1 . Sınıf Biyoloji · g.e.g.rurar 21 - 21 lçme, Değerlendrme ve Sınav Hzmetler Genel...

http://odsgm.meb.gov.tr/kurslar/

ME

B

2018

- 2

019

●

Ölç

me,

Değ

erle

ndirm

e ve

Sın

av H

izm

etle

ri G

enel

Müd

ürlü

ğü

10. SınıfBiyoloji

1

Mitoz ve Eşeysiz Üreme - 1

1. Hücreler;

I. sitoplazmanın çekirdeğin yönetemiyeceği kadarbüyümesi,

II: hücreyüzeyininhücreiçingereklmaddealışverişi-neyeterliolmaması,

III. çokhücrelicanlılardaçeşitlihormonlarınetkisi,

verilenlerinden hangilerinin etkisiyle bölünme geçirir?

A)YalnızI. B)IveII. C)IveIII. D)IIveIII. E)I,IIveIII.

2. Bitkilerde vejetatif çoğalmanın yaygın bir şekilde gözlenmesi;

I. fotosentezyeteneklerininyüksekolması,II. meristemhücrelerininbölünmelimitininolmaması,III. tohumüretmeyeteneklerininyüksekolması

verilenlerin hangilerinden dolayıdır?

A)YalnızI. B)YalnızII. C)YalnızIII. D)IveII. E)IIveIII.

3. Adli tıpuygulamalarındaolayyerindeneldeedilensaç,tırnak,derivs.gibikalıntılaryardımıylasuçlularıntespitiyapılabilmektedir.

Yukarıda anlatılan durum seçeneklerden hangisinin sonucudur?

A) Vücuthücrelerinintamamınınmitozbölünmelerso-nucuoluşması

B)AynıbireyinsaçvetırnakyapılarındafarklıDNA’larınbulunması

C)Birbireyinvücuthücrelerinintamamındafarklıgene-tikbilgilerinoluşması

D) Saç,tırnak,derigibiyapılardadiğervücuthücrelerin-denfarklıolangenlerinbulunması

E)Saç,tırnak,derigibiyapılardabireyinözellikleriileilgiliikişeradetgeninyeralması

4. Amipinbölünmesüreciyleilgiliaşağıdakideneyyapılmıştır.

1. Deney

2. Deney

ÇekirdekHücre zarı

Sitoplazma

Bölünme emri verilmemiş

Kesmedüzlemi

Kesilip atılanparça

Bölünme büyüklüğüneulaşmış amip

Bölünme büyüklüğüneulaşmış amip

Kesilip atılanparça

Bölünme emri verilmiş

1. deney sonrasında hücrenin bölünmediği, 2. deney sonrasında ise hücrenin bölündüğü gözlendiğine göre, hücre bölünmesi için gerekli olan unsur aşağı-dakilerden hangisidir?

A) SitoplazmanınhacimselgenişlemesiB)HücrezarınınyüzeyselartışıC)ÇekirdeğinbölünmeemrinivermesiD) ÇekirdeğinsitoplazmaüzerindekietkisiniyitirmesiE)Hücredekihacim/yüzeyoranınınbozulması

5. Hücre bölünmesi sırasında karyokinezin görüldüğü ama sitokinezin gerçekleşmediği gözlenmiş ise, olu-şacak yeni hücrelerle ilgili aşağıdakilerden hangisi doğru olur?

A) Bölünmesonrasıçokçekirdeklihücreoluşur.B)Herbiritekçekirdekliazmiktardasitoplazmaiçeren

hücreleroluşur.C)Sitoplazmamiktarıveçekirdeksayılarıfarklıolançok

sayıdahücreoluşur.D) Oluşacakhücrelerinyarısıçekirdekliyarısıçekirdek-

sizolur.E)Oluşacakhücrelerinhiçbirindeçekirdekbulunmaz.

Cevap anahtarına ulaşmak için karekodu okutunuz.

ME

B

2018

- 2

019

●

Ölç

me,

Değ

erle

ndirm

e ve

Sın

av H

izm

etle

ri G

enel

Müd

ürlü

ğü

10. Sınıf Biyoloji

1


6.

Kromozom

c

b

a

İğ ipliği

Yukarıda şematize edilen kromozom yapısı incelen-diğinde a, b ve c için aşağıdakilerden hangisi yanlış olur?

A) Hücredekromozomsayısıkadarbbulunur.B)akardeşkromatitlerolupgenetikyapılarıaynıdır.C)bsentromerbölgesiolupsadecehayvansalhücreler-

debulunur.D) ckromatitleriniğipliğinetutunmasınısağlayankine-

tokordur.E)Hücredekromozomsayısınınikikatıkadarabulunur.

7. Hücredöngüsüaşağıdaşematizeedildiğigibidir.

Karyokinez

SitokinezİNTERFAZ

MİTO

Z

Buna göre hayvansal bir hücrede;• DNAmiktarınınikikatınaçıktığı(a),• İğipliğivekromozomlarınoluştuğu(b),• Boğumlanmailesitoplazmanınbölündüğü(c)evreler seçeneklerin hangisinde doğru eşleştirilmiştir?

İnterfaz Karyokinez SitokinezA) a b cB) a c bC) b a cD) b c aE) c b a

8. İnsanvücudundayeralanvebölünmeözelliklerifarklılıkgösterenbazıhücrelerşunlardırI. DeriepitelhücresiII. SinirhücresiIII. ÇizgilikashücresiIV. Kemikiliğihücresi

Buna göre verilen hücrelerden hangilerinin bölünme özelliklerini kaybettiği söylenir?

A)IveII. B)IveIII. C)IIveIII. D)IIveIV. E)IIIveIV.

9. Kanserin tedavi edilmesinde;I. radyoterapiyöntemiyleyüksekenerjiliışınlarverilmesi,II. kemoterapiyöntemiyleilaçuygulanması,III. iyihuylutümörlerinameliyatlaalınması

yöntemlerinden hangileri kullanılır?

A)YalnızI. B)IveII. C)IveIII. D)IIveIII. E)I,IIveIII.

10. İnterfaz sürecinde bulunan bir hücre için,I. Kromozomsayısıikikatınaçıkar.II. Hacimveyüzeyselolarakbüyümegözlenir.III. ProteinsenteziveATPtüketimhızıyüksektir.

verilenlerden hangileri doğrudur?

A)YalnızII. B)YalnızIII. D)IveII. D)IIveIII. E)I,IIveIII.

11. Canlılar mitoz hücre bölünmesi ile;I. çoğalma,II. büyüme-gelişme,III. kalıtsalçeşitlilik

verilenlerden hangilerini gerçekleştirebilir?

A)YalnızI. B)YalnızII. C)YalnızIII. D)IveII. E)I,IIveIII.


ME

B

2018

- 2

019

●

Ölç

me,

Değ

erle

ndirm

e ve

Sın

av H

izm

etle

ri G

enel

Müd

ürlü

ğü

10. SınıfBiyoloji

1. Mitoz bölünmenin belirli bir evresinde

Ekvatordüzlemi

Kromatit

Sentriol

mikroskop görünümü yanda verilen şekil-deki gibi olan hücre için,

I. 2n = 6 kromozomludur.II. Bölünmesonrasın=3kromozomluhücreleroluşur.III. Hayvanhücresiolupanafazevresigerçekleşmek-

tedir.ifadelerinden hangileri doğrudur?

A)YalnızI. B)YalnızIII. C)IveII. D) I ve III. E) II ve III.

2. Bitki ve hayvan hücrelerinin mitoz bölünmesi;I. DNA’nınreplikasyonşekli,II. iğipliklerininoluşumşekli,III. sitoplazmanınbölünmeşekli

verilenlerin hangilerinden dolayı farklılık göstermez?

A)YalnızI. B)YalnızII. C)YalnızIII. D) I ve II. E) I ve III.

3. 2n = 26 kromozomlu bir hücre peş peşe üç mitoz ge-çirirse,a) Bölünmesonrasıoluşacakhücresayısıb) Bölünmesonrasıoluşanhücrelerinkromozomsayısı

değerleri seçeneklerin hangisinde belirtilmiştir?

a bA) 2 26B) 4 26C) 8 26D) 8 13E) 4 13

4.

I II III IV

Mitoz bölünme sırasındaki mikroskop görünümle-ri şematize edildiği gibi olan hücre için bu evrelerin gerçekleşme sırası aşağıdakilerden hangisinde belir-tilmiştir?

A) I - II - III - IV B) I - III - II - IV

C)III-I-II-IV D) IV - II - III - I

E) IV - III - II - I

5. Mitoz bölünme sonrasında oluşan hücrelerle ana hücre arasında, verilenlerden hangisi mutasyonun olduğuna dair kesin kanıt oluşturur?

