วัสดุและอุปกรณ์การพิมพ์

Printing Technology for Journalism

วสดและอปกรณการพมพ

หมกพมพ

เครองพมพ

แมพมพ

กระดาษพมพ


หมกพมพ ความหมายของหมกพมพ มานต มานตเจรญ ไดใหความหมายไววา น าสทเอาปากกาจมมาขดเขยน

มสตางๆเรยกชอตามส เชน หมกเขยว หมกน าเงน หมกด า หมกแดง ฯลฯ


หมกพมพเปนววฒนาการของหมกใชส าหรบเขยน (Writing Ink) เรมแรกทประเทศจนและประเทศอยปตในป ค.ศ. 400

ชาวจนชอไวตง (Witang) เปนผคดท าหมกหมกพมพขนจากผงเขมาสด า (Lamp Black) ในราวศตวรรษท 6 ชาวจนชอซหมน (Suminne) ไดตงโรงงานท าหมกพมพขนเปนโรงแรก ปลายของครสศตวรรษท 13 จงมการผลตหมกเปนอตสาหกรรม มการศกษาคนควากนมากขนเพอใหไดหมกทเหมาะสมส าหรบการพมพ แตละระบบ


องคประกอบของหมกพมพ เพอใหหมกพมพมคณสมบตทเหมาะแกการพมพในสภาพการณตางๆ ตามตองการ หมกพมพจงตองมโครงสรางของสารประกอบตางๆ ทจะชวยให หมกพมพมคณภาพทด ซงจะมองคประกอบดงน

ตวเนอส (Pigment)

ตวน า (Vehicles)

ตวท าละลาย (Solvent)

ตวท าใหแหง (Drier)


ตวเนอส (Pigment) เปนตวท าใหหมกมสสนแตกตางกน

1.1 สารอนนทรย (Inorganic Pigment) เปนแรธาตทมอยในธรรมชาต

เชน ดนสตางๆสนมเหลก เปนตน คณสมบตทดของเนอสชนดน คอ มความทนทาน สไมซดจางงาย แต

การบดใหเนอสละเอยดท าไดยาก


1.2 สารอนทรย (Organic Pigment) ไดแก สารทประกอบดวย ธาตคารบอน ไฮโดรเจนและออกซเจน หรอสารอนทรยทเกดขนในธรรมชาตจากพชและสตว

คณสมบตทดของสารประเภทนคอ ใหสหมกพมพทสดใส สามารถบดใหละเอยดไดงาย ไมกดแทนพมพ แตมขอเสยทคณภาพสไมทนทานตอแสงแดดท าซดจางเรว


ตวน า (Vehicles)

ท าหนาทเปนพาหะ พาเนอสไปตดบนวสดทใชพมพ

ท าหนาทยดเกาะเนอสเขาดวยกน ตวน าน ไดแก น ามนวานช (Vanish) และยงอาจมวสดอนๆ ทใหคณสมบตพเศษแกหมกพมพ เชน เรซน (Resin) ซงจะชวยใหหมกมความมนขน อาจมขผง (Wax) เพอชวยปองกนความเหนยวของหมกพมพ ไมใหหมกทพมพแลวไปตดชนดานหลงกระดาษแผนอนๆ


ตวท าละลาย (Solvent) เปนสวนทชวยใหหมกเหลวไมแขงตวเรวเกนไปจนเปนอปสรรค ตอการพมพ เชน หมกพมพตดบนลกกลง (Cylinder) ตวท าละลายนสวนใหญจะเปนน ายาเคม หรอน ามน จ าพวกน ามนสน น ามนกาด เปนตน


ตวท าใหแหง (Drier) ในการพมพดวยเครองจกรทมความเรวในการพมพสง หมกพมพจ าเปนตองแหงเรว เพอจะไมท าใหเกดหมกไปตดบนบนดานหลง ของกระดาษพมพแผนถดไปซงเรยกวา "การซบหลง" ดงนนหมกพมพจ าเปน ตองเตมสารตางๆ

อาท Cobalt ลงไปเพอท าใหเปนตวเรงทจะท าใหหมกท าปฏกรยากบออกซเจนในอากาศ (Oxidation)


