51

CQIการพฒนาระบบสงรายงานการเงนเกณฑคงคาง

นายไผลอม ศรหาตา ผเรยบเรยง

นางสาวณธฐยาน เศษบบผา ผน�าเสนอ

งานการเงน กลมงานการจดการ (บรหารงานทวไป)

ปญหา 1. ตวชวดการสงรายงานการเงนเกณฑคงคางของสปสช.ปพ.ศ.2553 -2554 ไมถงเปาหมายและจดอย

ล�าดบรองสดทายของโรงพยาบาลชมชนในระดบเขต12(จ�านวน64รพช.)

2. เจาหนาทการเงนผรบผดชอบลาออกในป2553จ�านวน2คน

3. การสงรายงานไมทนเวลาไมถกตองทงของรพช.และสสอ.

สาเหต 1. ผปฏบตงานยงไมเขาใจระบบการสงรายงานและการแปลงขอมลกอนขนWebsiteของสปสช.

2. ขาดแคลนบคลากร(เจาหนาทการเงนจ�านวน2อตรา)

3. ขาดการประชาสมพนธบคลากรทงCUPไมเหนความส�าคญของการรายงานเกณฑคงคาง

4. ไมมระบบการตรวจสอบการปฏบตงานและเขาดผลการรายงานของหนวยงานในแตละเดอน

ตวชวดในการแกปญหา 1.การสงรายงานเกณฑคงคางของสสอ.,รพช.ถกตองทนเวลาถกตองทกเดอน

2.รายงานการสงรายงานจากสปสช.ประจ�าป2555ไมเกนล�าดบท32

3.มระบบตรวจสอบความถกตองและรายงานผบรหารฯทกเดอนในทประชมCUP

วธแกไขปญหา 1.ประชมคณะกรรมการCFOและคณะกรรมการCUPเพอรบทราบปญหาป2555ประชมแลว10ครง

2. รบสมครเจาพนกงานการเงนเพอทดแทนจ�านวน2อตรา

3. จดการเรององคความรแกบคลากร คอ เชญเจาหนาทการเงนโรงพยาบาลขางเคยงมาเปนพเลยง จ�านวน

3วนและอบรมการสงรายงานใหกบผสงรายงานรพ.สต.ทกแหงจ�านวน3วน

4.สนบสนนการปฏบตงานโดยจดหาโปรแกรมและเครองคอมพวเตอรพรอมอปกรณทางดานสอสาร

5.นเทศตดตามประเมนผลโดยการควบคมภายในทกรพ.สต.จ�านวนแหงละ1ครง/ป

ผลลพธ 1.การรายงานผลการสงรายงานจากสปสช.ไมเกนล�าดบท32

2.มเจาหนาทการเงนเพมจ�านวน2คน

3.มระบบการตรวจสอบความถกตองของรายงาน,การควบคมภายในจ�านวน1ครงและรายงานผบรหาร

อยางตอเนอง จ�านวน10ครง

โอกาสพฒนา 1. พฒนางานการลงบญชโดยใชโปรแกรมการเงนMPIโดยใชระบบLAN

2. การสงรายงานการของรพ.สต.ทางWebsiteของโรงพยาบาลหนองพอก

52

การพฒนาระบบน�าสงเงนคงเหลอประจ�าวน

นางสาวภรทพย บดดาเพง

เจาพนกงานการเงนและบญช

ค�าส�าคญ:ซอสตยถกตองทนเวลาครบถวนน�าไปใชได

สรปผลโดยยอ: พฒนาระบบน�าสงเงนคงเหลอประจ�าวนใหเปนไปตามระเบยบการเกบรกษาเงนและการน�าเงน

สงคลงของสวนราชการอยางเครงครด

ชอและทอยขององคกร :งานการเงนและบญชโรงพยาบาลหนองพอก

ปญหาและบรบทงาน: การน�าสงเงนจากฝายตางๆ มจ�านวนเงนไมถกตอง และจ�านวนใบเสรจรบเงนไมครบ

ไมเรยงตามเลมท/เลขทเมอน�าเงนไปฝากธนาคารท�าใหยอดเงนไมตรงกบจ�านวนเงนกบใบน�าสงเงน

เปาหมาย (Purpose):จ�านวนเงน/จ�านวนใบเสรจ/จ�านวนเงนในใบเสรจเทากนและการน�าเงนฝากธนาคารถก

ตองตามระเบยบการเกบรกษาเงนและการน�าเงนสงคลงของสวนราชการ100%

การด�าเนนงาน (Process) 1. เมอเจาหนาท ผมหนาทรบเงนคงเหลอประจ�าวน ไดรบเงนสด (รายไดช�าระเอง) ตรวจสอบจ�านวนเงน

และบนทกใบเสรจใหตรงกบจ�านวนทไดรบอยางถกตอง โดยเรยงใบเสรจตามเลมท/เลขท เอาตวจรงใหผปวย และ

เกบส�าเนาเพอเปนหลกฐาน

2. กรณทเจาหนาทเขยนใบเสรจรบเงนผดใหยกเลกใบเสรจและแนบตดกบเลมนนๆ

3. เมอเจาหนาทน�าเงนมาสงทงานการเงนใหเจาหนาทงานการเงนปฏบตดงน

- ตรวจนบใบเสรจและจ�านวนเงนเชนเลมท/เลขทมจ�านวนเงนตรงตามทระบในใบเสรจหรอไม

- ตรวจนบจ�านวนเงนตามใบเสรจและใบสงยาใหถกตองตรงกนทกครง

- บวกจ�านวนเงนตามใบเสรจโดยใชเครองค�านวณหรอMicrosoftExcelอยางถกตอง

- ตรวจนบจ�านวนเงนเมอถกตองแลวน�าฝากธนาคารโดยเขยนใบน�าฝากใหตรงกบธนาคารเลขทบญช

จ�านวนเงนและลงลายมอชอผน�าฝากใหถกตองอยางครบถวน

ผลลพท (Performance) เจาหนาท ผมหนาทรบเงนคงเหลอประจ�าวน มความเขาใจในระเบยบ ขนตอนและปฏบตตามไดอยาง

ถกตองอยางเครงครดท�าใหการน�าสงเงนคงเหลอประจ�าวนเปนไปอยางรดกมรวดเรวทนเวลาครบถวนถกตองตาม

ระเบยบของทางราชการมการประสานงานระหวางฝายตางๆและงานมประสทธภาพท�าใหเกดการเรยนรรวมกน

ระหวางเจาหนาทการเงนและผรบผดชอบการน�าสงเงน

เจาหนาทการเงนมการตรวจสอบตดตามและทวงถามอยางสม�าเสมอรอบคอบเมอพบปญหารบรายงาน

ใหผบงคบบญชาทราบตามขนตอน

53

CQIการลดคาใชจายวสดสนเปลอง

นายไผลอม ศรหาตา นกจดการงานทวไปช�านาญการ

นางสธรา ภรมยนาค นกวชาการพสด

นายสขสนต พนธมา เจาพนกงานพสด

เปาหมาย เพอใหคาใชจายวสดสนเปลองลดลง

ปญหาและสาเหตโดยยอ วสดสนเปลองมความจ�าเปนจะตองใชในตกผปวยและหนวยงานตางๆในโรงพยาบาลซงในแตละปคาใชจายวสด

สนเปลองจะมจ�านวนทสงขนทกปเกดจากการส�ารองวสดมากเกนความจ�าเปนและหนวยงานยงไมทราบเกยวกบคาใชจาย

ทเกดจากการใชวสดสนเปลองจงท�าใหคาใชจายเพมขน

กจกรรมในการพฒนา 1. จดท�าแนวทางปฏบตการเบกจายวสด พรอมรายละเอยดคาใชจายวสดสนเปลองทเกดขนในแตละป

ใหหนวยงานตางๆรบทราบ

2.ก�าหนดใหมการน�าซากวสดมาแลกกบวสดทตองการเบกใหมทกครง

3. ก�าหนดแผนการปฏบตงานเยยมหนวยเบก ปละ 1 ครง เพอใหค�าแนะน�าในการลงทะเบยนคมการ

รบ–จายวสดและจดStockไดเหมาะสมกบการใชวสดและขอความรวมมอในการลดคาใชจายวสดสนเปลอง

4.ใหบรษทเสนอราคาวสดหลายๆบรษทเพอเลอกวสดทมคณภาพและราคาเหมาะสมใหมากทสด

การเปลยนแปลงทเกดขน การด�าเนนการดงทกลาวมา ท�าใหไดรบความรวมมอจากหนวยเบกในโรงพยาบาลและสามารถประหยดคาใชจาย

วสดสนเปลองดงน

รายละเอยดคาใชจายวสดระหวางป 2551 – 2555 ของโรงพยาบาลหนองพอก

ปงบประมาณ ยอดการใชวสดสนเปลอง(บาท) หมายเหต

2551 1,268,399.77 -

2552 1,452,604.00 เพมขน184,204.23

2553 2,054,554.85 เพมขน601,950.85

2554 2,674,684.52 เพมขน620,129.67

2555 2,059,649.84 ลดลง615,034.68

บทเรยนทไดรบ การท�าความเขาใจในปญหาทเกดขนและขอความรวมมอกบหนวยงานตางๆท�าใหงานนนประสบความส�าเรจได

ส�าหรบป2551จะเหนวาคาใชจายวสดสนเปลองสงขนจากเดมเนองจากทางโรงพยาบาลฯก�าหนดแผนทจะเปด

การใหบรการผปวยพเศษคอตกพเศษมหาวโรซงท�าใหการจดซอวสดสนเปลองเพมมากขนจากเดม๔๔๑,๘๓๖.๕๔บาท

แตถาจะเปรยบเทยบจากการลดคาใชจายวสดสนเปลองตงแตป๒๕๔๘–๒๕๕๒เปนจ�านวน๑,๐๕๘,๘๘๑.๖๔บาทซง

ทางฝายพสดฯ มความภาคภมใจในการไดรบความรวมมอจากหนวยเบก และสามารถท�าใหทางโรงพยาบาลประหยด

งบประมาณในการจดซอวสดสนเปลอง

54

ฝนรจะกลา ถาเจอผาปเตยง

นายอดศกด พลเยยม

งานจายกลาง - ซกฟอก

บทน�า :หนวยงานซกฟอกของโรงพยาบาลมหนาทจดเตรยมจดหาท�าความสะอาดผาทกชนดใหพอเพยงและสะอาด

ส�าหรบใหบรการผปวยโรงพยาบาลหนองพอก โดยค�านงถงความปลอดภยดานอาชวอนามย ของบคลากรทปฏบต

งานเปนส�าคญการปองกนบคลากรจากฝนผาในหนวยงานซกฟอกไมใหมผลกระทบตอสขภาพของบคลากรในหนวย

งานกส�าคญมากเชนกน

เปาหมาย : เพอปองกนไมใหมฝนผาฟงกระจายอยในเกณฑมาตรฐาน ไมกอใหเกดมลพษทางอากาศบคลากรท

ปฏบตงานมความปลอดภยดานอาชวอนามย

ขนตอนการด�าเนนงาน :

1. จดท�าถงผาทผลตจาก ผาปเตยงทช�ารดแลว ไดตดเยบเปนถงมหรดหว – ทาย ปลายดานหนงผกตดกบ

ทอเปาฝนทงของเครองอบผาอกดานผกตดกบถงน�าทใสน�าไวเตมถงเพอหวงผลใหฝนผาตกลงไปในน�า

ผลการประเมนถงผาโปรงตงมากมรรวระหวางถงเกบน�าและถงทเกดจากแรงดนจากทอสงฝนแรงดนลมยอน

กลบไปทเครองอบผาท�าใหเครองมความรอนเพมและมฝนบรเวณรอบถงน�า

2. ไดท�าถงผาขนาดเดยวกนเพมอก1ถงตอจากถงท1เพอหวงผลลดแรงดนจากเครองอบผาและชวยดกฝน

เพม

ผลการประเมน พบวาถงโปรงตงลดลง แตยงมแรงดนมากอย ความรอนทเครองอบผาลดลง ฝนททตดนอก

ถงผาลดลง

3. ไดจดท�าถงผาเพมอก1ถงเปนทงหมด3ถงโดยใชทอลมตอเชอมในแตละถงถงท1ตอลงน�าถงท2ตอ

จากถงท1และถงท3ตอจากถงท2และปลอยน�าหยดใหถงผาเปยกตลอดเวลาทมการอบผาเพอใหจบกบ

ฝนไดดยงขน

ผลการประเมนถงผาทง3ถงไมโปรงตงมากเครองอบผาไมรอนไมพบเศษฝนรอบบรเวณเครองดกฝนผาครบ

1สปดาหไดท�าความสะอาดถงผาพบเศษฝนจ�านวนมากและเปลยนชดถงดกฝนผาทก1เดอน

ผลการด�าเนนงาน

1. ผลการตรวจฝนจากศนยวศวกรรมการแพทยผานเกณฑมาตรฐานเดอนมกราคมป2555

2. บคลากรทปฏบตงานมความปลอกภยดานอาชวอนามย

3. ประหยดงบประมาณ

l เครองดกฝนผาเดม35,000บาท

l ถงดกฝนผาทผลตเองชดละประมาณไมเกน600บาท(ผาเกา+การตดเยบ+ถงน�า)

โอกาสในการพฒนาไดเรยนรเรองการวางแผนการพฒนางานการท�างานเปนทมการคดพฒนางานจากงานประจ�า

55

CQIระบบบรการวคซนแนวใหมกบงานอนามยเดกด

คณบษบา สมบตศร พยาบาลวชาชพช�านาญการ

กลมงานเวชศาสตรครอบครวและบรการดานปฐมภม โรงพยาบาลหนองพอก

ปญหา/บรบทของงาน

1. PCUเปดใหบรการวคซนทกวนพธของสปดาห

- เดกขาดนดบอย(ใหอสม.ตามประกาศทางหอกระจายขาวโทรศพทตามผปกครอง)

- งานไมมระบบเพราะใหบรการทกชวงอายตงแตอาย1เดอน-5ป(ท�าใหตองรอนานและโอกาสในการให

วคซนผดพลาดสง)

- อตราการสญเสยวคซนสง

2. การใหความรมารดาและผปกครองตามหลกสตรโรงเรยนพอแมท�าไดยาก

แนวคด / หลกการ

จากการด�าเนนงานสรางเสรมภมคมกนโรคในเดก ตงแตอาย 1 เดอน -5 ป ของ PCU พบวา ตงแตเดอน

ตลาคม 2554 – กรกฎาคม 2555 มเดกมารบบรการสรางเสรมภมคมกนโรค เฉลย 134 คน/เดอน ทงนเนองจาก PCU

ในไดมการปรบเปลยนระบบการใหวคซนในแตละสปดาหดงน

แบงการรบวคซนออกเปน

พธท1ของเดอนใหบรการวคซนDTP+HBVและOPVกลมเปาหมายคออาย2,4และ6เดอน

พธท2ของเดอนใหบรการวคซนMMRกลมเปาหมายคออาย9-12เดอน

พธท3ของเดอนใหบรการวคซนJEกลมเปาหมายคออาย1ป,1ป1เดอนและ2ปถง2ป6เดอน

พธท4ของเดอนใหบรการวคซนDTPและOPVกลมเปาหมายคอ1ป6เดอนและ4-5ป

ระบบการท�างาน

1.1 ก�าหนดตวชวดเกณฑการสญเสยการไดรบVaccine

1.2 ก�าหนดผรบผดชอบหลกผรบผดชอบรองและผรบผดชอบในแตละจดบรการในคลนก

1.3 ยนบตรและรบบตรคว(Onestopservice)

1.4 เฝาระวงทางโภชนาการ (ชงน�าหนก วดสวนสง วดรอบศรษะ รอบอก และกระหมอม)ประเมนพฒนาการเดก

รวมกบผปกครอง

1.5บนทกขอมลในสมดทะเบยนขอเบอรโทรศพทผปกครองนดรบบรการครงตอไป

1.6 ใหความรมารดาและผปกครองตามหลกสตรโรงเรยนพอแม

1.7 ตรวจสขภาพชองปากโดยเจาพนกงานทนตสาธารณสข

1.8 รบวคซน(ตามบรบทของแตละสปดาห)

1.9 ลงขอมลในโปรแกรมHosXp(เชคขอมลการมารบวคซนตามใบนดวาในสปดาหนน

ขาดนดกรายเพอจะไดตดตามมารบวคซนตอไป)

ผลลพธ-ไมมความผดพลาดในการใหวคซน(อตราผดพลาดในการใหวคซนรอยละ0)

- รอยละ99ของเดกไดรบวคซนตามเกณฑ

- มารดาและผปกครองมความพงพอใจในระบบบรการรอยละ89

- อตราการสญเสยวคซนลดลงเหลอรอยละ13.2

56

การพฒนารปแบบการดแลผปวยโรคเบาหวาน

และโรคความดนโลหตสงทมคณภาพของศนยสขภาพชมชน

โรงพยาบาลหนองพอก

กรรณกา นาควน พยาบาลวชาชพช�านาญการ และทมสหวชาชพ

ปญหา / บรบทของงาน : โรงพยาบาลหนองพอกเปนโรงพยาบาลชมชนขนาด30เตยงมผปวยโรคเบาหวาน

และความดนโลหตสงทรบบรการเปนจ�านวนมาก และมแนวโนมทจะเพมมากขนทกป โดยสงเกตจากจ�านวน

ผมารบบรการทตกผปวยนอกตงแตป2546,2547,2548,2549,2550จ�านวน825,895,956,1212,1518ราย

ตามล�าดบเมอผปวยเพมมากขนแตบคลากรสาธารณสขมจ�านวนเทาเดมท�าใหไมเพยงพอตอการใหบรการทรวดเรว

ทนใจแกผมารบบรการผปวยบางรายใชเวลาในการมารบยาโรคเรอรงทโรงพยาบาลเกอบ6ชวโมงท�าใหเสยเวลา

และท�าใหผปวยไมพงพอใจในการรบบรการ และในทสดกจะไมมารบยาอกเลย เนองจากเบอหนายในการนงรอ

รบบรการตามขนตอนทยงยาก ท�าใหผปวยขาดยาจนอาจมผลท�าใหผปวยเกดปญหามภาวะแทรกซอนเกดขนและ

จากผลการตรวจHbA1Cในผปวยโรคเบาหวานป2554พบวาผลเฉลยของHbA1Cอยทระดบ8.66%ซงถอวา

อยในระดบทสงท�าใหมโอกาสเกดภาวะแทรกซอนไดเพมขน

ขนตอนการด�าเนนของงาน :1. ด�าเนนการกจกรรมตามโครงการ โดยออกไปใหบรการทศาลาประชาคมประจ�าหมบานและมขนตอน

