2015, Stanovnistvo Sveta

8/15/2019 2015, Stanovnistvo Sveta

1/42

Ekonomski fakultet u NišuEkonomska geografija

Dr Milan Spasojević, red. prof.

Deo 1

Stanovništvo

sveta


2/42

Antropogeneza !omo Sapiens pre ",# mil. godina$

Mono%entri&na i poli%entri&na teorija omestu nastanka ljudske vrste

'ostepena antropogeniza%ija prirodnesredine

Ekumena

(prostor u kome su pogodni uslovi za)ivot i rad &oveka

Su*ekumena

Anekumena


3/42

+rani%e ekumene

(+ornja ( odredjena nadm. vis. (Donja ( nivo mora (+rani%a ladnoće

(+rani%a sušnosti -ovek je kosmopolitska vrsta

Ekumenski prostor se širio zavaljujući*rojnom narastanju popula%ije Danas od /1. okto*ra "011. više od 2

milijardi stanovnika,


4/42

3irenje ekumene4000 god pne ( 1500 god.


5/42


6/42


7/42

6azmeštaj stanovništva /78 svetskog stanovništva na

Evroazijskom kontinentu

Neravnomernost unutar kontinenata9sro&na :ina;


8/42

Neravnomernost u odnosu na

nadmorsku visinu (Do "00 m nv #0= stanovništva

('reko "000 m nv 1= stanovništva > odnosu na *lizinu mora

(Do 40 km od o*ale ? stanovništva

litoraliza%ija (Do "00 km 40= stanovništva


9/42

@ stanovništva u zemljama u

razvoju 'rostori visoke kon%entra%ije vs.

retko naseljeni i nenaseljeniprostori


10/42

'rostorni razmeštaj stanovništva


11/42

rojno kretanje stanovništva Sveta tokom Nove ere

Godina Stanovništvo umilijardama

Izvor

Poč. Nove ere 0.25 Durand

1000. 0.31 Durand

1250. 0.40Durand

1500. 0.50 Durand

1750. 0.79 D & C

1800. 0.98 D & C

1850. 1.26D & C

1900. 1.65 D & C

1950. 2.52 WPP98

2000. 6.06 WPP98

2011. 7.00USC


12/42

BMilijardeC svetskog stanovništva

roj stanovnika u Svetu dosigao je 1 milijaradu u 108. " milijarade u 15"2. 1"/ godina kasnije / milijarade u 15#0. // godina kasnije 8 milijarade u 1528. 18 godina kasnije

4 milijaradi u 152. 1/ godina kasnije # milijaradi u 1555. 1" godina kasnije 2 milijaradi u "011. 1" godina kasnije


13/42

roj stanovnika u Svetu će dostići

2 milijaradi u "01/. 18 godina kasnije

milijaradi u "0". 14 godina kasnije 5 milijaradi u "048. "# godina kasnije


14/42

'rojek%ija rasta *roja stanovnika do"100. godine

http://smb//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/77/World-Population-1800-2100.pnghttp://smb//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/77/World-Population-1800-2100.png


15/42

Demografska eksplozija

1540. ".4" 15#0. /.0"

1520. /.20 150. 8.88 1550. 4."2

"000. #.0# "010. #.20


16/42

> periodu 15#4;1520 rekordna stopa rastasvetskog stanovništva od ",1 =

Svaki 4 dana novi jedan milion

stanovnika Svakog dana jedan novi Niš +odišnje oko 0 miliona novi stanovnika

Stopa rasta u periodu od "000;"004 god. je 1,8=


17/42


18/42

Najmnogoljudnije zemlje sveta"010 god "040 god

:ina 1,/"/,451,4/

9ndia 1,14#,52,2##

SAD /02,"1",1"/

9ndonezia "80,"21,4"" razil 15,2/5,"#5

'akistan 128,42,44

angladeš 14#,040,/

Nigeria 185,""5,050 6usija 180,081,"82

apan 1"2,02,#25

9ndija 1,#4 mld.

:ina 1,8" mld.

SAD 0,8/5 mld.

9ndonezija 0,/1/ mld. F.

F.

6usija 105 mil.

apan 5/ mil.


19/42

Ekonomski zna&aj ukupnog *roja

2 mld stanovnika ; Malo ili mnogo$

100 miliona stanovnika kao merasamodovoljnosti$

1," mld stanovnika u "0 najrazvijenijizemalja ( najveći potroša&i resursa

",4 mld u zemljama 69GS;a ( rastućastopa potrošnje resursa


20/42

+ustina naseljenosti 2.0 milijardi stanovnika H 182 miliona km"

I 82 sanovnika po km" 6etko naseljeni do 10 st7km"

Srednje naseljeni 10;40 st7km"

+usto naseljeni 40;100 st7km"

'renaseljeni preko 100 st7km"

