( ORGANON VISUS ) -...

85
dr. Indriati Dwi Rahayu Laboratorium Anatomi Histologi FK UNIBRAW

Transcript of ( ORGANON VISUS ) -...

Page 1: ( ORGANON VISUS ) - indri.lecture.ub.ac.idindri.lecture.ub.ac.id/files/2012/06/SPECIAL-sense-bidan_PSIK-SP... · Humor vitreus Isi Bulbus Oculi : Isi Bulbus Oculi • Humor aqueous

dr. Indriati Dwi Rahayu

Laboratorium Anatomi Histologi

FK UNIBRAW

Page 2: ( ORGANON VISUS ) - indri.lecture.ub.ac.idindri.lecture.ub.ac.id/files/2012/06/SPECIAL-sense-bidan_PSIK-SP... · Humor vitreus Isi Bulbus Oculi : Isi Bulbus Oculi • Humor aqueous
Page 3: ( ORGANON VISUS ) - indri.lecture.ub.ac.idindri.lecture.ub.ac.id/files/2012/06/SPECIAL-sense-bidan_PSIK-SP... · Humor vitreus Isi Bulbus Oculi : Isi Bulbus Oculi • Humor aqueous

( ORGANON VISUS )

Page 4: ( ORGANON VISUS ) - indri.lecture.ub.ac.idindri.lecture.ub.ac.id/files/2012/06/SPECIAL-sense-bidan_PSIK-SP... · Humor vitreus Isi Bulbus Oculi : Isi Bulbus Oculi • Humor aqueous

ORGANON VISUS

Oculi accessorius

Supercilium (bulu mata)

Palpebrae & conjunctiva

Musculi extrinsic bulbi

Apparatus lacrimalis

Bulbus Oculi

(isi & pembungkus)

Nervus opticus

Oculus

Page 5: ( ORGANON VISUS ) - indri.lecture.ub.ac.idindri.lecture.ub.ac.id/files/2012/06/SPECIAL-sense-bidan_PSIK-SP... · Humor vitreus Isi Bulbus Oculi : Isi Bulbus Oculi • Humor aqueous

5

Humor aquoeus

Lensa cristallina

Humor vitreus

Isi Bulbus Oculi :

Page 6: ( ORGANON VISUS ) - indri.lecture.ub.ac.idindri.lecture.ub.ac.id/files/2012/06/SPECIAL-sense-bidan_PSIK-SP... · Humor vitreus Isi Bulbus Oculi : Isi Bulbus Oculi • Humor aqueous

Isi Bulbus Oculi • Humor aqueous

– Diproduksi oleh corpus ciliaris

– Mengisi COA dan COP

Klinis : Tekanan intraoculer naik

Glaukoma

• Lensa cristallina

– Transparan, biconvex elastis

– Dibungkus capsula lentis

– Mekanisme akomodasi *

– Penggantung = Lig. Suspensorium lentis (Zonula ciliaris)

Klinis : Lensa keruh Katarak

• Humor vitreus

– Massa gelatinous, transparan yang mengisi ruang lensa - retina

– Fungsi : menjaga retina ditempatnya & memberi sandaran lensa

Page 7: ( ORGANON VISUS ) - indri.lecture.ub.ac.idindri.lecture.ub.ac.id/files/2012/06/SPECIAL-sense-bidan_PSIK-SP... · Humor vitreus Isi Bulbus Oculi : Isi Bulbus Oculi • Humor aqueous

– Tunica Fibrosa Cornea

Sclera

– Tunica Vasculosa (Uvea) Choroidea

Corpus ciliaris

Iris

– Tunica Neurosa Retina

Pembungkus Bulbus Oculi

Page 8: ( ORGANON VISUS ) - indri.lecture.ub.ac.idindri.lecture.ub.ac.id/files/2012/06/SPECIAL-sense-bidan_PSIK-SP... · Humor vitreus Isi Bulbus Oculi : Isi Bulbus Oculi • Humor aqueous
Page 9: ( ORGANON VISUS ) - indri.lecture.ub.ac.idindri.lecture.ub.ac.id/files/2012/06/SPECIAL-sense-bidan_PSIK-SP... · Humor vitreus Isi Bulbus Oculi : Isi Bulbus Oculi • Humor aqueous

Cornea • 1/6 bagian anterior • Fungsi : media refraksi, proteksi • Avaskular transparan • free nerve ending (dr N.I) sangat sensitif Reflek cornea : reflek mata berkedip bila ada rangsangan

mekanis pada kornea

Angulus iridocornealis

berhubungan dengan

canalis Schlemm sekresi humor aquoues

Tunica Fibrosa

Page 10: ( ORGANON VISUS ) - indri.lecture.ub.ac.idindri.lecture.ub.ac.id/files/2012/06/SPECIAL-sense-bidan_PSIK-SP... · Humor vitreus Isi Bulbus Oculi : Isi Bulbus Oculi • Humor aqueous

KLINIS - Radang : Keratitis - Astigmatism

Page 11: ( ORGANON VISUS ) - indri.lecture.ub.ac.idindri.lecture.ub.ac.id/files/2012/06/SPECIAL-sense-bidan_PSIK-SP... · Humor vitreus Isi Bulbus Oculi : Isi Bulbus Oculi • Humor aqueous

Sclera

• 5/6 bagian posterior

• Serabut kolagen dan elastis

non transparan

• Ditembus musculi extrinsik

dan n. opticus (pada lamina cribrosa)

• Fungsi : Menyesuaikan diri terhadap tekanan

dari dalam bulbus oculi

Tunica Fibrosa

Page 12: ( ORGANON VISUS ) - indri.lecture.ub.ac.idindri.lecture.ub.ac.id/files/2012/06/SPECIAL-sense-bidan_PSIK-SP... · Humor vitreus Isi Bulbus Oculi : Isi Bulbus Oculi • Humor aqueous
Page 13: ( ORGANON VISUS ) - indri.lecture.ub.ac.idindri.lecture.ub.ac.id/files/2012/06/SPECIAL-sense-bidan_PSIK-SP... · Humor vitreus Isi Bulbus Oculi : Isi Bulbus Oculi • Humor aqueous

