18 (ty gia hoi doai)

download 18 (ty gia hoi doai)

of 33

Transcript of 18 (ty gia hoi doai)

  • 8/3/2019 18 (ty gia hoi doai)

    1/33

    T gi hi oi

    MC LC

    Chng 1 Tng quan l lun v t gi hi oi v chnh sch t gi hioi

    1.t gi hi oi

    1.1 t gi hi oi l g

    1.2 cc loi t gi trn th trng

    1.3 Vai tr ca t gi hi oi trong nn kinh t m

    1.4 Cc yu t c bn tc ng n t gi hi oi

    1.5 Tm quan trng ca t gi hi oi

    2.Chnh sch t gi hi oi v nhng tin ,mc tiu cho vic hochnh chnh sch t gi hi oi

    2.1 Chnh sch t gi hi oi

    2.2 La chn ch TGH

    Chng 2 S nh hng ca chnh sch t gi hi oi ti tc phttrin kinh t ca Vit Nam

    1.S hnh thnh v vn ng ca t gi cng chnh sch TGH tronggiai on trc thng 3/1989 thi k hoch ho , tp trung kinh t.

    2.S vn ng ca t gi v chnh sch TGH t thng 3/1989 n nay,thi k nn kinh t vn hnh theo c ch th trng vi nh hng x hich ngha.

    2.1.Giai on t 1989-1992.

    2.2.Giai on c nh t gi 1993-1996

    2.3.giai on t thng 7/1997 n ngy 26/2/1999

    2.4.Giai on t 26/2/1999 n nay

    Chng 3 Mt s gii php v kin ngh1.Mt s nhn nh chung

    2. nh hng v iu hnh chnh sch t gi ca NHNNVN.

    3.Mt s gii php .

  • 8/3/2019 18 (ty gia hoi doai)

    2/33

    T gi hi oi

    LI M U

    Vi s pht trin nh v bo ca nn kinh t th gii , cc mi quan h kinht trn mi lnh vc ca mt nc ngy cng c m rng ra cc nc , do vn thanh ton ,nh gi , so snh ,phn tch nh gi v mt gi tr vhiu qu tr nn phc tp hn nhiu . n v thanh ton khng ch l tin ttrong nc m cn phi s dng cc loi ngoi t khc nhau lin quan nvic trao i tin ca nc khc . Tin ca mi nc c quy nh theo

    php lut ca nc v c im ring ca n ,v vy pht sinh nhu cu ttyu l phi so snh gi tr ,sc mua ca ng tin trong nc vi ngoi t v

    gia cc ngoi t vi nhau . Hot ng chuyn i ng tin ny thnh ngtin khc trong qu trnh quan h gia cc nc nhm nc vi nhau lmny sinh phm tr t gi hi oi

    T gi hi oi l mt phm tr kinh t nhy cm v rt phc tp . Kinh tth trng thng xuyn vn ng th t gi hi oi cng nh nhng hintng kinh t khc bin ng l l tt nhin ,l hp vi quy lut vn ngca s vt ,ca hin tng . Tuy nhin nhng din bin c tnh bt thng ,khc l ca hin tng kinh t tt phi do nhng nguyn nhn ,hoc donhng trc trc no lm cho hin tng kinh t din ra chch hng

    theo logic bnh thng . iu lm chng ta phi thn trng xem xt ccnguyn nhn t mi pha,mt cch ton din c nhn thc , quan imng n , lm c s tin cy cho vic iu chnh cc hot ng thc tin

    Nghin cu s vn ng ca t gi hi oi l mt vn phc tp nhngcng y mi m v hp dn , nht l trong bi cnh nn kinh t pht trinv vn ng khng ngng .Do , la chn ti nghin cu trong nmn hc L thuyt Ti chnh - Tin t , ti la chn vic tm hiu v "Tgi hi oi v qun l t gi hi oi Vit Nam hin nay"

    C cu bi vit gm 3 chng :

    Chng 1 Tng quan l lun v t gi hi oi v chnh sch t gi hioi

    Chng 2 S nh hng ca chnh sch t gi hi oi ti tc phttrin kinh t ca Vit Nam

    Chng 3 Mt s gii php v kin ngh

    2

  • 8/3/2019 18 (ty gia hoi doai)

    3/33

    T gi hi oi

    NI DUNG

    Chng 1

    TNG QUAN L LUN V T GI HI OI V CHNHSCH T GI HI OI.

    1. T gi hi oi.

    1.1 T gi hi oi l g?

    Khi nim ca t gi hi oi rt phc tp c th tip cn n t nhnggc khc nhau.

    Xt trong phm vi th trng ca mt nc ,cc phng tin thanhton quc t c mua v bn trn th trng hi oi bng tin tquc gia ca mt nc theo mt t gi nht nh .Do c th hiu tgi l gi c ca mt n v tin t mt c biu hin bng s lngn v tin t ca nc khc hay l bng s lng ngoi t nhn c

    khi i mt n v ni t hoc bng s lng ni t nhn c khi imt n v ngoi t .Cc nc c gi tr ng ni t thp hn gi trngoi t thng s dng cch th hai .Chng hn Vit Nam ngi tathng ni n s lng ng Vit nam nhn c khi i mt ngUSD ,DEM hay mt FFR Trong thc t ,cch s dng t gi nhvy thun li hn .Tuy nhin trong nghin cu l thuyt th cch nhngha th nht thun li hn

    T gi hi oi cn c nh ngha kha cnh khc , l quan hso snh gia hai tin t ca hai nc vi nhau . Mt ng tin hay mt

    lng ng tin no i c bao nhiu ng tin khc c gi lt l gi c trao i gia cc ng tin vi nhau hay gi tt l t gihi oi hay ngn gn l t gi .Nh vy ,trn bnh din quc t ,cth hiu mt cch tng qut : t gi hi oi l t l gia gi tr cacc ng tin so vi nhau .

    T gi dng biu hin v so snh nhng quan h v mt gi c cacc ng tin cc nc khc nhau . C hai loi gi : gi trong nc

    3

  • 8/3/2019 18 (ty gia hoi doai)

    4/33

    T gi hi oi

    (gi quc gia ) phn nh nhng iu kin c th ca sn xut trongmt nc ring bit ,v gi ngoi thng ( gi quc t ) phn nhnhng iu kn sn xut trn phm vi th gii . Do phm vi ,iukin sn xut c th trong mi nc v trn phm vi th gii khcnhau nn hng ho c hai loi gi : gi quc gia v gi quc t . Gi trquc gia c biu hin di hnh thc gi c trong nc bng n vtin t ca nc . Gi tr quc t biu hin qua gi c quc t bngcc ngoi t trn th trng th gii .Tin t l vt ngang gi chungca ton b khi lng hng ho v dch v trong nc . V vy trongsc mua ca ng tin c phn nh y cc quan h ti sn xuttrong nc ,hay ni cch khc ,sc mua ca mt ng tin do mcgi c ca ton b cc loi hng ho dch v trong nc quytnh.T gi th hin s tng quan gia mt bng gi trong nc vgi th gii . Do s khc nhau gia hai loi gi c trong nc v gi c

    th gii m tin t va lm thc o gi tr quc gia va lm thco gi tr quc t. Trong cc hot ng kinh t i ngoi khi tnh nvn hiu qu kinh t ,th phI thng xuyn so snh i chiu haihnh thc gi c vi nhau : gi quc gia v gi quc t . Mun th phichuyn t ng tin ny sang ng tin khc , phi so snh gi trng tin trong nc vi ngoi t thng qua cng c t gi .T gidng tnh ton v thanh ton xut , nhp khu ( khng dng nnh gi hng ho sn xut trong nc ) . T gi hng xut khu llng tin trong nc cn thit mua mt lng hng xut khutng ong vi mt n v ngoi t .T gi hng nhp khu l slng tin trong nc thu c khi bn mt lng vng nhp khu cgi tr mt n v ngoi t.

    T gi l t l so snh gia cc ng tin vi nhau . Do mun sosnh gi tr gia cc ng tin vi nhau ,cn phi c vt ngang gichung lm bn v so snh .Tin t l vt ngang gi chung biuhin gi tr ca cc hng ho ,nhng gi y n lt cn so snh gic gia cc ng tin vi nhau li phi tm mt vt ngang gi chunglm bn v so snh.

    1.2 Cc loi t gi thng dng trn th trng nhn bit c tc ng ca t gi hi oi i vi cc hot ng cann kinh t ni chung ,hot ng xut nhp khu ni ring ,ngi ta thng

    phn loi t gi theo cc tiu thc sau y :

    *da trn tiu thc l i tng qun l :

    4

  • 8/3/2019 18 (ty gia hoi doai)

    5/33

    T gi hi oi

    T gi chnh thc : y l loi t gi c bit dn nhiu nht v l t gic nu trn cc phng tin thng tin i chng do ngn hng cng bchnh thc trn th trng lm c s tham chiu cho cc hot ng giaodch , kinh doanh ,thng k

    T gi th trng : t gi c hnh thnh thng qua cc giao dch c thca cc thnh vin th trng .

    T gi danh ngha : l t l gia gi tr ca cc ng tin so vi nhau,ng ny i c bao nhiu ng kia .

    T gi thc: l t gi phn nh tng quan gi c hng ho ca hai ncc tnh theo mt trong hai loi tin ca hai nc hoc l gi tr tnh

    bng cng mt ng tin ca hng xut khu so vi gi hng nhpkhu..v.v..

    *da trn k thut giao dch : c bn c hai loi t gi :

    T gi mua/bn trao ngay, ko theo vic thay i ngay cc khon tin

    T gi mua/bn k hn ,ko theo vic trao i cc khon tin vo mt ngytng lai xc nh.

    Bn cnh ,trong qu trnh theo di hot ng kinh doanh ca ngnhng ,ngi ta cn a ra cc khi nim t gi :

    T gi in hi : tc l t gi chuyn ngoi hi bng in ,thng cnim yt ti ngn hng . T gi in hi l t gi c s xc nh cc loit gi khc.

    T gi th hi : l t gi chuyn ngoi hi bng th .

    T gi ca sec v hi phiu tr tin ngay : c mua v bn theo mt tgi m c s xc nh n bng t gi in hi tr i s tin li ca gi trton b ca sec v hi phiu pht sinh theo s ngy cn thit ca bu in chuyn sec t nc ny sang nc khc v theo s ngy k t lc ngn hng

    bn hi phiu n lc hi phiu c tr tin .

    T gi hi phiu c k hn bng t gi in hi tr i s tin li pht sinhtnh t lc ngan hng bn hi phiu n lc hi phiu c tr tin .Thi

    hn ny thng l bng thi hn tr tin ghi trn hi phiu cng vi thi gianchuyn t hi phiu t ngn hng bn hi phiu n ngn hng ngnghip ca n nc ca con n hi phiu .Thng thng li sut c tnhtheo mc li sut ca nc m ng tin c ghi trn hi phiu.

