'I eN ;[fNnk.skfjo pèr (e[M ;wèI bJh) :[ZX yèso ftu fNfenk fojk, go fco d' gfjobV eè fvr fgnk.211.

fco o'j ftu nk eè B{ow pèr ~ wko fdZsk nsè wro'I nkfdb pèr ~;kV fdZsk. (fJ; soQK) wbèS ;?Bk vo rJh nsè e'Jh th jZE ftu F;sq B; zGkb ;fenk.212.

gmkB Gi rJè nsè w[rab th d"V rJèè. (fJ; fgS'I) d;K gkf;nK s'I;Z:d nkD riè. (fco) T[dk; j'Jè gmkB gos gJè nsè fco XB[FK ~ NzekoBbr è . 2 1 3 .

nkT[IfdnK jh j[;?B ]kB i{M frnk nsè j;B ]kB ;kjwDè vN eè wkfonkfrnk. fco w[jzwd ]kB bV eè wkfonk frnk. (fJzi brdk ;h) wkB' gszrkdhge T[go fvr fgnk j'tè.214.

;Z:d j[;?B eq'fXs j' eè rfink nsè ik\o ;Z:d th o'fenK o[e B;fenk. T[BQK dè Foho ftu b'jè (dè etu) se pkD wkoè i' (T[BQK dè FohoKftu) jh y[G rJè, fco ftykJh B fdZsè.215.

fco pj[s nfXe eq'X eo eè, XB[F T[sè uVQk eè pkD Svè. T[j shogs`frnK tKr S{Nè nsè fco nfijè y[Gè fe nZyK Bkb tèyè B ik ;eè.216.

fJ; soQK ;Z:dK dh \"i wkoh rJh nsè FèyK dh ;?Bk pèu?B j' eè GirJh. wjk ekb Bè id T[BQK ~ GifdnK tèfynk, (sd) o'j ftu nk eè T[BQKT[sè pkD B ubkJè.217.

Fèy ;?fBe bki dè wkoè fco bVB brè nsè n;sqK F;sqK nkfd ~ b� eè;[;fis j' rJè. fitèI fjoB ~ wkoB tkbk Fèo ~ tèy eè My wkodk j'fJnkfvr g?Idk j? nsè wko BjhI ;edk.218.

Fèy \ohd ~ T[;è tèbè wko fdZsk nsè fGnkBe Fèy T[i?B ~ th ]sweo fdZsk. fco Fèy nwkB[Zbk ~ wko fdZsk nsè Fèy tbh dh ;?Bk ~ BFN eofd Zs k .219.

fesè ;{ofwnK ~ fsb fsb eo eè ;[N fdZsk nsè fesè YkbK (@uow#)nsè etu (@pow#) oD ftu fybo rJè. T[Eè nfijk j?psBke :[ZX wfunk fe;{ofwnK ~ eq'X Gyk Gyk eè T[mk fdzdk ;h.220.

ufos q 'gkfynkB 6 4 3

ej{` epzX fcos f;o fpBk. ej{` ;[GN rfj dksB fsqBk.oS oS efj skfj g[eko?. wjk ekb fifB jw? ;zxko?. 221.

ej{` nkfB vkfefB vjeko?. ej{` w;kB febeNh wko?.G{s fg;ku Bu/ p?skbk. pos fcos phoB ej pkbk. 222.

J/e? nS J/e jh pkjk. J/e uoB no[ noX ;Bkjk.fJj fpfX ;[GN fpeN jfB vko/. gtB pbh iB[ o{y T[yko/. 223.

fij nfo ekb feqgkB pjh f;o. fsB e/ ojh B ihteok fcfo.ik ej ekb yVr SP? r:k. noX? noX fSfBe wfj G:k. 224.

pjh ikfj f;o ;ofe ;o'jh. sk ek ojk ;h;[ jP? d'jh.ik e" pkB ekb ek bkrk. sk e/ gqkB pkB b? Gkrk. 225.

wko{ pis d'T{ fdf; n?;'. ikB[e gqb? ekb e/ n?;/.r'w[y MKMo s{o ngkok. Y'b fwqdzr w[uzr jikok. 226.

x'o nk:[XB fJj fpfX G:'. fij e' gko B feBj{` b:'.i/fse n;[o wb/S[gikJ/. wjk ekb fSB phu ygkJ/. 227.

pj[fo n;[o eq°Xs nfs G:'. nfws n;[o T[gokfi ;[ b:'.X{bh eoB fpfds e/;h GB. x'o dkV no[ ;q'Bs b'uB. 228.

roXp e/s[ wfjy X[i Bkwk. no[B B/sq T[gik ;zrqkwk.nf;X[i fBofy n;[o T[gi/ oB. wkos G:' dkBtB e/ rB. 229.

nf;X[i e'g nfXe ej eok. ;?B dkBtB e' oB jok.Gkfs Gkfs sB ;;sq gqjko/. fsb fsb gkfJ ;[GN efN vko/. 230.

fJj fpfX jBh ;?B nf;X[i ip. ekgs G:' n;[o fi: w' sp.nfws n;[o oB n"o gqek;/. fsB e' ejs Bkw fpB[ ;k;/. 231.

rhX X[ik eke X[i okS;. T[b{ e/s[ ph:' pv okS;.nf;X[i e/ oB ;w[fj f;XkJ/. wkfo wkfo uj{` Uo T[xkJ/. 232.

fpf;yB fpq;fN eoh e'gfj efo. ibXo n?; pv/ G{Xo go.;;sq n;sq efo e'g gqjko/. uNgN ;[GN fpefN efN vko?. 233.

6 4 4 ;qh d;w-rqzE ;kfjp

ufos q 'gkfynkB 6 4 5

fesè f;o s'I fpBk XV x[zw ojè ;B nsè fesè ;{ofwnK Bè dzdK ftu xkjgefVnk j'fJnk ;h. (noEks--JhB wzB ojè ;B). T[j @puk bU, puk bU#dh g[eko eo eè wjk ekb ~ efj ojè ;B fe ;k~ B wkfoU.221.

fesè vkeDhnK nk eè @vj vj# eo ojhnK ;B nsè fesè @w;kB# (gqès)febekohnK wko ojè ;B. fesè G{s, fgFku nsè p?skb Bu ojè ;B nsè;{ofwnK ~ ngZSoktK to ojhnK ;B.222.

(fe;è ;{owè dh) fJe nZy ;h nsè fe;è dh fJe jh pKj. fe;è dk fJeg?o ;h nsè nZXk etu ;h. fJ; soQK fGnkBe ;{owè wko ;[Nè, wkB' sè} jtk BèfpqS T[ykV fdZsè j'D.223.

fi; t?oh dè f;o T[sè ekb dh feqgkB tih, T[BQK ftu fco ihtB-Fesh(@ihteok#� ihtB-ebk) B ojh. fi; ~ ekb dh sbtko S'j th rJh, T[jfSD Go ftu nX' nZX j' frnk.224.

fi; dè f;o T[sè @;oe# eodh sbtko ti rJh sK T[; dk f;o d' N'Nèj' eè ofj frnk. fi; ~ ekb dk pkD br frnk, T[; dè gqkD ~ pkD b? eèGi frnk.225.

d'jK gkf;nK ftu wko{ Brkoè fJ; soQK ti ojè ;B wkB' gob' ekbftu tiD tkfbnK torè j'D. r'w[y, MKMo, s[ohnK, Y'b, fwqdzr, w[uzr nkfdj}koK dh frDsh ftu (ti ojè) ;B.226.

fJ; soQK dk x'o :[ZX j'fJnk, fi; dk e'Jh th nzs B gk ;fenk. d?IsK BèfisBè th wbèS (w[rab) g?dk ehsè ;B, wjk ekb Bè T[BQK ~ fSD ftu ygk fdZsk.227.

d?Is fco pj[s eq'XtkB j' rJè. T[BQK Bè j'o nBzs d?Is g?dk eo bJè. (T_BQKftu) X{bh eoB, eè;h, x'o dkVQ nsè ;q'Bs b'uB Fkwb d;è iKdè ;B.228.

roXp eès[, wfjy X[i, nsè no[B Bèsq BK (dè d?Is) :[ZX ftu g?dk j'rJè. T[BQK ~ oD ftu g?dk j[̀fdnK tèy eè wjk ekb (@nf;X[i#) Bè d?IsK dèdb ygk fdZsè.229.

nf;X[i Bè pj[s eq'X ehsk nsè d?IsK dh ;?Bk ~ oD ftu jo fbnk(noEks� wko w[ekfJnk). GKs GKs dè F;sq wko eè T[BQK ;{ofwnK ~ N'Nè N'Nèeo fdZsk.230.

id nf;X[i Bè fJ; soQK (d?Is) ;?Bk wko fdZsh sd d?Is wB ftu ezpDbrk rJè. oD ftu pèF[wko d?Is j'o gqrN j' rJè. T[BQK dè BK (j[D w?I) fpBk;kj fbnK efjzdk jK (noEks� brksko efj`dk jK).231.

rhX X[ik, eke X[i d?Is nsè j'o T[b{ eès[ BK dè t^vè d?Is oD ftunf;X[i dè ;kjwDè nk eè vNè nsè u"jK gk;è @wko' wko'# efjD brè.232.

T[BQK Bè eq'fXs j' eè pkDK dh (fJ; soQK) poyk ehsh fitèI pdb tfvnKgjkVK T[sè (eodè jB). (nf;X[i Bè) eq'fXs j' eè F;sqK n;sqK dè tko ehsènsè MN gN fGnkBe :'Xè eN ;[Nè.233.

j[nz ;pd nf;X[ifj T[ukok. fsj s/ nkfX p¤:kfX pg[ Xkok.;hs iPo no T[;B skg GB/. SJh o'r no[ ;zB¤:gks rB. 234.

pkfJ fgs¤: ec T[gis GJ/. sk s/ G/d nfws jP? rJ/.Bkw fsB? rB gqrN ;[BkT{. n:[o p/fd:B ;GB foMkT{. 235.

nkw gks no ;q'Bs gks. noX f;ok no[ fjqd? ;zxks.gqkB pkfJ nkgkB pkfJ GfB. dzs o'r no[ dkV ghV rB. 236.

;{yk io s/fJ:k u"Ek:k. n;N fdt;:' no[ ph;k:k.v/Y wkf;:k g[fB sg G:'. dks ekY d?sB go X:'. 237.

chbgkt g[fB ikB{ o'rk. T[gik d/B d[;N db ;'rk.yJh ;[ pkdh GJh wt/;h. gKv o'r ghB; efN d/;h. 238.

fuBfr gqw/t Gfrzdq dy{sqk. gEoh pkfJ fcozr nXB/sqk.rbs e[;N T[gik d[;NB sB. ;/s e[;N e/fsB e/ G:' GB. 239.

e/s/ ;sq[ ;{b jP? wo/. e/s/ nKs o'r s/ No/.;zrqjBh ;zrqj d[;N fe:. ih:B e' g[fB Bkw B fsB fb:. 240.

e/s/ T[gi ;hsbk wo/. e/s/ nfrfB pkt s/ io/.Gow fus e/s/ jP? wo/. T[do o'r e/s/ nfo No/. 241.

ip nf;X[i n; o'r gqek;/. nfXe ;sq[ skgs jP? sqk;/.ik e/ sB rB dJh fdykJh. fsB" ih:s eh nk; u[ekJh. 242.

e/fse d[;N skg sB sg?. e/fse T[do o'r jP? yg?.feseB nkfB ekgBh uYh. e/fse pkfJ fgs sB pYh. 243.

T[do fpeko fes/ wfo rJ/. skgfs fese skg sB GJ/.feseB ;zB¤:gks jP? r:'. e/fsB pkfJ fgs ec G:'. 244.

e/fse wo/ w{zv eh ghok. fese pkfJ s/ GJ/ nXhok.e/fse SJh o'r S? fe:'. e/sB Bk; pkfJ s/ fE:'. 245.

