цагийг чинь,

ойр орчимд

ямар төрлийн

ү й л ч и л г э э

байгааг таны м э д д э г

хэлээр хэлээд

өгнө. Саях-

наас ухаалаг

хотууд оюун-

лаг хот (intelligent city) болж

эхэллээ. Энэ бол тухайн хот

мэдлэг, өрсөлдөх чадвартай үйл

а ж и л л а г а а ны х а а о н ц л о гт

суурилан төрөлжин хөгжихийг

хэлж байна. Жишээ нь Сингапур

хот хөршөөсөө ундны усаа хоолойгоор татаж хэрэглэдэг

учир борооны усыг тосох,

хадгалах, цэвэрлэн хэрэглэх

өвөрмөц дэд бүтцийг бий

болгосныг дэлхийн том хотууд

сонирхож байна.

Үргэлжлэл 3-р нүүрт

амьдралын чанар, үйл ажиллагаа-

ны өгөөж нь хатуу (биет хөрөнгө)

дэд бүтцээс гадна мэдээлэл,

холбоо харилцааны (зөөлөн буюу

нийгмийн) дэд бүтцээс ихээхэн хамаардаг. Тухайн хотын болон

түүний бизнес, үйлчилгээтэй

холбоотой бүх мэдээллийг цахим

болгож чадсан хотуудыг ухаалаг

хот (smart city) гэж бас нэрлэж

байна. Ухаалаг хотод хүмүүс

холбоо харилцааны бүх хэрэгс-

лээр (гар утас, компьютер) ихэнх үйлчилгээг авч, төлбөр тооцоогоо

хийж чаддаг болжээ. Сөүл хотын

иргэд дэд бүтцийн бүх хураамж,

дэлгүүрийн төлбөрөө гар утсаараа

хийж байна. Ухаалаг хотуудад

замын х ур аамж, нийтийн

тээврийн үйчилгээний төлбөрүү-

дийг цахим хэлбэрээр бүрэн хийх болсон тул тусгайлан цаг, цаас

зарцуулахаа больжээ. Ухаалаг

хотод бүх мэдээлэл цахим

болсныг таксинд суугаад л залан

чиглүүлдэг газрын зургаас харж

болно. Таны хаана очихыг

оруулахад л хаагуур явах, замын

ачааллаас болоод хэзээ очих

Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн

дэргэдэх Иргэний танхимд шүүх

эрх мэдлийн шинэчлэлийн

талаар хэвлэлийн бага хурал б о л л о о . Ер ө н х и й лө гч и йн

хуулийн бодлогын зөвлөх

П.Цагаан, хуулийн асуудал

эрхэлсэн туслах Т.Баярцэцэг нар

энэ сэдв ээр сэтгү ү лчдэд

мэдээлэл хийсэн юм.

Тэдний мэдээлснээр Монгол

У л с ы н Е р ө н х и й л ө г ч и й н

санаачлагаар энэ дөрөвдүгээр сарын 14-15-нд Шүүх эрх

мэдлийг шинэчлэл ба шударга ѐс

сэдэвт чуулганыг зохион

байгуулахаар болжээ. Хэдийгээр

Монголд ардчилал өрнөөд 20

гаруй жил болсон ч шүүх, хууль

сахиулах салбарт тулгамдсан

олон асуудал үлдсэн байна. Үүнийг нийгийн хөгжил,

шаардлагад нийцүүлэн шинэчлэх

үйл ажиллагаа үгүйлэгдэж

байгаа тул түүнийг хэрхэн хийх

талаар шүүх, прокурор, хууль

сахиулах болон төрийн бус

байгууллага, иргэдийн оролцоо-

тойгоор чуулган хийхээр болсон

байна. Чуулганаар шүүх, проку-рор, цагдаа, шүүхийн шийдвэр

гүйцэтгэх байгууллага, өмгөөл-

лийн тогтолцоо зэрэг хэрэг хянан

шийдвэрлэх үйл ажиллагааны

асуудлыг бүхэлд нь хамран

хэлэлцэхээр шийджээ. Үндэсний

чуулганд 500 гаруй хүн оролцох

урьдчилсан төлөв гарчээ.

Д. Жаргалсайхан: Оюунлаг хот С О Н И Н Ы

Д У Г А А Р Т

Д. Жаргалсайхан

Оюунлаг хот 1

Шүүх эрх мэдлийг

шинэчлэх үйл явц

1

Цахилгааныг

өрхийн үнээр

төлөх нь зөв үү

2

Хүрээлэнгийн

Олон Улсын

Манлайллын

сургалт

2

Иргэний

Удирдлага ТВ

нэвтрүүлэг

3

Эрдэнэс

Тавантолгойн

хувьцаа

УИХ-ын гишүүн

Х. Тэмүүжин

3

4

Англи хэлтэй

уншигчдад

5

Шүүх эрх мэдлийг шинэчилнэ

Эрх чөлөө 2 0 1 1 . 4 С А Р Д У Г А А Р № 4

Хорвоогийн сайхан хотууд эдүгээ

хөгжлийнхөө нэн шинэ үед орж

эхэллээ. 1990-ээд оноос эхэлсэн

мэдээлэл, холбооны технологийн

хувьсгалын үр дүнд ердийн хотууд ухаалаг хот болж, 2010

оноос ухаалаг нь оюунлаг хот

болж байна. Аливаа хотын иргэд

цэвэр, бохир ус, цахилгаантай

холбог-дсон орон сууцанд

амьдарч, хотын зам, нийтийн

тээврийн үйлчилгээ нь хүртээмж-

тэй, шуурхай, ногоон байгууламж нь хотын агаарыг цэвэрлэж чад-

даг, хот нь амар тайван, ажиллаж

амьдарч болохуйц бүх нөхцөлийг

хангасан дэд бүтцийн барилга,

байгуулам-жуудтай байх ѐстой.

