รายงานการวิจัย - RMUTK

รายงานการวจย

การผลตลกหอมสมนไพรไลแมลงและขจดกลนอบ Manufacture of aromatic herbs ball insect repellent

and eliminate odor

คณะผวจย ผชวยศาสตราจารย ดร. ปทมทพย ปราบพาล

ผชวยศาสตราจารยนนทวน กลนจาปา

โครงการวจยทนสนบสนนงานวจยของมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลกรงเทพ งบประมาณแผนดนป พ.ศ. 2555

มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลกรงเทพ

การผลตลกหอมสมนไพรไลแมลงและขจดกลนอบ

Manufacture of aromatic herbs ball insect repellent and eliminate odor

ผชวยศาสตราจารย ดร. ปทมทพย ปราบพาล สาขาวชาวศวกรรมเคม คณะวศวกรรมศาสตร ผชวยศาสตราจารยนนทวน กลนจาปา ศนยศลปวฒนธรรม

โครงการวจยทนสนบสนนงานวจยของมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลกรงเทพ งบประมาณแผนดน ป พ.ศ. 2555

มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลกรงเทพ

กตตกรรมประกาศ

งานวจยเรองการผลตลกหอมสมนไพรไลแมลงและขจดกลนอบ สาเรจบรรลตามวตถประสงคของงานวจย โดยไดรบทนสนบสนนการวจยจากงบประมาณแผนดน ประจาป 2555 ขอขอบคณมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลกรงเทพ ทใหโอกาส เออเฟอสถานทและอปกรณในการทาวจย

บทคดยอ

งานวจยนมวตถประสงคเพอผลตลกหอมสมนไพรแทนแนฟทาลน ตวแปรทศกษา ไดแก 1) ชนดของพชใหสารเพกตน ไดแก สมโอ มะกรด มะนาว และสมซา 2) อตราสวนโดยวสดใหกลนระหวาง พมเสน : การบร : ตะไครหอม ไดแก 1:1:1, 0:2:1, 2:0:1 และ 1.5:1.5:0 3) อตราสวนโดยวสดขนรประหวาง ผงกานพล : ผงอบเชย : ผงยางบง ไดแก 1:1:0.125, 1:1:0.250, 1:1:0.375 และ 1:1:0.500 โดยออกแบบการทดลองแบบลาตนสแควร ผลจากการคานวณทางสถตพบวาอตราสวนโดยวสดใหกลนมผลตอความหนาแนนและความแขงของลกหอมสมนไพร อตราสวนโดยวสดใหกลนกบชนดพชใหสารเพกตนมผลตอคารอยละการระเหดและปรมาณสารยจนอลของลกหอมสมนไพร

ABSTRACT

The objective of this research is to produce the Natural Aroma ball that can use

instead of naphthalene. The studied variables are, first types of pectin plant which are

grapefruit, Bergamot, lemon and Citron were used. Second, Fragrance material ratio

between Borneo camphor – camphor – citronella oil as 1:1:1, 0:2:1, 2:0:1 and 1.5:1.5:0 and

third forming material ratio between Clove – cinnamon - Persea kurzii as 1:1:0.125,

1:1:0.250, 1:1:0.375 and 1:1:0.500. From the Latin Square Experimental Design, the

statistical analysis showed that the density and hardness of Natural Aroma ball is

depended on the Ratio of fragrance. The Percentage of sublimation and quantity of

Eugenol in Natural Aroma ball is depended on Ratio of fragrance and type of pectin plant.

สารบญ

หนา

บทคดยอ ค

ABSTRACT ง

กตตกรรมประกาศ จ

สารบญ ฉ

รายการตาราง ช

รายการรป ซ

บทท 1 บทนา 1

1.1 ความเปนมาและความสาคญของปญหา 1

1.2 วตถประสงคของการทาวจย 2

1.3 ขอบเขตขอการทาวจย 2

1.4 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 2

บทท 2 การทบทวนวรรณกรรม 3

2.1 แนฟทาลน 3

2.2 เพกตน 3

2.3 พชใหสารเหนยว 9

2.4 วสดใหกลน 13

2.5 วสดขนรป 18

2.6 แผนแบบการทดลองแบบจตรสลาตน 21

2.7 งานวจยทเกยวของ 22

บทท 3 วธการทาวจย 23

3.1 วธการทดลอง 23

3.2 การออกแบบการทดลองแบบลาตนสแควร 28

สารบญ (ตอ)

หนา

บทท 4 ผลการทดลองและการอภปราย 30

4.1 ลกษณะของลกหอมสมนไพร 30

4.2 ตวแปรทมผลตอคาความหนาแนน คารอยละการระเหด คาความแขง

และปรมาณสารในลกหอมสมนไพร โดยกาหนดเงอนไขการทดลองแบบ

ตารางลาตนสแควร 31

4.3 ผลการคานวณทางสถต 34

4.4 การตรวจสอบโครงสรางทางจลภาคของลกหอมสมนไพร 41

4.5 ศกษาอายการใชงานและการเกบของลกหอมสมนไพร 45

4.6 ศกษาความพงพอใจของผใชลกหอมสมนไพร 45

บทท 5 สรปผลการทาวจยและขอเสนอแนะ 46

5.1 สรปผลการทาวจย 46

5.2 ขอเสนอแนะ 47

บรรณานกรม 48

ภาคผนวก 51

ภาคผนวก ก ขอมลสวนประกอบ ความหนาแนน รอยละการระเหด

และชนดสารในลกหอมสมนไพร 52

ภาคผนวก ข วธการคานวณทางสถต 65

ภาคผนวก ค การตรวจสอบโครงสรางทางจลภาคของลกหอมสมนไพร 85

ภาคผนวก ง ความนาจะเปนแบบเอฟ α = 0.1 (F0.1) 92

ประวตผเขยน 93

รายการตาราง

ตารางท หนา

2.1 ปรมาณของเพกตนทมอยในพช (รอยละ) 5

2.2 ตารางลาตนสแควรมาตรฐานแบบ 4 × 4 21

3.1 อตราสวนลกหอมสมนไพรตามชนดพชใหสารเหนยว 25

4.1 คาความหนาแนน (g/cm3) ของลกหอมสมนไพรตามชนดผวผลไมทอตราสวนตางๆ 32

4.2 คารอยละการระเหด (%) ของลกหอมสมนไพรตามชนดผวผลไมทอตราสวนตางๆ 32

4.3 คาความแขงของลกหอมสมนไพรตามชนดผวผลไมทอตราสวนตางๆ 33

4.4 ปรมาณสารยจนอลในลกหอมสมนไพรตามชนดผวผลไมทอตราสวนตางๆ 33

4.5 การวเคราะหคาความแปรปรวนของความหนาแนน 34

4.6 ผลการคานวณคาความแปรปรวนของคาความหนาแนนเพอเปรยบเทยบ

ระหวางอตราสวนโดยวสดใหกลน 35

4.7 การวเคราะหคาความแปรปรวนของรอยละการระเหด 36

4.8 ผลการคานวณคาความแปรปรวนของคารอยละการระเหดเพอ

เปรยบเทยบระหวางอตราสวนโดยวสดใหกลน 37

4.9 การวเคราะหคาความแปรปรวนของคาความแขง 38

4.10 ผลการคานวณคาความแปรปรวนของคาความแขงเพอเปรยบเทยบ

ระหวางอตราสวนโดยวสดใหกลน 39

4.11 การวเคราะหคาความแปรปรวนของปรมาณสารยจนอลในลกหอมสมนไพร 41

4.12 ผลการคานวณคาความแปรปรวนของปรมาณสารยจนอล

เพอเปรยบเทยบระหวางอตราสวนโดยวสดใหกลน 41

4.13 ลาดบความพรนของลกหอมสมนไพร 43

ก.1 ขอมลนาหนกของสวนประกอบทใชสรางลกหอมสมนไพร (g) 52

ก.2 ขอมลทไดจากการทดลองหาคาความหนาแนนของลกหอมสมนไพร 54

ก.3 ขอมลสาหรบการคานวณความหนาแนนของลกหอมสมนไพร 55

รายการตาราง (ตอ)


ก.4 ขอมลรอยละการระเหดของลกหอมสมนไพร 56

ก.5 ปรมาณของสารในลกหอมสมนไพร A1 (รอยละ) 57




ก.9 ปรมาณของสารในลกหอมสมนไพร A5 (รอยละ) 59 ก.10 ปรมาณของสารในลกหอมสมนไพร A6 (รอยละ) 60 ก.11 ปรมาณของสารในลกหอมสมนไพร A7 (รอยละ) 60 ก.12 ปรมาณของสารในลกหอมสมนไพร A8 (รอยละ) 61





ข.1-1 แผนผงการออกแบบการทดลองแบบลาตนสแควร 65 ข.1-2 คาความหนาแนน (g/cm3) ของลกหอมสมนไพรตามชนด เปลอกผลไมทอตราสวนตางๆ 66 ข.1-3 รอยละการระเหด (%) ของลกหอมสมนไพรตามชนดเปลอกผลไมทอตราสวนตางๆ 66 ข.1-4 คาความแขง (N) ของลกหอมสมนไพรตามชนดเปลอกผลไมทอตราสวนตางๆ 67 ข.1-5 ปรมาณสารยจนอลในลกหอมสมนไพรตามชนดเปลอกผลไมทอตราสวนตางๆ 67 ข.2-1 ผลรวมของแตละ Column และ Row ของคาความหนาแนน 68 ข.2-2 ผลรวมของแตละ Column และ Row ของรอยละการระเหด 68 ข.2-3 ผลรวมของแตละ Column และ Row ของคาความแขง 69 ข.2-4 ผลรวมของแตละ Column และ Row ของปรมาณสารยจนอลในลกหอมสมนไพร 69 ข.2-5 ผลรวมและคาเฉลยของเปลอกผลไมในแตละการทดลองของคาความหนาแนน 70 ข.2-6 ผลรวมและคาเฉลยของเปลอกผลไมในแตละการทดลองของรอยละการระเหด 70 ข.2-7 ผลรวมและคาเฉลยของเปลอกผลไมในแตละการทดลองของคาความแขง 70

รายการตาราง (ตอ)


ข.2-8 ผลรวมและคาเฉลยของเปลอกผลไมในแตละการทดลองของปรมาณ สารยจนอลในลกหอมสมนไพร 70 ข.2-9 ผลรวมและคาเฉลยของเปลอกผลไมในแตละการทดลองของปรมาณ สารยจนอลในลกหอมสมนไพร 71 ข.2-10 การวเคราะหคาความแปรปรวนของรอยละการระเหด 72 ข.2-11 การวเคราะหคาความแปรปรวนของคาความแขง 72 ข.2-12 การวเคราะหคาความแปรปรวนของปรมาณสารยจนอลในลกหอมสมนไพร 73 ข.3-1 การเปรยบเทยบแบบ Orthogonal comparison ของคาความหนาแนน 75 ข.3-2 การเปรยบเทยบแบบ Orthogonal comparison ของรอยละการระเหด 75 ข.3-3 การเปรยบเทยบแบบ Orthogonal comparison ของคาความแขง 76 ข.3-4 การเปรยบเทยบแบบ Orthogonal comparison ของปรมาณสารยจนอล 76 ข.3-5 การคานวณเพอเปรยบเทยบระหวางอตราสวนโดย วสดใหกลนของคาความหนาแนน 77 ข.3-6 การคานวณเพอเปรยบเทยบระหวางอตราสวนโดยวสดใหกลนของคารอยละ

การระเหด 77

ข.3-7 การคานวณเพอเปรยบเทยบระหวางอตราสวนโดยวสดใหกลนของคาความแขง 78

ข.3-8 การคานวณเพอเปรยบเทยบระหวางอตราสวนโดยวสดใหกลนของปรมาณ

สารยจนอล 78 ข.3-9 ผลการคานวณคาความแปรปรวนของคาความหนาแนนเพอเปรยบเทยบ ระหวางอตราสวนโดยวสดใหกลน 80 ข.3-10 ผลการคานวณคาความแปรปรวนของรอยละการระเหดเพอเปรยบเทยบ ระหวางอตราสวนโดยวสดใหกลน 81 ข.3-11 ผลการคานวณคาความแปรปรวนของคาความแขงเพอเปรยบเทยบ ระหวางอตราสวนโดยวสดใหกลน 82 ข.3-12 ผลการคานวณคาความแปรปรวนของปรมาณสารยจนอลใน ลกหอมสมนไพรเพอเปรยบเทยบระหวางอตราสวนของวสดใหกลน 84 ง.1 ความนาจะเปนแบบเอฟ 92

รายการรป

รปท หนา

2.1 โครงสรางเพกตน 7

2.2 มะนาว 9

2.3 สมโอ 11

2.4 สมซา 12

2.5 มะกรด 13

2.6 พมเสน 14

2.7 การบร 16

2.8 ตะไครหอม 18

2.9 กานพล 19

2.10 อบเชย 20

2.11 ยางบง 21

3.1 เปลอกสมโอผสมกบพมเสนและการบร 25

3.2 เปลอกมะกรดผสมกบพมเสนและการบร 26

3.3 เปลอกมะนาวผสมกบพมเสนและการบร 26

3.4 เปลอกสมซาผสมกบพมเสนและการบร 27

4.1 ลกหอมสมนไพรทการทดลองตางๆ 31

4.2 โครงสรางทางจลภาคของลกหอมสมนไพร A12 44

4.3 โครงสรางทางจลภาคของลกหอมสมนไพร A4 44

ค.1 โครงสรางทางจลภาคดานในของลกหอมสมนไพรทการทดลอง A1 87






รายการรป (ตอ)

รปท หนา







บทท 1

บทนา

งานวจยนศกษาการผลตลกหอมสมนไพรไลแมลงและขจดกลนอบ โดยออกแบบการทดลองแบบลาตนสแควร บทนกลาวถงความเปนมาและความสาคญของปญหา วตถประสงคของการทาวจย ขอบเขตการทาวจยและประโยชนทคาดวาจะไดรบ 1.1 ความเปนมาและความสาคญของปญหา

ประเทศไทยอยในเขตรอน อนเปนสาเหตหนงททาใหมแมลงตางๆอาศยอยมาก และสบเนองมาถงการกอปญหารบกวนวถการดาเนนชวตของมนษย จงมการนาลกเหมนมาไลแมลงและขจดกลน แตเนองจากองคประกอบทางเคมของลกเหมน คอแนพทาลนซงเปนสารทระเหดไดเรวในรปของไอระเหย เมอยในสภาวะแวดลอมปกต อาจพบปนเปอนในอากาศภายในบาน โดยเฉพาะบานทมสมาชกทสบบหร หรอตดดยตามเสอผาภายในตทมการใชลกเหมน หรอกอนดบกลน ผลตภณฑทใชในบานเรอนทมแนพทาลนเปนสารออกฤทธสาคญจดเปนวตถอนตรายชนดท 2 ตามพระราชบญญตวตถอนตราย พ.ศ. 2535 และอยในการควบคมของกลมควบคมวตถอนตราย สานกงานคณะกรรมการอาหารและยา กระทรวงสาธารณสข แนพทาลนมอนตรายตอสขภาพ ระคายเคองตา จมก คอ และผวหนง การไดรบแนพทาลนในปรมาณมาก เชน จาการกนลกเหมน ทาใหเกดอาการคลนไส อาเจยน ทองเดน มเลอดออกในปสสาวะ ผวหนงซดเหลอง และอาจทาใหเสยชวตได หากไดรบแนพทาลนในปรมาณมากเมดเลอดแดงจะถกทาลายทาใหเกดภาวะโลหตจางซงจะพบในคนทกนลกเหมน แนพทาลนทตกคางในรางกายของแมสามารถสงผานไปยงลกผานทางรกและการเลยงลกดวยนมแม มรายงานการพบภาวะโลหตจางในลกทเกดจากแมทมภาวะโลหตจางจากการไดรบแนพทาลนในขณะตงครรภ นอกจากนยงพบวาแนพทาลนเพมอบตการณการเกดเนองอกและมะเรงทจมกและปอดในหนทดลองทไดรบแนพทาลนทางการหายใจตอเนองเปนเวลานาน แตไมพบหลกฐานยนยนการเกดมะเรงในคน หนวยงาน U.S.Environmental Protection Agency (U.S. EPA), National Toxicology Program (NTP, USA) และ International Agency for Research on Cancer (IARC) จดแนพทาลน เปนสารทเปนไปไดทจะกอใหเกดมะเรงในคน ในขณะท American Conference of Governmental Industrial Hygienists (ACGIH) จดระดบความเปนอนตรายของแนพทาลนวาไมเปนสารกอมะเรงในคน [1]

ราวศตวรรษท 15-16 ประเทศแถบยโรปไดมการประดษฐวสดไลแมลงจาก ผลตภณฑธรรมชาต โดยใชผลสม กานพล และอบเชยปน ซงเรยกวา “โพแมนเดอร (Pomander)” สวนประกอบทงสามจะ

2

ใหกลนหอมหวานของสม และ เครองเทศออนๆ อบอวลในตเสอผา ในขณะเดยวกนยงสามารถไลแมลงจาพวก moth ได [2] ปจจบนนยมใชกานพล พมเสน การบรหรอพชตระกลสมนามาทาใหแหงใสในตเสอผาเพอไลแมลง ขจดกลนอบ [3] แตยงไมมการทาเปนกอนเปนผลตภณฑสาเรจรปเพอความสะดวกตอการใช

งานวจยนจงศกษาการผลตลกหอมสมนไพรไลแมลงและขจดกลนอบโดยมแนวคดนาสมนไพรทมฤทธในการฆาเชอโรค ไลแมลง และมกลนหอมเพอประโยชนทางสคนธบาบดมาบดผสมรวมกบสมนไพรทมยางเหนยวแลวปนเปนกอน เพอสะดวกในการนามาใชประโยชน

1.2 วตถประสงคของงานวจย

1.2.1 เพอศกษาการผลตลกหอมสมนไพรไลแมลงและขจดกลนอบ 1.2.2 เพอศกษาอายการใชงานและการเกบของลกหอมสมนไพร

1.3 ขอบเขตของงานวจย

1.3.1 ศกษาวธการทาลกหอมสมนไพร 1) หาภาวะทเหมาะสมทสดในการทาลกหอมสมนไพร โดยออกแบบการทดลองแบบ

ลาตนสแควรซงตวแปรทจะศกษามคาดงน อตราสวนวสดขนรประหวาง ผงกานพล : ผงอบเชย : ผงยางบง ไดแก 1:1:0.125, 1:1:0.25, 1:1:0.375 และ 1:1:0.5 อตราสวนของสารใหกลนระหวาง พมเสน : การบร : ตะไครหอม ไดแก 1:1:1, 0:2:1, 2:0:1 และ 1.5:1.5:0 พชใหสารเหนยว ไดแก เปลอกมะกรด เปลอกสมโอ เปลอกสมซา และ เปลอกมะนาว

2) วเคราะหสมบตทางกายภาพของลกหอมสมนไพรทง 16 การทดลอง โดยการหาความหนาแนนรวม และความหนาแนนของวสด เพอศกษาความพรน ตรวจสอบโครงสรางทางจลภาค รอยแตกราว และความแขงแรงของลกหอมสมนไพร

1.3.2 ศกษาอายการใชงานและการเกบของลกหอมสมนไพรททาขนจากภาวะทเหมาะสมทสด โดยวางทงไวบรรยากาศและเกบไวในถงปดสนทเปนเวลา 1, 2, 3 และ 4 เดอน แลววเคราะหปรมาณสารทระเหยออกมาจากลกหอมสมนไพร ดวยเทคนคแมสสเปกโตรแกสโครมาโทกราฟฟเหนยว

1.3.3 ศกษาความพงพอใจของผใชลกหอมสมนไพรททาขน

1.4. ประโยชนทคาดวาจะไดรบ

1.4.1 ไดองคความรใหมในการรวธการผลตลกหอมสมนไพรสามารถนามาพฒนาตอยอดการวจยหรอขยายขนาดเปนตนแบบเพอพฒนาการผลตระดบอตสาหกรรมตอไป 1.4.2 นาวธการไปประยกตใชในการทาวสดไลแมลงทปลอดภย เปนแนวทางสงเสรมใชสารทไดจากธรรมชาตแทนการใชสารทสงเคราะหขนซงจะเปนการสงเสรมอาชพและสรางรายไดใหเกษตรกร

บทท 2

วารสารปรทศน

บทนอธบายเกยวกบแนฟทาลน โครงสราง องคประกอบ การเกดเจล และการแบงเกรดของ

เพกตน โครงสรางของโพลแซกคาไรด รายละเอยดของมะนาว สมโอ สมซา มะกรด พมเสน การบร

ตะไครหอม กานพล อบเชย และยางบง แผนแบบการทดลองแบบจตรสลาตน และงานวจยท

เกยวของ

2.1 แนฟทาลน (Naphthalene) [9]

แนฟทาลนประกอบดวยวงแหวนเบนซน 2 วง และอยในหมจาพวก polycyclic aromatic

hydrocarbons (PAHs) แนฟทาลนซงเปนสารประกอบไฮโดรคารบอนยงถกนามาใชในการผลต

พทาลกแอนไฮไดรด (phthalic anhydride) กรดแอนทรานลค (anthranilic acids) แนฟธอล

(naphthols) แนฟทาลนเอมน (naphthylamines) การสงเคราะหเรซน เซลลลอยด (celluloid)

แอนทราควโนน (anthraquinone) เพอรลน (perylene) ไฮโดรแนฟทาลน (hydronaphthalenes)

แนฟทาลนซลฟเนต (naphthalenesulfonates) เบตา-แนฟธอล (beta-naphthol) และ

1-แนฟธล-เมธลคารบาเมต (1-naphthyl-n-methyl carbamate) ยงไมมหลกฐานทแนชดวา

แนฟทาลนสามารถทาใหเกดมะเรงในมนษยได แตเมอสดดมไปจะทาใหเกดโรคโลหตจาง เกดความ

เสยหายตอตบและระบบประสาท

2.2 เพกตน (Pectin) [10]

เพก ตน เปน โพล เมอร ส ายยาวประกอบดวยหน อยยอยของกรดกาแลกท โ รน ก

(galacturonic acid) เชอมตอดวยพนธะไกลโคซดก α, 1 4 ดงรปท 2.1 นาหนกโมเลกลของเพกตนอยระหวาง 10,000 – 40,000 เพกตนละลายและพบในผนงเซลลของพชของเนอแอปเปล กระเจยบ มะดน ผวและเปลอกสมชนดตางๆ โดยนามาใชทาเยลลและแยม เนองจากเพกตนสามารถเกดเจลได โดยการเกดเจลของเพกตนตองมสารชวยดดนาออกจากโมเลกล (dehydrating agent)

4

เชน นาตาล จะชวยลดการละลายของเพกตนใหนอยลง และมกรดในปรมาณทเหมาะสม โดย ไฮโดรเจนไอออนจากกรดจะชวยลดจานวนของประจลบของหมคารบอกซลใหนอยลง ทาใหลดการผลกกนระหวางประจลบทหมคารบอกซล ทาใหสายของเพกตนเขามาใกลกนและเกาะตวเปนตาขาย สารประกอบเพกดน เปนกลมของสารประกอบเชงซอน สามารถแบงออกไดดงน

