2019.06.28, БААСАН ~ №123 (1175) YНЭ: 1000₮~ Соёлт хүНий өглөө СоНиН уНшихААС ЭхЭлдЭг ~

ЗГМ

“Эрдэнэс Монгол” хөгжлийн стратегиа танилцуулав

Гүүрэн гарцны цахилгаан шат бүтэн жил ажилласангүй

Монголд өдөрт 600 кг мөөгний хэрэгцээ бий

Багануур, Шивээ-Овоогийн уурхайд технологийн шинэчлэл хийнэ.

Цахилгаан шатны арчлалт, засварын мөнгийг нь шийдэж өгдөггүй.

Хүлэмжээс гарсан шинэ мөөгөө хэрэглэгчдэд ча-на рыг нь алдагдуулахгүй хүргэхийг зорьдог.

онцлох

улс төрСалхитын орд, долоон шүүгч, $125 саяын талаар УИХ-ын дарга мэдээлэл хийгээгүй гэв. нАМЗх-ны гишүүд их хурлаа хийхийг генсек Д.Амарбаясгалангаас шаардлаа. нийслэлийн 2019 оны төсөвт тодотгол хийж, 26.2 тэрбум төгрөг нэмэх санал гаргав. Өнөөдөр УИх дахь МАн-ын бүлэг хуралдаж, Үндсэн хуулийн өөрчлөлтийг хэлэлцэнэ.

эдийн засагнийслэлийн хүн амын хэрэг-лээ ний өсөлт улсын дунджаас бага байна.Кincora Copper компани “хүрэл үнэг” талбайдаа өрөмдлөг хийж эхэллээ. Автомашины шинэ дугуйны импорт 21.5 хувиар өсөж, 77.8 мянган ширхэг болжээ. Топ 20 индекс нэг хувиар өсөж, 20,395.23 нэгжид хүрлээ.

Топ 20 индекс(нэгжээр)

20,395.2310,000

15,000

20,000

25,000

30,000

нийгэмхакухо М.Даваажаргалын Монголын иргэншлээс татгалзах хүсэлтийг ёсоор болгожээ. Гоо сайхны газрууд багажаа ариутгаж, халдваргүйжүүлэхгүй байгааг НМХГ-аас анхааруулав. орхон голд загасчилж байсан иргэн усанд осолдсон хэрэг гарлаа. Улаанбаатарын автозамыг гурван бүсэд хуваах саналыг иргэдээс авч эхэлжээ.

дэлхийBoeing 737 Max онгоцыг шинэч -лэн гэрчилгээжүүлэх туршилтын үеэр шинэ доголдол илрэв. Японы Ерөнхий сайд дэлхийн дижитал эдийн засгийн тогтолцоог авч үзэхийг уриалав. Бээжин АнУ-ын хоригийг үл харгалзан Иранаас газрын тос худалдаж авсаар байна. Биткоины үнэ үнэмлэхүй өсөж, 13.7 ам.долларт хүрлээ.

Сэлэм жад адгийн зэвсэг, сэцэн ухаан дээдийн зэвсэг

FULL ENGLISH PAGE INSIDE > 7> 11> 5> 4

ubinfo.mnбүрэлдэхүүнкомпани

The official gazeTTe

АМ.ДОЛЛАР ЮАНЬ РУБЛЬ

2657.51 385.92 42.34

АЛТ ЗЭС 10-ЧИНГИС БОНД ХУРАЛДАй БОНД

110.700.12%

98.7000.13%

6042.001.38%

ГЭРЭГЭ БОНД

99.3300.12%

1406.350.61%

Монгол ардын сургаал үг

Бүх эрх хуулиар хамгаалагдана ©0 1 1 7 5

улаанБаатар2019.06.28

Бороотой

16° 9°

ЦАГ АГААР

С.Батсайхан / ЗГМ©Төрөх эмнэлэгтэй хаяа дэрлэн байрладаг шөнийн клубын дуу чимээ эх, нялхас, эмнэлгийн ажилчдын амар тайван, аюулгүй байдлыг эвдээд удаж байна. 3

Японы аюулгүй байдлыг Америк даасаар байх ууЖеннифер Жэйкобс

Японтой байгуулсан батлан хамгаалах хуучин гэрээнээс АНу-ыг гаргах асуудлыг Ерөн хийлөгч дональд трамп саяхан итгэлт шадруудын хамт хэлэлцсэнийг мэдээлэлд ойр гурван ч эрхэм уламжлав. Японы аюулгүй байд-лыг батлан даадаг уг гэрээ АНу-ын хувьд шударга бус хэмээн трамп үзсэн нь Ерөнхийлөгчийн бас нэг шинэ гомдол болов.

хэт нэг талыг барьсан уг гэрээ нь Япон бусдын халдлагад өртөх тохиолдолд АНу туслах заалт-тай атлаа Америкийг хамгаалах шаардлагатай үед Япон үүрэг хүлээхгүй байгааг трамп шүүм-жилснийг дээрх эрхмүүд өгүүллээ. одоогоос 60 гаруй жилийн тэртээ

Б.Энхжаргал@enkhjrglZGM

ДЭЛХИй

нэмэлт, өөрчлөлтийн төс лийг танил цуулж, иргэдийн саналыг авч байгаа юм. Үүнтэй хол боо той гоор УИХ-ын дарга Г.Занданшатар өчигдөр сэтгүүл чидтэй уулзан, Үндсэн хуульд оруулж буй нэмэлт, өөрчлөлтийн талаарх асуултад хариулт өгсөн юм.

-Үндсэн хуульд өөрчлөлт

УЛС ТөР

Г.Занданшатар: 2000 онд авсан “шарх” системээ доголдуулаад байна

УИХ-аар Үндсэн хуульд нэ-мэлт, өөрчлөлт оруулах төс-лийг хэлэл цэхийг дэмжиж, хоёр-дугаар хэлэлцүүлэгт бэлт гэж буй. Энэ хүрээнд УИХ-ын ги-шүүд тойрогтоо Үндсэн хуулийн 2

оруулах асуудлыг олон жил ярьсан. Энэ удаад өөрчлөлт оруулах гол үндэслэлийг юу гэж үзэж байна вэ?

-1992 онд үндсэн хууль баталс-ны дараагаас эхлэн өөрчлөх, засах зүйл байна гэх яриа 27 жил үргэлжиллээ.

байгуулсан гэрээ нь дэлхийн II дайны дараах хоёр улсын шинэ холбооны суурийг тавьсан юм.

АНу-ыг гэрээнээс гаргах тодор-хой арга хэмжээ одоогоор аваагүй байгаа Ерөнхийлөгч цаашид ч ийм алхам хийх магад лал бага хэмээн засаг захир гааных нь хүмүүс тайлбарлав. Ерөнхийлөгчтэй өр нүүлсэн хувийн яриаг зад-руулж буйтай уялдан дээрх гур -ван эх сурвалж нэрээ дур дахыг зөвшөөр сөнгүй. АНу-аас дэл хий даяар байгуулсан батлан хамгаа-лах гэрээ хэлэл цээ рүү дийг хурц шүүмжилдэг трам пын шүүмж лэл Сөүлээс Парис хүртэлх холбоот-нуудыг нь түг шээдэг.

9

Ногоон эрчим хүчинд улаан гэрэл асаалаа

Монголын нар, салхийг зарж мөнгө олохыг мөрөөдөгсөд уур тай байна. Сүүлийн 10 гаруй жил эрхлүүлсэн сэргээг-дэх эрчим хүчний хууль өөрчлөгдөж, Монголын төр энэ салбарын бодлогод салхи оруулсан. өнгөрсөн жилүүдэд зах замбараагүй цацсан нар, салхины эрчим хүчний тусгай зөвшөөрлийг ч сүүлийн хоёр жилд шинээр олгоогүй. Мөн хугацааг нь сунгаагүй.

Г.ИлчЗГМ

ЭДИйН ЗАСАГ

ингэснээр сэргээгдэх эрчим хүчний жинхэнэ диваажин болж байсан Монгол улсад дураараа дургиж, дэмжих тарифаар туйлж байсан хөрөнгө оруулагчдад энэ бодлого улаан гэрэл болчихоод байна.

тиймээс тэд салбарын зарим албан тушаалтанд сүрдүү лэг, шахалт дарамт үзүүлэх болжээ. “Нар, салхины станц бай гуу-лах зөвшөөрөл шинээр олгоо-гүй бас хугацааг нь сунгаагүй. гэтэл намайг дарамталж эхлээд байгаа.

12

“АМГАЛАН” АМАРЖИХыГ ТүГшЭЭСЭН “ХААНЧЛАЛ”

2 ЗАСгийН гАЗрыН МЭдЭЭ СоНиН 2019.06.28, БААСАН ~ №123 (1175)

Улс төр үНДСЭН ХУУЛЬ

ЗГМ©

1үндсэн хуульд 2000 онд

өөрчлөлт оруулсан. Бидний хэлдгээр дордохын долоон өөрчлөлтийг тухайн үед хийсэн. уг өөрчлөлтөөр дээрдүүлж, дутааж, хэтрүүлсэн зүйл ч бий. Жишээлбэл, уих-ын гишүүдийн 51 нь ирж байж хуралдааны ирц бүрддэг байсан. гэтэл өнөөгийн нөхцөлд нэг нам дангаараа 50 суудал авч олонх болно гэдэг бараг боломжгүй. ингэснээр сөрөг хүчин 160 удаа хурал хаяж, тэр хэмжээгээр Засгийн газар огцорч, ажил явахгүй, Ерөнхий сайдаа томилж чадахгүй байх гээд олон бэрхшээлтэй эрх баригч нам тулгарч байсан. тиймээс 2000 онд үндсэн хуулийг өөрчилж, 39 гишүүн буюу парламентын гишүүдийн 50+1 хувиар ирцийг бүрдүүлдэг болно.

гэтэл одоо 39 гишүүнээр ирц бүрдүүлж, тэдний олонх буюу 20 гишүүн хууль баталдаг болох эрсдэл байна. Энэ 20 гишүүний 15 нь Засгийн газрын сайд байвал уих-ын хууль батлах үндсэн чиг үүрэг алдагдах юм. тиймээс одоо нийт гишүүдийн олонх буюу 39 гишүүн зөвшөөрч байж хуулийг батлах нэмэлт, өөрчлөлтийг хийх гэж байна.

Энэ мэт амьдрал дээр тулгарч байгаа олон практикийн өөрч-лөлтүүдээс үүдэн хамгийн сайн шийдлүүдийг нэмэлт, өөрчлөлтөд тусгаж байгаа.

ганц хоёр хүн үндсэн хуульд зарим өөрчлөлтийг заавал тусгах ёстой гэдгийг хэлж байна. Б.Чимид багш “үндсэн хууль бол хөтөлбөр арга хэмжээний төлөвлөгөө биш” гэж хэлсэн байдаг. тэрбээр “үндсэн хууль бол ард түмний хүсэл эрмэлзлэлийг араг яс, судсаар зангидсан тогтолцоо. хэрэв нэг л судсыг нь таслахад системд шарх үүсгэнэ, үүнийг дордуулсан долоон өөрчлөлт тод харууллаа” гэж хэлж байсан. Энэ системийн шарх 2000 оноос хойш хүндэрсээр буглаа болж, системээ доголдуулаад байгаа учраас засах нь зайлшгүй шаардлага юм. үндсэн хуулийг дагаж ойролцоогоор 25 хуульд өөрчлөлт оруулна гэж тооцож байгаа. Ер нь бол иргэдийн олонх нь үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулахыг дэмжиж байна.

-Ерөнхий сайдыг огцруулах саналыг гаргахдаа дараагийн Ерөнхий сайдын нэрийг

“2000 онд авсан “шарх” системээ доголдуулаад байна”Үндсэн хуулийг дагаж ойролцоогоор 25 хуульд өөрчлөлт оруулна гэж тооцож байна

хамтад нь өргөн барина гэх заалт төсөлд бий. Ерөнхий сайдыг огцруулах асуудлыг сөрөг хүчин тавихад дараа-гийн Ерөн хий сайдыг оруулж ирэ хийн тулд эрх баригч намтай “тохиролцоно” гэсэн үг үү. Зарчмын хувьд зөрчил-тэй заалт юм биш үү?

-өнгөрсөн 27 жилийн хуга цаанд нийт 13 Засгийн газар огцорсон байна. Нэг Засгийн газрын бүрэн эрхийн хугацаа дунджаар найман сар. огцруулах үндэслэл сөрөг хүчнээс болон намын дотоод зөрчлөөс үүдсэн байдаг. Энэ хугацаанд нийт 300 сайд солигдсон байгаа юм. дараагийн хүн томилогдсоноор тухайн Ерөнхий сайдын бүрэн эрхийн хугацаа дуусгавар болно гэх санаа анхны үндсэн хуульд байсан. Ерөнхий сайд шинээр сонгогдсоноор тухайн Ерөнхий сайдын бүрэн эрхийн хугацаа дуусгавар болно гэсэн ойлголт юм. Энэ удаагийн өөрчлөлтийн гол санаа нь сөрөг хүчин огцруулахдаа бус олонхын дэмжлэг авсан хүнийг Ерөнхий сайдаар томилно. дараагийн Ерөнхий сайдыг томилохын тулд өмнөх Ерөнхий сайдаас ямар ялгаатайг харьцуулах, дараагийн хүн нь илүү байх, гишүүд, ард түмэн

Засгийн газрын тэргүүнд нэр дэвшигчийг таних боломж бий болно. Мөн Засгийн газар илүү тогтвортой байх нөхцөл бий болж байгаа юм. дэлхийн бусад улсад их өндөр босго байдаг юм билээ. тиймээс Засгийн газрыг огцруулах асуудлыг хязгаарлах үүднээс энэ заалтыг оруулж өгч байгаа. Зарим хүн өнөөгийн нийгмийн болж бүтэхгүй байгаа зүйлийг үндсэн хуульдаа биш хүндээ байна гэдэг. тэгэхээр 76 гишүүн, Ерөнхийлөгч, шүүгчээр “гэгээрсэн бурхад” олж томилно гэдэг хэцүү. Сайн тогтолцоонд муу хүн байсан ч сайн ажиллана, муу тогтолцоонд хэдий сайн хүн байсан ч муу тогтолцоондоо уусдаг. гүйцэтгэх эрх мэдэлд хяналт тавих буюу Засгийн газрыг огцруулах эрх нь уих-д бий.

-Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрч лөлт оруулах асууд лаар Ерөнхийлөгч болон Ард-чилсан намтай зөвшилцөлд хүрч чадах болов уу? Танай нам ч гэсэн дотроо нэгдсэн байр сууринд хүрээгүй байгаа шүү дээ.

-Ерөнхий лөг ч, Ерөнхий лөг-чийн тамгын газрын дарга ч гэсэн үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах төслийг дэмжиж байгаа. одоогийн

төсөл бол гурван ч парламент дам насан. Намууд болон Ерөнхийлөгчтэй зөвшилцөх ажлын хэсэг ажиллаж байгаа. одоогоор улс төрийн 13 нам дэмжинэ гэдгээ илэрхийлсэн.

-Парламентын гишүүдийн хариуцлага, эгүүлэн татахтай холбоотой маш олон санал иргэ дээс гарсан. Энэ заалт төслөөс яагаад хасагдсан бэ?