Эдгээр дэд бүтцийг бас хатуу дэд

бүтэц гэдэг. Хөдөөнөөс хүмүүс

нүүж ирээд гэр майхнаа барьчи-хаад л хотын иргэн болчихдог

Улаанбаатар хотын захын хороол-

луудыг дэд бүтэцтэй холбох

асуудал онц бэрхшээл- бэрхшээл-

тэй болсоор байна. Улсын

нийслэл хот дэд бүтэц талаас нь

харахад ердийн хот ч болж чадаа-

гүй л байна. Хотын иргэдийн

For the values of freedom

Д .Жа рга лсай ха н компани , б анк , санхүүгийн байгууллагуудад менеж-мэнт,

стратегийн төлөвлөлт болон өрсөлдөх

чадварын зөвлөхөөр ажилладаг.

Central Post Box-2590.

Building “Daily News”.

Room 503.

Sukhbaatar District.

Ulaanbaatar

Tel: +976-70112940;

Fax- +976-70112940

www.ebi.mn

P A G E 2

Хүрээлэнгийн ээлжит олон улсын манлайллын сургалт

Компаниуд цахилгааныг өрхийн үнээр авч байна

Дэлхийн хэмжээнд эрчим хүч­

ний хэрэглээ жил ирэх тусам

өсөх боллоо. Манай улсын

хувьд ч энэ үзүүлэлт нэмэг-

дэж байна. Ялангуяа уул уур-хайн компаниуд олширч бусад

үйлдвэрлэл ч эрчимжиж буй

энэ жилүүдэд Монголын цахил

-гаан эрчим хүчний хэрэглээ

нэмэгдэх нь зүйн хэрэг л дээ.

Монгол Улс нийт хэрэглээний

эрчим хүчнийхээ 95,1 хувийг

дотоод эх үүсвэрээс, 4,9 хувийг ОХУ-аас импортолдог.

Статистикийн мэдээллээс хара

-хад өнгөрсөн жил цахилгаан

эрчим хүч үйлдвэрлэгчид

хүчин чадлаа бараг 100 хувь

дайчлан ажилласан байна.

Иргэдийн төлбөрийн чадвар

сул байгаа учраас төрөөс иргэдийн амьдрах нөхцлийг

хөнгөвчлөх зорилгоор эрчим

хүчний хэрэглээний үнийг

хямдруулж квт-ийг нь 79.80

төгрөгөөр тооцож байгаа. Уг

нь үйлдвэрлэлээс хэрэглэгчдэд

хүрэх ѐстой бодит үнэ квт нь

115 төгрөг байх ѐстой аж. Иргэдийн амьжиргаанд нэмэр-

тэй гэсэн энэхүү шийдвэ-рийн

нөгөө талд үйлдвэрлэгч компа-

ниуд алдагдал хүлээсээр...

2010 онд гэхэд л эрчим хүчний

салбар 45 тэрбум төгрөгийн

алдагдал хүлээсэн байна.

Эдийн засгийн өсөлт хурдаа

авч буй энэ цаг үед суурь үнэ

болсон эрчим хүчний үнэ “уяастай” байгаа нь араасаа

багагүй үр дагавар даллаж

байна.

Хэрэглэгчдийн эрх ашгийн

үүднээс эрчим хүчний үнийг

өөрийнх нь өртгөөс хямдаар

борлуулж байгааг яая гэхэв дээ

гээд өнгөрөөж болох юм. Гэтэл энэ хөнгөлөлтийг уул

уурхайн компаниуд ч эдэлдэг

байна. Эрчим хүчний зохи-

цуулах хорооноос гаргасан

мэдээгээр 404 мянга гаруй

цахилгаан эрчим хүч хэрэглэгч

байгаа-гийн 4011 нь үйлдвэр,

аж ахуйн нэгж. Өнгөц харахад эрчим хүч хэрэглэгчдийн

ердөө 10 хувь нь мэт боловч

тэд нийт үйлдвэрлэсэн эрчим

хүчний 50 хувийг “залгидаг”.

Тэгэхээр эрчим хүчний алдаг-

длын 45 тэрбумын талыг нь

бизнесийн байгууллагууд

“сорж” байна гэж хэлж болох.

Ялангуяа уул уурхайн

бүтээгдэхүүн экспортолдог

гадаадын аж ахуйн нэгжүүд

үүнд багтаж буй гэдгийг онцлох хэрэгтэй болов уу.

