7/27/2019 20090315 - SHQIP.pdf

1/32

Adresa e redaksis:

Rr.Sami Frashri,

Pallatet e Aviacionit, Nr.4

Tel: 04 2 272 565 069 20 35 300

E-mail: info@gazeta-shqip.com

Viti IV - Nr. 70 (1081) E diel, 15 mars 2009 E prditshme e pavarur mimi 50 lek, 1.5 euro www.ga zeta -shq ip.c omDrejtor

Kryeredaktor

BESNIK MYFTARI

URIM BAJRAMI

PER REKLAMA KONTAKTONI NE NUMRAT : 069 20 50 420 FAX 04 272 567 069 20 50 458GAZETA SHQIP marketing@gazeta-shqip.com

NE FAQEN 14 NE FAQET 18-19NE FAQEN 15

MrekulliaNj 70-vjeare,nna m evjetr n bot

QyprilinjtDinastia evezirveshqiptar

TeknologjiaShpikjetq ndryshuanjetn moderne

Vajza 19 vjee nuk di t tregoj se ku e uan me makin

Denoncimi i adoleshentes:M rrmbyen dhe prdhunuan

Tiran

Piktori ka plane t reja pr nj vepr t uditshme

Saimir Strati, surpriza enj rekordi tjetr "Gines"

Personazh

Zhuljeta braktis

garn pr 70 mij eurotNE FAQEN 27

BIG BROTHER 2

NE FAQEN 11

Emigrantt

n Greqi,

lehtsi lvizjeje

pr Pashk

Ministri i Brendshmgrek nxjerr qarkoren Esht marr peng n mes tdits, sht prdhunuar nnj hotel, ndrkoh q poli-

cia ende nuk ka mundur ta doku-mentoj kt ngjarje dhe t arres-toj autorin. Ngjarja e rnd kandodhur n mes t Tirans, ku si-pas denoncimit t 19-vjeares sdhunuar, personi ka qen dukeudhtuar me nj mjet, kur e kafutur me forc brenda dhe ka brme t ka dashur. Policia ekryeqytetit bri t ditur...

NE FAQEN 11

Prekja e t pamundurs dherruga drejt t panjohurs kaqen grishja e prhershmepr t. Idet e tij rrokin deri n ek-stremet e mjeteve pr t br art.N nj Leonardo Da Vini megozhd, n nj kal me kunjadhmbsh apo edhe n nj moza-ik mesdhetar me tapat e shishevet vers. Pr hir t talentit, fan-tazis, durimit...nj rreshtepitetesh t tjera, Saimir Strati kamerituar tri her "Ginesin"...

NE FAQEN 29

Socialistt kan marr tashm "vullnetart" dhe sloganin e Presidentit amerikan. Edhe LSI ka pajtuar nj kompani konsulente nga prtej Atlantikut

Berisha, Rama e Meta, fushat si ObamaDemokratt lidhin kontrat me nj nga kompanit q "fitoi" zgjedhjet e fundit n SHBA

T dhnat pr vitin 2008: Komunikimi u kushtoi 600 milion dollar shqiptarve

Sa shpenzuam n nj vitpr telefona dhe internet

Dita e Vers

"nxjerr" Tirann

n bulevard,

Elbasani pret miq

Berisha shkon me ministrin eri n qytetin e ballokumeve

Kompanit amerikano-izraelite jan t preferuarat ekreut t socialistve Edi Rama. Me nj t till performanc ai sht i vendosur t'u drejtohet zgjedhjeve t

ardhshme parlamentare. Strategjia e fushats mbetet ajo emodelit amerikan dhe konkretisht stili "Obama". Ekipi kon-siderohet kompleks me prbrje vendasish dhe me t huaj,natyrisht kta t fundit me eksperiencn dhe filozofin endryshimit e t prfshirjes masive t shtetaseve bazuar nmodelin e fushats s Presidentit aktual t Shteteve t Bash-kuara t Ameriks. "Arthur J. Finkelstein & Associates" shtkompania q ndjek gjithnj nga afr strategjit elektoraledhe veprimet politike t kreut t socialistve Edi Rama. Njtjetr kompani q mendohet se do t angazhohet pr fush-atn, ndonse jo e pranuar zyrtarisht, sht ajo me emrin"Kidron Strategies", q drejtohet nga amerikano-izraelitiGeorge Birnbaum. Nj funksionar socialist thot se prm-bajtja dhe imazhi sht dika e mirorganizuar dhe e asistu-ar nga kompanit kshilluese. Teoria e konsultimit meqytetart dhe kontakti direkt ka...

NE FAQET 4-5

15 mars 2008 - 15 mars 2009

Grdeci, Shqipria kujtonnjvjetorin e dits s tmerrit

NE FAQET 2-3NE FAQEN 22

Ina Rama,

prokurorve:

Mendohuni mir

kur krkoni

arrestime

Kritika nga Saranda, ku ka

pasur shum t prangosur pa faj

NE FAQEN 12

Komunikimi n forma t ndryshme vazhdon t mbetet dshir e shqiptarve, aq sa gati 20 pr qind e tardhurave mesatare t donjrit shkojn pr ktqllim. Edhe pse gjat vitit 2008, tarifat mesatare pr bise-dat celulare psuan rreth 50 pr qind ulje, shrbimi i inter-netit u rrit, kurse kostot pr instalimin gati shkuan drejtminimales, t gjitha kto nuk pasqyruan kursim pr kon-sumatort shqiptar. Ndoshta t ndikuar nga ideja pr tmsuar gjithka ndodh, me an t telefonit, internetit, fak-sit etj., ne kemi shpenzuar gjat 2008-s n total rreth 600milion dollar, q mesatarisht i bie 120 dollar pr doindivid. N vitin 2007, shpenzimi pr komunikim...

NE FAQEN 6

LIBOFSHA,NJE UDHETIMMES SEMANITDHE ARDENICESFATOS BAXHAKU

NE FAQEN 9

TE PERJETUARITE DIELLIT

VETON SURROI

Flasim pr vdekjen egazetave n Amerik, sishkas pr temn e prher-shme, at t rrezikut q prjetont shkruarit. Jemi n dark nCambridge, tashm lagje e Bosto-nit. sht aty Rose Styron, nj emri njohur...

NE FAQET 24-25

Afr dhe Larg

Babylon

7/27/2019 20090315 - SHQIP.pdf

2/32

shqipE DIEL, 15 MARS 2009

@ PER ME SHUMEwww.gazeta-shqip.com

2

15 mars 2008, Hiroshimambrrin n fshatin Grdec

NGJARJE DITE

TRAGJEDIA

Nga tragjedia e Grdecitgjetn vdekjen 26persona t moshave tndryshme dhe uplagosn 300 t tjer.Gjithashtu, dmetmateriale arritn n vleramarramendse

PRHAPJA

Vala e shprthimitarriti deri n Fush-Kruj, ku pati dmen njerz dhe dmemateriale. Edhe nRinas u pezulluangjith fluturimet, prshkak t rrezikut

JEHONA

Tragjedia e Grdecit patinj impakt jo t paktn t gjith botn.Mediat m prestigjiozee pasqyruan kt ngjarjepr dit me radh, dukenxjerr edhe skandalembi kt rast

far ndodhi nj vit m par n fshatin q bri "xhiron" n gjith botn

Prvjetori

Ishte mesdita e s shtuns, 15marsi 2008, kur n Grdec,vetm pak kilometra larg Ti-rans ndodhi shprthimi tragjik,i cili u mori jetn 26 personave embi 300 t tjer u plagosn. Ajo

dit e shtun ishte shum e qet,kur nj lkundje si trmet, apo sibomb atomike, tronditi, jovetm Tirann, por gjith Sh-qiprin. T gjith pyesnim vet-en se far mund t kishtendodhur, e pa kaluar shumkoh, u deklarua se kishte shpr-thyer nj fabrik municioneshpak prtej Vors. Ishte pikrisht

n fshatin Grdec, q deri n atomomente shum pak veta e di-nin q ekzistonte nj fshat i till.Lajmi i kobshm mori dhen dhe

u tha se tragjedia sht e pr-masave shum t mdha.Askus h nuk donte ta beson te.Pavarsisht se tronditjet e shpr-thimit ishin dgjuar n Tiran,Durrs, Fush-Kruj, e deri nLezh. Ndrsa nj vajz, e cilaakoma nuk kishte mbledhur vet-en u shpreh se mendonte sekishte fil luar Lufta e TretBotrore. E vrtet tragjedia ishtee prmasave tejet t mdha. Filli-misht, t plagosurit e par er-dhn n spital, duke deklaruarse kishte ndodhur nj shprthim

galopant, e q ata kishin qenduke udhtuar n autostrad,ku avulli i nxeht u kishte spos-tuar mjetin. Pak minuta m

von, njoftohet se nj autobus mem shum se 40 udhtar ishteprmbysur nga tronditja. Policiadhe ushtria vihen n gatishmrinumr 1 dhe nisen pr n vend-ngjarje. Aty kuptohet se kishteshprthyer fabrika e demontimitt armve, e cila ishte vendosur nGrdec, jasht gjith kushteve tmundshme. Brenda flitej se kish-te pasur mbi 50 puntor, fati iasnjrit prej tyre nuk dihej. Kish-te kaluar vetm nj or pas shpr-thimit katastrofal dhe pasojatkapn prmasat e ngjashme me

ato t nj bombe atomike. Sh-tpit e fshatit ishin dmtuarplotsisht nga vala goditse dhemuret ishin rrzuar n nj largsi,

q mund t matet me kilometra.Ndrsa sa t vdekur ishin, nukkishte asnj informacion. Au-toritetet deklarojn se n fabrikka pasur shum puntor. Numrii sakt nuk dihej. T mbijetuarit efshatit, t tmerruar, bni lvizjepa orientim dhe n vesh mbanintelefona, pr t gjetur t afrmit etyre. Ndrsa Spitali Ushtarakmbipopullohet me njerz t gja-kosur, t gjymtuar, e pa kaluarshum koh, me kufoma. Tgjith ishin prfshir nga panikudhe evakuimi sht br n

rrmuj e sipr, duke u larguarkrejt instinktivisht sa t mundenn ann tjetr t shprthimit.Makinat kishin bllokuar rrugt, se

nga nxitimi pr t ikur sa m largvals goditse, ishin prplasurmes tyre. Minutat dhe ort kalo-nin dhe tragjedia merrte prmasaedhe m t mdha. Frika dhepaniku ishte i pranishm edhetek autoritetet ushtarake, pasiekzistonte mundsia q t kishteedhe shprthime m t fu-qishme. Aeroporti i Rinasit del jas-ht funksionit. Vala goditse kish-te mbrritur edhe aty, duke sh-kaktuar disa t plagosur. Askushnuk dinte t jepte nj prgjigjeekzakte sesa ishte numri i vikti-

Askush nuk donte ta

besonte, pavarsisht se

tronditjet e shprthimit

ishin dgjuar n

Tiran, Durrs, Fush-

Kruj, e deri n Lezh

Grdec

Dje n mesdit, familjart viktimave t tragjediss Grdecit dhe aktivistt lvizjes "Mjaft!" zhvilluan njprotest paqsore n njvjetor-

in e ksaj ngjarjeje. Banor tzons dhe t fshatrave prreth,grupime sindikale dhe organiza-ta t tjera t pamotivuara politik-isht, intelektual e qytetar tTirans dhe t qyteteve t tjeraiu bashkuan tubimit prkujti-mor. T pranishmit iu drejtuanme lule n dor dhe qirinj krater-it, ku zhvilluan homazhe nnderim t atyre q humbn jetnnj vit m par n kt ngjarje trnd.

Grupi "15 Mars" zgjodhi pikr-isht ditn e shtun n mesditdhe vendin pran kraterit nGrdec pr t prkujtuar vikti-mat dhe pr t krkuar drejtsi,n mnyr t pavarur nga zhvil-limet e politizuara t dits s diel.Kjo prkujtimore u organizua n

mnyr q familjart e viktimavet kishin mundsi t shprehinqndrimin dhe shqetsimet etyre, t pavarur nga manifes-timet dhe deklaratat politike.Feruzan Durda, prfaqsues ifamiljeve t viktimave t Gr-decit, u shpreh se si sot nj vit mpar, mesditn e s shtuns,ndodhi shprthimi tragjik qvrau dhjetra shqiptar dhe pla-gosi qindra t tjer. "Ne jemi ktusot, pr t prkujtuar t dashurittan q humbn jetn n kttragjedi dhe pr t krkuardrejtsi dhe prgjegjsi jo vetmpr vdekurit, por dhe pr t

Grupi i "15 Marsit",nuk sht nj

grupim i krijuar atypr aty, pr nj rastt veant, por kapunuar dhe do tvazhdoj t punoj

T PANDEHURIT:17. Besnik Dauti,antar i komisionit t mimeve t fishekve18. Agim Babameto, antar i komisionit t mimeve t

fishekve

19. Fiqiret Mato,drejtor i uzins mekanike Gramsh

20. Lavdi Shatro,drejtor i Kombinatit Mekanik Polian21. Gzim Oshafi,antar i komisionit t mimeve t

municioneve t rnda

22. Denis Hajdari,antar i komisionit t mimeve tmunicioneve t rnda

23. Jorgo Mino,antar i komisionit t mimeve t municionevet rnda

24. Fatbardh Kui,antar i komisionit t mimeve t

municioneve t rnda

25. Juliana Margariti,ekonomiste, shefe finance te MEICO26. Firma Albademil,me pronar Mihal Delijorgjin27. Bardhyl Hoxha,drejtor i Logjistiks

T PANDEHUR N BURG28. Ylli Pinari, ish-drejtor i MEICO-s29. Mihal Delijorgji,administrator i shoqris Albademil30. Dritan Minxholi,drejtor teknik i shoqris Albademil31. Sokol Gjei, ish-punonjs i ndrmarrjes shtetrore MEICO

1. Fatmir Mediu, ish-ministr i Mbrojtjes2. Luan Hoxha, ish-shef i Shtabit3. Agim Lala,ish-zvendsshef i Shtabit4. Shptim Spahiu,ish-komandant i Forcs s Bashkuar

5. Zija Bahja, ish-komandant i Komands Mbshtetse6. Ramadan Tartari,ish-drejtor n Ministrin e Mbrojtjes7. Ndue Marku,ish-drejtor i Harmonizimit t Legjislacionit8. Ardian Mullahi, ish-sekretar i prgjithshm i ministris9. Adriatik Mema, ish-sekretar i prgjithshm i ministris11. Shklzen Madani,ish-drejtor i Drejtoris s

Menaxhimit

11. Dashnor aushaj, kryetar i komisionit t kategorizimitt municioneve

12. Zenun Fero,antar i komisionit t kategorizimit tmunicioneve

13. Hysni Coka,antar i komisionit t kategorizimit tmunicioneve

14. Hilmi Laaj,antar i komisionit t kategorizimit tmunicioneve

15. Fari Toska,antar i komisionit t kategorizimit tmunicioneve

16. Rezart Trshana,antar i komisionit t mimeve tfishekve

mave. Por, spitalet numroninrreth 300 pacient t dmtuarpikrisht nga ky shprthim. Kra-teri vazhdonte t ishte i aktivizuar

dhe digjte predha e barut, duke ihedhur n nj largsi me qindrametra. Ndrsa gjith vendi poprjetonte kt tmerr nmbrmje fillojn t dalin edheemrat e viktimave t para. Tragje-dia nuk kishte t sosur. 26 perso-na mbetn t vdekur, 300 t pla-gosur dhe qindra shtpi ishinrrnuar. Tashm ka kaluar nj vitnga ajo dit e zez pr t gjith.Por edhe pse kaloi nj vit, endeshihen gjurmt e shprthimittragjik, q vshtir do fshihetnga kujtesa e t gjithve.

