04 νοσοσ εκφυλισμενου δισκου

76
ΝΟΣΟΣ ΕΚΦΥΛΙΣΜΕΝΟΥ ΝΟΣΟΣ ΕΚΦΥΛΙΣΜΕΝΟΥ ΔΙΣΚΟΥ ΔΙΣΚΟΥ Α΄ Ορθοπαιδική Κλινική Α΄ Ορθοπαιδική Κλινική _____________ _____________ Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο «ΑΤΤΙΚΟΝ» «ΑΤΤΙΚΟΝ»

Transcript of 04 νοσοσ εκφυλισμενου δισκου

Page 1: 04 νοσοσ εκφυλισμενου δισκου

ΝΟΣΟΣ ΝΟΣΟΣ ΕΚΦΥΛΙΣΜΕΝΟΥ ΕΚΦΥΛΙΣΜΕΝΟΥ

ΔΙΣΚΟΥΔΙΣΚΟΥ

Α΄ Ορθοπαιδική Κλινική Α΄ Ορθοπαιδική Κλινική __________________________

Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο «ΑΤΤΙΚΟΝ»«ΑΤΤΙΚΟΝ»

Page 2: 04 νοσοσ εκφυλισμενου δισκου

Is There Such a Thing as Is There Such a Thing as Degenerative Disc Disease ?Degenerative Disc Disease ?

( DEGENERATIVE DISC DISEASE. ( DEGENERATIVE DISC DISEASE. R.Gunzburg, LWW,2004 )R.Gunzburg, LWW,2004 )

ΝόσοςΝόσος

ΕκφύλισηΕκφύλιση

ΓήρανσηΓήρανση

??

?

Page 3: 04 νοσοσ εκφυλισμενου δισκου

ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΜΕΣΟΣΠΟΝΔΥΛΙΩΝ ΜΕΣΟΣΠΟΝΔΥΛΙΩΝ

ΔΙΣΚΩΝΔΙΣΚΩΝ

Προσδίδουν ελαστικότητα

Απορροφούν ενέργεια

Διαμοιράζουν φορτία

Page 4: 04 νοσοσ εκφυλισμενου δισκου

ΔΟΜΗ ΜΕΣΟΣΠΟΝΔΥΛΙΟΥ ΔΟΜΗ ΜΕΣΟΣΠΟΝΔΥΛΙΟΥ ΔΙΣΚΟΥΔΙΣΚΟΥ

Ινώδης δακτύλιος

- Εσωτερικός

- Εξωτερικός

Πηκτοειδής πυρήνας

Page 5: 04 νοσοσ εκφυλισμενου δισκου

Διάχυτος πληθυσμός κυττάρων και άφθονη εξωκυττάρια ουσία, που δομούνται σε ένα περίπλοκο σκελετό από μακρομόρια γεμάτα νερό

Η δομική ακεραιότητα και οι μηχανικές ιδιότητες του δίσκου βασίζονται στα μακρομόρια και την αλληλεπίδραση τους με το νερό

ΔΟΜΗ ΜΕΣΟΣΠΟΝΔΥΛΙΟΥ ΔΟΜΗ ΜΕΣΟΣΠΟΝΔΥΛΙΟΥ ΔΙΣΚΟΥΔΙΣΚΟΥ

Page 6: 04 νοσοσ εκφυλισμενου δισκου

ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΣ ΙΝΩΔΗΣ ΔΑΚΤΥΛΙΟΣ

Υψηλού προσανατολισμού, πυκνά τοποθετημένα ινώδη πετάλια ,που αποτελούνται κυρίως από κολλαγόνο τύπου Ι.

Κύτταρα που προσομοιάζουν με ινοβλάστες - ινοκύτταρα

Page 7: 04 νοσοσ εκφυλισμενου δισκου

ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΣ ΙΝΩΔΗΣ ΔΑΚΤΥΛΙΟΣ

Ινοχόνδρινα πετάλια λιγότερο πυκνά τοποθετημένα ,που αποτελούνται κυρίως από κολλαγόνο τύπου ΙΙ.

Κύτταρα που προσομοιάζουν με χονδροκύτταρα

Page 8: 04 νοσοσ εκφυλισμενου δισκου

ΠΗΚΤΟΕΙΔΗΣ ΠΥΡΗΝΑΣ

Κύτταρα νωτιαίας χορδής (νήπια)

Ειδικό τύπο χονδροκυττάρων (ενήλικες)

Page 9: 04 νοσοσ εκφυλισμενου δισκου

Η ΤΕΛΙΚΗ ΠΛΑΚΑ

Αποτελεί τα άνω και κάτω όρια του Μ.Δ.

Υαλοειδής χόνδρος (παιδιά – έφηβοι)

Αποτιτανωμένος χόνδρος – οστούν (ενήλικες)

Page 10: 04 νοσοσ εκφυλισμενου δισκου

ΣΥΝΘΕΣΗ ΜΕΣΟΣΠΟΝΔΥΛΙΟΥ ΔΙΣΚΟΥ

Κολλαγόνο + πρωτεογλυκάνες

Κολλαγόνο σχήμα + ελαστική αντοχή

Πρωτεογλυκάνες - σκληρότητα

- αντοχή στη συμπίεση

- γλοιοελαστικότητα

Page 11: 04 νοσοσ εκφυλισμενου δισκου

ΑΓΓΕΙΩΣΗ ΜΕΣΟΣΠΟΝΔΥΛΙΟΥ

ΔΙΣΚΟΥ

Αιμοφόρα αγγεία διέρχονται από την επιφάνεια του ινώδη δακτυλίου και διατιτραίνουν σε μικρή απόσταση το εξωτερικό του τμήμα

Page 12: 04 νοσοσ εκφυλισμενου δισκου

ΝΕΥΡΩΣΗ ΜΕΣΟΣΠΟΝΔΥΛΙΟΥ

ΔΙΣΚΟΥ Αμμύελες νευρικές ίνες

βρίσκονται στην επιφάνεια του δακτυλίου και νευρικές απολήξεις εισέρχονται στα εσωτερικά του στρώματα, φτάνοντας σύμφωνα με πρόσφατες μελέτες μέχρι τον πηκτοειδή πυρήνα.

