ระบบหายใจ (Respiratory System)
description
Transcript of ระบบหายใจ (Respiratory System)
L/O/G/O
www.themegallery.com
ครเสกสรรค สวรรณสข www.kruseksan.com
ระบบหายใจ (Respiratory System)
อธบายโครงสราง หนาทของระบบหายใจของมนษย
อธบายเกยวกบการแลกเปลยนแกสภายในปอด
อธบายกลไกของการหายใจเขาและออกของมนษย
ท ากจกรรมเพอวดความจอากาศของปอด
เมอเรยนจบหวขอนแลว นกเรยนควรจะสามารถ
4
1
2
3
จดประสงคการเรยนร
ตระหนกถงความส าคญของอวยวะในระบบหายใจ
ระบโครงสรางทส าคญในระบบหายใจ
5
6
• คอ สวนของอวยวะของรางกายท าหนาทรบออกซเจน (O2) จากภายนอกเขาสรางกายและน า คารบอนไดออกไซด (CO2)จากภายใน ออกมาขบทงสภายนอกรางกาย โดยอาศยระบบไหลเวยนโลหตเปนตวกลางในการล าเลยงกาช แบงไดเปน
• ทางเดนหายใจสวนบน ประกอบดวย
จมก (nose) คอหอย (pharynx) และ กลองเสยง (larynx)
ทางเดนหายใจสวนลาง ประกอบดวย หลอดลม (trachea)
ทอลม (bronchi) และปอด (lung) ทงสองขาง
ระบบหายใจ (Respiratory System)
การหายใจของคน ประกอบดวย 2 ขนตอนใหญ ๆ
1. การหายใจภายนอก ( external respiration )
เปนการน าอากาศเขาสปอด มการแลกเปลยนแกสระหวาง ปอดกบเลอด การขนสงแกส
จากเลอดไปยงเซลลและเนอเยอ การขนสงแกส จากเซลลและ เนอเยอกลบไปยงปอดตลอดไป
จนถงการน าอากาศ ออกนอกรางกาย
การหายใจของคน ประกอบดวย 2 ขนตอนใหญ ๆ
2. การหายใจภายในเซลล ( Internal respiration )
การหายใจทเปนปฏกรยาทเกดขนภายในเซลลของรางกาย หรอเรยกวา Cellular respiration หมายถง การสลายสารอาหารเพอใหไดพลงงาน กลาวคอ เมอเซลลไดรบสารอาหารและออกซเจน จะท าปฏกรยากน
คอ การสลายโมเลกลของอาหารอยางสมบรณ ไดพลงงานออกมาเตมท ผลตภณฑทไดออกมา คอ คารบอนไดออกไซดและน า
ดงสมการ C6H12O6 + 6O6 6CO2 + 6H2O + energy 38 ATP
1. การหายใจแบบใชแกสออกซเจน (Aerobic respiration)
ชนดการหายใจม 2 แบบ
2. การหายใจแบบไมใชแกสออกซเจน (Anaerobic respiration)
ชนดการหายใจม 2 แบบ
คอ การสลายโมเลกลของอาหารไมสมบรณ ไดพลงงานออกมาเพยง 1 ใน 9 ของการหายใจแบบใชออกซเจน ผลทไดจากการหายใจแบบไมใชออกซเจนจะเกด ในแบคทเรยและในเซลลกลามเนอลายของสตวชนสง คอ กรดแลกตก ในยสตจะไดเปนเอทลแอลกอฮอลและคารบอนไดออกไซด หรอเรยกวา fermentation
2. การหายใจแบบไมใชแกสออกซเจน (Anaerobic respiration)
ชนดการหายใจม 2 แบบ
การหายใจแบบไมใชออกซเจนในเซลลกลามเนอลาย C6H12O6 2C3H6O5 + energy 2 ATP กรดแลกตก
2. การหายใจแบบไมใชแกสออกซเจน (Anaerobic respiration)
