18 Haziran 2013
-
Upload
alec-ingram -
Category
Documents
-
view
29 -
download
0
description
Transcript of 18 Haziran 2013
ONUNCU KALKINMA PLANI
(2014-2018) TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu
Sunumu
Dr. Cevdet YILMAZ Kalkınma Bakanı
18 Haziran 2013
HH
1
ONUNCU KALKINMA PLANI HAZIRLIKLARI
• Ön Hazırlık Çalışmaları (1 Eylül 2010)• Bakanlık İçi Toplantılar ve Teknik Çalışmalar
• Resmi Sürecin Başlaması• Başbakanlık Genelgesi (5 Haziran 2012)
• ÖİK Çalışmaları (1 Eylül-31 Aralık 2012)
• Yerel Düzeyde Katkılar (7 bini aşkın katılımcı)
• Diğer Katılımcı Toplantılar (1 Mart 2012 - 1 Mart 2013)
2
ÖZEL İHTİSAS KOMİSYONLARI
• 20’si çalışma grubu olmak üzere toplam 66 adet
• 3 Bini aşkın katılımcı• Akademisyen
• Kamu ve Özel Sektör Temsilcileri
• STK
• 1 Eylül-31 Aralık 2012 Özel İhtisas Komisyonu Çalışmaları
3
KATILIMCI TOPLANTILAR
• 1 Mart 2012 Müsteşarlar• 19 Mart 2012 Akil Adamlar• 17 Mayıs 2012 Büyükelçiler• Haziran-Ekim 2012 Yerel Toplantılar• 28 Aralık 2012 Kentsel Dönüşüm (Altındağ
Bld.)• 30 Aralık 2012 Düşünce Kuruluşları• 18 Ocak 2013 DPT Kökenli Milletvekilleri• 19 Ocak 2013 TCMB ve Hazine Müsteşarlığı• 22 Ocak 2013 DPT Eski Müsteşarları• 19 Şubat 2013 Genç Perspektif Çalıştayı• 5 Mart 2013 İktisatçılar
4
KÜRESEL EĞİLİMLER ve TÜRKİYE ETKİLEŞİMİ
• Batı’dan Doğu’ya Kayan Büyüme/Üretim Ekseni
• Küresel Enerji Sisteminde Dönüşüm
• Gıda, Su ve Doğal Kaynakların Etkin Kullanımı
• Demografik Değişim, Eğitim ve Nitelikli İşgücü
• Şehirleşme Sürecinin Hızlanması
5
2023 YILINA İLİŞKİN TEMEL MAKRO HEDEFLER
• Milli geliri 2 trilyon dolara yükseltmek
• Kişi başına düşen geliri 25 bin dolar seviyesine çıkarmak
• 500 milyar dolar ihracat gerçekleştirmek
• İşsizlik oranını yüzde 5’e indirmek
• Enflasyon ve faiz oranlarını kalıcı bir biçimde düşük ve tek haneli rakamlara indirmek
6
Onuncu Kalkınma Planının Yapısı
7
Onuncu Kalkınma Planı
(2014-2018)
Yenilikçi Üretim, İstikrarlı Yüksek
Büyüme
Yaşanabilir Mekanlar,
Sürdürülebilir Çevre
Kalkınma İçinUluslararası
İşbirliğiNitelikli İnsan, Güçlü Toplum
Öncelikli Dönüşüm Programları
Uygulama, İzleme, Değerlendirme
A) KAPSAMLI POLİTİKA ÇERÇEVESİ
1. Nitelikli İnsan, Güçlü Toplum2. Yenilikçi Üretim, İstikrarlı Yüksek
Büyüme3. Yaşanabilir Mekanlar, Sürdürülebilir
Çevre4. Kalkınma İçin Uluslararası İşbirliği
8
1. Nitelikli İnsan, Güçlü Toplum (1)
9
Sürdürülebilir ve kapsayıcı kalkınma anlayışıyla; • Bireysel ve toplumsal nitelik ve yetkinliğin
yükseltilmesi• Gelir dağılımını daha da iyileştirerek
toplumsal refahın yaygınlaştırılması • Özgür, sağlıklı, güvenli ve yüksek standartta
yaşam sürebilecekleri sosyal bir ortamın oluşturulması
1. Nitelikli İnsan, Güçlü Toplum (2)
10
Gelişmeler:• 188 bin yeni derslik, 129 bin öğrencilik ilave yurt
kapasitesi,• Ücretsiz ders kitabı, şartlı eğitim yardımları, taşımalı
eğitim, okul sütü programı, • FATİH Projesi, 12 yıllık kademeli zorunlu eğitim
sistemi,• 2003 - Mayıs 2013 döneminde 94 yeni üniversite,
toplam 170 üniversiteTemel Amaç:Eğitimin her kademesinde erişim ve kalitenin artırılması suretiyle fırsat eşitliğinin geliştirilmesi
EĞİTİM
1. Nitelikli İnsan, Güçlü Toplum (3)
11
Hedefler • Okul öncesi eğitimde okullaşma oranını yüzde
47’den yüzde 70’e çıkarmak.• İlk ve orta öğretimde derslik ve öğretmen başına
düşen öğrenci sayısını azaltmak,• Yükseköğretimde okullaşma oranını yüzde 87’den
yüzde 94’e çıkarmak,• Ortaöğretim ve yüksek öğretime geçiş sisteminin
gözden geçirilmesi,• Eğitimde performans odaklı çoklu değerlendirme
sistemi,• Fatih Projesinin tamamlanması.
EĞİTİM
1. Nitelikli İnsan, Güçlü Toplum (4)
12
Gelişmeler:• Sağlıkta dönüşüm Programı ile
• Aile hekimliği, anne ve çocuk sağlığı, • Hastane ve hasta yatak sayıları, sağlık personeli, • Koruyucu sağlık, kurumsal yapılanma, bulaşıcı hastalıklarla
mücadele ve hasta haklarında önemli ilerlemeler• Kişi başı hekim müracaat sayısı 3,2’den 8,2’ye (2002-2011)• Sağlık hizmet memnuniyeti %39,5’den %75’e yükselmiştir.
(2003-2012)Temel Amaç:Vatandaşlarımızın ve toplumumuzun fiziken ve ruhen tam iyilik haline ulaşabilmesi ve ekonomik sosyal hayata aktif, sağlıklı bireyler olarak katılımı
SAĞLIK
1. Nitelikli İnsan, Güçlü Toplum (5)
13
Hedefler • 80.000 yeni hasta yatağı, 30.000 ilave hekim, 80.000
ilave hemşire• Sağlık alanındaki yatak ihtiyacının karşılanması amacıyla
kamu kaynaklarına ilave olarak KÖİ yöntemiyle hastane projelerine devam edilecektir.
• Sağlık altyapısı ve personelinin ülke geneline daha dengeli dağılımı
• Üniversite hastanelerinin sağlık hizmet sunumundaki rolleri netleştirilecek,
• Tamamlayıcı tıp kapsamında standartlar belirlenecek ve bu alan denetim altına alınacaktır.