6 4 6 ;qh d;w-rqzE ;kfjp

sd nf;X[i Bè @j[nz# Fpd T[ukfonk, fi; s'I nkfX-ftnkfX o'rK BèiBw fbnk. T[BQK dè BK frDdk jK-- ;hs o'r, iPo o'r, T[;B skg, yJh o'rnsè ;`fB-gks o'r.234.

tkJh, fgs, ec nkfd o'r g?dk j' rJè nsè T[BQK dè nr'I eJh Gèd j'rJè. (w?I) j[D T[BQK dè BK ;gFN ;[DkT[Idk jK nsè ;koè n:[otèdhnK (t?dK) ~gq;zB eodk jK.235.

fJBQK o'rK dè BK frD'� nkw-gks, ;q'Bs-gks, noX-f;ok (ghV), fjqd?;zxks (fjodè dk o[eDk), gqkD tk:{, ngkB tk:{, dzs-o'r nsè dkVQ-ghV.236.

fco ;'ek, sèJhnk iPo, u"Ek, nZm nsè thj fdBK tkbk, vèY wjhBè tkbkp[yko j'Jè, i' dzd eY eè d?IsK T[sè Xk eè gJè.237.

fco chbgkt nsè r'fvnK sè dod tkbè o'r ~ d[FNK dè dbK ~ eFNdèD bJh g?dk ehsk. (fJ; s'I pkd) yJh, pkdh, wtè;h (ptk;ho), gKv o'r(ghbhnk), ghB; (g[okDk }[ekw), efN dè;h (be dh ghV).238.

fuBr (Foho ftu'I fuDrK fBebD tkbk o'r), gqwèj, Gfrzdq, dy{sqk(fgFkp pzd j'D nEtk ;VB dk o'r), gEoh, pkfJ fcozr (nksFe dh fJefe;w), nXBèsqk (nzXoksqk) nsè rfbs e'jV BK dè o'r d[FNK dè sB ftug?dk j' rJè nsè eJhnK dè sB ftu ;\?d e'jV j' frnk.239.

eJh t?oh ;{b dh phwkoh Bkb wo rJè nsè eJh nKdoK dè o'r Bkb]sw j' rJè. eJhnK d[FNK ~ ;zrqfjDh dh phwkoh br rJh. T[BQK Bè fcoihD dk Bkw B fbnk.240.

eJh ;hsbk dh phwkoh g?dk j'D Bkb wo rJè nsè eJh tkJh nrBhBkb ;V w'Jè. eJh @Gow-fus# (o'r) Bkb wo rJè nsè eJh t?oh T[do-o'rBkb Nb rJè.241.

id nf;X[i Bè fJ; soQK dè o'rK ~ gqrN ehsk sK pj[s ;koè t?oh voBkb d[yh j' rJè. fi; dè Foho T[sè fe;è o'r Bè ftykJh fdZsh, T[; Bè ihDdh nk; Sv fdZsh.242.

fesBè d[FN skg Bkb sg rJè (noEks� wo rJè) nsè eJh T[doo'r Bkb yg rJè. fesfBnK ~ eKpk nkD ufVQnk nsè eJhnK dè Foho ftutk:{ nsè fgs tX rJh.243.

eJh gèN dè fteko eo eè wo rJè nsè fesBè skg Bkb ghfVs j' rJè.fesfBnK ~ ;`fBgks o'r j' frnk nsè fesfBnK ~ tk:{, fgs nsè e\ dhnKphwkohnK br rJhnK.244.

fesBè f;o dh ghV Bkb wo rJè nsè eJh tk:{ dè o'r Bkb nXho j'rJè. eJhnK ~ yJh o'r (sgèfde) Bè BFN eo fdZsk nsè eJh tk:{ (o'r)Bkb ]sw j' rJè.245.

ufos q 'gkfynkB 6 4 7

dkV ghV e/s/ wfo rJ/. pkfJ GJ/ pto/ eJh GJ/.fiB e" nkfB o'r sB rqk;k. sk ek gqkB d/j sfi Bk;k. 246.

u "gJ h

ejk br/ w? poB ;[BkT{. rqzE pYB s/ nfs vogkT{.fJj fpfX G:' dkBtB Bk;k. yVre/s[ n;[ fe:k swk;k. 247.

fJj fpfX sB dkBt ip wko/. g[fB nf;X[i n; wzsq fpuko/.i' fJB e' jP? j? oB nk;k. w[M? fdy? j? etB swk;k. 248.

fsB ej dhB n?; podkBk. s[ws/ j'fj ntyXh BkBk.fij e/ sB e" o'r ;zskt?. skfj ntyXh p/r fi:kt?. 249.

fJj fpfX d:' ip? podkBk. fwose j[s/ n;[o i/ BkBk.fsB s/ nfXe ntyXh fBe;h. ngB/ ;eb r[BB ej fpr;h. 250.

ik e/ d/j fgs¤: d[y d/Jh. ;' Gfy ioh pks eh b/Jh.fij dkBt e" pkfJ ;zskt?. ;' b? ioh fgs¤: eh ykt?. 251.

ik eh d/fjj ec d[y b¤:kt?. ;' b? ecBk;Bh upkt?.fJj fpfX n;[o GJ/ fpB[ o'rk. wkvs GJ/ i[X sfi ;'rk. 252.

nrfB n;sq Skvk sp dkBt. ik s/ GJ/ G;w pj[ wkBt.pko[Dk;sq sp ekb ubk:'. ;eb nrfB e' s/i fwNk:'. 253.

okS; gtB n;sq ;zXkBk. ik s/ T[vs GJ/ rB BkBk.G{Xok;sq sp ekb gqjkok. ;G f;teB e' gqkB T[pkok. 254.

w/x n;sq S'ok g[fB dkBt. Ghi rJ/ fij s/ ;G wkBt.pkfJ n;sq b? ekb ubk:'. ;G w/xB ssekb T[vk:'. 255.

okS;k;sq okS;fj ubk:'. pj[ n;[oB sk s/ T[gik:'.d/tsk;sq S'ok sp ekbk. n;[o ;?B e{Nk dojkbk. 256.

iS ns;q sp n;[o ubk:'. rzXqpk;sq b? ekb prk:'.s/ d'T{ nkg[ pho bfo wo/. N[e N[e jP? G{ go g[fB Mo/. 257.

6 4 8 ;qh d;w-rqzE ;kfjp

eJh dkVQ dh ghV Bkb wo rJè nsè eJh tk:{ (o'r) j' ikD ekoB p'bèj' rJè. fi; dè Foho ~ nk eè o'r Bè rq; fbnk, T[; dk gqkD Foho ~ Sveè Gi frnk.246.u "gJ h

feE'I se w?I toDB eo eè ;[DktK, (feT[Ife) rqzE dè tZvk j' ikD s'Ivodk jK. fJ; soQK d?IsK dk BkF j' frnk. yVr eès[ (wjk ekb) Bè fJ;soQK dk e"se ehsk.247.

id fJ; soQK dkBt wkoè rJè, sK nf;X[i (wjk ekb) Bè fJ; soQKftuko ehsk fe iè fJBQK ~ :[ZX eoB dh nk; j'Jèrh sK jh w?~ e'Jh swkFkfty kT [ Dr è .248.

sd (wjk ekb Bè) T[BQK ~ fJ; soQK todkB fdZsk fe s[jkvè s'I eJhgqeko dhnK n"FXhnK T[sgzB j'DrhnK. fi; dè sB ~ o'r ;skJèrk, T[; ~n"FXh s[os ihfts eo dètèrh.249.

id'I (wjk ekb Bè) fJ; soQK dk todkB fdZsk, sK wo u[eè nBèe d?IsK s'Ijh pj[s n"FXhnK fBeb nkJhnK. T[j nkgDè ;koè r[Dekoh sZsK Bkb ftef;s(Gog{o) ;B.250.

fi; (d?Is) dè Foho ~ fgs d[y fdzdh ;h, T[j tks dh iVh-p{Nh ykb?Idk ;h. fi; d?Is ~ tk:{ ;skT[Idh ;h, T[j fgs (tk:{) dh p{Nh yk b?Idk; h .251 .

fi; dh dèj ftu e\ d[y fbnkT[Idh ;h, T[j @ecBk;Bh# p{Nh upk b?Idk;h. fJ; soQK Bkb d?Is o'rK s'I w[es j' rJè. (T[BQK Bè) d[y ~ fsnkr eè :[ZXwuk fdZsk.252.

sd d?IsK Bè nrBh n;sq Sfvnk, fi; Bkb pj[s ;koè wB[Zy G;w j'rJè. sd ekb Bè to[D n;sq ubkfJnk (fi; Bkb) ;koh nZr dk sèi fwNfrn k .253.

d?IsK Bè gtB n;sq ~ ;kfXnk, fi; s'I nBèeK gqkDh T[v rJè. sd ekbBè G{Xo (gops) n;sq ubkfJnk nsè ;kfonK ;èteK dè gqkD puk bJè.254.

fco dkBtK Bè wèx n;sq ~ Sfvnk fi; Bkb ;koè wB[Zy fGi rJè. sdekb Bè tk:{ n;sq ubkfJnk (fi; Bkb) ;kfonK pdbK ~ s[os T[vk fdZsk.255.

d?IsK Bè (fco) okS; (okyF) n;sq ubkfJnk. T[; s'I pj[s d?Is g?dkehs/. sd ekb Bè dètsk n;sq Sfvnk, (fi; Bkb ;koh) d?Is ;?Bk ~ p[ohsoQK wko e[N fdZsk.256.

sd d?IsK Bè iS (:eF) n;sq ubkfJnk, sK ekb Bè rzXop n;sq trkwkfonk. T[j d'tèI tho (n;sq) nkg; ftu bV woè nsè N'Nè N'Nè j' eè fcoXosh T[sè fvr gJè.257.

ufos q 'gkfynkB 6 4 9

ukoDk;sq ip n;[o ;zXkBk. ukoD T[gi mkY G? BkBk.f;X n;sq nf; X[i sp S'ok. sk s/ w[y ;sqB e' s'ok. 258.

T[or n;sq b? n;[o gqjkok. sk s/ T[gi/ ;og ngkok.yrgfs n;sq sik sp ekbk. GfS rJ/ BkrB dojkbk. 259.

fps{ n;sq dkBtfj ubk:'. pj[ fpS{:B sk s/ T[gik:'.bf;Nek ;sq nf;X[i sp S'ok. ;G jh vKe nm{jB s'ok. 260.

;;sq n;sq n; n;[o ubkJ/. yVr e/s[ go eS[ B p;kJ/.n;sqB ;kE n;sq[ pj[ SJ/. ik e" br/ bhB s/ GJ/. 261.

bhB jP? rJ/ n;sq fBjko/. jkfJ jkfJ efo n;[o g[eko/.wjk w{Y fcfo e'g pYkJh. g[fB nf;X[i sB eoh bokJh. 262.

fJj fpfX G:' x'o ;zrqkwk. fBoys d/t dkBth pkwk.XzB¤: XzB¤: nf;X[i e" ej?. dkBt j/fo w'B jP? oj?. 263.

G[izr Szd

wjk o'; e? e? jmh c/fo rki/. uj{` Uo s/ x'o pkfdsq pki/.gqD' ;zy G/oh pi/ Y'b n?;/. gqb? ekb e/ ekb eh okfsq i?;/. 264.

pi/ ;zy n" dkBth G/o n?;h. ej? nk;[oh fpqs eh feqs i?;h.ej{` pho pki`s pke/ pikt?. wB' fus e' e'g Gky/ ;[Bkt?. 265.

fes/ pho piqkB e/ ;kE g/b/. Go/ p;sq b'j{ wB' ckr y/b/.w{J/ ykfJ e? d[;N e/s/ wo{o/. ;'J/ ikB wkbzr ykJ/ Xs{o/. 266.

fes/ N{e N{e/ pbh y/s j'J/. wB' ykfJ e? Gzr wkbzr ;'J/.fpoki? eN/ nzr p;sq' bg/N/. i[w/ e/ wB' o'i w? r"I; b/N/. 267.

ej{` vkeBh MkeBh jke wko?. T[m? Bkd Gko/ S{N? uhseko?.ej{` x{zfw G{`w? go/ y/s pkih. fBtki/ M[e? j? wB" ekfp ekih. 268.

6 5 0 ;qh d;w-rqzE ;kfjp

id d?IsK Bè ukoD n;sq Sfvnk, (sd) nBèe ukoD g?dk j' eè vNrJè. sd nf;X[i (wjk ekb) Bè @f;X# n;sq Sfvnk, fi; Bkb t?ohnK dk w{zjGzB fdZsk.258.

d?IsK Bè T[or n;sq b? eè ubkfJnk, fi; s'I pèF[wko ;Zg g?dk j' rJè.sd ekb Bè yrgfs (ro[V) n;sq Sfvnk, (T[; Bè) s[os ;ZgK ~ ykfbn k .259.

(sd) d?IsK Bè fpS{ n;sq ~ ubkfJnk, fi; s'I pj[s fpS{ g?dk j' rJè.sd nf;X[i (wjk ekb) Bè bFfNek n;sq Sfvnk, (i; Bkb) ;kfonK fpS{nK(nm{fjnK) dè vzr s'V ;[Nè.260.

d?IsK Bè fJ; soQK dè n;sq F;sq ubkJè, go yVr eès[ (wjk ekb) T[sè(T[BQK dk) e[M th t; B ufbnk. n;sqK Bkb pj[s n;sq nk eè tiè, fi; ~brè, T[;è ftu bhB j' rJè.261.

