ΠΟΛΕΜΙΚΗ ΑΕΡΟΠΟΡΙΑ

Κ.ΟΜ.Α.Κ ΚΙΝΗΤΗ ΟΜΑΔΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΩΝ

ΕΡΕΥΝΑ ΚΑΙ ΔΙΑΣΩΣΗ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ

2

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

1. ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ Κ.ΟΜ.Α.Κ.

2. ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΩΝ

Α. ΣΕΙΣΜΟΣ-ΚΑΤΑΡΡΕΥΣΗ ΚΤΙΡΙΩΝ-ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ

Β.ΑΝΤΟΧΗ ΥΠΟΣΤΗΛΩΜΑΤΩΝ

3. ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΚΑΤΕΣΤΡΑΜΜΕΝΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ

4. ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ

5. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΔΙΑΣΩΣΗΣ

6. ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΔΙΑΣΩΣΤΗ

7. ΧΡΗΣΗ ΚΑΤΑΛΛΗΛΩΝ ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΩΝ – ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ

ΔΙΑΣΩΣΗΣ

8. ΔΙΑΣΩΣΤΙΚΑ ΣΚΥΛΙΑ

9. ΒΑΣΙΚΟΙ ΟΡΕΙΒΑΤΙΚΟΙ ΚΟΜΠΟΙ

10. ΔΙΑΛΟΓΗ ΘΥΜΑΤΩΝ ΣΤΙΣ ΜΑΖΙΚΕΣ

ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΕΣ.(TRIAGE)

11. ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΟΜΑΔΩΝ ΕΘΕΛΟΝΤΩΝ

ΕΣΜΙΑΣ (ΑΦΜΣ) ΡΟΥΜΕΛΙΩΤΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΥΠΣΓΟΣ (ΤΗΓ) ΚΟΥΤΣΟΥΜΠΑΣ ΕΥΣΤΑΘΙΟΣ

3

ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ Κ.ΟΜ.Α.Κ.

Μετά από τον σεισμό της 9ης Σεπτεμβρίου 1999 με επίκεντρο την

Πάρνηθα, ο οποίος έπληξε και τις εγκαταστάσεις του Α/Δ Δεκέλειας, η ηγεσία

της ΠΑ αποφάσισε τη δημιουργία της Κ.ΟΜ.Α.Κ. με αποστολή την έρευνα -

διάσωση προσωπικού και μέσων σε κατεστραμμένες εγκαταστάσεις της ΠΑ και

την παροχή βοήθειας στο κοινωνικό σύνολο. Αρχικά εκπαιδεύτηκαν ο

προϊστάμενος και οι ομαδάρχες της Κ.ΟΜ.Α.Κ. σε σχολεία αντίστοιχων ομάδων

του εξωτερικού (Ελβετικού - Γαλλικού και Ισραηλινού στρατού) και στη

συνέχεια οργανώθηκε, για τα μέλη της ομάδας, σχολείο με έδρα την Μ.Α.Κ. με

εκπαιδευτές τους ομαδάρχες, στελέχη της 1ης Ε.Μ.Α.Κ. του Π.Σ., ιατρούς του

ΕΚΑΒ, στελέχη του Ο.ΑΣ.Π. και της Γ.Γ.Π.Π. και σεισμολόγους του Εθνικού

Αστεροσκοπείου.

Την ανωτέρω εκπαίδευση περάτωσαν επιτυχώς δεκαεπτά (17) άτομα,

στα οποία απονεμήθηκε η εξειδίκευση "Αντιμετώπισης καταστροφών

(Α/Κ)". Μετά την ολοκλήρωση της εκπαίδευσης η ομάδα αξιολογήθηκε την 16-

7-01, και κρίθηκε κατ' αρχήν έτοιμη να ανταποκριθεί στην αποστολή της. Το

2007 εκπαιδευτήκαν είκοσι πέντε (25) άτομα σε νέα εκπαιδευτική σειρά, την

οποία ολοκλήρωσαν επιτυχώς δεκαεπτά (17) άτομα. Η εκπαίδευση

πραγματοποιήθηκε στην 206 ΠΑΥ (όπως μετονομάστηκε η Μονάδα) στον

εξομοιωμένο χώρο ερειπίων που διαθέτει η Πτέρυγα Αεροπορικών Υποδομών.

Στην Κ.ΟΜ.Α.Κ. εντάχθηκαν επίσης τρεις ομάδες στρατιωτικών

σκύλων διάσωσης. Οι τρεις συνοδοί και οι στρατιωτικοί σκύλοι διάσωσης

εκπαιδεύτηκαν στις εγκαταστάσεις της 1ης Ε.Μ.Α.Κ. στο Α/Δ Ελευσίνας με

ευθύνη του Π.Σ. Στη σειρά που εκπαιδεύτηκε το 2007 περάτωσαν επιτυχώς την

εκπαίδευση και τρείς (3) νέοι διασώστες με σκύλο. Η εκπαίδευση

πραγματοποιήθηκε από εκπαιδευτή της Κ.ΟΜ.Α.Κ. Σύμφωνα με τον

επιχειρησιακό σχεδιασμό, ο οποίος βασίζεται στην οργάνωση των αντίστοιχων

4

ομάδων του εξωτερικού, η Κ.ΟΜ.Α.Κ. επιχειρεί σε δύο φυλακές-βάρδιες (μία ανά

ομάδα). Η Κ.ΟΜ.Α.Κ. τέθηκε σε επιχειρησιακή ετοιμότητα τεσσάρων (4) και

έντεκα (11) ωρών. Το δυναμικό της Κ.ΟΜ.Α.Κ. αποτελείται και από διασώστες

που είναι εκπαιδευμένοι μηχανοσώστες - δύτες και αλεξιπτωτιστές και η Ομάδα

είναι αερομεταφερόμενη.

Από το 2007 η Κ.ΟΜ.Α.Κ. συμμετέχει στη Δύναμη ΔΕΛΤΑ για

περιπτώσεις Αντιμετώπισης Καταστροφών. Συμμετείχε στις ασκήσεις

«Μεσογειακού Διαλόγου» με την ονομασία «DOLFIN», σε συνεργασία με

διασωστικές ομάδες του εξωτερικού, ενώ συνεκπαιδεύεται με την Τουρκική

στρατιωτική διασωστική ομάδα DAK.

Τέλος, επισημαίνεται το γεγονός ότι, καθώς το φαινόμενο των σεισμών

είναι σύνηθες στη χώρα μας, το σενάριο εμπλοκής της Ομάδος σε επιχειρήσεις

διάσωσης ανθρώπων, ως και μέσων εντός των στρατιωτικών εγκαταστάσεων

είναι πλέον ή βέβαιον. Στις περιπτώσεις όπου δεν θα ανακύψουν προβλήματα σε

στρατιωτικές εγκαταστάσεις, η Πολεμική Αεροπορία θα συνδράμει στο έργο της

εν γένει διάσωσης, προς όφελος του κοινωνικού συνόλου.

5

Δυνάμεις Αντιμετώπισης Καταστροφών

1. Στην αντιμετώπιση των καταστροφών και κυρίως των σεισμών

συνεργάζονται οι ακόλουθοι φορείς :

α. Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας (Γ.Γ.Π.Π.): είναι

το συντονιστικό Όργανο που εκτιμά το μέγεθος της καταστροφής, ενεργοποιεί

το συναγερμό, κατανέμει τις δυνάμεις, αποφασίζει για την έκκληση βοήθειας

από το εξωτερικό και συντονίζει στο σύνολό της την επιχείρηση στον τόπο της

(ευρείας) καταστροφής.

β. Οργανισμός Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας

(Ο.Α.Σ.Π.): δραστηριοποιείται σε επίπεδο πρόληψης και περιορισμού των

αποτελεσμάτων του σεισμού με τη συλλογή επιστημονικών στοιχείων για τη

θέσπιση αντισεισμικών κανονισμών, τεχνικών βελτιώσεων σε κτίρια, μέτρων

προφύλαξης από τους σεισμούς κλπ. Σε επιχειρήσεις διάσωσης συμμετέχει με το

6

επιστημονικό του προσωπικό (π.χ. μηχανικούς) με την παροχή συμβουλών προς

τις ομάδες στα ζητήματα επικινδυνότητας και συμπεριφοράς ενός ερειπίου.

γ. Εθνικό Αστεροσκοπείο - Γεωδυναμικό Ινστιτούτο:

αντικείμενό του είναι η μελέτη του σεισμού ως φαινόμενο (μέγεθος, επίκεντρο

κλπ). Δεν εμπλέκεται άμεσα στη διασωστική επιχείρηση.

δ. Πυροσβεστική Υπηρεσία (Π.Υ.): συμμετέχει με το σύνολο

του δυναμικού της, πρωτίστως με τις Ειδικές Μονάδες Αντιμετώπισης

Καταστροφών (ΕΜΑΚ), κατεξοχήν στη διασωστική επιχείρηση. Διαθέτει

εξοπλισμό διάσωσης από ερείπια και εξειδικευμένο προσωπικό. Σημειωτέον, ότι

στις διασωστικές επιχειρήσεις εμπλέκονται όλες οι δυνάμεις της Π.Υ. και όχι

μόνον η ΕΜΑΚ. Οι τελευταίες είναι ομάδες κατάλληλα εξοπλισμένες και με πιο

εξειδικευμένο και έμπειρο δυναμικό.

ε. Εθνικό Κέντρο Άμεσης Βοήθειας (ΕΚΑΒ): συμμετέχει στην

επιχείρηση διάσωσης με ιατρικό προσωπικό, εξειδικευμένο στην παροχή

επείγουσας ιατρικής βοήθειας στον τόπο της καταστροφής. Οι ιατροί του έχουν

εκπαιδευτεί στην “επείγουσα ιατρική” και στην “ιατρική των καταστροφών”.

Μέριμνά τους είναι ο ασφαλής απεγκλωβισμός των θυμάτων και η παροχή

άμεσης ιατρικής βοήθειας προς αυτά, καθώς και η φροντίδα αυτών κατά τη

διάρκεια της επιχείρησης και μέχρι τον απεγκλωβισμό τους από τα ερείπια.

