1857 eIsvI dw ivdroh s.h.s. fifAwl s. blijMdr isMG ivSw : smwijk isiKAw jmwq : 8vI.

34
1857 eIsvI dw ivdroh 1857 eIsvI dw ivdroh s.h.s. fifAwl s.h.s. fifAwl s. blijMdr isMG s. blijMdr isMG ivSw : smwijk isiKAw ivSw : smwijk isiKAw jmwq : 8vI jmwq : 8vI

Transcript of 1857 eIsvI dw ivdroh s.h.s. fifAwl s. blijMdr isMG ivSw : smwijk isiKAw jmwq : 8vI.

Page 1: 1857 eIsvI dw ivdroh s.h.s. fifAwl s. blijMdr isMG ivSw : smwijk isiKAw jmwq : 8vI.

1857 eIsvI dw ivdroh1857 eIsvI dw ivdroh

s.h.s. fifAwls.h.s. fifAwl

s. blijMdr isMGs. blijMdr isMG

ivSw : smwijk isiKAw ivSw : smwijk isiKAw

jmwq : 8vIjmwq : 8vI

s.h.s. fifAwls.h.s. fifAwl

s. blijMdr isMGs. blijMdr isMG

ivSw : smwijk isiKAw ivSw : smwijk isiKAw

jmwq : 8vIjmwq : 8vI

Page 2: 1857 eIsvI dw ivdroh s.h.s. fifAwl s. blijMdr isMG ivSw : smwijk isiKAw jmwq : 8vI.

pUrv igAwn dI pUrv igAwn dI prKprK

pUrv igAwn dI pUrv igAwn dI prKprK

1. Bwrq qy ikMnHW ny rwj kIqw?

2. AwzwdI leI lVweIAW qoN qusI kI smJdy ho?

3. dyS Bgq qoN quhwfw kI Bwv hY

4. AwzwdI leI jwn kurbwn krn vwly kuJ dyS BgqW dy nwm d`so

1. Bwrq qy ikMnHW ny rwj kIqw?

2. AwzwdI leI lVweIAW qoN qusI kI smJdy ho?

3. dyS Bgq qoN quhwfw kI Bwv hY

4. AwzwdI leI jwn kurbwn krn vwly kuJ dyS BgqW dy nwm d`so

Page 3: 1857 eIsvI dw ivdroh s.h.s. fifAwl s. blijMdr isMG ivSw : smwijk isiKAw jmwq : 8vI.

1857 eI dw ivdroh 1857 eI dw ivdroh

1857 eI dy ivdroh dw swl Bwrq dy 1857 eI dy ivdroh dw swl Bwrq dy ieiqhws ivc m`hqv sQwn r`Kdw hY ieiqhws ivc m`hqv sQwn r`Kdw hY ikauik ies swl Bwrq dy v`K v`K ih`isAw ikauik ies swl Bwrq dy v`K v`K ih`isAw ivc AMgryjW dy ivruD ie`k iBAwnk ivc AMgryjW dy ivruD ie`k iBAwnk ivdroh hoieAw [ Bwvy AMgryj ies ivdroh hoieAw [ Bwvy AMgryj ies ivdroh nMU dvwaux ivc sPl ho gey ivdroh nMU dvwaux ivc sPl ho gey [prMqU iPr vI ies nMU Bwrq dy ieiqhws [prMqU iPr vI ies nMU Bwrq dy ieiqhws ivc iek Xug pltwaU Gtnw mMinAw ivc iek Xug pltwaU Gtnw mMinAw jwdw hY ikauik ies ivdroh ny AwjwdI jwdw hY ikauik ies ivdroh ny AwjwdI sMGrS nMU auqswihq kIqw [ sMGrS nMU auqswihq kIqw [

Page 4: 1857 eIsvI dw ivdroh s.h.s. fifAwl s. blijMdr isMG ivSw : smwijk isiKAw jmwq : 8vI.

1857 eI dw ivdroh1857 eI dw ivdroh

Page 5: 1857 eIsvI dw ivdroh s.h.s. fifAwl s. blijMdr isMG ivSw : smwijk isiKAw jmwq : 8vI.