1) โปรโตเพกตน เปนสารประกอบเพกตนทไมละลายนา และพบมากในผลไมดบ โมเลกลของโปรโตเพกตนมหมเมทอกซลอยประมาณ 9-12 เปอรเซนต หาก

เกดปฏกรยาเอสเทอรฟเคชนอยางสมบรฌจะมหมเมทอกซลอยในโมเลกลของโปรโตเพกตนประมาณ 16 เปอรเซนด จดวาม degree of methoxylatlon เปน 100 เปอรเซนต แตจะไมเกดขนในธรรมชาตระหวางกระบวนการสกของผลไม โปรโตเพกตนจะถกไฮโดรไลซดวยเอนไซมหรออาจใชดางจะทาใหหมเมทลถกแยกออกไปบางสวนไดเปนหมคารบอกซลอสระ เรยกวา กรดเพกตนก (ipectinic acld) เปนสารประกอบเพกตนทละลายในนา

2) กรดเพกตนก เปนสารประกอบเพกตนหรอพอลเมอรของกรดกาแลกทโรนกทมหม

เมทลเอสเทอรเหลออยบางสวน และเมอถกไฮโดรไลขเอาหมเมทลออกจนหมดจะไดเปนกรดเพกตก

(pectic acid)

3) กรดเพกตก เปนสารประกอบเพกตนหรอพอลเมอรของกรดกาแลกทโรนกทไมมหม เมทลเอสเทอรอยในโมเลกลเลย

ดงนนสารประกอบเพกตนหรอเพกตนกจงเปนการเรยกชอรวมๆ ของกรดเพกตนกทม เปอรเซนตของหมเมทอกซล หรอ degree of methoxylation แตกตางกนปรมาณของเพกตน ในเนอเยอพชบางชนด ดงแสดงในตารางท 2.1

2.2.1 การเกดเจลของเพกตน เพกตนเปน gelling agent ทด สมบตโนการเกดเจลของเพกตนขนอยกบปจจย 2

อยาง คอ ความยาวของสายพอลเมอร และ degree of methoxylation และจะเกดเจลไดในภาวะทมกรดและนาตาล โครงสรางโมเลกลของเพกตนจะเปนเกลยว (coiled) มากกวาสายตรง และมพนธะไฮโดรเจนนอยกวาพวกพอลเมอรสายยาว เชน เซลลโลส สาเหตอาจเนองจากลกษณะและรปรางของสาย คอ หมไฮดรอกซลทตาแหนง C2 และ C3 ซงมประจไมเกดแรงดงตอกนกบหม –OH หรอ –CH3 และประจทเกดจากการแตกตวของหมคารบอกซล

การเกดเจลของเพกตนจะตองมสารชวยดดนาออกจากโมเลกล (dehydrating agent)

เชน นาตาล จะชวยลดการละลายของเพกตนใหนอยลง และมกรดในปรมาณทเหมาะสมโดย

ไฮโดรเจนไอออน (H+) จากกรดจะชวยลดจานวนประจลบของหมคารบอกซลใหนอยลง ทาใหลดการ

ผลกกนระหวางประจลบทหมคารบอกซล ทาใหสายของเพกตนโมเลกลเขามาใกลกนไดและเกาะตว

5

กนเปนตาขาย เพกตนทเกดเจลดทสด คอ เพกตนทมหมเมทอกซลในโมเลกลประมาณ 8 เปอรเซนต

คอ ม degree of methoxylation ประมาณ 50 เปอรเซนต

ตารางท 2.1 ปรมาณของเพกตนทมอยในพช (รอยละ)

ชนดของพช ปรมาณเพกตน มนฝรง มะเขอเทศ แอปเปล แครอท เทอรนพ กากแอปเปลทเหลอจากการคนนา (apple pomance) Sugar beet pulp เปลอกสม (citrus albedo) เลมอน เกรพฟรต

2.3 3.0 5-7 7-10 10

15-18 25-30 30-40 30-35 1.6-4.5

2.2.1.1 ปจจยทมผลตอความหนดของสารละลายเพกตน

1) นาหนกโมเลกลเพกตน โดยนาหนกโมเลกลของเพกตนสงจะมคา ความหนดสง

2) Degree of methoxylation เพกตนทมหมเมทอกซลมาก เรยกวา high methoxylpectin จะม degree of methoxylation มากกวา 50 เปอรเซนตขนไป ซงจะใหสารละลายทมความหนดสง

3) ความเขมขนของอเลกโทรไลต การเตมแคลเซยมไอออน (Ca+2) หรออะลมเนยมไอออน (Al+3) จะทาใหความหนดเพมขน โดยเฉพาะกบเพกตนชนด low-methoxyl pectin

4) พเอช พเอชทมความหนดสงสดขนอยกบ degree of methoxylation

6

2.2.2 การแบงเกรดของเพกตน การแบงเกรดของเพกตนอาจพจารณาจากปรมาณนาตาลทใชในการทาใหเกดเจลตอ

1 สวนของเพกตน เชน high sugar-pectin-acid gel จะเกดเจลทพเอช 3.2 - 3.5 ใชนาตาล 65 - 70 เปอรเซนต และใชเพกตน 0.2-1.5 เปอรเซนต แต low sugar gel หรออกชอทเรยกวา แคลเซยมเพกตเนตเจล ใชปรมาณนาตาลตาประมาณ 45 เปอรเซนต เหมาะกบแยมหรอเจลลทใหพลงงานตา การแบงเกรดของเพกตนยงกาหนดตามระยะเวลาทใชในการเกดเจล เชน

2.2.2.1 Rapid-set pectin เปนเพกตนทมคาของ degree of methoxylation ประมาณ 70 เปอรเซนตขนไป จะเกดเจลเมอมกรดเเละนาตาลทพเอช 3.0-3.4 ความแขงแรงของ เจลขนอยกบนาหนกโมเลกลของเพกตน เพกตนทมนาหนกโมเลกลสงจะใหเจลทมความแขงแรงมาก และความแขงแรงของเจลไมขนกบ degree of methoxylation

2.2.2.2 Slow-set pectin เปนเพกตนทมคา degree of methoxylation ซงโดยประมาณ 50-70 เปอรเซนต จะเกดเจลเมอมกรดและนาตาลทพเอช 2.8-3.2 และทอณหภมตากวาชนด rapid-set pectin เพกตนทมหมเมทอกซลตากวา 50 เปอรเซนต จะไมเกดเจลนาตาลและกรดแตจะเกดเจลกบแคลเซยมไอออน และความแขงแรงของเจลจะขนอยกบ degree of methoxylation แตไมขนอยกบนาหนกของโมเลกล

เพกตนทผลตเปนการคาจะสกดจากเปลอกสมโดยใชกรดเจอจาง และนาไปใชในการผลตแยมหรอเจลลประเภททมเปอรเซนตนาตาลสง :ซงโดยเพกตนเหลานจะตองมคา degree of methoxylation ไมนอยกวา 50 เปอรเซนต ยงมคา degree of methoxylation มาก จะตองการอญหภมในการเกดเจลสงขนดวย ดงนน rapid-set pectin จงมคาของ degree of methoxylation ประมาณ 74 เปอรเซนต ซงใชในแยมและผลไมเชอม (preserves) สาหรบประเภท slow-set pectin มคา degree of methoxylation ประมาณ 60 เปอรเซนต

ปรมาณของแขงทละลายไดในแยมและเจลล โดยเฉพาะกรดและนาตาลตองมความเขมขนประมาณ 65-70 เปอรเซนต และมพเอชประมาณ 2.8-3.2 ประจบวกของกรดจะทาใหเกดภาวะสมดลระหวางหมคารบอกซลทแตกตวเปนไอออนและไมแตกตวเปนไอออน หากหมคารบอกซลไมแตกตวเปนไอออนมาก ๆ จะทาใหมจานวนประจลบลดลง และลดการดงดดกนระหวางโมเลกลของเพกตนกบโมเลกลของนน ทาใหความสามารถในการกระจายตวในระบบคอลลอยดของเพกตน ลดลงดวย ดงนนเมอปลอยใหแยมเยนลง เพกตนจะเกดการเกาะตวกนเปนเจลชนดเปลยนกลบไปมาไดเมอไดรบความรอน เพกตนทมคา degree of methoxylation ตา กลไกลการเกดเจลจะเกดจากการ

cross-link ระหวางหมคารบอกซลอสระกบแคลเซยม เจลทเกดขนไมจาเปนตองมนาตาล และเกด

เจลไดในชวงพเอชกวางกวาพวกทมคา degree of methoxylation สง ดงนนพวกทมคา degree

7

of methoxylation ตา จงมประโยชนใชสาหรบทาแยมหรอเจลลทใหพลงงานหรอแคลลอรตา และ

เตรยมไดจากปฎกรยาการไฮโดรไลซสทควบคมอตราการไฮโดรไลซหมเมทลออกจากโมเลกลของ

เพกตนดวยกรด ดาง หรอเอนไซมเพกตนเอสเทอเรส

รปท 2.1 โครงสรางเพกตน [11] 2.2.3 บทบาทของโพลแซกคาไรด [12]

โพลแซกคาไรดในอาหารมบทบาทสาคญ 2 ประการ คอ เปนสารอาหารและเปนสาร

ปรงแตง บทบาทของการเปนสารอาหารคอเปนอาหารเยอใยสง อาหารใหพลงงานตา สวนบทบาท

ของการเปนสารปรงแตง เชน เปนสารใหความขนหนด สารอมลซไฟเออร ทาใหอาหารมเนอสมผสทด

ทาใหอาหารมสนาตาล และใหกลนรสทด ในทนจะพดถงบทบาทของโพลแซกคาไรดททาหนาทตางๆ

ในอตสาหกรรมอาหารในดานการเปนสารปรงแตง ดงน

2.2.3.1 การทาใหอาหารขนหนด

โพลแซกคาไรด เชน กม ไฮโดรคอลลอยด ใชเปนตวใหความขน (thickener)

และ/หรอเปนสารละลายเจล (gel aqueous solutions) ดดแปลงและควบคมสมบตการไหลและเนอ

สมผสของอาหารเหลวและเครองดม และสมบตในการเสยรปของอาหารกงของแขง ในระดบความ

เขมขน 0.25-0.50% ปรมาณทใชนอยนแสดงใหเหนถงความสามารถในการใหความหนดและเกด

เจลไดสง ความหนดของสารละลายโพลเมอร ขนกบขนาดและรปรางของโมเลกลและการ

เปลยนแปลงโครงสรางในตวทาละลาย

8

โพลแซกคาไรดสายตรงใหสารละลายทมความหนดสง แมทความเขมขนตา

ความหนดขนอยกบทง DP (degree of polymerization, ระดบการเกดโพลเมอรหรอนาหนก

โมเลกล) และความแขงแกรงของรปรางและความยดหยนของสายโซโพลเมอรในตวทาละลาย

สารละลายจะคงตว เมอสายโซตรงมประจดวยแรงผลกคลอมบ (Coulombic repulsion) ปองกน

สายโซมาใกลชดกน

2.2.3.2 การทาใหอาหารเกดเจล

สารทมโมเลกลยาวเมอยในสารละลายจะมสวนหนงของโมเลกลจบตวกบ

โมเลกลอนๆ ทอยใกลกน และปลอยโมเลกลนาทเคยจบอยใหหลดออกไป ทาใหเกดโครงสรางเหมอน

รางแหใน 3 มต โดยมโมเลกลนาแทรกอยทวไป โครงสรางทเกดขนนเรยกวา เจล ความแขงแรงของ

เจลขนอยกบความแขงแรงของสวนทจบตวกน ถาสวนทจบตวกนมระยะสนมากการจบตวจะไม

แขงแรงมากนก เจลจะถกทาลายไดงาย การเกดเจลอาจใชวธ cross-link ใหโมเลกลเชอมตอกนเปน

ตาขาย ทาใหความหนดเพมขน ถาสงมากพอจะทาใหเกดเจลได สาหรบโพลแซกคาไรดทม

กรดยโรนกหรอกลมซลเฟตมาก เชน เพกตน อลจเนต จะเกดเจลเมอผสมสารทมประจตรงกนขาม

และมวาเลนซ 2 ลงไป

2.2.3.3 การทาหนาทเปนสารเสถยร

สารเสถยรหรอสารชวยใหอยตว (stabilizers) หมายถงสารททาหนาทมให

อาหารเกดการเปลยนแปลงทางกายภาพในทางทไมพงประสงค โดยมหนาทหลกดงน ปองกนการ

แยกตวของนา ปองกนการแยกตวของนามน ปองกนการตกผลก ปองกนการตกตะกอนของอนภาค

และปองกนการแยกตวของโฟม หนาทเหลานเกยวของกบความหนดทงสน สารโพลแซกคาไรดชวย

ทาใหอมลชนอยตวไดด โดยเฉพาะอมลชนชนดนามนในนา โดยทาใหความหนดของนาเพมขน เปน

การลดหรอปองกนเมดไขมนเคลอนทเขามาจบตวกนหรอรวมตวกนของสารโพลแซกคาไรดบางชนด

นาผกหรอผลไมมกมปญหาการตกตะกอน ถามเพกตนอยจะชวยใหอยตว

มากขน อยางไรกตามนาผกหรอผลไมจะมเอนไซมเพกตเนส (pectinase) และเอนไซมเมทอกซเลส

(methoxylase) จะมผลใหแอลกฮอลหลดออกจากโมเลกลของเพกตน สมบตการเปนคอลลอยดท

เสยไป ดงนนการใหความรอนเพอทาลายเอนไซมจะทาใหนาผกหรอผลไมอยตวมากขน

9

2.2.3.4 การทาใหเกดฟลมบนผวอาหาร

การเคลอบผวดวยสารโพลแซกคาไรดเพอปองกนการสญเสยความชน ปองกน

การหลดลยของเนอ ปองกนมใหเหนอะหนะมอ และปองกนการสญเสยกลนรส สารดงกลาวจะแทรก

เขาไปในรเลกๆ ของผวผลไม พองตวและอดรไว ปองกนการสญเสยความชนและกลนรส และปองกน

อากาศเขาไปและเกดออกซเดชน

2.2.3.5 การทาหนาทเปนอาหารพลงงานตา นอกจากการทาหนาทเปนสารปรงแตงอาหารแลว ในปจจบนนยงมการใชสารโพลแซกคาไรดในอาหารเพอวตถประสงคอน เชน เปนอาหารพลงงานตา เปนตน 2.3 พชใหสารเหนยว

2.3.1 มะนาว

มชอเรยกตามทองถนวา สมมะนาว มะลว (เชยงใหม) มชอทางวทยาศาสตรวา

Citrus aurantifolia (Christm) Swing. จดเปนพชทอยในวงศ Rutaceae

2.3.1.1 ลกษณะทางพฤกษศาสตร มะนาวเปนไมยนตนขนาดเลก ทรงพม มหนาม

ตามตน กานใบสน ตวใบเปนรปวงร สเขยวใบไม ขอบใบหยกเลกนอย ปลายและโคนใบมน ดอกเลกส

ขาวอมเหลอง ผลกลม เปลอกบางเรยบ มนามาก รสเปรยวจด เปลอกผลมนามน กลนหอม รสขม

2.3.1.2 สรรพคณ สามารถใชใบของมะนาวเปนยาแกไข แกทองอด ทองเสย ชวยขบ

ลม และทาใหเจรญอาหาร เปนตน ผลสดของมะนาว เปนยาแกกระหาย แกรอนใน บารงธาตเจรญ

อาหาร หรอใชผลดองเกลอ จนเปนสนาตาล ใชเปนยาขบเสมหะ ทาใหชมคอ เปนตน เปลอกผล

แหงของมะนาว ใชเปนยาแกจกเสยดแนนทอง แกปวดทอง ขบเสมหะ บารงกระเพาะอาหาร ขบลม

เปนตน หรอจะใชรากสดเปนยาแกฟกชาจากการถกกระแทก

2.3.1.3 ขอมลทางวทยาศาสตร ผว เปลอกของมะนาวมน า มนหอมระเหย “โวลาทล” เชน Slarronoid, Organic acid, citral และวตามนซ นามะนาวมฤทธรกษาโรคลกปดลกเปด เนองจากมวตามนซสง มฤทธในการแกไอขบเสมหะ เนองจากกรดทมอยในนามะนาว กระตนใหมการขบนาลายออกมา ทาใหเกดการชมคอจงลดอาการไอลงได

10

รปท 2.2 มะนาว [14]

2.3.2 สมโอ [13]

สมโอ มชอทางวทยาศาสตรวา Citrus maxima Merr. จดอยในวงศ RUTACEAE

สมโอ นบเปนผลไมทมวตามนซและแคลเซยมสงมาก ผลจะนามารบประทานตอนสก

หรอนามาปรงอาหารยอดนยม เชน ยาสมโอ สวนเปลอกทมรสขมสามารถนามาแชอมไดอกดวย

ประเทศจนนยมนามาใชเปนยาแกธาตไมปกตและแกไอ ใชผสมยาหอมรบประทาน

2.3.2.1 ลกษณะทางพฤกษศาสตร สมโอเปนพรรณไมยนตนขนาดกลาง สงประมาณ

8-9 เมตร ลาตนมสนาตาล

1) ใบ ใบเดยว รปมนร ขอบใบเปนคลนเลกนอย ปลายใบมนเชนเดยวกบ

โคนใบ

2) ดอก ออกดอกเดยว หรอออกเปนชอ โดยจะอยตามงามใบ มสขาว และม

กลบดอก 4 กลบ

3) ผล รปรางกลมโต เปลอกหนามตอมนามนมาก ผลออนมสเขยว ผลแก

หรอสกมสเหลอง ขนาดผลยาวประมาณ 9-10 cm เนอในมสเหลองออนและสชมพมรสหวานอม

เปรยว มเมลดฝงอยในเนอสเหลองออนๆ

2.3.2.2 สรรพคณทางยาสมนไพร สามารปองกนและรกษาโรคเลอดออกตามไรฟน

ชวยระบาย บารงหวใจ แกไอ และขบเสมหะ

1) ผลสมโอ ขบลมในลาไส แกเมาเหลา ชวยขบเสมหะ แกไสเลอน

2) ใบสมโอ นามาตมพอกศรษะแกปวดหว นอกจากนนยงเปนยาแกทองอด

ทองเฟออกดวย

11

3) ดอกสมโอ แกอาการปวดกระบงลม และปวดในกระเพาะอาหาร

4) เมลดสมโอ แกไสเลอน ลาไสหดตว แกหวด แกไอ แกปวดทองนอยและ

กระเพาะอาหาร

รปท 2.3 สมโอ [15]

2.3.3 สมซาหวาน [16]

สมซาหวาน มชอรยกอนวา มะนาวควาย สมมะงว ภาคตะวนตกเรยกวา มะขน และ

สมซา ภาคอสานเรยกวา สมสา ชอสามญวา Citron และมชอวทยาศาสตรวา Citrus medica

Linn. Var. Linetta

สมซาหวานถาปลกดวยการตอนกง จะเปนพมไมขนาดกลาง ถาปลกดวยเมลดจะเปน

ไมยนตนทสงชะลด กงโปรง ใบเดยว ดอกเดยว กลบสขาวนวล ผลเลกสเขยวเขม เมอแกผวเขยวออน

ลง เมอสกผวเขยวอมเหลอง ผวขรขระคลายมะกรด เปลอกหนา เปลอกในสสขาว ผวสมซามตอม

นามนหอมระเหยอยใตผวเตมไปหมด มกลนเฉพาะตว

2.3.2.1 คณคาอาหารและสรรพคณ

1) นาทดองผลสมซาหวาน ใชดมเปนยาอายวฒนะ

2) ผวใชทายาหอม แกลมวงเวยน หนามดตาลาย แกทองอดทองเฟอ และ

สามารถไลยงได

3) นาสมซาหวาน สามารถกดฟอกเสมหะ แกไอ ฟอกโลหต

4) ใบ รกษาโรคผวหนง

12

รปท 2.4 สมซา [17]

2.3.4 มะกรด [18]

ชอพฤกษศาสตร Citrus hystrix, DC.

ชอพอง Citrus echinata St. Lag., Citrus latipes Hook. F. & Thoms., Citrus

papida Miq

ชอวงศ Rutaceae

ชออนๆ โกรยเชยด มะขน มะข มะขด สมกรด สมมวผ Leech Lime, Maurtius

Papeda, Kaffir Lime, Porcupine Orange

2.3.4.1 ลกษณะทางพฤกษศาสตร มะกรดเปนไมยนตนขนาดเลก แตกกงกาน ลาตน

และกงมหนามแขง ใบเปนใบประกอบทมยอยใบเดยว มสเขยว รปรางคอนขางกลมยาว มลกษณะ

คอดกวทกลาง ใบเปนตอนๆ มกานแผออกใหญเทากบแผนใบ ทาใหใบมสองตอน ใบมสเขยวแก

คอนขางหนา มกลนหอมมากเพราะมตอมนามนอย ดอกออกเปนชอ ดอกเกดทสวนยอดหรอซอกใบ

ออกเปนกระจก 1-15 ดอก ดอกมสขาวครม มกลนหอมเพราะมตอมนามนอย ผลมรปรางคอนขาง

กลม มเสนผานศนยกลางโดยประมาณ 5-7 cm มสเขยวเขม ผวผลขรขระเปนลกคลน มตอมนามน

หอมระเหยอยเปนจานวนมาก มจกทหวของผล เนอผลมรสเปรยวปนขมเลกนอย และภายในแบง

ออกเปน 5-10 หอง เมลดมสเหลองนวลรปไข

2.3.4.2 องคประกอบทางเคม เมอนาผวและใบมะกรดมากลนดวยไอนา พบวาม

นามนหอมระเหยประมาณ 1.29% และ 6-7% ตามลาดบ สาระสาคญในนามนหอมระเหยทไดจาก

ใบสดประกอบดวย citronella ประมาณ 80% citronellol ประมาณ 10% นอกจากนนจะม

13

ประกอบดวย α-pinene, β-pinene, geranio terpinene 4-ol, citronellyl acetate, geranial,

geraniol acetate, sabinene, nerol caryophyllene และ linalool

สารสาคญในนามนหอมระเหยทพบทผวมะกรดประกอบดวย β-pinene

ประมาณ 39.3% limonene ประมาณ 14.2% caryophyllene, sabinene, citronellol,

1,8-cineol, linalool, myrcene, α-pinene, α-terpineol, geraniol, elemol, β-cubenene,

cineole, cyclohexanol, narigin, rutin, hesperidine, quercetin และ kaempferol สวนใน

นามนมะกรดมกรดซตรก (citric acid) วตามนซ และกรดอนทรยชนดอนๆ

มะกรดเปนสมนไพรไทยทนยมมาประกอบอาหาร มการนามาใชใน

อตสาหกรรมเครองหอมและเครองสาอาง เชน แชมพ ครม สบ และโคโลญ เปนตน ในตาราแพทย

แผนไทยมการใชใบมะกรดเปนยาขบลมในลาไสและแกคลนเหยน ผวมะกรดใชขบลมในลาไส ขบระด

และเปนสวนผสมของยาลมแกจกเสยด เปนตน

รปท 2.5 มะกรด [19]

2.4 วสดใหกลน

2.4.1 พมเสน [20]

พมเสนเปนเกลดเลกๆ ทมสขาวขนหรอสแดงเรอๆ มกลนหอมเยน ฉน เนอแนนกวา

การบร แตระเหดไดชากวาการบร ตดไฟใหแสงจาและมควนมาก ไมมขเถา ความถวงจาเพาะ 1.011

พมเสนมสตรทางเคม C10H18O มชอทางเคมวา (+) บอรนออล หรอ เอนโด-2-แคมฟานอล หรอ

เอนโด-2-ไฮดรอกซ-แคมฟน พมเสนบรสทธจะเปนผลกรปแผนหกเหลยม มจดหลอมตว 208˚C

เกอบไมละลายในนา ละลายไดในปโตรเลยมอเทอร (1:6) ในเบนซน (1:5)

14

พมเสนมชอเรยกหลายชอ เชน ภมเสน ภมเสน พมเสนเกลด พมเสนตรงกาน พรมเสน

มชอสามญวา Borneo camphor ในธรรมชาตพบพมเสนแทรกอยในเนอไมของพชในสกล

Dryobalanops วงศ Dipterocarpaceae แตทใหพมเสนมากและคณภาพด คอ ชนด

ทมชอพฤกษศาสตรวา Dryobalanops aromatic Gaertn. ซงขนในรฐตรงกาน ประเทศมาเลเซย

พชชนดน (Dryobalanops aromatic Gaertn) เปนไมยนตนขนาดใหญ อาจสงไดถง

70 m มพพอนใหญมาก วดโดยรอบลาตนได 2-10 m เปลาตรงเรอนยอดเปนรปฉตร มกงกานสาขา

ใหญ ปลายกงตก ยอดทรงแหลม ใบเปนใบเดยว ใบทอยตอนบนของตนนนเรยงสลบกน สวนใบทอย

ต อ น ล า ง ข อ ง ต น ออ ก ต ร ง ก น ข า ม ร ป ไ ข ค อ ย ๆ เ ร ย ว แ ห ลม ส ป ล า ย ใ บ ข น า ด ก ว า ง

2.5-5 cm ยาว 7.5-17.8 cm ขอบใบเรยบ ผวใบเรยบ กานใบสน ใบออนสแดงและหอย ดอกออก

รวมเปนดอกชอกระจะ ออกทปลายกงหรอซอกใบ ดอกยอยมขนาดเลก มกลนหอม

แพทยโบราณใชพมเสนเปนยาขบเหงอ ขบเสมหะ กระตนการหายใจ กระตนสมอง

บารงหวใจ ใชเปนยาระงบกระวนกระวาย ทาใหงวงซม

สารสาคญในพมเสนประกอบดวย α-pinene, β-pinene, β-patchoulene, β-

caryophyllene, α-guaiene, α-humulene, seychellene, α-patchoulen, patchouli alcohol

selinene, patchouli alcohol และ Borneol

รปท 2.6 พมเสน [21]

2.4.2 การบร [20]

การบรเปนผลกทแทรกอยในเนอไมของพชอนมชอพฤกษศาสตรวา Cinnamomum

camphora (L.) J.Presl มชอพองวา Camphora officinarum Nees และ Laurus camphora L.

