14. Рэлігія і міфалогія ўсходніх славян
-
Upload
anastasiyaf -
Category
Education
-
view
48 -
download
3
Transcript of 14. Рэлігія і міфалогія ўсходніх славян
![Page 1: 14. Рэлігія і міфалогія ўсходніх славян](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022081420/58707b381a28ab57368b5217/html5/thumbnails/1.jpg)
Рэлігія і міфалогія ўсходніх славян
![Page 2: 14. Рэлігія і міфалогія ўсходніх славян](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022081420/58707b381a28ab57368b5217/html5/thumbnails/2.jpg)
Вераванні: анімізмАнімізм – вера ў існаванне духаў і душы, якая і пасля смерці ўплывае на жыццё жывых.
![Page 3: 14. Рэлігія і міфалогія ўсходніх славян](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022081420/58707b381a28ab57368b5217/html5/thumbnails/3.jpg)
Вераванні: культ продкаў
Пашана да старэйшын
Вера ў іх дапамогу (нават пасля іх смерці)
Культ продкаў
![Page 4: 14. Рэлігія і міфалогія ўсходніх славян](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022081420/58707b381a28ab57368b5217/html5/thumbnails/4.jpg)
Праявы культа продкаў• “Чур мяне!” – вокліч, які
заклікаў продка (“чура”) на дапамогу;• Ахвяры і піры ў гонар
продкаў;• Дамавік (хатні дух) – душа
старэйшага ў сям’і.
![Page 5: 14. Рэлігія і міфалогія ўсходніх славян](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022081420/58707b381a28ab57368b5217/html5/thumbnails/5.jpg)
ДухіВера ў існавання духаў рэк, азёр, раслін (асабліва паважалі дуб) і г.д.:• Вадзянік – варожы чалавеку,
прыносіць бедствы;• Лясун – гаспадар лесу, мог збіць з
дарогі;• Палявік – у полі апоўдні, хаваўся ў
апошні нязжаты пучок каласоў.Духам – ахвяры.
![Page 6: 14. Рэлігія і міфалогія ўсходніх славян](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022081420/58707b381a28ab57368b5217/html5/thumbnails/6.jpg)
Іншыя істоты
Ні людзі, ні духі – на мяжы зямнога і замагільнага свету:Вампіры, русалкі – людзі, якія памерлі не сваёй смерцю.
![Page 7: 14. Рэлігія і міфалогія ўсходніх славян](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022081420/58707b381a28ab57368b5217/html5/thumbnails/7.jpg)
Язычніцтва ў славянЯзычніцтва – вера ў існаванне многіх багоў, што ўвасаблялі сілы прыроды, і пакланенне ім.Багі адказныя за розныя бакі жыцця.
![Page 8: 14. Рэлігія і міфалогія ўсходніх славян](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022081420/58707b381a28ab57368b5217/html5/thumbnails/8.jpg)
Язычніцкія багіІмя За што адказваў Дадатковыя звесткі
Пярун Галоўны бог, бог навальніцы, грому і маланкі, бог вайны і княжацкай дружыны.
Высякае гром і маланку каменнымі жорнамі;Маланкі – стрэлы для знішчэння нячыстай сілы;Ушаноўваўся і ў балтаў (Пяркунас).
Вялес (Валос)
Заступнік жывёлагадоўлі, магчыма, бог падземнага свету.
Часта ўяўляўся ў выглядзе змяі.
Сварог Галоўны бог сонца і агню -Дажбог Бог сонца Сын СварогаХорс Бог сонца Згадваецца ў “Слове пра паход Ігаравы”Ярыла Бог веснавой урадлівасці і
плоднасці жывёлы, земляробства.Для яго ладзіліся святы ў красавіку.
Макош Багіня-заступніца жанчын і жаночых заняткаў, асабліва прадзення, багіня ўрадлівасці.
Ёй была прысвечана пятніца;Напярэдадні яе дня жанчыны не маглі прасці;У хрысціянстве замест Макош – св. Параскева.
![Page 9: 14. Рэлігія і міфалогія ўсходніх славян](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022081420/58707b381a28ab57368b5217/html5/thumbnails/9.jpg)
Месцы ўшанаванняСвяцілішча (капішча) – месца, дзе язычнікі ўшаноўвалі сваіх багоў і прыносілі ім ахвяры.Прыклад:Свяцілішча Пяруна каля Полацка на беразе Валовага воз.
![Page 10: 14. Рэлігія і міфалогія ўсходніх славян](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022081420/58707b381a28ab57368b5217/html5/thumbnails/10.jpg)
Выгляд свяцілішча• Стужкі і ручнікі на
галінах дуба;• У цэнтры – ідал;• Вакол – вогнішчы (маглі
падтрымлівацца пастаянна).
![Page 11: 14. Рэлігія і міфалогія ўсходніх славян](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022081420/58707b381a28ab57368b5217/html5/thumbnails/11.jpg)
ІдалыІдал – вобразная выява бога з гліны, метала, каменю ці дрэва.Найбольш вядомыя – Слонімскі і Шклоўскі (дайшлі на нашых дзён), залаты ідал Перуна з Віцебска (не захаваўся).
![Page 12: 14. Рэлігія і міфалогія ўсходніх славян](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022081420/58707b381a28ab57368b5217/html5/thumbnails/12.jpg)
Міфы і паданніТлумачылі:• Прыродныя з’явы;• Паходжанне ўсяго жывога;• Паходжанне чалавечых
заняткаў і г.д.На іх аснове – казкі.
![Page 13: 14. Рэлігія і міфалогія ўсходніх славян](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022081420/58707b381a28ab57368b5217/html5/thumbnails/13.jpg)
АбрадыАбрады – спецыяльныя рытуальныя дзеянні, якія здзяйсняліся пры нараджэнні, паўналецці, вяселлі і смерці.
![Page 14: 14. Рэлігія і міфалогія ўсходніх славян](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022081420/58707b381a28ab57368b5217/html5/thumbnails/14.jpg)
Пахавальны абрадБалты – спальванне; грунтовыя магілы.Славяне:Спальванне (да 10 ст.),
пахаванне цела ў зямлю (з 10 ст).
З 6 ст. – пахаванне ў курганах (круглыя, у крывічоў – доўгія).
![Page 15: 14. Рэлігія і міфалогія ўсходніх славян](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022081420/58707b381a28ab57368b5217/html5/thumbnails/15.jpg)
Пахавальны абрад
1) Памінальная ежа;2) Трызна – своеасаблівыя
вайсковыя гульні або спартыўныя спаборніцтвы ў гонар нябожчыка.
+ галашэнні жанчын
![Page 16: 14. Рэлігія і міфалогія ўсходніх славян](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022081420/58707b381a28ab57368b5217/html5/thumbnails/16.jpg)
Каляндарныя абрадыНазва Сутнасць
Каляды Песні для паскарэння прыхода цяпла і добрага ўраджаю.
Масленіца Праводзілі зіму і гукалі вясну.
Купалле Пакланяліся сонцу, агню, раслінам.
Зажынкі Пачатак працы ў полі
Дажынкі Завяршэнне ўборкі ўраджаю