Κεφαλονιά Μια εσωστρεφής κυρία · 2019. 11. 17. · το...

4
ΟΙΝΙΚΕΣ ΕΞΕΡΕΥΝΗΣΕΙΣ Τ Τ Ο Ο Α Α Μ Μ Π Π Ε Ε Λ Λ Ο Ο Τ Τ Ο Ο Π Π Ι Ι ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2009 ΤΕΥΧΟΣ 54 Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΜΑΚΡΗ «Άγιε μου Γεράσιμε και άγιε μου Νικόλα, κάνετε το θαύμα σας να ξαναπιώ ρομπόλα!». Α υτή ήταν — και ίσως να είναι ακόμα — η ευχή των ναυτικών με καταγωγή από την Κεφαλονιά, όταν η θάλασσα ήταν πολύ φουρτουνιασμένη. Και τα λέει όλα. Τόσο τη ναυτική παράδοση του νησιού, όσο και το ρόλο που παίζει το γνωστότερο σταφύλι του στην καθημερινή ζωή των κατοίκων. Η Κεφαλονιά, το τρίτο σε έκταση ελληνικό νησί, έχει χαρακτηριστεί ως νησί των αντιθέ- σεων. Ο χαρακτηρισμός αφορά το φυσικό περι- βάλλον αλλά θα προσθέταμε και τη νοοτρο- πία των ανθρώπων της, με την περί τα οινικά συμπεριφορά τους ως καλή αφορμή. Ενώ η Κεφαλονιά είναι από τις πλέον αναπτυγμέ- νες οινικά περιοχές της χώρας και ενώ εδώ και πολλά χρόνια έχει σημαντική δράση στο ζήτημα του οινοτουρισμού, έχει φροντίσει να το κρατήσει σχεδόν μυστικό. Έχουν περάσει περίπου 10 χρόνια από τότε που η νομαρχία πήρε την πρωτοβουλία να κυκλοφορήσει ένα μικρό και κομψό βιβλιαράκι σε ελληνική και αγγλική γλώσσα που λειτουργούσε ως οινο- τουριστικός οδηγός. Μάλιστα, ήταν μάλλον η πρώτη νομαρχία της χώρας που κυκλοφό- ρησε τέτοιου είδους έντυπο. Από αυτούς που δεν έχουν ταξιδέψει στο νησί, πόσοι το γνω- ρίζουν; Σήμερα ο οδηγός υπάρχει σε περιορι- σμένη έκδοση στον επίσημο διαδικτυακό τόπο της νομαρχίας για την τουριστική προβολή του νησιού. Πάντως, το ενδιαφέρον για τα ζητήματα αυτά παραμένει αμείωτο όπως δεί- χνει και η ενδιαφέρουσα πρόσφατη πρωτο- βουλία της Ανεκι (Αναπτυξιακή Εταιρεία Κεφα- λονιάς & Ιθάκης), με την υποστήριξη της νομαρ- χίας (βλ. πλαίσιο, σελ. 21). Χαρακτηριστικό είναι επίσης το γεγονός ότι από τα εννέα οινο- ποιεία που δραστηριοποιούνται στο νησί, εξω- στρεφή λειτουργία με παρουσία σε εκθέσεις και προβολή του έργου τους εκτός νησιού, έχουν συστηματικά μόνο δύο από αυτά και περιστασιακά άλλο ένα. Οι παρατηρήσεις αυτές μας οδήγησαν αναπόφευκτα και στον τίτλο αυτού του άρθρου. Είναι, άραγε, ο αναπτυγ- μένος τουρισμός της που απορροφά την παρα- γωγή και οδηγεί σε αυτή τη λειτουργία; Ως προς την οινική νομοθεσία, η Κεφαλονιά μπορεί να θεωρηθεί ως ευλογημένος τόπος αφού στα όριά της έχουν θεσμοθετηθεί ένας οίνος ΟΠΑΠ, δύο οίνοι ΟΠΕ και τρεις τοπι- κοί. Είναι εξάλλου και η μόνη περιοχή όπου οίνους ΟΠΑΠ–ΟΠΕ μπορούν να παράγουν και τα εκτός ζωνών οινοποιεία, αρκεί βεβαί- ως να βρίσκονται στο νησί. Σημαντικότερη και πλέον αναπτυγμένη είναι η ζώνη του οίνου ΟΠΑΠ Ρομπόλα. Όλες οι μονάδες που παράγουν κρασί στο νησί (9 με την έδρα τους εδώ και μία στην Κέρκυρα) παρά- γουν τουλάχιστον από έναν κωδικό ΟΠΑΠ Ρομπόλα. Στο κέντρο της ζώνης, το οροπέδιο των Ομαλών, με μέσο υψόμετρο περί τα 390 μέτρα, είναι κατάφυτο με αμπέλια και ελιές, ενώ όλη η κοινότητα Ομαλών και σε υψόμε- τρα έως και 650μ. στο Ν.Α. τμήμα της είναι μεγάλο μέρος της. Η ζώνη επεκτείνεται Β.Δ. μέχρι τα Φαρακλάτα (230μ.) και τα Διλινάτα (390μ.) και Ν.Δ. έως τα Τρωϊανάτα (280μ.) και τα Δεμουτσανάτα–Μιτακάτα (245μ.) του δήμου Αργοστολίου. Στα νότια κατηφορίζει στα όρια του δήμου Λειβαθούς στα χωριά Περατάτα (145μ.), Μουσάτα (120μ.) και Βλαχάτα (170μ.). Αν και ως έκταση της ρομπόλας αναφέρονται τα 3.000 στρέμματα, στην πραγματικότητα η καλλιέργειά της εκτείνεται σε 1.800 περίπου. Είναι η μόνη ζώνη ΟΠΑΠ στην Ελλάδα που έχει πάρει το όνομά της από το όνομα της ποι- κιλίας σταφυλιού που καλλιεργείται, δηλαδή τη ρομπόλα. Οι αποδόσεις κυμαίνονται από 800κ/στρ. στα χαμηλότερα υψόμετρα και πέφτουν έως τα 400κ/στρ. (ενίοτε και χαμη- λότερα) στα μεγάλα υψόμετρα, όπου τα εδά- φη είναι φτενά. Γενικώς, θεωρείται ότι η ρομπό- λα αποδίδει πολύ καλύτερο καρπό σε τέτοια φτωχά εδάφη και για αυτό οι Ιταλοί έλεγαν το κρασί της «Vino di Sasso» δηλαδή κρασί της πέτρας. Οι δύο ζώνες ΟΠΕ είναι ο Μοσχάτος Κεφαλονιάς και η Μαυροδάφνη Κεφαλονιάς. Είναι κατά πολύ λιγότερο αναπτυγμένες και μόνον μερικά οινοποιεία παράγουν αντίστοι- χους οίνους. Αν και η παράδοση θέλει τα κρα- σιά να παράγονται από λιασμένα σταφύλια (φυσικώς γλυκείς) γενικώς δεν τηρείται. Αντί- στοιχη είναι και η ανάπτυξη των τριών τοπι- κών οίνων (Πλαγιές του Αίνου, Μαντζαβινά- των και ο ανενεργός Μεταξάτων). Η φυλλοξήρα έχει εμφανιστεί στο νησί, αλλά δεν έχει επεκταθεί. Έτσι, υπάρχουν ακόμα πολλά αυτόριζα κλήματα μεγάλης ηλικίας. Κυριαρχούν οι λευκές ποικιλίες και εκτός από τη ρομπόλα και τον κεφαλλονίτικο κλώνο της μαυροδάφνης στο νησί καλλιεργούνται το τσα- ούσι, το βοστιλίδι (γουστολίδι στη Ζάκυνθο), η σχεδόν αποκλειστική μοσχατέλλα και σε πολύ μικρή έκταση, αποκλειστικά στην περιο- χή της Πάλλης, το λευκό μοσχάτο. Πολύ περιο- ρισμένες είναι οι φυτεύσεις διεθνών ποικιλιών. Θα περιηγηθούμε στα οινοποιεία της Κεφα- λονιάς σε δύο κυκλικές διαδρομές. Η πρώτη, η μεγάλη, με αφετηρία το Αργοστόλι θα μας πάει στην κοινότητα των Ομαλών και στους δήμους Ελειού–Πρόννων, Λειβαθούς και Αργο- στολίου, στο νότιο μέρος του νησιού. Η δεύ- τερη και μικρότερη διαδρομή, με αφετηρία το Ληξούρι, θα μας ταξιδέψει δυτικά στη χερσό- νησο της Πάλλης (Παλικής). Ας σημειωθεί εδώ πως για λόγους ανεξάρτητους από τη θέληση του γράφοντος, δεν έγιναν επισκέψεις σε όλα τα οινοποιεία αυτής της πλευράς. ΟΜΑΛΑ Η κοινότητα των Ομαλών βρίσκεται στο κεντρι- κό τμήμα της νότιας Κεφαλονιάς, στις δυτι- κές παρυφές του Αίνου και έχει ως έδρα τα Βαλσαμάτα. Τα Φραγκάτα, που