Page 13: 04 νοσοσ εκφυλισμενου δισκου

ΦΥΣΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΝΟΣΟΥ ΦΥΣΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΝΟΣΟΥ ΕΚΦΥΛΙΣΜΕΝΟΥ ΔΙΣΚΟΥΕΚΦΥΛΙΣΜΕΝΟΥ ΔΙΣΚΟΥ

(Ν.Ε.Δ.)(Ν.Ε.Δ.)

ΓήρανσηΓήρανση

ΕκφύλισηΕκφύλιση

Page 14: 04 νοσοσ εκφυλισμενου δισκου

Με την πάροδο της ηλικίας κανένας Με την πάροδο της ηλικίας κανένας άλλος ιστός του μυοσκελετικού άλλος ιστός του μυοσκελετικού συστήματος δεν υφίσταται τόσο συστήματος δεν υφίσταται τόσο σοβαρές μεταβολές όπως ο σοβαρές μεταβολές όπως ο μεσοσπονδύλιος δίσκοςμεσοσπονδύλιος δίσκος , ως προς τη , ως προς τη δομή, τη σύνθεση, και κατά δομή, τη σύνθεση, και κατά συνέπεια τη μηχανική συμπεριφορά.συνέπεια τη μηχανική συμπεριφορά.

Υγιής δίσκος (αριστερά) και εκφυλισμένος (δεξιά)

Page 15: 04 νοσοσ εκφυλισμενου δισκου

...degeneration ultimately arises from a failure of disc cells to make and maintain the organization and composition of the disc matrix…(S.Bibby, J.Yu and J.Urban. The physiology of intervertebral disc degeneration, in DEGENERATIVE DISC DISEASE. R.Gunzburg, DEGENERATIVE DISC DISEASE. R.Gunzburg, LWW,2004LWW,2004)

ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΔΙΣΚΟΣ ΕΚΦΥΛΙΣΜΕΝΟΣ

Page 16: 04 νοσοσ εκφυλισμενου δισκου

Κατά τη γέννησηΚατά τη γέννηση

Ινώδης Ινώδης δακτύλιος :δακτύλιος :

Πηκτοειδής Πηκτοειδής πυρήνας :πυρήνας :

- πυκνό δίκτυο ινιδίων πυκνό δίκτυο ινιδίων κολλαγόνουκολλαγόνου

- πυκνό μικροαγγειακό δίκτυο πυκνό μικροαγγειακό δίκτυο μέχρι τον πηκτοειδή πυρήναμέχρι τον πηκτοειδή πυρήνα

- πλούσιος σε κύτταρα της νωτιαίας χορδής, πρωτεογλυκάνες και νερό- καταλαμβάνει περισσότερο από το μισό όγκο του δίσκου

Page 17: 04 νοσοσ εκφυλισμενου δισκου

Μέχρι το 20Μέχρι το 20οο έτος έτος Ινώδης Ινώδης

δακτύλιος :δακτύλιος :

Πηκτοειδής Πηκτοειδής πυρήνας :πυρήνας :

- Αυξάνει σημαντικά σε όγκο Αυξάνει σημαντικά σε όγκο σε βάρος του πυρήνασε βάρος του πυρήνα

- Το αγγειακό δίκτυο Το αγγειακό δίκτυο περιορίζεται στην περιφέρειαπεριορίζεται στην περιφέρεια

-Οι πρωτεογλυκάνες και το νερό περιορίζονται-Τα κύτταρα της νωτιαίας χορδής εξαφανίζονται - Αυξάνονται τα ινοχόνδρινα στοιχεία

Page 18: 04 νοσοσ εκφυλισμενου δισκου

ΕνηλικίωσηΕνηλικίωση Πλήρης εξαφάνιση των αγγείωνΠλήρης εξαφάνιση των αγγείων Επέκταση ινοχόνδρινης δομής με Επέκταση ινοχόνδρινης δομής με

διείσδυση στον πυρήνα και πλήρης διείσδυση στον πυρήνα και πλήρης αντικατάσταση ων πρωτεογλυκανών αντικατάσταση ων πρωτεογλυκανών και του νερούκαι του νερού

Σκλήρυνση του δίσκουΣκλήρυνση του δίσκου Διαταραχή προσανα-Διαταραχή προσανα- τολισμού ινιδίωντολισμού ινιδίων Μικρορήξεις και ρωγμέςΜικρορήξεις και ρωγμές

ΕΚΦΥΛΙΣΗ

Page 19: 04 νοσοσ εκφυλισμενου δισκου

ΗλικιωμένουςΗλικιωμένους Άκαμπτος Άκαμπτος

ινοχόνδρινος ινοχόνδρινος δίσκος με τον δίσκος με τον ινώδη δακτύλιο να ινώδη δακτύλιο να μην διαχωρίζεται μην διαχωρίζεται από τον πυρήνααπό τον πυρήνα

Σοβαρός Σοβαρός περιορισμός της περιορισμός της κινητικότητας της κινητικότητας της Σ.Σ.Σ.Σ.

ΠΟΝΟΣΠΟΝΟΣ

Page 20: 04 νοσοσ εκφυλισμενου δισκου

ΦΑΣΕΙΣ ΕΚΦΥΛΙΣΗΣΦΑΣΕΙΣ ΕΚΦΥΛΙΣΗΣ( Κλινική ταξινόμηση των ( Κλινική ταξινόμηση των

Kirkaldy-Willis & Hill )Kirkaldy-Willis & Hill )

1.1. Δυσλειτουργεία:Δυσλειτουργεία:

-Ηλικία 15-45 έτη-Ηλικία 15-45 έτη

-Κυκλικές και ακτινωτές ρήξεις -Κυκλικές και ακτινωτές ρήξεις στον πυρήναστον πυρήνα