SAĞLIK
1. Nitelikli İnsan, Güçlü Toplum (6)
14
ADALET
Gelişmeler:• Türk Borçlar Kanunu, Hukuk Muhakemeleri Kanunu, Türk
Ticaret Kanunu ve Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu gibi temel kanunlar
• 12 Eylül 2010 tarihli halk oylamasıyla Anayasanın ilgili hükümlerinde değişiklik
• Dört yargı paketi yoluyla adalet ve yargı hizmetlerinin etkinleştirilmesi, temel hak ve özgürlüklerin güçlendirilmesi
• Ceza infaz kurumları ile tutukevleri ve adliye binaları yatırımları
• Ulusal Yargı Ağı Projesinin (UYAP) donanım ve yazılım altyapısının tamamlanması
1. Nitelikli İnsan, Güçlü Toplum (7)
15
ADALET
Temel Amaç:Evrensel hukuk normları, hukuk devleti ve hukukun üstünlüğünün gerekleri doğrultusunda yargılama sürecinin hızlı, adil, etkin, güvenli ve isabetli şekilde işlemesi.Hedefler •Koruyucu/önleyici hukuk yaklaşımının yaygınlaştırılması •Yargıya ulaşılabilirliğin daha da kolaylaştırılması•Hukukun tüm dallarında alternatif uyuşmazlık çözüm yöntemlerine ağırlık verilmesi
1. Nitelikli İnsan, Güçlü Toplum (8)
16
GÜVENLİK Gelişmeler:• Güvenlik hizmetlerini etkinleştirecek yasal ve kurumsal düzenlemeler• Güvenlik güçlerinin eğitim ve donanım ihtiyaçlarının karşılanması• MOBESE sisteminin yaygınlaştırılması ve Acil Çağrı Merkezleri
projesinin başlatılması • Modern kriminal laboratuarların kurulması • Asayiş hizmetlerinde vatandaş memnuniyeti % 79,4 (TÜİK 2012)
Temel Amaç:Toplumsal düzenin korunması ve vatandaşlarımızın kanunlarla güvence
altına alınan hak ve özgürlüklerinin tesisine yönelik güvenlik hizmetlerinin daha sağlıklı bir şekilde sürdürülmesi.
Hedefler • Güvenlik hizmetlerinin sunumunda, hukukun üstünlüğüne ve insan
haklarına saygı ile vatandaş desteği ve katılımı, açıklık ve güven tesisi.
1. Nitelikli İnsan, Güçlü Toplum (9)
17
TEMEL HAK VE ÖZGÜRLÜKLERGelişmeler:• Anayasa Mahkemesine bireysel başvuru hakkı getirilmiş, • Türkiye İnsan Hakları Kurumu kurulmuş,• 2013 yılında kabul edilen 4’üncü yargı reformu paketiyle ifade ve
basın özgürlüğü geliştirilmiştir.
Temel Amaç:Çoğulcu ve özgürlükçü bir demokrasi anlayışı doğrultusunda, bireylerin
ve toplumdaki farklı kesimlerin kendilerini özgürce ifade edebilmeleri, tüm inançlara ve yaşam tarzlarına saygı esastır.
Yeni Anayasa • Yeni Anayasanın mümkün olan en geniş katılımla hazırlanması,• Tüm toplumsal kesimlerin taleplerini yansıtması, • Toplum sözleşmesi niteliği taşıması.
1. Nitelikli İnsan, Güçlü Toplum (10)
18
SOSYAL KORUMA
Gelişmeler:• Kriz döneminde dünyada sosyal harcamalar azalırken
ülkemiz harcamalarında artış, • Yoksullukla mücadelede kurumsal kapasite geliştirme,• Krizin yoksulluk ve gelir eşitsizliği üzerindeki olumsuz
etkilerinin hafifletilmesi,• Gini katsayısında iyileşme (2006: 0,40, 2011: 0,38) • Kişi başına günlük harcaması 4,30 doların altında olan
nüfusun 2003-2013 döneminde % 30’dan % 2,3’e düşürülmesi.
1. Nitelikli İnsan, Güçlü Toplum (11)
19
SOSYAL KORUMA
Temel Amaç:• Fırsatlara erişimin kolaylaştırılması, • Gelir dağılımının iyileştirilmesi,• Yoksulluğun azaltılması Hedefler • Kişi başına günlük harcaması 4,30 doların altında olan
nüfusun sıfıra yaklaştırılması,• Gini katsayısının Plan dönemi sonunda 0,36'ya
düşürülmesi hedeflenmektedir.• Aile Sosyal Destek Programı (ASDEP) modeli
uygulanacaktır.
1. Nitelikli İnsan, Güçlü Toplum (12)
20
KÜLTÜR VE SANAT
Gelişmeler:• Yurtiçi ve yurtdışı yazma ve nadir eserlerin dijital ortama
aktarılması, • Başta vakıf eserleri olmak üzere çok sayıda tarihi eserin
restore edilmesi,• Dünya kültür mirası listelerinde ülkemize ait varlıkların
sayısının artırılması,• Kültür ve sanat etkinliklerinin yaygınlaştırılması.Temel Amaç • Kültürel zenginlik ve çeşitliliğin korunup geliştirilerek gelecek
nesillere aktarılması,• Kültür ve sanat faaliyetlerinin yaygınlaştırılması,• Milli kültür ve değerler etrafında toplumsal bütünlüğün
güçlendirilmesi.
1. Nitelikli İnsan, Güçlü Toplum (13)
21
KÜLTÜR VE SANAT
Hedefler• Kültür endüstrisinin milli gelir, ihracat ve ülke
tanıtımına katkısının artırılması,• Kentsel dönüşümde kültürel kimliğe ve yapıya
uygunluğun gözetilmesi,• Türkçe’nin dünyada daha yaygın konuşulan bir dil
olmasının desteklenmesi, okuma kültürünün yaygınlaştırılması,
• Kültürel ve sanatsal faaliyetlerde yerel, özel ve sivil kurumların rolünün artırılması.
1. Nitelikli İnsan, Güçlü Toplum (14)
22
Gelişmeler:• Türkiye kriz sonrasında OECD ülkeleri arasında
işsizliği en çok azaltan ülke,• 2007-2012 döneminde yaklaşık 4,4 milyon ilave
istihdam,• Kayıt dışı istihdamda önemli oranda gerileme.Temel Amaç:Toplumun tüm kesimlerine insana yaraşır iş fırsatlarının sunulduğu, işgücünün niteliğinin yükseltilip etkin kullanıldığı, toplumsal cinsiyet eşitliği ile iş sağlığı ve güvenliği şartlarının iyileştirildiği ve güvenceli esneklik yaklaşımının benimsendiği bir işgücü piyasası
İSTİHDAM VE ÇALIŞMA HAYATI
1. Nitelikli İnsan, Güçlü Toplum (15)
23
Hedefler • Aktif işgücü programlarının etkinleştirilmesi,• İş ve aile yaşamını uyumlaştırılması, çalışma
koşullarının iyileştirilmesi, • Sosyal taraflarla diyalog içinde bireysel hesaba
dayalı kıdem tazminatı sisteminin oluşturulması,• Kayıt dışı istihdamın yüzde 37,5’den yüzde 30’a,• Gençlerde işsizlik oranının yüzde 16,5’ten yüzde
13’e indirilmesi.