ในวงศ Lauraceae

15

คา การบร มาจากภาษาสนสกฤตวา karapur หรอ กรปร ซงแปลวาหนปน เพราะคน

โบราณเขาใจวาของนเปนพวกหนปนทมกลนหอม ตอมาชอนเพยนเปน กรบร และเปน การบร ใน

ปจจบน ตนการบรเปนพชพนเมองของประเทศจน ญปน และไตหวน แตในปจจบนนมการนาไปปลก

ในหลายๆ ประเทศ

การบรเปนไมตนขนาดใหญ สง 10-15 m ลาตนและกงเรยบ ทกสวนมกลนหอม

โดยเฉพาะทรากและโคนตน ตาใบมเกลดซอนเหลอมหมอย เกลดชนนอกเลกกวาเกลดชนใน

ตามลาดบ ใบเปนใบเดยว เรยงสลบกนรปไข รปไขกวาง หรอรปร ปลายเรยวแหลม โคนใบสอบ ขอบ

ใบเรยบ แผนใบคอนขางเหนยว ดานบนเปนมน ดานลางเปนนวล ดอกออกรวมเปนชอแบบแยกแขนง

ออกตามซอกใบ ใบประดบเรยวยาง รวงงาย มขนออนนม ดอกเลกสเหลองออน กานดอกสนมาก

กลบรวมม 6 กลบ รปร ปลายมน โคนตดกนเปนหลอดสนๆ ดานในมขนออนนม ผลเปนผลมเนอ

ขนาดเลก รปคอนขางกลม สเขยวเขม แตจะเปลยนเปนสดาเมอแก มเมลด 1 เมลด

แพทยโบราณใชการบรแกเคลดบวม ขดยอกแพลง แกพษแมลงตอย และโรคผวหนง

เรอรง นอกจากนยงใชเปนยาระงบเชออยางออน เปนยากระตนหวใจ ขบลม ขบเสมหะ ขบปสสาวะ

แกปวด ผสมในยาทาถนวดแกปวดตามขอ

สารสาคญในการบรประกอบดวย Alcanfor, α-bisabolol, β-bisabologeraniol,

borneol, borneol acetate, butyrolactone, 2-(3-4-methoxy-benzyl)-3-4-5-(-)-trimethoxy-

benzyl), cadinenol, camphene, campherenol, canpherenone, camphor, carvacrol,

cineol, cinnamic alcohol, coumaric acid, dotriacontanyl ester, cresol, cubenol,

cyclopenten-2-one,4-hydroxy-4-methyl-5-dodecanyl, daucosteroll, dipentane,

dotriaconatan-1-ol, eugenol, flavan, 3-hydroxy-5-7-dimethoxy-3-4-methylenedioxy,

gentisic acid, junenol, kusunokinin, kusunol, limonene, linalool, matairesinol dimethyl

ether, muurolol, naphthalene,2-3-methylenedioxy, nrrolidol, octa-1-5-dien-3-7-diol,3-

7-dimethyl, octa-1-7-dien-3-6-diol,3-7-dimethyl, pinene, piperitol, proanthocyanidin A-

1, reticuline, safrole, sesamin, α-sitosterol, β-terpineol และ xanthoxylol [8]

16

รปท 2.7 การบร [22]

2.4.3 ตะไครหอม [13]

ตะไคร มชอเรยกอนๆตามภาษาทองถนวา จะไคร (ภาคเหนอ) ไคร (ภาคใต) คาหอม

(แมฮองสอน) ชอวทยาศาสตร Cymbopogon citrates (DC.) Stapf จดอยในวงศ Graminae

2.4.3.1 ลกษณะทางพฤกษศาสตร ตะไครเปนพชทมอายหลายป ลาตนรวมกนเปนกอ

ใบยาวเรยวปลายแหลมสเขยวใบไมออกเทา มกลนหอมตะไคร มถนกาเนดในประเทศอนโดนเซย

ศรลงกา พมา อนเดย ไทย และทวปอเมรกาใต

โดยทวไปแบงตะไครออกเปน 6 ชนด ไดแก ตะไครตน ตะไครหางนาค

ตะไครนา ตะไครหางสงห ตะไครหอม ตะไครเปนพชตระกลหญา เจรญเตบโตงาย อาจมทรงพมสงถง

1 m มลาตนทแทจรงประมาณ 4-7 cm ลาของตนจะถกหอหมไปดวยกาบใบโดยรอบ ใบยาวแคบ

เสนใบขนานกบกานใบ ใบของตะไครอดมไปดวยนามนหอมระเหย

สวนทใชเปนยา ผล เกบเหงาและลาตนแกใชสวนของเหงาและลาตนแก

2.4.3.2 สรรพคณทางยา ทงตนตะไคร มสรรพคณในการแกหวด ปวดศรษะ ไอ แก

ทองอดทองเฟอ แนนจกเสยด ขบลมในลาไส บารงไฟธาตทาใหเจรญอาหาร แกปวดกระเพาะอาหาร

แกทองเสย แกปวดขอ ปวดเมอย ฟกชาจากการหกลม ขาบวมนา แกโรคทางเดนปสสาวะ นว ขบ

ปสสาวะ ประจาเดอนมาผดปกต แกปสสาวะเปนเลอด แกโรคหด

1) รากตะไคร มสรรพคณในการแกเสยดแนน แสบบรเวณหนาอก ปวด

กระเพาะอาหารและขบปสสาวะ บารงธาตไฟ ขบปสสาวะ แกนว แกปสสาวะพการ รกษาเกลอน แก

อาการขดเบา

2) ใบสด มสรรพคณชวยลดความดนโลหตสง แกไข

17

3) ตน มสรรพคณเปนยาขบลม แกผมแตกปลาย เปนยาชวยใหลมเบงขณะ

คลอดลก ใชดบกลนคาว เบออาหาร บารงธาตไฟใหเจรญ แกโรคทางเดนปสสาวะ นวปสสาวะพการ

แกหนองใน

นอกจากนตะไครยงสามารถดบกลนคาวของปลาและเนอสตวตางๆได ชวย

บารงสมอง ชวยใหสมาธด นามนตะไครหอมใชทากนยงได ถาปลกใกลผกอนๆ จะชวยกนแมลงได

2.4.3.3 สารเคม : สวนใบจะมนามนหอมระเหยประมาณ 0.4-0.8% ประกอบดวย

Citral ประมาณ 75-85% Citronellal Geraniol Methylheptenone เลกนอย Eugenol และ

Methylheptenol

ราก – ม อลคาลอยด 0.3%

ในประเทศไทยพบวา มะเรงลาไสใหญ จะเกดไดในเพศชายมากกวาเพศหญง

โดยเฉลยอายมากกวา 50 ป สาเหตเกดมาจากพนธกรรมหรอเกดการอกเสบภายในลาไสใหญ ซงรวม

ไปถงรดสดวงทวารหนก ซงอาจทาใหกลายเปนมะเรงลาไสใหญสวนปลายได และจะพบวาในทวป

เอเชย จะนอยกวาทวปยโรปและอเมรกาเนองจากทวปเอเชยมการบรโภคอาหารทเปนพชผกมากกวา

ทวปอนๆ ซงอาหารเหลานมคณสมบตตานมะเรง สามารถกาจดสารกอมะเรงได

สานกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต (วช.) ตระหนกถงขอเทจจรงดงกลาวจง

ใหทนอดหนนการวจยแก รศ.ดร.อษณย วนจเขตคานวณ และคณะ จากภาควชาชวเคม คณะ

แพทยศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม ทาการวจยเรอง “การวเคราะหหาสารตานมะเรงลาไสใหญจาก

ตะไคร” ผลการวจยพบวา สารสกดจากตะไครทละลายในเฮกเซนยบยงมะเรงไดโดยสารสกด 2 ชนด

จากตะไครคอ citral และ geraniol มองคประกอบทางเคมทสาคญทตานมะเรงและยงมสารจาพวก

terpenoid ทมศกยภาพตานมะเรงไดดเชนเดยวกน นอกจากนตะไครยงมคณสมบตทสามารถลด

ระดบโคเลสเตอรอลไดอกดวย แตทงนจะตองผานกระบวนการสกดการแยกองคประกอบทางเคมกอน

18

รปท 2.8 ตะไครหอม [23]

2.5 วสดขนรป

2.5.1 กานพล [24]

ชอวทยาศาสตร syzygium aromaticum (Linn.) Merr. Et Perry วงศ

MYRTACEAE

2.5.1.2 ลกษณะ ไมยนตน สง 5-10 m แตกกงกานสาขาเปนระเบยบ ใบเดยว เรยง

ตรงขาม รปวงรหรอรปใบหอก มจดตอมนามน กวาง 2.5-4 cm ยาว 6-10 cm ขอบเปนคลน ใบ

ออน สแดงหรอนาตาลแดง เนอใบบางคอนขางเหนยว ผวมน ดอกชอ ออกทซอกใบ ดอกออนสเขยว

เมอแกเปลยนเปนสแดงเขม กลบดอกสขาว แบะรวงงาย กลบเลยงและฐานดอกสแดงหนาแขง ผล

เปนผลสดรปไข จะเกบระยะทดอกเรมเปลยนเปนสแดง ตากแดดจนเปนสนาตาลเขม มกลนเฉพาะ

และรสเผดรอน

2.5.1.3 สารสาคญ นามนหอมระเหยทกลนจากดอกเรยกวา นามนกานพล (clove

oil) มสวนประกอบสาคญเปน eugenol นอกจากนยงพบ methyl salicylate, flavonoids,

kaempferol และ sitosterols ดวย

2.5.1.4 สรรพคณ ใชดอกตมแหง ขบลม แกทองอดเฟอ แกทองเสย พบวานามน

หอมระเหยมฤทธลดการบบตวของลาไส ทาใหอาการปวดทองลดลง ขบนาด ทาใหการยอยอาหารด

ขน ชวยลดอาการจกเสยดทเกดจากการยอยไมสมบรณและสามารถฆาเชอแบคทเรยในทางเดน

อาหารหลายชนด เชน เชอโรคไทฟอยด บดชนดไมมตว เปนตน นอกจากนยงกระตนใหมการหลง

เมอกและลดความเปนกรดในกระเพาะอาหารดวย

19

รปท 2.9 กานพล [25]

2.5.2 อบเชย [20]

อบเชยเปนเปลอกตนของพชพวกอบเชย อนเปนพชในสกล Cinnamomum ในวงศ

Lauraceae หลายชนด

2.5.2.1 ลกษณะ พชชนดนเปนไมตนขนาดกลางถงขนาดใหญ สง 15-20 m เปลอก

สนาตาลอมเทาคอนขางเรยบ เกลยง เปลอกและใบมกลนหอม ใบเปนใบเดยว เรยงตรงกนขามหรอ

เยองกนเลกนอย รปขอบขนาน กวาง 2.5-7.5 cm ยาว 7.5-25 cm ปลายใบมน แหลม หรอเรยว

แหลม โคนใบแหลม ขอบใบเรยบ เนอใบหนา เกลยง แขง และกรอบ กานใบยาวราว 0.5 cm ดอก

ออกเปนชอแบบกระจายทปลายกง ยาว 10-25 cm กานชอยาว 5-15 cm ดอกยอยมขนาดเลก มส

เหลองออน หรอสเขยวออน ผลมขนาดเลก รปขอบขนานยาวราว 1 cm แขง ตามผวมคราบสขาวๆ

มเมลดเดยว มฐานรองผลรปถวย

2.5.2.2 สรรพคณ ตารายาสรรพคณโบราณวา อบเชยมกลนหอม รสสขม มสรรพคณ

บารงดวงจต แกออนเพลย ชกาลง ขบลมผาย บารงธาต แกบด แกไขสนนบาต ใชปรงเปนยานตถ แก

ปวดหว

20

รปท 2.10 อบเชย [26]

2.5.3 ยางบง [20]

ชอวทยาศาสตร : Persea kurzii

ชอวงศ : LAURACEAE

ชออนๆ : บงปง มง หม ยางบง

2.5.3.1 ลกษณะ ไมขนาดเลกถงขนาดกลาง ความสงประมาณ 10 – 15 m ใบม

ขนาดกลางเปนรปไขโคนเรยวปลายใบแหลม ผลออกจากกงสลบกน เนอใบหนา แสดงลกษณะอมนา

มาก มเสนใบ 7 – 11 ค ดอกเปนชอ ออกทปลายกงผล กลมเลกคลายผลหวา มเยอหมผล เมลดม

เมลดเดยว

การกระจายพนธ : พบขนอยในปาดบแลง ปาเตงรงเปนไมทไมผลดใบ มมาก

ในบางจงหวดในภาคตะวนออกเฉยงเหนอโดยเฉพาะในแถบทมฝนตกชกมากๆ แถบจงหวดมกดาหาร

นครพนม อบลราชธาน และบางทองทในภาคเหนอ

2.5.3.2 ประโยชน เนอไมเหมาะสาหรบใชในการทาเครองมอเครองใชและใชทา

เชอเพลง เปลอกนาไปทาธปและผสมสารกามะถนทายากนยงได ยางใชอดรอยรว

21

รปท 2.11 ยางบง [27]

2.6 แผนแบบการทดลองแบบจตรสลาตน (Latin Square Design) [28]

แผนแบบการทดลองแบบจตรสลาตน (Latin Square Design) หรอเรยกยอๆวา LTD หรอ

LS

เนองจากหนวยทดลองไมมความสมาเสมอกน ซงเกดจากสาเหตหรอปจจยหลก 2 สาเหต

โดยทสาเหตทงสองนนไมสมพนธกนหรอสมพนธกนนอยมาก เนองจากมสาเหตหรอปจจยถงสอง

สาเหตททาใหหนวยทดลองไมสมาเสมอกน ดงนนจงทาการจดกลมหนวยทดลองตามลกษณะของ

สาเหตดงกลาว จงเปนการจดกลมแบบสองทาง (double grouping)

ในการวางแผนแบบลาตนสแควร จดทรทเมนตในบลอกเปน 2 ทาง คอ ทางแนวนอน (row)

และแถวตง (column)

ตารางท 2.2 ตารางลาตนสแควรมาตรฐานแบบ 4 × 4

A B C D

B C D A

C D A B

D A B C

22

แตละทรทเมนตจะปรากฏเพยงครงเดยวเทานน ในแตละแถวนอนและแถวตง เปนบลอกสมบรณ คอ มทกทรทเมนต โดยวธการวเคราะหนสามารถเหนถงความแตกตางเนองจากแถวนอนและแถวตงออกจากความคลาดเคลอนได

ในการทดลองทวๆไป แถวนอนและแถวตงอาจเปนแหลงความแปรปรวนอนเนองจากสงใดสง

หนงกได จะใชคาวา row และ column เปนคาเรยกทวๆไป การวางแผนแบบนใชไดดกรณทไมม

interaction (อทธพลรวม) ระหวาง row และ column และทรทเมนต

2.7 งานวจยทเกยวของ

การผลตอาหารเมดดวยตวยดประสานทแตกตางกน : ผลกระทบตอเสถยรภาพของนาและ

ผลทไดจากการใหอาหารกบกงอนบาลสายพนธ [29] โดย M.G. Volpe และคณะ ไดศกษาการใช

โพลแซกคาไรดจากธรรมชาต (เพกตน อลจเนต และไคโตซาน) เปนสารทใชในการสรางอาหารเมด

ของอาหารกง พบวาเพกตนและไคโตซานใหผลดทสด โดยผลงานวจยดงกลาวไดตพมพในวารสาร

Aquaculture เมอเดอน ม.ค. 2555 การหาสารใหกลนในเมลดขาว โดย Damjan Janes และคณะ

ดวยเครอง GC-MS ซงสกดสารในเมลดขาวดวยปโตรเลยมอเทอร เพนเทนเมทานอล จากนนวเคราะห

ดวยเครอง GC-MS พบวาสารใหกลนในเมลดขาว คอ 2,5-dimethyl-4-hydroxy-3(2H)-furanone

(E,E)-2,4-decadienal hexanal decanal phenylacetaldehyde 2-methoxy-4-vinylphenol

(E)-2-nonenal hexanal และสารสดทาย คอ salicylaldehyde (2-hydroxybenzaldehyde)

[30] โดยผลงานวจยดงกลาวไดตพมพในวารสาร Food Chemistry เมอเดอน ม.ค. 2552

A B C D B C D A C D A B D A B C

บทท 3

วธการทาวจย

วธการทดลอง อปกรณ สารเคมและการออกแบบการทดลองแบบลาตนสแควร การหาความ

หนาแนนของลกหอม การหาคารอยละของการระเหด มรายละเอยดดงน

3.1 วธการทดลอง

3.1.1 อปกรณ

1. บกเกอรขนาด 600 ml จานวน 16 ใบ

2. ชอนตกสาร (spatula)

3. แผนกระดาษอลมเนยม

4. พาราฟลม

5. เครองใหความรอน (hot plate)

6. ครกหน

3.1.2 วตถดบ

1. เปลอกสมโอ

2. เปลอกมะกรด

3. เปลอกมะนาว

4. เปลอกสมซา

5. พมเสน

6. การบร

7. ยางบง

8. กานพล

9. อบเชย

10. ตะไครหอม

24

3.1.3 เครองมอ

1. กลองจลทรรศน ยหอ OPTIKA รน VR-F6BL

2. เครองวดเนอสมผส ยหอ Lloyd รน TA 500.1

3. เครอง GC-MS ยหอ Agilent Technologies รน 689ON

3.1.4 ขนตอนการทา

ทาการทดลองศกษาวธการทาลกหอมสมนไพรเพอหาภาวะทเหมาะสมทสดในการทา

ลกหอมสมนไพร โดยการออกแบบการทดลองแบบลาตนสแควรซงศกษาผลของตวแปร 3 ตว คอ พช

ใหสารเหนยว อตราสวนของวสดขนรประหวาง ผงกานพล : ผงอบเชย : ผงยางบง และอตราสวนของ

วสดใหกลนระหวาง พมเสน : การบร : ตะไครหอม มรายละเอยดดงตารางท 3.1

วธทาลกหอมสมนไพร ยกตวอยางการทดลองภาวะท 1 โดยใชเปลอกมะกรดท

อตราสวนวสดใหกลน คอ พมเสน :การบร : ตะไครหอม (1:1:1) อยางละ 50 g และ อตราสวนวสด

ขนรประหวางผงกานพล : ผงอบเชย : ผงยางบง (1:1:0.125) (จากตารางท 3.1) โดยนาหนกของผง

กานพลและผงอบเชยอยางละ 50 g นาหนกผงยางบง 6.25 g ขนรปตวอยางละ 10 g ไดทงหมด

30 ตวอยาง

3.1.4.1 จดหาวตถดบซงใชสาหรบทาลกหอมสมนไพร คอ เปลอกสมโอ เปลอก

มะกรด เปลอกมะนาว และเปลอกผวสมซา โดยปอกเปลอกวตถดบตามแนวยาว ระวงไมใหมเปลอก

สขาวตดมาก

3.1.4.2 ชงนาหนกเปลอกสมโอ โดยแบงเปลอกแตละชนดเปน 4 สวน สวนละ

112.5 g

3.1.4.3 ตมเปลอกสมโอ อยางละ 112.5 g ใหเดอดโดยใชอณหภมประมาณ 100 °C

เปนเวลา 15 นาท

3.1.4.4 บดเปลอกสมโอทการผานการตม

3.1.4.5 นาเปลอกสมโอผสมกบพมเสนและการบรตามทไดกาหนดไวดงตารางท 3.1

แลวตามลาดบ จากนนเกบโดยใชระยะเวลา 1 เดอน ดงรป 3.1 – 3.4

3.1.4.6 ทาการทดลองซาตามขอท 3.1.4.2 – 3.1.4.5 โดยเปลยนวตถดบเปน

เปลอกมะกรด เปลอกมะนาว และเปลอกสมซา

25

ตารางท 3.1 ภาวะในการทาลกหอมสมนไพรโดยการออกแบบการทดลองแบบลาตนสแควร

อตราสวนวสดใหกลน พมเสน : การบร : ตะไครหอม

พชใหสารเหนยว

อตราสวนวสดใหกลน กานพล : อบเชย : ยางบง 1:1:0.125 1:1:0.250 1:1:0.375 1:1:0.500

1:1:1 เปลอกมะกรด (A1)

เปลอกสมโอ (A2)

เปลอกสมซา (A3)

เปลอกมะนาว (A4)