δεν αναφέρο- νται ως ξεχωριστός οικισμός στον κατάλογο απογραφής της ΕΣΥΕΑ, είναι ουσιαστικώς μια μεγάλη γειτονιά του στο δυτικό μέρος του οικι- σμού. Αν και γείτονες στα Ομαλά, δε φημίζο- νται και τόσο για τις ομαλές τους σχέσεις, πράγμα καθόλου πρωτότυπο ή περίεργο και λειτουργούν περίπου ως ανεξάρτητα χωριά. Εφαρμόζουν, λοιπόν, με συνέπεια το «χώρια και αγαπημένα» και αυτό περιλαμβάνει και τη γιορτή της Ρομπόλας. Το Επανωχώρι, τα Μιχάτα και ο ακατοίκητος σήμερα Άγιος Ελευθέριος είναι οι άλλοι του οικισμοί. Στην περιοχή βρίσκεται και η μονή του Αγίου Γερασίμου, πολιούχου του νησιού. Συνεταιρισμός Ρομπόλας Αμέσως μετά, δυτικά από το μοναστήρι είναι ο δρόμος που οδηγεί νότια και σε 650μ. περί- που φθάνει στις εγκαταστάσεις του Αγροτο- βιομηχανικού Συνεταιρισμού Παραγωγών Ρομπόλας Κεφαλονιάς, του παλαιότερου, μεγα- λύτερου και αντιπροσωπευτικότερου εκ των οινοποιείων του νησιού. Ιδρύθηκε το 1982, αριθμεί περί τα 300 μέλη, κυρίως από την περιοχή των Ομαλών–Τρωϊανάτων, αξιοποιεί περίπου το 80% της παραγωγής σταφυλιών και παράγει περί τους 500 τόνους κρασί ή 560.000 φιάλες κατά μέσο όρο ανά έτος. Στο οινοποιείο, που λειτουργεί στη θέση αυτή από το 1987, είχα μια εκτενή συζήτηση και εμπεριστατωμένη ξενάγηση από το διευθυ- ντή του Σπύρο Θεοτοκάτο, στον οποίο οφεί- λω πρόσθετες ευχαριστίες για τις πολλές από τις γενικότερες πληροφορίες που αναφέρο- νται στο κείμενο αυτό. Το 2006 ολοκληρώθηκε η αναβάθμιση του εξο- πλισμού του οινοποιείου με δεξαμενές αυτό- ματης ψύξης, 2 πιεστήρια, αυτόματη εμφια- λωτική και πλήρη λειτουργία του βιολογικού καθαρισμού. Καθώς το οινοποιείο έχει πολύ σημαντική δραστηριότητα ως προς τον οινο- τουρισμό και δέχεται πάρα πολλούς επισκέ- πτες, με χρηματοδότηση από Leader+, είναι τώρα σε εξέλιξη το πρόγραμμα ανάπλασης του περιβάλλοντος χώρου. Στη βόρεια πλευ- ρά του οινοποιείου έχει ήδη ολοκληρωθεί η κατασκευή μεγάλου υπαίθριου χώρου υποδο- χής ικανού να φιλοξενήσει συγκεντρώσεις και συνέδρια. Στο χώρο αυτό ο συνεταιρισμός δεξιώθηκε τους συμμετέχοντες στο 2ήμερο συμπόσιο (βλ. σελ. 21). Το πρόγραμμα περι- λαμβάνει ακόμα την ανακατασκευή μιας αγροι- κίας, ενώ προβλέπονται η δημιουργία μουσεί- ου, του οποίου τα εκθέματα υπάρχουν ήδη, η φύτευση αμπελώνα επίδειξης 5 – 6 στρεμμά- των με όλες τις ποικιλίες του νησιού και στο νότιο μέρος τη φύτευση αρωματικών φυτών. Στο μεταξύ, με το ΠΕΠ Ιονίων Νήσων, ολο- κληρώθηκε το ερευνητικό πρόγραμμα διαχεί- ρισης των στερεών κυρίως αποβλήτων με δύο σημαντικά αποτελέσματα: την ανάκτηση των πολυφαινολών με δυνατότητα φαρμακευτι- κής αξιοποίησης και την κομποστοποίηση – λιπασματοποίηση των αποβλήτων. Η πρόσληψη μόνιμου γεωπόνου και η πλήρης καταγραφή των εκτάσεων (ένα είδος μικρού κτηματολόγιου) επιτρέπει πλέον την πολύ καλύτερη διαχείριση της παραγωγής. Στο σημείο αυτό ο κ. Θεοτοκάτος είναι σαφής: «Ο συνεταιρισμός δεν είναι οίκος ευγηρίας, είναι επι- χείρηση». Όπως όλες οι υγιείς επιχειρήσεις, έτσι και ο συνεταιρισμός προχώρησε σε και- νοτόμα προϊόντα. Ήδη από το 2004, από 40 περίπου μέλη του και από έκταση 400 περίπου στρεμμάτων, κυκλοφόρησε η βιολογική Ρομπόλα που περιέ- χει το ελάχιστο δυνατό θειώδες. Το βήμα αυτό συνεχίστηκε το 2006 με την κυκλοφορία σε μικρή ποσότητα (6.000 φιάλες) και με άλλη ετικέτα μιας ακόμα εκδοχής χωρίς καθόλου θειώδες. Το κρασί αυτό κυκλοφορεί ελάχιστα εκτός Κεφαλονιάς και ειδικώς στην Αθήνα το βρίσκει κανείς μόνο στο τμήμα βιολογικών του σούπερ μάρκετ ΑΒ Βασιλόπουλος και στο εστια- τόριο Γιάντες στα Εξάρχεια. Το νεώτερο κρασί του συνεταιρισμού και το πρώτο γλυκό της γκάμας του είναι ο Γλυκό- ρωγος, ένα ενισχυμένο ροζέ (15%Vol) από υπε- ρώριμα σταφύλια (μαυροδάφνη, μοσχάτο, τσα- ούσι, βοτσιλίδι) που παράγεται σε 3.000 φιά- λες. Ως σημαντική θα πρέπει να αξιολογηθεί και η είδηση πως υπάρχουν πολύ σοβαρές σκέ- ψεις για την παραγωγή τσίπουρου. Οινοποιείο Μενούσης – Ε. & Π. Ταβιανάτος Μέσα στα Βαλσαμάτα υπάρχουν, σε κοντινή απόσταση, δύο οινοποιεία. Το ένα ανήκει στην Οινοποιία–Ποτοποιία Βασιλάκη που έχει την έδρα της στην Κέρκυρα και το άλλο στους αδελ- φούς Βαγγέλη και Παναγιώτη Ταβιανάτο. «Μενούσης» ήταν το παρωνύμιο του πατέρα τους Κωνσταντίνου, ο οποίος ήταν αμπελοκαλ- λιεργητής και οινοπαραγωγός και είχε στενούς δεσμούς με τους Καλλιγάδες και κυρίως με τον Γεράσιμο. Ε, δεν ήθελαν πολύ και τα παιδιά να αποκτήσουν το χούι. Έτσι, από το 1996 άρχι- σαν να ασχολούνται συστηματικά παράγοντας χύμα κρασί και από το 2004, μετά την απόκτη- ση της σχετικής άδειας και εμφιαλωμένο. Η παραγωγή τους, που κυμαίνεται από 15 έως 25 τόνους, προκύπτει από 45 ιδιόκτητα στρέμ- ματα με ρομπόλα και τσαούσι και 30 συνερ- γαζόμενα από όπου προμηθεύονται αγιωργί- τικο, καμπερνέ και μερλό. Εμφιαλώνουν περί τις 70.000 φιάλες σε 5 κωδικούς, εκ των οποί- ων δύο που είναι και η μεγαλύτερη παραγω- γή τους είναι ΟΠΑΠ. Το πρώτο τους εμφια- λωμένο κρασί, προς τιμήν του πατέρα τους, ήταν το ΟΠΑΠ Ρομπόλα «Μενούσης». Σήμε- ρα παραμένει το εμβληματικό τους προϊόν. Η γκάμα τους περιέχει και δύο κρασιά (ένα λευκό και ένα ερυθρό) με το κοινό όνομα «Κεφά- λου Γη», ενώ η πρωτοτυπία είναι σε μια φιά- λη 500ml που έχει το σχήμα του νησιού και απευθύνεται στην τουριστική αγορά. ΕΛΕΙΟΣ Ο δήμος Ελειού–Πρόννων καταλαμβάνει το νοτιο-ανατολικό τμήμα της Κεφαλονιάς και ο πληθυσμός του είναι περίπου 3.800 κάτοικοι που ασχολούνται κυρίως με τουριστικές δρα- Κεφαλονιά Μια εσωστρεφής κυρία Οι νέες εγκαταστάσεις του οινοποιητικού σενεταιρισµού Ροµπόλας περιλαµβάνουν µεγάλους χώρους υποδοχής.