    1.3 Vai tr ca t gi hi oi trong nn kinh t m .

    5

  • 8/3/2019 18 (ty gia hoi doai)

    6/33

    T gi hi oi

    i vi tng quc gia hay nhm quc gia ( nu c s lin kt v c ngtin chung ) th t gi hi oi m h quan tm hng u chnh l t gi giang tin ca chnh quc gia ,hay nhm cc quc gia (ng ni t) vicc ng tin ca cc quc gia khc ( cc ng ngoi t) T gi gi vai trquan trng i vi mi nn kinh t.S vn ng ca n c tc ng su scmnh m ti mc tiu,chnh sch kinh t v m ca mi quc gia th hintrn hai im c bn sau :

    Th nht,TGH v ngoi thng:T gi gia ng ni t v ngoi t lquan trng i vi mi quc gia v trc tin n tc ng trc tip ti gi chng ho xut nhp khu ca chnh quc gia .Khi ng tin ca mt qucgia tng gi(Tng tr gi so vi ng tin khc)th hng ho nc ncngoi tr thnh t hn v hng ho nc ngoi ti nc tr nn rhn.Ngc li khi ng tin mt nc st gi,hng ho ca nc ti ncngoi tr nn r hn trong khi hng ho nc ngoi ti nc tr nn thn(cc yu t khc khng i).T gi tc ng n hot ng xut nhpkhu v vy n tc ng ti cn cn thanh ton quc t,gy ra thm ht hocthng d cn cn.

    Th hai,TGH v sn lng, cng n vic lm, lm pht.T gi hi oikhng ch quan trng l v tc ng n ngoi thng ,m thng qua tgi s c tc ng n cc kha cnh khc ca nn kinh t nh mt bng gic trong nc ,lm pht kh nng sn xut , cng n vic lm hay thtnghip

    Vi mc t gi hi oi 1USD =10500VND ca nm 1994 thp hn mc1USD = 13500VND ca nm 1998 ,tc tin Vit Nam st gi v nugi nh mt bng gi th gii khng i ,th khng ch c xe con khi nhpkhu tnh thnh tin Vit Nam tng gi m cn lm tt c cc sn phm nhpkhu u ri vo tnh trng tng t v trong c c nguyn vt liu ,mymc cho sn xut . Nu cc yu t khc trong nn kinh t l khng i,thiu ny tt yu s lm mt bng gi c trong nc tng ln . Nu t gi hioi tip tc c s gia tng lin tc qua cc nm ( ng ni t Vit Nam lintc mt gi ) c ngha lm pht tng . Nhng bn cnh , i vi lnhvc sn xut ch yu da trn ngun lc trong nc ,th s tng gi ca hng

    nhp khu s gip tng kh nng cnh tranh cho cc lnh vc ny , gip phttrin sn xut v t c th to thm cng n vic lm , gim thtnghip ,sn lng quc gia c th tng ln . Ngc li , nu cc yu t khckhng i th lm pht s gim ,kh nng cnh tranh ca cc lnh vc trongnc cng c xu hng gim ,sn lng quc gia c th gim ,tht nghipca nn kinh t c th tng ln nu t g hi oi gim xung ( USDgim gi hay VND tng gi )

    6

  • 8/3/2019 18 (ty gia hoi doai)

    7/33

    T gi hi oi

    1.4 Nhng nhn t tc ng ti t gi:

    V di hn c 4 nhn t tc ng ti t gi :Nng sut lao ng,mc gi ctng i th trng trong nc,thu quan v hn mc nhp khu,a thchhng ni so vi hng ngoi.

    -Nng sut lao ng(NSL)trong nc ng mt vai tr quan trngtrong vic nh hng n t gi hi oi ca ng ni t.NSLtrong nctng ln tng i so vi nc ngoi, ng ngha vi vic cc nh kinh doanc th h gi thnh sn phm,dich v ca mnh tng i so vi hng ngoinhp,dn n s gia tng mc cu ca hng ni da so vi hng ngoinhp,lm cho hng ni a vn bn tt khi gi ng ni t tngln(TGH)gim xung v ngc li. Thc t trn th trng th giiTGHca ng tin ph thuc rt khng kht vo NSL tng i ca nc.Mt nn kinh t pht trin c NSL cao trong thi k no thng s

    nh hng trc tip n s tng gi ca ng tin nc .-Mc gi tng i th trng trong nc l nhn t quan trng nh

    hng trc tip nTGH.Theo thuyt mc gi c tng i,khi mc gi chng ni a tng tng i so vi hng ngoi nhp th cu ca hng ni as gimung v ng ni a c xu hng gim gi cho hng ni bnc tt hn v ngc li n s lm ng ni t c xu hng tng gi,bi vhng ni e vn bn tt ngay c vi gi tr cao hn ca ng ni t.

    -Thu quan v hn mc nhp lhu l nhng cng c kinh t m chnhph dng iu tit v hn ch nhp khu.Chnh cng c ny nhiu hay t

    tc ng v lm tng gi cca hng ngoi nhp,lm gim tng i nhucu vi hng nhp khu, gp phn bo h v khuyn khch tiu dng hngsn xut trong nc.Nhng cng c m nh nc dng hn ch nhpkhu s nh hng v lm cho t gi hi oi ca ng ni t c xu hnggim v lu di.

    -a thch hng ni so vi hng ngoi. Nu s ham thch ca nginc ngoi v mt hng trong nc tng ln th cu v hng ni s tng lnlm ng ni t tng gi,bi hng ni a vn bn c nhiu ngay c vigi cao hn ca ng ni t.Cu i vi hng xut ca mt nc tng ln

    lm cho ng tin nc gim gi.1.5 Tm quan trng ca t gi.

    Bt k mt quc gia no cng lun lun tm cch t c hai mctiu ln ca nn kinh t : l mc tiu cn bng ngoi (cn bng ngoithng) v mc tiu cn bng ni(cn bng sn lng,cng n vic lm vlm pht)

    7

  • 8/3/2019 18 (ty gia hoi doai)

    8/33

    T gi hi oi

    Ta bit rng, t gi tc ng n gi c tng i ca hng ho trongnc v hng ho nc ngoi . Khi ng tin ca mt nc tng gi ( Tnggi tr so vi ng tin khc ) th hng ho nc ti nc ngoi tr ln thn v hng ho nc ngoi tr ln r hn(gi ni a ti hai nc ginguyn ) . Ngc li, khi ng tin ca mt nc st gi , hng ho nc ti nc ngoi tr ln r hn trong khi hng ho nc ngoi ti nc trln t hn.

    T t gi nh hng ti qu trnh sn xut v xut nhp khu cacc quc gia v tr thnh yu t chnh nh hng ti vic thc hin 2 mctiu ln ca nn kinh t . iu ny c th nhn thy mt cch r rng khixem xt nn kinh t Vit Nam. Hin nay,ng VND ang c coi l tnggi tng i so vi cc ng tin trong khu vc ( do ng tin ca cc ncny gim gi so vi ng USD ) nn gi c ca hng Vit Nam trn thtrng quc t ang cao hn so vi hng ho cng chng loi ca cc nctrong khu vc dn n b cnh tranh mt cch gay gt v thc t l tng kimngch xut khu ca nc ta trong nm 2000 v my thng u nm 2001 lkhng tng m c tng th cng ch tng mt lng nh.

    2.Chnh sch t gi hi oi v nhng tin , mc tiu cho vic hochnh chnh sch t gi hi oi.

    2.1 Chnh sch t gi hi oi .

    2.1.1 Khi nim:

    Chnh sch TGH l mt h thng cc cng c dng tc ng ticung cu ngoi t trn th trng t gip iu chnh t gi hi oi nhmt ti nhng mc tiu cn thit.

    V c bn , chnh sch t gi hi oi tp trung ch trng vo hai vn ln l : vn la chn ch ( h thng ) t gi hi oi ( c ch vn ngca t gi hi oi ) v vn iu chnh t gi hi oi .

    2.1.2 Mc tiu ca chnh sch t gi hi oi

    Trong nn kinh t m ng c hoch nh chnh sch l nhng mc tiucn i bn trong v bn ngoi .Trong khi t gi hi oi li l mt yu tc kh nng nh hng trc tip n nhng cn i ny nn vic hoch nhnhng chnh sch t gi phi trc tip nhm n hai mc tiu ny.

    Trn y l hai nhm mc tiu c bn m chnh sch t gi cui cngphi hng n .Tuy nhin trong giai on nht nh no , chnh sch tgi cng c thm nhng mc tiu c th nh : thng xuyn xc lp v duy

    8

  • 8/3/2019 18 (ty gia hoi doai)

    9/33

    T gi hi oi

    tr mc t gi cn bng , duy tr v bo v gi tr ng ni t, tin ti thchin y chc nng ca ng tin ( bao gm vic thc hin kh nngchuyn i ca ng tin) ,gia tng d tr ngoi t..

    By gi s ln lt xem xt hai mc tiu : cn bng ni v cn bng

    ngoi.*Mc tiu cn bng ni : L trng thi cc ngun lc ca mt quc

    gia c s dng y , th hin s ton dng nhn cng v mc gi cn nh. Mc gi bin ng bt ng c tc ng xu n cc khon tn dngv u t. Chnh ph cn ngn chn cc t ln hay xung pht trin tngt ca tng cu duy tr mt mc gi c n nh, c th d kin trcc. V vy, t gi hi oi c xem nh l mt cng c c lc, h trhiu qu cho Chnh ph trong vic iu chnh gi c, c bit l trong nnkinh t, xu th hi nhp quc t nh hin nay.

    *Mc tiu cn bng ngoi : Khi nim "cn bng ngoi" kh xc nhhn nhiu so vi "cn bng ni", n ch yu l s cn i trong "ti khonvng lai". Trn thc t ngi ta khng th xc nh c "ti khon vnglai" nn cn bng, thm ht hay thng d bao nhiu ch c th thng nhtrng: khng nn c mt s thm ht hay thng d qu ln m thi. Tuthuc vo iu kin kinh t, chnh tr x hi ca mt quc gia m Chnh ph

    phi c cch iu chnh t gi hi oi ca h cho ph hp, hiu qu, chyu tc ng vo cc hot ng xut nhp khu v u t xuyn quc gia.

    2.1.3 Cc cng c ca chnh sch t gi hi oi.

    -Phng php li sut chit khu : y l phng php thng sdng iu chnh t gi hi oi trn th trng.Vi phng php ny, khit gi hi oi t n mc bo ng cn phi can thip th NHT nng caoli sut chit khu . Do li sut chit khu tng nn li sut trn th trngcng tng ln . Kt qu l vn vay ngn hn trn th trng th gii s dnvo thu li sut cao hn . Nh th m s cng thng v nhu cu v ngoit s bt i , lm cho t gi khng c c hi tng na. Li sut do quan hcung cu ca vn vay quyt nh . Cn t gi th do quan h cung cu vngoi t quyt nh . iu ny c ngha l nhng yu t hnh thnh t gi

    v li sut l khng ging nhau , do vy m bin ng ca li sut khngnht thit ko theo s bin ng ca t gi.