-уих-ын гишүүдийн тоог нэмэх асуудал яригдаж байсан. үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай журмын хуульд парламент, Ерөнхийлөгч, Засгийн газар өөрийнхөө эрх мэдлийг, бүрэн эрхийг сунгах санал гаргах эрхтэй. Анх үндсэн хуульд уих 143 гишүүнтэй байх санал оруулж байсан ч хэлэлцүүлгийн явцад 76 болгосон. тухайн үеийн хүн амын тоо, бусад зүйлстэй уялдуулж 76 болгосон юм билээ. хууль боловсруулах явцад холбогдох байгууллагуудаас санал авах үеэр дэмжээгүй. гэхдээ гишүүдийн хариуцлагыг хоёр талтай ойлгох хэрэгтэй. Мэдээж хариуцлагатай байлгах үүднээс дэгийн тухай хуулиар зохицуулж байгаа. ёс зүйн зөрчил гаргах, хуралдаа суухгүй бол цалин хасах гэх мэт заалтуудыг нэмсэн. Энэ асуудлыг органик

хуулиар зохицуулна. уих-ын гишүүдийн ёс зүйн дүрмийг боловсруулсан байгаа. Нөгөө талдаа гишүүд тойрогтоо ажиллах , харьяалагдах байнгын хороо, яамдын чиг үүргийн уулзалт, олон улсын хурал зөвлөгөөн гэх мэт арга хэмжээнүүдэд оролцох нь олонтаа. тиймээс шууд гишүүд хариуцлагагүй тул хурал тасалж байна хэмээн ойлгож болохгүй. үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах, гишүүдийн ёс зүйн дүрмийг баталсан тохиолдолд гишүүд илүү хариуцлагатай болно гэж үзэж байна.

-Үндсэн хуульд өөрчлөлт оруулах нэг чухал асуудал бол иргэний эрхийн асуудал гэж олон жил ярьсан. Тухайлбал, иргэний эрх зөрчигдсөн тохиолдолд Үндсэн хуулийн ц э ц э э р х а м г а а л у у л ж болдоггүй юм уу гэх санал их гардаг.

-үндсэн хуулийн хоёрдугаар бүлэгт иргэний эрхийн талаар маш тодорхой, сайн заалтууд оруулж өгсөн гэж судлаачид үздэг. харин түүнийг хэрэгжүүлэх органик хуулийн хэрэгжилт хангалтгүй байгаа юм. Мөн улсын дээд шүүх хууль тайлбарлахгүй б а й г а а т а й х о л б о о т о й . тиймээс ч шүүх засаглалтай холбоотой өөрчлөлтийг нэмэлт, өөрчлөлтөд оруулж ирж байгаа. Миний эрх зөрчигдлөө гэж үзвэл шүүхэд хандах эрх нь нээлттэй байгаа. Албан тушаалтнуудын шийдвэрээс үүдэн хүний эрх зөрчвөл түүнд хяналт тавих субьект нь үндсэн хуулийн цэц юм.

Ерөнхий сайд у.хүрэлсүх манай улсад ажлын айлчлал хийж буй БНхАу-ын өМөЗо-ны тэргүүлэгч хатагтай Бу шяолинийг хүлээн авч уулзлаа. у.хүрэлсүх уулзалтын эхэнд “өМөЗо бол Монгол улс, БНхАу-ын хооронд харилцаа хамтын ажиллагааны гүүр болж ирсэн. үүгээр дамжин худалдаа, эдийн засаг, соёл урлаг, боловсрол, шинжлэх ухаан, ард иргэд, хүүхэд залуучуудын гээд бүхий л салбарын харилцаа, солилцоо, хамтын ажиллагаа тогтмол идэвхтэй өрнөж байна. Монгол хятадын худалдааны хэмжээ 2018 оны байдлаар 8.4

тэрбум ам.долларт хүрч Монгол улсын нийт худалдааны 67.7 хувийг эзэлж байгаа. 2020 онд 10 тэрбум ам.долларт хүргэх зорилтыг биелүүлэхийн тулд өМөЗо-той худалдаа эдийн засгийн хамтын ажиллагаагаа өргөжүүлж, нягт хамтран ажиллах зорилтыг Монгол улсын Засгийн газар тавин ажиллаж байна” гэв. Мөн уулзалтын үеэр хоёр орны бизнес эрхлэгчдийн хамтын ажиллаагааг хөгжүүлэхэд чухал ач холбогдолтой “Монгол-өвөр Монголын худалдаа, хөрөнгө оруулалтын хамтын ажиллагааны форум”-ыг тогтмол зохион байгуулж ирснийг хоёр тал

өндрөөр үнэлсэн юм. улмаар гурав дахь уулзалтыг хөх хотод зохион байгуулах “Монгол-хятадын экспо” арга хэмжээний бэлтгэл ажлын хангахыг чухалчлав. Мөн Монгол улсын экспортын бараа бүтээгдэхүүний гол гарц болох Замын-үүд-Эрээн, гашуунсухайт-ганц мод боомтуудын хүчин чадлыг нэмэгдүүлэх асуудлыг өМөЗо-ны Ардын Засгийн газар анхааралдаа авч, зарим боомтын дэд бүтцийн бүтээн байгуулалтыг хамтран хэрэгжүүлэх, 24 цагийн үйл ажиллагаатай, оу-ын зэрэг-лэлтэй болгох талаар харилцан ойлголцол чухал байгааг Ерөнхий сайд илэрхийлэв.

ЗГМ ТОвЧХОН» ЕрӨнхИйлӨГчЕрөнхийлөгч Х.Баттулга “Зарим шүүхийн шүүгч, Ерөнхий шүүгчийн бүрэн эрхийг түдгэлзүүлэх тухай” зарлиг гаргажээ. Шүүхийн ерөнхий зөвлөлийн саналыг үндэслэсэн тус зарлигаар 17 шүүгчийн бүрэн эрхийг түдгэлзүүлсэн аж.

» ПАрлАМЕнТУИХ дахь МАН-ын бүлэг тойрогтоо ажилласан гишүүдийн байр суурийг нэгтгэх зорилгоор бүлгийн хурлаа өнөөдөр хийхээр товлоод байсан ч гишүүд тойргоосоо ирж амжаагүй шалтгаанаар хойшлуулах хүсэлтийг гаргажээ. УИХ-аар Үндсэн хуульд нэмэлт өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийг хэлэлцэж эхэлсэнтэй холбогдуулж чуулганы хуралдааныг түр завсарлуулсан. Харин завсарлагын хугацаа өчигдөр дууссан юм.

» ЗАСГИйн ГАЗАрЗасгийн газраас Дэлхийн банктай хамтран “Ухаалаг засаг” төслийг хэрэгжүүлж байна. Төслийн хүрээнд “Төрийн энтерпрайз архитектур, өгөгдөл солилцооны нэгдсэн тогтолцоог бий болгох нь” сэдэвт уулзалтыг зохион байгуулжээ. Мөн Засгийн газрын түвшний гурван байгууллагад төрийн энтерпрайз архитектурыг загварчлах, нэвтрүүлэх, өгөгдөл солилцооны нэгдсэн тогтолцоог бий болгох ажлыг эхлүүлээд байгаа юм.

» нИйСлЭлНИТХ-ын ээлжит XXVI хуралдаан өчигдөр болж, нийслэлийн 2018 оны төсвийн гүйцэтгэл, 2019 оны төсөвт нэмэлт өөрчлөлт оруулах, Нийслэлийн 2018 оны нэгдсэн төсвийн гүйцэтгэлд хийсэн Аудитын тайланг хэлэлцжээ. Хуралдааны явцад НИТХ дахь АН-ын бүлгээс “төсвийн тодотгол”-д шүүмжлэлтэй хандаж 26.2 тэрбум төгрөгийг нийтийн тээврийн парк шинэчлэл, гэр хорооллын дахин төлөвлөлт, өрхийн эмнэлгийн тоног төхөөрөмжид зарцуулах санал гаргав.

» нЯцААлТ Салхитын мөнгөний ордтой холбоотойгоор долоон шүүгч 125 сая ам.долларын авлига авсан нь батлагдсан гэж УИХ-ын дарга Г.Занданшатар хэлсэн гэж зарим хэвлэлээр мэдээлсэн. Тэгвэл энэхүү мэдээллийг УИХ-ын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс няцаалаа. Шүүхээр эцэслэн тогтоогоогүй байхад хэнийг ч гэмтэн, буруутан гэж үзэх ёсгүй гэж тус няцаалтад онцолсон байна.

ХАРИЛЦАА

Боомтуудын бүтээн байгуулалтад ойлголцол чухал гэлээ

Ерөнхий лөг ч, Ерөнхий лөг-чийн Тамгын

газрын дарга ч гэсэн Үндсэн хуульд нэмэлт,

өөрчлөлт оруулах төслийг дэмжиж

байгаа.

НАМУУД

НАМЗХ-ны гишүүд их хурлаа хийхийг генсек Д.Амарбаясгалангаас шаардав

МАН-ын дэргэдэх залуу-чуудын байгууллагын зарим гишүүн намын Ерөнхий нарийн бичгийн дарга д.Амарбаяс галанд шаардлага хүргүүлжээ.

уг шаардлагад холбооны их хурлын дүрмийн дагуу яаралтай хийхийг онцолсон байна. тус холбоо хамгийн сүүлд 2015 оны зургадугаар сард V бага хурлаа зохион байгуулж байсан аж.

шаардах бичгийг 17 аймаг, долоон дүүргийн НАМЗх-ны дарга нар нэгдэн хүргүүлсэн бөгөөд “Зургадугаар их хурлыг ирэх сарын 9-нөөс өмнө зохион байгуулах нь зүйтэй” гэжээ. МАН-ын Ерөнхий нарийн

бичгийн дарга д.Амарбаясгалан шаардах бичгийг хүлээн аваад НАМЗх-ны удирдлагад үүрэг, чиглэл өгнө гэсэн юм. Мөн тэрбээр “МАН залуусыг дэмжиж ажилладаг. Залуучуудын бай-

гууллага хурлаа хийж, ажлаа сайжруулах шаардлага тулгарсан нь үнэн. тэгэхээр НАМЗх-ны Ерөнхийлөгчид их хурлыг зохион байгуулах үүрэг, чиглэл өгнө” гэсэн юм.

• Өнөөгийн нөхцөлд нэг нам дангаараа 50 суудал авч олонх болно гэдэг бараг боломжгүй.

• 39 гишүүн буюу парламентын гишүүдийн 50+1 хувиар ирцийг бүрдүүлдэг болно.

• Иргэдийн олонх нь Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулахыг дэмжиж байна.

ЗГМ: Сурвалжилга

3ЗАСгийН гАЗрыН МЭдЭЭ СоНиН2019.06.28, БААСАН ~ №123 (1175)

гуравдугаар төрөх буюу “Амгалан” амаржих эмнэлэг дөрвөн жилийн өмнө газар байраа ашиглалтад оруулсан. хуучин төрөх эмнэлэгт жилдээ 6000 эх төрдөг байсан бол одоо 9000 эхийг хүлээн авч үйлчлэх хүчин чадалтай болсон нь эрүүл мэндийн салбарын эх үрсийн төлөө хийсэн том ололт юм. гэтэл шинэ амаржихын баяр хөөрөөс ард түмэн хуваалцаж, үйлчилгээ авч амжаагүй байхад эмнэлэг үйл ажиллагаагаа хэвийн явуулах аргагүй болж, хөндлөнгөөс учруулж буй бэрхшээлийг хэрхэн шийдэхээ мэдэхгүй сууна.

Эмнэлэг тэр дундаа эх амаржиж, хүүхэд мэндэлж буй орчин аюулгүй, тав тухтай, дуу чимээ багатай байх ёстой. гэтэл энэ эмнэлэг үйлчлүүлэгчдийнхээ тав тухыг хангаж чадахаа байжээ. “Амгалан” амаржихын хажуу бөөрөнд хачиг шиг наалдсан “хаанчлал” нэртэй караоке, паб, зочид буудлын чимээ шуугиан жирэмсэн эмэгтэйчүүд, эмч, сувилагч нарыг ядаргаанд оруулж байна. төрөх эмнэлгийн үүдээр согтуу залуус эргэлдэж, нус, цэрээ хаях нь хэвийн үзэгдэл болжээ. тэд эмнэлгийн булан тохойд хүндэрч, эргэн тойрныг нь бохирдуулж, эмнэлгийн ажилчдыг цөхрөнгөө барахад хүргэж байгаа юм. ийм байж болох уу? Адаглаад нэр нь “хаанчлал” аж. үнэхээр ч тус пабын үйлчлүүлэгчид эмнэлэгт “хаанчилж” Амгалан амаржих өдөр бүр түгшүүртэй байдаг тухай нэгэн эх сурвалжийн мэдээллийн мөрөөр бид сурвалжиллаа.

Манай сурвалжлах багийг “Амгалан” амаржихад очиход шөнийн 01.30 цаг болж байв. их хотын иргэдийн хөл татарч, замын хөдөлгөөн ч багасчээ. харин энд эсрэгээрээ. хөгжмийн нүсэр дуу чимээ нүргэлж, элдэв өнгийн машин сүл жилдэн, халамцуу залуус хаш ги ралдсан дүр зураг угтлаа. Байсхийгээд гялгар тор дүүрэн архи, шар айраг барьсан за луус мөнөөх пабаас гарч ирэх юм.

“хаанчлал” пабынхан машин орох хашааг хааснаас болж, үйлч-лүү лэгчид амаржих эмнэлгийн зогсоолыг эзэгнээд зогсохгүй түргэний тэрэг ордог замыг нь хаажээ.

“хаанчлал” пабын энэ ноёрхол эмнэлгийнхэнд үнэхээр дарамт болж байна.

Төрөх эмнэлгийн орчинд согтуучууд хөлхөж, архи, шивтэр нэвт сэнгэнэнэ

“ХААнчлАл”-д Хууль ҮйлчилдЭггҮй

Бид “Амгалан” амаржихын эх баригч Э-тэй уулзаж үүсээд байгаа нөхцөл байдлын талаар тодрууллаа. тэрбээр “хаанчлал орой 12.00 цаг гээд дэлгүүр шиг архи зардаг. Сар бүрийн 31, нэгний өдрүүдэд архи зарахыг хориглосон хуультай. гэтэл энэ газарт хууль огт үйлчилдэггүй. өдөр бүр л хэрүүл, зодоон болно. хөлчүү залуусын ёс бус үйлдэл үнэхээр хэцүү.

Эмнэлгийн хана, хажуугийн мөнгөний машиныг нүдэж, балбаад амраадаггүй. төрөх гэж ирсэн эхчүүд дуу чимээнээс нь залхдаг. дөнгөж төрсөн нялх хүүхдүүдийг ч амар тайван унтуулахгүй юм. Жирэмсэн ээжүүд гарч агаар, салхи амьсгалах эрхтэй. гэвч согтуу залуусаас айж эмээгээд гарч чадахгүй байна. Ээжүүдээс эмнэлгийн захиргаанд тус газартай холбоотой гомдол байнга ирдэг. үүрийн зургаан цаг хүртэл хүмүүс дуулж, хашхираад байхаар хэн тайван амрах билээ. өглөө эрт үүдний сандал согтуу залуусын амрах газар болдог. Эмнэлгийн хонгилд тавьсан эд зүйлсийг хэмхэлчих вий л гэж санаа зовнидог.

Манай эмнэлгийн өмнөх талбайд халамцуу залуу шээж байхад нь шаардлага тавьснаас

болж, эх баригч эмч гараа хуга-луулж байсан удаатай. Энд удвал их зүйл харна даа” гэсэн юм.

шөнийн 03.00 цагт согтуу үйлчлүүлэгчид АтМ-ээс мөнгө авахдаа хоорондоо маргаж улмаар заамдалцан, цохилцоод авлаа. хүлээн авахын үүдэнд шинэ хүнээ хүлээх ар гэрийнхэн уцаарлаж, сувилагч тэднийг гаргасан юм. харин ч өнөөдөр гайгүй байна хэмээн инээмсэглэх залуу сувилагч “хаанчлал”-ын дуу чимээнд дассан бололтой.

гадаа орилолдох залуусын чимээг тээршаасан хэн нэгний “Чимээгүй байгаач хүүхэд унтаж байна” гэх дуу эмнэлгийн дөрөвдүгээр давхраас сонсогдлоо. “хаанчлал” пабын харалдаа болохоор хүлээн авах, нялхсын, төрөх, төрөхийн өмнөх болон хагалгааны тасгуудын үйлчлүүлэгчид амар тайван байдаггүй аж. Мөн баасан

гараг болон баярын өдрүүдэд бүр ч түвэгтэй байдаг тухай эмнэлгийнхэн хэлж байв.