บรการดงน

จดท1 การยนบตรประจ�าตวผปวยโรงพยาบาลหนองพอก

จดท2 การชงน�าหนก/วดสวนสง/วดความดนโลหต/วดรอบเอวตรวจหาระดบน�าตาลในเลอด

(เฉพาะในรายทปวยเปนโรคเบาหวาน)

จดท3 แยกผปวยออกเปน2กลมคอกลมท 1มผลเลอดทปกตจะเขากลมรบยาตามปกตและ

กลมท2จะมผลเลอด>250mg/dlหรอBP>160/90mm/hgจะReferไปพบแพทย

ทโรงพยาบาลหนองพอกเพอใหไดรบการดแลทถกตองเหมาะสม

จดท4 รบประทานยากอนอาหารและรบประทานอาหารเชารวมกนหลงจากนนกรบประทานยา

หลงอาหาร

จดท5 รบความรเรองโรคเบาหวานและความดนโลหตสง/การปองกนภาวะแทรกซอน/การรบ

ประทานอาหารทเหมาะสมเฉพาะโรค/การออกก�าลงกายทเหมาะสมกบสภาพรางกาย/

การดแลเทามการประเมนความรกอนและหลงการเรยนรทกเรอง/ผปวยโรคเบาหวานท

ผลFBSปกตและผปวยโรคเบาหวานทผลFBSผดปกตแลกเปลยนเรยนรการปฏบตตนใน

การควบคมโรคทถกตอง

จดท6 รบยาประจ�าเดอน

จดท7 ท�าแบบสอบถามความพงพอใจของผรบบรการรบยาโรคเรอรง

57

CQI 2. ตรวจเลอดผปวยเพอประเมนผลความกาวหนาในการรกษาทก 6 เดอน และพบแพทยเพอปรบแผน

การรกษาพยาบาล

3.ถาผลเลอดอยในเกณฑปกต แพทยสงกลบรบยาทชมชนตอ แตถาผลเลอดผดปกตแพทยจะเปน

ผพจารณาใหรบยาตอทโรงพยาบาล

4.สรปและรายงานผลการด�าเนนงาน

ผลการด�าเนนงาน : เมอโครงการไดด�าเนนมาครบ 6 เดอน ประเมนผลการรกษาพยาบาล โดยการตรวจ

Lipid profile , HbA1C และในโครงการนทางศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลหนองพอกใชระดบ HbA1C เปน

ตวชวด ซงผลออกมาพบวาผล HgA1C มระดบลดลงรอยละ 59.32 นอกจากตรวจพบวา HbA1C ลดลงแลว

ยงพบวาBUNลดลงรอยละ92.307,Triglycerideลดลงรอยละ84.615,LDLลดลงรอยละ84.615,Cholesterol

ลดลงรอยละ92.307ซงในขณะเดยวกนระดบHDLยงเพมขนรอยละ92.307สงผลใหผปวยมภาวะแทรกซอน

ลดลง และผปวยมความพงพอใจในการรบบรการสงถงรอยละ99

โอกาสพฒนา : สามารถน�าระบบการด�าเนนงานนไปใชไดกบกลมCANDOทกหมบานอยางเหมาะสม

58

แฟมสขภาพ 4 G 7 สงมหศจรรย

นายกฤษฎา เสนาหาร ต�าแหนงนกวชาการสาธารณสขปฏบตการ

ปญหาและบรบทของงาน การด�าเนนงานของอาสาสมครสาธารณสขในการปฏบตงานเชงรกในชมชนมการด�าเนนงานอยางตอเนอง

การบนทกกจกรรมสงเสรมสขภาพการปองกนโรคและฟนฟสภาพตางๆทปฏบตงานในพนทมกจะบนทกในสมดหรอ

เศษกระดาษอาจเกดการสญหาย ท�าใหยากแกการสรปขอมล และปญหาทพบในการปฏบตงานของอาสาสมคร

สาธารณสขคอขาดความมนใจดแลไมครอบคลมบนทกขาดความตอเนองลงบนทกไมถกตองขาดความรเรองการ

ดแลกลมเปาหมาย และแนวทางปฏบต ทชดเจน กจกรรมดานสาธารณสขไมครอบคลม ขาดการวเคราะห ขาด

การนเทศตดตามผลอยางมประสทธภาพประกอบกบนโยบายของกระทรวงสาธารณสขซงมกลมทตองดแลเปนพเศษ

คอกลมCANDOคอเนนการดแล5กลมเปาหมายหลกประกอบดวยกลมหญงตงครรภกลมเดกและเยาวชนกลม

ผพการ กลมผสงอาย และกลมผปวยโรคเรอรง ซงกจกรรมของอาสาสมครสาธารณสขมสวนรวมในการปฏบตงาน

รวมทงมภาคเครอขายทงในและนอกชมชนจงไดจดท�าแฟมสขภาพ4 G7สงมหศจรรยขนมา

เปาหมาย 1. เพอใหมการบนทกขอมลการปฏบตงานและขอมลสขภาพของประชาชนในพนทอยางเปนระบบ

2. เพอรวบรวมสรปวเคราะหขอมลและแกไขปญหาสขภาพในพนทไดอยางเหมาะสม

3. เพอตอบสนองนโยบายหมอครอบครวและการดแลกลมCANDO

การด�าเนนงาน 1. สรางแบบรายงานบนทกกจกรรมของ5กลมเปาหมายหลกครอบคลมทงดานกายจตและสงคมไดดงน

แฟมงานท1แผนทเดนดนในความดแลของทมสงเสรมสขภาพ

แฟมงานท2การดแลหญงตงครรภของทมสงเสรมสขภาพ

แฟมงานท3การดแลเดกแรกเกด-5ปของทมสงเสรมสขภาพ

แฟมงานท4การดแลผสงอายของทมสงเสรมสขภาพ

แฟมงานท5การดแลผปวยโรคเรอรงของทมสงเสรมสขภาพ

แฟมงานท6การดแลผพการของทมสงเสรมสขภาพ

แฟมงานท7ทะเบยนรบแจงเหตการณผดปกตในชมชนSRRTเครอขายระดบหมบาน

2. ทมสงเสรมสขภาพไดรบการอบรมฟนฟความรเรองการดแลสขภาพทงทางดานกายจตและสงคมรวม

ถงการประสานงานเพอสนบสนนการบรการสขภาพจากหนวยงานทเกยวของ

3. ทมสงเสรมสขภาพ ปฏบตงานทกวนโดยความสมครใจ เชน การส�ารวจลกน�ายงลายอยางนอยสปดาห

ละ1ครงการออกเยยมบานใน5กลมเปาหมายการตรวจและรกษาผปวยโรคเบาหวานและความดนโลหตสงใน

ชมชนตามโครงการใกลบานใกลใจทมSRRTหมบานเปนตน

4. ทมสงเสรมสขภาพมการบนทกขอมลสรปผลการด�าเนนงานสงทกวนจนทรแรกของเดอนและมระบบ

ตดตามประเมนผลคอระบบ4G

59

CQIระบบตดตามผล 4 G

เปนระบบตดตามผลและประเมนผล ใน 4 ดาน ไดแก

กาย (Healthy) คอ มสขภาพกายทด

จตใจ (mental) คอ มสขภาพจตทด

สงคม (Social) คอ มสงคมทด สงคมมสวนรวม

ความคดสรางสรรค (Innovation) คอ มนวตกรรมใหมๆในชมชน

โดยใชแบบตดตามประเมนผล ทกวนจนทรแรกของเดอน

ผลลพธ 1. รอยละ92.64ของครวเรอนไดรบการดแลจากทมสงเสรมสขภาพตามคมทรบผดชอบ

2. รอยละ100ของทมสงเสรมสขภาพไดรบการพฒนาทกษะในเรองการสงเสรมสขภาพปองกนโรค

ฟนฟสขภาพและการควบคมปองกนโรคระบาดในชมชน

3.ทง20หมบานปลอดไขเลอดออก

4. มแบบบนทกกจกรรมและรปแบบการท�างานของทมสงเสรมสขภาพใน5กลมเปาหมายหลก

ทงเชงรบและเชงรกแบบผสมผสานและสามารถสรปผลการด�าเนนงานของทมสขภาพไดดงน

สรปจ�านวนกลมเปาหมายCANDO(คน)ทไดรบการดแลทบานกลม เดก 0-5 ป ผปวยเรอรง หญงตงครรภ ผสงอาย ผพการ รวม

จ�านวน ผลงาน จ�านวน ผลงาน จ�านวน ผลงาน จ�านวน ผลงาน จ�านวน ผลงาน

470 454 432 403 30 30 1,059 952 197 188

รอยละ 96.59 93.29 100 89.89 95.43 92.64

- กลม CANDO มทงหมด 2,188 คน ไดรบการดแล 2,027 คนคดเปนรอยละ 92.64

โอกาสในการพฒนา 1. เพมกลมทจะตองดแลเปนพเศษเชนกลมเสยงโรคเบาหวานและความดนโลหตสงเพอใหครอบคลม

มากขน

2. เพมแฟมงานจาก1หมบาน/1แฟมงานเปน1คนตอ1แฟมงาน

60

ใหมหอมกวาเกา

งานแพทยแผนไทย โรงพยาบาลหนองพอก จ.รอยเอด

ปญหาและบรบทงาน : เดมบรบทงานแพทยแผนไทยมกระบวนการในการอบไอน�าสมนไพรโดยใชหมอตม

โดยการสงทอจากขางนอกเขาไปในตอบไอน�าสมนไพร ใชตวสมนไพรทงสดหรอแหงเทลงในหมอตมท�าใหทออดตน

ตวยาออกไมหมดไอน�าไหลไมสะดวกท�าใหหมอลางออกยากตองใชเวลานานจนกระทงมอบตการณหลายครงทท�าให

หมอตมความรอนไมเตมทจงท�าใหผปวยตองใชเวลานานในการอบไอน�าสมนไพร

ขนตอนด�าเนนงาน หลงจากทเกดอบตการณดงกลาวขนจงมการปรบกระบวนการอบไอน�าสมนไพรใหมโดยใชหมอตมเหมอน

เดมสวนตวยาสมนไพรจะใชผาดายดบท�าเปนถงมดดวยเชอกน�าตวยาทใชในการอบไอน�าสมนไพรจะใชสมนไพร

ทงสดหรอแหงใสในถงมดดวยเชอกกอนแลวเอาถงทมสมนไพรวางลงในหมอตมอกครงหนง ท�าใหหมอตมอบไอน�า

สมนไพรมความรอนมากขนกวาเดมตวยาสมนไพรมกลนหอมมากขนกวาเดมไอน�าไหลไดสะดวกท�าใหหมอลางออก

ไดงายไมตองใชเวลานาน

ผลการด�าเนงาน หมออบไอน�าสมนไพรมความรอนมากขนกวาเดมลดปญหาในการซอมบ�ารงหมออบไอน�าสมนไพร

โอกาสพฒนามตอบไอน�าสมนไพรแยกชาย–หญงอตราการเกดภาวะแทรกซอนของผมารบบรการอบไอน�า

สมนไพร

61

CQIตอยอดการแกไขปญหาการเกบแฟมผดชอง

นายมนญ นลพสด

ผชวยเหลอคนไข หนวยงานเวชระเบยน

บทน�า เมอผปวยไดรบการตรวจจากแพทยเสรจสนแฟมเวชระเบยนจะถกน�ากลบมาเกบยงตเกบทหองเวชระเบยน

ซงเจาหนาทเวชระเบยนจะจดเกบตามชอง HN ซงแตเดมนนการจดเกบแฟมเวชระเบยนจะแยกชดในเรอง

พ.ศ.เพราะจดท�าเวชระเบยนสตางกนในแตละปและไดท�าการพฒนารอบท1คอการตดสตกเกอรสเพอระบเลข

หลกรอยแตปญหายงคงเกดขน

กระบวนการแกไขจากการประชมบคลากรในหนวยงาน และเกบขอมลตงแตตลาคม2554–มนาคม2555พบวา แฟม

เวชระเบยนยงมการเกบผดชองอย35แฟมเฉลยเดอนละ5แฟมและพบผดมากคอหลกพนเชนHN5402251

จะพบอยท HN 5403251 เพราะระบบสตกเกอรสทใชอยจะคมแคหลกรอย ดงนนการเขยนตวเลขใสสนแฟม

จากหลกพนถงหลกหนวย เพอเพมความมนใจดงรปภาพ และเพอความสะดวกในการตรวจสอบเลขแตละหลก

ละเรยงกนไปเรอยๆเมอมการผดพลาดจะสะดดตาทนทและลดความคลาดเคลอนจากบคลากรได

ผลลพธ ตงแตเดอนเมษายน2555เปนตนมาพบความผดพลาดจากการเกบเวชระเบยน1เวชระเบยนซงผลลพธ

ดงกลาวท�าใหทมงานเวชระเบยนมความภมใจทชวยกนแกปญหาได

62

“สะอาดไรกลน หมดสนการตดเชอ”

นายประวทย ชมผา

งานยานพาหนะและขนสง

กลมงานการจดการ โรงพยาบาลหนองพอก

บทน�า

เมอมการขอใชรถเพอภารกจตางๆ ในแตละวน จากฝายตางๆ เชน ออกหนวย ประชมตางจงหวด และ

ในจงหวดรวมทงสงผปวยรกษาตอ จะตองมการเตรยมความพรอมในเรองของรถและความสะอาดใหถกตอง

ตามมาตรฐานและปลอดภยตอผใชบรการ

เปาหมาย

เพอใหผใชบรการไดรบความสะดวกปลอดภยประทบใจไรการตดเชอ

กระบวนการท�างาน

ในวนปกต วนจนทร – วนศกร ใหพนกงานขบรถยนตท�าความสะอาดกอนออกปฏบตงาน และ

หลงปฏบตงานเพอเตรยมออกงานในวนถดไปโดยก�าหนดเวลา06.00น.–08.00น.(เชา)และ16.00น.–

18.00น.(เยน)สถานทลางรถยนตคอพนทท ICก�าหนดคอบรเวณดานขางอาคารPCUซงลาดพนปนซเมนตและ

ระบายน�าลงบอบ�าบดน�าเสย เมอมเหตจ�าเปนไมสามารถท�าความสะอาดไดใหฝากเวรไว โดยน�ารถยนตทตนเอง

รบผดชอบไปลางทงภายนอกและภายในน�ารถไปจอดผงแดดพอประมาณแลวน�ารถมาดดฝนหลงจากนนใหลงแวก

ขนตอนสดทายใหพนสเปรยดบกลนในกรณรถสงผปวยถาวนไหนรบ-สงผปวยตดเชอตองใสรองเทาบทพรอมกบ

สวมถงมอและแมสปดปากขณะท�าความสะอาดภายในโดยใชผาท�าความสะอาดแชกบน�ายาลางท�าความสะอาดท

เตรยมไวแลวบดผาใหหมาดพอประมาณเชดภายในรถและพนรถ(หามฉดน�าลางเดดขาด)เพราะจะท�าใหพนรถ

เสยหายและเชอโรคกระจายจากนนกปฏบตเหมอนกบทไดกลาวมาแลวทกขนตอนแลวจงน�ารถเขามาจอดทโรงรถ

พรอมออกปฏบตงานตามทไดรบมอบหมายทนท

ผลลพธ

จากทพนกงานขบรถไดท�าความสะอาดทงภายนอกและภายในตามวนเวลาทก�าหนดถกตองตามมาตรฐาน

ท�าใหสามารถออกปฏบตงานดวยความมนใจและมประสทธภาพผใชบรการมความพงพอใจในการใชบรการ

63

CQIถงเกาเราไมทง

นายบญแวน ปนนะรา งานเภสชกรรม

ทมา เนองจากมผปวยโรคเรอรงมากขน ท�าใหปรมาณการใชถงยาและซองยามมากขนโดยถงบรรจยาทไมใชแลว

กทงไปท�าใหเกดปญหาปรมาณขยะเพมขนซงความจรงแลวสามารถน�ามาใชบรรจใหมไดถง2–3ครงเปนอยางนอย

อกทงชวยท�าใหประหยดเงนงบประมาณอกดวย

วตถประสงค เพอชวยลดปรมาณขยะและประหยดเงนงบประมาณภาครฐและทรพยากร

ขนตอน / วธดาเนนงาน เมอผรบบรการน�าถงมาคน ในกรณถงมสภาพดใหแยกไว เพอน�ากลบมาใชอกโดยการท�าความสะอาด

และตรวจสอบสภาพกอนใช

ผลลพท - ชวยลดปรมาณขยะและประหยดเงนงบประมาณภาครฐและทรพยากร

- ท�าใหเกดความตระหนกในการดแลรกษาทรพยากร

- ฝกแนวคดเรองความประหยด

64

ส�ารองไฟฟานน...ส�าคญไฉน

นายคณากร โพธสข

บทน�าเครองก�าเนดไฟฟาส�ารองขนาด100KVAสามารถรองรบโหลดไดไมเกน100,000วตตความจน�ามน

เชอเพลง350ลตรใชงานไดประมาณ18ชวโมงหลอเยนระบายความรอนดวยน�า

เปาหมายเพอใหโรงพยาบาลมไฟฟาใชตลอด24ชม.