-Υμενίτιδα στις σπονδυλικές -Υμενίτιδα στις σπονδυλικές διαρθρώσειςδιαρθρώσεις

-Πιθανή παρουσία άλγους-Πιθανή παρουσία άλγους

-Αυξημένες πιθανότητες δισκοκήλης-Αυξημένες πιθανότητες δισκοκήλης

Page 21: 04 νοσοσ εκφυλισμενου δισκου

ΦΑΣΕΙΣ ΕΚΦΥΛΙΣΗΣΦΑΣΕΙΣ ΕΚΦΥΛΙΣΗΣ( Κλινική ταξινόμηση των ( Κλινική ταξινόμηση των

Kirkaldy-Willis & Hill )Kirkaldy-Willis & Hill )2.2. Αστάθεια:Αστάθεια: -Ηλικία 35-70 έτη-Ηλικία 35-70 έτη -Εσωτερική ρήξη και διάλυση της -Εσωτερική ρήξη και διάλυση της

δομής τουδομής του -Αστάθεια, υπεξάρθρημα και -Αστάθεια, υπεξάρθρημα και

αποδιοργάνωση των σπονδυλικών αποδιοργάνωση των σπονδυλικών διαρθρώσεωνδιαρθρώσεων

-Πίεση νευρικών ριζών-Πίεση νευρικών ριζών -Οσφυαλγία-Ισχιαλγία-Οσφυαλγία-Ισχιαλγία

Page 22: 04 νοσοσ εκφυλισμενου δισκου

ΦΑΣΕΙΣ ΕΚΦΥΛΙΣΗΣΦΑΣΕΙΣ ΕΚΦΥΛΙΣΗΣ( Κλινική ταξινόμηση των ( Κλινική ταξινόμηση των

Kirkaldy-Willis & Hill )Kirkaldy-Willis & Hill )3.3. Σταθεροποίηση:Σταθεροποίηση: -Ηλικία > 60 ετών-Ηλικία > 60 ετών -Αντικατάσταση δίσκου από -Αντικατάσταση δίσκου από

υπερτροφικό οστό-οστεόφυταυπερτροφικό οστό-οστεόφυτα -Οστεοποίηση σπονδυλικών -Οστεοποίηση σπονδυλικών

διαρθρώσεωνδιαρθρώσεων -Αγκύλωση-Αγκύλωση -Σπονδυλόλυση-Σπονδυλόλυση -Σπονδυλική στένωση-Σπονδυλική στένωση

Page 23: 04 νοσοσ εκφυλισμενου δισκου

ΠΡΟΔΙΑΘΕΣΙΚΟΙ ΠΡΟΔΙΑΘΕΣΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ

Χωρίς συσχέτιση με επαγγελματικούς Χωρίς συσχέτιση με επαγγελματικούς παράγοντεςπαράγοντες

--Ηλικία, φύλο, κάπνισμα, ανθρωπομετρικά Ηλικία, φύλο, κάπνισμα, ανθρωπομετρικά χαρακτηριστικά, φυσική κατάσταση, ιατρικό χαρακτηριστικά, φυσική κατάσταση, ιατρικό ιστορικό, ψυχολογικοί παράγοντεςιστορικό, ψυχολογικοί παράγοντες

Συσχέτιση με επαγγελματικούς Συσχέτιση με επαγγελματικούς παράγοντεςπαράγοντες

--άρση και μεταφορά βαρέων αντικειμένωνάρση και μεταφορά βαρέων αντικειμένων --στροφικές και εκτατικές κινήσειςστροφικές και εκτατικές κινήσεις

--χρήση κομπρεσέρχρήση κομπρεσέρ, , μηχανοδήγησημηχανοδήγηση --παρατεταμένη καθεστηκυία θέσηπαρατεταμένη καθεστηκυία θέση

Page 24: 04 νοσοσ εκφυλισμενου δισκου

ΓΕΝΕΤΙΚΟΙ ΓΕΝΕΤΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ

Το γονίδιο Το γονίδιο COL9A2COL9A2 κωδικοποιεί μια από κωδικοποιεί μια από τις πολυπεπτιδικές αλυσίδες του τις πολυπεπτιδικές αλυσίδες του κολλαγόνου ΙΧ που εκφράζεται στο κολλαγόνου ΙΧ που εκφράζεται στο μεσοσπονδύλιο δίσκο μεσοσπονδύλιο δίσκο

Σε ασθενείς με Ν.Ε.Δ. βρέθηκε ένας Σε ασθενείς με Ν.Ε.Δ. βρέθηκε ένας πολυμορφισμός του γονιδίου πολυμορφισμός του γονιδίου COL9A2COL9A2 που που μετατρέπει τη γλουταμίνη σε τρυπτοφάνη, μετατρέπει τη γλουταμίνη σε τρυπτοφάνη, ο οποίος ενδεχομένως να συνδέεται άμεσα ο οποίος ενδεχομένως να συνδέεται άμεσα με τη νόσο, αφού η τρυπτοφάνη εκφράζεται με τη νόσο, αφού η τρυπτοφάνη εκφράζεται στο φαινότυπο της Ν.Ε.Δ.στο φαινότυπο της Ν.Ε.Δ.

((Annulen S., Paasilta P., Lohiniva J. et al. An allele of Annulen S., Paasilta P., Lohiniva J. et al. An allele of COL9A2 associated with intervertebral disc disease. COL9A2 associated with intervertebral disc disease. Science, 1999. 285(5426):p.409-12.)Science, 1999. 285(5426):p.409-12.)

Page 25: 04 νοσοσ εκφυλισμενου δισκου

ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗ Ν.Ε.Δ.Ν.Ε.Δ.