0:2:1 เปลอกมะนาว (A5)

เปลอกมะกรด (A6)



2:0:1 เปลอกสมซา (A9)




1.5:1.5:0 เปลอกสมโอ (A13)




รปท 3.1 เปลอกสมโอผสมกบพมเสนและการบร

โดย A2 ประกอบดวยเปลอกสมโอ 112.5 g พมเสน 50 g การบร 50 g

A7 ประกอบดวยเปลอกสมโอ 112.5 g การบร 100 g

A12 ประกอบดวยเปลอกสมโอ 112.5 g พมเสน 100 g

A13 ประกอบดวยเปลอกสมโอ 112.5 g พมเสน 150 g การบร 150 g

A2 A7 A12 A13

26

รปท 3.2 เปลอกมะกรดผสมกบพมเสนและการบร

โดย A1 ประกอบดวยเปลอกมะกรด 112.5 g พมเสน 50 g การบร 50 g

A6 ประกอบดวยเปลอกมะกรด 112.5 g การบร 100 g

A11 ประกอบดวยเปลอกมะกรด 112.5 g พมเสน 100 g

A16 ประกอบดวยเปลอกมะกรด 112.5 g พมเสน 150 g การบร 150 g

รปท 3.3 เปลอกมะนาวผสมกบพมเสนและการบร

โดย A4 ประกอบดวยเปลอกมะนาว 112.5 g พมเสน 50 g การบร 50 g

A5 ประกอบดวยเปลอกมะนาว 112.5 g การบร 100 g

A10 ประกอบดวยเปลอกมะนาว 112.5 g พมเสน 100 g

A15 ประกอบดวยเปลอกมะนาว 112.5 g พมเสน 150 g การบร 150 g

A4 A5 A10 A15

A1 A6 A11 A16

27

รปท 3.4 เปลอกสมซาผสมกบพมเสนและการบร

โดย A3 ประกอบดวยเปลอกสมซา 112.5 g พมเสน 50 g การบร 50 g

A8 ประกอบดวยเปลอกสมซา 112.5 g การบร 100 g

A9 ประกอบดวยเปลอกสมซา 112.5 g พมเสน 100 g

A14 ประกอบดวยเปลอกสมซา 112.5 g พมเสน 150 g การบร 150 g

3.1.4.7 ผสมยางบง กานพล อบเชย และตะไครหอม กบเปลอกสมโอ เปลอกมะกรด

เปลอกมะนาว และเปลอกสมซา ตามลาดบ ซงผสมกบพมเสนและการบรไวแลว ตามตารางท 3.1

แลวขนรปโดยการปนเปนลกหอมสมนไพรทรงกลม

3.1.4.8 วเคราะหคณสมบตตางๆ

1) วเคราะหความหนาแนนของลกหอมสมนไพร

2) วเคราะหรอยละการระเหดของลกหอมสมนไพร

3) วเคราะหความแขงของลกหอมสมนไพรดวยเครองวดเนอสมผส

4) วเคราะหปรมาณสารลกหอมสมนไพรดวยเทคนคของแกสโครมาโทกราฟ-

แมสสเปกโทร

5) วเคราะหโครงสรางทางจลภาค รอยแตกราวดวยกลองจลทรรศน

A3 A8 A9 A14

28

3.2 การออกแบบการทดลองแบบลาตนสแควร เนองจากการทดลองนม 3 ตวแปร ซงนาจะมผลตอประสทธภาพของลกหอมสมนไพร คอ

ชนดของพชใหสารเหนยว อตราสวนวสดขนรป และอตราสวนใหกลน โดยแตละชนดพชใหสารเหนยว

อตราสวนวสดขนรปและอตราสวนใหกลน ม 4 คา โดยเมอคานวณแลวพบวา ตองทาการทดลอง

ทงหมด 64 ครง ซงใชระยะเวลายาวนาน ดงนนจงใชวธการออกแบบการทดลองแบบลาตนสแควร

ทาใหการทดลองคงเหลอเพยง 16 ครง ดงนนจงเปนสาเหตททาใหใชการออกแบบการทดลองแบบ

ลาตนสแควรน เนองจากม 3 ตวแปร ซงสามารถจดแผนการทดลองเขากบแบบดงกลาวไดดงตาราง

ท 3.1

อตราสวนสาหรบการทาลกหอมสมนไพรโดยออกแบบการทดลองแบบลาตนสแควร

- อตราสวนวสดขนรประหวาง ผงกานพล : ผงอบเชย : ผงยางบง ไดแก 1:1:0.125,

1:1:0.250, 1:1:0.375 และ 1:1:0.500

- อตราสวนใหกลนระหวาง พมเสน : การบร : ตะไครหอม ไดแก 1:1:1, 0:2:1, 2:0:1

และ 1.5:1.5:0

- พชใหสารเหนยว ไดแก เปลอกมะกรด เปลอกสมโอ เปลอกสมซา และเปลอกมะนาว

3.3 ศกษาอายการใชงานและการเกบของลกหอมสมนไพร

ศกษาอายการใชงานและการเกบของลกหอมสมนไพรททาขนจากภาวะทเหมาะสมทสด โดย

วางทงไวบรรยากาศและเกบไวในถงปดสนทเปนเวลา 1, 2, 3 และ 4 เดอน แลววเคราะหปรมาณสาร

ทระเหยออกมาจากลกหอมสมนไพร ดวยเทคนคแมสสเปกโตรแกสโครมาโทกราฟฟ

3.4 ศกษาความพงพอใจของผใชลกหอมสมนไพร

ศกษาความพงพอใจของผใชลกหอมสมนไพรททาขนดวยแบบสอบถาม มคะแนนความพง

พอใจ 5 ระดบ

บทท 4

ผลการทดลองและการอภปรายผล

บทนจะกลาวถงผลการทาลกหอมสมนไพร จากการออกแบบการทดลองโดยกาหนดเงอนไข

การทดลองแบบตารางลาตนสแควร ตวแปรทศกษาคออตราสวนวสดขนรป อตราสวนวสดใหกลน

และพชใหสารเหนยว ผลการคานวณทางสถตจากคาทวเคราะหได คอ ความหนาแนน รอยละการ

ระเหด คาความแขงของลกหอมสมนไพร ปรมาณสารในลกหอมสมนไพร ตรวจสอบโครงสรางทาง

จลภาคของลกหอมสมนไพร นอกจากนยงศกษาอายการใชงานและการเกบของลกหอมสมนไพร และ

ศกษาความพงพอใจของผใชลกหอมสมนไพร

4.1 ลกษณะของลกหอมสมนไพร

ทาการทดลองศกษาวธการทาลกหอมสมนไพรเพอหาภาวะทเหมาะสมทสดในการทาลกหอม

สมนไพร โดยการออกแบบการทดลองแบบลาตนสแควร ซงศกษาผลของตวแปร 3 ตว คอ พชใหสาร

เหนยว อตราสวนของวสดขนรประหวาง ผงกานพล : ผงอบเชย : ผงยางบง และอตราสวนของวสดให

กลนระหวาง พมเสน : การบร : ตะไครหอม รายละเอยดดงตารางท 3.1 ไดลกหอมดงรปท 4.1

4.1.1 วสดทใชในการทาลกหอมสมนไพร ไดแก

4.1.1.1 เปลอกผลไมตางๆ เชน เปลอกสมโอ เปลอกมะกรด เปลอกมะนาว และ

เปลอกสมซา

4.1.1.2 วสดใหกลน เชน พมเสน การบร และตะไครหอม

4.1.1.3 วสดขนรป เชน ผงกานพล ผงอบเชย และผงยางบง

4.1.2 อตราสวนทใชในการทาลกหอมสมนไพร

4.1.2.1 อตราสวนโดยวสดใหกลนระหวางพมเสน : การบร: ตะไครหอม คอ 1:1:1,

0:2:1, 2:0:1 และ 1.5:1.5:0

4.1.2.2 อตราสวนโดยวสดขนรประหวางผงกานพล : ผงอบเชย : ผงยางบง คอ

1:1:0.125, 1:1:0.250, 1:1:0.375 และ 1:1:0.500

30

4.1.3 ภาพของลกหอมสมนไพร

รปท 4.1 ลกหอมสมนไพรทการทดลองตางๆ

จากรปท 4.1 ลกหอมสมนไพรทการทดลองตางๆ คอ ตงแต A1-A12 โดยภาพรวม

คอ ผวสนาตาล ผวขรขระ มกลนหอม

4.2 ผลการวเคราะหคาความหนาแนน คารอยละการระเหด คาความแขง และปรมาณสารในลก

หอมสมนไพร จากการทดลองแบบตารางลาตนสแควร

การทาลกหอมสมนไพร จะใชอตราสวนโดยวสดขนรประหวาง ผงกานพล : ผงอบเชย : ผง

ยางบง เปน 1:1:0.125, 1:1:0.250, 1:1:0.375 และ 1:1:0.500 อตราสวนโดยวสดใหกลนระหวาง

พมเสน : การบร: ตะไครหอม เปน 1:1:1, 0:2:1, 2:0:1 และ 1.5:1.5:0 โดยใชพชใหสารเหนยวคอสม

A1 A2

A3 A4

A5 A6

A7 A8

A9 A10

A11 A12

31

โอมะกรด มะนาว และสมซา โดยขอมลทไดจากการทดลองระบในภาคผนวก ก และเมอทดลองหา

คาความหนาแนนของลกหอมสมนไพร จะไดดงตารางท 4.1

ตารางท 4.1 คาความหนาแนน (g/cm3) ของลกหอมสมนไพรตามชนดผวผลไมทอตราสวนตางๆ

หมายเหต คา 0.00 การทดลองทไมสามารถขนรปลกหอมสมนไพรได

จากตารางท 4.1 พบวาการทดลองท A4 ทมอตราสวนโดยวสดใหกลนเปน 1:1:1 อตราสวน

โดยวสดขนรปเปน 1:1:0.500 และชนดพชใหสารเหนยว คอ มะนาว เปนการทดลองทมคาความ

หนาแนนของลกหอมสมนไพรมากทสดเนองจากการบรมความหนาแนนมากกวา ทาใหอตราสวนทม

การบรมความหนาแนนสง เมอผสมพมเสน การบร และตะไครหอม จะทาใหพมเสนและการบร

ละลาย

ตารางท 4.2 คารอยละการระเหด (%) ของลกหอมสมนไพรตามชนดผวผลไมทอตราสวนตางๆ

หมายเหต คา0.00 การทดลองทไมสามารถขนรปลกหอมสมนไพรได

จากตารางท 4.2 พบวาการทดลองท A5 ทมอตราสวนโดยวสดใหกลนเปน 0:2:1

อตราสวนโดยวสดขนรปเปน 1:1:0.125 และชนดพชใหสารเหนยว คอ มะนาว เปนการทดลองทม

อตราสวนวสดใหกลน

พมเสน : การบร : ตะไครหอม


กานพล : อบเชย : ยางบง

1:1:0.125 1:1:0.250 1:1:0.375 1:1:0.500

1:1:1 1.24 1.34 1.21 2.89

0:2:1 1.29 1.36 2.01 1.25

2:0:1 1.21 1.34 1.30 1.24

1.5:1.5:0 0.00 0.00 0.00 0.00





1:1:0.125 1:1:0.250 1:1:0.375 1:1:0.500

1:1:1 38.15 37.15 27.60 42.72

0:2:1 50.01 47.37 37.39 26.51

2:0:1 17.30 48.12 37.17 30.80

1.5:1.5:0 0.00 0.00 0.00 0.00

32

คารอยละการระเหดของลกหอมสมนไพรมากทสดเนองจากการบรมการระเหดทดกวาพมเสน ทาให

รอยละการระเหดของอตราสวน 0:2:1 มการระเหดมากทสด และความหนาแนนของเปลอกมะนาว

มคานอยทาใหสารแทรกซมเขาไปในลกหอมสมนไพรไดงาย

ตารางท 4.3 คาความแขงของลกหอมสมนไพรตามชนดผวผลไมทอตราสวนตางๆ

จากตารางท 4.3 พบวาการทดลองท A9 ทมอตราสวนโดยวสดใหกลนเปน 2:0:1

อตราสวนโดยวสดขนรปเปน 1:1:0.125 และชนดพชใหสารเหนยว คอ สมซา เปนการทดลองทม

คาความแขงของลกหอมสมนไพรมากทสด เนองจากพมเสนมความแขงมากกวาการบรจงทาให

อตราสวนวสดใหกลนดงกลาวมความแขงมากทสด

ตารางท 4.4 ปรมาณสารยจนอลในลกหอมสมนไพรตามชนดผวผลไมทอตราสวนตางๆ

หมายเหต คา 0.00 การทดลองทไมสามารถขนรปลกหอมสมนไพรได





1:1:0.125 1:1:0.250 1:1:0.375 1:1:0.500

1:1:1 22.43 34.63 36.59 30.36

0:2:1 18.33 16.29 22.16 24.43

2:0:1 67.43 44.68 35.53 58.05

1.5:1.5:0 0.00 0.00 0.00 0.00





1:1:0.125 1:1:0.250 1:1:0.375 1:1:0.500 1:1:1 60.11 14.80 7.97 61.09

0:2:1 76.16 83.77 12.61 9.46

2:0:1 7.09 51.05 37.96 9.69

1.5:1.5:0 0.00 0.00 0.00 0.00

33

เนองจากเมอวเคราะหปรมาณสารในลกหอมสมนไพร พบวาลกหอมสมนไพร A1-A12

ประกอบดวยสารยจนอลทงหมด และจากตารางท 4.4 พบวาการทดลองท A6 ทมอตราสวนโดย

วสดใหกลนเปน 0:2:1 อตราสวนโดยวสดขนรปเปน 1:1:0.250 และชนดพชใหสารเหนยว คอ

มะกรด เปนการทดลองทมปรมาณสารยจนอลในลกหอมสมนไพรมากทสด เพราะการบรม

สวนประกอบทสาคญ คอ ยจนอล มากกวาในพมเสนและตะไครหอม

4.3 ผลการคานวณทางสถต

วเคราะหลกหอมสมนไพรโดยหาคาความหนาแนน คารอยละการระเหด คาความแขง และ

ปรมาณสารยจนอลในลกหอมสมนไพร แลวนาคาทไดวเคราะหทางสถตและเปรยบเทยบอตราสวนท

เหมาะสมทสดสาหรบการสรางลกหอมสมนไพร คาทไดจากการวเคราะหแสดงดงตารางท 4.5

ตารางท 4.5 การวเคราะหคาความแปรปรวนของความหนาแนน

จากตารางท 4.5 เมอเปรยบเทยบคา F ทไดจากการคานวณ (รายละเอยดการคานวณดไดจากภาคผนวก ข ตารางท ข.2-1 ข.2-5 และ ข.2-9) กบคา F0.1 ซงไดจากการเปดตาราง ณ ความมนใจท 90 เปอรเซนต (ภาคผนวก ง) พบวาคา F ของอตราโดยวสดใหกลนมคามากกวาคา F0.1 แสดงวาความแตกตางของคาความหนาแนนเนองจากอตราสวนโดยวสดใหกลนมความแตกตางอยางมนยสาคญทางสถต แตอตราสวนโดยวสดขนรปกบชนดพชใหสารเหนยวไมมความแตกตางอยางมนยสาคญทางสถต ดงนนการวเคราะหขนตอไปจะใชการเปรยบเทยบแบบ Orthogonal comparison (รายละเอยดการคานวณดไดจากภาคผนวก ข ตารางท ข.3-1 ข.3-5 และ ข.3-9)

Sort of variance

(SOV)

F F0.1

อตราสวนของวสดใหกลน 9.08* 3.29

อตราสวนของวสดขนรป 0.52 3.29

ชนดพชใหสารเหนยว 0.68 3.29

34

ตารางท 4.6 ผลการคานวณคาความแปรปรวนของคาความหนาแนนเพอเปรยบเทยบระหวาง

อตราสวนโดยวสดใหกลน

Sort of variance

(SOV)

F F0.1

1:1:1vs0:2:1 0.35 3.18

1:1:1vs2:0:1 0.40 3.18

1:1:1vs1.5:1.5:0 27.90* 3.18

0:2:1vs2:0:1 6.25×10-5 3.18

0:2:1vs1.5:1.5:0 21.85* 3.18

2:0:1vs1.5:1.5:0 21.75* 3.18

จากตารางท 4.6 เมอเปรยบเทยบคา F ซงไดจากการคานวณกบคา F0.1ซงไดจากการเปด

ตาราง ณ ความมนใจท 90 เปอรเซนต (ภาคผนวก ง) พบวาคา F ของคอตราสวนท

1:1:1vs1.5:1.5:0, 0:2:1vs1.5:1.5:0 และ 2:0:1vs1.5:1.5:0 มความแตกตางอยางมนยสาคญทาง

สถตหมายความวา อตราสวนโดยวสดใหกลนดงกลาวใหผลการทดลองทมคาความหนาแนนของลก

หอมสมนไพรแตกตางกนมาก

เมอเปรยบเทยบชนดอตราสวนโดยวสดใหกลน คอ 1:1:1vs1.5:1.5:0, 0:2:1vs1.5:1.5:0

และ 2:0:1vs1.5:1.5:0 ซงแสดงในตารางการเปรยบเทยบแบบ Orthogonal comparison

- อตราสวนโดยวสดใหกลน 1:1:1 มคาความหนาแนนเฉลยเทากบ 1.67 มากกวา

อตราสวน 1.5:1.5:0 เทากบ 0.00 ดงนนอตราสวน 1:1:1 ใหผลการทดลองทมคาความหนาแนนของ

ลกหอมสมนไพรดกวาอตราสวน 1.5:1.5:0 (รายละเอยดการคานวณคาเฉลยดไดจากภาคผนวก ข

ตารางท ข.3-1)

- อตราสวนโดยวสดใหกลน 0:2:1 มคาความหนาแนนเฉลยเทากบ 1.48 มากกวา

อตราสวน 1.5:1.5:0 เทากบ 0.00 ดงนนอตราสวน 0:2:1 ใหผลการทดลองทมคาความหนาแนน

35

ของลกหอมสมนไพรดกวาอตราสวน 1.5:1.5:0 (รายละเอยดการคานวณคาเฉลยดไดจาก ภาคผนวก

ข ตารางท ข.3-1)

- อตราสวนโดยวสดใหกลน 2:0:1 มคาความหนาแนนเฉลยเทากบ 1.27 มากกวาอตราสวน

1.5:1.5:0เทากบ 0.00 ดงนนอตราสวน 2:0:1 ใหผลการทดลองทมคาความหนาแนนของลกหอม

สมนไพรดกวาอตราสวน 1.5:1.5:0 (รายละเอยดการคานวณคาเฉลยดไดจากภาคผนวก ข ตารางท ข.

3-1)

จากการเปรยบเทยบแบบ Orthogonal comparison ของอตราสวนโดยวสดใหกลน พบวา

อตราสวน 1:1:1 ใหคาความหนาแนนเฉลยมากกวาอตราสวน 0:2:1 อตราสวน 2:0:1 และ

อตราสวน 1.5:1.5:0 หมายความวาอตราสวน 1:1:1 ใหผลการทดลองทมคาความหนาแนนของลก

หอมสมนไพรสงสด

ตารางท 4.7 การวเคราะหคาความแปรปรวนของรอยละการระเหด

จากตารางท 4.7 เมอเปรยบเทยบคา F ทไดจากการคานวณ (รายละเอยดการคานวณดได

จากภาคผนวก ข ตารางท ข.2-2 ข.2-6 และ ข.2-10) กบคา F0.1ซงไดจากการเปดตาราง ณ ความ

มนใจท 90 เปอรเซนต (ภาคผนวก ง) พบวาคา F ของอตราสวนโดยวสดใหกลนกบชนดพชให

สารเหนยวมคามากกวาคา F0.1แสดงวาความแตกตางของคารอยละการระเหดเนองจากอตราสวนโดย

วสดใหกลนกบชนดพชใหสารเหนยวมความแตกตางอยางมนยสาคญทางสถต แตอตราสวนโดยวสด

ขนรปไมมความแตกตางอยางมนยสาคญทางสถต ดงนนการวเคราะหขนตอไปจะใชการเปรยบเทยบ

แบบ Orthogonal comparison (รายละเอยดการคานวณดไดจากภาคผนวก ข ตารางท ข.3-2 ข.3-

6 และ ข.3-10)

Sort of variance

(SOV)

F F0.1



ชนดพชใหสารเหนยว 9.99* 3.29

36

ตารางท 4.8 ผลการคานวณคาความแปรปรวนของคารอยละการระเหดเพอเปรยบเทยบระหวางอตราสวนโดยวสดใหกลน

จากตารางท 4.8 เมอเปรยบเทยบคา F ซงไดจากการคานวณกบคา F0.1 ซงไดจากการเปดตาราง ณ ความมนใจท 90 เปอรเซนต (ภาคผนวก ง) พบวาคา F ของคอตราสวนท 1:1:1vs1.5:1.5:0, 0:2:1vs1.5:1.5:0 และ 2:0:1vs1.5:1.5:0 มความแตกตางอยางมนยสาคญทางสถตหมายความวา อตราสวนโดยวสดใหกลน 1:1:1vs1.5:1.5:0, 0:2:1vs1.5:1.5:0 และ 2:0:1vs1.5:1.5:0 ใหผลการทดลองทมคารอยละการระเหดของลกหอมสมนไพรแตกตางกนมาก เมอเปรยบเทยบชนดอตราสวนโดยวสดใหกลน คอ 1:1:1vs1.5:1.5:0, 0:2:1vs1.5:1.5:0

และ 2:0 :1vs1.5:1.5:0 ซงแสดงในตารางการเปรยบเทยบแบบ Orthogonal comparison

- อตราสวนโดยวสดใหกลน 1:1:1 มคารอยละการระเหดเฉลยเทากบ 36.41 มากกวา

อตราสวน 1.5:1.5:0 เทากบ 0.00 ดงนนอตราสวน 1:1:1 ใหผลการทดลองทมคารอยลการระเหด

ของลกหอมสมนไพรดกวาอตราสวน 1.5:1.5:0 (รายละเอยดการคานวณคาเฉลยดไดจากภาคผนวก ข



อตราสวน 1.5:1.5:0 เทากบ 0.00 ดงนนอตราสวน 0:2:1 ใหผลการทดลองทมคารอยละการระเหด

ของลกหอมสมนไพรดกวาอตราสวน 1.5:1.5:0 (รายละเอยดการคานวณคาเฉลยดไดจากภาคผนวก ข


Sort of variance

(SOV)

F F0.1

1:1:1vs0:2:1 0.38 3.18

1:1:1vs2:0:1 0.23 3.18

1:1:1vs1.5:1.5:0 33.11* 3.18

0:2:1vs2:0:1 1.21 3.18

0:2:1vs1.5:1.5:0 40.61* 3.18

2:0:1vs1.5:1.5:0 27.78* 3.18

37


อตราสวน 1.5:1.5:0 เทากบ 0.00 ดงนนอตราสวน 2:0:1 ใหผลการทดลองทมคารอยละการ

ระเหดของลกหอมสมนไพรดกวาอตราสวน 1.5:1.5:0 (รายละเอยดการคานวณคาเฉลยดไดจาก

ภาคผนวก ข ตารางท ข.3-2)