Choroidea

• Terletak diantara sclera

dengan retina

• Berpigmen

• Banyak pembuluh darah

• Fungsi : nutrisi retina,

corpus ciliaris, iris

Tunica Vasculosa

Page 14: ( ORGANON VISUS ) - indri.lecture.ub.ac.idindri.lecture.ub.ac.id/files/2012/06/SPECIAL-sense-bidan_PSIK-SP... · Humor vitreus Isi Bulbus Oculi : Isi Bulbus Oculi • Humor aqueous

Corpus ciliare

Terdiri atas

• Processus ciliaris Memproduksi humor aquoues

• M.ciliaris : Proses akomodasi

Menghubungkan choroid --- iris

Tunica Vasculosa

Page 15: ( ORGANON VISUS ) - indri.lecture.ub.ac.idindri.lecture.ub.ac.id/files/2012/06/SPECIAL-sense-bidan_PSIK-SP... · Humor vitreus Isi Bulbus Oculi : Isi Bulbus Oculi • Humor aqueous

Iris

Struktur berpigmen

Membagi ruang cornea – lensa

- Camera oculi anterior (COA)

- Camera oculi posterior (COP)

m. sphincter pupillae m. dilator pupillae

Tunica Vasculosa

Page 16: ( ORGANON VISUS ) - indri.lecture.ub.ac.idindri.lecture.ub.ac.id/files/2012/06/SPECIAL-sense-bidan_PSIK-SP... · Humor vitreus Isi Bulbus Oculi : Isi Bulbus Oculi • Humor aqueous

• Fungsi : “diaphragma” : mengatur jumlah cahaya yang masuk pupil

(celah antara 2 iris)

Miosis : m. sphincter pupillae cahaya <<

Midriasis : m. dilator pupillae cahaya >>

Tunica Vasculosa

Klinis :

Radang tunica vasculosa (choroid, corpus ciliaris, iris) Uveitis

Page 17: ( ORGANON VISUS ) - indri.lecture.ub.ac.idindri.lecture.ub.ac.id/files/2012/06/SPECIAL-sense-bidan_PSIK-SP... · Humor vitreus Isi Bulbus Oculi : Isi Bulbus Oculi • Humor aqueous

Musculi Intrinsic Bulbus Oculi

Nama otot Lokasi Fungsi

m. ciliaris Serat otot dalam

corpus ciliaris

Kontraksi corpus ciliaris

relaksasi lensa lensa lebih

cembung

m. sphincter

pupillae

Serabut circular dalam

iris

Kontriksi pupil

m. dilator pupillae Serabut radial dalam

iris

Dilatasi pupil

Page 18: ( ORGANON VISUS ) - indri.lecture.ub.ac.idindri.lecture.ub.ac.id/files/2012/06/SPECIAL-sense-bidan_PSIK-SP... · Humor vitreus Isi Bulbus Oculi : Isi Bulbus Oculi • Humor aqueous
Page 19: ( ORGANON VISUS ) - indri.lecture.ub.ac.idindri.lecture.ub.ac.id/files/2012/06/SPECIAL-sense-bidan_PSIK-SP... · Humor vitreus Isi Bulbus Oculi : Isi Bulbus Oculi • Humor aqueous

Retina - Pars iridis : posterior iris - Pars ciliaris - Pars optica : di bulbus oculi posterior, sel sensoris [+]

Ora serrata

Pars ciliaris

Pars optica

Pars iridis

Struktur regional retina

Tunica Neurosa

Page 20: ( ORGANON VISUS ) - indri.lecture.ub.ac.idindri.lecture.ub.ac.id/files/2012/06/SPECIAL-sense-bidan_PSIK-SP... · Humor vitreus Isi Bulbus Oculi : Isi Bulbus Oculi • Humor aqueous

Pars optica :

- dapat dilihat melalui funduscopi

- Terdapat : Discus opticus (Blind spot)

Tempat keluar N. opticus & a. centralis retina

Receptor [-]

Klinis : Retinopathy diabetic kerusakan pembuluh darah kapiler

pada retina karena hiperglikemia kronis

Tunica Neurosa

Page 21: ( ORGANON VISUS ) - indri.lecture.ub.ac.idindri.lecture.ub.ac.id/files/2012/06/SPECIAL-sense-bidan_PSIK-SP... · Humor vitreus Isi Bulbus Oculi : Isi Bulbus Oculi • Humor aqueous

OCULI ACESSORIUS

Oculi accessorius meliputi :

Supercilium (eye brow)

Palpebrae - Conjunctiva

Musculi extrinsik bulbi

Apparatus lacrimalis

Page 22: ( ORGANON VISUS ) - indri.lecture.ub.ac.idindri.lecture.ub.ac.id/files/2012/06/SPECIAL-sense-bidan_PSIK-SP... · Humor vitreus Isi Bulbus Oculi : Isi Bulbus Oculi • Humor aqueous

Palpebrae

Palpebrae Superior et inferior membatasi fissura palpebralis

yang berakhir pada anguli oculi lateralis et medialis

Limbus anterior palpebrae : cilia (bulu mata)

Fissura

palpebralis

Anguli oculi medialis

Anguli oculi

lateralis

Limbus Anterior

palpebrae

OCULI ACESSORIUS

Page 23: ( ORGANON VISUS ) - indri.lecture.ub.ac.idindri.lecture.ub.ac.id/files/2012/06/SPECIAL-sense-bidan_PSIK-SP... · Humor vitreus Isi Bulbus Oculi : Isi Bulbus Oculi • Humor aqueous