(id d?IsK Bè) bhB j'Jè n;sqK ~ tèfynk, (sd) d?Is @jkfJ jkfJ# eo eèg[ekoB brè. wjk w{oyK Bè r[̂;è ftu nk eè nf;X[i Bkb fco bVkJh F[o{ eofd Zs h .262.

fJ; soQK pj[s fGnkBe bVkJh j'Jh, fi; ~ dètfsnK nsè d?IsK dhnKfJ;sohnK B/ t/fynk. T[j nf;X[i ~ @XzB XzB# efjD brhnK nsè d?IsK ~tèy eè u[g j' ojhnK.263.G[izr Szd

pj[s o'j ftu nk eè jmh ;{owè fco riD br rJè nsè u"jK gkf;nKs'I fGnkBe tkiè tiD brè. gqD' (S'Nk Y'b), ;zy, GèohnK nsè Y'b fJ; soQKtiè fi; soQK gob' ekb dh oks tèbè (tiDrè).264.

d?IsK dè ;zy nsè GèohnK fJ; soQK ti ojhnK ;B fitèI T[j d?Is-fposhdh eoBh d; ojhnK j'D. fesè pKeè ;{owè tkiè tik eè wkB' nkgDè fus dèeq'X ~ p'b eè ;[Dk ojè j'D.265.

fesBè ;{owè piqK (pkDK) Bkb goè Xe fdZs/ ;B. (T[BQK dè) bj{ BkbfbpVè j'Jè p;sq fJzi brdè ;B wkB' j'bh yèvè j'D. fesBè d[;N wo'Vè yk eèwo rJè ;B. (fJzi gqshs j[zdk ;h wkB') wbzr Xs{ok yk eè ;"I rJ/ j'D.266.

fesè N'Nè N'Nè j'Jè ;{owè oD-yèso ftu gJè ;B, wkB' wbzr Gzr yk eè;[sè gJè j'D. T[j eNè j'Jè nzrK Bkb p;sqK ftu (fJ; soQK) fbgNè gJè ;B,wkB' i[wè (F[eotko) tkbè fdB dh Bwk} tèbè r"I; (\eho ftFèF) nzr fybkoeè b/N/ gJè j'D.267.

fesè vkeDhnK nsè frZXK (@MkeBh#) j[zeko ojhnK ;B. fesè T[&Zuè GkohBkd T[m ojè ;B nsè fesè uh]K dh nktk} j' ojh ;h. fesè :[ZX-G{wh ftux'Vè G[nkNDhnK yk eè Xosh T[sè fvr ojè ;B. (fJzi brdè ;B) wkB' Bwk}(gVQB bJh) ekpè ftu ek}h M[eè j'D.268.

ufos q 'gkfynkB 6 5 1

jmh pfX r'gk r[fbsqkD pke/. ub/ e'g e? e? jmhb/ fB;ke/.ej{` uow pow? fro/ wow S/d/. ej{` wk; e/ frX b? r/ bp/d/. 269.

ej{` pho pkih pizsqh Mo/ j?. ej{` yzv yzv jP? f;gkjh wo/ j?.ej{` ws dzsh go/ j? gqjko/. fro/ G{fw gp? wB' pdq wko/. 270.

;t ? : k

ekfY feqgkB ip? rofi:' bfy d/t nd/t ;G/ vo gkB/.nkfB gqb? fdB ;' gqrN¤:' f;s ;kfJe b? nf;e/s[ fo;kB/.c{e GJ/ w[y ;{fy rJh E[fe i'fo jfE:ko eo'fo gokB/.wkBj[ ;ktB e/ pdok ;[fB wko[fs eh xjo? GjokB/. 271.

vkfe nu? ej{` ;q'B vekve gq/s fg;ku ej{` febeko?.pkis j? ej{` v"o{ vwkvw G?ot G{s ej{` GGeko?.izr fwqdzr T[gzr pi? ej{` GhyB ;h oB G/fo Geko?.nkfB no? ej{` pho uNkgN e'fg eNkeN xkfJ gqjko?. 272.

n?;h fpb'fe e? wkfo wuh GN e'g Go/ nfo Uo uj?.poS/ no[ pkB ewkB feqgkB rdk poSh fso;{b rj?.nfo g? nookfJ e? xkfJ eo? B No? pj[ sho ;oho ;j?.g[oi/ g[oi/ sB s/ oB w? d[y s/ sB w? w[y s/ B ej?. 273.

n f V bgh; gh; efo dks d[pfj:k Xktjh.piq pkB fpS{nB e/ fpf;y brktjh.N{e N{e j? wos B gr[ gkS/ No?.j' uNgN nkfB pozrfB fsB g[oyB po?. 274.

ukfp ukfp efo Um d[pfj:k fof; Go/.N{e N{e jP? fro/ B gr[ gkS/ go/.i{fM i{fM oB fros ;[GN ;w[jkfJ e?.j' p;/ ;Por w' ikfJ gow ;[y gkfJ e?. 275.

;t ? : ke'g xBk efo e? n;[okodB ekfY feqgkBB e" oB XkJ/.jkfe jfE:koB b? T[wv/ oB e" sfi e? gr[ dP? B gokJ/.

6 5 2 ;qh d;w-rqzE ;kfjp

jmh pKeè :'Xè T[IrbK T[sè r'gè nsè r[fbsqkD (b'jè dè d;skBè) pzBQ eènsè fBvo (@fB;ke/#) jmhbè eq'XtkB j' eè ub gJè ;B. fesè YkbK nsè etuftzBQè j'Jè fvrè gJè ;B nsè fesè frZXK wk; dhnK p'NhnK b? ik ojhnKj B .2 69 .

fesè ;{owè, x'Vè, Brkouh fvrè gJè ;B nsè fesè N'Nè N'Nè j'Jè f;gkjhwoè gJè ;B. fesè w;s jkEh wkoè gJè ;B. (fJzi fd;dè ;B) wkB' (fJzdo)d[nkok piq Bkb s'Vè j'Jè gjkV j'D.270.;t ? : k

id (wjk ekb jZE ftu) feqgkB b? eè rfink (sK T[; ~) tèy eè dètsènsè d?Is ;koè vo rJè. nf;e/s[ (wjk ekb) fbFedh j'Jh ewkB b? eè r[^;èBkb gob' tkbè fdB tKr gqrN j' rJè. (;kfonK dè) dè w[y ghbè g? rJè(fce/ g? rJ/), E[e ;[e rJh nsè jfEnko b? eè eo'VK (fJ; soQK) Gi rJè,wkB' ;ktD dè pdb jtk dh r{zi ;[D eè vod/ j'J/ (T[v rJè).271.

fesè vkeDhnK vek ve bj{ gh ojhnK ;B nsè fesè fg;ku nsè gqèsfebekohnK wko ojè ;B. fesè v"o{ vwkvw eodè ti ojè ;B nsè fesè G?o'nsè G{s GGeK wko ojè ;B. fesè ;zy (@izr#), fwqdzr, T[gzr ti ojè ;B nsèfesè :[ZX ftu GèohnK ftu'I G?I G?I dh fGnkBe (nktk} nk ojh ;h). fesè ;{owèMNgN nk eè nV rJ/ ;B nsè eq'X Bkb eNkeN tko eo eè }]w eo oj/;B .272.

nfijk fGnkBe :[ZX wfunk tèy eè t?oh gZy dè ;{owè eq'X Bkb Go/ j'J/poSè, pkD, ewkB, feqgkB, rdk, poSh fsqF{b geV eè noVKdè j'Jè t?oh T[sèxkU eodè ;B nsè pj[s ;koè shoK dh p'SkV ;fj eè fgSè BjhI jNdè ;B.(T[BQK dè) Foho oD-G{wh ftu N'Nè N'Nè j' eè (fvr ojè ;B go nkgDè) d[y ~w{zj s'I gqrN BjhI eodè ;B.273.n f V b

d'jK pKjtK Bkb jfEnko ubkT[D tkbè (d?Is) dzd ghj ghj eè Xktkeodè ;B nsè piq pkD, fpS{Jè, sho wkodè ;B. N'Nè N'Nè j' eè wo ojè ;B goedw fgSè BjhI jNk ojè ;B. T[BQK g[oFK ~ MNgN ngZSoktK nk eè toojhnK ;B.274.

j'mK ~ up up eè o'j Bkb Goè j'Jè d[pjhJè (:'Xè) N'Nè N'Nè j' eè fvrdè;B, go (T_BQK dè) g?o fgSè BjhI g?Idè ;B. oD ftu ;kjwDè nk eè :'Xè i{Mi{M eè fvrdè ;B nsè pj[s ;[y gqkgs eodè j'fJnK ;tor ftu ik t;dè;B .275.

;t ? : k

dètfsnK (ftFèF� fJEè @d?Is# ukjhdk j?) Bè pj[s eq'X eo eè feqgkBK eYbJhnK nsè oD-G|wh tb Gi ubè. bbekok wko eè nsè jfEnko b? eè oD

ufos q 'gkfynkB 6 5 3

wko jh wkfo g[ekfo jmh xB i¤:' roi/ B eS{ vo gkJ/.wkBj[ ;ktB eh fos[ w? xB p{zdB i¤:' ;o s¤:' poykJ/. 276.

X{b iNk:[ s/ nfde ;{o ;G? T[wv/ eo nk:[X b? e?.e'g feqgkB bJ/ eo pkB wjk jm mkfB pvh fof; e? e?.u"fg uV/ uj{` UoB s/ pfo:ko pv/ d'T{ B?B su? e?.nkfB no/ yVrkX[i ;" B ub/ gr[ dP? fpw[ykjt jP? e?. 277.

Gkoh gqskg Go/ wB w? GN XkfJ go/ fpfpXk:[X bhB/.e"u feqgkB e;/ ;G ;kiB UmB ukfp pvh fof; ehB/.nkS/ e[bkB fpy? T[gi/ ;G e"Bj{` pks fpy? Bfj jhB/.i{fM fro/ yVrkX[i ;" bfo ;q'fBs ;' f;ro/ nzr GhB/. 278.

u "gJ h

fJj fpfX e'g ekb ip Gok. d[;NB e' fSB w? pX[ eok.nkg[ jkE d? ;kX T[pko/. ;sq[ nB/e fSBe w' Nko/. 279.

nf;X[i i{ e'gk ip jh oB. wkos G:' ;sq[rB u[fB u[fB.;G f;teB ej fbU T[pkok. d[;N rmB e' eok gqjkok. 280.

fJj fpfX jB/ d[;N ip ekbk. frfo frfo go/ XofB fpeokbk.fBi jkEB d? ;zs T[pko/. ;sq[ nB/e sfBe wfj wko/. 281.

dkBt nfws e'g efo Y{e/. wkofj wkfo d;" fdf; e{e/.pj[fo ekb e[fg yVr ;zGkok. ;sq[ ;?B gb phu gqjkok. 282.

pj[fo e'g efo d[;N ngkok. wjk ekb e" ujs ;zxkok.fifw rrBfj e'Jh pkB ubkt?. skfj B br/ fs;h go nkt?. 283.

Gkfs Gkfs pkfdsq pikfJ. dkBt fBeN gj[|u/ nkfJ.wjk ekb sp fpod ;zGko'. ;zs T[pkfo d'fy:B wko'. 284.

yzv yzv efo dkBt wko/. fsb fsb gqkfJ ;eb efo vko/.gktek;sq efb pj[fo ubk:'. ;?B n;[o e' ;rb frok:'. 285.

6 5 4 ;qh d;w-rqzE ;kfjp

tb T[wv gJè nsè Sv eè d' edw th fgSè BjhI jNè. T[j jmhbè fBvo j' eèwko' wko' g[ekodè ;B fitèI pdb ri ojè ;B. (fJzi gqshs j[zdk ;h) wkB';ktD dh o[s ftu pdbK s'I p{zdK fvrD tKr pkDK dh poyk eo ojèj ' D .276 .

X{b, iNk:{ nkfd ;koè ;{owè jfEnko b? eè T[wv gJè. T[BQK wjkB jmhnKBè pj[s r[Z;k tXk eè jZE ftu pkD nsè feqgkBK b? bJhnK. u"jK gkf;nK s'It^vè :'Xè nZyK Bkb x{odè j'Jè ukU Bkb uVQ gJè nsè nk eè yVrkX[i (wjkekb) Bkb nkD bVè nsè :[ZX-G|wh s'A pèw[y j' eè d' edw th B s[oè (noEks�fgSè B jNè).277.

wB ftu pj[s sèi Go eè ;{owè ty ty soQK dè F;sq b? eè N[ZN eè g?rJè. etu, feqgkB nkfd ;koè ;ki ;ik eè nsè pj[s eq'X eo eè j'mK ~ updèj'Jè uVQ gJè. ;koè jh uzrhnK e[bK ftu T[giè ;B nsè fe;è rZb ftu thjhDè BjhI ;B. T[j yVrkX[i (wjk ekb) Bkb bV eè fvr gJè ;B nsèT[BQK dè ;koè nzr bj{ Bkb fGi rJè ;B.278.u "gJ h

fJ; soQK id ekb eq'X Bkb Go frnk, (sK T[; Bè) fSD ftu d[FNK ~wko fdZsk. T[; Bè nkgDk jZE dè eè ;kXK ~ puk fbnk nsè nBèeK t?ohnK ~fSD ftu wko fdZsk.279.

fi; tèbè nf;X[i (wjk ekb) oD ftu eq'fXs j'fJnk (sd) T[; Bèt?ohnK ~ u[D u[D eè wko fdZsk. ;kfonK ;èteK ~ puk fbnk nsè d[FNK dè;w{j T[sè gqjko ehsk.280.

id ekb Bè fJ; soQK d[FN wko fdZsè, (sd) fGnkBe (d?Is) Xosh T[sèfvrD br gJè. nkgDè jZEK Bkb ;zsK ~ T[pkfonk nsè nBèe t?ohnK ~ fSDftu wko w[ekfJnk.281.

pèF[wko d?Is eq'X eo eè nk Y[eè nsè d;K fdFktK s'I @wko' wko'# e{eDbrè. ekb Bè eq'XtkB j' eè fco yVr ;zGkb bJh nsè gb ftu jh t?oh dh;?Bk T[sè tko ehsk.282.

ngko d[FN eq'X eo eè fco wjk ekb ~ wkoBk ukj[`dè ;B. fitèI e'JhnkekF tb sho ubkT[Idk j?, (T[j) nkekF ~ BjhI brdk, ;r'I T[; (ubkT_Dtkbè) ~ jh nk brdk j?.283.

d?IsK Bè GKs GKs dè tkiè tikJè nsè (wjk ekb dè) BèVè nk gj[`uè. wjkekb Bè sd nkgDè eosZt ~ ;`Gkfbnk (gkfbnk) nsè d[FNK ~ wko eè ;zsK~ pukfJnk.284.