Төрөөс үзүүлж буй эрчим

хүчний хөнгөлөлттэй үнэ

иргэддээ нэмэр болохын зэрэг­

цээ өндөр ашигтай аж ахуйн

нэгжүүдэд завшаантай хэрэг

болж байна. Тэгэхээр эрчим

хүчний үнэд өөрчлөлт оруулж, бизнесийн байгууллагад бодит

үнээр нь хүргэдэг болбол

яасан юм бэ гэсэн асуулт гарч

ирж байгаа биз. Цахилгаан

эрчим хүчний үнэ өсөхийн

хэрээр өргөн хэрэглээний

бараа, үйлчилгээний үнэ өснө

гэсэн айдас манайханд бий. Хэрвээ хөнгөлөлттэй тарифт

өөрчлөлт оруулахгүй цаашид

үргэлжилбэл, эрчим хүчний

хэрэглээ өсөхийн хэрээр

алдагдлын хэмжээ ч мөн

нэмэгдэх нь дамжиггүй.

Тиймээс Мэргэжилтнүүд

бүтээгдэхүүнээ экспортолдог ашигт малтмал олборлогч уул

уурхайн компаниудад зориул­

сан эрчим хүчний тусгай

үнийн тариф тогтоож, тэдэнд

цахилгааныг бодит үнээр

хүргэх саналыг дэвшүүлж

байна.

удирдагчийн манлайлал»

сэдэвт 2011 оны Олон улсын

сургалтаа 7 сарын 6-14-ны

хооронд Улаанбаатар хотноо

зохион байгуулах гэж байна. АНУ-ын “Strategies 360”,

“Leadership Institute”, “Stephen

Clouse and Associates”,

“International Organizational

Consultant” Монголын “EBI

Think Tank” хүрээлэн хамтран

зохион байгуулах энэ сургал-

таас та бүхэн үр дүнтэй, цаашид байг уул л агадаа

хэрэгжүүлж болох маш олон

санал санаачлагыг мэд-рэн,

хувь хүнийхээ хувьд хурдан

х угацаанд эргэлт хийн

удирдагчийн манлайлал болон

бүтээлч сэтгэлгээ, шинийг

Хүрээлэнгээс Монголын төр,

бизнесийн байгууллагуудад

өрнөдийн орнуудын удирдла-гын шинэ систем, арга меха-

низмуудыг нэвтрүүлэх, цааш-

лаад орчин үеийн дэлхийн

жишиг стандартад нийцүүлэн

удирдлагын шинэлэг арга

барилыг эзэмшүүлэхэд чиглэг-

дсэн «Даярчлалын үе дэх

санаачлах чадварыг эзэмших

болно. Сургалтыг асуудалд

тулгуурласан сургалтын арга

хэлбэрээр явуулна. Тараах

материалаар хангахгүй ба тухайн сургалтанд оролцсон хүн өөрийн

тэмдэглэгээг хийх боломжоор

хангана. Хичээлийн үндсэн

агуулга нь power point хэлбэрээр

суралцагдын гар дээр очно.

Америкийн туршлагаас сурал-

цах, богино хугацааны ман-

лайллын олон улсын сургалтын сертификат хүртэх сайхан

боломж бүрдэнэ. Сургалтанд

бүртгүүлэх, мэдээлэл авах бол

манай 70112940, 99229307 гэсэн

утасаар буюу www.ebi.mn гэсэн

вэбээс холбогдох мэдээллийг

авна уу.

Э Р Х Ч Ө Л Ө Ө

A think tank is an or-

ganization that sponsors

research on specific

problems, encourages

the discovery of solu-

tions, and facilitates in-

teraction among scien-

tists and intellectuals in

pursuit of these goals.

Оюунлаг хот

P A G E 3

Сингапур оюунлаг хот болохдоо дэлхийн мөнгөний болон хэвлэл

мэдээллийн хэрэгслийн (media)

салбарын төв болохоор зорьж байна.

Энэ улс Азийн Швейцарь нэгэнт болж,

хувь хүний дансны нууцыг чанд

хадгалж, банк санхүүгийн байгуул-

лагууд нь олон улсын шаардлагатай бүх

зарчим, харьцааг нягт сахидаг тул дэлхий нийтийн гадаадад байршдаг (off

hosre) хөрөнгийг соронзон мэт татаж

эхэллээ. Сая хоѐрдугаар сард нээсэн

Мегаполис төвд агуулга бүтээгч

компаниуд цахим бүтээгдэхүүн

үйлдвэрлэх, цацах хамгийн сүүлийн

үеийн төхөөрөмж, багаж хэрэгслүүдээр

тоноглосон байруудыг уралдан түрээ-

сэлж авч байна. Энд зурганд хөдөлгөөн

оруулдаг (animation) салбарын дэлхийн төрөлжсөн төв (cluster) бий болж байна.