Gld. tarsales (Meibom) di limbus posterior palpebrae

mencegah air mata tumpah mll pinggir palpebrae

Glandula tarsales

Klinis :

Radang pada glandula palpebrae Hordeolum/chalazion

Struktur Palpebrae (anterior-posterior)

Kulit

Subkutan

Musculi oculi

Tarsus superior et inferior

Conjunctiva

OCULI ACESSORIUS

Page 24: ( ORGANON VISUS ) - indri.lecture.ub.ac.idindri.lecture.ub.ac.id/files/2012/06/SPECIAL-sense-bidan_PSIK-SP... · Humor vitreus Isi Bulbus Oculi : Isi Bulbus Oculi • Humor aqueous

Musculi Extrinsik

Oculi di Palpebrae

Nama otot Fungsi Innervasi

M. orbicularis oculi

Menutup mata

Mengatur pengeluaran air mata

N. facialis (N. VII)

M. levator palpebrae

superioris

Membuka mata N. occulomotorius

(N. III)

m. levator

palpebrae

superioris

m. orbicularis oculi

OCULI ACESSORIUS

Page 25: ( ORGANON VISUS ) - indri.lecture.ub.ac.idindri.lecture.ub.ac.id/files/2012/06/SPECIAL-sense-bidan_PSIK-SP... · Humor vitreus Isi Bulbus Oculi : Isi Bulbus Oculi • Humor aqueous

Conjunctiva

Palpebrae conjunctiva

• Melapisi dinding dalam

palpebrae fornix conjunctiva

• sangat vascular

• Muara gld. lacrimalis,

gld. sudorifera , gld. cebacea

Ocular (bulbar) conjunctiva

• Dari fornix conjunctiva

permukaan anterior mata

limbus cornea

• Transparan

Oculi Accessorius

Klinis : Radang pada conjuctiva conjuctivitis

Palpebrae conjuctiva

Limbus cornea

fornix conjunctiva

Page 26: ( ORGANON VISUS ) - indri.lecture.ub.ac.idindri.lecture.ub.ac.id/files/2012/06/SPECIAL-sense-bidan_PSIK-SP... · Humor vitreus Isi Bulbus Oculi : Isi Bulbus Oculi • Humor aqueous

Apparatus lacrimalis Sistem produksi & drainase air mata.

Fungsi : membasahi & nutrisi permukaan anterior bola mata

Glandula lacrimalis et ductus

lacrimalis

• Terletak di atas angulus

palpebrae lateralis

Punctata lacrimalis

• Medial permukaan dalam

palpebrae superior et inferior

Canalis lacrimalis

Saccus lacrimalis

Ductus nasolacrimalis

Terdiri atas :

Glandula

lacrimalis

ductus

lacrimalis

Punctata lacrimalis

Canalis lacrimalis

Saccus lacrimalis

Ductus nasolacrimalis

OCULI ACESSORIUS

Page 27: ( ORGANON VISUS ) - indri.lecture.ub.ac.idindri.lecture.ub.ac.id/files/2012/06/SPECIAL-sense-bidan_PSIK-SP... · Humor vitreus Isi Bulbus Oculi : Isi Bulbus Oculi • Humor aqueous

Perjalanan sekresi air mata Glandula lacrimalis

Ductus excretorius lacrimalis

Fornix conjungtiva

Permukaan anterior bulbus oculi

Punctata lacrimalis

Canaliculi lacrimalis

Saccus lacrimalis

Ductus nasolacrimalis

Meatus Nasi Inferior

OCULI ACESSORIUS

Page 28: ( ORGANON VISUS ) - indri.lecture.ub.ac.idindri.lecture.ub.ac.id/files/2012/06/SPECIAL-sense-bidan_PSIK-SP... · Humor vitreus Isi Bulbus Oculi : Isi Bulbus Oculi • Humor aqueous

Musculi extrinsic bulbus oculi

Nama otot

M. rectus superior

M. rectus medial

M. rectus inferior

M. rectus lateralis

M. obliquus inferior

M. obliquus superior

OCULI ACESSORIUS

Page 29: ( ORGANON VISUS ) - indri.lecture.ub.ac.idindri.lecture.ub.ac.id/files/2012/06/SPECIAL-sense-bidan_PSIK-SP... · Humor vitreus Isi Bulbus Oculi : Isi Bulbus Oculi • Humor aqueous

CLINICAL RELATED

Page 30: ( ORGANON VISUS ) - indri.lecture.ub.ac.idindri.lecture.ub.ac.id/files/2012/06/SPECIAL-sense-bidan_PSIK-SP... · Humor vitreus Isi Bulbus Oculi : Isi Bulbus Oculi • Humor aqueous

Refraksi

• Cornea

• Humor aquoues

• Lensa cristallina

• Humor vitreus

Refraksi adalah pembiasan cahaya dari udara

untuk dihantarkan menuju retina

Klinis :

• Myopia

• Hypermetropia

• Astigmatism

• Presbyopia

Media Refraksi

Arah cahaya

Page 31: ( ORGANON VISUS ) - indri.lecture.ub.ac.idindri.lecture.ub.ac.id/files/2012/06/SPECIAL-sense-bidan_PSIK-SP... · Humor vitreus Isi Bulbus Oculi : Isi Bulbus Oculi • Humor aqueous

MIOPI & HIPEROPI Myopia

Hypermetropia

Astigmatism

Presbyopia

Page 32: ( ORGANON VISUS ) - indri.lecture.ub.ac.idindri.lecture.ub.ac.id/files/2012/06/SPECIAL-sense-bidan_PSIK-SP... · Humor vitreus Isi Bulbus Oculi : Isi Bulbus Oculi • Humor aqueous