การดแลบ�ารงรกษาเครองก�าเนดไฟฟาส�ารอง

1. ท�าความสะอาดหองทกวนราชการเชนกวาดพนหองฝนละอองตางๆเพอใหเครองถายเทอากาศได

สะดวก

2. การระบายอากาศหองตองโลงปราศจากสงของเครองใชตางๆทจะท�าใหหองทบและอบอากาศ

3. ปองกนสตวเลอยคลาน สตวปก สตวสเทา สองเทา และกงไม ตนไมทเปนพาหะซงอาจเปนอนตราย

กบสตวเหลานนรวมถงขอบกพรองของเครองก�าเนดไฟฟาได

4. การปองกนอคคภย ซงอนตรายหากเกดขนในหองรวมถงเครองยนตซงใชน�ามนดเซลเปนเชอเพลงและ

ยงมถงน�ามนส�ารองขนาดความจ350ลตรเพราะฉะนนสงของพวกไมกระดาษถงพลาสตกตางๆเหลานจะตอง

ไมมในหอง

5. ตรวจสอบเครองตนก�าลง

5.1น�ามนเครองดงทกานวดระดบน�ามนเครองจะมขดบอกระดบน�ามนเครองททางบรษทผผลต

ก�าหนดเอาไววาระดบน�ามนเครองตองไมต�าหรอสงกวาขดทก�าหนดมเชนนนอาจเกดความเสยหายกบ

เครองยนตได

5.2น�าหลอเยนตรวจเชคอยางละเอยดวาน�าพรองต�ากวามาตาฐานหรอน�าสกปรกเรวเกนไปหรอ

ไมถาสกปรกตองเปลยนทงโดยดวนเพอใหการระบายความรอนเปนไปอยางเหมาะสมกบระดบความรอน

ของเครอง

5.3น�ามนเชอเพลงถงน�ามนส�ารองสามารถส�ารองน�ามนเชอเพลงได350ลตรใชงานได18ชม.แต

แนวทางปฏบตเราไมสามารถบรรจน�ามน350ลตรไวไดตลอดเวลาเพราะเครองยนตพรอมท�างานไดตลอด

เวลาถาไฟฟาของการไฟฟาดบเพราะฉะนนปรมาณน�ามนในถงส�ารองเฉลยประมาณ 2/3 หรอ เกนครงถง

ส�ารอง

5.4น�ากลนแบตเตอรสงทขาดไมไดหรอจะบอกวาส�าคญทสดกคอแบตเตอรเพราะถาแบตเตอร

ไมมประจไฟฟากไมสามารถสตารทเครองยนตใหตดไดเพราะฉะนนจ�าเปนตองตรวจเชคทกวนและระดบน�า

กลนตองอยในระดบทก�าหนดซงอายการใชงานของแผนธาตประมาณ9เดอนถง1ปกเสอมสภาพแลว

6.การทดสอบเครองมอย2ระบบคอ

6.1ระบบสตารทเครองแบบอตโนมต

6.1.1ระบบสตารทเครองแบบอตโนมตปกตจะท�าการตงระบบไวทระบบอตโนมตเพอ

ใหเครองสตารทเองจายเองและดบเองโดยกดทปมอตโนมต

65

CQI

6.2ระบบสตารทเครองดวยคน

6.2.2ระบบสตารทดวยคนโดยท�าการกดทปมOFF-RESETเพอออกจากระบบอตโนมต

แลวกดทปมENGINE-STARTเมอเครองตดทงระยะหาง10วนาทจงกดทปมTOGENเพอ

จายไฟส�ารอง

7. เมอเครองยนตตดจะเกดเสยงดงมากๆจนไมสามารถอยในหองเครองไดแตเรามวธปองกนคอใสทครอบ

หเพอปองกนเสยง

โอกาสพฒนา

1.เพมขนาดสายเมนจากเบอร95เปนเบอร120ตร.มม.

2.เพมขนาดเครองก�าเนดไฟฟาเปนขนาด550KVA

3.ฝกบคลากร(ชางคนใหม,รปภ.)ใหมความรสามารถแกปญหาและวธบ�ารงรกษาเครองอยางถกวธ

66

ลดจ�านวนครงของการจดยาผดพลาด

ภญ.ลดดาวลย ปราบนอก นส.บชรา ไชยแสง

เจาหนาทกลมงานเภสชกรรม

ทมา ความคลาดเคลอนจากการจดยามแนวโนมเพมมากขนในป2555โดยเฉพาะในเดอนกมภาพนธ2555มรอย

ละความคลาดเคลอน>17%ซงสาเหตอาจเกดจากมการรายงานเพมมากขนและมเภสชกรรบผดชอบในการตรวจ

สอบการจดยาท�าใหดกจบความคลาดเคลอนไดเพมขน

จากอบตการณทเกดพบวาความคลาดเคลอนจากการจดผดจ�านวนมากทสดจงเปนทมาของการพฒนา

คณภาพเพอลดความผดพลาดในการจดยาขน

หลกการ / เหตผล / แนวคด ความคลาดเคลอนทางยา(Medicationerror)คอเหตการณใดๆทสามารถปองกนไดทอาจเปนสาเหต

หรอนาไปสการใชยาทไมเหมาะสมหรอเปนอนตรายแกผปวย

ความคลาดเคลอนในกระบวนการจดยาไดแกจดยาผดชนดยารปแบบยาความแรงของยาขนาดยาวธ

ใชยาจ�านวนยาฉลากยาผดชอผปวยผดชอยาผดฯลฯ

วตถประสงค เพอเพมประสทธภาพของกระบวนการจดยาเพอใหผปวยไดรบยาทถกตองเหมาะสมตรงตามทแพทยสง

เปาหมาย

ความคลาดเคลอนจากการจดยาไมเกน10%

ขนตอน / วธดาเนนงาน 1. ไดพฒนาระบบการจดยาในสวนLASAdrugsไดพฒนาระบบการเตอนโดยการลงค�าวา

“LASA”ก�ากบหลงชอยาบนสตกเกอรยาทเปนLASAdrugsทกตวและมการตดสตกเกอร

“LASA”ทชนจดยา

2. ใหเซนชอผจดยาในใบสงยาทกใบเพอใหเกดความตระหนกในการจดยามากขนแตไมมการจบผดและ

มรางวลใหบคลากรทจดผดนอยทสดโดยคดตามจ�านวนใบสงยาทจด

3. การจดยาผปวยในจากเดมจดยาใสไวในตะกราใหญใบเดยวรวมกนกเปลยนเปนจดยาแยกตะกราทง

ยากนและยาฉดในผปวยแตละราย

4. มการลงบนทกเหตการณความคลาดเคลอนทกครง

67

CQIผลลพท

- จากการเกบบนทกขอมลพบวาความคลาดเคลอนจากการจดยามแนวโนมลดลงโดยเฉลยประมาณ11%

- เจาหนาทเกดความตระหนกและมความระมดระวงในการจดยามากขน

68

หลากส แบบมความหมาย

งานเครองมอ โรงพยาบาลหนองพอก

บทน�า : หนวยงานเครองมอ มหนาทหลกในการจดชอ จดหาเครองมอแพทยทมคณภาพ รองรบการใหบรการ

ทางการแพทยทมคณภาพของโรงพยาบาลหนองพอก อกหนาท ทมความส�าคญมากคอการบ�ารงรกษาเครองมอ

แพทยใหไดมาตรฐานและมความพรอมใชตลอดเวลา เพอใหบรการทมคณภาพ

เปาหมาย : เพอใหบรการผปวยทมคณภาพสงสด แยกประเภทเครองตามล�าดบความส�าคญ การบ�ารงรกษา

เครองมอตามความส�าคญของเครองมอแพทยแตละประเภท

ขนตอนการด�าเนนงาน 1. แยกประเภทเครองมอแพทยตามล�าดบความส�าคญดงน

l ประเภทAเครองมอชวยชวตเชนเครองDefib/suction

l ประเภทBเครองมอชวยในการรกษาเชนInfusionpump/syringpump

l ประเภทCเครองมอชวยในการวนจฉยเชนเครองU/S

l ประเภทDเครองมอสนบสนนอนๆ

2. ก�าหนดส เครองมอแตละชนด จดท�าสตกเกอรสตางๆ ตดทเครองมอแพทย พรอมจดท�าแนวทาง

การบ�ารงรกษาตามความส�าคญของเครองมอแพทย

ผลการด�าเนนงาน 1. พบอบตการณความเสยงเกยวกบเครองมอความไมพรอมใชลดลง

l ป2554พบครง

l ป2555พบครง(ต.ค.54-ก.ค.55)

2. การสงซอมเครองมอแพทยประเภทAลดลง

l ป2554พบครง

l ป2555พบครง(ต.ค.54-ก.ค.55)

โอกาสในการพฒนา เพมการการบ�ารงรกษา เครองมอทกชนดทมใชในหนวยงาน การบ�ารงรกษา การพฒนา

แนวทางในการบรหารจดการเครองมอ

69

CQI“นอยๆ แตบอยครง”

งานประกนสขภาพ โรงพยาบาลหนองพอก

ปญหา จากหนงสอการจดสรรเงนส�าหรบผปวยสทธประกนสงคมในเขตจากโรงพยาบาลรอยเอดททางโรงพยาบาล

หนองพอกไดสงเบกไปนน ไดรบการจดสรรเงนคารกษาพยาบาลผปวยนอกสทธประกนสงคมในเขต เฉลย

รายละ262บาทตอครงแตความเปนจรงแลวคนไขทมารบการรกษามคาใชจายมากกวา262บาทตอรายตอครง

จงกอใหเกดปญหารายจายมากกวารายรบงานประกนจงไดน�าปญหาดงกลาวมาพจารณาเพอการแกไข

เปาหมาย 1.ลดคาใชจาย

2.เพมรายได

กระบวนการ 1. รายงานผ อ�านวยการโรงพยาบาลหนองพอก และ

คณะกรรมการบรหารเพอรบทราบขอมล

2.หาวธด�าเนนการแกไขโดยจดท�าNoteเปนPopupใน

โปรแกรมHOSxP ใหแพทยหรอพยาบาลทราบเกยวกบการจดยา

ส�าหรบผปวยสทธประกนสงคมในเขต ขอความรวมมอจายยาใน

ปรมาณทนอยตามความจ�าเปนเนนใหผปวยมาบอยครง

3.เกบรวบรวมขอมลวาหลงจากบนทกโนตในระบบHOSxP

แลวเปนระยะ

ผลทคาดวาจะไดรบ สามารถเพมรายไดใหแกโรงพยาบาลในสวนของผปวยนอก

ประเภทสทธประกนสงคมในเขตโดยจะประเมนผลประมาณปลาย

เดอนกนยายน2555

70

เรองงาย ๆ สรางรายไดหลายลานบาท

นายส�าราญ ธรรมสาร

กลมงานประกนสขภาพฯ โรงพยาบาลหนองพอก

ปญหา ประชาชนทไมมสทธการรกษาพยาบาลใด ๆ หรอทเรยกวา “สทธวาง” หากเจบปวยอาจตองจายเงน

คารกษาพยาบาลเองในอ�าเภอหนองพอกเมอเดอนตลาคม2554มจ�านวนถง400รายซงท�าใหความครอบคลมสทธ

การรกษาพยาบาลของประชาชนในอ�าเภอหนองพอกมเพยงรอยละ 99.42 (เปาหมายของจงหวดรอยเอดคอ

ไมต�ากวารอยละ 99.50) และเปนล�าดบท 22 ของจงหวดรอยเอดจากทงหมด 24 ล�าดบ เพอแกไขปญหาตาง ๆ

ดงกลาวจงหาวธการแกไขหลายวธการเปนล�าดบเรอยมา

เปาหมาย เพอใหประชาชนทกคนมสทธการรกษาพยาบาลหากเจบปวยจะไดไมตองจายเงนคารกษาพยาบาลเอง

เพอใหความครอบคลมสทธการรกษาพยาบาลมอตราทสงขน เพอใหผลงานอ�าเภอหนองพอกอยล�าดบทดขนเมอ

เทยบกบอ�าเภออน

ขนตอนด�าเนนการ เพอแกไขปญหาตาง ๆ ดงกลาวและเพอใหบรรลเปาหมายทก�าหนดไวจงไดหาวธการแกไข

หลายวธการเปนล�าดบเรอยมาดงน

1.โทรศพทถง อสม. (อาสาสมครสาธารณสขประจ�าหมบาน) ทกหมบาน แจงรายชอประชาชนสทธการ

รกษาพยาบาลวางเพอใหอสม.ตดตามมาขนสทธและโทรศพทตดตามเปนระยะหากพบวาประชาชนตามรายชอยง

ไมมาขนสทธและเพอทราบทอยจรงของประชาชน

2.โทรศพทถงประชาชนสทธการรกษาพยาบาลวางหรอญาตใกลชด(หากทราบหมายเลขโทรศพท)เพอ

อธบายเหตผลและตดตามใหมาขนสทธและโทรศพทตดตามเปนระยะหากยงไมขนสทธการรกษาพยาบาล

3.โทรศพทถงบคลากรรพ.สต.(โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต�าบล)เพอใหตดตามประชาชนสทธการรกษา

พยาบาลวางในเขตรบผดชอบใหมาขนสทธพรอมทงสงรายชอใหทางE-mailใหกบบคลากรรพ.สต.ทกคนบคลากร

สสอ.ทกคนบคลากรPCUทกคนเพอชวยด�าเนนงานตดตามประชาชนมาขนสทธ

4.น�ารายชอประชาชนสทธการรกษาพยาบาลวางขนInternetและIntranetของรพ.หนองพอกเพอให

ประชาชนหรอญาตหรอคนรจกชวยบอกตอๆกนไปถงผมสทธวางใหมาขนสทธ

5.น�าเสนอขอมลประชาชนสทธการรกษาพยาบาลวางในทประชมคณะกรรมการบรหารเครอขายบรการ

สขภาพอ�าเภอหนองพอก (CUP หนองพอก) คณะกรรมการบรหาร รพ.หนองพอก ทประชม อสม. และ

ทประชมอนๆเพอใหทราบความครอบคลมสทธและจะไดชวยแกปญหาและด�าเนนการตดตามประชาชนสทธวางมา

ขนสทธใหครบ

6.CUP หนองพอกก�าหนดใหผลงานความครอบคลมสทธการรกษาพยาบาลเปนตวชวดตวหนงในการ

ประเมนความดความชอบของบคลากรรพ.สต.และPCU

7.ใชมตคณะกรรมการบรหารCUPหนองพอกขนสทธใหกบประชาชนสทธวางตามแนวทางของจงหวด

รอยเอดหนงสอส�านกงานสาธารณสขจงหวดรอยเอดทรอ0027.005.1/ว561ลงวนท18เมษายน2555

71

CQIตวชวดหรอผลลพธ หลงจากด�าเนนงานในหลายวธการดงกลาวขางตนท�าใหไดผลการด�าเนนงานตามตารางดงน

ตารางผลการด�าเนนงานขนทะเบยนสทธการรกษาพยาบาลอ�าเภอหนองพอกจงหวดรอยเอด

เดอน ต.ค.

54

พ.ย.

54

ธ.ค.

54

ม.ค.

55

ก.พ.

55

ม.ค.

55

เม.ย.

55

พ.ค.

55

ม.ย.

55ไดล�าดบท(ของจงหวด) 22 20 22 15 8 6 5 4 3

ความครอบคลมสทธ(%) 99.42 99.44 99.54 99.67 99.80 99.82 99.89 99.91 99.98

จ�านวนประชาชนสทธบตรทองเพมมากขนจาก 51,322 คนในเดอนตลาคม 2554 เปน 51,994 คนใน

เดอนมถนายน 2555 หรอเพมมากขน 672 คนซงจะท�าใหไดรบงบประมาณจากรฐบาลเพมมากขนรายละ

2,895.60บาท (ปงบประมาณ2555)X672คน เปนจ�านวนเงน1,945,843.20 บาทตอป เปนประจ�าทกปไป

จนกวาประชาชนรายนนๆจะเสยชวตหรอยายไปขนสทธทCUPอน

สงทจะด�าเนนการตอไปในอนาคต ตดตามประชาชนทมทอย ตามส�าเนาทะเบยนบานไมใชอ�าเภอหนองพอกแตตวคนมาอาศยอย ใน

อ�าเภอหนองพอกใหมาขนสทธการรกษาพยาบาลทอ�าเภอหนองพอกโดยอาจตดตามทางโทรศพทหรอทางจดหมาย

หรอดวยตวบคคล

72

บนทกการสงตออยางไรไมใหซ�าซอน

ทมน�าคลนก ( Patient Care Team) โรงพยาบาลหนองพอก

ความส�าคญ ปญหาการสงตอของรพ.หนองพอกในการด�าเนนงานทผานมา จากการทบทวนเวชระเบยน

จ�านวน920รายพบวามการบนทกสาเหตการสงตอไมครบถวน98ราย(10.6%)ไมระบการวนจฉยโรค333

ราย(36.19%)ไมระบหนวยงานทสงตอ140ราย(15.2%)และมการบนทกขอมลซ�าซอนทงในสมดบนทกเวช

ระเบยนและคอมพวเตอร หลงการทบทวนไดแจงใหทกหนวยงานทเกยวของทราบในการบนทกขอมลใหครบถวน

สมบรณ เพอใชเปนหลกฐานทางการแพทยและสอสารขอมลการดแลรกษาผปวยระหวางทมสขภาพและถาขาด

การบนทกจะท�าใหไมสามารถสอสารระหวางทมไดดงนนเพอพฒนาระบบการบนทกการสงตอผปวยใหมสทธภาพ

ผรบบรการไดรบการดแลตอเนองและปลอดภยทมน�าคลนกจงจดท�าโครงการบนทกการสงตออยางไรไมใหซ�าซอน

วตถประสงค เพอพฒนาระบบการบนทกการสงตอผปวยใหมสทธภาพ

กระบวนการด�าเนนงาน 1. พฒนาระบบการบนทกโดยปรบเปลยนการบนทกในคอมพวเตอรแทนการลงทะเบยนในสมดลงทะเบยน

2. แจงใหแตละหนวยงานทราบถาสงตอสามารถบนทกขอมลผานคอมพวเตอรเพอขอเลขทสงตอโดยไม

ตองผานโอพดและออารทงในเวลาและนอกเวลาราชการตามล�าดบ

รปแบบเดม 1. แพทยorderReferในสมดบส.08

2. พยาบาลบนทกขอมลในบส.08พรอมออกเลขทสงตอถาหนวยงานอนตองโทรประสานหนวยงานโอพด

เพอขอเลขทReferหรอหนวยงานERกรณนอกเวลาราชการ

3. ชแจงใหผปวยและญาตทราบ

4. พยาบาลหนวยงานผปวยนอกบนทกขอมลการสงตอในทะเบยนและคอมพวเตอรและออกเลขทสงตอ

จากทะเบยนRefer

รปแบบใหม 1. แพทยorderReferในสมดบส.08

2. พยาบาลบนทกขอมลReferใหสมบรณในบส.08

3. ชแจงใหผปวยและญาตทราบ

4. แตละหนวยงานบนทกขอมลReferในคอมพวเตอรและออกเลขทRefer

ขอด 1. มการบนทกการสงตอทกรายขอมลไมสญหายตรวจสอบยอนหลงได

2. ทกหนวยงานสามารถออกเลขทไดโดยไมตองโทร.ประสานOPDในเวลาราชการ

และERนอกเวลาราชการ

3. ลดระยะเวลารอคอยและลดระยะเวลาลงทะเบยน

4. ไมสนเปลองสมดลงทะเบยน

73

CQIขอเสย

- คอมพวเตอรมปญหาอาจตองใชการบนทกขอมลในสมดนมเบอรกอนโดยดเลขทตอจากสมดบส.08

ทบทวนความสมบรณของการบนทกการสงตอ

1. ประสานงานกบงานITโรงพยาบาลหนองพอกดงขอมลจากระบบHosx-pเชนการวนจฉยการสงตอ

สทธการรกษาสาเหตการสงตอ

2. น�าขอมลทไดมาวเคราะหแจงผลการวเคราะหตอหนวยงานตางๆภายในโรงพยาบาลทราบ

3. ตดตามประเมนผลการด�าเนนงาน

ผลการด�าเนนงาน (แผนหลง)