    -Cc nghip v ca th trng hi oi : Thng qua cc nghip vmua bn ngoi t iu chnh t gi hi oi l mt trong nhng bin phpquan trng nht ca nh nc gi vng n nh sc mua ca ng tinquc gia . y l bin php trc tip tc ng vo t gi hi oi . Vic mua

    bn ngoi t c thc hin trn nguyn tc din bin gi c ngoi t trn th

    9

  • 8/3/2019 18 (ty gia hoi doai)

    10/33

    T gi hi oi

    trng v can thip mang tnh cht ch quan ca nh nc . Vic canthip ny phi l hnh ng c cn nhc, tnh ton nhng nhn t thc ticng nh chiu hng pht trin trong tng lai ca kinh t, th trng tint v gi c.

    -Qu d tr bnh n hi oi : Ngun vn hnh thnh qu d trbnh n hi oi thng l : pht hnh tri khon kho bc bng tin qucgia . Khi ngoi t vo nhiu,th s dng qu ny mua nhm hn ch mc mt gi ca ng ngoi t .Ngc li , trong trng hp vn vay chy ranc ngoi qu bnh n hi oi tung ngoi t ra bn v tip tc mua cc trikhon pht hnh ngn chn gi ngoi t tng .Theo phng php ny ,khi cn cn thanh ton quc t b thm ht , qu bnh n hi oi s avng ra bn thu ngoi t v cn bng cn cn thanh ton , khi ngoi t vnhiu , qu s tung vng ra bn thu v ng tin quc gia thu ngoi tnhm duy tr s n nh t gi hi oi.

    2.2 La chn ch TGH

    2.2.1 Cc ch t gi hi oi

    2.2.1.1Ch t gi hi oi c nh

    2.2.1.1.1 Ch ng gi vng (1880 - 1932):

    Sau mt qu trnh pht trin lu di, tin thng nht t cc dng s khaithnh hai loi: vng v bc sau c nh vng. Ch bn v vng l ch , vng ng vai tr l vt ngang gi chung, ch c tin c bng vng

    hoc du hiu ca n mi c th i ly n. Theo , ng tin ca cc ncc i trc tip ra vng, t gi hi oi c hnh thnh trn c s so snhhm lng vng ca cc ng tin, s so snh c gi l ngang gi vng(gold parity).

    V d: 1 GBP = 5 USD c ngha l: 1GBP c cha "mt hm lng vng"tng ng vi 5 ln hm lng vng ca 1 USD. Ni cch khc, nganggi vng ca GBP so vi USD l: GBP/USD = 5.

    Trong ch bn v vng, khi vic c tin vng , i tin ra vng vxut nhp khu vng c thc hin t do th t gi hi oi tch khi ngang

    gi vng l rt t v n b gii hn bi cc im vng. Thc hin xut nhpkhu vng s quay quanh "im vng". Gii hn ln xung ca t gi hioi l ngang gi vng cng (hoc tr) chi ph vn chuyn vng gia ccnc hu quan. im cao nht ca t gi hi oi gi l "im xut vng" vvt qu gii hn ny, vng bt u "chy ra khi nc". im thp nhtca t gi hi oi l "im nhp vng" v xung di gii hn ny, vng btu "chy vo trong nc".

    10

  • 8/3/2019 18 (ty gia hoi doai)

    11/33

    T gi hi oi

    Nh c c im trn, ch bn v vng c tnh n nh cao, tin tkhng b mt gi, t gi t bin ng, cn cn thng mi t ng cn bng.Ch ny c kh nng t iu tit khi lng tin t trong lu thng mkhng cn n s can thip ca Nh nc, do n c tc ng tch cc ivi nn kinh t t bn ch ngha trong giai on u pht trin. y cng lthi k pht trin rc r ca thng mi quc t.

    Tuy nhin ch bn v vng tn ti khng lu, n 1914 n sp do hnglot cc nguyn nhn sau:

    - Do xu th pht trin kinh t th gii khng ng u khin cho mt snc cng nghip pht trin ngy cng giu ln, d tr vng ln do xutkhu c nhiu hng ho. Cn cc nc km pht trin kho vng ngycng cn kit do phi nhp khu hng ho. Do , th gii c chia thnhhai khi: cc nc kinh t pht trin v cc nc kinh t km pht trin.

    - Lm hnh vic pht hnh tin vng, cc Chnh ph chi tiu qu ln dnn vic d tr vng trong kho nh nc khng m bo cho vic itin ph hiu ra tin vng, lm cho cng chng c tm l s dng tin phhiu v ct tin vng i. Ai c vng khng c tin vng na m dng ily tin ph hiu. Dn n tin ph hiu c l thng rng ri trn c sngang gi vng. Cc nc kinh t pht trin c ng tin c coi l tin chcht. Cc nc kinh t km pht trin c ng tin c coi l tin phthuc. Tin ph thuc n vi tin ch cht s n c vi vng. V chtiu tin ph hiu nn cc nc ln pht hnh mt lng tin ph hiu ln

    thao tng kinh t, chnh tr, v vt ca ci, ti nguyn, xm chim thuca cc nc km pht trin. Khi lng tin ph hiu trong lu thng quln th n tr li i ly tin vng s khng c lng vng ln ctin vng na.

    Mt khc, trc i chin th gii I, chnh ph cc nc chy ua v trang timg mi cch v vt vng, v th lng vng trong lu thng gim mnh,cc du hiu tin t, ting giy tng ln, n khi chin tranh th gii nm1914 bng n, ch bn v vng tan v. Cc nc bt u p dng cc hnhthc bin tng ca ngang gi vng l ch bn v vng thoi v ch bnv vng hi oi. Cc ch ny khng c tnh cht n nh nh ch bnv tin vng trc nm 1914. n nm 1923, Anh ku gi cc nc thchin li ch bn v vng nhng khng nc no tham gia. Nm 1925,Anh n phng thc hin li ch bn v vng, cc nc cng nhau phgi ng tin ca mnh mua GBP, i ly vng gy nn nn chy mu vng Anh. Nm 1931, Anh buc phi xo b ch ng gi vng - bng Anh.

    11

  • 8/3/2019 18 (ty gia hoi doai)

    12/33

    T gi hi oi

    n cuc khng hong kinh t th gii nm 1929 - 1933 nh du s sp hon ton ca ch bn v vng di mi hnh thc v iu cng cngha l nh du s kt thc ca thi k t gi hi oi n nh v sc muaca ng tin c gi vng.

    2.2.1.1.2. Ch t gi c nh theo tho c Bretton Woods (1946 - 1971)Nhm n nh li s pht trin thng mi quc t v thit lp mt trt

    t th gii mi sau th chin th hai, M, Anh v 42 nc ng minh hphi ngh ti Bretton Woods (M) thng 7/1944 bn bc xy dng hthng tin t v thanh ton chung. Hi ngh c nh gi l hi ngh thnhcng nht th k. Ti y 56 nc k tn hip nh chp nhn thnh lp Qutin t quc t (IMF), Ngn hng Th gii (WB) v mt ch t gi hioi mi. Theo ch ny, cc nc cam kt duy tr gi tr ng tin camnh theo ng USD hoc theo ni dung vng trong phm vi bin ng

    khng qu 1% t gi ng k chnh thc ti qu. Nu cc nc t thay it gi m khng c s ng ca IMF th s b pht cm vn. NHTW ccnc phi can thip vo th trng tin t nc mnh gi cho t gi ncmnh khng thay i bng cch mua bn ng USD. iu ny cng c nghal cc nc phi cng nhau bo v gi tr cho ng USD. i li, M camkt n nh gi vng mc 35USD/ounce vng ( bin ng gi c khngqu 24 cent/ounce). USD l ng tin ch cht s 1 vi tiu chun gi c1USD = 0,88714 gram vng.

    V d: Trn c s so snh hm lng vng: 1USD = 5,55 FRF th NHTW

    Php phi duy tr t gi mc 1USD = 5,4945 FRF (5,55*99%) n 1USD= 5,6055 FRF (5,5*101%).

    Trong thi k u c 1USD giy pht hnh ra c t 4 n 8 USDvng bo m. Lng vng m bo s nh vy nn c th gii t bnch lo c vng i ly USD m mua hng M ch khng quan tm nvic USD c i ly vng c khng. Chnh v vy, cc nc c xu hngchuyn i t d tr vng sang d tr USD tit kim chi ph. USD trthnh ti sn d tr quc t ca cc nc v M cam kt vi cc NHTW rngs chuyn i khng hn ch USD ra vng. Cc nc ngy cng m rng

    thng mi vi M, gia tng d tr USD ca h, khin cho sc ht USD rangoi ngy cng tng. Tng khi lng USD trn ton th gii vo cui nm1944l 28,5 t USD, th n cui nm 1968 ln n gn 100 t USD.Trong 25 nm c quyn pht hnh tin t, M li dng ng USD thuht ca ci cc ni trn th gii v tay mnh. Hng trm t USD c thlang thang i khp cc nc m khng c g bo m, gy ra lm pht USD.

    12

  • 8/3/2019 18 (ty gia hoi doai)

    13/33

    T gi hi oi

    Ch Bretton Woods ngy cng bc l nhng hn ch m bn thn nkhng t khc phc c:

    - D tr khng tng xng: Do quy m thng mi quc t ngy cng tnggn lin vi nhng dng vn ng tin t ln, i hi cc NHTW phi mua

    v bn khi lng ln ng USD duy tr t gi hi oi tho thun. Vdi hn, mt s ngn hng nhn thy d tr USD v vng ca mnh khng p ng nhu cu trn.

    - Cc cuc khng hong c nguyn nhn u c: Khi c s thay i v mcgi c tng i gia cc ng tin lm cho mt s ng tin c nh giqu cao hoc qu thp. V t gi l lun c nh, vic cc nh u c mua,

    bn lng tin ln khin cho NHTW phi chi tiu nhng lng ngoi t ln c gng duy tr t gi nh theo tho c cho n khi n c thayi.

    - Sc p t tng quan thc t gia cc ng tin: S tng trng khc nhauv xut nhp khu cng nh t l lm pht rt chnh lch gia cc nc vhng lot cc nhn t tc ng khc lm cho c s thay i tng i vgi tr tng i gia cc ng tin xt v di hn. V vy, mt s nc xin thay i li t gi, gy sc p cho t gi c nh.

    Vo nhng nm 60, bi cnh kinh t x hi c nhiu thay i, khoa hc kthut pht trin lm cho cc nc phc hi kinh t, th gii chia lm 3 cc:M, Nht v Ty u. Do , cc nc xut khu hng ho sang M vM tr thnh nc nhp siu. V pha mnh, hng ho M khng cn sc

    hp dn nh trc lm cho cn cn thng mi M thng xuyn thm ht,d tr vng ngy cng gim, n nc ngoi tng, USD mt gi nghimtrng. Thm vo M sa ly vo cuc chin tranh Vit Nam v mt snc khc khin chnh ph M chi tiu ngy cng nhiu tin. Cc nckhng hong lng tin vi USD, chuyn i USD d tr ra vng, lm chod tr vng ca M gim st nhanh chng. Trc nhng din bin phc tpca tnh hnh trong nc v th gii, tng thng M Nixon sau 2 ln tuyn

    b ph gi: Ln 1(thng8/1971) 1USD = 0,81gram vng rng v 42 USD =1ounce vng, ln 2 (thng 3/1973) 1USD = 0,7369 gram vng rng v 45USD = 1 ounce vng. ng USD b ph gi (-10%) th ch t gi hi oic nh Bretton Woods hon ton sp .