Struktur yang berperanan Lensa cristallina

Ligamentum suspensorium

(Zonula ciliaris)

M. ciliaris

N. ciliaris et N. occulomotorius (N.III)

Mekanisme mata melakukan adaptasi terhadap penglihatan

jauh dan dekat dengan cara mengubah konveksitas lensa

Penglihatan dekat : • Meningkatkan konveksitas lensa (Akomodasi)

• Sumbu penglihatan berkonvergensi di satu titik

• Pupil miosis (cahaya <<)

Penglihatan jauh : • Mengurangi konveksitas lensa

• Sumbu penglihatan sejajar

• Pupil midriasis (cahaya >>)

Akomodasi

Page 33: ( ORGANON VISUS ) - indri.lecture.ub.ac.idindri.lecture.ub.ac.id/files/2012/06/SPECIAL-sense-bidan_PSIK-SP... · Humor vitreus Isi Bulbus Oculi : Isi Bulbus Oculi • Humor aqueous

Mekanisme Akomodasi

M.Ciliaris kontraksi

Corpus ciliare ke ventral

Zonula ciliaris relaksasi

Bagian depan lensa cembung

Page 34: ( ORGANON VISUS ) - indri.lecture.ub.ac.idindri.lecture.ub.ac.id/files/2012/06/SPECIAL-sense-bidan_PSIK-SP... · Humor vitreus Isi Bulbus Oculi : Isi Bulbus Oculi • Humor aqueous

Terminology recaps

• Hordeolum • Chalazion • Conjuctivitis • Keratitis • Uveitis • Ablatio retina • Myopia • Hypermetropia • Presbyopia • Astigmatism • Diplopia

Page 35: ( ORGANON VISUS ) - indri.lecture.ub.ac.idindri.lecture.ub.ac.id/files/2012/06/SPECIAL-sense-bidan_PSIK-SP... · Humor vitreus Isi Bulbus Oculi : Isi Bulbus Oculi • Humor aqueous
Page 36: ( ORGANON VISUS ) - indri.lecture.ub.ac.idindri.lecture.ub.ac.id/files/2012/06/SPECIAL-sense-bidan_PSIK-SP... · Humor vitreus Isi Bulbus Oculi : Isi Bulbus Oculi • Humor aqueous

TELINGA

• Auricula

• Meatus Acusticus

Externus

Membrana tympani

AURIS EXTERNA

Cavum

tympani

AURIS MEDIA AURIS INTERNA

Udara

Tulang

Otot

• Cochlea

• Vestibulum

• Canalis

semicircularis

Page 37: ( ORGANON VISUS ) - indri.lecture.ub.ac.idindri.lecture.ub.ac.id/files/2012/06/SPECIAL-sense-bidan_PSIK-SP... · Humor vitreus Isi Bulbus Oculi : Isi Bulbus Oculi • Humor aqueous

• Auricula

• Meatus Acusticus

Externus

Membrana tympani

AURIS EXTERNA AURIS MEDIA AURIS INTERNA

Page 38: ( ORGANON VISUS ) - indri.lecture.ub.ac.idindri.lecture.ub.ac.id/files/2012/06/SPECIAL-sense-bidan_PSIK-SP... · Humor vitreus Isi Bulbus Oculi : Isi Bulbus Oculi • Humor aqueous

AURICULA

MEATUS

ACUSTICUS

EXTERNA

MEMBRANA

TYMPANI

AURIS EXTERNA

Page 39: ( ORGANON VISUS ) - indri.lecture.ub.ac.idindri.lecture.ub.ac.id/files/2012/06/SPECIAL-sense-bidan_PSIK-SP... · Humor vitreus Isi Bulbus Oculi : Isi Bulbus Oculi • Humor aqueous

• Fungsi menangkap

gelombang suara

• Tdd : tulang rawan

yang diliputi kulit

• Terdapat otot

shg bisa digerakan

AURICULA

AURIS EXTERNA

Page 40: ( ORGANON VISUS ) - indri.lecture.ub.ac.idindri.lecture.ub.ac.id/files/2012/06/SPECIAL-sense-bidan_PSIK-SP... · Humor vitreus Isi Bulbus Oculi : Isi Bulbus Oculi • Humor aqueous

MEATUS ACUSTICUS EXTERNUS

• Saluran : OAE – mbr.tympani

• Terdiri dari :

a.Pars cartilagines

b.Pars osseus

• Menyempit ISTHMUS

• Kulit : melekat pada

perichondrium / periosteum.

• Terdapat follicle rambut, kelenjar

cebacea & ceruminosa

cerumen

a b

ISTHMUS

AURIS EXTERNA

Page 41: ( ORGANON VISUS ) - indri.lecture.ub.ac.idindri.lecture.ub.ac.id/files/2012/06/SPECIAL-sense-bidan_PSIK-SP... · Humor vitreus Isi Bulbus Oculi : Isi Bulbus Oculi • Humor aqueous

MEMBRANA TYMPANI

• Melekat pada os temporalis

• Diameter 1cm

• Memisahkan MAE dengan cavum tympani

Pars Flaccida

Os. malleus

Pars tensa

Umbo

Cone of light

AURIS EXTERNA

Page 42: ( ORGANON VISUS ) - indri.lecture.ub.ac.idindri.lecture.ub.ac.id/files/2012/06/SPECIAL-sense-bidan_PSIK-SP... · Humor vitreus Isi Bulbus Oculi : Isi Bulbus Oculi • Humor aqueous

ASPEK KLINIS

Pemeriksaan : Otoscopy MAE : mbr.tympani

1. INFEKSI :

– Otitis externa

– Folliculitis

2. MISCELANOUS :

– Obstruksi cerumen

– Corpus alienum

– Ruptur mbr. tympani suara keras, trauma,

AURIS EXTERNA

Page 43: ( ORGANON VISUS ) - indri.lecture.ub.ac.idindri.lecture.ub.ac.id/files/2012/06/SPECIAL-sense-bidan_PSIK-SP... · Humor vitreus Isi Bulbus Oculi : Isi Bulbus Oculi • Humor aqueous