1857 eI dy ivdroh dw srUp1857 eI dy ivdroh dw srUp

1857 eI dy ivdroh dy srUp bwry 1857 eI dy ivdroh dy srUp bwry ieiqswhkwrW dy v`K v`K ivcwr hn[jwn lwrYs, ieiqswhkwrW dy v`K v`K ivcwr hn[jwn lwrYs, jwn sIly Awid ieiqhwskwrW ny ies ivdroh jwn sIly Awid ieiqhwskwrW ny ies ivdroh nMU “sYink ivdroh” dw nwm id~qw hY ikauik nMU “sYink ivdroh” dw nwm id~qw hY ikauik ies dw AwrMB sYnw duAwrw hoieAw Aqy ies dw AwrMB sYnw duAwrw hoieAw Aqy sYinkW ny ies iv~c pRmu`K Xogdwn sYinkW ny ies iv~c pRmu`K Xogdwn pwieAw[ ies ivdroh dw qqkwlIn kwrn crbI pwieAw[ ies ivdroh dw qqkwlIn kwrn crbI vwly kwrquusw dw mwmlw sI [vwly kwrquusw dw mwmlw sI [

Page 6: 1857 eIsvI dw ivdroh s.h.s. fifAwl s. blijMdr isMG ivSw : smwijk isiKAw jmwq : 8vI.

1857 eI dy mhwn ivdroh dy 1857 eI dy mhwn ivdroh dy kwrn kwrn

ies iv`c koeI S`k nhI ik 1857 eI dw ivdroh crbI ies iv`c koeI S`k nhI ik 1857 eI dw ivdroh crbI vwly kwrqUsw dy mwmly qo SurU hoieAw vwly kwrqUsw dy mwmly qo SurU hoieAw pRMqU ies ivSwl ivdroh dy Anykw rwjnIqIk, pRMqU ies ivSwl ivdroh dy Anykw rwjnIqIk, smwijk, AwriQk, Dwrimk Aqy sYink kwrn sn, smwijk, AwriQk, Dwrimk Aqy sYink kwrn sn, ijhnw dw sMKyp vrnx A`gy ilKy Anuswr hn [ijhnw dw sMKyp vrnx A`gy ilKy Anuswr hn [

Page 7: 1857 eIsvI dw ivdroh s.h.s. fifAwl s. blijMdr isMG ivSw : smwijk isiKAw jmwq : 8vI.

rwjnIiqk kwrn rwjnIiqk kwrn

nwnw swihb dI pYnSn bMd krnw[ nwnw swihb dI pYnSn bMd krnw[ mugl bwdswh bhwdur Swh nwl burw ivvhwr mugl bwdswh bhwdur Swh nwl burw ivvhwr

krnw[krnw[ lwrf flhOjI duAwrw lYps dI nIqI Apnwauxw[lwrf flhOjI duAwrw lYps dI nIqI Apnwauxw[ Av`D nMU AMgryjI swmrwj ivc imlwauxw[Av`D nMU AMgryjI swmrwj ivc imlwauxw[

Page 8: 1857 eIsvI dw ivdroh s.h.s. fifAwl s. blijMdr isMG ivSw : smwijk isiKAw jmwq : 8vI.

smwijk Aqy Dwrimk kwrn smwijk Aqy Dwrimk kwrn

smwijk qy Dwrimk rsmW iv`c dKl AMdwjI[smwijk qy Dwrimk rsmW iv`c dKl AMdwjI[ eIsweI Drm dw pRcwr[eIsweI Drm dw pRcwr[ BwrqI lokW nwl BYVw vrqwE[BwrqI lokW nwl BYVw vrqwE[

Page 9: 1857 eIsvI dw ivdroh s.h.s. fifAwl s. blijMdr isMG ivSw : smwijk isiKAw jmwq : 8vI.

AwriQk kwrn AwriQk kwrn

BwrqI audXog Aqy BwrqI audXog Aqy vpwr dw Kwqmwvpwr dw Kwqmw:: Bwrq iv~c AMgryj vpwr Bwrq iv~c AMgryj vpwr krn leI Awey sn[ auh krn leI Awey sn[ auh Bwrq iv~co k~cw mwl Bwrq iv~co k~cw mwl kpwh, ptsn Awid ssqy kpwh, ptsn Awid ssqy BwA KrId ky ieMglYNf lY BwA KrId ky ieMglYNf lY jwdyN sn Aqy auQo jwdyN sn Aqy auQo kwrKwinAw iv~c iqAwr kwrKwinAw iv~c iqAwr hoieAw mwl Bwrq ilAw hoieAw mwl Bwrq ilAw ky mihMgy BwA vycx ky mihMgy BwA vycx l~gy[l~gy[