Τέλος, συνδράμουν στην επιχείρηση με την παροχή ιατρικών οδηγιών προς τους

διασώστες που θα προσεγγίσουν τον εγκλωβισμένο.

στ. Ελληνική Αστυνομία: φροντίζει για την απομάκρυνση των

πολιτών από το σημείο της καταστροφής, την επιτήρησή του, ώστε να

αποφευχθούν τυχόν ατυχήματα εξαιτίας της παρουσίας ατόμων ξένων προς την

επιχείρηση διάσωσης, καθώς και για την ασφάλεια των αντικειμένων αξίας που

βρίσκονται στα χαλάσματα. Επιπλέον, ρυθμίζει την κυκλοφορία στους δρόμους

και δημιουργεί διόδους για την ταχύτερη και αποτελεσματικότερη μετακίνηση

των διασωστικών δυνάμεων.

ζ. Τοπικοί φορείς (Νομαρχία, Δήμοι, Κοινότητες κλπ): άμεση

προτεραιότητά τους αποτελεί η μέριμνα για τη δημιουργία συνθηκών ασφαλούς

7

διαβίωσης των πολιτών τους. Η συμμετοχή τους στην επιχείρηση διάσωσης

έγκειται στην παροχή προς τις διασωστικές δυνάμεις των αναγκαίων

πληροφοριών, αναφορικά με την περιοχή τους, καθώς και στη διάθεση βαρέων

μηχανημάτων, όπως γερανοί, εκσκαφείς κλπ.

η. Λοιποί φορείς: συμμετέχουν με οποιοδήποτε τρόπο και

ανάλογα με τις εκάστοτε ανάγκες (Εθελοντικές Ομάδες, Ιδιώτες που καλούνται

για το σκοπό αυτό κλπ.)

2. Σε μια επιχείρηση διάσωσης εγκλωβισμένων σε ερείπια οι τρεις

βασικές δυνάμεις που απαιτούνται είναι:

Επιστημονικό προσωπικό μηχανικοί (ΟΑΣΠ)

Ομάδες απεγκλωβισμού Επείγουσα Ιατρική Προσωπικό που θα επέμβει Βοήθεια (ΕΚΑΒ) στο ερείπιο (ΠΟΥ – ΕΜΑΚ - ΚΟΜΑΚ)

3. Κινητή Ομάδα Αντιμετώπισης Καταστροφών (Κ.ΟΜ.Α.Κ.)

α. Συγκρότηση – Αποστολή: Η Κ.ΟΜ.Α.Κ. ιδρύθηκε με αφορμή το σεισμό

της 7-9-1999, ο οποίος έπληξε και εγκαταστάσεις της Π.Α. (Α/Δ Τατοΐου).

Συγκροτήθηκε τον Νοέμβριο του 2000 και έχει ως αποστολή τον απεγκλωβισμό

ανθρώπων και υλικών από κατεστραμμένες εγκαταστάσεις της Π.Α. σε

περίπτωση σεισμού. Σε έκτακτες καταστάσεις και κατόπιν εγκρίσεως του ΓΕΑ

επεμβαίνει επ’ ωφελεία του κοινωνικού συνόλου.

8

ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΣ Κ.ΟΜ.Α.Κ.

ΙΑΤΡΟΣ ΔΙΑΣΩΣΤΕΣ ΜΕ

ΣΚΥΛΟ

ΟΜΑΔΑΡΧΗΣ 1ΗΣ ΟΜΑΔΑΣ

ΟΜΑΔΑΡΧΗΣ 2ΗΣ ΟΜΑΔΑΣ

1Η ΟΜΑΔΑ 2Η ΟΜΑΔΑ

Σεισμός – Κατάρρευση Κτιρίου - Συνέπειες

1. Οι σεισμοί προκαλούνται κυρίως στα σημεία σύγκρουσης ή

παράλληλης κίνησης των λιθοσφαιρικών πλακών της γης. Με τις κινήσεις των

πλακών συσσωρεύεται ελαστική ενέργεια. Κάποια στιγμή αυτή υπερβαίνει την

αντοχή των πετρωμάτων και η αποθηκευμένη ενέργεια απελευθερώνεται με τη

μορφή σεισμικών κυμάτων. Τα κύματα αυτά φτάνουν στην επιφάνεια της γης

με τις πιθανές συνέπειες στις κατασκευές. Χαρακτηριστικά ενός σεισμού είναι:

α. Εστία: το σημείο όπου έγινε η θραύση του πετρώματος και

απελευθερώθηκε η ενέργεια.

β. Επίκεντρο: η προβολή της εστίας στην επιφάνεια της γης

γ. Εστιακό βάθος: το βάθος της εστίας ή η απόσταση της εστίας από

την επιφάνεια της γης.

δ. Μέγεθος: η ενέργεια που απελευθερώνεται κατά την

εκδήλωση του σεισμού (ποσοτικό μέγεθος). Μετριέται με την κλίμακα “ρίχτερ”.

ε. Ένταση: αποτελεί ποιοτικό μέγεθος που εξαρτάται από τα

αποτελέσματα ενός σεισμού σε μια περιοχή

.

9

ΕΠΙΚΕΝΤΡΟ ΕΣΤΙΑΚΟ ΒΑΘΟΣ ΡΗΓΜΑ ΛΙΘΟΣΦΑΙΡΙΚΕΣ ΠΛΑΚΕΣ ΕΣΤΙΑ

2. Ο σεισμός στα κτίρια εκδηλώνεται ως μια (κυρίως οριζόντια)

επιτάχυνση του εδάφους θεμελίωσης. Αν συμβολίσουμε με “γ” την επιτάχυνση

αυτή και με “m” τη μάζα του κτιρίου, τότε αυτό λόγω αδράνειας δέχεται στο

επίπεδο της στάθμης θεμελίωσης μία οριζόντια δύναμη ίση με F = m x γ. Αυτή η

δύναμη κατανέμεται (όχι ομοιόμορφα) σε όλους τους ορόφους του και

συγκεκριμένα στα στοιχεία εκείνα του φέροντα οργανισμού που αναλαμβάνουν

τις οριζόντιες δυνάμεις, τα οποία είναι τα υποστυλώματα και τα τοιχία. Αν

λοιπόν η δύναμη που παραλαμβάνει κάποιο από αυτά τα κατακόρυφα στοιχεία

είναι μεγαλύτερη από την αντοχή του, τότε αυτό “αστοχεί”, θραύεται, δεν μπορεί

πλέον να φέρει τα κατακόρυφα φορτία της υπερκείμενης πλάκας και των

ορόφων, με αποτέλεσμα να έχουμε κατάρρευση μερική ή ολική.

10

ΔΥΝΑΜΗ ΠΟΥ ΠΑΡΑΛΑΜΒΑΝΕΙ

Ο ΟΡΟΦΟΣ ΥΠΟΣΤΥΛΩΜΑ

ΘΕΣΗ

ΠΑΡΑΜΟΡΦΩΜΕΝΟΥ ΚΤΙΡΙΟΥ ΤΟΙΧΙΟ ΣΕΙΣΜΙΚΗ ΘΕΜΕΛΙΩΣΗ ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΗ “γ”

ΑΝΤΟΧΗ ΥΠΟΣΤΥΛΩΜΑΤΟΣ < ΠΑΡΑΛΑΜΒΑΝΟΥΣΑ ΔΥΝΑΜΗ

11

3. Τα αποτελέσματα ενός σεισμού σε μία κατασκευή εξαρτώνται από:

α. Το μέγεθος και τη διάρκειά του.

β. Το εστιακό βάθος.

γ. Το επίκεντρο.

δ. Το είδος του εδάφους θεμελίωσης.

ε. Το σχεδιασμό της κατασκευής.

στ. Την ποιότητα των υλικών της.

4. Η μορφές κατάρρευση ενός κτιρίου είναι οι ακόλουθες:

α. Μερική: στην περίπτωση αυτή δεν καταρρέει όλο το κτίριο,

αλλά κάποια τμήματά του. Συνεπώς, υπάρχουν αρκετοί χώροι “άθικτοι”, στους

οποίους μπορεί να υπάρχουν επιζώντες. Η μορφή αυτή κατάρρευσης είναι

επικίνδυνη για τους διασώστες, καθώς οποιαδήποτε στιγμή μπορεί να υπάρξει

κατάρρευση των τμημάτων εκείνων του κτιρίου, που δεν είχαν καταρρεύσει με

την εκδήλωση του σεισμού.

12

β. Ολική: στην περίπτωση αυτή το κτίριο καταρρέει

ολοκληρωτικά, δεν υπάρχουν στοιχεία που παραμένουν όρθια, με αποτέλεσμα

να μην υπάρχει κίνδυνος τραυματισμού από την πτώση τους. Συνεπώς, αποτελεί

την «ασφαλέστερη» μορφή κατάρρευσης, καθώς το ερείπιο παρουσιάζει μια

σταθερότητα. Παρά το γεγονός, ότι το κτίριο έχει συμπιεστεί και το ύψος του

έχει μειωθεί στο ελάχιστο, υπάρχουν αρκετοί χώροι “επιβίωσης”, στους οποίους

μπορεί να υπάρχουν εγκλωβισμένοι. Οι χώροι αυτοί δημιουργούνται μεταξύ των

πλακών. Το ελάχιστο ύψος, στο οποίο μπορούν να πλησιάσουν δυο διαδοχικές

πλάκες, περιορίζεται από τα ενδιάμεσα υλικά τοιχοπληρώσεως, τα μπάζα και

ιδιαίτερα από τις δοκούς. Οι τελευταίες διατηρούν το ύψος αυτό, με αποτέλεσμα

κάποιο από τα θύματα που βρέθηκε μετά την κατάρρευση του κτιρίου σε

οριζόντια θέση στο δάπεδο να έχει μεγάλες πιθανότητες επιβίωσης.