    2.2.1.1.3. Nhn nh chung v ch t gi c nh:

    y l ch t gi hi oi m Nh nc, c th l NHTWtuyn b s duy tr t gi gia ng tin ca quc gia mnh vi mt hoc mts ng tin no mt mc nht nh. y, NHTW ng vai tr

    13

  • 8/3/2019 18 (ty gia hoi doai)

    14/33

    T gi hi oi

    iu tit lng d cu hoc d cung v ngoi t gi t gi hi oi cnh bng cch bn ra hoc mua vo s d .

    - u im ca ch t gi c nh:

    + Thc y thng mi v u t quc t v n mang li mt mi trng n

    nh, thun li, t ri ro cho cc hot ng kinh doanh.+ Buc cc chnh ph phi hoch nh v thc thi cc chnh sch v m.

    + Thc y cc hot ng hp tc quc t nhm trnh nhng xung t vmc tiu chnh sch v nhng bin ng v t gi.

    - Hn ch ca ch t gi c nh:

    + Thng chu sc p ln mi khi xy ra cc cn sc t bn ngoi hoc tthi trng hng ho trong nc, bi khi mc chnh lch thc t qu lnv gi tr gia ni t v ngoi t s dn n ph v mc cn bng t gi.

    + Ch t gi c nh lm mt tnh ch ng ca chnh sch tin t, khincho NHTW gp kh khn trong vic thay i lng tin cung ng.

    + c bit, n lm cho cc quc gia d ri vo tnh trng "nhp khu lmpht" khng mong mun.

    2.2.1.2. Ch t gi th ni (t nm 1973 n nay):

    Sau tht bi ca h thng t gi hi oi Bretton Woods, vo thng7/1976, ti hi ngh Jamaica, cc thnh vin ca IMF thng nht a ranhng quy nh mi cho h thng tin t quc t. l "t gi linh hot"

    hay "t gi th ni" c cc thnh vin IMF chp nhn. Theo ch mi,t gi c xc nh v vn ng mt cch t do theo quy lut th trng mc th l quy lut cung - cu ngoi t. NHTW cc nc khng c bt k mttuyn b hay cam kt no v ch o, iu hnh t gi.

    - u im ca ch t gi th ni:

    + Gip cn cn thanh ton cn bng: Gi s mt nc no c cn cnvng lai thm ht khin ni t gim gi. iu thc y xut khu, hn chnhp khu cho n khi cn cn thanh ton tr nn cn bng.

    + m bo tnh c lp ca chnh sch tin t.+ Gp phn n nh kinh t, trnh c nhng c sc bt li t bn ngoi, vkhi gi c nc ngoi tng s lm cho t gi t iu chnh theo c ch PPP ngn nga cc tc ng ngoi lai.

    -Nhc im:

    14

  • 8/3/2019 18 (ty gia hoi doai)

    15/33

    T gi hi oi

    + L nguyn nhn gy nn s bt n do cc hot ng u c lm mo m,sai lch th trng, c kh nng gy nn lm pht cao v tng n nc ngoi.

    + Hn ch cc hot ng u t v tn dng do tm l lo s s bin ngtheo hng bt li ca t gi.

    Khi mi ra i, ch t gi th ni t do c cho l phng thc huhiu vn nng cho s pht trin ca nn kinh t. Tuy nhin, thc t chngminh rng, cng th ni t gi th s pht trin kinh t cng km n nh. Bil, bin ng ca t gi rt phc tp, chu tc ng ca nhiu nhn t kinh t,chnh tr, tm l, x hi... c bit l nn u c. Trn thc t th li khngc th trng thun tu nn khng th c mt ch t gi th ni honton. S can thip ca Chnh ph vo th trng ngoi hi lm cho t gihi oi c nhng din bin thun li hn nn ch t gi th ni c qunl ngy cng c nhiu quc gia la chn c bit l cc nc ang pht

    trin.2.2.1.3. Ch t gi th ni c qun l (bn th ni):

    y l ch t gi hi oi c s can thip ca hai ch c nh v thni. , t gi c xc nh v hot ng theo quy lut th trng, chnh

    ph ch can thip khi c nhng bin ng mnh vt qu mc cho php.

    C 3 kiu can thip ca chnh ph:

    - Kiu can thip vng mc tiu: Chnh ph quy nh t gi ti a, ti thiuv s can thip nu t gi vt qu cc gii hn .

    - Kiu can thip t gi chnh thc kt hp vi bin dao ng: T gichnh thc c vai tr dn ng, chnh ph s thay i bin dao ng cho

    ph hp vi tng thi k.

    - Kiu t gi eo bm: Chnh ph ly t gi ng ca ngy hm trc lm tgi m ca ngy hm sau v cho php t gi dao ng vi bin hp.

    Hin nay, ch t gi "bn th ni" hay "c nh b trn" c nhiu tnhu vit hn v c nhiu nc s dng, c bit l cc nc ang phttrin. Tuy nhin, cu hi t ra l "th ni" hay "b trn" mc baonhiu nn gn vi th ni hay gn vi c nh hn? bin dao ng l baonhiu? Rt kh a ra mt cu tr li chung cho mi quc gia m phitu thuc vo iu kin thc tin v mc tiu ca tng quc gia theo ui.

    Nhn chung, i vi cc nc kinh t ang pht trin trong c Vit Nam,vi mt h thng cng c ti chnh cn nhiu yu km, s phi hp gia ccchnh sch cn thiu ng b, ng tin yu v d tr ngoi t cn hn hpth t gi hi oi th ni c qun l t ra l mt chnh sch hp l nht.

    15

  • 8/3/2019 18 (ty gia hoi doai)

    16/33

    T gi hi oi

    2.2.2 C s la chn ch t gi hi oi

    Vic la chn ch t gi xoay quanh 2 vn chnh : Mi quan hgia cc nn kinh t quc gia vi c h thng ton cu v mc linh hotca cc chnh sch kinh t trong nc.

    Th nht , la chn ch t gi l la chn h thng m ca hayng ca.Cc phng n la chn h thng t gi thin v hoc t gi cnh hoc t gi linh hot.Mt quc gia la chn t gi c nh tc l chpnhn s rng buc i vi cc chnh sch kinh t quc gia.Cc chnh schkinh t ca quc gia phi ph hp vi duy tr t gi hi oi c nh,v vyvic hoch nh chnh sch i ni tr thnh ngoi sinh v tun th theo thoc t gi.T c th thy rng s la chn ny ngang vi vic p t ccrng buc quc t vo cc chnh sch kinh t quc gia.Ni rng hn, lachn c ch t gi c nh tng ng vi la chn mt h thng m

    ca,trong lun c s tng tc gia cc nhn t quc gia v c h thngth gii.Ngc li,phng n t gi linh hot, v nguyn tc khng chpnhn mt s rng buc no vo cc chnh sch kinh t i ni.Cc chnhsch c tc ng g i na th s giao ng t gi s gi chng ch gy nhhng trong phm vi quc gia.V tng ng vi iu ,kt qu ca ccchnh sch kinh t nc ngoi d th no i chng na th iu chnh t gis gi chng ngoi phm vi quc gia.Thc t, la chn ny gi cho chnhsch quc gia khng b rng buc quc t.Ni rng hn,la chn c ch hioi linh hot s tach ri nn kinh t quc gia khi mi trng quc t.

    Th hai, chng ta cn quan tm n mc linh hot ca cc chnhsch kinh t i ni.Mc ny khc nhau r rng gia vic la chn nttrong hai loi ch t gi.V t gi c nh th hin s cam kt p t ccrng buc i vi cc chnh sch kinh t quc gia, c ngha rng khng ththeo ui cc chnh sch kinh t i ni mt cch c lp.Ngc li,t gilinh hot l mt cng c c th s dng gi cho cc hot ng kinh t cah thng quc t khng nh hng ti cc chnh sch quc gia.V vy c ththeo ui cc chnh sch quc gia m khng cn quan tm n th gii bnngoi v nh vy c th ca chng l h thng ng.

    Chng 2

    16

  • 8/3/2019 18 (ty gia hoi doai)

    17/33

    T gi hi oi

    S NH HNG CA CHNH SCH T GI HI OITI TC PHT TRIN KINH T CA VIT NAM

    1.S hnh thnh v vn ng ca t gi cng chnh sch TGH tronggiai on trc thng 3/1989 thi k hoch ho , tp trung kinh t.

    Nm 1950 c coi nh l mt ci mc khi m Trung Quc , Lin Xv cc nc ch ngha x hi ng u thit lp quan h ngoi giao vi Vit

    Nam , t nn mng u tin cho vic hnh thnh cc quan h kinh t -thng mi gia Vit Nam v cc nc.Trong hai nm lin tip,1952-1953,Vit Nam ln lt k hip nh thng mi v ngh nh th mu dchtiu nghch vi Trung Quc.T ngy 25 thng 11 nm 1955, t gi chnh

    thc c quy nh gia ng Vit Nam(VND) v nhn dn t TrungQuc(CNY) l 1 CNY=1470 VND. T gi gi ny c xc nh da trnvic so snh gi bn l ca 34 mt hng tiu dng ti mt s tnh ln ca hainc. Vo thi im ny, t gi Rp ca Lin X (SUR) v nhn dn t caTrung Quc (CNY) l 1 CNY = 2SUR. T ,t gi tnh cho tm thi giang Vit Nam v Rup ca Lin X l 1 SUR = 735VND.Sau t i tinvo u nm 1959 (1 ng Vit Nam mi bng 1000 ng Vit Nam c)cng c nhng iu chnh t gi tng ng vi s thay i mnh gi cang tin (1SUR = 0,735VND). n u nm 1961 t gi gia ng Vit

    Nam v Rup ca Lin X c iu chnh li l 1SUR=3,27VND,do hmlng vng trong ng Rup c iu chnh tng 4,44 ln.