ЦонХоор АгААр биш АрХи сЭнгЭнЭнЭ

Амаржихын үйлчлүүлэгч Б.Буянхишиг “Амаржихад ирээд долоо хонож байна. Эмчилгээ, сувилгаа сайтай ч нэг асуудал нь хажуу талдаа паб, караокетой. үүр шөнийн таван цаг хүртэл согтуу, хөлчүү хүмүүсийн дуу чимээ тасрахгүй. Нойр хулжиж, цочиж сэрдэг. Бас зуны халуунд цонхоо нээхээс өөр аргагүй. гэвч архины эхүүн үнэрт хамар цоргиод дотор муухайруулаад байдаг юм. Энд хоёр хүн нэгнийгээ алах гээд байна хэмээн цагдаад дуудлага өгөхөд тоогоогүй. Эхчүүд төрж, нялхас амарч байгаа газрын дэргэд паб, үйлчилгээний газар ажиллуулах зохимжгүй л баймаар юм” хэмээн санаа алдан хэллээ.

Нийслэлийн хэмжээнд баар, рестораны чиглэлээр үйл ажил-лагаа эрхэлдэг 1500 гаруй аж ахуйн нэгж бий. Эдгээр газар үүрийн шөнийн 04.00 цаг хүртэл ажилладаг байлаа ч эмнэлгийн ойролцоо байрлаж боломгүй. хуульд эмнэлэг сувиллын газар тэдгээрийн гаднах орчинд тамхи татахыг хориглосон ч тус хуулийн заалт хэрэгжихгүй байгаа хэмээн эх сурвалж мэдээлж байлаа. Мөн

Нийслэлийн Засаг даргын тамгын газарт иргэнээс амаржих газрын замыг хааж машин зогссон тухай гомдол ирж шийдвэрлэж байжээ. гэвч энэ явдал удаа дараа давтагдсан хэвээр л байгаа аж.

түргэний машины хангинах дохио, согтуу залуусын шуугиан, зодоон, анхны хүүхдээ өлгийдсөн аавын баяр, амар амгаланг хайсан жижүүр эмч, сувилагч, дүүгээ хүлээсэн хүүхдүүд болон амрахыг хүсэж гомдоллосон ээжүүд гээд амьдралын олон өнгө сүлэлдсэн амаржих газрын нэг шөнийг үдлээ.

гАднАХ ТАлбАйг АрХи ууж, ТАмХи ТАТАХ

гАЗАр шиг АшиглАдАг болсон

Бид мөн “Амаржих” газрын аж ахуйн менежертэй уулзсан юм. тэрбээр “холоос ирсэн үйлчлүүлэгчдийн хэрэг-цээ шаардлагад тулгуурлан үйлчилгээг цогцоор нь бүр-дүүлэх зорилгоор түЦ машин, АтМ байрлуулсан. гэвч шөнийн цагаар уг АтМ пабын үйлчлүүлэгчдийн хэрэглээ болж, эхчүүдийн тайван байдал

С.Батсайхан / ЗГМ©

Эхчүүдээс сэтгэл ханамжийн

судалгаа авахад чимээ шуугианаа намдаагаач гэдэг

“Амгалан” амаржихыг түгшээсэн “Хаанчлал”

• “хаанчлал” пабынхан машин орох хашааг хааснаас болж, үйлч лүү-лэгчид амаржих эмнэлгийн зогсоолыг эзэгнээд зогсохгүй түргэний тэрэг ордог замыг нь хаажээ.

• Манай эмнэлгийн өмнөх талбайд халамцуу залуу шээж байхад нь шаардлага тавьснаас болж, эх баригч эмч гараа хуга луулж байсан удаатай. Энд удвал их зүйл харна даа” гэсэн юм.

• “хаанчлал” пабын дөрвөн ханан дундах хэтэрсэн архидалт, дайрч давшилсан маргаан зэрэг төрийн хуулийг уландаа гишгэсэн үйлдэлд арга хэмжээ авахгүй, мөнгөнд сохорсон албан тушаалтнаа хаацайлсаар.

Д.Сувд, Б.өлзий

алдагдаад байна. Энд дүрэм журам алга. Залуус машинаа түргэний машины замд орхичих нь хүндрэл учруулах юм. Манайх гадна талбайг эхчүүддээ зориулж нийслэлийн хөрөнгө оруулалтаар тохижуулж сүүдрэвч, саравч барисан. гэтэл залуус цугларч архи ууж, тамхи татдаг газар болчихлоо. Сэтгэл ханамжийн судалгаа эхчүүдээс авахад чимээ шуугианаа намдаагаач л гэдэг. Эмнэлэг гэдэг тусгай объект байх ёстой. Манай цонхыг хагалж, араас нь хөөцөлдөн төлүүлж байсан удаатай “өмнө нь энэ “хаанчлал”-ын байр эмнэлгийн угаалгын газар байсан юм” хэмээв.

“Амгалан” амаржих газар нэг, хоёр дугаар төрөхөөс орчин үеийн тоног, төхөөрөмж, эх хүлээн авах хүчин чадлаараа хоёр дахин илүү шинэ байр ашиглалтад оруулж, эмнэлгийн цогц үйлчилгээг бүрдүүлсэн. ийм сайхан байр бариад ч хэрэг алга. орчин гэдэг иргэдийн эрүүл мэндэд хамгийн хамаатай зүйл. гэтэл төрөх эмнэлгийн орчин нь тайван бус болчихоор жирэмсэн эмэгтэйчүүд адаглаад л сэтгэл түгших эмгэгтэй болж байгаа юм. Ер ийм газар удаан хугацаагаар хэвтэж эмчлүүлэх ч арга алга. Эмнэлгийн ажилчид энэ асуудлыг шийдвэрлэж өгөхийг хүссэн албан бичгийг өнгөрсөн оны есдүгээр сард хотын захиргаанд хүргүүлсэн хариу өгөөгүй аж.

төрөх эмнэлгийн ажилтнууд “хаанчлал” пабын эзэн нэлээд эрх мэдэлтэй албан тушаалтан байдаг гэнэ лээ гэж сэтгэл гонсгор хариулсан юм. тэвчих, хүлээхийн заагт эмнэлгийнхэн гарцгүй болжээ.

түүнчлэн Баянзүрх дүүр-гийн цагдаагийн нэгдүгээр хэлтсийнхэн “хаанчлал” пабын дөрвөн ханан дундах хэтэрсэн архидалт, дайрч давшилсан маргаан зэрэг төрийн хуулийг уландаа гишгэсэн үйлдэлд арга хэмжээ авахгүй, мөнгөнд сохорсон албан тушаалтнаа хаацайлсаар. Нийслэлийн тамгын газар, цагдаа нар нь ч хяналт тавьж чадахгүй, айж дагжсан “хаанчлал” ингэхэд хэний паб вэ? Амаржихын ажилчид, хэвтэн эмчлүүлэгчид “хаанчлал”-аас салах өдрийг хүлээж сууна. хувийн өмч, орлогын үүсвэрийг шууд хааж болохгүй ч хорвоод мэндлэх бяцхан үрсийг тосож өлгийддөг эмнэлэг баар, цэнгээний газартай хөрш оршиж боломгүй. Нийтийн эрх ашиг хөндөгдсөн асуудлыг анхаарахгүй хоосон хөгжил, дэвшил ярьж суух нь оновч-гүй юм. үүнийг Нийслэлийн захирагч, Эрүүл мэндийн сайд, улаанбаатар хотын ерөнхий менежер, НМхг хуулийн дагуу анхааралдаа авах цаг болжээ. Эрх мэдэл, танил тал энэ оронд хэзээ хаанчлахаа болих вэ?

“Амгалан” амаржихын хажуу бөөрөнд хачиг шиг наалдсан “Хаанчлал” нэртэй караоке, паб, зочид буудлын чимээ шуугиан жирэмсэн эмэгтэйчүүд, эмч, сувилагч нарыг ядаргаанд оруулж байна.

С.ЦОГТБАЯР ЗУРЖ БАйНА

Би үйлдвэрлэгч

4 ЗАСгийН гАЗрыН МЭдЭЭ СоНиН 2019.06.28, БААСАН ~ №123 (1175)

“Монгол шуудан“ ХК нь сонгогдсон эрх бүхий тендерт оролцогчдоос

“Ажилчдын автомашин” нийлүүлэх тухай үнийн санал ирүүлэхийг урьж байна.

Үнийн санал ирүүлэх барааны техникийн тодорхойлолт болон холбогдох бусад материалыг www.tender.gov.mn сайтад хавсаргасан болно.

Үнийн саналыг 2019.07.05-ны өдрийн 10 цагаас өмнө tender.gov.mn /хялбаршуулсан цахим хэлбэрээр/ хаягаар ирүүлнэ.

Монгол шуудан ХК, Чингэлтэй, 1-р хороо,

Төв шуудан , Баруун хаалга, 2 давхар, 209 тоот

Утас: 70078971

ҮнИйн САнАл АВАх УрИлГА

давхраатай алаг нүдээ эргэл-дүүлэн, сэргэлэн харцаар ширтэх энэ эмэгтэй мөөг үйлдвэрлэлийг Монголд хөгжүүлэхээр зүтгэж буй С.Мөнхжаргал билээ. төрөөд сар ч болоогүй ажилдаа ханцуй шамлан орсон. тэрбээр нойрон дундаа үнэгчлэн мишээх бяцхан жаалаа машиныхаа арын суудалд тэргэн дээр нь хэвтүүлчихсэн явж байв. тэрбээр “Мөөгний үйлдвэрлэлийн технологи маш нарийн байдаг. үүнийг мэддэг хүн манайд ховор юм. тиймээс төрөөд удаагүй ч аргагүйн эрхэнд нярайгаа машиндаа аваад явж байна” гэсээр үр ургуулах төв рүүгээ дагуулж очсон юм. Баянхошуунд байрлах “Мөөжиг органик” компанийн мөөгний үр үйлдвэрлэх лаборатори руу ороход улаан буудайн үнэр үл мэдэг үнэртэж байв. Мөөгний үр ургуулна гэдэг өвөрмөц сонин ажил юм. Цагаан халаад, цэнхэр малгай өмсөж, амны хаалт зүүсэн 40 гаруй насны эмэгтэй үр ургуулах ажлыг гардан хийдэг аж. улаан буудайг угааж савлаад, шохой хэмээх цагаан нунтаг зүйлтэй хольж уутлах юм. ингэж бэлтгэсэн зүйл дээрээ мөөгний үрийг тодорхой тогтоосон хэмжээгээр тусгай машинаар шахаж хийнэ. үүний дараа ариун цэврийн шаардлага хангасан тусгай өрөөнд тавьж мөөгнийхөө үрийг ургуулна. Мөөгний үр улаан буудайг идэж цагаан өнгөтэй болмогц хөрсөнд суулгаж тарьдаг аж. Мөөг гэдэг ургамал байгаль дээр чийгэнд ургадаг ч хүлэмжийн нөхцөлд тарьж ургуулахад маш нарийн технологи шаарддаг юм байна.

Ингээд “Мөөжиг орга ник” компанийн захирал С.Мөнх-жаргал бидний яриа өрнөлөө.

-Та Францад амьдарч бай-гаад ирсэн гэсэн. Тэндээс биз-

Монголд өдөрт 600 кг мөөгний хэрэгцээ бий

Хүлэмжээс гарсан шинэ мөөгөө хэрэглэгчдэд чанарыг нь алдагдуулахгүй хүргэхийг зорьдог

Б.Гандолгор @gandolgorZGM

несийн санаагаа өвөртөлж ирсэн үү?

-Би уг нь аялал жуулчлалын чиглэлээр мэргэжил эзэмшсэн л дээ. гэхдээ сургуулиа төгсөөд мэргэжлийнхээ чиглэлээр ажил-лаагүй. тэгээд ч удаан хуга-цаагаар агаар сэлгэх шаардлага тулгараад швецар, Франц руу гэр бүлээрээ явсан. их сургуульд франц хэл судалж байсан учраас ямар нэг бэрхшээл тулгараагүй. Францад таван жил амьдрахдаа орчуулга хийж, зав чөлөөгөөрөө худалдаа эрхэлдэг байлаа. хүмүүс гадаад яваад буцаж ирдэг гүй гэж ярихыг би олон сонссон учраас заавал эргэж ирэх төлөвлөгөөтэй байсан. 2010 онд гадагшаа явахдаа 2015 онд буцаж ирэхээр төлөвлөсөн юм. Франц яваад хоёр жилийн дараа Монголд түр ирээд буцах-даа юу хийж амьдрах уу гэдгээ судалсан. Ер нь маш сайн төлөвлөх хэрэгтэй юм билээ. Францад байхдаа байнга л Монголд очоод юу хийвэл надад тохирох бол гэж боддог байлаа. ирээд улаанбаатарт биш хөдөө аж ахуй эрхэлж амьдрахаар шийдсэн. хөдөө ажлын байр хомс, тэгэхээр өөрсдөө ажлын байраа бий болгох хэрэгтэй гэж үзсэн. ингээд үрлэн помидор, мөөг тарьсан юм. Цаг агаараас шалтгаалахгүй ургадгаар нь мөөгийг сонгож тарьсан л даа.

-Үрлэн помидор монголд хэр ургадаг вэ?

-Нидерландаас ирэхдээ 12 төр-лийн ногооны үртэй ирж, бүгдийг тарьж үзсэн. үрлэн поми дорын хоёр үрнээс био сортынхыг нь сонгож тарьсан. Эхний ээлжинд 240 ам метр хоёр хүлэмжид 700 гаруй үр үрслүүлсэн юм. үрлэн помидор уг нь маш сайн ургасан. даанч ургац хурааж амжаагүй байхад гадаа хүйтэрчихвэл нэг

л шөнө хөлдчихдөг юм билээ. Эхлээд багагүй хохирол амссан ч шантраагүй. одоо гурав дахь жилдээ тарьж, туршлага ч суугаад байна.

-Та бас мөөгний үр үйлд-вэрлэж, ургуулж байна. Хэр ашиг тай вэ. “шарк танк” нэвтрүүлэгт орж төсөлд хам -раг дахаар болсон. санхүүжилт авч чадсан уу?

-“шарк танк” нэвтрүүлэгт орс ныхоо дараа компаниа албан ёсоор байгуулсан. хоёр шар каас санхүүгийн дэмжлэг авсан. ганц хүн компанийг удирдаж чиглүүлнэ гэдэг амар биш юм. Цаашдаа удирдлагын баг бүрдүүлэх шаардлага тулгарч байна. одоогоор гурван газар гинжин хэлхээтэй үйлдвэрлэл явуулж байгаа.

дархан-уул аймагт мөөгний

хөрс бэлтгэх үйлдвэр байгуул-сан. Мөөгний үр ургуулах лабо-ратори, хөрс бэлтгэх үйлдвэр, мөөг ургуулах хэсэг гээд тус тусад нь байрлуулахгүй бол бохир дол үүсэх эрсдэл бий.

-монголчууд мөөгийг хэр хэрэглэдэг вэ. Танайх өнгөрсөн онд хэр хэмжээний борлуулалт хийв?

-Манай компани өнгөрсөн жил гайгүй ашигтай ажилласан. Эх орондоо тариалсан органик хүнсийг ресторанууд их авдаг. Жуулчны улирал эхэлсэн боло-хоор ресторануудын мөөгний хэрэглээ 50 хувиар өссөн. Бид зөвхөн мөөгөө тарьж хэрэг-лэгчид нийлүүлье гэж шийдсэн. хараахан хагас боловсруулсан бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэх болоогүй байна. Эхний хэдэн жил технологидоо илүү анхаарч ажиллахыг зорьж байгаа. харин хагас боловсруулсан бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэдэг газрууд манайхтай хамтарч ажиллаж болно.

-мөөг ургац сайн өгнө биз. Танай компани хэдэн төрлийн мөөг тарьдаг вэ?

-хясаа, хусандай, элбэнхи, дэлбэнхи гэсэн нэртэй боловч үнэн чанартаа нэг л мөөг. Байгаль дээр хус модонд ургадаг мөөг л дөө. үүнийг хүлэмжийн нөхцөлд тарьж, жилийн дөрвөн улиралд иргэдийн хэрэгцээг хангаж байна.