Үүний хажууханд инженерингийн Fu-

sionpolis, био-эмчилгээний Biopolis зэрэг

хоѐр төрөлжсөн төв байгуулагдаж,

“Procter & Gamble” корпораци гэхэд л

Шинэ санаачилгын дэлхийн төвөө

байгуулахаар 250 сая долларын хөрөнгө

оруулж байна. Улаанбаатар хот ердийн хотын дэд бүтцээ хийхдээ хотын

хөгжлийн дээрх хандлагуудыг тооцон,

хамгийн сүүлийн үеийн шаардлагад

нийцүүлэн барьж байгуулах боломжтой

юм. Жишээ нь, бүх шинэ замыг

барихдаа борооны усыг зөвхөн

зайлуулахаар биш, нэгтгэн хуримт-

луулж, цэвэрлэн ашиглахаар, мөн мэдээллийн олон төрлийн магистрал-

утасны сүлжээг түгээх зэргээр

хамтруулан тооцож хийж чадвал

ирээдүйд олон дахин шинэчлэх

шаардлагагүй, хөрөнгө зардал яваандаа

хэмнэгдэх юм. Улаанбаатар хотыг

шинээр төлөвлөн барихдаа аль нэг хүн,

бүлэг хүний ашиг сонирхлын төлөө биш,

хотын нийт иргэд, дараагийн үеийнхээ

амьдрах, дэлхийн ухаалаг, оюунлаг хотуудын жишгээр гүйцэтгэх шаардлага

гарч байна. Улаанбаатар хотыг оюунлаг

хот болгохын тулд мэдээж ихээхэн хүч

хөрөнгө шаардагдана. Гэвч нийслэл

хотоо оюунлаг хот болгон сэргээн

байгуулахад уул уурхайн орлогоо

төвлөрүүлэн ашиглаж болох бөгөөд тэгж

чадвал байгалийн нөхөгдөшгүй баялгаа нөхөн сэргээгддэг хүний баялгийн

хэлбэрт шилжүүлж байгаа хэрэг болно.

Энэ ажлыг бас хотын татварын зохистой

бодлоготой хослуулах ѐстой. Хотын хог,

бохир усыг цэвэрлэх зардал улсын

төсвөөс биш, хотын иргэдээс шууд

гарахаар хийгдэх ѐстой. Оюунлаг хотыг

оюунлаг менежментээр бий болгоно. Хотын иргэд бид Улаанбаатар хотын

удирдлагыг эхний ээлжинд оюунлагаа

чадахгүй бол ухаалаг байхыг л хүсэж

байна.

жуулан Үнэт цааны бүртгэлийн

ажлыг хийж дуусгажээ. Иймээс иргэд “Эрдэнэс Таван-толгой” ХК-

ийн хувьцаа эзэмшигч болсноо

www.registration.schcd.mn гэсэн

цахим хаягаар орж, өөрийн

регистрийн дугаарыг шивж оруулан

шалгах боломжтой юм байна.

Монгол Улсын Засгийн газраас

2011 оны гуравдугаар сарын 31-ний өдөр “Эрдэнэс-Тавантолгой” ХК-

ийн нийт хувьцааны 10 хувийг

Монгол Улсын бүх иргэнд

эзэмшүүлэхээр түүхэн шийдвэр гаргасан билээ. Үнэт цаасны

төлбөр тооцоо төвлөрсөн хадгалам-

жийн төвөөс Монгол Улсын иргэн

бүрийн нэр дээр “ Эрдэнэ с Тавантолгой” ХК-ийн 536 ширхэг

хувьцааг эзэмшиж буйг баталгаа-

ТВ нэвтрүүлэг нь нэг талаас

ардчиллыг дэмжих , түүнийг хамгаалалдаа авах, нөгөө талаас

засгийн газрыг ардчиллын үйл явцад

хариуцлагатай хандах шахалт болж

өгдөг. Иргэдээ мэдээллээр хангах, идэвхижүүлэх зэргээр иргэдийн

амьдрах таатай орчинг бүрдүүлэх,

иргэдийн нийгмийн хөгжилд оролцох

ур чадвар, чадавхийг нь бэхжүүлэх, ардчилсан засаглалыг баталгаажуу-

лахад бид туслахыг хичээн ажиллаж

байна. Манай ТВ нэвтрүүлэгт иргэд

хандаж үзэл бодлоо чөлөөтэй

илэрхийлнэ үү.