ชนดการหายใจม 2 แบบ
การหายใจแบบไมใชออกซเจนในยสต C6H12O6 2C2H5OH + CO2 + energy 2 ATP เอทลแอลกอฮอล
ขอควรร
ATP ชอเตมวา Adenosine Triphosphate เปนสารพลงงานสง ซงเซลลสรางขนเพอใชภายในเซลล ในการสลาย ATP ใหกลายเปน ADP จะปลอยพลงงาน 7.3 kcal ในทางกลบกน ในการสราง ADP ใหกลายเปน ATP จะตองใชพลงงาน 7.3 kcal
องคประกอบทางเดนหายใจของคน 1. จมก (Nosteil) : เปนทางผานเขาของอากาศ 2. โพรงจมก (Nasal cavity) : มเยอบผวทมซเลย และเมอกส าหรบดก สงแปลกปลอมไวไมให ผานลงสปอด 3. คอหอย (Pharynx) : บรเวณทพบกนของชองอากาศจากจมก ชองอาหารจากปากกลองเสยงจากหลอดลมคอ 4. หลอดลม (trachea) : เปนหลอดยาวตรงมกระดกออนเรยงเปนรป เกอกมาตดอยโดยจะแตกแขนงออกเปนขวปอด 2 ขว
องคประกอบทางเดนหายใจของคน 5. ขวปอด (Bronchus) : เปนสวนของหลอดลมทแยก ออกเปนกง ซายและขวา เขาปอด 6. แขนงขวปอด/ หลอดลมฝอย (Bronchiole) เปนแขนงของทอลมทแยกออกไปมากมายและแทรกอยทวไปในเนอปอด และจะไปสนสดทถงลม (Alveolus) 7. ถงลมเลก ๆ ในปอด (alveoli) : ทผนงของถงลมจะมเสนเลอดฝอยลอมรอบอยมากมาย จงเปนแหลงในการแลกเปลยนกาซ ภายในปอดของคนมอลวโอลส (ถงลมเลก ๆ) ประมาณ 300 ลานถง
องคประกอบทางเดนหายใจของคน 5. ขวปอด (Bronchus) : เปนสวนของหลอดลมทแยก ออกเปนกง ซายและขวา เขาปอด 6. แขนงขวปอด/ หลอดลมฝอย (Bronchiole) เปนแขนงของทอลมทแยกออกไปมากมายและแทรกอยทวไปในเนอปอด และจะไปสนสดทถงลม (Alveolus) 7. ถงลมเลก ๆ ในปอด (alveoli) : ทผนงของถงลมจะมเสนเลอดฝอยลอมรอบอยมากมาย จงเปนแหลงในการแลกเปลยนกาซ ภายในปอดของคนมอลวโอลส (ถงลมเลก ๆ) ประมาณ 300 ลานถง
การสดลมหายใจและการแลกเปลยนแกส การสดลมหายใจ
การหายใจเกยวของกบ….. - กลามเนอกระบงลม - กลามเนอยดกระดกซโครง
ศนยกลางการควบคม คอ สมองสวนเมดลลาออบลองกาตา ( medulla oblongata ) ไวตอปรมาณคารบอนไดออกไซด
การสดลมหายใจและการแลกเปลยนแกส
แผนผงการสดลมหายใจ อากาศ รจมก (Nostril) โพรงจมก (nasal cavity) คอหอย (pharynx)
กลองเสยง (larynx) หลอดลม (bronchus) ปอด (lung) ถงลมปอด (alveolus)
ขณะหายใจเขา (inspiration)
- กลามเนอซโครงแถบนอกหดตว - กลามเนอยดซโครงแถบในคลายตว
- กระดกซโครงยกตวสงขน - กระบงลมต าลง - กลามเนอกระบงลมหดตว - ปรมาตรในชองอกเพมขน - ความดนของอากาศภายในปอดลดลง
ขณะหายใจออก (exspiration)
- กลามเนอยดซโครงแถบนอกคลายตว
- กลามเนอยดซโครงแถบในหดตว - กระดกซโครงยกตวสงขนลง
- กระบงลมยกตวสงขน
- กลามเนอกระบงลมคลายตว