วธการพมพอนๆ ทท าใหหมกพมพแหงโดยไมตองใชตวท าใหแหง

- ใชความรอนชวยอบหมกใหแหง - ใชรงสอลตราไวโอเลต (UV) โดยอาศยหลกการ ทรงสจะเขาไปกระตนสารไวแสง ท าใหเรซนของหมกพมพเกดปฏกรยา (Polymerization) และท าใหหมกแขงตว


วธการพมพอนๆ ทท าใหหมกพมพแหงโดยไมตองใชตวท าใหแหง


กระดาษทใชในการพมพ ความหมายของกระดาษ กระดาษเปนวสดทมลกษณะเปนแผนราบบางประกอบดวย

- สวนเสนใย

- สวนทไมใชเสนใย คอ สารเตมแตงทชวยปรบปรงคณภาพ

ของเสนใย ใหเหมาะสมกบการใชงานในระบบการพมพ แตละประเภท


นกออกแบบสงพมพควรพจารณาเรอง

เกรนของกระดาษ น าหนก ความหนา ความทบแสง

สและการตกแตงผวหนากระดาษ


คณลกษณะของกระดาษ เพอน ามาประกอบการเลอกใชกระดาษใหเหมาะสมกบงานและระบบการพมพ

1. เกรน (grain) ของกระดาษ หมายถง ทศทางตามแนวเสนใยทใชผลตกระดาษ เกรนของกระดาษทอยในแนวทศทางของเสนใย เรยก ตามเกรน (grain long) สวนเกรนทอยในแนวขวาง เรยก ขวางเกรน (grain short)


ทศทางหรอแนวของเกรนกระดาษมความส าคญในการ พจารณาเลอกใชกระดาษเพราะมผลตอการพมพและการพบ กระดาษ ในการพมพสอดส ถาตองการใหไดคณภาพการพมพทด ไมมการเหลอมของ รองรอยการพมพ จ าเปนตองใหพมพแบบ ตามเกรนกระดาษ


มหลายวธทจะทดสอบเกรนของกระดาษวาเปนตามเกรนหรอขวางเกรน เชน การฉกตามแนวขวางและแนวดงของกระดาษ ถาฉกไดงายแสดงวาเปน การฉกตามเกรน หรอถาใชวธทดสอบโดยการพบรอยพบจะเปนขอบเรยบเมอพบ ตามเกรนและจะไมตรงหรอเปนรอยหกเมอพบขวางเกรน เปนตน


2. น าหนกของกระดาษ

มผลตอความหนาปกกระดาษ ความทบแสง ความแขงแรงของกระดาษ นกออกแบบตองพจารณาเลอกใชใหเหมาะกบงานและระบบการพมพ


3.ความหนาของกระดาษเมอรวมเปนปก - กระดาษหยาบจะมความหนามากกวากระดาษเรยบ

- ความหนาปกกระดาษยงมากมความคงทน ความทรงรป ความทบแสง สามารถตานตอการโคงงอเมอพมพดวยหมกทม ความหนามาก วธทดสอบความหนาปกกระดาษ

คอ ใชกระดาษ 4 แผนวางซอนกนวด ดวยเครองไมโครมเตอร (micrometer) เรยกหนวยของความหนาเปน 4 แผน/คาลเปอร (caliper)


4.ความทบแสงของกระดาษ(opacity)

ถากระดาษไมมคณลกษณะทบแสงหรออาจเรยกวาโปรงแสง เมอพมพทงสองหนาจะสรางความร าคาญใหผอานอยางมาก เพราะผอานจะมองเหนตวหนงสอทะลมาซอนหนาทก าลงอานท าใหความชดเจนในการอานลดลง

ความทบแสงเปนผลมาจากน าหนกและความหนาของกระดาษ ยงกระดาษหนกเทาไรแสดงวากระดาษยงหนาเทานน เพราะเยอ ทแนนของกระดาษนน จะเปนตวกนไมใหแสงผาน ท าใหกระดาษมความทบแสง


5. สของกระดาษ (color)