Transcript of Κεφαλονιά Μια εσωστρεφής κυρία · 2019. 11. 17. · το...

Page 1: Κεφαλονιά Μια εσωστρεφής κυρία · 2019. 11. 17. · το κρατήσει σχεδόν μυστικό. ... αγγλική γλώσσα που λειτουργούσε

ΟΙΝΙΚΕΣ ΕΞΕΡΕΥΝΗΣΕΙΣ

ΤΤ ΟΟ ΑΑ ΜΜ ΠΠ ΕΕ ΛΛ ΟΟ ΤΤ ΟΟ ΠΠ ΙΙΦ Ε Β Ρ Ο Υ Α Ρ Ι Ο Σ - Μ Α Ρ Τ Ι Ο Σ 2 0 0 9 Τ Ε Υ Χ Ο Σ 5 4

Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΜΑΚΡΗ

«Άγιε μου Γεράσιμε και άγιε μου Νικόλα, κάνετετο θαύμα σας να ξαναπιώ ρομπόλα!».

Αυτή ήταν — και ίσως να είναι ακόμα —η ευχή των ναυτικών με καταγωγή απότην Κεφαλονιά, όταν η θάλασσα ήταν

πολύ φουρτουνιασμένη. Και τα λέει όλα. Τόσοτη ναυτική παράδοση του νησιού, όσο και τορόλο που παίζει το γνωστότερο σταφύλι τουστην καθημερινή ζωή των κατοίκων.Η Κεφαλονιά, το τρίτο σε έκταση ελληνικόνησί, έχει χαρακτηριστεί ως νησί των αντιθέ-σεων. Ο χαρακτηρισμός αφορά το φυσικό περι-βάλλον αλλά θα προσθέταμε και τη νοοτρο-πία των ανθρώπων της, με την περί τα οινικάσυμπεριφορά τους ως καλή αφορμή. Ενώ ηΚεφαλονιά είναι από τις πλέον αναπτυγμέ-νες οινικά περιοχές της χώρας και ενώ εδώκαι πολλά χρόνια έχει σημαντική δράση στοζήτημα του οινοτουρισμού, έχει φροντίσει νατο κρατήσει σχεδόν μυστικό. Έχουν περάσειπερίπου 10 χρόνια από τότε που η νομαρχίαπήρε την πρωτοβουλία να κυκλοφορήσει έναμικρό και κομψό βιβλιαράκι σε ελληνική καιαγγλική γλώσσα που λειτουργούσε ως οινο-τουριστικός οδηγός. Μάλιστα, ήταν μάλλονη πρώτη νομαρχία της χώρας που κυκλοφό-ρησε τέτοιου είδους έντυπο. Από αυτούς πουδεν έχουν ταξιδέψει στο νησί, πόσοι το γνω-ρίζουν; Σήμερα ο οδηγός υπάρχει σε περιορι-σμένη έκδοση στον επίσημο διαδικτυακό τόποτης νομαρχίας για την τουριστική προβολήτου νησιού. Πάντως, το ενδιαφέρον για ταζητήματα αυτά παραμένει αμείωτο όπως δεί-χνει και η ενδιαφέρουσα πρόσφατη πρωτο-βουλία της Ανεκι (Αναπτυξιακή Εταιρεία Κεφα-λονιάς & Ιθάκης), με την υποστήριξη της νομαρ-χίας (βλ. πλαίσιο, σελ. 21). Χαρακτηριστικόείναι επίσης το γεγονός ότι από τα εννέα οινο-ποιεία που δραστηριοποιούνται στο νησί, εξω-στρεφή λειτουργία με παρουσία σε εκθέσειςκαι προβολή του έργου τους εκτός νησιού,έχουν συστηματικά μόνο δύο από αυτά καιπεριστασιακά άλλο ένα. Οι παρατηρήσεις αυτέςμας οδήγησαν αναπόφευκτα και στον τίτλοαυτού του άρθρου. Είναι, άραγε, ο αναπτυγ-μένος τουρισμός της που απορροφά την παρα-γωγή και οδηγεί σε αυτή τη λειτουργία;Ως προς την οινική νομοθεσία, η Κεφαλονιάμπορεί να θεωρηθεί ως ευλογημένος τόποςαφού στα όριά της έχουν θεσμοθετηθεί έναςοίνος ΟΠΑΠ, δύο οίνοι ΟΠΕ και τρεις τοπι-κοί. Είναι εξάλλου και η μόνη περιοχή όπουοίνους ΟΠΑΠ–ΟΠΕ μπορούν να παράγουνκαι τα εκτός ζωνών οινοποιεία, αρκεί βεβαί-ως να βρίσκονται στο νησί.Σημαντικότερη και πλέον αναπτυγμένη είναιη ζώνη του οίνου ΟΠΑΠ Ρομπόλα. Όλες οιμονάδες που παράγουν κρασί στο νησί (9 μετην έδρα τους εδώ και μία στην Κέρκυρα) παρά-γουν τουλάχιστον από έναν κωδικό ΟΠΑΠΡομπόλα. Στο κέντρο της ζώνης, το οροπέδιοτων Ομαλών, με μέσο υψόμετρο περί τα 390μέτρα, είναι κατάφυτο με αμπέλια και ελιές,ενώ όλη η κοινότητα Ομαλών και σε υψόμε-τρα έως και 650μ. στο Ν.Α. τμήμα της είναιμεγάλο μέρος της. Η ζώνη επεκτείνεται Β.Δ.μέχρι τα Φαρακλάτα (230μ.) και τα Διλινάτα(390μ.) και Ν.Δ. έως τα Τρωϊανάτα (280μ.) καιτα Δεμουτσανάτα–Μιτακάτα (245μ.) του δήμουΑργοστολίου. Στα νότια κατηφορίζει στα όριατου δήμου Λειβαθούς στα χωριά Περατάτα(145μ.), Μουσάτα (120μ.) και Βλαχάτα (170μ.).

Αν και ως έκταση της ρομπόλας αναφέρονταιτα 3.000 στρέμματα, στην πραγματικότητα ηκαλλιέργειά της εκτείνεται σε 1.800 περίπου.Είναι η μόνη ζώνη ΟΠΑΠ στην Ελλάδα πουέχει πάρει το όνομά της από το όνομα της ποι-κιλίας σταφυλιού που καλλιεργείται, δηλαδήτη ρομπόλα. Οι αποδόσεις κυμαίνονται από800κ/στρ. στα χαμηλότερα υψόμετρα καιπέφτουν έως τα 400κ/στρ. (ενίοτε και χαμη-λότερα) στα μεγάλα υψόμετρα, όπου τα εδά-φη είναι φτενά. Γενικώς, θεωρείται ότι η ρομπό-λα αποδίδει πολύ καλύτερο καρπό σε τέτοιαφτωχά εδάφη και για αυτό οι Ιταλοί έλεγαν τοκρασί της «Vino di Sasso» δηλαδή κρασί τηςπέτρας. Οι δύο ζώνες ΟΠΕ είναι ο ΜοσχάτοςΚεφαλονιάς και η Μαυροδάφνη Κεφαλονιάς.Είναι κατά πολύ λιγότερο αναπτυγμένες καιμόνον μερικά οινοποιεία παράγουν αντίστοι-χους οίνους. Αν και η παράδοση θέλει τα κρα-σιά να παράγονται από λιασμένα σταφύλια(φυσικώς γλυκείς) γενικώς δεν τηρείται. Αντί-στοιχη είναι και η ανάπτυξη των τριών τοπι-κών οίνων (Πλαγιές του Αίνου, Μαντζαβινά-των και ο ανενεργός Μεταξάτων).Η φυλλοξήρα έχει εμφανιστεί στο νησί, αλλάδεν έχει επεκταθεί. Έτσι, υπάρχουν ακόμαπολλά αυτόριζα κλήματα μεγάλης ηλικίας.Κυριαρχούν οι λευκές ποικιλίες και εκτός απότη ρομπόλα και τον κεφαλλονίτικο κλώνο τηςμαυροδάφνης στο νησί καλλιεργούνται το τσα-ούσι, το βοστιλίδι (γουστολίδι στη Ζάκυνθο),η σχεδόν αποκλειστική μοσχατέλλα και σεπολύ μικρή έκταση, αποκλειστικά στην περιο-χή της Πάλλης, το λευκό μοσχάτο. Πολύ περιο-ρισμένες είναι οι φυτεύσεις διεθνών ποικιλιών.

Θα περιηγηθούμε στα οινοποιεία της Κεφα-λονιάς σε δύο κυκλικές διαδρομές. Η πρώτη,η μεγάλη, με αφετηρία το Αργοστόλι θα μαςπάει στην κοινότητα των Ομαλών και στουςδήμους Ελειού–Πρόννων, Λειβαθούς και Αργο-στολίου, στο νότιο μέρος του νησιού. Η δεύ-τερη και μικρότερη διαδρομή, με αφετηρία τοΛηξούρι, θα μας ταξιδέψει δυτικά στη χερσό-νησο της Πάλλης (Παλικής). Ας σημειωθεί εδώπως για λόγους ανεξάρτητους από τη θέλησητου γράφοντος, δεν έγιναν επισκέψεις σε όλατα οινοποιεία αυτής της πλευράς.