RETROSPEKTIV

Durrsi, si u prball metraumat e udhtarve1

5 marsi i nj viti m parprcolli dhe n Durrs

zhurmn e pasojat e shprthimitn fabrikn e demontimit tpredhave n Grdec t Vors.Udhtart e njrit prej autobusvet linjs Tiran-Durrs u prfshinpapritur n ngjarjen e pazakont,ndrsa spitali rajonal u mbushplot me njerz t plagosur. Ataq ishin n autobus kujtojn valne fort t nxehtsis dhepresionin q theu xhamat edritareve dhe njkohsisht dmtoirnd kabinn e autobusit. Alarmise u bn viktima t nj aktiterrorist i mbshtolli n panik, poshoferi nuk e humbi toruan dhevazhdoi rrugn duke dal ngazona e rrezikut. Pasagjert eautobusit, ku ndodheshin edhe 2gazetar t TVSH-s, endendiejn se i detyrohen njfalnderim t przemrt shoferit

anonim. Spitali i Durrsit pritirreth 100 t plagosur q mornaty ndihmn e par, ndrsashtpit e pushimit t Ministriss Brendshme dhe asaj tMbrojtjes, si dhe objektet ehoteleris private akomoduanmbi 800 t evakuuar nga zonaprreth vendit t shprthimit. Megjith kushtet e ofruara tevokuarit u prballn me shumvsh tirs i, ndrs a mbar tninprobleme t natyrs psikike prshkak t shprthimit dhe asaj qkaluan pas largimit nga shtpite tyre pr t shptuar kokn.Prokuroria nisi hetimet dhebllokoi prkohsisht biznesin eDelijorgjit n Shkozet. Nj vit mpas n Durrs gjithka i shtkthyer normalitetit. Grdeci kambetur ve nj ngjarje e kohs,po jo mnyra si po trajtohet ajo.

V. Q.

LISTA E PERSONAVE Q HUMBNJETN NGA TRAGJEDIA E GRDECIT1. Jetmir Sali Ballazhi, 20 vje, lindur dhe banues n Mat2. Rajmonda Medi Durda, 34 vjee, banuese n Marqinet3. Muhamet Ramiz Hoxha, 57 vjee, banues n Tiran4. Besim Fadil anga, 51 vje, banues n Vor5. Roland Gzim Alla, 20 vje, banues n Vor

6. Hysen Abaz Cani, 50 vje, me banim n Marqinet7. Liljana Ramiz Deliu, 25 vje, banues n Grdec8. Jetmir Qemal Deliu, 22 vje, banues n Grdec9. F lavio Uran Deliu, i moshs 4 vje, banues n Grdec10. Reshit Haxhi Kruja, 46 vje, banues n Vor11. Mehmet Laze Hazizi, 62 vje, banues n Marqinet12. Bukurie Bektash Cani, 46 vje, banues n Grdec13. Arben Fetah Hasa, 30 vje, puntor n Vor14. Zilie Shyqyri Kaca, 29 vje, puntore n Grdec15. Endri Mustafa Dvorani, 46 vje, ekonomist i firms16. Shefki Ahmet Cani, 45 veje, banues n Grdec17. Zelije Bajram Leti, 20 vjee, banuese n Marqinet18. Ilirjan Ndue Malci, 45 vje, lindur e banues n La19. Shqipe Dilaver Hasa, 25 vjee, banuese n Picar 20. Azem Kadri Hamolli, 44 vje, banues n Shkoz21. Azem Meliu ndrroi jet n spital, Itali22. Nafie Laci ndrroi jet n spital, Itali23. Kore Deliu ndrroi jet n spital, Itali24. Zylfi Ahmeti, ndrroi jet n spital, Itali25. Qemal Deliu, 48 vje, ndrroi jet n Itali26. Edison Durda, ndrroi jet n Ital i

7/27/2019 20090315 - SHQIP.pdf

3/32

3

shqipE DIEL, 15 MARS 2009

@ PER ME SHUMEwww.gazeta-shqip.com

PROCESI

Aktualisht familjet eviktimave janprfshir n njproces ligjor qkrkon drejtsi dhenuk do t ndalen prasnj ast

Familjart e viktimave dheMjaft!, homazhe pran kraterit

Duhet t jet nj dit reflektimi, jo dit e politiks"

PR

Alibali: Opozita po mbronshkaktarin e tragjedis

gjallt", tha Durda. Ai theksoi seaktualisht familjet e viktimavejan prfshi r n nj proce s lig-jor q krkon drejtsi dhe se nukdo t ndalen pr asnj ast derisa

dika e till t vihet n vend. "Kjosht nj dit pr t nderuarhumbjen ton dhe pr t krkuardrejtsi e jo pr t'u prdorur ngapolitika pr qllimet e saj", pr-

fundoi ai. Bajram Leti, nj tjetrbanor i Grdecit q ka humbur tafrmit n kt tragjedi faln-deroi t pranishmit pr mbsh-tetjen e vazhdueshme dhe dek-

laroi se ky ishte vetm fillimi ibetejs pr drejtsi. "Ne t gjalltnuk do t gjejm asnj ast pre-hje derisa t gjejm prgjegjsitdhe t vihet drejtsi pr t dashu-

rit tan q vdiqn n kt tragje-di", u shpreh ai. Leart Kola, pr-faqsues i lvizjes "Mjaft!" tha sekta viktima dhe t afrmit etyre, n kt dit duhet t n dero-hen. "Kjo dit duhet t jet njmoment heshtjeje nga politikadhe t na kujtoj se n do ast,secili prej nesh mund t jet vik-tim e korrupsionit t ktijsistemi jofunksional. Kjo duhett jet nj dit reflektimi dhe jonj dit e politiks q t mosshfrytzohet pr qllime elekto-rale, sepse duhet respektuarvdekja ashtu si dhe jeta", nnvi-zoi Kola. Ai theksoi se grupi i "15Marsit", nuk sht nj grupim ikrijuar aty pr aty, pr nj rast tveant, por ka punuar dhe do tvazhdoj t punoj pr t garan-

tuar drejtsi pr viktimat e ksajtragjedie, para 15 marsit, n 15mars dhe pas 15 marsit. "shtmbi dhimbjen e vrtet t ktyrenjerzve q duhet ndrtuar njinstitucion moral, nj Shqipritjetr, me t gjitha garancit qtragjedi t tilla varresh masive tmos prsriten m. sht mbidashurin q kta njerz kanpr t afrmit e humbur dhedashurin q ata kan pr ata qjan gjall q ne duhet t ndr-tojm nj kult t asaj se si duhett jet Shqipria e s nesrmes",vlersoi Kola i lvizjes "Mjaft!".

D . M .

Ne jemi ktu sot,pr t prkujtuar t

dashurit tan qhumbn jetn nkt tragjedi dhepr t krkuardrejtsi

Tubimet

Socialistt n "Sknderbej" me: Mos harro!. LSI n "Nn Tereza" me: "Berisha ik!"

PS dhe LSI, sot dyprotestat pr tragjedinOpozita pritet t zhvilloj sot dymitingje n njvjetorin e tragje-dis s Grdecit. I pari organizohetn sheshin "Sknderbej" dhe krye-sohet nga Partia Socialiste. N kttubim do t mblidhen edhe mbsh-tetsit e Partis Socialdemokrate,ata t Lvizjes G99 dhe PartisDemokracia Sociale. T tjer t ftu-ar pr t'iu bashkuar nisms janedhe Shoqata e Minatorve, shoqa-ta "Grdeci", ish-ushtarakt n li-rim, konfederata e sindikatave dheShoqata e Veteranve t Lufts. Kyaktivitet do t filloj n orn 18.00

dhe n turm do t ket vetm fla-muj evropian dhe kombtar. Nkrahun tjetr sht programuar tzhvillohet n 17.00, protesta e krye-suar nga Lvizja Socialiste pr Inte-grim dhe e mbshtetur edhe ngaPartia Socialiste e Vrtet PS91. N

programin e t dyja protestave sh-t parashikuar q pas fjalimeve trastit t kalohet n marshim deriprball godins s Kryeministris.Partia Socialiste dhe mbshtetsit esaj do t ken si moto t proteststogfjalshin "Mos Harro!" ndrsaLvizja Socialiste do t thrras"Berisha ik!". Si sht deklaruarparaprakisht nga t dyja kampetopozitare qllimi i protestave shti njjt dhe synon largimin e qever-is "Berisha". Opozitart gjatditve t fundit kan replikuar gjatlidhur me kto manifestime dhe pr

moton me t ciln po organizohen.Socialistt ishin t part q lanuannismn, por prjashtuan nga pjes-marrja Lvizjen Socialiste pr Inte-grim t Ilir Mets. Kjo e fundit dek-laroi protestn e saj dhe sulmoi ash-pr lidershipin socialist.

Opozitart, gjatditve t fundit,kan replikuar gjatlidhur me ktomanifestime dhepr moton me tciln po organizohen

HOMAZHET

T pranishmit iudrejtuan me lule ndor dhe qirinjkraterit, ku zhvilluanhomazhe n nderimt atyre q humbnjetn nj vit m par

Partia Republikane nuk kapreferuar t hesht nj ditprpara njvjetorit t tragjedis sGrdecit. Nnkryetari i PR-s, NeritanAlibali, ka dnuar veprimet e opozitsse po prdor politikisht vdekjen e 26personave, dhe e akuzon at prmbrojtje t nj prej shkaktarit kryesort tragjedis, biznesmenit MihalDelijorgji. N prvjetorin e tragjediss Grdecit Partia Republikanenprmjet nnkryetarit t PR-s,Neritan Alibali, thekson se "opozitaduhet t prgjigjet pr lidhjet e sajme Delijorgjin, si dhe pr lehtsiratq u ka krijuar bizneseve t tij". Kreui Partis Republikane, Fatmir Mediu,ishte ministr i Mbrojtjes kur

shprtheu fabrika e demontimit tmunicioneve n Grdec, Mediusht gjithashtu nj nga tpandehurit kryesor n shtjen qndodhet n Gjykatn e Lart. Ish-ministri Mediu ka dhn dorheqjenvetm dy dit pas tragjedis sGrdecit, pas nj maratonenegociatash dhe takimesh nKryeministri me shefin e qeveris,Sali Berisha. Megjithse pesha e fajitpr tragjedin e 15 marsit ra mbiqeverin "Berisha", ishte PartiaRepublikane ajo q vuajti pasojat,por edhe q u shprblye m pas ponga Kryeministri Berisha duke fituarpas disa muajsh nj tjetr postministror n qeveri.

Godo

Certifikat mirnjohjejeambasadorit italian

Ministrja e Shndetsis, AnilaGodo, i dorzoi dje amba-sadorit italian certifikatn emirnjohjes pr ndihmn e dhnt lnduarve n tragjedin eGrdecit, nj vit m par. MinistrjaGodo n nj ceremoni t organizuarn Ministrin e Shndetsis, iprcolli falnderimet e przemrtaambasads italiane, n emr tpunonjsve t shndetsis, siedhe popullit shqiptar, me an tcertifikats s mirnjohjes. "Gati-shmria e vazhdueshme prtrajtimin e t prekurve nga tragjediae Grdecit, q n momentet e paraedhe sot, n spitalet e vendit fqinj,sht nj pun kolosale dhe

humane, e cila meriton mirnjohjenton t thell", u shpreh Godo.Ambasadori italian, D'Elia, nga anae tij n emr t shtetit italian, efalnderoi ministren dhe shprehugatishmrin n vazhdimsin ebashkpunimit mes dy vendevetona n fushn e shndetsis. Njpik e diskutimit, ishte edhezgjerimi dhe vnia n jet emarrveshjes s nnshkruar n vitin2007 mes Ministris s Shnde-tsis shqiptare dhe asaj italiane,marrveshje e cila konsiston nshkmbimin e eksperiencave dhetrajtimin e stafit mjeksor n vendinfqinj, si edhe asistenc n nevojate shndetsis son.