มความส าคญตอความชดเจนในการอาน กระดาษทใชในการพมพมหลายระดบส

สหรอสารเตมแตงสของกระดาษพมพมผลตอการพมพ เชน

- ใหอารมณและความรสกแตกตางกน

- ความชดเจนในการอาน ความขาวของกระดาษถกควบคมโดยใสสารฟอกขาว สารฟลออเรสเซนต


6. การตกแตงผวหนากระดาษ

สามารถท าใหกระดาษหนาขนหรอบางลงได ทงนขนอยกบกรรมวธในการท า • ถาตองการใหกระดาษเรยบตองใชแรงกดกบความรอนในการท า • ถาตองการลายรวหรอลายตารางกใชอปกรณประเภทลกกลงรดทบไป • ถาตองการความทบแสงกใสสารกนซม เคลอบผวมน เคลอบผวดาน

ทงนขนอยกบวตถประสงคของการใชงาน


ขอควรพจารณาในการเลอกใชกระดาษทตกแตงผวหนาน ถาใชตวพมพเลก พมพตวบาง หรอพมพภาพถายขาวด า ควรใชกระดาษ

หนาเรยบ กระดาษยงเรยบยงพมพไดชด

ถาเปนสงพมพทมเนอเรองมากควรใชกระดาษเนอหยาบขนเลกนอย เชน

กระดาษเคลอบดาน

หนงสออานควรใชกระดาษดาน

การพมพภาพในกระดาษมนกใหภาพทสวยงามคมชดกวา แตกอาจสะทอน

แสงถากระดาษมนเกนไป กระดาษทตกแตงผว เชน กระดาษลายผา

รายละเอยดของภาพและความสดใสของสหมกพมพกจะลดลง


ประเภทของกระดาษ กระดาษทใชในการพมพ ไดแก

1. กระดาษไมเคลอบผว

2. กระดาษเคลอบผว

3. กระดาษแขงและกระดาษชนดพเศษ


กระดาษไมเคลอบผว (uncoated paper)

คอ กระดาษทผวหนายงคงเปนเยออาจใสสารปรงแตง เชน สารเพมน าหนกหรอสารกนซม ประเทศไทยนยมเรยกวา

“กระดาษปอนด”


กระดาษเคลอบผว (coated paper)

คอ กระดาษทมชนสารเคลอบผวปกคลมอยบนสวนผวเยอ ของหนากระดาษ โดยมจดประสงคเพอทจะปรบปรงคณสมบตบางอยางของผวกระดาษนนใหมสภาพเหมาะสมกบการพมพและ ใหไดคณภาพตามตองการ เชน กระดาษอารต


กระดาษแขงและกระดาษชนดพเศษ

กระดาษแขงเปนกระดาษทมน าหนกมาตรฐานตงแต 220 กรม/ตารางเมตรขนไป น าไปใชเปนปกหนาหรอปกหลง ของสมดและหนงสอ กระดาษชนดพเศษ เปนกระดาษทผลตขนเพอใชใน งานพมพทมลกษณะพเศษบางประการ เชน กระดาษกาว กระดาษท าดวยมอ กระดาษเหนยว


กระดาษทนยมใชกนมากในการพมพ มอย 5 ชนด ไดแก

1. กระดาษอารต 2. กระดาษปอนด 3. กระดาษปรฟ

4. กระดาษแบงค

5. กระดาษการด


1. กระดาษอารต (ART OR COATED PAPER)

มผวเรยบ เนอแนน กระดาษอารตมทงอารตมนและอารตดาน เหมาะส าหรบงานพมพสส เปนกระดาษทนยมน าไปพมพนตยสารทงปกและเนอใน ฉลากกระปองนมขนหวาน กระปองขนมขบเคยว แผนโบรชวร แผนโปสเตอรตางๆ

เมอพมพแลวจะดมคณภาพในชนงาน กระดาษอารต มความหนาของกระดาษตงแต 85, 90, 100, 105, 120, 130, 160 แกรม


2. กระดาษปอนด (WOODFREE PAPER)

