ระบบหายใจ (1-2560)
-
Upload
thitaree-samphao -
Category
Education
-
view
746 -
download
7
Transcript of ระบบหายใจ (1-2560)
![Page 1: ระบบหายใจ (1-2560)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022013109/5a6554747f8b9a10228b4a6d/html5/thumbnails/1.jpg)
เรอง ระบบหายใจ รายวชาชววทยาเพมเตม 2
ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2560
คณครฐตารย ส าเภา โรงเรยนทามะกาวทยาคม
ส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต 8 (กาญจนบร-ราชบร)
![Page 2: ระบบหายใจ (1-2560)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022013109/5a6554747f8b9a10228b4a6d/html5/thumbnails/2.jpg)
สบคนขอมล อภปราย และสรปความส าคญของการรกษาดลยภาพภายในรางกาย
สบคนขอมล ทดลอง อภปราย เปรยบเทยบ และสรปโครงสรางทใชในการแลกเปลยนแกสของสงมชวตเซลลเดยวและของสตว
สบคนขอมล ทดลอง อภปราย เปรยบเทยบ และสรปโครงสรางและกระบวนการตางๆ ทเกยวกบการแลกเปลยนแกสของคนและของสตว
สบคนขอมล อภปราย สรป และน าเสนอเกยวกบความผดปกตทเกยวของกบปอด และโรคของระบบทางเดนหายใจ
จดประสงคการเรยนร
![Page 3: ระบบหายใจ (1-2560)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022013109/5a6554747f8b9a10228b4a6d/html5/thumbnails/3.jpg)
การหายใจ (RESPIRATION) การรกษาสมดลของระบบในรางกาย (Homeostasis)
เมอรางกายไดรบ O2 จากภายนอกเขาสรางกายและน า CO2 จากภายในขบออกมาทงภายนอกรางกาย โดยอาศยระบบไหลเวยนโลหตเปนตวกลางในการล าเลยงแกส
การหายใจภายใน (Internal Respiration) / การหายใจระดบเซลล (Cellular Respiration) : สลายสารโมเลกลใหญเปนโมเลกลเลกและใหพลงงาน
การหายใจภายนอก (External Respiration) : การแลกเปลยนแกสของสงมชวต อาศยคณสมบตคอ พนทผวมาก ผนงบาง และมความชน
![Page 4: ระบบหายใจ (1-2560)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022013109/5a6554747f8b9a10228b4a6d/html5/thumbnails/4.jpg)
สงมชวตเซลลเดยว
อะมบา พารามเซยม ยกลนา เซลลสมผสกบสงแวดลอมทเปนน าตลอดเวลา แลกเปลยนแกสกบสงแวดลอมผานเยอหม
เซลล (cell membrane) โดยอาศยการแพร
สงมชวตหลายเซลลขนาดเลกทอาศยอยในน า
สตวชนต า ฟองน า ไฮดรา และหนอนตวแบน ผวรางกาย (Body Surface) แลกเปลยนแกส
โดยอาศยกระบวนการแพร
การหายใจของสงมชวตอนทไมใชมนษย
![Page 5: ระบบหายใจ (1-2560)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022013109/5a6554747f8b9a10228b4a6d/html5/thumbnails/5.jpg)
เหงอก (gill) เปนอวยวะแลกเปลยนแกส ลกษณะเปนซ ภายในมเสนเลอดฝอย
หอยสองฝา
หมก
เหงอก (gill) เรยกวา Dibranchia อยในชองตว
การแลกเปลยนแกส เกดขนเมอน าไหลเวยนเขาในตวหมก
![Page 6: ระบบหายใจ (1-2560)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022013109/5a6554747f8b9a10228b4a6d/html5/thumbnails/6.jpg)
ไสเดอนดน (Earth warm)
แลกเปลยนแกสทางผวหนง (skin) ระบบหมนเวยนเลอดชวยล าเลยง O2
ไปยงเซลลและล าเลยง CO2 เพอขบออกจากเซลล เฮโมโกลบนละลายในน าเลอด และ Hemoerythrin อยในเซลลเมดเลอด
แมเพรยง