    Nm 1977, cc nc x hi ch ngha tho thun thanh ton vi nhau bngtin Rup chuyn nhng ( l ng tin ghi s dng trong thanh ton mudch gia cc nc trong khi vi t gi c quy nh sao cho ti khongia cc bn sau khi trao i ngoi thng theo khi lng c ghitrong hip nh k kt vo u nm th cui nm s d phi bng zero ) chm lng vng quy nh l 0,98712 gam trn mi ng Rup chuynnhng. Bn cnh t gi Nh nc cn s dng t gi kt ton ni b1SUR=5,64VND , c hnh thnh t nm 1958 v c xc nh trn c sso snh gi c hng ho xut khu ca Vit Nam bng ng Rup nhn dn tvi gi hng ho bng ng Vit Nam trong 3 nm 1955, 1956, 1957. Tgi kt ton ni b ny dng thanh ton gia cc t chc v n v kinh t

    Nh nc c thu chi ngoi t vi ngn hng, tnh thu chi vi cc i tcngoi thng. T gi kt ton ni b ny c xc nh c nh cho n tnnm 1986 mi c iu chnh li l 1SUR=18VND, nm 1987 iu chnh

    17

  • 8/3/2019 18 (ty gia hoi doai)

    18/33

    T gi hi oi

    li l 1SUR=150VND , cui nm 1988 mi c iu chnh li l1SUR=700VND v cho n thng 3 nm 1989 th hu b ch kt ton ni

    b ny. Sau khi bt u c ch trng thu ht vn u t nc ngoi (1985 )th vn lung ngoi t bng Dola M vo Vit Nam phi c tnh n (nht l khi Vit Nam thng qua lut u t nc ngoi vo nm 1987). VTGHD chnh thc gia ng Vit Nam v Dola M c xc nh mtcch ch quan theo t gi hin ti gia ng Vit Nam v ng Rup ( nm1985: 1SUR=18VND v mi tng quan Dola-Rup xem nh tng ng1:1.Do , TGHD chnh thc gia ng Vit Nam v Dola M vo nm1985 l 1USD=18VND ) . Cng bt u t nm ny, th trng ngoi t chen m ch yu l th trng Dola M bt u bt pht mt cch mnh mv s tr lc ca ba dng chy l: dng kiu hi ca kiu bo v thay thdn cho nhng kin hng qu biu m mt phn ng k l di hnh thc

    bt hp php. Nhng lng ln Dola M c ct tr t khi min Nam c

    gii phng bi cc tiu t sn Si Gn c cng bt u c tung ra tnhiu.Th ba, cng vi vic xo b ngn sng cm ch th dng chy hng

    bun lu qua bin gii cng gia tng theo. Mc TGHD trn th trng chen c hnh thnh v vn ng theo nhng tn hiu quy lut th trng c mt s chnh lch ln so vi t gi chnh thc, s bt hp l trong vicxc lp TGHD giai on ny thc cht khng quan trng i vi c nnkinh t ni chung v t gi l mt loi gi c, m bn thn phm tr gi c c

    bn l khng tn ti trong nn kinh t tp trung, bao cp ngoi tr vic cnh hng xu n ngn sch Nh nc.

    Vi vic thc hin t gi kt ton ni b, mc t gi chnh thc thng cnh trong thi gian tng i di v thp hn rt nhiu so vi mc t gitrn th trng.VD:giai on t nm 1985 n 1988, 1 Rup c gi vokhong 1500 VND, 1 Dola c gi vo khong 3000 VND . Trong khi , tgi kt ton ni b trong thanh ton quan h xut nhp khu mc khong1SUR=150VND v 1USD=225VND. T , 1 Rup nhp khu Nh nc

    phi b l mt s tin l 1350 ng v 1 Dola phi b l 2775 ng. Nhvy, nu kim ngch trong nm 1987 l 650 triu SUR-USD , trong khuvc ng Rup l 500 triu v khu vc Dola l 150 triu th s tin phi b lln n 900 t VND . Tnh hnh ny dn n mt thc trng l nhng a

    phng, nhng ngnh ngh no cng xut khu nhiu th ngn sch Nhnc cng phi b l nhiu. Nu b l khng hay chm tr s dn ntnh trng n chng cht ln nhau v thiu vn kinh doanh. Bn cnh , dot gi chnh thc quy nh thp, cc t chc kinh t v c nhn c ngoi tli tm cch khng bn cho ngn hng, cc t chc i din nc ngoi hocc nhn nc ngoi cng hn ch vic chuyn tin vo ti khon ngn

    18

  • 8/3/2019 18 (ty gia hoi doai)

    19/33

    T gi hi oi

    hng chi tiu m thng a hng t nc ngoi vo hay s dng trctip tin mt trn th trng. Thc t ny va gy thit hi v kinh t cho

    Nh nc va lm pht sinh nhng tiu cc trong i sng kinh t x hi,thc y mnh m nhng hot ng phi php v chnh iu ny tc ngngc tr li lm tnh hnh t gi trong th trng cng din bin phc tp.i vi nhp khu, Nh nc thng ng ra phn phi nguyn vt liu,trang thit b, my mc nhp khu cho cc nghnh n v trong nn kinh tvi gi r ( theo t gi chnh thc). Nh vy, cc nghnh, cc n v c

    phn phi hng nhp khu th c chnh lch gi. Do , cch thc xydng v iu hnh t gi cng c ch ngoi thng nh vy c xem lmt trong nhng nguyn nhn c bn dn n nhng thm ht trm trngtrong ngn sch Nh nc giai on ny. Tm li, TGHD c xc lp vvn hnh Vit Nam trong giai on trc thng 3/1989 l mt h thngkh phc tp, c xc lp theo phc v cho k hoch do Nh nc

    quyt nh, khng xut pht t lut thc ti trong nn kinh t trong v ngoinc m hu qu l lm cho vic tnh ton,phn nh thu chi ngn sch Nhnc b sai lch, cng tc iu hnh ngn sch Nh nc gp kh khn, cntr cc quan h kinh t c trong v ngoi nc. y cng l va mt biuhin v cng va l kt qu ca mt nn kinh t k hoch ho tp trung.

    2.S vn ng ca t gi v chnh sch TGH t thng 3/1989 n nay,thi k nn kinh t vn hnh theo c ch th trng vi nh hng xhi ch ngha.

    2.1.Giai on t 1989-1992.

    Giai on ny c th c coi l ci mc quan trng trong pht trinTGH nc ta khi quan h ngoi thng c bao cp vi cc th trngtruyn thng ng u v Lin X(c) b gin on , khin chnh ta phichuyn sang bun bn vi khu vc thanh ton bng dola M.K t c cht gi n nh c thay th dn bng c ch Nh nc iu tit theoquan h th trng. i ti mt chnh sch TGH t ch nh ngy nay,cch qun l ngoi t ni chung , qun l hi oi ni ring tri qua nhngdiu chnh ln.

    Chnh trong giai on ny nn kinh t chu tc ng ca chnh schth ni t gi.T gi hi oi VND/USD bin ng mnh theo xu hng gitr ng dola M tng lin tc km theo cc cn st, cc t bin vi bin rt ln ( T cui nm 1990 tr i ) . nh cao ca mc tng t gi USD lcui nm 1991 . Ngy 4/12/1991 gi dola M trn th trng t nhn ti Hni v Thnh ph H Ch Minh l 14.450 VND/USD . Gi dola trong thng12/1990 tng t 60 n 80% so vi mc gi u nm.

    19

  • 8/3/2019 18 (ty gia hoi doai)

    20/33

    T gi hi oi

    Mc d trong giai on 1989-1992 chnh sch qun l ngoi t caNh Nc c nhiu thay i , nh chuyn t hnh thc qun l theo t gikt ton ni b bnh qun cho tt c cc nhm hng ho v duy tr tng in nh cc t gi ny , hoc nu c thay i th cng ch mc nh nhmn nh h thng gi vt t v xut khu , nhp khu , nn t gi cng b vncch xa mc gi hnh thnh trn th trng.

    Din bin t gi hi oi t nm1989 n nm 1992 khng nhng ninn khong cch gia t gi ca nh nc vi t gi hnh thnh trn thtrng t do m cn phn nh xu hng tng nhanh ca gi tr ng dola c khu vc nh nc ln th trng . Nm 1990,gi tr ng dola vo thiim cui nm tng ti 50% so vi u nm . Mc tng gi USD trong1991 cn cao hn .Tnh trng leo thang ca gi ng dola kch thch tml nm gi ng dola , nhm u c n chnh lch gi . Ngoi t vn khan him li khng c dng cho hot ng xut nhp khu m cn b

    bun bn vng vo gia cc t chc trong nc . Mi c gng qun l ngoit ca chnh ph t em li hiu qu . Giai on ny Ngn hng khng kimsot c lu thng tin t . Trong cc nm 1991-1992 do nh hng ca s v cc mi quan h ngoi thng vi LinX v ng u , nhp khugim st mt cch nghim trng ( nm 1991 l 357.0 triu USD n nm1992 ch cn 91,1 triu USD ). Cc doanh nghip tin hnh nhp khu theohnh thc tr chm v phi chu mt li sut cao do thiu dola , dola thiuli cng thiu dn n cc cn st dola theo chu k vo giai on ny.

    n u nm 1992 Chnh ph c mt s ci cch trong vic iu

    chnh t gi ( nh buc cc doanh nghip c dola phi gi vo ngn hng ,bi b hnh thc quy ng t gi theo nhm hng..) lm cho gi dola bt ugim ( cui nm 1991 t gi VND/USD c lc ln ti 14500 n thng3/1992ch cn 11550 VND/USD v tip tc gim cho n cui nm 1992.

    2.2 Giai on c nh t gi 1993-1996.

    Vo thi im cui nm 1992 , do kt qu s can thip ca Ngn hngNh nc vo th trng ngoi t, t gi dn n nh khin cho lng ngoit u c trong cc doanh nghip c tung ra , hng mnh vo kinh doanhxut nhp khu . ng thi c mt lng ngoi t c chuyn v do ngiVit Nam nc ngoi gi v cho ngi thn tng ln khong 300-400 triuUSD lm cung ngoi t ln hn cu ngoi t v ko theo t gi VND/USDgim mnh. Lnh vc ti chnh - tin t bt u tr ngi. Bn cnh , cngvi vic qun l cc i l thu i ngoi t cn lng lo, s chnh lch lngia TGH th trng chnh thc v th trng ch en dn n vic cci l li dng danh ngha ca Nh nc bun bn trc li, cc ngn hng

    20

  • 8/3/2019 18 (ty gia hoi doai)

    21/33

    T gi hi oi

    khng thu mua c lng ngoi t ng k qua ngun ny. Mt mt tnhtrng ny lm hn ch kh nng kim sot cc lung ngoi t lu hnh trongnc. Mt khc lm gia tng cc giao dch trn th trng ch en bt hp

    php, tm l u c, gm gi ngoi t tng mnh.

    - Vic ngn hng Nh nc khng ch chnh lch gia t gi mua v tgi bn l cng nhc. iu ny lm cho t gi vn hnh thot ly hon tonquan h cung cu v khng khuyn khch cc t chc tn dng, cc ngnhng thung mi hot ng theo ng quan h ni ti ca n v thc tkhng t cc ngn hng thng mi ph ro. Cui cng s vn ng cat gi trong giai on ny gi nn mt s im cn lu trong vic iuhnh chnh sch nh sau:

    * Trc tin, nhng vn ng ca TGH trong giai on ny cho thyTGH ca Vit Nam ph nhy cm trc nhng thay i ca tnh hnh kinh

    t t bn ngoi v yu t tm l, cn cn thng mi lun l nhng yu tc trng s ln i vi s vn ng ca TGH.

    * Vic s dng cc cng c hnh chnh trong can thip vo t gi l cnthit vo nhng lc cung cu, ngoi t c nhng mt cn bng nhng phi mnh yu t tm l khng c kh nng pht huy tc ng xu.

    Cc nghip v trn th trng cn qu s si, khi th trng mua 2.2.Giai on t 92 n khi n ra cuc khng hong ti chnh ng Nam (thng 7 nm 1997).