(T[; Bè) N'Nè N'Nè eo eè d?IsK ~ wko fdZsk nsè ;kfonK ~ fsb fsb d/pokpo (@gqkfJ#) eo fdZsk. efb (ekb) Bè fco nrBh n;sq ubkfJnk nsèd?IsK dh ;koh ;?Bk ~ fvrk fdZsk.285.

ufos q 'gkfynkB 6 5 5

po[Dk;sq dkBt sp S'ok. ik s/ gktek;sq ej w'ok.pk;Pk;sq sp ekb ubk:'. fJzdq gqsqS jP? i[X wuk:'. 286.

dkBt fBofy mkY oB pk;t. ghts G:' e{g dP? nk;t.efo e? e'g ns[b n; roik. G{zfw nek; ;pd ;[fB boik. 287.

nfws pk;tfj pkB gqjko/. pow uow ;G G/fd gXko/.iB[e Bkr pKph Xf; rJ/. G{sb G/fd gsko f;XJ/. 288.

nfws o'; pk;t sp fe:k. XB[y pkB eo Ghso fb:k.nfws e'g efo fpf;y gqjko/. c'fo dkBtB gko gXko/. 289.

dkBt nfXe o'; efo XkJ/. d/t g{i oB wkM GikJ/.Gis d/t fBoy/ efb ip jh. ;;sq n;sq S'o/ oB sp jh. 290.

pkBB eh poyk efb eoh. bkrs ;?B dkBth ioh.;sq[ nB/e fBXB ej rJ/. pj[fo T[gfi pj[ mkY/ GJ/. 291.

pj[fo ekb e[fg pkB gqjko/. p/fX dkBtB gko gXko/.dkBt sp? nfXe efo eq°Xk. wzvk wjk ekb sB i[Xk. 292.

wjk ekb sp pkB gqjko/. dkBt J/e J/e efo wko/.fsB s/ pj[ T[gfis oB GJ/. wjk ekb e/ ;kw[fj f;XJ/. 293.

i/fse XJ/ fsse efb wko/. oEh rih fsb fsb efo vko/.fsBs/ T[gfi mkY G/ xB/. oEh rih pkih ;[G pB/. 294.

pj[fo ekb efo e'g gqjko/. d?s nfBe fwqs[ b'e gXko/.wjk ekb pj[o" XB[ Xok. ;" ;" pkB J/e fJe jok. 295.

;" ;" J/e J/e ;o wkok. ;" ;" froh ;q'B eh Xkok.;s ;s n;[o T[gfi G/ mkY/. n;h rih e"uh pb rkY/. 296.

o{g jiko jiko Xkfo efb. rois G:' ns[b efo e? pb.ej ej j;k ekb fpeokbk. ekY/ dks sis w[y iPkbk. 297.

6 5 6 ;qh d;w-rqzE ;kfjp

sd d?IsK Bè to[D n;sq Sfvnk, fi; Bkb nrBh n;sq ~ w'V fdZsk.sd ekb Bè pk;t n;sq ubkfJnk nsè fJzdo gqsZy j' eè :[ ZX wukDbr k . 2 8 6 .

oD ftu fJzdo (@pk;t#) ~ yV'sk tèy eè d?Is Fokp dè d' y{j ghfrnk. pj[s eq'X eo eè fJ; soQK rofink, (fi; dh) X[Bh ~ ;[D eè G{wh nsènkekF ezpD br rJè.287.

(T_; Bè) fJzdo T_sè pèF[wko pkD ubkJè i' YkbK nsè etuK ~ ftzBQ eègko fBeb rJè. (fJ; soQK brdk ;h) wkB' ;Zg nkgDhnK y[vK ftu tV rJèj'D nsè G{wh ~ gkV eè gkskb tb ubè rJè j'D.288.

sd fJzdo Bè pj[s o'; ehsk ns/ XB[F pkD ~ jZE ftu b? fbnk. pj[seq'X eo eè pkD ubkJè i' d?IsK ~ uho eè pkjo fBeb rJè.289.

d?Is Bè (fco) eq'X eo eè jwbk ehsk nsè dèt-g{ik eoB tkfbnK ~oD ftu'I Gik fdZsk. id efb (wjk ekb) Bè :[ZX ftu'I dètsè Gidè j'Jè tèyè,sd (;koè) n;sq F;sq :[ZX ftu Sv fdZsè.290.

efb Bè pkDK dh poyk ehsh fiBQK dè brfdnK jh d?Is ;?Bk ;V rJh.nBèe t?ohnK dk dèjKs j' frnk. go (T[BQK ftu'I) fco (j'o d?Is) g?dk j' e/T _m yV's è.291.

ekb Bè fco eq'fXs j' eè pkD ubkJè i' d?IsK ~ ftzBQ eè gko j' rJè.d?IsK Bè sd pj[s eq'fXs j' eè wjk ekb Bkb :[ZX F[o{ eo fdZsk.292.

wjk ekb Bè sd sho ubkJè nsè fJe fJe eo eè d?IsK ~ wko fdZsk.T[BQK s'I (oD-G{wh ftu fco) j'o g?dk j' rJè nsè wjk ekb dè ;kjwDè nkv ^N è .293.

fisBè th (d?Is) Xk eè nkJè, T[sBè jh efb (wjk ekb) Bè wko fdZsè. oEKtkfbnK nsè jkEhnK tkfbnK ~ fsb fsb eo eè ;[N fdZsk. T[BQK s'I fco nBèeKg?dk j' eè vN rJè nsè oEK tkbè, jkEhnK nsè x'fVnK tkbè pD e/ ;irJ è .294.

fco ekb Bè r[̂;è ftu nk eè tko ehsk. (cb;o{g) nBèe d?Is :w dèxo ~ ub/ rJ/. wjk ekb Bè fco XB[F (pkD) cV fbnk nsè fJe fJe pkDBkb ;" ;" ~ wko fdZsk.295.

;" ;" ~ fJe fJe pkD wkfonk (fiBQK ftu'A) bj{ dhnK ;" ;" sshohnKub gJhnK. (fco) ;" ;" d?Is g?dk j' eè vN rJè. (T[j) sbtkoXkoh, jkEh;tko, etuXkoh pb g{ote rv rJè.296.

efb (wjk ekb) j}ko j}ko o{g XkoB eo eè ngko pb Bkb roiDbfrnk. fteokb ekb @ej ej# eo eè jf;nk. dzd eY eè w{zj ftu'I nZrT _rbD br k .297.

ufos q 'gkfynkB 6 5 7

J/e J/e oB pkB ubk:'. ;j; ;j; dkBt ej xk:'.e/fse ;[GN dkV rfj ukp/. e/fse ;[GN gkt so dkp/. 298.

e/se gefo GS efo b:'. fsB s/ J/e B T[gis G:'.feseB fdq;NkeoyB eh:'. ;GfjB e' ;q'fBs jfo bh:'. 299.

;q'B ofjs dkBt ip G:'. d?s T[gokiB s/ ofj r:'.;qfws nfXe jP? Skvs ;Pk;k. sk s/ eos d?s gork;k. 300.

gtBkeoy eok sp ekbk. xN/ pYB s/ nfo fpeokbk.fJj fpfX ip nkeoyB eh:k. ;G pb jfo n;[oB ek bh:k. 301.

wkfo wkfo i' n;[o g[ekos. fsj s/ nfws d?s sB Xkos.pkukeoy ekb sp e:'. p'bB s/ dkBt ofj r:'. 302.

dkBt ip p'bfj ofj r:'. fuzsk eos fus w' G:'.skjh s/ dkBt pj[ GJ/. ;Bw[y wjk ekb e/ XJ/. 303.

;;sq n;sq efo e'g gqjko/. wjkpho pfo:ko voko/.wjk ekb sp r[oi ;zGkoh. pj[sB eh w/Xk efY vkoh. 304.

fsB eh G{n w/ik i' goh. sk s/ ;?B d/j pj[ Xoh.wkfo wkfo efo e'g ngkok. ikrs GJ/ n;[o fpeokok. 305.

fsB e/ c'fo w{zfv efb vo/. sk s/ w/Xk i' G{n go/.wkfo wkfo efj n;[o ir/ oB. ;{opho pfo:ko wjkwB. 306.

g[fB efo ekb rdk fof; Xoh. ;sq[ y'goh fsb fsb eoh.i/s/ N{e y'fgq:B go/. s/fse o{g dkBtB Xo/. 307.

e/fse rdk gkB rfj XkJ/. e/fse yVr jkE b? nkJ/.wkfo wkfo e? e'gfj ;oi/. wkBj[ wjkekb xB roi/. 308.

nkfB ekb ej eos gqjkok. fJe fJe ;{o ;j; jfE:kok.wjk ekb ej brs B GJ/. sk wfj ;G? bhB jP? rJ/. 309.

;;sq bhB bfy n;[o fo;kB/. ;;sq n;sq b? e'fg f;XkB/.nfws e'g efo ;;sq gqjkos. wkfo wkfo fdf; d;" g[ekos. 310.

6 5 8 ;qh d;w-rqzE ;kfjp

ufos q 'gkfynkB 6 5 9

(T[; Bè) oD-G{wh ftu fJe fJe pkD ubkfJnk nsè j}ko j}ko d?IsK~ wko fdZsk. fesfBnK ;{ofwnK ~ geV eè dkVQK jèmK upk fbnk nsè fesfBnK;[{ofwnK ~ g?oK jèmK dp fdZsk.298.

eJhnK ~ geV eè yk fbnk. T[BQK s'I fJe th j'o g?dk B j' ;fenk.fesfBnK ~ fdOFNh Bkb fyu fbnk nsè ;kfonK dk bj{ fyu fbnk.299.

id'I d?Is bj{-ofjs j' rJè, (sd) j'o d?Is g?dk j'D' ofj rJè. pj[sEe eè T[j ;[nk; Svdè ;B fi; s'I (j'o) d?Is gqrN j[zdè ;B.300.

sd ekb Bè gtB ~ (nkgDè tb) fyfunk, fi; Bkb fGnkBe t?ohtXD s'I xN rJè (Gkt� o[e rJè). fJ; soQK Bkb id nkeoFD (@nkeoyB#)ehsk (sd) d?IsK dk ;kok pb jo fbnk.301.

d?Is i' @wko' wko'# g[ekodè ;B, T[; s'I j'o nBèe d?Is Foho XkoB eodè;B. sd ekb Bè T[BQK dh pkDh (@pku#) ~ th fyu fbnk, (fi; eo eè) d?Isp'bD' ofj rJè.302.

id d?Is p'bD' ofj rJè sK wB ftu fuzsk eoB brè. T[; (fuzsk) s'Ijh pj[s d?Is g?dk j' rJè nsè wjk ekb dè ;kjwDè nk eè vN rJè.303.

T[BQK Bè n;sq F;sq geV eè eq'X Bkb tko ehsè (fi; Bkb) wjkpho:'Xè vok fdZsè. wjk ekb Bè sd r[oi ~ ;zGkfbnk nsè pj[s ;koè (d?IsK dh)fwM eY fdZsh.304.

T[BQK dh i' fwM Xosh T[sè gJh, T[; s'I tZvh ;?Bk j'Id ftu nk rJh.@wko' wko'# eodè pèF[wko fteokb d?Is eq'XtkB j' eè ikr gJè (noEks�fsnko j' rJè).305.

efb (wjk ekb) Bè T[BQK dè f;o gkV fdZsè. T[BQK dh i' fwM Xosh T[sègJh, T[; s'I @wko' wko'# eodè oD ftu d?Is ikr gJè (i') pj[s t^vè ;{owè nsèpjkdo ;B.306.

ekb Bè fco eq'fXs j' eè jZE ftu rdk geV bJh nsè t?ohnK dhnKy'gVhnK u{o u{o eo fdZshnK. y'gVhnK dè fisBè th N[eVè fvrè, T[sBè jhd?IsK Bè o{g XkoB eo bJè.307.

fesBè jh jZEK ftu r[oi geV eè nk X;è. fesBè jZE ftu sbtkoK b?eè nk gj[̀uè. @wko' wko'# eodè T_j r[Z;k eY ojè ;B, wkB' gob' ekb (wjkekb)d/ pdb roi oj/ j'D.308.