อวยวะส าหรบแลกเปลยนแกส คอ parapodia ซงยนออกมาดานขางล าตวในแตละปลอง ภายในมเสนเลอดฝอย
![Page 7: ระบบหายใจ (1-2560)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022013109/5a6554747f8b9a10228b4a6d/html5/thumbnails/7.jpg)
respiratory tree ยนเขาไปในรางกาย เปนทอยาวแตกแขนงคลายตนไม
การแลกเปลยนกาชเกดเมอน าเขา และออกผานสวนปลายของทางเดนอาหาร
ปลงทะเล ดาวทะเล
แมงดาทะเล
แผงเหงอก (book gill) บรเวณทองเมอน าไหลผานจะเกดการแลกเปลยนแกส
![Page 8: ระบบหายใจ (1-2560)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022013109/5a6554747f8b9a10228b4a6d/html5/thumbnails/8.jpg)
ทอลม (trachea) แตกแขนง เปนทอลมฝอย (tracheole) ขนาดเลกแทรกตาม รางกาย
แมลง
![Page 9: ระบบหายใจ (1-2560)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022013109/5a6554747f8b9a10228b4a6d/html5/thumbnails/9.jpg)
ปอดแผง (book lung) : ลกษณะเปนทอลมซอนเปนพบไปมาคลายแผง มหลอดเลอดน า CO2 มาแลกเปลยนทแผงทอลมนแลวรบ O2 ไปเลยงเนอเยอ
แมงมม
![Page 10: ระบบหายใจ (1-2560)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022013109/5a6554747f8b9a10228b4a6d/html5/thumbnails/10.jpg)
สตวน า
ในน ามออกซเจนเพยงรอยละ 0.5 สตวน ามเนอเยอของอวยวะทมากพอส าหรบการแลกเปลยนแกส เหงอกปลา และกงมลกษณะเปนซๆ เรยงกนเปนแผง ซของเหงอกมขนาดเลก มเซลลเรยงเปนชนบางๆ หอหมหลอดเลอดฝอย ท าใหแกส
แพรผานไดงาย
![Page 11: ระบบหายใจ (1-2560)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022013109/5a6554747f8b9a10228b4a6d/html5/thumbnails/11.jpg)
นก (Aves) ตองใชพลงงานมาก ขางๆ ปอดมถงลม 8-9 ค ขณะหายใจเขากระดกของนกจะลดต าลง ถงลมขยายขนาดขน อากาศผานเขาสหลอดลมผานปอดเขาสถงลมตอนทาย สวนอากาศทใชแลวออกจากปอดเขาสถงลม ตอนหนา ถกขบออกจากตวนกทางลมหายใจออก ถงลมไมไดแลกเปลยนแกสแตชวยเพมประสทธภาพในการถายเทอากาศ ถงลมทแทรกอยในกระดกท าใหกระดกนกกลวง และเบาเหมาะตอการบน
นก
![Page 12: ระบบหายใจ (1-2560)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022013109/5a6554747f8b9a10228b4a6d/html5/thumbnails/12.jpg)
การหายใจของนก
![Page 13: ระบบหายใจ (1-2560)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022013109/5a6554747f8b9a10228b4a6d/html5/thumbnails/13.jpg)
การหายใจของนก
![Page 14: ระบบหายใจ (1-2560)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022013109/5a6554747f8b9a10228b4a6d/html5/thumbnails/14.jpg)
การหายใจของคน
การน าแกส O2 จากอากาศภายนอกเขาสเซลล ส าหรบท าปฏกรยากบอาหาร เพอเปลยนเปนพลงงานแลวถายเท CO2 สวนทไมตองการออกจากเซลล
![Page 15: ระบบหายใจ (1-2560)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022013109/5a6554747f8b9a10228b4a6d/html5/thumbnails/15.jpg)
สวนทอากาศผาน : ไมมการแลกเปลยนแกส ไดแกโพรงจมก 2 ร คอหอย (Pharynx) กลองเสยง (Larynx) หลอดลม (Trachea) ขวปอดหรอบรองคส (Bronchus) และ แขนงขวปอด (Bronchiole)
สวนทแลกเปลยนแกส : ถงลมเลกๆ ผนงบางมาก เรยกวา Alveolus ซงทผนงมหลอดเลอดฝอยลอมรอบ