    Trc nhng tn ti ca victh ni mt kim sot t gi, chnh ph thay i c ch iu hnh t gi vi nhng ni dung c th sau:

    - Quy nh bin giao ng ca t gi vi t gi chnh thc ccng b bi Ngn hng nh nc (cng b t gi chnh thc mi ngy vxc nh r bin giao ng); Tng cng sc mnh ca cc bin phphnh chnh m c th l buc cc n v kinh t (trc ht l n v kinh tquc doanh) c ngoi t phi bn cho Ngn hng theo t gi nht nh.

    - Bi b hon ton hnh thc quy nh t gi nhm hng trong thanhton ngoi thng gia ngn sch vi cc n v kinh t tham gia vo hot

    ng ngoi thng. Thay vo l vic p dng t gi chnh thc do Ngnhng nh nc cng b.

    hn ch tc ng ca cc yu t phi kinh t, mt mt chn ph tng cng cng tc thng tin, cho cng khai homt cch nhanh chng vchnh xc ch s kinh t quan trng nh t gi chnh thc, t gi th trng,ch s gi, s bin ng gi vng Nh vy hn ch c hot ng u c,gii tm l hoang mang.

    21

  • 8/3/2019 18 (ty gia hoi doai)

    22/33

    T gi hi oi

    Mt khc, chnh ph cng thng quan nhiu hnh thc, tc , mc canthip th hin r quyt tm ci cch trit nn kinh t ni chung v pdp tt nguy c bng n tr li lm pht ni ring.

    Mt khc, chnh ph cng cho thy c s ch trong tng cng thc lc

    kinh t cho hot ng can thip vo t gi bng cch gia tng mnh m dtr ngoi t, lp qu n gi. theo s liu bo co thng nin ca Ngn hngnh nc cho thy, chnh ph thng dnh mt t trng kh ln trong tnglng tin cung ng thm cho nn kinh t tng ti sn c ngoi t. Nhng

    bin php can thip trn phn no xo i tm l gm gi ngoi t, gpphn lm gim Dola v t gi c n nh trong nhng nm tip theo.

    - y mnh hot ng ca trung tm giao dch ngoi t ( trung tm giaodch ngoi t ti trc tip H Ch Minh c m ca t thng 8 nm 1991 ) cho cc n v kinh t v cc t chc tn dng trao i , mua bn ngoi t

    vi nhau theo gi t tho thun, to ra mi trng iu kin cung cuthc s gp nhau . Sau , tin dn ti vic thnh lp th trng ngoi t linNgn hng thng 9 nm 1994.

    Tnh n cui nm 1992, u nm 1993, nhng bin php can thip em li mt kt qu nh mong i, nn u c ngoi t v c bn cgii to, nhng ng ngoi t c hng mnh v hot ng kinh doanhxut nhp khu. Tnh hnh cung - cu ngoi t c ci thin vi cng ktrong nhng nm trc , Dola c xu hng gim gi. Mc t gi trn thtrng ch en ch giao ng trong phm vi t 10200 n 10400 ng Vit

    Nam n 1 la M. Thm ch c lc t gi tt xung mc 1USD =9750VND. Mc d c nhiu kin cho rng tnh hnh ny phn ln l nhvo lng kiu hi vo nhiu (c tnh trong thng 1 nm 1993, nhn dp ttnguyn n, c trn 60.000 vit kiu v thm qu em theo mt lngngoi t khong 400 triu Dola M). D nhin khng th ph nhn ng gpca lng kiu hi ny vo vic lm ra tng cung ngoi t trn th trng.Trn thc t cho thy, lng kiu hi ny tng gim hon ton khng nnh qua cc nm v ch tp trung vo nhng thi gian ngn nht nh trongnm, trong khi tnh hnh cung - cu ngoi t v TGH lun c n nhtrong sut thi gian di t nm 1993 n u nm 1997.

    Mc t gi trn th trng chnh thc cng khng c s chnh lnhnhiu so vi t gi trn th trng ch en, l minh chng cho thy, mc dc s can thip mnh tr li ca nh nc, nhng t gi vn c xc nhtng i ph hp vi quy lut ca th trng. iu ny c th c chngminh bng thc t l t gi ca cc Ngn hng v t gi trn th trng chen bin ng tng i st gn nhau.

    22

  • 8/3/2019 18 (ty gia hoi doai)

    23/33

    T gi hi oi

    Mt minh chng na l tnh t nm 1993 n 1996, tnh hnh gi cng Dola M trn th trng tin t quc t thng xuyn c s bin ngmnh so vi hng lot cc ng tin ch cht khc nh: Yn Nht. Mcc, NDT ca Trung Quc Trong khi , ng Dollar M li c s nnh trn th trng Vit Nam, iu ny cho thy bin php can thip cachnh ph m c bit l Ngn hng nh nc tht s pht huy tc dng mtcch mnh m. Trong bi cnh nn kinh t th gii v th trng tin t quct y bin ng m nn kinh t x hi Vit Nam li t c s n nh vtng trng cao, iu ny th hin tnh hp l v c bn ca cc t skinh t v m v tt yu l c bin s TGH.Tuy nhin, khi nh gi v miquan h gia TGH v ngoi thng ca Vit Nam t cui nm 1992 nu nm 1997, tt c cc cng trnh nghin cu trong nhng nm gn y vcng theo nhn nh chung ca cc nh kinh t th y l giai on tng gimnh ca ng tin Vit Nam. Cc kt lun thng cho rng: Chnh iu

    ny l nguyn nhn gy ra tnh trng tham ht ln trong ngoi thng caVit Nam. V d: Nu c tnh mt cch tng i v ly gc l nm 1992th u nm 1997, ch s gi tiu dng ca Vit Nam tng 36.8% trongkhi M l 16,5% th theo thuyt ngang gi sc mua, nu t gi chnh thcvo u nm 1993, l 1 USD = 10500VND th u nm 1997 t gi phi l1USD = 103000(1+ 16,5%) = 12095VND. Trong khi , t gi chnh thctrn th trng Vit Nam thc t ch khong 1USD = 1100VND. Nh vytheo ngang gi sc mua, ng Vit Nam tng gi thc t xp x 9%. v sliu thc t cho thy nu xt v gi tr tuyt i bng tin t th thm httrong cn cn thng mi ca Vit Nam c s tng lin tc qua cc nm(1993 l 547, 1994 l 1170, 1995 l 2345, 1996 l 3150 triu Dollar M).

    Nu so snh mc thm ht ny vi tng kim ngch xut khu th con scng c chiu hng tng ln (nm 1993 l 8,4% nm 1994 l 12,8% nm1995 l 18,4% v nm 1996 l 17,7%)

    Bn cnh s thm ht trong cn cn thng mi ca Vit Nam phic bit nghim trng trong 3 nm lin tip 1994,1995, 1996, c th ni

    phn ln l do tc ng trc tip ca vic Trung Quc ph gi mnh cang NDT vo u nm 1994. S liu thc t cho thy, ngay sau cuc phgi kim ngch nhp khu t Trung Quc (chnh ngch) tng ln rt nhanh.

    Nu nh trong nm 1992 kim ngch nhp khu t Trung Quc l 31,8%USD, chim 1,3% tng kim ngch xut khu th trong cc nm 1994, 1995,1996, con s ny ln lt l 144,2% triu USD chin 2,7%, 793,9 triu USDchim 10,5% v 926,5% triu USD chim 8,8%. Thc t cng ch rarng se iu hnh chnh sch TGH v chnh sch ngoi thng ca Vit

    Nam trong giai on t cui nm 1993 n u nm 1997 i khi qu th

    23

  • 8/3/2019 18 (ty gia hoi doai)

    24/33

    T gi hi oi

    ng. S ph gi mnh ca ng NDT vo cui nm 1993 l mt s kienkhng c tc ng trc tip n ngoi thng ca Vit Nam ni ring v nnkinh t ni chung. Nhng c th thy rng trong sut nhng nm 1993 n1995, hon ton khng c bt k mt iu chnh no trong chnh sch t gihi oi nhm phn nh hay i ph tnh hnh ny (iu ny phn nh tnh tch trong chnh sch tin t ni chung v trong c chnh sch t gi hioi ni ring l cha cao). T gi tnh ch trc tip gia NDT ca TrungQuc v Vit Nam cng nh hot ng bun bn tiu ngch cc tnh bingii pha bc hu nh vn c "th ni".

    2.3 Giai on t thng 7 /1997 n ngy 26/2/1999

    Ngy 2/7/1997 Thi lan phi "th ni" TGH kt thc gn 14 nm duy trmt ch c nh v cng l ngy nh du lm n ra cuc khng hongti chnh ng nam vi mt nh hng rng khp trn phm vi ton th

    gii. Vit nam cng khng th trnh khi cuc khng hong. Theo nh gichung ca cc nh nghin cu cng nh ca cc c quan th cuc khnghong ny hon ton c nh hng t nhiu i vi nn kinh t Vit Nam.Xt thm gc v m, s tc ng ca cuc khng hong ti chnh ngnam i vi nn kinh t Vit Nam to nn mt cn sc rng khp th hintrn mt s mt sau:

    Th nht, i vi lnh vc ti chnh Ngn hng

    - To sc p gim gi ng Vit Nam trn th trng ngoi t

    - Tc ng xu n hot ng giai dch ngoi t

    - Tng gnh nng n cho cc doanh nghip

    - Gy sc p i vi li sut ng tin Vit Nam v e do s mt nnh ca h thng Ngn hng.

    -Tc ng n xut khu: t trng xut khu ca Vit Nam sang khuvc chu - Thi Bnh Dng chim khong 70% tng kim ngch, ring ccnc ASIAN chim 23% tng kim ngch trc khi sy ra cuc khng hongnn cuc khng hong tt yu s lm gim xut khu ca Vit Nam.

    - Tc ng n nhp khu: S mt gi ca ng tin trong khu vc kch thch gia tng nhp khu, trc ht l nhp khu tiu ngch t Thi lanv hng trung chuyn t Campuchia, Lo v Vit Nam. Thc t cho thy,n cui nm 1997, hng lot cc bo i u ln ting v tnh trng nhp luhng gia tng mnh cc tnh bin gii ty nam.

    Th hai , i vi lnh vc u t:

    24

  • 8/3/2019 18 (ty gia hoi doai)

    25/33

    T gi hi oi

    Do t gi tng, li sut tng, th trng hng ho din bin phc tpcng vi d on khng tt trong tng lai tt yu s l cc doanh nghiphn ch u t v Ngn hng cng rt d dt khi cho vay. u t nc ngoivo Vit Nam c xu hng gim ngay t trc khi n ra cuc khnghong, sau khi cuc khng hong, nhiu d n u t d dang b nh li,nhiu phng n u t mi tm hon v iu ny cng tht r hiu khi mcc quc gia b khng hong nng n li l nhng quc gia ang dn udanh sch nhng quc gia u t nhiu nht vo Vit Nam.

    Th ba, i vi thu chi ngn sch nh nc.

