14 M-CARE: Preventie van het burn-out-syndroom bij de professionele verzorger
-
Upload
karel-van-isacker -
Category
Education
-
view
265 -
download
1
Transcript of 14 M-CARE: Preventie van het burn-out-syndroom bij de professionele verzorger
Mobiele Training voor Thuis- en Gezondheidsverzorgers Voor Personen met
Beperkingen en Ouderen
539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP
Module: Preventie van het burn-out-syndroom bij de professionele verzorger
539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP
Deel 1
• Burn-out bij de professionele verzorger
• Kenmerken van stress en burn-out
• Verschillen tussen stress en burn-out
539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP
Burn-out
De taken van de verzorgers kunnen erg uitputtend zijn. Vooral als u het gevoel hebt dat u beperkte controle over de situatie hebt of dat ze buiten uw vaardigheden en competenties vallen.
De foto is eigendom van http://www.nfcacares.org/who_are_family_caregivers/
539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP
Indien de stress van de zorgverlening onbehandeld blijft, kan dit een grote impact hebben op uw gezondheid en uiteindelijk tot een burn-out leiden.
De foto is eigendom van Interprojects
539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP
• Wanneer u als verzorger met een burn-out te maken hebt, is het erg moeilijk om iets te doen of zelfs ook maar voor iemand anders te kunnen zorgen.
• Daarom is het erg belangrijk dat men de tijd vrij maakt om rust te nemen, te ontspannen en de batterijen opnieuw op te laden: dit is geen luxe maar een noodzaak.
De foto is eigendom van http://seniorcarepartners.wordpress.com/our-caregivers/
539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP
• Wanneer u door de verzorging gestresseerd wordt of zelfs een burn-out ontwikkelt, brengt dit ook uw eigen gezondheid in gevaar. Dit kan een grote impact hebben op u en op de persoon die u verzorgt.
• Dit zal tenslotte uw vermogen beïnvloeden om kwalitatieve zorg aan te bieden.
• Hoe je zal omgaan met deze stress is erg belangrijk
De foto is eigendom van http://www.nfcacares.org/who_are_family_caregivers/
539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP
Omgaan met burn-out bij de professionele verzorger: De aanpak
• Herkennen – Kijk uit voor de waarschuwingssignalen van een burn-out.
• Terugdraaien – Draai de schade terug door het beheer van stress en het zoeken van steun.
• Versterken – Bouw versterking op tegen stress door het verzorgen van uw lichamelijke en emotionele gezondheid.
De foto is eigendom van Interprojects
539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP
Kenmerken van stress Opvallende lichamelijke kenmerken (verschijnselen/symptomen):
• Voortdurende en aanhoudende moeheid, zich futloos ervaren, geen energie meer hebben
• Slaapproblemen (vooral slapeloosheid en moe wakker worden)
• Pijnlijke spierklachten, rug- en hoofdpijn
• Maag- en darmklachten, verminderde eetlust, eten smaakt ook niet meer
• Verminderde weerstand tegen infecties
• Hartklachten (kloppingen, soms overslagen), verhoogde bloeddruk, verhoogde cholesterolwaarden
Opvallende psychische kenmerken (verschijnselen/symptomen):
• Geïrriteerde en prikkelbare, gejaagde gevoelens
• Geen rust vinden en ook niet meer tot rust kunnen komen
• Zich regelmatig somber voelen (huilbuien), lusteloosheid (niet meer kunnen genieten van gewone dingen
• Voortdurend piekeren, angstgevoelens
• Moeite met concentreren en het nemen van besluiten en soms vergeetachtigheid
• Zich onzeker voelen, minder zelfvertrouwen, zich soms waardeloos voelen en eenzaamheid
Opvallende gedragsveranderingen:
• Meer roken, drinken, drugs en/of kalmeer- en slaapmiddelen gebruik
• Minder presteren en meer fouten maken
• Steeds meer vermijden van sociale contacten, zich isoleren
Bron: http://angstcentrum.be/
539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP
Kenmerken van burn-out Lichamelijke symptomen:
• Slaapproblemen
• lusteloosheid, geen energie
• verminderde weerstand, sneller ziek
• Hoofdpijn
• spanningspijn in spieren
• verkrampte spieren
• Verteringsproblemen
• oorsuizen
• zicht wordt wazig
• maagzuur of –pijn
• Misselijkheid
• Darmproblemen
• gevoel van uitputting
Mentale symptomen:
• Concentratieproblemen
• Vergeetachtigheid
• besluiteloosheid en moeite om hoofd- en bijzalen van elkaar te onderscheiden
• Verstrooidheid
Bron: http://angstcentrum.be/
• piekeren
• snel overprikkeld
Emotionele symptomen:
• grotere emotionaliteit dan vroeger: sneller teleurgesteld, ontroerd, blij of verdrietig
• lichtgeraakt, opvliegend en weinig geduld met anderen
• grotere onzekerheid, twijfelen aan jezelf, weinig zelfvertrouwen
• spanning en angst ervaren
• opgejaagd gevoel
• Onrust
• Pessimisme
• achterdochtig zijn
• verveling
Veranderingen op vlak van gedrag:
• soms verbale of fysieke agressie
• Cynisme
• meer werkuren presteren
• minder motivatie voor werk
• vermindering creativiteit
• minder aandacht voor je sociaal netwerk of vrije tijd
539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP
Verschillen tussen stress en burn-out Stress Burn-out
• meestal korter dan 12 weken. • kan langer duren dan 1 jaar en er is sprake van volledige uitputting
• teveel engagement of inzet • geen engagement of inzet meer
• emoties zijn versterkt • emoties zijn gedempt
• brengt drukte en hyperactiviteit teweeg • brengt hulpeloosheid en hopeloosheid teweeg
• verlies aan energie • verlies aan motivatie, idealen, hoop
• leidt naar angst • leidt naar gevoelloosheid, depressie
• gevolgen vooral lichamelijk • gevolgen vooral emotioneel
• kan leiden naar vroegtijdige sterfte • kan leiden naar uitzichtloosheid
Bron: http://angstcentrum.be/
539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP
Deel 2
• Preventie tips
539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP
Wat kan u zelf doen?