7/27/2019 20090315 - SHQIP.pdf

4/32

shqipE DIEL, 15 MARS 2009

@ PER ME SHUMEwww.gazeta-shqip.com

4POLITIKE

28 qershoriKonsulentt

"ARTHUR"

"Arthur J. Finkelstein& Associates" shtkompania q ndjekgjithnj nga afrstrategjit elektoraledhe veprimet politiket Rams

"KIDRON"

Nj tjetr kompaniq mendohet se dot angazhohet prfushatn, ndonse joe pranuar zyrtarisht,sht ajo me emrin"Kidron Strategies"

Zgjedhjet 2009, fushataamerikane e liderit opozitarPS, ekipi me prbrje t huaj dhe vendase

Kompanit amerikano-izraelite jan t preferuarat ekreut t socialistve EdiRama. Me nj t till performancai sht i vendosur t'u drejtohetzgjedhjeve t ardhshme parlamen-tare. Strategjia e fushats mbetetajo e modelit amerikan dhe konkre-

tisht stili "Obama". Ekipi konsidero-het kompleks me prbrje venda-sish dhe me t huaj, natyrisht ktat fundit me eksperiencn dhe filo-zofin e ndryshimit e t prfshirjesmasive t shtetaseve bazuar nmodelin e fushats s Presidentitaktual t Shteteve t Bashkuara tAmeriks. "Arthur J. Finkelstein &Associates" sht kompania qndjek gjithnj nga afr strategjitelektorale dhe veprimet politike t

kreut t socialistve Edi Rama. Njtjetr kompani q mendohet se dot angazhohet pr fushatn,ndonse jo e pranuar zyrtarisht,sht ajo me emrin "Kidron Strate-gies", q drejtohet nga amerikano-izraeliti George Birnbaum. Njfunksionar socialist thot se prm-bajtja dhe imazhi sht dika emirorganizuar dhe e asistuar ngakompanit kshilluese. Teoria ekonsultimit me qytetart dhe

Deklarata

kontakti direkt ka shoqruar gjithturin e kreut t opozits q prej disavitesh. "Dialogu me Shqiprin"dhe hartimi i programit t qever-isjes s ardhshme sht nj pjese strategjis amerikane, me tciln realizohet kontakti maksimalme zgjedhsit. Eksponent t fus-

hats s Presidentit amerikan Bar-ak Obama jan marr pr shumkoh me organizimin e turit t"Vullnetarve t Bashkimit t Ri"npr t gjitha qytetet e vendit.Duke marr shkas nga 1-vjetori itragjedis s Grdecit, Rama real-izoi edhe nj sr takimesh "derm der" me qytetart, duke dg-

juar problemet e tyre. Nj tjetrelement i fushats ka t bj meann virtuale t saj. Prej kohsh,Partia Socialiste dhe mbshtetsite saj i kan dhn rndsi arsenalitluftarak n internet. "Ditari javor"sht forma e komunikimit t pr-javshm t kreut t socialistve me

qindra mijra prdorues t postselektronike. Prtej ksaj, gjithkasht konceptuar n form inter-aktive, pr shkak se lexuesit mundt'i drejtojn pyetje kreut t social-istve dhe t marrin prgjigjet e tij.N disa raste, n e-mail-et e per-sonave brenda dhe jasht Sh-qipris ka mbrritur nj mesazh

q mban emrin dhe mbiemrin(drgues) t liderit t opozits. Njgjetje kjo pr t shkrir akujt mespolitiks dhe qytetarve t thjesh-t. Prej disa muajsh strukturat par-tiake jan transformuar n orga-nizma elektoral bashk me zgjer-imin e tyre n t gjith elementt e

nevojshm jasht partiak. Nmars, prfundon faza e dyt eparaprgatitjeve elektorale pr tbr t mundur futjen n faznprfundimtare, ku vendin dherndsin kryesore do ta ket fus-hata elektorale dhe veprimet etjera deri n momentin e legaliz-imit t fitores. D.M.

Shtabi

Selia qendrore menaxhon strukturat n fushatStrategjia e fushatsmbetet ajo e modelitamerikan dhekonkretisht stili"Obama"

K reu i Asambles Kombtare t Partis So-cialiste, Gramoz Rui, shtdrejtuesi i Shtabit ElektoralQendror t Partis Socialiste.N prbrje jan edhe disaprej figurave kryesore t ksajpartie dhe antar t Kryesis.N shtab bn pjes sekretaripr shtjet zgjedhore, Kas-

triot Islami, sekretari pr sh-tjet ligjore, Fatmir Xhafaj, sek-retari organizativ, Blendi Klo-si, antari i Kryesis, ShptimIdrizi, si dhe Etleva Bishaj. Kjostruktur qendrore shoqrohetme disa ndarje t tjera n sh-

tabe m t vogla, q ndahensipas tematikave t veanta.Secili nga minishtabet koor-dinon punn me strukturatlokale dhe raporton rregullishtn Shtabin Qendror t Fush-ats pr zgjedhjet parlamen-tare t 28 qershorit. N vijim-si funksionon edhe takimi ingusht i shtabit dhe kryetar-

it t Partis Socialiste, EdiRama. Kjo form organizimisht menduar si m e du-hura pr t'i siguruar selis rozdhe aleatve t saj fitoren nzgjedhjet e ardhshme par-lamentare.

Eksponent t Partis Socialiste konsultohen me Brukselin pr statusin e kandidatit

Balla: Aplikimi nuk mund tprdoret si instrument elektoral

Kryetari i Komisionit pr Politikn e

Jashtme dhe Integrimin Evropiann Partin Socialiste, Taulant Balla,gjat nj vizite disaditore n Brukseldhe Strasburg zhvilloi takime me pr-faqsues t Komisionit Evropian dheantar t Parlamentit Evropian. Tem-atika e bisedave kishte t bnte memundsin e paraqitjes s aplikimit tShqipris pr statusin e vendit kan-didat pr antarsim n BashkiminEvropian. Qllimi i ksaj vizite, sipasdeputetit Balla, ishte konsultimi meKomisionin dhe Parlamentin Evropi-an, nse Shqipria duhet t aplikojpara ose pas zgjedhjeve t ardhshmeparlamentare. "sht shum e rnd-sishme t kuptojm q aplikimi prstatusin e vendit kandidat nuk duhetprdorur si nj instrument elektoral.Standardi i zgjedhjeve prbn njdetyrim dhe kriter t rndsishm precurin e procesit t integrimit t Sh-qipris", u shpreh Balla. Ai nnvizoise Bashkimi Evropian ka nj axhendshum t ngjeshur politike, pr shkak

t krizs ekonomike, zgjedhjeve evro-

piane n fillim t muajit qershor,zgjedhja e presidentit t ri t komi-sionit dhe kolegjit. Gjat vizits nStrasburg, Balla pati takime me zv-endspresidentt e Parlamentit Evro-pian, Alejo Vidal Quadras (PPE) dheKristian Vigenin (PSE). Gjithashtu, zotiBalla u takua me eurodeputett DorisPack, Hannes Swoboda, Vicotor Bosti-naru etj. Ndrsa n Bruksel zhvilloitakime me antar t Komisionit Evro-pian: me komisionerin Orban, medrejtoreshn e njsis pr Shqiprindhe Malin e Zi, Marta Garcia Fidalgo,dhe prfaqsues t tjer t Drejtorispr Zgjerimin. "Menjher pas 28 qer-shorit, qeveria e re do t intensifikojhapat, me qllim prmbushjen e plott detyrimeve. Kshtu q do t jetplotsisht e mundur marrja e vendim-it pr liberalizimin e vizave brendaktij viti, ndrsa 2010-a do t jet viti irealizimit t lvizjes s lir pr sh-qiptart n hapsirn evropiane",premtoi Balla.

KUOV

Standardi i zgjedhjeveprbn nj detyrim dhekriter t rndsishm precurin e procesit tintegrimit t Shqipris

Partia m e re politike n vend, G99, ka deklaruar dje nga qytetii Kuovs se do t jet pjes e koalicionit t majt pr zgjedhjete qershorit. Erion Veliaj zgjodhi qytetin e Kuovs pr t festuarditn e vers, ku sht takuar dhe me drejtuesit e strukturave sPS-s n kt rreth dhe deklaroi se partia q ai drejton do t jet

pjes e koalicionit t majt. N takimin eorganizuar nga strukturat e PS-s s rrethit, ub prezantimi i Fidel Yllit, si kandidati i par prdeputet n kt qark i mbshtetur nga PS-ja.N fjaln e mbajtur n takim, kandidati Yll i krkoivotat jo vetm nga t majtt, por edhe nga tdjathtt, duke u shprehur se tashm ka ardhurkoha e bashkimeve t mdha mbi partitpolitike pr t ardhmen e vendit. "Un jam sotktu pr t deklaruar se jam nj nga kandidatte majt pr zgjedhjet e qershorit n Qarkun eBeratit, pasi dhe origjina ime i prket ktij qarku.Me mbshtetjen e miqve t mi, un pranova tkandidoj, pasi shoh q vendi i prejardhjes simesht ln krejt pas dore, duke u par si bastioni s majts", tha n fjaln e tij Fidel Ylli. Mpas, kryetari i G99-s, Erjon Veliaj, deklaroi se partia q ajo drejtondo t jet pjes e koalicionit t majt n zgjedhjet e qershorit dhee quajti koalicionin e madh q do t sjell ndryshimin. "Simbolikae fests s vers mund t quhet m s miri simbolika endryshimit dhe ky ndryshim duhet t vij me vot n datn 28qershor", u shpreh Veliaj. Ai u bri thirrje t rinjve t jen pjes epolitiks, pasi vetm duke u bashkuar do t mund t rrzojn ngapushteti politikn e vjetr q prfaqson Berisha.

M.Haxhialiu

Erion Veliaj deklaron koalicionin me PS

Qarku Berat, PS prezantonkandidatin Fidel Ylli

7/27/2019 20090315 - SHQIP.pdf

5/32

5

shqipE DIEL, 15 MARS 2009

@ PER ME SHUMEwww.gazeta-shqip.com

Kryeministri Berisha huazonkonsulentt e fushats s Obams

E djathta "braktis" BG&R. Demokratt po prgatiten pr nj strategji amerikane n zgjedhjet e qershoritE djathta

Selia blu ka vendosur

prfundimisht se do t

jet pikrisht nj

kompani amerikane

q do ta modeloj

fushatn e tyre

ERJON AJAZI

Partia Demokratike kthensyt nga fushata e Presidentit aktual t Ameriks,Barak Obama, pr sfidn e par-lamentareve. Kryeministri SaliBerisha ka vendosur ta "braktis"prfundimisht kompanin ameri-kane BG&R, pr t firmosur kon-tratn e bashkpunimit me nj ko-mpani tjetr amerikane, q kamarr pjes edhe n fushatn gji-gante t Presidentit Obama, orga-nizim q i solli atij suksesin drejtrrugs pr n Shtpin e Bardh.Tashm selia blu ka vendosur pr-fundimisht se do t jet pikrishtnj kompani amerikane q do ta

modeloj fushatn e tyre, por nuke bn publik emrin e kompanis,duke e mbajtur sekret dhe mbroj-tur me fanatizm. Burime zyrtarepohojn se prezantimi publik iksaj kompanie do t bhet ngaKryeministri Berisha, duke pohuarvetm "se ajo ka qen pjes aktiven fushatn e Presidentit ameri-kan Barak Obama". Selia blu do talr n dorn e amerikanveskicn strategjike pr mnyrn eorganizimit t fushats s PD-s.Burime konfidenciale pran par-tis n pushtet pohojn se arsyetpse sht vendosur t zgjidhet njkompani e huaj sht eksperien-

ca, strategjia e duhur q kto ko-mpani ofrojn pr kurimin eimazhit, por edhe pr promovimine kandidatve dhe koordinimin elvizjeve t duhura pr partin qmban pushtetin prej katrvjetsh. T njjtat burime pohojnse spotet televizive, reklamat,posterat, banerat, koncertet,shpenzimet operative, telefonat,karburantet, udhtimet, shpenz-imet pr logot, bluzat, kapelat,stilolapsat dhe deri te detajet mt vogla do t'u besohen vetm ko-mpanis amerikane. N ktform, Partia Demokratike kaprzgjedhur pr menaxhimin efushats nj kompani t kalibritbotror. Demokratt, megjithseruajn me fanatizm emrin e ko-mpanis, strukturat organizativet PD-s pohojn se ajo sht e

njohur n t gjith arenn ndrko-mbtare si kompania q jep kon-sulenc pr politikat strategjikedhe pr bizneset. T njjtatburime rrfejn se bordi drejtues iksaj kompanie prbhet nganjerzit q kan drejtuar n admin-istrata t ndryshme sektort ky tadministrats amerikane. Ndo-nse sht mbajtur gjithkasekrete, emri i kompanis ameri-kane "Cohen Group" sht m iqarkulluari n gjirin e PD-s si op-sioni q mund t drejtoj fushatne demokratve. T pyetur ngagazeta, zyrtart demokrat nuk epohuan dhe as e mohuan dika ttill. Gjat vizits m t fundit tKryeministrit Berisha n SHBA,sht zhvilluar nj takim i gjat mespresidentit t kompanis s fu-qishme t konsulencs "Cohen

Group", njkohsisht edhe ish-sekretar amerikan i Mbrojtjes, Uil-liam Cohen, Kryeministrit Ber-isha dhe kryetarit t Partis Re-publikane, Fatmir Mediu. Aktu-alisht kompania "Cohen Group"ofron shrbime konsulence dhetregtie kudo n bot, duke u pre-zantuar si nj nga kompanit lid-er n kt fush. N bordin e sajqndrojn ish-zyrtar t lart tadministrats "Klinton", si Ma-dlein Obllrajt, Uilliam Cohen etj.Pra duket qart se shtrngimi iduarve n fillim t muajit shkurtmes Kryeministrit Berisha dhesekretares amerikane t Shtetit,Hillari Klinton, "fsheh" n thelbedhe huazimin e modelit t suk-sesit "Obama", q drgoi demo-kratt n krye t lokomotivsamerikane.

ZGJEDHJA

PD-ja ka vendosurprfundimisht se dot jet pikrisht njkompani amerikaneq do t modelojfushatn edemokratve przgjedhjet

ARSYET

Arsyet pse shtkrkuar nj kompanie huaj janeksperienca,strategjia pr kurimine imazhit dhepromovimin ekandidatve

EKSPERIENCA

PD-ja ka przgjedhurpr menaxhimin efushats njkompani t kalibritbotror, q ka nbord ish-administratn"Klinton"

NEGOCIATAT

Negociatat mekompanin mundt jen br nSHBA, gjat vizitss KryeministritBerisha dhe kreutt PR-s, FatmirMediut

Greenberg Quinlan Rosner sht kompaniaamerikane q ka preferuar ta kontaktoj prfushat kreu i Lvizjes Socialiste pr Integrim, IlirMeta. Pak koh m par, ai konfirmoi se shtmbyllur nj marrveshje mirkuptimi me nj ngakompanit m t njohura n Shtetet e Bashkuarat Ameriks, e cila asiston dhe prkrah kandidatprogresist, si n SHBA,por edhe Evrop, e nvende t tjera. "Me kom-panin kemi rn dakordpr t realizuar dhe njstrategji tepr t gjer prsa i takon mbrojtjes svots nga manipulimi",tha Meta. do gj do tbhet transparente prpublikun n momentin eduhur, shtoi ai, por mundt'ju them se u realizua aipremtim q ne kemidhn, se do t bjmdo gj pr t ofruar garanci shtes, q procesizgjedhor n Shqipri t jet i mbrojtur nga atoqllime t kqija t dy partive, binjake pr sa i takonkonceptit tepr t ngusht q kan pr zgjedhjetdhe pr demokracin. "Pra, ky sht nj proces, icili padyshim q do t na konfirmoj ne si nj forcpolitike, jo vetm fituese, por edhe si nj garantuesee nj procesi zgjedhor, sepse nuk bhet fjal prt ruajtur t paprekshme thjesht votat e LSI-s, porbhet fjal pr votat e t gjith shqiptarve",konstatoi Meta. Kjo sht fushata m e rndsishmee Lvizjes Socialiste pr Integrim, ndaj edhezgjedhja e modelit amerikan pr imazhin e saj kashum rndsi pr sfidn e 28 qershorit.