ระยะเวลาด�าเนนการ

1ตลาคม2554-30มถนายน2555

บทเรยนทไดรบ

1. สามารถน�าขอมลการสงตอมาประมวลผลและทบทวนการดแลผปวย

2. การบนทกขอมลผานระบบคอมพวเตอรท�าใหขอมลไมสญหายรวดเรวตรวจสอบยอนหลงได

ขอเสนอแนะ

ควรมการทบทวนระบบการสงตอขอมลทก3เดอนและสรปผลแจงใหหนวยงานทราบ

74

“คลกเดยว 360 องศา”

คณะกรรมการ IM

โรงพยาบาลหนองพอก

ปญหา การเผยแพรขาวสารภายในโรงพยาบาลหนองพอกใหแกบคลากรในโรงพยาบาลรบทราบจะเผยแพรผาน

เสยงตามสาย และบอกกลาวปากตอปาก แตขาวสารทไดรบไมทวถงเทาทควร คณะกรรมการ IM จงไดสราง

ระบบIntranetเพอเผยแพรขาวสารตางๆใหบคลากรภายในโรงพยาบาลไดรบทราบ

เปาหมาย 1.เพอใหบคลากรในโรงพยาบาลหนองพอกไดรบขอมลขาวสารอยางทวถง

2.เพอใหบคลากรในโรงพยาบาลหนองพอกสามารถใชงานIntranetไดอยางสะดวกรวดเรวและงายดาย

กระบวนการ 1.สรางระบบIntranetขน

2.Updateขอมลขาวสารทตองการเผยแพรทกวน

3.ตงระบบIntranetเปนเพจแรกในการเขาระบบในเครองคอมพวเตอรทกเครองในโรงพยาบาล

4.ประเมนผลจากจ�านวนผเขาชมIntranet

ผลลพธ บคลากรในโรงพยาบาลใหความสนใจในการเขาระบบIntranetมากขนและเรมจะรบรขอมลขาวสารตางๆ

มากขนโดยดจากจ�านวนผเขาชม

75

CQIการพฒนาระบบงานรกษาความปลอดภย

นายไผลอม ศรหาตา ผเรยบเรยง

นางสาววรลกษณ วงษทพย ผน�าเสนอ

คณะกรรมการบรหารสงแวดลอมและความปลอดภย (ENV)

ปญหา 1. จากสถตการโจรกรรมปพ.ศ.2552-2554มรายงานความเสยงดานโจรกรรมจ�านวน8ครงคอ

1.1 โจรกรรมรถจกรยานยนตของผรบบรการ จ�านวน2ครง

1.2 โจรกรรมหลอดไฟฟาจากบานพกแพทย จ�านวน1ครง

1.3 โจรกรรมทรพยสนของเจาหนาทขณะปฏบตงาน จ�านวน2ครง

1.4 โจรกรรมทรพยสนของผรบบรการ จ�านวน3ครง

2. เมอมการโจรกรรมไมสามารถรบทราบและเอาผดกบผกระท�าผดได

3. โรงพยาบาลไมสามารถบรหารจดการและบงคบบญชาพนกงานรกษาความปลอดภยไดเตมท

สาเหต จากการท�าRCA.

1. สภาพแวดลอมมความเสยงและเออตอการโจรกรรม

2. จ�านวนกลองวงจรปดนอยไมครอบคลมบรเวณทมความเสยง

3. บรเวณทจอดรถไมเหมาะสมและไมสามารถควบคมก�ากบได

4. ระบบการจางพนกงานรกษาความปลอดภยไมเหมาะสม

ตวชวดในการแกปญหา 1. มระบบการบรหารจดการเพอปองกนการเกดการโจรกรรมและเมอเกดการโจรกรรมแลว

2. ไมมการรายงานความเสยงเรองการโจรกรรม

วธแกไขปญหา 1. ประชมคณะกรรมการENVและคณะกรรมการอนๆทเกยวของเพอรบทราบและรวมกนหาแนวทาง

การแกไขปญหา

2. ปรบปรงเพมกลองวงจรปดตามความเหมาะสม

3. ปรบเปลยนระบบการน�าเขาและระบบการบรหารจดการพนกงานรกษาความปลอดภย

4. ปรบปรงโรงจอดรถยนตและรถจกรยานยนตใหมความเหมาะสม,เพยงพอและงายตอการควบคมดแล

5. ปรบปรงสงแวดลอมภายในและภายนอกโรงพยาบาล

ผลลพธ 1. ในเดอนตลาคม2554–ปจจบนอตราการโจรกรรม=0

2. มแนวทางปฏบตเพอปองกนการโจรกรรมและแนวทางปฏบตเมอเกดการโจรกรรมแลว

3. มระบบการบรหารจดการพนกงานรกษาความปลอดภยแบบใหม(จางเองควบคมเอง)

โอกาสพฒนา 1. การอบรมเทคนคการปองกนตวและการรกษาความปลอดภยใหกบยามรกษาการณ

2.พฒนาดานสงแวดลอมใหมความปลอดภยมากยงขน

76

ผบรหาร........ตองพฒนา

นรศรา พนธศลา พยาบาลวชาชพ

ผบรหารในภาพโรงพยาบาลหนองพอก คอ หวหนางาน หวหนาฝาย เลขาทมน�าและผอ�านวยการ

โรงพยาบาลหนองพอก จ�านวน 30 คน มเพยงไมกคนทไดรบการพฒนาสมรรถนะผบรหารและด�ารงต�าแหนงดวย

ความสมครใจสวนมากเกอบรอยละ90มาดวยวยวฒคณวฒฟาประทานบงคบใหเปนและไมเคยไดรบการพฒนา

สมรรถนะผบรหารมากอนประกอบกบในปทผานมามบคลากรสหวชาชพทมาท�างานหลงจบใหมท�าใหไมไดรบ

การเตรยมความพรอมกอนมาเปนหวหนางานและการฝกการเปนหวหนางานในรปแบบเดมไมสามารถท�าใหบคลากร

มสมรรถนะการเปนหวหนาไดอยางมคณภาพ สงผลใหการท�างานในบทบาทผบรหารไมมประสทธภาพเทาทควร

ไดแกสมรรถนะการเปนผน�าการสอสารการบรหารการเปลยนแปลงการมองภาพองครวมการบรหารความเสยง

การตดสนใจและแกไขปญหาการพฒนาศกยภาพคนทมบรหารทรพยากรบคคลจงไดจดท�าโครงการพฒนาสมรรถนะ

ผบรหารขนโดยมระยะเวลากรด�าเนนการ3ระยะประกอบดวย

ระยะท 1 ปพนฐานความรกองคกรการมเปาหมายรวมกนความสามคคในทมงานโดยการจดอบรม

การเปนผน�าทวทยาลยพยาบาลสรรพสทธประสงคอบลราชธาน18-19มกราคม2555

ระยะท 2 มการสอนแบบพเลยงโดยวทยากรคอผอ�านวยการโรงพยาบาลหวหนาฝายหวหนางาน

บางงาน ใชการชแนะ ก�ากบ ตดตามงาน สอนเปนรายบคคล ส�าหรบบคลากรทยายมาเปนผบรหารจะพบ

ผอ�านวยการโรงพยาบาลอธบายใหเขาใจถงแผนททางเดนของหวหนาในแตละงานไดแกงานผปวยนอกทนตกรรม

เลขาทมน�าระบบยา บางหนวยงานผอ�านวยโรงพยาบาลลงไปก�ากบการท�างานดวยตนเอง รวมถงการตดตาม

แผนงาน/โครงการตวชวดอยางตอเนอง(มกราคม–กรกฎาคม2555)

ระยะท 3 ประเมนผลโครงการ เปรยบเทยบกอนและหลงการท�าโครงการ โดยใหตนเองและ

เพอนรวมงานในระดบเดยวกนประเมนสมรรถนะผบรหารทง 9 ขอ ประกอบกบการประเมนผลเชงคณภาพโดย

ผอ�านวยการโรงพยาบาล พบวา ผบรหารจ�านวน 2 คน (รอยละ 6.66) ยงไมมการพฒนาขนในรายสมรรถนะ

ทกสมรรถนะ(เทาเดม)ผบรหารจ�านวน15คน(รอยละ50)มการพฒนาขนรายขอมากกวา5ขอ

เมอมาวเคราะหเปนรายขอ พบวา สมรรถนะการมวสยทศน การบรหารการเปลยนแปลง การมองภาพ

องครวมไมสามารถประเมนไดเชงคณภาพและจะประเมนไดเมอมการท�าแผนกลยทธในเดอนกนยายน2555หรอ

เมอเกดปญหาขนในหนวยงาน หรอมเหตการณทตองใชสมรรถนะในการด�าเนนการมเพยงสมรรถนะ การเปนผน�า

การสอสารการบรหารความเสยงการตดสนใจและแกไขปญหาการพฒนาศกยภาพคนการควบคมตนเองทสามารถ

ประเมนผลลพธไดชดเจนเปนรปธรรมไดแกพฤตกรรมการสอสารทเปนเชงบวกมากขนการน�าขอมลมาถายทอด

การจดการความเสยงทผบรหารมความเขาใจและจดการไดถกตองเหมาะสมมากขน การใชขอมลและเหตผลใน

การตดสนใจการควบคมอารมณพฤตกรรมตนเองไดดมากขน

77

CQIอกสาเหตหนงทน�ามาวเคราะหคอการใหเวลาในการด�าเนนการการใชทมน�าอนๆชวยในการสรางสมรรถนะ

ผบรหาร เชน ทม HRD ทชวยในการบรหารอตราก�าลง ทงอตราก�าลงของหวหนางานเองหรอของผปฏบตงาน

ทมICชวยในการสรปประเดนทเปนปญหาดานICและการสอนในหนางานเปนหวใจส�าคญซงจะเปนการสอนโดย

เลขาทมน�าหรอหวหนาฝายอธบายใหเขาใจถงสงทถกตอง

โอกาสพฒนา 1. จากการทผบรหารรอยละ50มการพฒนาสมรรถนะมากกวา5ขอใน9ขอถอวาโครงการพฒนา

สมรรถนะผบรหารควรมตอเนองแตควรเพมการนเทศก�ากบในหนางานตอเนองสม�าเสมอโดยทมน�ามากกวาน

2. การแสดงสมรรถนะบางขออาจจะประเมนไมไดเนองจากระยะเวลาไมเหมาะสมแตไมไดบงบอกวา

สมรรถนะในขอนนไมพฒนาจงควรเพมระยะเวลาในการประเมนใหครบ1ปหรอมากกวา

78

ท�าอยางไร? IC ไมมการบาน

นางสรน ปวงสข ICN โรงพยาบาลหนองพอก

15.30 น. 24 เมษายน 2555

“ขอเสยงปรบมอใหทมน�าICหนอยคะ”เสยงอาจารยจากตวแทนสรพ.กลาวทมน�าICทกคนปรบมอดวย

ความรสกดใจ โลงใจ และมนงง!สงสยวาเราผานแลวจรงๆหรอ? ท�าไมไมมการบาน? หรอวาอาจารยจะใหมาทหลง

“อาจารยคะICไมมการบานหรอคะ?”ICNถาม“ไมมคะดใจไหมคะ??”อาจารยตอบสมาชกทมน�าICทกคนดใจ

มากโดยเฉพาะICNโลงใจปลมใจดใจมากๆๆๆ….

กวา15ปแลวซนะทไดเปนเลขาทมน�าIC“ถาจะมาอยORตองรบงานICดวยนะ”พหวหนาพยาบาล

บอก“ICคออะไรมหนาทอะไรบางกไมรเอากเอาคงไมเหนอบากวาแรงหรอก”คดในใจไมรหรอกวาตองท�าอะไร

บาง มหนาทคอแตละเดอนตองเกบสถตผปวยทเฝาระวงสงจงหวดวามผปวยทตองเฝาระวงจ�านวนกคน มผปวย

ทตดเชอในโรงพยาบาลหรอไมจ�านวนเทาไหร? ถามประชมเกยวกบเรอง IC ทางโรงพยาบาลกจะสงไป ในการไป

ประชมแตละครงกเขาใจบาง ไมเขาใจบาง สวนทเขาใจมากทสดคอการเฝาระวงผปวยในโรงพยาบาล นอกนนกยง

ไมเขาใจเทาไหรไมรจะด�าเนนงานอยางไรถงจะครอบคลมในงานจนกระทงกนยายน2542“ตองไปอบรมดมยา

แลวนะมอบหมายใหนองตกท�างาน IC แทนแลวกน” หวหนาพยาบาลบอก “ ดใจจงเลยไมตองรบผดชอบงาน IC

อกแลว”คดในใจ1ปผานไปเรวเหมอนตดปก“ใหเพอนคนทจบป.โทรบท�างานICตอแลวกน”หวหนาพยาบาล

บอก“เฮอ!โลงอกนกวาจะไดรบผดชอบตอซะแลว”คดในใจประมาณ1ปตอมา“เพอนเขาภาระกจมากตว

เองกไมมผาตดอกอยางเคยรบผดชอบงานมากอนเอางานICกลบไปท�าแลวกน”หวหนาพยาบาลบอกกเลยไดเปน

ICNตงแตบดนนเปนตนมาเรมตนใหมอกครงกอนอนICNตองมความรกอนวาICคออะไร?ขอบเขตของงานแค

ไหน?ตองท�ายงไงถงจะบรรลเปาหมาย?ไดขออนมตซอหนงสอเกยวกบงานICคนหาความรทางInternetศกษา

ดงานหลายโรงพยาบาลประสานงานกบเครอขายทงโรงพยาบาลรอยเอดโรงพยาบาลชมชนของรอยเอดและจงหวด

ใกลเคยงไดเขาอบรมหลกสตรICN2สปดาหทจงหวดขอนแกนเมอเดอนสงหาคม2547

“เผาขยะแตละครงกลนแรงมากควนกเยอะเผากบอยมากสปดาหหนงเผาตงหลายครงรบกวนบานดฉน

มากเลยโรงพยาบาลจะรบผดชอบยงไง?”ชาวบานทอยรอบโรงพยาบาลมาโวยวายหนาOPDเสยงดงลนและขอเขา

พบทานผอ�านวยการ(คนเดม)ในวนนนดวยปญหาทพบกอนพ.ศ.2547โรงพยาบาลหนองพอกมเตาเผาขยะ1เตา

เปนเตาเผาขยะทไมไดมาตรฐานเผาไหมไมสมบรณอกทงยงช�ารดไมสามารถซอมแซมไดท�าใหเวลาเผามลฝอยจงเกด

ควนมากกลนกเหมนของบประมาณสรางใหมไมไดเนองจากงบประมาณโอนไปทเทศบาลแลวท�าใหเราไมมความ

หวงทจะไดเตาเผาขยะใหมเลย และอกปญหาคอเราไมมการแยกมลฝอย มลฝอยทกชนดสงเผาหมด ท�าใหตองเผา

มลฝอยบอยครงครงละมากๆเกดมลพษทงภายในและชมชนรอบๆโรงพยาบาลดงนนเราจะตองแกปญหาโดยดวน

เรมตนจากการใหความรแกบคลากรในโรงพยาบาลกอนใหบคลากรแยกมลฝอยใหถกตองกอนโดยแบงเปนมลฝอย

ทวไปใหเทศบาลน�าไปก�าจด มลฝอย Recycle น�าไปขายเพอน�าเงนเขากองทน Recycle มลฝอยตดเชอน�าไปเผา

ปรากฏวามลฝอยตดเชอลดลงจากเดมถง80%การเผามลฝอยตดเชอในระยะแรกเผาเองกอนแตเผาขยะช�ารดมาก

เกนกวาทจะแกไขไดจงน�าไปฝากเผาทโรงพยาบาลใกลเคยงแตกประสบปญหาหลายอยางในทสดจงสงเผากบบรษท

เอกชนโดยบรษทจะมาเกบเอง 1ครง/สปดาห ขณะเดยวกนกไดขออนมตปรบปรงโรงพกมลฝอยทมอย ใหเปน

โรงพกมลฝอยทวไปตดเชอและสรางโรงพกมลฝอยRecycleขนใหมก�าหนดเสนทางเดนของมลฝอยมผรบผดชอบ

79

CQIเกบมลฝอยเกดกองทนRecycle(กมภาพนธ2548จนถงปจจบน)การบรหารจดการมลฝอยในโรงพยาบาลเปน

งานแรกทงาน IC ประสบความส�าเรจ คดถงทไรกแอบปลมใจทกทเพราะเปนงานทเกยวของกบบคคลากรทกระดบ

ตงแตระดบรากหญาจนถงผบรหารสงสด คลายๆ กบเหตการณเลกทาสแลวไมเสยเลอดเนอแถมยงไดคาตอบแทน

เปนขวญก�าลงใจแกทกคนอกดวย

โรงพยาบาลหนองพอกผานบนไดขนท1เมอวนท24กมภาพนธ2548ชวงนนใครๆกพดถงการผานบนได

ขนท2ขนท3กนคดวามนคงไกลเกนฝนเราจรงๆการทงานICจะผานไดตองท�าหนาทดแลทงบคลากรอปกรณ

และสงแวดลอมในโรงพยาบาลใหไดตามมาตรฐานทก�าหนด งานบรหารจดการมลฝอยในโรงพยาบาลเปนแคเพยง

เศษเสยวงานICเทานนงานจายกลางซกฟอกกเปนอกงานททาทายงานหนงเนองจากวาอาคารจายกลางมโครงสราง

ทไมไดมาตรฐานจรงๆอาคารหลงเลกมากมทางเขาออกทางเดยวบคลากรไมเพยงพอม1คนแตท�างานไดเพยงครง