T[j fJe fJe ;{owk j}koK jfEnko b? eè ekb T[sè jwbk eo fojk;h. go wjk ekb ~ e'Jh br BjhI fojk ;h nsè ;koè wjk ekb ftu bhBj' rJè ;B.309.

F;sqK ~ (wjk ekb ftu) bhB j[zdk tèy eè d?Is pj[s o'j ftu nk rJènsè n;sqK F;sqK ~ b? eè r[̂;è ftu ub gJè. pj[s r[̂;k eo eè jfEnkoubkT[Idè ;B nsè d;K fdFktK ftu @wko' wko'# g[ekodè ;B.310.

wkfo wkfo eh ;[fB X[fB ekBk. e'gk ekb ;;sq rfj BkBk.jkfe jkfe jfE:ko gqjko/. d;N nfBe gb phu ;zxko/. 311.

fsB s/ wèd wk; i' go'. sk s/ pj[ n;[oB sB Xo'.wkfo wkfo efj ;w[fj f;XkJ/. pkX/ u[zr u"fg sB nkJ/. 312.

fJe fJe N{e ;j; efo vko/. fsB s/ GJ/ n;[o oB Gko/.fsB e/ N{e N{e efo bSB. rhX fg;ku rJ/ efo GSB. 313.

s/ Gh nfws o{g efo XkJ/. i/ fsb fsb efo ;[GN frokJ/.fsB eh eoh Bk; ;G ;?Bk. wjk ekb eo ozue G? Bk. 314.

wkfo wkfo i'Xk ej{` rkifj. izp[e rhX wk; b? Gkifj.gq/s fg;ku ej{` febekofj. vkefB Mkfe febeNh wkofj. 315.

e'feb eke ijk febekofj. ;q'Bs e/ e/;o xf; vkofj.ikB[e Y'b pv/ vc ;'j?. d/t d?s dkBt wB w'j?. 316.

pkB ikB e[zewk gqjko/. w{fm r[bkbB poSk Gko/.Ykb wB' vcwkbk pBh. fguekfo:? s[c`r? xBh. 317.

fJj fpfX G:' x'o ;zrqkwk. ekgk fJzdq uzdq e' Xkwk.g;[ gzSh nfs jh ne[bkJ/. S'fv Xkw ekBBfj f;XkJ/. 318.

pkih ej{` xkfJb GGekts. T[fm T[fm ;[GN ;w[j ej Xkts.ejejkN ej{` ekb ;[Bkt?. GhyB ;[B/ Bkw G? nkt?. 319.

;{oB e/ b'wk G/ yo/. ekso fBofy Xkw oB po/.;'ch ;{w GJ/ pj[ p¤:ke[b. d;' fd;B Gfi ub/ voke[b. 320.

e/fse ;[GN gkt s/ o'g?. b? b? yVr BrB efo X'g?.wjk ekb e[fg ;;sq gqjko?. ;kX T[pkfo d[;N ;G wko/. 321.

G[izr Szd

wu/ nkfB w?dkB w? pho Gko/. fdy? e"B ihs? fdy? e"B jko/.bJ/ ;{b n" ;/b eksh eNkoh. uj{` Uo rki/ jmh pho Gkoh. 322.

6 6 0 ;qh d;w-rqzE ;kfjp

@wko' wko'# dh X[Bh ezBK Bkb ;[D eè ekb pj[s soQK dè F;sq geV eèeq'fXs j'fJnk. (T[; Bè) bbekoè wko wko eè jfEnko ubkJè nsè nBèe d[FNK~ gb ftu ]sw eo fdZsk.311.

T[BQK dk i' wk; nsè fwM Xosh T[sè fvrh, T[; s'I pj[s ;koè d?IsK BèFoho XkoB ehsè. @wko' wko'# eodè nsè T_wzr Bkb SkbK wkodè N'bè pDkeè ;kjwDè nk Y[eè.312.

(wjk ekb B/) fJe fJe dè j}koK N[eVè eo fdZsè fiBQK s'I oD ftu Gkohd?Is g?dk j' rJè. T[BQK dè bZyK N[eVè eo eo eè frZXK nsè fg;ku yk rJè.313.

i' ;{owè fsb fsb eo eè ;[N fdZsè ;B, T[j th nfws o{g Xko eè uVQgJè. wjk ekb Bè T[BQK dk }ok fizBk th vo B wzB e/ (T[BQK dh) ;koh ;?BkBFN eo fdZsh.314.

fesè :'Xè @wko' wko'# (g[eko eè) ri ojè ;B nsè (fesè) frdV nsèfrZXK wk; b? eè Gi ojhnK ;B. fesè gqès nsè fgFku uh]K wkodè ;B. (fesè)vkeDhnK nsè t^vhnK fJbK (@Mkfe#-- froMK) febekohnK wkodhnK ;B.315.

fiEè e'fJbK nsè eK febekodè ;B, (T[E/) bj{ dk eè;o fx;k eè gkfJnkik fojk ;h. t^vè Y'b wkB' vcbhnK tkr F'G ojè j'D nsè dètfsnK sè d?IsKdk wB w'j ojè j'D.316.

pkD wkB' eè;o Goè bky dè r'bè j'D nsè Gkoè poSè wkB' r[bkb dhw[Zmh j'D. YkbK wkB' vcbhnK pDhnK j'D nsè pzd{eK wkB' pj[s ;kohnKfguekohnK pDhnK j'D.317.

fJ; soQK dk x'o :[ZX j'fJnk. fJzdo sè uzdq d/ b'e ezp rJè. gF{nsè gzSh th pj[s ftnke[b j' rJè. xoK ~ Sv eè izrb tb GirJ è .318.

fesè xkfJb x'Vè GGe ojè ;B, (fesè) ;{owè T[m T[m eè ;kjwDè j' eèXktk eo ojè ;B. fesè ekb dk vokT[Dk jk;k ;[DkJh dè fojk ;h. (T[; dk)fGnkBe BK ;[D eè jh vo brdk ;h.319.

;{ofwnK dè o'w yVè j' rJè. vog'e tèy eè xoK ftu ik tVè. ;'\h nsè;{w pj[s ftnke[b j' rJè. voke[b d;K fdFktK tb Gi ubè.320.

fesfBnK ;{ofwnK Bè g?o rv fdZsè nsè jZEK ftu BzrhnK yVrK ns/f;XhnK sbtkoK b? eè (x[zwkD brè). wjk ekb Bè eq'fXs j' eè F;sqK dè tkoehsè. ;kXK ~ puk fbnk nsè ;kfonK d[FNK ~ wko fdZsk.321.G[izr Szd

:[ZX-G{wh ftu pbtkB ;{owè vN rJè. tèydè jK, e"D fisdk j? nsè e"Djkodk j?. (jZEK ftu) fsq;{b, poSè, ekshnK nsè eNkoK b? eè u"jK gkf;nKftu jmhb/ ;{owè riD brè.322.

ufos q 'gkfynkB 6 6 1

pi/ x'o ;zrqkw w' x'o pki/. uj{` Uo pke/ oEh pho rki/.bJ/ ;{b n" ;/b eksh eNko/. wu/ e'g e? e? jmhb/ oi¤:ko/. 323.

ej® X{bXkBh S[N? chb Bkb?. ej{` pki Bkb? wjk x'o iPkb?.ej{` ;zy G/oh gqD' Y'b pki?. ej{` ;{o m'e? G[ik G{g rki?. 324.

ej{` x'o pkfdsq pki? Brko/. ej{` pho pkih fro/ y/s wko/.ej{` y/s Bku? gm/ gyoko/. ej{` ;{o ;zrqkw ;'j? voko/. 325.

ej{ pki wko/ ej{` M{w jkEh. ej{` c?N GkEh i[M/ pkfX ;kEh.ej{` rofi m'e? G[ik G{g Gko/. pw? ;q'B e/s/ fro/ y/s wko/. 326.

u "gJ h

fJj fpfX n;[o ip? u[fB wko/. nfws o'; efo n"o f;Xko/.pkX/ c?N fpoki? GkEh. nkr/ ub/ nfws Xfo jkEh. 327.

;kE bJ/ nBrB gyoko/. T[wfv ub/ d? Y'b Brko/.;zy MKM no[ Y'b pikfJ. uwfe ub/ u"r[B efo ukfJ. 328.

vto{ ej® r[Vr[Vh pki?. m'fe G[ik oB w' GN rki?.w[oi T[gzr w[ofb:? xBh. G/o MKi pki? o[BM[Bh. 329.

ejh s{zpo/ pi? ngkok. p/B pk;[oh ej{` jikok.;[soh chb Brko/ xB/. nfws ekBQo/ iks B rB/. 330.

fJj fpfX G:' ip? ;zrqkwk. fBe;h fdB d{bj jP? pkwk.f;zx pkjBh X[ik fpoki?. ikfj fpb'e d?s db Gki?. 331.

nkts jh pj[ n;[o ;zxko/. fsb fsb gqkfJ oEh efo vko/.ekfN dJh e/fsB eh X[ik. izxk gkt ;h; no[ G[ik. 332.

Gkfs Gkfs sB ;[GN gqjko/. N{e N{e efo fgqEh gSko/.e/;B s/ rfj fesB gSkok. ;sq[ ;?B fsb fsb efo vkok. 333.

6 6 2 ;qh d;w-rqzE ;kfjp

T[; fGnkBe :[ZX ftu x'o tkiè tiD brè. u"jK gk;è oEK tkbè pKeè;{owè riD brè. (T[BQK Bè jZE ftu) fsqF{b, poSè, ekshnK nsè eNkoK bJhnKj'JhnK ;B. jmhbè oitkVè eq'fXs j' eè izr wuk ojè ;B.323.

fesè b`whnK pzd{eK nsè jkEhnK Bkb fyuhnK ikD tkbhnK s'gK ubojhnK ;B nsè fesè x'fVnK d[nkok fyuhnK ikD tkbh s'gK nrBh T_rbojhnK ;B. fesè ;zy, GèohnK, gqD' (S'Nè Y'b) nsè Y'b ti ojè ;B. fesè;{owè v"fbnK T[sè jZE wko ojè ;B nsè (fesè) okiè ri ojè ;B.324.

fesè x'o tkiè nsè Brkoè ti ojè ;B. fesè wkoè j'Jè ;{owè nsè x'Vè:[ZX-G{wh ftu fvrè gJè ;B. fesè :[ZX-yèso ftu itkB x'V-;tko Bu ojè;B nsè fesè fGnkBe ;{owè :[ZX-;Eb ftu F'G ojè ;B.325.

fesè x'Vè woè gJè ;B nsè fesè jkEh x[zwèoh yk eè (fvrè gJè ;B). fesèbe Bkb p`BQè j'Jè GfEnK tkbè ;{owè woè gJè ;B. fesè Gkoh G{g nkgDhnKG[iktK ~ m'e eè roi ojè ;B. eJh ;{owè :[ZX-yèso ftu woè gJè ;B nsè(T[BQK dè }]wK ftu'I) bj{ fBeb fojk ;h.326.u "gJ h

fJ; soQK id'I d?IsK ~ u[D u[D eè wko fdZsk frnk, (sd'A) pj[s eq'XtkBj' eè j'o nk rJè. T[j be Bkb GZEk pzBQ eè F'G ojè ;B. pèF[wko :'Xè jkEhnK~ nrè eo eè ub ojè ;B.327.

(T[BQK Bè) nkgDè Bkb pj[s ;koè x'V-;tko bJè j'Jè ;B. (T[j) Y'bnsè Brkoè tikT[Idè j'Jè T[wv eè ub gJè ;B. T[j ;zy, MKM nsè Y'btikT[Idè j'Jè u"r[Dè T[s;kj Bkb ub gJè ;B.328.

fesè v"o{ nsè fesè v[rv[rh ti ojh ;h. :'Xè G[iktK ~ m'e eè oD fturi ojè ;B. fesè pj[s w[oi, T[gzr nsè w[obhnK (ti ojhnK ;B). (fesè)GèohnK sè MKMK Bè o[DM[D brkJh j'Jh ;h.329.

fesè pènzs szp{oè ti ojè ;B, (fesè) j}koK phBK nsè pz;ohnK tiojhnK ;B. T{mK (@;[soh#) nsè jkEhnK (@chb#) T[sè p`BQè j'Jè pènzs Brkoè nsènfws ekBQoè (ftFèF tkiè) (fJsBè nfXe ;B fe) frDè BjhI ik ;edè ;B.330.

id'I fJ; soQK Bkb :[ZX j' fojk ;h, (sd'A fJe) fdB d{bj (dèJh) BK dhfJ;soh gqrN j'Jh. (T_j) Fèo T[sè ;tko ;h nsè (T[; dh) X[ik F'G ojh ;h,fi; ~ tèy eè d?Is db Gi ojè ;B.331.

(T[; Bè) nkT[IfdnK jh pj[s ;koè d?Is wko fdZsè nsè oEK tkfbnK ~fsb fsb dè pokpo (@gqkfJ#) eo ;[fNnk. fesfBnK dhnK X[iktK eN fdZshnKnsè (eJhnK dhnK) izxK, g?o, f;o nsè G[iktK (eN ;[NhnK).332.