ΠόνοςΠόνος Νευρολογική Νευρολογική σημειολογία σημειολογία

Page 26: 04 νοσοσ εκφυλισμενου δισκου

Ν.Ε.ΔΝ.Ε.Δ ΔισκοκήληΔισκοκήλη ΑστάθειαΑστάθεια ΑρθρίτιδαΑρθρίτιδα Σπονδυλική Σπονδυλική στένωσηστένωση Εκφυλιστικές Εκφυλιστικές παραμορφώσειςπαραμορφώσεις

Page 27: 04 νοσοσ εκφυλισμενου δισκου

ΠόνοςΠόνος-Δίσκος-Δίσκος

-Oπίσθιος επιμήκης σύνδεσμος-Oπίσθιος επιμήκης σύνδεσμος-Iνώδης θύλακος-Iνώδης θύλακος

-Σπονδυλικές διαρθρώσεις-Σπονδυλικές διαρθρώσεις-Σπονδυλικές πλάκες-Σπονδυλικές πλάκες

(Kuslich et al. 1991)(Kuslich et al. 1991)

Ο πόνος δεν συμβαδίζει με τις Ο πόνος δεν συμβαδίζει με τις παθολογοανατομικές αλλοιώσειςπαθολογοανατομικές αλλοιώσεις

Page 28: 04 νοσοσ εκφυλισμενου δισκου

Μηχανισμός Έκλυσης Μηχανισμός Έκλυσης του Πόνουτου Πόνου

Υποδοχείς Υποδοχείς πόνουπόνου

Διέγερση Διέγερση υποδοχέωνυποδοχέων

Δίσκο Δίσκο (δακτύλιο+πυρήνα)(δακτύλιο+πυρήνα)

Τελικές πλάκεςΤελικές πλάκες Σπονδυλικές Σπονδυλικές

διαρθρώσειςδιαρθρώσεις ΣυνδέσμουςΣυνδέσμους ΜύεςΜύες

Μηχανικά Μηχανικά ερεθίσματαερεθίσματα Χυμικά Χυμικά ερεθίσματαερεθίσματα Θερμικά Θερμικά ερεθίσματαερεθίσματα ΙσχαιμίαΙσχαιμία

Page 29: 04 νοσοσ εκφυλισμενου δισκου

ΔισκοκήλΔισκοκήληη

Προβολή Προβολή Πρόπτωση Πρόπτωση ΈκθλιψηΈκθλιψη

Νευρολογική Νευρολογική ΣημειολογίαΣημειολογία

Page 30: 04 νοσοσ εκφυλισμενου δισκου

ΑστάθειΑστάθειαα

White & PanjabiWhite & Panjabi Σπονδυλολίσθηση > Σπονδυλολίσθηση >

2 2 mmmmΓωνίωση δίσκου > Γωνίωση δίσκου >

10 10 00

Σκολίωση > 10 Σκολίωση > 10 00

Νευρολογική Νευρολογική ΣημειολογίαΣημειολογία

Page 31: 04 νοσοσ εκφυλισμενου δισκου

Νευρολογική Νευρολογική ΣημειολογίαΣημειολογία

Σπονδυλική Σπονδυλική στένωσηστένωση

Page 32: 04 νοσοσ εκφυλισμενου δισκου

Νευρολογική Νευρολογική ΣημειολογίαΣημειολογίαΕκφυλιστικές Εκφυλιστικές

παραμορφώσειςπαραμορφώσεις

Page 33: 04 νοσοσ εκφυλισμενου δισκου

Κινητικότητα Ο1-Ο2-Ο3 ρίζες:Κινητικότητα Ο1-Ο2-Ο3 ρίζες: Κάμψη ισχίου Κάμψη ισχίου

Αισθητικότητα Αισθητικότητα Θ12Θ12 -- κατώτερο κοιλιακό τοίχωμα κατώτερο κοιλιακό τοίχωμα

Ο1 - Ο1 - άνω τριτημόριο πρόσθιας άνω τριτημόριο πρόσθιας επιφάνειας μηρούεπιφάνειας μηρού

Νευρολογική Νευρολογική ΣημειολογίαΣημειολογία

Page 34: 04 νοσοσ εκφυλισμενου δισκου

Κινητικότητα Ο2-Ο3-Ο4 ρίζες: Κινητικότητα Ο2-Ο3-Ο4 ρίζες: - Έκταση γόνατος- Έκταση γόνατος

- Προσαγωγή ισχίου- Προσαγωγή ισχίουΑισθητικότητα Ο2 : Αισθητικότητα Ο2 : μέσο τριτημόριο πρόσθιας επιφάνειας μέσο τριτημόριο πρόσθιας επιφάνειας

μηρούμηρού

Ο3 : Ο3 : κάτω τριτημόριο πρόσθιας επιφάνειας κάτω τριτημόριο πρόσθιας επιφάνειας μηρούμηρού

Νευρολογική Νευρολογική ΣημειολογίαΣημειολογία

Page 35: 04 νοσοσ εκφυλισμενου δισκου

ΒλάβηΒλάβη στο δίσκο Ο3- στο δίσκο Ο3-Ο4Ο4

Κινητικότητα Ο4:Κινητικότητα Ο4: πρόσθιος πρόσθιος κνημιαίος(έσω στροφή κνημιαίος(έσω στροφή άκρου ποδός)άκρου ποδός)

Αισθητικότητα Ο4: Αισθητικότητα Ο4: έσω επιφάνεια κνήμης έσω επιφάνεια κνήμης και άκρου ποδόςκαι άκρου ποδός

Αντανακλαστικό:Αντανακλαστικό: τετρακεφάλουτετρακεφάλου

Νευρολογική Νευρολογική ΣημειολογίαΣημειολογία

Page 36: 04 νοσοσ εκφυλισμενου δισκου

Νευρολογική Νευρολογική ΣημειολογίαΣημειολογία

ΒλάβηΒλάβη στο δίσκο Ο στο δίσκο Ο44--ΟΟ55

Κινητικότητα Ο5:Κινητικότητα Ο5: μακρός εκτείνων μακρός εκτείνων τους δακτύλουςτους δακτύλους

Αισθητικότητα Ο5:Αισθητικότητα Ο5: έξω επιφάνεια έξω επιφάνεια κνήμης και ραχιαία κνήμης και ραχιαία επιφάνεια άκρου επιφάνεια άκρου ποδόςποδός

Page 37: 04 νοσοσ εκφυλισμενου δισκου

Νευρολογική Νευρολογική ΣημειολογίαΣημειολογία

ΒλάβηΒλάβη στο δίσκο Ο5- στο δίσκο Ο5-Ι1Ι1

Κινητικότητα Ι1:Κινητικότητα Ι1: περονιαίοι (έξω περονιαίοι (έξω στροφή άκρου ποδός)στροφή άκρου ποδός)