5. Οι επιπτώσεις ενός σεισμού εκδηλώνονται σε διάφορα στάδια και

διακρίνονται σε:

α. Πρωτογενείς: επιφανειακά ρήγματα, κατολισθήσεις,

παλιρροϊκά κύματα (tsunamis), ρευστοποίηση εδαφών και εν γένει αστοχίες στο

έδαφος.

β. Δευτερογενείς: βλάβες και καταρρεύσεις κατασκευών,

βλάβες στα δίκτυα ευκολιών και στην εν γένει υποδομή.

γ. Τριτογενείς: βιομηχανικά ατυχήματα (π.χ. διαρροή

τοξικών), συγκοινωνιακά ατυχήματα, πυρηνικά ατυχήματα κλπ.

6. Τα προβλήματα που ενδέχεται να προκληθούν κατά τη διάρκεια

της επιχείρησης διάσωσης είναι τα ακόλουθα:

α. Προβλήματα στην υποδομή των μέσων μεταφορών και

συγκοινωνιών, τα οποία εμποδίζουν ή καθυστερούν την έλευση βοήθειας, την

μετακίνηση διασωστικών ομάδων, ασθενοφόρων κλπ. Τα προβλήματα αυτά

οφείλονται στον αποκλεισμό και τις βλάβες των οδικών και σιδηροδρομικών

δικτύων, αλλά και των αεροδρομίων εξαιτίας κατολισθήσεων, ερειπίων ή

13

ρηγμάτων, καθώς και στις βλάβες που έχουν υποστεί τεχνικά έργα (π.χ.

γέφυρες, σήραγγες κλπ).

β. Προβλήματα στα δίκτυα ευκολιών, τα οποία δημιουργούν

περαιτέρω προβλήματα στην υποστήριξη αλλά και την ασφάλεια της

διασωστικής ομάδας, όπως είναι η διακοπή του ηλεκτρικού ρεύματος, εξαιτίας

της οποίας δεν θα είναι δυνατή η λειτουργία του εξοπλισμού μέσω του δικτύου

της ΔΕΗ, τα έρποντα καλώδια που εγκυμονούν κινδύνους ηλεκτροπληξίας, η

διαρροή φυσικού αερίου που εγκυμονεί κινδύνους για τους διασώστες κατά τη

διάρκεια της επιχείρησης, οι βλάβες στο δίκτυο αποχέτευσης που θα να

συντελέσουν στην ανάπτυξη ασθενειών, αλλά και οι βλάβες στο δίκτυο

ύδρευσης, που ως αποτέλεσμα θα έχουν την απαγόρευση χρήσης νερού από το

διασωστικό προσωπικό, λόγω κινδύνου μόλυνσης, το οποίο, σημειωτέον, ο

διασώστης έχει απόλυτη ανάγκη ειδικά κατά τους θερινούς μήνες. Για το λόγο

αυτό, οι ομάδες διάσωσης οφείλουν να είναι κατάλληλα εξοπλισμένες και να

λειτουργούν αυτόνομα, ώστε να μην εξαρτώνται άμεσα από τη βοήθεια των

τοπικών παραγόντων, οι οποίοι είναι επιφορτισμένοι με την παροχή βοήθειας

προς τους πολίτες (π.χ. οφείλουν να έχουν Η/Ζ, τρόφιμα και νερό, καθώς και

ιατροφαρμακευτικό υλικό για άμεσες ανάγκες κλπ).

γ. Η αποδιοργάνωση, ο πανικός και η έλλειψη συντονισμού

της κοινωνίας στις καθημερινές λειτουργίες, δημιουργεί συνθήκες

επικινδυνότητας για το δυναμικό διάσωσης, που δραστηριοποιείται στην

πληγείσα περιοχή. Το άγχος, ο φόβος και ο πανικός είναι δυνατόν να

προκαλέσουν εντάσεις και επιπλέον κόπωση, με αποτέλεσμα τυχόν λανθασμένες

και βιαστικές ενέργειες.

δ. Οι αντίξοες κλιματολογικές συνθήκες (βροχόπτωση, ψύχος ή

καύσωνας) επιτείνουν τα αποτελέσματα του σεισμού και μειώνουν την

επιχειρησιακή ικανότητα τις ομάδας διάσωσης.

14

ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΚΑΤΕΣΤΡΑΜΜΕΝΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ

Για την επίτευξη της αποστολής, απαιτείται πριν από την επιχείρηση, η

Ομάδα να προβεί στην αναγνώριση του πεδίου. Την ομάδα αποτελούν ο

αρχηγός με έναν ή δύο βοηθούς, ανάλογα με την έκταση της καταστροφής. Για

το σκοπό αυτό, εκτελείται επόπτευση του χώρου από αέρος με τη χρήση Ε/Π.

15

Αν το παραπάνω δεν είναι εφικτό, πριν από την άφιξη των διασωστών, η

ομάδα αναγνώρισης καταφθάνει πρώτη στο χώρο της καταστροφής και εκτελεί

γενική επόπτευση από το έδαφος.

16

Με την άφιξή της στην περιοχή, η ομάδα παρουσιάζεται στο εκάστοτε

συντονιστικό όργανο της επιχείρησης, το οποίο και καθορίζει τον τομέα δράσης

της. Επιπλέον, καθορίζεται ο φορέας παροχής διοικητικής μέριμνας και ο χώρος

στρατοπέδευσης της ομάδας.

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ

Μετά τον καθορισμό του τομέα δράσης πραγματοποιείται η συλλογή των

αναγκαίων για την επιχείρηση πληροφοριών. Τα στοιχεία που πρέπει να

συγκεντρωθούν είναι τα εξής:

α. Ώρα καταστροφής.

β. Είδος-σχέδιο κτιρίου.

γ. Χρήση κτιρίου - φύση θυμάτων (φύλλο, ηλικία).

δ. Αριθμός θυμάτων.

ε. Θέση θυμάτων.

στ. Δευτερογενείς κίνδυνοι (επικίνδυνα ετοιμόρροπα τμήματα ιδίου &

παρακείμενων κτιρίων, επικίνδυνες ουσίες-αέρια). Πηγή πληροφόρησης των

παραπάνω στοιχείων, είναι οι επίσημες αρχές, καθώς και οι ένοικοι των κτιρίων

και οι περίοικοι. Οι συλλέγουσες πληροφορίες διασταυρώνονται με συχνή

επανάληψη των συνεντεύξεων.

Η εκτίμηση της καταστροφής και της εν γένει κατάστασης ολοκληρώνεται

με έλεγχο της περιοχής :

α. Εκτίμηση είδους - κατάστασης κτιρίου (αστάθεια)

17

β. Έλεγχος ύπαρξης πιθανών σημείων επιβίωσης.

γ. Επισήμανση δευτερογενών κινδύνων.

Μετά την ολοκλήρωση συλλογής των πληροφοριών η ομάδα αναγνώρισης

γνωστοποιεί:

α. Ποια κτίρια πρέπει να ερευνηθούν για τυχόν εγκλωβισμένα

θύματα

β. Το δυναμικό των εξειδικευμένων Διασωστών

γ. Τον αριθμό του εθελοντικού προσωπικού υποστήριξης

Με βάση τα παραπάνω στοιχεία, γίνεται το σχεδιάγραμμα της περιοχής

και του τομέα δράσης. Τα ανωτέρω δεδομένα αποτελούν επίσης και τη βάση για

τον αρχικό σχεδιασμό της επιχείρησης.

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΔΙΑΣΩΣΗΣ

Μετά την άφιξη της ομάδας δράσης εκτελούνται κατά σειρά οι παρακάτω

ενέργειες:

α. Προσκλητήριο προσωπικού.

β. Εγκατάσταση κέντρου επιχειρήσεων.

γ. Στρατοπέδευση ομάδας.

δ. Προετοιμασία εξοπλισμού.

ε. Έλεγχος ατομικού εξοπλισμού.

18

19

Μετά την εγκατάσταση του Κέντρου Επιχειρήσεων πραγματοποιείται η

ενημέρωση των ομαδαρχών, αναφορικά με:

α. Την κατάσταση της περιοχής

β. Τον καθορισμό των χώρων εργασίας και την κατανομή των ομάδων σ'

αυτούς

γ. Τον καθορισμό του χώρου συγκέντρωσης των θυμάτων.

Ακολουθεί η αντίστοιχη ενημέρωση από τον ομαδάρχη προς το προσωπικό

του.

Η επιχείρηση διάσωσης ανά τομέα εκτελείται από μία υποομάδα των

τεσσάρων (4) ατόμων, ειδικευμένων διασωστών και από ανάλογο αριθμό

εθελοντών, σύμφωνα με το βαθμό δυσκολίας της επιχείρησης διάσωσης. Η

επιχείρηση διεξάγεται σε τέσσερα στάδια.

α. Απομάκρυνση επιφανειακών θυμάτων (βάθος μέχρι 3 M,

εύκολη πρόσβαση).

(1) Εκτελείται σάρωση του τομέα.

(2) Εντοπίζονται τα θύματα.

(3) Εκτελείται διάσωση των θυμάτων και παρέχονται οι πρώτες βοήθειες. Κατά

τη διάρκεια της επιχείρησης ο διασώστης επικοινωνεί με το θύμα για

ψυχολογική υποστήριξη. Συλλέγονται πληροφορίες για τα ατομικά στοιχεία και

την εν γένει κατάσταση του θύματος. Επίσης, συλλέγονται πληροφορίες για την

τυχόν ύπαρξη και άλλων θυμάτων.

(4) Στο σχεδιάγραμμα και το ημερολόγιο γίνεται καταγραφή των παρακάτω

στοιχείων του συνόλου των εντοπισμένων θυμάτων - εγκλωβισμένων:

(α) Ατομικά στοιχεία θύματος.

20

(β) Τόπος εντοπισμού.

(γ) Ώρα εντοπισμού - ανάσυρσης.

(δ) Κατάσταση θύματος

(ε) Μέσα διάσωσης.

(στ) Τεχνικές πληροφορίες.

Καθ΄ όλη τη διάρκεια της διάσωσης η σάρωση του τομέα συνεχίζεται από

τους υπολοίπους Διασώστες, ενώ ένας Διασώστης παραμένει μόνιμα στο πλευρό

του θύματος για ψυχολογική υποστήριξη.