การแลกเปลยนแกสระหวางปอด และเลอดเกดขนทผนงแอลวโอลส (Alveolus)
ระบบหายใจของคน
![Page 16: ระบบหายใจ (1-2560)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022013109/5a6554747f8b9a10228b4a6d/html5/thumbnails/16.jpg)
รจมก (nostrill): มขนจมกกรองฝนละออง มสารหลอลนดกจบฝนละออง โพรงจมก (nasal cavity): เยอเมอกหนาบอย คอยดกจบเชอโรค มกลมเซลลประสาทรบกลน คอหอย (pharynx): ทอกลวงของกลามเนอ มทอยสเตเชยนตดตอกบหตอนกลาง หลอดอาหาร หลอดลม กลองเสยง (larynx): ม vocal cord ท าใหเกดเสยง กนไมใหอาหารตกลงไปในหลอดลมขณะกลนอาหาร
โครงสรางทใชในการแลกเปลยนแกสของคน
![Page 17: ระบบหายใจ (1-2560)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022013109/5a6554747f8b9a10228b4a6d/html5/thumbnails/17.jpg)
โครงสรางทใชในการแลกเปลยนแกสของคน
หลอดลม (trachea): กระดกออนรปตว C ปองกนไมให trachea แฟบขณะหายใจ กลามเนอเรยบยดปลายกระดกออนรปตว Cปรบขนาดหลอดลมคอ เซลลเยอบของหลอดลมคอม ciliaก าจดสงแปลกปลอม มตอมสรางน าเมอกก าจดสงแปลกปลอม
![Page 18: ระบบหายใจ (1-2560)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022013109/5a6554747f8b9a10228b4a6d/html5/thumbnails/18.jpg)
โครงสรางทใชในการแลกเปลยนแกสของคน
ขวปอด (Bronchus): แยกเปน 2 ขาง ซายขวา ขางขวาสนกวา กวางกวา และอย
ในแนวดงมากกวาขางซาย สวนทไมไดฝงไปในเนอปอด
กระดกออนรปตว C สวนทฝงลงไปในเนอปอดกระดก
ออนแยกเปนชนๆ รอบ bronchus
![Page 19: ระบบหายใจ (1-2560)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022013109/5a6554747f8b9a10228b4a6d/html5/thumbnails/19.jpg)
โครงสรางทใชในการแลกเปลยนแกสของคน
แขนงขวปอด/หลอดลมฝอย (Bronchiole): ไมมกระดกออน ไมมตอมสรางน าเมอก มกลามเนอเรยบและ elastic fiber มาก ปรบขนาดทางเดนหายใจได
![Page 20: ระบบหายใจ (1-2560)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022013109/5a6554747f8b9a10228b4a6d/html5/thumbnails/20.jpg)
โครงสรางทใชในการแลกเปลยนแกสของคน
Respiration bronchiole: เรมมการแลกเปลยนแกสครงแรก Alveolar duct: ทอถงลมปอด ถงลมปอด (alveolus): เกดการแลกเปลยนแกสมากทสด เซลลเรยงตวชนเดยว มจ านวน ≈ 300 ลานถง Capillary ลอมรอบจ านวนมาก อาศยความดนระหวางเสนเลอด
กบปอดในการแลกเปลยนแกส (CO2 แพรเขาสถงลม O2 แพรเขาสเสนเลอด)
ถาถกท าลายมากๆ จะเปนโรคถงลมโปงพอง
![Page 21: ระบบหายใจ (1-2560)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022013109/5a6554747f8b9a10228b4a6d/html5/thumbnails/21.jpg)
รจมก (nostrils)โพรงจมก (nasal cavity)คอหอย (Pharynx)หลอดลม (trachea)ขวปอด (bronchus)แขนงขวปอด (bronchiole)ถงลม (alveolus)หลอดเลอดฝอย (capillary)
ทางเดนหายใจของคน (Respiratory System)
![Page 22: ระบบหายใจ (1-2560)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022013109/5a6554747f8b9a10228b4a6d/html5/thumbnails/22.jpg)
การท างานรวมกนของ กระบงลม (Diaphragm) กลามเนอระหวางซโครง (Inter-costal muscle) และกระดกซโครง (Ribs)