-мөөг хүний эрүүл мэн дэд хэр ач холбогдолтой вэ?

-Бид химийн хүрээлэнтэй хамт ран найрлагыг нь тодорхойлж үзсэн. хүний биед ашигтай 50 орчим төрлийн элементтэй нь илэрсэн. Ялангуяа, В-гийн төрлийн витамины агууламж өндөр. Цус төлжүүлэх, цусан дахь холестеринийг шүүх, дархлалын систем дэмжих гээд

мөөгөнд эрүүл мэндэд нөлөөлөх ашиг тус их бий. Байгаль дээр ургасан мөөгнөөс хүлэмжид тарьсан мөөг илүү цэвэрхэн юм байна гэж судалгаа хийсэн эрдэмтэн нь ярьсан. Мөөгийг шинээр нь хэрэглэхгүй бол эмзэг ургамал л даа. тиймээс бид хүлэмжээс гарсан шинэ мөөгийг хэрэглэгчдэд чанарыг нь алдагдуулахгүй хүргэхийг зорьдог. Байгаль дээрх мөөг орчны нөлөөнөөс амархан бохирддог учраас удаан хадгалбал өт иддэг талтай. хүлэмжийн мөөг бол тэгдэггүй. Мөөг бусад ургамал, амьтанд байдаггүй уургийн агууламжтай. олон улсын шинжээчид мөөгийг ирээдүйн хоол хүнсний жагсаалтад оруулсан. уургийн уурхай учраас тэр. 2050 он гэхэд дэлхийн хүн амын уургийн хэрэгцээний гуравны нэгийг амьтан-ургамал болсон мөөгөөр хангах боломжтой гэсэн судалгаа ч гарсан байна билээ.

-жилийн дөрвөн улиралд аш гаа өгдөг бизнес гэж та хэл лээ. Хэд хоноод ургацаа хураадаг вэ?

-Манай улсад жилийн дөрвөн улиралд ургадаг, ашгаа өгдөг бизнес хийхэд хэцүү шүү дээ. Бид 2018 оноос хойш тасралтгүй ургац хурааж байна.одоо сард 10 тонн хөрс бэлтгэдэг боллоо. тэгэхээр үйлдвэрлэлийн хүрээ өргөжөөд л байна гэсэн үг. Мөөгийг хөрсөнд суулгаад ердөө зургаа хоногийн дараа хурааж авдаг. өдөр бүр л ургац хурааж байна. Манайх мөөгөө цаасан уутанд савлаж зардаг. Мөн хатаасан нунтаг хэлбэрээр ч бас борлуулдаг. Нэг килограмм мөөг 13 мянган төгрөгийн үнэтэй. Энэ хэмжээний мөөгөөр зургаан удаа хоол хийж болно.

-Францад амьдарч байхдаа мөөг хэр иддэг байсан бэ. Тэд

ер нь мөөг хэр идэх үү? -Францчууд өндөр, нарийн

иштэй цагаан мөөг (шампиньон) их хэрэглэдэг ард түмэн. Муж мужуудынхаа хэрэгцээг хангадаг автомат үйлдвэрүүдтэй. Энэ төрлийн бизнес ч эрэлттэй бай даг. үнэ ханшийн хувьд боломжийн.

-монголын худалдааны төвүүдэд голдуу импортын мөөг байдаг. Хэрэглээ, импор-тын талаар судалж үзэв үү?

-Манай улс 7-8 орноос мөөг импортолдог юм билээ. голдуу дарсан, хатаасан мөөг оруулж ирдэг. хүмүүсийн хэрэглээг судлаад үзэхэд өдөрт 600 кило грамм мөөгний хэрэгцээ байгаа нь харагдсан. тэгэхээр борлуулалт дээр санаа зовох асуудал гарахгүй гэсэн үг.

-Танай компани хэчнээн хүнийг ажлын байраар хангасан бэ?

-одоогоор найман хүнийг ажлуулж байна. Цаашдаа үйлдвэрлэлээ өргө жүүлэхээр илүү олон хүнийг ажлын байртай болгоно. өөрсдөө хүлэмжтэй хүмүүс мөөгний үр авч тариад хураасан мөөгөө эргүүлээд надад борлуулж болно.

-Залуу бизнес эрхлэгч, үйлд-вэрлэл эрхлэгч нарт ямар бэрхшээл тулгардаг вэ?

-Мөөгний үйлдвэрлэл тех -нологи нарийн учраас зөвлөгч, биотехнологич зэрэг мэргэ-жилтэнтэй хамтарч ажиллах шаардлага тулгарсан. ийм хүмүүсийг олоход амар биш юм билээ. Мөн мөөгний үр ургуулахад тохирсон стандартад нийцсэн байр олоход амаргүй байлаа. Агаар, салхи чийгшил нь мөөг ургуулахад тохирсон байх ёстой. Энэ бүхнийг тохируулна гэдэг амаргүй. Ер нь хүн шантрахгүйгээр зүтгэвэл амжилтад хүрдэг шүү дээ.

Мөөгийг хөрсөнд суулгаад ердөө зургаа хоногийн дараа л хурааж авдаг.

С.Батсайхан / ЗГМ©

• Эхний хэдэн жил технологидоо илүү анхаарч ажиллахыг зорьж байгаа.

• хүний биед ашигтай 50 орчим төрлийн элементтэй нь илэрсэн.

• нэг килограмм мөөг 13 мянган төгрөгийн үнэтэй. Энэ хэмжээний мөөгөөр зургаан удаа хоол хийж болно.

ТУЗ-ийн даргаЭрдэнэбаатарын ДОЛГИОН

Ерөнхий эрхлэгч Баатарын ДУЛАМХОРЛОО

Зөвлөхшатарбалын ДАвААДОРЖ

Орлогч эрхлэгчЛхагважавын СУГАРМАА

Утас: 99903584

Улс төр, нийгэм, эрэн сурвалжлах мэдээллийн албаЭдитор Б.Энхжаргал

Утас: 99901621

Цахим контент, бүтээлч үйлдвэрлэлийн албаЭдитор Г.Баярсайхан

Утас: 99903574

Эдийн засаг, уул уурхайн мэдээллийн алба

Утас: 99903581 99903578 99907843

Улаанбаатар хот, Сүхбаатар дүүрэг, I хороо, Энхтайваны өргөн чөлөө,

“Блю Скай тауэр” 407 тоотУлсын бүртгэлийн дугаар. 1024

Утас: 70103131, Факс: 70106065

zgm.mn

ubinfo.mnДугаарын удирдагч

Б.Энхжаргал

“Засгийн газрын мэдээ” сонин нь ардчилсан, шударга ёс, хүний эрхийг дээдэлж, чөлөөт

сэтгүүл зүйн хэм хэмжээг бүрнээ сахин, олон ургальч үзлийг илэрхийлэх мэдээллийн

индэр байж, нийт Монгол үндэстний ойлголцол, эв нэгдлийг бэхжүүлэхийг эрхэм

зорилгоо болгоно.

рЕДАКц

ЗАр СУрТАлчИлГАА

хАЯГ

цАхИМ хУВИлБАр

0 0 1 1 7 5

нийгэм

Гүүрэн гарцны цахилгаан шат бүтэн жил ажилласангүй

Цахилгаан шатны арчлалт,засварын мөнгийг нь шийдэж өгдөггүй

Г.Санжааханд @sanjaakhandZGM

Нийслэлд автозам дээгүүрх явган хүний гүүрэн гарц тав бий. Нийс лэлийн хамгийн их хөдөл гөөнтэй хэсгүүдийг сонгож барьсан тус гарцууд явган зор-чиг чийн аюулгүй байдлыг хангах, түгжрэлийг бууруулах зорилготой. гэвч ойролцоогоор тав орчим метр өндөр уг гарц нуу-дын цахилгаан шат ажиллахгүй, зарим нь алдаг оног ажиллаж буй нь өндөр настан, хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэд, жирэмсэн эмэгтэйчүүд, нялх хүүхэдтэй хүмүүст түвэг учруулж байна.

хотын ерөнхий менежер т.ган төмөр автобусны бууд луу-дын гүүрэн гарцын цахилгаан шатыг тогтмол ажиллуулах үүр-гийг саяхан өгсөн. Энэ хүрээнд холбогдох хүмүүс уг цахилгаан шатыг ажиллагаанд оруулсан гэж мэдээлсэн нь. харин үүрэг хэрхэн хэрэгжиж байгааг манай сонин сурвалжиллаа.

Юуны түрүүнд Бөмбөгөр худалдааны төвийн замын гол дахь гүүрэн гарц дээр очив. ойрд ажилласан шинж алга. Цахилгаан шатны хаалгыг төмөр гинжээр гинжилж, дангинатал түгжжээ. Цоож болон гинж нь зэвэрсэн байхыг харахад ойрд тус хаалгыг онгойлгоогүй нь илт. Цахилгаан шатны зүүн талынх нь үзүүр дээр жижиглэн худалдаа эрхэлдэг эмэгтэйгээс тодруулахад “Энэ цахилгаан шат ажиллахгүй нэг жил болж байна.

Ажиллаж байх үед нь хүмүүс суухаар явуут дундаа гацчихдаг. Засаж байна гээд дахиад хэсэг түгжинэ. өмнө нь хоёр настай хүн дээш гарч гацаад, онцгой байдал дуудаж байсан. Айсандаа даралт нь ихсээд, ухаан алдах шахаад бөөн юм болж байсан” хэмээн ярив.

Яагаад гүүрэн гарцны цахил-гаан шатыг ажиллуулахгүй бүтэн жил болсон талаар “улаанбаатар лифт” Нөүг-ын Ерөнхий ин же-нер Н.Мөнхбаяраас тодруулахад “Бид цахилгаан шатны эвдэрсэн эд ангийг засаж болно. гэхдээ манай байгууллагад улсын байцаагчийн актыг зөрчих эрх байхгүй. Барилга байгууламж талаас нь засвар хийсэн то-хиол долд цахилгаан шатыг ажил луулах боломжтой. Цахил гаан шат хэвийн байгаа боловч бо рооны ус нэвтрэх, зөвхөн нэг шугамаас тогоо авсан зэрэг шалтгааны улмаас Бөмбөгөрийн өмнөх гүүрэн гарцыг ажиллуулах боломжгүй байгаа. гүүрэн гар цын барилга байгууламж, ашиг лал тыг

улаанбаатар зам засварын арч-лалын газар хариуцах ёстой” гэв.

харин бусад гурван гарцын цахилгаан шат ойрын үеэс ажиллаж эхэлсэн байна.

Нийслэлийн төсвийн хөрөн-гөөр 100 айл, 120 мянгат болон “Бөм бөгөр”-ийн гүүрэн гарцыг б а рина гэж 2013 оны төсөвт 2.1 тэр бум төгрөг тусгаж байсан. ойрол цоогоор нэг гүүрэн гарц 700 сая төгрөгөөр бүтсэн гэсэн үг. гэвч манай орны цаг агаарын нөхцөл байдал уг цахилгаан шатнуудыг хэвийн ажиллахгүй байхад мөн нөлөөлдөг байна. учир нь +5-аас +35 хэмийн хооронд л ажиллах боломжтой. гэвч жилийн дөрвөн улирлын бараг талд нь хасах хэмийн хүйтэн байдаг улаанбаатарт цахилгаан шат ажиллах боломжгүй гэсэн үг. түүнээс гадна гарцны гадна фасадыг буруу хийснээс болж гадаа +35 хэм байсан ч дотор +40-ээс дээш давдаг талаар Н.Мөнхбаяр мөн хэлж байлаа.

гүүрэн гарцны нэг цахилгаан шатны засвар, арчлалтад сард 120 мянган төгрөг төсөвлөдөг аж. гэвч улаанбаатар зам зас-вар, арчлалтын газар уг хө рөн-гийг шийдэж өгөхгүй байгаа нь цахилгаан шат тогтмол ажил-лахгүй байх нөхцөл болдог аж.

харин 120 мянгатын гарцны цахилгаан шат ажиллаж байгаа ч, явган зорчигчид мэдэхгүй байв. гурван балчир хүүхэд дагуулсан 30 орчим насны эмэгтэй шатаар өөд өгсөж байсан бол, өсвөр насны хүү тэрэгтэй дүүгээ

Гүүрэн гарцны цахилгаан

шат хэзээ ч ажилладаггүй гэх

ойлголттой болсон

СУМлАГч АВТоМАШИн 2 ШИрхЭГИйГ ТҮрЭЭСлЭхТҮрЭЭСлЭГчИйГ СонГон ШАлГАрУУлАх УрИлГА

огноо : 2019-6-27

МИАТ ХК нь эрх бүхий оролцогчдоос “Агаарын хөлгийн сумлагч машиныг түрээсийн гэрээгээр ашиглах түрээслэгчийг сонгон шалгаруулах”тухай битүүмжилсэн үнийн санал ирүүүлэхийг урьж байна.

1.Түрээслүүлэх эд хөрөнгийн товч танилцуулгаАгаарын хөлгийг сумлах зориулалт бүхий тусгай зориулалтын Tri-state R7000-J800 маркийн 1183УН,1184УН дугаартай автомашинууд нь 1999-10 дугаар сард АНУ-д үйлдвэрлэгдсэн 2000 оны 5-р сард ашиглалтад орж одоог хүртэл ашиглагдаж байна. Хөдөлгүүр нь 6 цилиндэр бүхий 8,2л-н багтаамжтай дизель хөдөлгүүртэй,26500 литрийн багтаамжтай ёмкосттой, түлш шахах бүтээмж-бага хаазанд-1100л/мин,өндөр эргэлтэнд-1600л/мин,түлшний насосны ажлын даралт 40,,50psi,Суудлын тоо-1,ӨНГӨ-Цагаан,Тоноглол бүрэн хэвийн ажиллагаатай,Аккумлятор-шинэ,Резинин дугуй 6ш-шинэ,Хувиарт техникийн үйлчилгээнд 2018-9-25- нд орж торх цэвэрлэгээ хийгдсэн, хөдөлгүүр, явах эд анги, хөргөлтийн шингэн, тоормозны шингэн бүгд солигдсон, цэгэн тосолгоо хийгдсэн,тоолуурын баталгаат хугацаа 2018-10-1 ний өдөр дууссан тоолуур баталгаажуулаад ашиглахад бэлэн

2. Сонгон шалгаруулалтын ерөнхий мэдээлэл

3. Түрээслүүлэх хөрөнгийн талаар мэдээлэл авахТүрээслэх хөрөнгийг МИАТ ХК-ийн авто баазад ирж үзэж болох бөгөөд сонгон шалгаруулалтын талаархи мэдээллийг доорхи хаягаар болон www.miat.comцахим хуудаснаас авна уу.

МИАТ ТӨхКхУД, 10 дугаар хороо, Буянт-Ухаа, МИАТ хК-ийн төв байр,

хангамж үйлчилгээний хэлтсийн 103 тоотУтас :70049860,факс : 70049919

өргөсөөр уруудаж явахтай таарав. харин ээж нь ой хүрэхгүй дүүг нь тэвэрсээр ард нь явав. Цахилгаан шат нь ажиллаж эхэлсэн талаар хэлэхэд “өө тийм үү. дандаа л түгжээтэй байдаг болохоор ажиллаж эхэлснийг нь ч мэдсэнгүй” гэсэн юм.

Ер нь шатаар өгсөж явсан бүх

хүн ийм хариулт өгч байснаас харахад цахилгаан шат ер нь л ажилладаггүйн нотолгоо бололтой. өөрөөр хэлбэл гүүрэн гарцны цахилгаан шат хэзээ ч ажилладаггүй гэсэн код иргэдийн тархинд суужээ. тиймээс цахил-гаан шатны товчийг нь дарж үзэхийг ч хүсээгүй байх.

ЗГМ ТОвЧХОН» АнхААрУУлГА Хөвсгөл аймгийн нутгаар сүүлийн өдрүүдэд усархаг бороо орсны улмаас зарим сайр, гол үерлэсэн учир Хатгалын замд шөнийн цагаар зорчихгүй байхыг Хатгал тосгоны Захирагчийн ажлын албаны дарга Ц.Баттөр анхааруулав.