A) SitoplazmamiktarınınfarklıolmasıB) HücrebüyüklüklerininfarklıolmasıC)OrganelsayılarınınfarklıolmasıD) AktifgenlerinfarklıolmasıE) Genetikmateryalinfarklıolması

6. 2n = 2 kromozomlu bir hücre için aşağıda verilen ev-relerden hangisi mitoz bölünmenin metafazını ifade eder?

A) B) C)

D) E)


2


ME

B

2018

- 2

019

●

Ölç

me,

Değ

erle

ndirm

e ve

Sın

av H

izm

etle

ri G

enel

Müd

ürlü

ğü


2

7. Aşılamayöntemiaşağıdaşematizeedildiğigibigerçek-leşmektedir.

B bitkisinin işlemgörmüş dalı

B bitkisiningelişimi izlenir

Kesilerek çıkarılır

A bitkisi

B bitkisi

L

K

Şekil incelendiğinde,I. K,aşı,Liseanaçtır.II. Bbitkisininkalıtsalyapısıdeğişir.III. Abitkisininüremesisağlanmışolur.

ifadelerinden hangileri doğru olur?

A)YalnızI. B)YalnızIII. C)IveII. D)IveIII. E)I,IIveIII.

8. Mitoz bölünmede kalıtsal çeşitlilik oluşmamasının temel nedeni seçeneklerin hangisinde belirtilmiştir?

A) SitokinezsonrasındaikihücreninoluşmasıB) ProfazevresindekromozomlarıniğipliklerinetutunmasıC)İnterfazevresindereplikasyonileDNAmiktarınıniki

katınaçıkmasıD) Anafazevresindekardeşkromatitlerinbirbirinden

ayrılmasıE) Metafazevresindekromozomlarınekvatoraldüzlem-

desıralanması

9. Aşağıda verilen canlılardan hangisinde rejeneras-yonla çoğalma gözlenir?

A)Uğurböceği B)Kertenkele

C)Planarya D)Ahtapot

E)Ağaçkurbağası

10. Mitoz hücre bölünmesiyle,I. Kromozom sayısının nesiller boyunca korunması

sağlanmışolur.II. Genetik özelliklerin değişmeden yavru hücrelere

aktarılmasısağlanır.III. Eşeysizüremeylecanlılarınçoğalmasısağlanır.

verilenlerden hangileri gerçekleşir?

A)YalnızI. B)YalnızIII. C)IveII. D) I ve III. E) II ve III.

11. Bazı bitkilerde yan dalların uçları bitkiden ayrılmadantopraklaörtülüpgelişmeyebırakılabilir.Budurumdatop-rağınaltındakalandallaryenikökleroluşturarakgelişme-yebaşlar.Yandallarıngelişimiyeterlidüzeyeulaştığındaanabitkidenkesilerekayrılmagerçekleşir.

Üreme şekli yukarıdaki gibi olan vejetatif yöntem se-çeneklerin hangisindeki ile adlandırılır?

A) AşılamaB) DaldırmaC)ÇeliklemeD) RizomlaçoğalmaE) Sürünücügövdeyleçoğalma

12. • Denizyıldızındavücuttankesilenparçanınyenibirbi-reyoluşturması

• Biramayasınınüzerindetomurcukyapısınınoluşması• Plazmodyumsporlarınınkanhücresiiçerisindeçoğal-ması

Farklı canlılara ait yukarıda verilen durumlarla ilgili seçeneklerdeki ifadelerden hangisinin ortak olduğu söylenir?

A) MitoztemelinedayanmasıB) GenetikfarlılıklarayolaçmasıC)GametoluşturulmasıD) CanlılarınüremeorganlarındagerçekleşmesiE) Değişençevrekoşullarınadirençlibireylerinmeydana

gelmesi



ME

B

2018

- 2

019

●

Ölç

me,

Değ

erle

ndirm

e ve

Sın

av H

izm

etle

ri G

enel

Müd

ürlü

ğü

10. SınıfBiyoloji

1. • Hücre döngüsünün kontrolünün bozulması K,• K hücrelerinin kan ve lenf yoluyla diğer dokulara yayıl-

ması L olarak tanımlanır.

Buna göre,

I. K kanser durumunu ifade etmekte olup kontrolsüz hücre çoğalması şeklinde belirti verir.

II. L metastaz olup tümör oluşumu vücudun farklı böl-gelerinde de olabilmektedir.

III. L’nin önlenmesindeki en etkili yöntem tümörlü do-kunun ameliyatla çıkarılmasıdır.


A) Yalnız I. B) Yalnız II. C) Yalnız III. D) I ve II. E) I, II ve III.

2. 2n = 2m gr kromozom ağırlığına sahip bir hücrenin,• İ = interfaz• M = mitoz• S = sitokinez

süreçlerindeki kromozom ağırlığı değişimi aşağıdaki grafiklerin hangisinde verilmiştir?

A) Kromozom ağırlığı

Kromozom ağırlığı




Evrelerİ

m2m4m

M SEvreler

Evreler

Evreler

Evreler

B)

C) D)

E)

İ

m2m4m

M S

İ

m2m4m

M S İ

m2m4m

M S

İ

m2m4m

M S

3. Hücre döngüsünün kontrolü siklin ve siklin bağımlı kinaz-lar yardımıyla olmaktadır. Bunlardan S siklin DNA rep-likasyonunu başlatırken, M siklin mitozun başlamasına neden olur.

Buna göre S ve M siklinin üretildiği evrelerle ilgili ola-rak verilenlerden hangisi doğrudur?

A) S ve M siklin üretimi → İnterfazB) S siklin üretimi → İnterfaz, M siklin üretimi → MitozC) S ve M siklin üretimi → MitozD) M siklin üretimi → İnterfaz, S Siklin üretimi → MitozE) S ve M siklin üretimi → Sitokinez

4. Bir bitkinin doku kültürü yöntemiyle çoğaltılması sü-recinde;

I. bölünme yeteneğini yitirmiş hücrelerden kallus oluşturmaya çalışma,

II. kallusun gelişebilmesi için sentetik oksin ve sitoki-nin hormonlarını verme,

III. kallusun geliştiği ortama glikoz, vitamin gibi besle-yici maddeleri ekleme

işlemlerinden hangileri yapılmalıdır?

A) Yalnız I. B) Yalnız II. C) Yalnız III. D) I ve II. E) II ve III.

5. Çoğalmasını bölünme yoluyla yapan bir organizma için,

I. Tek hücrelidir.II. Ortam koşullarına dayanıklı bireyler oluşturur.III. Bölünmesi sadece mitoz bölünmeyle olur.


A) Yalnız I. B) Yalnız II. C) Yalnız III. D) I ve II. E) I ve III.

3



ME

B

2018

- 2

019

●

Ölç

me,

Değ

erle

ndirm

e ve

Sın

av H

izm

etle

ri G

enel

Müd

ürlü

ğü


3

6. Bir bitkiye ait;I. embriyo,II. organ,III. hücre

yapılarının hangileri doku kültürü yöntemiyle gelişti-rilip yeni bir bitkinin oluşmasına neden olabilir?

A) Yalnız I. B) Yalnız II. C) I ve III. D) II ve III. E) I, II ve III.

7. Bir üretici aşağıda verilen yöntemlerden hangisini kullanarak kalıtsal yapısı farklı olan bitkileri üretebilir?

A) Yer elmasından elde ettiği yumru gövdenin toprağa ekilmesiyle

B) Sarımsak dişlerinden birinin ayrıştırılıp toprağa ekil-mesiyle

C) Menekşeden koparılan yaprağın saksıya ekilmesiyleD) Kayısıdan alınan dalın başka bir ağaca aşılanmasıylaE) Elmadan elde edilen tohumun toprağa ekilmesiyle

8. Aşağıda hücre döngüsünün evreleri şematize edilmiştir.

G1G2

S

Karyokinez

Sitokin

ez

I

II

III

IV

V

Buna göre numaralı bölümlerden hangileri interfazı ifade eder?

A) I - II - III. B) I - II - V. C) II - III - IV. D) II - IV - V. E) III - IV - V.

9. Hücre döngüsü G1, G2 ve M kontrol noktalarında “dur” ya da “devam et” sinyalleri ile denetlenir.

Buna göre bir hücrenin mitozu sırasında aşağıdaki-lerden hangisi “dur” sinyalinin verilmesine neden olur?