อตราสวน 0:2:1 ใหคารอยละการระเหดเฉลยมากกวาอตราสวน 1:1:1 อตราสวน 2:0:1 และ

อตราสวน 1.5:1.5:0 หมายความวาอตราสวน 0:2:1 ใหผลการทดลองทมคารอยละการระเหดของ

ลกหอมสมนไพรสงสด

ตารางท 4.9 การวเคราะหคาความแปรปรวนของคาความแขง

Sort of variance (SOV)

F F0.1

อตราสวนของวสดใหกลน 41.38* 3.29 อตราสวนของวสดขนรป 0.48 3.29 ชนดพชใหสารเหนยว 3.20 3.29



มนใจท 90 เปอรเซนต (ภาคผนวก ง) พบวาคา F ของอตราสวนโดยวสดใหกลนมคามากกวาคา F0.1

แสดงวาความแตกตางของคาความแขงเนองจากอตราสวนโดยวสดใหกลนมนยสาคญทางสถต แต

อตราสวนโดยวสดขนรปไมมความแตกตางอยางมนยสาคญทางสถต ดงนนการวเคราะหขนตอไปจะ

ใชการเปรยบเทยบแบบ Orthogonal comparison (รายละเอยดการคานวณดไดจากภาคผนวก ข

ตารางท ข.3-3 ข. 3-7 และ ข.3-11)

38

ตารางท 4.10 ผลการคานวณคาความแปรปรวนของคาความแขงเพอเปรยบเทยบระหวางอตราสวน

โดยวสดใหกลน

Sort of variance

(SOV)

F F0.1

1:1:1vs0:2:1 3.63* 3.18

1:1:1vs2:0:1 13.22* 3.18

1:1:1vs1.5:1.5:0 30.47* 3.18

0:2:1vs2:0:1 30.71* 3.18

0:2:1vs1.5:1.5:0 13.07* 3.18

2:0:1vs1.5:1.5:0 83.84* 3.18

จากตารางท 4.10 เมอเปรยบเทยบคา F ซงไดจากการคานวณกบคา F0.1 ซงไดจากการเปด

ตาราง ณ ความมนใจท 90 เปอรเซนต (ภาคผนวก ง) พบวาคา F ของทกคอตราสวนมความแตกตาง

อยางมนยสาคญทางสถตหมายความวา อตราสวนทงหมดโดยวสดใหกลนใหผลการทดลองทมคา

ความแขงของลกหอมสมนไพรแตกตางกนมาก

เมอเปรยบเทยบชนดอตราสวนโดยวสดใหกลน คอ 1:1:1vs0:2:1, 1:1:1vs2:0:1,

1:1:1vs1.5:1.5:0, 0:2:1vs2:0:1, 0:2:1vs1.5:1.5:0 และ 2:0:1vs1.5:1.5:0 ซงแสดงในตารางการ

เปรยบเทยบแบบ Orthogonal comparison (รายละเอยดการคานวณคาความแขงเฉลยดไดจาก


- อตราสวนโดยวสดใหกลน1:1:1มคาความแขงเฉลยเทากบ 31.00 มากกวาอตราสวน

0:2:1 เทากบ 20.30 ดงนนอตราสวน 1:1:1 ใหผลการทดลองทมคาความแขงของลกหอมสมนไพร

ดกวาอตราสวน 0:2:1 (รายละเอยดการคานวณคาความแขงเฉลยดไดจากภาคผนวก ข ตารางท ข.3-

3)

- อตราสวนโดยวสดใหกลน 1:1:1 มคาความแขงเฉลยเทากบ 31.00 นอยกวาอตราสวน


39


3)

- อตราสวนโดยวสดใหกลน 1:1:1 มคาความแขงเฉลยเทากบ 31.00 มากกวาอตราสวน

1.5:1.5:0 เทากบ 0.00 ดงนนอตราสวน 1:1:1 ใหผลการทดลองทมคาความแขงของลกหอม

สมนไพรดกวาอตราสวน 1.5:1.5:0 (รายละเอยดการคานวณคาความแขงเฉลยดไดจากภาคผนวก ข





3)



สมนไพรดกวาอตราสวน 1.5:1.5:0 (รายละเอยดการคานวณคาความแขงเฉลยดไดจากภาคผนวก ข



1.5:1.5:0 เทากบ 0.00 ดงนนอตราสวน 2:0:1 ใหผลการทดลองทมคาความแขงของลกหอมสมนไพร

ดกวาอตราสวน 1.5:1.5:0 (รายละเอยดการคานวณคาความแขงเฉลยดไดจากภาคผนวก ข ตารางท

ข.3-3)


อตราสวน 2:0:1 ใหคาความแขงเฉลยมากกวาอตราสวน 1:1:1 อตราสวน 0:2:1 และอตราสวน

1.5:1.5:0 หมายความวาอตราสวน 2:0:1 ใหผลการทดลองทมคาความแขงของลกหอมสมนไพร

สงสด

40

ตารางท 4.11 การวเคราะหคาความแปรปรวนของปรมาณสารยจนอลในลกหอมสมนไพร



มนใจท 90 เปอรเซนต (ภาคผนวก ง) พบวาคา F ของอตราสวนโดยวสดใหกลนกบชนดพชใหสาร

เหนยว มคามากกวาคา F0.1แสดงวาความแตกตางของปรมาณสารยจนอลเนองจากอตราสวนโดยวสด

ใหกลนกบพชใหสารเหนยวมความแตกตางอยางมนยสาคญทางสถต แตอตราสวนโดยวสดขนรปไมม

ความแตกตางอยางมนยสาคญทางสถต ดงนนการวเคราะหขนตอไปจะใชการเปรยบเทยบแบบ

Orthogonal comparison (รายละเอยดการคานวณดไดจากภาคผนวก ข ตารางท ข.3-4 ข.3-8

และ ข.3-12)

ตารางท 4.12 ผลการคานวณคาความแปรปรวนของปรมาณสารยจนอลเพอเปรยบเทยบระหวางอตราสวนโดยวสดใหกลน

Sort of variance

(SOV)

F F0.1

1:1:1vs0:2:1 0.25 3.18

1:1:1vs2:0:1 0.25 3.18

1:1:1vs1.5:1.5:0 3.60* 3.18

0:2:1vs2:0:1 1.01 3.18

0:2:1vs1.5:1.5:0 5.76* 3.18

2:0:1vs1.5:1.5:0 1.95 3.18

Sort of variance

(SOV)

F F0.1



ชนดพชใหสารเหนยว 10.8* 3.29

41

จากตารางท 4.12 เมอเปรยบเทยบคา F ซงไดจากการคานวณกบคา F0.1ซงไดจากการเปด

ตาราง ณ ความมนใจท 90 เปอรเซนต (ภาคผนวก ง) พบวาคา F ของคอตราสวนท 1:1:1vs1.5:1.5:0

และ 0:2:1vs1.5:1.5:0 มความแตกตางอยางมนยสาคญทางสถตหมายความวา อตราสวนโดยวสดให

กลนดงกลาวใหผลการทดลองทมปรมาณสารยจนอลในลกหอมสมนไพรแตกตางกนมาก

เมอเปรยบเทยบชนดอตราสวนโดยวสดใหกลน ระหวาง 1:1:1vs1.5:1.5:0 และ

0:2:1vs1.5:1.5:0 ซงแสดงในตารางการเปรยบเทยบแบบ Orthogonal comparison

- อตราสวนโดยวสดใหกลน 1:1:1 มคาปรมาณสารยจนอลเฉลยเทากบ 35.99 มากกวา

อตราสวน 1.5:1.5:0 เทากบ 0.00 ดงนนอตราสวน 1:1:1 ใหผลการทดลองทมปรมาณสารยจนอล

ในลกหอมสมนไพรดกวาอตราสวน 1.5:1.5:0 (รายละเอยดการคานวณคาเฉลยดไดจากภาคผนวก ข



อตราสวน 1.5:1.5:0 เทากบ 0.00 ดงนนอตราสวน 0:2:1 ใหผลการทดลองทมปรมาณสารยจนอล

ในลกหอมสมนไพรดกวาอตราสวน 1.5:1.5:0 (รายละเอยดการคานวณคาเฉลยดไดจากภาคผนวก ข



อตราสวน 0:2:1 ใหคาปรมาณสารยจนอลเฉลยมากกวาอตราสวน 1:1:1 และอตราสวน 1.5:1.5:0

หมายความวาอตราสวน 0:2:1 ใหผลการทดลองทมปรมาณสารยจนอลในลกหอมสมนไพรสงสด

4.4 การตรวจสอบโครงสรางทางจลภาคของลกหอมสมนไพร

การตรวจสอบโครงสรางทางจลภาคของลกหอมสมนไพรทงหมด 12 การทดลอง ศกษาดาน

ในโดยใชกลองจลทรรศนกาลงขยาย 60 เทา พบวาลกหอมสมนไพรมรอยแตกราว เมอเปรยบเทยบ

รอยแตกราวของลกหอมสมนไพร พบวาการทดลอง A12 มอตราสวนวสดใหกลนเปน 2:0:1

อตราสวนวสดขนรปเปน 1:1:0.5 มรอยแตกราวนอยทสด และการทดลอง A4 มอตราสวนวสดให

กลนเปน 1:1:1 อตราสวนวสดขนรปเปน 1:1:0.5 มรอยแตกราวมากทสด ดงรปท 4.2 และ 4.3

และเมอดรอยแตกราวของลกหอมสมนไพรแตละตวอยาง (ภาคผนวก ค) จะสามารถเรยงลาดบรอย

แตกราวไดดงตารางท 4.13

42

ตารางท 4.13 ลาดบรอยแตกราวของลกหอมสมนไพร

หมายเหต คา 0 การทดลองทไมสามารถขนรปลกหอมสมนไพรได

จากตารางท 4.13 ลาดบรอยแตกราวมากทสด คอ 12 ทตาแหนงลกหอมสมนไพร A4 หมายถง ลกหอมสมนไพร A4 มรอยแตกราวมากสด ลาดบรอยแตกราวนอยทสด คอ 1 ทตาแหนงลกหอมสมนไพร A12 หมายถง ลกหอมสมนไพร A12 มรอยแตกราวนอยทสด

รปท 4.2 โครงสรางทางจลภาคของลกหอมสมนไพร A12

อตราสวนวสดใหกลน พมเสน : การบร : ตะไครหอม



1:1:0.125 1:1:0.250 1:1:0.375 1:1:0.500

1: 1:1 9 6 5 12

0:2:1 10 11 4 3

2:0:1 2 8 7 1

1.5:1.5:0 0 0 0 0

43

รปท 4.3 โครงสรางทางจลภาคของลกหอมสมนไพร A4

4.5 ศกษาอายการใชงานและการเกบของลกหอมสมนไพร

ศกษาอายการใชงานและการเกบของลกหอมสมนไพรททาขนจากภาวะทเหมาะสมทสด โดย

วางทงไวบรรยากาศและเกบไวในถงปดสนทเปนเวลา 1, 2, 3 และ 4 เดอน หลงจากนนวเคราะห

ปรมาณสารทระเหยจากลกหอมสมนไพร ดวยเทคนคแมสสเปกโตรแกสโครมาโทกราฟฟ

รปท 4.4 ปรมาณ Camphor โดยคดเปนเปอรเซนตเทยบตอสารทงหมด

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

50

เดอนท� 1 เดอนท� 2 เดอนท� 3 เดอนท� 4

% Camphor ในถงปด

% Camphor นอกถงปด

44

รปท 4.5 สาร Eugenol โดยคดเปนเปอรเซนตเทยบตอสารทงหมด

จากรปท 4.4 ผลการวเคราะหปรมาณสารทระเหยจากลกหอมสมนไพร ดวยเทคนคแมสสเปก

โตรแกสโครมาโทกราฟฟ เพอศกษาอายการใชงานและการเกบของลกหอมสมนไพรททาขนจากภาวะ

ทเหมาะสมทสด โดยวางทงไวบรรยากาศและเกบไวในถงปดสนทเปนเวลา 1, 2, 3 และ 4 เดอน สาร

Camphor ของลกหอมทอยในถงปดมคาไมลดลง สวนสาร Camphor ของลกหอมทอยนอกถงม

ปรมาณลดลงอยางรวดเรวในเดอนทสาม

จากรปท 4.5 ผลการวเคราะหปรมาณสารทระเหยจากลกหอมสมนไพร ดวยเทคนคแมสสเปก

โตรแกสโครมาโทกราฟฟ เพอศกษาอายการใชงานและการเกบของลกหอมสมนไพรททาขนจากภาวะ

ทเหมาะสมทสด โดยวางทงไวบรรยากาศและเกบไวในถงปดสนทเปนเวลา 1, 2, 3 และ 4 เดอน ไมม

สาร Eugenol แตสาร Eugenol จะมปรมาณมากขนกบลกหอมทอยนอกถงและมปรมาณลดเพมขน

อยางรวดเรวในเดอนทสาม

0

0.5

1

1.5

2

2.5

3

3.5

4

4.5

เดอนท� 1 เดอนท� 2 เดอนท� 3 เดอนท� 4

% Eugenol ในถงปด

% Eugenol นอกถงปด

45

4.6 ศกษาความพงพอใจของผใชลกหอมสมนไพร

ศกษาความพงพอใจของผใชลกหอมสมนไพรททาขนดวยแบบสอบถาม มคะแนนความพง

พอใจ 5 ระดบ

ศกษาความพงพอใจลกหอม โดยนาลกหอมทผลตไดจากวธแตละการทดลอง ใหผบรโภคท

สนใจผลตภณฑลกหอม ทงชายและหญง จานวน 50 คน ทดสอบความพงพอใจในคณลกษณะตางๆ

ทางประสาทสมผส ไดแก ส กลน และความรสกเมอไดสมผส โดยใชวธใหคะแนนความพงพอใจ 5

ระดบ โดยใชแบบสอบถาม จากผลการทดสอบทไดพบวา ผบรโภคมความพงพอใจในดานส กลน และ

ความรสกเมอไดสมผส ในระดบด

บทท 5

สรปผลการทาวจยและขอเสนอแนะ

จากการศกษาตวแปรทมผลตอคาความหนาแนน คารอยละการระเหด คาความแขง ปรมาณ

ของสารในลกหอมสมนไพร โครงสรางทางจลภาค โดยใชอตราสวนโดยวสดใหกลน อตราสวนโดยวสด

ขนรป และชนดพชใหสารเหนยว ซงการออกแบบการทดลองแบบลาตนสแควร

5.1 สรปผลการทาวจย

การทดลองนทดลองโดยศกษา 3 ตวแปร คอ อตราสวนโดยวสดใหกลนระหวาง พมเสน :

การบร : ตะไครหอม เปน 1:1:1, 0:2:1, 2:0:1 และ 1.5:1.5:0 อตราสวนโดยวสดขนรประหวาง

ผงกานพล : ผงอบเชย : ผงยางบง เปน 1:1:0.125, 1:1:0.250, 1:1:0.375 และ 1:1:0.500 โดย

ใชพชใหสารเหนยว คอ สมโอ มะกรด มะนาว และสมซา โดยการออกแบบการทดลองแบบ

ลาตนสแควร

จากผลการคานวณทางสถตพบวาอตราสวนโดยวสดขนรปและชนดพชใหสารเหนยวไมมผล

ตอความหนาแนนและความแขงของลกหอมสมนไพร แตอตราสวนโดยวสดใหกลน 1:1:1 และ

2:0:1 มผลตอความหนาแนนและความแขงของลกหอมสมนไพร ตามลาดบ

จากผลการคานวณทางสถตพบวาอตราสวนโดยวสดขนรปไมมผลตอรอยละการระเหดและ

ปรมาณสารยจนอลในลกหอมสมนไพร แตอตราสวนโดยวสดใหกลน 0:2:1 และชนด

พชใหสารเหนยวมผลตอรอยละการระเหดและปรมาณสารยจนอลในลกหอมสมนไพร

จากการศกษาโครงสรางทางจลภาคของลกหอมสมนไพร พบวาลกหอมสมนไพรทม

รอยแตกราวนอยทสด มอตราสวนโดยวสดใหกลนเปน 2:0:1 อตราสวนโดยวสดขนรปเปน 1:1:0.5

ชนดพชใหสารเหนยว คอ สมโอ และลกหอมสมนไพรทมรอยแตกราวมากทสด มอตราสวนโดยวสด

ใหกลนเปน 1:1:1 อตราสวนโดยวสดขนรปเปน 1:1:0.5 ชนดพชใหสารเหนยว คอ มะนาว

สามารถสรปรวมไดวาอตราสวนดทสด คอ ใชอตราสวนโดยวสดใหกลนท 2:0:1 เพราะให

คาความหนาแนน ความแขง รอยละการระเหด และปรมาณสารยจนอลมากกวาอตราสวนอนๆ

47

ใชอตราสวนโดยขนรปใดๆ ได เพราะอตราสวนโดยขนรปไมมผลตอคาความหนาแนน ความแขง

รอยละการระเหด และปรมาณสารยจนอล และใชพชใหสารเหนยวคอ เปลอกมะกรด เพราะให

ปรมาณสารยจนอลมากกวาเปลอกผลไมอน

ศกษาอายการใชงานและการเกบของลกหอมสมนไพร ผลการวเคราะหปรมาณสารทระเหยจาก

ลกหอมสมนไพร ดวยเทคนคแมสสเปกโตรแกสโครมาโทกราฟฟ เพอศกษาอายการใชงานและการเกบ

ของลกหอมสมนไพรททาขนจากภาวะทเหมาะสมทสด โดยวางทงไวบรรยากาศและเกบไวในถงปด

สนทเปนเวลา 1, 2, 3 และ 4 เดอน สาร Camphor ของลกหอมทอยในถงปดมคาไมลดลง สวนสาร

Camphor ของลกหอมทอยนอกถงมปรมาณลดลงอยางรวดเรวในเดอนทสาม และไมม สาร

Eugenol แตจะมปรมาณมากขนกบลกหอมทอยนอกถงและมปรมาณลดเพมขนอยางรวดเรวในเดอน

ทสาม

ศกษาความพงพอใจลกหอม โดยนาลกหอมทผลตไดจากวธแตละการทดลอง ใหผบรโภคท

สนใจผลตภณฑลกหอม ทงชายและหญง จานวน 50 คน ทดสอบความพงพอใจในคณลกษณะตางๆ

ทางประสาทสมผส ไดแก ส กลน และความรสกเมอไดสมผส โดยใชวธใหคะแนนความพงพอใจ 5

ระดบ โดยใชแบบสอบถาม จากผลการทดสอบทไดพบวา ผบรโภคมความพงพอใจในดานส กลน และ

ความรสกเมอไดสมผส ในระดบด

5.2 ขอเสนอแนะ

5.2.1 ศกษาพชใหสารเหนยวชนดอนๆ ทมผลตอความหนาแนน รอยละการระเหดความแขง

และปรมาณสารยจนอลในลกหอมสมนไพร

5.2.2 ศกษาวสดใหกลนชนดอนๆ ทมผลตอความหนาแนน รอยละการระเหด ความแขง

และปรมาณสารยจนอลในลกหอมสมนไพร

5.2.3 ศกษาวสดขนรปชนดอนๆ ทมผลตอความหนาแนน รอยละการระเหด ความแขง และ

ปรมาณสารยจนอลในลกหอมสมนไพร

บรรณานกรม

[1] สานกงานคณะกรรมการอาหารและยา. ม.ป.ป. "แนพทาลน" [ออนไลน] เขาถงไดจาก:

http://www.fda.moph.go.th/prac/document/factsheet/danger_naphthalene.pd

f (วนทสบคน 27 กนยายน 2553)

[2] ฉนทรา พนศร. ม.ป.ป. “โพแมนเดอรกลนหอมไลแมลง” [ออนไลน] เขาถงไดจาก:

http://www. tistr.or.th/t/publication/page_area_show_bc.asp?i1=45&i2=28

(วนทสบคน 28 กนยายน 2553)

[3] “ดแลบานใหหางไกลสารพษ” 2553. [ออนไลน] เขาถงไดจาก: http://www.blog

gang.com/viewdiary.php?id=anotherside&month=06-2010&date=

27&group=23&gblog=281 (วนทสบคน 28 กนยายน 2553)

[4] “อนตรายของลกเหมน” ม.ป.ป .[ออนไลน] เขาถงขอมลไดจาก: http://www.ladytip.com/

content/view/1603/71/. (วนทสบคน 17 พฤศจกายน 2554).

[5] “ระวงอนตรายจากลกเหมน” ม.ป.ป. [ออนไลน] เขาถงขอมลไดจาก: http://guru.thaibiz

center.com/articledetail.asp?kid=3290 (วนทสบคน 17 พฤศจกายน 2554).

[6] กญจนา ดวเศษ. 2554. นาสมนไพร 108. พมพครงท 1. กรงเทพฯ: องคการสงเคราะหทหาร

ผานศก.

[7] นพมาศ สนทรเจรญนนท และนงลกษณ เรองวเศษ. 2551. คณภาพเครองยาไทยจากงานวจย

สการพฒนาอยางยงยน. พมพครงท 1. กรงเทพฯ: บรษท คอนเซพท เมดคส จากด.

[8] สมพร ภมยานนต. 2551. สมนไพรเลมท 13 วาดวย สมนไพรแตงส กลน รส. พมพครงท 3.

เชยงใหม: เอราวณการพมพ.

[9] Andrew S. Wilson, Carl D. Davis, Dominic P. Williams, Alan R. Buckpittb, Munir Pirmohamedb and B. Kevin Parkb. 1996. “Characterisation of the toxic

metabolite(s) of naphthalene” Toxicology. 114 (May): 233-242.

[10] วรรณา ตลยธญ. 2551. เคมอาหารของคารโบไฮเดรต. พมพครงท 2. กรงเทพ: จฬาลงกรณ

มหาวทยาลย.

49

[11]“โครงสรางของเพกตน” ม.ป.ป. [ออนไลน] เขาถงขอมลไดจาก: http:// www.thaigoodview.

com/library/contest2552/type2/science04/28/P_Untitled-10.html. (วนทสบคน

10 มกราคม 2556).

[12] รงสน โสธรวทย. 2550. เคมและจลชววทยาเบองตนของอาหาร. พมพครงท 1. กรงเทพ:

มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

[13] ดวงตะวน ศภาลย. 2553. กนสมนไพรไกลโรค. พมพครงท 1. กรงเทพฯ: บรษท อกษรเงน

ด จากด.

[14] “มะนาว” ม.ป.ป. [ออนไลน] เขาถงขอมลไดจาก: http://www.sirirux555.thmy.com/.

(วนทสบคน 10 มกราคม 2556).

[15] “สมโอ” ม.ป.ป. [ออนไลน] เขาถงขอมลไดจาก: http://travel.mthai.com/news/3306.

html. (วนทสบคน 10 มกราคม 2556).

[16] นดดา หงษววฒน. 2550. ผลไม 111 ชนด คณคาอาหารและการกน. พมพครงท 1.

กรงเทพฯ: บรษท สานกพมพแสงแดด จากด.

[17] “สมซา” ม.ป.ป. [ออนไลน] เขาถงขอมลไดจาก: http://www.djnarich.com/index.

php?lay=boardshow&ac=webboard_show&WBntype=1&No=1376378. ( ว น ท

สบคน 10 มกราคม 2556).