» ЭрГҮҮл Нийслэлийн төвийн зургаан дүүрэгт Онцгой байдлын аврах ангийн 60 гаруй алба хаагч иргэдийн аюулгүй байдлыг хангах чиглэлээр завьт эргүүл хийж байна.

» БҮрТГЭл“Буянт-Ухаа II” түрээсийн орон сууцны цахим бүртгэл ирэх сарын 22-нд эхлэнэ. Бүртгэл дууссаны дараа сонгосон шалгуурт үндэслэж иргэдийг хамруулах юм.

» ҮЗЭСГЭлЭн Монголын Үндэсний төв музей, Өвөр Монголын музейтэй хамтран "Хятан-Их Ляо улс: БНХАУ-ын Өвөр Монголын Хятаны шилдэг үзмэр" үзэсгэлэнг өчигдөр нээлээ. Тус үзэсгэлэн энэ оны есдүгээр сарын 6-ны өдөр хүртэл үнэ төлбөргүйгээр олон нийтэд хүрэх юм.

» САнАл АСУУлГА Улаанбаатар хотын замын хөдөлгөөний ачааллыг бууруулах хүрээнд автозамыг А, В, С бүсчлэлд хуваахаар төлөвлөн, бэлтгэл ажлыг хангаж эхэллээ. Энэ ажилд иргэдийн оролцоог нэмэгдүүлэх зорилгоор олон нийтийн дунд санал асуулгыг явуулж байна.

Нийслэлийн мэргэжлийн хяналтын газраас нийслэлд үйл ажиллагаа явуулж буй 21 үсчний газар, 15 гоо сайхны газарт шалгалт хийжээ. шалгалтын үеэр барилгын шугаман болон гүний худгийн усны шинжилгээ-ний тухай улсын байцаагчийн 28, тоног төхөөрөмж зөөлөн эдээс авсан арчдас, гоо сайхны газрын иллэгний өрөөнөөс авсан

сорьцын тухай найм буюу нийт 36 дүгнэлт гарга.

уг шалгалтад хамрагдсан нийт газрын 33.3 хувь сайхны газрын 26.6 нь өдөр тутмын их цэвэрлэгээ, багажийн ариутгал халдваргүйжүүлэлт хангалтгүй хийдэг нь илэрчээ. Мөн гоо сайхны газрын 46, үсчний газрын 76.1 хувь нь үйлдвэрлэгч орны чанарын болон эрүүл

мэндийн баталгаагүй, хяналтын байгууллагын дүгнэлтгүй барааг хэрэглэж байгааг тогтоосон байна.

илэр сэн зөрчлийг арилгуу-лахаар 19 газарт улсын байцааг-чийн албан шаардлага, хугацаат үүрэг даалгавар хүргүүлэн, зарим үсчний газрын үйл ажиллагаа явуулах эрхийг түр хугацаагаар зогсоожээ.

иргэд аялал зугаалгаар явахдаа гол ус руу орж осолдох тохиолдол гарсаар байна. тодруулбал, Булган аймгийн орхон сумын халиун багийн уушийн гарам гэдэг газар энэ сарын 25-нд 31 настай эрэгтэй д осолджээ.

тэрбээр орхон голоос загас барихаар яваад усанд осолдсон тухай дуудлага тус аймгийн онцгой байдлын газарт иржээ.

дуудлагын дагуу аймгийн онцгой байдлын таван аврагч цагдаагийн газрын нэг алба хаагч,

эмнэлгийн байгууллагын гурван эмч, нийт есөн хүн, шөнийн 02.30 цагт хэргийн газарт очиход иргэн д-гийн цогцсыг иргэд орхон голоос гаргасан байжээ. Цогцосыг цагдаагийн байгуул-лагад шилжүүлэн өгчээ.

Гоо сайхны газрууд багажны ариутгал хийхгүй байна

Загасчлахаар явсан иргэн усанд осолджээ

МЭДЭЭ МЭДЭЭЛЭЛ

С.Батсайхан / ЗГМ©

2019.06.28, БААСАН ~ №123 (1175) 5ЗАСгийН гАЗрыН МЭдЭЭ СоНиН

Сурталчилгаа

6 ЗАСгийН гАЗрыН МЭдЭЭ СоНиН 2019.06.28, БААСАН ~ №123 (1175)

Зуны ангиуддаа элсэлт авч байна

77118288

ZGM DAILY2019.06.28, FrIdaY ~ №123 (1175) 7The oFFIcIal gazeTTe

ETT to issue IPO through its subsidiary

Government to issue bonds using blockchain technology

The preparations for domestic dependence are complete.

Experts addressed that domestic government bonds can stabilize the interest rate.

Top 20 index up 1.08 percent to 20,395.23 points

Mongolia’s coal export declines amid the increase in Russia

Market cap stands at MNT 2.55 trillion.Mongolia’s coal imports to China reached 3.68 million tons.

ZGM: HIGHLIGHTS

PoliticsThe 19th Joint Committee meeting of Mongolia-EU held on June 27.

EconomyMongolia-Bulgaria business meeting was co-organized by the Mongolian National Chamber of Commerce and Industry (MNCCI) and Bulgar-ian Small and Medium Enter-prises Promotion Agency.

Top 20 index up 1.08 percent to 20,395.23 points. MSE A index increases 2.11 percent to 9,470.02 points. MSE B in-dex decreases 0.03 percent to 8,050.04 points. Market cap stands at MNT 2.55 trillion.

Тop 20 index(by units)

20,395.2310,000

15,000

20,000

25,000

30,000

sociEtyA signing ceremony of Stu-dent Exchange Agreement between the Ministry of Education, Culture, Science, and Sports of Mongolia and the People’s Government of Inner Mongolia Autonomous Region takes place on June 27.

The National University of Mongolia (NUM) and the Uni-versity of Warsaw establish a Memorandum of Under-standing on cooperation. Within the MoU, the sides will exchange teachers and students, organize scientific conferences and workshops, implement research and curriculum development projects, and cooperate in linguistic and cultural fields.

Government to issue bonds using blockchain technology

Aminaa.U, Baigal.GZGM

Domestic government bonds are not just public revenue sources

government bonds that were needed in the domestic market will be more accessible to citizens and investors by combining traditional

and advanced methods in the coming year. The Ministry of Finance is planning to sell government bonds based on blockchain technology and at the Mongolian Stock exchange (MSe).

Preparations for forming government bonds with blockchain technology started last year. In this regard, the government adopted a regulation on trading securities based on blockchain technology in February 2018. “If we use such platforms, civilians and businesses will have the wider opportunity to get government securities,” said

Minister of Finance Khurelbaatar chimed. The australian government also has the experience of issuing bonds worth USd 6 billion via blockchain technology.

The blockchain-based bond trading platform was created by a Mongolian entity IcT group. “currently, citizens would have to go to a bank to buy government securities, but if they use the blockchain technology, they will be able to subscribe and trade using their mobile phones,” said the ceo of the company.

The government has suspended

trading its bond in the domestic market in 2017 before the new regulation. The Ministry of Finance has explained that the downturn in the bonds was to avoid increasing government cuts in the domestic market and to prevent the government from capturing the assets of the banks.

experts highlighted that domestic government bonds can stabilize the interest rate. The termination of government bonds has some negative effects. Therefore, it is advisable to trade a fair amount of bonds on a regular basis rather

than stopping it. In recent years, commercial banks have placed 20 percent of their total assets in government and central bank bills. The banks have divided USd 6 trillion in a pair of bonds. This led banks to buy central bank bills.

according to the Fiscal Framework Statement of 2020 passed by the Parliament last month, the government will not raise as much debt as last year. however, some bonds may be issued to support securities trading and adjustments to local financial markets.

Amin.UZGM

The Minister of Mining and heavy Industry, Sumiyazar dolgorsuren announced that the erdenes Tavan Tolgoi JSc will establish a subsidiary under the company for the upcoming IPo. Mr. Sumiyabazar highlighted that it would be appropriate for both the timing and standardization.

The experts expressed that a state-owned company needs a significant amount of time to fund the stock exchanges. Thus, it is clear that international standards will not be met. Well, this work is positive and preparation is well-suited.

“Funding on international capital markets has established standards. In Mongolia, a state-owned company is about to issue an IPo for the first time. In the first instance, all

relevant issues, including rules and regulations that need to be set up in the areas of internal documentation, resources, finance, investment, and governance management, must be addressed.

These works are currently 80 percent complete. Basically, the preparations for domestic dependence are complete,” said executive director of erdenes Tavan Tolgoi JSc.

MininG

ETT to issue iPO through its subsidiary

china's major coking coal suppliers namely Mongolia and australia declined this year according to china's statistics committee. on the other hand, russia’s coal exports to china rose sharply this year, reaching its peak.

china's total coal imports rose 23 percent last month amid the rise in coal price. The largest share, or

5.25 million tons of coal supplied by australia, was down 5.5 percent compared to the same period last year.

Following the completion of australia, russia was ranked second with 3.93 million tons of coal export. It is up 64 percent compared to May 2018, with the supply of coking coal at 596,000

tons. at the same time, Mongolia’s coal imports to china reached 3.68 million tons, down 8.9 percent from the same period of last year.

another thing to note is that the supply of coal to china from Mongolia has fallen by almost 200,000 tons compared to last year, while russia's export has increased during this period.

FOrEiGn TrAdE

Mongolia’s coal export declines amid the increase in russia

Gerelchuluun.J / ZGM©

The banks have divided USD 6 trillion in a pair of bonds.

Өдрийн хэмнэл

8 ЗАСгийН гАЗрыН МЭдЭЭ СоНиН 2019.06.28, БААСАН ~ №123 (1175)

никитон 25 жил тоглолтхаана: Төв цэнгэлдэх хүрээлэнхэзээ: 2019.06.29-ндТасалбарын үнэ: ^10 мянга

П.И.чайковский "хунт нуур" балетхаана: УДБЭТхэзээ: 2019.06.30-ны 17.00 цагтТасалбарын үнэ: ^ 10-30 мянга

"Монголын сайхан орон" морин хуурын чуулгахаана: УДБЭТхэзээ: 2019.07.11-ний 19.00 цагтТасалбарын үнэ: ^ 30-50 мянга

Legend шоухаана: Corporate Convention Centreхэзээ: 2019.07.07-12-ны 19.00 цагтТасалбарын үнэ: ^ 39900

Данийн хааны балетын тэргүүн гоцлоочид Улаанбаатартхаана: Corporate Convention Centreхэзээ: 2019.06.29-ний 18.00 цагтТасалбарын үнэ: ^ 60-150 мянга

Б.Шарав "чингис хаан" дуурьхаана: УДБЭТхэзээ: 2019.06.29-ний 17.00 цагтТасалбарын үнэ: ^10-20 мянга

ОНЦЛОХ үЗвЭРЗУРХАй

Билгийн тооллын 26Зуны дунд цагаан морь сарын хоёр хар мэнгэтэй, улаан бич өдөрҮс засуулбал: Жаргал үргэлжид ирнэнаран ургах, шингэх: 04.58-20.55Барилдлага: ТүлэхШүтэн барилдлага: ХурьцахуйСуудал: Гал

Аргын тооллын зургадугаар сарын 28, Сугар гараг. Билгийн тооллын 26, Гоё хүүхэн одтой, улаан бич өдөр. Өдрийн наран 04.58 цагт мандаж, 20.55 цагт жаргана. Тухайн өдөр хулгана, луу жилтнээ аливаа үйл хийхэд эерэг сайн ба бар, туулай жилтнээ сөрөг муу нөлөөтэй тул элдэв үйлд хянамгай хандаж, биеэ энхрийлүүштэй. Эл өдөр гэмтнийг шийтгэх, хулгай дээрмийг номхотгох, хараал, жатхыг буцаах, бүжиг наадам хийх, цэцэрлэг байгуулах, урлан бүтээхэд сайн. Хувцас эсгэх, шинэ хувцас өмсөх, зөвлөгөө хийхэд муу. Өдрийн сайн цаг нь хулгана, үхэр, луу, могой, хонь, нохой болой. Хол газар яваар одогсод зүүн урагш мөрөө гаргавал зохистой. Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулбал жаргал үргэлжид ирэх сайн.

675849213

938516472

413752968

246387159

751924836

587691324

892163745

364278591

129435678

6

78

4

13

13

2

61

52

274

3

8

4

2

5

4

4

8

1

2

6

8

БоСооГоор:1. Улс, бүсийн наадмуудад олон удаа түрүүлж, айрагдсан Хөвсгөлийн "босоо" азарганы зүс2. Өвс ургамал3. ӨМӨЗО-ы нэгэн аймаг4. "Хүн хар гөрөөс" 5. Усны амьтан6. Долоон хошуу даншиг наадмын цагийг эзэлсэн их аварга

хӨнДлӨнГӨӨр:1. Улс хувьсгалын 95 жилийн ойн баяр наадмын түрүү, Их хурд-7 наадмын аман хүзүүнд хурдалсан Өвөрхангай аймгийн хурдан хүлэг морины зүс7. ... шавар, зунгаг8. Хөлөгт тоглоом9. Эмчилгээ, сувилгааны дараах шат10. Нэгэн угаалгын нунтаг

ЗГМ: үГИйН СүЛЖЭЭ

өмнөх дугаарын хариу / 06.27

(өмнөх дугаарын хариу)

ЗГМ: СүДОКү

Ү Д ГЛЕ Г И

В РВ

З

Е

Н

А

Л

У

О

Г

О

й

Р

Э

Э

ДҮ Р

А ГЭЭ Э

А ЭҮС ЭЛ Н

Ж ЭГ ЛИ Э

А ЭН Э ЛБ я Г

11. Монгол циркийн одоогийн нэр12. японы эртний

уламжлалт бөхийн төрөл13. Хоол амтлагч14. Гүүний сүү

1

7

12 13 14

8 9

2

10 11

3 4 5 6

Сайхан сэтгэлт гудамжны хулгайч Аладдин Аграбагийн гүнж Жасминд сэтгэл алдарчээ. Гэтэл нэгэн удаа байцаагч түшмэл Жафар түүнд шидэт дэнлүү олж ирэх үүрэг даалгавар өгнө. Хэцүү байдалд орсон Аладдин Жафарын хорон төлөвлөгөөг зогсоож, үзэсгэлэнт Жасминтай гэрлэхийн төлөө тэмцэж эхэлнэ. 1992 онд бүтээгдсэн “Аладдин” хүүхэлдэйн киноноос сэдэвлэсэн ижил нэрт бүрэн хэмжээний уран сайхны кино тавдугаар сарын 24-нөөс кино театруудын дэлгэцнээ гарч эхэллээ. Найруулагч Гай Ричигийн бүтээл “Аладдин” киноны гол дүрүүдэд жүжигчин Билли Магнуссен, Уилл Смит, Наоми Скотт нар тогложээ. Тус кино нээлтээ хийснээс хойш 817 сая ам.долларын орлого олоод байна.

Шидэт дэнлүү амилах цагаар

2019.06.28, БААСАН ~ №123 (1175)

Эдийн ЗасаГ9ЗАСгийН гАЗрыН МЭдЭЭ СоНиН

Катрин Бослироботууд дэлхийн хөгжингүй

улс орнуудын биеийн хүч шаард -даг үйлдвэрлэлийн салбарт аж-лын байрны аравны нэгийг ар-чин хаях гэж байгааг oxford economics анхааруулж байна. Автоматжуулалт нийт эдийн засагт түлхэц өгөх нь гарцаагүй ч үйлдвэрлэлийн тодорхой салбар, тодорхой улс оронд ажлын бай-рыг устгаж, тэгш бус байдлыг гаа-руулах төлөвтэй. Судалгаанаас үзвэл, “робо тууд зах зээлийг шинээр бүтээчихдэггүй л юм бол” 2030 он гэхэд үйлдвэрлэлийн салбарт аж лын байр 20 саяар цөөрч, салбар бүхэлдээ 8.5 хувиар багасна.