A) Kromozomlar ekvatoral düzleme sıralanmamışsaB) Ortamda yeterli besin ve büyüme faktörü bulunuyorsaC) DNA hasarsız bir şekilde eşlenmişseD) Hücre uygun büyüklüğe ulaşmışsaE) İğ iplikleri kromozomlara tutunmuşsa

10. Aşağıda verilen hücre döngüsünün evreleri ve bu ev-relerde gerçekleşen olaylar incelendiğinde hangisin doğru olduğu söylenir?

Bölünmeyehazırlık

Çekirdek bölünmesi

Sitoplazma bölünmesi

A) İnterfaz Sitokinez G2B) G1 G2 SitokinezC) İnterfaz Karyokinez SitokinezD) G1 S KaryokinezE) Karyokinez İnterfaz G1

11. Bir araştırmacı çimlenmiş soğan kökünden elde ettiği kesi-ti aseto - karmin çözeltisi ile boyamış ve hazırlanan pre-paratı mikroskop altında incelemeye başlamıştır.

Buna göre bu araştırmacı ikili şekilde verilen aşağı-daki evrelerden hangisinde birbirinin tersi olan olay-ları gözlemler? (Aseto - karmin, kromatit ve kromozomları boyar.)

A) Profaz - MetafazB) Metafaz - AnafazC) Profaz - TelofazD) Telofaz - MetafazE) Anafaz - Telofaz



ME

B

2018

- 2

019

●

Ölç

me,

Değ

erle

ndirm

e ve

Sın

av H

izm

etle

ri G

enel

Müd

ürlü

ğü

10. SınıfBiyoloji

1. Kromozomlarla ilgili aşağıdaki şekil verilmiştir.

Babaya aithomologkromozom

Anneye aithomologkromozom

d

b

a1

a2

c1

c2

Mayoz I’in profaz evresindeki kromozomları temsil eden şekilde harflerle gösterilen yapılar için,

I. a1 ve a2 kardeş kromatitlerdir.II. b sinapsisi ifade eder.III. c1 ve a2 arasında cross over gerçekleşebilir.IV. d tetrat yapısıdır.


A) Yalnız I. B) Yalnız III. C) II ve IV. D) I, II ve III. E) I, II, III ve IV.

2. Hayvansal bir hücrede farklı zaman dilimlerinde gerçek-leşen DNA miktarındaki değişim aşağıdaki grafikte gös-terilmiştir. (Sadece çekirdek DNA’sı dikkate alınmıştır.)

m

2m4m

DNA miktarı

Zamant1 t2 t3 t4

Buna göre t1, t2, t3 ve t4 zaman aralıklarında gerçekle-şen olaylar ile ilgili olarak,

I. t1 aralığında hücre mitoz bölünme yapmıştır.II. t2 Mayoz II sırasındaki kromatit değişimine bağlı

olarak gerçekleşmiştir.III. t3’ten önce çekirdek DNA’sı replikasyon yapmıştır.IV. t4 zaman aralığında hücre döllenmiştir.


A) Yalnız I. B) Yalnız IV. C) I ve IV. D) II ve III. E) I, III ve IV.

3. Mitoz bölünmeyle büyüme ya da çoğalma sağlanır-ken, sadece mayoz bölünmeyle;

I. çoğalma,II. gamet oluşturma,III. büyüme,IV. döllenme

verilenlerden hangileri sağlanır?

A) Yalnız I. B) Yalnız II. C) I ve III. D) II ve IV. E) I, III ve IV.

4. Kromozom sayısının nesiller boyunca sabit kalması durumu;

I. mitoz bölünme,II. mayoz bölünme,III. DNA replikasyonu,IV. döllenme

verilenlerden hangi ikisinin gerçekleşmesi ile sağlanır?

A) I ve II. B) I ve III. C) II ve III. D) II ve IV. E) III ve IV.

5. Partenogenezle çoğalma aşağıda verilen canlılardan hangisinde görülmez?

A) Eğrelti otlarıB) Bal arılarıC) Su pireleriD) Yaprak bitkileriE) Kamçı kuyruklu kertenkele

6. Mayoz hücre bölünmesi sonrasında kalıtsal çeşitlili-ğin sağlanmış olmasının temel nedeni seçeneklerin hangisinde belirtilmiştir?

A) Bölünme öncesinde DNA replikasyonunun gerçekleş-mesi

B) Profaz - I’de kromozomlar arasında gen alış-verişinin olması

C) Anafaz - I’de homolog kromozomların ayrılmasıD) Metafaz -II’de kromozomların ekvator düzlemine sı-

ralanmasıE) Anafaz -II’de kardeş kromatitlerin ayrılması

4

Mayoz ve Eşeyli Üreme - 1


ME

B

2018

- 2

019

●

Ölç

me,

Değ

erle

ndirm

e ve

Sın

av H

izm

etle

ri G

enel

Müd

ürlü

ğü


4

7. Eşeyli üreyen bir canlı türünde çoğalma süreci aşağı-da ifade edildiği gibidir.

Erkek üremehücresi

Erkek birey

Dişi üremehücresi

Yavru birey

Dişi birey

Buna göre,I. Dişi üreme hücresinde dişi bireyin vücut hücresinin

yarısı kadar kromozom bulunur.II. Erkek üreme hücresinin kalıtsal yapısı ile erkek bi-

reyin kalıtsal yapısı birbirinden farklıdır.III. Yavru birey atalarının her birine %50 oranında ka-

lıtsal benzerlik gösterir.



8. Mayoz hücre bölünmesi sırasında gözlenen;I. tetrat oluşumu,II. homolog kromozomların ayrılması,III. kardeş kromatitlerin ayrılması

olayları aşağıda verilen hangi sıraya göre gerçekleşir?

A) I - II - III B) I - III - II C) II - III - I D) III - I - II E) III - II - I

9. Mayoz bölünme geçirmekte olan bir hücreye ait mikros-kop görünümü aşağıda verildiği gibidir.

Buna göre bu hücre ve bölünme evresiyle ilgili olarak,I. Altı çift homolog kromozoma sahiptir.II. Birinci mayozun anafaz evresindedir.III. Bölünme tamamlandığında üç kromozomlu gamet-

ler oluşur.


A) Yalnız I. B) Yalnız III. C) I ve II. D) II ve III. E) I, II ve III.

10. Mayoz hücre bölünmesinin genel özellikleriyle ilgili aşağıda verilen açıklamalardan hangisi yanlıştır?

A) Sadece üreme ana hücreleri tarafından gerçekleştirilir.B) Sadece 2n kromozomlu hücreler gerçekleştirebilir.C) Tetrat, sinapsis ve cross over olayları gözlenir.D) Bölünme sonrası kromozom sayısı yarıya iner.E) Mayoz I ve Mayoz II öncesinde DNA eşlenmesi ger-

çekleşir.

11. Mayoz II ve mitoz hücre bölünmeleri karşılaştırıldı-ğında;

I. kromozomların ekvator düzleminde yan yana sıra-lanması,

II. öncesinde DNA replikasyonunun gerçekleşmesi,III. kardeş kromatitlerin anafaz evresinde ayrılması

verilenlerden hangilerinin ortak olmadığı söylenir?




ME

B

2018

- 2

019

●

Ölç

me,

Değ

erle

ndirm

e ve

Sın

av H

izm

etle

ri G

enel

Müd

ürlü

ğü

10. SınıfBiyoloji

1. 2n kromozomlu bir hücrenin farklı bölünmeler sırasındaki kromozom sayısı değişimi aşağıda verilen grafikteki gibidir.

n

2n

4n

Kromozom sayısı

Hücre bölünmeleria b c

Buna göre a, b ve c için seçeneklerden hangisi doğru olur?

a b c

A) Mitoz Mayoz I Mayoz IIB) Mitoz Mayoz II Mayoz IC) Mayoz II Mayoz I MitozD) Mayoz II Mitoz Mayoz IE) Mayoz I Mayoz II Mitoz

2. Anne ve babaya ait homolog kromozomlar aşağıda veril-diği gibi olup kromozom üzerindeki genler harflerle gös-terilmiştir.

Anneye ait homologkromozom

AbcDE

gHMn

Babaya ait homologkromozom

abcde

GHMN

Buna göre seçeneklerde verilen gametlerden hangisi oluşurken cross-over olayı görülmemiştir?

A) abcde

gHMn

B) AbcDE

GHMN

C) abcde

GHMN

D) abcDE

gHMn

E) Abcde

GHMN

3. Bal arılarının partenogenezi sırasında gözlenen, olaylarından hangisi gerçekleşirken genetik çeşitlen-me söz konusu olur?