[18] อรญญา มโนสรอย และจรเดช มโนสรอย. 2548. นามนหอมระเหยและสารสกดจากสมนไพร

ไทย. พมพครงท 1. เชยงใหม: โรงพมพครองชาง.

[19] “มะกรด” ม.ป.ป. [ออนไลน] เขาถงขอมลไดจาก: http://www.gotoknow.org/posts/364

706. (วนทสบคน 10 มกราคม 2556).

[20] ชยนต พเชยรสนทร และวเชยร จวงส. 2545. คมอเภสชกรรมแผนไทย เลม 2 เครองยา

พฤกษวตถ. พมพครงท 2. กรงเทพ: อมรนทร.

[21] “พมเสน” ม.ป.ป. [ออนไลน] เขาถงขอมลไดจาก: http://pimsenthai.blogspot.com/2012

/08/blog-post_23.html. (วนทสบคน 20 มนาคม 2556).

[22] “การบร” ม.ป.ป. [ออนไลน] เขาถงขอมลไดจาก: http://www.thaigoodview.com/librar

ry/contest2551/science03/35/Camphor%20%20Tree.htm. ( ว น ท ส บ ค น 1 0

มกราคม 2556).

50

[23] “ตะไครหอม” ม.ป.ป. [ออนไลน] เขาถงขอมลไดจาก: http://www.medplant.mahidol.ac.

th/pubhealth/cymbona.html. (วนทสบคน 10 มกราคม 2556).

[24] รงระว เตมศรฤกษกล, พรอมจต ศรลมพ, วงศสถต ฉวกล, วชต เปานล, สมภพ ประธานธรารกษ

และนพมาศ สนทรเจรญนนท. 2545. สมนไพร : ยาไทยทควรร. พมพครงท 3. กรงเทพ:

ศกดโสภาการพมพ.

[25] “กานพล” ม.ป.ป. [ออนไลน] เขาถงขอมลไดจาก: http://www.baanjomyut.com/library_2

/spices/02.html. (วนทสบคน 10 มกราคม 2556).

[26] “อบเชย” ม.ป.ป. [ออนไลน] เขาถงขอมลไดจาก: http://www.foodnetworksolution.com/

vocab/wordcap/. (วนทสบคน 10 มกราคม 2556).

[27] “ยางบง” ม.ป.ป. [ออนไลน] เขาถงขอมลไดจาก: http://www.suansavarose.com/index.

php?mo=3&art=169077. (วนทสบคน 10 มกราคม 2556).

[28] อนนตชย เขอนธรรม. 2542. หลกการวางแผนการทดลอง. พมพครงท 2. กรงเทพ:

มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

[29] M.G. Volpe, E. Varricchio, E. Coccia, G. Santagata, M. Di Stasio, M. Malinconico and M. Paolucci. 2012. “Manufacturing pellets with different binders: Effect on water stability and feeding response in juvenile Cherax albidus” Aquaculture. 324-325 (January): 104–110.

[30] Damjan Janeš, Dragana Kantar, Samo Kreft and Helena Prosen. 2009. “Identification of buckwheat (Fagopyrum esculentum Moench) aroma compounds with GC–MS” Food Chemistry. 112 (January): 120–124.

[31] วธญชนก ทววรรณกจ และสลตา หองสวรรณ. 2548. การผลตกระถางตนไมจากวสดเหลอใช

ทางเกษตรและวชพชนา. วทยานพนธวทยาศาสตรบณฑต. คณะวชาเทคโนโลยเคม

มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลกรงเทพ.

ภาคผนวก

52

ภาคผนวก ก

ขอมลสวนประกอบ ความหนาแนน รอยละการระเหด และชนดสารในลกหอมสมนไพร

ก. 1 การทาลกหอม โดยออกแบบการทดลองแบบลาตนสแควร

ทาการทดลองศกษาวธการทาลกหอมสมนไพรเพอหาภาวะทเหมาะสมทสดในการทาลกหอม

สมนไพร โดยการออกแบบการทดลองแบบลาตนสแควร มขอมลดงน

ตารางท ก.1 ขอมลนาหนกของสวนประกอบทใชสรางลกหอมสมนไพร (g)

ตวอยาง พมเสน การบร ตะไครหอม กานพล อบเชย ยางบง

A1 50.22 50.28 50.00 50.09 5034 6.25

A2 50.14 50.37 50.03 50.01 50.21 12.50

A3 50.55 50.90 50.14 50.55 50.12 18.72

A4 50.19 50.13 50.43 50.15 50.56 25.12

A5 0.00 100.14 50.81 50.34 50.04 6.25

A6 0.00 100.55 50.55 50.41 50.34 12.52

A7 0.00 100.30 50.00 50.00 50.14 18.75

A8 0.00 100.32 50.87 50.91 50.58 25.08

A9 100.01 0.00 50.17 50.60 50.59 6.25

A10 100.24 0.00 50.71 50.26 50.12 12.51

A11 100.08 0.00 50.55 50.25 50.27 18.75

A12 100.12 0.00 50.05 50.43 50.04 25.51

A13 75.13 75.07 0.00 50.08 50.12 6.25

A14 75.51 75.33 0.00 50.50 50.21 12.51

A15 75.07 75.56 0.00 50.38 50.10 18.75

A16 75.14 75.08 0.00 50.01 50.55 25.05

53

ก.2 การหาความหนาแนนของวสด [31]

ก.2.1 ชงขวดวดปรมาตรทมขนาด 50 mL โดยขวดตองแหงและสะอาด บนทกผล (m1)

บดลกหอมสมนไพรใหละเอยดแลวบรรจลงในขวดวดปรมาตรแลว ชงนาหนกของขวดวดปรมาตรและ

ตวอยางอกครง บนทกผล (m2)

ก.2.2 เตมนากลน 30 mL ลงในขวดวดปรมาตรในขอ ก.2.1 เขยาใหเขากน จากนนนา

ขวดวดปรมาตรไปอนในอางใหความรอนโดยประมาณ 50 C พรอมกบใชทจบหลอดทดลองจบทคอ

ขวดวดปรมาตรเพอเขยาในขณะทขวดอน เมอไอปรากฏใหทาการอนตอไปอก 2-3 วนาท

ก.2.3 นาขวดวดปรมาตรไปตงทงไวทอางนาเยนควาบกเกอรขนาด 50 mL ลงทปากของ

ขวดวดปรมาตรแลวปลอยใหนาเยนไหลเบาๆ ลงทกนบกเกอรจนกระทงขวดวดปรมาตรเยนลง

ก.2.4 เตมนาลงในขวดวดปรมาตรจนถงขดบอกความจใชผาเชดขวดวดปรมาตรใหแหง

นาไปชงอกครง บนทกผล (m3)

ก.2.5 เทของในขวดทงใหหมด ลางขวดใหสะอาดแลวนาไปควาใหแหง

ก.2.6 เตมนากลนจากในบวเรตลงในขวดวดปรมาตร โดยใชมาตราสวนของบวเรตเปนเกณฑ

ปรมาตรทไดน คอ ปรมาตรของขวดวดปรมาตร

ก.2.7 คานวณคาความหนาแนนของวสด

3.3.7.1 คานวณนาหนกของลกหอมสมนไพร (ms) จากสมการท 1

จาก ms = m2 - m1 …(1)

3.3.7.2 คานวณปรมาตรของลกหอมสมนไพร (VS) จากสมการท 3 และ 4

จาก Vนาในขวดวดปรมาตรทไมรวมลกหอมสมนไพร = (m3-m2)/(ρนาท 30 C) …(2)

และ VS = ปรมาตรของขวดวดปรมาตร - Vนาในขวดวดปรมาตรทไมรวมลกหอมสมนไพร …(3)

จากนนสามารถคานวณคา ความหนาแนนของลกหอมสมนไพรได จากสมการท 4

�S = (ms)/ VS …(4)

เมอ �S = ความหนาแนนของลกหอมสมนไพร (g/cm3)

ms = มวลของลกหอมสมนไพร (g)

VS = ปรมาตรของเศษวสด (cm3)

54

ตารางท ก.2 ขอมลทไดจากการทดลองหาคาความหนาแนนของลกหอมสมนไพร

ตวอยาง นาหนก ขวดวด

ปรมาตร, m1 (g)

นาหนก ขวดวดปรมาตร + ตวอยาง, m2

(g)

นาหนกขวดวดปรมาตร + ตวอยาง

+ นา, m3 (g)

ปรมาตรขวดวดปรมาตร (mL)

A1 32.91 37.66 83.18 49.90

A2 32.91 38.43 83.65 49.90

A3 36.24 42.46 86.31 49.50

A4 36.24 41.06 88.32 49.90

A5 32.91 37.13 83.20 49.90

A6 36.24 42.85 88.39 49.50

A7 36.24 42.13 88.14 49.50

A8 32.91 39.21 83.52 49.90

A9 36.24 43.81 86.54 49.50

A10 36.24 40.47 86.26 49.50

A11 32.91 38.67 83.58 49.90

A12 32.91 39.24 83.49 49.90

A13 0.00 0.00 0.00 0.00

A14 0.00 0.00 0.00 0.00

A15 0.00 0.00 0.00 0.00

A16 0.00 0.00 0.00 0.00

หมายเหต คา 0.00 คอ การทดลองทไมสามารถขนรปลกหอมสมนไพรได

55

ตารางท ก.3 ขอมลสาหรบการคานวณความหนาแนนของลกหอมสมนไพร

ตวอยาง นาหนกตวอยาง,

ms (g)

ปรมาตรตวอยาง,

Vs (mL)

ความหนาแนนของ

ตวอยาง, � (g/mL)

A1 4.75 3.83 1.24

A2 5.52 4.13 1.34

A3 6.22 5.12 1.21

A4 4.82 1.67 2.89

A5 4.22 3.27 1.29

A6 3.84 2.81 1.36

A7 5.59 2.93 2.01

A8 6.30 5.05 1.25

A9 7.57 6.25 1.21

A10 4.23 3.15 1.34

A11 5.76 4.44 1.30

A12 6.33 5.11 1.24

A13 0.00 0.00 0.00

A14 0.00 0.00 0.00

A15 0.00 0.00 0.00

A16 0.00 0.00 0.00


56

ก.3 การหาคารอยละของการระเหด

ก.3.1 ชงนาหนกลกหอมสมนไพรเมอขนรป (mA)

ก.3.2 ชงนาหนกลกหอมสมนไพรเมอเวลาผานไป 1 เดอน (mB)

ก.3.3 คานวณคาอตราการระเหด (รอยละ) โดยสามารถใชสมการท 5

รอยละของการระเหด = (mA-mB)/mA × 100% …(5)

ตารางท ก.4 ขอมลรอยละการระเหดของลกหอมสมนไพร

ตวอยาง นาหนกตวอยาง

ครงท 1 , mA (g)

นาหนกตวอยาง

ครงท 2, mB (g)

รอยละการระเหด (%)

A1 10.41 6.44 38.15

A2 10.55 6.63 37.15

A3 10.55 7.63 27.60

A4 10.49 5.48 47.72

A5 10.60 5.30 50.01

A6 10.57 5.56 47.37

A7 10.57 6.63 37.39

A8 10.54 7.74 26.51

A9 10.61 8.77 17.30

A10 10.62 5.51 48.12

A11 10.51 6.60 37.17

A12 10.59 7.31 30.80

A13 0.00 0.00 0.00

A14 0.00 0.00 0.00

A15 0.00 0.00 0.00

A16 0.00 0.00 0.00


57

ก. 4 ตารางท ก.5 ปรมาณของสารในลกหอมสมนไพร A1 (รอยละ)

สาร ปรมาณสาร

Eugenol 3-Penten-2-one Borneol L Aceteugenol Benzoic acid Camphor 2-Propanal Isoborneol Dill Ether

60.11 12.66 8.09 6.73 6.01 2.10 1.75 1.48 1.06

ตารางท ก.6 ปรมาณของสารในลกหอมสมนไพร A2 (รอยละ)


Camphor Benzoic acid Eugenol Borneol L

Isoborneol Benzene 1-Caryophyllene Aceteugenol 2-Proponal Menthol 4,4-Dimenthyl-2-ethyl-2-cyclohexne-1-one

35.56 32.19 14.80 7.31 3.60 2.75 1.01 0.96 0.70 0.65 0.48

58


สาร ปรมาณสาร Camphor Benzoic acid Borneol L Eugenol Isoborneol 2-Hydroxy-5,5-dimethylcyclopent-2-en-1-one Tran-Caryophyllene Menthol Aceteugenol

2-Cyclopenten-1-one 2-Propenal Borneol 4,7,10-Cyloundecatriene 2-Noorbornanol Tran-8-Methyliycyclo 2,6-Octadien-1-ol 3-Octyne 1-Bornyl acetate Isobornyl formate 1-Methyl-2-pyridone Propanoic acid 3-Pyridylcarbinol 1-Hydroxymethyl-7,7-dimethylbicycloheptan-2-one Benzenamine Caryophyllene oxide Cadinene 2-norbornanone Dimethyl 2-hydroxyterphthalate 3-Oxocineole

38.39 33.37 8.53 7.90 5.05 2.09 1.05 0.65 0.51 0.47 0.45 0.17 0.12 0.11 0.11 0.10 0.10 0.09 0.09 0.09 0.08 0.08 0.06 0.06 0.06 0.06 0.05 0.04 0.04

59



Eugenol 2-Hydroxy-5,5-dimethylcyclopent-2-en-1-one Borneol Benzoic acid Aceteugenol Camphor 2-Propenal Isoborneol 3,6-Dimethyl-2,3,3a,4,5,7a- hexahydrobenzofuran

61.09 13.10 7.31 7.18 5.27 2.25 1.83 1.12

0.87



Eugenol Benzoic acid Borneol Camphor 3-penten-2-one 2-Propenal 2-Hydroxy-5,5-dimethylcyclopent-2-en-1-one Isoborneol Dimethyl 2,-hydroxyterphthalate

76.16 7.53 4.79 3.37 2.57 2.13 1.54 1.01 0.90

60



Eugenol Benzoic acid Camphor 5-Isopropyl-3,3-dimethyl-2-methylene-2,3-dihydrofuran Cinnamaldehyde 2-Propenal 1-2-Borneol 2-Hydroxy-5,5-dimethylcyclopent-2-en-1-one Borneol

83.77 5.47 3.94 3.06 2.16 1.24 0.36



Benzoic acid Camphor Eugenol Camphol Borneol Caryophyllene Aceteugenol 2-Propenal Cyclohexanol 4-Methylbicyclononan-2-one

38.92 35.38 12.61 5.45 3.58 1.17 1.07 0l.72 0.67 0.44

61



Camphor Benzoic acid Eugenol Borneol Isoborneol aryophyllene Cyclohexanol 2-Propenal 2-Cyclopenten-1-one Aceteugenol 6-Methyl-5-hepten-2-one 5-Isopropyl-3,3-dimethyl-2-methylene-2,3-dihydrofuran Bicycloheptan-2-ol alpha-Caryophyllene (9-Oxa-Bicyclonon-6-en-3-YL)-Methanol 1,6-Octadien-3-ol Bicycloheptan-2-ol Acetic acid Bicyclohept-2-ene 1-(2,6-Dimethyl-3,4-dihydro-2H-pyran-2-yl)-2-diazo-1-ethanone L-Fenchone 2-Pyridinone Dimethyl hydroxyl terephthalate Caryophyllene oxide

38.95 38.19 9.46 5.09 3.28 1.21 0.63 0.61 0.53 0.53 0.29 0.21 0.16 0.14 0.12 0.11 0.09 0.09 0.08

0.07

0.06 0.06 0.04 0.04

62



Camphor Benzoic acid borneol L Eugenol borneol 2-Hydroxy-5,5-dimethylcyclopent-2-en-1-one Tran Caryophyllene Cyclohexanol 2-Propenal Bicyclohexan-2-one Phenol Bornyl formate Bicycloheptan-2-ol IsoBornyl formate Geraniol 1-Bornyl acetate Bicycloheptan-2-ol 3-cyclohepten-1-one 1-(2,6-Dimethyl-3,4-dihydro-2H-pyran-2-yl)-2-diazo-1-ethanone Bicycloheptan-2-one Dimethyl hydroxyl terephthalate Caryophyllene xide

39.46 28.66 11.58 7.09 6.76 3.11 0.86 0.52 0.45 0.38 0.24 0.15 0.10 0.09 0.09 0.09 0.08 0.08

0.06

0.05 0.05 0.04

63


สาร ปรมาณสาร Eugenol Benzene borneol Benzoic acid Isoborneol Aceteugenol Camphor 2-Propenal 4-Cyano-4-hydroxy-1,2.5-trimethylpiperidine

51.05 21.52 14.44 4.52 2.71 2.03 1.58 1.50 0.66



Eugenol borneol Benzene Benzoic acid Isoborneol Camphor Aceteugenol 2-Propenal Caryophyllene 1-Menthol 2-Furanmethanol Cyclohexanol

37.96 19.36 14.53 9.42 6.77 6.36 2.11 1.28 0.68 0.55 0.52 0.46

64



Camphor Benzoic acid Borneol Eugenol Isoborneol Benzene Tran Caryophyllene Cycloxanol Cinnamaldehyde 4-Methylicyclononan-2-one

36.73 30.49 11.40 9.69 6.67 2.56 0.92 0.59 0.54 0.41

ภาคผนวก ข

วธการคานวณทางสถต

บทนจะกลาวถงวธการคานวณทางสถต การคานวณคาความหนาแนน คารอยละการระเหด

คาความแขง และปรมาณสารยจนอลในลกหอมสมนไพรตามการทดลองแบบลาตนสแควร

ข.1 การออกแบบการทดลองแบบลาตนสแควร

เนองจากการทดลองม 3 ตวแปรทมผลตอลกหอมสมนไพร คอ ชนดของพชใหสารเหนยว

อตราสวนโดยวสดใหกลน และอตราสวนโดยวสดขนรป โดยแตละตวแปรม 4 คา ดงนนตองทาการ

ทดลอง 64 ครง ซงแตละครงใช เวลานาน ดงนนจงเลอกวธการออกแบบการทดลองแบบ

ลาตนสแควรซงจะชวยลดจานวนการทดลองใหเหลอเพยง 16 ครง ดงตารางท ข.1-1

ตารางท ข.1-1 แผนผงการออกแบบการทดลองแบบลาตนสแควร





1 : 1 : 0.125 1 : 1 : 0.250 1 : 1 : 0.375 1 : 1 : 0.500

1 : 1 : 1 A1 A2 A3 A4

0 : 2 : 1 A5 A6 A7 A8

2 : 0 : 1 A9 A10 A11 A12

1.5 : 1.5 : 0 A12 A13 A14 A15

66

ตารางท ข.1-2 คาความหนาแนน (g/cm3) ของลกหอมสมนไพรตามชนดเปลอกผลไมทอตราสวน

ตางๆ

ตารางท ข.1-3 รอยละการระเหด (%) ของลกหอมสมนไพรตามชนดเปลอกผลไมทอตราสวนตางๆ





1 : 1 : 0.125 1 : 1 : 0.250 1 : 1 : 0.375 1 : 1 : 0.500

1 : 1 : 1 1.24 1.34 1.21 2.89

0 : 2 : 1 1.29 1.36 2.01 1.25

2 : 0 : 1 1.21 1.34 1.30 1.24

1.5 : 1.5 : 0 0.00 0.00 0.00 0.00





1 : 1 : 0.125 1 : 1 : 0.250 1 : 1 : 0.375 1 : 1 : 0.500

1 : 1 : 1 38.15 37.15 27.60 42.72

0 : 2 : 1 50.01 47.37 37.39 26.51

2 : 0 : 1 17.30 48.12 37.17 30.80

1.5 : 1.5 : 0 0.00 0.00 0.00 0.00

67

ตารางท ข.1-4 คาความแขง (N) ของลกหอมสมนไพรตามชนดเปลอกผลไมทอตราสวนตางๆ

ตารางท ข.1-5 ปรมาณสารยจนอลในลกหอมสมนไพรตามชนดเปลอกผลไมทอตราสวนตางๆ





1 : 1 : 0.125 1 : 1 : 0.250 1 : 1 : 0.375 1 : 1 : 0.500

1 : 1 : 1 22.43 34.63 36.59 30.36

0 : 2 : 1 18.33 16.29 22.16 24.43

2 : 0 : 1 67.43 44.68 35.53 58.05

1.5 : 1.5 : 0 0.00 0.00 0.00 0.00





1 : 1 : 0.125 1 : 1 : 0.250 1 : 1 : 0.375 1 : 1 : 0.500

1 : 1 : 1 60.11 14.80 7.97 61.09

0 : 2 : 1 76.16 83.77 12.61 9.46

2 : 0 : 1 7.09 51.05 37.96 9.69

1.5 : 1.5 : 0 0.00 0.00 0.00 0.00

68

ข.2 การคานวณคาความแปรปรวนสาหรบตารางลาตนสแควร

นาขอมลจากตารางท ข.1-2 ข.1-3 ข.1-4 และ ข.1-5 มาคานวณคาตางๆ ดงแสดงผลทไดใน

ตารางท ข.2-1 ข.2-2 ข.2-3 และ ข.2-4

ตารางท ข.2-1 ผลรวมของแตละ Column และ Row ของคาความหนาแนน

ตารางท ข.2-2 ผลรวมของแตละ Column และ Row ของรอยละการระเหด




กานพล : อบเชย : ยางบง Row Total

1 : 1 : 0.125 1 : 1 : 0.250 1 : 1 : 0.375 1 : 1 : 0.500

1 : 1 : 1 1.24 1.34 1.21 2.89 6.68

0 : 2 : 1 1.29 1.36 2.01 1.25 5.91

2 : 0 : 1 1.21 1.34 1.30 1.24 5.09

1.5 : 1.5 : 0 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00

Column Total 3.74 4.04 4.52 5.38 17.68





1 : 1 : 0.125 1 : 1 : 0.250 1 : 1 : 0.375 1 : 1 : 0.500

1 : 1 : 1 38.15 37.15 27.60 42.72 145.62

0 : 2 : 1 50.01 47.37 37.39 26.51 161.28

2 : 0 : 1 17.30 48.12 37.17 30.80 133.39

1.5 : 1.5 : 0 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00

Column Total 105.46 132.64 102.16 100.03 440.29

69

ตารางท ข.2-3 ผลรวมของแตละ Column และ Row ของคาความแขง

ตารางท ข.2-4 ผลรวมของแตละ Column และ Row ของปรมาณสารยจนอลในลกหอมสมนไพร

ตวอยางการคานวณ (คาความหนาแนน)