คน ถาจะท�าจายกลางใหไดมาตรฐานจะตองท�ายงไงดนะ ระบบบ�าบดน�าเสยกคงจะตกมาตายแนๆ เพราะตรวจ

น�าเสยทไรไมเคยผานซกท อกทงหนวยงานทตองจด Zoning หรอเสนทางเดนทางเดยว (Oneway) อยางหอง

ผาตด,หองคลอดโรงครวยงไมไดมาตรฐานอกทเลามาทงหมดเปนแคสงแวดลอมเทานนนะดานอปกรณตางๆละ

ไหนจะตองยกเลกDryforcepsยกเลกการแชอปกรณตางๆดวยน�ายาฆาเชอลางความเคยชนเดมๆของคนปฏบต

งานเดมๆ,การลางเครองมอตางๆอกละแตละจดลางเครองมอกนเองเวลาลางเครองมอเครองปองกนรางกาย(PPE)

กใสไมครบ ลางกไมถกวธ สถานทลางอปกรณกไมไดมาตรฐาน มาดทางดานบคลากรละ ผใหบรการจะตองม

ความรความเขาใจทถกตอง มการลางมอทถกตอง จะลางถกไดยงไงอปกรณยงมไมครบเลย และปญหาตางๆ อก

ฯลฯคดแลวกลมเราจะท�าอะไรกอนดนะ????ปรกษาคณะกรรมการงานICเราตองใหความรแกบคลากรทกคนกอน

เปนอนดบแรกงานICไดจดประชมวชาการใหแกบคคลากร100%จากนนเรากพยายามใหผบรหารสงสดเหนความ

ส�าคญของการปรบปรงเปลยนแปลงโครงสรางอาคารตางๆเพอใหไดมาตรฐานงาน IC ผมวาเราตองใหความส�าคญ

กบคนกอนเรองโครงสรางเราจะปรบปรงเมอไหรกไดใจเยนๆคอยเปนคอยไปผอก(คนเดม)พดเรากแอบนอยใจ

เหมอนกน ท�าไมไมสนบสนนกนบางเลยทท�ากเพอสวนรวมทงนน เรากท�าในสวนทท�าไดกอนคอการใหความรแก

บคลากรทงแบบเปนทางการและไมเปนทางการ ICN จะมเอกลกษณประจ�าตวคอชอบเดนและชอบพด ตดตาม

ประเมนผลไมใหรสกวาเขาโดนจบผดชวยแนะน�าไมใชออกค�าสงยดหยนแตถกตองใชคนใหถกกบงานเปนผประสาน

งานไมใชผประสานงา ในทสดมาตรฐาน IC กถกซมซบเขาสกระแสเลอดบคลากรโรงพยาบาลหนองพอกโดยไมรสก

ตวมการตอตานนอยมากในการเปลยนแปลงปรบปรงระเบยบวธปฏบตเกยวกบงานแตโครงสรางตางๆกยงเหมอน

เดมมการปรบปรงเปลยนแปลงบางเลกนอยแตกยงไมไดมาตรฐานงานIC

จนกระทงมถนายน2550โรงพยาบาลหนองพอกกไดผอ�านวยการคนใหมไฟแรงนกพฒนาตวจรง“นแหละ

ผบรหารทเราตองการ ในทสดความฝนกเปนจรง ทงโรงพยาบาลไดรบการปรบปรงโครงสรางของโรงพยาบาล

ครงยงใหญ งาน IC กไดรบอานสงคดวยเชนกน มการปรบปรงโรงพกมลฝอยอกครง,สรางททงมลฝอยอนตราย

มอางลางมอทเพยงครอบคลมทงผใหและผรบบรการ ปรบปรงระบบบ�าบดน�าเสยทไดมาตรฐานตรวจน�าผานทก

ตวชวดปรบปรงโรงครวปรบปรงหองคลอด/หองผาตดมสถานทคดกรองผปวยแพรเชอทางอากาศมจายกลางซกฟอก

ทเปนCSSDจรงๆท�าใหโรงพยาบาลหนองพอกผานQA เมอกนยายน2550, ผานการรบรองบนไดขนท 2 เมอ

17ก.พ.2552เราตองผานการรบรองบนไดขนท3ใหไดผอ�านวยการ(คนใหม)กลาวอะไรกนนกกนหนาเหนอยก

เปนนะแคงานประจ�ายงจะไมไหวแลวไมรเกดอะไรขนในชวงนนผปวยเยอะมากท�างานประจ�ากแทบไมทนประชม

กบอยมากบรรยากาศในการท�างานแยเอามากๆคดวางานHAเปนภาระจรงๆทอแทสนหวงหมดก�าลงใจอยาก

ลาออกจากการเปนICNจรงๆผบรหารพดอะไรเถยงตลอดรสกวาไมพอใจกบนโยบายของผบรหารสงสดเอามากๆ

80

พดอะใรใจจะตอตานตลอดเวลาไมกระตอรอรนทจะท�างานเหมอนอยางเคยประชมคณะกรรมการกไมประชมมโรค

ระบาดมากไมสนใจแลวแตใครจะท�ามบคลากรมาปฏบตงานใหมกไมสนใจทจะใหความรใครคนเกากไม

สนใจไมสนใจก�ากบดแลตดตามประเมนผลงานICใหตอเนองผานไป1ปรสกวาชวตไรคาท�างานไมมความสขตง

ค�าถามกบตวเองวา“อะไรทท�าใหเปนเชนนน?”คนหาค�าตอบโทษนนโทษนไปเรอยแตมนไมใชค�าตอบทแทจรงใน

ทสดกพบวาทกอยางทมนวนวายกเพราะ“ใจเรานนเอง”ยดหลกธรรมค�าสอนของพระพทธเจามาเปนสงเตอนใจคด

ไดและมก�าลงใจสใหมอกครงซงมนไมใชเรองยากเลยเพราะเราพรอมทงบคลากรทมคณภาพมความร

ความเขาใจในงานใหความรวมมอเปนอยางดมผบรหารนกพฒนาในทสดวนทพวกเรารอคอยกมาถงวน

ท24-25เมษายน2555โรงพยาบาลหนองพอกไดรบการเยยมประเมนHAบนไดขนท3ทานอาจารยจากสรพ.ได

ประเมนโดยการเขาเยยมตามหนวยบรการตางๆพรอมทงสมภาษณบคลากรประจ�าจดนนๆไปดวย และสมภาษณ

ทมน�าICในชวงบายวนท24เมษายน2555น�าเสนอผลงานโดยประธานICนายแพทยเกรยงไกรศรวลยคณหมอ

ทนารกของพวกเรา หลงจากนนกสมภาษณคณะกรรมการ IC เมอการสมภาษณสนสดลง ค�าตอบทไดกคอ

“IC ไมมการบานคะ”

81

CQIรวมใจ ฝาวกฤต “ตดยา”

โดย ภญ. ศวพร ศรหาตา

ฝายเภสชกรรมชมชน โรงพยาบาลหนองพอก

“ตดยา”เปนค�าทนากลวส�าหรบพอแมผปกครองมากส�าหรบพวกเราแลวค�าวา“ตดยา”กนากลวไม

นอยไปกวาผปกครองเหลานนเลย เพราะไมวาจะมการประเมนหรอการมาเยยมส�ารวจของสถาบนรบรองคณภาพ

โรงพยาบาล ระบบยากจะไดคะแนนนอยสด หรอเปนจดดอยของโรงพยาบาล จนพวกเราพดกนตดปากวา ตดท

ระบบยาหรอ“ตดยา”นนเอง

ฉนจบเภสชศาสตร มาบรรจทโรงพยาบาลหนองพอกตงแตป 2549 ฉนมความสขมากทไดท�างานตาม

ทไดร�าเรยนมา จนเมอป 2551 ฉนไดรบมอบหมายงานทฉนไมเคยรและไมเคยเรยนในมหาวทยาลยเลย นนคอ

การเปนเลขาทมระบบยา และตามมาดวยศพทอกค�าคอ “HA” แลวฉนจะท�าอยางไร ตองเรมตนจากตรงไหน

ฉนเฝาถามตวเองซ�าไปซ�ามา เนองจากโรงพยาบาลหนองพอกยงไมเคยมคณะกรรมการเภสชกรรมและการบ�าบด

หรอPTCเลย

และแลวการประชมระบบยาครงแรกกเรมขนคณะกรรมการทกคนตางกยงใหมกบบทบาทหนาทนท�าให

การประชมครงแรกจบลงแบบไมมอะไรเกดขน ท�าใหฉนโลงอกเปนอยางมาก เนองจากโรงพยาบาลตองการขอ

ประเมนHAขน2ท�าใหทกทมน�าตองประชมกนบอยครงขนทมยากเชนเดยวกนพวกเราตองรวมกนสรางระบบ

ยาใหมทงหมดแตเพราะทกคนยงใหมจงท�าใหเกดปญหาอปสรรคลมลกคลกคลานกนมากทงความไมเขาใจกนของ

แตและฝายการไมเปดใจกนการไมพดคยกนแตพวกเรากผานมนมาไดเมอโรงพยาบาลของเราผานการประเมน

HAขน2แตกมขอแมระบบยากเชนเดยวกนมสงทตองปรบปรงอกเยอะมการบานทตองสงมากมายและยงได

คะแนนประเมนนอยสรปแลวกยง“ตดยา”อยแมจะไดรบการประเมนผานกตาม

แลวโลกกสงบสขอกครงเมอการประเมนHAขน2ผานพนไปสงทพวกเราทมยาเคยสรางระบบไวเรม

ไมเปนระบบ แตเรากยงมการประชมกนอยเรอย ๆ แตไมบอยเหมอนกอน เปนการประชมเพอแกปญหาเปน

เรองๆ ไประบบทหละหลวมกยงคงหละหลวมเหมอนเดมเพราะเรายงไมปฏบตตามระบบทเราสรางใหเปนวฒนธรรม

เมอโรงพยาบาลขอประเมนHAขน3ความรสกของฉนมนกหนกองขนมาอกครงฉนและทมยาจะท�าอยางไรเพราะ

ครงนไมงายเหมอนขน2แตครงนทกคนทมเทเปนอยางมากเพราะทกคนรแลววาสงไดไมใชแคการประเมนผาน

แตมนเปนประโยชนอยางมากกบผมารบบรการและโรงพยาบาล การประชมของทมยาจงแตกตางจากทผานมา

คอจากการทเราสรางระบบเพอใหบคลากรปฏบตตาม กลายมาเปนการหาระบบทเขากบบรบทของโรงพยาบาล

และบคลากรใหมากทสดท�าใหการประชมมแตการชวยเหลอกนไมโทษกนวาใครปฏบตไมปฏบตตามระบบแต

เปนการหาขอบกพรองของระบบ

ฉนรสกวาการขอประเมนHAขน3ของโรงพยาบาลครงนทกคนในทมยาจะมความสขขนมากเพราะ

เราไดท�าสงทเปนประโยชนแกทกคนไมใชประโยชนเฉพาะตนเราไดทลายความไมเขาใจกนพดคยกนมากขน

รวมใจกนสามคคกนท�าใหทมยาของเราเขมแขงขน

ป2555โรงพยาบาลหนองพอกผานการประเมนHAแมจะมการบานแตระบบยาของเรากไดรบค�าชม

สงททมยาของเรารสกภมใจมากทสดกคอไมมใครพดอกแลววาโรงพยาบาลเรา“ตดยา”

82

การพฒนาระบบการดแลเทาเพอปองกนแผลทเทา

และถกตดอวยวะในผปวยเบาหวาน เครอขายบรการสขภาพ

อ�าเภอหนองพอกปญจา ชมภธวช

ปญหา ประเดนส�าคญทน�ามาคอพบผปวยเบาหวานมแผลทเทา9รายถกตดนวเทา13รายปญหาและอปสรรค

ทท�าใหเกดแผลพบวาเกดจากผปวยเบาหวานควบคมระดบน�าตาลในเลอดไมได ขาดความรเรองการดแลเทา

ขาดความตระหนกในการดแลตวเองการดแลรกษายงไมเปนมาตรฐานเดยวกนทงCUP

วตถประสงคการปฏบตงานเพอพฒนาระบบการดแลเทาเพอปองกนแผลทเทาและถกตดอวยวะในผปวยเบาหวาน เครอขายบรการ

สขภาพอ�าเภอหนองพอก

วธการด�าเนนการ 1. ประชมและจดตงทมในการท�างานเพอพฒนาระบบการดแลเทาเพอปองกนแผลทเทาและถกตดอวยวะ

ในผปวยเบาหวานเครอขายบรการสขภาพอ�าเภอหนองพอก

2. ประสานทมงานและวางแผนการดแลรวมกนระหวาง เจาหนาท รพ. โดยทมสหสาขาวชาชพ และ

เจาหนาทรพ.สต.

3. สงเจาหนาทโรงพยาบาลและรพ.สต.เขาอบรมการดแลเทาและการตรวจเทาโดยใชMonofilament

4. การปฏบตงาน

-ผปวยเบาหวานตรวจคดกรองเทา1ครง/ป

-ตดรองเทาในกลมเสยงสงกลมอน

-แนะน�าวธการดแลเทากบผปวยและญาต

-โครงการดแลและนวดเทาผปวยเบาหวานโดยครอบครวและชมชนมสวนรวมโดยแพทยแผนไทย

-ประสานงานPCTจดท�าCPGการดแลผปวยเบาหวานทงโรงพยาบาลและรพ.สต.และประเมน

การปฏบตตามCPGทงโรงพยาบาลและรพ.สต.

-จดท�าแนวทางการใหความรการดแลเทาและการควบคมระดบน�าตาลในเลอด ใหเปนแนวทาง

เดยวกนทกทงโรงพยาบาลและรพ.สต.

-ประสานงานกบผปวยในและอบตเหต-ฉกเฉนท�าDischargeplane และสงตอHHCกรณ DM

foot

83

CQIผลการด�าเนนการ เมอลงมอปฏบตเราสามารถตรวจพบปญหาการด�าเนนงานเชน

1. ผปวยสวนใหญอาชพท�าไรท�านาไมชอบใสรองเทา

2. ผปวยยงไมเหนความส�าคญของการดแลเทา

3. การสอสารในทมสขภาพมความลาชา

ทางทมไมยอทอตออปสรรคน�ากลบมาหาโอกาสพฒนาดงน

1. มcaseตวอยางเพอใหผปวยเกดความตระหนก

2. มแผนการตดตามนเทศการดแลผปวยเครอขายบรการสขภาพอ�าเภอหนองพอก

3. ทบทวนCPGการดแลผปวยเบาหวานโดยทมสหสาขาวชาชพทก6เดอน–1ป

สรปผลการด�าเนนการ

ผลการตรวจเทาในป2555จ�านวน806รายตดรองเทาจ�านวน67ราย

ผลโครงการดแลและนวดเทาผปวยเบาหวานโดยครอบครวและชมชนมสวนรวม

ตวชวดกอนด�าเนนการ

รอยละ

หลงด�าเนนการ

รอยละ

ผปวยญาตและอสม.มความรและทกษะในการดแลเทา 72.5 81

อตราการชาทเทาลดลงทนทหลงนวดเทา 76.19 28.57

ความพงพอใจนวดเทามากกวารอยละ80 82 88

84

อปกรณปองกนเขมหรอของแหลมคมทมต�า

จากการใหบรการทางการแพทย

เจาของผลงาน นายสปญญา ไชยยนต

ผรวมทม 1. นายชาญประชย สวรรณพนธ 2. นายพงษศร เผาภธร 3. น.ส.สภาพร พลเยยม

หนวยงานชนสตรสาธารณสข โรงพยาบาลหนองพอก

หลกการและเหตผล : เนองจากปญหาการตดเชอจากการใหบรการทางการแพทยไดมสถตมากกวา

รอยละ80โดยเฉพาะอบตเหตทเกดจากของแหลมคมเพราะในปจจบนพบวาความเสยงจากการตดเชอHIV

โดยของแหลมคมทะลผานผวหนงรอยละ 0.3 สวนความเสยงตอการตดเชอไวรสตบอกเสบบหลงถกของแหลมคม

เกดขนประมาณรอยละ 30 ซงอตราการเกดอบตเหตจากการถกของมแหลมคมทมต�าจากการปฏบตงาน การเกด

อบตเหตการสมผสเลอดและสารคดหลงไมวาจะเกดจากเหตใดกตามกอใหเกดผลกระทบทงตอบคลากรผใหบรการ

และตวผรบบรการท�าใหมโอกาสเกดการตดเชอไดรวมถงสงผลกระทบดานจตใจตอผปฏบตงานทไดรบอบตเหต

เปนอยางมาก

การด�าเนนงาน : จากประสบการณปฏบตงานและจากการศกษาสงเกตคนหาความเสยงทอาจจะเกด

อบตการณถกของแหลมคมทมต�า ผศกษาจงไดพบวาแมจะปฏบตตามแนวทางของคณะกรรมการงานปองกนและ

ควบคมการตดเชอในโรงพยาบาลหรอUniversalPrecautionsกตามยงมโอกาสเกดถกของแหลมคมทมต�าไดจาก

ขนตอนการวางของแหลมคมทใชแลวในขณะเรงดวนหรอกรณใดๆกตามถาทวางไมเหมาะสมหรอการปลดเขมทไม

สะดวกเหมาะสม ดงนนผศกษาจงไดคดประดษฐอปกรณส�าหรบวางของแหลมคมและหรอวางปลอกเขมส�าหรบใช

สวมปลอกเขมกลบคนดวยมอขางเดยวเพอใหสะดวกใชในหลายๆ ความตองการและอปกรณไมขดขวางตอการ

ปฏบตงานอนๆการประดษฐเนนหลกจะตองเปนอปกรณทหางายสะดวกใชราคาไมแพงประดษฐแลวสามารถลาง

ท�าความสะอาดฆาเชอไดปลอดภยโดยมอปกรณดงน

1. ขวดใสHct.ทใชหมดแลว1ขวด

2. Tubeขนาด12x75mm.3หลอด

3. ฟวเจอรบอรดขนาด15x22cm.