A) Erkek arıdan spermlerin oluşmasıB) Zigotun özel beslenmesi ile kraliçe arının oluşmasıC) Döllenmemiş yumurtanın gelişmesiyle erkek arının

oluşmasıD) Zigotun polen ile beslenmesi sonucu kısır işçi arının

oluşmasıE) Kraliçe arıdan yumurtaların oluşması

4. Mayoz bölünme süresince bazı olaylar farklı evrelerde tekrarlanır.

Aşağıdakilerden hangisi tekrarlanan olaylara örnek gösterilebilir?

A) DNA eşlenmesiB) Tetrar oluşumuC) Krossing over meydana gelmesiD) Sitoplazma bölünmesiE) Homolog kromozomların ayrılması

5. Ökaryot bir hücrenin bölünmesi esnasında meydana gelen aşağıdaki olayların hangisine bakarak bölün-menin mayoz olduğunu anlarız?

A) DNA eşlenmesiB) Kardeş kromatitlerin ayrılmasıC) Çekirdek zarının kaybolmasıD) İğ ipliklerinin oluşmasıE) Homolog kromozomların farklı kutuplara çekilmesi

5



ME

B

2018

- 2

019

●

Ölç

me,

Değ

erle

ndirm

e ve

Sın

av H

izm

etle

ri G

enel

Müd

ürlü

ğü


5

6. Mayoz bölünmenin Profaz - I evresinde 12 tetrat oluş-turan hayvansal bir organizmanın kas hücresindeki kromozom sayısı kaçtır?

A) 6 B) 12 C) 24 D) 36 E) 48

7. Eşeyli üreme ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

A) Tür içinde çeşitlilik sağlanır.B) Farklı canlılarda farklı şekillerde gerçekleşebilir.C) Yeni oluşan bireylerin çevreye uyum yeteneklerini

artırır.D) Tüm canlı türlerinde görülür.E) Yeni gen kombinasyonlarının oluşumunu sağlar.

8. Farklı canlıların üremesi ile ilgili;I. erkek arılarda sperm oluşması,II. fasülye tohumunun çimlenmesi,III. dişi farede yumurta oluşumu

olaylarından hangilerinde krossing over meydana gelir?

A) Yalnız I. B) Yalnız II. C) Yalnız III. D) I ve II. E) I ve III.

9. Mayoz bölünmenin birinci profaz evresinde 40 kro-matit gözlendiğine göre, bölünen hücre bölünme ön-cesi kaç kromozoma sahiptir?

A) 4 B) 8 C) 10 D) 20 E) 40

10. Eşeyli üreme ile oluşan iki kardeşin tek yumurta ikizleri dışında genetik yapıları aynı olmaz

Bu duruma neden olarak;

I. Sperm ve yumurtanın aynı sayıda kromozom taşı-ması

II. Sperm ve yumurtanın sitoplazma miktarının farklı olması

III. Bir spermin rastgele bir yumurtayı döllemesiIV. Homolog kromozomların farklı kutuplara bağımsız

olarak taşınması

verilenlerden hangileri söylenebilir?

A) I ve II. B) II ve III. C) III ve IV. D) I, II ve III. E) II, III ve IV.

11. Kabuksuz deniz salyangozu denizlerde yaşayan her-mafrodit bir canlıdır.

Buna göre bu canlıyla ilgili olarak;

I. İki cinsiyete ait üreme organı vardırII. Hem sperm hem yumurta oluşturur.III. Genetik çeşitliliği artırmak için kendi türünün başka

bireyleri ile döllenmeyi tercih eder.

verilenlerden hangileri söylenebilir?

A) Yalnız I. B) Yalnız II. C) I ve II. D) II ve III. E) I, II ve III.

12. Aynı türe ait bireylerin benzerlikleri olmasına rağmen bazı farklılıklara da sahiptir.

Buna göre aşağıda verilenlerden hangisi bu farklılık-lara sebep olan bir olay değildir?

A) Homolog kromozomların bağımsız dağılımıB) Mayozda cross-over gerçekleşmesiC) Yumurta ve spermin rastgele döllenmesiD) Kalıtsal devamlılığın sağlanmasıE) Genetik materyalde meydana gelen mutasyonların

görülmesi



ME

B

2018

- 2

019

●

Ölç

me,

Değ

erle

ndirm

e ve

Sın

av H

izm

etle

ri G

enel

Müd

ürlü

ğü

10. SınıfBiyoloji

Kalıtım - 1

6

1. AABBDDRR genotipli bireyin oluşturacağı gamet çe-şidi X ise, aşağıdakilerden hangisinin mayozuyla X+1 çeşit gamet meydana getirebilir?

A) MMtt B) MMTT C) MMTt D) MmTt E) mmtt

2. Bir karakterin fenotipi, genotipe bağlı olduğu kadar çev-reyede bağlı olarak ortaya çıkabilir. Örneğin eş yumurta ikizlerinin tüm genotip yapıları aynı olmasına rağmen fe-notip yapıları farklılık gösterebilir.

Buna göre aşağıdakilerden hangisi eş yumurta ikizle-rinde bu farklılığa neden olamaz?

A) Aşı olmaB) BeslenmeC) Spor yapmaD) GüneşlenmeE) Farklı işler yapma

3. Aşağıda bir hücrenin kromozomları gösterilmiştir.

Şekildeki hücrenin kromozomlarına bakarak seçe-neklerden hangisi söylenebilir?

A) Üreme hücresidir.B) Fenotip AbE’dirC) İki kromozomludur.D) Tüm özellikleri homozigottur.E) İki tane çekinik gen taşır.

4. Kalıtılan bir özellikten sorumlu iki alelin gamet oluşumu sırasında birbirinden ayrılıp farklı gametlere gitmesine “ayrılma kuralı” denir.

Buna göre PpRrSsVv genotipli bireyin oluşturacağı gametler düşünülürse aşağıda verilenlerden hangisi bu kurala uygun olmaz?

A) pRsv B) PRsv C) PRSV D) prsv E) PrSsV

5. Genotipi bilinmeyen bir hücreden cross-over sonucu 1/2 olasılıkla ABc genotipli gamet oluşmuştur.

I. AABbccII. AaBBccIII. aaBBCc

Buna göre ana hücrenin genotipi yukarıda verilenler-den hangileri olabilir?

A) Yalnız I. B) Yalnız II. C) I ve II. D) I ve III. E) I, II ve III.

6. Kraliçe arının bir homolog kromozomu aşağıda verilmiştir.

A

B

E

a

B

e

Bu kromozoma sahip olan kraliçe arının yumurta-sından gelişen erkek arının genotipi aşağıdakilerden hangisi gibi olamaz?

A) ABE B) aBe C) aBE D) Abe E) ABe


ME

B

2018

- 2

019

●

Ölç

me,

Değ

erle

ndirm

e ve

Sın

av H

izm

etle

ri G

enel

Müd

ürlü

ğü


Kalıtım - 1

6

7. Bireyler arasında çeşitlilik gösteren çiçek rengi gibi kalıtı-labilen özelliklere “karakter” adı verilir. Bir karakterin her bir farklı tipine de “özellik” denir.

Aşağıdakilerden hangisi bu duruma örnek verile-mez?

Karakter Özellik

A) Göz rengi Mavi gözB) Kürk rengi Albino tavşanC) Tohum şekli Buruşuk tohumD) Bağlı gen Kas distrofisiE) Çiçek rengi Mor renk

8. • Bir karakterin genlerle ifade edilmesidir.• Heterozigot durumda etkisini gösteremeyen gendir.• Homozigot ve heterozigot durumda iken kendini gös-

teren gendir.• Aynı karakter üzerinde etkili olan gen çiftidir.

Yukarıda verilen maddeler incelendiğinde hangisinin karşılığı seçeneklerde yoktur?

A) Genotip B) Gen C) Çekinik gen D) Baskın gen E) Alel

9. Bir karaktere ait baskın ve çekinik özelliklerin kalıtımın-dan sorumlu genler iki harf ile gösterilir.

Buna göre,

I. Baskın alel büyük harfle gösterilir.II. Her iki alel aynı ise homozigot biri diğerinden fark-

lıysa heterozigottur.III. Yumurta, sperm gibi gametlerde sadece bir tane

alel bulunur.

verilen ifadelerden hangileri doğrudur?


10. Aşağıda verilen fenotip ve ilgili genotip örneklerin-den hangisi yanlış gösterilmiştir?

Fenotip GenotipA) a aaB) A AaC) A AAD) a AaE) XaY XaY

11. Aşağıda verilen hücrelerin mayoz geçirmesiyle en fazla gamet çeşidi hangisinden oluşur? (Cross-over’in gerçekleştiği düşünülecektir.)