PERFORMANCA E LSI

Marrveshja e Mets meGreenberg Quinlan Rosner

7/27/2019 20090315 - SHQIP.pdf

6/32

6

shqipE DIEL, 15 MARS 2009 EKONOMI

@ PER ME SHUMEwww.gazeta-shqip.com

ARD KOLA

Komunikimi n forma tndryshme vazhdon tmbetet dshir e sh-qiptarve, aq sa gati 20

pr qind e t ardhurave mesa-tare t donjrit shkojn pr ktqllim. Edhe pse gjat vitit 2008,tarifat mesatare pr bisedat ce-lulare psuan rreth 50 pr qindulje, shrbimi i internetit u rrit,kurse kostot pr instalimin gatishkuan drejt minimales, t gjithakto nuk pasqyruan kursim prkonsumatort shqiptar. Ndosh-ta t ndikuar nga ideja pr tmsuar gjithka ndodh, me ant telefonit, internetit, faksit etj.,ne kemi shpenzuar gjat 2008-sn total rreth 600 milion dollar,q mesatarisht i bie 120 dollarpr do individ. N vitin 2007,shpenzimi pr komunikim arritin rreth 500 milion dollar. Njpjes e ktyre t dhnave janpublikuar nga autoriteti i komu-

nikimeve elektronike dhe post-ave, kurse pjesa tjetr, gazetaShqip i ka siguruar nga Drejto-ria e Tatimeve.

Pjesa drrmuese e shpenzi-meve shkuan pr bisedat celu-lare, rreth 520 milion dollar,

n nj koh q n treg operojntri kompani celulare. Vetmnjra nga kto zotron 55 prqind t tregut.

Pjesa tjetr e shpenzimeve,rreth 80 milion dollar kan sh-kuar pr telefonat fiks, internetetj. N total jan rreth 105 opera-tor, t vegjl dhe t mdhenj, qofrojn shrbimin e telekomuni-kacionit.

CelulartNga statistikat zyrtare, tet

nga 10 individ kan celular, menj rritje prej rreth 15 pik pr-qindje. Rreth 2 milion e 700 mijpersona n Shqipri jan t paji-sur me aparate celular, duke iureferuar shitjeve t kartave sim.Pavarsisht ktij numri, ndukje i lart, krahasimet me ven-det e tjera t BE-s sa i takon pr-dorimit t celularit, nuk na nxjer-rin dhe aq pozitiv, pasi n 10 in-divid, prdoren 12 aparate.Tarifat n tregun e bisedave ce-lulare kan psuar ulje t duk-shme, duke nisur nga muaji sh-tator i vitit 2008, n nivele 30-60pr qind. Vetm tri operatort ce-lular krijuan nj xhiro vjetoreprej 520 milion dollar, kurse n

2007-n shifra e afarizmit ishte480 milion dollar.FiksiNdryshe paraqitet tregu i tele-

fonis fikse, duke futur edhe op-eratort rural. Subjektet q op-erojn n sektorin e telekomuni-kimit, prjas hto Albtelekomin,krijuan gjat vitit 2008 rreth 20milion dollar t ardhura. Ktufuten, prve telefonat fiks ru-ral, edhe linjat e internetit, sidhe shrbimet me vler t shtu-ar, ndryshe call center (0900).Gjithnj, pa prfshir operator-in e madh fiks, prdoruesit esubjekteve rurale kan arritur n50 mij, nj rritje 20 pr qind nkrahasim me vitin 2007. Sa itakon Albtelekomit, numri iabonentve ka shnuar shifrne rreth 320 mij, q pr AKEPvlersohet me nj rritje t vogln krahasim me 2007-n, por njtregues pozitiv n raport me ven-

det e tjera t BE-s. Pr kompan-

in, n raportin vjetor t AKEP-itnuk ka t dhna rreth xhiros vje-tore, kurse nga tatimet raporto-het nj shifr q shkon n rreth60 milion dollar. Numri i pr-doruesve t telefonit fiks sht10 banor n 100, n nj koh kurBE-ja e ka 45 prdorues.

T tjeratN rang vendi jan 32 opera-

tor t shrbimit internet. Ky tregka gjeneruar rreth 5 milion dol-lar. N morin e ktyre shifravegjithnj e n rritje bie n sy ritmii ult i prdorimit t shrbimevecall center. Duke i prfshir tkatrta shrbimet, pra telefonirurale, kartat me parapagim tetelefonat fiks, interneti dhe callcenter-i, Tirana mban vendin epar pr nga shpenzimet emdha, n rreth 13 milion dol-lar. Pas ksaj vjen Vlora me 1.5milion dollar dhe Durrsi me1.3 milion, shpenzime pr shr-bimet e prmendura m lart. T

dhnat i referohen vitit 2008, tmundsuara nga Drejtoria ePrgjithshme e Tatimeve.

Vzhgimi

T gjitha bisedat me fiks, celular, faks dhe internet. Shifrat e aktivitetit t 2008-s

Komunikimi, shpenzuam 600 milion USD

Prdorimi i 0900-ave z m pak se 1% nga totali i xhiros. Vetm 200 mij dollar

Shqiptart ftohen nga linjat e nxehta

Kor Hapja e plagve t vjetra on n zbulimin e autorve t dy ngjarjeve t tjera

Ndrtuesit ngren duart: Nuk shesim dot

Nga statistikatzyrtare, tet nga10 individ kancelular, me njrritje prej rreth15 pik prqindje

Reklamat e shrbimeve callcenter t japin prsh-typjen se aktiviteti i ktij sek-tori po ecn pozitivisht. T speci-fikuara nga autoriteti i komuniki-meve elektronike dhe postave, sishrbime me vler t shtuara, porq ndryshe quhen rndom edhe0900-at, subjektet call center ntreg gjat vitit 2008 kapn numrin23. Shrbimet nga kto linja, qkan tarifa ekstra, aplikohen prmarrje vizash n ambasada, prfunksione shtes n celular (zile,pamje etj.), si dhe pr marrje me-

sazhesh pr qllime t ndryshme.M s shumti, kto linja jan tidentifikuara me shrbimin e bise-dave erotike, ku me nj pages ek-stra, (120 lek/minut), persona tndryshm mund t njihen menjri-tjetrin. Pra, n prgjithsishrbimet e ofruara nga 0900-attrheqin klient t ndryshm, pornga t dhnat e ktij aktiviteti, tofruara nga Tatimet, nuk rezultonq shqiptart t ken shpenzuarshum. N total jan rreth 200 mijdollar, t ardhura nga bisedathot, duke zn m pak se 1 pr

qind t totalit t shpenzimeve prprdorimin e telefonit. N Tatime,vetm nj subjekt sht i regjistru-ar pr kt lloj shrbimi, edhe psenga reklama dallohen se n tregjan t paktn edhe dy t tjera.Mendohet se kt shrbim e ofronvetm nj subjekt, i cili ua ka dhnt drejtn edhe operatorve ttjer, prndryshe nuk mund tjepet asnj shpjegim pse kto sub-jekte nuk figurojn t regjistruarn tatime, ose m sakt nuk kandeklaruar aktivitetin pr llogari tdetyrimeve fiskale.

Nga t dhnate ktijaktiviteti, tofruara ngaTatimet, nukrezulton qshqiptartt ken

shpenzuarshum

tamenteve. N qytetin e Kors, mimi ishitjes pr metr katror shkon nga 40 n50 mij lek, q sipas ndrtuesve shtmim i ult. Por, fakti se nj numr imadh apartamentesh nuk gjen treg sh-t dshmi e varfris dhe papunsis. Si-pas kryetares s Shoqats s Ndrtuesven Kor, Lida Kushe, n ish-zonn in-dustriale t qytetit mimi sht edhe mi ult, por nuk ka asnj interes q t kry-hen ndrtime t reja pr sa koh q bane-sat nuk mund t shiten. Deri m tani tre-gun e kan dominuar emigrantt, t ciltkan qen edhe fuqia kryesore n bler-

jen e ktyre apartamenteve. N dy vitete fundit, si deklaron kryetarja e sho-qats, krkesat kan qen minimale

edhe nga kjo kategori. Ritmi i ndrti-meve t reja sht tepr i ngadalt, pasika nj rnie t madhe t fuqis blerse,pavarsisht se n Kor mimi sht iult. Jan t paktn 700 apartamente qkan mbetur t bllokuara dhe nuk gje-jn shitje, thot Kushe. Sipas saj, nj nganismat q kan aplikuar vet firmat endrtimit pr t mos bllokuar shitjet kaqen edhe lehtsimi i pagess me kste,ndrsa kur blersi paguan pr vlern eapartamentit t banimit bhet nj uljeprej 5 pr qindsh. Mungesa e tregut kabr q prkohsisht t ndrpritet puna

me ndrtimet, edhe pse nga ana e bash-kis, sht miratuar ndrtimi i alternuartek ish-zona industriale. J.Dh.

B iznesi i ndrtimit n Korsht bllokuar nga mung-esa e tregut dhe shitjeve. Firmat endrtimit deklarojn se nuk mund tshesin apartamente, duke bllokuarkshtu edhe ndrtimet e reja, pasi ka njmunges t theksuar t blerjeve, q kaln pezull punn. Jan t paktn 700apartamente banimi, q sipas Shoqatss Ndrtuesve kan mbetur pa shiturdhe kjo jo pr shkak t mimit, por prshkak t rnies s interesit dhe fuqisblerse. Situata, sipas t dhnave ngaShoqata e Ndrtuesve, sht prkeq-

suar n dy vitet e fundit, ku edhe pse kanj mim t ult pr metr katror, ka njrnie drastike t fuqis blerse t apar-

Kalimi i OSSH-s n dor t privatit fal privatizimit t nnshkruarpak dit m par parashikon t sjell mentalitet t ri shrbimi prkonsumatorit. N kt mnyr, drejtuesit e Operatorit t Sistemit tShprndarjes deklaruan dje se, 6400 punonjsit e ksaj shoqrie

do t hyjn n procesin e testimit. Kjo sht nj shenj e pastrreforme, e paralajmruar koh m par nga ministri i Ekonomis,Genc Ruli. Nuk bhet ende e ditur numri i shkurtimeve, por zranga ministria garantojn q reforma e largimeve nga puna do tprek t paktn 3500 punonjs, shumica e t cilve jan faturist.Kreu i OSSH, Sahit Dollapi u prpoq para mediave q t shmangkt shtje, duke folur pr punn e br deri tani n drejtim tprmirsimit t rezultateve. Ju ve ne dijeni se q kt muaj do tmerren n testim pr ruajtjen e vendit t puns 6400 punonjs dhe3 do t jen kriteret e vlersimit t tyre, tha Dollapi. Sipas tij, testido ti prmbahet tre parimeve baz: marrdhniet me konsuma-torin, rezultatet n pun dhe ngritja profesionale e do punonjsi.

OSSH

Privatizimi, testim 6400 punonjsve

7/27/2019 20090315 - SHQIP.pdf

7/32

7/27/2019 20090315 - SHQIP.pdf

8/32

8

shqipE DIEL, 15 MARS 2009 POLITIKE

@ PER ME SHUMEwww.gazeta-shqip.comOPINION

Grdeci, nj vit m pas

ALEKSANDER KOCANI

Prej m se dy javsh n shumicne kanaleve televizive shqiptarepo gumzhihet lidhur me rezu-ltatet e sondazheve t kryera nga

nj kompani prestigjioze amerikaneZogby. N panele t n dryshme jan thir-rur politikan e analist nga m t ndry-shm pr t diskutuar pr pranuesh-mrin ose jo t rezultateve t ktijsondazhi, si dhe pr interpretimin e tyre.Ata q mungonin (me sa kam ndjekuremisionet prkatse) n kto panele ish-in vetm profesionistt e fushs s meto-dave t krkimit, q kan kompetenc sateorike aq edhe praktike pr metodat ekryerjes s studimeve empirike sasiore nfushn e shkencave sociale. Sigurisht qka interes q t merren opinionet e anal-istve lidhur me interpretimin aposhpjegimin e shifrave q japin rezultatete anketimeve mbi sjelljen votuese t ele-ktoratit n Republikn e Shqipris. Pra,pr nj publik t kulturuar sht me vlerq t hamendsohen shkaqe t ndryshme

q shpjegojn prse bie apo rritet pr-qindja e mbshtetjes pr X apo Y par-tie, nisur nga lvizjet apo angazhimetpolitike t saj. Natyrisht q kt mund tabnin m mir analist me formim polito-logu, por kjo sht nj shtje tjetr qkrkon diskutim m vete. Por, ajo qanashkalohet n kt rast dhe kjo duketnga prjashtimi n debatin publik i pro-fesionistve t metodave t krkimit, sh-t shqyrtimi kritik, me kompetenc shken-core i besueshmris dhe vlefshmris srezultateve t ktyre sondazheve.