Манай теле нэвтрүүлэг өнгөрсөн 3

дугаартаа «Шудрага сонгууль», «Уур амьсгалын өөрчлөлт», «ЖДҮ

э р х л э гч д и й г д э м ж и х б а н к ,

санхүүгийн д эмжлэг » гэ сэн

сэдвүүдээр явагдлаа. Олон нийтийн хэлэлцүүлэг нь Ардчилсан Засаг-

лалыг бэхжүүлдэг. Иргэдийн нээлт-

тэй мэтгэлцээн, хэлэлцүүлэгт орол-

цох оролцоо нь сайн засаглалыг бэх-жүүлэх, төлөөллийн дуу хоолойг

хүргэх зэрэг ардчилсан хөгжлийн

үйл явцад чухал нөлөөтэй. Манай

“Иргэний удирдлага” ТВ нэвтрүүлэг

Эрдэнэс Тавантолгойн хувьцааг иргэд онлайнаар шалгах боломжтой

Freedom sharing

бусаар загнаж, шударга бус үйлдлийг дэмжин өөгшүүлж буйгаа өөрсдөөсөө асуух цаг болж. Үнэндээ бид жинхэнэ боолчлогдмол, харлуулагдсан тэр цөөн хэсэгт хамаарах-гүй байгаа учраас л тэдний энэ хавчигдсан байдлыг ойлгох-гүй, ойлгохыг бас хүсэхгүй байгаа юм. Бид өөрсдөө үгээгүй ядуугаараа бахар-хаж, баян тансаг байхаас ичиж, баячуу-дыг муу муухайгаар нь дуудан, тэднийг тонон дээрэмдэхэд нь коммунист дарга нартаа тусалдаг социалист зангаасаа салж чадахгүй, бүхнийг бэлэнчилдэг зөвлөлт маягийн толгойгоо сольж чадахгүй байгаа учраас одоо ч капталис-туудыг үзэн ядаж, бизнесменүүдээ хавчин гадуурхсаар байна. Бид бас баялаг бүтээхэд биш харин бүтээгдсэн баялгийг хувааж идэхдээ санаа тавьж, тэгэхдээ л "шударга" гэж хашгиралддаг учраас шударга ѐсыг баялаг бүтээгчдэд биш харин хувааж идэгчдэд хэрэглээд байгаа юм. Шударга ѐсыг ууж идэгчид нь тайлбарлавал ямар өөдтэй юм болох вэ дээ. Тэгээд болоогүй тэр нь олонхи байвал бүр ч аймаар. Тиймээс шударга ѐс гэх өргөмжлөлтэй ч хамгийн шударга бус "хавчилт шахалт" тун аймшигтай хүмүүн бус шинжээрээ өнөөдөр бизнес-менүүдийг нөмөрчихөөд байна. Бид олонхи юм чинь гэсэн үл тоомсорлол-тоор тэжээлгэдэг хэд нь цөөхөн хэдэн бизнесменүүдээ нулиман, доромжилсоор л сууна. Чөлөөт зах зээл дээр хэн нэгний хөдөлмөрийн "эдийн засгийн үнэ цэнэ"

УИХ-ын гишүүн Х. Тэмүүжин "Монголд баялаг бүтээдэг хүн цөөн байна, тэд хавчигдан гадуурхагдаж байна" гэж хэлэхэд олон хүн арай ч үгүй ээ, чи дэгсдүүлж байна гэцгээдэг. Тэгэхэд нь би тэднээс асуудаг. Эрх мэдэлтнүүдийн дур зоргоор тайлбар-лан хэрэглэгдэх хуулийн дор бизнес нь эрсдэж, дуу ихтэй, уран донгодох хувьс-галчдын улан дор ашиг сонирхол нь гиш-гэгдээд байвал энэ нь хавчилт шахалт биш гэж үү, Бусдын буруу, алдааг үүрүү-лээд тэднийг шуналын тулмаар нь дуу-даж, бүтээсэн баялгийг нь тонон дээрэм-дэх гээд байгаа нь хавчилт шахалт биш үү,Хэрэв тэдний алдаа дутагдлынх нь төлөө биш, харин эрхэм чанар, амжилт ололтынх нь төлөө, амжилт олох тусам нь адлан жигшиж, улам хүндээр шийтгэж буруутгаад байхад үүнийг хавчилт шахалт гэж үзэхгүй юу. Хэрэв "үгүй" гэж хэлбэл, бид ямар аймшигтай шударга

тэрхүү хөдөлмөрийн төлөө бусад хүмүүс чамд хэдий хэрийн хөдөлмөр юм уу, бүтээгдэхүүнээ өгч чадахаас шалтгаална гэсэн энгийн нэг зарчмаар тодорхойлогд-дог. Гэтэл энгийн энэ үнэнийг бид "омгийн онол", "бодь сэтгэл" гэсэн уршигт үзэл санаануудаараа үгүй хийж, бизнесменүү-дийнхээ хөдөлмөрийг үнэгүйдүүлэхийн төлөө уралцацгааж байна. Тэд уул нь бидний өмч бас омог аймгийн маань зарц биш л дээ. Яагаад ч юм, хэн ч тэгж хэлсэн юм бүү мэд, тэд л биднийг тэжээх үүрэгтэй мэт ойлгож, өөрсдөө хувааж идэх юм аа л нэхэхээс биш, тэдэнд ашиг хийж, хуримт-лал үүсгэх боломж олгохыг хүсэхгүй байна. Хуримтлал үүсэхгүй бол тэд яаж нийгмийн хариуцлагаа үүрч, юугаараа бусдад хөрөн-гө оруулалт хийхэв. Тэгээд болоогүй ингэс-нээрээ өөрсдөө бүтээж, үйлдвэрлэж буй юм үгүй байж бусдын хийснээс хувь хүртэх эрхтэй хэмээн адайрлаж, өөрөө тийм байж хэзээ ч чадахгүй мөртөө, бусдад болохоор "чи бурхан шиг өгөөмөр бай л даа" хэмээн ичих ч үгүй хэлж, "бодь сэтгэл"-ийг залхуур-лынхаа өмнөө барин, монголын тэжээлгэгч-дийн эгнээг зузаалсаар суух юм.Хүн эрхтэй байна гэдэг өөрийнхөө төлөө үйл ажилла-гаа явуулах боломжтой байна гэсэн үг. Тэгснээс бусад нь түүнийг идэх хоолтой байлгахын тулд хоолныхоо талыг дээрэм-дүүлнэ гэсэн үг биш шүү дээ. Амьд явна гэдэг хүн өөрийхөө амьдралыг өөрийнхөө ажил үйлсээр дэмжин тэтгэх эрхтэй гэснээс, бусад нь түүнд шаардлагатай бүх зүйлийг нь бэлтгэж өгнө гээгүй.