GKs GKs dè ;{ofwnK T[sè tko ehsè nsè N'Nè N'Nè eo eè Xosh T[sè ;[NfdZsè. fesfBnK ~ eè;K s'I geV eè gSkV ;[fNnk nsè t?oh dh ;?Bk ~ fsbfsb fizBk eo fdZsk.333.

ufos q 'gkfynkB 6 6 3

Mwes ejh nf;B eh Xkok. GGes o[zv w[zv fpeokok.e/fse rofi ;;sq efN ;ijh. n;sq S'fo e/s/ GN Gijh. 334.

wko/ go/ fgqEh go e/s/. wjk pho fpeoko fpu/s/.fMfw fMfw fro? ;q'B fifw MoBk. G:' x'o oB iks B poBk. 335.

nfu nfu o[Xo vkeBh vje?. Gfy Gfy wk; eke ej{` eje?.dko[B j's G:' sj i[Xk. jwo/ phu B nkts p[Xk. 336.

wko/ go/ d?s ejh Gko/. fro/ ekfY efo dks voko/.;q'Bs pws pdB s/ J/ek. pho y/s pbtkB nB/ek. 337.

pv/ pv/ fiB e/ f;o ;hrk. u'Iu? pvh Gkfs fiB Yhrk.;q'Bs ;/ ;o B?B ngkok. fBoy fiB? T[gis Gqw Gkok. 338.

wjk pho sq? b'e ns[b pb. nfo nB/e ihs/ fiB ib Eb.wjk pho pbtkB voko/. u[fB u[fB pkb pofS:B wko/. 339.

e/fse ;[GN nfpeN/ wko/. e/fse eoB e/joh cko/.e/fse wjk ekb nfo e{N/. pkdb ;/ ;G jh db c{N/. 340.

e/s/ pho pofS:B wko/. N{e N{e e/fse efo vko/.e/s/ jB/ yVr eh Xkok. b'j eNhb/ ;{o ngkok. 341.

e/fse ;{b ;?jEh jB/. ;[zdo ;[xo f;gkjh pB/.fJj fpfX go/ ;[ pho gqjko/. G{fw ukb wB' fro/ w[Bko/. 342.

fJj fpfX fro/ pho oB Gko/. iB[ Br fJzdq piq G/ wko/.N{e N{e i{M/ j?P xB/. ikB[e r"; e[sp ;/ pB/. 343.

;q'B g[fbs jP? fes/ gokJ/. ukufo y/fb wB' xo nkJ/.Gkis GJ/ fpwB jP? n?;/. dop jokfJ i[nkoh i?;/. 344.

i' i{M/ ;Bw[y n; Xkok. fsB ek gb w' G:' T[Xkok.fJj ir s/ fpbys Bfj GJ/. ufV fptkB ;[ob'e f;XJ/. 345.

6 6 4 ;qh d;w-rqzE ;kfjp

fesè sbtkoK dhnK XkoK uwe ojhnK ;B. (fesè) fGnkBe f;o nsèXV GGe ojè ;B. fesBè be Bkb F;sq ;ik eè ri ojè ;B nsè fesBè;{owè n;sq Sv eè Gi ojè ;B.334.

fesBè wjkB nsè fteokb ;{owè wkoè j'Jè Xosh T[sè pè;Z[X gJè ;B.(T[BQK dè FohoK s'I) MofBnK tKr bj{ fMw fMw eodk Mo fojk ;h. pj[sxw;kB :[ZX j'fJnk, fi; dk toDB BjhI ehsk ik ;edk.335.

(fesè) vkeDhnK (u[VèbK) bj{ gh gh eè vfje ojhnK ;B. fesè eK wk;yk yk eè eK-eK eo ojè ;B. T[Eè pj[s fGnkBe :[ZX j'fJnk. (T[; dknB[wkB brk ;eDk) wèoh p[ZXh ftu BjhI nkT[Idk.336.

fesè t^vè d?Is wkoè gJè ;B nsè fesè fGnkBe dzd eY eè fvrè gJèjB. e[M fJe pbtkB :[ZX ftu w{zj s'I bj{ dh T[bNh eo ojè ;B.337.

fiBQK d?IsK dè f;oK T[sè t^vè t^vè f;zr ;B nsè fiBQK dhnK u[ziK bwYhrKtKr t^vhnK ;B. (T[BQK dè) bj{ ozrè B?D ;o'to torè t^vè ;B fiBQK ~ tèyeè Gkok Gow g?dk j[zdk ;h.338.

(T[j d?Is) pj[s t^vè :'Xè nsè ns[b pb tkbè ;B, fiBQK Bè ib Eb ftunBèe t?oh fis bJè ;B. (T[j) wjkpho, pbtkB nsè vo g?dk eoB tkbè;B. (T[BQK ~) pkbk (d{bj dèJh) Bè u[D u[D eè poSh Bkb wkfonk ;h.339.

fesfBnK ;{ofwnK ~ ;fji Bkb wko fdZsk nsè fesfBnK dè ezB Fèo BègkV fdZsè. fesfBnK t?ohnK ~ wjk ekb Bè e[N fdZsk. pdb tKr ;koè (t?oh)db yèo{` yèo{` j' rJè.340.

fesBè ;{owè poShnK Bkb wko fdZsè. fesfBnK ~ N'Nè N'Nè eo fdZsk.fesfBnK ~ yVr dh Xko Bkb wko fdZsk. pènzs ;{ofwnK ~ b'jè Bkb(Gkt� F;sOK Bkb) eN ;[fNnk.341.

fesBè ;[zdo ;[xV f;gkjh pDè j'Jè ;{owè F{b nsè ;?jEh Bkb wko fdZsè.fJ; soQK (F;sqK dè tkoK Bkb) gqjkoè j'Jè ;{owè fvrè gJè ;B. (fJzi brdk;h) wkB' G{ukb nkT[D Bkb w[Bkoè fvrè gJè j'D.342.

fJ; soQK t^vè t^vè ;{owè :[ZX ftu fvrè gJè ;B, wkB' fJzdo Bè piq Bkbgops s'Vè j'D. (T[j) N'Nè N'Nè j'Jè pj[s woè gJè ;B, wkB' r"I; e[sp tKr(i[`wè dh Bwk} tèbè pzdrh ftu nzrK dh) ;fEsh pDh j'Jh j'tè.343.

eJh bj{ Bkb fbpVè Giè ik ojè jB, wkB' j'bh yèv eè xo nkJè j'D.(T_j) nfijè pèwBè j' eè Gi ojè ;B, fi; soQK XB jko eè i[nkohnK (Gis[odk j?).344.

i' sbtko dh ;kjwfDUI Xko ;fj eè i{Mdk ;h, T[; dk gb ftu T_¦Xkoj' iKdk ;h. T[j fJ; ;z;ko ftu fpbydè BjhI, ;r'I fpwkB ftu uVQ eè;tor ~ iKdè ;B.345.

ufos q 'gkfynkB 6 6 5

;'ch i/s/ Gis gqjko/. sè b? pv/ Boe w' vko/.;kw[fj jP? fifB dhB/ gqkBk. fsB Bo pho pozrfB BkBk. 346.

e/fse fpX/ piq no[ pkBk. frfo frfo go/ XoB go BkBk.wjk oEh pkBB e" pkX/. frfo frfo go/ oj/ g[fB ;kX/. 347.

;{o pv/ oB wu/ fpeN nfs. XkfJ XkfJ eo go/ fpeN wfs.wkfo wkfo efo ;eb g[ekok. d[zdfG Y'b dwkw' Gkok. 348.

jkfe jkfe jfE:ko gqjko/. phfB phfB pkBB sB wko/.M[fe M[fe jB/ ;?jEh xkfJB. i{M? nfXe d[pfj:k ukfJB. 349.

ejh go/ jkfEB e/ ;[zvk. pkih oEh riB e/ w[zvk.M[zv go/ ejh i{fM i[Mko/. sho s[czv s[gB e/ wko/. 350.

pj[ i{M/ fJj Gkfs f;gkjh. Gkfs Gkfs X[iBh fog[ rkjh.T[s eh: f;zx pkjBh e'g?. fJfs nf;X[i b? Xk:' X'g?. 351.

ej{` b;? oB yVr eNkoh. ikB[e wS p`X/ wfX ikoh.f;zx pkjBh ;sq[ fpj`v/. fsb fsb gqkfJ n;[o efo yzv/. 352.

ej{` gkyo? eNh fpoki?. pyso ej{` fro/ Bo oki?.ej{` ubs ;q'Bs eh Xkok. S[Ns pkr w' iBe[ c[jkok. 353.

ej{` vkeBh ;q'Bs gh:?. MkefB ej{` wk; Gfy ih:?.ekefB ej{` fco? ejeksh. gq/s fg;kuB v'bs wksh. 354.

j;s fcos gq/sB eh dkok. vkefB ej{` pikts skok.i'frB fco? ej{` w[;eksh. G{sB eh fJ;sqh wd wksh. 355.

fcos veko ej{` oB vkefB. wk; njko eos ej{` MkefB.gq/s fg;ku j;/ febeko?. ej{` w;kB febeNh wko?. 356.

eY? d?s oB dks fpjkos. G{s gq/s skbh ej wkos.T[bek gks j's nkek;k. n;[o ;?B fJj fpfX G:' Bk;k. 357.

6 6 6 ;qh d;w-rqzE ;kfjp

ufos q 'gkfynkB 6 6 7

fisBè Gidè j'Jè ;'\hnK T[sè gqjko ehsk frnk, T[BQK ;kfonK ~ t^vèBoe ftu ;[N fdZsk frnk. fiBQK Bè ;kjwDè j' eè gqkD fBSkto ehsè, T[BQKg[oFK ~ nBèe soQK dhnK ngZSoktK Bè to fbnk.346.

fesBè piq nsè pkDK Bkb ftzBQè rJè ;B nsè eJh Xosh T_sè fvrè gJè;B. eJh wjk oEh pkDK (dè GfEnK) ~ pzBQè j'fJnK Xosh T[sè fvrè gJè ;B,go fco th (T[BQK Bè) fBFkDk p`fBQnk j'fJnk ;h.347.

pj[s ;{ofwnK Bè vokT[Dk :[ZX wukfJnk j'fJnk ;h. T[j em'o p[ZXhtkbè fJe d{iè T[sè Gi Gi eè tko eo ojè ;B. Brkoè, Y'b nsè dwkwè tiojè ;B nsè ;koè (;{owè) @wko' wko'# g[eko ojè ;B.348.

tzrko tzrko eè jfEnko ubk ojè ;B nsè (;{ofwnK dè FohoK T[sè) u[Du[D eè sho ubk ojè ;B. M[e M[e eè poShnK wko eè xkfJb eo ojè ;B nsèpj[s ukU Bkb d'jK pKjtK Bkb bVB tkbè ;{owè wkoè ik ojè ;B.349.

fesè jkEhnK dhnK ;[zYK gJhnK ;B. fesè x'fVnK, oEtkBK nsè jkEhnKdè f;o gJè j'Jè ;B. fesè shoK, pzd{eK nsè s'gK Bkb wkoè j'Jè ;{ofwnK dè M[zvKdè M[zv gJè j'Jè ;B.350.

fJ; soQK pj[s f;gkjh wkoè rJè nsè GKs GKs Bkb t?oh dh ;?Bk ~rkfjnk frnk. T[Xo Fèo T[sè ;tkoh eoB tkbh (d{bj dèJh) eq'X ftu nkrJh nsè fJXo wjk ekb (@nf;X[i#) sbtko b? eè g? frnk.351.

fesè :[ZX-G{wh ftu yVrK nsè eNkoK uwe ojhnK ;B. (fJzi brdk;h) wkB' wZSbhnK ikb ftu pzBQhnK (Gkt� c;hnK) j'D. Fèo dh ;tkoh eoBtkbh (d{bj dèJh) Bè t?ohnK ~ BFN eo fdZsk nsè d?IsK ~ fsb fsb dèpokpo N[eVè N[eVè eo fdZsk.352.

fesè (x'fVnK dhnK) M[bK eNhnK gJhnK ;B nsè fesè :'Xèè etuK ;wèsfvrè j'Jè F'Gdè ;B. fesè bj{ dhnK sshohnK ub ojhnK ;B. (fJzi brdk;h) wkB' pkra ftu ctkok ub fojk j'tè.353.

fesè u[VèbK bj{ gh ojhnK ;B. fesè froMK ih Go eè wk; yk ojhnK;B. fesè ekT[DhnK eK eK eodhnK j'JhnK fco ojhnK ;B. fesè gqès nsèfg;ku wdw;s j' eè v'b ojè ;B.354.

(fesè) gqèsK dhnK fJ;sohnK j;dhnK fcodhnK ;B nsè fesè vkeDhnK(u[VèbK) skVhnK tik ojhnK ;B. fesè i'rDK j;dhnK fco ojhnK ;B.fesè G{sK dhnK fJ;sohnK (G{sBhnK) wdw;s (x[zw ojhnK ;B).355.

fesè oD-yèso ftu vkeDhnK vekodhnK fcodhnK ;B nsè fesè froMKwk; dk G'iB eo ojhnK ;B. fesè gqès nsè fg;ku febekohnK wko eè j;ojè ;B. fesè w;kB (gqès) febekohnK wko ojè ;B.356.