Page 10: 1857 eIsvI dw ivdroh s.h.s. fifAwl s. blijMdr isMG ivSw : smwijk isiKAw jmwq : 8vI.

nOkrIAw ivc AsmwnqwnOkrIAw ivc Asmwnqw

nOkrIAw ivc AsmwnqwnOkrIAw ivc Asmwnqw:: AMgryzI rwj smyN AMgryzI rwj smyN pVy ilKy BwrqIAW nUM auc AhuidAW qy nhI pVy ilKy BwrqIAW nUM auc AhuidAW qy nhI lgwieAw jWdw sI[ auhnW nMU kyvl Coty lgwieAw jWdw sI[ auhnW nMU kyvl Coty AhuidAW qy hI inXukq kIqw jWdw sI Aqy AhuidAW qy hI inXukq kIqw jWdw sI Aqy qnKwhW G`t id`qI jWdI sI[qnKwhW G`t id`qI jWdI sI[

Page 11: 1857 eIsvI dw ivdroh s.h.s. fifAwl s. blijMdr isMG ivSw : smwijk isiKAw jmwq : 8vI.

ijmIdwrW dI burI hwlqijmIdwrW dI burI hwlq:: lwrf ivlIAm bYitMk ny kr lwrf ivlIAm bYitMk ny kr mukq jmInW qy muV kr lgw id~qw ijhVIAw ik mukq jmInW qy muV kr lgw id~qw ijhVIAw ik bwdSwhW duAwrw rwj dy jwgIdwrW nUM ienwm v~jo bwdSwhW duAwrw rwj dy jwgIdwrW nUM ienwm v~jo id~qIAw geIAw sn[ lgwn dI dr iv~c vI pihlW nwlo id~qIAw geIAw sn[ lgwn dI dr iv~c vI pihlW nwlo vwDw kIqw igAw[vwDw kIqw igAw[

ijmIdwrW dI burI hwlqijmIdwrW dI burI hwlq

Page 12: 1857 eIsvI dw ivdroh s.h.s. fifAwl s. blijMdr isMG ivSw : smwijk isiKAw jmwq : 8vI.

sYink kwrnsYink kwrn

BwrqI sYinkW nUM AMgryjI sYinkW nwlo G~t BwrqI sYinkW nUM AMgryjI sYinkW nwlo G~t qnKwh id~qI jWdI sI[qnKwh id~qI jWdI sI[

BwrqI sYink v~D qo v~D sUbydwr dy Ahudy BwrqI sYink v~D qo v~D sUbydwr dy Ahudy q~k hI q~rkI kr skdw sI[q~k hI q~rkI kr skdw sI[

1856 eI: iv~c lwrf kYinMg ny ie~k AYkt pws 1856 eI: iv~c lwrf kYinMg ny ie~k AYkt pws kIqw ijs Anuswr BwrqI sYinkW nUM Xu~D iv~c kIqw ijs Anuswr BwrqI sYinkW nUM Xu~D iv~c Bwg lYx leI smuMdr pwr iksy vI sQwn auqy Bwg lYx leI smuMdr pwr iksy vI sQwn auqy ByijAw jw skdw sI prMqU BwrqI sYink smuMdro ByijAw jw skdw sI prMqU BwrqI sYink smuMdro pwr jwx nUM Awpxy Drm dy ivru~D mMndy sn[pwr jwx nUM Awpxy Drm dy ivru~D mMndy sn[

1857 eI: iv~c srkwr ny sYinkW nUM nvIAW 1857 eI: iv~c srkwr ny sYinkW nUM nvIAW rweIPlW id~qIAW[ rweIPlW id~qIAW[

iehnW iv~c kwrqUs pwaux qo pihlW aunHW iehnW iv~c kwrqUs pwaux qo pihlW aunHW nUM mUMh nwl iClxw pYdw sI[ iehnW kwrqUsW nUM mUMh nwl iClxw pYdw sI[ iehnW kwrqUsW auqy gW Aqy sUr dI crbI sI[auqy gW Aqy sUr dI crbI sI[