AURIS EXTERNA

Cavum

tympani

AURIS MEDIA AURIS INTERNA

Udara

Tulang

Otot

Page 44: ( ORGANON VISUS ) - indri.lecture.ub.ac.idindri.lecture.ub.ac.id/files/2012/06/SPECIAL-sense-bidan_PSIK-SP... · Humor vitreus Isi Bulbus Oculi : Isi Bulbus Oculi • Humor aqueous

• Di dalam pars petrosa os.temporalis

• ISI CAVUM TYMPANI

1. Udara

2. Ossiculae auditoria :

MALLEUS, INCUS, STAPES

untuk konduksi getaran suara

3. Otot :

M. tensor tympani :(N.V.3)

M. stapedius ( N. VII)

ungsi : Meredam vibrasi pada suara

keras

TYMPANIC REFLEX

4. Chorda tympani

AURIS MEDIA ( CAVUM TYMPANI )

Page 45: ( ORGANON VISUS ) - indri.lecture.ub.ac.idindri.lecture.ub.ac.id/files/2012/06/SPECIAL-sense-bidan_PSIK-SP... · Humor vitreus Isi Bulbus Oculi : Isi Bulbus Oculi • Humor aqueous

ISI CAVUM TYMPANI

Incus

Chorda Tympani

M.Tensor Tympani

Malleus

Stapes

M.Stapedius

Page 46: ( ORGANON VISUS ) - indri.lecture.ub.ac.idindri.lecture.ub.ac.id/files/2012/06/SPECIAL-sense-bidan_PSIK-SP... · Humor vitreus Isi Bulbus Oculi : Isi Bulbus Oculi • Humor aqueous

TUBA AUDITIVA EUSTACHIUS

• Penghubung cavum

tympani dan nasopharynx

• Terdiri dari :

– Pars osseus

– Pars cartilaginosa

• Selalu tertutup, kecuali saat

mengunyah dan menelan

• Menjaga tekanan cavum

tympani

• Dapat menjadi jalan infeksi

dari pharynx ke cavum

tympani

CARTILAGO

NASOPHARYNX

Pars.OSSEUS

Page 47: ( ORGANON VISUS ) - indri.lecture.ub.ac.idindri.lecture.ub.ac.id/files/2012/06/SPECIAL-sense-bidan_PSIK-SP... · Humor vitreus Isi Bulbus Oculi : Isi Bulbus Oculi • Humor aqueous

ASPEK KLINIS

1. INFEKSI :

– Otitis Media Purulenta (OMP)

Perforasi mbr.tympani

– Mastoiditis

2. MISCELANOUS :

– Otosclerosis

– Bell’s palsy : Paralise N.VII m.stapedius

Hyperacusis

Page 48: ( ORGANON VISUS ) - indri.lecture.ub.ac.idindri.lecture.ub.ac.id/files/2012/06/SPECIAL-sense-bidan_PSIK-SP... · Humor vitreus Isi Bulbus Oculi : Isi Bulbus Oculi • Humor aqueous

AURIS EXTERNA AURIS MEDIA AURIS INTERNA

• Vestibulum

• Canalis

semicircularis

• Cochlea

Page 49: ( ORGANON VISUS ) - indri.lecture.ub.ac.idindri.lecture.ub.ac.id/files/2012/06/SPECIAL-sense-bidan_PSIK-SP... · Humor vitreus Isi Bulbus Oculi : Isi Bulbus Oculi • Humor aqueous

Organ Keseimbangan :

1. Macula utriculi

2. Macula sacculi

3. Crista ampullaris

VESTIBULUM

CANALIS SEMICIRCULARIS

Organ Pendengaran :

organon Corti (di dasar ductus cochlearis)

Page 50: ( ORGANON VISUS ) - indri.lecture.ub.ac.idindri.lecture.ub.ac.id/files/2012/06/SPECIAL-sense-bidan_PSIK-SP... · Humor vitreus Isi Bulbus Oculi : Isi Bulbus Oculi • Humor aqueous

AURIS INTERNA

•Berdasarkan strukturnya terbagi atas 2 yaitu :

Labyrinthus Membranaceus

Duct. semicircularis

Labyrinthus Osseus

Canalis

semicircularis Utriculus

Sacculus

Ductus cochlearis Cochlea

Vestibulum

Isi : Perilymph Isi : Endolymph

Page 51: ( ORGANON VISUS ) - indri.lecture.ub.ac.idindri.lecture.ub.ac.id/files/2012/06/SPECIAL-sense-bidan_PSIK-SP... · Humor vitreus Isi Bulbus Oculi : Isi Bulbus Oculi • Humor aqueous

Lateral

Ampullae

Utriculus

Sacculus

COCHLEA

Posterior

Superior

CANALIS SEMICIRCULARIS

VESTIBULUM

Page 52: ( ORGANON VISUS ) - indri.lecture.ub.ac.idindri.lecture.ub.ac.id/files/2012/06/SPECIAL-sense-bidan_PSIK-SP... · Humor vitreus Isi Bulbus Oculi : Isi Bulbus Oculi • Humor aqueous
Page 53: ( ORGANON VISUS ) - indri.lecture.ub.ac.idindri.lecture.ub.ac.id/files/2012/06/SPECIAL-sense-bidan_PSIK-SP... · Humor vitreus Isi Bulbus Oculi : Isi Bulbus Oculi • Humor aqueous