ΟΜΑΛΑ

Η κοινότητα των Ομαλών βρίσκεται στο κεντρι-κό τμήμα της νότιας Κεφαλονιάς, στις δυτι-κές παρυφές του Αίνου και έχει ως έδρα ταΒαλσαμάτα. Τα Φραγκάτα, που δεν αναφέρο-νται ως ξεχωριστός οικισμός στον κατάλογοαπογραφής της ΕΣΥΕΑ, είναι ουσιαστικώς μιαμεγάλη γειτονιά του στο δυτικό μέρος του οικι-σμού. Αν και γείτονες στα Ομαλά, δε φημίζο-νται και τόσο για τις ομαλές τους σχέσεις,πράγμα καθόλου πρωτότυπο ή περίεργο καιλειτουργούν περίπου ως ανεξάρτητα χωριά.Εφαρμόζουν, λοιπόν, με συνέπεια το «χώρια

και αγαπημένα» και αυτό περιλαμβάνει και τηγιορτή της Ρομπόλας.Το Επανωχώρι, τα Μιχάτα και ο ακατοίκητοςσήμερα Άγιος Ελευθέριος είναι οι άλλοι τουοικισμοί. Στην περιοχή βρίσκεται και η μονήτου Αγίου Γερασίμου, πολιούχου του νησιού.

Συνεταιρισμός Ρομπόλας

Αμέσως μετά, δυτικά από το μοναστήρι είναιο δρόμος που οδηγεί νότια και σε 650μ. περί-που φθάνει στις εγκαταστάσεις του Αγροτο-βιομηχανικού Συνεταιρισμού ΠαραγωγώνΡομπόλας Κεφαλονιάς, του παλαιότερου, μεγα-λύτερου και αντιπροσωπευτικότερου εκ τωνοινοποιείων του νησιού. Ιδρύθηκε το 1982,αριθμεί περί τα 300 μέλη, κυρίως από τηνπεριοχή των Ομαλών–Τρωϊανάτων, αξιοποιείπερίπου το 80% της παραγωγής σταφυλιώνκαι παράγει περί τους 500 τόνους κρασί ή560.000 φιάλες κατά μέσο όρο ανά έτος.Στο οινοποιείο, που λειτουργεί στη θέση αυτήαπό το 1987, είχα μια εκτενή συζήτηση καιεμπεριστατωμένη ξενάγηση από το διευθυ-ντή του Σπύρο Θεοτοκάτο, στον οποίο οφεί-λω πρόσθετες ευχαριστίες για τις πολλές απότις γενικότερες πληροφορίες που αναφέρο-νται στο κείμενο αυτό.Το 2006 ολοκληρώθηκε η αναβάθμιση του εξο-πλισμού του οινοποιείου με δεξαμενές αυτό-ματης ψύξης, 2 πιεστήρια, αυτόματη εμφια-λωτική και πλήρη λειτουργία του βιολογικούκαθαρισμού. Καθώς το οινοποιείο έχει πολύσημαντική δραστηριότητα ως προς τον οινο-τουρισμό και δέχεται πάρα πολλούς επισκέ-πτες, με χρηματοδότηση από Leader+, είναιτώρα σε εξέλιξη το πρόγραμμα ανάπλασηςτου περιβάλλοντος χώρου. Στη βόρεια πλευ-ρά του οινοποιείου έχει ήδη ολοκληρωθεί ηκατασκευή μεγάλου υπαίθριου χώρου υποδο-χής ικανού να φιλοξενήσει συγκεντρώσεις καισυνέδρια. Στο χώρο αυτό ο συνεταιρισμόςδεξιώθηκε τους συμμετέχοντες στο 2ήμεροσυμπόσιο (βλ. σελ. 21). Το πρόγραμμα περι-λαμβάνει ακόμα την ανακατασκευή μιας αγροι-κίας, ενώ προβλέπονται η δημιουργία μουσεί-ου, του οποίου τα εκθέματα υπάρχουν ήδη, ηφύτευση αμπελώνα επίδειξης 5 – 6 στρεμμά-των με όλες τις ποικιλίες του νησιού και στονότιο μέρος τη φύτευση αρωματικών φυτών.Στο μεταξύ, με το ΠΕΠ Ιονίων Νήσων, ολο-κληρώθηκε το ερευνητικό πρόγραμμα διαχεί-ρισης των στερεών κυρίως αποβλήτων με δύοσημαντικά αποτελέσματα: την ανάκτηση τωνπολυφαινολών με δυνατότητα φαρμακευτι-κής αξιοποίησης και την κομποστοποίηση –λιπασματοποίηση των αποβλήτων.Η πρόσληψη μόνιμου γεωπόνου και η πλήρηςκαταγραφή των εκτάσεων (ένα είδος μικρούκτηματολόγιου) επιτρέπει πλέον την πολύκαλύτερη διαχείριση της παραγωγής. Στοσημείο αυτό ο κ. Θεοτοκάτος είναι σαφής: «Οσυνεταιρισμός δεν είναι οίκος ευγηρίας, είναι επι-

χείρηση». Όπως όλες οι υγιείς επιχειρήσεις,έτσι και ο συνεταιρισμός προχώρησε σε και-νοτόμα προϊόντα.Ήδη από το 2004, από 40 περίπου μέλη τουκαι από έκταση 400 περίπου στρεμμάτων,κυκλοφόρησε η βιολογική Ρομπόλα που περιέ-χει το ελάχιστο δυνατό θειώδες. Το βήμα αυτόσυνεχίστηκε το 2006 με την κυκλοφορία σεμικρή ποσότητα (6.000 φιάλες) και με άλληετικέτα μιας ακόμα εκδοχής χωρίς καθόλουθειώδες. Το κρασί αυτό κυκλοφορεί ελάχισταεκτός Κεφαλονιάς και ειδικώς στην Αθήνα τοβρίσκει κανείς μόνο στο τμήμα βιολογικών τουσούπερ μάρκετ ΑΒ Βασιλόπουλος και στο εστια-τόριο Γιάντες στα Εξάρχεια.Το νεώτερο κρασί του συνεταιρισμού και τοπρώτο γλυκό της γκάμας του είναι ο Γλυκό-ρωγος, ένα ενισχυμένο ροζέ (15%Vol) από υπε-ρώριμα σταφύλια (μαυροδάφνη, μοσχάτο, τσα-ούσι, βοτσιλίδι) που παράγεται σε 3.000 φιά-λες. Ως σημαντική θα πρέπει να αξιολογηθείκαι η είδηση πως υπάρχουν πολύ σοβαρές σκέ-ψεις για την παραγωγή τσίπουρου.

Οινοποιείο Μενούσης – Ε. & Π. Ταβιανάτος

Μέσα στα Βαλσαμάτα υπάρχουν, σε κοντινήαπόσταση, δύο οινοποιεία. Το ένα ανήκει στηνΟινοποιία–Ποτοποιία Βασιλάκη που έχει τηνέδρα της στην Κέρκυρα και το άλλο στους αδελ-φούς Βαγγέλη και Παναγιώτη Ταβιανάτο.«Μενούσης» ήταν το παρωνύμιο του πατέρατους Κωνσταντίνου, ο οποίος ήταν αμπελοκαλ-λιεργητής και οινοπαραγωγός και είχε στενούςδεσμούς με τους Καλλιγάδες και κυρίως με τονΓεράσιμο. Ε, δεν ήθελαν πολύ και τα παιδιά νααποκτήσουν το χούι. Έτσι, από το 1996 άρχι-σαν να ασχολούνται συστηματικά παράγονταςχύμα κρασί και από το 2004, μετά την απόκτη-ση της σχετικής άδειας και εμφιαλωμένο.Η παραγωγή τους, που κυμαίνεται από 15 έως25 τόνους, προκύπτει από 45 ιδιόκτητα στρέμ-ματα με ρομπόλα και τσαούσι και 30 συνερ-γαζόμενα από όπου προμηθεύονται αγιωργί-τικο, καμπερνέ και μερλό. Εμφιαλώνουν περίτις 70.000 φιάλες σε 5 κωδικούς, εκ των οποί-ων δύο που είναι και η μεγαλύτερη παραγω-γή τους είναι ΟΠΑΠ. Το πρώτο τους εμφια-λωμένο κρασί, προς τιμήν του πατέρα τους,ήταν το ΟΠΑΠ Ρομπόλα «Μενούσης». Σήμε-ρα παραμένει το εμβληματικό τους προϊόν.Η γκάμα τους περιέχει και δύο κρασιά (έναλευκό και ένα ερυθρό) με το κοινό όνομα «Κεφά-λου Γη», ενώ η πρωτοτυπία είναι σε μια φιά-λη 500ml που έχει το σχήμα του νησιού καιαπευθύνεται στην τουριστική αγορά.

ΕΛΕΙΟΣ

Ο δήμος Ελειού–Πρόννων καταλαμβάνει τονοτιο-ανατολικό τμήμα της Κεφαλονιάς και οπληθυσμός του είναι περίπου 3.800 κάτοικοιπου ασχολούνται κυρίως με τουριστικές δρα-

Κεφαλονιά

Μια εσωστρεφής κυρία

Οι νέες εγκαταστάσεις του οινοποιητικού σενεταιρισµού Ροµπόλας περιλαµβάνουν µεγάλους χώρους υποδοχής.

