2014 03-06 sloe-marja-pirttivaara-geenitestit_etiikka
Click here to load reader
-
Upload
marja-pirttivaara -
Category
Health & Medicine
-
view
629 -
download
0
Transcript of 2014 03-06 sloe-marja-pirttivaara-geenitestit_etiikka
![Page 1: 2014 03-06 sloe-marja-pirttivaara-geenitestit_etiikka](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022100600/55525f05b4c9052e1f8b4ada/html5/thumbnails/1.jpg)
Genomitieto ja kuluttajille suunnatut genomitietopalvelut Keskustelutilaisuus “Mitä perimäni kertoo?” 6.3.2014 Helsinki järj. Suomen Lääkintäoikeuden ja -etiikan seura SLOE ry
Marja Pirttivaara FT, MBA (sosiaali- ja terveysjohtaminen) Johtava asiantuntija, Sitra
Marja Pirttivaara 2014-03-06
![Page 2: 2014 03-06 sloe-marja-pirttivaara-geenitestit_etiikka](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022100600/55525f05b4c9052e1f8b4ada/html5/thumbnails/2.jpg)
Duodecim 2006;122:63–8 http://www.terveysportti.fi/xmedia/duo/duo95417.pdf
Marja Pirttivaara 2014-03-06
![Page 3: 2014 03-06 sloe-marja-pirttivaara-geenitestit_etiikka](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022100600/55525f05b4c9052e1f8b4ada/html5/thumbnails/3.jpg)
• 23andMe (adoption, deep ancestry, ethnicity, genealogy, health)
• African Ancestry (deep ancestry)
• AfricanDNA (FTDNA affiliate) (deep ancestry, ethnicity, genealogy)
• AncestrybyDNA (deep ancestry, ethnicity)
• AncestryDNA, a subsidiary of Ancestry.com (adoption, ethnicity, genealogy)
• BritainsDNA (formerly Ethnoancestry) (deep ancestry, ethnicity)
• DNA Ancestry and Family Origin (FTDNA affiliate in the Middle East) (adoption, deep ancestry, full mtDNA sequencing, genealogy)
• DNA Consultants (deep ancestry, ethnicity)
• DNAme (deep ancestry, ethnicity)
• DNA DTC (research, health, whole genome sequencing)
• DNA Spectrum (ethnicity)
• DNA Tribes (ethnicity)
Kuluttajille suunnattuja DNA-testejä tarjoavia yrityksiä 1/4
http://www.isogg.org/wiki/List_of_DNA_testing_companies
Marja Pirttivaara 2014-03-06
![Page 4: 2014 03-06 sloe-marja-pirttivaara-geenitestit_etiikka](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022100600/55525f05b4c9052e1f8b4ada/html5/thumbnails/4.jpg)
• DNA Worldwide (FTDNA affiliate) (deep ancestry, ethnicity, genealogy, paternity, relationship)
• Ethnoancestry - see BritainsDNA
• Family Tree DNA (adoption, deep ancestry, full mtDNA sequencing, genealogy, identity, relationship)
• Full Genomes Corporation (full Y-chromosome sequencing)
• Gene by Gene - the parent company of Family Tree DNA, DNATraits, DNADTC and DNAFindings
• Genebase (deep ancestry, genealogy)
• Genographic Project (deep ancestry, ethnicity)
• iGENEA (FTDNA affiliate) (deep ancestry, genealogy)
• IrelandsDNA - See BritainsDNA (formerly Ethnoancestry)
• Oxford Ancestors (deep ancestry, genealogy)
• Roots for Real (deep ancestry, ethnicity, genealogy)
• ScotlandsDNA - (formerly Ethnoancestry) (deep ancestry, ethnicity)
• Sorenson Genomics (laboratory services)
• YorkshiresDNA - See BritainsDNA (formerly Ethnoancestry)
• YSEQ (custom Y-SNPs)
Kuluttajille suunnattuja DNA-testejä tarjoavia yrityksiä 2/4
http://www.isogg.org/wiki/List_of_DNA_testing_companies
Marja Pirttivaara 2014-03-06
![Page 5: 2014 03-06 sloe-marja-pirttivaara-geenitestit_etiikka](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022100600/55525f05b4c9052e1f8b4ada/html5/thumbnails/5.jpg)
• Paternity/relationship testing companies
• There are a number of testing companies who specialise in paternity, relationship, identity, forensic and immigration testing. Some of these companies also offer deep ancestry and ethnicity testing as a secondary product:
• Determigene (deep ancestry, paternity, immigration, infidelity, relationship)
• DNA Reference Laboratory (deep ancestry, forensic, immigration, paternity, relationship)
• DNA Diagnostics Center (US) and DNA Diagnostics Centre (UK) (deep ancestry, forensic, identity, immigration, paternity, prenatal paternity, relationship) - the parent company of AncestrybyDNA and the laboratory used by DNA Tribes
• DNAFindings (immigration, paternity, relationship)
• DNA Solutions (deep ancestry, paternity, relationship)
• easy-DNA.com (US); easydna.co.uk (UK); easydna.com.au (Australia) (deep ancestry, ethnicity, paternity, prenatal paternity, siblingship)