Page 13: 1857 eIsvI dw ivdroh s.h.s. fifAwl s. blijMdr isMG ivSw : smwijk isiKAw jmwq : 8vI.

sYink ivdrohsYink ivdroh

Page 14: 1857 eIsvI dw ivdroh s.h.s. fifAwl s. blijMdr isMG ivSw : smwijk isiKAw jmwq : 8vI.

q`qkwlIn kwrnq`qkwlIn kwrn BwrqI sYink AMgryjI srkwr qo KuS nhI sn[BwrqI sYink AMgryjI srkwr qo KuS nhI sn[ 1857 eI: iv~c srkwr ny sYinkW nUM nvIAW 1857 eI: iv~c srkwr ny sYinkW nUM nvIAW

rweIPlW id~qIAW[rweIPlW id~qIAW[ ienHW iv~c kwrqUs pwaux qo pihlW ienHW iv~c kwrqUs pwaux qo pihlW

aunHW nUM mUMh nwl iClxw pYdW sI[ aunHW nUM mUMh nwl iClxw pYdW sI[ iehnW kwrqusW auqy gW Aqy sUr dI crbI iehnW kwrqusW auqy gW Aqy sUr dI crbI

sI[sI[ ies qrHw dy kwrqUsW nUM clwaux qo ies qrHw dy kwrqUsW nUM clwaux qo

ienkwr krn vwlw pihlw sYink mMgl pwfyN ienkwr krn vwlw pihlw sYink mMgl pwfyN sI[sI[

ies qrHw 1857 eI: dI bgwvq dw AwrMB ies qrHw 1857 eI: dI bgwvq dw AwrMB hoieAw[hoieAw[

Page 15: 1857 eIsvI dw ivdroh s.h.s. fifAwl s. blijMdr isMG ivSw : smwijk isiKAw jmwq : 8vI.

ivdroh dIAw mu~K GtnwvWivdroh dIAw mu~K GtnwvW

bYrkpurbYrkpur:: 1857 eI: dw ivdroh bYkrpUr qo 1857 eI: dw ivdroh bYkrpUr qo SurU hoieAw sI[SurU hoieAw sI[

ies ivdroh dI AgvweI mMgl pwfyN nwmk ies ivdroh dI AgvweI mMgl pwfyN nwmk sYink ny kIqI sI[sYink ny kIqI sI[

mMgl pwfyN ny crbI vwly kwrqUsW nUM mMgl pwfyN ny crbI vwly kwrqUsW nUM clwaux qo ienkwr kr id~qw Aqy hor sYinkW clwaux qo ienkwr kr id~qw Aqy hor sYinkW nUM vI Aijhw krn leI ikhw[ nUM vI Aijhw krn leI ikhw[

mMgl pwfyN nUM bMdI bxwaux dw hukm mMgl pwfyN nUM bMdI bxwaux dw hukm id~qw igAw[id~qw igAw[

ausnUM &wsIN dI szw dy id~qI geI[ausnUM &wsIN dI szw dy id~qI geI[ ies Gtnw dI Kbr sux ky swry Bwrq iv`c ies Gtnw dI Kbr sux ky swry Bwrq iv`c

ivdroh dI Bwvnw BVk au`TI [ivdroh dI Bwvnw BVk au`TI [

Page 16: 1857 eIsvI dw ivdroh s.h.s. fifAwl s. blijMdr isMG ivSw : smwijk isiKAw jmwq : 8vI.

mMgl pWfy nMU &wsImMgl pWfy nMU &wsI

Page 17: 1857 eIsvI dw ivdroh s.h.s. fifAwl s. blijMdr isMG ivSw : smwijk isiKAw jmwq : 8vI.

myrT iv`c lgBg 85 BwrqI sYinkW ny crbI vwly myrT iv`c lgBg 85 BwrqI sYinkW ny crbI vwly kwrqUsW nMU clwaux qo ienkwr kr id`qw[kwrqUsW nMU clwaux qo ienkwr kr id`qw[

ies krky auhnW nMU kYd kr ilAw igAw[ ies nwl ies krky auhnW nMU kYd kr ilAw igAw[ ies nwl BwrqI sYink BVk au~Ty[BwrqI sYink BVk au~Ty[

auhnW ny AMgryj APsrW Aqy auhnW dy auhnW ny AMgryj APsrW Aqy auhnW dy pirvwrW nUM kql kr id`qw[pirvwrW nUM kql kr id`qw[

auhnW dy GrW nUM swV id`qw Aqy id`lI v`l cl auhnW dy GrW nUM swV id`qw Aqy id`lI v`l cl pey[pey[

myrT dI GtnwmyrT dI Gtnw

Page 18: 1857 eIsvI dw ivdroh s.h.s. fifAwl s. blijMdr isMG ivSw : smwijk isiKAw jmwq : 8vI.