Ялангуяа биеийн хүч шаард даг, уламжлалт үйлдвэрлэл ноёрх дог хөдөөгийн бүс нутгийн ажилчдын хэтэвчийг автомат жуулалт ноцтой хохироож таар на. АНу-д орегон муж улс, их Британид Камбриа гүнлэг автомат-жуулалтад хамгийн эмзэг байгаа юм. Автоматжсан ажил үүргийн нэр төрөл, цар хүрээ өргөжсөөр байгаагаас хөдөлмөрийн зах зээ-лийн бүтцийг өөрчлөх шаард-лагатай болсныг тайланд онцлон дурджээ. АНу-д сүүлийн 20 жил роботод ажлын байраа ажилчдын талаас илүү нь үндсэндээ тээ вэр,

1гэхдээ ноён Ерөнхийлөгч АНу-

ыг худал дааны гэрээ хэлэл цээ рүү-дээс гаргасантай адилаар батлан хамгаалах салбарт ерөн хийлөгч эрс шийдвэр хараахан гаргаагүй байгаа. ийм гэрээнээс гарах нь дэл хийн II дайны дараа Ази, Номхон далайн бүсэд бүрэлдэн тогтож, эдийн засгийн хөгжлийн үндэс болж өгсөн аюулгүй байдлын баталгааг үгүй хийх аюултай.

дэлхийн II дайнд бууж өгөх нөхцөлд заасны дагуу Япон нь дайн явуулах эрхгүй пацифист үндсэн хуультай улс юм. Аюулгүй байдлын асуудалтай холбогдуулан Bloomberg-ийн Японы засгийн газрын кабинетын нарийн бич гийн дарга ёшихиде Суга мягмар гарагт тайлбар өглөө. “хэвлэлд мэдээлсэнчлэн Япон, АНу-ын аюулгүй байдлын холбооны бүх талыг хэлэлцсэн зүйл байхгүй”-г Суга мэдэгдсэн нь гадаад хэргийн яамны байр суурийг батлан илэрхийлсэн хэрэг байв.

Батлах хамгаалах гэрээг цуцлах нь Номхон далайн өрнөд хэсэгт БНхАу-тай холбоотой эрсдэлт нөхцөл үүсгэнэ. Мөн Япон цөмийн зэвсэгт хөршүүдээсээ өөрийгөө хамгаалахаар шийдэх аваас бүс нутагт цөмийн зэвсгээр хөөцөлдөх шинэ өрсөлдөөн дэгдэнэ. Австрали, Филиппин, өмнөд Солонгос, тайвань болон дэлхийн бусад холбоотнуудынх өмнө ч АНу батлан хамгаалах үүрэг хүлээсээр байх уу гэсэн асуулт уялдан үүснэ. АНу-ын Ерөнхийлөгч осакад хуралдах их 20-ийн чуулганд оролцохоор лхагва гарагт Японд хоёр дахь

Японы аюулгүй байдлыг Америк даасаар байх уу

удаагаа айлчилна. Мөнгөн ус шиг тогтворгүй, урьдчилан таамаглахад бэрх америк ерөнхийлөгчтэй гадаадын бусад аль ч улсын тэргүүнээс илүү сайн харилцаатай Японы ерөнхий сайд шинзо Абэ трампыг хүлээн авах болно.

Нөгөө талаар дэлхийн худал-даанд хандах трампын ханд лагаас

шалтгаалан АНу-тай харилцах холбоотнуудынх нь харилцаа хурцадмал байгаа. Ерөнхийлөгч үндэсний аюулгүй байдалд халтай гэсэн шалтгаанаар автомашины импортод тариф тогтоохоо мэдэгдсэнийг авто үйлдвэрлэгчид төдийгүй АНу-ын бодлого тодорхойлогчид олон утгагүйд тооцсон.

Ерөнхийлөгч АНу-ыг батал-гаат гэрээнээс конгрессын зөв-шөө рөлгүйгээр гаргах эсэх нь одоогоор асуулт хэвээр. өмнө нь Ерөнхийлөгч Жорж В. Буш хууль тогтоогчдын зөвшөөрөлгүйгээр АНу-ыг Баллистик пуужин эсэргүүцэх Батлан хамгаалах гэрээнээс (anit-Ballistic Missile Treaty) 2002 онд гаргаж байжээ.

АНу-аас Японтой байгуулсан батлан хамгаалах гэрээг анх 1951 онд дэлхийн II дайныг албан ёсоор дуусгасан Сан-Францискогийн гэрээтэй хамт анх байгуулсан. хожим уг гэрээнд засвар оруулж арлын улсад гаднаас халдан довтлох үед туслах амлалттайгаар АНу цэргийн хүчээ байршуулах эрх эдлэх болжээ.

2030 он гэхэд 20 сая ажлын байрыгроботууд булаана

барилга угсралт, засвар үйл чил-гээ гэсэн гурван салбарт, цөө-хөн нь оффис, засаг захиргааны ажилд шилжсэн. гэтэл ирэх арван жилд эдгээр салбар ч авто мат-жуулалтын давалгаанд өртө хөөр байгаа юм.

Автоматжуулалтаас үүдэн тэгш бус байдал гаарах төлөв-тэйг олон улсын валютын сан (оуВС) анхаарууллаа. Авто-матжуулалт нь тодорхой үйлд-вэр лэлээр төрөлжсөн газар зүйн байршлаас мөн шалтгаалж бай-гааг Эдийн Засгийн хамтын Ажиллагаа, хөгжлийн Бай-гууллага (ЭЗхАхБ) жилийн өмнө тайлбарлав. Жишээ нь робо тод ажлын байраа алдах эрсдэл Норвегийн ослотой харь цуу лахад Словакийн өрнөд хэсэгт хавьгүй их байгаа юм. харин лондон, токио, Парис, Сөүл гэх мэт метрополитен бүсүү дэд эрсдэл бага, тэр ч бай тугай үйлдвэрлэлийн зарим уламжлалт зангилаа газарт автоматжуулалт ажлын байрыг ихэсгэж болзошгүй.

“Францын тулуаз, гренобль, германы Мюнхен, штутгарт зэрэг мэдлэгт суурилсан хотуу дад автоматжуулалтын сөрөг нөлөө бага байх болно” хэмээн тайланд тайлбарлав.

нэг роботод ногдох ажлын байрны тоон өөрчлөлтНэг робот нэмэгдэхтэй уялдан буурах ажлын байрны тоо

0.0 -0.5 -1.0

-1.3

-2.2

-1.6

-1.5 -2.0 -2.5

Дундаж нөлөө

Бага орлоготой

бүс нутаг

Их орлоготой бүс нутаг

Урт хугацааны нөлөө Богино хугацааны нөлөө

Bloomberg©

7-Eleven ургамлын гаралтай савлагаа бүхий хоёр тэрбум онигири нийлүүлнэ

Гахай таргалуулагч тэжээл хятад, Канадын худалдаанд сэв суулгав

Лайза Дуяпоны Seven & I Holdings Co-гийн харьяа, дөхөм дэлгүүрийн 7 Eleven сүлжээ “онигири” буюу будааны базмагийг ургамлын гаралтай хуванцар савлагаатай нийлүүлэхээр төлөвлөж байгаа нь байгаль орчны бохирдол, дэлхийн дулаарлыг хязгаарлах үйлст оруулах нэг хувь нэмэр болно. Осакад чуулах G-20-ийн чуулганы үеэр Ерөнхий сайд Шинзо Абэ далай тэнгисийг бохирдуулагч хуванцар хаягдлын асуудлыг сөхөх гэж байгаа үед дөхөм дэлгүүр байгаль орчинд ээлтэй санаачилга дэвшүүллээ.

Майкл ХирцерГахай таргалуулах зориулалттай рактопамин хэмээх тэжээлээр тэжээсэн гахайн махыг БНХАУ-д импортлохыг хориглодог. Мөн адил хоригтой Канад улс рактопамингүй гахай махыг Хятадад экспортолж ихээхэн ашиг олдог. Гэвч энэ сарын эхээр Канадаас нийлүүлсэн бүтээгдэхүүнээс уг бодис илэрснээс болж Хятад улс аюулггүйн шалтгаанаар Квебекийн импортыг хориглосон хоёр улсын хооронд маргаан дэгдээлээ. АНУ-ын гахайн фермийн тал орчим хувь нь рактопаминтай тэжээл хэрэглэдэг юм.

өдгөө АНу-ын зэвсэгт хүч ний 54 мянган алба хаагч Японд байр-ладаг. Байнгын цэрэг байр шуулс-наар АНу нийт Номхон да лайн бүсэд хүчээ шуур хай шил жүүлэх боломж бүрддэг. АНу-ын зэвсэгт хүч нь “Номхон да лайд энх тайван, аюулгүй байд лыг сахиулах суурь” хэ мээн Японы Засгийн газрын вэб сайтад тодорхойлсон байдаг.

буй орнуудад маш хямд экс-портын бүтээгдэхүүнийг хөгжингүй орнууд худалдан авах нөхцөлийг зориуд зохион байгуулсан дэлхийн чөлөөт худалдааны байгууллага болон дотоодын лобби үлэмжхэн үр дүн үзүүлсэн билээ.

ингэж, глобализмын үед нэг талаас хөгжингүй орнуудын зүгээс хөгжиж буй орнууд руу чиглэсэн капиталын урсга-лыг, нөгөө талаас хөгжиж буй орнуудын аж үйлдвэрийн бараа бүтээгдэхүүний экспорт ба таваарын олон улсын буюу үндэстэн дамнасан урсгал глобалчлалын эдийн засгийн утга агуулга болж байв. гэхдээ, глобализмын үеийн худалдаа эдийн засгийн харилцааны хэлбэр агуулга нь ердийн олон улсын эдийн засаг худалдааны урт удаан хугацаанд төлөвшсэн бөгөөд хөдөлмөрийн хуваарьт түшиглэсэн уламжлалт бараа бүтээгдэхүүний арилжаа со-лил цооноос үлэмжхэн ял-гаа тай. глобализмын үед хэвийн байдлаас хэтэрхий ихэс сэн гадаад эдийн засгийн харилцаа худалдааны эргэлт нь хөгжингүй орнуудад ялан-гуяа Америкт олон арван жил үргэлжилсэн худалдааны ба-лансын үлэмжхэн алдагдалд хүргэж, тэдгээрийн үндэсний эдийн засгуудыг хүндрэлтэй хямралт байдалд оруулжээ. Энэ зууны эхний жилүүдэд Америкийн гадаад худалдааны нийт алдагдал нэг тэрбум гаруй ам.долларт хүрч, ажилгүйдлийн түвшин нэмэгдсэн нь тус орны гадаад худалдаа эдийн засгийн

бодлогыг өөрчлөн, глобализмын төгсгөлийг зарлах нөхцлийг бүрдүүлжээ. глобализмын үед БНхАу үндэсний эдийн засгийнхаа өсөлтийн хурдцыг 1980-2010 онд жилд дунджаар 10 хувьд хүргэсэн нь дэлхийн түүхэнд тохиолдож байгаагүй бөгөөд нэг ёсны рекорд болжээ.

Аварга том цар хүрээтэй БНхАу-ын эдийн засгийн өн-дөр өсөлт, глобализмын үеийн дэл хий нийтийн эдийн засгийн өсөлтийн жилийн дундаж хурд-цыг таван хувь хүртэл нэмэг-дүүлсэн билээ.

Аж үйлдвэржилтийн дараах үеийн, ялангуяа түүний олон улсын эдийн засгийн харилцаанд илэрсэн глобализм хэмээх үе шат нь 2008, 2009 оны дэлхий нийтийг хамарсан хямралын дараах жилүүдэд цаашид үргэлжлэх геополитикийн ба эдийн засгийн үндэс суурьгүй болжээ. глобализмаас шалт-гаалан үүссэн Америкийн эдийн засгийн хүндрэл, ялан-гуяа ажилгүйдлийн түвшин нэмэгдэж, хууль бусаар Америкт

10 ЗАСгийН гАЗрыН МЭдЭЭ СоНиН 2019.06.28, БААСАН ~ №123 (1175)

Эдийн засаг

Дэлхийн эдийн засгийн өсөлт, тэлэлт: Ерөнхий динамик

Ц.Даваадорж, Р.АмаржаргалСЭЗИС-ийн Доктор(Sc. D), профессор

Түрүүч нь №123 (1175) дугаарт

Капитализмын үе шатанд ерөн хийдөө хамрагдах боловч дэлхийн эдийн

засгийн харьцангуй өндөр өсөлтийг хадгалж үлдэхэд чухал үүрэг гүйцэтгэсэн мөчлөг бол XX зууны сүүлээс 2009 оны хямралыг дуустал 30 гаруй жил үргэлжилсэн глобализмын үе юм. Энэ үе мөчлөгийн эдийн засаг нь аж үйлдвэрийн III хувьсгалын явц, үр дүнтэй нягт холбоотой бөгөөд аж үйлдвэрийн өмнөх хувьсгалуудын ололт амжилтанд тулгуурлан хүн төрөлхтний хөдөө аж ахуй, хүнсний болон аж үйлдвэрийн бараг бүхий л төрлийн бүтээгдэхүүний хэрэгцээг бүрэн хангах боломж, үйлдвэрлэлийн потенциалыг бүрдүүлж чадсан онцлогтой. Аж үйлдвэрийн III хувьсгалын эцэст капитализм ерөнхийдөө хэрэглээний нийгмийн шинж хэлбэртэй болж, хөгжингүй орнуудын эдийн засгийн хөгжил болон хүртээмжийн үзүүлэлтүүд дээд цэгтээ хүрсэн юм. хүн амын бодит амьдралыг дээшлүүлэх, дундаж наслалтын хугацааг нэмэгдүүлэхэд үлэмж. Мөн эерэг нөлөө үзүүлжээ. гэхдээ мөн энэ үеэс нийт эдийн засгийн дотор бодит салбарууд, аж үйлдвэрийн эзлэх хувийн жин багасах хандлагатай болсныг онцлон тэмдэглүүштэй. тиймээс глобализмын үеийг аж үйлдвэржилтийн дараах шат буюу мэдээллийн ба үйл-чилгээний эрин үе эхэлж байна гэж судлаачид тэмдэглэдэг. Ялангуяа XX зууны эцэст Америк ба бусад хөгжингүй орнуудад санхүүгийн зах зээл бодит эдийн засгаас харьцангуй тусгаарлагдмал байдалд ор-шин тогтнох нөхцөл бүрдэж, капиталын үлэмжхэн илүүдэл нөөц буй болжээ. түүнийг дээрх орнуудын дотоодын зах зээл шингээн, багтааж ашиглах боломж хязгаарлагдмал болсон учир мөнгө капиталыг гадагш хилийн чанадад буюу ялангуяа хөгжиж буй орнуудад хөрөнгө оруулалтын хэлбэрээр ашиглах арга зам нээгджээ.

Энэ үед бодит үйлдвэрлэлийн ялангуяа гар үйлдвэрлэлийн уламжлалт туршлага дадлага ихтэй, ажиллах хүчний асар их нөөцтэй боловч дотоодын зах зээл нь худалдан авах чадварын хувьд нэн хязгаарлагдмал бөгөөд капиталын өлсгөлөнгийн нөхцөлд байсан хятад гүрэн хөгжингүй орнуудаас ирж буй мөнгө, капиталын урсгалыг түүхэн богино хугацаанд буюу глобализмын үргэлжилсэн 30 гаруйхан жилийн хугацаанд эдийн засгийн бодит үйл ажиллагаа болгон хэрэгжүүлж, экспортын чиглэлтэй үндэсний эдийн засгийг бүрдүүлж амжжээ. Нөгөө талаар хөгжиж

худалдаа эдийн засгийн харилцааны хоёр хязгаар захын туйлшруулсан хэтрүүлэг загвар.