Pa nj shqyrtim t till, pa vendosurparaprakisht nse rezultatet n fjal janrelativisht t pranueshme, domethn,jan n prputhje me metodologjin ekrkimit shkencor, nuk ka kuptim q tkalohet n analizn cilsore t tyre nrrafshin e interpretimit. Me nj fjal, filli-misht duhet t bihet dakord, n baz tnj shqyrtimi rigoroz shkencor t kompo-nentve kryesor t metodologjis sbrjes s sondazhit, nse rezultatet e tijjan t pranueshme n masn e nj ga-bimi t matjes t arsyeshm t parash-

ikuar nga teoria dhe, n veanti, prakti-ka e anketimeve n realitetin shqiptar.M tej, nse pranohen besueshmriadhe vlefshmria e ktyre rezultateve,pra, marrja e tyre si t mirqena, mundt kalohet n analizn e shkaqeve t ten-dencave t ndryshme t sjelljes votueset elektoratit shqiptar qoft edhe e pr-

thyer ndaj partive t ndryshme.Ku qndron problemin rastin konkret?sht prdorur nj metodologji q, n

vetvete, duket e pranueshme dhe qmund t prdoret me mjaft sukses n sho-qri t caktuara q jan t emancipuaranga pikpamja politike, t themi, n S HBA.Domethn nj metodologji q ndjek (mesa duket) me korrektes rregullat e prcak-

timit t madhsis s kampionimit (rreth1000 respondent), gj q sht mjaft epranueshme pr realitetin shqiptar, si dhemnyrn e przgjedhjes dhe realizimit tkampionimit (sample): me bistak (clus-ter), me strate bazuar n zonat elektorale(ktu mund t ket vshtirsi realizimi si-domos n qytetet relativisht t mdha), qprmbyllen me zgjedhje rastsore t tipitsistematik t familjeve dhe respon-dentve. Kjo prmbyllje ka vetm nj tmet: ajo identifikon familjen apo perso-nin e intervistuar. Nuk mund ti thuhet atijse do t mbetet anonim, pavarsisht sefardo q t thot. Kt askush nuk do tabesonte. Aq m pak nj i intervistuar nshoqrin aktuale shqiptare. Nse atij nukdo ti bheshin pyetje q konsiderohen nshoqrin e sotme si delikate, domethnpyetje q identifikojn preferencat e tijapartiake apo t udhheqsve partiak,ktu nuk do t kishte asnj problem memungesn e anonimatit t respondentit.

Mirpo, si shihet nga ekspozeja e rezu-ltateve t sondazhit t Zogby (paraqitur,pr shembull, nga gazeta Shqip e dats 11

mars 2009), del se ka pyetje t drejtprdrej-ta lidhur me partin q do t votoj respon-denti dhe vlersimin e dy udhheqsvekryesor, zotrinjve Berisha dhe Rama.Vzhgimet dhe anketimet e ndryshme kantreguar se votuesit n vendin ton e percep-tojn si t rrezikshme pr statusin e tyre so-cial (punsimin, vlersimin etj.) identi-

fikimin e bindjeve t tyre politike. Kjo i kabr ata dyshues ndaj personave q u bjnatyre pyetje delikate politike (t tipit t sim-pative ose kritikave ndaj partive apoudhheqsve partiak). Nj faktor i till sh-t pr tu pasur n konsiderat n lidhje mevlersimin e shkalls s sinqeritetit tprgjigjeve t respondentve, e cila ndikondrejtprdrejt n shkalln e besueshmrisdhe vlefshmris t rezultateve t anketimit

q prdor pyetje t tilla delikate. Se sa ndikonpikrisht nj faktor i till (n kushtet e iden-tifikimit t respondentit), nuk mund t thu-het konkretisht pa br matjet prkatse.

I intriguar nga nj problem i till, De-partamenti i Shkencave Politike n Fakul-tetin e Shkencave Sociale pran Univer-sitetit t Tirans, gjat periudhs marsmaj 2009 do t zhvilloj dy anketime prsjelljen votuese t elektoratit t qytetit tTirans (pr munges fondesh nuk shtri-het n tr vendin, sepse fondet pr ktostudime i marrin vetm OJF!) me synimmatjen e diferencave n vlersimin e pref-erencave partiake. Anketimet do t zhvil-lohen me t njjtin kampionim si madh-si (500 respondent votues t qytetit tTirans), me t njjtin pyetsor dhepothuajse me t njjtin tip kampionimi.Ndryshimi do t jet vetm n hallkn efundit t mnyrs s kampionimit: anketi-mi i par do t ndjek rrugn e zgjedhjesn fund t respondentve me sisteminkuot (sipas gjinis dhe grupmoshs), gjq siguron anonimatin dhe shkall m tlart sinqeriteti n prgjigjet e tyre

(ndonse e rrit pak paprcaktueshmrinapo gabimin q sjell kampionimi). Anketi-mi i dyt do t ndjek n fund sistemin eprzgjedhjes n mnyr sistematike (sisondazhet e Zogby), gj q supozohetse do ta ul shkalln e sinqeritetit nprgjigjet e respondentve. Vetm mbasktij eksperimenti do t jemi n gjendje

A DUHEN PRANUAR

REZULTATET ESONDAZHEVETE ZOGBY?

VALI QYRFYI

Nj vit m pas, Grde ci mbetet nj krimn prmasa shtetrore, i padnuar, ipapranuar nga fajtort. 26 t vdekurit etragjedis jan atje, ndrsa ne t gjith

kujtojm skenat makabre, t gjakosurit e shokuar,dasmn e prgjakur dhe nj nuse n t bardha q

vraponte e tmerruar pr ti shptuar gjms, pakthyer kokn pas, e zbathur. Jet t prera n mes,trupa t gjymtuar pr jet.Shpirtra t gjymtuar shumher m tepr. Shprthimiakoma vazhdon t na tronditme imazhet e tij dhe realite-tet q nxori n shesh, ndrsajemi futur n nj vit t nxehtelektoral ku padyshim Grde-ci do t ket fjaln e vet. Mish-mashi talls i pushtetarve,shtetit me grdecart dhe tgjith qytetart vazhdon. Mohime dhe deklaratakryeministrore se Grdeci qe nj gabim njerzorAkuza dhe kundrakuza deri n deklarata fyese, jopr ata q i lshojn dhe i presin, pasi i kan pjest lojs, po pr masn, q gjersisht trajtohet siturm, ndrsa kambanat e alarmit bien fort. Kther m shum se kurr pr shtetin q duam dhena mungon. Prognoza duket e errt. Prokuroria qm n fund dorzon dosjen voluminoze t Grdecitakuzohet pr vendime politike nga kreu i ekzeku-tivit. Cilat jan akuzat? A ndalen ato thjesht n sh-keljet e bra apo shkojn prtej tyre? A do t vihen

t gjith para ligjit, apo ve ata mbi t cilt u vunprangat dhe q qen vetm pjes e vogl e au-torve t mdhenj t tragjedis? Prgjegjsit qrrjedhin nga vendimi i Kshillit t Ministrave, qlejon operatort privat t demontojn municionetluftarake npr reparte ushtrie dhe q prfshijnshum m tepr se disa ushtarak t lart dhe Deli-jorgj, harrohen . Trum betohen arritje t, ndrsa

kundrsulmohet fort kur dikush i kujton drej-tuesve t ksaj qeverie, po dhe ish-ministrit t

dorhequr at q ndodhi mesditn e 15 marsit tnj viti m par. Grdeci nxori n pah shum an ttjera t shtetit t munguar, gjyqsorit t ds htuar eshum t tjera dhe srish jemi n t njjtin stad.Gazeta Shqip zbardhi pak dit pas tragjedisvendimin e Apelit t Durrsit q ndonse me njmal provash kundr e shpallte Delijorgjin t pafa-jshm duke e zhveshur nga barra fiskale q i dety-rohej shtetit. Vendimi u mor nga tre gjyqtar usht-arak (?!). Grdeci ende na dhemb shum prdritn q hodhi n shum gjra dhe pr fatkeqs-in q na mbulon e nuk gjen reagim gjithprf-

shirs. Duket se ka nj marrdhnie t heshtur mess djathts dhe s majts pr t luajtur politikisht,pr tu shar dhe n gjra intime, po dhe pr tshfrytzuar pushtetin kur ai merret. Dhe kur krahun pushtet ndihet i cenuar lshon britmn e mad-he. Akuzon, i kujton pals tjetr se nuk sht pagj. Flitet pr kriminel, pushtetar dhe opozitart prfshir n trafiqe, pastrim parash, imoralitet

dhe orgji. Loja me qytetarin vazhdon. N kt ritmt artur kohe t politiks shqiptare, zgjedhsit

ndihen t armatosur e t oroditur nga fytyra evrtet e saj. Demokracia sht mbrthyer n laknga gjoja shtetart ligjor. N nj an qeverisja dheskandalet n t cilat sht prfshir dhe n krahuntjetr opozita e coptuar si mos m keq dhe aspake fuqishme pr t reaguar pr shkak t s kaluarsn pushtet. N kt vit vendimtar pr politikn et dy krahve, shum zgjedhs kan par lakuriqt vrtetn e saj dhe nuk din se nga do t anojnpr t dhn votn e tyre. Kaluam nj Grdec tvshtir q nuk ndryshoi asgj prve fjalve dheulrimave t atyre q e vuajtn dhe q ende nuk u

q t flasim konkretisht me shifra lidhurme marzhin e gabimit q bhet kur supo-zohet se identifikimi i respondentve nukndikon n shkalln e sinqeritetit t re-spondentve, kur atyre iu drejtohen py-etje delikate politike.

far propozohetkonkretishtGabimi q sht br me sondazhet e

tipit Zogby (ka pasur edhe t tjera si ktom par) qndron n zbatimin mekanik tnj metodologjie t prcaktimit dhe realiz-imit t kampionimit (q mund t ket pa-sur sukses n sondazhet e zhvilluara nSHBA) pa prfillur se sht ruajtur nskemn logjike t ndrtimit t hipotezs sanketimit nj premis q nuk mund t pra-nohet pr shoqrin politike aktuale sh-qiptare. Fjala sht pr supozimin se sho-qria politike n fjal sht e emancipuarn at shkall, saq sht garantuar sin-qeriteti i prgjigjeve edhe ndaj pyetjevelidhur me preferencat partiake apoliderve partiak t respondentve pavar-sisht nga realizmi apo jo i anonimatit ttyre. Kjo premis, si tregojn vzhgimet

n terren, ende nuk vlen pr shoqrin esotme politike shqiptare. Kshtu q pra-nimi apo nnkuptimi i saj e bn mjaft tdyshimt besueshmrin e rezultatevet anketimit q e prfshin at n skemne vet logjike (epistemologjike) dhe e bnt pranishm manipulimin e mundshmt opinionit publik shqiptar. Prandajktu ka prve problemit shkencor edhenj problem etik.

Pr t shmangur kt problem sa shken-cor, aq edhe etik, propozojm q n kuadrine sondazheve t sjelljes votuese t elek-toratit shqiptar t ndrtohen kampionimeq n fund t hallks s tyre t ken ele-mentin kuot (sipas gjinis dhe grup-moshs), n mnyr q t sigurohet real-isht anonimati i respondentve dhe, me t,edhe shkalla e pranueshme e sinqeritetitt prgjigjeve t tyre. Pr t garantuar e rri-tur kt shkall sinqeriteti n prgjigje,propozojm q n pyetsor t shmangenpyetjet e drejtprdrejta delikate, duke uzvendsuar secila prej tyre me disa pyetjet tjera, n thelb t barazvlershme, por jot drejtprdrejta. Kto propozime bhen

duke u mbshtetur nga prvoja mbi 16-vjeare e zhvillimit t anketimeve n sho-qrin shqiptare n tranzicion.

S fundi, pyetjes s br n titull, do tmund ti jepet nj prgjigje e konkretizuarn shifra t marzheve t gabimit t br,vetm pasi t mbyllet eksperimenti i ni-sur nga ky departament.

Prognoza duket e errt. Prokuroria q m n fund dorzon dosjen voluminoze t Grdecit akuzohet

pr vendime politike nga kreu i ekzekutivit. Cilat jan akuzat? A ndalen ato thjesht n shkeljet

e bra apo shkojn prtej tyre? A do t vihen t gjith para ligjit, apo ve ata mbi t cilt u

vun prangat dhe q qen vetm pjes e vogl e autorve t mdhenj t tragjedis?

jan shkulur nga zemrat pasojat e asaj tragjedie. Ub nj vit dhe paniku sht dhe brenda nesh q eprjetuam at dit 15 marsi, q kudo do t ishtepasur me dorheqje qeveritarsh dhe shtrngimprangash, ndrsa kaloi plot 1 vit dhe asgj nuk kandryshuar. Qameti 3 dit zgjat e gjrat harrohen.Dhe vrtet kaluam n t tjera ngjarje t mdha.Delijorgji sikur u harrua. I konsideruari dshmitar

ky n shtjen e trafikut t armve dhe rrjedhi-misht asaj q ndodhi n Grdec vdiq. Shum alu-

dime u ngritn, ekspert ven-das dhe t huaj u angazhuanpr t zbardhur shkaqet e njvdekjeje ende t dyshimt.Gjithka prfundoi me mbyll-jen e dosje s Trebi cka. N jvdekje aksidentale. Kaloi dhekjo, ndrsa na u desh t pr-ballemi me boshnjako-britan-ikun Fazlli, bmat e tij prej bi-znesmeni t suksesshm n

shitje-blerje kompanish financiare dhe sigurimfondesh, po mbi t gjitha lvizjet e tij investuesen Shqipri dhe lidhjet e forta me drejtues e antart qeveris aktuale dhe rrethe t ngushta familjaret tyre. Gjithka kalon. Edhe stuhia Fazlli pati njfund. T tjera patn dhe do t ken prderisa keminj politik q nuk ndryshon. Mbetet e kastruarn t dyja kraht e saj, e prfshir n afera qmbajn peng vendin dhe zhvillimin e tij. Nambajn peng n mnyrn m t shmtuar edhe nevotuesve q pr fat t keq mbesim n udhkryqine vots, ndrsa luhet poker me t.