GUESTS TO EBI LIVE TV PROGRAM “CITIZEN’S ADVOCACY”

Бизнесийхэн, энэ бол монголын өнөөгийн нийгмийн хавчигдсан цөөнх

Climate changes…

Small business development policy…

JCI Монгол байгууллага 2011 оны үйл ажиллаг ааны төлөв лөгөөн дөө JCI байгууллагын албан ѐсны 6 сургалтыг өөрийн орондоо зохион байгуулж, Үндэсний сургагч багш бэлтгэх бодлого боловсруулан хэрэгжүүлэхээр төлөвлөсөн билээ. Э д г э э р т ө л ө в л ө г ө ө н и й х ү -рээнд 2011.04.08-наас 10-ны өдрүүдэд Улаанбаатар хотноо JCI Presenter, JCI Trainer сургалтууд амжилттай явагдаж өндөрлөлөө. Сургалт хийх анхан шатны мэдэгдэхүүнийг олгох JCI Pre-senter сургалтыг JCI Монгол байгууллагын 20 гишүүн амжилттай төгссөн бол манай оронд анх удаа зохион байгуулагдаж буй JCI байгуул-лагын сургагч багшийг бэлтгэх JCI Trainer сургалтыг JCI Монгол байгуул-лагын 17 гишүүн төгсөж, сертификатаа саяхан гардан авцгаалаа.

J C I P r e -senter , J C I

trainer сургалтуудыг амжилттай дүүргэсэн төгсөгчиддөө EBI хүрээ-лэнгийн залуу судлаачдын өмнөөс баяр хүргэе. Мөн сургагч багшаар ажилласан JCI байгууллагын ОУ-ын сургагч, 2011 оны JCI Макао б а й г у у л л а г ы н с у р г а л т ы н хүрээлэнгийн дарга, JCI байгуул-лагын ITF-113 тоот ОУ-ын сургагч Roberto Antonio Noronha болон зохион байгуулаг ч Г. Батсүх Ерөнхийлөгчтэй JCI Leader салбар байгууллагын хамт олон, зохион б а й г у у л а х х о р о о н д а р г а С.Эрдэнэболд, EBI хүрээлэнгийн ОНХХ-ын дарга Г. Оюунбат нартаа талархал илэрхийлэе.

Залуусын манлайлал JCI

Х ө р ө н г ө

Оруулалтын

Гэрээ, Оюу

Толгой ХХК

б о л о н Боловср ол,

С о ѐ л ,

Ш и н ж л э х

Ухааны Яамны хооронд байгуулсан

Харилцан Ойлголцлын Санамж Бичиг, Оюу

Толгойн сургалтын стратеги төлөвлөгөөнд

тусгагдсаны дагуу Оюу Толгой ХХК нь

Монголын боловсролыг дэмжих ялангуяа уул уурхайн инженер, ашиглалт, байгаль

орчин, шинжлэх ухаан техник болон

байгалийн ухааны чиглэлээр суралцагсдыг

онцгойлон анхаарч дэмжих үүднээс оюутны

тэтгэлэгт хөтөлбөрийг бий болгоод байна.

Оюу Толгой Оюутны Тэтгэлэгт хөтөлбөр нь

зохих шалгууруудыг хангасан, магадлан

итгэмжлэгдсэн их дээд сургуулиудад бакалаврын болон магистрын зэрэг авахаар

суралцах оюутан залууст санхүүгийн

дэмжлэг үзүүлэхэд оршиж байна. Тэтгэлэгт

хөтөлбөр нь 6 жилийн хугацаанд үргэлжлэх

бөгөөд нийт 230 оюутан хамрагдана.

Оюутны тэтгэлэгт хөтөлбөр нь Монгол,

Г а д а а д х о ѐр х э сг э э с б ү р д э н э .

Оюутны тэтгэлэгт хөтөлбөр - Монгол Монгол улсын магадлан итгэмжлэгдсэн их

дээд сургуулиудад уул уурхайн инженер,

ашиглалт,байгаль орчин, шинжлэх ухаан

техник болон байгалийн ухааны чиглэлээр

3,4 ангид суралцаж буй өдрийн ангийн

оюутнууд хамрагдах боломжтой.

Оюутны тэтгэлэгт хөтөлбөр - Гадаад Монгол улсын магадлан итгэмжлэгдсэн их

дээд сургуулиудад уул уурхайн инженер,

ашиглалт, байгаль орчин, шинжлэх ухаан

техник болон байгалийн ухааны чиглэлээр 2, 3 ангид суралцаж буй өдрийн ангийн

оюутнууд хамрагдах боломжтой бөгөөд

гадаадын их дээд сургуулиудад үргэлж-

лүүлэн суралцаж төгсөх юм. Мөн гадаадын

их дээд сургуулиудад магистрын зэрэг го-

рилон суралцах хүсэлтэй оюутан залуучууд

хамрагдах боломжтой. Гадаадын тэтгэлэгт

хөтөлбөрт хамрагдах хүсэлтэй оюутан залуус Оюу Толгой ХХК-аас сонгон санал болгож

буй Америк, Австрали, Канад зэрэг улсын

олон улсад нэр хүндтэй их дээд сургуулиудад

суралцах болно. Тэтгэлэгт хөтөлбөр нь

сургалтын үзүүлэлт, амжилтаараа манлай-

лагч, нийгмийн тустай үйл ажиллагаанд

идэвхитэй оролцдог, идэвхи санаачлагатай,

ирээдүйд Монгол улсын уул уурхайн салбарт идэвхи чармайлт-тай, урт хугацаанд тогтвор

суурьшилтай ажиллах хүсэл эрмэлзэлтэй

оюутнуудад олгогдоно. Тэтгэлэгт хөтөлбөрт

хамрагдах хүсэлтэй оюутан залуучууд

гадаадын их дээд сургуулиудын бакалаврын

болон магистрын сургалтын элсэлтийн зохих

шалгууруудыг хангасан тохиолдолд тэтгэлэгт

хөтөлбөрт хамрагдах боломжтой бөгөөд тэтгэлэгт хөтөлбөрт сургалтын төлбөр,

стипенд болон байрны зардал (бусад зардал)

зэрэг багтана. Тэтгэлэг 1 жилийн хугацаатай

бөгөөд оюутны сурлагын үзүүлэлт,

амжилтаас хамааран дахин сунгагдах

боломжтой.