Tijdig ingrijpen bij overbelasting is het allerbelangrijkste. Zo vermijd u dat u in een situatie belandt waarin u niets meer kunt. Heeft u vaak last van stress, dan zijn deze tips een hulp:
• Neem altijd voldoende tijd om te bekomen van stressvolle situaties.
• Zet op een rij wat bij u stress veroorzaakt. Wat kost u veel energie en wat kan u daaraan veranderen?
• Stel prioriteiten en hou in uw tijdsplanning ook altijd ruimte vrij voor onverwachte gebeurtenissen.
• Ga na of het realistisch is wat u van uzelf verwacht. Praat hierover met anderen.
• Handel kleine zaken zo snel mogelijk af. Zo vermijdt u dat ze een berg vormen waar u enorm tegenop ziet.
• Doe één ding tegelijk en neem daar de tijd voor. U haasten is erg vermoeiend en vaak kosten zaken u daardoor net meer tijd.
• Stel grenzen en zeg ‘neen’ wanneer u teveel hooi op uw vork heeft.
• Maak voldoende tijd vrij voor zaken die u energie geven zoals hobby’s en vriendschappen. Bewegen is een goede uitlaatklep voor stress, maar zorg ook hier dat u niet overdrijft.
• Zoek uit wat u het meeste ontspanning en rust brengt; zet dat regelmatig in uw agenda.
• Gezond leven verhoogt uw draagkracht: zorg dat u voldoende beweegt en slaapt, eet gezond, drink niet te veel alcohol of koffie en rook niet.
539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP
Begin de dag met een ontspannend ritueel.
In plaats van uit bed te springen van zodra u wakker wordt, besteed u beter ten minste vijftien minuten om te mediteren, om in uw dagboek te schrijven, of iets te lezen dat u inspireert.
De foto is eigendom van Interprojects
539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP
Maak er een gewoonte van om gezond te eten, alsook er goede slaapgewoonten op na te houden.
Als u goed eet en regelmatige fysieke activiteit heeft, alsook genoeg uitrust, zal u de kracht en energie hebben om beter om te gaan met de dagelijkse strijd en eisen van het leven.
De foto is eigendom vanhttp://seniorcarepartners.wordpress.com/our-caregivers/
539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP
Stel grenzen. Leer hoe u “nee” kunt zeggen op een positieve manier wanneer u verzoeken krijgt. Als u dit moeilijk vindt, herinner dan: •dat u “nee” kunt zeggen, maar ook
“ja” bij de dingen die u echt wilt doen.
•door grenzen te stellen, krijgen anderen uiteindelijk een beter resultaat.
• een ‘nee’ is geen afwijzing. • ‘nee’ zeggen is niet het weigeren
van de persoon, het is het weigeren van de situatie.
De foto is eigendom vanhttp://seniorcarepartners.wordpress.com/our-caregivers/
539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP
Neem dagelijks een pauze van technologie
Stel elke dag tijd beschikbaar waarbij u zich volledig los kan koppelen van technologie.
Zet uw laptop en telefoon af en stop met het checken van e-mails.
De foto is eigendom vanhttp://seniorcarepartners.wordpress.com/our-caregivers/
539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP
Voed uw creatieve kant.
Creativiteit is een krachtig tegengif tegen burn-out.
Probeer iets nieuws, start een leuk project of hervat een favoriete hobby.
Kies activiteiten die niets met het werk te maken hebben (bv. uitgaan met vrienden of dansen).
539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP
Bron: zorgnetvlaanderen.be
539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP
Bro
n: zo
rgnetvlaan
de
ren.b
e
539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP
Bron: zorgnetvlaanderen.be
539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP
Bibliografie: • Administration on Aging. (n.d.). Respite: What caregivers need most-
administration on aging fact sheet Biegel, D., & Schulz, R. (1998). Caregiving and caregiver interventions in aging and mental illness. Family Relations, 48, 345-354.
• Coon, D. W., Gallagher-Thompson, D., & Thompson, L. W. (Eds.). (2003). Innovative interventions to reduce dementia caregiver distress: A clinical guide. New York: Springer Publishing Company, Inc.
Leeswijzer
• Omgaan met burn-out: preventie, behandeling en re-integratie. – C. Karsten – ISBN 9789021551869
• Burn-out: een nieuwe benadering. – C. Leijten – ISBN 9789461051660
• In de juiste versnelling: een doe-boek voor meer energie en minder stress. – J. Knijn – ISBN 9789058714169
• Eerste hulp bij stress en vermoeidheid. 50 signalen om een burnout te herkennen, 51 tips om hem te voorkomen. – F. Schaper – ISBN 9789055945078
• Burn-out voor dummies. – A. Urban – ISBN 9789043026420