İSTİHDAM VE ÇALIŞMA HAYATI
1. Nitelikli İnsan, Güçlü Toplum (16)
24
Gelişmeler:• Sosyal sigorta kuruluşlarının tek çatı altında toplanması,• Norm ve standart birliğinin sağlanmasına yönelik adımlar, • Aynı standartlarda sağlık hizmeti sunan zorunlu genel sağlık
sigortası sistemi.Temel Amaç:Sosyal güvenlik sistemi nüfusun tamamını kapsayan, adil, kaliteli ve mali açıdan sürdürülebilir bir yapıya kavuşturulacaktır. Hedefler • Sosyal güvenlik bütçeye yükünün GSYH’nın yüzde 4’üne
indirilmesi, • Kayıt dışılıkla mücadele ederek prim tabanının genişletilmesi,• İlaç ve tedavi harcamalarının daha akılcı hale getirilmesi.
SOSYAL GÜVENLİK
1. Nitelikli İnsan, Güçlü Toplum (17)
25
Gelişmeler:• 2012 yıl sonu nüfus 75.627 bin• Doğurganlık hızı 2012 yılında 2,08 çocuk, tarihte ilk defa,
nüfusun kendini yenileme seviyesi olan 2,1’in altında,• 2050 yılından sonra toplam nüfus azalmaya başlayacak,• Toplam nüfus içerisinde genç nüfusun payının azalacak,
yaşlı nüfusun payı artacak.Temel Amaç ve Hedefler:• Genç nüfusun yarattığı demografik fırsat penceresinden
azami derecede faydalanılması, • Üretken ve dinamik nüfus yapısının korunarak yaşam
kalitesinin yükseltilmesi,
NÜFUS DİNAMİKLERİ
1. Nitelikli İnsan, Güçlü Toplum (18)
26
Gelişmeler:• Merkezi yönetim kapsamındaki kamu idareleri, • sosyal güvenlik kurumları, • nüfusu 50 bin ve üzerinde olan 243 belediye, • 81 il özel idaresi ve • 15 KİT’te stratejik plan, performans programları hazırlanarak uygulamaya konulmuş ve sonuçlar faaliyet raporlarıyla izlenmiştir.Temel Amaç:Uygulama etkinliğinin artırılması ve hesap verebilirlik anlayışının, yönetim döngüsünün tüm aşamalarında hayata geçirilmesi.
KAMUDA STRATEJİK YÖNETİM
1. Nitelikli İnsan, Güçlü Toplum (19)
27
Hedefler:Plan döneminde, • Plan-program-bütçe ilişkisinin güçlendirilmesi, • Kamuda etkin bir yönetim ve harcama sisteminin
kurulması, • Kamu idarelerinde orta vadeli ve somut hedeflere
dayalı planlama anlayışının geliştirilmesi, • Politika önceliklerine dayalı kaynak tahsisi sürecinin
ve performansa dayalı bütçe anlayışının güçlendirilmesi,
• İç kontrol sistemleri ile iç ve dış denetim uygulamalarının etkin bir biçimde hayata geçirilmesi
hedeflenmektedir.
KAMUDA STRATEJİK YÖNETİM
28
KAMU HİZMETLERİNDE e-DEVLET UYGULAMALARIGelişmeler• e-Devlet Kapısı, MERNİS, AKS, UYAP, VEDOP, EKAP,
MEDULA, e-Okul Projesi gibi birçok e-devlet projesi uygulamaya konulmuştur.
• İnternet kullananların yüzde 45,1’i e-devlet hizmetlerinden faydalanmıştır (2012)
Hedefler, Politikalar• e-Devlet yapısı, teknolojideki güncel gelişmeleri de
yansıtacak şekilde inşa edilmeye devam edilecektir.• Plan döneminde e-Devlet Kapısından sunulan hizmet
sayısının 700’den 3.000’e kullanıcı sayısının ise 15 milyondan 30 milyona çıkması hedeflenmektedir.
1. Nitelikli İnsan, Güçlü Toplum (20)
TEMEL AMAÇ ve HEDEFLER
• Gelişmiş ülkelere yakınsamayı sürdürerek ülkemizi orta-üst gelir grubundan yüksek gelir grubu ülkeler arasına yükseltmek
• Cari açığı artırmadan, ülkemizin büyüme performansını daha yüksek, istikrarlı ve sürdürülebilir bir yapıya kavuşturmak
• Üretim yapısının teknoloji ve katma değer seviyesini yükseltmek
• Ekonominin rekabet gücünü artırmak
29
2. Yenilikçi Üretim, İstikrarlı Yüksek Büyüme (1)
2. Yenilikçi Üretim, İstikrarlı Yüksek Büyüme (2)
BÜYÜME STRATEJİSİ
30
İSTİKRARLI ve YÜKSEK BÜYÜME
Verimlilik artışı ve
sanayileşmenin hızlandırılması yoluyla ihracata dayalı, özel sektör öncülüğünde, rekabetçi
üretim yapısının geliştirilmesi
Kurumsal Kalite
Fiziki AltyapıTeknoloji
veYenilik
Beşeri Sermaye ve
İşgücü Piyasası
Makroekonomik İstikrar
2. Yenilikçi Üretim, İstikrarlı Yüksek Büyüme (3)
31
Milli Gelir 2006 2012 2018 2014-18
Büyüme Hızı, % 6,9 2,2 5,9 5,5
GSYH, Milyar $ 526 786 1.286 8,6
Kişi Başı Gelir, $ 7.586 10.504 15.996 7,4* Dönemsel rakamlar yıllık ortalama yüzde artış olarak verilmiştir.