Αισθητικότητα Ι1: Αισθητικότητα Ι1: έξω επιφάνεια άκρου έξω επιφάνεια άκρου ποδόςποδός

Αντανακλαστικό:Αντανακλαστικό: ΑχίλλειοΑχίλλειο

Page 38: 04 νοσοσ εκφυλισμενου δισκου

ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΤΙΚΟΣ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΤΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣΕΛΕΓΧΟΣ

1.1. Απλές Απλές ακτινογραφίεςακτινογραφίες

2.2. ΔισκογραφίαΔισκογραφία

3.3. ΜυελογραφίαΜυελογραφία

4.4. Αξονική Αξονική τομογραφίατομογραφία

5.5. ΜαγνητικήΜαγνητική

τομογραφίατομογραφία

Page 39: 04 νοσοσ εκφυλισμενου δισκου

1. 1. Απλές ακτινογραφίεςΑπλές ακτινογραφίες

- Ηλικία > 50 ετώνΗλικία > 50 ετών- Πρόσφατο τραύμαΠρόσφατο τραύμα

- Νευρολογική συνδρομήΝευρολογική συνδρομή- Κατάχρηση αλκοόλ-φαρμάκωνΚατάχρηση αλκοόλ-φαρμάκων

- Χρήση κορτιζόνηςΧρήση κορτιζόνης- Κρίση οσφυαλγίας σε λιγότερο από 1 Κρίση οσφυαλγίας σε λιγότερο από 1

μήναμήνα

Ενδείξεις επί Οξείας Οσφυαλγίας

Page 40: 04 νοσοσ εκφυλισμενου δισκου

1. 1. Απλές ακτινογραφίεςΑπλές ακτινογραφίες

- Στένωση μεσοσπονδυλίων διαστημάτων- Στένωση μεσοσπονδυλίων διαστημάτων- Φαινόμενο «κενού» -Φαινόμενο «κενού» -vacuum phenomenonvacuum phenomenon

(ενδοδισκική παρουσία αέρα λόγω (ενδοδισκική παρουσία αέρα λόγω αρνητικής πίεσης)αρνητικής πίεσης)

- Αντιδραστική σκλήρυνση των - Αντιδραστική σκλήρυνση των σπονδυλικών σωμάτωνσπονδυλικών σωμάτων

- Κήλες του - Κήλες του SchmorlSchmorl

- Οστεόφυτα- Οστεόφυτα

Ευρήματα

Page 41: 04 νοσοσ εκφυλισμενου δισκου

1. 1. Απλές ακτινογραφίεςΑπλές ακτινογραφίες

ΣτένωΣτένωσηση

ΣτένωΣτένωσηση

Φαινόμενο «κενού»Φαινόμενο «κενού»

ΣκλήρυνσηΣκλήρυνσηΣκλήρυνσηΣκλήρυνση

ΟστεόφυταΟστεόφυτα

ΟστεόφυταΟστεόφυτα

Page 42: 04 νοσοσ εκφυλισμενου δισκου

2. Δισκογραφία2. Δισκογραφία

Gold standardGold standard για τη διάγνωση πριν για τη διάγνωση πριν την την MRI MRI

Πληροφορίες για :Πληροφορίες για :

1. Όγκου του σκιαστικού που ενίεται1. Όγκου του σκιαστικού που ενίεται

2. Της διασποράς του στο Μ.Δ. Όπως 2. Της διασποράς του στο Μ.Δ. Όπως απεικονίζεται σε α/α απεικονίζεται σε α/α F+P F+P και σε και σε CTCT

3. Χαρακτήρες του πόνου που 3. Χαρακτήρες του πόνου που αναπαράγεται με τη χορήγηση αναπαράγεται με τη χορήγηση

Page 43: 04 νοσοσ εκφυλισμενου δισκου

- Ανεύρεση συμπτωματικού δίσκου όταν θα Ανεύρεση συμπτωματικού δίσκου όταν θα γίνει σπονδυλοδεσίαγίνει σπονδυλοδεσία

- Διερεύνηση παρακείμενων δίσκων σε Διερεύνηση παρακείμενων δίσκων σε παθολογικές καταστάσεις σε ένα επίπεδο, παθολογικές καταστάσεις σε ένα επίπεδο, ειδικά όταν θα αντιμετωπιστούν ειδικά όταν θα αντιμετωπιστούν συντηρητικάσυντηρητικά

- Εκτίμηση προέλευσης πόνου σε σκολίωσηΕκτίμηση προέλευσης πόνου σε σκολίωση- Προϋπόθεση για διαδερμικές επεμβάσειςΠροϋπόθεση για διαδερμικές επεμβάσεις- Διερεύνηση ΜΤΧ άλγους και υποτροπής Διερεύνηση ΜΤΧ άλγους και υποτροπής

2. Δισκογραφία2. ΔισκογραφίαΕνδείξεις

Page 44: 04 νοσοσ εκφυλισμενου δισκου

2. Δισκογραφία2. Δισκογραφία

ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ

“Cotton wool” “Hamburger sign”

Page 45: 04 νοσοσ εκφυλισμενου δισκου

2. Δισκογραφία2. Δισκογραφία

ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ

Οπίσθια ρήξη ινώδους δακτυλίου

Page 46: 04 νοσοσ εκφυλισμενου δισκου

3. Μυελογραφία3. Μυελογραφία Πλεονέκτημα:Πλεονέκτημα:

έλεγχος δίσκων σε έλεγχος δίσκων σε πολλά επίπεδαπολλά επίπεδα

Ένδειξη:Ένδειξη: κλινικά κλινικά ευρήματα βλάβης στο ευρήματα βλάβης στο νωτιαίο μυελό που δεν νωτιαίο μυελό που δεν επιβεβαιώνονται με επιβεβαιώνονται με άλλες απεικονιστικές άλλες απεικονιστικές εξετάσεις εξετάσεις