ปอด : เปนการแลกเปลยนกาชระหวางถงลมกบหลอดเลอดฝอย เซลลของเนอเยอ : เปนการแลกเปลยนแกสระหวางหลอดเลอดฝอยกบเนอเยอ
กลไกการหายใจเขา-ออก
หายใจ ปรมาตรปอด
ความดนปอด
กระดกซโครง
กลามเนอกระบงลม
กลามเนอยดซโครง กลามเนอหนาทอง แถบนอก แถบใน
เขา เพม ลด ยกขน หด หด คลาย คลาย
ทองปอง
ออก ลด เพม กดต า คลาย คลาย หด หด
ทองแฟบ
![Page 23: ระบบหายใจ (1-2560)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022013109/5a6554747f8b9a10228b4a6d/html5/thumbnails/23.jpg)
ภาพ ก การหายใจเขา ภาพ ข การหายใจออก
กลไกการหายใจเขา-ออก
![Page 24: ระบบหายใจ (1-2560)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022013109/5a6554747f8b9a10228b4a6d/html5/thumbnails/24.jpg)
การหายใจเขา (Inspiration):
กระบงลมหดตว: ขงตงแบนราบ ชวยเพมปรมาตรของชองอกในแนวดง
กลามเนอกระดกซโครงแถบนอกหดตว แถบในคลายตว: ท าใหกระดกซโครงยกสง ชวยเพมปรมาตรของชองอกในแนวรศม
ชองปอดขยาย: ความดนในชองปอดลดลงต ากวาความดนภายนอก อากาศภายนอกจงดนไหลเขาสปอด
การหายใจออก (Expiration):
กระบงลมคลายตว: จะโคงเปนรปโดมกลบเขาต าแหนงเดม
กลามเนอกระดกซโครงแถบนอกคลายตว แถบในหดตว: ท าใหกระดกซโครงลดระดบต าลง
ชองปอดเลกลง: ความดนในปอดจงสงกวาอากาศภายนอก ท าใหดนอากาศภายในปอดออกมาขางนอก
กลไกการหายใจเขา-ออก
![Page 25: ระบบหายใจ (1-2560)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022013109/5a6554747f8b9a10228b4a6d/html5/thumbnails/25.jpg)
VDO กลไกการหายใจของมนษย
![Page 26: ระบบหายใจ (1-2560)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022013109/5a6554747f8b9a10228b4a6d/html5/thumbnails/26.jpg)
ระบบหายใจของสงมชวตแตละชนด
![Page 27: ระบบหายใจ (1-2560)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022013109/5a6554747f8b9a10228b4a6d/html5/thumbnails/27.jpg)
การล าเลยงแกสผานระบบเลอด
![Page 28: ระบบหายใจ (1-2560)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022013109/5a6554747f8b9a10228b4a6d/html5/thumbnails/28.jpg)
มกาช 2 ชนดทถกล าเลยงโดยเลอด คอ กาช O2 ล าเลยงเขา และ CO2 ล าเลยงออก การล าเลยงกาชออกซเจน: ละลายใน plasma (น าเลอด) 3% = ละลายไดนอยมาก จบ Hb ใน RBC 97%
Hb + 4O2 Hb(O2)4 (Oxyhemoglobin/HbO2) เลอดมสแดงสด
Hb 1 โมเลกล ม heme 4 โมเลกล , 1 heme ม Fe 1 อะตอม ซงใชจบ O2
Hb 1 โมเลกล จบ O2 ได 4 โมเลกล
การล าเลยงแกสผานระบบเลอด
บรเวณปอด
บรเวณเนอเยอ
![Page 29: ระบบหายใจ (1-2560)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022013109/5a6554747f8b9a10228b4a6d/html5/thumbnails/29.jpg)
การล าเลยงคารบอนไดออกไซด: ละลายอยในพลาสมา (น าเลอด) 7% จบกบ Hb ใน RBC 23% Hb + CO2 HbCO2
(carbaminohemoglobin) เลอดสคล า ขนสงในรป HCO3
- โดยรวมกบน าใน RBC 70%
H2O + CO2 H2CO3 H+ + HCO3-
การล าเลยงแกสผานระบบเลอด
บรเวณเนอเยอ
บรเวณปอด
ในเมดเลอดแดง
ในเมดเลอดแดง
![Page 30: ระบบหายใจ (1-2560)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022013109/5a6554747f8b9a10228b4a6d/html5/thumbnails/30.jpg)