глобализм ямарваа нэгэн хэлбэрээр цаашид нэлээн урт удаан хугацаагаар үргэлжлэх нь дамжиггүй бөгөөд гадаад эдийн засгийн харилцаа, гадаад худалдаа ч өсөх хандлагатай байх болно. Блумбергийн хамгийн сүүлийн шинэ мэдээллээр бол хонгонкийн бирж дээр 2019 оны III сарын сүүлчийн ганцхан ажлын өдөр хятадын эх газар бүртгэлтэй компаниудын хувьцааг 1.7 миллиард доллараар худалдан авчээ. Судлаачдын дүгнэлтээр бол АНу энэ онд бодлогын хүүгээ өсгөх төлөвгүй байгаа учир хөрөнгө оруулагчид хятадын үйлдвэрүүдийн хувьцааг ихээхэн сонирхож, хөрөнгийн урсгалыг тийш нь залах төлөвтэй байгаа хэвээрээ. иймэрхүү байдлаас шалтгаалан Америкийн баримталж эхэлсэн шинэ протекционизмын бодлого эдийн засгийн амьдралд чухам хэдийнээс эхлэн ямар хэлбэр, хэмжээгээр хэрэгжих нь тодорхой бус.

хөгжингүй орнуудын бодит буюу суурь салбарууд давамгайлсан бүтээлч бөгөөд хүртээмжтэй эдийн засгийн оронд хөөсөрсөн санхүүгийн ба үйлчилгээний салбарууд ноёрхсон эдийн засаг төлөвшиж байгаа явдал өнөөгийн дэлхий нийтийн эдийн засгийн эрсдэлтэй, хүндрэлтэй нөхцөл байдлыг үүсгэж, шинэ зууны бүхий л эхэн үеийн турших эдийн засгийн өсөлтийн

хурдцыг тогтмол бөгөөд дорвитой нэмэгдүүлэх шинэ боломжийг олгосонгүй. Энэ үндсэн дээр шинэ зууны анхны хямрал-“санхүүгийн хямрал” нэр хочтойгоор дэлхийн эдийн засгийг 2008-2009 онд нэрвэсэн хэрэг. хэт санхүүжсэн эдийн засаг, ялангуяа түүний үнэт цаасны хоёрдогч зах зээл ойрын ирээдүйд дахин “дэлбэрэлтэд” автахыг үгүйсгэх аргагүй.

Аж үйлдвэрийн IV хувьсгалын эхлэл, түүний хүрээнд өртөж буй технологийн дөрөвдүгээр болон тавдугаар хэвшлүүдийн олон амжилтууд дэлхийн эдийн засгийн өсөлтөд дорвитой эерэг нөлөө үзүүлсэнгүй. дөнгөж эхлэл төдий явж буй хиймэл оюун ухаан, квантын технологи, дижитал эдийн засгийн систем зэрэг нь эдүгээ “буруу” зам руу хэтэрхий хэлтийсэн дэлхий нийтийн эдийн засгийг “зөв” зам руу эгүүлэн хандуулах буюу эсвэл зарчмын хувьд цоо шинэ нийгэм, эдийн засгийн байгууллыг бүтээх, санаачлах потенциал боломжтой эсэхийг өнөөдөр тааварлан мэдэх, урьдчилан зөгнөх аргагүй. Эдүгээ, дэлхийн хөгжлийн оргил хэмээн тооцогдож буй Америкт гэхэд нийгэм эдийн засгийн амьдралд V технологийн хэвш-лийн эзэлж буй байр суурь нь 50 хувь орчим ба VI ирээдүйн хэвшлийн эхлэл нь 5 орчим хувь, өнгөрсөн IV хэвшлийн хувийн жин 20 гаруй хувьтай гэсэн мэдээлэл байдаг. өөрөөр хэлбэл ирээдүйд найдах зарим нэг сэжүүр гогцоо байгаагийн баримт юм.

жуулчлан ирж ажиллаж байсан гадаад иргэдийн тоо хэт өссөн зэрэг нь Ерөнхийлөгч д.трампын зүгээс “Америк орноо эн тэргүүнд” гэдэг эдийн засгийн стратегийн шинэ шу-гамыг боловсруулан баримт лах үндсэн шалтгаан нь болжээ.

ингэж халагдаж буй глобализ-мын орон зайд юуны өмнө, Америкт шинэ протекционизм буюу үндэсний эдийн засгаа дотоодын үйлдвэрлэл, дотоодын нийт эрэлтийг нэмэгдүүлэх арга замаар тэтгэн хөгжүүлэх чиг ханлагыг баримтлах болов. гэхдээ, тэргүүний хөгжингүй орнууд, ялангуяа Америкт, дотоо дын сөрөг хүчнүүд болон энэхүү арга хэлбэрийг эсэргүүцэгчид: Америкийн хөдөө аж ахуйн фермерүүд, худалдаачид, сан-хүү гийн зах зээлийн томоохон мэргэжлийн хөрөнгө оруулагчид мэдээж глобализмыг дахин сэргээх сонирхолтой гэдгийг үгүйсгэхийн аргагүй. Нөгөө талаар глобализмын үед эдийн засгаа хүчирхэгжүүлж амж сан БНхАу Америкийн өнөөгийн протеционизмын бодлогыг хэрхэн дэмжих билээ. Сэтгүүлчдийн нэрлэсэн “худалдааны дайн” ийнхүү эхэлж, Америк хятадын хооронд худалдааны олон удаагийн хэлэлцээр хийгдсэн боловч талууд хараахан харилцан тохиролцоонд хүрээгүй хэвээр.

Ер нь глобализмын өнгөрсөн хэлбэр ба өнөөгийн шинэ протеционизм хоёр бол дэлхийн улс орнуудын он удаан жил баримталж ирсэн уламжлалт

ГлоБАлИЗМ (1975-2009)

ШИнЭ ПроТЕКцИонИЗМ (2010-2017)

Эх сурвалж: Засгийн Газрын Мэдээ сонин 2019.03.13Фергал о’Брайен “Дэлхийн эдийн засаг үнэмлэхүй суларлаа”

Дэлхийн эдийн засгийн удаашрал(I улирал, хувиар)

8.06.04.02.00.0-2.0-4.0-6.0-8.0

2001 2003 2005

Урьдчилсан тооцоо

Bloomberg Economics-ын ДНБ-ий хэмжүүр

Bloomberg Economics-ын дэлхийн ДНБ-ий урьдчилсан тооцоо

Дэлхийн ДНБ (Худалдан авах чадварын паритетээр тооцсон)

2007 2009 2011 2013 2015 2017 2019

Хятадын үйлдвэрүүдийн

хувьцааг ихээ хэн сонирхож, хө рөнгийн

урсгалыг тийш нь залах төлөвтэй

2019.06.28, БААСАН ~ №123 (1175)

Эдийн засаг

11ЗАСгийН гАЗрыН МЭдЭЭ СоНиН

ЗГМ ТОвЧХОН» УУл УУрхАй

6.25 Сая ам.доллар. Кincora Copper компани Өмнөговь аймаг дахь зэс, алтны “Хүрэл үнэг” талбайдаа өрөмдлөг хийж эхэллээ. Татан төвлөрүүлсэн 6.25 сая ам.долларын санхүүжилтээ төслийн өрөмдлөг, хайгуулын ажил зарцуулах юм байна.

» ЗЭЭл

7 Сая евро. ХБНГУ-аас олгож буй долоон сая еврогийн хөнгөлөлттэй зээлийг Монгол-Германы хамтарсан Ашигт малтмал, технологийн их сургуулийн бүтээн байгуулалтад зарцуулна гэж Сангийн яам мэдээллээ. Ингэснээр тус сургуулийн хотхон долоон төрлийн лаборатори бүхий 3500 ам метр талбайтай сургалт, судалгааны барилга мөн 800 ам метр талбайтай, иж бүрэн тохижуулсан номын сантай болох аж.

» хӨрӨнГИйн ЗАх ЗЭЭл

13Компани. Монголын хөрөнгийн биржийн пүрэв гарагийн арилжаагаар 21 хувьцаат компанийн 195,868,073 төгрөгийн үнийн дүн бүхий 1,436,378 ширхэг хувьцаа арилжлаа. Энэ өдөр 13 компанийн хувьцааны ханш өсөж, зургаан компанийн ханш буурсан бол нэг компанийн ханш тогтвортой байв.

» СТАТИСТИК Нэг хүнд ногдох бодит хэрэглээ 279,912 төгрөг байгаа талаар Үндэсний статистикийн хороо мэдээлэв. Хэрэглээний дундаж сүүлийн хоёр жилд 3.9 хувиар өсжээ. Иргэдийн хэрэглээ хотод 3.7 хувиар буюу дунджаас доогуур байгаа бол хөдөөд 5.4 хувиар өссөн байна.

» хӨрШ

45Хувь. Гахайн мялзан өвчин тархаж, гахайн махны үнэ өссөнтэй холбоотойгоор БНХАУ-ын махны импорт өмнө нь байгаагүй дээд түвшинд хүрлээ. БНХАУ-ын махны импорт тавдугаар сард өмнөх оны мөн үеэс 45 хувиар өсөж, 556 мянган тонн болсон байна.

» ИМПорТ

21.5 Хувь. Оны эхний таван сарын байдлаар автомашины шинэ дугуйны импорт өмнөх оны мөн үеэс 21.5 хувиар өсөж, 77.8 мянга болсон талаар Үндэсний статистикийн хороо мэдээллээ. Үүнийг мөнгөн дүнгээр нь тооцвол 31.3 сая ам.доллар болж, өмнөх оноос 35 хувиар өссөн байна.

АНУ-ын доллар 2,657.07

Евро 2,025.47

японы иен 24.83

ОХУ-ын рубль 42.49

БНХАУ-ын юань 386.26

БНСУ-ын вон 2.30

вАЛЮТыН ХАНш

"ЭрДЭнЭС МонГол" нЭГДлИйн ТойМ ҮЗҮҮлЭлТ

Үйлдвэрлэлийн хүчин чадал

Борлуулалтын орлого

Санхүүгийн үзүүлэлт

Нийт актив

11.4их наяд

Хүний нөөц

1964

6 15-20 700-800 18сая тонн

Эрчим хүчний нүүрс

Коксжих нүүрс

(тэрбум төгрөг, 2018 оны байдлаар)

(тэрбум төгрөг)

Зэсийн баяжмал

Гашуунсухайт авто замын

нүүрсний тээвэр

сая тонн мян тонн сая тонн

Эрчим хүчний нүүрс Коксжих нүүрс Зэсийн баяжмал нийт орлого

192.5 1986.9

2016

34.4

0.1

2017

64.2

20.0

2018

75.0

21.6

3439.9 5745.4

нИйТ орлоГо

цЭВЭр АШИГ

"Эрдэнэс Монгол" ХХК©

“Эрдэнэс Монгол” ххК-ийн удирдлагын баг мэдээлэл хийж, олон нийтэд хөгжлийн стратегиа танилцууллаа. тус компани дунд хугацааны стратегиа баталж, боловсруулах үйлдвэрүүдийг хөгжүүлж, хөрөнгө оруулалтын зөв бодлого хэрэгжүүлэхээр ажиллаж байгааг “Эрдэнэс Монгол” ххК-ийн гүйцэтгэх захирал П.ганхүү уулзалтын эхэнд онцлов. тэрбээр “үнэт металл, алт цэвэршүүлэх үйлдвэрийн нарийвчилсан техник, эдийн засгийн үндэслэл боловсруулах, нүүрсний давхаргын метан хийн эрэл хайгуул хийх, олборлох үйлдвэр байгуулах, кокс, ган төмөрлөгийн цогцолбор үйлдвэр барих зэрэг төслийг хэрэгжүүлэхээр ажиллаж байна. Мөн Засгийн газраас Асгатын мөнгө полиметаллын ордын ашиглалтын дөрвөн тусгай зөвшөөрлийг “Эрдэнэс Монгол” ххК-д шилжүүлсэн бөгөөд одоогоор далд уурхайн чиглэлээр мэргэшсэн инженерүүдээс бүрдсэн багийг Асгатын мөнгө, полиметаллын ордод ажиллуулж, ордын өнөөгийн нөхцөл байдалд үнэлэлт өгөх ажлыг хийж гүйцэтгэж байна” гэлээ.

үүнээс гадна Монгол улсын төвийн бүсийн эрчим хүчний нүүрсний хэрэглээний 90 гаруй хувийг хангадаг Багануур, шивээ-овоогийн уурхайн хэвийн, найдвартай ажиллагааг хангах хүрээнд технологийн шинэчлэл хийх хөрөнгө оруулалтыг шийдвэрлэхээр ажиллаж байгааг мэдээлэлдээ дурдсан юм. Монгол улсын

“Эрдэнэс Монгол” хөгжлийн стратегиа танилцуулав

Багануур, Шивээ-Овоогийн уурхайд технологийн шинэчлэл хийнэ

Б.Энхжин ЗГМ

Засгийн газар, Япон улсын хамтын ажиллагааны банктай хамтран хэрэгжүүлж буй “Экспортын зээлийн шугам нээх тухай төсөл”-ийн хүрээнд тус уурхайнуудын техник, технологийн шинэчлэлийг хийж, шаардлагатай хөрөнгө оруулалтыг шийдвэрлэхээр зорьж байгаа аж.

“Эрдэнэс Монгол” ххК цаашид байгалийн нөөцийг үр ашигтай ашиглах, уул уурхай, дэд бүтэц, эрчим хүчний салбарт урт хугацааны хөрөнгө оруулалт хийх, эдийн засгийн тогтвортой өсөлтийг хангах үндэсний томоохон хөрөнгө оруулалтын компани болох зорилго тавьжээ. Энэ зорилгыг хангах ажлын хүрээнд дунд хугацааны бизнесийн стратегийг батлан хэрэгжүүлж байгаа аж.

хуралд “Эрдэнэс Монгол” ххК-ийн Санхүү хариуцсан дэд захирал г.ганболд, уул уурхай техник, технологийн газрын захирал Б.Элбэгзаяа, хууль, эрх зүйн газрын захирал Б.Сүндэръяа нар оролцож, сэтгүүлчдийн асуултад хариулт өгсөн юм.

П.гАнХҮҮ: 4-5 жилийн ХугАЦААнд

бАялгийн сАнгийн орлого бҮрдЭнЭ гЭсЭн

ХҮлЭЭлТ бий

Энэ үеэр “Эрдэнэс Монгол” компанийн гүйцэтгэх захирал П.Ганхүүгээс зарим зүйлийг тодрууллаа.

-манай уул уурхайн ком-паниуд цаашид метан хий олборлох чиглэлээр ямар ажил хийхээр төлөвлөж байгаа бол?

-Манай орны хувьд нүүрснээс авах метан хийн тодорхой нөөцтэйг онолын үүднээс тооцож гаргасан. тавантолгойн бүлэг ордын хүрээнд Солонгосын компаниуд КоиКА-гийн шугамаар хайгуулын цооног өрөмдөж үзсэн. үүний дүнд метан хий гарсан ч нөөцийг нь тогтоож чадаагүй. Мэдээж улсын

төсвийн эх үүсвэрээр хайгуул хийх нь эрсдэлтэй. тиймээс эрсдэлээ тооцож гаднын хөрөнгө оруулагчдыг дэмжих нь зөв.

Ер нь цаашдаа гэр хорооллын халаалтыг хийгээр шийдэх нь хотын утааг бууруулах нэг гол арга юм. тиймээс метаны эрэл хайгуулд ач холбогдол өгч байгаа. гэхдээ зөвхөн коксжих нүүрсний давхаргад бус хүрэн нүүрсний нөөцтэй Багануур,

шивээ-овоогийн бүс нутагт метан хийн хайгуул хийх шаардлагатай.

-манай улс коксжих нүүрс-ний экспортоор Хятадын зах зээл дэх том тоглогч болсон. гэвч хүрэн нүүрсний зах зээл рүү нь орж чадахгүй байна. Энэ тал дээр ямар бодлого баримталж байгаа вэ?

-Бидний хувьд хүрэн нүүрсний баялаг ордоо яах вэ

гэдэг нь тулгамдсан асуудал болоод байна. хүрэн нүүрсийг зөөгөөд, экспортлох боломж эдийн засгийн хувьд алга. тиймээс нефть, химийн үйлдвэр байгуулах эсвэл химийн аргаар боловсруулаад хий үйлдвэрлэх чиглэлээр судалгаа хийж байна. гэхдээ ямар ч төсөл байлаа гэсэн эдийн засгийн үр ашигтай тохиолдолд хэрэгжинэ. Ер нь хүчин чадал сайтай станцууд барьж, эрчим хүчээ экспортолж чадвал энэ чиглэлд хийсэн хамгийн том ажил болох юм.