ผลรวมตาม Column ท 1 = 1.24+1.29+1.21+0.00 = 108.19

ผลรวมตาม Row ท 1 = 1.24+1.34+1.21+2.89 = 124.01

หมายเหต การหาผลรวมของรอยละการระเหด คาความแขง และปรมาณสารยจนอลมลกษณะการ

คานวณคลายกบการคานวณความหนาแนน ผลการคานวณแสดงดงตารางท ข.2-2 ข.2-3 และตาราง

ท ข.2-4





1 : 1 : 0.125 1 : 1 : 0.250 1 : 1 : 0.375 1 : 1 : 0.500

1 : 1 : 1 22.43 34.63 36.59 30.36 124.01

0 : 2 : 1 18.33 16.29 22.16 24.43 81.21

2 : 0 : 1 67.43 44.68 35.53 58.05 205.69

1.5 : 1.5 : 0 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00

Column Total 108.19 95.60 94.28 112.84 410.91





1 : 1 : 0.125 1 : 1 : 0.250 1 : 1 : 0.375 1 : 1 : 0.500

1 : 1 : 1 60.11 14.80 7.97 61.09 143.97

0 : 2 : 1 76.16 83.77 12.61 9.46 182.00

2 : 0 : 1 7.09 51.05 37.96 9.69 105.79

1.5 : 1.5 : 0 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00

Column Total 143.36 149.62 58.54 80.24 431.76

70

ตารางท ข.2-5 ผลรวมและคาเฉลยของเปลอกผลไมในแตละการทดลองของคาความหนาแนน

เปลอกผลไม สมโอ มะนาว มะกรด สมซา

ผลรวม = Xp 4.59 5.52 3.90 3.67 ผลรวมเฉลย = Xp 1.15 1.38 0.98 0.92

ตารางท ข.2-6 ผลรวมและคาเฉลยของเปลอกผลไมในแตละการทดลองของรอยละการระเหด


ผลรวม = Xp 105.34 14.85 122.69 71.41

ผลรวมเฉลย = Xp 26.34 35.21 30.67 17.85

ตารางท ข.2-7 ผลรวมและคาเฉลยของเปลอกผลไมในแตละการทดลองของคาความแขง


ผลรวม = Xp 114.84 93.37 74.25 128.45

ผลรวมเฉลย = Xp 28.71 23.34 18.56 32.11

ตารางท ข.2-8 ผลรวมและคาเฉลยของเปลอกผลไมในแตละการทดลองของปรมาณสารยจนอล

ในลกหอมสมนไพร


ผลรวม = Xp 37.10 188.30 181.84 24.52

ผลรวมเฉลย = Xp 9.28 47.08 45.46 6.13

71


ผลรวมของเปลอกมะกรด = 1.24+1.36+1.30+0.00 = 3.90

ผลรวมเฉลย = 3.90/4 = 0.98

หมายเหต การหาผลรวมและผลรวมเฉลยของรอยละการระเหด คาความแขง และปรมาณ

สารยจนอลมลกษณะการคานวณคลายกบการคานวณคาความหนาแนน ผลการคานวณแสดงดง

ตารางท ข.2-6 ข.2-7 และตารางท ข.2-8

ตารางท ข.2-9 การวเคราะหคาความแปรปรวนของคาความหนาแนน


Degree of

freedom (df)

Sum of Square

(SS)

Mean of Square (MS)

F F0.1

อตราสวนโดยวสดใหกลน 3 6.82 2.27 9.08* 3.29

อตราสวนโดยวสดขนรป 3 0.38 0.13 0.52 3.29

ชนดพชใหสารเหนยว 3 0.51 0.17 0.68 3.29

Error 6 1.51 0.25

รวม 15 9.22

72

ตารางท ข.2-10 การวเคราะหคาความแปรปรวนของรอยละการระเหด


Degree of

freedom (df)

Sum of Square

(SS)

Mean of Square (MS)

F F0.1

อตราสวนโดยวสดใหกลน 3 4,136.37 1,378.79 62.99* 3.29


ชนดพชใหสารเหนยว 3 655.91 218.64 9.99* 3.29

Error 6 131.35 21.89

รวม 15 5,097.13

ตารางท ข.2-11 การวเคราะหคาความแปรปรวนของคาความแขง


Degree of

freedom (df)

Sum of Square

(SS)

Mean of Square (MS)

F F0.1

อตราสวนโดยวสดใหกลน 3 5,517.54 1,839.18 41.38* 3.29


ชนดพชใหสารเหนยว 3 426.72 142.24 3.20* 3.29

Error 6 266.67 44.45

รวม 15 6,274.50

73

ตารางท ข.2-12 การวเคราะหคาความแปรปรวนของปรมาณสารยจนอลในลกหอมสมนไพร


Degree of

freedom (df)

Sum of Square

(SS)

Mean of Square (MS)

F F0.1

อตราสวนโดยวสดใหกลน 3 4,609.68 8.23* 8.38* 3.29

อตราสวนโดยวสดขนรป 3 1,549.87 2.82 2.82 3.29

ชนดพชใหสารเหนยว 3 5,974.04 10.80 10.80* 3.29

Error 6 1,100.62

รวม 15 13,234.21

จากตารางท ข.2-9 เมอเปรยบเทยบคา F ทไดจากการคานวณกบคา F0.1 ซงไดจากการเปด

ตาราง ณ ความมนใจท 90 เปอรเซนต พบวาคา F ของอตราสวนโดยวสดใหกลนมคามากกวาคา F0.1

แสดงวาความแตกตางของคาความหนาแนนเนองจากอตราสวนโดยวสดใหกลนมความแตกตางอยางม

นยสาคญทางสถต แตอตราสวนโดยวสดขนรปกบชนดพชใหสารเหนยวไมมความแตกตางอยางม

นยสา คญทางสถต ดงนนการว เคราะห ขนตอไปจะใชการเปรยบเทยบแบบ Orthogonal

comparison

หมายเหต

Df Row = จานวน Row -1= 3

Df Column = จานวน Column -1= 3

Df ของเปลอกผลไม = จานวนเปลอกผลไม-1= 3

Df Total = จานวน Row × จานวน Column) -1= 15

Df error = Df Total - (Df Row + Df Column + Df ของเปลอกผลไม)= 6

74

การคานวณ (คาความหนาแนน)

1. Correction term [C.T] =��

= 17.682/42= 19.54

2. Total SS = ∑ X�� − C. T

= 28.76-19.54 = 9.22

3. Row SS = ∑ � �� − C. T�

= 26.36-19.54 = 6.82

4. Column SS = ∑ �� − C. T�

= 19.92-19.54 = 0.38

5. Time SS = ∑ �� − C. T�

= 20.05-19.54 = 0.51

6. Error SS = Total SS - Row SS - Column SS - Time SS

= 9.22-6.82-0.38-0.51 = 1.51

7. Row MS = Row SS/Df

= 2.27

8. Column MS = Column SS/Df

= 0.13

9. Time MS = Time SS/Df

= 0.17

10. Error MS = Error SS/Df

= 0.25

11. Row F = Row MS/ Error MS = 2.27/0.25

= 9.08

12. Column F = Column MS/ Error MS = 0.13/0.25

= 0.52

13. Time F = Time MS/ Error MS = 0.17/0.25

75

= 0.68

หมายเหต การคานวณรอยละการระเหด คาความแขง และปรมารสารยจนอลมลกษณะคลายกบการ

คานวณคาความหนาแนนดงแสดงในตารางท ข.2-10 ข.2-11 และ ข.2-12

ข.3 การเปรยบเทยบ

เ มอว เคราะห คาความหนาแนน คารอยละการระเหด คาความแขง และปรมาณ

สารยจนอล พบวาอตราสวนโดยวสดใหกลนมผลตอการทดลองทง 4 อยาง ดงนนจงทาการ

เปรยบเทยบแบบ Orthogonal comparison ดงตารางท ข.3-1

ตารางท ข.3-1 การเปรยบเทยบแบบ Orthogonal comparison ของคาความหนาแนน

ตารางท ข.3-2 การเปรยบเทยบแบบ Orthogonal comparison ของรอยละการระเหด

ตารางท ข.3-3 การเปรยบเทยบแบบ Orthogonal comparison ของคาความแขง




กานพล : อบเชย : ยางบง รวม เฉลย

1 : 1 : 0.125 1 : 1 : 0.250 1 : 1 : 0.375 1 : 1 : 0.500

1 : 1 : 1 1.24 1.34 1.21 2.89 6.68 1.67

0 : 2 : 1 1.29 1.36 2.01 1.25 5.91 1.48

2 : 0 : 1 1.21 1.34 1.30 1.24 5.09 1.27

1.5 : 1.5 : 0 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00





1 : 1 : 0.125 1 : 1 : 0.250 1 : 1 : 0.375 1 : 1 : 0.500

1 : 1 : 1 38.15 37.15 27.60 42.72 15.62 36.41

0 : 2 : 1 50.01 47.37 37.39 26.51 161.28 40.32

2 : 0 : 1 17.30 48.12 37.17 30.80 133.39 33.35

1.5 : 1.5 : 0 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00

76

ตารางท ข.3-4 การเปรยบเทยบแบบ Orthogonal comparison ของปรมาณสารยจนอล


ผลรวมตาม Column ท 1 = 1.24+1.34+1.21+2.89 = 6.68

ผลเฉลยตาม Column ท 1 = 1.24+1.34+1.21+2.89/4 = 1.67

หมายเหต การคานวณคาความหนาแนน รอยละการระเหด คาความแขง และปรมารสารยจนอล ม

ลกษณะการคานวณคลายกน ดงตารางท ข.3-1 ข.3-2 ข.3-3 และ ข.3-4





1 : 1 : 0.125 1 : 1 : 0.250 1 : 1 : 0.375 1 : 1 : 0.500

1 : 1 : 1 22.43 34.63 36.59 30.36 124.01 31.00

0 : 2 : 1 18.33 16.29 22.16 24.43 81.21 20.30

2 : 0 : 1 67.43 44.68 35.53 58.05 205.69 51.42

1.5 : 1.5 : 0 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00





1 : 1 : 0.125 1 : 1 : 0.250 1 : 1 : 0.375 1 : 1 : 0.500

1 : 1 : 1 60.11 14.80 7.97 61.09 143.97 35.99

0 : 2 : 1 76.16 83.77 12.61 9.46 182.00 45.50

2 : 0 : 1 7.09 51.05 37.96 9.69 105.79 26.45

1.5 : 1.5 : 0 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00

77

ตารางท ข.3-5 การคานวณเพอเปรยบเทยบระหวางอตราสวนโดยวสดใหกลนของคาความหนาแนน

ตารางท ข.3-6 การคานวณเพอเปรยบเทยบระหวางอตราสวนโดยวสดใหกลนของคารอยละ

การระเหด

การเปรยบเทยบ

ระหวางอตราสวน

ผลรวมอตราสวน �C�� SS

1 : 1 : 1

6.68

0 : 2 : 1

5.91

2 : 0 : 1

5.90

1.5 : 1.5 : 0

0.00

1:1:1 vs 0:2:1 1 -1 0 0 2 0.77 0.07

1:1:1 vs 2:0:1 1 0 -1 0 2 0.78 0.08

1:1:1 vs 1.5:1.5:0 1 0 0 -1 2 6.68 5.58

0:2:1 vs 2:0:1 0 1 -1 0 2 0.01 1.25×10-5

0:2:1 vs 1.5:1.5:0 0 1 0 -1 2 5.91 4.37

2:0:1 vs 1.5:1.5:0 0 0 1 -1 2 5.90 4.35



ผลรวมอตราสวน �C�� L� SS

1 : 1 : 1

145.62

0 : 2 : 1

161.28

2 : 0 : 1

133.39

1.5 : 1.5 : 0

0.00

1:1:1 vs 0:2:1 -1 1 0 0 2 15.66 30.65

1:1:1 vs 2:0:1 1 0 -1 0 2 12.23 18.70

1:1:1 vs 1.5:1.5:0 1 0 0 -1 2 145.62 2,650.65

0:2:1 vs 2:0:1 0 1 -1 0 2 27.89 97.23

0:2:1 vs 1.5:1.5:0 0 1 0 -1 2 161.28 3,251.40

2:0:1 vs 1.5:1.5:0 0 0 1 -1 2 133.39 2,224.11

78

ตารางท ข.3-7 การคานวณเพอเปรยบเทยบระหวางอตราสวนโดยวสดใหกลนของคาความแขง

ตารางท ข.3-8 การคานวณเพอเปรยบเทยบระหวางอตราสวนโดยวสดใหกลนของปรมาณ

สารยจนอล

จากตารางท ข.3-5 จะเหนวาในการเปรยบเทยบระหวางอตราสวนโดยวสดใหกลน จะม

คาถามอย 6 คาถาม คอ

1. อตราสวน 1:1:1 ใหผลการทดลองทมคาความหนาแนนดกวาอตราสวน 0:2:1 หรอไม





1 : 1 : 1

124.01

0 : 2 : 1

81.21

2 : 0 : 1

205.69

1.5 : 1.5 : 0

0.00

1:1:1 vs 0:2:1 -1 1 0 0 2 42.8 228.98

1:1:1 vs 2:0:1 1 0 -1 0 2 81.68 833.95

1:1:1 vs 1.5:1.5:0 1 0 0 -1 2 124.01 1,922.31

0:2:1 vs 2:0:1 0 1 -1 0 2 124.48 1,936.91

0:2:1 vs 1.5:1.5:0 0 1 0 -1 2 81.21 824.38

2:0:1 vs 1.5:1.5:0 0 0 1 -1 2 205.69 5,288.55




1 : 1 : 1

143.97

0 : 2 : 1

182.00

2 : 0 : 1

105.79

1.5 : 1.5 : 0

0.00

1:1:1 vs 0:2:1 -1 1 0 0 2 38.03 180.79

1:1:1 vs 2:0:1 1 0 -1 0 2 38.18 182.21

1:1:1 vs 1.5:1.5:0 1 0 0 -1 2 143.97 2,590.92

0:2:1 vs 2:0:1 0 1 -1 0 2 76.21 725.99

0:2:1 vs 1.5:1.5:0 0 1 0 -1 2 182.00 4,140.50

2:0:1 vs 1.5:1.5:0 0 0 1 -1 2 105.79 1,398.94

79

3. อตราสวน 1:1:1 ใหผลการทดลองทมคาความหนาแนนดกวาอตราสวน 1.5:1.5:0

หรอไม



หรอไม


หรอไม

หมายเหต ลกษณะคาถามของตารางท ข.3-5 จะมลกษณะคลายกบคาถามของตารางท ข.3-6 ข.3-7

และ ข.3-8

ตวเลข 0, 1 และ -1 ในชองผลรวมของตวประสาน (Column) เรยกวาสมประสทธ

(Coefficient, C) สรางจากมลฐานในการเปรยบเทยบตามขอ 1-6 เพอใหการเปรยบเทยบในแตละคม

ความยตธรรม นนคอผลรวมของสมประสทธของแตละคาถามตองเปนศนย เชน

(+1)X1 + (-1)X1 = (1)(6.68) + (-1)(5.91) = 0.77

ตวเลข 0.77 คอความแตกตางของคาความหนาแนนของลกหอมสมนไพรระหวางอตราสวน

1:1:1 กบ 0:2:1

ตวอยางการคานวณเปรยบเทยบระหวางอตราสวน 1:1:1 กบ 0:2:1 (คาความหนาแนน)

1. การคานวณผลรวมกาลงสองของ C

∑C�� = (1)2 + (1)2 = 2

2. คานวณผลลพธจากการเปรยบเทยบ

�� = (1)(6.68) + (-1)(5.91) = 0.77

3. การคานวณ SS

SS = L��n∑C�� = ((0.77)2 / (4)2) = 0.07

หมายเหต การคานวณหาคา รอยละการระเหด ความแขง และปรมาณสารยจนอลในลกหอมสมนไพร

ของการทดลองอนมลกษณะคลายกน ดงตารางท ข.3-6 ข.3-7และ ข.3-8

80

ตารางท ข.3-9 ผลการคานวณคาความแปรปรวนของคาความหนาแนนเพอเปรยบเทยบระหวาง


Sort of variance

(SOV)

Degree of

freedom (df)

Sum of Square

(SS)

Mean of

Square (MS)

F F0.1

อตราสวน 3 6.68

1:1:1 vs 0:2:1 1 0.07 0.07 0.35 3.18

1:1:1 vs 2:0:1 1 0.08 0.08 0.40 3.18

1:1:1 vs 1.5:1.5:0 1 5.58 5.58 27.90* 3.18

0:2:1 vs 2:0:1 1 1.25×10-5 1.25×10-5 6.25×10-5 3.18

0:2:1 vs 1.5:1.5:0 1 4.37 4.37 21.85* 3.18

2:0:1 vs 1.5:1.5:0 1 4.35 4.35 21.75* 3.18

Error 12 2.40 0.20

Total 21 9.22

เมอเปรยบเทยบชนดอตราสวนโดยวสดใหกลน คอ 1:1:1 vs 1.5:1.5:0, 0:2:1 vs

1.5:1.5:0 และ 2:0 :1 vs 1.5:1.5:0 ซงแสดงในตารางการเปรยบเทยบแบบ Orthogonal

comparison


1.5:1.5:0 เทากบ 0.00 ดงนนอตราสวน 1:1:1 ใหผลการทดลองทมคาความหนาแนนของลกหอม

สมนไพรดกวาอตราสวน 1.5:1.5:0 (รายละเอยดการคานวณคาเฉลยดไดจากภาคผนวก ข ตารางท

ข.3-1)


1.5:1.5:0 เทากบ 0.00 ดงนนอตราสวน 0:2:1 ใหผลการทดลองทมคาความหนาแนนของลกหอม


ข.3-1)

81

- อตราสวนโดยวสดใหกลน 2:0:1 มคาความหนาแนนเฉลยเทากบ 1.27 มากกวาอตราสวน 1.5:1.5:0 เทากบ 0.00 ดงนนอตราสวน 2:0:1 ใหผลการทดลองทมคาความหนาแนนของลกหอมสมนไพรดกวาอตราสวน 1.5:1.5:0 (รายละเอยดการคานวณคาเฉลยดไดจากภาคผนวก ข ตารางท ข.3-1)

ตารางท ข.3-10 ผลการคานวณคาความแปรปรวนของรอยละการระเหดเพอเปรยบเทยบระหวางอตราสวนโดยวสดใหกลน

Sort of variance

(SOV)

Degree of

freedom (df)

Sum of Square

(SS)

Mean of Square

(MS)

F F0.1

อตราสวน 3 4,136.37

1:1:1 vs 0:2:1 1 30.65 30.65 0.38 3.18

1:1:1 vs 2:0:1 1 18.70 18.70 0.23 3.18

1:1:1 vs 1.5:1.5:0 1 2,650.65 2,650.65 33.11* 3.18

0:2:1 vs 2:0:1 1 97.23 97.23 1.21 3.18

0:2:1 vs 1.5:1.5:0 1 3,251.40 3,251.40 40.61* 3.18

2:0:1 vs 1.5:1.5:0 1 2,224.11 2,224.11 27.78* 3.18

Error 12 960.76 80.06

Total 21 5,097.13

เมอเปรยบเทยบชนดอตราสวนโดยวสดใหกลน คอ 1:1:1 vs 1.5:1.5:0, 0:2:1 vs

1.5:1.5:0 และ 2:0 :1 vs 1.5:1.5:0 ซงแสดงในตารางการเปรยบเทยบแบบ Orthogonal

comparison


อตราสวน 1.5:1.5:0 เทากบ 0.00 ดงนนอตราสวน 1:1:1 ใหผลการทดลองทมคารอยละ

การระเหดของลกหอมสมนไพรดกวาอตราสวน 1.5:1.5:0 (รายละเอยดการคานวณคาเฉลยดไดจาก


82









ตารางท ข.3-11 ผลการคานวณคาความแปรปรวนของคาความแขงเพอเปรยบเทยบระหวางอตราสวนโดยวสดใหกลน

Sort of variance

(SOV)

Degree of

freedom (df)

Sum of Square

(SS)

Mean of Square

(MS)

F F0.1

อตราสวน 3 5,517.54

1:1:1 vs 0:2:1 1 228.98 228.98 3.63* 3.18

1:1:1 vs 2:0:1 1 833.95 833.95 13.22* 3.18

1:1:1 vs 1.5:1.5:0 1 1,922.31 1,922.31 30.47* 3.18

0:2:1 vs 2:0:1 1 1,936.91 1,936.91 30.71* 3.18

0:2:1 vs 1.5:1.5:0 1 824.38 824.38 13.07* 3.18

2:0:1 vs 1.5:1.5:0 1 5,288.55 5,288.55 83.84* 3.18

Error 12 756.96 63.08

Total 21 6,274.5

83

เมอเปรยบเทยบชนดอตราสวนโดยวสดใหกลน คอ 1:1:1 vs 0:2:1, 1:1:1 vs 2:0:1,

1:1:1 vs 1.5:1.5:0, 0:2:1 vs 2:0:1, 0:2:1 vs 1.5:1.5:0 และ 2:0:1 vs 1.5:1.5:0 ซง

แสดงในตารางการเปรยบเทยบแบบ Orthogonal comparison (รายละเอยดการคานวณคาเฉลยด

ไดจากภาคผนวก ข ตารางท ข.3-3)



ดกวาอตราสวน 0:2:1 (รายละเอยดการคานวณคาเฉลยดไดจากภาคผนวก ข ตารางท ข.3-3)







ข.3-3)







ข.3-3)




ข.3-3)

84

ตารางท ข.3-12 ผลการคานวณคาความแปรปรวนของปรมาณสารยจนอลในลกหอมสมนไพรเพอ

เปรยบเทยบระหวางอตราสวนของวสดใหกลน

Sort of variance

(SOV)

Degree of

freedom (df)

Sum of Square

(SS)

Mean of Square

(MS)

F F0.1

อตราสวน 3 4,609.68

1:1:1 vs 0:2:1 1 180.79 180.79 0.25 3.18

1:1:1 vs 2:0:1 1 182.21 182.21 0.25 3.18

1:1:1 vs 1.5:1.5:0 1 2,590.92 2,590.92 3.60 3.18

0:2:1 vs 2:0:1 1 725.99 725.99 1.01 3.18

0:2:1 vs 1.5:1.5:0 1 4,140.50 4,140.50 5.76* 3.18

2:0:1 vs 1.5:1.5:0 1 1,398.94 1,398.94 1.95 3.18

Error 12 8,624.53 718.71

Total 21 13,234.21

เมอเปรยบเทยบชนดอตราสวนโดยวสดใหกลน คอ 1:1:1 vs 1.5:1.5:0 และ 0:2:1 vs

1.5:1.5:0 ซงแสดงในตารางการเปรยบเทยบแบบ Orthogonal comparison


อตราสวน 1.5:1.5:0 เทากบ 0.00 ดงนนอตราสวน 1:1:1 ใหผลการทดลองทมปรมาณ

สารยจนอลในลกหอมสมนไพรดกวาอตราสวน 1.5:1.5:0 (รายละเอยดการคานวณคาเฉลยดไดจาก



อตราสวน 1.5:1.5:0 เทากบ 0.00 ดงนนอตราสวน 0:2:1 ใหผลการทดลองทมปรมาณ

สารยจนอลในลกหอมสมนไพรดกวาอตราสวน 1.5:1.5:0 (รายละเอยดการคานวณคาเฉลยดไดจาก


85

การคานวณ (คาความหนาแนน)