    Gnh nng n nn v chi ph nguyn liu tng ln cng vi st gim cath trng tiu dng ln th trng xut khu lm nhiu doanh nghip bthua l t s nh hng xu n ngun thu ngn sch. Bn cnh , s xast ca nn kinh t tt yu i hi phi ra tng mt s khon chi. Bo co

    ca Ngn hng nh nc v hot ng tin t, tn dng Ngn hng trong 6thng u nm 1998 ch r " Thu ngn sch 6 thng thc hin t 30% sovi k hoch nm. Chi ngn sch kh khn hn mc bi thu bi chi c xuhng gia tng".

    Th t , Tng trng kinh t d tr quc gia v n nc ngoi.

    Khng hong khu vc gin tip nh hng n cn cn vng lai, nu t ca nc ngoi.T , gy ra kh khn cho s pht trin kinh t nichung (tc tng trng 5,8% trong nm 1998 l mc tng trng thpnht k t nm 1989). N kinh t kh khn s tc ng suy gim n tng

    cu, gim thu nhp v tiu dng ca c dn. th trng suy yu mt phn stc ng ngay lp tc n cc Ngn hng thng mi. D tr quc gia ttyu s phi chu sc p suy gim mt phn do ngun cung ngoi t gim bt,mt phn do p ng nhu cu ngoi t thit y cho nn kinh t v hc trcho ng Vit Nam vo nhng lc cao im. Trong bi cnh , chnh schTGH ca Vit Nam v c bn khng c g khc so vi giai on t nm1993 n khi n ra cuc khng hong ti chnh ng nam . Nhng l giaion vi nhng iu chnh nh, lin tc trong chnh sch TGH, ni chungv cng tc qun l ngoi hi ni ring nhm hn ch nhng tc ng cacuc khng hoangr. Nu trong giai on t cui nm 1992 dn thng 7 nm1997 ch c mt ln duy nht iu chnh bin giao dch t 1% n 5%vo ngy 27/2/2997 th t thng 7/ 1997 n u nm 1999 c nhiu ln thayi vi cc mc chnh nh sau:

    Ngy 13/10/1997 thng c Ngn hng nh nc quyt nh m rngbin giao dch nn mc 10%. Ngy 16/2/1998 Ngn hng nh nc quytnh nmg t gi chnh thc t 1USD = 11175VND nn mc 1USD =

    25

  • 8/3/2019 18 (ty gia hoi doai)

    26/33

    T gi hi oi

    11800VND, tng 5,6%, ngy 7/8/1998, Ngn hng nh nc quyt nh thuhp bin giao dch xung cn 7% ng thi nng t gi chnh thc ln1USD = 12998 l 1USD = 12992 VND, ngy 6/11/98 l 1USD =12989VND ngy 26/11/98 l 1USD = 12987VND cho n ngy 15/1/99th t gi chnh thc ch cm mc 1USD = 12980VND .

    Vic Ngn hng nh nc iu chnh lin tc t gi chnh thc cng bin trong giai on ny c nhiu l do, do gt b nhng l do khc v chng trn gc la chn ch t gi th c th thy. Nu phn loi ch t gi gm 3 ch chnh l ch t gi c nh, ch t gi th nithun tu v nm gia hai thi cc ny gi chung l ch t gi bn th nihay th n c qun l, th vic c nhiu nhng iu chnh trong t gi chnhthc cng bin tuy khng lm thay i v c bn m hon ton ph hpvi l thuyt v la chn ch t gi: "Mt ch t gi th ni s gp

    phn hn ch nhng cn sc v xut pht t th trng th gii (n khnghongr ti chnh ng Nam ).

    2.4 Giai on 26/2/1999 n nay.

    Trc ngy 26/2/99 TGH c ngn hng Nh nc cng b hngngy v trn c s cc t chc tn dng c php mua bn trong mt

    bin nht nh. Ngoi ra cn tn ti mt loi t gi l t gi ch en to ramt h thng a t gi phc tp t gi chnh thc ca NHNN cng b khngc xc nh theo tn hiu th trng nn khng c ngha kinh t. Tuy vykhi c s thay i ca t gi vn c nhng tc ng n nn kinh t.

    n nay khi nn kinh t vn ng mnh theo c ch th trng th vicxc nh t gi nh trn khng cn ph hp vi quan h cung cu trn thtrng v thng l quc t. T 26/2/99 TGH chnh thc cng b hng ngyc xc nh trn c s bnh qun mua bn thc t trn th trng ngoi tlin ngn hng ca ngy giao dch gn nht trc , ng thi bin giaodch cng c rt xung l 0,1%.

    (Quyt nh 64/1999 Q - NHNN7 v 65/1999/Q-NHNN7).

    C th ni y l mt bc i mi rt quan trng khng nhng trongquan nim, trong t duy m c trong thc tin qun l, vi c ch ny lmcho t gi hi oi trn th trng vn ng mt cch khch quan phn nhng hn cc quan h cung cu v ngoi t trn th trng, ng thi cng

    ph hp vi c ch iu hnh t gi ca nhiu nc trn th gii.

    Song song vi vic thay i c ch iu hnh t gi NHNN Vit Namcng c quyt nh thay i c ch iu hnh li sut (Q s241/2000/QD NHNN1 ngy 2/8/2000 bng vic bi b c ch iu hnh li

    26

  • 8/3/2019 18 (ty gia hoi doai)

    27/33

    T gi hi oi

    sut c bn thay bng v t chc ti chnh c quyn n nh li sut chovay i vi khch hng nhng khng c vt qua mc li sut c bn v

    bin quy nh trong tng thi k.

    Chng 3

    MT S GII PHP V KIN NGH

    1. Mt s nhn nh chung:

    Chnh sch t gi hi oi hin nay tuy cn mt s hn ch nhng rrng em li nhiu kt qu tch cc cho nn kinh t pht trin theo hngm ca hi nhp. Xt trn ton din cc lnh vc, vic vn hnh chnh scht gi ca Chnh ph c nh gi cao bi cc kin trong v ngoinc. iu c bit c ngha gia bi cnh nn Kinh t th gii y khkhn, bi trong khi nhiu quc gia ln phi vt ln vi thc trng v nguy csuy thoi th Vit Nam vn t mc tng trng kh v n nh. Trong mthon cnh nh vy th vic ph gi mnh ng ni t chy theo bt kmt mc ch no cng l iu rt ng cn nhc.

    Cc nguyn nhn lm tng t gi thi gian qua l :- Th nht, l hu qu ca nhiu nm iu hnh chnh sch t gi

    tch ri quy lut th trng trong mt thi k ng ca qu di. Do ngni t b nh gi cao hn gi tr thc ca n.

    - Th hai, s mt cn i gia cung - cu v ngoi t do gi USD tngph bin trn th trng quc t (cho n cui nm 2001) gy sc p mnhm ln t gi trong nc ; hot ng XK b nh hng bi s suy thoichung ca ton cu.

    - Th ba, tnh hnh thm ht cn cn thanh ton cha c ci thin:XK gp nhiu kh khn v th trng . Nhu cu nhp khu my mc thit b

    phc v sn xut l rt cao.

    - Th t, c ch qun l nn Kinh t cn nhiu bt cp: Chnh phcha lm tt cng tc hng dn th trng; d tr ngoi t qu mng, cha iu tit th trng ngoi hi trong nc. Nc ta c im xut phtthp , tt hu nhiu nm trn con ng hi nhp nn nhng kh khn khi

    27

  • 8/3/2019 18 (ty gia hoi doai)

    28/33

    T gi hi oi

    thc hin m ca nn kinh t khng phi ch l vn ca ring t gi, thv lc ca ta cn rt yu.

    - Th nm, la ho ngy cng din bin phc tp do nhiu nguynnhn , c bit l tm l gm gi ng USD ch tip tc ln gi ca dn

    chng v tm l s ri ro t gi, y l thi quen c tnh cht lch s donhiu nm tin VND lin tc mt gi li.

    Do vy, vic ph gi ng Vit Nam khng phi l phng thuc huhiu cho s pht trin chung ca nn Kinh t v mt s l do sau:

    - Mt l, ph gi ng Vit Nam s khng ci thin c cn cnthanh ton . Do ch t gi hin nay khng cn l tr ngi chnhca XK, cc nh xut khu cn c nhng ci tin trong cht lngsn phm, mu m, h gi thnh v xm chim th trng tiu th trc khi i hi c ch t gi . V c ch t gi ch pht huy

    tc dng tch cc khi c hng lot cc yu t h tr. Hn th,ph gi mnh li gy kh khn cho cc doanh nghip trong nc vn trong tnh trng ti chnh yu km li phi nhp khu nhiumy mc, thit b hin i ho dy truyn sn xut. Ni cchkhc, ph gi th XK li bt, NK cp hi

    - Hai l, cc khon n nc ngoi ca Chnh ph, theo mt c chtng t, s tng ln khi quy i ra ni t nu tin hnh ph gi.

    - Ba l, ph gi mnh trong iu kin cha c sc p thc s d di tpha th trng s gy tm l bt n v cc xo trn ton din v Kinh t.

    - Bn l, chnh sch ph gi nhm chuyn dch c cu nn Kinh t,nng cao tnh cnh tranh ch thc s c hiu qu khi i cng hng lot iukin khc nh: T duy ng n v chnh sch thng mi hng v XK;hiu r v tn dng li th so snh; th trng tiu th sn phm trong ncv quc t rng m; s phi hp ng b vi cc chnh sch v m khc...

    Nu khng, vic ph gi c th gy nhiu hu qu khn lng.

    Trc nhng nguyn nhn v hin trng phn tch nh trn, chnhsch t gi hi oi hin hnh v c bn l hp l. T gi c tnh cht b

    trn, thc cht c th coi l angph gi ng Vit Nam dn dntheodin bin th trng m khng gy nn nhng c sc v t gi. i vi mtnn Kinh t mi hi nhp nh Vit Nam th mt chnh sch th chnh sch tgi th ni c s iu tit ca nh nc l ph hp, v nhng iu kin pdng ch t gi th ni cha xut hin y ,trong c cc yu t sau.

    + Cc doanh nghip cha thch ng vi s bin ng thng xuyn cath trng , nng lc qun l ti chnh cha tt.

    28

  • 8/3/2019 18 (ty gia hoi doai)

    29/33

    T gi hi oi

    + H thng NHVN ang trong qu trnh i mi cn nhiu yu km.

    + Th trng hi oi ang trong giai on s khai , d tr ngoi t Nhnc cn thp.

    + NHNN cha c s phi hp cht ch cc chnh sch v cc bip php

    iu ho cung ng tin t trong nc , cc c nhn, t chc thanh ton quaNH cn mc thp.

    + Vic iu chnh t gi ng n v hiu qu ca NHNN cn phthuc rt ln vo chnh sch huy ng v s dng vn, nht l vn ncngoi.

    Tuy nhin, xt v lu di, ch t gi th ni c s iu tit ca NhNc phi c gim dn theo thi gian, tin ti p dng mt ch tgi th ni hon ton.