(fesè) d?Is oD-G{wh ftu dzd eY eè fco ojè ;B nsè G{s gqès skVhnKwko ojè ;B. nkekF s'I skoè nEtk nzrkoè (@T[bek#) fvrdè ;B. fJ; soQKd?Is ;?Bk dk Bk; j' frnk.357.

pjs nfws oB gtB gquzvk. fdfy:s go/ ;[GN yzv yzvk.ekefB e[jfe wkBtfs sksh. ckr[B ikB[ e'febk wksh. 358.

fJj fpfX ;q'B e[`fv Gfo r:'. d{;o wkB;o'to G:'.;ès Ssq[ sj jz; fpoki?. nBs ;ki ibfi: ;/ oki?. 359.

N{e N{e dzsh ej{` GJ/. fsb fsb gqkfJ ;[GN jP? rJ/.;q'Bs Xkfo pjh fJe pkok. GJh X{fo oB eh ;G rkok. 360.

B/ipki pj[ pho ;zxko/. gq'J/ pok ;hy GfN:ko/.N{e N{e GN oB jP? oj/. fiB e/ xkt ;o'fjB pj/. 361.

fJj fpfX nfws e'g efo ekbk. ekYs G:' dks fpeokbk.fSgq jB/ fSB wkM Ssqkb/. ;{opho pbtkB w[Skb/. 362.

d[j{` nfXe oB fe:' ngkok. dkBt wos G:' Bfj wkok.sp nf;X[i n; wzsq fpuko'. fij fpfX s/ dkBtfj ;zxko'. 363.

;opkeoyB fe: nf;X[i ip. T[gis s/ ofj rJ/ n;[o sp.nkr¤:k pj[fo ekfb ej dJh. ;sq[ ;?B GSB efo rJh. 364.

J/e? n;[o sp? ofj r:'. sqkf;s nfXe fus wfj G:'.jkfJ jkfJ e; eo" T[gktk. n; e'Jh ubs B/ w/ok dktk. 365.

d ' j o kwjk ekb eh ;ofB i/ go/ ;[ bJ/ pukfJ.n"o B T[gik d{;o ir GfS:' ;G? pBkfJ. 366.i' g{ik nf;e/s[ eh fBs gqfs eo? pBkfJ.fsB go ngB' jkE d? nf;X[i b/s pukfJ. 367.

u "gJ h

d[;N d?s eS[ pks B ikBh. wjk ekb sB g[fB fof; mkBh.pb ngpb ngB' B fpukok. rop mkfB fi: pj[fo jzekok. 368.

o/ o/ ekb c{fb fifB ikj{. pj[fo nkfB ;zrqkw wukj{.J/e fBdkB eo' oB wkjh. e? nf;X[fi e? dkBt Bkjh. 369.

6 6 8 ;qh d;w-rqzE ;kfjp

ufos q 'gkfynkB 6 6 9

oD-G{wh ftu pj[s sè} jtk ub ojh ;h. (T[Eè) N[eVè N[eVè j'Jè gJè;{owè fdy ojè ;B. wkBwshnK ekT[DhnK fsyh ;[o ftu eK eK eo ojhnK;B, wkB' crD dè wjhBè ftu e'fJbK w;s j' eè p'b ojhnK j'D.358.

fJ; soQK bj{ dk e[zv Go frnk, (wkB') d{ik wkB;o'to j' frnk j'tè.N[Nè j'Jè (;\?d) Ssq jz;K torè F'G ojè ;B nsè j'o ;k}-;kwkB ib-ihtK(@ib-fi:#) tork br fojk ;h.359.

fesè N'Nè N'Nè j'Jè jkEh gJè ;B nsè ;{owè fsb fsb dè pokpo j'Jè gJè;B. fJe gk;è bj{ dh Xko tr ojh ;h, (fi; eo eè) oD dh fwZNh rkokpDh gJh ;h.360.

Bè}k-pk}K Bè pj[s ;{owè wko fdZsè ;B (wkB') GfmnkoK Bè ;hyK ftu tVègo'Jè j'Jè j'D. oD ftu ;{owè N[eVè N[eVè j'Jè gJè ;B, fiBQK dè }]wK T_sè;o'jh (sbtko) trh ;h.361.

fJ; soQK Bkb ekb pj[s eq'X eo eè fGnkBe dzd eYD brk. fSDGo ftu Sèsh Bkb SsqK tkbè wko fdZsè i' ;{opho, pbtkB nsè w[S?b ;B.362.

d'jK Bè pj[s xw;kB :[ZX ehsk, go d?Is wkfonK wo BjhI ojè ;B. sdnf;X[i (wjk ekb) Bè fJ; soQK ftuko ehsk fi; soQK fe d?IsK ~` wkfonk ik;e è .363.

id wjk ekb Bè (nkgDh Fesh Bkb) ;kfonK ~ fyu fbnk. sd d?Isg?dk j'Dè pzd j' rJè. fco T[; Bè @ekfb# ~ nkfrnk fdZsh. T[j t?oh dh ;?Bk~ yk rJh.364.

sd fJe' d?Is ofj frnk. T[j wB ftu pj[s vfonk. @jkfJ jkfJ# eodkj'fJnk ;'uD brk fe eh T[gk ehsk ikJè. j[D wèok e'Jh dktk (iK dkU) BjhIu b d k . 3 6 5 .d ' j o k

wjk ekb dh i' FoB ftu g?Idk j?, T[; ~ puk fbnk iKdk j?. j'o d{ik(d?Is) irs ftu g?dk BjhI j'fJnk, (ekfb Bè) ;G ~ yk fbnk.366. i'nf;eès[ (wjk ekb) dh jo o'} g{ik eodè jB, T[BQK ~ nkgDk jZE dè eènf;X[i puk b?Idk j?.367.

u "gJ hd[FN d?Is Bè e'Jh rZb B ;wMh. wjk ekb gqfs (T_; Bè) fco o'j gkb

fbnk. (T[; Bè) nkgDh Fesh nsè ew}'oh ~ B ftukfonk. wB ftu pj[snfGwkB nsè jzeko mkB fbnk.368.

(nsè efjD brk--) jè ekb! n?tèI c[fbnk B fco, (wèoè Bkb) nk eè fco :[ZXeo. (ni) :[ZX-G{wh ftu fJe fBoDk j' ikJè. iK nf;X[i BjhI iK d?Is BjhI.369.

J/e gkt sfi i[X B Gkik. wjkoki d?sB ek okik.nKs" rhX rrB b? rJ/. pkjs fpf;y sT{ jm GJ/. 370.

n;[o nfws oB pkB ubkJ/. fBofy yVrX[i ekfN frokJ/.ph; ;j;q n;[o go pkBk. ;qh nf;X[i Skv/ fpfX BkBk. 371.

wjk ekb g[fB fi: w? e'gk. XB[y Nze'o pj[fo oB o'gk.J/e pkB s/ X[ifj frok:'. d[fs: ;sq[ e' ;h; T[vk:'. 372.

d[j{` fpf;y efo dP? oE ueq. ekfN dJ/ fSB fJe w? peq.ukofj pkB uko j{` pkik. wko dJ/ ;G ir e/ okik. 373.

pj[fo n;[o ek ekNf; wkEk. ;qh nf;e/fs irs e/ BkEk.d[fs: pkB ;" d'T{ nfo eo. ekfN d:' nf;X[i Bo Bkjo. 374.

g[fB okS; ek ekNk ;h;k. ;qh nf;e/s[ irs e/ Jh;k.g[jgB fpq;fN rrB s/ GJh. ;GfjB nkfB pXkJh dJh. 375.

XzB¤: XzB¤: b'rB e/ okik. d[;NB dkj rohp fBtkik.nyb GtB e/ f;oiBjko/. dk; ikfB w[fj b/j[ T[pko/. 376.

ep¤:' pku p/Bshu " gJ h

jwoh eo' jkE d? oSk. g{oB j'fJ fus eh fJSk.st uoBB wB oj? jwkok. ngBk ikB eo' gqfsgkok. 377.

jwo/ d[;N ;G? s[w xktj[. nkg[ jkE d? w'fj puktj[.;[yh p;? w'o' gfotkok. ;/te f;y¤: ;G? eoskok. 378.

w' oSk fBi[ eo d? efo:?. ;G p?foB e" nki ;zxfo:?.g{oB j'fJ jwkoh nk;k. s'fo GiB eh oj? fg:k;k. 379.

s[wfj Skfv e'Jh nto B X¤:kT{. i' po ukj" ;[ s[w s/ gkT{.;/te f;y¤: jwko/ skfo:fj. u[B u[B ;sq[ jwko/ wkfo:fj. 380.

nkg[ jkE d? w[M? T[pfo:?. woB ekb ek sqk; fBtfo:?.j{i' ;dk jwko/ gSk. ;qh nf;X[i i{ efo:j[ oSk. 381.

okfy b/j[ w[fj okyBjko/. ;kfjp ;zs ;jkfJ fg:ko/.dhBpzX[ d[;NB e/ jzsk. s[w j' g[oh us[od; ezsk. 382.

6 7 0 ;qh d;w-rqzE ;kfjp

ufos q 'gkfynkB 6 7 1

(T[j) d?IsK dk okik fJe th g?o fgSè eo eè :[ZX s'I B Gfink. GktèIT[; dhnK nKdoK frZXK b? eè nkekF ftu gj[zu rJhnK, sK th T[j jmg{ote pkD ubkT[Idk fojk.370.

d?Is okiè Bè oD ftu nDfrDs sho ubkJè, go yVrX[i (wjk ekb)Bè tèy eè eN ;[Nè. sd nf;X[i (wjk ekb) Bè eJh soQK Bkb thj j}kokpkD d?Is T[sè Svè.371.

wjk ekb fco wB ftu eq'XtkB j'fJnk nsè XB[F ~ Nzeko eè fco :[ZXiwk fdZsk. (T[; Bè) fJe pkD Bkb (d?Is dk) Mzvk fvrk fdZsk. d{iè Bkb t?ohdk f;o T[vk fdZsk.372.

d' shoK Bkb oE dè d'tèI NèYè ueq (gjhJè) fJe fSD ftu eN fdZsè. ukoshoK Bkb u"jK jh x'fVnK ~ ;koè irs dè okiè Bè wko fdZsk.373.

fco irs dè BkE nf;eès[ Bè (pkD wko eè) d?Is dk wZEk eN fdZsk.nsè d{iè pkD Bkb wB[ZyK dè okiè nf;X[i Bè t?oh dè jZE eN ;[Nè.374.

fco irs dè ;[nkwh nf;eès[ Bè okyF dk ;h; eN fdZsk. nkekF s'Ic[bK dh poyk j'Jh. ;kfonK Bè nk eè tXkJh fdZsh.375.

(nsè fejk--) jè b'eK dè okiè! s[;hI XzB j', (s[;hI) d[FNK ~ wko eèraohpK dh ofynk ehsh j?. jè ;koè ;z;ko dh f;oiBk eoB tkbè ! dk; ikD eèwèoh ofynk eo'.376.eth Bè pèBsh ehsh--u "gJ h

(jè gow ;Zsk!) nkgDk jZE dè eè wèoh ofynk eo'. (sK i') wèoè fus dhfJZSk g{oh j' ikJè. wèok wB (;dk) s[jkvè uoBK Bkb i[fVnk ojè. nkgDk ikDeè wèoh gqfsgkbBk eo'.377.

wèoè ;koè d[FNK (d[FwDK) ~ s[;hI ]sw eo'. w?~ nkgDk jZE dè eèpukU. jè eosko! wèok gfotko, ;ète, f;Zy ;G ;[yh t;dè ofjD.378.

nkgDk jZE dè eè wèoh ofynk eo'. ;kfonK t?ohnK ~ ni jh wko fdU.wèoh nk; g{oh j' ikJè. (;dk) sèoè GiB bJh (nEtk Grsh bJh) fgnk;(shpo fJZSk) pDh ojè.379.

s[jk~ Sv eè fe;è j'o dh nokXBk B eoK. i' to ukjtK, s[jkvè s'I jhgqkgs eoK. wèoè ;èteK nsè f;ZyK ~ (Gt;kro ftu'I) sko fdU. wèoè t?ohnK ~u[D u[D eè wko fdU.380.

nkgDk jZE dè eè wèok T_¦Xko eo'. w"s dè ;wèA dk vo d{o eo fdU. jènf;X[i ih! ;dk wèoè gZy ftu oj' nsè wèoh ofynk eo'.381.

jè ofynk eoB tkbè! wèoh ofynk eo'. (s[;hI) ;zsK dè ;kfjp (;[nkwh)nsè fgnkoè ;jkfJe j'. (s[;hI) dhBK dè pzX{ nsè d[FNK dè ;zxkoe j'. s[;hI jhu"dK g[ohnK (b'eK) dè ;[nkwh j'.382.

ekb gkfJ pqjwk pg[ Xok. ekb gkfJ f;t i{ ntsok.ekb gkfJ efo fp;B gqek;k. ;eb ekb ek eh:k swk;k. 383.

itB ekb i'rh f;t eh:'. p/d oki pqjwk i{ Eh:'.itB ekb ;G b'e ;tkok. Bw;eko j? skfj jwkok. 384.

itB ekb ;G irs pBk:'. d/t d?s iSB T[gik:'.nkfd nzfs J/e? ntskok. ;'Jh r[o{ ;wfM:j[ jwkok. 385.