4. ขวดพลาสตกรปทรงสเหลยม1ขวด

5. กาวแทง1

6. แหวนรองนอตขนาด1.2cm.1ชน

7. เมดแมเหลกขนาด1.2cm.หนา3mm.1ชนแลวน�าไปประกอบดงรปท1และรปท2

85

CQI

ผลการด�าเนนงาน :จากสงประดษฐดงสามารถไปใชตามหลกUniversalPrecautionsและIsolation

precautionsไดเปนอยางดและมผลลพธทดตางๆเชน

1. มทวางของแหลมคมทใชแลวเพอการปฏบตงานไดอยางสะดวกปลอดภย

2. ลดโอกาสความเสยงทเขมและsyringeหลนเปรอะเปอน

3. ลดอตราการเกดของแหลมคมทมต�าได

4. ลดอตราการตดเชอจากอบตเหตของแหลมคมทมต�า

5. ลดอตราการใชยาตานไวรสจากอบตเหตของแหลมคมทมต�า

6. น�าอปกรณทใชแลวมาใชใหเกดประโยชน

โอกาสพฒนา : สามารถดดแปลงใหปลดเขมแลวทงใสภาชนะทเหมาะสมหางาย เชน ขวด 0.9%NSS

ทใชหมดแลวหรอประดษฐของดงกลาวดงสแตนเลสเพอความคงทนและลางท�าความสะอาดฆาเชอไดงายใชสะดวก

ปลอยภย

รปท1น�ามาประกอบเสรจแลว รปท2ทดลองใชงาน

86

การพฒนารปแบบการบนทกทางการพยาบาล

ของงานผปวยในและงานหองคลอด

โรงพยาบาลหนองพอก จงหวดรอยเอด

นรศรา พนธศลา และพยาบาลกลมการพยาบาลทกคน

บทคดยอ การศกษาครงนเปนการวจยเชงปฏบตการทอาศยการมสวนรวมของผปฏบตงาน(participatoryaction

research)มวตถประสงคเพอพฒนาและเปรยบเทยบผลของรปแบบการบนทกทางการพยาบาลของงานผปวยใน

และงานหองคลอดโรงพยาบาลหนองพอกขนตอนการด�าเนนงานประกอบดวย3ขนตอนไดแก1)ขนเตรยมการ

พฒนา2)ขนตอนการด�าเนนงาน3)ขนตอนการประเมนผลการพฒนาด�าเนนการระหวางเดอนมกราคม2555–

กรกฎาคม2555กลมตวอยางทใชในการทบทวนวเคราะหปญหาคอบนทกทางการพยาบาลในเวชระเบยนผปวยใน

และหองคลอดทสมแบบงายจ�านวน50ชดแบบประเมนความพงพอใจในรปแบบบนทกทางการพยาบาล และ

ขนตอนการพฒนารปแบบ กลมตวอยางคดเลอกแบบเฉพาะเจาะจง เปนพยาบาลวชาชพผรบผดชอบการใช

กระบวนการพยาบาลและบนทกทางการพยาบาลในงานผปวยในและงานหองคลอดมจ�านวน3ตกคอตกผปวย

ใน ตกมหาวโรและหองคลอด จ�านวนพยาบาลวชาชพ 35 คน ขนตอนการประเมนผล กลมตวอยางคดเลอกแบบ

เฉพาะเจาะจงเปนพยาบาลวชาชพ35คนและบนทกทางการพยาบาลในเวชระเบยนจ�านวน100ชดเครองมอท

ใช คอ แบบประเมนคณภาพบนทกทางการพยาบาลทผวจยสรางขน ผานการตรวจสอบจากผทรงคณวฒ จ�านวน

3 ทาน และหาความเทยงโดยวธหาสมประสทธแอลฟาครอนบาค ไดคาสมประสทธเทากบ 0.82 แบบประเมน

ความพงพอใจในรปแบบบนทกทางการพยาบาลหาความเทยงโดยใชวธหาสมประสทธแอลฟาครอนบาค ไดคา

สมประสทธเทากบ0.76วเคราะหขอมลโดยใชความถรอยละสวนเบยงเบนมาตรฐานและการทดสอบคาท(t-test)

ผลการศกษาพบวาคณภาพการบนทกทางการพยาบาลในรปแบบFocuschartingซงประกอบดวย

การประเมนสภาพ(Assessment)การปฏบตการพยาบาล(Implementation)และการประเมนผล(Evaluation)

หรอเรยกวาการบนทกทางการพยาบาลแบบAIEซงเปนรปแบบทน�าเขามาใชใหมในโรงพยาบาลหนองพอกพบวาม

คะแนนเฉลยคณภาพการบนทกทางการพยาบาลเพมมากขนจากเดม 18.48 คะแนน มาเปน 24.04 คะแนน

ความพงพอใจภาพรวมของพยาบาลวชาชพตอรปแบบการบนทกทางการพยาบาลหลงการพฒนาดขนอยางมนยส�าคญ

ทางสถต(p<0.05)

การวจยครงน มกระบวนการพฒนารปแบบการบนทกทางการพยาบาลทเปนระบบ เกดจากการมสวน

รวมของผบรหาร พยาบาลผปฏบต จนเกดผลลพธทมคณภาพมากยงขน และควรมการก�ากบนเทศและประเมน

คณภาพเวชระเบยนอยางตอเนองเพอใหเกดผลลพธทดอยางยงยน

บทน�า การพยาบาลเปนการปฏบตหนาททตองมการผลดเปลยนหมนเวยนตอเนองตลอด 24 ชวโมง เปนการ

ปฏบตทตองใชศาสตรและศลปะโดยค�านงถงคณคาและความตองการของบคคลอยางเปนองครวมโดยมเปาหมาย

รวมกนคอผปวยปลอดภยและตองท�างานเปนทมเพอสอสารเชอมตอขอมลทพยาบาลดแลผปวยตลอดเวลาและตอง

87

งานวจยสามารถสอสารไปยงสหวชาชพทรวมดแลผปวยดวยกนอยางมคณภาพ การสอสารทพยาบาลใชในการประสาน

ระหวางพยาบาลดวยกน ระหวางบคลากรอนๆ ในทมสขภาพคอการสอสารทเปนลายลกษณอกษร ซงเรยกวา

“การบนทกทางการพยาบาล” คณภาพการบนทกทางการพยาบาลเปนสวนหนงทแสดงถงการใชองคความรในการ

ปฏบตการพยาบาลตอผใชบรการ เปนการบนทกขอมลทไดจากผใชบรการและครอบครว ขอมลทไดจากการตรวจ

วนจฉยอาการอาการแสดงน�ามาตงขอวนจฉยทางการพยาบาลวางแผนกจกรรมการพยาบาลปฏบตกจกรรมการ

พยาบาลและผลลพธทางการพยาบาล ลงในแบบฟอรมทหนวยงานก�าหนด นบตงแตผรบบรการเขารบการรกษา

จนถงจ�าหนายออกจากโรงพยาบาลซงการบนทกทดนนจะตองแสดงถงการปฏบตกจกรรมการพยาบาลตอผรบบรการ

เฉพาะรายบคคล ประกอบดวยการใชกระบวนการพยาบาลในการจดการกบภาวะสขภาพและความเจบปวยทงกาย

และจต การเฝาระวงและตดตามเพอควบคมคณภาพตามมาตรฐานการพยาบาลและการผดงครรภ การประสาน

ความรวมมอระหวางทมสขภาพในการดแลผปวยการชวยเหลอการดแลการสอนและการจดการกบการเปลยนแปลง

ทรวดเรว รวมทงความถกตอง (Correct) ความครบถวน (Complete) ความชดเจน (Clear) และความตอเนอง

(Continuous)ตามลกษณะการบนทกทมคณภาพ(1)

โรงพยาบาลหนองพอกเปนโรงพยาบาลชมชนขนาด30เตยงมหนวยงานทรบผปวยไวนอนพกรกษาตว

ในโรงพยาบาล2หนวยงาน3ตกคอตกผปวยในตกมหาวโรและหองคลอด ไดมการบนทกทางการพยาบาลใน

การสอสารการดแลผปวย มการพฒนารปแบบการบนทกทางการพยาบาล มการประเมนผลการบนทกทาง

การพยาบาล โดยใชเกณฑของสปสช.ทเปนเกณฑเชงปรมาณพบวาไดคะแนนระดบ79.50-85.25ซงเปนระดบ

คะแนนทนาภาคภมใจเมอน�ามาทบทวนในเชงคณภาพพบวาคะแนนอยในระดบ65.32–70.54แตเมอพจารณา

ในความพงพอใจของผบนทกในภาพรวมพบวามความพงพอใจในระดบ70.68สาเหตมาจากความซ�าซอนในการ

บนทก ปญหาทางการพยาบาลไมสมพนธกบปญหาทางการแพทย มการบนทกลวงหนากอนใหการพยาบาล

การบนทกไมครบถวน ไมสมบรณ ไมสอดคลองกบแนวทางการรกษาของแพทย เนองจากผปฏบตไมสามารถแสดง

ใหเหนการเปลยนแปลงของผรบบรการไมมขอมลทบงบอกวาไดใหบรการกบผปวยหรอไดใชในกระบวนการพยาบาล

ในการดแลผรบบรการ

จากสภาพปญหาดงกลาวกลมการพยาบาลโรงพยาบาลหนองพอกจงไดมการพฒนารปแบบการบนทก

ทางการพยาบาลของทกหนวยงานโดยพฒนาใหเปนงานวจยคอการพฒนาในงานผปวยในและงานหองคลอดซง

เปนหนวยงานทรบผปวยไวพกรกษาตว รปแบบการพฒนาคอการมสวนรวมของพยาบาลทกระดบทกคนในกลม

การพยาบาลเพอการบนทกทางการพยาบาลทมคณภาพและพยาบาลมความพงพอใจในการบนทกทางการพยาบาล

มากยงขน

วตถประสงค 1. เพอพฒนารปแบบการบนทกทางการพยาบาลงานผปวยในและงานหองคลอดโรงพยาบาลหนองพอก

2. เพอเปรยบเทยบคณภาพของการบนทกทางการพยาบาลกอนและหลงการพฒนารปแบบ

3. เพอเปรยบเทยบความพงพอใจของพยาบาลวชาชพในการบนทกทางการพยาบาล

ขอบเขตการวจย เปนการวจยและพฒนารปแบบการบนทกทางการพยาบาลของกลมการพยาบาลโรงพยาบาลหนองพอก

ระหวางเดอนมกราคม2555-กรกฎาคม2555

88

กลมตวอยาง คดเลอกแบบเฉพาะเจาะจง(purposivesamping)

1. พยาบาลวชาชพทปฏบตงานทงานผปวยในและงานหองคลอดจ�านวน33คน

2. บนทกทางการพยาบาลในเวชระเบยนผปวยในกอนและหลงการวจยอยางละ50ชด

เครองมอทใชในการวจย 1. แบบประเมนความพงพอใจและคณภาพการบนทกทางการพยาบาลโดยตนเอง ทผวจยสรางขน

ลกษณะของแบบสอบถามของแบบประเมนความพงพอใจจ�านวน16ขอและแบบประเมนคณภาพการบนทกทางการ

พยาบาลโดยตนเองจ�านวน11ขอเปนแบบมาตรสวนประมาณคา4ระดบใหคะแนนรายขอคอพงพอใจมาก

พงพอใจปานกลาง พงพอใจนอยและไมพงพอใจ แบบสอบถามไดผานการตรวจสอบความตรงตามเนอหาโดย

ผทรงคณวฒทางการพยาบาลจ�านวน3ทานและทดสอบความเชอมนกบพยาบาลวชาชพโรงพยาบาลจงหารจ�านวน

30คนไดคาหาสมประสทธแอลฟาครอนบาคไดคาสมประสทธความเทยงเทากบ0.76

2. แบบประเมนคณภาพการบนทกทางการพยาบาล ซงผวจยสรางขนโดยใชหลก 4 C และการใช

กระบวนการพยาบาลเปนแนวทางใหผทรงคณวฒทางการพยาบาลจ�านวน3ทานและน�าไปทดลองประเมนการ

บนทกทางการพยาบาลในเวชระเบยนผปวยในและหองคลอดจ�านวน30ชดไดคาหาสมประสทธแอลฟาครอนบาค

ไดคาสมประสทธความเทยงเทากบ0.84

วธด�าเนนการ การศกษาครงนเปนการวจยเชงปฏบตการทอาศยการมสวนรวมของผปฏบตงาน(participatoryaction

research)มขนตอนการด�าเนนงานประกอบดวย3ขนตอนคอ

1. ขนเตรยมการพฒนา

1.1 ทบทวนการบนทกทางการพยาบาลในเวชระเบยนผปวยในและหองคลอดจ�านวน50ชดใน

เดอนมกราคม2555พบปญหาจากการบนทกทางการพยาบาลและประเมนความพงพอใจและคณภาพการบนทก

ทางการพยาบาลโดยตนเอง

1.2 ศกษา คนควาเอกสารวชาการในการบนทกทางการพยาบาลทแสดงถงกระบวนการพยาบาล

ในการดแลผรบบรการผลดผลเสยของการบนทกทางการพยาบาลในรปแบบตางๆ

1.3 แตงตงคณะท�างานผรบผดชอบการใชกระบวนการพยาบาลและบนทกทางการพยาบาลในงาน

ผปวยในและหองคลอด

2. ขนตอนการด�าเนนงานมกระบวนการพฒนาคอ

2.1 คดเลอกตวแทนหนวยงานตกผปวยใน ตกมหาวโร หองคลอด หวหนากลมการพยาบาล เขา

รวมประชมการบนทกทางการพยาบาลแบบFocuschartingทโรงพยาบาลศรราชวนท22-24กมภาพนธ2555

จ�านวน6คน

2.2 จดประชมวชาการการใชกระบวนการพยาบาล และการบนทกทางการพยาบาลแบบ Focus

charting ใหกบพยาบาลกลมการพยาบาลทกคน จ�านวน 40 คน ในวนท 19-20 มนาคม 2555ณหองประชม

หลวงปอนทรโรงพยาบาลหนองพอก

2.3 หนวยงานผปวยในและหองคลอดรวมกนจดท�าแบบฟอรมการบนทกทางการพยาบาล การ

ประเมนแรกรบการบนทกการใหยาสารน�าการบนทกกระบวนการพยาบาลการน�าขอมลจากการประเมนมาเปน

89

ขอวนจฉยทางการพยาบาล การวางแผนจ�าหนาย การท�าแบบสรปปญหาผรบบรการตงแตแรกรบจนถงจ�าหนาย

(focuslist)เพอใหมองภาพปญหาและการจดการใหสนสดปญหา(20-30มนาคม2555)

2.4เสนอแบบฟอรมการบนทกทางการพยาบาลตอคณะกรรมการบรหารกลมการพยาบาล

2.5น�าแบบฟอรมมาใชในตกผปวยในตกมหาวโรหองคลอด(1เมษายน2555)

2.6 หวหนางานทง 3 งาน และพยาบาลผรบผดชอบสรปเวชระเบยนจ�าหนาย เปนผประเมนใน

หนวยงาน(เมษายน–มถนายน2555)

2.7น�าปญหาการบนทกทางการพยาบาลมาทบทวนในหนวยงานทง3หนวยงานการปรบปรงและ

น�าเสนอตอคณะกรรมการบรหารกลมการพยาบาล

3. ขนตอนการประเมนผลการพฒนา

ประเมนจากคณภาพการบนทกทางการพยาบาลในเวชระเบยนผปวยในและหองคลอด จ�านวน50

ชดและความพงพอใจและคณภาพการบนทกทางการพยาบาลโดยตนเองจ�านวน33ชด(กรกฎาคม2555)

การวเคราะหขอมลโดยใชโปรแกรมส�าเรจรป

1. วเคราะหขอมลความพงพอใจและคณภาพการบนทกทางการพยาบาลโดยตนเอง วเคราะหโดยใชคา

เฉลยรอยละ

2. วเคราะหคณภาพการบนทกทางการพยาบาลวเคราะหโดยใชคาเฉลยรอยละ

3. เปรยบเทยบคาเฉลยคะแนนความพงพอใจและคณภาพการบนทกทางการพยาบาลโดยตนเองและ

คณภาพการบนทกทางการพยาบาลกอนและหลงการพฒนารปแบบการบนทกทางการพยาบาล โดยใชสถตการ

ทดสอบคาท(t-test)

ผลการวจย สวนท1สภาพปญหาการบนทกทางการพยาบาลจากการประเมนคณภาพการบนทกทางการพยาบาล

ในเวชระเบยนกอนการพฒนาไดคะแนนเฉลย 18.44 และจากการสมภาษณพยาบาลวชาชพทบนทก พบวา เขยน

มาก ซ�าซอนไมสอถงการพยาบาลทใหกบผรบบรการ ขอมลทบนทกไมครบถวนตามสภาพอาการผรบบรการ การ

วนจฉยการพยาบาลไมครอบคลม มองภาพรวมผปวยไมได ผบนทกไมไดน�าขอมลทเบยงเบนหรอผดปกตจากการ

ประเมนสภาพผปวยมาก�าหนดเปนปญหาหรอขอวนจฉยทางการพยาบาลไมไดจดล�าดบความส�าคญของปญหาการ

บนทกความกาวหนาทางการพยาบาลจะบนทกแตสงทเปนงานประจ�า ไมไดบนทกการปฏบตการของพยาบาลเพอ

ชวยเหลอผปวยหรอแกปญหาใหกบผปวยไมเหนความตอเนองของการพยาบาลขาดการบนทกการเฝาระวงความ

เสยงทอาจเกดขนกบผปวยปญหาทางดานจตใจอารมณเศรษฐกจและสงคมขาดการประเมนผลทชดเจนการบนทก

แผนการจ�าหนายไมสะทอนใหเหนวามการวางแผนรวมกนของสหวชาชพ ครอบครวไมมสวนรวมในการวางแผน

จ�าหนาย

สวนท2กระบวนการพฒนาประกอบดวย

2.1 พฒนาแบบฟอรมการบนทกทางการพยาบาลดงน

ก. ปรบแบบประเมนภาวะสขภาพแรกรบ ใชแบบประเมน 11 แบบแผนของกอรดอน แจง

รายละเอยดเปนขอๆและมชองใหสรปวาแตละแบบแผนมการเบยงเบนหรอไมอยางไรเพอใหพยาบาลสามารถน�า