    2. nh hng v iu hnh chnh sch t gi ca NHNNVN.Nh ta bit, mt ch t gi c nh s tt hn cho cc mc tiu

    n nh gi c, thc y hot ng XNK (mc d khng ng ngha vi victhu ht mnh vn u t nc ngoi v cn bng Ngoi thng). Trong khi, mt ch t gi th ni d c kh nng ng u vi nhng c sc cngun gc t th trng hng ha, gip cho cn bng Ngoi thng li cth l ngun gc ca nhng cn siu lm pht v tnh trng tng n ncngoi. Mi ch trn u c nhng u, nhc im ring m thc tin ch ra rng: nu ch da vo mt trong hai th sm hay mun, nn Kinh t

    cng phi tr mt gi t.T s phn tch trn ,chng ta c th rt ra nh hng lu di cho

    chnh sch t gi ca Vit Nam l :

    _ Trong giai on u ( 8/2001), thc hin chnh sch t gi thp khuyn khch cho vic nhp khu cc cng ngh sn xut hin i, pht trincc mt hng xut khu .

    _ Bn cnh thc hin chnh sch nng cao chi tiu trong nc(kchcu) bng hng ho do trong nuc sn xut ra v hn ch nhp khu hngtiu dng .

    _ Khi nn kinh t vng mnh, thot khi s l thuc vo hng honhp khu th thc hin chnh sch t gi cao khuyn khch xut khu.Vic XK tng ln s hn ch tiu dng trong nc v gi cc s tng lnnhng s to ra s cn bng i ngoi , cn bng cn cn thanh ton quc t.

    Hin nay, Vit Nam ang duy tr ch t gi th ni c s iu titca nh nc l ph hp vi tnh hnh t nc , tuy nhin rng buc ln

    29

  • 8/3/2019 18 (ty gia hoi doai)

    30/33

    T gi hi oi

    nht ca n l mc d tr ngoi t ca Nh Nc qu eo hp. V di hn ns tip tc hon thin thm nu c tng thm tnh linh hot, qua quilut cung cu pht huy tc dng r nt hn. Chnh v vy, chng ta phinhanh chng a ra cc gii pht nhm gp phn thc y hot ng XK,tng mc d tr ngoi t trong nc t Nh nc c thm sc mnhiu hnh chnh sch t gi theo hng tng tnh linh hot v gim bt mcchnh lch kinh nin gia cung v cu v ngoi t trong nc.

    3. Mt s gii php:

    -Th nht, Chnh ph cn quan tm st sao v u t mnh cho khunghin cu, t chc th trng; t chc cc ngnh ngh XK thnh cc hiphi; o to cn b nghin cu c nng lc, c kh nng khai thc v cungcp thng tin th trng, thm ch c th bn thng tin cho cc hip hingnh XK. Mt khi t chc tt cc hip hi ngnh sn xut v XK th chi

    ph mua nhng thng tin th trng l thp nu tnh bnh qun trn sthnh vin ca hip hi thay v nhng tn tht hin ti do qu thiu thngtin. Song song vi phi t chc thu mua gi gi, xy dng kho bi boqun hng. iu ny l cc k cn thit c v ngn v di hn v c trngca hng ha XK Vit Nam l hng nng sn s ch, kh bo qun, d b pgi trong nhiu trng hp. i vi bn ngoi, cn tham gia tch cc vo cct chc quc t theo nhm mt hng, nh T chc cc nc XK c ph, XKcao su... hoc phi c tho thun trao i thng tin a chiu tng uy tnquc t, trnh tnh trng va l k ph, va l nn nhn ca v thtrng. Ngoi ra, hng ho c sc cnh tranh trn th trng quc t th

    phi khng ngng nng cao cht lng, mu m, chng loi sn phm, gic r , gi uy tn trn th trng quc t. Nhm bin php trn tuy khng

    phi bin php v t gi, li tn nhiu chi ph nhng n gii quyt c tngc vn ca hot ng XK trong mi trng nn Kinh t thng tin mca. Mt khi hot ng XK thot khi vng lun qun ca tnh trng thiu tchc nh hin nay th ngun thu, v do d tr ngoi t s khng cn queo hp, Chnh ph c lc thc thi nhng chnh sch t gi linh hothn.

    -Th hai, Thc hin chnh sch a ngoi t : Hin nay, trn th

    trng , mc d USD c u th mnh hn hn cc ngoi t khc , song nutrong quan h t gi ch p dng mt loi ngoi t duy nht s lm cho t gi

    b rng buc vo ngoi t , c th l USD. Khi c s bin ng v gi cUSD trn th trng th gii, lp tc s nh hng n quan h t gi giaUSD v VND, m thng thng l nh hng bt li. Hin nay, c nhiuloi ngoi t c gi tr thanh ton quc t nh: EURO(EMU), JPY(Nht),CAD( Canada), GBP( Bng Anh) iu ny to iu kin cho ta c th

    30

  • 8/3/2019 18 (ty gia hoi doai)

    31/33

    T gi hi oi

    thc hin chnh sch a ngoi t trong thanh ton quc t, t c th lachn nhng ngoi t tng i t bin ng v t gi hoc c quan h mua

    bn ln thc hin cc khon thanh ton ln.

    -Th ba, cn tranh th s dng ngun kiu hi chuyn v nc

    hng nm. Hin nay c hn 2,5 triu kiu bo mi nm gi v nc gn 2 tUSD. S ngoi t ny do cha qun l tt, l ngun cung cho hot ng thtrng hi oi ngm, gy kh khn cho Chnh ph. C 2 hng qun l cth tin hnh song song:

    a/Quy nh i ngay ngoi t chuyn v ca khu theo t gi c ui i vi trng hp khng c d n kinh doanh (ch tiu dng). Thnnhn ca Vit kiu khi lnh tin gi v s c nhn bng VND theo t gimua ca NHTM ngy hm cng thm t l u i 0,1% chng hn. Mcch ca bin php ny : mt l lm gim cn kht ca NHTM i vi ngoi

    t mua vo, t c th bn ra nhiu hn, hai l Nh Nc qua tng phnd tr ngoi t, ba l lm gim ng k ngun cung cho th trng t do.

    b/Khuyn khch bng thu thu nhp doanh nghip, n gin thtc i vi hot ng sn xut kinh doanh bng vn kiu hi. Chnh schkhuyn khch ny c thc hin i vi cc cng ty c vn u t ncngoi th cng p dng c i vi cng ty hot ng kinh doanh bng vnkiu hi. Thm vo , cn khuyn khch ng vin lng yu nc ca ccVit kiu h xo b mc cm u t v trong nc.

    -Th ba,y mnh v qun l cht hot ng XK lao ng , khng

    tnh trng thiu t chc (c c hnh vi la o) nh hin nay tip din.Theo B K hoch v u t, s lao ng v chuyn gia Vit Nam lm vic nc ngoi l hn 300.000 ngi, hng nm gi v nc 1,5 t USD;ring tin k kt hp ng Nh nc thu hn 300 triu USD. C th niy l ngun thu khng nh ca Ngn sch, li ph hp vi ch trngCng nghip ha - Hin i ha nc nh bi s lao ng XK sau mt vinm lm vic tr v s mang theo trnh k nng lao ng, kinh nghimlm vic hin i phc v t nc. V vy, hp ng XK lao ng cnnghin cu k lng, c s bo m an ton cho ngi lao ng, khng cha h i m cn to iu kin vic lm n nh cho h. S ngoi t dongun ny gi v cng c th p dng bin php kt hi ngay ti ca khuvi t gi u i nh i vi ngun kiu hi.

    -Th t, gi nguyn t l kt hi (30%) v bin dao ng t gi nhhin nay ( 0,25%), ng thi theo di, phn tch thng xuyn thng tinth trng ngoi hi trong v ngoi nc iu chnh dn theo hng tdo hn khi iu kin d tr v cc yu t khc cho php.

    31

  • 8/3/2019 18 (ty gia hoi doai)

    32/33

    T gi hi oi

    KT LUN

    Nn kinh t Vit Nam ang chuyn mnh nhanh chng theo hng

    nn kinh t hng ngoi thng qua mt lot cc chnh sch khuyn khch

    u t nc ngoi cho php cc nh u t nc ngoi mua li doanh nghip

    trong nc ,chnh sch h tr xut khuCc ro cn i vi s di chuyn

    vn gia Vit Nam v th gii s dn c xo b . iu ny s tr thnh

    hin thc vo thi im 2006 khi Vit Nam chnh thc tham gia khi thng

    mi t do Asian .Do vy, t gi hi oi ng vai tr cc k quan trng

    trong thanh ton quc t cng nh trong nhiu mt ca i sng Kinh t -

    X hi.

    Trong nhng nm qua, Vit Nam c nhng bc i kh ng n

    trong vic thc hin chnh sch t gi, gp phn khng nh vo thnh tu

    tng trng v n nh Kinh t. Tuy nhin, khi thc tin thay i nhanh

    chng nh hin nay, khng mt chnh sch no c th tn ti mi m khng

    c nhng im bt cp. V vy, cc nh kinh t dy cng nghin cu

    a ra cc kin ngh khc nhau, nhm xy dng mt chnh sch t gi hi

    oi hiu qu cho nn Kinh t t nc.

    Trong khun kh bi vit ngn ny, ngi thc hin khng c tham

    vng g hn ngoi vic tham gia tm hiu ban u v ch t gi hin hnh Vit Nam, t a ra mt s kin xy dng nhm gp phn nh b,

    hon thin thm chnh sch t gi hi oi cho ph hp vi tnh hnh t

    nc. Vi nhng thnh cng ban u ca hn 10 nm qua v t kinh nghim

    ca cc nc i trc, chng ta hon ton tin tng rng Vit Nam s thnh

    32

  • 8/3/2019 18 (ty gia hoi doai)

    33/33

    T gi hi oi

    cng trong vic xc lp mt chnh sch t gi linh hot, ph hp nht, gp

    phn a t nc tng trng bn vng v nng cao v th trn trng th

    gii./.

    TI LIU THAM KHO

    1. Frederic S.Mishkin, Tin t, Ngn hng v th trng Ti chnh, NXB

    Khoa hc v K thut, H Ni - 2001.

    2. L Vinh Danh , Tin v hot ng ngn hng ,NXB Chnh tr quc gia ,1997

    3. GS.TS L Vn T, L Tng Vn L Nam Hi ( chuyn vin kinh t)

    Tin t ,ngn hng ,th trng ti chnh, NXB Thng k, 2001.

    4. Hc vin Ngn hng, Ti chnh Quc t trong nn Kinh t m, 2000.

    5. Gio trnh mn L thuyt ti chnh - tin t NXB Thng k , 2001

    6. Bi ging mn Ti chnh Quc t ca TS. Nguyn Vn nh, HKTQD.

    7. Tp ch Kinh t v D bo - s thng 3, 6/2001.

    8. Tp ch Th trng Ti chnh Tin t - s thng 1,2,3/2002.

    9. Tp ch Nghin cu Kinh t - cc s t 271 (12/2000) n 292 (9/2002)

    10. Tp ch Ngn hng- s 5 nm 2001, s 10 nm 2001.

    11. Nin gim Thng k 2000, 2001, NXB Thng k H Ni, 2001, 2002.

    33