myrT dI GtnwmyrT dI Gtnw

Page 19: 1857 eIsvI dw ivdroh s.h.s. fifAwl s. blijMdr isMG ivSw : smwijk isiKAw jmwq : 8vI.

myrT dI Gtnw qo bwAd 11 meI myrT dI Gtnw qo bwAd 11 meI 1857 eI nUM BwrqI sYink id`lI 1857 eI nUM BwrqI sYink id`lI pu`jy[pu`jy[

BwrqI sYinkW ny id`lI dy lwl BwrqI sYinkW ny id`lI dy lwl iklHy qy kbjw kr ilAw[ iklHy qy kbjw kr ilAw[

auhnW ny bwdSwh bhwdur auhnW ny bwdSwh bhwdur Swh jPr nUM Awpxw bwdSwh Swh jPr nUM Awpxw bwdSwh AYlwn kIqw[AYlwn kIqw[

jnrl inklsn ny is`K POz Aqy jnrl inklsn ny is`K POz Aqy gorKw POz dI m`dd nwl 14 gorKw POz dI m`dd nwl 14 sqMbr nUM id`lI qy duAwrw sqMbr nUM id`lI qy duAwrw kbzw kr ilAw[kbzw kr ilAw[

bwdSwh Swh jPr nUM kYdI bwdSwh Swh jPr nUM kYdI bxw ky rMgUn Byj id`qw igAw[ bxw ky rMgUn Byj id`qw igAw[

id`lI dI Gtnwid`lI dI Gtnw

bhwdr Swh j&r

Page 20: 1857 eIsvI dw ivdroh s.h.s. fifAwl s. blijMdr isMG ivSw : smwijk isiKAw jmwq : 8vI.

lKnaU Av`D dI lKnaU Av`D dI rwjDwnI sI[rwjDwnI sI[

Av`D dy lokW ny ies Av`D dy lokW ny ies ivdroh ivc v`D-cVH ivdroh ivc v`D-cVH ky ih`sw ilAw[ky ih`sw ilAw[

iehnW ivdrohIAW ny iehnW ivdrohIAW ny bhuq swry AMgryzW bhuq swry AMgryzW nUM mwr id`qw nUM mwr id`qw AMq ivc jnrl kOiln AMq ivc jnrl kOiln kYpibl ie`k GmSwn kYpibl ie`k GmSwn lVweI krn dy bwAd lVweI krn dy bwAd lKnaU qy kbzw kr lKnaU qy kbzw kr sikAw[sikAw[

lKnaU dI GtnwlKnaU dI Gtnw

Page 21: 1857 eIsvI dw ivdroh s.h.s. fifAwl s. blijMdr isMG ivSw : smwijk isiKAw jmwq : 8vI.

JWsI dI rwxI lkSmI bweI dy idl ivc AMgryzW pRqI JWsI dI rwxI lkSmI bweI dy idl ivc AMgryzW pRqI bVw ros sI[bVw ros sI[

ikauNik AMgryzW ny rwxI dy god ley pu`qr nUM ikauNik AMgryzW ny rwxI dy god ley pu`qr nUM vwrs mMnx qoN ienkwr kr id`qw sI[vwrs mMnx qoN ienkwr kr id`qw sI[

ies leI ausny AMgryzW ivru`D sMGrS SurU kr ies leI ausny AMgryzW ivru`D sMGrS SurU kr id`qw[ id`qw[

AMgryzW ny JWsI qy hmlw kr id`qw[AMgryzW ny JWsI qy hmlw kr id`qw[ JWsI dI rwxI AMgryzW ivru`D bVI bhwdrI nwl lVI[JWsI dI rwxI AMgryzW ivru`D bVI bhwdrI nwl lVI[ prMqU auh bhwdrI nwl lVdI hoeI vYrIAW h`QoN prMqU auh bhwdrI nwl lVdI hoeI vYrIAW h`QoN

ShIdI pRwpq kr geI[ShIdI pRwpq kr geI[

JWsI dI GtnwJWsI dI Gtnw

Page 22: 1857 eIsvI dw ivdroh s.h.s. fifAwl s. blijMdr isMG ivSw : smwijk isiKAw jmwq : 8vI.