Bw;eko fs; jh e' jwkoh. ;eb gqik fiB nkg ;tkoh.f;teB e' f;tr[B ;[y dh:'. ;s[qB e' gb w' pX eh:'. 386.

xN xN e/ nzso eh ikBs. Gb/ p[o/ eh gho gSkBs.uhNh s/ e[zuo n;E{bk. ;G go feqgk fdq;fN efo c{bk. 387.

;zsB d[y gkJ/ s/ d[yh. ;[y gkJ/ ;kXB e/ ;[yh.J/e J/e eh gho gSkB?. xN xN e/ gN gN eh ikB?. 388.

ip T[deoy eok eoskok. gqik Xos sp d/j ngkok.ip nkeoy eos j' epj{`. s[w w? fwbs d/j Xo ;Gj{`. 389.

i/s/ pdB f;q;fN ;G Xko?. nkg[ nkg[Bh p{fM T[uko?.s[w ;G jh s/ ojs fBokbw. ikBs p/d G/d no[ nkbw. 390.

fBozeko fBqfpeko fBqbzG. nkfd nBhb nBkfd n;zG.sk ek w{V T[ukos G/dk. ik e' G/t B gkts p/dk. 391.

sk e" efo gkjB nB[wkBs. wjk w{V eS[ G/d B ikBs.wjkd/t e" ejs ;dk f;t. fBozeko ek uhBs Bfj fGt. 392.

nkg[ nkg[Bh p[fX j? i/sh. poBs fGzB fGzB s[fj s/sh.s[wok byk B ikfJ g;kok. fej fpfX ;ik gqEw ;z;kok. 393.

J/e? o{g nB{g ;o{gk. oze G:' okt ejh G{gk.nzvi i/oi ;/si ehBh. T[sG[i ykfB pj[fo ofu dhBh. 394.

6 7 2 ;qh d;w-rqzE ;kfjp

;wK nkD sè jh pqjwk Bè Foho XkoB ehsk. ;wK gk eè jh fFt ih Bèntsko Xkfonk. ekb dh gqkgsh sè jh ftFD{ dk gqekF j'fJnk. (jè wjkekb!s[;hI jh) ;kfonK ekbK dk e"se oukfJnk j'fJnk j?.383.

fi; ekb Bè fFt ~ i'rh pDkfJnk j? nsè pqjwk ih ~ tèdK dk okikpDkfJnk j?. fi; ekb Bè ;kfonK b'eK (G[tBK) ~ ;`tkfonk j?, T[; ~ wèokgqBkw j?.384.

fi; ekb Bè ;kok irs pDkfJnk nsè dètsè, d?Is sè :eF g?dk ehsè.(i') nkfd s'I nzs se ntsfos j? (Gkt� gqekFwkB j?), T[;è ~ wèok r[o{;wM ' .385.

T[; ~ wèok Bw;eko j?, fi; Bè ;koh gqik ~ pDkfJnk j?. (jè gow;Zsk! s[;hI) ;èteK ~ F[G r[D nsè ;[y fdZsk j? nsè t?ohnK dk fSD ftu tZXehsk j?.386.

(s[;hI) jo fJe dè nzdo dh rZb ikDdè j' nsè u`rè wkVè dh ghV (d[y)~ gSkDdè j'. ehVh s'I b? eè tvkekoè jkEh se, ;G T[sè feqgk fdqFNh oy eègq;zB j[zdè j'.387.

;zsK dè d[yh j'D sè (s[;hI) d[yh j[zdè j' nsè ;kXK dè ;[y gqkgs eoB sè;[yh j[zdè j'. (s[;hI) fJe fJe dè d[y ~ gSkDdè j' nsè jo fJe dè nzdogofdnK (ftu b[eè GèdK ~) ikDdè j'.388.

jè eosko! id'I (s[;hI nkgDk) ft;sko eodè j', sd ;koh gqik (nkgDh)ngko j'Id XkoB eodh j?. id edè (f;qFNh ~ nkgDè tb) fyudè j', (sd)s[jkvè ftu ;koè nkeko (dèj-Xkoh) ;wk iKdè jB.389.

f;qFNh ftu fisBè th ;G w{zj (@pdB#) pDè j'Jè jB, (T_BQK ;G Bè)nkgDh nkgDh ;{M nB[;ko (sèoè r[DK dk) rkfJB ehsk j?. s[;hI ;kfonK s'Ipèbkr ofjzdè j'. (fJ;) Gèd ~ ;koè tèd nsè (;z;ko dè) ftdtkB ikDdèjB .390.

(jè gow ;Zsk! s[;hI) fBokeko, fBofteko, fBokXko (@fBqbzG#), nkfd (;o{g),nBhb (T[ibè), nBkfd, n;zG (iBw ofjs) j'. w{oy b'r T[; dè Gèd dktoDB eodè jB, fi; dk Gèd tèd th BjhI gk ;eè jB.391.

(i') T[; dk nB[wkB gZEo ftu eodè jB, (T[j) wjk w{oy (T[; dk)e[M th Gèd BjhI ikDdè. T[j wjkdèt ~ ;dk fFt (;dk efbnkDekoh JhFto)efjzdè jB, go fBozeko dk Gèd BjhI ;wMdè.392.

(jo fJe dh) nkg' nkgDh fisBh p[ZXh j?, (T[j) s[jkvk fG«B fG«B toDBeodè jB. (jè gqG{!) s[jkvè g;koè ~ ;wfMnk BjhI ik ;edk fe fe; soQKgfjbK ;z;ko ;kfink frnk.393.

(sèok) fJe' o{g nBèe ;o{gK tkbk j?. (s[;hI jh) fesè oze j', fesè okUnsè fesè okiè ejhdè j'. (s[;hI gfjbK) nzvi, ièoi nsè ;èsi (ykDhnK dhouBk) ehsh nsè fco T[sG[i ykDh dh ouBk eo fdZsh.394.

ufos q 'gkfynkB 6 7 3

ej[` c{fb okik jP? p?mk. ej{` f;wfN G:' ;zeo fJe?mk.;roh f;q;fN fdykfJ nuzGt. nkfd i[rkfd ;o{g ;[:zGt. 395.

np oSk w/oh s[w eo'. f;y¤: T[pkfo nf;y¤: ;zxo'.d[;N fis/ T[mts T[sgksk. ;eb wb/S eo' oD xksk. 396.

i/ nf;X[i st ;oBh go/. fsB e/ d[;N d[fys jP? wo/.g[oy itB gr[ eo/ fsjko/. fsB e/ s[w ;zeN ;G Nko/. 397.

i' efb e" fJe pko fXn?j?. sk e/ ekb fBefN Bfj n?j?.oSk j'fJ skfj ;G ekbk. d[;N nfo;N No/ ssekbk. 398.

feqgk fdq;fN sB ikfj fBjfoj'. sk e/ skg sBe wfj jfo j'.fofX f;fX xo w' ;G j'Jh. d[;N Skj SP? ;e? B e'Jh. 399.

J/e pko fiB s[w? ;zGkok. ekb ck; s/ skfj T[pkok.fiB Bo Bkw fsjko' ejk. dkfod d[;N d'y s/ ojk. 400.

yVre/s[ w? ;ofB fsjkoh. nkg[ jkE d? b/j[ T[pkoh.;op m"o w' j'j[ ;jkJh. d[;N d'y s/ b/j[ pukJh. 401.

feqgk eoh jw go irwksk. rqzE eok g{oB ;[Goksk.febfpy ;eb d/y e' josk. d[;N d'fy:B e' S? eosk. 402.

;qh nf;X[i ip GJ/ d:kbk. g{oB eok rqzE ssekbk.wB pkSs cb gkt? ;'Jh. d{y B fs;? fpnkgs e'Jh. 403.

n f V b;[B? r[zr i' :kfj ;[ o;Bk gktJh.;[B? w{V fus bkfJ us[osk nktJh.d{y dod G" fBeN B fsB Bo e/ oj?.j' i' :k eh J/e pko u"gJh e' ej?. 404.

u "gJ h;zps ;sqj ;j; GfDi?. noX ;j; c[fB shfB efji?.Gkdqt ;[dh n;Nwh oft tkok. sho ;s[dqt rqzE ;[Xkok. 405.

fJfs ;qh ufosq gy¤:kB/ fsq:k ufosq/ wzsqh G{g ;zpkd/ uko ;" uko ufosq ;wkgsw;s[ ;[Gw ;s[. 404. 7539. ;wkgsw.

6 7 4 ;qh d;w-rqzE ;kfjp

ufos q 'gkfynkB 6 7 5

fesè (s[;hI) gq;zBsk g{ote okiè pDè p?mè j' nsè fesè f;wN eè Fzeo dh(w{osh ftu) fJe^mè j' rJè j' (noEKso� fesè ;z:[es j' eè fJeZmè f;wNè j'Jèj'). (s[;hI) ;koh f;qFNh dk nuzGk ftykfJnk j?. (s[;hI) w[Y ftu, i[rK dènkozG ftu nkgDè nkg j'Id ftu nkD tkbè ;o{g j'.395.

(s[;hI) j[D wèoh ofynk eo'. (s[;hI) f;ZyK ~ pukU nsè nf;ZyK ~ BFNeo'. fisBè d[FN T[sgks (T[gdq) wukT[Idè jB, (T[BQK) ;kfonK wbèSK dk oDftu BkF eo'.396.

jè nf;X[i! i' s[jkvh FoB ftu g?Idè jB, T[BQK dè d[FN (d[FwB) d[yh j'eè wodè jB. (i') g[oF s[jkvh FoB ftu g?Idè jB, T[BQK dè ;koè ;zeN s[;hId{o eo fdzdè j'.397.

i' @efb# ~ fJe tko fXnkT[Idè jB, (fco) ekb T[BQK dè BèVè BjhI nkT[Idk.T[BQK dh ;koè ekbK ftu ofynk j[zdh j? (nsè T[BQK dè) d[FN nsè ftxB T[;ètèbè d{o j' iKdè jB.398.

(s[;hI) fi; ~ feqgk fdqFNh Bkb tèydè j', T[BQK dè (;koè) d[y fSD ftujoè iKdè jB. (T[BQK dè) xo ftu ;G foXhnK nsè f;XhnK j' iKdhnK jB nsèe'Jh d[FN (d[FwB) (T[BQK dh) goSkJh ~ th S'j BjhI ;edk.399.

(jè gow ;Zsk!) fi; Bè fJe tko s[jk~ :kd eo fbnk, T[; ~ (s[;hI)ekb dh ckjh s'I puk fbnk. fi; ftnesh Bè s[jkvk Bkw T[uko fdZsk, (T[j)dfodq (raohph), d[FN (d[FwB) nsè d[yK s'I pu frnk.400.

jè yVreès[! w?I s[jkvh FoB ftu jK. nkgDk jZE dè eè (w?~) puk bt'.;G EKtK sè wèoè ;jkfJe j' ikU. d[FN (d[FwB) nsè d[y s'I puk bt'.401.

wèoè T[sè irwksk Bè feqgk ehsh j? (nsè w?I) F[G r[DK Bkb Gog{o (@;[G-oksk#) rqzE g{ok ehsk j?. (T_jh) wèoè Foho dè ;koè gkgK ~ BFN eoB tkbhnsè d[FNK (t?ohnK) nsè d'yhnK ~ BFN eoB tkbh j?.402.

id ;qh nf;X[i (wjk ekb) fdnkb j'Jè, sK T[;è tèbè (w?I fJj) rqzEw[ezwb eo fbnk. (i' fJ; dk gmB gkmB eoèrk) T[j wB-fJZSs cb gqkgseoèrk. T[; ~ e'Jh th d[y ftnkgs BjhI j'tèrk.403.n f V b

fJ; rqzE ~ iè r[zrk ;[Dèrk, (sK) T[j ihG gqkgs eo btèrk. iè w{oy fusbrk eè ;[Dèrk, (sK T[; dè nzdo) f;nkDg nk ikJèrh. T[; ftnesh dè BèVèd[y, dod nsè G? BjhI ojèrk, i' fJe tko fJ; u"gJh dk gkm eoèrk.404.

u "gJ h(gfjbK) ;skoK ;" ;zws ej' nsè (fco T[; Bkb) nZXk ;" (50) nsè

fszB ej' (noEks� 1753 fpH). Gkd'I wjhBè dh ;[dh nZmthI n?stko ~;sb[i Bdh dè e`Yè (p?m eè fJj) rqzE ;zg{oB ehsk.405.

fJEè ;qh ufosq'gkfynkB dè sqhnk ufosq dè wzsqh G{g ;ztkd dè 404 ufosq dh ;wkgsh,;G F[G j?. 404. 7539. ;wkgs.