เนอกระดาษแนน ใชพมพนตยสารทพมพเปนขาวด า หรอจะพมพสสกได แตไมสวยเทากบกระดาษอารต สวนใหญใชท าเปนกระดาษสมด เพราะเปนกระดาษทเขยนดวยปากกาหรอดนสอตดไดงาย แตไมทนความชน ฉกขาดงาย ราคาถกกวากระดาษอารตมาก มความหนาของกระดาษ 50, 60, 70 และ 80 แกรม


3. กระดาษปรฟ (NEWS PRINT)

เนอกระดาษจะฟๆ เนอหยาบ มสน าตาลออนหรอ ขาวหมน ฉกขาดงาย ไมทนกบความชน ซบซบน าไดงาย พมพสจะไมสวย ไมคมชด เหมาะส าหรบงานพมพเปนหนงสอพมพ เพราะอายการใชงานสน มความหนาของกระดาษ 45-52 แกรม


4. กระดาษแบงค เปนกระดาษบางๆ ใชส าหรบพมพแผนปลว ใบแทรกหนา บลใบเสรจตางๆ มใหเลอกหลายส เชน ฟา, เขยว, เหลอง, ชมพ ไมเหมาะกบงานพมพสส ความหนาประมาณ 55 แกรม ไมทนความชน


5. กระดาษการด (CARD BOARD)

เปนกระดาษทมเนอไมแนน ทนกบความชนไดไมเทากบกระดาษอารต เหมาะส าหรบการพมพแผนพบทไมตองการเนนความสวยงามมาก ใชเปนปกรายงานหรอท าเปนปกของหนงสอคมอตางๆ มความหนาอยท 120 - 190 แกรม


สมบตทวไปของกระดาษพมพ การพมพระบบออฟเซต ระบบเลตเตอรเพรส ระบบกราเวยร และ

ระบบสกรน ดงนนการเลอกกระดาษจงพจารณาส าหรบการพมพแตละระบบ ซงมหลกการทแตกตางกน กระดาษใชพมพจงตองการสมบตทแตกตางกน สมบตตางโดยทวไปของกระดาษพมพมดงน


1. การคงสภาพเชงมต (dimensional stability) คอความสามารถของแผนกระดาษทจะรกษามตและลกษณะรปรางไวในสภาพทอณหภมและความชนของสภาพแวดลอมเปลยนไป หรออยภายใตอทธพลของแรงกระท าจากเครองพมพ


2. สภาพโกงงอ (curling)

คอการเปลยนสภาวะกระดาษจากแผนเรยบไปเปนสภาพโคงงอ เนองจากกระดาษไดรบความชน แลวมการ ยดหดในแนวทศทางตามเกรนและทศทางขวางเกรน ไมเทากน


3. ความแขงแรงตอแรงดนทะล (bursting strength)

คอคาแรงดนสงสดทกระท าตอผวหนากระดาษในแนวตงฉากทท าใหกระดาษแผนนนทนไดกอนทจะแตกออก มหนวยเปนกโลปาสกาล (kPs) หรอกโลกรมแรงตอตารางเซนตเมตร


4. ความแขงแรงตอแรงดง (tensile strength) คอคาแรงดงสงสดทกระดาษจะทนไดกอนทจะขาดออกจากกนมหนวยเปนกโลนวตนตอเมตร (kN/m) หรอปอนดตอนว (lb/in.)


5. ผวกระดาษพอง (blistering) คอปรากฏการณทสารเคลอบผวบางสวนของกระดาษพมพ หลดออกไปอยางเหนไดชดเพราะมฟองอากาศอย สาเหตอาจมาจากการระเหยน าเรวเกนไป ในขนตอนการเคลอบผวกระดาษ


6. ความทนการพบ (folding endurance) หมายถงจ านวนการพบไปมา (double folds) ทท าใหแผนกระดาษขาดจากกน เมอใชแรงดงทก าหนด


7. แนวเสนใย (grain direction) ทวไปจะม 2 ทศทางคอ

ดานขนานเครอง (machine direction, MD) หมายถง แนวของกระดาษทมทศทางไปตามความยาวของเครองท ากระดาษ ดานขวางเครอง (cross machine direction, CD) หมายถงแนวของกระดาษทมทศทางตงฉากกบดานขนาดเครองพมพ