Оюу Толгой ХХК нь тэтгэлэгт хөтөлбөрт

хамрагдсан оюутнуудыг Оюу Толгой

төсөл дээр ажлын байран дахь дадлагад

хамрагдах боломжоор хангана.

Оюутны сонгон шалгаруулалт

Оюу Толгой ХХК нь компаний

төлөөлөгчдөөс бүрдсэн гурваас

багагүй, таваас илүүгүй чадварлаг,

туршлагатай сонгон шалгаруулалт

шүүгчдийн комиссийг бий болгоно.

Оюу Толгой ХХК болон сонгон

шалгаруулах комиссийн гаргасан бүх

шийдвэр нь эцсийн шийдвэр байна.

Үнэлгээ сонгон шалгаруулалтын үйл

явц 2 үе шатнаас бүрдэнэ:

1. Эхний шатны шалгаруулалт

Өргөдөл хянах: өргөдөл гаргагчийн

намтар, сурлагын амжилт, голч дүн,

эссэ болон тодорхойлолт

Урьдчилсан байдлаар тэнцсан

өргөдөл гаргагчыг сонгох

2. Эцсийн шийдвэр

Урьдчилсан байдлаар тэнцсэн

өргөдөл гаргагчийг ярилцлагад урих

Эцсийн шийдвэр гаргах

Оюутнуудад зориулсан тэтгэлэгт хөтөлбөр

2011 International Property

Rights Index

The International Property Rights Index (IPRI) is the flagship publication of the Prop-

erty Rights Alliance (PRA). Based in Wash-

ington, DC, the PRA is committed to promot-

ing Property rights around the world. In its effort to produce the IPRI, the PRA has se-

cured the support of 67 think tanks and pol-

icy organizations In 53 countries involved in

research, policy development, education, and promotion of property rights in their coun-

tries. The IPRI is an annual comparative

study that aims to quantify the strength of

property rights–both physical and intellec-tual– and to rank countries accordingly.

The IPRI scores and ranks each country

based on 11 factors reflecting the state of its

Legal and Political Environment (LP),

Physical Property Rights (PPR) and Intel-

lectual Property Rights (IPR).

The 2011 edition contains the ranking of 129

economies, which represents 97 percent of the world GDP.

Why Public Policy?

Universities, think tanks, and citizen activist

groups all present competing claims for being

the best place to invest resources. As grant-

makers, we hear the pros and cons of the dif-ferent kinds of institutions seeking funding.

The universities claim to be the real source of

change. They give birth to the big ideas that

provide the intellectual framework for social transformation. While this is true, critics con-

tend that investing in universities

produces no tangible results for many years or

even decades. Also, since many academics tend to talk mostly to their colleagues in the

specialized languages of their respective disci-

plines, their research, even if relevant, usually

needs to be adapted before it is useful in solv-ing practical problems.

The think tanks and policy development or-

ganizations argue that they are most worthy of

support because they work on real-world pol-icy issues, not abstract concepts. They com-

municate not just among themselves, but

are an immediate source of policy ideas for the

White House, Congress, and the media. They claim to set the action agenda that leaders in

government follow. Critics observe, however,

that there is a surfeit of well-funded

think tanks, producing more position papers and books than anyone could ever possibly

read. Also, many policy proposals, written by

“wonks” with little experience outside the

policy arena, lack realistic implementation or transition plans. And all too often, think

tanks gauge their success in terms of public

relations victories measured in inches of press

coverage, rather than more meaningful and concrete accomplishments.

Citizen activist or implementation groups

claim to merit support because they are the

most effective at really accomplishing things. They are fighting in the trenches, and this is

where the war is either won or lost. They di-

rectly produce results by rallying support for

policy change. Without them, the work of the universities and policy institutes would always

remain just so many words on paper, instead

of leading to real changes in people’s lives.

Others point out, however, that their commit-ment to action comes at a price. Because activ-

ist groups are remote from the universities and

their framework of ideas, they often lose sight

of the big picture. Their necessary association with diverse coalitions and politicians may

make them too willing to compromise to

achieve narrow goals.

Rich Fink, President, Charles G. Koch Charitable Foundation

What Skills Do we Need in the

Policy World?

What’s the most important element in forming

a successful career? Well, here’s one that is so

important that without it, you ain’t goin’ any-

where. Some might call it integrity, others

might call it character. I use the two terms

interchangeably here. No matter which one you prefer, I recommend that you bulk up on

it; if you do, you’ll be amazed at how most if

not all of the other elements of a successful

career will eventually fall into place. On fre-quent occasions, it will more than compensate

for mistakes and shortcomings in other areas.