VZHGIMET DHEANKETIMET ENDRYSHME KANTREGUAR SE VOTUESITN VENDIN TON EPERCEPTOJN SI T

RREZIKSHME PRSTATUSIN E TYRESOCIAL (PUNSIMIN,VLERSIMIN ETJ.)IDENTIFIKIMIN EBINDJEVE T TYREPOLITIKE. KJO I KABR ATA DYSHUESNDAJ PERSONAVE Q UBJN ATYRE PYETJEDELIKATE POLITIKE(T TIPIT TSIMPATIVE OSEKRITIKAVE NDAJPARTIVE APO

UDHHEQSVEPARTIAK)

7/27/2019 20090315 - SHQIP.pdf

9/32

shqipE DIEL, 15 MARS 2009 POLITIKE

9

@ PER ME SHUMEwww.gazeta-shqip.comOPINION

ERMIR HAJDINI*

Esht m se e vrtet q Kosova ka nj pers-pektiv t qart evropiane. Dhe ky faktmjaft domethns sht theksuar shumher nga faktori politik brenda vendit dhe

kryesisht nga Brukseli zyrtar. Konkretisht, Komisionii Bashkimit Evropian n bashkpunim me Qeverine Kosovs kan krijuar Mekanizmin Prcjells t S ta-bilizim-Asocimit ndryshe MPSA, ky mekanizm i ng-jason nj HLSC (High Level Steering Comitee), i cilisugjeron dhe jep rekomandime me qllim t vetmprafrimin me standardet evropiane, kriteret politikedhe ekonomike. Theksohet fjala ngjason, pasigjithka bazohet n dshirn e mir t palve prbashkpunim, pra t Kosovs nga njra an dhe tKomisionit Evropian nga ana tjetr, pasi MPSA shtnj obligim vullnetar i Qeveris s Kosovs dhe asgjm shum. Pr arsye t ndryshme, shteti i Kosovsnuk ka nnshkruar marrveshje kontraktuale meBashkimin Evropian dhe pr rrjedhoj zyrtarisht nukmund t flasim pr marrdhnie tipike, por me nj

situat sui generis. Ksaj situate t ndrlikuar i shto-het edhe fakti q studimi i fizibiletit pr Kosovn qpritet t publikohet n fund t ktij viti i s ht hequrfjala fizibilitet (arritshmris), pra do t quhetthjesht studim. Dhe kjo pr arsye se disa shtete tBashkimit Evropian nuk e njohin shtetin e Kosovs.N kt pik theksohet se qllimi i ndrmarrjes s njstudimi fizibiliteti nga ana e Komisionit Evropian s h-t q ti rekomandoj Kshillit t Bashkimit Evropiannivelin e marrdhnieve kontraktuale q BE duhett ket me vendin n fjal, pra n rastin e KosovsKomisioni duhet ti rekomandoj/propozoj Kshil-lit fillimin e negociatave pr nnshkrimin e Mar-rveshjes s Stabilizim-Asocimit (MSA). Me t drejtngrihet pyetja far do ti rekomandoj Kshillit teBashkimit Evropian ky studim n mungese t aspek-tit t fizibilitetit? Dhe pr far qllimi ndrmerret njstudim i till? N kt pik lindin dy shtje q men-doj se duhen trajtuar: e para kredibiliteti i politiks sjashtme t Bashkimit Evropian; e dyta, a sht i justi-fikuar euro-entuziazmi i pals kosovare? Pr sa i pr-ket kredibilitetit t politiks s jashtme t Bashkimit

Evropian duhet t theksojm se n shum rasteBashkimi Evropian ka treguar se sht thjesht njorganizat tjetr ndrkombtare natyrisht me shumresurse, por gjithsesi nj organizat ndrkombtaree paralizuar nga votimi me unanimitet t antarvet saj. Ky parim i vendosur me Traktatin Themelues(Rom 1952), i nnshkruar prej 6 shtetesh, tashmsht jasht do realiteti dhe nj gj e till vrtetohetdo her. shtja e dyt n kt kuadr sht edhepragmatizmi politik apo standardet e dyfishta qzbatohen nga ana e BE. Fjala sht pr tolerimin etepruar t deficiteve t theksuara politike apo ligjoren disa shtete evropiane dhe pr kundr ksaj Bash-kimi Evropian u bn oferta apo u qartson perspek-tivn evropiane. Nse kjo sht e vrtet atherBashkimi Evropian nuk po justifikon besimin apoeuro entuziazmin e shqiptarve. Ndrkoh, euro-entuziazmi i pals kosovare mbshtetur n studimetstatistikore t fundit, sht m i lart se n vendetbrtham t Bashkimit Evropian si p.sh: Franca, Gjer-mania. Kjo tendenc ndihet kudo n qarqet aka-demike, administrat publike etj., kjo pritshmri e

lart mund t ket aspekte shum negative. Pasi kr-ijon iluzione deficitare dhe largon vmendjen ngaproblematika ditore. Mbshtetur n sa tham m lartkjo tendenc nuk justifikohet nga politikat q ndjekBashkimi Evropian pr Kosovn. E para, njantarsim i shpejt kur potenciali ekonomik i ven-dit apo konceptualiteti shoqror nuk sht n nive-lin e duhur me antaret e tjer t Bashkimit Evropianpotencialisht mund t sjell m shum dme sesadobi dhe shembujt pr kt fakt ekzistojn n ven-det e antarsuara rishtas n BE. Nuk sht en de eqart pr popullin e Kosovs se integrimi n Bash-kimin Evropian nuk duhet t jet qllim n vetvete(goal per se) i elits politike n vend, porse prosperi-teti ekonomik, begatia shoqrore duhet t jet busul-la orientuese e elits politike te vendi. Nga ana tjetrmohet se duhet t drgohet nj mesazh i qart ngaBE drejt popullit t Kosovs dhe ky mesazh nuk du-het t jet thjesht retorik burokratik, por nj hap iqensishm sikurse hapja e negociatave pr Mar-rveshjen e Stabilizim-Asocimit.

* Kshilltar n Qeverin e Republiks s Kosovs

Integrimi evropian i Kosovs

VETON SURROI

1.

Flasim pr vdekjen e gazetave nAmerik, si s hkas p r tem n eprhershme, at t rrezikut qprjeton t shkruarit.

Jemi n dark n Cambridge, tashmlagje e Bostonit. sht aty Rose Styron,nj emr i njohur, si aktiviste gjysm-shekullore pr liri t shprehjes, n emrt PEN-it amerikan.

Jan aty njeriu i cili modernizoitrafikun urban n New York, ish-prefekti i Nashville-it, zemrs s muz-iks country, nj dirigjent amerikan, icili u dashurua me Bosnjn aq sa njpjes t kohs s vet ia kushton filarm-onis s ktij vendi.

N Amerik ka filluar mbyllja egazetave, t njohura, regjionale, dheprgjigjja imediate q jepet si arsyetimsht se pr nj gjenerat t tr njerz-

ish, gjenerat t re, informata sht ele-ktronike, sht n TV apo n internet.Fenomenin kam filluar ta vrej prej

kohsh si njrin prej paradokseve m tmdha t shekullit t ri. Interneti ka of-ruar revolucion n informat, me hapjenmarramendse t burimeve t infor-mats. Njkohsisht, e me mungesprpunimi profesional t informats(redaktimit), njeriu q informohetvetm prej Internetit po bhet m ivarfr n njohurit e tij. Raporti i njkorrespondenti t lufts, njeriut q e kaprofesion shkrimin, barazohet nkonkurrenc me mendimin e cilitdo qka pasur qasje n kompjuter, e t ktillka shum. Libri, nj mendim i edukuar iprmbajtur n t, duhet t hyj nkonkurrenc me blogun e dikujt q kamundsi t lexohet vetm pse kamundsin e t postuarit n internet.

E drejta, dhe komoditeti i t informuar-it, mund t shndrrohen n nj ecje nprnj pyll t panjohur, them n dark, pavetdije se metafora e pyllit do t prdorejn kt artikull, me nj kontekst tjetr, por

pr tem t njjt, shkrimin.Metaforn e pyllit do ta prdor JMC

Le Clezio, n adresimin e tij me rastin emarrjes s mimit Nobel pr letrsi m2008, nj pledoaje pr m shum lexime m shum libra. Pylli, thot, ka dimen-sionin e njtrajtshmris, sikur oqeaniapo shkrettira, ku n munges t shen-jave orientuese, mund t humbsh. Por,n pyll , ai do t zbuloj prjetimin i ciliilustron, n mnyr kye, arsyetimin eidentitetit vetjak. N nj pyll t Panama-

s, ku ka jetuar prgjat 3 vjetve mesnj populli t izoluar nga qytetrimi, s h-krimtari do t zbuloj Elvirn, gruan ecila fiton ushqimin, rakin e ndonjheredhe dashurin, duke shkuar kasolle m

kasolle e treguar rrfime pr mitet,legjendat dhe prjetimet e saj, nj nar-racion letrar q shkrimtarit francez LeClezio i jep sensin e jets brenda njtra-jtshmris s pyllit.

Elvira, shkrimtart, thot ai, jan gar-diant e gjuhs dhe imazheve e ndjen-jave q mund t n drtohen me t .

2.Ndrsa rrfimet e Elvirs do t qen

t nxitura me ruajtje t dyfisht, ruajtjet miteve, legjendave dhe imazheve tkrijuara prgjat rrfimit, nga njra an,dhe ruajtja e mirqenies bazike person-ale nga ana tjetr, Le Clezio ka prsriturse nxitja e tij fillestare ka qen lufta. Luf-ta, jo si nj koh e veant e trazimit, kuprjetohen ngjarjet historike...Jo, prmua lufta sht ajo q e prjetojn civilt,fmijt e vegjl, pikspari. As edhe njher nuk m sht dukur lufta si njmoment historik. Ne ishim t uritur, ishimt friksuar, kishim t ftoht, kaq.

Dhe ruajtja e imazheve t lufts, ngakndvshtrimi i fmijs e adoleshentit,

sht dika q bn n mnyr mjesh-trore autori n romanin Ylli endacak(Albin, Tiran , 2001). N t, Lufta e DytBotrore kundrohet me syt e nj vajzehebreje n Francn e okupuar nga ital-iant (ashtu si e kishte kaluar luftnedhe vet shkrimtari). E fshehur prapanj emri t krishter, dhe duke psuarhumbjen e babait, nj hebreu jobe-simtar q i hyn rezistencs s armatosurkundr okupatorit, Ester do t japrrfimin e saj t gjat pr luftn si nj

udhtim (edhe fizik), prej ndrydhjes sfriks pr ekzistenc drejt liris s qua-jtur Jerusalem, nj vendi i cili merr pr-masa mitike, madje edhe kur pr t fletbabai i saj jobesimtar.

Ky motiv, i lufts s shikuar nga syt efmijs apo adoleshentit do ta prcjellLe Clezion gjithkund, edhe n sensin egjeografis e edhe n at t narracionit.N Afrikani (Skanderbeg books, Ti-ran, 2009), nj libr i shkurtr i nj es-eistike t veant, me t cilin prpiqetta njoh veten nprmjet t babait,mjek q kishte jetuar pothuaj tr jetnn Afrik, do t prshkruaj varrezn emadhe t quajtur Afrik me citatin evargut t poetit Chinua Abache, Krish-tlindje n Biafra:

Jo, asnj Virgjresh me fmijsmund t matet

Me tablon e dashuris s nj nneNdaj t birit q s shpejti duhet ta

harroj.

3.M pyesin n dark pr prvojn time

t dits, t mbajtjes s nj ligjrate stu-dentve t Universitetit Tufts si pjes-marrjes n ndryshimet n Kosov, derite shpallja e pavarsis.

Para se t hynim n ligjrat, organi-

zatori i ligjrats m trhoqi vmendjen:Ki parasysh se kta jan student q

me gjas nuk i kan prcjell, nmoshn e tyre, as bombardimet eNATO-s para dhjet vjetsh. Kosova, prta, nuk sht prjetim personal qmbajn mend, Kosova sht ajo qmund t nxjerrin nga t lexuarit.

Them se ekziston nj afrsi mes tprjetuarit dhe t lexuarit, por do defin-uar se ka sht t lexuarit. Nga kjo dis-tanc dhjetvjeare, leximi gjithnj e m

shum shndrrohet n tabel statistiko-re dhe protokoll veprimesh politike e ush-tarake. N vitin kaq e kaq, ishte ky numrrefugjatsh, ishte ky numr ushtarsh epolicsh serb, kishte kaq aksione tUK-s dhe Grupi i Kontaktit bri ktformulim n deklaratn e vet. Leximi iktill do t jet gjithnj e m i largt.

Por mund t shndrrohet edhe ndika tjetr. N Yllin endacak, pa gju-h politike, rrfehet pr momentin kurrefugjatt e ardhur hebrenj n Palestintakohen n rrug me refugjatt e rinj,ata arab, t cilt e fitojn kt cilsi meshpalljen e shtetit t Izraelit dhe luftnmes hebrenjve dhe arabve. Prjetimipr palestinezt, n 60 vitet e fundit, le-ht mund t prmblidhet n nj mo-ment t rrfyer n roman:

Kampi i Nur Shamsit sht duke uzhytur pak nga pak mes fatkeqsis. Kurmbrritm me kamionin e mbuluar memushama t Kombeve t Bashkuara,nuk e dinim se ai vend do t ishte jetajon e re. Ne mendonim se ai do t ishtepr nj apo dy dit...Djemt e plakutNas kishin nj ferm, n Tulkarm. Ata ikishin ln t gjitha, kafsht, veglat,madje edhe rezervat e grurit, vajin dhegrat e tyre kishin ln orendit e tyre tkuzhins, ndrresat e tyre, sepse edheato besonin se po largoheshin pr njapo dy dit, aq sa duhej pr tu rregullu-ar gjrat.

4.Plaku Nas i romanit vdiq, i mbuluar

me gur, n nj kodr mbi kampin erefugjatve. Ditn kur ishte br ref-ugjat, e kishin nxjerr nga shtpia ush-tart t cilt nuk e kishin kuptuar py-etjen e tij, por edhe sikur ta kishinkuptuar, me siguri q ajo pyetje do tikishte br pr t qeshur: A n uk ndrindielli pr t gjith?

Autori Le Clezio, n fjaln e tij me ras-tin e marrjes s mimit srish shtrondilemn e shkrimtarit: nse ai nuk mundta ndryshoj botn, prse ather t sh-

kruaj? Dhe, prgjigjet, sikur shum ttjer, se shkrimtari shkruan pr t qendshmitar. Me plakun Nas, ai ka arriturt jet dshmitar i nj pyetjeje q pales-tinezt e shtrojn 60 vjet, pr aq sa shtshndrruar n nj pyetje universale prt gjith ata q kalojn npr padrejtsi,individuale a kolektive.

Ne prfundojm darkn, me sensinse nuk ka gj t re, se t shkruarit ka qengjithnj n rrezik dhe se gjithnj ia kadal mban.