Επιπλοκή:Επιπλοκή:

ΦΛΕΓΜΟΝΗΦΛΕΓΜΟΝΗ

Page 47: 04 νοσοσ εκφυλισμενου δισκου

4. Αξονική τομογραφία4. Αξονική τομογραφία Απεικονίζεται:Απεικονίζεται: το το

«φαινόμενο κενού», «φαινόμενο κενού», η προβολή του η προβολή του δίσκου, η σκλήρυνση δίσκου, η σκλήρυνση και τα οστεόφυτακαι τα οστεόφυτα

Μειονέκτημα:Μειονέκτημα: αδυναμία αδυναμία απεικόνισης-απεικόνισης-διαφοροδιάγνωσης διαφοροδιάγνωσης βλάβης στο Ν.Μ. και βλάβης στο Ν.Μ. και ΜΤΧ ουλής από ΜΤΧ ουλής από υποτροπή κήληςυποτροπή κήληςΟστεόφυταΟστεόφυτα

Φαινόμενο «κενού»Φαινόμενο «κενού»

ΠροβολήΠροβολή

Page 48: 04 νοσοσ εκφυλισμενου δισκου

5. Μαγνητική5. Μαγνητική τομογραφίατομογραφία

Δισκικές αλλοιώσειςΔισκικές αλλοιώσεις

-Oίδημα (Τύπος Ι)-Oίδημα (Τύπος Ι)

-Aνάπτυξη λιπώδους ιστού (Τύπος ΙΙ)-Aνάπτυξη λιπώδους ιστού (Τύπος ΙΙ)

-Tελική σκλήρυνση (Τύπος ΙΙΙ)-Tελική σκλήρυνση (Τύπος ΙΙΙ)

(Modic et al. 1984,1991)(Modic et al. 1984,1991)

Page 49: 04 νοσοσ εκφυλισμενου δισκου

5. Μαγνητική5. Μαγνητική τομογραφίατομογραφία

ΠροβολήΠροβολή – – Πίεση Πίεση στο νωτιαίο σάκοστο νωτιαίο σάκο

Φαινόμενο «κενού»Φαινόμενο «κενού»

ΣτένωΣτένωσηση

Κήλες του Κήλες του SchmorlSchmorl

Page 50: 04 νοσοσ εκφυλισμενου δισκου

ΔΙΑΦΟΡΙΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗΔΙΑΦΟΡΙΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ

-- Τραύμα Τραύμα - ΌγκουςΌγκους

- ΦλεγμονέςΦλεγμονές- Συγγενείς ανωμαλίεςΣυγγενείς ανωμαλίες

- Νόσους μυοσκελετικού συστήματος, Νόσους μυοσκελετικού συστήματος, αιμοποιητικού και αυτοάνοσες που αιμοποιητικού και αυτοάνοσες που

επηρεάζουν τη Σ.Σ. και τα νεύραεπηρεάζουν τη Σ.Σ. και τα νεύρα

Ενδογενή αίτιαΕνδογενή αίτια

Page 51: 04 νοσοσ εκφυλισμενου δισκου

ΔΙΑΦΟΡΙΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗΔΙΑΦΟΡΙΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ

- Ουροποιογεννητικό ΣύστημαΟυροποιογεννητικό Σύστημα- Γαστρεντερικό ΣύστημαΓαστρεντερικό Σύστημα

- Αγγειακό ΣύστημαΑγγειακό Σύστημα- Ενδοκρινολογικό ΣύστημαΕνδοκρινολογικό Σύστημα- Νευρικό Σύστημα (που δεν Νευρικό Σύστημα (που δεν

επηρεάζει τη Σ.Σ.)επηρεάζει τη Σ.Σ.)

Εξωγενή αίτιαΕξωγενή αίτια

Page 52: 04 νοσοσ εκφυλισμενου δισκου

ΘΕΡΑΠΕΙΑ Ν.Ε.Δ.ΘΕΡΑΠΕΙΑ Ν.Ε.Δ.

ΣΥΝΤΗΡΗΤΙΚΗΣΥΝΤΗΡΗΤΙΚΗ

ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ

Page 53: 04 νοσοσ εκφυλισμενου δισκου

ΣΥΝΤΗΡΗΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣΥΝΤΗΡΗΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ

Φαρμακευτική αγωγή (αντιφλεγμονώδη, Φαρμακευτική αγωγή (αντιφλεγμονώδη, παυσίπονα, μυοχαλαρωτικά)παυσίπονα, μυοχαλαρωτικά)

Φυσικοθεραπεία (μυϊκή ενδυνάμωση, Φυσικοθεραπεία (μυϊκή ενδυνάμωση, διατάσεις, έλξη του κορμού, μαλάξεις, διατάσεις, έλξη του κορμού, μαλάξεις, θερμοθεραπεία)θερμοθεραπεία)

Διαδερμικός Ηλεκτρικός Ερεθισμός Διαδερμικός Ηλεκτρικός Ερεθισμός (TENS)-(TENS)-απευαισθητοποίηση από τον πόνοαπευαισθητοποίηση από τον πόνο

Βελονισμός (έκκριση ενδορφινών μειώνει Βελονισμός (έκκριση ενδορφινών μειώνει τον πόνο)τον πόνο)

Εγχύσεις (επισκληρίδιες, Εγχύσεις (επισκληρίδιες, , , διαρθρώσεις, διαρθρώσεις, σημεία ευαισθησίας)σημεία ευαισθησίας)

Page 54: 04 νοσοσ εκφυλισμενου δισκου

ΣΥΝΤΗΡΗΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣΥΝΤΗΡΗΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ

Τροποποίηση Τροποποίηση δραστηριοτήτωνδραστηριοτήτων

Page 55: 04 νοσοσ εκφυλισμενου δισκου

ΣΥΝΤΗΡΗΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣΥΝΤΗΡΗΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ

ΑποτελέσματαΑποτελέσματα

-Υποχώρηση φλεγμονής και του πόνου

-Εξέλιξη εκφυλιστικής νόσου

Η συντηρητική αγωγή φαίνεται να υπερτερεί σε μακρόχρονο

follow up έναντι της χειρουργικής θεραπείας

Page 56: 04 νοσοσ εκφυλισμενου δισκου

ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑΘΕΡΑΠΕΙΑ

ΕνδείξειςΕνδείξεις

-Ιππουριδική συνδρομή- Επιδεινούμενη νευρολογική

σημειολογία- Πόνος ανθιστάμενος σε

συντηρητική αγωγή

Page 57: 04 νοσοσ εκφυλισμενου δισκου

ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑΘΕΡΑΠΕΙΑ

ΕπιλογέςΕπιλογές

1.1. ΠυρηνόλυσηΠυρηνόλυση2. Ενδοδισκική Ενδοδισκική

ηλεκτροθεραπείαηλεκτροθεραπεία3. Δισκεκτομή - πεταλεκτομήΔισκεκτομή - πεταλεκτομή4.4. Ολική αντικατάσταση του Ολική αντικατάσταση του

δίσκουδίσκου5.5. Αντικατάσταση του Αντικατάσταση του

πηκτοειδή πυρήναπηκτοειδή πυρήνα6.6. Δυναμική σταθεροποίησηΔυναμική σταθεροποίηση7.7. ΣπονδυλοδεσίαΣπονδυλοδεσία

Page 58: 04 νοσοσ εκφυλισμενου δισκου

1. Πυρηνόλυση1. Πυρηνόλυση

1963 Smith 1963 Smith , 1982, 1982 FDA FDA Αμερική Αμερική Διάλυση του πυρήνα με διαδερμική Διάλυση του πυρήνα με διαδερμική

έγχυση ενός πρωτεολυτικού ενζύμου έγχυση ενός πρωτεολυτικού ενζύμου (χυμοπαΐνης)(χυμοπαΐνης)

Ίδιες ενδείξεις με δισκεκτομήΊδιες ενδείξεις με δισκεκτομή Λιγότερο αποτελεσματική και δυνητικά Λιγότερο αποτελεσματική και δυνητικά

επικίνδυνη (αλλεργικών αντιδράσεων, επικίνδυνη (αλλεργικών αντιδράσεων, πρόκλησης ιππουριδικής συνδρομής, πρόκλησης ιππουριδικής συνδρομής, αδυναμίας ελέγχου αποτελέσματος και αδυναμίας ελέγχου αποτελέσματος και επερχόμενης αστάθειας)επερχόμενης αστάθειας)

Page 59: 04 νοσοσ εκφυλισμενου δισκου

2. Ενδοδισκική 2. Ενδοδισκική ηλεκτροθεραπείαηλεκτροθεραπεία

Απελευθέρωση θερμότητας 60Απελευθέρωση θερμότητας 60οο Κελσίου Κελσίου προκαλεί:προκαλεί: - συρρίκνωση του πυρήνα - συρρίκνωση του πυρήνα

- καταστροφή ιδιοδεκτικών - καταστροφή ιδιοδεκτικών ινών πόνουινών πόνου

Προϋπόθεση:Προϋπόθεση: - ο δίσκος να διατηρεί - ο δίσκος να διατηρεί τουλάχιστον το 50 % του ύψους τουτουλάχιστον το 50 % του ύψους του

- χωρίς ρήξη και καλής - χωρίς ρήξη και καλής ποιότητας ινώδης δακτύλιοςποιότητας ινώδης δακτύλιος

Page 60: 04 νοσοσ εκφυλισμενου δισκου

3. Δισκεκτομή3. Δισκεκτομή

Διαδερμική δισκεκτομήΔιαδερμική δισκεκτομή

Αναρρόφηση του προσπίπτοντος Αναρρόφηση του προσπίπτοντος υλικού με τη διαδερμική υλικού με τη διαδερμική

τοποθέτηση ενός ειδικού στυλεού τοποθέτηση ενός ειδικού στυλεού αναρρόφησης κάτω από αναρρόφησης κάτω από ακτινοσκοπικό έλεγχοακτινοσκοπικό έλεγχο

Page 61: 04 νοσοσ εκφυλισμενου δισκου

3. Δισκεκτομή3. Δισκεκτομή

Ανοικτή δισκεκτομή - ΠεταλεκτομήΑνοικτή δισκεκτομή - Πεταλεκτομή

-Αφαίρεση τμήματος ή όλου του -Αφαίρεση τμήματος ή όλου του πετάλου και του ωχρού συνδέσμουπετάλου και του ωχρού συνδέσμου

-Παραμερίζεται ο μηνιγγικός -Παραμερίζεται ο μηνιγγικός σάκος και η νευρική ρίζασάκος και η νευρική ρίζα

-Αποκαλύπτεται και αφαιρείται η -Αποκαλύπτεται και αφαιρείται η πρόπτωση του δίσκου πρόπτωση του δίσκου

Page 62: 04 νοσοσ εκφυλισμενου δισκου

3. Δισκεκτομή3. ΔισκεκτομήΜικροδισκεκτομήΜικροδισκεκτομή - Ενδοσκοπική- Ενδοσκοπική

- Περιορισμένη - Περιορισμένη ανοικτή δισκεκτομή, ανοικτή δισκεκτομή,

με τη βοήθεια με τη βοήθεια μικροσκοπίου ή μικροσκοπίου ή

ενδοσκοπίουενδοσκοπίου

Page 63: 04 νοσοσ εκφυλισμενου δισκου

4.Ολική 4.Ολική αντικατάσταση του αντικατάσταση του

δίσκουδίσκουΕνδείξεις Τεχνητού ΔίσκουΕνδείξεις Τεχνητού Δίσκου

-NEΔ ενός ή δύο επιπέδων-Σύνδρομο μετά δισκεκτομή-Χρόνια οσφυαλγία-Αστάθεια-Σπονδυλολίσθηση < 10% -Ηλικία < 45 έτη-Αποτυχία συντηρητικής αγωγής-Υποτροπή δισκοκήλης σε ένα επίπεδο