From an employer’s perspective, Warren Buf-

fett makes the point plainly: “In looking for someone to hire, you look for three qualities:

integrity, intelligence and energy. But the most

important is integrity, because if they don’t

have that, the other two qualities, intelligence and energy, are going to kill you.” Integrity is

more important than all the good grades or

degrees you’ve earned, more important than

all the management courses you could possi-

bly take, and more important than all the

knowledge that you could absorb on any sub-

ject. It’s something over which every responsi-

ble, thinking adult has total personal control, and yet millions of people every year sacrifice

it for very little. It will not only define and

shape your future, but it will also put both a

concrete floor under it and an iron ceiling over it. It’s what others will more likely remember

you for than your looks, your talents, your

smarts, or your rhetoric. If you lose it, it will

taint everything else you accomplish. Your character is nothing more and nothing less

than the sum of your choices. You can’t

choose your height or race or other physical

traits, but you fine-tune your character every time you decide right from wrong and what

you personally are going to do about it. Your

character is further defined by how you choose

to interact with others and the standards of

speech and conduct you practice. Character is

often listed as a key leadership quality. I actu-

ally think character and leadership are one and

the same. If you’ve got character, others will look upon you as a leader. A free society

flourishes when people aspire to be models of

honor, honesty, and propriety at whatever the

cost in material wealth, social status, or popu-larity. America’s founders knew that and

wrote about it a lot. Thomas Jefferson’s advice

was to “Give up money, give up fame, give up science, give up the earth itself and all it con-

tains” before compromising your integrity. He

further admonished:

Lawrence W. Reed, President, Foundation for Economic Education

Corner for English speaking readers:

Corner for English speaking readers:

WEEKEND FUN: Gaddafi cartoons

After 42 years in power, the Libyan dic-

tator needs a make up to make himself a

bit younger- and newer-looking.

The guys who made this Photoshop

magic or related software are cute and

funny, hahaha. Hey, the UN just voted

yesterday to impose the "No fly zone"

order on Gadhafi's planes and choppers.

After pounding and killing his people, he

needed an about-face to say that he did-

n't do it, that he respects human rights.

Rock star

Gadhafi,

y e a h !

H e r e

preparing

for his

rock con-

cert with

f e l l o w

dictator,

Venezuela's Hugo Chavez. Here he

looks like Santana. And Santana and

Rob Thomas sang, "I could change my

life to better suit your mood, Cause

you're so smooth..." And Gaddafi sing,

"I could change your life to better suit

my mood, Cause I'm so smooth..." Yeah!

And Hugo Chavez can also sing, "I

could change your car to better suit my

oil, Cause oil is so smooth..."

Were Gaddafi and Mick Jagger (lead

singer, The Rolling Stones) siblings who

were separated when they were young?

The former is a rock star, the latter is a

fashion star. See earlier Weekend fun

here, Gadhafi fashion.

Mick Jagger sang, "I see a red door and I

want it painted black, No colors anymore

I want them turn to black..."

Gadhafi sings, "I see big oil and I

wanted your green bucks, No protest no

rallies I'll shoot and beat them black..."

Uhhrrrmm, Queen Gaddafi at Tripoli-

ham Palace. Another brilliant product of

photoshop + artist's talent.

UK's Queen dresses beautifully and ele-

gantly, with class. Libya's Gaddhafi

dresses oddly and eccentrically, with

some class too. The man though does not

seem to like jewelries. But sometimes he

dresses like a multi-bemedalled warrior

and military commander in the warfront.

Nonoy Oplas

heads the Mini-

mal Govern-

ment Thinkers,

a free market

think tank in

Manila. Read-

ers can reach him at the comments sec-

tion of each post, or at minimalgovern-

ment@gmail.com.

Is the free market voice and perspective

gaining some foothold in the Philip-

pines? I would like to think that the an-

swer is: Yes, somehow. Why?

Four free market blogs by Filipinos are

ranking good in the alexa.com global

traffic rank. Three of them are with blog-

ger/google, the other one is with word-

press. Please note that blogger, and I'm

not sure if wordpress too, is banned in

China, along with facebook and other

famous global social networking sites.

Thus, if your blog has ".blogger.com"

address to it, thousands, and possibly

millions, of potential readers from China

cannot see your blog. This reduces your

global viewership.

Anyway, I checked again this afternoon

the alexa.com's global traffic rank and

any brief discussion by alexa, here is the

result.

1. Government and Taxes, http://

funwithgovernment.blogspot.com

"… We estimate that 54% of the

site's visitors are in the US, where it

has attained a traffic rank of

494,821

2. The Vincenton Post, http://

fvdb.wordpress.com "… We esti-

mate that 39% of its visitors are in

the US, where it has attained a traf-

fic rank of 684,401.

3. Prudent Investor Newsletters, http://

prudentinvestornewsletters.blogspot.com

4. Colorful Rag,

h t t p : / / co lo r fu lr a g . b lo g s po t . co m

Now, the Filipino Freedom Fighter

has no global traffic rank yet. The

owner, a university student here in Ma-

nila, has been busy with his studies the

past few months, he stopped blogging

for about 3 months. Now that it's sum-

mer break, he resumed blogging. I saw

his papers last month and this month, I

believe that it's on its way to joining the

above 4 blogs in getting high viewership

someday.