• Genetic Testing Laboratories
• Indian Biosciences (ethnicity, health, immigration, paternity, relationship)
• International Biosciences (deep ancestry, paternity, relationship)
• Nimble Diagnostics (deep ancestry, ethnicity, paternity, relationship)
Kuluttajille suunnattuja DNA-testejä tarjoavia yrityksiä 3/4
http://www.isogg.org/wiki/List_of_DNA_testing_companies
Marja Pirttivaara 2014-03-06
![Page 6: 2014 03-06 sloe-marja-pirttivaara-geenitestit_etiikka](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022100600/55525f05b4c9052e1f8b4ada/html5/thumbnails/6.jpg)
• DNA testing companies no longer trading
• Argus BioSciences (deep ancestry, full mtDNA sequencing)
• Cambridge DNA Services (Internet Archive version) (deep ancestry, ethnicity)
• DNA Bioscience (genealogy, immigration, paternity, relationship)
• DNA-Fingerprint (acquired by Family Tree DNA in 2006
• DNA Heritage (acquired by Family Tree DNA in April 2011 (deep ancestry, genealogy)
• DNAPrint Genomics (ethnicity)
• Family Builder (Internet Archive version from February 2010)[1] (deep ancestry, genealogy)
• Family Genetics (UK) (deep ancestry, genealogy)
• GeneTree (acquired by AncestryDNA) in 2012 (deep ancestry, genealogy)
• Geogene
• Relative Genetics (taken over by AncestryDNA) (deep ancestry, genealogy)
• Sorenson Molecular Genealogy Foundation (acquired by AncestryDNA in 2012) (deep ancestry, genealogy)
Kuluttajille suunnattuja DNA-testejä tarjoavia yrityksiä 4/4
http://www.isogg.org/wiki/List_of_DNA_testing_companies
Marja Pirttivaara 2014-03-06
![Page 7: 2014 03-06 sloe-marja-pirttivaara-geenitestit_etiikka](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022100600/55525f05b4c9052e1f8b4ada/html5/thumbnails/7.jpg)
Neljä suurta
• Family Tree DNA
• www.familytreedna.com • 23andMe
• www.23andme.com • Ancestry
• www.ancestry.com • National Geographic
• genographic.nationalgeographic.com
Marja Pirttivaara 2014-03-06
![Page 8: 2014 03-06 sloe-marja-pirttivaara-geenitestit_etiikka](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022100600/55525f05b4c9052e1f8b4ada/html5/thumbnails/8.jpg)
http://www.sitra.fi/julkaisut/muut/Kuluttajille_suunnatut_genomitietopalvelut_ja_niiden_liiketoimintamallit.pdf
Kuluttajille suunnattujen genomitietopalvelujen businessmalleista
Marja Pirttivaara 2014-03-06
![Page 9: 2014 03-06 sloe-marja-pirttivaara-geenitestit_etiikka](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022100600/55525f05b4c9052e1f8b4ada/html5/thumbnails/9.jpg)
Promethease & SNPedia tietokanta esimerkki omatoimisesta tiedonlouhinnasta
Marja Pirttivaara 2014-03-06
http://snpedia.com/index.php/Rs6591536
http://www.snpedia.com/index.php/Rs1815739
![Page 10: 2014 03-06 sloe-marja-pirttivaara-geenitestit_etiikka](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022100600/55525f05b4c9052e1f8b4ada/html5/thumbnails/10.jpg)
• S. Tamir: Direct-to-consumer genetic testing: ethical-legal perspectives and practical considerations, Med Law Rev. 2010 Spring;18(2):213-38.
• JS Roberts, J Ostergren: Direct-to-Consumer Genetic Testing and Personal Genomics Services: A Review of Recent Empirical Studies, Curr Genet Med Rep. 2013 Sep;1(3):182-200.
• A Harris, SE Kelly, S Wyatt: Counseling customers: emerging roles for genetic counselors in the direct-to-consumer genetic testing market. J Genet Couns. 2013 Apr;22(2):277-88.
Tutkimustietoa kuluttajille suunnattujen geenitestien etiikasta (direct-to-consumer, DTC)
Marja Pirttivaara 2014-03-06
![Page 11: 2014 03-06 sloe-marja-pirttivaara-geenitestit_etiikka](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022100600/55525f05b4c9052e1f8b4ada/html5/thumbnails/11.jpg)
• Kuka omistaa genomitiedon?
• Oikeus tietää ja oikeus olla tietämättä
• Tiedon yksityisyys ja jakaminen: “geneettinen yksityisyys”
• Henkilön identifiointimahdollisuus
• Vaikutukset biologisten sukulaisten kannalta
• Informointimahdollisuus: sairauksien ja riskien löytyminen tulevaisuudessa
LUOTTAMUS JA KUNNIOITUS
• HumGen international database on ethical, legal and social issues in human genetics http://www.dtcgenetest.org/
• ISOGG International Society of Genetic Genealogy, Ethics pages: http://www.isogg.org/wiki/Ethics
Eettisiä kysymyksiä
Marja Pirttivaara 2014-03-06