Page 64: 04 νοσοσ εκφυλισμενου δισκου

4.Ολική 4.Ολική αντικατάσταση του αντικατάσταση του

δίσκουδίσκουΑντενδείξεις Τεχνητού ΔίσκουΑντενδείξεις Τεχνητού Δίσκου

-Κακή ποιότητα οστού-Ριζιτική συνδρομή σε δισκοκήλη-Σπονδυλολίσθηση > 10%-Οστική σπονδυλική στένωση-Φλεγμονή-Στενό μεσοσπονδύλιο διάστημα

Page 65: 04 νοσοσ εκφυλισμενου δισκου

5. Αντικατάσταση του 5. Αντικατάσταση του πηκτοειδή πυρήναπηκτοειδή πυρήνα

Προσθετικός Πυρήνας PDN (Prosthetic Disc Nucleus) Raymedica

Πυρήνας hydrogel σε ένα κάλυμμα πολυαιθυλενίου

Page 66: 04 νοσοσ εκφυλισμενου δισκου

5. Αντικατάσταση του 5. Αντικατάσταση του πηκτοειδή πυρήναπηκτοειδή πυρήνα

Ενδείξεις Προσθετικού Πυρήνα

-Συμπτωματολογία ΝΕΔ σε ασθενείς < 50 ετών και αποτυχία συντηρητικής θεραπείας για 6 μήνες

-Στένωση μεσοσπονδύλιου διαστήματος σε ένα ή δύο επίπεδα μέχρι 50 % του ύψους του

- Χωρίς ρήξη του ινώδη δακτυλίου

Page 67: 04 νοσοσ εκφυλισμενου δισκου

6. Δυναμική 6. Δυναμική σταθεροποίησησταθεροποίησηΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ DYNESYSDYNESYS

Dynamic Neutralization System for the SpineDynamic Neutralization System for the Spine

1) Σπονδυλοαρθροπάθεια & πρωτογενής δισκοπάθεια2) Προβολή /πρόπτωση δίσκου3) Συνύπαρξη λειτουργικής αστάθειας5) Μονοτμηματική στένωση6) Πολυτμηματική στένωση

Page 68: 04 νοσοσ εκφυλισμενου δισκου

6. Δυναμική 6. Δυναμική σταθεροποίησησταθεροποίηση

Page 69: 04 νοσοσ εκφυλισμενου δισκου

7. Σπονδυλοδεσία7. Σπονδυλοδεσία

-Έλεγχος της μηχανικής αστάθειας-Έλεγχος της μηχανικής αστάθειας

-Περιορισμός του πόνου-Περιορισμός του πόνου

-Δημιουργία συνθηκών επούλωσης-Δημιουργία συνθηκών επούλωσης

-Aποτελεσματική και μόνιμη λύση -Aποτελεσματική και μόνιμη λύση

ΠλεονεκτήματαΠλεονεκτήματα

Page 70: 04 νοσοσ εκφυλισμενου δισκου

7. Σπονδυλοδεσία7. Σπονδυλοδεσία

-Πλήρης κατάργηση κάθε κίνησης-Πλήρης κατάργηση κάθε κίνησης

-Mη αναστρέψιμη διαδικασία-Mη αναστρέψιμη διαδικασία

-Kαταστροφή μίας άρθρωσης-Kαταστροφή μίας άρθρωσης

-Kαταπόνηση & εκφύλιση-Kαταπόνηση & εκφύλιση

γειτονικών σπονδυλικών μονάδωνγειτονικών σπονδυλικών μονάδων

ΜειονεκτήματαΜειονεκτήματα

Page 71: 04 νοσοσ εκφυλισμενου δισκου

7. Σπονδυλοδεσία7. Σπονδυλοδεσία

Οστικά ΜοσχεύματαΟστικά Μοσχεύματα

Page 72: 04 νοσοσ εκφυλισμενου δισκου

7. Σπονδυλοδεσία7. Σπονδυλοδεσία

Μεσοσπονδύλια ΕμφυτεύματαΜεσοσπονδύλια Εμφυτεύματα

B-twin expandable spinal system

Page 73: 04 νοσοσ εκφυλισμενου δισκου

7. Σπονδυλοδεσία7. Σπονδυλοδεσία

Οπίσθια σπονδυλοδεσίαΟπίσθια σπονδυλοδεσία

Page 74: 04 νοσοσ εκφυλισμενου δισκου

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

Η ΝΕΔ είναι προοδευτική διαδικασία Η ΝΕΔ είναι προοδευτική διαδικασία ( ( ΓΉΡΑΝΣΗΓΉΡΑΝΣΗ – – ΕΚΦΥΛΙΣΗΕΚΦΥΛΙΣΗ ) με ) με

απρόβλεπτη εξέλιξη ( απρόβλεπτη εξέλιξη ( ΝΟΣΟΣΝΟΣΟΣ ) ) Η κλινική εικόνα δεν ταυτίζεται με Η κλινική εικόνα δεν ταυτίζεται με

τις απεικονιστικές και τις απεικονιστικές και παθολογοανατομικές αλλοιώσειςπαθολογοανατομικές αλλοιώσεις

Η σπονδυλοδεσία αποτελεί την πιο Η σπονδυλοδεσία αποτελεί την πιο δοκιμασμένη & αποτελεσματική λύση δοκιμασμένη & αποτελεσματική λύση επί αποτυχίας συντηρητικής αγωγήςεπί αποτυχίας συντηρητικής αγωγής

Page 75: 04 νοσοσ εκφυλισμενου δισκου

Το μέλλον...Το μέλλον...

ΓΟΝΙΔΙΑΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑΓΟΝΙΔΙΑΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ

- Ρυθμιστικά γονίδια:Ρυθμιστικά γονίδια: εμποδίζουν εμποδίζουν εκφύλισηεκφύλιση

- Δομικά γονίδια:Δομικά γονίδια: σύνθεση και σύνθεση και εναλλαγή της εξωκυττάριας εναλλαγή της εξωκυττάριας

ουσίας ουσίας

Page 76: 04 νοσοσ εκφυλισμενου δισκου

University Hospital “ATTIKON”