21

β. Διάσωση λοιπών εντοπισμένων (δύσκολη πρόσβαση)

(1) Μετά την καταγραφή των θυμάτων - εγκλωβισμένων γίνεται

αξιολόγηση των αποτελεσμάτων του εντοπισμού σε σχέση με την κατάσταση

των θυμάτων, τα οποία ταξινομούνται ανάλογα με την σοβαρότητα του

τραυματισμού τους (triage).

(2) Γίνεται ανακατανομή των ομάδων, εφόσον απαιτείται

(3) Εκτελείται ειδική αυτοψία της θέσης του εγκλωβισμένου

(4) Επιλέγεται ο τρόπος διείσδυσης (πορεία, τεχνικά μέσα)

(5) Εκτελείται διάσωση των θυμάτων και παρέχονται οι πρώτες βοήθειες.

Κατά την διάρκεια της επιχείρησης ο διασώστης επικοινωνεί με το θύμα για

ψυχολογική υποστήριξη. Συλλέγονται πληροφορίες για τα ατομικά στοιχεία και

την εν γένει κατάσταση του θύματος. Επίσης συλλέγονται πληροφορίες για την

τυχόν ύπαρξη και άλλων θυμάτων.

22

γ. Έρευνα - διάσωση σε βάθος.

(1) Εκτελείται έρευνα με ειδικά εκπαιδευμένο σκύλο.

(2) Μετά τον αρχικό εντοπισμό γίνεται διασταύρωση της θέσης με

δεύτερο σκύλο.

(3) Τέλος, γίνεται επαλήθευση με γεώφωνα ή εκ νέου έρευνα, αν δεν

έχει προκύψει εντοπισμός .

(4) Μετά την καταγραφή των θυμάτων - εγκλωβισμένων γίνεται

αξιολόγηση των αποτελεσμάτων του εντοπισμού σε σχέση με την κατάσταση

των θυμάτων, τα οποία ταξινομούνται ανάλογα με την σοβαρότητα του

τραυματισμού τους.

(5) Γίνεται ανακατανομή των ομάδων, εφόσον απαιτείται

(6) Εκτελείται ειδική αυτοψία της θέσης του εγκλωβισμένου.

(7) Επιλέγεται ο τρόπος διείσδυσης (πορεία, τεχνικά μέσα)

23

24

(8) Εκτελείται διείσδυση από έναν διασώστη για επί τόπου αναγνώριση

και πληροφόρηση της υπόλοιπης ομάδας.

25

καθώς και παροχή, σε πρώτο στάδιο, των πρώτων βοηθειών και ψυχολογικής

υποστήριξης στο θύμα.

δ. Μετά το πέρας των τριών σταδίων διάσωσης, εκτελείται επανέλεγχος -

έρευνα με τους ειδικά εκπαιδευμένους σκύλους.

ε. Μετά την διαπίστωση της μη ύπαρξης άλλων εγκλωβισμένων θυμάτων,

πραγματοποιείται απομάκρυνση ερειπίων σε δύο φάσεις :

(1) Αρχικά γίνεται επιλεκτική απόσυρση στοιχείων – χειρονακτικά

(2) Αν δεν προκύψουν στοιχεία ύπαρξης νέων θυμάτων συνεχίζεται η γενική

απόσυρση υλικών με μηχανικά μέσα.

στ. Με την ολοκλήρωση της αποστολής, πραγματοποιείται προσκλητήριο

του προσωπικού και των μέσων διάσωσης.

26

ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΔΙΑΣΩΣΤΗ

1. Μετά την ολοκλήρωση των αναγκαίων ενημερώσεων και εφόσον

εξασφαλιστεί η πρόσβαση προς τον χώρο της επιχείρησης, προβαίνει η ομάδα ή

ο αρμόδιος τομέας σε διακοπή των παροχών νερού και ηλεκτρικού ρεύματος και

σε οριοθέτηση - απομόνωση του πεδίου δράσης. Τέλος, πριν από την έναρξη

της καθ' εαυτού επιχείρησης γίνονται οι απαραίτητες υποστυλώσεις στο πεδίο

και σε παρακείμενα κτίσματα για την ασφαλή διεξαγωγή της επιχείρησης.

27

2. Οι ανωτέρω εργασίες κρίνονται αναγκαίες για την ασφάλεια του

συνόλου του εμπλεκομένου προσωπικού, προκειμένου να εργαστεί απερίσπαστο

και να είναι προσηλωμένο στη διαδικασία εντοπισμού-διείσδυσης και διάσωσης

του θύματος.

3. Οι υπεύθυνοι των ομάδων φροντίζουν καθ΄ όλη τη διάρκεια της

επιχείρησης να τηρούνται οι κανόνες ασφαλείας, τόσο σε ατομικό επίπεδο

(κράνη, γάντια, γυαλιά κ.λ,π,), όσο και σε ομαδικό (υποστυλώσεις χώρων,

προστασία του ενός από τον άλλο κ.λ.π.).

Χρυσός κανόνας του κεφαλαίου «διάσωση» και κύριο μέλημα είναι η

ασφαλής ολοκλήρωση της επιχείρησης, χωρίς τραυματισμούς των Διασωστών.

Γενικές οδηγίες για τη σωστή και ασφαλή χρήση του εξοπλισμού :

α. Φοράμε πάντα γάντια, αρβύλες και κράνος, κατάλληλα για

διάσωση.

28

29

30

β. Φοράμε ωτοασπίδες σε κάθε περίπτωση χρήσης των θορυβωδών

μηχανημάτων (διατρητικά, κοπτικά)

γ. Φοράμε προστατευτικά γυαλιά όταν χρησιμοποιούμε διατρητικά

και κοπτικά μηχανήματα προς αποφυγή τραυματισμού από τεμάχια

σκυροδέματος, που ενδέχεται να εκσφενδονιστούν, ή από σπίθες εξαιτίας της

κοπής οπλισμού.

δ. Κατά την ανύψωση στοιχείων προχωράμε αργά, τοποθετώντας σε

κάθε περίπτωση υποστηρίγματα (ακόμη και όταν πιθανολογούμε ότι δεν θα

απαιτηθούν).

ε. Κατά τη διάρκεια των μετακινήσεων και ανυψώσεων στοιχείων

ελέγχουμε το ενδεχόμενο πρόκλησης μετακίνησης άλλου στοιχείου, που θα

αποβεί επικίνδυνη.

στ. Πριν από τη διάτρηση πλακών βεβαιωνόμαστε ότι δεν βρίσκεται

άνθρωπος κάτω από το σημείο που θα επιχειρηθεί.

ζ. Προσέχουμε να μην υποστούν φθορά και να μην τσακίσουν τα

λάστιχα των υδραυλικών μηχανημάτων, τόσο για την εύρυθμη λειτουργία τους,

όσο και για την ασφάλεια του προσωπικού διάσωσης. Σημειωτέων, ότι η πίεση

εντός των λάστιχων είναι εξαιρετικά υψηλή και επικίνδυνη.

η. Κατά τη διάτρηση και κοπή σκυροδέματος φροντίζουμε να

υπάρχει μόνιμη ροή νερού στα μηχανήματα.

θ. Σε καμία περίπτωση δεν χρησιμοποιούμε κάποιο μηχάνημα χωρίς

εντολή του επικεφαλής στο σημείο της επιχείρησης και χωρίς να έχουμε την

ανάλογη εξειδίκευση.

31

32

ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ ΔΙΑΣΩΣΗΣ

ΧΡΗΣΗ ΚΑΤΑΛΛΗΛΩΝ ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΩΝ

Μεγαλύτερες πιθανότητες επιτυχίας έχει μία επιχείρηση διάσωσης όταν

οι Διασώστες γνωρίζουν τις στοιχειώδεις έστω έννοιες και βασικές αρχές των

κατασκευών και μηχανημάτων διάσωσης και αν είναι δυνατόν τη σύνθεση των

υλικών και στοιχείων μιας κατασκευής, καθώς και τη μηχανική της αντοχή, αλλά

και τη λειτουργία δράσης των δυνάμεων (πιέσεων) που υφίσταται. Με αυτές τις

γνώσεις ο διασώστης έχει τη δυνατότητα να επιλέγει μέσα από τον εξοπλισμό

του το καταλληλότερο μηχάνημα, με σκοπό την άμεση και ασφαλή διάσωση του

θύματος.

1. ΓΕΩΦΩΝΑ

α. Συσκευή ηχητικού εντοπισμού επιζώντων: Αποτελείται από

δυο ή τρία υπερευαίσθητα μικρόφωνα (γεώφωνα), τα οποία τοποθετούνται

επάνω στα ερείπια και συλλαμβάνουν πολύ ασθενείς ήχους. Τα γεώφωνα

συνδέονται ενσύρματα με μία φορητή κεντρική μονάδα ελέγχου (ηλεκτρονική),

η οποία επεξεργάζεται τους ήχους και τους στέλνει στο χρήστη, είτε ηχητικά,

μέσω στερεοφωνικών ακουστικών, είτε οπτικά, μέσω ένδειξης σε οθόνη. Ο

χρήστης έχει τη δυνατότητα να επιλέγει τις συχνότητες των ήχων που θα

εντοπίζονται, καθώς και το εύρος της έντασής τους. Κάθε γεώφωνο μετακινείται

με τη βοήθεια μη εξειδικευμένου προσωπικού. Ο χρήστης της κεντρικής

μονάδας συγκρίνει τα αποτελέσματα των λήψεων από κάθε γεώφωνο και δίνει

οδηγίες για τη μετακίνησή τους μέχρι η λήψη των ήχων να είναι κοινή και η

μέγιστη δυνατή για όλα τα γεώφωνα από όλες τις θέσεις τοποθέτησής τους. Στο

μέσο του τριγώνου (ή της γραμμής, αν πρόκειται για δυο γεώφωνα) εντοπίζεται

η πιθανή θέση του εγκλωβισμένου. Η συσκευή λειτουργεί με μπαταρία και

σημειώνει βέλτιστο αποτέλεσμα όταν ο εγκλωβισμένος έχει τις αισθήσεις του και

33

προκαλεί κάποιον τεχνητό ήχο (ακόμα και αν βρίσκεται σε αρκετό βάθος μέσα

στα ερείπια)

β. Μικροκάμερα: Πρόκειται για έγχρωμη κάμερα κυλινδρικού σχήματος,

διαμέτρου 4-5cm περίπου, μήκους 8-10cm, η οποία μπορεί να φέρεται στην άκρη

βέργας. Έχει τη δυνατότητα να διεισδύει σε δυσπρόσιτα σημεία και να “βλέπει” τι

υπάρχει κάτω από πλάκες, μέσα σε μικρά ανοίγματα και γενικότερα στα σημεία

που δεν έχει πρόσβαση ένας άνθρωπος. Διαθέτει μικρό προβολέα και είναι

αδιάβροχη. Συνδέεται μέσω καλωδίου 50m σε οθόνη 4-5’’, η οποία μπορεί να

τοποθετηθεί σε οποιοδήποτε σημείο, ακόμη και σε αρκετή απόσταση από τα

χαλάσματα. Η συσκευή είναι εξίσου χρήσιμη για τη συλλογή πληροφοριών από το

προσωπικό διάσωσης που δεν επιχειρεί κάτω από τα χαλάσματα, καλείται,

ωστόσο, ενόψει της επαγγελματικής του ιδιότητας να παρέχει συμβουλές (π.χ.