- ปรมาตรในชองอกลดลง - ความดนของอากาศภายในปอดเพมขน
การแลกเปลยนแกส 1. การแลกแกสระหวางปอดกบเสนเลอด
ออกซเจน (O2) จากถงลมปอดจะแพรเขาสเสนเลอดฝอย รวมตวกบ ฮโมโกลบน (haemoglobin : Hb) ทผวเมดเลอดแดง กลายเปนออกซฮโมโกลบน (oxyhaemoglobin : HbO2) สงไปยงหวใจ สบฉดไปยงสวนตาง ๆ ของรางกาย
2.การแลกเปลยนแกสระหวางเสนเลอดกบเนอเยอ CO2 แพรเขาสเสนเลอด รวมกบน าในเมดเลอด
แดง CO2 + H2O
เกดเปนกรดคารบอนก H2CO3
แตกตว
H + + HCO3-
กลไกการหายใจเขา-ออก
กลไกการหายใจเขา-ออก
กลไกการหายใจเขา-ออก * หายใจเขา-ออก
กระบวนการ กลามเนอกะบงลม กระดกซโครง ปรมาตรในปอด ความดนในปอด
การหายใจเขา หดตวต าลง ยกตวขน เพมขน ลดลง
การหายใจออก คลายตวสงขน ลดต าลง ลดลง เพมขน
ความจอากาศในปอด แกส ลมหายใจเขา (%) ลมหายใจออก (%)
1. ออกซเจน 2. คารบอนไดออกไซต 3. ไนโตรเจน 4. ไอน า
21 0.03 78
ไมคงท
19 2.8 78
อมตว
ความจอากาศของปอดในแตละคนจะแตกตางกน ขนอยกบ 1. เพศ เพศชายจะมความจปอดมากกวาเพศหญง 2. สภาพรางกาย นกกฬามความจของปอดมากกวาคนปกต 3. อาย ผสงอายจะมความจปอดลดลง 4. โรคทเกดกบปอด โรคบางชนด เชน ถงลมโปงพอง โรคมะเรง
1.การควบคมแบบอตโนมต
การควบคมการหายใจ ม 2 แบบ
อยภายนอกอ านาจจตใจ บงคบไมได ใชสมองสวน เมดลลาออบลองกาตาและพอนด
2.การควบคมภายใตอ านาจจตใจ
โดยใชซเบลลม ซรบลคอรเทกซ และไฮโพทาลามส
1.โรคถงลมโปงพอง (Emphysema)
โรคทเกดกบทางเดนหายใจ
เปนโรคทมภาวะของการอดกนอยางเรอรงของหลอดลมทวปอดทง 2 ขาง
สาเหตส าคญ : มาจากการสบบหรอยางตอเนองหรอไดรบสารพษในควนบหร ควนจากทอไอเสยรถยนต ตดตอกนเปนเวลานาน
อาการ : เกดการระคายเคองตอหลอดลมและท าลายผนงถงลม เนอเยอซงโยงยดหลอดลมและถงลมจงเสอมลง หลอดลมเลก ๆ ขาดการยดโยงทดจงแฟบลง เกดการอดกนของอากาศ ท าใหมลมคางอยในถงลม เรยกวา ถงลมโปงพอง
2.โรคปอดบวม (Pneumonia)
โรคทเกดกบทางเดนหายใจ
เปนภาวะทปอดเกดการอกเสบ ซงอาจเกดจากเชอแบคทเรย เชอไวรส หรอในสภาวะทผดปกตอาจจะเกดจากเชอราและพยาธ เมอเปนปอดบวม จะมหนอง และสารน าอยางอนในถงลม ท าใหรางกายไมสามารถรบกาซ O2 รางกายจะขาดกาซ O2 และอาจถงแกชวต
3.โรคภมแพจมก/แพอากาศ (Allergic Rhinitis)
โรคทเกดกบทางเดนหายใจ
มปฏกรยาตอบสนองไวเกนตอสารกอภมแพ เมอมสารกอภมแพเขาสรางกาย รางกายจะสงแอนตบอดไปท าปฏกรยากบสารกอภมแพทหายใจเขาไป เปนผลใหเซลลบางชนดภายในจมก มการแตกตวและหลงสารเคมออกมาท าใหเกดการอกเสบ และมอาการตาง ๆ ของโรคตามมา
L/O/G/O
www.themegallery.com
Thank You!
ครเสกสรรค สวรรณสข