8. ปรมาณความชน (moisture content) หมายถงปรมาณน าในแผนกระดาษ คดเปนรอยละของน าหนกเดมของแผนกระดาษ


9. ความตานแรงฉก (tearing resistance) หมายถงความสามารถของกระดาษทจะตานแรง ซงท าใหกระดาษ 1 ชนขาดตอจากรอยขาดเดม


10. สมบตอนๆ เชน

- ความสกปรก (dirt) - ความแขงแรงของแรงยดเหนยวภายใน (internal bond strength) - ขยกระดาษ (linting)


ขนาดมาตรฐานของกระดาษพมพและสงพมพ

สงทเปนตวก าหนดขนาดของสงพมพใหแตกตางกน

ม 3 ประการ คอ 1. การออกแบบตามลกษณะการใชงาน 2. ความประหยด 3. ขนาดของเครองพมพทใชพมพ


ขนาดกระดาษมาตรฐานสากล

ระบบกระดาษมาตรฐานสากลจดขนเพอความสะดวกและความเปนระบบในการใชเขยนและพมพ ระบบกระดาษมาตรฐานคอระบบ ISO มการแบงขนาดกระดาษมาตรฐาน

ออกเปน 3 ชดคอ ชด A ชด B และชด C


ขนาดกระดาษมาตรฐานสากล ขนาดมาตรฐาน A เปนขนาดกระดาษทใชเปนเครองเขยนและการพมพหนงสอ ตวเลขทกตวหลงอกษรยอ ชด A มความหมายวากระดาษมาตรฐานนนๆ แบงครงไดอกเทาตว A0 มขนาด 84 x 1189 มลลเมตร A1 มขนาดครงหนงของ A0 A2 มขนาดครงหนงของ A1 ขนาดของกระดาษมาตรฐาน A มขนาดลดหลนกนเปนล าดบจนถง A10 และคงสดสวน 1:1.618


ขนาดกระดาษมาตรฐานสากล ขนาดมาตรฐาน B กระดาษมาตรฐาน B มขนาดใหญกวากระดาษ มาตรฐาน A

ประมาณครงเทาและถอเปนอกตวเลอกหนงทจะสามารถน าไปใชแทนกระดาษมาตรฐาน A ได โดยทวๆ ไปของกระดาษชนดนนยมใชกบงาน จ าพวก ใบปดโฆษณา ปายประกาศ และแผนภม เปนตน


กระดาษมาตรฐานชด C กระดาษมาตรฐานชด C นมไวใชก าหนดขนาดของ ซองใสเอกสาร ทเลขเดยวกนรหสของ C จะใหญกวาของ A แตเลกกวาของ B ดงนน กระดาษจดหมาย A4 จะสามารถใสลงในซองขนาด C4 และซองขนาด C4 กจะใสลงในซอง B4 ไดพอเหมาะ

ขนาดของกระดาษ B > C > A


กระดาษทใชในการพมพ กระดาษทนยมใชในวงการพมพของไทยมอย 2 ขนาด คอ ขนาด 31” x 43” เปนขนาดกระดาษแผนใหญซงใชกนโดยทวไปเมอน ามาผาครง ดาน 43” จะไดขนาด 21.50” x 31” มาพมพจะไดสงพมพดงน 1. หนงสอขนาด 1 ยก 8 หนา (พบ 2 ครง) 2. หนงสอขนาด 1 ยก 16 หนา (พบ 3 ครง) 3. หนงสอขนาด 1 ยก 32 หนา (พบ 4 ครง) 4. โปสเตอร แผนพบ แผนปลว ขนาด 31” x 43”