Page 2: Κεφαλονιά Μια εσωστρεφής κυρία · 2019. 11. 17. · το κρατήσει σχεδόν μυστικό. ... αγγλική γλώσσα που λειτουργούσε

ΤΤ ΟΟ ΑΑ ΜΜ ΠΠ ΕΕ ΛΛ ΟΟ ΤΤ ΟΟ ΠΠ ΙΙΦ Ε Β Ρ Ο Υ Α Ρ Ι Ο Σ - Μ Α Ρ Τ Ι Ο Σ 2 0 0 9 Τ Ε Υ Χ Ο Σ 5 4

στηριότητες στις πολλές παραλίες όπως ηΣκάλα, ο Κατελειός, τα Καμίνια, η Μούντα καιβεβαίως ο Πόρος που είναι και ένα από ταλιμάνια του νησιού.Ο δήμος συγκροτείται από δύο διακριτές μετα-ξύ τους περιοχές. Η νοτιοδυτική, πεδινή κυρίωςπεριοχή του δήμου, ονομάζεται Eλειός απότον Mυκηναίο Έλειο, που κατά την ελληνικήμυθολογία μοιράστηκε την εξουσία του νησι-ού Tάφος με τον Kέφαλο. Aπό τον Kέφαλο τονησί μετονομάστηκε Kεφαλονιά και ο Έλειοςέδωσε το όνομά του στην περιοχή που εξου-σίαζε, δηλαδή τον σημερινό Eλειό. Η κατεξο-χήν ορεινή νοτιοανατολική περιοχή, που απλώ-νεται από τις παρυφές του εθνικού δρυμούτου Αίνου ως τη θάλασσα, λέγεται Πρόννοι.Κατά μία άποψη, η ονομασία της είναι δηλω-τική των ορεινών της όγκων αφού πρόννοςσημαίνει κορυφή. Κατά άλλη άποψη, ο Πρόν-νος ήταν ένας από τους τέσσερις γιους τουKέφαλου, που έδωσαν τα ονόματά τους στιςτέσσερις πόλεις–κράτη του νησιού (Σάμη, Πάλ-λη, Kράνη, Πρόννοι).

Κτήμα Μεταξά

Τα Μαυράτα είναι ένας από τους οικισμούςτης περιοχής του Ελειού και περί τα 750μ δυτι-κά τους είναι το κτήμα και το οινοποιείο τουΓιάγκου και της Μαρτίν Μεταξά. Στο συμπό-σιο της ΑΝΕΚΙ, με το δικό του πληθωρικό τρό-πο, ο Γιάγκος Μεταξάς παρουσίασε την πολύ-χρονη πείρα του στα ζητήματα του οινοτου-ρισμού, αφού το οινοποιείο και ο ίδιος προ-σωπικά συμμετέχει σε αυτή τη λειτουργία μεπολύ οργανωμένο τρόπο από το 1994.Το οινοποιείο είναι στο βάθος πίσω από τον

αμπελώνα και δίπλα του είναι το οικογενεια-κό σπίτι. Η έκταση ανήκει στην οικογένειααπό τον 17ο αιώνα. Η ναυτιλιακή και αμπε-λοοινική παράδοσή της σημάδεψαν και τηνπορεία του Γιάγκου.Εγκαταστάθηκαν εκεί το 1991 και κυκλοφό-ρησαν το πρώτο τους κρασί το 1993. Έχουν25 ιδιόκτητα στρέμματα αποκλειστικώς μεζακυνθινό και προγραμματίζουν τη φύτευσηάλλων 10στρ με μαυροδάφνη. Το ζακυνθινό,μια ποικιλία που πιστεύει πολύ ο κ. Μεταξάςκαι που ήταν ο πρώτος που την αξιοποίησε,ήρθε στην Κεφαλονιά από τους ζακυνθινούςμοναχούς της μονής Αγίου Διονυσίου, μετόχιτης μονής στα Στροφάδια. Στην περιοχή οτρύγος είναι ο οψιμότερος στο νησί, τα εδά-φη είναι αμμοαργιλώδη, με καλή στράγγισηκαι δεν υπάρχει φυλλοξήρα. Σημειωτέον ότιέχει υποβληθεί αίτημα για έγκριση τοπικούοίνου Ελειού με ζακυνθινό και μόνο.Το οινοποιείο έχει μια πρωτοτυπία. Σε μια καιμόνη ενιαία αίθουσα 200τμ υπάρχουν τα πάντα.Όλα τα μηχανήματα οινοποίησης και εμφιά-λωσης, τα λίγα βαρέλια, το γραφείο, τα μου-σειακά εκθέματα, η μικρή έκθεση κρασιών. Όλα

καλοβαλμένα και τακτοποιημένα δημιουργούντη μικρή διαδρομή ξενάγησης. Παντού είναιεμφανές το γούστο και η φροντίδα της Μαρ-τίν Μεταξά. Όμως, οι χώροι αυτοί δεν επαρ-κούν πλέον και έτσι προγραμματίζεται η επέ-κτασή τους προς τα ΝΑ. Εκεί θα δημιουργη-θούν κλιματιζόμενοι αποθηκευτικοί χώροι καιθα ενισχυθούν οι υποδομές επισκεψιμότητας.Στα σχέδια είναι και η κατασκευή 7 – 8 κατα-λυμάτων και η δυνατότητα των φιλοξενουμέ-νων να έχουν προσωπική ενασχόληση με τιςδιαδικασίες του αμπελιού και του κρασιού.Όσοι γνωρίζουν τον Γιάγκο Μεταξά γνωρίζουνότι έχει και ιδιαίτερη εξοικείωση με την τεχνο-λογία των υπολογιστών. Στην εύλογη ερώτη-ση γιατί δεν υπάρχει site του οινοποιείου απα-ντά πως σχεδιάζει κάτι πραγματικά πρωτοπο-ριακό. Μακάρι να το πετύχει γιατί το internetείναι πολύ μεγάλη αναγκαιότητα για το μέλ-λον του κρασιού. Η γκάμα του οινοποιείου παρα-μένει σταθερή με 5 κωδικούς σε μέση συνολι-κή παραγωγή 45000 φιαλών. Η μόνη αλλαγήπου έχει υπάρξει είναι η μετονομασία του κρα-σιού από 100% ζακυνθινό σε Νότιο Οροπέδιο.Ένα ιδιαίτερο όνομα για ένα ιδιαίτερο κρασί.

Οινοποιείο Μελισσινός

Ένα περίπου χιλιόμετρο ΒΔ από το ΚτήμαΜεταξά είναι ο μικρός οικισμός Θηράμο-να(ς) και στις ΒΑ παρυφές του άρχισε ναδημιουργείται από το 2002 το νεώτερο οινο-ποιείο του νησιού.Ο κος Νίκος Πετρακόπουλος είναι μονίμωςεγκαταστημένος στην Αθήνα και ασχολεί-ται με ιδιαίτερη επιτυχία με τραπεζικέςεφαρμογές ηλεκτρονικών υπολογιστών. Τόσοόμως ο παππούς του όσο και ο πατέρας τουοινοποιούσαν στην Κεφαλονιά και επιθυ-μία του ήταν αυτή η δραστηριότητα να ανα-βαθμιστεί. Έτσι ξεκίνησε με τα υπάρχοντα 20 ιδιόκτη-τα στρέμματα σε 3 περιοχές γύρω από τοχωριό, αλλά πρόθεσή του είναι να τα αυξή-σει. Το όνομα του οινοποιείου «Μελισσινός»προέρχεται από την ομώνυμη συγγενικήκεφαλλονίτικη οικογένεια των Μελισσινών.Το οινοποιείο είναι πολύ μικρό, δεν έχει πιε-στήριο και οινοποιεί μόνο τον πρόρωγο, έχειμικρές δεξαμενές των 2500λ και 4 προς τοπαρόν βαρέλια. Υπάρχει και ένα μικρό χημείομε όλα τα απαραίτητα. Την οινολογική υπο-στήριξη, αλλά και την ανάπτυξη του όλουεγχειρήματος έχει αναλάβει η νεαρά οινο-λόγος Κική Σιαμέλη, η οποία λέει πως «μπο-ρεί οι συνθήκες να είναι κάπως δύσκολεςαλλά υπάρχει πολύ μεράκι και πείσμα». Ετοι-μάζεται και θα κατατεθεί φάκελος για νέοοινοποιείο σε πολύ κοντινή θέση με το υπάρ-χον. Έχουν προβλεφθεί χώροι επισκεψιμό-τητας και έχει σχεδιαστεί μια μικρή πεζο-πορική διαδρομή μέσα στο αμπελάκι και τολιόφυτο που θα το περιβάλει.