1. Error df = 21-(3++1+1+1+1+1+1) = 12

2. Error SS = 9.22-6.68 = 2.40

3. Error MS = Error SS / Error df

= 2.40 / 12 = 0.20

4. F = 0.07/0.2

= 0.35

ข.4 การคานวณคาความหนาแนนของลกหอมสมนไพร

ตวอยางการคานวณการทดลองท A1

จากขอมลในตาราง

นาหนกของลกหอมสมนไพร (ms) = 32.91 g

ปรมาตรของลกหอมสมนไพร (Vs) = 3.83 mL

จาก ρ = �� ⁄

= 32.91 g/ 3.83 mL

= 1.24 g/mL

หมายเหต การคานวณหาคาความหนาแนนของลกหอมสมนไพรทการทดลองอนมลกษณะคลายกบ

การหาคาความหนาแนนของการทดลอง A1

86

ข. 5 การคานวณคารอยละการระเหดของลกหอมสมนไพร

ตวอยางการคานวณการทดลองท A1

จากขอมลในตาราง

นาหนกครงท 1 = 10.41 g

นาหนกครงท 2 = 6.43 g

จาก รอยละการระเหด (%) ของลกหอมสมนไพร

= ((นาหนกครงท 1 – นาหนกครงท 2) / (นาหนกครงท 1)) × 100

= ((10.41 – 6.43) / (10.41)) × 10

= 38.15

ภาคผนวก ค

การตรวจสอบโครงสรางทางจลภาคของลกหอมสมนไพร

บทนจะกลาวถงการตรวจสอบโครงสรางทางจลภาคของลกหอมสมนไพร เพอศกษารอย

แตกราวของวสดโดยใชกลองจลทรรศน

ค.1 การตรวจสอบโครงสรางทางจลภาคของลกหอมสมนไพรทอตราสวนวสดใหกลน 1:1:1

รปท ค.1 โครงสรางทางจลภาคดานในของลกหอมสมนไพรทการทดลอง A1


88



ค.2 การตรวจสอบโครงสรางทางจลภาคของลกหอมสมนไพรทอตราสวนวสดใหกลน 0 : 2 : 1


89




90

ค.3 การตรวจสอบโครงสรางทางจลภาคของลกหอมสมนไพรทอตราสวนวสดใหกลน 2 : 0 : 1




91


ภาคผนวก ง

ความนาจะเปนแบบเอฟ α = 0.1 (F0.1)

ตารางท ง.1 ความนาจะเปนแบบเอฟ

��

��

1 2 3 4 5 6 7 8 9

1 39.86 49.50 53.59 55.83 57.24 58.20 58.91 59.44 59.86

2 8.53 9.00 9.16 9.24 9.29 9.33 9.35 9.37 9.38

3 5.54 5.46 5.39 5.34 5.31 5.28 5.27 5.25 5.24

4 4.54 4.32 4.19 4.11 4.05 4.01 3.98 3.95 3.94

5 4.06 3.78 3.62 3.52 3.45 3.40 3.37 3.34 3.32

6 3.78 3.46 3.29 3.18 3.11 3.05 3.01 2.98 2.96

7 3.59 3.26 3.07 2.96 2.88 2.83 2.78 2.75 2.72

8 3.46 3.11 2.92 2.81 2.73 2.67 2.62 2.59 2.56

9 3.36 3.01 2.81 2.69 2.61 2.55 2.51 2.47 2.44

10 3.29 2.92 2.73 2.61 2.52 2.46 2.41 2.38 2.35

11 3.23 2.86 2.66 2.54 2.45 2.39 2.34 2.30 2.27

12 3.18 2.81 2.61 2.48 2.39 2.23 2.28 2.24 2.21

13 3.14 2.76 2.56 2.43 2.35 2.28 2.23 2.20 2.16

14 3.10 2.73 2.52 2.39 2.31 2.24 2.19 2.15 2.12

93

ประวตนกวจย หวหนาโครงการวจย

1. ชอ นางปทมทพย ปราบพาล Mrs. Pathumthip Prabphane

2. รหสนกวจย 00012505

3. ตาแหนงปจจบน ผชวยศาสตราจารย

4. หนวยงานทอยทสามารถตดตอไดสะดวก พรอมหมายเลขโทรศพท โทรสาร และ e-mail สาขาวชาวศวกรรมเคม คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลกรงเทพ โทรศพท 0 2287 9734, 0 2286 3991 – 5, 1210, 1201 โทรสาร 0 2287 9734 e-mail : [email protected], [email protected], [email protected]

5. ประวตการศกษา

ปทจบการ

ศกษา

ระดบ

ปรญญา

อกษรยอ ปรญญา

และชอเตม

สาขาวชา

วชาเอก

ชอสถาบน การศกษา

ประเทศ

2545

เอก

วศ.ด. วศวกรรมศาสตรดษฏ

บณฑต

วศวกรรมเคม

วศวกรรมเคม

มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอม

เกลาธนบร

ไทย

2538

โท

วท.ม. วทยาศาสตร มหาบณฑต

เคมเทคนค

เคมเทคนค

จฬาลงกรณ มหาวทยาลย

ไทย

2531

ตร วท.บ.

วทยาศาสตรบณฑต

เคม

เคม มหาวทยาลย

เชยงใหม

ไทย

6. สาขาวชาการทมความชานาญพเศษ (แตกตางจากวฒการศกษา) ระบสาขาวชาการ การดดซบ การสกดดวยคารบอนไดออกไซดวกฤตยงยวด

7. ประสบการณทเกยวของกบการบรหารงานวจยทงภายในและภายนอกประเทศ โดยระบสถานภาพในการทาวจยวาเปนผอานวยการแผนงานวจย หวหนาโครงการวจย หรอผรวมวจยในแตละผลงานวจย

94

7.1 ผอานวยการแผนงานวจย : ชอแผนงานวจย -

7.2 หวหนาโครงการวจย : ชอโครงการวจย

ลาดบท ชอโครงการวจย แหลงทน ปงบประมาณ 1 การพฒนากระถางตนไมจากใยมะพราว เครอขายงานวจยภาคกลาง

ตอนลาง 2547

2 การสกดสารนมบนจากเมลดสะเดา งบประมาณผลประโยชน 2548 3 กระถางตนไมชารวยจากวสดเหลอใชทางการเกษตร งบประมาณผลประโยชน 2548 4 การผลตกระถางเพาะชาจากธรรมชาต งบประมาณผลประโยชน 2548 5 กระถางตนไมจากวสดเหลอใชทางการเกษตร งบประมาณแผนดน 2548 6 สกดสารออกฤทธจากฟาทะลายโจรดวย

คารบอนไดออกไซดวกฤตยงยวด งบประมาณแผนดน 2549

7 การสกดนามนหอมระเหยจากไมกฤษณา งบประมาณแผนดน 2550 8 การพฒนาการผลตนาอบไทย งบประมาณแผนดน 2551 9 การพฒนาวธการอบควนเทยน งบประมาณผลประโยชน 2551 10 การสกดนามนจากเมลดชะมดตน (Hibiscus

abelmoschus Linn.) งบประมาณแผนดน 2552

11 การผลตธปหอมจากสารธรรมชาตเพอศกษาสารกอมะเรงในควนธป

งบประมาณแผนดน 2554

12 การผลตลกหอมสมนไพรไลแมลงและขจดกลนอบ งบประมาณแผนดน 2555

7.3 งานวจยททาเสรจแลว : ชอผลงานวจย ปทพมพ การเผยแพร และแหลงทน (อาจมากกวา 1 เรอง)

ปทมทพย ตนทบทมทอง, มารสา จนะดษฐ, สรตน บญพงและจรพล กลนบญ. “การพฒนากระถางตนไมจากใยมะพราว” (หวหนาโครงการ) ไดรบทนสนบสนนงานวจยจากเครอขายภมภาคกลางตอนลาง ประจาปงบประมาณ 2547.

ปทมทพย ตนทบทมทอง. “การสกดสารนมบนจากเมลดสะเดา” (หวหนาโครงการ) ไดรบทนสนบสนนงานวจยจากงบประมาณผลประโยชน ป 2548.

ปทมทพย ตนทบทมทอง, สรตน บญพง, มารสา จนะดษฐ และ วราภรณ ธนะกลรงสรรค. “การผลตกระถางเพาะชาจากธรรมชาต” (หวหนาโครงการ) ไดรบทนสนบสนนงานวจยจากงบประมาณผลประโยชน ป 2548.

สรตน บญพง และปทมทพย ตนทบทมทอง. “การสกดสารออกฤทธทางยาจากทองพนชง” (ผรวมวจย) ไดรบทนสนบสนนงานวจยจากงบประมาณผลประโยชน ป 2548.

95

พรประสทธ คงบญ, ปทมทพย ตนทบทมทอง, มณฑล ชโชนาค และสมจตร สขสวสด. “การกลนเอทานอลโดยใชพลงานแสงอาทตย” (ผรวมวจย) ไดรบทนสนบสนนงานวจยจากงบประมาณผลประโยชน ป 2548.

ปทมทพย ตนทบทมทอง, สรตน บญพง, มารสา จนะดษฐ, วราภรณ ธนะกลรงสรรค, ไชยยนต ไชยยะ และฉนทมณ วงสะจนทานนท. “กระถางตนไมจากวสดเหลอใชทางการเกษตร” (หวหนาโครงการ) ไดรบทนสนบสนนงานวจยจากงบประมาณแผนดน ป 2548.

ปทมทพย ตนทบทมทอง, โสรยา ชโนดม, สรตน บญพง, มารสา จนะดษฐ, ไชยยนต ไชยยะ และฉนทมณ วงสะจนทานนท. “กระถางตนไมชารวยจากวสดเหลอใชทางการเกษตร” (หวหนาโครงการ) ไดรบทนสนบสนนงานวจยจากงบประมาณผลประโยชน ป 2548.

มารสา จนะดษฐ และปทมทพย ตนทบทมทอง. “การผลตกระถางตนไมจากเศษใบไม” (ผรวมวจย) ไดรบทนสนบสนนงานวจยจากงบประมาณผลประโยชน ป 2549.

ปทมทพย ตนทบทมทอง และมารสา จนะดษฐ. “สกดสารออกฤทธจากฟาทะลายโจรดวยคารบอนไดออกไซดวกฤตยงยวด” (หวหนาโครงการ) ไดรบทนสนบสนนงานวจยจากงบประมาณแผนดน ป 2549.

ปทมทพย ตนทบทมทอง, มารสา จนะดษฐ, ไชยยนต ไชยยะ และชชวาลย สขมน. “การสกดนามนหอมระเหยจากไมกฤษณา” (หวหนาโครงการ) ไดรบทนสนบสนนงานวจยจากงบประมาณแผนดน ป 2550.

ปทมทพย ตนทบทมทอง และนนทวน กลนจาปา. “พฒนาการผลตนาอบไทย” (หวหนาโครงการ) ไดรบทนสนบสนนงานวจยจากงบประมาณแผนดน ป 2551

ปทมทพย ตนทบทมทอง, นนทวน กลนจาปา และไชยยนต ไชยยะ.“การพฒนาวธการอบควนเทยน” (หวหนาโครงการ) ไดรบทนสนบสนนงานวจยจากงบประมาณผลประโยชน ป 2551

ปทมทพย ตนทบทมทอง และนนทวน กลนจาปา. “การสกดนามนจากเมลดชะมดตน (Hibiscus abelmoschus Linn.)” (หวหนาโครงการ) ไดรบทนสนบสนนงานวจยจากงบประมาณแผนดน ป 2552

ปทมทพย ตนทบทมทอง, ชยศร ธาราสวสดพพฒน, ขนษฐา เจรญลาภ, อรณ สรตนพพธ, สชาต วเชยรสรรค, วรรณด แสงด, สมรรถ ปรกลาง, ทวป ณ ระนอง, ยทธการ ขนเงน, ดารานย รบเมอง, จตตานนท รงสมนตชาต, เบญจภรณ ประภกด, องอาจ พฤกษประมล, เจนจรา รธรโก, จฑาธป อยเยน, ศรนธร สกสอาด และกมลพร จดจองสน “การจดการนาเสยเชงบรณาการในตลาดนาอโยธยา ” (ผรวมงานวจย) ไดรบทนสนบสนนงานวจยจากงบประมาณแผนดน ป 2553

96

International Journal

Tonthubthimthong, P., Chuaprasert, S., Douglas, P. and Luewisuttichat, W., Wittaya Teppaitoon and La-eid Pengsopa. 2004. “Nimbin Extraction from Neem Seeds using Supercritical CO2 and a Supercritical CO2 -Methanol Mixture” Journal of Supercritical fluids. 30: 287-301. (ผวจย)

Tonthubthimthong, P., Chuaprasert, S., Douglas, P. and Luewisuttichat, W. 2001. “Supercritical CO2 Extraction of Nimbin from Neem Seeds-an Experimental Study” Journal of Food Engineering. 47: 289-293. (ผวจย)

International & Regional Conference

Tonthubthimthong, P., Ajchariyapagorn, A., Douglas, S., Douglas, P. L. and Pongamphai, S. 2005. “Simulation of Nimbin Extraction by Using Aspen Plus” the 88th Canadian Chemistry Conference and Exhibition. May 28-June 1. Saskatoon Centennial Convention Centre Saskatoon Saskatchewan Canada. (ผรวมวจย)

Tonthubthimthong, P., Chinadit, M., Boonpung, S., Supanya, C., Tanuwong, S. and Tanakulrungsank, W. 2005. “Cultivate Flowerpot Production from Agricultural Waste Materials”, The 3rd EMSES International Symposium Eco-Energy and Material Science and Engineering Symposium. April 6-9. Lotus Hotel Pang Suan Kaew Chiangmai Thailand. (ผวจย)

Tonthubthimthong, P., Chuaprasert, S., Douglas, P., Luewisuttichat, W., Teppaitoon, W. and Pengsopa, L. 2002. “Nimbin Extraction from Neem Seed using Supercritical CO2 and a Supercritical CO2 – Methanol Mixture” International Conference on Innovations in Food Processing Technology and Engineering. December 11 – 13. AIT Thailand. (ผวจย)

Tonthubthimthong, P., Chuaprasert, S., Douglas, P., Luewisuttichat, W., Teppaitoon W. and Pengsopa, L. 2001. “Effect of Particle Size, Methanol:CO2 Ratio and Temperature on Nimbin Extraction from Neem Seeds using Supercritical CO2” Canadian Society for Chemical Engineering 2001 Conference. October 17. Halifax Nova Scotia Canada. (ผวจย)

Tonthubthimthong, P., Chuaprasert, S. and Luewisuttichat, W. 1999. “Extraction of Medicinal Substances from Neem Seeds using Supercritical Fluid

97

Extraction-A Preliminary Study” Ragional Symposium on Chemical Engineering 1999. November 22-24. B.P. Smilar Beach Hotel Songkla Thailand. (ผวจย)

Local Conference

ปทมทพย ตนทบทมทอง นนทวน กลนจาปาและอนพนธ ดอนชย. 2552. “การพฒนาการผลตนาอบไทยดวยชดอปกรณดดควนเครองรา” มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลวชาการ ครงท 3 “การพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยในยคเศรษฐกจสรางสรรค”. 24–26 พฤศจกายน 2553. ศนยประชมสถาบนวจยจฬาภรณ กรงเทพฯ. ปทมทพย ตนทบทมทอง และนนทวน กลนจาปา. 2552. “การพฒนาการผลตนาอบไทย” การประชมวชาการชมรมคณะปฏบตงานวทยาการ อพ.สธ. ครงท 4. “ทรพยากรไทย : ผนสวถใหมในฐานไทย”. 20-22 ตลาคม 2552. สวนวตวเปดเขาเขยว ตาบลบางพระ อาเภอศรราชา. จงหวดชลบร. (ผวจย) ปทมทพย ตนทบทมทอง นนทวน กลนจาปาและไชยยนต ไชยยะ. 2552. “การดดซบควนเครองราดวยถานกมมนต” มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลวชาการ ครงท 2 “งานวจยทเนนการปฏบตจรง จากมหาวทยาลยสสงคม”. 23–28 สงหาคม 2552. โรงแรมฮอลเดย อนน จงหวดเชยงใหม. (ผวจย)

ปทมทพย ตนทบทมทอง. 2551. “การสกดนามนหอมระเหยจากไมกฤษณา” มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลวชาการ ครงท 1 “ถายทอดงานวจยสสงคม เพอการพฒนาอยางยงยน”. 27–29 สงหาคม. โรงแรมธรรมรนทร ธนา จงหวตรง. (ผวจย)

เจษฎา มณพงษสวสด, สชาวด วาสกบตร, ปทมทพย ตนทบทมทอง และมารสา จนะดษฐ. 2550. “การสกดสารออกฤทธทางยาจากฟาทะลายโจรดวยคารบอนไดออกไซดวกฤตยวดยง” การประชมวชาการ ครงท 45 มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. 30 มกราคม - 2 กมภาพนธ. มหาวทยาลยเกษตรศาสตร วทยาเขตบางเขน. (ผวจย)

ปทมทพย ตนทบทมทอง, มารสา จนะดษฐ, สรตน บญพง, วราภรณ ธนะกลรงสรรค, ธดารตน มานตย และอษาวด ไมคง. 2548. “การผลตกระถางตนไมจากวสดเหลอใชทางเกษตร” การประชมสมมนาทางวชาการ สถาบนเทคโนโลยราชมงคล ครงท 21. 28–30 มนาคม. โรงแรมเชยงใหมภคา อาเภอเมอง จงหวดเชยงใหม. (ผวจย)

ชชวาลย สขมน, ปทมทพย ตนทบทมทอง, กฤษณ หวงเจรญกลชย และ คมเดช งามสมจตร. 2548. “การศกษาสภาวะทเหมาะสมในการผลตไวนสะระแหน” การประชมสมมนาทางวชาการ สถาบนเทคโนโลยราชมงคล ครงท 21. 28–30 มนาคม. โรงแรมเชยงใหมภคา อาเภอเมอง จงหวดเชยงใหม. (ผรวมวจย)

98

ปทมทพย ตนทบทมทอง, จฑาลกษณ จระรตนกล และ ประทมรตน แสนพล. 2547. “การปรบปรงคณภาพของแปงมนสาปะหลงโดยการดดแปรแปงดวยสารโซเดยมไตโพลฟอสเฟต” การประชมสมมนาทางวชาการ สถาบนเทคโนโลยราชมงคล ครงท 20. 11–13 กมภาพนธ. โรงแรมอมรนทร ลากน อาเภอเมอง จงหวดพษณโลก. (ผวจย)

ปทมทพย ตนทบทมทอง, สภาภรณ เชอประเสรฐ, วไล ลอวสทธชาต, วทยา เทพไพฑรย และละเอยด เพงโสภา. 2546. “การสกดนมบนจากเมลดสะเดาโดยใชคารบอนไดออกไซดวกฤตยงยวดและคารบอนไดออกไซด-เมทานอลวกฤตยงยวด” การประชมวชาการและงานแสดงผลตภณฑวทยาศาสตร และเทคโนโลยแหงประเทศไทย ครงท 29. 20–22 ตลาคม. ศนยประชมเอนกประสงคกาญจนาภเษก มหาวทยาลยขอนแกน จงหวดขอนแกน. (ผวจย)

ปทมทพย ตนทบทมทอง, สภาภรณ เชอประเสรฐ, วไล ลอวสทธชาต, วทยา เทพไพฑรย และ ละเอยด เพงโสภา. 2545. “การสกดนมบนจากเมลดสะเดาโดยใชคารบอนไดออกไซดวกฤตยงยวด : ผลของขนาดอนภาค, อตราสวนระหวางเมทานอลตอคารบอนไดออกไซด และอณหภม” การประชมวชาการวศวกรรมเคมและเคมประยกตแหงประเทศไทย ครงท 12. 8–9 พฤศจกายน. โรงแรมโซล ทวน ทาวเวอร กรงเทพฯ. (ผวจย)

ปทมทพย ตนทบทมทอง, สภาภรณ เชอประเสรฐ และ วไล ลอวสทธชาต. 2543. “การศกษาสภาวะทเหมาะสมในการสกดสารนมบนจากเมลดสะเดาโดยใชคารบอนไดออกไซดวกฤตยงยวด” การประชมวชาการวศวกรรมเคมและเคมประยกตแหงประเทศไทย ครงท 10. 26–28 ตลาคม. ไบเทค บางนา กรงเทพฯ. (ผวจย)

7.4 งานวจยทกาลงทา : ชอขอเสนอการวจย แหลงทน และสถานภาพในการทาวจยวาไดทาการวจยลลวงแลวประมาณรอยละเทาใด ปทมทพย ตนทบทมทอง และนนทวน กลนจาปา “การผลตธปหอมจากสารธรรมชาตเพอ

ศกษาสารกอมะเรงในควนธป ” (หวหนาโครงการ)ไดรบทนสนบสนนงานวจยจากงบประมาณแผนดน ป 2554 ทาการวจยลลวงแลวประมาณ 90 %

ปทมทพย ตนทบทมทอง และขนษฐา เจรญลาภ “การมสวนรวมระหวางชมชนและโรงเรยนในการอนรกษแหลงนา ” (ผรวมงานวจย) ไดรบทนสนบสนนงานวจยจากมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลกรงเทพ ทาการวจยลลวงแลวประมาณ 90 %

99

ประวตผรวมงานวจย 1. ชอ นางนนทวน กลนจาปา Mrs Nantaone Klinjumpa

2. รหสประจาตวนกวจย 09-65536

3. ตาแหนงปจจบน 3.1 ทางดานวชาการ ผชวยศาสตราจารย

3.2 ทางดานบรหาร หวหนาศนยวฒนธรรมราชมงคลกรงเทพ มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลกรงเทพ โทรศพท 0 2286 3991 – 5 ตอ 1180

4. หนวยงานทอยทสามารถตดตอไดสะดวก พรอมหมายเลขโทรศพท โทรสาร และ e-mail แผนกวชาคหกรรมศาสตรทวไป คณะเทคโนโลยคหกรรมศาสตร มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลกรงเทพ โทรศพท 0 2287 3211 – 25 ตอ 214 โทรสาร 0 22873211-25 ตอ 214 e-mail : [email protected]

5. ประวตการศกษา

ปทจบการ ศกษา

ระดบ

ปรญญา

อกษรยอ ปรญญา

และชอเตม

สาขาวชา

ชอสถาบน การศกษา

ประเทศ

2541

โท

M.M. Master of

Managemant

การจดการ

Technology University of Philippines

ฟลปปนส

2520

ตร

คศ.บ. คหกรรมศาสตร

ศกษา

คหกรรมศาสตรทวไป

สถาบนเทคโนโลย ราชมงคล

ไทย

6. สาขาวชาทมความชานาญพเศษ การทาเครองหอมไทย ภมปญญาไทย

7. ประสบการณทเกยวของกบงานวจยทงภายในและภายนอกประเทศ : ระบสถานภาพในการทาวจยวาเปนหวหนาโครงการวจย หรอผรวมวจยในแตละเรอง 7.1 ผอานวยการแผนงานวจย : ชอแผนงาน

- 7.2 หวหนาโครงการวจย : ชอโครงการวจย

-

100

7.3 งานวจยททาเสรจแลว : ชอเรอง ปทพมพ และ สถานภาพในการทาวจย ประไพศร สงวนวงค และนนทวน กลนจาปา, 2543, พฤตกรรมการซอสนคาอปโภคบรโภคของประชาชนในภาวะเศรษฐกจถดถอย, ไดรบทนสนบสนนงานวจยจากสถาบนเทคโนโลยราชมงคลประจาปงบประมาณ 2543, (ผรวมวจย) 7.4 งานวจยทกาลงทา : ชอเรอง ปทพมพ และสถานภาพในการทาวจย

-

รายงานการวิจัย - RMUTK

Documents

Transcript of รายงานการวิจัย - RMUTK