İşgücü Piyasası 2006 2012 2018 2014-18
İşsizlik Oranı, % 10,2 9,2 7,2 8,2
İşgücüne Katılma Oranı, % 46,3 50,0 53,8 52,6
İstihdam Oranı, % 41,5 45,4 49,9 48,2
HEDEFLER: BÜYÜME VE İSTİHDAM
2. Yenilikçi Üretim, İstikrarlı Yüksek Büyüme (4)
32
YURTİÇİ TASARRUFLAR
• Büyüme için yatırım, yatırım için tasarruf ihtiyacı
• Yurtiçi tasarrufların artırılması ve üretken alanlara yönlendirilmesi
Uygun makroekonomik koşullar
Mali piyasa araçları
İsrafla etkin mücadele
• Plan dönemi sonunda yurtiçi tasarruflar / GSYH: % 19
2. Yenilikçi Üretim, İstikrarlı Yüksek Büyüme (5)
33
ÖDEMELER DENGESİ • Amaç: Cari açığın büyüme üstünde baskı
yaratmayacak seviyelerde tutulması
• Hedef: Cari açığın tedrici olarak % 5,2’ye indirilmesi
• İhracatçıların yeni pazarlara erişmesine yönelik mevcut imkânların iyileştirilmesi
• İthalat bağımlılığını azaltmayı esas alan büyük ölçekli yatırımları ve stratejik sektör boyutlarını içeren yeni teşvik sisteminin etkili olarak hayata geçirilmesi
• İhracat desteklerinde etkililiğin esas alınması, gelişme potansiyeli olan sektörlere öncelik verilmesi
2. Yenilikçi Üretim, İstikrarlı Yüksek Büyüme (6)
34
ÖDEMELER DENGESİ • İhraç ürünlerinde özgün tasarımın özendirilmesi, nitelikli
tasarımcı yetiştirilmesi, patent tescili ve uluslararası marka oluşturulması, tanıtım ve pazarlamanın geliştirilmesi
• Kredi artış hızının kredi türlerinde farklılaşma yapılarak kontrol altında tutulması
• e-Ticaretin, ihracatın artırılmasında etkili bir araç olarak kullanılması
• Yerli ve yenilenebilir enerji kaynakları, nükleer enerji ve enerji verimliliğine yönelik politikalara öncelik verilmesi
• Yerli girdi kullanımının ve yerlileşmenin artırılması
35
2006 2012 2018 2014-18
İhracat, Milyar $ 85,5 152,5 277,2 11,9
İthalat, Milyar $ 139,6 236,5 404,3 9,9
Turizm Gelirleri, Milyar $ 1 17,5 25,7 40,9 7,8
Cari Açık / GSYH, % 6,0 6,0 5,2 5,8
DYY, Milyar $ 20,2 12,6 28,3 13,1• Dönemsel rakamlar yıllık ortalama yüzde artış olarak verilmiştir.• (1) Ödemeler dengesi tanımlıdır.
2. Yenilikçi Üretim, İstikrarlı Yüksek Büyüme (7)
HEDEFLER: DIŞ TİCARET
2. Yenilikçi Üretim, İstikrarlı Yüksek Büyüme (8)
36
ENFLASYON VE PARA POLİTİKASI• Son 10 yılda enflasyon hızlı bir şekilde tek haneli
seviyelere indirilmiştir.
• Bu gelişmede, mali disiplin ve bununla uyumlu para ve gelirler politikalarının kararlı şekilde uygulanması etkili olmuştur.
• Açık enflasyon hedeflemesi rejimine geçilmesi
• Onuncu Plan:
Amaç: Fiyat istikrarını sağlamak ve korumak
Enflasyon hedeflemesi rejiminin sürdürülmesi
Dalgalı döviz kuru rejiminin sürdürülmesi
2018 yılı TÜFE artışı hedefi: % 4,5
2. Yenilikçi Üretim, İstikrarlı Yüksek Büyüme (9)
37
MALİYE POLİTİKASI• Son 10 yılda kamu borç stokunun azaltılması hedefi
• Mali disiplin Faiz dışı fazla politikası + yapısal reformlar
• AB Tanımlı Genel Devlet Borç Stoku / GSYH:
2002: % 74 2012: % 36,1
• Onuncu Kalkınma Planı döneminde amaçlar:
Ekonomik istikrarı destekleyici olması
Yurtiçi tasarruf artışını destekleyici olması
Vergi yükünün daha adil hale getirilmesi (verginin tabana yayılması)
Kamu kesimi borçlanma gereğinin kontrol altında tutulması
38
2. Yenilikçi Üretim, İstikrarlı Yüksek Büyüme (10)
HEDEFLER: KAMU MALİYESİ(GSYH’ya Oran, %) 2006 2012 2013 2018
Genel Devlet Harcamaları 33,4 38,7 39,7 38,4Faiz Dışı Harcamalar 27,3 35,2 36,4 36,2
Cari Harcamalar 14,6 17,5 17,8 17,2Yatırım Harcamaları 3,0 3,5 3,5 4,1Diğer Transfer Harcamaları 9,8 14,2 15,0 14,9
Faiz Harcamaları 6,1 3,5 3,3 2,3Genel Devlet Gelirleri 34,8 37,8 38,3 37,9
Vergi Gelirleri 18,7 20,2 20,9 21,2Diğer Gelirler 16,1 17,6 17,4 16,7
Genel Devlet Dengesi 1,3 -1,0 -1,4 -0,5Kamu Kesimi Faiz Dışı Dengesi (Program Tanımlı) 4,8 0,9 0,8 1,0
2. Yenilikçi Üretim, İstikrarlı Yüksek Büyüme (11)
39
YATIRIM POLİTİKALARI• Kamu yatırımları Büyüme, Özel Yatırımlar, İstihdam ve
Bölgeler Arası Gelişmişlik Farklarının Azaltılması
• Altyapı Yatırımları
• Yatırım Ortamının İyileştirilmesi
• Teşvik Sistemi
• 2018 yılında Sabit Sermaye Yatırımları / GSYH
Kamu: % 4,8 Özel: %19,3 Toplam: % 24,1
• Önümüzdeki 5 yıllık süreçte 2013 yılı fiyatlarıyla
417 Milyar TL Kamu Yatırımı (2007-2013: 391 Milyar TL)
87,6 Milyar TL KÖİ 1 Yatırımı (2007-2013: 28,5 Milyar Dolar 2 )(1) Yap-İşlet Devret ve Yap-Kirala modellerini kapsamaktadır.
(2) Yetki verilen 46 projenin toplam yatırım tutarı .
2. Yenilikçi Üretim, İstikrarlı Yüksek Büyüme (12)
40
(2013 Yılı fiyatlarıyla)
SEKTÖRLER9. Plan Dönemi (Gerçekleşme)
(2007-2013)210. Plan Dönemi
(2014-2018)Milyon TL % Pay Milyon TL % Pay
Tarım 39.947 10,2 50.087 12,0Madencilik 8.483 2,2 12.522 3,0İmalat 3.809 1,0 3.757 0,9Enerji 28.655 7,3 15.026 3,6Ulaştırma 146.123 37,4 141.914 34,0Turizm 2.087 0,5 2.504 0,6Konut 6.409 1,6 4.174 1,0Eğitim 47.886 12,3 66.783 16,0Sağlık 21.887 5,6 21.287 5,1Adalet 5.072 1,3 6.261 1,5Güvenlik 3.894 1,0 4.591 1,1İçmesuyu 25.847 6,6 29.218 7,0Kanalizasyon 21.746 5,6 24.209 5,8Teknolojik Araştırma 6.889 1,8 10.435 2,5Diğer 21.951 5,6 24.626 5,9TOPLAM 390.684 100,0 417.393 100,0
Toplam Kamu Sabit Sermaye Yatırımlarında Gelişmeler ve Hedefler1
(1)Mahalli idare yatırımları ve yatırım işçiliği tutarları dahildir.(2)2013 yılı gerçekleşmesi tahminidir.
2. Yenilikçi Üretim, İstikrarlı Yüksek Büyüme (13)
41
KAMU YATIRIM ÖNCELİKLERİ
• Kamu ve özel kesim yatırımları birbirlerini tamamlayacak şekilde bütüncül bir bakış açısıyla ele alınacaktır.
• Kamu yatırımları, özel sektör tarafından gerçekleştirilemeyecek ekonomik ve sosyal altyapı alanlarında yoğunlaştırılacaktır.