Scala Vestibuli

Organon Corti

Scala Media

Scala Tympani

Membr. Vestibularis

Membr. Basilaris

COCHLEA

Canalis Cochlearis

Ductus

Cochlearis

Page 54: ( ORGANON VISUS ) - indri.lecture.ub.ac.idindri.lecture.ub.ac.id/files/2012/06/SPECIAL-sense-bidan_PSIK-SP... · Humor vitreus Isi Bulbus Oculi : Isi Bulbus Oculi • Humor aqueous

ORGAN COCHLEARIS

1. Canalis cochlearis :

Saluran yang mengitari sumbu tulang (modiolus) isi cairan

perilymph

a. Scala vestibuli

b. Scala tympani

2. Ductus cochlearis (scala media) :

isi cairan endolymph

dinding bawahnya dibentuk oleh Lamina basilaris

Organon Corti

Page 55: ( ORGANON VISUS ) - indri.lecture.ub.ac.idindri.lecture.ub.ac.id/files/2012/06/SPECIAL-sense-bidan_PSIK-SP... · Humor vitreus Isi Bulbus Oculi : Isi Bulbus Oculi • Humor aqueous

FUNGSI PENDENGARAN

• Gelombang suara MAE menggetarkan

mbr.tympani ossiculae auditiva fenestra

vestibuli menggetarkan perilymph (scala vestibuli)

diteruskan mbr. vestibuli ke endolymph (scala

media)

• Gerakan endolymph membrana basilaris naik

turun menggerakkan cilia pd Organon Corti

• Pergerakkan cilia merangsang sel sensoris dan

pelepasan impuls saraf N. vestibulocochlearis

Lobus temporalis

Page 56: ( ORGANON VISUS ) - indri.lecture.ub.ac.idindri.lecture.ub.ac.id/files/2012/06/SPECIAL-sense-bidan_PSIK-SP... · Humor vitreus Isi Bulbus Oculi : Isi Bulbus Oculi • Humor aqueous

ASPEK KLINIS

Hearing loss :

Ada 2 jenis :

1. Tuli konduksi

Gangguan transmisi getaran suara sampai ke auris

interna

Contoh : cerumen, ruptur mbr.tympani, OMP

2. Tuli persepsi

Gangguan pada hair cell/ organon corti atau saraf

Contoh : occupational disease (musisi,teknisi mesin)

Page 57: ( ORGANON VISUS ) - indri.lecture.ub.ac.idindri.lecture.ub.ac.id/files/2012/06/SPECIAL-sense-bidan_PSIK-SP... · Humor vitreus Isi Bulbus Oculi : Isi Bulbus Oculi • Humor aqueous

Terminology recaps

• Otitis : externa & OMP

• Cerumen

• Presbycusis

• Vertigo

• Tinnitus

• Otalgia

• Otorrhea

Page 58: ( ORGANON VISUS ) - indri.lecture.ub.ac.idindri.lecture.ub.ac.id/files/2012/06/SPECIAL-sense-bidan_PSIK-SP... · Humor vitreus Isi Bulbus Oculi : Isi Bulbus Oculi • Humor aqueous

INTEGUMENTARY

System

Page 59: ( ORGANON VISUS ) - indri.lecture.ub.ac.idindri.lecture.ub.ac.id/files/2012/06/SPECIAL-sense-bidan_PSIK-SP... · Humor vitreus Isi Bulbus Oculi : Isi Bulbus Oculi • Humor aqueous

PENDAHULUAN

STRUKTUR

FISIOLOGI FUNGSI UMUM

DALAM KEHAMILAN

EPIDERMIS

DERMIS

HIPODERMIS

STRUKTUR2 ASESORIS

TIPE

GAMBARAN UMUM

TERMINOLOGY

Page 60: ( ORGANON VISUS ) - indri.lecture.ub.ac.idindri.lecture.ub.ac.id/files/2012/06/SPECIAL-sense-bidan_PSIK-SP... · Humor vitreus Isi Bulbus Oculi : Isi Bulbus Oculi • Humor aqueous

• 7 - 8 % total body mass

• Organ terbesar dalam sistem tubuh manusia

• Ketebalan: 1,5 -4,4 mm

• Elastis

• Menutupi seluruh permukaan tubuh

• Bervariasi

PENDAHULUAN

Page 61: ( ORGANON VISUS ) - indri.lecture.ub.ac.idindri.lecture.ub.ac.id/files/2012/06/SPECIAL-sense-bidan_PSIK-SP... · Humor vitreus Isi Bulbus Oculi : Isi Bulbus Oculi • Humor aqueous

STRUKTUR EPIDERMIS

DERMIS

HIPODERMIS

STRUKTUR2

ASESORIS

TIPE

GAMBARAN UMUM

Page 62: ( ORGANON VISUS ) - indri.lecture.ub.ac.idindri.lecture.ub.ac.id/files/2012/06/SPECIAL-sense-bidan_PSIK-SP... · Humor vitreus Isi Bulbus Oculi : Isi Bulbus Oculi • Humor aqueous

GAMBARAN UMUM

Page 63: ( ORGANON VISUS ) - indri.lecture.ub.ac.idindri.lecture.ub.ac.id/files/2012/06/SPECIAL-sense-bidan_PSIK-SP... · Humor vitreus Isi Bulbus Oculi : Isi Bulbus Oculi • Humor aqueous

EPIDERMIS

• tdd : epithel squamous complex dg kornifikasi

• avascular

• Innervasi : free nerve end tanpa kapsul

• 4 - 5 lapis :

– Str. Corneum : tdd >> lapisan keratinosit mati

– Str. Lucidum ( + )

– Str. Granulosum : berperan dalam mencegah dehidrasi

– Str. Spinosum : beberapa lapis keratinosit dg

kecepatan mitosis lbh rendah

– Str. Basale : supplier keratinocyte

Page 64: ( ORGANON VISUS ) - indri.lecture.ub.ac.idindri.lecture.ub.ac.id/files/2012/06/SPECIAL-sense-bidan_PSIK-SP... · Humor vitreus Isi Bulbus Oculi : Isi Bulbus Oculi • Humor aqueous