ขอมลไปก�าหนดปญหาหรอขอวนจฉยทางการพยาบาลไดงายขน

งานวจย

90

ข. เพมแบบฟอรมสรปปญหา/วนจฉยทางการพยาบาลตงแตแรกรบจนถงจ�าหนาย (focus

list)ในแบบฟอรมมชองใสขอมลล�าดบของปญหาปญหาเปาหมายการแกปญหาวนทพบปญหาวนสนสดปญหา

และลายมอชอพยาบาลผพบปญหาและผประเมนวาสนสดปญหา

ค. เพมแบบบนทกการพยาบาลตอเนองแบบ AIE ในแบบฟอรมมชองใสขอมล วนท เวลา

ปญหาบนทกAIE

ง. เพมแบบประเมนภาวะสขภาพของเดก 0-5 ป และแบบประเมนความเครยดของกรม

สขภาพจต

จ. เพมชองบนทกPainscaleEarlywarningsignในฟอรมปรอท

ฉ. ปรบแบบฟอรมการใหยาและสารน�าโดยใหมชองวางในการเขยนประเภทสารน�าปรมาณ

การใหในแตละเวรการเพมขนาดของยาแตละชนดปรบใหมการบนทกเวลาจรงในการใหยาและสารน�า

2.2 หวหนาตกหวหนางานสมประเมนเวชระเบยนในหนวยงานของตนสะทอนขอมลจดทตองม

การปรบปรงอยางตอเนอง

2.3 หวหนาตกหวหนางานประเมนเวชระเบยนในหนวยงานของตนในเดอนกรกฎาคม2555

เพอประเมนผลของการพฒนา

สวนท3ผลการพฒนารปแบบการบนทกทางการพยาบาล

3.1 เปรยบเทยบความพงพอใจของพยาบาลตอการบนทกทางการพยาบาลกอนและหลงการพฒนา

รปแบบการบนทกทางการพยาบาล พบวา มความแตกตางกนอยางมนยส�าคญทางสถต (p-value 0.00) ดง

ตารางท1โดยความพงพอใจกอนการพฒนาอยในระดบปานกลางและหลงการพฒนาอยในระดบสงเมอพจารณา

เปนรายขอพบวามความพงพอใจมากทสด5อนดบแรกคอ1)รปแบบบนทกทางการพยาบาลท�าใหเหนกจกรรม

การพยาบาลทตอบสนองตอขอมลทไดจากการประเมนสภาพผปวยชดเจน2)รปแบบบนทกทางการพยาบาลใหขอมล

ปญหาของผปวยอยางครบถวน3)รปแบบบนทกทางการพยาบาลสามารถบอกระยะเวลาในการตดตามอาการแสดง

ของผปวยอยางตอเนอง4)รปแบบบนทกทางการพยาบาลใหขอมลความกาวหนาเกยวกบอาการและอาการแสดง

ของผปวยอยางตอเนอง 5)ความสะดวกในการบนทกแบบบนทกอาการตอเนอง มคะแนนเฉลยรายขอ คอ

3.51,3.48,3.48,3.45และ3.42ตามล�าดบ(คะแนนเตมขอละ4คะแนน)

3.2 เปรยบเทยบคณภาพการบนทกทางการพยาบาลโดยตนเอง กอนและหลงการพฒนารปแบบการ

บนทกทางการพยาบาลพบวามความแตกตางกนอยางมนยส�าคญทางสถต(p-value0.00)ดงตารางท1โดยคณภาพ

การบนทกทางการพยาบาลโดยตนเองกอนและหลงการพฒนาอยในระดบปานกลางเมอพจารณาเปนรายขอพบวา

คณภาพการบนทกทางการพยาบาลโดยตนเองมคะแนนเฉลยมากทสด5อนดบแรกคอ1)ชอสกลวนทเวลาท

อานออก2)บนทกทางการพยาบาลหลงใหการพยาบาล3)บนทกทางการพยาบาลมขอมลแสดงการพยาบาลอยางตอ

เนอง 4)บนทกทางการพยาบาลมขอมลการประเมนครบ 11 แบบแผนของกอรดอน 5)บนทกทางการพยาบาล

มขอมลระบปญหาของผปวยอยางครบถวนมคะแนนเฉลยรายขอคอ3.69,3.54,3.48,3.42และ3.42ตามล�าดบ

(คะแนนเตมขอละ4คะแนน)

3.3 เปรยบเทยบการประเมนคณภาพการบนทกทางการพยาบาล กอนและหลงการพฒนารปแบบการ

บนทกทางการพยาบาลพบวามความแตกตางกนอยางมนยส�าคญทางสถต(p-value0.00)ดงตารางท1โดยผลการ

ประเมนคณภาพการบนทกทางการพยาบาลกอนและหลงการพฒนาอยในระดบปานกลางเมอพจารณาเปนรายขอ

พบวาผลการประเมนคณภาพการบนทกทางการพยาบาลมคะแนนเฉลยมากทสด5อนดบแรกคอ1)ระบวนเวลา

91

และพยาบาลทประเมนแรกรบ 2) มการก�าหนดหรอใหการพยาบาลทสอดคลองกบปญหาหรอขอวนจฉยทาง

การพยาบาล3)บอกถงสภาวะผปวยอาการส�าคญเหตผลทรบไวดแล4)มปญหาหรอขอวนจฉยทางการพยาบาล

ทสอดคลองกบขอมลอตนยและปรนย5)มการประเมนสภาพรางกายตามระบบทสมพนธกบความเจบปวยมคะแนน

เฉลยรายขอคอ2.0,1.9,1.86,1.86และ1.84ตามล�าดบ(คะแนนเตมขอละ2คะแนน)

ตารางท 1เปรยบเทยบคะแนนเฉลยความพงพอใจคณภาพการบนทกทางการพยาบาลโดยตนเองและการประเมน

คณภาพการบนทกทางการพยาบาลกอนและหลงการพฒนา

ขอความ กอนการพฒนา หลงการพฒนา t

Range คาเฉลย SD ระดบ Range คาเฉลย SD ระดบความพงพอใจ 21-64 47.42 8.07 ปานกลาง 41-63 53.42 5.70 สง 3.915

คณภาพการบนทก

โดยตนเอง15-44 32.97 5.72 ปานกลาง 29-44 37.72 4.17 ปานกลาง 3.590

ผลประเมนการบนทก 10-27 18.48 3.47 ปานกลาง 29-44 24.04 3.34 ปานกลาง 8.086

อภปรายผล 1. การพฒนารปแบบการบนทกทางการพยาบาล

จากการประชมปรกษาปญหาในการปฏบตงานของพยาบาลในกลมการพยาบาลและรวมกนหาแนวทาง

ในการจดการปญหา และไดพจารณารปแบบ AIE ทเหมาะสมกบการบนทกทางการพยาบาลของผปวยทนอนพก

รกษาตวในโรงพยาบาลในสวนของAssessmentเปนการประเมนสภาพปญหาของผปวยอาจเปนปญหาหรอไม

กได หรออาจเปนความตองการของผปวยหรอเปนสงทพยาบาลประเมนเตรยมพรอมในการกลบบานหรอดแล

อยางอน ชวยใหการบนทกถกตองกบความตองการของผปวยมากทสด ไมตองใชเวลาในการบนทกสาเหตในการ

เจบปวยในสวน Implementationคอการปฏบตการพยาบาลกบผปวยซงจะตองไดปฏบตจรงกบผปวยจงจะ

สามารถบนทกไดมการประเมนเปนเวลาจรงสอบทานยอนกลบไดส�าหรบการประเมนผลใหบนทกเฉพาะปญหา

ในขอนนๆการปรบแบบฟอรมการบนทกทงการประเมนแรกรบทท�าใหมการน�าขอมลการประเมนมาสการแกปญหา

ใหกบผรบบรการอยางเปนรปธรรมการบนทกตอเนองการบนทกการใหยาสารน�าทเปนเวลาจรงซงการปรบเปลยน

ทงแบบฟอรมการบนทก รปแบบการบนทกทสะดวกตอผปฏบต สามารถลดระยะเวลาและภาระงานได การปรบ

เปลยนดงกลาวสอดคลองกบขอเสนอแนะของจรญญาณ ภวสนต (1) ในการศกษาการพฒนาการบนทกทาง

การพยาบาลของพยาบาลประจ�าการแผนกผปวยในและงานหองคลอดโรงพยาบาลชมแพจงหวดขอนแกนทวา

ควรมการวเคราะหแบบฟอรมใหมทเหมาะสม เพอน�ารปแบบมาปรบใช ซงจะชวยแกปญหาการบนทกทางการ

พยาบาลทเกดจากแบบฟอรมได เชนเดยวกบวไลรตน จตสวรรณศร (2) ทศกษาการตรวจสอบความครบถวนของ

การบนทกขอมลเวชระเบยน ศนยวทยาศาสตรสขภาพ มหาวทยาลยบรพา มขอเสนอแนะวา ควรมการปรบปรง

แบบฟอรมใหสะดวกตอการบนทก มการตรวจสอบคณภาพการบนทก บคลากรมสวนรวมในการก�าหนดมาตรฐาน

การบนทกและการตดตามประเมนผลอยางตอเนองสมพนธกบการศกษาของพรชนกขนชะร(3)ทศกษาความสมพนธ

ระหวางความรเกยวกบการบนทกการพยาบาลกบคณภาพการบนทกการพยาบาลของพยาบาลประจ�าการใน

โรงพยาบาลศรนครนทรคณะแพทยศาสตรมหาวทยาลยขอนแกนใหขอเสนอแนะวาควรมการพฒนาแบบบนทก

งานวจย

92

ใหมความสะดวก งายตอการบนทก ผ บรหารควรมการนเทศตดตามอยางตอเนอง เพอกระตนใหพยาบาล

ผปฏบตงานมความตนตวและเหนความส�าคญของการเขยนบนทกการพยาบาลมากขน

2. ผลการพฒนารปแบบการบนทกทางการพยาบาล

2.1 ความพงพอใจในภาพรวมของพยาบาลผบนทกทางการพยาบาลในตกผปวยในตกมหาวโรและ

หองคลอดอยในระดบพงพอใจมากสอดคลองกบขอเสนอแนะของรตนายวงค�ามา(4)ทพฒนาแนวทางการบนทก

ทางการพยาบาล หอผปวยหนกศลยกรรม โรงพยาบาลกาฬสนธ วา ผปฏบตควรมสวนรวมในการก�าหนดแนวทาง

ปฏบต เพอใหผปฏบตมความรสกเปนเจาของ มความพงพอใจ มทศนคตทด ใหความรวมมอในการบนทกทาง

การพยาบาลสอดคลองกบขอเสนอแนะของพวงเพชรสรยพรหมและสขมาลตอยแกว(5)วาควรสงเสรมการม

สวนรวมของผปฏบตโดยเฉพาะการแสดงความคดเหนและขอเสนอแนะในการพฒนาและสอดคลองกบผลการวจย

ของสพฒนศรสมออน(6)ทบคลากรไดรบการประชมเชงปฏบตการเพอใหพยาบาลมความรความเขาใจในการบนทก

ในแนวเดยวกนน�าไปสความพงพอใจและความสมบรณของการบนทกทางการพยาบาลมากขน

2.2 คณภาพการบนทกทางการพยาบาลโดยตนเองมคะแนนเฉลยเพมมากขนและอยในระดบปาน

กลางอาจเนองมาจากตนเองเปนผประเมนไมมนใจวาจะไดคณภาพตามทก�าหนดหรอไมเพราะเปนครงแรกทได

พฒนารปแบบการบนทกทางการพยาบาลทไดประเมนดวยตนเอง

2.3 การประเมนคณภาพการบนทกทางการพยาบาลโดยตนเองมคะแนนเฉลยเพมมากขนและอย

ในระดบปานกลาง สมพนธกบงานวจยของพรศร พนธสและรชน นามจนทรา (7) ทพบวาหลงการพฒนาบนทก

ทางการพยาบาลโดยใชกระบวนการพยาบาลมความสมบรณขนอยางมนยส�าคญทางสถต โดยตองใชกระบวนการม

สวนรวมของผปฏบตงาน

ขอเสนอแนะ 1.กลมการพยาบาลควรก�าหนดนโยบายคณภาพการบนทกทางการพยาบาลตอเนอง มการนเทศ

ประเมนผลเปนระยะๆในหนวยงานเพอใหเกดความเขาใจทตรงกนระหวางผนเทศกบผปฏบต

2.การทบทวนแบบฟอรมการบนทกทางการพยาบาล เปนสวนส�าคญทท�าใหพยาบาลสามารถบนทก

ทางการพยาบาลอยางมคณภาพและสะดวกตอการปฏบต

93

เอกสารอางอง 1. จรญญาณ บณยรตพนธ. การพฒนาการบนทกทางการพยาบาลประจ�าการแผนกผปวยในและงานหองคลอด

โรงพยาบาลชมแพจงหวดขอนแกน.รายงานการศกษาอสระปรญญาพยาบาลศาสตรมหาบณฑตสาขาวชาการ

บรหารการพยาบาลคณะพยาบาลศาสตรมหาวทยาลยขอนแกน.2548.

2. วไลรตนจตสวรรณศร.การตรวจสอบความครบถวนของการบนทกขอมลเวชระเบยนศนยวทยาศาสตรสขภาพ

มหาวทยาลยบรพา.วารสารคณะพยาบาลศาสตรมหาวทยาลยบรพา2546;11(1):20-30.

3. พรชนกขนชะร.ความสมพนธระหวางความรเกยวกบการบนทกการพยาบาลกบคณภาพการบนทกการพยาบาล

ของพยาบาลประจ�าการในโรงพยาบาลศรนครนทร. วทยานพนธปรญญาพยาบาลศาสตรมหาบณฑต สาขา

วชาการบรหารการพยาบาลบณฑตวทยาลยมหาวทยาลยขอนแกน.2545

4. รตนายวงค�ามา.การพฒนาแนวทางการบนทกทางการพยาบาลหอผปวยหนกศลยกรรมโรงพยาบาลกาฬสนธ.

วทยานพนธปรญญาพยาบาลศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการพยาบาล คณะพยาบาลศาสตร

มหาวทยาลยขอนแกน.2548.

5. พวงเพชรสรยพรหมและสขมาลตอยแกว.การพฒนารปแบบการบนทกทางการพยาบาลของกลมการพยาบาล

โรงพยาบาลนาน.วารสารกองการพยาบาล2553;37(2):1-14.

6. สพฒน ศรสมออน. การพฒนาแบบรายงานการประเมนสภาพผปวยทใชบรการรถพยาบาล.วารสารพยาบาล

ศาสตรคณะพยาบาลศาสตรมหาวทยาลยมหดล.2547.(22)2:53-65.

7. พรศร พนธส และรชน นามจนทรา. การพฒนาการบนทกทางการพยาบาลโดยใชกระบวนการพยาบาล.

วารสารสภาการพยาบาล.2549;21(4);80-92.

งานวจย

94

ขอ ค�าถาม พงพอใจมากพงพอใจปาน

กลางพงพอใจนอย ไมพงพอใจ คาเฉลย

1รปแบบบนทกทางการพยาบาลใหขอมลการประเมนผปวย

11แบบแผนของกอรดอนอยางครบถวน13(39.4) 17(51.5) 3(9.1) 3.30

2รปแบบบนทกทางการพยาบาลใหขอมลปญหาของผปวย

อยางครบถวน16(48.5) 17(51.5) 3.18

3รปแบบบนทกทางการพยาบาลใหขอมลสนบสนนการ

วางแผนการพยาบาลและวางแผนจ�าหนาย13(39.4) 20(60.6) 3.39

4รปแบบบนทกทางการพยาบาลใหขอมลความกาวหนาเกยว

กบอาการและอาการแสดงของผปวยอยางตอเนอง15(45.5) 18(54.5) 3.45

5รปแบบบนทกทางการพยาบาลสามารถบอกระยะเวลาใน

การตดตามอาการแสดงของผปวยอยางตอเนอง17(51.5) 15(45.5) 1(3.0) 3.48

6รปแบบบนทกทางการพยาบาลใหขอมลแสดงการพยาบาล

อยางตอเนอง15(45.5) 17(51.5) 1(3.0) 3.42

7

รปแบบบนทกทางการพยาบาลท�าใหเหนกจกรรมการ

พยาบาลทตอบสนองตอขอมลทไดจากการประเมนสภาพผ

ปวยชดเจน

18(54.5) 14(42.4) 1(3.0) 3.51

8รปแบบบนทกทางการพยาบาลลดความซ�าซอนในการ

บนทก13(39.4) 15(45.5) 5(15.2) 3.24

9 ใชเปนเครองมอตดตอสอสารระหวางทมสขภาพได 11(33.3) 19(57.6) 3(9.1) 3.24

10 สามารถใชประโยชนจากขอมลและแบบบนทกทก�าหนดไว 14(42.4) 17(51.5) 2(6.1) 3.36

11 เวลาทใชในการบนทกแบบประเมนสมรรถนะแรกรบ 11(33.3) 18(54.5) 4(12.1) 3.21

12เวลาทใชในการบนทกแบบสรปปญหาตงแตแรกรบจนถงจด

จ�าหนาย7(21.2) 23(69.7) 3(9.1) 3.12

13 เวลาทใชในการบนทกแบบบนทกอาการตอเนอง 9(27.3) 21(63.6) 3(9.1) 3.18

14 ความสะดวกในการบนทกแบบประเมนสมรรถนะแรกรบ 12(36.4) 18(54.5) 3(9.1) 3.27

15ความสะดวกในการบนทกแบบสรปปญหาตงแตแรกรบ

จนถงจ�าหนาย12(36.4) 19(57.6) 2(6.1) 3.30

16 ความสะดวกในการบนทกแบบบนทกอาการตอเนอง 15(45.5) 17(51.5) 1(3.0) 3.42

รวม 211(39.97) 285(53.97) 32(6.06) 3.34

95

งานวจยการพฒนารปแบบการปองกนการตงครรภกอนวยอนควรของ

วยรนในโรงเรยน เขตรบผดชอบโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพ

ต�าบลบงงาม อ�าเภอหนองพอก จงหวดรอยเอด

นางสาวเรองรว มาบดา

นกวชาการสาธารณสข โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต�าบลบงงาม

บทคดยอ

การศกษาครงน มวตถประสงคเพอพฒนารปแบบการปองกนการตงครรภกอนวยอนควรของวยรนใน

โรงเรยนเขตรบผดชอบโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต�าบลบงงามอ�าเภอหนองพอกจงหวดรอยเอดเปนการศกษา