JWsI dI rwxI lkSmI bweIJWsI dI rwxI lkSmI bweI

Page 23: 1857 eIsvI dw ivdroh s.h.s. fifAwl s. blijMdr isMG ivSw : smwijk isiKAw jmwq : 8vI.

BwvyN pMjwb dIAW irAwsqW dy SwSkW ny BwvyN pMjwb dIAW irAwsqW dy SwSkW ny 1857 eI: dy ivdroh iv`c AMgryzW dI 1857 eI: dy ivdroh iv`c AMgryzW dI shwieqw kIqI sI[ shwieqw kIqI sI[

prMqU pMjwb iv`c AnykW sQwnW qy prMqU pMjwb iv`c AnykW sQwnW qy AMgryzW ivru`D ivdroh vI kIqy gey sn[AMgryzW ivru`D ivdroh vI kIqy gey sn[

prMqU AMgryzW ny bhuq swry nyqwvW prMqU AMgryzW ny bhuq swry nyqwvW nUM igRPqwr kr ilAw Aqy mwr id`qw[nUM igRPqwr kr ilAw Aqy mwr id`qw[

pMjwb dI GtnwpMjwb dI Gtnw

Page 24: 1857 eIsvI dw ivdroh s.h.s. fifAwl s. blijMdr isMG ivSw : smwijk isiKAw jmwq : 8vI.

1857 eI: dy ivdroh dy is`ty1857 eI: dy ivdroh dy is`ty

eIst ieMfIAw kMpnI dy rwj dI smwpqIeIst ieMfIAw kMpnI dy rwj dI smwpqI BwrqIAW rwijAW pRqI nIqI iv`c qbdIlIBwrqIAW rwijAW pRqI nIqI iv`c qbdIlI mugl smrwt dI pdvI dw Kwqmwmugl smrwt dI pdvI dw Kwqmw BwrqI sYnw dw punrgTnBwrqI sYnw dw punrgTn BwrqI lokW leI nOkrIAWBwrqI lokW leI nOkrIAW Dwrimk suqMqrqwDwrimk suqMqrqw lokW iv`c nvIN cyqnqw auqpMn hoxwlokW iv`c nvIN cyqnqw auqpMn hoxw

Page 25: 1857 eIsvI dw ivdroh s.h.s. fifAwl s. blijMdr isMG ivSw : smwijk isiKAw jmwq : 8vI.

AiBAwsAiBAws

Page 26: 1857 eIsvI dw ivdroh s.h.s. fifAwl s. blijMdr isMG ivSw : smwijk isiKAw jmwq : 8vI.

^wlI QWvW Bro[^wlI QWvW Bro[

1.1. pMjwb dIAW irAwsqW dy SwSkW pMjwb dIAW irAwsqW dy SwSkW ny 1857 eI: dy ivdroh iv`c………dI ny 1857 eI: dy ivdroh iv`c………dI shwieqw kIqI sIshwieqw kIqI sI

2.2. pMjwb iv`c AnykW sQwnW qy pMjwb iv`c AnykW sQwnW qy AMgryzW ivru`D ………vI kIqy gey AMgryzW ivru`D ………vI kIqy gey sn[sn[

3.prMqU AMgryzW ny bhuq swry 3.prMqU AMgryzW ny bhuq swry nyqwvW nUM ………kr ilAw Aqy nyqwvW nUM ………kr ilAw Aqy mwr id`qw[mwr id`qw[

4.4. JWsI dI……………dy idl ivc AMgryzW JWsI dI……………dy idl ivc AMgryzW pRqI bVw ros sI[pRqI bVw ros sI[

5. AMgryzW ny JWsI qy ……… kr 5. AMgryzW ny JWsI qy ……… kr id`qw[id`qw[

6. lKnaU ……… dI rwjDwnI sI[6. lKnaU ……… dI rwjDwnI sI[

Page 27: 1857 eIsvI dw ivdroh s.h.s. fifAwl s. blijMdr isMG ivSw : smwijk isiKAw jmwq : 8vI.