• Eğitim, sağlık, kentsel altyapı, bilim-teknoloji, ulaştırma ve sulama sektörlerine öncelik verilecektir.
• Kamu yatırımları, bölgeler arası gelişmişlik farklarını azaltmayı ve bölgesel gelişme potansiyelini değerlendirmeyi hedefleyen alanlara yönlendirilmeye devam edilecektir.
• KÖİ uygulamalarına ilişkin strateji belgesi hazırlanacak, KÖİ mevzuatı çerçeve bir kanun ile tek çatı altında toplanacaktır.
42
BİLİM, TEKNOLOJİ VE YENİLİK
2. Yenilikçi Üretim, İstikrarlı Yüksek Büyüme (14)
Gelişmeler• Ar-Ge kaynakları, bilim insanı sayısı, özel sektör Ar-Ge
faaliyetleri, harcaması ve araştırmacı istihdamında artış, • Kamu, Özel ve Üniversite araştırma altyapılarının
yaygınlaştırılması.Hedefler, Politikalar• Ar-Ge harcamalarının milli gelire oranının yüzde 1,8’e
çıkarılması,• Araştırma altyapılarının özel sektörle yakın işbirliği içinde
çalıştırılması,• Rekabetçi ve yüksek katma değerli yeni sektörler, ürün ve
markalar için Ar-Ge ve yenilik programları, • Araştırmacı sayısının nitelik ve nicelik olarak geliştirilmesi,• Teknoloji Geliştirme Bölgelerinin etkinleştirilmesi.• Kamu alımlarının Ar-Ge yi teşvik edecek şekilde
düzenlenmesi.
43
İMALAT SANAYİİNDE DÖNÜŞÜM
2. Yenilikçi Üretim, İstikrarlı Yüksek Büyüme (15)
Gelişmeler• Rekabet gücü, ihracat, verimlilik, sektörel dönüşüm, markalaşma
ve yenilik alanlarında ilerleme sağlanmıştır. • 2002-2012 döneminde imalat sanayii katma değeri yıllık
ortalama yüzde 5,6 oranında büyümüş, ihracat 33,7 milyar dolardan 143,2 milyar dolara çıkmıştır.
• Orta teknoloji sektörlerinin ihracat içindeki payı yüzde 47,1’den yüzde 66,3’e çıkmıştır.
Hedefler, Politikalar• İmalat sanayiinde; (i) yenilikçilik ve firma becerileri, (ii)
bölgelerimizin üretime etkili katılımı, (iii) sektörler arası entegrasyon, (iv) yeşil teknoloji ve yeşil üretim ile (v) dış pazar çeşitliliği dönüşümün odaklarıdır.
• İmalat sanayii ihracatını 257 milyar dolara yükseltmeyi, ihracat içerisinde ortanın üstü ve yüksek teknoloji sektörlerinin payını artırmayı ve genel olarak üretimde katma değeri yükseltmeyi hedeflemekteyiz.
44
GİRİŞİMCİLİK VE KOBİ’LER
2. Yenilikçi Üretim, İstikrarlı Yüksek Büyüme (16)
Gelişmeler• Girişimcilere ve KOBİ’lere yönelik vergi, kredi, Ar-Ge ve proje
destekleri,• Girişimcilik destekleri, endüstri bölgeleri, teknoloji geliştirme
bölgeleri, OSB ve KSS yapımı, ihracata yönelik destekler,• Son 10 yılda 83 adet OSB, 99 adet KSS, 45 adet Teknoloji
Geliştirme Bölgesi ve 3 adet Endüstri Bölgesi kurulmuştur.
Hedefler, Politikalar• KOBİ’lerin büyümesi, yenilik kapasitelerinin geliştirilmesi,
verimliliklerinin artırılması, daha rekabetçi ve ihracatçı yapıya kavuşmaları
• Girişimciliğin, esnaf ve sanatkârlar ile kooperatifçiliğin geliştirilmesi
• Yeni girişim ve KOBİ’lerin finansmana erişimlerinin kolaylaştırılması
• KOBİ’lerin Ar-Ge, yenilik ve ihracat kapasitelerinin geliştirilmesi
45
BİLGİ VE İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ
2. Yenilikçi Üretim, İstikrarlı Yüksek Büyüme (17)
Gelişmeler• Genişbant internet abone sayısı: 18 bin
seviyelerinden 20 milyonun üzerine çıkmıştır (2003-2012)
• İnternetten gerçekleşen kartlı ödemeler tutarı: 2,4 milyar TL’den (2006) 30,7 milyar TL’ye (2012) çıkmıştır.
Hedefler, Politikalar• Bilgi ve iletişim teknolojilerinin yaygınlaştırılması,
bu alanda yerli katma değerin yükseltilmesi ve bilgi tabanlı ekonomiye dönüşümün sağlanması amaçlanmaktadır.
46
TARIM VE GIDA
2. Yenilikçi Üretim, İstikrarlı Yüksek Büyüme (18)
Gelişmeler
• Ülkemizde yaşanan kuraklık yanında dünya gıda piyasalarındaki sürekli ve hızlı değişimler ile fiyat artışları, ülkemizde gıda ithalatı artışına sebep olurken tarımsal üretime dönük yatırım ile istihdama olumlu katkıda bulunmuştur.
• Tarımsal desteklemeler miktar ve çeşit olarak artırılmış, et ve et ürünleri piyasasında istikrarın temini için tedbirler alınmış, bölgesel hayvancılık projeleri uygulamaya konulmuştur.
47
TARIM VE GIDA
2. Yenilikçi Üretim, İstikrarlı Yüksek Büyüme (19)
Hedefler• Toplulaştırılan arazinin yaklaşık ikiye katlayarak 8 milyon hektara
çıkarılması• İşletmeye açılan sulama alanının 2,9 milyon hektardan 3,8 milyon
hektara çıkarılması• Ağaçlandırılan toplam arazi miktarının 3 milyon hektardan 3,7 milyon
hektara çıkarılmasıPolitikalar• Tüketici odaklı ve bilgiye dayalı üretim modellerine geçilmesi,• Tarım arazilerinde çok parçalılığın önlenmesi ve işletme ölçeklerinin
büyütülmesi• Su başta olmak üzere doğal kaynakların verimli kullanımı• Kaliteli, güvenilir ve özgün ürünlerin üretilmesi • Ürün pazarlama imkanlarının geliştirilmesi• Tarım ve gıda işletmelerinin modernizasyonu ve üretimde kayıt dışılığın
azaltılması
48
ENERJİ
2. Yenilikçi Üretim, İstikrarlı Yüksek Büyüme (20)
Gelişmeler• 2002-2012 döneminde birincil enerji talebi yaklaşık yüzde 50,
elektrik talebi yüzde 87 oranında artmıştır. • Doğal gazın ulaştığı il merkezi sayısı 72’ye yükselmiş, petrol ve
doğal gaz aramaları için ayrılan kaynaklar önemli oranlarda artırılmıştır.
• Elektrikte yaklaşık 20.000 MW’lık yeni kapasite özel sektör eliyle hayata geçirilmiştir.