B A B Y L ON

TE PERJETUARITE DIELLITJ.M.G. le Clezio, Afrikani, Ylli endacak, rreziku

pr t shkruarit, rrfimtarja n pyllin e Panamas

dhe vdekja e nj refugjati palestinezN YLLINENDACAK, PAGJUH POLITIKE,

RRFEHET PRMOMENTIN KURREFUGJATT EARDHUR HEBRENJN PALESTINTAKOHEN N RRUGME REFUGJATT ERINJ, ATA ARAB, TCILT E FITOJNKT CILSI MESHPALLJEN ESHTETIT TIZRAELIT DHELUFTN MESHEBRENJVE DHE

ARABVE

Pr ars ye t ndryshm e, sht et i i Kosov s nuk ka nnshkruar marr veshje

kontraktuale me Bashkimin Evropian dhe pr rrjedhoj zyrtarisht nuk mund t

flasim pr marrdhnie tipike, por me nj situat sui generis

7/27/2019 20090315 - SHQIP.pdf

10/32

7/27/2019 20090315 - SHQIP.pdf

11/32

shqipE DIEL, 15 MARS 2009 POLITIKE

11

@ PER ME SHUMEwww.gazeta-shqip.comAKTUALITET

BLEDI GILAJ

Esht marr peng n mest dits, sht prdhunu-ar n nj hotel, ndrkohq policia ende nuk ka

mundur ta dokumentoj kt ng-jarje dhe t arrestoj autorin. Ng-jarja e rnd ka ndodhur n mes tTirans, ku sipas denoncimit t 19-vjeares s dhunuar, personi kaqen duke udhtuar me nj mjet,kur e ka futur me forc brenda dheka br me t ka dashur. Policia ekryeqytetit bri t ditur se kjo ng-jarje e rnd sht denoncuar dydit m par, ndrkoh q ka ni-sur puna pr kapjen e autorit.

Vajza e re, e cila sht studentee vitit t par n shkolln e lart,sht paraqitur n Komisariatin ePolicis Nr. 2 dy dit m par. Rrethors 08.30 minuta, e veshurthjesht, e tmerruar dhe me lot nsy, ajo sht paraqitur para derss Komisariatit, ku oficeri roje e kapyetur se far krkonte. Dua tkontaktoj me ndonj she f policie,

sht shprehur ajo me gjysm zri,ndrsa dihaste nga trauma qkishte kaluar. Menjher policiasht vn n dispozicion t saj,duke e pyetur se pr far krkon-te ndihm nga policia. E n ktokushte, pasi ajo sht qetsuar, katreguar se e kishin marr peng dhee kishin prdhunuar.

Ajo ka rrfyer se disa dit mpar, pikrisht m dat 10 mars, kaqen duke ecur n rrugn Ylbere

Bylykbashi, kur nj makin, tipi is cils nuk deklarohet nga policiapr arsye hetimore, i ka ndaluarpara kmbve dhe ka filluar tangacmoj. Duke dashur t vazh-doj rrugn, vajza 19-vjeare, meiniciale K. A., i ka krkuar ta linte tqet, por kjo e ka nevrikosur edhem shum agresorin, ende tpaidentifikuar. N kto kushte, aika zbritur me nerva, e ka kapur meforc pr krahu, ndrkoh qaskush nuk kalonte n rrug, ia kakrcitur me pllmb fytyrs dhee ka futur n makin. Vajza e re katreguar se n ato aste ka humburndjenjat dhe e ka par veten n njhotel, q nuk ka ditur t tregojekzaktsisht vendndodhjen.

Aty, ajo sht prdhunuar disaher nga agresori, ndrkoh q mpas e kan ln srish t lir, dukee uar me makin, pikrisht ku eka marr. Megjithat, vajza e re kamundur t ruaj pak qetsi n ato

Operacioni

Zjarr n pallat, digjen tri apartamente

Tiran

Merret peng dhe prdhunohet 19-vjearjaPolicia e Tirans dyshon se agresori mund t jet pronar i nj hoteli n kryeqytet

Policia e Komisariatit t Ballshit ka vn n pranga mbrmjene s premtes Besmir Hoxhn, me akuzn e dhnies ndihmpr kalim t paligjshm t kufirit. Msohet se 23-vjearibanues n Berat, u ka premtuar 3 personave se do ti kalonte pr nshtetin fqinj, Greqi. Ai merrte shumn e 700-800 eurove, ndrkohq sipas burimeve jan nn hetimi edhe disa persona t tjer mebanim n Fier, Berat, Patos dhe Ballsh. Burime nga policia bjn tditur se i riu grumbullonte grupe klandestinsh nga Fieri dheBallshi, i kalonte pr n Greqi nga pika kufitare e Qaf-Bots. Ar-restimi sht br rreth ors 22.30, n nj autobus t linjs Tiran-Sarand. Ai kishte hipur n kt linj autobusi pasditen e spremtes, ndrkoh q kishte orientuar dhe klandestint q tndiqnin t njjtn linj. Uniformat blu t Policis Ballsh ishin sin-jalizuar m par pr itinerarin e beratasit dhe kishin mundur tinfiltronin nj agjent policie n grupin e klandestinve. Sapo auto-busi sht nisur pr n drejtim t Ballshit, i infiltruari ka njoftuarpolicin. Uniformat blu t Ballshit, nn drejtimin e shefit t komis-ariatit Viktor Agaj, kan ndaluar autobusin n vendin e quajtur Qafae Kashit, prgjat rrugs Ballsh-Tepelen, vetm 2 kilometra largnga qendra mallakastriote. Pasi kan ushtruar kontroll tepasagjert, policia me pretekstin e kontrollit t dokumenteve kashoqruar pr n komisariat 4 persona: Fatjon Sanin, Ervis Hysin,Artion Hoxhn dhe Besmir Hoxhn. T ndaluarit u mbajtn n qelit veanta dhe u morn n pyetje. Tre shtetasit kan pranuar seishin nisur pr n Sarand, pr t kaluar m tej pr n tokn helene.Ata kan pranuar se i kan dhn 23-vjearit Hoxha shumn nga700 dhe 800 euro. Pazari kishte prfunduar q n Fier dhe Besi-mi mbante kontakte me ta q prej disa ditsh. Pas dshmive tpara, policia ka kontrolluar tri aparatet celular q dispononteHoxha, q kishin karta shqiptare dhe greke. N telefonatat e tij,policia gjeti prova t pakundrshtueshme dhe menjher vendosimasn e arrestit pr 23-vjearin nn akuzn e dhnies ndihmpr kalim t paligjshm t kufirit. Ai ka pranuar gjithka dhe medshmin e tij ka zbardhur gjith itinerarin q ndiqte preh gati 2vitesh, pr t kaluar klandestint. M. Troka

momente t vshtira dhe t mbajn mendje nj imazh t tij. Pasksaj ngjarjeje, ajo ka shkuar nshtpi, duke u ndjer fajtore pr

far i kishte ndodhur dhe nuk kadashur t denoncoj n polici. Por,me kalimin e ditve, sht ndjerm e qet dhe ka vendosur t de-noncoj n polici, me shpresn se

uniformat blu do e arrestojn agre-sorin e saj dhe do e drgojn paradrejtsis.

Grupi hetimor, pasi ka dgjuar

dshmin rrqethse t adolesh-entes, ka ndrtuar nj identikit tagresorit t saj, q vajza mendonse ishte pronari i hotelit, ku shtprdhunuar, pavarsisht se nuk

ka ditur t tregoj vendin. M pas,hetimet i kan kaluar seksionitkundr krimeve seksuale dhe lir-is s personit, i cili q prej tri ditsh

po merret me dokumentimin eplot t ksaj vepre penale. Sipaspolicis, sht identifikuar nj idyshuar pr kt ngjarje, por endenuk ka prova pr arrestimin e tij.

Pranga trafikantit tklandestinve n Fier

Shkodr

Nj grua 35 vjee rrezikon seriozisht jetn pasi sht qlluarme spat n kok nga vllai i burrit t s aj. Ngjarja e rndka ndodhur dje pasdite n fshatin Nnshat t rrethit tShkodrs. Burimet policore nga ky qytet bn t ditur se 35-vjear-ja Ana Cuku sht plagosur rnd n kok nga kunati i saj, PjetrCuku, 42 vje. Gruaja sht goditur me tehun e spats n kok,gjat nj sherri ku jan prfshir disa antar t fisit Cuku. Burimetpolicore pohojn se nga hetimet paraprake ka rezultuar se sherrimes familjeve t t njjtit gjak ka nisur pr motive pronsie, por kynuk sht ende versioni zyrtar pr ngjarjen. Ndrkoh, msohet sepak minuta pas krimit sht arrestuar 42-vjeari Pjetr Cuku, q isht bllokuar n cilsin e provs materiale edhe spata me tciln ka goditur kunatn. Pr ngjarjen sht njoftuar fillimisht Poli-cia e Lezhs, pasi fshati Nnshat ndodhet n kufirin mes rretheveShkodr e Lezh dhe sht m afr me qytetin e Lezhs. Mjekt espitalit t Lezhs kan njoftuar policin sapo n urgjenc ka mbr-ritur gruaja e plagosur rnd dhe m pas dy drejtorit e Policis nShkodr dhe Lezh kan koordinuar punn pr kapjen e autorit tkrimit. Ndrkoh, gruaja e plagosur sht drguar n Spitalin Ush-tarak t Tirans, pasi gjendja e saj ka qen shum e rnd. Burimetpolicore bn t ditur se nga ky sherr kan mbetur t plagosur lehtedhe persona t tjer dhe po punohet pr zbardhjen e krejt ngjarjes.

A. Ho ti

Sherr pr pronn, plagos

me spat kunatn

Qarkorja greke, emigrantt kthim edhe me leje t skaduarMinistria e Brendshme e vendit fqinj saktson se ky lehtsim nuk vlen pr lvizjen n zonn Shengen

Emigrantt shqiptar, q jetojn dhepunojn n shtetin grek, do t kenmundsi t kthehen n Shqipripr t festuar Pashkt edhe me leje qn-drimi t skaduar. Sikundr ndodh me raste

festash, ose pr procese elektorale, qever-ia greke, njlloj si edhe ajo italiane, bndisa lshime mbi lvizjen e lir t qyteta-rve shqiptar q jetojn prtej kufirit.Kshtu, edhe me afrimin e fests s Pa-shkve katolike dhe atyre ortodokse pritetq emigrantt t kthehen n shtpi prt festuar me familjet. Ministri i

Brendshm grek ka firmosur urdhresnq lejon lvizjen e lir t t gjith emi-grantve, q u kan skaduar lejet e qn-drimit. Kjo urdhres prfshin t gjithata persona q kan dorzuar tashm

pran autoriteteve greke dokumentet prrinovimin e lejeve t qndrimit n ktvend. Pr kt kategori personash, Min-istria e Brendshme greke mundsonlvizjen lirisht vetm n pikat doganoret kufirit shqiptaro-grek. Por kjo lvizje,sipas urdhress, ka edhe nj afat t pr-caktuar qart, q nuk duhet t shkelet.

Kshtu, urdhresa e ministrit tBrendshm grek saktson se lvizja e lire emigrantve shqiptar, edhe me leje tskaduara qndrimi, do t bhet nharkun kohor q prfshin datn 14 mars

dhe deri m 3 maj. sht pikrisht kjoperiudh q prkon me festn e Pash-kve. N qarkoren e firmosur nga Proko-pis Pavllopullos rreth dy dit m par,prcaktohet edhe se emigrantt duhet tjen t pajisur me pasaport. Gjithashtu,ata duhet t ken me vete nj vrtetim qt dshmoj se kan dorzuar dokumen-

tet pr leje-qndrimin, e natyrisht edhelejen e skaduar s bashku me numrin ekodit fiskal. N dokument bhet thirrje qata t zbatojn afatet e lvizjes dhe thu-het se lejohet vetm nj udhtim dhe jo

pr n vendet e zons Shengen. Qarkorjasht shprndar npr pikat kufitaredhe aeroportet e Greqis. Prfaqsues tMinistris s Brendshme thon gjithash-tu, se autoritetet greke do t nxjerrin njtjetr qarkore vetm pr emigrantt sh-qiptar, pr tu dhn mundsin t vijnpr t votuar n zgjedhjet e qershorit.

Ngjarja n fshatin Nnshat , arresto het 42-vjear i

Ajo shtprdhunuar disaher nga agresori,ndrkoh q m pase ka ln srish tlir, duke e uar memakin, pikrishtku e ka marr

dhe ka shkaktuar dme t konsiderueshme materi-ale, ku jan prfshir edhe dy banesa t tjera. Por,fatmirsisht nuk ka pasur asnj t dmtuar. Policiatha se pas shuarjes s flakve kan nisur hetimetpr zbardhjen e shkaqeve q solln kt zjarr. Para-prakisht mendohet se zjarri sht shkaktuar ngandonj shkndij elektrike, megjithat nj versionprfundimtar pritet t jepet pas konkluzioneve tekipit zjarrfiks, n bashkpunim edhe me policin.Vetm pak dit m par, nj tjetr zjarr ra n nj go-misteri, ku rrezikoi jetn e banorve, t cilt jetoninn nj kat sipr ktij objekti.