^wlI QWvW Bro[^wlI QWvW Bro[1.1. pMjwb dIAW irAwsqW dy SwSkW ny pMjwb dIAW irAwsqW dy SwSkW ny

1857 eI: dy ivdroh iv`c 1857 eI: dy ivdroh iv`c AMgryzWAMgryzW dI dI shwieqw kIqI sIshwieqw kIqI sI

2.2. pMjwb iv`c AnykW sQwnW qy pMjwb iv`c AnykW sQwnW qy AMgryzW ivru`D AMgryzW ivru`D ivdrohivdroh vI kIqy gey vI kIqy gey sn[sn[

3.prMqU AMgryzW ny bhuq swry 3.prMqU AMgryzW ny bhuq swry nyqwvW nUM nyqwvW nUM igRPqwr igRPqwr kr ilAw Aqy kr ilAw Aqy mwr id`qw[mwr id`qw[

4.4. JWsI dI JWsI dI rwxI lkSmI bweI rwxI lkSmI bweI dy idl ivc dy idl ivc AMgryzW pRqI bVw ros sI[AMgryzW pRqI bVw ros sI[

5. AMgryzW ny JWsI qy 5. AMgryzW ny JWsI qy hmlwhmlw kr id`qw[ kr id`qw[

6. lKnaU 6. lKnaU AvDAvD dI rwjDwnI sI[ dI rwjDwnI sI[

Page 28: 1857 eIsvI dw ivdroh s.h.s. fifAwl s. blijMdr isMG ivSw : smwijk isiKAw jmwq : 8vI.

glq TIkglq TIk

1. rwxI ny AMgryzW ivru`D sMGrS 1. rwxI ny AMgryzW ivru`D sMGrS SurU kr id`qw[ SurU kr id`qw[

2.AMgryzW ny JWsI qy hmlw kr id`qw[2.AMgryzW ny JWsI qy hmlw kr id`qw[

3. bwdSwh Swh jPr nUM kYdI bxw ky 3. bwdSwh Swh jPr nUM kYdI bxw ky rMgUn Byj id`qw igAw[rMgUn Byj id`qw igAw[

4.4. AMgryj APsrW Aqy auhnW dy AMgryj APsrW Aqy auhnW dy pirvwrW nUM kql kr id`qw[ pirvwrW nUM kql kr id`qw[

Page 29: 1857 eIsvI dw ivdroh s.h.s. fifAwl s. blijMdr isMG ivSw : smwijk isiKAw jmwq : 8vI.

glq TIkglq TIk

1. rwxI ny AMgryzW ivru`D sMGrS 1. rwxI ny AMgryzW ivru`D sMGrS SurU kr id`qw[ SurU kr id`qw[ TIk TIk

2.AMgryzW ny JWsI qy hmlw nhIN kIqw 2.AMgryzW ny JWsI qy hmlw nhIN kIqw sI[sI[glqglq

3. bwdSwh Swh jPr nUM kYdI bxw ky 3. bwdSwh Swh jPr nUM kYdI bxw ky rMgUn Byj id`qw igAw[rMgUn Byj id`qw igAw[

TIk TIk

4.4. AMgryj APsrW Aqy auhnW dy AMgryj APsrW Aqy auhnW dy pirvwrW nUM kql kr id`qw[ pirvwrW nUM kql kr id`qw[

TIkTIk

Page 30: 1857 eIsvI dw ivdroh s.h.s. fifAwl s. blijMdr isMG ivSw : smwijk isiKAw jmwq : 8vI.

Coty auqrW Coty auqrW vwly pRSnvwly pRSn

Coty auqrW Coty auqrW vwly pRSnvwly pRSn

1857 eI: dw ivdroh ik`QoN 1857 eI: dw ivdroh ik`QoN SurU hoieAw sI[SurU hoieAw sI[

1857 eI: iv~c srkwr ny 1857 eI: iv~c srkwr ny sYinkW nUM kI id~qw[sYinkW nUM kI id~qw[

BwrqI sYink v~D qo v~D BwrqI sYink v~D qo v~D ikhVy Ahudy q~k q~rkI kr ikhVy Ahudy q~k q~rkI kr skdw sI[skdw sI[

Av`D dy lokW ny iks ivc v`D-Av`D dy lokW ny iks ivc v`D-cVH ky ih`sw ilAw[cVH ky ih`sw ilAw[