ขนาด 24” x 35” เปนขนาดกระดาษแผนใหญทใชกนนานแลวเชนกน และเปนขนาดกระดาษทสอดคลองกบขนาดมาตรฐาน ISO เมอน ามาใชพมพจะไดสงพมพดงน 1. หนงสอขนาด A4 8.25” x 11.75” หรอ 210 มม. X 297 มม. 1 ยก 16 หนา (พบ 3 ครง) 2. หนงสอขนาด A5 5.75” x 8.25” หรอ 148 มม. X 210 มม. 1 ยก 32 หนา (พบ 4 ครง) 3. โปสเตอร ขนาด 24” x 35” และ 17” x 24” 4. แผนปลวขนาด A4 (210 มลลเมตร x 297 มลลเมตร)


การก าหนดขนาดสงพมพส าหรบกระดาษปอนมวน ตองใหความกวางยาวของสงพมพมขนาดทสามารถ ตดแบงไดพอดความยาวของการตดจากมวน เพอความประหยดจงไมใหเหลอเศษกระดาษทตองเจยนทงมาก


ขอควรจ า 1. การเลอกกระดาษพมพทกแผนตองมทศทางตามเกรนขนานกบสนหนงสอเพอคณภาพในการพมพโดยเฉพาะการพมพสอดส

2. น าหนกกระดาษมผลตอความหนาปกกระดาษ ความทบแสง ความแขงแรงของกระดาษ ใหพจารณาเลอกใชใหเหมาะกบงานและระบบการพมพ

3. ความหนาปกกระดาษตองสามารถตานการโคงงอเมอผานการพมพ แตถาหนาเกนไปอาจท าใหหนกเปลองคาขนสงและใชงานล าบาก

4. ความทบแสงมความส าคญตอการมองเหนตวหนงสอในการอาน โดยเฉพาะเมอพมพทงสองดาน ถาโปรงแสงจะท าใหผอานร าคาญ


5. สของกระดาษมความส าคญตอความชดเจนในการอาน 6. ผวกระดาษมผลตอการพมพ ถาตวพมพบางหรอภาพฮาลฟโทน ควรใชกระดาษผวเรยบ 7. กระดาษส าหรบพมพระบบออฟเซตตองมสมบตดงนคอ มความ แขงแรงผวและตานน า มปรมาณความชนในกระดาษทเหมาะสม ไมท าปฏกรยา กบน ายาเฟาวเทนตองมความแขงตงและมการรบหมกด 8. กระดาษส าหรบพมพระบบเลตเตอรเพรสตองมสมบตดงนคอ มความเรยบและความสม าเสมอของผวกระดาษ การปกคลมด มความแขงแรงผว และมการรบหมกด 9. กระดาษส าหรบพมพระบบกราเวยรตองมสมบตดงนคอ มความเรยบ และความสม าเสมอของผวกระดาษ มความหยนตวด


10. กระดาษส าหรบพมพระบบสกรนตองมสมบตดงนคอ มความ ราบและความหนาปกกระดาษมาก 11. กระดาษแผนใหญทนยมใชในการพมพม 2 ขนาด คอ ขนาด 31" x 43" ขนาด 24" x 35" เวลาตดแบงจะตดทละครงแผนตามล าดบ ดงนนตองออกแบบ ขนาดสงพมพใหพอดขนาดทตดแบงจะไดไมเหลอเศษ 12. กระดาษมวนเขาเครองพมพชนดปอนมวน เวลาตดแบงตอง ใหความกวางยาวของสงพมพพอดความยาวของการตดจากมวน เพอไมใหเหลอเศษเจยนทง


1. จงบอกองคประกอบของหมกพมพ 2. จงบอกคณสมบตทดของเนอสประเภท สารอนนทรย 3. ตวท าละลาย (Solvent) ซงเปนสวนประกอบของหมกสมคณสมบตอยางไร 4. จงอธบายขนาดของกระดาษแบบ A B และ C 5. เกรน (grain) ของกระดาษ หมายถง 6. จงบอกวธทดสอบความหนาปกกระดาษ 7. ความขาวของกระดาษถกควบคมโดยใสสารชนดใด 8. ประเภทของกระดาษมกประเภทและอะไรบาง 9. กระดาษแบงค มกใชในการผลตสงพมพรปแบบใด

วัสดุและอุปกรณ์การพิมพ์

Documents

Transcript of วัสดุและอุปกรณ์การพิมพ์