Divino

ΟΙΝΙΚΕΣ ΕΞΕΡΕΥΝΗΣΕΙΣ

Page 3: Κεφαλονιά Μια εσωστρεφής κυρία · 2019. 11. 17. · το κρατήσει σχεδόν μυστικό. ... αγγλική γλώσσα που λειτουργούσε

ΤΤ ΟΟ ΑΑ ΜΜ ΠΠ ΕΕ ΛΛ ΟΟ ΤΤ ΟΟ ΠΠ ΙΙΦ Ε Β Ρ Ο Υ Α Ρ Ι Ο Σ - Μ Α Ρ Τ Ι Ο Σ 2 0 0 9 Τ Ε Υ Χ Ο Σ 5 4

Με την αξιοποίηση των τοπικών ποικιλιώνρομπόλα, βοστιλίδι, ζακυνθινό και μαυρο-δάφνη, η τωρινή παραγωγή του οινοποιεί-ου είναι μόλις 60HL. Εμφιαλώνονται 4 κωδι-κοί σε συνολική ποσότητα 7.000 με 8.000φιάλες. Τα πρώτα κρασιά ήταν η απαραίτη-τη Ρομπόλα σε 1.000 φιάλες, το λευκό Goldκυρίως από ζακυνθινό με λίγο βοστιλίδι καιακόμα λιγότερη ρομπόλα και το ερυθρό«Μαύρο» που είναι ξηρή μαυροδάφνη Κεφα-λονιάς περασμένη από βαρέλι. Με τον τρύ-γο του 2008 προστέθηκε και το «Ρόδινο»ένα ροζέ από μαυροδάφνη, το πρώτο 100%από την ποικιλία εξ όσων γνωρίζω.

ΛΕΙΒΑΘΩ

Ο Δήμος Λειβαθούς βρίσκεται στο νοτιοδυτικότμήμα του νησιού και είναι ίσως η πιο εύφορηπεριοχή του. Έχει έδρα στις Κεραμιές και μετα-ξύ των οικισμών του είναι τα Περατάτα και ηΠεσσάδα που από το λιμανάκι της φεύγει τομικρό φέρρυ για τα Σκινάρια της Ζακύνθου.Δίπλα στο χωριό Περατάτα, επάνω σε λόφοδεσπόζει το φρούριο του Αγίου Γεωργίου, πουοι ντόπιοι αποκαλούν απλώς «Κάστρο». Ησημερινή του μορφή χρονολογείται στον 16οαιώνα και κατά τη διάρκεια της ενετικής κατο-χής ήταν η πρωτεύουσα του νησιού. Το 1757η πρωτεύουσα μεταφέρθηκε στο Αργοστόλικαι η σημασία του Κάστρου άρχισε να μειώ-νεται. Σήμερα σώζονται παρατηρητήρια μεπολεμίστρες, τα ερείπια μιας γέφυρας πουχρονολογείται από τη γαλλική κατοχή καθώςκαι μιας καθολικής εκκλησίας. Ένα τούνελ πουξεκινούσε από εκεί κατέληγε στη λιμνοθάλασ-σα του Κουτάβου στο Αργοστόλι και χρησί-μευε για την περίπτωση που το Κάστρο απει-λούταν και έπρεπε να εκκενωθεί.

Οινοποιία Divino

Στο μέσο της Πεσσάδας, επάνω στον κεντρι-κό δρόμο του χωριού, είναι το οινοποιείο τηςDivino, που ίδρυσε το 1996 ο χημικός – οινο-λόγος Γεράσιμος (Μάκης) Χαρτουλιάρης, ηπορεία του οποίου στα οινικά δρώμενα ξεκί-νησε 11 χρόνια πριν.Ο κ. Χαρτουλιάρης κατάγεται από την Πεσ-σάδα αλλά οι ρίζες του είναι από την Πόλη.Από το 1985 έως το 1987 εργάστηκε στο οινο-ποιείο του Καλιγά, στη συνέχεια για δύο χρό-νια έκανε τη θητεία του στο χημείο του ναυ-τικού και το 1989 άνοιξε στο Αργοστόλι εργα-στήριο αναλύσεων και κατάστημα εμπορίαςγεωργικών ειδών. Ταυτοχρόνως υποστήριζεοινολογικά το οινοποιείο Σολωμού στη Ζάκυν-θο ενώ είχε δράση έως και τη Σαντορίνη.Από το 1996 ξεκίνησε την Divino, κυκλοφό-ρησε τα πρώτα του κρασιά το 1999 και το 2001το οινοποιείο του και οι συναφείς χώροι είχανολοκληρωθεί. Πρόκειται για μια πλήρως επι-σκέψιμη μονάδα, που περιλαμβάνει μια μεγά-λη αίθουσα 180τμ με μουσείο, εκθετήριο, μπαρκαι καθιστικά και στο εμπρός μέρος, σε επα-φή με το δρόμο ένα ανοικτό wine bar – café50τμ. Με την ενεργό υποστήριξη της συζύ-γου του Ειρήνης, που κατάγεται από τη Ρωσίακαι μιλά 9 γλώσσες, το σχέδιο της περαιτέρωανάπτυξης προβλέπει την ένταξη και ενόςεστιατορίου.Η Divino έχει πολύ λίγα δικά της αμπέλια καιη παραγωγή της, που κυμαίνεται από 500HLέως 600HL, προέρχεται από συνεργαζόμενουςαμπελουργούς. Η γκάμα της είναι ευρεία καιπολυσυλλεκτική περιλαμβάνοντας 15 κωδικούςκαι η στόχευση στην τουριστική αγορά τουνησιού είναι εμφανής. Χαρακτηριστικό, πάντως,το γεγονός ότι η Divino είναι ένα από τα λίγαοινοποιεία στο νησί που παράγουν οίνους καιαπό τις 3 ονομασίες προέλευσης – τη Ρομπό-λα σε 5.000 φιάλες, το λιαστό Μοσχάτο Κεφα-λονιάς και τη Μαυροδάφνη Κεφαλονιάς σε 600με 700 φιάλες το καθένα. Η συνολική παραγω-

γή είναι μεταξύ 30.000 και 32.000 φιαλών, οιτιμές των κρασιών είναι πολύ προσιτές και σεσυνδυασμό με την πείρα του κου Χαρτουλιά-ρη, που φαίνεται στην ποιότητά τους, έχουνεξαιρετική σχέση απόδοσης προς τιμή.

ΜΗΝΙΕΣ

Από την περιοχή της Λειβαθούς συνεχίζουμετη διαδρομή μας δυτικά με κατεύθυνση προςτο αεροδρόμιο του νησιού. Λίγο μετά το αερο-δρόμιο και 4χλμ περίπου πριν το Αργοστόλιείναι οι Μηνιές (αναφέρονται και ως Μηνιά).Η τωρινή τους θέση είναι η τρίτη μετεγκατά-σταση του χωριού, που καταστράφηκε δύοφορές από τους πειρατές. Τα ερείπια της δεύ-τερης θέσης είναι κάτω από τον τάπητα τουαεροδρομίου. Οι Μηνιές γνωρίζουν τελευταίαμεγάλη τουριστική ανάπτυξη και η παραλίατους στη δυτική είσοδο του μεγάλου κόλπουτης Κεφαλονιάς είναι πολύ δημοφιλής.

Gentilini

Ανάμεσα στο χωριό και τη βόρεια άκρη τουαεροδρομίου είναι το οινοποιείο της Gentilini.Στο δρόμο από και προς το αεροδρόμιο, σαφήςσηματοδότηση θα σας οδηγήσει ασφαλώς στηνπόρτα της αυλής του. Ο μεγάλος άνετος χώροςστάθμευσης απ’ έξω κάνει τα πράγματα πολύευκολότερα. Η Gentilini είναι σαφώς το πλέον εξωστρεφέςοινοποιείο της Κεφαλονιάς και είναι ο πάνταγελαστός και ιδιαιτέρως επικοινωνιακός ΠέτροςΜαρκαντωνάτος που το καταφέρνει αυτό. Ωςεκ τούτου, είναι γνωστά πολλά από όσα αφο-ρούν στο οινοποιείο και θα περιοριστούμε στιςνεότερες εξελίξεις, που δεν είναι και λίγες.Τον Σεπτέμβριο του 2009 η Gentilini γίνεται

25 ετών και το γεγονός θα εορταστεί δεόντως.Παραμένει όμως μια οικογενειακή επιχείρησηκαι συνεχίζει να έχει, επί 15 συναπτά έτη, ωςοινολόγο την, ελληνίδα πλέον, Γκαμπιέλα Μπί-μις. Εσχάτως προσφέρει τη βοήθειά του και ονεαρός οινολόγος Michael Jones, που περνά 4μήνες το χρόνο στη Νέα Ζηλανδία.Ιδιαίτερη έμφαση δίδεται στο αμπέλι και στοπλαίσιο αυτό το 2004 έγινε αναμπέλωση 10στρρομπόλας στον Άγιο Γεράσιμο με γραμμικήδιαμόρφωση, το 2007 εκριζώθηκαν 17στρ σαρ-ντονέ και μπήκε μαυροδάφνη, ενώ προβλέπο-νται η φύτευση 40 επιπλέον στρεμμάτων ρομπό-λας την επόμενη 3ετία. Ειδικώς επάνω από ταΒαλσαμάτα στη θέση Χονδρή Πέτρα και σεπολύ επικλινή πλαγιά θα φυτευτούν 7στρ ρομπό-λας που προορίζεται για ειδική χρήση.Από το 2007 έχουν καθιερωθεί και νέες βελ-τιωμένες οινοποιητικές πρακτικές που περι-