SEL :

– Keratinocyte :

Sel utama epidermis

– Melanocyte :

sintesa melanin

– Langerhans :

berperan dlm sistem

imun

– Merkel :

mechano-receptor

EPIDERMIS

Page 65: ( ORGANON VISUS ) - indri.lecture.ub.ac.idindri.lecture.ub.ac.id/files/2012/06/SPECIAL-sense-bidan_PSIK-SP... · Humor vitreus Isi Bulbus Oculi : Isi Bulbus Oculi • Humor aqueous

EPIDERMIS

Page 66: ( ORGANON VISUS ) - indri.lecture.ub.ac.idindri.lecture.ub.ac.id/files/2012/06/SPECIAL-sense-bidan_PSIK-SP... · Humor vitreus Isi Bulbus Oculi : Isi Bulbus Oculi • Humor aqueous

EPIDERMIS

EPIDERMAL

-DERMAL

JUNCTION

Str. Lucidum hanya di kulittebal

Page 67: ( ORGANON VISUS ) - indri.lecture.ub.ac.idindri.lecture.ub.ac.id/files/2012/06/SPECIAL-sense-bidan_PSIK-SP... · Humor vitreus Isi Bulbus Oculi : Isi Bulbus Oculi • Humor aqueous

DERMIS

• j.i vascular

• lapisan :

– papillary layer : dg anyaman kapiler maintenance

– reticular layer : dg anastomose arteriovenosus

• dapat membantu regulasi TD & suhu

• >> free nerve end, reseptor sensoris berkapsul,

serabut autonom untuk VSMC

• lebih tebal dr epidermis

Page 68: ( ORGANON VISUS ) - indri.lecture.ub.ac.idindri.lecture.ub.ac.id/files/2012/06/SPECIAL-sense-bidan_PSIK-SP... · Humor vitreus Isi Bulbus Oculi : Isi Bulbus Oculi • Humor aqueous

HYPODERMIS

• bukan kulit

• tdd j.i longgar dan lemak

• fascia subcutanea / panniculus

adiposus

Page 69: ( ORGANON VISUS ) - indri.lecture.ub.ac.idindri.lecture.ub.ac.id/files/2012/06/SPECIAL-sense-bidan_PSIK-SP... · Humor vitreus Isi Bulbus Oculi : Isi Bulbus Oculi • Humor aqueous

TIPE Kulit TEBAL Kulit TIPIS

Lokasi Telapak tangan & kaki Bagian tubuh lain

tebal 0,8 – 1,4 mm 0.07 – 1,12 mm

EPIDERMIS

Str. corneum 15- 40 lapis 10 – 20 lapis

Str. lucidum + p.u -

Str. granulosum Bbrp lapis 1, p.u diskontinu

Str. basale >> Merkel cell <<

dermatoglifi + -

Karakteristik

TIPE

Page 70: ( ORGANON VISUS ) - indri.lecture.ub.ac.idindri.lecture.ub.ac.id/files/2012/06/SPECIAL-sense-bidan_PSIK-SP... · Humor vitreus Isi Bulbus Oculi : Isi Bulbus Oculi • Humor aqueous

DERMIS Kulit TEBAL Kulit TIPIS

Rambut - +,

(kcl : glans penis, labia

minora, clitoris,

bibir)

Klj. Cebacea << >>

Klj. Keringat >> <<

Meissner >> <<

Serabut

elastik

<< >>

Dermal-epidermal junction

•Basement membrane, di bawah str. Basale

•Interdigitasi dermal papillae – epidermal ridges

Page 71: ( ORGANON VISUS ) - indri.lecture.ub.ac.idindri.lecture.ub.ac.id/files/2012/06/SPECIAL-sense-bidan_PSIK-SP... · Humor vitreus Isi Bulbus Oculi : Isi Bulbus Oculi • Humor aqueous

TEBAL TIPIS

Page 72: ( ORGANON VISUS ) - indri.lecture.ub.ac.idindri.lecture.ub.ac.id/files/2012/06/SPECIAL-sense-bidan_PSIK-SP... · Humor vitreus Isi Bulbus Oculi : Isi Bulbus Oculi • Humor aqueous

– hair

– nails

– exocrine glands :

sebacea (lemak),

sudorifera (keringat)

Dr dermis epidermis

STRUKTUR ASESORIUS

Page 73: ( ORGANON VISUS ) - indri.lecture.ub.ac.idindri.lecture.ub.ac.id/files/2012/06/SPECIAL-sense-bidan_PSIK-SP... · Humor vitreus Isi Bulbus Oculi : Isi Bulbus Oculi • Humor aqueous

FISIOLOGI FUNGSI UMUM

DALAM KEHAMILAN

SISTEM PIGMENTASI

Page 74: ( ORGANON VISUS ) - indri.lecture.ub.ac.idindri.lecture.ub.ac.id/files/2012/06/SPECIAL-sense-bidan_PSIK-SP... · Humor vitreus Isi Bulbus Oculi : Isi Bulbus Oculi • Humor aqueous

– PROTEKSI :

• Sbg barrier thd mikroba, toxic subs, radiasi,

benturan, tekanan

• Via sistem imun

• dr dehidrasi

– Regulasi suhu tubuh

– Sensoris

– Ekskresi

– Metabolisme vit D (pro-vitamin D berada di kulit)

Fungsi Umum

Page 75: ( ORGANON VISUS ) - indri.lecture.ub.ac.idindri.lecture.ub.ac.id/files/2012/06/SPECIAL-sense-bidan_PSIK-SP... · Humor vitreus Isi Bulbus Oculi : Isi Bulbus Oculi • Humor aqueous

Sistem Keratinisasi :