ABCD

EFGH

abcd

efgh

ABCD

ABCD

EF

Ef

Abc

Efg

abc

Efg

A) B)

D)

E)

C)

12. Aşağıda bazı karakterlere ait alel genler verilmiştir.I. AA Bb Cc ddII. Aa Bb Cc DdIII. aa bb cc DDIV. Aa bb cc DdV. Aa Bb CC DD

Buna göre mayoz bölünme sonucu oluşturabilecek-leri gamet çeşitliliği en fazla olan verilenlerden han-gisidir?

A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.


ME

B

2018

- 2

019

●

Ölç

me,

Değ

erle

ndirm

e ve

Sın

av H

izm

etle

ri G

enel

Müd

ürlü

ğü

10. SınıfBiyoloji

Kalıtım - 2

1. İnsanlarda altı parmaklılık çekinik genlerle taşınan bir özelliktir.

Buna göre altı parmaklı bir çocuğun ebeveynlerinin genotipi aşağıda verilenlerden hangisi olamaz?

♀ Anne ♂ Baba

A) AA aaB) Aa aaC) aa AaD) Aa AaE) aa aa

2. Bezelyelerde uzun gövde kısa gövdeye baskındır. Uzun gövdeli bezelyeler diğer uzun gövdeli bezelyelerle çap-razlandığında 3:1 fenotip oranında F1 dölleri oluşmakta-dır.

Buna göre yukarıda ifade edilen çaprazlama sonu-cunda oluşabilecek genotip oranları seçeneklerden hangisindeki gibi olmalıdır?

Homozigot Baskın

Heterozigot Baskın

Homozigot Çekinik

A) 3 1 0B) 2 1 1C) 1 2 1D) 1 2 2E) 0 1 3

3. Domates bitkisinde kırmızı meyve (A) sarı meyveye (a) baskındır. Tüysüzlük (T) tüylülüğe (t) baskındır.

♀\♂ AT At aT atAT IAt IIaT III IVat V

Buna göre verilen Punnett karesinde numaralı birey-lerin fenotipi ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlış-tır?

A) I. → Kırmızı - tüylü B) II. → Kırmızı-tüysüz

C) III.→ Kırmızı-tüysüz D) IV.→ Sarı - tüysüz

E) V. → Sarı - tüylü

4. İnsanlarda ayrık kulak memesi, yapışık kulak memesine baskındır.

Heterozigot ayrık kulaklı iki bireyin evliliğinden mey-dana gelen çocukların, ayrık kulak memesi olan kız çocuğu olma olasılığı kaçtır?

A) 1/4 B) 1/8 C) 1/16 D) 3/16 E) 3/8

5. İnsanlarda koyu ten, beyaz tene; kıvırcık saç, düz saça baskındır.

Heterozigot koyu tenli ve kıvırcık saçlı iki bireyin ev-liliğinden meydana gelen çocukların bu özellikler ba-kımından fenotip oranı nedir?

A) 3:1 B) 1:2:1 C) 1:3 D) 9:3:3:1 E) 3:9:2:3

6. MM nn PP RR ss genotipli birey aşağıdakilerden han-gisiyle çaprazlanırsa oluşan yavru birey tümüyle he-terozigot genotipe sahip olur?

A) MM nn PP RR ssB) mm NN pp rr SSC) Mn Nn pp rr SsD) MM nn PP rr ssE) mm nn pp rr ss

7. Bezelyelerde sarı tohum yeşil tohuma, yuvarlak tohum buruşuk tohuma baskındır.

Homozigot sarı-yuvarlak tohumla, yeşil-buruşuk to-humlu iki bitki çaprazlandığında;

I. sarı-yuvarlak,II. sarı-buruşuk,III. yeşil-yuvarlak,IV. yeşil-buruşuk,

verilenlerden hangileri F1 dölünde görülmez?

A) I ve II. B) III ve IV. C) II ve III. D) I, II ve III. E) II, III ve IV.

7


ME

B

2018

- 2

019

●

Ölç

me,

Değ

erle

ndirm

e ve

Sın

av H

izm

etle

ri G

enel

Müd

ürlü

ğü


8. İnsanda kahverengi göz, mavi göz rengine baskındır. Homozigot kahverengi gözlü bir erkekle fenotipi bilinme-yen bir kadının evliliğinden, kahverengi gözlü çocuk dün-yaya geliyor.

Genotip FenotipI. AA KahverengiII. Aa KahverengiIII. aa Mavi

Buna göre annenin fenotipi ve genotipi verilenlerden hangileri olabilir?


9. Aşağıda örnek bir punnett karesi verilmiştir.

♀\♂ RA Ra rA raRA 1 2 3 4Ra 5 6 7 8rA 9 10 11 12ra 13 14 15 16

Verilen örnek punnett karesinde dişi ve erkeğe ait ga-metlerden oluşacak yavruların hangilerinin genotipi birbiriyle aynıdır?

A) 1-10 B) 6-16 C) 8-14 D) 5-11 E) 14-16

10. Tavuk ve horozlarda Gül ibiklilik (G) balta ibikliliğe (g), Uzun bacak (U) kısa bacaklılığa (u) baskındır.

I. Gülibik-kısa bacaklı tavukII. Gülibik-uzun bacaklı horozIII. Balta ibik-kısabacaklı horozIV. Balta ibik-uzun bacaklı tavuk

Buna göre verilen fenotiplerden hangisinin genotipi kesin olarak bilinemez?

A) I ve II. B) II ve III. C) III ve IV. D) I, II ve IV. E) II, III ve IV.

11. Bezelyelerde mor çiçek (M) beyaz çiçeğe (m), sarı tohum (S), yeşil tohuma (s), yuvarlak tohum (Y), buruşuk tohu-ma (y) baskındır.

Üç karakter açısından homozigot olan farklı iki bezelye çaprazlandığında F1 dölünün fenotipi dişi ebeveyn ile aynı oluyor.

Buna göre çaprazlanan bireylerin ve F1’in genotipi aşağıdakilerden hangisinde verilmiştir?

F1

A) MMSSyy MmssYY MmSsYY

B) mmSsYy Mmssyy MmSsYy

C) MMssyy mmSsYy MmSsyy

D) MMSSYY mmssyy MmSsYy

E) mmssYy mmssyy mmssyy

12. Kedilerde kısa kıllılık (T) uzun kıllılığa (t) baskındır. Kıl uzunlukları farklı olduğu bilinen iki kedinin çiftleşmesi so-nucu oluşan F1 kısa kıllı bir kedidir.

Buna göre, F1 dölünün kendileştirilmesiyle oluşacak F2 dölünün fenotip ve genotip oranını bulmak için çi-zilecek punnett karesi aşağıdakilerden hangisindeki gibi olmalıdır?

T

T

t

t

Tt

T

T

T

t

TT

T

T

T

T

t

t

t

t

t

T

t

t

A)

C)

E)

D)

B)

Tt

TT TT

TTTT

TTTT

Tt Tt

Tt

tt tt

tt tt

tttt

tttt

Kalıtım - 2

7


ME

B

2018

- 2

019

●

Ölç

me,

Değ

erle

ndirm

e ve

Sın

av H

izm

etle

ri G

enel

Müd

ürlü

ğü

10. SınıfBiyoloji

Kalıtım - 31. Bazı genlerin birden fazla karakter üzerinde etkiye sahip

olmasına pleiotropi denir. I. İnsanda orak hücre anemisine neden olan gen,

heterozigot durumda insanın sıtmaya karşı dirençli olmasını sağlar.

II. İnsanda fenilketonüri hastalığına neden olan gen aynı zamanda hastaların saç, göz ve derilerinin açık renkli olmasına neden olur.

III. Siyam kedilerinde kürk renginden sorumlu gen aynı zamanda kedinin gözlerinin şaşı olmasına neden olur.

Buna göre yukarıda verilenlerin hangileri bu duruma örnek gösterilebilir?


2. Bezelyelerde yuvarlak tohum şekli (Y) buruşuk tohum şekline (y) tam baskındır. Genotipi bilinmeyen iki yuvar-lak tohumlu bezelyenin her biri buruşuk tohumlu bezel-yeyle çaprazlanıyor.

I. Çaprazlamada %100 olasılıkla heterozigot yuvar-lak tohum

II. Çaprazlamada %50 olasılıkla heterozigot yuvarlak, % 50 olasılıkla buruşuk tohumlu F1’ler oluşuyor.

Buna göre I. ve II. çaprazlamalardaki genotipi bilin-meyen atalar aşağıda verilenlerden hangileri olabilir?

I II A) yy YYB) YY yyC) YY YyD) Yy YyE) yy yy

3. İnsanda M ve N kan grubunda M aleli N’ye; A, B ve O kan gruplarında ise A aleli B’ye eş baskındır.