-боловсруулах үйлдвэр байгуулах чиглэлээр судалгаа хийсэн хэдэн төсөл байгаа бол?

-төр, хувийн хэвшлийн түншлэлийн хүрээнд хэрэгжиж байгаа гангийн үйлдвэрийн төсөл бий. 300 мянган тонн ширэм, 500 мянган тонн кокс гаргах үйлдвэр юм. Бид хувийн хэвшилтэй хамтраад төслийн доогуур байгаа хэрэгжилтэд анхаарч ажиллана. Мэдээж төр бүгдийг зохицуулна гэж байхгүй. тиймээс хувийн хэвшилтэйгээ цаашид ч хамтран ажиллана.

-баялгийн сангийн хуулийн төслийг боловсруулж байна. Хэрэв энэ хууль батлагдвал баялгийн санд хэзээнээс хуримтлал бий болох вэ?

-Ерөнхий сайдын захирамжаар Баялгийн сангийн хуулийн төсөл боловсруулах ажлын хэсэг байгуулагдсан. Ажлын хэсгийг ЗгхЭг-ын дарга л.оюун-Эрдэнэ ахалж, бусад яамдын төлөөлөл багтсан. Ерөнхийдөө 4-5 жилийн хугацаанд баялгийн сангийн орлого бүрдэнэ гэсэн хүлээлт бий.

ТүүХИй ЭД

Он гарснаас хойш 2.84 сая баррель газрын тос экспортлов

Зургадугаар сарын 12-ны байдлаар Монгол улс 2.84 сая баррель газрын тос экспортолсон талаар уул уурхай, хүнд үйлдвэрийн яам мэдээллээ. 2019 онд нийт 8.15 сая баррелийг экспортолж, 223.4 тэрбум төгрөгийн орлого олохоор төлөвлөж байгаа юм. үүнээс Petro china dachin Tamsag компани 95.5 хувийг, “доншин” компани 4.5 хувийг экспортлох төлөвлөгөө батлуулсан байна.

олон улсын зах зээлд иран, АНу-ын харилцаа хурцадсан болон бусад хүчин зүйлээс

хамаараад West Texas газрын тосны ханш сүүлийн хоёр сард өсөөд байна. Монгол улс, Энэт-хэгийн нэг тэрбум ам.дол ларын хөнгөлөлттэй зээлээр газрын тосны үйлдвэр байгуулахаар дэд бүтцийн ажлаа гүйцэтгэж байгаа. төсөл дуусаж, үйлдвэр ашиглалтад орсны дараа түүхий эдийн хангамж тасалдах эрсдэлтэй гэж Монголын геофизикийн холбооны гүйцэтгэх захирал д.Цэдэнбалжир онцолж байв. одоогоор Petro china dachin Tamsag компани нэмэлт хайгуул хийх сонирхолтой байгаагаа илэрхийлсэн гэж уул уурхай, хүнд үйлдвэрийн яам мэдээллээ. Мөн Petro Matad компани энэ онд дөрвөн цооногт хайгуулын өрөмдлөг хийхээр төлөвлөж байна.

“Монгол улсын Засгийн газар газрын тосны хайгуулыг дэмжиж байгаа нь мэдрэгдэж байна” гэж Petro Matad-ын гүйцэтгэх захирал Майкл Бак онцоллоо.

Энэ сард оху-аас импортолсон газрын тосны бүтээгдэхүүний хилийн үнэ тонн тутамдаа 25 ам.доллараар буурсан байна. үүний нөлөөгөөр шатахууны жижиглэнгийн үнэ 50 орчим төгрөгөөр буурсан талаар Ашигт малтмал, газрын тосны газар мэдээллээ. долдугаар сард нийлүүлэх шатахууны хилийн үнэ дахин буурах хүлээлттэй байгаа юм. тиймээс наадмын өмнөхөн шатахууны үнэ дахин буурч магадгүй гэж АМгтг тооцоолж байна.

Т.ЭлисаШинжээч

Б.БямбасүрэнШинжээч

ТөСөЛ

ЖДүХС-гаас зээл хүссэн 534 төсөл хоёрдугаар шатанд шилжжээ

Жижиг, дунд үйлдвэрийг хөгжүүлэх сангаас зээл авах хүсэлтээс эхний шатны иж бүрдлийн шаардлага болон төсөлд тавигдах шалгуур хангасан 534 иргэн, аж ахуйн нэгж байгааг ххААхүЯ мэдээллээ. Эдгээр төсөл хоёрдугаар шат буюу төслийн урьдчилсан судалгааны шатанд шилжсэн байна. Сонгон шалгаруулалт хийхдээ нийт 18 мянга гаруй датаг Монголбанкны зээлийн мэдээллийн сан, Засгийн газрын тусгай таван сан, Авлигатай тэмцэх газар, татварын ерөнхий

газар, Сум хөгжүүлэх сангийн хугацаа хэтэрсэн зээлийн өртэй мэдээллийг нягтлан шалгажээ. үүний дүнд зөрчилтэй 873 аж ахуйн нэгжийг илрүүлж, төслийг буцаасан байна. харин хөдөө, орон нутгаас ирүүлсэн 1330 гаруй төслийн нэгдүгээр шатны сонгон шалгаруулалт одоогоор дуусаагүй байна. орон нутгийн төсөл сонгон шалгаруулах үйл ажиллагаа 50 хувийн явцтай байгаа юм.

Зээл олгох журам шинэч-лэгдэж, цахимаар төсөл хүлээн авсан хугацаанд нийт 487 тэрбум төгрөгийн зээлийн хүсэлт ирсэн ч энэ онд тус сангаас 47 тэрбум төгрөгийн эх үүсвэрээр зээл олгох аж.

Нефть, химийн үйлдвэр байгуулах эсвэл химийн аргаар боловсруулаад хий үйлдвэрлэх чиглэлээр судалгаа хийж байна.

Ж.Гэрэлчулуун / ЗГМ©

4-5 жилийн хугацаанд баялгийн

сангийн орлого бүрдэнэ

12 ЗАСгийН гАЗрыН МЭдЭЭ СоНиН 2019.06.28, БААСАН ~ №123 (1175)

Эдийн засаг

Монголчууд 110 тэрбум төгрөгийг дэмжих тарифт төлжээ

хорооны дарга А.тлейхан хэлсэн юм.

Цаашлаад сэргээгдэх эрчим хүч ний чиглэлээр үйл ажил лагаа явуулдаг 1000 гаруй ком пани өнгөрсөн жилүүдэд байгуу-лагдсан. Мөн сэргээгдэх эрчим хүчинд олгосон тусгай зөвшөөр-лийн хэмжээ нь 1528.8 МВт-д хүрсэн нь манай улсын эрчим хүчний нийт хэрэглээнээс давна.

ийм завхрал эрчим хүчний салбарт үүсчихээд байсан тул Монголын төр бодлогоо өөрчилж, уих Сэргээгдэх эрчим хүчний тухай хуульд өөрчлөлт оруулаад удаагүй байна. шинэ хуулиар дэлхийн дунджаар хэд дахин өндөр сэргээгдэх эрчим хүчний үнийг хязгаарласан. тодруулбал, нарны эрчим хүчний нэгжийн үнийн дээд хязгаарыг 0-12 цент, салхиныхыг 8.5 центээр тогтоосон. Мөн сэргээгдэх эрчим хүчний эх үүсвэрийн байршил, хэмжээ зэргийг төр тодорхойлж, сонгон шалгаруулалт зарлахаар болсон байна.

Цаашлаад нар, салхины эр чим хүн нь цахилгааны уян хатан эх үүсвэрт тооцогддоггүй. Нар жаргахаар унтаж, салхи зогсо-хоор намждаг энэ төрлийн эх үүс-вэрээр хэрэглээндээ тохируулан эрчим хүч үйлдвэрлэхэд хязгаар-лагдмал байдаг бөгөөд алсдаа тогтвортой байдалд ч тотгор болж болзошгүй аж. өнгөрсөн жилүүдэд зах замбараа нь алдагдаж, Монголын эрчим хүчний салбарын найдвартай байдалд эрсдэл дагуулаад байсан зарим цоорхойг шинэ хуулиар цэгцэлжээ. гэхдээ энэ бүхнийг ийн эргэн сөхсөний учир нь Монгол улсад цаашид ч сэргээгдэх эрчим хүчний салбарт илүү ухаалаг, иргэдийн татаас

дэмжлэгээр бус цэвэр бизнесийн зарчмаар урагшлуулах нь чухал байна.

2018 оны байдлаар манай улсын эрчим хүчний 18 хувь буюу 240.4 МВт-ыг сэргээгдэх эх үүсвэрүүд бүрдүүлжээ. Энэ байдлаар 2020 он гэхэд Монгол улс дэлхийн өмнө хүлээсэн нийт эрчим хүчнийхээ 20 хувийг сэргээгдэх эх үүсвэрээс хангах зорилтоо биелүүлэх боломжтой аж. үүнээс үзэхэд ирэх жилүүдэд бид нар, салхины эрчим хүчний хам жааргатай бөгөөд тооцоотой бод лого хэрэгжүүлэх нь чухал байна.

Энэхүү нийтлэлээр цэвэр эрчим хүчийг үгүйсгэх гэсэн гүй. гагцхүү тооцоо, судал гаа гүй төрийн бодлого хаана хүргэд-гийн бодит жишээ. Цаашлаад их мөнгө, том төсөл ярьсан хөрөнгө оруулагчид бүрт үүдээ дэлгэж, үүцээ задлаад байж болохгүй нь гэдгийг сэргээгдэх эрчим хүчний саарал он жил бидэнд харууллаа. дэлхий даяар ногоон эрчим хүчний үйлдвэрлэл рүү хошуурч байгаа нь үнэн. гэхдээ нүдээ аниад, дэлхийг даган хөөрцөглөх бус өөрийн хэр хэмжээндээ тохирсон төрийн бодлого хэрэгжүүлэхгүй бол эрчим хүчний салбараа ч сөх-рөхөд хүргэж болзошгүй.

Ногоон эрчим хүчинд улаан гэрэл асаалаа

1хэрэв энэ байдлаар дарам-

тал саар байвал би хуу лийн байгууллагад хандана шүү.” хэмээн Эрчим хүчний сайд Ц.да ваа сүрэн телевизийн ярилц ла гадаа хатуухан хэлээд амж сан байна. одоогоос арав гаруй жилийн өмнө баталсан Сэр гээг дэх эрчим хүчний хууль үеэ өнгөрөөсөн. хугацаа нь дуус сан аливаа зүйл хуучирч, мууд дагийн адилаар 2007 онд баталсан салбарын хууль эцэстээ гадаадын зарим бизнес эрх-лэгчдийн Монголоос мөнгө саах амархан арга болж хувирсан. гадаадын хөрөнгө оруулагчид Монгол улс сэргээгдэх эрчим хүчний арвин нөөцтэй, монгол-чууд нар, салхиа зараад их орлого олно хэмээн биднийг багагүй хошхируулаад иргэдийн халааснаас мөнгө сааж эхэлсэн. Сэргээгдэх эрчим хүчний арвин нөөцтэй Монгол улс ногоон эрчим хүчээ зарж мөнгө олох нь бүү хэл өөрсдөө халаасаа сэгсчүүлсээр ирлээ. гадаадын голдуу хөрөнгө оруулагчдаас бүрдсэн энэ салбарын тоглогчид цэвэр эрчим хүч хэмээн бидний чихэн дээр цэцэг ургуулаад өндөр үнэтэй цахилгаанаа Мон-голын ард түмэнд шахах болов.

өнгөрсөн онд гэхэд нүүрсээр ажилладаг дулааны цахилгаан станцууд нэг кВт.ц эрчим хүчээ 145 төгрөгөөр хэрэглэгчдэд бор-

ShAnGhAi COMPOSiTE

hAnG SEnG KOSPiS&P 500 TOPixdOw JOnES FTSE 100 niKKEi 225

0.13%0.24% 0.39% 0.03%

0.13%0.09% 0.12%

0.23%

Erdene resource development Торонто

Өдөр 0.19% Сар Жил

0.200.200.19

Aspire Mining Австрали

Өдөр 4.17% Сар Жил

0.02

0.020.02

rio Tinto Австрали

Өдөр 1.10% Сар Жил

100.7198.1795.63

IV/28 IV/28 IV/28 IV/28V/5 V/5 V/5 V/5VI/24 VI/24 VI/24 VI/24

Өдөр 1.71% Сар Жил

Turquoise hill resources Ltd Торонто

2.10

1.96

1.81

ЗАХ ЗЭЭЛИйН ГОЛ үЗүүЛЭЛТ:

Өдөр 0.33% Сар ЖилӨдөр 0.26% Сар Жил

АпУ ХК

580585590

575V/13 V/13 V/13 V/13V/16 V/16 V/16 V/16VI/24 VI/24 VI/24 VI/24

ГОвЬ ХК

Өдөр 0.4% Сар Жил

МОНГОЛ шУУДАН ХК

290

292

288286

580560540520

Сүү ХК

202

204

200

Өдөр 2.55% Сар Жил

Нарны эрчим хүчний нэгж үнийн дээд

хязгаарыг 0-12 цент, салхиныхыг 8.5

центээр тогтоосон

СэргээгдэхӨмнөх

дундажХуулийн

шинэчлэлХувь уламжлалт

нарны эрчим хүч(цент/кВт.ц)

АНЭУАНУ

ЧилиМексикЭнэтхэг

ПеруБразил

АргентинИордан

ТуркХятад

ГерманВьетнамМонгол

2.42.7

2.93.3

3.84.8

4.96.0

6.17.0

7.88.1

9.312

Эрчим хүчний үйлдвэрлэл (эх үүсвэр)

Салхин эрчим хүчний үнэ (цент)

Эрчим хүчний яам© Bloomberg©

Эрчим хүчний яам©

82%

18% 9.58

луул сан. гэтэл нарны станцууд 430, салхиных 240 төгрөгөөр нэгж цахилгаанаа зарсан байгаа юм.

Сэргээгдэх эрчим хүчний хуучин хуулиар ийм өндөр үнээр борлуулах гэрээ байгуулчихсан Монголын нар, салхийг зараад, үнийн зөрүүг иргэдийн сар бүр төлдөг цахилгааны төлбөр дээр автоматаар нэмчихсэн. таны хэрэглэсэн нэг кВт.ц цахилгаан тутамд 11.88 төгрөг ногоон эрчим хүчний төлөөх таны

“өглөг” болон хувийн хэвшлийн халаасыг чиглэдэг.

Бизнес эрхлэгчид ч Монголын нар, салхийг зараад, иргэдийг нь сэгсэрч болох амархан аргад амташсан тул шинэ станцуудыг ар араас нь ашиглалтад оруулсан. одоогоор Монгол улсад нар, салхины эх үүсвэр нийт найм байна. гэтэл шинэ станцын тоо, цэвэр эрчим хүчний хэмжээ нэмэгдэхийн хэрээр үнийн зөрүүг нь үүрдэг иргэдийн төлбөр нэмэгдлээ.

Найдвар дагуулсан ногоон эрчим хүчний үнийг хэрэглэс-нийхээ төлөө монголчууд 110 тэрбум төгрөгийг үнийн зөрүү болгож шинэ эх үүсвэрүүдэд төлсөн байгаа юм. гэтэл энэ мөнгө гадаадын голдуу хөрөнгө оруулагчдын халаасанд орсон. хоёр станцыг эс тооцвол сэргээгдэх эрчим хүчний зургаан эх үүсвэрийн 50-иас дээш хувийг гадаадын хөрөнгө оруулагчид эзэмшиж байгааг Эрчим хүчний зохицуулах

Сэргээгдэх эрчим хүчний зургаан эх үүсвэрийн 50-иас дээш хувийг гадаадын хөрөнгө оруулагчид эзэмшдэг.

ЭРЧИМ ХүЧ