• Akkuyu’da bir nükleer santral yapılması için Rusya Federasyonu ile, Sinop’ta ikinci bir nükleer santral kurulması için de Japonya ile anlaşma imzalanmıştır.
• Enerji verimliliğinin artırılması ve yenilenebilir enerjinin teşviki için yasa ve yönetmelikler çıkarılmış, çeşitli programlar başlatılmıştır.
49
ENERJİ
2. Yenilikçi Üretim, İstikrarlı Yüksek Büyüme (21)
Hedefler, Politikalar• Plan döneminde enerji güvenliği gözetilerek dışa bağımlılık
azaltılacaktır. • Elektrikte kurulu gücün 58 bin MW'dan 78 bin MW'a çıkarılması
hedeflenmektedir.• Türkiye’nin jeostratejik konumu etkin bir biçimde kullanılarak
enerjide transit ve terminal bir ülke haline gelinmesi hedeflenmektedir.
• Enerji talebi karşılanırken çevreye zararın en az düzeyde tutulması, yerli ve yenilenebilir enerji kaynaklarının en üst düzeyde değerlendirilmesi ve enerjinin üretimden tüketime kadar her safhada verimli kullanılması sağlanacaktır.
50
MADENCİLİK
2. Yenilikçi Üretim, İstikrarlı Yüksek Büyüme (22)
Gelişmeler• Madencilik sektörümüzün ihracatı son 10 yılda 382 milyon
dolardan 3,2 milyar dolara yükselmiştir. • 2002-2013 yılları arasında petrol, doğal gaz, maden ve
jeotermal kaynak aramalarına ayrılan yatırım ödenekleri önemli oranda artırılmıştır.
Hedefler, Politikalar• Madencilikte aramaları yoğunlaştıracağız. • Bu çerçevede, sondaj metrajını 1,3 milyon metreden 3 milyon
metreye yükseltmeyi hedefliyoruz.
51
LOJİSTİK VE ULAŞTIRMA
2. Yenilikçi Üretim, İstikrarlı Yüksek Büyüme (23)
Gelişmeler• Türkiye Lojistik Performans Endeksine göre 155 ülke arasında
2007 yılında 34’üncü sıradayken 2012 yılında 27’nci sıraya yükselmiştir.
• Kamu tarafından yapımı devam eden 19 adet lojistik merkezden 3’ü işletmeye açılmıştır.
• Bölünmüş yol ağı uzunluğu otoyollar dâhil 22.253 km’ye ulaşmıştır.
• Ankara-Eskişehir, Ankara-Konya ve Eskişehir–Konya yüksek hızlı tren hatları işletmeye alınmış, Çandarlı Limanının yapımına başlanmıştır.
• Havayolu taşımacılığında toplam yolcu trafiği 131 milyona, aktif hava meydanı sayısı ise 49’a yükselmiştir.
• Kamu-özel işbirliği modeli, havalimanlarının yanında otoyol, tünel ve köprü yapımlarında da uygulanmaya başlanmıştır.
• Posta hizmetleri ile demiryolu ulaştırmasında serbestleştirmeye dönük hukuki düzenlemeler gerçekleştirilmiştir.
52
LOJİSTİK VE ULAŞTIRMA
2. Yenilikçi Üretim, İstikrarlı Yüksek Büyüme (24)
Hedefler, Politikalar• Türkiye’nin lojistikte bölgesel bir üs olması ve lojistik
maliyetin düşürülmesi amaçlanmaktadır. • Büyük ölçekte liman kapasiteleri hayata geçirilecek,
limanların demiryolu ve karayolu bağlantıları tamamlanacaktır.
• Havayolu sektöründe İstanbul’un uluslararası bir aktarma ve bakım-onarım merkezi olması desteklenecektir.
• Bölünmüş yol ağı otoyol dahil yaklaşık 30 bin km’ye ve BSK’lı yol ağı ise 40 bin km’ye çıkarılacaktır.
• İşletmeye açılacak hızlı tren hatları yanında sinyalizasyon ve elektrifikasyon yatırımları hızlandırılacaktır.
53
HİZMETLER
2. Yenilikçi Üretim, İstikrarlı Yüksek Büyüme (25)
• Hizmetler sektöründe katma değeri yüksek alanların payının artırılması, bilgi ve iletişim teknolojileri kullanımının yaygınlaştırılması, hizmet ihracatının artırılması ve çeşitlendirilmesi amaçlanmaktadır.
• Ticaret faaliyetlerinde verimliliğin ve hizmet kalitesinin artırılması, rekabetin ve tüketicinin korunması ile ticarette farklı kesimler arasında dengeli gelişmeyi sağlayan bir ortamın tesis edilmesi sağlanacaktır.
• Turizmde daha üst gelir grubuna hitap edecek şekilde turizm ürün ve hizmetlerinin çeşitlendirilmesine ve sağlık turizmi başta olmak üzere alternatif turizm türlerinin gelişimine önem verilecektir.
54
HİZMETLER
2. Yenilikçi Üretim, İstikrarlı Yüksek Büyüme (26)
• Turizmde yabancı ziyaretçi sayısının 31,8 milyon kişiden 42 milyon kişiye ulaştırılması, turizm gelirinin ise 29,4 milyar dolardan 45 milyar dolara çıkarılması hedeflenmektedir.
• İnşaat sektörünün üretim ve hizmet kalitesinin uluslararası standartlara ulaştırılması ve sektörde teknik müşavirlik hizmetlerinin etkinleştirilmesi önceliklidir.
• Yurt dışı müteahhitlik sektöründe dünyanın en büyük 225 müteahhitlik firması listesinde Türkiye 33 firmayla ikinci sırada yer almıştır. Müteahhitlik hizmetlerinin yurtdışı taahhüt tutarının yıllık 30 milyar dolardan 50 milyar dolara çıkarılması hedeflenmektedir.
3. Yaşanabilir Mekanlar, Sürdürülebilir Çevre (1)
55
Gelişmeler:• Bölgesel Gelişme Yüksek Kurulu / Bölgesel Gelişme
Komitesi• Bölgesel Gelişme Ulusal Stratejisi
• Mekânsal gelişme ve sosyo-ekonomik politikalar arasında uyumu güçlendirmek, alt ölçekli plan ve stratejilere genel çerçeve oluşturmak
• Kalkınma Ajansları (2008-2013 dönemi) • Tüm bölgelerde bölge planları / stratejiler• Mali ve teknik destek programları• Proje başvuru sayısı / desteklenen proje : 34.000 /
8.400• Projelere yapılan kaynak tahsisi : 1,6
milyar TL • Eş finansman dahil projelerin toplam bütçesi : 3 milyar TL• 81 İlde yatırım destek ofisleri
BÖLGESEL GELİŞME VE BÖLGESEL REKABET EDEBİLİRLİK
3. Yaşanabilir Mekanlar, Sürdürülebilir Çevre (2)
56
Gelişmeler:
• GAP Eylem Planı (2008-2012)• Toplam harcama : 14,7 milyar TL• Hizmete alınan ana kanal : 610 km• Toplulaştırma çalışmaları : 1,1 milyon hektar alan • Eylem Planının 2014-2018 dönemini içerecek şekilde
yenilenmesi çalışmaları devam etmektedir.