ιατροί, μηχανικοί). Τέλος, η μικροκάμερα λειτουργεί με παροχή 220v και με

μπαταρία.

34

γ. Ηλεκτρικό διατρητικό συγκρότημα: Χρησιμοποιείται για

διάνοιξη κυκλικών οπών σε σκυρόδεμα διαστάσεων 10 και 20cm. Λειτουργεί με

μονοφασικό ρεύμα και καταναλώνει 3KW. Είναι σχετικά ελαφρύ, ωστόσο

απαιτεί και αυτό διαδικασίες εγκατάστασης. Χρησιμοποιείται για τη διάνοιξη

μικρών κυκλικών οπών, με σκοπό την άμεση προσέγγιση του εγκλωβισμένου

ατόμου (π.χ. για να του δώσουμε νερό ή να επικοινωνήσουμε μαζί του), αλλά

και τη χρήση της μικροκάμερας για την πραγματοποίηση ελέγχου. Για τη χρήση

του διατρητικού συγκροτήματος απαιτείται η τροφοδότηση με νερό προς ψύξη

της ποτηροκορώνας.

35

δ. Σάκοι ανύψωσης: Χαρακτηρίζονται και ως μαξιλάρια. Πρόκειται

για ένα σετ ελαστικών σάκων από κατάλληλο υλικό, οι οποίοι συνδέονται μέσω

ελαστικών σωληνώσεων με φιάλη πεπιεσμένου αέρα υψηλής πίεσης (200bar).

Ενδιάμεσα παρεμβάλλεται ο ρυθμιστής πίεσης της φιάλης και ένα χειριστήριο

ελέγχου της ροής του αέρα. Μέσω του χειριστηρίου επιτρέπουμε τη ροή αέρα,

με αποτέλεσμα να ανυψώνεται το βάρος που βρίσκεται ύπερθεν αυτού.

Αντίστροφα, αφαιρείται ο αέρας από το σάκο και υποχωρεί το βάρος. Το σετ

αποτελείται από φιάλη, κεντρική κονσόλα και έξι σάκος. Ο σάκος γεμίζει με απλό

ατμοσφαιρικό αέρα και υπάρχει δυνατότητα ανύψωσης από 1 έως 40 τόνους

όταν χρησιμοποιείται όλο το σετ. Κατά συνέπεια, η δύναμη ανύψωσης

καθορίζεται από τις διαστάσεις των σάκων. Βασικό πλεονέκτημα είναι το μικρό

αρχικό πάχος των σάκων (2,5cm) που τους επιτρέπει να εισχωρούν σε λεπτά

σημεία. Επιπλέον πλεονέκτημά τους αποτελεί η αυτονομία της συσκευής, καθώς

και η ευκολία μεταφοράς, σύνδεσης και εγκατάστασής της.

36

ε. Υδραυλικά υποστυλώματα: Πρόκειται για τηλεσκοπικούς

κυλίνδρους, που αναπτύσσονται με τη βοήθεια υδραυλικής αντλίας, με

αποτέλεσμα την υποστύλωση μεγάλου βάρους. Ο ένας έχει μήκος αρχικό 30cm

περίπου και ανεπτυγμένο 60cm περίπου, ενώ ο άλλος 50cm και 130cm περίπου

αντίστοιχα.

37

στ. Διαστολέας: Αποτελείται από δυο σιαγώνες, οι οποίες

ανοιγοκλείνουν με τη βοήθεια υδραυλικής αντλίας. Χρησιμοποιείται για

κατακόρυφη ή οριζόντια μετακίνηση στοιχείων. Έχει μέγιστο άνοιγμα στο άκρο

των σιαγώνων 30cm και μέγιστη δύναμη ανοίγματος από 3.5 τόνους στα άκρα

των σιαγώνων μέχρι 9 τόνους στο εσώτερο σημείο. Χρησιμοποιείται επίσης για

κοπή μετάλλων, κυρίως οπλισμού. Η μέγιστη διάμετρος ράβδου που είναι

δυνατόν να κοπεί, από το εσωτερικό σημείο των σιαγώνων ωστόσο, είναι Φ25.

Όσο απομακρυνόμαστε από το εσωτερικό σημείο των σιαγώνων, τόσο

μειώνεται η διάμετρος ράβδου που μπορεί να κοπεί.

38

Τέλος, στα άκρα του διαστολέα μπορεί να προσαρμοστεί ένα ζεύγος

αλυσίδων με άγκιστρα, ώστε κλείνοντας τις σιαγώνες να επιτύχουμε έλξη

αντικειμένων. Ο διαστολέας είναι από τα πιο εύχρηστα εργαλεία στην

επιχείρηση διάσωσης.

39

ζ. Flood Line (Νυχτερινός Φωτισμός): Αποτελείται από έναν

τηλεσκοπικό ιστό πέντε (5) μέτρων, τέσσερεις (4) προβολείς 500 Watt και μία

γεννήτρια. Η μεταφορά τους είναι εύκολη, χάρη στο μικρό βάρος των

μηχανημάτων.

40

η. Υδραυλικοί γρύλοι: Πρόκειται για δύο (2) γρύλους ανύψωσης

50 τόνων, οι οποίο λειτουργούν με χειροκίνητη υδραυλική αντλία. Ο πρώτος

έχει αρχικό ύψος 15cm και ανυψώνει μέχρι τα 20cm, ενώ ο δεύτερος έχει

αρχικό ύψος 20cm και ανυψώνει μέχρι τα 30cm. Πλεονέκτημα της συσκευής

είναι η λειτουργία της χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα και η εύκολη μεταφορά της.

Επιπλέον, δεν απαιτεί ιδιαίτερες διαδικασίες σύνδεσης και εγκατάστασης.

41

θ. Τρίποδας ανύψωσης: Πρόκειται για έναν τρίποδα αλουμινίου

ύψους 2m, ο οποίος διαθέτει βαρούλκο με σχοινί και ζώνες ανάρτησης

διασώστη. Χρησιμοποιείται είτε για κατακόρυφη μετακίνηση ανθρώπων

(διασώστη ή διασωζομένου), κυρίως μέσα από ανοίγματα, είτε για κατακόρυφη

μετακίνηση ελαφρών τεμαχίων από μπάζα.

42

ι. Υδραυλικός κόπτης σκυροδέματος: Χρησιμοποιείται για κοπή

οπλισμένου σκυροδέματος. Αποτελείται από μια υδραυλική γεννήτρια, όμοια με

αυτήν του υδραυλικού διατρητικού συγκροτήματος και τον κόπτη, ο οποίος

συνδέεται με την υδραυλική γεννήτρια με λάστιχα υψηλής πίεσης. Ο κόπτης

αποτελείται από έναν αδαμαντοφόρο τροχό διαμέτρου 30 cm, ο οποίος

περιστρέφεται και κόβει το σκυρόδεμα και τον οπλισμό, όπως ο τροχός τα

σίδερα. Κατά τη χρήση του απαιτείται η τροφοδότηση με νερό για ψύξη του

δίσκου. Το μηχάνημα λειτουργεί με τριφασικό ρεύμα

ια. Φορεία: Υπάρχουν διάφορα είδη φορείων, όπως το κοινό φορείο, το

φορείο με κοντάρια και καραβόπανο, το αυτοσχέδιο φορείο, το πτυσσόμενο, το

ορθοπεδικό, το φορείο κουβέρτα, το φορείο καρέκλα, το τροχήλατο κρεβάτι, το

φορείο σκούπα και το φορείο σανίδα. Από το σύνολο των φορείων που

43

αναφέρθηκαν, οι διασωστικές ομάδες κυρίως χρησιμοποιούν τα δύο τελευταία

φορεία.

44

45

46

ιβ. Τρέιλερ διασωστικού εξοπλισμού (mobile fire): Πρόκειται

για τροχήλατη, ρυμουλκούμενη πλατφόρμα επιφάνειας 3.5 τ.μ. περίπου, η

οποία περιέχει τον ακόλουθο βασικό εξοπλισμό:

α. Γεννήτρια 20 KW, άκρως απαραίτητη για το σύνολο σχεδόν των

μηχανημάτων.

β. Κομπρεσέρ με αερόσφυρες διαφόρων βαρών.

γ. Τηλεσκοπικό ιστό 5m με 4 προβολείς των 500W.

δ. Έναν διαστολέα.

ε. Συσκευή κοπής μετάλλου με οξυγόνο.

Η γεννήτρια και το κομπρεσέρ, ωστόσο, αποτελούν τον εξοπλισμό που

χρησιμοποιείται ευρέως στις επιχειρήσεις διάσωσης.