λαμβάνουν ψύξη των σταφυλιών και κρυοεκ-χυλίσεις αλλά και χρήση οινολασπών και μπα-τονάζ. Το πρώτο και μάλιστα εντυπωσιακόαποτέλεσμα αυτής της πρακτικής είναι τοGentilini Robola Cellar Selection (Αμπελοτό-πι #45). Με πρώτη κυκλοφορία το 2008, τοκρασί αυτό στη δεύτερη εμφιάλωσή του πάειένα βήμα παραπέρα και ενσωματώνει ένα ποσο-στό 20% που έχει περάσει από καινούρια αλλάκαι δύο ετών βαρέλια. Ως αποτέλεσμα, ακό-μα πιο τονισμένα τα χαρακτηριστικά της πρώ-της του εμφάνισης.Σε συνεργασία με το τμήμα μικροβιολογίαςτου ΤΕΙ Βιολογικής Γεωργίας της Κεφαλονιάς,γίνεται έρευνα σχετική με αυθόρμητες ζυμώ-σεις της ρομπόλας με γηγενείς ζύμες. Τα απο-τελέσματα είναι ιδιαιτέρως ενθαρρυντικά κυρίωςσε ότι αφορά το αρωματικό προφίλ. Μέσα στο2009 θα γίνει η πρώτη πειραματική εμφιάλω-ση και στο μέλλον κρασί από αυτή τη διαδι-κασία θα παράγεται από το μικρό αμπέλι στηΧονδρή Πέτρα.Το επόμενο κρασί της Gentilini θα είναι μιαξηρή μαυροδάφνη. Το σταφύλι προέρχεταιαπό την περιοχή της Θηνιάς και το κρασί ωρι-μάζει αυτή την εποχή στα βαρέλια. Στο μέλ-λον θα προέρχεται και από τα 17στρ της δικήςτους μαυροδάφνης.Σε πολύ μικρή ποσότητα 500 περίπου φιαλώνέχει εμφιαλωθεί και το Syrah Limited Edition,που είναι αποτέλεσμα πειραματισμών από το2003 με σταφύλια από επιλεγμένα τμήματατου ηλικίας 20 ετών αμπελώνα του με την ποι-κιλία στις Μηνιές νότια από το οινοποιείο.Δίπλα στο αμπέλι αυτό υπάρχει ένα λιοστάσιμε κορωνέικη ελιά και από εκεί θα κυκλοφο-ρήσει και το δικό τους λάδι σε 1000 περίπουφιάλες κρασιού.Το όραμα για το μέλλον λέγεται αγροτουρι-σμός και προβλέπει περαιτέρω ενίσχυση καιανάπτυξη του Gentilini Retreat στην περιοχήτου κάστρου του Αγίου Γεωργίου. Στο μεταξύτο σπίτι των Gentilini μέσα στο Αργοστόλι απο-καταστάθηκε και με το όνομα Gentilini Palaccinoθα λειτουργήσει προσεχώς ως μουσείο.

ΠΑΛΛΗ

Ο δήμος Παλικής καταλαμβάνει όλη τη δυτι-κή χερσόνησο της Κεφαλονιάς, έχει ως έδρατο Ληξούρι και σε 14 δημότικά διαμερίσματαάλλους 22 οικισμούς. Το νότιο τμήμα καλύ-πτεται από την κοιλάδα της Κατωγής, πουείναι το πιο εύφορο κομμάτι της Κεφαλονιάς.Το βόρειο τμήμα λέγεται Ανωγή και είναι κυρίωςορεινό. Το Ληξούρι είναι μια σύγχρονη κωμό-πολη με λιμάνι και δενδροφυτεμένους δρό-μους και πλατείες. Ένας χείμαρρος το χωρί-ζει στη μέση και τα δύο μέρη ενώνονται μεμικρές γέφυρες.Ανάμεσα στο Αργοστόλι και το Ληξούρι λει-τουργεί από νωρίς το πρωί έως αργά το βρά-δυ γραμμή μικρών φέρι και αυτός είναι ο ευκο-λότερος τρόπος να πάει κανείς από το έναάκρο του κόλπου στο άλλο. Βεβαίως και η οδι-κή διαδρομή περί όλον τον κόλπο έχει το ενδια-φέρον και την ομορφιά της αλλά είναι για πιοαποφασισμένους. Αφήστε που περνάει και απότη θέση όπου σύγχρονες έρευνες τοποθετούντην εγκατάσταση του ομηρικού Οδυσσέα, αντίτης Ιθάκης.Στην περιοχή της Ανωγής βρίσκονται σήμε-ρα τα λιγοστά αμπέλια μοσχάτου και εδώ έχειοριοθετηθεί ο ΟΠΕ Μοσχάτος Κεφαλονιάς.Το κρασοχώρι της Παλικής είναι τα Μαντζα-βινάτα, που έχουν τοπικό οίνο με το όνομάτους και όπου κάθε χρόνο γίνεται γιορτή κρα-σιού. Δεν θα μπορούσε να είναι αλλιώς αφούΜαντζαβινάτα σημαίνει «Φαγητό μετά Οίνου».

Οινουργείον Βιτωράτου

Στη νότια άκρη των Μαντζαβινάτων, λίγο πριντην έξοδο από το χωριό προς το Βουνί ή την

παραλία στο Ξι, επάνω από την πόρτα ενόςμικρού σχετικώς κτιρίου η επιγραφή λέει «Οινουρ-γείον Ανδρέα Βιτωράτου». Είναι ένα από τα 14οινουργεία που υπήρχαν κάποτε στην Κεφα-λονιά. Ο κος Ανδρέας Βιτωράτος, οικονομολό-γος στο επάγγελμα με έδρα την Αθήνα, ερμη-νεύει τη λέξη οινουργείο ως παραγωγή οίνουμε έργον χειρών (και ψυχής), δηλαδή ως μη βιο-μηχανική, αλλά χειρονακτική εργασία.Στην ίδια θέση όπου είναι τώρα το οινουργείοτου είχε ο παππούς του Ανδρέας τον λινό του.Ο ίδιος αγαπά πολύ το κρασί και μοιράζονταςτο χρόνο του μεταξύ Αθήνας και Κεφαλονιάς,

το έχει ως δεύτερη απασχόληση. Έτσι, απέ-κτησε το 1993 άδεια οινοποίησης και εμφιά-λωσης εξελίσσοντας την πατροπαράδοτη ασχο-λία της οικογένειάς του.Καλλιεργεί 12στρ σε τρία σημεία περί ταΜαντζαβινάτα με βοστιλίδι, τσαούσι και μοσχά-το. Από άλλα 20στρ προμηθεύεται ρομπόλα,σαρντονέ και μαυροδάφνη. Στη μικρή του εγκα-τάσταση, μεγέθους ενός σπιτιού, όλα είναιαπλά αλλά ταυτοχρόνως σύγχρονα. Οι δεξα-μενές του, για παράδειγμα έχουν σύστημαψύξης και αζώτου. Εφαρμόζει όμως παραδο-σιακές μεθόδους οινοποίησης, όπως αυθόρ-μητες ζυμώσεις χωρίς εμβολιασμούς. Όλα τουτα κρασιά είναι δεξαμενής καθώς τώρα δενυπάρχουν πλέον βαρέλια.Αν και υπάρχει ένα μικρό κάθετο πιεστήριο,η χρήση του για τα εμφιαλωμένα κρασιά είναιπεριορισμένη και ουσιαστικώς αξιοποιείταιμόνον ο πρόρωγος. Έτσι, η παραγωγή του σεφιάλες είναι σχετικώς μικρή και κυμαίνεταιμεταξύ 11.000 και 14.000. Αρχικώς παρήγαγετρία κρασιά αλλά τα τελευταία χρόνια προ-σέθεσε άλλα τρία. Εκτός από τη Ρομπόλα τουπου είναι ΟΠΑΠ όλα τα άλλα κυκλοφορούνως επιτραπέζιοι οίνοι. Θα κάνουμε ειδικήμνεία στο «Πολύσμιγο» που περιέχει, όπωςλέει και το όνομά του, όλες τις λευκές ποικι-λίες του νησιού και στο «Ιερώτις», που ο κ.Βιτωράτος ερμηνεύει ως «ιερός έρως» καιείναι συνδυασμός της τοπικής ποικιλίας τσα-ούσι με σαρντονέ.Έχει όμως και περαιτέρω σχέδια ο κος Ανδρέ-ας. Θέλει με μικρές δεξαμενές να αρχίσεικάποιες πειραματικές οινοποιήσεις, όπως γιαπαράδειγμα ημίγλυκο ερυθρό από μαυροδάφ-νη. Σκέφτεται επίσης να αρχίσει να παράγει«κότο» που είναι το κεφαλλονίτικο όνομα γιατο πετιμέζι.