• Yeni Bölge Kalkınma İdareleri (DAP, KOP ve DOKAP BKİ)• Kurumsallaşma çalışmaları ve eylem planı hazırlıkları
yürütülmektedir.
BÖLGESEL GELİŞME VE BÖLGESEL REKABET EDEBİLİRLİK
3. Yaşanabilir Mekanlar, Sürdürülebilir Çevre (3)
57
Gelişmeler:• Yatırım teşvik sistemi: bölgesel boyutun güçlendirilmesi• Cazibe Merkezlerini Destekleme Programı (2008-2012)
• Aktarılan kaynak 215 milyon TL
• KÖYDES• Kaynak tahsisi (2005-2013) : 8,5 milyar TL • İnşa edilen köy yolu : 181.500 km • Onarılan köy yolu : 32.000 km • Kilit parke döşemesi : 2.600 km• İçme suyu alan yerleşim birimi sayısı : 47.461 • Asfalt-beton yol oranı yüzde 33’ten yüzde 45’e ulaşmıştır. • Suyu yeterli ünite oranı ise yüzde 81’den yüzde 91’e
yükselmiştir.
• Katılım Öncesi Mali İşbirliği Aracı (IPA)
BÖLGESEL GELİŞME VE BÖLGESEL REKABET EDEBİLİRLİK
3. Yaşanabilir Mekanlar, Sürdürülebilir Çevre (4)
58
Hedefler:
• Yeni bölgesel gelişme yaklaşımı• Bölgesel farkların azaltılması• Tüm bölgelerin potansiyellerinin değerlendirilmesi, rekabet
gücünün desteklenmesi ve kalkınmaya katkısının güçlendirilmesi
• Bölgesel Gelişme Ulusal Stratejisi çerçevesinde tüm bölgelerde kalkınma stratejileri geliştirilip uygulanmasına devam edilecektir.
• Bölgesel niteliklere göre farklılaşan, çeşitlenen politikalar oluşturulacaktır.
• Metropollerimizin Ar-Ge kapasiteleri ile yeniliğe dayalı yüksek teknolojili ürün ve nitelikli hizmet üretme, kaliteli yaşam ve çalışma imkânları sunma kabiliyetleri artırılacaktır.
BÖLGESEL GELİŞME VE BÖLGESEL REKABET EDEBİLİRLİK
3. Yaşanabilir Mekanlar, Sürdürülebilir Çevre (5)
59
Hedefler:• Anadolu’daki endüstriyel merkezlerimizin yenilik, üretim ve
ihracat kapasiteleri geliştirilecektir.• Orta gelirli bölgelerde üretim yapısının dönüşümü, sektörel
çeşitliliğin artırılması, girişimciliğin geliştirilmesi hedeflenmektedir.
• Düşük gelirli bölgelerde ekonomik faaliyet kolları çeşitlendirilecek, KOBİ ve mikro işletmeler geliştirilecek, tarımsal verimlilik artırılacak, beşeri ve sosyal sermaye güçlendirilecektir.
• Düşük gelirli bölgelerin ulusal pazarla ve diğer bölgelerle bütünleşme düzeyi yükseltilecek; eğitim, sağlık, iletişim ve yerel yönetim hizmetlerinin kalitesi ve erişilebilirliği artırılacaktır.
• Bölgesel büyüme odaklarının geliştirilmesine devam edilecektir.
BÖLGESEL GELİŞME VE BÖLGESEL REKABET EDEBİLİRLİK
3. Yaşanabilir Mekanlar, Sürdürülebilir Çevre (6)
60
Gelişmeler:
• Şehirleşme oranı 2012: % 72,3 2018: % 76,4• Sosyal uyum, şehir bütünlüğü ve estetiği ile kentlilik kültürü
açısından çok boyutlu bir politika yaklaşımı • İmar planlama sisteminin yapısal ve işlevsel iyileştirilmesi • Gayrimenkul talebinin, özellikle metropol alanlarda,
uluslararası düzeye taşınması
MEKANSAL GELİŞME VE PLANLAMA
3. Yaşanabilir Mekanlar, Sürdürülebilir Çevre (7)
61
Hedefler:
• Üst standartlarda yaşanabilir mekanlar elde edilecektir.• Mekânsal planlama sistemi merkezin düzenleyici ve
denetleyici rol üstlenecek, planlama ve uygulama ise yerinde gerçekleştirilecektir.
• Fırsat eşitliğini ve hakkaniyeti gözeten mekânsal planlama ve kentsel tasarım uygulamaları hayata geçirilecektir.
• İmar planları ve revizyonlarıyla ortaya çıkan değer artışları temel sosyal altyapı ve ortak kullanım alanları oluşturması amacıyla kullanılacaktır.
MEKANSAL GELİŞME VE PLANLAMA
3. Yaşanabilir Mekanlar, Sürdürülebilir Çevre (8)
62
Gelişmeler:
• Şehirlerde yapıların ve alanların dönüşüm ihtiyacı artmıştır.• 2013 yılı Mayıs ayı itibarıyla 19 ilde 46 farklı alanda 97.300
adet yapıyı içeren ve yaklaşık 610.000 kişinin yaşadığı 3.876 hektar alan dönüşüm alanı olarak ilan edilmiştir.
• Dokuzuncu Kalkınma Planı döneminde konut ihtiyacının yaklaşık 3,5 milyon olacağı tahmin edilmiştir.
• Dönem sonu itibarıyla yapı kullanma izni alan konut sayısının 3,2 milyona ulaşması beklenmektedir.
• Konut açığı, plan döneminde önemli oranda azaltılmıştır.
KENTSEL DÖNÜŞÜM VE KONUT
3. Yaşanabilir Mekanlar, Sürdürülebilir Çevre (9)
63
Hedefler:
• Büyüme ve kalkınmaya katkı sağlayan, mekân ve yaşam kalitesini yaygın şekilde artıran dönüşüm projelerine öncelik verilecektir.
• Kentsel dönüşüm projeleri sosyal bütünleşmeyi destekleyen bir yaklaşımla gerçekleştirilecektir.
• Kentsel dönüşüm projelerinde yenilikçi ve katma değer yaratan sektörleri, yaratıcı endüstriler ile yüksek teknolojili ve çevreye duyarlı üretimi destekleyen uygulamalara öncelik verilecektir.
• Dar gelirliler başta olmak üzere, barınma sorununa sağlıklı ve alternatif çözümler geliştirilecektir.