Hemoglobin/Hb: โปรตนทม 4 หนวยยอย แตละหนวยมฮม สามารถจบกบโมเลกลตางๆ เรยงจากมากไปนอย CO: เรวมาก จบท Fe กลายเปน Carboxyhemoglobin (HbCO) O2: Fe ในฮมเปนตวจบกลายเปนออกซฮโมโกลบน (Oxy-Hemoglobin) CO2: จบกนไดนอยมาก จบกนกลายเปน Carbaminohemoglobin (HbCO2)
ไมโอโกลบน (Myoglobin/Mb):
โปรตนทรงกลมคลาย Hemoglobin กลามเนอทม Mb มากมสแดง Mb จบกบ O2 สงกวา Hb ท าให O2 จาก Hb ในเลอด เคลอนทเขาส Mb ใน
กลามเนอ
รงควตถทเกยวของกบการหายใจ
![Page 31: ระบบหายใจ (1-2560)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022013109/5a6554747f8b9a10228b4a6d/html5/thumbnails/31.jpg)
อณหภม:
อณหภมสงขน Hb จะจบกบ O2 ไดนอยลง แตถาอณหภมต าลงจะจบกนไดดมากขน
เมอออกก าลงกาย กลามเนอจะไดรบ O2 จาก Hb เนองจากอณหภมรางกายสง Hb จะปลดปลอย O2 ออกท าใหเกดประโยชนแกกลามเนอ
คา pH:
pH ลดลง (เปนกรดเพมขน) Hb จะจบกบ O2 ไดนอยลง ถา pH เพมขน (เปนเบสเพมขน) Hb จะจบกบ O2 เพมขน
เมอออกก าลงกาย CO2 สงขน เลอดเปนกรดมากขน Hb จะปลดปลอย O2 ออก
ปจจยทมผลตอการจบกนของฮโมโกลบน (Hb) และออกซเจน (O2)
![Page 32: ระบบหายใจ (1-2560)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022013109/5a6554747f8b9a10228b4a6d/html5/thumbnails/32.jpg)
แบบอตโนวต หรอทางระบบประสาท: นอกอ านาจจตใจ บงคบไมได เมดลลาออบลองกาตา และพอนด ภายใตอ านาจจตใจหรอทางรเฟลกซ : บงคบได สมองสวนหนาคอ ซรบรลคอรเทกซ ไฮโพ
ทาลามส และสมองสวนหลงคอ ซรเบลลม ควบคมการหายใจใหเหมาะสมกบ
พฤตกรรมตางๆ ของรางกาย o การควบคมทางเคม:
o สารเคมทส าคญ เชน O2, CO2 และ H+
o การหายใจเขา CO2 กระตนศนยควบคมการหายใจ (Medulla oblongata)
การควบคมการหายใจ
![Page 33: ระบบหายใจ (1-2560)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022013109/5a6554747f8b9a10228b4a6d/html5/thumbnails/33.jpg)
จาม: รางกายพยายามขบสงแปลกปลอมโดยหายใจเขาลกๆ แลวหายใจออกทนท
หาว: มปรมาณ CO2 ในเลอดมาก จงขบออกโดยหายใจเขายาวและลก เพอรบ O2 เพอแลกเปลยน CO2 ใหออกจากเลอด
สะอก: กระบงลมหดตวเปนจงหวะ ขณะหดตวอากาศถกดนผานสปอดทนท ท าใหสายเสยงสนเกดเสยงขน
ไอ: การหายใจอยางรนแรงเพอปองกนไมใหสงแปลกปลอมหลดเขาไปในกลองเสยง และหลอดลม
อาการทเกยวของกบการหายใจ
![Page 34: ระบบหายใจ (1-2560)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022013109/5a6554747f8b9a10228b4a6d/html5/thumbnails/34.jpg)
โรคปอดบวม (Pneumonia): เกดจากการอกเสบและตดเชอแบคทเรยหรอไวรส ท าใหพนทผวในการแลกเปลยนแกสลดลง
โรคถงลมโปงพอง (emphysema): เกดจากการสดแกสพษ ท าใหถงลมขาดความยดหยน ขาดงาย ท าใหพนทผวแลกเปลยนแกสลดลง
โรคภมแพจมก/แพอากาศ (Allergic Rhinitis): เมอมสารกอภมแพเขารางกาย รางกายสง antibody ไปท าปฏกรยา กบสารกอภมแพทหายใจเขาไป ท าใหเซลลบางชนดในจมก มการแตกตวและหลงสารเคมออกมาท าใหเกดการอกเสบ
ความผดปกตทเกยวของกบปอด และโรคของระบบทางเดนหายใจ
![Page 35: ระบบหายใจ (1-2560)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022013109/5a6554747f8b9a10228b4a6d/html5/thumbnails/35.jpg)