ABMN genotipli bir dişiyle BBMM genotipli erkeğin evliliğinden A ve N kan grubu fenotipli birey meydana gelme olasılığı nedir?

A) 0 B)1/2 C) 1/4 D) 1/6 E) 1/8

4. Kedilerde siyah kürk rengi (A) beyaz kürk rengine (a), kısa tüy (R) uzun tüye (r) baskındır.

I. siyah-kısa tüyII. siyah - uzun tüyIII. beyaz - kısa tüyIV. beyaz - uzun tüy

Buna göre siyah renkli kısa tüylü bir kedinin geno-tipini öğrenmek için yukarıda verilen çaprazlamalar-dan hangilerinin yapılması gerekir?

A) Yalnız I. B) Yalnız III. C) Yalnız IV. D) I ve IV. E) I, II, III ve IV.

5. Sığırlarda kızıl kıl rengi beyaz kıl rengine eş baskındır. Heterozigot durumda sığırlarda demirkırı renk görülür.

Demirkırı iki bireyin çaprazlamasından oluşabilecek renkler aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiş-tir?

A) Demirkırı - BeyazB) Beyaz - SiyahC) Kızıl - DemirkırıD) Kızıl - Demirkırı - BeyazE) Beyaz - Siyah - Demirkırı

6. Aslanağzı bitkisinde kırmızı çiçek geni ile (BK), beyaz çi-çek geni (BB) arasında eksik baskınlık vardır. Kırmızı ve beyaz çiçeklerin çaprazlanması ile pembe çiçekler olu-şur. (BKBB)

Bu özellik bakımından pembe iki bitki çaprazlandı-ğında yeni oluşan döllerin bu özellikler bakımından homozigot olma olasılığı kaçtır?

A) 1/64 B)1/32 C) 1/16 D) 1/18 E) 1/2

8


ME

B

2018

- 2

019

●

Ölç

me,

Değ

erle

ndirm

e ve

Sın

av H

izm

etle

ri G

enel

Müd

ürlü

ğü


7. Endülüs tavuklarında siyah tüy rengi (S) beyaz tüy ren-gine (B) eksik baskındır. Heterozigot durumda mavi-gri renk oluşmaktadır.

I. SS X BBII SS X SBIII. SB X BBIV. SB X SB

Buna göre verilen çaprazlamaların hangilerinden si-yah renkli civcivler oluşmaz?

A) I ve II. B) I ve III. C) II ve III. D) II, III ve IV. E) I, II, III ve IV.

8. Farelerde kürk rengi çok alellilik ile kalıtılan bir karakter-dir. Alellerin baskınlık ilişkisi ise şu şekildedir;

F (Siyah) > Fb (beyaz) > Fg (Gri) > Fa (Albino)

Buna göre bu farelerde gözlenebilecek fenotip sayısı (X) ve genotip sayısı (Y) aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?

X Y A) 4 10B) 6 10C) 4 27D) 4 18E) 6 20

9. İnsanda MN kan grubundan sorumlu genlerde eş bas-kınlık görülür.

I. MM X MMII. NN X NNIII. MN X MNIV. MN X MMV. NN X MN

Buna göre verilen çaprazlamaların hangilerinde eş baskın fenotipin görülme oranı %50 olur?

A) I, II ve III.B) II, III ve IV.C) III, IV ve V.D) II, III, IV ve V.E) I, II, III, IV ve V.

10. X: Aynı karaktere ait birbirinden farklı fenotipteki iki bi-reyin çaprazlanması sonucu oluşan yavrunun fenotipinin ebeveynlerinin fenotipinin arasında bir görünüme sahip-tir.

Y: Bir karakterin kalıtımından sorumlu iki alelin bir arada bulunduğu zaman her birinin etkisini fenotipte gösterme-sidir.

Z: Bir karakterin kalıtımından sorumlu ikiden fazla sayı-da alel olmasıdır.

Yukarıda verilen X, Y ve Z kavramları incelendiğinde seçeneklerden hangisi doğru olur?

X Y Z A) Eksik

baskınlıkEş baskınlık Kontrol

çaprazlamaB) Eksik

baskınlıkEş baskınlık Çok alellilik

C) Eksik baskınlık

Çok alellilik Kontrolçaprazlama

D) Eş baskınlık Kontrol çaprazlama

Çok alellilik

E) Kontrol çaprazlama

Eksik baskınlık

Tam baskınlık

11. P : ♀ ♂ ? X aabbccdd

F1 → AabbCcDd

Yukarıda kontrol çaprazlama sonucu oluşan F1 dölünün genotipi verilmiştir.

I. AABbCCDdII. aaBBCcDDIII. AabbCcDd

Buna göre dişi bireyin genotipi verilenlerden hangi-leri olabilir?


Kalıtım - 3

8


ME

B

2018

- 2

019

●

Ölç

me,

Değ

erle

ndirm

e ve

Sın

av H

izm

etle

ri G

enel

Müd

ürlü

ğü

10. SınıfBiyoloji

1. Aşağıdaki soy ağacında bireylerin kan grupları gösteril-mektedir.

I

IIB

B

III

A

A 0

0

AB

AB AB

Buna göre numaralı bireylerden hangilerinin kan gru-bu kesinlikle B’dir?

A) Yalnız I. B) Yalnız II. C) Yalnız III. D) I ve III. E) II ve III.

2. Aşağıdaki taloda bazı bireylerden alınan kan örnekleri üzerine damlatılan serumların gerçekleştirdiği çökelme durumları verilmiştir.

Anti A Anti B Anti DTarık + - -Kerem + + -Berk - - +Nur + + -Merve - + +Yasemin - + -+ çökelme olur - çökelme olmaz

Buna göre verilen bireylerin hangilerinin evlenmesi sonucu kan uyuşmazlığı görülebilir?

A) Yasemin - Kerem B) Merve - Tarık

C) Yasemin - Tarık D) Merve - Berk

E) Nur - Berk

3. Aşağıdaki soy ağacında bireylerin kan grupları gösteril-mektedir.

0

0

ABB

AB

Buna göre içi taralı bireyin annesi ile aynı genotipte olma ihtimali nedir?

A) 1 B) 1/2 C) 1/4 D) 1/16 E) 1/256

4.

1 2 3 4

Deney tüpü

Şekildeki 4 farklı kan serumdan alınan örneklerdeki antikor çeşidi sayısı 1 > 4 > 2 > 3 olduğuna göre de-ney tüplerindeki antijenler hangisi olabilir?

1 2 3 4A) 0(-) B(+) AB(-) A(+)B) AB(+) B(+) 0(-) A(-)C) 0(-) A(+) AB(+) B(-)D) A(-) 0(-) B(-) AB(-)E) 0(+) A(-) B(+) AB(+)

Kalıtım - 4

9


ME

B

2018

- 2

019

●

Ölç

me,

Değ

erle

ndirm

e ve

Sın

av H

izm

etle

ri G

enel

Müd

ürlü

ğü


5. Dört bireyin kan alışverişleri aşağıdaki gibidir.

Merve Sevda Ece Bilge

Buna göre bu bireylerin kan grubu genotipleri,

Merve Sevda Ece BilgeI. B0 A0 BB ABII. 00 AA AB ABIII. A0 00 B0 AB

verilenlerden hangileri olabilir?


6. Bir iş yerindeki personelin kan grubu yüzdeleri bakımın-dan dağılımı aşağıdaki gibidir.

• %15’i 0 kan grubu• %30’u AB kan grubu• %25’i A kan grubu• %30’u B kan grubu

Buna göre bu iş yerinde çalışan ve kan grubu A olan Zeynep personelin % kaçına kan verebilir?

A) % 25 B) % 45 C) % 55 D) % 60 E) % 100

7. Aşağıda kan grupları ile ilgili bir tablo verilmiştir.

Alyuvardaki Antijen Plazmadaki AntikorA A I

II. −Anti-AAnti-B

III. − Anti-Rh(D)

Yukarıdaki tabloda verilen I, II ve III numaralı boşluk-lara gelecek ifadeler aşağıdakilerden hangisidir?

I II III

A) Anti-B 0 Rh(+)B) Anti-A 0 Rh(+)C) Anti-B 0 Rh(-)D) Anti-B AB Rh(-)E) Anti-A AB Rh(-)

8.

I

IIIII

IV V

B

B

B

B

A

0

A

A 0

Yukarıdaki soyağacında kan grubu fenotipleri verilen bireylerden hangileri heterozigot genotipe sahiptir?