KENTSEL DÖNÜŞÜM VE KONUT
3. Yaşanabilir Mekanlar, Sürdürülebilir Çevre (10)
64
Gelişmeler:• Belediyeli nüfusta altyapıya erişim
İçme suyu hizmeti: %99 Kanalizasyon şebekesi: %88
Atıksu arıtma: %62 Düzenli depolama: %60 • İstanbul, Adana, Antalya, Bursa, Gaziantep, İzmir, Kayseri ve
Samsun’da raylı sistem projeleri (Toplam uzunluk 477 km, 2013)
Hedefler• Sağlıklı ve güvenilir içme-kullanma suyuna erişim; atıkların etkin
yönetimi,• Atıksu hizmeti verilen belediye nüfusu % 80, • Düzenli depolamadan yararlanan belediye nüfusu %85• Trafik sıkışıklığını azaltan, yakıt verimliliği yüksek, güvenli, çevre
dostu ve sürdürülebilir ulaşım altyapısı
KENTSEL ALTYAPI
3. Yaşanabilir Mekanlar, Sürdürülebilir Çevre (11)
65
SU VE KANALİZASYON ALTYAPI PROGRAMI (SUKAP)Amaç: Belediyelerin acil nitelikli olan içme suyu ve kanalizasyon projelerinin hayata geçirilerek insan ve çevre sağlığını tehdit eden sorunların çözülmesiKapsam: • Nüfusu 25.000 ve altı belediyelere %50 hibe + %50 İLBANK
koşullarında kredi• Nüfusu 25.000 üstünde olan belediyelere İLBANK kredisi• 16 Büyükşehir Belediyesi dışında kalan 28,5 milyon belediyeli
nüfus programdan faydalanabilmekte• Program kapsamında toplam maliyeti 7,5 milyar TL olan
2.392 proje• 2011-2013 döneminde toplam 1,4 milyar TL kaynak tahsisi
KENTSEL ALTYAPI
3. Yaşanabilir Mekanlar, Sürdürülebilir Çevre (12)
66
Gelişmeler:Sürdürülebilir kalkınma ilkeleri doğrultusunda çevre sorunlarına duyarlı politika ve stratejiler uygulanarak, • Kurumsal ve teknik yapı, mevzuat ve standartlar iyileştirilmiş, • Çevrenin kirliliği azaltılmış, kalitesi iyileştirilmiş,• Kaynakların sürdürülebilir kullanımı konusunda önemli ilerlemeler
kaydedilmiştir.• Korunan alanların oranı artırılmıştır. (2006: %4,99, 2012: % 7,24). • Yerel yönetim sayıları azaltılmış, genel bütçe vergi payları
artmıştır.• AFAD ve Afet ve Acil Durum Müdürlükleri oluşturulmuştur. • 2012 yılında Afet Sigortaları Kanunu çıkarılmıştır. • Ulusal Deprem Stratejisi ve Eylem Planı ile Ulusal Afet ve Acil
Durum Müdahale Planı hazırlanmıştır.
ÇEVRE VE AFET YÖNETİMİ
3. Yaşanabilir Mekanlar, Sürdürülebilir Çevre (13)
67
Hedefler:• Toplumun çevre bilincinin artırılması ile çevrenin korunması ve
kalitesinin yükseltilmesi amaçlanmaktadır. • Onuncu Kalkınma Planı döneminde
• Çevre yönetimi güçlendirilecek,• Çevre dostu uygulamalar desteklenecek,• Doğal kaynakların korunması ve sürdürülebilir kullanımı
sağlanacak,• İklim değişikliği ile mücadele ve uyum çalışmaları
sürdürülecektir.• Bilinç düzeyi ve yerleşimlerin afetlere karşı dayanıklılığı
artırılacaktır. • İmar planlaması süreçlerinde afet riskleri dikkate alınacaktır.• Kritik önemdeki altyapıların güçlendirilmesine öncelik verilecektir.• Afet bilgi yönetim sistemi kurulacaktır.
ÇEVRE VE AFET YÖNETİMİ
4. Kalkınma İçin Uluslararası İşbirliği
• Ülkemizin ikili, bölgesel ve çok taraflı zeminlerde etkinliği artırılmıştır.
• Dış ekonomik ilişkilerimiz çeşitlendirilmiştir.• Yakın coğrafyamız ile birlikte kalkınma perspektifi dış
politikanın merkezine alınmıştır.• Son on yılda komşu ülkeler ve bölge ülkeleriyle ticarette
önemli ölçüde artış sağlanmıştır.• Onuncu Plan döneminde dönüşüm sürecindeki bölge
ülkeleri başta olmak üzere yakın işbirliği içinde olduğumuz ülkelerin kalkınma çabalarına destek verilecektir.
68
B) ÖNCELİKLİ DÖNÜŞÜM PROGRAMLARI
• 25 adet program• Öncelikli alanlarda• Temel yapısal sorunlara çözüm olabilecek• Dönüşüm sürecine katkıda bulunabilecek• Kurumlar arası koordinasyon ve sorumluluk
gerektiren• Sektörel ve sektörler arası bir yaklaşımla• Birden çok alanı kesen• Hedefleri belirgin• Planın kabulünü müteakip, mali boyutu ve
tedbirlerini içeren YPK Kararıyla uygulamaya geçirilecek.
69
1. Üretimde Verimliliğin Artırılması,2. İthalat Olan Bağımlılığın
Azaltılması,3. Yurtiçi Tasarrufların Artırılması ve
İsrafın Önlenmesi,4. İstanbul Uluslararası Finans
Merkezi,5. Kamu Harcamalarının
Rasyonelleştirilmesi,6. Kamu Gelirlerinin Kalitesinin
Artırılması,7. İş ve Yatırım Ortamının
Geliştirilmesi,8. İşgücü Piyasasının Etkinleştirilmesi,9. Kayıt Dışı Ekonominin Azaltılması,10.İstatistiki Bilgi Altyapısını
Geliştirme,11.Öncelikli Teknoloji Alanlarında
Ticarileştirme,12.Kamu Alımları Yoluyla Teknoloji
Geliştirme ve Yerli Üretim,13.Yerli Kaynaklara Dayalı Enerji
Üretimi,14.Enerji Verimliliğinin Geliştirilmesi,15.Tarımda Su Kullanımının
Etkinleştirilmesi,16.Sağlık Endüstrilerinde Yapısal
Dönüşüm,17.Sağlık Turizminin Geliştirilmesi,18.Taşımacılıktan Lojistiğe Dönüşüm,19.Temel ve Mesleki Becerileri
Geliştirme,20.Nitelikli İnsan Gücü İçin Çekim
Merkezi,21.Sağlıklı Yaşam ve Hareketlilik,22.Ailenin ve Dinamik Nüfus Yapısının
Korunması,23.Yerelde Kurumsal Kapasitenin
Güçlendirilmesi,24.Rekabetçiliği ve Sosyal Uyumu
Geliştiren Kentsel Dönüşüm,25.Kalkınma İçin Uluslararası İşbirliği
Altyapısının Geliştirilmesi,70
Öncelikli Dönüşüm Programları
• Orta vadeli programlar, yıllık programlar, stratejik planlar, bölgesel gelişme ve sektör stratejileri, Kalkınma Planı esas alınarak hazırlanacaktır.
• Öncelikli dönüşüm programları hazırlanacak eylem planı çerçevesinde hayata geçirilecektir.
• Yıllık programlarda, eylem planlarından ilgili yılda uygulamaya geçirilecek tedbirlere yer verilecektir.
• Kalkınma Planı İzleme ve Yönlendirme Komitesi. • Her yıl Bakanlar Kuruluna bir rapor sunumu.
71
İzleme ve Değerlendirme
72
Arz ederiz.