• cell renewal (aktivitas mitosis) : di germinativum & spinosum

• diferensisasi (keratinisasi) : dr germinativum ke atas

• death cell : lucidum ke atas

• Durasi : 15-30 hr secara bergeombang,

• kedalaman & tahap berbeda gambaran berlapis dan bergelombang

Tahap : (tumpang tindih)

– Mitosis

– Diferensiasi

– Apoptosis

– Exfoliasi

Page 76: ( ORGANON VISUS ) - indri.lecture.ub.ac.idindri.lecture.ub.ac.id/files/2012/06/SPECIAL-sense-bidan_PSIK-SP... · Humor vitreus Isi Bulbus Oculi : Isi Bulbus Oculi • Humor aqueous

Faktor :

• pigmen melanin & carotin

• ketebalan epidermis

• pembuluh darah dermis

• warna darah pd pembuluh

• genetik

Melanin

• sintesa oleh melanosit

• macam :

– eumelanin : warna : coklat gelap. Di epidermis, iris,

rambut hitam & coklat

– pheomelanin : warna kuning kemerahan

Sistem Pigmentasi

Page 77: ( ORGANON VISUS ) - indri.lecture.ub.ac.idindri.lecture.ub.ac.id/files/2012/06/SPECIAL-sense-bidan_PSIK-SP... · Humor vitreus Isi Bulbus Oculi : Isi Bulbus Oculi • Humor aqueous

• Jumlah melanosit/unit area sama pada semua jenis

warna kulit. Yang membedakan warna kulit :

– Kecepatan sintesa melanin

– Kecepatan akumulasi

– Kecepatan degradasi

• Fungsi melanin

– Perlindungan.

– Cara : absorbsi radikal bebas

Melanosit

Page 78: ( ORGANON VISUS ) - indri.lecture.ub.ac.idindri.lecture.ub.ac.id/files/2012/06/SPECIAL-sense-bidan_PSIK-SP... · Humor vitreus Isi Bulbus Oculi : Isi Bulbus Oculi • Humor aqueous

Penyebab2 peningkatan sintesa melanin :

• paparan ultraviolet

• Hormon : MSH, estrogen, ACTH

• Obat2an : chloroquin, khemoterapi

• Polusi : logam berat

• Postinflamasi

Page 79: ( ORGANON VISUS ) - indri.lecture.ub.ac.idindri.lecture.ub.ac.id/files/2012/06/SPECIAL-sense-bidan_PSIK-SP... · Humor vitreus Isi Bulbus Oculi : Isi Bulbus Oculi • Humor aqueous

Terutama akibat pengaruh hormon

Hormon yang terlibat : estrogen, MSH

(meningkat t.u trimester III)

pengaruh :

Melanocyte lebih besar, lebih aktif

Sirkulasi & neovaskularisasi

Klinis :

Melasma gravidarum / Chloasma

Linea nigra

Fisiologi Sistem Integumen dalam Kehamilan

Page 80: ( ORGANON VISUS ) - indri.lecture.ub.ac.idindri.lecture.ub.ac.id/files/2012/06/SPECIAL-sense-bidan_PSIK-SP... · Humor vitreus Isi Bulbus Oculi : Isi Bulbus Oculi • Humor aqueous
Page 81: ( ORGANON VISUS ) - indri.lecture.ub.ac.idindri.lecture.ub.ac.id/files/2012/06/SPECIAL-sense-bidan_PSIK-SP... · Humor vitreus Isi Bulbus Oculi : Isi Bulbus Oculi • Humor aqueous

TERMINOLOGY

Page 82: ( ORGANON VISUS ) - indri.lecture.ub.ac.idindri.lecture.ub.ac.id/files/2012/06/SPECIAL-sense-bidan_PSIK-SP... · Humor vitreus Isi Bulbus Oculi : Isi Bulbus Oculi • Humor aqueous

Circumscribed, flat,

nonpalpable changes

in skin color

Palpable elevated

solid masses

Circumscribed superficial

elevations of the skin

formed by free fluid in a

cavity within the skin layers

Macula—Small, up to 1 cm.

Example: freckle, petechia

Papule—Up to 0.5 cm. Example:

elevated nevus

Vesicle—Up to 0.5 cm; filled with

serous fluid. Example: herpes

simplex

Patch—Larger than 1 cm.

Example:

vitiligo

Nodule—0.5 cm to 1 –2 cm;

often

deeper and firmer than a papule

Bulla—Greater than 0.5 cm; filled

with serous fluid. Example: 2nd-

degree

burn

Plaque—A flat, elevated surface

larger than 0.5 cm, often formed

by the coalescence of papules

Pustule—Filled with pus.

Examples: acne, impetigo

Urtica —A somewhat irregular,

relatively transient, superficial

area of localized skin edema.

Example: mosquito bite, hive

Tumor—Larger than 1–2 cm

Page 83: ( ORGANON VISUS ) - indri.lecture.ub.ac.idindri.lecture.ub.ac.id/files/2012/06/SPECIAL-sense-bidan_PSIK-SP... · Humor vitreus Isi Bulbus Oculi : Isi Bulbus Oculi • Humor aqueous

WOUND HEALING

Page 84: ( ORGANON VISUS ) - indri.lecture.ub.ac.idindri.lecture.ub.ac.id/files/2012/06/SPECIAL-sense-bidan_PSIK-SP... · Humor vitreus Isi Bulbus Oculi : Isi Bulbus Oculi • Humor aqueous

WOUND HEALING

Page 85: ( ORGANON VISUS ) - indri.lecture.ub.ac.idindri.lecture.ub.ac.id/files/2012/06/SPECIAL-sense-bidan_PSIK-SP... · Humor vitreus Isi Bulbus Oculi : Isi Bulbus Oculi • Humor aqueous

TERIMA KASIH