A) I, II ve V. B) I, III ve IV. C) II, IV ve V. D) III, IV ve V. E) I, II, III ve IV.

9. Aşağıdaki soy ağacında sadece taralı bireyler AB kan grubuna sahiptir.

X

A

B

Buna göre X ile gösterilen bireyin “AO” genotipinde olma ihtimali aşağıdakilerden hangisidir?

A) 1/2 B) 1/3 C) 1/4 D) 2/3 E) 3/4

10. A ve B antijenlerinden sadece bir tanesini bulunduran ebeveynlerin evliliğinden doğan kız çocuğu babasına kan veremiyor fakat annesine kan verbiliyor, erkek çocu-ğu ise tüm aile fertlerine kan veriyor, ancak aile fertlerin-den kan alamıyor.

Buna göre aile fertlerinin kan grubu genotipleri han-gisi olabilir?

Kız Erkek Baba AnneA) A0 00 B0 A0B) B0 AB A0 B0C) 00 A0 A0 B0D) A0 00 A0 A0E) A0 AB B0 A0

Kalıtım - 4

9


ME

B

2018

- 2

019

●

Ölç

me,

Değ

erle

ndirm

e ve

Sın

av H

izm

etle

ri G

enel

Müd

ürlü

ğü

10. SınıfBiyoloji

1. Aşağıda X ve Y kromozomları üzerindeki bazı bölgeler a, b ve c şeklinde gösterilmiştir.

a a

c

b

X Y

Bu bölgelerle ilgili,

I. a bölgesindeki genler birbirinin homoloğudur.II. b bölgesinde renk körlüğü, hemofili genleri buluna-

bilir.III. c bölgesindeki genler babadan sadece erkek ço-

cuklarına aktarılır.



2. Hemofili hastalarında kanın pıhtılaşması için gerekli pro-teinler eksik olduğu için hastalar kan kaybından ölebilir.

1 2

4

3

XHXH

XHXh

XHXh

XhY

XhY

Buna göre yukarıda verilen soy ağacındaki numaralı bireylerden hangilerinde bu hastalık görülebilir?(Hemofili geni X kromozomu üzerinde taşınan çekinik bir gendir.)

A) 1 ve 2. B) 2 ve 3. C) 3 ve 4. D) 2, 3 ve 4. E) 1, 2, 3 ve 4.

3. Aşağıda renk körlüğü ile ilgili ebeveynlerin genotipleri ve-rilmiştir.

Anne BabaI. XRXr XRYII. XRXR XrYIII. XrXr XRYIV. XRXr XrY

Buna göre numaralanmış ailelerin hangilerinde do-ğan erkek çocukların renk körü olma olasılığı 1/2’dir?(Renk körlüğü X kromozomunda çekinik gen ile taşınır.)

A) Yalnız I. B) Yalnız IV. C) I ve IV. D) II ve IV. E) I, II, III ve IV.

4. Renk körü bir anne ile normal görüşlü bir babanın ço-cukları ile ilgili seçeneklerden hangisi söylenebilir?(Renk körlüğü X kromozomu üzerinde taşınan çekinik bir gendir.)

A) Tüm çocuklar sağlamdır. B) Kız çocuklarının yarısı taşıyıcıdır.C) Erkek çocukların tamamı taşıyıcıdır.D) Kız çocuklarının tamamı renk körüdür.E) Erkek çocukların tamamı renk körüdür.

5. Aşağıdaki soy ağacında X kromozomu üzerinden taşı-nan çekinik bir genin neden olduğu hastalığa sahip birey-ler taralı olarak gösterilmiştir.

32

4

1

5

Buna göre numaralanmış bireylerden hangisi bu geni taşımaz?

A) 1. B) 2. C) 3. D) 4. E) 5.

Kalıtım - 5

10


ME

B

2018

- 2

019

●

Ölç

me,

Değ

erle

ndirm

e ve

Sın

av H

izm

etle

ri G

enel

Müd

ürlü

ğü


6. Hemofili geni bakımından taşıyıcı bir anne ile sağlam bir babanın çocuklarının genotipini bulmak için oluş-turacak punnett karesi aşağıdakilerden hangisidir?

A) B)

C) D)

E)

XH

XH

YH

Xh

♂♀

X

Xh

YH

Xh

♂♀ Xh

XH

Y

Xh

♂♀

Xh

XH

Y

XH

♂♀

XH

XH

Y

Xh

♂♀

7. Soy ağacında X kromozomunda çekinik bir genle ortaya çıkan hastalığa sahip bireyler içi taralı gösterilmiştir.

93 4 5

1 27 8

6

10 11

Buna göre aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

A) 3 - 6 nolu bireylerin genotipinde bu gen bulunmaz.B) 1 - 7 - 9 nolu bireyler bu özellik bakımından heterozi-

gottur.C) 11 nolu bireye bu gen 8 nolu bireyden taşınmış ola-

bilir.D) 10 - 11 nolu bireyler çift yumurta ikizi ve genotipleri

farklıdır.E) 5 nolu bireyin doğacak erkek çocuklarının hepsi has-

ta olacaktır.

8. Aşağıdaki soy ağacında balık pulluluk hastalığına sahip bireyler taralı olarak verilmiş ve soy ağacı çizilirken bazı yanlışlıklar yapılmıştır.

32

5

1

4

Hasta erkekSağlıklı erkekSağlıklı dişiÇift yumurta ikizi

Buna göre hangi bireylerin fenotipi yanlış gösteril-miştir?(Balık pulluluk, Y kromozomu üzerinde taşınan kalıtsal bir hastalıktır.)

A) 1 ve 2. B) 2 ve 4. C) 3 ve 5. D) 2, 3, 4 ve 5. E) 1, 2, 3, 4 ve 5.

9. Aşağıdaki soy ağacında belli bir özelliği fenotipinde gös-teren bireyler taralı olarak verilmiştir.

3

5

4

1 2

Buna göre bu özellik aşağıdakilerden hangisiyle ak-tarılamaz?

A) Otozomal kromozomlarda taşınan baskın genB) Y’de taşınan baskın genC) Otozomal kromozomlarda taşınan çekinik genD) Otozomlarda eş baskın genE) X kromozomunda taşınan çekinik gen

Kalıtım - 5

10


ME

B

2018

- 2

019

●

Ölç

me,

Değ

erle

ndirm

e ve

Sın

av H

izm

etle

ri G

enel

Müd

ürlü

ğü

10. SınıfBiyoloji

1. İnsanda kas distrofisi; distrofin adlı kas proteinini şifrele-yen genin X kromozomu üzerinde bulunmadığı zaman görülür.

Bu geni taşımayan bireyler için,I. Kas yapısı bozulur.II. Kaslar uyumlu çalışamaz.III. Spor ve beslenme ile düzeltilebilir.

yargılarından hangileri doğrudur?


2. Şekildeki soy ağacında balık pulluluğu hastalığının kalıtı-mı gösterilmektedir. Taralı bireyler bu özelliği fenotipinde gösterir.

32

4

1

5

Özelliği gösteren erkek

Özelliği gösteren dişi

Buna göre numaralı bireylerden hangisinde mutas-yon görülmüştür?

A) 1. B) 2. C) 3. D) 4. E) 5.

3. Renk körlüğü geni X kromozomu üzerinde taşınan çeki-nik bir özelliktir.

Kısmi renk körü bir erkek ile normal görüşe sahip bir kadının evliliğinden doğacak çocuklar için,

I. Renk körü baba, ilgili geni kız çocuklarına aktarır.II. Erkek çocukların hiçbirinde bu gene rastlanmaz.III. Kız çocuklarının tamamı bu hastalığı gösterir.

yargılarından hangileri kesinlikle doğrudur?


4. Yalnızca Y kromozomu üzerinde bulunan genlerle ilgili;

I. Bu genlerin kontrol ettiği fenotipik özellikler sadece erkeklerde görülür.

II. Aktarılmasında ya da taşınmasında özelliğin bas-kın ve çekinik olması önemli değildir.

III. Bu özellikler ailedeki bütün erkek bireylerde görülür.



5. I. Renk körü taşıyıcısıII. Renk körü geni taşımayanIII. Renk körü hastası

Renk körü hastası bir erkeğin yukarıda bu hastalık bakımından genotipi verilen bayanlardan hangisiy-le yapacağı evlilikte renk körü hastası çocuk doğma olasılığı kesinlikle yoktur?

A) Yalnız I. B) Yalnız II. C) I ve III. D) II ve III. E) I, II ve III.

6. Aşağıdaki soy ağacında taralı bireyler kısmi renk körü-dür. Kısmi renk körlüğü X kromozomunda çekinik bir gen-le aktarılır.