1857 eI: dw ivdroh ik`QoN 1857 eI: dw ivdroh ik`QoN SurU hoieAw sI[SurU hoieAw sI[

1857 eI: iv~c srkwr ny 1857 eI: iv~c srkwr ny sYinkW nUM kI id~qw[sYinkW nUM kI id~qw[

BwrqI sYink v~D qo v~D BwrqI sYink v~D qo v~D ikhVy Ahudy q~k q~rkI kr ikhVy Ahudy q~k q~rkI kr skdw sI[skdw sI[

Av`D dy lokW ny iks ivc v`D-Av`D dy lokW ny iks ivc v`D-cVH ky ih`sw ilAw[cVH ky ih`sw ilAw[

Page 31: 1857 eIsvI dw ivdroh s.h.s. fifAwl s. blijMdr isMG ivSw : smwijk isiKAw jmwq : 8vI.

Coty auqrW Coty auqrW vwly pRSnvwly pRSn

Coty auqrW Coty auqrW vwly pRSnvwly pRSn

1857 eI: dw ivdroh bYkrpUr 1857 eI: dw ivdroh bYkrpUr qo SurU hoieAw sI[qo SurU hoieAw sI[

1857 eI: iv~c srkwr ny 1857 eI: iv~c srkwr ny sYinkW nUM nvIAW rweIPlW sYinkW nUM nvIAW rweIPlW id~qIAW[id~qIAW[

BwrqI sYink v~D qo v~D BwrqI sYink v~D qo v~D sUbydwr dy Ahudy q~k hI sUbydwr dy Ahudy q~k hI q~rkI kr skdw sI[q~rkI kr skdw sI[

Av`D dy lokW ny ivdroh ivc Av`D dy lokW ny ivdroh ivc v`D-cVH ky ih`sw ilAw[v`D-cVH ky ih`sw ilAw[

1857 eI: dw ivdroh bYkrpUr 1857 eI: dw ivdroh bYkrpUr qo SurU hoieAw sI[qo SurU hoieAw sI[

1857 eI: iv~c srkwr ny 1857 eI: iv~c srkwr ny sYinkW nUM nvIAW rweIPlW sYinkW nUM nvIAW rweIPlW id~qIAW[id~qIAW[

BwrqI sYink v~D qo v~D BwrqI sYink v~D qo v~D sUbydwr dy Ahudy q~k hI sUbydwr dy Ahudy q~k hI q~rkI kr skdw sI[q~rkI kr skdw sI[

Av`D dy lokW ny ivdroh ivc Av`D dy lokW ny ivdroh ivc v`D-cVH ky ih`sw ilAw[v`D-cVH ky ih`sw ilAw[

Page 32: 1857 eIsvI dw ivdroh s.h.s. fifAwl s. blijMdr isMG ivSw : smwijk isiKAw jmwq : 8vI.

v`fy au~qrW v`fy au~qrW vwly pRSnvwly pRSn

v`fy au~qrW v`fy au~qrW vwly pRSnvwly pRSn

1. lKnaU dI Gtnw dI ivsQwr pUrvk ivAwiKAw kro[

2. pMjwb dI Gtnw bwry d`so[

3. 1857 eI: dy ivdroh dy q`qkwlIn kwrn d`so[

4. 1857 dy ivdroh dy mu`K is`ty d`so[

1. lKnaU dI Gtnw dI ivsQwr pUrvk ivAwiKAw kro[

2. pMjwb dI Gtnw bwry d`so[

3. 1857 eI: dy ivdroh dy q`qkwlIn kwrn d`so[

4. 1857 dy ivdroh dy mu`K is`ty d`so[

Page 33: 1857 eIsvI dw ivdroh s.h.s. fifAwl s. blijMdr isMG ivSw : smwijk isiKAw jmwq : 8vI.

soRsoRqq

soRsoRqq

Klws A`TvIN dI smwijk dI pusqk

equality.com

Indianwars.com

Google.com

Klws A`TvIN dI smwijk dI pusqk

equality.com

Indianwars.com

Google.com

Page 34: 1857 eIsvI dw ivdroh s.h.s. fifAwl s. blijMdr isMG ivSw : smwijk isiKAw jmwq : 8vI.

DMnvwdDMnvwd