Nj zjarr i shkaktuar nga shkndija elektrike karrezikuar dje jetn e disa banorve n Yzber-isht t Tirans. Zjarri ka rn n katin e katrtt nj pallati, por flakt jan prhapur gjersisht edhen katet e tjera. Mesditn e djeshme, zjarrfikset jannjoftuar se nj zjarr ka rn n nj pallat t ri n Yzber-isht. Me tu njoftuar, n vendngjarje jan nisur dymjete zjarrfikse, ndrkoh q banort kan brakti-sur pallatin nga paniku i krijuar. Zjarrfiksit, t ndih-muar edhe nga policia, brenda nj kohe t shkurtrkan mundur t hyjn pran vatrs dhe t lokalizojnflakt. Megjithat, intensiteti i zjarrit ka qen i madh

7/27/2019 20090315 - SHQIP.pdf

12/32

12

shqipE DIEL, 15 MARS 2009 POLITIKE

@ PER ME SHUMEwww.gazeta-shqip.comAKTUALITET

P

rokurori me shumprobleme, ky ka qenvlersimi q kryepro-

kurorja Ina Rama kadhn pr organin e akuzs sSarands, n analizn vjetorepr 2008-n. N fjaln e saj, kreui akuzs ka lshuar kritika tshumta pr prokurort eProkuroris s Sarandsdhe mest tjerash u ka krkuar zbar-dhjen e krimeve t vjetra, dosjeq jan mbartur ndr vite nkt prokurori. N analizn ebr prej saj ka rezultuar se kjoprokurori ka pasur mjaft ele-

mente t diskutueshme, ku mest tjerash ka qen masat disipli-nore pr tre prokuror, nga tcilt nj gjendet n procedurndshkimi, si dhe numri i lart ishtjeve t mbartura, e sido-mos ato t pushuara, kan qenndr argumentet e tjera q kaprezantuar Rama gjat analizss zhvil luar dje. Ndrkoh,prokurori i rrethit, Alfred Agolli,n parashtrimin e puns s or-ganit q ai kryeson, nuk kaanashkaluar realitetin e zgjatjess hetimeve dhe zvarritjeve. Nmnyr t veant ai shtndalur n arsyetimin e shtjeveq jan pushuar. Pr Ramn kaqen shum shqetsues fakti seka nj numr t madh t dosjeveq jan t mbartura, por sidomos

Ina Rama, prokurorve:

Kujdes kur krkoni arrestime

Vlor

Skan drita, bllokojn rrugn te Plazhi i Vjetr

Rreth 40 familje t zons s Plazhit t Vjetr kan bllokuarrrugn kryesore pr t protestuar pr mosfurnizimin pr rreth1 muaj me energji elektrike nga ana e OSSH. Banort t irrituarkan bllokuar rrugn me gur dhe kan penguar kalimin e makinavedhe autobusve urban. Rruga sht bllokuar pr rreth 30-40 minu-ta dhe sht krkuar ndrhyrja e policis pr t normalizuar situatn.Banort kan krkuar nga OSSH rilidhjen e menjhershme me en-ergji elektrike t banesave t tyre, si dhe kan krkuar vendosjen ematsve, n mnyr q t mos paguajn m faturat aforfe. Banorte indinjuar kishin krkuar ndihmn e Bashkis s Vlors pr tzgjidhur kt problem, q sipas tyre sht jetik. Kemi pleq dhe f m-ij, nuk mund t qndrojm m n kto kushte, jan shprehur t

indinjuar protestuesit. Pas m shum se 30 minutash bllokim rrugeka ndrhyr Policia e Shtetit s bashku me rrugort, pr zhbllokimine rrugs, si dhe kalimin normalisht t automjeteve, t cil at kalojn epunojn prgjat ksaj rruge. Banort e zons pak dit m par patnnj takim me prefektin e Qarkut t Vlors, Hasan Halili, t cilit i kankrkuar ndihm pr zgjidhjen e problemit t tyre, por megjithseprefekti u kishte premtuar zgjidhje, nuk u b asgj konkrete. Nprotest kan qen rreth 70 banor, t cilt kan deklaruar prmediat se protesta e tyre do t vazhdoj edhe n ditt n vijim, nseshteti dhe OSSH nuk marrin masat pr rikthimin e energjis elek-trike tek ish-kabinat e plazhit t vjetr.

M..Marsi

Kritika n Sarand, gjat analizs s prokuroris

N pr otest, pr faqsue s t 40 fam ilje ve: Na vendosni matsa, nuk paguajm aforfe

t atyre q jan pushuar. Sipassaj, ka nj tendenc t proku-rorve pr t dhn masa arrest

n burg dhe m pas ka rezultu-ar se qytetart kan qen t pafa-jshm. Ajo i ka konsid eruar simani krkesat e shumta dhe ndo rast pr dhnien e mass ar-rest n burg. Ajo ka krkuar qprokurort t vlersojn maksi-malisht krkesn pr t ndaluarshtetasit. Ndrkoh, kryepro-kurorja, i ka konsideruar si mjaftt rnd 5 rastet kur pavarsishtse kan munguar elementet eveprs penale, akuza ka krkuarmasn e arrestit n burg,ndrkoh q nuk ka qen enevojshme q t merret ndonjlloj mase sigurie. Lidhur ngush-t me kt praktik t keqe, num-ri nj i akuzs shqiptare kakrkuar q prokurort t jenprofesional n punn e tyre e tatregojn kt duke e thelluarhetimin dhe kaprcyer preten-dimet jasht kornizave ligjore.

T premten, Rama ka qenn Kor ku ka krkuar t njjtn

gj nga ana e akuzs s ktij rre-thi pr prfundimin e shtjevet mbartura. N analiz ajo thase jan t paktn 193 shtjenn hetim, t cilat do ti kalohengjykats pas konkludimit t pro-cesit hetimor pr kto dosje nvitin n vijim. KryeprokurorjaIna Rama ka krkuar zbardhjene ktyre dosjeve dhe kryesishtato q kan t bjn me krimetkundr personit dhe t trafiqevet paligjshme. Pasi sht njohurme treguesit, Ina Rama bri njanaliz pr problemet specifiket ktij institucioni q lidhen mehetimet e paprfunduara prveprat penale.

Th.Ni ka

Kreu i akuzs kalshuar kritikat shumta prprokurort eSarands

7/27/2019 20090315 - SHQIP.pdf

13/32

@

13

shqipE DIEL, 15 MARS 2009

Shkrimtari

Ka fituar mimin Nobel pr letrsin n vitin 1998 dhe sht autor i 16 botimevemjaft t suksesshme. S fundmi ka hedhur n treg nj libr alegorik, ku rrfehet

prvoja e nj elefanti q udhton npr Evrop. N nj intervist t fundit tregon sika nisur t shkruaj, jetn pas mimit Nobel dhe bindjet politike

NE FAQEN 14

70-vjearja q po prjeton mmsinN nntor, indiania solli n jet fmijn e saj t par, pas 40 vitesh t gjat pr itjeje

Nuk ka br asnj lloj kure dhe konsiderohet si nj mrekulli biologjike

Ndrsa ani jahapsinoreDiscoveryishte n fazate fundit paralshimit nhapsir, nCape Canaveralt Florids hnae plot dukejsikur po i jepte

bek imin prnj rrugtim t

mbar t misionitt radhs

Foto fakt

Qyprilinjt

10 shpikjet q na dhuruan botn moderneQ nga satelitt, bar-kodi, mikrovalt apo kartat e kreditit

NE FAQEN 15

NE FAQET 18-19

Rreth nj vit e gjysm m par,historiani Riard Overi publikoiThe Times Complete History of theWorld, librin ku prmendte 50 datat mt rndsishme t historis njerzore dheshpikjet m t mdha t bra nga njerzitn rrjedhn e mijvjearve. N mnyr

m modeste, kto dit disa shkenctart British Science Association kankrijuar listn e dhjet shpikjeve t funditq kan ndryshuar trsisht botn. Faqjae internetit e londinezes Telegraph kaparaqitur listn e plot. Si shum ngashpikjet e fundit, fillimet e teknologjis

u uan prpara nga Departamenti iMbrojtjes s Shteteve t Bashkuara tAmeriks. Gps-ja (Sistemi i PozicionimitGlobal) prdor nj rrjet satelitsh qgjenden rreth toks pr t prcaktuar mesaktsi pozicionin e do marrsi...

Deri tre muaj m par

askush nuk kishte dgjuarpr Aleuan, nj fshat ivogl n veri t Indis, i rrethuarme fusha dhe rrug t pashtruara.T pakt ishin ata q shkonin tavizitonin. Mirpo, q nga fundi ivitit t kaluar, vendi ka nisur tvizitohet nga nj numr i madht huajsh, pr shkak t mrekul-lis natyrore t ndodhur aty nmuajin nntor. Shum prej tyrevijn posarisht pr t parbanoren m t vogl t ktijfshati, nj vajz 2-muajshe meemrin Naveen Lohan. Me shikimt par sht e vshtir ta dalloshNaveen nga 25 milion fmijt qlindin do vit n Indi: me flokt dendur, sy t zinj dhe lkurngjyr lajthie. Nn nj batanijet madhe prej leshi, t verdhme vija t kuqe, Naveen pi e qetqumsht gjiri nga nna e saj. En fakt sht mamaja e saj ajo qmeriton vmendjen maksimalenga t gjith. Rajo Devi Lohan

ishte 70 vjee kur lindi n nnto-rin e vitit t shkuar, duke u brkshtu nna m e vjetr n bot,e cila solli n jet n kt moshfmijn e par. Rajo sht njgrua me tipare t mprehta dhee dobt. Edhe pse kur ngrihetn kmb duket e krrusur prshkak t moshs, ajo e mbanplot kujdes vajzn e saj. Kemipritur m shum se 40 vjet prkt fmij. Lindja e saj shtdhurat e Zotit pr ne, thotduke e prekur Naveenin e voglnga faqet. Ajo tregon gjithashtuse ka ndrmend ta ushqej megji vajzn e vogl pr t paktntre vjet. Eh, ku i dihet, n doshta jadel mban. Para se t lindte vajza,mungesa e shtatznis...

Dinastiashqiptaren PerandorinOsmane

NE FAQEN 20

Q nga momenti i emrim-it t Mehmetit n funk-sionin e Vezirit t Madhdhe gjith periudha e qeverisjesprmbi gjysmshekullore prejQyprilinjve t Perandoris Os-mane, konsiderohet tanim prejt gjith politologve, kritikvedhe studiuesve t historis siperiudha e nj qeverisjeje tqndrueshme, periudha e riven-dosjes s prestigjit dhe autoritetitshtetror, periudha q ktheukohn e art dhe t lavdis, ecila kish filluar t venitej q prejshekullit XVI pr kt perandori.

Duke iu referuar dekadave qparaprin ngjitjen n pushtett ksaj dere shqiptarsh ngaBerati, kushteve t vshtira qkalonte Perandoria Osmane nfundin e shekullit XVI dhe fillimt shekullit XVII, duket se atokarakterizoheshin nga:- Lkundja e thell e autoritetitqendror perandorak, dobsimii bazs s shtetit osman nprprovincat (pashallqet) e afrtadhe t largta...- Zvetnimi i drejtimit q shfaqejme mungesn e aftsis dhe rrep-tsis pr shkak t zvendsimitt drejtuesve nga jenier tdhunshm dhe grupe piratshpa autoritet dhe aftsi drejtuese.- Indiferenca ndaj problemeve...

7/27/2019 20090315 - SHQIP.pdf

14/32

@

14

shqipE DIEL, 15 MARS 2009

KONTAKTinfo@gazeta-shqip.comrrethe@gazeta-shqip.comNDRYSHE

Rajo Devi Lohan sht gruaja indiane, e cila solli n jet n nntor fmijn e saj t par, n moshn 70-vjeare

Nna m e vjetr n botD

eri tre muaj m par askush nukkishte dgjuar pr Aleuan, njfshat i vogl n veri t Indis, irrethuar me fusha dhe rrug t

pashtruara. T pakt ishin ata q shkoninta vizitonin. Mirpo, q nga fundi i vititt kaluar, vendi ka nisur t vizitohet nganj numr i madh t huajsh, pr shkak tmrekullis natyrore t ndodhur aty n muajin

nntor. Shum prej tyre vijn posarisht prt par banoren m t vogl t ktij fshati,nj vajz 2-muajshe me emrin NaveenLohan. Me shikim t par sht e vshtirta dallosh Naveen nga 25 milion fmijt qlindin do vit n Indi: me flok t dendur,sy t zinj dhe lkur ngjyr lajthie. Nn njbatanije t madhe prej leshi, t verdh mevija t kuqe, Naveen pi e qet qumsht gjiringa nna e saj. E n fakt sht mamaja e sajajo q meriton vmendjen maksimale ngat gjith. Rajo Devi Lohan ishte 70 vjee kurlindi n nntorin e vitit t shkuar, duke ubr kshtu nna m e vjetr n bot, e cilasolli n jet n kt mosh fmijn e par.Rajo sht nj grua me tipare t mprehtadhe e dobt. Edhe pse kur ngrihet n kmbduket e krrusur pr shkak t moshs, ajo emban plot kujdes vajzn e s aj. Kemi priturm shum se 40 vjet pr kt fmij. Lindja esaj sht dhurat e Zotit pr ne, thot dukee prekur Naveenin e vogl nga faqet. Ajotregon gjithashtu se ka ndrmend ta ushqejme gji vajzn e vogl pr t paktn tre vjet.Eh, ku i dihet, ndoshta ja del mban. Para set lindte vajza, mungesa e shtatznis pr

jetn e iftit Lohan ishte subjekt vuajtjeshdhe turpi. Pr shum vite Rajo Devi dhe BabaRam, bashkshorti i saj 72-vjear, ishin tdetyruar t duronin llafet e fshatit, q i kishinshmangur thuajse nga t gjitha ngjarjet qzhvilloheshin aty. Presioni pr t ruajturnderin e familjes s tyre, pjes e zakoneveindiane, ishte kaq i madh, sa miqt dhe tafrmit krkonin q ifti t ndahej. T gjithi krkonin Baba-s q t ndahej nga un dhet martohej me dik q mund ti jepte atij njfmij, thot Rajo Devi. Baba Ram tregon sefamilja e tij sht lutur pr vite me radh prt pasur nj fmij. ifti lidhi kuror n vitin1950, n vendin ku t dy kishin lindur. N atkoh, Baba Ram ishte 14 vje dhe Rajo Devi12. Pr 45 vjet me radh ata u prpoqn qt krijonin nj familje, por nuk arritn tiadilnin mban, edhe pse nuk lan vend pavizituar, mjek popullor, ilae popullore,fallxhor dhe lutje pa fund n tempujt eshenjt t vendit. Asgj nuk e ndihmonteiftin e ri t krijonte nj familje. N fund, idshpruar, Baba Ram u kthye te shtpia evjehrrs s tij, duke i krkuar ndihm. Pr t

qetsuar at dhe Zotat, burrit iu dha dora emotrs s vogl t Rajo Devit, Omnit. Edhepse ishte 8 vjet m e re se e motra, edhe ajofatkeqsisht nuk mund t lindte fmij. Idorzuar prball fatit t tij, Baba Ram dhedy grat e tij lan mnjan shpresat dhevendosn t ndrtonin nj jet t tre sbashku. Ata ndrtuan nj shtpi me tulla prveten dhe kafsht shtpiake. Familja hante

dhe flinte n katin e siprm t shtpis,ndrkoh t njjtn gj bnte bagtia e gjallnj kat m posht. Ne njiheshim si njerzq nuk mund t bnim fmij dhe kjo nuksht gj e mir n fshat. N vendin ton,familja identifikohet me fmijt, thotBaba Ram. N Aleua, gati 100 milje larg NjuDelhit, rreth 200 familjet e tij jetojn largtrazirave dhe jets moderne, mes bagtivedhe bujqsis. Rajo Devi nuk ka shum gjran pronsi, prvese nj televizor t vjetr.Edhe veshjet i ndan me bashkshortin. Asajo dhe as Baba Ram nuk mund t shkruajndhe lexojn, kshtu q ata nuk kishin dgjuarkurr pr revolucionin mjeksor dhe bebet nprovz, kur po prpiqeshin t sillnin n jetnj fmij. Por, fatmirsisht pr ta, nj fqinjkishte lexuar pr nj grua 60 vjee q kishtelindur dy binjak prmes fertilizimit artificialn nj spital t vendit. Ai i tregoi Lohanve pri