1ErkekDişi

3

2

54

Buna göre numaralandırılmış bireylerden hangisinin genotipi kesin olarak bulunamaz?

A) 1. B) 2. C) 3. D) 4. E) 5.

Kalıtım - 6

11


ME

B

2018

- 2

019

●

Ölç

me,

Değ

erle

ndirm

e ve

Sın

av H

izm

etle

ri G

enel

Müd

ürlü

ğü


11

Kalıtım - 6

7. Kısmi renk körlüğü karakteri bakımından taşıyıcı bir dişi ile, kısmi renk körü bir erkeğin ikinci çocukları-nın kısmi renk körü kız olma ihtimali aşağıdakilerden hangisidir?

A) 41 B) 4

3 C) 81 D) 8

3 E) 161

8. Hemofili taşıyıcısı ve A kan gruplu bir anne ile, hemo-fili olmayan B kan gruplu bir babanın aşağıda fenoti-pi verilen bireylerden hangisi çocuğu olamaz?

A) Sağlıklı AB kan gruplu erkek çocukB) Taşıyıcı O kan gruplu kız çocukC) Taşıyıcı A kan gruplu kız çocukD) Hemofili hastası B kan gruplu kız çocukE) Hemofili hastası O kan gruplu erkek çocuk

9. İnsanların eşey kromozomlarına ait; I. Cinsiyetin belirlenmesinde görevli olan genleri taşı-

yan kromozomlara gonozom denir.II. Sağlıklı bireylerde 44 otozom, 2 gonozom bulunur.III. Gonozomlar sadece cinsiyetin belirlenmesi ile ilgili

genler taşırlar.IV. Eşey kromozomları dişi bireylerde XX, erkek birey-

lerde XY ile gösterilir.V. Eşey kromozomlarının fazlalığında ya da eksikli-

ğinde çeşitli kalıtsal hastalıklar ortaya çıkar.

özelliklerinden hangisi doğru değildir?

A) I B) II C) III D) IV E) V

10. Bazı kalıtsal hastalıklar ve bu hastalığı sembolize eden uygun genotipler ile ilgili;

I. Hemofili hastası dişi → XhXh

II. Kısmi renk körü erkek → XYr

III. Kısmi renk körlüğü geni taşımayan dişi → XRXR

IV. Hemofili hastası erkek → XhYV. Hemofili taşıyıcısı dişi → XHXH

eşleştirmelerinden hangileri yanlıştır?

A) Yalnız II. B) I ve IV. C) II ve V. D) I, III ve V. E) II, IV ve V

11. İnsanlarda eşeyin belirlenmesinde;I. gonozom çeşidi,II. otozom sayısı,III. otozom çeşidi,IV. gonozom sayısı

durumlarından hangileri etkilidir?

A) Yalnız I. B) Yalnız III. C) II ve IV. D) I, II ve III. E) II, III ve IV.

12. Aşağıdaki soy ağacında taralı bireyler kısmi renk körü, diğerleri ise renk körü değildir.

1 2

3

4 5

Buna göre rakamlarla gösterilen bireylerden hangisi-nin genotipi kesin olarak bulunamaz?

A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5


ME

B

2018

- 2

019

●

Ölç

me,

Değ

erle

ndirm

e ve

Sın

av H

izm

etle

ri G

enel

Müd

ürlü

ğü

10. SınıfBiyoloji

1. İnsanlarda orak hücre anemisi otozomal çekinik kalıtılan bir hastalıktır.

Kuzen olan Kübra, Selma ve Mehmet ile akrabalık ilişki-si olmayan ve kendi aralarında kuzen olan Osman, Elif ve Taner’in orak hücre anemisi ile ilgili durumları aşağı-da verilmiştir.• I. aileden Kübra’da orak hücre anemisi görülmüştür.• II. ailede bu gen hiç bir bireyde bulunmamaktadır.

Buna göre aşağıdaki evliliklerin hangisinden doğa-cak çocuğun orak hücre anemisi olma ihtimali yük-sektir?

A) Elif - Osman B) Elif - Taner C) Selma - Osman D) Kübra - Taner E) Kübra - Mehmet

2. Soy ağacında herhangi bir karakterin kalıtımı verilmiş olup bu karakteri fenotipinde gösteren bireyler koyu ola-rak gösterilmiştir.

Buna göre, aktarılan özellikle ilgili olarak,I. Otozomal çekiniktir.II. X kromozomu üzerinde çekinik aktarılır.III. Erkek ve dişilerde görülme olasılığı eşittir.IV. Eş baskındır.

yargılarından hangileri doğru olabilir?

A) Yalnız I. B) Yalnız III. C) II ve IV. D) I, III ve IV. E) II, III ve IV.

3. Aşağıdaki soy ağacında kan grubu (AB0) çekinik olanbireyler koyu renkte gösterilmiştir.

1 2

3 AB

B 4 5

Buna göre numaralandırılmış bireylerden hangileri-nin kan grubu kesinlikle belirlenir?

A) Yalnız 1. B) Yalnız 3. C) 4 ve 5. D) 1, 2 ve 3. E) 1, 2, 4 ve 5.

4. Soy ağacında belli bir özelliği fenotipinde gösteren birey-ler taralı olarak verilmiştir.

Buna göre,I. otozomal baskın,II. otozomal çekinik,III. X kromozomunda taşınan çekinik,IV. Y kromozomunda baskın

soy ağacındaki özellik hangileriyle aktarılmaktadır?

A) Yalnız I. B) Yalnız II. C) II ve III. D) I, III ve IV. E) II, III ve IV.

Kalıtım - 7

12


ME

B

2018

- 2

019

●

Ölç

me,

Değ

erle

ndirm

e ve

Sın

av H

izm

etle

ri G

enel

Müd

ürlü

ğü


12

5. Bir genin birden fazla karakterin oluşmasında etkili olma-sına pleiotropi denir. Pleiotropi olayına örnek olarak orak hücre anemisine neden olan genin aynı zamanda sıtma hastalığına dayanıklılık sağlaması verilebilir.

Orak hücre anemisine neden olan gen ile ilgili,I. Hastalığa neden olan gen çekinik olup, homozigot

çekinik genotipte hastalık yapar.II. Heterozigot durumda hastalık yapmadığı gibi, bire-

yin sıtma hastalığına dayanıklı olmasını sağlar.III. Homozigot baskın durumda hastalığa neden olmaz

fakat sıtma hastalığına karşı da dayanıklılık sağla-maz.



6. Aşağıdaki soy ağacında bir özelliği fenotipinde gösteren bireyler taralı olarak belirtilmiştir.

Taralı bireylerde görülen bu özellik;I. Otozomal çekinikII. X’e bağlı çekinikIII. X’e bağlı baskınIV. Y’ye bağlı baskın

durumlarından hangileriyle aktarılmaktadır?

A) Yalnız I. B) Yalnız III C) I ve II. D) II ve IV. E) II, III ve IV.

7. Akraba evliliklerinin olası riskleriyle ilgili;I. Sağlıklı çocukların doğması imkansızdır.II. Kalıtsal hastalıkların ortaya çıkma riski artmaktadır.III. Çekinik genlerin birbiriyle karşılaşma olasılığı artar.IV. İlk çocukların sağlıklı doğması, sonraki çocukların

da sağlıklı olacağının kanıtı olamaz.V. Homozigot genotipli bireylerin oluşma olasılığı artar.

sonuçlarından hangisine varılamaz?

A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

8. Aşağıdaki soy ağacında otozomal çekinik olarak aktarılan bir özelliğin kalıtımı gösterilmiştir. Taralı bireyler bu özelliği fenotipinde göstermektedir.

X

Buna göre x ile gösterilen bireyin çekinik fenotipli er-kek olma olasılığı nedir?

A) 21 B) 4

1 C) 43 D) 8

1 E) 83

9. Soy ağaçlarında belli bir karakterin kalıtımı verilmiş olup, bu karakteri fenotipinde gösteren bireyler koyu olarak gösterilmiştir.

I II III IVBuna göre soy ağaçlarından hangilerinde verilen özellik X kromozomunun homolog olmayan bölge-sinde baskın bir karakter olarak aktarılabilir?

A) Yalnız I. B) Yalnız III. C) II ve IV. D) I, II ve III. E) II, III ve IV.

Kalıtım - 7

1 . Sınıf Biyoloji · g.e.g.rurar 21 - 21 lçme, Değerlendrme ve Sınav Hzmetler Genel...

Documents

Transcript of 1 . Sınıf Biyoloji · g.e.g.rurar 21 - 21 lçme, Değerlendrme ve Sınav Hzmetler Genel...