วจยเชงปฏบตการแบงการศกษาเปน2ระยะไดแกระยะท1ระยะวจยไดเกบขอมลโดยการใชแบบสอบถามและ

แบบเฝาระวงพฤตกรรมเสยงทางเพศกลมตวอยางจ�านวน72คนสถตทใชในการศกษาคอจ�านวนรอยละคาเฉลย

และสวนเบยงเบนมาตรฐาน ระยะท 2 ระยะพฒนา เปนการจดอบรม เพอเปนการแกปญหาในวจยระยะแรก

กลมตวอยางจ�านวน252คน

ผลการศกษา ระยะวจย พบวา ลกษณะทางประชากร ประชากรทศกษาสวนใหญเปนเพศหญง

(รอยละ76.2)พบวามอายเฉลย13ประดบการศกษาสวนใหญศกษาระดบชนประถมศกษาปท5(รอยละ27.7)

การพกอาศยปจจบนของนกเรยนพบวาสวนใหญพกอยกบบดามารดา(รอยละ77.5)มคาใชจายเฉลยเทากบ20.05

เงนทไดใชเปนคาอาหารและคาเดนทาง (รอยละ 75.7) และแหลงขอมลทไดรบความรเกยวกบเรองเพศศกษา

สวนใหญรบความรจากสอโทรทศน(รอยละ52.5)ความรเรองเพศศกษาของกลมตวอยางพบวาสวนใหญมคะแนน

ความรอยในระดบสงทศนคตตอการมเพศสมพนธของกลมตวอยางพบวาสวนใหญมทศนคตระดบดและพฤตกรรม

เสยงทางเพศของกลมตวอยางพบวาสวนใหญมพฤตกรรมไมดระยะพฒนาพบวาหลงจากทไดน�ากลมตวอยางเขา

รวมโครงการอบรมการปองกนการตงครรภของวยรนในโรงเรยน และท�าการเฝาระวงพฤตกรรมเสยงทางเพศ

ด�าเนนกจกรรมเปนเวลา2เดอนนนพบวาระดบคะแนนความรอยในระดบสงและระดบทศนคตอยในระดบดสวน

พฤตกรรมเสยงทางเพศนนอยในระดบพอใช

96

สรปผลการศกษาพบวา รปแบบการปองกนการตงครรภของวยรนในโรงเรยนนนเปนสงส�าคญทจะท�าให

เขาใจและรบรภาวะเสยงทจะท�าใหเกดการตงครรภเมอวยรนมความรทศนคตและพฤตกรรมดขนการตงครรภท

ไมพงประสงคกจะไมเกดขน ทงนกตองอาศยการเฝาระวงพฤตกรรมเสยงทางเพศจากผปกครอง คร และเพอนอก

ทางหนงดวย

97

งานวจยการจดการขยะมลฝอยของประชาชนในชมชนฉวะโคกเลาะ

ต�าบลหนองพอก อ�าเภอหนองพอก จงหวดรอยเอด

อญชนา ต�าแยโย และ จนทรฉาย เรองบญ

โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต�าบลบานฉวะ ต�าบลหนองพอก จงหวดรอยเอด

บทคดยอ การวจยครงนมวตถประสงคเพอศกษาปญหาการจดการขยะมลฝอยของประชาชนในชมชนฉวะโคกเลาะ

กลมตวอยางไดแกครวเรอนทอาศยอยจรงทบานฉวะหม4หม5หม10บานโคกเลาะหม6อ�าเภอหนองพอก

จงหวดรอยเอดจ�านวน118ครวเรอนซงไดมาจากการสมตวอยางใชการสมตวอยางแบบงาย(SimpleRandom)

เครองมอทใชในการเกบขอมลเปนแบบสงเกตและสมภาษณการจดการขยะมลฝอยของประชาชนชมชนฉวะ-

โคกเลาะซงมคาความเชอมนทงฉบบเทากบ.84คาอ�านาจจ�าแนกรายขอตงแต0.36ถง0.79คาความยากงาย

ตงแต0.29ถง0.86สถตทใชในการวเคราะหขอมลไดแกความถรอยละคาเฉลยสวนเบยงเบนมาตรฐาน

ผลการวจยพบวาประชาชนสวนใหญเปนเพศหญง อายเฉลย 45.72 ป สถานภาพโสด จบการศกษา

ระดบประถมศกษาอาชพไมมอาชพสถานภาพในครอบครวเปนหวหนาครอบครวรายไดเฉลย5,000บาทตอเดอน

และจ�านวนสมาชกในครวเรอนเฉลย4คนประชาชนมความรเกยวกบการจดการขยะมลฝอยในครวเรอนโดยรวมอย

ในระดบมากคดเปนรอยละ52.5มทศนคตในการจดการขยะมลฝอยในครวเรอนอยในระดบดคดเปนรอยละ99.2

ครวเรอนสวนใหญไมไดขายของ คดเปนรอยละ 81.36 ปรมาณขยะเฉลยตอวน 0.88 กโลกรม ประเภทขยะ

สวนใหญเปนถงพลาสตกคดเปนรอยละ97.46มวธการก�าจดขยะคอขยะเปยกก�าจดดวยวธการน�าไปเลยงสตว

และทงในททงขยะชมชน ขยะแหงและถงพลาสตกก�าจดดวยวธการเผา ขยะทรไซเคลไดก�าจดโดยเกบไวขายและ

ทงในททงขยะชมชนและขยะอนตรายก�าจดดวยการฝง

บทน�า (Introduction) ชมชนฉวะโคกเลาะ มหมบาน 4หมบานประกอบดวยบานฉวะหม 4 บานฉวะหม 5 บานโคกเลาะ

หม6และบานฉวะหม10มประชากร2,817คนจ�านวน481หลงคาเรอนจากการลงพนทส�ารวจหมบาน

พบวาประชาชนมการก�าจดขยะทไมเหมาะสมโดยมวธการก�าจดขยะมลฝอยในครวเรอนดวยตนเองโดยใชวธการเผา

หนาบานหรอหลงบาน หรอทงไวรอบๆบรเวณบานหรอขางทาง เมอมฝนตกลงมาน�าฝนกจะชะลางสารพษหรอเชอ

โรคทเกดจากหมกหมมของขยะมลฝอยเหลานไหลสบานเรอนหรอแหลงน�าอปโภคบรโภคท�าใหน�าเกดสารปนเปอน

เกดความสกปรกไมนามองและเปนแหลงเพาะพนธของสตวน�าโรค รวมทงเกดโรคระบาดทเปนปญหาของชมชน

บานฉวะโคกเลาะคอโรคอจาระรวงจากรายงานสถานการณโรคทางระบาดวทยาพบวาปพ.ศ.2550มอตราปวย

ดวยโรคอจาระรวง1,239ตอแสนประชากรปพ.ศ.2551มอตราปวย1,084ตอแสนประชากรปพ.ศ.2552ม

อตราปวย775ตอแสนประชากรป2553มอตราปวย2,848และป2554มอตราปวย2,078ตอแสนประชากร

ตามล�าดบ(สถานการณโรคทางระบาดวทยาR506.รพ.สต.บานฉวะ.2554)อยางไรกตามถงแมวาจะมบางชมชนท

ไดด�าเนนการแกไขปญหานแลวตวอยางเชนชมชนบานฉวะหม5ไดมแนวทางในการแกไขปญหาขยะชมชนโดย

การจดททงขยะสวนรวมไวทปาของชมชนแตกเปนการทงขยะแบบไมมการคดแยกและไมมผรบผดชอบในการดแล

98

อยางชดเจนท�าใหเกดปญหาขยะสงกลนเนาเหมนกระจดกระจายไมนามองสวนชมชนอนๆทไมมททงขยะสาธารณะ

ก�าจดขยะโดยการเผา ฝงหรอทงไวตามไรนาของตนเอง ขยะมลฝอยทเปนบรรจภณฑสารเคม ยาฆาแมลง

ถานไฟฉายเมอประชาชนไมมการท�าลายทถกวธกจะท�าใหสารพษตกคางในดนจากปญหาในการจดการขยะมลฝอย

ดงกลาว ผศกษาจงไดศกษาการจดการขยะมลฝอยของประชาชนในชมชนฉวะโคกเลาะ ต�าบลหนองพอก อ�าเภอ

หนองพอกจงหวดรอยเอดเพอหาแนวทางในการแกไขปญหาดงกลาวตอไป

วตถประสงคของการวจย (Objective)วตถประสงคทวไป

1. เพอศกษาปญหาการจดการขยะมลฝอยของประชาชนในชมชนฉวะโคกเลาะต�าบลหนองพอกอ�าเภอ

หนองพอกจงหวดรอยเอด

วตถประสงคเฉพาะ

1. เพอลดปรมาณขยะในชมชนฉวะโคกเลาะต�าบลหนองพอกอ�าเภอหนองพอกจงหวดรอยเอด

2. เพอลดประเภทของขยะทสามารถน�ากลบมาใชใหมไดในชมชนฉวะโคกเลาะต�าบลหนองพอกอ�าเภอ

หนองพอกจงหวดรอยเอด

3. เพอลดประเภทขยะเปนพษในชมชนฉวะโคกเลาะ ต�าบลหนองพอก อ�าเภอหนองพอก จงหวด

รอยเอด

ระเบยบวธวจย (Methodology) รปแบบการวจยไดวางแผนการศกษาวจยไว2ขนตอนคอ

1. ขนวจย(Researchphase)การศกษาสาเหตของปญหาขยะมลฝอยในชมชนซงเกดจากปรมาณขยะ

มลฝอยประเภทของขยะมลฝอยวธการก�าจดขยะมลฝอยความรทศนคตของประชาชนเกยวกบการจดการขยะ

มลฝอยเทศกาลงานบญประเพณตางๆตลาดนดจ�านวนรานคาแผงลอยทมผลตอปรมาณขยะมลฝอยในชมชน

2. ขนพฒนา(Developmentphase)การหาแนวทางในการแกไขปญหาการจดการขยะของประชาชน

ในชมชนฉวะโคกเลาะ

ขนวจย (Research phase)

1. ประชากรทใชในการวจย

ประชากรทใชในการวจยครงนหมายถงครวเรอนทอาศยอยจรงทบานฉวะหม 4 หม 5หม 10

บานโคกเลาะหม6อ�าเภอหนองพอกจงหวดรอยเอดจ�านวน481ครวเรอน

2. กลมตวอยาง

กลมตวอยาง ทใชในการทใชในการวจยครง หมายถงครวเรอนทอาศยอยจรงทบานฉวะ หม 4

หม5หม10บานโคกเลาะหม6อ�าเภอหนองพอกจงหวดรอยเอดจ�านวน118ครวเรอนโดยผวจยไดหาขนาด

ของกลมตวอยางโดยใชเกณฑรอยละในกรณทราบจ�านวนประชากรแนนนอนโดยก�าหนดเปนรอยละของประชากรใน

การพจารณากรณประชากรมจ�านวนเปนรอยใชตวอยางประมาณ25%ของประชากร(จระพรรณสขศรงาม.

2552)

99

งานวจยเครองมอทใชในการวจยครงนแบงเปน2สวนคอ

2.1 แบบสงเกตการจดการขยะของประชาชนในชมชนฉวะโคกเลาะ จ�านวน 4 ขอ ประกอบดวย

การวดปรมาณขยะมลฝอยประเภทของขยะและวธการก�าจดขยะในแตละวนของกลมตวอยางโดยเกบตวอยาง

ตดตอกนเปนเวลา3วน

2.2 แบบสมภาษณการจดการขยะของประชาชนในชมชนฉวะโคกเลาะ โดยผวจยไดดดแปลง

เครองมอของคณเอกนรนทรกลนหอม(2553)เปนแบบสมภาษณแบงเปน3สวน

วธด�าเนนการวจย

ขนตอนการเตรยมการ

1. ตดตอประสานงานอาสาสมครสาธารณสขเพอชแจงวตถประสงคของงานวจยและคดเลอกตวแทนใน

การเกบขอมล

2. เตรยมความพรอมแกผสมภาษณเพอใหเขาใจวตถประสงคในการวจยและเพอสรางความเขาใจใน

ตวแปรทจะไปท�าการสมภาษณ

ขนตอนการเกบขอมล 1. ด�าเนนการเกบขอมลดวยวธการสมภาษณ 2. ด�าเนนการเกบขอมลดวยวธการสงเกตโดยเจาหนาททรบผดชอบหมบานรวมกบอาสาสมครสาธารณสขทรบผดชอบครวเรอนทเปนกลมตวอยางเกบตวอยางปรมาณขยะประเภทและวธการก�าจดขยะกลมตวอยางตดตอกน3วน

การวเคราะหขอมล

วธการแปลผลขอมล

ผศกษาด�าเนนการศกษาขอมลจากเครองมอวจยทไดรบจากกลมตวอยางชมชนฉวะโคกเลาะ ต�าบล

หนองพอกอ�าเภอหนองพอกจงหวดรอยเอดโดยใชคอมพวเตอรโปรแกรมส�าเรจรปการวเคราะหขอมลในครงน

ไดวเคราะหตามขนตอนและกระบวนการดงน

1. ตรวจสอบความสมบรณของแบบสงเกตและแบบสมภาษณ เมอเกบขอมลแลวน�าแบบมาวเคราะห

ขอมลดวยคอมพวเตอรโปรแกรมส�าเรจรป

2.วเคราะหขอมลของกลมตวอยางโดยค�านวณคาความถ คารอยละ คาเฉลย และสวนเบยงเบน

มาตรฐาน

สถตทใชในการวเคราะหขอมล

สวนท1ขอมลทวไปวเคราะหโดยการแจกแจงความถรอยละคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน

สวนท 2 เปนแบบสมภาษณความรเกยวกบการจดการขยะจ�านวน15ขอคอใหตอบวาใช และไมใช

ก�าหนดใหคาคะแนนดงนตอบถกคอ=1ตอบผด=0วเคราะหโดยการแจกแจงความถรอยละคาเฉลยและ

สวนเบยงเบนมาตรฐาน

100

สวนท3เปนแบบวดระดบทศนคตในการจดการขยะมลฝอยวเคราะหโดยการหาคาเฉลย(Mean)และ

สวนเบยงเบนมาตรฐาน(StandardDeviation)

สวนท 4 เปนแบบสงเกตการจดการขยะมลฝอยในชมชนวเคราะหโดยการแจกแจงความถ รอยละ

คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน

ผลการวจยและขอวจารณ (Result & Discussion)

1. ผลการวจย พบวา ประชาชนมความรเกยวกบการจดการขยะมลฝอยในครวเรอนโดยรวมอยใน

ระดบมากสอดคลองกบกาบแกวปญญาไทย(2554)พบวาชมชนมความรความเขาใจและมจตส�านกเกยวกบ

การจดการขยะสงเชนเดยวกบผกาวรรณอนทวงษา(2550)กลมตวอยางสวนใหญมความรความเขาใจตอปญหา

ขยะอยในระดบสง แตแตกตางจาการศกษาของเอกนรนทร กลนหอม (2553) พบวา ความรในการจดการ

ขยะมลฝอยโดยรวมอยในระดบปานกลางและยงแตกตางจากผลการศกษาของนนทพรมณรตน (2551)พบวา

ประชาชนมระดบความรเกยวกบขยะมลฝอยในครวเรอนและมระดบการจดการขยะมลฝอยในครวเรอนโดยรวมอย

ในระดบปานกลางการทผลการวจยปรากฏเชนนอาจเนองมาจากปจจยหลายปจจยอาทเชนปจจยดานความรซงชม

ภมภาค(2526:86-94),อางในมานตยไชยพะยวน.2546:11)กลาววาความรเปนผลมาจากประสบการณการ

เรยนรซงประกอบดวย

1.การจดการเรยนการสอนตางๆไดแกการบอกเลาการจดใหเหนภาพกจกรรมตางๆเชนโปสเตอร

ภาพยนตรการจดใหมประสบการณในการปฏบตการสมผสดวยตนเองรวมถงความถของโอกาสสมผสดวย

2. ตวผสอนเชนความรประสบการณเปนทนาเชอถอของผเรยนและมทศนคตทดตอเนอหาทสอน

หรอไม

3.ตวผเรยนเชนปจจยดานสตปญญาทศนคตตอผสอนตอกจกรรมหรอความคาดหวงในประโยชน

ทจะไดรบจากการเรยน

2. ประชาชนมทศนคตในการจดการขยะมลฝอยในครวเรอนอยในระดบด สอดคลองกบ เอกนรนทร

กลนหอม(2553)พบวาทศคตและพฤตกรรมในการจดการขยะมลฝอยโดยรวมอยในระดบดซงแตกตางการการศกษา

ของ สนต ไชยกาล (2550) พบวากลมตวอยางเหนดวยกบการจดการขยะมลฝอยของชมชนของเทศบาลต�าบล

หวยยงโดยรวมอยในระดบปานกลางการทผลการวจยปรากฏเชนนอาจเนองมาจาก1)องคประกอบดานปญญา

(CognitiveComponent)ประกอบดวยความเชอความรความคดและความคดเหน2)องคประกอบดานอารมณ

ความรสก(AffectiveComponent)หมายถงความรสกชอบ-ไมชอบหรอทาทางทด–ไมด3)องคประกอบดาน

พฤตกรรม (BehavioralComponent)หมายถงแนวโนมหรอความพรอมทบคคลจะปฏบต (ธระพรอวรรณโณ,

2529)

พฤตกรรมการจดการขยะมลฝอยในครวเรอนปรมาณขยะเฉลยตอวน 0.88 กโลกรม สอดคลองกบ

ราตรกณา(2553)พบวาขยะในครวเรอนไมเกน3กโลกรมตอวนซงแตกตางการการศกษาของกรรณกาพมมาก

(2547)พบวาขยะทเกดขนแตละวนประมาณ38ตนการทผลการวจยปรากฏเชนนอาจเนองมาจากขอมลการเกด

มลฝอยแตละแหงไมอาจจะใชเปนตวแทนกนได จ�าเปนตองใหแตละทองถนหรอแตละชมชนด�าเนนการส�ารวจและ

วเคราะหหาขอมลของการเกดมลฝอยในทองถนของตนเองทงนเพราะการเกดมลฝอยมความแตกตางกนทงในดาน

ปรมาณและองคประกอบของมลฝอยทงเปนเชนนเพราะมปจจยทมผลตอการเกดมลฝอยหลายประการไดแกลกษณะ

ของภมประเทศของแตละทองถนฤดกาลลกษณะอปนสยของประชาชนในทองถนสถานการณด�ารงชพของประชาชน

การบรการเกบรวบรวมมลฝอยของรฐหรอองคกรทองถนและกฎหมายทใชบงคบ