47

ιγ. Φουσκωτές Σκηνές: Ο σκελετός τους αποτελείται από

αεροθαλάμους, που γεμίζουν με αέρα μέσω των δύο βαλβίδων που υπάρχουν,

οι οποίες στη συνέχεια ασφαλίζονται. Οι σκηνές αυτές χρησιμοποιούνται ως

ιατρεία και δέχονται στο εσωτερικό τους, μέσω ειδικών υποδοχών, φωτισμό –

κλιματιστικά – τουαλέτες και θερμαντικά σώματα. Τέλος, υπάρχει δυνατότητα

ένωσης των σκηνών για τη λειτουργία τους ως νοσοκομείο στις περιπτώσεις

μεγάλων καταστροφών.

48

Γενικές οδηγίες για σωστή και ασφαλή χρήση των

μηχανημάτων έργων:

α. Την εντολή για τη χρήση τους δίνει αποκλειστικά και μόνο ο επικεφαλής

της ομάδας. Η χρήση των μηχανημάτων αυτών είναι δυνατόν να προκαλέσει

μετακίνηση ερειπίων, η οποία μπορεί να αποβεί μοιραία για κάποιον επιζώντα

εγκλωβισμένο. Υπεύθυνος για τον καθορισμό της χρονικής στιγμής και του

σημείου επέμβασης του μηχανήματος είναι ο επικεφαλής.

β. Η καθοδήγηση του χειριστή των μηχανημάτων γίνεται από έμπειρο και

εξειδικευμένο προσωπικό, που γνωρίζει τον κώδικα επικοινωνίας με τον χειριστή

και είναι παράλληλα σε θέση να εκτιμήσει την όποια κίνηση των

μετακινούμενων τεμαχίων.

49

γ. Οι καθοδηγητές οφείλουν να είναι προσεκτικοί, ώστε κατά την

μετακίνηση να μη χτυπηθεί κάποιο από τα μέλη της ομάδας, που εργάζεται

πλησίον. Περαιτέρω, οφείλουν να φροντίσουν για την ασφαλή εναπόθεση/

τοποθέτηση του μετακινούμενου τεμαχίου, προκειμένου να αποφευχθεί τυχόν

ολίσθησή του.

δ. Κατά τη διάρκεια λειτουργίας ενός μηχανήματος έργων, οφείλουμε να

είμαστε προσεκτικοί και, προς αποφυγή ατυχημάτων, να μην το πλησιάζουμε,

καθ΄ όσο ο ίδιος ο χειριστής δεν έχει πλήρη έλεγχο του χώρου.

ε. Τέλος, δένουμε σωστά και με ασφαλή τρόπο τα υπό μετακίνηση τεμάχια,

ώστε να αποφύγουμε το ενδεχόμενο πτώσης τους.

ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ ΔΙΑΣΩΣΗΣ

1. Ο εξοπλισμός διάσωσης απαιτείται να φέρει τα παρακάτω

χαρακτηριστικά :

α. Μικρό βάρος, που συνεπάγεται ευκολία μεταφοράς στα

χαλάσματα.

β. Ευκολία και ταχύτητα στη σύνδεση και εγκατάσταση.

γ. Απλότητα στη χρήση, η οποία εξασφαλίζεται όταν ο εξοπλισμός

αποτελείται από λίγα και εύχρηστα τμήματα.

δ. Αποτελεσματικότητα και αντοχή, ενόψει των δύσκολων και

αντίξοων συνθηκών που θα χρησιμοποιηθεί.

50

ε. Αυτόνομη λειτουργία, ώστε να μην απαιτείται υποστήριξη της

λειτουργίας του από άλλα μηχανήματα και να μην είναι αναγκαία ή να απαιτείται

ελάχιστη ηλεκτρική ισχύ και νερό για να λειτουργήσει

στ. Να μην παράγει καυσαέρια.

ζ. Να εξυπηρετεί περισσότερες από μία χρήσεις.

η. Να συνεργάζεται / συνδυάζεται με τον υπάρχοντα εξοπλισμό,

ώστε να μην απαιτείται επιπλέον.

Το γεγονός ότι ένα μηχάνημα δεν φέρει τα παραπάνω χαρακτηριστικά, δεν

συνεπάγεται ότι αυτό δεν ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις μιας διασωστικής

επιχείρησης. Τα χαρακτηριστικά που διαθέτει, καθορίζουν κατά περίπτωση το

βαθμό χρησιμότητάς του κατά τη διάρκεια της διάσωσης.

ΔΙΑΣΩΣΤΙΚΑ ΣΚΥΛΙΑ

Ο Διασώστης μαζί με τον εκπαιδευόμενο σκύλο του ενεργούν ως ομάδα,

τα μέλη της οποίας, προκειμένου να αποδώσουν με τον πιο αποτελεσματικό

τρόπο, οφείλουν να προσαρμοστούν στην ιδιαίτερη φύση της εργασίας τους,

καθώς αυτή σχετίζεται με τον ευαίσθητο τομέα της ανθρώπινης ζωής.

Η άρτια εκπαίδευση και γνώση της συγκεκριμένης φύσης εργασίας συμβάλλουν

στη μέγιστη δυνατή επιτυχία του διασωστικού έργου ανεύρεσης θυμάτων,

σκοπός του οποίου είναι να σωθούν όσο το δυνατόν περισσότερες ανθρώπινες

ζωές.

Ο παραπάνω σκοπός επιτυγχάνεται όταν ο συνοδός διασώστης είναι σε

θέση να κατανοεί και να «διαβάζει» το σκύλο που εκπαιδεύει, αναγνωρίζοντας

και ερμηνεύοντας ορθά τις αντιδράσεις του και τα σημάδια που του

υποδεικνύει.

51

Σκυλιά, τα χαρακτηριστικά και η μορφολογία των οποίων τα καθιστούν

κατάλληλα για να εκπαιδευτούν στον εντοπισμό αγνοουμένων είναι το Μαλινουά

(ΜALINOIS), το Λαμπραντόρ (LABRANTOR) και ο Γερμανικός Ποιμενικός

(German Shepherd Dog)

Σύμφωνα με την κρατούσα επιστημονική άποψη, ο σκύλος είναι

απόγονος του λύκου. Ακόμα και οι μελετητές, οι οποίοι δεν συμμερίζονται την

άποψη αυτή, συμφωνούν ότι ο λύκος και ο σκύλος είναι συγγενή είδη και

παρουσιάζουν σχεδόν ταυτόσημη συμπεριφορά. Η κρατούσα άποψη ενισχύεται

από το γεγονός, ότι οι απόγονοι του λύκου και του σκύλου είναι δυνατόν να

αναπαραχθούν μεταξύ τους, ενώ το ίδιο δεν συμβαίνει με το τσακάλι και τον

σκύλο ή το τσακάλι και τον λύκο. Από μορφολογικής άποψης, εύκολα

διακρίνουμε τις ομοιότητες μεταξύ ενός Γερμανικού Ποιμενικού και ενός λύκου.

Κάθε διασώστης – συνοδός σκύλου αναλαμβάνει, εκτός των άλλων, την

υποχρέωση να αναπτύξει ο ίδιος ιδιαίτερη σχέση με τον σκύλο του,

εφαρμόζοντας παράλληλα τις βασικές αρχές εκπαίδευσης σκύλων. Αναγκαία

προϋπόθεση είναι, ο διασώστης να κατανοήσει πλήρως τις αντιδράσεις και τη

συμπεριφορά του σκύλου. Προκειμένου διασώστης-συνοδός και σκύλος να

συνυπάρξουν αρμονικά και να συνεργαστούν αποτελεσματικά, θα πρέπει να

συντρέχουν στο πρόσωπο του συνοδού, καθ΄ όλη τη διάρκεια συνύπαρξής του

με τον σκύλο, οι παρακάτω ιδιότητες:

52

Υπομονή

Υπομονετικός διασώστης θεωρείται εκείνος, ο οποίος μπορεί και αναμένει την

πρόοδο, έστω και αν αυτή καθυστερεί να σημειωθεί, καθώς εξαρτάται κατά

πολύ από τις ικανότητες του ίδιου του σκύλου.

Σταθερότητα

Ο διασώστης οφείλει να επιδεικνύει μια σταθερή συμπεριφορά απέναντι στον

σκύλο και να είναι αποφασιστικός και επιβλητικός όταν αυτό απαιτηθεί, χωρίς να

ξεπερνάει τα όρια και να γίνεται σκληρός.

Κατανόηση

Ο διασώστης οφείλει κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσης να γίνει γνώστης των

πραγματικών ικανοτήτων και δυνατοτήτων, καθώς και των ορίων αντοχής του

σκύλου του.

Πρόκειται για την ικανότητα του διασώστη να αντιλαμβάνεται εγκαίρως τις

αντιδράσεις του σκύλου και να ενεργεί ανάλογα.

Συμπάθεια και αγάπη προς τα ζώα

Η αγάπη και συμπάθεια προς τα ζώα αποτελεί την αναγκαία προϋπόθεση, ώστε

να αναπτυχθεί η ιδιαίτερη εκείνη σχέση με τον σκύλο, που θα συντελέσει στην

επιτυχία του σκοπού συνύπαρξής του με τον διασώστη.

Εργατικότητα

Απαιτείται διάθεση χρόνου και πολύωρης εργασίας με τον σκύλο από πλευράς

διασώστη, ώστε να φτάσει η ομάδα σε υψηλά επίπεδα εκπαίδευσης.

53

ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΟΜΑΔΑΣ

Η αποστολή της ομάδας διάσωσης (διασώστη – σκύλου) έχει ως στόχο την

έρευνα και τον εντοπισμό ανθρώπων κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες.

Σκοπός των ομάδων διάσωσης με σκύλο (ΟΔΣ) είναι η ενίσχυση της διαδικασίας

έρευνας και εντοπισμού των θυμάτων, με σκοπό την ακριβέστερη και

αμεσότερη διάσωσή τους, καθώς οι αισθήσεις του σκύλου (όσφρηση – ακοή)

είναι πιο ανεπτυγμένες, σε σύγκριση με τις αντίστοιχες αισθήσεις του

ανθρώπου.

ΒΑΣΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

Περιλαμβάνει θέματα τεχνικής χειρισμού σκύλων, τις βασικές αρχές

ανεύρεσης θυμάτων, ανεξαρτήτως καιρικών φαινομένων, την ανίχνευση δια της

όσφρησης μέσω ανέμου και την εκπαίδευση προχωρημένου επιπέδου.

54

Το πρώτο στάδιο, κατά συνέπεια, φέρει το χαρακτηρισμό «αναγνωριστικό» για

διασώστη και σκύλο, ώστε να εξαχθούν τα παρακάτω συμπεράσματα:

α. Η πορεία της εκπαίδευσης ανάλογα με τις δυνατότητες του σκύλου.

β. Η διάρκεια της εκπαίδευσης, καθώς κάθε σκύλος έχει ιδιαίτερες και

ξεχωριστές ικανότητες.

Καθώς η φύση της εργασίας με τα συγκεκριμένα σκυλιά προϋποθέτει την

ύπαρξη κοινωνικότητας και φιλικής διάθεσής τους απέναντι στους ανθρώπους,

οι εκπαιδευτές φροντίζουν να έρχονται συχνά σε επαφή με τον κόσμο, ώστε να

συνηθίσουν την ανθρώπινη ύπαρξη.

Μόλις οι διασωστικοί σκύλοι αποκτήσουν την άνεση να

πραγματοποιήσουν έρευνα σε εδάφη με διαφορετική μορφολογία, η εκπαίδευσή

τους συνεχίζεται στις περιοχές αυτές και κάτω από αντίξοες καιρικές συνθήκες

(χιόνια – βροχή – δυνατός αέρας). Επιπλέον, εκπαιδεύονται μέσα σε μεταφορικά

μέσα, όπως λεωφορεία, φορτηγά, τραίνα και αεροσκάφη, ώστε να επιτευχθεί το

μέγιστο αποτέλεσμα. Σε κάθε περίπτωση ο διασώστης – συνοδός οφείλει να

55

μεριμνά για την ασφάλεια του σκύλου του και να αποφεύγει να τον θέτει σε

κίνδυνο, πιέζοντάς τον περισσότερο από όσο επιβάλλεται.

Μετά το πέρας της εκπαίδευσης και εφόσον οι διασώστες την έχουν

ολοκληρώσει επιτυχώς ως μηχανοσώστες, η εκπαίδευση διασωστών και σκύλων

συνεχίζεται με την ειδίκευσή τους στην κατάβαση και ανάβαση από ελικόπτερο

με «hοist», ώστε να είναι δυνατή η επέμβασή τους κάτω από οποιεσδήποτε

καταστάσεις και συνθήκες εδάφους με την κατάβασή τους από αέρος,

προκειμένου να διεξαχθεί η έρευνα. Στο στάδιο αυτό της εκπαίδευσης,

προκειμένου να επιτύχει η κατάβαση από το ελικόπτερο, σκύλος και διασώστης-

συνοδός εκπαιδεύονται στην αναρρίχηση – καταρρίχηση, φορώντας ειδικά

μποντριέ (ιμάντες για διασώστη και σκύλο), ώστε να αποφευχθούν προβλήματα

ύψους και εφόσον δημιουργηθούν να ξεπεραστούν μέσα από επαναλήψεις της

εκπαίδευσης.

56

57

58

ΒΑΣΙΚΟΙ ΟΡΕΙΒΑΤΙΚΟΙ ΚΟΜΠΟΙ

Οι φυσικές και λοιπές καταστροφές ή θεομηνίες, οι οποίες πλήττουν

συχνά το περιβάλλον και δημιουργούν προβλήματα σε μεγάλο μέρος του

πληθυσμού και τις κατοικημένες περιοχές, επιβάλλουν την εξειδικευμένη

εκπαίδευση επαγγελματιών ή ομάδων, οι οποίες στη συνέχεια θα επιφορτισθούν

με το δύσκολο έργο της διάσωσης, το οποίο θα πρέπει να φέρουν εις πέρας με

επιτυχία. Μέλη αυτών των ομάδων ή και ολόκληρες οι ομάδες οφείλουν να είναι

εκπαιδευμένες και στο δέσιμο κόμπων, το οποίο θα επιτρέψει την ασφαλή

αναρρίχηση σε κτίριο ή σε κάποια πλαγιά για τη διάσωση κάποιου ανθρώπου.

Το ορθό δέσιμο κόμπων εξασφαλίζει επιπλέον την ακίνδυνη μεταφορά

ενός φορείου και την εν γένει μετακίνησή του με ασφάλεια. Στο κεφάλαιο αυτό

περιγράφονται οι βασικοί κόμποι για ασφαλή δεσίματα σε κάθε είδος διάσωσης.

Σημαντικό ρόλο στους κόμπους και στη διάσωση με σχοινιά έχει και η ποιότητα

των σχοινιών.

Τα σχοινιά πρέπει να διαθέτουν κατάλληλη αντοχή για τη χρήση για την

οποία προορίζονται. Αυτό σημαίνει να έχουν το κατάλληλο μήκος και πάχος. Το

τελευταίο δεν θα πρέπει να ξεπερνά τα 11 mm. Τα σχοινιά πρέπει να

χρησιμοποιούνται με προσοχή και να καθαρίζονται μετά από κάθε χρήση και

εφόσον στεγνώσουν τα ελέγχουμε για τυχόν φθορές. Τέλος, οφείλουμε να

ελέγχουμε τους κόμπους για λάθη, καθώς από το ορθό δέσιμό τους κρίνεται η

ασφάλεια των διασωστών .

59

ΚΟΜΠΟΙ

ΟΧΤΑΡΙ

Πρόκειται για έναν από τους βασικούς, εύχρηστους και συνάμα ασφαλείς

κόμπους. Η θηλιά του αντέχει μεγάλο βάρος, ενώ λύνεται με εύκολο τρόπο.

ΚΡΙΚΟΔΕΣΜΟΣ

Πρόκειται για κόμπο με τον οποίο, μπορεί να δεθεί η άκρη ενός σχοινιού πάνω

σε καραμπίνερ ή σε αντικείμενα σωληνοειδή και λύνεται με εύκολο τρόπο.

ΚΑΝΤΥΛΙΤΣΑ

Πρόκειται για κόμπο, ο οποίος εξασφαλίζει την ανύψωση βαρών, χωρίς να ασκεί

πίεση και όπως όλοι οι κόμποι λύνεται εύκολα και γρήγορα.

60

61

ΣΤΑΥΡΟΚΟΜΠΟΣ

Πρόκειται για κόμπο, με τον οποίο ενώνονται δύο σχοινιά ιδίας διαμέτρου. Ο

σταυρόκομπος δεν ενδείκνυται σε σχοινιά που προορίζονται για ραπέλ, τα οποία

κατά την ανάκληση εύκολα μπορεί να σφηνώσουν ή να πιαστούν σε εσοχές.

Στα σχοινιά για ραπέλ συνιστάται ο κόμπος απλό οχτάρι χωρίς ημίδεσμο.

ΨΑΛΙΔΙΑ & ΜΙΣΗ ΨΑΛΙΔΙΑ

Η ψαλιδιά είναι ο πιο αποτελεσματικός κόμπος προς άσκηση κάθετης δύναμης.

Δεν ενδείκνυται σε συνθήκες υπό γωνία. Εφαρμόζεται από τον διασώστη,

προκειμένου να αυτασφαλιστεί στο καραμπίνερ. Η μισή ψαλιδιά εφαρμόζεται

από έναν διασώστη, προκειμένου να ασφαλίσει κάποιον άλλο διασώστη μέσω

καραμπίνερ.

ΠΡΩΣΙΚΟΣ

Κόμπος για ανάρτηση φορείων, ο οποίος μετακινείται στο σημείο που δένεται.

Λύνεται εύκολα και γρήγορα και δεν γλιστράει όταν δεχθεί πίεση.

ΜΟΥΛΑΡΟΚΟΜΠΟΣ

Κόμπος, ο οποίος χρησιμεύει για ασφάλεια και μπλοκάρισμα της μισής ψαλιδιάς.

62

63

ΚΑΡΑΜΠΙΝΕΡ – ΟΧΤΑΡΙΑ

Τα καραμπίνερ είναι κρίκοι, οι οποίοι μπορούν να εφαρμοστούν και σε

διάφορους κόμπους είτε ως ασφάλειες, είτε σε περιπτώσεις καταρριχήσεων –

αναρριχήσεων, καθώς και στην ανέλκυση και ασφάλιση φορείων. Υπάρχουν

διάφοροι τύποι καραμπίνερ, όπως τα ασφαλείας, τα οποία βιδώνουν στο

κούμπωμα και δεν ανοίγουν αυτόματα. Τα οχτάρια είναι κρίκοι που

χρησιμοποιούνται στο ραπέλ. Πλεονεκτούν έναντι των άλλων μέσων που

χρησιμοποιούνται για ραπέλ, επειδή μπλοκάρουν πιο αποτελεσματικά το σχοινί.

64

ΔΙΑΛΟΓΗ ΘΥΜΑΤΩΝ ΣΤΙΣ ΜΑΖΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΕΣ

(TRIAGE)

Μαζική καταστροφή υγείας (ΜΚΥ) είναι κάθε συμβάν που προκαλεί

εντάσεις και δυσαρμονία ανάμεσα στα θύματα, με αποτέλεσμα να δυσχεραίνεται

η αντιμετώπισή του.

Απαραίτητες ενέργειες για τη διαχείριση μιας ΜΚΥ

α. Εκτίμηση κατάστασης

β. Μέριμνα για την ασφάλεια του προσωπικού και των θυμάτων

γ. Έλεγχος κατάστασης και προσέγγιση των τραυματιών

65

δ. Παροχή επείγουσας φροντίδας και έναρξη διαδικασιών απεγκλωβισμού

ε. Διαλογή τραυματιών και διακομιδή τους

66

ΣΤΟΧΟΣ

α. Η παροχή της καλύτερης δυνατής φροντίδας στο μεγαλύτερο αριθμό

θυμάτων.

ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΗ

β. εφαρμογή απλών θεραπευτικών μεθόδων, οι οποίες παρέχουν τη μέγιστη

δυνατή ασφάλεια.

ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΩΝ

Α. Ανάμεσα στους τραυματίες.

β. Ανάμεσα στις θεραπευτικές μεθόδους που εφαρμόζονται σε κάθε τραυματία

ξεχωριστά

ΔΙΑΛΟΓΗ (TRIAGE)

Δυναμική κατάσταση, η οποία εξαρτάται από:

α. Την επάρκεια του ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού

β. Την επάρκεια των μέσων περίθαλψης (αίμα, υγειονομικό υλικό)

γ. Τα δεδομένα χρονικά περιθώρια

δ. Τον αριθμό και τη βαρύτητα των τραυμάτων

ε. Την επάρκεια των μέσων μεταφοράς

στ. Τις δυνατότητες κάλυψης των Νοσοκομείων

Σε μία ΜΚΥ στόχος του triage είναι η αντιμετώπιση πρώτα των θυμάτων

εκείνων, τα οποία αν και βαριά τραυματισμένα, έχουν ωστόσο τις περισσότερες

πιθανότητες επιβίωσης. Απαραίτητη προϋπόθεση η ορθολογιστική χρήση των

υπαρχόντων μέσων.

67

ΜΕ ΠΟΙΟ ΤΡΟΠΟ;

ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΩΝ

Α. ΑΕΡΑΓΩΓΟΣ

Β. ΑΝΑΠΝΟΗ

Γ. ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑ

Δ. ΑΝΙΚΑΝΟΤΗΣ

TRIAGE

Η διαδικασία, η οποία:

Ξεκινά από τη στιγμή που το θύμα εντοπίζεται από την Ομάδα Διάσωσης

(Ο.Δ.)

Συνεχίζεται καθ΄ όλη τη διάρκεια της προνοσοκομειακής φάσης

απεγκλωβισμού, παροχής πρώτων βοηθειών στο θύμα και μεταφοράς του.

Καταλήγει στα ΤΕΠ του νοσοκομείου, όπου γίνεται και η οριστική διαλογή των

θυμάτων.

68

ΣΥΝΕΧΗ ΕΠΑΝΕΞΕΤΑΣΗ

ΣΤΑΔΙΑ ΔΙΑΛΟΓΗΣ

ΔΙΑΛΟΓΗ

ΠΡΟΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΗ

ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΗ

ΟΜΑΔΑ ΔΙΑΣΩΣΗΣ ΙΑΤΡΙΚΟ-ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ

ΠΡΟΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΟ TRIAGE

1. Εύκολη πρόσβαση στο χώρο του ατυχήματος

2. Μικρή απόσταση από το πλησιέστερο νοσοκομείο (ενδέχεται να μην

απαιτηθεί η παρουσία ιατρικού προσωπικού στο χώρο του ατυχήματος).

3. Οι ομάδες διάσωσης καταφθάνουν συνήθως πρώτες στον τόπο του

ατυχήματος. Συχνά απαιτείται να αποφασίσουν για

Α. Την παροχή βοήθειας στα θύματα στον τόπο του ατυχήματος

β. Την μεταφορά των θυμάτων σε Σ.Α.Β. ή σε Νοσοκομείο

69

ΕΠΙΠΕΔΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ

1. Αναγκαία η ύπαρξη πρωτοκόλλου triage, που θα μπορεί να

χρησιμοποιηθεί και από μη έμπειρο, μη ιατρικό προσωπικό. Κατά συνέπεια,

πρέπει να είναι εύχρηστο.

2. Επανεκτίμηση των προτεραιοτήτων από πιο έμπειρο και εξειδικευμένο

προσωπικό.

FIRST TRIAGE

Απομακρύνονται οι τραυματίες με την ακόλουθη σειρά

1. Κακώσεις θώρακος / κοιλίας με πιθανότητες επιβίωσης

2. Τραυματικός ακρωτηριασμός

3. Εγκαύματα προσώπου ή > 1 άκρων

4. Κακώσεις κεφαλής, αυχένα και προσώπου

5. Κατάγματα μακρών οστών

6. Κακώσεις μαλακών μορίων μόνο.

ΣΥΣΤΗΜΑ ΔΙΑΛΟΓΗΣ ΘΥΜΑΤΩΝ ΜΕ ΧΡΩΜΑΤΙΣΜΟ

1. ΚΟΚΚΙΝΟ: Δεν μπορεί να περιμένει

α. Κατάσταση επικίνδυνη για τη ζωή

β. Το θύμα θα πεθάνει χωρίς άμεση παροχή βοήθειας

γ. Κρίσιμη επιδείνωση

70

2. ΚΙΤΡΙΝΟ: Μπορεί να περιμένει

Θύμα προσωρινά σε σταθερή κατάσταση, το οποίο δεν κινδυνεύει άμεσα, αλλά

δεν μπορεί να περπατήσει

3. ΠΡΑΣΙΝΟ: Πρέπει να περιμένει

α. Ελαφρές κακώσεις

β. Τραυματίες σε βαριά κατάσταση με ελάχιστες πιθανότητες επιβίωσης,

έστω και αν τους παρασχεθούν οι πρώτες βοήθειες.

4. ΜΑΥΡΟ: Νεκρός

ΠΡΟΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΟ TRIAGE

Οι διασώστες μπορούνε να δώσουν τις παρακάτω απλές πρώτες βοήθειες: :

1. Απομάκρυνση θυμάτων με ελαφρές κακώσεις

2. Αντιμετώπιση εξωτερικής αιμορραγίας

3. Τοποθέτηση θύματος σε θέση ασφαλείας

4. Απομάκρυνση ασθενών που δεν έχουν τις αισθήσεις τους.

71

ΠΡΩΤΕΣ ΒΟΗΘΕΙΕΣ ΚΑΙ ΑΚΙΝΗΤΟΠΟΙΗΣΗ ΘΥΜΑΤΩΝ ΕΝΤΟΣ

ΕΡΕΙΠΙΩΝ

1. Όταν ο Διασώστης πλησιάσει το θύμα, οι πρώτες ενέργειες που κάνει,

είναι η αξιολόγηση των παρακάτω ζωτικών σημείων:

α. Η θερμοκρασία: Φυσιολογική θεωρείται η θερμοκρασία από 36,1 -

36,8 βαθμούς Κελσίου. Οι παράγοντες που προκαλούν απώλεια θερμότητας από

το σώμα είναι κυρίως η θερμοκρασία του περιβάλλοντος (ψυχρές καιρικές

συνθήκες) και λόγω τραυματισμού (αιμορραγία)

β. Ο σφυγμός: Ονομάζουμε το κύμα διάτασης (παλμού) ,το οποίο

παράγεται στις περιφερικές αρτηρίες, όταν το αίμα εισέρχεται στην αορτή της

αριστερής κοιλίας. Ο σφυγμός ψηλαφάται κυρίως στην καρωτίδα (λαιμός) ,

στην κερκιδική (καρπός) και στον βραχίονα (πλάι στο «ποντίκι»).

1. Καρωτιδική

72

2. Κερκιδική

3.βραχιόνιος

γ. Η αναπνοή : Ονομάζουμε τη διαδικασία λήψης οξυγόνου από τον

ατμοσφαιρικό αέρα με τη βοήθεια των πνευμόνων. Ο κύκλος της αναπνοής

περιλαμβάνει της αναπνευστικές κινήσεις δηλαδή την εισπνοή και εκπνοή.

δ. Η αρτηριακή πίεση : Είναι η πίεση του κυκλοφορούμενου αίματος

που ασκείται στα τοιχώματα των αρτηριών. Η μέτρηση της Α.Π. περιλαμβάνει

δύο τιμές ,η

73

μεγάλη που αντιστοιχεί στην καρδιακή συστολή και η μικρή που αντιστοιχεί

στην καρδιακή διαστολή.

2. Εφόσον τα ανωτέρω ζωτικά σημεία είναι στα φυσιολογικά πλαίσια

προστατεύουμε το θύμα μας από διάφορες επιπλοκές , σκεπάζοντας το με

κουβέρτα (για σταθερότητα θερμοκρασίας), χορηγούμε ορό (για αποφυγή

αφυδάτωσης) και καλύπτουμε τα τραύματα με γάζες και επιδέσμους( για

διακοπή αιμορραγίας).

3. Τέλος πριν τον απεγκλωβισμό του θύματος και επειδή δεν

γνωρίζουμε τι άλλες επιπλοκές παρουσιάζει ,απομακρύνουμε ότι υλικό

εμποδίζει τη διάσωση και ακινητοποιούμε τον αυχένα του θύματος με κολάρο

(σε κάθε περίπτωση) καθώς και οποιοδήποτε άκρο θεωρούμε ότι έχει

τραυματισμό (ράγισμα – σπάσιμο) με νάρθηκα. Τοποθετείται σε ειδικό φορείο

(σκούπα) και μεταφέρεται στο πλησιέστερο Σ.Α.Β.

ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΟΜΑΔΩΝ

Από την έναρξη της επιχείρησης έως το πέρας των εργασιών λειτουργεί

κέντρο επιχειρήσεως πλησίον της κατεστραμμένης περιοχής το οποίο ,συντονίζει

τους εμπλεκόμενους φορείς ( Αστυνομία – πυροσβεστική κλπ) και προβαίνει σε

επιτόπου επίλυση των προβλημάτων που παρουσιάζονται στις διασωστικές

ομάδες (διάθεση υλικών και μέσων).Ένα τμήμα του κέντρου επιχειρήσεων

ασχολείται με την επιλογή και τοποθέτηση του υπάρχοντος εθελοντικού

προσωπικού διάσωσης στους ανάλογους τομείς. Το εν λόγω τμήμα μέσω

συνεντεύξεων ενημερώνεται για τις γνώσεις και δεξιότητες του κάθε εθελοντή.

Το ανωτέρω προσωπικό τοποθετείται σε βάρδιες, για τον επαρκή καταμερισμό

εθελοντών και την εξασφάλιση χρόνου ανάπαυσης τους .