Οινουργείον Βιτωράτου: Η είσοδος και η επιγραφη

Gentilini - Οι δηµιουργοι του Cellar Selection

ΟΙΝΙΚΕΣ ΕΞΕΡΕΥΝΗΣΕΙΣ

Page 4: Κεφαλονιά Μια εσωστρεφής κυρία · 2019. 11. 17. · το κρατήσει σχεδόν μυστικό. ... αγγλική γλώσσα που λειτουργούσε

ΟΙΝΙΚΕΣ ΕΞΕΡΕΥΝΗΣΕΙΣ

Όταν κάποιος παρακολουθεί τις εργασίες ενός διημέρουαπό την πρώτη έως την τελευταία στιγμή και όταν παρα-βρίσκεται ενεργά σε όλες τις παράλληλες εκδηλώσεις, ε,τότε δε μπορεί να ειπωθεί παρά ότι ενδιαφέρεται. Όταναυτός ο άνθρωπος είναι πολιτικό πρόσωπο τότε μάλλονενδιαφέρεται πάρα πολύ και ουσιαστικά. Διότι οι πολιτι-κοί, κατά σύστημα, περιορίζονται σε μια τυπική παρουσίακαι ένα κοινότοπο χαιρετισμό και μετά επικαλούνται υπο-χρεώσεις και την κάνουν. Πρόκειται για το διήμερο πουδιοργάνωσε και φιλοξένησε η ΑΝΕΚΙ. Ο περί ου ο λόγοςπολιτικός είναι κεφαλλονίτης και θα σας αφήσουμε να τονανακαλύψετε στο εξόχως σεμνό αλλά και περιεκτικό δελ-τίου Τύπου, που μας έστειλε η ΑΝΕΚΙ και που ακολουθεί.Εξόχως σεμνό διότι ο υπογράφων παραβρέθηκε στις εργα-σίες και γνωρίζει από πρώτο χέρι όλη την πολύ καλή καιδημιουργική ατμόσφαιρα που δημιούργησαν με τις προ-σπάθειές τους οι άνθρωποι της ΑΝΕΚΙ.

Αυτός ήταν και ο λόγος που δεν έγινε δυνατή επίσκεψη στοοινοποιείο της οικογένειας Σκλάβου. Απλώς, ο ΕυρυβιάδηςΣκλάβος (Βλάβης για τους ντόπιους) ήταν δοσμένος ψυχήτε και σώματι στη φιλοξενία των καλεσμένων και στην ομα-λή ροή όλων των εργασιών και των άλλων εκδηλώσεων.

Στα Μαντζαβινάτα Παλικής στο παραδοσιακό καφενείο«Παλιόφουρνος» της κας Μαρίας Ιωαννάτου στις 25 και 26Ιουλίου 2008, πραγματοποιήθηκε συνάντηση οινοπαρα-γωγών των νησιωτικών περιοχών στο πλαίσιο της διαπερι-φερειακής συνεργασίας «Νήσων Περίπλους – Δίκτυο Ανα-πτυξιακών Εταιριών Νησιωτικής Ελλάδος» της Κ.Π. Leader+.Η συνάντηση εντάσσεται στις δράσεις δικτύωσης φορέων

και επενδυτών όπως περιγράφονται στην Ενέργεια 3 τουεγκεκριμένου σχεδίου διατοπικής συνεργασίας. Στη συνά-ντηση παραβρέθηκαν εκπρόσωποι των οινοπαραγωγικώνμονάδων, οι οποίοι αντιπροσωπεύουν την παραγωγή, μετα-ποίηση ή/και εμπορία των αγροτικών προϊόντων της αμπέ-λου και του οίνου σε νησιωτικές περιοχές της χώρας. Επί-σης προσκλήθηκαν και παραβρέθηκαν δημοσιογράφοιοίνου καθώς και ειδικοί με σημαντική εμπειρία στα αμπε-λοοινικά πράγματα της Ελλάδας.

Στις εργασίες του διημέρου έγιναν σημαντικές τοποθετή-σεις των παρευρισκομένων που αφορούσαν θέματα δικτύω-σης και επισκεψιμότητας οινοποιείων καθώς επίσης ανα-πτύχθηκε σοβαρός προβληματισμός για τη σημερινή καιμελλοντική κατάσταση του αμπελοοινικού κλάδου ανάπεριοχή. Δόθηκε ιδιαίτερη έμφαση στην παρουσίαση τηςεμπειρίας των οινοποιών της Κρήτης, σε ό,τι αφορά τηδικτύωση των οινοποιών της περιοχής στο πλαίσιο του τοπι-κού προγράμματος Leader+.

Τη δεύτερη ημέρα στις 26 Ιουλίου ως επιστέγασμα τωνεργασιών συντάχτηκε και υπογράφτηκε από τους 20 συμ-μετέχοντες στις εργασίες εκπροσώπους οινοποιητικών επι-χειρήσεων πρακτικό συνεργασίας με στόχο την ανάπτυξηκάθε δραστηριότητας, η οποία θα συμβάλλει στην ορθό-τερη εκτίμηση της πραγματικότητας της παραγωγής και τηςαγοράς στον τομέα των προϊόντων αμπέλου και οίνου, στηδιατήρηση και ανάπτυξη των οικονομικών δραστηριοτή-των του τομέα μέσα από συμβατικές και καινοτόμες δρά-σεις, ώστε να βελτιωθεί η γνώση και η οργάνωση της παρα-γωγής, της μεταποίησης και της εμπορίας στον τομέα των

προϊόντων αμπέλου και οίνου των νησιωτικών περιοχών.Σκοπός επίσης είναι η ευαισθητοποίηση της κοινής γνώ-μης και των θεσμών, σχετικά με την οικονομική, κοινωνι-κή, περιβαλλοντική και πολιτιστική σπουδαιότητα των προϊ-όντων αμπέλου και οίνου.

Στο διήμερο εργασίας συμμετείχαν επίσης, εκπρόσωποιτου εξωραϊστικού – πολιτιστικού συλλόγου Μαντζαβινά-των, Βουνίου «η Κουνόπετρα» οι οποίοι με τις τοποθετή-σεις τους παρουσίασαν το προφίλ της χωρικής οινικής δρα-στηριότητας και αντάλλαξαν απόψεις με τους ειδικούς σχε-τικά με τη βελτίωση του τοπικού ετήσιου φεστιβάλ κρασι-ού της περιοχής. Κατά την παραμονή των φιλοξενουμένωνστην περιοχή διοργανώθηκαν επισκέψεις στα τοπικά οινο-ποιεία του Συναιτερισμού Ρομπόλας και του οινοποιείουΜεταξά, με σκοπό την καλύτερη γνωριμία με τη δυναμικήτου αμπελοοινικού κλάδου της περιοχής.

Η ολοκλήρωση των εργασιών της διημερίδας πραγματοποι-ήθηκε στη μονή των Κηπουρέων στην Παλική, όπου το από-γευμα της 26ης Ιουλίου διοργανώθηκε οινογευσία με αντι-προσωπευτικά δείγματα κρασιών από τις νησιωτικές περιο-χές. Κατά το γεύμα που ακολούθησε ο Νομάρχης Κεφαλλο-νιάς και Ιθάκης κος Γεωργάτος Δ. και ο Αντιδήμαρχος Ληξου-ρίου κος Παγώνης Σ. βράβευσαν τον ειδικά τιμώμενο προ-σκεκλημένο κύριο Ιωάννη Μπουτάρη για τη μακρόχρονηπροσφορά του στα αμπελοοινικά πράγματα της Ελλάδας.Γενική εκτίμηση είναι ότι η διημερίδα στέφθηκε με απόλυ-τη επιτυχία και κοινή δέσμευση όλων ήταν η συνέχεια τωνπροσπαθειών για τη βελτίωση των αμπελοοινικών θεμά-των σε όλα τα επίπεδα.

Μια ελπιδοφόρα πρωτοβουλία

ΤΤ ΟΟ ΑΑ ΜΜ ΠΠ ΕΕ ΛΛ ΟΟ ΤΤ ΟΟ ΠΠ ΙΙΦ Ε Β Ρ Ο Υ Α Ρ Ι Ο Σ - Μ Α Ρ Τ Ι Ο Σ 2 0 0 9 Τ Ε Υ Χ Ο Σ 5 4

Το βιβλίο πουθα κάνει τη διαφοράστο οινοποιείο σας...

...μόλις κυκλοφόρησε!

30€

Όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε για τον έλεγχο της θερμοκρασίας στο οινοποιείο, απότην παραλαβή των σταφυλιών μέχρι τη ζύμωση και την ωρίμαση σε φιάλες ή βαρέ-λια. Υπολογίστε μόνος σας τις θερμικές ανάγκες του οινοποιείου σας ή πόσο θα διαρ-κέσει ακόμα η ζύμωση. Τι πρέπει να ξέρετε για να επιλέξετε τον σωστό εναλλάκτη,το σωστό σύστημα ψύξης ή την κατάλληλη για το οινοποιείο σας θερμομόνωση...

«Η θερμοκρασία είναι ο σημαντικότερος τεχνολογικός παράγοντας στη διαδικασία δημι-ουργίας οίνων υψηλής ποιότητας».

Αργύρης Τσακίρης, από τον πρόλογο του βιβλίου

Θ Α Τ Ο Β Ρ Ε Ι Τ Ε Σ Τ Α Β Ι Β Λ Ι Ο Π Ω Λ Ε Ι Α Π Α Π Α Σ Ω Τ Η Ρ Ι Ο Υ Κ Α Ι Ι Α Ν Ο Σ • Π Α Ρ Α Γ Γ Ε Λ Ι Ε Σ : 2 1 0 7 6 6 0 5 6 0