'renaseljene o*lasti preko /00 stanovnika pokm ENEJ>K, angladeš,


21/42

Aritemiti&ka gustina naseljenosti


22/42

iziološka gustina naseljenosti


23/42

'renaseljenost

>slovna ili relativna prenaseljenost 'rema stepenu zadovoljenja

stanovništva ranom i osnovnim

)ivotnim potre*ama


24/42

Maltus i neomaltuzijan%i


25/42

Maksimalno mogući *roj stanovnikana Oemlji$

Pd 4 ( 14 milijardi

P>N ; 14 milijardi u uslovima

ra%ionalnog korišćenja zemljišnogfonda i resursa svetskog mora


26/42

B+ladni pojasC

Qeći deo Jatinske Amerike, Afrike, liskog9stoka, i 9 Azije

'reko " milijarde ljudi troši manje od "200%al rane u dnevnoj israni

9ndonezija ""/0 %al, Etiopija "10 ,olivija "1"0, !aiti 120 %al


27/42

Ekonomski zna&aj ukupnog *roja

2 mld stanovnika ; Malo ili mnogo$

100 miliona stanovnika kao merasamodovoljnosti$

1," mld stanovnika u "0 najrazvijenijizemalja ( najveći potroša&i resursa

",4 mld u zemljama 69GS;a ( rastućastopa potrošnje resursa


28/42

'rirodno kretanje stanovništva

9zra)ava dinamizam popula%ije


29/42

Natalitet Natalitet ili raRanje je *roj )ivoredjeni u odnosu na ukupan

*roj stanovnika u toku jedne godine. Stopa nataliteta izra)ava se u pro%entima ili &ešće u

promilima. :reće se u proseku od 10 do 40 promila

Najviše stope nataliteta su u nerazvijenim zemljama Afrike, ju)ne i ji Azije, u islamskim i siromašnim rimokatoli&kimzemljama

Najni)e stope nataliteta su u visoko razvijenim zemljamaEvrope, u apanu, *ivšim so%ijalisti&kim zemljama

aktori koji uti&u na visinu nataliteta ( nivo ekonomskerazvijenosti, konfesionalna pripadnost, starosna strukturastanovništva...


30/42

Natalitet


31/42

ertilitet ertilitet je ukupan *roj )ivoredjene de%e po jednoj )eni u

fertilnoj do*i. ertilna do* je do*a u kojoj je )ena *iološki sposo*na da

radja period od 14 do 84 godine )ivota 6eproduktivni fertilitet je preko ",1 deteta po )eni u

fertilnoj do*i :ad a je fertilitet " deteta, *roj stanovnika stagnira ertilitet ispod " deteta vodi ka smanjenju ukupnog *roja

stanovnika na nekoj teritoriji

> svetu se fertilitet kreće u rasponu od 1,1 ; 2


32/42

ertilitet


33/42

Sni)avanje i podizanje stopanataliteta

Mere za sni)avanje stopa nataliteta ( :ina ( Bpolitika jednog detetaC

( 9ndija ( programi eduka%ije, kontra%ep%ije i

steriliza%ije ;


34/42


35/42

Mortalitet

Mortalitet ili smrtnost je *roj umrli u odnosu na ukupan*roj stanovnika u toku jedne godine. Stopa mortalitetaizra)ava se u pro%entima ili &ešće u promilima.

:reće se u proseku od 4 do "4 promila

Najviše stope mortalitet su u nerazvijenim zemljama Afrike, ju)ne i ji Azije Najni)e stope mortaliteta su u novo industrijalizovanim

zemljama sa visokim udelom mladog stanovništva aktori koji uti&u na visinu mortaliteta ( nivo ekonomske

razvijenosti i zdravstvene zaštite, starosna strukturastanovništva...


36/42

Mortalitet


37/42

'rirodni priraštaj

'rirodni priraštaj I Natalitet ( Mortalitet u toku jedne godine

9zra)ava se u promilima ili pro%entima :reće se u grani%ima od 0 do "0 promila Depopula%ija ; kada prirodni priraštaj ima

negativne vrednosti Najviši prirodni prištaj u nerazvijenim zemljama,

islamskim i siromašnim rimokatoli&kim zemljama Najni)i prirodni priraštaj u razvijenim zemljama i

*ivšim so%ijalisti&kim zemljama, u kojima &estoima negativne vrednosti.


38/42

'rirodni priraštaj


39/42

Demografska tranzi%ija

Model prelaska sa visoki stopa radjanja ismrtnosti na niske stope radjanja ismrtnosti

'rimer Qelike ritanije -etiri klju&ne faze u toku tranzi%ije

Danas karakteristi&an za mnogenerazvijene zemlje.


40/42


41/42

'rirodni priraštaj i ekonomskirazvoj

roj stanovnika je jedan od faktora koji odreRujeveli&inu tr)išta

Pptimalne stope prirodnog priraštaja ";4

promila Qisoke stope prirodnog priraštaja u ekonomskinerazvijenim zemljama uti&u na sni)avanje)ivotnog standarda i emigra%ione pro%ese

Niske stope prirodnog prištaja u ekonomskirazvijenim zemljama stvarju defi%it radne snagena tr)ištu rada i podsti&u imigra%iju.


42/42

6ast *roja stanovnika

6ast *roja stanovnika I ''TMS

MS I 9 ; E Emigrant, imigrant, migra%ioni saldo MS

2015, Stanovnistvo Sveta

Documents

Transcript of 2015, Stanovnistvo Sveta